Narodna banka na Republika Makedonija - nbrm.mk · Mese~na informacija 04/2006 5 v Na 27 april se...

Narodna banka na Republika Makedonija

Mese~na informacija

4 / 2006

Juni 2006 godina

3

S O D R @ I N A Pozna~ajni ekonomski nastani i promeni vo zakonskata regulativa vo Republika Makedonija vo april 2006 godina

4

I. Dvièwa vo realniot sektor 6 II. Monetarni dvièwa 7 III. Nadvore{notrgovski i devizni dvièwa 10 Prilog tabeli 12

4

Pozna~ajni ekonomski nastani i promeni vo zakonskata regulativa vo april 2006 godina

v Od 1 april zapo~nuva primenata na Odlukata za izdvojuvawe tri do maksimum {est

denari za sekoja kutija cigari nameneti za poddr{ka na tutunskiot sektor soglasno so Zakonot za tutun i tutunski prerabotki.

v Na 3 april be{e izvr{ena isplata na devettata rata od obvrznicite za staro devizno

{tedewe. v Na 3 april, spored odlukata na Regulatornata komisija za energetika, rafineriskite i

maloproda`nite ceni na naftenite derivati se zgolemija vo prosek za 2,64 % i za 1,66%, soodvetno („Slu`ben vesnik na RM“ br. 42/2006), dodeka na 17 april 2006 godina, Regulatornata komisija za energetika donese odluka so koja rafineriskite i maloproda`nite ceni na naftenite derivati bea zgolemeni vo prosek za 6,05% i 3,94%, soodvetno („Slu`ben vesnik na RM“ br. 50/2006), vo soglasnost so dvièweto na cenite na surovata nafta i naftenite derivati na svetskiot pazar.

v Na 4 april vo Praga se odrà makedonsko-~e{ki biznis forum, vo organizacija na

Stopanska komora na Makedonija i Konfederacijata na ~e{kite industrijalci. Celta na ovoj forum e prodlabo~uvawe na stopanskata sorabotka me|u Republika Makedonija i Republikaê{ka.

v Na 6 april be{e osnovano javnoto pretprijatie „Kumanovo gas“ od strana na lokalnata

samouprava, koe }e distribuira i eksploatira gas vo op{tinata. v Na 7 april be{e objaven me|unaroden tender za proda`ba na TEC „Negotino“, koja e vtor

po golemina proizvoditel na struja vo Republika Makedonija. v Na 7 april vo Bukure{t be{e potpi{ana Deklaracijata za pro{iruvawe na CEFTA, od

strana na premierite na Makedonija, Srbija i Crna Gora, Hrvatska, Bosna i Hercegovina, Romanija, Albanija, Moldavija i pretstavnicite na UNMIK(Kosovo).

v Na 10 april se odrà Me|unaroden samit za naftovodi. Celta na ovoj samit za

energetika e da se prezentira i analizira momentalnata i idnata sostojba povrzana so izgradbata na balkanskite naftovodi (Burgas-Aleksandropulis, Albanija-Makedonija-Bugarija (AMBO) i Panevropskiot naftovod-PEOP).

v Na 13 april se odrà prvata delovna sredba pome|u Sojuzot na stopanski komori na

Republika Makedonija i Sojuzot na stopanski komori na Hongkong, so cel intenzivirawe na sorabotkata pome|u Republika Makedonija i Hongkong.

v Na 14 april se odrà rabotilnica na tema „Visokoto nivo na gotovi pari vo optek vo

Republika Makedonija“ vo organizacija na Narodna banka na Republika Makedonija. Celta na rabotilnicata be{e da se utvrdat punktovite kade se mo`ni eventualni podobruvawa vo nasoka na namaluvawe na gotovite pari vo optek. Na rabotilnicata u~estvuvaa i pretstavnici od drugi relevantni institucii i zdruènija vo dràvata.

v Na 19 april, Svetska banka odobri zaem od 25 milioni SAD dolari na MEPSO nameneti za

podobruvawe na sigurnosta i razvoj na energetskata mreà vo Makedonija. v Na 20 april, Bordot na direktori na Me|unarodniot monetaren fond (MMF) ja zavr{i

prvata revizija na Stend-baj aran`manot na Republika Makedonija so MMF. v Na 27 april, soglasno so Kalendarot za emisija na dràvni hartii od vrednost za 2006

godina, Ministerstvoto za finansii izdade dvegodi{na dràvna obvrznica. Izdavaweto na dràvnata obvrznica pretstavuva pro{iruvawe na dol`ni~koto portfolio na dràvata i negovata ro~nost. Nominalnata vrednost na dràvnata obvrznica e 10.000 denari, realiziran e iznos od 250 milioni denari, dodeka kuponskata kamatna stapka iznesuva 9%.

Mese~na informacija 04/2006

5

v Na 27 april se odrà Samit na biznis i investicii vo Republika Makedonija, na koj se

razgleda makedonskata biznis-klima, trgovijata, izvozot, regionalnata i evropskata sorabotka na na{ata dràva, kako i razvojot na finansiskiot sektor i stranskite direktni investicii vo Makedonija.

v Novi zakonski propisi:

- Zakon za ratifikacija na Dogovorot za slobodna trgovija me|u Republika Makedonija i Srbija i Crna Gora („Slu`ben vesnik nz RM“ br. 48/2006)

- Zakon za prestanuvawe na vaèweto na Zakonot za banki za mikrofinansirawe („Slu`ben vesnik na RM“ br. 50/2006)


6

I. Dvièwa vo realniot sektor1 Vo april 2006 godina e registrirana mese~na stapka na inflacija od 0,3%, merena preku indeksot na tro{ocite na ìvotot. Pritoa, kaj tro{ocite za stoki e registriran mese~en porast od 0,4%, dodeka tro{ocite za uslugi se nepromeneti. Od aspekt na oddelnite kategorii, najgolem porast na cenite od 0,8% e zabeleàn kaj grupata soobra}ajni sredstva i uslugi, {to se dolì na povisokite ceni na naftenite derivati (za 4,3%, vo soglasnost so Odlukite na Regulatornata komisija za energetika od 03.04.2006 godina i 17.04.2006 godina). Povisoki tro{oci bea zabeleàni i kaj kategoriite „ishrana“, „domuvawe“ i „obleka i obuvki“ (za 0,5%, 0,3% i 0,2%, soodvetno). Godi{nata stapka na inflacija vo april 2006 godina iznesuva 3,2%, pri najizrazen porast na tro{ocite za tutun i pijalaci (za 17,4%). Vo prvite ~etiri meseci od 2006 godina, vo odnos na istiot period od prethodnata godina, inflacijata zabeleà porast od 2,9%, pri {to najgolem pridones ima porastot na tro{ocite za tutun i pijalaci (za 17,6%). Povisoki tro{oci se registrirani i kaj site ostanati kategorii, osven kaj kategorijata obleka i obuvki. Grafikon 1 Tro{oci na ìvotot (vo %)

-2,0-1,5-1,0-0,50,00,51,01,52,0

2,53,03,5

I.200

5 II III

IV V VI

VII

VII

I

IX X XI

XII

I.200

6 II III

IV

mesec/prethoden mesec

period/ist period od prethodna godina Izvor: Dràven zavod za statistika. Cenite na proizvoditelite na industriski proizvodi2 vo april 2006 godina se povisoki za 0,8% vo sporedba so prethodniot mesec, {to se dolì na povisokite ceni na proizvoditelite vo prerabotuva~kata industrija i vo sektorot „vadewe rudi i kamen“ za 1% i 0,7%, soodvetno. Pritoa, vo ramki na 1 Izvor: Dràven zavod za statistika na Republika Makedonija. 2 Prethodni podatoci na DZS.

prerabotuva~kata industrija, najgolem porast e zabeleàn kaj cenite na proizvoditelite na osnovni metali (za 4,4%) i na nafteni derivati (za 4,2%, vo soglasnost so odlukite na Regulatornata komisija za energetika od 20.03.2006 godina i 03.04.2006 godina za zgolemuvawe na rafineriskite ceni). Na godi{na osnova, cenite na proizvoditelite na industriski proizvodi se povisoki za 4,4%. Vo prosek, vo prvite ~etiri meseci na 2006 godina cenite na proizvoditelite na industriski proizvodi beleàt porast od 5,3%, {to se dolì glavno na zgolemenite ceni na proizvoditelite vo prerabotuva~kata industrija (za 6%). Pritoa, najvisok porast e zabeleàn kaj cenite na proizvoditelite na nafteni derivati (za 35,9%) i na tutunski proizvodi (za 18,7%). Vo sektorot vadewe rudi i kamen e registriran prose~en porast na cenite od 4,5%, dodeka vo sektorot „snabduvawe so elektri~na energija, gas i voda“ cenite se nepromeneti. Vo april 2006 godina fizi~kiot obem na industriskoto proizvodstvo3 ostvari skoromen mese~en porast od 0,6%, {to e rezultat na porastot na proizvodstvoto vo prerabotuva~kata industrija i vo sektorot „vadewe rudi i kamen“ (za 6,3% i 16,3%, soodvetno), vo uslovi na pad na proizvodstvoto vo sektorot „snabduvawe so elektri~na energija, gas i voda“ (za 21,1%). Porastot na proizvodstvoto vo prerabotuva~kata industrija vo najgolem del proizleguva od zgolemenoto proizvodstvo na prehranbeni proizvodi i pijalaci, tutunski proizvodi i na proizvodi od drugi nemetalni minerali (za 18,2%, 72,9% i 30,9%, soodvetno).

3 Prethodni podatoci na DZS.


7

Grafikon 2 Industrisko proizvodstvo (vo %)

-40,0

-30,0

-20,0

-10,0

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

I.20

05 II III

IV V VI

VII

VII

I

IX X XI

XII

I.20

06 II III

IV

mesec/ prethoden mesec

period/ ist period od prethodna godina

Izvor: Dràven zavod za statistika. Na godi{na osnova, industriskoto proizvodstvo e namaleno za 4,4%, {to se dolì na namalenoto proizvodstvo vo prerabotuva~kata industrija i vo sektorot „snabduvawe so elektri~na energija, gas i voda“ (pad od 5,1% i 10,4%, soodvetno). Na kumulativna osnova, vo prvite ~etiri meseci na 2006 godina industriskoto

proizvodstvo beleì pad od 0,9%, vo uslovi na pad na proizvodstvo vo prerabotuva~kata industrija i vo sektorot „snabduvawe so elektri~na energija, gas i voda“. Namalenoto proizvodstvo vo prerabotuva~kata industrija (za 2,1%) se dolì na padot na proizvodstvoto vo edinaeset granki, koi so~inuvaat 39,6% od vkupnoto industrisko proizvodstvo, pri {to najgolem pridones za padot ima namalenoto proizvodstvo na osnovni metali, na izdava~kata dejnost i na predmeti za obleka. Od druga strana, proizvodstvoto vo sektorot „vadewe rudi i kamen“ ostvari godi{en porast od 2,1 pati, {to se dolì na niskata sporedbena osnova od istiot period od prethodnata godina (restartirawe na eden rudarski kapacitet vo maj 2005 godina).

II. Monetarni dvièwa

Povolnite dvièwa vo eksterniot sektor i vo april 2006 godina dovedoa do povisoka ponuda od pobaruva~ka na devizi {to ovozmoì ponatamo{en neto-otkup na devizi od strana na NBRM. So toa, deviznite transakcii na NBRM pretstavuvaa glaven tek na kreirawe likvidnost vo april. Ostanatite avtonomni faktori deluvaa vo nasoka na povlekuvawe likvidnost od bankarskiot sektor. Taka, gotovite pari vo optek ostvarija visok mese~en porast od 860 milioni denari (sezonski efekt pred veligdenskite i prvomajskite praznici), dodeka denarskite depoziti na dràvata kaj NBRM na mese~na osnova se povisoki za 334 milioni denari. Pritoa, vo uslovi na zgolemeno tro{ewe od strana na dràvata i kreirawe likvidnost vrz taa osnova, porastot na denarskite depoziti na dràvata kaj NBRM vo celost e determiniran od povisokoto nivo na dràvni zapisi za monetarni celi4 (mese~en porast od 1.574 milioni denari). Blagajni~kite zapisi na NBRM vo odnos na mart 2006 godina se poniski za 119 milioni denari, {to pretstavuva dopolnitelno kreirana likvidnost. Pritoa, vo uslovi na 4Na 07.03.2006 godina NBRM vo sorabotka so Ministerstvoto za finansii zapo~na so izdavawe na dràvni zapisi za monetarni celi, so rok na dostasuvawe od 3 meseci.

prose~no povisoka pobaruva~ka od ponudata na blagajni~ki zapisi, prose~nata ponderirana kamatna stapka na blagajni~kite zapisi vo april 2006 godina iznesuva 6,2% (6,8% vo mart 2006 godina). Vakvite dvièwa bea pri~ina za mese~en porast na vkupnite likvidni sredstva na bankite5 od 9,9%, so {to na krajot na mesecot tie dostignaa 6.035 milioni denari. Prose~nata dnevna likvidnost na bankarskiot sistem vo april 2006 godina iznesuva 6.533,9 milioni denari, {to pretstavuva mese~en porast od 12,6%. Od aspekt na dnevnata dinamika, vo po~etokot na mesecot e registriran porast na likvidnosta na bankite, odrazuvaj}i go efektot od redovnata isplata na dràvata vrz osnova na obvrznicite za staroto devizno {tedewe. Po voobi~aeniot pad na likvidnosta na sredinata na mesecot (zaradi isplata na danocite), vo vtorata polovina na april likvidnosta na bankite be{e relativno stabilna, so povremeni fluktuacii pod vlijanie na avtonomnite faktori (pred s¢ denarskite depoziti na dràvata i gotovite pari vo optek). Vi{okot likvidni sredstva na bankite nad 5 Vklu~uva smetka na bankite kaj NBRM i gotovina vo blagajna na bankite.


8

obvrskata za zadolìtelna rezerva (vo denari)6 vo april 2006 godina iznesuva 10,4% i e povisok vo odnos na prethodniot mesec (8,9%). Grafikon 3 Dnevna dinamika na likvidnosta na bankite (vo milioni denari)

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

9.000

2006 2005

prose~no nivo na likvidnost vo april 2006 godina

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija. Vo april 2006 godina na oficijalniot pazar na pari ne bea realizirani transakcii, dodeka vo ramki na neposrednoto bilateralno trguvawe na bankite e ostvaren vkupen promet od 655 milioni denari, {to pretstavuva porast od 10,1% vo odnos na prethodniot mesec. Prose~nata kamatna stapka na me|ubankarskiot pazar na pari vo april iznesuva 6,4% (6,5% vo prethodniot mesec). Primarnite pari7 na mese~na osnova se zgolemija za 7,3%, kako rezultat na porastot na vkupnite likvidni sredstva na bankite i sezonski povisokata pobaruva~ka na gotovi pari (porast od 6,3%). Zgolemenata pobaruva~ka na gotovi pari, pri istovremeno zgolemuvawe na transakciskite depoziti (za 4,5%), uslovi porast na monetarniot agregat M1 od 5,4% na mese~na osnova. Po{irokite monetarni agregati M2 i M4 ostvarija re~isi identi~en mese~en porast (od 3,5% i 3,7%, soodvetno), odrazuvaj}i go porastot na kratkoro~nite i dolgoro~nite depoziti kaj bankite. Na godi{na osnova (april 2006 godina / april 2005 godina), monetarnite agregati M2 i M4 se povisoki za 15,2% i 15,6%, soodvetno. 6Kako period na odrùvawe (ispolnuvawe) na obvrskata za zadolìtelna rezerva na bankite se smeta periodot od 11. den vo tekovniot mesec do 10. den vo sledniot mesec. 7Analizata se odnesuva na primarnite pari bez zadolìtelnata rezerva na deviznite depoziti.

Tabela 1 Monetarni agregati i nivnite komponenti (vo milioni denari)

30.04.2006 godina

mese~na promena

godi{na promena

vo % vo %

Gotovi pari vo optek 14.560 6,3 2,6Depozitni pari 14.899 4,5 15,3Monetaren agregat M1 29.459 5,4 8,7Kratkoro~ni denarski depoziti 29.563 6,0 20,6Monetaren agregat M2-denarski del 59.022 5,7 14,3Kratkoro~ni devizni depoziti 51.322 1,1 16,2Monetaren agregat M2 110.344 3,5 15,2Nemonetarni depoziti 5.705 7,5 23,9 -denarski 3.257 4,3 4,8 -devizni 2.448 12,2 63,5Monetaren agregat M4 116.049 3,7 15,6 Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija. Vkupnite depoziti na bankite vo april 2006 godina ostvarija porast od 3,1% na mese~na osnova, pri zgolemeno kratkoro~no i dolgoro~no {tedewe (za 2,8% i 7,5%, soodvetno). Pritoa, osnovna determinanta na porastot na vkupnite depoziti se kratkoro~nite depoziti so pridones od 84,8% vo porastot na vkupnite depoziti. Od aspekt na valutnata struktura na vkupnite depoziti, pointenziven porast od 5,8% zabeleàa denarskite depoziti, dodeka porastot na deviznite depoziti e poumeren i iznesuva 1,6%. Nabquduvano po sektori, depozitite na naselenieto se zgolemija za 2,5% na mese~na osnova, odrazuvaj}i go porastot na site kategorii na depoziti od aspekt na ro~nata i valutnata struktura. Pritoa, najintenziven mese~en porast e zabeleàn kaj denarskite depoziti po viduvawe, {to delumno se dolì na isplatata na obvrskite na dràvata vrz osnova na obvrznicata za staroto devizno {tedewe. Depozitite na pretprijatijata se zgolemija za 4,3% na mese~na osnova, vo uslovi na intenziven porast na denarskite depoziti do eden mesec i deviznite depoziti po viduvawe. Na godi{na osnova (april 2006 godina / april 2005 godina), vkupnite depoziti na privatniot sektor kaj bankite8 se povisoki za 18,1%. 8 Od maj 2005 godina od podatocite za depozitite i kreditite na bankarskiot sistem e isklu~ena „Radobank“ a.d. Skopje, na koja na 27.05.2005 godina, NBRM £ ja ukina dozvolata za osnovawe i rabotewe na banka.


9

Grafikon 4 Dinamika na depozitite (vo milioni denari)

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000I.2

005 II III

IV V VI

VII

VII

I

IX X XI

XII

I.200

6 II III

IV

Depoziti na naselenie Depoziti na pretprijatija Vkupni depoziti Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija. Vo april 2006 godina, vkupnite plasmani na bankite kaj privatniot sektor na mese~na osnova se povisoki za 2,5%, kako rezultat na zgolemenoto kreditirawe vo doma{na9 i stranska valuta (porast od 2% i 4%, soodvetno). Pritoa, 59,2% od porastot na vkupnite plasmani se odnesuvaat na denarski krediti (pred s¢ kratkoro~ni krediti na pretprijatijata i dolgoro~ni krediti na naselenieto). Vo ramki na deviznite plasmani, najgolem del od kreditite vo april se odnesuva na kratkoro~ni i dolgoro~ni krediti plasirani kaj korporativniot sektor. Analizirano po sektori, na mese~na osnova plasmanite na pretprijatijata se povisoki za 2,3%, pri istovremen porast na plasmanite na naselenieto od 2,9%. Godi{niot porast na vkupnite plasmani na bankite kaj privatniot sektor vo april 2006 godina iznesuva 21,2%. Grafikon 5 Plasmani na bankite po sektori (vo milioni denari)

31.000

36.000

41.000

46.000

51.000

56.000

I.20

05 II III

IV V VI

VII

VII

I IX X XI

XII

I.20

06 II III

IV

2.2003.2004.2005.2006.2007.2008.2009.20010.20011.20012.20013.20014.20015.20016.20017.20018.20019.20020.20021.20022.20023.20024.20025.200

Plasmani kaj pretprijatija (leva skala) Plasmani kaj naselenie (desna skala)

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija. 9 Gi vklu~uvaat i denarskite krediti so devizna klauzula.

Vo domenot na kamatnata politika na bankite, vo april 2006 godina bea registrirani mali pomestuvawa . Taka, prose~nata ponderirana aktivna kamatna stapka na bankite na denarski krediti za site rokovi i sektori vo april 2006 godina e re~isi nepromeneta vo odnos na prethodniot mesec i iznesuva 11,5% (11,6% vo mart 2006 godina), dodeka prose~nata ponderirana pasivna kamatna stapka na denarski depoziti za site rokovi i sektori vo odnos na prethodniot mesec e poniska za 0,4 procentni poeni i iznesuva 4,6%. Grafikon 6 Ponderirani kamatni stapki i margini na bankite* (vo %, na godi{no nivo)

N o m i n a l n i p a s i v n i k a m a t n i s t a p k i

N o m i n a l n i a k t i v n i k a m a t n i s t a p k i

2,5

3,5

4,5

5,5

6,5

7,5

8,5

9,5

10 ,5

11 ,5

12 ,5

13 ,5

14 ,5

I.20

05 II III IV V VI

VII

VII

I

IX X XI

XII

I.20

06 II III IV

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija. *Se odnesuvaat na denarski krediti i depoziti za site ro~nosti i sektori, pri {to se vklu~eni i denarskite krediti i depoziti so valutna klauzula. Prose~nite ponderirani kamatni stapki na deviznite krediti i depoziti za site rokovi, sektori i valuti vo april 2006 godina ostanuvaat nepromeneti vo odnos na prethodniot mesec i iznesuvaat 7,9% i 1,4%, soodvetno.


10

III. Nadvore{notrgovski i devizni dvièwa

Vo april 2006 godina vkupniot obem na nadvore{notrgovskata razmena na Republika Makedonija iznesuva{e 403 milioni evra10, {to vo odnos na prethodniot mesec pretstavuva porast od 1,1%. Izvozot na stoki iznesuva 144,1 milion evra i vo odnos na prethodniot mesec e ponizok za 3,7%. Mese~niot pad na izvozot prvenstveno se dolì na namaleniot izvoz na obleka i tekstil, èlezo i ~elik i nivni proizvodi i na tutun. Vo odnos na april 2005 godina, izvozot na stoki e povisok za 6,9%, pri zgolemen izvoz na tutun, meso, elektri~ni ma{ini i pijalaci. Uvozot na stoki vo april 2006 godina iznesuva 258,9 milioni evra i ostvari mese~en porast od 4,1%, {to vo najgolem del se dolì na uvozot na vozduhoplovi11. Na godi{na osnova (april 2006 godina / april 2005 godina) e registrirano zgolemuvawe na uvozot na stoki za 7,1%. Grafikon 7 Nadvore{notrgovska razmena na Republika Makedonija (vo milioni evra)

-150

-100

-50

0

50

1 0 0

1 5 0

2 0 0

2 5 0

3 0 0

3 5 0

4 0 0

I.05 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I.06 II III IV

Izvoz Uvoz Saldo Vkupna NTR

Izvor: Dràven zavod za statistika na Republika Makedonija, a presmetkite vo evra se izvr{eni vo NBRM. Vo soglasnost so vakvite mese~ni dvièwa, vo april 2006 godina e registrirano mese~no pro{iruvawe na trgovskiot deficit i namaluvawe na stapkata na pokrienost na uvozot so izvoz. Taka, trgovskiot deficit vo april 2006 godina iznesuva 114,8 milioni evra (na mese~na osnova e povisok za 15,9%), dodeka stapkata na pokrienost na uvozot so izvoz iznesuva 55,7% (60,2% vo prethodniot mesec). 10 Prethodni podatoci na Dràvniot zavod za statistika na Republika Makedonija, a presmetkite vo evra se izvr{eni vo NBRM. Izvozot na stoki e prikaàn na f.o.b. osnova, dodeka uvozot na stoki e prikaàn na c.i.f. osnova. 11 Se odnesuva na uvoz na patni~ki avion.

Kumulativno, vo prvite ~etiri meseci od 2006 godina vkupnata nadvore{notrgovska razmena iznesuva 1.376,1 milion evra i e povisoka za 7,6% vo odnos na istiot period od prethodnata godina, pri ostvareni pozitivni dvièwa kaj dvete komponenti na trgovskata razmena so stranstvo. Taka, izvozot i uvozot na stoki iznesuvaa 519 milioni evra i 857,1 milion evra, soodvetno i vo sporedba so istiot period od prethodnata godina zabeleàa porast od 3,3% i 10,4%, soodvetno. Pritoa, najgolem pridones za kumulativniot porast na izvozot imaa zgolemeniot izvoz na nafteni derivati, pijalaci, rudi i elektri~ni ma{ini, dodeka porastot na uvozot e rezultat na zgolemeniot uvoz na mineralni goriva, vozila, vozduhoplovi i rudi. Deficitot vo trgovskata razmena so stranstvo iznesuva 338,1 milion evra (zgolemuvawe za 64 milioni evra, ili za 23,4%), dodeka stapkata na pokrienost na uvozot so izvoz iznesuva 60,6% (poniska za 4,2 procentni poena vo odnos na istiot period od 2005 godina). Vo april 2006 godina na devizniot pazar e ostvaren vkupen promet vo iznos od 339,5 milioni evra, {to pretstavuva mese~en porast od 13,4%. Pritoa, vo uslovi na mese~en porast na ponudata od 8,3% i mese~en pad na pobaruva~kata na devizi od 5,8%, na pazarniot segment banki-pretprijatija e registriran pomal obem na neto-proda`ba na devizi od strana na bankite. Vo uslovi na vi{ok ponuda vo odnos na pobaruva~kata na devizi, NBRM realizira neto-otkup na devizi, {to pridonese za zna~itelen porast na bruto deviznite rezervi. Taka, bruto deviznite rezervi na krajot na april 2006 godina dostignaa 1.193,1 milion evra i vo odnos na krajot na mart 2006 godina se zgolemija za 35,3 milioni evra, ili za 3,1%. Vo april 2006 godina, ostvareniot promet na menuva~kiot pazar iznesuva 98,4 milioni evra i na mese~na osnova e povisok za 2,4%. Pritoa, vo uslovi na zgolemena ponuda na devizi za 5%, pri istovremen pad na pobaruva~kata na devizi za 4,2%, na menuva~kiot pazar e realiziran neto-otkup na devizi vo vkupen iznos od 46 milioni evra, {to pretstavuva porast od 11,1%vo odnos na prethodniot mesec.


11

Grafikon 8 Dvièwe na vkupniot promet na devizniot i menuva~kiot pazar (vo milioni evra)

050

100150200250300350400450500

I.200

5 III V

VII IX XI

I.200

6 III

0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

Promet na devizen pazar (leva skala)

Promet na menuva~ki pazar (leva skala)

Neto otkup na menuva~ki pazar (desna skala) Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija. Na krajot na april 2006 godina, devizniot kurs na denarot vo odnos na evroto na devizniot pazar iznesuva 61,17 denari za edno evro i e na istoto nivo od krajot na prethodniot mesec. Devizniot kurs na denarot vo odnos na amerikanskiot dolar na krajot na april 2006 godina iznesuva 49,28 denari za eden amerikanski dolar, pri {to vrednosta na denarot vo odnos na amerikanskiot dolar zabeleà mese~na apresijacija od 2,6% (na 31.03.2006 godina se razmenuvaa 50,57 denari za eden amerikanski dolar). Grafikon 9 Dneven sreden devizen kurs na denarot vo odnos na evroto i amerikanskiot dolar na devizniot pazar (denari za edinica stranska valuta)

48495051525354555657585960616263

01.0

4.20

06

03.0

4.20

06

05.0

4.20

06

07.0

4.20

06

09.0

4.20

06

11.0

4.20

06

13.0

4.20

06

15.0

4.20

06

17.0

4.20

06

19.0

4.20

06

21.0

4.20

06

23.0

4.20

06

25.0

4.20

06

27.0

4.20

06

29.0

4.20

06

EUR USD

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija. Devizniot kurs na denarot vo odnos na evroto na menuva~kiot pazar vo april 2006

godina iznesuva 61,43 denari za edno evro i e na istoto nivo od prethodniot mesec. Istovremeno, prose~niot kupoprodaèn devizen kurs na denarot vo odnos na amerikanskiot dolar iznesuva 50,09 denari za eden amerikanski dolar, pri {to denarot na mese~na osnova apresira za 1,7% (vo mart 2006 godina vo prosek se razmenuvaa 50,97 denari za eden amerikanski dolar). Nadvore{niot dolg na Republika Makedonija vrz osnova na dolgoro~ni krediti i zaemi na krajot na april 2006 godina iznesuva 1.647,4 milioni evra i vo odnos na krajot na prethodniot mesec e ponizok za 12,9 milioni evra. Mese~noto namaluvawe na dolgoro~niot nadvore{en dolg glavno se dolì na ostvarenite kursni razliki od 15,5 milioni evra. Vkupniot dolgoro~en dolg na privatniot sektor na mese~na osnova se namali za 0,2% i iznesuva 432,4 milioni evra, od koi 77,7% se odnesuvaat na nebankarskiot privaten sektor, a ostatokot e dolg na delovnite banki. Vo april 2006 godina se koristeni sredstva vo iznos od 7 milioni evra, a vkupnite plateni obvrski iznesuvaat 9 milioni evra (7,1 milion evra glavnica i 1,9 milioni evra kamata). Vo april 2006 godina se sklu~eni novi krediti vo iznos od 5,3 milioni evra, koi vo celost pretstavuvaat zadolùvawe na privatniot sektor. Kratkoro~niot nadvore{en dolg12, {to vo celost se odnesuva na privatniot sektor, na krajot na april 2006 godina iznesuva 85,1 milion evra. Vo april 2006 godina vrz osnova na odobreni kratkoro~ni krediti se koristeni sredstva vo iznos od 14 milioni evra, dodeka se plateni obvrski vo iznos od 0,1 milion evra. 12 Prethodni podatoci na NBRM.


12

Prilog Dvièwa vo realniot sektor vo Republika Makedonija Tabela 1 Tro{oci na ìvot i ceni na malo

IV.2006 IV.2006 I-IV.2006III.2006 IV.2005 I-IV.2005

Tro{oci na ìvotot 0,3 3,2 2,9

Ishrana 0,5 2,7 1,9 Tutun i pijalaci -0,2 17,4 17,6 Obleka i obuvki 0,2 0,4 -0,3 Domuvawe 0,3 1,0 0,9 Stan (stanarina, voda, uslugi) -0,2 0,0 -0,2 Ogrev i osvetlenie 0,5 1,7 1,7 Higiena i zdravje -0,3 2,1 0,8 Kultura i razonoda -0,2 5,7 5,9 Soobra}ajni sredstva i uslugi 0,8 2,0 2,5

Stoki 0,4 3,8 3,3

Uslugi 0,0 0,9 0,9

Ceni na malo 0,4 3,9 4,0

Zemjodelski proizvodi 9,7 7,7 6,0 Neprehranbeni industriski proizvodi 4,6 5,5 6,0 Industrisko - prehranbeni proizvodi 0,6 0,5 0,2 Pijalaci -0,7 -0,9 -0,6

Stoki 2,4 3,6 3,7

Uslugi 3,6 4,1 4,2

vo %

Izvor: Dràven zavod za statistika na Republika Makedonija


13

Tabela 2 Ceni na proizvoditeli na industriski proizvodi*


Ceni na proizvoditeli na industriski proizvodi 0,8 4,4 5,3

Energija 2,4 11,6 18,5 Intermedijarni proizvodi, osven energija 0,1 -2,9 -2,9 Kapitalni proizvodi 0,0 5,3 3,8 Trajni proizvodi za {iroka potro{uva~ka 1,2 6,5 5,6 Netrajni proizvodi za {iroka potro{uva~ka 0,4 5,5 4,5

Vadewe rudi i kamen 0,7 5,5 4,5

Prerabotuva~ka industrija 1,0 5,2 6,0Proizvodstvo na prehranbeni proizvodi i pijalaci 0,4 0,3 -0,1

Proizvodstvo na tutunski proizvodi 1,2 23,5 18,7Proizvodstvo na tekstilni tkaenini 0,0 0,8 0,7Proizvodstvo na predmeti za obleka; dorabotka i boewe na krzno -0,2 -3,1 -2,6Izdava~ka dejnost, pe~atewe i reprodukcija na snimeni mediumi 0,0 2,2 2,3Proizvodstvo na koks, derivati na nafta i nuklearno gorivo 4,2 23,3 35,9Proizvodstvo na hemikalii i hemiski proizvodi 0,0 -0,5 -1,3Proizvodstvo na proizvodi od guma i proizvodi od plasti~ni masi 0,2 0,1 -1,2

Proizvodstvo na proizvodi od drugi nemetalni minerali -0,6 1,4 1,8

Proizvodstvo na osnovni metali 4,4 -6,8 -8,9

Proizvodstvo na metalni proizvodi vo metaloprerabotuva~kata faza, osven ma{ini i uredi 0,4 8,6 6,0Proizvodstvo na elektri~ni ma{ini i aparati, nespomnati na drugo mesto 1,8 5,5 4,9

Snabduvawe so elektri~na energija, gas i voda -0,1 -2,2 0,0

*Prethodni podatoci.

vo %



14

Tabela 3 Industrisko proizvodstvo*


Vkupno 100,0 0,6 -4,4 -0,9

Energija 21,9 -26,6 -16,1 -1,4 Intermedijarni proizvodi, osven energija 33,8 10,3 -0,4 3,7 Kapitalni proizvodi 4,8 18,3 31,3 4,0 Trajni proizvodi za {iroka potro{uva~ka 1,4 -18,6 1,7 8,4 Netrajni proizvodi za {iroka potro{uva~ka 38,1 9,7 -5,6 -5,9

Vadewe rudi i kamen 1,8 16,3 2,1 pati 2,1 pati

Prerabotuva~ka industrija 79,4 6,3 -5,1 -2,1

Proizvodstvo na prehranbeni proizvodi i pijalaci 20,0 18,2 4,6 0,5

Proizvodstvo na tutunski proizvodi 3,9 72,9 20,1 -1,0

Proizvodstvo na tekstilni tkaenini 2,5 -13,9 8,7 4,3

Proizvodstvo na predmeti za obleka; dorabotka i boewe na krzno 8,6 -11,0 -17,8 -8,4

Izdava~ka dejnost, pe~atewe i reprodukcija na snimeni mediumi 3,9 6,6 -30,6 -24,6

Proizvodstvo na koks, derivati na nafta i nuklearno gorivo 3,0 -57,0 -49,0 9,6

Proizvodstvo na hemikalii i hemiski proizvodi 5,9 12,1 4,6 -3,5

Proizvodstvo na proizvodi od guma i proizvodi od plasti~ni masi 2,6 50,8 -6,3 -19,1

Proizvodstvo na proizvodi od drugi nemetalni minerali 8,2 30,9 7,6 27,3

Proizvodstvo na osnovni metali 6,0 8 -15,2 -16,8

Proizvodstvo na metalni proizvodi vo metaloprerabotuva~kata faza, osven ma{ini i uredi 3,8 -10 -0,3 -6,5

Proizvodstvo na elektri~ni ma{ini i aparati 3,2 -30,6 -10,1 25,2

Snabduvawe so elektri~na energija, gas i voda 18,8 -21,1 -10,4 -3* Prethodni podatoci.

struktura vo %

vo %



15

Tabela 4 Konsolidiran buxet na Centralnata vlast i von-buxetskite fondovi (vo milioni denari)

iznos vo milioni denari

mese~ena promena vo %

struktura vo %

iznos vo milioni denari

kumulativna promena

(2006/2005) vo %

struktura vo %

Vkupni prihodi 9.255 3,1 100,0 32.352 5,6 100,0

Dano~ni prihodi i pridonesi: 7.907 -0,6 85,4 27.755 3,5 85,8

Dano~ni prihodi ( SRA ): 14 -64,1 0,2 93 -3,1 0,3 Dano~ni prihodi: 5.317 1,1 57,5 17.975 2,6 55,6 - personalen danok na dohod 703 -7,5 7,6 2.636 1,5 8,1 - danok od dobivka 311 -73,2 3,4 2.036 56,6 6,3 - danok na dodadena vrednost 2.812 28,8 30,4 8.040 -5,7 24,9 - akcizi 868 24,4 9,4 3.410 1,6 10,5 - carini 456 18,1 4,9 1.449 -5,0 4,5 -ostanati danoci 167 2.3 pati 1,8 404 79,6 1,2 Pridonesi: 2.576 -3,1 27,8 9.688 5,3 29,9

Nedano~ni prihodi: 1.133 23,4 12,2 3.438 -0,8 10,6 -nedano~ni prihodi (SRA) 413 -26,1 4,5 1.647 -15,4 5,1 -profit od javni i finansiski institucii 359 48.9 pati 3,9 463 3.7 pati 1,4 -administrativni taksi i nadomestoci 114 -27,4 1,2 509 -6,8 1,6 -prihodi od participacija 23 -7,7 0,2 102 -40,6 0,3 -ostanati administrativni taksi 27 8,0 0,3 92 15,0 0,3 -ostanati nedano~ni prihodi 51 2.1 pati 0,6 160 43,5 0,5 -nadomestok za upotreba na avtopat 146 20,7 1,6 466 -3,3 1,4

Kapitalni prihodi 57 35,7 0,6 200 27,4 0,6

Donacii (od stranstvo) 126 2.8 pati 1,4 881 4.5 pati 2,7

Vkupni rashodi 8.340 -1,1 100,0 31.878 2,7 100,0

Tekovni tro{oci 7.945 -2,0 95,3 30.420 3,6 95,4 - plati i naemnini 1.938 -0,5 23,2 7.688 2,0 24,1 - stoki i uslugi 1.078 -11,7 12,9 3.934 -9,9 12,3 - transferi 4.617 -2,1 55,4 17.696 6,6 55,5 - kamati 313 39,1 3,8 1.103 26,6 3,5

Kapitalni tro{oci 394 23,3 4,7 1.457 -12,1 4,6

Buxetsko saldo 916 474

Finansirawe -916 -474

Eksterno finansirawe, neto -76 -9.076 Finansirawe od doma{ni izvori, neto -840 -5.321

Prihodi od privatizacija 0 13.899

januari-april 2006

* Od januari 2006 godina centralniot buxet se prezentira vo nova forma koja gi vklu~uva smetkite na fondovite i prihodite i rashodite od smetkite za sopstveni prihodi (SRA).

april 2006

Izvor: Ministerstvo za finansii na Republika Makedonija


16

Monetarni dvièwa vo Republika Makedonija Tabela 5 Pregled na Narodna banka na Republika Makedonija (tekoven kurs, vo milioni denari)

XII.05 I.06 II.06 III.06 IV.06

I. Neto devizna aktiva 66.282 57.130 57.297 71.907 74.145 Aktiva 69.504 60.326 60.519 75.076 77.213 Pasiva 3.222 3.196 3.222 3.169 3.068

II. Neto doma{na aktiva -40.520 -33.763 -32.079 -47.210 -47.978

Krediti na banki, neto -8.876 -10.368 -9.329 -8.580 -8.461 Krediti na banki 45 45 324 323 323

Aukcija na krediti 0 0 0 0 0 Aran`mani za reotkup 0 0 0 0 0 Krediti vrz osnova na hartii od vrednost 0 0 0 0 0 Dolgoro~ni krediti 31 31 31 31 31 Avansi 4 4 283 282 282 Ostanato 10 10 10 10 10

Instrumenti -8.921 -10.413 -9.653 -8.903 -8.784 Aukcija na blagajni~ki zapisi -8.921 -10.413 -9.653 -8.903 -8.784

Neto, Dràva -18.989 -11.024 -10.167 -25.762 -26.1571.Krediti na dràvata 3.290 3.290 3.290 3.290 2.983 Koristewe na kredit od Fondot 0 0 0 0 0 Obi~en kredit 0 0 0 0 0 Otkupeni dràvni hartii od vrednost 1.039 1.039 1.039 1.039 1.039 Ostanato 2.251 2.251 2.251 2.251 1.9442. Depoziti na dràvata -22.279 -14.314 -13.457 -29.052 -29.140 A) Vo denari -6.993 -7.653 -6.860 -8.807 -9.141Depozitni pari -6.993 -7.653 -6.860 -8.807 -9.141 - Trezorska smetka -6.562 -7.214 -6.417 -6.965 -5.717 - Drugi buxetski fondovi -431 -439 -443 -1.842 -3.424 od toa: Dràvni hartii od vrednost za monetarni celi -1.377 -2.951 Fond za poddr{ka na monetarnata politika 0 0 0 0 0 B) Vo stranska valuta -15.286 -6.661 -6.597 -20.245 -19.999

Depoziti na Centralna vlada -15.139 -6.516 -6.450 -20.098 -19.851 od koi: Telekom 0 0 0 0 0 od koi: Fond za pati{ta -147 -130 -121 -102 -84

Drugi depoziti na dràvata -147 -145 -147 -147 -148

3.Eksterna smetka 0 0 0 0 0

Ostanati stavki, neto -12.655 -12.371 -12.583 -12.868 -13.360 Ostanat aktiva 5.324 5.243 5.279 5.204 5.320 Ostanata pasiva -5.368 -4.794 -5.067 -4.983 -5.377 od koi: Preodna smetka -487 -14 -19 -36 -180 Kapitalna smetka -11.024 -11.558 -11.505 -11.608 -11.798 Rezidualni stavki -1.587 -1.262 -1.290 -1.481 -1.505

Primarni pari 25.762 23.367 25.218 24.697 26.167 Gotovi pari vo optek 14.439 13.100 13.635 13.700 14.560 Gotovina vo blagajna 1.374 1.068 1.066 980 1.052 Smetki na banki 9.949 9.199 10.517 10.017 10.555 od koi:Zadolìtelna rezerva na devizni depoziti 5.323 5.417 5.413 5.505 5.572

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija


17

Tabela 6 Monetaren pregled (tekoven kurs, vo milioni denari)

XII.05 I.06 II.06 III.06 IV.06

I. Neto devizna aktiva 89738 80776 80899 96611 98526

Narodna banka 66282 57130 57297 71907 74145

Aktiva 69504 60326 60519 75076 77213

Pasiva 3222 3196 3222 3169 3068

Depozitni banki 23456 23646 23602 24704 24381 Aktiva 37786 37231 36986 36669 36249 Pasiva 14330 13585 13384 11965 11868

II. Neto doma{na aktiva 19545 28414 30070 16577 18786

1.Doma{ni krediti 62382 71691 74396 62714 65567 od koi: pobaruvawa od dràvata -11791 -3271 -1913 -15747 -14773a) Depozitni banki 81371 82715 84563 88476 91724 -vo denari 64186 65363 66730 69847 72349 Dràva 7118 7672 8175 9930 11297 Krediti 7115 7669 8171 9927 11274 a) Buxet i ministerstva 7033 7589 8013 9696 11071 b) Fondovi 82 80 158 231 203

v) Instit. na centralnata dràvna vlast: sudovi, itn. 0 0 0 0 0 Presmetana nenaplatena kamata 3 3 4 3 23 Nedràven sektor 57068 57691 58555 59917 61052 Krediti 51672 52255 53149 54473 55552

od koi: Dostasani nenaplateni pobaruvawa 9807 10314 10323 10146 10509 Presmetana nenaplatena kamata 5396 5436 5406 5444 5500 -vo stranska valuta 17185 17352 17833 18629 19375 Dràva 80 81 79 85 87 od koi: Dostasani nenaplateni pobaruvawa 0 0 0 0 0 Nedràven sektor 17105 17271 17754 18544 19288

od koi: Dostasani nenaplateni pobaruvawa 1748 1753 1587 1444 1476b) Pobaruvawa na Narodna banka od dràvata -18989 -11024 -10167 -25762 -26157

2. Ostanati stavki, neto -42837 -43277 -44326 -46137 -46781 od koi: pobaruvawa od dràvata za zamrznati devizni {tedni vlogovi 0 0 0 0 0 Presmetana nenaplatena kamata -5399 -5439 -5410 -5447 -5523 Ostanato -37438 -37838 -38916 -40690 -41258



18

Monetaren pregled (prodolùva) (tekoven kurs, vo milioni denari)

XII.05 I.06 II.06 III.06 IV.06

M4 Vkupno 109283 109190 110969 113188 117312

M4 ( nedràven sektor) 108174 108320 109999 111912 116049

M1 (Vkupno) 30034 27933 28900 28431 29906

M1 (nedràven sektor) 29663 27699 28596 27962 29459 Gotovi pari vo optek 14439 13100 13635 13700 14560Depozitni pari (vkupno) 15595 14833 15265 14731 15346

Depozitni pari (nedràven sektor) 15224 14599 14961 14262 14899

Depozitni banki 15577 14752 15183 14519 15241 Depozitni pari na nedràven sektor 15206 14518 14879 14050 14794

Depozitni pari na dràvata 371 234 304 469 447

a) Buxet i ministerstva 236 55 91 132 145 b) Fondovi 135 179 213 323 302

v) Instit. na centralnata dràvna vlast: sudovi, itn. 0 0 0 14 0

Narodna banka - depozitni pari na nedràven sektor 18 81 82 212 105

M2 (Vkupno) 104195 104065 105734 107835 111559M2 (nedràven sektor) 103134 103243 104812 106607 110344Kvazi-depoziti (vkupno) 74161 76132 76834 79404 81653

Kvazi-depoziti (nedràven sektor) 73471 75544 76216 78645 80885

Depozitni banki 74161 76132 76834 79404 81653 Nedràven sektor 73471 75544 76216 78645 80885

Denari 24364 25614 26237 27889 29563

Stranska valuta 49107 49930 49979 50756 51322 Depoziti na dràvata 690 588 618 759 768

Denari 689 587 616 759 768

Stranska valuta 1 1 2 0 0NBRM - kvazi-depoziti 0 0 0 0 0

Nemonetrani depoziti (vkupno) 5088 5125 5235 5353 5753 Nemonetarni depoziti vo denari (vkupno) 3105 3159 3184 3171 3305

Nemonetarni depoziti vo stranska valuta (vkupno) 1983 1966 2051 2182 2448Nemonetarni depoziti (nedràven sektor) 5040 5077 5187 5305 5705 Nemonetarni depoziti vo denari (nedràven sektor) 3057 3111 3136 3123 3257

Nemonetarni depoziti vo stranska valuta (nedr`. sektor) 1983 1966 2051 2182 2448

-Depozitni banki 5088 5125 5235 5353 5753 Nemonetarni depoziti vo denari - nedràven sektor 3057 3111 3136 3123 3257

Nemonetarni depoziti vo stranska valuta - nedr`.sektor 1983 1966 2051 2182 2448

Nemonetarni depoziti vo denari - Dràva 48 48 48 48 48 Nemonetarni depoziti vo stranska valuta - Dràva 0 0 0 0 0

-NBM nemonetarni depoziti (nedràven sektor) 0 0 0 0 0

Denari 0 0 0 0 0 Stranska valuta 0 0 0 0 0

Vkupni depoziti 94844 96090 97334 99488 102752Vkupni depoziti (nedràven sektor) 93735 95220 96364 98212 101489



19

Tabela 7 Vkupni depoziti na nedr`avniot sektor (vo milioni denari)

30.04.2006 godina mese~na promena godi{na promena struktura

vo mil. denari

vo mil. denari

vo % vo mil. denari

vo % vo %

Vkupni depoziti 86.590 2.640 3,1 13.284 18,1 100,0

1. Spored ro~nost -kratkoro~ni 80.885 2.240 2,8 12.183 17,7 93,4 -dolgoro~ni 5.705 400 7,5 1.101 23,9 6,6

2. Spored valuta - denarski 32.820 1.808 5,8 5.196 18,8 37,9 - devizni 53.770 832 1,6 8.088 17,7 62,1

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija Tabela 8 Depoziti na naselenie i pretprijatija

30.04.2006 godina

mese~na promena godi{na promena

vo mil. denari

vo mil. denari vo %

vo mil. denari vo %

Vkupni depoziti na naselenieto 100,0 58.942 1.443 2,5 10.461 21,6

1. Spored ro~nost -kratkoro~ni 94,8 55.881 1.375 2,5 9.619 20,8 -dolgoro~ni 5,2 3.061 68 2,3 842 37,9

2. Spored valuta - denarski 30,2 17.802 1.137 6,8 4.461 33,4 - devizni 69,8 41.140 306 0,7 6.000 17,1

Vkupni depoziti na pretprijatijata 100,0 25.836 1.056 4,3 3.056 13,4

1. Spored ro~nost -kratkoro~ni 93,5 24.146 755 3,2 2.469 11,4 -dolgoro~ni 6,5 1.690 301 21,7 587 53,2

2. Spored valuta - denarski 52,1 13.448 575 4,5 944 7,5 - devizni 47,9 12.388 481 4,0 2.112 20,6

struktura vo %



20

Tabela 9 Depozitni pari na naselenie i pretprijatija

30.04.2006 godina


vo mil. denari

vo mil. denari vo %

vo mil. denari vo %

Depozitni pari 14.899 637 4,5 1.979 15,3

- Depozitni pari na naselenie 3.343 269 8,8 380 12,8

- Depozitni pari na pretprijatija 9.293 67 0,7 1.018 12,3

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija Tabela 10 Plasmani kaj naselenie i pretprijatija

30.04.2006 godina mese~na promena godi{na promena

vo mil. denari

vo mil. denari vo %

vo mil. denari vo %

Vkupni plasmani 74.840 1.823 2,5 13.080 21,2 Denarski plasmani 55.552 1.079 2,0 7.274 15,1od toa: -pretprijatija 32.801 508 1,6 1.361 4,3 -naselenie 22.646 554 2,5 5.906 35,3

Devizni plasmani 19.288 744 4,0 5.806 43,1od toa: -pretprijatija 18.172 623 3,6 5.263 40,8 -naselenie 1.110 123 12,5 613 2,2 pati



21

Tabela 11 Ro~na i sektorska struktura na denarskite i deviznite plasmani

30.04.2006 godina


(vo %)

Denarski plasmani 100,0

ro~na struktura - kratkoro~ni 50,9 -0,1 -3,1 - dolgoro~ni 49,1 0,1 3,1

sektorska struktura - pretprijatija 59,0 -0,2 -6,1 - naselenie 40,8 0,2 6,1 - ostanato 0,2 0,0 0,0

Devizni plasmani 100,0

ro~na struktura - kratkoro~ni 28,4 0,7 -9,3 - dolgoro~ni 71,6 -0,7 9,3

sektorska struktura - pretprijatija 94,2 -0,4 -1,5 - naselenie 5,8 0,4 2,1 - ostanato 0,0 0,0 -0,5

(vo procentni poeni)

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija Tabela 12 Kamatni stapki

april 2006 godina


vo %Kamatna stapka na aukciite na blagajni~ki zapisi (28 dena)

6,19 -0,59 -3,8

Prose~na ponderirana kamatna stapka na pazarot na pari (MBKS)*

6,4 -0,10 -1,7

Ponderirani aktivni kamatni stapki na bankite

11,50 -0,10 -0,5

Ponderirani pasivni kamatni stapki na bankite

4,60 -0,40 -0,3

vo procentni poeni

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija i Pazar na pari i kratkoro~ni hartii od vrednost * Se odnesuva na oficijalniot pazar na pari i na bilateralnite trguvawa me|u bankite.


22

Tabela 13 Aukcii na trezorski zapisi

Datum na odrùvawe Ponuda Pobaruva~ka RealizacijaPonderirana

kamatna stapka

vo %Dràvni zapisi so rok na dostasuvawe od 3 meseci

11.04.2006 1350 1.030,17 1030,17 6,4925.04.2006 1.320 1.768,5 1.320 6,40Dràvni zapisi so rok na dostasuvawe od 6 meseci

11.04.2006 500 66,43 66,43 6,84

iznosi vo milioni denari

Izvor: Ministerstvo za finansii Nadvore{notrgovski i devizni dvièwa vo Republika Makedonija Tabela 14 Nadvore{notrgovska razmena na Republika Makedonija (vo milioni evra)

iznos % iznos % iznos %

Vkupna razmena 403,0 1.376,1 4,6 1,1 26,5 7,0 97,1 7,6

Izvoz 144,1 519,0 -5,6 -3,7 9,2 6,9 16,5 3,3

Uvoz 258,9 857,1 10,2 4,1 17,2 7,1 80,5 10,4

Saldo -114,8 -338,1 -15,7 15,9 -8,0 7,5 -64,0 23,4

IV.2005iznos

III.2006 I-IV.2005IV.2006 I-IV.2006

IV.2006 I-IV.2006IV.2006

Izvor: Dràven zavod za statistika na Republika Makedonija; presmetkite vo evra se izvr{eni vo Narodna banka na Republika Makedonija. Tabela 15 Deset najgolemi trgovski partneri na Republika Makedonija vo januari-april 2006 godina (vo milioni evra)

Obem na stokovna razmena U~estvo Izvoz U~estvo Uvoz U~estvo

Pokrienost na uvozot so

izvoziznos % iznos % iznos % %

REPUBLIKA MAKEDONIJA 1.376,1 100,0 519,0 100,0 857,1 100,0 60,6 od toa:

Germanija 180,7 13,1 96,6 18,6 84,1 9,8 114,8Srbija i Crna Gora 162,4 11,8 107,1 20,6 55,3 6,5 193,5Rusija 148,2 10,8 6,5 1,3 141,7 16,5 4,6Grcija 142,6 10,4 70,2 13,5 72,4 8,4 97,0Italija 105,9 7,7 60,2 11,6 45,7 5,3 131,6Bugarija 88,0 6,4 23,3 4,5 64,7 7,5 36,1Hrvatska 48,3 3,5 32,2 6,2 16,0 1,9 201,4Slovenija 42,3 3,1 9,7 1,9 32,6 3,8 29,7Turcija 41,6 3,0 15,3 2,9 26,3 3,1 58,0Kina 31,2 2,3 0,5 0,1 30,7 3,6 1,5

Vkupno (10 najgolemi partneri) 991,1 72,0 421,5 81,2 569,6 66,5 74,0 Izvor: Dràven zavod za statistika na Republika Makedonija; presmetkite vo evra se izvr{eni vo Narodna banka na Republika Makedonija.


23

Tabela 16 Nadvore{en dolgoro~en dolg na Republika Makedonija, koristeni sredstva i plateni obvrski (vo milioni evra)

31.03.2006 30.04.2006 III -2006 IV -2006 III -2006 IV -2006

Oficijalni kreditori 1.045,5 1.035,5 1,5 5,0 5,2 6,9

od toa: Multilaterala 882,8 874,3 1,2 3,4 5,2 6,4

MMF 51,8 50,2 0,0 0,0 0,0 1,1 MBOR 205,9 203,5 0,1 0,7 1,2 0,2 MFK 4,7 4,1 0,0 0,0 0,5 0,6 MZR 302,4 298,7 0,2 0,6 0,0 1,3 EIB 120,9 118,6 0,0 0,0 2,2 3,2 EKF@P 6,1 6,1 0,0 0,0 0,0 0,0 Banka za razvoj pri Sovet na Evropa 16,8 18,5 0,0 1,7 0,1 0,0 EBOR 73,3 73,9 0,7 0,4 0,9 0,0 EU 90,0 90,0 0,0 0,0 0,3 0,0 MFRZ 11,0 10,9 0,2 0,0 0,0 0,0 EAR 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Bilaterala 162,6 161,2 0,3 1,6 0,0 0,5

Pariski klub (reprogramirawe 1995) 91,6 89,8 0,0 0,0 0,0 0,1 Nereprogramiran dolg 6,6 6,6 0,0 0,0 0,0 0,0 Novosklu~eni krediti 64,4 64,8 0,3 1,6 0,0 0,4

Privatni kreditori 614,8 611,9 1,3 1,9 4,4 2,1

od toa: Evroobvrznici 150,0 150,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Ostanati privatni kreditori 464,8 461,9 1,3 1,9 4,4 2,1

Banki i finansiski institucii 215,4 211,8 0,7 0,6 3,9 1,3 Nefinansiski privaten sektor 249,4 250,1 0,6 1,3 0,5 0,8

VKUPNO 1.660,3 1.647,4 2,9 7,0 9,6 9,0

Sostojba na dolg Koristeni sredstva Plateni obvrski

Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija.

Bilans na Narodna banka na Republika Makedonija Tabela 17 Bilans na sostojba na NBRM na 30.04.2006 godina (milioni denari) Aktiva Iznos Pasiva IznosDevizni sredstva 77.213 Primarni pari 20.595Pobaruvawa od javniot sektor 3.604 Instrumenti na NBRM 8.784Pobaruvawa od banki i drugi finansiski organizacii 1.358 Ograni~eni depoziti 240Ostanata aktiva 4.285 Devizni obvrski 3.068

Depoziti na javen sektor 31.417Kapitalni smetki 11.798Ostanata pasiva 10.558

Vkupno 86.460 Vkupno 86.460 Izvor: Narodna banka na Republika Makedonija

Narodna banka na Republika Makedonija - nbrm.mk · Mese~na informacija 04/2006 5 v Na 27 april se...

Documents

Transcript of Narodna banka na Republika Makedonija - nbrm.mk · Mese~na informacija 04/2006 5 v Na 27 april se...