wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web...

47
สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส โโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโโโโโโโ (research project) โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโโโโ โ.โ. 2559 โโโโโโโโโโโโโโโโโ ------------------------------------ โโโโโโโโโโโโโโโโ (โโโโโโโ) สสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสส (โโโโโโโโโโ) Assessment of Soil Fertility and Water Storage in Soil for the Production of Upland Rice and Field Corn on Highland, Pungkha Royal Project Development Center, Phayao โโโโโโโโโโโโโโโ (โโโโโโโ) (สสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสส สสสสส)................................... (โโโโโโโโโโ) ................................................ ................................................ ... (สสสสสสสสสสสส

Transcript of wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web...

Page 1: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

สำ�นกง�นคณะกรรมก�รวจยแหงช�ต โครงการวจย

แบบเสนอโครงการวจย (research project)ประกอบการเสนอของบประมาณ ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ตาม

มตคณะรฐมนตร

------------------------------------ชอโครงการวจย (ภาษาไทย) คว�มอดมสมบรณของดนและก�รกกเกบ

นำ �ในดนเพอก�รผลตข�วไรและข�วโพดเล ยงสตวบนพ นทสง ศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� จงหวดพะเย�

(ภาษาองกฤษ) Assessment of Soil Fertility and Water Storage in Soil for the Production of Upland Rice and Field Corn on Highland, Pungkha Royal Project Development Center, Phayao

ชอแผนงานวจย (ภาษาไทย) (กรณเปนโครงก�รวจยภ�ยใตแผนง�นวจย)...................................

(ภาษาองกฤษ) ...................................................................................................สวน ก:ลกษณะโครงการวจย

โครงก�รวจยใหม

โครงก�รวจยตอเนองระยะเวล�….ป ปน เปนปท….. รหสโครงก�รวจย..…

I ระบความสอดคลองของโครงการวจยกบยทธศาสตรการพฒนาประเทศตามแผน พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11(พ.ศ. 2555-2559)

(ฉบบปรบปรงป

Page 2: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ยทธศาสตรการวจยท 2 ยทธศ�สตรคว�มเขมแขงภ�คเกษตร คว�มมนคงของอ�ห�รและพลงง�น

IIระบความสอดคลองของโครงการวจยกบนโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาตบบท 8(พ.ศ. 2555-2559) (กรณ�ระบคว�มสอดคลองเพยง 1 ยทธศ�สตร 1 กลยทธ และ 1 แผนง�นวจย ทมคว�มสอดคลองม�กทสด โดยโปรดดร�ยละเอยดในผนวก 2)ยทธศาสตรการวจยท2 ก�รสร�งศกยภ�พและคว�มส�ม�รถเพอก�รพฒน�ท�งเศรษฐกจกลยทธการวจยท1 สร�งมลค�ผลผลตท�งก�รเกษตรและก�รพฒน�ศกยภ�พในก�รแขงขนและก�รพงพ�ตนเองของสนค�เกษตรแผนงานวจยท 1.1 ก�รวจยเกยวกบก�รพฒน�ก�รผลตพชเศรษฐกจเพอสร�งมลค�เพมและนำ�ไปสก�รแขงขนและก�รพงพ�ตนเองโดยเฉพ�ะอย�งยงข�ว (รวมถงข�วพ นเมอง) ย�งพ�ร�ข�วโพดป�ลมน�มนออยมนส�ปะหลงพชผกผลไมและไมดอกไมประดบ

III ระบความสอดคลองของโครงการวจยกบยทธศาสตรการวจยของชาตรายประเดน

กลมเรอง ก�รเพมมลค�สนค�เกษตรเพอก�รสงออกและลดก�รนำ�เข�IV ระบความสอดคลองของโครงการวจยกบนโยบาย

รฐบาล(กรณ�ระบคว�มสอดคลองเพยง 1 หวขอทมคว�มสอดคลองม�กทสด โดยโปรดดร�ยละเอยดในผนวก 4)

-นโยบ�ยเรงดวนทจะเรมดำ�เนนก�รในปแรก: เรอง ก�รรกษ�และเพมร�ยไดของ

ประช�ชน-นโยบ�ยระยะก�รบรห�รร�ชก�ร 4 ป ของรฐบ�ล: นโยบ�ย

เศรษฐกจ: นโยบ�ยปรบโครงสร�งเศรษฐกจ: ภ�คเกษตร

Page 3: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

สวนข:องคประกอบในการจดทำาโครงการวจย 1. ผรบผดชอบ

1.1 หวหนาโครงการชอ-สกล (ภ�ษ�ไทย) น�ยตฤณ เสรเมธ�กลชอ-สกล (ภ�ษ�องกฤษ) Mr.Trin

Seramethakunรหสประจำ�ตวประช�ชน (13 หลก) 3500100144519ตำ�แหนงปจจบน นกวทย�ศ�สตรสถ�นททำ�ง�น คณะเกษตรศ�สตรและ

ทรพย�กรธรรมช�ตมห�วทย�ลยพะเย� จงหวดพะเย�

หนวยง�นทอยทตดตอไดสะดวก คณะเกษตรศ�สตรและทรพย�กรธรรมช�ต

มห�วทย�ลยพะเย� จงหวดพะเย�รหสไปรษณย56000โทรศพท 054-466666 ตอ

3255, 3156มอถอ 0-81784-6725โทรส�ร 054-466716E-mail:[email protected]

คว�มรบผดชอบตอโครงก�ร วเคร�ะหและประเมนผลคณสมบตของดน ไดแก

คว�มอดมสมบรณของดน ลกษณะท�งก�ยภ�พ ก�รเปลยนแปลงคว�มช นดน ปรม�ณและคว�มเขมขนของส�รละล�ยธ�ตอ�ห�ร และก�รชะล�งพงทล�ยของดน แลปจจยสงแวดลอม ว�งแผนก�ร ดำ�เนนง�น ประส�นง�นหนวยง�น สรปผลและร�ยง�นผลก�รศกษ�

สดสวนคว�มรบผดชอบ 70 %

Page 4: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

1.2 ผรวมงานวจยชอ-สกล (ภ�ษ�ไทย) น�ยบญฤทธ สนค�ง�มชอ-สกล (ภ�ษ�องกฤษ)

Mr.BunyaritSinkangamรหสประจำ�ตวประช�ชน (13 หลก) 3650400112948ตำ�แหนงปจจบน อ�จ�รยสถ�นททำ�ง�น ส�ข�วช�เกษตรศ�สตร คณะ

เกษตรศ�สตรและทรพย�กรธรรมช�ต มห�วทย�ลย

พะเย�หนวยง�นทอยทตดตอไดสะดวก ส�ข�วช�เกษตรศ�สตร

คณะเกษตรศ�สตรและทรพย�กรธรรมช�ต มห�วทย�ลยพะเย�รหสไปรษณย56000โทรศพท 0-5446-6666 ตอ

3157มอถอ 081-8699497โทรส�ร 0-5466-6716E-

mail:[email protected]คว�มรบผดชอบตอโครงก�ร บรห�รจดก�รในพ นทเพ�ะปลก

พชเศรษฐกจในแตละระบบก�รปลกพชเกบขอมล เปรยบเทยบ วเคร�ะหขอมลประเมนผล สรปผลก�รทดลอง และร�ยง�นคว�มก�วหน�

สดสวนคว�มรบผดชอบ 30 %

1.3 ทปรกษาโครงการวจยชอ-สกล (ภ�ษ�ไทย) น�ยเสร พกผอน

Page 5: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ชอ-สกล (ภ�ษ�องกฤษ) Mr.Saree Pakponสถ�นททำ�ง�น ศนยพฒน�โครงก�รหลวงปง

ค� อำ�เภอปง จงหวดพะเย�

หนวยง�นทอยทตดตอไดสะดวก ศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� อำ�เภอปง

จงหวดพะเย�โทรศพท 054-401-023มอถอ 089-997-1159E-mail:

[email protected]

1.4หนวยงานหลก คณะเกษตรศ�สตรและทรพย�กรธรรมช�ต

มห�วทย�ลยพะเย� อำ�เภอเมอง จงหวดพะเย� 56000โทรศพท 0-5446-6666 ตอ 3156 โทรส�ร 0-5446-6716

1.5หนวยงานสนบสนน - ศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� จงหวดพะเย� - สำ�นกง�นพฒน�ทดนเขต 6 จงหวดเชยงใหม

- สถ�นพฒน�ทดนจงหวดพะเย�

2. ประเภทการวจย

ก�รวจยประยกต (applied research)

3. สาขาวชาการและกลมวชาททำาการวจยส�ข�เกษตรศ�สตรและชววทย�

4. คำาสำาคญ (keywords) ของโครงการวจย

Page 6: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

คว�มอดมสมบรณของดน, ก�รกกเกบนำ �ในดน, ข�วไร, ข�วโพดเล ยงสตว, พ นทสง

Soil fertility, Soil water storage, Upland rice, Field corn, Highland

5. ความสำาคญและทมาของปญหาททำาการวจยพ นทสง หม�ยคว�มว�พ นททเปนทอยของช�วเข�เผ�ต�ง ๆ ถงแม

ปจจบนจะเรยกว�เปน ช�วไทยภเข�หรอประช�กรบนพ นทสงกต�ม แตประช�กรสวนใหญกยงเปนชนเผ�อยด พ นทสงเปนทต งบ�นเรอนและททำ�กนทมคว�มล�ดชนโดยเฉลยม�กกว�รอยละ 35 หรอมคว�มสงกว�ระดบนำ �ทะเล 500 เมตรข นไป พ นทสงในประเทศไทยครอบคลมพ นทประม�ณ 67.22 ล�นไร คดเปนรอยละ 53 ของพ นท 20 จงหวด ไดแก เชยงใหม เชยงร�ย แมฮองสอน พะเย� ลำ�พน แพร น�น ล�ป�ง ต�ก เพชรบรณ พษณโลก เลย สโขทย กำ�แพงเพชร ก�ญจนบร อทยธ�น สพรรณบร ร�ชบร ประจวบครขนธ และเพชรบร พ นท ต งชมชนบนทสงสวนใหญเป นพ นท ป �ตนน �ลำ�ธ�ร ประม�ณรอยละ 88 ของหมบ�นมก�รคมน�คมทย�กลำ�บ�ก ทำ�ใหหนวยง�นของรฐเข�ไปดำ�เนนง�นบนพ นทสงไดไมทวถง นอกจ�กน พ นทสงยงคงมปญห�ก�รทำ�ไรเลอนลอย และก�รบกรกท�ล�ยป�อย�งตอเนอง ส ภ � พปญห�ของพ นทสง อ�จจำ�แนกไดหล�ยลกษณะ ไดแก 1) ประช�กรบนพ นทสงทวไปมสภ�พย�กจน 2) มระบบก�รผลตทใชส�รเคมเกษตรอย�งไมเหม�ะสม 3) พนททำากนเสอมโทรม 4) ปญห�ก�รบกรกเพอห�พ นททำ�กนใหม 5) คว�มขดแยงในก�รใชทรพย�กรธรรมช�ต 6) ปญห�ด�นสงคมในอน�คต

ศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� มททำ�ก�รต งอยทตำ�บลผ�ช�งนอยอำ�เภอปง จงหวดพะเย�อยสงจ�กระดบนำ �ทะเล 640 เมตร มหน�ทดแลรบผดชอบครอบคลมพ นท 56.04 ต�ร�งกโลเมตร หรอ 35,026 ไร (ทระดบคว�มสงจ�กระดบนำ �ทะเลต งแต 500-1,300 เมตร) ในพ นท 3 หมบ�น ไดแก บ�นสบสองพฒน� บ�นป�งค�ใต และ บ�นป�งค�เหนอ พ นทสวนใหญมลกษณะภมประเทศเปนเนนเข�และภเข�สง มลำ�นำ �ส�ยสำ�คญไดแก ลำ�นำ �แมคะ และลำ�นำ �เงน ซงไหลลงสแมนำ �ยม ประช�กรสวนใหญเปนช�วเข� ซ งประกอบดวย เผ�เย�และเผ�มง อ�ชพหลกคอปลกขาวไรขาวโพดเลยงสตว กะหลำ�ปล และขง ซงนอกจ�กร�ยไดไมเพยงพอแลว ยงม

Page 7: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ก�รร กแผ วถ�งป �เพ อท ำ�ขย�ยพ นท ก�รเกษตร สบเน องจ�กเม อป พทธศกร�ช 2530 มลนธโครงก�รหลวงไดมก�รจดต งศนยพฒน�โครงก�รหลวงป งค �ข น เร มต น โดยกรมพฒน�ท ด นด ำ� เน นก�รบ กเบกพ นท พฒน�ทดน จดทำ�ระบบอนรกษดนและนำ � จดสรรพ นททำ�กนใหแกร�ษฎรเพอยตก�รบกรกทำ�ล�ยป�ไม จ�กน นสงเสรมใหปลกไมผลเมองหน�ว ชวงแรกแนะนำ�ปลกส�ล พลบ อโวค�โด และถวแดงหลวง ซงอโวค�โดมแนวโนมว�ส�ม�รถใหผลผลตดกว�ไดดกว�ผลไมชนดอน ปจจบนช�วเข�ทศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค�จงมคว�มเปนอยทดข นกว�เดม

อยางไรกตามในปจจบนพนทการเกษตรสวนใหญทอยในการดแลของศนยพฒนาโครงการหลวงปงคายงเปนพนทปลกขาวไรเพอการบรโภคและขาวโพดเลยงสตวสำาหรบเปนพชเงนสด (Cash crop) ซง โดยทวไปมกเปนพนทมความลาดชนสงและถงแมวาจะมการจดทำาระบบอนรกษดนและนำา เชน ครบนำารอบเขา ปลกพชตามแนวระดบ เปนตน แตยงไมครอบคลมพนททงหมดและบางระบบอาจจะไมเหมาะสมกบพนท จงทำาใหยงเกดการเสอมโทรมของทรพยากรทดนและผลผลตพชลดลงตามมา ซงทำาใหมการเพมปรมาณการใชปยเคมหรอในพนทเพาะปลกทำาใหสงผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตโดยเฉพาะความอดมสมบรณของดนทงดานกายภาพและชวภาพ การวจยนจงม การตรวจวเคราะหดน ทงลกษณะ ทางกายภาพของพนท ลกษณะดนและการใชประโยชนทดนและการจดการทรพยากรทดน ตางๆ มผลกระทบทแตกตางตอความอดมสมบรณของดนและการกกเกบนำาในดนตลอดจนแนวทางการจดการดนในพนทสงปงคา เพอส�ม�รถนำ�ไปใชเปนแนวท�งเพอเพมศกยภ�พในก�รผลตข�วไรและข�วโพดซงเปนพ นเศรษฐกจในพ นทไดอย�งเหม�ะสม

6. วตถประสงคของโครงการวจย

6.1 ตรวจประเมนคว�มอดมสมบรณของดนและก�รกกเกบนำ �ในดนในพ นททมก�รใชประโยชน

ทดนต�งๆ โดยเฉพ�ะพ นทปลกข�วไรและข�วโพดเลยงสตว เพอเปนแนวท�งในก�รจดก�ร

Page 8: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ทรพย�กรดนและนำ �ในพ นทศกษ�6.2 เปรยบเทยบก�รใชประโยชนทดนต�งๆ เพอเปนแนวท�งใน

ก�รนำ�ม�ใชในก�รผลตพชและก�รอนรกษดนและนำ �ในพ นทไดอย�งเหม�ะสม

7. ขอบเขตของโครงการวจยตรวจและประเมนคว�มอดมสมบรณของดนและก�รกกเกบนำ �ในดน

รวมท งก�รชะล�งหน�ดนของพ นท ในพ นททมก�รใชประโยชนทดนต�งๆ โดยประเมนจ�กสมบตและลกษณะของดน คอ

1) ลกษณะท�งก�ยภ�พของดน ไดแก ลกษณะหน�ตดดน เน อดน คว�มหน�แนนรวม คว�มพรน ปรม�ณนำ �ทเปนประโยชนตอพช ชนดและคว�มคงทนของเมดดน

2)คว�มอดมสมบรณของดน ประกอบดวย ค� pH และ ค� EC ของดน ปรม�ณและคณภ�พของอนทรยวตถ ค�คว�มส�ม�รถในก�รแลกเปลยนประจบวก เปอรเซนตก�รอมตวดวยด�ง ปรม�ณฟอสฟอรสและโพแทสเซยมทเปนประโยชนได

3)ก�รเปลยนแปลงคว�มช นของดนต�มฤดก�ล 4)ปรม�ณและคว�มเขมขนธ�ตอ�ห�รของส�รละล�ยในดนต�ม

ฤดก�ล 5)กจกรรมของจลนทรยในดน/ก�รห�ยใจของดน (Soil

respiration) 6)ก�รชะล�งพงทล�ยของดน

8. ทฤษฎ สมมตฐาน (ถาม) และกรอบแนวความคดของโครงการวจย จ�กยทธศ�สตรพ นทสงของประเทศ พบว�พนททำากนเสอมโทรมพ นท

ท�ก�รเกษตรรอยละ 96.48 ของพ นทสงใน 12 จงหวดของภ�คเหนอเปนพ นททมคว�มล�ดเทม�กทำ�ใหเกดปญห�ก�รชะล�งพงทล�ยหน�ดนโดยเฉพ�ะในระบบก�รท�ก�รเกษตรแบบตดและเผ�ทเปดหน�ดนโลงรบแรงปะทะกบเมดฝนโดยตรงและไมมระบบชะลอก�รไหลของน�ฝนทไหลบ�ไปต�มคว�มล�ดชนหน�ดนทถกชะล�งไปทกปท�ใหพ นทเกษตรเหลอแตดนช นล�งทมคว�มอดม

Page 9: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

สมบรณตำ�และเปนดนปนหนซงพ นทสงปงค� จงหวดพะเย�เปนพ นทหนงทประสบปญห�เกยวกบก�รบรห�รจดก�รดน กอใหเกดคว�มเสอมโทรมสมบตเคม ฟสกส และชวภ�พของทรพย�กรดนอย�งรนแรง ทำ�ใหคณภ�พก�รผลตพชตกตำ� ในการวจยนจงมแนวคดในการวจยคอ ตองใหผเกยวของกบการ บรหารจดการดนทราบศกยภาพดนของพนท ทงลกษณะทางกายภาพของพนท ลกษณะดนและการใชประโยชนทดนและการจดการทรพยากรทดน ตางๆ มผลกระทบทแตกตางตอความอดมสมบรณของดนและการกกเกบนำาในดนตลอดจนแนวทางการจดการดนในพนทสงปงคา เพอสามารถนำาไปใชเปนแนวทางเพอเพมศกยภาพในการผลตขาวไรและขาวโพดซงเปนพนเศรษฐกจในพนทไดอยางเหมาะสม

ปญหาการจดการดนและสภาพเสอมโทรมของ

ดนพนทสงตรวจวเคราะหคณภาพดนของพนทสงปงคาททำาการเพาะปลกขาวไร ขาวโพด และบรเวณปาธรรมชาต

ดนเสอมโทรม

ตนทนสง รายไดตำา นำาขอมลมาวเคราะหและหาแนวทางการจดการดนท

เหมาะสมเชน การเพมอนทรยวตถ

ห�กข�ดขอมลดนและไมมแนวท�งก�รจดก�รดน

Page 10: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

9. การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ (information) ทเกยวของ

คว�มอดมสมบรณของดนปจจยทมผลตอคว�มอดมสมบรณของดนแบงปจจยได 2 ประเภทไดแก

1) ปจจยทไมมมนษยเกยวของหม�ยถงคว�มอดมสมบรณทมผลม�จ�กวตถตนกำ�เนดดน ภมอ�ก�ศ สภ�พภมประเทศ ลกษณะท�งก�ยภ�พและชวภ�พของดนของดน องคประกอบท�งแรทผ�นขบวนก�รกำ�เนดดนม�แลว ตลอดจนคว�มเปนประโยชนของธ�ตอ�ห�รในดนและคว�มส�ม�รถในก�รกกเกบธ�ตอ�ห�รของดนซงเปนสมบตของดนน นต�มธรรมช�ต

2) ปจจยทมมนษยเกยวของปจจยน จะเกดจ�กกจกรรมของมนษยทเกดในชวงระยะเวล� ส นหรอย�ว และจะเกดก�รเปลยนแปลงคว�มอดมสมบรณดงเดมของดน เชน ก�รใสปย ก�รใสปน ก�รไถ เปนตน

ในก�รจดก�รทเหม�ะสมทจะรกษ�คว�มอดมสมบรณใหมคว�มยงยน น นจะตองพจ�รณ�ท ง 2 ปจจย เพอรกษ�คณภ�พของทรพย�กรดนและสมดลของธ�ตอ�ห�ร

นอกจ�กน ยงมปจจยอนทเกยวของกบคว�มอดมสมบรณของดนคอลกษะณะท�งก�ยภ�พของดนลกษณะชววทย�ของดนคว�มเปนประโยชนของธ�ตอ�ห�รในดน ปฏกรย�ของดนอนทรยวถในดนและ ก�รกกเกบนำ �ในดน อกท งจลนทรยในดนจะเปนตวสำ�คญในก�รทำ�ใหเกดก�รสล�ยตวของอนทรยส�รและปลดปลอยธ�ตอ�ห�รออกม�เปนอ�ห�รของพชอกคร ง คว�มสมพนธ

ผลผลตตกตำ�, อาหารไมเพยงพอ, คณภ�พชวตทดลองเปรยบเทยบก�รจดก�รดน

ในง�นวจยน เปรยบเทยบก�ร

ไดขอมลดนและแนวทางการจดการดน

แนวทางการใชประโยชนทดนของพนท

เกษตรพนทสงสามารถใชประโยชนจากขอมลดนทไดใน

การบรหารจดการการใชประโยชนทดน ทำาใหเกษตรกรในพนทสงสามารถลดตนทน

Page 11: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ระหว�งพชกบจลนทรยในดนจะพฒน�และดำ�รงอยไดภ�ยใตสภ�พรมเง�ของป�ไมทสมบรณ เพร�ะภ�ยใตสภ�พป�ทสมบรณ แรธ�ตอ�ห�รจะถกดดซบและอนรกษใหอยและหมนเวยนอยในระบบอย�งสมดล ซงจะแตกต�งไปจ�กป�ทหมดสภ�พและถกทำ�ล�ยจ�กก�รแผวถ�งและเผ�ป� ธ�ตอ�ห�รในระบบจะถกชะล�งและสญห�ยไปจ�กระบบไดโดยง�ย ซงในก�รหมนเวยนของธ�ตอ�ห�รพชในระบบนเวศหนงๆ ประกอบดวย 3 สวนคอ 1) ก�รเข�สระบบของธ�ตอ�ห�ร (Nutrient inputs) ทสำ�คญไดแก ก�รเข�ม�กบธ�ร�ก�ศ ท งทม�กบนำ �ฝนและฝนละออง ก�รตรงไนโตรเจนจ�กบรรย�ก�ศ ก�รสล�ยตวของหนและแร ก�รเคลอนย�ยม�กบสงมชวตและก�รใสปย(Brady, 1974) ก�รเข�สระบบของธ�ตอ�ห�รต�งๆ พบว�แตกต�งกนไปต�มพ นท Kimmins (1987) ไดรวบรวมขอมลต�งๆ จ�กยโรปและอเมรก� พบว�ม ไนโตรเจน ฟอสฟอรส โปแตสเซยม แคลเซยม และแมกนเซยม เข�สระบบนเวศของป�ไมผนแปรอยในชวง 1-14 0.3-0.9 0.1-7.7 2.3-52.1 และ 0.6-19.1 กโลกรม.เฮกแตร-1.ป-1 ต�มลำ�ดบ ก�รสล�ยตวของหนและแรน นจะแตกต�งกนไปต�มชนดของหนและแรทเปนองคประกอบเปนสำ�คญ โดยธ�ตไนโตรเจนมอยในหนและแรนอยม�กกระบวนก�รน จงไมคอยสำ�คญสำ�หรบธ�ตน สวนธ�ตอน ๆ เชน K Ca และ Mg น นผนแปรแตกต�งกนไป ท งน ข นอยกบประเภทของหนเปนสำ�คญ Linkens et al. (1970)พบว�ใน Hubbard brook forest ท Hamshire มปรม�ณก�รเข�สระบบของธ�ตท ง 3 เท�กบ 7.1 21.2 และ 3.5 กโลกรม.เฮกแตร-1.ป-1 ต�มลำ�ดบ สำ�หรบก�รตรงไนโตรเจนจ�กบรรย�ก�ศน นจะม�กหรอนอย ข นอยกบชนดของพชน น ๆ ไมตระกลถวและไมตระกลอนหล�ยชนดทส�ม�รถตรงไนโตรเจนไดในปรม�ณทแตกต�งกน สำ�หรบไมทไมใชตระกลถวทส�ม�รถตรงไนโตรเจนไดแกสนทะเล Alnus sp. เปนตน (Brady, 1974)ก�รหมนเวยนและก�รสะสมของธ�ตอ�ห�รภ�ยในระบบ (Internal cycles and accumulation of nutrients) เมอธ�ตอ�ห�รเข�สระบบนเวศธ�ตอ�ห�รจะถกเคลอนย�ยไปยงสวนต�งๆ ของระบบธ�ตอ�ห�รบ�งสวนจะถกเกบสะสมไวในระบบ ในสวนทมชวตไดแก สวนทเปนเน อเยอของพช และสวนทไมมชวตไดแกในดนและผวดน ธ�ตอ�ห�รสวนน จดเปนแหลงสำ�รองของธ�ตอ�ห�รทสำ�คญของระบบนเวศ ระบบนเวศทมก�รสะสมของธ�ตอ�ห�รสงมกเปนระบบนเวศทอดมสมบรณ

Page 12: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ธ�ตอ�ห�รทสะสมในดนโดยสวนใหญจะอยในรปอนทรยวตถ โดยจะมก�รเปลยนแปลงเปนรปของส�รอนนทรย ซงเปนรปทพชส�ม�รถนำ�ไปใชประโยชนได ธ�ตอ�ห�รท งสองรปน จะแลกเปลยนกนเสมอ อตร�ก�รเปลยนแปลงรปของธ�ตอ�ห�รมคว�มสำ�คญตอก�รใหผลผลตของพชม�กธ�ตอ�ห�รทสะสมในเน อเยอของพช สวนทสะสมในพชมคว�มสำ�คญม�กโดยเฉพ�ะถ�พชน นมขน�ดใหญและอ�ยม�ก ซงจะทำ�ใหธ�ตอ�ห�รจำ�นวนม�กถกสะสมไวในมวลชวภ�พ(Kimmins, 1987)ธ�ตอ�ห�รบ�งสวนจะเคลอนย�ยจ�กสวนของพชลงสดน (recycling) ซงจะชวยรกษ�คว�มสมดลของธ�ตอ�ห�รในดนไว กระบวนก�รน เปนกระบวนก�รสำ�คญททำ�ใหดนป�ธรรมช�ตคงคว�มอดมสมบรณอยเสมอกระบวนก�รทนบว�สำ�คญยงคอ ก�รรวงหลนของซ�กพช (litterfall) และก�รยอยสล�ย(decomposition process) ของอนทรยวตถบนพ นป�(Tsutsumi, 1977) อย�งไรกต�มปรม�ณของซ�กใบไมทรวงหลนแตกต�งกนไปต�มชนดของป�ไม ก�รศกษ�ของทรงธรรม (2532) พบว�ป�ดบแลงทหวยหนด�ด มมวลชวภ�พของซ�กพชทรวงหลนของสวนทอยเหนอดนเท�กบ 9.39 ตน.เฮกแตร-1.ป-1 โดยคดเปนปรม�ณ ธ�ต N P K Ca และ Mg เท�กบ 145.26 7.42 68.40 114.54 และ 29.60 กโลกรม.เฮกแตร-1.ป-1 ต�มลำ�ดบในป�ผลดใบเชน ป�เบญจพรรณ ป�สนเข�และป�เตงรง มกเกดไฟป�จงทำ�ใหธ�ตอ�ห�รทม�กบซ�กพชทรวงลนสญเสยไปในรปของก�ซและข เถ�ทถกชะล�งไปโดยง�ย ก�รหมนเวยนของธ�ตอ�ห�รลงสดน นอกจ�กจะข นอยกบปรม�ณมวลชวภ�พของซ�กทรวงหลน คว�มเขมขนของธ�ตอ�ห�รและคว�มย�กง�ยในก�รยอยสล�ยเปนปจจยททำ�ให ปรม�ณและอตร�ก�รหมนเวยนกลบของธ�ตอ�ห�รลงสดนแตกต�งกน (ทรงธรรม 2532) คว�มเขมขนของธ�ตอ�ห�รในซ�กพชทรวงหลนน นจะแตกต�งกนไปต�มองคประกอบ ชนดของพรรณไม อ�ยของพนธไม คว�มอดมสมบรณของพ นทและฤดก�ล (Bray & Gorham 1964)อตร�ก�รยอยสล�ยของซ�กพชข นอยกบปรม�ณคว�มช นอณหภม องคประกอบท�งเคม และฟสกสของซ�กพช (Thaiusa and Granger, 1979) ซงเปนปจจยทเกยวของกบปรม�ณก�รสะสมของธ�ตอ�ห�รในดนก�รออกไปจ�กระบบนเวศของธ�ตอ�ห�รมอยหล�ยท�งไดแก ก�รสญเสยไปกบก�รเกบเกยวผลผลต ก�รเกดกษยก�ร ก�รชะล�ง ก�รสญเสยในรปก�ซ ก�รสญเสยธ�ต

Page 13: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

อ�ห�รจ�กระบบนเวศทถกรบกวนมกเกดข นม�ก(Krause, 1982) โดยจะถกชะล�งลงสลำ�ธ�รในรปของไอออนต�งๆ ตนไมอย�งเดยวไมอ�จจะชวยปองกนไมใหเกดก�รสญเสยธ�ตอ�ห�รไปกบก�รพงทล�ยของดนได ท งน ข นอยกบก�รปกคลมของเรอนยอด ลกษณะของดนและสภ�พภม

ทรพย�กรดนบนพ นทสง

ในปจจบนพบว�ประช�กรบนพ นทสงในภ�คเหนอของประเทศไทยประม�ณรอยละ 65 นยมทำ�ก�รเกษตรในระบบก�รทำ�ไรเลอนลอย (Shifting cultivation) โดยมก�รตดแลวเผ�กอนทำ�ก�รเพ�ะปลกในพ นทไรท งร�งทหมนเวยนเพ�ะปลกในชวงเวล�ต�งๆ (2 - 10 ป) ในบ�งพ นทมก�รปลกพชตลอดเวล�โดยปร�ศจ�กหลกก�รอนรกษดนแตอย�งใด ทำ�ใหมก�รชะกรอนในอตร�ทสงม�ก คว�มอดมสมบรณของดนลดลงอย�งรวดเรว ก�รชะกรอนกอใหเกดตะกอนดนสะสมในแมนำ �ลำ�ธ�ร ทำ�ใหแหลงนำ �ธรรมช�ตต นเขน ก�รกกเกบนำ �ลดลง และนำ�ไปสปญห�อทกภยในฤดฝนและข�ดแคลนนำ �ในฤดแลง ซงเปนปญห�ทพบทวคว�มรนแรงเพมข นทกๆปในปจจบน(มตตก�, 2547)

Funakawa et al. (1997) ไดศกษ�คว�มแตกต�งของปรม�ณอนทรยวตถ คว�มเปนประโยชนของไนโตรเจนในดน ในพ นทป�ทไมเคยมก�รใชประโยชนและพ นทซงมก�รทำ�ไรเลอนลอยต�มวธก�รต�ง ๆ คอ 1) ระบบก�รทำ�ไรเลอนลอยของช�วกะเหรยงแบบด งเดม ณ หมบ�น Dee La Poe : DP ซงมก�รปลกพชในพ นทเพยง 1 ปหลงจ�กน นท งพ นทใหรกร�งว�งเปล�เปนเวล�อย�งนอย 7 ป กอนหมนเวยนกลบม�ใชทเดมอกคร งหนง 2) ระบบไรเลอนลอยของช�วกะเหรยง ณ หมบ�น HuaiMakNum : HN ซงลดเวล�ก�รฟ นฟพ นทเดมจ�ก 8 ป เปน 4 ป และระบบก�รทำ�ไรเลอนลอยของช�วมงและคนไทย ทหมบ�นรกแผนดน ซงมก�รปลกพชชนดต�ง ๆ รวมท งข�วไรอย�งตอเนอง เปนเวล� 2 - 5 ป และปลอยพ นทรกร�ง 3 - 5 ป สำ�หรบพ นทศกษ�ในหมบ�นสดท�ยมคว�มสงจ�กระดบนำ �ทะเลป�นกล�ง 500 - 550 m. เปนพ นททมตนไผหรอไมพมเปนไมหลก ในขณะทพ นททศกษ�ของ

Page 14: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

หมบ�น HN และ DP มคว�มสงประม�ณ 700-850 และ 1,100 -1,300m. เหนอระดบนำ �ทะเลป�นกล�งต�มลำ�ดบ และมตนไมซงมคว�มสงประม�ณ 10 - 15 m. เปนพชหลก สวนดนจดจำ�แนกเปนดน TypicHaplustults หรอ UsticDystropepts ผลก�รศกษ�โดยทวพบว�ไปดนช นบนจ�กพ นทซงมก�รใชประโยชนอย�งตอเนอง มปรม�ณ total C ตำ�กว� 30 g C kg-1 ในขณะทพ นททมก�รปลอยใหว�งเปล�ต�มธรรมช�ตม�กกว� 10 ป หรอป�ธรรมช�ตจะมม�กกว� 30 g C kg-1 ในพ นททมก�รเพร�ะปลกเพยงปเดยวและมก�รปลอยท งว�งไวจะมค�ของ total C และ available N อยระหว�งพ นททมก�รใชประโยชนอย�งตอเนองและป�ธรรมช�ต สำ�หรบพ นทป�ธรรมช�ตมปรม�ณ available N ม�กกว� 130 mg kg-1 สวนพ นททมก�รใชประโยชนอย�งตอเนองมนอยกว� 100 mg kg-1 จ�กขอมลดงกล�วน ช ใหเหนว� อนทรยวตถมแนวโนมลดลงถ�มก�รใชพ นทอย�งตอเนอง เมอเปรยบเทยบปรม�ณอนทรยวตถทเกดก�รสล�ยตวในหน�ดนกบปรม�ณอนทรยวตถทสะสมอยในช นดนลก 10 – 50 cm. พบว�ในหน�ดนซงมก�รปลกพช ปรม�ณอนทรยวตถทสล�ยตวในหนงปมปรม�ณ 10 % ของปรม�ณอนทรยวตถทสะสมชวงช นคว�มลก 10-50 เซนตเมตร ดงน นก�รเพ�ะปลกพชแบบตอเนองจงมผลทำ�ใหอนทรยวตถลดลงอย�งรวดเรว

นอกจ�กน ก�รชะล�งพงทล�ยของดนในพ นทสง ทำ�ใหคว�มอดมสมบรณของดนเสอมโทรมลงอย�งม�ก ถ�ดนช นบนถกชะล�งพงทล�ยออกไปปละ 5 ตนตอไร จะตองใชปยเพอปรบคว�มอดมสมบรณของดนใหใกลเคยงกบของเดมประม�ณไรละ 70 กโลกรม จ�กก�รศกษ�ของกรมพฒน�ทดนพบว� ดนในประเทศไทยมก�รชะล�งพงทล�ยทมอตร�ต งแต 5 ตนตอไรตอป เปนเน อทประม�ณ 106 ล�นไร เมอคำ�นวณปยทจะใชชดเชย เพอปรบคว�มอดมสมบรณของดนใหใกลเคยงกบของเดมแลวจะใชปยเปนจำ�นวนม�ก (เฉลยว, 2533) โดยทวไปดนบนพ นทสงจะมคว�มล�ดชน

Page 15: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ม�กกว� 35 เปอรเซนต ลกษณะดนสวนใหญเสยงตอก�รชะล�งพงทล�ย (คณะกรรมก�รกำ�หนดม�ตรฐ�นขอมลแผนทและว�งแผนก�รใชทดน , 2532)

จ�กผลก�รทดลองของพพฒนและคณะ (2529) พบว�เมอขดหน�ดนออกทำ�ใหผลผลตของข�วโพดแตกต�งกนอย�งมนยสำ�คญยง ผลผลตข�วโพดทปลกในดนทมก�รขดหน�ดนออก 25 เซนตเมตร จะใหผลผลตนอยกว� (186 กโลกรมตอไร) ผลผลตข�วโพดทไมมก�รขดหน�ดนออก (234 กโลกรมตอไร)

สำ�ร�ญและคณะ (2527) พบว� ดนทมคว�มอดมสมบรณสงและใชเพ�ะปลกม�ไมน�นนก ก�รสญเสยหน�ดนมผลกระทบตอผลผลตม�ก ในก�รทดลองทจงหวดต�กและนครร�ชสม� (ชดดนป�กชอง) เมอขดหน�ดนออก 25 เซนตเมตร ผลผลตลดลงเหลอ 13 และ 33 เปอรเซนต สวนในดนทมคว�มอดมสมบรณตำ� และใชเพ�ะปลกม�น�นแลว เชน ชดดนม�บบอนและชดดนโคร�ช ทปลกมนสำ�ปะหลง และชดดนห�งฉตรทปลกถวลสง ก�รสญเสยหน�ดนมผลกระทบไมม�กนก เมอขดหน�ดนออก 25 เซนตเมตร ใหผลผลต 72 และ 75 เปอรเซนต ของแปลงทมดนอยครบถวน จ�กก�รทดลองน แสดงใหเหนว� ขบวนก�รท�งธรรมช�ตส�ม�รถทำ�ใหดนทสญเสยหน�ดนไปแลว สร�งสภ�พคว�มอดมสมบรณทเหม�ะแกก�รเจรญเตบโตของพชข นม�ได และโดยปกตดนกรดมกจะมปรม�ณของเหลกและอลมนมทละล�ยนำ �ไดและแลกเปลยนไดสง ทำ�ใหเกดก�รตกตะกอนของฟอสฟอรสทละล�ยได จงทำ�ใหเกดปญห�ก�รตรงฟอสฟอรสอย�งรวดเรว (เจรญ, 2541)

ทรพย�กรดนในพ นทศนยก�รพฒน�โครงก�รหลวงปงค� อ . ปง จ . พะเย�

จ�กร�ยง�นก�รสำ�รวจคว�มอดมสมบรณของดนดงกล�ว พงษสนตและคณะ (2555) ซ งได ส ำ�รวจและวเคร�ะหธ�ตอ�ห�รในดนของพ นท

Page 16: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

โครงก�รหลวงปงค�ประม�ณ 15 ตวอย�งโดยวเคร�ะหสมบตท�งฟสกสและท�งเคมของดน พบว�ทรพย�กรดนในพ นทเกษตรกรรมโครงก�รหลวงปงค�มก�รใชประโยชนทดน 7 ลกษณะ ไดแก พชผก พชไมผล พชไร พชสวน พชไมดอกไมประดบ พชไมยนตนใชสอย และน�ข�วนำ �ขง โดยมม�ตรก�รในก�รอนรกษดนและนำ �ของกรมพฒน�ทดน ไดแก ตะพกข นบนได ปลกพชต�มแนวระดบ ปลกพชหมนเวยน ปลกพชเปนแถบ สวนใหญวตถตนกำ�เนดดนเปนวตถตกค�งและเศษหนเชงเข� ตะกอนนำ �พ�เก�ในหบเข�ของหนดนด�น หนฟลไลต และตะกอนนำ �พ�เก�ในหบเข� ทรพย�กรดนมพฒน�ก�รสงหน�ตดดนลกถงลกม�กมเน อดนป�นกล�งถงเน อดนละเอยด ไดแกดนรวน ดนรวนปนเหนยว และดนเหนยว มก�รสะสมดนเหนยวในช นดนล�งอย�งชดเจน แรดนเหนยวทเปนองคประกอบหลกไดแก เคโอลไนตเซสควออกไซตกบบไซต ซงจดอยในกลมแรดนเหนยวกจกรรมตำ� และมฮลไลตเกดปะปนเลกนอย คว�มหน�แนนของดนตำ�ถงคอนข�งตำ� (0.44-1.39g/cc.) คว�มพรนของดนบนรอยละ 54.36-68.88 ดนล�งรอยละ 47.05-57.49 ปรม�ณนำ �ท เป นประโยชนตอพชในดนรอยละ 10.9-23.3 โดยนำ �หนก เมดดนจดอยในกลม small macro aggregates รอยละ 12.3-22.5 และ large macro aggregates รอยละ 77.5-87.8 ดนมคว�มคงทนของเมดดนด สมประสทธก�รนำ�นำ �ของดนบนเรวม�ก แตดนช นล�งเรวป�นกล�งถงเรวม�ก ลกษณะสมบตท�งฟสกสของดนทำ�ใหในบ�งพ นทช นดนตอนบนเกดสภ�พดนอมตวดวยนำ �คอนข�งเรว ดงน นในเขตพ นทล�ดชนสงจงเกดก�รไหลบ�นำ �ผวดน ก�รกรอนดน เมอมฝนตกหนกตดตอกน

นอกจ�กพ นทดนในพ นทสงปงค�ยงมสมบตท�งเคมและธ�ตอ�ห�รพชของทรพย�กรดนในพ นทแปลงเกษตรกรรม ในปรม�ณอนทรยวตถคอนข�งตำ�ถงสงม�ก (1.16-5.34%) ปฏกรย�ดนกรดจดถงกรดรนแรงม�ก (4.4-5.3) สวนใหญสภ�พกรดของดนเกดจ�กประจเหลกและอลมนม ทรพย�กรดนมสถ�นะคว�มอดมสมบรณของดนป�นกล�งคว�มอมตวของเบสตำ�ถงสง

Page 17: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ม�ก (% BS 10.35-87.14) ปรม�ณอลมน มป�นกล�งถงคอนข�งสง (1.44-5.00me/100g) คว�มจแลกเปลยนประจบวกคอนข�งตำ�ถงป�นกล�ง (5.41-14.81me/100g) ในโตรเจนท งหมดตำ�ถงตำ�ม�ก (0.01-0.15%) โดยมปรม�ณโพแทสเซยมป�นกล�งถงสงม�ก (76-145mg/kg) ฟอสฟอรสตำ� (2-5 mg/kg) เหลกป�นกล�งถงสงม�กเกนไป (11.63-99.96mg/kg) แมงก�นสตำ�ถงสงม�ก (4.49-77.95mg/kg) สงกะสตำ�ถ ง ต ำ� ม � ก (0.12-0.86mg/kg) ท อ ง แ ด ง ต ำ� ม � ก ถ ง ส ง (0.13-2.41mg/kg) แมกนเซยมตำ� (7.3-38.9mg/kg) แคลเซยมตำ� (10.0-50.1mg/kg) และปรม�ณโบรอนตำ�ถงตำ�ม�ก (0.10-0.47mg/kg) ในแปลงปลกพชของเกษตรกรบ�งพ นทจะมปรม�ณโซเดยมแลกเปลยนไดสงถงส ง ม � ก เ ก น ไ ป (303.60-2,249.40mg/kg) อ � จ เ ป น ผ ล เ น อ ง จ � กเกษตรกรในบ�งพ นทมก�รกำ�จดวชพชดวยวธก�รฉดพนส�รละล�ยเกลอแกง (NaCl) ซงจะเกดผลกระทบโดยตรงตอสมบตท�งเคมและท�งฟสกสของดน และคณภ�พของแหลงนำ �ธรรมช�ต โดยทวไปแปลงปลกพชผก แปลงไมดอกไมประดบ และแปลงพชไมผล จะมปรม�ณโพแทสเซยมทเปนประโยชนสงม�กเกนไป ( 532 mg/kg) อนเปนผลเนองจ�กเกษตรมก�รใชปยเคมอตร�สงเปนปรม�กและตดตอกนน�นหล�ยป ท ำ�ใหเกดอนตรกรย�แกงแยง (antagonism interaction) แ ล ะ ลด ค ว � ม เ ป น ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง ธ � ต แมกนเซยม เปนผลใหพชทปลกเกดก�รข�ดธ�ตอ�ห�รพชดงกล�วไดง�ย ท งน จ�กก�รร�ยง�นดงกล�วมก�รสำ�รวจและวเคร�ะหตวอย�งดนจำ�นวนตวอย�งนอย (ประม�ณ 15 ตวอย�ง) และไมยงไมไดระบร�ยละเอยดของพ นทททำ�ก�รวจย

ดงน นในก�รศกษ�วจยคร งน จงมงเนนก�รศกษ�ถงคณสมบตต�งๆของดน นำ �ในดน สภ�พสงแวดลอมท�งก�ยภ�พอนๆและผลผลตพช เพอเปรยบเทยบก�รใชประโชนทดนแบบต�งๆ ไดแกบรเวณแปลงปลกข�วไร

Page 18: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ข�วโพดเล ยงสตว ทเปนพชเศรษฐกจหลก รวมท งในพ นทป�ธรรมช�ตของพ นทสงปงค�

10. เอกสารอางองของโครงการวจยคณะอนกรรมก�รกำ�หนดม�ตรฐ�นขอมลแผนทและก�รว�งแผนก�รใช

ทดน.2532. ดนทมปญห�ตอก�รใชประโยชนท�งด�นเกษตรกรรมของประเทศไทย ร�ยง�นประจำ�ป 2532 กรมพฒน�ทดน. หน� 156.

เจรญ เจรญจำ�รสชพ. 2541. แนวท�งก�รจดก�รดนเปร ยวจดคมอดนเปร ยวจดและก�รจดก�รเพอใชประโยชนท�งก�รเกษตรในประเทศไทย กรมพฒน�ทดน. หน� 38.

เฉลยว แจงไพร.2533. ผลกระทบในก�รเปดป�ตอคว�มเสอมโทรมของดน ร�ยง�นประจำ�ป 2532 กรมพฒน�ทดน. หน� 164-165.

พพฒน ไทยกล� สำ�ร�ญสมบตพ�นช เกรยงมทองคำ� สมยศสถต.2529. ผลของก�รสญเสยหน�ดนชดต�งๆ ตอผลผลตพชเศรษฐกจบ�งชนด. ร�ยง�นก�รประชมสมน�วช�ก�รก�รคนคว�และพฒน�เทคโนโลย ป 2529 โครงก�รพฒน�ทดนเพอก�รเกษตรภ�คเหนอกรมพฒน�ทดน. หน� 1.

พงษสนต สจนทร นภ�พร พนธกมลศลป ปญญศ�ตระกลยงเจรญ ศภชย อำ�ค� จรวฒน พมเพชร. 2555. โครงก�รสภ�วะธ�ตอ�ห�รพชและปจจยท�งดนเพอก�รฟ นฟทรพย�กรดนและก�รใชประโยชนทดนอย�งยงยนในพ นทเกษตรกรรมโครงก�รหลวง (แหลงขอมลจ�กโครงก�รหลวงปงค�)

มตตก� พนมธรนจกล. 2547. คมอคำ�บรรย�ยเรอง ก�รใชประโยชนทดน“ในระบบก�รเกษตรเขตรอน พฒน�ปรบปรงจ�ก ” ASB Lecture

Page 19: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

note on land use practices in the humid tropics and introduction to ASB benchmark areas. ICRAF. 2001.

สำ�ร�ญ สมบตพ�นช ทพยทอง เส�รแปงคำ� ประหยด โสระฐ ประณต วเศษศร วนย คยชชพ มนตร บวจนทร วรช มณรตน. 2527. ผลของก�รสญเสยหน�ดนชดต�ง ๆ ตอผลผลตพชเศรษฐกจบ�งชนด ร�ยง�นประจำ�ป 2527 กองอนรกษดนและนำ � กรมพฒน�ทดน. หน� 5-6.

Brady, N.Y. 1974. The Nature and Properties of Soils. 8 th edition. MacMiillan Publishing Co., Inc. 639 p.

Kimmins, J.P. 1987. Forest Ecology. MacMillan Publishing company. N. Y. 531 p.Krause, H. 1982. Nutrient formation and movement

before and after clercutting of monitored in central new Brunswick, Canada. Can. J. For. Res. 12: p. 922-930.

Likens.G.E., F.H. Bormann, N.M. Johnson and R.S. Pierre. 1970. Effect of forest cutting and

herbicide treatment on nutrient budgets in Hubbard Brook ecosystem in New Hamshire. Ecol. Monogr. 40: p23-47.

Thaiusa, B. and O. Granger. 1979. Climate and decomposition rate of tropical forest litter. Unasylva 3: 28-35.

Tsutsmi, T. 1977. Storage and cycling of mineral nutrient. Univ. Tokyo Press, Tokyo. JIBPSynthesis 16: p. 140-162.

Funakawa, S., S. Tanaka, T. Hattori and K. Yonebayashi. 1997. physicochemical properties of the soils associated with shifting cultivation in Northern Thailand with special reference to factor determining soil fertility. Soil Sci. Plant Nutr.43 : 665-679.

Page 20: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

11. ประโยชนทคาดวาจะไดรบเชน การแผยแพรในวารสาร จดสทธบตร ฯลฯ และหนวยงานทนำาผลการวจยไปใชประโยชน

11.1 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ประเภทของผลงานเพอการประเมนผลสำาเรจของโครงการ จำานวนA (1)

จดอนสทธบตร สทธบตร หรอ จดทะเบยนทรพยสนท�งปญญ�อนๆ

.......

.ผลง�น

A (2)

ตพมพในว�รส�รระดบน�น�ช�ตทมค� Impact Factor

.......

.เรอง

B (1)

ตพมพในว�รส�รระดบน�น�ช�ต (ไมมค� Impact Factor)

.......

.เรอง

B (2)

ตพมพในว�รส�รระดบประเทศ ........

เรอง

B (3)

นำ�เสนอในก�รประชมวช�ก�ร ทมก�รตพมพบทคว�มบน Proceedings

.... 1....

เรอง

B (4)

ถ�ยทอดผลง�นวจย / เทคโนโลยสกลมเป�หม�ย ....20......

คน

B (5)

ไดสงประดษฐ อปกรณ เครองมอ หรออนๆ เชน ฐ�นขอมล Software ทส�ม�รถนำ�ไปใชประโยชนไดตอไป

.......

...ผลง�น

11.1.1 ไดองคคว�มรเกยวกบคว�มอดมสมบรณของดนสำ�หรบเปนแนวท�งในก�รผลตพช

เศรษฐกจทเหม�ะสมบนพ นทสง 11.1.2 เปนแนวท�งในก�รจดก�รทรพย�กรดน นำ �และป�ไมบนท

สงไดอย�งยงยน

11.2 หนวยงานทนำาผลการวจยไปใชประโยชน11.2.1 กลมเกษตรกรผปลกข�วไร และข�วโพด พ นทศนย

พฒน�โครงก�รหลวงปงค� จงหวดพะเย�

Page 21: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

11.2.2 ศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� จงหวดพะเย�11.2.3 กรมพฒน�ทดน

12. แผนการถายทอดเทคโนโลยหรอผลการวจยสกลมเปาหมาย12.1 กอนและหลงก�รวจย จดก�รแลกเปลยนคว�มรกบเจ�หน�ทศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค�และเกษตรกรในพ นท พรอมจดทำ�เอกส�รเผยแพรองคคว�มร

12.2 ก�รนำ�เสนอผลง�นวจยในทประชมวช�ก�รทเกยวของและก�รตพมพในว�รส�รวช�ก�รระดบช�ต

13. วธการดำาเนนการวจย และสถานททำาการทดลอง/เกบขอมล13.1 . กจกรรมของโครงก�ร

ก�รวจยทำ�ก�รศกษ�ใน 3 สวน คอ 1) ดนและนำ �ในดน 2) ก�รใชประโยชนทดนและก�รใหผลผลตพช 3) สภ�พแวดลอม ในพ นททมก�รใชประโยชนทดน 3 ประเภทไดแก ระบบก�รปลกข�วไร ระบบก�รปลกข�วโพดเล ยงสตวและป�ธรรมช�ต

13.2 . วธก�รศกษ�

13.2.1) ก�รศกษ�และรวบรวมขอมลทตยภม

ทำ�ก�รเกบรวบรวมขอมลในพ นทไดแก แผนทแสดงภมประเทศของพ นท แผนทดนและก�รใชประโยชนทดน สภ�พภมอ�ก�ศและก�รใชประโยชนทดนในพ นท

13.2.2) ก�รเลอกพ นทและว�งแปลงทดลอง

ใชวธก�รว�งแปลงแบบ Stratified random sampling มขน�ดพ นทแปลง 1 ไร (40 x 40 เมตร) จำ�นวนอย�งนอย 3 แปลงตอประเภทก�รใชประโยชนทดน ไดแก ระบบก�รปลกข�วไร ระบบก�รปลกข�วโพดเล ยงสตวและป�ธรรมช�ตรวมอย�งนอย 9 แปลงเพอใชเปนแปลง

Page 22: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ศกษ�วจย โดยก�รเกบตวอย�งในแตละจดจะบนทกขอมลตำ�แหนงท�งภมศ�สตรไวดวย

13.2.3). ก�รศกษ�ทดลองและเกบขอมล โดยมก�รเกบขอมลแบงเปน 3 สวน ดงร�ยละเอยดตอไปน คอ

I)ขอมลดนและนำ �ในดน

1.ศกษ�หน�ตดดนและจดทำ�คำ�อธบ�ยในดนแตละประเภทก�รใชประโยชนทดน

2.เกบตวอย�งดนจ�กช นดนทระดบคว�มลก 0-5, 5-10, 10-20 และ 20-30 ซม. ในแปลงทดลองทว�งไวเพอนำ�วเคร�ะหในหองปฏบตก�ร ไดแกลกษณะท�งก�ยภ�พของดน คอ เน อดน คว�มหน�แนนรวม คว�มพรน คว�มจคว�มช นสน�ม (Field capacity, FC) (Permanent wilting point, PWP) ความจความชนทเปนประโยชนตอพช (Available water capacity, AWCa) ชนดและคว�มคงทนของเมดดน และคว�มอดมสมบรณของดน ประกอบดวย ค� pH ของดน ปรม�ณอนทรยวตถ (SOM) สดสวนของค�รบอนตอไนโตรเจน (C/N ratio) ค�คว�มส�ม�รถในก�รแลกเปลยนประจบวก (CEC) เปอรเซนตก�รอมตวดวยด�ง (%BS) ปรม�ณฟอสฟอรสและโพแทสเซยมทเปนประโยชนได (avaiP&K) แคลเซยมและแมกนเซยมทสกดได (extr. Ca&Mg)

3.ก�รเปลยนแปลงคว�มช นของดนต�มฤดก�ล (รอบ 1 เดอน) จ�กช นดนทระดบคว�มลก 0-5, 5-10, 10-20 และ 20-30 ซม. ในแปลงทดลองทว�งไว

4.คณภ�พและคว�มเขมขนธ�ตอ�ห�รพชของส�รละล�ยในดน ไดแก pH EC และธ�ตอ�ห�รพช (N, P, K, Ca&Mg) ในช นดน 0-

Page 23: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

15 และ 15-30 ซม. ต�มฤดก�ล (กอนปลก/กล�งฤดปลก/หลงปลกพชหลก) ในแปลงทดลองทว�งไว

5.ศกษ�กจกรรมของจลนทรย/ก�รห�ยใจของดน (Soil respiration) ต�มฤดก�ล (กอนปลก/กล�งฤดปลก/หลงปลกพชหลก)

6.ศกษ�ก�รชะล�งพงทล�ยของดน ในพ นทว�งแปลงศกษ�ทดลอง ทมคว�มล�ดชนโดยประม�ณในชวง 15-35 เปอรเซนต โดยในบ�งพ นทไดมม�ตรก�รอนรกษดนและนำ �แลว ไดแก แนวปลกพชต�มแนวระดบและคนดนข นบนได ( Bench terrace)

7.ปรม�ณ คณภ�พและคว�มเขมขนธ�ตอ�ห�รพชของนำ �ในลำ�ธ�รบรเวณศกษ� ไดแก pH EC และธ�ตอ�ห�รพช (N, P, K, Ca&Mg)

II)ขอมลก�รใชประโยชนทดนและก�รใหผลผลตพช

1. ศกษ�ขอมลเชงคณภ�พและปรม�ณของพชทปลก (ปกคลมอย) ในแตละประเภทก�รใชประโยชนทดน2. เกบรวบรวมขอมลก�รจดก�รดนในระบบก�รปลกพช3. เกบขอมลมวลชวภ�พพชตอพ นทและผลผลตทมมลค�

III)ขอมลสภ�พแวดลอม

ศกษ�ลกษณะภมประเทศ ไดแกตำ�แหนงท�งภมศ�สตร คว�มล�ดเท ทศด�นล�ด และทำ�ก�รเกบ ขอมลอณหภมอ�ก�ศคว�มช นสมพทธของอ�ก�ศ และปรม�ณนำ �ฝน

13.3). ก�รวเคร�ะหขอมล

Page 24: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

นำ�ขอมลท ง 3 สวน ไดแกขอมลดนและนำ �ในดน ก�รใชประโยชนทดนและก�รใหผลผลตพช และสภ�พแวดลอม ม�ห�คว�มสมพนธระหว�งกนเพออธบ�ยและเปรยบเทยบแตละก�รใชประโยชนทดนและระบบก�รใชทดน

13.6 สถานททำาการทดลอง13.6.1 ศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� อำ�เภอปง จงหวด

พะเย�13.6.2 มห�วทย�ลยพะเย� จงหวดพะเย�

14.ระยะเวลาทำาการวจย และแผนการดำาเนนงานตลอดโครงการวจย (ใหระบขนตอน

อยางละเอยด)14.1 ระยะเวล�ททำ�ก�รวจย: 1 ป(ตล�คม 2558 - กนย�ยน 2559)

14.2 แผนก�รดำ�เนนง�นตลอดโครงก�รวจย

กจกรรมเดอน (ปงบประมาณ 2559)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

ศกษ�และสำ�รวจขอมลพ นทเบ องตนคดเลอกพ นทแปลงวจยเตรยมอปกรณภ�คสน�มศกษ�ขอมลดนเบ องตนเกบขอมลสภ�พก�รจดก�รดนและพช

ต�มฤดก�รผลต

ศกษ�คว�มช นของดนศกษ�ส�รละล�ยในดน ต�มฤดก�รผลตศกษ�ก�รห�ยใจของดน ต�มฤดก�ลก�รวเคร�ะหดน นำ �และพช ในหองปฏบตก�รเกบขอมลผลผลตของพช ต�มฤดก�รผลตวเคร�ะหขอมลจดทำ�ร�ยง�น

Page 25: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

15. ปจจยทเออตอการวจย (อปกรณการวจย, โครงสรางพนฐาน ฯลฯ) ระบเฉพาะปจจยทตองการเพมเตม15.1 หองปฏบตก�รและแปลงปฏบตก�รท�งด�นเกษตร มห�วทย�ลยพะเย�

15.1.1 ครภณฑวทย�ศ�สตรเพอก�รวเคร�ะหลกษณะสำ�คญท�งก�รเกษตรและชวเคม

15.2 แปลงปฏบตก�รท�งด�นเกษตรศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค�

15.2.1 แปลงทดลอง

16. งบประมาณของโครงการวจย

รายการ จำานวนเงน (บาท)

1. งบดำ�เนนง�น1.1 ค�ใชสอย

- ค�จ�งเหม�บรก�ร- ค�ใชสอยอนๆ- ค�เดนท�ง เบ ยเล ยง ทพก

79,000 25,000 40,000

1.2 ค�วสด- ค�วสดคอมพวเตอร/วสดสำ�นกง�น- ค�วสดก�รเกษตร/ชววทย�- ค�วสดวทย�ศ�สตรและส�รเคม- ค�วสดประช�สมพนธ- ค�วสดหนงสอ ว�รส�ร ตำ�ร�- ค�วสดไฟฟ�วทย

25,00035,000

50,000

5,000 5,000 6,000

รวมงบประมาณทเสนอขอ 270,000หม�ยเหต ค�ใชจ�ยส�ม�รถถวเฉลยต�มทจ�ยจรงไดทกร�ยก�ร

Page 26: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

17. ผลสำาเรจและความคมคาของการวจยทคาดวาจะไดรบระดบความสำาเรจของงาน (เลอกได 1 ระดบ)

P (Preliminary results) I (Intermediate results) G (Goal results)

ผลผลตและตวชวดของงานวจย

ผลผลต ตวช วด เวล� ตนทนเชงปรม�ณ เชงคณภ�พ

ไดองคคว�มรเกยวกบคว�มอดมสมบรณของดนและก�รกกเกบนำ �ในดน ในพ นททมก�รใชประโยชนทดนและก�รจดก�รดนต�งๆ โดยเฉพ�ะ ระบบก�รปลกข�วไรและข�วโพดเล ยงสตว ไดแก

-คว�มอดมสมบรณของดนและก�รกกเกบนำ �ในดน

- คว�มสมพนธ

ไดขอมลเกยวกบคว�มอดมสมบรณของดนและก�รกกเกบนำ �ในดน อย�งนอย 3 ประเภทก�รใชประโยชนทดน ไดแก1) ป�ธรรมช�ต2) ระบบก�รปลกข�วไร3) ระบบก�รปลกข�วโพด

1. ไดขอมลเกยวกบคว�มอดมสมบรณของดนและก�รกกเกบนำ �ในดน ลกษณะท�งก�ยภ�พของดนไดแก ลกษณะหน�ตดดน เน อดน คว�มหน�แนนรวม คว�มพรน ปรม�ณนำ �ทเปนประโยชนตอพช ชนดและคว�มคงทนของเมดดน

2. ไดขอมลเกยวกบลกษณะท�ง

1 ป งบประม�ณต�มทเสนอขอ

Page 27: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ของคว�มอดมสมบรณของดน/คณภ�พดนและก�รกกเกบนำ �ในดนกบก�รใหผลผลตของดนและพช

เคม ประกอบดวย ค� pH และ ค� EC ของดน ปรม�ณและคณภ�พของอนทรยวตถ (C/N ratio) ค�คว�มส�ม�รถในก�รแลกเปลยนประจบวก (CEC) เปอรเซนตก�รอมตวดวยด�ง (%BS) ปรม�ณฟอสฟอรสและโพแทสเซยมทเปนประโยชนได

3. ลกษณะท�งชวภ�พ ไดแก กจกรรมของจลนทรยในดน/ก�รห�ยใจของดน(Soil respiration)

4. คณภ�พและคว�มเขมขนธ�ตอ�ห�รของส�รละล�ยในดน

5. ก�รชะล�งพง

Page 28: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ทล�ยของดน

6 .ก�รเปลยนแปลงคว�มช นของดนต�มฤดก�ล

7. ผลผลตพชพรรณต�มก�รใชประโยชนทดน

เปาหมายของผลลพธและตวชวด

ผลลพธ ตวช วด เวล� ตนทนเชงปรม�ณ เชงคณภ�พ

นำ�คว�มสมพนธระหว�งคว�มอดมสมบรณของดน ก�รกกเกบนำ �ในดนและก�รจดก�รดน กบ ก�รใหผลผลตพชทเหม�ะสม ไปใชในก�รเพมศกยภ�พในก�รผลตพชเศรษฐกจ โดยเฉพ�ะระบบก�รผลตข�วไรและข�วโพดเล ยงสตว บนพ นทสง

ไดองคคว�มรเกยวกบก�รจดก�รดนอย�งนอย 2 ประเภทก�รใชประโยชนทดน ไดแก1) ระบบก�รปลกข�วไร2) ระบบก�รปลกข�วโพด

ไดองคคว�มรเกยวกบก�รจดก�รดนในระบบก�รปลกข�วไรและข�วโพดในด�น

1. ก�รคดเลอกพนธพชหลก

2. ก�รคดเลอกพชคลมดน พชหมนเวยนหรอพชปรบปรงดน

3. ก�รใชวสดคลมดน

1 ป งบประม�ณต�มทเสนอขอ

Page 29: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

4. ก�รปรบปรงคณภ�พดนโดยก�รใชปย อนทรยวตถและจลนทรย

5. ก�รกำ�หนดม�ตรก�รอนรกษดนและนำ �และก�รจดก�ร

นำ�องคคว�มรจ�กผลง�นวจยไปเปนแนวท�งและใชประโยชน

- องคกรต�งๆทเกยวของกบพ นทสง

- ชมชนบนพ นทสง ทมลกษณะ คล�ยกบพ นทศกษ�

ในด�นก�รฟ นฟ อนรกษและใชประโยชนทรพย�กรดน นำ �และป�ไมและจดก�รสงแวดลอมบนทสงอย�งมศกยภ�พ สมดลและยงยน

1 ป งบประม�ณต�มทเสนอขอ

3) ก�รพฒน�องคกรด�นก�รวจย

ปรม�ณก�รนำ�เสนอผลง�นระดบ

ช�ต (1 เรอง)

3.1) คณภ�พง�นนำ�เสนอผลง�นระดบช�ต

1 ป

18. โครงการวจยตอเนองปท 2 ขนไป19. คำาชแจงอน ๆ (ถาม)

ลงล�ยมอชอ หวหน�โครงก�รวจย พรอมวน เดอน ป

Page 30: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

(น�ยตฤณ เสรเมธ�กล) หวหน�โครงก�รวจย 5 พฤศจก�ยน 2558

สวน ค: ประวตคณะนกวจยหวหนาโครงการฯ 1. (ชอภาษาไทย)น�ยตฤณ เสรเมธ�กล (ชอภาษาองกฤษ) Mr.TrynSrematakul2. หมายเลขบตรประจำาตวประชาชน 35001001445193. ตำาแหนงบรหาร/ วชาการ ทเปนปจจบน -4. หนวยงานทอยทตดตอไดพรอมโทรศพทและโทรสาร

คณะเกษตรศ�สตรและทรพย�กรธรรมช�ต มห�วทย�ลยพะเย� อำ�เภอเมอง จงหวดพะเย� รหสไปรษณย 56000

โทรศพท 054-466666 ตอ 3156 มอถอ 0-8178-46725 โทรส�ร 054-466716E-mail: [email protected]

5. ประวตการศกษาปทจบการ ปรญ อกษรยอปรญญา สาขาวชา สถาบนการ

Page 31: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ศกษา ญาบตร บตรและชอเตม ศกษา

2531 ตร วท.บ. วทย�ศ�สตร

บณฑต

ปฐพศ�สตรและอนรกษศ�สตร

มห�วทย�ลยเชยงใหม

2537 โท วท.ม. วทย�ศ�สตรห�

บณฑต

ปฐพศ�สตร มห�วทย�ลยเชยงใหม

2556 เอก วท.ด. วทย�ศ�สตรดษฎ

บณฑต

ปฐพศ�สตรและก�รจดก�ร

ทรพย�กรธรรมช�ต

มห�วทย�ลยเชยงใหม

6. สาขาวชาทมความชำานาญพเศษส�ข�นเวศวทย�เชงระบบ (Ecosystem Ecology): Plant Diversity, Forest Soils and Nutrient Cyclesระบบวนเกษตร (Agroforesty Systems)

7. ระบประสบการณทเกยวของกบงานวจยทงภายในและภายนอกประเทศประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจย

7.1 โครงก�รวจย

ป พ.ศ. ชอโครงการวจย สถานะ แหลงทน2551 ก�รหมนเวยนธ�ตอ�ห�รในระบบนเวศ

ของป�ผลดใบ ในพ นทมห�วทย�ลยนเรศวร พะเย�ภายใตแผนงานวจยโครงก�รอนรกษพนธกรรมพชอนเนองม�จ�กพระร�ชดำ�รสมเดจพระเทพรตนร�ชสด�ฯ สย�มบรมร�ชกม�ร พ นทมห�วทย�ลยนเรศวร พะเย�อำ�เภอเมอง จงหวดพะเย�

หวหน�โครงก�ร

งบประม�ณแผนดน

2554 ก�รประเมนคว�มเหม�ะสมของชนดพนธไมทปลกและก�รทดแทนของพชในป�ปลกเพอฟ นฟทดนบรเวณเหมอง

ผรวมโครงก�ร/นก

ก�รไฟฟ�ฝ�ยผลต

Page 32: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ลกไนตอำ�เภอแมเม�ะจงหวด ลำ�ป�ง วจย2556 รปแบบระบบก�รปลกพชทเหม�ะสม

เพอก�รอนรกษในพ นทศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� จงหวดพะเย�ภายใตแผนงานวจยก�รเพมศกยภ�พก�รผลตพชเศรษฐกจเพอก�รอนรกษดนและนำ � บนพ นทสงศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� จงหวดพะเย�

ผรวมโครงก�ร/นกวจย

งบประม�ณแผนดน

7.2 ง�นวจยททำ�เสรจแลว

ป พ.ศ. ชอโครงการวจย สถานะ แหลงทน2551 ก�รหมนเวยนธ�ตอ�ห�รในระบบนเวศ

ของป�ผลดใบ ในพ นทมห�วทย�ลย นเรศวร พะเย�ภายใตแผนงานวจยโครงก�รอนรกษพนธกรรมพชอนเนองม�จ�กพระร�ชดำ�รสมเดจพระเทพรตนร�ชสด�ฯ สย�มบรมร�ชกม�ร พ นท มห�วทย�ล ยนเรศวร พะเย�อำ�เภอเมอง จงหวดพะเย�

หวหน�โครงก�ร

งบประม�ณแผนดน

2554 ก�รประเมนคว�มเหม�ะสมของชนดพนธไมทปลกและก�รทดแทนของพชในป�ปลกเพอฟ นฟทดนบรเวณเหมองลกไนตอำ�เภอแมเม�ะจงหวด ลำ�ป�ง

ผรวมโครงก�ร/นกวจย

ก�รไฟฟ�ฝ�ยผลต

7.3 ก�รนำ�เสนอตอทประชมท�งวช�ก�รลำาด การประชมทางวชาการ หวขอทนำาเสนอ

Page 33: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

บท1 สงแวดลอมนเรศวร คร งท 6

ระหว�งวนท 1-2 สงหาคม 2553ณ คณะเกษตรศ�สตรทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม มห�วทย�ลยนเรศวร อำ�เภอเมอง จงหวดพษณโลก

คว�มแตกต�งเกยวกบปรม�ณก�รกกเกบค�รบอนในระบบนเวศป�สนธรรมช�ต 4 ชนดยอย อำ�เภอกลย�ณวฒน� จงหวดเชยงใหม

2 ก�รประชมวช�ก�รดนและปยแหงช�ต คร งท 2 ระหว�งวนท 11-13 พฤษภาคม 2554ณ ศนยก�รศกษ�และฝกอบรมน�น�ช�ต มห�วทย�ลยแมโจ จงหวดเชยงใหม

ลกษณะดนและก�รสะสมค�รบอน-ธ�ตอ�ห�รในดนป�สนธรรมช�ต 4 ชนดยอย อำ�เภอกลย�ณวฒน� จงหวดเชยงใหม

3 1st ASEAN PLUS THREE GRADUATE RESEARCH CONGRESS (AGRC 2012) 1-2 March 2012 Chiang Mai Thailand

Potentials of Carbon Storages in Different Subtype Communities of Pine Forest, Chiang Mai Province, Northern Thailand

7.4 ผลง�นทไดรบก�รตพมพในว�รส�รหรอสงพมพท�งวช�ก�รลำาดบท

ชอวารสารทางวชาการ/ ฉบบท ปท พ.ศ. ชอเรองทไดรบการตพมพ

1 วารสารเกษตร ปท 28 ฉบบท 3 ตล�คม- 2555

สมบตของดนกบก�รสะสมค�รบอนและธ�ตอ�ห�รในป�สนธรรมช�ต อำ�เภอกลย�ณวฒน� จงหวดเชยงใหม

2 วารสารนเรศวรพะเยา ปท 6 ฉบบท 1 มกร�คม-เมษ�ยน 2556

คว�มหล�กหล�ยของชนดพนธไมและสภ�พป�สนผสมเตงรงในอำ�เภอกลย�ณวฒน� จงหวดเชยงใหม

ผรวมโครงการ1. (ชอภาษาไทย)น�ยบญฤทธ สนค�ง�ม (ชอภาษาองกฤษ) Mr.BunyaritSinkangam2. หมายเลขบตรประจำาตวประชาชน 3650400112948

Page 34: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

3. ตำาแหนงบรหาร/ วชาการ ทเปนปจจบน -4. หนวยงานทอยทตดตอไดพรอมโทรศพทและโทรสาร

คณะเกษตรศ�สตรและทรพย�กรธรรมช�ต มห�วทย�ลยพะเย� อำ�เภอเมอง จงหวดพะเย� รหสไปรษณย 56000โทรศพท 054-466666 ตอ 3157 โทรส�ร 054-466663

E-mail: [email protected]

5. ประ วตการศกษาปทจบ

ระดบปรญญ

ชอปรญญ�/ส�ข�วช�

สถ�บนก�รศกษ� ประเทศ

2537

ตร วท.บ. เกษตรศ�สตร

มห�วทย�ลยแมโจ ไทย

2541

โท วท.ม. พชไร มห�วทย�ลยแมโจ ไทย

2554

เอก ปร.ด. ก�รปรบปรงพนธพช

มห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร

ไทย

6. สาขาวชาทมความชำานาญพเศษ- Plant Breeding- Nitrogen Metabolisms- Pesticide Application Techniques

7. ระบประสบการณทเกยวของกบงานวจยทงภายในและภายนอกประเทศประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจย7.1 ผอำานวยการแผนงานวจย:-7.2 หวหนาโครงการวจย(5 ปยอนหลง):- ก�รประเมนเช อพนธกรรมข�วโพดข�วเหนยวโดยก�รเปรยบเทยบวธก�รคดเลอกในพ นทจงหวดพะเย� (แหลง ทน วช. ม.พะเย�)

Page 35: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

- ก�รทดสอบสมรรถนะก�รผสมเพอคดเลอกส�ยพนธข�วโพดข�วเหนยวทมศกยภ�พก�รผลตในจงหวด

พะเย�(แหลงทน วช. ม.พะเย�)- ก�รพฒน�กระบวนก�รผลตถวเขยวเพอก�รพงพ�ตนเองอย�งยงยนของ

เกษตรกรผปลกถวเขยวตำ�บลบ�นถำ � อำ�เภอดอกคำ�ใต จงหวดพะเย� (แหลงทน สกว.)

- ก�รรวบรวมและศกษ�ลกษณะสำ�คญท�งก�รเกษตรลกษณะท�งพนธกรรมส�ยพนธข�วโพดข�วเหนยวทองถนทปลกในพ นทจงหวดเพชรบรณ (แหลงทน สกอ.)- ก�รเพมศกยภ�พก�รผลตพชเศรษฐกจเพอก�รอนรกษดนและนำ � บนพ นทสงศนยพฒน�โครงก�รหลวงปงค� (แหลงทน สวก.)- ก�รทดสอบห�ส�ยพนธพอแมคณสมบตดเดนในโครงก�รปรบปรงพนธข�วโพดข�วเหนยวลกผสมทมศกยภ�พ ก�รผลตในจงหวดพะเย�(แหลงทน สกอ.)- ก�รพฒน�ส�ยพนธและก�รทดสอบพนธลกผสมข�วโพดข�วเหนยวเบ องตนทมศกยภ�พผลผลตสงในจงหวด พะเย�โดยวธส�ยพนธผสมกบตวทดสอบ (แหลงทน วช. ม.พะเย�)- ก�รพฒน�ส�ยพนธแททมศกยภ�พสำ�หรบเปนแหลงเช อพนธกรรมในโครงก�รปรบปรงพนธข�วโพด ข�วเหนยวลกผสม (แหลงทน สกว.)

7.3 ผลงานวจยทพมพเผยแพรและรางวลทไดรบ (5 ปยอนหลง)Proceeding1)BunyaritSinkangamChoosakJompukPeerasakSrinivesWassamolMongkol and Angkana

Porniyom. 2009. Quality Protein Increasing in Waxy Corn (Zea mays ceratina) by o2o2

gene Associate with SSR Markers. The 1st International conference on Corn and Sorghum

Page 36: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

Research and The 34th National Corn and Sorghum Research Conference, 8-10 April

2009,Pattaya, Chonburi, Thailand.2) บญฤทธ สนคางาม ชศกด จอมพก พระศกด ศรนเวศน วรรษมน มงคล และองคณ� เพ�ะนยม. 2552.

Marker Assisted Backcrossing for Quality Protein in Waxy Corn. ก�รประชมท�งวช�ก�ร

“นเรศวรวจย คร งท ” 5: ง�นวจยกบก�รพฒน�พ นทวนท 28-29 กรกฎ�คม 2552. คณะวทย�ศ�สตร

มห�วทย�ลยนเรศวร พษณโลก.3) บญฤทธ สนคางาม ชศกด จอมพก พระศกด ศรนเวศน วรรษมน มงคล และองคณ� เพ�ะนยม.2552.

ก�รปรบปรงโปรตนคณภ�พข�วโพดข�วเหนยวดวยวธผสมกลบรวมกบก�รใชเครองหม�ยโมเลกล

คดเลอก. ก�รประชมวช�ก�รง�นเกษตรนเรศวร คร งท 7 วนท 29-30 กรกฎ�คม 2552. คณะ

เกษตรศ�สตร ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม มห�วทย�ลยนเรศวร พษณโลก. (ไดรบร�งวล

ก�รเสนอผลง�นป�กเปล�ส�ข�วทย�ศ�สตรเกษตร)4)บญฤทธ สนคางาม วรรษมน มงคล องคณ� เพ�ะนยมพรนช จอมพกพระศกด ศรนเวศน และ ชศกด

จอมพก. 2553. ก�รเพมปรม�ณทรปโตแฟนดวยยน opaque-2 ในข�วโพดข�วเหนยวรวมกบก�รใช

เครองหม�ยโมเลกลชวยในก�รคดเลอก.ก�รประชมเชงปฏบตก�รโครงก�รวจยแมบทข�วโพดและ

ข�วฟ�ง มห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร คร งท 4 วนท 17-19 มถน�ยน 2553 ณ โรงแรมลพบรอนน

รสอรท ลพบร. (ไดรบร�งวลผลง�นวจยระดบ ด)5) ภ�วน จนทรวจตรบญฤทธ สนคางามและสรศกด วฒนพนธสอน. 2553. ก�รศกษ�ลกษณะสำ�คญท�ง

Page 37: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

ก�รเกษตรและลกษณะท�งพนธกรรมข�วโพดข�วเหนยวทองถนในพ นทจงหวดเพชรบรณ. ก�ร

ประชมท�งวช�ก�รระดบน�น�ช�ต นเรศวรวจย คร งท “ ” 6: วถชวตยงยนบนพ นฐ�นเศรษฐกจ

พอเพยง วนท 29-31 กรกฎ�คม 2553. มห�วทย�ลยนเรศวรพษณโลก.6) บญฤทธ สนคางาม ชศกด จอมพก พระศกด ศรนเวศน พระนช จอมพก วรรษมน มงคล และ องคณ�

เพร�ะนยม. 2553. ก�รปรบปรงพนธข�วโพดข�วเหนยวโปรตนคณภ�พ. ก�รประชมวช�ก�รง�น

เกษตรนเรศวร คร งท 8 วนท 30-31 กรกฎ�คม 2553. คณะเกษตรศ�สตร ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม มห�วทย�ลยนเรศวร พษณโลก. (ไดรบร�งวลก�รเสนอผลง�นป�กเปล�ส�ข�วทย�ศ�สตรเกษตร)

7) องคณ�เพ�ะนยมชศกดจอมพกวทตรใจอ�รยบญฤทธสนคางามและวรรษมนมงคล. 2553. ก�ร

ใชเครองหม�ยโมเลกลชวยคดเลอกยน waxy และ opaque-2 ในก�รปรบปรงพนธข�วโพดข�ว

เหนยว. ก�รประชมวช�ก�รประจำ�ปแหงมห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร คร งท 48 ส�ข�พช วนท 3-5

กมภ�พนธ 2553. มห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร กรงเทพ.8) วรรษมนมงคลชศกดจอมพกรงสฤษดก�วตะบญฤทธสนคางามและองคณ�เพ�ะนยม. 2553.

ก�รเพมทรปโตเฟนในข�วโพดข�วเหนยวโดยใชยน opaque-2 และใชเครองหม�ยโมเลกลคดเลอก.

ก�รประชมวช�ก�รประจำ�ปแหงมห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร คร งท 48 ส�ข�พช วนท 3-5

กมภ�พนธ 2553. มห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร กรงเทพ.9) บญฤทธ สนคางามวรรษมน มงคลองคณ� เพ�ะนยมพรนช จอมพกพระศกด ศรนเวศนและ ชศกด

Page 38: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

จอมพก. 2555. ก�รประเมนสมรรถนะก�รผสมของข�วโพดข�วเหนยวโปรตนคณภ�พ.ก�รประชม

วช�ก�รง�นเกษตรนเรศวรคร งท 10 ส�ข�วทย�ศ�สตรก�รเกษตร. คณะเกษตรศ�สตร

ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม มห�วทย�ลยนเรศวร พษณโลก.(ไดรบร�งวลก�รนำ�เสนอ

ผลง�นภ�คบรรย�ยยอดเยยม ส�ข�วทย�ศ�สตรเกษตร)10) สรศกด ปดคว�มลบ และ บญฤทธ สนค�ง�ม. 2557. ก�รพฒน�ส�ยพนธแททมศกยภ�พสำ�หรบเปน

แหลงเช อพนธกรรมในโครงก�รปรบปรงพนธข�วโพดข�วเหนยวลกผสม. ประชมวช�ก�รเกษตร คร ง

ท 15 คณะเกษตรศ�สตร มห�วทย�ลยขอนแกน ขอนแกน. 11) สรศกด ปดคว�มลบภ�วน จนทรวจตรสรศกด วฒนพนธสอนและ บญฤทธ สนค�ง�ม. 2556. ก�ร

ประเมนเช อพนธกรรมข�วโพดข�วเหนยวโดยก�รเปรยบเทยบวธก�รคดเลอก. ก�รประชม

วช�ก�รง�นเกษตรนเรศวร คร งท 11 ส�ข�วทย�ศ�สตรก�รเกษตร. คณะเกษตรศ�สตร

ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม มห�วทย�ลยนเรศวร พษณโลก.12) SurasakPidkwarmlub and BunyaritSinkangam. 2557. The Development of Potential Inbred

Line as a Source of Germplasm in Waxy Corn Hybrid Breeding Program.TRF Progress Conference.

Publication1)BunyaritSinkangam, Peter Stamp, PeerasakSrinives, PeeranuchJompuk, Wassamon

Mongkol, AngkanaPorniyom, Ngoc-Chi Dang, and ChoosakJompuk. 2011. Integration of

Quality Protein in Waxy Maize by Means of Simple Sequence Repeat Markers.Crop

Science, 51: 2499-2011.

Page 39: wwmms.up.ac.thwwmms.up.ac.th/research/uploads/121/fileID-121-5160c6abd... · Web view(ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ. 2557)สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

2)บญฤทธ สนคางาม.2556. ก�รประเมนสมรรถนะก�รผสมของข�วโพดข�วเหนยวผสมตวเองชวท 3

ว�รส�รวช�ก�รเกษตร, 3: 293-306. 3) สรศกด ปดคว�มลบ และ บญฤทธ สนคางาม. 2557. ก�รพฒน�ส�ยพนธแททมศกยภ�พสำ�หรบเปน

แหลงเช อพนธกรรมในโครงก�รปรบปรงพนธข�วโพดข�วเหนยวลกผสม. ว�รส�รแกนเกษตร, 42: 15.

4)บญฤทธ สนคางาม ชศกด จอมพก พระศกด ศรนเวศน พระนช จอมพก วรรษมน มงคล และ องคณ�

เพร�ะนยม. 2554. ก�รเพมปรม�ณทรปโตแฟนในข�วโพดข�วเหนยวรวมกบก�รใชเครองหม�ย

โมเลกลคดเลอก. ว�รส�รเกษตรนเรศวร, 2: 67-75