: شمیره راپور ACS1205د

پلان او ستراتیژي دهلیز سرچينو د جمهوریت اسلامي د افغانستان د

کول رامنځته وده شموله ټول اساس په کیندنې کان د

۲۰۱۳ می

SASFP, SASDE, SEGOM

آاسیا سهیلی

د سند می Afghanistan Resource Corridor Strategy and Plan دا په چی ده لیوالو ۲۰۱۳ژباړه او ده شوې ترسره. . کیږي ورکول توب غوره ته متن انګلیسې سند دې د کې صورت په اختلاف د کیږي وړاندی توګه په خدمت یو د ته کسانو

رفع مسولیت د

. شوی / ګوته په پایلی او تفسیرونه، موندنې، کومې چې کې مسوده پدې دي محصول کار د کارکوونکو د بانک نړېوال بانک نړېوال د پراختیا او رغاونې بیا د لیکنه داهی مدیره د بانک نړېوال د . ئت دي، نړیوال دي، شامل معلومات کوم چی کې راپور پدې کوي منعکس نه نظرونه کوي، استازیتوب یې دوي چې دولت هغه د یا او

. خوا له بانک نړېوال د شوي، وړاندې کې راپور پدې ډول په نقشو د چې معلومات نور او ایښودنی نوم ، رنګونه سرحدونه، هغه کوي نه ضمانت سموالي د هغو د بانک

. ندي معنا په منلو د سرحدونو ډول دا د یا او قضاوت اړه په وضعیت حقوقي د ساحې یوې د

حق نشر او چاپ د

/ . / . بانک نړېوال د لپاره پراختیا او بیارغاونې د وي سرغړونه نه قوانینو نافذه د شي کیدای انتقالول اجازې له بې ټول یا او برخه یوه راپور دې د یا او کول کاپي دې خوندي حق چاپ د موادو د نشریې دي د . ورکوې زغرده په اجازه تولید بیا د برخی یوې د راپور دې د ډول عادی په او هڅوی خپرونه راپور دې د بانک نړېوال

فوتوکاپي د راپور دې . د ولیږئ را ته مرکز تصفیی د حق د چاپ د سره معلوماتو واړه له غوښتنلیک یو وکړئ مهربانی لپاره، اجازی د چاپ بیا متحده ۲۲۲او امریکا د آای، ایم ډانورز، ډرایو، روزووډتلیفون فکس ۹۷۸ – ۷۵۰ – ۸۴۰۰ایالات، ،۴۴۷۰ – ۷۵۰ – ۹۷۸ ، h ttp :// www.co p yri gh t. com/.

: بانک، نړېوال شي ولېږل ادرس په دفتر د نشریاتو د باید پوښتنې ټولې اړه په جوازونو او حقوقو د ګډون، په حقوقو فرعي سی، ۱۸۱۸د ډی واشنګټن ډبلیو، این سټریټ متحده ۲۰۴۳۳ایچ امریکا د ، فکس ایمیل ۲۰۲ – ۵۲۲- ۲۴۲۲ایالات، ، pub r i g h ts@ w o rl db a n k . o r g .

سریزه:

. ډبرو د مسو، د کې کانونو پدې دی، لرونکې موادو کاني زیاتو لړ یو د هېواد دا دي پاتې ناپرمختللې ډېره تر چې لرې زېرمې طبیعي پراخه افغانستان . خو دي شامل نور او لیتیوم همدارنګه او پورې، ذخیرو اټکلیزو ډېرو تر نیولې څخه شتمنیو شویو پېژندل د ګازو او تېلو زرو، سرو اوسپنې، سکرو، د

: ممکن یې کې مهال اوږد په یواځې او ګڼي نه حقیقي پراختیا دې د کسان ځینی نلري شتون تعادل کې بحثونو په اړه په وړتیا د سکټور دې د لاهم

ټولو » « » « د بیا یې نور وګرځي؛ لامل شخړو د سر په زېرمو د یا او ناورین زېرمو د سکټور دغه ممکن چې څرګندوی ویره یا او بولي . بولي لامل یواځینی بسیاتوب د ځان په او درمل کړاوونو

. کې افغانستان په شې لامل بدلون د پخپله خپل چې وي مشکله به ډېر او زحمت، یو هم او دی رحمت یو هم صنعت استخراجي کې، حقیقت په . دې له سره سکتور زېرمو د شي سترګو تر هم مخکې یې به اغیز څه یوه خو وي، لپاره مهال اوږد د چي ورسیږي ته کمال مهال هغه یواځې پانګونه به

: تر کېدلی نشې لامل بدلون د ولې وې به لوی چې د ۲۰۲۰هم شي کیدای پوری کال تر ۱۰۰۰۰م نیولې دندو ۲۰۰۰۰څخه مستقیمو پورېد نه سکټور دغه د به دولت دې؛ شمېر لږ ډیر یو هم مقیاس افغان په چی شی، تر ۷۰۰سبب نیولې څخه ډالرو امریکایي میلیارډو ۱.۵میلونه

. ) سکټور ) دې د همدارنګه، وي نه کافي به لپاره کېدو ناستې ځای د جریان د مرستو د چې مهاله تر لیکلنې دې د کړي ترلاسته عاید پورې ډالرو . د خو وي ستونزمن به کول ترسره کار دې د وګرځي موجب ودې اقتصادي د هېواد د شي وکولای څو شي واخیستل ګټه ډول پداسې باید اغېزو له

امکان دي، کې اختیار په سکټور خصوصي نړیوال او کورني د او موسسو پراختیایي دولت، د افغانستان د چې کوم ترتیبولو په اصلاحاتو او پانګونولري.

. » یوځای » او تنظیم د فعالیتونو لړ یو د مفهوم دا دی هم مفهوم جغرافیایي یو اندازه هغه په دې، مفهوم پراختیایي یو چې کومې تر دهلیز زېرمو دچې کېږي تعریف حیث په تسلسل یو د فعالیتونو او پانګونو د او ده وسیله برخه کولو په خدماتو او اجناسو زیربنا، د کې ساحه جغرافیایې مشخصه یوه په

کېږي کارول موخه په پراختیا اقتصادي متنوع او فعاله یو د پکې پانګونې لوی صنعت استخراجي د :کې لري. شتون مفهوم دا راهیسې وخت څه یو له . چلې، په څخه دهلیز زیرمو د کې، لسیزو اوسنیو په ده شوې صنعتي کې ترڅ په دهلېز همدې د زیرمو د هېوادونه تللې پرمخ نړی د چې معنا پدې

) ( . وګوری بکس لومړې دې شوې اخیستل کار کې ځایونو نورو او زامبیا . 1موزامبیق،دهلیز د سرچینو ایز سیمه او ملې د دولت افغانستان پروګرام ( NRRCP)د دی )په پروګرام یو لمړیتوبونو ملي د چې یادې( NPPکې د ،

. پیاوړی یوه لپاره ورکړې د ودې شمولې ټول د ته سکټور یو خو وي، نه دوا مرض هر د به دهلیز سرچینو د هم څه که دی منلې ْاا رسم اهمیت تګلارې . ) صدق ) دا کې حالت پداسې توګه ځانګړي په وي ټولګه یوه فعالیتونو جلاجلا د ممکن دهلیز سرچینو د دې له پرته چي کوم شي کیدای وسیله

. په خطرونه، او ننګونې کېږي ګڼل محرک بل یو ودې د کې لسیزه راتلونکې په چې کړي، بشپړې هڅې لپاره تجارت کرنیز او کرنې د دا چی کوي » « » او » ترتیب مداخلو سختو او نرمو د او لري شتون ډول ښکاره په کې برخه په تنظیم د پانګونې د زېرمو د او حکومتداری د توګه ځانګړي

. شي وګرځېدلې هم لامل پېداکېدنې کار شموله ټول د او شي کړی زیات یې اغېز اقتصادي ترڅو کېږی لیدل اړتیا ته کولو 2یوځای

. نایقیني د کې راتلونکې په باید تګلاره دا شي واخستل ترینه کار او شي وپېژندل ساحې همکاریو د ترمنځ فعالیتونو خصوصي او عامه د چې بایدنایقیني چېري که او کړي کمې اغېزې هغوي د مهال پر کېدو رابرسیره د وضعیتونو منفي د چې معنا پدې ښیی، و مقاومت کی مقابل په حالاتو

. شي واخیستلای کار چټکی په څخه ګټو د هغوي د نو شي، حل ډول مثبت په حالتونه . د سرچینو د برخه پاتې لیکنې دې د وي زېرمه نوې یوه ودې ټولیزې د کې لسیزه راتلونکې په به دهلیز سرچینو د نو شي سره تر کار دا چېرې کهاو مهاله منځ لنډمهاله، کېدونکي رامنځته ګډون په صحنو یا سناریوز د یې لپاره پراختیا د او ګامونه اړین یې لپاره تحقق د پوتانسیال، دهلیز

. کوي توضیح لمړیتوبونه اوږدمهاله

: مثالونه ځای بل د بکس لمړی . او سکرو ډبرو ارزانه د وده اقتصادي برطانیه د کي وروستیو په پېړیو نولسمو او اتلسمو په راغې مینځته یوځای سره انقلاب صنعتي د دهلیز لومړی سرچینو دکې سکټورونو نورو په اقتصاد د وروسته بیا ماشین دغه هم او کېدلې رامنځته نشوه پرته څخه پراختیا د تکنالوژیګانو استخراجي نورو د څېر په انجن د بخار د - ) ( . کې کوم په خوا له دهلیز صنعتی انډسټریل سیلون د بلژیک د ځل لومړي په پراختیا صنعتي کې وچه لویه اروپایي په همدارنګه، شو لامل بدلون د

. - صنعتي او زېرمو د شوه رهبري وګرځېد باعث ودې د تعامل سره بل یو د سکڼورنو کارونکي اوسپنې د او انجینیری ، اوسپنې ، کیندنې کان د چېپه اړیکه کلکه دا ترمینځ په ۱۹۶۰کدو کوښښونو دوامداره د پورې، تولیدوونکو تر پولادو د نیولې باروونکو له صنعت، او دولت د جاپان د کې کلونو مو

. کړي تنظیم سره د شرایط تجارت د ترڅو لاړه مینځه له کې 3ترڅ

. . وړ یادونې د زیات ترټولو شویدي ترلاسه هم بریاوی سره، سره لدې دي مختلطې نتیجې راغلې لاسته څخه پراختیا د مټ په سرچینو د کې کلونو اوسنیو په . هغه چې ورکړې پراختیا ډول داسې په ته سیمو شاوخوا زېرمو د مسو خپلو د هېواد دې مدیریت مالي مسؤلانه په عایداتو د مسو د دی هېواد چلي د

. لرونکو ارزښت لوړ د سره پراختیا په کونکو عرضه او مهارتونو اوږمهاله د یې خوا یوې له ګرځولي ماشینونه یا انجنونه ودې د اساس یې خدمتونو او صنعتونوګوری ) .1 و هم متیغا سره نورو (۲۰۱۲له .

2۲. « « « . روغتیایی» مهارتونه، وړتیا، شرکتونو د سازمانونه، لپاره فعالیت ټولنیز د لکه کیږی ویل ته جوړښت ټولینز نرم سیستمونه اوپراسیون د لپاره کولو کار او بریښنا، او خط ریل د سړکونه، لکه کیږی ویل ته جوړښت فزیکی سختنور داسې او ساتنه کلتوري .خدمتونه،

بنکر، ۲۰۰۱پومیرانز، .3 و سیسانتل ۲۰۰۲؛

واخیست کار لپاره لوړولو د سرمایی بشری د او کموالي د بیوزلیتوب د یې پروګرامونوڅخه ټولنیزو او زیربناوو د خوا بلې له او کړو .4رامنځتهدهلیز پراختیایی ماپوټو د شو ونومول دغسې هم ْاا رسم چې دهلیز لومړنی سرچینو په( MDC)د چې او ۱۹۹۵دی افریقا سهیلي د او شو تاسیس کې

د . یې کې برخه په پروسس او استخراج د زېرمو طبیعي د او انکشاف، صنعتی ، پراختیا د زېربناوو ایز سیمه د یې اوسه تر دی پروت مینځ تر ۵موزامبیق . د بټۍ، لویه ټولو تر نړی د یوه المونیم د بلکې دي شاملې زیربناوې لوی داچې یواځې نه کې پدې ده کړې مرسته کې پانګونه په ډالرو امریکایي میلیارډو

. لري شتون پکې هم پانګونې کوچنی شمېره بې کې برخو تولیدي او خرڅونه پرچون سیاحت، په او کارخانې پولادو او اوسپنې » « » د » پانګونه دولتې په چې دی بندر کیندنې کان د ډاوفین د مدغاسکر د لري، والې ورته سره ستنې یوې زیات څخه دهلیز د هم څه که یې مثال بل

) ( . په سهیل جزیرې د او کړي لاسته عایدات څخه توریزم سیاحت د چې شو وکولای دا سیمې سره کار پدې شوې کړی جوړ موخه په کارونې راز راز. یوسي مینځه له قحطي سره تړلو په بازارونوپورې خوراکي ایزو سیمه

. تېلو له نایجیریا د چی ناکراری ټولنیزې او سیاسي او کړکېچونه مالي تکراري دی شته هم مثالونه منفي ډیر هڅو د پراختیا د مټ پر زيرمو د چې آا، یقین : . یادونه ترېنه مخکې چی دهلیز، اصلی زېرمو د وو نه خالی څخه عیب له هم واقعات بریالي حتی دي معلومې ته ټولو ډول ښه په شوی، ولاړې را څخه . ټولنیزو او چاپيریال د پېله له ټکي دواړه دا وی موندلې سمون وروسته یې سره کېدو بډایه په هېوادونو دې د باید چی درلود اغېزونه ناوړه چاپیریال په وشوه،

. کوي ډاګه په اهمیت اندیښنو لویو دې د اړه په کولو پېدا د وړتیا اداري اړین د لپاره اخیستنې ګټه او مدیریت د زېرمو د همدارنګه او اغېزو

: پوتانسیال: مستقیم سکټور د سرچینو د افغانستان د باوري نا او هیله الف . پدې لري پوتانسیال زیات زېرمې منځنی تېلو او ګازو د او ذخیرې مسو او اوسپنې د افغانستان د کچه نړېواله هغو په د به کې برخه

. ضمیمه لومړی په زیرمې عمده شي کېدلې استخراج ډول ګټور په کې کلونو شلو راتلونکو په چې شي وړاندې تخمین یو اړه په ارزښت د معدنیاتو(۱ . ډلې( کاري د لپاره عملیاتو د ثبات او سوداګری د چې اساس په پایلو نمونود ورستیو د زېرمې دا دي شوی ښودل د( TFBSO)کی او

سروی ) جیولوژیکل ( AGSافغانستان ( ) ( . سره( زېرمو شویو پېژندل د اوسپنه حاجیګک د او مس عینک د دي شوی پېژندل شوي، اخستل لخواچې ۱۱سره دي شوی موندل زېرمې ډلې )۷نورې کاري د د ۴او( TFBSOیې . AGSیي یی لپاره څلورو د دي شوی نښه په لخوا

د داوطلبان .۲۰۱۳ممتازه ) ده ) ) متوقع کې راتلونکې په داوطلبي دریا سیاه سیند تور او عینک شمالي دوو نورو د او شول اعلان کې لومړیو په : ) په ) چی ده حوزه سیند آامو د یې کوچنی لري حوزې ګاز او نفت هایدروکاربن د دوه لږه تر لږ افغانستان موادو، کاني پر یې ۵سربیره کې بلاکونو

د او ۲۰۱۱امتیازات بهرنیو یې خاطر به امتیاز د چې ده حوزه تاجک افغان د لویه خورا پلوه له وړتیا د بله او دي؛ شوی ورکړل کې وروستیو پهد داوطلبی وروستی خپلې اچوونکو پانګه . ۲۰۱۲کورنیو د او اوسپنې مسو، د به اغېزې سترې ټولو تر ډول، ټولیز په دي کړې تسلیم کې آاخر په

: مس او شي؛ سبب پراختیاوو فرعي او زېربنا د به ذخیرې اوسپنې د وي؛ مالي ډیره تر به ګټې ګازو طبیعي د وي تړلي پورې ذخیرو په ګازو طبیعې . په سکرو د ډبرو د او لیتیوم طلا، د پوتانسیال اضافي نور کړي رامنځته ساحه پراخه برابرولو د خدماتو او توکو د او زېربنا، ، جریان مالي د به

. شي رامنځته تعدیلات کې مقرراتو او قوانینو اړونده برخې دغه د چې ده اړینه لپاره راجلبولو پانګونې د ته سکټور دې خو لري شتون کې .ذخیروپه کي لړ پرمختګ ۲۰۱۳پدغه د ستراتیژی د دهلیز د سرچینو د او صعنت استخراجي د ، منظوري قانون د کانونو د خوا له شورا وزیرانو د کې کال

شورا ملي د لا مسوده قانون یاد د چې هم څه که ده، راوړنه لاسته ستره یو . لپاره ده انتظار په تصویبېدو د خوا له

Exhibit One and its translation shall be inserted here

۲ . پکار. یې څیړنه چې دې زیات خورا یې ظرفیت کړې پیل کچه کوچنی په یې تولید چې دي زیرمې لومړنی زېرمې تېلو د سیند آامو د. ده. کې لسیزو تېرو په غزیدلی پورې ازبکستان او ترکمنستان تر لري موقعیت کې افغانستان په یې څنډه یوه چې حوزه سیند آامو پکې ۵د ګانې څاه

. د لري اړتیا ته تطبیق تخنیکونو عصری پلټنی د چی دی، اټکلي ظرفیت بشپړ دی د خو شوی، چې ۲۰۱۱کیندل بلاکونو درې د کې ورستیو په کال محقوق ۵دغه پلټنې او تولید د لري، شتون پکې ګانې شرکت )CNPCIWڅاه پترولیم ملې د چین د چې شو، ورکړل وطن( CNPCته او

. تېلو د ګانې څاه پنځه دا ده پروژه ګډه ترمینځ دی، شرکت افغاني یو چې او ۸۰ګروپ زېرمې معلومې بیرله ممکنه ۸۰میلیون نور بیرله میلیونبه کی کال یو په او لري د ۵ذخایر یا او بیرله، تر ۱۵میلیون نیولې څخه کی )۲۰۰۰۰زرو ورځ په پورې پدې( bpdبیرله خو شي کړی تولید

. هم ورسره او وي به موضوع پروګرام پلټنو کلن اته د چې ولري زېرمې نورې اندازه ډېره په شي کیدای ساحه پاتې شي پاتې ثابت حالت تولید د چې شرط( . توافق شریکولو د تولید د یې قرارداد شي پېل هم تولید لومړنی به . PSAمهاله حالت( ثابت په تولید د او قیمت اوسني په دې شوی تنظیم بڼه په

څخه ساحې له به دولت افغانستان د شي، ورکړل بیرته لګښتونه پانګونی د چی هغې له وروسته او پراختیایي – ۷۰کې اوسني د یا کړي ترلاسه ګټه ٪ د کې کال په اساس په تر ۳۰۰پلانونو نیولې . ۴۰۰څخه د یې تولید کړي ترلاسه عاید پوري ډالرو امریکایي پېل ۲۰۱۲میلیونه کې ورستیو په

4 برانډن، و موهن ۲۰۰۲مک .

په چې دی شته هیله دا او . ۲۰۱۴او ۲۰۱۳شوی شي لوړه هم نوره کچه یې به کې

په . ۳ ته لویدیځ سهیل کابل د چې زېرمه عینکو زیات ۵۰-۳۵د ټولو له یوه ، لري موقعیت کې ولایت په لوګر د کې متری کیلو . شي پېل ترې به اخیستنه ګټه چې وي به پرمختګ منرالی لومړنې او دی کان شوې پېژندل

مسو . د دی پاتې ناپرمختللې اوسه تر چی دی کان لوی ټولو تر یو کچه نړیواله په او ده زېرمه مسو د درجې لوړې د نړېوالو ۲.۳عینک په غلظت ٪ ( . زېرمه تولغوی اویو د منګولیا د ډول ایز پرتله په دی غلظت لوړ (۱.۳۳- ۰.۷۸معیارونو لري مواد لرونکي مس پیمانه. ٪5 پراخه په کې لسیزو تېرو په

. په لري شتون معلومات جیولوژیکې بشپړ ټولو تر یې اړه په موادو کاني شوي نااستخراج د او شوی امتیاز ۲۰۰۸پلټل استخراج د یې کی کالMJAM دی ش�وې ورک��ړل ش�رکتونو 6ت��ه دول�تي چین�ایي دوه د .JCCاو MCCچې دی ش�وی لس�ت ډول قس��می پ�ه چې ک�وم دی اش�تراکMJAM کې کال په چې لري . ۲۰۰۰۰۰پلان همدارنګه کړي تولید څخه عینک له غلظت مسو د اندازه همدا په یا او کتودونه مسي ټنهMJAM د . ۴۰۰به د ډبرو د چلیږي به سکرو په ډبرو د سیمې اشپشتي د ولایت بامیانو د چې کړي جوړه فابریکه لپاره تولید د برېښنا د میګاواټو

( . برخه یوه برېښنا دې د کېږي اداره مخې له قرارداد یو د سره دولت د افغانستان د لخوا شرکت دې هم د کان دغه ( ۲۰۰-۱۰۰سکرو به میګاواټه . شي ورکړل کېږي، معین به کي قرارداد اخستلو بریښنا د چې قیمت هغه په ته لړ MJAMافغانستان یو په لپاره خلکو سیمې د کان د چې دی اړ

. موندل آاثارو کلتوري د کې ساحه په کان د واخلي برخه کې پانګونه په خط د ریل د نامشخص، ډول قراردادي په رنګه همدا او کې پروژو ټولنیزوسره دې له خو دي، ځنډولي چارې پراختیا د کان د مسایلو بېلابېلو ګډون په اترو خبرو د سر په قرارداد د کې ورستیو پدې او اندېښنو، امنیتې کېدلو،

د چې شته هیله دا د ۲۰۱۶سره یا او کې وروستیو . ۲۰۱۷په ورکړل بیرته پیسې پانګونې د چې کله وشي پېل تولید په څخه کان د به کې پېل پهد ته دولت به کې حالت ثابت په تولید د چې کېږې تمه څخه معدن لدې تر ۲۵۰شوې، نیولې څخه ډالرو امریکایي ډالرو ۳۰۰میلیونه امریکایي میلیونه

ټن یو چې ده اساس په قیمت محتاط د مسو د اندازه دا چی کړي، پیدا عاید . ) ۵۸۰۰پورې اساس په قیمتونو اوسنیو د لري قیمت -۷۵۰۰ډالرهته $( ۸۰۰۰ دولت . ۴۵۰ -۴۰۰به کړي تولید عاید ډالر میلونه

۴ . ولري. اړتیا ته پانګونې زیاتې او وخت ډیر یې به فعالول دي روانې اترې خبرې باندې ورکړه په امتیاز د زېرمو د اوسپنی د حاجیګک دکان . اوسپنې د ګک حاجې . ) ۱.۸د د زېرمو معلومو نړېوالو د نده زېرمه لویه ډول خاص په دا چې څرنګه لکه لري اوسپنه ټنه هم ۱میلیارډ څخه ٪

دی،( لوړ ډېر یې کیفیت اوسپنې د خو ، . Fe٪ ۶۶-۶۲لږ ممکنه په ، نژديوالی یې ته زیرمې سکرو د ډبرو د صوف دره د پردې، سربیره لري اوسپنه یالوګي ) لږ او حرارت لوړ په چې ډول هغه سکرو د زېرمی ډول دا سکرو د ډبرو د چې څرنګه لکه برابروي، اساس پورې زړه په یو لپاره جوړنې پولاد د ډول

ده( خ�بره س�اری بی هم ن�ور لا خ�و والی ن�ږدې یې ت�ه زېرم�و اوس�پنی د او دي س�اري بې ډې�ر ، پ�ه. 7س�وځي داوطلب�ان ممت�از لپ�اره دواطل�بی د ګ�ک ح�اجی د۲۰۱۱ . او شوي ورکړل حقوق اترو خبرو د بلاکونولپاره څلورو د ته ګولډماینز کیلو کاناډا د دي شوی ټاکل کې د AFISCOکال هند د چې ته

یا ) اداری مسؤلی د پولادو د هند د او دې شرکتونو عامه د ملکیت اکثریت چی دی چتر شرکتونو خصوصي او مشري SAILعامه یې واسطه په . د( په شرایطو په قرارداد د شول ورکړل درې پاتې ته ، امضا ۲۰۱۲کېږي آاخرنی خو دی شوی توافق کې مینځ په د د ېیګانې ء کال لخوا پارلمان

) ( . څو د قرارداد دا نو ده، معلومه لږه جیولوژی ځمکپوهنه ګک حاجی د پرتله په عینک د چې څرنګه دي ځنډیدلي تصویبه تر قانون د کیندنې کانیې لګښت تخمیني چې نیسې کې بر په هم پلټنې ترسره ۱۰۰-۷۵کلونو کار استخراجي بیا به اساس په پایلو د پلټنو دې د او دی پورې ډالرو ملیونه

د. شي، پېل کارونه استخراج د چیرې که چې AFISCOشي وي اړ مخې د قرارداد له به درې ۱۰شرکت آا تقریب چی وکړي پانګونه ډالره میلیارډیې به وړتیا کلنې چې کارخانې په ذوب د اوسپنې د یې به به ۷برخې ډول پدې چې ولګېږي، وي، ټنه په AFISCOمیلیونه کچه نړېواله ۳۰په

. شي وشمېرل کې تولیدوونکو اوسپنه - 8سترو به کې کال په چې لپاره پړاو لومړني - ۳-۲د آا تقریب هم به تولیدوي اوسپنه ته ۵-۴ټنه پانګونې ډالرو میلیارډ . . کوچنی دې په هم څه که دي خوښ بوتللو مخ پر انتخاب یاد دویم د هغوي چې څرګندوي دا بیانیی اوسنی شوی ورکړل خوا له چتر دې د ولري اړتیا

: په پلټنو د به کاله درې دوه ونیسي وخت زیات پرتله په عینک یا سیند آامو د به اخیستنه ګټه څخه پروژې حاجیګک د سره، پېل په باندې پیمانېولګېږي کار په لپاره جوړولو د یې به کاله شي،څو تېر کې زی�اتوالې 9فعالیتونو ب�ه کې لسیزه راتلونکې په چې شې پېل پایه تر لسیزې د یواځې یې به تولید او

د. چې لدې سره سیند ومومي آامو او دعینک شاید یې اغېزې مالي وي، وړ پام د به پراختیاوې فرعي خوا او شا فابریکې د پولادو او اړتیاوې زېربنا د کان . شوی ورکړل وي نه بیرته پانګونه لویه چی ترڅو اقلا وي، لږې پرتله په حوزې

۵ . - - ولري. شتون هم پرمختیاوې ممکنه نورې ترڅنګ پراختیاوو بنسټیز دی د شي کیدای لپاره وسپنه تیل، مس، زیرمې یوې هرې دې دد ( ( - پدې مقصد په تولید او پلټنې د او واسطه په برمې سیسمیک د ده لاندې څېړنې تر ډول فعال په حوزه تاجک افغان د کې، برخه په ګازو او تېلو

د چې شوه، وړاندې ته داوطلبی کې . ۲۰۱۲ورستیو یو ډول پراخ په اټکلونه اړه په وسعت د زېرمې دې د شول اعلان داوطلبان ممتاز یې کې وروستیو پهټینټو ) .5 (۲۰۱۳رایو

شرکت 6 کیندنې کان د افغانستان MCC-JCC د(۲۰۱۲کورډیلټ ) . 7سټیل ) .8 (۲۰۱۱ورلډ

HWTSK (۲۰۱۲)، ۲۰۱۲کورډیلت. )9

. : سربیره ولري وسعت زیات چنده څو څخه حوزې له سیند د آامو د شي کیدای چې ښودلې دا څېړنو وختونو د اتحاد شوروي پخواني د لري توپیر سره بل . » د » خو دی، موجود توپیر وړ پام د یې کې ظرفیت ټولیز په ولري مقدار لوی ګازو د شي کیدای جوړښتونه ژور جوراسیک لاندې سیند آامو د پردې،

تر چی اساس په اټکلونو کې ۹۰مستقلو شمال په ښیی دي باوري ٪.۰ ۶۸-.۴ فټه ۷۱ مکعب اوسط ( TCF)تریلیون چې دي موجودې زېرمې اضافي۲.یې ۴( TCF )او ت�ر دی ش�ي ش�ي ۲۰۳۰او ۲۰۲۰کی�دای ګړن�دی پراختی�ا یې لوی�دیځ. 10پ�ورې دس�هیل کاب�ل د چې پ�ټئ جیولوژیک�ه کې، مس�و پ�ه

– . زرخشان د کې غزنې په زیرمه لومړی لري ظرفیت وړ پام د لپاره منرالونو نورو او زرو سرو مسو، د چې دې موجود باور دا او غزیدلې کندهاره تر څخهپه چی د ۲۰۱۲ده، او شوی وړاندی ته داوطلبی کی . ۲۰۱۳کال له دي عبارت زېرمې نورې مسو د دی شوی غوره ورته دواطلب ممتاز یو کې لومړیو په

. . آاند داسی بلاخره، شي به یا او ده لاندې داوطلبی تر یې قرارداد پلټنې د البته دی اټکلیز وسعت زېرمو دې د څخه شیدها او بلخاب عینک، شمالی ) څخه ) ګک حاجي له چې کې دره سیاه دره تور په زېرمه لویه دوهمه اوسپنې د چې دی . ۱۰۰موجود لدې لري شتون لري، موقعیت ته لویدیځ کیلومتره

. ونیسي کلونه ممکن هم یې پراختیا او څېړنه همدارنګه او شوی پیژندل لږ ډیره لري، ظرفیت ښکاره چې پرتله په هغو نورو د شاید زېرمه دا سره سره

۶ . لري. – – وړتیا پراختیا نورې د او لري تولید څخه پخوا له زر سره او سکاره ډبرو د ګاز، زیرمی درې نورې سره د لدې چې هم څه که . ګازو- د دا لري شتون څاګانې شوی پېژندل کې ساحه په سیند د آامو د کې شبرغان په خو دې، لاندي څیړنو اکتشافی نور د ګاز حوزې تاجک افغان

. دا ولري اړتیا ته کارخانې تصفیی د ګاز د لپاره تولید د به ګانی څاه یادې نو کېږي، ورکړل پراختیا چېرې که او کوي تولید راهیسې لسیزو له څاهګانېله ) یې اندازه کړي تولید به برېښنا څومره چې نده تر ۵۰ښکاره څخه (. ۲۰۰میګاواټ په ښیی پورته هم یا او ګانو ۲۰۱۳میګاواټه څاه دې د کې کالچی کله شو پورته ګام لپاره کیدو تجارتي او بیارغاونې او TFBSOد ونښلولې سره مزارشریف د یې څاګانې یادې او پېل بیارغاونه لاین پایپ د

ADB . لویو د ګازو د چې چېرته ده، روانه ده نږدې ته هرات چې کې حوزه په خوشا د هم سروی سیسمیک لومړنی کړ پېل کار څاګانو اتو په پخپله . اشپشتې له پټئ ساحې د سکرو د چې کېږي، استخراج هم سکاره ډبرو د کې افغانستان په همدارنګه لري شتون هیلې ډیرې اړه په موندلو د ذخایرو

. د عینک د تولیدوي؛ سکاره ډبرو د ټنه ملیون یو آا تقریب کې کال په اوسمهال شرکت سکرو د ډبرو د شمال د غزیدلې پورې بلخاب او صوف دره تر نیولېڅخه ۴۰۰ ساحې له سکرو د ډبرو د اشپشتی د لپاره کارخانې برېښنایی ۱.میګاواټه هم ) ۵ څه که کېږي تمه تولید سکارو ټڼه دعوه MCCمیلونه دا

) ډول کاکنګ د سکرو د ډبرو د شي کېدای ساحه صوف دره د او ؛ وزیږوي شکونه اړه په تخمین دې د شي کېدای پایلې پلټنې د هغوي د چی کوي( . ) یې سره پراختیا نورې د او لري شتون معلومات متفاوت اړه په زېرمو دې د ولري زېرمې وړ پام د سوځي لوګي لږ او حرارت لوړ په چی ډول هغه سکرو د

. دا به کې حالت ښه ډیر په شي کړی صادر که او شي وکارول لپاره تولید د پولادو یا برېښنا د دننه کور په سکاره دا ایا چې کېږي مطرح پوښتنه دا . . زغن قره به بدخشان د چې ذخیره زرو سرو د یو کېږي ترسترګو هم ذخایر زرو سرو د ترڅنګ زېرمو ډیری د مسو د بلاخره، ولري ظرفیت وړ پام د زېرمې

. دي برخه پروسې راتلونکې د داوطلبی د یې نورې او ده شوی ورکړل ته چتر خصوصي والو پانګه بهرنیو او کورنیو د لري، موقعیت کې

۷ . لري. شتون پوتانسیال هم کې لیتیوم او عناصر نادره لکه منرالونو نورو سروی په جیالوجیکي ایالاتو متحده د امریکا ورکړې USGS د راپورد ) امریکا سهیلی د یې خصوصیات چې ولري شتون زېرمې لیتیوم د وړ پام د کې ډنډنو وچو په مالګې د کې لویدیځ په افغانستان د شي کېدای چې ) ( .) » او» ده زیاتیدو په مخ تقاضا لیتیوم د کبله له کارېدنې د استعمالوونکي اساسي هغو د کې بټریو پرمختللو په لري والې ورته سره مثلث د لیتیوم

. ) ( . شي وړاندې ته داوطلبی کې کلونو راتونکې په باید زېرمه هرات نمکسر د کړي پیدا ارزښت وړ پام د زېرمی ممکنه دا کې راتلونکې په شي کېدای – . هم څه که دي شوی لوړ کې کلونو نژدې په قیمتونه عناصرو نادره د وي موجود ظرفیت تولید د عناصرو نادره د کې خانشین په هلمند د پردې، سربیره ) کې – ) لټه په پراختیا د زېرمو نویو د ډول فعال په کاناډا او ویتنام قزاقستان، استرلیا، ګډون، به ایالاتو متحده امریکا د هیوادونه لړ یو او دي ثابت اوسپدې. – – والې مغلق ګټورتوب ښکته مخ د او ګډون په موادو فضله اکتیف راډیو وختونه ځینی او زهرجنو د اغیزې لویی محیطی د عناصرو نادره د دي

شي بشپړه یی پلټنه تجارتي ترڅو ونیسي به کاله پنځه تر څلور آا اقل چې دی ډیر. 11معنی لپاره لیتیوم د کی مهال اوږد په جوړښت بازار د کې حالت پدې . نیسي و وخت کلونه څو شي کېدای یې پراختیا سره، سره لدې ته، فلزاتو نجیبه نسبت دی مساعد

۸ . وي. نه پای کیسې د هم به پراختیاوي لوی دا تېرو حتی په کارونه جیولوژیک بنسټیز کې افغانستان جدي ۲۰په لږ ډیره او وو محدود کې کلونو . . د وړتیا خپل د دولت افغانستان د اړه، پدې وي پاتې پټې هم لا به زېرمې لوی او منځنی چی لري امکان ډیر دا کبله همدې له نو ده شوې ترسره پلټنه

خصوصي ته سکتورونو دې او شي کړی تنظیم سکتورونه ګازو طبیعي د او منرالونو د افغانستان د ډول اغېزمن په ترڅو کړي پورته ګامونه کې لړ په کولو ښه ( . د شي کېدای چې قانون عصري کیندنی کان د چې شوي سبب دې د کوښښونه دا کړي جلب را ( ۲۰۱۳پانګونه او شي منظور پوری منځ تر

د ) چې ( )۲۰۱۳مقررات کار اداره تفتیشي ګازو طبیعي او کیندنې کان د کادستر، ګازو طبیعي او کیندنې کان د او وضع شي منظور به کې پای په . ) ( ) شي رامنځته ادارات څیر په لري ادامه پرې کار سروی جیولوژیکل افغانستان د او لري ادامه پرې

د. ۹ قیمتونو د اجناسو د والی نایقیني دا دې، معلوم نا یی حجم خو دې وړ پام د ډیر ظرفیت تولید د زېرمو د افغانستان د ډول تراکمي په . دی شوی مغلق هم نور امله له ثباتی شوي بې ترسترګو لږ ډیر هم کې لسیزو په چی دي نږدې ور یا او کچه پداسې قیمتونه اجناسو د مهال اوس

10. (۲۰۱۲ګوسټاوسن ) . (۲۰۱۰سټراټفور ) .11

تېرو په هم څه که . ۱۲دي، دي، لویدلي را کې وختونو نږدې په قیمتونه اوسپنې خامې د چې کې حال پداسې دي هم لویدلي را قیمتونه دا کې میاشتوټن ) ( ۶۲في یی قیمت وسپنه ٪۱۳۰ . له دې ولاړ باندې ډالره تر ۱۹۸۲امریکایي د ۲۰۰۴څخه قیمت ټن هر د اوسپنې د ) ۴۰-۳۰پورې په تش ډالرو

: . په( ده وده تولید د پولادو د کې چین په لامل لوړوالي د قیمتونو د وو ښکته یا او کې شاوخوا په یې ۲۰۰۱نامه نړۍ ۱۵۰کې ټولې د یا ټنه ملیونپه ۱۸ او یې ۲۰۱۰٪تولید کې نړی ۶۲۷کال د یا ټنه . ۴۴ملیون دا چین د لپاره پولادو د چې شته امکان دا کبله له لاملونو ګڼو د درلود تولید ٪

تر چې کوي هم وړاندوینه دا شننونکي لړ یو او مومي و بدلون پای تر لسیزې دې د به قیمتونه ۲۰۲۰تقاضا اوسپنې د به ته ۱۰۰-۷۰کاله ټن في ډالرهش�ي ښ�کته آا. – 12را تقریب� ټن فی دی موج�ود ت�ورم ل�ږ پرتل�ه پ�ه میلانون�و اوږمهال�ه د کې قیمت اوس�ني پ�ه مس�و د چې کې ح�ال د ۸۰۰۰پداس�ې چې ډال�ره،

ټن ۲۰۰۰ فی کې لسیزو مخکې څخه : ۲۰۰۰کال - د – وي بدلیدونکې کچه لوړه په شی کیدای دا وو د ۲۰۰۶ډالره میاشتې له می د ۲۰۰۷کالپورې جنوري تر اپرېل ۳۰کال له او ولویدل را جنوری ٪۲۰۰۸ تر بیرته ۶۳پوری ۲۰۰۹څخه کې میاشتو اتو په صرف چی لدې مخکې ولویدل، را ٪

شي لوړ چنده ادارې. 13دوه نړی�والې انرژی د هم څه بازار( IEA)که د تېلو د شی، پاتی لوړ کې دوران پ�ه لسیزې دې د به قیمتونه تېلو د مخې له اټکل داتک – مالی د عاید په تېلو د او خطر بدلون . اء افغانستان – د چې لري اړه پوري لاملونو داسې په ثباتي بې قیمتونو د اجناسو د دي معلوم ډول ښه په ونه

: په دي واقع باندی د څخه سکتور دغه د پخپله حتی قیمتونه ۹-۲۰۰۸او اجناسو د چی شو سبب دې د بحران اقتصادي نړېوال کې . ۵۰کلونو که ولویږي را ٪ . شي مینځته را بدلون همدارنګه به کې قیمتونو په اجناسو د چی شته امکان دا نو شي بدلې بحران یوبل په ستونزې شته کې بازارونو مالي نړېوال په چېرته

مخ. ۱۰ سره ځنډ وړ پام د تنظیم پانګونې د کې زېرمو په نو شي لږ ډاډ کورنی یا او نړیوال چېرې که برسیره، توب نایقیني د بازار د حتی . شي . کېدای نړېوال د کیندنې کان د دی راتګ ځنډ ممکنه د کې پانګونو شویو ژمنو په کې برخه په ګازو طبیعی یا او کیندنې کان د خطر مهم ټولو له یو

: په شي موندلای بدلون سره چټکی ډېره په پلانونه لپاره پانګونې د د BHPکی ۲۰۱۱صنعت چی درلود پلان پایه ۲۰۱۵بیلیتون پانګونه ۸۰تر ډالره میلیارډپه خو . ۲۰۱۲وکړي؛ ر شوه راټیټه ته نیمایي کچه دغه خوا له شرکت کې د ئیس کال دا » ۲۰۱۲یی پخوا چی څرنګه لکه وویل کې می په کال

.» د دي ډېرې پروژې پرتله په سرچینو مالي د اوس و، مخ سره کموالي د انتخابونو او فرصتونو د پانګونو د نړی ۲۰۱۳صنعت د کیندنې کان د کې لومړیو پهاجرا عمومی دوه د چې کړه کمه ډالره میلیارډونو په اندازه شتمنیو لویو خپلو د شرکتونو سترو ټولو . يئیوتر په به کراری نا ډول دا شوه هم سبب استعفی د مدیرانو

) به ) ثبات ټولیز په به ډول ممکنه په او توان په جلبولو د پانګونې د ډول مستقیم غیر په به همدارنګه او وکړي اغېزه اعتبار په پراختیا د سکټور د او ثبات مالي . په پریباسي تاثیر مغلق ۲۰۱۴هم هم نور سره اغیزه بالقوه په باندي اعتماد تجارتي په سره کمیدو په مرستو د او وتلو په قواوو بهرنیو د راتلو، په ټاکنو د کال

شي.

۱۱ . وي. تړلې سره اقتصاد سیاسي ایز سیمه او کورني د کلکه په به پراختیا سکټور دې « د د» چی دوره، د ۲۰۱۴انتقالي وکړی، دوام به پایه تر . اغېزه پانګونه او تنظیم په سکټور د زېرمو د ثبات هېواد د به کې مدت پدې وي به شاهده بدلون د کی څرنګوالی په مرستو د او وتلو د قواوو بهرنیو د ټاکنو، . عایداتو. د پریباسي اغېز خپل هم به خطرونه مشخص همغږی او وړتیا د دننه ټولنې پراختیایي او دولت افغان د او چاپیریال جیوپولیټیک به ډول همدې په وکړیسیاسی د جیوپولیټیک ایز سیمه او هیواد د ډول ټولیز په او ولایتونو، شاوخوا خلکو، ځایي د به سکټور زېرمو د ، سره پام په ته کچې پانګونې او کېدو پیدا د

. نوښت پراختیا د صنعت استخراجي د بانک نړېوال د ولري تعامل وړ پام د سره به( » E4D)اقتصاد کولای نشي معدن یو کچه محلي په چی راښیی دا .» مهم لپاره ودې شموله ټول د به والی ښه کې ژوندانه په خللکو ځایي د سره کارونې په بودجې پراختیایی د شي ناکامې چې کومې اوسي ګټور کې ټولونو هغه . ډول. په مثال د وکړي اغېز هم باندی څارنې سمې او مصونیت جریان، اغیزمنه په پانګونې د به کړنې فعالانو ولایتي نادولتي او دولتي د کې، حال عین په وي

. او سیاست ایز سیمه او ملي ولایتي، ووایو چې نده ضروري دی شوی پاتې خنډ یو وړاندې په اداري او کنټرول د عایداتو د ګمرکونو د اقتصاد، سیاسي ولایتي . چی ولري هیله بدلون وړ احساس د کې ژوندانه خپل په به ګډونوال سطحو، ټولو په ولري اغېز ستر باندې سرعت او جریان په پانګونې د به وضعیت امنیتي

– . ځایونو همدې په او شتون لارو مخصوصو صادراتو او وارداتو د خوا، ها سرحدونو له افغانستان د وګرځي لامل بدلونونو ټولنیز کېدونکی اټکل نه د شي کېدای . . وي – مخ سره خطر څرګند له وده سکټور دې د ډول ټولیز په به، سره لدې وي متکي اړیکو بهرنیو او پراختیاو په ملکونو شاوخوا د به شتون زېرمو ځینو د کې

۱۲ . مالې. او اقتصاد د به سکتور دا هم څه که ډول، محتاط په شي کېدای ښودونکې یواځې تخمینونه کې موجودیت په نایقینی داسی د . ولري ونډه وړ پام د کی تولید په تر عایداتو پانګونه مستقیمه بهرنی کې لسیزه راتلونکې په ومومې، پراختیا زېرمې ټولې چېرې پورې ۲۰-۱۰که ډالرو میلیارډ

تر به عایدات مالي شي؛ کی ۲۴او ۲۰۲۲رسیدلای کال په ۰.پورې ۷-.۱ تر ۵ کې کال په صادرات به کې مهال عین په او ورسیږي ته ډالرو ۱۲-۱۰میلیارډ . . دی شوی بحث پری لاندی سره تفصیل په چی وي، مهمه اغیزه یې به موندنې کار په ورسیږي پورې ډالرو میلیارډ

ودې. ۱۴ شمولې ټول د به نه او نشي لامل بدلون د به پخپله وي،خپل به لویه هم څه که ، اغېزه مستقیمه سکټور د سره، سره والي نایقیني د . وګرځي له باعث کولای نشي . ۱۵۰۰- ۸۰۰عینک له قرارداد اود وي کارکونکې لرونکي مهارت بشپړ یا او نیمه یې به اکثریت کړي تولید دندې زیاتې څخه

تر تولید د سهم افغانانو د کی وظیفو پدی باید سم سره پورې ۵شرطونو . ۷۵کلونو له ممکن ګک حاجي شي کړی لوړ ته وظیفې ۵۰۰۰ – ٪۴۰۰۰ پورېیواځې – – شي جوړه سمباله ټکنالوژی عصري پ�ه چېرې که کارخانه ذوب د اوسپنی د حتی او کړي کړي ۵۰۰۰تولید برابر ب�ه فرصتونه ګازو. 14کاري او تېلو د

. وظیفو په خلک اندازه عین په او وي اندازه په زطرمو لومړیو د هم زېرمې ټولې چېرې که حتی وګوماري ډول مستقیم به خلک لږ هم لدې به صعنت12. زاو ) و روپر سره، نورو (۲۰۱۰د .

اساس .13 په احصایی تاریخی د فلزاتو د لندن .دالتایی، ) .14 اساس به خصوصیاتو د فابریکو د پولادو د او ذخیرو اوسپنې د معدنو، د مسو د کې ځایونو نورو (۲۰۱۲په .

د توګه ټولیزه په سکټور کیندنې کان د هم به ،بیا . ۲۰۰۰۰وګوماري یا او نیمه یی به اکثریت چی څرنګه لکه کړی نشي برابر زمینه کاري ته خلکو زیاتو څخهګتې یی به لپاره ښځو او بېوزلو د وي، یوځای سره کار جسماني سخت له آا اکثر به وظیفی لرونکی مهارت کم د او وي کارکوونکې لرونکې مهارت بشپړ

. . د دي شوی شامل کی وړاندوینو پلانونواو اوږدمهاله په دمخه لا شول، تخمین کې برخو مخکی په چی عایدات هغه سره، پام په ته ګټو مالي وي محدودې . د به عایدات مالي زیرمو دې د حده، ډېره تر شي ناستي ځای مرستو د ډول بشپړ په او ډکې خلاوی مالي چې وي نه دومره به عایدات دغه ډول په مثال

مرس�تو ۲۴او ۲۰۲۲ ملکې اوس�نیو د پ�ورې ک�ړي ۴۰-۳۳کلون�و ج�وړه جری�ان. ٪15 مرس�تندویه اوس�نی د چې ک�ړي ن�ه تولی�د عای�د دوم�ره بخپل�ه ب�ه دا عب�ارت، ب�ل پ�ه . . د چط کولای نشي زېرمې ډول، ټولیز په کړی نشي پورته ګټه ډول بشپړ په څخه شتمنی دې له شی کېدای پرته نه ادارې ښې د پردې، سربیره وګرځي متبادلنه و لاره یوه حل د ته ننګونو مدیریت او شمولیت د او شي خیستلې وانه ګټه پوره څخه اغیز مستقیم د سکټور د چې ترڅو وګرځي لامل ودې شمولې ټول . . او پانګونو د به تګلاره دا شي خپله تګلاره دهلیز د زېرمو د باید نو شي پراخه یې اغیز او شي کړی شموله ټول کیندنه کان چې لپاره دې د شي لټول

مخکې چی کړي راکمې باوری بې و خطرونه ګڼ هغه چی وکړي هڅه به خوا بلې له او کړي برابره زمینه ته استفادي اعظمي سره ترتیب او تنظیم په اصلاحاتو . وشوه یادونه ترې

: اقدامات. هڅونکې لرلید ۲۰۲۴-۲۰۱۲ب

۱۴ : اصول. لومړی، . اساسي ده شوې بنا اصولو مهمو لړ یو په مقصد په اخیستنې ګټې ښې او تحقق د پوتانسیال شوي یاد پورته د تګلاره هلیز د سرچینو د . د چې لپاره پانګونې عامه لازیاتې د جلا څخه هغوي د چې دا نه دې بشپړوونکې پروګرامونو ایزو سیمه د کار دا هم څه که دې، افغانستان په تمرکز

. پریکړې قطعي داسې مهال اوس تمویلوونکي باید هم نه او دولت افغان نه لري اهمیت تنظیم او تسلسل ، کېږي ترسره مقصد په تکمیل د پانګونې خصوصيد ) » « (. وروسته شي کېدای چې کړي ونه بیړه اړه په پانګونو داسې د باید هغوي اصل طرحې منونکې انعطاف د شي کېدای هم وروسته چې وکړي

. پلوه، بله له شي تمویل ډول ښه په لخوا سکټور شي خصوصي وپېژندل باید د: خطرونه اداره، ضعیفه او فساد ځنډ، پانګونې د کیندنې کان د کې پدې . دا نه وي، وړ منلو د پخپله باید کړنی او پانګونه لنډمهاله کې پایله په حالت نایقیني موجوده او خطرونو دې د دې شامل وړتیا حکومت د او خرابوالی امنیت

.) . : تړلې ) سره لدې وربخښي اعتبار ته هغوي چی دا نه کوي مرسته کې ټاکلو په لمړیتوبونو د پانګونې د زېرمی لکه وي متکي پروژه په کیندنې د چېشي تنظیم باید نیمایي: توقعات دوهمه په لسیزې د بدلون د یې به اغېزه زیاته ټولو تر چې دا حال وي، نه به ډېرې دومره خو وې حقیقي به پایلې لنډمهالې

. بالاخره، وي وړ احساس د :کې کې اوږدمهال . په ونیسي قایمه لار دغه باید ګډونوال پراختیا د او سکټور خصوصي دولت،

۱۵ . » « » « - شي. تنظیم او ترتیب زېربنا سخته او زېربنا نرمه به مقصد په پراخوالي د اغیزو اقتصادي او پېداکېدنط د کارونو د حالت یا سناریو دښه : معیشت، زېربنا، سخته یا فزیکي کړي منسجم او یوځای سره ګامونه کې ساحو څلورو په چې باید لپاره کولو رامنځته د اغېزو ډول دغه د تګلار دهلیز د سرچینو

– . .) » عامه )» کې هریو په شي کړی لوړ عایدات او پیدا کارونه چی ده دا موخه کې ساحو څلورواړو په زیربنا نرمه داری حکومت او اغېزې؛ ټولنیزې او چاپیریالیزېدولتي مقصد په ملاتړ د سکټور خصوصي د یا برابرول زمینه پانګونې اضافي د لپاره کارونې ګډې د زېربنا سختې د لکه شوی، نیول کې نظر په اتحاد خصوصی

. نه فرق دې، تنظیم مناسب پانګونې عامه د موخه واخلي ګټه پوره پوره څخه تقاضې د خدماتو او اجناسو د کې سکټور په کانونو د شي وکولای ترڅو لاسوهنه . اقتصادي ډیرې یواځې نه چې عرضه کومو د شي ګوته په خدمتونه عامه هغه چې ده دا اړتیا پورې وروستیو په که او ولري اړه پورې زېرمو لومړیو په پانګې که کوي

. د تعامل پانګونی خصوصی او عامه د چې کې کوم په شي رامنځته جریان ښه یو به سره پدې زیاتوي هم امکان راوړنې لاسته بیرته د پانګونو شویو د بلکې لري ګټې . ده وده نوره لا یې پایله چې کېږي رامنځته چاپیریال مساعده لپاره پراختیا او پلټنې لانور د او ګرځي لامل ودې اقتصادي پراخې

۱۶ . : کړو برابر دننه هېواد د دغه چې شو کولای ډول څه په او شي پېژندل و خدمات او اجناس زېربناوې، وړ اړتیا د سکټور د باید کې لومړی شمال په . به څخه ذخیرې سیند آامو د توګه، خاصه په لري ضرورت ډېر ته خدمتونو نورو او ترانسپورت خو لري، اړتیا ته کارونو او برېښنا اندازه محدوده زېرمې ګازو او تېلو د

. د لپاره خدماتو او کاریګرو د ترڅنګ دې د وي اړتیا ته انتقالولو تېلو مساوی ګاړیو ریل دوه د کې ورځ د ۴۰۰-۲۰۰په لپاره مصارفو عملیاتی د او ډالرو -۵۰میلونهول�ري ۱۰۰ اړتی�ا ت�ه پ�انګې پ�ورې ډال�رو . 16میلیون�ه - اقتص�ادي. پراخ�ه پ�انګونو دغ�و د ول�ري اړتی�ا ت�ه څوچن�ده لګښ�تونو دې د امل�ه ل�ه وس�عت خپ�ل د ب�ه ح�وزه تاج�ک افغ�ان د

پانګه ) تجهیزاتي اندازه څومره په چې ولري اړه پورې پدې اندازه زیاته په به پانګه( )Capexاغېزه عملیاتي . Opexاو زېربناو( د کېږي چمتو دننه کې هېواد پهد به کې نتیجه په سناریو يراختیایې مهاله منځ د ګاز د شمال د ، کې برخه . ۲۰۲۰په په شي کېدای برېښنا دا شي پېل تولید برېښنا وړ پام د وسیله په ګاز د وروسته

) سهیل ) لاری له لاین انتقالي د او ولري موقعیت کې مزار په چېرې که شي واخیستل کار څخه ګاز شوي تولید د کې فابریکه په پولادو د ممکن شي تولید کې شمال . توربین څرخیدونکي واسطه په ګازو د هلته او انتقال ته کابل وسیله په پایپ د د شي کېدای ګاز همدارنګه شي یوړل د( CCGT)ته شي، یوړل ته کارخانې

ډول په . ۵۰۰مثال ته خدمتونو او اجناسو وړ پام د او لپاره زیربناوو لویو د به عینک شي وویشل به کارونکو صنعتی په چی کړي تولید حجم زیات یو به میګاواټه . یی به کونه فعالیت لومړنی ولري اړتیا کې سکتورنو ټولو یا ۱۰۰په او برېښنا فابریکه ۳۰۰-۲۰۰میګاواټه کوونکې ذوب چېرې که ولري، اړتیا ته برېښنا میګاواټه

. د کی کال په شي جوړه ورسره به – – ۲۰۰۰۰۰هم کتود او غلیظ صادرات مسو په ۵۰ټنه آا تقریب لارې له پاکستان د چې ولري اړتیا کې ورځ په ته لاریو . . مځکه په کېږي سره تر لاری له بامیانو د انتقال تجهیزاتو د ته دوشي به لپاره جوړولو د کارخانې د برېښنا د کې آاشپشته په شی ترانزیټ ته بحر ډول یقیني

» وي » اړین راوړل لاسته حق و تیرید د ی�ا عبور د به لپاره غزولو د لاین انتق�الي د : 17بان�دې د. ډوله کاکنګ چېرې ک�ه دی مغلق وض�عیت لپاره ګک ح�اجي دکال د به کې مزارشریف یا صوف دره په سره، پام په ته بازار ایز سیمه لپاره پولادو د نو وي، لرونکې کیفیت ښه د سکاره د ۳-۲ډبرو سره وړتیا په ټنو میلون

. )۲،۵کې ۲۰۱۱-۲۰۱۰په .15 ناسیف هوګ، وګوری دې شوې تخمین ډالره (۲۰۱۳میلیارډ .اساس(. ۲۰۱۲التایی ) .16 په پراختیاوو وړ مقایسې د کې ځایونو نورو په

17. « محدودوي« کارونه مځکې لاندې د لاین د لپاره فعالیتونه ځینو د چی کوم دی حق تیریدنې د څخه مځکې يوې د لپاره لاین د انتقال د .عبور

ته مزار سکاره ډوله کاکنګ ډبرو د ترڅو ولري اړتیا ته لیکې ریل د پورې مزار تر څخه ګک حاجي له سره وار خپل په به دا شي؛ تمامه ګټوره به جوړونه کارخانې( شي وکارول کې کارخانه تولیدوونکي بریښنا لویه په شي کېدای ګاز شوي تولید ډول په محصول فرعي یو د فابریکې د پولادو د کړي؛ په AFISCOانتقال

کې داوطلبی ( ۸۰۰خپله لپاره مصارفو عملیاتي د به فابریکه پولادو د لویه اندازې دې تر او شی؛ مخلوط سره ګاز طبیعي له ګاز دا چېرې که کړې ذکر میګاواټهڅخ�ه ۸۰۰ ل�دې چې ول�ري، اړتی�ا ت�ه ډال�رو .۶۰۰-۵۰۰میلیون�ه ورس�یږي مص�رف پ�ه دنن�ه هې�واد د ش�ي کې�دای یې د 18میلیون�ه چې نش�ته ض�رورت ی�ادولو دې د

او ولري اړتیا ته لاری ځمکنی به لیکه ریل د لري؛ اړتیا ته والې ښه معیشت خلکو د ساحو د فابریکې د پولادو د او سکرو د ډبرو د کان، د ګک حاجي . شي وساتل باید میراث کلتوري درې د بامیانو د

پراختیا .۱۷ برخو شویو غوره نورو درې د کې مهال اوږد په یې ترڅنګ او منسجم کې برخو څلور په باید اقدامات دا کې مهال منځ او لنډ په :) ( . وګورئ نقشه دویمه شي ونیول کې پام . په د او عینک د کې ختیځ په به برخه دویمه شي جوړه کې شاوخوا هایدروکاربن د کې شمال په به برخه لومړنی

. باندي ساحه مخصوصه کوم په پانګونې د زېرمو د برخه دریمه ونښلي هم به سره زېرمې له زرو سرو د زغن قره د چې وي متمرکزه کې ساحه په سکرو د ډبرو « – . نه هندوکش د برخه دا ورکوي پراختیا ته وسایلو ټرانسپورت د لپاره فعالیتونو تړلو ورسره او پانګونې زېرمې هرې د او کوي ښې اړیکې بلکې لري، نه تمرکز

. - » چمتو انتخابونه لړ یو به لپاره ډول او اندازې د فعالیتونو د او ولري تمرکز پولادو او انرژی په به برخه وروستی ده متمرکزه باندې تونل په سالنګ د خوا ها ( : برېښنا د فعالیتونه؛ فرعي ممکنه او ابعاد کارخانې د پولادو د ډول، په مثال د شي واضحه به کې ترڅ په څیړنې د کلونو درې دوه راتلونکو د یواځې چې کړي .) کړي وصل سره سیمې لرونکې محصول کرنیز زیات ټولو تر درې هېواد د به برخې دوه وروستی دا چی شي وویل باید اړه په ګټو اضافي د اندازه ولتاژ د انتقال د

: محصولاتو زراعتي بیلابیلو د شاوخوا آاباد جلال د ولایت ننګرهار د او سیمې تولیدونکې غنمو د شمال د تېریږي برخې دوه لومړنی چی څخه کومو د ، : . لومړی، وي متکي به متغیرونو نورو او یووالي په خصوصیاتو د زېرمو د چی لري امکان هم پراختیا برخو شویو غوره درې د کې، مهال اوږد په ساحې تولیدونکې

برخې شمالي د دویم، ؛ نیسي و کې بر په شي، وموندل شي کېدای چې زېرمې نورې مسو د او زرخشان ترڅو غزیدنه خواته لویدیځ برخې د مسو د ختیځ دختیځ نه سهیل له کط اوږدمهال په دریم، شي؛ شاملې پکې هم زېرمې مسو د شیدا د او شي وصل سره شبکی له رېل د ایران د چی لور، په هرات د غزیدنه

. وروستي دي د وي غزیدلې پوری بندر ګوادر د پاکستان د یا بهار چاه د ایران د څخه ګک حاجي له چې جوړیدنه خط وړتیالرونکي زیات یو د رېل د خواته . ولري اړتیا ته قیمتونو ثابت لوړ اوسپنې د او جیوپولیټیک ایز سیمه امنیت، کورني مساعد به تحقق انتخاب

Translation of Exhibit 2 shall be inserted here

۱۸ : » « » راوړي. » مینځته چوکاټ حمایو بشپړ یو لپاره ودې شموله ټول د به اقدامات سخت او نرم کې اوږدو په برخې هرې په د مثال د » « : او تصدیو د کې کابل په کې، برخه اړونده زېربنا نرمې د وي مشتمل نکتو لاندېني په اقدامات مهاله منځ او مهاله لنډ به کې برخه ختیځه په ډول

» « شوي ) وارد هم لاسي دویم چېرې که حتی شي کړی چمتو خدمات او اجناس ته فابریکې برېښنا د او کان د ترڅو پراختیا، ټولنو شاوخوا عینک د - ) اړینو ( ) د ؛ شي یقیني شریکول ګټې د سره ټولنې د ترڅو توافقات پراختیا د ټولنې د کې ساحه په سکرو د آاشپشتی د او شاوخوا کان د ؛ ويکې ساحه په عینک د کول؛ تقویه پروسې د استملاک د ځمکې د لپاره استملاک بشپړ یا راوړلو لاسته حق عبور د مقصد په لاینو د انتقال د او سړکونوشویو ) تولید ډول، په مثال د کول پېدا وړتیا لپاره نظارت د قرارداد د مقصد په مخنیوي د کېدو ضایعه د عوایدو د او کول؛ چټکه کيندنه اثارو لرغونې د » « .) عینکه تر نیولې څخه فابریکې له برېښنا د بامیانو د او شي ورکړل لومړیتوب ته سړکونو به کې پانګونو زېربنایز سخت په لپاره ارزونې د وزن د مسو

) د ) ؛ کیږي تشریح ډول لاندې په چې دي لرونکي ګټو اضافي د ټول پورتني دا شي وغزول پورې پیښور بیا او تورخم تر څخه ځاي هغه د او پورې( » کوډ » د برج د او پانګونې، تدریجي ډول( Grid Codeپلان، ممکنه په چې ، کې اوبو په او ټینګول؛ امنیت فابریکي د بریښنا د واسطه په

. اړه په یو هر دې د شي رفع لټولوسره حل دوامداره یو په ته ستونزې اوږمهاله د اوبو د کابل د به ستونزه اوبه د عینک د دی، فرصت او ګواښ ترین لوی . به ډول مستقیم غیر په او کړي لوړ پورې چنده پنځه تر کارونه شوي تولید لخوا عینک د به دا ډول، ټولیز په دی شوی ورکړل تفصیل نور ۶۵۰۰لاندې

. کړي پیدا فرصتونه شي ۲۵۰۰کاري پېدا نږدې سره هغې یا اشپشته په به دندې او ) 19نورې روغتیا د آا مثل بهترول پایلو د پراختیا د لپاره خلکو ځایی د ؛ ) د ښار کابل د همدارنګه او تولیدول اغېزو پراخو نورو د سره کولو پیاوړی په شبکو برېښنایي او دسړکونو ، کې برخه په د ۵-۳پوهنه اوبو د وګړو میلونه

. حل ستونزېْاا. ۱۹ تقریب باندې زیربنا سخته په کې برخو یادو ټولو په به کې وخت لسیز یوه باندې څه ـ حالت سناریویا پانګونه ۹-۷منځنې ډالره میلیارډ

نور. چې پانګونه عامه به ډیره تر او شي کړی برابر خوا له سکټور خصوصي د به کې برخو دریو په دوه یا دریمه پانګې دې د وشي . شي ولګول ،پکې اخلي ګټه ترینه ته د سکټورونه زېربناوو نرمو وړ پام د کې برخو ټولو په به سناریو پانګونې د برخو مهاله منځ او لنډمهاله څلورو

(۲۰۱۲کورډیلټ ) .18 .اساس .19۱۹ په مضروب ورته د او اساس؛ په حد مستقیم غیر په مضروب ذ پنځه د لپاره عینک د ) ۵۰۰د کې نتیجه په فعالیت د معدن د او کې دستګاه په سکرو د دندي نورې) تخمین اساس په دستګاوو بریښنایی ورته)Based on a benchmark indirect multiplier of five for Aynak; plus 500 jobs at the coal plant and mine operation (estimate from similar power operations) with a similar multiplier.(

. . شي پراخه او تکرار کې برخو نورو په کړه، زده په څخه تجربې دغه د بیا او شي تجربه کې برخه یوه اړونده پانګونې د پروګرامونه به لومړی ولري اړتیا . تطبیق د به پرتله په تمویل د راشي لګښت کم ْاا نسبت هم یې به کونه پلي په بلکې ولري ګټې اقتصادي لوی چې دا یواځې نه به پروګرامونه ډول دغه

. . د وي اړتیا ته پانګونو لویو ډېرو هم به لپاره خط رېل د او اوبو برېښنا، سړکونو، د سربیره، پدې وي ستونزمن کول عملي دوران ژمنو مالي د او کیفیتتقریبا ولري، منطق ستراتیژیک قوي چې لپاره جوړولو د لارو لوی پنځه )ْا٫هغه اعشاریه ۳.دری د( ۵ او وي اړتیا ته ډالرو څخه ۲،۵میلیارډ ډالرو میلیارډ

تر کچې ۳نیولې لوی د کې مهال اوږد په به ډول همدا دی؛ نه معلوم اوسه لاتر یې منطق چی وې پکار لپاره انتخابونو کچې منځنی د پورې ډالرو میلیارډډول ) تدریجی په انتخابون�ه درې( )۲،۵درې تر نیولې وغ�واړي( ۳څخ�ه لګښتونه پورې ډالرو خوا. 20میلیارډ له پانګوالو د کیندنې کان د کې مقدار پ�دې

جوړیدنه ) ۲.زیربنا شوي ( ) ۵ تمویل پخوا له چې پروژې هغه همدارنګه او ډالره میلیارډ پنځه اعشاریه . ۱دوه ) لوی د چېرې که دي شاملې ډالر میلیارډد هم به لدې سره ، شي وغورزول پامه د انتخابونه ۲.کچې ۵ . په به مقدار دا وي ناتضمینه ژمنې تمویل د یې به یا او شي پاتې ناتمویله ډالره میلیارډ

. د ، شي اضافه ور ونډه سکتور خصوصي د کې فابریکه په پولادو د پخپله او ساحو زېرمو، په چې کله وي تقسیم وختو بېل بېلا په کې لسیزه راتلونکې( پنځه اعشاریه ۳.درې ۵ ) آا تقریب سکتور خصوصي د شي وکولای به پانګونه عامه اندازه په ډالرو پدې ۱۲میلیارډ وهڅوي، پانګونه ډالره میلیارډ

نیول ده نه کې پام په پانګونه سکتور خصوصي د کې سکتورنو نورو شویو هڅول لخوا دهلیز سرچینو د او زنځیر عرضې د کیندنې کان د کې محاسبه . د . کې ستراتیژی يوه په پانګونې د دي شوی بیان کې برخه لاندې په یې ټکي غټ او شوی ورکړل کې سلایډونو مله په تفصیلات پانګونې د شویپام په وکړي، اغیز باندې جوړونه پلان ډول هر په شي کولای چې کچه لوړه هغه توب نایقیني د باید مقصد په ترتیبولو د دوي د اساس په لومړیتوب

. شي ونیول کې

: ستراتیژي. اړینه او سناریو ابهام، ج۲۰ . : دي‌. ممکن هم پرمختګونه مثبت دي نه معنا په خطر د حالتونه یقیني نا د ټول څخه پراختیاوو منفي د باید یواځې ستراتیژی او پلانونه

. او حجم او څپه بله یوه زېرمو د شي واخېستلای ګټه هم څخه حالاتو هڅونکو مثبتو د چې ولري انعطاف دومره بلکې نشي جوړې مقصد په حفاظت . . د چېرې که ولري پایلې مثبتې زیاتې څخه توقع له شي کیدای چې دي متغیرونه مهم دوه هغه پراختیاوې کې سیاست ایز سیمه په رنګه همدابه – – کې فرصتونو په لپاره تجارت ترانزیتي د یا او کې ساحو په ګاز د لکه وړتیاوې اضافي ، نکړي پېدا پراخوالې اقدامات لپاره زېربناوو نرمو او سختو » « . لپاره اوسط د کې وخت پدغه سره پام په ته حالت یقینی غیر د اندازې دې تر شي تمام بیه لوړه ډېره په فرصتونه دا به ډول پدې چې شي پاتې ګوښه

. ونکړي بسنه شاید ولري، هم معاینات شمېر محدود حساسیت د چې تګلاره معیاري پلانګذاری دتېریدو. ۲۱ په وخت د کله چې معنا پدې کړي؛ ډیزاین انتخابونه او ونیسي کې پام په سناریوګانې لوی لړ یو باید ستراتیژي کې، پایله په

. ) وي ) وړ کېدو فعاله د نو ومومې پراختیا سناریو یې بل یا یو شوي سره تړل سره بل له یو او والي مغلق زیات ډیر د متغیرونو د سره، سره لدې . - » نسبي – » په شي کولای کس یو هم څه که دی کار ناممکن سناریوګانې علت د یا جوړونه پلان لپاره پایلو ټولو د پام، په ته حالتونو نایقیني

. ډول دغه پنځه سناریو پایلو د لکه راځي، منځته وسیله په سیټونه مختلف لړ یو علتونو د چې وکړي توپیر ترمنځ سیټونو یا ټولګو مختلفو د پایلو د ډول . دي شوی تشریح لور به مثبت د څخه منفي له لاندې او شوي پېژندل سناریوګانې

۲۲ - » پانګونه. » عامه یې کې نتیجه په او کیږي واقع نه پخپله چی نیسی کی بر په پانګونې سکټور د زېرمو د سقوط سناریو لومړی . کېږي ضایعه او . متروکه یا او کې هېواد ټول په شي کیدای حالت دا کېږي واقع نه یاهم او ځنډیږي کلونو تر پانګونې کې زېرمو په کې، سناریو پدې

په آا اقل یا او ختمېدو د دلچسپی د سکټور خصوصي د او شي پېدا را امله له کراری نا سیاسي دوامداره د نږدې سره ځای له پانګونې د زېرمې د هم . توقع سکتورد خصوصي د یا او بدلونونو منفي د کی دوران به اجناسو د شي کېدای دا شي لامل کېدو رامنځته ځنډ د پورې کلونو ترڅو کې پانګونهباید کارونه هغوي د شوی سم وي نه حالت دنایقینی څو تر چې کړي و پریکړه داسې پانګوال شاید یا او وي کبله له کولو ترلاسه ګټې کمې برعکس . وي موجودیت نه پانګونې د خپله یواځی نه به پایلی منفي کې سناریو پدې راشي مینځته شخړې کې ځای په پانګونې د زېرمې د هم یا او ودریږي،

. وو تړلې پورې پانګونه په زېرمې د پخپله اندازه ډیره په یې منطق چې وي هم به کېدل ضایعه پانګونې شوي د کې اجزاوو په زېربناوو سخت د بلکېپه به لپاره پانګونو لویو ډېرو د خو شي، لاړ منیځه له سره سمون په حالتونو توب نایقیني ځینواساسي د سره تېریدو له وخت د باید خطر دا چې څرنګه

.) : راولویږي ) پیمانه ډېره په قیمتونه اوسپنې د چېرې که ودریږي شي کېدای خواته ختیځ نه سهیل له پانګونه کې خط په رېل د آا مثل شي پاتې ځای خپلد ترڅو وي، مستقل څخه پانګونې له کې زېرمو په او ولري منطق قوی چې وشي تمرکز باندې ګامونو هغه په کې حالت په خطر حاد د لپاره مهال لنډ د

– . پراختیا په توافق خصوصي عامه د اندازې یوې تر شي کېدای خطر دا شي ورکړل لومړیتوب اساس په ګټو اضافی خپلو د لپاره پانګونې د زېرمو دېوخت په دا خو کوي، تقویه هم ګټې سکټور خصوصي د کې حال عین اوپه کوي پانګونه کې خدمتونو ګتورعامه لپاره ټولو د چې شي لاړ مینځه له سرهمنرالونو ) د چی چیرته شوی، ترسره سره جوړولو په پایی یا ستن د ودې د مدغاسکر د چی څرنګه لکه ولري تړاو پورې سرعت په پانګونو خصوصي د او

.) وو شوی ترسره واسطه به پانګونو عامه د چې کېدل اخستل کارونه ډوله مختلف څخه بندر۲۳ . » لري. » اغیزې هڅونکې لږې ډیرې او کیږي پاتې ګوښه خو نیسی، صورت پانګونه استخراجي کې سناریو دویمه حالت په پدې

. او خصوصیاتو پانګونی د امنیت، د زیرمی ځینی صرف ډول، په مثال د راځي مینځته اغیزی مالي اندازه محدوده په او کېږی واقع پانګونې خصوصي کې،

20

د . کې شمال په وړکول، راتګ تګ د موټرو درانده د سرک منځ تر مزارشریف او کابل د د ډول په مثال قیمته ۸۰۰د ټولو تر او کول تاسیس فابریکه بریښنا ګازی د ظرفیت په میګاواټو ) پراختیا ) سالنګ د ډول تدریجی په ډول په مثال د دهلیزانتخابونه هندوکش د وړ، تحمل نه د او نااقتصادي کې وخت اوس په مګر

. . ښه پراخه معیشت د کېږي ساتل ډول خراب په او جوړیږي ناوخته خو خو جوړیږي زیربنا وي ګټورې امله له والی پورته ښکته د مارکیټ د اجناسو د یا . » کې، » پایله په کولای پورته نشي ګته څخه زېربنا سختې نوي د سیمی کلیوالی او سکټور خصوصي چې ځکه کېږي، ترسره نه اقدامات لپاره والی . لاسه له مشروعیت خپل کبله همدې له چې ویني، نه ګټې سکټور د زېرمو د ډول پراخ په خلک عام جوړیږي برخې دوه یا او یو کی شمال په یواځیمحدود. پکې به شمولیت خلکو د ولی خو کېږي ضایعه نه ډول بشپړ په پانګونې شوی کې زېربناوو نرمه او سخته په کې سناریو پدې هم څه که ورکوي . - سرچینو د خطرونه ډول دا ځینې چی څرنګه لکه واخلي برخه کې ودی بنسټه پراخ یا او ثبات په کړای ونشي به دهلیز او سکتور سرچینو د ښایی او وي

ځینې – – یي لپاره کمولو د اغېزو د البته جیوپولیټیک او مارکیټ اجناسو د خصوصیات، زیرمې د لکه دی نه وړ وړلو مینځه له د کې تګلاره په دهلیز دخصوصي : ښاري او زراعت د وي؛ چمتو لپاره سختوزېربناوو د ترڅو تمرکز ډېر باندې جوړونه په زیربنا نرمو د کې مهال لنډ په شي کیدای ترسره کارونه

کې برخه په حکومتداری د او وکړي؛ پېل کار په هغوي چی کله شي کړی پورته ګټه اغېزو له زیربناوو سختو د ترڅو کول لېرې خنډونو د وړاندي په سکټور . دي شوی بیان توګه مفصله په کی برخه اړونده په لاندي چې کارونه ځیني

۲۴ : کیږي. رامنځته وده اقتصادې پراخه مټ پر هغې د او کیږي فعاله برخه یوه کې سناریو دریمه لري په امکان کې حالت ښه اندازه یوڅه پهشمېر یو چې لري شتون هم ویره دا خو شي، رامنځته وده پراخه کې برخو اړونده نورو په او شي پېل اخیستنه ګټه څخه پانګونو اساسی ځیني زېرمو د چې - . لیکه رېل د ته لور ختیځ سهیل د لپاره توکو کاني د لکه ده، کوي صدق اړه په انتخابونو اوږدمهاله د ډیره تر دا شي مخ سره ناکامی د ګواکې دې پروژې .) لکه) شي، مینځته را امله له کېدو یوځای د متغیرونو مختلفو د شي کیدای حالت داسې محدودویږي اندازه تولید د ګک حاجی د کی نتیجه په چی

په زېربناوو سختو د او ځنډیدل استملاک د ځمکی د یا او ستونزه اړه په تحقق د تجارت ترانزیتي نه، نورو د او کېدل ښکته نرخونو د اجناسو لړ یو د . باعث ودې شمولې ټول د کې ساحو ځینو به دهلېز هم څه که کې، حالت پدغسې جوړونه هغوي د سره کیفیت ټیټ په یا راتګ ځنډ د کې جوړونه

. د سناریوګانو ډول دغه د چې څرنګه لکه کړي رامنځته شخړې او نابرابری ایز سیمه شي کيدای کبله همدې له او وي نه ټولیزه به دا ولی خو شي . د یواځې باید پریکړې چې ده معنا پدې سناریو دا پلوه، یوه له وي ستونزمن به کمونه خطراتو د خاطر پدغه نو دي باندني ډیر تر لاملونه راتګ منځته . ، نیسي وخت ډیر ْاا اکثر چمتوالي پرتله په جوړونې او تمویلونې د چې څرنګه خوا،لکه بلې له وي ولاړې واقعیتونو په چې باید او کې صورت په اړتیا ډیري

( کېدنې عملي د لپاره خوصیاتو مختلفو د ډول، په مثال د شی سبب کېدو رامنځته انعطافونو د کې ستراتيژی په شی کېدای کول پېل وخت په .) کول ترسره څېړنې اړه په ډیزاین د مخه د پریکړي وروستی د کې باره په تمویلونې د یا مطالعات

۲۵ . ده. لاندې تهید د او محدوده وده کې هېواد په ډول ټولیز په خو شوی جوړې برخې بېلې بېلا کې سناریو څلورمه کې په سناریو پدېڅېر په سیاستونو ایز سیمه او ثباتی بې قیمتونو د اجناسو د د فعالیت جاری خو مومي، تحقق شو، بیان سره تفصیل په پورته چې پراختیاوې مثبتې هغه

. لږ نرخونه چیرې که او وي کمه ډیره یې به ګټه خو شي، جوړ به دهلېز انرژی او پولادو د ډول په مثال د وي لاندې تهدید د کبله له فکتورونو خارجي . وکړي، تولید کچه لوړه په او کړی جوړی برخی ټولی شی کولای قوتونه مارکیټ د مثال، بل شي مخ سره بندیدو له پروژه شي کېدای شي ښکته هم نور

( تعرفو تخنیکي د شي کولای سیاستونه ایز سیمه ،( non-tarrif barriersخو نرخونو لوړو په نښلیدو د سره سیستم د ترانسپورت د خنډونو، په . ډول دغه شي، نیولې ونه هم یې مخه که حتی ونیسي مخه هغوي د به سره فکتورونو داسی نور یا او کمولو په ظرفیت دبریښنایي کې ملکونو همسایه په

. د نظریاتو دودیزه د هم څه که پریباسي اغېز دهلېز په توګه ټولیزه په او کړي لږ عایدات اقتصادي او داخلي دپانګونې اندازه ډېره په شي کولای لاملونهشمېر یو په کې ستراتیژی ټوله په هم بیا خو کړي، کم امکان کېدو رامنځتته د سناریو یو ډول دغه د چی شي کېدای ترسره داسې څه لږ ډیر دننه چوکاټ . پانګونو داسې د بریده ممکن تر عبارت بل په شي کړی کم یي اغېز شی کېدای سره انتخاب په برخو مشخصو د لپاره پانګونې د او شاملولو انتخابونو . صادراتی نورو سره اسانی په او خلاصوي لاري نوې چې شي ورکړل لومړیتوب ته پانګونو داسې ْاا بن وي پاتې تړلي پوري برخې یوې په چې وشې ډډه څخه

. - . لپاره پټلی رېل د چې باید حیث په مثال یو د زېربنا نرمې د وشي پام ته زيربنا نرمې او سختي دواړو چې باید لپاره کار دې د شي کېدای اړول ته برخو . وي شامله هم کول رامنځتته وړتیا اداري پیاوړي لپاره اترو خبرو د سر په تعرفو د سره ملکونو ګاونډی د کې پلان پراختیایي ډول هر په

۲۶ . - کېږي. رامنځته پراختیا بشپړه سره لرلو په پیوستون ژور او دهلېز غوړیدلي یو د خو نلري احتمال هم څه که سناریو کې وروستۍ سناریو دې په ) ییز ) سیمه او ، کړي پېدا پراختیا چارې ودانیزې او تولیدات هند د چېرې که توګه، په بیلګې د کېږي پاتی لوړ قیمتونه اجناسو د دی، مساعد وضعیت سیاسي کورني

. انتخابونه پراختیايي اوږدمهاله رنګی دغه او مومي تحقق سره لرلو په ګټو پوره خپلو د برخې منځمهاله او لنډمهاله څلور ټول وي مساعد لپاره لېږد د بیه کمه په سیاست . د کلسټرونو نورو د ګاز او تېل او کیږي پیاوړې برابرولو په اجناسو و خدماتو د ته کانونو سکټور خصوصي جوړېږي، زېربناوي وړ پام د کې، پایله په کېږي پلي هم

. ) کې ) فعالیتونو نورو په چې وي، دا به پایله کار دې کوی رامنځته اساس توکي کیمیاوي او پولاد لکه کاروي محصولات فرعي صنعت کیندنې کان د چی لپاره فعالیت . مهال اوږده او لنډ په همدارنګه او ترکیب یوه عناصرو بهرنیو ګونو څو د لپاره کار ددې شي کمه اتکا باندې سرچینو په کې مهال اوږده په او شي رامنځته ګوڼه ګڼه

- - . په دې د ، هم کې صورت په حالت مثبت د ان ونکړي تکیه باندې سناریو داسې په باید سټراټیژي کېږي لیدل اړتیا ته اجرااتو اغېزمنو او چټکو کې برخو اړونده په کې . لاسه تر ګټه څخه دې له کې صورت په تحقق د چې شي، وکړای باید خو دې ډیر امکان تحقق د وشوه، یادونه ترې مخکې چې سناریوګانو پورتنيو دوه د پرتله

پروسه. رغولو د چې دا او تسلسل کې ډيزاین په پرېکړې، مناسبې او وخت په همدارنګه او شي ونیول کې پام په باید سناریو پورتنۍ خو شي، کېدای سره تر کار دا کړي . شي واخیستل ګټه څخه فرصتونو لوړو له باید کې برخه په لوړولو وړتیا د کې سکتور عامه او خصوصي په افغانستان د او وي، پارچه پارچه حده تر امکان د

پایلې. لومړیتوبونو د پانګونې د د

دې. ۲۷ منونکې انعطاف پېله له پروګرام پانګونې بالقوه د هلېز د سرچینو د سره، نیولو کې پام په توپیر زیات د منځ تر ګانو سناریو په . 21دوړ پام د چې پانګونې او فعالیتونه هغه همدارنګه او ولري دلیل قوي یو مستقله په چې ورکوي، لومړیتوب ته پانګونو او فعالیتونو هغو لومړی سټراټیژي ډول، لنډمهالي

. . توګه په بیلګې د وي وړ مقاومت ډیر د وړاندې په سناریو لومړۍ له چې وي، هغه باید فعالیتونه لومړني عبارت، بل په ولري ګټه هم کې حالت په توب نایقیني - وړ پام د والې، ښه کې چارو په استملاک د ځمکې د یا او حیث په سړک بدیل یو د لارې ډکه خطرونو او ګوڼې ګڼې له د سالنګ د منځ تر دوشي بامیان د

. تحقق پانګونو د شي کولی هم خپله په نو شي، ډیزاین توګه مناسبه په چېرې که دې، پر سربېره مومي نه و هم پراختیا کانونه که حتی ، لري سره ځانه له ګټې . په مخ داسې به یا او کړی یوځای سره شبکو عامه له سره اسانۍ ډېره په یې به فعالیتونه لومړني نو شي، رامنځته پانګونې خصوصي چیرې که ورکړي سرعت ته

. څېړنې او اسناد چې څو تر نو شي، رامنځته ثباتي بې چیرې که کې، پای په کړي بدل خدمتونو عامه په به هغه چې کړي، هواره لاره ته پانګونې زیاتېدواړین ) لپاره پیل بیا د کار د چې ډیزاین انجنیري یا او سروې ځمکې د توګه، په بیلګې د نشي لاړې ځایه بې به ځلې هلې کلونو راتلونکو دوه د شي، وساتل .) حال داسې په کړي، پوره معیارونه څلور دغه ټول کولی نشي لومړیتوبونه لنډمهالي ټول وي کې لاس په نه مخکې له به وروسته کیدو رامنځته له ثبات د دي،

. شي کولی پوره معیاره درې لږه تر لږ یې ډېری چې کې

۲۸ . شي. زیاتې اغېزې یې باندې سکتورونو نورو په څو شي، ډیزاین سره احتیاط په باید پانګونې اوږدمهاله او مهاله منځه لنډمهاله، ددوهم،به ته کسانو هغه نو تکمیلېږي، دوران وسایلو د چې کله امله، دې له شي، ورکړل لومړیتوب باید لري، وړتیا ناڅه څه لېږد د چې مهارتونه، هغه توګه، په بېلګې

. کارګو پرې بڼه عمومي په چې ولري، وړتیا ددې چې شي، ډیزاین داسې باید پټلۍ رېل د همدارنګه، دی کړی لاسه تر یې ټریننګ چې شي، پیدا فرصتونه نوي- ډبل ) چې سره، کولو روښانه په ددې او کولو مشخص د اندازې د بار د توګه، په بېلګې د وي منرالونه مواد ډېری لېږد د چې وي، دا پلان که ان شي، ولېږدل

.) پانګونې شوې ضایع نو شي، رامنځته سناریوګانې منفي کې ترڅ په خوځښت معکوس د بازار د که آان کولو، سره تر په کار ددې شي لېږدولی کانټینرونه سټاک . وي کمې ډیره تر به کړنې او

وخت. ۲۹ مناسب تر خو شي، رامنځته لارې ممکنه عمل د څو وي ټکنی باید پروسې کولو پرېکړه د دریم، . نشي انتخاب د پورې توګه، په بېلګې او 500د واټه تر 220کیلو دواړو ددې خو شي، سره تر خوا په خوا باید مطالعات لپاره ډیزاین د لینونو کیلوواټه

. د لارو دهغو ټرانسپورټ د ډول، همدې به شي لاسه تر معلومات زیات اړه په ساحو د سکرو او ګازو د کله چې وشي مهال هغه یواځې باید انتخاب منځ. وي نه هم روښانه چندان موجودیت یې کې راتلونکې په که ان شي، کیدای سره تر لري، اړه پورې رژیم په ټرانزیت د چې کوم مطالعات، اړه په کېدنې عملي

. خو شي، تمام ګران ډول قیاسي په شي، کیدای اقدامات نور سلنه څو یو پانګې ټولې د یعنې ولري، لګښت کم ډول نسبي په شي کېدای اقدامات دارنګهپه توګه، په بېلګې د ولري، سره ځانه له هم ګټې وړ پام د کې ترڅ په سناریوګانو بېلابېلو د شي، او 500کېدای کول چمتو لین ټرانسمیشن د کې واټه کیلو

. 220په کیدای وروسته تحقق له سناریو د پانګونه اضافي دارنګه شي، واچول نظر ته راتلونکي چیرې که چې کې، حال داسې په لېږدول دهغه کې واټو کیلو . کیدای پانګونې ډېری کې زیربناوو نرمو په شي جوړ لګښت کم په شي، جوړ بیا سره له مشخصاتو نویو په چې ځای پر ددې شي کیدای هغه شي، ضایع شي . بېلګې د کړي راکم لګښت کارولو د بل د او پرېښودو دیوې منځ تر دهغوې او کړي مساعده زمینه ته انتخابولو او کولو رامنځته لارو ممکنه د لپاره عمل د شي

او کړي هواره لاره کې برخه په کولو ځای یو د انتخاب نوي د سره شبکې عمومي له به وړتیاوې ښې کې برخه په جوړولو پلان د کې وزارتونو اړوندو په توګه، په . کوي، هڅه کړنلاره لپاره، لوړولو د ارزښت اقتصادي متوقعه عمومي د کړي راکم لګښت وخت د رابدلولو بدلولو د لارو د به کول غښتلي حصول د ځمکې د

د پرېکړو د امله له ابهام د او کولو رامنځته د انتخابونو د کار دا چې کړي، برابر سره ترتیب کړنو د ګډون په کارونو د ډیزاین او چمتووالي او زېربنا نرمې د څو . . دي شوي څېړل کې برخو پاتې په څپرکي ددې عناصر ځانګړي ګانو سناریو د پانګونې د لري سره ځانه له لګښت اضافي امله له ځنډېدو

زېربنا.1۳۰ . پانګونې. کې برخو پاتې په نښلولو د سړکونو - د : د خپله په لاره، لویه دوشي بامیان د څخه تونل له سالنګ د دي شامل سړکونه دغه کې برخو دې په

- مزار لاره،له لویه پورې پېښور تر ځایه هغه له او تورخم تر څخه آاباد جلال له لاره، لویه آاباد جلال کابل د سړک، پورې کابل تر څخه بامیان له تونل، سالنګسړک پورې هرات تر څخه اندخوې له او سړک پورې بامیان تر ځایه هغه له او صوف دره تر څخه سالنګ. 22شریف د برخه مهمه ټولو تر منځ تر سړکونو ددې

- ( . د سړک آاباد جلال کابل د لکه دي شوي تمویل څخه مخکې له شمېر یو څخه جملې له سړکونو ددې لري اړتیا ته بیارغونې چې ده، (.ADBتونل لخوا . د سړکونه دغه دې، پر سربېره لري اړتیا ته دلایلو سټراتیژیکو غښتلیو کې خوا په پانګونو د منابعو د یې یو هر او ندي شوي تمویل تراوسه لا یې نور پاتې . . تر هېواد د کړي جوړ اړخ مهم یو ورکولو لومړیتوب د شي کیدای پروګرام پراختیا د لاسرسي د ته سړکونو کلیوالي نښلوي سره ساحې مېشتې ګڼ هېوادکسانو وزله بې یواځې خو شي، لامل کېدو پیدا د دندو او ودې د شي کولی سړکونه دغه سره، راکمولو په لګښت او وخت د ټرانسپورټ نړېوال د او منځ

. راتلونکو د به پانګونې دغه وشي پاملرنه اندازه پوره هم ته پروګرامونو اړوندو نورو کې سکتورونو نورو په چې شي، کولی سره تر مهال هغه خدمت دغه تهتوګه ټولیزه په پورې کلونو لسو تر څخه باندې ) 1.5پنځو څه د ډالروي امریکایي ( 1300میلیارده ساتنې او څارنې د چې ، کې اوږدو په کیلومترو

شاخوا کې کال په یې به . 20-15لګښت وي ډالر میلیونه

شولټس ) .21 او نیوفوایل (۲۰۱۱ډي .نور ) .22 او لابیو (۲۰۱۲وولډن، .

۳۱ . . چارې ساتنې د سړکونو د توګه اغېزمنه . په د به کار دا ولري سره ځانه له ګټه کمه ډېره به پانګونه سړکونو پر پرته، ترمیم او ساتنې اغېزمنې له . سړکونو د کې شبکه ټوله په کې، وخت ورته په کېږي لامل تخریب د سړکونو د موټر درانه شمېر زیات چې ځکه وکړي، صدق ډېر اړه په دهلېز د سرچینو

. اغېزمن یوه لرلې نده سره ځانه له یې پایله کومه دي، شوي سره تر مهاله دې تر چې ځلې هلې هغه او وي ستونزمن به اصلاحات ترتیباتو د ترمیم دمزار د همدارنګه او وشوه یادونه یې پورته چې وکړي، تمرکز برخو هغو په نښلولو د سړکونو د لومړي شي کولی ډول طبیعي په او وي عملي ډېره به کړنلارهکلونو – ) پنځو په سړکونه دوه دغه وکړي تمرکز باندې برخې لاندې جوړولو تر پورې هرات تر څخه اندخوې له او سړک شوي جوړ نوي په اندخوې شریف

شاوخوا (. ) 5-2کې د چې دا توګه ځانګړې په وي نه اندازه پیسو د ستونزه به کې ځای دې په لري اړتیا ته ډالرو امریکایي څارنې ARTFمیلیونه دد کار ترمیم . 2012او ) په وي کول ځانګړي پیسو د لپاره کار همدې د او ثبات تمویل د او طریقه اجرااتو د به ستونزه خو ، شو تصویب کې وروستیو په کال

ټولو تر امله دې له لري، اړتیا ته وخت اندازه کافي په لپاره جوړېدو د هم کې شرایطو ښو ډېرو په ان پرتله په شرایطو اوسنیو د لارې لویې شوې چمتو توګه بشپړه . شوي تصویب هم کول وضع مالیاتو د توکو پر سون د چې کېږي، ویل وشي ته ترمیم شبکې د سړکونو د توګه ځانګړې په توګه په اقدام لومړي د باید پاملرنه زیاته

باندې ) لیتر یوه په ( ) 2دي او دوامداره په شي کیدای ترلاسه بودیجه اندازه کافي په ډول کلني په لپاره ترمیم د شبکې د سړکونو د سره دې په چې ، سنټه) ( .) بودیجه ترمیم د سړکونو د اندازه مشخصه یوه چې شي، کیدای بیا نو وشوه، پرېکړه اړه په میکانیزم د تمویل د ځل یو چې کله ډول شي 23دوراني ځانګړې

.) خصوصي ) نورو کار ترمیم د سړکونو د لرونکي اوږدوالي ځانګړو د به واحد دغه اداره مراقبت و حفظ د شي کړای تنظیم لخوا واحد کوچني یوه د ترمیم دورته استخدام او ټرېننګ اندازه وړ اړتیا د او وسپاري ته قراردادیانو کورنیو کار اصلي ترمیم د شي کولی بیا بنسټونه خصوصي دا چې ورکړي، داد قرار په ته بنسټونو

– – – . جلال کابل د او اندخوی مزار د احتمال زیات په شي پیل کې ترڅ په قراردادونو دوه یا دیوه ترمیم د ډول امتحاني په شي کیدای کار دا کړي سره تر . . لري – اړتیا ته پاملرنې ځانګړې لاره لویه سالنګ د لکه لارې لویې ستراتیژیکې ومومي پراختیا ډول تدریجي په بیا او سړکونه آاباد

انرژۍ . ۳۲ . يود سیستم سیستم – خوندي برق د ختیځ شمال باندې ( NEPS)د وارداتو په څخه تاجکستان او ازبکستان له حده ډېره تر مهال اوسلاینونو ټرانسمیشن د واردات دغه چې دی، وسيله ولاړ لارې په لویې د سالنګ چمت څخهد د کې شمال په کابل د او کې سبپه ليتیرېږي سټیشن

. یواځینی شوي یاد هم یا او لینونه دغه چیرې که رسېږي ته ښار سبپای کابل نو ولوېږي، کاره له هم لپاره مودې لنډې دیوې ډول سټیشن بشپړ په بهشي برېښنا له پاتي پرته فرصت عله. څخه ته دې اړتیاوې ترانسمیشن د ګک حاجي د وروسته بیا او لین ترانسمیشن د پورې اشپشتې تر څخه ینک

د برابروي، پانګونو چي الري خصوصي . له شي خوندي منیت ا شبکې عامه د د ، زيات ټولو تر كيدل ترسره كار نوموړي د ، دي اړ ته كولو ته رامنځ كوډ شبكوي د او ادغام جوړوني د پالن به سره دې په بريښنا چې د افغانستان. كړي تنظيم اړتياوي تخنيكي اتصال توليد نوي د سره سيستم

ډول. ۳۳ تدریجي په ، موخه په جوړولو د سټيشن سب شوی پلان نه مخکې له کې څنډه سوېلي په کابل پانګونو د كوچنيو . ته عامه په ده اړتیاکړي، هواره لاره ته دې بشپړول لین د انتقال د عینک د کې، وخت لویې تر ورته د سالنګ د لپاره لینونو نورو د لېږد د اوسمهال چې بودیجه عامه هغه څو

. د یا او شي وکارول کې ځای کوم بل په شي کیدای دا راوګرځي دېخواته دي، شوي ځانګړې طریقه له کولو 500لارې چمتو د لین عینک د لپاره واټه کیلود ) شي ولګول د 220لپاره چې ، واټه اړتیا MJAMکیلو وړاندي ، لريورته . په شمال( شي فعال ولټاژ کم په لومړی به لین دغه عینک د چې ،

سره ساحو نورو لرونکو ګاز د کې شمال په او ګک حاجي له موضوع دا به سره پانګونې لپاره پراختیا لا د لین ددې ته لوري ك ختیځ هم دايېنښلولشي همغږي الري دي له ساحې. شي شي ېك دغه لپاره داي پراختیا د سیستم بريښنا ونيسي ېكلومړیتوب په د د ځاي څو ،

. خوا، بلې له کړي تامین خوندیتوب انرژي د سره کمولو په اتکا د باندې وارداتو په او کړي لوړه وړتیا بريښنا د کې موسم په په ژمي ذيرمي د ګازو دد لپاره ويش او توليد د سره، لرولو كي پلوه پام اقتصادي له به تمدیدول لاین پایپ دیوه ته ښار ولري کابل اهميت زيات . د

پوري . ۳۴ كولو ترالسه معلوماتو بشپړو ورستيو په د خو شي، وځنډول پرېکړه وروستۍ دي باید ډول او موقت جوړونې پلان دد باید کارونه ستونزمن سره ډیزاین نيولو كي پام په وړانديزونو . ډيرو لپاره کولو عملي د کړنلارې ددې شي وړ پیل اړتيا د دي

شي ته رامنځ سره لرلو كي پام په ګټو اړخيزه دوه د لومړي ټولو تر همغږي، او توګه،. اعتماد په بیلګې دMJAM د لپاره كولو ترسره فعاليتونو لومړنيو خپلو په 100د فابريكه توليدي بريښنا حرارتي ميګاواټو

. لري كي جنراتور پام تمویلیدونکي لخوا ادارې پراختیایي د ایالاتونو متحده د امریکا د کې کابل فابريكه په توليد بريښنا خیلو ي تره په چې ، د لري، موقیت او 105کې لري وړتیا تولید د بريښنا خپلي میګاواټه د امله له ويش ارزانه بريښنا وارداتي د كي ښار كابل په

.سلنه 5وړتیا كوي ترسره لپاره توليد فعالیتونو لومړنیو د عینک د څخه ظرفیت دې له چې وي، دا شي، کیدای لاره یوه حل شي، ګټهد واخیستلاو دلیږد بريښنا د چې ( سبکوم سر ) پر تړون پیچلې داسې د همدارنګه او ده اړتیا ًاا حتم ورته کې راتلونکې په چې لري اړتیا ته پانګونو کوچنیو لپاره سټيشن

د هغه چې ده، اړتیا ته اترو . MJAMخبرو شي، کیدای لاره یوه دارنګه حل د وي وړ منلو د ته دواړو شرکت بریښنا افغانستان د پام او د ډول دغهغورزيدلي د څخه وژغوري، توافقاتو د MJAMپانګونې سترو د او کړي راکم خطر وي لګښت ګام لومړني لپاره پيل اوس. د څه که

باید او کیږي بحث موضوع دې په چي هم وي شامل ورته تضمينات اشپشتي لخوا MJAM هغه سره وخت خپل پهستر دیوه بریښنا د فابريكي کې لپاره ي نكړي جوړولو ته رامنځ . خنډ

کړې .23 ملاتړڅرګند خپل کې پرنسیپ په سره صندوق د سرکونو د کوي، پلويتوب کلک پروسي بودجوي واحدې یوې د چی لدې سره صندوق، نړېوال پیسو .د

۳۵ . . پټلۍ اوسپنې سوداګریزې د لور په شمال له د کې برخه په جوړولو د پټلۍ اوسپنې د كړيږي افغانستان څخه وړانديزونو د زياتو یعنې ، وي هیواد متراکم ټولو تر پلوه له پټلۍ د اوسپنې د به کې سیمه په نو شي، عملي ټول دا چیرې که چې کثرت، دومره داڅیړنې پراخيیوې. 24وړاندیزونو

ده نشي پتيلي اوسمهال وړاندیزونه دغه ټول چې . ترسره، د کیدای وړانديزونه پټلۍ MJAM نوموړي ریل شوی وړاندیز هم لخواپ به بڼسټ پر څيړنو لومړنيو د هغوي د چي لري بركي کوم په لار يه . يځانګړې په اوسپنې د چې ، شوې ټاکل غزېږي

پټلۍ به دغه باندې باندي سره 8څه سیستمونو ګاونډیو له راشي، لګښت ډالر امریکایي ك میلیارډه او وصل هغه ېبه شي اندازې داييوي، اغيزمند پلوه اقتصادي او سوداګري د چي ليږدولي کې ونشي مهال اوږده په شي ډول کیدای ځانګړي په

وليږدوي مسافرين ټرافيك كوچني چي مهال (هغه ده ) شوې ډاګه په کې اسنادو لومړنیو په دډیزاین چې څنګه د لکهشي تبديل باندي منبع يوي په لګښت . مالي

والي . ۳۶ العبور صعب د الري ليكي ټرافیکاحتمالي ، د هغه او وړتيا، كاروني يا فعاليت د ننه كورد په ، دي عبارت هغوي او دي درلودنكي سهولتونو ډيرو د ظاهرا چې: چي پټلۍ، اوسپنې د ته اندخوي څخه شریف مزار له

دوه به کې ورځ یوه په چې لري، زمینه تلو د هم ته سیند آامو د او لري ترکمنستان فعاليت كرښه دي پر د ) اورګاډي یيداسياچېتمویل دي د بانك یېپراختيا كړي مالي ځانګړي لپاره برخي پراختيا شبكي ټرانسپورټ د ایران( بوديجه د او هرات د ،

په چې اتصال، منځ تر پټلې ریل جوړ نصبيد لخوا ایران د چې هتوګه ، ډول شوی شديد - په نه بودیجه دومره پورې تراوسه لري اړتیا ته ډيزاین وروستۍکارګو عمومي د چې كړي لري، پيدا لین وړتيا ته شریف مزار ځایه هغه له او ته سیمې لرونکې سکرو د صوف دره د څخه ګک حاجي له همدارنګه او ،

.) د) ولیږدوي کارګو ته بامیان نه هرات له شي کیدای خو شوی ځانګړی ته موادو کانونو د خوا یوې پوالدو له او اوسپنو د یومتکانسر افغانستانپاتې او ولګوي ډالر میلیارد یو باندې برخې ستونزمنې ټولې تر لومړنۍ په اتصال ددې څو لري، کې پام په چې ده، کړې ډاګه نږدې) و کیلومتر 150په

ډالرو 250-500 ارزښت میلیونه شي (په ولټول بوديجه بايد ډېره. ته تر بڼه عملي پټلۍ رېل شوي ددې كړاي ويلي د بريدهلري ېاوسپن اتكاء باندي حجم چې په اندازه ، او جذبيت نوموړي خپل د په او واربیا اندازې په استخراج د سکرو ډبرو د

. لري اړه پورې کیفیت

چا. ۳۷ ایران د یا ګواډر د پاکستان د چې پټلۍ رېل شوې ځانګړې یوه موادو کاني لورد په ختیځ دسهېل لپاره، مهال شي بهارداوږده کېدای رسیږي، ته سیمېتولی اوسپنې د ګک حاجي صادراتو د د . د فلزاتو د کې هندوستان په او ده اړتیا ته سیاست اونړیوال کورني مناسبو لپاره ددې کړي جوړه لاره مهمه یوه لپاره

. شمال د ته هرات شي کېدای انتخاب اوږدمهاله بل وساتي لوړه بیه اوسپنې د شي کیدای چې لري، اړه پورې اړتیا کار يپه دې په چې وي، غځول پټلۍ رېلد سره شرق ایران به د ) شمال کې ساحه غرنیزه په نږدې ته پولې ترکمنستان د کار دا چې مساعدوي زمینه ته صادرولو تولیداتو اوسپنیزو او فلزاتو د ته

.) ډول، عمومي په لري اړه پورې موندلو په لارې - حتا مناسبې لپاره جوړېدو لنډمهاله د پټلۍ رېل د نو شي، ودانه پټلۍ رېل د اندخوي مزار د یواځې که ) ( : ودانول ترمینلونو خصوصي ډول ډول کې هرات او اندخوي شریف، مزار په توګه ځانګړې په الف وي ډول دې په باید فعاليت لومړیتوبونه ( او د ) ب ،

سمون سره معیارونو له خوندیتوب د پیله له جوړول سیستم رېل د چې ، ورکول لومړیتوب ته دخوندیتوب کې اوږدو په پټلۍ رېل . درلودل نوې شي یقیني ،

سره . ۳۸ نیولو کې پام په کچې توب نایقیني کې متغیر شوې یاد هر د په من انتخابونو ، ډير ونکې انعطاف د تحليل دقيق اودي برخمند څخه برېښنا . اهميت د موضوع كوي دا صدق ډول ځانګړي په كي اړونده. برخي لېږد د توګه، په بیلګې د

ددواړو شي کېدای او 500لینونه واټه کې 220کیلو بدل په خو کیږي، ضایع لګښت سلنه یو پانګې د یې کې پایله په چې شي، ډیزاین لپاره واټو کیلوبیا د برخ ځليیې په کیږي يډیزاین لاسه تر څه زیات پلوه له لګښت او وخت د (کې سيستم ) فرعي مطلوب د. يو کې، وخت ورته په

بودیجې عامه د لپاره ډېر دپانګونې له باید موخه په مخنیوي د پريکړو وخته بې د کړي، رامنځته کې برخه هره په باید یې سکتور خصوصي چې ، سره کارولو - . بريښنا د باید لري، اړتیا ته تمدید بريښنا د احتمال زیات په چې کیندنې، زرکشان د کې ختیځ سوېل په توګه، په بیلګې د شي واخیستل کار نه احتیاط زیات

سیستم ختیځ سویل - له . د څو شي، ورکړل حق ته کان زرکشان د چې وځنډیږي، هغو تر باید ودانول سیستم بریښنا د ختیځ سویل د خپله په شي ځای یو سره . منابعو د چې څنګه لکه همدارنګه، شي تمویل لخوا سکتور خصوصي د پرته هغه له شي کیدای چې کوم شي، ونیول مخه کارولو منابعو عامه د لپاره زېربنا

له څو وي، غښتلي اندازه کافي په چې ولري، دلایل منطقي داسې باید پړاو لومړی پانګونو د نو دي، مبهمې زیاتې پلوه له وخت او وسعت د خپله په پانګونې . کې زیربناوو اړوندو په چې دا نه ورکړي، لومړیتوب څو کیږي، کارول لپاره ددې سکتور منابعو د عبارت، بل په شي کړای لاسه تر بریالیتوب هم پرته کانونو

. نورو په به اصل دغه کړي برخه په اعتبار ته شي پانګونو كړاي پلي هم كي . اړخونو

معیشت.2۳۹ . . زنځیر ارزښت د کیندنې کان له د لري، توپیر وړ پام د کیږي، رامنځته واسطه په کانونو سترو د چې شمېر، دندو مستقیمو غیر برابره 2-1.5د

تر څخه دندو .7-5مستقیمو پورې له 25برابرو به بدلون ته کچې لوړې څخه کچې ټیټې له کې کان په عینک برابره 6000-4د زمینه ته دندو نویو پورې ) نږدې. ) نو سربیره کارخانې د پولادو د شي وغځول پورې سکټور تر سرچینو د موضوع دا چیرې که .60000-45کړي کړي هواره لاره به ته دندو پورې

. دي وړ پام د بياهم خو وي كوچني پرتله په رقم د كاري بي د به رقم نوموړي چي هم څه دغه كه ډیریکې ) .24 ایس ډبلیوټي (۲۰۱۲ایچ

بانک ) .25 ایم( )۲۰۱۲نړیوال ایم سي ایی نور( ۲۰۰۷؛ او ؛ .

وي ساحوي شي کېدای یې نورې پاتې خو وي، کې سیمو ښاري په به ډول احتمالي په او ولري اړتیا ته کسانو لرونکو مهارت نیمه یا او لرونکو مهارت په دندې . کړي برابره زمینه کار د ته کسانو وزله بې کلیوالي او

۴۱ : اساسي. لومړی، کیږي ویشل کتګوریو دوه په فرصتونه لپاره تدارکاتو داخلي د نو راواخلو، مثال عینک مس د چیرې که توګه، ځانګړې او توكيپهنشي سکتورونه کورني یې اوسمهال چې خدمات، او وسایل هغه دوهم، او شي کولی رقابت ورځ نن سکتور خصوصي افغانستان د چې لپاره کومو د خدمتونه، . مهارته کم او کلیوالي او فعالیتونو لنډمهالو د کتګوري لومړۍ شي کړای چمتو لخوا سکتور افغان د شي کیدای کې ترڅ په پانګونې څه یو د خو کولی، چمتو

پراخې به کتګوري دوهمه شي، برابرولی زمینه ته - هڅونكيدندو د توګه، په بیلګي د ولري كانونو اغیزې د كارخانه كولو ويلي د اوسپنيكړي وړاندي پرژي بهتره شي كوالي لپاره صنايعو نور سکتور – او خصوصي کورني د ورپه او وړتيا زياته ال ته

كوي چمتو ) برخي نشي لارې له سکتور داخلي د کې راتلونکې وړ وړاندوینې د چې کوم دي، شامل خدمات او وسایل هه کې کتګوري دریمه پهنږدې(. مهال پر ودانولو د کول چمتو خدماتو او وسایلو مهمو لسو د کتګورۍ لومړۍ د کې کان په عینک مس د کړي 390کیدای رامنځته ډالر او 26میلونه

مهال 60 پر فعالیت د به نور وسيله يتكرارمیلیونه په کړي لګښتونو اړتیا 27رامنځته ته مداخلې زیاتې چې کوم لپاره، کتګورۍ ددوهمې ، مهال پر ودانولو د شي کیدای وسایل مهم درې مهال 180لري، پر لګښت د او کړي رامنځته ډالر لګښتونه میلیونه ډالر 50 تكراري میلیونه

. کړي رامنځته

به. ۴۱ لپاره کولو سره تر کار ددې خو کړي، چمتو مواد کتګورۍ لومړۍ د شي وکړای به سکتور خصوصي داخلي هم څه .دقيقوکه ولري اړتیا ته معلوماتو - کوونکو چمتو له او لیږدول ځانګړتیاوو تخنیکي د ته کوونکو چمتو څخه کانونو له توګه، په بیلګې د شي، رامنځته میکانیزم خصوصي عامه باید لپاره کار ددې

. شامل کې کتګورۍ دوهمه په چې لپاره کولو چمتو د خدماتو او وسایلو هغو د همدارنګه باید میکانیزم دغه لیږدول معیارونو او بیو وړ اعتبار د ته کانونو څخهلپاره – پانګونو وړ اړتیا د همدارنګه او خدمتونه سلامشورې تخنیکي د او پراختیا کاروبار د توګه په بیلګې د کړي هواره لاره ته شریکولو خطراتو او پوهې د دي،

. لاسرسی ته پیسو

میکانیزم. ۴۲ دارنګه کې کلونو وروستیو دې امریکا ونوپه لاتینې او افریقا د او موندلې كيداي پراختیا كي برخي په برنامو ورته د څخهشي ترالسه تجربي ښي له 28.شي دا چې ده، موزلینک کې موزمبیق په بیلګه یوه وړ پام د SMEد المونیم موزال د څو کوي، مرسته سره

د چې ته، بنسټ (. BHPذوبولو په ) مزایدې د وکړی مراجعه ته چوکاټ لومړي وکړي مرسته کې کولو چمتو په خدماتو او وسایلو د ده، شوې جوړه لخواد پروژې د توګه ساحوي په شول وکړای پروګرام دغه سره، کړنو شان په ویشلو د مزایدې د باندې برخو وړ انسجام د او مانیټورنګ تخنیکي ټریننګ، د کې اسنادو

تدارکات ساحوي منځ تر پړاو دوهم او پړاو . 300لومړي دا لپاره حوزې سیند آامو او عینک مس د څو وي، دا به لومړیتوب کې راتلونکې نږدې په کړي لوړ ٪ . دې له وي، محدودې شي کیدای پایلې لومړنۍ شي ورکړل پراختیا ورته لپاره سکتور ټول د ډول مهالي منځ او شی واچول لاره په ډول امتحاني په پروګرام ډول : داسې په شول، بدل کوونکو چمتو مهمو په مخکې لسیزه یوه کوونکي چمتو وسایلو کتګورۍ ددوهمې کې، چیلي په لري ونډه مهمه ثبات او استقامت امله

. اقتصادي دغه چې کول، یقیني ددې شوه زیاتیدو په مخ ورو ورو یې پایله ځلو هلو لومړنیو د او کړ پورې لاس نوښتونو په کارکوونکو دهغوې چې کې حالبرابروي انډول منځ تر پروګرامونو شمير زیات د پراختیا د مهارتونو د او اړتیاوو د سکتور خصوصي د زیاتوي، ګومارنې شموله ټول او داخلي . 29فعالیتونه

كارخانه د . پراختيا فرعي. ۴۳ ذوب د پوالدو او اوسپنو د پرمختګ افغانستان پراخ او کولو رامنځته د دندو د احتمال زیات په به . د کې کال یوه په چې کومه ده، شامله کارخانه پولادو یوه به کې مزایده اصلي کړي مساعده زمینه ستره د 7ته کې نړې په به دا چې ولري، وړتیا ټنو میلیونه

. د وي څخه جملې له کارخانو . 3سترو د او برخې یوې اسیا مرکزي د افغانستان، شي کېدای بټۍ یوه داسې دی شوی بحث هم پړاو لومړني پر ُټټنو میلیونه . راتلونکې په یې اړتیا ته فلزاتو چې کیږي، هیله او دي مخ سره کمبود له چودن او اوسپنې د سیمې شوې یادې کړي چمتو مواد هم ته برخو شمالي پاکستان

کوونکي چمتو اوسني او شي زیاته لاپسې کې مخ بهلسیزه سره لګښتونو لوژستیکي زیاتو شي له تر. امخ شي کیدای اړتیا سیمې ددې ته 2025فلزاتوکې کال یوه په پورې شي 6-4زیږدیزکال کولی بټۍ شوې یاده څخه جملې دې له چې ورسیږي، ته ُټټنو په 60-50میلیونه چې کړي، چمتو پورې فیصده

. کې صورت دې په به کې راتلونکي په چې لري، استدلال سوداګریز غښتلی بټۍ کوچنۍ پړاو لومړي د عبارت، بل په ونیسي ځای وارداتو ترکي د به ډول عمده . وي زیاته توقع له وده کې ایران او پاکستان په چیرې که چې ومومي، پراختیا

شي،. ۴۴ تمویل لارې له بودیجې عامه د باید چې ولري، اړتیا ته اتصال لنډ ًاا نسبت ته شریف مزار څخه صوف دره له به بټۍ د دغه افغانستان دكانسرتيوم ېاوسپن پوالدو . او په کې بټۍ په دی کړی شامل کې پلان خپل په اتصال پورې صوف دره تر څخه ګک حاجي له نه مخکې له

: د بټۍ عصري د کې هیوادونو مختللو پر په لري توپیر کچه براخه په استخدام کسانو د یا ګومارنه توګه لري، 3-2مستقیمه وړتیا پورې ُټټنو 1500میلیونهان یې ځینې چې ګوماري، کار په کسان پورې برابرو شلو تر نه لسو له کارخاني زړې کې هیوادونو وده پر مخ په ګډون په هند د خو ګوماري، کار په کارکوونکي

نور .26 او کارګران او کارونه ګټې ټول کاڼي، شګه، کانکریټ، سیمنټ، .لکهمزی .27 برېښنا د او تاسیسات پولادي غځونه، پایپونه فلزي لکه

28. بانک ) بانک( )۲۰۱۲نړېوال نړېوال سي( )۲۰۱۲؛ ډبلیو پي التایي( )۲۰۰۸؛ (۲۰۱۲؛(۲۰۱۲التایي ) .29

.50000-40له لري اړتیا ته کسانو توګه 30پورې ټولیزه په لګښت عملیاتي بټیو دارنګه د بنسټ، پر معیارونو د صنعت د وینا، په ماهرینو صنعتي 800دڅخه جملې دې له چې رسیږي، ته ډالرو موادو ) 500میلیونه خامو په یې برخه زیاته امله دې له په چې شي مصرف دننه هېواد د شي کېدای ډالر میلیونه

د. 31لګیږي( تولیدیږي لارې له بټۍ د چې ګاز هغه لکه ولري، اړتیا ته کارولو تولیداتو فرعي د بټۍ د شي کیدای او دي ممکن هم فرصتونه پرمختګ زیات لا د . لپاره صنعت د کانونو د مواد اوسپنیز یا فلزات ساختماني لپاره، جوړولو د سړکونو او سمنټو د تفاله فلزاتو د لپاره، تولید د سرې او بریښنا

به. ۴۵ تصفیه تولیداتو د څخه حوزې له سیند امو پراختيا د پر مخ خو . كوچني پلانیږي، لخوا ګروپ وطن د اوسمهال کار دا کړي رامنځته فرصتونه . شي کیدای ظرفیت ټولیز مخې، له کارونو د چمتووالي د او مطالعاتو روانو د شونتیا د دی همکار کورنی کې حوزه په سیند امو د ګروپ دغه 60000چې

كي ورځ پر چې بيرله . 800-600وي، لري اړتیا ته پانګونې خصوصي ډالرو دري میلیونه توليداتو د دريا امو د به نوموړيشي، راكم به ليږدولو تر وروسته چي څخه كچي اوسني له مصرف د چي كړي، ترسره تصفيه چنده

. دي لکه ) زيات لګښت سوداګریز لپاره تصفیې داسې د سره، پام په ته لګښت لوړ لیږد د تیلو شویو تصفیه د کې افغانستان په 20000په بيرلهكي معلومیږي( ورځ پړاو. 32لوړ لومړني په سره نیولو کې پام په ترکیب د محصولاتو د یا او کړي راکم لګښت تیلو د کې هیواد په شي کولی سهولت دارنګه

. کړي تمدید بریښنا کې عینک مس په کې

کر دهليزونود. ۴۶ کې اوږدو . هنيزمحصوالتپه سوداګري یې او پورته چې به، کې صورت په پرمختګ بشپړ د کې اوږد په ځنځیر دله کې اوږدو په لسیزې یوې د وشوه، . 100000یادونه له سرچینو د امله، دې له شي برابره زمینه ته دندو کمو ریښه دهليزڅخه ودې لومړنۍ د څخه

: . شمالي کړي زیات اتصال منځ تر ساحو کرنیزو مهمو دوه د هېواد د یې به برخه لومړۍ لري محصولاتو کرنیزو په یې دهليز دغه چې لري، اړه پورې اغیزو هغو پهله – ) غنمو د هیواد د ولایتونه دغه چې غزیږي ته ولایتونو تولیدوونکو سترو شپږو پنځو د غنمو د کې هیواد په یې تر 36برخه غنم 42څخه پورې فیصده

کچه( ) په هیواد د چې تیریږي منځ تر سیمو تولیدوونکو سترو د سبو او میوو د یې برخه ختیځه او ، تر 38تولیدوي (51څخه تولیدوي انګور پورې .33سلنېزیربنا ټرانسپورت د لارې له لارو لویو د خوا، بلې : 34له هیوادونو ګاونډیو چې ښکاري، داسې وي خنډ به کې برخه په صادراتو کرنیزو د چې ښکاري، نه داسې

. منځه له چې دې له مخکې باید خنډونه اړوند وړاندې پر پرمختګ د سوداګرې کرنیزې او کرنې د ولري لګښت حاشیوي نږدې ته صفر په راګرځیدل خالي نه. شي واخیستل کار څخه تجربو له پروژو پراختیایي سترو بیلابیلو د کرنې د لسیزې تیرې د باید یې لپاره مطالعې د او شي مطالعه ډول مفصل په باید شي، ولاړ

. د دهليز د سرچینو د کیږي، ګوته په کې څیړنه دې په چې فعالیتونه هغه ده شوې نیول لاندې لاس تر کې څیړنه جاري په سکتور د کرنې د موضوع دا . . لسیزې تیرې د ولري تکیه کرنه په کې پایله په نده، وړ سنجش د اوسمهال چې به، شمولتیا ټول استخراج د کانونو د شي وکارول به لپاره بشپړولو د ستراتیژۍ

.) په ) مهال هغه یواځې به ستراتیژي دهليز د سرچینو د لارې له سړکونو کلیوالي د توګه په بیلګې د دي شوي ځانګړې ته کرنې منابع عامه ډیری کې اوږدو په . سیال دیوه سوداګرۍ کرنیزې د او کرنې د امله، دې له باید ته دهليز سرچینو د کړي مشخصې برخې مهمې خپلې هم سکتور کرنې د چې وکړي، اغیزه توازن دې

. شي وګڼل توګه په تکمیلوونکي دیوه باید هغه بلکه شي، کتل ونه سترګه په رقیب او

اغېزې ټولنیزې او چاپیریالیزي۴۷ . اغیزې. په عمومي مرسته مالي په بانک نړېوال د لخوا وزارت کانونو د لپاره سکتور د سرچینو د خپله او 12-2011په چاپیریالي سټراتیژیکه کې کلونو

ارزونه ) . SESAټولنیزه که( همدارنګه او خطرونه شوي ګوته په کې برخه په رسولو د اوبو د لارې له کولو رامنځته د اړتیا رقابتي د ته اوبو شوه واچول لاره په ) لړزې ) د موانع جاتو تفاله د لپاره پروسس د مسو د توګه په بیلګې د خطرات لړزې د ځمکې د نو شي، زیرمه تولیدات فرعي شوي کارول کې مرکزونو په چیرېاو کړي هواره لاره ته تنظیم دوباره توګه اغیزمنه او اندازه کافي په څو کیږي، لیدل اړتیا ته توب غښتلي مدیریت د ځمکې د کیږي، نه لامل زیاتیدو د خطراتو د

. د چې کې حال داسې په کړي پورته ګټه څخه پانګونو له څو کړي، مساعده زمینه ته ټولنو ییزو سیمه اړتیا SESAهمدارنګه ته کیدو غښتلي برخې ځینېسوق لور په لوړېدو د وړتیاوو او کیدو غښتلي د څارنې د کې اداره ملي په ساتنې چاپیریال د هم او وزارت په هم کارونه روان څو ده، شوې لامل ددې لري،

د. او کیږي اچول لاره په لخوا پانګوونکو د چې وشي، تمرکز باندې څیړنو هغو په څو وکړي، مرسته هم به سره دې له کیږي، ګوته په چې موضوعات، هغه شيلخوا ادارې د ارزونې د اغیزو ټولنیز او . ESIAsچاپیریالي حیاتي لپاره دوام د دهليز د سرچینو د هم او پانګونې د منابعو هم به کار دا کیږي څيړل لخوا

. باید چې هاخوا، پانګونو خصوصي له خپله په کوي اغیزه مثبته باندې وړتیا په ګانو اجنسي دې د لپاره کولو سره تر د ارزونو دارنګه د چې ولري، ارزښت . : ګټې ټولنې د او ځمکه اوبه، وکړي پاملرنه جدي ته موضوعاتو دریو دغو باید دهليز منابعو د وي، دوامداره

۴۸ . اوبه. لپاره کابل سرچینو د له داوبو لپاره کابل د سرچینې دغه سره، نیولو کې پام په والي نږدې د سرچینو د اوبو د عینک مس کې څخه د پام په جلا . کچه لرونکې اوبه دغه ځمکې د چې کوي، لاسه تر څخه ژوروالي متوسط له اوبه سطحي ښار کابل د اوسمهال نشي کیدای ده نیول شوي اوبو) ټيټه د

کارخانه .30 بیلایي د هندوستان د یا کارخانه، تیمیراتو د قزاقستان د توګه، په مثال د(۲۰۱۲کورډیلټ ) .31 .

راتلونکو .32 په غواړي روسیه توګه، په مثال ډول ۷-۵د دغه کې . ۱۰۰-۵۰۰کلونو بندوي کارخاني دغسي شمېر ګن چین خوا بلې له کړي جوړې کارخانې33. : . احصایی مرکزي د دافغانستان ماخذ غزني ْاا احتمال او لوګر کاپیسا،پروان، کابل، لکه ولایتونه ختیځ هرات؛ ْاا احتمال او تخار او کندز جوزجان،بلخ، فاریاب، لکه ولایتونه شمالي

راپور کلنې زراعت ۱۳۸۸ادارې ، .لري .34 توپیر سره سړکونو ثانوې او کلیو د چی لیکې رېل د او سرکونه لوی لکه لاري ټرانسپورټي لرونکې وړتیا لوړې د توګه، په مثال .د

له تر 1990سطحه څخه پورې 2008کال ( 11کال ککړو د ښار دغه چې ځکه دي، هم شوي ککړې اوبه دغه احتمال زیات په او شوېده ټیټه متره . نږد کې کال یوه په ښار کابل لري نه سیستم ویستو د ورځ 30 ياوبو یوه په او کوي لاسه تر لارې له بمبو خصوصي او پیپونو عامه له اوبه مکعبه متر میلیونه

سر پر وګړي هر دیوه اوبه 16کې کیږي،. راوباسيلیتره لاسه تر څخه سطحې ورکوونکې اوبه له ځمکې د چې څخه، اندازې دوامداره هغې له اندازه دغه . تر سم، سره اټکل له کسانو شمیر یو د وګړي ښار کابل د چیرې که ده شان یو سره اندازې همدې له یا او ده میلیونه 2030زیاته شپږ پورې کال زیږدیز

شي ) لوړ ته اندازې هیوادونو عایده کم دنورو مصرف اوبو د سر پر شخص هر د او شي لوړ ته ( 40کسانو کال یوه په به اړتیا ته اوبو نو کې ورځ یوه په لیترهنږدې . 90کې همدارنګه او کوي توپیر پورې حده ډیره تر اړتیا ته اوبو هم څه که وي به برابره درې لږه تر لږ وخت داوسني چې شي، لوړه ته مکعبو متر میلیونه

موضوع – دا نو ډول معکوس په یا او کراره په بیا او شي زیاته سره چټکۍ په لومړی اړتیا چیرې که توګه په بیلګې د راځي، بدلون کې کمیدو او زیاتیدو په اړتیا د . ده مهمه ډیره لپاره پریکړو د پانګونې د

کې،. ۴۹ وخت ورته ډول MJAMپه تقریبي په کې کال یوه په به کان عینک د چې ده، کړې که 12-7ادعا حتی ولري، اړتیا ته اوبو مکعبه متر میلیونهچې ) څنګه لکه شي جوړ دي، شامل پکې کارول بیا اوبو د چې سره معیار شوي ټاکل (. MJAMله ان خو ده کړې هوکړه لپاره کار متر 12ددې میلیونه

وي کمې دی، شوی پیژندل رهبر پلوه چاپیریالي د له کې برخه په استخراج د کان د مسو د چې پرتله په چلي د به له. 35مکعبه څو وي، غوره ډیره به -14دا20 . د سطحه ورکوونکې اوبه ځمکې د کې عینک په شي کیدای نیول کې پام په توګه په عمل ښه دیوه چې کوم شي، ونیول کې پام په مکعبه متر میلیونه

په به کمبود اوبو د کې عینک په چې دی، موجود خطر ددې نو ندی، معلوم توګه دقیقه په اتصال سیمو دواړو ددې چې څنګه لکه او ده پورته پرتله په کابل. . وباسي لاسه له توګه په سرچینې راتلونکې د اوبو د کې کابل په سطحه لرونکې اوبه دغه کار دا به کې صورت هر په شي لامل کمبود د اوبو د کې د 36کابلکومه لپاره اوبو د کان دغه یا او شي نه پیدا لاره کومه حل د لپاره اړتیا د داوبو کې کابل په څو وي، نه وړ ډاډ د او دوامداره پورې هغې تر به رسول داوبو عینک : . سیند په دمیدان یې به موقعیت احتمالي چې ودانول، بند دیوه لپاره ښار د شي واخیستل کار اوبو سطحي له باید کې صورتونو دواړو په شي نه پېدا سرچینه بله

ډول تقریبي په چې وي، کې شاتوت د 300په ډول همدې په او لري اړتیا ته کلونو پنځو لږه تر لږ لپاره ودانولو د او لري اړتیا ته پانګونې ډالرو امریکایي میلیونهډول تقریبی په چې دی، بند لري 500ګلبهار اړتیا ته وخت زیات څخه شاتوت له لپاره جوړولو د او ډالرو جوړه 37میلیونه زیرمه یوه باید هم عینک خپله په او

. ) شي ) واخیستی کار څخه اوبو سطحي څو بند ذخیروي ډاګه MJAMکړي په مطالعه یوه اړه په وخت او لګښت وړتیا، د کیدو عملي د زیرمې دارنګه د . په سرچینې دیوې داوبو لپاره کابل د کړ، بند فعالیت خپل کان چې کله کې مهال اوږده په شي کولی زیرمه دغه لري توپیر وړ پام د موضوعات ټول دا چې کوي،

. ورکړي کار توګه

د. ۵۰ دی، شان یو سره ماډل مبهم له رسولو د منابعو د چې ارزونې، مفصلې ګانو سناریو زرګونه د بدلون اړتیا د لپاره کابل د خپله د په پانګونېطرفينو. له اوبو د ته کابل لاندې، ترچوکاټ سناریو د رسولو او اړتیا زیاتې د ورکوي لګښت اندازه یو رسولو اوبو د ښار د کان چې کې کومه په کوي، ملاتړ ستراتیژۍ

کې پام په لپاره کولو پوره د اړتیا زیاتیدو په مخ د کابل د کې لسیزه راتلونکې په چې دی، انتخاب بل یو کول چمتو سطحې لرونکې اوبه د لوګر د لپاره ورکولو . کابل سطحه لرونکې اوبه دغه به لاندې سناریو ډول هر تر نور ورکړي، اجازه لاسرسي د ته سطحې لرونکې اوبه دغې وضعیت امنیتي چیرې که شي کیدای نیول

. او خړوبولو ښار، کابل د او ونکړي بسنه به دا کې، چوکاټ په ګانو سناریو دې د ورکړي اوبه هم به ته عینک همدارنګه او کړي خړوبه به سیمه ورکړي، اوبه ته . کابل د ته اوبو چې کې حال داسې په ندی، فکتور مهم یو دا سره پام په ته اندازې نسبي عینک د شي زیاتې به شخړې سر پر اړتیا د اوبو د منځ تر عینک

. ډول هر په او یوسي منځه له خطر دغه به جوړول بند ورته کوم بل یا شاتوت د دی ګواښ ستر یو پرتله په عینک د سطحې لرونکې اوبه لوګر د اړتیا زیاتیدو په مخ . چې لري، اړتیا ته پيسو زیاتو پانګونه باندې بند په شاتوت د ونیسي مخه کیدو رامنځته د مصیبتونو د به سره رسولو په اوبو د اندازه کافي په به کې حالاتو

. کم ډیر سره ګټورتیا له کانونو د مسو د لګښت زیات اوبو د سره، نیولو کې پام په اقتصاد عملیاتي د سره، سره دې له تمامیږي ګران ډیر انتخاب دغه اوسمهال . تمایل زیات ته ورکړې پیسو د لپاره تمدید د اوبو د کانونه مسو د امله، دې له لري توپیر زیات سره عوایدو مالي له کې مقابل په وسایلو د اوبو د خو لري، تفاوت

لپاره ) اوبو مکعب متر دیو کې چلي په (. 4لري و ا اقتصادي له به بند شاتوت د نو ورکړي، پیسې دومره شی وکړای کان عینک د چیرې که ډالر امریکایي . چیرې که واخلي، پیسو په انتخاب یو لپاره تامین خوندي د اوبو د لپاره ساحې د لوګر او کابل د شي کولی عینک عبارت، بل په کړي غوره بڼه عملي پلوه مالي

. د کې برخه په سطحې د کارولو د اوبو د کار دا غواړي جوړیدل برخه یوه حل د سیستم اوبو په MJAMد وضعیت امنیتی د او کې ترڅ په څارلو د ژمنو دشي وضع لګښت یا تعرفه کیدونکې پرتله کچه نړیواله په یې امله له او شي سره تر لارې له ازمویلو د سطحې لرونکې اوبه د ژره تر ژر سره کیدو . 38ښه

۵۱ . استملاک. ځمکې ځمکو د اداره د او د تنظيم سرچینو د چې ځکه ده، موضوع مهمه د دهليزیوه لپاره شونتیا د پانګونې د کې اوږدو په . حقوقي متضاد ناکله کله او مشترک یوه د سیستم مدیریت د ځمکې د وروسته، جګړو لسیزو څو له کې افغانستان په لري ارزښت مهم استملاک ځمکې

. سره ځمکې له چې نشتوالی، چوکاټ پالیسۍ او حقوقي روښانه دیوه همدارنګه او نشتوالی خوندیتوب د مودې د تصدۍ د دی شوی سره تر لخوا سیستم . پسې لا شخړې مذهبي او قومي اوسني او تیرې شخړې دغه شي رامنځته شخړې سر پر ځمکې د منځ تر ټولنو او خلکو د چې شوی، لامل ددې ولري، سروکارپراختیا د باندې حکومت په او نیسي مخه پرمختیا دوامداره او سالمې د سکتور کرنیز د او لري تړاو سره پروګرامونو له بیارغونې د او پراختیایي له چې کوي، غښتلې

. . او محدود ثبت د ځمکو د ده لاندې پوښښ تر ګاډستر د یوه کی دریو په شاوخوا یواځې کموي اعتماد خلکو د کې برخه په ساتنې د دهغوی او خلکو د او

ګواجرډو ) .35 او بانډي (۲۰۱۲هیویه، .ارقام ) .36 لپاره عینک او کابل د لخوا فریشمان پېل (۲۰۱۲د .

(۲۰۱۲سخراني ) .37 .لیکنه .38 .همدغه

لامل کیدو رامنځته د دستونزو کې موضوعاتو په هوارولو د موضوعاتو د اجارې د همدارنګه او کیږي لامل زیاتوالي د ادعاوو عرفي د سر په ځمکو د زوړمیتود . قانون. مالکیت سلب د ځمکې د او ده لاندې اصلاحاتو تر قانون مدیریت د ځمکې د نشته پالیسي ځانګړې کومه لپاره تنظیم مجدد د کې افغانستان په کیږي

. . د حده ډېره تر خلا کې چهارچوب تنظیمي په ندي موجود مقررات او اصول لازمه کې قوانینو دغو دواړو په ولري مطابقت سره معیارونو نړیوالو له باید هم . د ځمکې د کې، پایله په کیږي لامل اختلاف د کې کیدو پلي په قانون د او ده شوې رامنځته امله له ستونزو د همغږې د او وړتیا تطبیقي کمزورې د حکومت

) خپل ) په هم لوړول وړتیا د حکومت د کې برخه په مدیریت د مالکیت د ځمکې د او ګډون په هوارولو د شخړو او مالکیت د پانګونه کې برخه په سنجش : . او حقوقي نوي د وي نقطه مرکزي لپاره پانګونو او اصلاحاتو داسې د باید اداره اراضي د افغانستان د دي مهم کې برخه په دهليز د سرچینو د هم او کې ذاتلپاره مدیریت د موضوعاتو د برخو جغرافیایي د کې اوږدو په دهليز د سرچینو د همدارنګه او موخه به مدیریت د سلامشورو او تصویب د لپاره چارچوب د کړنلارې

: . سیستم د کولو راجستر د ځمکې د کول، رامنځته سیستم معلوماتي د دځمکې شاملیږي موضوعات دا کې وړتیاوو دې په لپاره کولو رامنځته د وړتیاوو لازمو د . اړتیا ته ځلو هلو مهمو لوړولو وړتیا د اداره اراضي د کول رامنځته خدماتو د ورکولو اجاره د ځمکې د او کول رامنځته فعالیتونه ثبت د املاکو د کول، رامنځته

چې. دی، اړخ مهم یو لپاره زېربنا د هم خپله په نو لري، ونډه حیاتي او مهمه لپاره کولو ترلاسه د ځمکې د پانګونې او اصلاحات دغه چې ځایه کومه له لري . . دي اړینې لپاره کولو رامنځته د دهليز د دسرچینو چې کومې وشي، تمرکز باندې ساحو هغو په باید مخکې ټولو تر شي پیل باید ژره تر ژر

۵۲ . شریکول. ګټو د سره ټولنو امله د له پانګونو استخراجي د چې ته ټولنو هغو باید چې دي، راغلي شرایط داسې کې جوازونو په سیند امو او عینک د . . دې په وزارت کانونو د ولري شرایط ورته هم جوازونه لپاره کیندنو راتلونکو د چې ده، توقع شي چمتو خدمات شان په کلینیکونو او ښوونځیو د باید زیانمنیږي،

د حکومت، د باید چې دي، کړي ډاګه په موضوعات مهم لړ یو یې کې هغه په چې کړ، خپور لارښود پالیسۍ ټولنیزې د لپاره سکتور د کانونو د کې وروستیو . ټولنې د او وي مهم شي کیدای اخلي، سرچینه څخه مقرراتو دارنګه له ًاا احتمال چې شرایط، تمویل د شي ونیول کې پام په لخوا ټولنې مدني او پانګوالو د کانونواړه په پانګونو راتلونکو او اوسنیو د ته خلکو کې برخه په کانونو د څو ده، موضوع ضروري یوه لپاره کولو رامنځته د چارچوب دیوه لپاره شریکولو د ګټو د منځ تر

. کې برخه په کانونو د توګه ځانګړې په شي، سره تر کې همغږۍ نږدې سره خواوو اړوندو نورو له باید کول رامنځته چارچوکاټ یوه دارنګه د ورکړي معلومات . ټولنې د باید چوکاټ یو دارنګه چې معلوميږي، نه تجربو نړیوالو له ټولنه مدني او لومړیتوبونو زيپانګوال د تړونونه دغه چې ولري، تمرکز باندې تړونونو په پراختیا

ښکیلوي ټولنې خپله په کې کولو مشخص په پایلو متوقعه او توقعاتو ، ونډو د او ټاکلو شوې. 39په زیانمنې هرې او پانګوالو د سر پر تړونونو د پراختیا د ټولنې دبیلګې د شي، شریکې منځ تر ټولنې د ډول څه باید ګټې چې کوي، ډاګه په چې کیږي، رامنځته میکانیزمونه داسې یې کې ترڅ په او کیږي خبرې منځ تر ټولنې . ودې ټولیزې د کې شاوخوا په کانونو د څو دي، مهم لپاره ددې تړونونه دارنګه شاملول استازو د ګروپونو رنګو کم نورو او ښځو د کې کولو پریکړه په توګه، په

. شي لامل

اداره۵۳ . لوړول. وړتیا د کې سطحو ټولو . په لپاره ددې کوي مرسته کې کولو غښتلي په وړتیاوو د سطحه ییزه سیمه په تړونونه پراختیایي ټولنې د توګه اغیزمنه په

. غښتلې باید وړتیا جوړونې پلان د ادارو او وزارتونو اړوندو شمیر یو د شي لوړې وړتیاوې باید کې سطحو ټولو په حکومت د نو شي، بریالی دهليز منابعو د چېاوبولګولو کرنې، د وزارت، فرهنګ او اطلاعاتو د وزارت، صنایعو او سوداګرې د وزارت، چلند هوایي او ټرانسپورت د وزارت، عامې فواید د کې دې په چې شي،

اداره، اراضي د وزارت، پراختیا او جوړولو بیا د کلیو د وزارت، مالدارۍ . NEPA او ددې دي شاملې ادارې نورې داسې او شرکت بريښنا د افغانستان د ، د وزارت دغه چې شي، لوړه وړتیا کې وزارت په کانونو د زیات ټولو تر باید څخه جملې له . NRRCPوزارتونو چې ساحه، هغه یوه دی وزارت همغږۍ د لپاره

: افغان د ده لازمه لپاره شریکولو د معلوماتو د او اترو خبرو روښانه او پرانستو د منځ تر خواوو اړوندو د چې ده، وړتیا هغه لري، اړتیا بیړنۍ ته ملاتړ همغږۍ داو ترمنځ ټولنو شویو زیانمنو او سکتور خصوصي د خپله په منځ، تر سکتور خصوصي او حکومت د منځ، تر ریاستونو د کې ولایتونو او کابل په منځ، تر حکومت

. منځ تر وګړو د افغانستان د کچه لویه په همدارنګه

پروسه . ۵۴ غښتلي او شفافه بوديجي لومړی . د په چې څنګه د برخلکه شوه، واچول رڼا په کې لومړیو 2020ي په کلونوعواید مالي څخه کانونو له ده، کې تړلي پوري كچي د زيرمو او سپړلو د كانونو د کورنیو چي ناخالصه د ډول احتمالي ملي په

. %4-2عوایدو نږدې عوایدو کورنیو ناخالصو د پورې، وخته هغه تر به حکومت افغان چې ځایه کومه له رسیږي زیاتو 25ته لا د نو ولري، خلا بودیجوي ٪ - د – خو ده همداشان هم کې هیوادونو نورو زیاتو په موضوع دا چې څنګه لکه وي نه کې لاس په عواید څخه چارو پراختیایي غیر له به لپاره پانګونو اضافي

. کیږي لیدل اړتیا ورته لپاره تداوم مالي دافغانستان عادي امله همدي له به نو عواید شوي لاسه تر څخه سکتور دې له ده، کړې پریکړه حکومت . له وروسته پیسې، دغه څو دي، مهم امله دې له ورکول دوام ته کولو رامنځته د روڼتیا او غښتلتیا د پروسې بودیجوي د شاملوي کې پروسه په بودیجې نورمالې د

. چې چیرته دي، پانګونې عامه کې ولایتونو هغو په یې اهمیت مهم ټولو تر یو شي مصرف توګه اغیزمنه په نو شي، راوړل ته حساب بانکي واحد یوه چې دېنفوذ . قوي یوه له به اړخونه اړوند نور او والیان کې ولایتونو شویو یادو په چې دی، امله دې له دا دي عواید څخه کانونو دې له همدارنګه او لري موقعیت کانونه

. د ډول مساویانه په منځ تر ولایتونو او مرکز د واخلي کار کې څارنه په چاپیریال عملیاتي عمومي د پانګونې د او کیدو، لاسه تر په عوایدو د قراردادونو د څخهفساد کې هېواد لومړني په یې امله له چې دي، شوي رامنځته ستونزې اوږدمهاله کې هیوادونو شان په عراق او دنایجیریا کې صورت په ناکامۍ د شریکولو د عوایدو

. دي شوي مخ سره ځنډ له چارې پراختیایي کې برخه په صنایعو استخراجي د کې هیواد وروستي په او موندلې 40وده

ستراتیژیګانې ) .39 پراختیا دوامداره (۲۰۱۲د .ولایاتو .40 د کې نایجیریا په رنګې همدغه او دی ځنډیدلې امله له اختلافاتو د سر پر ویش د عوایدو د ترمنځ ولایاتو د راهیسي کالو اووه د قانون کاربنو هایدرو د عراق د توګه، په مثال د

کیږي بلل لامل شخړي د کې هېواد پدغه ویش ناعادلاته عوایدو د تېلو د .ترمنځ

لپاره. ۵۵ مخنیوي د ضایعاتو بالقوه داد د قرار څارنه ود شديده په . نو رسیږي، ته بودیجې توګه بشپړه په عواید چې کول، یقیني ددې . کولی ورکول راپور کمو د نه کچې اصلي له تولیداتو یا عوایدو خالصو د کیږي چلند سره عوایدو دې له وروسته رسیدو له چې څنګه لکه دي، مهم اندازه هماغه . عوایدو خالصو او ُټټناژ د تولیداتو د کې تولیداتو په ټکی مننې زیان د توګه، ځانګړې په کړي رامنځته کموالی وړ پام د کې مالیاتو په عوایدو د یا حق امتیاز د شي . شاملې کې قرارداد په وروسته ریکارډ له اندازې د تولیداتو د چې پروسې، هغه همدارنګه ده زیاته شونتیا استفادې ناوړه د کې ځای دې په چې دي، ورکول راپور

ته ریکارډونو وغواړي، چې کې وخت هر په شي وکړای څو لري، اړتیا ته مقرراتو او حسابونو بیلابیلو لپاره حکومت افغان د چې دي، زیاتې ډول نسبي په دي، . لاس تر باید کیږي، لیږدول نه کې اوږدو په میکانیزم دې د چې وسایل، اندازه یو او شي، تخمین لږ کې سرچینه په باید تولیدات امله، دې له ولري لاسرسی

: . لپاره کلونو کلونو د راځي، لارې له ګمرک د چې ارزښت، وسایلو دهغو توګه، په بیلګې د دی وړ پام د خطر دغه شي معلومه کچه تولیداتو د څو وي، لاندې . تولیدات کې کانونو په به شرکتونه نړیوال ستر چې ، امله دې له دي شوي ښودل لري کم سروكار سره هغوی و باید امله دې له نو دي ، د

جرم دي سره وركول په شریک ګذارش ( وګڼل کې ورکولو ) راپور کم د باید یا او ولري څه یو لپاره کولو ترلاسه د باید امله دې له او شيوي لپاره نظریه غوليدلي وروستې نو کړي، حفظ سره کارکوونکو خپلو له جوړښت مدیریتي خپل شرکتونه دغه به کې حالاتو ډول هر په چې څنګه لکه ،

. . ددې شي کیدای تدابیر محافظتي کې، وخت ورته په وي مهمه لپاره کنټرول د لیکاژ د عوایدو د انګیزه او چلند شرکتونو ددې به کې پایله په ښکاري ناشونېسپیڅلې او لري وړتیا اندازه کافي په ده، لیدلې روزنه توګه مناسبه په واحد څارنې د قراردادونو د کې وزارت په کانونو د چې شي، غښتلي سره کولو یقیني په

. کې، صورت دې په اوسي، سرچینې خپلواکې کې برخه په اخیستو حساب او څارنې د شي کیدای ادارې ټولنې مدني د دې، پر سربیره لري ځانګړنې مسلکي . د وي روښانه چارې مالي او شي لوړه وړتیا دهغوی . EITIچې کړي زیاته لاپسې پروسه دغه به شاملیدل حکومت افغان د کې پروسه په

نتیجه. ګيري ه۵۶ . : معیشت. او دندې پانګونه، اغیز له ټولیزي صنعت استخراجي د ډول مستقیم غیر او مستقیم په چې دندې هغه شول، تشریح پورته چې څنګه لکه

په آان کیږي، رامنځته ك ېيولارې سناريو لږ ېخوشبينانه .ېهم به دي دندې شمیر په د یو ودانولو د . برخزیربنا دغه د شي رامنځته کې ه - د جوړونه سړک دوشي بامیانو د شي کیدای مخې له معیارونو د تر 300صنعت نیولې د 500څخه او شي برابر فرصت کاري ته کسانو حفظپورې

لپاره مراقبت په و یې . هر به نږدې د دهليز د او برخې ډول دا پورې اتو تر څخه شپږو له شي وګومارل کار په کسان پورې څلورو تر کې کیلومتر یونږدې 2000 امله له لومړیتوبونو منځمهاله او لنډمهاله د کې برخه په سړکونو د به کې ترڅ په سړک مستقیم . 10000کیلومتره که شي رامنځته دندې زره

سره تر کار ددې چې ده، ښودلې تجربو خو شي، لوړه هم نوره شمیره دغه چې شي، کیدای نو وکړي، اتکا ځواک بشرې په ډېره تر چارې ودانولو د چیرې . ورته په کېږي سترګو تر مشکله په هم کې هېوادونو عایده کم په حتی پرته، څخه سړکونو کلیوالي د او لري اړتیا ته درجې لوړې یوې مهارتونو د مدیریت د کول

ماشینونو په حده ډېره تر یې ترمیم او جوړونه پټلۍ رېل د سره کیفیت ښه په چې ځکه شي، ګومارل و کار په خلک شمېر لږ به کې برخه په پټلۍ رېل د ډول، . هغه د دي نیمایي 530متکي د لپاره ترمیم او څارنې د کې متر کیلو یوه په لپاره پټلۍ رېل ورته د او وشوه، یادونه یې پورته چې برخه، پټلۍ رېل متره کیلو

سکتور دغه به ترتیب دې په نو وي، اړتیا ته دندې یا . 250کارګر ټرانسپورټ د مخې، له اټکل محتاط د اړه په دندو مستقیمو غیر د کړي رامنځته دندې نوېشاوخوا توګه ټولیزه په به . 255000زېربنا کار په کې کارخانه برېښنایي چلیدونکې وسیله په سکرو د ډبرو د به خلک سوه څو یو کړي رامنځته دندې

فرصتونه کاري کم ډېر به کارخانې چلیدونکې واسطه په ګازو د خو شي، پېدا کار امله له فعالیت د کان د سکرو ډبرو د به ته نورو سوه څو او شي وګومارل - - . د او بند اوبو د وي لرونکی مهارت لوړ د به ْاا احتمال چې خلک نور شمېر یو ممکن کړي کار په خلک کم لا به خو کارونه تمدید د بريښنا د او کړي برابر

سېستم ) په ویستنې د اوبو . wastewater systemچټلو کې( پام په کچه لوړه پېداکېدنې کار د چیرې که توګه، ټولیزه په شي وګومارل کار په کېد یواځې چې شي وکولای به اغیزې مستقیمې غېر نورې کې زنځیرونو په عرضې د او مراقبت و حفظ زیربناوو اړونده د کانونه، نو شي څخه 100ونیول زرو

تر د 125000نیولې کار دا چې شي جوړې زیربناوې او ومومي پراختیا زیرمې ټولې چې شرط پدې هم هغه کړي، برابره زمینه کار د ته خلکو پورې زرو2020 . له به شمېره دندو د نو شې ونیول کې پام په کچه ټیټه چېرې که او لري امکان پورې منځنیو د تر 50کلونو نیولې څخه وي 100000زرو پورې

: .) صورت) په سناریو ښې د وي زیاته ډېره به اندازه پانګونې د بلخوا، شي راکمه را هم نوره شمېره دا شي کېدای نو نشې جوړه کارخانه فولادو د چېرې کهد به تر 12کې نیولې له ) 15څخه کې سناریو متوسطه او وشي پانګونه خصوصي او عامه پورې ډالرو ( 9-7میلیارډه کال یوه په چې ، پورې ډالرو میلیاردهله به تر 700کې څخه . 1.5میلیونو ولري سره ځانه له عواید مالي پورې ډالرو میلیارده

ل د. ۵۷ په سكتور پانګونو د کې سکتور پدغه چې ولري تړاو پورې اغېزو فرعي هغه په به والی عمومي ودې اقتصادي شوی رامنځته د خوا : کېږي پیدا کې كرهنيز پایله د شي كوالي څرنګه وګرځي، ې دوي المل رنګه اختيا همدا او او ارزانه اسانه د تر په

ك پراختيا ېالسه توليدي الري له موادو پورې ) (دونكو جاتو پرزه او فلزاتو تر نیولې نه برېښنا له د او رامنځته له عوايدو ماليغښتلتيا مالي : .ومومي امله کې څنګ په والي چمتو د شي سره تر سره ترتیب په لومړي چې کوي، ډاګه په موده اوږده کیدو عملي د پانګونو ددغو

له وروسته کېدو عملي له چې نیسي مخه سکتور خصوصي ښاري او کلیوالي د چې کوم شي، واخېستل ګامونه هم لپاره کولو لېرې د خنډونو اداري دهغو باید . او دي، کړي ځلې هلې لپاره ملاتړ د سکتور خصوصي د یې تېرکې په چې سره نیولو کې پام په پروګرامونو وسترو ا شمېر ګڼ دهغو کړي لاسه تر ګټه څخه هغو . له وي شوی کړه زده پوره پوره کې په څخه تجربو تیرو له او وي پکې نوښت چی شي واخېستل ګامونه داسې باید سره، پام په ته پایلو ښو دهغوي همدارنګه

: لامل ددې پانګونې کې برخه په کانونو د کې، ګانا لکه هېوادونو وده پر مخ شمېر یو په وي زیاتې ډېرې شي کېدای ګټې زېربنا د ته سکتورونو نورو خوا، بلې

کار پخوا چې کې سیمو هغه په یې چې کله وشو هله کار دا او کړې، رامنځته دندې زیاتې برابره لس یې پرتله په دندو مستقیمو غیر او مستقیم د چې شوې،. کړی جوړې زیربناوې وو، خنډ ستر یو وړاندي په سکتورونو دنورو نشتوالې زېربنا د او شوی وو نه 41پکې

فعالیتونو يمهال لنډ. ۵۸ اوږدمهاله او سترو د شي، جوړې زیربناوې نرمې چې دي لپاره دې د كولو لومړیتوبونه چمتووالي ترسره لپارهشي اسباب ،پېل لپاره مخنیوي د خطراتو د سکتور خصوصي . رامنځ د وشي پانګونې هڅونکې او کوچنۍ کې زېربناوو سختو په او شي دته

پروګرامونو همکارانو پراختیايي د بېلابېلو پ ېپه كار دمخه وار كړ ېلومړيتوبونو د) ل توګه، په بېلګي د بآنك ې پراختيا اسيايي د دد بانک نړېوال د پروګرام، او SDNRP IIټرانسپورت پالیسي د پروژه مرست پراختیایي . بالعوضه هغه(. دي پانګونې سکتور خصوصي د نور پاتې ې

ډول دې په لري اړتیا ته تمویل لازیات هم یا او دی نه باوري تمویل یې یا او ندي شوي تمویل یا خو اوسه لاتر او لري لومړیتوب ستر ټولو تر چې موضوعات، نورد: مقصد په شریکولو د ګټو د سره خلکو ځایې د انډول، ترمنځ اړتیا او عرضې د مهارتونو د وړتیاوې، شرکتونو کورنیو د لپاره کولو پوره د اړتیاوو د کانونو د دي

( کود شبکې د برېښنا د ، کول، پلي تړونونو پراختیایي د ځای( grid codeټولنې یو پلان بريښنا د عینک د سره جوړونې پلان له شبکې د او کول رامنځتهد او جوړول ټرمېنلونو د رېل د ( PPPsکول، په ) لپاره ددې چې ، لري ادامه یې چمتوالی چې جوړول، کارخانه چاڼ د تیلو د همدارنګه فعالول دهغو توګه په

ځانګړې ) په ډېرونه وړتیا یا جوړونه سړکونو مهمو د ترتیبات، ترمیم د سړکونو د لري، اهمیت زیات ډیر پرتله په پېسو د کول پلي توګه سمه په او ډیزاینول احتیاط . ) - نیول – لاندې لاس تر سټراتیژۍ د لپاره اوبو د کابل د او سړکونه پېښور آاباد جلال او دوشي بامیان د توګه

د. ۵۹ همدارنګه او وي بنا واقعیتونو په پلوه له اندازې او وخت د پانګونه خصوصي باندې د څخه زیرمو د خطراتوله لپاره شریکولو د . واخلي کار څخه وسایلو . نوي خصوصي په اکثر ټرمېنلونه رېلونو د شي تمویل ډول خصوصي په باید پانګونې ځینې کې برخه په زېربناوو د توګه، په بېلګې دچې ټرمېنلونه هغه او تمویلږي عام ډول څخه هد . بوديجي د چې شي، ونیول کې پام په باید دا سره، سره دې له لري مخینه اوږده ناکامۍ د تمویلیږي،

نه زیاته به څخه ډالرو میلیونه لسګونو له چې وي، کچه کمه ډېره په به کې لومړيو په نو شي، هم ترسره پانګونه خصوصي چیرې که کې فضا په نایقینی اوسنی . نو شي، بریالۍ پانګونې دغه چیرې که کارخانې کوچنۍ بريښنا د چلیدونکې وسیله په ګازو د یا او وکاروي ګاز چې کارخانې صنعتي کوچني ټرمېنلونه، لکه وي، . نه خطر سیاسي له چې شي، چمتو اسباب لپاره کمولو د خطرونو د باید لپاره کارونو لومړنیو ددې حتی شي زیاتې پانګونې خصوصي چې شته احتمال ددې بیا

( . تضمینونه خطر قسمي د بانک نړیوال د کړي تضمین تړونونه تدارکاتو او خرڅلاو د باید مناسبه( PRGsهاخوا په باید کوي،چی وړاندې وسیله ډول دغه . ددې کې پایله په او تجربو باارزښته د شي کیدای پانګونې خصوصي لومړنۍ او کوچنۍ کې ټرمېنلونو په رېل د یا صنعتونو فرعي په ډول، دې په شي ډیزاین توګه

. کړي رامنځته فرصتونه لپاره ثبوت د نظریې

ټال. ۶۰ ډالر – 800ټول امریکایي . 1.2میلیونه ده اړتیا ته ژمنو اضافي ډالرو ډول میلیارده مهاله منځ په به پېسې اندازه دغه كړاي ډېری پري. شي اړتیا ته کارونو تحلیلي مفصلو موازي، سره دې له همدارنګه، شي پېل کول قرارداد او ډیزاین ژره تر ژر حده تر امکان د څو ده، اړتیا ته ژمنو بیړنیو خو ،

څیړنې ) اوسنۍ د سکتور د کرنې د لپاره پراختیا د سوداګرۍ کرنیزې او کرنې د کې اوږدو په دهلېز د څو ده، اړتیا ته مطالعاتو امکان د کېدو عملي د لکه ده، ( – ) مزار له توګه په بېلګې د مطالعات یا ډیزاین کېدو عملي د تمدید د برېښنا د کې اوږدو په برخې د پولادو انرژې د شي، واچول لاره په توګه په برخې دیوې . ) په شي سره تر باید مطالعات ډیزاین د پټلۍ اوسپنې د پورې شریف مزار تر څخه صوف دره له کې صورت په امکان د همدارنګه ، پورې بامیان تر څخه شریف

. شي سره تر سره چټکۍ په باید چې هواروي، لاره ته انتخابونو منځمهاله او لري اړتیا ته لګښت ډالره میلیونه څو یو کارونه دغه توګه ټولیزه

له. – ۶۱ لومړیتوبونه مهاله تر 2014منځ - 2018څخه د څخه پړاو لومړي له فعالیتونو د همدارنګه او کې برخه په پولادو او انرژي د پورې . کوي تمرکز باندې کېدو رامنځته په اغیزو ګونو شامله څو ټاکنه منځ تر انتخابونو سترو بېلابېلو د کې برخه په زیربناوو سختو د به کې فعالیتونو مهالي منځ

. د ته شمال څخه ګک حاجي له ډول ځانګړي په کې زېربناوو سختو په بشپړیږي وسیله په تمرکز سکتوریز او جغرافیایي بدلېدونکي د لپاره زېربنا نرمې د چې وي، . تعقیبي شي کیدای پانګونې نورې دي شامل ودانول او انتخابول تمدید د برېښنا د کې اوږدو په دهلېز د انرژې د همدارنګه او ودانول بیا او بشپړول پټلۍ رېل

سالنګ د همدارنګه او کول رامنځته سېستم فاضلاب د کې کابل په توګه، په بیلګې د وشوه، یادونه یې پورته چې وي، بشپړوونکې پانګونې هغو د یا او پانګونې( . پانګونو د بريښنا د او کارخانې د پولادو د او پراختیا په ګک حاجي د به کار دا چې وشي، باندې ودې کرنیزې په تمرکز به کې زېربناوو نرمو په بیارغونه تونل

. ) ابهام زیات له پرتله په مداخلو مهالو لنډ د به پانګونې دغه ولري تړاو پورې هوارونې لاره په ته پراختیا فرعي مټ په ساحې ګازو د شمال د توګه، په بېلګې د . سربېره بودیجې عامه د ډول تقریبي په کار دا ولري سره ځانه له ژمنې کمې به کې برخه په تمویل دعامه او شي مخ بلې 1.3سره له لري، اړتیا ته ډالرو میلیارډ

نو کړي، خپله بڼه عملي پانګونې کې برخه په سرچینو د چېرې که د ) 1.1خوا، توګه په بېلګې د راشي څخه سکتور خصوصي له به میلیارډAFISCOs .) زیربنا داخلي

کرنیزې. ۶۲ د او پراختیا سکتور خصوصي د چټکول، انتخاب د پراختیا د ته ختیځ سهیل بشپړول، برخو لومړنیو د به لومړیتوبونه اوږدمهاله . وي پرمختګ : سوداګرې . او رېل لکه ده، برخه پراختیایي یې ډول لومړی شي کېدای ګوته په انتخابونه ډوله دوه هم بیا خو ده مبهمه زیاته لا پراختیا اوږدمهاله

د تېریدو په څخه غزني له او پټلۍ ریل د لپاره لېږد د توکو کاني درنو د ته پاکستان یا ایران څخه ګک حاجي له تمدید، برېښنا د ته هرات څخه اندخوي لهژر ) څخه توقع له کان مسو د زرکشان د چیرې که ولري، بڼه مهالې منځ حده زیاته تر په انتخاب وروستی دا چې غزول زېربناوو نورو او برېښنا د ته ښار کندهار

– .) وړتیا پټلۍ اوسپنې د مزار کابل د لپاره بارونو درنو د توګه، په بېلګې د ده، پراختیا زېربناوو شویو بشپړ د کې پړاوونو لومړنیو په انتخابونه ډول بل شي جوړ

41. ( . سي. ډبلیو بانک( )۲۰۰۸پي نړېوال (۲۰۱۲؛

ګاز ته کابل څخه زېرمو نویو له کې شمال په څو کول اضافه لاین پایپ دیوه کې اوږدو په دهلېز د انرژۍ د ورکول، پراختیا ته سیستم فاضلاب د کابل د لوړول، . اړتیا ته پانګې زیاتې به انتخابونه دغه ډېری شي واخېستلای کار څخه ګازو له ساحې ددې څو جوړول، سټیشن ستر یوه د برېښنا د کې شمال په یا او ولېږدوي،

له – یې یو هر هغه ) 1ولري د چې لري امکان کړي پیدا اړتیا هم ته پانګونې سکتور خصوصي د چی ممکن او لري اړتیا ته زیات څخه ډالرو امریکایي میلیاردقضیه یوه دغسې هم پټلی رېل د عینک د شي کیدای لکه وي شوي پاتې وجه په کیدو عملي نه له ژمنو قراردادي نورو د چې شي ترسره کار دا وسیله په پانګو

وي( .

په. ۶۳ لومړیتوبونو لنډمهالو د چې به، دوام پروګرامونو دهغو خو ولري، لومړیتوب کې راتلونکي په به زېربنا نرمه کومه چې دي، ناشوني ویل ددې . شي پاتې مهم دي، شوي پېل ډول په توګه فرعې ځانګړي په سکتور دغه چې وي، مهم لپاره دې د به لوړول وړتیاوو د سکتور خصوصي کورني د ،

ته ) ( ) فعالیتونو ارزښته لوړ لپاره تدارکاتو د کانونو د توګه په بېلګې د برخو اصلي او اخیستل کار څخه پولادو د لپاره کېدنې میده له توګه په بېلګې د برخو - . محدودو( داسې له لري اغیزې محدودې ډول لنډمهالي په وختونه اکثره پروګرامونه ډول دا چې کوي ډاګه په تجربې کې ځایونو نورو په کړي پیاوړی کې بدلون

- دا یواځې نه دي، شوې بدلې ریښو په صنعتونو ټولو د کمپنۍ محدودې څو دغه وروسته لسیزه یوه ولري کارکوونکي محدود څو چې کوي، مرسته سره کمپنیو . لپاره پروګرامونو ددې ډول، همدې په وې شوې سره تر لخوا کارکوونکو لومړنیو څو د چې وکړه ګټه زیاته یې پانګونې هغه بلکې وکړه، وده یې خپله په چې

. د باید نوښتونه ډول دا کې، وخت ورته په لري اهمیت زیات محدودول نه پانګونو ددې وې، خرابې یې پایلې لومړنۍ چې کې حالاتو داسې په او ژمنې اوږدمهاله . سوداګرۍ کرنیزې او کرنیز د ډول، همدې په شي اصلاح وو، شوی ثابت موثر غیر چې شکل، هغه ډیزاین د او شي، ونیول کې پام په کې حال په پرمختګ

کړې زده او تطابق او ورسیږی ته کارونو سترو څو شي، پیل باید څخه کار کوچني له همدارنګه کړي، رامنځته اغېزې سترې څو لري، اړتیا ته کلونو زیاتو پراختیا – . د دهليز سرچینو د وړتیا تطابق د پروګرامونو دارنګه د ده اړتیا ته ژمنو اوږدمهاله لپاره پروګرامونو دارنګه د سربېره، تمویل د زېربناوو سختو د کیږي لیدل اړتیا ته . یو کړي، لاسه تر نتیجې ځینې کې کلونو دریو په چې ده دا یې موخه او ده کړنلاره اوږدمهاله یوه دهليز سرچینو د کې، پایله په دی شرط مهم یو لپاره ودې

. کړي رامنځته کې کلونو زیاتو یا پنځلسو په تحولات ستر او راوړي لاسته کې کلونو اتو په نورې څه

ماخذونه

. (2012a)التای کول . چمتو ستراتیژۍ د مهارتونو د دهلېز د سرچینو د افغانستان Mimeoد

. (2012b)التای : مصوبه. پروګرام د عمل د او سټراتیژي پراختیا سکتور خصوصي د دهلېز د سرچینو د افغانستان Mimeoد

( . آار (( 2006براډلي، نمبر( )) ، بزنس چلي د انسجام شتمنې د مسو د چلي د ،140 . چلي سانتیاګو، ،

( . . . جي ایس بنکر، او ایس پي - 2002سیکانټل، : ته(. اقتصاد نړۍ کاپیټالیستي د او صعود اقتصادي جاپان د عدالتۍ بې نړېوالې کې عصر په کېدو نړیوال د - . ژورنال، څیړنې د سیستم نړیوال د ورکول بڼه سره 98-62(, 1)8له

وي ) بي . 2012کورډلټ : ارزونه(. مارکیټ د کانونو ښکته مخ د پراختیا دهلطز د سرچینو د افغانستان Mimeoد

( . ایس سکولټز، او آار نیوفویل، : 2011ډي . ماس(. کامبریج، ارتجاعیت کې ډیزاین په انجنیرۍ . MITد پرس

( . آار . 2009فیونټس، څیړنه( کارې اوکس د قضیه چلي د انسجام، عواید د منابعو طبیعي د مرکز، 40، تحلیل د اقتصاد غني منابعو د اکسفورډ، ، اکسفورډ.

. 2012ګوسټاوسن ) ونډه(. دهغې کې برخه په دهليز د ودې د منابعو د او ارزونه اهمیت د بریښنا ګازي Mimeد

( . ایس جې ګواجارډو، او جې بانډې، اې، .2012هاویا، : ځواک(. سټراټیژیک کې برخه په کان عینک مس د پراختیا دهليز د منابعو د افغانستان دMime

( . اندریو بیټ، ویلیام، بایرډ، ګومیز، کامیلو اوسوریو، کلاوډیا، ناسیف، ریچارډ، . 2013هاګ، له(. کې لیږد په . 2014افغانستان په پراختیا د وروسته کال . . . بانک نړیوال سي ډي واشنګټن ساحې او هیوادونه لور،

HWTSK )2012( . : پلان. جوړېدو د پټلۍ ریل د دهليز منابعو د افغانستان Mimeد

شورا نړیواله کې برخه په فلزاتو او کانونو : (ICMM, 2007)د په پرمختګ دوامداره د څخه نعمت له منابعو د ننګونې وړاندې پر شتمنې د کانونو د ، . مطالعه قضیې د هیواد ګانا د اخیسته، ګټه کې زیاتولو

( . . ټي برانډون، جي ماهون، .2011مک . : سي(: ډي واشنګټن فرصتونه او ګټې کانونو سترو د سکتور کانونو د افغانستان د توګه په مدرک د ودې دوامداره د . بانک نړیوال

( . . ای سیمپاسا، او پي . 2011میلر، : نمبر(. مسوده، کاري موضوعات پالیسۍ د او اقتصادي اصلي ونډه مسو د کې اقتصاد په زمبابوې او چلي ،43دGDN . لړۍ کاري

ایم ) مولیپو، او ایس نایکر، پي، لیوو، ایچ، . 2012تیغا، : : استخراجي(. د ټایپولوژي دهليز د افریقا سحارایي د ښکیلتیا او اقتصاد تجربې، دهليز منابعو د . کتاب منابعو د صنعت

( . جې راوچ، او ایم . 2011موینډلر، : شواهد(. څخه برازیل له انسجام شتمنې ټولنیزې د لارې له ونډې د کارکوونکو د

فریچمن ) . 2012پیل : راپور(. وروستی دسیند کابل د سټراټیژي، اوبو د پراختیا دهليز د منابعو د افغانستان Mimeoد

( . بي . 2005پاټر، کنفرانس،(. ګډ وزیرانو د ټرانسپورت د هېوادونو اروپایي د کول چمتو بودیجې د لپاره ترمیم د سړکونو د OECD/ECMBد . مرکز څیړنې د ټرانسپورت

( . کې . 2000پومیرانز، . : څانګه(. مطبوعاتي پوهنتون پرنسټون د جوړول اقتصاد د نړۍ عصري د او اروپا چین، اختلاف ستر

PricewaterhouseCoopers )2008(.mineIndonesia (2008). Mimeo

( . وي . 2012ساکراني، ارزښت(. ارتجاعیت د کې ډیزاین په سیستم د لپاره پروګرام د دهليز د منابعو Mimeoد

تینتو ) د( 2013ریو ،OyuTolgoi . تفصیلات پروژې د پروژه،http://www.riotintomongolia.com/ENG/oyutolgoi/884.asp (د ، کتنه ځل مارچ 2013وروستی د مه(24کال

( . وای ژاو، او آای، . 2012روپر، غوڅول(. منحني د لګښتونو . Iron Ore Sector Outlook (2012)د پاسیفیک CLSAشانګهای. د. بازارونه آاسیا

اي ) میخایلوف او ایم . 2011سټینلي، : نمبر(. صنایع، استخراجي لپاره لړۍ پرمختیایي د اصول لارښوونکي پروژه زیربنا د کانونو د او مزایده منابعو کاني د22 . . بانک. نړیوال سي ډي واشنګټن

. 2012سټارټفور ) : راتلونکې(. عناصرو نادره د ځمکې د او چین راپور Mimeoځانګړی

( . . ایم نور، او اې لابیاو ټي . 2012والډن، . ستراتیژي(. سړکونو د پراختیا دهليز د منابعو د افغانستان Mimeoد

بانک ) . 2012نړیوال . . بانک(. نړیوال سي ډي واشنګټن زیاتول استخدام ساحوي د لارې له صنعت د کانونو د کې افریقا لویدیځه په

بانک ) . 2010نړیوال . نړیوال(. سي ډي واشنګټن راپور ارزونې خپلواکې د اړه په پروګرام د پراختیا د تدارکاتو د صنایعو منځنیو او کوچنیو د کې برخه په مسو دبانک.

اتحادیه ) نړیواله فلزاتو کتاب(. 2011د کلنی کې برخه په احصایې د فلزاتو . 2011د بروسلز ،