โครงงานการจดกจกรรมกลมสาระวชาการงานอาชพและเทคโนโลย

ทเนนกระบวนการ ระดบประถมศกษา

เรอง

ผจดทำา 1. เดกหญงศรนนท ประทมทอง

2. เดกหญงนำ��ฝน วรรณศร 3. เดกหญงนร�วลย เถ�ช�ล

คณครทปรกษา 1. ครประไพร หล�บญม�

2. ครสภ�ภรณ โพธบ�ย

โรงเรยนบานหนองนำ)าเคม

กลมโรงเรยนเชยงยน อำาเภอเมอง สำานกงานเขตพ)นทการศกษาประถมศกษาอดรธาน

เขต 1คำานำา

เอกส�รโครงง�นก�รจดกจกรรมกลมส�ระวช�ก�รง�นอ�ชพและเทคโนโลย

ทเนนกระบวนก�ร ชวงช�นท2 เลมน� เปนผลง�นของ เดกหญงนำ��ฝน วรรณศร เดกหญงนร�วลยเถ�ช�ล เดกหญงนำ��ฝนภมชยโชต ช�นป.5 โรงเรยนบ�นหนองนำ�� เคม

กลมโรงเรยนเชยงยน สำ�นกง�นสำ�นกง�นเขตพ� นทก�รศกษ�อดรธ�นเขต1 เปน สวนหนงของกลมส�ระวช�อ�ห�รวช�ก�รง�นอ�ชพและเทคโนโลย ง�นเกษตร

ครประไพร หล�บญม� ครผสอน และครสภ�ภรณโพธบ�ย เปนทปรกษ�ไดให คำ�แนะนำ�เปนอย�งดยงจงขอขอบพระคณคณครท� งส�มท� นไว ณโอก�สน� ดวย

เอกส�รเลมน� คงจะเปนประโยชนอย�งยงสำ�หรบผทมคว�มสนใจในก�รจดทำ�โครงง�นก�รจดกจกรรมกลมส�ระวช�ก�รง�นอ�ชพและเทคโนโลย

ง�นเกษตร บ�งพอสมควร เดกหญงนำ��ฝน วรรณศร ช�นป.5 เดกหญงนร�วลย เถ�ช�ล ช�นป.5 เดกหญงนำ��ฝน ภมชยโชต ช�นป.5 ครประไพร หล�บญม� ครสภ�ภรณโพธบ�ย

สารบญ

เรอง หน�กตตกรรมประก�ศ กบทคดยอ ขส�รบญ คบทท 1 ทม�และคว�มสำ�คญของโครงง�น 1 วตถประสงค 1บทท 2 เอกส�รทเกยวของ 2บทท 3 วธและข �นตอนก�รดำ�เนนก�ร 5 วสดอปกรณ 6 ระยะเวล�ดำ�เนนก�ร 6บทท 4 อภปร�ยผล 7บทท 5 สรปผล 8

ประโยชนทค�ดว�จะไดรบ 9 ขอเสนอแนะ 9 เอกส�รอ�งอง 10 ภ�คผนวก

บทท 1ทมาและความสำาคญของโครงงาน

ปจจบนพชพนธธญญ�ห�ร ทเรงผลผลต เพอจำ�หน�ย สวนใหญจะปนเป� อนไปดวยส�รพษตกค�ง ฮอรโมน ย�ฆ�แมลง เพอสนองตอตล�ด ทเนนก�รผลตเพอก�รค� ไมคำ�นงถงพษภย ทเกดจ�กส�รพษตกค�ง หรอส�รปนเป� อนอยในอ�ห�รก�รกนทเปนอนตร�ยตอสขภ�พ และชวตของผบรโภค ปญห�ต�งๆ เหล�น� คณะผจดทำ�โครงง�น ไดตระหนกถงคว�มสำ�คญของ ก�รบรโภค

ทปลอดภย จงไดมก�รศกษ�คนคว�จ�กแหลงเรยนรในชมชนเพอใหมไดมผก ปลอดส�ร ปลอดภยรบประท�นกน "ถวงอก" ซงอดมไปดวยส�รอ�ห�รทมคณค�ตอผบรโภค เปนผก ทคนไทยนยมรบประท�นกนม�กทสด นำ�ม�ประกอบเปนอ�ห�รจ�นเดยว เชน กวยเตยว ผดไทย กวยจบ ขนมจน แกงจด เปนตนแตผกทเปนประโยชนคดว�น�จะปลอดภยกลบแฝงดวยส�รตกค�งทอนตร�ย ซงมก�รผสมส�รฟอกข�ว ส�รฟอรม�ลนเพอใหถวงอกข�ว สด กรอบ มอ�ยอยไดน�นวน

ดงน�น คณะผจดทำ�โครงง�น จงไดมแนวคด ทจะศกษ� คนคว�ห�ขอมลจ�กแหลงเรยนร ก�รเพ�ะถวงอกตดร�กไรส�รท�งอนเทอรเนต ภมปญญ�ทองถน แลวนำ�ม�วเคร�ะหศกษ�คว�มเปนไปไดและทดลองทำ� และลงมอเพ�ะทโรงเรยนบ�นหนองนำ��เคม วเคร�ะหห�จดเดน จดดอย ใหไดคณภ�พจนเปนทพง–พอใจ ชมชนสนบสนนยนดใหคว�มรวมมอ

1. เพอศกษ�วธก�รเพ�ะถวงอกทปลอดภย ไรส�รและตดร�ก ใหมมลค�สงข�น

2. เพอนำ�ผลผลตถวงอกทสด ใหมไปสนบสนนโครงก�รอ�ห�รกล�งวนโรงเรยน

3. เพอใหนกเรยนมร�ยไดในระหว�งเรยน และเรยนรก�รทำ�ง�นระบบกลม

บทท 2เอกสารทเกยวของ

ถวเขยว ชอสมนไพรอน ๆ : ถวมม (ภ�คเหนอ), ถวจม

(เชยงใหม), ถวดำา, ถวเขยว, ถวทอง (ไทย-ภ�คกล�ง) ชอสามญ : Mung bean, Mungo, Mongo bean, Green bean ชอวทยาศาสตร : Phaseolus aureus Roxb. วงศ : PAPILIONACEAE ลกษณะทวไปของสมนไพร : ตน : เปนพรรณไมลมลกเน�อออน และจะมอ�ยน�นเพยงไมเกน 1 ป ลำ�ตนจะมขนเปนสนำ��ต�ล และจะแตกกงก�นส�ข� ใบ : เปนใบรวมประกอบดวยใบยอยประม�ณ 3 ใบ ฐ�นใบน�นจะกว�งตรงปล�ยใบและแหลมดอก : ดอกน�นจะเปนสเหลอง เมลด (ผล) : ผลน�นจะออกเปนฝกและมขนเปนสนำ��ต�ลอยทวฝก ฝกจะมคว�มย�วประม�ณ 6-10 ซม. สวนเมลดถวเขยวจะมสแตกต�งกน จะเปนสเขยวหรอสเหลองกได สเหลองกคอถวทองทเร�เรยกกนน�นเอง การขยายพนธ : โดยก�รเพ�ะเมลด สวนทใช : เมลด ใชเปนย� สรรพคณของสมนไพร : เมลด นำ�ม�ตมแลวกนเปนย�ขบปสส�วะ สำ�หรบคนทเปนโรคเหนบช� สวนถวเขยวทดบ หรอทตมสกแลวใชตำ�พอก เปนย�รกษ�ภ�ยนอกชวยบมหนองใหฝสก และยงใชในโรคอน ๆ ไดเชนก�รคลอดลกย�ก โรคทองม�น และทองรวง อน ๆ : ถวเขยวเปนพรรณไมทให

ประโยชนม�ก ท�งท�งด�นอ�ห�รและในด�นทใชเปนย�ถวเขยวน�เมอนำ�ม�เพ�ะ เปนถวงอก จะใหวต�มนเอ บ และซสงม�ก ถนทอย : พรรณไมน�มกจะปลกกนทวไปในเขตรอน โดยเฉพ�ะประเทศจน อนเดย และม�เลเซยในประเทศไทยบ�งทองถนกนยมปลกกนในน� หลงจ�กทเกบเกยวข�วเสรจแลว ถวเขยว เปนพชตระกลถว ทใหเมลดทมเปลอกสเขยว แต เน�อเมลดสเหลอง ถวเขยวเปนพชทมอ�ยส �น หรอวงจรชวตของถวเขยวมนส �น จงใชนำ��นอยกว�พชไรอนหล�ยชนด และงอกไดเรว ส�ม�รถใชในระบบปลกพช เชน ทดแทนข�วน�ปรง ปลกกอนข�วโพดในพ�นทประสพภยแลง ใชปลกกอนหรอหลงก�รทำ�น�หรอทำ�ไร เพอตดวงจรก�รระบ�ดของศตรพช ชวย บำ�รงรกษ�คว�มอดมสมบรณของดน ตรงไนโตรเจนไดด ส�ม�รถใชเปนปยพชสด ใหปรม�ณไนโตรเจนสง ถวเขยวใชเปนวตถดบ ในก�รผลตแปงวนเสน เพ�ะถวงอก และประกอบอ�ห�รอนๆ ถวเขยวมสองชนด ไดแก ถวเขยวผวมน และถวเขยวผวดำ�สรรพคณ รสหว�น ชวยขบรอน ถอนพษ ขบของเหลวในร�งก�ย บำ�รงส�ยต� เจรญอ�ห�ร ลดคว�มดนโลหต มประโยชนตอลำ�คอและผวหนง รกษ�อ�ก�รกระห�ยนำ�� ไตอกเสบ หรอลำ�ไสอกเสบ ไขหวด ผนคน เบ�หว�น พษจ�กพชและส�รหน ชวยกระตนประส�ท มแคลเซยม ฟอสฟอรส เหลก และแคโรทน ถวเขยวไดรบสมญ�ว� "ธญพชพทกษโลก" มกทำ�เปนเครองดมแกรอนในและแกพษในฤดรอน ผทร�งก�ยเยนไมควรกน ผทม�มและกระเพ�ะอ�ห�รออนแอ ถ�ยอจจ�ระบอยหรอทองเดนควรกนแตนอยค�รโบไฮเดรต ปรม�ณจะแตกต�งกนไปต�มชนดของถว เชน ถวเขยวมค�รโบไฮเดรตประม�ณ 60 % ขณะทถวเหลองม 30 %

ถวลสงมเพยง 13 % เปนตน ถวเมลดแหงทมค�รโบไฮเดรตในรปแปงม�ก จะถกนำ�ม�สกดแปงเพอใชประโยชน นอกจ�กแปงแลวในถวยงมค�รโบไฮเดรตในรปของนำ��ต�ลโอลโกแซคค�ไรด (oligosaccharides) ทเรยกว� แรฟฟโนส (raffinose) และ สต�รชโอส (starchyose) ซงนำ��ต�ลท�งสองชนดน�ร�งก�ยมนษยไมส�ม�รถยอยได แตจลนทรยในท�งเดนอ�ห�รบ�งชนดใชได ทำ�ใหเกดก�รหมกและเกดก�ซม�กในท�งเดนอ�ห�ร โปรตน ถวเมลดแหงเปนแหลงโปรตนจ�กพชทสำ�คญ ผเปนมงสวรตส�ม�รถบรโภค ถวเมลดแหงและผลตภณฑจ�กถวเมลดแหงทดแทนเน�อสตว ถวเมลดแหงมโปรตน ประม�ณ 20 - 40 % เชน ถวเหลองมโปรตนประม�ณ 34 % ถวลสงม 28% เปนตน ไขมน ถวเมลดแหงสวนใหญมไขมนนอย ประม�ณ 1 - 2 % ยกเวนถวเหลอง มไขมน 20 % และถวลสง ซงมสงถง 50 % จงส�ม�รถสกดนำ��มนพชเพอใชประกอบอ�ห�รได กรดไขมนทเปนองคประกอบของไขมนในถวมคณค�ท�งโภชน�ก�รดกว�ไขมนสตว เนองจ�กมกรดไขมนไมอมตวม�ก และมกรดไขมนจำ�เปน คอ กรดลโนเลอก (linoleic acid) และ กรดลโนเลนก (linolenic acid) ดวย นอกจ�กน�นก�รไมมโคเลสเตอรอล (cholesterol) ทำ�ใหนำ��มนถว เชน นำ��มนถวเหลอง เปนนำ��มนทเหม�ะสำ�หรบผบรโภคทมภ�วะไขมนสงในเลอดวตามน ถวเมลดแหงเปนแหลงทดของวต�มนทละล�ยนำ�� (water-soluble vitamins) ไดแก วต�มนบหนง วต�มนบสอง ไนอะซน และกรดโฟลก แตถวไมมวต�มนบสบสอง ผทกน

อ�ห�รมงสวรตอ�จมปญห�ก�รข�ดวต�มนน�ได นอกจ�กน�นก�รประกอบอ�ห�รจ�กถวมกตองผ�นก�รแชนำ��หรอก�รหงตมน�นและถ�มก�รท�งนำ��ไป จะทำ�ใหสญเสยวต�มนทมประโยชนไปม�ก เกลอแร ถวเมลดแหงเปนแหลงของเกลอแรหล�ยชนด เชน แคลเซยม ฟอสฟอรส ปอแสเซยม แมกนเซยม สงกะส ฯลฯ แตกระบวนก�รหงตมหรอแปรรปมกทำ�ใหมก�รสญเสยเกลอแรไดม�ก โดยเฉพ�ะถ�มก�รท�งนำ��ทใชในก�รหงตมไป

นอกจ�กส�รอ�ห�รแลวในถวยงมส�รทมประโยชนอนๆ เชน แทนนน (tannin) ส�รประกอบโพลฟนอล (polyphenols) ซงชวยจบอนมลอสระทเกดข�นในร�งก�ย ส�รประกอบในกลมของเอสโตรเจนจ�กพช (phytoestrogens) มคณสมบตคล�ยฮอรโมนสเพศหญงชวยลดก�รเกดโรคกระดกพรน (osteoporosis) ซงในปจจบนจดส�รต�งๆเหล�น�เปนไฟโตเคมคอล และมก�รรณรงคใหบรโภคถวเมลดแหงหรอผลตภณฑจ�กถวเมลดแหงกนม�กข�น ผลตภณฑจ�กถว เมลดแหงส�ม�รถนำ�ม�บรโภคไดในหล�ยรปแบบนยามศพทเฉพาะ

การแชนำ)า (soaking)

หม�ยถง ก�รแชในนำ��เยนหรอนำ��รอนกอนนำ�ไปหงตมมคว�มสำ�คญ เพร�ะชวยให เยอหมเมลดถวนมและถวสกไดง�ยข�น ลดเวล�และเช�อเพลงทใชในก�รทำ�ใหถวสกไดม�ก ระยะเวล�ก�รแชข�นกบชนดของถว คว�มเก�ใหมของถว โดยปกตมกแชค�งคน (6 - 18 ชวโมง) หรอถ�ใชนำ��รอนกใชเวล�ลดลงได ก�รแชน�นและท�งนำ��ทใชแชไปจะ ทำ�ใหสญเสยส�รอ�ห�รต�ง ๆ ทละล�ย

นำ�� เชน นำ��ต�ล วต�มน เกลอแร จงควรนำ�นำ�� ทแชถวม�บรโภคดวย

การงอก (sprouting หรอ germination)

หม�ยถง ภ�ยหลงจ�กแชนำ��เมลดถวใหนมแลว ถ�เกบในททมคว�มช�นม�กและอณหภมพอเหม�ะ ถวจะงอก ภ�ยในเมลดจะมก�รเปลยนแปลงส�รอ�ห�รต�งๆทเกบสะสมไว เชน ก�รสล�ยแปง โปรตน ไขมน ฯลฯ และมก�รสงเคร�ะหวต�มนหล�ยชนดเพมข�น เชน วต�มนซ ไรโบเฟลวน วต�มนบหนง วต�มนอ กรดแพนโทธนก ดงน�นก�รบรโภคถวงอกจ�กถวเขยวหรอถวงอกหวโตจ�กถวเหลอง จะไดรบส�รอ�ห�รต�ง ๆ คล�ยก�รบรโภคผก

บทท 3วธและข)นตอนการดำาเนนการ

วสดและอปกรณ 1.เมลดถวเขยวทมคณภ�พด 2. ภ�ชนะผวเรยบทรงสงตรง ถงพล�สตกหรอกะละมงพล�สตก ใชตะปหรอเหลก แหลมเผ�ไฟ เจ�ะรระบ�ยนำ��ใหมขน�ดเลก กว�เมลดถวเขยวทกนภ�ชนะประม�ณ 20-25 ร เพอระบ�ยนำ��3. ถงพล�สตกสดำ� (สำ�หรบหมปดแสง) 4. กระสอบป�น หรอผ�ขนหนผนเลก

5. อปกรณอน ๆ เชน ถงแชเมลด ขนนำ�� ฝกบวหรอส�ยย�ง 6. นำ��สะอ�ด เชน นำ��ประป� หรอนำ��บ�ด�ลทพกไวใหตกตะกอนและ เยน 7. สถ�นทเพ�ะควรเปนทรมและเยน

วธการเพาะ             1. เตรยมวสดสำ�หรบเพ�ะ ไดแก ถงพล�สตก เจ�ะรระบ�ยนำ��ประม�ณ 20-25 ร ตะแกรง พล�สตก / กระสอบป�น / ผ�ใบหรอผ�พล�สตกสเขมสำ�หรบปดทบไมใหแสงเข�            2. นำ�เมลดถวเขยวคดเลอกเอ�แต เมลดทสมบรณ แลวล�งดวยนำ�� ทำ�คว�มสะอ�ด เทนำ�� ท�งประม�ณ 2-3 คร�ง จนกระทงหมดแปง จงนำ�เมลด แชนำ��อนประม�ณ 6 - 8 ชวโมง ( นำ��อน คอนำ�� เดอด 1 สวน และนำ��ธรรมด� 3 สวน ) 3. หลงจ�กก�รแชนำ��อนน�น 6-8 ชวโมงแลว นำ�เมลดม�ล�งนำ��ใหสะอ�ดอกคร�ง           4. โรยเมลดลงบนตะแกรงพล�สตก ทมกระสอบป�นรองไวล�งสดใน ถง ทเจ�ะร ระบ�ยนำ�� เกลยบ�งๆ ใหเมลดถวกระจ�ยเสมอเท� ๆ กน             5. ใชกระสอบป�นทบข�งบน             6. รดนำ��ใหชม             7. ปดทบดวยผ�ใบ หรอผ�พล�สตกสทบกนแสงเปนช�นสดท�ย (เปดผ�คลมแลวรดนำ��

ใหชมวนละ 3 คร�ง (เช� เทยง เยน)             8. ครบ 3 วน (รดนำ��ครบ 7 คร�ง) ถวงอกจะโตไดขน�ด เปดผ�คลมออก ยกข�นจ�กถง ท�งตะแกรง            9. ใชมดตดถวงอกบนตะแกรง ใสลงในกะละมงใสนำ��สะอ�ด ชอนเปลอกถวเขยวออก (เกบไวทำ�ปยหมก) นำ�ข�นจ�กนำ��บรรจถง พรอมจำ�หน�ย (กโลกรมละ 20 บ�ท โดยถว เขยว 1 กโลกรม จะไดถวงอก 5 กโลกรม)

ข)นตอนการดำาเนนการ1. ศกษ� คนคว� ห�ขอมลจ�กอนเทอรเนต หนงสอเสนท�งเศรษฐ2. เชญวทย�กรผรจ�กชมชน ส�ธต ทดลองทำ� และขอคำ�แนะนำ�3. วเคร�ะหท�งเลอก สร�งท�งเลอกห�จดเดน จดดอยของโครงง�น ปฏบตง�น ต�มข�นตอน ประเมนผลเปนระยะ ปรบปรงง�นใหเปนทพงพอใจ4. นำ�ผลผลตสนบสนนโครงก�รอ�ห�รกล�งวนและจำ�หน�ยร�นสหกรณโรงเรยน5. คณะผจดทำ�โครงง�นรวมกนทำ�ง�นและรวบรวมผลง�น เพอร�ยง�นโครงง�น เปนรปเลม

ระยะเวลาดำาเนนการ

1 ปก�รศกษ� พฤษภ�คม 2552 ถง มน�คม 2553

บทท 4อภปรายผล

ผลก�รวจยตวอย�งของกระทรวงส�ธ�รณสข ไดสำ�รวจโดยใชส�รตรวจสอบอ�ห�รต�มทองตล�ด พบว� มส�รเคม ทตกค�งในถวงอกม�กทสด เพร�ะถวงอกเปนพช ทดดซบส�รพษไดดกว�พชชนดอน สวนใหญตรงบรเวณร�กจะพบส�ร ฟอกข�วม�กทสด เนองจ�กธรรมช�ตของถวงอกร�กจะดำ� เกษตรกรจงมกใชส�รฟอกข�ว เพอทำ�ใหถวงอกข�วดน�รบประท�น                      คณะผจดทำ�โครงง�น จงไดนำ�วธก�รเพ�ะถวงอกปลอดส�ร นนคอ "วธก�รเพ�ะถวงอกตดร�ก" ม�ทดลอง

เพ�ะและเผยแพรสชมชน โดยเนนเรอง คว�มสะอ�ด ปลอดภย ไรส�รพษ โดยพบว�               ตารางเปรยบเทยบความแตกตางของถวงอกไรสารตดรากและ

ถวงอกตามทองตลาด

ถวงอกไรสารตดราก ถวงอกทวไป

1. ลำ�ต นต �งตรงสม ำ� เสมอ แขงแรง ใหมสด ร�กย�ว (ต ดร�กก อนจำ�หน�ย)

1. ลำ�ตนอวบอมหวเลกร�กส�นเพร�ะ ใชฮอรโมนเรงใหโตเรว

2. เกบไวไดน�น 5 -7 วนโดยไมมกลน และยงคงสภ�พเดม

2. เก บไวน�นมคว�มแขงกระด�งและ เมอเน�เสยจะมกลนของส�รทตกค�งอย

3. ไมตองเสยเวล�เดดร�กท�งกอนนำ�ไป ปรงอ�ห�ร เพร�ะไดมก�รตดร�กท�งแลว ดสวยง�มไมรงรง

3. ตองเสยเวล�เดดร�กทรงรงท�งกอน นำ�ไปประกอบอ�ห�รเพอคว�มสวยง�ม และคว�มเรยบรอย

4. มคณค�ท�งโภชน�ก�รสง 4. มส�รพษตกค�งสง5. ร�ค�กโลกรมละ 20 - 25 บ�ท

5. ร�ค�กโลกรมละ 8 -10 บ�ท

 

บทท 5สรปผลการศกษา

จ�กก�รทำ�โครงง�นก�รอ�ชพและเทคโนโลย ทเนนกระบวนก�ร ส�ม�รถสรปผล ไดดงน�

1. ไดผลผลตถวงอกทมสไมข�วจด เพร�ะไมมส�รฟอกข�ว ใหมสด รสช�ตหว�น มน กรอบไมเปนอนตร�ยตอสขภ�พ2. ไดรบคว�มรเกยวกบส�รอ�ห�รและสรรพคณทมอยในถวงอก และส�ม�รถ แนะนำ�หรอเผยแผคว�มรใหผอนได3. ไดเรยนรโดยก�รปฏบตจรงก�รเพ�ะถวงอกและนำ�ไปขย�ยผลตอ ในก�รอธบ�ย ข�นตอนวธก�รเพ�ะถวงอกใหครอบครวหรอชมชนได 4. ไดเรยนรระบบก�รทำ�ง�นเปนกลม ก�รรบผดชอบตอ

หน�ทท�งผนำ�และผต�ม5. ไดรบคว�มเกยวกบก�รทำ�บญชรบจ�ยตนทน กำ�ไร –

คว�มคมค�ในก�ร ลงทน

จ�กโครงง�นเรอง เพ�ะถวงอกปลอดภย ไรร�ก ทำ�ใหผศกษ�ไดรบประสบก�รณ มคว�มรคว�มเข�ใจ และเปนแบบอย�งทดส�ม�รถนำ�ไปบรณ�ก�รใชในชวตประจำ�วน มร�ยไดระหว�งเรยน พอทจะใหครอบครวพงตนเองใหไดอย�งยงยน

ต�มหลกปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. นำ�ธญพชถวเขยวม�แปรรปเปนถวงอก ปลอดภยไรส�รใหมมลค�สงข�น

2. นำ�ผลผลตถวงอกทปลอดภยไรส�รตกค�งไปสนบสนนโครงก�รอ�ห�รกล�งวน ในโรงเรยน

3. นกเรยนมร�ยไดระหว�งเรยนหรอห�ร�ยได เสรมใหกบครอบครวได

ขอเสนอแนะ

1.ถ�จะใชนำ��ประป�รด ควรห�ทพกนำ��ไว ประม�ณ 7 วน เพร�ะมส�รคลอรน 2. ถ�ตองก�รใหตนถวงอกอวบอวน ใหใช ถงบรรจนำ��หรอทร�ย หนกประม�ณ 2 - 3 กโลกรมถวงทบช�นบนสดในคนท 2 และ 3

3. เมอถวงอกสะเดดนำ��แลว ควรรบบรรจลงถงพล�สตกเพอไมใหถวงอก โดนอ�ก�ศน�นและอ�จมมสคลำ��ไมน�รบประท�น

เอกสารอางอง

www.gold foods.comwww.ladythai.co.ccwww.swu.ac.th

ภาคผนวก

"ถวงอก" เปนผลตผลม�จ�กธญพช “ถวเขยว ” ใชเวล�เพ�ะ และโตเตมทแค เพยง 2-3 วน กส�ม�รถนำ�ไปข�ยได  ซงปจจบนคนไทยนยมบรโภคถวงอกกนม�ก จ�กคว�มตองก�รของตล�ดทมคอนข�งสง ทำ�ใหผผลต มก�รใชส�รเคมจำ�พวก ส�รเรง ส�รอวน ส�รฟอกข�ว (โซเดยม ไฮโดรซลไฟต) ส�รคงคว�มสด(ฟอรม�ลน) ซงส�รเหล�น�

บทคดยอ

กระทรวง ส�ธ�รณสข ไมอนญ�ตใหใชผสมในอ�ห�ร เพร�ะลวนเปนส�รทมพษ ตอร�งก�ยสง ห�กรบประท�นเข�ไป อ�จมผลตอระบบท�งเดนอ�ห�ร ระบบห�ยใจ ระบบประส�ท และอ�จจะทำ�ใหเสยชวตได ดงน�น คณะผจดทำ�โครงง�น จงไดศกษ�คนคว� ห�ขอมลจ�กแหลงเรยนรไดนำ�วธก�รเพ�ะถวงอกปลอดส�ร นนคอ"วธก�รเพ�ะถวงอกตดร�ก"ม�เพ�ะเพอวตถประสงคในก�รบรโภคโดยนำ�ผลผลตสนบสนนโครงก�รอ�ห�รกล�งวนโรงเรยนบ�นหนองนำ��เคม โดยเนนเรอง"สะอ�ด ปลอดภย ไรส�รพษ  ตลอดจนเปนก�รสงเสรมก�รแปรรปผลตผลท�งก�รเกษตรใหมมลค�สงข�น ทำ�ใหเกดทกษะจ�กก�รปฏบตง�นส�ม�รถมร�ยไดกบตนเองและครอบครว

จ�กก�รปฏบตโครงง�นพบว� ถวงอกทเพ�ะไดม ลำ�ตน ต�งตรงสมำ�เสมอ แขงแรง ร�กย�ว (ตดร�กกอนจำ�หน�ย)เกบไวไดน�น 5 -7 วนโดยไมมกลน และยงคงสภ�พเดมไมตองเสยเวล�เดดร�กท�งกอนนำ�ไปปรงอ�ห�ร เพร�ะไดมก�ร ตดร�กท�งแลว มคณค�ท�งโภชน�ก�รสง รสช�ตหว�น มน กรอบต�มธรรมช�ต และปลอดภยตอสขภ�พ

1. ศกษ� คนคว� ห�ขอมลจ�กอนเทอรเนต หนงสอ

เสนท�งเศรษฐ2. เชญวทย�กรผร ส�ธต ทดลองทำ� และขอคำ�แนะนำ�3. วเคร�ะหท�งเลอก สร�งท�งเลอกห�จดเดน จดดอย ของโครงง�น ปฏบตง�นต�มข�นตอน ประเมนผลเปนระยะ ปรบปรงง�นใหเปนทพงพอใจ4. นำ�ผลผลตสนบสนนโครงก�รอ�ห�รกล�งวนและจำ�หน�ย ในระบบสหกรณโรงเรยน5. คณะผจดทำ�โครงง�นรวมกนทำ�ง�นและรวบรวมผลง�น เพอร�ยง�นโครงง�นเปนรปเลม

ระยะเวลาดำาเนนการ

1 ปก�รศกษ� พฤษภ�คม 2552 ถง มน�คม 2553

วสดและอปกรณ

1. เมลดถวเขยวทมคณภ�พด 2. ภ�ชนะผวเรยบทรงสงตรง ถงพล�สตกหรอกะละมงพล�สตก ใชตะปหรอเหลกแหลมเผ�ไฟ เจ�ะรระบ�ยนำ��ใหมขน�ด เลกกว�เมลดถวเขยวทกนภ�ชนะประม�ณ 20-25 ร 3. ถงพล�สตกสดำ� (สำ�หรบหมปดแสง) 4. กระสอบป�น หรอผ�ขนหนผนเลก 5. อปกรณอน ๆ เชน ถงแชเมลด ขนนำ�� ฝกบวหรอส�ยย�ง 6. นำ��สะอ�ด เชน นำ��ประป� หรอนำ��บ�ด�ลทพกไวให ตกตะกอนและ กลนคลอรนหมด7. สถ�นทเพ�ะควรเปนทรมและเยน

วธการเพาะ         1. เตรยมวสดสำ�หรบเพ�ะ ไดแก ถงพล�สตก เจ�ะรระบ�ยนำ�� ประม�ณ 20-25 ร ตะแกรงพล�สตก กระสอบ ผ�ใบหรอ ผ�พล�สตกสเขมสำ�หรบปดทบไมใหแสงเข�2. นำ�เมลดถวเขยวคดเลอกเอ�แต เมลดทสมบรณ แลวล�ง ดวยนำ��ทำ�คว�มสะอ�ด เทนำ��ท�งประม�ณ 2-3 คร�ง จนกระทงหมดแปง จงนำ�เมลด แชนำ��อนประม�ณ 6-8 ชวโมง(นำ��อนคอนำ��เดอด 1 สวนและนำ��ธรรมด� 3 สวน) 3. หลงจ�กก�รแชนำ��อนน�น 6-8 ชวโมงแลว นำ�เมลด ม�ล�งนำ��ใหสะอ�ดอกคร�ง 4. โรยเมลดลงบนตะแกรงพล�สตก ทมกระสอบป�นรองไว ล�งสดในถงทเจ�ะรระบ�ยนำ�� เกลยบ�งๆ ใหเสมอ 5. ใชกระสอบป�นทบข�งบน 6. รดนำ��ใหชม 7. ปดทบดวยผ�ใบหรอผ�พล�สตกสทบกนแสงเปนช�นสดท�ย

(เปดผ�คลมแลวรดนำ��ใหชมวนละ 3 คร�ง (เช� เทยง เยน) 8. ครบ 3 วน (รดนำ��ครบ 7 คร�ง) ถวงอกจะโตไดขน�ด

เปดผ�คลมออก ยกข�นจ�กถงท�งตะแกรง   9. ใชมดตดถวงอกบนตะแกรง ใสลงในกะละมง ใสนำ��สะอ�ด ชอนเปลอกถวเขยวออก (เกบไวทำ�ปยหมก) นำ�ข�นจ�กนำ��บรรจถงพรอมจำ�หน�ย (กโลกรมละ 20 บ�ท โดยถวเขยว 1 กโลกรม จะไดถวงอก 5 กโลกรม)

ตารางเปรยบเทยบความแตกตางของถวงอกไรสารกบถวงอกทวไป

ถวงอกไรสารตดราก ถวงอกทวไป

1. ลำ�ตนต�งตรงสมำ�เสมอ แขงแรง ใหม สดร�กย�ว (ตดร�กกอนจำ�หน�ย)

1. ลำ�ตนอวบอมหวเลกร�กส�นเพร�ะ ใชฮอรโมนเรงใหโตเรว

2. เกบไวไดน�น 5 -7 วนโดยไมมกลน และยงคงสภ�พเดม

2. เกบไวน�นมคว�มแขงกระด�งและ เมอเน�เสยจะมกลนของส�รทตกค�งอย

3. ไมตองเสยเวล�เดดร�กท�งกอนนำ�ไป ปรงอ�ห�รเพร�ะไดมก�รตดร�กท�ง แลวดสวยง�มไมรงรง

3. ตองเสยเวล�เดดร�กทรงรงท�งกอน นำ�ไปประกอบอ�ห�รเพอคว�มสวยง�ม และคว�มเรยบรอย

4. มคณค�ท�งโภชน�ก�รสง

4. มส�รพษตกค�งสง

5. ร�ค�กโลกรมละ 20 - 25 บ�ท 5. ร�ค�กโลกรมละ 8 -10 บ�ท

หมายเหต ตรวจสอบโดยใชสารตรวจสอบสงปนเป) อนในอาหารทสถานอนามย

จำาปาแจกให

 

     

จ�กก�รทำ�โครงง�นก�รอ�ชพและเทคโนโลย ทเนนกระบวนก�ร ส�ม�รถสรปผลไดดงน�

1. ไดผลผลตถวงอกทมสไมข�วจด เพร�ะไมมส�รฟอกข�ว ใหมสด รสช�ตหว�นกรอบไมเปนอนตร�ยตอสขภ�พ

2. ไดรบคว�มรเกยวกบส�รอ�ห�รและสรรพคณทมอยในถวงอก และส�ม�รถแนะนำ�หรอเผยแผคว�มรใหผอนได

3. ไดเรยนรโดยก�รปฏบตจรงก�รเพ�ะถวงอกและนำ�ไปขย�ยผลตอ ในก�รอธบ�ยข�นตอนวธก�รเพ�ะถวงอกใหครอบครวหรอชมชนได

4. ไดเรยนรระบบก�รทำ�ง�นเปนกลม ก�รรบผดชอบตอหน�ทท�งผนำ�และผต�ม

5. ไดรบคว�มเกยวกบก�รทำ�บญชก�รรบ – จ�ย ก�รคดตนทน – กำ�ไร คว�มคมค�ในก�รลงทน

จ�กโครงง�นเรอง เพ�ะถวงอกปลอดภยไรร�กทำ�ใหผศกษ�ไดรบประสบก�รณ มคว�มรคว�มเข�ใจ ส�ม�รถนำ�ไปบรณ�ก�รใชในชวตประจำ�วน มร�ยไดระหว�งเรยนเพอทจะใหครอบครวส�ม�รถพงตนเองใหไดอย�งยงยน

1. นำ�ธญพชถวเขยวม�แปรรปเปนถวงอก ปลอดภยไรส�รใหมมลค�สงข�น2. นำ�ผลผลตถวงอกทปลอดภยไรส�รตกค�ง ไปสนบสนนโครงก�รอ�ห�รกล�งวนใน โรงเรยน 3. นกเรยนมร�ยไดระหว�งเรยนหรอห�ร�ยได เสรมใหกบครอบครวได

1. ถ�จะใชนำ��ประป�รด ควรห�ทพกนำ��ไว ประม�ณ 7 วน เพร�ะมส�รคลอรน 2. ถ�ตองก�รใหตนถวงอกอวบอวน ใหใช ถงบรรจนำ�� หนกประม�ณ 2-3 กโลกรม ถวงทบช�นบนสดในคนท 2 และ 3

3. เมอถวงอกสะเดดนำ��แลว ควรรบบรรจ ลงถงพล�สตกเพอไมใหถวงอกมสคลำ��

คณะผจดทำา

1. เดกหญงสทธดา บญนาม ช)นป.5

2. เดกหญงชตกาญจน เวยงสงค ช)นป.4

3. เดกชายณฐพล ขาวสแดง ช)น

ป.4

คณครทปรกษา

1. ครประไพร หล�บญม�2. ครสภ�ภรณ โพธบ�ย

อำานวยการโดย

น�ยพรเทพ ศรภธรผอำ�นวยก�ร

โรงเรยนบ�นหนองนำ��เคม