Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De...

20
577 - De paschae questione. igitur sub Commodi principatu in prouintiis Asiae: Be, f.49 . - De paschali racione, quot dies debemus pascha celebrare, id est: R, f.l80 V . - De paschali ratione: Be, f.44 v . - De paschali ratione. quod dies debemus pascha: G, f.!57 r . Aquest text, en la versió que és al ms. de Monte Cassino 3, està publicat al Florilegium Casinense, p.85 (Bibliotheca Casinen- sis. I, 1873). - De racione festi paschalis: O.D., f.49 r . - De ratione paschae. quantos dies ante pridiem idus: K, f.58 r . - De terminis inuenire cum istís regularibus, adde concurrentes: O.D., f.2'1 . - De terminis paschalibus quando in mense martio aut in aprili: Ba, f.41 .

Transcript of Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De...

Page 1: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

577

- De paschae questione. igitur sub Commodi

principatu in prouintiis Asiae: Be, f.49 .

- De paschali racione, quot dies debemus pascha

celebrare, id est: R, f.l80V.

- De paschali ratione: Be, f.44v.

- De paschali ratione. quod dies debemus pascha:

G, f.!57r.

Aquest text, en la versió que és

al ms. de Monte Cassino 3, està publicat al

Florilegium Casinense, p.85 (Bibliotheca Casinen-

sis. I, 1873).

- De racione festi paschalis: O.D., f.49r.

- De ratione paschae. quantos dies ante pridiem

idus: K, f.58r.

- De terminis inuenire cum istís regularibus,

adde concurrentes: O.D., f.2'1 .

- De terminis paschalibus quando in mense martio

aut in aprili: Ba, f.41 .

Page 2: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

578

- De terminis, qui sunt termini presentis anni?vG, f.!71v.

- De termino paschale: M, f.21v.

- De termino paschali quo die mensis sit: Ba,

f.41V.

- Est etiam ratio qualiter terminus paschalis

inuenire possit: R, f.!79r.

- Est etiam ratio qualiter terminus paschalis:

Be, f.46r.

- In domini nomen, incipit ratio paschalis

et ceterorum CCCXVIII episcopi qui: M, f.64r.

- Incipit iterum de pascha: K, f.!91v.

- Initium quadragesime inuendum: Be, f.36 .

r- ítem ad pentecostem inueniendum: M, f.21 .

- ítem alia obseruatio initii de p.aschali et de

rogatione: R, f.!92r.

Page 3: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

579

- Item aliam. Christianorum uero pascha ab

vXI kalendis aprilis usque: M, f.9 .

- Item aliud argumentum de initio quadragesimi

vet de pascha: Ba, f.46 .

- Item aliud argumentum de terminis paschalibus

et de prima luna: Ba, f.43v.

- Item aliud argumentum detur paschalis et

vde luna primi mensis: R, f.190 .

- Item de initio et de pascha et de rogationes

R- f.!92r.

- Item in librum de pasche questione. igitur

sub Commodi principatu: L', f.23r.

- Lectiones ad términos inueniendos: G, f.171v

- Paschalis festi rationem quam multarum diu

vfrequenter: Ber, f.78 .

- Pasche iuxta iuris domini ordinem : O.D.,

f.85V.

Page 4: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

580

- Qua die mensis terminis paschalis: K, f.62 .

- Quid inter ázima et pascha distat: R, f.6V.

Es tracta del cap. LXIII del DTK

de Beda, Quid inter pascha et azyma distet

(pp.285-286 del Bedae Opera de Jones).

- Quo tempore sit pascha celebranda: R,f.6 .

- Racio de ordine pasche actum apud Cesarihae:

L', f.24r.

- Ratio de ordine paschae actum apud Caesarie:

Be, f.51v.

- Ratio qualiter secundum Latinos uel Grecos

vargumenta paschalia: M, f.8 .

- Si uere mense aprilio pascha celebramus:

R, f.!98r.

- Si uis scire obseruationem términos quadragesi-

rmalis et rogatialis: K, f.68 .

- Si uis scire unde istas lecciones uel etiam

Page 5: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

581

terminaciones acceperis exordium: O.D., f.24r.

- Términos paschales: K, f.62r.

- De pestilentia: Be, f.29v.

Thorndyke-Kibre identifiquen un incipit

De pestilentia guerra submersione atque terre motu..

amb un text de Guilelmus Porochius titulat precisa-

ment De pestilentia, editat a Archiv für Geschichte

der Medizin (Sudhoffs Archiv für Geschichte der

Medizin),XVI, 104.

•£*- De plagis mundi: Be, f.25 .

Pseudo Beda. Cf. 1'inc. De XII signa.

- De ponderibus*.

- Capitula XXIIII de ponderibus. ponderum CCC

mensurarum: K, f.215 .

- De mensuris ac ponderibus. mensura est iuxta

Isidorum: R, f,183V.

Thorndyke-Kibre indiquen que aquest

text es troba també als mss. de München 210,

s.IX, f.!27r; id. 14836, s.XI, ff.!39r-144

i Erfurt, Wissenschaftliche Bibliothek, Ampio-

Page 6: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

582

nian Collection, Q 361, s.XIV, f.87.

- De ponderibus. pondus dictum est: O.B., f,138r,

Indica Jones, a EHR, p.218, que aquest

text no està publicat.

- De XIIII luna paschale*.

- Accensiones lune XIIII : Be, f.63 .

- Ad inueniendam quartam decimam lunam paschae.

est etiam ratio: G, f.156 .

- Argumentum ad inueniendam XIIII lunam pascha-

le: Be, f.46r.

- Argumentum ad inueniendam XIIII lunam: G,

f.38V.

- Argumentum ad inueniendam quartam decimam

rlunam paschae: G, f.166 .

- Argumentum ad inueniendas XIIII lunas pascha-

les: R, f.!79r.

Page 7: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

583

- Cur XIIII luna paschalis intra XII kalendis

mai in quibusdam locis euenire non potest:

R, f.205r.

- De luna XIIIIa paschale: M, f.!05r.

- De XIIII luna paschale. si uis scire quibus

annis nonidecimi circuli: M. f.29 .

- Incipit calculatio quomodo reperire possis

quota feria singulis annis XIIII luna paschalis;

O.B., f.96r.

- Incipit calculatio quomodo reperire possit

quota fuerit singulis annis XIIII luna pascha-

lis: C, f.74r.

- Incipit calculatio quomodo reperire possit

quota fuerit singulis annis: C, f.l!0r.

- Incipit calculatio quomodo reperiri passunto

quodta feria singulis annis XIIII luna; R,

f.179V.

- Incipit calculatio quomodo repperiri possit

quota feria I singulis annis XIIII luna: O.B.,

Page 8: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

584

f.82r.

- Incipit calculatio quomodo repperiri possit

quota feria singulis annis VIII luna: Be, f. 43 ,

- Incipit calculatio quomodo repperiri potest

quota feria singularis anni XIIII luna pascha-

lis: O.D., f.76v.

- Incipit calculatio quomodo repperiri quota

feria singulis annis: G, f.156 .

El primer a publicar aquest argument,

com a pseudo-argument de Dionís, és Jan, a

Historia cycli, pp.90-92, amb el neXIV, a partir

dels mss. Rhemensis 298, O.D., i Cotton Tiber

E 4. Està reimprès a la PL, LXVII, 453 ss. També

es troba a la PL, CXXIX, 1273-1372, formant

part del Líber de computo, publicat a partir

de la transcripció que Muratori va fer del

ms. M.

Jones, a EHR, p.215, indica que l'ar-

gument és, a més, als mss. Rouen 26, s.IX,

f.!56r;- Roma, Vallicelli E 26, s.IX, ff.72V-

74r; Paris, Bibl. Nat., nal 1615, s.IX, f.!87r;

Vaticà, Pal. Lat., 1448, s.IX, ff.73V-74r.

Page 9: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

585

Naturalment, també Krusch 2 té una

edició d'aquest argument XIV de Dionís, a partir

dels mss. citats a la p. 68 de l'edició.

Jones, a Bedae Pseudepigrapha, p.43

i 104-106, torna a tocar el tema per deixar

clar que la redacció d'aquest text cal situar-

la després de Dionís, però abans de Beda. Allò,

però, que més ens interessa en aquest cas de

Jones, és que en un dels apèndixs del seu llibre,

ofereix una edició d'aquest text, amb un inc. Quo-

ta feria singulis annis, a partir dels mss.

C= PL, XC, 605-606 (extret del ms. Kb'ln, Dombibl.

103, s.IX); L= Roma, Vallicelli E 26, s.IX,

Lyons, ff.72V-74r i P= PL, CI, 999-1000 (extret

del ms.Vaticà, Pal. Lat. 1449, s.IX, Mainz ?

Cal dir que Jones no té per a res en compte

tots els mss. que nosaltres hem citat en els

incipit anteriors, a pesar que s'ha de suposar

que en coneix perfectament l'existència.

Thorndyke-Kibre indiquen també un

parell més de mss. que contenen el text: Karls-

ruhe, 167, a.836-848, f.6; St.Gal , 397, s.IX,

ff.94-110 (uid. Zinner, Verzeichniss, 12098-

99); St.Gal , 184, ss.X-XI, ff.210-211 (uid. Zinner,

Verzeichniss, 12101).

Page 10: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

586

- Item de natiuitate lune. quaerenda est natiui-

tas lunam XIIII: M, f.9r.

- Item de XIIII luna paschale quota feria sit:

M, f.29r.

- Quaerenda est natiuitas lunae XIIII pascalis

ab VIII: O.D., f.62r.

m 3- Quaerenda est natiuitas lunae XIIII paschalis

ab VIII: C, f.75r.

Aquest és un dels argumenta habituals

en els mss. de còmput antics (cf. Jones, Bedae

Pseudepigrapha, p.83): Paris, Bibl. Nat., nal,

1615, ff.168r-169r; id., lat., 5239, f.99r;

id., lat., 2341, f.2v; Vaticà, Pal. Lat,, 834,

f.40V; Reg. Lat., 123, f.100; München, 210,

ff.82V-83r; Rouen, 26, ff.!63r~V; London, Brit.

Mus., Harley, 3017, ff.118r-119r. Aquesta sèrie

de mss., més els que nosaltres aportem, podrien

indicar que el text fou escrit al segle vuitè

a Anglaterra i que d'aquí passa al Continent. Un

cop a França, fou "absorbit" dins d'altres

computi més amplis (Jones comenta aquest argument

dins del context general d'un computus titulat

Page 11: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

587

Cañones lunarium (PL, XC, 877-882). També está

imprès a la PL, CXXIX, 1284, a partir del ms. M,

- Qualiter Latini et Greci dissentiunt in XIIII

luna paschae: R, f.216 .

- XIIII luna primi mensis: K, f.62r.

- Si uis nosse quibus annis XVIIII circuli

marcio mense XIIII luna pascalis: O.D., f.74v

mi- Si uis nosse quibus annis XVIIII circuli

martii mense XIIII luna paschale: O.B., f.81A

mus- Si uis nosse quibus annis XVIIII circuli

vmartio mense: R, f.197 .

- Si uis nosse quibus annis XVIIII circuli

martius mensis XIIII luna paschalis: C, f.73V.

Publicat per primer cop per Jan,

a Historia cycli, p.85, com a argument VII

de Dionís, per a calcular la XIIII luna de

pasqua al mes de març, a partir deis mss. Rhemen-

sis 298, O.D. i Cotton Tiber E 4. Reimprès a

la PL, LXVII, 453 ss.

Editat en segon lloc per Krusch 2,

Page 12: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

588

p. 76. també com a argument VII de D.ionis, a

partir dels mss. citats a la p.68 de l'edició.

- Si uis scire diem VIII mane XIIII luna primi

mensis: K, f.62r.

- Si uis scire natiuitatem luna XIIII paschalevK, f.65v.

- Unde in calculatione luna XIIIIme: G, f.!68V.

- Unde in calculatione lunae XIIIlma: R, f.i85v.

- De positione et cursu planetarum. inter caelum

et terram certis discreta: R, f.208v.

Thorndyke-Kibre ens indiquen que es tracta

d'una part de 1'Astronomia d'Higini. Es troba també

al m s.. Montpéllier, Bibl. de l'École de la Medici-

ne, 234. s.IX, f.44v. Com a part d'un tractat més

ampli anomenat De planetis, es troba als mss.Vaticà,

Bibl. Apost., 643, s.IX, ff.65r-76V; Bern, Stadtbibl.,

347, s.X, ff.22-25 (42); Paris, Bibl. Nat., lat.

5239, s.X, f.38 "" , Bodleian Library, canonicus

latinus auct. class. 279, s.XI, f.32V; id., Bodley,

614, s.XII, ff.22r~V, id., Digby, 83, ff.32r-33V;

Page 13: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

589

München, 210, f.121 (a partir de Plini, Nat. Hist.,

II, 32-41, 83, 59-70); Bern, Stadtbibl., 265, ss.X-

XI, ff.56r-59; Viena, Nationalbibl., 12600, s,XIII,

ff.26V-30V.

Les mss. clàssiques latines de la Bibl. Vat.,

t.II, p.426, especifiquen més i ens indiquen clarament

que aquest text és l'anomenat Excerpta Eboracensia,

procedents de la Nat. Hist, de Plini el Vell, II,

paràgrafs, 12, 32, 34-36, 38-44.

- De presagiïs tempestatum: R, f.201v.

També en aquest cas Thorndyke-Kibre donen

informació: identifiquen el text com pertanyent

a Plini el Vell i remeten al Aristóteles Latlnus,

ed. Geo-Lacombe et alii, Cambridge Univ., Press,

1939-1955. Gràcies a una altra entrada podem concretar

que el text no és altra cosa que uns altres extrets

de la Història Natural de Plini (llibre XVIII, 78-

90), que es troben als mss. Viena, Nationalbibl.,

2436, s.XIV, ff.138F-139r; Vaticà, Palatí lat.,

1377, ff.!0r-llr (43). També és interessant i impor-

tant p er aquest text veure L.Thorndyke, History

of magical and experimental science, vol.Ill (1934),

273 i 708-714 (44). Aquest text tractat per Thorndyke

també es troba als mss. Brit. Mus., Sloane 2030,

Page 14: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

590

s.XIII, ff.l08v-110r i Cambridge Univ., Pembroke

College, 227, s.XIV-XV, ff.l80-182V (45).

- De principiïs quatuor temporum: M, f.42 .

- De quinqué circuios, primum circulum septemtriona-

vlem: C, f.70 .

- De regularibus*.

-Argumentum ad inueniendos regulares: Be, f.41

- Argumentum ad inueniendos regulares feriarum:

vBe, f.41 .

- Argumentum ad inueniendos regulares feriarum:

vR, f.195 .

-Argumentum de regularibus cicli decennouenalis:

G, f.!68V.

- Argumentum de regularibus cycli decennouennalis,

si uis inuenire unde principalitatis: R, f,186r.

- Argumentum inueniendi regulares minores in

martio: R, f.!86r.

Page 15: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

591

- De regularibus annos domini et ad indictione;

M, f.90r.

- Si uis scire quare VII regulares addes in

argumento: K, f.67 .

- Si uis scire unde procedunt regulares: R,

f.184V.

- Si uis seire unde procedunt regulares: O.D.,

f.20r.

Thorndyke-Kibre indiquen un altre

paral·lel a 1'inc. Argumentum de regularibus

cycli decennouenalis, al ms. Boulogne, 188,

s.XI.

- De reliquis sexte aetatis. haec de cursu praeteri-

ti: Be, f.!58r.

- De rogationibus*.

- Argumentum ad rogationes inueniendas: Ba,

f.45r.

- Argumentum ad rogationes inueniendas: Be,

f.36r.

Page 16: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

592

- De rogationes si in retro tamen minus quaesie-

ris a pridie nonarum: O.D., f.!9r.

- De terminis rogationum: R, f.193 .

- De terminis rogationum inueniendis: Ba, f.

45r.

- ítem ad rogationem inueniendum: M, f.21 .

- Si uis inuenire terminum rogationis: K, f.681

- De rubro mari: Be, f.30r.

Pseudo Beda. Cf. 1'inc. DE XII signa.

- De signis*.

- De causis quibus nomina acceperunt hoc est

XII signa: M, f.43r.

- De duodecim signis caeli quae currunt in

vzodiaco: M, f.42 .

- De XII signa, signa XII uel a causis annalibus

Be, f.26V

Page 17: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

593

- De XII signa stellarum. signa XII uel a cau-

sis annalibus: C, f.71r.

L * única cosa que ens indiquen Thorn-

dyke-Kibre és que aquest inc. està editat a

Jones, Bedae Pseudepigrapha, pp.102-103 procedent

del ms. Paris, Bibl. Nat., 2341, f.5v. El text,

com a mínim, també es troba al ms. de München

14567, s.XI, ff.28r-32V (46).

Jones, en efecte, parla del text

a Bedae Pseudepigrapha, p.30, per dir que es

tracta d'un text conegut a través de mss. de

Fleury o dels voltants: cita els mss.Bern,

,v417, ff.31v-32v; Paris, Bibl. Nat. 2341, f.5V;

Brit. Mus., Harley 3017, ff.71v-73v. Jones,

a les pp.102-103 del llibre en fa una transcripció

solament a partir del ms. de París i assenyala

per acabar, 1'estreta relació del text amb

el cap. XVII del De natura rerum de Beda.

- De magnitudine signorum et occasu et partibus:

Be, f.37r.

P- De zodiaco circulo: Be, f.26 .

Pseudo-Beda. Cf. 1'inc. De XII signa.

r*- Quod nomina signorum sit tenenda: R, f.8 .

Page 18: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

594

- Subtus terram firmantur signa sex: K, f . l49r .

- Versus de signis caelestibus ad boreae: R,

f .28V .

- De'signis meteorum significationes. martius arietis;

K, f.!44V.

- De sole*.

- Argumentum de cicló solari: R, f.25v.

- Argumentum de cursu sol per XII signa: M,

f.46r.

- Adcensus solis augmentum lucis et discensus:

G, f.!70r.

- Circulus Solaris: K, f.61v.

- Cyclus Solaris: O.D., f,18r.

- De ascensu solis et descensu: G, f.!69v.

- De ascensu solis et descensu per toturn annum:

M, f.47r.

Page 19: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

595

- De circuli sous: Be, f.25 .

Pseudo Beda. Cf. 1'inc. De XII signa.

- De condordia Solaris cursus et lunaris. no-

uem horis in luna pro quinqué: R, f.210 .

Aquest text també es troba al ms. del

Brit. Mus., Harley, 2506, s.X, f.51r (cf. Thorn-

dyke-Kibre).

- De cursu et magnitude solis: Be, f.27 .

Pseudo Beda. Cf. 1'inc. De XII signa.

- De cursu solem et lunam id est in quo signo

currit sol et in quo signo currit luna: M,

f.44r.

- De cursu solis per duodecim signa: M, f.56 .

- De cyclo solari et lunari per dígitos demons-

trandos: M, f.41r.

- De uariis nominibus solis per uarias linguasvM, f.48v.

- Hic solis et lunae cursus et quantum sit

tardior luna: K, f.83v.

Page 20: Estudis sobre el Computus Cottonianus - Dipòsit Digital de Documents de … · 2008-04-28 · - De paschae questione. igitur sub Commodi ... - De XIIII luna paschale*. - Accensiones

596

- Item argumentum de ciclo solari: R, f. 25v

- Qualis sit annus Solaris: R, f. 29 .

- Quantum currat sol et luna per diem: R, f.8

- Quantum post spatii moretur sol uel luna

tain una qualibet de XXX partibus: R, f.210

- Quotus sit circulus Solaris: C, f.69r.

- Si aperte cognoscere uis qualiter sol explet

XIIim signa: C, f.70r.

- Si nosse desideras argumentum solare quomodo

crescit dies: Ba, f.57 .

- Si nosse desideras augmentum solare quomodo

vcrescunt dies: K, f.65 .

- Si nosse uis in quo signo sit sol: K, f.69

- Si uis scire quotus sit annus Solaris: M,

f.34r.