Cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn · 2 triÓn väng kinh tÕ Cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn...

1

T¹p chÝ §iÖn tö cña Bé Ngo¹i giao Hoa Kú

THE FIGHT AGAINST MONEY LAUNDERING

Nh÷ng hËu qu¶ cña

n¹n röa tiÒn vµ téi

ph¹m tµi chÝnh

C¸c tiªu chuÈn vµ

hîp t¸c quèc tÕ

trong cuéc chiÕn

chèng n¹n röa tiÒn

TiÕn hµnh röa tiÒn:

Theo dÊu ®ång tiÒn

Thùc hiÖn c¸c biÖn

ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt

n¹n röa tiÒn

Cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn

Th¸ng 5/2001

2

triÓn väng kinh tÕ


Bé ngo³i giao Hoa Kú T³p chÝ ®iÖn tö TËp 6, Sè 2, Th²ng 5, 2001

N¹n rõa tiÒn giòp giíi téi ph¹m thu lîi bºng çch cho phÐp chòng che giÊu vµ hîp ph¸p hãa

nhöng kho¶n thu nhËp tô çc ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p. Theo mét íc tÚnh tiÕn hµnh gÇn ®©y,

ho¹t ®éng rõa tiÒn trªn toµn cÇu lªn tíi xÊp xØ 1 ngh×n tú ®«la mçi n¨m. Lîng tiÒn bÊt chÚnh

nµy cho phÐp bän téi ph¹m cung cÊp tµi chÚnh cho thªm mét lo¹t çc ho¹t ®éng téi ph¹m

kh¸c. H¬n thÕ nöa, n¹n rõa tiÒn cñng tiÕp tay cho tham nhñng, lµm sai lÖch qu¸ tr×nh ho¹ch

®Ûnh kinh tÕ, lµm cho çc tÖ n¹n x· héi trÇm träng h¬n, ®e däa sø lµnh m¹nh cða çc tæ ch÷c

tµi chÚnh.

Téi ph¹m rõa tiÒn giê ®©y ®ang tiÕp cËn víi tµi chÚnh ®iÖn tõ hiÖn t¹i mét çch nhanh chãng

vµ dÔ dµng. C¨n c÷ vµo sè lîng ®¸ng kinh ng¹c cða lo¹i téi ph¹m nµy, nhÊt thiÕt ph¶i cã sø

hîp t¸c quèc tÕ réng r·i giöa çc c¬ quan thi hµnh vµ ®iÒu chØnh luËt ph¸p ®Ó x¸c ®Ûnh çc

kho¶n tiÒn bÊt hîp ph¸p, truy nguyªn çc ho¹t ®éng téi ph¹m có thÓ tô nhöng nguån tiÒn

nµy, vµ tÛch thu çc tµi s¶n tµi chÚnh cða bän téi ph¹m.

TriÓn väng Kinh tÕ ®a ra mét sè suy nghÙ vÒ ph¹m vi cða vÊn ®Ò cñng nh çch th÷c mµ çc

c¬ quan cða ChÚnh phð Hoa Kù ®ang hîp t¸c víi nhau, víi çc ç nh©n, vµ víi chÚnh phð çc

níc kh¸c ®Ó ng¨n chÆn téi ph¹m nµy.

-- §¹i s÷ Wendy Chamberlin, Th÷ trëng Thêng trøc Cóc PhÜng chèng Ma tuü Quèc tÕ vµ Thøc thi LuËt ph¸p,

BéNgo¹i giao Hoa Kù

3

träng t©m

Nh÷ng hËu qu° cña n³n röa tiÒn v¯ téi ph³m t¯i chÝnh

John McDowell, Cè vÊn chÚnh s¸ch cao cÊp, vµ Gary Novis, Nhµ ph©n tÚch ch¬ng tr×nh, Cóc PhÜng chèng Ma tòy Quèc tÕ vµ Thøc thi LuËt ph¸p, Bé Ngo¹i giao Hoa Kù N¹n rõa tiÒn lµm sai lÖnh qu¸ tr×nh ho¹ch ®Ûnh çc ho¹t ®éng kinh doanh, lµm t¨ng nguy c¬ ph¸ s¶n cða ng©n

hµng, lµm mÊt ®i vai trÜ kiÓm so¸t chÚnh s¸ch kinh tÕ cða chÚnh phð. V× thÕ, cÇn thiÕt ph¶i cã sø hîp t¸c quèc

tÕ ®Ó kiÓm so¸t n¹n rõa tiÒn.

5

Nh÷ng chuÈn mùc v¯ hîp t²c quèc tÕ trong cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn

Joseph Myers, QuyÒn th÷ trëng, vó ChÚnh s¸ch Thøc thi, Bé Ng©n khè Hoa Kù Çc níc thµnh viªn cða Løc lîng ®Æc nhiÖm chèng l¹i nhöng gian lËn tµi chÚnh vµ çc tæ ch÷c khu vøc

t¬ng tø ®· cã hîp t¸c quèc tÕ cã hiÖu qu¶, nhng hä cÇn ph¶i lµm nhiÒu h¬n thÕ.

10

TiÕn h¯nh röa tiÒn: Theo dÊu ®ång tiÒn

Lester M. Joseph, Trëng trî lü, PhÜng Phó tr¸ch TÛch thu Tµi s¶n vµ Rõa tiÒn, Bé T ph¸p Hoa Kù Çc c¬ quan thøc thi luËt ph¸p cða Hoa Kù thµnh c«ng trong viÖc chèng l¹i n¹n rõa tiÒn, nhng l¹i gÆp trë

ng¹i bëi sø ph÷c t¹p cða çc quyÒn h¹n ph¸p lü cða luËt ph¸p níc ngoµi vµ thiÕu sø hîp t¸c quèc tÕ ®ång

bé.

12

Thùc hiÖn c²c biÖn ph²p ®Ó gi°i quyÕt n³n röa tiÒn

Steven L. Peterson, QuyÒn gi¸m ®èc v¨n phÜng, Ch¬ng tr×nh PhÜng chèng Téi ph¹m, Cóc phÜng chèng Ma tuü Quèc tÕ vµ çc VÊn ®Ò Téi ph¹m, Bé Ngo¹i giao Hoa Kù §Ó tÊn c«ng n¹n rõa tiÒn, chÚnh quyÒn liªn bang cÇn ph¶i ®a ra ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng vÒ ph¸p lü, tµi chÚnh

vµ thøc thi ph¸p luËt. Çc c¬ quan cða chÚnh phð Hoa Kù ®· tiÕn hµnh tËp huÊn cho nhiÒu chÚnh phð níc

ngoµi ®Ó x©y døng çc c¬ së h¹ tÇng nµy.

18

B×nh luËn

T×m HiÓu vÒ chu tr×nh röa tiÒn

Paul Bauer, Cè vÊn kinh tÕ, vµ Rhoda Ullmann, Trî lü nghiªn c÷u, Ng©n hµng Dø trö Liªn bang Cleveland. N¹n rõa tiÒn cã 3 bíc ®Ó chuyÓn ®æi hµng ngh×n tú ®«la cã nguån gèc bÊt chÚnh vµo ho¹t ®éng kinh doanh

hîp ph¸p. Mét sè ®¹o luËt Hoa Kù ®Üi hÝi çc ng©n hµng vµ çc nhµ qu¶n lü ng©n hµng cïng tham gia ph¸ vì

nhöng mu ®å ®ã.

24


T¹p chÝ ®iÖn tö cña Bé Ngo¹i giao Hoa Kú

Néi dung


4

Ng©n h¯ng Hoa Kú: quan ®iÓm cña ng¯nh vÒ n³n röa tiÒn

Anne T. Vitale, Esq. Çc ng©n hµng Hoa Kù tiÕn hµnh nhöng ch¬ng tr×nh c¬ng quyÕt nhºm ng¨n chÆn n¹n rõa tiÒn l¹m dóng çc

ho¹t ®éng kinh doanh cða hä. §iÒu quan träng nhÊt ®Ó çc ch¬ng tr×nh nh vËy thµnh c«ng lµ viÖc thÓ hiÖn

cam kÕt tô giíi qu¶n lü cao cÊp.

31

HÖ thèng ng©n h¯ng v±ng lai: mét kªnh röa tiÒn.

Linda Gustitus, Elise Bean, vµ Robert Roach - TiÓu ban §iÒu tra Thêng trøc Uú ban Nghiªn c÷u nhöng VÊn ®Ò thuéc vÒ ChÚnh phð, Thîng viÖn Hoa Kù. Qua viÖc cho phÐp nhöng ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rði ro cao vµ nhöng kh¸ch hµng dÚnh lÚu ®Õn téi ph¹m

cða hä tiÕp cËn víi nhöng tµi kho¶n ng©n hµng v·ng lai, çc ng©n hµng Hoa Kù ®ang t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho téi ph¹m vµ lµm suy tho¸i hÖ thèng tµi chÚnh Hoa Kù.

34

Sù kiÖn v¯ con sè

Lùc lîng t¯i chÝnh ®Æc nhiÖm vÒ röa tiÒn 40

B°ng so s²nh N³n röa tiÒn ë c²c níc 43

C²c nguån th«ng tin

C²c ®Þa chØ v¯ trang web quan träng 46

T liÖu §äc thªm vÒ n³n röa tiÒn 47

B¸o ®iÖn tö cña v¨n phßng Th«ng tin Quèc tÕ thuéc Bé Ngo¹i giao Hoa Kú nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi mµ hiÖn nay níc Mü vµ céng ®ång Quèc tÕ ®ang ph¶i ®èi mÆt.

Tê b¸o nµy gåm n¨m chñ ®Ò (ViÔn c¶nh kinh tÕ, Nh÷ng vÊn ®Ò toµn cÇu, Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ d©n chñ, LÞch tr×nh chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i Mü, X· héi vµ Gi¸ trÞ Mü), cung cÊp çc th«ng tin ph©n tÝch b×nh luËn vµ c¬ b¶n vÒ çc lÜnh vùc chñ ®Ò. TÊt c¶ çc b¸o nµy ®Òu ®îc xuÊt b¶n b»ng tiÕng Anh Ph¸p vµ tiÕng Bå §µo Nha nh÷ng sè chän läc cßn ®îc xuÊt b¶n b»ng tiÕng A-rËp Nga vµ T©y Ban Nha. Çc sè b»ng tiÕng Anh ®îc xuÊt b¶n tõ 3 ®Õn 6 tuÇn mét lÇn. Çc sè dÞch sang tiÕng kh¸c thêng ra sau tõ 2 ®Õn 4 tuÇn. Thø tù thêi gian xuÊt b¶n çc b¸o kh«ng thèng nhÊt, cã b¸o xuÊt b¶n nhiÒu kú cã b¸o xuÊt b¶n Ýt kú.

TÊt c¶ çc sè ®Òu ®îc xuÊt b¶n b»ng tiÕng Anh, tiÕng Ph¸p, tiÕng Bå §µo Nha vµ tiÕng T©y Ban Nha vµ nh÷ng sè chän läc cßn ®îc xuÊt b¶n b»ng tiÕng A-rËp vµ tiÕng Nga. Nh÷ng sè b»ng tiÕng Anh xuÊt b¶n çch nhau kho¶ng mét th¸ng. Çc sè dÞch sang tiÕng kh¸c xuÊt b¶n sau sè tiÕng Anh

Çc ý kiÕn nªu trªn çc tê b¸o kh«ng nhÊt thiÕt ph¶n ¶nh quan ®iÓm hoÆc chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ Mü. Bé Ngo¹i giao Mü kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ néi dung vµ kh¶ n¨ng truy cËp thêng xuyªn ®Õn çc Websites kÕt nèi víi çc b¸o, tr¸ch nhiÖm ®ã hoµn toµn thuéc vÒ çc nhµ qu¶n trÞ çc Websites nµy. Çc bµi b¸o cã thÓ ®îc dÞch vµ ®¨ng l¹i ë níc ngoµi trõ çc bµi cã yªu cÇu xin phÐp b¶n quyÒn.

Çc sè b¸o hiÖn hµnh hoÆc sè cò cã thÓ t×m thÊy trªn trang chñ cña Phßng çc Ch¬ng tr×nh th«ng tin quèc tÕ trªn m¹ng World Wide Web theo ®Þa chØ: http://usinfo.state.gov/journals.htm. Çc bµi b¸o ®îc lu díi nhiÒu d¹ng kh¸c nhau ®Ó tiÖn xem trùc tuyÕn truyÒn t¶i xuèng vµ in ra. Çc ý kiÕn ®ãng gãp xin göi ®Õn §¹i sø qu¸n Mü (Phßng Ngo¹i giao nh©n d©n) hoÆc göi ®Õn toµ so¹n ®Þa chØ:

Editor, Economic Perspectives IIP/T/ES U.S. Department of State 301, 4th Street, SW Washington, D.C. 20547 Unites States of America.


T¹p chÝ ®iÖn tö cña Bé Ngo¹i giao Hoa Kú TËp 6, Sè 2, th¸ng 5/2001

ChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n : Judith S. Siegel Tæng biªn tËp: Jonathan Schaffer Th ký toµ so¹n : Bruce Odessey Gretchen Christison

Phã Tæng biªn tËp : Wayne Hall Kathleen Hug Eileen Deegan Martin Manning Warner Rose Phô tr¸ch Mü thuËt: Chloe Ellis Ban biªn tËp: Howard Cincotta

Judith S. Siegel Leonardo Williams

5

Hai quan chøc bå ngo¹i giao nµy cho rºng n¹n röa tiÒn gÆm nhÊm nÒn kinh tÕ cña ®Êt néc,

chÚnh phñ vµ sù thÛnh vêng cña x· håi.

Hai vÛ quan chøc nµy — Cä vÊn ChÚnh s¸ch Cao cÊp John McDowell vµ nhµ ph©n tÚch

ch¬ng tr×nh Gary Novis, Côc PhÜng chäng Ma tuý Quäc tÕ vµ çc VÊn ®Ò vÒ Thùc thi Ph¸p

luËt - nßi rºng thùc tÕ nµy lµm sai lÖch qu¸ tr×nh ho¹ch ®Ûnh chÚnh s¸ch kinh doanh, lµm

t¨ng nguy c¬ ph¸ s¶n cña çc ng©n hµng, lµm mÊt ®i vai trÜ kiÓm so¸t çc chÚnh s¸ch kinh

tÕ cña chÚnh phñ, tân h¹i ®Õn danh tiÕng cña måt quäc gia, vµ khuyÕn khÚch ngæi d©n bu«n

b¸n thuäc phiÖn, bu«n lËu vµ çc ho¹t ®ång tåi ph¹m kh¸c.

Hà cho rºng giæ ®©y nh÷ng tªn tåi ph¹m röa tiÒn ®· ®¹t téi c«ng nghÖ cao, th× chóng ta cµng

ph¶i cß sù hêp t¸c quäc tÕ chÆt chÏ ®Ó kiÓm so¸t chóng.

Röa tiÒn lµ mét çch ph¹m téi ®Ó ®¶m b¶o r»ng cuèi cïng th× nh÷ng sè tiÒn bÊt chÝnh ®îc thanh to¸n

hÕt. Giíi téi ph¹m, dï ®ã lµ nh÷ng kÎ bu«n b¸n thuèc phiÖn, nh÷ng tªn téi ph¹m cã tæ chøc, nh÷ng tªn

khñng bè, nh÷ng tªn bu«n b¸n vò khÝ, nh÷ng kÎ tèng tiÒn hay nh÷ng kÎ lµm gi¶ thÎ tÝn dông, ®Òu rÊt

cÇn che dÊu nguån gèc cña nh÷ng kho¶n tiÒn bÊt chÝnh ®Ó tr¸nh sù ph¸t hiÖn vµ nguy c¬ bÞ truy tè khi

chóng sö dông nh÷ng kho¶n tiÒn nµy.

N¹n röa tiÒn t¸c ®éng rÊt nhiÒu tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña çc h×nh thøc téi ph¹m xuyªn quèc gia cã tæ

chøc. Nh÷ng nç lùc chèng röa tiÒn ®îc ®a ra ®Ó ng¨n chÆn hay giíi h¹n kh¶ n¨ng cña giíi téi ph¹m

cã thÓ sö dông nh÷ng nguån tiÒn phi nghÜa cña chóng lµ nh÷ng yÕu tè quan träng vµ cã hiÖu qu¶ cña

ch¬ng tr×nh chèng téi ph¹m.

Nh×n chung n¹n röa tiÒn bao gåm c¶ mét lo¹t çc giao dÞch nh»m che ®Ëy nguån tµi s¶n tµi chÝnh ®Ó

nh÷ng tµi s¶n nµy ®îc sö dông kh«ng cÇn ph¶i tháa thuËn víi giíi téi ph¹m - nh÷ng kÎ ®ang cè g¾ng

sö dông chóng.

Nh÷ng giao dÞch nµy thêng ®îc chia thµnh 3 giai ®o¹n: (1) s¾p ®Æt – qu¸ tr×nh s¾p ®Æt nguån tiÒn bÊt

hîp ph¸p vµo çc tæ chøc tµi chÝnh th«ng qua tiÒn ®Æt cäc, ký quü, chuyÓn tiÒn hoÆc nh÷ng ph¬ng tiÖn

kh¸c; (2) ph©n lo¹i – qu¸ tr×nh t¸ch nguån tiÒn bÊt chÝnh khái nguån gèc cña chóng qua viÖc sö dông

mét lo¹t giao dÞch tµi chÝnh phøc t¹p; vµ (3) gép l¹i – qu¸ tr×nh dïng sù giao dÞch cã vÎ hîp ph¸p ®Ó

che ®Ëy nguån tiÒn bÊt hîp ph¸p. B»ng nh÷ng qu¸ tr×nh nµy, téi ph¹m chuyÓn nguån tiÒn cã ®îc tõ

nh÷ng ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p thµnh tiÒn víi nguån gèc cã vÎ lµ hîp ph¸p.

6

N¹n röa tiÒn cã thÓ ph¸ huû nÒn kinh tÕ, an ninh vµ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ xÊu cho x· héi. Nã khuyÕn

khÝch bu«n b¸n ma tuý, khñng bè, bu«n b¸n vò khÝ tr¸i phÐp, quan chøc nhµ níc tham nhòng vµ

nh÷ng ho¹t ®éng téi ph¹m kh¸c. Téi ph¹m ngµy cµng gia t¨ng ë ph¹m vi quèc tÕ vµ nh÷ng khÝa c¹nh

tµi chÝnh cña téi ph¹m ®· trë nªn ngµy cµng phøc t¹p do sù tiÕn bé nhanh chãng cña c«ng nghÖ vµ

toµn cÇu hãa cña ngµnh dÞch vô tµi chÝnh.

Cïng víi viÖc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho th¬ng m¹i hîp ph¸p, nh÷ng hÖ thèng tµi chÝnh hiÖn ®¹i còng

cho phÐp téi ph¹m lu©n chuyÓn hµng triÖu ®«la b»ng çch sö dông nh÷ng m¸y tÝnh ç nh©n vµ nh÷ng

®Üa vÖ tinh. Bëi v× n¹n röa tiÒn ®· cã c¬ së lµ quy m« cña hÖ thèng vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh hiÖn cã, viÖc

lùa chän çc ph¬ng tiÖn röa tiÒn cña bän téi ph¹m chØ cßn phô thuéc vµo kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña

chóng. TiÒn ®îc röa qua çc ®iÓm ®æi tiÒn, çc trung t©m m«i giíi chøng kho¸n, nh÷ng kÎ bu«n b¸n

vµng, çc sßng bµi, nh÷ng kÎ bu«n b¸n « t«, çc c«ng ty b¶o hiÓm vµ çc c«ng ty th¬ng m¹i. Sù dÔ

d·i cña hÖ thèng ng©n hµng t nh©n, ng©n hµng h¶i ngo¹i, çc c«ng ty vá bäc, nh÷ng khu vùc mËu dÞch

tù do, hÖ thèng h÷u tuyÕn vµ tµi chÝnh th¬ng m¹i, tÊt c¶ ®Òu cã thÓ che ®Ëy nh÷ng ho¹t ®éng bÊt hîp

ph¸p. B»ng nh÷ng çch ®ã, téi ph¹m röa tiÒn thao tóng hÖ thèng tµi chÝnh c¶ ë Hoa Kú vµ çc níc

kh¸c.

NÕu kh«ng kiÓm so¸t ®îc, n¹n röa tiÒn cã thÓ ¨n mßn toµn bé tæ chøc tµi chÝnh cña mét níc. Do sù

liªn kÕt cña thÞ trêng t b¶n, n¹n röa tiÒn g©y ra nh÷ng ¶nh hëng bÊt lîi tíi tØ gi¸ cña ®ång tiÒn vµ tØ

lÖ l·i xuÊt. Vµ cuèi cïng, nh÷ng kho¶n tiÒn ®îc röa th©m nhËp vµo hÖ thèng tµi chÝnh toµn cÇu, n¬i

chóng cã thÓ lµm suy yÕu nÒn kinh tÕ vµ ®ång tiÒn cña mét quèc gia. Nh vËy n¹n röa tiÒn kh«ng chØ lµ

vÊn ®Ò cña çc c¬ quan thùc thi ph¸p luËt, mµ cßn ®e däa nghiªm träng nÒn an ninh quèc gia vµ quèc

tÕ.

Nh÷ng thÞ trêng míi næi dÔ bÞ tæn th¬ng

N¹n röa tiÒn kh«ng chØ lµ mét vÊn ®Ò cña çc thÞ trêng tµi chÝnh lín vµ trung t©m tµi chÝnh cña thÕ giíi

mµ cßn lµ mét vÊn ®Ò ®èi víi nh÷ng thÞ trêng míi næi. Qu¶ vËy, bÊt kú quèc gia nµo trong hÖ thèng tµi

chÝnh quèc tÕ ®Òu bÞ nguy hiÓm. V× çc thÞ trêng míi næi më cöa çc khu vùc tµi chÝnh vµ kinh tÕ, nªn

chóng ngµy cµng trë thµnh çi ®Ých dÔ ng¾m ®èi víi çc ho¹t ®éng röa tiÒn.

Nh÷ng nç lùc ngµy cµng t¨ng cña çc chÝnh phñ ë nh÷ng thÞ trêng tµi chÝnh lín vµ nh÷ng trung t©m tµi

chÝnh quèc tÕ nh»m chèng l¹i ho¹t ®éng röa tiÒn l¹i khuyÕn khÝch nh÷ng kÎ röa tiÒn chuyÓn çc ho¹t

®éng cña chóng sang nh÷ng thÞ trßng míi næi. Nh b»ng chøng cho ®iÒu nµy lµ sù lu©n chuyÓn tiÒn

mÆt ngµy cµng t¨ng qua biªn giíi ®Ó tíi nh÷ng thÞ trêng qu¶n lý láng lÎo trong viÖc ph¸t hiÖn viÖc röa

tiÒn vµo hÖ thèng tµi chÝnh vµ sù ®Çu t ®ang gia t¨ng cña nh÷ng nhãm téi ph¹m cã tæ chøc vµo bÊt

®éng s¶n vµ kinh doanh trong nh÷ng thÞ trêng ®ang næi.

ViÖc xem xÐt kü h¬n mét sè ¶nh hëng tiªu cùc nµy trong c¶ nÒn kinh tÕ vi m« vµ vÜ m« lý gi¶i t¹i sao

n¹n röa tiÒn l¹i lµ mét mèi ®e däa nghiªm träng, ®Æc biÖt lµ ë nh÷ng thÞ trêng ®ang næi.

7

T²c ®éng kinh tÕ cða n³n röa tiÒn

Lµm suy yÕu khu vùc kinh tÕ t nh©n hîp ph¸p: Mét trong nh÷ng t¸c ®éng kinh tÕ vi m« nghiªm träng

nhÊt cña röa tiÒn lµ ë khu vùc t nh©n. Nh÷ng kÎ röa tiÒn dïng nh÷ng c«ng ty nguþ trang ®Ó trén lÉn

kho¶n tiÒn tõ nh÷ng ho¹t ®éng bÊt chÝnh víi nh÷ng kho¶n tiÒn hîp ph¸p ®Ó che dÊu kho¶n tiÒn bÊt

hîp ph¸p. VÝ dô nh ë Hoa Kú, téi ph¹m cã tæ chøc ®· dïng nh÷ng cöa hµng b¸n pizza ®Ó che ®Ëy

nh÷ng kho¶n tiÒn bÊt chÝnh tõ bu«n b¸n heroin. Nh÷ng c«ng ty ngôy trang nµy cã thÓ tiÕp cËn víi

nh÷ng nguån tiÒn bÊt chÝnh vµ nh÷ng nguån tiÒn nµy bao cÊp toµn bé s¶n phÈm vµ dÞch vô cña c«ng ty

ë møc ®é thÊp h¬n tû gi¸ thÞ trêng.

Trong mét sè trêng hîp nh÷ng c«ng ty ngôy trang nµy cã thÓ ®a ra nh÷ng s¶n phÈm víi gi¸ thÊp

h¬n gi¸ thµnh s¶n xuÊt. Do vËy nh÷ng c«ng ty ngôy trang cã lîi thÕ c¹nh tranh h¬n so víi nh÷ng c«ng

ty hîp ph¸p nh»m thu hót vèn tõ thÞ trêng tµi chÝnh. §iÒu nµy lµm cho nh÷ng doanh nghiÖp hîp

ph¸p rÊt khã kh¨n nÕu kh«ng muèn nãi lµ kh«ng thÓ c¹nh tranh l¹i ®îc víi nh÷ng c«ng ty ngôy trang

víi nguån vèn ®îc bao cÊp, mét t×nh huèng mµ çc tæ chøc téi ph¹m cã thÓ g©y h¹i cho ®a sè çc

doanh nghiÖp t nh©n.

Râ rµng lµ sù qu¶n lý cña nh÷ng c«ng ty téi ph¹m nµy kh«ng phï hîp víi nh÷ng nguyªn t¾c cña çc

doanh nghiÖp hîp ph¸p trong thÞ trêng tù do truyÒn thèng, ®iÒu nµy sÏ cã nh÷ng ¶nh hëng tiªu cùc

®Õn kinh tÕ vÜ m«.

L¯m suy yÕu to¯n bé thÞ trêng t¯i chÝnh: Tæ chøc tµi chÝnh dùa vµo çc nguån tiÒn bÊt chÝnh gÆp

nhiÒu thö th¸ch trong viÖc qu¶n lý mét çch thÝch ®¸ng tµi s¶n, tiÒn nî vµ sù ho¹t ®éng cña nã. VÝ dô

nh mét sè lîng lín tiÒn ®îc röa cã thÓ ®îc chuyÓn ®Õn mét tæ chøc tµi chÝnh nhng sau ®ã l¹i biÕn

mÊt mét çch ®ét ngét, kh«ng th«ng b¸o, qua sù chuyÓn giao h÷u tuyÕn ®Ó ®èi phã víi nh÷ng nh©n tè

phi thÞ trêng nh nh÷ng ho¹t ®éng nh»m thùc thi luËt ph¸p. §iÒu nµy cã thÓ g©y ra nh÷ng vÊn ®Ò cho

kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn mÆt vµ ho¹t ®éng cña çc ng©n hµng.

Thùc tÕ, nh÷ng ho¹t ®éng ph¹m téi ®· liªn kÕt víi mét sè ng©n hµng thua lç trªn toµn cÇu, bao gåm c¶

Ng©n hµng Internet ®Çu tiªn, Ng©n hµng cña Khèi céng ®ång chung Ch©u ¢u. H¬n n÷a, mét sè cuéc

khñng ho¶ng tµi chÝnh trong nh÷ng n¨m 90 – nh sù lõa ®¶o, n¹n röa tiÒn, nh÷ng vô ¨n hèi lé ë BCCI

vµ sù sôp ®æ n¨m 1995 cña ng©n hµng Barings nh lµ mét kÕ ho¹ch b¾t nguån tõ sù liÒu lÜnh do nh÷ng

ngêi kinh doanh ë nh÷ng c«ng ty ®îc bao cÊp thùc hiÖn - cã nh÷ng yÕu tè lõa ®¶o hoÆc téi ph¹m

nghiªm träng.

L¯m mÊt sù kiÓm so¸t chÝnh s¸ch kinh tÕ: Michel Camdesus, cùu Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh Quü tiÒn tÖ

quèc tÕ, ®· dù tÝnh r»ng quy m« to lín cña n¹n röa tiÒn ®· chiÕm tõ 2 ®Õn 5% tæng s¶n lîng quèc néi

cña thÕ giíi, hay Ýt nhÊt 600,000 triÖu ®«la. T¹i mét sè níc cã nh÷ng thÞ trêng míi næi, nh÷ng

kho¶n tiÒn bÊt hîp ph¸p nµy lµm cho ng©n khè cña chÝnh phñ nhá l¹i, kÕt qu¶ lµ chÝnh phñ mÊt quyÒn

kiÓm so¸t chÝnh s¸ch kinh tÕ. Thùc vËy, trong mét sè trêng hîp, sè lîng khæng lå cña nh÷ng tµi s¶n

cã ®îc do röa tiÒn cã thÓ ®îc sö dông ®Ó lµm lòng ®o¹n thÞ trêng trong khu vùc vµ thËm chÝ c¶

nh÷ng nÒn kinh tÕ nhá.

8

N¹n röa tiÒn cã thÓ t¸c ®éng bÊt lîi ®Õn ®ång tiÒn vµ tØ lÖ l·i suÊt v× nh÷ng kÎ röa tiÒn t¸i ®Çu t vµo

nh÷ng tæ chøc mµ ©m mu cña chóng Ýt cã kh¶ n¨ng bÞ ph¸t hiÖn, h¬n lµ ®Çu t vµo nh÷ng n¬i mµ tØ lÖ

lîi nhuËn cao. Vµ n¹n röa tiÒn cã thÓ lµm t¨ng mèi ®e däa vÒ sù bÊt æn cña ®ång tiÒn do kh«ng x¸c

®Þnh ®îc nguån gèc cña nh÷ng sù sai lÖch trong gi¸ c¶ cña tµi s¶n vµ hµng hãa.

Tãm l¹i, n¹n röa tiÒn vµ téi ph¹m tµi chÝnh cã thÓ g©y ra nh÷ng thay ®æi kh«n lêng trong nhu cÇu vÒ

tiÒn vµ sù biÕn ®æi gia t¨ng trong luång vèn quèc tÕ, tØ lÖ l·i suÊt vµ tØ gi¸ hèi ®o¸i. B¶n chÊt kh«ng

lêng tríc ®îc cña n¹n röa tiÒn, cïng víi sù mÊt quyÒn kiÓm so¸t chÝnh s¸ch ®i kÌm theo nã cã thÓ

lµm cho chóng ta khã cã thÓ cã ®îc mét chÝnh s¸ch kinh tÕ lµnh m¹nh.

Sù sai lÖch v¯ mÊt æn ®Þnh vÒ kinh tÕ: Nh÷ng kÎ röa tiÒn kh«ng quan t©m ®Õn viÖc t¹o ra lîi

nhuËn tõ nh÷ng kho¶n ®Çu t b»ng viÖc b¶o vÖ nh÷ng kho¶n tiÒn cña chóng. V× thÕ, chóng “®Çu t”

vèn vµo çc ho¹t ®éng kh«ng cÇn thiÕt ph¶i mang l¹i lîi Ých vÒ kinh tÕ ë nh÷ng níc lu gi÷ nh÷ng

kho¶n tiÒn cña chóng. H¬n thÕ, sù t¨ng trëng kinh tÕ ph¶i bÞ tæn h¹i v× téi ph¹m röa tiÒn vµ tµi chÝnh

chuyÓn vèn tõ nh÷ng ®Çu t lµnh m¹nh vµo nh÷ng ®Çu t chÊt lîng thÊp cã thÓ che giÊu çc kho¶n

tiÒn bÊt chÝnh. VÝ dô nh t¹i mét sè níc, çc ngµnh c«ng nghiÖp nh x©y dùng vµ kh¸ch s¹n ®îc

cung cÊp tµi chÝnh kh«ng ph¶i do nh÷ng ®ßi hái thùc tÕ mµ lµ do nh÷ng lîi Ých tríc m¾t cña nh÷ng kÎ

röa tiÒn. Khi nh÷ng ngµnh nµy kh«ng cßn phï hîp víi nh÷ng kÎ röa tiÒn, th× chóng bÞ lo¹i bá, g©y ra

sù sôp ®æ vµ nh÷ng thiÖt h¹i khæng lå cho nh÷ng nÒn kinh tÕ kh«ng thÓ chÞu ®îc nh÷ng tæn thÊt nh

vËy.

G©y tæn h¹i ®Õn ng©n khè quèc gia: N¹n röa tiÒn lµm gi¶m nguån thu tõ thuÕ cña chÝnh phñ, bëi

vËy nã trùc tiÕp lµm ph¬ng h¹i ®Õn nh÷ng ngêi ®ãng thuÕ ch©n chÝnh. Nã còng lµm cho viÖc thu thuÕ

cña chÝnh phñ trë nªn khã kh¨n h¬n. Nh×n chung viÖc tæn h¹i ®Õn ng©n khè quèc gia cã nghÜa lµ tØ lÖ

thuÕ cao h¬n so víi th«ng thêng nÕu nh÷ng kho¶n tiÒn ph¹m téi kh«ng ph¶i tr¶ thuÕ lµ hîp ph¸p.

Rñi ro cña nh÷ng nç lùc t nh©n hãa: Röa tiÒn ®e däa nh÷ng nç lùc cña nhiÒu quèc gia nh»m c¶i

çch nÒn kinh tÕ cña m×nh b»ng viÖc t nh©n hãa. Çc tæ chøc téi ph¹m cã nhiÒu tiÒn ®Ó tr¶ gi¸ cao

h¬n nh÷ng ngêi mua hîp ph¸p ®Ó mua nh÷ng doanh nghiÖp nhµ níc. H¬n n÷a, trong khi sù khëi

®Çu cña t nh©n hãa thêng mang l¹i lîi Ých kinh tÕ th× chóng còng chÝnh lµ ph¬ng tiÖn cña viÖc röa

tiÒn. Tríc ®©y nh÷ng kÎ röa tiÒn thêng mua nh÷ng bÕn du thuyÒn, kh¸ch s¹n, sßng bµi vµ ng©n hµng

®Ó che ®Ëy nh÷ng kho¶n tiÒn bÊt chÝnh vµ ®Ó ®Èy m¹nh nh÷ng ho¹t ®éng téi ph¹m cña chóng.

Nguy c¬ tæn h¹i danh tiÕng: Çc quèc gia kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc viÖc tiÕng t¨m vµ nh÷ng c«ng

ty tµi chÝnh cña hä bÞ mét tæ chøc röa tiÒn lµm « uÕ ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ toµn cÇu ngµy nay.

NiÒm tin vµo thÞ trêng vµ vµo vai trß næi bËt cña lîi nhuËn bÞ xãi mßn do n¹n röa tiÒn vµ nh÷ng téi

ph¹m tµi chÝnh nh röa nh÷ng kho¶n tiÒn bÊt chÝnh, gian lËn tµi chÝnh lan réng, bu«n b¸n nh÷ng th«ng

tin mËt, vµ tham «. TiÕng xÊu tõ nh÷ng ho¹t ®éng nh vËy ®· lµm gi¶m nh÷ng c¬ héi hîp ph¸p vµ sù

t¨ng trëng bÒn v÷ng trong khi ®ã l¹i thu hót nh÷ng tæ chøc téi ph¹m quèc tÕ víi tiÕng xÊu vµ nh÷ng

môc tiªu ng¾n h¹n. §iÒu nµy cã thÓ lµm suy yÕu sù ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng vÒ kinh tÕ. H¬n n÷a, mét

khi ®Êt níc ®· bÞ tiÕng xÊu vÒ tµi chÝnh, th× viÖc g©y dùng l¹i tiÕng t¨m lµ rÊt khã kh¨n vµ cÇn nguån

9

lùc ®¸ng kÓ cña chÝnh phñ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mµ lÏ ra ®· cã thÓ ng¨n ngõa víi sù kiÓm so¸t chèng l¹i

n¹n röa tiÒn.

Nh÷ng c²i gi² ph°i tr° vÒ mÆt x± héi.

Cã nh÷ng nguy c¬ vµ nh÷ng c¸i gi¸ rÊt ®¾t ph¶i tr¶ vÒ mÆt x· héi cã liªn quan ®Õn n¹n röa tiÒn. N¹n

röa tiÒn lµ mét qu¸ tr×nh quan träng ®èi víi nh÷ng kÎ ph¹m téi. Nã cho phÐp nh÷ng kÎ bu«n b¸n ma

tuý, nh÷ng tªn bu«n lËu vµ nh÷ng kÎ ph¹m téi kh¸c më réng ho¹t ®éng cña m×nh. Nã lµm cho chi phÝ

cña chÝnh phñ t¨ng lªn ®Ó chèng l¹i nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng do viÖc röa tiÒn g©y ra, ®ã lµ c¸c yªu

cÇu vÒ viÖc thùc thi ph¸p luËt gia t¨ng vµ nh÷ng chi phÝ cho viÖc ch¨m sãc søc khoÎ (vÝ dô nh ®iÒu trÞ

nh÷ng ngêi nghiÖn ma tuý).

Trong sè nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc kh¸c ®Õn nÒn kinh tÕ x· héi, viÖc röa tiÒn cßn chuyÓn quyÒn lùc kinh

tÕ tõ thÞ trêng, chÝnh phñ vµ tõ mäi ngêi d©n sang nh÷ng tªn téi ph¹m. Tãm l¹i, nã l¹i quay vÒ víi

c©u ng¹n ng÷ cæ r»ng téi ¸c kh«ng ph¶i tr¶ gi¸ cho nh÷ng g× chóng g©y ra.

H¬n n÷a toµn bé quyÒn lùc vÒ kinh tÕ ®æ dån vµo nh÷ng tªn téi ph¹m b»ng viÖc röa tiÒn l¹i g©y ra n¹n

tham nhòng ë mäi bé phËn cña x· héi. Trong trêng hîp nghiªm träng th× nã cã thÓ dÉn ®Õn viÖc

n¾m gi÷ chÝnh phñ hîp ph¸p.

Nh×n chung n¹n röa tiÒn ®Æt ra cho céng ®ång thÕ giíi nh÷ng thö th¸ch khã kh¨n vµ phøc t¹p. ThËt

vËy, tÝnh chÊt toµn cÇu cña n¹n röa tiÒn ®ßi hái ph¶i cã sù hîp t¸c vµ nh÷ng chuÈn mùc quèc tÕ nÕu

chóng ta muèn gi¶m kh¶ n¨ng röa tiÒn cña nh÷ng tªn téi ph¹m vµ viÖc thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi téi

ph¹m cña chóng.

Toµn v¨n b»ng tiÕng Anh cña bµi viÕt cã trªn Internet t¹i:

http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/state1.htm

10

Ngµi Joseph Myers, QuyÒn Thø trëng bé Ng©n khè Hoa Kú cho r»ng chØ b»ng nh÷ng hîp t¸c quèc tÕ

liªn tôc chóng ta míi cã thÓ kiÓm so¸t ®îc n¹n röa tiÒn.

¤ng còng nãi r»ng 29 thµnh viªn cña Lùc lîng Tµi chÝnh §Æc nhiÖm chèng l¹i nh÷ng gian lËn tµi

chÝnh, nh÷ng tæ chøc khu vùc cã cïng chøc n¨ng vµ mét nhãm çc tæ chøc tµi chÝnh trong níc ®· cã

®îc sù hîp t¸c tèt nhng «ng cho r»ng hä cÇn ph¶i lµm nhiÒu h¬n n÷a.

ViÖc chèng l¹i n¹n röa tiÒn lµ trß mÌo vên chuét. Nh÷ng ®ång tiÒn bÈn thØu cã xu híng t×m nh÷ng n¬i

Èn nÊp ®ã lµ çc níc cã nh÷ng quy ®Þnh láng lÎo, tæ chøc yÕu kÐm hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc thi

ph¸p luËt. §ã lµ nh÷ng n¬i rÊt tèt ®Ó göi tiÒn nÕu b¹n lµ mét tªn téi ph¹m.

Trong khi cha cã nç lùc nµo cã thÓ lo¹i bá ®îc n¹n röa tiÒn hay xãa bá téi ph¹m th× sù hîp t¸c quèc

tÕ cã thÓ lµm gi¶m nh÷ng ¶nh hëng xÊu cña nã tíi x· héi, doanh nghiÖp vµ chÝnh phñ. Nh÷ng sù hîp

t¸c nh vËy ®Ó chèng l¹i n¹n röa tiÒn ®· gia t¨ng nhng cÇn ph¶i t¨ng cêng h¬n n÷a.

Mét c«ng cô cña hîp t¸c quèc tÕ lµ Lùc lîng §Æc nhiÖm vÒ Ho¹t ®éng Tµi chÝnh (FATF) ®· ®¹t ®îc

mét sè thµnh c«ng. Tõ khi thµnh lËp n¨m 1989, kh«ng dù ®Þnh ho¹t ®éng l©u dµi nhng lùc lîng

kh«ng chÝnh thøc nµy vÉn ho¹t ®éng trong suèt 12 n¨m, ®iÒu nµy cho chóng ta thÊy sù h÷u Ých vµ ho¹t

®éng tÝch cùc cña nã.

Vµ ®iÒu quan träng nhÊt lµ FATF ®· ®a ra nh÷ng tiªu chuÈn quèc tÕ ®Ó kiÓm so¸t n¹n röa tiÒn – trong

“40 khuyÕn nghÞ”. §a ra nh÷ng chuÈn mùc nµy cã nghÜa lµ tÊt c¶ nh÷ng chÝnh phñ tham gia ph¶i cam

kÕt ho¹t ®éng theo cïng mét ph¬ng híng vµ víi cïng nhÞp ®é, ®ã lµ yªu cÇu thiÕt yÕu cho thµnh

c«ng. Qua qu¸ tr×nh xem xÐt ®¸nh gi¸ cña FATF, nh÷ng níc tham gia ph¶i cïng nhau thùc hiÖn nh÷ng

chuÈn mùc nµy.

Víi sè thµnh viªn ngµy cµng më réng, FATF giê ®©y ®· ®¹t ®îc nh÷ng tháa thuËn vÒ chuÈn mùc cña

vÊn ®Ò röa tiÒn vµ thùc hiÖn çc chuÈn mùc ®ã trong 29 chÝnh phñ thµnh viªn. H¬n thÕ, FATF còng

khuyÕn khÝch ph¸t triÓn çc tæ chøc trong khu vùc ®Ó tham gia thùc hiÖn nh÷ng chuÈn mùc nµy. Theo

tÝnh to¸n cña chÝnh phñ Hoa Kú kho¶ng 130 quèc gia vµ l·nh thæ - ®¹i diÖn cho kho¶ng 85% d©n sè

thÕ giíi vµ kho¶ng 90 ®Õn 95% s¶n lîng kinh tÕ toµn cÇu - ®· thùc hiÖn nh÷ng cam kÕt chÝnh trÞ ®Ó

thùc hiÖn “40 khuyÕn nghÞ”.

Nh÷ng chuÈn mùc v¯ hîp t¸c quèc tÕ trong cuéc chiÕn

chèng l¹i n¹n röa tiÒn Joseph Myers, QuyÒn thø trçng,

Vô Thùc thi ChÚnh s¸ch, Bå Ng©n khä Hoa Kú

11

ë Hoa Kú, ngµnh tµi chÝnh víi nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ rÊt tèt ®èi víi nÒn kinh tÕ cña chóng ta vµ tèt

cho c¶ viÖc ®Çu t. Vµ ë nh÷ng níc gÇn ®©y chÊp nhËn nh÷ng chuÈn mùc cña FATF còng ®· cã ®îc

nh÷ng kÕt qu¶ tèt, ®Æc biÖt lµ ë nh÷ng thÞ trêng cã nhiÒu ngêi lao ®éng trong nh÷ng ngµnh kinh

doanh chuyªn nghiÖp.

MÆt kh¸c, mét vÊn ®Ò g©y tranh c·i trong FATF khi muèn t¨ng cêng sù hîp t¸c quèc tÕ lµ viÖc ®a ra

danh s¸ch nh÷ng níc vµ l·nh thæ kh«ng hîp t¸c – nh÷ng khu vùc kh«ng cam kÕt chèng l¹i n¹n röa

tiÒn. Theo danh s¸ch ®Çu tiªn ®a ra vµo th¸ng 6 n¨m 2000, 15 níc vµ l·nh thæ trong danh s¸ch

kh«ng hîp t¸c ®· nhanh chãng hµnh ®éng ®Ó thùc hiÖn nh÷ng chuÈn mùc cña FATF.

Trong khi s¸ng kiÕn vÒ viÖc ®a ra danh s¸ch nh÷ng níc vµ l·nh thæ kh«ng hîp t¸c ®· cã ®îc nh÷ng

kÕt qu¶ tèt, th× nh÷ng thµnh viªn cña FATF còng cÇn quan t©m ®Õn tÝnh minh b¹ch cña qu¸ tr×nh thùc

hiÖn. Mét çch kh¸i qu¸t h¬n, FATF còng cÇn cã çch tiÕp cËn cô thÓ khi ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch. B©y

giê viÖc lµm míi ®©y chØ lµ ®a cho nh÷ng níc kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn nh÷ng lêi khuyªn nh ë trong

“40 khuyÕn nghÞ” ®Ó hä cËp nhËt.

Nh÷ng diÔn ®µn vÒ hîp t¸c quèc tÕ kh¸c còng ®· ®îc tæ chøc gi÷a çc tæ chøc tµi chÝnh quèc nh HÖ

thèng Thi hµnh luËt Téi ph¹m Tµi chÝnh. Mét sè níc ®· thµnh lËp nh÷ng tæ chøc nµy mét çch tù

ph¸t vµ h÷u c¬ cïng mét lóc ®Ó ®iÒu phèi nh÷ng ho¹t ®éng cña nh÷ng c¬ quan thùc thi luËt ph¸p

chèng l¹i n¹n röa tiÒn.

Vµo gi÷a nh÷ng n¨m 90, nh÷ng ngêi lµm viÖc ë nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh quèc gia nµy b¾t ®Çu nhËn

thÊy r»ng nh÷ng tæ chøc kh¸c ®· xuÊt hiÖn, vµ mét nhãm nhá b¾t ®Çu gÆp gì ®Ó häc hái lÉn nhau. Vµ

hä nhanh chãng nhËn ra tiÒm n¨ng hîp t¸c víi nhau vÒ vÊn ®Ò nµy. Sù hîp t¸c nµy ®· cã nh÷ng kÕt

qu¶ quan träng vµ viÖc hîp t¸c h¬n n÷a lµ hoµn toµn hîp lÖ.

Nh÷ng chÝnh phñ tham gia vµo cuéc chiÕn chèng l¹i n¹n röa tiÒn lu«n cÇn ph¶i t×m çch lµm tèt h¬n

c«ng viÖc nµy. Nh÷ng th¸ng tíi, thµnh viªn cña FATF sÏ ph¶i ®¹t ®îc nh÷ng tháa thuËn vÒ nh÷ng

thay ®æi ®· ®îc ®Ò xuÊt trong “40 khuyÕn nghÞ” vµ ph¶i xem xÐt nh÷ng gi¶i ph¸p tiÕp theo cho nh÷ng

níc vµ l·nh thæ kh«ng hîp t¸c. Trong khi ®ã ChÝnh phñ Hoa Kú vÉn tiÕp tôc xem xÐt nh÷ng chi phÝ

vµ lîi Ých cña çch thùc hiÖn chiÕn lîc quèc gia chèng l¹i n¹n röa tiÒn.

Cho dï cã thay ®æi g× ®i n÷a th× cã mét thùc tÕ kh«ng ®æi: chØ b»ng sù hîp t¸c quèc tÕ m¹nh mÏ vµ

thêng xuyªn th× chóng ta míi cã thÓ kiÓm so¸t ®îc n¹n röa tiÒn.


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/treasury.htm

12

Ngµi Lester M. Joseph, Trçng trê lý, Ban Phô tr¸ch TÛch biªn Tµi s¶n vµ ViÖc röa tiÒn, Bå T ph¸p

Hoa Kú nßi rºng måt sä cuåc ®iÒu tra cña Hoa Kú ®· thµnh c«ng trong viÖc ph¸ vè nh÷ng ®æng d©y

röa tiÒn.

¤ng còng nßi rºng thæng th× viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt Hoa Kú bÛ thÊt b¹i do sù phøc t¹p cña nh÷ng

®iÒu luËt cña néc ngoµi còng nh sù thiÕu hêp t¸c cña chÚnh phñ néc ngoµi.

¤ng nßi rºng ®Ó ®Èy m¹nh sù hêp t¸c th× chÚnh phñ Hoa Kú ph¶i chia sÎ nh÷ng kho¶n tiÒn lÊy ®êc tõ

bàn tåi ph¹m cho çc néc cß thÓ lµm nh÷ng g× cß thÓ ®êc hay nh÷ng néc gióp ®è cho viÖc b¾t gi÷ tµi

s¶n cña bàn röa tiÒn.

Tõ khi quyÓn s¸ch næi tiÕng vÒ vô tai tiÕng Watergate cã tªn “TÊt c¶ nh÷ng ngêi ®µn «ng cña tæng

thèng” ®îc viÕt ra th× “theo dÊu ®ång tiÒn” ®· trë thµnh mét c©u cöa miÖng khi muèn nãi ®Õn viÖc ®èi

phã víi giíi téi ph¹m. C©u cöa miÖng nµy do çc c¬ quan thùc thi ph¸p luËt Hoa Kú t¹o ra. Tõ nh÷ng

n¨m 70, chÝnh phñ Hoa Kú ®· nhÊn m¹nh çch tiÕp cËn 3 chiÒu ®Ó chèng l¹i téi ph¹m: truy tè nh÷ng

téi ph¹m nguy hiÓm, theo dÊu vÕt ®ång tiÒn qua nh÷ng cuéc ®iÒu tra vÒ röa tiÒn; b¾t gi÷ tiÒn vµ c«ng cô

hµnh nghÒ cña bän téi ph¹m. ChØ víi çch theo dÊu ®ång tiÒn th× chóng ta míi cã thÓ ph¸t hiÖn ra

toµn bé quy m« cña téi ph¹m vµ tæ chøc ph¹m ph¸p míi cã thÓ bÞ tiªu diÖt.

Khi chÝnh phñ Hoa Kú ban hµnh luËt chèng röa tiÒn ®Çu tiªn vµo n¨m 1986 th× hä còng ®· x¸c ®Þnh

®îc c¬ b¶n ®©u lµ vÊn ®Ò trong níc. Tõ n¨m 1986, n¹n röa tiÒn trë thµnh mét vÊn ®Ò toµn cÇu, bao

gåm c¶ giao dÞch tµi chÝnh quèc tÕ, bu«n lËu tiÒn qua biªn giíi, vµ ph¹m téi ë mét níc nhng röa tiÒn

ë níc kh¸c. TiÒn tÖ, çc c«ng cô tiÒn tÖ, çc luång vèn giao dÞch qua ph¬ng tiÖn ®iÖn tö cã thÓ dÔ

dµng vît qua biªn giíi cña çc quèc gia, cho phÐp téi ph¹m ë çc níc kh¸c cÊt giÊu tiÒn t¹i Hoa Kú

vµ cho phÐp nh÷ng tªn téi ph¹m Hoa Kú giÊu nh÷ng kho¶n tiÓn bÊt chÝnh cña chóng ë hµng tr¨m níc

trªn thÕ giíi mµ kh«ng ph¶i lo l¾ng r»ng nh÷ng ho¹t ®éng chóng sÏ bÞ ph¸p luËt ph¸t hiÖn.

Tuy nhiªn, bÊt chÊp nh÷ng thay ®æi mµ chóng ta ®ang chøng kiÕn trong thÕ giíi tµi chÝnh, th× vÊn ®Ò c¬

b¶n ®èi víi nh÷ng kÎ röa tiÒn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng kho¶n tiÒn tõ viÖc bu«n b¸n ma tuý bÊt hîp ph¸p vÉn

cßn tån t¹i lµ cÊt dÊu vµ chuyÓn nh÷ng kho¶n tiÒn mÆt bÊt chÝnh khæng lå. V× lý do nµy, thËm chÝ trªn

ph¹m vi quèc tÕ, ®iÒu quan träng mµ ChÝnh phñ Hoa Kú nhÊn m¹nh lµ trong c«ng ®o¹n ®Çu tiªn cña

viÖc röa tiÒn, nh÷ng kÎ röa tiÒn sÏ t×m çch ®a nh÷ng kho¶n tiÒn bÊt hîp ph¸p vµo hÖ thèng tµi chÝnh.

TiÕn h¯nh röa tiÒn: theo dÊu ®ång tiÒn

Lester M. Joseph, Trçng trê lý

Ban Phô tr¸ch TÛch biªn Tµi s¶n vµ ViÖc röa tiÒn,

Bå T ph¸p Hoa Kú

13

KÕt qu¶ cña viÖc tËp trung nh÷ng nç lùc vµo c«ng ®o¹n nµy lµ nh÷ng ng©n hµng vµ c«ng ty tµi chÝnh

Hoa Kú ®· vµ ®ang gi÷ ®Çu mèi chèng l¹i viÖc ®a nh÷ng kho¶n tiÒn mÆt bÊt hîp ph¸p vµo hÖ thèng tµi

chÝnh. Cho dï cã mét sè trêng hîp ngo¹i lÖ x¶y ra nhng chóng ta còng ®· rÊt thµnh c«ng trong viÖc

ng¨n chÆn nh÷ng kÎ röa tiÒn tiÕp cËn víi nh÷ng ng©n hµng Hoa Kú. Vµ kÕt qu¶ lµ nh÷ng kÎ röa tiÒn

ngµy cµng ph¶i dùa vµo nh÷ng c¬ chÕ quèc tÕ vµ nh÷ng thÓ chÕ tµi chÝnh phi truyÒn thèng ®Ó röa

nh÷ng kho¶n tiÒn bÊt hîp ph¸p cña chóng. Mét sè ph¬ng ph¸p röa tiÒn thêng xuyªn ®îc sö dông

bao gåm viÖc lu hµnh mét lîng tiÒn bu«n lËu lín, röa tiÒn b»ng çch giao dÞch th¬ng m¹i qua hÖ

thèng ®æi ®ång Peso ë thÞ trêng chî ®en Colombia; vµ sö dông dÞch vô kinh doanh tiÒn nh göi tiÒn

®iÖn tö, dÞch vô casas de cambio, dÞch vô göi tiÒn qua çc c«ng ty, sÐc du lÞch, vµ sÐc chuyÓn kho¶n. ë

®©y t«i muèn bµn vÒ mét sè cuéc ®iÒu tra rÊt thµnh c«ng gÇn ®©y ®· ph¸ vì ®îc nh÷ng ®êng d©y sö

dông nh÷ng ph¬ng ph¸p röa tiÒn nµy.

ChiÕn dÞch thuÇn hãa chó lõa

Ngµy 1 th¸ng 7 n¨m 1998, trëng phßng tµi chÝnh, chñ tÞch vµ phã chñ tÞch cña c«ng ty Supermail,

Inc., mét c«ng ty sÐc chuyÓn kho¶n ®· bÞ b¾t v× tham gia vµo mét vô röa tiÒn trong mét vô ®iÒu tra kÐo

dµi hai n¨m do V¨n phßng ë Los Angeles cña Côc ®iÒu tra Liªn bang vµ Phßng c¶nh s¸t Los Angeles

tiÕn hµnh. Theo hå s¬, c«ng ty nµy lµ mét trong nh÷ng c«ng ty sÐc chuyÓn kho¶n lín nhÊt ho¹t ®éng

ë T©y Hoa Kú vµ sÏ lµ mét trong nh÷ng ®¹i lý chuyÓn tiÒn hµng ®Çu ë Hoa Kú cung cÊp dÞch vô cho

Mexico vµ Ch©u Mü Latinh.

Ba thµnh viªn ban qu¶n trÞ cïng víi s¸u nh©n viªn vµ çc c«ng sù ®· bÞ b¾t sau khi §¹i båi thÈm ®oµn

liªn bang ®· ®a ra b¶n ço tr¹ng víi 67 ®iÓm kÕt téi 11 bÞ ço bao gåm c¶ c«ng ty Supermail cã ©m

mu röa tiÒn, nÐ tr¸nh yªu cÇu b¸o ço vÒ lu hµnh tiÒn tÖ vµ chiÕm ®o¹t tµi s¶n mét çch bÊt hîp

ph¸p.

Môc tiªu ®Çu tiªn cña cuéc ®iÒu tra lµ quü cña c«ng ty ë Reseda, California. Nh÷ng ngêi ®iÒu tra díi

vá bäc bÝ mËt ®· tiÕp cËn víi ngêi qu¶n lý, ngêi ®· ®ång ý röa nh÷ng kho¶n tiÒn “ma tóy” víi kho¶n

phÝ tiÒn mÆt. §Æc biÖt ngêi qu¶n lý chuyÓn mét sè lîng tiÒn mÆt lín thµnh giÊy lÖnh chuyÓn tiÒn cña

c«ng ty. Khi cã mét lîng tiÒn lín cÇn ®îc röa ngêi qu¶n lý sÏ yªu cÇu çc céng sù lµm viÖc ë nh÷ng

khu vùc kh¸c gióp ®ì. Khi mét ngêi qu¶n lý míi ®iÒu hµnh nh÷ng ho¹t ®éng ë chi nh¸nh Reseda vµo

th¸ng 4 n¨m 97 th× anh ta ®a tíi c«ng ty mét sè nh©n viªn. Nh÷ng nh©n viªn nµy ®îc phÐp ph¸t

hµnh nh÷ng phiÕu göi tiÒn vµ chuyÓn mét lîng tiÒn bÊt chÝnh lín tíi mét tµi kho¶n bÝ mËt ë Miami,

trong khi sè tiÒn ®Ó duy tr× ho¹t ®éng vÉn n»m trong quü cña c«ng ty.

Tæng céng çc bÞ ço ®· röa h¬n 3 triÖu ®«la tiÒn “ma tóy”. Ngêi ta cho r»ng ®©y lµ mét trong nh÷ng

vô ®iÒu tra chèng l¹i n¹n röa tiÒn nh»m vµo giíi kinh doanh sÐc chuyÓn kho¶n lín nhÊt trong lÞch sö

níc Mü. Trong trêng hîp çc bÞ ço bÞ buéc téi röa tiÒn th× chóng sÏ bÞ tõ 46 ®Õn 72 th¸ng tï giam.

14

ChiÕn dÞch C«ng viÖc m³o hiÓm

Tõ khi hÇu hÕt çc ®êng d©y röa tiÒn víi quy m« lín bao gåm c¶ nh÷ng kho¶n tiÒn bu«n b¸n ma tuý

th× n¹n röa nh÷ng kho¶n tiÒn cña téi ph¹m “cæ cån” ngµy cµng trë thµnh mét hiÖn tîng nghiªm träng.

ChiÕn dÞch C«ng viÖc m¹o hiÓm do Côc H¶i quan Liªn bang vµ FBI tiÕn hµnh vµo n¨m 1994 sau khi

mét bän lõa ®¶o ®¨ng qu¶ng ço trªn mét sè tê b¸o vµ Ên phÈm kinh doanh lín cña Hoa Kú. Nh÷ng

tin qu¶ng ço nµy ®a ra nh÷ng ®Ò nghÞ cho vay vèn ®èi víi çc chñ h·ng kinh doanh víi “kho¶n phÝ

tr¶ tríc”. Çc n¹n nh©n trªn toµn thÕ giíi b¾t ®Çu tr¶ nh÷ng kho¶n tiÒn l·i tr¶ tríc tõ 50.000 ®Õn 2,2

triÖu ®«la ®Ó cã thÓ vay ®îc vèn. Sau khi tr¶ kho¶n tiÒn nµy, çc n¹n nh©n ®îc yªu cÇu ký mét b¶n

hîp ®ång yªu cÇu hä ngay lËp tøc më th tÝn dông tõ 2 ®Õn 20 triÖu ®«la lµm tiÒn thÕ chÊp cho kho¶n

vay. NÕu çc n¹n nh©n kh«ng thÓ më th tÝn dông víi mét kho¶n tiÒn lín nh vËy ngay lËp tøc, bän lõa

®¶o b¶o r»ng hä ®· vi ph¹m ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång vµ gi÷ tiÒn l·i tr¶ tríc cña hä. Trªn thùc tÕ

nh÷ng kÎ chñ mu cña kÕ ho¹ch nµy biÕt r»ng çc n¹n nh©n sÏ kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc çc ®iÒu kho¶n

cña hîp ®ång vµ b»ng çch ®ã chóng ®· chiÕm cña çc n¹n nh©n nh÷ng kho¶n tiÒn l·i tr¶ tríc.

§Ó che ®Ëy sè tiÒn chóng ®· ¨n c¾p, nh÷ng kÎ lõa ®¶o nµy më ng©n hµng Caribbean American Bank ë

Antigua vµ Barbuda vµo n¨m 1994. Côc H¶i quan Liªn bang vµ FBI ®· ph¸t hiÖn ra r»ng ng©n hµng

nµy chØ ho¹t ®éng bÒ ngoµi, lµ mét trong 18 ng©n hµng ho¹t ®éng díi sù kiÓm so¸t cña Ng©n hµng

quèc tÕ Ch©u Mü (A.I.B, Ltd) ë Antigua. C¶ hai ng©n hµng nµy bÞ ®ãng cöa do téi lõa ®¶o. Dïng nh÷ng

ng©n hµng nµy vµ v« sè nh÷ng c«ng ty b×nh phong kh¸c, bän lõa ®¶o nµy cã thÓ mua m¸y bay, thuyÒn

®ua, xe cé, bÊt ®éng s¶n, vµ nh÷ng tµi s¶n kh¸c b»ng çc kho¶n tiÒn lõa ®¶o. Mét sè bÞ ço ph¸t hµnh

nh÷ng thÎ tÝn dông lín - díi tªn cña nh÷ng c«ng ty b×nh phong - qua hÖ thèng ng©n hµng ë Antigua,

v× vËy chóng cã thÓ tiªu thô nh÷ng kho¶n tiÒn ¨n c¾p b»ng thÎ tÝn dông ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi.

Ýt nhÊt 400 ngêi trªn thÕ giíi bÞ mÊt tiÒn trong vô lõa ®¶o nµy. Nhng môc ®Ých cña bän chóng lµ cßn

lõa thªm nhiÒu ngêi h¬n n÷a. Tæng sè tiÒn cña vô lõa ®¶o nµy cã thÓ sÏ kh«ng bao giê ®îc tiÕt lé,

nhng ngêi ta íc tÝnh kho¶ng 60 triÖu ®«la. KÓ tõ ®ã 19 ngêi ®· bÞ kÕt ¸n trong ChiÕn dÞch C«ng

viÖc m¹o hiÓm. Hoa Kú ®ang t×m çch dÉn ®é mét bÞ ço ë Antigua bÞ buéc téi thµnh lËp ng©n hµng

Caribbean Ameriacan Bank cho bän lõa ®¶o còng nh dÉn ®é mét bÞ ço kh¸c tõ Th¸i Lan vÒ.

Nh÷ng vô viÖc liªn quan ®Õn hÖ thèng chuyÓn ®æi ®ång peso chî ®en

ChiÕn dÞch Khinh c«ng: Mét trong nh÷ng chiÕn dÞch thµnh c«ng gÇn ®©y tÊn c«ng vµo hÖ thèng thÞ

trêng chî ®en chuyÓn ®æi ®ång peso lµ chiÕn dÞch Khinh c«ng - cuéc ®iÒu tra do Côc H¶i quan Liªn

bang tiÕn hµnh. Tõ 3/1997 ®Õn 5/1999, çc nh©n viªn tham gia chiÕn dÞch Khinh c«ng ®· chiÕm ®îc

lßng tin cña bän m«i giíi bu«n b¸n ®ång peso Colombia lµm viÖc cho çc trïm bu«n ma tóy Colombia,

chóng trao cho çc nh©n viªn mËt nh÷ng kho¶n tiÒn mÆt khæng lå thu ®îc tõ viÖc bu«n ma tuý. Nh÷ng

nh©n viªn nµy ®a çc kho¶n tiÒn mÆt ®ã vµo çc tµi kho¶n do ChÝnh phñ kiÓm so¸t.

Sau mçi phi vô, nh÷ng kÎ ®æi tiÒn peso l¹i chØ thÞ cho çc nh©n viªn mËt chuyÓn tiÒn vµo çc tµi kho¶n

ng©n hµng ®· ®îc chØ ®Þnh. Th«ng qua hÖ thèng thÞ trêng chî ®en chuyÓn ®æi ®ång peso Colombia,

bän m«i giíi ®æi tiÒn peso ®· lÊy ®ång peso thu ®îc tõ viÖc nhËp khÈu hµng hãa Mü ®Ó ®æi thµnh

15

®ång ®«-la ë çc tµi kho¶n bÝ mËt. Bän nµy sÏ gëi vµo çc tµi kho¶n ng©n hµng cña çc nhµ xuÊt khÈu

Mü kho¶n tiÒn ®«la nh mét kho¶n thanh to¸n cho hµng hãa mµ nhµ nhËp khÈu Colombia ®· nhËn

®îc còng nh cho çc bªn thø ba liªn quan ®Õn hÖ thèng chuyÓn ®æi nµy. KÕt thóc chu kú röa tiÒn ®ã,

çc nhµ nhËp khÈu Colombia nhËn ®îc lêi x¸c nhËn lµ viÖc chuyÓn tiÒn ®«la ®· hoµn tÊt vµ tr¶ cho

bän m«i giíi bu«n b¸n ®ång peso kho¶n tiÒn t¬ng ®¬ng b»ng ®ång peso. Sau ®ã, bän nµy sÏ nép

peso cho çc trïm bu«n ma tóy Colombia.

ChiÕn dÞch Khinh c«ng ®¹t ®îc kÕt qu¶ víi 14 b¶n ço tr¹ng vµ 29 bÞ ço; 12 tªn bÞ kÕt ¸n vÒ téi röa

tiÒn hoÆc tham gia bu«n b¸n ma tóy ®· bÞ tèng giam. Ngoµi ra, çc vô viÖc d©n sù còng ®îc khëi tè xÐt

xö çc tµi kho¶n ng©n hµng ®· nhËn nh÷ng kho¶n thu ®îc tõ bu«n b¸n ma tóy ë Mü còng nh ë çc

níc kh¸c.

ChiÕn dÞch Juno: Còng nh vËy, chiÕn dÞch Juno kÕt hîp ®îc n¨ng lùc cña Côc Phßng chèng Ma

tuý, Phßng §iÒu tra H×nh sù H¶i quan Néi ®Þa vµ V¨n phßng Chëng lý Liªn bang ë Atlanta thµnh mét

lùc lîng ®iÒu tra ®Æc nhiÖm chèng röa tiÒn. Vµo 12/1999, ®¹i båi thÈm ®oµn liªn bang ®Æt ë Atllanta

kÕt ¸n 5 bÞ ço tõ Comlombia dÝnh lÝu ®Õn hÖ thèng röa tiÒn vµ bu«n b¸n ma tuý víi vßng quay hµng

triÖu ®«la. Theo sù chØ ®¹o cña nh÷ng kÎ hiÖn nay lµ bÞ ço, çc nh©n viªn bÝ mËt tham gia chiÕn dÞch

Juno ®· tõng gi÷ nh÷ng kho¶n lîi nhuËn thu ®îc tõ ma tóy tõ 100.000 ®Õn 500.000 ®«la Mü. Çc

kho¶n thu ®îc tõ ma tuý còng ®îc r¶i ë nh÷ng thµnh phè kh¸c cña Mü nh Dallas, Huston, New

York, Newark, Providence, Chicago, còng nh ë Madrid vµ Rome.

Nh÷ng ngêi tham gia chiÕn dÞch Juno sau ®ã ®· chuyÓn tiÒn tõ nh÷ng thµnh phè nãi trªn dÕn tµi

kho¶n bÝ mËt ë Atlanta. Theo chØ thÞ cña nh÷ng kÎ (hiÖn nay ®· bÞ kÕt ¸n), tiÒn ®îc chuyÓn tiÕp ®Õn

hµng lo¹t çc tµi kho¶n ë Mü vµ trªn toµn thÕ giíi. Còng nh trong chiÕn dÞch Khinh c«ng, lîi nhuËn

thu ®îc tõ ma tóy ë chiÕn dÞch nµy ®îc hîp ph¸p hãa th«ng qua hÖ thèng chuyÓn ®æi ®ång peso chî

®en, khi bän m«i giíi ®æi tiÒn peso ®· lÊy ®ång peso thu ®îc tõ viÖc nhËp khÈu hµng hãa Mü ®Ó ®æi

thµnh ®ång ®«la ë çc tµi kho¶n bÝ mËt. Vµ mét lÇn n÷a çc vô viÖc d©n sù l¹i ®îc khëi xíng ®Ó thu

håi nh÷ng kho¶n tiÒn ®· chuyÓn vµo çc tµi kho¶n néi ®Þa vµ níc ngoµi.

Nh÷ng khã kh¨n trong c²c vô chèng röa tiÒn quèc tÕ: chiÕn dÞch Casablanca

ChiÕn dÞch Khinh c«ng vµ Juno thu ®îc th¾ng lîi kh«ng chØ trªn ph¬ng diÖn ®iÒu tra téi ph¹m, kÕt

téi, kÕt ¸n vµ tÞch thu tµi s¶n mµ cßn ph¸t hiÖn vµ tiªu diÖt mét phÇn cña hÖ thèng chuyÓn ®æi ®ång

peso chî ®en. Nh÷ng vô viÖc trong hai chiÕn dÞch ®iÒu tra nµy ®· cho thÊy nh÷ng khã kh¨n, phøc t¹p

trong viÖc b¾t gi÷ çc kho¶n thu nhËp bÊt chÝnh khi chóng ®· ®îc chuyÓn ra khái Hoa Kú, ®Æc biÖt khi

th«ng qua çc tµi kho¶n v·ng lai.

Thø nhÊt, mçi khi muèn tiÕp cËn çc ng©n hµng h¶i ngo¹i cã v¨n phßng ®¹i diÖn ë níc ngoµi, çc nhµ

chøc tr¸ch thùc thi ph¸p luËt cña Mü thêng ®ông ph¶i khã kh¨n khi muèn x¸c ®Þnh nguån gèc thùc sù

cña kho¶n tiÒn vµ thÈm quyÒn tµi ph¸n tiÕn hµnh viÖc b¾t gi÷ tµi s¶n. ThËm chÝ khi çc nhµ thùc thi

ph¸p luËt Mü ®Ò nghÞ çc c¬ quan cã thÈm quyÒn cña níc së t¹i gióp ®ì, kh¶ n¨ng b¾t gi÷ nh÷ng

16

kho¶n tiÒn ®ã phô thuéc vµo sù lµnh m¹nh cña luËt lÖ ë níc ®ã mµ nhiÒu lóc m©u thuÉn víi luËt ph¸p

Hoa Kú vµ phô thuéc vµo sù hîp t¸c cña chÝnh quyÒn së t¹i.

H¬n n÷a, nh÷ng h¹n chÕ cña luËt ph¸p Hoa Kú cã thÓ n¶y sinh nh÷ng tranh c·i phøc t¹p vµ tèn nhiÒu

thêi gian vÒ thÈm quyÒn vµ ®Þa ®iÓm xÐt xö ®èi víi mét vô viÖc b¾t gi÷ tiÒn. Trong nhiÒu trêng hîp çc

nhµ thùc thi ph¸p luËt cña Hoa Kú kh«ng biÕt ®îc ®iÓm ®Õn cuèi cïng vµ ngêi nhËn cña nh÷ng

kho¶n tiÒn ®îc göi qua tµi kho¶n v·ng lai vµ chØ x¸c thùc sù kiÖn nh mét viÖc ®· råi.

Çc vÊn ®Ò phøc t¹p do tµi kho¶n v·ng lai g©y ra kh«ng chØ n¶y sinh trong çc vô viÖc b¾t gi÷ tiÒn

trong chiÕn dÞch Khinh c«ng vµ Juno mµ cßn ë nh÷ng vô viÖc kh¸c. VÝ dô nh trong chiÕn dÞch Cas-

ablanca truy tè viÖc röa tiÒn ë Los Angeles liªn quan ®Õn çc ng©n hµng níc ngoµi vµ tµi kho¶n v·ng

lai cña hä, çc c«ng tè viªn cña Washington D.C ®· khëi tè d©n sù ë QuËn Colombia ®èi víi nh÷ng

kho¶n tiÒn ®· ®îc chuyÓn kho¶n vµo çc tµi kho¶n níc ngoµi. Nh÷ng nç lùc cña chóng ta ®Ó cã ®îc

çc kho¶n tiÒn ®ã ®a l¹i nh÷ng kÕt qu¶ kh¸c nhau phô thuéc vµo níc mµ chóng ®îc chuyÓn ®Õn.

Trong mét sè trêng hîp, chóng ta nhËn ®îc sù hîp t¸c tõ phÝa çc ®ång sù níc ngoµi, nhng mét

sè trêng hîp kh¸c l¹i kh«ng nhËn ®îc sù hîp t¸c ®ã. Trong mét sè trêng hîp, khi cã sù hîp t¸c th×

r¾c rèi vµ tranh c·i l¹i n¶y sinh vÒ ®Þa ®iÓm vµ thÈm quyÒn tè tông còng nh vÒ nguån gèc thùc sù cña

kho¶n tiÒn.

VÝ dô nh trong mét trêng hîp tiÒn ®îc chuyÓn vµo tµi kho¶n ng©n hµng ë níc ngoµi. Sau khi ®·

khëi kiÖn d©n sù, Bé T ph¸p ®Ò nghÞ ChÝnh phñ níc së t¹i trî gióp phong táa çc kho¶n tiÒn theo

tinh thÇn cña C«ng íc Viªn 1988. KÕt qu¶ lµ çc ®ång sù níc ngoµi cña chóng ta ®· thÈm vÊn nh©n

viªn cña ng©n hµng vµ ph¸t hiÖn ra r»ng ng©n hµng cã tµi kho¶n mµ çc kho¶n tiÒn ®ã ®îc chuyÓn

®Õn cã trô së ë n¬i kh¸c.

Theo tinh thÇn hiÖp íc hç trî t ph¸p víi níc thø hai, Bé T ph¸p th«ng b¸o cho çc c¬ quan cã

thÈm quyÒn ë ®ã biÕt lµ chóng ta cã trong tay th«ng tin vÒ viÖc chuyÓn tiÒn thu ®îc tõ ma tóy vµo çc

tµi kho¶n ng©n hµng thuéc thÈm quyÒn tµi ph¸n cña hä. Do luËt ph¸p cña níc së t¹i chØ c«ng nhËn sù

hç trî vÒ mÆt h×nh sù vµ kh«ng hç trî vÒ mÆt d©n sù, chÝnh quyÒn ë níc ®ã ®· tù më cuéc ®iÒu tra

dùa trªn th«ng tin mµ chóng ta cung cÊp vµ sau ®ã ®· phong táa çc tµi kho¶n. Nh©n ®©y còng xin lu

ý lµ tríc khi tßa ph¸n quyÕt th× kh«ng ai bÞ coi lµ téi ph¹m c¶ nªn viÖc lµm trªn kh«ng c«ng b»ng cho

dï çc kho¶n tiÒn ®ã cã thÓ thu ®îc b»ng con ®êng téi ph¹m. H¬n n÷a, ng©n hµng kh«ng hÒ cã mét

bÊt ®éng s¶n hay chi nh¸nh nµo thuéc thÈm quyÒn xÐt xö cña tßa ¸n së t¹i, vµ mäi tµi s¶n b¶o ®¶m cho

çc tr¸i vô cña ng©n hµng ®Òu n»m ë níc kh¸c. Cuèi cïng, sau khi lÇn hÕt vßng, ®· ph¸t hiÖn ra r»ng

tµi s¶n mµ chóng ta theo dâi cã thÓ lµ n»m ë tµi kho¶n v·ng lai cña ng©n hµng níc ngoµi t¹i mét ng©n

hµng Hoa Kú ë thµnh phè New York.

Qu¶ thùc, ë ®©y cã rÊt nhiÒu nh÷ng c¶n trë cho triÓn väng thµnh c«ng cña viÖc tÞch biªn tµi s¶n b»ng

nh÷ng thñ tôc d©n sù bëi lÏ tiÒm Èn sù tranh c·i vÒ thÈm quyÒn: nh÷ng tµi s¶n bÞ nghi ngê thùc sù “

n»m” ë tµi kho¶n v·ng lai cña ng©n hµng níc ngoµi ë New York - mÆc dï QuËn Colombia míi thùc sù

cã thÈm quyÒn tµi ph¸n t¬ng øng ®Ó tÞch biªn tµi s¶n b»ng thñ tôc d©n sù. §iÒu nµy cho thÊy nh÷ng

17

khã kh¨n mµ chóng ta sÏ gÆp ph¶i khi t×m kiÕm, ph¸t hiÖn, b¾t gi÷ vµ tÞch biªn nh÷ng kho¶n tiÒn ë çc

tµi kho¶n v·ng lai cña çc ng©n hµng níc ngoµi.

§iÒu ®¸ng chó ý lµ nh÷ng vÝ dô trªn ®©y t¸i t¹o l¹i nh÷ng t×nh huèng khi çc chÝnh phñ níc ngoµi hîp

t¸c víi nh÷ng ®Ò nghÞ cña Hoa Kú. Trong nhiÒu trêng hîp, kh«ng cã ®îc sù hîp t¸c nh vËy vµ

nh÷ng khã kh¨n cµng t¨ng lªn béi phÇn khi chóng ta gÆp ph¶i nÒn ph¸p luËt vÒ bÝ mËt ng©n hµng

kh«ng chÞu hîp t¸c.

Hîp t²c quèc tÕ v¯ chia sÎ t¯i s°n thu ®îc

§Ó chiÕn th¾ng nh÷ng kÎ röa tiÒn quèc tÕ, ®ßi hái çc quèc gia trªn toµn thÕ giíi ph¶i cïng nhau hµnh

®éng nh»m trao ®æi th«ng tin vµ hîp t¸c trong ®iÒu tra vµ tÞch thu tµi s¶n. §· thµnh s¸ch lîc vµ thùc

tiÔn cña Hoa Kú lµ theo thÈm quyÒn luËt ®Þnh ChÝnh phñ Hoa Kú chia sÎ çc kho¶n thu ®îc trong

nh÷ng vô b¾t gi÷ thµnh c«ng víi çc níc ®· gióp ®ì Hoa Kú mét çch ®¾c lùc hoÆc mét çch c¬ b¶n

trong viÖc tÞch thu nh÷ng tµi s¶n thuéc thÈm quyÒn tµi ph¸n cña Hoa Kú. Vµo 6/2000, Bé T ph¸p víi

sù ®ång ý cña Ngo¹i trëng Hoa Kú ®· chuyÓn 169 triÖu USD cho 26 níc v× ®· hç trî trong viÖc b¾t

gi÷ tµi s¶n. Chóng ta tin tëng r»ng tµi s¶n ®îc chia cho çc níc sÏ t¨ng cêng sù hîp t¸c quèc tÕ

trong viÖc b¾t gi÷ tµi s¶n, thóc ®Èy çc níc hµnh ®éng cïng nhau, cho dï tµi s¶n ®ã n»m ë ®©u hay

díi thÈm quyÒn cña ai. VÊn ®Ò quan träng nhÊt lµ t¸ch thu nhËp téi ph¹m khái giíi téi ph¹m.

ChiÕn lîc tæng thÓ chèng l¹i viÖc bu«n b¸n ma tóy vµ ho¹t ®éng téi ph¹m cã tæ chøc cÇn ph¶i tËp

trung híng vµo khÝa c¹nh tµi chÝnh cña ho¹t ®éng téi ph¹m. §Ó thùc hiÖn ®iÒu nµy, cÇn cã nh÷ng luËt

lÖ cã tÝnh kh¶ thi cã thÓ trõng trÞ viÖc röa tiÒn, quy ®Þnh ®îc viÖc tÞch thu, b¾t gi÷ tµi s¶n vµ t¹o ®iÒu

kiÖn thuËn lîi cho hîp t¸c quèc tÕ. H¬n n÷a, hµng lo¹t nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu tiÕt nh sù kiÓm tra toµn

diÖn ng©n hµng, hÖ thèng gi¸m s¸t nh÷ng ho¹t ®éng ®¸ng ngê rÊt cÇn thiÕt ®Ó ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn

röa tiÒn. ChØ cã ho¹t ®éng cïng nhau trong mét tæ chøc vµ trªn møc ®é toµn cÇu, chóng ta míi cã thÓ

ng¨n ®îc dßng ch¶y cña lîi nhuËn téi ph¹m vµ lµm tª liÖt çc tæ chøc téi ph¹m.


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/justice.htm

18

¤ng Steven L, Peterson, Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh nãi “Mét ®Êt níc muèn chèng l¹i n¹n röa tiÒn cÇn ph¶i

cã mét c¬ së h¹ tÇng vÒ luËt, tµi chÝnh vµ c¬ quan thùc thi ph¸p luËt”. ¤ng nãi thªm r»ng hîp t¸c gi÷a

khu vùc t nh©n vµ nhµ níc trong mét quèc gia vµ gi÷a quèc gia nµy víi çc quèc gia kh¸c lµ nh÷ng

yÕu tè hÕt søc quan träng.

Mét yÕu tè hÕt søc cÇn thiÕt kh¸c ®ã lµ viÖc ®µo t¹o, huÊn luyÖn cho tÊt c¶ çc c¬ quan, tæ chøc tham

gia trong mÆt trËn ®Êu tranh chèng n¹n röa tiÒn vµ rÊt nhiÒu c¬ quan cña ChÝnh phñ Mü më nh÷ng

khãa ®µo t¹o nh vËy.

§Êu tranh chèng l¹i bän röa tiÒn kh«ng chØ lµm gi¶m ®i nh÷ng vô téi ph¹m vÒ tµi chÝnh mµ nã cßn gióp

lo¹i trõ bít n¹n khñng bè vµ nh÷ng lo¹i h×nh téi ph¹m kh¸c cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng téi ph¹m cùc kú

nghiªm träng. §Ó chèng l¹i n¹n röa tiÒn mét çch cã hiÖu qu¶, mét quèc gia cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu

kiÖn quan träng sau:

Thø nhÊt, çc quan chøc ChÝnh phñ cÇn ®¶m b¶o r»ng hä cã mét hÖ thèng luËt, tµi chÝnh cÇn

thiÕt vµ c¬ së ph¸p lý thùc thi ®Ó chèng l¹i n¹n röa tiÒn. “40 ®iÒu khuyÕn nghÞ” cña Lùc lîng

Tµi chÝnh ®Æc nhiÖm (FATF), mét tiªu chuÈn ®îc quèc tÕ c«ng nhËn trong vÊn ®Ò nµy ®· chØ

ra çch thøc mµ çc níc cÇn ph¶i lµm ®Ó tù b¶o vÖ kh«ng bÞ n¹n röa tiÒn l¹m dông. (Th«ng

tin thªm vÒ FATF vµ “40 ®iÒu khuyÕn nghÞ” xin xem bµi “Lùc lîng ®Æc nhiÖm tµi chÝnh

chèng röa tiÒn”). Çc níc cÇn ph¶i ®¶m b¶o r»ng çc c¬ quan chÕ tµi ph¸p luËt, çc c¬ quan

ra quy ®Þnh vµ hÖ thèng ph¸p luËt cña ®Êt níc m×nh ph¶i thêng xuyªn liªn hÖ, chia sÎ th«ng

tin vµ phèi hîp cïng nhau.

Thø hai, cÇn ph¶i cã sù tham gia cña çc nhµ l·nh ®¹o trong khu vùc kinh doanh t nh©n, ®Æc

biÖt lµ trong lÜnh vùc dÞch vô tµi chÝnh, ®Ó cïng hç trî çc s¸ng kiÕn cña chÝnh phñ chèng l¹i

çc téi ph¹m tµi chÝnh vµ n¹n röa tiÒn.

Thø ba, çc níc cÇn tham gia tÝch cùc vµo çc diÔn ®µn quèc tÕ vµ khu vùc ®Ó kh«ng ngõng

n©ng cao hiÓu biÕt cña m×nh vµ cñng cè hîp t¸c víi çc ®èi t¸c kh¸c ®Ó chèng l¹i n¹n röa tiÒn.

Thø t, th«ng qua çc tháa thuËn hîp t¸c, çc níc cÇn chia sÎ kÞp thêi çc th«ng tin quan

träng liªn quan ®Õn n¹n röa tiÒn vµ çc téi ph¹m tµi chÝnh cã nh vËy çc níc míi kh«ng trë

thµnh ®ång minh cña bän röa tiÒn.

Thùc hiÖn çc biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt n¹n röa tiÒn

Steven L. Peterson, Gi¸m ®äc §iÒu hµnh

Ch¬ng tr×nh Chäng tåi ph¹m,

Côc PhÜng chäng Ma tuý Quäc tÕ vµ C«ng t¸c chäng Tåi ph¹m

Bå Ngo¹i giao Hoa Kú

19

C²c biÖn ph²p kü thuËt v¯ ®¯o t³o

Çc ch¬ng tr×nh hç trî kü thuËt vµ ®µo t¹o mét çch chÝnh quy lµ rÊt quan träng ®èi víi viÖc x©y dùng

nh÷ng chÕ ®Þnh ®Ó cã thÓ tiÕp cËn thêng xuyªn ®èi víi çc vÊn ®Ò cña n¹n röa tiÒn. Nh vËy, çc níc

cuèi cïng sÏ cã thÓ c¶i thiÖn kh¶ n¨ng cña m×nh chèng l¹i n¹n röa tiÒn vµ hä cã thÓ trë thµnh çc ®èi

t¸c hiÖu qu¶ trong nç lùc chèng l¹i n¹n röa tiÒn trªn toµn cÇu.

Côc Phßng chèng Ma tuý Quèc tÕ vµ Thùc thi Ph¸p luËt (INL) cña Bé Ngo¹i giao Mü ®ang hoµn thiÖn

çc ch¬ng tr×nh hç trî chèng n¹n röa tiÒn. INL tham gia vµ hç trî çc c¬ quan chèng röa tiÒn vµ ®a

ra nh÷ng ®Ò xuÊt vÒ chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn çc ho¹t ®éng röa tiÒn quèc tÕ.

Bé Ngo¹i giao ®· võa x©y dùng mét gi¶i ph¸p ®Ó hç trî çc c¬ quan liªn quan thiÕt lËp nh÷ng m¹ng

líi phßng chèng röa tiÒn ®Ó b¶o vÖ çc nÒn kinh tÕ vµ çc chÝnh phñ kh«ng bÞ çc téi ph¹m tµi chÝnh

lµm lòng lo¹n vµ ng¨n chÆn n¹n röa tiÒn trªn quy m« quèc tÕ. Gi¶i ph¸p nµy gåm çc c«ng t¸c ®µo t¹o,

hç trî kü thuËt vµ nh÷ng ®¸nh gi¸ vÒ çc trêng hîp röa tiÒn cô thÓ hay ®a ra nh÷ng thiÕu sãt ®Ó cã

thÓ ®¹t ®îc çc môc tiªu thùc hiÖn cô thÓ, x©y dùng thÓ chÕ phï hîp.

VÝ dô víi gi¶i ph¸p nµy çc nhµ ho¹ch ®Þch chÝnh s¸ch vµ çc c¬ quan thùc hiÖn cã thÓ x¸c ®Þnh r»ng t¹i

mét níc cßn tån t¹i nh÷ng h¹n chÕ v× níc ®ã cha cã “C¬ quan T×nh b¸o Tµi chÝnh” (FIU) ®Ó cã thÓ

thùc hiÖn chøc n¨ng ®Çu mèi quan träng trong ch¬ng tr×nh chèng n¹n röa tiÒn cña quèc gia. Çc FIU

cã kh¶ n¨ng trao ®æi nhanh chãng çc th«ng tin (gi÷a çc tæ chøc tµi chÝnh vµ çc c¬ quan thùc thùc thi

ph¸p luËt nh c«ng tè hay nh÷ng c¬ quan cã thÈm quyÒn kh¸c), khi b¶o vÖ lîi Ých cña çc ç nh©n v«

téi liªn quan ®Õn nh÷ng sè liÖu ®ã.

Nguyªn nh©n vÒ viÖc thiÕu FIU ë çc níc còng kh¸c nhau nªn ch¬ng tr×nh nµy ®îc x©y dùng ®Ó cã

thÓ ®¸p øng nhu cÇu cña mçi níc. VÝ dô, nÕu vÊn ®Ò ë ®©y lµ thiÕu çc quy ®Þnh, Bé Ngo¹i giao cã thÓ

gióp tµi trî cho mét chuyªn gia ho¹ch ®Þnh lÊy tõ HÖ thèng Dù tr÷ Quèc gia Mü ®Ó hç trî níc nµy dù

th¶o nh÷ng quy ®Þnh hoÆc çc híng dÉn thÝch hîp vµ sau ®ã tæ chøc mét lo¹t çc khãa ®µo t¹o ®Ó

nh÷ng çc chuyªn gia, çc çn bé cÊp díi vµ nh÷ng nh©n viªn kh¸c cã thÓ häc çch lµm thÕ nµo ®Ó

thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh nµy cã hiÖu qu¶. NÕu lµ vÊn ®Ò vÒ phÇn cøng hoÆc vÒ ph©n tÝch, Bé Ngo¹i

giao cã thÓ tµi trî cho çc chuyªn gia tõ FIU cña Hoa Kú ®Õn gióp ®ì níc nµy, sau ®©y ®îc gäi lµ

FINCEN.

Trong n¨m 2000, Bé Ngo¹i giao ®· thµnh lËp nhiÒu Trung t©m §iÒu tiÕt Ng©n hµng vµ Thùc thi Ph¸p

luËt nh»m tæ chøc çc khãa ®µo t¹o vµ hç trî kü thuËt vÒ çc gi¶i ph¸p øng phã víi n¹n röa tiÒn vµ çc

cuéc ®iÒu tra tµi chÝnh gi÷a çc ®èi t¸c trªn toµn cÇu. Nh÷ng khãa ®µo t¹o nµy gióp cho çc nhµ ®iÒu tra

tµi chÝnh, çc nhµ ho¹ch ®Þnh trong ng©n hµng vµ çc bªn truy tè cã nh÷ng c«ng cô cÇn thiÕt ®Ó ph¸t

hiÖn, ®iÒu tra vµ khëi tè nh÷ng vô röa tiÒn, nh÷ng téi ph¹m tµi chÝnh vµ çc ho¹t ®éng liªn quan ®Õn téi

ph¹m kh¸c. Nh÷ng khãa häc nµy ®· ®îc tæ chøc t¹i Mü vµ mét sè khu vùc liªn quan mµ ch¬ng tr×nh

nµy ®ang tËp trung vµo.

INL ®· tµi trî 60 ch¬ng tr×nh trong n¨m 2000 ®Ó chèng l¹i téi ph¹m tµi chÝnh vµ röa tiÒn t¹i 35

níc trªn thÕ gi¬Ý. HÇu hÕt çc c¬ quan thùc thi ph¸p luËt cña Mü cïng hç trî trong ho¹t ®éng nµy

20

b»ng çch tæ chøc çc khãa ®µo t¹o c¬ b¶n còng nh n©ng cao vÒ téi ph¹m tµi chÝnh ë mäi gãc ®é.

Ngoµi ra, INL thØnh tho¶ng còng tµi trî cho mét sè t vÊn kü thuËt ë mét sè níc nhÊt ®Þnh. Nh÷ng cè

vÊn nµy lµm viÖc trùc tiÕp víi níc së t¹i ®Ó x©y dùng, thùc hiÖn vµ cñng cè nh÷ng luËt lÖ liªn quan ®Õn

téi ph¹m tµi chÝnh vµ röa tiÒn vµ triÓn khai Bé phËn t×nh b¸o tµi chÝnh. Ngoµi ra, INL còng gióp nhiÒu

c¬ quan liªn bang thùc hiÖn ®µo t¹o phôc vô c«ng t¸c chèng téi ph¹m tµi chÝnh vµ çc c¬ quan vÒ téi

ph¹m tµi chÝnh liªn c¬ quan vµ x©y dùng çc khãa ®µo t¹o chuyªn s©u t¹i mét sè tæ chøc ®Ó chèng l¹i

n¹n röa tiÒn.

§¯o t³o c²c ®èi t²c

Çc c¬ quan sau cung cÊp çc khãa ®µo t¹o chèng röa tiÒn vµ çc khãa hç trî kü thuËt th«ng qua quü

INL:

M¹ng líi chÕ t¯i ®èi víi téi ph¹m t¯i chÝnh (FINCEN): FINCEN, c¬ quan T×nh b¸o Tµi chÝnh Mü

do Bé Tµi chÝnh qu¶n lý, hç trî kü thuËt vµ tæ chøc çc khãa ®µo t¹o cho çc quan chøc chÝnh phñ

níc ngoµi, çc nhµ ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh, çc quan chøc thùc thi ph¸p luËt vµ çc nhµ ng©n hµng.

Nh÷ng khãa ®µo t¹o nµy bao trïm rÊt nhiÒu chñ ®Ò: çc lo¹i h×nh röa tiÒn, tæ chøc vµ vËn hµnh c¬ quan

t×nh b¸o tµi chÝnh, thµnh lËp hÖ thèng toµn diÖn vÒ phßng chèng n¹n röa tiÒn, ho¹t ®éng vµ cÊu tróc

m¹ng vi tÝnh, çc hÖ thèng phßng chèng n¹n röa tiÒn cña tõng níc vµ çc quy ®Þnh. FINCEN còng

phèi hîp chÆt chÏ víi Egmont Group gåm 50 c¬ quan t×nh b¸o tµi chÝnh ®Ó gióp çc níc thµnh lËp

çc bé phËn t×nh b¸o tµi chÝnh cña riªng m×nh.

Ngoµi ra, nhiÒu níc còng ®· ®îc FINCEN gióp ®ì nh Argentina, Armenia, óc, Bahamas, Brazil,

Canada, Trung quèc, Costa Rica, Céng hßa Dominica, El Salvador, §øc, Hy l¹p, Hång K«ng, Ên §é,

In®«nªsia, §¶o Man, Jamaica, Jersey, Kazakhstan, Lebano, Italia, Liechtenstein, Nauru, Nigeria, Hµ

Lan, Lalau, Paraguay, Nga, Seycheele, Nam Phi, Thôy Sü, St. Vincent vµ Grenadines, §µi Loan,

Tanzania, Th¸i Lan, Tonga, V¬ng quèc Anh. FINCEN còng thùc hiÖn trao ®æi çn bé víi Çc c¬ quan

t×nh b¸o tµi chÝnh cña Hµn quèc vµ BØ.

21

C¬ quan Qu°n lý Doanh thu Néi bé (IRS ): C¬ quan qu¶n lý doanh thu néi bé thuéc Bé Tµi chÝnh

tËp trung ho¹t ®éng ®µo t¹o cña m×nh vµo kü n¨ng ®iÒu tra liªn quan ®Õn téi ph¹m tµi chÝnh vµ röa

tiÒn. Môc ®Ých cña nh÷ng khãa ®µo t¹o nµy lµ gióp ChÝnh phñ çc níc thiÕt lËp vµ hoµn thiÖn çc luËt

lÖ chèng röa tiÒn, çc h×nh thøc téi ph¹m, thuÕ vµ tÞch thu tµi s¶n. Ngoµi ra, IRS gióp ®iÒu tra nh÷ng

trêng hîp vi ph¹m nh÷ng luËt nµy vµ khuyÕn khÝch m¹ng líi chèng röa tiÒn tu©n theo çc tiªu chuÈn

quèc tÕ.

C¬ quan B°o mËt: Bé phËn b¶o mËt thuéc Bé Tµi chÝnh tham gia vµo c«ng t¸c ®µo t¹o çc quan

chøc ChÝnh phñ vµ çc quan chøc thùc thi ph¸p luËt vÒ gian lËn tµi chÝnh, ®iÒu tra çc vô tiÒn gi¶ vµ

nh÷ng téi ph¹m kh¸c liªn quan ®Õn th¬ng m¹i ®iÖn tö.

Trong n¨m 2000, Bé phËn b¶o mËt ®· hç trî cho çc ch¬ng tr×nh cña INL th«ng qua viÖc ®µo t¹o cho

çc tæ chøc tµi chÝnh vµ thùc thi ph¸p luËt t¹i Trung quèc, Nigeria, Bulgari vµ Lithuana. Ngoµi ra Bé

phËn nµy còng cã nh÷ng bµi gi¶ng t¹i çc häc viÖn cña Hungari vµ Th¸i Lan vµ tæ chøc çc líp häc ®Æc

biÖt t¹i Bulgari, Colombia, Hy L¹p, Italia, Mexico vµ Rumani vµ t¹i Héi th¶o cña Interpol tæ chøc t¹i

Lyon, Ph¸p.

Côc H°i quan Liªn bang (USCS): Côc H¶i quan, Phßng ®iÒu tra, Bé phËn ®iÒu tra tµi chÝnh thuéc

Bé Tµi chÝnh ®· gióp hç trî çc chuyªn gia vÒ ®iÒu tra çc vô röa tiÒn theo çch truyÒn thèng vµ röa

tiÒn lÐn lót, hä sÏ lµ nh÷ng ngêi phæ biÕn nh÷ng kinh nghiÖm cña m×nh cho çc nh©n viªn ng©n hµng,

quan chøc ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi ph¸p luËt cã tªn trong çc ch¬ng tr×nh INL.

Lµ ngêi chñ tr× hoÆc ®ång chñ tr× víi çc c¬ quan liªn bang kh¸c, trong n¨m 2000 USCS ®· tæ chøc

nhiÒu héi th¶o vÒ phßng chèng téi ph¹m tµi chÝnh vµ röa tiÒn ë trong còng nh ngoµi níc víi sè nh©n

viªn ®îc ®µo t¹o lªn ®Õn 725 ngêi tõ 16 quèc gia trªn thÕ giíi.

C¬ quan Hç trî Kü thuËt (OTA): C¬ quan hç trî kü thuËt thuéc Bé Tµi chÝnh hç trî cho çc quan

chøc cao cÊp cña nhiÒu bé vµ çc ng©n hµng trung ¬ng trong lÜnh vùc c¶i çch thuÕ, qu¶n lý vµ ph¸t

hµnh nî chÝnh phñ, ®Þnh híng vµ qu¶n lý ng©n s¸ch, c¶i çch tæ chøc tµi chÝnh, c¶i çch çc c¬ quan

thùc thi ph¸p luËt liªn quan ®Õn röa tiÒn vµ çc téi ph¹m tµi chÝnh kh¸c. OTA phèi hîp víi çc nh©n

viªn cña Sø qu¸n vµ kh¸ch hµng cña níc së t¹i ®Ó thùc hiÖn çc dù ¸n dµi h¹n thiÕt kÕ nh»m môc ®Ých

thóc ®Èy nh÷ng thay ®æi cã tæ chøc hÖ thèng vµ ¸p dông çc c¬ cÊu tæ chøc míi. Ch¬ng tr×nh nµy ®·

hç trî kü thuËt cho hµng chôc níc trªn thÕ giíi.

Trong n¨m 2000, mét sè dù ¸n ®· ®îc thùc hiÖn ë mét sè níc nh: Armenia (hç trî kü thuËt ®Ó xö

lý téi ph¹m tµi chÝnh, téi ph¹m cã tæ chøc, téi ph¹m ®¸nh b¹c vµ nh÷ng gian lËn trong b¶o hiÓm); t¹i El

Salvador (so¹n th¶o vµ thùc hiÖn luËt chèng l¹i n¹n röa tiÒn, gióp ®ì thiÕt kÕ, x©y dùng vµ tuyÓn çn bé

cho C¬ quan §iÒu tra Tµi chÝnh cña El Salvador); t¹i Georgia (hîp t¸c víi C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ

Mü, Bé T ph¸p, Uû ban Hèi ®o¸i vµ Chøng kho¸n Mü, thùc hiÖn b¸o ço vÒ çc quan chøc cña C¬

quan Chøng kho¸n Quèc gia); t¹i In®«nªsia (x©y dùng çc ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng

kiÓm to¸n cho çc çn bé cña çc phßng thuéc C¬ quan c¬ cÊu l¹i, thuéc ng©n hµng In®onesia vµ cung

cÊp çc kiÕn thøc liªn quan ®Õn çc vô ®iÒu tra vÒ röa tiÒn vµ thu håi tµi s¶n); t¹i Moldova (hç trî kü

22

thuËt cho nh÷ng ngêi so¹n th¶o phÇn vÒ téi ph¹m tµi chÝnh vµ kinh tÕ cña Bé luËt tè tông h×nh sù hiÖn

®ang ®îc Quèc héi xem xÐt, hç trî cho Bé Tµi chÝnh h×nh thµnh c¬ quan phô tr¸ch trèn thuÕ vµ nhãm

c«ng t¸c vÒ gian lËn trong ng©n hµng, ®µo t¹o ph¸p lý vµ hç trî chèng l¹i gian lËn tÝn dông, gian lËn

giÊy tê vµ x©y dùng çc phßng nghiªn cøu ph¸p lý cho chÝnh phñ ). Çc chuyªn gia t vÊn cña C¬ quan

thùc thi ph¸p luËt còng gióp Peru vµ Malaysia ®Ó so¹n th¶o vµ th¶o luËn c¬ së ph¸p lý chèng l¹i n¹n röa

tiÒn.

C¬ quan §¯o t¹o Khëi tè Níc ngo¯i (OPDAT): §©y chÝnh lµ n¬i ®µo t¹o çc nh©n viªn thùc thi

ph¸p luËt, çc thÈm ph¸n, çc uû viªn c«ng tè. Trong n¨m 2000, OPDAT ®· tµi trî cho 13 héi th¶o

trªn thÕ giíi liªn quan ®Õn vÊn ®Ò thu håi tµi s¶n vµ röa tiÒn. Kho¶ng 800 häc viªn ®· ®îc ®µo t¹o vÒ

röa tiÒn xuyªn quèc gia, thu håi tµi s¶n quèc tÕ vµ ph©n chia tµi s¶n.

Ngoµi ra, Bé phËn chèng röa tiÒn vµ thu håi tµi s¶n cña Bé T ph¸p ®· tæ chøc mét Héi th¶o khu vùc

vÒ röa tiÒn vµ thu håi tµi s¶n t¹i Buenos Aires víi sù tham dù cña 200 uû viªn c«ng tè vµ çc nh©n viªn

thùc thi ph¸p luËt tõ Argentina, Brazil, Paraguay, Uruguay vµ Bolivia.

C¬ quan Phßng chèng Ma tuý (DEA): Phßng ®µo t¹o cña c¬ quan, Bé phËn ®µo t¹o quèc tÕ, n»m

trong mét phÇn cña Ch¬ng tr×nh tÞch thu tµi s¶n cña Bé T ph¸p, ®· tæ chøc nhiÒu héi th¶o vÒ röa tiÒn

vµ tÞch thu tµi s¶n quèc tÕ. Nh÷ng héi th¶o nµy ®a ra, so s¸nh, ph©n tÝch luËt cña Mü víi nh÷ng níc

kh¸c vµ x©y dùng mèi quan hÖ vµ thiÕt lËp m¹ng líi th«ng tin gi÷a çc quan chøc, nh©n viªn thùc thi

ph¸p luËt liªn quan ®Õn may tuý vµ çc c«ng tè vÒ vÊn ®Ò röa tiÒn vµ tÞch thu tµi s¶n. DEA còng tæ chøc

nhiÒu khãa häc vÒ chèng röa tiÒn trong ®ã cã çc khãa häc ®Æc biÖt cho çc nhµ qu¶n lý ng©n hµng

trung ¬ng níc ngoµi, c¶nh s¸t, h¶i quan vµ çc c«ng tè viªn.

Trong n¨m 2000, mét sè héi th¶o ®· ®îc tæ chøc t¹i Hungary, Panama, Peru, Singapore, Nam Phi,

T©y Ban Nha vµ çc khãa ®µo t¹o khu vùc vÒ chèng n¹n röa tiÒn ®· ®îc thùc hiÖn t¹i Brazil.

Côc §iÒu tra Liªn bang (FBI): Bé phËn phô tr¸ch vÒ vÊn ®Ò röa tiÒn cña Côc §iÒu tra Liªn bang

thuéc Bé T ph¸p ®· ®µo t¹o nhiÒu nh©n viªn thùc thi ph¸p luËt quèc tÕ ®Ó ®iÒu tra çc h×nh thøc röa

tiÒn. Çc khãa ®µo t¹o nµy tËp trung chó ý tíi çc m¸nh khoÐ mµ bän röa tiÒn thêng sö dông ®Ó che

dÊu vµ ngôy trang nguån gèc cña sè tiÒn bÊt hîp ph¸p vµ còng cung cÊp çc biÖn ph¸p thùc thi ph¸p

luËt víi kh¶ n¨ng truy lïng dÊu vÕt, nguån gèc vµ chñ së h÷u cña nh÷ng sè tiÒn ®ã. FBI còng cung cÊp

çc chuyªn gia ®µo t¹o n©ng cao vÒ nh÷ng kü n¨ng, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ truyÒn thèng, vÝ dô nh

ng©n hµng Internet, thÎ tÝn dông th«ng minh vµ thÎ ®iÖn tö.

Trong n¨m 2000, FBI ®· hç trî nhiÒu khãa ®µo t¹o chèng téi ph¹m tµi chÝnh vµ röa tiÒn t¹i Moldova,

Pakistan, Panama, PhÇn Lan, Nga, Slovakia, Ukrraina vµ ViÖt Nam. Ngoµi ra, FBI còng ®· tæ chøc

nhiÒu khãa ®µo t¹o vµ héi th¶o chuyªn ®Ò vÒ röa tiÒn t¹i Häc viÖn FBI t¹i Quantico, Virginia vµ t¹i trô

së cña FBI t¹i Wasington, D.C.

23

Héi ®ång Qu°n trÞ cña HÖ thèng Dù tr÷ Liªn bang: Nh©n viªn cña Côc Dù tr÷ Liªn bang, Ng©n

hµng Trung ¬ng Mü còng ®· tæ chøc çc khãa ®µo t¹o vµ cung cÊp çc th«ng tin vÒ çc thñ tôc vµ

m¸nh khoÐ röa tiÒn cho çc nh©n viªn thùc thi ph¸p luËt níc ngoµi, çc chuyªn gia t vÊn cña ng©n

hµng trung ¬ng cho hµng chôc níc mçi n¨m bao gåm Argentina, Brazil, Caribe, Chile, Czech,

Ecuador, PhÇn Lan, Nga, çc níc Nam Th¸i B×nh D¬ng, V¬ng quèc ° rËp Thèng nhÊt vµ Uruguay.

C²c s²ng kiÕn hç trî ®a ph¬ng

N»m trong ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn, INL nhËn ra nhu cÇu dµi h¹n vÒ çc ch¬ng tr×nh ®µo t¹o

trong khu vùc. VÝ dô , INL cïng víi Liªn minh Ch©u ¢u vµ V¬ng quèc Anh ®· tµi trî cho Ch¬ng

tr×nh chèng röa tiÒn cña çc níc vïng Caribe (CALP) nh»m môc ®Ých gi¶m çc vô röa tiÒn cã thÓ dÉn

®Õn nh÷ng téi ph¹m h×nh sù nghiªm träng b»ng çch ng¨n chÆn, ®iÒu tra vµ khëi tè kÞp thêi çc vô röa

tiÒn. CALP còng ®ang cè g¾ng ph¸t triÓn nh÷ng g× cã thÓ ®îc vÒ mÆt tæ chøc t¹i çc níc Caribe ®Ó

gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chèng röa tiÒn t¹i çc níc, çc khu vùc vµ trªn toµn thÕ giíi.

INL còng tham gia vµ hç trî tµi chÝnh cho nhiÒu c¬ quan, tæ chøc chèng röa tiÒn trªn toµn thÕ giíi.

Trong n¨m 2000 ®· trî gióp cho Nhãm chèng röa tiÒn Ch©u ² - Th¸i B×nh D¬ng (APG), Lùc lîng tµi

chÝnh ®Æc nhiÖm vïng Caribe, Lùc lîng tµi chÝnh ®Æc nhiÖm vµ Héi ®ång Ch©u ¢u (COE); APG vµ

COE còng ®îc hç trî ®Ó thùc hiÖn nhiÒu ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®a ph¬ng cho çc thµnh viªn.

TiÕp theo çc ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cña INL lµ biÖn ph¸p phèi hîp liªn ngµnh ®Ó gi÷a çc c¬ quan thùc

thi ph¸p luËt, c¬ quan t ph¸p, çc ng©n hµng trung ¬ng. Nh vËy sÏ cho phÐp çc bªn ®îc trao ®æi

th«ng tin vµ th¶o luËn s©u. Ph¬ng ¸n nµy ®· ®îc thùc hiÖn thµnh c«ng t¹i Ch©u ², Trung vµ Nam

Mü, Çc níc SNG vµ Trung ¢u.

INL còng tµi trî cho nhiÒu ch¬ng tr×nh hç trî kü thuËt vµ ®µo t¹o khu vùc do çc c¬ quan thùc thi

ph¸p luËt ®Ò xuÊt bao gåm çc häc viÖn vÒ thùc thi ph¸p luËt quèc tÕ (ILEAs). ILEAs do INL thµnh lËp

vµ tµi trî tæ chøc nhiÒu khãa häc vÒ thùc thi ph¸p luËt cho çc quan chøc qu¶n lý bËc trung. Çc khãa

®µo t¹o nµy bao gåm nh÷ng häc phÇn gi¶ng vÒ téi ph¹m tµi chÝnh vµ röa tiÒn, çc héi th¶o vÒ nh÷ng

chñ ®Ò nµy còng ®îc tæ chøc cho çc quan chøc thùc thi ph¸p luËt cao cÊp.

Çc s¸ng kiÕn cña ILEAs ®îc x©y dùng trªn c¬ së khu vùc. Häc viÖn ILEA ®Çu tiªn cña Ch©u ¢u ®îc

thµnh lËp t¹i Budapest vµ tËp trung chñ yÕu vµo ®µo t¹o c¶nh s¸t vµ çc c¬ quan t ph¸p h×nh sù cña

çc níc SNG vµ Trung ¢u. Mét häc viÖn ILEA kh¸c cña Khu vùc §«ng Nam ² ®· khai gi¶ng vµo

th¸ng 3 n¨m 1999 t¹i Bangkok vµ cho ®Õn nay ®· cã h¬n 1000 quan chøc tõ 10 níc §«ng Nam ²

tham dù çc khãa häc ë ®©y. Mét häc viÖn ILEA còng ®· thµnh lËp t¹i §«ng Hemisphere nhng ®Þa

®iÓm l©u dµi cho Häc viÖn nµy cßn ®ang ®îc xem xÐt. Ngoµi ra häc viÖn ILEA ë khu vùc Nam Phi t¹i

Ganorone, Bostwana, ®· khai gi¶ng ngµy 23 th¸ng 4 n¨m 2001.


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/state2.htm

24

NhiÒu vô röa tiÒn ®· tr«i qua kÓ tõ vô h×nh sù ®Çu tiªn dÚnh d¸ng ®Õn lêi nhuËn, nhng t¹i

Mü chØ m·i ®Õn n¨m 1986 ®©y méi ®êc chÚnh thøc coi lµ bÊt hêp ph¸p, ¤ng Paul Bauer vµ

¤ng Rhoda Ullnam, Ng©n hµng Dù tr÷ Liªn bang Cleveland ®· nßi.

Bµi b¸o nµy m« t¶ qu¸ tr×nh röa tiÒn, tßm t¾t çc luËt lÖ liªn quan vµ nªu rÞ vai trÜ cña Côc

Dù tr÷ Liªn bang, Ng©n hµng Trung ¬ng Mü trong viÖc hã trê thùc thi nh÷ng luËt lÖ ®ß.

Bauer lµ cä vÊn kinh tÕ vµ Ullman lµ trê lý nghiªn cøu t¹i ng©n hµng.

“H·y theo dÊu ®ång tiÒn”

§©y lµ lêi khuyªn cña “TiÕng nãi bÝ Èn”, phãng viªn chñ chèt Bob Woodward cña Thêi b¸o Washington

Post trong cuéc ®iÒu tra cña m×nh vÒ vô Watergate.

MÆc dï côm tõ “röa tiÒn” kh«ng hÒ xuÊt hiÖn trªn çc trang b¸o cho ®Õn khi vô x×-c¨ng-®an Watergate,

çc nhµ ®iÒu tra h×nh sù vÉn b¸m s¸t híng mµ lêi khuyªn cña “TiÕng nãi bÝ Èn” chØ dÉn.

Trong khi kh«ng chÝnh thøc bÞ cÊm cho ®Õn n¨m 1986, röa tiÒn ®· xuÊt hiÖn trong nhiÒu vô ¸n h×nh sù.

Hai vô ¸n h×nh sù khÐt tiÕng nhÊt cña Mü trong thÕ kû 20 ®· bÞ bá dë do kh«ng t×m ®îc nh÷ng dÊu vÕt

vÒ tµi chÝnh. Tªn trïm g¨ngt¬ Al Capone cuèi cïng còng bÞ kÕt ¸n v× téi trèn thuÕ. Tªn Bruno Richard

Hauptman, ngêi ®· b¾t cãc con trai cña viªn phi c«ng næi tiÕng Charles Lindberg n¨m 1932 ®· bÞ b¾t

v× kh«ng röa ®îc sè tiÒn ®ßi chuéc mét çch kÝn ®¸o. Nh chóng ta ®· biÕt n¨m 1999, d luËn næi

cém vÒ sè tiÒn bÞ chiÕm ®o¹t mét çch bÊt hîp ph¸p t¹i Nga cã thÓ ®îc göi trong hÖ thèng ng©n hµng

Mü; vÊn ®Ò “tiÒn bÈn” vÉn cha ®îc gi¶i quyÕt.

Do giíi téi ph¹m thêng che dÊu çc ho¹t ®éng cña m×nh, nªn nh÷ng sè tiÒn ®îc thay tªn ®æi hä nµy

kh«ng ®îc biÕt mét çch chÝnh x¸c, nhng Quü tiÒn tÖ quèc tÕ ®· íc tÝnh r»ng hµng n¨m sè tiÒn nµy

cã thÓ lªn ®Õn tõ 3 ®Õn 5% tæng doanh thu trªn toµn thÕ giíi. Lùc lîng tµi chÝnh ®Æc nhiÖm cña nhãm

G7 ®a ra con sè kh¸c tõ 300.000 triÖu ®Õn 500.000 triÖu ®«la Mü. Theo t¹p chÝ Business Week, chØ

riªng trong nÒn kinh tÕ Mü, hµng ngµy cã kho¶ng 2 triÖu ®«la Mü ®îc thay tªn ®æi hä, nh vËy thùc

thi ph¸p luËt chØ lµ mét nç lùc mß kim ®¸y bÓ mµ th«i.

T×m hiÓu vÒ chu tr×nh röa tiÒn

Paul Bauer, Cä vÊn kinh tÕ vµ

Rhoda Ullnam, Trê lý Nghiªn cøu,

Ng©n hµng Dù tr÷ Liªn bang Cleveland

25

Chu tr×nh röa tiÒn

ViÖc röa tiÒn gåm 3 bíc vµ ®«i khi còng chång chÐo nhau: s¾p xÕp, chia nhá vµ pha trén. Trong

kh©u s¾p xÕp, sè tiÒn ph¶i ®îc chuyÓn ®æi ®Ó che dÊu nguån gèc bÊt hîp ph¸p. VÝ dô tiÒn thu ®îc tõ

bu«n b¸n ma tóy bÊt hîp ph¸p hÇu hÕt lµ çc tê giÊy b¹c nhá vµ sè lîng thËm chÝ cßn nÆng nÒ vµ

cång kÒnh h¬n lîng ma tóy b¸n ra.

ChuyÓn ®æi nh÷ng tê giÊy b¹c nµy sang mét ®¬n vÞ tiÒn tÖ lín h¬n, sÐc tiÒn mÆt hoÆc nh÷ng çch thøc

thanh to¸n kh¸c, thêng lµ sö dông çc d¹ng trao ®æi b»ng tiÒn mÆt (nh nhµ hµng, kh¸ch s¹n, çc

c«ng ty kinh doanh m¸y b¸n hµng tù ®éng, sßng b¹c vµ röa xe) .

Trong kh©u chia nhá, bän röa tiÒn thêng cè g¾ng che dÊu nh÷ng ®Çu mèi cña sè tiÒn qua çc ho¹t

®éng téi ph¹m b»ng çch chia nhá sè tiÒn qua çc vô kiÕm ch¸c khæng lå. VÝ dô, bän téi ph¹m nÕu

muèn röa sè tiÒn lín th× sÏ thµnh lËp çc c«ng ty bu«n b¸n ë nh÷ng níc mµ chóng biÕt r»ng kh«ng cã

nh÷ng quy ®Þnh b¶o mËt ng©n hµng tinh vi, kh¾t khe hoÆc nh÷ng quy ®Þnh vÒ röa tiÒn láng lÎo. Sè tiÒn

“bÈn” nµy sau ®ã sÏ lu©n chuyÓn díi nh÷ng vá bäc nµy cho ®Õn khi chóng hoµn toµn trë nªn s¹ch sÏ.

Nh÷ng vô giao dÞch nh thÕ nµy cÇn ®îc nguþ trang vµ trµ trén víi hµng tû tû ®«la giao dÞch hîp ph¸p

mçi ngµy. H×nh thøc “®ßi nî” vµ “hãa ®¬n ®óp” thêng lµ nh÷ng m¹nh khoÐ hay dïng. Trong h×nh

thøc “®ßi nî” bän téi ph¹m thêng göi tiÒn ë níc ngoµi ®Ó bÝ mËt kiÓm so¸t vµ sau ®ã nÐm tiÒn vµo

çc c«ng ty “®ßi nî” trë l¹i. Thñ ®o¹n nµy ®îc sö dông v× rÊt khã cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc ai thùc sù qu¶n

lý tµi s¶n ë mét sè níc. Trong h×nh thøc “hãa ®¬n ®óp” - viÖc chuyÓn tiÒn ra hoÆc vµo mét níc – mét

ng©n hµng níc ngoµi thêng quy íc gi÷ hai quyÓn sæ hãa ®¬n. §Ó chuyÓn sè tiÒn “s¹ch” nµy sang

Mü, çc c«ng ty cña Mü ®¸nh phÝ rÊt cao ®èi víi hµng hãa vµ dÞch vô. §Ó chuyÓn ®i sè tiÒn nµy (®Ó

tr¸nh ®¸nh thuÕ) çc c«ng ty Mü l¹i bÞ ®¸nh phÝ.

Çc h×nh thøc röa tiÒn kh¸c nh mua çc mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín – chøng kho¸n, « t«, m¸y bay, sÐc du

lÞch – thêng ®îc ®¨ng ký díi tªn mét ngêi kh¸c ®Ó tr¸nh g©y chó ý. Çc sßng b¹c còng lµ n¬i ®«i

khi ®îc sö dông v× hä s½n sµng lÊy tiÒn mÆt. Khi ®îc chuyÓn thµnh ®ång sÐc, sè tiÒn nµy sÏ thµnh tiÒn

®îc b¹c vµ cã thÓ rót sÐc t¹i ng©n hµng cña sßng b¹c. Kh©u cuèi cïng lµ ®ång hãa sè tiÒn lµ kú th©u

tiÒn cña bän téi ph¹m. ë kh©u nµy, bän téi ph¹m sÏ chuyÓn sè tiÒn ®Ó ®Çu t çc ho¹t ®éng kinh tÕ lín

– thêng lµ çc h×nh thøc ®Çu t ®iÓn h×nh nh bÊt ®éng s¶n, mua b¸n çc hµng hãa xa xØ.

Nh÷ng c¬ së ph²p lý then chèt cða Mü

Çc c¬ quan thùc thi ph¸p luËt rÊt quan t©m ®Õn çc c¬ së ph¸p lý chèng l¹i ho¹t ®éng röa tiÒn v× nã sÏ

cßn cã hiÖu qu¶ h¬n lµ tÊn c«ng trùc tiÕp vµo çc ho¹t ®éng téi ph¹m. VÝ dô, trong çc vô bu«n b¸n ma

tuý, møc lîi nhuËn thu ®îc cã thÓ lªn tíi 1000% – hÊp dÉn ®ñ ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp cho çc téi ph¹m

trong trêng hîp chóng bÞ tèng vµo tï. Tuy nhiªn nÕu tµi s¶n cña bän nµy bÞ luËt ph¸p vµ luËt cìng

chÕ quy ®Þnh th× khi ®ã vÊn ®Ò sÏ thÕ nµo.

C¬ së ph¸p lý chèng röa tiÒn cña Mü lµ LuËt B¶o mËt Ng©n hµng (BSA) n¨m 1970, theo ®ã kh«ng

h×nh sù hãa çc ho¹t ®éng röa tiÒn nhng yªu cÇu çc tæ chøc tµi chÝnh x©y dùng vµ b¶o ®¶m “dÊu vÕt

26

trªn giÊy tê” liªn quan ®Õn mét sè giao dÞch. LuËt BSA liªn tôc bÞ ph¶n ®èi. Mét sè ngêi chØ trÝch

nh÷ng chi phÝ ¸p dông. Mét sè ngêi kh¸c l¹i cho r»ng nã tr¸i l¹i ®iÒu söa ®æi lÇn 4 cña HiÕn ph¸p Mü

vÒ chèng l¹i viÖc kh¸m xÐt vµ b¾t gi÷ v« cí vµ §iÒu söa ®æi lÇn 5 vÒ viÖc tù buéc téi. MÆc dï luËt nµy

vÉn ®îc ñng hé nhng cho ®Õn nay mét sè phÇn vÉn cßn g©y tranh c·i. ThÈm ph¸n Douglas ®· nãi

r»ng “t«i vÉn cha thÓ ®ång ý r»ng níc Mü ®· bÞ nh÷ng tÖ n¹n lòng ®o¹n ®Õn nçi mµ chóng ta cÇn

ph¶i bít ®i nh÷ng rµo c¶n vÒ mÆt HiÕn ph¸p ®Ó t¹o ra cho çc chÝnh quyÒn d©n sù cã nh÷ng ph¬ng

tiÖn ®Ó b¾t bän téi ph¹m”.

Do viÖc bu«n b¸n ma tóy ph¸t triÓn, Quèc héi Mü ngµy cµng quan t©m h¬n ®Õn vÊn ®Ò röa tiÒn vµ ®·

®Æt ra nã ngoµi vßng ph¸p luËt vµo n¨m 1984 b»ng viÖc ®a ra nh÷ng ®iÒu kho¶n quy ®Þnh cô thÓ vÒ

hµnh vi vi ph¹m LuËt B¶o mËt Ng©n hµng (BSA) qua ®¹o luËt vÒ çc tæ chøc tèng tiÒn vµ tham nhòng.

Cuèi cïng, §¹o luËt Röa tiÒn (1986) quy ®Þnh röa tiÒn lµ téi ph¹m liªn bang. Nã bæ sung ba téi danh

míi trong bé luËt h×nh sù: cè ý gióp ®ì röa nh÷ng kho¶n tiÒn tõ çc ho¹t ®éng ph¹m ph¸p; cè ý dô dç

mét ho¹t ®éng giao dÞch lín h¬n møc 10.000 ®«-la cã ®îc tõ çc ho¹t ®éng ph¹m ph¸p vµ cè ý tiÕn

hµnh nh÷ng giao dÞch nh»m tr¸nh nh÷ng quy ®Þnh cña LuËt B¶o mËt Ng©n hµng (BSA). Quy ®Þnh cuèi

cïng cã yÕu tè “hæng”, v× téi ph¹m röa tiÒn sÏ thuª ngêi më hµng lo¹t kho¶n ký quü hay nh÷ng sÐc

tiÒn mÆt víi sè tiÒn díi møc 10.000 ®«la.

LuËt nµy ®· ®îc bæ sung mét vµi lÇn. §¹o luËt Phßng chèng Ma tuý (1988) ®· lµm t¨ng ®¸ng kÓ møc

h×nh ph¹t vµ ®ßi hái sù nghiªm ngÆt, chÝnh x¸c trong ®iÒu tra ph¸t hiÖn vµ tµi liÖu ghi chÐp vÒ lîng

tiÒn mÆt thu ®îc tõ nh÷ng ho¹t ®éng lµm tiÒn cô thÓ. (§a sè nh÷ng yªu cÇu cã liªn quan tíi tµi liÖu ghi

chÐp sè tiÒn thu ®îc tõ nh÷ng ho¹t ®éng lµm tiÒn kÓ c¶ ®· bÞ hñy bá). Thªm vµo ®ã, çc quy ®Þnh nµy

cho phÐp Bé Tµi chÝnh Hoa Kú ®îc b¾t buéc çc tæ chøc tµi chÝnh bæ sung b¸o ço vÒ giao dÞch tiÒn

tÖ. Bé trëng Tµi chÝnh cã thÓ ®a ra quy ®Þnh b¾t buéc çc c¬ quan tµi chÝnh ë nh÷ng khu vùc cô thÓ

ph¶i cung cÊp nh÷ng b¸o ço vÒ nh÷ng giao dÞch tiÒn tÖ ë møc díi 10.000 ®«la. §¹o luËt nµy còng

quy ®Þnh Bé Tµi chÝnh ®µm ph¸n çc hiÖp ®Þnh quèc tÕ song ph¬ng ®Ó ghi nhËn nh÷ng giao dÞch tiÒn

tÖ Hoa Kú lín vµ chia sÎ nh÷ng th«ng tin nµy.

§¹o luËt Chèng röa tiÒn Annunzio-Wylie (1992) ®· më réng nh÷ng quy ®Þnh cña LuËt B¶o mËt Ng©n

hµng vÒ “giao dÞch tµi chÝnh”, bæ sung thªm ®iÒu kho¶n ®èi víi giai ®o¹n chuÈn bÞ ph¹m téi vµ ®Æt ra

ngoµi vßng ph¸p luËt nh÷ng “giao dÞch chuyÓn ®æi tiÒn bÊt hîp ph¸p”. §¹o luËt Annunzio-Wylie ®îc

biÕt ®Õn víi viÖc chØ ra râ hµnh vi nµo sÏ bÞ ¸p dông “h×nh ph¹t khai tö”, nã quy ®Þnh nÕu ng©n hµng bÞ

buéc téi röa tiÒn, c¬ quan thanh tra h÷u quan cña ng©n hµng liªn bang ph¶i b¾t ®Çu mét qu¸ tr×nh gåm

chÊm døt ®Æc quyÒn cña nã hay thu håi hñy bá hîp ®ång b¶o hiÓm cña nã, phô thuéc vµo kÕt qu¶

thanh tra s¬ bé cña ng©n hµng. §¹o luËt Annunzio-Wylie còng thiÕt lËp nªn Nhãm t vÊn LuËt B¶o mËt

Ng©n hµng (mµ Côc Dù tr÷ Liªn bang lµ 1 thµnh viªn s¸ng lËp) nh»m ®Ò xuÊt nh÷ng çch thøc ®Ó t¨ng

cêng hiÖu qu¶ trong viÖc ¸p dông nh÷ng ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn cña Bé Tµi chÝnh.

§¹o luËt Ng¨n chÆn Röa tiÒn (1994) ®· lÊp nh÷ng chç trèng trong nh÷ng quy ®Þnh cña luËt vÒ ©m mu

vµ téi ph¹m cã tæ chøc trong khi ®¹o luËt Chèng Khñng bè (1996) bæ sung thªm nh÷ng lo¹i téi ph¹m

27

khñng bè còng nh kh¼ng ®Þnh nh÷ng hµnh vi vÒ téi röa tiÒn vµ §¹o luËt KiÓm so¸t B¶o hiÓm Y tÕ

(1996) quy ®Þnh râ nh÷ng hµnh vi “x©m h¹i søc khoÎ liªn bang”.

H×nh ph¹t cho çc téi ph¹m bao gåm tï cã thêi h¹n tíi 20 n¨m vµ møc ph¹t tiÒn lªn tíi 500.000 ®«la

hay gÊp hai lÇn gi¸ trÞ sè tiÒn vi ph¹m, tuú thuéc møc ph¹t nµo lín h¬n sÏ ¸p dông møc ®ã. ë møc cao

nhÊt cña çc h×nh ph¹t nh÷ng kÎ vi ph¹m cã thÓ bÞ bæ sung nh÷ng h×nh ph¹t vÒ d©n sù ngang víi trÞ gi¸

tµi s¶n së h÷u, tiÒn cña hay çc kho¶n tiÒn l·i liªn quan ®Õn çc ho¹t ®éng kinh doanh. Quèc héi Mü cã

ý ®Þnh lµm cho çc h×nh ph¹t nµy trë nªn kh¾t khe h¬n. Tríc ®¹o luËt vÒ Röa tiÒn n¨m 1986, bÞ ®¬n

bÞ truy tè theo quy chÕ cã sù u ®·i ®èi víi nh÷ng ho¹t ®éng bÊt chÝnh trong ®ã cã téi röa tiÒn, còng

nh téi trèn thuÕ, téi ®ång lâa, téi vi ph¹m b¶o mËt ng©n hµng, téi hèi lé vµ téi lõa ®¶o. Nh×n chóng,

nh÷ng quy chÕ ®ã ®Òu cã h×nh ph¹t Ýt kh¾t khe h¬n nhiÒu.

Nhng tõ gãc ®é tiÒn tÖ, cuéc sèng cña nh÷ng kÎ vi ph¹m thùc sù trë nªn tåi tÖ khi çc ®¹o luËt vÒ B¾t

gi÷ Tµi s¶n vµo cuéc. Nh÷ng ®¹o luËt nµy t¸ch chóng khái nh÷ng nguån nu«i dìng téi ph¹m hoÆc

nh÷ng c«ng cô ®îc chóng sö dông. Theo quy ®Þnh cña §¹o luËt söa ®æi vÒ viÖc B¾t gi÷ Tµi s¶n D©n sù

n¨m 2000, chÝnh phñ Hoa Kú hiÖn nay ph¶i tiÕn mét bíc cao h¬n n÷a nh»m b¾t gi÷, tÞch thu tµi s¶n.

§Ó tÞch thu tµi s¶n, ph¶i ®a nh÷ng lý do x¸c ®¸ng vÒ nguån gèc cã ®îc tµi s¶n ®ã lµ do ho¹t ®éng

ph¹m ph¸p. §Ó tÞch thu d©n sù thµnh c«ng, ph¶i chøng minh ®îc nh÷ng trêng hîp ®ã cã chøng cø

râ rµng vµ ®Ó thµnh c«ng b¾t gi÷ téi ph¹m, ph¶i chøng minh ®îc nh÷ng trêng hîp ®ã thùc sù cã

nh÷ng b»ng chøng kh«ng thÓ chèi c·i ®îc. Tµi s¶n bÞ ph¹t cã thÓ ®îc chia tíi tÊt c¶ nh÷ng c¬ quan

thi hµnh ph¸p luËt cã tham gia, mét çch gi¶i quyÕt chi tiÕt rÊt cã hiÖu qu¶ ®Ó thu hót sù hîp t¸c tõ çc

c¬ quan thi hµnh ph¸p luËt ë níc ngoµi.

VÒ ph¬ng diÖn ph¸p lý, röa tiÒn lµ kh¸i niÖm t¬ng tù mét sè téi x©m ph¹m cã chñ ý trong giao dÞch

tiÒn tÖ ®ã lµ tµi s¶n cã ®îc tõ nguån gèc phi ph¸p. §Ó kÕt ¸n, ngêi khëi tè ph¶i ®a ra ©m mu cña bÞ

ço trong çc giao dÞch tiÒn tÖ hay ho¹t ®éng chuyÓn giao quèc tÕ cã liªn quan tíi nh÷ng kho¶n tiÒn cã

®îc tõ mét “ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p”. Danh s¸ch cña nh÷ng lo¹i ho¹t ®éng ®ã v« cïng dµi vµ bao

gåm c¶ viÖc nhËn - ®a hèi lé, lµm hµng gi¶, bu«n b¸n ma tuý, ho¹t ®éng t×nh b¸o, tèng tiÒn, lõa ®¶o,

giÕt ngêi, b¾t cãc, in tiÒn gi¶ vµ dÜ nhiªn c¶ gian lËn nghiÖp vô ng©n hµng.

DÊu vÕt hå s¬

Çc c¬ quan khëi tè xem xÐt dÊu vÕt hå s¬ khi cã ®îc lÖnh theo quy ®Þnh cña §¹o luËt b¶o mËt ng©n

hµng vµ nh÷ng ®iÓm bæ sung cña nã sÏ lµ c«ng cô chñ yÕu trong viÖc ®iÒu tra nghiªn cøu vµ khëi tè téi

röa tiÒn. Çc c¬ quan ®ã sö dông 5 d¹ng b¸o ço vÒ dÊu vÕt trong giao dÞch tµi chÝnh:

B¸o ço giao dÞch tiÒn tÖ: tµi liÖu ®îc thiÕt lËp khi mét tæ chøc tµi chÝnh nhËn hay cÊp sè tiÒn

h¬n 10.000 ®«la. B¸o ço bao gåm tªn vµ ®Þa chØ cña ngêi thùc hiÖn giao dÞch vµ nhËn d¹ng

ç nh©n, sè tµi kho¶n vµ sè thÎ b¶o hiÓm x· héi cña bÊt cø ngêi nµo ®· tiÕn hµnh ho¹t ®éng

giao dÞch. (B¸o ço lîng tiÒn giao dÞch kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®îc lËp trong mäi giao dÞch

tiÒn mÆt lín. Çc ng©n hµng cã thÓ miÔn ®èi víi çc kh¸ch hµng quen ®¸ng tin cËy, nhê ®ã cã

thÓ gi¶m sè lîng thùc hiÖn çc b¸o ço giao dÞch tiÒn tÖ).

28

B¸o ço vÒ nh÷ng ho¹t ®éng nghi vÊn: lËp hå s¬ khi bÊt kú nh©n viªn ng©n hµng thÊy cã c¨n

cø ®Ó nghi ngê mét ngêi röa tiÒn, bÊt kÓ quy m« giao dÞch ®ã nh thÕ nµo.

MÉu biÓu IRS-8300: lËp hå s¬ khi ngêi nµo ®ã trong mét th¬ng vô nhËn nh÷ng kho¶n tiÒn

mÆt ®îc tr¶ trong trao ®æi hµng hãa hay dÞch vô vît qu¸ møc 10.000 ®«la trong giao dÞch

®¬n lÎ hay mét lo¹t nh÷ng giao dÞch liªn quan.

B¸o ço tiÒn tÖ vµ ph¬ng tiÖn thµnh to¸n kh¸c: lËp hå s¬ khi mét ngêi ®Õn hay ra khái Hoa

Kú víi lîng tiÒn tÖ hoÆc ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c cã gi¸ trÞ vît qu¸ 10.000 ®«la. Mang

theo nhiÒu h¬n sè lîng nµy th× hoµn toµn hîp ph¸p, nhng nÕu kh«ng cã ®Çy ®ñ giÊy tê th×

cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng h×nh ph¹t tíi 5 n¨m tï hoÆc tÞch biªn tµi s¶n.

MÉu tµi kho¶n ng©n hµng níc ngoµi: lËp hå s¬ khi mét ngêi nµo ®ã trong n¨m kiÓm so¸t tµi

kho¶n níc ngoµi trÞ gi¸ h¬n 10.000 ®«la.

TÊt c¶ nh÷ng b¸o ço ®ã gióp cho çc c¬ quan ®iÒu tra “lÇn theo dÊu ®ång tiÒn”. M¹ng líi chèng téi

ph¹m tµi chÝnh (FinCEN), ®îc Bé Tµi chÝnh thµnh lËp n¨m 1990 ®· hËu thuÉn cho çc c¬ quan thi

hµnh ph¸p luËt trong viÖc ph©n tÝch, cã tr¸ch nhiÖm duy tr× tèt çc b¸o ço ®ã. Khi cã c¬ héi, nh÷ng

b¸o ço cÇn cã sù chØnh lý nh÷ng th«ng tin h÷u dông sÏ ®îc thu thËp vµ lo¹i bá nh÷ng b¸o ço kh«ng

cÇn thiÕt.

B»ng viÖc ¸p dông çc h×nh thøc trªn, çc tæ chøc tµi chÝnh hç trî cho çc c¬ quan thi hµnh ph¸p luËt

cã thÈm quyÒn trong cuéc chiÕn chèng l¹i röa tiÒn. Çc h×nh thøc ®ã còng chØ ra gi¸ trÞ ®Ých thùc cña

çc c¬ quan ®ã còng nh cña çc kh¸ch hµng hîp ph¸p. M¹ng líi chèng téi ph¹m tµi chÝnh (FinCEN)

dù ®o¸n chi phÝ cña viÖc cïng thiÕt lËp vµ lu gi÷ hå s¬ víi BSA hoµn thµnh n¨m 1999 lªn tíi 109 triÖu

®«la, trong ®ã kh«ng kÓ ®Õn chi phÝ ®µo t¹o vµ kiÓm tra nh©n sù, thay ®æi çc ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh

cho phï hîp vµ sù bÊt tiÖn ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng hîp ph¸p. Còng cã nh÷ng lo ng¹i r»ng nh÷ng tæ

chøc tµi chÝnh nhá thêng ph¶i g¸nh chÞu sù ph©n bæ kh«ng c«ng b»ng nh÷ng chi phÝ trªn ®©y.

Thªm vµo ®ã, hiÖu qu¶ cña çc h×nh thøc nµy còng lµ 1 vÊn ®Ò ®îc ®Æt ra. Cùu côc trëng Côc Dù tr÷

Liªn bang Larry Lindsey theo dâi tõ n¨m 1987 ®Õn 1996, çc ng©n hµng ®· lËp 77 triÖu hå s¬ b¸o ço

vÒ giao dÞch tiÒn tÖ; nhng chØ ph¸t hiÖn ®îc 3000 vô röa tiÒn, trong sè ®ã 7.300 bÞ ço ®· bÞ buéc téi

nhng chØ cã 580 ngêi bÞ tuyªn lµ cã téi. XÐt mét çch c«ng b»ng, ngoµi 580 ngêi bÞ buéc téi, Bé T

ph¸p Hoa Kú còng ®· kÕt téi ®îc 2.295 vô, chiÕm tû lÖ 40% çc b¶n ¸n ®· tuyªn. Nh÷ng ngêi qu¶n

lý ng©n hµng vµ ®¹i diÖn cho çc c¬ quan thùc thi ph¸p luËt b¶o vÖ viÖc ¸p dông LuËt b¶o mËt ng©n

hµng (BSA), cho r»ng çc b¸o ço giao dÞch tiÒn tÖ cha bao giê lµ c¨n cø ®Ó khëi tè vµ Côc Dù tr÷ Liªn

bang tiÕp tôc ñng hé hä.

Vßng quay to¯n cÇu

Trong hÖ thèng tµi chÝnh toµn cÇu, çc quü cã thÓ ®îc di chuyÓn ngay lËp tøc tõ quèc gia nµy tíi quèc

gia kh¸c, lµm cho sù hîp t¸c quèc tÕ cµng quan träng h¬n trong cuéc chiÕn röa tiÒn. Trong n¨m 1989,

çc níc G7 ®· thiÕt lËp Lùc lîng ®Æc nhiÖm vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh (gäi t¾t lµ FATF) ®Ó ph¸t triÓn

29

chiÕn lîc chèng röa tiÒn. N¨m tiÕp theo, lùc lîng ®Æc nhiÖm ®· ph¸c th¶o “40 ®iÒu khuyÕn nghÞ”

trong ®ã ®ßi hái çc quèc gia thµnh viªn gióp ®ì lÉn nhau trong viÖc ph¸t hiÖn röa tiÒn, ng¨n ngõa viÖc

ban hµnh nh÷ng ®¹o luËt lµm c¶n trë nh÷ng ho¹t ®éng ®iÒu tra, röa tiÒn téi ph¹m vµ b¸o ço nh÷ng

giao dÞch cã nghi vÊn. MÆc dï lùc lîng ®Æc nhiÖm bao gåm çc trung t©m tµi chÝnh lín ë B¾c Mü, ch©u

¢u vµ ch©u ² nhng mét sè quèc gia vÉn cha ph¶i lµ thµnh viªn cña FATF. Vµo th¸ng 6/2000, lùc

lîng ®Æc nhiÖm ®· ph¸t hµnh danh s¸ch 15 quèc gia “nhiÔm nh÷ng vÊn ®Ò nghiªm träng”. Vµo th¸ng

7, Bé trëng Tµi chÝnh çc níc G7 ®· bæ sung víi kÕ ho¹ch nh»m thuyÕt phôc çc níc nµy hîp t¸c

b»ng çch ®e däa sÏ c¾t mèi liªn hÖ víi hÖ thèng ng©n hµng thÕ giíi — còng nh kho¶n vay tõ Quü

TiÒn tÖ Quèc tÕ vµ Ng©n hµng ThÕ giíi — trõ phi hä tÝch cùc h¬n trong cuéc chiÕn chèng röa tiÒn.

Thªm vµo ®ã, çc tæ chøc tµi chÝnh ®éc lËp t¹i çc níc G7 c¶nh b¸o r»ng nh÷ng giao dÞch víi çc

quèc gia ®ã sÏ bÞ xem xÐt cùc kú kü lîng.

Vai trß cða Côc Dù tr÷ Liªn bang

MÆc dï kh«ng ph¶i lµ c¬ quan thi hµnh ph¸p luËt, Côc Dù tr÷ Liªn bang vÉn tÝch cùc tiÕn hµnh çc ho¹t

®éng ng¨n chÆn viÖc sö dông çc tæ chøc tµi chÝnh ®Ó röa tiÒn. Çc ho¹t ®éng cña Côc Dù tr÷ Liªn bang

bao gåm chØ ®¹o çc nghiªn cøu BSA, triÓn khai ph¸t triÓn híng dÉn chèng röa tiÒn vµ chuÈn bÞ ý kiÕn

chuyªn m«n cho l·nh ®¹o çc c¬ quan thi hµnh ph¸p luËt cña Hoa Kú, vµ çc ng©n hµng níc ngoµi

chuyªn biÖt vµ çc tæ chøc chÝnh phñ. Çc tæ chøc tµi chÝnh vµ , çc nh©n viªn cña hä ®îc coi lµ yÕu tè

m¹nh nhÊt chèng l¹i röa tiÒn vµ Côc Dù tr÷ Liªn bang nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña çc ng©n hµng

trong viÖc cñng cè kiÓm so¸t ®Ó b¶o vÖ b¶n th©n çc kh¸ch hµng cña ng©n hµng vµ b¶n th©n ng©n hµng

tríc nh÷ng ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p. Trong tÊt c¶ híng dÉn çc nh©n viªn gi¸m s¸t cña FBI, nã kiÓm

tra viÖc tu©n thñ luËt b¶o mËt ng©n hµng. BÊt kú sù ph¸t hiÖn nµo vÒ nh÷ng ®iÒu cha lµm ®îc nh hÖ

thèng kiÓm tra néi bé hay sù tËp huÊn kÐm cái ®Òu dÉn ®Õn cuéc thÈm tra giai ®o¹n hai cßn nghiªm

ngÆt h¬n.

Côc Dù tr÷ Liªn bang hoµn thµnh viÖc ph¸t triÓn quan ®iÓm mét “quy tr×nh hoµn thiÖn thÝch ®¸ng”.

Theo chÝnh s¸ch nµy, çc ng©n hµng cã nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån ®äng sÏ ®îc yªu cÇu ph¶i tháa thuËn ®Ó

b¶o ®¶m viÖc tu©n thñ çc quy tr×nh trong t¬ng lai. Nh÷ng tháa thuËn nµy ®îc thiÕt kÕ víi môc ®Ých

®¶m b¶o sù nhËn biÕt vµ sù b¸o ço ®óng lóc, chÝnh x¸c, ho¹t ®éng téi ph¹m ®îc biÕt râ hay cßn nghi

vÊn chèng l¹i hay lµm cho ng©n hµng dÝnh lÝu tíi ho¹t ®éng chèng l¹i çc c¬ quan thùc thi ph¸p luËt vµ

çc c¬ quan thanh tra h÷u quan.

Nh÷ng suy nghÜ cho t¬ng lai

Hai híng ph¸t triÓn cho phÐp viÖc kiÓm tra ®îc chÆt chÏ h¬n. Thø nhÊt, hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö

qua Internet ®ang ph¸t triÓn lµm cho giao dÞch ®iÖn tö trë nªn dÔ dµng. Mét sè hÖ thèng tËp trung vµo

viÖc gióp cho ngêi sö dông cµng ngµy cµng bÝ mËt trong çc ho¹t ®éng tiÒn tÖ. Tèc ®é truyÒn ®iÖn tö,

®îc kÕt hîp víi nh÷ng kho¶n tiÒn mÆt Èn danh ®· lµm xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu nh÷ng kÎ tiÕn hµnh

röa tiÒn. Trong khi ®©y lµ mét vÊn ®Ò ®èi víi çc c¬ quan thi hµnh ph¸p luËt h÷u quan, ®ång tiÒn ®iÖn

tö hiÖn nay rÊt thiÕu nh÷ng thÓ chÕ cÇn thiÕt ®Ó ®iÒu chØnh nh»m quy ®Þnh kiÓm so¸t bän téi ph¹m.

30

H¬n thÕ n÷a, nh÷ng kÎ röa tiÒn kh«ng lo l¾ng tíi hÖ thèng tæ chøc ng©n hµng ®iÖn tö, trong giíi h¹n

mèi c©n b»ng thÊp vµ çc giao dÞch cã thÓ kiÓm tra.

Thø hai, thÓ chÕ ph¸p lý ®îc ban hµnh cÇn cho phÐp Bé Tµi chÝnh cã thÈm quyÒn m¹nh mÏ ®Ó chiÕn

®Êu víi n¹n röa tiÒn, çc c¬ quan thÊp h¬n cã quyÒn cÊm nh÷ng giao dÞch gi÷a trung t©m tµi chÝnh ë

níc ngoµi víi çc ng©n hµng Hoa Kú hay çc trung t©m m«i giíi. Bé Tµi chÝnh hiÖn nay kh«ng cã

quyÒn ng¨n c¶n çc c«ng ty tµi chÝnh Hoa Kú tiÕn hµnh çc giao dÞch lµm ¨n ë çc quèc gia dêng nh

lµm ng¬ tríc viÖc röa tiÒn, trõ phi ®Ò nghÞ Quèc héi ban hµnh çc chÕ tµi chèng l¹i çc quèc gia ®îc

coi lµ cã tiÒm Èn mèi ®e däa ®èi víi nÒn an ninh cña Mü. Çc thanh tra viªn cña Bé Tµi chÝnh lu«n

c¶nh b¸o çc ng©n hµng vÒ çc kho¶n tiÒn cña tæ chøc níc ngoµi thêng xuyªn vi ph¹m çc chuÈn

mùc ®· ®îc c«ng nhËn, nhng nh÷ng viªn thanh tra nµy kh«ng cã thÈm quyÒn theo luËt ®Þnh. Nãi tãm

l¹i, vµo 30 n¨m trë l¹i ®©y çc nhµ lµm luËt Hoa Kú ®· ban hµnh mét lo¹t luËt lÖ néi ®Þa ®Ó cè g¾ng t¹o

nªn nh÷ng c«ng cô s¾c bÐn chèng l¹i nh÷ng thñ thuËt l¸ch luËt tinh vi cña bän röa tiÒn. Trªn c¬ng vÞ lµ

mét tæ chøc qu¶n lý ng©n hµng, Ng©n hµng Dù tr÷ Liªn bang cã vai trß hç trî quan träng trong cuéc

chiÕn chèng röa tiÒn. Bëi lÏ cuéc chiÕn chèng röa tiÒn cã quy m« toµn cÇu nªn sù t¨ng cêng hîp t¸c

quèc tÕ thêi gian gÇn ®©y lµ sù ph¸t triÓn ®Çy høa hÑn. DÜ nhiªn, cïng víi lßng nhiÖt huyÕt b¾t gi÷ téi

ph¹m, chóng ta còng cÇn ph¶i thÊy ®îc lîi Ých mµ luËt ph¸p vµ sù qu¶n lý mang l¹i so víi çi gi¸ mµ

çc tæ chøc tµi chÝnh vµ ngêi tiªu dïng ph¶i chÞu.

Ghi chó: Nh÷ng ý kiÕn trong bµi nµy kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ph¶n ¸nh quan ®iÓm, chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ Hoa Kú, Ng©n

hµng Dù tr÷ Liªn bang hay Héi ®ång Qu¶n trÞ cña HÖ thèng Dù tr÷ Liªn bang.


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/clevelandfed.htm

31

Véi hai môc ®Úch chÚnh nhºm b¶o vÖ danh tiÕng cña chÚnh c«ng ty m×nh ®áng thæi b¸m s¸t

nh÷ng yªu cÇu cña luËt vµ çc quy ®Ûnh, çc ng©n hµng Hoa Kú ®ang tiÕn hµnh nh÷ng

ch¬ng tr×nh tÚch cùc phÜng chäng viÖc lêi dông röa tiÒn trong çc ho¹t ®ång kinh doanh

cña hà, ®ß lµ læi ph¸t biÓu cña Anne Vitale, nguyªn Gi¸m ®äc ®iÒu hµnh vµ lµ Phß T vÊn

trçng cña Republic National Bank, New York (Ng©n hµng Quäc gia Cång hÜa, New York),

n¬i bµ ®· trùc tiÕp chØ ®¹o ch¬ng tr×nh chäng röa tiÒn toµn cÇu. §iÒu cät yÕu nhÊt cho sù

thµnh c«ng cña nh÷ng ch¬ng tr×nh nµy, theo bµ, lµ b¶n th©n giéi qu¶n lý cÊp cao ph¶i

qu¸n triÖt tinh thÇn cam kÕt thùc hiÖn måt çch rÞ rµng.

ë Hoa Kú, çc ho¹t ®éng mµ ng©n hµng tiÕn hµnh nh»m ng¨n chÆn viÖc röa tiÒn kh«ng chØ lµ nh÷ng nguyªn

t¾c cã tÝnh b¾t b¾t buéc mµ cßn lµ lîi Ých thiÕt th©n. TÊt c¶ çc tæ chøc tµi chÝnh, çc ng©n hµng vµ phi ng©n

hµng ®Òu dÔ bÞ dÝnh lÝu tíi nh÷ng ho¹t ®éng röa tiÒn. Tuy vËy, ng©n hµng lu«n ®i ®Çu trong viÖc ph¸t triÓn

çc ch¬ng tr×nh nh»m ng¨n chÆn vµ ph¸t hiÖn viÖc röa tiÒn, ®iÒu mµ çc c¬ quan phi ng©n hµng t¬ng øng

víi hä thùc hiÖn rÊt tèt ®Ó c¹nh tranh. Röa tiÒn còng nh çc ho¹t ®éng téi ph¹m ngÇm kh¸c — lõa ®¶o, in

tiÒn gi¶, bu«n lËu ma tóy vµ hèi lé - lµm suy yÕu thanh danh vµ thÕ ®øng cña mét sè tæ chøc tµi chÝnh. Mét

ng©n hµng cã vÕt nh¬ do viÖc röa tiÒn sÏ bÞ çc c¬ quan ban hµnh v¨n b¶n quy ®Þnh buéc téi, bÞ çc c¬ quan

chÊp hµnh ph¸p luËt trõng ph¹t hay bÞ giíi b¸o chÝ lªn ¸n m¹nh mÏ v× nh÷ng tai tiÕng ®ã.

KÕt qu¶ lµ sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn, çc ng©n hµng Hoa Kú ph¸t triÓn toµn diÖn çc ch¬ng tr×nh nh»m

ng¨n chÆn viÖc lîi dông çc ho¹t ®éng ng©n hµng ®Ó röa tiÒn.

§Ó thùc hiÖn mét çch hiÖu qu¶ ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn, çc ng©n hµng cÇn ph¶i hiÓu biÕt vÒ quy tr×nh

röa tiÒn. VÒ c¬ b¶n, quy tr×nh nµy ®ã cã 3 giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n ®Òu cã mèi liªn hÖ víi 1 ®¬n vÞ tµi chÝnh:

§æi chç— giai ®o¹n trùc tiÕp ph©n bæ lîng tiÒn mÆt thu ®îc tõ nh÷ng ho¹t ®éng phi ph¸p.

T¹o vá bäc — giai ®o¹n t¸ch nh÷ng kho¶n tiÒn bÊt hîp ph¸p khái nguån cña chóng b»ng çch t¹o nªn mét

lo¹t nh÷ng vá bäc phøc t¹p díi h×nh thøc nh÷ng giao dÞch tµi chÝnh ®Ó c¶n trë viÖc kiÓm to¸n dÊu vÕt, che

®Ëy nguån gèc cña nh÷ng kho¶n tiÒn ®ã vµ lµm mai danh Èn tÝch chñ thùc sù cña nã.

Hîp thøc hãa — giai ®o¹n ®a çc kho¶n tiÒn ®· ®îc röa trë l¹i lu th«ng trong nÒn kinh tÕ theo çch thøc

gièng nh çc kho¶n tiÒn nµy lµ kÕt qu¶ cña çc ho¹t ®éng kinh doanh hîp ph¸p.

Çc c¬ quan chÊp hµnh ph¸p luËt vµ çc c¬ quan ban hµnh v¨n b¶n quy ®Þnh yªu cÇu çc thÓ chÕ tµi chÝnh

ph¶i ¸p dông chÕ ®é, quy tr×nh nh»m ng¨n chÆn vµ b¸o ço nh÷ng giao dÞch kh¶ nghi trong mçi giai ®o¹n

Ng©n hµng Hoa Kú: Çch nh×n trong ngµnh vÒ ho¹t ®éng röa tiÒn

Ann T. Vitale

32

trªn. Theo yªu cÇu nµy, çc ng©n hµng Hoa Kú cè g¾ng chØ ®¹o ®Ó cã mét th¸i ®é tr¸ch nhiÖm ®óng ®¾n ®Ó

ng¨n chÆn viÖc sö dông c¬ quan m×nh cho nh÷ng môc ®Ých téi ph¹m.

Nhê t¨ng cêng viÖc tu©n thñ nghiªm chØnh çc thÓ chÕ ph¸p luËt vµ çc quy ®Þnh vÒ nh÷ng kh¶ n¨ng cã thÓ

x¶y ra mµ nguy c¬ çc ng©n hµng trë thµnh n¹n nh©n cña viÖc röa tiÒn, lõa ®¶o hay nh÷ng ho¹t ®éng ph¹m

ph¸p kh¸c ®· gi¶m. H¬n thÕ n÷a, nã b¶o vÖ danh tiÕng cña ng©n hµng mµ kh«ng g©y phiÒn phøc cho mèi

quan hÖ víi çc kh¸ch hµng tèt.

Çc ng©n hµng Hoa Kú thùc hiÖn mét quy tr×nh ¸p dông thêng xuyªn viÖc kiÓm tra kü lìng tËp trung vµo

thêi ®iÓm kh¸ch hµng më mét tµi kho¶n vµ gi¸m s¸t çc ho¹t ®éng giao dÞch th«ng qua tµi kho¶n. ViÖc tiÕp

theo lµ m« t¶ tãm t¾t nh÷ng g× ®· gãp phÇn cho sù thµnh c«ng cña ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn.

Nh÷ng thñ tôc nhËn diÖn: mét ng©n hµng cÇn ph¸t triÓn vµ bæ sung toµn diÖn çc thñ tôc ®Ó më tµi

kho¶n, cho vay, vµ nh÷ng quan hÖ kinh doanh kh¸c còng nh qu¶n lý çc giao dÞch kh«ng qua tµi kho¶n.

Ng©n hµng ph¶i biÕt chÝnh x¸c çc chi tiÕt cã liªn quan tíi kh¸ch hµng, bao gåm c¶ chñ së h÷u uû th¸c, yªu

cÇu sö dông çc dÞch vô ng©n hµng. ViÖc nhËn diÖn ph¶i ®îc thÈm tra ®Ó ng¨n chÆn viÖc t¹o nªn çc tµi

kho¶n cho nh÷ng chñ së h÷u v« h×nh.

Thªm vµo ®ã, ng©n hµng ph¶i biÕt râ c«ng viÖc lµm ¨n cña kh¸ch hµng hay nh÷ng ho¹t ®éng nghÒ nghiÖp

cña hä; nguån thu nhËp cña kh¸ch, cña c¶i hay tµi s¶n cña hä; vµ nh÷ng nguån gèc ®Æc biÖt cña kho¶n tiÒn

giao dÞch t¹i ng©n hµng. Môc ®Ých më tµi kho¶n ph¶i ®îc ghi chó. Ng©n hµng nªn më nh÷ng d¹ng giao dÞch

®Ó kh¸ch hµng cã thÓ tiÕn hµnh mét çch th«ng thêng nhÊt. Khi më mét tµi kho¶n cña kh¸ch hµng, nh©n

viªn ng©n hµng ph¶i biÕt liÖu kh¸ch hµng cã thuéc d¹ng rñi ro cao kh«ng, cho thÊy cÇn ph¶i theo dâi s¸t sao

tµi kho¶n nµy.

Thñ tôc kiÓm tra: HÖ thèng néi bé ph¶i ë vÞ trÝ thÝch hîp ®Ó nhËn biÕt vµ kiÓm tra çc ho¹t ®éng giao dÞch

cã xuÊt hiÖn nh÷ng nghi vÊn. Nh÷ng ho¹t ®éng nghi vÊn bao gåm nh÷ng giao dÞch mµ trong ®ã cã thÓ x¸c

®Þnh cã nh÷ng ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p. Nã còng cã thÓ bao gåm nh÷ng giao dÞch mµ vît ra ngoµi nh÷ng

giíi h¹n th«ng thêng cña ng©n hµng. §iÒu quan träng lµ ph¶i chó ý ®Õn çi g×, trong sè hµng ngh×n nh÷ng

ho¹t ®éng giao dÞch hµng ngµy cña ng©n hµng, çc ng©n hµng kh«ng thÓ kiÓm so¸t tõng giao dÞch ®¬n lÎ. V×

thÕ, çc ng©n hµng ph¶i íc ®Þnh rñi ro g¾n kÕt trong ho¹t ®éng kinh doanh víi tõng d¹ng tµi kho¶n, tõng

khu vùc ho¹t ®éng vµ tõng lo¹i ho¹t ®éng giao dÞch cô thÓ.

Mét ng©n hµng nªn xem xÐt mét sè giao dÞch ®¬n nhÊt hoÆc mét sè giao dÞch vît qu¸ mét kho¶n tiÒn nhÊt

®Þnh cho lo¹i dÞch vô ®ã: ký quü, chuyÓn tiÒn, giao dÞch b»ng tiÒn mÆt, sÐc du lÞch, yªu cÇu thanh to¸n, sÐc

ng©n hµng, sÐc ngêi thô hëng thø ba, sÐc tiÒn mÆt, thanh to¸n néi bé, tÝn phiÕu, vµ ho¹t ®éng kinh doanh

bao gåm mua vµ b¸n ngo¹i tÖ, cæ phÇn vµ tiÒn kim lo¹i cã gi¸ trÞ.

Thªm n÷a, cÇn n©ng cao ý thøc vÒ çc ho¹t ®éng gi¸m s¸t. Çc tµi kho¶n cã thÓ cã ®é rñi ro cao khi tiÕn

hµnh nh÷ng giao dÞch ®¸ng ngê - nh nh÷ng tµi kho¶n cña çc tæ chøc phi ng©n hµng, tµi kho¶n ë níc

ngoµi, tµi kho¶n cña çc chñ ®Çu t, tµi kho¶n chuyÓn tiÒn, tµi kho¶n tr¶ cho çc chi phÝ kiÖn tông hoÆc

nh÷ng chi phÝ kh¸c trong qu¸ tr×nh tè tông, tµi kho¶n cña çc chÝnh trÞ gia, tµi kho¶n cã ®é rñi ro cao n»m

ngoµi sù kiÓm so¸t chèng röa tiÒn - cÇn ph¶i ®îc hÕt søc chó ý. Mét ng©n hµng cÇn thiÕt lËp çc ngìng

giíi h¹n vµ thay ®æi chóng thêng xuyªn ®Ó kiÓm tra liÖu chóng cã cßn thÝch hîp hay kh«ng. Mçi khi hÖ

33

thèng cña ng©n hµng ph¸t hiÖn thÊy cã thÓ cã nh÷ng ®iÓm ®¸ng ngê, çc nh©n viªn nghiÖp vô ph¶i ®iÒu tra

liÖu nh÷ng giao dÞch ®ã cã ®Çy ®ñ dÊu hiÖu hîp ph¸p trong ho¹t ®éng kinh doanh hay kh«ng. NÕu kh«ng cã

th«ng tin nµo chøng minh ®îc ho¹t ®éng ®ã lµ hoµn toµn hîp ph¸p, ng©n hµng cã nghÜa vô ®Ö tr×nh b¶n

b¸o ço vÒ nh÷ng ho¹t ®éng cã nghi ngê.

C«ng t¸c huÊn luyÖn: Çc ng©n hµng cÇn ph¶i tiÕn hµnh çc ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cho nh©n viªn ®Ó ph¸t

hiÖn nh÷ng kü x¶o röa tiÒn, nghiÖp vô chèng röa tiÒn, nh÷ng thay ®æi trong çc luËt vÒ ng©n hµng vµ çc quy

®Þnh kh¸c, vµ çch gi¶i quyÕt ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o sù ®iÒu tra. HuÊn luyÖn tèt ph¶i bao gåm çch ®Ó ph¸t hiÖn

vµ çch xö lý tiÕp theo vÒ nh÷ng ho¹t ®éng bÊt thêng hoÆc cã nghi ngê. Ng©n hµng kh«ng chØ huÊn luyÖn

cho nh÷ng nh©n viªn lµm viÖc víi tµi kho¶n mµ cßn thÝch hîp víi çc nh©n viªn lµm viÖc t¹i v¨n phßng. TÊt

c¶ nh©n viªn míi ph¶i ®îc cung cÊp vµ híng dÉn vÒ c«ng t¸c chèng röa tiÒn.

KiÓm to¸n v¯ gi°i tr×nh: Mét ng©n hµng ph¶i chØ ®¹o viÖc kiÓm to¸n hµng n¨m t¹i mçi bé phËn theo ®óng

quy tr×nh vµ thñ tôc. Mçi nh©n viªn ph¶i nhËn 1 b¶n copy vÒ c«ng t¸c chèng röa tiÒn vµ ký x¸c nhËn r»ng

anh ta (chÞ ta) ®· ®äc, hiÓu vµ sÏ tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh ®ã. Sù ®¸nh gi¸ vÒ mét nh©n viªn ph¶i bao gåm

møc ®é tu©n thñ cña hä víi nh÷ng chÝnh s¸ch chèng röa tiÒn cña ng©n hµng.

§¬n vÞ chèng röa tiÒn: Çc ng©n hµng ph¶i chän lùa nh÷ng nh©n viªn thÝch hîp vµ ®µo t¹o çc ®¬n vÞ

®éc lËp chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸t triÓn vµ thùc thi chÝnh s¸ch vµ nh÷ng quy ®Þnh chèng röa tiÒn cña ng©n hµng.

§iÒu quan träng lµ nh÷ng bé phËn nµy ®éc lËp víi nh÷ng ®¬n vÞ kinh doanh - ®«i khi hä lµ bé phËn phôc

tïng, kiÓm so¸t hay ban ph¸p chÕ. Ngoµi viÖc ph¸t triÓn vµ thùc thi nh÷ng ho¹t ®éng ng©n hµng, çc ®¬n vÞ

nµy ph¶i ®iÒu tra nghiªn cøu nh÷ng giao dÞch cã nghi vÊn ®îc chuyÓn ®Õn cho hä. Nh÷ng trêng hîp ®¸ng

nghi vÊn b¾t buéc ph¶i ®îc chuyÓn tíi ®¬n vÞ chèng röa tiÒn díi d¹ng b¸o ço vÒ nh÷ng ho¹t ®éng nghi

vÊn nh luËt ®Þnh.

Cã lÏ, yÕu tè quan träng nhÊt cho sù thµnh c«ng cña ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn ë ®©y lµ b¶n th©n giíi qu¶n

lý cÊp cao ph¶i cam kÕt mét çch râ rµng, bao gåm gi¸m ®èc ®iÒu hµnh, vµ ban gi¸m ®èc vÒ viÖc ph¸t triÓn

vµ ph¶i thùc thi nh÷ng kÕ ho¹ch chèng röa tiÒn. Çc nhµ qu¶n lý cÊp cao ph¶i lu«n chøng tá r»ng v¨n hãa

cña c«ng ty ngoµi lîi nhuËn, tiÕp thÞ vµ phôc vô kh¸ch hµng ra ph¶i quan t©m ®Õn c¶ danh tiÕng.

§iÒu quan träng lµ ph¶i hiÓu r»ng kh«ng cã ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn nµo thµnh c«ng 100%. C«ng nghÖ

cña röa tiÒn ngµy cµng ph¸t triÓn tinh vi ®Ó tr¸nh çc ch¬ng tr×nh ph¸t hiÖn cña ng©n hµng. Tuy nhiªn, mét

ch¬ng tr×nh nh ®· tr×nh bÇy ë trªn ®· gióp cho çc ng©n hµng phÇn nµo ng¨n chÆn vµ ph¸t hiÖn viÖc röa

tiÒn vµ ®¸p øng ®îc çc yªu cÇu qu¶n lý ®ã lµ ®· thùc hiÖn tíi møc cã thÓ viÖc ng¨n chÆn sù th©m nhËp cña

chóng víi mong muèn kiÓm so¸t nh÷ng ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p. Tãm l¹i, mét ch¬ng tr×nh nh vËy sÏ t¨ng

kh¶ n¨ng cña ng©n hµng trong viÖc b¶o toµn danh tiÕng cña m×nh ®îc nguyªn vÑn vµ tr¸nh nh÷ng sai lÇm

®¸ng tiÕc.

Ghi chó: Nh÷ng ý kiÕn trong bµi nµy kh«ng nhÊt thiÕt ph¶n ¸nh quan ®iÓm hay chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ Hoa Kú.


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/vitale.htm

34

HÖ thèng ng©n h¯ng v·ng lai - mét kªnh ®Ó röa tiÒn

Linda Gustitus, Elise Bean, Robert Roach -

Çc nghÛ sÙ trong TiÓu ban §iÒu tra Thæng trùc

ñy ban Sù vô Nhµ néc, Thêng viÖn Hoa Kú

Nhßm nghÛ sÙ thuåc §¶ng d©n chñ trong TiÓu ban §iÒu tra Thæng trùc cña Thêng viÖn

Hoa Kú déi sù chñ tr× cña Thêng nghÛ sÙ Carl Levin ®· tiÕn hµnh cuåc ®iÒu tra l©u n¨m vÒ

ho¹t ®ång ng©n hµng v·ng lai vµ viÖc sö dông nß nh måt ph¬ng tiÖn ®Ó röa tiÒn. Cuåc

®iÒu tra nµy cho phÐp hà rót ra kÕt luËn lµ cho phÐp çc ng©n hµng ngo¹i quäc cß ®å rñi ro

cao vµ nh÷ng kh¸ch hµng cß nguán gäc tåi ph¹m cña çc ng©n hµng ®ß x©m nhËp vµo hÖ

thäng tµi kho¶n v·ng lai cña Hoa Kú gi÷a nhiÒu t¸c ®ång tiªu cùc kh¸c ®· "t¹o ®iÒu kiÖn

thuËn lêi cho çc yÕu tä tåi ph¹m ph¸t triÓn" vµ "lµm suy yÕu hÖ thäng tµi chÚnh Hoa Kú".

Theo hà, "®· ®Õn lóc çc ng©n hµng cña Hoa Kú ph¶i ®ßng cöa ®äi véi çc ng©n hµng ngo¹i

quäc cß ®å rñi ro cao vµ triÖt tiªu nh÷ng h×nh thøc kh¸c lêi dông hÖ thäng ng©n hµng v·ng

lai Hoa Kú".

Trong çc phiªn ®iÒu trÇn cña TiÓu ban vµo th¸ng hai vµ th¸ng ba n¨m 2001, bµ Susan Col-

lins, Thêng nghÛ sÙ thuåc §¶ng Cång hÜa, Chñ tÛch cña TiÓu ban ®· bµy tÝ mäi lo ng¹i vÒ

nh÷ng ®iÓm yÕu trong ngµnh ng©n hµng mµ bµ sÏ tr×nh bµy trong b¸o ço nµy. Çc phiªn

®iÒu trÇn nµy ®· ®Æt béc ®Çu tiªn cho måt qu¸ tr×nh l©u dµi ®Ó nh÷ng kiÕn nghÛ ®êc tr×nh

bµy ç ®©y vµ c¶ nh÷ng g× cha ®êc ®Ö tr×nh sÏ lµ c¬ sç cho viÖc söa ch÷a sai sßt vÒ mÆt lËp

ph¸p còng nh tõ phÚa b¶n th©n ngµnh ng©n hµng trong t¬ng lai.

Nh÷ng nghiªn cøu cña nhßm ®êc tâng hêp trong b¸o ço "HÖ thäng ng©n hµng v·ng lai—

måt kªnh ®Ó röa tiÒn" c«ng bä vµo th¸ng hai n¨m 2001 vµ ®êc giéi thiÖu sau ®©y.

Çc ng©n hµng Hoa Kú qua hÖ thèng tµi kho¶n v·ng lai mµ hä dµnh cho ng©n hµng níc ngoµi ®· trë thµnh

mét kªnh röa “tiÒn bÈn” ®ang å ¹t ch¶y vµo hÖ thèng tµi chÝnh Hoa Kú vµ kÕt qu¶ lµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi

cho nh÷ng hµnh vi bÊt hîp ph¸p, trong ®ã cã bu«n b¸n ma tóy vµ gian lËn tµi chÝnh. Ho¹t ®éng ng©n hµng

v·ng lai bao hµm mét ng©n hµng cung cÊp çc dÞch vô cho ng©n hµng kh¸c nh»m lu©n chuyÓn tiÒn tÖ,

chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ hoÆc tiÕn hµnh nh÷ng giao dÞch tµi chÝnh kh¸c. Ng©n hµng níc ngoµi cã thÓ më tµi

kho¶n v·ng lai t¹i bÊt kú ng©n hµng nµo ®îc quyÒn ho¹t ®éng ng©n hµng ë Hoa Kú, dï cho ng©n hµng mÑ

cã trô së ë ®Êy hay kh«ng. Th©n chñ vµ kh¸ch hµng cña çc ng©n hµng níc ngoµi – luËt lÖ vµ qu¶n lý láng

lÎo víi hÖ thèng kiÓm so¸t chèng röa tiÒn yÕu kÐm hoÆc kh«ng cã hÖ thèng nh vËy vµ cã lóc cã n¬i bÞ tham

nhòng, qua nh÷ng tµi kho¶n nµy ®· cã ®iÒu kiÖn trùc tiÕp th©m nhËp vµo hÖ thèng tµi chÝnh Hoa Kú vµ tù do

lu©n chuyÓn tiÒn tÖ trong Hoa Kú vµ trªn toµn thÕ giíi.

NhiÒu ng©n hµng Hoa Kú ®· thiÕt lËp nh÷ng mèi quan hÖ v·ng lai víi çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro

cao. Nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi nµy cã thÓ lµ: (1) ng©n hµng vá bäc (shell bank) kh«ng hÒ hiÖn diÖn trùc

35

tiÕp ë níc kh¸c ®Ó giao dÞch lµm ¨n víi kh¸ch hµng cña hä; (2) ng©n hµng h¶i ngo¹i (offshore bank) ®îc

phÐp giao dÞch lµm ¨n víi nh÷ng ngêi níc ngoµi b»ng ngo¹i tÖ; hoÆc (3) nh÷ng ng©n hµng ë nh÷ng níc ®

îc ®iÒu tiÕt bëi nh÷ng luËt lÖ kiÓm so¸t láng lÎo hoÆc thiÕu sù kiÓm so¸t chèng röa tiÒn ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho

viÖc lîi dông ng©n hµng vµ nh÷ng hµnh vi ph¹m ph¸p. Mét trong sè nh÷ng ng©n hµng ®ã cã nh÷ng hµnh vi

ph¹m ph¸p, mét sè kh¸c cã kh¸ch hµng ph¹m ph¸p, cßn mét sè n÷a kiÓm so¸t láng lÎo sù röa tiÒn ®Õn nçi

kh«ng n¾m ®îc kh¸ch hµng cã hµnh vi ph¹m ph¸p hay kh«ng.

Nh÷ng ng©n hµng cã ®é rñi ro cao nµy thêng chØ cã nguån vµ nh©n lùc h¹n hÑp, vµ hä sö dông çc tµi

kho¶n ng©n hµng v·ng lai cña hä ®Ó giao dÞch, cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng, lu©n chuyÓn tiÒn tÖ. Sù

thÈm tra cña tiÓu uû ban nãi trªn cho thÊy nhiÒu ng©n hµng ®· ký th¸c toµn bé quü cña hä vµ tiÕn hµnh mäi

giao dÞch qua tµi kho¶n v·ng lai, nhËp ho¹t ®éng v·ng lai vµo nh÷ng ho¹t ®éng kh¸c cña hä. Khi tµi kho¶n

v·ng lai ®· ®îc më ë mét ng©n hµng Hoa Kú, kh«ng chØ ng©n hµng níc ngoµi mµ c¶ kh¸ch hµng cña hä

còng cã thÓ giao dÞch lµm ¨n th«ng qua ng©n hµng Hoa Kú.

Nh÷ng c³m bÉy cða c²c mèi quan hÖ v±ng lai

§· thµnh th«ng lÖ trong ngµnh nµy, khi çc ng©n hµng Hoa Kú cã hµng chôc, hµng tr¨m hay thËm chÝ hµng

ngµn mèi quan hÖ v·ng lai, trong ®ã cã c¶ nh÷ng mèi quan hÖ víi nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro

cao. Qua ®iÒu tra s¬ bé th× mçi ng©n hµng Hoa Kú ®Òu cã çc tµi kho¶n víi çc ng©n hµng h¶i ngo¹i, cßn

mét sè cã quan hÖ víi çc ng©n hµng vá bäc.

NhiÒu trêng hîp, çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao cã thÓ më tµi kho¶n v·ng lai t¹i çc ng©n

hµng Hoa Kú vµ tiÕn hµnh nh÷ng giao dÞch kh¸c bëi lÏ çc ng©n hµng Hoa Kú kh«ng thÈm tra vµ gi¸m s¸t

®îc ng©n hµng níc ngoµi mét çch thÝch ®¸ng.

Mét nguyªn t¾c phæ biÕn trong çc ng©n hµng Hoa Kú lµ bÊt kú ng©n hµng nµo cã giÊy phÐp ®ang cã hiÖu

lùc do c¬ quan níc ngoµi cã thÈm quyÒn cÊp ®Òu ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó më tµi kho¶n v·ng lai, bëi lÏ çc ng©n

hµng Hoa Kú tin tëng vµo giÊy phÐp ®ã nh chøng cø vÒ danh tiÕng tèt ®Ñp cña ng©n hµng. Çc ng©n hµng

Hoa Kú rÊt thêng l¬ lµ trong viÖc tiÕn hµnh kiÓm tra mét çch cÈn thËn, chu ®¸o, thÝch ®¸ng çc ng©n hµng

®èi t¸c níc ngoµi, trong ®ã cã thu thËp th«ng tin vÒ sù qu¶n lý cña ng©n hµng, çc nguån tµi chÝnh, danh

tiÕng, m«i trêng ®iÒu tiÕt vµ biÖn ph¸p chèng röa tiÒn.

Cêng ®é cña çc mèi quan hÖ v·ng lai ë Hoa Kú víi ng©n hµng cã ®é rñi ro cao, mét trong nh÷ng chuyÖn

®¸ng lo ng¹i hiªn nay ®îc béc lé qua cuéc ®iÒu tra nãi trªn ®· t¹o ra ¶o tëng trong ngµnh ng©n hµng r»ng

çc s¸ch lîc vµ thùc tiÔn hiÖn t¹i ®ñ ®Ó ng¨n chÆn viÖc röa tiÒn qua hÖ thèng tµi kho¶n v·ng lai. VÝ dô nh

nhiÒu ng©n hµng Hoa Kú kh«ng hÒ biÕt hä ®· phôc vô nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi kh«ng hÒ cã trô së ë

mét n¬i nµo, ho¹t ®éng ë nh÷ng lÜnh vùc kh«ng ®îc phÐp ho¹t ®éng, cha hÒ tr¶i qua sù thÈm tra nµo cña

çc c¬ quan h÷u quan, hoÆc sö dông hÖ thèng tµi kho¶n v·ng lai ë Hoa Kú ®Ó ho¹t ®éng ph¹m ph¸p.

MÆt kh¸c, çc ng©n hµng Hoa Kú kh«ng biÕt r»ng ng©n hµng ®èi t¸c cña hä kh«ng hÒ tiÕn hµnh viÖc kiÓm

tra vµ kh«ng cã nh÷ng thñ tôc tµi chÝnh s¬ ®¼ng, cã thÓ më tµi kho¶n mµ kh«ng cÇn ®Õn mét giÊy tê më tµi

kho¶n nµo, cã thÓ nhËn çc kho¶n tiÒn ký göi tõ nh÷ng ç nh©n mµ ng©n hµng kh«ng râ nh©n th©n, hoÆc

tiÕn hµnh giao dÞch mµ kh«ng cÇn tíi nh÷ng quy tr×nh chèng röa tiÒn thµnh v¨n. §· x¶y ra nh÷ng trêng

hîp khi çc ng©n hµng Hoa Kú kh«ng ®îc th«ng tin vÒ møc ®é dÝnh d¸ng ®Õn röa tiÒn hoÆc nh÷ng viÖc lµm

sai ph¹m kh¸c cña çc ng©n hµng v·ng lai cã tªn trong nh÷ng vô xÐt xö h×nh sù hay d©n sù.

36

Sù kiÓm so¸t cña çc ng©n hµng Hoa Kú ®èi víi viÖc röa tiÒn thêng lµ láng lÎo vµ kÐm hiÖu qu¶. Mét vµi

ng©n hµng lín cã hÖ thèng kiÓm tra hoµn thiÖn ®îc tù ®éng hãa cã thÓ kiÓm so¸t, ph¸t hiÖn nh÷ng tµi

kho¶n kh¶ nghi vµ ho¹t ®éng chuyÓn tiÒn, nhng ®ã lµ nh÷ng ngo¹i lÖ h¬n lµ th«ng lÖ. §¹i ®a sè çc ng©n

hµng Hoa Kú dùa vµo sù kiÓm tra qua sæ s¸ch ho¹t ®éng më tµi kho¶n vµ gi¸m s¸t mét çch cã h¹n sù

chuyÓn tiÒn, mÆc dï phÇn lín çc giao dÞch ng©n hµng v·ng lai bao gåm c¶ tiÒn ®Õn lÉn tiÒn ®i. Vµ thËm chÝ

khi nh÷ng giao dÞch kh¶ nghi hoÆc nh÷ng phãng sù cã tÝnh chÊt phª ph¸n trªn b¸o chÝ vÒ ng©n hµng ®èi t¸c

®îc çc ng©n hµng Hoa Kú chó ý tíi, th× trong rÊt nhiÒu trêng hîp th«ng tin ®ã vÉn kh«ng ®a ®Õn mét sù

kiÓm tra chÆt chÏ mèi quan hÖ ®ã hoÆc nh÷ng ®éng th¸i nh»m ng¨n chÆn viÖc röa tiÒn.

Nh÷ng ®iÓm bÊt kh° thi trong viÖc kiÓm tra chÆt chÏ

Cã hai ®iÒu bÊt kh¶ thi ®Æc biÖt ®¸ng chó ý trong viÖc thùc hiÖn kiÓm tra chÆt chÏ hÖ thèng ng©n hµng Hoa

Kú. Thø nhÊt, çc ng©n hµng Hoa Kú t¹o nhiÒu kho¶ng trèng cho çc ng©n hµng ®èi t¸c níc ngoµi cung

cÊp çc tµi kho¶n v·ng lai cña hä t¹i Hoa Kú cho nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi thø ba sö dông. B»ng nhiÒu

çch kh¸c nhau, çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao th©m nhËp vµo hÖ thèng tµi chÝnh Hoa Kú

kh«ng ph¶i th«ng qua trùc tiÕp më tµi kho¶n v·ng lai ë Hoa Kú, mµ tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng giao dÞch th«ng

qua nh÷ng tµi kho¶n v·ng lai cña nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi kh¸c.

Çc ng©n hµng Hoa Kú hiÕm khi dß hái çc ng©n hµng ®èi t¸c vÒ giao dÞch v·ng lai cña hä vµ trong ®¹i ®a sè

çc trêng hîp kh«ng n¾m ®îc vÒ çc tµi kho¶n v·ng lai cña nh÷ng ng©n hµng ®ã. Trong nhiÒu trêng

hîp, çc ng©n hµng Hoa Kú rÊt ng¹c nhiªn khi biÕt ®îc nhê çc nhµ ®iÒu tra cña nhãm r»ng hä cung cÊp

nh÷ng dÞch vô nh chuyÓn tiÒn hay nhËn tiÒn ký göi ®Ó ®Çu c¬ chøng kho¸n cho nh÷ng ng©n hµng níc

ngoµi mµ hä cha hÒ nghe tªn hay hä kh«ng hÒ cã mét mèi quan hÖ nµo. Mét mÆt, ng©n hµng h¶i ngo¹i

®îc phÐp cung cÊp çc tµi kho¶n v·ng lai cña m×nh ë Hoa Kú cho Ýt nhÊt lµ vµi ng©n hµng h¶i ngo¹i vá bäc

kh¸c sö dông. Nhng mÆt kh¸c, ng©n hµng Hoa Kú t×nh cê ph¸t hiÖn r»ng ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi

ro cao mµ kh«ng ph¶i lµ kh¸ch hµng ®· sö dông tµi kho¶n v·ng lai do ng©n hµng Hoa Kú më cho ng©n hµng

níc ngoµi kh¸c.

§iÓm bÊt cËp thø hai lµ sù ph©n biÖt cña çc ng©n hµng Hoa Kú trong thùc tiÔn cña hä gi÷a çc ng©n hµng

níc ngoµi cã tµi s¶n nhng kh«ng cã quan hÖ tÝn dông, vµ nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi ®îc vay tÝn dông

tõ ng©n hµng Hoa Kú. NÕu ng©n hµng Hoa Kú cÊp tÝn dông cho ng©n hµng níc ngoµi, hä thêng ph¶i

®¸nh gi¸ ®îc ®éi ngò qu¶n lý cña ng©n hµng ®ã, nguån tµi chÝnh, çc ho¹t ®éng kinh doanh, danh tiÕng,

m«i trêng ®iÒu tiÕt, vµ quy tr×nh ho¹t ®éng. Sù ®¸nh gi¸ nh vËy thêng bÞ bá qua nÕu chØ cã nh÷ng dÞch vô

thu phÝ nh chuyÓn tiÒn, kiÓm tra hèi ®o¸i. Tõ khi çc ng©n hµng Hoa Kú thêng cung cÊp çc dÞch vô

qu¶n lý tiÒn mÆt trªn c¬ së thu phÝ ®èi víi çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao vµ thi tho¶ng míi cÊp

tÝn dông, çc ng©n hµng Hoa Kú ®Òu ®Æn më vµ duy tr× çc tµi kho¶n v·ng lai cho nh÷ng ng©n hµng ®ã víi

sù kiÓm so¸t láng lÎo. Cßn rÊt nhiÒu çc ng©n hµng cßn cÇn ph¶i t×m hiÓu kü lìng. Víi thùc tÕ hiÖn nay ë

Hoa Kú, trong nh÷ng mèi quan hÖ phi tÝn dông, çc ng©n hµng níc ngoµi víi ®é rñi ro cao cã c¬ héi tho¸t

®îc sù rµ so¸t cña hÖ thèng ra ®a cña phÇn lín çc ch¬ng tr×nh ng©n hµng chèng röa tiÒn.

Nh÷ng bÊt cËp nµy biÕn hÖ thèng ng©n hµng v·ng lai thµnh kªnh cho çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro

cao vµ kh¸ch hµng cña hä tiÕn hµnh viÖc röa tiÒn vµ çc kho¶n thu nhËp bÊt chÝnh kh¸c. Tõ 10 trêng hîp

do nhãm nghÞ sÜ ®iÒu tra ®a ra, hµng lo¹t vÝ dô vÒ röa tiÒn th«ng qua çc tµi kho¶n v·ng lai ë Hoa Kú cña

ng©n hµng níc ngoµi ®· ®îc minh chøng nh:

37

Hîp ph¸p hãa çc kho¶n thu nhËp bÊt chÝnh th«ng qua ký quü hoÆc qua tiÕn hµnh chuyÓn nh÷ng

kho¶n tiÒn mµ ng©n hµng cã ®é rñi ro cao biÕt hoÆc ph¶i biÕt lµ cã dÝnh lÝu tíi bu«n b¸n ma tuý,

gian lËn tµi chÝnh, hoÆc ho¹t ®éng bÊt chÝnh kh¸c.

Cã nh÷ng mu ®å ®Çu t lîi nhuËn cao b»ng çch ve v·n çc nhµ ®Çu t chuyÓn tiÒn vµo çc tµi

kho¶n v·ng lai nh»m nhËn l·i suÊt cao, nhng sau ®ã chèi bá kh«ng tr¶ l¹i tiÒn cho çc nhµ ®Çu t

bÞ lõa dèi.

Cã nh÷ng mu ®å chiÕm ®o¹t tiÒn ký nî tr¶ tríc b»ng çch ®ßi kh¸ch hµng ph¶i nép mét kho¶n

tiÒn tr¶ tríc cho mét kho¶n phÝ lín ®Ó chuyÓn tiÒn vµo tµi kho¶n v·ng lai, thu phÝ xong nhng

kh«ng tr¶ l¹i kho¶n tiÒn øng tríc.

T¹o thuËn lîi cho viÖc trèn thuÕ th«ng qua viÖc nhËp çc kho¶n ký quü cña kh¸ch hµng víi nh÷ng

kho¶n tiÒn kh¸c trong tµi kho¶n v·ng lai, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng dùa vµo çc luËt lÖ vÒ bÝ mËt

ng©n hµng vµ bÝ mËt c«ng ty cña níc së t¹i cña ng©n hµng níc ngoµi ®Ó trèn tr¸nh çc nhµ chøc

tr¸ch thuÕ Hoa Kú.

T¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng ç cîc qua Internet (bÞ luËt ph¸p Hoa Kú cÊm ®o¸n) qua viÖc sö dông

tµi kho¶n v·ng lai ®Ó nhËn vµ lu©n chuyÓn çc kho¶n thu nhËp ç cîc.

Nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao nãi trªn vµ kh¸ch hµng liªn quan ®Õn téi ph¹m cña hä th©m

nhËp vµo çc tµi kho¶n v·ng lai Hoa Kú, t¹o thuËn lîi cho téi ph¹m ph¸t triÓn, lµm suy yÕu hÖ thèng tµi

chÝnh Hoa Kú, lµ mét g¸nh nÆng cho ngêi d©n ®ãng thuÕ vµ ngêi tiªu dïng, vµ lÊp ®Çy çc hå s¬ tßa ¸n

víi nh÷ng vô truy tè h×nh sù hoÆc tranh chÊp d©n sù. §· ®Õn lóc çc ng©n hµng Hoa Kú ph¶i ®ãng chÆt cöa

tríc çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao vµ lo¹i trõ nh÷ng sù l¹m dông kh¸c ®èi víi hÖ thèng ng©n

hµng v·ng lai Hoa Kú.

kÕt luËn

Cuéc ®iÒu tra cña nhãm nghÞ sÜ nãi trªn vÒ viÖc sö dông hÖ thèng ng©n hµng v·ng lai quèc tÕ vµo môc ®Ých

röa tiÒn ®a ®Õn nh÷ng kÕt luËn sau:

HÖ thèng ng©n hµng v·ng lai Hoa Kú t¹o ra mét kªnh quan träng cho çc ng©n hµng níc ngoµi

®¸ng ngê vµ kh¸ch hµng liªn quan ®Õn téi ph¹m cña hä tiÕn hµnh viÖc röa tiÒn vµ nh÷ng ho¹t ®éng

ph¹m ph¸p kh¸c ë Hoa Kú vµ trôc lîi tõ viÖc b¶o vÖ sù an toµn vµ lµnh m¹nh cña ngµnh ng©n hµng

Hoa Kú.

Ng©n hµng vá bäc, ng©n hµng h¶i ngo¹i, ng©n hµng víi sù kiÓm so¸t láng lÎo viÖc chèng röa tiÒn

cã ®é rñi ro röa tiÒn cao. Do nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi víi ®é rñi ro cao thêng cã nh÷ng

nguån vµ nh©n lùc h¹n hÑp vµ ho¹t ®éng ngoµi vßng thÈm quyÒn ®îc phÐp, hä sö dông çc tµi

kho¶n ng©n hµng v·ng lai ®Ó tiÕn hµnh çc giao dÞch ng©n hµng cña m×nh.

§¹i ®a sè çc ng©n hµng Hoa Kú kh«ng cã hÖ thèng chèng röa tiÒn cã hiÖu qu¶ ®Ó kiÓm tra vµ

gi¸m s¸t çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro röa tiÒn cao. §©y lµ mét vÊn ®Ò l©u dµi, cã quy m«

réng lín vµ vÉn tiÕp diÔn.

38

Çc ng©n hµng Hoa Kú thêng kh«ng biÕt g× vÒ çc ho¹t ®éng liªn quan ®Õn röa tiÒn, bu«n thuèc

phiÖn mµ çc ng©n hµng ®èi t¸c cña hä hiÖn ®ang hoÆc cã thÓ dÝnh lÝu tíi.

Çc ng©n hµng Hoa Kú thêng kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p tù vÖ tháa ®¸ng ®Ó chèng röa tiÒn khi

çc mèi quan hÖ ng©n hµng v·ng lai kh«ng bao gåm nh÷ng dÞch vô tÝn dông.

Nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao bÞ tõ chèi më tµi kho¶n v·ng lai t¹i ng©n hµng Hoa

Kú vÉn cã thÓ th©m nhËp vµo hÖ thèng tµi chÝnh Hoa Kú b»ng çch më tµi kho¶n nh thÕ t¹i ng©n

hµng níc ngoµi kh¸c cã tµi kho¶n ë ng©n hµng Hoa Kú. Çc ng©n hµng Hoa Kú hoµn toµn phñ

nhËn hoÆc kh«ng chó ý ®Õn nh÷ng rñi ro röa tiÒn cã thÓ x¶y ra nÊp sau ho¹t ®éng ng©n hµng v·ng

lai.

Hai n¨m trë l¹i ®©y, mét sè ng©n hµng Hoa Kú b¾t ®Çu biÓu lé sù lo ng¹i vÒ nh÷ng ®iÓm yÕu trong

hÖ thèng ng©n hµng v·ng lai cña m×nh cã thÓ bÞ lîi dông ®Ó röa tiÒn vµ cã nh÷ng bíc ®Çu tiªn

nh»m h¹n chÕ nh÷ng rñi ro röa tiÒn, nhng nh÷ng bíc ®ã vÉn cßn chËm ch¹p, kh«ng ®ång bé vµ

kh«ng cã quy m«.

Çc ng©n hµng níc ngoµi víi tµi kho¶n v·ng lai ®îc luËt ph¸p Hoa Kú b¶o vÖ riªng biÖt, trong

khi ®ã sù b¶o vÖ ®ã çc tµi kho¶n ng©n hµng kh¸c cña Hoa Kú l¹i kh«ng ®îc hëng vµ ®iÒu ®ã t¹o

thªm nh÷ng rµo c¶n ®èi víi çc c¬ quan thùc thi ph¸p luËt Hoa Kú khi tiÕn hµnh tÞch thu çc kho¶n

tiÒn bÊt chÝnh. Trong mét sè trêng hîp, nh÷ng kÎ röa tiÒn sö dông mét çch hiÖu qu¶ tµi kho¶n

v·ng lai ®Ó ng¨n c¶n viÖc tÞch thu ®ã, trong khi çc ng©n hµng níc ngoµi dïng lý lÏ “ng©n hµng v«

téi” ®Ó bao biÖn cho viÖc ®· thùc hiÖn gi¸m s¸t chèng röa tiÒn mét çch láng lÎo.

NÕu çc ng©n hµng v·ng lai Hoa Kú chÞu ®ãng cöa ®èi víi çc ng©n hµng níc ngoµi ®¸ng ngê vµ

kiÓm tra chÆt chÏ çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao, Hoa Kú sÏ thu ®îc nh÷ng lîi Ých to

lín qua viÖc triÖt tiªu ®îc bé m¸y röa tiÒn khæng lå, v« hiÖu hãa ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p, h¹n chÕ

ho¹t ®éng ng©n hµng h¶i ngo¹i bÊt chÝnh vµ trãi tay çc phÇn tö téi ph¹m trong viÖc göi tiÒn bÊt

chÝnh vµo çc ng©n hµng Hoa Kú ®îc trôc lîi nhê sù an toµn vµ lµnh m¹nh cña hÖ thèng ng©n

hµng Hoa Kú.

KiÕn nghÞ

Nhãm nghÞ sÜ ®a ra nh÷ng kiÕn nghÞ sau ®©y ®Ó ng¨n chÆn viÖc sö dông çc ng©n hµng v·ng lai Hoa Kú vµo

môc ®Ých röa tiÒn:

Çc ng©n hµng Hoa Kú cÇn lËp rµo c¶n ®èi víi viÖc më tµi kho¶n v·ng lai cho nh÷ng ng©n hµng

níc ngoµi cã ho¹t ®éng mµ kh«ng hiÖn diÖn trùc tiÕp ë çc níc.

Çc ng©n hµng Hoa Kú cÇn sö dông hÖ thèng b¶o vÖ chÆt chÏ chèng röa tiÒn, vµ tríc khi më tµi

kho¶n v·ng lai cho çc ng©n hµng níc ngoµi víi giÊy phÐp h¶i ngo¹i hoÆc giÊy phÐp ®îc cÊp ë

nh÷ng níc ®îc ®¸nh gi¸ ë Hoa Kú lµ kh«ng cã hîp t¸c trong lÜnh vùc chèng röa tiÒn quèc tÕ th×

ph¶i ®îc Côc Ng©n khè Liªn Bang híng dÉn vµ qu¶n lý.

Çc ng©n hµng Hoa Kú cÇn theo dâi thêng xyªn, cã hÖ thèng nh÷ng tµi kho¶n v·ng lai cña çc

ng©n hµng níc ngoµi ®Ó ph©n lo¹i nh÷ng ng©n hµng cã ®é rñi ro cao vµ khãa sæ nh÷ng tµi kho¶n

39

cña çc ng©n hµng cã vÊn ®Ò. Hä còng cÇn t¨ng cêng sù kiÓm tra viÖc chèng röa tiÒn, trong ®ã cã

kiÓm tra thêng xuyªn dÞch vô chuyÓn tiÒn vµ huÊn luyÖn nh©n viªn çc ng©n hµng v·ng lai ph¸t

hiÖn nh÷ng hµnh vi gian tr¸ cña ng©n hµng níc ngoµi.

Çc ng©n hµng Hoa Kú cÇn ph©n lo¹i kh¸ch hµng cña çc ng©n hµng ®èi t¸c cã më tµi kho¶n v·ng

lai vµ kh«ng chÊp nhËn më tµi kho¶n cho nh÷ng ng©n hµng ®èi t¸c ®· cho phÐp ng©n hµng níc

ngoµi thø ba sö dông tµi kho¶n cña hä ë Hoa Kú.

Çc nhµ qu¶n lý trong lÜnh vùc ng©n hµng vµ çc nhµ thùc thi ph¸p luËt cÇn trî gióp ®¾c lùc cho çc

ng©n hµng Hoa Kú trong viÖc ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ çc ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao.

Sù b¶o hé trong luËt ph¸p Hoa Kú ®èi víi lÜnh vùc ng©n hµng cÇn ®îc bæ sung ®Ó çc nhµ thùc thi

ph¸p luËt cã thÓ tÞch thu vµ phong táa çc kho¶n tiÒn ®· ®îc röa th«ng qua tµi kho¶n v·ng lai ë

Hoa Kú trªn cïng mét c¬ së nh nh÷ng kho¶n tiÒn kh¸c ë çc tµi kho¶n kh¸c cña Hoa Kú.

Çc chuyªn gia ng©n hµng vµ chèng röa tiÒn ®· nhiÒu lÇn kiÕn nghÞ víi nhãm ®iÒu tra r»ng çc ng©n hµng

Hoa Kú cÇn chÊm døt çc mèi quan hÖ v·ng lai víi nh÷ng ng©n hµng níc ngoµi cã ®é rñi ro cao, ®Æc biÖt lµ

çc ng©n hµng vá bäc. Hä còng kiÕn nghÞ cÇn ph¶i t×m hiÓu kü lìng nh÷ng ng©n hµng h¶i ngo¹i, nh÷ng

ng©n hµng ë çc níc cã sù gi¸m s¸t ng©n hµng s¬ sµi, kiÓm tra láng lÎo viÖc chèng röa tiÒn vµ víi nh÷ng

luËt lÖ kh¾t khe vÒ bÝ mËt ng©n hµng.

Nhãm ®iÒu tra còng tin r»ng nÕu çc ng©n hµng Hoa Kú chÊm døt quan hÖ víi nhãm nhá çc ng©n hµng

níc ngoµi nhng ®· g©y ra nh÷ng vÊn ®Ò lín, ®ång thêi th¾t chÆt sù kiÓm so¸t chèng röa tiÒn trong lÜnh vùc

ho¹t ®éng ng©n hµng v·ng lai, hä cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò giao dÞch ng©n hµng v·ng lai víi gi¸ nhá

nhÊt./.


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/levin.htm

40

Nh÷ng cè g¾ng cña Hoa Kú vµ çc tæ chøc quèc tÕ lµm næi bËt tÇm quan träng cña chèng röa tiÒn gÆp

ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n. Trong çc b¶n têng tr×nh vµ b¸o ço tríc Quèc héi, çc nhµ chøc tr¸ch ®Òu

®Ò cËp ®Õn çc vÊn ®Ò vÒ d÷ liÖu vµ ph¬ng ph¸p luËn cÇn ®îc gi¶i quyÕt tríc khi çc con sè thèng

kª x¸c ®¸ng, cô thÓ ®îc ®a ra. Mét sè ý kiÕn ®· ®¸nh gi¸ s¬ bé vÒ çc ho¹t ®éng röa tiÒn quèc tÕ.

Michel Camdessus, nguyªn Chñ tÞch Quü TiÒn tÖ Quèc tÕ ®¸nh gi¸ quy m« cña ho¹t ®éng röa tiÒn trªn

toµn thÕ giíi vµo kho¶ng 2- 5% cña tæng s¶n phÈm quèc néi trªn toµn thÕ giíi- Ýt nhÊt vµo kho¶ng 600

tû ®«la.

Tõ cuèi nh÷ng n¨m 1980 nhiÒu s¸ng kiÕn ®· ®îc ®a ra nh»m h¹n chÕ ho¹t ®éng téi ph¹m nµy. C¬

quan thµnh c«ng nhÊt trong viÖc thèng nhÊt çc ho¹t ®éng quèc tÕ chèng röa tiÒn lµ Lùc lîng t¯i

chÝnh ®Æc nhiÖm chèng röa tiÒn, hay cßn gäi lµ FATF (xem thªm FATF*GAFI t¹i http://

www.oecd.org/fatf/).

Vµo n¨m 1989, mèi lo ng¹i ngµy mét t¨ng vÒ nguy c¬ th©m nhËp cña n¹n röa tiÒn vµo hÖ thèng ng©n

hµng vµ çc tæ chøc tµi chÝnh ®· liªn kÕt çc nhµ l·nh ®¹o cña Nhãm G7 ®Ó thµnh lËp nªn FATF. Tæ

chøc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch liªn chÝnh phñ nµy cã tr¸ch nhiÖm kiÓm so¸t nh÷ng m¸nh khoÐ vµ xu

híng röa tiÒn, gi¸m s¸t ho¹t ®éng quèc néi vµ quèc tÕ, x¸c ®Þnh çc vÊn ®Ò n¶y sinh cña viÖc röa tiÒn.

HiÖn nay thµnh phÇn cña FATF gåm cã hai tæ chøc khu vùc – Uû ban Ch©u ¢u vµ Héi ®ång hîp t¸c

vïng VÞnh vµ 29 níc, l·nh thæ: Argentina, ²o, Australia, BØ, Braxin, Canada, §an M¹ch, PhÇn Lan,

Ph¸p, §øc, Hy L¹p, Hång C«ng, Iclend, Ailen, Italia, NhËt B¶n, Luxemburg, Mexico, Hµ Lan, New

Zealand, Na Uy, Bå §µo Nha, Singapore, T©y Ban Nha, Thôy §iÓn, Thôy SÜ, Thæ NhÜ Kú, Anh vµ Hoa

Kú.

40 ®iÒu khuyÕn nghÞ

§Ó thiÕt lËp mét c¬ cÊu cho ho¹t ®éng chèng röa tiÒn, vµo n¨m 1990 FATF ®· ®a ra “40 ®iÒu khuyÕn

nghÞ”. H«m nay ®ã lµ nh÷ng chuÈn mùc cho phong trµo chèng röa tiÒn quèc tÕ. “40 ®iÒu khuyÕn nghÞ”

vµ “ Nh÷ng ®iÒu phô lôc” bao gåm hÖ thèng t ph¸p h×nh sù vµ thùc thi ph¸p luËt, hÖ thèng tµi chÝnh

vµ sù ®iÒu tiÕt hÖ thèng ®ã, vµ hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc chèng röa tiÒn. Nh÷ng khuyÕn nghÞ nµy

®a ra çc nguyªn t¾c hµnh ®éng vµ cho phÐp çc níc ¸p dông chóng mét çch linh ho¹t tuú theo

thùc tr¹ng vµ luËt ph¸p ë níc ®ã.

Vµo n¨m 2000 FATF ®· rµ so¸t l¹i tæng thÓ nh÷ng ®iÒu khuyÕn nghÞ (®îc rµ so¸t lÇn cuèi vµo n¨m

1996), mÆc dÇu chóng vÉn cßn tÝnh thêi sù vµ cã hiÖu qu¶ cao. §ît rµ so¸t nµy dù kiÕn kÐo dµi ®Õn

n¨m 2002. Nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan còng ®îc ®a ra trong cuéc gÆp gì gi÷a çc níc thµnh viªn. T¹i

diÔn ®µn nµy çc chuyªn gia thùc thi ph¸p luËt vµ qu¶n lý ®Õn tõ çc níc thµnh viªn FATF vµ nh÷ng

tæ chøc quèc tÕ kh¸c ®· bµn vÒ nh÷ng çch thøc röa tiÒn, nh÷ng mèi nguy hiÓm míi næi, vµ tÊt c¶

nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó chèng röa tiÒn.

Lùc lîng tµi chÝnh ®Æc nhiÖm chèng röa tiÒn

41

TËp san gÇn ®©y cña FATF cã tãm t¾t mét sè nghÜa vô do nh÷ng ®iÒu khuyÕn nghÞ nµy ®a ra cho çc

níc thùc hiÖn. §ã lµ:

H×nh sù hãa viÖc röa nh÷ng kho¶n tiÒn thu ®îc tõ çc téi ph¹m nghiªm träng (§iÒu khuyÕn

nghÞ thø t) vµ ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh vÒ tÞch thu çc thu nhËp cã ®îc tõ ho¹t ®éng téi

ph¹m (§iÒu khuyÕn nghÞ thø b¶y).

§ßi hái çc tæ chøc tµi chÝnh ph©n lo¹i tÊt c¶ kh¸ch hµng, kÓ c¶ nh÷ng chñ së h÷u theo ñy

quyÒn vµ lËp hå s¬ thÝch hîp (§iÒu 10 - 12).

§ßi hái çc tæ chøc tµi chÝnh b¸o ço vÒ nh÷ng giao dÞch ®¸ng ngê lªn çc c¬ quan chÝnh

quyÒn cã thÈm quyÒn (§iÒu 15) vµ thùc hiÖn çc biÖn ph¸p kiÓm so¸t néi bé toµn diÖn (§iÒu

19).

B¶o ®¶m x©y dùng nh÷ng hÖ thèng thÝch hîp ®Ó kiÓm tra, gi¸m s¸t çc tæ chøc tµi chÝnh (§iÒu

26-29).

Ký kÕt çc ®iÒu íc hoÆc tháa thuËn quèc tÕ vµ ban hµnh luËt quèc gia nh»m t¹o ®iÒu kiÖn

cho çc níc cã ®îc sù hîp t¸c quèc tÕ toµn diÖn vµ hiÖu qu¶ ë mäi cÊp ®é.

FATF ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé cña çc níc thµnh viªn trong viÖc thùc hiÖn 40 ®iÒu khuyÕn nghÞ th«ng qua

sù tù kiÓm tra vµ th«ng qua quy tr×nh kiÓm tra lÉn nhau. Víi h×nh thøc tù kiÓm tra, mçi níc thµnh viªn

tr¶ lêi b¶ng c©u hái chuÈn vÒ thùc tr¹ng thi hµnh khuyÕn nghÞ. Víi quy tr×nh kiÓm tra lÉn nhau, mçi

níc sÏ ®îc mét nhãm bèn ngêi chän tõ çc níc thµnh viªn FATF gåm çc chuyªn gia vÒ ph¸p

luËt, tµi chÝnh vµ thùc thi ph¸p luËt s¸t h¹ch.

Khi ph¸t hiÖn thÊy cã sù kh«ng tu©n thñ 40 ®iÒu khuyÕn nghÞ, FATF sÏ ¸p dông mét lo¹t biÖn ph¸p

g©y ¸p lùc lªn níc thµnh viªn th¾t chÆt hÖ thèng chèng röa tiÒn. Bíc ®Çu tiªn, níc thµnh viªn

kh«ng tu©n thñ sÏ ph¶i tr×nh b¸o ço ë cuéc häp thêng kú cña FATF. NÕu thÊy cÇn ®Õn bíc tiÕp

theo, Chñ tÞch cña FATF sÏ göi c«ng v¨n hoÆc ph¸i ®oµn cÊp cao tíi níc ®ã. Ngoµi ra, FATF còng cã

thÓ ®a ra nh÷ng yªu cÇu buéc çc tæ chøc tµi chÝnh chó ý ®Õn nh÷ng mèi quan hÖ kinh doanh hoÆc

giao dÞch víi çc ç nh©n, c«ng ty vµ tæ chøc tµi chÝnh ®ãng t¹i níc ®ã. Vµ nh gi¶i ph¸p cuèi cïng,

níc thµnh viªn cã thÓ bÞ khai tõ khái FATF.

Nh÷ng níc v¯ vïng l±nh thæ thuéc diÖn kh«ng hîp t²c

Nh»m thóc ®Èy çc níc kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn víi nh÷ng luËt lÖ chèng röa tiÒn láng lÎo ban hµnh

çc luËt lÖ míi, vµo n¨m 1999 FAFT ®· ®a ra mét dù ¸n lín ®îc biÕt ®Õn nh s¸ng kiÕn vÒ nh÷ng

níc vµ vïng l·nh thæ thuéc diÖn kh«ng hîp t¸c (NCCT). B¶n b¸o ço tæng quan ®Çu tiªn vµo th¸ng

6/2000 ®· ph©n çc níc nµy thµnh bèn lo¹i. 15 níc vµ vïng l·nh thæ thuéc diÖn kh«ng hîp t¸c víi

nh÷ng vÊn ®Ò nghiªm träng liªn quan ®Õn röa tiÒn gåm the Bahama, quÇn ®¶o Cayman, quÇn ®¶o

Cook, Dominica, Israel, Lebanon, Liechtenstein, quÇn ®¶o Marshall, Nauru, Niue, Panama, Philippins,

Rusia, St. Kitts vµ Nevis, St. Vincent vµ Grenadines (xem “B¶ng ph©n lo¹i nh÷ng níc vµ vïng l·nh thæ

thuéc diÖn kh«ng hîp t¸c” t¹i http://www.oecd.org/faft/pdf/NCCT2000_en.pdf).

42

B¶n b¸o ço hèi thóc nh÷ng níc vµ vïng l·nh thæ nµy ban hµnh vµ hoµn thiÖn luËt lÖ mét çch khÈn

tr¬ng. B¸o ço còng nhÊn m¹nh FAFT sÏ tiÕp tôc ®èi tho¹i víi NCCT vµ sÏ trî gióp kü thuËt cho

NCCT x©y dùng vµ thùc thi çc ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn. Trong trêng hîp NCCT vÉn duy tr× çc

luËt lÖ bÊt lîi, FAFT sÏ thùc hiÖn mét lo¹t biÖn ph¸p tr¶ ®òa, tõ viÖc yªu cÇu çc níc thµnh viªn kiÓm

so¸t chÆt chÏ h¬n n÷a nh÷ng giao dÞch víi NCCT cho ®Õn viÖc ng¨n cÊm nh÷ng giao dÞch ®ã.

Trong mçi phiªn häp thêng kú vµo th¸ng chÝn/mêi, th¸ng hai, th¸ng s¸u FAFT sÏ th¶o luËn vÒ

nh÷ng tiÕn triÓn liªn quan tíi NCCT. Trong cuéc häp thêng kú vµo th¸ng 2/2001 FAFT ®· cã b¸o

ço vÒ 15 níc vµ vïng l·nh thæ thuéc diÖn kh«ng hîp t¸c. B¸o ço nhËn ®Þnh r»ng trong khi cha

mét níc vµ vïng nãi trªn ban hµnh vµ thùc thi nh÷ng c¶i çch cÇn thiÕt, mét sè níc ®· cã nh÷ng

bíc tiÕn ®¸ng kÓ trong viÖc hoµn thiÖn hÖ thèng chèng röa tiÒn cña m×nh (xem“B¸o ço vÒ nh÷ng

níc vµ vïng l·nh thæ thuéc diÖn kh«ng hîp t¸c” t¹i www.oecd.org/faft/pdf/PR-20010201_en.pdf).

B¸o ço ®¸nh gi¸ r»ng Bahama,quÇn ®¶o Cayman, quÇn ®¶o Cook, Israel, Liechtenstein, quÇn ®¶o

Marshall vµ Panama ®· ban hµnh phÇn lín, nÕu kh«ng nãi lµ mäi luËt lÖ söa ®æi cÇn thiÕt. Bíc tiÕp

theo FAFT yªu cÇu nh÷ng níc vµ vïng ®ã ®Ö tr×nh kÕ ho¹ch thùc hiÖn ch¬ng tr×nh. Trong cuéc häp

thêng kú tíi vµo 6/2001 FAFT sÏ xem xÐt kÕ ho¹ch ®ã vµ bµn vÒ ch¬ng tr×nh nghÞ sù xãa tªn nh÷ng

níc vµ vïng nµy khái danh s¸ch NCCT. Cuéc häp nµy còng sÏ xem xÐt nh÷ng biÖn ph¸p ®èi víi çc

níc vµ vïng kh«ng cã tiÕn triÓn kÓ tõ khi hä bÞ xÕp vµo diÖn kh«ng hîp t¸c vµo th¸ng 6/2000.

Hîp t²c khu vùc v¯ hîp t²c quèc tÕ

Nh»m thóc ®Èy viÖc thùc hiÖn çc tiªu chuÈn quèc tÕ vÒ chèng röa tiÒn trªn toµn thÕ giíi, FAFT ®· xóc

tiÕn thµnh lËp çc nhãm hµnh ®éng khu vùc. Nh÷ng nhãm nµy cã ®Þa vÞ quan s¸t viªn ®èi víi FAFT.

Chøc n¨ng cña çc thµnh viªn khu vùc nµy còng gièng nh cña çc thµnh viªn FAFT. VÝ dô nh, çc

nhãm khu vùc ®¸nh gi¸ lÉn nhau gi÷a çc thµnh viªn vµ theo dâi nh÷ng xu híng röa tiÒn trong khu

vùc.

Nh÷ng nç lùc ph¸t triÓn çc nhãm khu vùc cña FAFT ë ch©u Phi vµ Nam Mü ®· dÉn ®Õn viÖc thµnh lËp

Nhãm chèng röa tiÒn ë §«ng vµ Nam Phi, Lùc lîng ®Æc nhiÖm vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh chèng röa tiÒn

ë Nam Mü. Nh÷ng tæ chøc khu vùc kh¸c theo d¹ng FAFT lµ Nhãm chèng röa tiÒn ë ch©u ² Th¸i B×nh

D¬ng, Lùc lîng ®Æc nhiÖm vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh ë vïng biÓn Caribe, vµ Uû ban cña Héi ®ång ch©u

¢u PC-R-EV.

Sù hîp t¸c chÆt chÏ víi çc tæ chøc quèc tÕ cßn cã nghÜa lµ FAFT ®· dùng nªn m¹ng líi chèng röa

tiÒn toµn cÇu. NhiÒu tæ chøc tham gia vµo cuéc chiÕn chèng röa tiÒn víi t çch quan s¸t viªn cña

FAFT nh Ng©n hµng Ph¸t triÓn Ch©u ², Ng©n hµng t¸i ®Çu t vµ ph¸t triÓn ch©u ¢u( EBRD), Ng©n

hµng Ph¸t triÓn Liªn Hoa Kú (IADB), Quü TiÒn tÖ Quèc tÕ (IMF), Nhãm Thanh tra Ng©n hµng H¶i

ngo¹i (OGBS), V¨n phßng Liªn hîp quèc vÒ kiÓm so¸t ma tuý vµ ng¨n ngõa téi ph¹m (UNODCCP).

NhiÒu tæ chøc quèc tÕ ®· h×nh thµnh çc ch¬ng tr×nh chèng röa tiÒn quan träng (xem “Nh÷ng ch¬ng

tr×nh quèc tÕ vÒ chèng röa tiÒn” t¹i http://www.oecd.org./faft/initiatives_en.htm).


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/fatffacts.htm

43

B¶ng so s¸nh vÒ n¹n röa tiÒn

TrÚch dÉn tõ b¸o ço "Röa tiÒn vµ tåi ph¹m tµi chÚnh"

cña chÚnh phñ Hoa Kú n¨m 2001

Mçi n¨m, v¨n phßng çc c¬ quan cña ChÝnh phñ Hoa Kú chÞu tr¸ch nhiÖm chèng röa tiÒn häp l¹i ®Ó

®¸nh gi¸ vÒ t×nh tr¹ng röa tiÒn trong h¬n 175 vô vi ph¹m. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ bao gåm sù ®¸nh gi¸ vÒ

nhãm çc giao dÞch tµi chÝnh cña çc tæ chøc tµi chÝnh çc níc cã dÝnh d¸ng ®Õn lîi nhuËn tõ ho¹t

®éng téi ph¹m nghiªm träng, çc bíc thµnh c«ng hay kh«ng thµnh c«ng trong viÖc b¾t gi÷ çc téi

ph¹m tµi chÝnh vµ röa tiÒn, møc ®é t¸c ®éng cña mçi ho¹t ®éng xÐt xö ®èi víi röa tiÒn, sù t¸c ®éng cña

çc thÓ chÕ ph¸p lý vµ chÝnh s¸ch tíi çc chuÈn mùc quèc tÕ, tÝnh kh¶ thi ®èi víi tõng quyÕt ®Þnh mµ

chÝnh phñ ®· thùc hiÖn vµ nh÷ng quyÕt ®Þnh cña chÝnh phñ thÊy cÇn thiÕt thùc hiÖn.

Theo B¸o ço n¨m 2000 C¬ quan chèng çc chÊt g©y nghiÖn quèc tÕ (gäi t¾t lµ INCSR) sù u tiªn

hµng ®Çu ®Ó x¸c ®Þnh ph¹m vi quyÒn h¹n lµ sö dông mét hÖ thèng ph©n lo¹i gåm cã 3 møc: Nhãm

møc ®é lo ng¹i cao, Nhãm møc ®é lo ng¹i trung b×nh vµ çc Nhãm ®îc theo dâi.

Sù u tiªn hµng ®Çu cña INCSR lu«n dµnh cho nh÷ng nh©n tè sau, bao gåm: (1) Cã hay kh«ng cã

nh÷ng c¬ quan tµi chÝnh cña quèc gia tiÕn hµnh çc giao dÞch cã liªn quan trùc tiÕp lîng tiÒn thu ®îc

tõ nh÷ng téi ph¹m nghiªm träng; (2) ph¹m vi cña ho¹t ®éng xÐt xö hay bÊt cËp ¶nh hëng ®Õn röa

tiÒn, tuy nhiªn ®ã lµ çc biÖn ph¸p ®èi phã víi n¹n röa tiÒn, mÆc dï kh«ng; (3) b¶n chÊt vµ quy m« cña

t×nh tr¹ng röa tiÒn ë mçi nhãm (vÝ dô: ë ®Êy cã hay kh«ng dÝnh d¸ng ®Õn ma tóy hay nh÷ng ho¹t ®éng

bu«n lËu); (4) nh÷ng çch thøc mµ Hoa Kú quan t©m ®Õn t×nh h×nh cô thÓ khi cã chi nh¸nh quèc tÕ; (5)

nh÷ng t¸c ®éng hiÖn t¹i mµ Hoa Kú quan t©m; (6) cã hay kh«ng viÖc giíi h¹n çc hµnh vi b¶o vÖ ph¸p

luËt ®îc phÐp chØ ra nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ; (7) cã hay kh«ng viÖc thiÕu thñ tôc cho phÐp ho¹t ®éng vµ

bá sãt çc trung t©m bu«n b¸n vµ tµi chÝnh níc ngoµi; (8) cã hay kh«ng giíi h¹n cña ph¸p luËt ®ang

thùc thi ngµy cµng cã hiÖu qu¶; vµ nh÷ng n¬i Hoa Kú ®Æc biÖt quan t©m, nhãm hîp t¸c gi÷a chÝnh phñ

çc níc vµ çc tæ chøc cña chÝnh phñ Hoa Kú. Cã kho¶ng chõng hai t¸ tæ chøc ®¹i diÖn còng ®· ®îc

tÝnh ®Õn.

Mét chÝnh phñ (vÝ dô Hoa Kú hay Anh) cã thÓ nhanh chãng lÜnh héi nh÷ng quy ®Þnh trong cuèn s¸ch

®ã vµ nhanh chãng chØ ®¹o nh÷ng ho¹t ®éng b¾t buéc chèng röa tiÒn nhng vÉn xÕp vµo nhãm “møc

®é lo ng¹i lín”. Trong mét sè trêng hîp, sù ph©n lo¹i cã thÓ ®¬n gi¶n hay ®a d¹ng tuú theo quy m«

chøc n¨ng cña nhãm kinh tÕ. Trong sè çc nhãm ®ã, lîng tiÒn röa gièng nh trªn thùc tÕ, nh¹y c¶m,

liªn tôc, vµ hiÖu qu¶ t¸c ®éng cña ho¹t ®éng chèng röa tiÒn cña chÝnh phñ. Nhãm møc ®é lo ng¹i lín v×

vËy sÏ nhËn ®îc sù quan t©m hµng ®Çu tõ Hoa Kú. Trong khi sù ®e däa ë çc nhãm møc ®é lo ng¹i

thêng kh«ng ®Õn møc gay g¾t, hä còng ph¶i thùc hiÖn ®Ó ph¸t triÓn hay n©ng cao chÕ ®é chèng röa

tiÒn cña hä.

Cuèi cïng, trong khi çc nhãm ë møc ®é khu vùc kh¸c kh«ng ®a ra mét vÊn ®Ò lo ng¹i nµo cÊp thiÕt,

tuy nhiªn ®iÒu rÊt quan träng lµ theo dâi t×nh h×nh röa tiÒn ë çc níc ®ã bëi v× khi cã hoµn c¶nh thuËn

lîi, çc níc trong nhãm ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nµo ®ã sÏ trë thµnh trung t©m röa tiÒn ®¸ng kÓ.

44

Quèc gia/Nhãm møc ®é lo ng³i lín

Quèc gia/Nhãm møc ®é lo ng³i trung b×nh

Antigua and Barbuda Ph¸p Jersey Singapore

Australia Germany Lebanon T©y Ban Nha

²o Greece Liechtenstein St. Kitts and Nevis

Bahamas Grenada Luxembourg St. Vincent

Brazil Guernsey Republic Mexico Switzerland

Burma Hång K«ng Nauru §µi Loan

Canada Hungary Netherlands Th¸i Lan

Cayman Islands Ên §é Nigeria Thæ NhÜ Kú

Trung Quèc Indonesia Pakistan United Arab Emirates

Colombia Isle of Man Panama Anh Quèc

Cyprus Israel Paraguay Hîp chñng quèc Hoa Kú

Dominica Italy Philippines Uruguay

Dominican NhËt B¶n Nga Venezuela

Albania Costa Rica B¾c TriÒu Tiªn Bå §µo Nha

Achentina Czech Republic Latvia Rumani

Aruba Ecuador Macau Samoa

Bahrain Egypt Malaysia Seychelles

Barbados El Salvador Marshall Islands Slovakia

Belgium Gibraltar Monaco Nam Phi

Belize Guatemala Netherlands Antilles St. Lucia

Bolivia Haiti Nicaragua Turks and Caicos

British Virgin Islands Honduras Niue Ukraine

Bulgaria Ireland Palau Vanuatu

Campuchia Jamaica Peru ViÖt Nam

Chile Hµn Quèc Ba Lan Nam T

Cook Islands

45

Nh÷ng quèc gia kh¸c /Nhãm theo dâi

Afghanistan Estonia Maldives Senegal

Algeria Ethiopia Mali Slovenia

Angola Fiji Malta Solomon Islands

Anguilla Finland Mauritius Sri Lanka

Armenia Georgia Micronesia FS Suriname

Azerbaijan Ghana Moldova Swaziland

Bangladesh Guyana Mongolia Sweden

Belarus Iran Montserrat Tajikistan

Benin Jordan Morocco Tanzania

Bermuda Kazakhstan Mozambique Togo

Bosnia and Herzegovina Kenya Namibia Tonga

Botswana Kuwait Nepal Trinidad and Tobago

Brunei Kyrgyzstan New Zealand Tunisia

Cameroon Laos Niger Turkmenistan

Cote d’Ivoire Liberia Norway Uganda

Croatia Lithuania Oman Uzbekistan

Cuba Macedonia Papua New Guinea Yemen

Denmark Madagascar Qatar Zambia

Eritrea Malawi Saudi Arabia Zimbabwe


http://usinfo.state.gov/journals/ites/0501/ijee/comparative.htm

46

C¸c ®Þa chØ v¯ trang web quan träng

U.S. Department of the Treasury

Financial Crimes Enforcement Network (FINCEN)

Office of Communications

2070 Chain Bridge Road

Suite 200

Vienna, Virginia 22182 U.S.A.

Telephone: (800) SOS-BUCK

http://www.ustreas.gov/fincen/border.html

U.S. Customs Service

Money Laundry Coordination Center

Money Laundering Enforcement

http://www.customs.treas.gov/enforcem/

monlaund.htm

U.S. Department of Justice

Criminal Division

Asset Forfeiture and Money Laundering Section

950 Pennsylvania Avenue, N.W.

Washington, DC 20530-0001 U.S.A.

Telephone: (202) 514-1263

http://www.usdoj.gov/criminal/afmls.html

Drug Enforcement Administration

Financial Investigations Section

Money Laundering

2401 Jefferson Davis Highway

Alexandria, Virginia 22301 U.S.A.

http://www.dea.gov/programs/money.htm

U.S. Department of State

Bureau of International Narcotics and Law

Enforcement Affairs

Room 7333

2201 C Street, N.W.

Washington, DC 20520 U.S.A.

Telephone: (202) 647-8464

http://www.state.gov/g/inl

UNITED STATES GOVERNMENT

NON-UNITED STATES GOVERNMENT

Financial Action Task Force on Money Laundering

FATF Secretariat - FATF/OECD

2, rue Andre-Pascal

75775 Paris CEDEX 16

France

Telephone: (33) 01.45.24.82.00

Fax: (33) 01.45.24.85.00

E-mail: [email protected] http://www.oecd.org/fatf

Caribbean Financial Action Task Force

http://www.cfatf.org/eng/

Organization of American States/Inter-American

Drug Abuse Control Commission (OAS/CICAD)

http://www.cicad.oas.org/es/Lavado/

Principal.htm (Spanish)

Royal Canadian Mounted Police

http://www.rcmp-grc.gc.ca/html/launder.htm

47

C¸c mèi liªn hÖ chñ yÕu v¯ c¸c trang web T liÖu §äc thªm vÒ n¹n röa tiÒn

Baker, Raymond W. "The Biggest Loophole in the Free-Market System," Washington Quarterly

vol. 22, no. 4 (Autumn 1999): pp. 29-46.

Bentham, Mandy. The Politics of Drug Control. London: Mac-

millan; New York: St. Martin's

Press, 1998.

Blunden, Bob. The Money Launderers: How They Do It, and How to Catch Them at It. Chalford, England: Management

Books 2000, 2001.

International Monetary Fund. Enhancing Contributions to Combating Money Laundering: Policy Paper. Prepared by the

staffs of the International Monetary Fund and the World Bank.

Washington, D.C.: IMF, 2001.

http://www.imf.org/external/np/ml/2001/eng/042601.htm

International Monetary Fund. Financial System Abuse, Financial Crime and Money Laundering: Background Paper.

Washington, D.C.: IMF, 2001.

http://www.imf.org/external/np/ml/2001/eng/021201.htm

Lilley, Peter. Dirty Dealing: The Untold Truth About Global Money Laundering. London: Kogan Page, 2000.

Money Laundering Alert [periodical];

Publisher: Alert Global Media.

http://www.moneylaundering.com,

http://www.lavadodinero.com (Spanish)

Morris-Cotterill, Nigel. "Money Laundering," Foreign Policy (May/June 2001): pp. 16-20, 22.

The National Money Laundering Strategy for 2000.

Washington, D.C.: U.S. Department of the Treasury and

U.S. Department of Justice, 2000.

http://www.treas.gov/press/releases/docs/ml2000.pdf

Robinson, Jeffrey. The Laundrymen: Inside Money Laundering, the World's Third Largest Business. Rev. ed.

London and New York: Pocket Books, 1998.

U.S. Congress. House. Committee on Banking and Financial

Services. Money Laundering. Hearing, 106th Congress, 2d Session,

Washington, D.C.: Government Printing Office, 2000.


Services. Money Laundering and Financial Crimes Strategy Act of 1998. Report to Accompany H.R. 1756, 105th Congress, 2d

Session, Washington, D.C.: Government Printing Office, 1998.


Services. Russian Money Laundering. Hearing, 106th Congress, 1st

Session, Washington, D.C.: Government Printing

Office, 1999.

U.S. Congress. Senate. Committee on Governmental Affairs.

Permanent Subcommittee on Investigations. Report on Correspondent Banking and Money Laundering: A Gateway to Money Laundering. Report prepared by the Minority Staff, 107th

Congress, 1st Session, Washington, D.C.: Government Printing

Office, 2001. http://www.senate.gov/gov_affairs/020501_psi_minority_report.htm

U.S. Department of State. Money Laundering and Financial Crimes. Washington, D.C.: Bureau of International Narcotics and

Law Enforcement, 2001. http://www.state.gov/g/inl/rls/nrcrpt/2000/index.cfm?docid=959

U.S. General Accounting Office. Money Laundering: Observations on Private Banking and Related Oversight of Selected Offshore Jurisdictions. Washington, D.C.: GAO, 1999.

U.S. General Accounting Office. Suspicious Bank Activities: Possible Money Laundering by U.S. Corporations Formed for Russian Entities. Washington, D.C.: GAO, 2000.

U.S. General Accounting Office. Money Laundering: Oversight of Suspicious Activity Reporting at Bank-Affiliated Broker-Dealers.

Washington, D.C.: GAO, 2001.

Williams, B. Frederic and Frank D. Whitney. Federal Money Laundering: Crimes and Forfeitures. Charlottesville, Virginia:

Lexis Law Publishing, 1999.

Woods, Brett F. The Art and Science of Money Laundering: Inside the Commerce of the International Narcotics Traffickers. Boulder,

Colorado: Paladin Press, 1998.

- 32 -

Trung tâm Hoa Kỳ Phòng Thông tin-Văn hóa, Đại sứ quán Hoa Kỳ

Tầng 1, Rose Garden Tower, 170 Ngọc Khánh, Hà Nội

Tel: (04) 3850-5000; Fax: (04) 3850-5048; Email: [email protected] http://vietnam.usembassy.gov

Cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn · 2 triÓn väng kinh tÕ Cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn...

Documents

Transcript of Cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn · 2 triÓn väng kinh tÕ Cuéc chiÕn chèng n³n röa tiÒn...