ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

โดย

นางพชรนทร สายขน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2559

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

โดย นางพชรนทร สายขน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2559

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

THE RELATIONSHIP BETWEEN TRAITS AND ROLES OF ADMINISTRATOR IN KANJANAPISEK WITTHAYALAI SCHOOL GROUP

By Mrs. Patcharin Saikhun

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Education Program in Educational Administration

Department of Educational Administration Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2016 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย” เสนอโดย นางพชรนทร สายขน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

……........................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.ศกดพนธ ตนวมลรตน 2. ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.วรกาญจน สขสดเขยว) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (ดร.จตรงค อนทรรง) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ศกดพนธ ตนวมลรตน) (ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ) ............/......................../.............. ............/......................../..............

ง

56252324 : สาขาวชาการบรหารการศกษา ค าส าคญ : คณลกษณะของผบรหาร / บทบาทของผบรหาร

พชรนทร สายขน : ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผศ.ดร.ศกดพนธ ตนวมลรตน และ ผศ.ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ. 135 หนา.

การวจยครงนมวตถประสงคเพอทราบ 1) คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนา

ภเษกวทยาลย 2) บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 3) ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก โรงเรยนกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9 โรงเรยน ผใหขอมลโรงเรยนละ 6 คน ประกอบดวย ฝายบรหาร 2 คน ฝายปฏบตการสอน 2 คน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2 คน รวมทงสน 54 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามคณลกษณะของผบรหารตามแนวคดของ สตอกดลล (Stogdill) และบทบาทของผบรหารตามแนวคดของฟารเรน และเคย (Farren and Kaye) สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาความถ คารอยละ คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน

ผลการวจยพบวา 1. คณลกษณะของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในภาพรวมอยในระดบ

มาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาคณลกษณะของผบรหารอยในระดบมากทง 6 ดาน เรยงล าดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ไดดงน ดานคณลกษณะทางกาย ดานลกษณะทเกยวของกบงาน ดานบคลกภาพ ดานพนฐานทางสงคม ดานสตปญญาและความสามารถ และดานลกษณะทางสงคม

2. บทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาบทบาทของผบรหารอยในระดบมากทง 5 ดาน เรยงล าดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ไดดงน ดานผสงเสรมสนบสนน ดานผอ านวยความสะดวก ดานผประเมน ดานผคาดการณ และดานผใหค าปรกษา

3. ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย โดยภาพรวมมความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธในระดบสง ซงเปนความสมพนธกนในทางบวก หรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน

______________________________________________________________________________ ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา …………………….…………………… ปการศกษา 2559 ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. .................….……..…................. 2. ......................................…….

จ

56252324 : MAJOR: EDUCAIONAL ADMINISTRATION

KEY WORD : THE ADMINISTRATORS’ TRAITS / THE ADMINISTRATORS’ ROLES

PATCHARIN SAIKHUN : THE RELATIONSHIP BETWEEN TRAITS AND ROLES

OF ADMINISTRATOR IN KANJANAPISEK WITTHAYALAI SCHOOL GROUP. THESIS

DVISORS: ASST.PROF.SAKDIPAN TONWIMONRAT, Ph.D., AND ASST.PROF.PRASERT

INTARAK, Ed.D. 135 pp.

The purposes of this research were to examine 1) the administrators’ traits in

Kanjanapisek Witthayalai School Group. 2) the administrators’ roles in Kanjanapisek

Witthayalai School Group. 3) the relationship between traits and roles of administrator in

Kanjanapisek Witthayalai School Group. The samples were 9 schools in Kanjanapisek

Witthayalai School Group. There were 6 respondents from each school were; two school

administrators, two teachers, and two basic education school committees, with the total of 54

respondents. The research instrument was a questionnaire about the administrators’ traits

based on Stogdill’s concept and the administrators’ roles based on Faren’s and Kaye’s

concept . The statistics used to analyzie the data were frequency,percentage, arithmetic

mean, standard deviation and Pearson’s product-moment correlation coefficient.

The findings of the research were as follows:

1. The administrators’ traits in Kanjanapisek Witthayalai School Group as a whole

and an individual aspect, were at a high level, in order arithmetic mean from maximum to

minimum were as follows; physical characteristics, task-related characteristics, personality,

social background, intelligenceand ability, and social characteristics.

2. The administrators’ roles in Kanjanapisek Witthayalai School Group, as a

whole and an individual aspect, were at a high level, in order arithmetic mean from maximum

to minimum were as follows; promoter, facilitator, appraiser, predictor and counselor.

3. The administrators’ traits and the administrators’ roles in Kanjanapisek

Witthayalai School Group, were found positive correlated as a whole with a high level at .01

level of significant.

__________________________________________________________________________

Department Education Administration Graduate School, Silpakorn University

Student’s signature …………………………………. Academic Year 2016

Thesis Advisors’ Signature 1. ……………….………....……... 2. ……………….……….…...…..

ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยด เพราะไดรบความอนเคราะหอยางดยงจากผชวยศาสตราจารย ดร.ศกดพนธ ตนวมลรตน อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ผชวยศาสตราจารย ดร.วรกาญจน สขสดเขยว ประธานกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ และผอ านวยการ ดร.จตรงค อนทรรง กรรมการผทรงคณวฒ ทกรณาใหค าปรกษา ขอเสนอแนะ ตรวจแกไขขอบกพรองตางๆ จนสมบรณ และผชวยศาสตราจารย วาทพนตร ดร.นพดล เจนอกษร ทานคณาจารยภาควชาการบรหารการศกษาทกทานทกรณาใหค าปรกษา แนะน า สนบสนนและใหก าลงใจดวยดตลอดมา ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบพระคณ ดร.ไพรพรรณ ไชยสวรรณ ดร.สรยพร สนทรศารทล ผอ านวยการนพดล เดนดวง อาจารยถวลย พงเงน และอาจารยจรวรรณ วรยศ ทใหความกรณาเสยสละเวลาใหความอนเคราะหตรวจสอบ แกไขและใหค าแนะน าเพอความถกตองเหมาะสมของเครองมอการวจย และขอขอบพระคณคณะผบรหาร คณะคร กรรมการสถานศกษาขนพน และเจาหนาทโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ทใหความอนเคราะหตอบแบบสอบถาม รวมทงอ านวยความสะดวกและใหความชวยเหลอในการรวบรวมขอมลเพอการวจยครงนเปนอยางดยง

ขอขอบพระคณ คณพอถาวร หนรอด และคณแมเลยม หนรอด ผใหทกสงทดงามและก าลงใจอยางดยงแกลกเสมอมา ขอขอบคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.กลณสรรค สายขน ทคอยผลกดน สงเสรมสนบสนน และใหความชวยเหลอในทกๆเรอง และก าลงใจส าคญจากเดกชายกลพชร สายขน นอกจากนขอขอบคณนกศกษาปรญญาโทรน 33/1 สาขาวชาการบรหารการศกษาทกทาน ทเปนก าลงใจใหแกผวจยเสมอ ท าใหงานวจยครงนส าเรจลลวงไปไดดวยด

คณคาของวทยานพนธเลมนขอมอบเพอทดแทนพระคณบดา มารดา คร อาจารย ตลอดจนผมพระคณและกลยาณมตรทกทาน ทไดเลยงด อบรมสงสอน และใหความเมตตาชวยเหลอมาตงแตอดตจนถงปจจบนทมสวนส าคญตอความส าเรจของงานวจยในครงน

ช

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย..................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ................................................................................................................ จ กตตกรรมประกาศ...................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง............................................................................................................................. . ญ

บทท 1 บทน า......................................................................................................................... .... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา............................................................... 2 ปญหาของการวจย................................................................................................ 4 วตถประสงคของการวจย...................................................................................... 7 ค าถามของการวจย........................................................................................... .... 7 สมมตฐานของการวจย........................................................... ............................... 7 ขอบขายเชงทฤษฎของการวจย............................................................................ 8 ขอบเขตของการวจย............................................................................................. 12 นยามศพทเฉพาะ.................................................................................................. 13

2 วรรณกรรมทเกยวของ................................................................................................... 14 คณลกษณะของผบรหาร....................................................................................... 14 ความหมายของคณลกษณะของผบรหาร........................................................ 15 แนวคดทเกยวกบคณลกษณะของผบรหาร..................................................... 16 คณลกษณะผบรหารสถานศกษาทพงประสงค................................................ 23 บทบาทของผบรหาร........................................................................... .................. 29 ความหมายของบทบาท.............................................................................. ..... 29 แนวคดเกยวกบบทบาทของผบรหาร............................................................... 30 บทบาทของผบรหารในสถานศกษาในประเทศไทย......................................... 37 ขอมลพนฐานของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย..................................... 42 งานวจยทเกยวของ................................................................................................ 44 งานวจยในประเทศ.......................................................................................... 44 งานวจยตางประเทศ........................................................................................ 51 สรป.......................................................................................................... .............. 53

ซ

บทท หนา 3 วธด าเนนการวจย.................................................................................................... ....... 54

ขนตอนการด าเนนการวจย................................................................................... 54 ระเบยบวธการวจย................................................................................................ 55 แผนแบบการวจย............................................................................................. 55 ประชากร......................................................................................................... 56 กลมตวอยางและการเลอกกลมตวอยาง........................................................... 56 ผใหขอมล........................................................................................................ 56 ตวแปรทศกษา................................................................................................. 57 เครองมอทใชในการวจย.................................................................................. 59 การสรางและพฒนาเครองมอ......................................................................... 60 การเกบรวบรวมขอมล..................................................................................... 61 การวเคราะหขอมล.......................................................................................... 61 สถตทใชในการวจย.......................................................... ............................... 61 สรป....................................................................................................................... 63

4 ผลการวเคราะหขอมล.................................................................................................... 64 ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม............................... 64 ตอนท 2 ผลการวเคราะหคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนา ภเษกวทยาลย......................................................................................... 67 ตอนท 3 ผลการวเคราะหบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนา ภเษกวทยาลย......................................................................................... 74 ตอนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของ ผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย.................................... 81

5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ.............................................................. 84 สรปผลการวจย..................................................................................................... 84 การอภปรายผล..................................................................................................... 85 ขอเสนอแนะของการวจย...................................................................................... 94 ขอเสนอแนะทวไป........................................................................................... 94 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป............................................................ 96

ฌ

บทท หนา รายการอางอง................................................................................................................ ............. 97 ภาคผนวก............................................................................................................................. ...... 104

ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหตรวจสอบเครองมอ รายชอผเชยวชาญ ตรวจเครองมอ และสรปคาความตรงเชงเนอหาเพอการวจย (IOC)…… 105

ภาคผนวก ข หนงสอขอทดลองเครองมอทใชในการวจยและรายชอโรงเรยนท ทดลองเครองมอ..................................................................................... 116

ภาคผนวก ค คาความเชอมนจากการทดลองเครองมอ................................................ 119 ภาคผนวก ง หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลและรายชอ

กลมตวอยางในการวจย.......................................................................... 123 ภาคผนวก จ แบบสอบถามเพอการวจย...................................................................... 126

ประวตผวจย.............................................................................................................. .................. 135

ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 จ านวนประชากร กลมตวอยางและผใหขอมล............................................................... 57 2 สถานภาพผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามตาม เพศ อาย ประสบการณในการท างาน ระดบการศกษา ต าแหนงในปจจบน...................................................................... 65 3 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวม..................................................... 67 4 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานคณลกษณะทางกาย......................................... 68 5 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานพนฐานทางสงคม.............................................. 69 6 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานสตปญญาความรความสามารถ........................ 70 7 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานบคลกภาพ........................................................ 71 8 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานลกษณะทเกยวของกบงาน................................ 72 9 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานลกษณะทางสงคม............................................. 73

10 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวม..................................................... 74

11 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผอ านวยความสะดวก....................................... 75

12 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผประเมน.......................................................... 76

13 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผคาดการณ...................................................... 77

14 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผใหค าปรกษา.................................................. 78

ฎ

ตารางท หนา

15 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผสงเสรมสนบสนน........................................... 79

16 ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลม กาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวมและรายดาน................................................ 81

1

บทท 1 บทน ำ

สภาพสงคมไทยมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว จงมความจ าเปนทจะตองพฒนา

การศกษาของชาตใหมความเหมาะสมทนตอการเปลยนแปลงของสงคมและความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ1 ประเทศไทยจงมความจ าเปนอยางยงทตองปรบตว ทบทวนกระบวนทศนการพฒนาประเทศชาตในทศทางทพงพาตนเองและมภมคมกนตนเองมากขน โดยยดหลก “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” เปนแนวทางปฏบตควบคไปกบการพฒนาแบบบรณาการเปนองครวมทยด “คนเปนศนยกลางการพฒนา” เพอใหการพฒนาและการบรหารประเทศเปนไปในทางสายกลาง การพฒนาทเชอมโยงทกมตอยางบรณาการ โดยมการวเคราะหอยางมเหตผล ใชหลกความพอประมาณใหเกดความสมดลระหวางมตทางวตถกบจตใจของคนในชาต ความสมดลระหวางความสามารถในการพงตนเองกบความสามารถในการแขงขนในเวทโลก ความสมดลระหวางสงคมชนบทกบสงคมเมอง โดยมการเตรยมระบบภมคมกนดวยการบรหารจดการความเสยงใหเพยงพอพรอมรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงทงจากภายในและภายนอกของประเทศ ซงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 80 (3) ไดบญญตใหมการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาในทกระดบและทกรปแบบใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรฐกจและสงคม โดยจดใหมการพฒนาคณภาพครและบคลากรทางการศกษาใหกาวหนาทนตอการเปลยนแปลงของสงคมโลก2

ส าหรบการปฏรปการศกษาทเกดขนในประเทศไทยขณะนเปนสงยนยนวาสงคมโดยทวไปตระหนกถงความส าคญและประโยชนของการศกษา รวมทงมความมงหมายทตองการเหนการศกษามศกยภาพและมพลงเพยงพอในการท าหนาทในกระบวนการพฒนาคณภาพสมาชกของสงคมดวยรปแบบและวธการตาง ๆ ตลอดจนถงการสรางสมองคความรและปญญาใหแกสงคม ทงนประเทศไทยมความจ าเปนเรงดวนในการปฏรปการศกษาเนองจากสมรรถนะและศกยภาพในการแขงขนของคนไทยดอยกวาอกหลายประเทศ อกท งสงคมไทยยงคงเผชญกบปญหานานปการ อนไดแก ภาวะวกฤตเศรษฐกจ ความยากจน ความเสอมถอยทางศลธรรม ปญหายาเสพตดใหโทษ ความเสอมโทรมของทรพยากรทางธรรมชาตและสงแวดลอม รวมถงความออนแอของระบบ การเมอง ฯลฯ และปญหาประการส าคญ คอ ระบบการศกษาไทยยงมขอจ ากดและขอออนดอยอยมากท าใหไม

1มหาวทยาลยราชภฎพระนครศรอยธยา, โครงกำรสมมนำทำงวชำกำร เรอง กำรพฒนำคร

ผบรหำรและบคลำกรทำงกำรศกษำเพอยกระดบคณภำพกำรศกษำและวทยฐำนะ (ม.ป.ท., 2553), 31. 2รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550, รำชกจจำนเบกษำ เลม 124,

ตอนท 47 ก (24 สงหาคม 2550): 15.

2

มบทบาทและพลงทจะชวยสนบสนนการพฒนาศกยภาพและคณภาพของคนไทยใหพรอมรบการเปลยนแปลงของวทยาการ ความกาวหนาของเทคโนโลยสอสารและสารสนเทศหรอการพฒนาเศรษฐกจสงคมบนฐานความรท าใหการลงทนเพอการศกษาจงไมไดผลทคมคา3

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

การศกษามความส าคญเปนอยางยงตอการพฒนาทรพยากรบคคลอนเปนก าลงทส าคญของประเทศชาต การปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2 (2552-2561) ไดมการก าหนดเปาหมายในการปฏรปการศกษาและการเรยนรอยางเปนระบบ โดยไดเนนประเดนหลก 3 ประการ คอ 1) การพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและการเรยนรของคนไทย 2) การเพมโอกาสทางการศกษา การเรยนรอยางทวถงและมคณภาพ และ 3) สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคมในการบรหารและจดการศกษา นอกจากนกรอบแนวทางการปฏรปการศกษากยงมมาตรการ ในการสรางผน าการเปลยนแปลงและนวตกรรมการบรหารเชงคณภาพ การก าหนดมาตรการพฒนาภาวะผน าของผบรหารเขตพนทการศกษาและในสถานศกษา มการก าหนดคณสมบตการเขาสต าแหนงเสนทางความกาวหนา และระบบการจงใจ4 การทจะขบเคลอนการปฏรปการเรยนรใหประสบความส าเรจนน ผบรหารสถานศกษาจ าเปนตองใหความส าคญแกหลกสตร ผ เรยน เนอหาสาระ การจดการเรยนการสอน การพฒนาคร การใชแหลงเรยนรทหลากหลายทงในและนอกโรงเรยน ใหคมคาและเกดประโยชนสงสด ตลอดจนเชอมโยงกระบวนการเรยนรสชมชน มการระดมทรพยากรจากแหลงตาง ๆ มาใชในการบรหารจดการศกษารวมทงการมสวนรวมจากทกฝายเพอรวมมอกนพฒนาผเรยนใหบรรลตามเปาหมายขององคกร และประการทส าคญเปนอยางยงผบรหารตองตระหนกถงความส าคญตอการพฒนาคณภาพชวตของนกเรยนใหเจรญเตบโตงอกงามเปนบคคลทมคณคาของสงคมมคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 โดยด าเนนการรวมมอกบทกฝายทมสวนเกยวของ5

3วรากรณ สามโกเศศ และคณะ, รำยงำนขอเสนอทำงเลอกระบบกำรศกษำทเหมำะสม

กบสขภำวะคนไทย (กรงเทพฯ: โรงพมพภาพพมพ, 2553), ไมปรากฏเลขหนา. 4กระทรวงศกษาธการ, ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน , “กำรปฏรป

กำรศกษำในทศวรรษท 2 (พ.ศ. 2552-2561),” (19 กมภาพนธ 2552): 31. 5กระทรวงศกษาธการ, หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551

(กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, 2551), 7.

3

ส าหรบการบรหารองคกรใดๆ กตามใหบรรลผลตามเปาหมายนน ผบรหารยอมมบทบาทส าคญทตอความส าเรจหรอประสทธภาพของงานเปนอยางยง บางครงการจดองคกรแมจะไมเรยบรอยถกตองอยบางแตกอาจไดรบผลงานสงไดหากผบรหารนนมคณลกษณะทด แตถาหากคณลกษณะหรอพฤตกรรมในการเปนผน าของผบรหารไมด ถงแมมการจดองคกรทถกตองหรอดเพยงใดกตามผลงานทเกดขนของหนวยงานนนๆ ยอมสมบรณไดยาก ดงนนผบรหารจะตองมคณสมบตทเหมาะสม มพฤตกรรมในการเปนผน าทถกตอง เหมาะสมเพราะความส าเรจของงานทกดานขององคกรขนอยกบผบรหารซงจะวนจฉยสงการหรอตดสนใจแกไขปญหาตางๆ เพอใหงานเกดประสทธภาพ6 ผบรหารสถานศกษากเชนเดยวกนซงถอไดวาเปนบคลทส าคญอยางยงในการชวดความส าเรจและความลมเหลวขององคการในการปฏรปการศกษาไทย ผบรหารจะตองสามารถน าพาการศกษาใหมไปสการตอบสนองความตองการและแกไขปญหาตางๆ ได ผบรหารสถานศกษายคใหมตองเตรยมตนเองใหมคณลกษณะและขดความสามารถทเหมาะสม โดยตองด าเนนการสงเสรมอ านวยความสะดวกและประสานการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาใหมการพฒนากระบวนการจดการเรยนการสอนเพอผลตเยาวชนทพงประสงคใหบรรลเปาหมาย7 ในการบรหารสถานศกษานน ผบรหารสถานศกษาจะตองท างานดวยจตใจทแนวแน มนคง โดยฝกอดมคตและไมยอทอตออปสรรคและปญหานานปการทจะตองเผชญ ตองหาหนทางแกไขปญหาตางๆ ใหส าเรจราบรนดวยด ดงนน การแสดงบทบาททเหมาะสมกบสถานภาพของผบรหารและแสดงใหเหมาะสมกบต าแหนงของผน าสงสดในสถานศกษานนถอเปนสงจ าเปนอยางยง อกทงจะตองมบทบาทของผบรหารทครผสอน ผเรยน ผปกครอง ชมชน และสงคมคาดหวงวาผบรหารควรจะเปน ดงท วนทนา เมองจนทร ไดเสนอแนะวาบทบาทหนาทความรบผดชอบของผบรหารโรงเรยนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ผบรหารควรจะเปนผน าทางวชาการทเขมแขงมการพฒนางานวชาการอยางเปนระบบ มกระบวนการบรหารจดการทเปนทยอมรบพรอม ๆ กบการเปนนกพฒนาคณภาพการศกษา ผมวสยทศนทกวางไกล ตลอดจนมความรความสามารถทจะกาวใหทนตอการเปลยนแปลงตางๆ ของชมชน สงคมและของโลกดวยการพฒนาสถานศกษาใหผเรยนมคณภาพเพอสรางสรรค สรางความศรทธาความเชอมนในตวผบรหารใหบง เกดแกทกคน นอกจากนบทบาทในฐานะผชวยเหลอเกอกลผ ร วมงานและผใตบงคบบญชากยงเปนบทบาททจ าเปน ผบรหารทมจตใจทพรอมจะเปน “ผให” ยอมเปนผทสมควรแกการยกยอง สรรเสรญ และประการทส าคญคอหากผบรหารสามารถใชปญญาในการกระท าตนใหเปนตวอยางทดในดานการมคณธรรมจรยธรรมกจะยงท าใหการแสดงบทบาทตางๆ สมบรณยงขน นอกจากทกลาวมาแลวนนบทบาทในการตดสนใจทมประสทธผลกจะท าใหเปนผบรหารมออาชพเพราะตดสนใจทถกตองแมนย า และอกบทบาทหนงทไมควรละเลยคอการเปนนกพดทมศลปะในการ

6สกลรตน กมทมาศ, หลกกำรบรหำรโรงเรยน (กรงเทพฯ: โรงพมพพฆเณศ, 2550), 90. 7เรองเดยวกน, 99.

4

เจรจาตอรอง ตลอดจนการเปนนกฟงทดทพรอมทจะรบฟงปญหาขอคบของใจจากทกฝาย ซงหากผบรหารทสามารถแสดงบทบาทตางๆ ดงกลาวมาแลว และสามารถแสดงบทบาทอนๆ ตามสถานการณใหเหมาะสมไดกยอมจะน าไปสความส าเรจในการพฒนาคณภาพการศกษาไดเปนอยางด8 ปญหำของกำรวจย

โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยจดตงขนในมหามงคลสมยทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช (รชกาลท 9) ทรงเสดจเฉลงถวลยราชสมบตครบ 50 ป เมอวนท 9 มถนายน 2539 โดยมความเหนวาควรมการยกระดบโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยใหกาวสการเปนโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร เพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวและเพอสนองตอบตอนโยบายการปฏรปการศกษาของประเทศในการพฒนาเยาวชน ใหสความเปนเลศ9 โดยมกลยทธในการด าเนนการยกระดบกลมโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยกาวสการเปนโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศดานวทยาศาสตร และคณตศาสตร 8 กลยทธ ดงน กลยทธ ท 1 สงเสรมและพฒนาระบบการบรหารงานโรงเรยน และการบรหารงานกลมโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย แบบความรวมมอและการมสวนรวม กลยทธท 2 พฒนาหลกสตรสงเสรมความเปนเลศทางดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร กลยทธท 3 ปรบการเรยนเปลยนการสอนของคร โดยการพฒนาครใหมทกษะและเทคนคการสอน และการวดประเมนผลแบบมออาชพ กลยทธท 4 สงเสรมงานวจยครและใชงานวจยในการพฒนาคณภาพนกเรยน รวมถงการสงเสรมนกเรยนดวยกระบวนการคด การท างาน การแกปญหา ดวยกระบวนการท าวจย กลยทธท 5 สงเสรมคายทกษะวชาการดานวทยาศาสตร คณตศาสตร ภาษา และเทคโนโลย กลยทธท 6 สงเสรมสอการเรยนร และการน าเทคโนโลยมาใชพฒนาผเรยน กลยทธท 7 สงเสรมการท างานแบบมสวนรวมและท างานเปนทม กลยทธท 8 สงเสรมคณธรรม จรยธรรม การท างานเปนทมและการอยรวมกนอยางมความสขของนกเรยน10 ซงในกลยทธดงกลาวเปนเรองททาทายส าหรบผบ รหารดงทธนสาร บลลงกปทมา ไดเสนอแนะประเดนทเกยวกบการบรหารงานของผบรหาร สรปไดวาประเดนท

8วนทนา เมองจนทร, บทบำทหนำทควำมรบผดชอบของผบรหำรโรงเรยนตำม

พระรำชบญญตกำรศกษำแหงชำต พ.ศ. 2542, เขาถงเมอ 20 พฤษภาคม 2558, เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/wijai/role.htm

9โรงเรยนกำญจนำภเษกวทยำลย, เขาถงเมอ 20 มถนายน 2559, เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/websm/2011/feb/056.html

10รายงานสรปในโครงการยกระดบ กลมโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยกาวสโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดานวทยาศาสตร และคณตศาสตร , เขาถงเมอ 20 มถนายน 2559, เขาถงไดจาก https://vichakankjn.files.wordpress.com/2016/01/4.pdf

5

1 ปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานในต าแหนง พบวา ปญหาคอ เรองของการวางตน การสรางศรทธาใหเปนทยอมรบระหวางผบรหารและคร ปญหาดานการบรหารงบประมาณ การเงนใหเปนไปตามระเบยบราชการ ความรเกยวกบกฎระเบยบตางๆ ไมเพยงพอ ในองคกรมความขดแยงระหวางบคลากรในองคกร และความขดแยงระหวางผบรหารและบคลากรในองคกร เกดการแตกแยกแบงฝายในองคกร บคลากรในองคกรมวยทตางกนระหวางบคลากรอาวโสและบคลากรรนใหม ประเดนท 2 ปจจยและวธการทใชในการแกปญหา หรอคณลกษณะของผบรหารทพงประสงค มดงน การสรางภาวะผน า การสรางความยอมรบดวยการใชแรงจงใจดวยวธตางๆ เชน การเสรมแรง การใหรางวล ค าชม การสนทนาพดคย ปรบความเขาใจ การบรหารความเปลยนแปลงจดการกบความเปลยนแปลงแบบคอยเปนคอยไป การใชความรความสามารถหรอคณวฒทมอยไปใชในการบรหารงาน การอาศยกฎระเบยบ การสรางความเปนกนเองแสดงความเปนพวก การวางแผนการหาวธแกปญหา การท าตวอยางปฏบตเปนแบบอยางใหเหน การรบฟงความคดเหนและใหโอกาสแกบคลากรทกฝาย การบรหารความขดแยง และการใชหลกธรรม คณธรรม11 สอดคลองกบขอมลทไดจากการสมภาษณผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) เกยวกบทรรศนะทมตอสาเหตของปญหาในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยน และแนวทางการบรหารงานทประสบความส าเรจ สรปไดวา 1) เรองของการวางตนของผบรหารโรงเรยน การสรางศรทธาใหเปนทยอมรบระหวางผบรหารและคร เปนประเดนทส าคญ ซงเมอเปนผบรหารแลวหากประพฤตปฏบตตนไมถกตอง ไมเหมาะสม กจะท าใหผใตบงคบบญชาขาดความเคารพนบถอและขาดศรทธาในทสด12 สอดคลองกบแนวคดเรองคณลกษณะของผบรหารดงทสตอกดลล (Stogdill) ไดเสนอไวในดานคณลกษณะทเกยวของกบงาน (task-related characteristics) ซงจะตองเปนผมความตงใจท างาน มความรบผดชอบ และมงมนทจะท างานใหส าเรจ และดานคณลกษณะทเกยวของกบทางสงคม (social characteristics) เปนผทสามารถรวมมอกบผ อนได เปนทยอมรบของผรวมงานและคนอนๆ13 2) บทบาทในการเปนผบรหารซงผบรหารจะตองมความรความเขาใจเกยวกบแนวคดและทฤษฎทางการบรหารแลวน ามาปรบใชอยางเหมาะสม ยกตวอยางเชน ผบรหารจะตองรวาตนเองมบทบาทอะไรบางในโรงเรยน อาทเชน บทบาทเปนผน าองคการ ตองน าพาใหโรงเรยนประสบความส าเรจ

11ธนสาร บลลงกปทมา, ปญหำกำรบรหำรงำนของผบรหำร, เขาถงเมอ 20 มถนายน

2559, เขาถงไดจาก https://www.gotoknow.org/posts/413844 12สมภาษณ, ผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวน

กหลาบมธยม), 27 มถนายน 2559. 13Ralph M. Stogdill, Handbook of Leadership : A Suryer of Theory and

Research (New York : The Free Press, 1974), 17-23.

6

บทบาทเปนผก ากบตดตามผล บทบาทเปนนกเจรจาตอรอง เปนตน14 ซงสอดคลองกบแนวคดฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) ทไดใหแนวคดกบบทบาทของผบรหารไว 5 ประการ ไดแก ผอ านวยความสะดวก ผประเมน ผคาดการณ ผใหค าปรกษา และผสงเสรมสนบสนน15 และนอกจากนผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) ไดเสนอแนะเกยวกบทรรศนะทมตอคณลกษณะของผบรหารทพงประสงค มดงน การมภาวะผน า การสรางความยอมรบดวยการใชแรงจงใจดวยวธตาง ๆ เชน การเสรมแรง การใหรางวล ค าชม ปรบความเขาใจ จดการกบความเปลยนแปลงแบบคอยเปนคอยไป การสรางความเปนกนเอง และประการส าคญคอการท าปฏบตตวเปนแบบอยางทด 16 เชนเดยวกบขอมลทไดจากการสมภาษณครโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) เกยวกบทรรศนะทมตอลกษณะและบทบาทของผบรหารทจะท าใหโรงเรยนประสบความส าเรจ สรปดงน 1) ดานลกษณะของผบรหารไดแก 1.1) ดานบคลกภาพ ตองเปนบคคลทมความนาเชอถอ การวางตวนาเคารพ ศรทธา ไมมประวตทเสอมเสยทงหนาทการงานและเรองสวนตว 1.2) ดานความรความสามารถ ตองมความรความสามารถเปนทยอมรบ รกฎระเบยบในการบรหารงานโรงเรยนเปนอยางด มความรบผดชอบ และมงมนทจะท างานใหส าเรจ และท าใหโรงเรยนพฒนา 2) ดานบทบาทของผบรหารทครตองการใหเปนไดแก การเปนผน า การกลาตดสนใจและรบผดชอบในการตดสนใจของตนเอง การเปนผชวยเหลอและอ านวยความสะดวกในการปฏบตงานของคร ตลอดจนเปนผใหค าปรกษาเมอเกดปญหาและอปสรรคในการท างาน และเปนผทใหการสนบสนนใหครซงเปนผใตบงคบบญชามความกาวหนาในอาชพราชการ17

จากขอมลทกลาวมาขางตนจะเหนไดวาปจจยทส าคญทจะท าใหโรงเรยนประสบความส าเรจนนคอ ผบรหารโรงเรยน ซงผบรหารกควรจะมคณลกษณะบางประการทเหมาะสมและมบทบาทบางประการทเหมาะสมอนจะน าพาใหโรงเรยนประสบความส าเรจได ดงนนผวจ ยจงมความสนใจทจะศกษาเรองความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อนจะเปนประโยชนในการพฒนาผบรหารใหมความสามารถในการบรหารโรงเรยนเพอน าพาใหโรงเรยนประสบความส าเรจและมสวนชวยในการพฒนาประเทศชาตสบไป

14สมภาษณ, ผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวน

กหลาบมธยม), 27 มถนายน 2559. 15Caela Farren and Beverly L. Kaye, “New skills for New Leadership Roles,” in

The Leader of Foundation, 3nd ed. (New York: The Drucker Foundation, 1996), 175-187. 16สมภาษณ, ผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวน

กหลาบมธยม), 27 มถนายน 2559. 17สมภาษณ, ครโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบ

มธยม), 27 มถนายน 2559.

7

วตถประสงคของกำรวจย เพอใหสอดคลองกบปญหาของการวจย ผวจยจงก าหนดวตถประสงคในการวจย ดงน 1. เพอทราบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 2. เพอทราบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 3. เพอทราบความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลม

กาญจนาภเษกวทยาลย

ค ำถำมของกำรวจย เพอใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยทก าหนดไว ผวจยจงไดก าหนดค าถาม

ส าหรบการวจยเพอเปนแนวทางในการศกษา ดงน 1. คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบใด 2. บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบใด 3. คณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

มความสมพนธกนหรอไม

สมมตฐำนกำรวจย เพอเปนการตรวจสอบตามขอค าถามของการวจยและใหบรรลวตถประสงคทไดก าหนด

ผวจยจงไดตงสมมตฐานไว ดงน 1. คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบ

ปานกลาง 2. บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบปานกลาง 3. คณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภ เษกวทยาลย

มความสมพนธกน

8

ขอบขำยเชงทฤษฎของกำรวจย การศกษาวจยในครงน ผวจยไดน าทฤษฎเชงระบบของแคทซและคาน (Katz and

Kahn) มาก าหนดเปนขอบขายเชงทฤษฎของการวจย ประกอบดวย ปจจยน าเขา (input) กระบวนการ (process) และผลผลต (output) ซงองคประกอบทงสามจะมความสมพนธซงกนและกนและมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอม (context) ไดแก สภาพเศรษฐกจ สภาพสงคมและการเมอง สภาพทางภมศาสตร และการใหขอมลยอนกลบ (feedback)18 โรงเรยนเปนองคการระบบเปด ประกอบดวย ตวปอน กระบวนการ และผลผลต ดงน ตวปอน ไดแก 1) บคลากร เชน คร นกเรยน ผบรหาร 2) วสดอปกรณ เชน ทดน อาคาร วสด ครภณฑ 3) งบประมาณ เชน งบประมาณแผนดน เงนบ ารงการศกษา เงนบรจาค 4) การจดการ เชน ความคดเหนของครและผปกครอง รายงานตาง ๆ เกยวกบโรงเรยน เขาสกระบวนการ ไดแก 1) กระบวนการบรหารงาน เชน การวางแผน การตดสนใจ การจงใจ ภาวะผน า การสอสาร การจดงบประมาณ การจดการความขดแยง 2) กระบวนการเรยนการสอน ประกอบดวย การจดหลกสตร การจดกจกรรมสรางเสรมหลกสตร วธการสอนและการวดผล 3) กระบวนการนเทศการศกษา เชน การวางแผน ใหความร ลงมอปฏบต การเสรมแรง การประเมนผล จงออกมาเปนผลผลต ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยน การส าเรจการศกษา ความสมพนธกบชมชน เปนตน19

ส าหรบการศกษาวจยครงน แนวคดเกยวกบคณลกษณะของผบรหารนนมนกวชาการหลายทานไดเสนอไวแตกตางกนออกไปแตมจดประสงคทคลายคลงกนคอตองการเหนผบรหารทมประสทธภาพอนจะสงผลท าใหสถานศกษามคณภาพตามไปดวย เชน ควเบล (Quible) ไดกลาวถงคณลกษณะทดของผน าวาตองประกอบดวยสงตอไปน 1) มศลปะในการท างาน 2) ฉลาดรอบรกลาตดสนใจ 3) ศกษาความรเพมเตมและใสใจปรบปรงงาน 4) มความซอสตยขยนและมความคดรเรม 5)มความยตธรรม 6) สขภาพแขงแรง 7) ท างานรวมกบผอนได20 แซคส (Sachs) ไดกลาวไววาลกษณะของผน าทดตองประกอบไปดวย 1) มความเขาใจตนเอง 2) ยอมรบฟงและเคารพในความคดเหนของผ อน 3) มความเขาใจในสถานการณของผรวมงาน 4) มความคดรเรมสรางสรรค

18Daniel Katz and Robert L. Kahn, The Social Psychology of

Organization, 2nd ed. (New York : John Wiley and Son, 1978), 20. 19ทองอนทร วงศโสธร, “ทฤษฎระบบ” ประมวลสำระชดวชำทฤษฎและแนวปฏบตในกำร

บรหำรกำรศกษำหนวยท 3 (นนทบร : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช, 2540), 152. 20Zane K. Quible, The Administrative Office Management Function,

2nded. (Westport Connecticut : Greenwood, 1980), 15 – 17.

9

5) สามารถน าความคดของผรวมงานไปใชใหเกดประโยชนแกหนวยงาน21 บารนารด (Barnard) เสนอแนวคดเกยวกบคณลกษณะทดของผบรหารทดคอ 1) ความมชวตชวาและทนทาน (vitality and Undulation) 2) ความสามารถในการตดสนใจ (Decisiveness) 3) ความสามารถในการจงใจ(persuasiveness) 4) ความรบผดชอบ (responsibility) 5) ความฉลาดมไหวพรบ ( intellectual capacity)22 ในขณะท ฮอย และมสเกล (Hoy and Miskel) ไดแบงคณลกษณะของผน าออกเปน 5 ลกษณะ คอ 1) ความเปนผมความสามารถ (capacity) ประกอบดวย ความมไหวพรบการตนตว ทนตอเหตการณ การใชเวลา และภาษาพด ความเปนผรเรม และความเปนผตดสนปญหาทด 2) ความเปนผมความส าเรจ (achievement) ประกอบดวย ความส าเรจทางดานวชาการและการแสวงหาความร 3) ความเปนผมความรบผดชอบ (responsibility) ไดแก การเปนทพงของคนอนได มความสม าเสมอ มนคง อดทน กลาพดกลาท า เชอมนในตนเอง และมความทะเยอทะยาน 4) ความเปนผ เขาไปมสวนรวม (participation) ในดานกจกรรมดานสงคมใหความรวมมอ รจกปรบตว และมอารมณขน และ 5) ความเปนผมฐานะทางสงคม (status) มต าแหนงฐานะทางสงคมเปนทรจกทวไป23 สวนสตอกดลล (Stogdill) เสนอแนวคดเกยวกบคณลกษณะของผบรหารไวดงน 1) คณลกษณะทางกาย (physical characteristics) เปนผแขงแรง มรางกายเปนสงา 2) พนฐานทางสงคม (social background) เปนผมการศกษาและมสถานะทางสงคมด 3) สตปญญาและความสามารถ(intelligence) เปนผมสตปญญา เฉลยวฉลาด มการตดสนใจด 4) บคลกภาพ (personality) เปนผมความกระตอรอรน ตนตวอยเสมอ ควบคมอารมณได มความคดรเรมสรางสรรค และมความเชอมนในตนเอง 5) ลกษณะทเกยวของกบงาน (task-related characteristics) เปนผมความตงใจท างาน มความรบผดชอบ และมงมนทจะท างานใหส าเรจ และ 6) ลกษณะทางสงคม (social characteristics) เปนผทสามารถรวมมอกบผอนได เปนทยอมรบของผรวมงานและคนอนๆ24

สวนแนวคดทเกยวของกบบทบาทของผบรหารมนกทฤษฎไดใหใหแนวคดเกยวกบบทบาทไวหลายทาน อาทเชน มนทซเบรก (Mintzberg) ซงกลาวถงบทบาททผบรหารตองปฏบตม 10 ประการและสามารถจดรวบรวมไดเปน 3 กลม ดงน 1) บทบาทดานความสมพนธระหวางบคคล

21Benjamin M. Sach, Educational Administration: A Behavioral Approach

(Boston: Houghton Miffin Company, 1966 ), 3 – 4. 22Charter I. Barnard, Organization and Management (Cambridge : Harvard

University Press, 1969), 93 – 100. 23Wayne K. Hoy and Cecil G. Miskel, Educational Administration: Theory,

Research and Practice, 9thed (Singapore : McGraw-Hill, 2013), 386 – 391. 24Ralph M. Stogdill, Stogdill's Handbook of Leadership: A Survey of

Theory and Research, Revised and Expanded (New York: The Free Press, 1982), 17-23.

10

(interpersonal role) 2) บทบาทด านสารสนเทศ (informational role) 3) บทบาทดานการตดสนใจ (decisional role) โดยบทบาทของผบรหารทเปนบทบาทยอย ไดแก 1) บทบาทเปนสญลกษณขององคกร (symbolic or figurehead) 2) บทบาทเปนผน าองคการ (leader) 3) บทบาทเปนผสรางความสมพนธ (liaison) 4) บทบาทเปนผก ากบตดตามผล (monitor) 5) บทบาทเปนผเผยแพรขอมลขาวสาร (disseminator) 6) บทบาทเปนผประชาสมพนธ (spokesperson) 7) บทบาทเปนผประกอบการ (entrepreneur) 8) บทบาทเปนผขจดสงกอกวน (disturbance handler) 9) บทบาทเปนผจดสรรทรพยากร (allocator) และ 10) บทบาทเปนนกเจรจาตอรอง (negotiator)25 สวนแนวคดของยคล (Yukl) ไดแบงลกษณะของบทบาทของผบรหาร โดยยดพฤตกรรมผบรหารได 4 กลมใหญ ๆ คอ 1) กลมบทบาทในการสรางความสมพนธ 2) กลมบทบาทในการใหและเสาะหาขอมล 3) กลมบทบาทในการตดสนใจ และ 4) กลมบทบาทในการอทธพล26 ฮทท ไอรแลนด และฮอสคสสน (Hitt, Ireland and Hoskisson) ไดก าหนดบทบาทและหนาทของผน า 5 ประการ คอ 1) การก าหนดทศทางเชงกลยทธ (determining strategic direction) 2)การบรหารทรพยากรในองคการ (effectively managing the firm’s resource portfolio) 3) สนบสนนวฒนธรรมองคการทมประสทธผล (sustaining an effective organizational culture) 4) มงเนนการปฏบตอยางมคณธรรม (emphasizing ethical practices) และ 5 ) การจดต งควบคมองคการ ใหสมดล (establishing balanced organizational control)27 และส าหรบฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) ไดเสนอแนวคดกบบทบาทของผบรหารไว 5 ประการ ไดแก 1) ผอ านวยความสะดวก 2) ผประเมน 3) ผคาดการณ 4) ผใหค าปรกษา และ 5) ผสงเสรมสนบสนน28 ดงปรากฏในแผนภมท 1

25Henry Mintzberg, Simply Managing: What Managers Do and Can Do

Better (New York: Harper and Row, 2013), 92-103. 26Gary Yukl, Leadership in Organization, 5th ed. (New Jersey: Courier Stought

on,2006), 369-371. 27Michael A. Hitt, Duane R. Ireland and Robert E. Hoskisson, Management

of Strategy : Concepts and Cases (China : Thomson South-Western, 2007), 372-383. 28Caela Farren and Beverly L. Kaye, “New skills for New Leadership Roles,”

in The Leader of Foundation, 3nd ed. (New York: The Drucker Foundation, 1996), 175-187.

11

แผนภมท 1 ขอบขายเชงทฤษฎของการวจย ทมา : Daniel Katz and Robert L. Kahn, The Social Psychology of Organization, 2nd ed. (New York : John Wiley and Son, 1978), 20.

: ทองอนทร วงศโสธร, “ทฤษฎระบบ” ประมวลสำระชดวชำทฤษฎและแนวปฏบตในกำรบรหำรกำรศกษำหนวยท 3 (นนทบร : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช, 2540), 152.

: Ralph M. Stogdill, Stogdill's Handbook of Leadership: A Survey of Theory and Research, Revised and Expanded (New York: The Free Press, 1982), 17-23.

: Caela Farren and Beverly L. Kaye, “New skills for New Leadership Roles,” in The Leader of Foundation, 3nd ed. (New York: The Drucker Foundation, 1996), 175-187.

สภาพเศรษฐกจ สภาพสงคม และการเมอง สภาพทางภมศาสตร

ปจจยน ำเขำ (input) บคลากร

วสดอปกรณ งบประมาณ การจดการ

กระบวนกำร (process) การบรหารงาน

การเรยนการสอน การนเทศการศกษา

บทบำทผบรหำร

ผลผลต (output)

ผลสมฤทธทางการเรยน การส าเรจการศกษา ความสมพนธกบชมชน

ขอมลยอนกลบ (feedback)

สภำพแวดลอม (context)

คณลกษณะผบรหำร

12

ขอบเขตของกำรวจย ในการวจยครงน ผวจยไดก าหนดขอบเขตเนอหาการวจยโดยมงทจะศกษาความสมพนธ

ระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ส าหรบการวจยในครงนผวจยน าแนวคดของสตอกดลล (Stogdill) มาเปนแนวทางในการศกษาคณลกษณะของผบรหาร ดงน 1) คณลกษณะทางกาย 2) พนฐานทางสงคม 3) สตปญญาและความสามารถ 4) บคลกภาพ 5) ลกษณะทเกยวของกบงาน และ 6) ลกษณะทางสงคม29 สวนของบทบาทของผบรหาร ส าหรบการวจยในครงน ผวจยไดน าแนวคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) มาเปนแนวทางในการศกษาบทบาทของผบรหาร 5 ประการ ไดแก 1) ผอ านวยความสะดวก 2) ผประเมน 3) ผคาดการณ 4) ผใหค าปรกษา และ 5) ผสงเสรมสนบสนน30 ดงปรากฏในแผนภมท 2

แผนภมท 2 ขอบเขตทฤษฎการวจย ทมา : Ralph M. Stogdill, Stogdill's Handbook of Leadership: A Survey of Theory and Research, Revised and Expanded (New York: The Free Press, 1982), 17-23.

: Caela Farren and Beverly L. Kaye, “New skills for New Leadership Roles,” in The Leader of Foundation, 3nd ed. (New York: The Drucker Foundation, 1996), 175-187.

29Ralph M. Stogdill, Stogdill's Handbook of Leadership: A Survey of Theory

and Research, Revised and Expanded (New York: The Free Press, 1982), 17-23. 30Caela Farren and Beverly L. Kaye, “New skills for New Leadership Roles,” in

The Leader of Foundation, 3nd ed. (New York: The Drucker Foundation, 1996), 175-187.

คณลกษณะของผบรหำร (Xtot)

1. คณลกษณะทางกาย (X1) 2. พนฐานทางสงคม (X2) 3. สตปญญาและความสามารถ (X3) 4. บคลกภาพ (X4) 5. ลกษณะทเกยวของกบงาน (X5) 6. ลกษณะทางสงคม (X6)

บทบำทของผบรหำร (Ytot)

1. ผอ านวยความสะดวก (Y1) 2. ผประเมน (Y2) 3. ผคาดการณ (Y3) 4. ผใหค าปรกษา (Y4) 5. ผสงเสรมสนบสนน (Y5)

13

นยำมศพทเฉพำะ เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ในการวจยครงนผวจยจงก าหนดนยาม ขอบเขตของศพท

เฉพาะทน ามาใชในการศกษา ดงน คณลกษณะของผบรหำร หมายถง สงผบรหารแสดงออกทงทสงเกตได รบรไดจากทง

พฤตกรรมภายในและภายนอก อนไดแก บคลกภาพ ลกษณะเฉพาะตวบคคลทมมาแตก าเนด ลกษณะเฉพาะตวบคคลทเกดจากการเรยนร ฝกฝน ซงมสวนเกยวของกบการปฏบตงานใหส าเรจไดอยางมประสทธภาพ ประกอบดวย 1) คณลกษณะทางกาย 2) พนฐานทางสงคม 3) สตปญญาและความสามารถ 4) บคลกภาพ 5) ลกษณะทเกยวของกบงาน และ6) ลกษณะทางสงคม ตามแนวความคดของสตอกดลล (Stogdill) )

บทบำทของผบรหำร หมายถง การกระท าทผบรหารแสดงออกตามต าแหนงหนาททมอยอนเปนการกระท าทแสดงออกทเปนผลผลตจากความคด ความเชอของผบรหาร และความหวงของบคคลอนทคาดหวง โดยแสดงออกเปนบทบาทของผบรหาร 5 ประการ ไดแก 1) ผอ านวยความสะดวก 2) ผประเมน 3) ผคาดการณ 4) ผใหค าปรกษา และ 5) ผสงเสรมสนบสนน ตามแนวความคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) )

โรงเรยนในกลมกำญจนำภเษกวทยำลย หมายถง โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยทจดตงขนในมหามงคลสมยทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ ทรงเสดจเฉลงถวลยราชสมบตครบ 50 ป เมอวนท 9 มถนายน 2539 เพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวและเพอสนองตอบตอนโยบายการปฏรปการศกษาของประเทศในการพฒนาเยาวชนใหสความเปนเลศ และการยกระดบโรงเรยนกาญจนาภเษกใหกาวสการเปนโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร ประกอบดวย 9 โรงเรยน ไดแก 1) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) 2) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สราษฎรธาน 3) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กระบ 4) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร 5) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย อทยธาน 6) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย เพชรบรณ 7) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กาฬสนธ 8) โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ชยภม และ9) โรงเรยนกาญจนาภเษก วทยาลย ฉะเชงเทรา

14

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรอง ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ส าหรบในบทท 2 นผวจยไดศกษาวรรณกรรม ทฤษฎ แนวคดของนกการศกษา นกวชาการทเกยวของกบคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ซงในบทนผวจยจงไดเรยบเรยงหวขอตามล าดบดงน 1) คณลกษณะของผบรหาร 2) บทบาทของผบรหาร 3) ขอมลพนฐานของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย และ4) งานวจยทเกยวของ โดยมรายละเอยดดงตอไปน

คณลกษณะของผบรหาร

ส าหรบการบรหารองคกรใด ๆ กตามใหบรรลผลตามเปาหมายนน ผบรหารยอมม

บทบาทส าคญทตอความส าเรจหรอประสทธภาพของงานเปนอยางยง ดงนนผบรหารจะตองมคณสมบตทเหมาะสม มพฤตกรรมในการเปนผน าทถกตอง เหมาะสมเพราะความส าเรจของงานทกดานขององคกรขนอยกบผบรหารซงจะวนจฉยสงการหรอตดสนใจแกไขปญหาตาง ๆ เพอใหงานเกดประสทธภาพ31 ผบรหารสถานศกษากเชนเดยวกนซงถอไดวาเปนบคลทส าคญอยางยงในการชวดความส าเรจและความลมเหลวขององคการ ผบรหารจะตองสามารถน าพาการศกษาใหมไปสการตอบสนองความตองการและแกไขปญหาตาง ๆ ได ผบรหารสถานศกษายคใหมตองเตรยมตนเองใหมคณลกษณะและขดความสามารถทเหมาะสม โดยตองด าเนนการสงเสรมอ านวยความสะดวกและประสานการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาใหมการพฒนากระบวนการจดการเรยนการสอนเพอผลตเยาวชนทพงประสงคใหบรรลเปาหมาย การจดการศกษาในโรงเรยนใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ มมาตรฐานและคณภาพดนน ผบรหารสถานศกษาในฐานะผน าขององคกรเปนปจจยส าคญปจจยหนงทสงผลโดยตรงตอคณภาพและประสทธภาพในการปฏบตงาน การศกษาคณลกษณะของผบรหารจงเปนวธการหนงทสามารถใช เปนแนวทางการพฒนาประสทธภาพการท างานและพฒนาสถานศกษาใหประสบผลส าเรจได

31สกลรตน กมทมาศ, หลกการบรหารโรงเรยน (กรงเทพฯ: โรงพมพพฆเณศ, 2550),

90.

15

ความหมายของคณลกษณะของผบรหาร ค าวา “trait” หรอ “คณลกษณะ” หมายถง ลกษณะปรงแตง (individual attributes)

ตาง ๆ เฉพาะรายบคคลซงประกอบดวยสงทเปนพนฐานของบคลกภาพภาวะดานอารมณและจตใจ(temperament) ความตองการ (needs) แรงขบ (motives) คานยม (values) ซงคณลกษณะดานบคลกภาพเปนสงทคอนขางถาวรทบคคลนนแสดงออกมาในรปแบบเฉพาะในแตละสถานการณซงรวมถงความมนใจตนเอง (self-confidence) วฒภาวะดานอารมณ (emotion maturity) ความมนคงดานอารมณ (emotion stability) ระดบความมพลง (energy level) และความสามารถทนตอความเครยด (stress tolerance) เปนตน คณลกษณะ (traits) เปนสงทสามารถเรยนรไดและเปนความสามารถทถายทอดไดทางพนธกรรมเพอใชตอบสนองตอสงเราหรอประสบการณเฉพาะนน ๆคณลกษณะบางอยาง เชน คานยมและความตองการตาง ๆ ทางสงคมเปนสงทไดมาจากการเรยนรมากกวาคณลกษณะอน ๆ เชน ภาวะทางอารมณ จตใจ และความตองการทางรางกาย เปนตน32 พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2544 อธบายวา คณลกษณะ หมายถง เครองหมายหรอสงทชใหเหนความด หรอลกษณะประจ าตว33

คณลกษณะผน า (trait of leadership) เปนเครองชอนหนงทจะท าใหทราบคาของผน าแตละคนวาดหรอไมดเพยงใด คณลกษณะผน าเปนคณลกษณะของผน าแตละคนซงสามารถทจะพฒนาใหเกดมขนได ผน าทประสบผลส าเรจ คอ ผน าทหมนส ารวจตนเองอยเสมอวา ตนมจดเดนจดดอยขอใด คณลกษณะผน าเปนสงส าคญอนหนงทจะผกใจผใตบงคบบญชาใหเกดความศรทธาในตวผน า และเปนประโยชนในการปฏบตหนาทตอไป34

เพลเลจรโนและวารนฮากาน (Pellegrino and Varnhagan) เสนอวา คณลกษณะของผบรหาร หมายถง ศกยภาพทางความร หรอทกษะ ทชวยใหผบรหารปฏบตงานไดส าเรจ และคณลกษณะของผบรหารคอสงตางๆ ทอยในตวผบรหาร ทงทมมาแตก าเนด และทเกดจากการเรยนร ไดแก ความรทวไป แรงจงใจ ลกษณะนสย ภาพพจนทมองตนเอง บทบาททางสงคม หรอความช านาญงานเฉพาะของผบรหาร ซงมสวนเกยวของกบการปฏบตงานใหส าเรจไดผลดเยยม35

32สเทพ พงศศรวฒน, ภาวะผน า: ทฤษฏและการปฏบต (เชยงราย: มหาวทยาลยราช

ภฏเชยงราย, 2549), 93-94. 33ราชบณฑตยสถาน, พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2544 , พมพ

ครงท 6 (กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน, 2544) 189. 34คณลกษณะผน า, เขาถงเมอ 30 มถนายน 2559, เขาถงไดจาก

http://www.novabizz.com/NovaAce/Relationship/Trait-Theories-of-Leadership.htm 35J.W. Pellegrino and C.K. Varnhagan, “Abilities and Aptitudes,” in The

International Encylopediation: Research and Studies. Vol 1. P.1. (Oxford : Pergamon Press, 1985), 1.

16

โดยสรป คณลกษณะของผบรหาร คอ คณลกษณะทดทมอยในตวของผบรหารอนเกดจากความร ความสามารถทงทมมาแตก าเนด และทเกดจากการเรยนร โดยเปนศกยภาพทางความร หรอทกษะทชวยใหผบรหารปฏบตงานใหส าเรจไดผลดเยยม แนวคดทเกยวกบคณลกษณะของผบรหาร

ผบรหารมหนาทหลกในการบรหารงานตาง ๆ ของหนวยงานใหบรรลตามเปาหมายทวางไว ผบรหารทจะบรหารงานใหส าเรจไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลจ าเปนจะตองมคณลกษณะ ทเหมาะสมส าหรบการทจะเปนผบรหารอยางครบถวน ทงนไดมนกวชาการหลายทานไดเสนอทฤษฎและแนวคดเกยวกบคณลกษณะของผบรหารมากมายหลากหลายแตกตางกน ดงน

บารนารด (Barnard) ไดกลาวถงคณลกษณะทดของผบรหารไววาประกอบดวย 1) ความมชวตชวาและอดทน (vitality and undulation) 2) ความสามารถในการตดสนใจ (decisiveness) 3) ความสามารถในการจงใจคน (persuasiveness) 4) ความรบผดชอบ (responsibility) และ 5) ความฉลาดมไหวพรบ (intellectual capacity) มรายละเอยดดงตอไปน

1. ความมชวตชวาและอดทน (vitality and undulation) ความมชวตชวา หมายถง ความคลองแคลววองไว ตนตวอยเสมอทจะรบสถานการณทกชนด ปรบตวไดและราเรงแจมใสอยเสมอ ความทนทาน คอ ความสามารถในการท างานตอเนองกนได โดยไมตองหยดพกเปนเวลานาน ทนตอความล าบากเจบช าได สวนความมชวตชวา สงเกตไดจากความคลองตว วองไว แจมใส ราเรง ท าใหผน ามเสนหถกใจคน ความอดทน ท าใหผบรหารมโอกาสหาประสบการณไดมาก เรยนรไดตลอดเวลาโดยไมหยดยง ท าใหเปนคนทนโลกทนเหตการณ และท าใหไดรบความส าเรจในงานไดงาย เพราะงานบางอยางไมอาจหยดชะงกหรอทงระยะใหพกผอนได ความรวมมอของบคลากรอนขนอยกบความเอาจรงเอาจงของผบรหารในการท างานดวยเหมอนกน

2. ความสามารถในการตดสนใจ (decisiveness) ผบรหารทดตองตดสนใจไดอยางรวดเรวและเตมใจเสมอทจะเปนผตดสนใจดวยตนเองเมอปญหาใด ๆ เกดขน การรจกตดสนใจเปนลกษณะหนงของความเชอมนในตนเอง ถาผบรหารมความเชอมนในตนเองกจะตดสนใจไดด การตดสนใจไดถกตอง รวดเรวท าใหการแกไขปญหาตาง ๆ กระท าไดโดยทนทวงท ความลาชาไมวาจะเปนในเชงตอบรบเหนดวยหรอปฏบตไมเหนดวยอาจท าใหเกดความเสยหายแกงาน และอาจท าใหผปฏบตงานหรอผอยใตบงคบบญชาเกดความยงยากใจ

3. ความสามารถในการจงใจคน (persuasiveness) คณลกษณะดานนถาผบรหารขาดเสยแลวแมจะมความสามารถอยางอนมากเพยงใดกตามกยากทจะบรหารคนจ านวนมาก ๆ ได ยากทจะท างานใหส าเรจเพราะคนของหนวยงานจะด าเนนไปไดโดยไดรบความรวมมอจากคนหมมาก ผบรหารทสามารถชกจงใจ หมายถง มความสามารถในการสนทนา ความเปนนกพด สามารถแสดง

17

ปาฐกถาในทสาธารณะ ความสามารถในการเขยนบทความ การวางตวใหผอนเลอมใส ความสามารถจบจดสนใจของบคคลอนได รจกเอาใจคนถกจงหวะโดยไมเสยงานและรจกขดในสงทควร นอกจากนยงตองเปนผใชภาษาทด ผอนเขาใจงาย ตรงไปตรงมา แสดงความสจรตใจของตนเองออกมาใหคนอนเหนไดชด

4. ความรบผดชอบ (responsibility) คณลกษณะดานนเปนสภาพของอารมณของบคคลทมความรสกเสยใจ ไมพอใจ เมอไมไดท าในสงอนควรท า หรอไมไดละเวน ในสงทควรละเวน เปนความรสกดวยตนเองวาสงใดถก สงใดควรในเชงศลธรรมและคณธรรมตามสภาพสงคมทบคคลเปนสมาชกอย ผบรหารทดยอมยนดรบผดและเตมใจยอมรบ ขณะเดยวกนเมอรบหนาทมาแลวจะบากบนท าหนาทใหดทสด โดยไมทอดทงแมแตจะมอปสรรคบางประการมาเกยวของ ความรบผดชอบเปนลกษณะทจ าเปนส าหรบผบรหารทกคน

5. ความฉลาดมไหวพรบ (intellectual capacity) มสมองเฉยบแหลม เตมไปดวยความรทนโลก ทนเหตการณ เปนสงทจ าเปนทสดส าหรบผบรหารทกประเภท ความฉลาด มไหวพรบ จะมไดกตอเมอผน าเปนคนดมความรด รงาน รนโยบาย และวตถประสงคของงาน รกระบวนการวธการบรหารงานมความสามารถในการวนจฉยสงการ เปนคนพหสต คอ รอบรและสนใจในเรองตาง ๆ รอบดาน มความคดรเรม และทส าคญทสดคอรางกาย จตใจ และอารมณสมบรณ หากรางกายออนแอ อารมณไมมนคงไมวาจะมระดบสมองหรอเชาวนปญญาสงเพยงใด การใชสมองและเชาวนปญญายอมบกพรองผดพลาดไดเสมอ36

แซคส (Sachs) ไดเสนอแนวคดเกยวกบลกษณะของผบรหารทด ในดานลกษณะสวนตวของผบรหารไววา 1) ตองมความเขาใจตนเอง และสามารถประเมนคาตนเองไดอยางถกตอง 2) ตองยอมรบฟงและเคารพความคดของผอน 3) ตองมความเขาใจในสถานภาพของผรวมงานเปนอยางด 4) ตองมความ คดรเรมสรางสรรค และ 5) ตองสามารถน าความคดของผรวมงานไปใชใหเกดประโยชนแกหนวยงานของตน37

ฮอยและมสเกล (Hoy and Miskel) ไดแบงคณลกษณะของผน าออกเปน 5 ลกษณะ คอ 1) ความเปนผมความสามารถ (capacity) ประกอบดวย ความมไหวพรบการตนตว ทนตอเหตการณ การใชเวลา และภาษาพด ความเปนผรเรม และความเปนผตดสนปญหาทด 2) ความเปนผมความส าเรจ (achievement) ประกอบดวย ความส าเรจทางดานวชาการและการแสวงหาความร 3) ความเปนผมความรบผดชอบ (responsibility) ไดแก การเปนทพงของคนอนได มความสม าเสมอ มนคง อดทน

36Charter I. Barnard, Organization and Management (Cambridge: Harvard

University Press, 1969), 93 – 100. 37Benjamin M. Sachs, Education Administration : A Behavioral Approach

(Boston : Houghton Miffin Company, 1966), 3-4

18

กลาพดกลาท า เชอมนในตนเอง และมความทะเยอทะยาน 4) ความเปนผ เขาไปมสวนรวม (participation) ในดานกจกรรมดานสงคมใหความรวมมอ รจกปรบตว และมอารมณขน และ 5) ความเปนผมฐานะทางสงคม (status) มต าแหนงฐานะทางสงคมเปนทรจกทวไป38

เครทตน (Kreitton) ไดเสนอวาลกษณะผน าทด ตองประกอบดวย 21 ประการ คอ 1) ตองมความรด 2) มลกษณะจงใจผพบเหน 3) มใจเยอกเยนเมอประสบปญหา 4) นอบนอม 5) ตดสนปญหาทนทวงท 6) เปนกลางโดยไมเอนเอยง 7) เปลยนแปลงปรบปรงได 8) มความกลาหาญ 9) เปนผราเรงมองโลกในแงด 10) เตรยมใจทจะรบงานหนก 11) มอารมณมนคง 12) มเมตตาจต 13) เปนผมความกระตอรอรน 14) เสมอตนเสมอปลาย 15) สามารถคมการประชมและแนะน าความคด 16) รกงานทท า 17) ไมหมดก าลงใจงาย ๆ 18) มความสามารถท างานไดดมากกวาหนงสง 19) มพลงแหงความคดค านง 20) ซอสตยและตรงไปตรงมา และ 21) ตองมศลธรรม39

เดวสและเดวส (Davies and Davies) ไดเสนอไววา คณลกษณะของผน าควรประกอบดวยคณสมบต 2 ดาน คอ 1) ดานความสามารถในการจดการ 2) ดานคณลกษณะเฉพาะ มรายละเอยดดงน

1. ดานความสามารถในการจดการ ประกอบดวย 1.1 ความสามารถในการก าหนดทศทางกลยทธขององคการ มความสามารถในการมอง

ไปในอนาคต เขาใจในบรบทขององคการในปจจบน ก าหนดแผนกลยทธทสอดคลองกบวสยทศนและรปแบบการด าเนนงานในภาวะปจจบน

1.2 ความสามารถในการถายทอดแผนกลยทธไปสการปฏบต 1.3 ความสามารถในการปรบสมาชกในองคการใหเขากบองคการ สรางคานยมใน

องคการทสนบสนนใหสมาชกเกดความยดมนผกพนตอองคการ ปรบปรงพฒนาองคการไปสเปาหมายขององคการ

1.4 ความสามารถในการก าหนดเปลยนแปลงกลยทธ สามารถสราง พฒนา และเปลยนแปลงกลยทธไดทนตอการเปลยนแปลงจากภายนอกมการตดสนใจทถกตองทนตอเวลาและสถานการณทเกดขน

2. ดานคณลกษณะเฉพาะ ประกอบดวย 2.1 เปนผทไมพงพอใจกบสงทมอย เปนอยในปจจบน คอ มความคดสรางสรรค ไมหยด

นงอยกบท ปรบปรง พฒนาองคการอยตลอดเวลา

38Wayne K. Hoy and Cecil G. Miskel, Educational Administration: Theory,

Research and Practice, 9thed (Singapore : McGraw-Hill, 2013), 386 – 391. 39Burton W. Kreitton, Leadership for Action in Rural Communities

(Illinois: Interstate, 1960), 81.

19

2.2 มความสามารถในการดดซบความรใหม ๆ สามารถน าความรมาวเคราะห ประยกต เพอใหเกดผลลพธใหมตอองคการ มการเรยนรอยตลอดเวลา

2.3 มความสามารถในการปรบตว เปนผทยอมรบการเปลยนแปลงและมความยดหยนสง 2.4 มภาวะผน า ฉลาด และมสตปญญา มการตดสนใจทถกตองในเวลาทเหมาะสม สามารถ

วเคราะหตดสนใจไดวาสงไหนคอความคดทดหรอไมด ท าใหผอนยอมรบในคณคาและความคดของตนน าความรไปใชใหเกดประโยชน40

เซอรจโอวานน (Sergiovanni) ทไดเสนอยทธวธและยทธศาสตรส าหรบผน าทมคณภาพเปนหลก 10 ประการ ทเรยกวา The 10 – p Model of Quality Leadership โดยสรปไววาผน าทมคณภาพจะตองมคณลกษณะดงตอไปนคอ

1. ความจ าเปนพนฐาน (prerequisites) ไดแก มทกษะทจ าเปนของผน าทจะพฒนาและคงความสามารถของการเปนผน าเบองตนไว ซงทกษะเหลานมกลาวไวในทฤษฎผน ามากมาย เชน ทกษะในการแกขอขดแยง รปแบบการตดสนใจ การบรหารงานเปนทม และกระบวนการกลม เปนตน

2. การมองการณไกล (perspective) ไดแก ความสามารถของผน าทสามารถจะมองเหนความแตกตางระหวางยทธศาสตรและยทธวธและเขาใจทจะน ามาสมพนธกนไดอยางด

3. มหลกการ (principle) ไดแก ผน าจะตองมแนวความคดหรอหลกการในการทจะปฏบตงานนน ๆ

4. หลกในการท างาน (platform) ไดแก การทจะน าเอาหลกการในขอขางตนไปใชในการปฏบตงาน และวางเกณฑหรอมาตรฐานในการท างาน หลงจากทไดท าการตดสนใจแลว

5. หลกการปกครอง (politics) ไดแก ผน าทดควรมลกษณะของการเปนนกปกครองคอ มความสามารถในการใชอทธพลตอบคคล กลมได ชวยท างานเพอใหงานบรรลตามเปาหมาย

6. ความมงประสงค (purposing) ไดแก ผน าทดเวลาปฏบตงานควรตงความมงหมายในการท างานเพราะความมงหมายจะชวยแสดงใหเหนถงแนวทางในการท างาน ความส าเรจ และความผดพลาด

7. การวางแผน (planning) ไดแก การวางแผนเปนการเชอมโยงความมงหมายและโครงการปฏบตงานระยะยาวใหเปนเชงประจกษ

8. ความยนหยด (persisting) ไดแก ผน าทดควรจะมความยนหยดตอหลกการทส าคญทไดก าหนดไวเปนเปาประสงคและผลผลต ทงนหมายความวาผน าจะตองเขาใจถงคณคาทพงจะไดรบดวย

40Babrara J. Davies and Brent Davies, “Strategic Leadership”. School Leadershi

p and Management. 23 (1), (2004) : 29-38.

20

9. การบรหารคน (people) ไดแก ยอมรบวาถาปราศจากความปรารถนาดจากบคคลอนในหนวยงานแลว ความส าเรจจากงานนนจะส าเรจไดนอยมาก

10. ความรกองคกร (patriotism) ไดแก ลกษณะความรกองคกรของหนวยงานอาจจะดไดจากวตถประสงคทเปนทยอมรบ มการท างานหลก มความตระหนกในสงทเขาก าลงท าอย และท างานอยางมความหมาย41

สแตทและคณะ (Stadt and others) ไดใหเสนอความคดเหนทางวชาการไววา คณลกษณะของผบรหารทด ควรมดงน 1) ค านงถงมาตรฐานในการท างาน 2) เปนทพงของคนอนหรอพงพาอาศยได 3) มความกลา กลาทจะคด กลาทจะเสยง 4) มความรบผดชอบ 5) มความสามารถทจะแบงงานใหผอนชวยปฏบต 6) มวนยในตนเอง 7) มมโนภาพ 8) มมนษยสมพนธทด 9) มความสมารถในการสอความคด 10) แขงแรงและมสขภาพด 11) มสตปญญา 12) มความสามารถในการจดรปงาน 13) มความสามารถในการตดสนใจอยางมเหตผล42

แมกนสน (Magnuson) ไดศกษาวจยลกษณะของผบรหารพบวา คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนทประสบความส าเรจในการบรหารโรงเรยนนนตองประกอบดวย คณลกษณะทงในดานสวนตว และลกษณะทางดานวชาชพ ดงน 1) คณลกษณะสวนตว ไดแก มความยตธรรม มความร มอารมณมนคง เปดเผย เขาใจงาย มความมนคง คอ คงเสนคงวา และมความเหนใจผ อน 2) คณลกษณะดานวชาชพ ไดแก มความรในการบรหารด รจกทจะมอบหมายงาน มการวางแผน และจดหนวยงานไดด สามารถท างานรวมกบผอนได และรจกใชอ านาจอยางเหมาะสม 43 นอกจากน เบนนส (Bennis) เสนอวา ผทจะเปนผน าไดนน จะตองมคณลกษณะบคลกภาพพเศษกวาคนทวๆ ไป ไดแก มความเฉลยวฉลาด มความกลาหาญ มความกระตอรอรน มลกษณะทาทางทด สงานาเลอมใส มความยตธรรม44

ดบน (DuBrin) ไดคณลกษณะของผน าทมประสทธผลไวดงนคอ 1) คณลกษณะบคลกภาพของผน าทมประสทธผล 2) คณลกษณะดานบคลกภาพทสมพนธกบงาน มรายละเอยดดงน

1. คณลกษณะดานบคลกภาพทวไป ประกอบดวยความเชอมนในตนเอง การสรางความไววางใจ ลกษณะเดน เปนคนกลาแสดงออก การเปนคนทมการแสดงออกทเหมาะสม ความมนคงทาง

41Thomas J. Sergiovanni, The Principalship : A Reflective practice perspective,

4thed. (Boston: Allyn and Bacon, 2001), 69. 42Ronald W. Stadt and others, Managing Career Education Programs.

(Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice – Hill Inc., 1973), 49-53. 43W.G. Magnuson, The Characteristics of Successful School Business

Managers (Los Angeles : University of Southern California, 1991), 78-91. 44Warren G. Bennis, Managing the dream : Reflections on Leadership

and Change (Cambridge, Mass : Perseus, 2000), 23.

21

อารมณ ความกระตอรอรน มอารมณขน ความเปนคนดอบอนและมความเอออาร มความอดทนสงตอความตงเครยด การรบรตนเองและมวตถประสงคในการท างาน

2. คณลกษณะดานบคลกภาพทสมพนธกบงาน ประกอบดวย ความคดรเรม มความเขาใจอารมณและเหนอกเหนใจผอน สภาพการควบคมภายในตนเอง ความกลาหาญ การสามารถในการกลบคนสสภาพเดม ความสามารถในการยดหยนและความสามารถในการปรบตว45

สตอกดลล (Stogdill) เสนอแนวคดเกยวกบคณลกษณะของผบรหารไวดงน 1) คณลกษณะทางกาย (physical characteristics) เปนผแขงแรง มรางกายเปนสงา 2) พนฐานทางสงคม (social background) เปนผมการศกษาและมสถานะทางสงคมด 3) สตปญญาและค ว า ม ส า ม า ร ถ ( intelligence) เ ป น ผ ม ส ต ป ญ ญ า เ ฉ ล ย ว ฉ ล า ด ม ก า ร ต ด ส น ใ จ ด 4) บคลกภาพ (personality) เปนผมความกระตอรอรน ตนตวอยเสมอ ควบคมอารมณได มความคดรเรมสรางสรรค และมความเชอมนในตนเอง 5) ลกษณะทเกยวของกบงาน (task-related characteristics) เปนผมความตงใจท างาน มความรบผดชอบ และมงมนทจะท างานใหส าเรจ และ 6) ลกษณะทางสงคม (social characteristics) เปนผทสามารถรวมมอกบผอนได เปนทยอมรบของผรวมงานและคนอนๆ มรายละเอยดดงน

1. คณลกษณะทางกาย (physical characteristics) ผบรหารเปนผมสขภาพด มวยทเหมาะสม มลกษณะทาทางทด สขอนามยด สขภาพรางกายแขงแรง สมบรณ กระฉบกระเฉง สขภาพรางกายเอออ านวยตอการปฏบตงาน มสขภาพจตด ยมแยมแจมใส มรปรางลกษณะทางกายด สงาผาเผยและแตงกายไดเหมาะสมกบกาลเทศะ

2. พนฐานทางสงคม (social background) เปนผบรหารทมการศกษา มสถานะทางสงคมและเศรษฐกจด เปนผมาจากครอบครวทด เปนผทคนในสงคมสวนใหญยอมรบวาเปนคนด สามารถปรบตวเขากบสงคมทกระดบไดเปนอยางด สามารถเรยนรปญหาสงคมรอบตวไดอยางรวดเรว สามารถปรบตวเขากบความเครยดในทกสภาวะ มความสามารถในการแสวงหาความรและรทนตอเหตการณตาง ๆ รวมทงเปนผมความซอสตยสจรต

3. สตปญญาและความสามารถ (intelligence) เปนผบรหารทมมสตปญญาดมความร มดลยพนจและการตดสนใจทด และมทกษะในการเจรจาอยางคลองแคลว มคณวฒทางการศกษาเหมาะสมกบลกษณะงาน มความรอบรและเขาใจหนวยงานทางการศกษา มปฏภาณไหวพรบ และความเฉลยวฉลาดในการแกปญหาเฉพาะหนา มความรเกยวกบนโยบาย กฎหมายทางการบรหารงานของสถานศกษา มวธจงใจบคลากรใหมความรวมมอในการบรหารงาน เปนผทสามารถถายทอดขอมลขาวสารใหผอนเขาใจ

45Andrew J. DuBrin, Leadership : Research Finding, Practice and Skills,

4thed. (New York : Houghton Mifflin Company, 2004), 21.

22

4. บคลกภาพ (personality) ผบรหารเปนผมความสามารถในการปรบตวและการปรบเปลยนใหทนสมย มความสมารถในการควบคมอารมณใหคงท มความคดสรางสรรค มความซอสตย มจรยธรรม มความสามารถในการก าจดความเครยด มความกระตอรอรนในการศกษา เปนผใฝศกษา คนควาหาความรอยเสมอ พฤตกรรมเหมาะสม รกาลเทศะ มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณไดด มความคดสรางสรรค มความเชอมนในตนเอง กลาตดสนใจและแสดงความคดเหนอยางเหมาะสม

5. ลกษณะทเกยวของกบงาน (task-related characteristics) ผบรหารเปนผมความมงมนทจะท างานใหประสบความส าเรจ มความมงมนในการก าจดอปสรรค มความสามารถในการสอนงาน มความปรารถนาทจะบรหารงานใหมประสทธภาพ มทกษะและประสบการณในการบรหารงาน สามารถบรหารงานบรรลเปาหมายตามทก าหนด มความรบผดชอบในการท างาน เปนผมความมงมน มานะ อดทน แกไขปญหาจนส าเรจ มความเสยสละและอทศตนในการท างานเตมตามศกยภาพ

6. ลกษณะทางสงคม (social characteristics) ผบรหารเปนผทมความสามารถในการขอความรวมมอและประสานงาน มความสามารถในการบรหาร มเสนหมความใสใจผอน มมนษยสมพนธเปนทยอมรบของสมาชก สามารถท างานรวมกบผอนไดด มการปรบตวเขากบกระบวนการกลมไดด มมนษยสมพนธด เปนกนเอง มความยดหยน ยอมรบความคดเหนของผอน มความสามารถในการประสานงานกบหนวยงานภายในและภายนอกไดด มเกยรตและเปนทเชอถอศรทธาของบคคลทวไป46

โดยสรปคณลกษณะของผน าทด หมายถง ผทมคณลกษณะ บคลกภาพพเศษกวาคนทว ๆ ไป ไดแก เปนผมรางกายสงาผาเผย มการศกษาและสถานะทางสงคมด สตปญญาความรความสามารถ ผน าเปนผมสตปญญาสง มการตดสนใจทด และมทกษะในการสอความหมายและการพด มความตนตวอยเสมอ ควบคมอารมณได มความคดรเรมและสรางสรรค มจรยธรรม มความเชอมนในตนเอง รบผดชอบงาน ไมยอทอตออปสรรค เปนทยอมรบตอสมาชกและคนอน ๆ มความเฉลยวฉลาดในการเขาสงคม จากคณลกษณะของผบรหารทกลาวมาแลวยอมชใหเหนวาคณสมบตทจ าเปนส าหรบผบรหารซงจะเปนสวนสนบสนนใหหนวยงาน ซงหนวยงานใดมผบรหารทมคณลกษณะของผบรหารอยางครบถวน หนวยงานนนจะประสบความส าเรจในการปฏบตงาน

46Ralph M. Stogdill, Stogdill's Handbook of Leadership: A Survey of

Theory and Research, Revised and Expanded (New York: The Free Press, 1982), 17-23.

23

คณลกษณะผบรหารสถานศกษาทพงประสงค การปฏรปการศกษา มพระราชบญญตการศกษาแหงชาต มระบบการประกนคณภาพ

การศกษา รวมทงนโยบายและการวางแผนกลยทธในการบรหารจดการงานดานการศกษาตาง ๆ จงจ าเปนอยางยงทผบรหารจะตองสรางศกยภาพของตนเองใหมคณลกษณะทพงประสงคเพอใหสอดรบกบยคแหงการเปลยนแปลงทางการศกษาตามความคาดหวงของสงคม47

เนองจากความสลบซบซอนของภารกจและการเปลยนแนวทางการบรหารตามการปฏรปใน พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 จ าเปนตองมผบรหารการศกษาทมความร ความสามารถหรอคณลกษณะเฉพาะหลายประการ กลาวคอ นอกจากตองมคณสมบตไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพผบรหารการศกษาตามเกณฑทจะก าหนดและตามทก าหนดไวในมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ดานกระบวนการและดานปจจยของส านกงานคณะการมการการศกษาแหงชาตแลว ผบรหารสถานศกษาหรอผบรหารการศกษาระดบเขตพนทการศกษาแลวจ าตองมลกษณะหรอคณสมบตดงน

1. ปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพการบรหารการศกษา 2. ตองตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยค านงถงผลทจะเกดขนกบการพฒนาของ

บคลากร ผเรยน และชมชน 3. มงมนพฒนาผรวมงานใหสามารถปฏบตตามไดเตมศกยภาพ 4. พฒนาแผนงานขององคกรใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง 5. พฒนาและใชนวตกรรมการบรหารจนเกดผลงานทมคณภาพสงขนเปนล าดบ 6. ปฏบตงานขององคกรโดยเนนผลถาวร 7. รายงานผลการพฒนาคณภาพการศกษาไดอยางเปนระบบ 8. ปฏบตตนเปนแบบอยางทด 9. รวมมอกบชมชนและหนวยงานอนอยางสรางสรรค 10. แสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา 11. เปนผน าและสรางผน า 12. สรางโอกาสในการพฒนาไดทกสถานการณ48

47สมศกด เจรญพานชเสร, ผบรหารยคปฏรปการศกษา, เขาถงเมอ 30 มถนายน 2559,

เขาถงจาก http://www.suphannapoom.com/boss-Article.html 48ครสภา, เกณฑมาตรฐานผบรหารการศกษา (กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา, 2540),

21.

24

สมศกด เจรญพานชเสร ไดเสนอไวในบทความเรอง “คณลกษณะผบรหารยคปฏรป” วาคณลกษณะส าคญทผบรหารยคใหมควรศกษาและน าไปปฏบตมดงน

1. การพฒนาตนเอง ผบรหารทดตองเปนผใฝร รกความกาวหนา หมนศกษาคนควาเพอพฒนาตนเองใหรเทาทนการเปลยนแปลง เนองจากสงคมปจจบนเปนสงคมแหงการเรยนร เปดกวางส าหรบทกคน ทงนเพอใหทรงภมร มความคดทกาวไกล สามารถน าพาสถานศกษาไปสเปาหมายปลายทางไดอยางเปนระบบ และรวดเรว โดยใชทรพยากรทมอยอยางประหยด แตเกดประโยชนสงสด

2. เกงและมวสยทศน การเปนผบรหารทมความรอบรคอ รจรง รกวาง รลก ของทกเรองในระบบการบรหารงานของโรงเรยนทรบผดชอบ สามารถมองเหนภาพความส าเรจในอนาคตขององคกรดงนนผบรหารยคใหมจะตองมความเกงทง 3 ประการดงนคอ เกงตน เกงคน และเกงคด เปนคณลกษณะส าคญทผบรหารทกคนพงม บคคลทบรหารงานส าเรจตามเปาประสงคไดนนจะตองมคณสมบตในการครองตน รจกธรรมชาต จดเดน จดดอยของผรวมงาน และรจกการวางแผนงานทรดกมชดเจน ซงเปนสงทจะท าใหมองเหนแนวทางในการพฒนางานใหเกดประสทธภาพไดอยางเปนระบบและประสบผลส าเรจในอนาคตได

3. เปนยอดนกจดการ ความสามารถในดานบรหารจดการทผบรหารพงมคอ การมทงศาสตรและศลปในการบรหารจดการทงคนและงานซงจะสงผลใหผบรหารตดสนใจบรหารจดการในสถานการณตาง ๆ ไดอยางถกตองเหมาะสม ซงรวมไปถงการบรหารจดการและวางแผนงานทกดานในโรงเรยนไดอยางเปนระบบ มความสามารถวดและประเมนผลงานไดอยางครอบคลม และมประสทธภาพพรอมทงรายงานหนวยงานตนสงกดไดทนตามก าหนดเวลา มระบบงานสารสนเทศท เปนปจจบนและทนสมย สามารถสบคนขอมลมาใชประโยชนในการตดสนใจสงการไดทนเหตการณ ทงนการบรหารจดการงานทกอยางลวนมเปาหมายสงสดทการยดประโยชนสงสดทจะเกดแกผเรยนเปนส าคญ

4. เปนผประสานทด ในโรงเรยนหนงแหงจะมคน 10 คนหรอ 100 คนกเหมอนกนคอ ผบรหารจะตองท างานกบคน แตทไมเหมอนกนคอผบรหารคนใดจะสามารถประสานใหคนเหลานนเขากนไดมากทสดเทานน ถาผบรหารมเทคนค มความสามารถในการครองใจคนโดยใชหลกการ “ประสานใจสการประสานคน” ไดอยางมประสทธภาพแลว สงทจะไดตามมาคอความสามคคในหมคณะทจะรวมพลงกนขบเคลอนการพฒนางานดานการศกษาส ความส าเรจไดตามวตถประสงค

5. เทคโนโลยน าใช ยคนเปนยคแหงเทคโนโลยสารสนเทศ เราสามารถยอโลกกวางใหญมาไวตรงหนาเราได ผบรหารจงไมควรละเลยหรอมองขามคณคาของเทคโนโลยและนวตกรรมใหม ๆ ควรน ามาปรบเปลยนหรอประยกตใชในการพฒนางานทรบผดชอบใหเกดประสทธภาพยงขน ทงใน

25

รปแบบของการคดคน จดหา ผลตสอ เครองมอ เทคนควธการตาง ๆ อยางหลากหลาย โดยเลอกใชใหเหมาะสมผเรยนและองคกร

6. ฉบไวแกไขสถานการณ ความเคลอนไหวของสถานการณรอบดานภายใตกระแสสงคมทเปลยนแปลงตลอดเวลาท าใหผบรหารตองพฒนาตนเองและเปดใจยอมรบในความส าคญของขอมลสารสนเทศและน ามาใชเพอการตดสนใจแกไขสถานการณหรอวกฤตตาง ๆ ทอาจจะเกดขน การตดสนใจทผดพลาดยอมน ามาซงการสญเสยผลประโยชน เสยทรพยากร เสยโอกาส การคดไตรตรองอยางถถวนโดยค านงถงประโยชนสงสดทจะเกดกบผเรยนและสวนรวมกอนการตดสนใจ การเลอกสรางวกฤตใหเปนโอกาสไดอยางฉบไวทนตอสถานการณและอยในเวลาทก าหนดจงเปนคณลกษณะส าคญยงทผบรหารพงม

7. พฒนางานอยางสรางสรรค การคดหรอวางแผนการปฏบตงานโดยค านงถงศกยภาพพนฐานของโรงเรยน และความเปนไปไดทจะพฒนาใหสงขนในระดบทคาดหวง ทงนจะตองเกดจากการรวมมอของบคลากรในสถานศกษาอยางแทจรง ตระหนกในปญหาและความจ าเปนของโรงเรยนทจะตองพฒนา วางแผนรวมกน ความส าเรจอยทผบรหารสามารถพฒนางานไดอยางมประสทธภาพภายใตความทมเท เสยสละและเตมใจปฏบตงานอยางเตมก าลง เตมความสามารถของบคลากรในสถานศกษา

8. ยดมนประโยชนผเรยน งานทกงานในโรงเรยนลวนเปนฟนเฟองทท างานเกยวพนและตอเนองกนเพอประโยชนสงสดคอ พฒนาผเรยน หากงานนนท าให “ผเรยนเกดการเรยนรทแทจรง” ไดนนคอสงทผบรหารควรกระท าเปนล าดบแรก โรงเรยนทมชอเสยง ไดรบความศรทธาและการยอมรบจากผปกครองจนตองมการสอบแขงขน คดเลอกเขาเรยน หรอใชระบบเสนสายกนจนเปนขาวทางหนาหนงสอพมพบอย ๆ ลวนมาจากศกยภาพของผเรยนทงสน ผบรหารจงควรตระหนกในเรอง ดงกลาว ปลกจตส านกของบคลากรและเพอนรวมงานใหเหนคณคาของการพฒนาผเรยนน าพาให ทกคนปฏบตงานทกอยางภายใตอดมการณนอยางเครงครดเพอใหเกดผลเชงประจกษมากกวาทจะทมงบประมาณพฒนางานบางดานทเปนเพยงองคประกอบภายนอกเปนแบบ “ผกชโรยหนา” ปกปดชองโหวทงดานคณภาพผเรยน

9. ปรบเปลยนเพอการพฒนา บางครงมมมองใหมในสถานการณเดมอาจสงผลใหเกดการเปลยนแปลงไปในทางทดขนได ผบรหารควรเปนผฉบไวในการสรางวกฤตใหเปนโอกาสหรอฉกฉวยโอกาสทจะพฒนาองคกรไดทกสถานการณ การตระหนกในปญหาและรเทาทนการเปลยนแปลงของสงคมรอบดาน การมวสยทศนทกวางไกลจะสงผลใหผบรหารสามารถวางแผนรองรบการเปลยนแปลง ตลอดจนด าเนนกจกรรมไดสอดคลองกบสถานการณในอนาคตไดอยางสรางสรรค

26

10. เกงวชาการ ในเมองานวชาการคอหนาทหลกหรอเปนหวใจของโรงเรยน ผบรหารจะละเลยยกใหครท าหนาทกนไปตามมตามเกดยอมไมถกตอง จงจ าเปนอยางยงทจะตองพฒนาตนเองใหมความรดานวชาการในระดบทสามารถใหค าปรกษาแนะน าแก ครในโรงเรยนได

11. ผรวมงานรกใคร การทจะบรหารงานบคลากรเพอน าไปสการพฒนางานใหส าเรจอยางมประสทธภาพไดนน จะตองมเทคนคดานการจงใจเปนส าคญ ผบรหารจะตองพดจรง ท าจรง มความจรงใจ สรางความรสกในความเปนเจาของรวมกนขององคกร การบ ารงขวญ ชวตและจตใจ การมน าใจ การเหนอกเหนใจผรวมงานเปนการสรางขวญก าลงใจทเยยมยอด ความรกใครของผรวมงาน ทกคนทมตอผบรหารเปนการน ามาซงพลงแหงความรวมมอเพอการสรางสรรคองคกร ดงค ากลาวทวา“ไดใจ ไดคน ไดงาน”

12. ใชวจยเปนงานเดน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด 4 มาตรา 30 ไดก าหนดไวอยางชดเจนวา “ผบรหารตองสนบสนนใหครท าวจยและใชวจยเปนสวนหนงของการพฒนางาน” ผบรหารจงควรพฒนาตนเองใหมความรงานดานการวจย สนบสนนใหบคลากรท างานวจยดานการศกษาและน าขอความรทไดจากการวจยมาพฒนาผเรยนและองคกร พรอมทงสามารถใชกระบวนการวจยเปนแนวทางการปฏบตงานทรบผดชอบไดอย างมประสทธภาพและสามารถเผยแพรผลงานวจยทท าอนทจะกอใหเกดประโยชนแกหนวยงานทางการศกษาตอไป49

เอกสงห ปากแกว เสนอไววา การบรหารสถานศกษา คอ งานในหนาทของผบรหารสถานศกษาโดยตรงซงจ าแนกเปนหมวดหมแตกตางกนออกไปตามลกษณะของงาน ตามโครงสรา งของการจดองคกร ตามระบบการศกษาและตามแนวคดของนกบรหารสถานศกษาแตละคน บทบาทหนาทของผบรหารสถานศกษาทส าคญตองใชความเปนภาวะผน า เปนหวหนาในการใชอ านาจและต าแหนงทม ในการบรหารจดการใหการจดการศกษาของสถานศกษาบรรลเปาหมาย ทงนทผบรหารทพงประสงคควรมคณสมบตทส าคญ คอ

1. ประการแรก ภมร ผบรหารสถานศกษาตองมความรวชาการบรหารศาสตร เขาใจหลกการแนวคดและทฤษฎทางการบรหาร มทกษะทจ าเปนในการบรหาร และมความรทางดานพฤตกรรมศาสตรมความเปนผน า มมนษยสมพนธทด มเทคนควธการดานประสานงาน การแกปญหาและการตดสนใจ

2. ประการทสอง ภมธรรม ผบรหารการศกษาทดยอมมภมธรรมในการบรหารมความเลอมใสศรทธาในศาสนาโดยเฉพาะตองรจกการใชหลกธรรมทางศาสนาเพอการบรหาร เชน พรหมวหาร 4 สปปรสธรรม 7 สงคหวตถ 4 อทธบาท 4

49สมศกด เจรญพานชเสร, ผบรหารยคปฏรปการศกษา, เขาถงเมอ 30 มถนายน 2559,

เขาถงจาก http://www.suphannapoom.com/boss-Article.html

27

3. ประการทสาม ภมฐาน หมายถงบคลกลกษณะทเหมาะสมในการเปนผบรหาร ทงดานการพดจาการแตงกายบคลกภาพสวนบคคล50

และนอกจากน ชตณรงค ขดภเขยว ไดสรปองคความรเกยวกบหวขอหลกสตรกอนเขารบการพฒนาผอ านวยการสถานศกษา ในเอกสารประกอบการอบรมตามหลกสตรการพฒนาขาราชการครและบคลากรทางการศกษากอนแตงตงใหด ารงต าแหนงผอ านวยการสถานศกษา เพอใหผเขารบการพฒนากอนแตงตงใหด ารงต าแหนงผอ านวยการสถานศกษา มอดมการณ วสยทศน บคลกภาพ ความเปนผน า และพฤตกรรมทเหมาะสมตอการเปนผอ านวยการสถานศกษาสามารถน าการพฒนาหลกสตรและการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญไดอยางเหมาะสม รวมทงสามารถสรางวฒนธรรมคณภาพและวฒนธรรมประชาธปไตยในการปฏบตงานโครงสรางหลกสตรพฒนาขาราชการครและบคลากรทางการศกษากอนแตงตงใหด ารงต าแหนงผอ านวยการสถานศกษา ตามว 18 ประกอบดวย 2 สวน ไดแก 1) สวนท 1 การพฒนาสมรรถนะผอ านวยการสถานศกษา ม 2 ระยะไดแก ระยะท 1 อบรมเสรมสรางสมรรถนะผบรหารสถานศกษา แบงเปน 3 หมวด หมวดท 1 คณลกษณะผอ านวยการสถานศกษาทพงประสงค หมวดท 2 ภาวะผน าทางวชาการ หมวดท 3 การบรหารและการจดการในสถานศกษา ระยะท 2 การฝกประสบการณผบรหารสถานศกษาปฏบตการทสถานศกษาตนแบบ จ านวน 2 โรงเรยนประชมสรปผลการน าเสนอผลการปฏบตงานในสถานศกษาตนแบบ 2) สวนท 2 การจดท าและเสนอผลงาน

ส าหรบในหมวดท 1 คณลกษณะผอ านวยการสถานศกษาทพงประสงค มรายละเอยดดงนการบรการสถานศกษาเปนงานทตองใชทงศาสตรและศลป ทงนผบรหารจะตองมทงความรในดานหลกวชาการการบรหารสถานศกษาอกทงยงตองมคณลกษณะสวนบคคลทจะสงเสรมใหการบรหารจดการศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลตามจดมงหมายของการจดการศกษา มนกวชาการไดกลาวถงคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารทมประสทธภาพไวหลายทาน พอสรปไดดงน กลาตดสนใจ ไวตอขอมล เพมพนวสยทศน ซอสตยและสรางสรรคผลงาน ประสานสบทศ คดสรางสรรควธการใหมๆ จงใจเพอนรวมงาน ทนทานตอปญหาและอปสรรค รจกยดหยนตามสถานการณ บรหารงานแบบมสวนรวม ทงนผบรหารสถานศกษายคใหมตองมคณธรรม จรยธรรม บคลกภาพด มความรสสากล เปนผมคณลกษณะทพงประสงค สามารถบรหารสถานศกษาไดอยางม

50เอกสงห ปากแกว, คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกด

ส านกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 4, เอกสารประกอบ การประชมวชาการและเสนอผลงานวจยระดบชาต “สรางสรรคและพฒนา เพอกาวหนาสประชาคมอาเซยน” ครงท 2, วนท 18-19 มถนายน 2558 ณ วทยาลยนครราชสมา อ าเภอเมอง จงหวดนครราชสมา. 242.

28

คณภาพ ตลอดจนด ารงชวตไดอยางมความสข เปนแบบอยางทดใหแกเพอนรวมงาน สงผลสมฤทธตอสงผลสมฤทธตอผเรยน อนเปนการพฒนาการศกษา51

สมหมาย อ าดอนกลอย กลาวถง โมเดลภาวะผน าทางการศกษา (Educational Leadership Model) ซงเสนอไววาคณลกษณะของผบรหารในศตวรรษท 21 ซงเปนโมเดลทกลาวถงเรองของ คณภาพ (qualities) ความร (knowledge) และทกษะ (skills) ของผน าทางการศกษา พอสรปไดวา ผบรหารสถานศกษาจ าเปนตองน าสถานศกษาของตนเองเขาสศตวรรษท 21 และรบผดชอบตอผลการจดการศกษาในสถานศกษาของตนเองในดานตาง ๆ ดงน

1. ปรบปรงผลลพธของนกเรยนทกคน 2. รเรมการจดกจกรรมการเรยนรทมประสทธผล 3. ส ารวจและสนบสนนการใช ICT และ e - learning 4. พฒนาโรงเรยนใหเปนชมชนการเรยนร 5. สรางเครอขายเพอสงเสรมการเรยนรและความส าเรจ และ 6. พฒนาคนอนใหเปนผน า โมเดลภาวะผน าทางการศกษา ดงกลาว ไดก าหนดใหความสมพนธ (relationship)เปน

ศนยกลาง มกจกรรมภาวะผน าและคณภาพของภาวะผน าทมประสทธผล (qualities of effective leadership)52

โดยสรป ผบรหารหรอผน าหรอผจดองคการหรอหวหนางาน ไมวาหนวยงานเลกหรอหนวยงานใหญ หนวยงานราชการหรอเอกชนกตามยอมมบทบาททเปนผลตอการส าเรจหรอประสทธภาพของงานเปนอยางยง ดงนนผบรหารหรอผน าจะตองมคณสมบตเหมาะสม มพฤตกรรม ในการน าทถกตองเหมาะสมเพราะความส าเรจของงานทกดานขององคการขนอยกบผบรหารหรอผน า ซงจะวนจฉยสงการ หรอตดสนใจแกปญหาตาง ๆ เพอใหงานเกดประสทธภาพ ซงคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารหรอผน านนควรทจะประกอบดวยเรองทส าคญ ไดแก คณลกษณะดา นบคลกภาพ คณลกษณะดานความเปนผน า คณลกษณะดานความรทางวชาการ และ คณลกษณะดานความสามารถในการบรหาร

51ชตณรงค ขดภเขยว, เอกสารประกอบการอบรมตามหลกสตรการพฒนาขาราชการคร

และบคลากรทางการศกษากอนแตงตงใหด ารงต าแหนงผอ านวยการสถานศกษา, ม.ป.ป. 52สมหมาย อ าดอนกลอย, “ผบรหารสถานศกษาในศตวรรษท 21”, วารสาร

บณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 7, 1 (มกราคม – มถนายน 2556): 34

29

บทบาทของผบรหาร ผบรหารซงเปนผน าขององคกรมบทบาทส าคญในการน าพาองคกรไปสความส าเรจหรอ

ลมเหลวได เพราะผบรหารทมประสทธภาพเปรยบเสมอนประทปของหนวยงาน เปนศนยรวมพลงของกลมใหด าเนนงานส าเรจลลวงไปไดดวยด แตในทางตรงขามถาผบรหารไมมประสทธภาพ ไมรจกบทบาทหนาทของตนเองยอมท าใหองคกรเกดความลมเหลว ดงนนผบรหารจงมสวนสมพนธกบปรมาณงาน และคณภาพขององคกรทงนผทจะมาเปนผบรหารจงมความส าคญตอผรวมงาน ตอองคกร และตอความส าเรจขององคกรเปนอยางยง ความหมายของบทบาท

เมอบคคลเกดมาในสงคม ไมวาจะเปนในสงคมขนาดเลก เชน ครอบครว ขนาดกลางเชน ชมชน สถานศกษา สถานทท างาน หรอสถานประกอบการ หรอสงคมขนาดใหญ เชน ประเทศและโลก ตางมบทบาทและหนาททตองท า เชน ในระดบครอบครวกตองเปนลกทดของพอ-แมเปนนองเปนพทด หรอเปน พอแมปยาตายายทดตามสถานภาพและบทบาทหนาทอยางหลกเลยงไมได53

ค าวาบทบาท ตรงกบภาษาองกฤษวา Role ซงมผใหความหมายไวดงน พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2544 อธบายวา บทบาท หมายถง การ

ท าทาตามบท การร าตามบท โดยปรยาย หมายความวา การท าตามหนาททก าหนดไว เชน บทบาทของพอแม บทบาทของคร54

อาคม วดไธสง ไดกลาววา บทบาทหมายถง การกระท าหรอการปฏบตทผครองต าแหนงควรประพฤตปฏบต เชน ผบรหาร รองผบรหาร ครอาจารย คนงาน ภารโรง กจะแสดงบทไปตามทต าแหนงดงกลาวนนตองกระท า โดยทวไปบทบาทจะตองมาพรอมกบหนาทและต าแหนง55

วนจ เกตข า และคมเพชร ฉตรศภกล กลาววา บทบาท หมายถง การแสดงออกของบคคลในดานทเกยวกบค าพด ลกษณะทาทาง การตอบสนองกรยาอาการตางๆ เพอใหผอนทราบวาตนก าลงท าหนาทอะไร มตอเจาของต าแหนงหรอฐานะทางสงคมอยางไร จงอาจกลาวไดวา

53จอมพงศ มงคลวนช, การบรหารองคการและบคลากรทางการศกษา (กรงเทพฯ:

ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2555), 183. 54ราชบณฑตยสถาน, พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2544, พมพ

ครงท 6 (กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน, 2544), 602. 55อาคม วดไธสง, หนาทผน าในการบรหารสถานศกษา (สงขลา : มหาวทยาลยทกษณ,

2547), 71.

30

“บทบาท” กคอการแสดงอออกถงฐานะต าแหนงหนาทของแตละคนในสงคมนนเอง56 เลวนสน (Levingson) ไดสรปความหมายของบทบาทไว 3 ประการ คอ 1. บทบาท หมายถง ปทสถาน ความคาดหวง ขอหาม ความรบผดชอบและอน ๆ ทม

ลกษณะในท านองเดยวกน ซงผกพนอยกบต าแหนงทางสงคมทก าหนดใหบทบาทตามความหมายนค านงถงตวบคคลนอยทสด แตมงไปถงการบงชหนาทอนควรกระท า

2. บทบาท หมายถง ความเปนไปของบคคลผด ารงต าแหนงทคดกระท าเมอด ารงต าแหนงนน ๆ

3. บทบาท หมายถง การกระท าของบคคลแตละคนทสมพนธกบโครงสรางทางสงคมหรอกลาวอกนยหนง คอ แนวทางทบคคลพงกระท าเมอด ารงต าแหนงนน ๆ

นอกจากน หากวเคราะหถงความหมายและลกษณะของบทบาท บทบาทอาจจ าแนกตามทมา ซงสามารถแบงได 5 ลกษณะ ประกอบดวย

1. บทบาทตามทก าหนด หมายถง บทบาททสงคม กลม หรอองคการก าหนดไววาเปนรปแบบของพฤตกรรมประจ าต าแหนงตาง ๆ ทมอยในสงคม กลม หรอองคการนน

2. บทบาททผ อนคาดหวง หมายถง บทบาทหรอรปแบบของพฤตกรรมทผเกยวของคาดหวงวาผอยในต าแหนงจะถอปฏบต

3. บทบาทตามความคดของผอยในต าแหนง หมายถง รปแบบ ของพฤตกรรมทบคคลผอยในต าแหนง คดและเชอวาเปนบทบาทของต าแหนงทตนด ารงอย ดงนนจงสรปไดวา บทบาท หมายถง การแสดงออกหรอพฤตกรรมในการปฏบตงานทสงคมก าหนด ซงพฤตกรรมทแสดงออกจะผสมผสานระหวางความร ความสามารถ ประสบการณ และความตองการของตน รวมกบความรบผดชอบทก าหนดใหปฏบตจรงในต าแหนง57

แนวคดเกยวกบบทบาทของผบรหาร

ผบรหารทกคนซงเปนผน าขององคกร ไมวาจะเปนผบรหารในหนวยงานรฐบาล สถาบนการศกษา องคกรธรกจตาง ๆ สงแรกทเขาไดรบมอบหมายจากองคกรกคอ บทบาทในฐานะผบรหาร เพราะบทบาทดงกลาวมอทธพลตอองคกรโดยสวนรวมยงกวาบทบาทใด ๆ จนอาจกลาวไดวาความเจรญกาวหนาหรอความเลอมใสขององคกรหรอหนวยงานใดขนอยกบบทบาทของผบรหารเปนส าคญ ผบรหารนอกจากจะมลกษณะเปนผน าและประสานงานระหวางผใตบ งคบบญชาแลว

56วนจ เกตข า และคมเพชร ฉตรศภกล, “สองทศวรรษหลกสตรการศกษาไทย,”

วารสารวชาการ 3,5 (เมษายน, 2544) : 42 – 51. 57พศน แตงจวง, บทบาทหนาทของบคลากรทางการศกษา (กรงเทพฯ: ดวงกมลพบลซ

ซง, 2554), 63.

31

ยงตองปฏบตงานตามหนาททรบผดชอบอกดวย และตองคอยแกไขขอขดแยงตาง ๆ ทเกดขนระหวางการปฏบตงาน ซงมนกวชาการหลายทานไดกลาวถงบทบาทของผบรหาร ไวดงน

มนซเบรก (Mintzberg) พบวาผบรหารสวนใหญจะแสดงบทบาทออกมา 10 บทบาทยอย ซงจดกลมได 3 กลมใหญ คอ

1. กลมบทบาทเชงสมพนธบคคล (interpersonal roles) เปนบทบาททเกดขนจากอ านาจ และสถานะต าแหนงแบบเปนทางการ เปนบทบาททท าใหผบรหารเปน “ศนยรวมประสาท”(Nerve Center) ขององคการ ประกอบดวย

1.1 บทบาทเปนสญลกษณขององคการ (Symbolic or Figurehead) เปนบทบาททแสดงถงลกษณะเฉพาะตวของผบรหาร เปนสญลกษณของหวหนาในการใชหลกเกณฑเพอก าหนดสงคมขององคกร แรงจงใจ กฎหมาย และพธการในหนาทตาง ๆ ปฏบตตามระเบยบแบบแผน ประเพณ หรอพธการขององคการ เชน บทบาทของผบรหารโรงเรยนในการมอบวฒบตรแกผจบการศกษา เปนตน รวมถงการเลอกสรรพวกพองเพอการด ารงอยของสถานศกษาหรออ านาจหนาของตน

1.2 บทบาทเปนผน าองคการ (leader) เปนบทบาทความสมพนธระหวางผบรหารกบผใตบงคบบญชา มงการอ านวยการ การจงใจ การตดตอสอสาร และการควบคม เพอใหการด าเนนงานเปนไปตามแผนทก าหนดไว ผบรหารเปนผก าหนดสภาพตางๆ เชน ก าหนดงานใหท า การกระตน ซกถามในกจกรรมตางๆ เพอใหผใตบงคบบญชามความพรอมและมความรบผดชอบ เพอการจางการฝกงาน และการสงเสรมผใตบงคบบญชา ผบรหารตองพยายามทจะน าความตองการของผใตบงคบบญชาและองคการไปก าหนดเปนขอตกลงเพอสงเสรมประสทธภาพของการด าเนนงาน ผน ามบทบาทในการเผยแพรกจกรรมทมคณคาทงของผบรหารเองและของผใตบงคบบญชาอ านาจของผบรหารจะปรากฏชดเจนทสดในบทบาทของผน า

1.3 บทบาทเปนผสรางความสมพนธ (liaison) ดวยสถานภาพท าใหผบรหารสามารถแสดงบทบาทการตดตอกบผบรหารระดบเดยวกน บคคล หรอกลมบคคลภายนอกองคการ เพอใหไดขอมลทจะเปนประโยชนตอองคการ ผบรหารตองพฒนาเครอขายงานทเกยวของกบองคการของตนดานขอมลขาวสารทเปนประโยชนรวมกน ผบรหารตองใชเวลาสวนมากกบการด าเนนงานตามบทบาทนเรมตงแตการก าหนดหนวยงานทเกยวของ การจดล าดบความส าคญกอนหลง และการด าเนนกจกรรมทหลากหลาย เพอการด ารงอยของหนวยงานนน ๆ

2. กลมบทบาทเชงสารสนเทศ (informational roles) เปนบทบาททท าใหผบรหารเปนศนยกลางของขอมลขาวสารทงในฐานะผรบและผสงในองคการของเขา การเขาใจผใตบงคบบญชาและหนวยงานทเกยวของอยางลกซง จะชวยใหผบรหารพฒนาขอมลพนทจ าเปนของระบบขอมลขาวสารทงภายในและภายนอกองคการอนจะสงผลใหผบรหารเปนผช านาญการขององคการทมคลงขอมลทดทสด ประกอบดวย

32

2.1 บทบาทเปนผก ากบตดตามผล (monitor) บรหารตองแสวงหาและรบรขอมลขาวสารจากแหลงขอมลทหลากหลาย เพอจะไดพฒนาองคการและสภาพแวดลอมขององคการ รบขอมลขาวสารเขามาสองคกรในรปแบบการวเคราะหการด าเนนงานภายในองคการ เหตการณภายนอก ความคดเหน และแนวโนมตาง ๆ ผบรหารใชขอมลขาวสารเพอตรวจสอบความเปลยนแปลงวเคราะหสภาพปญหาและโอกาส เพอความเขาในสถานการณตางๆ เพอการตดสนใจอนจะกอใหเกดความเชอมนในองคการทมคณคาพรอมทงรายงานใหบคคลภายนอกและผใตบงคบบญชารบร

2.2 บทบาทเปนผเผยแพรขอมลขาวสาร (dissemination) ผบรหารตองน าขอมลขาวสารจากภายนอกเขาสองคการ และน าขอมลขาวสารภายในจากผใตบงคบบญชาคนใดคนหนงสคนอน ๆ ขอมลเหลานอาจเปนขอเทจจรงซงผบรหารไดรบขอมลแบบนไดงายเนองจากมอ านาจหนาทอยางเปนทางการ สวนทดของขอมลจะถกสงตออยางรวดเรวไปสผใตบงคบบญชาทเหมาะสมหรอขอมลท เปนลกษณะของคานยมอน ๆ ซ งผบรหารจะถายทอดคานยมสองคการเ พอชน าผใตบงคบบญชาในการตดสนใจ 2.3 บทบาทเปนผประชาสมพนธ (spokesperson) ผบรหารตองถายทอดขอมลขาวสารสบคคลภายนอกทหลากหลาย ผบรหารตองแสดงความสามารถในทางสมพนธ กบชมชนประชาสมพนธองคการของตนเอง ดแลรกษาผมอทธพลชนน าดานตางๆ รายงานขาวเกยวกบการด าเนนงาน แผนงานและนโยบายขององคการ และสงขอมลขาวสารทเปนประโยชนไปยงหนวยงานทเกยวของ

3. กลมบทบาทเชงตดสนใจ (Decisional Roles) เปนบทบาททท าใหผบรหารเปน“นกตดสนใจ” (Decision Maker) อนสบเนองจากบทบาทสองกลมแรก ประกอบดวย

3.1 บทบาทเปนผประกอบการ (entrepreneur) ผบรหารตองเปนผรเรมและออกแบบควบคมการเปลยนแปลงในองคการ ผบรหารตองท าการวเคราะหสภาพปญหาและโอกาสอยางตอเนอง เมอพบสถานการณทตองปรบปรง ผบรหารตองก าหนดโครงการปรบปรง โดยจดล าดบความส าคญตามการตดสนใจและกจกรรมตาง ๆ อนจะน าไปสการปรบปรงทแทจรง ผบรหารตองเขาไปมสวนรวมในโครงการปรบปรงในระดบใดระดบหน ง มอบหมายความรบผดชอบใหแกผใตบงคบบญชา มอบอ านาจใหปฏบตงานแทน มอบหมายความรบผดชอบในการออกแบบภายใตขอบเขตของอ านาจหนาททไดรบหรออาจใหค าปรกษาในการออกแบบและงานใหญ ๆ บางอยางของโครงการปรบปรงอาจตองขอค าปรกษาจากผบรหารอาวโส

3.2 บทบาทเปนผขจดสงรบกวน (disturbance handier) เปนบทบาทของผบรหารทตองแกปญหา เมอองคการเผชญสงรบกวนหรอความวนวายแตไมคาดหวงอยางฉบไวแตไดผล ซงความวนวายตางๆ มกเกดจากความขดแยงระหวางผใตบงคบบญชา ความขดแยงระหวางผบรหารกบ

33

องคกรอน และการสญเสยทรพยากรหรอขอจ ากดตางๆ ผบรหารตองจดล าดบความส าคญและทมเทความพยายามทจะขจดสงเหลาน

3.3 บทบาทเปนผจดสรรทรพยากร (allocator) ผบรหารเปนผตดสนใจในการจดสรรทรพยากรใหแกสวนตางๆ ในองคการตามจดทตองการ ผบรหารตองควบคมดแลระบบโดยอาศยการจดสรรทรพยากร ผบรหารสามารถจดสรรทรพยากรในแนวทางตางๆ โดยการท าตารางเวลาของตนเอง การก าหนดโปรแกรมการท างาน การมอบหมายหนาทการปฏบตงานใหผใตบงคบบญชา การสนบสนนการเปลยนแปลงทเกยวของกบสงอ านวยความสะดวกใหม และโดยการสรางหรออนมตงบประมาณ

3.4 บทบาทเปนนกเจรจาตอรอง (negotiator) ผบรหารรบผดชอบในการเปนผแทนขององคการในฐานะผเจรจาทส าคญกบบคคลอนหรอองคการอน เพอใหสงทเปนประโยชนตอองคการ ผบรหารตองกระตนตนเองอยเสมอ เมอองคการเกยวของกบกจกรรมการเจรจาตอรองกบองคการอน ผบรหารตองเขาไปมสวนรวมในฐานะสญลกษณหรอหวโขน ผประชาสมพนธและผจดสรรทรพยากรขององคการ58

ยคล (Yukl) ไดสรปบทบาทหนาทของผบรหารจากพฤตกรรมการบรหารซงแบงออกเปน 4 กลมใหญและบทบาททส าคญ 11 บทบาท ดงน 1. บทบาทการสรางความสมพนธ (building relationship) ไดแก

1.1 การสรงเครอขายความสมพนธ (networking) 1.2 การใหการสนบสนน (supporting) 1.3 การขจดความขดแยงและสรางทมงาน (managing conflict and team building) 2. บทบาทในการใหและเสาะหาขอมล (giving – seeking information) ไดแก 2.1 การตดตาม (monitoring) 2.2 การใหขาวสารขอมล (informing) 2.3 การสรางความชดเจน (clarifying) 3. บทบาทในการตดสนใจ (making decision) ไดแก 3.1 การวางแผนและการจดองคการ (planning and organizing) 3.2 การปรกษาและการมอบหมายงาน (consulting and delegating) 3.3 การแกปญหา (problem solving) 4. บทบาทในการใชอทธพล (influencing people) ไดแก 4.1 การสรางแรงจงใจ (motivating)

58Henry Mintzberg, The Nature of Managerial Work (New York: Harper and

Row, 1973), 58–91.

34

4.2 การประกาศเกยรตคณและใหรางวล (recognizing and rewarding)59 เซงเก (Senge) กลาวถง บทบาทของผน าแบบใหมในฐานะผสรางวสยทศนเชงกลยทธวา

คนทจะกาวไปสความเปนเลศไดนนจะตองม 1) วสยทศนสวนตน คอ มจดมงหมาย มความหวงทจะไปเปนอยางใดอยางหนงในอนาคต 2) มแรงมงมนใฝด คอ เมอมวสยทศนแลวกจะตองมแรงมงมนทจะลงมอท ากจทงปวงใหบรรลตอผลส าเรจ 3) มความมงมนหมนฝกฝนใหเกดความช านาญ และ 4) มความคดวเคราะหสงใด ๆ ดวยเหตดวยผล โดยไดบทบาทผน าดงน

1. บทบาทในการเปนนกออกแบบ (designer) หมายถง เปนผ พฒนาวสยทศน คานยม และจดมงหมายขององคการ โดยผน าตองท ากลยทธใหเหมาะสมกบความตองการของผคนในสถานการณ ตวผน าจะตองเปนผมความคดสรางสรรค สามารถมองเหนโอกาสทเปดกวางตอการเปลยนแปลงและการพฒนาใด ๆ โดยการออกแบบวธการ ขนตอน และรปแบบของกระบวนการภายในองคการ ตลอดจนรปแบบการผลต

2. บทบาทในการเปนผใหบรการหรอผคอยชวยเหลอ (steward) หมายถง การเปนผน าทตองรบฟงวสยทศนของผอนและปรบแตงวสยทศนของตนซงถอวาเปนความรบผดชอบในฐานะเจาหนาทใหบรการทจะตองท าใหทกคนมสวนรวมในวสยทศนขององคการ โดยผน าจ าเปนตองเปนทพงพงแกผตาม เปนผคอยชวยเหลอและสนบสนนกจกรรมใหส าเรจตามวตถประสงค ทมงานจะรสกมนใจในการมพเลยง และมผใหความชวยเหลอ

3. บทบาทในการเปนเปนครผสอน (teacher) หมายถง การเปนผน าทตองสงเสรมความร พฒนาความเขาใจอยางเปนระบบ และท าใหทกคนสามารถเขาใจความเปนจรงในปจจบนทงหมดไดโดยกระตนใหผอนไดคดไดเขาใจมากกวามงใหท าตาม60

เดส และมลเลอร (Dess and Miller) เสนอวาบทบาทส าหรบความเปนผน าเชงกลยทธม 3 ประการ ดงน

1. บทบาทในการก าหนดทศทางขององคการ เพอสรางวสยทศนทงายแกการเขาใจ และกลยทธตาง ๆ ทมความหมายตอธรกจ เทคโนโลยหรอวฒนธรรมองคการในแงทวาสงทกลาวมานจะมรปแบบอยางไรตอไปในอนาคต เปนการมวสยทศนทางกลยทธนนเอง

2. บทบาทในการออกแบบองคการเปนกจกรรมทเนนการประเมนองคการทจ าเปนตอการกอใหเกดผลลพธ และสามารถน ากลยทธไปปฏบตไดอยางประสบความส าเรจ

59Gary Yukl, Leadership in Organizations, 5thed. (New York : Courier Stoughton,

2006), 370-372. 60Peter M. Senge, The Fifth Discipline : The Art and Practice of the

Learning Organization (New York : Double day, 1990). 58.

35

3. บทบาทในการปลกฝงวฒนธรรมขององคการซงมความเกยวของกบความเปนเลศและคณธรรมขององคการ บคลากรทวทงองคการตองไดรบการสนบสนนใหมวสยทศนรวมกน รวมทงเขาใจถงกลยทธตาง ๆ เพอทจะสามารถท างานรวมกนไดดวยความสามารถสงสดและพฤตกรรมทมคณธรรมอยางเตมท61

ฮทท ไอรแลนด และฮอสคสสน (Hitt, Ireland and Hoskission) ไดน าเสนอแนวคดเกยวกบการปฏบตและบทบาทของความเปนผน าทมประสทธผลไว 5 ประการ ดงน

1. บทบาทการก าหนดทศทางเชงกลยทธ (determining strategic direction) คอ มความ สามารถในการก าหนดวสยทศน และสามารถถายทอดวสยทศนตลอดจนจงใจกระตนผรวมงานใหปฏบตตามไดอยางสม าเสมอ สามารถวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอกเพอก าหนดแผนกลยทธใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง

2. บทบาทการบรหารทรพยากรในองคการ (effectively managing the firm’s resource portfolio) มความสามารถใชกลยทธในการบรหารทรพยากรในองคการ ทงดานงบประมาณและดานทรพยากรบคคล เพอใหทรพยากรเหลานนเกดประโยชนสงสด มความคมคา คมทน เพอเกดความไดเปรยบทางการแขงขน ผรบบรการไดรบบรการทมคณภาพ

3. บทบาทการสนบสนนวฒนธรรมองคการทมประสทธผล (sustaining an effective organizational culture) มความสามารถในการก าหนด เปลยนแปลงวฒนธรรมองคการและคานยมใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลงของสงแวดลอมภายนอก สามารถเลอกวฒนธรรมองคการทมอทธพลตอการด าเนนงานและเปนตวก าหนดพฤตกรรมการท างานของสมาชก

4. บทบาทการมงเนนการปฏบตอยางมคณธรรม (emphasizing ethical practices) เปนผน าทมคณธรรม จรยธรรม มความซอสตย สจรต เปนทนาไววางใจ มการตดสนใจโดยค านงถงประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตว

5. บทบาทการจดตงควบคมองคการใหสมด (establishing balanced organizational controls) มการจดการบรหารงานดแลในกระบวนการท างานใหไดมาตรฐาน คณภาพการบรการ ผรบบรการพงพอใจในบรการทไดรบและผใหบรการมความสขและเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน62

61Gregory G. Dess and Alex Miller, Strategic Management (Singapore : McGraw -

Hill, 1993), 320-321. 62Michael A. Hitt, R. Duane Ireland and Robert E. Hoskisson, Management

of Strategy : Concepts and Cases (China : Thomson South-Western, 2007), 372-383.

36

ฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) กลาวไววา ผน าจะสามารถชวยใหบคลากรพฒนางานอาชพไดดวยการแสดงบทบาท 5 ประการ ไดแก ผอ านวยความสะดวก ผประเมน ผคาดการณ ผใหค าปรกษา และผสงเสรมสนบสนน มรายละเอยดดงน

1. ผอ านวยความสะดวก 1.1 ชวยใหบคลากรรคณคาในงานอาชพ ความสนใจ และทกษะทเปนจดขายของตน 1.2 ชวยใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวางแผนอนาคต ดวยการเงนในระยะ

ยาว 1.3 สรางบรรยากาศการท างานทเปดกวาง และรบฟงความคดเหน เพอเปดโอกาสให

บคลากร 1.4 ชวยใหบคลากรมความเขาใจ และความสามารถแสดงความตองการของตนเกยวกบ

อนาคตดานการงานได 2. ผประเมน 2.1 แจงผลการประเมนเกยวกบการท างาน และผลการปฏบตตวของสมาชกในองคกร

อยางเปดเผยและตรงไปตรงมา 2.2 แจงใหบคลากรทราบความคาดหวงและมาตรฐานทใชในการประเมน 2.3 รบฟงความคดเหนของบคลากรวาสงใดมความส าคญตอการท างานในปจจบนและ

ความมงหวงในการปรบปรงการท างานตอไป 2.4 ชใหเหนความสมพนธระหวางการท างาน ผลการปฏบตตว และเปาหมายในงานอาชพ 2.5 เสนอแนะกจกรรมทจะชวยใหบคลากรสามารถปรบปรงการท างาน และการปฏบต

ตวของตนได 3. ผคาดการณ 3.1 ใหขอมลเกยวกบองคกร อาชพและอตสาหกรรม 3.2 ชวยใหบคลากรสามารถใหขอมล และเขาถงแหลงขอมลได 3.3 ชใหเหนแนวโนมทเกดขนและพฒนาใหมๆ ทมผลกระทบตอหนาทการงานของ

บคลากร 4. ผใหค าปรกษา 4.1 ชวยใหบคลากรแสดงเปาหมายเกยวกบอนาคตดานการงานทตนตองการได

ชวยเหลอบคลากรในการคดเลอกเปาหมายเกยวกบอนาคตดานการงานทสามารถปฏบตไดจรง 4.2 เชอมโยงเปาหมายในดานการงาน ทมประสทธภาพใหเขากบความตองการทางธรกจ

และตามเปาหมายขององคกร

37

4.3 แสดงใหเหนถงปจจยทจะชวยสนบสนน รวมทงอปสรรคทมผลตอความส าเรจในหนาทการงาน

5. ผสงเสรมสนบสนน 5.1 ชวยใหบคลากรแตละคน สามารถพฒนาแผนงานโดยละเอยดทจะน าไปส

ความส าเรจในหนาทการงาน 5.2 ชวยใหบคลากรประสบความส าเรจดวยการประสานงานกบบคคลในสาขาอาชพอน

ในองคกร หรออตสาหกรรม 5.3 อภปรายถงความสามารถและเปาหมายในหนาทการงานของบคลากรกบบคลท

สามารถหยบยนโอกาสดๆ ใหกบบคลากรเหลานนได 5.4 สนบสนนใหบคลากรรจกใชแหลงขอมลตาง ๆ ในการสรางแผนงานเพอใหประสบ

ความส าเรจในหนาทการงานได63

บทบาทของผบรหารในสถานศกษาในประเทศไทย ส าหรบบทบาทของผบรหารในสถานศกษาประเทศไทยนน ไดมการศกษาและกลาวถง

เชนเดยวกน ดงทสรศกด ปาเฮ เสนอวาบทบาทของผบรหารควรประกอบดวยบทบาท 5 ประการ ดงน

1. บทบาทตามทก าหนด หมายถง บทบาทสงคม กลมหรอองคกรก าหนดไววาเปนรปแบบของพฤตกรรมประจ าต าแหนงตาง ๆ ทมอยในสงคมกลมหรอองคกรนน ๆ เชน ขอก าหนดทวาพอแมตองอบรมเลยงดลกขาราชการตองปฏบตตามค าสงของผบงคบบญชาทสงงานโดยชอบ เปนตน

2. บทบาททผเกยวของคาดหวง หมายถง บทบาทหรอรปแบบของพฤตกรรมทคนอน (ผเกยวของ) คาดหวงวาอยในต าแหนงจะถอปฏบตบทบาททผเกยวของคาดหวงนมกจะสอดคลองกบบทบาททก าหนด แตในบางครงบทบาททผเกยวของคาดหวงอาจจะไมตรงกบบทบาททก าหนดไว เพราะคนบางคนอาจมการคาดหวงมากหรอนอยกวาขอก าหนดทตนไดรบทราบ

3. บทบาทตามอดมคตของผอยในต าแหนง หมายถง รปแบบของพฤตกรรมทบคคลผอยในต าแหนงคด และเชอวาเปนบทบาทของต าแหนงทตนด ารงอย เชน ผบงคบบญชาคดวาตนมหนาทควบคมการปฏบตงานของผใตบงคบบญชาแตไมตองไปใสใจกบปญหาสวนตวของผใตบงคบบญชา

63Caela Farren and Beverly L. Kaye, “New skills for New Leadership

Roles,”in The Leader of Foundation, 3nded. (New York : The Drucker Foundation, 1996), 175-187.

38

ดงนนบทบาทของผอยในต าแหนงอาจจะสอดคลองหรอไมสอดคลองกบบทบาททก าหนด และกอาจจะตรงหรอไมตรงกบบทบาททผเกยวของคาดหวง

4. บทบาททปฏบตจรง หมายถง พฤตกรรมทผอยในต าแหนงไดปฏบตหรอแสดงออกมาใหเหนซงมกจะเปนพฤตกรรมทสอดคลองกบบทบาทตามความคดของเจาตวผอยในต าแหนง แตอาจมกรณทบคคลแสดงพฤตกรรมตามการคาดหวงของผอนทง ๆ ทบทบาทนนไมตรงกบบทบาทตามความคดของตนกได

5. บทบาททผอนรบร หมายถง รปแบบพฤตกรรมทผอนไดรบทราบเกยวกบการปฏบตบทบาทของผอยในต าแหนงซงโดยธรรมชาตการรบรของคนเราจะมการเลอกรบร และมการรบรทผดพลาดไปจากความเปนจรงไดดวยอทธพลจากประสบการณและสถานการณหลายอยาง ดงนน เมอผอยในต าแหนงปฏบตบทบาทโดยแสดงพฤตกรรมอยางหนง ผทไดพบเหนอาจรบรพฤตกรรมหรอบทบาทนนในทางทแตกตางกนไป และอาจแตกตางไปจากบทบาทตามความคดของผอยในต าแหนงดวย64

อษณย โพธสข ไดกลาวถงบทบาทของผบรหารสถานศกษาไวดงน ผบรหารสถานศกษาถอวาเปนผคมบงเหยนแหงความส าเรจในการเปลยนแปลง ผบรหารจงตองเขาใจถงหวใจของการเรยนรของเดก โดยอาจมแนวปฏบต ดงน

1. วางนโยบายทชดเจนเกยวกบการปฏรปการเรยนรทผเรยนส าคญทสด 2. วางแนวปฏบตทชดเจนใหสอดคลองกบนโยบายทวางไว 3. สรางกลไกในการจดกระบวนการเรยนรทครบวงจร อาทเชน วธการจดการเรยน การ

สอนของคร แนวทางการจดหลกสตรใหม ระบบการวดและประเมนผล การจดสภาพแวดลอม การมสวนรวมของผปกครองและชมชน

4. วางระบบมาตรฐานการจดการศกษา ทกษะพนฐานส าคญทนกเรยนตองเรยนรใหไดมาตรฐานในระดบทเปนทยอมรบของระบบการศกษา

5. วางระบบการตรวจสอบคณภาพการเรยนรทชดเจนเกยวกบคณภาพการเรยนร กระบวนการเรยนร ทงสงทเปนทกษะพนฐานส าคญและสงทเปนความตองการทางการศกษาของ นกเรยน ทงจากภายนอกและภายในสถานศกษา65

64สรศกด ปาเฮ, “การน เทศภายในหวใจของการปฏรปการเรยนร ในโรงเรยน” ,

วารสารวชาการ 4, 8 (มกราคม, 2545) : 25 – 31. 65อษณย โพธสข, กลยทธทางการศกษาผเรยนส าคญทสด ในการรวมคดรวมเขยน

ปฏรปการเรยนร ผเรยนส าคญทสด, ส านกนายกรฐมนตร, ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, (กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค, 2543), 42.

39

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตไดก าหนดลกษณะ ผบรหารสถานศกษาวามบทบาทในการบรหารและการจดการศกษาดงน

1. การเปนผน าทางวชาการ โดยใหความส าคญตอการสงเสรมและสนบสนนการ เปลยนแปลงรปแบบการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญตามหมวด 4 ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และมการวางแผน นโยบายและยทธศาสตรเพอการปฏรปการเรยนของสถานศกษาอยางชดเจน และสะดวกตอการน าไปปฏบต ใหค าปรกษาแนะน า และสราง พลงความรวมมอของทกฝายทเกยวของเพอปฏรปการเรยนรซงจะน าไปสการปฏรปการศกษา

2. การบรหารแบบมสวนรวม โดยเนนการมสวนรวมทงครและบคลากรภายใน โรงเรยน บคคลและหนวยงานภายนอกโรงเรยน ทงหนวยงานของภาครฐและเอกชน อาท คร บคลากร พอแม ผปกครอง ชมชน และองคกรตาง ๆ

3. การเปนผอ านวยความสะดวก ทงทางดานวชาการ อาท การจดสอตาง ๆ เชน หนงสอ ต ารา เกม เทคโนโลยชวยการเรยนการสอนและอปกรณสงเสรมการเรยนรตาง ๆ ตลอดจน การใหบรการและจดสภาพแวดลอมแหงการเรยนร เชน แหลงเรยนรและฐานการเรยนทผเรยนแสวงหาความรดวยตนเอง และจดบรรยากาศของโรงเรยนใหอบอนเพอใหผเรยนมความรกทจะเรยนรและ รจกแสวงหาความร

4. การประสานความสมพนธกบทกฝายทเกยวของทงในโรงเรยนและนอก โรงเรยน เพอสรางเครอขายผสนบสนนทรพยากรตางๆ ไดแก ทรพยากรงบประมาณ ทรพยากร บคคล อาท ผเชยวชาญ ผมความรและประสบการณพเศษทโรงเรยนตองการใหมาชวยพฒนา โรงเรยน ทรพยากรตานการเรยนการสอนและกจกรรมตาง ๆ เชน อปกรณการเรยนการสอน อปกรณการกฬา สอ เกม และเทคโนโลยททนสมย

5. การสงเสรมการพฒนาครและบคลากรในโรงเรยนอยางตอเนอง โดยสงเสรมใหเขารบการฝกอบรม เขารวมประชมสมมนาและไปทศนาศกษา เพอเพมพนความรและประสบการณใหทนตอสถานการณความเจรญกาวหนาและความเปลยนแปลงของโลก และเพอ สามารถน ามาประยกตและปรบปรงการจดการเรยนการสอนใหดขน รวมทง สงเสรมการพฒนา บคลากรในสถานศกษาแหงอน ๆตามความเหมาะสม

6. การสรางแรงจงใจ โดยเปนผมทศนคตในเชงบวกกบผรวมงาน มความยดหยน ในการท างาน สรางความเชอมน และเขาใจในความตองการของฝายตางๆ ใหความส าคญในความ พยายามของทมงาน และสรางแรงจงใจในการท างานดวยวธการตาง ๆ อาท การแสดงความขอบคณ การเผยแพรผลงานของทมงาน และการยกยองใหรางวล

40

7. การประเมนผล โดยสงเสรมการประเมนผลภายในสถานศกษาตามมาตรฐาน การศกษาแหงชาต เพอรองรบการประเมนผลภายนอกมการน าผลการประเมนผเรยนมาใชก าหนด นโยบายของสถานศกษาเพอใหเปนกระบวนการด าเนนงานอยางเปนระบบและครบวงจร

8. การสงเสรมสนบสนนการวจยและพฒนาเพอสรางกระบวนการเรยนรในโรงเรยนของครและทมงาน รวมทงผบรหารอาจเขามามสวนรวมในการท าวจยดวย

9. การเผยแพรประชาสมพนธขาวสารของโรงเรยนใหชมชนและสาธารณชนทราบ โดยวธการทหลากหลายเพอสรางความเขาใจซงกนและกนและสรางการมสวนรวมเพมขน

10. การสงเสรมเทคโนโลยเพอใหทนตอความเจรญกาวหนาทงในและตางประเทศใหสอดคลองกบยคสงคมแหงการเรยนร66

สมพศ โหงาม ก าหนดบทบาทแของผบรหารไว 4 ประการ ไดแก 1. ใหค าแนะน า (directive) ผบรหารในลกษณะเชนนจะเปนผบอกหรอผส งให

ผใตบงคบบญชาท าในสงทตองการ ไมไดใหผใตบงคบบญชารวมตดสนใจ 2. ใหการสนบสนน (supportive) ผบรหารในกรณนจะแสดงความเปนกนเองใหความ

สนใจ เอาใจใสผใตบงคบบญชา สนบสนนใหงานบรรลเปาหมาย 3. เปดโอกาสใหความรวมมอ (participative) ผบรหารลกษณะนจะแสวงหาขอคด

ขอเสนอแนะจากผใตบงคบบญชา เปดโอกาสใหผใตบงคบบญชารวมตดสนใจ 4. มงงาน (achievement oriented) ผบรหารลกษณะนจะมงสความส าเรจของงาน

ดวยการกระตนผปฏบตงานใหท างานเพอบรรลเปาหมาย67 เตมศร เฉลาพกตร ไดอธบายวาผบรหารสถานศกษาจะตองมบทบาทตามภารกจและ

พฤตกรรมการบรหาร ซงเปนพฤตกรรมทพงประสงค 9 ประการ คอ 1. ก าหนดเปาหมาย (setting goal) ผบรหารจะตองมบทบาทในการก าหนดเปาหมาย

ของการศกษา โดยทวไป และเปาหมายของโรงเรยนแตละโรงเรยน 2. ก าหนดนโยบาย (marketing) ผบรหารจะตองสงเสรมใหผทเกยวของไดมสวนรวมใน

การก าหนดนโยบายการศกษาโรงเรยนอยางกวางขวาง 3. ก าหนดบทบาท (determining roles) ผบรหารจะตองมความรบผดชอบในการ

ก าหนดหนาทความรบผดชอบของบคลากรในหนวยงานใหชดเจน

66กระทรวงศกษาธการ, การปฏรปการศกษา (กรงเทพ : โรงพมพครสภาลาดพราว, 2545),

32. 67สมพศ โหงาม, การบรหารสถานศกษาและการประกนคณภาพการศกษา (กรงเทพฯ:

มตรภาพการพมพและสตวดโอ, 2553), 117-119.

41

4. ประสานงาน (coordinating administrative function and structure) ผบรหารจะตองรบผดชอบในการประสานการด าเนนงานดานตาง ๆ เพอใหบรรลเปาประสงคเดยวกน

5. ประเมนประสทธภาพ (appraising effectiveness) ผบรหารจะตองรบผดชอบในการประเมนผลงานของหนวยงาน

6. ท างานกบผน าชมชนเพอการปรบปรงสงเสรมการศกษา (working with community leadership to promote improvements in education)

7. ใชทรพยากรทางการศกษาของชมชนใหเกดประโยชนสงสด (using the educational resources the community)

8. การใหประชาชนมสวนรวม ( involving people) ผบรการจะตองรบผดชอบในการสงเสรมใหบคลากรทกฝายและประชาชนมสวนรวมในการวางแผนพฒนาการศกษารวมทงตดตามประเมนผล

9. การตดตอสอสาร (communicating) ผบรหารจะตองรบผดชอบในการเสรมสรางความสมพนธอนดกบกลมตาง ๆ ทงภายในและภายนอกโรงเรยน68

ตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ ไดก าหนดใหแตละสถานศกษามผอ านวยการสถานศกษาเปนผบงคบบญชาขาราชการ และมอ านาจหนาทดงตอไปน

1. บรหารกจการสถานศกษาหรอสวนราชการใหเปนไปตามกฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบของทางราชการและของสถานศกษาหรอสวนราชการ รวมทงนโยบายและวตถประสงคของสถานศกษาหรอสวนราชการ

2. ประสานการระดมทรพยากรเพอการศกษา รวมทงควบคมดและบคลากร การเงน การพสดสถานท และทรพยสนอนของสถานศกษาหรอสวนราชการใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของทางราชการ

3. เปนผแทนของสถานศกษาหรอสวนราชการในกจการทวไป รวมทงการจดท านตกรรมสญญาในราชการของสถานศกษาหรอสวนราชการ ตามวงเงนงบประมานทสถานศกษาหรอสวนราชการไดรบ ตามทไดรบมอบอ านาจ

4. จดท ารายงานประจ าปเกยวกบกจการของสถานศกษา หรอสวนราชการเพอเสนอตอคณะกรรมการเขตพนทการศกษา

5. อ านาจหนาทในการอนมตประกาศนยบตรและวฒบตรของสถานศกษา ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานก าหนด

68มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา, โครงการสมมนาทางวชาการ เรอง การพฒนา

ครผบรหารและบคคลากรทางการศกษาเพอยกระดบคณภาพการศกษาและวทยฐานะ (ม.ป.ท. : 2552), 116-117.

42

6. ปฏบตงานอนตามทไดรบมอบหมายจากรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ปลดกระทรวงเลขาธการสภาการศกษา เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา เลขาธการคณะกรรมการการอาชวศกษา และผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษารวมทงงานอนทกระทรวงมอบหมาย

ในการจดการศกษา ผบรหารสถานศกษาจะตองท าความเขาใจกบบทบาทหนาทของตนเองในเชงองครวม (holistic) หรอมองอยางครบวงจร เพราะจะท าใหเหนสภาพของการบรหารในลกษณะทเปนการเชอมโยง ซงบทบาทของผบรหารสรปไดดงน

1. งานตามหนาท ไดแก งานในฐานะบงคบบญชา 2. งานหลก ไดแก งานวชาการ 3. งานสนบสนน ไดแก 3.1) งานบคลากร 3.2) งานดานงบประมาณ และ 3.3) งาน

บรหารทวไป ไดแก งานกจการนกเรยน งานความสมพนธกบ ชมชน งานธรการ งานอาคารสถานท69 สรปไดวา การจดการศกษา บทบาทของผบรหารมความส าคญอยางยงทจะชวยให

บคลากรในองคกรน านโยบายและความมงหมายของการจดการศกษา ตลอดจนหลกสตรและวธการสอนทหลากหลาย สอนวตกรรมททนสมยตางๆ ไปใชในการจดการเรยนการสอน ผบรหารเปรยบเสมอนเปนผกมบงเหยน องคกรจะประสบความส าเรจหรอไมนนขนอยกบผบรหารเปนส าคญ ผบรหารจงตองเปนผทมความรความสามารถ ประสบการณ โดยอาศยหลกการและทฤษฏการบรหารมาประยกตใชใหเกดประโยชน มการปรบเปลยนไปตามสถานการณ ซ งจะสงผลท าใหเกดคณภาพในการบรหารงานอยางสงสด

ขอมลพนฐานของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

ความเปนมา

เนองในวโรกาสแหงศภมงคลวาระทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ เสดจเถลงถวลยราชสมบตครบ 50 ป ในวนท 9 มถนายน 2539 กระทรวงศกษาธการ โดยกรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการไดระลกถงพระมหากรณาธคณของพระองคทานทมตอพสกนกรชาวไทยอยางลนพน และทรงเลงเหนความส าคญของการศกษาในการทจะพฒนาบคคลและประเทศชาต ใหเจรญอยางมประสทธภาพได จากพระราชกรณยกจของพระองคสะทอนใหเหนแนวพระราชด ารททรงมงมน พระราชหฤทยทจะสงเสรมท านบ ารงการศกษาใหแกนกเรยนและเยาวชนของชาตซงเปนพสกนกรของพระองคทเจรญเตบโตใหเปนพลเมองของประเทศชาตทดในภายภาคหนา ประกอบกบ

69เมตต เมตตการณจต, การบรหารจดการศกษาแบบมสวนรวม : ประชาชน องคกร

ปกครองสวนทองถน และราชการ, พมพครงท 3 (นนทบร: บคพอยทวชาการ, 2553), 189-192.

43

รฐบาลในสมยนนมการเรงรดการขยายโอกาสทางการศกษาเพอใหเดกและเยาวชนไดรบการศกษาในระดบชนมธยมศกษาอยางทวถงในสวนกลางและสวนภมภาค โดยเฉพาะมนโยบายทจะกระจายความเจรญสภมภาคใหมากขน

ดวยส านกในพระมหากรณาธคณของพระองค กรมสามญศกษาไดเลง เหนวาโรงเรยน ภปร.ราชวทยาลยซงเปนโรงเรยนในพระบรมราชปถมภของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ รบนกเรยนประจ าชายไดโอนมาอยในความดแลของกรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ เมอป พ.ศ. 2517 โดยคณะกรรมการราชวทยาลยมลนธเพอการศกษา ไดเรยนรฐมนตรวาการกระทรวง ศกษาธการในสมยนนคอนายอภย จนทวมล ขอใหพจารณาและไดรบความเหนชอบในหลกการทจะใหโรงเรยน ภปร.ราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ เปนโรงเรยนตวอยางของโรงเรยนประจ าทอาจจะตงเพมขนในกาลตอไป และจากการด าเนนงานปรากฏวานกเรยนของโรงเรยน ภปร.ราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภเปนนกเรยนทมระเบยบวนย มจรรยามารยาทเรยบรอย มความเปนผน า เปนสภาพบรษ มรางกายแขงแรง มความรความสามารถเปนแบบอยางทดได

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

เนองในโอกาสอนเปนมหามงคลน กรมสามญศกษาจงเหนสมควรจดท าโครงการจดตงโรงเรยนลกษณะโรงเรยน ภปร.ราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ ขนในเขตการศกษาตาง ๆ เพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ เนองในวโรกาสทเสดจเถลงถวลยราชสมบตครบ 50 ป ในวนท 9 มถนายน 2539 โดยเปนโรงเรยนในระดบมธยมศกษาจ านวน 9 โรงเรยน ซงจดตงขนตามโครงการพเศษของ กรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการเพอเปนโรงเรยนในโครงการเฉลมพระเกยรต โดยไดรบพระมหากรณาธคณโปรดเกลาโปรดกระหมอมพระราชทานนามโรงเรยนวา กาญจนาภเษกวทยาลย และตอทายดวยชอจงหวดทเปนสถานทตงของโรงเรยน พรอมทงพระราชทานพระบรมราชานญาตใหอญเชญอกษรพระปรมาภไธยยอ ภปร. และพระมหาพชยมงกฎเปนเครองหมายของกลมโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยทง 9 โรงเรยนนดวย และจดตงขนใน 9 จงหวดของประเทศไทย โดยประกอบไปดวยจงหวดนครปฐม จงหวดสราษฏรธาน จงหวดกระบ จงหวดสพรรณบร จงหวดอทยธาน จงหวดเพชรบรณ จงหวดกาฬสนธ จงหวดชยภม และจงหวดฉะเชงเทรา ดงมรายละเอยดตอไปน

1. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม สงกดส านก งานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9

2. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สราษฏธาน จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอไชยา จงหวดสราษฏรธาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 11

44

3. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กระบ จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอคลองทอม จงหวดกระบ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 13

4. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดสพรรณบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 5

5. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย อทยธาน จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอหนองขาหยาง จงหวดอทยธาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 42

6. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย เพชรบรณ จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอหลมสก จงหวดเพชรบรณ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 40

7. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กาฬสนธ จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24

8. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ชยภม จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอเมองชยภม จงหวดชยภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30

9. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ฉะเชงเทรา จดตงโรงเรยนในเขตพนทอ าเภอพนมสารคาม จงหวดฉะเชงเทรา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 670

งานวจยทเกยวของ

งานวจยในประเทศ สภาวด ค าเกลยง ไดศกษาคณลกษณะของผบรหารและความพงพอใจในการปฏบตงาน

ของบคลากรมหาวทยาลยมหดล ผลการวจยพบวา คณลกษณะผบรหารทง 6 ดาน คอ ลกษณะทางกาย ภมหลงทางสงคม สตปญญา บคลกภาพ ลกษณะทเกยวของกบงาน และลกษณะทางสงคม ผบรหารมหาวทยาลยมหดล เมอจ าแนกตามกลมสาขาวชา ทงโดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก ความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยมหดลเมอจ าแนกตามกลมสาขาวชา ทงโดยภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง ยกเวนดานตวงานอยในระดบมาก บคลากรทง 3 กลมสาขาวชามความคดเหนเกยวกบคณลกษณะของผบรหารไมแตกตางกน และมความคดเหนเกยวกบความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยมหดลไมแตกตางกน71

70โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย, เขาถงเมอ 20 มถนายน 2559, เขาถงไดจาก

http://www.moe.go.th/websm/2011/feb/056.html 71สภาวด ค าเกลยง, “คณลกษณะของผบรหารและความพงพอใจในการปฏบตงานของ

บคลากรมาหวทยาลยมหดล” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2550), 84.

45

ชชฎาภรณ โชคสงวนทรพย ไดศกษาบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ผลการวจยพบวา 1) บทบาทของผบรหารสถานศกษาในอ าเภอทองผาภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 ในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน พบวาในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปนอยดงน ก าหนดนโยบายและแนวทางปฏบต ประเมนและรายงาน สงเสรมสนบสนน และนเทศตดตาม 2) บทบาทของผบรหารสถานศกษาในอ าเภอทองผาภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 ในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนโดยจ าแนกตามคณวฒพบวาโดยภาพรวมและแยกพจารณาเปนรายดานไมมความแตกตางกน72

สขสนต ชยศรวฒน ไดศกษาบทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอยดงน ผใหค าปรกษา ผอ านวยการสะดวก ผคาดการณ ผประเมน และผสงเสรมสนบสนน73

ภาวณ สกณา ไดศกษาบทบาทผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการปฏบตตามมาตรฐานของชาต ผลการวจยพบวา บทบาทผบรหารสถานศกษาเอกชน โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากการปฏบตตามมาตรฐานของชาตโดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากบทบาทผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการปฏบตตามมาตรฐานของชาต โดยภาพรวม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .0174

วรรณา หมาดเทง ไดศกษาบทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต 3 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอยดงน ผใหค าปรกษา ผอ านวยการสะดวก ผประเมน ผสงเสรมสนบสนนผคาดการณ และผใหค าปรกษา การบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต 3 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามคาเฉลยจาก

72ชชฎาภรณ โชคสงวนทรพย, “บทบาทผบรหารสถานศกษาในการจดกจกรรมพฒนา

ผเรยน” (วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551), ง.

73สขสนต ชยศรวฒน, “บทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน” (วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2550), 72.

74ภาวณ สกณา, “บทบาทผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการปฏบตตามมาตรฐานของชาต” (วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551), 79.

46

มากไปนอย ดงน ขนเตรยมความพรอม ขนการปฏบตกจกรรมพฒนาผเรยน และขนการประเมนผลการจดกจกรรมพฒนาผเรยน และบทบาทของผบรหารสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต 3 ในภาพรวม75

ประสทธ วชโย ไดศกษาวจยเรอง คณลกษณะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามทศนะของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานพนทการศกษาสระบร เขต 2 ผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามทศนะของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานพนทการศกษาสระบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด โดยดานทมคาเฉลยนมากทสด คอดานคณจรยธรรม76

อาทตยา ศกนะสงห ไดศกษา บทบาทผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 ผลการวจยพบวา 1) บทบาทผบรหารสถานศกษาสงกดเทศบาลกลมการศกษาทองถนท 1 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก 2) ประสทธผลของสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก 3) บทบาทผบรหารสถานศกษากบประสทธผลของสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 มความสมพนธกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .0177

ปรารภ หลงสมบญ ไดท าวจยเรอง คณลกษณะของผบรหารทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ผลการวจยพบวา 1.คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 อยในระดบมาก ทงโดยภาพรวม และแยกพจารณาในแตละดาน 2. การมสวนรวมของชมชนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 อยในระดบดมาก ทงโดยภาพรวม และแยกพจารณาในแตละดาน 3. คณลกษณะของผบรหารสงผลตอการมส วนรวมของชมชนในสถานศกษา

75วรรณา หมาดเทง, “บทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนา

ผเรยนของโรงเรยนเอกชนในกรงเทพมหานคร” (วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551), 106 - 107.

76ประสทธ วชโย, “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามทศนะของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานพนทการศกษาสระบร เขต 2” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา, 2552), 150.

77อาทตยา ศกนะสงห, “บทบาทผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552), ง.

47

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 โดยภาพรวม ไดแก คณลกษณะของผบรหารโดยภาพรวม คณลกษณะทางสงคม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .0578

ทรงสวสด แสงมณ ไดวจยเรอง คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาตามความตองการของครสงกดกรงเทพมหานคร เขตบางขนเทยน ผลการศกษาพบวา 1) ครทปฏบตการสอนสงกดกรงเทพมหานคร เขตบางขนเทยน ทงในภาพรวม และครทมเพศตางกน ระดบการศกษาตางกน ประสบการณท างานตางกน แสดงระดบความตองการคณลกษณะของผบรหารสถานศกษาในดานคณธรรม อยในระดบมากทสดเหมอนกน แสดงใหเหนวาทงในภาพรวมและรายดาน ครทมเพศตางกน ระดบการศกษาตางกน ประสบการณท างานตางกน ตองการผบรหารทมคณธรรมมากทสด โดยเฉพาะในเรอง “ความซอสตวตอหนาทการงานและหนวยงาน” 2) เมอเปรยบเทยบคณลกษณะของผบรหารสถานศกษา โดยจ าแนกตามเพศ ระดบการศกษาและประสบการณการท างาน ท นาสงเกตคอ ครทมเพศตางกน ระดบการศกษาตางกน ประสบการณท างานตางกน แสดงระดบความตองการคณลกษณะของผบรหารสถานศกษาไมแตกตางกนทกดานและทกขอเหมอนกน ยกเวนจ าแนกตามประสบการณการท างาน ในดานภาวะผน าขอทเขยนวา “มความสามารถในการโนมนาวใหผใตบงคบบญชาปฏบตในสงดงามและถกตอง” แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ผวจยมความเหนวาครทมประสบการณมาก ไดรบประสบการณการบรหารงานจากผบรหารหลายทาน จงตองการผบรหารทใชหลกจตวทยาทจะท าใหผใตบงคบบญชาปฏบตในสงทดงาม แตกตางกบครซงมประสบการณนอยทปฏบตตามค าสงของผบงคบบญชาอยางไมมเงอนไขใดๆ79

เสาวนย ยมถนอม ไดศกษาท าวจยเรองคณลกษณะของผบรหารสถานศกษา ตามความตองการของครสงกดกรงเทพมหานคร เขตทววฒนา โดยผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารสถานศกษา ตามความตองการของครสงกดกรงเทพมหานคร เขตทววฒนา ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทสด ยกเวนดานบคลกภาพ อยในระดบมาก เมอเรยงล าดบคาเฉลยจากมากลงมาหานอย ไดแก มภมหลงทางสงคม มคณธรรม จรยธรรม มความรสกและรอบร มความสามารถความช านาญ มการศกษาและมบคลกภาพนาเชอถอ80

78ปรารภ หลงสมบญ, “คณลกษณะของผบรหารทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนใน

สถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑตสาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552), 92-94.

79ทรงสวสด แสงมณ, “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาตามความตองการของครสงกดกรงเทพมหานคร เขตบางขนเทยน” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา ครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจธนบร, 2553), 101

80เสาวนย ยมถนอม, “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา ตามความตองการของครสงกดกรงเทพมหานคร เขตทววฒนา” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏธนบร, 2553), 144-145.

48

บญธรรม ไวยมตรา ไดท าการวจยเรอง การศกษาความสมพนธระหวางคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนตามการรบรของครกบความพงพอใจในการปฏบตงานคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2 ผลการวจยพบวา 1) คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนตามการรบรของคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน ดานมนษยสมพนธและความรวมมอกบชมชน ดานความเปนประชาธปไตย ดานการอทศตนและเปนตวอยางทดในการท างาน ดานความเปนผน าทางวชาการ ดานวสยทศนและความคดสรางสรรค และดานความรความสามารถทางการบรหาร 2) ความพงพอใจในการปฏบตงานคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยดงน ดานนโยบายและการบรหาร ดานความส าเรจของงาน ดานการปกครองบงคบบญชา ดานความสมพนธกบบคลากรในโรงเรยน ดานความกาวหนาในต าแหนง ดานลกษณะงานทปฏบต ดานสภาพการท างาน ดานความรบผดชอบ ดานการไดรบการยอมรบนบถอ ดานการเปนอยสวนตว ดานความมนคงปลอดภย ในการท างาน และดานเงนเดอนและสทธประโยชน 3) ความสมพนธระหวางคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนตามการรบรของครกบความพงพอใจในการปฏบตงานคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.01 โดยความสมพนธอยในระดบคอนขางสง81

รชพร สระสม ไดท าวจยเรองการวเคราะหเปรยบเทยบการสงผลคณลกษณะของผบรหารกบวฒนธรรมโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร พบวาคณลกษณะของผบรหาร สงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมากทสด 2 ดาน คอ ดานลกษณะทางกาย ดานสตปญญา และอยในระดบมาก 4 ดาน คอ ดานคณลกษณะทเกยวกบงาน ดานบคลกภาพ ดานภมหลงทางสงคม และดานลกษณะทางสงคม82

ณฐยากรณ เลกสงโต ไดจดท าวจยเรองคณลกษณะของผบรหารสถานศกษาทพงประสงคตามการรบรของผปกครองนกเรยนโรงเรยนบานหนองบอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาระยอง เขต 1 โดยผลการวจยพบวา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทสด โดยเรยงล าดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ดงน ดานคณธรรม ดานความเปน

81บญธรรม ไวยมตรา, “การศกษาความสมพนธระหวางคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนตามการรบรของครกบความพงพอใจในการปฏบตงานคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา, 2553), 114-117.

82รชพร สระสม, “การวเคราะหเปรยบเทยบการสงผลคณลกษณะของผบรหารกบวฒนธรรมโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2554), 116.

49

ผน า ดานมนษยสมพนธ ดานบคลกภาพ ดานความรความสามารถ ดานเทคนคการประชม สวนดานบคลกภาพโดยรวมและรายขออยในระดบมากทสด โดยสามารถเรยงล าดบตามคาเฉลยอนดบแรกไดแก มความออนโยนกรยามารยาทสภาพนมนวลเรยบรอย อนดบสองมอารมณราเรงแจมใส อนดบสามแตงกายสภาพเหมาะสมกบกาลเทศะ และอนดบสดทายไดแกมความสามารถในการควบคมอารมณ มความเชอมนในตนเอง83

บงอร จงสมจตต ไดวจย เรองคณลกษณะผน าของผบรหารทสมพนธกบการจดการความรของสถานศกษาในเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 พบวาคณลกษณะผน าของผบรหารสถานศกษาในเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงตามล าดบจากมากไปนอย คอ ดานคณลกษณะทางกาย คณลกษณะทเกยวกบงาน คณลกษณะ ทางสงคม คณลกษณะทางบคลกภาพ ความรและสตปญญา ดานคณลกษณะภมหลงทางสงคม84

ณชชฑราณย ศรปานนาค ไดศกษา บทบาทผบรหารโรงเรยนและคณลกษณะอนพง ประสงคของนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2 พบวา 1) บทบาทผบรหารโรงเรยน สงกดสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาบทบาทของผบรหารโรงเรยนอยใน ระดบมากทสด จ านวน 1 ดาน คอ ผอ านวยความสะดวก และอยในระดบมาก จ านวน 4 ดาน เรยงจากมากไปหานอยไดดงน คอ ดานผสงเสรมสนบสนน ผใหค าปรกษา ผประเมน และผคาดการณ 2) คณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยน สงกดสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา คณลกษณะอนพง ประสงคของนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2 อยในระดบ มากทสดจ านวน 1 ดาน คอ ดานรกชาต ศาสน กษตรย และอยในระดบมากจ านวน 7 ดาน เรยงจาก มากไปหานอยไดดงน คอ ดานรกความเปนไทย ดานซอสตยสจรต ดานมจตสาธารณะ ดานมวนย ดานอยอยางพอเพยง ดานมงมนในการท างานและดานใฝเรยนร 3) บทบาทผบรหารโรงเรยนและ

83ณฐยากรณ เลกสงโต, “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาทพงประสงคตามการรบรของผปกครองนกเรยนโรงเรยนบานหนองบอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาระยอง เขต 1” (งานนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยบรพา, 2554), 67-68.

84บงอร จงสมจตต, “คณลกษณะผน าของผบรหารทสมพนธกบการจดการความรของ สถานศกษาในเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551), 81.

50

คณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2 มความสมพนธกน85

วระ ใจแสน ไดศกษาวจยเรองบทบาทของผบรหารดานงานวชาการเกยวกบการใชคอมพวเตอรชวยสอนทสมพนธกบการจดการเรยนการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน ในโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร ผลการวจยพบวา 1) บทบาทของผบรหารดานงานวชาการเกยวกบการใชคอมพวเตอรชวยสอน ในโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง 2) การจดการเรยนการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน ในโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง 3) บทบาทของผบรหารดานงานวชาการเกยวกบการใชคอมพวเตอรชวยสอนกบการจดการเรยนการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน มความสมพนธกน อยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ .0186

มณรตน เสโนฤทธ ไดวจยเรอง คณลกษณะผบรหารทพงประสงคของบคลากรโรงเรยนวดใหญศรสพรรณ ส านกงานเขตธนบร สงกดกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา โดยรวมอยในระดบ ปานกลาง โดยเรยงล าดบจากมากไปนอยพบวา คณลกษณะทเกยวกบงานอยในระดบมาก รองมาคอ คณลกษณะทางสงคม อยในระดบปานกลาง และคณลกษณะสวนบคคล อยในระดบปานกลาง เมอพจารณาคณลกษณะทเกยวกบงานเปนรายขอ พบวา ผบรหารมความร ความสามารถในการก าหนด นโยบายและแผน และมความยตธรรมและคณธรรมในการท างานมคาเฉลยสงสด รองลงมา คอผบรหารมความเปนผทอ านวยความสะดวกในการท างาน สามารถบรหารจดการไดอยางเหมาะสมกบ สถานการณ มเทคนควธการท างาน มความสามรถในการตดสนใจ และมความสามารถในการบรหารงานขององคกร และขาดความผกพนกบองคการในการปฏบตงานมคาเฉลยต าสด87

85ณชชฑราณย ศรปานนาค, “บทบาทผบรหารโรงเรยนและคณลกษณะอนพงประสงค

ของนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2554),บทคดยอ.

86วระ ใจแสน, “บทบาทของผบรหารดานงานวชาการเกยวกบการใชคอมพวเตอรชวยสอนทสมพนธกบการจดการเรยนการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน ในโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2548),บทคดยอ.

87มณรตน เสโนฤทธ, “คณลกษณะผบรหารทพงประสงคของบคลากรโรงเรยนวดใหญศร สพรรณ สานกงานเขตธนบร สงกดกรงเทพมหานคร” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการ บรหารการศกษา ครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา, 2553), 101.

51

งานวจยตางประเทศ ซตดท และคนอน ๆ (Stadt and others) ไดท าการศกษาวจยสรปไดวา ลกษณะของ

ผบรหารทด คอผบรหารจะตองค านงถงมาตรฐานในการท างานเปนทพงของคนอนได มความกลาทคดจะเสยง และกลาทจะท า มความรบผดชอบ มความสามารถทจะแบงงานใหผอนชวยปฏบต มวนยในตนเอง มมโนภาพ มมนษยสมพนธทด มความสามารถในการสอความคด แขงแรงและมสขภาพด มสตปญญา มความสามารถในการจดรปงาน และมความสามารถในการตดสนใจอยางมเหตผล88

แมกนสน (Magnuson) ไดท าการศกษาพบวา คณลกษณะของผบรหาร โรงเรยนทประสบความส าเรจในการบรหารโรงเรยนนนประกอบดวยคณลกษณะทงดานสวนตวและวชาชพดงน คอ 1) คณลกษณะสวนตว ไดแก มความยตธรรม มความรอบร มอารมณมนคง เปดเผย เขาใจงาย มความมงคงคอ คงเสนคงวา มความเหนใจผอน 2) คณลกษณะดานวชาชพ ไดแก มความรในการบรหารด รจกมอบหมายงาน มการวางแผนและจดหนวยงานด สามารถท างานรวมกบผอนได มความสามารถตดสนใจด มความสามารถในการตดตอผอนได รจกใชอ านาจอยางเหมาะสม89

พอลเตอร (Porter) ไดท าการศกษาบทบาทของผบรหารการศกษา เชน ครใหญ ศกษาธการเขต และผบรหารการศกษาเฉพาะทางในรฐเวอรจเนยตะวนตก ในเรองการจดการบวนการสกจกรรมทางการบรหารเพอหาขอยตของระบบการบรหารงานในโรงเรยน โดยสมตวอยางผบรหารจ านวน 55 คน พบวา 1) 9 ใน 14 ของผบรหารสามกลมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญ 2) ภาระงานของผบรหารสามกลมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญ 3) สามารถจดคนบส าคญได คอ ศกษาธการเขตกบครใหญ และผบรหารเฉพาะทางกบครใหญ90

กรนเบรก - วอลท และโรเบรทสน (Greenberg-Walt and Robertson) ไดศกษาวจยเรอง “The evolving role of executive leadership” วตถประสงคของการวจยคอ เพอรวบรวมความคดเหนเกยวกบสมรรถนะ บทบาทส าคญของผบรหารระดบสงในอนาคต ผลการวจย พบวา บทบาทส าคญของผบรหารระดบสงในอนาคตประกอบดวย 14 ประการ ไดแก 1) มความคดกวางไกล 2) สามารถคาดการณบรบทและสภาพแวดลอมทท าใหองคการมความเจรญกาวหนา 3) สามารถเสรมสรางแรงบนดาลใจแกผใตบงคบบญชาใหรวมกนคดคนแนวทางปฏบตทท าใหบรรลวสยทศน 4) สามารถเสรมสรางพลงอ านาจ 5) เขาใจวฒนธรรมของแตละประเทศ 6) มทกษะการสรางทมและ

88Stadt W. Ronald and others., Managing Career Education Programs. (New Jersey : Prentice – Hill, Inc., 1973), 49 - 53

89MagnusonG. Walter, The Characteristics of Successful School Business Managers. (Los Angeles: University of Southern California, 1991), 133 – A.

90Katherine. Leary Porter, The role of the special education administrator as perceived by principals Superintendent, and special education administrator in West Virginia (Online), accessed 2 February 2004.

52

สรางเครอขาย 7) มความรความสามารถในการใชเทคโนโลยสมยใหม 8) สามารถกระตนใหผใตบงคบบญชาใหสนใจคดคนนวตกรรม 9) สามารถสรางความประทบใจแกผใชบรการ 10) สามารถพฒนาองคการใหมศกยภาพในการแขงขน 11) มความมงมนในการเรยนรอยางตอเนองและมความรอบร 12) ใจกวาง รบฟงความคดเหนของผใตบงคบบญชา 13) ใหเกยรต ค านงถงศกดศรและคณคาของผใตบงคบบญชา 14) มความสามารถบรหารการเปลยนแปลง91

แอคทน (Agthe) ไดท าการวจยเกยวกบการรบรบทบาทและหนาทของผบรหาร และครในวชาการ ผลการวจยพบวา 1) ผบรหารและครยอมรบวางานปรบปรงการเรยนการสอนตองท าเปนคณะ 2) ผบรหารท าหนาทบรหารงานอนๆ มากเกนไป ควรใหความส าคญในการนเทศการศกษาใหมากขน 3) ผบรหารและครมความคดเหนวาโครงการสอนของอ าเภอมอทธพลตอการใชหลกสตรของโรงเรยน 4) นวตกรรมและเทคโนโลยมอทธพลในการเปลยนแปลงบทบาทของผบรหารจากผสงการมาเปนผประสานงาน มการท างานเปนคณะมากขน92

เมยตน (Mayton) ไดศกษาพฤตกรรมและหลกการบรหารโรงเรยนประถมศกษาของผบรหารในรฐอะลาบามา (Alabama)ประเทศสหรฐอเมรกาโดยแบงแบบสอบถามออกเปน 2 สวนคอสวนทหนงเปนแบบทสอบถามเกยวกบขอมลทวไปคณลกษณะและคณสมบตทางวชาชพสวนทสองเปนแบบสอบถามทศนะของผบรหารโรงเรยนตอบคลากรโรงเรยนระเบยบขอบงคบกจกรรมนกเรยนบทบาททางการศกษาและการตดตอสอสารพบวาผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสวนใหญมประสบการณการด ารงต าแหนงตงแต 1-2 ปและหลกการบรหารงานทจ าเปนไดแกประสบการณในต าแหนงดานทกษะมนษยสมพนธกบบคลากรและชมชนทดอนมผลใหการด าเนนงานทางการศกษาของโรงเรยนเปนไปอยางรวดเรวและรดกมเมอพจารณาคณลกษณะและคณสมบตทางวชาชพของผบรหารโรงเรยนตามขนาดของโรงเรยนพบวาผบรหารโรงเรยนขนาดใหญมความพรอมและการปฏบตเหมาะสมมากกวาผบรหารโรงเรยนขนาดกลางและขนาดเลกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.0593

91C.L. Greenberg – Walt and A.G. Robertson, The Future of Leadership. (San Francisco : Jossey - Bass, 2001), 12.

92Robert R. Agthe, The Elementary Prinicipals Perception of Their own and Teachers Role in Curriculum Decision Making, Accessed 12 April 2013. Available from http://www.lipumi.com/disseration/fullcit/309793

93Joseph Mayton, “Behavior and Property of Public School in State of Alabama”, Dissertation Abstracts International 10,8 (August, 1991) : 2965-A.

53

สรป จากการศกษาเอกสารงานวจยแนวคดและทฤษฎทเกยวของกบคณลกษณะของผบรหาร

และบทบาทของผบรหารจะเหนไดวาการศกษาในปจจบนมความส าคญเปนอยางมากทผบรหารโรงเรยนเปนบคคลส าคญในการบรหารสถานศกษาใหสามารถบรรลตามวตถประสงคทก าหนด เพอน าพาองคกรไปสความส าเรจได โดยมขอคนพบวาผบรหารโรงเรยนทจะปฏบตงานบรหารไดอยางประสทธภาพและประสทธผลนน จะตองมลกษณะในตวเอง ใชทกษะและกระบวนการทางการบรหารในการกระตนสงเสรมบคลากรใหเกดความรวมมอรวมใจอยางจรงจงในการปฏบตงาน ซงจะเหนไดวาคณลกษณะของผบรหารและบทบาทของผบรหารเปนปจจยทส าคญยงในการบรหารงานในองคกรใหประสบความส าเรจตามเปาหมายทก าหนดไว ผบรหารควรจะตองมคณลกษณะ ซงประกอบไปดวย ลกษณะทางกาย พนฐานทางสงคม สตปญญา ความรความสามารถ บคลกภาพ ลกษณะทเกยวของกบงาน ลกษณะทางสงคม ทโดดเดน รวมทงบทบาทของผบรหาร ทจ าเปนตองยดหลกในการบรหารงานใหมคณภาพ ผบรหารตองใหความส าคญกบงานในดานตาง ๆ ขององคกร ทงนผบรหารตองแสดงดวยความเตมใจและตงใจอยางแนวแนในการท างานใหประสบผลส าเรจ ผบรหารควร มบทบาทในการบรหารดงน เปนผอ านวยความสะดวก ผประเมน ผคาดการณ ผใหค าปรกษา และผสงเสรมสนบสนน

54

บทท 3

การด าเนนการวจย

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอทราบ 1) คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภ เษกวทยาลย 2) บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 3) ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) โดยใชผใหขอมลของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย เปนหนวยวเคราะห (Unit of Analysis) ประชากรทศกษา คอ โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย ผใหขอมลประกอบดวย ฝายบรหาร ฝายปฏบตการสอน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามเกยวกบคณลกษณะของผบรหารตามแนวคดของสตอกดลล (Stogdill) และบทบาทของผบรหารตามแนวคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) เพอใหการด าเนนการวจยเปนไปอยางมระบบและบรรลวตถประสงคของการวจยทก าหนดไว ผวจยไดก าหนดขนตอนในการด าเนนการวจยและระเบยบวธวจยซงมรายละเอยดดงน โดยมขนตอนการด าเนนการวจยและระเบยบวธวจย ดงน

ขนตอนการด าเนนการวจย

เพอเปนแนวทางใหการด าเนนการวจยเปนไปอยางมระบบและบรรลจดมงหมายของการวจยทก าหนดไว ผวจยจงไดก าหนดขนตอนของการวจย ดงน

ขนตอนท 1 การจดเตรยมโครงการวจย ผวจยศกษาเอกสาร ต ารา บทความ ทฤษฎ ขอมล ต าราเรยน วารสาร เวบไซตทเกยวของ รายงานการวจย วรรณกรรมทเกยวของมาจดท าโครงรางงานวจยตามค าแนะน าของอาจารยทปรกษา น าเสนอโครงรางงานวจยตอภาควชาการบรหารการศกษาเพอขอความเหนชอบและอนมตโครงรางงานวจยจากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากร

ขนตอนท 2 การด าเนนงานตามโครงการวจย ผวจยน าขอมลทไดจากการศกษามาด าเนนการพฒนาเครองมอวจย เพอเกบขอมล ทดลอง ปรบปรงและพฒนาเครองมอ น าเครองมอทใชในการวจยซงไดรบการตรวจสอบคณภาพโดยวธการหาความเชอมนแลวไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทก าหนด แลวน าขอมลทเกบรวบรวมไดมาตรวจสอบความสมบรณ แลวท าการวเคราะหขอมลทางสถต และแปรผลการวเคราะหขอมลเขยนเปนรายงานการวจย

55

ขนตอนท 3 การรายงานการวจย ผวจยน าขอมลทไดจากการวเคราะหทางสถตมาสรป เขยนรางรายงานการวจยเสนอตอคณะกรรมการผควบคมวทยานพนธเพอตรวจสอบความถกตอง ปรบปรงแกไขตามทคณะกรรมการผควบคมวทยานพนธเสนอแนะ แลวจดท าเปนรายงานการวจยฉบบสมบรณเสนอตอบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากรเพอขออนมตจบการศกษาตามหลกสตร

ระเบยบวธการวจย

เพอใหการวจยเปนไปตามวตถประสงคของผวจย ผวจยไดก าหนดรายละเอยดเกยวกบระเบยบวธวจย ประกอบดวย แผนแบบการวจย ประชากร กลมตวอยาง และการเลอกกลมตวอยาง ผใหขอมล ตวแปรทศกษา เครองมอทใชในการวจย การสรางและพฒนาเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวจย การเสนองานวจย โดยรายละเอยดดงตอไปน แบบแผนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research) มแผนแบบการวจยแบบกลมตวอยางกลมเดยว ตรวจสอบสภาวการณ ไมมการทดลอง (the one shot, non-experimental case study design) ซงเขยนเปนแผนผง (diagram) ไดดงน เมอ R หมายถง ตวอยางทสมมาศกษา X หมายถง ตวแปรทศกษา O หมายถง ขอมลทไดจากการศกษา

O

R X

56

ประชากร ประชากรในการศกษาวจยครงน คอ โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9

โรงเรยน ไดแก 1 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) 2 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สราษฎรธาน 3 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กระบ 4 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร 5 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย อทยธาน 6 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย เพชรบรณ 7 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กาฬสนธ 8 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ชยภม 9 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ฉะเชงเทรา

กลมตวอยางและการเลอกกลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ผวจยก าหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชตารางประมาณขนาดกลมตวอยางของเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan)94 ไดกลมตวอยางโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9 โรงเรยน แลวเลอกตวอยางตามโอกาสทางสถต (probability sampling) โดยวธสมตวอยางแบบแบงประเภท (stratified random sampling) ผใหขอมล

ผวจยก าหนดผใหขอมลของแตละโรงเรยนจ านวน 6 คน ประกอบดวย ฝายบรหาร โรงเรยนละ 2 คน ฝายปฏบตการสอน โรงเรยนละ 2 คน และกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน โรงเรยนละ 2 คน รวมผใหขอมลทงสน 54 คน ซงมรายละเอยดตามตารางท 1

94Robert V. Krejcie, and Daryle W. Morgan, “Determining Sample Size for Resear

chActivities,” Journal for Educational and Psychological Management (November, 1970), 608.

57

ตารางท 1 จ านวนประชากร กลมตวอยางและผใหขอมล

โรงเรยน ประชากร กลม

ตวอยาง

ผใหขอมล

ฝายบรหาร

ฝายปฏบต การสอน

คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

โรงเรยนในกลม กาญจนาภเษก

วทยาลย 9 9 18 18 18

รวม 9 9 54

ตวแปรทศกษา

ตวแปรทใชในการศกษาครงน ประกอบดวย ตวแปรพนฐาน ตวแปรตน และตวแปรตามซงมรายละเอยดดงน

1. ตวแปรพนฐาน เปนตวแปรทเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย เพศ อาย ประสบการณในการท างาน ระดบการศกษา ต าแหนงหนาทปจจบน

2. ตวแปรตน (Xtot) เปนตวแปรทเกยวกบคณลกษณะของผบรหารตามแนวคดของ สตอกดลล (Stogdill) ซงมรายละเอยดดงตอไปน 2.1 ลกษณะทางกาย (X1) หมายถง ผน าเปนผมสขภาพด มวยทเหมาะสม มลกษณะทาทางทด สขอนามยด สขภาพรางกายแขงแรง สมบรณ กระฉบกระเฉง สขภาพรางกายเอออ านวยตอการปฏบตงาน มสขภาพจตด ยมแยมแจมใส มรปรางลกษณะทางกายด สงาผาเผยและแตงกายไดเหมาะสมกบกาลเทศะ 2.2 พนฐานทางสงคม (X2) หมายถง ผน าเปนผทมการศกษา มสถานะทางสงคมและเศรษฐกจด เปนผมาจากครอบครวทด เปนผทคนในสงคมสวนใหญยอมรบวาเปนคนด สามารถปรบตวเขากบสงคมทกระดบไดเปนอยางด สามารถเรยนรปญหาสงคมรอบตวไดอยางรวดเรว สามารถปรบตวเขากบความเครยดในทกสภาวะ มความสามารถในการแสวงหาความรและรทนตอเหตการณตางๆ รวมทงเปนผมความซอสตยสจรต

58

2.3 สตปญญาความรความสามารถ (X3) หมายถง ผน าเปนผทมสตปญญาดมความร มดลยพนจและการตดสนใจทด และมทกษะในการเจรจาอยางคลองแคลว มคณวฒทางการศกษาเหมาะสมกบลกษณะงาน มความรอบรและเขาใจหนวยงานทางการศกษา มปฏภาณไหวพรบ และความเฉลยวฉลาดในการแกปญหาเฉพาะหนา มความรเกยวกบนโยบาย กฎหมายทางการบรหารงานของสถานศกษา มวธจงใจบคลากรใหมความรวมมอในการบรหารงาน เปนผทสามารถถายทอดขอมลขาวสารใหผอนเขาใจ 2.4 บคลกภาพ (X4) หมายถง ผน าเปนผทมความสามารถในการปรบตวและการปรบเปลยนใหทนสมย มความสมารถในการควบคมอารมณใหคงท มความคดสรางสรรค มความซอสตย มจรยธรรม มความสามารถในการก าจดความเครยด มความกระตอรอรนในการศกษา เปนผใฝศกษา คนควาหาความรอยเสมอ พฤตกรรมเหมาะสม รกาลเทศะ มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณไดด มความคดสรางสรรค มความเชอมนในตนเอง กลาตดสนใจและแสดงความคดเหนอยางเหมาะสม 2.5 ลกษณะทเกยวของกบงาน (X5) หมายถง ผน าเปนผมความมงมนทจะท างานใหประสบความส าเรจ มความมงมนในการก าจดอปสรรค มความสามารถในการสอนงาน มความปรารถนาทจะบรหารงานใหมประสทธภาพ มทกษะและประสบการณในการบรหารงาน สามารถบรหารงานบรรลเปาหมายตามทก าหนด มความรบผดชอบในการท างาน เปนผมความมงม น มานะ อดทน แกไขปญหาจนส าเรจ มความเสยสละและอทศตนในการท างานเตมตามศกยภาพ 2.6 ลกษณะทางสงคม (X6) หมายถง ผน าเปนผทมความสามารถในการขอความรวมมอและประสานงาน มความสามารถในการบรหาร มเสนหมความใสใจผอน มมนษยสมพนธเปนทยอมรบของสมาชก สามารถท างานรวมกบผ อนไดด มการปรบตวเขากบกระบวนการกลมไดด มมนษยสมพนธด เปนกนเอง มความยดหยน ยอมรบความคดเหนของผอน มความสามารถในการประสานงานกบหนวยงานภายในและภายนอกไดด มเกยรตและเปนทเชอถอศรทธาของบคคลทวไป

3. ตวแปรตาม (Ytot) เปนตวแปรทเกยวกบบทบาทของผบรหารตามแนวคดของฟารเรน และเคย (Farren and Kaye) ซงมรายละเอยดดงตอไปน 3.1 ผอ านวยความสะดวก (Y1) หมายถง บทบาทของผบรหารทมลกษณะชวยใหบคลากรรคณคาในงานอาชพ ความสนใจ และทกษะทเปนจดขายของตน ชวยใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวางแผนอนาคตดานการงานในระยะยาว สรางบรรยากาศการท างานทเปดกวางและรบฟงความคดเหนเพอเปดโอกาสใหบคลากรแตละคนแสดงความสนใจเกยวกบอนาคตดานการงานของตนได ชวยใหบคลากรมความเขาใจและสามารถแสดงความตองการของตนเกยวกบอนาคตดานการงานได

59

3.2 ผประเมน (Y2) หมายถง บทบาทของผบรหารทมลกษณะแจงผลการประเมนเกยวกบการท างาน และผลการปฏบตตวของสมาชกในองคกร อยางเปดเผยและตรงไปตรงมา แจงใหบคลากรทราบความคาดหวง และมาตรฐานทใชในการประเมน รบฟงความคดเหนของบคลากร วาสงใดมความส าคญตอการท างานในปจจบน และความมงหวงในการปรบปรงการท างานตอไป ชใหเหนความสมพนธระหวางการท างาน ผลการปฏบตตวและเปาหมายในงานอาชพ เสนอแนะกจกรรมทชวยใหบคลากร สามารถปรบปรงการท างาน และการปฏบตตวของตนได 3.3 ผคาดการณ (Y3) หมายถง บทบาทของผบรหารทมลกษณะใหขอมลเกยวกบองคกรอาชพ ชวยใหบคลากรสามารถใหขอมลและเขาถงแหลงขอมลได ชใหเหนแนวโนมทเกดขนและการพฒนาใหมๆ ทมผลกระทบตอหนาทการงานของบคลากร 3.4 ผใหค าปรกษา (Y4) หมายถง บทบาทของผบรหารทมลกษณะชวยใหบคลากรแสดงเปาหมายเกยวกบอนาคตดานการงานทตนตองการได ชวยเหลอบคลากรในการคดเลอกเปาหมายในดานการงานทมประสทธภาพใหเขากบความตองการทางธรกจและตามเปาหมายขององคกร แสดงใหเหนถงปจจยทจะชวยสนบสนน รวมทงอปสรรคทมผลตอความส าเรจในหนาทการงาน 3.5 ผสงเสรมสนบสนน (Y5) หมายถง บทบาทของผบรหารทมลกษณะชวยใหบคลากรแตละคนสามารถพฒนาแผนงานโดยละเอยดทจะน าไปสความส าเรจในหนาทการงานชวยใหบคลากรประสบความส าเรจดวยการประสานงานกบบคคลในสาขาอาชพอนๆ ในองคกรอภปรายถงความสามารถและเปาหมายในหนาทการงานของบคลากรกบบคคลทสามารถหยบยนโอกาสดๆ ใหกบบคลากรเหลานนได สนบสนนใหบคลากรรจกใชแหลงขอมลตางๆ ในการสรางแผนงานเพอใหประสบความส าเรจในหนาทการงานได เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถาม จ านวน 1 ฉบบ แบงออกเปน 3 ตอน มรายละเอยดดงน

ตอนท 1 สอบถามเกยวกบสถานภาพของผตอบค าถามในเรองเพศ อาย ประสบการณในการท างาน ระดบการศกษา ต าแหนงหนาทปจจบน

ตอนท 2 สอบถามเกยวกบคณลกษณะของผบรหารตามแนวคดของสตอกดลล (Stogdill)

ตอนท 3 สอบถามเกยวกบบทบาทของผบรหารตามแนวคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye)

60

ส าหรบแบบสอบถามในตอนท 2 และตอนท 3 มลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ตามแนวคดของลคเครท (Likert’s five rating scale)95 มความหมายและคาน าหนกดงน

ระดบ 1 หมายถง คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบนอยทสด ใหมคาน าหนกเทากบ 1 คะแนน

ระดบ 2 หมายถง คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบนอย ใหมคาน าหนกเทากบ 2 คะแนน

ระดบ 3 หมายถง คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบปานกลาง ใหมคาน าหนกเทากบ 3 คะแนน

ระดบ 4 หมายถง คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบมาก ใหมคาน าหนกเทากบ 4 คะแนน

ระดบ 5 หมายถง คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบมากทสด ใหมคาน าหนกเทากบ 5 คะแนน การสรางและพฒนาเครองมอ

ผวจยไดด าเนนการสรางและพฒนาเครองมอทเปนแบบสอบถามขนตามนยามตวแปรทศกษาของการวจย โดยมขนตอนการด าเนนงาน ดงน

1. น าผลการศกษามาสรางและพฒนาเครองมอ โดยขอค าแนะน าจากอาจารยผควบคมวทยานพนธ

2. ตรวจสอบความตรงของเน อหา (content validity) ของแบบสอบถาม โดยน าแบบสอบถามทผวจยสรางขนใหผทรงคณวฒ จ านวน 5 คน พจารณาความสอดคลองของเนอหากบนยามตวแปรของการวจย ดวยการหาคาดชนความสอดคลองโดยใชเทคนค IOC (Index of Item Objective Congruence) ไดคา IOC อยระหวาง 0.6 – 1.00

3. น าแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใช (try out) กบสถานศกษาทไมใชกลมตวอยาง รวมผใหขอมลจ านวน 36 คน

4. น าคะแนนทไดจากแบบสอบถามกลบมาหาคาความเทยง (reliability) ตามวธของครอนบาค (Cronbach)96 โดยพจารณาคาสมประสทธอลฟา (α-coefficient) = 0.891

95Rensis Likert, New Pattern of Management (New York : McGraw –

Hill Book Compeny, 1992), 74. 96Lee J. Cronbach, Essentials of Psychological Testing, 3rded. (New York :

Harper and Row Publisher, 1974), 161.

61

การเกบรวบรวมขอมล

การวจยในครงน ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางตามขนตอนทวางไวดงตอไปน

1. ผวจยท าบนทกถงคณบดบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ผานภาควชาการบรหารการศกษาเพอท าหนงสอขอความอนเคราะหไปยงโรงเรยนทเปนกลมตวอยางโดยขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม

2. ผวจยท าการจดสงแบบสอบถามทางไปรษณย และเกบรวบรวมขอมล 3. ตรวจสอบความถกตองของแบบสอบถาม กรณทไดรบแบบสอบถามไมครบหรอ

แบบสอบถามไมสมบรณ ผวจยไดตดตอเพอสอบถามขอมลเพมเตม ทงนใหไดมาซงขอมลทสมบรณอยางแทจรง การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลในการวจยครงนใชผใหขอมลของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) เมอไดรบแบบสอบถามคนแลว ผวจยด าเนนการดงน

1. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาใหมความสมบรณครบถวนทกฉบบ

2. จดระเบยบขอมล รวบรวมคะแนน 3. ลงรหสขอมลในโปรแกรมส าเรจรป น าไปค านวณคาทางสถต เพอท าการวเคราะห

ขอมล 4. เสนอผลการวเคราะหขอมลดวยตารางประกอบค าบรรยาย

สถตทใชในการวจย

เพอใหการวเคราะหตรงตามวตถประสงคของการวจย จงไดวเคราะหขอมลตามล าดบขนตอนโดยใชคาสถต ดงน

1. วเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถามประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา ประสบการณในการท างาน ต าแหนงหนาทปจจบน โดยใชคาความถ (frequency) (f) และหาคารอยละ (percentage) (%)

62

2. วเคราะหคณลกษณะของผบรหารและบทบาทของผบรหาร โดยหาคามชฌมเลขคณต

(arithmetic mean) (X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) (S.D.) แลวพจารณาคามชฌมเลขคณตของคะแนนทไดจากการตอบแบบสอบถามของผใหขอมลและเปรยบเทยบกบเกณฑตามแนวคดของเบสท (Best) มรายละเอยดดงน

1.00 – 1.49 แสดงวา คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบ นอยทสด

1.50 – 2.49 แสดงวา คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบ นอย

2.50 – 3.49 แสดงวา คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบ ปานกลาง

3.50 – 4.49 แสดงวา คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบ มาก

4.50 – 5.00 แสดงวา คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร อยในระดบ มากทสด

3. การวเคราะหความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ใชคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Product-moment Correlation Coefficient) แลวพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธเปรยบเทยบกบเกณฑตามรายละเอยดดงน

ตงแต .70 ขนไป แสดงวา ตวแปรคนนมความสมพนธกนในระดบสง

.30 – .69 แสดงวา ตวแปรคนนมความสมพนธกนในระดบปานกลาง

ต ากวา .30 ลงไป แสดงวา ตวแปรคนนมความสมพนธกนในระดบต า

63

สรป

การวจยในครงน มวตถประสงคเพอทราบ 1) คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนใน กลมกาญจนาภเษกวทยาลย 2) บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 3) ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามเกยวกบคณลกษณะของผบรหารตามแนวคดของสตอกดลล (Stogdill) และบทบาทของผบรหารตามแนวคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) โดยใชผใหขอมลของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย เปนหนวยวเคราะห (Unit of Analysis) ประชากรทศกษา คอ โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย กลมตวอยาง คอ โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9 โรงเรยน ผใหขอมลของแตละโรงเรยน ประกอบดวย ฝายบรหาร 2 คน ฝายปฏบตการสอน 2 คน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2 คน รวมทงสน 54 คน สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาความถ (frequency) (f) คา

รอยละ(percentage) (%) คามชฌมเลขคณต (arithmetic mean) (X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน(standard deviation) (S.D.) และคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Product –moment Correlation Coefficient)

64

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

งานวจยครงนมวตถประสงคเพอทราบ 1) คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 2) บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 3) ความ สมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยการวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) โดยใชผใหขอมลของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนหนวยวเคราะห (Unit of Analysis) ประชากรทศกษา คอ โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย กลมตวอยาง คอ โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9 โรงเรยน ผใหขอมลของแตละโรงเรยน ประกอบดวย ฝายบรหาร 2 คน ฝายปฏบตการสอน 2 คน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2 คน รวมทงสน 54 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ไดรบแบบสอบถามคนจ านวน 54 ฉบบ คดเปนรอยละ100 เมอไดขอมลจากแบบสอบถามน ามาวเคราะหขอมลและเสนอผลการวเคราะห โดยใชตารางประกอบค าบรรยาย จ าแนกออกเปน 4 ตอน ดงตอไปน ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ผลการวเคราะหคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย

ตอนท 3 ผลการวเคราะหบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ตอนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ไดแก ผใหขอมลของแตละโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ประกอบดวย ฝายบรหาร 2 คน ฝายปฏบตการสอน 2 คน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2 คน จ านวน 9 โรงเรยน รวมทงสน 54 คน จ าแนกตาม เพศ อาย ประสบการณในการท างาน ระดบการศกษา ต าแหนงในปจจบน ซงวเคราะหขอมลโดยหาคาความถ (frequency) และรอยละ (percentage) ดงรายละเอยดในตารางท 2

65

ตารางท 2 สถานภาพผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามตาม เพศ อาย ประสบการณในการท างาน ระดบการศกษา ต าแหนงในปจจบน

สถานภาพ จ านวน (คน) รอยละ

1. เพศ ชาย หญง

25 29

46.30 53.70

รวม 54 100.00 2. อาย นอยกวา 30 ป 30 - 40 ป 41-50 ป 51-60 ป

1 15 21 17

1.85 27.78 38.89 31.48

รวม 54 100.00 3. ประสบการณในการท างาน นอยกวา 5 ป 5-10 ป 11-20 ป มากกวา 20 ป

3 5 18 28

5.56 9.26 33.33 51.85

รวม 54 100.00 4. ระดบการศกษา ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

0 22 30 2

0.00 40.74 55.56 3.70

รวม 54 100.00 5. ต าแหนงในปจจบน ฝายบรหาร ฝายปฏบตการสอน คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

18 18 18

33.33 33.33 33.33

รวม 54 100.00

66

จากตารางท 2 พบวา จากจ านวนของผตอบแบบสอบถามทงหมด 54 คน สวนใหญเปนเพศหญงคอ จ านวน 29 คน คดเปนรอยละ 53.70 สวนเพศชาย จ านวน 25 คน คดเปนรอยละ 46.30 ตามล าดบ

อายของผตอบแบบสอบถาม พบวา มอายระหวาง 41-50 ป จ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 38.89 รองลงมาคอ อายระหวาง 51-60 ป จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 31.48 มอายระหวาง 30 - 40 ป จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 27.78 และอายนอยกวา 30 ป จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 1.85 ตามล าดบ

ประสบการณในการท างานของผตอบแบบสอบถาม พบวา มประสบการณในการท างานมากกวา 20 ป จ านวน 28 คน คดเปนรอยละ 51.85 รองลงมาคอ มประสบการณในการท างาน ระหวาง 11-20 ป จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 33.33 มประสบการณในการท างาน ระหวาง 5-10 ป จ านวน 5 คน คดเปนรอยละ 9.26 และมประสบการณในการท างาน นอยกวา 5 ป จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 5.56 ตามล าดบ

ระดบการศกษาของผตอบแบบสอบถาม พบวา มการศกษาระดบปรญญาโท จ านวน 30 คน คดเปนรอยละ 55.56 รองลงมาคอ มการศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 22 คน คดเปนรอยละ 40.74 และปรญญาเอก จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 3.70 ตามล าดบ

ต าแหนงในปจจบนของผตอบแบบสอบถาม พบวา มต าแหนงฝายบรหาร จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 33.33 ต าแหนงฝายปฏบตการสอน จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 33.33 และมต าแหนงกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 33.33

67

ตอนท 2 ผลการวเคราะหคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย การศกษาในครงนผวจยไดศกษาคณลกษณะของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก

วทยาลย โดยอาศยแนวคดของสตอกดลล (Stogdill) ประกอบดวย 1) คณลกษณะทางกาย 2) ภมหลงทางสงคม 3) สตปญญาและความสามารถ 4) บคลกภาพ 5) ลกษณะทเกยวของกบงาน และ

6) ลกษณะทางสงคม ผวจยวเคราะหโดยใชคามชฌมเลขคณต (X ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) จากผใหขอมล จ านวน 54 คน แลวน าไปเปรยบเทยบตามแนวคดของเบสท (Best) ผลการวเคราะหขอมลดงรายละเอยด ในตารางท 3 ตารางท 3 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน

ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวม (Xtot) (n=54)

ดาน คณลกษณะของผบรหาร

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย X S.D. ระดบ

1 2 3 4 5 6

คณลกษณะทางกาย (X1) พนฐานทางสงคม (X2) สตปญญาและความสามารถ (X3) บคลกภาพ (X4) ลกษณะทเกยวของกบงาน (X5) ลกษณะทางสงคม (X6)

4.44 4.40 4.37 4.41 4.42 4.36

0.69 0.60 0.62 0.65 0.63 0.69

มาก มาก มาก มาก มาก มาก

รวม (Xtot) 4.40 0.61 มาก

จากตารางท 3 พบวา คณลกษณะของผ บรหารโรงเรยนในกล มกาญจนาภเษก

วทยาลย โดยภาพรวมอยในระดบมาก (X =4.40, S.D.=0.61) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน ซงมคามชฌมเลขคณตอยระหวาง 4.36 – 4.44 โดยเรยงล าดบคามชฌมเลขคณต

จากมากไปนอย ไดดงน ดานคณลกษณะทางกาย (X =4.44, S.D.=0.69) ดานลกษณะทเกยวของกบงาน

(X =4.42, S.D.=0.63) ดานบคลกภาพ (X =4.41, S.D.=0.65) ดานพนฐานทางสงคม (X =4.40,

S.D.=0.60) ดานสตปญญาและความสามารถ (X =4.37, S.D.=0.62) และดานลกษณะทางสงคม

(X =4.36, S.D.=0.69) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.60-0.69 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

68

ส าหรบการศกษาคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยอาศยแนวคดของสตอกดลล (Stogdill) ประกอบดวย 1) คณลกษณะทางกาย 2) พนฐานทางสงคม 3) สตปญญาและความสามารถ 4) บคลกภาพ 5) ลกษณะทเกยวของกบงาน และ6) ลกษณะทางสงคม ผวจยไดน าเสนอรายละเอยดในตารางท 4-9 ตารางท 4 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานคณลกษณะทางกาย (X1)

(n=54)

ขอ คณลกษณะทางกาย X S.D. ระดบ

1 มสขอนามยด 4.44 0.77 มาก

2 มสขภาพรางกายแขงแรง สมบรณกระฉบกระเฉง 4.39 0.79 มาก

3 มสขภาพรางกายเอออ านวยตอการปฏบตงาน 4.43 0.79 มาก

4 มสขภาพจตด ยมแยม แจมใส 4.43 0.77 มาก

5 มรปรางลกษณะทางกายด และสงาผาเผย 4.35 0.78 มาก

6 มการแตงกายเหมาะสมกบกาลเทศะ 4.57 0.66 มากทสด

รวม 4.44 0.69 มาก

จากตารางท 4 พบวา คณลกษณะของผ บรหารโรงเรยนในกล มกาญจนาภเษก

วทยาลย ดานคณลกษณะทางกาย อยในระดบมาก (X =4.44, S.D.=0.69) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทสดไปถงมาก โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมาก

ไปนอย พบวาอยในระดบมากทสด 1 ขอ คอ มการแตงกายเหมาะสมกบกาลเทศะ (X =4.57, S.D.=0.66)

และอยในระดบมาก 5 ขอ คอ มสขอนามยด (X =4.44, S.D.=0.77) มสขภาพจตด ยมแยม แจมใส

(X =4.43, S.D.=0.77) มสขภาพรางกายเอออ านวยตอการปฏบตงาน (X =4.43, S.D.=0.79) มสขภาพ

รางกายแขงแรง สมบรณกระฉบกระเฉง (X =4.39, S.D.=0.79) และมรปรางลกษณะทางกายด และ

สงาผาเผย (X =4.35, S.D.=0.78) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.66-0.79 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

69

ตารางท 5 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานพนฐานทางสงคม (X2)

(n=54)

ขอ พนฐานทางสงคม X S.D. ระดบ

1 เปนผมาจากครอบครวทด 4.46 0.64 มาก

2 เปนผทคนในสงคมสวนใหญยอมรบวาเปน คนด

4.52 0.61 มากทสด

3 สามารถปรบตวเขากบสงคมทกระดบไดเปน อยางด

4.49 0.69 มาก

4 สามารถเรยนรปญหาสงคมรอบตวไดอยางรวดเรว 4.39 0.71 มาก

5 สามารถจดการกบความเครยดไดอยางเหมาะสม 4.19 0.70 มาก

6 เปนผแสวงหาความรอยเสมอ และทนตอสถานการณตางๆ

4.43 0.72 มาก

7 เปนผมความซอสตย สจรต 4.35 0.76 มาก

รวม 4.40 0.60 มาก

จากตารางท 5 พบวา คณลกษณะของผ บรหารโรงเรยนในกล มกาญจนาภเษก

วทยาลย ดานพนฐานทางสงคม อยในระดบมาก (X =4.40, S.D.=0.60) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทสดไปถงมาก โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย พบวาอยในระดบมากทสด 1 ขอ คอ เปนผทคนในสงคมสวนใหญยอมรบวาเปนคนด

(X =4.52, S.D.=0.61) และอยในระดบมาก 6 ขอ คอ สามารถปรบตวเขากบสงคมทกระดบไดเปนอยาง

ด (X =4.49, S.D.=0.69) เปนผมาจากครอบครวทด (X =4.46, S.D.=0.64) เปนผแสวงหาความรอย

เสมอ และทนตอสถานการณตางๆ (X =4.43, S.D.=0.72) สามารถเรยนรปญหาสงคมรอบตวไดอยาง

รวดเรว (X =4.39, S.D.=0.71) เปนผมความซอสตย สจรต (X =4.35, S.D.=0.76) และสามารถจดการ

กบความเครยดไดอยางเหมาะสม (X =4.19, S.D.=0.70) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.61-0.76 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

70

ตารางท 6 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานสตปญญาความรความสามารถ (X3)

(n=54)

ขอ สตปญญาความรความสามารถ X S.D. ระดบ

1 มคณวฒทางการศกษาเหมาะสมกบลกษณะงาน 4.44 0.66 มาก

2 มความรอบร และเขาใจ หนวยงานทางการ ศกษา

4.46 0.66 มาก

3 มปฎภาณไหวพรบ และความเฉลยวฉลาดในการแกปญหาเฉพาะหนา

4.37 0.73 มาก

4 มความรเกยวกบนโยบายการบรหารสถานศกษา และกฎหมายดานการศกษา

4.35 0.62 มาก

5 มวธการจงใจบคลากรใหมความรวมมอในการบรหารงาน

4.28 0.74 มาก

6 เปนผทสามารถถายทอดขอมล ขาวสารใหผอนเขาใจ

4.30 0.79 มาก

รวม 4.37 0.62 มาก

จากตารางท 6 พบวา คณลกษณะของผ บรหารโรงเรยนในกล มกาญจนาภเษก

วทยาลย ดานสตปญญาความรความสามารถ อยในระดบมาก (X =4.37, S.D.=0.62) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมาก

ไปนอยไดดงน มความรอบร และเขาใจ หนวยงานทางการศกษา (X =4.46, S.D.=0.66) มคณวฒทาง

การศกษาเหมาะสมกบลกษณะงาน (X =4.44, S.D.=0.66) มปฎภาณไหวพรบ และความเฉลยวฉลาด

ในการแกปญหาเฉพาะหนา (X =4.37, S.D.=0.73) มความรเกยวกบนโยบายการบรหารสถานศกษา

และกฎหมายดานการศกษา (X =4.35, S.D.=0.62) เปนผทสามารถถายทอดขอมล ขาวสารใหผอน

เขาใจ (X =4.30, S.D.=0.79) และมวธการจงใจบคลากรใหมความรวมมอในการบรหารงาน

(X =4.28, S.D.=0.74) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.62-0.79 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

71

ตารางท 7 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานบคลกภาพ (X4)

(n=54)

ขอ บคลกภาพ X S.D. ระดบ

1 มความกระตอรอรนในการท างาน 4.39 0.71 มาก

2 เปนผใฝศกษา คนควา หาความรอยเสมอ 4.43 0.69 มาก

3 มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณไดด

4.44 0.66 มาก

4 มพฤตกรรมเหมาะสม รกาลเทศะ 4.37 0.81 มาก

5 มความคดรเรมสรางสรรค 4.37 0.73 มาก

6 มความเชอมนในตนเองและกลาตดสนใจ 4.50 0.72 มากทสด

7 แสดงความคดเหนอยางเหมาะสม 4.37 0.73 มาก

รวม 4.41 0.65 มาก

จากตารางท 7 พบวา คณลกษณะของผ บรหารโรงเรยนในกล มกาญจนาภเษก

วทยาลย ดานบคลกภาพ อยในระดบมาก (X =4.41, S.D.=0.65) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทสดไปถงมาก โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย พบวา

อยในระดบมากทสด 1 ขอ คอ มความเชอมนในตนเองและกลาตดสนใจ (X =4.50, S.D.=0.72 ) และอยในระดบมาก 6 ขอ คอ มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณ ไดด

(X =4.44, S.D.=0.66) เปนผใฝศกษา คนควา หาความรอยเสมอ (X =4.43, S.D.=0.69) มความ

ก ร ะ ต อ ร อ ร น ใ น ก า ร ท า ง า น ( X =4.39, S.D.=0.71) ม ค ว า ม ค ด ร เ ร ม ส ร า ง ส ร ร ค

(X =4.37, S.D.=0.73) แสดงความคดเหนอยางเหมาะสม (X =4.37, S.D.=0.73) และมพฤตกรรม

เหมาะสม รกาลเทศะ (X =4.37, S.D.=0.81) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.66-0.81 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

72

ตารางท 8 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานลกษณะทเกยวของกบงาน (X5)

(n=54)

ขอ ลกษณะทเกยวของกบงาน X S.D. ระดบ

1 มความปรารถนาจะบรหารงานใหมประสทธภาพและประสทธผล

4.41 0.74 มาก

2 มทกษะ และประสบการณในการบรหารงาน 4.44 0.69 มาก

3 สามารถบรหารงานบรรลเปาหมายตามท ก าหนด

4.40 0.66 มาก

4 มความรบผดชอบในการท างาน 4.40 0.66 มาก

5 เปนผมความมงมน มานะอดทน แกไขปญหาจน ส าเรจ

4.37 0.73 มาก

6 มความเสยสละ และอทศตนในการท างานเตมตามศกยภาพ

4.46 0.69 มาก

รวม 4.41 0.63 มาก

จากตารางท 8 พบวา คณลกษณะของผ บรหารโรงเรยนในกล มกาญจนาภเษก

วทยาลย ดานลกษณะทเกยวของกบงาน อยในระดบมาก (X =4.41, S.D.=0.63) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไป

นอย ดงน มความเสยสละ และอทศตนในการท างานเตมตามศกยภาพ (X =4.46, S.D.=0.69) ม

ทกษะ และประสบการณในการบรหารงาน (X =4.44, S.D.=0.69) มความปรารถนาจะบรหารงาน

ใหมประสทธภาพและประสทธผล (X =4.41, S.D.=0.74) สามารถบรหารงานบรรลเปาหมาย

ตามทก าหนด (X =4.40, S.D.=0.66) มความรบผดชอบในการท างาน(X =4.40, S.D.=0.66) และ

เปนผมความมงมน มานะอดทน แกไขปญหาจนส าเรจ (X =4.37, S.D.=0.73) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.66-0.74 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

73

ตารางท 9 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานลกษณะทางสงคม (X6)

(n=54)

ขอ ลกษณะทางสงคม X S.D. ระดบ

1 สามารถท างานรวมกบผอนได 4.37 0.76 มาก

2 มการปรบตวเขากบกระบวนการกลมไดด 4.31 0.72 มาก

3 มมนษยสมพนธด เปนกนเอง 4.37 0.76 มาก

4 มความยดหยน ยอมรบความคดเหนของผอน 4.28 0.88 มาก

5 มความสามารถในการประสานงานกบหนวยงานภายในและภายนอกไดด

4.48 0.67 มาก

6 มเกยรตและเปนทเชอถอศรทธาของบคคล ทวไป

4.37 0.76 มาก

รวม 4.36 0.69 มาก

จากตารางท 9 พบวา คณลกษณะของผ บรหารโรงเรยนในกล มกาญจนาภเษก

วทยาลย ดานลกษณะทางสงคม อยในระดบมาก (X =4.36, S.D.=0.69) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไป

นอย ดงน มความสามารถในการประสานงานกบหนวยงานภายในและภายนอกได (X =4.48,

S.D.=0.67) สามารถท างานรวมกบผอนได (X =4.37, S.D.=0.76) มมนษยสมพนธด เปนกนเอง

(X =4.37, S.D.=0.76) มเกยรตและเปนทเชอถอศรทธาของบคคลทวไป (X =4.37, S.D.=0.76) มการ

ปรบตวเขากบกระบวนการกลมไดด (X =4.31, S.D.=0.72) และมความยดหยน ยอมรบความคดเหน

ของผอน (X =4.28, S.D.=0.88) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.67-0.88 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

74

ตอนท 3 ผลการวเคราะหบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

การศกษาในครงนผวจยไดศกษาบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยโดยอาศยแนวคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) ประกอบดวย 1) ผอ านวยความสะดวก 2) ผประเมน 3) ผคาดการณ 4) ผใหค าปรกษา และ 5) ผสงเสรมสนบสนน ผวจยวเคราะหโดยใชคา

มชฌมเลขคณต (X ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) จากผใหขอมล จ านวน 54 คน แลวน าไปเปรยบเทยบตามแนวคดของเบสท (Best) ผลการวเคราะหขอมลดงรายละเอยด ในตารางท 10

ตารางท 10 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลม กาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวม (Ytot)

(n=54)

ดาน บทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

X S.D. ระดบ

1 2 3 4 5

ผอ านวยความสะดวก (Y1) ผประเมน (Y2) ผคาดการณ (Y3) ผใหค าปรกษา (Y4) ผสงเสรมสนบสนน (Y5)

4.39 4.37 4.37 4.37 4.47

0.64 0.63 0.57 0.65 0.62

มาก มาก มาก มาก มาก

รวม (Ytot) 4.40 0.60 มาก

จากตารางท 10 พบวา บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดย

ภาพรวมอยในระดบมาก (X =4.40, S.D.=0.60) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน ซงมคามชฌมเลขคณตอยระหวาง 4.37 – 4.47 โดยเรยงล าดบคามชฌมเลขคณตจากมากไป

นอย ไดดงน ดานผสงเสรมสนบสนน (X =4.47, S.D.=0.62) ดานผอ านวยความสะดวก (X =4.39,

S.D.=0.64) ดานผคาดการณ (X =4.37, S.D.=0.57) ดานผประเมน (X =4.37, S.D.=0.63) และดาน

ผใหค าปรกษา (X =4.37, S.D.=0.65) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.57-0.65 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

75

ส าหรบการศกษาบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยโดยอาศยแนวคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) ประกอบดวย 1) ผอ านวยความสะดวก 2) ผประเมน 3) ผคาดการณ 4) ผใหค าปรกษา และ 5) ผสงเสรมสนบสนน ดงรายละเอยดในตารางท 11-15 ตารางท 11 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลม กาญจนาภเษกวทยาลย ดานผอ านวยความสะดวก (Y1)

(n=54)

ขอ ผอ านวยความสะดวก X S.D. ระดบ

1 ผบรหารสงเสรมและกระตนใหบคลากรเหนคณคาในงานอาชพ ความสนใจและเนนทกษะทเปนจดเดนของแตละบคคล

4.46 0.66 มาก

2 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวางแผนการท างานในระยะยาว

4.41 0.69 มาก

3 ผบรหารสรางบรรยากาศการท างานทเปดดกวางและรบฟงความคดเหนของบคลากร

4.39 0.74 มาก

4 ผบรหารกระตนใหบคลากรเขาใจความตองการในการท างานของตนเอง

4.31 0.77 มาก

5 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรเขาใจและสามารถแสดงความตองการของตนเกยวกบอนาคตดานการงาน

4.38 0.71 มาก

รวม 4.39 0.64 มาก

จากตารางท 11 พบวา บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผ

อ านวยความสะดวก อยในระดบมาก (X =4.39, S.D.=0.64) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ดงน ผบรหารสงเสรมและกระตนใหบคลากรเหนคณคาในงานอาชพ ความสนใจและเนนทกษะทเปนจดเดนของแต

ละบคคล (X =4.46, S.D.=0.66) ผบรหารสงเสรมใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวาง

แผนการท างานในระยะยาว (X =4.41, S.D.=0.69) ผบรหารสรางบรรยากาศการท างานทเปดดกวาง

และรบฟงความคดเหนของบคลากร (X =4.39, S.D.=0.74) ผบรหารสงเสรมใหบคลากรเขาใจและ

76

สามารถแสดงความตองการของตนเกยวกบอนาคตดานการงาน (X =4.38, S.D.=0.71) และผบรหาร

กระตนใหบคลากรเขาใจความตองการในการท างานของตนเอง (X =4.31, S.D.=0.77) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.66-0.77 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ตารางท 12 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยน

ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผประเมน (Y2) (n=54)

ขอ ผประเมน X S.D. ระดบ

1 ผบรหารแจงผลการประเมนการท างานและการปฏบตตนแกบคลากรอยางเปดดเผยตรงไปตรงมา

4.48 0.64 มาก

2 ผบรหารแจงใหบคลากรทราบถงความคาดหวงและมาตรฐานทใชในการประเมน

4.35 0.70 มาก

3 ผบรหารรบฟงความคดเหนของบคลากรเกยวกบสงทมความส าคญตอการท างานในปจจบน เพอน าไปปรบปรงการปฏบตงานใหดขน

4.37 0.76 มาก

4 ผบรหารชใหเหนความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบผลการปฏบตตนและเปาหมายของหนวยงาน

4.28 0.71 มาก

5 ผบรหารเสนอแนะกจกรรมทจะชวยใหบคลากรสามารถปรบปรงการปฏบตงานของตนเอง

4.35 0.70 มาก

รวม 4.37 0.63 มาก

จากตารางท 12 พบวา บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผ

ประเมน อยในระดบมาก (X = 4.37, S.D.=0.63) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ดงน ผบรหารแจงผลการ

ประเมนการท างานและการปฏบตตนแกบคลากรอยางเปดดเผยตรงไปตรงมา (X =4.48, S.D.=0.64) ผบรหารรบฟงความคดเหนของบคลากรเกยวกบสงทมความส าคญตอการท างานในปจจบน เพอน าไป

ปรบปรงการปฏบตงานใหดขน (X =4.37, S.D.=0.76) ผบรหารแจงใหบคลากรทราบถงความคาดหวง

77

และมาตรฐานทใชในการประเมน (X =4.35, S.D.=0.70) ผบรหารเสนอแนะกจกรรมทจะชวยให

บคลากรสามารถปรบปรงการปฏบตงานของตนเอง (X =4.35, S.D.=0.70) และผบรหารชใหเหนความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบผลการปฏบตตนและเปาหมายของหนวยงาน

(X =4.28, S.D.=0.71) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.64-0.76 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ตารางท 13 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลม กาญจนาภเษกวทยาลย ดานผคาดการณ (Y3)

(n=54)

ขอ ผคาดการณ X S.D. ระดบ

1 ผบรหารใหขอมลเกยวกบองคกรอาชพทเปนปจจบนเพอประกอบการตดสนใจและการบรหารงาน

4.39 0.68 มาก

2 ผบรหารกระตนใหบคลากรแสดงขอมลทเปนประโยชนตอการปฏบตงาน

4.30 0.66 มาก

3 ผบรหารจดใหมสงอ านวยความสะดวกเพอใหบคลากรเขาถงแหลงขอมลทงภายในและภายนอกสถานศกษา

4.39 0.63 มาก

4 ผบรหารชใหเหนแนวโนมของการเปลยนแปลง และการพฒนาใหมๆ ทมผลกระทบตอหนาท การงาน

4.33 0.64 มาก

5 ผบรหารชใหเหนพฒนาการใหมๆทเกดขนในองคกรอาชพ

4.46 0.64 มาก

รวม 4.37 0.57 มาก

จากตารางท 13 พบวา บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผ

คาดการณ อยในระดบมาก (X =4.37, S.D.=0.57) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ดงน ผบรหารชใหเหน

78

พฒนาการใหมๆทเกดขนในองคกรอาชพ (X =4.46, S.D.=0.64) ผบรหารจดใหมสงอ านวยความ

สะดวกเพอใหบคลากรเขาถงแหลงขอมลทงภายในและภายนอกสถานศกษา (X =4.39, S.D.=0.63) ผบรหารใหขอมลเกยวกบองคกรอาชพทเปนปจจบนเพอประกอบการตดสนใจและการบรหารงาน

(X =4.39, S.D.=0.68) ผบรหารชใหเหนแนวโนมของการเปลยนแปลงและการพฒนาใหมๆ ทม

ผลกระทบตอหนาทการงาน (X =4.33, S.D.=0.64) และผบรหารกระตนใหบคลากรแสดงขอมลทเปน

ประโยชนตอการปฏบตงาน (X =4.30, S.D.=0.66) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.63-0.68 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ตารางท 14 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลม กาญจนาภเษกวทยาลย ดานผใหค าปรกษา (Y4)

(n=54)

ขอ ผใหค าปรกษา X S.D. ระดบ

1 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรแสดงเปาหมายเกยวกบการปฏบตงานทตองการได

4.39 0.76 มาก

2 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรคดเลอกเปาหมายของตนเองเพอการปฏบตงานทม ประสทธภาพ

4.39 0.66 มาก

3 ผบรหารสามารถน าเปาหมายของบคลากรปรบใหตรงกบความตองการและเปาหมายของหนวยงาน

4.39 0.74 มาก

4 ผบรหารสนบสนนปจจยทชวยใหบคลากรประสบความส าเรจในการปฏบตงาน

4.31 0.72 มาก

5 ผบรหารแสดงใหบคลากรเหนถงอปสรรคทมผลกระทบตอความส าเรจในการปฏบตงาน

4.37 0.76 มาก

รวม 4.37 0.65 มาก

79

จากตารางท 14 พบวา บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดาน

ผใหค าปรกษา อยในระดบมาก (X =4.37, S.D.=0.65) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ดงน ผบรหารสงเสรมให

บคลากรคดเลอกเปาหมายของตนเองเพอการปฏบตงานทมประสทธภาพ (X =4.39 , S.D.=0.66) ผบรหารสามารถน าเปาหมายของบคลากรปรบใหตรงกบความตองการและเปาหมายของหนวยงาน

(X =4.39, S.D.=0.74) ผบรหารสงเสรมใหบคลากรแสดงเปาหมายเกยวกบการปฏบตงานทตองการได

(X =4.39, S.D.=0.76) ผบรหารแสดงใหบคลากรเหนถงอปสรรคทมผลกระทบตอความส าเรจในการ

ปฏบตงาน (X =4.37, S.D.=0.76) และผบรหารสนบสนนปจจยทชวยใหบคลากรประสบความส าเรจ

ในการปฏบตงาน (X =4.31, S.D.=0.72) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.66-0.76 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ตารางท 15 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลม กาญจนาภเษกวทยาลย ดานผสงเสรมสนบสนน (Y5)

(n=54)

ขอ ผสงเสรมสนบสนน X S.D. ระดบ

1 ผบรหารชวยสนบสนนใหบคลากรสามารถพฒนาแผนงานทจะน าไปสความส าเรจในการปฏบต งาน

4.50 0.67 มากทสด

2 ผบรหารชวยใหบคลากรประสานงานกบบคคลในหนวยงานอนๆ หรอหนวยงานภายนอกจนประสบผลส าเรจ

4.50 0.64 มากทสด

3 ผบรหารเปดดโอกาสใหบคลากรอภปรายถ งเปาหมายในการปฏบตงาน

4.44 0.66 มาก

4 ผบรหารเปดดโอกาสใหบคลากรไดรวมอภปรายถงเปาหมายในหนาทการงานกบบคคลทสามารถหยบยนโอกาสทดให

4.43 0.74 มาก

รวม 4.47 0.62 มาก

80

จากตารางท 15 พบวา บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานผ

สงเสรมสนบสนน อยในระดบมาก (X =4.47, S.D.=0.62) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคามชฌมเลขคณตอยในระดบมากทสดไปถงมาก โดยเรยงจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย พบวาอยในระดบมากทสด 2 ขอ คอ ผบรหารชวยใหบคลากรประสานงานกบบคคลในหนวยงานอนๆ หรอ

หนวยงานภายนอกจนประสบผลส าเรจ (X =4.50, S.D.=0.64) ผบรหารชวยสนบสนนใหบคลากร

สามารถพฒนาแผนงานทจะน าไปสความส าเรจในการปฏบตงาน (X =4.50, S.D.=0.67) และอยในระดบมาก 2 ขอ คอ ผบรหารเปดดโอกาสใหบคลากรอภปรายถงเปาหมายในการปฏบตงาน

(X =4.44, S.D.=0.66) และผบรหารเปดดโอกาสใหบคลากรไดรวมอภปรายถงเปาหมายในหนาทการ

งานกบบคคลทสามารถหยบยนโอกาสทดให (X =4.43, S.D.=0.74) ตามล าดบ

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวาอยระหวาง 0.64-0.74 มการกระจายของขอมลไมมากนก แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

81

ตอนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนใน กลมกาญจนาภเษกวทยาลย

ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ผวจยใชการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product–moment correlation coefficient) ดงรายละเอยดตารางท 16 ตารางท 16 ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย โดยภาพรวม ราย า

(n=54)

ตวแปร

ผอ าน

วยคว

ามสะ

ดวก

(Y1)

ผประ

เมน

(Y2)

ผคาด

การณ

(Y3)

ผใหค

าปรก

ษา (Y

4)

ผสงเส

รมสน

บสนน

(Y5)

ภาพร

วม (Y

tot)

ลกษณะทางกาย (X1) 0.803** 0.783** 0.786** 0.778** 0.792** 0.824**

ภมหลงทางสงคม (X2) 0.892** 0.897** 0.882** 0.829** 0.813** 0.901**

สตปญญาความรความสามารถ (X3) 0.871** 0.875** 0.904** 0.801** 0.829** 0.894**

บคลกภาพ (X4) 0.899** 0.888** 0.891** 0.814** 0.854** 0.908**

ลกษณะทเกยวของกบงาน (X5) 0.937** 0.908** 0.925** 0.887** 0.871** 0.947**

ลกษณะทางสงคม (X6) 0.913** 0.923** 0.870** 0.864** 0.880** 0.931**

ภาพรวม (Xtot) 0.930** 0.922** 0.919** 0.870** 0.882** 0.945**

** Correlation is significant at the .01 level (2-tailed)

จากตารางท 16 พบวา คณลกษณะของผบรหาร (Xtot) กบบทบาทของผบรหาร (Ytot) โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวมมความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธในระดบสง (rxy=0.945) ซงเปนความสมพนธกนในทางบวกหรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน

82

เมอพจารณาความสมพนธระหวางคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในภาพรวม (Xtot) กบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในแตละดาน (Y1-5) พบวา คณลกษณะของผบรหาร ในภาพรวม (Xtot) มความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ในระดบสงทกดาน โดยเรยงล าดบคาสมประสทธสหสมพนธ ไดดงน บทบาทของผบรหารดานผอ านวยความสะดวก (Y1) (rxy=0.930) ผ ประเมน (Y2) (rxy=0.922) ผคาดการณ (Y3) (rxy=0.919) ผสงเสรมสนบสนน (Y5) (rxy=0.882) และผใหค าปรกษา (Y3) (rxy=0.870)

เมอพจารณาความสมพนธระหวางคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในแตละดาน (X1-6) กบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในแตละดาน (Y1-5) พบวา

คณลกษณะของผบรหาร ดานลกษณะทางกาย (X1) กบบทบาทของผบรหาร โดยภาพรวม (Ytot) มความสมพนธกนในระดบสง (rxy = 0.842) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาคณลกษณะของผบรหาร ดานลกษณะทางกาย พบวามความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ในระดบสงทกดาน โดยเรยงล าดบ ไดดงน ผอ านวยความสะดวก (Y1) (rxy=0.803) ผสงเสรมสนบสนน (Y5) (rxy=0.792) ผคาดการณ (Y3) (rxy=0.786) ผประเมน (Y2) (rxy=0.783) และผใหค าปรกษา (Y3) (rxy=0.778)

คณลกษณะของผบรหาร ดานภมหลงทางสงคม (X2) กบบทบาทของผบรหาร โดยภาพรวม (Ytot) มความสมพนธกนในระดบสง (rxy =0.901) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาคณลกษณะของผบรหาร ดานภมหลงทางสงคม พบวามความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ในระดบสงทกดาน โดยเรยงล าดบ ไดดงน ผประเมน (Y2) (rxy=0.897) ผอ านวยความสะดวก (Y1) (rxy=0.892) ผคาดการณ (Y3) (rxy=0.882) ผใหค าปรกษา (Y3) (rxy=0.829) และผสงเสรมสนบสนน (Y5) (rxy=0.813)

คณลกษณะของผบรหาร ดานสตปญญาความรความสามารถ (X3) กบบทบาทของผบรหาร โดยภาพรวม (Ytot) มความสมพนธกนในระดบสง (rxy =0.894) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาคณลกษณะของผบรหาร ดานสตปญญาความรความสามารถ พบวามความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ในระดบสงทกดาน โดยเรยงล าดบ ไดดงน ผคาดการณ (Y3) (rxy=0.904) ผประเมน (Y2) (rxy=0.875) ผอ านวยความสะดวก (Y1) (rxy=0.871) ผสงเสรมสนบสนน (Y5) (rxy=0.829) และผใหค าปรกษา (Y3) (rxy=0.801)

คณลกษณะของผบรหาร ดานบคลกภาพ (X4) กบบทบาทของผบรหาร โดยภาพรวม (Ytot) มความสมพนธกนในระดบสง (rxy =0.908) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาคณลกษณะของผบรหาร ดานบคลกภาพ พบวามความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ในระดบสงทก

83

ดาน โดยเรยงล าดบ ไดดงน ผอ านวยความสะดวก (Y1) (rxy=0.899) ผคาดการณ (Y3) (rxy=0.891) ผประเมน (Y2) (rxy=0.888) ผสงเสรมสนบสนน (Y5) (rxy=0.854) และผใหค าปรกษา (Y3) (rxy=0.814)

คณลกษณะของผบรหาร ดานลกษะทเกยวของกบงาน (X5) กบบทบาทของผบรหาร โดยภาพรวม (Ytot) มความสมพนธกนในระดบสง (rxy =0.947) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาคณลกษณะของผบรหาร ดานลกษะทเกยวของกบงาน พบวามความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ในระดบสงทกดาน โดยเรยงล าดบ ไดดงน ผอ านวยความสะดวก (Y1) (rxy=0.937) ผคาดการณ (Y3) (rxy=0.925) ผประเมน (Y2) (rxy=0.908) ผใหค าปรกษา (Y3) (rxy=0.887) และผสงเสรมสนบสนน (Y5) (rxy=0.871)

คณลกษณะของผบรหาร ดานลกษณะทางสงคม (X6) กบบทบาทของผบรหาร โดยภาพรวม (Ytot) มความสมพนธกนในระดบสง (rxy =0.931) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาคณลกษณะของผบรหาร ดานลกษณะทางสงคม พบวามความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ในระดบสงทกดาน โดยเรยงล าดบ ไดดงน ผประเมน (Y2) (rxy=0.923) ผอ านวยความสะดวก (Y1) (rxy=0.913) ผสงเสรมสนบสนน (Y5) (rxy=0.880) ผคาดการณ (Y3) (rxy=0.870) และผใหค าปรกษา (Y3) (rxy=0.864)

84

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) มวตถประสงคเพอทราบ 1) คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 2) บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 3) ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยา โดยใชผใหขอมลโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) กลมตวอยาง คอ โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9 โรงเรยน ผใหขอมลของแตละโรงเรยน ประกอบดวย ฝายบรหาร 2 คน ฝายปฏบตการสอน 2 คน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2 คน รวมทงสน 54 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามเกยวกบคณลกษณะของผบรหาร ซงเปนแบบสอบถามทสรางขนตามแนวคดของสตอกดลล (Stogdill) และเปนแบบสอบถามเกยวกบบทบาทของผบรหาร ซงเปนแบบสอบถามทสรางขนตามแนวคดของฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) และน ามาวเคราะหขอมลโดยใชสถต ไดแก คาความถ (frequency)

(f) คารอยละ(percentage) (%) คามชฌมเลขคณต (arithmetic mean) (X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) (S.D.) และหาคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Product – moment Correlation Coefficient)

สรปผลการวจย

จากการวเคราะหขอมลการวจย เรองความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย สรปผลการวจยไดดงน

1. คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาคณลกษณะของผบรหารอย ในระดบมากทง 6 ดาน เรยงล าดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ไดดงน ดานคณลกษณะทางกาย ดานลกษณะทเกยวของกบงาน ดานบคลกภาพ ดานพนฐานทางสงคม ดานสตปญญาและความสามารถ และดานลกษณะทางสงคม ตามล าดบ

2. บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาบทบาทของผบรหารอยในระดบมากทง 5 ดาน เรยงล าดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย ไดดงน ดานผสงเสรมสนบสนน ดานผอ านวยความสะดวก ดานผประเมน ดานผคาดการณ และดานผใหค าปรกษา ตามล าดบ

85

3. ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวมมความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธในระดบสง (rxy=0.945) ซงเปนความสมพนธกนในทางบวก หรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน และเมอพจารณาคณลกษณะของผบรหาร พบวามความสมพนธกบบทบาทของผบรหารในระดบสงทกดาน

การอภปรายผล จากผลการวเคราะหขอมลการวจยขางตน มขอคนพบหลายประเดนทควรน ามา

พจารณา ผวจยจงน าขอคนพบมาอภปรายผลเพอความชดเจน ดงน 1. จากผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก

วทยาลย โดยภาพรวมอยในระดบมาก ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงเอาไวทอยในระดบปานกลาง ทงนสามารถอธบายไดวาคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกมความส าคญทางการท างานเปนอยางมาก เนองจากในปจจบนผบรหารเปนผมบทบาทและความส าคญในการพฒนาสถานศกษาใหเจรญกาวหนา ซงสามารถสงเกตไดจากสถานศกษาตางๆ ผบรหารสวนใหญไดรบการศกษาในสาขาวชาการบรหารการศกษา และการเขาสต าแหนงผบรหารสถานศกษาจะตองผานกระบวนการคดเลอก การท าผลงาน และการอบรมตามหลกสตรผบรหารสถานศกษา เพอเพมพนความรความสามารถในการบรหารงานใหมประสทธภาพ จงท าใหผบรหารสถานศกษาสามารถใชองคความรตางๆ มาประกอบการบรหารงานตลอดจนใชเทคนคและวธการตางๆ ตามกระบวนการบรหาร ซงเปนการแสดงถงการมภาวะผน า นอกจากนผบรหารยงสามารถใชเทคนควธการจงใจ เพอใหบคลากรเกดความเปนอนหนงอนเดยวกน และพรอมทจะท างานเพอองคกรอยางแทจรง ผานชองทางการสอสารทหลากหลายรปแบบ แตละชองทางมความเหมาะสมกบแตละสถานการณ ซงท าใหผบรหารสามารถสรางความสมพนธอนดกบบคลากรในองคกร กอใหเกดความรวมมอรวมใจกนในการปฏบตงานเพอใหการด าเนนงานของโรงเรยนมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลองกบแนวคดสตอกดลล (Stogdill) ท เสนอแนวคดเกยวกบคณลกษณะของผบรหารประกอบดวย คณลกษณะทางกาย พนฐานทางสงคม สตปญญาและความสามารถ บคลกภาพ ลกษณะทเกยวของกบงาน และลกษณะทางสงคม เชนเดยวกบสแตทและคณะ (Stadt and others) ไดเสนอความคดเหนทางวชาการไววา คณลกษณะของผบรหารทด คอ ค านงถงมาตรฐานในการท างาน เปนทพงของคนอนหรอพงพาอาศยได มความกลา กลาทจะคด กลาทจะเสยง มความรบผดชอบ มความ สามารถทจะแบงงานใหผอนชวยปฏบต มวนยในตนเอง มมโนภาพ มมนษยสมพนธทด มความสมารถในการสอความคด แขงแรงและมสขภาพด มสตปญญา มความสามารถในการจดรปงาน มความ สามารถในการตดสนใจอยางมเหตผล ซงสอดคลองกบงานวจยของสภาวด ค าเกลยง ทไดศกษา

86

คณลกษณะของผบรหารและความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยมหดล ผลการวจยพบวา คณลกษณะผบรหารทง 6 ดาน คอ ลกษณะทางกาย ภมหลงทางสงคม สตปญญา บคลกภาพ ลกษณะทเกยวของกบงาน และลกษณะทางสงคม ผบรหารมหาวทยาลยมหดลเมอจ าแนกตามกลมสาขาวชา โดยภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของบงอร จงสมจตต ทไดวจยเรองคณลกษณะผน าของผบรหารทสมพนธกบการจดการความรของสถานศกษาในเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 พบวาคณลกษณะผน าของผบรหารสถานศกษาในเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงตามล าดบจากมากไปนอย คอ ดานคณลกษณะทางกาย คณลกษณะทเกยวกบงาน คณลกษณะทางสงคม คณลกษณะทางบคลกภาพ ความรและสตปญญา ดานคณลกษณะภมหลงทางสงคม

อยางไรกดเมอพจารณาคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลยเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดานเชนกน โดยเรยงตามคามชฉมเลขคณตจากมากไปหานอย ผลการวจยพบวา คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานคณลกษณะทางกาย ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.44 ทงนอาจเปนเพราะผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยสวนใหญมหนาททตองรบผดชอบในการบรหารงานทงงานภายนอกและภายในโรงเรยนรวมถงการประสานงานกบหนวยงานตางๆ จงมความจ าเปนทผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ควรมลกษณะเปนผทมสขภาพด มวยวฒทเหมาะสม มลกษณะทาทางทด สขอนามยด สขภาพรางกายแขงแรง สมบรณ วองไว กระฉบกระเฉง สขภาพรางกายเอออ านวยตอการปฏบตงาน มสขภาพจตด ยมแยมแจมใส มรปรางลกษณะทางกายด สงาผาเผยและแตงกายไดเหมาะสมกบกาลเทศะ เปนผทมบคลกลกษณะดไดรบค าชมเชยจากบคคลรอบขาง มความกระตอรอรนและพรอมเสมอในการปฏบตหนาท ซงสอดคลองกบผลการวจยของปรารภ หลงสมบญ ทไดท าวจยเรองคณลกษณะของผบรหารทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ผลการวจยพบวา.คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ดานคณลกษณะทางกาย อยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของบงอร จงสมจตต ทไดวจยเรองคณลกษณะผน าของผบรหารทสมพนธกบการจดการความรของสถานศกษาในเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 พบวาคณลกษณะผน าของผบรหารสถานศกษาในเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงตามล าดบจากมากไปนอย คอ ดานคณลกษณะทางกาย คณลกษณะทเกยวกบงาน คณลกษณะทางสงคม คณลกษณะทางบคลกภาพ ความรและสตปญญา ดานคณลกษณะภมหลงทางสงคม

87

คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานลกษณะทเกยวของกบงาน ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณต คอ 4.42 ยอมหมายถง ผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนผทมความมงมนทจะท างานใหประสบความส าเรจ มความมงมนในการก าจดปญหาและอปสรรคในการด าเนนงาน มความมงมน มานะ อดทนและรบผดชอบเพอใหงานบรรลเปาหมายทก าหนด มความสามารถในการสอนงาน ก ากบ และตดตามผลการด าเนนงาน มความปรารถนาทจะบรหารงานใหมประสทธภาพ มทกษะและประสบการณในการบรหารงาน มทกษะและเทคนคในการแกไขปญหาจนส าเรจ มความเสยสละและอทศตนในการท างานอยางเตมตามศกยภาพ ซงสอดคลองกบผลการวจยของมณรตน เสโนฤทธ ไดวจยเรองคณลกษณะผบรหารทพงประสงคของบคลากรโรงเรยนวดใหญศรสพรรณ ส านกงานเขตธนบร สงกดกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา คณลกษณะทเกยวกบงานอยในระดบมาก และยงสอดคลองกบงานวจยของรชพร สระสม ทไดท าวจยเรองการวเคราะหเปรยบเทยบการสงผลคณลกษณะของผบรหารกบวฒนธรรมโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร พบวาคณลกษณะของผบรหาร สงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมาก 4 ดาน คอดานคณลกษณะทเกยวกบงาน ดานบคลกภาพ ดานภมหลงทางสงคม และดานลกษณะทางสงคม

คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานบคลกภาพ ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณต คอ 4.41 ยอมหมายถงผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนผทมความสามารถในการปรบตวตามวฒนธรรมองคกรและสามารถปรบเปลยนใหทนยคสมย มความสามารถในการควบคมอารมณใหคงทไดอยางดเยยม มความคดสรางสรรค มความซอสตยสจรต มคณธรรมจรยธรรม มความสามารถในการก าจดความเครยด มความกระตอรอรนในการศกษา เปนผใฝศกษา คนควาหาความรอยเสมอ เปนผมพฤตกรรมทเหมาะสม รกาลเทศะ มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณไดด เปนผมความคดรเรมสรางสรรคในการพฒนาองคกรใหประสบความส าเรจ เปนผมจตใจเขมแขงไมโอนออนตามอทธพลใดๆ เปนผมอ านาจในตนเอง มความเชอมนในตนเอง กลาตดสนใจ กลาแสดงออกและแสดงความคดเหนอยางเหมาะสม ซงสอดคลองกบผลการวจยของเสาวนย ยมถนอม ทไดศกษาท าวจยเรองคณลกษณะของผบรหารสถานศกษา ตามความตองการของครสงกดกรงเทพมหานคร เขตทววฒนา โดยผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารสถานศกษา ตามความตองการของครสงกดกรงเทพมหานคร เขตทววฒนา ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทสด ยกเวนดานบคลกภาพ อยในระดบมาก เมอเรยงล าดบคาเฉลยจากมากลงมาหานอย ไดแก มภมหลงทางสงคม มคณธรรม จรยธรรม มความรสกและรอบร มความสามารถความช านาญ มการศกษาและมบคลกภาพนาเชอถอ ซงสอดคลองกบการศกษาวจยของ รชพร สระสม ทไดท าการศกษาวจยเรองการวเคราะหเปรยบเทยบการสงผลคณลกษณะของผบรหารกบวฒนธรรมโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร พบวา

88

คณลกษณะของผบรหาร สงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมาก 4 ดาน คอดานคณลกษณะทเกยวกบงาน ดานบคลกภาพ ดานภมหลงทางสงคม และดานลกษณะทางสงคม

คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานพนฐานทางสงคม ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.40 ทงนอาจเปนเพราะผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยเปนผบรหารทมการศกษาในระดบทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ผบรหารเปนผทมการศกษา มสถานะทางสงคมและเศรษฐกจด เปนผมาจากครอบครวทด เปนผทคนในสงคมสวนใหญยอมรบวาเปนคนด สามารถปรบตวเขากบสงคมทกระดบไดเปนอยางด เพอนรวมสายงานบรหาร และผใตบงคบบญชาไดทกระดบ สามารถเรยนรปญหาสงคมรอบตวไดอยางรวดเรว สามารถปรบตวเขากบความเครยดในทกสภาวะ มความสามารถในการแสวงหาความร และรทนตอเหตการณตางๆ รวมทงเปนผมความซอสตยสจรต และยงเปนแบบอยางทดไมเคยท าเรองเสอมเสย ซงสอดคลองกบผลการวจยของบญธรรม ไวยมตรา ทไดท าการวจยเรองการศกษาความสมพนธระหวางคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนตามการรบรของครกบความพงพอใจในการปฏบตงานคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2 ผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนตามการรบรของคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2 ดานมนษยสมพนธและความรวมมอกบชมชน อยในระดบมาก และสอดคลองกบการศกษาวจยของปรารภ หลงสมบญ ทไดท าการศกษาวจยเรองคณลกษณะของผบรหารทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 พบวา คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ดานพนฐานทางสงคมอยในระดบมาก

คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานสตปญญาและความสามารถ ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.37 ยอมหมายถง ผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนผทมสตปญญาด มความรอบร มดลยพนจและการตดสนใจทด และมทกษะในการเจรจาอยางคลองแคลว มคณวฒทางการศกษาเหมาะสมกบลกษณะงาน มความรอบรและเขาใจหนวยงานทางการศกษา มปฏภาณไหวพรบ และความเฉลยวฉลาดในการแกปญหาเฉพาะหนาตามสถานการณตางๆ ไดอยางเหมาะสม มความรเกยวกบนโยบาย กฎหมายทางการบรหารงานของสถานศกษา มวธจงใจบคลากรใหมความรวมมอในการบรหารงาน เปนผทมความสามารถถายทอดขอมลขาวสารใหผ อนเขาใจไดเปนอยางดและตรงประเดน ซงสอดคลองกบงานวจยของสภาวด ค าเกลยง ทไดศกษาคณลกษณะของผบรหารและความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยมหดล ผลการวจยพบวา คณลกษณะผบรหารทง 6 ดาน คอ

89

ลกษณะทางกาย ภมหลงทางสงคม สตปญญา บคลกภาพ ลกษณะทเกยวของกบงาน และลกษณะทางสงคม ผบรหารมหาวทยาลยมหดล เมอจ าแนกตามกลมสาขาวชา โดยภาพรวมอยในระดบมาก

คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานลกษณะทางสงคม ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณต คอ 4.36 ทงนสามารถอธบายไดวาผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนผทมความสามารถในการขอความรวมมอและประสานงานไดเปนอยางด มความสามารถในการบรหาร มเสนหมความใสใจผอน มมนษยสมพนธเปนทยอมรบของบคลากรทงภายนอกและภายในองคกร สามารถท างานรวมกบผอนไดเปนอยางด มการปรบตวเขากบกระบวนการกลมไดด มมนษยสมพนธด เปนกนเอง มความยดหยน ยอมรบความคดเหนของผอน มความสามารถในการประสานงานกบหนวยงานภายในและภายนอกไดด มเกยรตและเปนทเชอถอศรทธาของบคคลทวไป ซงสอดคลองกบผลการวจยของปรารภ หลงสมบญ ทไดท าวจยเรองคณลกษณะของผบรหารทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ดานลกษณะทางสงคม อยในระดบมาก และยงสอดคลองกบงานวจยของรชพร สระสม ทไดท าวจยเรองการวเคราะหเปรยบเทยบการสงผลคณลกษณะของผบรหารกบวฒนธรรมโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร พบวาคณลกษณะของผบรหาร สงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมาก 4 ดาน คอดานคณลกษณะทเกยวกบงาน ดานบคลกภาพ ดานภมหลงทางสงคม และดานลกษณะทางสงคม

2. จากผลการวจยพบวาบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยภาพรวมอยในระดบมาก ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงเอาไวทอยในระดบปานกลาง ซงสามารถอธบายไดวาผบรหารโรงเรยนในยคปจจบนหรอยคของการปฏรปการศกษาตองมการพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ เพอใหมบทบาทในการเปนผน าทถกตองและเหมาะสม จงท าใหผบรหารโรงเรยนตะหนกถงความส าคญในบทบาทของตนเปนอยางมากทจ าเปนตองพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยนใหประสบผลส าเรจ และในฐานะทผบรหารเปนบคคลทส าคญของการขบเคลอนยทธศาสตรของการปฏรปการศกษา และขอตกลงรวมกนของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยใหกาวไปอยางประสทธภาพและประสทธผล ผบรหารจงตองพฒนาตนเองใหเปนผมความรความสามารถในการบรหารงานทกดานของโรงเรยน มศกยภาพในการเปนผน าการเปลยนแปลง มความสามารถน าเอาศาสตรและศลปมาปฏบตรวมกนไดอยางสมดลในเชงบรณาการบรหารงาน สามารถกาวทนเทคโนโลยสมยใหม เพอการเชอมโยงขอมลขาวสารไดทวถงทกระดบขององคกรหรอหนวยงานอนๆ ภายใตการบรหารงานตามบทบาทของผบรหารโรงเรยนทง 5 ดาน ไดแก การเปนผอ านวยความสะดวก ผประเมน ผคาดการณ ผใหค าปรกษา และผสงเสรมสนบสนน สอดคลองกบ

90

แนวคดฟารเรนและเคย (Farren and Kaye) ทกลาวไววา ผน าจะสามารถชวยใหบคลากรพฒนางานอาชพไดดวยการแสดงบทบาท 5 ประการ ไดแก ผอ านวยความสะดวก ผประเมน ผคาดการณ ผใหค าปรกษา และผสงเสรมสนบสนน เชนเดยวกบเซงเก (Senge) ไดเสนอแนวคดวาบทบาทของผน าแบบใหมในฐานะผสรางวสยทศนเชงกลยทธวาคนทจะกาวไปสความเปนเลศไดนนจะตองม 1) วสยทศนสวนตน คอ มจดมงหมาย มความหวงทจะไปเปนอยางใดอยางหนงในอนาคต 2) มแรงมงมนใฝด คอ เมอมวสยทศนแลวกจะตองมแรงมงมนทจะลงมอท ากจทงปวงใหบรรลตอผลส าเรจ 3) มความมงมนหมนฝกฝนใหเกดความช านาญ และ 4) มความคดวเคราะหสงใด ๆ ดวยเหตดวยผล โดยไดก าหนดบทบาทผน าคอบทบาทในการเปนนกออกแบบ (designer) บทบาทในการเปนผใหบรการหรอผคอยชวยเหลอ (steward) และบทบาทในการเปนเปนครผสอน (teacher) ซงสอดคลองกบผลการวจยของชชฎาภรณ โชคสงวนทรพย ทไดศกษาวจยบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ในอ าเภอทองผาภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3ผลการวจยพบวา 1) บทบาทของผบรหารสถานศกษาในอ าเภอทองผาภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 ในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน พบวาในภาพรวมอยในระดบมากและรายดานอยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของภาวณ สกณา ทไดศกษาบทบาทผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการปฏบตตามมาตรฐานของชาต ผลการวจยพบวา บทบาทผบรหารสถานศกษาเอกชน โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก

อยางไรกดเมอพจารณาบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปนรายดาน เรยงตามคามชฉมเลขคณตจากมากไปหานอย ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานการเปนผสงเสรมสนบสนน ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.47 ยอมหมายถงผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย เปนผสงเสรมความกาวหนาโดยมการชแจงหลกเกณฑในการปฏบตงานใหบคลากรทราบอยางชดเจน และเปดโอกาสใหบคลากรไดรบความกาวหนา เชนการสนบสนนใหไปศกษาดงาน หรอการศกษาตอ ผบรหารมบทบาทชวยใหบคลากรแตละคนสามารถพฒนาแผนงานทจะน าไปสความส าเรจในหนาทการงาน สงเสรมใหบคลากรประสบความส าเรจ สนบสนนใหบคลากรรจกใชแหลงขอมลตาง ๆ ในการสรางแผนงานเพอใหประสบความส าเรจในหนาทการงานได ซงสอดคลองกบผลการวจยของณชชฑราณย ศรปานนาค ทไดศกษาบทบาทผบรหารโรงเรยนและคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2 พบวาบทบาทผบรหารโรงเรยน สงกดสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาบทบาทของผบรหารโรงเรยนอยในระดบมากทสด จ านวน 1 ดาน คอ ดานผอ านวยความสะดวก และอยในระดบมาก จ านวน 4 ดาน คอ ดานผสงเสรมสนบสนน ผใหค าปรกษา ผประเมน และผคาดการณ

91

บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานบทบาทผอ านวยความสะดวก ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.39 ทงนอาจเปนเพราะผบรหารมการสงเสรมและสนบสนนการท างานของบคลากร เชน การจดเตรยมวสดอปกรณ การประสานงาน ใหกบบคลากรไดปฏบตงานตรงตามความรความสามารถและหนาททไดรบมอบหมาย ชวยใหบคลากรรคณคาในงานทท า และทกษะทเปนจดเดนของตนเอง ชวยใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวางแผนอนาคตดานการงานในระยะยาว สรางบรรยากาศการท างานทเปดกวางและรบฟงความคดเหนเพอเปดโอกาสใหบคลากรแตละคนแสดงความสนใจเกยวกบอนาคตดานการงานของตนได ชวยใหบคลากรมความเขาใจและสามารถแสดงความตองการของตนเกยวกบอนาคตดานการงานไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบผลการวจยของอาทตยา ศกนะสงห ทไดศกษาบทบาทผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 ผลการวจยพบวา บทบาทผบรหารสถานศกษาสงกดเทศบาลกลมการศกษาทองถนท 1 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของสขสนต ชยศรวฒน ทไดศกษาบทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอยดงน ผใหค าปรกษา ผอ านวยการสะดวก ผคาดการณ ผประเมน และผสงเสรมสนบสนน

บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานบทบาทผคาดการณ ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.37 ทงนอาจเปนเพราะผบรหารน าผลการส ารวจ หรอผลการวจยมาเปนขอมลในการประกอบการตดสนใจ และแนวโนมความกาวหนาสอดรบกบการประกนคณภาพและการวางแผนงานในปจจบน ซงมผลตอการเพมของจ านวนนกเรยน และสามารถคาดการณไดวาในอนาคตสถานศกษาตองเจรญกาวหนายงขน ซงสอดคลองกบผลการวจยของสขสนต ชยศรวฒน ทไดศกษาบทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอยดงน ผใหค าปรกษา ผอ านวยการสะดวก ผคาดการณ ผประเมน และผสงเสรมสนบสนน และสอดคลองกบผลการวจยของชชฎาภรณ โชคสงวนทรพย ทไดศกษาวจยบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ในอ าเภอทองผาภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 ผลการวจยพบวา 1) บทบาทของผบรหารสถานศกษาในอ าเภอทองผาภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 ในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน พบวาในภาพรวมอยในระดบมากและรายดานอยในระดบมาก

92

บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานบทบาทผประเมน ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.37 ทงนอาจเปนเพราะผบรหารมคณธรรม จรยธรรมและจรรยาบรรณตอวชาชพในการประเมนบคลากร เพราะผบรหารมการแจงบคลากรทไดรบการประเมนทราบลวงหนากอนการประเมนทกครง และมการแจงผลการประเมนเกยวกบการท างาน และผลการปฏบตตวของบคลากรในองคกร อยางเปดเผยและตรงไปตรงมา แจงใหบคลากรทราบความคาดหวง และการก าหนดเกณฑมาตรฐานทใชในการประเมน รบฟงความคดเหนของบคลากร วาสงใดมความส าคญตอการท างานในปจจบน และความมงหวงในการปรบปรงการท างานตอไป ชใหเหนความสมพนธระหวางการท างาน ผลการปฏบตตวและเปาหมายในงานอาชพ เสนอแนะกจกรรมทชวยใหบคลากร สามารถปรบปรงการท างาน และการปฏบตตวของตนได ซงสอดคลองกบผลการวจยของวรรณา หมาดเทง ทไดศกษาบทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต 3 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอยดงน ผใหค าปรกษา ผอ านวยการสะดวก ผประเมน ผสงเสรมสนบสนนผคาดการณ และผใหค าปรกษา

บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ดานบทบาทผใหค าปรกษา ทมคามชฉมเลขคณตอยในระดบมาก ซงมคามชฉมเลขคณตคอ 4.37 ยอมหมายถงผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย เปดโอกาสใหบคลากรปรกษางาน แสดงความคดเหน และเสนอทางเลอกในการประกอบการตดสนใจ รวมทงอปสรรคทมผลตอความส าเรจในหนาทการงานไดตลอดเวลา ชวยใหบคลากรแสดงเปาหมายเกยวกบอนาคตในการท างานทตองการได และพรอมทจะชวยเหลอบคลากรในการคดเลอกเปาหมายในดานการงานทมประสทธภาพใหตรงกบความตองการและตามเปาหมายขององคกรได ซงสอดคลองกบผลการวจยของของวรรณา หมาดเทง ทไดศกษาบทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของโรงเรยนเอกชนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต 3 โดยดานบทบาทผใหค าปรกษาอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของอาทตยา ศกนะสงห ทไดศกษาบทบาทผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 ผลการวจยพบวา บทบาทผบรหารสถานศกษาสงกดเทศบาลกลมการศกษาทองถนท 1 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก

93

3. ผลการวจยความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย พบวามความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทางบวกหรอมความสมพนธกนลกษณะทคลอยตามกน ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจย ทไดตงไววาคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยมความสมพนธกน และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา คณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย มความสมพนธกนทกค โดยมความสมพนธในทางบวกและมความสมพนธกนในระดบสง ทงนอาจเปนเพราะวาผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลยมคณลกษณะทด ทง 6 ดาน อนประกอบดวยลกษณะทางกาย ภมหลงทางสงคม สตปญญา บคลกภาพ ลกษณะทเกยวของกบงาน และลกษณะทางสงคม ท าใหผบรหารของโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย แสดงบทบาทผบรหาiรทง 5 ดาน อนประกอบดวย การเปนผอ านวยความสะดวก ผประเมน ผคาดการณ ผใหค าปรกษา และผสงเสรมสนบสนน ไดเปนอยางด ท าใหเกดการบรหารงานทบรรลผลส าเรจอยางมประสทธภาพและประสทธผลตามไปดวยเชนกน ดงนนถาคณลกษณะของผ บรหารอยในระดบสง การแสดงบทบาทของผ บรหารกจะสงอย ในระดบทสอดคลองกน และหากคณลกษณะของผบรหารอยในระดบต า การแสดงบทบาทของผบรหารกจะอยในระดบต าเชนเดยวกน คณลกษณะของผบรหารจงมความสมพนธกบบทบาทของผบรหาร ซงสอดคลองคลองกบงานวจยของกรนเบรก - วอลท และโรเบรทสน (Greenberg-Walt and Robertson) ทไดศกษาวจยเรอง “The evolving role of executive leadership” วตถประสงคของการวจยคอ เพอรวบรวมความคดเหนเกยวกบสมรรถนะ บทบาทส าคญของผบรหารระดบสงในอนาคต ผลการวจย พบวา บทบาทส าคญของผบรหารระดบสงในอนาคตประกอบดวย 14 ประการ ไดแก 1) มความคดกวางไกล 2) สามารถคาดการณบรบทและสภาพแวดลอมทท าใหองคการมความเจรญกาวหนา 3) สามารถเสรมสรางแรงบนดาลใจแกผใตบงคบบญชาใหรวมกนคดคนแนวทางปฏบตทท าใหบรรลวสยทศน 4) สามารถเสรมสรางพลงอ านาจ 5) เขาใจวฒนธรรมของแตละประเทศ 6) มทกษะการสรางทมและสรางเครอขาย 7) มความรความสามารถในการใชเทคโนโลยสมยใหม 8) สามารถกระตนใหผใตบงคบบญชาใหสนใจคดคนนวตกรรม 9) สามารถสรางความประทบใจแกผใชบรการ 10) สามารถพฒนาองคการใหมศกยภาพในการแขงขน 11) มความมงมนในการเรยนรอยางตอเนองและมความรอบร 12) ใจกวาง รบฟงความคดเหนของผใตบงคบบญชา 13) ใหเกยรต ค านงถงศกดศรและคณคาของผใตบงคบบญชา 14) มความสามารถบรหารการเปลยนแปลง และยงสอดคลองกบงานวจยของเมยตน (Mayton) ทไดศกษาพฤตกรรมและหลกการบรหารโรงเรยนประถมศกษาของผบรหารในรฐอะลาบามา (Alabama)ประเทศสหรฐอเมรกาโดยแบงแบบสอบถามออกเปน 2 สวนคอสวนทหนงเปนแบบทสอบถามเกยวกบขอมลทวไปคณลกษณะและคณสมบตทางวชาชพสวนทสองเปนแบบสอบถามทศนะของผบรหารโรงเรยนตอบคลากรโรงเรยน

94

ระเบยบขอบงคบกจกรรมนกเรยนบทบาททางการศกษาและการตดตอสอสารพบวาผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสวนใหญมประสบการณการด ารงต าแหนงตงแต 1-2 ปและหลกการบรหารงานทจ าเปนไดแกประสบการณในต าแหนงดานทกษะมนษยสมพนธกบบคลากรและชมชนทดอนมผลใหการด าเนนงานทางการศกษาของโรงเรยนเปนไปอยางรวดเรวและรดกม

ขอเสนอแนะของการวจย จากผลของการศกษา เรองความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ผวจยมขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการพฒนาคณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนใหเกดประสทธภาพยงขนและเพอเปนแนวทางในการศกษาวจยในครงตอไป ดงน

ขอเสนอแนะทวไป จากผลของการศกษาเรองความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ผวจยมขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการพฒนาและเพมประสทธภาพงานของสถานศกษาอยางตอเนองและยงยน ซงมรายละเอยดดงน

1. จากผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในภาพรวมอยในระดบมาก จงแสดงใหเหนไดวาคณลกษณะของผบรหารมความส าคญและจ าเปนตอการปฏบตงานเปนอยางยง ผบรหารจงควรรกษาคณลกษณะตางๆของตนใหเปนทนาเลอมใสศรทธา มความนาเชอถอตอบคคลทวไป ผบรหารจ าปนตองรอบรและเปนทปรกษาไดทกกรณทงยงควรเปนแบบอยางทดในการท างาน มความสามารถในการโนมนาวจตใจใหเกดความสามคค เกดความรวมมอรวมใจกนในการท างาน ทงยงสามารถจงใจใหผ ใตบงคบบญชาทมเทก าลงความสามารถในการปฏบตงาน นอกจากนยงพบวาคณลกษณะของผบรหารทมคามชฉมเลขคณตจากมากไปนอย ไดดงน ดานคณลกษณะทางกาย ดานลกษณะทเกยวของกบงาน ดานบคลกภาพ ดานพนฐานทางสงคม ดานสตปญญาและความสามารถ และดานลกษณะทางสงคม แสดงใหเหนวาเปนความจ าเปนอยางยงทผบรหารในยคปจจบนตองเปนผใฝศกษา คนควาหาความรอยเสมอและพฒนาตนเองใหมบคลกภาพเหมาะสมกบการเปนผบรหาร กลาวคอมความเชอมนในตนเองและกลาตดสนใจ มความคดรเรมสรางสรรค มความกระตอรอรนและรบผดชอบในการท างาน มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณไดด มพฤตกรรมทเหมาะสม มทกษะและประสบการณในการบรหารงาน สามารถบรหารงานใหบรรลเปาหมายตามทก าหนด มความเสยสละและอทศตนในการท างานเตมตามศกยภาพ และควรมความรเกยวกบนโยบาย กฎหมายทางการบรหารงานของสถานศกษาเปนอยางด ทงนควรจดใหมการสงเสรมและพฒนาคณลกษณะดงกลาวในกลมผบรหาร โดยการสรางความตะหนกถงประโยชนของเปาหมายการปฏบตงานและการพฒนาสมรรถนะของ

95

ผบรหารเปนประจ าอยางตอเนอง ซงอาจกระท าไดหลายวธอาทเชน การฝกอบรม การสมนา และการศกษาดงาน นอกจากนควรมนโยบายสนบสนนใหผทมาด ารงต าแหนงทางการบรหารตองผานการฝกอบรมหรอพฒนาภาวะความเปนผน าทงทางดานกายและสงคม บคลกภาพ และคณลกษณะเชงทกษะ รวมทงความสามารถและทกษะในกระบวนการบรหารจดการมาอยางเพยงพอ โดยผบรหารควรใหความสนใจในการพฒนาตนเองอยางตอเนองและสม าเสมอ ในฐานะทผบรหารเปนผน าองคกร มบทบาทส าคญตอการบรหารจดการศกษา ดงนนผบรหารจะตองเปนศนยกลางการขบเคลอนองคกร เปนแหลงรวมใจ เชอมนและศรทธาเพอใหเกดเกดผลส าเรจตามวตถประสงคขององคกรทตงไว

2. จากผลการวจยพบวาบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ในภาพรวมอยในระดบมาก ซงหมายถงความส าคญของบทบาทของผบรหาร คอเปนผอ านวยความสะดวกในการชวยใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวางแผนอนาคตดานการงานในระยะยาวสรางบรรยากาศการท างานทเปดกวางและรบฟงความคดเหนเพอเปดโอกาสใหบคลากรแตละคนแสดงความคดเหนเกยวกบอนาคตดานการงานของตนไดรวมทงการสนบสนนใหค าปรกษา และประเมนผลการท างานใหมประสทธภาพมากยงขน และเมอเรยงล าดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปนอย คอ ดานผสงเสรมสนบสนน ดานผอ านวยความสะดวก ดานผคาดการณ ดานผประเมน และดานผใหค าปรกษา โดยดานทมคามชฌมเลขคณตนอยทสดคอ ดานผใหค าปรกษา ดงนนผบรหารผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ควรแสดงบทบาทของตนเองในฐานะผใหค าปรกษาอยางเตมใจและเตมท เพราะการใหค าปรกษาจะท าใหผบรหารทราบปญหาของบคลากรในการปฏบตงาน อกทงยงเปนขวญและก าลงใจใหกบบคลากรดวยวาตวเขาเองไมไดถกทอดทงใหปฏบตงานแตเพยงผเดยว โดยเปดโอกาสใหบคลากรปรกษางาน แสดงความคดเหน และเสนอทางเลอกในการประกอบการตดสนใจ รวมทงอปสรรคทมผลตอความส าเรจในหนาทการงานไดตลอดเวลา และพรอมทจะชวยเหลอบคลากรในการคดเลอกเปาหมายในดานการงานทมประสทธภาพใหตรงกบความตองการและตามเปาหมายขององคกรได

3. จากผลการวจยพบวาคณลกษณะของผบรหารกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มความสมพนธกนในระดบสง และเปนความสมพนธทางบวกหรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน แสดงใหเหนวาเมอผบรหารทมคณลกษณะทดจะท าใหผบรหารแสดงบทบาทไดดมากขนดวย ดงนนควรจะมการสงเสรมใหมการพฒนาผบรหารอยางตอเนอง เชน การฝกอบรมดานบคลกภาพ ทกษะและเทคนคการบรหาร กระบวนการวางแผนกลยทธ เปนตน เพอเพมพนความรความสามารถ และเพมประสบการณในการท างานแกผบรหาร และควรจดใหมการสมมนาเชงปฏบตการเกยวกบเทคนคแตละดานตามความตองการของผบรหารเพอแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณในการบรหารงาน

96

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป ตามทผวจยไดมขอเสนอแนะของการวจยดงทกลาวไวขางตน เพอใหงานวจยเกยวกบ

ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยน เพอเปนประโยชนในการศกษาคนควาขอมลของผบรหารและบคคลทวไป จงขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป ดงน

1. ควรมการศกษาปจจยทสงผลตอคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

2. ควรมการศกษาปจจยทสงผลตอบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษก วทยาลย

3. ควรมการศกษาความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยน ในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย โดยใหมการเกบขอมลจากการสมภาษณ (In-depth interview) การจดกลมสนทนา (Focus group discussion) ซงจะไดขอมลทตรงกบความเปนจรงมากกวาการใชแบบสอบถามเพยงอยางเดยว

97

รายการอางอง

ภาษาไทย

กระทรวงศกษาธการ. การปฏรปการศกษา. กรงเทพ : โรงพมพครสภาลาดพราว. 2545. กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ:

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. 2551. กระทรวงศกษาธการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. การปฏรปการศกษาในทศวรรษ

ท 2 (พ.ศ. 2552-2561). 2552. คร โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม). สมภาษณ,

27 มถนายน 2559. ครสภา. เกณฑมาตรฐานผบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา. 2540. คณลกษณะผน า. เขาถงเมอ 30 มถนายน 2559. เขาถงไดจาก

http://www.novabizz.com/NovaAce/Relationship/Trait-Theories-of-Leadership.htm.

จอมพงศ มงคลวนช. การบรหารองคการและบคลากรทางการศกษา. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย. 2555.

ชชฎาภรณ โชคสงวนทรพย. “บทบาทผบรหารสถานศกษาในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน” วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551.

ชตณรงค ขดภเขยว. เอกสารประกอบ การอบรมตามหลกสตรการพฒนาขาราชการครและบคลากร ทางการศกษากอนแตงตงใหดารงต าแหนงผอานวยการสถานศกษา. ม.ป.ป.

ณชชฑราณย ศรปานนาค, “บทบาทผบรหารโรงเรยนและคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2” .วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2554.

ณฐยากรณ เลกสงโต. “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาทพงประสงคตามการรบรของผปกครอง นกเรยนโรงเรยนบานหนองบอน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาระยอง เขต 1” งานนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา, 2554.

98

ทรงสวสด แสงมณ. “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาตามความตองการของครสงกดกรงเทพ มหานคร เขตบางขนเทยน” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา ครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจธนบร, 2553.

ทองอนทร วงศโสธร. “ทฤษฎระบบ” ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหาร การศกษาหนวยท 3. นนทบร : โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช. 2540.

ธนสาร บลลงกปทมา. ปญหาการบรหารงานของผบรหาร. เขาถงเมอ 20 มถนายน 2559. บงอร จงสมจตต, “คณลกษณะผน าของผบรหารทสมพนธกบการจดการความรของสถานศกษาในเขต

พนทการศกษาสพรรณบร เขต 2”.วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551.

บญธรรม ไวยมตรา. “การศกษาความสมพนธระหวางคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนตามการรบร ของครกบความพงพอใจในการปฏบตงานคร สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา พระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2” .วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา, 2553.

ประสทธ วชโย. “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามทศนะของคณะกรรมการสถาน ศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานพนทการศกษาสระบร เขต 2”.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏ นครราชสมา, 2552.

ปรารภ หลงสมบญ. “คณลกษณะของผบรหารทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนในสถานศกษาสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552.

ผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม). สมภาษณ, 27 มถนายน 2559.

พศน แตงจวง. บทบาทหนาทของบคลากรทางการศกษา. กรงเทพฯ: ดวงกมลพบลซซง. 2554. ภาวณ สกณา.“บทบาทผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการปฏบตตามมาตรฐานของชาต”.

วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551.

มณรตน เสโนฤทธ, “คณลกษณะผบรหารทพงประสงคของบคลากรโรงเรยนวดใหญศรสพรรณ สานกงานเขตธนบร สงกดกรงเทพมหานคร” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา, 2553.

มหาวทยาลยราชภฎพระนครศรอยธยา. โครงการสมมนาทางวชาการ เรอง การพฒนาครผบรหาร และบคลากรทางการศกษาเพอยกระดบคณภาพการศกษาและวทยฐานะ. 2553.

99

เมตต เมตตการณจต. การบรหารจดการศกษาแบบมสวนรวม : ประชาชน องคกรปกครองสวน ทองถน และราชการ. พมพครงท 3. นนทบร: บคพอยทวชาการ. 2553.

รชพร สระสม. “การวเคราะหเปรยบเทยบการสงผลคณลกษณะของผบรหารกบวฒนธรรมโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร”. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2554.

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550. ราชกจจานเบกษา เลม 124. ตอนท 47 ก (24 สงหาคม 2550): 15.

ราชบณฑตยสถาน. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2544. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน. 2544.

รายงานสรปในโครงการยกระดบ กลมโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยกาวสโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดานวทยาศาสตร และคณตศาสตร. เขาถงเมอ 20 มถนายน 2559. เขาถงไดจาก https://vichakankjn.files.wordpress.com/2016/01/4.pdf

โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย, เขาถงเมอ 20 มถนายน 2559, เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/websm/2011/feb/056.html

วรรณา หมาดเทง. “บทบาทของผบรหารทสงผลตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนาผเรยนของ โรงเรยนเอกชนในกรงเทพมหานคร”. วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2551.

วรากรณ สามโกเศศ และคณะ. รายงานขอเสนอทางเลอกระบบการศกษาทเหมาะสมกบสขภาวะ คนไทย. กรงเทพฯ: โรงพมพภาพพมพ. 2553.

วนทนา เมองจนทร. บทบาทหนาทความรบผดชอบของผบรหารโรงเรยนตามพระราชบญญต การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542, เขาถงเมอ 20 พฤษภาคม 2558. เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/wijai/role.htm.

วนจ เกตขาและคมเพชร ฉตรศภกล. “สองทศวรรษหลกสตรการศกษาไทย”.วารสารวชาการ 3, 5 (เมษายน, 2544) : 42 – 51.

วระ ใจแสน, “บทบาทของผบรหารดานงานวชาการเกยวกบการใชคอมพวเตอรชวยสอนทสมพนธกบการจดการเรยนการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน ในโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2548

สกลรตน กมทมาศ. หลกการบรหารโรงเรยน. กรงเทพฯ: โรงพมพพฆเณศ. 2550.

100

สมพศ โหงาม. การบรหารสถานศกษาและการประกนคณภาพการศกษา. กรงเทพฯ: มตรภาพการ พมพและสตวดโอ. 2553.

สมศกด เจรญพานชเสร. ผบรหารยคปฏรปการศกษา, เขาถงเมอ 30 มถนายน 2559. เขาถงจาก http://www.suphannapoom.com/boss-Article.html.

สมหมาย อาดอนกลอย. “ผบรหารสถานศกษาในศตวรรษท 21”, วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 7, 1 (มกราคม – มถนายน 2556): 34

เสาวนย ยมถนอม. “คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา ตามความตองการของครสงกด กรงเทพมหานคร เขตทววฒนา”.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏธนบร, 2553.

สขสนต ชยศรวฒน. “บทบาทของผบรหารในการพฒนาครโรงเรยนประถมศกษาเอกชน”. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2550.

สภาวด ค าเกลยง. “คณลกษณะของผบรหารและความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากร มหาวทยาลยมหดล”. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ บรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2550.

สรศกด ปาเฮ. “การนเทศภายในหวใจของการปฏรปการเรยนรในโรงเรยน”.วารสารวชาการ 4, 8 (มกราคม, 2545): 25 – 31.

สเทพ พงศศรวฒน. ภาวะผน า : ทฤษฏและการปฏบต. เชยงราย: มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. 2549.

อาคม วดไธสง. หนาทผน าในการบรหารสถานศกษา. สงขลา : มหาวทยาลยทกษณ. 2547. อาทตยา ศกนะสงห. “บทบาทผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของสถานศกษาสงกดเทศบาลกลม

การศกษาทองถนท 1”.วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552.

อษณย โพธสข. กลยทธทางการศกษาผเรยนส าคญทสด ในการรวมคดรวมเขยนปฏรปการเรยนร ผเรยนส าคญทสด. ส านกนายกรฐมนตร ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค. 2543.

เอกสงห ปากแกว. คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานเขต พนทการศกษาอดรธาน เขต 4. เอกสารประกอบ การประชมวชาการและเสนอผลงาน วจยระดบชาต “สรางสรรคและพฒนา เพอกาวหนาสประชาคมอาเซยน” ครงท 2. วนท 18-19 มถนายน 2558 ณ วทยาลยนครราชสมา อ าเภอเมอง จงหวดนครราชสมา.

101

ภาษาองกฤษ

Agthe, Robert R. The Elementary Principals Perception of Their own and Teachers Role in Curriculum Decision Making, Accessed 12 April 2013. Available from http://www.lipumi.com/disseration/fullcit/309793

Barnard, Charter I. Organization and Management. Cambridge : Harvard University Press. 1969.

Bennis, Warren G. Managing the dream : Reflections on Leadership and Change. Cambridge, Mass: Perseus. 2000.

Best, John W. Research in Education. Englewood Cliffs, New Jersey : Prentice Hall Inc. 1970.

Cronbach, Lee J. Essentials of Psychological Testing. 3rded. New York: Harper and Row Publisher.1974.

Davies, Babrara J. and Brent Davies. “Strategic Leadership”. School Leadership and Management. 23 (1), (2004) : 29-38.

Dess, Gregory G. and Alex Miller. Strategic Management. Singapore : McGraw –Hill. 1993.

Dubrin, Andrew J. Leadership : Research Finding, Practice and Skills. 4thed. New York: Houghton Mifflin Company. 2004.

Farren, Caela and Beverly L. Kaye. “New skills for New Leadership Roles. “in The Leader of Foundation. 3nd ed. New York: The Drucker Foundation. 1996.

Greenberg, C.L.– Walt and A.G. Robertson. The Future of Leadership. San Francisco : Jossey – Bass. 2001.

Hitt, Michael A. Duane R. Ireland and Robert E. Hoskisson. Management of Strategy : Concepts and Cases. China : Thomson South-Western. 2007.

Hoy, Wayne K. and Cecil G. Miskel. Educational Administration: Theory, Research and Practice. 9thed. Singapore: McGraw-Hill. 2013.

Katz, Daniel and Robert L. Kahn. The Social Psychology of Organization. 2nd ed. New York : John Wiley and Son, 1978.

Kreitton, Burton W. Leadership for Action in Rural Communities. Illinois: Interstate. 1960.

102

Krejcie, Ronald Robert V. and Daryle W. Morgan. “Determining Sample Size for Research Activities,” Journal for Educational and Psychological

Likert, Rensis. New Pattern of Management. New York : McGraw – Hill Book Compeny. 1992.

Magnuson, W.G. The Characteristics of Successful School Business Managers. Los Angeles: University of Southern California. 1991. Management. (November, 1970).

Mayton, Joseph “Behavior and Property of Public School in State of Alabama”. Dissertation Abstracts International 10, 8 (August, 1991) : 2965-A.

Mintzberg, Henry Simply Managing: What Managers Do and Can Do Better. New York: Harper and Row. 2013.

Mintzberg, Henry The Nature of Managerial Work. New York: Harper and Row. 1973. Pellegrino, J.W. and C.K. Varnhagan. “Abilities and Aptitudes” in The International

Encylopediation: Research and Studies. Vol 1. P.1. Oxford : Pergamon Press. 1985.

Porter, Katherine. Leary. The role of the special education administrator as perceived by principals Superintendent, a nd special education administrator in West Virginia (Online). accessed 2 February 2004.

Quible, Zane K. The Administrative Office Management Function, 2nded. Westport Connecticut: Greenwood. 1980.

Ronald, Stadt W. and others., Managing Career Education Programs. New Jersey : Prentice – Hill, Inc., 1973.

Sach, Benjamin M. Educational Administration: A Behavioral Approach. Boston : Houghton Miffin Company. 1966 .

Senge, Peter M. The Fifth Discipline : The Art and Practice of the Learning Organization. New York: Double day. 1990.

Sergiovanni, Thomas J. The Principalship : A Reflective practice perspective. 4thed. Boston: Allyn and Bacon. 2001.

Stadt, W. and others. Managing Career Education Programs. Englewood Cliffs New Jersey: Prentice – Hill Inc. 1973.

103

Stogdill, Ralph M. Stogdill's Handbook of Leadership: A Survey of Theory and Research, Revised and Expanded. New York: The Free Press. 1982.

Walter, MagnusonG. The Characteristics of Successful School Business Managers. Los Angeles: University of Southern California. 1991.

Yukl, Gary Leadership in Organization. 5th ed. New Jersey: Courier Stoughton. 2006.

104

ภาคผนวก

105

ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหตรวจสอบเครองมอ

รายชอผเชยวชาญตรวจเครองมอ และ สรปคาความตรงเชงเนอหาเพอการวจย (IOC)

106

107

รายนามผเชยวชาญตรวจเครองมอวจย ผวจยไดเรยนเชญผเชยวชาญประเมนคาความเทยงตรงทางดานเนอหา (Content validity) จ านวน 5 คน ดงน

1. ชอ-นามสกล ดร.ไพรพรรณ ไชยสวรรณ วฒการศกษา ศกษาศาสตรดษฎบณฑต (ศษ.ด.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยนวดปรณาวาส

2. ชอ-นามสกล ผอ านวยการ นพดล เดนดวง วฒการศกษา ศกษาศาสตรมหาบณฑต (ศษ.ม.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม)

3. ชอ-นามสกล ดร.สรยพร สนทรศารทล วฒการศกษา ครศาสตรดษฎบณฑต (ค.ด.) สาขาบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนง อดตผอ านวยการโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม)

4. ชอ-นามสกล อาจารยถวลย พงเงน วฒการศกษา การศกษาศาสตรมหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาภาษาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ต าแหนง ครช านาญการพเศษโรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชบวรนเวศศาลายา

ในพระสงฆราชปถมภ

5. ชอ-นามสกล อาจารยจรวรรณ วรยศ วฒการศกษา วทยาศาสตรมหาบณฑต (วท.ม.) สาขาสถตประยกต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ต าแหนง ครช านาญการพเศษโรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชบวรนเวศศาลายา

ในพระสงฆราชปถมภ

108

สรปคาความตรงเชงเนอหาเพอการวจย (IOC)

เรอง ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

ค าชแจง

1. แบบสอบถามนจดท าขนโดยมวตถประสงคเพอใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลส าหรบการวจย เรอง ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

2. แบบสอบถามฉบบนมทงหมด 3 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ขอมลเกยวกบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ตอนท 3 ขอมลเกยวกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย 3. โปรดพจารณาขอค าถามหรอขอความของเครองมอวจย แลวเขยนเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทาน และหากมขอเสนอแนะเพมเตม โปรดระบลงในชองขอความแกไขและขอเสนอแนะ โดยพจารณาความสอดคลองของขอค าถามกบตวแปรทศกษา ตามเกณฑดงน -1 หมายความวา ไมสอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา 0 หมายความวา ไมแนใจวาสอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา 1 หมายความวา สอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา ขอขอบพระคณในความกรณาอนเคราะหตรวจเครองมอในการวจย

นางพชรนทร สายขน นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาการบรหารการศกษา

ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

109

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอตอไปนแลวกาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบ

ความเปนจรงเกยวกบตวทาน

ขอท

ค าถาม คณะกรรมการตรวจเครองมอ คา

IOC 1 2 3 4 5

1 เพศ ชาย หญง

1 1 1 1 1 1

2

อาย นอยกวา 30 ป 30-40 ป 41-50 ป 51-60 ป

1 1 1 1 1 1

3

ประสบการณในการท างาน นอยกวา 5 ป 5-10 ป 11-20 ป มากกวา 20 ป

1 1 1 1 1 1

4

ระดบการศกษา ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

1 1 1 1 1 1

5

ต าแหนงในปจจบน ผอ านวยการโรงเรยน รองผอ านวยการโรงเรยน ครผปฏบตการสอน กรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

1 1 1 1 1 1

110

ตอนท 2 คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ผลการพจารณาขอค าถามของเครองมอวจย โดยพจารณาความสอดคลอง ตามเกณฑดงน -1 หมายความวา ไมสอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา 0 หมายความวา ไมแนใจวาสอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา 1 หมายความวา สอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา

ขอท

ค าถาม ผเชยวชาญตรวจเครองมอ คา

IOC 1 2 3 4 5

ลกษณะทางกาย (physical characteristics)

1 มสขอนามยด 1 1 1 1 1 1

2 มสขภาพรางกายแขงแรง สมบรณ กระฉบกระเฉง 1 1 1 1 1 1

3 มสขภาพรางกายเอออ านวยตอการปฏบตงาน 1 1 1 1 1 1

4 มสขภาพจตด ยมแยม แจมใส 1 1 1 1 1 1

5 มรปรางลกษณะทางกายด และสงาผาเผย 1 1 1 1 1 1

6 มการแตงกายไดเหมาะสมกบกาลเทศะ 1 1 1 1 1 1

ภมหลงทางสงคม (social background)

1 เปนผมาจากครอบครวทด 1 1 1 1 1 1

2 เปนผทคนในสงคมสวนใหญยอมรบวาเปนคนด 1 1 1 1 1 1

3 สามารถปรบตวเขากบสงคมทกระดบไดเปนอยางด 1 1 1 1 1 1

4 สามารถเรยนรปญหาสงคมรอบตวไดอยางรวดเรว 1 1 1 1 1 1

5 สามารถปรบตวเขากบความเครยดในทกสภาวะ 1 1 -1 1 1 0.6

6 เปนผแสวงหาความรอยเสมอ และทนตอสถานการณตางๆ

1 1 1 1 1 1

7 เปนผมความซอสตย สจรต 1 1 1 1 1 1

111

ขอท

ค าถาม ผเชยวชาญตรวจเครองมอ คา

IOC 1 2 3 4 5

สตปญญาความรความสามารถ (interlligence)

1 มคณวฒทางการศกษาเหมาะสมกบลกษณะงาน 1 1 1 1 1 1

2 มความรอบร และเขาใจ หนวยงานทางการศกษา 1 1 1 1 1 1

3 มปฎภาณไหวพรบ และความเฉลยวฉลาดในการแกปญหาเฉพาะหนา

1 1 1 1 1 1

4 มความรเกยวกบนโยบาย กฎหมายทางการบรหารงานของสถานศกษา

1 1 1 1 1 1

5 มวธการจงใจบคลากรใหมความรวมมอในการบรหารงาน

1 1 1 1 1 1

6 เปนผทสามารถถายทอดขอมล ขาวสาร ใหผอนเขาใจ 1 1 1 1 1 1

บคลกภาพ (personality)

1 มความกระตอรอรนในการท างาน 1 1 1 1 1 1

2 เปนผใฝศกษา คนควา หาความรอยเสมอ 1 1 1 1 1 1

3 มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณไดด

1 1 1 1 1 1

4 มพฤตกรรมเหมาะสม รกาลเทศะ 1 1 1 1 1 1

5 มความคดรเรมสรางสรรค 1 1 1 1 1 1

6 มความเชอมนในตนเองและกลาตดสนใจ 1 1 1 1 1 1

7 แสดงความคดเหนอยางเหมาะสม 1 1 1 1 1 1

112

ขอท

ค าถาม ผเชยวชาญตรวจเครองมอ คา

IOC 1 2 3 4 5

ลกษณะทเกยวของกบงาน (task-related characteristics)

1 มความปรารถนาจะบรหารงานใหมประสทธภาพและประสทธผล

1 1 1 1 1 1

2 มทกษะ และประสบการณในการบรหารงาน 1 1 1 1 1 1

3 สามารถบรหารงานบรรลเปาหมายตามทก าหนด 1 1 1 1 1 1

4 มความรบผดชอบในการท างาน 1 1 1 1 1 1

5 เปนผมความมงมน มานะอดทน แกไขปญหาจนส าเรจ

1 1 1 1 1 1

6 มความเสยสละ และอทศตนในการท างานเตมตามศกยภาพ

1 1 1 1 1 1

ลกษณะทางสงคม (social characteristics)

1 สามารถท างานรวมกบผอนได 1 1 1 1 1 1

2 มการปรบตวเขากบกระบวนการกลมไดด 1 1 1 1 1 1

3 มมนษยสมพนธด เปนกนเอง 1 1 1 1 1 1

4 มความยดหยน ยอมรบความคดเหนของผอน 1 1 1 1 1 1

5 มความสามารถในการประสานงานกบหนวยงานกบหนวยงานภายในและภายนอกไดด

1 1 1 1 1 1

6 มเกยรตและเปนทเชอถอศรทธาของบคคลทวไป 1 1 1 1 1 1

113

ตอนท 3 ขอมลเกยวกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ผลการพจารณาขอค าถามของเครองมอวจย โดยพจารณาความสอดคลอง ตามเกณฑดงน -1 หมายความวา ไมสอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา 0 หมายความวา ไมแนใจวาสอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา 1 หมายความวา สอดคลองกบนยามของตวแปรทศกษา

ขอท

ค าถาม ผเชยวชาญตรวจเครองมอ คา

IOC 1 2 3 4 5

ผอ านวยความสะดวก

1 ผบรหารสงเสรมและกระตนใหบคลากรเหนคณคาในงานอาชพ ความสนใจและเนนทกษะทเปนจดเดนของแตละบคคล

1 1 1 1 1 1

2 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวางแผนการท างานในระยะยาว

1 1 1 1 1 1

3 ผบรหารสรางบรรยากาศการท างานทเปดกวางและรบฟงความคดเหนของบคลากร

1 1 1 1 1 1

4 ผบรหารกระตนใหบคลากรเขาใจความตองการในการท างานของตนเอง

1 1 -1 1 1 0.6

5 ผบรหารเปดโอกาสใหบคลากรไดแสดงแผนการท างานในอนาคต

1 1 -1 1 1 0.6

ผประเมน

1 ผบรหารแจงผลการประเมนการท างานและการปฏบตตนแกบคลากรอยางเปดเผยตรงไปตรงมา

1 1 1 1 1 1

2 ผบรหารแจงใหบคลากรทราบถงความคาดหวงและมาตรฐานทใชในการประเมน

1 1 1 1 1 1

3 ผบรหารรบฟงความคดเหนของบคลากรเกยวกกบสงทมความส าคญตอการท างานในปจจบน เพอน าไปปรบปรงการปฏบตงานใหดขน

1 1 1 1 1 1

4 ผบรหารชใหเหนความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบผลการปฏบตตนและเปาหมายของหนวยงาน

1 1 1 1 1 1

5 ผบรหารเสนอแนะกจกรรมทจะชวยใหบคลากรสามารถปรบปรงการปฏบตงานของตนเอง

1 1 1 1 1 1

114

ขอท

ค าถาม ผเชยวชาญตรวจเครองมอ คา

IOC 1 2 3 4 5

ผคาดการณ

1 ผบรหารใหขอมลเกยวกบองคกรอาชพทเปนปจจบนเพอประกอบการตดสนใจและการบรหารงาน

0 1 1 1 1 0.8

2 ผบรหารกระตนใหบคลากรแสดงขอมลทเปนประโยชนตอการปฏบตงาน

1 1 1 1 1 1

3 ผบรหารจดใหมสงอ านวยความสะดวกเพอใหบคลากรเขาถงแหลงขอมลทงภายในและภายนอกสถานศกษา

1 1 1 1 1 1

4 ผบรหารชใหเหนแนวโนมของการพฒนาใหมๆทมผลกระทบตอการปฏบตงานของบคลากร

1 1 1 1 1 1

5 ผบรหารชใหเหนพฒนาการใหมๆทเกดขนในองคกรอาชพ

1 1 -1 1 1 0.6

ผใหค าปรกษา

1 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรแสดงเปาหมายเกยวกบการปฏบตงานทตองการได

1 1 1 1 1 1

2 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรคดเลอกเปาหมายของตนเองเพอการปฏบตงานทมประสทธภาพ

1 1 1 1 1 1

3 ผบรหารสามารถน าเปาหมายของบคลากรปรบใหตรงกบความตองการและเปาหมายของหนวยงาน

1 1 1 1 1 1

4 ผบรหารสนบสนนปจจยทชวยใหบคลากรประสบความส าเรจในการปฏบตงาน

1 1 0 1 1 0.8

5 ผบรหารแสดงใหบคลากรเหนถงอปสรรคทมผลกระทบตอความส าเรจในการปฏบตงาน

1 1 1 1 1 1

115

ขอท

ค าถาม ผเชยวชาญตรวจเครองมอ คา

IOC 1 2 3 4 5

ผสงเสรมสนบสนน

1 ผบรหารชวยสนบสนนใหบคลากรสามารถพฒนาแผนงานทจะน าไปสความส าเรจในการปฏบตงาน

1 1 1 1 1 1

2 ผบรหารชวยใหบคลากรประสานงานกบบคคลในหนวยงานอนๆ หรอหนวยงานภายนอกจนประสบผลส าเรจ

1 1 -1 1 1 0.6

3 ผบรหารเปดโอกาสใหบคลากรอภปรายถงเปาหมายในการปฏบตงาน

1 1 0 1 1 0.8

4 ผบรหารเปดโอกาสใหบคลากรไดรวมอภปรายถงเปาหมายในหนาทการงานกบบคคลทสามารถหยบยนโอกาสทดให

1 1 1 1 1 1

5 ผบรหารชใหเหนพฒนาการใหมๆทเกดขนในองคกรอาชพ

1 1 -1 1 1 0.6

116

ภาคผนวก ข หนงสอขอทดลองเครองมอทใชในการวจย

และรายชอโรงเรยนททดลองเครองมอ

117

118

รายชอโรงเรยนททดลองเครองมอ

โรงเรยนกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9 โรงเรยน ไดแก

1. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) 2. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สราษฎรธาน 3. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กระบ 4. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร 5. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย อทยธาน 6. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย เพชรบรณ 7. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กาฬสนธ 8. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ชยภม 9. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ฉะเชงเทรา

119

ภาคผนวก ค คาความเชอมนของแบบสอบถามเพอการวจย

120

คาความเชอมนของแบบสอบถามเพอการวจย RELIABILITY ANALYSIS – SCALE (ALPHA)

Reliability Scale: ALL VARIABLES Case processing Summary

N %

Cases Valid 36 100.0 Eecluded3 0 .0 Total 36 100.0

a. listwise deletion based on all variables in the procedure. Reliability Statistics

Cronbach's Alpha N of Items

.891 62

Item-Total Statistics

Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item Deleted

b2.1 222.78 145.263 .243 .891 b2.2 222.61 144.873 .314 .890 b2.3 222.61 144.187 .362 .889 b2.4 222.53 147.513 .154 .892 b2.5 222.58 146.536 .207 .891 b2.6 222.58 147.107 .150 .892 c2.7 224.22 148.235 .101 .892 c2.8 224.11 145.244 .318 .890 c2.9 224.22 145.263 .337 .890 c2.10 224.17 145.629 .296 .890 c2.11 224.14 144.923 .346 .889 c2.12 224.25 145.621 .316 .890 c2.13 224.19 147.875 .126 .892

121

Item-Total Statistics

Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item Deleted

d2.14 224.56 148.883 .117 .891 d2.15 224.17 144.714 .367 .889 d2.16 224.17 145.971 .269 .890 d2.17 224.14 145.894 .272 .890 d2.18 224.17 144.600 .376 .889 d2.19 224.17 143.171 .488 .888 e2.20 224.14 144.866 .350 .889 e2.21 224.11 145.987 .262 .890 e2.22 224.14 147.380 .159 .892 e2.23 224.17 147.000 .190 .891 e2.24 224.14 143.952 .421 .889 e2.25 224.17 146.086 .261 .890 e2.26 224.08 146.479 .223 .891 f2.27 222.14 147.780 .148 .891 f2.28 222.17 142.029 .649 .886 f2.29 222.17 142.486 .608 .887 f2.30 222.11 140.959 .724 .885 f2.31 222.14 141.437 .690 .886 f2.32 221.94 142.225 .614 .887 g2.33 222.08 142.536 .583 .887 g2.34 222.17 143.400 .528 .888 g2.35 222.06 141.654 .655 .886 g2.36 222.03 141.571 .661 .886 g2.37 222.08 143.393 .510 .888 g2.38 222.00 142.000 .625 .886 a3.1 222.11 141.873 .644 .886 a3.2 222.00 139.600 .831 .884 a3.3 222.06 142.397 .591 .887 a3.4 222.06 142.854 .553 .887 a3.5 222.19 144.218 .466 .888 b3.6 222.11 144.502 .420 .889 b3.7 222.06 141.368 .679 .886

122

Item-Total Statistics

Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item Deleted

b3.8 221.97 141.971 .631 .886 b3.9 222.08 141.679 .656 .886 b3.10 222.08 142.136 .617 .887 c3.11 222.06 143.883 .466 .888 c3.12 222.06 144.911 .380 .889 c3.13 222.03 143.399 .506 .888 c3.14 222.11 142.502 .590 .887 c3.15 222.61 150.244 -.054 .895 d3.16 222.61 150.130 -.047 .895 d3.17 222.64 153.152 -.243 .897 d3.18 222.67 149.943 -.038 .895 d3.19 222.56 148.940 .027 .894 d3.20 222.61 145.159 .175 .893 e3.21 222.42 150.364 -.069 .893 e3.22 222.39 149.730 -.014 .893 e3.23 222.28 152.835 -.297 .895 e3.24 222.06 153.883 -.317 .897

123

ภาคผนวก ง หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล และรายชอโรงเรยนทเปนกลมตวอยางในการวจย

124

125

รายชอโรงเรยนทเปนกลมตวอยางในการวจย

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย จ านวน 9 โรงเรยน ไดแก

1. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระต าหนกสวนกหลาบมธยม) 2. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สราษฎรธาน 3. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กระบ 4. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร 5. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย อทยธาน 6. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย เพชรบรณ 7. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย กาฬสนธ 8. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ชยภม 9. โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ฉะเชงเทรา

126

ภาคผนวก จ แบบสอบถามเพอการวจย

127

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

ค าชแจง

1. แบบสอบถามน จดท าขนโดยมวตถประสงคเพอใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลส าหรบการวจย เรองความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

2. แบบสอบถามฉบบนมทงหมด 3 ตอน คอ

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ขอมลเกยวกบคณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ตอนท 3 ขอมลเกยวกบบทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

3. การวจยในครงน ผวจยวเคราะหขอมลในภาพรวมของกลมโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ซงไมมผลกระทบตอการปฏบตงานหรอหนวยงานของทานประการใด และค าตอบทไดจะเปนประโยชน อยางยงตอการบรหารงานโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

4. ผวจยขอความกรณาจากทานตอบแบบสอบถามใหครบทกขอ เพอความสมบรณของแบบสอบถามทจะน าไปใชในการวจยได

ผวจยหวงเปนอยางยงวาคงไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบพระคณทานท

กรณา สละเวลาอนมคาในการตอบแบบสอบถาม มา ณ โอกาสน

นางพชรนทร สายขน นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาการบรหารการศกษา

ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

128

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง ความสมพนธระหวางคณลกษณะกบบทบาทของผบรหาร

โรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย ----------------------------------------------------------

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ค าชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอตอไปนแลวกาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเปนจรงเกยวกบตวทาน

1. เพศ

ชาย หญง

2. อาย

นอยกวา 30 ป 30-40 ป 41-50 ป 51-60 ป

3. ประสบการณในการท างาน

นอยกวา 5 ป 5-10 ป 11-20 ป มากกวา 20 ป

4. ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

5. ต าแหนงในปจจบน

ฝายบรหาร (ประกอบดวย ผอ านวยการโรงเรยน รองผอ านวยการโรงเรยน) ฝายบปฏบตการสอน (ประกอบดวย หวหนากลมสาระการเรยนร ครผสอน)

กรรมการสถานศกษาขนพนฐาน (ประกอบดวย กรรมการสถานศกษาขนพนฐานท เปนบคคลภายนอก)

129

ตอนท 2 คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

ค าชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอตอไปนแลวท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทาน

5 หมายถง คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบมากทสด

4 หมายถง คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบมาก

3 หมายถง คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบปานกลาง

2 หมายถง คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบนอย

1 หมายถง คณลกษณะของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบนอยทสด

ขอท

ค าถาม ระดบความคดเหน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

ลกษณะทางกาย (physical characteristics)

1 มสขอนามยด

2 มสขภาพรางกายแขงแรง สมบรณ กระฉบกระเฉง

3 มสขภาพรางกายเอออ านวยตอการปฏบตงาน

4 มสขภาพจตด ยมแยม แจมใส

5 มรปรางลกษณะทางกายด และสงาผาเผย

6 มการแตงกายไดเหมาะสมกบกาลเทศะ

ภมหลงทางสงคม (social background)

1 เปนผมาจากครอบครวทด

2 เปนผทคนในสงคมสวนใหญยอมรบวาเปนคนด

3 สามารถปรบตวเขากบสงคมทกระดบไดเปนอยางด

130

ขอท

ค าถาม ระดบความคดเหน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

4 สามารถเรยนรปญหาสงคมรอบตวไดอยางรวดเรว

5 สามารถจดการกบความเครยดไดอยางเหมาะสม

6 เปนผแสวงหาความรอยเสมอ และทนตอสถานการณตางๆ

7 เปนผมความซอสตย สจรต

สตปญญาความรความสามารถ (interlligence)

1 มคณวฒทางการศกษาเหมาะสมกบลกษณะงาน

2 มความรอบร และเขาใจ หนวยงานทางการศกษา

3 มปฎภาณไหวพรบ และความเฉลยวฉลาดในการแกปญหาเฉพาะหนา

4 มความรเกยวกบนโยบายการบรหารสถานศกษา และกฎหมายดานการศกษา

5 มวธการจงใจบคลากรใหมความรวมมอในการบรหารงาน

6 เปนผทสามารถถายทอดขอมล ขาวสาร ใหผอนเขาใจ

บคลกภาพ (personality)

1 มความกระตอรอรนในการท างาน

2 เปนผใฝศกษา คนควา หาความรอยเสมอ

3 มความสขม เยอกเยน รอบคอบ สามารถควบคมอารมณไดด

4 มพฤตกรรมเหมาะสม รกาลเทศะ

5 มความคดรเรมสรางสรรค

6 มความเชอมนในตนเองและกลาตดสนใจ

7 แสดงความคดเหนอยางเหมาะสม

131

ขอท

ค าถาม ระดบความคดเหน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

ลกษณะทเกยวของกบงาน (task-related characteristics)

1 มความปรารถนาจะบรหารงานใหมประสทธภาพและประสทธผล

2 มทกษะ และประสบการณในการบรหารงาน

3 สามารถบรหารงานบรรลเปาหมายตามทก าหนด

4 มความรบผดชอบในการท างาน

5 เปนผมความมงมน มานะอดทน แกไขปญหาจนส าเรจ

6 มความเสยสละ และอทศตนในการท างานเตมตามศกยภาพ

ลกษณะทางสงคม (social characteristics)

1 สามารถท างานรวมกบผอนได

2 มการปรบตวเขากบกระบวนการกลมไดด

3 มมนษยสมพนธด เปนกนเอง

4 มความยดหยน ยอมรบความคดเหนของผอน

5 มความสามารถในการประสานงานกบหนวยงานกบหนวยงานภายในและภายนอกไดด

6 มเกยรตและเปนทเชอถอศรทธาของบคคลทวไป

132

ตอนท 3 บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย

ค าชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอตอไปนแลวท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทาน

5 หมายถง บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบมากทสด

4 หมายถง บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบมาก

3 หมายถง บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบปานกลาง

2 หมายถง บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบนอย

1 หมายถง บทบาทของผบรหารโรงเรยนในกลมกาญจนาภเษกวทยาลย อยในระดบนอยทสด

ขอท

ค าถาม ระดบความคดเหน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

ผอ านวยความสะดวก

1 ผบรหารสงเสรมและกระตนใหบคลากรเหนคณคาในงานอาชพ ความสนใจและเนนทกษะทเปนจดเดนของแตละบคคล

2 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรตระหนกถงความส าคญของการวางแผนการท างานในระยะยาว

3 ผบรหารสรางบรรยากาศการท างานทเปดกวางและรบฟงความคดเหนของบคลากร

4 ผบรหารกระตนใหบคลากรเขาใจความตองการในการท างานของตนเอง

5 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรเขาใจและสามารถแสดงความตองการของตนเกยวกบอนาคตดานการงาน

133

ขอท

ค าถาม ระดบความคดเหน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

ผประเมน

1 ผบรหารแจงผลการประเมนการท างานและการปฏบตตนแกบคลากรอยางเปดเผยตรงไปตรงมา

2 ผบรหารแจงใหบคลากรทราบถงความคาดหวงและมาตรฐานทใชในการประเมน

3 ผบรหารรบฟงความคดเหนของบคลากรเกยวกกบสงทมความส าคญตอการท างานในปจจบน เพอน าไปปรบปรงการปฏบตงานใหดขน

4 ผบรหารชใหเหนความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบผลการปฏบตตนและเปาหมายของหนวยงาน

5 ผบรหารเสนอแนะกจกรรมทจะชวยใหบคลากรสามารถปรบปรงการปฏบตงานของตนเอง

ผคาดการณ

1 ผบรหารใหขอมลเกยวกบองคกรอาชพทเปนปจจบนเพอประกอบการตดสนใจและการบรหารงาน

2 ผบรหารกระตนใหบคลากรแสดงขอมลทเปนประโยชนตอการปฏบตงาน

3 ผบรหารจดใหมสงอ านวยความสะดวกเพอใหบคลากรเขาถงแหลงขอมลทงภายในและภายนอกสถานศกษา

4 ผบรหารชใหเหนแนวโนมของการเปลยนแปลงและการพฒนาใหมๆทมผลกระทบตอหนาทการงาน

5 ผบรหารชใหเหนพฒนาการใหมๆทเกดขนในองคกรอาชพ

ผใหค าปรกษา

1 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรแสดงเปาหมายเกยวกบการปฏบตงานทตองการได

2 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรคดเลอกเปาหมายของตนเองเพอการปฏบตงานทมประสทธภาพ

134

ขอท

ค าถาม ระดบความคดเหน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

3 ผบรหารสามารถน าเปาหมายของบคลากรปรบใหตรงกบความตองการและเปาหมายของหนวยงาน

4 ผบรหารสนบสนนปจจยทชวยใหบคลากรประสบความส าเรจในการปฏบตงาน

5 ผบรหารแสดงใหบคลากรเหนถงอปสรรคทมผลกระทบตอความส าเรจในการปฏบตงาน

ผสงเสรมสนบสนน

1 ผบรหารชวยสนบสนนใหบคลากรสามารถพฒนาแผนงานทจะน าไปสความส าเรจในการปฏบตงาน

2 ผบรหารชวยใหบคลากรประสานงานกบบคคลในหนวยงานอนๆ หรอหนวยงานภายนอกจนประสบผลส าเรจ

3 ผบรหารเปดโอกาสใหบคลากรอภปรายถงเปาหมายในการปฏบตงาน

4 ผบรหารเปดโอกาสใหบคลากรไดรวมอภปรายถงเปาหมายในหนาทการงานกบบคคลทสามารถหยบยนโอกาสทดให

ขอขอบคณในความรวมมอเปนอยางสง

135

ประวตผวจย ชอ - สกล นางพชรนทร สายขน ทอย 186/20 หมบานอาภากร หม 5 ต าบลศาลายา อ าเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม 73170 สถานทท างาน ศนยสตวทดลองแหงชาต มหาวทยาลยมหดล 999 ถนนพทธ

มณฑลสาย 4 ต าบลศาลายา อ าเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม 73170

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2541 ส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนสรนธรราชวทยาลย ในพระราชปถมภ จงหวดนครปฐม

พ.ศ. 2545 ส าเรจการศกษาปรญญาบรหารธรกจบณฑต สาขาวชาธรกจระหวางประเทศ จากมหาวทยาลยศรปทม

พ.ศ. 2556 ศกษาตอระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาศลปากร จงหวดนครปฐม

ประวตการท างาน

พ.ศ. 2545 - 2547 พนกงานจดซอตางประเทศ บรษท นวแมก จ ากด พ.ศ. 2547 - ปจจบน พนกงานมหาวทยาลย ต าแหนง นกวชาการพสด

ส านกงานผอ านวยการ ศนยสตวทดลองแหงขาต มหาวทยาลยมหดล จงหวดนครปฐม