iiAnang ambal ang Dios: Magandang balita Biblia

New Testament in Caluyanuncopyright © 1990 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: CaluyanunTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License:Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the text to different file formats, as long as you do notchange any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, providedthat you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the

Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Caluyanun

© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with thoseScriptures and documents. For other uses, please contact the respective copyright owners.2014-08-06PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 2 Apr 2020 from source files dated 3 Mar 2020a785ac52-a767-5414-8c04-dd00eeefe02c

Contents

Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Marcos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Lucas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Binoatan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156Roma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1991 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2192 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238Galacia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250Efeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257Filipos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264Colosas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2691 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2742 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2781 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2812 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290Filemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293Hebreo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3091 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3142 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3201 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3242 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3293 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331Apokalipsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333

iii

Mateo 1:1 1 Mateo 2:2

Ang Mayad nga Barita sono kayMateo

Anang ginalinan ni Jesu-Cristo(Lu. 3:23-38)

1 Maman dia anang ginalinan ni Jesu-Cristo. Si Jesu-Cristo nga dia anang kaapo-apoan ni David kag si David isara sa anangmga kaapo-apoan ni Abraham.

2 Si Abraham anang tatay ni Isaac, siIsaac anang tatay ni Jacob, kag si Ja-cob anang tatay ni Juda kag anang mgakabogto. 3 Si Juda nakapangasawa kayTamar kag darwa andang bata, si Fares kagsi Zara. Si Fares tatay ni Esrom, kag siEsrom tatay ni Aram. 4 Si Aram tatay niAminadab, si Aminadab tatay ni Naason,kag si Naason tatay ni Salmon. 5 Si Salmonnakapangasawa kay Rahab kag si Boaz an-dang naging bata. Si Boaz tatay ni Obed.Si Ruth anang nanay ni Obed, kag si Obedtatay ni Jesse, 6 kag si Jesse maman anangtatay ni Aring David.

Kag si David nga dia tatay ni Solomon.Kag anang nanay ni Solomon ara iba kondiang babai nga dati asawa ni Orias. 7 SiSolomon tatayni Roboam, si Roboam tatayni Abias, kag si Abias tatay ni Asa. 8 Si Asatatay ni Josafat, si Josafat tatay ni Joram,kag si Joram tatay ni Ozias. 9 Si Ozias tatayni Jotam, si Jotam tatay ni Acaz, kag siAcaz tatay ni Esequias. 10 Si Esequias tatayni Manases, si Manases tatay ni Amos, siAmos tatay ni Josias, 11 kag si Josias tatayni Jeconias kag anang mga kabogto. Ma-man dato ang tyimpo nga ang mga taga-Israel ginbiag ang mga taga-Babilonia kaggindara sanda doto sa Babilonia.

12Ang sanda doto ron sa Babilonia nag-ing bata ni Jeconias si Salatiel nga tatay niZorobabel, 13 si Zorobabel tatay ni Abiud,si Abiud tatay ni Eliaquim, kag si Eliaquimtatay ni Azor. 14 Si Azor tatay ni Sadoc, siSadoc tatay ni Aquim, kag si Aquim tatayni Eliud. 15 Si Eliud tatay ni Eleazar, siEleazar tatay ni Matan, si Matan tatay niJacob, 16 kag si Jacob tatay ni Jose ngaasawa ni Maria. Kag si Maria nga diamaman anang naging nanay ni Jesus ngaginatawag nga Cristo. 17 Gani alin kayAbraham asta kay David 14 ka magbarataang nagdarason-dason. Kag alin kay David

asta sa oras nga gindara sanda sa Babilo-nia, 14 ra ka magbarata ang nagdarason-dason. Kag alin ruman doto asta ibata siCristo 14 ra kamagbarata ang nagdarason-dason.

Anang Pagkabata ni Cristo(Lu. 2:1-7)

18 Toladia anang pagkabata ni Jesu-Cristo. Si Maria nga anang nanay gin-pangako ron kay Jose nga maging anangasawa. Piro bago sanda nagdapun nas-apoan ni Maria nga tana nagabudus runpaagi sa anang gaum ang Ispirito Santo.19 Karon, si Jose nga anang maging asawatao nga matarung. Kag tungud nga siMaria nagabudus run bisan ara sandapa nagdapun indi tana run magpakasalkanana, piro indi na ra gosto ngamauyaansi Maria. Gani naisip na nga bulagan natana sa sikrito. 20Mintras ginabinag-binagni Jose anang imoon, may sangka angilnga alin sa Ginoo ang nagpakita kanana sadamgo kag nagkoon dayon kanana, makonna, “Jose, ikaw nga isara sa anang mgakaapo-apoan ni David, indi kaw magkaad-luk nga pangasawaun si Maria tungudnga nagpanamkun tana paagi sa IspiritoSanto. 21 Lalaki anang maging bata, kagaranan mo nga Jesus, tungud nga lowa-sun na anang mga tao sa andang mgasala.” 22 Dia tanan natabo agud matomananang ginkoon ang Ginoo paagi sa propitanga nagakoon, 23 “Magabudus ang sangkadaraga kag magabata lalaki, kag tawaguntana nga Emmanuel” (nga anang gostongambalun, “Ang Dios kaiban ta”). 24 Ganipagkabogtaw ni Jose gintoman na ang gi-nambal kanana anang angil angGinoo, kagginbaton na si Maria bilang anang asawa.25Piro ara gidmagtandug si Jose kayMariamintras ara pa nabata anang ginabudusnga dato. Kag pagkabata, ginaranan nanga Jesus.

2Ginsimba si Jesus angmga Lalaki nga alin

sa Mororan1Si Jesus ginbata sa Betlehem sa probin-

sya ang Judea sa tyimpo ni Aring Herodes.Pagkabata kay Jesus may mga tao nganagapanilag sa mga bitoon nga nagabotsa Jerusalem. Alin sanda sa sangkalogar sa mororan kampi ang Jerusalem.2Nagpamangkot sanda samga tao, makon,“Diin dun ang nabata nga ari ang mga

Mateo 2:3 2 Mateo 2:23Judio? Nakita namun anang bitoonpagmora, gani nagayan kami digi agudmagsimba kanana.”

3 Pagkabati ni Aring Herodes sa baritanga dia, indi tana run mapabutang, patiang tananngamga tao sa Jerusalem. 4Ganiginpatawag na ang tanan ngamgamanog-domara ngamgapari kagmgamanogtodloangKasogoan kag nagpamangkot kanandakon diin mababata ang Cristo. 5 Makonnanda, “Doto sa Banwa ang Betlehem ngasakup ang Judea, tungud nga maman diaang nasolat ang ona paagi sa propita nganagakoon,6 ‘Kamo nga mga taga-Betlehem nga na-

gaoli sa probinsya ang Juda,Indong banwa indi ra gidmagpaori samga

banwa nga nagapangona sa Juda;Tungud nga dian kanindo magaalin ang

manogdomaranga magaasikaso sa akun mga tinao nga

mga Israelita.’ ”7 Pagkabati dato ni Herodes ginpatawag

na dayon sa sikrito ang mga tao ngadato nga nagabot alin sa mororan kagginpamangkot na sanda kon kano gidnaggoa ang bitoon nga andang ginakoonnga andang nakita. 8 Pagkatapos gin-paayan na sanda sa Betlehem, makonna, “Sigi, panaw kamo kag pangitaunnindo gid ang bata. Kag kon makitanindo tana gani, paulamun nindo ako ra,agud makaayan ako ra doto kag magsimbakanana.” 9-10 Pagkaambal ang ari nag-panaw sanda. Kag mintras nagapanawsanda nakita nanda ruman ang bitoon ngadato nga andang nakita. Gani nalipaysanda nga mayad. Nagpangona kanandaang bitoon asta sa anang logar ang bata,kag pagabot doto nagtadung. 11 Pagsuludnanda sa kamalig nakita nanda ang batakag anang nanay nga si Maria. Kag na-glood sanda kag nagsimba sa bata. Gin-bokasan nanda dayon andang mga dara,kag nagrigalo sanda sa bata ang bolawan,insinso, kag ang paamot nga mira.

12 Pagoli nanda sa andang logar iba runnga dalan andang ginagian ay ginpaan-daman sanda ang Dios paagi sa damgo ngaindi sanda run magbalik kay Herodes.

Ang Pagpalagyaw sa Egipto13 Pagkatapos nga nakaalin sanda,

anang angil ang Ginoo nagpakita kayJose sa damgo kag nagkoon, “Pagbangon,daraa ang bata kag anang nanay kag

magpalagyaw kamo sa Egipto. Kag dotokamo lang anay magtinir mintras ara akopa nagkoon kanindo nga magalin, tungudnga papangitaun run ni Herodes ang batanga dan agud patayun.”

14 Gani ang gabi mismo nga dato nag-bangon si Jose kag gindara na ang bata kaganang nanay doto sa Egipto. 15Doto sandanagtinir asta napatay si Herodes.

Dia natabo agud matoman anangginkoon ang Ginoo paagi sa propita nganagakoon, “Gintawag ko akun bata alin saEgipto.”

Ang Pagpamatay ang Bata16 Pagkaulam ni Herodes nga ginloko

tana gali ang mga tao nga dato nga alinsa mororan, nasilag tana nga mayad. Nag-mandar tana nga pamatayun ang tananngamga bata nga lalaki sa Betlehemkag saanang palibot ngamga logar, alin sa darwaka toig paubus. Ginpaimo na dato agudmapatay si Jesus. Tungud nga sono saanang naulaman sa mga tao nga nagabotdoto alin sa mororan, aros darwa run katoig ang nakalubas alin andang pagkakitaang bitoon.

17 Sa natabo nga dato natoman ananggintagna ni propita Jeremias nga na-gakoon,18 “May nabatian nga pagpanangis kag

pagwawaw sa banwa ang Rama.Ay nagapanangis si Raquel para sa anang

mga bata.Nagapanangis tana kag indi run gid ma-

paugpay anang buutTungud nga anang mga bata patay run.”

Ang Pagbalik alin sa Egipto19Karon, pagkapatay ni Herodes, anang

angil ang Ginoo nagpakita ruman kay Josesa damgo doto sa Egipto, 20 makon na,“Pagbangon kag dara dayon ang bata kaganang nanay kag magbalik kamo sa Israeltungud nga napatay run ang nagingabotnga patayun ang bata.” 21Gani nagbangonsi Jose kag gindara na ang bata kag anangnanay pabalik sa Israel.

22Piro pagkabati ni Jose nga si Arquelaomaman run ang nagsali sa anang tataybilang ari sa Judea, ginadlukan tana ngamagoli doto. Kag may paandam kananaang Dios sa damgo, gani nagdiritso sandarun lang sa probinsya ang Galilea. 23 Kagdoto sanda nagoli sa banwa ang Nazaret.Gani natoman anang ginkoon ang mga

Mateo 3:1 3 Mateo 4:6propita ang ona nga tatawagun tana ngaNazareno.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manogbun-

yag(Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)

1Karon, nagabot ang tyimpo nga si Juannga manogbunyag nagayan sa naligwinnga logar doto sa Judea kag doto tananagompisa wali sa mga tao, makon na,2 “Maginulsul kamo kag bayaan nindo ronindong mga sala, ay madali run lang ma-gari ang Dios digi sa kalibotan.” 3 Si Juangid anang ginakoon ni propita Isaias angmagkoon tana nga,“May nagasinggit sa naligwin nga logar,

makon na,‘Ipriparar nindo anang aragian ang Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali tana

run lang magabot.’ ”4 Si Juan nga dia, anang lambong bolbol

ang kamilyo nga ginabul kag anang akuspanit. Anang pagkaun apan kag dugus.5 Doro gid nga mga tao alin sa Jerusalemkag sa mga banwa ang Judea kag sa mgabanwa nga marapit sa Soba ang Jordanang nagarayan doto kanana. 6 Ginakonanda andang mga sala kag ginbunyaganna sanda sa Soba ang Jordan.

7 Nakita ni Juan nga doro nga mgaPariseo kag mga Saduseo ang nagaarayandoto nga maparabunyag. Makon nakananda, “Kamo nga lai ang mga magkal,basi nagayan kamo digi? Sino angnagkoon kanindo nga makakapalagyawkamo sa anang silot ang Dios nga madalirun lang magabot? 8 Kon matood ngakamo naginulsul run sa indong mga salapamatodi nindo sa indong mga inimoan.9 Indi kamo magsarig nga indi kamo pa-gasilotan tungud nga kamo anang mgakaapo-apoan ni Abraham. Ay miski angmga bato nga dia poidi nga imoon angDios nga anang mga bata ni Abraham kongosto na. 10Tandaan nindo dia: ang wasayginaanda run sa anang pono gid ang mgakaoy. Ang kada kaoy nga ara nagapa-monga angmayad nga bonga pokanun kagipilak sa kalayo.

11 “Kamo ginabunyagan ko sa tobig bi-lang pagpakilala nga kamo nagainulsulrun sa indong mga sala, piro ang masonodkanakun mas gamanan pa kanakun kagbisan maging anang sorogoon indi ako pagani poidi. Tana magabunyag kanindo

sa Ispirito Santo kag kon indi, sa kalayo.12 Tungud nga bubulagun na ang mgamatarung kag ang mga malain nga mgatao, pario tana sa tao nga nagapaanginanang inani agud bulagun ang timgas saopa. Ang timgas ibutang na sa bodiga, piroangopa tana sonogonna sa kalayonga indimapatay.”

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mc. 1:9-11; Lu. 3:21-22)

13 Karon, nagalin si Jesus sa Galilea kagnagayan tana ra doto kay Juan sa Sobaang Jordan agud magpabunyag. 14 Indiandan magbunyag si Juan ay makon na,“Basi mapabunyag kaw kanakun? Akotana gani ang kinanglan nga magpabun-yag kanimo.” 15 Piro makon ni Jesuskanana, “Sigi lang, tungud ngamaman diaang dapat ta nga imoon agud matomananang gosto ang Dios.” Gani nagpaso-got si Juan kag ginbunyagan na si Jesus.16 Pagkatapos nga nabunyagan si Jesus,nagtakas tana alin sa tobig. Kag nagabridayon ang langit kag nakita ni Jesus anangIspirito ang Dios nga nagtugpa kanana ngamidyo sa salampati. 17 Kag may nabatiantana dayonnga limug alin sa langit nga na-gakoon, “Maman dia akun pinalangga ngaBata. Nalilipay ako nga mayad kanana.”

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mc. 1:12-13; Lu. 4:1-13)

1 Pagkatapos dato, gindara dayon angIspirito Santo si Jesus sa naligwin ngalogar agud solayun ni Satanas. 2 Sa suludang 40 ka adlaw kag 40 ka gabi nagpoasasi Jesus, kag gingutum tana. 3 Nagparapitkanana si Satanas kag nagkoon, makon na,“Abi kon ikawmanda anang Bata ang Dios,imoa abi nga tinapay ang mga bato ngadan.” 4 Piro makon ni Jesus kanana, “AngKasolatan nagakoon nga ang tao bukunlang sa pagkaunmaboboi, kondi kinanglanna ra ang tanan nga anang ambal angDios.”

5 Pagkatapos dato, gindara tana dayonni Satanas sa Balaan nga Siodad, dotosa borobongan gid ang timplo. 6 Kagmakon na dayon kay Jesus, “Kon ikawmanda anang Bata ang Dios, abi pagloksopaidalum. Ay kabay may nakasolat saKasolatan nga, ‘Sosogoon ang Dios anangmga angil agud bantayan kaw. Samboton

Mateo 4:7 4 Mateo 5:4kaw nanda agud bisan imong siki indimatigbak sa bato.’ ”

7 Piro makon ni Jesus kanana, “Maynakasolat ra sa Kasolatan nga nagakoon,‘Indi mo pagtirawan ang Ginoo nga imongDios.’ ”

8 Pagkatapos dato gindara na pa gidsi Jesus sa mataas gid nga bokid, kagginpakita na kanana ang tanan nga mgaginarian sa kalibotan kag kon paiwankasadya. 9 Makon dayon ni Satanaskanana, “Ang tanan nga dan itaw kokanimo kon maglood kaw kag magsimbakanakun.” 10 Makon dayon ni Jesuskanana, “Satanas, pagalin digi kanakun!Ay may nakasolat sa Kasolatan nga na-gakoon, ‘Simbaun mo ang Ginoo ngaimong Dios kag tana lang gid imong sir-bian.’ ”

11 Nagalin dayon si Satanas; kag anangmga angil ang Dios nagabot kag na-gasikaso kay Jesus.

Sa Galilea Ginompisaan ni Jesus anangObra

(Mc. 1:14-15; Lu. 4:14-15)12 Pagkabati ni Jesus nga napriso si

Juan nga manogbunyag, nagbalik tana saprobinsya ang Galilea. 13 Piro ara tana runnagtinir sa Nazaret kondi nagdiritso tanasa banwa ang Capernaum. Dia nga banwasa obayun ang Dagat ang Galilea kag sakupanang tiritorio ang Zabulon kag Naptali.14 Maman dia ang natabo agud matomanananggintagnani propita Isaias, aymakonna,15“Angmga taga-Zabulon kag taga-Naptali

nagaoli marapit sa baybay kag saloyo ang Soba ang Jordan.

Dia ngamga tiritorio sakup angGalilea ngaginaolian ang mga bukun Judio.

16 Piro bisan ang mga tao sa mga logarnga dia naduduluman, makakakitasanda ang solo nga masanag gid.

Ang mga naduduluman nga ginaadlukannga mapatay masanagan run.”

17 Doto sa logar nga dato nagompisa runwali si Jesus; makon na sa mga tao, “Mag-inulsul kamo kag bayaan nindo ron indongmga sala, ay maman run dia ang oras ngaang Dios magaari run digi sa kalibotan.”

Gintawag ni Jesus ang Apat kaMangingisda

(Mc. 1:16-20; Lu. 5:1-11)18 May adlaw nga si Jesus naga-

panaw doto sa baybay ang Dagat ang

Galilea nakita na ang magkabogto ngamangingisda nga si Simon nga ginatawagra nga Pedro kag anang libayun nga siAndres. Nagaladlad sanda andang lambatay sanda mga manogpangisda. 19 Makonni Jesus kananda, “Dali, pagsonod kamokanakun ay bukun dun isda indongpangitaun kondi todloan ko kamo ngamagpangita angmga tao ngamaging akunmga somolonod.” 20Kag ginbayaan nandanga lagi andangmga lambat kag nagsonodkanana.

21 Pagkatapos, nagpadayon tana saanang pagpanaw kag sa onaan nakitana ra ang magkabogto nga si Santiagokag si Juan nga mga bata ni Zebedeo.Sanda nga darwa pati andang tatay ngasi Zebedeo doto sa sakayan nga nagaponaandang mga lambat. Gintawag ni Jesusang magkabogto 22 kag ginbayaan nandara nga lagi andang sakayan kag andangtatay kag nagtabid kay Jesus.

Nagtodlo kag Nagpangayad si Jesus(Lu. 6:17-19)

23 Kag naglibot si Jesus sa bilog ngaGalilea nga nagatodlo sa anang mga sim-baan ang mga Judio. Ginwali na kanandaang Mayad nga Barita parti sa anang pa-gari ang Dios. Kag ginpangayad na angmga tao sa tanan nga klasi nga masakitkag balatian. 24 Naging bantog tana sabilog nga Syria, gani ginpandara ang mgatao kanana ang tanan nga mga masaki-tun; bisan ang mga nagaantos nga mayadtungud sa andang mga masakit, ang mgaginasuludan ang mga malain nga ispirito,ang mga koyapun kag ang mga paralitiko.Kag sanda tanan ginpangayad ni Jesus.25Doro gid angmga tao nganagtarabid kayJesus, mga taga-Galilea, taga-Decapolis,taga-Jerusalem, taga-Judea, kag ang ibaalin sa tabok ang Soba ang Jordan.

5Anang Ginwali ni Jesus sa Bokid

1 Pagkakita ni Jesus sa doro nga mgatao nagtokad tana sa bokid kag nagpongkodoto. Anang mga somolonod nagparapitkanana 2 kag gintodloan na sanda dayon,makon na,3 “Masoirti angmga tao nga nakaulam nga

kolang sanda sa Dios,ay kabilang sanda sa anang ginarian ang

Dios.4Masoirti ang mga nagakasubu,

Mateo 5:5 5 Mateo 5:26ay lilipayun sanda ang Dios.5Masoirti ang mga malolo,ay magiging anda ang bilog nga kalibotan.6Masoirti ang mga tao nga gosto gid mag-

imo anang kabubutun ang Dios,ay boligan sanda ang Dios agud maimo

nanda andang ginaandum ngadato.

7Masoirti ang mga maloloyon,ay kaloyan sanda ra ang Dios.8Masoirti ang mga tao nga limpyo andang

tagiposoon,ay makikita nanda ang Dios.9Masoirti ang mga tao nga nagaimo paagi

ngamagkarasogot angmga ara na-gairintindian,

ay ibibilang sanda nga anangmga bata angDios.

10 Masoirti ang mga tao nga ginaingabottungud sa andang pagsonod saanang kabubutun ang Dios,

ay kabilang sanda sa anang ginarian angDios.

11 “Masoirti kamo kon tungud sa indongpagsonod kanakun kamo ginapasipalaan,ginaingabot, kag ginaambalan ang tanannga klasi nga mga malain nga mga ambalnga poros botig. 12Maman da dia andangginimo ang ona sa mga propita. Ganimagkalipay kamo nga mayad tungud ngamabaul nga balus indong mababaton dotosa langit.”

Asin kag Solo(Mc. 9:50; Lu. 14:34-35)

13 “Kamo nga akun mga somolonod ma-man ang pinakaasin digi sa kalibotan. Pirokon magrimo anang lasa ang asin, ara runmay maimo para mapabalik anang datinga lasa. Gani indi run mapolosan kondiginapilak run lang kag ginalapak-lapakanang mga tao.

14 “Indong kaalimbawa pario ra sa solonga nagasanag sa mga tao digi sa kali-botan. Ang banwa nga ginpatindug saibabaw ang bokid indi matago. 15 Arara may nagasindi ang solo kag taklubanang surukuban, kondi ginatongtong gid satorongtongan agud masanagan ang tanansa sulud ang balay. 16 Gani toladan raindong imoon. Pasanagun nindo indongsolo samga tao, agudmakita nanda indongmga inimoan nga mayad kag dayawonnanda indong Tatay sa langit.”

Ang Panodlo Parti sa Kasogoan

17 “Indi kamo gid maguna-una nga akonagayan digi agud doraun ang Kasogoankag anang mga panodlo ang mga propita.Nagayan ako digi agud matoman dato.18 Sa matood tana, mintras dian ang langitkag ang logta ara gid parti sa Kasogoannga madodora. Miski ang mga parti ngamidyo bukun importanti indi gid mado-raan andang kinaologan mintras ara panatotomanang tananngadapatmatoman.19Gani ang bisan sino ngamagsoway bisanang pinakamaistan nga parti ang Kaso-goan, kag magtodlo ra sa iba nga mag-soway, tana ang pinakakubus sa anangginarian ang Dios. Piro ang bisan sino ngamagtoman ang Kasogoan, kag magtodlora sa iba nga magtoman, kikilalaun tanasa anang ginarian ang Dios. 20 Gani gi-nasogidan ko kamo nga kinanglan indongpagsonod sa anang kabubutun ang Diosmaglabaw pa sa anang pagsonod ang mgamanogtodlo ang Kasogoan kag ang mgaPariseo, ay kon indi, indi kamo mapabi-lang sa mga tao nga ginaarian ang Dios.”

Panodlo Parti sa Kasilag21 Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo

nga atun mga kaolang-olangan ang onaginkonan nga indi sanda dapat magpatayandang isigkatao, ay ang bisan sino ngamagpatay sisintinsyaan ang silot sa uku-man. 22Piro dadi sogidan ko kamo nga angbisan sino nga nasisilag sa anang kapariosisintinsyaan ang silot sa ukuman. Kagang bisan sino nga magboyayaw anangkapario nga nagakoon nga tana kabos-kabos, dadaraun tana sa mataas gid ngaukuman agud sintinsyaan. Kag ang bisansino nga magkoon sa anang kapario ngatana omang-omang gid, sintinsyaan tanasa nagadaba-daba nga kalayo sa impyirno.23 Gani miski doto ka run sa altar nganagadara imong alad sa Dios kag maymadumduman kaw nga may malain ngabuut imong kapario kanimo, 24 isala moanay imong inogalad marapit sa altar kagayanan mo nga lagi ang tao nga dato kagmagpakigosay kanana. Pagkatapos bagokaw garing magbalik sa altar kag magaladimong inogalad sa Dios.

25 “Kon may magakosar kanimo, mag-pakigariglo kaw nga lagi kanana mintrasara kamo pa kaabot sa korti. Ay konkamo doto ron sa wis basi kon iintriga kawang wis sa polis kag prisoon kaw dayon.26 Kag sigorado gid nga indi kaw makagoa

Mateo 5:27 6 Mateo 5:48mintras ara mo pa nabayadan ang tananimong molta.”

Ang Panodlo Kontra sa Pagolid sa BukunImong Asawa

27 “Nabatian nindo nga ang ona ginko-nan ang mga tao nga indi sanda magpang-inbabai. 28 Piro dadi sogidan ko kamo ngaang lalaki nga nagasulung sa babai ngamay malain nga andum, pario ron da sanagapanginbabai tana. 29 Gani kon imongtoo nga mata maman ang kabangdanannga ikaw nagakasala, lukada kag ipilak.Ay mas mayad pa nga madora ang sangkaparti imong lawas kaysa komplito imonglawas piro ipilak kaw sa impyirno. 30 Kagkon imong too nga alima maman ang ka-bangdanan nga ikaw nagakasala otoda kagipilak. Ay mas mayad pa nga madora angsangka parti imong lawas kaysa komplitoimong lawas piro ipilak kaw sa impyirno.”

Ang Panodlo Parti sa Pagbulagan(Mt. 19:9; Mc. 10:11-12; Lu. 16:18)

31 “Gintodlo ra ang ona nga kon anglalaki gosto nga magpakigbulag sa anangasawa, dapat tawan na kasolatan bilangpamatood nga sanda nagbulag run. 32Pirodadi sogidan ko kamo nga kon bulaganang lalaki anang asawa nga ara ra nag-panginlalaki, tanamismo angnagatolod saanang asawangamagkasala aymapaasawatana ruman kag magaolid sa bukun anangmatood nga asawa. Kag ang bisan sinonga magpangasawa sa babai nga dato ngaginbulagan anang asawa nagakasala ra sapagpakigolid kanana.”

Ang Panodlo Parti sa Pagsompa33 Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo

ra nga atun mga kaolang-olangan ang onaginkonan nga kon ang tao may ginpan-gako kag ginsompaan na pa sa anang aranang Ginoo, kinanglan tomanun na gid.34 Piro dadi sogidan ko kamo nga konkamo magpangako, indi kamo gid mag-sompa. Indi kamo ron magkoon nga ‘Danpa ang langit’ ay dian anang trono angDios, 35 okon ‘Dan pa ang logta’ ay dananang ginatongtongan anang siki. Indikamo ra maggamit ang Jerusalem sa in-dong pagsompa tungud nga maman dananang siodad ang bantog nga ari. 36 Indikamo ramagkoon nga, ‘Bisanmapatay akopa,’ ay bisan sangka book lang gani indimomapapoti okon mapaitum. 37 Ang dapattana, magkoon kaw nga ‘Uu’ kon uu kag‘Indi’ kon indi; ay kon dogangan nindo

pa mga sompa-sompa, alin run dan kaySatanas.”

Indi kamo Magbatok sa Indong Kapario(Lu. 6:29-30)

38 “Nabatian nindo ra ang panodloang ona nga, ‘Ang nakalotak anangmata anang kapario, lotakun ra anangmata; kag ang nakabingaw anang ipunanang kapario, bingawon ra anang ipun.’39 Piro dadi sogidan ko kamo nga indinindo pagbalusi malain ang nagaimomalain kanindo. Kon tampalingunkaw sa too, agoantaun mo lang bisantampalingun kaw pa sa wala. 40 Kag konmay magdimanda kanimo agud bulunimong pinakakamisita, itaw ron langkanana pati imong lambong kon bulunna ra. 41 Kon may soldado nga magruguskanimo nga papasanun kaw anang kargamga sangka kilomitro, imoa nga darwa.42 Tawi ang nagapangayo kanimo, kagpaurama ang magauram.”

Igogmaa Nindo Indong Kaaway(Lu. 6:27-28, 32-36)

43 “Nabatian nindo ra ang panodlo angona nga nagakoon, ‘Igogmaa nindo indongamigo, kag dumuti nindo indong kaaway.’44 Piro dadi ginakonan ko kamo, igogmaanindo indong kaaway. Bisan pa ang mganagaingabot kanindo ipangamoyo nindo.45 Kag kon imoon nindo dia, maging ma-tood kamo ngamga bata indong Tatay ngasa langit (tungud nga pario kamo kanananga mayad indong pagtratar sa tanan). Aybukun lang sa mga mayad nga mga taoanang ginapasirakan anang adlaw kondipati sa mga malain. Kag bukun lang samga matarung anang ginatawan ang orankondi pati sa mga bukunmatarung. 46 Indikamo magisip nga may balus kamo ngapaaboton alin sa Dios kon mayad kamora lang sa mga tao nga mayad kanindo.Ay miski ang mga manogsokot ang boisnga ginabilang nindo nga malain nga mgatao toladan ra andang ginaimo. 47 Kagkon indong mga kabogto lang indong gin-abogno, ano gid indong ginaimo nga masmayad kaysa iba? Bisan ang mga tao ngaara nagakilala sa Dios toladan ra andangginaimo. 48 Gani maging mayad kamo,pario sa indong Tatay nga sa langit nga aragid kasawayan sa anang pagogali.”

6Ang Pagtaw sa Iba

Mateo 6:1 7 Mateo 6:221 “Magandam kamo ay basi kon indong

ginaimo sa pagpakadiosnon pakita-kitalang sa mga tao. Ay kon pakita-kita langgani, ara kamo gid babatonon nga balusalin sa indong Tatay nga sa langit.

2 “Gani kon kamo nagalimos indi nindoipanogid-sogid pario anang ginaimo angiba nga nagapakita-kita lang sa mga sim-baan kag sa mga dalan. Toladan andangginaimo agud dayawon sanda ang mgatao. Piro ang matood tana, bukun sandasinsiro sa andang ginaimo. Kag tungudnga gindayaw sanda run ang mga tao,nabaton nanda run andang balus. Gani arasanda run paaboton alin sa Dios. 3 Kamotana, kon kamo nagabolig sa mga malisud,indi nindo ron pagipaulam bisan pa saindong pinakamasuud nga amigo. 4 Kagkon sa sikrito indong pagtaw indong bolig,nakikita dan indong Tatay nga sa langit,kag tana maman ang mabalus kanindo.”

Panodlo Parti sa Pangamoyo(Lu. 11:2-4)

5 “Kag kon kamo magpangamoyo, indikamo magwad sa anang ginaimo ang mgatao nga poros lang pakita-kita andang gi-naimo. Gosto nanda magpangamoyo nganagatindug sa mga simbaan kag sa mgakanto ang mga karsada agud makita angmga tao nga sanda diosnon. Sa matoodtana, nabaton nanda run anang pagdayawang mga tao kananda. Gani ara sandarun paaboton alin sa Dios. 6 Piro kamotana, kon kamo magpangamoyo, magsu-lud kamo sa indong koarto kag magpani-rado. Kag doto kamo magpangamoyo saindongTataynga sa langit nga indimakita.Kag indong Tatay nga nakakakita indongginaimo sa sikrito maman ang magabaluskanindo.

7 “Kon kamo nagapangamoyo, indikamo maggamit doro nga mga arambalunnga ara polos. Dan toladan anang ginaimoang mga tao nga ara nagakilala sa Dios. Ayandang pagsarig sasabatun sanda ang Dioskon malawig andang mga pagpangamoyo.8 Indi nindo pagwadun andang ginaimo.Ay atung Tatay kaulam run nga lagi konano atun mga kinanglan bisan ara kitapa kapangamoyo. 9 Gani magpangamoyokamo toladia;‘Amun Tatay nga sa langit,Kabay pa nga taodon kaw ang mga tao,10Kabay pa nga magari kaw ron digi kana-

mun,

Kag kon paiwan nga imong kabubutunginatoman doto sa langit,

Kabaypanga tomanun ra digi sa kalibotan.11Tawi kami amun kinanglan nga pagkaun

sa adlaw nga dia,12 Patawada kami sa amun mga sala,Ay ginpatawad namun ra ang nagkasala

kanamun.13 Indi mo kami pagipadaug sa mga pagso-

lay,Kondi lowasa kami kay Satanas.[Tungud nga ikaw ang Ari, ang Makaga-

gaum, kag ang Darayawon asta saara kataposan. Amin.]’

14 Kon ginapatawad nindo ang mga taonga nagkasala kanindo, patawadun kamora indong Tatay nga sa langit. 15 Piro konindi kamo magpatawad kananda, indongTatay indi ra magpatawad kanindo.”

Panodlo Parti sa Pagpoasa16 “Kag kon kamo magpoasa, indi kamo

magwad sa mga tao nga nagapakita-kitalang nga sanda nagapoasa agud dayawonsanda. Nagalagaw sanda lang nga ara na-gapangramos kag ara nagapanodlay agudmaulaman ang iba nga sanda nagapoasa.Samatood tana, nabaton nanda run anangpagdayaw ang mga tao kananda, gani arasanda run paaboton alin sa Dios. 17 Pirokon kamo tana ang magpoasa, magpan-gramos kamo kag sodlayun nindo indongbook, 18agud aramaymakaulamnga kamonagapoasa loas sa indong Tatay nga indimakita. Kag tana nga nakakakita indongmga ginaimo sa sikrito maman ang maga-balus kanindo.”

Ang Manggad sa Langit(Lu. 12:33-34)

19 “Indi kamo magtipon ang manggadpara sa indong kaogalingun digi sa kali-botan, tungud nga digi kutkutun angmga sapat-sapat, kag kon indi, tuktukunra lang. Okon maimo ra nga suludunang takawan indong balay kag takawon.20 Indong imoon tana, magtipon kamoindong manggad doto sa langit, ay dotoara may nagapangutkut, ara tuktuk, kagindi makasulud ang takawan. 21 Ay kondiin indongmanggad doto ra pirmi indongtagiposoon.”

Ang Mata Pinakasolo ang Lawas(Lu. 11:34-36)

22 “Atun mata anang pinakasolo atunlawas. Gani kon masanag imong pan-ulung nasasanagan run da imong bilog

Mateo 6:23 8 Mateo 7:9nga lawas. 23 Piro kon imong panulungmadulum naduduluman ra imong bilognga lawas. Gani kon ang ginakoon nga solonga dian kanimo ara nagataw kasanag, taymasyado kadulum imong kaimtangan.”

Sino atun Dapat Sirbian, Ang Dios okonang Manggad?

(Lu. 16:13; 12:22-31)24 “Ara tao nga makasirbi ang dungan sa

darwa ka agalun, ay ang matatabo mari-moan tana sa isara kag magapalangga saisara; magakampi tana sa isara kag maga-pakalain sa isara. Kamo indi ra makasirbiang dungan sa Dios kag sa manggad.

25 “Maman dan nga nagakoon akokanindo nga indi kamo magsari palibugkon sa diin kamo mabuul indong kaununagud maboi kamo. Indi kamo ra magsaripalibug kon sa diin kamo mabuul indongilambong. Ay kon kamo ginatawan nakaboi kag lawas indi maimo nga indina kamo pagtawan pagkaun kag indonginoglambong. 26 Sulunga nindo angmga pispis nga nagarulupad. Ara sandanagatanum, ara sanda nagaani, kag arasanda nagatipon bisan ano sa bodiga. Pirosono sa bugna indong Tatay sa langitginatawan na sanda andang pagkaun.Kag kabay mas palangga kamo kaysa mgapispis. 27Kag bisanmagpalibug kamo paramapalabug indong kaboi, indi nindo ra gidmapapalabug bisan maistan lang.

28 “Kag basi nagapalibug kamo gid konsa diin kamo mabuul indong ilambong?Sulunga nindo lang bala ang mga bolaknga nagatobo bisan diin. Ara sanda na-gapangabudlay; kag ara sanda ra nagapa-mudbud. 29 Piro sa matood tana, bisanang bantog kag manggaranun nga ari ngasi Solomon, anang mga lambong indi gidmakapario sa anang kasadya ang bisanisara sa mga bolak. 30 Gani kon gina-pasadya ang Dios ang mga ilamonon ngaboi dadi, piro maboay-boay malalayung ralang kag totodan, ta kondi mas labi rungid kamo nga anang palambongan. Angkaistan indong pagsarig sa Dios. 31 Indikamo magsari-palibug kon sa diin kamomabuul indong kaunun kag inumun, kagindong ilambong. 32 (Maman dia anangginapalibugan pirmi ang mga tao nga aranagakilala sa Dios.) Kaulam indong Tataynga sa langit nga kinanglan nindo angmga butang nga dia. 33 Indong imoontana, onaun nindo anay anang ginarian

kag kon ano ang mga mayad nga imoonsono sa anang kabubutun, kag indongmga kinanglanun nga dan, tanan itaw nakanindo. 34 Gani indi kamo magsari pal-ibug parti sa indong paraaboton, kondiisipun nindo garing kon dian run. Indikinanglan nga dogangan nindo pa angparalibugan nga sa dadi.”

7Indi Nindo Pakalainun ang Iba(Lu. 6:37-38, 41-42)

1 “Indi nindo pakalainun ang iba agudindi kamo ra pagpakalainun ang Dios. 2Aykon ano indong gamitun sa pagpakalainsa iba maman ra dato anang gamitun angDios sa pagpakalain kanindo. Kon sa su-rukuban, ang surukuban nga indong gi-nagamit sa iba maman ra ang surukubannga gamitun ang Dios kanindo. 3 Basiginapamolalungan mo gid ang maistannga poling sa anang mata imong kapario,piro ara mo ginasapaka imong poling ngamidyo sa tablon kabaul? 4 Paiwan imongpagkoon kanana nga ‘Abi bulun ko imongpoling,’ kon sa imong mata mismo maypoling nga midyo tablon anang kabaul?5 Gani sino ka gid nga nagapakalain saimong kapario nga ikaw gani sobra pakanana? Dapat tana bulun mo anay angpoling nga daw tablon dian sa imongmata,agud masadya imong pagsulung, kag bagomo garing bulun anang poling nga mais-tan imong kapario.

6 “Indi kamo magtodlo anang mga pan-odlo ang Dios sa mga tao nga ara na-liag magpamati. Kon imoon nindo dan,midyo sa ginapilak nindo samga ayam angmga butang nga parti sa Dios. Kag angmatatabo, balikidun kamo pa kag kagatundayon. Midyo ra dan sa ginpilak nindo in-dongmga pirlas sa mga baboy, pagkataposlapak-lapakun nanda ra lang.”

Magpangayo, Magpangita kag Mag-panoktok

(Lu. 11:9-13)7 “Magpangayo kamo sa Dios kag tawan

kamo. Magpadayon kamo gid sa pag-parapit kanana parti sa indong mga ki-nanglan kag tigayonon na kamo. Mag-pangamoyo kamo sa Dios kag sabatun nakamo. 8 Tungud nga ang tanan nga naga-pangayo sa Dios nakakabaton. Ang mganagaparapit tigayonon. Kag ang mga na-gapangamoyo sabatun. 9 Kamo nga mga

Mateo 7:10 9 Mateo 8:4ginikanan, kon nagapangayo ang pagkaunindong bata ginatawan nindo ang bato?10Kon nagapangayo isda ginatawan nindoang magkal? Syimpri ara! 11 Ta kon kamonga mga makasasala antigo magtaw angmayad nga mga butang sa indong mgabata, sigorado gid nga indong Tatay ngasa langit magataw ra ang mayad nga mgabutang sa mga nagapangayo kanana.

12 “Kon ano indong gosto nga imoonkanindo indong kapario, maman da in-dong imoon kananda. Maman dia ang ostonga pagtoman sa Kasogoan nga ginbilinni Moises kag sa mga panodlo ang mgapropita.”

Ang Masipot nga Poirtaan(Lu. 13:24)

13 “Magsulud kamo samasipot nga poir-taan, tungud nga ang mawayang nga poir-taan kag malapad nga dalan maman angnagapaayan sa impyirno, kag doro ang na-gaagi sa dalan nga dan. 14Piro angmasipottana nga poirtaan kag malisud nga dalannagapaayan sa kaboi nga ara kataposan,kag malaka ang nagaagi dian.”

Ang Kaoy Nakikilala sa anang Bonga(Lu. 6:43-44)

15 “Magandam kamo samga tao nga salaandang mga panodlo. Dia nga mga taomidyomga tomoloo kon sulungunmopiroang matood tana pario sanda sa mapir-intas nga mga sapat. 16 Makikilala nindosanda paagi sa andangmga inimoan. Pariora dan sa mga ilamonon nga may siit, aranapopolosi andang bonga. 17-18 Ang kaoynga ara dipirinsya, masadya anang bonga,kag indi makapamonga ang marimo. Piroang kaoy tana ngamay dipirinsya, marimoanang bonga, kag indi makapamonga angmasadya. 19 Ang tanan nga kaoy ngaara nagapamonga angmasadya nga bongaginatapas kag ginasonog dayon. 20 Ganiang mga tao nga sala andang panodlomakikilala nindo sa andangmga inimoan.”

Ang Nagaimo Malain Indi Pagkilalaunang Dios

(Lu. 13:25-27)21 “Doro nga mga tao ang nagatawag

kanakun nga, ‘Ginoo,’ piro ara nagakaolo-gan nga sanda makakabilang run sa mgatao nga ginaarian ang Dios. Ang mgatao lang gid tana nga nagatoman ananggosto akun Tatay nga sa langit mamanang makasulud sa anang ginarian. 22 Konmagabot ang adlaw ang pagukum doro

angmagakoon kanakunnga, ‘Ginoo, kabaysa imong aran nagsogid kami sa mga taoimong ambal, nagpagoa kami ang mgamalain nga ispirito, kag doro nga mgamilagro amun ginpangimo.’ 23 Sasabatunko dayon sanda nga, ‘Ara ako gid kakilalakanindo. Parayu kamokanakun, kamongamanogimo ang malain!’ ”

Paanggid Parti sa Darwa ka Tao nga Nag-patindug ang Balay

(Lu. 6:47-49)24 “Gani ang bisan sino nga nagapamati

kag nagasonod sa akun mga panodlo ngadia, anang kaalimbawa pario sa tao ngamaaram nga nagapatindug anang balay sapondasyonnga bato. 25Kag bisanmagorantodo kag magbaa, kag magbira-bira uyupang angin nga mabaskug, indi magubatungud nga ginpatindug sa marigun ngapondasyon nga bato. 26 Piro ang tao tananga nakabati akun mga ginatodlo, gar-ing ara nagasonod, maging pario sa taonga kabos-kabos nga nagapatindug anangbalay sa baras. 27 Kag kon magoran todokag mabaa, kag magbira-bira uyup angangin nga mabaskug, maguguba anangbalay, kagmagarinagamak astamawasak.”

Anang Awtoridad ni Jesus28 Pagkatapos ambal ni Jesus parti sa

mga butang nga dato, natingala ngamayad angmga tao 29 tungudnganagtodlotana nga may awtoridad, kag bukun pariosa andangmgamanogtodlo ang Kasogoan.

8Ang Tao nga Aroon Ginayad ni Jesus(Mc. 1:40-45; Lu. 5:12-16)

1 Pagkatapos anang pagtodlo ni Jesusdoto sa bokid, naglusub tana kag doro ngamga tao ang nagsonod kanana. 2 Karon,may sangka aroon nga nagparapit kananakag naglood, kag nagkoon, “Ginoo, na-gapati ako nga mapaayad mo ako saakun masakit nga marisna kon gosto mo.”3 Gintandug tana dayon ni Jesus nga na-gakoon, “Gosto ko. Sigi, maayad kawron.” Kag lagi-lagi nagayad tana sa anangaro. 4 Kag ginbilinan tana dayon ni Jesus,makon na, “Indi kaw gid magpamaritabisan kino, kondi magdiritso kaw sa parikagmagpasulung kanana. Pagkataposma-galad kaw dayon ang alad nga ginsogo niMoises agud mapamatodan ang mga taonga mayad ka run.”

Mateo 8:5 10 Mateo 8:27Anang Sorogoon ang Kapitan Ginayad ni

Jesus(Lu. 7:1-10)

5 Karon, ang nagapasulud run si Je-sus sa banwa ang Capernaum, may nag-parapit kanana nga sangka tao. Dia ngatao kapitan ang bali 100 ka soldado ngaRomano. Makon na nga nagapakitloy,6 “Ginoo, akun sorogoon doto sa balaynagamasakit. Indi tana run makaolag kagsugung anang pamatyag.” 7 Makon niJesus kanana, “Sigi, maayan ako sa imongbalay kag ayadun ko tana dayon.” 8 Piromakon anang sabat ang kapitan, “Ginoo,bukun ako bagay nga magsulud kaw pasa akun balay. Magambal ka lang kagmagaayad run akun sorogoon. 9Naulamanko dia tungud nga ako sa idalum ra angopisyalis, kag may mga sinakupan ako ranga mga soldado. Gani kon magkoon akosa isara nga magpanaw, nagapanaw tana.Kag kon magkoon ako sa isara nga mag-parapit, nagaparapit tana. Kag kon anoakun ginasogo sa akun oripun, ginaimo nara. Gani nagapati ako nga kon ano imongiambal matotoman.” 10 Pagkabati datoni Jesus natingala tana nga mayad. Kagmakon na dayon sa mga tao nga nagatabidkanana, “Ara ako pa gid kakita tao sa Israelnga may pagtoo nga pario dia. 11 Ganitandaan nindo dia! Doro nga mga tao ngabukun Judio ang magaalin sa mororan kagkasalupan kag maging kaiban sanda nan-day Abraham, Isaac, kag Jacob sa ponsyondoto sa anang ginarian ang Dios sa langit.12Piro doro ngamga kaapo-apoan ni Israelnga ginpripararan ang Dios anang ginar-ian ang ipipilak sa goa, doto sa madulumnga marayu sa Dios. Kag magapanangissanda gid tana kag magabagrut andangipun.” 13Makon dayon ni Jesus sa kapitan,“Pagoli run. Nagtoo kaw, gani matataboimong ginapangayo.” Kag dato nga laginagayad anang sorogoon ang kapitan.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus(Mc. 1:29-34; Lu. 4:38-41)

14Nagayan si Jesus sa anang balay ni Pe-dro. Pagabot na doto nakita na nga anangpanogangan ni Pedro nga babai nagainggatungud nga may ragnat. 15 Gintandugni Jesus anang alima ang babai, kag lagi-lagi nagayad. Kag nagbangon tana kagginpripararan na pagkaun sanday Jesus.

16 Pagkasirum, doro nga mga tao ngamay malain nga ispirito ang ginpandara

kay Jesus. Sangka pagambal na lang na-gralayas ang mga malain nga ispirito, kagang mga nagamarasakit ginpangayad nara tanan. 17Ginimona dato agudmatomananang gintagna ni propita Isaias nga na-gakoon,“Tana gid ang nagayad atun mga masakit,Kag ginbuul na atun mga balatian.”

Pagsonod kay Jesus(Lu. 9:57-62)

18 Pagkakita ni Jesus nga dorong taoang nagtiripon doto kanana, ginsogo naanang mga somolonod nga magpripararay matabok sanda sa loyong baybay.19 Karon may sangka manogtodlo angKasogoan nga nagparapit kanana kagnagkoon, makon na, “Maistro, masonodako kanimo abir kon diin kaw magayan.”20 Piro makon ni Jesus kanana, “Ang mgasinggarong may boo nga ginaolian, kagang mga pispis may pogad, piro Ako ngaNaging Tao, ara ako balay nga akun gid ngasarang komapawayan. Ta, matabid kawpakanakun?” 21May sangka somolonod ra siJesus nga nagkoon, makon na, “Ginoo, abimaoli ako anay, kag konmapatay run akuntatay kag maipalubung ko bago ako ma-sonod kanimo.” 22Makon ni Jesus kanana,“Ang mga tao nga patay sa panulung angDios maman imong palubungun ang mgapatay. Ikaw tana magsonod kanakun.”

Ginpapoas ni Jesus ang Mabaskug ngaAngin

(Mc. 4:35-41; Lu. 8:22-25)23 Nagsakay dayon si Jesus sa sakayan

kag anang mga somolonod nagtabid rakanana. 24 Mintras nagapalayag sanda,golpi lang nga nagdurus, kag aros indi runkitaun andang sakayan sa daloyon. Pirosi Jesus tana nagakatorog. 25 Gani gin-parapitan tana anang mga somolonod kagginpokaw. Makon nanda, “Ginoo, tabang!Malolonod kita run!” 26 Makon ni Jesuskananda, “Ay dan basi ginaadlukan kamo?Kolang indong pagtoo.” Nagbangon tanadayon kag ginsaway na ang angin kag angmga daloyon nga magpoas. Kag golpi langnga naglinaw. 27 Natingala nga mayadanang mga somolonod. Makon nanda,“Ano nga tao dia nga bisan ang angin kagang dagat nagatoman kanana?”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Tao ngaMay Malain nga Ispirito

(Mc. 5:1-20; Lu. 8:26-39)

Mateo 8:28 11 Mateo 9:1528 Pagabot nanda sa loyong baybay nga

sakup ang Gadareno, ginsolang-solang siJesus ang darwa ka tao nga nagalin sa mgakowiba nga rulubungan. Ang darwa ngadato ka tao pario nga may mga malainnga ispirito. Masyado sanda kaisug, ganinaadlukan ang mga tao nga magagi doto.29 Pagkakita nanda kay Jesus nagsinggitsanda, makon, “Ikaw nga Bata ang Dios,ano imong labut kanamun? Nagayan kawdigi agud silotan kami? Bukun pa ganiang oras.” 30 Karon, doto sa marayu-rayu doro ngamga baboy angnagaparang-inaun. 31 Nagpakitloy ang mga malainnga ispirito nga nagakoon, “Kon pagoaunmo gid man kami, abi togoti kami ngamagsulud doto sa mga baboy nga dato.”32 Makon ni Jesus kananda, “Ala sigi dotokamo!” Gani naggoa sanda sa darwa katao kag nagsulud sanda sa mga baboy. Kagnagdaragoyon dayon ang tanan nga mgababoy palusub sa matidluk nga banggiliddiritso sa tobig kag nagkaralumus.

33Angmgamanogsagod tana ang baboynagdaralagan sa kaadluk paayan sa banwakag pagabot nanda doto nagpamaritasanda kon ano ang natabo sa mga baboykag sa darwa ka tao nga dati may malainnga ispirito. 34 Gani ang tanan nga tao sabanwa nagarayan kay Jesus kag nagpakit-loy nga kon maimo magalin tana doto saandang logar.

9Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mc. 2:1-12; Lu. 5:17-26)

1 Gani nagsakay ruman sanday Jesussa sakayan kag nagpalayag sanda pabalik.Kag pagabot nanda doto nagoli dayon siJesus sa anang banwa. 2Ang tana doto ron,may mga tao nga nagabot nga nagakan-toang ang tao nga paralitiko. Pagkakita niJesus nga mabaul andang pagtoo kanana,nagkoon tana sa paralitiko, makon na,“Magkalipay kaw, imong mga sala gin-patawad run.” 3 Karon, may mga manog-todlo doto ang Kasogoan nga nakabati,gani makon nanda sa andang una-unalang, “Anang ginaambal ang tao nga diakontra sa Dios.” 4 Naulaman ni Jesuskon ano andang ginaisip, gani makon nakananda, “Basi nagaisip kamo ang ma-rimo? 5 Diin bala ang mas maulas, angmagkoon sa paralitiko nga ‘Imong mgasala ginpatawad run,’ okon ang magkoonnga ‘Pagtindug kag magpanaw’? 6 Dadi

pamatodan ko kanindo paagi sa pagayadang paralitiko nga dia nga Ako nga NagingTaomay gaum digi sa logta sa pagpatawadang mga sala.” Kag makon na dayon saparalitiko, “Pagtindug, daraa imong iring-gaan kag magoli.” 7 Kag nagtindug ranga lagi ang tao kag nagoli. 8 Pagkakitadato ang mga tao ginkulbaan sanda, kaggindayaw nanda ang Dios ay nagtaw tanaang gaum nga toladato sa mga tao.

Gintawag ni Jesus si Mateo(Mc. 2:13-17; Lu. 5:27-32)

9 Pagalin ni Jesus doto nakita na angmanogsokot ang bois nga si Mateo nganagapongko sa anang opisina. Makon niJesus kanana, “Dali, pagsonod kanakun.”Kag nagtindug ra dayon si Mateo kag nag-sonod kay Jesus.

10 Karon, ang si Jesus kag anang mgasomolonod nagakaun sa balay ni Ma-teo, doro nga manogsokot ang bois kagiba pa nga ginakilala kono nga mgamakasasala ang nagabot kag nakaibannanda sa pagkaun. 11 Kag dia nakitaang mga Pariseo. Gani ginpamangkotnanda anang mga somolonod, makonnanda, “Basi nagadapun sa pagkaun in-dong manogtodlo sa mga tao nga dannga mga makasasala?” 12 Dato nga pa-mangkot nabatian ni Jesus, gani ginsabatna paagi sa paanggid, makon na, “Bukunang mga tao nga mayad andang lawas angnagakinanglan ang manogbolong, kondiang nagamasakit. 13 Osisaa nindo kon anoanang kaologan anang ginakoon angnaka-solat sa Kasolatan nga, ‘Bukun indongmgaalad akun gosto kondi indong kalooy saisara kag isara.’ Ara ako nagayan digi agudtawagun ang mga tao nga nagakabig saandang kaogalingun nga sanda matarung,kondi nagayan ako tana digi para sa mgatao nga nagaako nga sanda makasasala.”

Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mc. 2:18-22; Lu. 5:33-39)

14 May mga somolonod si Juan ngamanogbunyag nga nagayan doto kay Je-sus kag nagpamangkot, makon nanda,“Kami kag ang mga Pariseo pirmi nga na-gapoasa. Piro basi imong mga somolonodtana ara nagapoasa?” 15 Makon ni Jesusnga nagsabat kananda, “Ipabutang ta maykasal. Syimpri indi maimo ngamagpanga-subu angmga bisita mintras kaiban nandapa ang nobyo. Piro magaabot ang adlaw

Mateo 9:16 12 Mateo 9:37nga ang nobyo bulun run kananda, kagbago sanda magaporoasa.”

16Nagsogid ra si Jesus angmgapaanggidagud itodlo kananda nga indi maimo ngadapunun anang mga panodlo kag ang datinga mga panodlo ang mga Judio. Makonna, “Ang bago nga tila nga ara pa ma-pakuru bukun mayad nga itambul sa laginga lambong, tungud nga kon bonakanrun ang tinambulan nga lambong, maga-kuru ang bago nga tila kag magairit angtinambulan. Kag magabaul run gid ananggisak. 17 Maman ra dan ang matatabokon ibutang ang bago nga bino sa lagi ngasuruludan nga panit. Mabobostik ang su-ruludan, kagmaooyang ang bino. Kag indirun da mapolosan ang suruludan. Gani ki-nanglan gidnga angbagonga bino ibutangsa bago ra nga suruludan nga panit agudara may maiwan.”

Anang Bata ang Judio nga Opisyal Kagang Babai nga Ginatagasan

(Mc. 5:21-43; Lu. 8:40-56)18 Mintras nagaambal pa si Jesus, may

Judio nga opisyal nga nagabot. Nagloodtana kay Jesus kag nagpakitloy, makonna, “Akun bata nga babai bago langgid napatay, piro kon ayanan mo kagitongtong imong alima kanana, nagapatiako nga maboboi tana ruman.” 19 Ganinagtindug si Jesus kag magtabid kanana.Anang mga somolonod ni Jesus nagtabidra. 20-21 Mintras nagapanaw sanda, maybabai nga nagaparapit gid sa anang likodkampi ni Jesus. Dato nga babai ginatagas-tagasan ang dogo sa sulud dosi ka toig.Naisip na nga kon tana makatandug langgid sa anang lambong ni Jesus magaayadtana. Gani gintandug na anang sidsidanang lambong ni Jesus. 22 Nagliso dayonsi Jesus kag pagkakita na sa babai makonna, “Nene, magkalipay kaw, imong pagtookanakun ang nagpaayad kanimo.” Kaglagi-lagi nagayad ang babai nga dato.

23 Nagdayon sanday Jesus sa anangbalay ang opisyal, kag pagsulud na dotonakita na nga doto ron ang mga mosikiropara sa patay kag ang mga tao nga nagaki-nagolo. 24Gani makon na sa mga tao, “Abipaggoa kamo anay, ay bukun patay angbata kondi nagakatorog tana lang.” Kagginkadlawannanda si Jesus. 25Pagkapagoani Jesus sa mga tao, nagsulud tana dayonsa anang koarto ang bata. Ginkaputanna anang alima kag nagbangon dayon ang

bata. 26 Kag ang natabo nga dia nabantogsa tanan nga mga banwa sa palibot.

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag27 Pagalin ni Jesus sa logar nga dato,

may darwa ka bolag nga nagsonod kanananga nagasinggit. Makon nanda, “Ikaw ngamanonobli anang ginarian ni David, abikaloyi kami ra!” 28 Pagabot ni Jesus sabalay nga anang ginadayonan, nagparapitkanana ang darwa nga dato ka bolag. Gin-pamangkot na sanda, makon na, “Nagap-ati kamo bala nga mapaayad ko kamo?”Makon nanda, “Uu, nagapati kami.” 29Kaggintandug dayonni Jesus andangmata kagmagkoon, “Sono sa indong pagtoo mamanda angmatatabo kanindo.” 30Kag nagayadra nga lagi andang mata kag nakakitasanda run. Ginbilinan sanda dayon ni Je-sus nga indi sanda gid magpanogid-sogidbisan kino. 31 Piro andang ginimo tana,nagpanaw sanda kag ginpamarita nandasa bilog nga logar nga dato kon ano anangginimo ni Jesus kananda.

Ginayad ni Jesus ang Apa32 Pagkaalin nanda, may gindara kay

Jesus nga sangka apa nga ginsuludan angmalain nga ispirito. 33 Pagkatapos nganapagoa ni Jesus ang malain nga ispirito,nakaambal ra nga lagi ang apa. Natingalanga mayad ang mga tao. Makon nanda,“Alin pa ang ona ara kita may nakita ngapario dia sa bilog nga Israel.” 34 Pironagkoon ang mga Pariseo, makon, “Anangmanogdomara ang mga malain nga ispir-ito maman ang nagataw gaum kananaagud mapalayas na ang mga malain ngaispirito.”

Nalooy si Jesus sa mga tao35 Naglibot si Jesus sa mga banwa kag

mga bario kag nagtodlo tana sa anangmga simbaan ang mga Judio. Ginwalina ang Mayad nga Barita parti sa anangpagari ang Dios, kag ginpangayad na angmga tao sa sari-sari nga mga masakit kagmga balatian. 36 Pagkakita na sa doronga mga tao, nalooy tana kananda tun-gud nga doro andang mga paralibuganpiro ara may nagabolig kananda. Andangkaalimbawa pario sa mga karniro nga aramay nagabantay. 37 Gani nagkoon tana saanang mga somolonod, makon na, “Doroang mga tao nga priparado ron sa pag-baton ang Mayad nga Barita. Andangkaalimbawa pario sa araniun nga kaostoanrun gid nga aniun. Malapad ang araniun,

Mateo 9:38 13 Mateo 10:24garing malaka ang nagaani. 38 Gani mag-pangamoyo kamo sa Dios nga tagya angaraniun nga magpadara tana pa gid angmga manogani.”

10Ang Dosi ka Apostolis(Mc. 3:13-19; Lu. 6:12-16)

1 Gintawag ni Jesus anang dosi ka so-molonod kag ginpanawan na sanda gaumngamagpalayas angmgamalain nga ispir-ito sa mga tao nga andang ginsuludan,kag ginpanawan na sanda ra ang gaumnga magayad ang bisan ano nga klasi ngamasakit kag balatian. 2Maman dia anangaran ang dosi ka apostolis: ona sa tanan,si Simon nga gintawag ni Jesus nga Pedrokag anang libayun nga si Andres; kabi-lang ra anang darwa ka bata ni Zebedeonga si Santiago kag anang libayun nga siJuan; 3 sonod si Felipe, si Bartolomeo, siTomas, si Mateo ngamanogsokot ang bois,si Santiago nga bata ni Alfeo, si Tadeo, 4 siSimon (dati nga ribildi sa gobyirno angRoma), kag si Judas Iscariote nga mamanang nagtraidor kanana.

Anang Obra ang Dosi(Mc. 6:7-13; Lu. 9:1-6)

5Bago papanawon ni Jesus ang dosi ngadato ginbilinan na sanda anay; makon na,“Indi kamo magayan sa anang logar angmga bukun Judio okon sa mga banwa angSamaria; 6 kondi sa anang mga kaapo-apoan langni Israel kamomagpangwalian.Andang kaalimbawa pario sa mga karnironga nagtaralang. 7 Sogidan nindo sandanga oras run dia nga ang Dios magaarirun sa mga tao. 8 Ayadun nindo angmga masakitun, boiun nindo ang mgapatay, ayadun nindo ra ang mga aroon,kag palayasun nindo ang mga malain ngaispirito sa mga tao nga andang ginsulu-dan. Ginbaton nindo sa Dios nga libri,gani itaw nindo ra nga libri. 9 Indi kamomagimorat nga magdara koarta 10 okonbag okon irilisan nga lambong okon san-dalyas okon baston, tungud nga ang taonga nagapangabudlay dapat gid man ngatawan anang mga kinanglanun.

11 “Kon magabot kamo sa sangka banwaokon sa sangka bario, magpangita kamoang tao nga mayad nga dayonan. Kagdoto kamo magdayon asta kamo magalinsa logar nga dato. 12 Pagsulud nindo sabalay nga nagabaton kanindo bindisyonan

nindo ang mga nagaoli doto. 13 Karon,kon ang panimalay nga dato mga mayadnga tao, dan bindisyonan sanda ang Dios,piro kon bukun, bawiun nindo ron lang in-dong pagbindisyon. 14Kon may mga pani-malay okon banwa nga indi gid magbatonkanindo okon indi gid magpamati sa in-dong ginasogid, bayai nindo ron lang, kagpagalin nindo tapokan nindo ang yabok saindong siki bilang tanda kontra kananda.15 Sa matood tana, ang silot nga andangmababaton sa Adlaw ang Pagukum sobrapa sa silot nga mababaton ang mga taga-Sodoma kag ang mga taga-Gomora.”

Ang Paraaboton nga Pagingabot(Mc. 13:9-13; Lu. 12:12-17)

16 “Tandaan nindo dia! Indong kaal-imbawa pario sa mga karniro nga akunginapadara sa mga mapirintas nga sapat.Gani magmaaram kamo pario sa mgamagkal, piromaging pario kamo ra samgasalampati nga ara nagaimo ang malain.17 Magandam kamo kananda ay pan-dakupun nanda kamo kag daraun sa an-dang mga manogsintinsya kag pangan-otonnanda kamodoto sa andangmga sim-baan. 18 Iakosar nanda kamo sa mga gob-irnador kag mga ari tungud nga kamo na-gatoo kanakun, kag doto magasogid kamoang Mayad nga Barita kananda pati saandangmga tinao nga bukun Judio. 19Konkamo ginaimbistigar run indi kamo mag-palibug kon ano indong iambal, kag konpaiwan indong panabat; tungud nga konkamo doto ron ang Ispirito Santo mamanang magatodlo kanindo indong iambal.20 Gani indong iambal bukun indo kondiana ang Ispirito nga alin sa indong Tatay.Tana ang magaambal paagi kanindo.

21 “Sa mga adlaw nga dato may mga taonga ipapatay nanda bisan andang kabogtogid. May mga tatay nga ipapatay nandaandang mga bata. Kag may mga bata ngamagakontra sa andangmga ginikanan, kagipapatay nanda sanda. 22 Dumutan kamoang tanan tungud nga kamo akun mgasomolonod. Piro ang magpadayon ngamagsonod kanakun asta sa kataposan ma-man ang malowas. 23Kon kamo ingabotonsa sangka banwa, magpalagyaw kamo saisara. Ay sa matood tana, indi nindo pamalibot ang tanan nga mga banwa angIsrael bago Ako ngaNaging Taomakabalik.

24 “Ara istodyanti nga nagalabaw saanang maistro, kag ara ra oripun nga na-

Mateo 10:25 14 Mateo 11:5galabaw sa anang agalun. 25 Gani dapatmaging kontinto ang istodyanti kon tanatratarun pario sa anang maistro, kag angoripun kon tana tratarun pario sa anangagalun. Kon ako gani nga pinakatatayang panimalay gintawag nga Satanas, massobra pa dian andang itawag kanindo ngaakun mga somolonod.”

Ang Dapat Kaadlukan(Lu. 12:2-7)

26 “Gani indi kamo magkaadluk sa mgatao. Ay ara sikrito nga ginatago nga indimaggoa kag maulaman sa ori. 27 Angmga butang nga kanindo ko lang gid gi-nasogid, isogid nindo sa tanan. Kag angmga butang nga akun ginaotik kanindo,ibantala nindo sa mga tao. 28 Indi kamomagkaadluk sa mga tao nga makapatayindong lawas piro indi makapatay indongkalag. Dapat tana ang Dios maman indongkaadlukan, tungud nga tana ang sarangmakadora indong lawas kag indong kalagnga ipilak doto sa impyirno. 29 Kabay angkabarato lang gid anang bayad ang pispisnga mairintuk kon ibaligya. Piro ara gidpispis nga nagalagpak sa logta kon bukunanang pagbuut indong Tatay. 30 Kag konparti kanindo, bisan indongbookbilangnatanan. 31 Gani indi kamo magkaadluk, aymas palangga kamo kaysa mga pispis.”

Ang Pagkilala kay Cristo(Lu. 12:8-9)

32 “Ang bisan sino nga nagasogid sa mgatao nga ako anang Ginoo, kilalaun ko ranga tana akun sa anang atobangan akunTatay nga sa langit. 33 Piro ang bisan sinonga nagapanginwara sa mga tao nga akoanang Ginoo, indi ko tana ra pagkilalaunsa atobangan akun Tatay nga sa langit.”

Ang PanimalayMagaaraway Tungud kayCristo

(Lu. 12:51-53; 14:26-27)34 “Indi kamomaguna-una nga nagayan

ako digi sa kalibotan agud indi run ma-garaway ang mga tao. Ara ako nagayandigi para magdara kalinung. 35 Nagayanako digi agud magkontra ang mga batanga lalaki sa andang tatay, ang mga batanga babai sa andang nanay, kag ang mgaomagad nga babai sa andang ogangan ngababai. 36 Anang maging kakontra ang taoanang pamilya mismo.

37 “Piro ang nagapalabi anang tatayokon anang nanay kaysa kanakun indipoidi kanakun. Kag ang nagapalabi sa

anang bata kaysa kanakun indi ra pi-odi kanakun. 38 Ang bisan sino ngaindi magsonod kanakun bisan pa konkamatayun anang atobangan indi poidikanakun. 39 Ang mga tao nga nagapanig-oro andang kaboi digi sa kalibotan ngadia madodora pa ra gid; piro ang mgaara nagapanginayang andang kaboi tun-gud sa andang pagsonod kanakun mamanang makakabaton ang kaboi nga ara kata-posan.”

Ang mga Balus(Mc. 9:41)

40 “Ang tao nga nagabaton kanindonagabaton ra kanakun. Kag ang mganagabaton kanakun nagabaton ra sa nag-padara kanakun. 41Ang tao nga nagabatonanang manogambal ang Dios tungud ngamanogambal tana gani ang Dios, maga-baton ra balus alin sa Dios pario anangbabatonon anang manogambal ang Dios.Kag ang nagabaton ang matarung nga taotungud gani nga tana matarung, maga-baton ra balus alin sa Dios pario anangbabatonon ang matarung nga tao. 42 Kagang bisan sino nga magtaw bisan sangkabaso lang gid nga tobig sa isara sa akunpinakakubus nga somolonod tungud ngatana akun somolonod, dan nga tao indi gidmadoraan anang balus.”

11Angmga Ginsogo ni Juan ngaManogbun-

yag kay Jesus(Lu. 7:18-35)

1 Pagkatapos nga mapasanag ni Jesusanang mga bilin sa anang dosi ka so-molonod nagayan tana sa palibot nga mgabanwa para magtodlo kag magwali sa mgatao.

2 Pagkabati ni Juan nga manogbun-yag doto sa prisoan parti sa anang mgaginimo ni Jesus, ginpaayan na kay Je-sus anang mga somolonod para magpa-mangkot. 3 Makon nanda kay Jesus, “Abisogidi kami kon ikaw maman run amunginapaabot okon mapaabot kami pa angiba?” 4 Ginsabat sanda ni Jesus, makonna, “Pagbalik kamo kay Juan kag sogidannindo tana kon ano akun ginaimo ngaindong nakita kag kon ano akun ginaam-bal nga indong nabatian. 5 Konon nindotana nga ang mga bolag nakakakita, angmga piang nakakapanaw, ang mga bungulnakakabati, ang mga aroon nagaayad, ang

Mateo 11:6 15 Mateo 11:29mga patay naboboi, kag ang Mayad ngaBarita ginawali sa mga marilisud. 6 Kagmasoirti ang mga tao nga ara nagadodakanakun.”

7 Pagkalombos anang mga somolonodni Juan, nagpamangkot si Jesus sa mgatao; makon na, “Pagayan nindo kayJuan sa naligwin nga logar, ano indongginapaabot nga makita? Nagayan kamodoto agud makita nindo ang tao nganagapaayon-ayon pario sa kogon konuyupun ang angin? 8 Nagayan kamo dotoagud makita nindo ang tao nga maraalunanang lambong? Bukun ra, ay ang taonga toladanmakikita lang tana sa palasyo.9 Abi sogidi nindo ako kon basi nagayankamo doto. Para makita anang propitaang Dios? Tama, propita tana manda kagsobra tana pa gani. 10 Ay tana mamananang ginakoon ang Dios sa Kasolatannga nagakoon, ‘Paonaun ko kanimo akunmanogbarita agud ipriparar na imongaragian.’ ” 11 Kag makon pa ni Jesus, “Samatood tana, asta dadi ara may nabatasa kalibotan nga maglabaw kay Juan ngamanogbunyag. Piro ang tao dadi nganagapasakup sa anang ginarian ang Dios,bisan tana ang pinakakubus, mas labawpa kay Juan. 12Alin anang pagompisa walini Juan asta dadi, ang mga tao nagarugusnga pasuludun sanda ang Dios sa anangginarian. 13 Ay bago magabot si Juan, angtanan nga mga propita kag ang Kasogoannagatodlo ron nga lagi parti sa anangpagari ang Dios. 14 Kag kon patiun nindoandang mga ginakoon, si Juan ara ibakondi si Elias nga gintagna nga magaabot.15 Gani binag-binagun nindo dia ngamayad.

16 “Ta, sa ano ko kabay ipaanggid angmga tao sa tyimpo nga dia? Midyosanda sa mga bata nga nagaporongko saplasa. Makon ang sangka gropo sa isara,17 ‘Gintokaran namun kamo ang sonatanga pangkasal, garing ara kamo magsaot.Ginkantaan namun kamo ang kanta parasa patay, piro ara kamo ra magpanangis.’18Angmga tao dadi toladan ra, ay pagabotni Juan, nakita nanda nga nagapoasa tanakag ara nagainum ang mga irinumun ngakarilingin, gani nagakoon sanda nga tanamay malain nga ispirito. 19 Kag Ako ngaNaging Tao, pagabot ko, nakita nandanga ako nagakaun kag nagainum, ganinagakoon sanda nga ako kono takabankag manogpalingin. Nagakoon sanda ra

nga ako anang amigo ang mga tao ngamakasasala pario ang mga manogsokotang bois. Piro indi bali, anang inimoan angtao maman ang nagapamatood kon ostoanang ginaimo okon bukun.”

Ang mga Banwa nga indi Magpati kayJesus

(Lu. 10:13-15)20 Pagkatapos dato nagambal si Jesus

kontra sa mga banwa nga anang ginpangi-moan ang kadoroan anang mga milagrotungud nga ara sanda gid magirinulsul saandang mga sala. 21 Makon na, “Kailokamo nga mga taga-Corazin! Kag kailokamo ra nga mga taga-Betsaida! Ay konang mga milagro nga akun ginpangimodian kanindo ginimo ko sa Tiro kag saSidon, boay sanda run andanmaglambongang lambong nga sako kag magbutangabo sa andang olo bilang pagpakilala ngasanda nagainulsul run sa andangmga sala.22 Gani dumdumun nindo nga sa adlawnga ang Dios magukum, ang silot nga parakanindo sobra pa sa silot nga para sa mgataga-Tiro kag taga-Sidon. 23Kag kamo ngataga-Capernaum, indong pagsarig daya-won kamo ang tanan. Piro sa impyirnokamo gid tana itatagbung! Ay kon angmga milagro nga akun ginpangimo diankanindo ginimo ko sa Sodoma, andan astadadi dian pa ang Sodoma! 24 Gani dum-dumun nindo nga sa adlaw nga ang Diosmagukum, ang silot nga indong batononsobra pa sa silot ngapara sa taga-Sodoma.”

May Kapawayan kay Jesus(Lu. 10:21-22)

25Kagnagpangamoyodayon si Jesus nganagakoon, makon na, “Itay, nga tagya anglangit kag logta, ginadayaw ta kaw tungudnga ang kamatoodan nga gintago mo samgamaaram kagmay tinonan ginpasanagmo sa mga tao nga midyo sa mga bata.26 Salamat gid, Itay, nga toladato imonggosto.”

27Pagkataposmakon ni Jesus samga taodoto, “Ang tanan nga butang gintogyankanakun akun Tatay. Ang Tatay lang angnakakikilala gid kanakun nga anang bata.Kag ang nakakikilala gid sa Tatay ako langnga anang bata kag ang mga tao nga akungosto nga pakilalaun sa Tatay.

28 “Pagrapit kamo kanakun, tanan kamonga ginapilayan kag ginabugatan kag pap-awayun ko kamo. 29 Magsonod kamo kagmagpatodlo kanakun ay ako malolo kag

Mateo 11:30 16 Mateo 12:24mabuut. Makapaway kamo, 30 ay akunmga sogo madali nga tomanun kag mau-gan lang akun ginapaimo.”

12Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogp-

away(Mc. 2:23-28; Lu. 6:1-5)

1 May pira ka adlaw pagkatapos dato,ang Adlaw nga Inogpaway, nagagi san-day Jesus sa katrigoan. Gutum anangmga somolonod, gani nagpangutul sandaanang mga way kag magkaun. 2 Pagkakitadato ang mga Pariseo makon nanda kayJesus, “Sulunga bala anang ginaimo imongmga somolonod. Kabay dadi Adlaw ngaInogpaway. Kontra sa Kasogoan andangginaimo nga dan.” 3 Ginsabat sanda niJesus, makon na, “Basi bawal? Ara nindobala nabasai sa Kasolatan anang ginimoni David ang ona ang gingutum tana kaganang mga kaiban? 4 Kabay nagsuludsanda sa anang balay ang Dios kag ginkaunnanda doto ang pagkaun nga ginalad saDios. Kag ara sanda nagkasala bisan kon-tra gani sa Kasogoan ang magkaun dato,loas lang ang mga pari. 5 Kag isara pa, aranindo ra bala nabasai sa anang mga ginso-lat ni Moises nga ang mga pari mismo satimplo nagasoway ang Kasogoan kada Ad-law nga Inogpaway tungud nga ara sandanagapaway? Piro dato ara ginabilanga ngasala para kananda. 6 Ang matood tanamay digi dadi nga mas importanti kaysasa timplo. 7-8 Ay Ako nga Naging Taomay gaumngamagkoon kon ano ang tamanga imoon sa Adlaw nga Inogpaway. Aranindo andan pagpakalaina ang mga taonga ara sala kon naintindian nindo anangginakoon ang Dios sa Kasolatan nga ‘Araako naliag sa indongmga alad, kondi gostoko tana nga maging maloloyon kamo saindong kapario.’ ”

Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mc. 3:1-6; Lu. 6:6-11)

9Pagkatapos dato nagalin dayon si Jesusdoto kag magayan sa isara sa anang mgasimbaan ang mga Judio. 10 Karon maytao doto nga ukru anang alima. Kag maymga tao ra doto nga nagapanilag kag naga-pangita paagi agud iakosar nanda si Jesussa anang ginaimo. Gani nagpamangkotsanda kay Jesus, makon nanda, “Anokabay, bawal ang magayad ang masakitunkon Adlaw nga Inugpaway?” 11 Makon ni

Jesus kananda, “Alimbawa abimay karnirokamo nga naolog sa boo sa Adlaw ngaInogpaway. Ano, pabayanan nindo langtungud Adlaw nga Inogpaway? Natoralindi. 12 Piro ang tao mas importanti kaysakarniro. Gani ara ta ginasowaya ang Ka-sogoan kon nagabolig kita sa atun kaparioabir kon Adlaw nga Inogpaway.” 13Makondayon ni Jesus sa tao nga ukru anangalima, “Abi onata imong alima.” Kag gi-nonat na ra gani, kag nagayad nga parioron sa anang isara nga alima. 14Nagaralindayon ang mga Pariseo kag nagsorogida-nun sanda kon paiwan nanda ipapatay siJesus.

Anang Pinili nga Sorogoon ang Dios15 Pagkaulam ni Jesus sa anang plano

ang mga Pariseo, nagalin tana sa logarnga dato. Dorong mga tao ang nagsonodkanana kag ang tanan nga mga nagama-rasakit ginayad na. 16 Piro ginbilinan nasanda nga indi sanda magpanogid-sogidparti kanana 17agudmatoman anang koonangDios paagi sa propita Isaias. Makon na,18 “Maman dia akun ginpili nga sorogoon.Palangga ko tana kag nalilipay ako nga

mayad kanana.Paagobayan ko tana sa akun Ispirito.Kag pasanagan na ang mga tao sa tanan

nga logar ang parti sa katarungan.19 Indi tana magpakigdiskosyon ang

mainit sa mga tao,Okon magsinggit,Okon magdiskorso sa mga karsada.20 Indi na pagpabayanan ang mga maroya

sa pagtoo,Ay boboligan na ang tanan bisan ang tao

ngamaistan lang gid anang pagtookanana.

Indi tanamagtadung astamatoman anangmga sogo ang Dios.

21 Kag ang mga tao sa tanan nga logarmagasarig kanana.”

Si Jesus kag si Satanas(Mc. 3:20-30; Lu. 11:14-23)

22 Karon may gindara kay Jesus nga taonga bolag kag apa tungud nga ginsuludantana ang malain nga ispirito. Ginayadni Jesus ang tao nga dato kag lagi-laginakaambal tana kag nakakita. 23Natingalaang tanan, kag makon nanda, “Ano kabay,maman run dia anang pinakaapo ni Ar-ing David nga mapanobli anang ginar-ian?” 24Pagkabati ang mga Pariseo makonnanda, “Dan nga tao nagapalayas ang mga

Mateo 12:25 17 Mateo 12:45

malain nga ispirito tungud nga gintawantana gaum ni Satanas. Ay si Satanas ma-man anangmanogdomara angmgamalainnga ispirito.” 25Naulaman ni Jesus andangmga una-una, gani makon na kananda,“Kon anang mga pomoloyo ang sangka gi-narian magburulag-bulag kag magaraway,dan nga ginarian madodora. Pario ra danang matabo sa bisan ano nga banwa okonpamilya kon anang mga sinakupan maga-raway. 26 Gani kon paagi sa anang gaumni Satanas nagapalayas ako anang mgasinakupan, tay ginarangga na lang anangkaogalingun nga ginarian. 27 Kag konanang gaum ni Satanas akun ginagamitpara magpalayas ang mga malain ngaispirito, ta sino ang nagataw gaum sa in-dong mga somolonod nga nagapalayas raang mga malain nga ispirito? Indong mgasomolonodmismonagapamatoodnga salakamo. 28Karon, tungudnga paagi sa anangIspirito ang Dios nagasobol ako ang mgamalain nga ispirito, dia nagapamatoodnga anang ginarian ang Dios nagabot ronkanindo.

29 “Napirdi ko ron si Satanas. Mamandan napapalayas ko anangmga sinakupan.Tungud nga ara tao nga sarangmakasuludsa anang balay ang mapurus nga tao agudbulun na anang pagkabutang kon indi naanay paggaposon ang tao nga dan.

30 “Ang ara nagakampi kanakun na-gakontra kanakun. Kag ang ara nagaboligkanakun sa pagtipon anang mga tao angDios nagaparapta lang. 31 Gani sogidan kokamo; ang tao sarang mapatawad sa bisanano nga sala, bisan magyagota tana. Piroang nagayagota sa Ispirito Santo indi gidmapatawad. 32 Ang bisan sino nga mag-ambal malain kontra Kanakun nga Nag-ing Taomapapatawad; piro angmagambalmalain kontra sa Ispirito Santo indi gidmapapatawad asta kon sano.”

Ang Kaoy Makikilala Paagi sa anangBonga

(Lu. 6:43-45)33 “Makakoon kita nga masadya ang

kaoy kon makita ta nga masadya anangbonga, okon marimo ang kaoy kon makitata nga marimo anang bonga. Ay angkaoy nakikilala sa anang bonga. 34 Kamomga liwat ang magkal. Kag tungud ngakamo malain, paiwan indong pagambalang mayad? Ay kon ano ang sa tagiposoonmaman ra ang nagagoa sa baba. 35Ang tao

nga mayad nagaambal ra ang mayad, aymayad anang ginaisip. Piro ang tao ngamalain nagaambal ang malain, ay marimoanang ginaisip. 36 Sa matood tana, saAdlaw ang Pagukum ang kada isara mag-apanabat sa Dios sa anang mga ginambalnga ara polos. 37 Ay dipindi sa imong mgaginambal kon ikaw silotan okon indi.”

Ginpangayoan si Jesus Milagro(Mc. 8:11-12; Lu. 11:29-32)

38 May mga manogtodlo ang Kasogoankag mga Pariseo nga nagkoon kay Jesus,makon nanda, “Manogtodlo, abi pakitaikami ra tanda alin sa langit?” 39 Makonni Jesus kananda, “Ang mga tao lang ngamalain kag nagtalikod sa Dios ang naga-pangayo anay milagro bago sanda mag-too. Piro ara iba nga milagro akun ipakitakanindo kondi angmilagro nga natabo kaypropita Jonas. 40 Kon paiwan nga si Jonastatlo ka adlaw kag tatlo ka gabi sa suludanang tian ang isda, dan toladan ra angmatatabo Kanakun nga Naging Tao. Aymagatinir ako ra tatlo ka adlawkag tatlo kagabi sa idalum ang logta. 41 Sa Adlaw angPagukum ang mga taga-Ninive magabasolkanindo ay sanda tana, pagkabati nandaanangwali ni Jonas, nagirinulsul. Kag dadigani sobra pa kay Jonas ang digi, piro indikamomagpati sa anangmga panodlo. 42Saadlawnga datomababanawangRayna angSalatanan kaiban nindo nga mga tao sadadi kag basolon na kamo ra. Ay tananagalin sa anang logar gid sa salatananagudmagpamati sa anang kaaramni AringSolomon. Piro dadi may nagatodlo diginga sobra pa kay Solomon, piro kamo tanaindi magbaton anang ginatodlo.”

Kon Maggoa ang Malain nga Ispirito(Lu. 11:24-26)

43 “Kon ang malain nga ispirito maggoasa tao nga anang ginsuludan, nagapan-lagoyawan tana samga logar nga ara tobigay nagapangita tana ang logar nga anangmapawayan. Kag kon indi tana makakitaanang parawayan 44 maisipan na nga ma-balik tana run lang sa anang ginalinan.Kag kon sa anang pagbalik makita na ngaang logar nga anang ginalinan ara maynagaistar, limpyo kag naimus ang tanan,45 mapanaw tana dayon kag mapangagadpito pa gid ka mga ispirito nga mas malainpa kaysa kanana. Kag masulud sandadayon sa tao nga dato kag olian. Kag angtao nga dato maging mas malain pa gid

Mateo 12:46 18 Mateo 13:20kaysa dati. Dan toladan ra angmatatabo samga tao dadi, magadogang pa gid andangkalain.”

Anang Nanay kag mga Kabogto ni Jesus(Mc. 3:31-35; Lu. 8:19-21)

46 Mintras nagaambal pa si Jesus,nagabot anang nanay kag anang mgakabogto. Doto sanda sa goa nagaulat aymay inogambal sanda kanana. 47 Makonang sangka tao kanana, “Imong nanay kagimong mga kabogto nagatirindug doto sagoa. Gosto nanda ngamagpakigsogidanunkanimo.” 48 Nagsabat si Jesus kanana,makon na, “Naulaman mo bala kon sinogid akun nanay kag akun mga kabogto?”49 Pagkatapos gintodlo na dayon anangmga somolonod kag makon na, “Diatana maman akun nanay kag akun mgakabogto. 50Ay ang bisan sino nga nagaimoanang kabubutun akun Tatay sa langit,maman akun nanay kag mga kabogto.”

13Paanggid Parti sa Tao nga Nagpanggas(Mc. 4:1-9; Lu. 8:4-8)

1 Ang adlaw ra nga dato, paggoa niJesus sa balay nagayan tana sa binit angbaybay kag magpongko. 2 Piro tungudnga gintiripokpokan tana ang doro gidnga mga tao, somakay tana sa sakayannga nagapondo kag doto nagpongko. Angmga tao tana doto sa baybaynagaparamatimintras nagatodlo tana. 3 Doro nga mgabutang anang gintodlo kananda paagi samga paanggid nga pario dia: makon na,

“May sangka mangongoma nga nag-panggas. 4 Sa anang pagpanggas, angiba nga bini nagtugpa sa binit ang dalan,kag gintoka ang mga pispis. 5 Ang ibanagtugpa sa kabatoan. Ang logta dotomanipis lang. Gani madali nga nagtoboang bini tungud nga manabaw ang logta.6 Piro paginit ang adlaw, nagkaralayung,ay anang gamot manabaw. 7 Ang iba pagid nga bini nagtugpa sa logar nga dorongilamonon nga masiit. Gani pagrabong angmga ilamonon nalumus ang ginpanggas.8 Piro ang iba tana nagtugpa sa mayadnga logta kag dia tana nagpamonga. Angiba tama-tama lang anang bonga, ang ibadoro, kag ang iba doro gid. 9 Ta binag-binagun nindo gid indong nabatian ngadia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mc. 4:10-12; Lu. 8:9-10)

10 Nagparapit dayon kay Jesus anangmga somolonod kag nagpamangkot.Makon nanda, “Basi nagaambal kawsa mga tao paagi sa mga paanggid?”11 Makon ni Jesus kanada, “Tungud ngaang mga tinago ang ona parti sa anangpagari ang Dios ginasogid kanindo ngaakun mga somolonod agud maintindiannindo, piro sa iba tana ara ginasogidanang diritso. 12 Ay ang tao nga maynaulaman run nga kamatoodan kaganang ginasonod dogangan pa gid angDios anang pagintindi, kag doro anangidogang kanana. Piro ang tao tana ngaara nagasonod sa anang naulaman ngakamatoodan, pati anang naulaman ngamaistan bubulun pa kanana. 13 Ganinagaambal ako kananda paagi sa mgapaanggid tungud nga sigi andang sulungpiro indi sanda makakita, kag sigi andangpamati piro indi makaintindi. 14 Ganinatoman kananda anang ginkoon ang Diosang ona paagi sa propita nga si Isaias. Aymakon na,‘Sigi indong pamati piro indi kamo gid

makaintindi,Kag sigi indong sulung piro indi kamo gid

makakita ang kamatoodan.15 Tungud nga nagturugas anang olo ang

mga tao nga dia, kag indi magpati.Gintabonan nanda andang mga talinga,Kag ginpuyung nanda andang mga mata.Ay sabun makakita sanda kag makabati,Kag maintindian kag magliso dayon

kanakun,Kag ayadun ko sanda.’16 Piro,” makon ni Jesus, “kamo tana nganagasonod kanakun masoirti, ay kamonakakikita kag nakababati. 17 Sa ma-tood tana, doro nga mga propita kag mgamatarung nga mga tao ang ona ang na-garandum nga makakita kag makabati in-dong nakikita kag nababatian dadi, piroara natabo sa andang tyimpo.”

Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan(Mc. 4:13-20; Lu. 8:11-15)

18 “Gani, pamatii nindo dia kag toonannindo kon ano anang kaologan ang paang-gid parti sa tao nga nagpanggas. 19Ang taonga nagapamati ang minsai parti sa anangpagari ang Dios piro ara kaintindi, pariosa anang binit ang dalan nga gintugpaanang bini. Nagaabot kanana si Satanas,kag ginaagaw na ang ginpanggas sa anangtagiposoon. 20 Ang kabatoan nga manipis

Mateo 13:21 19 Mateo 13:41lang ang logta nga gintugpaan ang binipario sa tao nga nakabati ang minsai partisa pagari ang Dios. Nagbaton tana ngalagi nga may kalipay. 21 Garing bukun gidtuduk sa anang tagiposoon, gani ara langboay anang pagtoo. Pagabot ang kalisudokon pagingabot tungud sa anang ambalangDios nga anang ginabaton, ginabayaanna nga lagi anang pagtoo. 22 Ang logarnga dorong masiit nga mga ilamonon ngagintugpaan ang bini pario sa tao nga naka-bati ra anang ambal ang Dios. Garing tun-gud sa mga paralibugan sa pangaboi kagandum nga magmanggad nalilipatan naanang ambal ang Dios nga anang nabatiankag ara napolosi. 23 Piro ang mayad ngalogta nga gintugpaan ang bini pario sa taonga nagpamati gid kag nagaintindi anangambal ang Dios. Gani napolosan na gidanang ambal ang Dios sa anang pagkaboi.Ang iba sa mga tao nga dia tama-tamalang andang napolosan sa andang naba-tian, ang iba doro, kag ang iba doro gid.”

Ang Paanggid Parti sa Bugang24 Nagpadayon si Jesus sa anang pag-

todlo samga tao paagi sa paanggid. Makonna, “Anang pagari ang Dios pario sa taonga nagpanggas ang mayad nga bini saanang logta. 25 Pagkatapos nga tana naka-panggas, pagkagabi mintras tana nagaka-torog, may tao nga may dumut kanananga nagayan ra doto kag nagpanggas angbugang kag magoli. 26 Nagtorobo angtanum, kag pagbonga bago pa nakita angmga bugang. 27 Gani anang mga sorogoonnagayan kanana kag nagkoon, makon,‘Kabaymayad nga bini atun ginpanggas saimong logta. Ta diin kabay nagalin angmga bugang nga dato?’ 28 Makon andangagalun, ‘Ang tao nga may dumut kanakunang nagimo dan.’ Gani nagpamangkotsanda sa andang agalun kon panggabotonnanda. 29 Makon andang agalun, ‘Indilang ay basi kon magabot nindo patiang tanum. 30 Pabayani nindo ron langasta magabot ang tigarani. Sa tigaraniko garing konon ang mga manogani ngapanggaboton anay ang mga bugang kagbugkusun agud sonogon. Pagkatapos bagoko ipatipon kananda ang tubas sa akunbodiga.’ ”

Paanggid Parti sa Bosol nga Mostasa(Mc. 4:30-32; Lu. 13:18-19)

31Ginsogidan na sanda ra ang paanggidnga dia, makon na, “Anang pagari ang Dios

pario sa bosol ngamostasa nga ginpanggasang sangka tao sa anang logta. 32 Anangbosol ang mostasa maman ang maistangid sa tanan nga bosol. Piro kon mag-tobo ron gani maman gid ang mataas samga laswa, kag midyo ron sa kaoy anangkataas. Bisan gani ang mga pispis sarangrun makapogad sa anang mga sanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok(Lu. 13:20-21)

33 Ginsogidan na sanda pa gid sangkapaanggid, makon na, “Anang kaalimbawaanang pagari ang Dios pario ra sa pam-paabok nga ginlakut ang babai sa sangkalabador nga arina kag anang ginmasa, kagnagabok dayon ang tanan nga ginmasa.”

Kon Basi Paanggid anang Gingamit niJesus sa Pagtodlo

(Mc. 4:33-34)34 Ginpaagi ni Jesus sa mga paanggid

ang tanan nga anang mga panodlo partisa anang pagari ang Dios. Ara tana mayginambal sa mga tao nga bukun paagisa paanggid. 35 Ginimo na dato agudmatoman anang ginkoon ang Dios paagi saanang propita ang ona nga nagkoon,“Ako magaambal paagi sa mga paanggid,Isogid ko ang mga butang nga ara pa gid

naulami alin pa ang pagimo angkalibotan.”

Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan angPaanggid Parti sa Bugang

36 Pagkatapos dato ginbayaan ni Je-sus ang mga tao kag nagsulud tana sabalay. Anang mga somolonod nagsuludra doto kag nagpamangkot kanana, makonnanda, “Sogidi kami abi kon ano anangkaologan ang paanggid nga dato parti sabugang.” 37 Makon na, “Ang tao nga datonga nagpanggas ang mayad nga bini araiba kondi Ako nga Naging Tao. 38 Anglogta nga ginpanggasan maman ang kali-botan. Ang mayad nga bini ara iba kondiang mga tao nga nagapasakup sa anangpagari ang Dios. Kag ang mga bugangmaman ang mga tao nga mga sinakupanni Satanas. 39 Si Satanas tana mamanang tao nga may dumut nga nagpanggasang mga bugang. Ang tigarani, anangkataposan run ang kalibotan, kag angmga manogani ara iba kondi ang mgaangil. 40 Kon paiwan nga ang bugang gi-nagabot kag ginasonogdayon, dan toladanra ang matatabo sa kataposan ang kalib-otan. 41 Ako nga Naging Tao magapadara

Mateo 13:42 20 Mateo 14:7akunmga angil agud tiponon kag paalinunsa akun ginarian ang tanan nga nagaimomalain nga nagiging kabangdanan ra ngaang iba magkasala. 42 Kag ipilak sandadayon sa kalayo sa impyirno. Kag dotomagaparanangis sanda kag magabaragrutandang mga ipun. 43 Ang mga matarungtana magasanag nga midyo sa adlaw dotosa anang ginarian andang Tatay. Ta binag-binagun nindo gid indong nabatian ngadia!”

Paanggid Parti sa Manggad nga Gin-lubung

44 “Anang pagari ang Dios pario rasa manggad nga ginlubung sa logta nganadiskobri ang sangka tao. Anang ginimo,gintampukan na ruman. Nalipay tananga mayad. Gani pagoli na ginbaligya naanang tanan nga pagkabutang kag gin-bakal na dayon ang logta nga dato.”

Paanggid Parti sa Pirlas45 “Anang kaalimbawa anang pagari ang

Dios pario ra sa nigosyanti nga nagapan-gita ang mga pirlas. 46 Pagkakita na angmaraalun gid nga pirlas, nagoli tana kagginbaligya na anang tanan nga pagkabu-tang kag ginbakal na dayon ang pirlas ngadato.”

Paanggid Parti sa Lambat47 “Anang pagari ang Dios pario ra sa

lambat nga ginaladlad sa dagat, kag sari-sari nga mga isda ang nabubuul. 48 Kondoro ron nga isda sa lambat ginabutungpabaybay. Kag nagaporongko dayon angmga tao agud piliun ang isda. Ang mayadnga mga isda ginabutang nanda sa mgabaskit, piro ang marimo tana ginapamilaknanda. 49 Toladan ra ang matatabo sakataposan ang kalibotan. Ang mga angilmaabot digi agud ipabulag ang mga taonga malain sa mga tao nga mayad. 50 Kagang mga tao nga malain ipilak dayon sakalayo sa impyirno. Kag magaparanangissanda kag magabaragrut andang ipun.”

51 Nagpamangkot dayon si Jesuskananda, makon na, “Ta naintindiannindo tanan akun ginambal kanindo?”Makon nanda, “Uu.” 52 Makon roman niJesus, “Gani ang kada manogtodlo ngamay natonan parti sa anang pagari angDios pario sa tagbalay nga doro anangpagkabutang. Ay bukun lang ang dati ngamga butang anang ginatodlo kondi patirun da ang bago.”

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mc. 6:1-6; Lu. 4:16-30)

53-54 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesusang mga paanggid nga dia, nagayan tanadayon sa anang banwa. Kag nagtodlo tanara doto sa anang simbaan ang mga Judio.Angmga nakabati sa anangmga ginatodlonagkaratingala. Kag nagparamangkotansanda, makon nanda, “Diin tana kabaynakabuul anang kinaraman nga dan, kaganang abilidad nga magimo ang mga mi-lagro? 55 Kabay anang bata ra lang danang panday. Anang nanay kabay si Mariakag anang mga kabogto sanday Santiago,Jose, Simon, kag si Judas? 56 Kag anangmga kabogto nga babai digi ra nagaoli.Diin tana kabay kabuul anang abilidad ngadan?” 57 Gani indi sanda magpati kanana.Makon ni Jesus kananda, “Ang propitaginataod bisan diin loas lang sa anangkaogalingun nga banwa kag panimalay.”58 Maman dato nga pira lang gid kabilogang mga milagro nga anang ginimo doto,tungud nga indi sanda magtoo kanana.

14Ang Pagpatay kay Juan nga Manogbun-

yag(Mc. 6:14-29; Lu. 9:7-9)

1 Ang mga adlaw nga dato si Herodesnga manogdomara ang Galilea nakabatiparti kay Jesus. 2 Gani nagkoon tana saanang mga opisyalis, makon na, “Sigorodia si Juan nga manogbunyag nga na-banaw. Maman dan nga may gaum tananga magimo ang mga milagro.”

3-4 Si Juan ginpadakup ni Herodes tun-gud nga ginkonan na tana nga, “Kontra saKasogoan imong pagoroasawa kay Hero-dias.” Ay si Herodes nga dia anang bayawmismoniHerodias, tungudnga asawa tanaanang kabogto nga si Felipe. Kag tungudsa anang ginambal nga dato ni Juan, gin-padakup tana ni Herodes kag ginpaprisodayon. 5 Ipapatay andan ni Herodes siJuan, garing naadlukan tana ra sa mgaJudio tungud nga ginakabig nanda si Juannga propita.

6Pagabot anang komplianyo ni Herodesang daraga nga bata ni Herodias nagsaotpara sa mga bisita nga nagtambong dotokag nalipay gid nga mayad si Herodes.7 Gani makon na, “Sigi, magpangayo kawkanakun bisan ano kag itaw ko kanimo,kag ginasompa ko dan nga imoon ko.”

Mateo 14:8 21 Mateo 14:368 Sa sugiut anang nanay nagsabat ang

daraga, makon na, “Itaw mo dadi kanakunanang olo ni Juan nga manogbunyag nganagabutang sa bandiado.” 9 Pagkabatidato ni Aring Herodes naborido tana.Piro tungud nga nakapanompa tana kagnabatian mismo anang mga bisita, gin-paimo na anang ginapangayo ang daraga.10 Ginpaotod na anang olo ni Juan dotosa prisoan. 11 Ginbutang nanda dayonsa bandiado kag gindara sa daraga. Kaggintaw ra dayon ang daraga sa anangnanay. 12 Anang lawas tana ni Juan gin-buul anangmga somolonod kag ginlubungnanda dayon. Pagkatapos nagayan sandakay Jesus kag ginsogid kanana ang natabokay Juan.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000(Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

13 Pagkabati dato ni Jesus, nagsakaytana sa sakayan kag nagayan sa nalig-win nga logar. Piro pagkabati ang mgatao alin sa sari-sari nga mga banwa ngasi Jesus nakaalin run, nagbagtas sandapaayan sa anang arayanan. 14 Pagsaltani Jesus, nakita na ang doro gid nga mgatao. Nalooy tana ngamayad kananda, ganiginpangayad na ang mga masakitun ngaandang gindara doto.

15Pagkaapon, nagparapit kanana anangmga somolonod. Makon nanda, “Madalirun lang masalup ang adlaw, kag ara pa-manbario ngamarapit-rapit digi. Paayanarun ang mga tao sa mga bario agud mak-abakal sanda andang pagkaun.” 16Makonni Jesus kananda, “Indi kinanglan ngapaalinun sanda. Kamomismo angmagtawpagkaun kananda.” 17 Makon nanda, “Os,lima lang gid kabilog atun tinapay digikag darwa ka bilog nga isda.” 18 Makonni Jesus kananda, “Abi daraa nindo digi.”19 Kag ginkonan na ang mga tao ngamagporongko sa ilamonon. Pagkabuulna ang lima ka bilog nga tinapay kagdarwa ka bilog nga isda nagtangra tanasa langit, kag ginpasalamatan na dato saDios. Pagkatapos ginpiak-piak na dayonang tinapay kag gintaw sa anang mga so-molonod kag ginpanagtag nanda sa mgatao. 20 Ang kada isara nakakaun kagnabosog. Kag pagkatapos nga nakakaunrun ang tanan, gintipon nanda ang mganabilin, kag bali dosi ka baskit ang napono.21 Ang mga lalaki lang nga nagkaun bali

5,000 nga lagi, poira pa ang mga babai kagmga bata.

Si Jesus Nagpanaw sa ibabaw ang Tobig(Mc. 6:45-52; Jn. 6:15-21)

22 Pagkatapos dato ginsogo ni Jesusanang mga somolonod nga magsakay sasakayankagmagonadoto sa tabokmintrasginapaoli na pa ang mga tao. 23 Kagpagkatapos nga makapanaw ang mga taonagtokad tana sa bokid nga tana lang agudmagpangamoyo. Nagabian tana doto.24 Kag sa oras nga dato ang sakayan ngaginasakayan anang mga somolonod dotoron sa tunga ang laod kag ginasampi-sampi nga mayad ang daloyon ay kontraang angin. 25 Ang kasanagun run na-gayan si Jesus doto kananda nga naga-panaw sa ibabaw ang tobig. 26 Pagkakitaanang mga somolonod nga may naga-panaw sa ibabaw ang tobig ginadlukansanda. Kag nagsiringgit sanda, makonnanda, “Morto!” 27 Makon nga lagi niJesus kananda, “Indi kamo magkaadluk,ako dia!” 28Makondayonni Pedro, “Ginoo,abi kon ikawmanda dan, paayana ako diankanimo nga nagapanaw ra sa ibabaw angtobig.” 29 Makon ni Jesus kanana, “Sigidali!” Gani naglosong si Pedro sa sakayankag nagpanaw sa ibabaw ang tobig paayankay Jesus. 30Piro pagkamarasmas ni Pedronga mabaskug ang angin, ginadlukan tanakag amat-amat tana nga nagpaidalum.Gani nagsinggit tana, makon na, “Ginoo,tabangi ako!” 31Kag ginkirabot tana ra ngalagi ni Jesus. Pagkatapos, makon na kayPedro. “Basi nagdoda kaw? Ang kaistanimong pagtoo kanakun.” 32 Pagsakaynanda nga darwa sa sakayan golpi nganaglinaw. 33 Kag ginsimba tana ang mgatao sa sakayan, makon nanda, “Matood ragid nga ikaw anang Bata ang Dios.”

Ginayad ni Jesus ang mga Masakitun saGenesaret

(Mc. 6:53-56)34 Pagabot nanda sa loyo, nagpondo

sanda sa Genesaret. 35Nakilala nga lagi siJesus ang mga tao doto kag ginpamaritananda sa palibot nga mga logar nga dotoron si Jesus. Gani ginpangdara ang mgatao ang tanan nga may masakit kanana.36 Ginpangabay nanda si Jesus nga konmaimo, togotan na ang mga masakitunnga magtandug kanana, bisan sa anangsidsid run lang anang lambong. Kag angtanan nga nakatandug nagayad.

Mateo 15:1 22 Mateo 15:2615

Anang Panodlo ang mga Malam(Mc. 7:1-13)

1 Pagkatapos dato may mga Pariseokag mga manogtodlo ang Kasogoan alinsa Jerusalem nga nagparapit kay Jesuskag nagpamangkot. 2 Makon nanda,“Basi ginasoway imong mga somolonodanang mga soronodon atun mga kaolang-olangan? Ay ara sanda nagapangogasandang alima sono sa nakaogalian bagomagkaun.” 3 Makon ni Jesus kananda,“kamo tana, basi ginasoway nindo raanang sogo ang Dios tungud sa indongpagsonod indongmga soronodon nga dan.4 Ay makon ang Dios, ‘Taoda imong tataykag nanay,’ kag ‘Ang nagaambal malainkontra sa anang tatay okon nanay da-pat patayun.’ 5 Piro kamo tana naga-todlo nga kon ang tao may inogbolig saanang mga ginikanan ginatogotan nindonga indi run magbolig kon magkoon tanasa anang mga ginikanan nga, ‘Dia andanakun inogbolig kanindo, garing indi ko ronmakataw kanindo ay nakapabulag ko ronpara sa Dios.’ 6 Maman dan indong paagiagud indi nindomasonod anang ginatodloang Dios para masonod nindo indong mgapinalaton-laton nga soronodon. 7 Mgasalimpapaw! Matood ra gid anang koonang Dios parti kanindo paagi kay Isaias.Makon na,8 ‘Ang mga tao nga dia nagataod kanakun

sa baba lang.Piro ang matood tana andang tagiposoon

marayu kanakun.9Ara polos andang pagsimba kanakun,ay andang mga ginatodlo mga soron-

odon nga ginimo-imo lang angmga tao.’ ”

Ang mga Butang nga Nagapakasala saTao

(Mc. 7:14-23)10 Gintawag ni Jesus ang mga tao nga

magparapit kanana. Kag makon na dayonkananda, “Pagpamati kamo kag intindiunnindo akun iambal kanindo. 11 Ang mgabutang nga nagasulud sa anang baba angtao ara nagapalain kanana, kondi ang mgamarimo nga mga ambal nga nagagoa saanang baba.”

12 Lagat-lagat nagparapit kanandaanang mga somolonod kag nagkoon, “Takaulam ka ra nga nagsakit anang buutang mga Pariseo sa imong ginambal nga

dato?” 13 Nagsabat si Jesus, makon na,“Ang kada tanum nga ara pagtanumanakun Tatay nga sa langit sigorado ngagagaboton. 14 Pabayani nindo sanda lang.Mga bolag sanda nga manogagobay angmga bolag. Kag kon ang bolag mamanda ang magagobay sa bolag, pario sandanga maolog sa boo.” 15 Makon dayon niPedro kay Jesus, “Abi pasanagan kanamunanang kaologan ang paanggid nga datokaina.” 16 Makon ni Jesus kananda, “Patikamo ara pa ra nakaintindi? 17 Arakamo bala kaulam nga ang bisan ano nganagasulud sa baba nagadiritso sa tian kagsa ori nagagoa dayon sa lawas? 18 Piroang nagagoa tana sa baba sa tagiposoonnagaalin, kag maman ang nagapalainsa tao. 19 Tungud nga dian sa anangtagiposoon ang tao nagaalin ang malainnga mga una-una, ang pagpatay, angpagpanginbabai okon pagpanginlalaki,ang pagolid sa bukun anang asawa, angpagpanakaw, ang pagtistigo ang botig,kag ang pagambal ang malain kontrasa anang kapario. 20 Maman dia angnagapalain sa tao kag bukun nga konara tana kapangogas anang alima bagomagkaun.”

Anang Pagtoo ang Babai nga Cananean(Mc. 7:24-30)

21 Nagalin si Jesus sa logar nga datokag nagayan tana sa mga logar nga mara-pit sa mga siodad ang Tiro kag Sidon.22 Karon may sangka babai nga Canaanunnga nagaoli sa logar nga dato. Nagayantana kay Jesus nga nagapakitloy. Makonna, “Ginoo, ikaw ngamanogpanobli anangginarian ni David, abi kaloyi ako ra! Akunbata nga babai ginsuludan ang malainnga ispirito kag sugung anang pamati.”23 Piro ara nagsapak si Jesus. Anangmga somolonod nagparapit kanana kagmagkoon, “Paalina ang babai nga dan, waysigi anang sonod kanatun kag nagalin-gaw!” 24 Gani makon dayon ni Jesus, “Akoginpadara digi agudpangitaun kag boliganangmga Israelita nga pario samga karnironga nagkaradora.” 25 Piro nagparapitpa gid ang babai kay Jesus kag nagloodkanana nga nagakoon, makon, “Ginoo,boligi ako ra!” 26 Makon ni Jesus kanana,“Bukun mayad nga bulun anang pagkaunang mga bata kag itaw sa mga ayam.”(Naulaman ang babai kon ano anang gos-tong ambalun ni Jesus, nga boligan na

Mateo 15:27 23 Mateo 16:9anay ang mga Judio kag bago garing angbukun Judio.) 27 Gani makon ang babai,“Tama dan Ginoo, piro bisan ang mgaayam nagakaun ra ang mga pagkaun nganagakaraolog sa lamisa andang agalun.”28 Makon dayon ni Jesus kanana, “Angkabaul imongpagtoo! Ganimababatonmoimong ginapangayo kanakun.” Kag datonga lagi nagayad anang bata.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus29 Nagalin doto si Jesus kag nagobay sa

baybay angDagat angGalilea. Ang ori nag-tokad tana sa bokid kag nagpongko doto.30 Doro nga mga tao ang nagarayan dotokanana. Gindara nanda ang mga piang,angmga pingkaw, angmga bolag, angmgaapa kag doro pa gid ngamasakitun. Ginpa-mutang nanda lang sa sikian ni Jesus kagginpangayad na sanda tanan. 31Natingalanga mayad ang mga tao ay nakita nandanga ang mga apa nakaaambal run, mayadrun anang alima ang mga pingkaw, angmga piang nakapapanaw ron kag ang mgabolag nakakikita run. Kag gindayawnandaang Dios nga ginasimba anangmga kaapo-apoan ni Isreal.

Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mc. 8:1-10)

32 Gintawag ni Jesus anang mga so-molonod kag magkoon kananda, “Nalooyako sa mga tao nga dia, ay tatlo ron dia kaadlaw nga nagkaiban sanda kanakun kagara sanda run may makaun. Indi ko gostonga paoliun sanda nga ara kakaun ay basikon doplayun sanda sa dalan.” 33 Makonanangmga somolonod kanana. “Ta sa diinkita mabuul digi sa naligwin nga logar angpagkaun nga magaigo sa karaku nga dianga mga tao?” 34Nagpamangkot kanandasi Jesus, makon na, “Pira ka bilog indongtinapay dian?” Makon nanda, “Pito kabilog nga tinapay kag pira lang gid kabilog nga isda nga mairintuk.” 35 Makondayon ni Jesus sa mga tao, “Abi pag-porongko kamo sa logta.” 36 Kag ginbuulna dayon ang pito ka bilog nga tinapay kagang mga isda kag nagpasalamat sa Dios.Pagkatapos, ginpamisang-pisang na datokag gintaw sa anang mga somolonod. Kaganang mga somolonod ang nagpanagtagsa mga tao. 37 Tanan sanda nakakaun kagnabosog. Pagkatapos ginpanipon nandaang tinapay nga sobra, kag nakaponosanda pito ka baskit. 38Mga 4,000 ka lalaki

ang nakakaun poira pa ang mga babai kagmga bata.

39 Pagkatapos dato ginpaoli dayon niJesus ang mga tao. Tana tana nagsakaysa sakayan kag magtabok sa logar angMagadan.

16Nagpangayo Milagro ang mga Pariseo

kag Saduseo(Mc. 8:11-13; Lu. 12:54-56)

1 May mga Pariseo kag mga Saduseonga nagayan kay Jesus agud tirawantana. Makon nanda, “Kon ikaw ginpadaramanda ang Dios, abi pagimo ang milagroalin sa Dios.” 2 Makon ni Jesus kananda,“Kon nagainalup ang adlaw kag ang langitmapola, nagakoon kamo nga ‘Mayadang tyimpo aruman.’ 3 Kag kon aga pakag ang langit mapola kag magalum,nagakoon kamo nga ‘Maoran dia dadi.’Kon magsulung kamo sa langit naulamannindo kon magainit okon magaoran,piro sa mga tyimpo tana nga dia indikamo makaintindi ang mga tanda sa mganagakaratabo. 4Kamongamga tao sa dadi,masyado kamo kalain kag bukunmatutumsa pagsonod sa Dios. Nagapangayo kamomilagro, piro ara iba nga milagro akunipakita kanindo kondi ang milagro nganatabo kay Jonas.” Kag nagalin tanadayon.

Anang Paandam ni Jesus sa anang mgaSomolonod Parti sa anang Ginatodlo ang mgaPariseo kag mga Saduseo

(Mc. 8:14-21)5 Nagtabok sanday Jesus sa loyo, piro

anang mga somolonod nalipat magbalonang pagkaun. 6 Makon ni Jesus kananda,“Magandam kamo nga mayad sa anangpampaabok ang mga Pariseo kag mgaSaduseo.” 7 Pagkabati dato anang mgasomolonod, makon nanda, “Sigoro ginam-bal na dia tungud nga ara kita nakadaraang tinapay.” 8 Piro naulaman ni Jesuskon ano andang ginaisip. Gani makon nakananda, “Basi nagabarais-baisan kamo?Kon ara kamo dara nga tinapay maiwangid? Ara kamo pa gid pagsarig kanakunay? 9 Ara nindo pa gid bala naintindiinga indi kita dapat magpalibug parti satinapay? Ara nindo bala nadumdumi anglima ka bilog nga tinapay nga akun gin-pamiakpiak agud makakaun ang 5,000 katao? Nalipatan nindo ron bala kon pira

Mateo 16:10 24 Mateo 17:3ka baskit indong napono sa mga nabilinnga tinapay? 10 Ara nindo ra bala nad-umdumi nga sa pito ka bilog nga tina-pay ginpakaun ko ang 4,000, kag pira paka baskit ang sobra? 11 Ara kamo balakaintindi nga bukun tinapay akun gos-tong ambalun pagkoon ko nga ‘Magan-dam kamo sa anang pampaabok ang mgaPariseo kag mga Saduseo?’ ” 12 Kag bagonanda pa naulaman nga bukun gali angpampaabok nga ginagamit sa tinapay an-dang dapat likawan kondi anang panodloang mga Pariseo kag mga Saduseo.

Kon Sino si Jesus Sono kay Pedro(Mc. 8:27-30; Lu. 9:18-21)

13 Karon, ang doto ron sanday Jesussa logar ang Cesarea sa Filipos nagpa-mangkot tana sa anang mga somolonod,makon na, “Sino Ako nga Naging Taosono sa anang pagkakilala ang mga tao?”14Makon nanda, “May mga nagakoon ngaikaw si Juan nga manogbunyag. Angiba nagakoon nga ikaw si Elias. Kagmay iba pa gid nga nagakoon nga ikawsi Jeremias, kag kon bukun, basta is-ara sa mga propita.” 15 Makon ni Jesuskananda, “Piro para kanindo, sino ako?”16Nagsabat si Pedro, makon na, “Ikaw angCristo nga anang ginpangako ang Dios ngamagari, anang Bata ang Dios nga boi!”17 Makon ni Jesus kanana, “Simon ngabata ni Jonas, masoirti kaw, tungud ngadia nga butang bukun tao ang nagsogidkanimo kondi akun Tatay nga sa langit.18 Ikaw ginatawag ko nga Pedro nga konsayodon bato. Kag sa ibabaw ang pon-dasyon nga dia nga bato patindugun koang mga tao nga magatoo kanakun kagbisan anang gaum ang kamatayun indimakadaug kananda. 19Kanimo ko itaw angawtoridad sa anangginarian angDios. Angbisan ano nga imong itogot nga imoon digisa kalibotanmaman ra ang itogot angDios,kag ang bisan ano nga indi mo pagitogotmaman ra ang indi pagitogot ang Dios.”20 Pagkatapos ginbilinan dayon ni Jesusanang mga somolonod nga indi sanda gidmagsogid bisan kino nga tana ang Cristo.

Ginsaysay ni Jesus nga Tana Magaantoskag Patayun dayon

(Mc. 8:31–9:1; Lu. 9:22-27)21 Alin dato ginsaysay ni Jesus sa anang

mga somolonod kon ano ang matatabokanana. Makonna, “Kinanglan gid nga akomagayan sa Jerusalem. Doto magaantos

ako nga mayad sa anang imoon kanakunanang mga manogdomara ang mga Judio,ang mga monogdomara nga pari, kag angmga manogtodlo ang Kasogoan. Pap-atayun nanda ako, piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.” 22 Pagkakoon na datogindara tana ni Pedro sa marayu-rayu kagsawayun; makon na, “Iparayu lang imongginambal nga dan. Indi pagitogot ang Diosnga matabo dan kanimo.” 23 Nagliso siJesus kag nagkoon kanana, “Parayu kawkanakun Satanas. Ginapamalabagan moako nga magimo anang kabubutun angDios tungud nga imong naisipan nga danbukun anang gosto ang Dios kondi mamandan anang gosto ang tao!”

24 Makon dayon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Kon may tao nga gostomagsonod kanakun, indi na run dapatpagisipun anang kaogalingun, kondi ki-nanglan magtoman kanakun abir konkamatayun anang aboton sa pagsonodkanakun. 25 Ay ang bisan sino nga na-gakanogon anang kaboi digi sa kalibotannga dia mapapatay pa ra gid. Piro angbisan sino nga priparado nga mapataytungud kanakunmakakaangkun ang kaboinga ara kataposan. 26 Ano gid anangmabubuul ang tao kon maangkun na angtanan nga butang digi sa kalibotan, piromadora ra lang anang kaboi? Ara gid! Ayara gid pagkabutang nga sarang na ngaitaw agud mabawi na ruman anang kaboi.27AyAko ngaNaging Taomagabalik digi sakalibotan nga nagalanyag sa anang gaumakun Tatay, kag kaiban ko ra anang mgaangil. Kag balusan ko dayon ang tanan ngatao sono sa andang mga inimoan. 28 Samatood tana, may mga tao digi dadi ngaindi mapatay mintras indi nanda makitaAko nga Naging Tao nga nagabalik digibilang Ari.”

17Nagbago anang Itsora ni Jesus(Mc. 9:2-13; Lu. 9:28-36)

1Pagkalubas ang anumka adlawgindarani Jesus si Pedro kag ang magkabogto ngasi Santiago kag si Juan samataas ngabokid.Sanda-sanda lang gid ang nagayan doto.2 Ang doto sanda run, mintras nagasu-lung sanda kay Jesus, nagiba anang itsora.Anang oyaun nagsanag nga midyo ron saadlaw, kag anang lambong nagpoti nga na-gasirak. 3Kag golpi lang nga nakita nanda

Mateo 17:4 25 Mateo 17:27ra si Moises kag si Elias nga nagpakigsogi-danun kanana. 4 Makon dayon ni Pedrokay Jesus, “Ginoo, mayad digi kami. Konmaliag kaw, maimo ako digi tatlo ka kama-lig, ang sakabilog kanimo, ang sakabilogkay Moises, kag ang sakabilog kay Elias.”5 Ara tana pa katapos anang ambal ngadato ginlikupan sanda ang panganod ngamasilaw kag nabatian nanda dayon anglimug nga alin sa panganod nga nagakoon,“Maman dia akun pinalangga nga Bata.Nalilipay ako nga mayad kanana. Pama-tian nindo tana!” 6 Pagkabati dato nandayPedro nagdapa sanda sa sugung nga kaad-luk. 7Ginrapitan sandani Jesus kag gintan-dug nga nagakoon, “Bangon kamo! Indikamo magkaadluk!” 8 Pagsulung nandaara sanda ibang nakita doto kondi si Jesusrun lang.

9 Ang nagalusub sanda run sa bokid,ginkonan sanda ni Jesus, makon na, “Indikamo gid magsogid bisan kino parti saindong nakitamintras Ako ngaNaging Taoara pa mabanaw.” 10 Pagkatapos nagpa-mangkot kanana anang mga somolonod,makon nanda, “Basi kabay nagakoon angmga manogtodlo ang Kasogoan nga ki-nanglan magabot anay si Elias bago mag-abot ang Cristo?” 11 Makon ni Jesuskananda, “Pario anang koon ang Kasola-tan maabot ra gani si Elias agud ipripararang tanan nga butang. 12 Piro sogidan kokamo, si Elias nakaabot ron. Garing aratana lang bala nakilala ang mga tao kagginimo nanda andang gosto nga imoonkanana. Kag maman ra dan andang imoonKanakun nga Naging Tao. Paantosonnanda ako ra.” 13 Kag bago pa naangupananang mga somolonod nga si Juan ngamanogbunyag maman anang ginatomod.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga mayMalain nga Ispirito

(Mc. 9:14-29; Lu. 9:37-43)14 Pagabot nanda doto sa dorong tao

may sangka lalaki nga nagparapit kay Je-sus kag naglood nga nagakoon, makonna, 15 “Ginoo, abi kaloyi ra akun bata ngalalaki. Koyapun tana kag kon aboton ganisugung gid anang pamati. Pirmi tanagid nga natotomba sa kalayo kag pirmira nga naoolog sa tobig. 16 Gindara kotana sa imong mga somolonod, piro indisanda makapaayad.” 17 Makon dayon niJesus, “Kamo nga mga tao sa tyimpo ngadia, ara kamo gid pagtoo, kag baliskad

indong ginaisip kag ginaimo. Asta sano paakun pagantos kanindo? Dara nindo digikanakun ang bata!” 18Kag ginsaway dayonni Jesus ang malain nga ispirito doto sabata kag naggoa ra nga lagi. Kag sa orasnga dato nagayad ang bata.

19 Ang sanda-sanda run lang nagpara-pit kay Jesus anang mga somolonod kagnagpamangkot, makon nanda, “Basi kabayindi namunmapagoa angmalainnga ispir-ito nga dato sa bata?” 20 Makon ni Je-sus kananda, “Tungud nga kolang indongpagtoo. Sa matood tana, kon kamo maypagtoo nga bisan pario lang sa anangbosol ang mostasa anang kabaul, sarangkamo ron makakoon sa bokid nga dia ngamagsaylo sa sangka logar, kag dan ma-gasaylo. Ara gid butang nga indi nindomaimo.” [ 21Garing ang toladato nga klasinga malain nga ispirito indi nindo bastamapagoa kon indi kamo magpangamoyokag magpoasa.]

Ginsambit Ruman ni Jesus ang Parti saanang Kamatayun

(Mc. 9:30-32; Lu. 9:43b-45)22 Pagtiripon anang mga somolonod

doto sa Galilea, makon ni Jesus kananda,“Ako nga Naging Tao kinanglan ngaiintriga sa mga tao 23 nga magapataykanakun. Piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.” Naborido gid anangmga somolonod.

Ang Pagbayad ang Bois Para sa Timplo24 Pagabot nanday Jesus sa Capernaum,

si Pedro ginparapitan ang mga manog-sokot ang bois para sa timplo kag gin-pamangkot. Makon nanda, “Nagabayadra indong manogtodlo ang bois para satimplo?” 25Makon ni Pedro kanana, “Uu,nagabayad tana.”

Pagsulud ni Pedro sa balay ginpa-mangkot tana nga lagi ni Jesus. Makonna, “Simon, kon sa kanimo abi, sino anangginapabayad ang mga ari digi sa kalibotanang bois, andang mga bata okon iba?”26 Makon anang sabat ni Pedro, “Syimpriang iba.” Makon ni Jesus, “Kon toladatonagakaologan nga andang mga bata indigani kinanglan nga magbayad. 27 Garingkon indi kita magbayad basi kon maglainandang buut kanatun, gani magayan kawsa dagat kag magpamonit dayon. Ang onanga isda nga imong madawi bosik-sikunmo anang baba kag makikita mo doto angkoarta nga bastanti run nga ibayad para sa

Mateo 18:1 26 Mateo 18:19atun bois nga darwa. Bulunmo kag ibayaddayon sa mga nagasokot ang bois para satimplo.”

18Ang Pinakaimportanti sa anang Ginarian

ang Dios(Mc. 9:33-37; Lu. 9:46-48)

1 Sa oras nga dato nagparapit kay Je-sus anang mga somolonod kag nagpa-mangkot, makon nanda, “Sino gid kabayang labaw sa tanan sa anang Ginarian angDios?” 2 Anang ginimo ni Jesus gintawagna ang bata nga maistan kag ginpatindugna sa andang tunga. 3 Makon na dayonkananda, “Sa matood tana, kon kamo indimagbago kag maging pario sa mairintuknga mga bata, indi kamo gid mapabi-lang sa mga tao nga anang ginaarian angDios. 4 Ay ang tao nga nagapaubus pariosa bata nga dia, maman ang ginabilangnga pinakalabaw sa anang Ginarian angDios. 5 Kag ang bisan sino nga tungudsa anang pagtoo kanakun nagabaton kagnagaasikaso sa bata nga toladia nagabatonra kanakun.”

Ang mga Pagsolay(Mc. 9:42-48; Lu. 17:1-2)

6 “Piro ang bisan sino nga maging ka-bangdanan nga ang mga bata nga diamagbaya sa andang pagtoo kanakun masmayad pa nga igotan anang liug kagitagkus dayon sa galingan nga bato kagipandag sa laod. 7 Kailo ra ang mga taodigi sa kalibotan ay ang pagsolay pirmi gidnga nagaabot kananda. Kon sa bagay dianga mga butang matatabo gid man. Pirokailo gid ang tao nga nagasolay sa anangkapario.

8 “Kon imong alima okon siki angmaging kabangdanan nga ikaw magbayakanakun, otoda run lang kag ipilak! Masmayad pa nga sakabilog lang imong alimaokon siki kag may kaboi kaw nga ara kat-aposan kaysa komplito imong alima kagsiki piro ipilak ka ra lang sa kalayo nga arakataposan. 9 Kag kon imong mata magingkabangdanan nga ikawmagbaya kanakun,lukada kag ipilak! Ay mas mayad pa ngasakabilog lang imong mata kag may kaboikaw nga ara kataposan kaysa komplitoimongmata piro ipilak ka ra lang sa kalayosa impyirno.”

Paanggid parti sa Karniro nga Nadora(Lu. 15:3-7)

10 “Magandam kamo nga indi nindo gidpagtamayun bisan ang sakabilog sa mair-intuk nga dia nga mga bata. Ay sa matoodtana anang mga angil ang Dios nga naga-bantay kananda pirmi doto sa akun Tataynga sa langit. [ 11 Ay Ako nga Naging Taonagayan digi sa kalibotan agud lowasunang mga tao nga nagkaradora tungud saandang mga sala.]

12 “Kon may tao nga may 100 ka karnirokag nadora ang sakabilog, ano kabayanang imoon? Sigorado gid nga bayaan naang 99 nga nagaparangarab sa mga bokid-bokid kag pangitaun na ang karniro nganadora. 13Kag kon anangmakitamalilipaytana nga mayad. Sa matood tana masmalilipay tana sa sakabilog nga dato nganadora nga anang nakita kaysa 99 nga aranadora. 14Toladan ra anang nababatyaganindong Tatay nga sa langit. Indi na gidgosto nga madora ang bisan sangka batanga maistan.”

Kon Nagkasala Kanimo Imong Kaparionga Tomoloo

15 “Kon imong kapario nga tomoloomagkasala kanimo, ayanan mo tana kagsogidan mo dayon anang ginimo nga sala.Piro dia imoon mo nga kamo-kamo lang.Kon tana magpakigosay kanimo, ta kondimagaayadan kamo roman, kag mapaba-lik mo tana sa Dios. 16 Piro kon inditana magpakigosay kanimo, magdara kawsangka tomoloo pa gid okon darwa managud masonod mo ang sono sa nakasolatsa Kasolatan nga ang mga butang ngaindong ambalan mapamatodan ang darwaokon tatlo ka tao. 17 Piro kon indi tanapa gidmagpamati kananda isogid sa tanannga mga tomoloo sa andang ginatiripo-nan. Kag kon indi tana pa gid magpamatikananda, ayaw nindo tana run pagsapakakondi ibilang nindo tana run lang ngapario samga tao nga ara nagakilala sa Diosokon pario sa mga manogsokot ang boisnga nagapandaya kag mga traidor.”

Ang Ginadilian kag ang Ginatogot18 “Ang bisan ano nga indong itogot digi

sa kalibotanmaman ra ang itogot angDios,kag angbisan anonga indi nindopagitogotmaman ra ang indi pagitogot ang Dios.

19“Kag gosto ko ra ngamaulaman nindodia, nga kon ang darwa kanindo digi sakalibotan magkasogot parti sa bisan anonga indong pangayoon sa pangamoyo, danimoon kanindo akun Tatay nga sa langit.

Mateo 18:20 27 Mateo 19:1120 Ay kon diin ang darwa okon tatlo nganagatiripon tungud kanakun, ako kaibannanda ra.”

Paanggid Parti sa Sorogoon nga IndiMag-patawad

21 Nagparapit si Pedro kay Jesus kagmagpamangkot, makon na, “Ginoo, konakun kapario nga tomoloo pirmi nga na-gakasala kanakun, kapira ko gid tanadapatpatawadun? Pito ka bisis?” 22 Makon niJesus kanana, “Bukun lang asta sa ikapitoka bisis, kondi asta sa 77 ka bisis. 23 Ayanang pagari ang Dios pario sa natabo sasangka ari nga nagaosisa ang mga otangkanana anang mga sorogoon. 24 Mintrasnagaosisa tana andang mga otang, maygindara kanana nga sorogoon nga anangotang minilyon. 25 Kag tungud nga inditana run makabayad nagsogo ang ari ngaibaligya tana bilang oripun pati anangasawa kag anang mga bata. Kag ibaligyara ang tanan na nga pagkabutang agudmabayadan na anang otang. 26 Anangginimo ang sorogoon nga dato, nagloodtana sa ari kag magpakitloy, makon na,‘Pasinsyaa ako lang anay dadi, ay bayadanko ra dan kanimo tanan!’ 27Kagnalooy angari kanana, gani ginpatawad na tana kagara tana run pagpabayada anang otang,kondi ginpaoli run lang.

28 “Pagoli ang tao nga dato nasoblangna anang kapario nga sorogoon nga mayotang kanana nga maistan lang gid. Gin-dakup na ang sorogoon nga dato nga mayotang kanana kag ginkuga na dayon nganagakoon, ‘Bayadi ako ron imong otangkanakun!’ 29 Kag naglood kanana anangkapario nga dato nga sorogoon nga naga-pakitloy, makon na, ‘Pasinsyaa ako langanay dadi, ay bayadan ko ra dan kanimo!’30 Piro indi tana gid magpasogot. Anangginimo tana, ginpapriso na ang sorogoonnga dato nga may otang asta makabayad.31 Pagkakita dato ang iba pa gid nga mgasorogoon naglain andang buut, gani gi-nayanan nanda andang agalun nga arikag ginsogidan parti sa natabo nga dato.32Ginpatawag ang ari anang sorogoon ngadato kag magkoon, ‘Masyado kaw kalainnga sorogoon. Kabay ginpatawad ta kawsa imong otang kanakun tungud nga nag-pakitloy kaw kanakun. 33 Ta basi ara mopagkaloyi imong kapario nga sorogoonpario akunpagkalooy kanimo?’ 34Doro gidanang kasilag ang ari kanana. Ginpapriso

na tana kag ginpasilotan asta mabayadanna tanan anang otang kanana.” 35Makondayon ni Jesus kananda, “Dan toladan raanang imoon akun Tatay nga sa langit sakada isara kanindo kon kamo indi mag-patawad sa indong kapario ang tuduk gidsa indong tagiposoon.”

19Anang Todlo ni Jesus Parti sa Pagbulagan

ang Magasawa(Mc. 10:1-12)

1 Pagkatapos nga si Jesus nakatodlo angmga butang nga dato, nagalin tana saGalilea kag nagayan sa mga logar ngasakup ang Judea sa tabok ang Soba angJordan. 2 Dorong mga tao ang nagsonodkanana, kag ginpangayad na sanda sa an-dang mga masakit.

3 Karon, may mga Pariseo nga nagayanra doto kanana. Gosto nanda nga mag-pangita paagi agud maiakosar nanda tana.Nagpamangkot sanda kay Jesus, makonnanda, “Nagatogot bala ang Kasogoan ngabulagan ang lalaki anang asawa sa bisanano nga kabangdanan?” 4 Nagsabat si Je-sus, makon na, “Ara kamo gid bala kabasasa Kasolatan nga pagimo ang Dios angtao ginimo na sanda nga lalaki kag babai?5 Kag pagkatapos makon na, ‘Maman dannga bayaan ang lalaki anang tatay kagnanay kagmagdapun tana dayon sa anangasawa, kag sanda nga darwa maging isararun lang.’ 6 Gani bukun sanda run darwakondi isara. Konmaman dan, ta kondi indidapat bulagun ang tao ang gindapun angDios.” 7 Makon roman ang mga Pariseokanana, “Ta basi nagakoon si Moises ngapoidi nga bulagan ang lalaki anang asawa,basta tawan na lang tana ang kasolatannga sa pagkamatood bulag sanda run?”8 Makon ni Jesus kananda, “Gintogotankamo ni Moises nga bulagan indong asawatungud nga matugas indong olo. Pirobukun toladan anang plano ang Dios alinpa ang ompisa. 9 Maman dan nga na-gakoon ako kanindo nga kon ang lalakimagbulag sa anang asawa nga ara ra nag-panginlalaki, pagkatapos magpangasawatana ang iba, nagapanginbabai tana. [Kagang magpangasawa sa babai nga ginbula-gan nagakasala ra sa pagpanginbabai.”]

10Makon dayon anang mga somolonodni Jesus, “Kon toladia gali ang may asawa,mayad pa indi run lang magpangasawa.”11 Makon anang sabat ni Jesus, “Indi

Mateo 19:12 28 Mateo 20:3dan mabaton ang tanan loas sa mga taonga maman dato anang bugna ang Dioskananda. 12 May sari-sari nga kabang-danan kon basi may mga lalaki nga indimakaasawa; ang iba natao nga indimakaa-sawa; ang iba indi makaasawa tungud ngaginkapon sanda; kag ang iba pa gid indimagpangasawa tungud sa andang pag-panikasug para sa anang ginarian angDios. Ta, ang makaimo dia nga indi mag-pangasawa, indi magpangasawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang Mairintuknga mga Bata

(Mc. 10:13-16; Lu. 18:15-17)13 Karon, may mga tao nga nagdara

ang mga bata nga mairintuk kay Jesusagud tongtongan anang alima kag ipang-amoyo. Piro ginsaway sanda anang mgasomolonod ni Jesus. 14 Garing makon niJesus kananda, “Pabayani nindo lang angmga bata nga magparapit digi kanakun.Indi nindo sanda pagbawali, ay kabilangsa anang ginarian ang Dios ang mga pariokananda.” 15 Kag gintongtong dayon niJesus anang alima sa mga bata kag gin-bindisyonan na sanda. Kag pagkataposdato nagpanaw tana dayon.

Ang Tao nga Manggaranun(Mc. 10:17-31; Lu. 18:18-30)

16 May sangka tao nga nagparapit kayJesus kag nagpamangkot, makon na,“Maistro, ano kabay ang mayad nga dapatko nga imoon agud makabaton ako angkaboi nga ara kataposan?” 17 Makonni Jesus kanana, “Basi nagpamangkotkaw kanakun kon ano ang mayad?Sakabilog lang ang mayad, kag danara iba kondi ang Dios. Kon gostomo nga makabaton kaw ang kaboi ngaara kataposan tomanun mo anang mgasogo.” 18 Nagpamangkot ruman angtao nga dato, makon na, “Ano nga mgasogo?” Makon ni Jesus kanana, “Indi kawmagpatay, indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki, indi kaw magpanakaw,indi kaw magtistigos ang botig, 19 taodonmo imong tatay kag imong nanay, kagigogmaun mo imong kapario pario imongpagigogma imong kaogalingun.” 20Makonang lalaki nga dato nga bataun pa, “Angtanan nga dan natoman ko ron. Ta anopa ang kolang kanakun?” 21 Makon niJesus kanana. “Ta kon gosto mo nga arakaw ron gid kakolangan sa panulung angDios, pagoli kag ibaligya mo imong mga

pagkabutang, kag anang bayad ipanagtagmo dayon sa mga pobri. Sa toladia ngapaagi magamanggaranun kaw doto salangit. Pagkatapos, magbalik kaw kagmagsonod kanakun.” 22 Pagkabati anglalaki nga dato nagalin tana nga masubuay doro anang manggad.

23 Gani makon ni Jesus sa anang mgasomolonod, “Sa matood tana, mabudlaypara sa manggaranun nga tao ang mag-pasakup sa anang pagari ang Dios. 24Masmaulas pa gani nga magagi ang sapatnga kamilyo sa anang boo ang dagumkaysa magpasakup ang manggaranun saanang pagari ang Dios.” 25 Pagkabati datoanang mga somolonod, natingala sandanga mayad. Gani nagpamangkot sanda,makon, “Ta kon toladan, sino ron langkabay ang malowas?” 26 Ginsulung sandani Jesus kag magkoon, “Kon sa mga taolang indi gid maimo, piro sa Dios tana angtanan nga butang sarang maimo.”

27 Makon dayon ni Pedro kanana, “Takami, ginbayaan namun ang tanan kagnagsonodkanimo. Ta ano amunmabubuulnga balus?” 28 Makon ni Jesus kananda,“Samatood tana, magaabot ang adlaw ngabagoon angDios ang kalibotanngadia, kagAko nga Naging Tao magapongko sa akuntrono agud magari. Sa adlaw nga dato,kamonganagsonodkanakunmagapongkosa dosi ka trono agudukumannindo anangdosi ka tribo ang Israel. 29 Kag ang bisansino nga nagbaya anang balay, anang mgakabogto, anang tatay, anang nanay, anangmga bata, okon anang mga logta tungudkanakun sigorado nga mas doro pa gidanang babatonon nga balus, kag tawanpa kaboi nga ara kataposan. 30 Doro ngamga tao nga ginakilala nga importantidadi ang magagoa nga bukun, kag doroang ara ginasapaka dadi ang magagoa ngaimportanti.”

20Ang mga Nagaobra sa Obasan

1 Makon ni Jesus kananda, “Anang pa-gari ang Dios pario sa tao nga may asinda.Aga tana pa gid nagpanaw kag nagpan-gita ang mga tao nga maobra sa ananglogta nga may mga tanum nga obas.2Nagkarasogot sanda angmga tao nga onana nga nagkarakita, nga andang sool sonora sa inadlaw ang mga tao doto sa logarnga dato. Kag ginpadara na sanda dayondoto sa anang kaobasan. 3 Datong mga

Mateo 20:4 29 Mateo 20:28

alas noibi run ang adlaw nagayan tanasa may mga tindaan kag may mga nakitatana doto ngamga tao nga nagairistambayay ara sanda obra. 4 Makon na kananda,‘Pagobra kamo doto sa akun kaobasan, aysoolan ta kamo ang osto.’ 5 Gani nagayansanda doto kag nagobra. Pagabot angogtong adlawnagbalik rumanang asindirosamaymga tindaan, kagmaymga tao tanaruman nga nakita kag anang ginpaobra.Kag maman ra anang ginimo pagabot angmga alas tris ang apon. 6 Pagabot angalas singko nagbalik tana ruman sa maymga tindaan kag may nakita tana pa gidnga mga tao nga nagaistambay. Makon nakananda, ‘Ay dan basi nagistambay kamolang digi sa bilog nga adlaw?’ 7 Makonnanda nga nagsabat, ‘Ta maiwan kami,ay ara may nagapaobra kanamun.’ Ganiginkonan na sanda nga magayan doto saanang kaobasan kag magobra.

8 “Pagsirum, makon ang asindiro saanang kapatas, ‘Ta tawaga run ang mganagaorobra kag soolan. Onaun mo bayadang naori gid magobra kag pasonod astasa mga naona magobra.’ 9 Ang mga nag-sulud sa obra ang mga alas singko rongintawan andang sool para sa sangadlawnga obra. 10 Pagabot nga soolan run angmga aga pa gid magobra nagaisip sandangamabaul andangmababaton kaysamgatao nga naorimagobra. Piro ang kada isarakananda ginsoolan ra ang para sa sangad-law nga obra. 11 Pagkabaton nanda dato,nagriklamo sanda sa asindiro. 12 Makonnanda, ‘Ang mga naori sangka oras langandangobra, piro kami tana sangadlawgidamun paolas kag painit, pagkatapos pariora lang imong sool kanamun!’ 13Makon nasa isara kananda, ‘Amigo, ara ta kaw pag-dayaa. Kabay nagkasogot kita nga soolanta kaw ang para sa sangadlaw. 14 Batonalang ang kantidad nga para sa imong in-obraan kag magoli. Ay gosto ko tana ngasoolan ang naori nga dia magobra pariora akun ginataw kanimo. 15 Pagosto akokabay kon ano akun imoon sa akun koartaay akun. Basi kon nainggit kaw lang tun-gud nga mayad ako kananda?’ ” 16 Makondayon ni Jesus, “Dan toladan ra sa oringmga adlaw. Ang mga ara ginasapaka dadimaman ang magagoa nga importanti, kagangmga tao nga ginakilala nga importantidadi angmagagoa nga bukun importanti.”

Ikatlo nga Pagsambit ni Jesus Parti sa

anang Kamatayun(Mc. 10:32-34; Lu. 18:31-34)

17 Ang sanday Jesus nagapaayan runsa Jerusalem, ginpabulag na anang mgasomolonod sa mga tao ay may inogsogidtana kananda. 18 Makon na, “Dia kitanagapaayan run sa Jerusalem. Pagabotta doto Ako nga Naging Tao iintriga samga manogdomara nga mga pari kag mgamanogtodlo ang Kasogoan, kag sisintin-syaan nanda ako nga patayun. 19 Iintrigananda ako dayon samga bukun Judio agudyagotaun nanda ako, anoton, kag pagkat-apos ilansang dayon sa kros. Piro sa ikatloka adlaw mababanaw ako.”

Pangabay anang Asawa ni Zebedeo(Mc. 10:35-45)

20 Nagparapit kay Jesus anang asawani Zebedeo kaiban anang darwa ka batanga lalaki. Naglood tana kay Jesus aymay ginapangabay tana. 21Gani makon niJesus kanana, “Ano imong gosto?” Makonanang asawa ni Zebedeo, “Kon maimo,kon magari ka run gani, papongkoon mora akun darwa nga dia ka bata sa imongkilid; ang isara sa too kag ang isara sawala.” 22 Piro ginsabat sanda ni Jesus,makon na, “Ara kamo kaulam kon anoindong ginapangayo. Ano, masarangannindo ang mga pagantos nga madali koron lang nga antoson?” Makon nanda,“Uu. Masarangan namun.” 23 Makon ro-man ni Jesus, “Masarangan nindo manda,piro bukun ako ang nagapili kon sino angmapongko sa akun too okon sa akun wala.Dan nga mga porongkoan para sa mga taonga ginatiganaan akun Tatay.”

24 Pagkaulam ang napolo ka somolonodkon ano andang ginpangayo, naglainandang buut sa magkabogto. 25 Ganigintawag sanda tanan ni Jesus kagmagkoon kananda, “Naulaman nindonga ang mga manogdomara digi sakalibotan nga dia may gaum sa andangmga sinakupan kag pagosto sanda langkon ano andang ipaimo kananda. 26 Piroiba tana ang kanindo. Ay kon sino kanindoang gosto nga maging importanti, dapattana ang maging sorogoon anang mgakaiban. 27Kag kon sino kanindo ang gostonga maging labaw sa tanan, dapat tanaang maging oripun anang mga kaiban.28 Dan toladan akun ginimo, Ako ngaNaging Tao ara nagayan digi sa kalibotanpara magpasirbi kondi para magsirbi kag

Mateo 20:29 30 Mateo 21:19magtaw akun kaboi agud matobos angdoro nga mga tao.”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag(Mc. 10:46-52; Lu. 18:35-43)

29 Ang nagapagoa run sanday Jesus saJerico doro nga mga tao ang nagsonodkanana. 30 Karon, may darwa doto kabolag nga nagapongko sa binit ang dalan.Nabatian nanda nga si Jesus nagaagi, ganinagsinggit sanda, makon, “Ginoo, ngakaliwat ni David kag manonobli anang gi-narian, abi kaloyi kami ra!” 31 Ginsawaysanda ang mga tao nga magipus. Piroandang ginimo tana, tinodoan nanda pagani andang singgit nga nagakoon, “Gi-noo, nga kaliwat ni David, kaloyi kami ra!”32Nagtadung si Jesus, gintawag sanda kagmagkoon, “Ano indong gosto nga imoonko kanindo?” 33 Makon nanda, “Ginoo,gosto namun nga makakita!” 34 Nalooy siJesus kananda, gani gintandug na andangmga mata, kag lagi-lagi nakakita sanda;kag nagtabid sanda dayon kanana.

21Anang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-19)

1 Datong marapit sanda run lang saJerusalem kag nagainamput sa bario angBitpage sa may Bokid ang mga Olibo, gin-paona ni Jesus anang darwa ka somolonod.2 Makon na kananda, “Pagayan kamo sabario nga dian sa onaan. Pagabot nindodoto makikita nindo nga lagi ang asno nganagaigot kag anang bata doto ra. Obadunnindo kag daraun digi kanakun. 3Konmaymagpamangkot kanindo parti digi kononnindo lang nga kinanglan ang Ginoo, kagdan ipadara na ra nga lagi kanindo.”

4 Dia natabo agud matoman anang gi-nambal ang propita nga nagkoon,5“Koona nindo angmga taga-Sion nga digi

run indong Ari,Mapinaubusun tana, ay nagaabot tana nga

nagasakay sa bataun pa nga asno!”6 Gani nagpanaw ang darwa nga dato

ka somolonod kag gintoman nanda anangsogo ni Jesus. 7 Gindara nanda ang asnopati anang bata doto kay Jesus. Andanglambong maman andang ginbutang ngaampilo kag ginsakayan dayon ni Jesus.8Dorong tao ang nagtiripon doto. Andangginimo, ginumlad nanda andang lambongsa dalan. Ang iba nagtapas anang mgasanga ang mga kaoy kag ginladlad nanda

ra sa dalan bilang pagpadungug kay Jesus.9 Nagsiringgit ang mga tao nga nagaonapati ang nagasonod kanana nga nagakoon,“Dayawon ang manonobli anang ginarianni David! Ginakaloyan ra gid ang Diosanang ginsogo nga nagaabot dadi digikanatun! Dayawon ang Dios!”

10 Pagabot ni Jesus sa Jerusalem nagki-nagolo ang mga tao doto. Makon nanda,“Sino ang tao nga dan?” 11Makon angmgatao nga kaiban ni Jesus, “Maman dan angpropita nga si Jesus nga taga-Nazaret ngasakup ang Galilea.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mc. 11:15-19; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22)

12 Nagsulud si Jesus sa timplo kag gin-palayas na doto ang mga tao nga na-gaparamakal kag nagabaraligya. Ginpa-maliskad na anang mga lamisa ang mgamanogbaylo ang koarta pati anang mgaporongkoan ang mga tao nga nagapama-ligya ang mga salampati. 13 Makon nakananda, “Kabay nagkoon ang Dios sa Ka-solatan nga anang balay dapat tawagunnga balay nga parangamoyoan. Piro gi-naimo nindo tana nga parantagoan angmga tolisan!”

14 May mga bolag kag mga lopog nganagayan kanana doto sa timplo kag gin-pangayad na sanda. 15 Ginugutan angmga manogdomara nga mga pari kag angmga manogtodlo ang Kasogoan pagkakitananda sa mga makatiringala nga mga bu-tang nga anang ginapangimo kag pagka-bati nanda nga nagasiringgit angmga batadoto sa timplo nga nagakoon, “Dayawonang manonobli anang ginarian ni David!”16 Gani makon nanda kay Jesus, “Nababa-tian mo ra kon ano andang ginakoon?”Makon ni Jesus, “Uu. Basi, ara kamo gidkabasa sa Kasolatan nga nagakoon ngamiski ang mga bata nga mairintuk gin-todloan ang Dios nga magdayaw kanana?”17 Kag ginbayaan sanda dayon ni Jesus.Nagoa tana sa siodad ang Jerusalem kagnagpa-Betania kag doto tana nagkatorog.

Ginsompa ni Jesus ang Kaoy nga Igira(Mc. 11:12-14, 20-24)

18 Pagkaaga, ang nagapabalik run siJesus sa siodad ang Jerusalem gingutumtana. 19 Karon, may nakita tana nga kaoynga igira marapit sa dalan. Gani ginparap-itan na, piro ara tana gid may nakita ngabonga kondi mga daon lang gid. Makonna dayon sa kaoy, “Alin dadi indi ka run

Mateo 21:20 31 Mateo 21:39gid magbonga!” Kag nalayung nga lagiang igira. 20 Pagkakita dato anang mgasomolonod natingala sanda nga mayad.Makon nanda, “Paiwan nga nalayung ngalagi ang igira?” 21Makon ni Jesus kananda,“Sa matood tana, kon may pagtoo kamokag indi kamo gid magpandoa-doa, mai-imo nindo ra akun ginimo nga dia sa kaoynga igira. Kag bukun lang dan kondimakakoon kamo bisan sa bokid nga dannga ‘Magalin dian kag magsaylo sa dagat,’kag matabo ra dan. 22 Ang bisan anonga indong pangayoon sa indong pang-amoyo mababaton nindo gid, basta mag-too kamo.”

Pamangkot Parti sa Anang Awtoridad niJesus

(Mc. 11:27-33; Lu. 20:1-8)23 Nagsulud ruman si Jesus sa timplo

kag gintodloan na ang mga tao. Karonmay mga manogdomara doto nga mgapari kag mga manogdomara ang mga Ju-dio nga nagparapit kanana kag nagpa-mangkot, makon nanda, “Ano imong aw-toridad nga nagaimo kaw ang mga butangnga imong ginaimo digi sa timplo, kag sinoang nagtaw kanimo ang awtoridad ngadan?” 24 Makon ni Jesus kananda, “Maypamangkot ako ra anay kanindo. Kag konmasabat nindo dia, sabatun ko kamo rakon ano akun awtoridad sa pagimo angmga butang nga dia. 25 Akun pamangkotmaman dia: kino magalin anang awtori-dad ni Juan sa pagpangbunyag, sa Diosokon sa tao?” Nagbais-baisan sanda anaynga sanda-sanda lang kon ano andang is-abat; makon nanda, “Kon magkoon kitanga ‘Alin sa Dios,’ makoon tana nga, ‘Tabasi ara kamo nagpati kay Juan?’ 26 Kagkon magkoon kita ra nga ‘Alin sa tao,’dilikado kita ra sa mga tao ay nagapatisanda nga si Juan anang propita ang Dios.”27 Gani andang sabat run lang kay Jesus,“Ilam, ara kami kaulam.” Makon ra niJesus kananda, “Ta indi ko kamo ra pag-sogidan kon kino nga awtoridad ko gi-naimo ang mga butang nga dia nga akunginaimo.”

Paanggid parti sa Magkabogto28Kag makon ra ni Jesus kananda, “Kon

sa kanindo, ano kabay dia? May sangkatao nga may darwa ka bata nga lalaki.Ginayanan na ang gorang kag magkoon,makon na, ‘Doy, magayan kaw dadi sa atunkaobasan kag magobra.’ 29 Makon anang

bata, ‘Indi ako!’ Piro ang ori nagbagoanang isip kag nagayan tana sa andangkaobasan kag magobra. 30 Nagayan raang tatay sa libayun kag ginkonan na rapario anang ginkoon sa gorang. Makonanang sabat ang libayun, ‘Uu, tay,’ piro aratana nagtoman. 31 Ta diin digi sa darwaang nagtoman anang sogo anang tatay?”Makon nanda, “Ang gorang.” Makon niJesus kananda, “Sa matood tana, maonapa kanindo nga makasulud sa anang gi-narian ang Dios ang mga tao nga pario samga manogsokot ang bois kag mga babainga nagabaligya andang dungug. 32 Ay siJuan nga manogbunyag nagayan digi kagnagtodlo kanindo ang osto nga paagi agudmaging matarung kamo sa panulung angDios, piro ara kamo nagpati kanana. Angmga manogsokot tana ang bois kag angmga babai nga nagbaligya andang dungugnagpati kanana. Kag bisan nakita nindodia, ara kamo gid nagbago indong isip kagmagpati kanana.”

Paanggid parti sa Mga Agsador(Mc. 12:1-12; Lu. 20:9-19)

33 Makon ni Jesus kananda, “Pamatiinindo ang isara pa gid ka paanggid. Maysangka tao nga may logta nga ginpatanu-man na obas. Ginpakodalan na, kag nag-paimo tana mabaul nga boo sa mabaulnga bato bilang purugaan ang obas. Nag-patindug tana ra ang mataas nga balaynga ralantawan ang bantay. Pagkata-pos ginpaagsaan na dayon kag nagayansa marayu nga logar. 34 Datong inog-popo ron ang obas, ginsogo na anangmga sorogoon nga bulun anang parti sapatubas. 35 Garing pagabot doto ang mgasorogoon, ginpandakup sanda ang mgaagsador. Ginbalbal nanda ang sakabilog,ginpatay nanda ang sakabilog, kag ginbatonanda ang sakabilog pa gid. 36 Pagkataposdato nagsogo roman ang tagya ang ibapa nga mga sorogoon nga mas doro pagid kaysa sa naona. Piro toladato ra an-dang ginimo kananda. 37 Ang ori anangbata run gid anang ginsogo, ay makonna, ‘Indi maimo nga indi nanda pagtaodonakun bata.’ 38 Piro pagkakita ang mgaagsador nga anang bata run ang nagabot,makon nanda, ‘Dia ang manogpanobli angkaobasan. Dali, patayun ta agud magingatun anang sorobliun.’ 39 Gani gindakupnanda tana kag gindara doto sa goa angkaobasan kag ginpatay nanda dayon.”

Mateo 21:40 32 Mateo 22:1940 “Ta,” makon ni Jesus, “kon magba-

lik anang tagya ang kaobasan, ano kabayanang imoon sa mga agsador nga dato?”41 Makon nanda, “Pamatayun na gid angmga agsador nga dato nga malain kag indina gid pagkaloyan. Kag anang kaobasanpaagsaan na dayon sa agsador nga matawanang parti kada patubas.” 42Makon ni Je-sus kananda, “Kabay nabasa nindo anangginakoon sa Kasolatan nga,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga

bato.Maman dia anang ginimo ang Ginoo,Kag makatiringala kanatun!’ ”43Makon pa gid ni Jesus kananda, “Mamandan nga anang Ginarian ang Dios bulunkanindo kag itaw sa mga tao nga nagaimoanang mga ginapaimo. [ 44 Ang bisansino nga maglagpak sa bato nga dia mag-akarabari, piro ang lagpakan ang bato ngadia matudtud gid.]”

45Pagkabati angmgamanogdomarangamga pari kag mga Pariseo ang mga paang-gid ni Jesus, nasatuman nanda nga sandaanang ginatomod. 46 Gani gosto nandarun gid andan nga dakupun si Jesus, piroginaadlukan sanda sa mga tao tungud ngaginakilala nanda nga propita si Jesus.

22Paanggid Parti sa Ponsyon(Lu. 14:15-24)

1Nagtodlo roman si Jesus kananda paagisa paanggid. 2 Makon na, “Anang pagariang Dios pario sa natabo sa sangka aringa nagpriparar ang ponsyonpara sa kasalanang bata nga lalaki. 3 Ginsogo na anangmga sorogoon nga tawagun run ang mgatao nga anang ginpangimbitar. Garingara sanda naliag magtambong. 4 Ganiginsogo na ruman ang iba pa gid ngasorogoon. Makon na, ‘Konon mo ang mgaginpangimbitar nga ginpamatay ko ronang mga baka pati ang iba nga mga sapatnga akun ginpatambuk kag priparado ronang pagkaun. Gani magayan sanda rundigi kag magpamonsyon.’ 5 Piro ang mgatao nga ginpangimbitar ara nagsapak. Sigitana andang asikaso andang obra. Angisara nagayan sa anang mga tanum, kagang isara sa anang nigosyo. 6Ang iba tana,andang ginimo, gindakup nanda anangmga ginsogo ang ari kag ginpasipalaannanda kag ginpamatay. 7 Gani nasilag ngamayad ang ari. Ginsogo na anang mga

soldado nga pamatayun ang nagpamatayanang mga sorogoon kag sonogon andangbanwa. 8 Pagkatapos gintawag na dayonanangmga sorogoon kagmagkoon,makonna, ‘Ang pagkaun sa kasal akun bata pri-parado ron, garing ara kointa ang mgaginpangimbitar. 9 Pagayan kamo ron langsa mga karsada nga doro ang nagaagi kagimbitara nindo digi ang tanan nga indongmakita.’ 10 Gani nagpanaw ang mga soro-goon kag nagayan sanda sa mga karsada,kag tanan nga andang nakita mayad okonmalain ginimbitar nanda. Kag napono taoang ponsyonan.

11 “Malagat-lagat nagsulud ang ari aygosto na nga makita ang mga bisita.Karon, may nakita tana doto nga tao ngaara nagilis ang lambong nga para sa pon-syon. 12 Gani makon ang ari kanana,‘Amigo, basi nakasulud kaw digi nga aranakailis ang lambong nga para sa pon-syon?’ Piro ang tao nga dato ara gid limug-limug ay ara tana isabat. 13Makon dayonang ari sa anang mga sorogoon, ‘Gaposanindo anang alima kag anang siki kag ip-ilak doto sa goa sa madulum. Doto mag-apanangis tana kag magapabagrut anangipun.’ ” 14 Pagkatapos makon dayon ni Je-sus, “Doro anang ginatawag ang Dios saanang ginarian, piromaistan lang angmganapili nga makasulud.”

Pamangkot Parti sa Pagbayad ang Bois(Mc. 12:13-17; Lu. 20:20-26)

15 Nagalin ang mga Pariseo kagnagplano sanda kon paiwan nandamadakup si Jesus paagi sa anang ambal.16Ginsogo nanda dayon ang iba sa andangmga somolonod kag ang pira ka mimbroanang partido ni Herodes. Pagabot nandakay Jesus nagpamangkot sanda, makon,“Maistro, naulaman namun nga porosmatood imong ginasogid. Ginatodlo moang kamatoodan parti sa anang gostoipaimo ang Dios sa mga tao. Kag indikaw madara-dara sa anang gosto ang mgatao abir kon sino sanda. 17 Abi kon sakanimo, osto bala nga kita bilang mgaJudio magbayad ang bois sa Impiradorang Roma okon indi?” 18 Naulaman niJesus andang katoyoan nga marimo. Ganimakon na kananda, “Mga botigun kamo.Basi ginatirawan nindo ako nga dakupunpaagi sa indong pagpamangkot nga dan?19 Abi pakitaan nindo kanakun ang koartanga ginagamit sa pagbayad ang bois.” Kag

Mateo 22:20 33 Mateo 23:3ginpakita nanda ang koarta. 20 Makonni Jesus kananda, “Kinong itsora dia kagkinong aran?” 21 Makon nanda, “Ana angImpirador.” Gani makon ni Jesus kananda,“Ta kondi itaw nindo sa Impirador ang anaang Impirador, kag itaw nindo ra sa Diosang ana ang Dios.” 22 Pagkabati nandaanang sabat ni Jesus natingala sanda ngamayad. Gani ginbayaan nanda tana runlang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mc. 12:18-27; Lu. 20:27-40)

23 Ang adlaw ra nga dato may mgaSaduseo nga nagarayan kay Jesus. Dia ngamga tao ara nagapati nga ang mga taomababanaw. Makon nanda, 24 “Maistro, siMoises nagkoon nga kon ang lalaki mayasawa kag mapatay tana nga ara kapa-bata, dapat anang kabogto roman angmapangasawa sa anang asawa nga na-balo agud makapabata tana para sa anangkabogto. 25 Karon, ang ona may pito digika magkarabogto nga lalaki. Ang goranggid nagpangasawa, garing napatay tananga ara kapabata. Gani ang balo ginpan-gasawa anang kabogto nga sonod kanana.26 Kag ang ikarwa nga dato napatay ranga ara kapabata. Gani ginpangasawa ru-man ang ikatlo kag maman ra ang natabokanana kag sa tanan nga magkarabogtoasta sa ikapito. 27 Ang ori ang babainapatay ra. 28 Karon kon magabot ronang pagkabanaw kino tana nga asawa, aysanda tanan nakapangasawa sa babai ngadato?”

29 Makon ni Jesus kananda, “Sala kamogid, tungud nga ara kamo kaintindi konano anang ginakoon ang Kasolatan. Kagara kamo ra kaintindi anang gaum angDios. 30 Ay sa adlaw ang pagkabanaw,ang mga tao indi run magarasawa, tungudnga pario sanda run sa mga angil sa lan-git. 31 Kon parti sa pagkabanaw, nakabasakamo ra kabay anang ginambal ang Dioskanindo. 32 Kabay makon na, ‘Ako anangDios ni Abraham, kag anang Dios ni Isaac,kag anang Dios ni Jacob.’ Piro dia nga mgatao patay run. Garing ang Dios bukun Diosang mga patay, kondi Dios tana ang mgaboi. Dia nagapamatood kanatun nga angmga napatay naboboi.” 33 Pagkabati datoangmga tao natingala sanda sa anangmgapanodlo.

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mc. 12:28-34; Lu. 10:25-28)

34 Pagkabati ang mga Pariseo nga angmga Saduseo ara gid may maimo kayJesus, nagtiripon sanda ruman kag na-gayan kanana. 35 Isara sa mga manogtodloang Kasogoan maman ruman ang nag-pamangkot kay Jesus agud dakupun tanasa anang sabat. 36 Makon na, “Maistro,ano gid kabay ang pinakaimportanti ngasogo sa Kasogoan?” 37 Makon ni Jesuskanana, “ ‘Igogmaun mo ang Ginoo ngaimong Dios nga tuduk sa imong tagi-posoon kag sa bilog mo nga kalag, ngaimong isip pirmi gid kanana.’ 38 Mamangid dia ang pinakaimportanti nga sogo satanan. 39 Kag ang masonod toladato ra,‘Igogmaunmo imong kapario pario imongpagigogma sa imong kaogalingun.’ 40 AngtananngaKasogoannga ginsolat niMoisespati anang mga panodlo ang mga propitadigi nagalin sa darwa nga dia ka sogo.”

Pamangkot Parti sa Cristo(Mc. 12:35-37; Lu. 20:41-44)

41 Bago nagburulag ang mga Pariseonagpamangkot si Jesus kananda, 42makonna, “Kon sa kanindo ano indong pagkak-ilala sa Cristo? Kino tana nga kaliwat?”Makon nanda, “Kay David.” 43 Makondayon ni Jesus kananda, “Kon tana anangkaliwat ni David, ta basi si David ngaginbugnaan ang Ispirito Santo nagtawagkanana nga Ginoo? Ay makon na,44 ‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,Asta pasokoon ko kanimo imong mga ka-

away.’45Karon, kon gintawag na tana nga Ginoo,paiwan nga tana anang kaliwat lang gid niDavid?” 46 Kag ara gid may nakasabat kayJesus sa anang pamangkot nga dato. Kagalin dato ara run gid may nagpangaas ngamagpamangkot kanana.

23Magandam sa mga Pariseo kag mga

Manogtodlo ang Kasogoan(Mc. 12:38-39; Lu. 11:43, 46; 20:45-46)

1 Nagambal dayon si Jesus sa mga taokag sa anang mga somolonod. 2 Makonna, “Ang mga manogtodlo ang Kasogoankag mga Pariseo maman ang ginsarigannga magsaysay anang Kasogoan ni Moi-ses. 3 Gani tomana nindo andang gi-natodlo kanindo, piro indi nindo pag-sonodon andang ginaimo tungud nga ibaandang ginaimo sa andang ginaambal.

Mateo 23:4 34 Mateo 23:25

4 Nagaimo sanda ang mga malisud ngamga soronodon nga ginapasonod sa mgatao, piro bisan maistan lang gid nga boligara sanda gid may ginaimo agud masonodandang ginapasonod. 5 Ang tanan ngaandang ginaimo pakita-kita lang sa mgatao. Ginapalapad nanda ang mga kaon-kaon nga burutangan ang mga pili ngamga dinalan nga alin sa Kasolatan ngaandang ginabugkus sa andang dai kag saandang butkun. Kag ginapalabug nandapa ang mga ramoy-ramoy sa anang sid-sid andang mga lambong agud kononnga sanda kono mga diosnon. 6 Konsa mga ponsyon kag sa mga simbaan,gosto nanda gid nga magpongko sa mgaporongkoan nga para sa mga dungganun.7 Kon sa mga logar nga ginatiriponan angmga tao, gosto nanda gid nga taodonsanda kag tawagun nga ‘Maistro.’ 8 Pirokamo tana, indi kamo magpatawag nga‘Maistro,’ ay magkarabogto kamo kag sak-abilog lang indong manogtodlo. 9 Indikamo ra magtawag sa bisan kino digi salogta nga ‘Tatay,’ ay sakabilog lang gidindong Tatay, kag tanamaman ang doto salangit. 10 Kag indi kamo magpatawag nga‘Agalun,’ ay sakabilog lang indong agalun.Dan ara iba kondi ang Cristo. 11 Kon sinokanindo ang nagasirbi sa anang kaibanmaman ang pinakaimportanti kanindo.12Angnagapataas-taas anang kaogalingunpanabaun ang Dios. Piro ang nagapaubustana maman anang imoon ang Dios ngapinakamataas sa tanan.”

Pakita-kita lang andang Ginaimo(Mc. 12:40; Lu. 11:39-42, 44, 52; 20:47)

13 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay gi-nasiradoan nindo anang poirtaan anangginarian ang Dios sa mga tao. Indi kamoramagsulud, piro ginapamalabagan nindopa ang mga tao nga nagaimorat nga mag-sulud.

[ 14 “Kailo kamo ra ngamgamanogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang. Ayginabuul nindo anang pagkabutang angmga babai nga balo, kag ginatabon-tabonan nindo lang paagi sa indongmalawig nga mga pangadi. Gani mabaulnga silot indong mababaton!]

15 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong

pagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay gi-naalid nindo ang bilog nga kalibotan agudmakabinsir kamo bisan sangka tao sa in-dong pagparatian. Piro kon makombinsirnindo ron gani ginaimo nindo tana ngasobra pa kanindo anang kalain kag bagaynga ipilak sa impyirno. 16 Kailo kamo ra,kamongamga bolag ngamgamanogtodlo.Ay nagatodlo kamo nga ‘kon ang tao mag-sompa sa timplo, indi bali nga indi na pag-tomanun anang ginsompa. Piro kon tanamagsompa sa bolawan nga doto sa tim-plo, kinanglan tomanun na gid anang gin-sompa.’ 17 Boang-boang kamo kag bolag.Ay diin ang mas importanti, ang bolawanokon ang timplo nga nagapabalaan sa bo-lawan nga dato? 18Kag nagatodlo kamo ranga ‘kon ang tao magsompa sa altar, indibali kon indi nanda pagtomanun anangginsompa. Piro kon magsompa tana saalad nga nagatongtong sa altar kinanglantomanun na gid anang ginsompa.’ 19Mgabolag kamo! Diin ang mas importanti,ang alad okon ang altar nga nagapabalaansa alad? 20 Maman dan nga kon ang taomagsompa sa altar, nagasompa tana saaltar kag sa tanan nga alad nga sa altar.21 Kag kon ang tao magsompa sa timplo,nagasompa tana sa timplo kag sa Dios nganagaoli doto sa timplo nga dato. 22Kag konang tao magsompa sa langit, nagasompatana sa anang trono ang Dios, kag sa Diosmismo nga nagapongko doto.

23 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang. Ay na-gataw kamo sa Dios indong ikanapolobisan samga panlakut sa pagkaun, piro aranindo ginasonoda angmas importanti ngamga sogo parti sa matarung nga pagkaboi,pagkamaloloyon, kag ang sogo nga kamodapat masarigan. Dapat magtaw kamomanda indong ikanapolo piro indi nindora pagpabayanan ang mas importanti ngamga sogo. 24 Bolag kamo manda nga mgamanogtodlo. Indong ginaimo nga danpario sa ginasara nindo ang sapat-sapatsa indong mga irinumun, piro ginagapilnindo ra inum ang mabaul gid nga sapat.

25 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay gi-nalimpyo nindo anang goa ang mga basokag mga pinggan piro ang matood tana,sa sulud indong tagiposoon marisna aymga akug kamo kag ginapangrugus nindo

Mateo 23:26 35 Mateo 24:8ang mga tao agud mabuul andang pagk-abutang. 26 Bolag kamo nga mga Pariseo!Limpyoa nindo anay ang sa sulud ang basokag ang sa goa magalimpyo ra.

27 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay pariokamo sa mga pantion nga ginpintaan angpoti kag masadya nga sulungun sa goa,piro sa sulud tana maboro kag poros tolanang patay. 28 Kamo toladan gid ay konsulungun kamo ang mga tao midyo ostoindong ginaimo piro ang matood tana,poros pakita-kita lang, ay sa sulud indongtagiposoonmasyado kamo kalain ngamgatao.”

Gintagna ni Jesus nga Sanda Silotan(Lu. 11:47-51)

29 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay gina-paobra nindo kag ginaponian anang pan-tion ang mga tao nga matarung kag mgapropita, 30 kag nagakoon kamo nga konkamo andan boi sa tyimpo indong mgakaolang-olangan, ara nindopagpataya angmga propita pario andang ginimo. 31 Ta,ginaako nindo mismo nga kamo anangmga kaliwat manda ang mga tao nga na-gapamatay ang mga propita, kondi na-panobli nindo ra andangmga ogali. 32Sigi,taposa nindo anang ginompisaan indongmga kaolang-olangan! 33 Pario kamo samagkal, anang lai kamo ang mga madalitnga mga magkal. Indi kamo gid maka-palagyaw sa silot sa impyirno. 34 Ganipamati kamo, ako magapadara kanindoang mga propita kag maaram nga mga taokag mga manogtodlo. Ang iba kanandapapatayun nindo. Ipalansang nindo sandasa kros. Kag ang iba panganoton nindo saindong mga simbaan kag bisan diin sandanga logar magpalagyaw lalagasun nindo.35 Maman dia nga kamo ang sisilotansa pagpamatay ang tanan nga mga taonga matarung alin pa kay Abel asta kayZacarias nga bata ni Baraquias, nga indongginpatay sa anang ulut ang timplo kagang altar nga ginaaladan. 36 Sa matoodtana, kamo nga mga tao sa tyimpo nga diamaman ang masabat sa tanan nga dia ngamga sala.”

Anang Gogma ni Jesus sa mga Taga-Jerusalem

(Lu. 13:34-35)

37 “Kamo nga mga taga-Jerusalem, basiginapamatay nindo ang mga propita kagginapambato anang mga ginapadara angDios kanindo? Boay run akun andum ngatiponon kamo kag atipanun pario sa inaanngamanok nga nagatipon anangmga pisusa idalum anang mga pakpak, garing indikamo kanakun! 38Dadi, baala kamo ron saindong kaogalingun. Pabayanan kamo ronlang nga magbagsak indong logar. 39 Ayindi nindo ako ron gid makita asta mag-abot ang adlaw nga magkoon kamo nga,‘Dayawonangnagaabot nga ginpadara angGinoo.’ ”

24Ginambal ni Jesus nga ang Timplo

Maguguba(Mc. 13:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Naggoa si Jesus sa timplo kag mintrasnagapanaw tana nagparapit kanana angmga somolonod kag gintodlo nandakanana anang mga balay ang timplo.2 Makon ni Jesus kananda, “Sulunganindo dan tanan. Sa matood tana,magakararompag ang tanan kag aragid may mabilin nga mga bato nganagakamada.”

Mga Kalisud kag mga Pagingabot(Mc. 13:3-13; Lu. 21:7-19)

3 Mintras nagapongko si Jesus doto saBokid ang mga Olibo, nagparapit kananaanang mga somolonod ang sanda-sandarun lang. Makon nanda, “Abi sogidi kamikon sano matatabo ang mga butang ngadato nga imong ginkoon? Ano ang mgatanda nga ikaw madali run magbalik digikag matapos ang tyimpo nga dia?”

4 Nagsabat si Jesus kananda, “Maga-ndam kamo nga ara may makapatalangkanindo. 5 Ay doro ang magaabot kagkada isara magakoon nga sanda kono ako,ay magakoon sanda nga sanda mamanang Cristo, kag doro andang mapatalang.6 Makakabati kamo mga gira dian sa in-dong marapit kag makakabarita kamo ngadoto sa marayu nagagira ra. Piro indikamo magpakulba ay dia kinanglan ngamatabo gid man, piro bukun pa dan angkataposan. 7Magaaraway angmga nasyonkag magaaraway ang mga ginarian. Maymga gutum kag mga linog nga magaabotsa bisan diin nga logar. 8 Piro dia tananompisa pa lang ang mga kalisud nga ma-gaabot.

Mateo 24:9 36 Mateo 24:359 “Sa mga adlaw nga dato dudumutan

kamo ang tanan nga mga tao tungud ngakamo akun mga somolonod. Dadakupunnanda kamo kag iintriga dayon sa mgatao nga magasilot kanindo kag ang ibakanindo papatayun gid. 10 Kag kon maga-bot ron angmga pagingabot nga dan, doroang magatalikod sa andang pagtoo. Dudu-mutan nanda kag tatraidoran andang ka-pario nga tomoloo. 11 Kag magagoa raang mga botigun nga mga propita kagdoro andang papatalangun. 12 Kag tun-gud nga bisan diin malain run gid anangginaimo ang mga tao, anang gogma angdoro nga mga tomoloo magalasay. 13 Piroang nagapadayon tana asta sa kataposanmalolowas. 14 Kag bago pa magaabot angkataposan kon ang Mayad nga Barita partisa anang pagari ang Dios maiwali run sabilog nga kalibotan agud makaulam angtanan nga mga tao.

Ang Pinakamaraway nga Manogpan-grangga

(Mc. 13:14-23; Lu. 21:20-24)15 “Ang propita nga si Daniel nagtagna

parti sa pinakamaraway nga manogpan-grangga. (Ang nagabasa anang gintagnamagangup gid kon ano anang kaologan.)Kag kon dia makita nindo nga doto ron sasagrado nga logar, 16 kamo nga nagaoli saJudea dapat magparalagyaw sa kabokidan.17Ang tao nga mataboan nga sa goa anangbalay indi runmagpaawat sulud paramag-buul anang pagkabutang. 18 Kag angmataboan nga nagaobra sa anang logtaindi run dapatmagoli paramagbuul ananglambong. 19 Sa mga adlaw nga dato kailora ang mga nagaburudus kag ang mga na-gaparatiti tungud nga malilisudan sandasa pagpalagyaw. 20 Ipangamoyo nindonga indong pagpalagyaw indi makatabosa tigraramig okon sa Adlaw nga Inogp-away. 21 Ay sa tyimpo nga dato masyadogid kalisud anang maagian ang mga tao.Ara pa gid may natabo sa kalibotan ngapario sa matatabo nga dato, kag ara runda may matatabo pa nga magapario datoasta kon sano. 22Angmatood tana, kon araginpatagud ang Dios ang mga adlaw ngadato nga maabot, ara gid may mabilin ngatao. Piro tungud sa anang kalooy sa anangmga pinili ginpatagud na.

23 “Gani kon may magkoon kanindo nga‘Dagi run ang Cristo!’ okon ‘Doto tana!’indi kamo magpati. 24 Ay magagoa ang

bukun matood nga mga Cristo kag angbukunmatood nga mga propita. Magaimosanda mga milagro kag mga katiringalaansa katoyoan nga patalangun, kon maimo,bisan pa anangmga pinili ang Dios. 25Ganitandaan nindo gid! Ginasogid ko ronnga lagi kanindo ang mga butang nga diamintras ara pa natatabo.

26 “Gani kon alimbawa may mga tao ngamagkoon kanindo nga ‘Si Cristo doto sanaligwin nga logar,’ indi kamo gid mag-ayan doto. Kag kon may magkoon nga,‘Dian tana sa sulud nga nagapantago,’ indikamo gid magpati. 27 Ay kon Ako ngaNaging Tao magbalik run, makikita angtanan tungud nga maging pario sa kilatnga anang lanyag nakikita samororan astasa kasalupan.

28 “May orobatun nga nagakoon, ‘Kondiin ang may patay nga sapat, doto ranagatiripon ang mga wak.’ ”

Anang Pagbalik ni Jesus Digi sa Kalibotan(Mc. 13:24-27; Lu. 21:25-28)

29 “Pagkatapos lang ang mga kalisud satyimpo nga dato, ang adlaw magadulumkag ang bolan indi run magsanag, kagang mga bitoon magakaraolog. Ang mgadian sa langitmagataralang sa andang datinga ginaagian. 30 Kag makikita dayon salangit nga Ako nga Naging Tao nagabalikrun sa kalibotan. Kag ang tanan nga taosa kalibotan magaparanangis sa kaadlukkon makita nanda ako ron nga nagaabotsa mga panganod nga may gaum kag na-galanyag nga mayad. 31 Sa mabaskug ngatonog ang trompita sogoon ko dayon akunmga angil agud tiponon akun mga pinilinga mga tao alin sa tanan nga logar sakalibotan.”

Ang Kaoy nga Igira(Mc. 13:28-31; Lu. 21:29-33)

32 “Magtoon kamo liksyon sa kaoy ngaigira. Kabay kon anang mga sanga mag-pangogbos ron naulaman ta nga madalirun lang ang tingadlaw. 33Dan toladan ra,kon makita nindo gani nga nagakarataboron ang mga butang nga dia nga akunginasogid kanindo, maulaman nindo ngamadali ako ron lang magabot. 34 Sa ma-tood tana, dia tananmagakaratoman bagomapatay ang mga tao nga dia sa dadi.35Madodora ang langit kag ang logta, piroakun mga ambal indi gid maimo nga indimatoman.”

Mateo 24:36 37 Mateo 25:14Ara may Nakaulam kon sano Mabalik si

Jesus(Mc. 13:32-37; Lu. 17:26-30, 34-36)

36 “Kon parti sa oras kag adlaw akunpagabot, ara gid may nakaulam bisan angmga angil sa langit okon Ako nga Bata angDios, kondi ang Amay lang. 37 Ay anangimoon angmga tao sa tyimpo nga Ako ngaNagingTaomabalikmagingpario sa anangginaimo ang mga tao sa anang tyimpo niNoe. 38 Ay bago magabot ang gonaw arasanda iba nga ginaisip kondi ang mag-pagosto sa pagkaun, paginum, kag paga-sawa asta sa adlaw nga si Noe nagsuludsa arka. 39 Ara sanda gid kaulam kon anoang matatabo asta magabot ang gonawkag nagkaralumus sanda tanan. Toladatora ang matatabo kon Ako nga Naging Taomagabot. 40 Sa adlaw nga dato maimo ngamay matataboan nga darwa ka lalaki nganagaobra sa taramnan; ang isara bulunkag ang isara ibilin. 41 May darwa kababai nga nagagaling; ang isara bulun kagang isara ibilin. 42 Gani magbantay kamo,ay ara kamo kaulam kon sano nga adlawmaabot indong Ginoo. 43 Tandai nindodia: kon naulaman lang ang tagbalay konanong oras sa gabi maabot ang takawan,sigorado nga bantayan na gid agud indimakasulud ang takawan sa anang balay.44 Gani magbantay kamo pirmi, ay sa orasnga ara nindo ginadaumdauma, magaabotAko nga Naging Tao.”

Ang Sorogoon nga Masarigan(Lu. 12:41-48)

45 “Ang masarigan kag maaram ngasorogoon maman anang ginapili ang tag-balay nga magdomara sa anang kaparionga mga sorogoon. Kag tana ang nagatawkananda andang pagkaun sa tama ngaoras. 46Masoirti ang sorogoonngadankonsa pagbalik anang agalun maabotan tananga ginaimo na ang ginpaimo kanana.47 Sigorado gid nga imoon tana run gidanang agalun nga manogdomara sa anangtanan nga pagkabutang. 48 Piro kailo raang bukun mayad nga sorogoon nga konpaglarga anang agalun maisipan na ngamaboay tana pa magbalik, 49 gani maom-pisa tana run magpamintas sa anang ka-pario nga mga sorogoon kag magpakig-barkada sa pagkaun kag paginum sa mgamanogpalingin. 50 Maabot anang agalunsa oras nga ara na gid ginadumduma.51 Kag silotan tana dayon anang agalun.

Ipadara tana sa mga tao nga andang pag-too sa Dios pakita-kita lang, kag doto maypagpanangis kag pagbagrut ang ipun.”

25Paanggid Parti sa Napolo ka Daraga

1 “Kon magabot ang adlaw nga dato,anang pagari ang Dios mapaanggid sanapolo ka daraga nga nagadara andangsolo ay masolang sanda sa nobyo. 2 Anglima kananda kabos-kabos kag ang limakanandamay isip. 3Ang lima nga dato ngakabos-kabos nagdara andang solo garingara nagdara risirba nga langis nga konmaobos ang sa solo may itogong sandaruman. 4 Ang mga daraga tana nga mayisip nagdara ra andang solo kag nagdarapa gid langis. 5 Kag tungud nga maboaymagabot ang nobyo gindoyog sanda kagnatorogan sanda tanan.

6 “Pagtungang gabi run may nagsinggit,makon, ‘Dagi run ang nobyo. Dali kamo,solanga nindo ron!’ 7Ang napolo nga datoka daraga nagborogtaw kag ginpripararnanda andang mga solo. 8 Makon dayonang mga daraga nga kabos-kabos sa mgadaraga nga may isip, ‘Abi, tawi kami raindong langis ay amun solo nagapiraw-piraw ron.’ 9 Makon ang mga daraga ngamay isip, ‘Indi maimo ay kon tungaannamun kamo pa parario kita nga kokolan-gun. Pagayan kamo ron lang sa mga na-gatinda kag magbakal ang para kanindo.’10 Pagkaalin ang mga kabos-kabos agudmagbakal ang langis maman da anangpagabot ang nobyo. Kag ang lima tananga nakapangaman nakatabid kanana sasulud ang ponsyonan. Pagkasulud nanda,ginsiradoan dayon ang poirtaan.

11 “Lagat-lagat nagabot ra andangkaiban nga mga daraga nga nagbakal anglangis, kag nagpanawag sanda, makon,‘Sir, sir, pasuluda kami ra.’ 12 Piromakon ang nobyo, ‘Ara ako gid kakilalakanindo.’ ” 13 Makon dayon ni Jesus,“Maman dan nga kinanglan gid ngamagbantay kamo ay ara kamo kaulam konsano nga adlaw okon oras ako maabot.”

Paanggid parti sa Tatlo ka Sorogoon(Lu. 19:11-27)

14 “Anang pagari ang Dios pario sasangka tao nga parapanawon sa ibanglogar. Gani gintawag na anang mga soro-goon kag ginpiar na kananda anang koarta

Mateo 25:15 38 Mateo 25:42agud inigosyo nanda. 15 Ang kada is-ara kananda gintawan na sono sa andangmasarangan sa pagnigosyo. Ang isaragintawan na 5,000, ang isara 2,000, kag angisara pa gid gintawan na 1,000. Pagkata-pos nagpanaw tana dayon. 16 Ang soro-goon nga nakabaton 5,000 nagnigosyo ngalagi kag nakaganansia tana pa gid 5,000.17 Maman ra anang ginimo ang nakaba-ton 2,000, kag nakaganansia tana 2,000.18 Piro ang nakabaton 1,000 nagpanawkag nagkotkot sa logta, kag ginlubung nadayon ang koarta nga dato nga gintawanang agalun nga inognigosyo.

19 “Ang ori nagbalik andang agalun ngadatonganagpanawkag gintawagna anangmga sorogoon agud magsomada sandaanang koarta nga ginpanigosyo kananda.20Ang sorogoon nga nakabaton 5,000 nag-parapit kag gintaw na sa anang agalunang 5,000 pati ang 5,000 pa gid nga anangganansya. Makon na, ‘Kabay gintawan moako 5,000. Way dagi nakaganansia ako5,000 pa.’ 21Makon anang agalun kanana,‘Mayad kaw nga sorogoon! Masarigankaw! Kag tungud nga masarigan kaw kagmayadmagpatikang angmaistan nga kan-tidad, dadi piaran ta kaw ang mas mabaulpa gid nga kantidad. Dali, magkalipaykaw kaiban ko!’ 22 Ang sorogoon nganakabaton 2,000 nagparapit ra. Makonna sa anang agalun, ‘Kabay gintawan moako 2,000. Way dagi nakaganansia ako2,000 pa.’ 23Makon anang agalun kanana,‘Mayad kaw nga sorogoon! Masarigankaw! Kag tungud nga masarigan kawkag mayad magpatikang ang maistan ngakantidad, dadi piaran ta kaw ron ang masmabaul nga kantidad. Dali, magkalipaykaw kaiban ko!’ 24 Kag nagparapit ra angsorogoon nga nakabaton 1,000. Makonna, ‘Naulaman ko nga mapintas kaw kagara kalooy nga tao, ay ginabuul mo anangganansya ang iba nga nagpangabudlay.25 Gani ginadlukan ako. Maman dan ngaginlubung ko sa logta imong koarta. Dagira imong koarta.’ 26Makon anang agalun,‘Malain kaw kag tamad nga sorogoon!Kon naulaman mo nga ginabuul ko anangganansya ang iba nga nagapangabudlay,27 ta kondi dapat ginbutang mo akunkoarta sa bangko agud kon magbalik akomabubuul ko akun koarta pati anang saka.’28Makon na dayon sa ibangmga sorogoon,‘Sigi bula nindo anang koarta kag itaw sasorogoon nga may 10,000. 29 Ay ang kada

isara nga masarigan tawan pa gid asta samagdoro gid ang kanana, piro ang indimasarigan, pati ang maistan nga ginpiarkanana bulun pa gid. 30 Kag ang soro-goon nga dato nga ara polos ipilak nindosa madulum gid doto sa goa. Doto tanamagapanangis kag magapabagrut anangipun.’ ”

Ang Kataposan nga Pagukum31 “Kon Ako nga Naging Tao magabot

ron bilang Ari kaiban ang tanan nga mgaangil mapongko ako dayon sa akun trononga arianun. 32 Kag ang tanan nga tao sakalibotan magatiripon agud magatobangkanakun. Kag bulagun ko sanda dayonsa darwa ka gropo pario anang pagbulagangmanogbantay angmga karniro samgakambing. 33 Ang mga tao nga andangkaalimbawa mga karniro ibutang ko saakun too kag ang mga tao nga andangkaalimbawa mga kambing ibutang ko saakun wala. 34 Pagkatapos, bilang Ari ma-gakoon ako sa mga tao nga sa akun too,‘Kamo nga ginpakamayad ang Dios ngaakun Tatay, panoblia nindo ang ginariannga ginpriparar para kanindo alin pa angpagimo ang kalibotan. 35Ay ang gingutumako ginpakaun nindo ako, kag ang ginwawako ginpainum nindo ako. Ang ako aragid kilala ginpadayon nindo ako sa indongbalay; 36 ang ako ara lambong ginpalam-bongan nindo ako; akun pagmasakit gi-natipan nindo ako; kag akun pagkaprisoginbisita nindo ako.’ 37 Magasabat angmga matarung nga sa akun too, ‘Ginoo,kano kaw namun nakita nga nagutum kagginpakaun, okon nawaw kag ginpainum.38 Kano kaw namun nakita nga ara kawdarayonan kag ginpadayon kaw namun saamun balay, okon ara kaw lambong kagginpalambongan kaw namun? 39 Kanoka ra namun nakita nga nagmasakit okonnapriso kag ginbisita kaw namun?’ 40 Kagako nga Ari masabat, ‘Sa matood tana, konano indong ginimo sa akun mga kabogtobisan sa pinakakubus sa panulung angmga tao, ginimo nindo dan kanakun.’

41 “Kag magakoon ako dayon sa mga taonga sa akunwala, ‘Alin kamo digi kanakun,kamo nga ginsompa ang Dios! Doto kamosa kalayo nga nagadabadaba nga ara kat-aposan nga ginpriparar para kay Satanaskag sa anang mga angil. 42 Tungud ngagingutum ako piro ara nindo ako gidpagpakauna, ginwaw ako kag ara nindo

Mateo 25:43 39 Mateo 26:24ako pagpainuma. 43 Datong ara ako ki-lala ara nindo ako gid pagpadayona saindong balay; ang ara ako lambong aranindo ako pagpalambongi; pagmasakit kokag ang pagkapriso ko ara nindo ako pa-gatipana.’ 44 Kag magasabat sanda radayon, makon, ‘Ginoo, kano kaw namunnakita nga gingutum okon ginwaw, okonara madayonan, okon ara lambong, okonnagamasakit, okon napriso nga ara kaminagbolig kanimo?’ 45 Kag Ako nga Arimagasabat nga, ‘Sa matood tana, datongara nindo pagboligi akun mga kabogto,bisan ang pinakakubus sa panulung angmga tao, daw ako ron da ang ara nindopagboligi.’ 46 Kag dia sanda paalinun kagsisilotan ang silot nga ara kataposan. Piroangmgamatarung tana tatawan kaboi ngaara kataposan.”

26Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesusang mga butang nga dia, nagkoon tanasa anang mga somolonod, makon na,2 “Naulaman nindo nga darwa run langka adlaw bago magabot ang Pista anangPaglubas ang Angil, kag Ako nga NagingTao iintriga run sa mga tao agud ilansangsa kros.”

3 Sa oras ra nga dato doto sa anangpalasyo ni Caifas nga pinakamataas ngapari nagtiripon ang mga manogdomaranga mga pari kag anang mga manogdo-mara ang mga Judio. 4Ginmitingan nandakon paiwan nanda madakup si Jesus ngaindi maulaman ang mga tao, kag pagkata-pos patayun dayon. 5Makon nanda, “Indita lang pagtaboon sa pista ay basi konmagkinagolo ang mga tao.”

Si Jesus Ginboboan ang Agoa sa Betania(Mc. 14:3-9; Jn. 12:1-8)

6Ang si Jesus doto sa banwa angBetania,sa balay ni Simon nga dati aroon, 7 maynagparapit kanana nga sangka babai. Maydara tana nga tibod-tibod nga may suludnga maraalun nga agoa. Ginbobo na datosa anang olo ni Jesus mintras nagakaun.8 Pagkakita dato anang mga somolonodginugutan sanda. Makon nanda, “Basi gi-noyangan na lang? 9Sarang andan dan ka-baligya sa mabaul nga kantidad kag anangbayad ipanaw sa mga pobri!” 10Naulamanni Jesus kon ano andang ginambal, gani

nagkoon tana kananda, makon na, “Basiginatoblag nindo tana? Mayad anangginaimo nga dia kanakun. 11 Ang mgapobri pirmi nindo nga makakaiban, piroako tana indi nindo pirmi makakaiban.12 Ginboboan na ako ang agoa agud ipri-parar akun lawas sa akun lubung. 13 Samatood tana, bisan diin iwali ang Mayadnga Barita sa bilog nga kalibotan, anangginimo nga dia kanakun masasambit rabilang andumanan kanana.”

Si Judas Nagpasogot nga Traidoron si Je-sus

(Mc. 14:10-11; Lu. 22:3-6)14 Karon, ang isara sa dosi ka aposto-

lis nga anang aran si Judas Iscariote na-gayan samgamanogdomara ngamga pari.15Makon na kananda, “Pira indong ibayadkanakun kon iintriga ko kanindo si Jesus?”Ginbilangan nanda nga lagi si Judas 30 kabilog nga pilak nga koarta. 16Kag alin datonagpangita tana kaigayonan kon paiwanna maintriga si Jesus.

Nagsogid si Jesus nga Tana Traidoron(Mc. 14:12-21; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn. 13:21-

30)17 Ang primiro nga adlaw ang Pista ang

Tinapay nga ara Pampaabok, nagparapitkay Jesus anang mga somolonod kag nag-pamangkot, makon nanda, “Sa diin mogosto ngamagpriparar kami atun yapon saPista anang Paglubas ang Angil.” 18Makonanang sabat ni Jesus, “Magayan kamosa siodad doto sa tao nga akun ginsogidkanindo kag konon nindo tana nga angmanogtodlo nagkoon nga nagabot ron angoras nga tana papatayun. Magasilibrartana kono ang Pista anang Paglubas angAngil digi sa imong balay kaiban anangmga somolonod.” 19Gintoman dato anangmga somolonod, kag ginpriparar nandadoto ang yapon para sa pista nga dato.

20 Pagkasirum, si Jesus kag anang dosika somolonod nagiriyapon. 21Mintras na-gakaun sanda, si Jesus nagkoon, “Sogidanko kamo ang matood, isara kanindo angmagatraidor kanakun.” 22 Pagkabati datoanang mga somolonod naborido sandanga mayad kag nagburulus-bulus sandapamangkot kanana, makon nanda, “Gi-noo, bukun ako, ano?” 23 Makon ni Jesuskananda, “Isara sa mga nagasaro kanakunsa mangkok ang magatraidor kanakun.24 Ako nga Naging Tao mapapatay sono satagna ang Kasolatan, piro kailo ra ang tao

Mateo 26:25 40 Mateo 26:48nga magatraidor kanakun. Mas mayad pakon ara tana run lang nabata.” 25 Makondayon ni Judas nga traidor, “Sir, bukunako, ano?” Makon ni Jesus kanana, “Ikawang nagakoon dan.”

Ang Pagkomonion(Mc. 14:22-26; Lu. 22:14-20; 1 Cor. 11:23-

25)26 Mintras nagakaun sanda, nagbuul si

Jesus ang tinapay. Ginpasalamatan nadato sa Dios kag ginpamisang-pisang nadayon. Pagkatapos gintaw na sa anangmga somolonod nga nagakoon, “Pagbuulkamo kag magkaun, maman dia akunlawas.” 27 Pagkatapos nagbuul tana dayonang irinumun kag nagpasalamat ruman saDios, kag gintaw na dayon kananda nganagakoon, “Maginum kamo tanan digi,28 tungud nga maman dia akun dogo ngaiola agud doro ang mapatawad sa an-dang mga sala. Dia nagapamatood ngamay bago ron nga kasogtanan ang Diossa mga tao. 29 Kag sogidan ko kamo, alindadi indi ako ron maginum anang dugaang obas. Bago ako mainum ruman konmagkaraiban kita run nga maginum angbago doto sa anang Ginarian akun Tatay.”30 Nagkanta sanda dayon mga pagdayawsa Dios, kag pagkatapos nagayan sanda saBokid ang mga Olibo.

Gintagna ni Jesus nga Ipanginwara Tanani Pedro

(Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)31 Makon ni Jesus kananda, “Karon sa

gabi tanan kamo magabaraya kanakun, aymakon ang Dios sa Kasolatan, ‘Papatayunko ang manogbantay kag magarapta angmga karniro.’ 32 Piro pagkatapos ngaako mabanaw maona ako kanindo doto saprobinsya ang Galilea.” 33Makon ni Pedrokay Jesus, “Bisan sanda tanan magbayakanimo ako tana indi gid!” 34 Makon niJesus kay Pedro, “Ang matood tana, sagabi ra nga dia, bagomagtorok angmanok,katlo mo ako ron ipanginwara nga ara kawkakilala kanakun.” 35 Makon pa gid niPedro, “Indi ta kaw gid ipanginwara, abirpatayun nanda ako pa kaiban mo!” Kagtoladato ra anang koon ang tanan ngamgasomolonod.

Si Jesus Nagpangamoyo sa Getsemane(Mc. 14:32-42; Lu. 22:39-46)

36 Nagayan sanda dayon sa logarnga kon tawagun Getsemane. Pagabotnanda doto, makon ni Jesus sa anang

mga somolonod, “Pagpongko kamo digimintras nagapangamoyo ako doto saonaan.” 37 Kag gindara na si Pedro kaganang darwa ka bata ni Zebedeo. Nagabotang kagolo sa anang isip kag masubutana gid. 38 Makon na kananda, “Daw samapatay ako dadi sa kalisud. Magulatkamo digi kag magirug kamo polawkanakun.” 39 Kag nagayan tana dayonsa onaan-onaan kag magpangamoyo nganagadapa. Makon na, “Itay, abi konmaimo ilikaw kanakun ang pagantos ngamagaabot. Piro bukun akun gosto angdapat imoon, kondi kon ano ang imongkabubutun.”

40 Pagbalik na sa anang mga somolonodnaabotan na sanda nga nagakatorog. Ganimakon na kay Pedro, “Ay dan, indi kamogidmakairug polaw kanakun bisan sangkaoras lang? 41 Magpolaw kamo kag mag-pangamoyo nga indi kamo madaug angpanolay. Naliliag kamo ra andan mag-pangamoyo garing indong lawas masyadokaroya.”

42 Kag nagpanaw roman si Jesus saonaan-onaan kag nagpangamoyo. Makonna, “Itay kon kinanglan nga pasanun koang pagantos nga dan, imong kabubutunmaman imong tomanun.” 43Nagbalik tanaruman sa anangmga somolonod kag naab-otan na sanda ruman nga nagakatorog, aynadoyog sanda gid nga mayad.

44Gani ginbayaan na sanda kag nagbaliktana ruman. Nagpangamoyo tana sa ikatloka bisis kag anang pangamoyo pario ra angsa dati. 45Pagkatapos nagbalik tana rumansa anang mga somolonod kag magkoon,“Ta nagakaratorog kamo pa ra gid kagnagapawayway? Sulunga nindo! Mamanrun dia ang oras nga Ako nga Naging Taoiintriga run sa mga makasasala! 46 Tarun! Way, dagi run ang tao nga matraidorkanakun!”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mc. 14:43-50; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-12)

47 Mintras nagaambal pa si Jesusnagabot si Judas nga isara sa dosi ka mgasomolonod. Kag kaiban na ang dorongmga tao nga may dara nga mga ispada kagmga inoglampus. Maman dato ang mgatao nga ginpadara ang mgamanogdomaranga mga pari kag mga manogdomara angmga Judio. 48 Karon, si Judas nga traidornagkoon nga lagi sa mgamanogdakup konano anang isinyas, nga kon sino anang

Mateo 26:49 41 Mateo 26:73arukan maman dato andang dakupun.49 Gani pagabot ni Judas diritso tana ngalagi kay Jesus kag magkoon, “Manogtodlo,mayad nga gabi.” Kag ginarukan nadayon. 50Makon ni Jesus kanana, “Amigo,sigi, imoa run kon ano imong ginayandigi.” Kag ginparapitan nanda si Jesus kaggindakup. 51 Isara sa anang kaiban ni Jesusang naggabot anang ispada kag ginlabo naanang oripun ang pinakamataas nga parikag natigbas anang talinga. 52 Makon niJesus kanana, “Ibalik sa taguban imongispada! Ang nagagamit ang ispada saispada ra mapapatay. 53 Ara kaw sigorokaulam nga sarang ako makapangayobolig sa akun Tatay kag lagi-lagi padaranna ako sobra dosi ka batalyon nga mgaangil. 54 Garing kon toladan akun imoonpaiwan anang pagkatoman ang Kasolatannga toladia ang dapat matabo?”

55 Makon dayon ni Jesus sa mga tao,“Basi kinanglan gid nga magdara kamopa ang mga ispada kag mga inoglampussa pagdakup kanakun? Ano ako tolisan?Kabay adlaw-adlaw dian ako sa timplo nganagatodlo kag doto kamo ra. Ta basi aranindo ako nga lagi pagdakupa? 56 Pirodia tanan nagakaratabo agud matomanang ginsolat ang mga propita sa Kasolatanparti kanakun.” Pagkaambal dato ni Jesusginbayaan tana anangmga somolonod kagnagparalagyaw sanda tanan.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mc. 14:53-65; Lu. 22:54-55, 63-71; Lu.

18:13-14, 19-24)57 Kag gindara dayon si Jesus ang mga

nagdakup kanana doto kay Caifas nga ma-man ang pinakamataas nga pari. Doto ranagtiripon ang mga manogtodlo ang Ka-sogoan kag anang mga manogdomara angmga Judio. 58 Si Pedro nagsonod ra, garingmarayu anang antad kay Jesus. Pagabotnanda sa balay ang pinakamataas nga pari,nagsulud tana sa lagwirta kag nagpongkotana doto kaiban ang mga goardia agudmakita na kon ano angmatatabo kay Jesus.59 Ang mga manogdomara nga mga parikag ang tanan nga mimbro ang konsilyoang mga Judio nagpangita ang mga botignga ibidinsya kontra kay Jesus agud ipa-patay nanda tana. 60 Piro bisan doro angnagparapit kag nagsogid ang botig kontrakay Jesus, ara sanda ra gid may nakitanga ibidinsya agud sarang nanda tana ngaipapatay. Ang ori may darwa ka tao nga

nagprisintar, 61 kag makon nanda, “Naba-tian namun ang tao nga dia nga nagkoonnga sarang na kono nga gubaun anangtimplo ang Dios kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun na ruman.”

62 Gani nagtindug ang pinakamataasnga pari kag magpamangkot kay Jesus,makon na, “Ta ara kaw isabat sa mgaakosasyon nga dan kontra kanimo?” 63Aragid naglimug-limug si Jesus. Makon ro-man ang pinakamataas nga pari, “Sogidikami sa atobangan ang Dios nga nagapa-mati. Ano, ikaw ra gid bala ang Cristonga Bata ang Dios?” 64 Makon ni Jesuskanana, “Ginambal mo, kag sogidan kokamo, alin dadi makikita nindo Ako ngaNaging Tao nga nagapongko sa anang tooang Makagagaum nga Dios, kag makikitanindo ako ra sa mga panganod sa langitnga nagabalik digi sa kalibotan.”

65Pagkabati dato ang pinakamataas ngapari ginisak na anang lambong sa anangkasilag nga nagakoon, “Nagpasipala tanasa Dios! Indi ta run kinanglan ang mgatistigos! Nabatian nindo ronmismo anangpagpasipala saDios! 66Ta ano sa kanindo?”Makon nanda, “Dapat patayun tana.”

67 Kag gindoraan nanda dayon anangoyaun kag ginboroligan sombag. Kag angmga nagsampal kanana 68 nagkoon, “Abi,kon ikaw gidmanda ang Cristo, pintoa konsino ang nagsampal kanimo.”

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mc. 14:66-72; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-18,

25-27)69 Si Pedro tana doto pa ra gid sa lag-

wirta nagapongko. Karon, may nagpara-pit kanana nga sorogoon nga babai angPinakamataas nga Pari. Makon na, “Kabaykaiban kaw ni Jesus nga taga-Galilea?”70 Piro ginpanginwara dato ni Pedro satanan nga mga tao doto sa goa. Makonna, “Ara ako kaulam kon ano imong gi-nakoon.” 71 Kag nagayan tana dayon samay poirtaan. Nakita tana ang sangkasorogoon roman nga babai, kag makon nasamga tao doto, “Dia nga tao anang kaibanra ni Jesus nga taga-Nazaret.” 72 Kag nag-panginwara ruman si Pedronganagakoon,“Ara ako baya kakilala sa tao nga dan ngaindong ginakoon. Sompapa!” 73Kag lagat-lagat nagparapit kay Pedro ang mga taodoto. Makon nanda, “Anang kaiban ka ragid ni Jesus, ay anang ponto indong ambal

Mateo 26:74 42 Mateo 27:23pario.” 74 Kag nagpanompa run gid si Pe-dro nga nagakoon, “Mapatay ako pa! Araako gid baya kakilala sa tao nga dan ngaindong ginakoon.” Pagkatapos na ambal,nagtorook nga lagi angmanok. 75Kag nad-umduman dayon ni Pedro anang ginambalni Jesus kanana nga, “Bagomagtorook angmanok, katlo mo ako ron ipanginwara ngaara kaw kakilala kanakun.” Gani dayontanang goa kag nagpanangis nga mayad.

27Si Jesus Gindara kay Pilato(Mc. 15:1; Lu. 23:1-2; Jn. 18:28-32)

1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting angmga manogdomara nga mga pari kaganang mga manogdomara ang mga Judiokon ano andang imoon para maipapataynanda si Jesus. 2 Pagkatapos gingaposnanda tana kag gindara nanda dayon dotokay Pilato nga Gobirnador kag ginintrigadayon kanana.

Anang Kamatayun ni Judas(Bin. 1:18-19)

3Pagkaulamni Judas nga nagtraidor kayJesus nga ginsintinsyaan run si Jesus ngapatayun, nagnusul tana kag nagayan samga manogdomara nga mga pari kag mgamanogdomara ngamga Judio agud ioli ang30 ka bilog nga pilak nga koarta. 4Makonna, “Nagkasala ako tungud nga ginintrigako kanindo ang tao nga ara gid sala.”Makon nanda, “Ano ra amun labut? Baalakaw dian!” 5 Sinaboag ni Judas ang koartadoto sa sulud ang timplo. Naggoa tanadayon kag ginbitay na anang kaogalingun.

6 Kag ang koarta nga nagrapta gin-pamorot ang mga manogdomara nga mgapari. Makon nanda, “Dia nga koarta indimaimo nga ibutang sa burutangan angkoarta ang timplo ay kontra dia sa atun ka-sogoan tungud nga maman dia ang koartanga ginbayad agud ipapatay ang sangkatao.” 7 Ang ori nagkarasogot sanda ngaang koarta nga dato ibakal anang logta angmanogimo ang koron agud imoon nandanga rulubungan para sa mga taga-ibanglogar. 8 Maman dan nga asta dadi anglogta nga dato ginatawag nga Nadogoannga Logta.

9 Doto sa natabo nga dato natomananang gintagna ni propita Jeremias nganagkoon, “Ginbuul nanda ang 30 ka bilognga pilak nga koarta nga ginkarasogotananang mga kaapo-apoan ni Israel nga

ibakal kanana, 10 kag ang koarta nga datomaman andang ginbakal anang logta angmanogimo ang koron, sono sa anang sogokanakun ang Ginoo.”

Ginimbistigar ni Pilato si Jesus(Mc. 15:2-5; Lu. 23:3-5; Jn. 18:33-38)

11 Karon, ang si Jesus doto ron kay Pi-lato ginpamangkot tana ni Pilato, makonna, “Ikaw gali anang ari ang mga Judio?”Makon anang sabat ni Jesus, “Ginambalmo.” 12 Garing sa anang mga akosasyonang mga manogdomara nga mga pari kaganang mga manogdomara ang mga Judiokontra kay Jesus ara tana gid nagsabatkananda. 13 Gani makon ni Pilato kanana,“Basi ara kawgidnagasabat sa andangmgaakosasyon nga dia kontra kanimo?” 14Kagara ra gid nagsabat si Jesus, gani natingalanga mayad ang Gobirnador.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mc. 15:6-15; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–19:16)

15 Nakaogalian ang Gobirnador ngakada Pista anang Paglubas ang Angilnagabolyaw tana sangka priso ngaginapangayo ang mga tao. 16 Sa oras ngadatomay bantog doto nga priso nga anangaran si Barabas. 17 Datong nagatiriponron ang mga tao, nagpamangkot si Pilato,makon na, “Sino indong gosto nga akunbolyawan, si Barabas okon si Jesus ngaginatawag nga Cristo?” 18Ay naulaman niPilato nga naakig ang mga manogdomarakay Jesus, maman dato nga ginakosarnanda si Jesus doto kanana.

19Mintras nagapongko si Pilato doto saukuman, ginpasogoan tana anang asawanga nagakoon, “Indi mo gid pagpasilabu-tan ang matarung nga dan nga tao, aykagabi sugung akun pamati tungud saakun damgo parti kanana.”

20 Piro anang ginimo ang mga manog-domara nga mga pari kag anang mgamanogdomara ang mga Judio, ginkombin-sir nanda ang mga tao nga si Barabasandang pangayoon nga bolyawan kag siJesus tana ipapatay. 21 Gani nagpa-mangkot roman ang Gobirnador, makonna, “Sino sa darwa nga dia indong gostonga akun bolyawan?” Makon nanda, “SiBarabas!” 22Makon ni Pilato, “Ta ano tanaakun imoon kay Jesus nga ginatawag ngaCristo?” Nagsabat sanda tanan, “Ilansangsa kros!” 23 Makon ni Pilato kananda,“Ay basi, ano nga sala anang naimo?”Kagnagbaskugpa gid andangpagsiringgit,

Mateo 27:24 43 Mateo 27:52makon, “Ilansang sa kros!” 24 Pagkakitani Pilato nga ara tana run maimo ayang mga tao nagakinagolo ron, nagpabuultana ang tobig kag nagpangogas mismosa atobangan ang mga tao. Makon na,“Ako ara sarabatun sa anang kamatayun.Kamo ang baala. Limpyo akun alima.”25 Makon anang sabat ang mga tao, “Sigi,kami ang baala. Kami kag amun mgabata maman ang mapanabat sa anang ka-matayun.” 26 Kag ginbolyawan dayon niPilato si Barabas. Piro si Jesus tana anangginpaanot kag ginintriga sa mga soldadoagud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mc. 15:16-20; Jn. 19:2-3)

27 Kag gindara ang mga soldado siJesus doto sa palasyo ang Gobirnador,kag nagtiripon doto kanana ang sangkabatalyon nga mga soldado. 28 Ginobaannanda tana kag ginpasoksokan ang kapanga granati. 29 Pagkatapos nagimo sandaang koro-korona nga poros siit kag gin-soksok nanda dayon sa anang olo ni Je-sus. Kag ginpakaputan nanda sa anangtoo nga alima ang baston-baston. Pagkat-apos naglood-lood sanda dayon kananakag nagyagota nga nagakoon, “Dayawonanang Ari ang mga Judio!” 30 Gindoraannanda tana dayon kag ginbuul anang gi-nakaputan nga baston-baston kag gin-pikan lampus anang olo. 31 Pagkataposandang yagota, ginoba nanda ang kapakag ginpasoksok roman anang lambong.Gindara nanda tana dayon sa goa agudilansang sa kros.

Ginlansang nanda si Jesus sa Kros(Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-27)

32 Ang doto sanda run sa dalan sa goaang siodad may nasoblang sanda nga taonga si Simon nga taga-Cirene. Ginpiritnanda tana nga magpasan anang kros niJesus. 33 Pagabot nanda sa logar nga gi-natawag Golgota (nga kon sayodon logarnga midyo sa bongo), 34 ginpainum nandasi Jesus ang bino nga may lakut nga ma-pait. Piro pagkatiraw na dato, ara na runpaginuma.

35 Ginlansang nanda tana dayon sakros. Pagkatapos ginparti-parti nandaanang mga lambong paagi sa pagbonot-bonot. 36 Kag pagkatapos dato nag-porongko sanda kag magbantay kanana.37 Sa anang oloan nagbutang sanda angkaratola sa kros. Ginsolat nanda doto ang

akosasyon kontra kanana nga nagakoon,“Maman dia si Jesus nga anang Ari angmga Judio.” 38 May darwa ra doto katolisan nga andang ginpadungan lansangkay Jesus. Ang isara sa anang too kag angisara sa anang wala.

39 Ang mga tao nga nagarulubas dotosa marapit nagtarango-tango andang olonga nagainsolto kag nagayagota kay Je-sus. 40 Makon nanda, “Gubaun mo kabayang timplo kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun mo roman. Ta abi lowasarun imong kaogalingun! Abi kon ikawmanda anang Bata ang Dios, paglosongdian sa kros!” 41 Kag toladato ra anangyagota ang mga manogdomara nga mgapari, ang mga manogtodlo ang Kasogoan,kag ang mga manogdomara ang mga Ju-dio. 42 Makon nanda, “Ginlowas na angiba, piro indi tana makalowas anang kao-galingun! Kabay Ari tana kono ang Israel!Ta maglosong tana sa kros, kag matoo kitakanana! 43 Nagakoon tana nga nagasarigtana sa Dios, kag anang Bata tana konoang Dios! Ta kondi lowasun tana ang Dioskon palangga na tana manda!” 44 Toladanra anang yagota ang mga tolisan nga gin-lansang kaiban na.

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-30)

45 Pagabot ang ogtong adlaw nagdulumang kalibotan sa sulud tatlo ka oras. 46Kagpagalas tris ang apon nagsinggit si Jesusang mabaskug, makon na, “Eli, Eli, lamasabactani?” Anang gostong ambalun dato,“Dios ko, Dios ko, basi ginpabayanan moako?” 47Makon ang iba nga nagatirindugdoto nga nakabati anang ginsinggit, “Gi-natawag na si Elias!” 48 May sangka taodoto nga nagdalagan kag nagbuul isponga.Gintosmog na dato sa maaslum nga binokag gintakud na sa sangka sanga kag gin-sulsul na dayon sa anang baba ni Jesusagud supsupun na. 49 Piro makon ang iba,“Sulungun ta abi kon maabot manda siElias agud lowasun tana.” 50 Kag nagsing-git tana ruman angmabaskug kag nabogtoanang ginawa.

51 Kag sa oras ra nga dato ang kortinasa sulud ang Timplo ang Jerusalem nag-isak sa tunga alin sa ibabaw paidalum.Ay naglinog kag pati ang mga pangpangnagkarabuka 52 asta ang mga rulubungannagkaraabrian. Doro nga mga tao nga

Mateo 27:53 44 Mateo 28:10nagtoo sa Dios nga patay run ang nagkara-banaw. 53 Ay pagkabanaw ni Jesus nag-goa sanda sa andang mga rulubungan kagnagsulud sanda sa balaan nga siodad angJerusalem kag dorong tao ang nakakitakananda.

54Pagkakita ang kapitan kag anangmgasoldado nga nagabantay kay Jesus angpaglinog kag sa mga nagkaratabo ginkul-baan sanda nga mayad. Makon nanda,“Matood ra gid nga anang Bata tana angDios!” 55 Doto sa marayu-rayu may mgababai nga nagasurulung. Sanda mamanang nagtarabid kag nagasikaso kay Jesusalin pa sa Galilea. 56 Kabilang kanandasi Maria Magdalena, si Maria nga anangnanay ni Santiago kag ni Jose, kag anangasawa ni Zebedeo.

Paglubung kay Jesus(Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-42)

57 Pagkaapon may nagabot nga sangkamanggaranun nga taga-Arimatea. Anangaran si Jose kag isara tana ra sa anangmga somolonod ni Jesus. 58 Ginayananna si Pilato kag ginpangayo na anangbangkay ni Jesus. Kag nagsogo si Pilatonga itaw kanana. 59 Pagkabuul ni Joseanang bangkay ni Jesus ginbarubudan naang bago nga panaptun nga poti. 60 Si Josenga dia may bago lang nga ginpaimo ngarulubungan para sa anang kaogalingun.Ang rulubungan nga dato boo nga gin-imo sa pangpang ang banggilid kag midyoron sa giub. Doto na ginpasulud anangbangkay ni Jesus. Kag nagpaligid tanadayon ang mabaul nga bato bilang anangtakup ang ginlubungan. Pagkatapos nag-panaw tana dayon. 61 Nagpasala doto siMaria nga taga-Magdala kag ang isara pagid nga Maria. Nagapongko sanda nganagatobang sa ginlubungan.

Ginpagoardian ang Rulubungan62 Ang madason nga adlaw, adlaw dato

nga Sabado, ang mga manogdomara ngamga pari kag mga Pariseo nagayan kay Pi-lato. 63Makon nanda, “Alangdun nga Gob-ernador, nadumduman namun nga angboi pa ang tao nga dato nga manogpata-lang, nagkoon tana nga tana kono maba-banaw pagkatapos tatlo ka adlaw. 64 Ganimayad sigoro pabantayan mo ang gin-lubungan kanana sa sulud tatlo ka adlaw,ay basi kon ang bangkay takawon anangmga somolonod kag sogidan nanda dayonang mga tao nga nabanaw tana. Kag kon

dia matabo magagoa nga andang panlokomaging mas sobra pa sa dati.” 65Makon niPilato kananda, “May goardia kamo. Kamomismo ang magpabantay sono sa indongnaulaman.” 66 Gani nagayan sanda sa gin-lubungan, kag ginmarkaan nanda anangtakup agudmaulaman konmaymagbokas.Kag ginsala nanda dayon doto andangmgagoardia.

28Nabanaw si Jesus(Mc. 16:1-10; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inogp-away, aga pa gid ang Domingo, nagayan siMaria nga taga-Magdala kag ang isara panga Maria doto sa ginlubungan ay gostonanda magsulung. 2 Karon golpi langnga naglinog ang mabaskug, ay nagtugpaanang angil ang Ginoo alin sa langit kagginpaligid na ang bato nga nagatakup saginlubungan kag ginpongkoan na dayon.3 Anang itsora masyado ka solaw nga dawkilat, kag anang lambong mapoti gid ngamayad. 4Angmga goardia nga nagabantaydoto nagkurulkug sa kaadluk kag nagkar-adismayo.

5 Makon ang angil sa mga babai, “Indikamo magkaadluk. Naulaman ko kon basinagayan kamo digi. Ginapangita nindo siJesus nga ginlansang sa kros. 6 Ara tanarun digi tungud nga nabanaw tana parioanang ginkoon kanindo. Dali kamo digi,sulunga nindo ang ginbutangan kanana.”7 Pagkatapos makon ang angil kananda,“Ta ayani nindo nga lagi anang mga so-molonod, kag sogidan nindo sanda nganabanaw tana run, kag maona tana dotosa Galilea. Doto nindo tana makikita.Indi nindo paglipatan akun ginsogid ngadia kanindo.” 8 Gani dali-dali sanda nganagalin doto sa ginlubungan. Ginaad-lukan sanda piro nalipay sanda ra ngamayad sa barita nga dato mintras na-gadalagan sanda agud sogidan anang mgasomolonod.

9 Malagat-lagat nasoblang nanda si Je-sus nga nagpangomosta kananda. Kagnagparapit sanda dayon kay Jesus kagmaglood kanana. Ginakus nanda anangsiki ni Jesus kag nagsimba sanda dayonkanana. 10Makon ni Jesus kananda, “Indikamo magkaadluk. Ayani nindo akun mgakabogto kag konon nindo sanda nga mag-ayan sanda doto sa Galilea. Doto makikitananda ako.”

Mateo 28:11 45 Mateo 28:20Anang sogid ang mga Goardia

11Pagkaalin angmga babai sa ginlubun-gan, ang iba nga mga goardia nagpanawra kag nagayan doto sa siodad kag gin-sogid nanda sa mga manogdomara ngamga pari ang tanan nga natabo doto saginlubungan. 12 Gani nagmiting ang mgamanogdomara nga mga pari kaiban angmga manogdomara ang mga Judio. Kagnagkarasogot sanda nga tawan dorongkoarta ang mga soldado agud indi sandamagsogid kon ano gid ang matood nganatabo. 13 Gintodloan nanda ang mgasoldado kon ano andang isogid sa mgatao. Makon nanda, “Sogidan nindo angmga tao nga mintras nagakatorog kamokagabi nagabot anangmga somolonod kaggintakaw nanda anang bangkay ni Jesus.14 Kag kon alimbawa mabatian dia angGobirnador kami run ang baala kananaagud indi kamomaiwan.” 15Gani ginbatonnanda ang koarta kag gintoman nandadayon ang ginapasogid kananda. Ganiasta dadi maman ra dia nga istorya anangginapalapnag ang mga Judio.

Nagpakita si Jesus sa Anang mga So-molonod

(Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49; Jn. 20:19-23;Bin. 1:6-8)

16 Karon, nagayan ang onsi ka so-molonod ni Jesus doto sa Galilea, sa bokidnga anang ginkoon kananda. 17 Pagkakitananda kanana nagsimba sanda, piro angiba tana nagpandoa-doa nga si Jesus gidandang nakita. 18 Nagparapit si Jesuskananda kag magkoon, makon na, “Angtanan nga gaum sa langit kag sa logtagintaw kanakun. 19 Gani ayani nindoang mga tao sa tanan nga mga banwa.Kag imoon nindo sanda nga akun mgasomolonod. Bunyagan nindo sanda saaran ang Amay, ang Anak, kag ang Ispir-ito Santo. 20 Todloan nindo sanda ngatomanun ang tanan nga akun ginsogokanindo. Kag dumdumun nindo nga akokaiban nindo pirmi asta sa kataposan angkalibotan.”

Marcos 1:1 46 Marcos 1:24

Ang Mayad nga Barita sono kayMarcos

Anang Pagwali ni Juan nga Manogbun-yag

(Mt. 3:1-12; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)1 Maman dia ang Mayad nga Barita

parti kay Jesu-Cristo nga Bata ang Dios.2Nagompisa dia ang matoman anang gin-tagna ni Isaias nga propita. Ang ona pagid ginsolat ni Isaias anang ambal ang Diossa anang Bata nga nagakoon: “Paonaun kokanimo akun manogbarita agud ipripararna imong aragian. 3 Ang tao nga dia ma-man ang magawali mabaskug nga maba-batian ang mga tao sa naligwin nga logar;magakoon tana, ‘Ang Ginoo paraabotonron. Awani nindo anang aragian.’ ”

4-5Kag dia natoman gani anang pagabotni Juan nga manogbunyag sa naligwin ngalogar. Dorong tao ang nagarayan dotokanana nga alin sa tanan nga banwa angJudea, kag doro gid ang alin sa Jerusalem.Ginwalian sanda dayon ni Juan nga dapatinulsulan nanda run kag magparabunyagdayon agud ipakita nga ginabayaan nandarun andang mga sala, kag patawadunsanda angDios. Kag angmga taonganagk-ilala nga sanda nagkasala ginbunyagan nasa soba ang Jordan. 6 Anang lambong niJuan bolbol ang sapat nga kamilyo ngaginabul kag anang akus panit. Anangginakaun apan kag dugus. 7 Pirmi nanga ginasambit sa anang pagsaysay nganagakoon, “May maabot nga nagasonodkanakun nga mas gamanan pa kanakunkag indi ako bagay bisan maging anangsorogoon.” 8Makon na pa, “Ako nagabun-yag kanindo sa tobig, piro tana magabun-yag kanindo sa Ispirito Santo.”

Ang Pagbunyag kag Pagsolay kay Jesus(Mt. 3:13–4:11; Lu. 3:21-22; 4:1-13)

9 Sa mga tyimpo nga dato nagabotdoto si Jesus alin sa Nazaret nga sakupang probinsya ang Galilea, kag nagpabun-yag tana kay Juan sa soba ang Jordan.10 Pagtakas ni Jesus sa tobig, lagi-laginakita na nga nagabri ang langit, kag angIspirito Santo nagtugpa kanana ngamidyosa salampati. 11 Kag nabatian ang limugnga alin sa langit nga nagakoon, makon,“Ikaw maman akun pinalangga nga Bata.Nalilipay ako nga mayad kanimo.”

12 Dato ra nga lagi ginpaayan tana angIspirito Santo sa naligwin nga logar. 13Kagdoto tananagtinir sa sulud 40 ka adlawngaginsolay ni Satanas. May mga mapintasnga mga sapat doto, piro ginboligan tanaang mga angil.

Gintawag ni Jesus ang Apat ka Manog-pangisda

(Mt. 4:12-22; Lu. 4:14-15; 5:1-11)14 Pagkapriso kay Juan nga manogbun-

yag, nagayan si Jesus sa Galilea kag nag-pangwalian doto parti saMayad nga Baritanga alin sa Dios. 15Makon na, “Maman rundia ang oras nga anang gintagna ang mgapropita ang ona. Marapit run gid nga ma-gari ang Dios. Gani inulsuli nindo indongmga sala kag magtoo kamo sa Mayad ngaBarita.”

16May sangka adlaw nga mintras naga-panaw si Jesus sa baybay ang Dagat angGalilea, nakita na ang magkabogto nga siSimon kag si Andres nga nagapangisda.Dia sanda mga manogpangisda. 17Makonni Jesus kananda, “Dali, pagtabid kamokanakun ay bukun run isda indong pan-gitaun kondi todloan ko kamo nga mag-pangita ang mga tao nga maging akunmga somolonod.” 18Kag ginbayaan nandanga lagi andangmga lambat kag nagsonodkanana.

19 Pagkatapos, nagpadayon tana panaw,kag sa onaan nakita na ra ang magk-abogto nga si Santiago kag si Juan ngamgabata ni Zebedeo. Doto sanda sa andangsakayan nga nagapamona andang mgalambat. 20 Pagkakita na kananda gintawagna sanda ra. Kag lagi-lagi ginbayaannandara andang tatay nga si Zebedeo doto sasakayan kag nagtabid kay Jesus. Angmga tao nga andang ginasolanmaman angnabilin nga kaiban andang tatay.

Ang Tao nga may Malain nga Ispirito(Lu. 4:31-37)

21 Nagayan sanday Jesus sa banwa angCapernaum. Pagabot ang Sabado nga ma-man ang Adlaw nga Inogpaway ang mgaJudio, nagsulud si Jesus sa simbaan angmga Judio kag nagtodlo. 22 Natingala ngamayad ang mga tao nga nakabati kananatungudnganagtodlo tana ngamay awtori-dad, kag bukun pario sa mga manogtodloang Kasogoan.

23 Sa mga tao doto nga nagatiripon maydoto nga may mga malain nga ispirito nganagsinggit 24 nga nagakoon, “Jesus nga

Marcos 1:25 47 Marcos 2:6taga-Nazaret, ano imong labut kanamun?Nagayan kaw bala digi agudmadora kami?Naulaman ko kon sino kaw. Ikaw angmatarung nga bata ang Dios.” 25Ginsawayni Jesus ang malain nga ispirito, makonna, “Pagipus dian kag maggoa sa tao ngadan!” 26Ang tao nga dato ginpakulkug ngamayad ang malain nga ispirito nga nagas-inggit nga nagagoa kanana. 27 Natingalanga mayad ang mga tao, gani makonnanda, “Ano kabay dia? Bago dia ngaklasi nga mga pagpanodlo. Bisan ang mgamalain nga ispirito ginamandaran na kagnagatoman kanana.” 28 Gani madali nganagrapta ang barita parti kay Jesus sa bilognga probinsya ang Galilea.

Ginpangayad ni Jesus ang Dorong mgaTao

(Mt. 8:14-17; Lu. 4:38-41)29 Pagkagoa nanda sa anang simbaan

ang mga Judio, nagayan sanda sa anangbalay ang magkabogto nga si Simon kagsi Andres. Nagtabid ra si Santiago kag siJuan. 30 Ang oras ra nga dato nagainggaanang panogangan nga babai ni Simon aymay ragnat. Ginsogidan nanda si Jesusnga anangpanogangannga babai ni Simonnagamasakit. 31Gani ginparapitan tana niJesus kag ginkaputan na anang alima kagpabangonon. Dato ra nga lagi nagayadtana kag ginimusan na pagkaun sandayJesus.

32Pagkasirum ginpangdara angmga taokanana ang tanan nga nagamarasakit kagang mga may malain nga ispirito. 33 Dorogid nga mga tao sa banwa ang nagtiriponsa atobangan ang balay. 34 Dorong naga-marasakit anang ginpangayad sa sari-saringa mga masakit kag doro ra nga mgamalain nga ispirito anang ginpalayas. Arana pagtogoti nga magambal ang mgamalain nga ispirito ay kilala nanda gid konsino tana.

Nagwali si Jesus sa Galilea(Lu. 4:42-44)

35 Ang madason nga adlaw, madulum-dulum pa, nagbangon si Jesus kag nagayansa naligwin nga logar kag nagpangamoyo.36 Pagkaaga ginpangita tana ni Simon kaganang mga kaiban. 37 Pagkakita nandakay Jesus makon nanda, “Ginapangita kawang tanan.” 38 Piro makon na kananda,“Ta run, maayan kita sa marapit nga mgabanwa agud makawali ako ra doto, aymaman dia ang kabangdanan kon basi

nagayan ako digi sa kalibotan.” 39 Ganiginlibot ni Jesus ang bilog nga Galilea nganagawali sa mga simbaan ang mga Judiokagnagapalayas angmgamalain nga ispir-ito sa mga tao nga andang ginsuludan.

Ginayad ni Jesus ang Aroon(Mt. 8:1-4; Lu. 5:12-16)

40May aroon nga nagparapit kay Jesus.Naglood tana nga nagapakitloy, makon na,“Nagapati ako nga mapaayad mo ako saakun masakit nga marisna kon gosto mo.”41Nalooy nga mayad si Jesus kanana. Ganigintandug na nga nagakoon, “Gosto ko.Sigi, mayad kaw ron.” 42 Kag lagi-laginadora anang aro kag naglimpyo anangpanit. 43 Ginpaandaman na dayon angaroon nga dato, makon na, 44 “Indi kawgid magpanogid-sogid bisan kino, kondimagdiritso kaw sa pari kag magpasulungkanana. Kag magalad kaw dayon angalad nga ginsogo ni Moises agud mapam-atodan ang mga tao nga mayad ka run.”45 Piro anang ginimo tana ang tao ngadato, nagpanaw tana kag ginpamarita naang natabo kanana. Gani naglapnag angbarita parti sa natabo nga dato asta ngasi Jesus indi run makaayan sa mga banwaay nagadaragusu nga mayad ang mga taokanana. Doto tana run lang nagtinir sanaligwin nga logar. Piro padayon pa ra gidanang pagayan ang mga tao doto kananaalin sa iba-ibang mga logar.

2Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mt. 9:1-8; Lu. 5:17-26)

1 Magpira ka adlaw, nagbalik si Jesussa Capernaum. Naglapnag ang barita ngatana doto sa anang balay. 2 Gani dorongtao ang nagtiripon doto asta nga naponoang balay kag bisan sa goa ang poirtaannagadurukdukan ang mga tao. Ginsaysayna kananda anangAmbal angDios. 3Karonmay nagabot ra doto nga paralitiko ngaginakarantoangan ang apat ka tao. 4 Pirotungud nga nagagurutuk ang mga tao indisandamakaparapit kay Jesus. Gani andangginimo, gingoaban nanda ang atup doto saanang tungud ni Jesus. Pagkatapos gin-tontonnanda dayon ang paralitiko nga na-gaingga sa anang iringgaan. 5Pagkakita niJesus nga mabaul andang pagtoo kanana,makon na sa paralitiko, “Imong mga salaginpatawad run.” 6May mga manogtodloang Kasogoan nga nagaporongko doto nga

Marcos 2:7 48 Marcos 2:25nakabati. Sa andang isip-isip lang makonnanda, 7“Basi kabaynagambal toladan angtao nga dia? Kontra sa Dios anang ambalnga dan, ay ara may makapatawad angmga sala kondi ang Dios lang.” 8Naulamanra nga lagi ni Jesus andang ginaisip. Ganimakon na kananda, “Basi nagaisip kamotoladan? 9 Diin bala ang mas maulas, angmagkoon sa paralitiko nga ‘Imong mgasala ginpatawad run,’ okon ang magkoonnga ‘Pagtindug, kag dara imong iringgaankag magpanaw’? 10 Dadi pamatodan kokanindo paagi sa pagayad ang paralitikonga dia nga Ako nga Naging Taomay gaumdigi sa kalibotan sa pagpatawad ang mgasala.” 11 Makon na dayon sa paralitiko,“Pagtindug, dara imong iringgaan kagmagoli!” 12 Mintras nagasurulung sanda,nagtindug ang paralitiko kag gindara naanang iringgaan kag naggoa. Tanan sandanatingala nga mayad kag gindayaw nandaang Dios. Makon nanda, “Ara kita pa gidkakita ang toladia.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Lu. 5:27-32)

13 Pagkatapos dato nagbalik ruman siJesus sa baybay ang Dagat ang Galilea.Dorong tao ang nagarayan doto kanana,gani gintodloan na sanda. 14 Pagkataposdayon tanang panaw kag nakita na angmanogsokot ang bois nga si Levi nga batani Alfeo. Doto tana nagapongko sa suludanang opisina. Makon ni Jesus kanana,“Dali, pagsonod kanakun.” Kag nagtindugra dayon si Levi kag nagsonod kanana.

15Mintras nagakaun si Jesus kag anangmga somolonod doto sa balay ni Levi,doro andang kaiban nga mga manogsokotang bois kag iba pa nga ginakilala kononga mga makasasala, ay doro ron angnagasoronod kanana. 16 May doto ra ngamga manogtodlo ang Kasogoan nga mgaPariseo. Nakita nanda si Jesus nga na-gakaun kaiban ang mga tao nga andangginabilang nga mga makasasala pario samgamanogsokot ang bois. Nagpamangkotsanda sa anang mga somolonod, makonnanda, “Basi nagadapun tana kaun sa to-ladan nga mga tao?” 17 Dato nga pa-mangkot nabatian ni Jesus, gani ginsabatna sanda paagi sa paanggid; makon na,“Bukun ang mga tao nga mayad andanglawas ang nagakinanglan ang manogbo-long, kondi ang nagamasakit. Gani araako nagayan digi agud tawagun ang mga

tao nga nagakabig sa andang kaogalingunnga sanda matarung, kondi nagayan akotana digi para sa mga tao nga nagaako ngasanda makasasala.”

Ang Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Lu. 5:33-39)

18 Anang mga somolonod ni Juan ngamanogbunyag kag ang mga Pariseo na-gaporoasa sono sa anang ginatodlo angmga Judio. May mga tao nga nagpara-pit kay Jesus kag nagpamangkot, makonnanda, “Ay basi anang mga somolonod niJuan kag ang mga somolonod ang mgaPariseo nagaporoasa, piro ang kanimotana ara?” 19Makon ni Jesus nga nagsabatkananda, “Ipabutang ta may kasal. Syim-pri indi maimo nga magporoasa ang mgabisita mintras kaiban nanda pa ang nobyo.20Piromagaabot ang adlaw nga ang nobyobulun run kananda, kag bago sanda maga-poroasa.”

21Ginsogidan sanda ra ni Jesus ang mgapaanggid agud itodlo kananda nga indimaimo nga dapunun anang bago nga pan-odlo kag ang dati nga mga panodlo angmga Judio. Makon na, “Ang bago ngatila nga ara pa mapakuru bukun mayadnga itambul sa lagi nga lambong, tungudnga kon bonakan run ang tinambulan ngalambong magakuru ang bago nga tila kagmagigisi ang lagi nga panaptun. Kag mag-abaul run gid anang gisak. 22 Maman radan ang matatabo kon ibutang ang bagonga bino sa lagi nga suruludan nga panit.Mabobostik ang suruludan kag ang binomaoola, kag pario nga indi runmapolosan.Gani kinanglan gid nga ang bago nga binoibutang sa bago ra nga suruludan ngapanit.”

Ang Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inog-paway

(Mt. 12:1-8; Lu. 6:1-5)23May sangka Sabado nga nakaagi san-

day Jesus sa katrigoan, kag mintras na-galubas sanda, anangmga somolonodnag-parangutul anang mga way ang trigo.24 Gani makon ang mga Pariseo kay Jesus,“Sulunga anang ginaimo imong mga so-molonod! Basi nagapangutul sanda angtrigo? Kabay bawal ang magimo pario dansa Adlaw nga Inogpaway?” 25 Ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Ara nindo gidbala mabasai anang ginimo ni David ngaatun kaolang-olangan ang tana kag anangmga kaiban gingutum kag nagakinanglan

Marcos 2:26 49 Marcos 3:24sanda pagkaun? 26 Dia natabo ang si Abi-atar maman ang pinakamataas nga pari.Kabay nagsulud si David sa balay ang Dioskag nagkaun ang tinapay nga ginaaladsa Dios nga sono sa Kasogoan bawal ngaipakaun sa iba, ay dato nga tinapay paralang gid sa mga pari. Kag gintawan na paanang mga kaiban.” 27 Makon pa ni Jesuskananda, “Ang Adlaw nga Inogpaway gin-imo para sa tao, bukun nga ang tao ginimopara sa Adlaw nga Inogpaway. 28Gani, Akonga Naging Tao may gaum nga magkoonkon ano ang tama nga imoon bisan pa saAdlaw nga Inogpaway.”

3Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mt. 12:9-14; Lu. 6:6-11)

1 Nagayan ruman si Jesus sa simbaanang mga Judio kag may tao doto nga ukruanang alima. 2 Tungud nga dato Adlawnga Inogpaway, may mga Pariseo dotonga nagabantay kanana kon ayadun naang tao nga dato para may kaso sandakontra kanana. 3Makon ni Jesus sa tao ngaukru anang alima, “Abi pagayan digi saatobangan.” 4 Pagkatapos, nagpamangkottana sa mga Pariseo, makon na, “Anoanang ginatogot ang Kasogoan sa Adlawnga Inogpaway: ang magimo ang mayadsa mga tao, okon angmagimo angmalain?Angmagbolig nga maglawig andang kaboiokon ang magpatay?” Ang mga tao ngadato ara gid naglimuglimug. 5 Ginsulungsanda ni Jesus nga may kasilag, piro ma-subu tana ra sa katugas andang mga tagi-posoon. Makon na dayon sa lalaki ngaukru anang alima, “Abi onata imong al-ima!” Kag ginonat na ra gani, kag anangalima nagayad. 6 Pagkatapos dato, naggoaang mga Pariseo sa andang ginatiriponankag nagpakigkita sa anang mga sinakupanni Aring Herodes. Nagsorogidanun sandadayon kon paiwan nanda ipapatay si Jesus.

Dorong mga Tao sa Baybay7 Si Jesus kag anang mga somolonod na-

garayan sa baybay ang Dagat ang Galilea.Nagsonod kananda ang doro nga mga taonga alin sa Galilea kag sa Judea. 8 Dorora ang nagaralin sa Jerusalem, sa Idumea,sa loyo ang Jordan kag sa palibot angTiro kag Sidon ay nabaritaan nanda anangginapangimo. 9 Tungud sa kadoroon angmga tao ginkoonan na anang mga so-molonod nga magpriparar ang sakayan

para kanana, agud nga kon magsinagusukanana ang mga tao may masakayan tana.10 Tungud nga doro anang ginpangayad,tanan nga may masakit nagadurukdukanagud makatandug kanana. 11 Kag kadamakita tana ang mga tao nga may malainnga ispirito, nagadapa sanda kanana kagnagasinggit nga nagakoon, “Ikaw mamananang Bata ang Dios!” 12 Piro ginpaan-daman na angmgamalain nga ispirito ngaindi magsogid kon sino tana.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Lu. 6:12-16)

13 Pagkatapos dato, nagtokad si Jesussa bokid kag gintawag na anang mgagosto nga piliun. Gani nagparapit sandakanana. 14 Kag pagkatapos, nagpili tanadosi nga anang maging kaiban kag agudsogoon nga magpangwalian. 15 Dia ngamga tao gintawan na ra gaum agud mag-palayas ang mga malain nga mga ispirito.16 Maman dia ang dosi nga anang napili:una si Simon (nga anang giningaranannga Pedro); 17 dason anang mga bata niZebedeo nga sanday Santiago kag Juan(nga giningaranan nga Boanerges nga anggostong ambalun, mga bata ang dagub);18 kaiban ra sa mga napili sanday Andres,Felipe, Bartolome,Mateo, Tomas, Santiagonga bata ni Alfeo, Tadeo, Simon (nga datinga ribildi sa gobyirno ang Roma), 19kag siJudas Iscariote ngamaman ang nagtraidorkanana.

Si Jesus kag si Satanas(Mt. 12:22-32; Lu. 11:14-23; 12:10)

20 Pagkatapos, nagoli dayon sanday Je-sus. Kag nagtiripon roman doto ang mgatao, gani sanday Jesus ara run tyimpobisan magkaun. 21 Pagkabati anang pam-ilya parti sa anang mga ginaimo ni Jesus,nagayan sanda doto agud bulun tana aynagkoon ang mga tao nagaomang-omangtana.

22 Makon ra ang mga manogtodlo angKasogoan nga nagaralin sa Jerusalem,“Ginsoot tana ni Satanas nga anangmanogdomara ang mga malain ngaispirito. Gani paagi sa anang gaum niSatanas ginapalayas na ang mga malainnga ispirito.” 23 Gani gintawag ni Jesusang mga tao nga magparapit kanana.Pagkatapos nagambal tana kanandapaagi sa mga paanggid, makon na, “Indimaimo nga si Satanas magtabog anangmga kaiban. 24 Alimbawa abi, kon ang

Marcos 3:25 50 Marcos 4:14mga pomoloyo ang sangka ginarianmagburulag-bulag kag magaraway,dan nga ginarian indi makapadayon.25 Pario ra sa sangka pamilya: konang mga tao sa pamilya magburulag-bulag kag magaraway, mararanggaang pamilya. 26 Gani toladan ra angmatabo kon si Satanas kag anang mgasakup magburulag-bulag kag magaraway;anang ginarian indi magpadayon kondimaburulag.

27 “Piro ang matood,” makon ni Jesus,“napirdi ko ron si Satanas. Maman danang kabangdanan nga makapalayas akoanang mga somolonod. Ay ara tao ngamakasulud sa anang balay ang mapurusnga tao agud magbuul anang mga pagk-abutang kon indi na anay paggaposon angmapurus nga tao. Piro kon magapos narun ang mapurus nga tao, pagosto tanarun kon ano anang imoon sa balay ngadato.

28 “Sa matood tana, tanan nga klasinga sala kag mga pagambal ang malainkontra sa Dios mapapatawad, 29 piro angbisan sino nga nagaambal malain kontrasa Ispirito Santo indi gid mapatawad. Dianga klasi nga sala indi mapatawad astakon sano.” 30 Ginambal dia ni Jesus aynagakoon ang mga manogtodlo ang Kaso-goan nga tana may malain nga ispirito.

Anang Nanay kag mga Kabogto ni Jesus(Mt. 12:46-50; Lu. 8:19-21)

31 Nagabot dayon anang nanay kaganang mga kabogto ni Jesus. Mintrasnagatirindug sanda doto sa goa ang balayginpatawag nanda tana. 32 Dorong taodoto ang nagaporongko sa anang pal-ibot ni Jesus. Makon ang mga taokanana, “Imong nanay kag imong mgakabogto dian sa goa kag ginapatawagkaw.” 33 Makon na nga nagsabat, “Naula-man nindo bala kon sino akun nanay kagakun mga kabogto?” 34 Nagsulung tanasa mga tao nga nagaporongko sa anangpalibot kag nagkoon, “Dia tana mamanakun nanay kag akunmga kabogto! 35Angbisan sino nga nagaimo anang kabubutunang Dios maman akun nanay kag mgakabogto.”

4Ang Paanggid Parti sa Manogpanggas(Mt. 13:1-9; Lu. 8:4-8)

1May sangka okasyon, nagtodlo romansi Jesus sa baybay. Doro gid ang mgatao nga nagtiripon doto sa anang palibot.Gani nagsakay tana sa sakayan nga na-gapondo kag nagpongko doto. Ang mgatao tana nagpabilin sa baybay. 2 Dorongmga butang anang gintodlo kananda paagisa sari-sari nga mga paanggid. 3Makon nakananda, “Pamati kamo bala! May sangkamangongoma nga nagpanggas. 4 Sa anangpagpanggas, ang iba nga bini nagtugpasa dalan kag dia gindapo ang mga pispiskag gintoka. 5 Ang ibang bini nagtugpasa kabatoan nga tapaw lang gid ang logta,kag tungud nga manabaw ang logta aralang boay magtobo. 6 Garing pagabotang tig-irinit nagkaralayung kag tungudnga kolang anang gamot, nauga. 7 Angibang bini nagtugpa sa logar nga dorongilamonon nga masiit, kag pagrabong angilamonon nalumus ang tanum, gani aranakapamonga. 8 Ang iba nagtugpa samayad nga logta, kag dia nagtorobo kagnagparamonga. Ang iba tama-tama langanang bonga, ang iba doro, kag ang ibadoro gid.” 9 Makon pa ni Jesus kananda,“Dapat intindiun nindo ang indong naba-tian nga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Lu. 8:9-10)

10 Pagoroli ang mga tao, anang dosi kaapostolis kag ang iba pa ra nga nagtarabidkanana nagparamangkot kon ano anangkaologan ang paanggid nga dato. 11Makonni Jesus kananda, “Ang mga tinago angona parti sa anang pagari ang Dios gina-sogid kanindo angdiritso, piro sa ibang taotana tanan nga butang ginasogid kanandapaagi sa mga paanggid, 12 agud nga,Sigi andang sulung piro indi sanda

makakita,Kag sigi ra andang pamati piro indi sanda

ra makaintindi,Ay kon andang maintindian, mainulsul

sanda kag patawadun sanda angDios.”

Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parti saManogpanggas

(Mt. 13:18-23; Lu. 8:11-15)13 Nagpamangkot dayon si Jesus

kananda, makon na, “Ta kon kamo indira makaintindi ang paanggid nga dato,paiwan indong pagkaintindi ang iba kopa nga mga paanggid? 14 Anang gostongambalun akun paanggid maman dia:

Marcos 4:15 51 Marcos 4:39anang ginapanggas ang mangongomaara iba kondi anang ambal ang Dios.15 Ang mga bini nga nagtugpa sa dalanambal ang Dios nga nabatian ang mga tao,garing nagaabot ra nga lagi si Satanas kagginaagaw na anang ambal ang Dios ngaginpanggas sa andang mga tagiposoon.16 Ang mga bini ra tana nga nagtugpa sakabatoan ambal angDios nga nabatian angmga tao nga lagi-lagi ginbaton nanda ngamay kalipay. 17 Garing bukun tuduk saandang tagiposoon, gani ara lang boayandang pagtoo. Pagabot ang kalisudokon pagingabot tungud sa anang ambalang Dios nga andang ginbaton, nagabayasanda nga lagi sa andang pagtoo. 18 Angmga bini nga nagtugpa sa may mgamasiit nga ilamonon ambal ang Dios nganabatian ang mga tao, 19 piro tungudsa mga paralibugan sa pangaboi kagpagimorat sa pagmanggad, kag sobranga andum sa iba pa nga mga butang,nalipatannanda anang ambal angDios ngaandang nabatian kag ara napolosi. 20 Piroang mga bini nga nagtugpa sa masadyanga logta ambal ang Dios nga nabatian angmga tao kag ginbaton nanda sa andangtagiposoon kag napolosan nanda gid. Angiba tama-tama lang andang napolosan saandang nabatian, ang iba doro, kag angiba doro gid.”

Paanggid Parti sa Solo(Lu. 8:16-18)

21 Pagkatapos dato sigi pa gid anangambal ni Jesus kananda, makon na, “Konang tao magsindi ang solo, ara na ginatak-lubi okon ginabutang sa idalum ang katri,kondi ginatongtong gid sa torongtongan.22 Maman ra dan nga ara gid tinago ngaindi maggoa sa ori, kag ara likum partisa anang pagari ang Dios nga indi maboy-agyag. 23 Dapat binag-binagun nindo gidindong nabatian nga dia.” 24 Makon napa, “Pamatii nindo ako ngamayad, tungudnga magataw ang Dios kanindo pagintindisono sa indong pagpamati kag doganganna pa gani. 25 Ay ang tao nga may naula-man run nga kamatoodan kag ana nga gi-nasonod, dogangan pa gid ang Dios anangpagintindi. Piro ang tao tana nga aranagasonod sa anang naulaman nga kama-toodan, pati anang naulaman nga maistanbubulun pa kanana.”

Ang Paanggid Parti sa Bini nga Nagtobo

26Makon pa gid ni Jesus, “Anang pagariang Dios pario sa tao nga nagpanggas.27 Mintras nagapadayon tana sa anangobra kada adlaw kag sa anang pagka-torog kada gabi, ang mga bini nga anangginpanggas padayon nga nagatobo bisanara na maulami kon paiwan. 28 Anglogta mismo maman ang nagapatobo samga tanum: primiro magoroa anay an-dang tobo, dason mapandaon, pagkataposmagoroa andang bonga. 29 Kag kon lotoron gani ginaani anang tagya tungud ngaaraniun run.”

Ang Paanggid Parti sa Bini nga Mostasa(Mt. 13:31-32, 34; Lu. 13:18-19)

30 Makon ni Jesus nga nagpamangkotkananda, “Sa ano ta kabay ipatolad anangpagari ang Dios? Ano nga paanggidatun gamitun agud ipasanag?” Makon nadayon, 31 “Pario dia sa bini nga mostasanga maman ang maistan gid sa tanannga bini nga ginapanggas ang mga tao.32 Piro kon ipanggas run, nagatobo kagnagalabaw pa sa tanan nga mga laswa ngaasta ang mga pispis sarang makapogad sanalalandongan anang mga sanga.”

33 Doro pa gid nga mga paanggid ngapario dia anang gingamit ni Jesus sa anangpagpanodlo sa mga tao, kompormi sa an-dang masarangan lang nga maintindian.34 Ara tana nagambal sa mga tao ngaara nagagamit paanggid, piro ginapasanagna tanan sa anang mga somolonod konsanda-sanda run lang.

Ginpapuut ni Jesus ang Bagyo(Mt. 8:23-27; Lu. 8:22-25)

35 Pagkasirum ang adlaw ra nga dato,makon ni Jesus sa anang mga somolonod,“Dali, matabok kita.” 36 Gani ginbayaanang mga somolonod ang dorong mga taonga nagatiripon kag nagsakay sanda sasakayan nga ginasakayan ni Jesus kagnaglarga. May mga sakayan ra doto nganagpadungan kananda. 37Kagmintras na-gapalayag sanda, golpi lang nga nagdurus.Sigi ang sampi ang mabaraul nga daloyon,kag aros maponoan ang sakayan. 38 Pirosi Jesus tana doto sa boli ang sakayannagakatorog nga may olonan. Ginpokawnanda tana. Makon nanda, “Malolonodkita run! Bali ara lang bala dia kanimo?”39 Gani nagbangon tana kag ginsaway naang angin, makon na, “Angin, puut!” kagang angin nagpuut. Makon na ra sa da-gat, “Dagat, paglantap!” Kag naglantap.

Marcos 4:40 52 Marcos 5:2640Makon dayon ni Jesus kananda, “Ay basiginapangadlukan kamo? Ano, ara kamopara gid pagtoo kanakun?” 41Kagmabaul gidandang katingala kanana. Makon nandasa isara kag isara, “Sino gid kabay dia ngabisan ang angin kag ang dagat nagatomankanana?”

5Ginayad ni Jesus ang Tao nga may mga

Malain nga Ispirito(Mt. 8:28-34; Lu. 8:26-39)

1 Pagkatapos dato nakaabot sanda saloyong baybay ang Dagat ang Galilea, salogar angmga taga-Gerasa. 2Osto lang ngamakasalta si Jesus sa sakayan, ginsolang-solang tana nga lagi ang tao nga maymalain nga ispirito. 3Ang tao nga dato na-gaoli sa mga kowiba nga rulubungan. Ararun tao ngamakagapos kanana, bisan kad-ina pa. 4 Kon kapira run gingapos anangmga siki kag anang mga alima, piro kadagaposon tana, ginapamogto na lang angmga kadina pati ang mga posas sa anangmga siki. Ara run gid may makapugungkanana. 5 Adlaw-gabi, sa mga kowiba ngarulubungan tana man okon sa mga bokid,pirmi tana nga nagasinggit kag ginagurutna anang lawas ang bato.

6 Pagkakita na kay Jesus sa marayu,nagdalagan tana paayan kanana kag na-glood. 7-8Makon dayon ni Jesus sa malainnga ispirito nga nagaoli sa tao nga dato,makon na, “Ikaw nga malain nga ispir-ito, paggoa sa tao nga dan!” Dayongsinggit ang tao, makon na, “Jesus ngaBata ang Dios nga labaw sa tanan, anoimong labut kanakun? Nagapakitloy akokanimo sa aran ang Dios nga indi mo akopagsilotan.” 9 Ginpamangkot tana dayonni Jesus, makon na, “Sino imong aran?”Kag nagsabat tana, makon na, “Akun aransi Panung ay doro kami.” 10 Kag nag-pakitloy tana nga mayad kay Jesus ngaindi sanda lang pagpalayasun sa logar ngadato.

11 Doto sa marapit nga banggilid doronga mga baboy ang nagaparanginaun.12 Nagpakitloy kay Jesus ang mga malainnga ispirito nga togotan sanda nga mag-sulud sa mga baboy nga dato. 13 Ganigintogotan na sanda. Kag naggoa angmga malain nga ispirito sa tao nga datokag nagsurulud sa mga baboy. Kag angtanan nga mga baboy doto nga mga darwaka libo nagdaragoyon palusub sa matidluk

nga banggilid diritso sa tobig kag obosnagkaralumus.

14 Nagdaralagan sa kaadluk ang mgamanogsagod ang mga baboy kag ginpa-marita nanda sa mga tao sa banwa kag sabokid ang mga natabo nga dato. Gani na-garayan ang mga tao doto kay Jesus agudsulungun kon ano ang natabo. 15 Pagabotnanda doto nakita nanda ang tao nga datimaymgamalain nga ispirito. Nagapongkotana nga may lambong ron kag osto ronanang pinsar. Gani ginkulbaan sanda.16Ang mga nakakita mismo sa natabo angnagsaysay sa mga tao nga bago lang na-garabot doto kon ano ang natabo sa taonga dati may mga malain nga ispirito kagsa mga baboy. 17 Gani tungud sa mganatabo nga dato nagpakitloy sanda kayJesus nga magalin sa andang logar.

18 Datong masakay run si Jesus sasakayan, ang tao nga dato nga maymga malain nga ispirito anay nagpakitloykanana nga kon maimo patabidun tana.19Garing ara tana pagtogoti ni Jesus, kondimakon na kanana, “Magoli kaw sa imongpamilya kag sogidan mo sanda kon anoanang ginimo ang Ginoo kanimo kag konpaiwan tana nalooy kanimo sa imong datinga kaimtangan.”

20 Gani nagpanaw ang tao nga dato kagnagayan sa probinsya ang Decapolis (konkanatun pa “Napolo ka Banwa”). Kagdoto ginbarita na kon ano anang ginimo niJesus kanana. Kag ang tanan nga nakabatikanana natingala nga mayad.

Ang Bata ni Jairo kag ang Babai nga Nag-tandug sa Lambong ni Jesus

(Mt. 9:18-26; Lu. 8:40-56)21 Pagkatabok roman ni Jesus sa loy-

ong baybay, doro roman nga mga tao angnagtiripon doto kanana. 22-23 Nagayan radoto si Jairo nga sangka manogdomarasa simbaan ang mga Judio. Pagkakitana kay Jesus naglood tana kanana kagnagpakitloy, makon na, “Akun bata ngadalagita tagomatayun doto sa balay. Abikon maimo pagtabid ra anay kanakun kagitongtong imong alima kanana agud mag-ayad tana kag maboi!” 24 Gani nagtabid siJesus kanana. Kag doro gid nga mga taoang nagtarabid ra kay Jesus kag nagadu-rukdukan sanda doto kanana.

25 May babai doto nga dosi ka toig runnga ginatagas-tagasan ang dogo. 26 Doro

Marcos 5:27 53 Marcos 6:10gid anang nagastos sa anang pagpabo-long sa iba-iba nga mga manogbolong.Nagastos na run tanan anang pagkabu-tang, piro sa baylo nga magayad, nagdo-gang pa gani anang masakit. 27 Nabatianna ang mga barita parti kay Jesus, ganinagpanalut-salut tana sa dorong mga taoagud makaparapit tana sa anang likod niJesus. 28 Sa anang unauna lang makonna, “Kon matandug ko bisan anang lam-bong ron lang, magaayad ako.” 29 Ganiginimoratan na nga makatandug sa ananglambong ni Jesus kag lagi-lagi napuutang pagtagas anang dogo, kag nabatya-gan na nga nagayad tana run sa anangmasakit. 30 Nabatyagan ni Jesus nga maygaum nga naggoa kanana, gani naglisotana kag nagkoon, “Sino ang nagtandugakun lambong?” 31 Makon anang mgasomolonod, “Dorong tao ang nagaduruk-dukan dian kanimo, gani basi nagapa-mangkot ka pa gid kon sino ang nag-tandug kanimo?” 32 Piro nagpanulung-sulung tana pa gid kon sino ang nagtandugkanana. 33 Tungud nga naulaman angbabai kon ano ang natabo kanana, nag-parapit tana kay Jesus nga nagakurudugsa kaadluk. Naglood tana kag nagsogidang matood. 34 Makon dayon ni Jesuskanana, “Nene, nalowas kaw tungud saimong pagtoo. Pagoli run kag indi ka runmagpalibug sa imongmasakit aymayad karun.”

35 Mintras nagaambal tana pa sa babaimay nagarabot nga pira ka tao alin saanang balay ni Jairo. Makon nanda kayJairo, “Patay run imong bata. Indi runpagbudlaya ang manogtodlo.” 36 Piro aranagsapak si Jesus sa andang barita ngadato. Makon na kay Jairo, “Indi kawmagkaadluk. Magtoo ka lang.” 37 Ganinagdayon sanda ra gid. Piro ara tanarun may ginpatabid loas kay Pedro kagang magkabogto nga si Santiago kag siJuan. 38 Pagabot nanda sa balay ni Jaironakita ni Jesus nga ang mga tao nagaki-nagolo. Ang iba nagaparanangis kag angiba nagatiriyabaw gid. 39 Nagsulud tanasa balay kag makon na sa mga tao, “Basinagarilingaw kamo kag nagaparanangis?Bukun patay ang bata; nagakatorog lang.”40 Ginkadlawan nanda si Jesus. Gani gin-pagoa na ang tanan nga mga tao kag gin-pasulud na sa koarto ang bata anang tatay,anang nanay, kag ang tatlo nga anangkaiban. 41Pagkatapos ginawidan na dayon

anang alima ang bata kag magkoon, “Tal-itha, Koum,” nga kon kanatun pa, “Nene,pagbangon!” 42 Kag lagi-lagi nagbangonang dalagita kag nagpanaw-panaw. (Angdalagita nga dato nagaidad dosi ka toig).Tungud sa natabo nga dia, natingala sandanga mayad. 43 Piro ginbilinan na sandanga indi gid magpanogid-sogid bisan kinoparti sa natabo. Kag ginkonan na sandadayon nga tawan pagkaun ang bata.

6Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Lu. 4:16-30)

1 Pagkatapos dato, nagoli si Jesus saanang banwa. Nagtabid ra kanana anangmga somolonod. 2 Pagabot ang Adlaw ngaInogpaway nagtodlo tana sa anang sim-baan ang mga Judio. Dorong tao doto angnakabati kanana kag natingala sanda ngamayad. Makon nanda, “Basi doro anangnaulaman ang tao nga dia? Sa diin tanakabay nakabuul anang kinaraman? Kagbasi nakakaimo tana ang mga milagro?3Kabaymaman dia ang panday nga bata niMaria kag anang mga kabogto si Santiago,si Jose, si Judas kag si Simon. Kag anangmga kabogto nga babai digi ra nagaoli.”Gani indi sanda magpati kanana. 4Makondayon ni Jesus kananda, “Ang propita gi-nataod gid loas lang sa anang kaogalingunnga banwa kag anang mga paryinti kagpanimalay.” 5 Maman dato nga ara tanakaimo ang mga milagro doto sa logar ngadato, loas sa pira ka tao lang nga nagama-rasakit nga anang gintongtongan anangalima kag ginayad. 6 Natingala tana ngaindi sanda magtoo kanana.

Ginpadara ni Jesus anang Dosi ka So-molonod,

(Mt. 10:5-15; Lu. 9:1-6)Pagkatapos dato naglibot si Jesus sa

mga bario nga nagapanodlo. 7 Gintawagna anang dosi ka somolonod kag gin-padara na sanda nga tag-darwadarwa.Ginpanawan na sanda gaum kontra samga malain nga ispirito. 8 Ginbilinan nasanda nga indi sanda magdara bisan anosa andang pagpanaw kondi baston langgid. Ginkonan na sanda nga indi magdarapagkaun, koarta okon bag. 9 Sarang sandamakasandalyas, piro indimagdara ang iril-isan nga lambong. 10Kag makon na dayonkananda, “Kon padayonon kamo sa sangkabalay, doto kamo ron lang gid magdayon

Marcos 6:11 54 Marcos 6:34asta magalin kamo sa logar nga dato.11 Piro kon ang mga tao sa sangka logarindi magbaton kanindo kag indi magpa-mati sa indong ginasogid, bayai nindo ronlang, kag pagalin nindo tapokan nindoang yabok indong siki bilang tanda kontrakananda.” 12 Gani nagparanaw sanda kagnagparangwalian nga ang mga tao dapatmaginulsul sa andang mga sala. 13Dorongmalain nga ispirito andang ginpalayas kagdorong masakitun andang ginpanglugu-dan ang langis kag nagarayad.

Ang Pagpatay kay Juan nga Manogbun-yag

(Mt. 14:1-12; Lu. 9:7-9)14Nakaabot kay Aring Herodes ang mga

barita parti kay Jesus tungud nga bantogtana run. Ang iba nagakoon nga si Jesusnga dia si Juan nga manogbunyag nganabanaw, gani maman dan nga nakakaimotana mga milagro. 15 Piro nagakoon angiba nga tana si Elias nga propita. Kagnagakoon pa gid ang iba nga iba tana ngapropita pario anang mga propita ang Diosang ona.

16 Piro pagkabati ni Herodes sa mgabarita nga dia, makon na, “Nabanaw siJuan nga akun ginpaotodan anang olo.”17-18 Ginpaotod ni Herodes anang olo niJuan tungud sa anang dumut ni Herodiaskanana, ay toladia ang natabo: si Herodesnga dia, ginpangasawa na si Herodias ngaasawa anang kabogto nga si Felipe. Karon,nagkoon si Juan kay Herodes nga bukunmayad nga pangasawaun na anang asawaanang kabogto. Gani tungud kay Herodiasginpadakup ni Herodes si Juan kag gin-papriso. 19 Kag tungud sa anang dumutni Herodias kay Juan gosto na nga ipap-atay, garing indi na ra maimo tungud ngaindi tana pagtogotan ni Herodes. 20 Aynaadlukan ra si Herodes kay Juan tungudnga naulaman na nga si Juan diosnon kagmatarung nga tao. Gani ginpangapinan niHerodes si Juan agud indi maiwan. Gostoni Herodes nga magpamati sa anang mgawali ni Juan bisan matood nga anang mganababatian nagagolo anang isip.

21 Piro nagabot ra gid ang oras ngaginaulat ni Herodias. Dia natabo angmagkomplianyo si Herodes. Nagponsyonsi Herodes kag ginpangimbitar na angmganagadomara sa banwa ang Galilea, angmga kapitan ang mga soldado, kag angmga ginakilala nga mga tao doto. 22 Ang

oras run ang ponsyon, nagsulud anangbata nga daraga ni Herodias kag nagsaot.Kag nalipay nga mayad si Herodes patianang mga bisita. Gani nagkoon siHerodes sa daraga; makon na, “Pagpan-gayo kanakun bisan ano nga imong nalia-gan kag itaw ko kanimo.” 23Kag makon napa gid sa daraga nga nagasompa, “Bisanano imong pangayoon kanakun itaw kokanimo, bisan katunga pa akun ginarian.”24 Naggoa ang daraga kag nagpamangkotsa anangnanay kon ano anangpangayoon.Kag ginkoonan tana anang nanay nga pan-gayoon na anang olo ni Juan nga manog-bunyag. 25 Gani nagdali-dali tana balik saari. Pagabot na doto, makon na, “Gosto konga itaw mo kanakun dadi nga lagi anangolo ni Juan ngamanogbunyag nga nagabu-tang sa bandiado.” 26 Pagkabati dato angari naborido tana nga mayad, piro tun-gud nga nakasompa tana kag nabatianmismo anang mga bisita, indi na gostonga marangga anang pangako sa daraga.27 Gani lagi-lagi ginsogo na ang sangkasoldado nga daraun doto kanana anangolo ni Juan. Nagayan ang soldado saprisoan kag ginotod na anang olo ni Juan.28 Pagkatapos, ginbutang na sa bandiadokag gintaw sa daraga, kag gintaw ra dayonang daraga sa anang nanay. 29 Pagkabatianang mga somolonod ni Juan sa natabo,ginayanan nanda kag ginbuul anang lawaskag ginlubung.

Ginpakaun ni Jesus ang Lima ka Libo(Mt. 14:13-21; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

30Nagbaralik kay Jesus ang mga aposto-lis nga nagparangwalian. Ginsogid nandakanana ang tanan nga andang naimo kagmga gintodlo. 31 Sa kadoroon ang mga taonga nagaarabot kag nagaaralin, ara sandarun tyimpo bisan sa pagkaun. Gani makonni Jesus sa anangmga somolonod, “Ta run,maayan kita sa naligwin nga logar agudmakapawayway kamo maistan.” 32 Ganinagsakay sanda sa sakayan kag nagpaayansa naligwin nga logar.

33 Garing doro ang nakakita kanandaandang pagalin kag nakilala sanda angmga tao. Gani nagdaralagan ang mga taoalin sa iba-ibang mga banwa paayan salogar nga ginapaayanan nanday Jesus kagnaona sanda pa doto. 34 Pagsalta ni Jesusnakita na ang doro gid nga mga tao nganagtiripon doto kag nalooy tana kananda,ay pario sanda sa mga karniro nga ara

Marcos 6:35 55 Marcos 7:4manogbantay. Kag gintodloan na sandaang sari-sari nga mga butang. 35 Angapon ron gid, nagparapit kanana anangmga somolonod. Makon nanda, “Aponron dia, kag digi kita paman sa naligwinnga logar. 36 Paayana run ang mga taosa mga bario kag sa mga sityo sa palibotagud makabakal sanda andang pagkaun.”37 Piro makon ni Jesus kananda, “Kamomismo ang magtaw pagkaun kananda.”Makon nanda kay Jesus, “Ano, mapanawkami kagmagbakal ang tinapay nga anangkantidad bali walo ka bolan nga soildoang sangka tao agud ipakaun kananda?”38 Makon ni Jesus kananda, “Pira ka bilogindong tinapay dian? Abi, sulunga nindo.”Pagkatapos nga andang maosisa, makonnanda, “Lima ka tinapay kag darwa kabilog nga isda.”

39 Ginsogo dayon ni Jesus anang mgasomolonod nga papongkoon ang mga taogropo-gropo sa mga ilamonon. 40 Ganinagporongko ang mga tao, tag-100 kagtag-50. 41 Pagkatapos, ginbuul dayon niJesus ang lima ka bilog nga tinapay kagdarwa ka bilog nga isda, kag nagtangratana sa langit kag ginpasalamatan na datosa Dios. Ginpamisang-pisang na dayonang tinapay kag gintaw na sa anang mgasomolonod agud itaw sa mga tao. Kagtoladato ra anang ginimo sa isda. 42 Kagnakakaun sanda tanan kag nagkarabosog.43 Pagkatapos nga nakakaun run angtanan, gintipon nanda ang mga nabilinnga tinapay kag isda kag bali dosi ka baskitandang napono. 44 Sa mga nagkaraun, angmga lalaki lang lima ka libo nga lagi.

Si Jesus Nagpanaw sa Ibabaw ang Tobig(Mt. 14:22-33; Jn. 6:15-21)

45 Pagkatapos dato, ginsogo ni Jesusanang mga somolonod nga magsakay saandang sakayan kag magona doto satabok, sa banwa ang Betsaida, mintrasginapaoli na ang mga tao. 46 Kag pagkat-apos nga makaalin ang mga tao nag-tokad tana sa bokid agud magpangamoyo.47 Pagkagabi, ang sakayan doto ron satunga ang laod, piro si Jesus tana doto para gid sa takas nga tana lang. 48 Nakitana nga ginaugtasan sanda run ang gay-ong ay kontra ang angin. Ang kasanagunrun nagayan tana doto kananda nga naga-panaw sa ibabaw ang tobig. Malubas tanarun lang andan kananda, 49piro pagkakitananda kanana nga nagapanaw sa ibabaw

ang tobig, ginpangadlukan sanda ngamayad, ay andang pagsarig morto. Ganinagsiringgit sanda. 50 Piro makon ranga lagi ni Jesus kananda, “Indi kamomagkaadluk! Ako dia! Magpakaisugkamo!” 51Nagsakay tana dayon sa sakayankag nagpoas ang angin. Kag natingalasanda ngamayad. 52Ay bisan nakita nandaang milagro nga anang ginimo sa tinapayara sanda pa ra gid kaintindi anang kaolo-gan dato, ay naduluman pa andang isip.

Ginpangayadni Jesus angmgaMasakitunsa Genesaret

(Mt. 14:34-36)53 Pagabot nanda sa loyong baybay,

doto sanda nagpondo sa Genesaret.54 Pagkasalta nanda, nakilala nga lagi angmga tao si Jesus. 55-56 Gani nagdarali-dali sanda ayan sa palibot nga mga logarkag ginpamutang nanda sa iringgaanang mga masakitun kag ginpandarananda kay Jesus. Doto sa logar nga dato,miski sa diin tana magayan, sa sityo, sabario okon sa banwa, basta nabaritaannanda nga doto si Jesus ginpandarananda andang masakitun doto kanana,sa logar nga ginatiriponan ang mga tao.Kag nagparakitloy sanda kay Jesus ngakon maimo, patandugun na ang mgamasakitun bisan sa sidsid run lang ananglambong. Kag ang tanan nga nakatandugnagayad.

7Anang Gintodlo ang mga Malam(Mt. 15:1-9)

1 May mga Pariseo kag pira ka mgamanogtodlo ang Kasogoan nga nagabotalin sa Jerusalem nga nagtiripon doto kayJesus. 2 Kag napanilagan nanda nga angiba sa anang mga somolonod nagakaraunnga ara nagaparangogas andang alima.Dia kontra sa anang panodlo ang mgaPariseo.

3Bukun lang angmga Pariseo kondi angtanan nga mga Judio indi ra magkaun konindi gid anaymakapangogas andang alimasono sa andang soronodon nga ginsonodsa andang mga kaolang-olangan. 4 Indisanda ra magkaun miski ano nga nagalinsa mga baraligyaan kon indi nanda anaymaogasan. Kag doro pa gid andang mgasoronodon pario sa pagpangogas ang mgatasa, koron, kag mga saway nga mga suru-ludan.

Marcos 7:5 56 Marcos 7:305 Gani nagparamangkot kay Jesus ang

mga Pariseo kag ang mga manogtodlo angKasogoan; makon nanda, “Ay basi imongmga somolonod ara nagasonod sa mgasoronodon atun mga kaolang-olangan?Nagakaraun sanda nga ara kaparangogasandang mga alima.” 6 Ginsabat sandani Jesus nga nagakoon, “Ara gid matoodnagsala si Isaias nga propita sa anang gin-tagna parti kanindo nga mga salimpapaw.Makon angDios sa anang ginsolat ni Isaias:‘Ang mga tao nga dia nagataod kanakun sa

baba lang,Piro ang matood tana andang tagiposoon

marayu kanakun.7Ara polos andang pagsimba kanakun,Ay andang mga ginatodlo mga soronodon

nga ginimo-imo lang ang mga tao.’8 Ginasikway nindo anang sogo ang Dios,kag anangmga tradisyon tana angmga taomaman indong ginasonod.”

9 Makon pa ni Jesus kananda, “Antigokamo gid magpaito agud sikwayun anangginapatoman ang Dios para masonodnindo indong mga tradisyon. 10 Pario abidia: si Moises nagkoon nga ‘dapat taodonmo imong tatay kag imong nanay.’ Kag‘ang tao nga nagaambal malain kontra saanang tatay okon nanay dapat patayun.’11 Piro kamo nagatodlo nga kon ang taomay inogbolig sa anang mga ginikanankag magkoon tana nga ‘korban dia’ (ngaanang gostong ambalun ‘dia inogtaw saDios’) 12 ara nindo ron tana ginatogoti ngamagbolig sa anang mga ginikanan. 13Ganitungud sa indong ginpanobli nga dan ngatradisyon ginaimo nindo nga ara polosanang ambal ang Dios. Kag doro pa gidnga toladan indong ginaimo.”

Ang mga Butang nga Nagapalain sa Tao(Mt. 15:10-20)

14-16 Kag gintawag ruman ni Jesus angmga tao kag ginkonan na sanda; makonna, “Pamati kamo bala tanan kanakun,kag binag-binagun nindo gid akun iambal.Ara butang nga nagasulud sa tao nga na-gapalain kanana kondi ang mga nagagoakanana.”

17Pagkatapos ginbayaan na angmga taokag nagsulud tana sa balay. Ang sa suludtana run, anang mga somolonod nagpara-mangkot kanana kon ano anang kaologananang paanggid nga dato. 18Makon ni Je-sus kananda, “Basi, ara kamo ra kaintindi?Ara nindo bala naulami nga ang bisan

ano nga ginakaun indi makapalain sa tao,19ay ara ra nagasulud sa anang tagiposoonkondi sa anang tian kag nagagoa dayonsa anang lawas.” (Sa anang ambal ngadan naulaman ta nga ginakabig ni Jesusnga ang tanan nga pagkaun poidi ngakaunun.) 20 Makon na pa, “Ang nagagoasa tao maman ang nagapalain kanana sapanulung ang Dios. 21 Ay alin sa anangtagiposoon ang tao nagagoa ang malainnga mga una-una pario ang pagolid sabukun anang asawa, ang pagpanakaw, angpagpatay, 22 ang pagpanginlalaki okon angpagpanginbabai, ang paginakug, ang pag-imo ang tanan nga klasi nga malain, angpagpandaya, ang pagbinastos, ang pag-inggit, ang pagambal ang malain kontrasa anang kapario, ang pagadak, kag konano pa nga mga kalokoan. 23 Ang tanannga dia nga mga malain nagaalin sa suludanang tagiposoon ang tao, kagmaman angnagapalain kanana.”

Anang Pagtoo ang Babai nga bukun Judio(Mt. 15:21-28)

24Nagalin tana dayon doto sa probinsyaang Galilea kag nagayan sa mga logar ngasakup ang Tiro. Pagabot na doto nagdayontana sa sangka balay kag indi na gostongamaulaman angmga tao nga doto tana.Garing indi matago ang barita nga dototana. 25-26 Karon, may babai doto nganakabati nga doto si Jesus. Dia nga babaitaga-Fenicia nga sakup ang Siria kag anangambal Griego. Bukun tana Judio. May batatana nga babai nga ginsoot angmalain ngaispirito. Gani nagayan tana nga lagi kayJesus, naglood tana, kag nagpakitloy ngakon maimo sobolon na ra ang malain ngaispirito sa anang bata. 27 Piro makon niJesus kanana sa paanggid, “Kinanglan ngapakaunun anay ang mga bata, ay bukunmayad nga bulun anang pagkaun ang mgabata kag itaw sa mga ayam.” Naulamanang babai kon ano anang gostong am-balun ni Jesus, nga boligan na anay angmga Judio kag bago garing ang bukunJudio. 28 Gani makon ang babai kanana,“Tama dan Ginoo, piro bisan ang mgaayam nagakaraun da ang mga pagkaunnga nagakaraolog alin sa mga bata nganagakaraun sa lamisa.” 29 Makon dayonni Jesus kanana, “Tungud sa imong sabatnga dan, sarang ka run makaoli. Angmalain nga ispirito naggoa run sa imongbata.” 30Nagoli ang babai kag naabotan na

Marcos 7:31 57 Marcos 8:18-19anang bata nga nagaingga sa katri, kag angmalain nga ispirito nakagoa run kanana.

Ginayad ni Jesus ang Bungul kag Apa31 Pagalin ni Jesus sa mga logar nga

sakup ang Tiro, nagagi tana sa Sidon kagsa probinsya ang Decapolis. Pagkata-pos nagdiritso tana sa Dagat ang Galilea.32 May tao doto nga bungul kag apa ngagindara ang mga tao doto kay Jesus. Nag-pakitloy sanda kanana nga itongtong naanang alima sa tao nga dato nga bun-gul kag apa. 33 Ginpabulag tana ni Jesussa kadoroan, kag gingoro na anang mgatodlo sa anang mga talinga. Pagkata-pos gindopraan na anang todlo kag gin-lugudan anang dila ang lalaki nga dato.34 Kag nagtangra dayon si Jesus sa lan-git kag magginawa malawig. Makon nadayon kanana, “Effata!” Kon kanatun pa,“Pagabri!” 35 Pagkatapos dato, nakakabatitana run kag nagtadlung anang pagam-bal. 36 Ginbilinan na dayon ang mga taonga indi sanda magpanogid-sogid bisankino parti sa natabo. Piro bisan iwanunna bawal nagdogang gani andang pagpa-marita sa mga tao. 37Natingala ngamayadang mga tao. Makon nanda, “Bisan anoanang imoon, masadya. Miski ang mgabungul ginapabati na kag ang mga apaginapaambal na.”

8Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mt. 15:32-39)

1 May pira ka adlaw, nagtiripon ro-man ang dorong mga tao kay Jesus. Angara sanda run pagkaun gintawag ni Jesusanang mga somolonod kag ginkonan nasanda, makon na, 2 “Nalooy ako sa mgatao nga dia, ay tatlo ron dia ka adlawnga nagkaiban sanda kanakun kag arasanda run may makaun. 3 Kon paoliun kosanda nga gutum sabun doplayun sandasa dalan ay marayu gid anang ginalinanang iba kananda.” 4 Nagsabat anang mgasomolonod kanana, makon nanda, “Ta sadiin kita kabaymakabuul angpagkaundigisa naligwin nga dia nga logar nga ipakaunsa mga tao nga dia?” 5Piro nagpamangkottana kananda, makon na, “Pira ka bilog in-dong tinapay dian?” Makon nanda, “Pito.”

6 Pagkatapos dato ginpapongko na angmga tao. Kag ginbuul na dayon ang pitoka bilog nga tinapay, kag nagpasalamatsa Dios. Ginpamisang-pisang na dayon

ang mga tinapay kag gintaw sa anang mgasomolonod agud ipanagtag sa mga tao.7 May pira sanda ra ka bilog nga isda ngamairintuk. Gani ginpasalamatan na radato kag gintaw sa anang mga somolonodagud ipanagtag ra samga tao. 8Nagkaraunang mga tao kag nagkarabosog. Pagkata-pos, gintipon nanda ang tinapay nga so-bra, kag nakapono sanda pito ka baskit.9 Ang mga tao nga nakakaun mga 4,000.Pagkatapos dato, ginpaoli ni Jesus angmgatao 10 kag nagsakay tana kaiban anangmga somolonod sa sakayan kag nagpa-Dalmanuta.

Ang mga Pariseo Nagpangayo Milagro(Mt. 16:1-4)

11 Pagabot nanda doto, may mgaPariseo nga nagarayan kay Jesus kagnagpakigdiskosyon kanana. Nagpangayosanda milagro kanana bilang pamatoodnga tana ginpadara manda ang Dios.12 Garing nagpangayay si Jesus kagnagkoon, “Basi kabay pirmi nagapangayomga milagro ang mga tao sa tyimpo ngadia? Sa matood tana, ara gid milagro ngaipakita kananda!” 13 Ginbayaan na dayonang mga Pariseo nga dato. Nagbalik tanasa sakayan kag nagtabok roman sa loyongbaybay.

Anang Pangpaabok ang mga Pariseo kagni Herodes

(Mt. 16:5-12)14Nalipatan anang mga somolonod nga

magdara tinapay. Andang tinapay nganadara doto sa sakayan sangka bilog langgid. 15 Ginpaandaman sanda ni Jesus ngaindi sanda dapatmagsonod samarimo ngaogali ang iba. Ginambal na dia paagi sapaanggid, makon na, “Magandam kamonga mayad sa anang pampaabok ang mgaPariseo kag anang pampaabok ni AringHerodes.” Garing ara sanda kaulam ngadato paanggid lang. 16 Gani nagbarais-baisan sanda, makon nanda, “Ginambalna dato ay ara kita kadara tinapay.”17 Naulaman ni Jesus kon ano andangginabarais-baisan. Gani nagkoon tanakananda, makon na, “Ay basi ginabarais-baisan nindo nga ara kamo tinapay? Indikamo pa gid makaintindi? Ara kamonagaisip ay? 18-19 May mga mata kamo,indi kamo makakita? May mga talingakamo, indi kamo makabati? Ara nindogid bala nadumdumi ang magpamisang-pisang ako lima ka bilog nga tinapay para

Marcos 8:20 58 Marcos 9:1sa 5,000? Pira ka baskit ang naponosa indong natipon nga sobra?” Makonnanda nga nagsabat, “Dosi!” 20 “Kag angmagpamisang-pisang ako pito ka bilog ngatinapaypara sa 4,000, pira ka baskit ang so-bra nga indong natipon?” Makon nanda,“Pito.” 21Makon dayon ni Jesus, “Ta, dapatmaintindian nindo ron nga bukun tinapayakun gostong ambalun?”

Ginayad ni Jesus ang Bulag sa Betsaida22Pagabot nanda sa banwa ang Betsaida

may mga tao doto nga nagdara lalaki ngabolag kay Jesus. Nagpakitloy sanda dayonkanana nga kon maimo tandugun na angbolag nga dato agud makakita. 23 Ganiginawidan na anang alima ang bolag ngadato kag gindara na doto sa goa angbanwa. Pagabot nanda sa goa ang banwagindoraan na anang mga mata ang taonga dato nga bolag. Pagkatapos gintong-tong na dayon anang mga alima kananakag nagpamangkot kon may nakikita tanarun. 24Nagtangra ang lalaki kag magkoon,“Kakikita ako ron mga tao, garing midyosa mga kaoy nga nagaparanaw.” 25 Ganigintongtong roman ni Jesus anang alimasa anang mga mata ang bolag. Pagkataposnagpanulung-sulung ngamayad ang bolagnga dato kag nagayad anang mga mata,kagmasanag run anang panulung sa tanannga butang. 26 Bago tana ginpaoli ni Je-sus ginkonan na tana nga indi tana dapatmagagi sa banwakagmagpanogid-sogid samga tao.

Anang Ginambal ni Pedro Parti kay Jesus(Mt. 16:13-20; Lu. 9:18-21)

27 Pagkatapos dato, si Jesus kag anangmga somolonod nagayan samga bario ngasakup ang Cesaria Filipos. Mintras naga-paranaw sanda nagpamangkot si Jesus saanang mga somolonod, makon na, “Sonosa mga tao, sino ako kono?” 28 Makonnanda, “May mga nagakoon nga ikaw siJuan nga manogbunyag. Ang iba na-gakoon nga ikaw si Elias, kag ang iba pa gidnagakoon nga ikaw isara sa mga propitaang Dios ang ona pa.” 29 Nagpamangkottana dayon kananda, makon na, “Piropara kanindo sino ako?” Nagsabat siPedro, makon na, “Ikaw ang Cristo ngaanang ginpangako ang Dios nga magari.”30 Nagpaandam dayon si Jesus kanandanga indi sanda gid magsogid bisan kinoparti kanana.

Si Jesus Nagambal parti sa anang Pagan-tos kag anang Kamatayun

(Mt. 16:21-28; Lu. 9:22-27)31 Makon dayon ni Jesus kananda, “Ako

nga Naging Tao kinanglan nga magan-tos nga mayad sa anang imoon kanakunanang mga manogdomara ang mga Ju-dio, ang mga manogdomara nga pari, kagang mga manogtodlo ang Kasogoan. Isik-way nanda ako kag patayun, piro pagkat-apos tatlo ka adlaw mababanaw ako.”32 Ginpasanag na dia nga mayad kananda.Pagkabati dato ni Pedro, gindara na si Je-sus sa marayu-rayu kag ginsaway na tananga indi dato maimo. 33 Piro nagliso siJesus kag nagatobang sa anang mga so-molonod, kag ginsaway na si Pedro nganagakoon, “Parayu kaw kanakun Satanas!Ay imong naisipan nga dan bukun ananggosto ang Dios kondi maman dan ananggosto ang tao.”

34 Gintawag na dayon ang mga taokaiban anang mga somolonod ngamagparapit kanana. Makon na kananda,“Kon may tao nga gosto magsonodkanakun, indi na run dapat pagisipunanang kaogalingun, kondi kinanglanmagtoman kanakun abir kon kamatayunanang aboton sa pagsonod kanakun. 35Ayang bisan sino nga nagakanogon sa anangkaboi digi sa kalibotan nga dia mapapataypa ra gid. Piro ang bisan sino ngapriparado nga mapatay tungud kanakunkag sa Mayad nga Barita makaangkun angkaboi nga ara kataposan. 36Ano gid anangmabubuul ang tao kon maangkun na angtanan nga butang digi sa kalibotan, piromadora ra lang anang kaboi? Ara gid! 37Ayara gid pagkabutang nga sarang na ngaitaw agud mabawi na ruman anang kaboi.38 Ang bisan sino nga magkauya kanakunkag sa akun mga panodlo sa tyimpo ngadia nga ang mga tao malain kag naboyosa sala ikauya ko ra kon Ako nga NagingTaomagbalik run nga nagalanyag ngamaygaum alin sa Amay, kag kaiban ko anangmga angil.”

91 Makon pa ni Jesus kananda, “Sa ma-

tood tana, may mga tao digi dadi nga indimapataymintras indi nandamakita anangpagari ang Dios nga nagaabot nga maygaum.”

Ang Pagoman anang Itsora ni Jesus(Mt. 17:1-13; Lu. 9:28-36)

Marcos 9:2 59 Marcos 9:282Pagkalubas ang anumka adlawgindara

ni Jesus si Pedro, si Santiago, kag si Juansa mataas nga bokid. Ang doto sandarun, mintras nagasulung sanda kay Jesus,nagiba anang itsora ni Jesus. 3 Ananglambong nagpoti gid kag masolaw. Aragid may manogpamonak nga makapapotipario dato digi sa kalibotan. 4 Pagkataposnakita nanda dayon si Elias kag si Moisesnga nagapakigsogidanun kanana. 5Makonni Pedro kay Jesus, “Maistro, mayad digikami. Maimo kami tatlo ka kamalig, angsakabilog kanimo, ang sakabilog kay Moi-ses, kag ang sakabilog kay Elias.” 6Mamandia anang koon ay indi na maulamankon ano anang dapat iambal tungud ngasugung andang kakulba. 7 Karon, maynagabot nga panganod kag ginlikupansanda. Alin doto sa panganod nga datomay limug nga nagambal. Makon anglimug, “Maman dia akun pinalangga ngaBata. Pamatian nindo tana!” 8 Pagkataposdato nagpanulung-sulung sanda sa an-dang palibot, piro ara sanda run may ibanga nakita kondi si Jesus lang.

9 Ang nagalusub sanda run sa bokid,ginkonan sanda ni Jesus, makon na, “Indikamo gid magsogid bisan kino parti saindong nakitamintras Ako ngaNaging Taoara pa mabanaw.” 10 Gani ara nanda gidpagsogidan angmga natabo nga dato. Pironagparamangkotan sanda nga tatlo konano ananggostong ambalunnga tana konomabanaw. 11 Pagkatapos, nagpamangkotsanda kay Jesus,makonnanda, “Basi kabaynagakoon ang mga manogtodlo ang Kaso-goan nga kinanglan magabot anay si Eliasbago magabot ang Cristo.” 12-13Makon nakananda, “Osto dan, kinanglan nga mag-abot anay si Elias agud ipriparar na angtanan nga mga butang. Piro sogidan kokamo, si Elias nagabot ron. Kag ginimoangmga tao kanana andang gosto sono sa na-solat parti kanana. Piro basi nasolat ra ngaAko ngaNaging Tao kinanglan ngamagan-tos dorong mga butang kag sikwayun angmga tao?”

Ginayad ni Jesus ang Bata nga mayMalain nga Ispirito

(Mt. 17:14-21; Lu. 9:37-43a)14 Pagabot nanday Jesus sa anang mga

somolonod nga nasala, nakita nanda ngadorong mga tao ang nagatiripon dotokananda. May pira ka mga manogtodloang Kasogoan nga nagapakigdiskosyon sa

mga somolonod. 15 Pagkakita ang mga taokay Jesus natingala sanda ngamayad, ganinagdaralagan sanda paayan kanana agudsolang-solangun tana. 16 Nagpamangkotdayon si Jesus kananda, makon na, “Anoindong ginadiskosyonan?” 17 May sangkatao doto sa nagatiripon nga nagsabat,makon na, “Maistro, gindara ko digi kan-imo akun bata nga lalaki ay ginsuludantana angmalain nga ispirito nga nagpaapakanana. 18 Kon ang malain nga ispiritomagabot kanana, natotomba tana sa logtakag nagabora, kag nagabaragrut ra anangmga ipun. Pagkatapos nagatiskug tanadayon. Ginpangabay ko imong mga so-molonod nga palayasun nanda angmalainnga ispirito sa akun bata nga dia, piro indisanda makasarang.” 19 Makon dayon niJesus, “Kamo nga mga tao sa tyimpo ngadia, ara kamo gid pagtoo! Asta sano pakabay akunpagantos kanindo? Daranindodigi ang bata.” 20 Gani gindara nanda angbata doto kanana. Pagkakita ang malainnga ispirito kay Jesus, ginpakulkug na ngalagi ang bata. Kag nagligid-ligid ang batasa logta nga nagabora. 21 Nagpamangkotsi Jesus sa anang tatay, makon na, “Pirarun kaboay nga nagatoladan ang bata?”Makon anang tatay ang bata, “Alin angmaistan tana pa. 22 Pirmi tana lang gina-palokso ang malain nga ispirito sa kalayokag sa tobig agud patayun. Piro kon maymaimo kaw, abi kaloyi kag tabangi kamira!” 23 Makon ni Jesus kanana, “Basinagkoon kaw nga kon may maimo ako?Ang tanannga butangmaimo ko sa tao nganagatoo kanakun.” 24 Lagi-lagi nagsabatanang tatay ang bata, makon na, “Nagatooako, piro kolang pa. Dogangi akun pag-too.”

25 Pagkakita ni Jesus nga nagdaragoyonron ang mga tao paayan kanana, nagkoontana sa malain nga ispirito, “Ikaw ngaispirito nga nagapaapa kag nagapabungulsa bata nga dia, ginamandaran ko ikawngamaglayas sa bata nga dia kag indi ka rungid magbalik-balik kanana!” 26Nagsinggitang malain nga ispirito kag ginpakulkugna nga mayad ang bata bago naggoa sabata. Ang bata midyo patay, gani makonang kadoroan, “Patay run!” 27 Piro ginka-putan ni Jesus anang alima ang bata kagginpabangon, kag nagtindug ang bata.

28 Pagkasulud ni Jesus sa balay ngaandang ginadayonan nagparamangkotkanana anang mga somolonod ang sanda-

Marcos 9:29 60 Marcos 10:1sanda run lang, makon nanda, “Basi kabayindi namun mapagoa ang malain ngaispirito nga dato?” 29Makon na kananda,“Dato nga klasi nga malain nga ispiritomapagoa lang paagi sa pangamoyo.”

Nagambal Ruman si Jesus Parti sa AnangKamatayun

(Mt. 17:22-23; Lu. 9:43b-45)30 Pagkatapos dato, nagalin sanda sa

logar nga dato kag nagagi sa Galilea. Indina gosto nga maulaman ang mga tao ngadoto tana, 31 ay nagatodlo tana sa anangmga somolonod. Makon na kananda, “Akonga Naging Tao iintriga sa mga tao kagpapatayunnanda, piro pagkatapos tatlo kaadlaw mababanaw ako.” 32 Garing anangmga somolonod ara kaintindi kon anoanang gostong ambalun. Piro naalangansanda ra magpamangkot kanana kon anodato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Lu. 9:46-48)

33 Pagabot nanda sa Capernaum, angdoto sanda run sa balay, nagpamangkot siJesus kananda kon ano andang ginbarais-baisan sa dalan mintras nagaparanawsanda. 34 Piro nagiripus sanda langay nauya sanda tungud nga ginbarais-baisan nanda kon sino kananda anglabaw sa tanan. 35 Gani nagpongko siJesus kag gintawag na anang dosi kaapostolis. Makon na dayon kananda,“Kon sino kanindo ang gosto nga magingmanogdomara, kinanglan magpaubustana kag maging sorogoon ang tanan.”36 Nagbuul tana dayon ang bata ngamaistan kag ginbutang na sa andangtunga. Pagkatapos ginsabak na dayonang bata kag nagkoon kananda, makonna, 37 “Ang bisan sino nga tungud saanang pagsonod kanakun nagabatonkag nagaasikaso sa mga bata ngatoladia nagabaton ra kanakun. Kag angnagabaton kanakun nagabaton ra sanagpadara kanakun.”

Ang Bukun Kontra kanatun KadampigNatun

(Lu. 9:49-50)38 Makon ni Juan kanana, “Maistro,

nakakita kami ang tao nga nagasobol angmga malain nga ispirito kag imong arananang ginagamit. Ginbawalannamun tananga indi tana dapat magimo toladato aybukun tana atun kaiban.” 39 Piro makonni Jesus, “Indi nindo tana pagbawali ay ara

may nagaimo milagro sa akun aran ngamaambal dayon malain kontra kanakun.40 Ay ang bisan sino nga ara nagakon-tra kanatun nagadampig kanatun. 41 Samatood tana, ang bisan sino nga magtawkanindo bisan sangka baso lang nga tobigtungudnga kamonagadara akun aran, dannga tao indi gid madoraan anang balus.”

Ang mga Pagsolay(Mt. 18:6-9; Lu. 17:1-2)

42 “Piro ang bisan sino nga maging ka-bangdanan nga ang mga bata nga diamagbaya sa andang pagtoo kanakun, masmayad pa nga igotan anang liug ang galin-gan nga bato kag ipandag sa laod. 43-44Konimong alima ang maging kabangdanannga ikaw magbaya kanakun, otoda! Masmayad pa nga sakabilog lang imong alimakag may kaboi nga ara kataposan kaysakomplito imong alima piro maayan kaw ralang sa impyirno. Doto ang kalayo indigid mapatay. 45-46 Kag kon imong siki angmaging kabangdanan nga ikaw magbayakanakun, otoda! Mas mayad pa nga sak-abilog lang imong siki kag may kaboi ngaara kataposan kaysa komplito piro ipilakka ra lang sa impyirno. 47 Kag kon imongmata maman ang maging kabangdanannga ikaw magkasala, lukada! Mas mayadpa nga magsulud kaw sa anang ginarianang Dios nga sakabilog lang imong matakaysa komplito imongmata nga ipilak kawsa impyirno. 48 Doto ‘oolodon sanda astakon sano kag ang kalayo ara ra napa-parung.’

49 “Kon paiwan nga ang pagkaunginabutangan ang asin agud indimarangga, kag ang bolawan ginapaagi sakalayo para maglimpyo, toladan ra angimoon kanindo. Papaagiun kamo ra angDios sa mga pagtiraw agud maging mayadindong kaboi. 50Ang asin mayad, piro konang asin magtabang run gani, ara run gidmay maimo para mapabalik anang datinga lasa. Dapat maging pario kamo saasin, nga indong mga inimoan pirmi ngamakabolig sa mga tao agudmaging mayadsanda. Kag dapat pirming mayad indongrilasyon sa isara kag isara.”

10Si Jesus Nagtodlo Parti sa Pagbulagan(Mt. 19:1-12; Lu. 16:18)

1 Nagalin dayon si Jesus sa Capernaumkag nagayan sa mga logar nga sakup ang

Marcos 10:2 61 Marcos 10:28Judea, kag nagtabok tana sa soba angJordan. Doro roman nga mga tao angnagtiripon doto kanana kag pario sa anangnaanadan, gintodloan na sanda.

2 May mga Pariseo ra nga nagarayandoto. Gosto nanda nga magpangita paagiagud maiakosar nanda tana. Gani nagpa-mangkot sanda kay Jesus, makon nanda,“Nagatogot bala ang Kasogoan nga bula-gan ang lalaki anang asawa?” 3 Ginsabatsanda ni Jesus paagi sa sangka pamangkot,makon na, “Ta ano anang sogo kanindo niMoises?” 4Makon nanda, “Si Moises nag-togot nga ang lalaki makaimo kasolatansa pagbulagan, pagkatapos poidi na runbulagan anang asawa.” 5 Makon ni Jesuskananda, “Tungud nga matugas indongolo maman dan nga ginsolat ni Moiseskanindo ang kasogoan nga toladato. 6Piroompisa ang pagimo ang kalibotan, ‘gin-imo sanda ang Dios nga lalaki kag babai.’7 ‘Maman dan nga bayaan ang lalaki anangtatay kag nanay kag magpakigdapun saanang asawa, 8 kag sanda nga darwa mag-ing isara run lang.’ Gani bukun sanda rundarwa kondi isara run lang. 9Ta kondi indidapat nga bulagun ang tao ang gindapunang Dios.”

10 Pagabot nanda sa balay nagpa-mangkot roman anang mga somolonodparti sa butang nga dato. 11 Makon nakananda, “Kon ang lalaki magbulag saanang asawa kag magpangasawa ang iba,nagapanginbabai tana kag nagakasala saanang dati nga asawa. 12 Kag kon bulaganang babai anang asawa kag magpaasawasa iba, tana nagapanginlalaki ra kagnagakasala sa anang dati nga asawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang Mairintuknga mga Bata

(Mt. 19:13-15; Lu. 18:15-17)13 May mga tao nga nagdara andang

mga bata nga mairintuk kay Jesus agudbindisyonan na. Garing ginsaway sandaang mga somolonod. 14 Pagkakita niJesus sa natabo ginugutan tana kagnagkoon tana sa mga somolonod, makonna, “Pabayani nindo ang mga bata ngamagparapit kanakun. Indi nindo sandapagbawali, ay kabilang sa anang ginarianang Dios ang mga pario kananda. 15 Angmatood tana gani, ang bisan sino nga indimagpasakup sa anang pagari ang Diospario anang pagpasakup angmga bata ngadia indi gidmapabilang sa anangginaarian

ang Dios.” 16 Ginsabak na dayon ang mgabata. Pagkatapos gintongtong na anangalima kananda kag ginbindisyonan na.

Ang Tao nga Manggaranun(Mt. 19:16-30; Lu. 18:18-30)

17 Datong mapanaw ron sanday Jesus,may tao nga nagdalagan paayan kananakag naglood. Nagpamangkot dayon angtao nga dato, makon na, “Mayad ngamaistro, ano kabay akun imoon agudmak-abaton ako ang kaboi nga ara kataposan?”18Makon ni Jesus kanana, “Basi nagakoonkaw nga ako mayad? Ara kabay iba ngamayad kondi ang Dios lang. 19 Kon partisa imong pamangkot nga dan, naulamanmo ra kabay anang ginakoon ang Ka-sogoan: ‘Indi kaw magpatay, indi kawmagpanginbabai okon magpanginlalaki,indi kaw magpanakaw, indi kaw magtisti-gos ang botig, indi kaw magpangdaug-daug, taodon mo imong tatay kag imongnanay.’ ” 20 Makon na nga nagsabat kayJesus, “Maistro, dan tanan ginatoman koalin ang maistan ako pa.” 21 Ginsulungtana ni Jesus nga may pagpamalangga kagmagkoon, “Sangka butang run lang angkolang kanimo. Pagoli kag ibaligya imongpagkabutang, kag ang bayad ipanagtagmodayon sa mga pobri. Paagi digi magingmanggaranun kaw sa langit. Pagkatapos,magbalik kaw kag magsonod kanakun.”22 Naborido nga mayad ang tao pagkabatina dato, kag nagalin tana nga masubu, aydoro anang manggad.

23 Pagkatapos nga makaalin ang taonga dato, nagpanulung-sulung si Jesus sapalibot kag magkoon sa anang mga so-molonod, “Malisud ra gid para sa mgamanggaranun ang magpasakup sa anangpagari ang Dios.” 24Natingala ang mga so-molonod sa anang ginambal. Gani makonna pa gid, “Malisud matood ang magsu-lud sa anang ginarian ang Dios. 25 Masmaulas pa gani nga magagi ang sapat ngakamilyo sa anang boo ang dagum kaysamagpasakup ang manggaranun sa anangpagari ang Dios.” 26 Kag natingala sandapa gid nga mayad. Gani makon nanda,“Ta kon toladan sino ron lang kabay angmalowas?” 27Ginsulung sanda ni Jesus kagnagkoon, “Samga tao dia imposibli, piro saDios tana ara imposibli; ay ang tanan ngabutang maimo na.”

28 Makon ni Pedro kanana, “Takami, ginbayaan namun ang tanan kag

Marcos 10:29 62 Marcos 10:52

magsonod kanimo.” 29 Makon ni Jesuskananda, “Sa matood tana, ara tao nganagbaya anang balay, mga kabogto,nanay, tatay, mga bata, okon mga logtatungud kanakun kag sa Mayad nga Barita,30 nga indi makabaton mas doro pa gidnga balus sa tyimpo nga dia: mga balay,mga kabogto, mga nanay, mga bata, mgalogta, kag pati ra mga pagingabot, kag saparaaboton nga mga adlaw makabatontana ra kaboi nga ara kataposan. 31 Dorongamga tao nga ginakilala nga importantidadi ang magagoa nga bukun, kag doroang ara ginasapaka dadi ang magagoa ngaimportanti.”

Ikatlo nga Pagsogid ni Jesus Parti saanang Kamatayun

(Mt. 20:17-19; Lu. 18:31-34)32 Ang sa dalan sanda run nga naga-

paayan sa Jerusalem, si Jesus nagaonakananda. Anang mga somolonod gina-pangkulbaan kag ang iba nga nagasoronodkanana ginapangadlukan run gid ay naga-paayan sanda sa Jerusalem. Ginpabulag naruman anang dosi ka somolonod kag gin-sogidan na sanda kon ano ang matatabokanana. 33 Makon na kananda, “Kita dadinagapaayan sa JerusalemkagdotoAkongaNaging Tao itogyan sa mga manogdomarangamga pari kagmgamanogtodlo ang Ka-sogoan. Pagkatapos sisintinsyaan nandaako kamatayun kag iintriga sa mga taonga bukun Judio. 34 Yagotaun nanda ako,doraan, anoton, kag patayun dayon. Piropagkatapos tatlo ka adlaw mababanawako.”

Ang Ginapangayo ni Santiago kag ni Juan(Mt. 20:20-28)

35 Nagparapit kanana si Juan kag siSantiago nga mga bata ni Zebedeo kagnagkoon, “Maistro, may gosto kami andannga pangayoon kanimo.” 36 Makon niJesus kananda, “Ta ano indong gosto ngaimoon ko para kanindo?” 37Makon nanda,“Kon magari kaw ron doto sa imong gi-narian, papongkoon mo kami nga darwasa imong kilid; ang isara kanamun saimong too, kag ang isara sa imong wala.”38 Piro makon ni Jesus kananda, “Arakamo kaulam kon ano indong ginapan-gayo. Masarangan nindo bala ang mga pa-gantos nga antoson ko? Kag masarangannindo bala angmga kalisud nga akunmaa-gian?” 39Makon nanda, “Uu, masarangannamun.” Makon dayon ni Jesus kananda,

“Kon sa bagay, masarangan nindo mandaang mga pagantos kag ang mga kalisudnga akun maagian. 40 Piro bukun ako angnagapili kon sino ang mapongko sa akuntoo kag sa akun wala, ay dia may mgaginpripararan run.”

41 Pagkabati ang napolo ka somolonodkon ano andang ginpangayo, naglain an-dang buut kay Santiago kag kay Juan.42 Gani gintawag sanda tanan ni Jesus kagmagkoon kananda, “Naulaman nindo ngaang mga manogdomara digi sa kalibotannga dia may gaum sa andang mga sinaku-pan kag pagosto sanda lang kon ano an-dang ipaimo kananda. 43 Piro iba tanaang kanindo. Ay kon sino kanindo anggosto nga maging importanti, dapat tanaang maging sorogoon anang mga kaiban.44 Kag kon sino kanindo ang gosto ngamaging labaw sa tanan, dapat tana angmaging oripun ang tanan. 45 Ay bisanAko gani nga Naging Tao ara nagayan digisa kalibotan para magpasirbi, kondi paramagsirbi kag magtaw akun kaboi agudmatobos ang doro nga mga tao.”

Ginayad ni Jesus ang Bolag nga si Bar-timeo

(Mt. 20:29-34; Lu. 18:35-43)46Nagabot sanda sa Jerico. Pagkatapos,

mintras nagapagoa run si Jesus sa banwanga dato kaiban anang mga somolonodkag ang dorong mga tao, may sangka bo-lag nga manogpakilimos nga nagapongkodoto sa binit ang dalan. Si Bartimeodato nga bata ni Timeo. 47 Pagkabatina nga nagaagi si Jesus nga taga-Nazaret,nagsinggit tana nga nagakoon, “Jesus, ngakaliwat ni David kag manonobli anangginarian, abi kaloyi ako ra!” 48 Doronga mga tao doto ang nagsaway kanananga magipus. Piro gintodoan na pa ganisinggit nga nagakoon, “Kaliwat ni David,kaloyi ako ra!” 49 Nagtadung si Jesus kagnagkoon, “Paayana nindo digi kanakunang tao nga dan.” Gani gintawag nandaang bolag. Makon nanda, “Magkalipaykaw, tindug run kag magayan kay Jesus ayginapatawag kaw.” 50 Gani ginwaslik naanang kapa kag nagdali-dali parapit kayJesus. 51 Makon dayon ni Jesus kanana,“Ano imong gosto nga imoon ko kan-imo?” Makon ang bolag, “Ginoo, gostoko nga makakita ruman.” 52Makon dayonni Jesus kanana, “Imong pagtoo mamanang naglowas kanimo. Sigi, panaw ron.”

Marcos 11:1 63 Marcos 11:23Kag lagi-lagi nakakita tana kag nagsonoddayon kay Jesus sa anang paarayanan.

11Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-19)

1 Datong marapit sanda run saJerusalem nga nagainamput sanda samga banwa ang Betfage kag Betania samay Bokid ang mga Olivo, ginpaonani Jesus anang darwa ka somolonod.2 Makon na kananda, “Pagona kamo dotosa masonod nga bario. Pagsulud nindodoto, makikita nindo nga lagi ang bataunpa nga asno nga ara pa gid masakayi nganagaigot. Obadun nindo kag daraun digi.3 Kon may magpamangkot kanindo konbasi ginaobad nindo, sabatun nindo ngakinanglan ang Ginoo kag ibalik ra ngalagi pagkatapos.” 4 Gani nagpanaw sandakag pagabot nanda doto sa banwa nakitananda ang bataun pa nga asno sa binit angdalan nga nagatagkus sa poirtaan. Ganiginobad nanda dayon. 5Mintras nagaobadsanda may mga nagatirindug doto nganagparamangkot kananda, makon nanda,“Oy, ano indong ginaimo dian? Basiginaobad nindo ang asno?” 6Kag ginsabatnanda ang mga tao sono sa anang bilinni Jesus. Gani gintogotan sanda angmga tao. 7 Pagkatapos dato gindaraang darwa ka somolonod ang asno kayJesus. Pagabot doto ginampiloan nandaandang mga lambong kag ginsakayandayon ni Jesus paayan sa Jerusalem.8 Dorong mga tao ang nagladlad andangmga lambong sa dalan, kag ang iba,andang ginladlad tana, ang mga sanganga marabong anang daon nga andanggintapas sa mga kaoy. Dia ginimo nandabilang pagpadungug kanana. 9 Angnagaorona kay Jesus pati ang nagasoronodnagsiringgit nga nagakoon, “Dayawon angDios! Ginakaloyan ra gid ang Dios anangginsogo nga nagaabot dadi digi kanatun!10 Ginakaloyan ra gid ang Dios anangginarian atun kaolang-olangan nga siDavid nga ginapatindug ruman! Dayawonang Dios sa langit!”

11 Pagabot nanday Jesus sa banwaang Jerusalem, nagsulud tana sa timplo.Nagpanulung- sulung tana sa tanan ngamga butang doto sa sulud. Pagkatapos,tungud nga madali run lang masalup angadlaw, naggoa tana kag nagayan sa Bitaniakaiban anang dosi ka apostolis.

Ginpakalain ni Jesus ang Igira(Mt. 21:18-19)

12 Pagkaaga, pagalin nanda sa Betaniapabalik sa Jerusalem, gingutum si Jesus.13May nalantawan tana nga kaoy nga igiranga marabong. Gani ginayanan na konmay bonga. Garing ara tana gid maynakita nga bonga kondi poros lang daon,ay bukun pa anang oras nga inogpamonga.14Makon dayon ni Jesus sa igira, “Alin dadiara run tao nga makakaun imong bonga!”Anang ambal nga dia nabatian anang mgasomolonod.

Nagayan si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22)

15 Pagabot nanda sa Jerusalem, nag-sulud tana sa timplo. Ginpalayas nadoto ang mga tao nga nagabaraligya kagnagabarakal sa sulud ang timplo. Ginpa-maliskad na ra anang mga lamisa ang mgamanogbaylo ang koarta pati anang mgaporongkoan ang mga manogbaligya angmga salampati nga inogalad. 16 Kag inditana magtogot nga ang mga tao magagisa sulud ang timplo nga nagadara andangmga inogbaligya. 17 Pagkatapos dato gin-todloan na ang mga tao doto sa timplo.Makon na, “Kabay nagkoon ron nga lagiang Dios sa Kasolatan nga anang balaylogar nga parangamoyoan para sa tanannga nasyon. Piro ginimo nindo tana ngaparantagoan ang mga tolisan.”

18Anang ginimo nga dato ni Jesus naba-tian ang mga manogdomara nga mga parikag mga manogtodlo ang Kasogoan. Ganinagpangita sanda paagi agud patayuntana. Garing naadlukan sanda ra kananaay ang mga tao tana naliliag sa anangpanodlo.

19 Pagkasirum, si Jesus kag anang mgasomolonod nagalin doto sa siodad.

Ang Liksion sa Igira(Mt. 21:20-22)

20 Pagkaaga, ang nagabalik sanda runsa Jerusalem, doto sanda ruman nagagi samay igira nga kaoy kag nakita nanda nganalayung run anang daon, kag pati ananggamot nagkurupus. 21 Nadumduman niPedro ang natabo. Gani makon na kayJesus, “Ginoo, sulunga ang kaoy nga igiranga imong ginsompa! Nalayung run!”22Makon ni Jesus kananda, “Magtoo kamosa Dios! 23Samatood tana konmay pagtookamo, sarang kamo makakoon sa bokidnga dan nga ‘Magalin dian kag maglokso

Marcos 11:24 64 Marcos 12:13sa dagat,’ kag kon kamo ara nagapang-doadoa kondi nagapati nga dia matatabo,matatabo gani sono sa indong ambal.24 Gani ginasogidan ko kamo nga bisanano indong pangayoon sa Dios sa pang-amoyo, magtoo kamo nga nabaton nindoron, kag dan mababaton nindo. 25Kag konkamo nagapangamoyo, patawada nindoanay ang mga nakaimo sala kanindo agudindong mga sala patawadun ra indongTatay nga sa langit. [ 26 Ay kon kamoara nagapatawad sa iba, indi kamo ra pag-patawadun indong Tatay nga sa langit.”]

Ang Pamangkot parti sa Gaum ni Jesus(Mt. 21:23-27; Lu. 20:1-8)

27 Pagabot nanda sa Jerusalem,nagbalik si Jesus sa timplo. Kag mintrasnagapanaw-panaw tana doto sa suludang timplo, nagparapit kanana ang mgamanogdomara nga mga pari kag mgamanogtodlo ang Kasogoan kag anangmga manogdomara ang mga Judio.28 Nagparamangkot sanda kay Jesus,makon nanda, “Ano imong awtoridad nganagaimo kaw ang mga butang nga imongginaimo digi sa timplo? Sino ang nagtawkanimo ang awtoridad nga dan ngamagimo imong ginaimo digi?” 29 Makonni Jesus kananda, “Mapamangkot ako rakanindo. Sabatun nindo ako anay bago kokamo sabatun kon ano akun awtoridad sapagimo ang mga butang nga dia. 30 Akunpamangkot maman dia: kino magalinanang awtoridad ni Juan sa pagbunyag,sa Dios okon sa tao? Sabata nindo ako!”31Nagbarais-baisan sanda anay nga sanda-sanda lang kon ano andang isabat. Makonnanda, “Kon magkoon kita nga ‘Alin saDios,’ makoon tana nga, ‘Ta basi ara kamonagpati kay Juan?’ 32 Piro kon magkoonkita nga ‘Alin sa tao,’ masisilag kanatunang mga tao.” (Naadlukan sanda sa mgatao ay nagpati sanda nga si Juan anangpropita ang Dios.) 33 Gani ginsabat nandasi Jesus, “Ilam, ara kami kaulam.” Makonra ni Jesus kananda, “Ta indi ko kamora pagsogidan kon kino nga awtoridadko ginaimo ang mga butang nga akunginaimo.”

12Ang mga Paanggid Parti sa mga Agsador(Mt. 21:33-46; Lu. 20:9-19)

1 Nagistoria dayon si Jesus sa mga taopaagi sa mga paanggid, makon na, “May

sangka tao nga may logta nga ginpatanu-man na obas. Ginpakodalan na, kag nag-paimo tana mabaul nga boo sa mabaulnga bato bilang purugaan ang obas. Nag-patindug tana ra ang mataas nga balaynga ralantawan ang bantay. Pagkataposginpaagsaan na dayon kag nagayan samarayu nga logar. 2 Datong inogpoporon ang obas, ginsogo na anang soro-goon sa mga agsador agud bulun anangparti sa patubas. 3 Garing pagabot dotoang sorogoon, gindakup nanda tana kagginbalbal, kag ginpaoli nga ara gid dara.4 Ginsogo roman anang tagya ang obasanang sangka sorogoon pa gid, piro gin-pakauyan nanda kag ginlampusan anangolo. 5Nagsogo tana pa gid ibang sorogoonkag dia ginpatay nanda run gid. Doropa gid anang ginsogo ang tagya nga dato.Ang iba ginbalbal nanda, kag ang iba gin-patay. 6Ang ori, ara tana run gid sorogoonnga masosogo. Gani ginsogo na anangpinalangga nga bata. Anang pagsarigtaodon nanda tana ay anang bata run gid.7Piro pagkakita angmga agsador sa anangbata, makon nanda sa isara kag isara, ‘Diarun ang manogpanobli. Dali, patayun takag maging atun anang sorobliun.’ 8 Ganigindakup nanda tana kag ginpatay. Dotonanda tana gindara sa goa ang obasan.”

9 Nagpamangkot si Jesus sa mga tao,makon na, “Ta ano kabay anang imoonkananda anang tagya ang kaobasan? Sig-orado gid nga ayanan na anang mgaagsador kag pamatayun. Kag paagsan nadayon sa iba anang obasan.” 10 Makondayon ni Jesus, “Nabasa nindo kabay saKasolatan nga nagakoon,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga

bato.11Maman dia anang ginimo ang Ginoo,Kag makatiringala kanatun.’ ”

12 Naulaman ang mga manogdomarangamga Judio nga sanda gid anang ginato-mod sa anang paanggid nga dato. Ganigosto nanda nga dakupun si Jesus, gar-ing ginaadlukan sanda sa mga tao. Ganiginpabayanan nanda tana run lang kagnagaralin.

Ang Pamangkot Parti sa Pagbayad angBois

(Mt. 22:15-22; Lu. 20:20-26)13 Ginsogo nanda ang pira ka Pariseo

kag pira ka mimbro anang partido ni

Marcos 12:14 65 Marcos 12:34Herodes nga dakupun si Jesus sa anangambal agud iakosar nanda tana. 14Gani na-gayan sanda kay Jesus kagmagpamangkot,makon nanda, “Maistro, naulaman namunnga poros matood imong ginasogid. Indikaw madara-dara sa anang gosto ang mgatao abir kon sino sanda, kondi kon anoanang kabubutun ang Dios sa tao ma-man gid imong ginatodlo. Abi, kon sakanimo, osto bala nga kita bilang mgaJudio magbayad bois sa Impirador angRoma? Dapat bala kita magbayad okonindi?” 15Piro tungudnga naulamannangaiba andang katoyoan, makon na kananda,“Basi ginatirawan nindo nga dakupun akosa indong pamangkot nga dan? Abi darainindo ako digi koarta ay sulungun ko.”16 Gani gindaraan nanda tana. Pagkata-pos nga anang masulung nagpamangkottana dayon, makon na, “Kinong itsora diakag kinong aran?” Makon nanda nganagsabat, “Ana ang Impirador.” 17 Makondayon ni Jesus kananda, “Ta kondi itawnindo sa Impirador ang ana ang Impiradorkag itaw nindo ra sa Dios ang ana angDios.” Kag sa anang sabat nga dia natin-gala sanda nga mayad kanana.

Ang Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mt. 22:23-33; Lu. 20:27-40)

18 Pagkatapos dato ang mga Saduceoroman ang nagarayan kay Jesus. Dia ngamga tao ara nagapati nga ang mga taomababanaw. 19 Makon nanda, “Maistro,si Moises nagsolat kanatun nga kon ma-patay ang lalaki nga ara pa nakapabatasa anang asawa, dapat anang kabogto ro-man ang magpangasawa sa anang asawanga nabalo agud makapabata tana parasa anang kabogto. 20 Karon, may pitoka magkarabogto nga poros lalaki. Angpanganay nagpangasawa kag napatay ngaara nakapabata. 21 Gani ang balo gin-pangasawa ang madason nga kabogto angnapatay. Piro napatay tana ra nga aranakapabata sa babai nga dato. Gani angbalo ginpangasawa ruman ang ikatlo kagmaman da ang natabo. 22Asta ang ikapitonapatay ra nga ara gid may nakapabata.Angori angbabai napatay ra. 23Karon, konmagabot ron ang pagkabanaw, kino tananga asawa, ay sanda nga pito nakapanga-sawa kanana?”

24 Makon ni Jesus kananda, “Sala kamogid, tungud nga ara kamo kaintindi konano anang ginakoon ang Kasolatan. Kag

ara kamo ra kaintindi anang gaum angDios. 25 Ay kon ang mga patay mabanaw,indi sanda run magarasawa, tungud ngapario sanda run sa mga angil sa langit.26 Kag kon parti sa mga patay nga maba-banaw, nakabasa kamo ra kabay anangginsolat ni Moises parti sa anang naagiansa nagadabadaba nga palongpong. Dotonagkoon ang Dios kay Moises, makon na,‘Ako anang Dios ni Abraham, kag anangDios ni Isaac, kag anang Dios ni Jacob.’27 Piro dia nga mga tao patay run bago diasolatun ni Moises. Garing ang Dios bukunDios ang mga patay, kondi Dios tana angmga boi. Dia nagapamatood kanatun ngaang mga napatay naboboi. Gani sala kamogid nga mayad sa indong panodlo nga arapagkabanaw.”

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mt. 22:34-40; Lu. 10:25-28)

28 May sangka manogtodlo ang Kaso-goan doto nga nakabati andang diskosyon.Nabatian na nga masadya anang sabat niJesus. Gani nagparapit tana kag nagpa-mangkot ra, makon na, “Ano gid kabayang pinakaimportanti sa tanan nga sogo?”29 Nagsabat si Jesus, makon na, “Angpinakaimportanti nga sogo maman dia:‘Pamati kamo nga mga taga-Israel! AngGinoo nga atun Dios sangka Ginoo lang.30 Gani kinanglan igogmaun mo ang Gi-noo nga imong Dios nga tuduk sa imongtagiposoon, sa bilog mo nga kalag, satanan nga imong ginaimo, kag imong isippirmi gid kanana.’ 31 Ang madason ngapinakaimportanti nga sogo maman dia:‘Igogmaunmo imong kapario pario imongpagigogma sa imong kaogalingun.’ Ararun iba nga kasogoan nga labaw pa sadarwa nga dia.” 32Makon angmanogtodloang Kasogoan kanana, “Osto kaw maistro.Matood imong koon nga may sangka Dioslang kag ara run iba. 33Kag ang pagigogmakanana nga tuduk sa tagiposoon, sa tanannga ginaimo, kag pirmi kanana ang isip,kag ang pagigogma sa atun kapario parioatun kaogalingunmas importanti pa kaysatanan nga alad nga sinonog kag iba pa ngamga alad.” 34 Pagkabati ni Jesus nga tamagid anang mga sabat, makon na kanana,“Marapit ka run lang sa anang ginarianang Dios.” Pagkatapos dato ara run gidmay nagpangas nga magpamangkot kayJesus.

Marcos 12:35 66 Marcos 13:11Ang Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Lu. 20:41-44)

35 Ang nagatodlo tana run sa tim-plo makon na, “Basi nagakoon ang mgamanogtodlo ang Kasogoan nga ang Cristoanang kaliwat ni David? 36 Kon matoodnga tana anang kaliwat lang gid ni Davidbasi si David mismo nga ginagobayan angIspirito Santo nagkoon nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun tooAsta mapasoko ko kanimo imong mga ka-

away’?37 Kon gintawag tana ni David nga anangGinoo, paiwannga tana anang kaliwat langgid ni David?”

Nagpaandam si Jesus Kontra sa Manog-todlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Lu. 20:45-47)Doro nga nga tao ang naliag nga mayad

magpamati kay Jesus. 38 Sa anang mgapagtodlo makon na, “Magandam kamo samga manogtodlo ang Kasogoan nga gostomaglagaw nga nagasoksok ang malabugnga lambong. Kon sa mga logar nga gi-natiriponan angmga tao, gosto nanda ngataodon sanda gid. 39 Kon sa mga simbaanokon sa ponsyon, ginapili nanda gid angmga porongkoan nga para sa mga dung-ganun nga tao. 40 Ginaobos nanda buulanangmga pagkabutang angmga balo ngababai, kag ginatabon-tabonan nanda langandang ginaimo paagi samalawig ngamgapangadi. Mas mabaul nga silot andangbabatonon.”

Anang Alad ang Babai nga Balo(Lu. 21:1-4)

41 Nagpongko si Jesus sa tupad ang gi-naologan ang koarta doto sa timplo kagginpanilagan na ang mga tao nga na-gaorolog andang mga koarta sa buru-tangan. Doro nga mga manggaranunang nagorolog mabaraul nga mga kan-tidad. 42 May babai ra nga balo ngapobri ang nagparapit kag nagolog darwalang ka sinsilyo nga maistan anang kan-tidad. 43 Pagkatapos dato gintawag niJesus anang mga somolonod kag nagkoonkananda, “Sa matood tana, sa panulungang Dios, mas doro anang ginolog angpobri nga balo nga dato kaysa tanan nganagorolog. 44 Ay sanda tanan nagtawtungud nga abonda sanda, piro tanatana nagtaw anang bilog nga pagkabutangbisan malisud tana.”

13Nagambal si Jesus Parti sa Pagguba ang

Timplo(Mt. 24:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Ang nagagoa run si Jesus sa timplomakon ang isara sa anang mga somolonodkanana, “Maistro, sulunga bala ang timplonga dia. Ang gingamit nga mga batomabaraul kag masadya ang pagkaimo.”2Makon ni Jesus kanana, “Ang timplo ngadan nga ginimo sa mabaraul nga mga batomagakararompag sa paraaboton kag aragidmaymabilin ngamga bato nga nagaka-mada.”

Mga Kagamo kag mga Pagingabot(Mt. 24:3-14; Lu. 21:7-19)

3 Mintras nagapongko si Jesus sa Bokidangmga Olivo nga nagaatobang sa timplo,nagparapit si Pedro, si Santiago, si Juankag si Andres kag magpamangkot kananaang sanda-sanda run lang, 4makon nanda,“Abi sogidi kami kon sano matatabo angmga butang nga dato. Ano ang mga tandanga madali run lang matabo imong gi-nakoon nga dato tanan?”

5 Gani makon ni Jesus kananda, “Mag-andam kamo nga ara may makapatalangkanindo. 6 Ay doro ang magaabot kagkada isara magakoon nga sanda kono ako,kag doro andang mapatalang. 7 Kag konmakabati kamo ang mga gira sa indongmarapit kag makabarita kamo nga doto samarayu nagagira ra, indi kamo magkaad-luk, ay dia kinanglan nga matabo gidman, piro bukun pa dan ang kataposan.8Magaaraway ang mga nasyon kag maga-araway ang mga ginarian. May magaabotnga mga linog sa iba-ibang mga logar kagmay magaabot nga mga gutum. Piro dianga mga butang ompisa pa lang ang mgakalisud nga magaabot.

9 “Andaman nindo indong kaogalingun,ay pandakupun kamo kag daraun sa mgamanogsintinsya, kag panganoton kamo saanang mga simbaan ang mga Judio. Ma-gaatobang kamo sa mga ari kag sa iba pangamgamanogdomara ang banwa tungudnga kamo nagatoo kanakun. Kag dotomasogidan nindo sanda parti kanakun.10Bagomagabot ang kataposan, kinanglaniwali ang Mayad nga Barita parti kanakunsa tanan nga mga banwa. 11 Kon pan-dakupun kamo kag daraun sa korti, indikamo magpalibug kon ano indong isabatmintras ara pa, ay kon sa oras nga kamo

Marcos 13:12 67 Marcos 14:1kinanglan magambal, iambal nindo langanang ginapaambal kanindo ang IspiritoSanto. (Ay bukun kamo ang maambalkondi ang Ispirito Santo paagi kanindo.)12 Sa mga adlaw nga dato may mga taonga ipapatay nanda bisan andang kabogtogid. May mga tatay nga ipapatay nandaandang mga bata. Kag may mga bata ngamagakontra sa andangmga ginikanan, kagipapatay nanda. 13 Dumutan kamo angtanan tungud nga kamo akun mga so-molonod. Piro ang nagapadayon tana astasa kataposan maman ang malolowas.

Ang Makaaradluk nga Pinakamalain(Mt. 24:15-28; Lu. 21:20-24)

14 “Kon makita nindo ron ang pinaka-maraway nga manogpangrangga nga na-gatindug sa logar nga indi na dapat tin-dugan,” (kamo nga nagabasa, intindiunnindo kon ano anang kaologan dia), “saoras nga dato, ang mga nagaoli sa Judeadapat magparalagyaw ron sa mga bokid.15Ang tao nga mataboan nga sa goa anangbalay indi runmagpaawat sulud paramag-buul ang bisan ano. 16 Kag ang mataboannga nagaobra sa anang logta indi rundapat magoli para magbuul anang lam-bong. 17 Sa mga adlaw nga dato kailo raang mga nagaburudus kag ang mga naga-paratiti tungud nga malilisudan sanda sapagpalagyaw. 18 Ipangamoyo nindo ngadia indi matabo sa tigraramig. 19 Ay samga adlaw nga dato magaabot ang kalisudnga ara pa gid natabo alin anang pagimoang Dios ang kalibotan asta dadi. Kagara run gid may makapapario dato astakon sano. 20 Ang matood tana, kon araginpatagud ang Dios ang mga adlaw ngadato ngamaabot, aramaymabilin nga tao.Piro tungud sa anang kalooy sa anangmgapinili, ginpatagud na ang mga adlaw ngadato.

21 “Kag kon may magkoon kanindo nga‘Dagi run ang Cristo!’ okon ‘Doto tana!’indi kamo magpati. 22 Ay magagoa angbukun matood nga mga Cristo kag angbukunmatood nga mga propita. Magaimosanda mga milagro kag mga katiringalaansa katoyoan nga patalangun, kon maimo,anang mga pinili ang Dios. 23 Gani mag-bantay kamo! Ginasogid ko ron nga lagikanindo ang mga butang nga dia mintrasara pa matabo.”

Anang Pagbalik ni Jesus sa Kalibotan(Mt. 24:29-31; Lu. 21:25-28)

24 “Piro pagkatapos ang mga kalisud samga adlaw nga dato, ang adlaw magadu-lum, kag ang bolan indi run magsanag,25 kag ang mga bitoon magakaraolog. Angmga dian sa langit magataralang sa an-dang dati nga ginaagian. 26 Kag Akonga Naging Tao makikita dayon sa mgapanganod nga nagabalik run digi sa kali-botan nga may gaum kag nagalanyag.27 Sogoon ko akunmga angil agud tipononakun mga pinili nga mga tao alin sa tanannga logar sa kalibotan.”

Ang Liksion sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Lu. 21:29-33)

28 “Magtoon kamo liksyon sa kaoy ngaigira. Kabay, kon anang mga sanga mag-pangogbos ron naulaman ta nga madalirun lang ang tingadlaw. 29 Dan toladanra, kon makita nindo nga nagakarataboron ang mga butang nga dia nga akunginasogid kanindo, maulaman nindo ngamadali ako ron lang magabot. 30 Sa ma-tood tana, dia tanan nga mga butang ma-gakaratoman bago mapatay ang mga taonga dia sa dadi. 31 Madodora ang langitkag ang logta, piro akun mga ambal indigid maimo nga indi matoman.”

Ara may Nakaulam ang Adlaw okon angOras

(Mt. 24:36-44)32 “Kon parti sa adlaw okon sa oras akun

pagabot, ara gid may nakaulam bisan angmga angil sa langit okon Ako nga Bata angDios, kondi ang Amay lang. 33 Gani mag-bantay kamo kagmagandam, ay ara nindonaulami kon sano ako maabot. 34 Parioako sa tao nga naglarga paayan sa marayunga logar. Pagalin na sa anang balay,ginintriga na sa anang mga sorogoon angmga orobraun kag kada isara may ana-ananga obra. Kag ginkonan na ang goardya sapoirtaan nga magbantay. 35 Gani magban-tay kamo, ay ara kamo kaulam kon sanomabalik anang tagya ang balay, maimonga sa apon, sa tungang gabi, sa kasana-gun okon sa aga. 36Basi kon sa anang pag-balik maabotan na kamo nga nagakara-torog. 37 Akun ginakoon nga dia kanindoginakoon ko sa tanan: magbantay kamo!”

14Ang Plano kontra kay Jesus(Mt. 26:1-5; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Darwa run lang ka adlaw bago maga-bot anang mga pista ang mga Judio nga

Marcos 14:2 68 Marcos 14:21ginatawag nga Pista anang Paglubas angAngil kag Pista ang Tinapay nga Ara Pam-paabok. Ang mga manogdomara nga mgapari kag ang mga manogtodlo ang Ka-sogoan may toyo nga patayun si Jesus.Gani nagapangita sanda paagi kon paiwannanda madakup si Jesus nga indi maula-man ang mga tao. 2 Makon nanda, “Indita lang pagtaboon sa pista, ay basi konmagkinagolo ang mga tao.”

Si Jesus Ginboboan Paamot sa Anang Olo(Mt. 26:6-13; Jn. 12:1-8)

3 Ang doto si Jesus sa Betania, mintrasnagakaun tana sa anang balay ni Simonnga aroon nga anang ginayad, may sangkababai nga nagabot. May dara tana ngatibod-tibod nga pono maraalun gid ngaagoa. Dia nga agoa alin gid sa maamotnga tanum nga ginatawag nga “nardo”.Pagrapit na kay Jesus ginpusa na anangliug-liug ang tibod-tibod kag pagkataposginbobo na dayon ang agoa sa anang oloni Jesus. 4 May mga tao doto nga gin-ugutan kag nagsorogidanun sanda, “Basiginoyangan na lang ang agoa? 5 Sarangandan danmaibaligya sa kantidad nga balisangka toig nga soildo kag anang bayadipanaw sa mga pobri.” Kag ginpangisugannanda ang babai. 6 Piro makon ni Je-sus kananda, “Basi ginatoblag nindo tana?Pabayani nindo lang. Mayad anang ginimonga dia kanakun. 7 Ang mga pobri pirminindo nga makakaiban kag sarang kamomakabolig kananda sa bisan anong orasnga gosto nindo nga magbolig, piro akotana indi nindo pirmi makakaiban. 8 Dianga babai nagimo anangmasarangan parakanakun. Ginlugudan na agoa akun lawasagud ipriparar para sa akun lubung. 9 Kagsa matood tana, bisan diin sa bilog ngakalibotan nga iwali ang Mayad nga Barita,anang ginimo nga dia kanakun masasam-bit ra bilang andumanan kanana.”

Si Judas Nagpasogot nga Traidoron si Je-sus

(Mt. 26:14-16; Lu. 22:3-6)10 Si Judas Iscariote nga isara sa dosi

ka apostolis nagayan sa mga manogdo-mara nga mga pari agud iintriga si Jesuskananda. 11 Pagkabati ang mga manog-domara nga mga pari kon ano anang ka-toyoan ni Judas nalipay sanda nga mayadkag ginpangakoan nanda nga tawan tanakoarta. Gani alin dato nagpangita si Judas

kaigayonan kon paiwan na maintriga siJesus kananda.

AnangYaponnanday Jesus sa Pista anangPaglubas ang Angil

(Mt. 26:17-25; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn. 13:21-30)

12Nagabot ang ona nga adlaw ang Pistaang Tinapay nga Ara Pampaabok. Ma-man dia ang adlaw nga ginaalad ang mgakarniro nga ginakaun para sa Pista anangPaglubas ang Angil. Gani anang mga so-molonod ni Jesus nagpamangkot kanana,makon nanda, “Sa diin nga balay imonggosto ngamagpriparar kami atun yapon saPista anang Paglubas ang Angil?” 13 Ganiginsogo na ang darwa sa anang mga so-molonod, makon na, “Pagayan kamo dotosa siodad ang Jerusalem. Pagabot nindodoto masosolang nindo ang tao nga na-gadara ang banga nga may tobig. Sonodanindo tana 14 kag kon diin nga balay tanamagsulud, toladia indong iambal sa tag-balay, ‘Ang Manogtodlo nagapamangkotkon diin ang koarto nga anang kau-nan kaiban anang mga somolonod parasa pagsilibrar ang Pista anang Paglubasang Angil.’ 15 Ipakita na dayon kanindoang mawayang nga koarto sa ibabaw ngakomplito ang kagamitan kag priparadoron. Doto kamo magimus atun yapon.”16 Nagpanaw ang darwa nga anang gin-sogo, kag pagabot nanda sa siodad nakitananda ang tanan sono sa anang ginkoonni Jesus kananda. Kag doto sanda nagpri-parar andang yapon para sa pista.

17 Pagkasirum, nagabot si Jesus kaganang dosi ka somolonod. 18 Mintrasnagakaraun sanda sa lamisa, makonni Jesus, “May isogid ako kanindo ngamatatabo dadi. Isara kanindo ngakaiban ko dadi sa pagkaun maman angmagatraidor kanakun.” 19 Pagkabati datoanang mga somolonod, naborido sandakag kada isara kananda nagpamangkotkanana, makon nanda, “Bukun ako,ano?” 20 Makon ni Jesus kananda, “Angmagatraidor kanakun isara sa kanindo ngadosi nga nagasaro kanakun sa mangkok.21 Ako nga Naging Tao mapapatay sono satagna sa Kasolatan, piro kailo ra ang taonga magatraidor kanakun! Mas mayad pakon ara tana run lang nabata.”

Ang Pagkomonion(Mt. 26:26-30; Lu. 22:15-20; 1 Cor. 11:23-25)

Marcos 14:22 69 Marcos 14:4722 Mintras nagakaraun sanda, nagbuul

si Jesus ang tinapay. Ginpasalamatanna dato sa Dios kag ginpamisang-pisangna dayon. Pagkatapos ginapanaw nasa anang mga somolonod nga nagakoon,“Kaun kamo, maman dia akun lawas.”23 Pagkatapos nagbuul tana dayon ang ir-inumun kag nagpasalamat ruman sa Dios,kag ginpanaw na kananda. Kag sandatanan naginum dayon. 24 Makon nakananda, “Maman dia akun dogo nga iolapara sa dorong tao. Dia nagapamatoodnga may bago nga kasogtanan ang Diossa mga tao. 25 Sa matood tana, ako indirunmagoman inumang irinumunnga alinsa obas asta sa adlaw nga magainum akoang bago sa anang ginarian ang Dios.”26 Nagkanta sanda dayon mga pagdayawsa Dios, kag pagkatapos nagayan sanda saBokid ang mga Olivo.

Ginsogid ni Jesus ang Pagpanginwara niPedro

(Mt. 26:31-35; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)27 Makon ni Jesus sa anang mga

somolonod, “Tanan kamo magabayakanakun, ay makon ang Dios sa Kasolatan,‘Patayun ko ang manogbantay kagmagararapta ang mga karniro.’ 28 Piropagkatapos nga ako mabanaw, maona akokanindo doto sa probinsya ang Galilea.”29 Makon ni Pedro kanana, “Bisan sandatanan magbaya kanimo ako tana indigid.” 30 Makon ni Jesus kanana, “Angmatood tana, karon mismo sa gabi bagomakatorook ang manok karwa, katlomo ako ron ipanginwara nga ara kawkakilala kanakun.” 31 Piro nagparugusgid si Pedro, makon na, “Indi ta kaw gidipanginwara abir patayun nanda ako ngakaiban kanimo.” Kag maman ra anangkoon ang tanan nga mga somolonod.

Nagpangamoyo si Jesus sa Getsemani(Mt. 26:36-46; Lu. 22:39-46)

32 Nagayan sanda dayon sa logar ngaginatawag nga Getsemani. Pagabot nandadoto, makon ni Jesus sa anang mga so-molonod. “Pagpongko kamo digi mintrasnagapangamoyo ako.” 33 Piro gindara nasi Pedro, si Santiago, kag si Juan doto saonaan. Nagabot ang kagolo sa anang isip.34Makonna kananda, “Midyomapatay akodadi sa kalisud. Magpasala kamo digi kagmagbantay.” 35 Pagkaayan na sa marayu-rayu, nagdapa tana sa logta kag nag-pangamoyo nga kon maimo palampasun

lang ang pagantos nga anang ginaatobang.36Makon na, “Amay, ang tanan nga butangmaimo mo. Gani kon maimo ilikaw moang pagantos nga nagaabot kanakun. Pirobukun akun gosto ang dapat matomankondi ang kanimo.”

37 Nagbalik tana sa anang tatlo ka so-molonod kag naabotan na sanda nga na-gakaratorog. Makon na dayon kay Pe-dro, “Simon, ay dan, nagakatorog kaw?Indi ka gid makapolaw bisan sangka oraslang?” 38 Kag makon na kananda, “Mag-polaw kamo kag magpangamoyo nga indikamo madaug ang panolay. Naliliag kamora andan magpangamoyo garing indonglawas masyado karoya.”

39 Nagayan ruman si Jesus sa onaan-onaan kag nagpangamoyo. Anang pang-amoyo pario ra ang dati. 40 Pagkataposnagbalik tana ruman sa anang mga so-molonod kag naabotan na sanda rumannga nagakatorog, ay nadoyog sanda gidngamayad. Kag indi nandamaulaman konano andang isabat.

41 Sa anang ikatlo nga pagbalik makonna kananda, “Ta, nagakaratorog kamopa ra gid kag nagaparawayway? Ostoron dan! Maman run dia ang oras ngaAko nga Naging Tao iintriga run sa mgamakakasala. 42 Ta run! Way, dagi run angtao nga matraidor kanakun.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-12)

43 Mintras nagaambal pa si Jesusnagabot si Judas nga isara sa dosi kasomolonod. Dorong tao anang kaibankag may dara sanda nga mga ispada kagmga inoglampus. Ginsogo sanda angmga manogdomara nga mga pari kagmga manogtodlo ang Kasogoan kag mgamaulam-ulam nga mga Judio. 44Nagsogidnga lagi si Judas nga traidor sa mgamanogdakup kon ano anang isinyas.Makon na, “Ang tao nga akun arukanmaman ang tao nga indong ginapangita.Dakupa nindo tana kag daraun ngaginagoardyaan nga mayad.”

45 Gani pagabot ni Judas, diritsotana nga lagi kay Jesus kag nagkoon,“Manogtodlo!” Kag ginarukan na dayon.46 Pagkatapos dato gindakup nanda siJesus. 47 Piro may isara sa anang mgakaiban ni Jesus nga naggabot anangispada kag ginlabo na anang sorogoonang pinakamataas nga pari kag natigbas

Marcos 14:48 70 Marcos 14:72anang talinga. 48Makon dayon ni Jesus samga nagdakup kanana, “Ano, ako tolisannga kinanglan nindo gid nga magdarapa ang mga ispada kag mga inoglampussa pagdakup kanakun? 49 Kabay adlaw-adlaw dian ako sa timplo nga nagatodlokag doto kamo ra. Ta basi ara nindo akonga lagi pagdakupa? Garing kinanglannga dia matabo agud matoman ang mganakasolat sa Kasolatan parti kanakun.”50 Kag ginbayaan tana dayon anang mgasomolonod kag nagparalagyaw sandatanan.

51 May sangka soltiro doto nga nag-sonod kay Jesus nga nagapangalikupkuplang ang manipis nga lino nga panap-tun. Gindakup tana ra ang mga soldado,52 garing nakapangimodlos tana kag nag-palagyaw nga oblas, ay naawidan nandaanang ginapangalikupkup.

Si Jesus sa Atobangan ang Konsilyo(Mt. 26:57-68; Lu. 22:54-55, 63-71; Jn.

18:13-14, 19-24)53Gindara nanda si Jesus sa anang balay

ang pinakamataas nga pari. Doto na-gatiripon angmgamanogdomara ngamgapari, ang mga maulam-ulam ang mga Ju-dio, kag ang mga manogtodlo ang Ka-sogoan. 54 Si Pedro tana nagsonod ra,garing doto tana lang sa marayu-rayu.Nagsulud tana sa anang lagwirta ang balayang pinakamataas nga pari kag nagpongkosa anang ginapongkoan ang mga goardyaagud magpainit-init sa kalayo. 55 Karon,ang mga manogdomara nga mga pari kagang tanan nga mimbro ang Konsilyo angmga Judio nagpangita mga ibidinsya kon-tra kay Jesus agud mapatay nanda tana,piro ara sanda gid may nakita. 56 Doromatood ang nagtistigo ang botig kontrakanana piro ara nagsirinanto andang mgasogid.

57 May mga tao pa gid doto nganagtistigo ra ang botig kontra kay Jesus,makon nanda, 58 “Nabatian namun tananga nagakoon nga gubaun na kono angtimplo nga dia nga ginpatindug ang tao,kag sa sulud tatlo ka adlaw patindugunna ang iba nga timplo nga bukun tao angmaimo.” 59Piro pati andangmga sogid arara nagirinsakto.

60Nagtindug sa tunga angpinakamataasnga pari kag nagpamangkot kay Jesus,makon na, “Ta, ara kaw gid isabat samga akosasyon nga dan kontra kanimo?”

61 Ara gid naglimug-limug si Jesus. Ganiginpamangkot tana ruman ang pinaka-mataas nga pari, makon na, “Ikaw balaang Cristo nga Bata ang Darayawon ngaDios?” 62Makon ni Jesus kanana, “Uu, akomatood, kag Ako nga Naging Tao makikitanindo nga nagapongko sa anang too angMakagagaumngaDios, kagmakikita nindoako ra sa mga panganod sa langit nganagabalik digi sa kalibotan.” 63 Pagkabatidato ang pinakamataas nga pari, ginisakna anang lambong sa kasilag kag nagkoon,“Indi ta run kinanglan ang iba pa ngamga tistigos. 64 Nabatian nindo mismodadi anang pagpasipala sa Dios. Ano sakanindo?” Kag ginsintinsyaan nanda tananga patayun.

65 Ang iba kananda nagdopra kay Jesus.Gintabonan nanda anang mga mata kagginsombag. Makon nanda dayon, “Pin-toa kon sino ang nagsombag kanimo?”Pagkatapos ginbuul tana angmga goardyakag ginpikaan nanda tana sampal.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-75; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-18,

25-27)66 Si Pedro tana doto pa sa lagwirta

kag nagagi ang isara sa mga babai ngasorogoon ang pinakamataas nga pari.67 Pagkakita na kay Pedro nga nagapainit-init sa kalayo, ginpamolalungan na kagmagkoon, “Kabay kaiban kaw ni Jesus ngataga-Nazaret?” 68 Piro nagpanginwaratana nga nagakoon, “Ara ako gid kaulamkon ano imong ginaambal.” Pagkaambaldato ni Pedro nagayan tana sa poirtaanang kodal. Sa oras ra gid nga dato nag-torook ang manok. 69Doto nakita tana ru-man ang sorogoon nga babai, kag makonna sa mga tao doto, “Dia nga tao isara rasa anang mga kaiban ni Jesus.” 70 Pironagpanginwara ruman si Pedro. Lagat-lagat makon ang mga tao doto, “Anangkaiban ka ra gid ay taga-Galilea ka ra.”71 Piro nagpanompa run gid si Pedro nganagakoon, “Mapatay ako pa! Ara ako gidbaya kakilala sa tao nga dan nga indongginakoon.” 72 Pagkatapos na ambal nag-torook roman ang manok. Kag nadum-duman dayon ni Pedro anang ginambalkanana ni Jesus nga bago magtorook angmanok karwa, ipanginwara na tana tatloka bisis. Kag nagpanangis tana dayon.

Marcos 15:1 71 Marcos 15:2915

Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2, 11-14; Lu. 23:1-5; Jn. 18:28-38)

1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting angmga manogdomara nga mga pari kaibanang mga manogdomara ang mga Judio,ang mga manogtodlo ang Kasogoan kagang iba pa ngamga konsyal angmga Judio.Gingapos nanda si Jesus kag gindara dotokay Pilato nga gobirnador kag ginintrigadayon kanana. 2 Ginpamangkot tana niPilato, makon na, “Ikaw gali anang Ariang mga Judio?” Makon ni Jesus kanana,“Ginambal mo.” 3 Doro anang ginbin-tang angmgamanogdomara nga mga parikontra kay Jesus. 4 Gani ginpamangkottana ruman ni Pilato, makon na, “Ta arakaw gid may isabat sa mga bintang ngadan? Doro gid andang ginabintang kontrakanimo.” 5 Piro ara gid magsabat si Jesus,gani natingala nga mayad si Pilato.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mt. 27:15-26; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–

19:16)6 Karon, kada Pista anang Paglubas

ang Angil nakaogalian ni Pilato nga mag-bolyaw sangka priso nga ginpangayo angmga tao nga bolyawan. 7 Natabo ra datongamay sangka tao doto nga anang aran siBarrabas. Dia nga tao ginpriso kaiban angmga tao nga nakapatay pagribildi nandasa gobyirno. 8 Dorong tao ang nagparapitkay Pilato kag nagpangabay nga imoon naruman sa toig nga dato anang dati ngaginaimo. 9 Makon na kananda, “Gostonindo bala nga bolyawan ko anang Ari angmga Judio?” 10 Ay naulaman ni Pilato nganaakig kay Jesus ang mga manogdomaranga mga pari, maman dato nga ginakosarnanda si Jesus doto kanana. 11 Piro anangginimo ang mga manogdomara nga mgapari, ginkonan nanda ang mga tao ngasi Barrabas andang pangayoon kag bukunsi Jesus. Kag maman da gani andangginimo. 12 Ginpamangkot ni Pilato angmga tao, makon na, “Ta ano akun imoonsa tao nga indong ginakoon nga anangAri ang mga Judio?” 13 Nagsiringgit angmga tao, makon nanda, “Ilansang sa kros!”14 Makon ni Pilato kananda, “Ay basi, anonga sala anang naimo?” Piro tinodoannanda pa gid singgit nga nagakoon, “Bastailansang tana sa kros!” 15 Gani tungudnga gosto ni Pilato nga paoyonan ang mgatao, ginbolyawan na si Barrabas. Piro si

Jesus tana anang ginpaanot kag ginintrigasa mga soldado agud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mt. 27:27-31; Jn. 19:2-3)

16 Gindara ang mga soldado si Jesus sasulud anang palasyo ang gobirnador kaggintawag nanda ang bilog nga batalyonnga mga soldado nga magtiripon doto.17Pagkatapos ginsokloban nanda tana angkapa nga granati kag nagimo sanda koro-korona nga poros siit kag ginsoklob nandadayon sa anang olo ni Jesus. 18Pagkatapos,dayon sandang soro-salodo kanana nganagakoon, “Dayawon anang Ari ang mgaJudio!” 19 Kag ginpikaan nanda tanalampus ang baston-baston sa anang olokag gindoraan nanda pa. Ginlood-loodannanda ra tana kag ginsorosimba bilanginsolto kanana. 20 Pagkatapos andangyagota kanana, ginoba nanda ang kapanga granati kag ginpasoksok roman ananglambong. Gindara nanda tana dayon sagoa ang banwa agud ilansang sa kros.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-27)

21 Ang sa dalan sanda run, nasoblangnanda ang sangka tao nga alin sa bokid.(Anang aran ang tao nga dato si Simon ngataga-Cirene, nga tatay ni Alejandro kag niRufo). Ginpirit nanda tana nga magpasananang kros ni Jesus. 22 Kag gindara nandadayon si Jesus sa logar nga kon tawa-gun Golgota (nga anang gostong ambalun,logar nga midyo sa bongo.) 23 Pagabotnanda doto gintawan nanda si Jesus angbino nga may lakut nga mira, piro arapaginuma ni Jesus. 24 Kag ginlansangnanda tana dayon sa kros. Pagkataposginparti-parti nanda anang lambongpaagisa pagbonot-bonot, agud maulaman konano anang mabuul ang kada isara. 25Mgaalas noibi ang aga nanda ginlansang siJesus. 26 Ang nakasolat sa karatola sa krosbilang bintang kontra kanana nagakoon,“Anang Ari ang mga Judio.” 27May darwara doto ka tolisan nga ginlansang sa kros,ang isara sa anang too kampi ni Jesus kagang isara sa anang wala. 28 [Sa toladia ngapaagi natoman ang tagna nga nasolat saKasolatan nga nagakoon, “Ginbilang tananga isara sa mga kriminal.”]

29 Ang mga tao nga nagarulubas dotosa marapit nagtarango-tango andang olonga nagainsolto kag nagayagota kay Jesus.Makon nanda, “Ay dan, gubaun mo kabay

Marcos 15:30 72 Marcos 16:7ang timplo kag sa ikatlo ka adlaw patin-dugun mo roman. 30 Ta kondi maglosongkaw dian sa kros kag lowasun imong kao-galingun!” 31Maman ra dato anang yagotaang mga manogdomara nga mga pari kagmga manogtodlo ang Kasogoan. Makonnanda sa isara kag isara, “Ginlowas naang iba, piro indi tana makalowas anangkaogalingun. 32 Sulungun ta abi dadikon makalosong sa kros ang Cristo ngaAri kono ang Israel, kag kon makalosongtana matoo kita kanana.” Pati anangmga kaiban nga ginlansang naginsolto rakanana.

Ang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-30)

33 Pagogto ang adlaw, nagdulum angkalibotan sa sulud tatlo ka oras. 34 Kagpagalas tris ang apon nagsinggit si Jesusang mabaskug, makon na, “Eloi, Eloi lemasabactani?” Anang gostong ambalun,“Dios ko, Dios ko, basi ginpabayanan moako?” 35Makon ang iba nga nagatirindugdoto nga nakabati sa anang ginsinggit,“Ginatawag na si Elias.” 36Domalagan angsangka tao kag nagbuul isponga kag gin-tosmog na sa maaslum nga bino. Pagkata-pos gintakud na sa sangka sanga agud ipa-supsup kay Jesus. Makon na, “Sulungunta anay kon maabot si Elias agud buluntana sa kros nga dan.” 37 Nagsinggit todosi Jesus kag nabogto dayon anang ginawa.

38 Kag sa oras nga dato, ang kortina sasulud ang timplo sa Jerusalem nagisak satunga, alin sa ibabaw paidalum. 39 Anangkapitan ang mga soldado nga nagatindugsa atobangan ang kros nga ginalansangankay Jesus nakakita kon paiwan nabogtoanang ginawa ni Jesus. Makon na, “Ma-tood ra gid nga ang tao nga dia anangBata ang Dios!” 40 Sa marayu-rayu maypira ra ka babai nga nagalantaw sa na-gakaratabo. Ang iba kananda si Salome,si Maria nga taga-Magdala, kag si Marianga anang nanay ni Jose kag ni Santiagonga anang libayun. 41Ang doto pa si Jesussa Galilea dia nga mga babai nagatawaskag nagabolig kanana. Kag may iba pa rangamga babai doto nga nagtabid kay Jesusanang pagayan sa Jerusalem.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-42)

42-43 Nataboan nga ang adlaw nga nap-atay si Jesus adlaw nga inogpriparar parasa pista. Apon ron kag tungud nga ang

madason nga adlaw Adlaw ron nga In-ogpaway, nagpatutum si Jose nga taga-Arimatea nga magayan kay Pilato agudpangayoon anang bangkay ni Jesus. Si Josenga dia isara sa mga ginataod nga mimbroang Konsilyo kag isara ra sa mga naga-paabot anangpagari angDios. 44Pagkabatini Pilato nga si Jesus patay run, natingalatana. Gani ginpatawag na anang opisyalang mga soldado kag ginpamangkot nakon patay run gani si Jesus. 45 Pagkataposnga mabatian ni Pilato anang sogid angopisyal nga patay run si Jesus, ginto-gotan na si Jose nga bulun anang bangkay.46 Gani nagbakal si Jose ang maraalunnga tila nga poti. Kag ginpatangtang nadayon anang bangkay ni Jesus sa kroskag ginbarubudan ang tila nga dato ngaanang ginbakal. Pagkatapos ginpabutangna dayon sa rulubungan nga midyo sagiub nga gingoab sa bato. Kag nagpaligidtana dayon ang mabaul nga bato bilangtakup sa anang poirtaan ang rulubungan.47 Nagasulung ra doto si Maria nga taga-Magdala kag si Maria nga nanay ni Jose,gani nakita nanda kon diin ginlubung siJesus.

16Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-8; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1Pagkatapos ang Adlaw nga Inogpaway,si Maria nga taga-Magdala, si Maria ngananay ni Santiago kag si Salome nag-barakal paamot nga inoglugud sa patay aymaayan sanda sa ginlubungan kay Jesusagud lugudan anang bangkay. 2Ang adlawang Domingo, aga sanda pa gid nagayansa ginlubungan. 3-4 Mintras nagapanawsanda, makon nanda, “Ta sino kabay atunpangabayun nga magpaligid ang bato nganagatakup sa ginlubungan?” (Ay masyadoka baul anang takup nga dato nga bato).Piro pagabot nanda doto, nakita nandanga ang bato ginpaligid run. 5 Gani dayonsandang sulud sa ginlubungan kag nakitananda ang sangka lalaki nga bataun pa,mapoti anang lambong kag nagapongkosa too kampi. Kag ginpangadlukan sandanga mayad. 6Makon dayon ang lalaki ngadato kananda, “Indi kamo magkaadluk!Ulam ko nga ginapangita nindo si Jesusnga taga-Nazaret nga ginlansang sa kros.Ara tana run digi! Nabanaw tana run! Dalikamo, sulunga nindo ang ginbutangankanana.” 7 Pagkatapos nga andang nakita

Marcos 16:8 73 Marcos 16:20dato makon na, “Ta panaw kamo, sogidinindo anang mga somolonod kag labi rungid si Pedro nga maona si Jesus doto saGalilea, kag doto nindo tanamakikita sonosa anang koon kanindo.” 8 Gani naggoroaang mga babai sa ginlubungan kag nag-daralagan ay nagakurudug sanda sa kulba.Ara sanda gid may ginsogidan ay ginpan-gadlukan sanda gani.

9 [Timprano pa gid ang Domingo na-banaw si Jesus. Primiro gid nagpakita tanakay Maria nga taga-Magdala nga anangginsobolan ang pito ka malain nga ispir-ito. 10 Pagkatapos ginayanan ni Mariaanang mga somolonod ni Jesus nga naga-paraborido kag nagaparanangis kag gin-sogidan na sanda. 11 Garing ara sandanagpati sa anang sogid nga si Jesus boikag nagpakita kanana. 12Pagkatapos dato,nagpakita si Jesus sa iba nga itsora saanang darwa ka somolonod mintras naga-paayan sanda sa bokid. 13Gani nagbalik saJerusalem anang darwa ka somolonod kagginsogidan nanda andang mga kaiban ngasi Jesus nagpakita kananda, piro ara sandara nagpati.

14 Ang ori nagpakita ruman si Jesus saonsi ka somolonod mismo mintras na-gakaraun sanda. Ginsabdung na sandatungud nga ara sanda pagtoo kag tungudsa katugas andang mga tagiposoon, ay arasanda nagpati sa anang sogid ang mganakakita kanana pagkatapos nga tana na-banaw. 15 Pagkatapos dato makon ni Jesuskananda, “Panaw kamo sa bilog nga kalib-otan kag iwali ang Mayad nga Barita partikanakun sa tanan nga mga tao. 16 Angbisan sino nga magtoo kag mabunyaganmalowas, piro ang indi magtoo silotan.17 Ang mga tanda nga dia makikita samga tao nga nagatoo kanakun: paagi saakun gaum magapalayas sanda ang mgamalain nga ispirito sa mga tao nga andangginsuludan; magaambal sanda sa ibangmga ambal nga ara nanda natoni; 18 konmakakaput sanda ang mga magkal okonmakainum sanda bisan ano nga ilo indisanda maiwan; kag kon itongtong nandaandang alima sa mga nagamasakit, maga-ayad.”

Si Jesus Gindara sa Langit(Lu. 24:50-53; Bin. 1:9-11)

19 Pagkaambal kananda ni Jesus gin-dara tana paibabaw sa langit kag nag-pongko dayon sa anang too ang Dios.

20Nagparangwalian dayon anang mga so-molonod sa bisan diin nga logar kag gin-boligan sanda ang Ginoo. Kag ginpam-atodan na anang ginawali ang mga so-molonod paagi sa mga tanda nga andangnaimo.]

Lucas 1:1 74 Lucas 1:28

Ang Mayad nga Barita sono kayLucas

Paona1 Taraodon nga Teofilo:Doro ron ang mga nagsolat parti sa mga

butang nga nagkaratabo digi kanatun.2 Ginsolat nanda ang parti kay Jesus ngaginsaysay ra kanatun ang mga tao nganakakitamismo angmga nagkaratabo alinpa ang ompisa, nga maman ra ang na-gasogid ang Mayad nga Barita. 3 Kag gi-nosisa ko gid dia tanan alin ra ang ona pa,kag naisip ko nga isolat ang nagkaratabokag isaysay ang maatag kanimo 4 agudmasigoro mo nga matood manda ang mgabutang nga ginasogid kanimo.

Nagpakita ang Angil kay Zacarias5 Ang si Herodes ang ari sa Judea, may

pari doto nga anang aran si Zacarias. Isaratana sa gropo ni Abias. Anang asawa siElizabet nga alin ra sa lai ang mga pari.6 Ang magasawa nga dia pario nga nagak-aboi ang matarung sa panulung ang Diosay ginasonod nanda ang tanan nga anangmga sogo. 7 Garing ara sanda bata tungudnga si Elizabet bawas kag pario sanda ngamalam run.

8 Karon nagabot ang adlaw nga ananggropo ron nanday Zacarias ang magasirbisa Dios doto sa timplo. 9 Nagboronot-bonot angmga pari sono sa andang nakao-galian kag si Zacarias maman ang napilinga magsonog ang insinso sa altar. Ganinagsulud tana doto sa timplo ang Ginoo.10 Mintras nagasonog tana ang insinsodoto sa sulud, dorong mga tao doto sa goaang nagaparangamoyo sa Dios. 11Malagat-lagat nagpakita kanana anang angil angGinoo nga nagatindug sa too kampi angaltar nga anang ginasonogan ang insinso.12 Pagkakita ni Zacarias sa angil nagolpiantana kag ginadlukan. 13 Piro nagkoonang angil kanana, makon na, “Zacariasindi kaw magkaadluk! Ginsabat ang Diosimong pangamoyo; si Elizabet nga imongasawa magabata lalaki. Aranan mo ngaJuan. 14Malilipay kaw nga mayad kananakag doro nga mga tao ang malilipay ra saanang pagkabata. 15 Ay magiging mataastana sa panulung ang Ginoo. Indi tanadapat maginum ang bino okon bisan anonga irinumun nga makarilingin. Alin

lagi sa anang tian anang nanay dian runkanana ang Ispirito Santo. 16 Kag paagisa anang mga panodlo doro anang mgakaapo-apoan ni Israel anang pabalikun saGinoo nga andang Dios. 17Maoona tana saGinoo agud ipriparar na ang mga tao parasa anang pagabot ang Ginoo. Itaw kananaang Dios ang Ispirito kag ang gaum ngapario ang sa kay Elias ang ona. Pabalikunna anang kalolo ang mga ginikanan saandangmga bata, kag angmga tao nga aranagatoman sa Dios ana ra nga pabalikun samatarung nga pagisip.”

18 Makon ni Zacarias sa angil, “Ta pai-wan ko masigoro nga matatabo imongginaambal nga dan, ay kami nga maga-sawa malam run?” 19 Nagsabat ang angil,makon na, “Ako si Gabriel nga sorogoonang Dios, kag doto ako pirmi sa anangtupad. Tana ang nagsogo kanakun ngasogidan kaw ang mayad nga barita ngaakun ginsogid kanimo. 20 Piro tungud ngaara kaw nagpati sa akun ginsogidmagaapakaw asta sa adlaw nga matoman akun gin-sogid kanimo, ay dia matotoman gid tanakonmagabot ron ang adlaw nga gintaningang Dios.”

21 Ang mga tao tana sa goa, sigi runandang ulat kay Zacarias, kag natingalasanda kon basi naboay tana run doto sasulud ang timplo. 22 Pagkagoa na inditana run makaambal. Sigi run lang anangsinyas sa mga tao. Gani nasatuman nandanga may ginpakita kanana ang Dios dotosa sulud ang timplo. Alin dato naging apatana run.

23 Pagkatapos anang torno sa pagsirbidoto sa timplo, nagoli tana. 24Magpira kaadlaw, nagpanamkun gani si Elizabet ngaanang asawa. Kag sa sulud lima ka bolanara tana naggoa-goa sa balay. 25 Makonna, “Ginkaloyan ako ra gid ang Ginoo aydadi ginlibri na ako ron sa akun kauruyansa mga tao tungud nga ako bawas.”

Anang Pagkabata ni Jesus26 Ang mga anum ka bolan anang

budus ni Elisabet, ginsogo roman angDios ang angil nga si Gabriel nga ma-gayan sa Nazaret nga sangka banwa saGalilea. 27 Ginpaayan tana doto sa daraganga anang aran si Maria. Si Maria ngadia karasalun run kay Jose, nga isara saanang mga kaapo-apoan ni aring David.28 Gani nagayan ang angil nga si GabrielkayMaria kag nagkoon,makonna, “Maria,

Lucas 1:29 75 Lucas 1:59magkalipay kaw, ay ang Ginoo kaiban mokag ikaw anang ginkaloyan.” 29 Pagkabatidato ni Maria naglibug anang olo, kagginbinag-binag na kon ano anang gostongambalun. 30Gani makon ang angil kanana,“Maria indi kaw magkaadluk. Mabaul ngadungug anang gintaw ang Dios kanimo.31 Magabudus kaw kag magabata lalaki.Kag kon mabata tana run gani, aranan motana nga Jesus. 32 Maging bantog tanakag kikilalaun nga anang Bata ang Diosnga labaw sa tanan. Kanana ipasobli angGinoong Dios ang ginarian anang kaolang-olangan nga si David. 33 Magaari tana saanang mga kaapo-apoan ni Jacob asta konsano; anang ginarian magapadayon ngaara kataposan.”

34 Makon ni Maria sa angil, “Ta paiwandia ay ako ara pa asawa?”

35 Nagsabat ang angil, makon na, “AngIspirito Santo magakunsad kanimo, kagmagalikup dayon kanimo anang gaum angDios nga labaw sa tanan. Maman dannga diosnon ang bata nga imong ibatakag tawagun nga anang Bata ang Dios.36 Isipa bala imong paryinti nga si Elisa-bet. Nagkoon ang mga tao nga indi tanamagbata tungud nga malam tana run gid.Piro dadi anum run ka bolan anang budus,37 tungud nga sa Dios tana, ang tanansarang maimo.”

38 Gani makon ni Maria, “Sorogoon akolang ang Ginoo. Kabay pa nga matomankanakun imong ginambal.” Kag nagalindayon ang angil.

Ginbisita ni Maria si Elizabet39 Magpira ka adlaw nagimus si Maria

kag nagdali-dali ayan sa sangka banwa ngamay dorong bokid nga sakup ang Judea.40 Kag doto nagsulud tana sa anang balaynanday Zacarias kag nagpangamosta kayElizabet. 41 Pagkabati ni Elizabet sa anangpagpangamosta ni Maria, golpi ra nganagolag mabaskug ang bata sa anang tian,kag gingauman si Elizabet ang IspiritoSanto. 42 Kag sa mabaskug nga limugnagambal tana dayon, makon na, “Satanan nga babai ikaw lang ang ginbindisy-onan angDios ang toladia! Kag ginbindisy-onan na ra imong ginabudus nga dan.43 Mabaul dia nga dungug kanakun tun-gud nga ako ginbisita anang nanay akunGinoo. 44 Naulaman ko ang parti kanimotungud nga pagkabati ko imong pango-mosta, ang bata sa akun tian golpi nga

nagolag ang mabaskug sa anang kalipay.45 Masoirti kaw gid tungud nga nagpatikaw nga ang ginpabarita kanimo ang Gi-noo matotoman!”

Anang kanta ni Maria Bilang Pagdayaw46Makon dayon ni Maria,“Nagadayaw ako gid sa Ginoo!47 Kag nagakalipay ako nga mayad tungud

sa Dios nga akun Manlolowas.48Ay gindumdum na ako nga anang kubus

nga sorogoon.Alin dadi ang tanan nga mga tao maga-

koon nga masoirti ako,49 Tungud sa mga makatiringala nga mga

butang nga ginimo kanakun angMakagagaum nga Dios.

Matarung tana, kag taraodon labaw satanan.

50Alin pa ang ona ginakaloyan na angmgatao nga nagataod kanana.

51Ginpakita na nga tana gamanan paagi saanang mga inimoan.

Gintabog na ang mga tao nga mataasandang pabutang sa andang kao-galingun.

52Ginpaalin na angmga gamanan ngamgaari sa andang trono.

Kag ginpataas na ang mga kubus andangkaimtangan.

53Gintawan na angmayad ngamga butangang mga pobri,

Piro angmgamanggaranun tana ginpaalinna lang nga ara gid dara.

54-55 Kita nga anang mga sorogoon, ngamga kaapo-apoanni Israel, ana ngaginboligan.

Ay ara na paglipati anang pangako sa atunmga kaolang-olangan, nga si Abra-ham kag sa anang mga lai kaloyanna sa ara kataposan!”

Maman dia anang ginpangambal ni Maria.56 Kag nagtinir tana doto kanday Elizabetmga tatlo ka bolan bago tana nagoli.

Ang Pagkabata ni Juan nga Manogbun-yag

57 Karon nagabot ron ang oras nga in-ogbata ni Elizabet, kag nagbata tana lalaki.58 Pagkabati anang mga kamalay kag mgaparyinti nga tana ginkaloyan nga mayadang Ginoo, nagkalipay sanda kaiban niElizabet.

59 Datong walo ron ka adlaw ang bata,nagabot anang mga kamalay kag mga

Lucas 1:60 76 Lucas 2:7paryinti agud toriun ang bata sono sa an-dang nakaogalian. Aranan nanda tana an-dan nga Zacarias pario anang aran anangtatay, 60 garing indi magkompormi si Eliz-abet. Makon na, “Indi maimo, Juan tanaang iaran kanana.” 61Makon nanda, “Basidato? Ara kamo gid paryinti nga toladananang aran.” 62 Kag ginsinyasan nandaanang tatay ang bata kon ano anang gostonga iaran sa anang bata. 63Nagsinyas tanara nga tawan tana ang sorolatan kag nag-solat tana dayon nga Juan anang aran. Kagnatingala sanda nga tanan. 64 Pagkataposdato nakaambal run si Zacarias nga naga-dayaw sa Dios. 65 Ginkulbaan andang mgakamalay sa barita parti sa mga butang ngadato nga natabo, kag naging bantog ra satanan nga mabokid-bokid nga mga logarang Judea. 66 Kag ang tanan nga mga taonga nakabarita nagisip ngamayad. Makonnanda, “Maging ano kabay ang bata ngadia kon tana magbaul?” Ay nasatum angmga tao nga kaiban na ang Ginoo.

Ang Tagna ni Zacarias67 Si Zacarias nga anang tatay gingau-

man ang Ispirito Santo kag nagkoon tanadayon, makon na,68 “Dayawon ta ang Ginoo nga anang Dios

ang Israel!Ay gindumdum na kag ginlibri kita nga

anang mga sinakupan.69 Ginpadara na run kanatun ang maka-

gagaum nga manlolowas nga isarasa anang mga kaliwat anang soro-goon anay nga si David.

70 Dia maman ra nga lagi anang ginkoonpaagi sa anang mga propita.

71Nagpangako tana nga lowasun na kita saatun mga kaaway

Kag sa mga tao nga nagadumut kanatun.72 Nagkoon tana ra nga kaloyan na atun

mga kaolangan,Kag indi na gid paglipatan anang pangako

kananda.73 Maman dan anang ginsompa sa atun

kaolang-olangan nga si Abraham,74 Nga lowasun na kita gid sa atun mga

kaawayAgud makasimba kita nga ara kaadluk.75 Kag maging balaan kag matarung

kita sa anang panulung sa atunpangadlaw-adlaw nga pagkaboidigi sa kalibotan.”

76 Pagkatapos dato nagambal dayon siZacarias sa anang bata, makon na,

“Ikaw tana, Juan, tatawagun nga anangpropita ang Dios, ang Dios ngalabaw sa tanan;

Ay magaona kaw sa Ginoo agud sogidanmo ang mga tao nga magpripararsanda para sa anang pagabot.

77 Magatodlo kaw sa anang mga tao ngasanda malolowas sa andang mgasala,

Kon sanda magpangayo patawad sa Dios.78 Ay atun Dios maloloyon kag maigog-

maun.Ipadara na ang Manlolowas nga maging

pario sa anang pagmora ang adlaw79Nga magasirak sa mga tao nga sa madu-

lum kag naadlukan sa kamatayun.Magatodlo tana kanatun kon paiwanmag-

ing masadya atun rilasyon sa Dioskag sa atun kapario.”

Maman dia anang ambal ni Zacarias.80 Karon, ang bata nga si Juan nagbaul

kag naging mabaskug sa ispirito. Nagtinirtana sa naligwin nga logar asta sa adlawnga tana nagompisa nga magtodlo anangambal ang Dios sa anang kapario nga mgaIsraelita.

2Anang Pagkabata ni Jesus(Mt. 1:18-25)

1 Sa mga tyimpo nga dato, ang Impi-rador ang Romanga si Augusto nagimo ka-sogoan nga ang tanan nga mga pomoloyosa anang ginarian magpalista. 2 (Mamandato ang ona nga sinsos ang si Cirenioang gobirnador sa probinsya ang Syria.3 Gani nagoli ang tanan nga tao sa anangkaogalingun nga banwa agud magpalista.)

4Maman dato nga si Jose nga nagaoli sabanwa ang Nazaret nga sakup ang Galileanagbalik sa Betlehem nga sakup anangprobinsya ang Judea, tungud nga isaratana sa anang mga kaliwat ni aring Davidnga nabata sa logar nga dato. 5 Gindarani Jose anang maging asawa nga si Marianga nagabudus agud magpalista ra. 6 Kagmintras doto sanda sa Betlehem nagabotanang oras nga inogbata. 7 Kag nagbatatana gani kag anang bata lalaki. Mamandato anang panganay nga bata. Kag ginpo-tos na sa lampin kag ginpaingga sa suludang pasongan nga ginapakaunan ang mgaayup, ay doto sanda sa kamalig nga parasa mga ayup tungud nga ara logar parakananda sa mga balay nga darayonan.

Lucas 2:8 77 Lucas 2:34Angmga Angil Nagpakita samgaManog-

bantay ang mga Karniro8 Marapit ra sa banwa ang Betlehem

may mga manogbantay ang mgakarniro nga nagaporolaw sa datag ayginabantayan nanda andang mga karniro.9 Nagpakita kananda ang sangka angilang Ginoo kag ginlikupan sanda anangsanag ang Ginoo. Ginpangadlukan sandanga mayad, 10 piro makon ang angilkananda, “Indi kamo magkaadluk, aynagayan ako digi kanindo agud sogidankamo ang mayad nga barita nga magatawmabaul nga kalipay sa tanan nga mgatao. 11 Nabata dadi indong Manlolowassa anang banwa ni Aring David. Tana angGinoo nga ginpili ang Dios nga magari.12 Ang tanda bilang pamatood sa akunginakoon maman dia: makikita nindoang bata nga ginapotos ang lampin kagnagaingga sa pasongan.”

13Pagkatapos ambal ang angil nga dato,golpi lang nga nagpakita ang doro gidnga mga angil kag nagirug kanana nganagadayaw sa Dios nga nagakoon:14 “Dayawon ang Dios sa langit,Digi sa logtamalinung run anang kaimtan-

gan ang mga tao nga anang nalia-gan!”

15 Pagkatapos dato, nagbalik ang mgaangil doto sa langit. Kag pagkaalin nanda,makon ang mga manogbantay ang mgakarniro, “Dali, maayan kita sa Betlehemkag sulungun ta ang natabo nga dia ngaanang ginpasogid kanatun ang GinoongDios!”

16 Gani dali-dali sanda nga nagayan saBetlehem kag pagabot nanda doto nakitananda si Maria kag si Jose, kag ang batanga nagaingga sa pasongan. 17 Kag gin-saysay nanda anang ginambal ang angilparti sa bata. 18 Natingala nga mayadang tanan nga nakabati sa anang ginbaritaang mga manogbantay ang mga karniro.19 Gintipigan ni Maria ang mga butangnga dia sa anang tagiposoon kag ginaisipna pirmi. 20 Nagbalik sa andang logarang mga manogbantay nga dato ang mgakarniro nga nagadayaw ngamayad sa Diostungud sa tanan nga andang nabatian kagnakita nga sono gid sa anang ginsogidkananda ang angil.

Ginaranan ang Bata nga Jesus

21 Pagabot ang ikawalo ka adlaw nganabata ang lapsag gintori nanda kag gi-naranan nga Jesus. Maman dia ang arannga ginkoon ang angil nga iaran sa batabago tana ginpanamkun.

Gindara si Jesus sa Timplo22 Karon, nagabot ang adlaw nga si Jose

kag si Maria magaalad run sa timplo angJerusalem para tomanun anang Kasogoanni Moises parti sa babai nga bagong nag-bata agud maging limpyo sanda. Kaggindara nanda ra ang bata sa Jerusalemagud ialad sa Ginoo. 23 Ay nakasolatsa anang Kasogoan ang Ginoo nga “Angkada panganay nga lalaki ialad sa Ginoo.”24 Kag agud maging limpyo si Maria na-galad sanda sono sa nakasolat sa anangKasogoan ang Ginoo, nga “Darwa ka laduokon darwa ka bataun nga salampati.”

25Doto sa Jerusalem may tao nga anangaran si Simeon. Dia nga tao matarung kagdiosnon kag nagaulat tana nga matomanang tagna nga boligan ang Dios angmga taga-Israel sa andang kasubu. Diankanana ang Ispirito Santo 26 nga nag-paayag kanana nga indi tana mapataymintras ara na pa makita anang ipadaraang Ginoong Dios nga magaari. 27 Karon,ginpasulud tana ang Ispirito Santo dotosa timplo. Kag doto ra gindara si Je-sus anang mga ginikanan agud sonodonnanda anang ginkoon sa Kasogoan parakananda. 28 Pagkakita ni Simeon sa bata,ginbuul na kag nagdayaw tana sa Dios;makon na,29 “Dadi Ginoo, poidi mo ako ron nga baw-

iun,Tungud nga natoman run imong ginpan-

gako kanakun.Mataway run akun isip.30 Ay dadi nakita ko ron mismo ang Man-

lolowas31 Nga imong gintigana para sa tanan nga

mga tao.32 Tana ang magataw kasanag sa anang

mga isip ang mga bukun Judio ngaara kakilala kanimo,

Kag magataw ra dungug kanamun ngamga kaapo-apoan ni Israel, ngaimong mga pinili nga mga tao.”

33Natingala nga mayad anang tatay kaganang nanay ang bata sa anang ginam-bal nga dato ni Simeon parti sa bata.34 Ginpangamoyo sanda ni Simon ngabindisyonan sanda ang Dios. Pagkatapos

Lucas 2:35 78 Lucas 3:5nagkoon tana kay Maria nga anang nanayang bata, makon na, “Imong bata ngadia maman anang ginpili ang Dios ngamagapanaba kag magapataas ang doro saIsrael. Maging tanda tana nga alin sa Dios,kag doro ang magaambal malain kontrakanana. 35 Ipakita na ang mga marimonga isip angmga tao aymagakontra sandakanana. Kag ikaw bilang anang nanaymagabatyag ang kasubu nga midyo gin-abono imong tagiposoon.”

36May sangka propita ra doto nga babainga anang aran si Ana. Bata tana niFanuel nga anang kaapo-apoan ni Aser.Ang daraga tana pa ginpangasawa tana,piro pito lang ka dagon andang pagda-punan bilang magasawa 37 kag nabalotana. Dadi 84 anyos tana run kag pirmitana doto sa timplo, ay adlaw gabi ara tanaiba nga ginaimo kondi ang magsimba saDios paagi sa mga pagpoasa kag pagpang-amoyo. 38Nagparapit tana kanday Jose kagnagpasalamat sa Dios tungud sa bata. Kagnagambal tana ra parti kay Jesus sa mgatao nga nagapaabot ang adlaw nga libriunang Dios ang mga kaapo-apoan ni Israel.

Ang Pagbalik sa Nazaret39Pagkatapos nga natoman nanday Jose

kagMaria ang tanan nga ginapaimo anangKasogoan ang Ginoo, nagoli sanda saGalilea, sa andang banwa nga Nazaret.40 Ang bata nagbaul kag nagbaskug kagnagaram nga mayad; kag ginbindisyonantana ang Dios.

Si Jesus sa Timplo41 Kada toig anang mga ginikanan ni

Jesus nagaayan sa Jerusalem agud mag-pamista sa Pista anang Paglubas angAngil.42 Kag ang si Jesus dosi run ka toig nag-pamista sanda ra pario andang nakao-galian. 43 Pagkatapos ang pista nagolisanda, piro si Jesus tana nagpasala saJerusalem. Ara dia naulami anang mgaginikanan, 44 ay andang pagsarig na-gatabid tana ra sa andang mga kaiban nganagaoroli. Gani sangka adlaw gid andangpanaw. Ang ori ginpangita nanda si Jesussa andang mga paryinti kag mga kakilala45 kag bago nanda pa naulaman nga aratana gali nakatabid. Gani nagbalik sandasa Jerusalem agud pangitaun tana. 46 Angikatlo ron ka adlawbagonanda tana nakitadoto sa timplo nganagapongko kaiban angmga manogtodlo ang Kasogoan. Nagapa-mati tana kag nagapamangkot kananda.

47 Ang tanan nga nagaparamati kanananatingala gid sa anang mga naulaman kagmga sabat. 48 Pagkakita kanana anangmga ginikanan, natingala sanda ra ngamayad. Kag makon anang nanay kanana,“Basi ginimo mo dia kanamun ni tataymo? Ginkulbaan kami nga mayad sa amunpagpangita kanimo!” 49 Makon ni Jesuskananda, “Ta basi ginpangita nindo ako?Ara kamo bala kaulam nga dapat digi akosa anang balay akun Tatay?” 50 Piro arasanda kaangup kon ano anang gostongambalun.

51 Kag nagtabid run da lang si Jesus saanangmga ginikanan paoli sa Nazaret, kagnagsonod tana sa tanan nga andang gosto.Dia tanan nga mga butang gintipigan niMaria sa anang tagiposoon. 52Nagdogangpa gid anang kaaram ni Jesus kag pa-dayon anang pagbaul, kag nalilipay gidnga mayad ang Dios kag ang mga taokanana.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manogbun-

yag(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Jn. 1:19-28)

1-2 Pagkalubas ang pira ka toig, mayginambal ang Dios kay Juan nga bata niZacarias doto sa naligwin nga logar. Dianatabo sa ika-15 ka toig anang pagdomarani Tiberio bilang Impirador ang Roma. Satyimpo ra nga dato si Poncio Pilato anggobirnador sa probinsya ang Judea, kag siHerodes ang manogdomara sa Galilea. SiFelipe tana nga kabogto ni Herodes ma-man ang manogdomara sa mga probinsyaang Iturea kag Traconite; kag si Lisaniasmaman ang sa probinsya ang Abilinia. SiAnas kag si Caifas ang mga pinakamataasnga pari. 3Tungud sa anang ginambal angDios kay Juan nagayan tana sa mga logarnga marapit sa Soba ang Jordan kag nag-pangwalian. Nagkoon tana sa mga tao ngadapat inulsulan kag bayaan nanda run an-dang mga sala, kag magparabunyag dayonagud patawadun sanda ang Dios. 4 Saanang ginaimo nga dia ni Juan natomananang ginsolat ni propita Isaias nga na-gakoon,“May nagasinggit sa naligwin nga logar,‘Ipriparar nindo anang aragian ang Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali tana

run lang magabot!5 Ang kada madaralum nga logar tam-

pukan nindo,

Lucas 3:6 79 Lucas 3:30Kag ang kada bokid kag bongyod tapanun

nindo.Tadlunga nindo ang mga kilo,Kag kayadun nindo ang mga lobak-lobak.6 Kag makikita ang tanan nga mga tao

kon ano anang imoon ang Dios sapaglowas kananda.’ ”

7 Dorong tao ang nagarayan kay Juanagud magpabunyag. Makon ni Juankananda, “Kamo nga liwat ang mgamagkal, basi nagayan kamo digi? Sinoang nagkoon kanindo nga makapalagyawkamo sa anang silot ang Dios nga madalirun lang magabot? 8 Ipakita nindo ngakamo naginulsul run sa indong mga salapaagi sa indong mga inimoan. Indi kamomagsarig nga indi kamopagsilotan tungudnga kamo anang kaliwat ni Abraham. Aymiski ang mga bato nga dia poidi ngaimoon ang Dios nga anang mga bata niAbraham kon gosto na. 9 Tandaan nindodia: ang wasay ginaanda run sa kaoy ngaara nagapamonga ang mayad nga bongaagud pokanun kag sonogon.”

10Makon ang mga tao kay Juan, “Ta kontoladan, ano amun imoon?” 11 Makon niJuan, “Kon sino kanindo ang darwa ananglambong, itaw na ang sakabilog sa aralambong. Kag kon sino kanindo ang maypagkaun, tawan na ra ang ara.” 12 Maymga manogsokot ra ang bois nga nagayankay Juan agud magpabunyag. Makonnanda kay Juan, “Sir, ano amun imoon?”13 Makon ni Juan, “Kon kamo nagasokotang bois, indi kamo magpanokot ang so-bra kondi kon pira anang ginapasokot anggobyirno maman ra lang indong bulun.”14May mga soldado ra nga nagpamangkotkon ano ra anang gosto ang Dios parakananda. Makon ni Juan kananda, “Indikamo magsari pamaug sa mga tao okonmagimo-imomga bintang kontra kanandaagud makapangoarta kamo. Maging kon-tinto kamo sa indong soildo.”

15 Pagkabati ang mga tao sa anang mgapanodlo ni Juan, ginisip nanda nga basikon si Juan nga dia maman run anangginpili ang Dios nga magaari nga an-dang ginapaabot. 16 Piro makon ni Juankananda, “Ako nagabunyag kanindo sa to-big, piro may maabot nga mas gamananpa kanakun. Indi ako pa gani bagay bisanmaging anang sorogoon. Ang mga tao ngamagtoo kanana bubunyagan na sa IspiritoSanto; piro ang indi tana, bubunyagan nasa kalayo. 17 Ay bubulagun na ang mga

matarung kag ang mga malain nga mgatao, pario tana sa tao nga nagapaanginanang inani agud bulagun ang timgas saopa. Ang timgas ibutang na sa anangbodiga piro ang opa tana sonogon na sakalayo nga indi mapatay.”

18Mintras ginatodlo ni Juan ang Mayadnga Barita samga tao ginasugyut na sandara nga tomanun nanda ang mga butangnga anang ginatodlo kananda. 19 Bisanpa gani si Herodes nga manogdomara saGalilea ginsaway na tungud nga ginapang-inbabai na anang bayaw nga si Herodiaskag sa doro pa gid nga anang malain ngamga inimoan. 20Kag ang ori nagdogang pagid anang sala ni Herodes, ay ginpaprisona si Juan.

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mt. 3:13-17; Mc. 1:9-11)

21 May adlaw nga nagapangbunyag siJuan sa mga tao kag si Jesus nagpabun-yag ra kanana. Pagkatapos, mintras na-gapangamoyo si Jesus, nagabri ang lan-git 22 kag nagtugpa kanana ang IspiritoSanto sa porma ang salampati. Kag maylimug dayon nga nabatian alin sa langitnga nagakoon, makon, “Ikawmaman akunpinalangga nga Bata. Nalilipay ako ngamayad kanimo.”

Ang Listaan anang Ginalinan ni Jesus(Mt. 1:1-17)

23 Mga 30 anyos anang idad ni Jesusbago tana magompisa imo anang gina-paimo ang Dios kanana. Sono sa anangpagkaulam ang mga tao, si Jesus anangbata ni Jose nga bata ni Eli. 24 Si Eli bata niMatat. Si Matat bata ni Levi. Si Levi batani Melqui. Si Melqui bata ni Jana. Si Janabata ni Jose. 25 Si Jose bata ni Matatias.Si Matatias bata ni Amos. Si Amos batani Nahum. Si Nahum bata ni Esli. Si Eslibata ni Nage. 26 Si Nage bata ni Maat. SiMaat bata ni Matatias. Si Matatias bata niSemei. Si Semei bata ni Jose. Si Jose batani Juda. 27 Si Juda bata ni Joana. Si Joanabata ni Resa. Si Resa bata ni Zorobabel.Si Zorobabel bata ni Salatiel. Si Salatielbata ni Neri. 28 Si Neri bata ni Melqui. SiMelqui bata ni Adi. Si Adi bata ni Cosam.Si Cosam bata ni Elmodam. Si Elmodambata ni Er. 29 Si Er bata ni Josue. Si Josuebata ni Eliezer. Si Eliezer bata ni Jorim.Si Jorim bata ni Matat. Si Matat bata niLevi. 30 Si Levi bata ni Simeon. Si Simeonbata ni Juda. Si Juda bata ni Jose. Si Jose

Lucas 3:31 80 Lucas 4:21bata ni Jonan. Si Jonan bata ni Eliaquim.31 Si Eliaquim bata ni Melea. Si Melea batani Mainan. Si Mainan bata ni Matata. SiMatata bata ni Natan. Si Natan bata niDavid. 32 Si David bata ni Jesse. Si Jessebata ni Obed. Si Obed bata ni Boaz. SiBoaz bata ni Salmon. Si Salmon bata niNaason. 33 Si Naason bata ni Aminadab. SiAminadab bata ni Admin. Si Admin batani Arni. Si Arni bata ni Esrom. Si Esrombata ni Fares. Si Fares bata ni Juda. 34 SiJuda bata ni Jacob. Si Jacob bata ni Isaac.Si Isaac bata ni Abraham. Si Abraham batani Tare. Si Tare bata ni Nacor. 35 Si Nacorbata ni Serug. Si Serug bata ni Ragau.Si Ragau bata ni Peleg. Si Peleg bata niHeber. Si Heber bata ni Sala. 36 Si Salabata ni Cainan. Si Cainan bata ni Arfaxad.Si Arfaxad bata ni Sem. Si Sem bata niNoe. Si Noe bata ni Lamec. 37 Si Lamecbata ni Metusalem. Si Metusalem bata niEnoc. Si Enoc bata ni Jared. Si Jared bata niMahalaleel. Si Mahalaleel bata ni Cainan.38 Si Cainan bata ni Enos. Si Enos bata niSet. Si Set bata ni Adan. Si Adan bata angDios.

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mt. 4:1-11; Mc. 1:12-13)

1 Pagkatapos nga nakapabunyag run siJesus, nagalin tana doto sa Soba ang Jor-dan nga ginagauman tana ang IspiritoSanto. Kag gindara tana ang Ispirito Santosa naligwin nga logar. 2Doto ginsolay tanani Satanas sa sulud 40 ka adlaw. Kag samga inadlaw nga dato ara gid nagkaun siJesus, gani gingutum tana.

3 Makon ni Satanas kanana, “Abi konikaw gid anang Bata ang Dios, imoa abinga tinapay ang bato nga dan.” 4 Piromakon ni Jesus kanana, “Ang Kasolatannagakoon nga ‘Ang tao bukun lang sapagkaun maboboi.’ ”

5 Pagkatapos dato gindara tana ni Sa-tanas sa mataas nga logar, kag sa sangkapamisuk lang gid ginpakita na kay Jesusang tanan nga mga ginarian sa bilog ngakalibotan. 6 Makon na dayon kay Jesus,“Ikaw akun padomaraun sa tanan nga dannga mga ginarian pati andang manggad,tungud nga dan tanan gintaw kanakun kagpoidi ko ra itaw sa bisan kino nga gosto konga tawan. 7 Gani dan tanan maging imokon magsimba kaw kanakun.” 8 Ginsabattana ni Jesus, makon na, “Ang Kasolatan

nagakoon, ‘Simbaun mo ang Ginoo ngaimong Dios kag tana lang gid imong sir-bian.’ ”

9 Pagkatapos dato gindara tana pa gidni Satanas doto sa Jerusalem, doto saborobongan gid ang timplo. Kagmakon nadayon kay Jesus, “Kon ikaw gid anang Bataang Dios, abi paglokso alin digi paidalum.10 Ay kabay may nakasolat sa Kasolatan,‘Sosogoon ang Dios anang mga angil agudbantayan kaw. 11 Samboton kaw nandaagud bisan imong siki indi matigbak sabato.’ ” 12 Piro ginsabat tana ni Jesus,makon na, “May nakasolat ra sa Kasolatannga nagakoon, ‘Indi mo pagtirawan angGinoo nga imong Dios.’ ” 13 Pagkakita niSatanas nga indi na gid masolay si Jesusginbayaan na tana anay.

Ginompisaan ni Jesus anang Obra(Mt. 4:12-17; Mc. 1:14-15)

14 Pagkatapos dato nagbalik si Jesussa Galilea nga may gaum ang IspiritoSanto. Kag angbarita parti kanananaglap-nag doto sa bilog nga logar nga dato.15 Nagtodlo tana sa anang mga simbaanang mga Judio kag gindayaw tana angtanan.

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Mc. 6:1-6)

16 Nagayan dayon si Jesus sa Nazaret.Maman dia ang logar nga anang gin-baulan. Sono sa anang nakaogalian,pagabot ang Adlaw nga Inogpaway, na-gayan tana sa anang simbaan ang mgaJudio. Nagtindug tana agud magbasa saKasolatan. 17 Gintaw nanda kanana anangsolat ni propita Isaias. Ginbokasan na kagpagkakita na anang ginapangita ginbasana dayon ang nakasolat nga nagakoon;18 “Anang Ispirito ang Ginoo digi kanakun.Ay ako ginpili na nga magwali ang Mayad

nga Barita sa mga pobri.Ginpadara na ako agud ibantala sa mga

biag nga libri sanda run,Kag sa mga bolag nga sanda makakita run,Kag sa mga ginapigus nga libri sanda run

da.19 Ginpadara na ako agud ibantala sa mga

tao nga maman run dia ang orasnga sanda lowasun run angGinoo.”

20 Pagkabasa ni Jesus dato, ginbaroronna anang ginbasa kag ginbalik sa kabolig.Nagpongko tana dayon agud magompisatodlo. Kag nagsulung nga mayad kananaang tanan nga mga tao. 21 Makon na,

Lucas 4:22 81 Lucas 4:43

“Ang Kasolatan nga dia nga indong naba-tian natoman run dadi.” 22 Kag gindayawtana ang tanan. Midyo indi sanda maka-pati nga makasaysay tana ang toladatokasadya. Makon nanda, “Kabay anangbata ra lang dan ni Jose.” 23 Makon niJesus kananda, “Sigorado gid nga sam-bitun nindo kanakun ang orobatun nganagakoon, ‘Ikaw nga manogbolong, bo-longa anay imong kaogalingun.’ Indonggostong ambalun nga angmga butang ngaindong nabatian nga akun ginpangimo sabanwa ang Capernaum dapat imoon kora digi mismo sa akun logar. 24 Piro angmatood tana ara propita nga ginakilala saanang kaogalingun nga banwa. 25 Indongginaimo dadi pario ra ang natabo ang onasa tyimpo ni Elias nga propita. Kabayara pagpaorana ang Dios sa sulud tatlo katoig kag tunga kag sugung ang gutum nganaagian ang mga tao. Dorong mga balonga babai sa bilog nga Israel sa tyimponga dato ang nagutuman. 26 Piro tungudnga ara sanda nagatoo sa Dios, ara gidpagsogoa ang Dios si Elias agud boliganang bisan sino kananda; kondi ginsogotana sa sangka balo nga babai nga bukunJudio nga nagaoli sa banwa ang Sareptanga sakup ang Sidon. 27 Toladan ra angnatabo sa tyimpo ni Eliseo nga propita.Doro nga mga aroon doto sa Israel, piroara gid may ginayad kananda tungud ngaara sanda nagatoo sa Dios. Si Naaman tananga bukun Judio nga taga-Syria mamananang ginayad.” 28 Pagkabati dato angmga tao nasilag sanda gid nga mayad.29 Nagtirindug sanda kag gingoyod nandasi Jesus pagoa sa banwa paayan sa timpas,(ay andang banwa sa ibabaw ang bokidmismo). Gosto nanda nga iboslog si Jesusdoto. 30 Piro anang ginimo ni Jesus, lo-mosot tana sa kadoroan kag binayaan nasanda.

Ang Tao nga may Malain nga Ispirito(Mc. 1:21-28)

31 Alin doto, naglusub si Jesus sa banwaang Capernaum nga sakup ang Galilea.Pagabot ang Adlaw nga Inogpaway nag-todlo tana sa anang simbaan ang mgaJudio. 32 Natingala nga mayad ang mgatao sa anangmga panodlo tungud ngamayawtoridad tana kon magambal. 33 Karon,doto sa simbaan may tao nga ginsuludanang malain nga ispirito. Nagsinggit tana

todo; makon na, 34 “Aroy! Jesus nga taga-Nazaret, ano imong labut kanamun? Na-gayan kaw bala digi agud madora kami?Naulaman ko kon sino kaw. Ikaw anangmatarung nga Bata ang Dios.” 35Ginsawayni Jesus angmalain nga ispirito; makon na,“Pagipus dian kagmaggoa sa tao nga dan!”Kag doto mismo sa tunga ang kadoroanginpalagomba ang malain nga ispirito angtao kag naggoa dayon, piro ara ra maiwanang tao nga dato. 36Natingala nga mayadang mga tao doto, kag makon nanda saisara kag isara, “Ano kabay ang dian saanang ambal ang tao nga dan? Ay mayawtoridad tana kag gaum ngamagmandarsa mga malain nga ispirito nga maggoa,kag nagatoman sanda.” 37 Kag ang baritaparti kay Jesus naglapnag sa tanan ngamga logar sa palibot.

Ginayad ni Jesus ang mga Masakitun(Mt. 8:14-17; Mc. 1:29-34)

38 Naggoa si Jesus sa anang simbaanang mga Judio kag nagayan tana sa anangbalay ni Simon. Nataboan nga anangogangan ni Simon nga babaimataas anangragnat, gani ginpangabay nanda si Je-sus nga kon maimo ayadun na tana.39 Nagparapit tana kag nagtindug sa kilidanang ginainggan kag ginsaway anangragnat. Nagayad tana kag nagbangon ngalagi, kag ginimusan na pagkaun sandayJesus.

40 Pagkasirum, doro gid nga mga taoang nagdara andang mga masakitun dotokay Jesus. Gintongtong ni Jesus anangalima sa kada isara kananda kag nagayadsanda tanan. 41 Pati ang mga malainnga ispirito ginpagoa na sa dorong mgatao. Kag mintras nagagoa ang mga malainnga ispirito nagasinggit sanda kay Je-sus, makon nanda, “Ikaw anang Bata angDios!” Piro ginsaway sanda ni Jesus ngaindi sanda run magambal tungud nganaulaman nanda nga tana ang Cristo ngaanang ginpili ang Dios nga magari.

42 Ang kasanagun run naggoa si Jesussa banwa nga dato kag nagayan sa nalig-win nga logar. Ang mga tao nagpan-gita kanana kag pagkakita nanda nagpak-itloy sanda nga indi tana magalin dotosa andang logar. 43 Piro makon ni Jesuskananda, “Kinanglan iwali ko ra sa ibangmga banwa ang Mayad nga Barita parti saanang pagari angDios, tungudngamamandia ang kabangdanan nga ginpadara na

Lucas 4:44 82 Lucas 5:22ako.” 44Gani nagpadayon si Jesus sa anangpagpangwalian sa anangmga simbaan angmga Judio doto sa probinsya ang Judea.

5Nagpili si Jesus anang mga Somolonod(Mt. 4:18-22; Mc. 1:16-20)

1 May adlaw nga si Jesus nagayan dotosa baybay anang lagona ang Genesaret.Dorong tao ang nagdaragusu doto kananatungud nga gosto nanda nga magpamatisa anang mga ginatodlo nga alin sa Dios.2 Karon, may nakita si Jesus nga darwaka sakayan doto sa baybay nga ara runtao ay nagrolosong ang mga mangingisdaagud ogasan andang mga lambat. 3 KaySimon ang isara sa mga sakayan nga dato.Doto tana nagsakay kag ginpangabay nadayon si Simon nga itolod-tolod maistanang sakayan. Kag nagpongko si Jesus sasakayan kag nagtodlo sa mga tao.

4 Pagkatapos na todlo, nagkoon tanadayon kay Simon, makon na, “Simon, ma-palaod kita kag itaktak nindo dayon in-dong mga lambat agud makabuul kamoisda.” 5 Makon dayon ni Simon kayJesus, “Ginoo, sanggabi gid tana amunpangisda kagabi piro ara kami gid maynabuul. Piro tungud nga nagkoon kawnga itaktak, itaktak ko.” 6 Kag nagpalaodsanda kag gintaktak nanda dayon andangmga lambat. Dorong isda andang nabuulkag aros magkaragisi andang mga lambat.7 Gani ginpaypayan nanda andang mgakaiban sa isara nga sakayan agud boligansanda. Pagabot andang mga kaiban ngadato ginpono nanda isda ang darwa kasakayan, kag midyo malonod sanda runsa kadoroon ang isda. 8 Pagkakita datoni Simon Pedro, naglood tana kay Jesuskag magkoon, makon na, “Ginoo, bayaiako tungud nga ako tao nga makasasala.”9 Ay natingala gid nga mayad si Simonpati anang mga kaiban sa karakuun angisda nga andang nabuul. 10Kaiban ra dotoanang mga kasosyo ni Simon nga si Santi-ago kag si Juan nga mga bata ni Zebedeo.Makon dayon ni Jesus kay Simon, “Indikawmagkaadluk. Alin dadi bukun run isdaimong pangitaun kondi ang mga tao agudmalowas sanda.” 11Gani ginpatakas nandaandangmga sakayan kag ginbayaan nandaang tanan kag nagsonod kay Jesus.

Ang Aroon Ginayad ni Jesus(Mt. 8:1-4; Mc. 1:40-45)

12 May bisis nga ang si Jesus doto sasangka banwa, may tao ra doto nga grabianang masakit nga aro. Pagkakita nakay Jesus nagparapit tana kag nagdapasa logta nga nagapakitloy nga nagakoon,makon na, “Ginoo, nagapati ako nga ma-paayad mo ako sa akun masakit nga dianga marisna kon gosto mo.” 13 Gintandugtana dayon ni Jesus nga nagakoon, “Gostoko. Sigi, malimpyo ka run!” Kag lagi-lagi nadora anang marisna nga masakit.14 Pagkatapos ginbilinan tana dayon ni Je-sus, makon na, “Indi kaw gidmagpamaritabisan kino, kondi magdiritso kaw sa parikag magpasulung kanana. Kag magaladkaw dayon ang alad nga ginsogo ni Moisessa pagpamatood sa mga tao nga limpyo karun.” 15 Piro bisan toladato anang bilinsa tao nga dato naglapnag pa ra gid angbarita parti kay Jesus, kagnagapanung angmga tao nganagarabot agudmagpamati saanang mga panodlo kag magpabolong saandangmgamasakit. 16Piro anang ginimotana ni Jesus, nagayan tana sa naligwinnga logar kag nagpangamoyo.

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Paralitiko(Mt. 9:1-8; Mc. 2:1-12)

17May sangka adlaw, mintras nagatodlosi Jesus, maymga Pariseo kagmgamanog-todlo ang Kasogoan nga nagaporongkosa anang marapit. Ang mga tao ngadia nagaralin pa sa sari-sari nga mgabanwa ang Galilea kag Judea, kag pati saJerusalem. Dian kay Jesus anang gaum angDios para magayad ang mga masakitun.18 Karon, may mga tao nga nagabot nganagakarantoang ang tao nga paralitiko.Ginaimoratan nanda nga daraun doto kayJesus sa sulud ang balay. 19 Garing tungudsa kadoroon ang mga tao ara sanda gidmaagian pasulud. Gani andang ginimo,nagsaka sanda sa anang borobongan angbalay kag ginlobotan ang atup. Pagkata-pos, tinonton nanda dotomismo kay Jesusang paralitiko nga nagaingga sa anang ir-inggaan. 20 Pagkakita ni Jesus nga mabaulandang pagtoo kanana, makon na sa par-alitiko, “Imongmga sala ginpatawad run.”

21 Pagkabati dato ang mga Pariseo kagmga manogtodlo ang Kasogoan, makonnanda sa andang isip, “Sino gid kabay angtao nga dia nga nagaambal ang kontra saDios? Ara maymakapatawad angmga salakondi ang Dios lang.” 22Naulaman ni Jesusandang ginaisip, gani makon na kananda,

Lucas 5:23 83 Lucas 6:4“Basi nagisip kamo ang toladan? 23 Diinbala ang mas maulas, ang magkoon nga‘Imong mga sala ginpatawad run,’ okonang magkoon nga ‘Pagtindug kag mag-panaw’? 24 Dadi pamatodan ko kanindopaagi sa pagayad ang paralitiko nga dianga Ako nga Naging Tao may gaum digisa kalibotan sa pagpatawad angmga sala.”Kag nagkoon tana dayon sa paralitiko,makon na, “Pagtindug, dara imong iring-gaan kag magoli.” 25 Kag lagi-lagi sa ato-bangan ang tanan nagbangon ang parali-tiko nga dato. Gindara na dayon anang ir-inggaan kag nagoli nga nagadayaw sa Dios.26 Kag ang tanan nga mga tao doto natin-gala nga mayad. Gindayaw nanda angDios. Piro ginadlukan sanda ra. Makonnanda, “Katiringala nga mga butang atunnakita dadi.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Mc. 2:13-17)

27 Pagkatapos dato nagalin si Jesus dotokag nakita na ang manogsokot ang boisnga si Levi nga nagapongko sa anangopisina. Makon ni Jesus kanana, “Dali,pagsonod kanakun.” 28 Kag ginbayaan ragani ni Levi ang tanan kag nagsonod kayJesus.

29 Kag nagpriparar tana ponsyon parakay Jesus doto sa anang balay. Doronga mga manogsokot ang bois kag ibapa nga mga tao ang nagtambong nganaging kaiban nanda sa pagkaun. 30 Maymga Pariseo doto kag andang mga kaibannga mga manogtodlo ang Kasogoan nganakakita kananda nga magkaraiban nganagakaraun. Nagmoro-moro sanda saanang mga somolonod ni Jesus, makonnanda, “Basi nagadapun kamo kaunkag inum sa mga tao nga dan nga mgamakasasala?” 31 Si Jesus ang nagsabatkananda, makon na, “Ang tao nga mayadanang lawas ara nagakinanglan angmanogbolong, kondi ang nagamasakit.32 Ara ako nagayan digi agud tawagunang mga tao nga nagakabig sa andangkaogalingun nga sanda matarung, kondinagayan ako tana digi para sa mga taonga nagaako nga sanda makasasala agudmagirinulsul sanda.”

Pamangkot parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Mc. 2:18-22)

33 May mga tao ra doto nga nagkoonkay Jesus, makon nanda, “Anang mga so-molonod ni Juan nga manogbunyag kag

anang mga somolonod ang mga Pariseomasami nga nagapoasa kag nagapang-amoyo, piro ang imo tana sigi lang angkaun kag inum.” 34 Makon ni Jesusnga nagsabat kananda, “Maimo bala ngaindi pagpakaunun ang mga bisita sa kasalmintras kaiban nanda pa ang nobyo?Syimpri indi maimo. 35Piro magaabot angadlaw nga ang nobyo bulun kananda, kagbago sanda magaporoasa.”

36Ginsogidan sanda ra ni Jesus ang mgapaanggid agud itodlo kananda nga indimaimo nga dapunun anang mga panodlokag ang dati nga mga panodlo ang mgaJudio. Makon na, “Ara tao nga nagagisianang bagong lambong agud itambul salagi nga lambong; tungud nga kon imoonna dia, loas sa nagisi ang bago, ang gin-tambul nga dato nga alin sa bago ngalambong indi ra magbagay sa lagi ngalambong. 37Maman ra dan ang matatabokon ibutang ang bago nga bino sa laginga suruludan nga panit. Mabobostik angsuruludan kag indi run gid mapolosan kagpati ang bino maoola. 38 Gani kinanglangid nga ang bago nga bino ibutang sa bagora nga suruludan nga panit.” 39 Nagtawdayon si Jesus sangka paanggid parti satao nga indi magbaton anang ginatodlo.Makon na, “Ara tao nga anad run sa laginga bino nga magpangita ang bago, aysono kanana, masabor kono ang lagi ngabino.”

6Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogp-

away(Mt. 12:1-8; Mc. 2:23-28)

1 May sangka Adlaw nga Inogpawaynga mintras nagaagi sanday Jesus sakatrigoan, anang mga somolonod nag-pangutul anang mga way ang trigo, kagginkurukusu nanda dayon kag kinaun.2 Karon, may mga Pariseo nga nagkoonkay Jesus, makon, “Basi ginaimo nindoang bawal nga imoon kon Adlaw nga In-ogpaway?” 3 Ginsabat sanda ni Jesus,makon na, “Ara nindo gid bala nabasaisa Kasolatan anang ginimo ni David angtana kag anang mga kaiban gingutum?4 Nagsulud tana sa anang balay ang Dioskag nagbuul ang tinapay nga ginaalad saDios kag ginkaun na dayon. Kag gin-pakaun na pa gani sa anang mga kaiban.Ara tana nagkasala bisan kontra gani saKasogoan ang magkaun dato ay para lang

Lucas 6:5 84 Lucas 6:25dato sa mga pari.” 5Kag makon pa ni Jesuskananda, “Ako nga Naging Tao ang maygaum nga magkoon kon ano ang tama ngaimoon sa Adlaw nga Inogpaway.”

Ang Tao nga Ukru Anang Alima(Mt. 12:9-14; Mc. 3:1-16)

6 May sangka adlaw roman nga Inog-paway nagsulud si Jesus sa simbaan angmga Judio agudmagtodlo. May lalaki dotonga ukru anang too nga alima. 7 Tungudnga ang mga manogtodlo ang Kasogoankag mga Pariseo nagaangad gid nga ma-gakosar kay Jesus binantayan nanda gidkon ayadun na ang tao nga dato bisanAdlaw nga Inogpaway. 8 Piro naulamanni Jesus kon ano andang ginaisip. Ganinagkoon tana sa tao nga ukru anang alima,makon na, “Abi pagtindug kag magayandigi sa onaan.” Kag nagtindug tana kagnagayan kay Jesus. 9Makon dayon ni Jesussamgamanogtodlo angKasogoan kagmgaPariseo, “Ano anang ginatogot atun Kaso-goan sa Adlaw nga Inogpaway, ang mag-imo angmayad sa mga tao, okon angmag-imo malain? Ang magbolig nga magayadsanda okon ang magpatay?” 10 Ginsulungna sanda tanan piro ara gid may nagsabat.Makon na dayon sa tao nga ukru anangalima, “Abi onata imong alima.” Kagginonat na ra gani, kag anang alima na-gayad. 11Kag tungud sa anang ginimo ngadia ni Jesus nagpaugut ang mga manog-todlo ang Kasogoan kag ang mga Pariseo,gani ginarambalan nanda kon ano andangimoon kay Jesus.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Mc. 3:13-19)

12 Sa mga inadlaw nga dato may bisisnga si Jesus nagtokad sa may bokid agudmagpangamoyo, kag sang gabi gid anangpangamoyo doto. 13 Pagkaaga gintawagna anang mga somolonod, kag nagpilitana kananda dosi ka tao. Kag gintawagna sanda nga mga apostolis. 14 Andangmga aran, si Simon nga ginaranan na ngaPedro, kag anang libayun nga si Andres,si Santiago kag si Juan, si Felipe kag siBartolome, 15 si Mateo kag si Tomas, siSantiago nga bata ni Alfeo kag si Simonnga dati ribildi sa gobyirno ang Roma, 16 siJudas nga bata ang ibang Santiago kag siJudas Iscariote nga maman ang naggoanga traidor.

Nagpanodlo kag Nagpangayad si Jesus(Mt. 4:23-25)

17 Pagkatapos nga tana nakapili runanang mga apostolis, naglusub sanda sapatag. Nagtiripon doto anang mga so-molonod kag doro pa gid nga mga tao ngaalin sa mga banwa nga sakup ang Judeakag sa siodad ang Jerusalem. May mga taora doto nga alin pa sa siodad ang Tiro kagSidon nga marapit sa dagat. 18 Nagayansanda doto agudmagpamati sa anangmgaginatodlo ni Jesus kag magpabolong saandangmgamasakit. Pati angmga tao ngaginapaantos ang mga malain nga ispiritoginpangayad na ra. 19 Kag ang tanan ngamga tao doto nagimorat gid nga makatan-dug kanana tungud nga may gaum nganagagoa kanana nga nagapaayad kanandanga tanan.

Kalipay kag Kasubu(Mt. 5:1-12)

20 Nagsulung dayon si Jesus sa anangmga somolonod kag magkoon,“Masoirti kamo nga mga pobri, kamo

nganakaulamngakinanglannindoanang bolig ang Dios,

tungud nga sakup kamo sa anang ginarianang Dios.

21 Masoirti kamo nga gosto gid magimoanang kabubutun ang Dios,

ay boligan na kamo agud maimo nindoindong ginaandum nga dan.

Masoirti kamo nga nagapanangis,ay kamo lilipayun.”

22 “Masoirti kamo kon tungud sa indongpagsonodKanakunngaNagingTaougutankanindo ang mga tao, kag isikway nandakamo, kag yagotaun kamo kag pakalainunindong aran. 23 Maman ra dan anangginimo andang mga kaolang-olangan samga propita ang ona. Gani kon imoonnanda dan kanindo, magkalipay kamo ngamayad tungud ngamabaul indongmagingbalus doto sa langit.24 “Piro kamo tana ngamgamanggaranun,

kamo nga sa indong isip ara na-gakinanglan anang bolig ang Dios,kailo kamo ra,

ay naangkun nindo ron indong kalipayan.25Kag kamo nga nagaparagosto dadi, kailo

kamo ra,aymagaabot ang adlaw nga indi nindo ron

maangkun indong ginaandum.Kag kamo nga nagakadlaw dadi, kailo

kamo ra,ay magaabot ang adlaw nga magapanga-

subu kamo kag magapanangis.

Lucas 6:26 85 Lucas 6:4526 “Kailo kamo ra kon kamo ginadayaw

ang tanan, aymaman ra dan anang ginimoandang mga kaolang-olangan sa mga taonga nagpakono-kono nga sanda mga pro-pita ang Dios.”

Igogmaun Nindo Indong Kaaway(Mt. 5:38-48; 7:12a)

27 Makon pa ni Jesus, “Piro kamo tananga nagaparamati kanakun, akun ikoonkanindo, igogmaun nindo indong kaawaykag magimo ang mayad bisan pa sa mganaugutan kanindo. 28 Pangayoon nindosa Dios nga kalooyan na ra ang mga na-gasompa kanindo, kag ipangamoyo nindoang mga tao nga nagapasipala kanindo.29 Kon tampaun kaw sa sangka pisngi,agoantaun mo lang bisan tampaun kawpa sa isarang pisngi. Kon may mag-buul imong lambong, itaw, kag kon patiimong pinakakamisita ginabuul pa giditaw ra. 30 Tawi ang bisan sino nga na-gapangayo kanimo, kag kon may magbuulimong pagkabutang indi mo ron pagbaw-iun. 31 Imoa nindo sa indong isigkataoang bisan ano nga gosto nindo nga imoonnanda ra kanindo.

32 “Kon ang mga tao nga nagaigogmakanindo maman ra lang indong ginai-gogma, ta makakabaton kamo ra balusalin sa Dios? Ay bisan ang mga tao ngamakasasala nagaigogma ra sa mga nagai-gogma kananda. 33 Kag kon kamo na-gaimo lang mayad sa mga tao nga mayadkanindo, makakabaton kamo ra balus alinsa Dios? Bisan ang mga makasasala na-gaimo ra toladan. 34 Kag kon nagapau-ram kamo lang sa mga tao nga naulamannindo nga magabayad, ta makakabatonkamo ra balus alin sa Dios? Bisan angmga tao nga makasasala nagapauram rasa andang kapario nga makasasala bastanaulaman nanda nga magabalik andangginpauram. 35 Toladia tana indong imoon:Igogmaa nindo indong kaaway kag imoannindo sanda ang mayad. Kag kon magu-ram sanda kanindo, pauramun nindo ngaara run nagapaabot anang bayad. Kontoladia indong imoon, mabaul indongbalus nga mababaton kag maging anangmga bata kamo ang Dios nga Makaga-gaum sa tanan. Ay tana mayad bisan samga tao nga malain kag ara kabaraslan.36 Magmaloloyon kamo pario sa indongDios nga Amay.

Indi Nindo Pagpakalainun ang Iba(Mt. 7:1-5)

37 “Indi nindo pagpakalainun ang ibaagud indi kamo ra pagpakalainun angDios. Indi kamo ra magkoon nga dapatsilotan tana, agud indi kamo ra silotanang Dios. Indong imoon tana, patawadunnindo ang mga nagkasala kanindo agudpatawadun kamo ra ang Dios. 38 Magtawkamo agud kamo tawan ra ang Dios. Kagkon ang Dios ang magtaw kanindo, gina-sukub na gid nga mayad, ginauyug, gi-nadasuk, nagaarawas pa bago ibobo saindong suruludan. Ay kon paiwan indongpagtaw sa iba toladato ra anang pagtawkanindo ang Dios.”

39 Pagkatapos dato ginsogidan sanda niJesus ang mga paanggid. Makon na, “Aratao nga bolag nga sarang makaagobay saanang kapario nga bolag, ay pario sandalang nga maoolog sa boo. 40Ara istodyantinga labaw pa sa anang maistro, piro konang kada istodyanti natodloan gid ngamayad kagmakatapos ron anang pagtoon,magapario tana run da sa anang maistro.

41 “Basi ginapamolalungan mo gidang maistan nga poling sa anang mataimong kapario, piro ara mo ginasapakaimong poling nga midyo sa tablon kabaul?42Paiwan imong pagkoon kanana nga ‘Abi,bulun ko imong poling nga maistan’ konindi mo gani makita imong poling ngamidyo sa tablon kabaul? Gani sino ka gidnga nagapakalain sa imong kapario ngaikaw gani sobra pa kanana? Dapat tanabulun mo anay ang mabaul nga polingnga dian sa imong mata, agud masadyaimong pagsulung, kag bago mo garingbulun anang poling nga maistan imongkapario.”

Makikilala ang Tao sa Anang Inimoan(Mt. 7:16-20; 12:33-35)

43 “Ang masadya nga kaoy ara naga-pamonga ang marimo, kag ang marimonga kaoy ara nagapamonga ang masadya.44 Ang kada kaoy makikilala mo paagi saanangbonga. Aramaynagapamopoanangbonga ang igos sa sapinit kag ara ra maynagapamopo anang bonga ang obas saborot. 45Ang tao pario ra dan. Ang mayadnga tao nagaambal angmayad tungud ngadian sa anang tagiposoon ang mayad. Angtao tana nga malain nagaambal ra angmalain tungud nga malain ang dian saanang tagiposoon. Kon ano ang sa anang

Lucas 6:46 86 Lucas 7:19tagiposoon ang tao maman ra dan angnagagoa sa anang baba.”

Ang Matood nga Somolonod(Mt. 7:24-27)

46 “Basi nagasari kamo tawag kanakunnga ‘Ginoo’? Ara kamo ra gani nagatomanakun ginakoon kanindo. 47 Ipakita kokanindo anang kaalimbawa ang tao nganagaparapit kanakun, kag nagapamati kagnagaimo akun ginakoon. 48 Pario tanasa tao nga nagkotkot ang madalum kagnagpatindug anang balay sa pondasyonnga bato. Nagbaa kag nagarawas ang sobakag ginagian ang balay nga dato, piroara gid maiwan tungud nga mapagun angpagkaimo. 49Ang tao tana nga nagapamatisa akun ginakoon piro ara nagatoman,anang kaalimbawa pario sa tao nga nag-patindug anang balay nga ara pagbutangiang pondasyon. Pagbaa ang soba, ginaa-gian ang balay nga dato kag natomba ngalagi, kag nawasak.”

7Ginayad ni Jesus Anang Oripun ang Kap-

itan(Mt. 8:5-13)

1 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesus samga tao, nagayan tana sa Capernaum.2May sangka kapitan doto nga may sakupnga bali 100 ka soldado nga Romano. Angkapitannga datomay oripunnga palanggana gid nga nagamasakit kag tagomatayun.3 Pagkabati ang kapitan parti kay Jesus,ginsogo na ang pira ka manogdomaraang mga Judio agud pangabayun si Jesusnga magayan doto sa anang balay kagayadun anang oripun. 4 Pagabot nandakay Jesus nagpakitloy sanda nga mayadkanana. Makon nanda, “Kon maimo boligira ang kapitan, ay mayad tana gid ngatao. 5 Palangga na kita nga mga Judiokag nagpatindug tana pa gani ang simbaanpara kanatun.”

6 Kag nagtawas si Jesus kananda. Angsanda marapit run sa anang balay angkapitan, ginsogo ang kapitan anang piraka amigo agud solang-solangun si Jesuskag nagbilin nga konon tana toladia, “Gi-noo, bukun ako bagay nga magsulud kawpa sa akun balay. 7 Maman ra dan ngabukun ako mismo ang nagayan kanimotungud nga ginakilala ko nga bukun akora bagay nga magpangatobang kanimo.Magambal kaw lang kag magaayad run

akun sorogoon. 8 Naulaman ko dia tun-gud nga ako may opisyal, kag ako maymga sinakupan ra nga mga soldado. Konmagkoon ako sa isara nga magpanaw, na-gapanaw tana. Kag kon magkoon ako saisara nga magparapit, nagaparapit tana.Kag kon ano akun ginasogo sa akun soro-goon, ginaimo na ra. Gani nagapati akonga kon ano imong iambal matotoman.”9 Pagkabati dato ni Jesus natingala tananga mayad. Nagatobang tana sa mgatao nga nagatarawas kanana kag nagkoon,makon na, “Sa matood tana, ara ako pagid kakita tao sa Israel nga may pagtoonga pario dia.” 10 Anang mga ginpadaraang kapitan nagbalik sa anang balay kagpagabot nanda, nakita nanda nga mayadrun ang oripun.

Ginbanaw ni Jesus Anang Bata ang Balonga Babai

11 Ara lang boay si Jesus doto kag na-gayan tana sa banwa ang Nain. Nagtawaskanana anangmga somolonod kag doro panga mga tao. 12 Ang sanda nagainamputrun sa banwa ang Nain nataboan nandanga nagapagoa ang malubung ang pataykag doro gid nga mga tao ang nagako-rompanyar. Ang patay nga lalaki ngainoglubung bogtong pa man nga bataang balo nga babai. 13 Pagkakita ni Je-sus sa anang nanay ang napatay, nalooytana. Makon na, “Indi kaw ron mag-panangis.” 14 Nagparapit dayon si Jesussa ginabutangan ang patay kag ginawidanna agud magtadung ang mga nagadara.Kag nagtadung sanda. Makon dayonni Jesus sa patay, “Noy, pagbangon!”15 Nagbangon ang patay, nagpongko kagnagambal dayon. Pagkatapos ginintrigatana ni Jesus sa anang nanay. 16 Pagkakitadato ang mga tao ginkulbaan sanda, kaggindayaw nanda ang Dios. Makon nanda,“Gindumdum ang Dios anang mga tao.Ay sulunga, gintawan na kita gamanannga propita.” 17 Kag ang barita parti saanang ginimo ni Jesus naglapnag sa bilognga Judea kag sa tanan nga mga logar sapalibot.

Si Jesus kag si Juan nga Manogbunyag(Mt. 11:2-19)

18 Ang tanan nga dia nga natabo gin-barita kay Juan anang mga somolonod.19 Gani gintawag ni Juan ang darwa saanangmga somolonod kag ginsogo na ngamagayan sa Ginoo agud pamangkoton kon

Lucas 7:20-21 87 Lucas 7:41tana run andang ginapaabot okon maulatsanda pa ang iba. 20-21Gani nagayan sandakay Jesus. Pagabot nanda doto doro anangginapangayad ni Jesus nga mga masaki-tun, ang mga sugung andang pamatyag,kag ang mga ginsuludan ang malain ngaispirito. Doro ra nga mga bolag anangginapangayad kag nakakita run. Karon,nagpamangkot kay Jesus ang darwa ngadato ka somolonod ni Juan, makon nanda,“Kami ginsogodigi ni Juanngamanogbun-yag agudmagpamangkot kanimo kon ikawron manda amun ginapaabot okon maulatkami pa ang iba?” 22 Makon ni Jesuskananda, “Pagbalik kamo doto kay Juankag sogidan nindo tana kon ano akun gi-naimonga indongnakita kag kon ano akunginaambal nga indong nabatian. Kononnindo tana nga ang mga bolag nakakakita,ang mga piang nakakapanaw, ang mgabungul nakakabati, ang mga aroon na-gaayad, ang mga patay ginaboi, kag angMayad nga Barita ginawali sa mga pobri.23Masoirti ang mga tao nga ara nagadodakanakun.”

24 Pagkalombos anang mga ginsogoni Juan, nagpamangkot si Jesus sa mgatao, makon na, “Pagayan nindo kayJuan sa naligwin nga logar, ano indongginapaabot nga makita? Nagayan kamodoto agud makita nindo ang tao nganagapaayon-ayon pario sa kogon konuyupun ang angin? 25 Okon nagayankamo doto agud makita nindo ang taonga maraalun anang lambong? Garingang mga tao tana nga masaradya andanglambong kag pagosto andang pangaboinakikita sa mga palasyo. 26 Abi sogidinindo ako kon basi nagayan kamo doto.Para makita anang propita ang Dios?Tama, propita tana manda kag sobrapa gani sa propita. 27 Ay tana mamananang ginakoon ang Dios sa Kasolatannga nagakoon, ‘Paonaun ko kanimo akunmanogbarita agud ipriparar na imongaragian.’ ” 28 Kag makon pa ni Jesus, “Samatood tana, asta dadi ara may nabatasa kalibotan nga maglabaw pa kay Juan.Piro ang tao dadi nga nagapasakup saanang pagari ang Dios, bisan tana angpinakakubus, mas labaw tana kay Juan.”

29 Pagkabati nanda sa anang mga pan-odlo ni Jesus, doro nga tao, pati ang mgamanogsokot ang bois, ang nagkompormisa anang ginapaimo ang Dios, ay nag-parabunyag sanda ra kay Juan. 30 Piro ang

mgaPariseo tana kag angmgamanogtodloang Kasogoan ara nagkompormi sa anangginapaimo ang Dios kananda, ay ara sandamagparabunyag kay Juan.

31 Makon pa gid ni Jesus, “Sa ano kokabay ipaalimbawa angmga tao sa tyimponga dia? 32 Midyo sanda sa mga bata nganagaporongko sa plasa nga nagakoon saisara kag isara, makon nanda, ‘Gintokarannamun kamo ang sonata nga pangkasal,garing ara kamo magsaot. Ginkantaannamun kamo ang kanta nga para sa patay,garing ara kamo ramagpanangis!’ 33Kamotoladan ra, ay pagabot ni Juan, nakitanindo nga limitado anang ginakaun kagara tana nagainum ang mga irinumun ngakarilingin. Gani nagakoon kamo nga tanamay malain nga ispirito. 34 Kag Ako ngaNaging Tao, pagabot ko, nakita nindo ngasigi akun kaun kag inum, gani nagakoonkamo nga ako nagatinakab kag parapalin-gin. Kag nagakoon kamo ra nga ako anangamigo ang mga makasasala pario ang mgamanogsokot ang bois. 35 Piro indi bali,ang mga tao nga nagasonod sa anangkabubutun ang Dios nagapamatood ngaosto manda anang ginapaimo ang Dios.”

Si Jesus sa Anang Balay ni Simon ngaPariseo

36 Karon, may sangka Pariseo nga nag-imbitar kay Jesus nga doto magkaun saanang balay. Gani nagayan doto si Je-sus kag nagkaun. 37 Doto sa banwa ranga dato may sangka babai nga kilala ngamakasasala. Pagkabati na nga si Jesus dotosa anang balay ang Pariseo nagayan tanadoto. May dara tana nga tibod-tibod ngamay sulud nga agoa. 38Nagparapit tana saanang likodni Jesus kagdoto tana sa anangsikian kampi nagpanangis. Anangmga loanagtoro sa anang siki ni Jesus. Ginpaidanna anang book kag ginarukan. Pagkataposginboboan na paamot anang siki ni Jesus.39 Pagkakita dato ang Pariseo nga nagim-bitar kay Jesus, makon na sa anang isiplang, “Kon dia nga tao matood manda ngapropita, andan naulaman na kon sino kagkon anong klasi nga babai ang nagatandugkanana, ay angbabai nga danmakasasala.”40 Piro naulaman ni Jesus kon ano anangginaisip, gani makon na, “Simon, mayisogid ako kanimo.” Makon ni Simon,“Ano dato maistro?” 41 Kag nagsabat siJesus paagi sa paanggid, makon na, “Maydarwa ka tao nga nagpangotang koarta

Lucas 7:42 88 Lucas 8:14sa manogpaotang. Ang isara nagotang500, kag ang isara 50. 42 Ang ori tun-gud nga indi sanda makabayad ara sandarun lang pagpabayada ang nagpaotangkananda. Ta sino sa darwa nga datoang mas mabaul anang pagpamalanggasa andang naotangan?” 43 Nagsabat siSimon,makon na, “Sigoro angmasmabaulanang otang.” Makon ni Jesus, “Ostoimong sabat.” 44 Kag ginbalikid na dayonang babai kag magkoon kay Simon, “Tanakita mo ang babai nga dia? Pagsu-lud ko kaina digi sa imong balay ara moako gani pagtawi ang tobig nga inogogassa akun siki. Piro ang babai nga diaanang loa anang ginogas sa akun siki, kaganang book pa gani anang ginimo nga pa-maid. 45Aramoakopagaruki bilang imongbisita, piro tana tana alin pa akun pagabotdigi sigi anang aruk sa akun siki. 46Ara mopagpatoroi lana akun olo bilang pagbatonkanakun, piro ang babai tana nga dia, angmaraalun pa nga paamot anang ginbobosa akun siki. 47 Gani sogidan ta kaw, ngaanang mabaul nga gogma nga ginpakitanagapamatood nga anang mga sala ngadoro gid ginpatawad run; piro ang taotana nga maistan lang anang sala nga gin-patawad, maistan ra lang ang pagigogmanga anang ginapakita.” 48 Makon dayonni Jesus sa babai, “Ginpatawad run imongmga sala.” 49 Ang mga nagkaraun kaibanni Jesus nagkoon sa andang isip lang,makon, “Sino gid kabay dia, nga bisanang mga sala ginapatawad na?” 50Makondayon ni Jesus sa babai, “Nalowas kawtungud sa imong pagtoo. Sigi, pagoli run,kag indi ka run magsari palibug.”

8Angmga Babai nga Nagabolig kay Jesus

1 Pagkatapos dato, naglibot si Jesus samga banwa kag mga bario nga nagaban-tala ang Mayad nga Barita parti sa anangpagari ang Dios. Kaiban na anang dosi kamga apostolis, 2kag ang iba ngamga babainga anang ginpangayad samgamalain ngaispirito kag mga balatian. Isara kanandasi Maria nga taga-Magdala nga pito gid kamalain nga ispirito ang ginpagoa kanana.3 Nakaiban nanda ra si Juana nga asawani Cusa nga maman anang ginasariganni Herodes sa anang palasyo. Si Susanaisara ra kananda kag may doro pa gid ngamga babai. Sanda ang nagtaw anang mga

kinanglanun nanday Jesus alin sa andangpagkabutang.

Paanggid parti sa Manogpanggas(Mt. 13:1-9; Mc. 4:1-9)

4 May adlaw nga doro gid nga mga taoang nagarayan kag nagtiripon doto kayJesus alin sa iba-ibang mga banwa. Gin-sogidan na sanda ang paanggid, makon na,

5 “May sangka mangongoma nga nag-panggas anang bini. Sa anang pagpang-gas ang iba nagtugpa sa binit gid angdalan, kag dia nalapakan ang nagaaragikag gintoka ang mga pispis. 6 Ang ibatana nagtugpa sa kabatoan, piro pagtobonalayung dayon ay masyado ka mara anglogta. 7 Ang iba nagtugpa sa logar nganagatorobo angmga ilamonon nga masiit,kag dungannga nagtobo samga ilamonon.Piro ang ori nalumus. 8 Ang iba nagtugpasa mayad nga logta, nagtorobo kag dorogid anang naging bonga.” Makon pa niJesus kananda, “Dapat intindiun nindo in-dong nabatian nga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Mc. 4:10-12)

9 Ginpamangkot tana anang mgasomolonod kon ano anang kaologanang paanggid nga dato. 10 Makon nanga nagsabat, “Ang mga tinago ang onaparti sa anang pagari ang Dios ginasogidkanindo nga akun mga somolonod agudmaintindian nindo, piro sa iba tanaginasogid paagi sa mga paanggid agud‘bisan magsulung sanda indi sandamakakita, kag bisanmagpamati indi sandamakaintindi.’ ”

Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parti saNagapanggas

(Mt. 13:18-23; Mc. 4:13-20)11 Ginsaysay dayon ni Jesus anang

kaologan ang paanggid. Makon na, “Angbini nga dato ara iba kondi anang ambalang Dios. 12 Anang binit ang dalan ngagintugpaan ang bini mga tao nga nakabatianang ambal ang Dios, garing nagabotsi Satanas kag ginbuul na anang ambalang Dios sa andang tagiposoon, ay sabunmagtoo sanda kag malowas. 13 Angkabatoan nga logta nga gintugpaan angbini mga tao nga nakabati ra anang ambalang Dios kag ginbaton nanda nga maykalipay, garing bukun tuduk sa andangtagiposoon. Gani ara lang boay andangpagtoo ay pagabot ang mga pagsolaynagtalikod sanda dayon. 14 Ang iba

Lucas 8:15 89 Lucas 8:31nga bini nagtugpa sa masiit nga mgailamonon. Maman dia ang mga tao nganakabati, garing andang mga paralibugankag andang mga manggad pati ang mgakalipayan sa kaboi nga dia maman angnagaadlang kananda sa pagsonod saanang kabubutun ang Dios para kananda.15 Piro ang iba tana nga bini nagtugpasa mayad nga logta. Maman dia angmga tao nga nakabati anang ambal angDios, ginatipigan nanda gid sa andangtagiposoon kag nagaimorat sanda ngatomanun andang nabatian. Kag bisanano nga pagsolay nga nagaabot kanandanagapadayon sanda pa gid sa pagimoanang kabubutun ang Dios para kananda.”

Paanggid Parti sa Solo(Mc. 4:21-25)

16 Makon pa gid ni Jesus, “Ara may na-gasindi ang solo kag pagkatapos taklubandayon okon ibutang sa idalum ang katri,kondi ginatongtong gid sa torongtonganagud masanagan ang mga tao nga maga-sulud sa balay. 17 Maman ra dan nga aragid tinago nga indi maggoa sa ori, kag aralikum parti sa anang pagari ang Dios ngaindi maulaman kag maboyagyag.

18 “Gani pamatii nindo ako nga mayad,ay ang tao nga may naulaman run ngakamatoodan kag anang ginasonod, dogan-gan pa gid ang Dios anang pagintindi. Piroang tao tana nga ara nagasonod sa anangnaulaman nga kamatoodan, pati anangpagsarig nga dian kanana bubulun pa.”

Anang nanay kag Anang mga Kabogto niJesus

(Mt. 12:46-50; Mc. 3:31-35)19 Karon, nagabot anang nanay kag

anang mga kabogto ni Jesus. Piro tungudsa kadoroon ang tao indi sanda makapara-pit kanana. 20 Gani may nagsogid kayJesus, makon, “Imong nanay kag imongmga kabogto nagatirindug doto sa goa.Gosto nanda nga magpakigkita kanimo.”21 Piro makon ni Jesus kananda, “Ang mganagapamati kag nagatoman anang ambalang Dios maman akun nanay kag mgakabogto.”

Ginpapuut ni Jesus ang Angin kagDaloyon.

(Mt. 8:23-27; Mc. 4:35-41)22May adlaw nga si Jesus kag anangmga

somolonod nagsakay sa sakayan. Makonna kananda, “Amos matabok kita sa loyo.”Kag naglayag sanda dayon. 23 Mintras

nagapalayag sanda natorogan si Jesus.Malagat-lagat golpi lang nga nagbaskugang angin kag indi nanda run masakatang limasun, kag napabutang sanda rungid sa piligro nga kaimtangan. 24 Ganiginparapitan nanda si Jesus kag ginpokaw.Makon nanda, “Ginoo! Ginoo! Mal-olonod kita run!” Nagbangon si Jesuskag ginsabdung na ang angin kag angdaloyon nga magtadung. Kag golpi langnga naglinaw. 25 Makon dayon ni Jesussa anang mga somolonod, “Ay dan, sadinrun indongpagtoo?” Natingala ngamayadang mga somolonod nga may kakulba nganagakoon sa isara kag isara, “Sino gidkabay dia nga bisan ang angin kag angmga daloyon ginamandaran na lang kagnagasonod kanana?”

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Ginsuludanang mga Malain nga Ispirito

(Mt. 8:28-34; Mc. 5:1-20)26 Nagpadayon sanda layag asta

nakaabot sanda sa logar ang mga taga-Gerasa nga nagaatobang sa Galilea.27 Pagsalta ni Jesus, ginsolang-solangtana nga lagi ang lalaki nga ginsuludanang mga malain nga ispirito. Dia ngalalaki boay run nga ara nagalambongkag ara run da nagaoli sa anang balaysa banwa. Doto tana run nagaoli sa mgakowiba nga ginalubungan. 28 Pagkakitana kay Jesus nagsinggit tana kag nagloodkanana. Makon na dayon sa mabaskugnga limug, “Jesus nga Bata ang Diosnga labaw sa tanan, ano imong labutkanakun? Nagapakitloy ako kanimo ngaindi mo ako pagsilotan.” 29 Toladatoanang koon tungud nga ginsogo ron niJesus ang malain nga ispirito nga maggoasa lalaki. Ay boay run nga ginagaumantana ang malain nga ispirito nga dato,kag bisan ginagapos tana pa ang mga taoang mga kadina sa anang alima kag saanang siki kag ginabantayan nga mayad,ginabogto na lang kag ginapalayas tanaang malain nga ispirito sa naligwin ngalogar. 30 Ginpamangkot tana ni Jesus,makon na, “Sino imong aran?” Makonang lalaki, “Ako si Panung.” Toladananang sabat tungud nga doro nga mgamalain nga ispirito ang nagsuruludkanana. 31 Kag nagpakitloy ang mgamalain nga ispirito nga kon maimo indisanda lang pagmandaran nga maglokso sa

Lucas 8:32 90 Lucas 8:53pinakamadalum nga logar nga ginasilotankananda.

32 Doto sa marapit doro nga mga baboyang nagaparanginaun sa banggilid. Nag-pakitloy kay Jesus ang mga malain ngaispirito nga togotan sanda nga magsuludsa mga baboy nga dato. Kag gintogotansanda ni Jesus. 33 Gani naggoa ang mgamalain nga ispirito sa tao kag nagsuludsanda sa mga baboy. Kag nagdaragoyondayon angmga baboy palusub samatidluknga banggilid diritso sa tobig kag nagkar-alumus.

34 Pagkakita ang mga manogsagod angmga baboy sa natabo, nagdaralagan sandasa kaadluk, kag ang mga natabo nga datoginbarita nanda sa mga tao sa banwa kagsa bokid. 35 Gani nagarayan doto kayJesus ang mga tao ay gosto nanda ngamakita ang natabo. Pagabot nanda dotonakita nanda ang tao nga dati may mgamalain nga ispirito nga nagapongko rondoto marapit kay Jesus, may lambong ronkag sa logar run anang isip. Gani ginkul-baan sanda. 36Angmga nakakitamismo sanatabo nagsogid sa mga tao nga bago langnagarabot doto kon paiwan nagayad anglalaki nga dato nga ginsuludan anay angmga malain nga ispirito. 37 Kag ang tanannga mga tao doto nga nagaoroli sa mgalogar nga sakup ang Gergeseno nagpakit-loy kay Jesus nga konmaimomagalin tanadoto kananda, ay sugung gid andang kaad-luk. Gani nagsakay ruman sanday Jesussa sakayan agud magbalik sa andang gi-nalinan. 38Ang lalaki tana nga ginsobolanang mga malain nga ispirito nagpakitloykay Jesus nga kon maimo matawas tanakanana. Garing ginpaoli tana ni Jesus nganagakoon, makon na, 39 “Pagoli doto saindo, kag isogid mo kon ano anang mgaginimo ang Dios kanimo.” Gani nagoli anglalaki nga dato, kag naglibot tana sa bilognga banwa nga nagapanogid sa tanan konano anang mga ginimo ni Jesus kanana.

Anang Bata nga Babai ni Jairo kag angBabai nga Ginatagasan

(Mt. 9:18-26; Mc. 5:21-43)40 Pagabot ni Jesus sa loyong bay-

bay, nalipay nga mayad ang mga taosa pagsolang-solang kanana tungud ngatanan sanda nagaulat kanana. 41Malagat-lagat may nagabot nga tao nga anang aransi Jairo. Tana sangka manogdomara sasimbaan ang mga Judio. Pagrapit na kay

Jesus naglood tana kag nagpakitloy ngakon maimo magayan tana anay doto saanang balay 42 tungud nga tagomatayunanang bogtong nga bata. Ang bata ngadia nga babai nagaidad mga dosi lang katoig. Nagtabid kanana si Jesus. Ang na-gapaayan run sanday Jesus doto sa anangbalayni Jairo nagadurukdukan angdorongtao doto kanana. 43 Karon, may babaidoto nga dosi run ka toig nga ginatagas-tagasan ang dogo. [Naobos ron gastosang tanan nga anang pagkabutang sa pag-pabolong.] Piro ara gid may nakaayadkanana. 44 Anang ginimo, nagpanalut-salut tana sa mga tao asta nakaparapit saanang likod kampi ni Jesus, kag gintandugna dayon anang sidsid anang lambong niJesus, kag nagpuut nga lagi ang paggoaanang dogo. 45 Makon dayon ni Jesus,“Sino ang nagtandug kanakun?” Tanansanda doto nagkoon nga ara sanda katan-dug kanana. Gani makon ni Pedro, “Gi-noo, ang kadoro nga dan ang nagagurutukkag nagadurukduk dian kanimo, mapa-mangkot kaw pa gid kon sino ang nag-tandug kanimo.” 46 Piro nagkoon si Jesus,makonna, “May nagtandug baya kanakun,tungud nga nabatyagan ko nga may gaumnga naggoa kanakun.” 47 Pagkaulam angbabai nga naulaman ni Jesus anang gin-imo, nagparapit tana nga nagakurudugkag naglood kay Jesus. Kag doto sa atoban-gan ang tanan ginsogid na kay Jesus konbasi gintandug na tana kag kon paiwantana nagayad nga lagi. 48 Makon ni Jesuskanana, “Nene, nalowas kaw tungud saimong pagtoo. Sigi, pagoli run kag indikaw ron magsari palibug.”

49 Mintras nagaambal tana pa sa babaimay nagabot alin sa anang balay ni Jairo.Makon na kay Jairo, “Imong bata patayrun. Indi run pagbudlaya ang Manog-todlo.” 50 Piro pagkabati dato ni Jesusnagkoon tana kay Jairo, makon na, “Indikaw magkaadluk, magsarig kaw lang kagmagaayad tana.” 51 Pagabot nanda saanang balay ni Jairo ara na pagtogoti angiba nga magtabid kanana sa sulud loaskanday Pedro, Juan, kag Santiago, kaganang tatay kag nanay ang bata. 52 Sigianang paranangis ang mga tao doto. Ganimakon ni Jesus kananda, “Indi kamo mag-paranangis, ay bukun ra patay ang bata.Nagakatorog tana lang.” 53 Ginkadlawannanda lang si Jesus tungud nga naula-man nanda nga patay ra gid ang bata.

Lucas 8:54 91 Lucas 9:1954 Nagparapit si Jesus sa bata kag ginaw-idan na anang alima kag gintawag nganagakoon, “Nene, pagbangon!” 55 Kagnagbalik anang ispirito kag nagbangontana nga lagi. Ginkonan sanda dayon niJesus nga pakaunun ang bata. 56Natingalagid anang mga ginikanan; piro ginbilinansanda ni Jesus nga indi gid magpanogid-sogid sa bisan kino parti sa natabo ngadato.

9Ginsogo ni Jesus Anang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:5-15; Mc. 6:7-13)

1 May adlaw nga gintipon ni Jesusanang dosi ka apostolis, kag ginpanawanna sanda awtoridad kag gaum nga mag-palayas ang tanan nga mga malain ngaispirito kag magpangayad ang mga taonga may masakit. 2 Pagkatapos, ginsogona sanda dayon nga magpangwalian angparti sa anang pagari ang Dios kag mag-pangayad ang mga tao nga may masakit.3 Ginbilinan na sanda, makon na, “Indikamo magbalon bisan ano sa indongpagpanaw; miski baston, bag, pagkaun,koarta, okon lambong nga irilisan. 4 Konpadayonon kamo sa sangka balay, dotokamo ron lang gid magdayon asta magalinkamo sa logar nga dato. 5 Piro kon angmga tao sa sangka logar indi magbatonkanindo, bayai nindo ron lang; kag pagalinnindo, tapokan nindo ang yabok sa indongsiki bilang tanda kontra kananda.” 6 Kagnagparanaw dayon ang mga somolonodkag naglibot sanda sa mga bario nga na-gawali angMayad nga Barita kag nagapan-gayad ang mga nagamarasakit.

Nagoloan si Herodes parti kay Jesus(Mt. 14:1-12; Mc. 6:14-29)

7 Karon, ang barita parti sa anang gi-naimo nanday Jesus nakaabot kayHerodesnga manogdomara ang Galilea. Naglibugnga mayad anang olo ni Herodes tungudnga may mga tao nga nagakoon nga siJesus maman si Juan nga manogbunyagnga nabanaw. 8 May iba ra nga nagakoonnga tana si Elias nga propita ang onanga nagabot ron. Kag may iba pa gidnga nagakoon nga iba tana nga propitasa naona nga nabanaw. 9 Sa anang isiplang ni Herodes makon na, “Kon partikay Juan, ginpapogotan ko tana run anangolo. Piro sino tana kabay ang tao ngadia? Ay katiringala nga mga butang akun

nabatian parti kanana.” Gani nagaimoratsi Herodes nga makita na si Jesus.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000 ka Tao(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Jn. 6:1-14)

10 Pagkabalik anang mga apostolis niJesus, ginsogid nanda kanana kon ano an-dang mga naimo. Kag pagkatapos datogindara sanda ni Jesus sa banwa ang Bet-saida. Ara tana may ginpatawas nga iba.11 Piro pagkasapo ang mga tao nga san-day Jesus nakaalin run, nagsonod sanda.Pagabot nanda kanday Jesus, ginbatonsanda ni Jesus kag ginsaysayan na parti saanang pagari ang Dios. Kag ginpangayadna ang mga nagamarasakit.

12 Datong masasalup run ang adlaw,nagparapit kanana anang dosi ka Apos-tolis. Makon nanda, “Paayana run angmga tao sa mga bario kag sa mga sitionga sa palibot agud makapangita sandaandang pagkaun kag karatorogan, ay digikita paman sa naligwin nga logar.” 13 Piromakonni Jesus, “Kamomismoangmagtawpagkaun kananda.” Makon nanda, “Limalang gid ka bilog atun tinapay digi kagdarwa ka bilog nga isda. Indi dia makaigo,loas kon magbakal kita pa pagkaun parakananda tanan.” 14 (Ang mga lalaki langdoto bali 5,000 nga lagi, poira pa sa mgababai kag mga bata.) Gani makon ni Jesussa anang mga somolonod, “Abi gropo-gropoa nindo ang mga tao tag-50 kagpapongkoon.” 15 Ginsonod nanda anangsogo ni Jesus kag ginpapongko nanda angtanan nga mga tao. 16 Ginbuul dayonni Jesus ang lima ka bilog nga tinapaykag darwa ka bilog nga isda, kag nagtan-gra tana sa langit kag ginpasalamatan nadato sa Dios. Pagkatapos, ginpamisang-pisang na dayon kag gintaw sa anangmga somolonod agud ipanagtag sa mgatao. 17 Kag nakakaun sanda tanan kagnagkarabosog. Pagkatapos nga ang tanannakakaun run gintipon nanda ang tinapaykag ang isda nga nabilin, kag bali dosi kabaskit andang napono.

Ang Ginpabotyag ni Pedro parti kay Jesus(Mt. 16:13-19; Mc. 8:27-29)

18 May adlaw nga nagpabulag si Jesussa mga tao agud magpangamoyo. Anangmga somolonod kaiban na ra. Karonnagpamangkot si Jesus kananda, makonna, “Sono sa mga tao, sino ako kono?”19Makon nanda, “May nagakoon nga ikaw

Lucas 9:20 92 Lucas 9:42si Juan nga manogbunyag. Ang iba na-gakoon nga ikaw si Elias, kag may iba pagid nga nagakoon nga ikaw isara sa mgapropita sa naona nga nabanaw.” 20Makonni Jesus kananda, “Piro para kanindo sinoako?” Nagsabat si Pedro, makon na, “Ikawang Cristo nga anang ginpangako ang Diosnga magari.”

Ginsaysay ni Jesus ang parti sa AnangParaaboton nga Pagantos kag Kamatayun

(Mt. 16:20-28; Mc. 8:30–9:1)21 Ginkonan sanda dayon ni Jesus nga

indi sanda gid magsogid bisan kino ngatana ang Cristo nga ginpangako ang Diosnga magari. 22 Ay makon na, “Ako ngaNaging Tao kinanglan nga magantos ngamayad sa anang imoon kanakun anangmga manogdomara ang mga Judio, angmga manogdomara nga pari, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan. Isikway nandaako kag ipapatay, piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.”

23 Pagkatapos nagkoon si Jesus sa tanannga mga tao doto, makon na, “Kon maytao nga gosto magsonod kanakun, indi narun dapat pagisipun anang kaogalingun,kondi kada adlaw kinanglan magtomantana kanakun abir kon kamatayun anangaboton sa pagsonod kanakun. 24 Ay angbisan sino nga nagakanogon anang kaboidigi sa kalibotan nga dia mapapatay pa ragid. Piro ang bisan sino nga priparado ngamapatay tungud kanakun makakaangkunang kaboi nga ara kataposan. 25 Ano gidanang mabubuul ang tao kon maangkunna ang tanan nga butang digi sa kalibotan,piro madora anang kaboi? Ara gid! 26 Ayang bisan sino ngamagkauya kanakun kagsa akun mga panodlo, ikauya ko tana rakon Ako nga Naging Tao magbalik run ngamay gaum nga nagalanyag alin kanakunkag sa Amay kag sa mga angil. 27 Samatood tana, may mga tao digi dadi ngaindi mapatay mintras indi nanda makitaanang pagari ang Dios.”

Nagiba Anang Oyaun ni Jesus(Mt. 17:1-8; Mc. 9:2-8)

28 Mga walo ka adlaw pagkatapos ngamaambal na dia, gindara na si Pedro, siJuan, kag si Santiago patokad sa bokidagud magpangamoyo. 29 Mintras naga-pangamoyo tana nagiba anang itsora, kaganang lambong nagpoti gid nga mayadkag masolaw. 30 Kag golpi lang may

nagpakita nga darwa ka tao nga naga-pakigambal kanana. Dia sanday Moiseskag Elias. 31 Nagalanyag sanda ra, kagnagapakigambal kay Jesus parti sa anangpagalin digi sa kalibotan nga madali runlang matabo sa Jerusalem. 32 Mintras na-gakaratabo dia nga mga butang, sandayPedro tana namuukan nga mayad. Piropagbogtaw nanda, nakita nanda si Jesusnga nagalanyag kag ang darwa ka tao nganagatindug sa anang tupad. 33 Datongmaalin run ang darwa nga dato kay Je-sus, nagkoon si Pedro kanana, makon na,“Ginoo, mayad digi kami. Maimo kamitatlo ka kamalig, ang sakabilog kanimo,ang sakabilog kay Moises, kag sakabilogra kay Elias.” (Ang matood tana si Pedroara gid kaisip sa anang ginaambal ngadato.) 34 Ara pa natapos anang ambalni Pedro kag nagabot ang panganod kagginlikupan sanda. Ginadlukan sanday Pe-dro pagtabon kananda ang panganod ngadato. 35 Pagkatapos may limug sanda nganabatian nga nagaalin doto sa panganodnga nagakoon, makon, “Maman dia akunBata, akun Pinili. Pamatian nindo tana!”36Pagkaambal dato, nakita nandanga si Je-sus run lang ang nabilin. Sa mga naglubasnga mga inadlaw ara anay pagsogidannanday Pedro kon ano andang nakita.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga Ginasistianang Malain nga Ispirito

(Mt. 17:14-18; Mc. 9:14-27)37 Ang madason nga adlaw, paglusub

nanda alin sa bokid, dorong mga tao angnagsolang-solang kay Jesus. 38 Doto sakadoroan may sangka tao nga nagsinggitnga nagakoon, makon na, “Maistro, abikonmaimo lang sulunga ra anay akun batanga lalaki nga bogtong. 39 Masami tananga ginasuludan ang malain nga ispirito.Kon magabot gani, golpi tana lang nga na-gasiagit, nagakulkug, kag nagabora dayon.Aros indi magalin kanana ang malain ngaispirito, kag kon magalin run, tigbak ngamayad akun bata. 40 Nagpakitloy ako ronsa imong mga somolonod nga sobolonnanda, garing indi nanda masarangan.”41 Makon dayon ni Jesus, “Kamo nga mgatao sa tyimpo nga dia, ara kamo pagtookag baliskad indong ginaisip kag ginaimo.Asta sano pa akun pagantos kanindo? Abi,dara digi imong bata.” 42 Mintras naga-parapit kay Jesus ang bata, ginpatombatana ang malain nga ispirito sa logta kag

Lucas 9:43 93 Lucas 10:3ginpakulkug. Piro ginpalayas ni Jesus angmalain nga ispirito kag ginayad na angbata, kag ginbalik na dayon sa anang tatay.43 Ang tanan nga mga tao doto natingalanga mayad sa andang nakita nga nagapak-ilala anang mabaul nga gaum ang Dios.

Nagambal Ruman si Jesus Parti sa AnangKamatayun

(Mt. 17:22-23; Mc. 9:30-32)Mintras natitingala pa ang mga tao sa

tanan nga anang ginimo ni Jesus, nagkoontana sa anang mga somolonod, makon na,44 “Tandaan nindo gid dia: Ako nga NagingTao kinanglan nga iintriga sa mga taonga nagakontra kanakun.” 45 Garing arasandadato kaintindi aymidyo ginalipudanandang isip agud indi nanda maangupan.Kag naalangan sanda nga magpamangkotkanana parti sa butang nga dato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Mc. 9:33-37)

46 May sangka bisis nga nagbarais-baisan anang mga somolonod kon sinogid kananda ang labaw sa tanan. 47 Pironaulaman ni Jesus kon ano andangginaisip. Gani nagbuul tana ang batakag ginpatindug na dayon sa anangkilid. 48 Pagkatapos nagkoon tana dayon,makon na, “Ang bisan sino nga tungudsa anang pagtoo kanakun nagabaton kagnagaasikaso sa bata nga toladia nagabatonra kanakun. Kag ang nagabaton kanakunnagabaton ra sa nagpadara kanakun. Ayang pinakakubus kanindo maman anglabaw sa tanan.”

Ang Bukun Kontra Kanindo KadampigNindo

(Mc. 9:38-40)49 Nagkoon si Juan kay Jesus, makon

na, “Ginoo, nakakita kami ang tao nganagasobol angmgamalain nga ispirito kagimong aran anang ginagamit. Ginbawalannamun tana nga dapat indi tana mag-imo toladato ay bukun tana atun kaiban.”50Piro makon ni Jesus kanana, “Indi nindopagbawali, ay ang bisan sino nga ara na-gakontra kanindo nagadampig kanindo.”

Ara Pagbatona si Jesus sa Sangka Bario saSamaria

51Datong madali run lang magabot angadlaw nga si Jesus daraun run pa lan-git, nagdisisyon tana nga maayan run saJerusalem. 52Gani may ginpaona tana ngamga tao sa sangka bario sa Samaria agud

magpriparar anang madayonan. 53 Piroang mga tao doto sa bario nga dato indimagbaton kanana ay naulaman nanda ngamapa-Jerusalem tana. 54Pagkaulamanangmga somolonod nga si Santiago kag siJuan nagkoon sanda kay Jesus, makonnanda, “Ginoo, ano kanimo, mapangayokita ang kalayo alin sa langit agud ma-pagba sanda?” 55 Piro ginbalikid sandani Jesus kag ginsaway. 56 Gani nagdiritsosanda run lang sa ibang bario.

Anang mga Somolonod ni Jesus(Mt. 8:19-22)

57 Mintras nagapadayon sanda sa an-dang pagpanaw, may sangka tao nganagkoon kay Jesus, makon na, “Masonodako kanimo bisan diin kaw magayan.”58 Piro makon ni Jesus kanana, “Ang mgasinggarong may boo nga ginaolian, kagang mga pispis may pogad, piro Ako ngaNaging Tao, ara ako balay nga akun gidnga sarangmapaowayan. Ta, matabid kawpa kanakun?” 59 Nagkoon dayon si Jesussa isara, makon na, “Pagsonod kanakun!”Makon anang sabat ang tao, “Ginoo, abimaoli ako anay, kag kon patay run akuntatay kag maipalubung ko bago ako ma-sonod kanimo.” 60Makon ni Jesus kanana,“Ang mga tao nga patay sa panulung angDios maman imong palubungun ang mgapatay. Piro ikaw tana magpanaw kag mag-wali ang parti sa anang pagari ang Dios.”61 May isara pa gid nga nagkoon kay Je-sus, makon na, “Ginoo, masonod ako kan-imo; piro togoti ako anay nga magoli kagmaglisinsya sa akun pamilya.” 62Makon niJesus kanana, “Ang tao nga nagaarado ngasigi anang balikid indi mapolosan anangpagarado. Dan toladan ra ang tao nga na-gasonod kanakun nga may ginapamaliki-dan, bukun tana bagay sa anang Ginarianang Dios.”

10Ginsogo ni Jesus anang 72 ka Somolonod

1 Pagkatapos dato, ang Ginoo nagpili72 pa gid ka tao nga anang paonaun ngatagdarwa-darwa sa mga banwa nga anangayanan. 2 Makon na kananda, “Doro angmga tao nga magatoo andan kanakun.Andang kaalimbawa pario sa araniun ngamalapad garing kolang gid ang manogani.Gani magpangamoyo kamo sa Ginoo ngamagpadara tana mga manogani sa anangaraniun. 3 Sigi, panaw kamo ron. Piro

Lucas 10:4 94 Lucas 10:24magandam kamo, ay indong kaalimbawapario sa mga bata pa nga mga karniro ngaakun ginapadara sa mga mapirintas ngasapat. 4 Indi kamo magdara ang koarta,bag, okon sandalyas. Kag indi kamo ramagtadung sa dalan kagmagpakigampangsa indong mga mabagat. 5 Kon magsuludkamo ron sa balay, magkoon kamo, ‘Kabaypa nga bindisyonan ang Dios ang pamilyanga dia.’ 6 Kag kon bagay sanda nga mag-baton indong pagbindisyon, bindisyonansanda manda ang Dios. Piro kon indi,indi sanda ra pagbindisyonan ang Dios.7 Magdayon kamo sa primiro nga balaynga nagabaton kanindo, kag indi kamomagsaylo-saylo indong darayonan. Ba-tona nindo andang ginapakaun kanindo,ay ang nagapangabudlay dapat gid mannga soolan. 8Kag kon diin kamo nga logarmagayan kag sanda nagabaton kanindo,kauna nindo ang bisan ano nga andangginapakaun kanindo. 9 Ayada nindo dotoangmga nagamarasakit kag sogidan nindonga oras run dia nga ang Dios magaarikananda. 10 Piro kon magabot kamo sasangka banwa kag indi nanda kamo pag-batonon, magayan kamo sa andang samga karsada kag magkoon, 11 ‘Tungud ngakamo indi magbaton kanamun, bisan angyabok sa indong banwa nga nagadukut saamun siki amun tapokon bilang paandamkanindo. Tandaan nindo dia: nagabotron ang oras nga ang Dios magaari run.’ ”12 Makon pa gid ni Jesus sa anang mgainogpadara, makon na, “Sogidan ko kamo,pagabot ang adlaw ang pagukum, anangsilot ang Dios samga tao sa banwa nga indimagbaton kanindo mas sobra pa kaysaanang silot sa mga taga-Sodoma.”

Ang mga Banwa nga ara Naginulsul(Mt. 11:20-24)

13 Pagkatapos dato nagambal si Jesuskontra sa mga banwa nga ara naginulsul.Makon na, “Kailo kamo nga mga taga-Corazin! Kag kailo kamo ra nga taga-Betsaida! Ay kon ang mga milagro ngaakun ginimo dian kanindo ginimo ko saTiro kag sa Sidon, boay sanda run an-dan maglambong ang lambong nga sakokag magbutang abo sa andang olo bilangpagpakilala nga sanda nagainulsul run saandang mga sala. 14Gani sa adlaw nga angDiosmagukum, ang silot nga para kanindomagasobra pa sa silot nga para sa mgataga-Tiro kag taga-Sidon. 15Kag kamo nga

taga-Capernaum, indong pagsarig daya-won kamo ang tanan. Piro sa impyirnokamo gid tana itatagbung!”

16 Makon dayon ni Jesus sa anang mgainogpadara, “Ang nagapamati kanindo na-gapamati ra kanakun, kag ang nagasikwaykanindo nagasikway ra kanakun, kag angnagsikway kanakun nagasikway ra sa nag-padara kanakun.”

Anang Pagbalik ang 72 ka Somolonod17 Pagbalik ang 72 nga ginpapanaw ang

Ginoomalipayun sanda, kagmakon nandakay Jesus, “Ginoo, bisan ang mga malainnga ispirito soko kanamun paagi sa amunpaggamit imong aran!”

18 Makon ni Jesus kananda, “Nakitako anang pagkaolog ni Satanas alin salangit nga midyo kilat anang kadasig.19 Gintawan ko kamo gaum agud madaugnindo ang tanan nga gaum atun kaawaynga si Satanas. Miski lapakun nindo angmga magkal kag mga iwi-iwi indi kamomaiwan. Ara gid bisan ano nga makaalitkanindo. 20 Piro indi kamo magkalipaytungud nga ang mga malain nga ispir-ito soko kanindo, kondi magkalipay kamotungud nga indong aran nakasolat rundoto sa langit.”

Si Jesus Ginlipay ang Ispirito Santo(Mt. 11:25-27; 13:16-17)

21 Sa oras nga dato ginlipay nga mayadsi Jesus ang Ispirito Santo. Kag makonna, “Itay, tagya kaw ang langit kag logta.Nagapasalamat ako kanimo tungud ngaang kamatoodan nga gintago mo sa mgamaaram kagmaymga tinonan ginpasanagmo sa mga tao nga simpli ang kabubutunpario sa mga bata. Itay, salamat gid ngatoladato imong gosto.” 22 Pagkatapos,makon ni Jesus sa mga tao doto, “Angtanan nga butang gintogyan kanakunakun Amay. Ang Amay lang ang nakakik-ilala gid kanakun nga anang Bata. Kagang nakakikilala gid sa Amay ako ra langnga anang Bata kag ang mga tao nga akungosto nga pakilalaun sa Amay.”

23 Nagatobang dayon si Jesus sa anangmga somolonod kag magkoon kanandanga sanda-sanda lang, makon na, “Ma-soirti kamo tungud nga nakita nindo gidang mga butang nga akun ginapangimo.24 Sa matood tana, doro nga mga propitakag mga ari ang ona ang nagandum ngamakakita kag makabati indong nakita kag

Lucas 10:25 95 Lucas 11:4nabatian dadi, piro ara natabo sa andangtyimpo.”

Ang Mayad nga Tao nga Taga-Samaria25 May sangka manogtodlo doto ang

Kasogoan nga nagtindug kag nagpa-mangkot agud tirawan si Jesus. Makonna, “Maistro, ano kabay akun dapat imoonagud makaangkun ako ang kaboi nga arakataposan?” 26 Makon ni Jesus kanana,“Ta ano anang ginakoon ang Kasogoansono sa imong nabasaan?” 27 Nagsabatang tao, makon na, “Igogmaun mo angGinoo nga imong Dios nga tuduk gid saimong tagiposoon, sa bilog mo nga kalag,sa tanan nga imong ginaimo, kag imongisip pirmi gid kanana. Kag igogmaun moimong kapario pario imong pagigogma saimong kaogalingun.” 28 Makon ni Jesuskanana, “Osto gid imong sabat. Imoonmo dan agud may kaboi kaw nga arakataposan.”

29 Piro indi gosto ang manogtodlo ngadato ang Kasogoan nga mauyan tana, ganinagpamangkot tana pa gid, makon na, “Tasino gid abi akun kapario?” 30 Ginsabattana ni Jesus paagi sa sangka istoria,makon na, “May sangka tao nga naglusubsa Jerico alin sa Jerusalem. Mintras naga-panaw tana golpi tana lang nga ginlam-bayan ang mga tolisan. Ginbuul nandaanang pagkabutang pati anang lambongkag ginpikaan lampus, kag ginbayaannanda tana nga midyo sa patay run.31 Karon, nataboan nga may pari nga dotora naglusub sa dalan nga dato. Pagkakitana sa tao nga dato nga nagaonat doto sadalan nagpalikay tana sa binit ang dalankag ginlubasan na lang. 32 Nagagi radoto ang sangka kabolig ang mga parisa Timplo. Kag pagkakita na sa tao ngadato doto sa dalan, nagpalikay tana ra kagginlubasan na ra lang. 33 Ang ori maynakaagi doto nga bukun Judio nga taga-Samaria. Pagkakita na sa tao nga ginbalbalnalooy tana nga mayad. 34 Gani ginpara-pitan na kag ginbolong. Ginbutangan naang langis kag bino anang mga igad kagginbugkusan. Pagkatapos ginpasakay nadayon sa anang ginasakayan nga sapat kaggindara na sa sangka darayonan. Dotoginasikaso na tana pa gid. 35 Ang mada-son nga adlaw, gintawan na koarta anangtagya ang darayonan kag nagkoon, makonna, ‘Asikasoon mo tana kag kon kolang padan bayadan ko lang pagbalik ko digi.’ ”

36 Makon dayon ni Jesus sa manogtodloang Kasogoan, “Ta kon sa kanimo, sinokananda nga tatlo ang nagpakita nga tanamanda anang kapario ang tao nga gin-lambayan ang mga tolisan?” 37 Makonang manogtodlo ang Kasogoan, “Ang taonga nagkalooy kanana.” Makon dayon niJesus kanana, “Ta imoa ra ang pario anangginimo.”

Nagbisita si Jesus kanday Marta kagMaria

38 Nagpadayon panaw sanday Jesus kagnakaabot sanda sa sangka bario. Maysangka babai doto nga anang aran siMarta. Ginpadayon na sanda sa anangbalay. 39 May kabogto tana nga si Marianga nagpongko doto gid sa anang sikian niGinoong Jesus ay gosto na nga magpamatisa anang mga ginatodlo. 40 Piro si Martatananagapalibugngamayad sa anangpag-imus anang pagkaun nanday Jesus. Ganinagparapit tana kay Jesus kag nagkoon,makon na, “Ginoo, ay dan bali ara langkanimo nga ako ginapabayanan lang akunkabogto sa pagimus ang pagkaun. Abikona ra nga boligan na ako!” 41 Makonang Ginoo kay Marta, “Marta, doro ngamga butang imong ginapalibugan kag na-garikot imong isip sa mga butang ngabukun ra gid importanti. 42 Ang ma-tood tana, sangka butang lang gid angpinakaimportanti kag maman dia anangginpili niMaria, kag dia aramaymakabuulkanana.”

11Nagtodlo si Jesus Parti sa Pangamoyo(Mt. 6:9-13; 7:7-11)

1 May sangka adlaw nga pagkatapospangamoyo ni Jesus, isara sa anang mgasomolonod ang nagparapit kanana kagmagkoon, makon na, “Ginoo, si Juan ngamanogbunyag nagtodlo sa anang mgasomolonod kon paiwan magpangamoyo.Todloi kami ra kon paiwan magpang-amoyo.”

2 Gani makon ni Jesus kananda, “Konkamo magpangamoyo, magkoon kamo:‘Amay, kabay pa nga taodon kaw ang mga

tao.Kabay pa ngamagari ka run digi kanamun.3 Tawi kami amun kinanglan nga pagkaun

sa adlaw-adlaw.4 Patawada kami amun mga sala, ay

kami nagapatawad ra sa tanan nga

Lucas 11:5 96 Lucas 11:26nagkasala kanamun. Kag indi mokami pagipadaug sa mga pagso-lay.’ ”

5 Makon pa ni Jesus kananda, “Alim-bawa abi, ikaw may amigo, kag pagtun-gang gabi nagayan kaw doto sa anangbalay kag magkoon kanana, ‘Amigo, abipaurama ako ra anay imong pagkaun dian,6 ay may amigo ako bala nga bago langnagabot kag ara ako gid ipakaun kanana.’7 Abi-abi lang nagsabat tana doto sa su-lud nga nagakoon, ‘Atig ayaw ako ronpagistorboa. Nasiradoan run paman angpoirtaan kag nagairingga kami run akunmga bata, gani mabudlay run ang mag-bangon para tawan kaw.’ 8 Ta ano karon?Sa matood tana bisan indi tana magban-gon kag magtaw kanimo tungud sa in-dong pagamigoan, magabangon tana para gid tungud nga ara kaw nauya mag-pirit kanana, kag tawan kaw imong ginaki-nanglan. 9 Ta maman dan nga nagakoonako kanindo nga magpangayo kamo saDios kag tawan na kamo. Magpadayonkamo gid sa pagparapit kanana parti saindong mga kinanglan kag tigayonon nakamo. Magpangamoyo kamo sa Dios kagsabatun na kamo. 10 Tungud nga angtanan nga nagapangayo sa Dios nakaka-baton. Ang mga nagaparapit ginatigayon.Kag ang mga nagapangamoyo sabatun.11 Kamo nga mga ginikanan, kon indongbata magpangayo ang isda ano indongginataw, magkal? 12 Kon magpangayoitlog, tawan nindo ang iwi-iwi? 13 Ta konkamo gani nga mga tao nga malain antigomagtaw ang mayad nga mga butang saindong mga bata, ang Tatay pa nga salangit! Itaw na ra gid ang Ispirito Santo samga tao nga nagapangayo kanana.”

Si Jesus kag anang Ari ang mga Malainnga Ispirito

(Mt. 12:22-30; Mc. 3:20-27)14May sangka bisis si Jesus nagsobol ang

malainnga ispirito nganagsulud sa sangkatao nga anang ginpaapa. Kag pagka-sobol na sa malain nga ispirito nakaambalang apa nga dato. Natingala nga mayadang mga tao. 15 Piro may pira ka taodoto nga nagkoon, makon nanda, “Naga-sobol dan ang mga malain nga ispiritotungud nga gintawan tana gaum ni Sa-tanas nga anang manogdomara ang mgamalain nga ispirito.” 16 Ang iba tanadoto gosto nanda nga tirawan si Jesus,

gani ginkonan nanda si Jesus nga mag-imo ang milagro, ay gosto nanda makitaang pamatood nga ginpadara tana mandaang Dios. 17 Piro naulaman tana ni Jesuskon ano andang ginaisip, gani makon nakananda, “Kon anang mga pomoloyo angsangka ginarian magburulag-bulag kagmagaraway, dan nga ginarian madodora.Kag toladan ra ang matatabo sa pam-ilya nga nagaburulag-bulag kag nagaar-away. 18 Gani kon si Satanas kag anangmga sakup magburulag-bulag kag maga-raway paiwan magpadayon anang ginar-ian? Ay kamo nagakoon nga ako naga-palayas ang mga malain nga ispirito tun-gud nga gintawan ako gaum ni Satanasnga manogdomara ang mga malain ngaispirito. 19Piro kon anang gaumni Satanasakun ginagamit para magpalayas ang mgamalain nga ispirito, ta sino ang nagatawgaum sa indong mga somolonod nga na-gapalayas ra ang mga malain nga ispirito?Indong mga somolonod mismo nagapam-atood nga sala kamo. 20Karon, tungud ngapaagi sa anang gaum ang Dios nagasobolako ang mga malain nga ispirito, dia na-gapamatood nga anang ginarian ang Diosnagabot ron digi kanindo.”

21 Kag ginsogidan sanda pa gid ni Je-sus sangka paanggid, makon na, “Kon na-gagoardya ang mapurus nga tao anangbalay, basta komplito anang armas indi gidmaiwan anang mga pagkabutang. 22 Pirokon solongon tana ang mas mapuruskanana, mapipirdi tana kag anang gi-nasarigan nga mga armas bulun kanana,kag pati anang pagkabutang ururayundayon.”

23 Pagkatapos makon ni Jesus, “Ang aranagakampi kanakun kontra kanakun. Kagang ara nagabolig kanakun sa pagtiponang mga tao sa Dios nagaparapta lang.”

Pagbalik ang Malain nga Ispirito(Mt. 12:43-45)

24 “Kon ang malain nga ispirito maggoasa tao nga anang ginsuludan, nagaalidtana sa mga logar nga ara tobig ay na-gapangita tana ang logar nga anang ma-pawayan. Karon kon indi tana makakitaanang parawayan maisipan na nga ma-balik tana run lang sa anang ginalinan.25Kag kon sa anangpagbalikmakita nangaang logar nga anang ginalinan limpyo ronkag naimus ang tanan, 26 mapanaw tanadayon kag magpangagad pito pa gid ka

Lucas 11:27 97 Lucas 11:45mgamalain nga ispirito ngamasmalain pakaysa kanana. Kag masulud sanda dayonsa tao nga dato kag olian. Kag ang taomaging mas malain pa gid kaysa dati.”

Ang Matood nga Kalipay27 Pagkaambal dato ni Jesus, may babai

doto sa mga tao nga nagsinggit kanana,makon na, “Masoirti ang babai nga nag-budus kag nagpatiti kanimo!” 28Nagsabatsi Jesus, makon na, “Piro mas masoirtipa gid ang mga tao nga nagapamati kagnagasonod sa anang ambal ang Dios.”

Nagpangayo Milagro ang mga Tao(Mt. 12:38-42)

29 Mintras nagadurukdukan ang mgatao kay Jesus, makon na, “Masyado ra gidkalain ang mga tao sa tyimpo nga dia.Nagapangayo sanda kanakunnga pakitaanko sanda ang milagro bilang pagpama-tood kono nga ako ginsogo manda angDios. Piro ara iba ngamilagro akun ipakitakananda kondi ang milagro nga natabokay Jonas. 30 Ay kon paiwan nga angnatabo dato anay kay Jonas naging tandasa mga taga-Neneve nga tana ginsogo angDios, ang matatabo Kanakun nga NagingTao maging tanda ra sa mga tao sa tyimponga dia nga ako ginsogo manda ang Dios.31 Sa adlaw ang pagukum mababanaw angRayna ang Salatanan pati ang mga taosa dadi kag basolon na sanda. Ay tanasa marayu pa gid gani nga logar sa sala-tanan nagalin agud magpamati sa anangkaaram ni Aring Solomon. Piro dadi maynagatodlo digi nga sobra pa kay Solomon,piro kamo tana indi magbaton anang gi-natodlo. 32 Pagabot ang pagukum, angmga taga-Neneve mababanaw ra kaibanang mga tao sa dadi kag basolon nandasanda. Ay pagkabati angmga taga-Nenevedato anay sa anang wali ni Jonas, nagir-inulsul sanda. Piro dadi may nagatodlonga sobra pa kay Jonas, garing kamo tanaindi magbaton anang ginatodlo.”

Anang Pinakasolo Atun Lawas.(Mt. 5:15; 6:22-23)

33 Makon pa ni Jesus, “Ara tao nga na-gasindi ang solo kag pagkatapos tagoondayon okon takluban ang tabig, kondiginabutang gid tana sa torongtongan agudmakakita ang mga nagasulud. 34 Atunmata anang pinakasolo atun lawas. Aykon masanag imong panulung nasanaganrun da imong bilog nga lawas. Piro konimong panulung madulum naduduluman

ra imong lawas. 35 Gani sigoroon mo nganasanagan kaw ron manda, ay sabun danimong ginakoon nga kasanag madulum.36 Kag kon imong bilog nga lawas nasana-gan run kag ara gid parti nga madulum,dan obos masanagan, pario sa nalanyagankaw ang masanag nga solo.”

Anangmga Ambal ni Jesus Kontra samgaPariseo kag mga Manogtodlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)37 Pagkatapos ambal ni Jesus, may

sangka Pariseo nga nagagad kanananga magkaun doto sa anang balay.Gani nagtabid tana doto kag nagkaun.38Natingala ang Pariseo pagkakita na ngasi Jesus ara nagpangogas bago magkaunsono sa andang nakaogalian. 39 Ganimakon ang Ginoo kanana, “Kamo nga mgaPariseo nagapakita-kita lang nga mayadindong mga ginaimo, piro ang matood gidtana indong tagiposoon pono kaakugankag kalainan. Pario kamo sa tasa okonsa pinggan nga ginalimpyoan lang sa goa.40Ara kamomanda nagagamit indong isip.Kabay angDios nga nagimo atun lawas nganakikita sa goa maman da ang nagimo angsa sulud. 41Gani paramaging limpyo kamogid sa anangpanulung, kaloyi nindo ra angmgamalisud kag ayawnindo pagikawi konano andang kinanglan.

42 “Kailo kamo nga mga Pariseo! Gi-nataw nindo indong ikapolo bisan sa in-dong mga laswa kag mga panlakut, piroginpabayanan nindo ang mga mas impor-tanti pa gid nga mga butang pario sa pag-imo angmatarung sa indong isigkatao kagpagigogma sa Dios. Dapat andan ginaimonindo ang mga butang nga dia, nga ara raginapabayani ang pagtaw indong ikapolo.

43 “Kailo kamo ra gid nga mga Pariseo!Ay kon kamo sa mga simbaan, gosto nindogid nga magpongko sa mga porongkoannga para sa mga dungganun nga mgatao. Kag sa mga logar nga dorongtao gosto nindo gid nga magtaod sandakanindo. 44 Kailo kamo ra gid, ay gi-napalatonan nindo ang mga tao indongginaimo nga malain. Indong kaalimbawapario sa rulubungan nga ara anang tandakag ginalapak-lapak ang mga tao nga arakaulam nga dato gali sa idalum may pataynga nagaparisna kananda.”

45 Pagkaambal ni Jesus dato, maymanogtodlo ang Kasogoan nga nagkoon,makon na, “Sir, sa imong ambal nga

Lucas 11:46 98 Lucas 12:14dan pati kami ginagapil mo ra insolto.”46Nagsabat si Jesus, makon na, “Pati kamonga mga manogtodlo ang Kasogoan kailora tungud nga ginapabugatan nindo angmga tao sa doro nga mga soronodon ngaginadogang nindo sa Kasogoan, piro kamomismo ara gid gani nagatoman. 47 Kailokamo ra! Ginapaimoan nindo anang mgapantyon ang mga propita nga ginpamatayindong mga kaolang-olangan. 48 Gani saindong ginaimo nga dia nagapamatoodkamo kag nagakompormi ra sa andangginimo. Ay sanda ang nagpamataykananda kag kamo ang nagapaimo andangmga pantyon. 49 Maman dan nga sono saanang kaaram ang Dios nagkoon tana runnga lagi ang ona, makon na, ‘Magapadaraako kananda ang mga propita kag mgaapostolis; kag ang iba sa akunmga ipadarapatayun nanda, kag ang iba ingabotonnanda.’ 50 Gani kamo nga mga tao sadadi sisilotan ra ang Dios tungud sa anangpagkapatay ang mga propita ang ona, alinpa ang pagimo ang kalibotan 51 alin pakay Abel asta kay Zacarias nga ginpatay saanang ulut ang Timplo kag ang altar ngaginasonogan ang ginaalad sa Dios. Uu,sogidan ko kamo, kamo nga mga tao sadadi sisilotan gid tungud sa andang mgaginimo.

52 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan, ay ginatago nindoang pinakasosi sa pagintindi ang kama-toodan. Bukun lang nga ara kamo naga-sonod sa kamatoodan, kondi ginapamal-abagan nindo pa ang iba nga gosto mag-sonod.”

53 Pagkaalin ni Jesus sa balay nga dato,ang mga manogtodlo ang Kasogoan kagang mga Pariseo nagompisa run nga mag-dumut gid nga mayad kanana. Ginboroli-gan nanda tana pamangkot parti sa sari-sari nga mga butang 54 agud kon magsalagani anang sabat iakosar nanda tana.

12Magandam sa mga Tao nga Pakita-kita

lang Andang Ginaimo(Mt. 10:26-27)

1 Sigi-sigi anang abot ang linibo ngamga tao doto kay Jesus kag nagaduruk-dukan sanda run. Mintras nagaparamatiangmga taonagkoon si Jesus sa anangmgasomolonod, makon na, “Magandam kamo,ay sabunmalatonan kamo anang ogali angmga Pariseo nga poros lang pakita-kita.

2 Piro ara sikrito nga ginatago nga indimaggoa kagmaulaman sa ori. 3Gani, bisanano indong ginsoro-sikrito sa madulum,masanag gid nga mababatian kag bisanano indong ginotik-otik sa koarto, mabar-itaan ang tanan.”

Ang Dapat Kaadlukan(Mt. 10:28-31)

4 “Mga amigo, indi kamomagkaadluk samga tao ngamakapatay lang indong lawaskag pagkatapos ara sanda run sarangmaimo pa kanindo. 5 Indong kaadlukantana ara iba kondi ang Dios, tungud ngapagkatapos nga patayun na anang lawasang tao may gaum tana pa sa pagpilakanang kalag sa impyirno. Gani mamandan nga nagapadumdum ako kanindo ngatana maman indong kaadlukan. 6 Kabayang kabarato lang gid anang bayad angpispis nga mairintuk kon ibaligya. Pirobisan bali ara sa mga tao ang mga pispisnga dan, sa Dios tana ginadumdum na gidang kada isara. 7 Gani labi run gid kamo,bisan indong mga book naulaman na konpira. Maman dan nga indi kamo gid dapatmagkaadluk ay mas labi kamo pa sa abirkon pira pa karaku nga mga pispis.”

Ang Pakilala kay Cristo(Mt. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8 Makon pa ni Jesus kananda, “Sa ma-tood tana, ang bisan sino nga nagakoonsa mga tao nga ako anang Ginoo, Ako ngaNaging Tao magakilala ra nga tana akunsa atobangan anang mga angil ang Dios.9 Piro ang nagakoon sa mga tao nga akobukun anang Ginoo, indi ko ra pagkilalaunnga tana akun sa atobangan anang mgaangil ang Dios. 10Ang bisan sino nga mag-ambal kontra Kanakun nga Naging Taomapapatawad; piro ang magambal kontrasa Ispirito Santo indi gid pagpatawadun.

11 “Kon tungud sa indong pagtoo da-raun kamo sa anang mga simbaan angmga Judio okon sa mgamanogdomara angmga banwa agud imbistigarun, indi kamomagpalibug kon ano indong isabat. 12 Aysa oras nga dato ang Ispirito Santomamanang magatodlo kanindo kon ano indongisabat.”

Paanggid Parti sa Manggaranun ngaNagsarig sa Anang Manggad

13 May tao doto nga nagkoon, makonna, “Maistro, abi kona ra akun gorangnga lalaki nga partian na ako amun sorob-liun.” 14 Makon ni Jesus kanana, “Ikaw

Lucas 12:15 99 Lucas 12:39nga tao kaw, sino ang nagimo kanakunnga wis okon manogparti indong pagk-abutang?” 15 Makon dayon ni Jesus samga tao, “Magamdam kamo sa tanan ngaklasi nga kaakugan, ay ang matood ngakaboi bukun dipindi sa dorong manggad.”16 Kag ginsogidan na sanda dayon angsangka paanggid, makon na, “May sangkatao nga manggaranun nga may logta ngadoro gid anang tubas. 17 Gani sa anangisip ang tao nga dato makon na, ‘Anokabay akun imoon? Ara ako ron butanganakun patubas! 18Mayad pa sigoro ipagubako akun mga bodiga kag mapaimo akodayon ang mas mabaul pa gid, kag doto koibutang akun mga patubas kag mga pagk-abutang. 19 Pagkatapos, tungud nga dororon akun natipon para sa paraaboton ngamga tinoig, mapaway-way ako ron lang,magkaun, maginum, kag magpangalipay.’20 Garing makon ang Dios kanana, ‘Kabos-kabos nga tao! Karon sa gabi bawiun runimong kaboi. Ta sino kabay ang mapolosimong gintipon nga manggad?’ 21 Dantoladan anang kaalimbawa ang tao nganagatipon ang manggad para gid lang saanang kaogalingun piro pobri sa anangpanulung ang Dios.”

Ang Pagsarig Dapat sa Dios(Mt. 6:25-34)

22 Makon dayon ni Jesus sa anang mgasomolonod, makon na,“Maman dan nga ginakonan ko kamo ngaindi kamo magsari palibug sa indong pag-pangaboi kon ano indong kaunun kagkon ano indong isoksok. 23 Ay gintawankamo ang Dios kaboi kag lawas nga masimportanti kaysa pagkaun kag sa lam-bong, gani indi maimo nga indi na kamopagtawan indong pagkaun kag paglam-bong. 24 Sulunga nindo ang mga wak:ara sanda nagatanum, ara nagaani, kagara sanda bodiga nga ginatiponan andangpagkaun, piro ginapakaun sanda ang Dios.Mas labi kamo kaysa mga pispis, ganiindi na kamo gid pagpabayanan! 25 Sinokanindo ang makapalawig indong kaboibisan maistan lang paagi sa indong pag-palibug? Ara gid! 26 Gani, tungud ngaara kamo ra gid maimo para mapalawigindong kaboi bisan maistan lang gid, tabasi kon ano-ano pa gid nga mga bu-tang indong ginapalibugan? 27 Sulunganindo bala kon paiwan nagatobo angmga bolak; ara sanda nagapangabudlay

okon nagaabul. Piro sa matood tana,bisan ang bantog kag manggaranun ngaari nga si Solomon, anang mga lambongindimakaiwan-iwan sa anang kasadya angbisan isara sa mga bolak. 28 Gani konginapasadya ang Dios ang mga ilamononnga boi dadi dian sa taramnan, piro sakaboayan ginatotodan ra lang,maimo balanga indi na kamo pagpalambongan? Angkaistan gid indong pagtoo! 29 Kag indikamo ra magsari palibug kon ano indongkaunun kag inumun. 30 Ay maman dananang ginasari palibugan ang mga tao ngaara nagatoo sa Dios. Piro kamo tana,indong Tatay sa langit nakaulam nga ki-nanglan nindo dan. 31 Gani indong imoontana, intindiun nindo anang ginarian kagindong mga kinanglanun nga dan itaw nara kanindo.”

Manggad sa Langit(Mt. 6:19-21)

32 “Kamo nga nagasonod kanakun piralang gid, piro indi kamo magkaadluk ayginbuut indong Tatay nga paariun kamosa anang ginarian. 33 Pamaligyaan nindoindong pagkabutang kag ipanaw nindoanang bayad sa mga malisud agud indikamo gid mawaran kag magapatago kamopa ang sigorado nga manggad doto salangit. Doto tana indong pinatago indi rungidmaboinan okonmarangga, tungud ngaara doto takawan ngamakaparapit kag arara may nagapangutkut. 34 Ay kon diinnakabutang indong pinakamanggad dotora pirmi indong isip.”

Masarigan nga mga Sorogoon35-36Kagmakon pa gid ni Jesus kananda,

“Magpriparar kamo pirmi agud indi kamomagolpian kon magbalik indong Ginoo.Wada nindo ang mga sorogoon nga na-gaulat sa anang pagbalik andang agalunnga nagayan sa ponsyon. Nagabantaysanda kag ara nanda ginapataya andangmga solo. Gani bisan anong oras mag-abot andang agalun, kon magpanoktok,mabobokasan nanda ra nga lagi ang poir-taan. 37 Masoirti dan nga mga sorogoonnga pagabot andang agalun nagabogtawkag priparado. Sa matood tana, pa-pongkoon na ang mga sorogoon nga datodoto sa anang lamisa kag tana mismoang masirbi kananda. 38 Masoirti sandamanda konmaabotan sandanga priparadosa anang pagabot bisan tungang gabi okonkasanagun pa. 39 Tandai nindo dia: kon

Lucas 12:40 100 Lucas 13:3naulaman lang ang tagbalay kon sanomaabot ang takawan, sigorado nga ban-tayan na gid agud indi makasulud angtakawan sa anang balay. 40 Gani magban-tay kamo pirmi, ay sa oras nga ara nindoginadaumdauma, magaabot Ako nga Nag-ing Tao.”

Ang Masarigan kag ang Indi Masarigannga Sorogoon

(Mt. 24:45-51)41 Nagpamangkot si Pedro, makon na,

“Ginoo, para kino ang paanggid nga dato,para kanamun nga imong mga somolonodokon para sa tanan?” 42 Ginsabat tanani Jesus paagi sa sangka paanggid pagid, makon na, “Indi bala nga kon sinoang masarigan kag maaram nga soro-goon maman anang ginapili ang tag-balay nga magdomara sa anang kaibannga mga sorogoon, kag tana ang na-gataw kananda andang pagkaun sa tamanga oras? 43 Masoirti ang sorogoon ngadan kon sa pagbalik anang agalun maab-otan tana nga ginaimo na ang ginapaimokanana. 44 Sa matood tana, imoon tanarun gid anang agalun nga manogdomarasa anang tanan nga pagkabutang. 45 Pirokailo ra ang sorogoon nga kon paglargaanang agalun maisipan na nga maboaytana pa magbalik, gani ompisaan na runpamintas anang kapario nga mga soro-goon, lalaki kag babai, kag ara tana runiba nga ginaimo kondi ang magpagostokaun, inum kag palingin. 46Maabot anangagalun sa oras nga ara na gid ginadaum-dauma, kag tuktukun tana dayon. Ibilangtana sa mga tao nga indi gid masarigan.

47 “Ang sorogoon nga nakaulam konano anang gosto anang agalun piro aranagaliuk-liuk kag ara nagasonod sa ananggosto anang agalun doro nga anot anangmatitirawan. 48Kag ang sorogoon tanangaara kaulam kon ano anang gosto anangagalun kag nakaimo ang mga butang ngabukun mayad anoton ra, piro maistanlang. Ay ang bisan sino nga gintawan doro,doro ra ang ginapaabot alin kanana. Masdoro ang ginapaabot sa tao nga ginpiarandoro.”

Si Jesus Nagapaburulag-bulag ang Pam-ilya

(Mt. 10:34-36)49 Nagkoon ra si Jesus kananda, makon

na, “Ako nagayan digi sa kalibotan nga diaagud sintinsyaan ang mga tao. Andang

sintinsyamaging pario sa kalayo kag gostoko nga magrarab run. 50 Piro bago danmatabo doro anay nga mga kalisud akunmaagian. Kag indi ako gid mapabutangmintras ara pa matapos.

51 “Indong pagsarig nagayan ako digipara magdara kalinung sa kalibotan ngadia. Piro ang matood tana, nagayan akodigi agud magpaburulag-bulag ang mgatao. 52 Ay alin dadi, tungud kanakun maylima ka tao sa pamilya nga magakarampi-kampian. Ang tatlo kontra sa darwa kagang darwa kontra sa tatlo. 53Ang tatay kaganang bata nga lalaki magakontraan. Angnanay kag anang bata nga babai magakon-traan. Kag ang panogangan nga babai kaganang omagad nga babai magakontraan.”

Panilagan Nindo ang Tyimpo(Mt. 16:2-3)

54 Makon dayon ni Jesus sa mga tao,makon na, “Digi kanatun kon makitanindo gani ang galum sa kasalupan kampinagakoon kamo nga maoran, kag nagao-ran manda. 55 Kag kon maguyup run ganiang salatan nagakoon kamo nga magainit,kag nagainit ra gani. 56Antigo kamo mag-panilag kon ano angmatatabo sa kalibotansa indong pagsulung sa logta kag sa langit,piro basi indi kamomagpanilag samga na-gakaratabo dadi? Pakita-kita lang indongpagkadiosnon!”

Magpakigosay Kaw sa Imong Kaaway(Mt. 5:25-26)

57 “Basi ara nindo gid ginabinag-binagakon ano ang tama. 58 Kon may magakosarkanimo, imoratan mo nga lagi nga mag-pakigariglo mintras nagapaayan kamo palang sa korti. Ay sabun daraun na kaw gidsa wis kag iintriga kaw dayon ang wis sapolis agud prisoon. 59 Kag indi kaw gidmakagoa kon indi mo anay pagbayadanang tanan mo nga molta.”

13Maginulsul Kamo ron

1 May mga tao doto nga nagbarita kayJesus parti sa mga taga-Galilea nga gin-papatay ni Pilato mintras nagaalad sandaang mga sapat. 2 Makon ni Jesus sa mganagbarita kanana, “Sigoro nagaisip kamonga natabo dato kananda tungud nga masmalain sanda ngamga tao kaysa sa iba ngamga taga-Galilea. 3 Piro bukun! Sogidanko kamo, loas kon magirinulsul kamo kagmagtaralikod sa indong mga sala, kamo

Lucas 13:4 101 Lucas 13:27tanan madodora ra. 4Pario ra sa natabo sa18 ka tao nga natombaan ang tori doto saSiloam kag nagkarapatay. Sigoro indongpagsarig sanda run gid ang pinakamalainsamga taga-Jerusalem. 5Piro bukun! Sogi-dan ta kamo, kon indi kamo magirinul-sul kag magtaralikod sa indong mga sala,kamo tanan madodora ra.”

Ang Kaoy nga Ara Nagapamonga6 Kag ginistorian sanda dayon ni Jesus

ang sangka paanggid, makon na, “Maysangka tao nga may gintanum nga igirasa anang kaobasan. Ginayanan na anangtanum nga dato kag ginsulung kon maybonga, piro ara tana gid may nakita.7Gani ginkonan na ang nagaasikaso anangkaobasan, makon na, ‘Tatlo ron ka toigakun balik-balik digi nga nagasulung konmay bonga ang igira nga dia, piro arapa ra gid man. Mayad pa putputun moron lang. Ginabuul na lang anang abonoang logta.’ 8 Piro makon ang nagaasikasoanang logta, ‘Pabayanan ta lang anay sadagon nga dia ay kalian ko anang palibotkag abonoan dayon. 9Kag basi pa lang ngamagpamonga sa madason nga toig. Pirokon indi pa ra gid, bago ta run putputun.’ ”

Ginayad ni Jesus ang Babai nga Bogtot10 May Adlaw nga Inogpaway nga si

Jesus nagayan sa anang simbaan ang mgaJudio kag nagtodlo doto. 11 Karon, maybabai doto nga bogtot tungud nga ginapa-masakit tana ang malain nga ispirito. Sasulud 18 ka toig indi tana gidmakatadlunganang lawas. 12 Pagkakita kanana ni Je-sus gintawag na kag magkoon, makon na,“Manding, libri ka run sa imong masakitnga dan.” 13 Kag gintongtong na dayonanang alima sa babai nga dato. Lagi-lagi nagtadlung anang likod kag nagdayawtana sa Dios. 14 Piro nasilag nga mayadang manogdomara sa simbaan, tungudnga nagpaayad si Jesus sa Adlaw nga Inog-paway. Makon na sa mga tao, “Sa sangkasimana may anum kita kabay ka adlawnga inogobra. Sa mga adlaw nga danmagayan kamo digi agud magpabolong,piro indi tana kon Adlaw nga Inogpaway.”15 Ginsabat tana ang Ginoo, makon na,“Pakita-kita lang indong pagkadiosnon.Indi bala nga kon kamo may baka okonkabayo, ginaobad nindo kag ginagoyod samga parainuman bisan Adlaw nga Inogp-away? 16 Kon ginaimo nindo dan sa sapat,basi indi ta pagimoon ang mayad sa babai

nga dia nga isara ra sa anang mga kaliwatni Abraham? Gingapos tana ni Satanas sasulud 18 ka toig, gani dapat libriun tana saanang gaum ni Satanas abir kon dia Adlawnga Inogpaway.” 17 Sa anang sabat ngadato ni Jesus nauya ang mga nagakontrakanana. Piro angmga tao tana nalipay ngamayad tungud sa mga makatiringala ngamga butang nga anang ginpangimo.

Paanggid Parti sa Lamigas nga Mostasa(Mt. 13:31-32; Mc. 4:30-32)

18Nagpadayon pa gid si Jesus sa pagam-bal. Makon na, “Sa ano ko kabay ipa-tolad anang pagari ang Dios? 19 Anangpagari ang Dios pario sa bosol angmostasanga ginpanggas ang sangka tao sa ananggardin. Nagtobo ang mostasa kag nag-baul nga daw sa kaoy anang kataas, kagnapogadan ang mga pispis anang mgasanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok ang Tina-pay

(Mt. 13:33)20 Pagkatapos nagambal ruman si Je-

sus parti sa pagrapta anang pagari angDios sa mga tao. Makon na, “Sa anopa kabay ipaalimbawa anang pagari angDios? 21 Pario dia sa pampaabok ngaginlakut ang babai sa sangka labador ngaarina nga anang ginmasa, kag nagabokdayon ang bilog nga minasa.”

Ang Poirtaan nga Masipot(Mt. 7:13-14, 21-23)

22 Mintras nagapaayan si Jesus saJerusalem sigi anang panodlo sa mgabario kag mga banwa nga anangnaagian. 23 Karon, may sangka tao nganagpamangkot kanana, makon na, “Ginoo,ano kabay, maistan lang ang mga tao ngamalowas?” Ginsabat tana ni Jesus paagi sapaanggid. Makon na, 24 “Magimorat kamogid sa pagsulud sa masipot nga poirtaan.Ay ang matood tana, doro andan angmaliag nga magsulud, garing indi sandamakasulud. 25 Kon nakapanirado ron angtagbalay anang poirtaan magaagoantakamo ron lang gid tindug sa goa ngamagapanoktok kag magasari koonnga ‘Ginoo, pasuluda kami ra.’ Pirosasabatun na kamo nga nagakoon, ‘Araako kakilala kanindo.’ 26 Pagkataposmasabat kamo nga, ‘Kabay nagkaraibankita sa pagkaun, kag nakatodlo kaw rasa mga karsada sa amun banwa.’ 27 Piromasabat tana kanindo nga, ‘Basta ara

Lucas 13:28 102 Lucas 14:12ko kamo gid nakilala. Pagparayu kamokanakun, tanan kamo nga nagaimo angmalain!’ 28 Magapanangis kamo kagmapapagut indong ngipun kon makitanindo indong mga kaolang-olangan ngasanday Abaraham, Isaac, Jacob kag angtanan nga mga propita doto sa anangginarian ang Dios, piro kamo tana ginpilaksa goa. 29 Kag bukun lang dan, kondimakikita nindo pa ang mga bukun Judionga nagaralin sa tanan nga parti angkalibotan nga magapongko kag magakaundoto mismo sa anang ginarian ang Dios.30 May mga tao nga midyo bali ara sandadadi, piro kon magabot ron ang adlawnga dato kikilalaun sanda. Kag may mgaginakilala dadi nga kon magabot ron angadlaw nga dato bali ara sanda run lang.”

Anang Pagpamalangga ni Jesus saJerusalem

(Mt. 23:37-39)31 Sa oras ra nga dato may mga Pariseo

nga nagparapit kay Jesus kag nagkoon,makon nanda, “Kinanglan magalin kawdigi tungud nga gosto ni Herodes ngaipapatay kaw.” 32 Piro ginsabat sanda niJesus, makon na, “Panaw, sogidi nindo angtoso nga dan nga Herodes nga sigi akunpangsobol ang mga malain nga ispiritokag nagapangayad ako angmgamasakitundadi asta sa aruman kag sa ikatlo ka adlawmatatapos ko ron akun obra. 33Kinanglangid nga padayonon ko akun pagpanawnga dia dadi, aruman, kag asta sa isarangaruman tungud nga bukun bagay nga angpropita patayun sa ibang logar kondi saJerusalem.

34 “Kamo nga mga taga-Jerusalem, basiginapamato kag ginapamatay nindo angmga propita ang Dios nga ginpadarakanindo? Boay run akun andum ngatiponon kamo kag atipanun pario sa inanngamanok nga nagatipon anangmga pisusa idalum anang mga pakpak, garing indikamo kanakun. 35 Dadi, baala kamo ronsa indong kaogalingun. Ay indi nindo akoron gid makita asta magabot ang adlawnga magakoon kamo nga, ‘Dayawon angnagaabot nga ginpadara ang Ginoo.’ ”

14Ginayad ni Jesus ang Tao nga Masakitun

1 May sangka Adlaw ruman nga Inogp-away nga si Jesus ginimbitar ang isara samga manogdomara ang mga Pariseo nga

magkaun doto sa anang balay. Pagabotni Jesus doto ginbantayan tana nga mayadang mga tao nga nagakontra kanana konlapasun na ang Kasogoan. 2 Karon, maytao doto nga nagaparamanug anang bilognga lawas. 3 Nagpamangkot si Jesus samga manogtodlo ang Kasogoan kag samga Pariseo, makon na, “Ginatogot balaatun Kasogoan ngamagpangayad angmgamasakitun konAdlawnga Inogpawayokonara?” 4Piro ara sanda gid naglimug-limug.Ginkaputan na dayon ang tao nga dato kagginayad na. Pagkatapos ginpaoli na. 5 Kagnagkoon tana sa mga tao doto, makon na,“Pario abi may dian kanindo nga anangbata okon anang baka naolog sa bobonang Adlaw nga Inogpaway, ta pabayanannindo lang ay Adlaw nga Inogpaway?”6 Piro ara ra gid may nagsabat kanana saanang pamangkot nga dia.

Pagamoma kag Pagpaubus7 Napanilagan doto ni Jesus nga ang

mga tao nga ginpangimbitar nagapili gidang mga porongkoan nga para sa mgaimportanti nga mga tao. Gani nagsaysaytana kananda. 8 Makon na, “Kon ikawginaimbitar sa mga ponsyon ang kasal,indi mo pagpiliun ang porongkoan ngapara sa mga importanti nga mga tao. Aysabunmay ginimbitar ngamas importantipa gid kaysa kanimo. 9 Kag ang nag-imbitar kanindo nga darwa magaparapitkanimo kag magkoon, ‘Abi pagalin anaydian, ay dan nga porongkoan para sa taonga dia.’ Ta kon toladan ang matabo,mauyan kaw kag kon diin ka run langnga binit-binit mapongko. 10 Piro imongimoon tana kon ikaw imbitarun, piliunmo lang ang porongkoan nga sa binit-binit, agud pagabot ang nagimbitar kan-imo parapitan kaw kag daraun doto saimportanti ngamga porongkoan. Ta kondimapadungugan kaw sa atobangan angtanan nga ginimbitar. 11Ay ang bisan sinonga nagapataas-taas anang kaogalingunibubutang sa ubus, piro ang nagapaubustana pataasun ang Dios.”

12 Makon na ra sa tao nga nagim-bitar kanana, “Kon magimbitar kaw angmga tao nga magigma okon magyaponkanindo, indi basta lang imongmga amigookon imongmga kabogto okon imongmgaparyinti okon imong mga kamalay ngamanggaranun imong imbitarun, ay basikon imbitarun ka nanda ra. Kon toladan

Lucas 14:13 103 Lucas 14:35ang matabo nabaton mo ron imong balus.13 Imong imoon tana kon magponsyonkaw, ang mga pobri, ang mga pingkaw,ang mga piang, kag ang mga bolag ma-man imong pangimbitarun. 14Danmagingmasoirti kaw nga mayad tungud nga indisanda makabalus kanimo, piro ang Diostana maman gid ang magabalus kanimopagabot ang oras nga mabanaw ang mgamatarung.”

Paanggid Parti sa Ponsyon(Mt. 22:1-10)

15 Pagkabati dato ang isara sa mga taonga nakaiban kay Jesus doto sa pagkaun,nagambal tana, “Masoirti gid ang mga taonga makairug sa pagkaun doto sa anangginarian ang Dios!” 16 Ginistorian tanadayonni Jesus,makonna, “May sangka taonga nagpriparar mabaul nga ponsyon, kagdoro anang ginpangimbitar. 17 Pagabotang oras nga inogkaun run, ginsogo naanang sorogoon nga ayanan run anangmga ginpangimbitar kag konon nga ‘Ma-gayan run doto ay priparado ron angtanan!’ 18 Garing kada isara kananda nag-baribad nga sanda kono indi makaayan.Makon ang isara, ‘Bago ako lang kabakallogta kag dapat ayanan ko dato kag sulun-gun. Gani pasinsyaa ako lang.’ 19Makonpaang isara, ‘Indi ako makaayan ay bago akolang kabakal napolo ka bilog nga baka kagtirawan ko dadi kon masadya iarado. Ganipasinsyaa ako lang.’ 20 Makon pa gid angisara, ‘Bago ako lang nga nagpakasal, ganiindi ako makaayan.’ 21Pagkatapos, nagba-lik ang sorogoon sa anang agalun kag gin-sogidan na tana kon basi indi sanda konomakaayan. Pagkabati dato ang agalunnagugut anang ginawa. Gani makon na sasorogoon nga dato, ‘Pagayan doto sa mgakarsada kag mga dalan atun banwa kagdaraa digi ang mga pobri, mga pingkaw,mga bolag kag mga piang.’ 22 Pagkaimodato ang sorogoon, makon na sa anangagalun, ‘Sir natoman run imong sogo, piromay bakanti pa gid ang karaunan.’ 23Ganimakon ang agalun kanana, ‘Ta pagayandoto sa mga dalan sa goa ang banwakag piritun mo ang mga tao nga imongmakita nga magayan digi agud maponoakun balay. 24 Sogidan ko kamo ang ma-tood, doto sa mga tao nga ona ko ngaginpangimbitar, ara gid may makatirawkananda akun ginpriparar nga pagkaun.’ ”

Ang Pagsonod sa Ginoo(Mt. 10:37-38)

25 Mintras nagapadayon si Jesus saanang pagpanaw paayan sa Jerusalem,doro nga mga tao ang nagtawas kanana.Ginbalikid na sanda kag magkoon,26 “Kon may tao nga gosto magsonodkanakun, piromas palangga na anangmgaginikanan, anang asawa, anang mga bata,anang mga kabogto okon anang kaogalin-gun kaysa kanakun, indi tana poidi ngamaging akun somolonod. 27 Ang bisansino nga bukun disidido nga magsonodkanakun asta sa kamatayun indi poidinga maging akun somolonod. 28 Ang taonga gosto magsonod kanakun pario satao nga nagaplano nga mapatindug angmataas nga balay. Primiro binag-binagunna anay kon pira anang magastos kag konmagaigo anang koarta nga garastosonasta matapos ang balay. 29 Ay kon indina dia pagimoon sabun pondasyon palang anang mapaobra maobos ron anangkoarta kag indi na run makapatapos.Gani kadlawan tana ang mga tao ngamakakita. 30Magakoon sanda nga ‘Nagsaripa patindug ang tao nga dia nga indi ralang makapatapos.’ 31 Pario ra sa sangkaari nga mapakiggira sa ibang ari. Dapatisip-isipun na anay kon anang soldadonga 10,000 poidi ikontra sa 20,000 kasoldado ang isara. 32 Ta kon matimbang-timbang na nga indi poidi, mas mayadnga sa mas timprano pa magsogo tananga lagi ang iba nga anang mga tinao saang kakontra nga ari nga gosto na ngamagpakigosay. 33 Dan toladan ra indongdapat imoon. Isip-isipun nindo anayay kon indi nindo pagsalaan ang tanannga indong pagkabutang nga indongginapalabi digi sa kalibotan, indi kamopoidi nga maging akun somolonod.”

Ang Asin(Mt. 5:13; Mc. 9:50)

34 “Ang asin mayad, piro kon magrimoanang lasa, ara run may maimo para ma-pabalik anang dati nga lasa. 35 Indi runmapolosan bisan ilakut pa sa mga risnaagud iabono. Gani ginapilak run lang.Ta binag-binaga nindo nga mayad indongmga nabatian nga dia.”

15Ang Nadora nga Karniro(Mt. 18:12-14)

Lucas 15:1 104 Lucas 15:281 Doro gid nga mga manogsokot ang

boiskag ibang mga tao nga ginakabig ngamakasasala ang nagaparapit kay Jesuspara magpamati sa anang mga panodlo.2Nagmoro-moro angmga Pariseo kagmgamanogtodlo ang Kasogoan. Makon nanda,“Ang tao nga dia nagabaton bisan sa mgamakasasala, kag nagairug pa kananda sapagkaun!” 3 Gani ginistorian sanda niJesus ang mga paanggid, makon na,

4 “Alimbawa abi may tao ngamay 100 kakarniro. Karon ang sakabilog abi nadora.Ta ano anang imoon? Syimpri salaan naanay ang 99 doto sa araraban kag pangi-taun na dayon ang nadora nga dato ngasakabilog asta makita. 5 Ta kon makitana run gani malilipay tana kag pasanunna dayon paoli. 6 Pagabot na sa anangbalay panawagunna anangmga amigo kagmga kamalay kag magkoon, ‘Dali makali-pay kita, ay nakita ko ron akun karnironga nadora.’ ” 7 Makon dayon ni Jesus,“Toladato ra doto sa langit. Mas mabaulang kalipay tungud sa sangka makasasalanga nagainulsul kaysa sa 99 nga kono mgamatarung kag indi kinanglan nga mag-inulsul.”

Koarta nga Nadora8 “Okon alimbawa abi may babai nga

may napolo ka sinsilyo. Ano kabay anangimoon kon madora ang sakabilog? Syim-pri sindian na gid ang solo kag siligan nanga mayad anang balay agud sagapun angsinsilyo asta makita. 9 Kag kon makitana run gani, panawagun na anang mgaamiga kag mga kamalay kag makoon nga,‘Magkalipay kita, ay nakita ko ron akunsinsilyo nga nadora.’ ” 10Kagmakon dayonni Jesus, “Toladan ra anang kalipay angmga angil ang Dios doto sa langit kon angsangka makasasala maginulsul.”

Ang Bata nga Naglayas11May sangka paanggid pa gid nga gin-

sogid si Jesus. Makon na, “May sangkatao nga may darwa ka bata nga lalaki.12 Makon ang libayun sa anang tatay,‘Tay, abi tawan run kanakun akun partinga sorobliun.’ Gani ginuray na anangpagkabutang sa anang darwa ka bata.13 Magpira ka adlaw, ginpamaligya anglibayun anang parti ngamga pagkabutangkag pagkatapos nagayan tana dayon samarayu nga logar kag ginoyangan na dotoanang koarta sa mga butang nga ara gid

kapolos-polos. 14Kag pagkatapos nga nao-bos na run gastos anang koarta, nagabotra ang tig-gurutum gid sa logar nga dato.Gani naglisud tana nga mayad. 15 Anangginimo nagpamogon tana run lang sa taonga taga-doto bilang manogdamog angbaboy doto sa bokid. 16 Kon kaisan gostona run nga magkaun ang damog agudmaoli-olian anang gutum, ay ara gid maynagataw kanana pagkaun. 17 Ang ori,nakaisip tana sa anang kaimtangan kagkon basi nagtoladato. Nadumduman nanga doto kananda pagosto sa pagkaunanangmga sorogoon anang tatay kag tanatana masosobok ron. 18Makon na, ‘Mayadpa maoli ako ron lang doto kay tatay kagkonon ko tana nga, “Tay nagkasala akosa Dios kag kanimo. 19 Dadi indi akoron bagay nga ibilang pa nga imong bata,kabiga ako ron lang nga isara sa imongmga sorogoon.” ’ 20 Gani nagoli tana.Mintras sa marayu tana pa, nakita tananga lagi anang tatay. Nalooy tana ngamayad sa anang bata. Domalagan dayonang tatay paayan sa anang bata kag gi-nakus na kag ginarukan. 21 Makon dayonanang bata kanana, ‘Itay, nagkasala ako saDios kag kanimo. Indi ako ron bagay ngatawagun pa nga imong bata. Imoa ako ronlang nga sorogoon.’ 22 Piro anang ginimotana anang tatay, gintawag na anang mgasorogoon kag magkoon, makon na, ‘Dali,pagbuul kamo ang pinakamasadya ngalambong kag pasoksoki nindo tana. Pa-soksoki nindo ra ang singsing kag pasap-atosan. 23 Pagkatapos bulun nindo dayonang toriti nga baka nga ginapatambuk kagyawon. Maponsyon kita. 24 Tungud ngaginbilang ko nga patay run akun bata ngadia, piro dadi naboi. Nadora tana piro dadinakita run.’ Kondi nagompisa sanda runang pangalipay.

25 “Natabo dia mintras sa oma anggorang nga bata. Ang tana nagaoli run,kag marapit run sa balay, nababatian nanga may mga nagasonata kag nagasaraot.26 Gani tinawag na ang isara sa mga soro-goon kag nagpamangkot kon may anodoto sa andang balay. 27 Ginsogidan tanaang sorogoon, makon na, ‘Imong libayunnagoli run kag ginpayaw ni tatay mo angginpatambuk nga toriti, ay nakaoli tananga mayad ra anang lawas kag ara dipirin-sya.’ 28 Pagkabati na dato nagugut anangginawa kag indi tana run magsulud sabalay. Gani naggoa anang tatay kag gi-

Lucas 15:29 105 Lucas 16:17

naramaraman na tana. 29 Piro nagsabattana kay tatay na, makon na, ‘Dumdumabala kon pira run ka toig akun sirbi kan-imo. Ara ako gid magsoay kanimo kagpirmi ko gid nga ginatoman imong gina-sogo, piro bisan kambing lang ara mo akogid pagtawi agud magkalipay kami akunmga amigo. 30 Dadi, pagabot imong batanga dan nga nagobos imong pagkabutangsa mga babai nga malain, ginpayawan mopa baka.’ 31 Makon anang tatay kanana,‘Ikaw pirmi digi kanakun, kag ang tanannga akun imo ra. 32 Dapat magkalipaykita, ay dati ginbilang ta nga patay runimong libayun nga dia, piro dadi naboitana. Nadora tana piro dadi nakita run.’ ”

16Ang Paanggid Parti saManogdomara nga

Antigo Magpaito ang Bukun Mayad1 Pagkatapos, nagistoria pa si Jesus sa

anang mga somolonod. Makon na, “Angona may sangka manggaranun nga maysorogoon nga anang gintogyanan anangmga pagkabutang. Karon may nagsogidsa manggaranun nga dato nga anang mgapagkabutang ginaoyang-oyang anang gin-togyanan nga sorogoon. 2 Gani gin-patawag ang manggaranun anang soro-goon nga dato nga gintogyanan. Makonna, ‘Maymga nabatian ako nga ginaoyang-oyangan mo kono akun pagkabutang.Mayad pa masomada kita parti sa akunpagkabutang nga gintogyanan kanimo ayalin dadi bukun ka run akun ginatogyanandigi.’ 3 Tungud nga ginapaalin tana runanang agalun ginaisip na kon ano anangimoon. Makon na, ‘Indi ako ra pa-manmakasarang angmaburugat nga obrapario pagpangali, kag nauya ako ra ngamagpalimos. 4 Toladia gali akun imoonagud bisan paalinun ako akun agalunmay maayanan ako pa ra gid nga mgatao nga magabaton kanakun sa andangmga balay.’ 5 Anang ginimo, isara isarana nga ginpatawag ang mga may otangsa anang agalun. Nagpamangkot tanasa naona, makon na, ‘Pira imong otangsa akun agalun?’ ” 6 Makon na, “100 kalata nga mantika.” Makon ang ginto-gyanan kanana, “Sigi, dagi imong risibo,pagpongko kag ilisi nga lagi. Ibutangmo 50 run lang.” 7 Pagkatapos nagpa-mangkot tana ruman sa isara nga mayotang. Makon na, “Pira imong otang saakun agalun?” Makon ang ikarwa, “100

ka pasong nga trigo.” “Sigi, dagi imongrisibo, ibutang mo ron lang nga 80 kapasong.” 8 Pagkaulam ang agalun kon anoanang ginimo, gindayaw na anang dayaunnga gintogyanan sa anang kaaram tungudnga nakapriparar tana run para sa anangparaaboton. Ay mas maaram ang mgatao nga nagapalabi sa mga butang digi sakalibotan kag mas maaram magpakigba-gay sa andang kapario kaysa mga tao nganasanagan parti sa Dios.

9 “Gani akun koon kanindo, gamitanindo indong manggad digi sa kalibotanpara sa pagpangamigo, agud pagabot angadlaw nga ara run ang kalibotanun ngamanggad, batonon kamo ra doto sa iris-taran nga ara run kataposan. 10 Ang taonga masarigan sa mga mairintuk nga mgabutang masasarigan ra sa mga importantinga mga butang. Kag ang tao nga naga-daya sa mga mairintuk nga mga butang,nagadaya ra sa mga importanti nga mgabutang. 11-12 Ta kon indi kamo masari-gan nga magkaput ang manggad nga digisa kalibotan nga bukun indo gid, sinoang mapiar kanindo ang matood gid ngamanggad nga para andan kanindo?

13 “Ara sorogoon nga makasirbi angdungan sa darwa ka agalun, ay angmatatabo malainan tana sa isara kag ma-gapalangga sa isara; kampian na ang isarakag pakalainun na ang isara. Kamo indira makasirbi ang dungan sa Dios kag samanggad.”

Ang Iba pa gid nga mga Butang nga Gin-todlo ni Jesus

(Mt. 11:12-13; 5:31-32; Mc. 10:11-12)14 Pagkabati dato ang mga Pariseo

ginyagota nanda si Jesus ay masyadosanda kadalok sa koarta. 15Piro nagkoon siJesus kananda, makon na, “Masyado kamogid magpakita-kita sa mga tao nga kamomayad. Piro naulaman ang Dios kon anogid ang sa indong tagiposoon. Ay ang mgabutang nga dan nga ginapalabi ang taokaurugut tana sa panulung ang Dios.

16 “Bago magabot si Juan nga manog-bunyag, anang Kasogoan ni Moises kaganang mga ginsolat ang mga propita ma-man anang ginasonod ang mga tao. Alinkay Juan nga manogbunyag, ang Mayadnga Barita parti sa anang pagari ang Diosmaman run ang ginatodlo, kag doro gidang nagarugus nga magpasakup. 17 Pirodia ara nagakaologan nga nadora run ang

Lucas 16:18 106 Lucas 17:8Kasogoan. Mas maulas nga madora anglangit kag ang logta kaysa maging arapolos bisan ang pinakamaistan nga partiang Kasogoan.

18 “Gani ang bisan sino nga magbulagsa anang asawa kag magpangasawa ru-man sa iba nagapanginbabai. Kag angmagpangasawa sa babai nga ginbulagannagapanginbabai ra.”

Si Lazaro kag ang Manggaranun19Nagpadayon pa gid si Jesus sa pagam-

bal, makon na, “Ang ona may sangkamanggaranun nga anang lambong porosgid maraalun kag pagosto gid sa man-aramit nga pagkaun adlaw-adlaw. 20 Kagmay sangka tao ra nga pobri gid ngaanang aran si Lazaro. Si Lazaro ngadia anang lawas poros gid katul nga na-gadalimaso. Ginadara tana doto sa maypoirtaan anang balay ang manggaranun.21Gosto na andan ngamakakaun bisan angmga pagkaun ron lang nga nagakaraologsa anang lamisa ang manggaranun ngadato. Ginparapitan tana pa gani ang mgaayam kag gindilatan nanda anang mgaigad. 22 Ang ori napatay si Lazaro kaggindara tana ang mga angil doto sa anangtupad gid ni Abraham. Ang manggara-nun napatay ra kag ginlubung. 23 Kagmintras nagaantos tana nga mayad dotosa logar nga ginasilotan ang mga napataynatangraan na sa marayu si Abraham kagdoto sa anang tupad si Lazaro. 24 Ganinagsinggit ang manggaranun kay Abra-ham, makon na, ‘Olang Abraham, kaloyiako ra! Sogoa ra si Lazaro nga isawsawna sa tobig bisan anang todlo ron langkag patoroan akun dila agud magramig-ramig ra, ay sugung akun pagantos digisa kalayo nga dia.’ 25 Piro ginsabat tanani Abraham, ‘Kabay ang boi ka pa mayadgid imong kaimtangan, kag si Lazaro tananagkalisud. Piro dadi ginalipay tana digikag ikaw nagaantos. 26 Loas pa dian, indira gid maimo imong ginakoon, tungudnga may malapad nga ulut nga nagaulangkanatun nga ang bisan sino digi kanamunngamaliagmagsaylo dian indimakatabok,kag ara ra may makatabok nga alin diankanindo paayan digi kanamun.’ 27Makonroman ang manggaranun, ‘Olang Abra-ham, kon toladan, mapangabay ako ronlang nga kon maimo paayana ra si Lazarosa anang balay ni tatay, 28 ay may lima akopa ka kabogto nga lalaki, kag paandaman

na sanda agud indi sanda ramakaayan digisa logar nga dia nga poros lang pagantos.’29 Piro ginsabat tana ni Abraham, makonna, ‘Doto ra kananda anang mga sinolat niMoises kag ang mga propita. Magpamatisanda doto.’ 30Makon ang manggaranun,‘Piro olang Abraham, indi sanda magpatidoto. Piro kon may napatay nga magayandoto kananda, mainulsul sanda sa andangmga sala.’ 31 Piro nagkoon si Abraham,makon na, ‘Kon indi sanda magpati saanangmga ginsolat ni Moises kag angmgapropita, indi sanda ra gid magpati bisanmay mabanaw pa nga patay!’ ”

17Parti sa Pagkasala(Mt. 18:6-7, 21-22; Mc. 9:42)

1 Makon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Indi maimo nga indi magabotang mga pagsolay. Piro kailo ra ang taonga ginaalinan anang pagpakasala anangkapario. 2 Mas mayad pa kanana ngaigotan ang galingan nga bato anang liugkag ipandag dayon sa dagat kaysa tanaang maging kabangdanan nga magkasalaang isara sa mga kubus nga dia. 3 Ganimagandam kamo!

“Kon imong kabogto magkasala kan-imo, sawayun mo. Kag kon maginulsultana, patawada. 4Kag kon sa sulud sangkaadlaw kapito tana magkasala kanimo kagkada magkasala tana nagapangayo tana rapatawad, patawadun mo.”

Ang Pagtoo5Makon ang mga apostolis kanana, “Gi-

noo, dogangi ra amun pagtoo!” 6 Makonang Ginoo kananda, “Kon kamo may pag-too nga bisan pario lang sa anang bosolang mostasa anang kabaul, sarang kamomakakoon sa kaoy nga dan nga ‘Gabotaimong kaogalingun kag isaylo sa dagat!’Kag matoman kanindo ang kaoy nga dan.”

Anang Katungdanan ang Sorogoon7 Makon roman ni Jesus kananda, “Al-

imbawa abi may sorogoon kaw nga na-gaarado okon nagabantay imong mgasapat, kag bago tana lang kaoli alin saanang obra. Ta bilang agalun ano kabay,magakoon kaw nga, ‘Dali makaun run.’8 Ara kamo nagakoon toladan kondi na-gakoon kamo tana nga, ‘Abi, imusi akoron akun yapon kag magsirbi kanakun.Pagkatapos ikaw roman ang magkaun.’

Lucas 17:9 107 Lucas 18:19 Kag ara ra ginapasalamati ang soro-goon tungud nga ginaimo na lang anangkatungdanan. 10 Pario sa sorogoon ngadan indong kaalimbawa. Pagkatapos ngaindong maimo ang ginapaimo kanindo,isipun nindo nga kamo mga sorogoonra lang nga nagatoman indong katung-danan.”

Ginayad ni Jesus ang Napolo ka Aroon11Mintras nagapaayan si Jesus sa siodad

ang Jerusalem, doto tana nagagi sa anangdolonan anang probinsya ang Samaria kagGalilea. 12 Datong nagapasulud tana sasangka bario ginsolang-solang tana angnapolo ka tao. Piro ara sanda nagparapitgid ay sanda mga aroon. Nagtirindugsanda lang doto sa marayu, 13 kag na-gasiringgit nga nagakoon, makon, “Je-sus! Ginoo! Malooy kaw ra kanamun!”14 Pagkakita ni Jesus kananda, makon na,“Pagayan kamo doto sa mga Pari kagmagpasulung kananda.” Kag datong na-gapanaw sanda run, nagayad sanda ngalagi. 15 Pagkakita ang isara kananda ngatana nagayad run, nagbalik tana kay Jesusnga nagasinggit ang pagdayaw sa Dios.16 Naglood tana kay Jesus kag nagpasala-mat nga mayad kanana. Ang tao nga datotaga-Samaria. 17 Makon dayon ni Jesus,“Kabay napolo ang nagayad? Ta sadin runang siam? 18 Basi ara iba nga nagbalik digiagudmagpasalamat sa Dios loas sa tao ngadia nga bukun Judio?” 19 Makon dayonni Jesus kanana, “Pagtindug kag magoli.Nalowas kaw tungud sa imong pagtoo.”

Parti sa anang Ginarian ang Dios.(Mt. 24:23-28, 37-41)

20May mga Pariseo nga nagpamangkotkay Jesus kon sano maompisa anang pa-gari angDios. Makonni Jesus kananda, “Saanang pagompisa anang pagari ang Diosara tanda nga makikita. 21 Gani ara gidmay makakoon nga ‘Way sulunga nindo,dagi run!’ okon, ‘Way dato!’ Ay anangpagari tana angDios dianmismo sa indongpalibot.”

22 Makon dayon ni Jesus sa anang mgasomolonod, “Magaabot ang adlaw ngama-gaandum kamo nga andan makita nindoAko nga Naging Tao bisan sangka adlawlang, piro indi pa matabo. 23 May mgamagakoon kanindo nga, ‘Doto tana!’ okon‘Digi tana!’ Indi kamo magpati kanandaokon magsagiap kanakun. 24 Ay kon mag-abot ron ang adlaw nga Ako nga Naging

Tao magbalik, makikita ang tanan, tungudnga maging pario sa kilat nga nagalanyagsa palibot gid. 25 Piro doro anay nga mgakalisud akun dapat antoson. Sisikwayunako ang mga tao nga dia.

26 “Kon ano anang ginaimo ang mgatao sa tyimpo ni Noe, maman ra dananang imoon ang mga tao kon magabotAko nga Naging Tao. 27 Sa tyimpo ngadato ni Noe ara iba nga ginaisip ang mgatao kondi ang magpangalipay. Sigi langandang kaun, inum, kag pangasawa astasa adlaw nga si Noe nagsulud sa arka.Nagabot dayon ang gonaw kag nadorasanda tanan. 28Anang imoon ang mga taomaging pario ra sa anang ginaimo angmgatao sa anang tyimpo ni Lot. Ang mga taodato sigi ra lang andang karaun kag ir-inum. Nagabarakal sanda kag nagabarali-gya, nagaparananum, kag nagaparatindugandang mga balay. 29 Piro pagabot tanaang adlaw nga si Lot naggoa sa Sodomaginpaoran ang Dios ang kalayo kag asopri,kag nadora sanda tanan. 30 Dan toladanra ang matatabo kon Ako nga Naging Taomagabot. 31 Sa adlaw nga dato, ang taosa goa anang balay indi dapat magpaawatngamagsulud pa paramagbuul anangmgapagkabutang. Kag ang doto sa taramnanindi run dapat nga magoli pa sa anangbalay. 32 Dumdumun nindo ang natabo saanang asawa ni Lot. 33 Ang bisan sino nganagaimorat nga indi madora anang kaboimadodora gani. Piro ang bisan sino ngabali ara anang kaboi tungud sa anang pag-sonod kanakun makakabaton ang kaboinga ara kataposan. 34 Sa matood tana, sagabi nga dato, kon may darwa ka tao nganagaolid nga nagakatorog, ang isara bulunkag ang isara tana salaan. 35 Kon maydarwa ka babai nga nagagaling, ang isarabulun kag ang isara tana salaan. 36 [Kagkonmay darwa ka tao nga nagaobra sa an-dang ginaobraan, ang isara bulun kag angisara tana salaan.”] 37 Makon anang mgasomolonod, “Ginoo, diin dia matatabo?”Ginsabat na sanda sa paanggid, makon na,“Kon diin ang may patay nga sapat, dotora nagatiripon ang mga wak.”

18Ang Babai nga Balo kag ang Wis

1 Kag ginsogidan pa gid ni Jesus anangmga somolonod ang sangka paanggidagud todloan sanda nga magpangamoyopirmi kag indi gid madoraan andang

Lucas 18:2 108 Lucas 18:25paglaum. 2 Makon na, “May sangka wisanay sa sangka siodad nga ara naadluki saDios kag bali ara kanana anang isigkatao.3 Kag doto ra sa siodad nga dato maybalo nga nagabalik-balik pirmi sa wis ngadato ay nagapabolig tana sa anang kaso.4-5 Ang primiro indi gosto ang wis ngamagbolig. Piro ang ori, tungud ngasigi anang balik-balik kag ginatoblag tanapirmi ang balo nga dato, naisip na ngabisan ara tana naadluki sa Dios kag baliara anang isigkatao boligan na run langagud indi tana pagtakaan.” 6Makon dayonni Jesus kananda, “Ta nakita nindo anangginimo angwis nga bukun ganimatarung?7 Ta ang Dios pa. Indi maimo nga inditana magbolig sa anang kaso anang mgapinili nga nagapanawag kanana adlaw-gabi. Sigorado gid nga indi na sanda pag-pabayanan. 8 Sa matood tana, boboliganna sanda lagi-lagi. Garing pagbalik ko digisa kalibotan, Ako nga Naging Tao, anokabay, makikita ko ra ang mga tao nganagatoo?”

Paanggid Parti sa Pariseo kag sa Manog-sokot ang Bois

9 Karon, may mga tao doto nga na-gasarig nga sanda lang gid ang matarungkag ginamolay nanda ang iba. Gani gin-istorian sanda ni Jesus ang paanggid ngadia. 10 Makon na, “May darwa ka tao nganagayan sa timplo agud magpangamoyo.Ang isara Pariseo kag ang isara manog-sokot ang bois. 11 Ang Pariseo nagtin-dug doto kag silinsio nga nagpangamoyo.Makon na, ‘Dios ko, nagapasalamat akokanimo nga bukun ako pario sa iba ngamga tao nga takawan, dayaun, kagmanog-panginbabai. Kag salamat nga bukun akora pario sa manogsokot nga dia ang bois.12 Darwa gid ka bisis ako nagapoasa kadasimana. Kag ginataw ko akun ikapolo satanan ko nga kinitaan.’ 13Angmanogsokottana ang bois sa marayu-rayu nagtindug.Ara tana nagtangra sa langit kondi na-gadongok nga nagapolpog anang dugannga nagakoon, makon na, ‘Dios ko, kaloyiako ra ay ako makasasala!’ 14 Sa matoodtana, ang tao nga dia nagoli sa anangbalay nga ginabilang run ang Dios ngamatarung. Ang isara tana ara. Ay angbisan sino nga nagapataas sa anang kao-galingun ipaubus ang Dios, piro ang na-gapaubus tana anang kaogalingun pataa-sun.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang mga Batanga Mairintuk

(Mt. 19:13-15; Mc. 10:13-16)15 May sangka adlaw nga ginpandara

ang mga tao kay Jesus pati andang mgalapsag agud tongtongan anang alima bi-lang pagbindisyon kananda. Pagkakitaanang mga somolonod nga nagapaayanang mga tao doto kay Jesus, ginsawaynanda ang mga tao. 16 Piro gintawag niJesus anang mga somolonod, makon na,“Pabayani nindo lang ang mga bata ngamagparapit kanakun. Indi nindo sandapagbawali, ay kabilang sa anang ginaarianang Dios ang mga pario kananda. 17 Angmatood tana gani, ang bisan sino ngaindi magpasakup sa anang pagari ang Diospario anang pagpasakup angmga bata ngadia indi gid mapabilang sa mga tao ngaginaarian ang Dios.”

Ang Manggaranun nga Tao(Mt. 19:16-30; Mc. 10:17-31)

18 May sangka manogdomara angmga Judio nga nagpamangkot kay Jesus.Makon na, “Mayad ngaMaistro, ano kabayakun imoon agud makaangkun ako angkaboi nga ara kataposan?” 19 Makon niJesus kanana, “Basi nagakoon kaw ngaako mayad? Ara kabay iba nga mayadkondi ang Dios lang. 20Kon parti sa imongpamangkot nga dan, naulaman mo rakabay anang ginakoon ang Kasogoan:‘Indi kaw magpanginbabai okon mag-panginlalaki, indi kaw magpatay, indi kawmagpanakaw, indi kaw magtistigo angbotig, taodon mo imong tatay kag imongnanay.’ ” 21 Nagsabat ang tao, makon na,“Ang tanan nga dan natoman ko ron alinang maistan ako pa.” 22 Pagkabati niJesus sa anang sabat, makon na, “Maysangka butang pa gid nga dapat mo ngaimoon. Ibaligya mo imong pagkabutangkag anang bayad ipanagtag mo dayonsa mga pobri. Kag sa toladia nga paagimaging manggaranun kaw doto sa langit.Pagkatapos, magbalik kaw kag magsonodkanakun.” 23 Piro pagkabati na datonaborido tana nga mayad tungud ngamanggaranun tana gid.

24 Pagkakita ni Jesus nga naborido tananga mayad, makon na, “Malisud ra gidpara sa mga manggaranun nga mag-pasakup sa anang pagari ang Dios. 25Masmaulas pa gani nga magagi ang sapat ngakamilyo sa anang boo ang dagum kaysa

Lucas 18:26 109 Lucas 19:11magpasakup ang manggaranun sa anangpagari ang Dios.” 26 Ang mga nakabatianang ginambal nga dato ni Jesus nag-pamangkot, makon nanda, “Ta kon to-ladan sino ron lang kabay ang malowas?”27 Piro ginsabat sanda ni Jesus, makon na,“Ang mga butang nga indi maimo ang taomaimo ang Dios.”

28Makon dayon ni Pedro, “Ta kami, gin-bayaan namun amun mga pagkabutangkag nagsonod kami kanimo!” 29 Makonni Jesus kananda, “Sa matood tana, aragid may nagbaya anang pamilya, asawa,mga kabogto, ginikanan, okon mga batatungud sa anang pagpasakup sa pagari angDios 30 nga indi makabaton pilo-pilo ngabalus sa tyimpo nga dia, kag sa paraabotonmay kaboi tana pa nga ara kataposan.”

Ikatlo nga Pagambal ni Jesus Parti saAnang Kamatayun

(Mt. 20:17-19; Mc. 10:32-34)31 Ang ori ginpabulag ni Jesus anang

dosi ka apostolis kag ginkonan na sanda,makon na, “Pamati kamo! Maayan kitadadi sa Jerusalem, kag doto matotomanrun anang mga gintagna ang mga pro-pita parti kanakun. 32 Ako nga Nag-ing Tao iintriga run sa mga bukun Judio.Yagotaun nanda ako, pakauyan kag do-raan. 33Anoton nanda ako ra kag patayundayon. Piro sa sulud tatlo ka adlaw maba-banaw ako.” 34 Garing ang mga aposto-lis ara gid dato kaangup kon ano ananggostong ambalun ni Jesus ay ginlipudanandang pagangup sa anang ginambal ngadato.

Ang Manogpalimos nga Bolag Ginayad niJesus

(Mt. 20:29-34; Mc. 10:46-52)35 Ang marapit run sanday Jesus doto

sa Jerico, may sangka bolag nga na-gapongko sa binit ang dalan nga nagapal-imos. 36 Pagkabati na nga doro nga mgatao ang nagaaragi nagpamangkot tana konanono dato. 37 Ginsogidan nanda tananga si Jesus nga taga-Nazaret nagaagi.38 Pagkaulam na dato nagsinggit tana,makon na, “Jesus, nga kaliwat ni David kagmanonobli anang ginarian, kaloyi ako ra!”39Ginsaway tana angmga tao nga sa onaannga magipus. Piro anang ginimo tana,ginpurusan na pa gani anang singgit nganagakoon, “Jesus, nga kaliwat ni David,kaloyi ako ra!” 40 Nagtadung dayon siJesus kag nagsogo tana nga daraun ang

bolag nga dato doto kanana. Pagabotang bolag doto kay Jesus ginpamangkotna, 41 “Ano imong gosto nga imoon kokanimo?” Makon ang bolag, “Ginoo, gostoko andan nga makakita ruman.” 42Makonni Jesus kanana, “Sigi, makakita ka run.Nalowas kaw tungud sa imong pagtoo.”43 Kag lagi-lagi nakakita ang bolag ngadato. Nagsonod tana dayon kay Jesus nganagadayaw sa Dios. Pagkakita angmga taosa natabo nga dia nagdayaw sanda ra saDios.

19Si Zaqueo

1Nagsulud si Jesus sa banwa ang Jerico,kag mintras nagaagi tana doto, 2 may taodoto nga manggaranun nga anang aran siZaqueo. Tana anang manogdomara angmga manogsokot ang bois. 3 Gosto nagid nga makita kon sino si Jesus nga dia,piro tungud sa kadoroon ang tao indi namakita si Jesus ay potot tana. 4 Ganianang ginimo, nagdalagan tana sa onaankag nagsaka dayon sa kaoy nga sikomoroagud makita na si Jesus, ay doto tanagid maagi sa dalan nga dato. 5 Pagabotni Jesus doto sa anang tungud nagtangratana kag nagambal kay Zaqueo, makonna “Zaqueo, pagdali-dali losong ay dadidapat doto ako madayon sa indong balay.”6 Gani nagdali-dali losong si Zaqueo, kagginbaton na si Jesus nga malipayun gid.7 Pagkakita ang mga tao nga si Jesus dotonagadayon sa balay ni Zaqueo, nagmoro-moro sanda,makonnanda, “Basi doto tanagid nagadayon sa anang balay ang taonga dan nga makasasala?” 8 Ang dotosanda run sa balay nagtindug si Zaqueokag nagkoon sa Ginoo, makon na, “Alindadi, Ginoo, ipanagtag ko sa malisud angkatunga akun pagkabutang. Kag kon akomay gindayaan, apat ka pilo akun ibalikkanana.” 9 Makon ni Jesus kanana, “Dadiginlowas ang pamilya nga dia, tungudnga tana anang kaliwat ra ni Abraham.10 Ay Ako nga Naging Tao nagayan digisa kalibotan agud pangitaun kag lowasunang tanan nga nagtalang sa matood ngadalan.”

Paanggid Parti sa Tatlo ka Sorogoon(Mt. 25:14-30)

11 Mintras nagapamati pa ang mga taoginsogidan na sanda ang paanggid tungudnga marapit sanda run gid sa Jerusalem

Lucas 19:12 110 Lucas 19:40kag anang kaisip ang mga tao maompisarun gid anang pagari ang Dios. 12 Makonni Jesus kananda, “May sangka prin-sipi nga nagayan sa marayu nga logaragud batonon na ang awtoridad bilangari sa anang banwa, kag pagkatapos ma-balik tana ra. 13 Piro bago tana nagalinginpatawag na anang napolo ka soro-goon kag ginpanawan koarta ang kadaisara kananda nga parario anang kanti-dad, kag nagkoon tana kananda, makonna, ‘Patikanga nindo akun ginpanaw ngadan kanindo mintras ara ako.’ 14 Karon,anang mga kasimanwa ara naliag kanana.Gani pagkatapos nga tana nakaalin, nag-padara sanda mga riprisintanti sa anangginayanan ang prinsipi agudmagkoon ngaindi nanda gosto nga magari kananda angprinsipi nga dato. 15 Piro ginimo pa ra gidnga ari ang prinsipi. Pagbalik na sa ananglogar ginpatawag na ang mga sorogoonnga anang ginpanawan koarta nga inog-patikang agud maulaman na kon tagpiraandang naganansya. 16 Ang primiro nganagabot doto kanana nagkoon, makon na,‘Ginoo, imong koarta nga gintaw kanakunnakaganasia napolo ka pilo.’ 17Makon angari, ‘Ta mayad, mayad kaw nga sorogoon!Tungud nga nasarigan kaw sa maistan ngadia nga butang, dadi padomaraun ta kawsa napolo ka siodad.’ 18Ang isara nga soro-goon nagabot ra. Makon na, ‘Ginoo, imonggintaw kanakun nga koarta nakaganansyabali lima ka pilo.’ 19Makon ang ari kanana,‘Ikaw padomaraun ko ra sa lima ka siodad.’20 Kag nagabot ang isara pa gid, makonna, ‘Ginoo, way dagi imong koarta. Gin-potos ko gid dan kag gintago, 21 tungudnga ginaadlukan ako kanimo ay masyadokaw ka istrikto nga tao. Nagabuul kawang ganansya sa anang kinabudlayan angiba, kag nagabuul kaw ang patubas bisanbukun ikawangnagatanum.’ 22Makon angari kanana, ‘Ara kaw polos nga sorogoon!Imong ginambal mismo akun gamitun sapagsintinsya kanimo. Naulaman mo galinga ako istrikto nga tao kag nagabuul akoang ganansya sa anang kinabudlayan angiba, kag nagabuul ako ang patubas bisanbukun ako ang nagatanum. 23 Ta basi aramo pagbutangan akun koarta sa bangkoagud nga pagbalik ko mabubuul ko akunkoarta kag may saka pa!’ 24 Gani makonang ari sa mga tao nga nagatirindug doto,‘Sigi, bula nindo kanana ang koarta kagitaw doto sa tao nga nakaganansya napolo

ka pilo.’ 25 Piro nagsabat sanda, makonnanda, ‘Ginoo, kabay napolo ron gani angkanana.’ 26 Makon ang ari, ‘Sogidan takamo, ang bisan sino nga may dian tawanpa gid. Piro ang tao tana nga ara, bisanangmaistan nga ginpiar kanana bulun pa.’27 Pagkatapos makon dayon ang ari, ‘Konparti sa mga tao nga dato nga nagakontrakanakun kag indi gosto nga ako magarikananda, ala, pandara nindo digi kanakunkag pamatayun!’ ”

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Jn. 12:12-19)

28 Pagkatapos anang istoria nga dato,nagpadayon tana panaw paayan saJerusalem. 29 Ang marapit sanda run saBetfage kag Betania, doto sa may bokidnga ginatawag Bokid ang mga Olibo,ginpaona ni Jesus ang darwa sa anangmga somolonod. 30 Makon na kananda,“Pagona kamo doto samasonod nga bario.Pagsamput nindo doto makikita nindoang bataun pa nga asno nga nagaigot.Dia ara pa gid nasakayi. Obadun nindokag daraun digi kanakun. 31 Kon maymagpamangkot gani kon basi ginaobadnindo, sabatun nindo nga kinanglan angGinoo.” 32 Gani nagpanaw ang darwa,kag kon ano anang ginkoon ni Jesuskananda maman ra gid gani andangginabotan. Doto ang bataun pa nga asno,33 kag pagobad nanda ginpamangkotsanda gani anang mga tagya kon basiginaobad nanda. 34 Ginsabat nanda nga“Kinanglan ni Ginoong Jesus.” 35 Kaggindara nanda dayon kay Jesus. Pagabotdoto, ginampiloan nanda ang asno andangmga lambong kag ginpasakay nandadayon si Jesus. 36 Sa anang pagsakaypaayan sa Jerusalem ginladlad ang mgatao andang lambong sa dalan nga anangnaagian bilang pagpadungug kanana.37 Kag ang tana nagapalusub run alin saBokid ang Olibo, nagapangalipay anangmga somolonod kag nagasiringgit nganagadayaw sa Dios tungud sa mga milagronga andang nagkarakita. 38Makon nanda,“Dayawon ang Ari nga nagaabot ngaginpadara ang Ginoo! Mayad run atunrilasyon sa Dios. Dayawon ta tana!”

39 Doto sa karakuan may mgaPariseo nga nagkoon kay Jesus, makonnanda, “Maistro, paipusa imong mgasomolonod.” 40 Makon ni Jesus kananda,“Ang matood tana, kon magipus sanda,

Lucas 19:41 111 Lucas 20:16ang mga bato roman ang magasiringgitang mga pagdayaw.”

Gintangisan ni Jesus ang mga Taga-Jerusalem

41Ang si Jesusmarapit run sa Jerusalem,pagkakita na sa siodad, nagpanangis tanapara sa mga taga-doto. 42Makon na, “Konnaulaman nindo lang andan dadi kon anoang makakataw kanindo ang kalinung!Garing natabonan lang indong pagangup.43 Magaabot gid ang adlaw nga indongsiodad sirkoloon indongmgakaawaypadiragud indi kamo gid makapalagyaw. Kagsagusuun kamo sa tanan nga diriksyon.44 Pamatayun nanda kamo, kag gugubaunnanda indong siodad asta ara gid maymasala nga bato nga nagakamada dian.Dia tanan matatabo kanindo tungud ngaara nindo pagsapaka ang oras nga lowasunkamo ron andan ang Dios.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mt. 21:12-17; Mc. 11:15-19; Jn. 2:13-22)

45 Pagabot nanda sa Jerusalem,nagdiritso si Jesus sa timplo, kagpagsulud na doto ginpalayas na angmga tao nga nagabaraligya. 46 Makonna kananda, “Kabay nagakoon ang Diossa Kasolatan nga anang balay logar ngaparangamoyoan. Piro ginimo nindo tananga parantagoan ang mga tolisan.”

47 Alin dato kada adlaw nagatodlo tanadoto sa timplo. Ang mga manogdo-mara tana nga mga pari, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan, pati ang mgaopisyalis ang banwa nagpangita paagiagud patayun tana. 48 Garing ara sandakakita kaigayonan tungud nga ang mgatao tana nawiwili gid nga magpamati saanang mga panodlo.

20Mga Pamangkot Parti sa anang Awtori-

dad ni Jesus(Mt. 21:23-27; Mc. 11:27-33)

1 May sangka adlaw mintras nagatodlosi Jesus ang Mayad nga Barita sa mgatao doto sa timplo, nagparapit kananaang mga manogdomara nga pari kag angmgamanogtodlo ang Kasogoan pati anangmga manogdomara ang mga Judio kagnagpamangkot kanana. 2 Makon nanda,“Abi sogidi kami kon ano imong awtoridadnga nagaimo kaw ang mga butang ngaimong ginaimo digi sa timplo. Sino angnagtaw kanimo ang awtoridad nga dan?”

3Makon ni Jesus kananda, “Mapamangkotako ra anay kanindo. Abi sogidi nindo ako.4 Kino magalin anang awtoridad ni Juansa pagpangbunyag, sa Dios okon sa tao?”5 Ginbarais-baisan nanda kon ano andangisabat; makon nanda, “Kon magkoon kitanga ‘Alin sa Dios,’ makoon tana nga, ‘Tabasi ara kamo nagpati kay Juan?’ 6 Pirokon magkoon kita ra nga ‘Alin sa tao,’babatoon kita ang mga tao, ay konbinsidosanda nga si Juan anang propita ang Dios.”7Gani ginsabat nanda run lang si Jesus ngaara sanda kaulam. 8 Gani makon ni Jesuskananda, “Ta kon indi kamo magsogidkanakun, indi ko kamo ra pagsogidan konkino nga awtoridad ko ginaimo ang mgabutang nga akun ginaimo.”

Paanggid Parti sa Agsador(Mt. 21:33-46; Mc. 12:1-12)

9 Kag ginsogidan dayon ni Jesus angmga tao ang paanggid, makon na, “Maysangka tao nga may logta nga ginpatanu-man na obas. Pagkatapos ginpaagsaanna kag nagayan dayon sa marayu ngalogar. 10 Datong inogpopo ron ang obasginsogo na anang sorogoon agudmagbuulanang parti doto sa mga agsador. Piropagabot doto ang sorogoon nga dato gin-balbal nanda kag ginpaoli nga ara gid dara.11 Anang ginimo ang tagya, nagsogo tanapa gid sangka sorogoon. Piro pagabot angsorogoon samga agsador ginbalbal tana rakag ginpakauyan. Pagkatapos ginpabaliknanda ra nga ara gid dara. 12 Ginpadarapa gid ang tagya ang ikatlo nga sorogoon,piro pagabot na doto gintigbak nanda rungid kag ginpalayas. 13 Gani makon anangtagya ang kaobasan nga dato, ‘Ano ronlang kabay akun imoon? A,’ makon na,‘akun pinalangga gali nga bata mamanakun sogoon. Ay sigoro gid nga taodonnanda tana.’ 14 Piro pagkakita ang mgaagsador nga anang bata run ang nagabot,makon nanda, ‘Dia run angmanogpanobli.Dali, patayun ta agud maging atun anangsorobliun.’ 15 Gani gindara nanda tanadoto sa goa ang kaobasan kag ginpataynanda dayon.”

Makon dayon ni Jesus kananda, “Ta anokabay anang imoon ang tagya kananda?16 Sigorado gid nga ayanan na anangmga agsador nga dato kag pamatayun.Kag paagsaan na dayon sa iba anangkaobasan.” Pagkabati dato ang mga tao,makon nanda, “Kabay pa nga indi ra itogot

Lucas 20:17 112 Lucas 20:44ang Dios ngamatabo ang toladato!” 17Piroginsulung sanda ni Jesus kag magkoon,makon na, “Tay ano tana anang gostongambalun ang Kasolatan nga nagakoon,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga

bato.’18 Ang bisan sino nga maglagpak sa batonga dato magakarabari, piro ang lagpakantana ang bato nga dato matutudtud gid.”

Pagbayad ang Bois(Mt. 22:15-22; Mc. 12:13-17)

19 Sa oras gid nga dato dadakupun tanarun andan ang mga manogtodlo ang Ka-sogoan kag ang mga manogdomara ngamga pari, ay nasatuman nanda nga sandaanang ginatomod sa anang paanggid ngadato. Garing ginaadlukan sanda sa mgatao. 20 Gani andang ginimo, nagulatsanda nga may kaigayonan. Nagpadarasanda mga ispia nga nagpakono-kono ngaosto andang katoyoan, agud kon maymakita sanda nga sala sa anang ambaliakosar nanda tana dayon sa gobirnador.21 Nagpamangkot ang mga tao nga datokay Jesus, makon nanda, “Maistro, naula-man namun nga osto imong ginaambalkag ginatodlo, kag ara kaw may ginapa-solabi bisan sino kondi kon ano anangkabubutun ang Dios sa tao maman gidimong ginatodlo. 22 Abi, kon sa kanimo,osto bala nga kita bilang mga Judio mag-bayad ang bois sa Impirador ang Romaokon indi?” 23Piro naulaman tana ni Jesusandang paito nga dato, gani ginsabat nasanda, makon na, 24 “Abi pasulunga nindoako ang koarta. Kinong itsora kag aran angnagabutang digi?” Makon nanda, “Anaang Impirador.” 25 Gani ginsabat sandani Jesus, makon na, “Ta kondi itaw nindosa Impirador ang ana ang Impirador kagitaw nindo ra sa Dios ang ana ang Dios.”26 Gani sa atobangan ang tanan ara sandagid kadakup kanana sa anang ambal. Kagtungud nga natingala sanda nga mayad saanang sabat ni Jesus, nagipus sanda runlang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mt. 22:23-33; Mc. 12:18-27)

27 May mga Saduseo ra nga nagpara-pit kay Jesus. Dia nga mga tao aranagapati nga ang mga tao mababanaw.28 Makon nanda, “Maistro, si Moises nag-solat kanatun nga kon mapatay ang lalakinga ara pa nakapabata sa anang asawa,

dapat anang kabogto roman ang mapan-gasawa sa anang asawa nga nabalo agudmakapabata tana para sa anang kabogto.29 Karon, may pito ka magkarabogto ngalalaki. Ang panganay nagpangasawa kagnapatay nga ara nakapabata. 30 Ganianang asawa nga nabalo ginpangasawaang madason nga kabogto ang napatay.Piro napatay tana ra nga ara nakapabata sababai nga dato. 31 Toladan ra ang natabosa ikatlo nga kabogto, asta pa sa ikapito.Nagkarapatay sanda tanan nga ara gid ka-pabata. 32 Ang ori ang babai napatay ra.33 Ta, kon magabot ron ang pagkabanaw,kino tana nga asawa, ay sanda nga pitonaging asawa na?”

34 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na,“Sa tyimpo nga dia nagaarasawa ang mgatao. 35 Piro ang bisan sino tana nga sonosa Dios bagay banawon kag daraun dotosa isarang kinaboi ara run nagaarasawa.36 Indi sanda run gid mapatay tungud ngamaging pario sanda run sa mga angil; mgabata sanda gani ang Dios, ay ginbanawna sanda. 37 Kon parti sa pagbanaw angmga patay, ginpamatodan dia ni Moisessa anang ginambal doto sa nagadabadabanga palongpong. Kabay gintawag na angGinoo nga ‘anang Dios ni Abraham, niIsaac, kag ni Jacob.’ 38 Dia nagakaologannga bisan boay sanda run nga napatay, boisanda pa ra gid, ay ang Dios bukun Diosang mga patay, kondi Dios tana ang mgaboi. Kon sa Dios, ang tanan boi pa ra gid.”39Makon ang iba ngamgamanogtodlo angKasogoan, “Maistro, tama imong sabat ngadan.” 40Kag ara runmaynagpangas pangamagpamangkot kanana.

Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Mc. 12:35-37)

41Karon, nagpamangkot si Jesus sa mgatao, makon na, “Basi nagakoon sanda ngaang Cristo anang kaliwat ni David? 42 Aysi David mismo nagkoon sa Libro ang mgaSalmos nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,43 Asta mapasoko ko kanimo imong mga

kaaway.’44 Ta kon gintawag na tana nga Ginoo,paiwan nga tana anang kaliwat lang gid niDavid?”

Nagpaandam si Jesus Parti sa mgaManogtodlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)

Lucas 20:45 113 Lucas 21:2145 Mintras nagapamati ang mga tao

kay Jesus, nagkoon tana sa anang mgasomolonod, makon na, 46 “Magandamkamo sa mga manogtodlo ang Kasogoannga gosto maglagaw nga nagasoksok angmalabug nga lambong. Kag kon samga logar nga ginatiriponan ang mgatao, gosto nanda gid nga taodon sanda.Kon sa mga simbaan okon sa mga pon-syon ginapili nanda gid ang porongkoannga para sa mga dungganun nga tao.47 Ginaobos nanda buul anang mga pagk-abutang ang mga balo nga babai, kagginatabon-tabonan nanda lang andang gi-naimo paagi sa andang malawig nga mgapangadi. Mas mabaul nga silot andangbabatonon.”

21Anang Alad ang Babai nga Balo(Mc. 12:41-44)

1 Ang ori nagpanulung-sulung si Jesuskag nakita na ang mga manggaranun nganagabutang andang koarta sa ginaologanang mga alad. 2 Kag nakita na ra angbalo nga babai nga pobri gid nga nagologdarwa lang ka sinsilyo nga maistan anangkantidad. 3Makon dayon ni Jesus, “Sa ma-tood tana, sa panulung ang Dios mas doroanang ginolog ang pobri nga balo kaysakananda nga tanan. 4 Ay sanda nagtawtungud nga abonda sanda; piro tana tana,bisan masyado ka lisud anang kaimtangangintaw na tanan anang pangaboian.”

Parti sa Pagguba ang Timplo(Mt. 24:1-2; Mc. 13:1-2)

5 May mga tao doto nga nagasorogi-danun parti sa mga mabaraul nga mgabato kag sa mga ginrigalo ang mga taonga gingamit sa pagpasadya ang timplo.Piro nagkoon si Jesus kananda, makonna, 6 “Magaabot ang adlaw nga ang mgabutang nga dan nga indong nakikita dadimagakararompag kag ara gid may mabilinnga mga bato nga nagakamada.”

Parti sa Paraaboton nga mga Adlaw(Mt. 24:3-14; Mc. 13:3-13)

7 Nagpamangkot sanda kay Jesus,makon nanda, “Maistro, sano matataboang mga butang nga dan? Ano ang mgatanda nga dan ngamga butangmadali runlang matabo?”

8 Makon ni Jesus kananda, “Magandamkamo nga indi kamo mapatalang ang iba.

Ay doro ang magaabot kag kada isara ma-gakoon nga sanda kono ako kag nagabotron ang oras. Piro indi kamo gid magpatiokon magsonod kananda. 9 Kon makabatikamo nga may mga gira kag mga pag-girinamo, indi kamo magpakulba, ay dantana kinanglan nga matabo anay, piro aranagakaologan nga magaabot ron nga lagianang kataposan ang kalibotan.”

10 Kag makon pa gid ni Jesus kananda,“Magaaraway ang mga nasyon kag mag-aaraway ang mga ginarian. 11 May ma-gaabot nga mga linog nga mabaraskugkag may mga gutum kag mga pisti ngamagaabot sa mga tao sa iba-iba nga mgalogar. Kag may makikita kamo ra ngamga kaaradluk kagmakatiringala ngamgatanda alin sa langit.

12 “Piro bago magkaratabo dandadakupun kamo kag ingaboton angmga tao. Dadaraun nanda kamo sa mgasimbaan ang mga Judio agud sintinsyaankag ipapriso dayon. Dadaraun nandakamo ra sa mga ari kag mga gobirnadoragud imbistigarun kamo. Dia tananimoon nanda kanindo tungud sa indongpagsonod kanakun. 13 Piro dia magingkaigayonan para kanindo agud sogidannindo sanda ang Mayad nga Barita partikanakun. 14 Gani pagdisisyon kamo ngalagi nga kon matabo dato indi kamomagpalibug kon ano indong isabat, 15 ayako tana ang magataw kanindo kaaramkag inogsabat agud indi gid makasabatkontra kanindo indong mga kakontra.16 Ang iba kanindo iakosar mismo indongmga ginikanan, indong mga kabogto,indong mga paryinti, kag indong mgaamigo, kag ang iba kanindopatayunnandagid gani. 17 Dumutan kamo ang tanantungud nga kamo akun mga somolonod.18 Piro indi kamo gid maiwan, 19 ay konmagpadayon kamo sa indong pagtookanakun makaangkun kamo kaboi nga arakataposan.”

Parti sa Pagguba ang Jerusalem(Mt. 24:15-21; Mc. 13:14-19)

20 “Konmakita nindo nga ang Jerusalemginasirkolo ron ang mga soldado, danmaulaman nindo nga madali run lang ngagubaun. 21 Gani ang mga nagaoli sa Judeadapat magparalagyaw ron sa kabokidan.Kag ang mga sa siodad ang Jerusalemmagparalagyaw ron da. Ang mga tao sabokid dapat indi magsulud sa Jerusalem.

Lucas 21:22 114 Lucas 22:722 Ay maman run dan ang mga adlawnga silotan ang Dios ang mga tao dotoagud matoman anang ginakoon ang Kaso-latan. 23 Sa mga adlaw nga dato kailo raang mga nagaburudus kag ang mga naga-paratiti tungud nga malilisudan sanda sapagpalagyaw. Mabaul nga kalisud ang ma-gaabot sa logar nga dia ay mabaul anangkaugut ang Dios sa mga tao digi. 24Ang ibakananda magakarapatay sa gira, kag angiba dadakupun kag daraun sa iba-ibangmga nasyon. Kag anang siodad nga dia angJerusalem gugubaun kag dodomaraan angmga bukun Judio mintras ginatogotan paang Dios.”

Ang Pagbalik anang Bata ang Tao(Mt. 24:29-31; Mc. 13:24-27)

25 “Matatabo ra nga may mga tandanga makikita sa adlaw, sa bolan, kag samga bitoon. Digi sa logta kukulbaannga mayad ang mga tao tungud sa maba-raul ngamga daloyon nga nagaralagomba.26Magakaradismayo ang mga tao sa kaad-luk sa kon ano ang matatabo sa kalib-otan nga dia, ay ang mga butang ngasa langit patalangun sa andang dati ngaaragian. 27 Sa oras nga dato, Ako ngaNaging Taomakikita samga panganod nganagabalik run digi sa kalibotan nga maygaum kag nagalanyag nga mayad. 28 Konang mga butang nga dia magompisa runnga magkaratabo, indi kamo magkaad-luk ay madali run lang gid ang paglowaskanindo.”

Ang Liksyon sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Mc. 13:28-31)

29 Kag ginsogidan sanda dayon ni Je-sus ang paanggid. Makon na, “Sulunganindo bala ang kaoy nga igira, kag angiba pa nga mga kaoy. 30 Kabay konmakita ta nga nagapangogbos ron na-gakoon kita nga madali run lang ang ti-girinit. 31 Dan toladan ra, kon makitanindo nga nagakaratabo ron ang mga bu-tang nga dia nga akun ginasogid kanindo,maulaman nindo nga marapit run anangpagari ang Dios. 32 Sa matood tana, diatanan nga mga butang magakaratomangid bagomagkaradora angmga tao nga diasa dadi. 33 Madodora ang langit kag anglogta, piro akunmga ambal indi gidmaimonga indi matoman.”

Magandam Kamo

34 “Gani bantayan nindo indong kao-galingun nga indi kamomawili sa pabasta-basta nga pagpangaboi, sa pagpalingin,kag sa pagpalibug sa indong pagpangaboi,ay basi kon golpi lang magabot ang adlawnga dato nga ara kamo kapriparar, ngamidyo sa nasiud kamo. 35Ay dia tana golpilang nga maabot sa tanan nga nagaolidigi sa kalibotan. 36 Gani maging alistokamo pirmi kag magpangamoyo nga konmatabo ron ang tanan nga dia nga mgabutang, may kabaskug kamo agud indikamo maiwan kondi makaatobang kamoKanakun nga Naging Tao nga indi kamomauya.” 37 Kada adlaw nagayan si Jesusdoto sa timplo kag nagtodlo. Kon gabi,nagdayon tana sa Bokid ang mga Olibo.38Kada aga, dorong tao ang aga pa gid nganagayan doto sa timplo ay gosto nandanga magpamati kanana.

22Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Marapit run lang dato ang Pistaang Tinapay nga ara Pampaabok nga gi-natawag ra nga Pista anang Paglubas angAngil. 2 Ang mga manogdomara nga mgapari kag ang mga manogtodlo ang Kaso-goan nagapangita paagi kon paiwannandamapatay si Jesus nga indi magkinagolo, aynaadlukan sanda sa mga tao.

Nagsogot si Judas nga Tana ang Ma-traidor

(Mt. 26:14-16; Mc. 14:10-11)3 Nakasulud run dato si Satanas kay

Judas nga ginatawag nga Iscariote. Isaratana sa anang dosi ka apostolis ni Jesus.4 Gani nagpanaw tana kag nagpakigkitasa mga manogdomara nga pari kag samga opisyalis ang mga goardya sa tim-plo. Ginambalan nanda kon paiwan namaitogyan kananda si Jesus. 5 Nalipaysanda nga mayad kag nagkasogot sandanga mabayad kanana. 6 Kag nagkasogotra si Judas, kag alin dato nagpangita tanarun kaigayonan kon paiwan na maitogyansi Jesus kananda nga indi maulaman angmga tao.

Nagsogo si Jesus ngaMagpriparar andangYapon Para sa Pista

(Mt. 26:17-25; Mc. 14:12-21; Jn. 13:21-30)7 Karon, nagabot ron gid ang Pista ang

Tinapay nga ara Pampaabok. Maman diaang adlaw nga ang mga Judio kinanglan

Lucas 22:8 115 Lucas 22:34nga magalad ang mga karniro nga andangginakaun para sa Pista anang Paglubas angAngil. 8 Gani ginsogo ni Jesus si Pedrokag si Juan nga magona kag magpripararandang yapon sa pagsilibrar ang Pistaanang Paglubas ang Angil. 9 Bago sandamagpanaw nagpamangkot sanda kon diinsanda nga balay mapriparar. 10 Makon niJesus kananda, “Pagabot nindo sa siodad,may masosoblang kamo nga tao nga na-gadara ang banga ngamay tobig. Sonodonnindo tana doto sa balay nga anang susu-ludan. 11Kag toladia indong iambal sa tag-balay, ‘Ang manogtodlo nagapamangkotkon diin ang koarto nga anang kaunankaiban anang mga somolonod para sapagsilibrar ang Pista anang Paglubas angAngil.’ 12 Ipakita na dayon kanindo angmawayang nga koarto sa ibabaw nga kom-plito ron sa kasangkapan. Doto kamomag-imus atun yapon.” 13 Nagpanaw dayonang darwa nga anang ginsogo, kag nakitananda nga kon ano anang ginkoon ni Jesusmaman ra gid ang natabo. Kag doto sandanagpriparar andang yapon para sa pista.

Ang Komonion(Mt. 26:26-30; Mc. 14:22-26; 1 Cor. 11:23-

25)14 Pagabot ang oras nga inogyapon ron,

nagpongko si Jesus kaiban anang mgaapostolis agud magkaun. 15Makon dayonni Jesus kananda, “Mabaul gid akun an-dum nga bago ako magantos magkaraibankita anay sa pagkaun sa pagsilibrar angPista anang Paglubas ang Angil. 16 Aysa matood tana, indi ako ron magomankaun dia asta matoman anang matoodnga kaologan doto sa anang ginarian angDios.” 17 Kag nagbuul tana dayon angirinumun kag ginpasalamatan na sa Dios.Pagkatapos makon na kananda, “Palib-otan nindo dia kag maginum kamo tanan.18 Sa matood tana, alin dadi indi ako rongid maginum ang irinumun nga alin saobas mintras ara pa nagabot anang ginar-ian ang Dios.” 19 Kag nagbuul tana angtinapay kag ginpasalamatan na sa Dios.Ginpamisang-pisang na dayon, kag gin-panaw kananda nga nagakoon, makon na,“Maman dia akun lawas nga ginataw parakanindo. Imoa nindo dia bilang andu-manan kanakun.” 20 Pagkatapos nandakaun nagbuul tana ruman ang irinumunkag nagkoon, makon na, “Ang irinumunnga dia akun dogo nga iola para kanindo

nga nagapapagun sa bago nga Kasogtanannga ginataw ang Dios.

21 “Piro pamatii nindo, kaiban ta radigi sa pagkaun ang tao nga magaintrigakanakun sa akun mga kaaway. 22 AyAko nga Naging Tao mapapatay sono saanang plano ang Dios, piro kailo ra angtao nga matraidor kanakun.” 23 Pagkabatinanda dato nagompisa sanda run para-mangkotan sa isara kag isara kon sino gidkananda ang magaimo dato.

Ang Pagbarais-baisan Kon Sino angPinakaimportanti

24 Ang ori nagbarais-baisan sanda rakon sino gid kananda nga mga apostolisang pinakaimportanti. 25 Gani nagkoon siJesus kananda, makon na, “Digi sa kali-botan nga dia anang mga ari ang kadabanwa nagamandar sa andang mga sakup.Gosto ang mga may awtoridad nga tawa-gun sanda nga mga ‘manogbolig sa mgatao.’ 26 Piro kanindo tana bukun pariodan. Ay kon sino kanindo ang may mataasnga katungdanan sa tanan, tana ang dapatmagpaubus. Kag kon sino kanindo ang na-gadomara, tana ang dapat magsirbi. 27 Aysino sa darwa ang mas importanti, angnagakaun sa lamisa okon ang nagasirbi?Syimpri mas importanti ang nagakaun salamisa. Piro ako tana maman ang na-gasirbi kanindo bisan ako indong agalun.”

28 Makon ra ni Jesus kananda, “Kamonagaonong kanakun sa mga pagtiraw ngaakun ginaagian. 29 Gani kon paiwan ngaakun Tatay nagtaw kanakun gaum paramagari, kamo tawan ko ra gaum nga ma-gari. 30 Magiging kaiban ko kamo sapagkaun kag paginum sa akun lamisa konako magari run. Kamo akun padomaraunkag paukumun sa dosi ka tribo ang Israel.”

Nagambal si Jesus nga Tana Ipanginwarani Pedro

(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Jn. 13:36-38)31Makon dayon ni Jesus kay Pedro, “Si-

mon, pamati bala! Si Satanas naglisinsyanga tirawan na kamo pario sa arayagunnga anang aayagun. 32 Piro ginpang-amoyo ko ikaw nga bisan ano ang mataboindi gid madora imong pagtoo kanakun.Kag pagkatapos nga makapanombalik karun gani, pabaskugun mo anang pagtooimong mga kabogto.” 33 Nagsabat si Pe-dro, makon na, “Ginoo, priparado akonga magonong kanimo bisan sa prisoanokon sa kamatayun.” 34 Makon ni Jesus

Lucas 22:35 116 Lucas 22:58kanana, “Pedro sogidan ko ikaw ang ma-tood, bago magtorok ang manok karonkatlo mo ako ron ipanginwara nga ara kawkakilala kanakun.”

Sa Oras ang Kalisud35 Pagkatapos ginpamangkot ni Jesus

anang mga apostolis, makon na, “Pag-sogo ko kanindo dato anay nga mag-panaw kamo kag magpangwalian, ginko-nan ko kamo kabay nga indi kamo mag-dara koarta, bag, okon sandalyas. Ta ano,ginkolang kamo?” Makon nanda, “Aragid.” 36 “Piro dadi,” makon ni Jesus, “konsino angmay kaita okon bag, dapat daraunna. Kag kon sino kanindo ang ara ispadaibaligya na anang lambong kag magbakaldayon ispada. 37Ay sa matood tana, dapatmatoman anang koon ang Kasolatan partikanakun nga ‘Ginbilang tana nga isara samga kriminal.’ Matotoman gid anang gi-nakoon nga dia ang Kasolatan tungud ngaang tanan nga nasolat sa Kasolatan partikanakun nagakaratoman run.” 38 Makonanang mga apostolis, “Ginoo, way maydarwa ka ispada digi.” Makon ni Jesuskananda, “Ta tama run dan.”

Nagpangamoyo si Jesus sa Bokid ang mgaOlibo

(Mt. 26:36-46; Mc. 14:32-42)39 Pagalin doto ni Jesus nagayan tana

sa Bokid ang mga Olibo ay maman rundato anang nakaogalian. Anang mga so-molonod nagtabid ra kanana. 40 Pagabotnanda doto makon na, “Pagparangamoyokamo nga indi kamo madaug ang pag-solay.” 41 Nagpabulag tana kananda kagnagayan doto sa onaan. Doto tana nagloodkag nagpangamoyo. 42 Makon na, “Itay,kon gosto mo, ilikaw mo ang pagantosnga nagaabot kanakun. Piro bukun akungosto ang matoman, kondi ang kanimo.”43 [Nagpakita kanana ang angil nga alin salangit kag ginpabaskug na tana. 44Tungudsa mabaul nga kalisud nga anang gin-abatyag, nagpangamoyo tana pa gid ngaugut sa anang tagiposoon, kag anang olasmidyo ron sa dogo nga nagatoro sa logta.]

45Pagkatapos na pangamoyo nagtindugtana kag nagbalik doto sa anang mga so-molonod, kag naabotan na sanda nga na-gakaratorog tungud sa kabudlay sa sobranga kasubu. 46 Makon ni Jesus kananda,“Ay dan, basi nagakaratorog kamo? Pag-bangon kamo kag magpangamoyo ngaindi kamo madaug ang pagsolay.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-50; Jn. 18:3-11)

47 Mintras nagaambal pa si Jesusnagabot ang sangka panung nga mgatao. Si Judas mismo nga isara sa dosika apostolis ang nagapangona kananda.Nagparapit si Judas kay Jesus agud arukantana. 48 Makon ni Jesus kanana, “Judas,ay dan, traidoran mo Ako nga NagingTao paagi sa aruk?” 49 Pagkakita anangmga kaiban ni Jesus nga may imoonron kanana ang mga tao, makon nanda,“Ginoo, panlaboon namun run?” 50 Kagisara gani sa anang mga somolonod niJesus ang naglabo anang sorogoon angpinakamataas nga pari kag nautas anangtoo nga talinga. 51 Piro makon ni Jesuskananda, “Tama run dan!” Kag ginbalikdayon ni Jesus anang talinga ang tao ngadato kag ginayad na.

52Makon dayon ni Jesus sa mga manog-domara nga mga pari kag sa mga opisyalisang mga goardya sa timplo kag sa iba pangamgamanogdomara angmga Judio nganagarayan doto para magdakup kanana,“Basi nagdara kamo pa gid mga ispada kagmga ralampus para magdakup kanakun?Ano ako, tolisan? 53 Kabay kada adlawdoto ako sa timplo kag doto kamo ra. Tabasi ara nindo ako nga lagi pagdakupa?Garing maman run dia indong oras ngaginagauman ang madulum okon malain.”

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:57-58, 69-75; Mc. 14:53-54, 66-72;

Jn. 18:12-18, 25-27)54 Gindakup nanda dayon si Jesus kag

gindara sa anang balay ang pinakamataasnga pari. Si Pedro tana nagsonod ra,garing marayu lang anang antad. 55 Dotosa tunga ang lagwirta nagadabok kalayoangmga tao kag nagaporongko samarapitagud magpainit-init. Si Pedro nagparapitra doto kananda kag nagpongko. 56 Maysangka sorogoon nga babai nga nakakitakay Pedro nga nagapongko doto sa maydapong. Ginsulung na nga mayad si Pe-dro, kag makon na dayon, “Ang tao ngadia anang kaiban ra ang tao nga datonga si Jesus.” 57 Garing nagpanginwarasi Pedro, makon na, “Ara ako kakilalakanana.” 58 Malagat-lagat may nakakitakanana nga lalaki nga nagkoon, makon na,“Ikaw isara ra gid sa anang mga kaiban.”Piro makon ni Pedro nga nagsabat, “Ikawnga tao kaw, bukun ako anang kaiban.”

Lucas 22:59 117 Lucas 23:1559 Pagkalubas mga saka oras may dotoroman nga nagkoon, makon na, “Matoodra gid nga ang tao nga dia isara sa anangmga kaiban ang tao nga dato ay tana taga-Galilea ra.” 60 Piro makon roman ni Pedro,“Wi ang tao nga dia, ilam kanimo, araako baya kaulam imong ginaambal ngadan.” Kag mintras nagaambal pa si Pe-dro, tomorook ang manok. 61 Ginbalikidtana ang Ginoo kag ginsulung nga mayad.Kag nadumduman dayon ni Pedro anangginaambal ang Ginoo nga bago magtorokang manok, katlo na tana ipanginwara.62 Gani naggoa si Pedro kag nagpanangisnga mayad.

Gintoya-toya si Jesus kag Ginpikaan Anot(Mt. 26:67-68; Mc. 14:65)

63Si Jesus tana gintoya-toya kag ginanotang mga tao nga nagagoardya kanana.64Ginpudungan nanda ra anang mata, kagpagkatapos ginpamangkot nanda, makon,“Kabay propita kaw? Ta abi sogidi kamikon sino ang nagsampal kanimo.” 65 Kagdoro pa gid andang ginapangambal ngamalain kontra kanana.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Jn. 18:19-24)

66 Pagkaaga nagtiripon anang mgamaulam-ulam ang mga Judio. Ang ibakananda mga manogdomara nga mgapari, kag ang iba mga manogtodlo angKasogoan. Gindara nanda si Jesus doto saandang ginatiriponan. 67 Makon nandakay Jesus, “Abi sogidi kami kon ikawmanda ang Cristo.” Makon anang sabat,“Bisan sogidan ko kamo indi kamo ra gidmagpati. 68 Kag kon may pamangkot akokanindo indi kamo ra magsabat. 69 Piroalin dadi Ako nga Naging Taomagapongkoron sa anang too ang makagagaum ngaDios.” 70 Makon nanda tanan, “Kontoladan, ikaw gali anang Bata ang Dios.”Nagsabat si Jesus, makon na, “Ta kamomismo ang nagambal.” 71 Gani makonnanda, “Ta ano pa gid nga mga ibidinsyaatun kinanglan? Kita run mismo angnakabati anang ginambal.”

23Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; 11:14; Mc. 15:1-5; Jn. 18:28-38)

1 Pagkatapos dato nagtirindug sandatanan kag gindara nanda si Jesus dotokay Pilato. 2 Pagabot nanda doto gin-sogidan nanda si Pilato kon ano andang

mga bintang kontra kay Jesus. Makonnanda, “Dia nga tao nadakupan namunnga nagapatalang amun kasimanwa ngamga Judio ay ginakonan na sanda ngaindi magbayad bois sa Impirador, kagnagakoon tana pa nga tana kono angCristo. Anang gostong ambalun tana angari.” 3 Gani ginpamangkot tana ni Pilato.Makon na, “Ikaw gali anang ari ang mgaJudio?” Makonni Jesus kanana, “Ginambalmo.” 4 Pagkatapos makon ni Pilato samga manogdomara nga pari kag sa mgatao, “Ara ako sala nga nakita sa tao ngadia para silotan tana.” 5 Piro nagapiritsanda gid nga nagakoon, makon nanda,“Nagadara tana golo sa mga tao sa bilognga Judea paagi sa anang mga panodlo,alin sa probinsya ang Galilea asta digi sasiodad ang Jerusalem.”

Si Jesus Gindara kay Herodes6 Pagkabati dato ni Pilato, nagpa-

mangkot tana kon taga-Galilea si Jesus.7 Kag pagkaulam na nga si Jesus alinsa logar nga ginadomaraan ni Herodes,ginpadara na si Jesus kanana, ay sa orasnga dato doto ra si Herodes sa Jerusalem.8 Pagkakita ni Herodes kay Jesus nalipaytanangamayad, ay boay run anang andumnga makita si Jesus tungud nga doro ronanang nabatian parti kanana kag gosto nanga magimo tana milagro agud makitana. 9 Doro anang mga pamangkot niHerodes kay Jesus, garing ara tana gidmagsabat. 10 Ang mga manogdomaratana nga pari kag ang mga manogtodloang Kasogoan nagatirindug doto kag konano-ano ron andang mga ginabintangkay Jesus. 11 Anang ginimo ni Herodeskag anang mga goardya, ginmolay nandakag ginpakauyan si Jesus. Ginpasoksokannanda tana ang lambong ngamasadya kagginpabalik doto kay Pilato. 12 Sa adlawnga dato naging magamigo si Pilato kag siHerodes. Dati nagakontraan sanda.

Sintinsyado nga Patayun si Jesus(Mt. 27:15-26; Mc. 15:6-15; Jn. 18:39–19:16)

13Ginpatawag ni Pilato angmgamanog-domara nga pari kag ang mga manogdo-mara ang banwa pati ang mga tao mismo.14 Makon na dayon kananda, “Gindaranindo digi kanakun ang tao nga dia ngamakon kamo nagapatalang sa mga tao.Piro sono sa akun pagosisa, kag digi kamora, ara ako gid may nakita nga sala kanananga pario indong ginabintang. 15 Bisan

Lucas 23:16 118 Lucas 23:46si Herodes gani ara ra may nakita ngasala sa tao nga dia. Maman dan ngaginpabalik na tana digi. Ara tana gid mayginimo nga nababagay nga sintinsyaannga patayun. 16 Gani ipaanot ko tana runlang kag pagkatapos pabolyawan.” [ 17 Aykada magpista ang Pista anang Paglubasang Angil ginabolyawan gid ni Pilato angsangka priso.] 18Piro nagsiringgit angmgatao, makon nanda, “Patayun ang tao ngadan! Si Barrabas imong bolyawan!” 19 (SiBarrabas nga dia napriso ra tungud ngakaiban tana ang pagkinagolo sa Jerusalemkag nakapatay tana pa.) 20 Gosto andanni Pilato nga malibri si Jesus, gani ginam-balan na pa gid ang mga tao. 21 Piro sigianang siringgit ang mga tao nga “Ilansangtana sa kros! Ilansang tana sa kros!” 22 Saikatlo nga pagambal ni Pilato kananda,makon na, “Ay basi, ano gid nga salaanang naimo? Ara ako gid may nakitanga sala agud ipapatay tana. Ipaanot kotana run lang kag pabolyawan ko dayon.”23 Piro sigi pa gid andang parugus nganagasiringgit nga ilansang tana sa kros.Kag ang ori nagdaug sanda ra gid. 24 Ayginpasonodan run lang ni Pilato ananggosto ang mga tao nga ilansang si Jesussa kros. 25 Ginbolyawan na ang tao nganapriso tungud sa anang pagintra sa pag-panggolo sa gobyirno kag pagpatay, aymaman andang ginpangayo. Piro si Jesustana ginintriga na kananda agud imoonnanda andang gosto nga imoon kanana.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Jn. 19:17-27)

26 Pagdara nanda kay Jesus sa logar ngalansangan kanana, may nasoblang sandanga tao nga si Simon nga taga-Cirene.Bago tana lang nagapasulud sa siodad alinsa bokid. Ginawidan nanda tana, kag gin-papasan nanda ang kros, kag ginpasonodkay Jesus.

27 Doro nga mga tao ang nagsoronodkay Jesus. May mga babai doto nga naga-paranangis kag nagatiriabaw tungud nganalooy sanda kay Jesus. 28 Piro ginbalikidsanda ni Jesus kag ginkonan, makon na,“Kamo nga mga babai nga taga-Jerusalem,indi kamo magpanangis tungud kanakun.Tangisi nindo indong kaogalingun kag in-dong mga bata. 29 Tungud nga magaabotang adlaw ngamagakoon angmga tao nga,‘Masoirti ang mga babai nga bawas kagara may ginapatiti.’ 30 Sa adlaw nga dato

magakoon ang mga tao sa mga bokid nga‘Timpai kami!’ kag sa mga banggilid nga‘Taboni kami!’ 31 Ay kon toladia andangginaimo kanakun nga ako gani ara sala, takondimasmalain gid andang imoon sa taonga may sala.”

32 Loas kay Jesus may darwa pa gid katao nga mga kriminal nga andang gin-dara agud patayun. 33 Pagabot nandasa logar nga ginatawag nga Bongo, gin-lansang nanda si Jesus sa kros, pati angdarwa ka kriminal. Ang isara ginbutangnanda sa too kampi ni Jesus kag ang is-ara sa wala. [ 34 Makon ni Jesus, “Itay,patawada sanda ay ara sanda kaulam konano andang ginaimo.”] Kag naggarabot-gabot angmga soldado agud parti-partiunanang mga lambong ni Jesus. 35 Ang mgatao nagatirindug doto nga nagasulung.Anang mga manogdomara tana ang mgaJudio nagyagota kanana; makon nanda,“Ginlowas na ang iba, kondi lowasun nara anang kaogalingun kon tanamanda angCristo nga anang pinili ang Dios.” 36 Patiang mga soldado nagyagota ra kananamintras nagaparapit agud painumun tanaang maaslum nga bino. 37 Makon nanda,“Ta kon ikaw manda anang Ari ang mgaJudio, lowasa run imong kaogalingun!”38 Kag may ginbutang sanda nga karatoladoto sa anang oloan nga nagakoon, “Ma-man dia anang Ari ang mga Judio.”

39 Ang isara sa mga kriminal nganakalansang sa kros nagpasipala ra kayJesus. Makon na, “Indi bala nga ikaw angCristo? Ta lowasa run imong kaogalingunkag pati kami!” 40 Piro ginsaway tana angisara nga kriminal nga nagakoon, makonna, “Oy, ara kaw naadluki sa Dios? Parariokita nga ginasilotan, 41piro kita nga darwadapat ra gid nga silotan tungud sa atunginpangimo nga sala. Piro ang tao tananga dia ara gid may naimo nga sala.”42 Pagkatapos makon na dayon kay Jesus,“Jesus, dumduma ako ra kon ikaw magarirun!” 43 Makon ni Jesus kanana, “Samatood tana, sa adlawnga diamakakaibanta kaw sa Paraiso.”

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Jn. 19:28-30)

44-45 Datong mga alas dosi run ara runnagsirak ang adlaw kag nagdulum angbilog nga kalibotan sa sulud tatlo ka oras.Kag anang kortina ang timplo nagisak alinsa ibabaw paidalum. 46 Nagsinggit dayon

Lucas 23:47 119 Lucas 24:19si Jesus, makon na, “Itay, ginatogyan kokanimo akun ispirito!” Pagkaambal nadato nabogto anang ginawa. 47 Pagkakitaanang kapitan ang mga soldado sa natabonagdayaw tana sa Dios nga nagakoon,“Matood ra gid nga ara sala ang tao ngadia!” 48 Pagkakita ang mga tao nga na-gasurulung doto sa nagakaratabo nagorolisanda nga nagapulpug andang dugan tun-gud sa kasubu. 49 Ang mga nakakilala kayJesus pati ang mga babai nga nagtarawaskanana alin pa sa Galilea doto nagtirindugsa marayu-rayu kag nakita nanda ra angnagkaratabo.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Jn. 19:38-42)

50-51 Karon, may tao nga anang aransi Jose nga alin sa Arimatea sa probin-sya ang Judea. Isara tana sa anang mgaopisyalis ang mga Judio, piro ara tananagkompormi sa andang ginimo nga pag-papatay kay Jesus. Mayad tana nga taokag matarung, kag nagaulat tana sa anangpagari ang Dios. 52 Nagayan tana kay Pi-lato kag ginpangayo na anang bangkay niJesus. 53Pagkatapos gintangtang na anangbangkay ni Jesus doto sa kros kag ginpotosna ang poti nga tila. Pagkatapos, ginsuludna dayon sa rulubungan. Ang rulubungannga dato gingoab sa bato kag ara pa gidmalubungi. 54 Biyirnis dato kag inogpri-parar para sa Adlaw nga Inogpaway, ngamaompisa run pagkasalup ang adlaw.

55 Ang mga babai nga nagtarabid kayJesus alin sa Galilea nagsonod kay Jose kagnakita nanda gid ang ginlubungan kag konpaiwan ang pagkabutang anang bangkayni Jesus. 56 Pagkatapos nagoroli sanda kagnagpriparar ang sari-sari nga mga paamotnga inoglugud sa anang bangkay ni Jesus.

Piro sa Adlaw nga Inogpaway, nagp-away sanda sono sa Kasogoan.

24Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-10; Mc. 16:1-8; Jn. 20:1-10)

1 Aga pa gid ang primiro nga ad-law ang simana, ang mga babai nagayandoto sa ginlubungan kay Jesus nga na-gadara andang ginpriparar nga paamot.2 Pagabot nanda doto, nakita nanda ngaang bato nga pinakatakup ang rulubun-gan ginpaligid run. 3 Nagsulud sanda,piro ara nanda nakita anang bangkay niGinoong Jesus. 4 Mintras nagapalibug

sanda kon ano ang natabo, golpi lang ngamay nagtindug nga darwa ka lalaki dotosa andang marapit. Anang lambong angmga lalaki nga dato masyado ka solaw.5 Ginpangadlukan ang mga babai. Ganinagdorongok sanda run lang. Piro makonang darwa, “Basi ginapangita nindo angboi digi sa mga patay? Ara tana rundigi. Nabanaw tana run! 6 Kabay nagkoontana nga lagi kanindo ang doto tana pa saGalilea, 7 nga Tana nga Naging Tao dapatitogyan sa mga makasasala kag ilansangsa kros, piro sa ikatlo ka adlaw mabanawtana.” 8 Kag nadumduman ang mga babaianang ginambal ni Jesus. 9 Gani nagorolisanda kag ginsogidan nanda anang onsika apostolis kag ang iba pa nga mga so-molonod. 10 Ang mga babai nga nagsogidsa mga apostolis sanday Maria nga taga-Magdala, si Juana, si Maria nga nanayni Santiago, kag ang iba pa gid nga mgababai. 11 Piro ara sanda nagpati ay andangpagsarig, oroistoria lang dato ang mgababai. 12 Piro si Pedro tana nagdalaganpaayan sa rulubungan. Pagabot na dotonagkuub tana kag naglingling, kag nakitana nga ang mga panaptun nga ginpotoskay Jesus maman run lang ang doto. Ganinagoli tana nga natitingala kon ano gidang natabo.

Sa Dalan Pa-Emaus(Mc. 16:12-13)

13 Ang adlaw ra nga dato may darwaka somolonod ni Jesus nga nagapanawpaayan sa Emaus. Dia nga bario mga onsika kilomitro alin sa Jerusalem. 14 Kagmintras nagapanaw sanda, nagaistoriansanda parti sa mga nagkaratabo dotosa Jerusalem. 15 Mintras nagasogidanunsanda kag nagabaisan parti sa mga bu-tang nga dato nagparapit kananda si Je-sus kag nagtawas. 16 Ara sanda kakilalakanana tungud nga midyo sa ginpakorap-korap andang mga panulung. 17 Makonni Jesus kananda, “Ano indong ginakoin-toan mintras nagapanaw kamo?” Nag-tadung ang darwa kag andang oyaun na-gapakita nga borido sanda gid. 18 Angisara kananda nga anang aran si Cleopasnagsabat, “Ikaw lang sigoro ang naga-dayon sa Jerusalem nga ara kaulam konano ang mga nagkaratabo doto ang piranga dia ka adlaw.” 19Nagpamangkot si Je-sus, makon na, “Ay basi ano ang natabo?”Makon ang darwa, “Ang natabo bala kay

Lucas 24:20 120 Lucas 24:49

Jesus nga taga-Nazaret. Naging makaga-gaum tana nga propita sa panulung angDios kag sa mga tao paagi sa anang mgapanodlo kag mga inimoan nga gamanan.20Ginakosar tana atunmgamanogdomaranga mga pari kag ang iba pa gid nga mgamanogdomara agud sintinsyaan tana ngapatayun. Kag ginlansang nanda tana ganisa kros. 21Amun pagsarig paman, tana runamun ginaulat ngamagabawi atun nasyonnga Israel sa anang alima ang mga taga-Roma. Garing ikatlo ron dia dadi ka adlawnga tana ginpatay. 22 Piro ang katingalaanpa gid, ginsogidan kami amun mga kaibannga mga babai nga kainang aga timpranosanda pa gid doto sa ginlubungan, 23 piroara nanda run dotomakita anang bangkay.Kag pagbalik nanda doto kanamun gin-sogidan nanda kami ngamay nakita sandanga angil nga nagkoon kananda nga boisi Jesus. 24 Ang iba namun nga mgakaiban nagayan gid doto sa ginlubungan,kag nakita nanda nga tama ra gid anangginsogid ang mga babai. Piro si Jesus arananda nakita doto.”

25 Makon dayon ni Jesus kananda,“Balingag manda indong mga isip! Aybasi ara nindo nga lagi pagpatia ang tanannga ginambal ang mga propita! 26 Indibala nga kinanglan ra gid nga ang Cristomagantos anay ang mga butang nga diabago tana padungugan ang Dios?” 27 Kagginpasanag kananda ni Jesus ang tanannga ginakoon ang Kasolatan parti kanana,ompisa sa anang mga ginsolat ni Moisesasta sa anang ginsolat ang mga propita.

28 Pagabot nanda sa bario nga andangginapaayanan, midyo ginpakita ni Jesusnga tana madayon ron lang. 29 Piro piritnanda nga ginawidan. Makon nanda, “Digika lang anay kanamun ay sirum run dia.Lagat-lagat madulum run.” Gani nagtabidtana run lang kananda. 30 Ang sanda na-gaporongko ron para magkaun, nagbuultana ang tinapay kag ginpasalamatan nasa Dios. Pagkatapos, ginpamisang-pisangna dayon kag ginpanawan na sanda. 31Kagbago pa ginpasanag andang mga matakag nakilala nanda nga si Ginoong Je-sus gali dato, garing golpi tana langdayon nga nadora sa andang panulung.32 Makon nanda, “Maman gali dato ngaang kasadya gid atun nabatyagan mintrasginasaysayan na kita ang Kasolatan dotosa dalan.”

33 Lagi-lagi bomalik sanda sa Jerusalem

sa oras nga dato kag naabotan nandaang onsi ka apostolis pati ang iba pagid nga mga somolonod nga nagatiripon.34Nagakoon sanda nga “Matood ra gid nganabanaw ang Ginoo! Nagpakita tana kaySimon.” 35Kag ang darwa nagsogid ra konano ang natabo kananda doto sa dalan paEmaus kag kon paiwan nanda tana naki-lala ang tana nagpamisang-pisang run angtinapay.

Nagpakita si Jesus sa Anang mga So-molonod

(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Jn. 20:19-23;Bin. 1:6-8)

36 Mintras nagasogid sanda dato, golpilang nga nagtindug si Jesus doto sa an-dang tunga kag magkoon, “Kaloyan kamoang Dios.” 37 Ginkulbaan sanda kag gi-nadlukan ay andang pagsarig morto ronandang nakita. 38 Piro nagkoon si Je-sus kananda, makon na, “Basi nagogoloankamo? Kag basi nagadoda kamo nga akodia? 39 Sulunga nindo bala akun alima kagakun siki. Kag kaputi nindo ako. Bukunako morto. Ang morto ara lawas piro akotana may lawas kag nakikita nindo gani.”40 [Kag pagkaambal na dia, ginpakita nakananda anang mga alima kag mga siki.]41 Sa andang kalipay kag katingala midyosa indi sanda pa gid makapati sa andangnakikita. Gani nagpamangkot si Jesuskananda, makon na, “May pagkaun kamodigi?” 42 Gintawan nanda tana sangkagurut nga linugub nga isda. 43 Ginbuulna dato kag ginkaun na dayon mintrasnagasulung sanda.

44 Pagkatapos dato, makon na kananda,“Maman dia akun ginakoon kanindo angnagakaraiban kita pa, nga ang tanan nganasolat parti kanakun sa Kasogoan niMoi-ses kag sa mga sinolat ang mga pro-pita pati ang sa salmo kinanglan gid ngamatoman.” 45 Kag ginbokasan dayonni Jesus andang mga isip agud maangu-pan nanda ang Kasolatan. 46 Makon nakananda, “Ang Kasolatan nagakoon ngaang Cristo kinanglan gid nga magantoskag mapatay dayon, piro mababanaw saikatlo ka adlaw. 47 Kag kinanglan ngaisogid sa bilog nga kalibotan ompisa saJerusalem nga tungud kanana patawadunang Dios ang mga tao nga nagainulsul an-dang mga sala. 48Kamo ang mga tistigo samga butang nga dia. 49 Ipadara ko kanindoang Ispirito Santo nga ginpangako akun

Lucas 24:50 121 Lucas 24:53Tatay. Piro indi kamo anay magalin digi saJerusalem mintras ara nindo pa mabatonang gaum nga maalin sa langit.”

Si Jesus Gindara pa-Langit(Mc. 16:19-20; Bin. 1:9-11)

50 Pagkatapos dato gindara sanda ni Je-sus sa may Betania. Pagabot nanda dotoginalsa na anang alima kag ginbindisy-onan na sanda dayon. 51 Kag mintrasnagabindisyon tana amat-amat tana runnga nagpabulag kananda kag gindara pa-langit. 52Ginsimba nanda tana kag pagkat-apos malipayun sanda nga nagbalik saJerusalem. 53 Kag alin dato pirmi sandarun doto sa timplo nga nagadayaw sa Dios.

Juan 1:1 122 Juan 1:27

Ang Mayad nga Barita sono kayJuan

Si Cristo ang ‘Ambal’ kag ang ‘Solo’1 Ang ona pa nga lagi, bago imoon

ang kalibotan, dian run ang ginatawagnga Ambal ang Dios. Ang Ambal ngadato kaiban ang Dios, kag ang Ambal Diosmismo. 2 Kaiban tana nga lagi ang Diosalin pa ang ona. 3 Paagi kanana ang tanannga mga butang ginimo, kag ara gid maynaimo nga bukun paagi kanana. 4 AngAmbal nga dato maman anang ginaali-nan ang kaboi nga ara kataposan. Kagdia nga kaboi pario sa solo tungud ngamaman dia ang nagapasanag sa isip angmga tao nga naduluman. 5 Ang solo ngadato nagasanag sa kalibotan nga nadudu-luman tungud sa sala, kag anang sanag aranadaug ang dulum.

6 Karon may tao nga ginpadara angDios. Anang aran ang tao nga dato siJuan. 7 Ginpadara tana ang Dios paramagpamarita sa mga tao nga si Jesu-Cristomaman ang matood nga solo, agud paagisa anangpagbaritamakatoo ang tananngamga tao. 8 Bukun si Juan ang solo, kondinagabot tana agud pamatodan kon sinoang solo. 9 Si Jesu-Cristo maman ang ma-tood nga solo nga sa oras nga dato nagabotdigi sa kalibotan kagdadi nagatawkasanagsa anang mga isip ang mga tao. 10Nagabottana matood digi sa kalibotan. Kag bisanpa nga ang kalibotan ginimopaagi kanana,ang mga tao digi sa kalibotan ara kakilalakanana. 11 Nagayan tana sa anang mgakasimanwa mismo, piro ang kalabanansa anang mga kasimanwa ara nagbatonkanana. 12 Piro ang bisan sino nga nagba-ton kag nagtoo kanana gintawan na podirnga maging bata ang Dios. 13 Naging mgabata sanda ang Dios bukun paagi sa lawas-nun nga pagkabata okon pagbuut ang tao,kondi paagi sa anang pagbuut ang Dios.

14 Karon, ang ginatawag nga Ambal angDios nagpakatao kag nagpakigdapun digikanatun. Nakita namun anangmataas ngakatungdanan bilang anang bogtong ngaBata ang Amay. Maloloyon tana gid kagporos kamatoodan anang ginasogid.

15 Si Juan nagpamatood parti kay Jesu-Cristo. Makon na, “Tana maman akunginakoon kanindo nga magaabot nga ori

kanakun piro mas mataas anang katung-danan kaysa kanakun, ay bago ako natao,dian tana run nga lagi.”

16 Tungud nga abonda anang gogma niCristo, anang mga kalooy kanatun ngatanan nagadarason-dason. 17 Ang Kaso-goan gintaw ang Dios kanatun paagi kayMoises, piro ang kalooy kag kamatoodannagabot kanatun paagi kay Jesu-Cristo.18 Ara gid tao nga nakakita sa Dios ngaAmay. Piro ginpakilala tana kanatun angbogtong nga Bata nga Dios nga kaibanpirmi ang Amay.

Anang Minsai ni Juan nga Manogbunyag(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18)

19 Anang mga manogdomara ang mgaJudio sa Jerusalem nagsogo sa mga parikag mga manogasikaso sa timplo nga gi-natawagngamga Levita nga ayanannandasi Juan kag pamangkoton kon sino tana.20 Ginprangka sanda ni Juan, makon na,“Bukun ako ang Cristo nga indong gin-aulat.” 21 Makon nanda, “Ta kon bukunkaw ang Cristo, sino kaw? Si Elias nga pro-pita?” Makonni Juan, “Bukun ako si Elias.”Gani makon nanda ruman, “Sigoro ikawang ginakoon nga propita nga maabot?”Piro nagkoon roman si Juan nga bukuntana ra ang propita nga dato nga andangginakoon. 22Ganimakon nanda, “Ta sogidikami kon sino kaw agud may isogid kamisa mga nagsogo kanamun. Ano imongmaisogid parti sa imong kaogalingun?”23 Makon ni Juan, “Ako ang tao nga gin-tagna ni Isaias nga propita. Kabay makonna,‘May magawali sa mga tao sa logar nga

ara ginaolii ang tao, kag anangwalimaman dia:

Ipriparar nindo ang dalan ay maabot angGinoo!’ ”

24Ang mga nagsogo gali sa mga tao ngadato nga magayan kay Juan ara iba kondiang mga Pariseo. 25 Ginpamangkot pa gidang mga tao nga dato si Juan. Makonnanda, “Kon ikaw bukun ang Cristo, okonsi Elias, okon ang propita nga amun gin-aulat nga maabot, ta basi nagapangbun-yag kaw ang mga tao?” 26 Makon niJuan kananda, “Ako nagabunyag mandasa tobig, piro may dian kanindo dadi ngaara nindo nakilala. 27 Matood nga naoritana kanakun magabot, piro bisan maginganang sorogoon lang indi ako pa poidi.”

Juan 1:28 123 Juan 1:5128 Dia natabo sa Betania, doto sa loyo

ang soba nga Jordan, ay doto si Juan na-gapangbunyag.

Anang Karniro ang Dios29 Pagdason nga adlaw nakita ni Juan

si Jesus nga nagaparapit kanana. Makondayon ni Juan sa mga tao, “Dagi run anangpinakakarniro ang Dios nga inogalad agudbulun anang mga sala ang mga tao sa kali-botan. 30 Tana maman akun ginakoon ngamaabot nga ori kanakun piro mas mataaskanakun, ay bago ako natao, tana dian runnga lagi. 31 Ang ona pati ako gani arakaulam kon sino tana gid, piro nagayanako digi nga nagapangbunyag sa mga taoagud ipakilala tana sa atun mga kaparionga taga-Israel.

32 “Dadi kilala ko tana run ay nakitako ron ang Ispirito Santo nga nagkunsadkanana alin sa langit nga pario sa salam-pati kag nagtinir kanana. 33 Ang ona arako tana pa nakilala, piro ang Dios nga nag-sogo kanakun nga magbunyag kanindosa tobig maman ang nagkoon nga lagikanakun nga kon makita ko ang IspiritoSanto nga magkunsad kag magpabilin sasangka tao, dan nga taomaman angmaga-bunyag sa Ispirito Santo. 34Kag dia nakitako gid. Gani ginapamatodan ko nga tanamaman anang Bata ang Dios.”

Ang Naona nga mga Somolonod ni Jesus35 Pagdason nga adlaw, doto roman si

Juan kaiban ang darwa ka tao nga anangginatodloan. 36Pagkakita na kay Jesus nganagalubas, makon na, “Maman dan anangpinakakarniro ang Dios nga inogalad parasa atun mga sala.” 37 Pagkabati datoanang darwa ka kaiban, nagsonod sandadayon kay Jesus. 38 Pagbalikid ni Jesus,nakita na sanda nga nagasonod kanana.Gani makon na kananda, “Ano indongginapangita?” Makon nanda, “Rabbi, sadiin kaw nagaoli?” (Anang gostong am-balun ang Rabbi “Manogtodlo”.) 39Makonna, “Dali, pagtawas kamo kanakun agudmakita nindo.” Gani nagtabid sanda kayJesus kag nakita nanda kon diin tana na-gaoli. Mga alas koatro ron dato ang apon,gani doto sanda run lang nagpagabi.

40Ang isara sa darwa nga dato nga naka-bati anang koon ni Juan nga nagsonod kayJesus ara iba kondi si Andres nga kabogtoni Simon Pedro. 41 Pagkaaga ginpangitana nga lagi anang kabogto nga si Simonkag ginsogidan na nga nakita nanda ang

Mesias. (Anang gostong ambalun angMesias “Cristo”.) 42 Pagkatapos, gindarana dayon si Simon kay Jesus. Pagabotnanda kay Jesus, ginsulung ni Jesus siSimon kag nagkoon, “Ikaw si Simon ngabata ni Juan. Piro dadi tawagun ta ka runnga Cefas.” (Ang Cefas nga dia pario raang aran nga Pedro kag anang gostongambalun “Bato”.)

Gintawag ni Jesus si Felipe kag si Natanael43Pagdason nga adlaw, naisipan ni Jesus

nga magayan sa probinsya ang Galilea.Pagabot nanda doto, nakita na si Fe-lipe. Makon na dayon kay Felipe, “Dali,pagtawas kanakun!” 44 (Si Felipe nga diataga-Betsaida nga isara sa mga logar saGalilea. Taga-doto ra si Andres kag siPedro.) 45 Anang ginimo ni Felipe, gin-pangita na si Natanael, kag pagkakita nakanana, makon na, “Nakita namun runang tao nga atun ginaulat nga ginsambitang mga propita sa andang mga ginsolat.Kag ginsambit tana ra ni Moises sa anangginsolat sa libro ang Kasogoan. Si Jesusgali nga taga-Nazaret nga bata ni Josemaman andang ginatomod.” 46 Makonni Natanael, “Ara sigoro taga-Nazaret ngamakalosot nga may abilidad.” Makon niFelipe kanana, “Dali, pagtabid agudmakitamo.”

47 Pagkakita ni Jesus kay Natanael nganagaparapit kanana, makon na, “Dagi angmatood nga Israelita nga ara gid na-gadaya.” 48 Makon dayon ni Natanaelkanana, “Basi kilala mo ako?” Makon dani Jesus, “Bago kaw daraun digi ni Felipe,nakita ta kaw ron doto sa idalum ang kaoynga igira.” 49 Gani makon ni Natanael,“Manogtodlo, matood gidmanda nga ikawanang Bata ang Dios! Ikaw ra gid amunginaulat nga magaari sa Israel!” 50Makondayon ni Jesus kanana, “Ta nagatoo kawkanakun tungud nga nagkoon ako nganakita ta kaw doto sa idalum ang kaoy ngaigira? Mas sobra pa dian imong makikitasa pira ka adlaw.” 51 Kag makon dayonni Jesus kananda, “Sa matood tana, mag-aabot ang adlaw nga makikita nindo anglangit nga magaabri kag makikita nindoanang mga angil ang Dios nga nagasarakakag nagarolosong paayan Kanakun ngaNaging Tao!”

2Ang Kasal sa Cana

Juan 2:1 124 Juan 2:251 Pagkalubas ang darwa ka adlaw, may

kasal sa banwa ang Cana sa probinsyaang Galilea. Doto anang nanay ni Jesus.2 Ginimbitar ra si Jesus pati anang mgasomolonod. 3 Kag natabo nga nagkolangang bino nga obas doto sa ponsyon. Ganimakon anang nanay ni Jesus kanana,“Naobosan sanda run bino.” 4 Makon niJesus kanana, “Indi kinanglan nga kononmo ako pa kon ano akun imoon. Ara panagabot akun oras agud ipakita ko akungaum sa mga tao.” 5 Makon dayon anangnanay ni Jesus sa mga sorogoon, “Sonodanindo lang ang bisan ano nga anang isogokanindo.”

6 Karon, may mga soronodon angmga Judio sa pagpangogas bago sandamagkaun. Gani may anum ka tadyaw dotonga ang kada tadyaw sarang masuludanmga 20 okon 30 ka galon nga tobig.7Makon ni Jesus sa mga sorogoon, “Ponoanindo tobig ang mga tadyaw.” Ganiginpono nanda. 8 Pagkatapos, makonni Jesus kananda, “Sigi, pagsarok kamokag daraun doto sa nagadomara angponsyon.” Gani nagsarok sanda kaggindara nanda doto sa nagadomara, 9 kagginsamitan dayon ang manogdomaraang tobig nga dato nga naimo ron ngabino. Ara tana kaulam kon diin nagalinang bino nga dato, (piro naulaman angmga sorogoon nga nagsarok ang tobig).Pagkatiraw na, gintawag na ang nobyo.10 Makon na kanana, “Kalabanan sa mgatao nagasirbi ang mayad nga klasi ngabino sa ompisa kag kon doro ron anangnainum ang mga bisita, bago nandaginapainum ang ordinaryo nga bino. Piroikaw tana iba, ay dadi mo ginpagoa angpinakamanamit.”

11 Ang natabo nga dato sa Cana nga saGalilea maman ang ona nga milagro ngaginimo ni Jesus. Sa anang ginimo nga datoginpakita na anang gaum, kag anang mgasomolonod nagtoo kanana.

12 Pagkatapos ang kasal, nagpa-Capernaum si Jesus kaiban anang nanay,anang mga kabogto nga lalaki, kag anangmga somolonod, kag nagtinir sanda dotomga pira ka adlaw.

Nagsulud si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12-13; Mc. 11:15-17; Lu. 19:45-46)

13 Marapit run anang pista ang mgaJudio nga ginatawag nga Pista anangPaglubas ang Angil. Gani nagpa-Jerusalem

si Jesus. 14Ang doto tana run sa Jerusalemmay nakita tana ngamga tao sa timplo nganagabaraligya ang mga inogalad nga mgabaka, mga karniro, kag mga salampati.Maymga tao ra doto sa andangmga lamisanga nagapamaylo koarta. 15 Pagkakitana sa andang mga ginaimo doto nagimotana aranot nga lobid. Pagkatapos, gin-panabog na dayon ang mga karniro kagmga baka pa goa sa timplo. Ginpamaliskadna ra anang mga lamisa ang mga manog-baylo ang koarta kag ginpangwasag naandang mga koarta. 16 Makon na dayonsa mga nagabaraligya ang salampati, “Pa-mula nindo dia digi! Ayaw nindo pagimoanga baraligyaan anang balay akun Tatay!”17 Pagkakita anang mga somolonod saanang ginimo nga dato, nadumdumannanda anang koon ang Dios sa Kasolatannga nagakoon, “Masakit nga mayad akunbuut nga makita nga imong balay ara gi-nataoda ang mga tao.”

18 Tungud sa anang ginimo nga dato,anang mga manogdomara ang mga Ju-dio nagpamangkot kanana, makon nanda,“Ano nga milagro imong maimo agudipakita kanamun nga ikaw may podirnga magimo imong ginimo nga dato?”19 Makon ni Jesus, “Gubaa nindo ang tim-plo nga dia kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun ko roman.” 20 Makon nanda,“Ang timplo nga dia ginpatindug sa sulud46 ka toig, ta patindugun mo lang sa suludtatlo ka adlaw?”

21 Piro ara sanda kaintindi, ay ananggintomod tana ni Jesus nga timplo araiba kondi anang lawas. 22 Gani pagka-banaw kanana nadumduman anang mgasomolonod anang ambal nga dia. Kagnagpati sanda nga tama matood ananggintagna ang Kasolatan kag anang koonparti sa anang pagkabanaw.

Naulaman ni Jesus kon ano ang sa Tagi-posoon ang tanan nga mga Tao

23 Ang doto si Jesus sa Jerusalem sa ty-impo ang Pista anang Paglubas ang Angil,doro ang nakakita sa mga milagro ngaanang ginpangimo, kag doro kananda angnagtoo kanana. 24Piro si Jesus ara nagsarigsa andang pagtoo kanana ay naulamanna ang tanan nga tao. 25 Indi tana runkinanglan nga sogidan pa parti samga tao,ay naulamannanga lagi kon ano gid ang sasulud andang tagiposoon.

Juan 3:1 125 Juan 3:263

Si Jesus kag si Nicodemo1 May sangka tao nga anang aran si

Nicodemo. Ang tao nga dia isara sa mgamanogdomara ang mga Judio, kag mim-bro tana ang gropo nga ginatawag ngaPariseo. 2 May gabi nga si Nicodemonga dia nagayan kay Jesus kag magkoon,makon na, “Rabbi, naulaman namun ngaikaw manogtodlo nga ginpadara ang Dios,tungud nga ara may makaimo ang mgamilagrongapario imongginapangimokonang Dios ara dian kanana.” 3 Makon niJesus kay Nicodemo, “Sa matood tana,ara tao nga makairug sa anang ginarianang Dios kon indi tana maoman bata.”4 Nagpamangkot si Nicodemo, makon na,“Ta paiwan anangpagkabata omanang taokon malam tana run? Indi tana run damakabalik sa tian anang nanay agud ibataruman.” 5 Makon ni Jesus, “Ginasogid kogid tana kanimo ang matood nga ara gidtao nga makasulud sa anang ginarian angDios kon indi tana mabata paagi sa tobigkag sa Ispirito Santo. 6 Ang ginbata paagisa tao, tao ra lang, piro ang ginbata tanapaagi sa anang gaum ang Ispirito Santo,ispiritoanun. 7Gani indi kaw matingala saakun koon kanimonga kinanglanmaomankamo bata. 8 Dia pario sa angin. Angangin kabay nagauyup sa bisan diin ananggosto. Nababatian ta nga nagauyup, piroara kita kaulam kon diin nagaalin kag kondiin nagapaayan. Dan toladan ra ananggaum ang Ispirito Santo sa tao nga nabatapaagi sa anang gaum, indimomaintindianpiro matood nga natatabo.” 9 Gani nag-pamangkot si Nicodemo, makon na, “Tapaiwan dato?” 10Makon ni Jesus, “Bantogkawngamanogtodlo sa Israel, piro ara kawkaulam kon ano dia? 11Makasarig kaw ngaakun ginasogid kanimo matood, tungudnga ang mga butang nga amun ginasogiday mga butang nga amun naulaman kagnakita mismo. Garing indi kamo magpatisa amun ginasogid. 12Karon, kon kamo aragani nagapati sa akun ginasogid kanindoparti sa mga butang digi sa kalibotan, masindi kamo ron gid magpati kanakun konsogidan ko kamo ang parti sa mga butangdoto sa langit. 13 Kag Ako nga Naging Taomaman lang gid ang nakasaka sa langit, aydoto ako sa langit nagalin.”

14 Makon pa ni Jesus, “Ang ona ngamga adlaw, ang si Moises doto pa sa logar

nga ara ginaolii ang tao, nagimo tana angmagkal nga saway. Pagkatapos, gintagkusna dayon sa kaoy nga malabug kag gin-bandira agud makita ang mga tao. Dantoladan ra ang imoon kanakun. Ako ngaNaging Tao kinanglan ra nga ibutang sakaoy kag ibandira, 15 agud ang kada isaranga magtoo kanakun makaangkun kaboinga ara kataposan.

16 “Tungud sa anang mabaul nga pagi-gogma ang Dios sa mga tao digi sa kali-botan, ginpadara na anang bogtong ngaBata, agud nga ang kada isara nga naga-too kanana indi run pagsilotan ang ka-matayun nga ara kataposan, kondi tawankaboi nga ara kataposan. 17Ara nagpadarakanakun ang Dios digi sa kalibotan agudsintinsyaan ang mga tao, kondi ginpadarana ako agud malibri sanda sa silot.

18 “Gani ang mga tao nga nagatookanakun indi run pagsintinsyaan, piroang bisan sino nga ara nagatoo kanakunsintinsyado ron tungud nga ara tana nag-too kanakun nga anang bogtong nga Bataang Dios. 19 Sisilotan sanda tungudnga nagabot ako digi sa kalibotan agudmagtaw kasanag sa anang mga isip angmga tao, piro mas gosto nanda pa ngamagpabilin samadulum kaysamagparapitkanakun nga pinakasolo, ay malain an-dang mga ginaimo. 20 Ang tao nga malainanang ginaimo ara naliag sa masanag. Na-galikaw tana pa gani sa masanag ay sabunmaulaman anang ginaimo nga malain.21 Piro ang tao tana nga nagaogali sonosa kamatoodan nagaparapit sa masanag,agud makita nga anang mga inimoan ngamayad naiimo na paagi sa anang bolig angDios.”

Si Jesus kag si Juan22 Pagkatapos dia, si Jesus kag anang

mga somolonod nagayan sa probinsya angJudea. Pira ra ka simana andang tinirdoto nga nagapangbunyag ang mga tao.23 Si Juan nagapangbunyag ra piro doto saEnon, marapit sa Salim, ay dorong tobigdoto. Sigi-sigi anang ayan doto ang mgatao kay Juan agud magparabunyag. 24 (Samga oras nga dato si Juan ara pa napriso.)

25 Karon ang iba sa anang mga gin-todloan ni Juan nakapakigdiskosyon sasangka Judio parti sa bunyag. 26 Ang orinagayan sanda kay Juan kag magkoon,“Manogtodlo, nadumduman mo ang tao

Juan 3:27 126 Juan 4:16ang doto kaw sa loyo ang soba ang Jor-dan, ang tao bala nga imong ginpakilalasa mga tao? Nagapangbunyag tana runda dadi kag aros tanan nga mga tao dotoron kanana nagaarayan!” 27Makon ni Juankananda, “Ara gid sarang maimo ang taokon bukun sa anang pagbuut ang Dios.28 Kamo mismo makapamatood nga akonagkoon nga bukun ako ang Cristo, kondiginpaona ako lang ang Dios para mag-barita nga tana magaabot ron. 29 Pariobala kon may kasal: ang nobya para gidsa nobyo, kag anang amigo ang nobyonga nagatambong kag nagapamati nalili-pay kon nababatian na nga dian run angnobyo. Dan toladan akun kaalimbawadadi. Nalilipay ako nga ang mga tao na-gaayan run kay Jesus. 30 Kinanglan ngamagdogang pa gid anang pagkabantog niJesus, kag ako tana dapat run nga lipatan.”

Ang Nagalin sa Langit31 Si Cristo alin sa langit, gani labaw

tana sa tanan. Kita taga-digi sa kalibotankag ang mga butang nga atun ginaambalara iba kondi ang digi lang gid sa kalib-otan. Piro tana tana nga nagalin sa langitlabaw sa tanan. 32Nagasogid tana parti samga butang nga anang nakita kag naba-tian doto sa langit, piro malaka gid langang nagapati sa anang ginasogid. 33 Piroang mga nagapati tana sa anang ginasogidnagapamatood nga anang ginasogid angDios matood. 34 Ay si Cristo nga anangginpadara ang Dios digi sa kalibotan naga-sogid kanatun kon ano anang ginapasogidang Dios kanana, tungud nga ara limita-syon anang pagtaw ang Dios kanana angIspirito Santo. 35 Ginaigogma ang Amayanang Bata kag gintogyan na kanana angtanan. 36 Ang bisan sino nga nagatoo saanang Bata ang Dios may kaboi nga arakataposan. Piro ang bisan sino nga indimagtoman sa anang Bata ang Dios indipagtawan kaboi nga ara kataposan, kondianang kasilag ang Dios dian kanana astakon sano.

4Si Jesus kag ang Babai nga Taga-Samaria

1 Karon, ang mga Pariseo nakabaritanga mas doro ron anang mga somolonodni Jesus kaysa kay Juan, kag mas dororon da anang ginapangbunyagan. 2 (Samatood tana, bukun si Jesus mismo ang

nagapangbunyag, kondi anang mga so-molonod.) 3 Pagkaulam ni Jesus nga dianaulaman run ang mga Pariseo, nagalintana sa probinsya ang Judea kag nagbaliksa Galilea. 4 Pagayan nanday Jesus saGalilea, kinanglan nga sanda magagi saprobinsya ang Samaria.

5 Ang nagaagi sanda run sa Samaria,nagabot sanda sa banwa nga kon tawagunSicar, marapit sa logta nga gintaw ni Jacobsa anang bata nga si Jose. 6 May bobondoto nga ginimo ni Jacob. Kag tungudnga ogtong adlaw ron kag si Jesus gin-pilayan nga mayad sa anang pagpanaw,nagpongko tana run lang sa binit angbobon nga dato. 7-8Anangmga somolonodtana nagdiritso sa banwa agud magbakalang pagkaun. Karon, mintras nagapongkotana doto, nagabot ang sangka babainga taga-Samaria nga masagub. Makonni Jesus kanana, “Abi painuma ako ra.”9 Makon ang babai kanana, “Ikaw kabayJudio kag ako tana Samarianun kag babaipa. Basi nagapangayo kaw kanakun angtobig?” (Toladan anang koon tungudnga ang mga Judio ara nagasapak sa mgaSamarianun.) 10 Makon ni Jesus sa babai,“Kon naulaman mo lang kon ano anangginataw ang Dios, kag kon sino ang na-gapangayo kanimo tobig, ikaw pa andanang mapangayo kanakun agud tawan takaw ang tobig nga nagataw kaboi nga arakataposan.” 11 Makon ang babai kanana,“Paiwan imong pagtaw kanakun ang to-big nga imong ginakoon, ay ang bobonmadalum kag ara kaw timba? Diin kawmakabuul imong ginakoon nga tobig nganagataw kaboi? 12 Atun kaolang-olangannga si Jacob maman ang nagkotkot angbobon nga dia. Tana kag anang mga batapati anang mga ayup naginum sa bobonnga dia. Ano, sobra ka pa bala sa atunkaolang-olangan nga si Jacob?” 13 Makonni Jesus sa babai, “Ang bisan sino nga na-gainum ang tobig nga dia wawon roman.14 Piro ang nagainum tana ang tobig ngaakun itaw indi run gid pagwawon. Ayang tobig nga akun itaw maging pario saboi nga toboran dian kanana ngamagatawkaboi nga ara kataposan.” 15 Gani makonang babai kay Jesus, “Ta tawi ako ra angtobig nga dan nga imong ginakoon agudindi ako ron gid pagwawon, kag agud indirun kinanglan nga magbalik-balik ako padigi para magsagub.” 16 Makon dayonni Jesus kanana, “Ta ayani imong asawa

Juan 4:17 127 Juan 4:42kag daraun digi.” 17 Nagsabat ang babai,makon na, “Ara ako asawa.” Makon niJesus, “Tama dan. Ara kaw matood asawa,18 tungud nga lima run imong nagingasawa, kag ang lalaki nga imong ginada-punan dadi bukun da imong matood ngaasawa. Gani matood imong sogid ngadan.” 19Makon ang babai kanana, “Sigoroanang propita kaw ang Dios. 20 Amunmga kaolang-olangan nga mga Samaria-nun nagsimba sa Dios sa bokid nga dia,piro kamo tana nga mga Judio nagakoonnga ang mga tao dapat magsimba sa Diossa Jerusalem.” 21Makon ni Jesus sa babai,“Pamatii anay bala! Magaabot ang adlawnga indi kamo ronmagsimba sa Amay digisa bokid nga dia okon sa Jerusalem. 22Kagkon parti kanindo nga mga Samarianun,ara kamo gid kakilala kon sino indong gi-nasimba. Kami tana ngamga Judio nakaki-lala kon sino amun ginasimba, tungud ngapaagi kanamun nga mga Judio lowasunang Dios ang mga tao.” 23Makon pa ni Je-sus, “Sa matood tana magaabot ang adlaw,kag nagabot ron gani, nga angmatood ngamanogsimba magasimba sa Amay paagi saanang ispirito kag sono sa kamatoodan.Kag ang toladia nga mgamanogsimbama-man anang gosto ang Dios. 24 Ang Diosispirito, gani ang nagasimba kanana dapatmagsimba paagi sa anang ispirito kag sonosa kamatoodan.”

25 Makon ang babai, “Naulaman ko ngamagaabot ang Mesias nga ginatawag ranga Cristo. Kag kon magabot tana run,sogidan na kita parti sa tanan nga mgabutang.” 26 Makon ni Jesus kanana, “Akodato. Angnagapakigambal nga dia kanimodadi maman imong ginakoon nga maga-abot.”

27 Pagkakoon na dia nagabot dayonanang mga somolonod. Mabaul andangkatingala pagkakita nanda kanana nga na-gapakigambal sa sangka babai. Piro aragid may nagpamangkot sa babai kon anoanang kinanglan. Ara sanda ra nagpa-mangkot kay Jesus kon basi nagapakigam-bal tana sa babai.

28Ginbilin dayon ang babai anang banganga ginasaguban kag nagbalik sa banwa.Pagabot na doto makon na sa mga tao,29 “Dali kamo bala, sulunga nindo ang taonga nakaulam ang tanan nga akun ginimo.Sigoro maman run dia ang Cristo.” 30Ganinagarayan ang mga tao doto kay Jesus.

31 Mintras ara pa nagarabot doto angmga tao sigi anang pirit kanana anangmga somolonod nga magkaun tana run.32 Piro makon ni Jesus kananda, “Maypagkaun Ako nga ara nindo naulami.”33 Gani anang mga somolonod nagpara-mangkot sa isara kag isara kon may nag-dara kanana pagkaun. 34Makon dayon niJesus kananda, “Akun pinakapagkaun araiba kondi nga tomanun ko anang kabubu-tun ang Dios nga nagpadara kanakun digikag taposon anang ginapaimo kanakun.35 Nagakoon kamo nga apat pa ka bolanbago magabot ang tigarani. Piro konsa kanakun tana tigarani run dia. Su-lunga nindo bala ang maraku nga dannga mga tao nga nagaarabot! Kon samga araniun loto ron gid, kag araniunrun. 36 Indong kaalimbawa mga manoganitungud nga kamo nagasaysay sa mga taoagud magtoo sanda kanakun. Ang Diosmay ginatigana nga balus para kanindo.Kag ang mga tao nga kon sa mga ara-niun maman indong ginaani tawan nakaboi nga ara kataposan. Gani ang mganagatanum anang mga ambal ang Dioskag ang mga nagaani anang pinakabongapario nga magakalipay. 37 Matood mandaang ginakoon nga ‘iba ang nagatanum kagiba ra ang nagaani.’ 38 Indong kaalim-bawa mga manogani nga akun ginpadaranga magaani sa mga araniun nga bukunkamo ang nagtanum. Tungud nga ibaang nagtodlo anay kananda, kag kamo angnagapolos andang pinangabudlayan.”

39 Doro nga mga Samarianun sa logarnga dato ang nagtoo kay Jesus tungudsa anang sogid ang babai nga naulamanni Jesus ang tanan nga anang inimoanang ona. 40 Gani pagabot doto kay Je-sus ang mga Samarianun nga ginabat angbabai, nagpangabay sanda gid kanana ngakon maimo magtinir tana ra anay dotokananda. Gani nagtinir doto sanday Jesusdarwa ka adlaw.

41 Kag doro pa gid ang mga tao dotonga nagtoo kanana tungud sa anang mgapanodlo. 42 Makon dayon ang mga tao sababai, “Dadi nagatoo kami kanana bukunlang tungud sa imong sogid kanamun,kondi kami mismo nakabati kanana. Kagnaulamannamun runnga tanamaman gidang Manlolowas ang kalibotan.”

Ginayad ni Jesus anang Bata ang SangkaOpisyal

Juan 4:43 128 Juan 5:1843 Pagkatapos ang darwa ka adlaw nga

pagtinir nanday Jesus doto, nagpa-Galileasanda dayon. 44 Tana mismo ang nagkoonnga anang propita ang Dios ara ginataodasa anang kaogalingun nga banwa. 45 Piropagabot nanday Jesus sa Galilea, mayadang pagbaton kanana ang mga tao, ay angpagpista sa Jerusalem, angmga tao nga diadoto ra kag nakita nanda ang tanan ngaanang ginpangimo ni Jesus doto.

46 Nagbalik ruman si Jesus sa Cana ngasakup ang Galilea, sa logar nga ang to-big ginimo na nga bino. Karon, dotosa Cana may sangka opisyal ang gob-yirno nga anang bata nga lalaki naga-masakit doto sa Capernaum. 47 Pagkabatina nga si Jesus nagbalik sa Galilea alinsa Judea, nagayan tana kay Jesus. Gin-pangabay na dayon si Jesus nga magayansa Capernaum kag ayadun anang bata ngatagomatayun. 48 Makon ni Jesus kanana,“Kon indi nindo makita ang mga milagrokag mga katiringalaan, indi kamo magtookanakun.” 49Piro nagpakitloy ang opisyal,makon na, “Kon maimo pagtawas raanay kanakun mintras boi pa akun bata.”50 Makon dayon ni Jesus kanana, “Pagolirun. Mayad run imong bata.” Ang opisyalnga dato nagpati sa anang ambal ni Jesus,gani nagoli tana dayon. 51 Mintras naga-paoli tana, ginsolang-solang tana anangmga sorogoon kag ginsogidan nga anangbata mayad run. 52 Gani nagpamangkottana kon anong oras nagayad anang bata.Makon anangmga sorogoon, “Mga ala onakaapon ang apon nadora anang ragnat.”53 Nadumduman dayon ang opisyal ngamaman gid dato nga oras anang pagkoonni Jesus kanananga anangbatamayad run.Gani tana kag anang bilog nga pamilyanagtoo kay Jesus.

54 Maman dia ang ikarwa nga milagronga ginimo ni Jesus sa Galilea pagkaalin nasa probinsya ang Judea.

5Ginayad ni Jesus ang Tao sa Betsata

1 Pagkatapos dato may pista ang mgaJudio, gani nagpa-Jerusalem ruman si Je-sus. 2Doto sa padir nga nagalibot sa siodadang Jerusalem may poirtaan nga aragianang mga karniro. Kag marapit sa poirtaannga dato may tobig nga pararigosan ngakon sa Hebreo nga ambal ginatawag nandanga Betsata. Sa palibot ang tobig ngadato may lima ka parasirongan. 3 Doto

sa mga parasirongan nga dato dorongmga tao nga nagamarasakit ang nagair-inggamga bolag, mga piang, kag mga par-alitiko. [Nagaulat sanda nga lawgawonang tobig, 4 ay kaisan kono, may angil angDios nga nagalosong doto kag ginalawgawna ang tobig. Ang makaona losong satobig pagkatapos nga lawgawon ang angilnagaayad kono bisan ano anang masakit.]5 Karon, may sangka tao doto nga anangmasakit 38 ron ka toig. 6 Ang tao ngadato nakita ni Jesus nga nagaingga doto,kag ulam na nga anang masakit toladatoron boay. Gani makon ni Jesus kanana,“Gosto mo bala nga magayad?” 7 Makonda ang masakitun nga dato, “Andan, piroara tao nga magdara kanakun sa tobig konginalawgaw ron ang angil. Mintras naga-paayan ako pa lang sa tobig may naoonapirmi kanakun.” 8 Makon dayon ni Jesuskanana, “Pagtindug, dara imong banig kagmagpanaw.” 9 Lagi-lagi nagayad ang taonga dato sa anang masakit, kag gindara naanang banig kag nagpanaw.

Dia natabo ang Adlaw nga Inogpaway.10 Gani makon anang mga manogdomaraang mga Judio sa tao nga ginayad, “Oy,kabay Adlaw dia nga Inogpaway, kag sonosa atun Kasogoan bawal ang magobrabisan ang pagdara imong banig.” 11Makonang tao nga ginayad, “Ang tao nga nagayadkanakun maman ang nagkoon kanakunnga daraun ko akun banig kag mag-panaw.” 12Gani ginpamangkot nanda tanakon sino ang tao nga nagsogo kanananga magdara anang banig kag magpanaw.13 Piro ang tao nga ginayad ara kakilalakon sino ang nagayad kanana, tungud nganadora run si Jesus sa karakuun ang mgatao.

14 Ang ori nakita ni Jesus sa timplo angtao nga anang ginayad, kag makon nakanana, “Ta mayad ka run dadi. Indi kawron magpakasala, ay sabun mas malain pagid ang matabo kanimo.” 15 Nagpanawdayon ang tao kag nagayan samgamanog-domara ang mga Judio. Ginsogidan nasanda nga si Jesus gali ang nagayadkanana. 16 Alin dato anang mga manog-domara angmga Judio nagompisa run ngamagingabot kay Jesus, ay si Jesus nagayadsa Adlaw nga Inogpaway.

17 Piro may sabat si Jesus para kananda,makon na, “Akun Tatay padayon nga na-gaimoangmayad, gani akonagaimo ra angmayad.” 18Tungud sa anang ginambal nga

Juan 5:19 129 Juan 5:42dato ni Jesus, mas nagdogang pa gid anangandumanangmgamanogdomara angmgaJudio nga patayun tana, tungud nga bukunlang nga ginlapas na ang Kasogoan partisa Adlaw nga Inogpaway, kondi nagkoontana pa nga Tatay na gid ang Dios, nganagakaologan nga tana nagapakigtupungsa Dios.

Anang Awtoridad anang Bata ang Dios19Ganimakon ni Jesus kananda, “Sama-

tood tana, ako bilang anang Bata ang Diosara ako may maimo kon sa kanakun lang;kondi kon ano akun nakita nga ginaimoakun Tatay maman da akun ginaimo. Konano anang ginaimo ang Amay, maman raanang ginaimo anang Bata. 20 Palanggaako ang Amay bilang anang Bata, gani gi-napakita na kanakun ang tanan nga anangginaimo. Kag sobra pa sa mga butang ngadia anang itodlo kanakun ang Amay ngaakun imoon agud matingala kamo. 21 Konang Amay nagabanaw ang mga patay kagnagataw kananda kaboi, ako nga anangBata nagataw ra kaboi sa miski kino ngagosto ko nga tawan. 22 Bukun ang Amayangmagaukum samga tao. Ako nga anangBata maman anang gintawan awtoridadnga magukum, 23 agud ang tanan mag-padungug sa Bata pario andangpagpadun-gug sa Amay. Gani ang ara nagapadungugkanakun ara ra nagapadungug sa Amaynga nagpadara kanakun.

24 “Ang matood tana, ang tao nga na-gatoman akun mga ambal kag nagatoosa nagpadara kanakun may kaboi nga arakataposan. Indi tana run pagsilotan tun-gud nga anang kalag nakalibri run sakamatayun kag may kaboi run nga arakataposan. 25 Sa panulung ang Dios angtananngamga taopatay tungud sa andangmga sala. Piro sa matood tana, magaabotang tyimpo, kag nagabot ron gani, ngaang mga tao nga dia nga patay sa anangpanulung ang Dios makakabati anangmgaginasaysay anang Bata ang Dios, kag angmagbaton anang ambal tawan kaboi ngaara kataposan. 26 Tungud nga ang Amaymay gaum nga magtaw kaboi, ako ngaanang Batamakataw ra kaboi, ay gintawanna ako gaum nga magtaw kaboi sa mgatao. 27 Gintawan na ako ra awtoridad ngamagukum sa tanan nga mga tao tungudnga akonaging tao. 28 Indi kamomatingalasa mga butang nga dia, ay magaabot gidang adlaw nga ang tanan ngamga patay sa

rulubunganmakakabati akun limug, 29kagmagagoa sanda sa andang mga rulubun-gan. Angmga tao nga nakaimo angmayadbanawon kag tawan kaboi nga ara kata-posan, kag ang mga tao tana nga nakaimoang malain banawon ra, piro silotan.”

Ang mga Nagapamatood Parti kay Jesus30 Makon pa ni Jesus, “Ara ako sarang

maimo kon ako lang. Nagaukum akomatood, piro akun pagukum sono saanang gintodlo kanakun ang Amay. Ganimatarung akun pagukum tungud nga araako nagaimo akun gosto, kondi ananggosto ang nagpadara kanakun. 31 Karon,kon ako lang gid ang nagasogid partisa akun kaogalingun, makadoda kamo saakun ambal. 32 Piro may iba nga naga-pamatood parti kanakun, kag naulamanko nga anang ambal masarigan. 33 SiJuan nga manogbunyag nagpamatood raparti kanakun. Kabay kamo may mga gin-paayan kay Juan agud pamangkoton tana.Kag anang sogid matood. 34 Kon sa bagayara ako nagakinanglan anang pagpama-tood ang tao parti kanakun. Ginasambitko lang si Juan ay basi pa kon magtookamo kanakun kag malowas kamo sa silotnga paraaboton. 35 Anang kaalimbawa niJuan pario sa solo nga nagadabdad kag na-gasanag; kag bisan ara lang boay, nalipaykamo sa anang mga ginpasanag kanindo.36 Piro may nagapamatood pa gid partikanakun nga sobra pa kay Juan. Dia ara ibakondi ang mga butang nga akun ginaimonga ginapaimo ang Amay kanakun. Dianagapamatood nga ang Amay maman angnagpadara kanakun. 37 Kag ang Amaymismo nga nagpadara kanakunmaman daang nagapamatood parti kanakun. Piroara nindo gid tana nakita, kag ara nindotana ra nabatii nga nagaambal. 38 Ganiindi nindo pagbatonon anang ambal, tun-gud nga indi kamo magpati kanakun ngaanang ginpadara. 39 Ginatonan nindonga mayad anang mga Kasolatan ang Diosay indong pagsarig sa toladan nga paagimaangkun nindo ang kaboi nga ara kata-posan. Ang mga Kasolatan mismo naga-pamatoodparti kanakun. 40Piro indi kamora magparapit kanakun agud maangkunnindo ang kaboi nga ara kataposan.

41 “Ara ako nagaangad nga dayawonako ang mga tao. 42 Ay kilala ko kamogani. Naulaman ko indong mga tagi-posoon, nga ara kamo pagigogma sa Dios.

Juan 5:43 130 Juan 6:22-2343 Ako nagayan digi nga may awtoridadalin sa Amay, garing indi kamo magbatonkanakun. Piro kon may iba nga mag-abot nga nagagamit anang kaogalingunnga awtoridad, maman indong batonon.44 Paiwan indong pagtoo kanakun konanang pagdayaw indong kapario mamanindong ginapangita, kag ara nindo gina-pangitaa ang pagdayaw nga alin sa Dios,nga maman lang ang matood nga Dios?45 Indi kamo magisip nga ako ang maga-akosar kanindo sa Amay. Si Moises mismonga indong ginasariganmaman angmaga-akosar kanindo. 46Konmatood nga nagap-ati kamokayMoises,magatoo kamoandankanakun, tungud nga parti kanakun anangmga ginsolat ni Moises. 47Piro tungud ngaara kamo nagpati sa anang mga ginsolat,maman dan nga indi kamo ra magpati saakun ginakoon kanindo.”

6Ang Lima ka Libo nga mga Tao nga Gin-

pakaun ni Jesus(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17)

1 Pagkatapos dato, nagtabok roman siJesus sa Dagat ang Galilea nga ginatawagra nga Dagat ang Tiberias. 2 Dorongtao ang nagsoronod kanana sa anang gi-naayanan, tungudnga nakita nanda anangmga ginaimo nga mga milagro sa pagpan-gayad angmga nagamarasakit. 3Nagtokadsi Jesus kag anang mga somolonod sabokid kag nagporongko doto. 4 (Marapitrun lang dato anang pista ang mga Judionga kon tawagunPista anang Paglubas angAngil.) 5 Paglantaw ni Jesus, nakita na ngadorong mga tao ang nagapaarayan dotokanana. Makon na kay Felipe, “Sa diin kitakabaymakabakal pagkaun paramakakaunang mga tao nga dia?” 6 (Toladatoanang pamangkot tungud nga gosto nanga tirawan si Felipe. Piro ang matoodtana, may plano tana run nga lagi kon anoanang imoon.) 7 Makon ni Felipe kanana,“Ang kadoro nga dan! Miski panawanta lang tagmairintuk, ang walo ka bolannga soildo ang sangka tao kolang pa ngaibakal andang pagkaun.” 8 Piro makonanang kabogto ni Pedro nga si Andresnga isara ra sa anang mga somolonod niJesus, 9 “May bata digi nga lalaki nga maylima ka bilog nga tinapay kag darwa kabilog nga isda. Piro ano ra gid dia sakadoroon ang tao?” 10 Makon ni Jesus saanang mga kaiban, “Abi papongkoa nindo

ang mga tao.” Kag ginpapongko nandasanda, ay kailamonan ang logar nga dato.Ang mga lalaki lang mga lima ka libo ngalagi. 11 Pagkatapos, anang ginimo ni Jesus,ginbuul na ang tinapay nga dato kag nag-pasalamat sa Dios, kag ginpatagtag na samga tao nga nagaporongko doto. Mamanda dato anang ginimo sa isda, kag nagkara-bosog sanda tanan. 12 Pagkatapos kaun,makon ni Jesus sa anang mga somolonod,“Timusa nindo ang nabilin agud ara gidmay masayang.” 13 Gani gintipon nandaang tanan nga nabilin, kag alin sa lima kabilog nga tinapay nga dato nga ginpakaunsa mga tao, nakapono sanda pa dosi kabaskit.

14Pagkakita ang mga tao sa milagro ngadato nga anang ginimo ni Jesus, makonnanda, “Maman run da gid diamatood angPropita nga atun ginaulat nga magaabotdigi sa kalibotan!” 15 Naulaman run ngalagi ni Jesus andang isip nga may toyosanda nga bulun tana kag rugusun ngamaging andang ari. Gani nagalin tana dotokag nagtokad roman sa bokid nga tanalang.

Nagpanaw si Jesus sa Ibabaw ang Dagat(Mt. 14:22-33; Mc. 6:45-52)

16 Pagkasirum, anang mga somolonodnaglusub sa baybay 17 kag nagsakay sasakayan. Gabi run, piro ara pa ra gidkabalik si Jesus doto kananda. Ganinagompisa sanda gayongpabalik sa Caper-naum. 18 Mintras nagatabok sanda nag-baskug ang angin kag nagbaraul ang mgadaloyon. 19 Pagkaantad nanda mga limaokon anum ka kilomitro, nakita nanda siJesus nga nagapanaw sa ibabaw ang dagatpaayan sa andang sakayan. Ginpangad-lukan sanda nga mayad. 20 Piro makonni Jesus kananda, “Indi kamomagkaadluk,ako dia!” 21 Gani ginpasakay nanda tana.Pagkasakay ni Jesus, nakaabot sanda ngalagi sa andang arayanan.

Ginpangita ang mga Tao si Jesus22-23 Pagkasanag, ang mga tao ara pa

ra gid nagalin sa logar nga ginpakau-nan kananda ang Ginoo ang tinapay ngaanang ginpasalamatan sa Dios. Naulamannanda nga ang gabi nga naglubas maysangka sakayan lang, kag maman datoanang ginsakayan anang mga somolonodni Jesus. Naulaman nanda ra nga si Jesusara nagsakay nga kaiban sa anang mgasomolonod. Karon, may nagabot doto nga

Juan 6:24 131 Juan 6:51mga sakayan nga alin sa Tiberias. 24 Ganipagkaulam ang mga tao nga si Jesus kaganang mga somolonod ara run doto, so-makay sanda sa mga sakayan kag nagpa-Capernaum agud pangitaun si Jesus.

Ang Tinapay nga Nagataw Kaboi25 Pagabot nanda doto sa Capernaum

nakita nanda si Jesus. Makon nanda,“Manogtodlo, kano ka pa digi?” 26Makonni Jesus kananda, “Ang matood tana,ginapangita nindo ako bukun nga makontungud sa mgamilagro nga indong nakita,kondi tungud nga kamo ginpakaun koang tinapay kag nagkarabosog kamo.27 Piro indi kamo magpangabudlay parasa pagkaun nga nadodora ra lang, kondimagpangabudlay kamo para sa pagkaunnga indi madora asta kon sano. Akonga Naging Tao maman ang magatawkanindo ang pagkaun nga dia ay akoanang gintawan ang Dios nga Amay angawtoridad nga magtaw dia.” 28 Ganinagpamangkot sanda kanana, makonnanda, “Ta ano amun imoon agud amunmasonod anang gosto nga ipaimo angDios?” 29 Makon anang sabat ni Jesus,“Anang gosto ang Dios nga indong imoonmaman dia: magtoo kamo kanakun ngaanang ginpadara digi.” 30 Makon nandara, “Ta ano nga milagro imong mapakitakanamun agud magtoo kami kanimo?31 Atun mga kaolang-olangan dato anaynagkaun ang pagkaun nga ginatawag nga‘manna’ ang doto sanda sa logar ngaara ginaolii ang tao. Ay nagakoon angKasolatan nga gintawan sanda ni Moisesang pagkaun nga alin sa langit!” 32Makonni Jesus kananda, “Ang matood tana,bukun si Moises ang nagtaw pagkaunalin sa langit kondi akun Tatay. Kagtana maman da ang nagataw kanindoang matood nga pagkaun alin sa langit.33 Ay ang pagkaun nga ginataw ang Diosara iba kondi tana nga nagalin sa langitkag nagataw kaboi sa mga tao digi sakalibotan.” 34 Makon dayon ang mga tao,“Ta tawi kami ra pirmi ang pagkaun ngadan nga imong ginakoon.” 35 Makon niJesus, “Ako maman ang pagkaun nga datonga nagataw kaboi nga ara kataposan. Angnagaparapit kanakun kag magtoo indi rungid paggutumun okon wawon.

36 “Piro pario akun koon anay kanindo,indi kamo pa ra gid magtoo kanakun bisannakita nindo ron ang mga milagro nga

akun ginaimo. 37 Ang tanan nga mgatao nga ginataw ang Amay kanakun ma-gaparapit kanakun, kag ang bisan sinonga nagaparapit kanakun indi ko gid pag-pangindian. 38Ay nagayan ako digi alin salangit agud sonodon ko anang kabubutunang Amay nga nagpadara kanakun. Araako nagayan digi agud imoon akun kao-galingun nga kabubutun. 39 Kag anangkabubutun ang nagpadara kanakun ma-man dia: indi ko pagpabayanan ngamadora ang bisan sangka tao nga ananggintogyan kanakun, kondi banawon kosanda sa ori nga adlaw. 40 Ay maman diaanang gosto akun Tatay, nga ang tanannga magkilala kag magtoo kanakun maykaboi nga ara kataposan, kag banawon kosanda tanan sa ori nga adlaw.”

41 Karon, ang mga Judio nagmororo-moro kontra kay Jesus, ay nagkoon tananga tana ang pagkaun nga nagalin sa lan-git. 42 Makon nanda, “Si Jesus ra langdan. Anang bata kabay dan ni Jose. Basikabay nagakoon tana nga tana nagalin salangit, ay kilala ta ra gani anang tatay kaganang nanay?” 43 Sinabat sanda ni Jesus,makon na, “Indi kamo magsari moromorodian. 44Ara tao nga makaparapit kanakunkon indi pagtandugun anang tagiposoonang Amay nga nagpadara kanakun. Kagang mga tao nga magparapit kanakun ba-nawon ko sa ori nga adlaw. 45 May gin-solat ang sangka propita nga nagakoon,‘Sanda nga tanan todloan ang Dios.’ Ganiang tanan nga nagapamati sa mga gina-todlo ang Amaymagaparapit gid kanakun.46 Ara ako nagakoon nga may tao ron nganakakita sa Amay. Ako nga nagalin sa Diosnga Amay maman lang gid ang nakakitakanana.

47 “Sa matood tana, ang nagatookanakunmaykaboi runnga ara kataposan,48 tungud nga ako maman ang pagkaunnga nagataw kaboi nga ara kataposan.49 Indong mga kaolang-olangan nagkaunang pagkaun nga ginatawag nga mannaang doto sanda sa logar nga ara ginaoliiang tao, piro nagkarapatay sanda pa ragid. 50 Piro ako ang pagkaun nga nagalinsa langit. Ang bisan sino nga magkaunsa pagkaun nga dia indi run pagsilotankamatayun nga ara kataposan. 51 Ako gidang pagkaun nga boi nga nagalin sa langit.Ang bisan sino nga magkaun sa pagkaunnga diamaboboi sa ara kataposan. Tungudnga ang pagkaun nga akun itaw kanana

Juan 6:52 132 Juan 7:7ara iba kondi akun lawas. Dia nga lawasitaw ko agud ang mga tao sa kalibotanmakabaton kaboi nga ara kataposan.”

52Ang mga Judio nga nagaparamati kayJesus nagbarais-baisan. Makon nanda,“Paiwan kabay anang pagtaw kanatun angtao nga dia anang lawas agud kaunun ta?”53 Makon ni Jesus kananda, “Sa matoodtana, kon indi kamomagkaun anang lawasang Naging Tao kag kon indi kamo mag-inum anang dogo, ara kamo gid kaboinga ara kataposan. 54 Piro ang bisan sinonga nagakaun akun lawas kag nagainumakun dogo may kaboi nga ara kataposan,kag banawon ko tana sa ori nga adlaw.55 Ay akun lawas kag akun dogo mamanang pagkaun kag irinumun nga nagatawmatood nga kaboi. 56 Ang bisan sino nganagakaun akun lawas kag nagainum akundogo ara gid nagapabulag kanakunkag akoara ra nagapabulag kanana. 57 Ang Diosnga Amay nga nagpadara kanakun ma-man ang ginaalinan ang kaboi, kag tungudkanana nagakaboi ako. Toladan ra angmatatabo sa mga nagakaun kanakun, ma-gakaboi sanda ra tungud kanakun. 58 Angpagkaun nga dia nagalin sa langit. Bukundia pario sa pagkaun nga ‘manna’ ngaginkaun indong mga kaolang-olangan, aysanda nagkarapatay pa ra gid. Ang na-gakaun tana ang pagkaun nga dia ngaakun ginakoon kanindo magakaboi run saara kataposan.” 59 Dia nga mga butangginambal ni Jesus ang tana nagapanodlodoto sa simbaan ang mga Judio sa Caper-naum.

Mga Ambal nga Nagataw Kaboi nga AraKataposan

60 Doro sa anang mga somolonod angnakabati sa anang gintodlo nga dato kagmakon nanda, “Ang kaibara anang mgaginatodlo nga dan. Sino ra ang maka-baton dan?” 61 Bisan ara may nagsogidkay Jesus, naulaman na nga anang mgasomolonodmismonagamoromoro tungudsa anang panodlo nga dato. Gani makonna kananda, “Naibaran kamo ra bala saakun ginaambal? 62 Ta paiwan kabaykon Ako nga Naging Tao makita nindonga nagakayab pabalik sa akun ginalinan?63 Anang Ispirito ang Dios maman angnagataw kaboi nga ara kataposan. Ang taoindi makaimo dia. Akun mga ginaambalkanindo alin sa Ispirito Santo, kagnagatawkaboi nga ara kataposan. 64 Piro may

dian kanindo nga ara nagatoo kanakun.”(Nagkoon tana toladia tungud nga naula-man na nga lagi kon sino-sino ang indimagtoo kag kon sino ang magatraidorkanana.) 65Kag makon na pa gid, “Mamandia ang kabangdanan kon basi nagkoonako kanindo nga ara may makaparapitkanakun kon indi tana pagpaparapitunang Amay.”

66 Ompisa dato, doro sa anang mgasomolonod ni Jesus ang nagparabulagkanana kag ara run magsari tabid.67 Makon dayon ni Jesus sa anang dosika Apostolis, “Ta indi kamo ra magbayakanakun?” 68Makon anang sabat ni Pedrokanana, “Ginoo, kino kami ra maayan?Ikaw lang ang nagatodlo ang parti sakaboi nga ara kataposan. 69 Kami nagatookanimo tungud nga naulaman namunnga ikaw maman gid anang ginpili angDios nga magari.” 70 Makon ni Jesuskananda, “Kabay ginpili ko kamo ngadosi. Piro ang isara kanindo ginsoot niSatanas!” 71 Anang ginatomod dato niJesus ara iba kondi si Judas nga anang batani Simon Iscariote. Ay bisan kabilang sadosi ka apostolis si Judas, tana maman angmagatraidor kay Jesus.

7Si Jesus kag anang mga Kabogto nga

Lalaki1Pagkatapos dato naglibot-libot si Jesus

sa Galilea. Ginlikawan na nga magayan saJudea tungud nga gosto tana nga patayunang mga manogdomara ang mga Judio.2 Karon, ang marapit run anang pista angmga Judio nga kon tawagun Pista ang mgaKoro-kamalig, 3 gintoya-toya tana anangmga kabogto nganagakoon,makonnanda,“Basi indi kaw magalin digi kag maga-yan sa Judea agud makita imong mgasomolonod ang mga milagro nga imongginaimo? 4 Tungud nga kon gosto angtao nga tana makilala ang tanan, indi napagimoon anang mga ginaimo sa sikrito.Gani kon ikaw nakakaimo ang mga mi-lagro, ipakita mo sa tanan!” 5 (Toladatoanang koon anang mga kabogto ni Jesusay bisan sanda gani ara ra nagtoo kanana.)6 Makon ni Jesus kananda, “Kamo poidimagimo indong gosto bisan anong oras,piro kon sa kanakun, bukun pa dia angoras nga imoon ko akun dapat nga imoon.7Kamo indi pagkasilagan ang mga tao digisa kalibotan, piro ako ginakasilagan nanda

Juan 7:8 133 Juan 7:34ay ginaboyagyag ko ang mga malain ngaandang ginaimo. 8Kamo ang magpamista.Piro ako tana indi ay bukun pa dia akunoras.” 9 Pagkaambal na dia kananda nag-pasala tana sa Galilea.

Nagayan si Jesus sa Pista10Pagkalombos anang mga kabogto nga

nagparamista, nagsonod ra si Jesus. Aratananagtabid sa kadoroan tungudnga indina gosto nga maulaman nga doto tana.11 Doto sa pista ginpangita tana ang mgamanogdomara nga mga Judio. Makonnanda, “Diin tana kabay?” 12 Ang mga taotana sigi andang arampang parti kay Jesus.Makon ang iba, “Mayad tana nga tao.”Makon ra ang iba, “Bukun, ginaloko nalang ang mga tao.” 13 Piro sikrito gid langandang pagsorogidanun parti kanana, aynaadlukan sanda sa mga manogdomaranga mga Judio.

14 Ang nagatunga-tunga run ang pista,nagayan si Jesus sa timplo kag nagtodlo.15 Natingala nga mayad anang mgamanogdomara ang mga Judio, makonnanda, “Sa diin kabay nakabuul anangkinaaraman ang tao nga dia? Ara tanagani kaiskoila.” 16Makonni Jesus kananda,“Akun mga ginatodlo kanindo bukunkanakun alin, kondi alin sa Amay nganagpadara kanakun. 17Ang bisan sino ngagosto magtoman anang kabubutun angDios makaulam kon akun ginatodlo ngadia alin sa Dios okon kanakun lang. 18Angtao nga nagatodlo anang kaogalingunnga kinaaraman nagapadungug saanang kaogalingun lang gid. Piro angnagapadungug sa nagpadara kananatao nga mapatian kag bukun botigun.19 Indi bala nga gintaw kanindo ni Moisesang Kasogoan? Piro ara gid bisan isarakanindo nga nagatoman ang Kasogoan,tungud nga kon nagatoman kamo basigosto nindo ako nga patayun?” 20 Makonang mga tao, “Ginsuludan kaw sigoro angmalain nga ispirito! Ay basi sino ang gostomagpatay kanimo?” 21 Makon ni Jesus,“Natingala kamo tungud nga may tao akonga ginayad sa Adlaw nga Inogpaway.22 Piro isipa nindo bala: gintodloankamo ni Moises nga dapat toriun nindoindong mga bata. Kon sa bagay dia aranagompisa kay Moises kondi sa indongmga kaolang-olangan ang ona pa gid.Gani dadi, kon indong mga bata tororiunrun, ginapanori nindo sanda bisan Adlaw

nga Inogpaway. 23 Kon ginapanori nindoang bata sa Adlaw nga Inogpaway agudindi nindo masoway anang Kasogoan niMoises, ta basi nasisilag kamo kanakunkon ginayad ko ang sangka tao sa Adlawnga Inogpaway? 24 Indi kamo magsarikoon nga anang ginimo ang tao malainkon ara kamo makaosisa. Osisaun nindotana anay agud maulaman nindo kon anoang tama.”

Nagaisip angmgaTao kon si Jesusmamanrun ang Cristo

25 May mga taga-Jerusalem nganagkoon, “Bukun bala nga ang tao ngadia maman anang ginaingabot atun mgamanogdomara nga patayun? 26 Piro dayatana ra nagaambal sa mga tao, kag atunmga manogdomara ara ra nagaambalkontra kanana. Basi kon naisip nandanga tana manda ang Cristo. 27 Garingnaulaman ta gid kon diin nagalin angtao nga dia. Piro kon ang Cristo tana angmagabot ara may makaulam kon diin tanamagalin.”

28 Ginbaskugan dayon ni Jesus ananglimug doto sa timplo. Makon na, “Ta ano,kilala nindo ron gid bala kon sino ako,kag kon diin ako nagalin? Ang matoodtana, ara ako nagayan digi sa kalibotansono lang gid sa akun kaogalingun ngagosto, kondi ang matood nga Dios ma-man ang nagpadara kanakun. Ara nindotana nakilala. 29 Piro Ako tana, kilala kotana, tungud nga doto ako nagalin kanana,kag tana mismo ang nagpadara kanakun.”30 Tungud sa anang ginambal nga dia niJesus, dakupun tana run andan anangmga manogdomara ang mga Judio. Piroara may nagdakup kanana, ay bukun paanang kabubutun ang Dios. 31 Bisan gostotana nga dakupun ang mga manogdo-mara, doro sa mga tao ang nagtoo kanana.Makon nanda, “Tana ra gid sigoro angCristo, ay ara may makadaug kanana samga milagro nga anang ginaimo.”

Ginsogo ang mga Goardia agud Dakupunsi Jesus

32Nabatian ang mga Pariseo anang mgaotik-otik ang mga tao parti kay Jesus, ganisanda pati ang mga manogdomara ngamga pari nagsogo sa mga goardya ngadakupun si Jesus. 33Makon ni Jesus, “Indirun lang boay akun pagtinir digi kanindotungud nga mabalik ako ron sa nagpadarakanakun. 34 Pangitaun nindo ako, garing

Juan 7:35 134 Juan 8:8indi nindo ako ron makita tungud ngaindi kamo makaayan sa akun arayanan.”35Nagparamangkotan anang mga manog-domara ang mga Judio, makon nanda,“Diin tana kabay maayan nga indi ta tanamakita? Ano, maayan tana sa mga siodadang mga Griego nga anang ginaolian angiba nga mga Judio kag magpanodlo dayonsa mga bukun Judio? 36 Ay basi nagkoontana nga ‘Pangitaun nindo ako, garing indinindo ako ron makita tungud nga indikamo makaayan sa akun arayanan.’ ”

Ang Tobig nga Nagataw Kaboi37Karon, nagabot ang kataposannga ad-

law ang pista. Maman dia ang pinakaim-portanti nga adlaw ang pista para sa mgaJudio. Ang adlaw nga dato nagtindugsi Jesus kag nagambal mabaskug, makonna, “Ang bisan sino nga ginawaw mag-parapit kanakun kag maginum. 38 Ay na-gakoon ang Kasolatan nga alin sa anangtagiposoon ang nagatoo kanakunmagailigang tobig nga nagataw kaboi.” 39 (Ananggostong ambalun ni Jesus sa tobig nganagataw kaboi ara iba kondi ang IspiritoSanto nga madali run lang itaw sa mga taonga nagtoo kanana. Sa oras nga dato arapa kataw ang Ispirito Santo, tungud nga siJesus ara pa kabalik sa langit.)

Iba-iba anang Pagpati ang mga Tao Partikay Jesus

40 Dorong tao ang nakabati sa anangginambal nga dia ni Jesus, kag makon angiba, “Dia nga tao maman run da gid angpropita nga atun ginapaabot.” 41 Makonda ang iba, “Maman run dia ang Cristo!”Piro makon pa ra gid ang iba, “Bukun,ay indi maimo nga sa Galilea maalin angCristo. 42 Kabay nagakoon ang Kasolatannga magaalin ang Cristo sa anang kali-wat ni David, kag mababata sa banwaang Betlehem nga anang logar ni David.”43 Gani indi magtorono ang mga tao saandang pabutang parti kay Jesus. 44 Angiba doto gosto nga dakupun tana, piroara ra gid may nagpangaas nga magdakupkanana.

Indi Magtoo kay Jesus angmgaManogdo-mara

45 Karon, nagbaralik ang mga goardyasa mga manogdomara nga pari kagmga Pariseo nga nagsogo kananda aguddakupun si Jesus. Pagabot ang mgagoardya, makon nga lagi ang nagsogokananda, “Basi ara nindo tana pagdakupa

kag daraun digi?” 46 Makon ang mgagoardya, “Dadi kami lang gid nakabati satao nga nagaambal toladan.” 47 Makonang mga Pariseo, “Indong gostongambalun pati kamo naloko na ra? 48 Maynakita kamo nga mga Pariseo kag mgamanogdomara nga nagatoo kanana?49 Ara! Ang mga tao lang gid nga aranaulaman sa Kasogoan ni Moises angnagatoo kanana. Sompaun sanda gid angDios.” 50 Isara doto sa mga manogdomaranga dato si Nicodemo. Maman dia angtao nga nagpakigkita kay Jesus dato anay.51 Makon na sa anang mga kaiban, “Indibala nga kontra sa atun kasogoan angpagsintinsya sa tao nga ara ta pa nabatiankanana mismo kon ano anang ginimo?”52 Makon nanda kay Nicodemo, “Midyoka ra sa taga-Galilea. Osisaa bala angKasolatan kag makikita mo nga ara gidpropita ang Dios nga magaalin sa Galilea.”53 [Pagkatapos dato nagoroli sanda.

8Ang Babai nga Nadakupan nga Naga-

panginlalaki1 Si Jesus tana nagayan sa Bokid ang

mga Olibo. 2 Pagkaaga, aga tana pa gidnagbalik sa timplo. Doro gid nga mgatao ang nagtiripon doto kanana. Ganinagpongko tana kag gintodloan na sanda.3 Karon, ang mga manogtodlo ang Kaso-goan kag ang mga Pariseo may gindaradoto kay Jesus nga babai nga nadaku-pan nga nagapanginlalaki, kag ginpatin-dug nanda tana sa atobangan ang tanan.4 Makon nanda dayon kay Jesus, “Manog-todlo, ang babai nga dia nadakupan saakto mismo nga nagapanginlalaki. 5 Sonosa anang Kasogoan ni Moises ang tola-dia nga klasi nga babai kinanglan pasilunang bato asta mapatay. Karon, ano sakanimo?” 6 Toladato andang pamangkottungud nga ginatirawan nanda si Jesus,agud nga kon magsala tana sa anang sabatmay akosasyon sanda run kontra kanana.Garing anang ginimo ni Jesus, nagkatin-katin tana kag nagsolat anang todlo sayabok. 7 Piro tungud nga sigi pa ra gidandang pamangkot kanana, nagtindug siJesus kag nagkoon kananda, “Kon sinokanindo ang ara sala maman ang magonapasil kanana ang bato.” 8 Pagkaambalna dato, nagkatin-katin tana ruman kagnagsolat sa yabok.

Juan 8:9 135 Juan 8:339 Pagkabati dato ang mga manogtodlo

ang Kasogoan kag ang mga Pariseo, isara-isara sanda nga nagalin ompisa sa pinaka-malam, asta nga ang nasala run langara iba kondi si Jesus kag ang babai nganagatindug doto. 10 Nagtindug si Jesuskag makon na sa babai, “Ta diin sandarun? Ara gid may nagsintinsya kanimo?”11Makon ang babai, “Ara.” Makon ni Jesuskanana, “Ako ara ra nagasintinsya kanimo.Pagoli run. Piro indi ka run da magomanpakasala.”]

Si Jesusmaman anang Solo ang Kalibotan12 Makon roman ni Jesus sa mga tao,

“Ako ang solo nga nagataw kasanagsa isip ang mga tao. Ang nagasonodkanakun anang isip bukun madulum,kondi nasasanagan tana ang solo nganagataw kaboi nga ara kataposan.”13 Pagkabati dato ang mga Pariseo, makonnanda, “Ikaw ra lang ang nagasogid partisa imong kaogalingun, gani indi kawmapatian.” 14 Makon ni Jesus kananda,“Bisan matood nga nagasogid ako partisa akun kaogalingun, akun ginasogidmatood, tungud nga naulaman ko akunginalinan kag akun paayanan. Piro kamotana ara kaulam kon sa diin ako nagalinkag kon sa diin ako maayan. 15 Indongpagsintinsya indi masarigan tungud ngasono lang gid sa anang isip ang tao. Akotana ara nagasintinsya bisan kino. 16 Pirokon ako ron da gid angmagsintinsya, akunsintinsya osto, tungud nga bukun langgid ako ang magasintinsya kondi darwakami, ako kag ang Amay nga nagpadarakanakun. 17 Kabay nasolat sa indongKasogoan nga kon magsinanto anangsogid ang darwa ka tao, andang sogidmatood. 18 Ako nagapamatood parti saakun kaogalingun kag ang Amay nganagpadara kanakun nagapamatood raparti kanakun.” 19Makon angmga Pariseokanana, “Ta sa diin imong tatay?” Makonni Jesus, “Ara kamo kakilala kanakun okonsa akun Tatay. Kon nakilala nindo ako,makikilala nindo ra akun Tatay.”

20Dia tanan ginambal ni Jesus ang naga-todlo tana sa timplo,marapit sa ginadipos-itoan ang koarta. Piro ara may nagdakupkanana, ay bukun pa anang kabubutunang Dios.

Si Jesus Bukun Taga-Digi sa Kalibotan21Makon roman ni Jesus sa mgamanog-

domara ang mga Judio, “Mapanaw ako,

kag kon ara ako ron digi pangitaun nindoako, piro magakarapatay kamo lang ngaindong mga sala ara napatawad. Kag indikamo makaayan sa akun ayanan.” 22 Ganimakon ang mga Judio nga nagaarampang,“Ano kabay anang gostong ambalun dato?Kita kono indi makaayan sa anang ayanan.Ano kabay, mapangugut tana?” 23 Makonni Jesus kananda, “Kamo taga-digi sa kali-botan, piro ako tana taga-langit. Kamoalin digi sa idalum, ako tana alin sa ibabaw.24 Maman dan nga nagkoon ako kanindongamagakarapatay kamo lang nga indongmga sala ara napatawad. Ay kon indi kamomagtoo nga ako ang Cristo, sigorado ngamagakarapatay kamo lang gid nga indongmga sala ara napatawad.” 25Makon nanda,“Basi, sino ka gid ay?” Makon ni Jesus,“Ginsogidan ko kamo ron kabay alin paang ona kon sino ako. 26 Doro akun in-ogambal kontra sa indong mga ginaimo.Sa matood tana, ang mga butang ngaakun ginasogid sa mga tao ara iba kondiang mga butang lang nga ginapaambalkanakun ang nagpadara kanakun. Kag angtanan nga anang ginaambal matood kagmasasarigan.”

27 Ara sanda kasatum nga ang nag-padara kanana nga anang ginakoon ayang Amay mismo. 28 Gani makon niJesus kananda, “Kon Ako nga NagingTao maipabutang nindo ron sa kaoy kagibandira, dan bago nindo maulaman ngaako manda ang Cristo. Sa oras nga datomaulaman nindo ra nga ang tanan ngaakun ginaimo kag ginasogid ara iba kondiang mga butang nga ginapaimo kag gina-pasogid kanakun ang Amay. 29 Ang nag-padara kanakunkaibankopirmi kag aranaako gid ginapabayani, tungud nga kon anoanang gosto maman da akun ginaimo.”30 Pagkabati ang mga tao sa anang mgaginaambal nga dato ni Jesus, doro kanandaang nagtoo kanana.

Ang Kamatoodan ang Nagalibri sa Tao31 Karon, makon ni Jesus sa mga Ju-

dio nga nagtoo kanana, “Kon padayonkamonga nagatoman akunmga ginatodlo,dan mga somolonod ko kamo nga ma-tood. 32Maulaman nindo ang kamatoodankag ang kamatoodan maman ang maga-libri kanindo.” 33 Makon nanda kanana,“Anang mga kaliwat kami ni Abraham,kag ara pa gid may nakaoripun kanamun.Basi nakakoon kaw nga malilibri kami?”

Juan 8:34 136 Juan 8:5934Makon ni Jesus, “Ang matood tana, angbisan sino nga nagapakasala, oripun angsala. 35Maimo nga paalinun ang oripun sabalay nga anang ginaolian, piro ang batatana pirmaninti doto. 36 Gani kon ako ngaanang Bata ang Dios maman ang maglibrikanindo, maging libri kamo gid tana sasala nganagaoripunkanindo. 37Naulamanko nga kamo anang mga kaliwat ni Abra-ham, garing ginaimoratan nindo ako ngapatayun tungud nga indi nindo gosto akunmga panodlo. 38 Ginasogid ko kanindoang mga butang nga akun nakita sa Amay;kamo tana, ginaimo nindo indong naba-tian sa indong tatay.”

39Makon nanda kay Jesus, “Amun tataygid nga ginalinan si Abraham.” Makonni Jesus, “Kon kamo anang mga kaliwatni Abraham, andan ginaimo nindo angmayad pario anang mga ginimo. 40 Piroindong ginaimo tana, ginaimoratan nindonga patayun ako, bisan ara ako may gin-imo kondi nagsogid ako ra lang kanindoang kamatoodan nga akun nabatian saDios. Ara gid kaimo si Abraham parioindong ginaimo. 41 Indong ginaimo ma-man da anang ginaimo indong tatay.”Makon nanda, “Bukun kami mga batasa loas. Ang Dios maman amun tatay.”42 Makon ni Jesus kananda, “Kon matoodnga ang Dios maman indong tatay, an-dan palanggaun nindo ako, ay ako nagalinsa Dios. Ara ako nagayan digi sa kalib-otan sa akun kagostoan lang, kondi tanamaman ang nagpadara kanakun. 43 Indinindo maintindian akun mga ginaambaltungud nga indi nindo pagbatonon akunginatodlo kanindo. 44 Si Satanas mamanindong tatay, kag kon ano anang gostoindong tatay nga si Satanas maman daindong gosto nga imoon. Manogpatay taosi Satanas ompisa pa ang ona. Ara kointakanana ang kamatoodan tungud nga aragid kamatoodan kanana. Ogali na angmagbotig, tungud nga botigun tana kagtanamaman ang ginaalinan ang tanan ngakabotigan. 45 Piro ako tana, ang kama-toodan maman akun ginasogid kanindo,kag maman dan nga indi kamo magpatikanakun. 46 Sino kanindo ang makapam-atood nga nakaimo ako sala? Ara gid! Tabasi indi kamomagpati kanakunkonnaga-sogid ako ang kamatoodan? 47Anang mgabata ang Dios nagapati sa anang ambal angDios. Piro tungud nga bukun kamo anangmga bata ang Dios, maman dan nga indi

kamo magpati kanakun.”Si Jesus kag si Abraham

48 Anang mga manogdomara ang mgaJudio nagsabat kay Jesus, makon nanda,“Matood manda gali amun koon ngaminos kaw nga tao pario sa mga taga-Samaria, kag ginsuludan kaw ang malainnga ispirito.” 49 Makon ni Jesus, “Aramalain nga ispirito nga nagsoot kanakun.Ginapadungugan ko lang akun Tatay,piro kamo tana, ginapakauyan nindo ako.50 Ara ako nagaangad kadungganan parasa akun kaogalingun. Ang Amay mamanang nagaangad nga ako padungugan angmga tao, kag naulaman na nga matoodang mga butang nga akun ginasogid.51 Tandaan nindo: ang mga nagatomanakun mga panodlo indi run gid mapatay.”52 Makon ang mga Judio kanana, “Dadisigorado kami run gid nga ginsuludankaw ang malain nga ispirito. Bisan siAbraham napatay, kag ang mga propitanagkarapatay ra. Piro nagakoon kaw ngaang nagatoman imong mga panodlo indirun gid mapatay asta kon sano. 53 Ano,mas mayad kaw pa kay Abraham? Tananapatay. Ang mga propita nagkarapatayra. Basi sino ka gid ay?” 54 Makon niJesus kananda, “Kon ako lang gid angmagpadungug sa akun kaogalingun, arakointa dan. Piro akun Tatay maman gidtana ang nagapadungug kanakun. Tanamaman da indong ginakoon nga indongDios. 55 Garing ara nindo tana makilala.Piro ako tana, kilala ko tana. Karon, konmagkoon ako nga ara ako kakilala kanana,magagoa nga ako botigun pario kanindo.Piro ang matood tana kilala ko tana gidkag ginatoman ko anang mga ambal.56 Nalipay nga mayad indong kaolang-olangannga si Abrahampagkaulamnangaako maayan digi sa kalibotan. Kag dadinakita na nga ako digi run kag nalilipaytana gid.” 57Makon angmga Judio kanana,“Paiwan imong pagkakita kay Abrahamay ara pa gani singkwinta imong idad?”58 Makon ni Jesus, “Sa matood tana, angara pa mabata si Abraham, ako ron ngalagi.” 59 Tungud sa anang ginambal ngadato ni Jesus nagporot sanda bato agudpasilun tana. Garing nagpanliut-liut siJesus kag nagalin doto sa timplo.

9Ginayad ni Jesus ang Tao nga Natao nga

Juan 9:1 137 Juan 9:24Bolag

1Mintras nagapanaw sanday Jesus, maynakita sanda nga tao nga bolag alin paanang pagkabata. 2 Karon ginpamangkotsi Jesus anang mga somolonod, makonnanda, “Manogtodlo, tungud nga tananabata nga bolag, sino kabay angnagkasala? Tana okon anang mgaginikanan?” 3 Makon ni Jesus, “Bukun!Anang pagkabolag bukun nga makontungud sa anang sala okon sa sala anangmga ginikanan, kondi para makita angmga tao anang gaum ang Dios paagi sapagayad kanana. 4Kabay ang tao nagaobrakon adlaw ay kon gabi indi tana runmakaobra. Akun gostong ambalun, dapatta nga imoon anang ginapaimo ang Diosnga nagpadara kanakun mintras maiimota pa. Ay magaabot ang oras nga indi tarun maimo anang ginapaimo. 5 Mintrasdigi ako sa kalibotan ako ang pinakasolonga nagataw sanag sa tanan nga mgatao.” 6 Pagkaambal na dato dayon tanangpandora sa logta. Ginsampora na anglogta sa anang dora kag ginbutang saanang mata ang bolag. 7Makon na dayonsa bolag, “Ta pagayan sa pararigosansa Siloam kag magpangramos doto.”(Anang gostong ambalun ang Siloam“Ginpadara”.) Gani ang bolag nga datonagayan sa Siloam kag nagpangramos.Pagkatapos dayon tanang balik kagnakakikita run.

8 Makon anang mga kamalay kag angmga tao nga nakakita anay kanana nganagapakilimos, “Bukun bala nga ang taonga dia maman anay ang nagasari pongkonga nagapakilimos?” 9 Makon ang iba,“Maman!” Piromakon da ang iba, “Bukun!Magkaitsora sanda lang.” Gani makon angtao nga dato mismo, “Ako gid tana ang taonga indong ginakoon.” 10 Karon, ginpa-mangkot nanda tana, makon nanda, “Tapaiwan nagayad imong mata?” 11 Makonna, “Ang tao nga andang ginatawag ngasi Jesus nagimo lapok. Pagkatapos ginbu-tang na sa akun mata. Kag ginkonan naako dayon nga magayan sa pararigosanang Siloam kag magpangramos. Gani na-gayan ako ra doto kag pagkatapos ngaako nagpangramos nakakita ako ron.”12 Ginpamangkot nanda tana kon diin runang tao nga nagayad kanana. Makon na,“Ilam, ara ako kaulam.”

Ginimbistigar ang mga Pariseo ang Tao

nga Ginayad13 Gindara nanda dayon ang tao nga

dato nga dati bolag sa mga Pariseo.14 Adlaw dato nga Inogpaway angmagsampora si Jesus ang logta kag dorakag nagayad anang mata ang tao ngabolag. 15 Gani ginpamangkot tana raang mga Pariseo kon paiwan nagayadanang mata. Kag ginsogidan na sanda,makon na, “Ginbutangan ni Jesus lapokakun mata kag pagkatapos nagpangramosako kag dadi nakakikita ako ron.” 16 Maymga Pariseo nga nagkoon, makon nanda,“Ang tao nga nagimo dia bukun alin saDios, tungud nga ara tana nagatomanang Kasogoan sa Adlaw nga Inogpaway.”Piro makon ang iba, “Kon tana tao ngamakasasala indi tana makaimo ang mgamilagro nga pario dia.” Gani indi sandamagtorono.

17 Nagpamangkot pa gid ang mgaPariseo sa tao nga dati bolag, makonnanda, “Ikaw ginayad na, ta ano sa kanimoang tao nga dato?” Makon na, “Konsa kanakun, propita tana.” 18 Piro angmga manogdomara ang mga Judio indimagpati nga tana dati nga bolag nga dadinakakikita run, gani ginpatawag nandaanang mga ginikanan. 19 Pagkataposginpamangkot nanda, makon nanda,“Indong bata dia? Matood ra gid balanga nabata tana nga bolag? Basi dadinakakikita tana run?” 20 Makon anangmga ginikanan, “Amun bata manda dia,kag matood nga ginbata tana nga bolag.21 Piro kon paiwan nagayad anang mgamata kag kon sino ang nagpaayad kanana,dan ang ara kami kaulam. Pamangkotanindo tana ay may buut tana run da kagmakasabat para sa anang kaogalingun.”22 Toladia anang sabat anang mgaginikanan tungud nga naadlukan sandasa mga manogdomara ang mga Judio.Ay anang mga manogdomara nga diaang mga Judio nagkarasogot ron ngalagi nga ang bisan sino nga magkilalakay Jesus nga tana ang Cristo indi nandarun pagpasuludun sa andang simbaan.23 Maman dan nga makon anang mgaginikanan, “Pamangkota nindo tana aymay buut tana run da.”

24 Gani gintawag nanda ruman ang taonga dato nga dati bolag. Makon nanda,“Abi pagsogid ang matood parti sa taonga dato, ay ang Dios nagapamati. Konsa kanamun naulaman namun nga tana

Juan 9:25 138 Juan 10:10makasasala.” 25 Makon anang sabat angtao, “Ara ako kaulam kon makasasala tanaokon bukun. Basta naulaman ko nga angona bolag ako piro dadi tana kakikita akoron.” 26Makon nanda ruman, “Ano anangginimokanimo? Paiwanna ginayad imongmata?” 27Makon na, “Ginsogidan ko kamoron kabay, piro indi kamo magpamati. Tabasi nagapamangkot kamo roman? Ano,gosto nindo ra nga maging anang mgasomolonod?” 28 Gani nasilag sanda kagginboyayaw nanda tana, makon nanda,“Ikaw maman anang somolonod, kamitana anang mga somolonod ni Moises.29 Naulaman namun nga nagpakigambalang Dios kay Moises ang ona, piro konparti sa tao nga dan, ara kami gani kaulamkon diin tana nagalin!” 30 Makon dayonang tao, “Ano ron dan! Tana ang nagayadkanakun, pagkatapos nagakoon kamo ngaara kamo kaulam kon sa diin tana nagalin.31Naulaman ta nga ara nagasabat ang Diossa mga makasasala. Piro ginasabat naang mga tao nga nagataod kanana kagnagatoman anang kabubutun. 32 Alin angmagompisa ang kalibotan ara kita pa gidkabati nga may tao nga nakaayad anangmata ang tao nga bolag alin anang pagk-abata. 33 Kon ara tana nagalin sa Dios,indi tana makaimo toladia.” 34 Makonanang sabat ang mga manogdomara ngamga Judio, “Nabata kaw kag nagbaul sasala, kag dadi todloan mo pa kami?” Kagginkonan nanda tana nga indi tana runpagtogotan nga magsulud sa andang mgasimbaan.

Ang Ispiritoanun nga Pagkabolag35 Karon, nabaritaan ni Jesus nga gin-

paalin nanda ang tao nga dati bolag saandang simbaan. Gani ginsagap na angtao. Pagkakita na kanana ginpamangkotna, makon na, “Nagatoo kaw sa anangBata ang Dios nga Naging Tao?” 36Makonang tao nga dato, “Sogidi ako ra kon sinotana agudmakatoo ako kanana!” 37Makonni Jesus, “Nakita mo tana run, ay tanamismo ang nagapakigambal nga dia kan-imo.” 38 Makon dayon ang tao, “Ginoo,nagatoo ako kanimo!” Kag naglood tanadayon kag nagsimba kay Jesus.

39 Makon ni Jesus, “Ako nagayan digisa kalibotan agud sintinsyaan ang mgatao. Ang mga tao nga nakaulam nga sandabolag tungud nga naduluman andangmgaisip bolongon ko agud makakita. Kag ang

mga tao nga nagakoon nga sanda bukunbolag kondi masanag kono andang isip,magagoa nga sanda maman ang bolag.”40 Karon, may mga Pariseo doto sa an-dang marapit nga nakabati sa anang gi-naambal ni Jesus. Makon nanda, “Anoimong gostong ambalun, pati kami bolagra?” 41 Makon ni Jesus kananda, “Konginabaton nindo nga kamo bolag kag indikaintindi, ara kamo andan sala. Pirotungud nga kamo nagakoon nga kamobukun bolag ay nakakaintindi, nagakaolo-gan lang nga may sala kamo pa ra gid.”

10Ang Matood nga Manogbantay ang mga

Karniro1 Nagsaysay si Jesus kananda paagi sa

paanggid, makonna, “Samatood tana, konang tao nagasulud sa toril angmga karniropiro ara nagaagi sa poirtaan kondi na-gatakras sa kodal, dan nga tao takawan kagtolisan. 2 Ang tao tana nga nagasulud sapoirtaan maman ang matood nga manog-bantay ang mga karniro. 3 Ginapasuludtana ang bantay sa poirtaan kag ananglimug nakikilala ang mga karniro. Gi-natawag na anang mga karniro sa an-dang mga aran, kag ginadara na sandadayon sa goa. 4 Pagkatapos nagaonatana, kag anang mga karniro nagasonodkanana tungud nga kilala nanda ananglimug. 5 Indi magsonod ang mga karnirosa tao nga indi nanda makilala, kondimagapalagyaw gani tungud nga ara sandakakilala sa anang limug.”

6 Ginsogid kananda ni Jesus ang paang-gid nga dia, piro ara sanda gid kaintindikon ano anang gostong ambalun.

Si Jesus ang Mayad nga Manogbantay7 Gani makon ni Jesus, “Ang matood

tana, ako ang pinakapoirtaan nga gi-naagian ang mga tao nga maman angmga pinakakarniro. 8 May mga naonakanakun ngamgamanogtodlo nga andangkaalimbawa pario mga takawan kag mgatolisan. Piro akun mga karniro ara nag-pati kananda. 9 Ako maman ang poirtaan.Ang nagasulud paagi kanakun malowas.Pario tana sa karniro nga nagasulud kagnagagoa kag nakakikita ang parangara-ban. 10 Ang takawan nagasulud lang sakolongan agud magpanakaw, magrangga,kag magpatay. Piro ako tana nagayan digisa kalibotan agud matawan ko ang mga

Juan 10:11 139 Juan 10:38tao kaboi nga ara kataposan kag ara gidkolang.

11 “Ako maman ang mayad ngamanogbantay ang mga karniro. Angmayad nga manogbantay disidido ngamagpanginmatay para sa anang mgakarniro. 12 Bukun tana pario sa tao ngaginasoolan lang nga magbantay. Ay angtao nga ginasoolan lang magapalagyawkon makita na nga nagaabot angmanogpanukub nga sapat, kag bayaan nalang ang mga karniro. Gani magaraptaang mga karniro kag ang iba tutukubun.13 Nagapalagyaw tana tungud ngaginasoolan tana ra lang gani kag baliara kanana kon ano ang matabo sa mgakarniro. 14-15 Piro ako tana, mayad ngamanogbantay ang mga karniro. Konpaiwan anang pagkakilala kanakun angAmay kag akun pagkakilala kanana,toladan ra akun pagkakilala sa akun mgakarniro kag andang pagkakilala kanakun.Kag itaw ko akun kaboi para kananda.16 May iba ako pa ra nga mga karnironga ara digi sa indong gropo bilang mgaJudio. Dapat pasuludun ko sanda ra.Magapamati sanda ra kanakun, kag angtanan nga nagapamati kanakun magingsangka gropo ron lang nga may sangkamanogbantay.

17 “Ginapalangga ako ang Amay tungudnga magapanginmatay ako para kananda,kag pagkatapos maboboi ako roman.18Aramaymakapatay kanakun kon indi koitogot. Piro ginabolontad ko akun kaboi.Pagosto ako sa pagbolontad akun kaboi,kag pagosto ako ra kon bawiun ko. Mamandia anang koon ang Amay kanakun.”

19 Tungud sa anang ginambal nga datoni Jesus nagsoroag-soagan ruman angmgaJudio. 20Doro kananda ang nagkoon, “Angtao nga dan ginsuludan ang malain ngaispirito kag omang-omang. Basi nagasarikamo pamati kanana?” 21 Piro makonda ang iba, “Ang tao nga ginsuludan angmalain nga ispirito indi makatodlo pariodan. Kag isara pa, ang tao nga ginsuludanang malain nga ispirito indi makapaayadsa anang mata ang tao nga bolag.”

Ginsikway si Jesus ang mga Judio22 Karon, nagabot sa Jerusalem ang ty-

impo anang pista ang mga Judio partisa andang pagdumdum ang pagdidikarang timplo sa Dios. Tigraramig dato,23 kag si Jesus nagapanaw-panaw doto

sa timplo sa ginatawag nga Balkon niSolomon. 24 Nagtiripon ang mga Judiodoto kanana kag magkoon, makon nanda,“Basi ginatago-tago mo pa gid kanamunkon sino kaw? Sogidi kami ang diritso konikawmanda ang Cristo.” 25Makon ni Jesuskananda, “Ginsogidan ko kamo ron konsino ako piro indi kamo magpati kanakun.Ang mga milagro nga ginapaimo kanakunang Amay nagapamatood ra kon sino ako.26 Piro indi kamo magpati kanakun tun-gud nga bukun kamo kabilang sa akunmga karniro. 27 Ang akun nagapamatikanakun. Kilala ko sanda kag nagasonodsanda kanakun. 28 Ginatawan ko sandakaboi nga ara kataposan, kag indi sandagid mapatay. Ara gid may makaagawkananda sa akun alima. 29 Gintaw sandakanakun ang Amay nga gamanan sa tanan,kag ara gid may makaagaw kananda saanang alima ang Amay. 30 Ako kag angAmay isara lang.”

31 Pagkabati dato ang mga Judio nag-porot sanda ruman ang mga bato agudpasilun tana. 32 Piro makon ni Jesuskananda, “Doro akun ginimo nga mayadnga nakita nindo mismo. Kag datoginpaimo kanakun ang Amay. Diin saakun mga ginpangimo nga dato ang ka-bangdanan nga ako papasilun nindo?”33Makon ang mga Judio, “Indi kami mag-pasil kanimo tungud sa imong mayad ngamga inimoan, kondi pasilun kaw namuntungud nga ikaw nagaambal kontra saDios! Ay ikaw tao ra lang piro nagakoonkaw nga ikaw Dios.” 34 Makon ni Jesuskananda, “Kabay nasolat sa indong Ka-sogoan nga nagkoon ang Dios nga kamomga dios. 35-36 Kag naulaman ta nga ma-tood pirmi kon ano anang ginakoon angKasolatan. Gani kon nagkoon ang Diosnga mga dios ang mga tao nga ananggintawan anang minsai, ta basi nagakoonkamo nga ako nagaambal kontra sa Diostungud nga nagkoon ako nga ako anangBata ang Dios? Tana mismo ang nagpilikag nagpadara kanakun digi sa kalibotan.37 Kon ara ako nagaimo anang ginapaimoang Amay kanakun, dapat indi kamomag-pati kanakun. 38 Piro kon ginaimo koanang ginapaimo ang Amay, bisan indinindo gosto nga magpati sa akun mgaginakoon, dapat patian nindo tungud saakunmga inimoan, agudmaulaman nindogid nga ang Amay digi kanakun kag akokanana.”

Juan 10:39 140 Juan 11:3139 Ginimoratan nanda ruman nga

dakupun si Jesus, piro nakalikaw tanakananda.

40 Nagtabok roman si Jesus sa soba angJordan kag nagayan tana sa logar nga dotonagpangbunyag si Juan. Kag doto tanadayon nagtinir. 41 Dorong mga tao angnagarayan doto kanana. Makon nanda,“Aramatood nakaimomgamilagro si Juan,piro ang tanan nga anang ginambal partisa tao nga dia matood.” 42 Gani doro samga tao doto ang nagtoo kay Jesus.

11Ang Pagkapatay ni Lazaro

1-2 May sangka tao nga anang aran siLazaro. Tana kag anang mga kabogtonga si Maria kag si Marta nagaoli sa Be-tania. Ang Maria nga dia maman angnagbobo ang agoa sa anang siki ni Gi-noong Jesus kag anangbookmamanananggingamit nga paraid. Anang kabogto ngasi Lazaro nagmasakit. 3 Gani ang magk-abogto nga babai nagpadara barita kayJesus nga anang pinalangga nga amigonagamasakit. 4 Pagkabati ni Jesus nga siLazaro nagamasakit, makon na, “Indi tanamapatay sa anangmasakit nga dato, kondiang katoyoan tana nga tana nagamasakitay agud mapadungugan ang Dios tungudsa anang gaum kag agud Ako nga anangBata ang Dios mapadungugan ra.”

5 Palangga ni Jesus si Marta, si Maria,kag si Lazaro. 6 Piro pinalubas na paang darwa ka adlaw pagkatapos nga anangnabaritaan nga si Lazaro nagamasakit.7 Pagkatapos makon na sa anang mgasomolonod, “Amos, mabalik kita run saprobinsya ang Judea.” 8Makon anangmgasomolonod, “Manogtodlo, kabay pira palang ka adlaw nga ginbato kaw andan dotoang mga Judio. Dadi mabalik ka ruman?”9Makon ni Jesus, “Indi bala nga may dosika oras ang sang adlaw? Gani kon ang taomagpanaw kon adlaw indi tana makasan-dad, tungud nga masanag pa. 10 Pirokon gabi tana magpanaw makakasandadtana ay madulum.” 11 (Ginaambal ni Je-sus ang paanggid nga dia agud ipasanagkananda nga ara pa may matabo ngamalain kananda doto sa Judea.) Pagkata-pos makon pa ni Jesus, “Atun amigo ngasi Lazaro nagakatorog. Ayanan ko tanakag pokawon.” 12Nagsabat anang mga so-molonod, makon nanda, “Ginoo, kon tananagakatorog, magaayad tana.” 13 Andang

pagsarig nagakatorog matood si Lazaro,piro anang gostong ambalun tana ni Jesussi Lazaro patay run. 14 Gani ginpasanagni Jesus anang koon, makon na, “Patayrun si Lazaro. 15 Piro nagapasalamat akonga ara ako doto ay para dia sa indongkaarayadan, tungud nga may imoon akoagud magdogang indong pagtoo kanakun.Dali, ayanan ta tana.” 16 Karon, si Tomasnga ginatawag nga si Kapid nagkoon saanang mga kaiban, “Ta, matabid kita runlang abir patayun kita ra kaiban na.”

Si Jesus maman ang Nagataw Kaboi17 Pagabot ni Jesus sa Betania,

nabaritaan na nga apat run ka adlawnga nakalubung si Lazaro. 18 Mgatatlo lang ka kilomitro ang Betania saJerusalem. 19 Gani dorong mga Judionga taga-Jerusalem ang nagarayan dotoagud lipayun si Marta kag si Maria sapagkapatay andang kabogto.

20 Pagkabati ni Marta nga nagaabot siJesus, gomoa tana kag nagsolang-solangkanana, piro si Maria tana nagpasala sabalay. 21 Pagabot ni Marta kay Jesus,makon na, “Ginoo, kon digi kaw, an-dan ara napatay akun kabogto. 22 Pironaulaman ko nga bisan dadi, bisan anoimong pangayoon sa Dios itaw na kan-imo.” 23 Makon ni Jesus kanana, “Maba-banaw imong kabogto.” 24 Makon niMarta, “Naulaman ko nga mababanawtana sa ori nga adlaw kon banawon ronangmga patay.” 25Makon ni Jesus kanana,“Ako ang nagabanaw ang mga patay, kagako ra ang nagataw kaboi. Ang nagatookanakun, bisan mapatay maboboi ruman.26Ang bisan sino nga naboboi kag nagatookanakun indi mapatay asta sa ara kata-posan. Ta nagapati kaw dia?” 27Makon niMarta, “Uu, Ginoo! Nagapati ako nga ikawang Cristo, anang Bata ang Dios nga amunginaulat nga magaabot digi sa kalibotan.”

Nagtangis si Jesus28 Pagkaambal dato ni Marta, bomalik

tana sa andang balay kag gintawag naanang kabogto nga si Maria. Ginotikanna tana dayon, makon na, “Dian runang Manogtodlo kag ginapatawag kaw.”29 Pagkabati dato ni Maria, tomindug tanakag magdali-dali goa kag nagayan dotokay Jesus. 30 (Si Jesus gali ara pa gidkasulud sa bario ang Betania. Doto tanapa sa logar nga ginkitaan nanda ni Marta.)31 Pagkakita ang mga Judio nga nagalipay

Juan 11:32 141 Juan 11:57

kay Maria nga nagtindug tana kag dali-dali nga naggoa, somonod sanda ay an-dang pagsarig maayan tana sa ginlubun-gan agud magpanangis doto.

32 Pagabot ni Maria doto kay Jesus, na-glood tana kag nagkoon, “Ginoo, kon digikaw, andan ara napatay akun kabogto.”33 Pagkakita ni Jesus nga nagapanangissi Maria pati anang kaiban nga mga Ju-dio, nagngitngit nga mayad anang tagi-posoon. 34 Nagpamangkot tana dayonkananda, makon na, “Diin nindo tana gin-lubung?” Makon nanda, “Ginoo, amos,itodlo namun kanimo.” 35 Nagtangis siJesus. 36 Gani makon ang mga Judio,“Palanggana gidmatood si Lazaro.” 37Piromakon ang iba, “Indi bala nga ginayad naanang mga mata ang bolag? Ta basi ara namapaiwas anang kamatayun ni Lazaro?”

Ginbanaw ni Jesus si Lazaro38Nagngitngit ruman anang tagiposoon

ni Jesus. Kag nagayan sanda dayon doto saginlubungan kay Lazaro. Sangka giub datonga ginatakluban ang bato. 39 Pagabotnanda doto, makon ni Jesus, “Bula nindoanang takup nga bato.” Piro makon niMarta nga anang kabogto ang napatay,“Ginoo, maboro tana run dadi, ay apat runka adlawnga tana ginlubung!” 40MakonniJesus kanana, “Indi bala nga nagkoon akokanimo nga kon nagtoo kaw, makikita moanang gaum ang Dios?” 41 Gani ginbuulnanda ang bato. Nagtangra si Jesus salangit kag magkoon, “Amay, nagapasala-mat ako kanimo tungud nga ginsabat moakun pangabay kanimo. 42 Naulaman konga pirmi mo ako nga ginapamatian, pironagakoon ako toladia kanimo dadi parasa mga tao nga digi dadi sa akun pali-bot, agud magpati sanda nga ikaw mandaang nagpadara kanakun digi sa kalibotan.”43Pagkatapos ngamakaambal tana toladianagsinggit tana, makon na, “Lazaro, pag-goa!” 44 Kag naggoa manda ang napataynga si Lazaro nga anang alima kag anangsiki may nagabarubud nga mga panaptunkag anang itsora napotos ra ang panyo.Makon ni Jesus kananda, “Badbadi nindotana kag papanawon.”

Nagplano anang mga Manogdomara angmga Judio nga Patayun si Jesus

(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2)45 Doro sa mga Judio nga nagbisita kan-

day Maria ang nagtoo kay Jesus pagkakitananda sa anang ginimo. 46 Piro may mga

doto ra nga pagalin nanda kanday Maria,nagdiritso sanda sa mga Pariseo kag nag-sogid anang ginimo ni Jesus. 47 Ganiang mga Pariseo kag anang mga manog-domara ang mga pari nagtawag mitingang konsyal, kag pagtiripon nandamakon,“Ano kabay atun imoon? Doro nga mgamilagro anang ginaimo ang tao nga dia.48 Kon pabayanan ta tana lang, ang tananmagatoo ron kanana nga tana maman angari nga ginpili ang Dios. Kag kon tola-dia ang matabo, sosolongon kita ang mgasoldado ang Roma kag ranggaun nandaatun timplo kag atun bilog nga nasyon!”49 Karon, si Caifas isara sa nagamiriting.Tana maman ang pinakamataas nga parisa toig nga dato. Makon na kananda,“Ara kamo manda may naulaman! 50 Aranindo bala naisipi nga mas mayad konsangka tao lang ang mapatay para sa atunnasyon kaysa ang bilog nga nasyon angmadora?” 51 Anang ginambal nga datobukun lang kanana nagalin, kondi bilangpinakamataas nga pari sa toig nga dato,nagambal ang Dios paagi kanana nga ki-nanglan nga mapatay si Jesus para saanang kasimanwa nga mga Judio. 52 Kagbukun lang para kananda, kondi paramatipon kag magorogyon ang tanan ngamga bata ang Dios nga nagrarapta sa ibaibang logar. 53 Kag ompisa ang adlaw ngadato nagimo ron plano ang mga manog-domara nga mga Judio agud patayun siJesus. 54Gani ara run nagpakita si Jesus samga banwa ang mga Judio, kondi nagayantana sa banwa ang Efraim nga marapit salogar nga ara ginaolii ang tao. Doto tananagtinir kaiban anang mga somolonod.

55 Karon, marapit run lang anangpista ang mga Judio nga kon tawagunPista anang Paglubas ang Angil. Ganidoro nga mga tao ang nagarayan saJerusalem agud bago magabot angpista makaparanglimpyo sanda andangkaogalingun sono sa soronodon andang ri-lyon. 56Ginpangita nanda si Jesus, piro arananda nakita. Gani nagparamangkotansanda sa isara kag isara. Makon nanda,“Ano kabay? Indi tana sigoro magpamista,ano?” 57 Dato gali nagsogo ron nga lagiang mga manogdomara nga mga parikag ang mga Pariseo nga ang bisan sinonga makaulam kon diin si Jesus dapatmagsogid kananda agud madakup nandatana.

Juan 12:1 142 Juan 12:2612

Si Jesus Ginboboan ni Maria ang Paamot(Mt. 26:6-13; Mc. 14:3-9)

1 Karon, anum run lang ka adlaw bagomagabot ang pista, nagayan si Jesus saBetania, sa logar ni Lazaro nga anang gin-banaw. 2 Nagpriparar sanda doto yaponpara kay Jesus. Si Lazaro isara sa mgakaiban ni Jesus nga nagakaun sa lamisa.Si Marta maman ang nagasirbi. 3 Si Mariatana nagbuul ang maraalun nga agoa ngaporo gid nardo nga bali tunga sa litro.Ginbobo na dato sa anang siki ni Jesus.Pagkatapos, anang book maman anangginamit nga paraid. Ang bilog nga balaynatugub anang amot ang aggoa. 4 Isaradoto sa mga kaiban ni Jesus si Judas Is-cariote nga magatraidor kanana. Makonni Judas, 5 “Sigoro anang bili ang ag-goa nga dia katombas sa sangka toig ngasoildo ang sangka tao. Basi ara pag-baligyaan kag anang bayad ipanagtag samga pobri?” 6 Ang kabangdanan konbasi toladato anang ambal ay bukun ngamakon tana nalolooy sa mga pobri, konditungud nga ang matood tana, takawantana. Tana maman ang nagaawid an-dang koarta kag pirmi na nga ginabulan.7Piromakon ni Jesus, “Pabayani tana lang!Ipatago kanana ang nabilin agud itiganakon ako ilubung run. 8 Bisan anong oraspoidi kamo makabolig sa mga pobri, piroako tana madali run lang magalin digikanindo.”

Ang Plano nga Patayun si Lazaro9 Dorong mga Judio ang nakabarita nga

doto sa Betania si Jesus, gani nagarayansanda doto. Andang ayan doto bukun langtungud kay Jesus, kondi gosto nanda ranga makita si Lazaro nga anang ginbanaw.10Gani ginplano ra angmgamanogdomaranga mga pari nga patayun pati si Lazaro,11 ay tungud kanana doro ron nga mga Ju-dio ang nagparabulag kananda kag nagtookay Jesus.

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40)

12 Ang madason nga adlaw nabaritaanang mga tao nga nagarabot sa pista ngasi Jesus nagapaayan run sa Jerusalem.13 Gani nagpanapas sanda mga daonnga pario anang daon ang pitogo kagginsolang-solang nanda si Jesus nganagasiringgit, makon nanda, “Dayawonang Dios! Dayawon ang nagaabot nga

dia nga ginpadara ang Ginoo! Dayawonanang Ari ang Israel!” 14 May nakita siJesus nga bataun pa nga asno kag mamandato anang ginsakayan. Sa anang ginimonga dato natoman anang koon ang Dios saKasolatan nga nagakoon:15 “Kamo nga mga tao sa Jerusalem, indi

kamo magkaadluk,Tungud nga indong ari nagaabot,Nga nagasakay sa bataun pa nga asno.”16 Sa oras nga dato, anang mga somolonodni Jesus ara kaintindi kon ano anang kaolo-gan ang mga nagakaratabo nga dato. Piropagkatapos nga si Jesus nakabalik run salangit, bago nanda pa naisipan nga anangginimo nga dato ang mga tao maman gidgali ang nakabutang sa Kasolatan.

17 Dorong tao ang nakakita anangpagtawag kag pagbanaw ni Jesus kayLazaro alin sa rulubungan. Kag dia ngamga tao nagpamarita parti sa natabo.18 Gani dorong tao ang nagsolang-solangkay Jesus, ay nabaritaan nanda angmilagro nga dato nga anang ginimo.19 Gani makon ang mga Pariseo sa isarakag isara, “Ta sulunga nindo, ang tanannga mga tao nagasoronod ron kanana.Ara kita run maimo!”

May mga Griego nga Nagpangita kay Je-sus

20 May mga Griego ra nga nagarabotsa Jerusalem agud magpamista kagmagsimba sa Dios. 21 Nagayan sanda kayFelipe. Si Felipe nga dia taga-Betsaidanga sakup anang probinsya ang Galilea.Makon ang mga Griego nga dato, “Gostonamun andan nga magpakigkita kayJesus.” 22 Ginsogidan ni Felipe si Andreskag darwa sanda ang nagayan kay Jesuskag ginsogidan tana. 23 Makon dayon niJesus kananda, “Dadi nagabot ron akunoras. Ako nga Naging Tao, makikita runakun gaum. 24 Sa matood tana, kon angbini indi ilubung sa logta, dan nga binitugka lang gid sa sangka lugas. Piro kondia ilubung kag mapatay magatobo kagmagapamonga. Ako pario dan, tungudngakonmapatay ako ron, doro angmatatawanbago nga kaboi. 25 Ang tao nga sobraanang pagigogma sa anang kaboi digi sakalibotan nga dia mapapatay ra lang, piroang tao tana nga ara nagapanginayanganangkaboi tungudkanakunmakaangkunkaboi nga ara kataposan. 26Ang bisan sinonga maliag magsirbi kanakun kinanglan

Juan 12:27 143 Juan 12:50magsonod kanakun, agud nga kon diinako doto ra akun sorogoon. Ang taonga nagasirbi kanakun padungugan akunTatay.”

Ginsambit ni Jesus ang Parti sa anangKamatayun

27 Makon pa ni Jesus, “Dadi malin-gug akun isip. Ano kabay akun iambal?Ano, makon ako sa Amay nga indi naako lang pagpaantoson? Piro mamandia anang katoyoan akun pagayan digi,ang magantos ang mga kasakitan sa orasnga dia.” 28 Makon dayon ni Jesus saAmay, “Amay, ipakita imong gaum sa mgatao.” May nagambal dayon alin sa langit,makon, “Ginpakita ko ron paagi kanimo,kag ipakita ko pa.”

29Ang mga tao nga nagtarambong dotonakabati ang limug nga dato. Makonnanda, “Nagapandagub!” Piro makonra ang iba, “Nagapakigambal kanana angangil!” 30 Piro makon ni Jesus kananda,“Ginpabati dato ang Dios bukun parakanakun kondi para kanindo. 31 Alin dadisintinsyaan na run anang mga kaawaydigi sa kalibotan, kag mapipirdi na run siSatanas nga maman ang nagagaum digisa kalibotan nga dia. 32 Kag kon alsaunako ron gani sa logta, parapitun ko ronang tanan nga mga tao kanakun.” 33 (Saanang ambal nga dato ginsogid na konanong klasi nga kamatayun anang anto-son.) 34Makon angmga tao kanana, “Sonosa amun Kasogoan ara kamatayun angCristo nga anang ipadara ang Dios ngama-gari. Gani basi nagakoon kaw nga anangBata ang Dios nga Naging Tao mapapatay?Sino ang Bata ang Dios nga dato nga Nag-ing Tao nga imong ginakoon?” 35MakonniJesus kananda, “Madali run lang madoraang solo digi kanindo sa kalibotan tungudnga ako nga maman ang solo madali runlangmagalin. Gani magkaboi kamo sa solonga diamintras digi pa, ay basi kon abotonkamo ang dulum. Tungud nga ang naga-panaw sa madulum indi kaulam kon diintana nagapaayan. 36Magtoo kamo sa solomintras digi pa kanindo, agud masanaganpirmi indong mga isip.”

Ang mga Judio indi Magpati kay JesusPagkatapos na dia ambal nagpanaw

tana kag nagpantago kananda. 37 Bisannakita nanda run gid ang mga milagronga ginpangimo ni Jesus, ara sanda pa

ra gid nagtoo kanana. 38 Gani napama-todan anang koon ni propita Isaias nganagakoon,“Ginoo, ara may nagpati amun ginbarita.Ara sanda kaulam nga ginpakita mo ron

kananda imong gaum.”39-40Makon pa ni Isaias,“Ginbolag sanda ang Dios agud indi sanda

makakita, kag gintakupan na an-dangmga una-una agud indi sandamakaangup,

Ay basi kon magliso sanda sa Dios kagayadun na sanda.”

Gani maman dan angkabangdanankon basi ara sanda nagtoo kay Jesus.41 Ginambal dato ni Isaias ang parti kayJesus tungud nga nakita na run nga lagiang ona anang gaum.

42 Piro bisan toladato matood anangkoon ni Isaias, doro pa ra gid sa anangmga manogdomara ang mga Judio angnagtoo kay Jesus. Piro ara sanda langnagpabotyag andang pagtoo tungud ngaginaadlukan sandanga indi sanda runpag-pasuludun ang mga Pariseo sa anang mgasimbaan ang mga Judio. 43 Ay ginpasolabinanda anang pagdayaw angmga tao kaysaanang pagdayaw ang Dios.

Anang Ambal ni Jesus angMagasintinsyasa mga Tao

44 Nagambal mabaskug si Jesus, makonna, “Kon ang tao magtoo kanakun, bukunlang kanakun tana nagatoo kondi nagatootana ra sa Amay nga nagpadara kanakun.45 Ang nakakita kanakun nakakita runda sa nagpadara kanakun. 46 Nagayanako digi sa kalibotan agud masanagananang mga isip ang mga tao nga maga-too kanakun, agud indi sanda magtinir samadulum. 47 Kon may dian nga nakabatiakun mga panodlo piro ara nagasonod,bukun ako ang magasintinsya kanana ngasilotan. Ay ara ako nagayan digi sa kalib-otan para silotan ang mga tao kondi paralowasun. 48Maydianngamagasintinsya samga tao nga nagasikway kanakun kag indimagsonod sa akun mga panodlo; ang mgaambal nga akun gintodlomaman angmag-asintinsya kananda sa ori nga adlaw. 49Ayakun mga panodlo bukun alin kanakunkondi sa Amay nga nagpadara kanakun.Tana maman ang nagsogo kanakun konano akun itodlo. 50 Kag naulaman ko ngaanang mga panodlo nga dia nga anangginkoon kanakun nga ipanodlo nagataw

Juan 13:1 144 Juan 13:27kaboi nga ara kataposan. Gani ginasogidko kanindo ang tanan nga anang ginapa-sogid.”

13Ginogasan ni Jesus anang Siki anang mga

Somolonod1 Bago magabot anang adlaw ang pista,

naulaman run nga lagi ni Jesus nganagabot ron ang oras nga tana maalin runsa kalibotan nga dia kagmagbalik sa Amay.Palangga na nga mayad anang mga so-molonod digi sa kalibotan kag asta sa kata-posan ginpakita na anangpagpamalangga.

2 Ang gabi nga dato, si Jesus kag anangmga somolonod nagairiyapon. Karon,ginbutang runnga lagi ni Satanas sa anangisip ni Judas nga bata ni Simon Iscariotenga traidoron na si Jesus. 3 Naulamanni Jesus nga ang tanan nga gaum gintawron ang Amay kanana. Naulaman nara nga tana sa Dios nagalin kag sa Diostana ra mabalik. 4 Mintras sa lamisa paanang mga somolonod, nagtindug tanakag nagoba anang kapa. Pagkatapos nag-buul tana dayon ang toalya kag ginbugkusna sa anang awak. 5 Ginboboan na dayontobig ang palanggana kag ginpangogasananang mga siki anang mga somolonod.Kada maogasan na, ginapaidan na dayonang toalya nga anang ginbugkus sa anangawak. 6 Pagabot na kay Simon Pedro,makon ni Simon kanana, “Ginoo, ogasanmo akun siki?” 7 Makon ni Jesus kanana,“Dadi indi mo pa maulaman kon anoanang kaologan akun ginaimo nga dia,piro maulaman mo ra sa ori.” 8 Makonni Pedro, “Indi gid maimo nga ikaw angmagogas akun siki.” Piro makon ni Je-sus kanana, “Ta kon indi kaw magpaogasimong siki kanakun, bukun ka run akunkaiban.” 9 Gani makon ni Simon Pedro,“Ta kon toladato, bukun lang akun sikiimong ogasan, kondi pati akun alima kagakun olo.” 10 Piro makon ni Jesus, “Angnakaparigos limpyo ron anang bilog ngalawas, kag indi run kinanglan nga ogasanloas sa anang mga siki. Limpyo kamoron, piro bukun tanan kamo.” 11 (Nagkoontana nga bukun limpyo ang tanan tungudnga naulaman na kon sino ang matraidorkanana.)

12 Pagkaogas ni Jesus andang mga siki,ginsoksok na ruman anang kapa kag nag-balik sa lamisa. Nagpamangkot tanadayon kananda, makon na, “Ta naulaman

nindo kon ano anang kaologan akun gin-imo kanindo? 13Ginatawag nindo ako ngamanogtodlo kag Ginoo, kag osto dan ayako ra gid gani indong manogtodlo kagGinoo. 14Ta kon ako nga indong Ginoo kagManogtodlo nagogas indong siki, kamodapat ra nga magogas anang siki indongkaiban. 15 Ginimo ko dia bilang alimbawaagud wadun nindo. Gani imoon nindora sa isara kag isara akun ginimo nga diakanindo. 16 Sa matood tana ara sorogoonnga labaw sa anang agalun, kag ara sinogonga labaw sa nagsogo kanana. 17 Dadi nganaintindian nindo ron akun gintodlo ngadia, masoirti kamo kon imoon nindo.

18 “Ara ako nagakoon nga masoirtikamo tanan, ay naulaman ko akun mgapinili. Piro kinanglan matoman anangginakoon ang Kasolatan nga ang tao nganagasaro kanakun sa pagkaun maman paang nagkontra kanakun. 19 Dia ginasogidko ron nga lagi kanindo mintras ara pamatabo, agud nga kon matabo ron ma-gapati kamo nga ako ra gid ang Cristo.20 Sa matood tana, ang nagabaton samga tao nga akun ginapadara nagabatonra kanakun, kag ang nagabaton kanakunnagabaton ra sa Amay nga nagpadarakanakun.”

Nagsogid si Jesus nga may MagatraidorKanana

(Mt. 26:20-25; Mc. 14:17-21; Lu. 22:21-23)21Pagkaambal dato ni Jesus nagngitngit

anang tagiposoon. Makon na dayon,“Sa matood tana, isara kanindo angmagatraidor kanakun agud patayunako.” 22 Gani nagsurulungan anang mgasomolonod nga nagaparalibug kon sinokananda anang ginatomod. 23 Karon,isara sa mga somolonod nga palangga gidni Jesus doto mismo nagaingud kanana.24 Gani ginsinyasan tana ni Simon Pedronga pamangkoton si Jesus kon sino anangginatomod. 25 Gani nagparapit tana pagid kay Jesus kag nagpamangkot konsino anang ginatomod nga magatraidorkanana. 26 Nagsabat si Jesus, “Itosmog koang tinapay nga dia, pagkatapos kon sinoakun tawan, dan maman ang magatraidorkanakun.” Kag gintosmog na gani angtinapay nga dato kag gintaw na dayonkay Judas nga bata ni Simon Iscariote.27 Pagkabaton ni Judas ang tinapay ngadato, lagi-lagi nagsulud kanana si Satanas.Makon dayon ni Jesus kanana, “Sigi,

Juan 13:28 145 Juan 14:16-17

imoa run imong imoon.” 28 (Doto samga nagairiyapon ara may nakaulamkon basi nagambal toladato si Jesus kayJudas. 29 Anang kaisip ang iba nga mgasomolonod ginsogo tana ni Jesus ngamagbakal andang mga kinanglan para sapista, okon magtaw limos sa mga pobri,ay si Judas maman ang nagakaput andangkoarta.) 30Pagkakaun ni Judas ang tinapaynaggoa tana dayon. Gabi run dato.

Ang Bagong Sogo31 Pagkaalin ni Judas makon ni Jesus,

“Dadi Ako nga Naging Tao padunguganrun, kag paagi kanakun ang Dios padun-gugan ra. 32 Kag kon paagi kanakundayawon ang Dios, ipakita na ra nga akodarayawon manda. Kag dia imoon na ngalagi.” 33 Makon pa ni Jesus, “Kamo ngaakun ginabilang nga akun mga bata, indirun lang boay atun pagkaraiban. Maga-pangita kamo kanakun, piro pario akunkoon samga Judio ginasogid ko ra kanindodadi nga indi kamo makaayan sa akunarayanan. 34Gani dadi ginatawan ko kamoang bago nga sogo: magirigogmaan kamo.Kon paiwan akun pagigogma kanindo da-pat toladato ra indong pagigogma sa isarakag isara. 35 Kon kamo nagairigogmaan,dian maulaman ang tanan nga kamo akunmga somolonod manda.”

Nagkoon si Jesus nga Tana Ipanginwarani Pedro

(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34)36 Karon, ginpamangkot tana ni Si-

mon Pedro, makon na, “Ginoo, diin kawmaayan?” Makon anang sabat ni Je-sus, “Dadi indi kaw makatabid kanakunsa akun arayanan, piro sa ori magasonodkaw ra kanakun doto.” 37 Piro makon niPedro, “Ginoo, basi indi ako makatabidkanimo dadi? Ay priparado ako ra ngamapatay para kanimo.” 38Makon ni Jesuskanana, “Ano, mapanginmatay ka gid parakanakun? Tandaan mo dia: bago mag-torook ang manok, ipanginwara mo akotatlo gid ka bisis.”

14Si Jesus maman ang Dalan

1 Makon ni Jesus kananda, “Indi kamomagsari palibug. Magsarig kamo sa Dioskag magsarig kamo ra kanakun. 2 Dotosa anang ginaolian akun Tatay dorongmaistaran. Ako maona doto agud mag-priparar logar para kanindo. Indi ako

magsogid dia kanindo kon dia bukun ma-tood. 3 Pagkatapos nga ako doto ron kagnakapriparar logar para kanindo, mabalikako ruman digi sa kalibotan agud bulun kokamo, agud nga kon diin ako doto kamo ra.4 Kag naulaman nindo ang dalan paayansa logar nga akun ayanan.” 5 Makonni Tomas kanana, “Ginoo, ara kami ganikaulam kon diin kawmaayan, gani paiwanamun pagkaulam ang dalan?” 6 Makonni Jesus kanana, “Ako ang dalan. Aramay makaayan sa Amay kon bukun paagikanakun. Ako anang ginaalinan ang kam-atoodan kag ang kaboi. 7 Kon kilala nindoako, nakilala nindo ron da akun Tatay. Kagalin gani dadi kilala nindo tana run gid kagnakita pa.”

8 Makon ni Felipe kanana, “Ginoo, abiipakita kanamun ang Amay agud lobosron gid amun pagpati.” 9 Makon ni Je-sus kanana, “Felipe, ang kaboay run atunpagtawasan, ara kaw pa gid kakilala konsino ako? Ang nakakita kanakun nakakitarun da sa Amay. Basi nagakoon ka pa ngaipakita ko kanindo ang Amay? 10 Ano, arakaw nagapati nga ako sa Amay kag angAmay digi kanakun? Ang mga panodlonga akun ginatodlo kanindo bukun alinkanakun. Ang Amay nga digi kanakunmaman ang nagaimo ang mga butang ngaakun ginaimo. 11 Magpati kamo kanakunnga ako sa Amay kag ang Amay digikanakun. Kon indi kamo magpati sa akunsogid andanmagpati kamo tungud sa akuninimoan. 12 Sa matood tana, ang nagatookanakun magaimo ra akun mga ginaimokag mas sobra pa, tungud nga ako mabalikrun sa Amay. 13 Gani makapangayo kamoron ang bisan ano kanakun kag dan imoonko, agud nga paagi kanakun mapadungu-gan ang Amay ay ako anang Bata. 14 Bisanano indong ipangamoyo kanakun, imoonko.”

Ang Ispirito Santo nga Ginapangako niJesus

15 Kon ako ginaigogma nindo tomanunnindo akun mga sogo. 16-17 Kag pangay-oon ko sa Amay nga ipadara na kanindoang Manogbolig nga magatulus kanakun.Ang Manogbolig nga dia ara iba kondi angIspirito Santo nga maman ang magatodlokanindo ang kamatoodan. Kag tana indirun gid magalin-alin kanindo asta konsano. Indi tana pagbatonon ang mga taonga ara nagatoo kanakun tungud nga ara

Juan 14:18 146 Juan 15:10nanda tana nakikita okon nakikilala. Pirokamo tana kilala nindo tana tungud ngatana kaiban nindo dian, kag magaistar saindong tagiposoon asta kon sano.

18 “Indi ko kamo pagbayaan nga arakaiban; mabalik ako ra kanindo. 19Madaliako ron lang madora sa anang panu-lung ang mga tao digi sa kalibotan, pirokamo tana makakikita kanakun. Kag tun-gud nga ako may kaboi nga ara kata-posan kamo may kaboi ra nga ara kata-posan. 20Pagabot ang adlaw akun pagbalikkanindo, maulaman nindo gid nga ako saakun Tatay, kag kamo digi kanakun, kagako dian ra kanindo.

21 “Ang tao nga nagabaton kag na-gatoman akun mga sogo maman ang na-gaigogma kanakun. Kag ang nagaigogmakanakun igogmaun ra akun Tatay. Igog-maun ko tana ra kag ipakilala ko gidkanana kon sino ako.” 22 Karon gin-pamangkot tana ni Judas, (bukun dia siJudas Iscariote), makon na, “Ginoo, basikanamun ka lang mapakilala kon sinokaw gid? Basi indi kaw magpakilalasa tanan?” 23 Makon ni Jesus kanana,“Ang nagaigogma kanakun magatomanakun mga ginatodlo; akun Tatay maga-palangga kanana, kag kamimagaistar diankanana mismo. 24 Piro ang ara nagai-gogma kanakun ara nagatoman akun mgaginatodlo. Akun mga ginatodlo kanindobukun alin kanakun, kondi alin sa Amaynga nagpadara kanakun.

25“Dia ngamga butang ginasogid ko ronnga lagi kanindomintras kaiban nindo akopa. 26 Piro kon makaalin ako ron gani angManogbolig nga ara iba kondi ang IspiritoSanto maman anang ipadara ang Amaybilang tulus kanakun. Tana ang matodlokanindo ang tanan nga butang padumdu-mun na kamo ang tanan nga akun ginkoonkanindo.

27“Indi kamomagpalibug kag indi kamora magkaadluk, tungud nga ginasala kokanindo ang kalinung. Akun kalinungmismo akun ginataw kanindo; dia bukunpario ang kalinung nga ginataw ang kali-botan. 28 Nabatian nindo kanakun ngaako maalin piro mabalik ako ra kanindo.Kon ginaigogma nindo ako, andan malili-pay kamo nga makaayan ako sa Amaynga mas gamanan kanakun. 29 Dia gi-nasogid ko ron nga lagi kanindo mintrasara pa matabo, agud nga kon matabo rongani magabaskug indong pagtoo kanakun.

30 Indi ko ron pagpalabugun akun pagam-bal kanindo tungud nga nagaabot ron siSatanas nga nagagaum sa mga tao ngaara nagatoo kanakun. Ara tana gaumkanakun. 31 Piro agud maulaman angtanan nga mga tao nga ginaigogma ko angAmay ginasonod ko anang ginapaimo angAmay kanakun. Dali run. Mapanaw kitarun.”

15Anang Kaalimbawa ni Jesus Pono ang

Obas1Makon pa ni Jesus, “Akun kaalimbawa

pario sa matood nga pono ang obas, kagakun Tatay maman ang manogasikaso.2 Akun mga sanga nga ara nagapamongaginapangotod na, kag ang kada sanganga nagapamonga ginalimpyoan na agudmagdoro pa gid anang bonga. 3 Kamonalimpyoan run paagi sa akun mga gin-todlo kanindo. 4 Indi kamo magpabu-lag kanakun, kag ako indi ra magpabulagkanindo. Kon paiwan nga ang sanga indimakapamonga kon ara nagaangut sa pono,kamo indi ra makapamonga mga mayadnga inimoan kon bulag kamo kanakun.

5 “Gani nagakoon ako nga akun kaalim-bawa anangpono ang obas, kag kamo akunmga sanga. Ang tao nga ara nagapabu-lag kanakun kag ako ara ra nagapabulagkanana, tana maman ang magapamongadoro, ay kon ako ara kanindo ara kamogid maimo. 6 Ang tao nga nagapabulagkanakun ipilak lang, pario sa mga sanganga ginapilak kag nauuga, pagkatapos gi-natipon dayon kag ginadapong sa kalayoagud masonog. 7 Kon kamo indi mag-pabulag kanakun kag ginatipigan nindosa indong mga tagiposoon akun mga pan-odlo, makapangayo kamo kanakun bisanano indong gosto, kag dan mababatonnindo. 8 Kon kamo padayon nga nagapa-monga ang mga mayad nga mga inimoan,akun Tatay dayawon ang mga tao, kagdian ra maulaman nga kamo akun mgasomolonod manda. 9 Kon paiwan anangpagigogma kanakun ang Amay, pario radan akun pagigogma kanindo. Indi kamomagpabulag sa akun gogma. 10 Kon gi-natoman nindo akun mga sogo, padayonakun pagigogma kanindo. Pario ra diakanakun nga nagatoman anang sogo akunTatay kag nagapadayon anang pagigogmakanakun.

Juan 15:11 147 Juan 16:1111 “Ginasogid ko dia kanindo agud

makairug kamo ra sa akun kalipay, agudmaging lobos indong kalipay. 12 Dagiakun sogo kanindo: magirigogmaan kamopario akun pagigogma kanindo. 13 Konmay tao nga magpanginmatay para saanang mga amigo, dan nga pagigogmaindi run malabawan. 14 Kamo akun mgaamigo kon ginatoman nindo akun mgasogo. 15 Indi ko kamo ron pagtawagun ngamga oripun, ay ang oripun ara kaulamkon ano anang ginaimo anang agalun.Kamo ginatawag ko ron dadi nga akunmga amigo, ay kon ano akun nabatiansa akun Tatay maman da akun ginasogidkanindo. 16 Bukun kamo ang nagpilikanakun kondi ako ang nagpili kanindo.Ginpili ko kamo agud makapamongakamo dorong mayad nga inimoan kagmakapadayon indong mga bonga. Kagbisan ano indong pangayoon sa Amaytungud nga kamo nagatoo kanakun, itawna kanindo. 17 Gani akun sogo kanindomaman dia: magirigogmaan kamo.”

Ang mga Nagatoo kay Jesus Ginadumu-tan ang ara Nagatoo

18Makonpani Jesus, “Kon ginadumutankamo angmga tao nga nagakontra sa Dios,indi kamo dapat matingala tungud nganaulaman nindo nga ako maman ang onanga andang gindumutan. 19 Kon pariokamo kananda nga nagakontra sa Dios,igogmaun nanda kamo. Piro ginadumu-tan nanda kamo tungud nga bukun kamoron kabilang kananda kondi ginpili kokamo alin kananda. 20 Dumdumun nindoakun ginambal kanindo nga ara oripunnga labaw sa anang agalun. Gani konako giningabot nanda, kamo ingabotonnanda ra. (Kag kon tomanun nandaakun mga panodlo, tomanun nanda raindong mga panodlo.) 21 Toladan andangimoon kanindo tungud nga kamo nagatookanakun, kag ara sanda kakilala sa nag-padara kanakun. 22 Kon ara ako nagayandigi sa kalibotan kag nagtodlo kananda,ara sanda andan sarabatun; piro dadi indisanda makabaribad sa andang mga sala.23Ang nagadumut kanakun nagadumut rasa akun Tatay. 24 Kon ara ako nagimosa andang tunga ang mga milagro ngaara bisan sino nga tao ang makaimo, an-dan ara sanda sarabatun sa andang mgamalain nga ginaimo kanakun. Garingbisan nakita nanda akun mga inimoan,

nagadumut sanda pa ra gid kanakun kag saakun Tatay. 25 Sa andang ginaimo nga dianatoman ang ginsolat sa andang Kasogoannganagakoonnga ‘Gindumutannanda akonga ara gid kabangdanan.’ ”

26 Makon dayon ni Jesus kananda,“Ipadara ko kanindo ang Ispirito Santonga alin sa Amay. Tana maman angginatawag nga Manogbolig kag tana raang manogtodlo ang kamatoodan. Kagkon magabot tana run isogid na kanindokon sino ako gid. 27 Kag dapat magsogidkamo ra dayon parti kanakun tungud ngakaiban ko kamo alin pa ang ona.

161 “Ginasogid ko nga lagi kanindo ang

mga butang nga dia, agud miski ano paangmatabo sa ori indimadora indongpag-too kanakun. 2 Paalinun nanda kamo saandang mga simbaan, kag magaabot angoras nga kon sino ang makapatay kanindomagaunauna nga nagasirbi tana sa Dios.3 Dia imoon nanda kanindo tungud ngaara sanda kakilala sa Amay okon kanakun.4 Piro ginasogid ko dia kanindo agud ngakon magabot ron ang oras nga imoonnanda dia kanindo, madumduman nindonga ginpaandaman ko kamo ron nga lagi.”

Anang Obra ang Ispirito Santo“Dia nga mga butang ara ko pagsogi-

dan kanindo ang ona ay kaiban nindo akopa. 5 Piro dadi mabalik ako ron sa nag-padara kanakun kag miski sino kanindoaramay nagapamangkot kanakun kon diinako maayan. 6 Dadi nga ginsogidan kokamo angmga butang nga dia nagakasubukamo nga mayad. 7 Piro sa matood tana,mas mayad para kanindo nga magalinako digi. Ay kon indi ako magalin, angManogbolig indi magabot kanindo. Pirokon magalin ako, ipadara ko tana digikanindo. 8 Kag kon magabot tana rundigi sa kalibotan ipakita na sa mga taonga sandamgamakasasala kag akomamanang matarung. Kag ipakita na ra nga angDios magasintinsya kananda. 9 Ipakita nasa mga tao nga sanda mga makasasala,tungud nga ara sanda nagtoo kanakun.10 Ipakita na nga ako ang matarung tun-gud nga ako maayan sa Amay kag indikamo ron makakita kanakun. 11 Ipakitana ra kananda nga ang Diosmagasintinsyakananda, ay sintinsyado ron si Satanas ngamaman ang nagagaum sa mga tao nga aranagatoo kanakun.

Juan 16:12 148 Juan 17:112 “Doro pa gid andan akun inogsogid

kanindo, garing dadi indi kamo pa diakasarang magangup. 13 Piro kon magabotron ang Ispirito Santo nga maman angmanogtodlo ang kamatoodan, todloan nakamo ang tanan nga kamatoodan. Angmga butang nga anang itodlo kanindobukun alin kanana, kondi kon ano anangnabatian alin sa Amay dan maman daanang isogid kanindo. Isogid na rakanindo kon ano ang magakaratabo saparaaboton. 14 Ako maman anang padun-gugan tungud nga ipasanag na kanindoakun mga ginpanodlo kag ginpangimo.15 Ay kon ano anang ginapanodlo angAmay maman da ang kanakun. Mamandan nga nagkoon ako nga akun mga pan-odlo maman anang ipasanag kanindo.”

Ang Kasubu Babayloan Kalipay16 “Indi run lang boay kag indi nindo

ako ron makita. Piro indi ra maboay kagmakikita nindo ako roman.” 17 Karon,ang iba sa anangmga somolonod nagpara-mangkotan, makon nanda, “Ano kabayanang gostong ambalun nga indi run langboay kag indi ta tana run makita, pagkat-apos indi ra lang boay kag makikita tatana ruman? Kag nagkoon tana pa ngadia matabo tungud nga mabalik tana runsa Amay. 18 Ano kabay anang gostongambalun sa ‘indi run lang boay’? Indita maintindian kon ano anang ginakoonnga dia.” 19 Naulaman ni Jesus nga gostonanda andan nga magpamangkot kanana,gani makon na kananda, “Nagkoon akonga indi run lang boay kag indi nindoako ron makita piro indi ra maboay kagmakikita nindo ako roman. Indi bala ngamaman dia indong gosto andan nga ipa-mangkot kanakun? 20 Sa matood tana,ang mga tao digi sa kalibotan nga na-gakontra kanakun malilipay nga mayad samatatabo kanakun, piro kamo tana mag-aparanangis sa kasubu. Piro indong mgakasubu madodora kag mababayloan angkalipay. 21 Pario sa babai nga nagapasakit,ginaagoanta na ang sakit tungud nga ma-bata tana run. Piro kon makagoa rungani ang bata, nalilipatan na run anangpagpasakit ay nalilipay tana nga natao ronanang bata digi sa kalibotan. 22 Kamotoladan ra. Dadi nagapaborido kamo, piropagkirita ta ruman malilipay kamo ngamayad. Kag ara gid may makabuul indongkalipay nga dan.

23 “Kag kon magabot ron ang adlawnga dato indi run kinanglan nga magpa-mangkot kamo pa kanakun bisan ano. Angmatood tana, bisan ano indong pangayoonsa Amay sa akun aran itaw na kanindo.24 Asta dadi ara kamo pa kapangayo bisanano kanana sa akun aran. Magpangayokamo agud makabaton kamo, kag agudmalobos indong kalipay.”

Ginpirdi ni Jesus ang Kalibotan25 “Ang mga butang nga dia ginsogid

ko kanindo paagi sa mga paanggid. Piromagaabot ang adlaw nga indi ako ronmaggamit mga paanggid, kondi diritsoko ron nga isogid kanindo ang parti saAmay. 26 Kon magabot ron ang adlaw ngadato, kamo mismo ang magapangayo saAmay sa akun aran. Indi run kinanglannga ako pa ang magpangayo sa Amaypara kanindo. 27 Ay kamo ginaigogmaang Amay tungud nga kamo nagaigogmakanakun, kag nagapati nga ako alin saDios. 28 Sa Amay ako gid nagalin kag na-gayan digi sa kalibotan. Piro dadi maalinako ron digi sa kalibotan nga dia kag mag-abalik sa Amay.”

29Makon dayon anang mga somolonod,“Dan, masanag run imong mga ambalay ara ka run nagagamit mga paanggid.30 Dadi sigorado kami run nga naulamanmo ang tanan nga mga butang, ay bisangani ara kami kapamangkot kanimonaula-man mo ron nga lagi amun ginaisip. Ganinagapati kami nga ikaw alin gid mandasa Dios.” 31 Makon ni Jesus kananda, “Ta,nagatoo kamo ron dadi kanakun? 32 Piromaabot ang oras kagnagabot ron gani dadinga kamo magaburulag kag mansig-oroli,kag bayaan nindo ako. Piro bisan bayaannindo ako, may kaiban ako pa ra gid tun-gud nga kaiban ko ang Amay. 33Ginasogidko kanindo ang mga butang nga dia agudmay kalinung kamo tungud sa indong pag-too kanakun. Digi sa kalibotan nga diapaantoson kamo ang mga tao, piro indikamo magkaadluk tungud nga ginpirdi koron ang tanan nga nagakontra sa Dios digisa kalibotan.”

17Ginpangamoyo ni Jesus anang mga So-

molonod1 Pagkaambal dia ni Jesus, nagtangra

tana sa langit kag nagkoon, makon na,“Amay, nagabot ron ang oras. Padungugi

Juan 17:2 149 Juan 17:26

imong Bata agud padungugan ka ra imongBata. 2 Ay gintawan mo ako awtoridadnga maggaum sa tanan nga mga tao, agudmatawan ko kaboi nga ara kataposan angtanan nga mga tao nga imong gintawkanakun. 3 Kag maman dia ang kaboi ngaara kataposan, nga ang mga tao magkilalakanimo nga maman lang ang matood ngaDios kag magkilala ra kanakun nga imongginpadara. 4 Ginpadungugan ta kaw digisa kalibotan nga dia tungud nga nataposko ron imong ginpaimo kanakun. 5 Ganidadi Amay, padungugi ako dian sa imongprisinsya. Ibalik mo kanakun ang dungugnga kanakun ra nga lagi ang dian ako pakanimo bago imoon ang kalibotan.

6 “Ginpakilala ta kaw sa mga tao ngaimong ginpili sa kalibotan kag gintawkanakun. Imo sanda anay kag gintawmo sanda kanakun, kag gintoman nandaimong mga sogo. 7 Dadi naulaman nandarun nga ang tanan nga imong gintawkanakun kanimo gid nagalin. 8 Kon anoimong gintodlo kanakun maman da akungintodlo kananda, kag ginbaton nanda ra.Kag naulaman nanda run nga matood ragid nga kanimo ako nagalin. Kag nagapatisanda nga ikaw ang nagpadara kanakun.

9 “Ginapangamoyo ko sanda. Ara akonagapangamoyo para sa mga tao nga aranagatoo kanakun, kondi ang mga tao tananga imong gintaw kanakun maman akunginapangamoyo, tungud nga dia sandaimo. 10 Ang tanan nga mga tao nga akunimo, kag ang tanan nga imo akun. Kag gi-napadungugan nanda ako. 11Dadi mabalikako ron dian kanimo kag indi ako ronmag-tinir sa kalibotan nga dia. Piro sanda tanamasasala pa digi sa kalibotan. O matarungnga Amay, paagi sa imong gaum ngaimong gintaw kanakun bantayi ang mgatao nga dia, agud sanda nga tanan magingisara run lang pario nga ikawkag ako isara.12 Ang ako kaiban nanda pa ginbantayanko sanda paagi sa imong gaum nga imonggintaw kanakun. Ginbantayan ko sanda,kag ara gid may nadora kananda loas satao nga madodora ra gid agud matomanang gintagna sa Kasolatan. 13 Dadi ma-balik ako ron dian kanimo. Dia nga mgabutang ginasogid ko ron nga lagi mintrasdigi ako pa sa kalibotan agud magkali-pay sanda ra nga mayad pario kanakun.14 Gintodlo ko kananda imong ginpatodlokanakun. Gindumutan sanda ang mgatao nga nagakontra kanimo. Ay bukun

sanda ana ang kalibotan, pario ra kanakunnga bukun ana ang kalibotan. 15 Ara akonagapangamoyo nga bulun mo sanda rundigi sa kalibotan, kondi apinan mo sandakay Satanas. 16 Bukun sanda ana angkalibotan, pario ra kanakun nga bukunana ang kalibotan. 17 Ipabulag mo sandanga para kanimo paagi sa kamatoodan;imong ambal maman ang kamatoodan.18Ginpadaramo ako digi sa kalibotan, ganiginapadara ko sanda ra nga magpanodloimong mga ambal sa mga tao sa kalibotan.19 Tungud kananda ginaalad ko kanimoakunkaogalingun, agudmaging imo sandara matood paagi sa kamatoodan.

20 “Bukun lang ang mga tao nga dianga nagatoo ron kanakun akun ginapang-amoyo, kondi pati run da ang mga taonga magatoo kanakun sa ori tungud saandang mga pagpanodlo. 21 Amay, gina-pangamoyo ko kanimo nga sanda tananmaging isara lang, pario kanatun nga isarara lang. Kag kon paiwan nga ikaw digikanakun kag ako dian ra kanimo, kabay panga digi sanda ra kanatun agud ang mgatao nga ara nagatoo kanakun magapatinga ikaw manda ang nagpadara kanakun.22 Gintawan ko sanda dungug pario sadungug nga imong gintaw kanakun, agudmaging isara sanda pario ra kanatun ngaisara lang. 23 Kon paiwan nga digi kawkanakun ako dian ra kananda, agud mag-ing isara sanda run lang gid. Kag satoladia nga paagi maulaman ang mga taonga ara nagatoo kanakun nga ikaw mandaang nagpadara kanakun digi. Kag maula-man nanda ra nga ginapalangga mo angmga tomoloo pario sa imong pagpalanggakanakun.

24 “Amay, gosto ko nga ang mga tao ngadia nga imong gintaw kanakun makaibanko sa akun orolian, agud makikita nandaakun dungug, ang dungug nga imonggintaw kanakun bago imoon ang kalibotantungud nga palangga mo ako. 25 Amay,matarung kaw. Garing ang mga taodigi sa kalibotan ara kakilala kanimo.Piro ako tana kakilala kanimo, kag akunmga kaiban nga dia kaulam run ngaikaw maman ang nagpadara kanakun.26 Ginpakilala ko ikaw kananda, kagipakilala pa gid agud imong pagigogmakanakun maging dian ra kananda,kag agud makaoli ako sa andang mgatagiposoon.”

Juan 18:1 150 Juan 18:2418

Ang Pagtraidor kag Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-52; Lu. 22:47-53)

1 Pagkatapos pangamoyo ni Jesus, nag-panaw tana dayon kaiban anang mga so-molonod patabok sa soba ang Kedron.Doto sanda nagayan sa logar nga maygintanum nga mga kaoy. 2 Dato nga logarkabisado ron ni Judas nga traidor ay pirmidoto si Jesus kag anang mga somolonod.3 Gani nagayan doto sa logar nga dato siJudas nga may dara nga mga Romano ngasoldado pati mga goardya sa timplo ngaginsogo ang mga manogdomara nga mgapari kag mga Pariseo. May dara sandanga mga solo kag mga boron. May darasanda ra nga mga armas. 4 Naulamanni Jesus ang tanan nga matatabo kanana,gani ginsolang-solang na sanda kag nag-pamangkot, makon na, “Sino indong gina-pangita?” 5 Makon nanda, “Si Jesus nga-taga-Nazaret.” Makon ni Jesus kananda,“Ako dato.”

Si Judas nga nagtraidor doto ra na-gatindug nga kaiban ang mga tao nganagapangita kay Jesus. 6 Pagkoon ni Je-sus nga tana maman andang ginapangita,nagaratras sanda kag nagkaratomba salogta. 7 Ginpamangkot sanda ruman niJesus kon sino andang ginapangita. Makonnanda ruman, “Si Jesus nga taga-Nazaret.”8 Makon ni Jesus kananda, “Kabay ginko-nan ko kamo ron nga ako dato. Ganikon ako gid man indong ginapangita,pabayani nindo lang nga magalin akunmga kaiban nga dia.” 9 (Ginambal na diaagud matoman anang koon sa Amay, ngaara gid may nadora bisan sangka tao samga ginintriga kanana.) 10Karon, si SimonPedro tana may dara nga garab. Ginabotna anang garab nga dato kag linabo anangsorogoon ang pinakamataas nga pari kagnautas anang too nga talinga. (Anang aranang sorogoon nga dato si Malco.) 11Makonni Jesus kay Pedro, “Balikan imong garabsa anang taguban. Basi imong pagsarigindi ko pagantoson anang ginapaantoskanakun ang Amay?”

Gindara si Jesus kay Anas12 Gindakup si Jesus ang mga Romano

nga soldado sa pagpangona andang kap-itan, kag kaiban ra ang mga goardya ngamga Judio. Ginapos nanda tana 13 kag gin-dara dayondoto kayAnas nga panoganganni Caifas. Si Caifas nga dia maman ang

pinakamataas nga pari sa toig nga dato.14 Tana ra ang nagkoon sa mga Judio ngamas mayad nga sangka tao lang ang map-atay para sa tanan nga mga tao.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-70; Mc. 14:66-68; Lu. 22:55-57)

15 Si Simon Pedro kag ang isara pa gidka somolonod nagsonod ra doto kay Je-sus. Kilala ang pinakamataas nga pariang somolonod nga dato, gani nakasuludtana sa lagwirta ang pinakamataas ngapari kaiban ni Jesus. 16 Piro si Pedro tananasala doto sa goa samay poirtaan. Karon,ang somolonod nga dato nga kilala angpinakamataas nga pari nagbalik doto sagoa kag ginambal na ang babai nga naga-bantay doto sa poirtaan, kag ginpasuludna si Pedro. 17Makon ang babai nga datokay Pedro, “Indi bala nga ikaw isara ra saanang mga somolonod ang tao nga dato?”Makon ni Pedro kanana, “Bukun.”

18 Tungud nga maramig ang gabi ngadato, nagdabok kalayo ang mga sorogoonkag ang mga goardya kag nagtirindug sapalibot agud magpainit-init. Nagtindug radoto si Pedro kag nagpainit-init.

Ginimbistigar si Jesus ang pinakamataasnga pari

(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Lu. 22:66-71)19 Karon, ginimbistigar ang pinaka-

mataas nga pari si Jesus ang parti saanang mga somolonod kag sa anang mgaginapanodlo. 20 Makon ni Jesus kanana,“Bukun sa sikrito akun ginatodlo sa mgatao. Ay nagpanodlo ako mismo sa mgasimbaan kag sa timplo nga ginatiriponanang tanan nga mga Judio. Ara ako maygintodlo sa sikrito. 21 Ta basi ako indongginapamangkot? Pamangkota nindo angmga tao nga nakabati kon ano akun mgagintodlo kananda ay naulaman nanda.”22 Pagkaambal dia ni Jesus, sinampal tanaang sangka goardya nga nagatindug dotosa anang marapit. Makon ang goardyakanana, “Basi toladan imong sabat sapinakamataas nga pari?” 23Makonni Jesuskanana, “Kon akun sabatmalain, magkoonkaw kon ano doto ang malain. Piro konosto ra, ta basi ginsampal mo ako?”

24 Karon, si Jesus nga nakagapos paginpadara dayon ni Anas kay Caifas ngamaman gid ang pinakamataas nga pari satyimpo nga dato.

Ginpanginwara ruman ni Pedro si Jesus(Mt. 26:71-75; Mc. 14:69-72; Lu. 22:58-62)

Juan 18:25 151 Juan 19:725 Mintras nagatindug pa si Pedro sa

marapit ang kalayo nga nagapainit-init,ginpamangkot tana ang mga tao. Makonnanda, “Indi bala nga ikaw isara ra saanang mga somolonod ang tao nga dato?”Nagpanginwara ruman si Pedro, makonna, “Bukun.” 26 Karon, ang isara dotosa mga sorogoon ang pinakamataas ngapari paryinti ang tao nga anang talingagintigbas ni Pedro. Makon na, “Midyonakita ta kaw gani nga kaiban ang tao ngadato doto sa logar nga may gintanum ngamga kaoy.” 27 Piro nagpanginwara rumangid si Pedro nga bukun tana. Kag lagi-laginagtorook ang manok.

Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; Mc. 15:1-5; Lu. 23:1-5)

28Alin kay Caifas gindara nanda si Jesusdoto sa palasyo ang Gobirnador. Kasana-gun run dato. Ang mga Judio ara nag-sulud sa palasyo tungud nga sono sa an-dangmga soronodon, konmagsulud sandasa balay ang bukun Judio, indi sandarun pagtogotan nga magkaun ang yaponnga para sa Pista anang Paglubas angAngil. 29 Gani si Pilato maman ang nag-goa doto kananda kag nagpamangkot konano andang akosasyon kontra kay Jesus.30Makon nanda, “Kon ara tana may naimonga malain ara namun tana gindara digikanimo.” 31 Makon ni Pilato kananda,“Ta dara nindo tana kag kamo tana angmagosgar kanana sono sa indong kaso-goan.” Makon roman ang mga Judio,“Piro ara kami awtoridad nga magsintin-sya kamatayun sa tao.” 32 (Dia nataboagud matoman anang koon ni Jesus konano nga klasi nga kamatayun anang maa-gian.) 33 Gani nagsulud ruman si Pilatokag gintawag na si Jesus. Makon na,“Ikaw manda anang ari ang mga Judio?”34 Makon anang sabat ni Jesus, “Kanimogid bala dan nga pamangkot, okon maymga nagsogid kanimo parti kanakun?”35 Makon ni Pilato, “Ano imong pagsarigkanakun ay, Judio? Imong mga kasi-manwa kag andang mga manogdomaranga mga pari maman ang nagdara kanimodigi kanakun. Ay basi ano imong ginimo?”36Makon ni Jesus kanana, “Akun ginarianara digi sa kalibotannga dia. Kondigi akunginarian sa kalibotan nga dia, nagpakig-away andan akun mga somolonod agudindi ako madakup ang mga Judio. Piroangmatood tana, akun ginarian ara digi sa

kalibotan nga dia.” 37Ganimakon ni Pilatokanana, “Kon maman dan, ari kaw gali!”Makonni Jesus kanana, “Tama imongkoonnga ako ari. Kag ang kabangdanan nganagayan ako digi sa kalibotan kag nag-pakatao ay agud isogid ko sa mga tao angkamatoodan. Kag ang tanan nga gostomakaulam ang kamatoodan nagapamatikanakun.” 38 Makon dayon ni Pilato, “Taano ang kamatoodan?”

Ginsintinsyaan Kamatayun si Jesus(Mt. 27:15-31; Mc. 15:6-20; Lu. 23:13-25)

Pagkaambal dato ni Pilato, naggoa tanaruman doto sa mga Judio. Makon nakananda, “Ara ako may nakita nga salasa tao nga dia. 39 Kabay may ogali kamonga kada Pista anang Paglubas ang Angilnagapangayo kamo kanakun sangka prisonga bolyawan. Gani gosto nindo bala ngabolyawan ko anang Ari ang mga Judio?”40Nagsabat angmga tao nga nagasiringgit,makon nanda, “Indi mo pagbolyawan angtao nga dan! Si Barrabas run lang!” (SiBarrabas nga dia tolisan.)

191 Gani ginpabuul ni Pilato si Jesus kag

ginpaanot na. 2 Pagkatapos nagimo dayonang mga soldado ang koro-korona ngaporos siit kag ginsoklob nanda sa anangolo ni Jesus. Ginpasoksokan nanda tana raang kapa nga granati, 3kag pagkatapos sigiandang parapit kanana nga nagaintrimisnga nagakoon, “Dayawon anang Ari angmga Judio.” Kag ginsampal nanda tanadayon.

4 Naggoa ruman si Pilato doto sa mgatao kag makon na kananda, “Pagoaunko tana ruman digi kanindo agud ipakitakanindo nga ara ako gid may nakitanga kabangdanan agud sintinsyaan tana.”5 Gani naggoa si Jesus nga may koro-korona nga poros siit kag kapa nga gra-nati. Makon dayon ni Pilato kananda,“Sulunga nindo tana!” 6 Pagkakita kananaang mga manogdomara nga mga pari kagmga goardya, nagsiringgit sanda, makonnanda, “Ilansang tana sa kros! Ilansangtana sa kros!” Makon ni Pilato kananda,“Sigi, kamo ang maglansang kanana sakros, ay ara ako gid may nakita ngasala kanana.” 7 Nagsabat ang mga Judio,makon nanda, “May kasogoan kami, kagsono sa amun kasogoan ang tao nga diadapat nga patayun, ay nagakoon tana ngatana kono anang Bata ang Dios.”

Juan 19:8 152 Juan 19:318 Pagkabati dato ni Pilato, nagdogang

run gid anang kaadluk. 9 Gani gindara naruman si Jesus sa sulud ang palasyo kagginpamangkot kon taga-diin tana. Piroara nagsabat si Jesus. 10 Gani makon niPilato kanana, “Basi indi kaw magsabatkanakun? Ara kaw bala kaulam nga akomay awtoridad nga bolyawan kaw okonipalansang sa kros?” 11 Makon ni Je-sus kanana, “Ikaw ara gid may maimokanakun kon ara kaw pagtawi gaum angDios. Gani mas mabaul anang sala angtao nga nagintriga kanakun digi kanimo.”12Pagkabati dato ni Pilato nagpangita tanapa gid paagi nga mabolyawan si Jesus.Garing nagsiringgit ang mga Judio, makonnanda, “Kon bolyawan mo tana, nagakon-tra kaw sa Impirador ang Roma. Ay angbisan sino nga nagapakaari anang kaawayang Impirador.” 13 Pagkabati dato ni Pi-lato, gindara na si Jesus sa goa kag nag-pongko tana sa anang porongkoan angmanogsintinsya, doto sa logar nga kontawagun “Plataporma nga Bato.” (Sa He-breo nga ambal dia ginatawag “Gabbata”.)

14 Mga alas dosi gid dato ang ogtokag dispiras ang pista. Makon ni Pi-lato sa mga Judio, “Dagi run indong ari.”15Nagsiringgit sanda dayonnganagakoon,“Patayun tana! Ilansang tana sa kros!”Gani nagpamangkot kananda si Pilato,makon na, “Gosto nindo bala nga ilansangko sa kros indong ari?” Makon ang mgamanogdomara nga mga pari, “Ara kamiibang ari kondi ang Impirador!” 16 Ganiginintriga ni Pilato si Jesus kananda agudipalansang sa kros.

Ang Paglansang kay Jesus sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43)

Gani gindara si Jesus ang mga soldado17 kag naggoa sanda sa siodad. Ginpa-pasan nanda kay Jesus anang kros paayansa logar nga kon tawagun, “Bongo angTao.” (Sa Hebreo nga ambal dia ginatawag“Golgota”.) 18Doto nanda tana ginlansangsa kros. May darwa ra ka tao nga andangginpadungan lansang kanana, ang isarasa wala kag ang isara sa too, kag si Jesusnakabutang sa tunga. 19 Si Pilato nag-paimo karatola nga anang ginpabutang saanang kros ni Jesus. Ang nakasolat dototoladia, “Si Jesus nga taga-Nazaret, anangAri angmga Judio.” 20Ginsolat dato samgaambal nga Hebreo, Latin, kag Griego, kagdorong mga Judio ang nakabasa, ay ang

logar nga ginlansangan kay Jesus mara-pit lang sa siodad. 21 Makon anang mgamanogdomara nga mga pari ang mga Ju-dio kay Pilato, “Andan bukun ‘Anang Ariang mga Judio’ imong ginsolat, kondi ‘Angtao nga dia nagakoon nga tana kono anangAri ang mga Judio.’ ” 22 Makon ni Pilato,“Kon ano akun ginsolat doto indi ko ronpagomanun ay nakasolat ko ron.”

23 Pagkalansang ang mga soldado kayJesus sa kros ginbuul nanda anang mgalambong kag ginparti apat ka parti, kadasoldado sangka parti. Ginbuul nanda raanang pangidalum nga lambong ni Je-sus nga ara binudbudan, ay diritso angpagabul. 24 Makon ang mga soldado saisara kag isara, “Indi ta lang dia pag-gisakun. Maggarabot-gabot kita lang agudmaulaman ta kon sino ang makabuul.”Sa andang ginimo nga dato natomanang nasolat sa Kasolatan nga nagakoon,“Ginparti-parti nanda akun mga lambongkag gingabot-gabotan nanda akun pangi-dalum nga lambong.” Kag toladato mandaanang ginimo ang mga soldado.

25 Doto sa marapit anang kros ni Jesusnagatindug anang nanay, anang kabogtoanang nanay, si Maria nga anang asawani Cleopas, kag si Maria nga taga-Magdala.26Pagkakita ni Jesus sa anang nanay kag saanang pinalangga nga somolonod nga na-gatindug doto, makon na sa anang nanay,“Dan imong bata.” 27 Makon na ra dayonsa anang somolonod nga dato, “Dan imongnanay.” Kag alin dato, anang nanay niJesus doto ron nagoli sa anang balay anangsomolonod nga dato.

Anang Kamatayun ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49)

28Naulaman ni Jesus nga tapos ron angtanan, gani agud matoman anang koonang Kasolatan, makon na, “Ginawaw ako.”29 May sangka suruludan doto nga maysulud nga maaslum nga bino. Gani gin-tosmog nanda ang isponga sa irinumunnga dato kag gintakud nanda dayon saanang sanga ang isopo kag ginsulsul saanang baba ni Jesus. 30 Pagkasupsup nadato, makon na, “Tapos ron!” Nagdongoktana dayon kag nabogto anang ginawa.

Ginbono anang Kilid ni Jesus31Ang adlawnga dato dispiras ang pista.

Indi maliag ang mga Judio nga anangbangkay ang mga tao nga ginlansang sakrosmasala doto tungudnga angmasonod

Juan 19:32 153 Juan 20:14nga adlaw, Adlaw nga Inogpaway, kag im-portanti gid nga pista para sa mga Judio.Gani ginpangabay nanda kay Pilato ngakon maimo pamariun anang mga batiisang mga tao nga ginlansang sa kros agudmagkarapatay sanda, kag pamulun dayonandang mga bangkay doto. 32 Gani na-gayan doto ang mga soldado kag ginpa-mari nanda anangmga batiis ang darwa katao nga ginlansang kaiban ni Jesus. 33 Piropagabot nanda kay Jesus, nakita nandangapatay tana run, gani ara nanda run pag-baria anang mga batiis. 34 Garing anangginimo ang isara sa mga soldado, ginbonona ang bangkaw anang kilid ni Jesus kaglagi-lagi nagilig dayon ang dogo kag tobig.35Dia nga mga natabo matood tungud nganakita ko mismo. Gani naulaman ko ngaakun ginsolat nga diamatood, kag ginsolatko agud magtoo kamo ra. 36 Dia nataboagud matoman ang nasolat sa Kasolatannga nagakoon, “Ara gid miski sangka tolannga bariun kanana.” 37May nasolat pa gidsa Kasolatan nga nagakoon nga, “Sulun-gun nanda ang tao nga andang ginbono.”

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56)

38 Pagkatapos dato, nagayan si Jose ngataga-Arimatea kay Pilato kag naglisinsyanga kon maimo togotan tana nga bulunanang bangkay ni Jesus sa kros. (Si Josenga dia isara sa mga somolonod ni Jesus,garing sikrito lang ay naadlukan tana samga manogdomara ang mga Judio.) Gin-togotan tana ni Pilato, gani ginbuul naanang bangkay ni Jesus. 39 Nagtabid rakanana si Nicodemo. Ang ona, ang taonga dia gabi nagayan kay Jesus. May daratana nga bali 45 kilos nga paamot nga maysimbog nga mira kag aloe. 40 Pagkabuulnanda anang bangkay ni Jesus, ginpotosnanda sa panaptun nga mapoti nga an-dang ginamug ang paamot sono sa anangogali ang mga Judio kon nagalubung angpatay. 41Karon, doto sa logar nga dato ngaginlansangan kay Jesus may gardin ngaginpananuman ang mga kaoy, kag dotomay bago nga rulubungan nga gingoabsa bato nga midyo sa kowiba kag ara panalubungi. 42 Kag tungud nga nagadalisanda ay ang adlaw nga dato dispiras runanangpista angmga Judio, kag tungudngamarapit ang rulubungan nga dato, dotonanda run lang ginlubung si Jesus.

20Anang Pagkabanaw ni Jesus(Mt. 28:1-8; Mc. 16:1-8; Lu. 24:1-12)

1 Pagabot ang adlaw nga Domingo,madulum-dulum pa nagayan si Marianga taga-Magdala doto sa ginlubungan.Pagabot na doto, nakita na nga anangtakup nga bato ara run doto sa anangbaba ang ginlubungan. 2 Gani domalagantana paayan kay Simon Pedro kag sa so-molonod nga palangga ni Jesus. Pagabotna kananda makon na, “Ginbuul nandaang Ginoo sa ginlubungan, kag ara kamikaulam kon diin nanda tana ginbutang!”3 Gani nagayan si Pedro kag ang so-molonod nga dato doto sa ginlubungan.4 Nagdalagan sanda nga darwa, piro masmadasig ang isara nga dato kaysa kayPedro. Gani naona tana nga nagabot saginlubungan. 5 Pagabot na doto nag-dongok tana kag naglingling. Nakita nadoto ang mga panaptun nga mapoti ngagingamit ang paglubung, piro ara tananagsulud. 6 Malagat-lagat nagabot ra siSimon Pedro, piro tana tana nagdiritsosulud sa ginlubungan. Nakita na ra angmga panaptun nga dato. 7 Kag ang panyonga ginpotos sa anang olo ni Jesus doto ranagabalilin, piro bulag sa mga panaptun.8-9Nagsulud ra dayon ang somolonod nganaona magabot. Nakita na ra ang mgabutang sa sulud, kag bisan ara sanda pakaangup anang ginakoon ang Kasolatannga kinanglan mabanaw si Jesus sa mgapatay, nagpati tana sa oras nga dato nganabanaw si Jesus. 10 Kag nagoli dayon angdarwa nga dato ka somolonod ni Jesus.

Nagpakita si Jesus kay Maria nga taga-Magdala

(Mt. 28:9-10; Mc. 16:9-11)11 Karon, si Maria tana nagatindug pa

gid doto sa goa ang ginlubungan nga na-gapanangis. Mintras nagapanangis tana,nagdongok tana kag naglingling sa su-lud ang ginlubungan. 12 Nakita na ngadoto sa sulud may darwa ka angil nganagalambong ang poti. Doto sanda na-gapongko sa logar nga ginbutangan anangbangkay ni Jesus. Ang isara sa oloankampi kag ang isara sa sikian. 13 Makonang mga angil kay Maria, “Basi nagatangiskaw?” Makon ni Maria, “Ay may nag-buul anang bangkay akun Ginoo kag araako kaulam kon diin nanda ginbutang!”14Pagkaambal na dato nagbalikid tana kag

Juan 20:15 154 Juan 21:3nakita na si Jesus nga nagatindug doto,piro ara na nakilala nga dato si Jesus gali.15 Nagpamangkot kanana si Jesus, makonna, “Basi nagatangis kaw? Sino imongginapangita?” Anang pagsarig ni Mariaanang nabalikidan nga datomanogasikasoang mga tanum doto. Gani makon nakanana, “Kon ikaw ang nagbuul kanana,abi sogidi ako kon diin mo tana ginbutang,ay bulun ko.” 16 Makon ni Jesus kanana,“Maria!” Nagliso si Maria kag nagatobangkay Jesus, kag makon na sa ambal ngaHebreo, “Rabboni!” (Kon kanatun pa,“Manogtodlo”.) 17Makon ni Jesus kanana,“Indi kaw anay magkaput kanakun, ay araako pa kakayab sa Amay. Imong imoontana, ayanan mo akun mga kabogto kagsogidan mo sanda nga ako makayab runsa akun Tatay kag indong Tatay, sa akunDios kag indong Dios.” 18 Gani ginayananni Maria nga taga-Magdala anang mga so-molonod ni Jesus kag ginsogidan na sandadayon nga nakita na ang Ginoo. Kagginsogid na ra kananda anang ginbilin niJesus.

Nagpakita si Jesus sa anang mga So-molonod

(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49)19 Pagkasirum ang adlaw nga dato nga

Domingo, nagtiripon sa sangka balay angmga somolonod. Kag tungud nga gina-pangadlukan sanda sa mga manogdomaraang mga Judio ginpantrangkaan nandaanang mga poirtaan ang balay nga an-dang ginatiriponan. Nagabot dayon siJesus kag nagtindug doto sa andang tunga.Makon na, “Ang kalinung dian kanindo.”20 Kag ginpakita na dayon kananda anangmga igad sa anang mga alima kag saanang kilid. Kag nalipay nga mayadang mga somolonod pagkakita nanda saGinoo. 21 Kag makon na ruman, “Angkalinung dian kanindo. Kon paiwan ngaginpadara ako ang Amay, magapadaraako ra kanindo.” 22 Kag ginuyupan nasanda dayon kag nagkoon, “Batona nindoang Ispirito Santo. 23 Kon patawadunnindo anang mga sala ang bisan sino, danpatawadun da ang Dios. Piro kon indinindo pagpatawadun, dan indi ra pag-patawadun ang Dios.”

Nagdoda si Tomas24 Karon, si Tomas nga anang ayo si

Kapid isara ra sa anang dosi ka somolonodni Jesus. Garing ara tana doto anang

pagpakita ni Jesus. 25Gani ginsogidan tanaanang mga kaiban nga mga somolonodnga nakita nanda ang Ginoo. Piro makonni Tomas kananda, “Kon indi ko makitaanang agi angmga lansang sa anang alima,kag kon indi komatandug anangmga igad,kag kon indi ko makagoro akun alima saanang kilid, indi ako ra gid magpati.”

26 Pagkatapos sangka simana,nagtiripon roman anang mga somolonodsa balay nga andang ginatiriponan,kag kaiban nanda run si Tomas. Gin-pantrangkaan nanda anang poirtaan angbalay, piro nagsulud ruman si Jesus kagnagtindug doto sa andang tunga. Makonna ruman kananda, “Ang kalinung diankanindo.” 27 Kag makon na dayon kayTomas, “Tomas, dali, sulunga run akunalima kag tanduga akun igad. Goroan radayon imong alima sa akun kilid. Indika run magdoda, kondi magtoo kaw.”28 Makon ni Tomas kay Jesus, “Ginoo kokag Dios ko!” 29 Makon dayon ni Jesus,“Ta nagatoo ka run dadi ay nakita moako? Piro mas masoirti ang mga tao nganagatoo kanakun bisan ara nanda akomakita.”

Ang Katoyoan sa Libro nga Dia30 Doro pa gid nga mga milagro anang

ginpangimo ni Jesus nga nakita mismoanang mga somolonod nga ara nagapilsolat sa libro nga dia. 31 Piro ang mganasolat sa libro nga dia ginsolat agudmag-too kamo nga si Jesus manda ang Cristonga anang Bata ang Dios. Kag kon magtookamo kanana may kaboi kamo nga arakataposan.

21Nagpakita si Jesus sa Anang Pito ka So-

molonod1 Pagkatapos pira ka adlaw, nagpakita

ruman si Jesus sa anang mga somolonoddoto sa baybay ang Dagat ang Tiberias.Toladia anang pagkakita kananda. 2 Dotosa logar nga dato nagatiripon sanday Si-mon Pedro, si Tomas nga ginatawag ngasi Kapid, si Natanael nga taga-Cana saGalilea, anang mga bata ni Zebedeo, kagmay darwa pa gid ka somolonod ni Jesus.3 Karon, makon ni Simon Pedro sa anangmga kaiban, “Mapangisda ako.” Makonnanda ra, “Matabid kami kanimo.” Ganinagsakay sanda sa sakayan kag nagpalaod.Piro sa sanggabi nga dato ara sanda gid

Juan 21:4 155 Juan 21:25may nabuul. 4Datong nagapamotipoti runang adlaw, nakita nanda nga may nagatin-dug doto sa baybay. Ara sanda kaulamnga si Jesus gali dato. 5 Makon ni Jesuskananda, “Ta may nabuul kamo?” Makonnanda, “Ara gid.” 6 Makon na kananda,“Taktakan nindo indong lambat sa tookampi ang sakayan, dan may mabubuulkamo.” Gani tinaktak nanda doto andanglambat. Pagbatak nanda, indi sanda runkadaug sa karakuun ang isda nga andangnabuul. 7Makonkay Pedro ang somolonodnga palangga ni Jesus, “Ang Ginoo galidato!” Pagkabati ni Pedro nga ang Ginoogali dato, ginsoksok na anang lambongnga anang ginoba kag naglokso sa tobigkag naglangoy paayan kay Jesus doto sabaybay. 8 Ang iba nga mga somolonodnga doto sa sakayan nagparabaybay ra nganagabutung ang lambat nga pono isda, ayandang karayuun sa baybay mga 50 ralang ka dupa. 9 Pagkatakas nanda, maynakita sanda nga nagatompok nga bagangamay nagasogba nga isda kagmay tina-pay ra. 10Makon dayon ni Jesus kananda,“Pagdara kamo digi pira ka bilog nga isdanga indong nabuul.” 11 Gani nagsaka siSimon Pedro sa sakayan kag ginbutung napabaybay ang lambat nga pono mabaraulnga isda nga bali 153 ka bilog tanan. Arara gid nagisi ang lambat miski toladatokaraku andang nabuul. 12 Makon ni Jesuskananda, “Dali, pagpamaw kamo.” Kagara gid may nagpangaas sa anang mgasomolonod nga magpamangkot kon sinotana, ay naulaman nanda nga tana ang Gi-noo. 13Ginbuul dayon ni Jesus ang tinapaykag ginpanawan na sanda. Toladato raanang ginimo sa isda.

14 Ikatlo ron dia ka bisis nga si Jesusnagpakita sa anang mga somolonod alinanang pagkabanaw.

Si Jesus kag si Pedro15 Pagkatapos nanda pamaw makon ni

Jesus kay Simon Pedro, “Simon nga bata niJuan, ano, ginaigogma mo bala ako kaysaimongmga kaiban nga dia?” Makon anangsabat ni Pedro, “Uu, Ginoo, naulaman monga ginaigogma ko ikaw.” Makon ni Je-sus kanana, “Ta asikasoa akun mga to-moloo pario anang pagasikaso ang pastorsa anang mga karniro.” 16 Makon romanni Jesus kanana, “Simon nga bata ni Juan,ano, ginaigogma mo ako?” Makon na ru-man, “Uu, Ginoo, naulaman mo nga ginai-

gogma ko ikaw.” Makon ni Jesus kanana,“Asikasoa akun mga karniro.” 17 Sa ikatloka bisis makon ni Jesus kanana, “Simonnga bata ni Juan, ano, ginaigogma moako?” Naborido si Pedro tungud ngaikatlo ron ka bisis nga tana ginpamangkotni Jesus kon ginaigogma na tana. Ganimakon ni Pedro, “Ginoo, naulaman moang tanan, kag naulaman mo gid nga ikawginaigogma ko.” Makon ni Jesus kanana,“Asikasoa akun mga karniro. 18 Sa matoodtana, ang ona ang bata ka pa, ikaw mismoang nagsoksok imong akus kag nagayansa kon diin imong gosto. Piro kon malamka run gani, padupaun ka lang kag ibarun ang magaakus kanimo, kag daraunkaw dayon sa logar nga indi mo gosto ngaayanan.” 19 (Ginambal dia ni Jesus agudipakita kananda kon ano ang klasi ngakamatayun anang maagian ni Pedro, kagpaagi sa kamatayun nga dato dadayawonang Dios.) Pagkatapos makon ni Jesus kayPedro, “Pagsonod kanakun.”

Anang Pinalangga nga Somolonod ni Je-sus

20 Pagbalikid ni Pedro nakita na nganagasonod kananda anang pinalangga ngasomolonod ni Jesus. (Tana maman angmarapit gid kay Jesus ang nagayaponsanda kag maman ang nagpamangkot saGinoo kon sino ang magatraidor kanana.)21 Pagkakita ni Pedro kanana makon nakay Jesus, “Ginoo, ano tana anangmaagianang tao nga dan?” 22 Makon ni Jesuskanana, “Kon gosto ko nga indi tana ma-patay asta magbalik ako digi sa kalibotan,ta ano ra dan anang labut kanimo? Bastaikaw tana magsonod kanakun.” 23 Ganinaglapnag ang barita sa mga kabogto saGinoo nga ang somolonod nga dato indimapatay. Piro ara nagkoon si Jesus ngaindi tanamapatay, kondi anang koon tana,“Kon gosto ko nga indi tana mapatay astamagbalik ako, ta ano ra dan anang labutkanimo?”

24Ako ang somolonod nga dato kag akomismo nagapamatood nga matood akunmga ginsolat nga dia. Kagnaulaman ta ngaakun mga ginasogid matood.

25 Doro pa gid anang mga ginpangimoni Jesus nga kon isara-isaraun solat, sigoroindi magigo sa bilog nga kalibotan angtanan nga libro nga solatan.

Binoatan 1:1 156 Binoatan 1:21-22

Anang mga Binoatan ang mgaApostolis

1 Pinalangga ko nga Teofilo, sa akunprimiro nga libro ginsolat ko ang tanannga ginimo kag ginpanodlo ni Jesus alinpa ang ompisa 2-3 asta sa oras nga tanagindara sa langit. Pagkatapos nga tananapatay kag nabanaw, kon kapira tananagpakita sa sari-sari nga paagi sa anangmga apostolis nga tana nabanaw matoodalin sa mga patay. Sa sulud 40 ka adlawnagpakita tana kananda kag gintodloan nasanda parti sa anang ginarian ang Dios.Kag bago tana magpalangit may mga sogotana nga ginbilin sa anang mga pinili ngamga apostolis. Anang mga bilin nga datogintaw na kananda paagi sa anang gaumang Ispirito Santo. 4May bisis nga mintrasnagakaun si Jesus kaiban nanda nagbilintana kananda nga makon na, “Indi kamoanay magalin sa Jerusalem. Ulatun nindoanay ang Ispirito Santo nga ginpangakoang Dios nga Amay. Ginsogid ko ron ngalagi dia kanindo ang ona. 5 Ang ona, siJuan nagpangbunyag angmga tao sa tobig,piro sa pira ka adlaw bubunyagan kamo saIspirito Santo.”

Ang Pagdara kay Jesus sa Langit6 May sangka bisis ruman nga mintras

nagatiripon sanda ginpamangkot nanda siJesus, makon nanda, “Ginoo, maman runbala dia ang oras nga paalinun mo angmga taga-Roma nga nagadomara kanatunagud kita nga mga taga-Israel makado-mara ruman atun kaogalingun?” 7Makonanang sabat ni Jesus, “Ara kamo ginatogotiang Amay nga maulaman nindo kon sanomagakaratabo ang mga butang nga ananggintakda. 8 Piro pagabot kanindo angIspirito Santo tawan na kamo gaum. Kagisogid nindo dayon ang mga butang partikanakun, alin digi sa siodad ang Jerusalemasta sa bilog nga probinsya ang Judea kagSamaria, kag asta sa bilog nga kalibotan.”9Pagkakoon na dia, gindara tana pa langit.Kagmintras nagasulung sanda kanana nganagapaibabaw, ginlikupan tana dayon angpanganod kag nadora tana sa andang pan-ulung.

10 Mintras nagasulung sanda pa ngamayad sa langit, may darwa ka lalaki nganagalambong ang mapoti nga golpi nganagtindug sa andang marapit. 11 Makon

dayon angmga lalaki kananda, “Kamo ngamga taga-Galilea, basi nagatirindug kamopa gid digi nga nagasulung sa langit? Si Je-sus nga dia nga indong nakita nga gindarapaibabawmagabalik digi sa kalibotan. Kagkon paiwan tana nagpaibabaw, toladan raanang pagbalik.”

AngmgaApostolis Nagpili anangTulus niJudas

12 Pagkatapos dato, nagbalik ang mgaapostolis sa Jerusalem alin sa Bokid angmga Olibo. Ang bokid nga dia mga sangkakilomitro anang karayu sa siodad angJerusalem. 13 Pagabot nanda sa Jerusalemnagsaka sanda sa ibabaw nga koarto angbalay nga andang ginadayonan. Ang mgalalaki nga dato sanday Pedro, Juan, San-tiago, Andres, Felipe, Tomas, Bartolome,Mateo, si Santiago nga bata ni Alfeo, siSimon nga mimbro anay ang mga ribolo-sionario, kag si Judas nga bata ni Santiago.14 Dia sanda pirmi nga nagatiripon agudmagpangamoyo. Kaiban nanda ra ang piraka mga babai pati si Maria nga nanay niJesus, kag anangmga kabogto nga lalaki niJesus.

15 May pira ka adlaw nagtiripon angmga 120 ka tomoloo. Nagtindug si Pedrokag magkoon, makon na, 16 “Mga kabogto,kinanglanmatoman anang koon angKaso-latan nga gintagna ang Ispirito Santo angona paagi kay David parti kay Judas, ngamaman ang nagdara sa mga nagdakup kayJesus. 17 Kabilang tana ra kanamun ngamga apostolis nga anang ginpili ni Jesus,kag kaiban namun tana ra sa amun obra.”

18 (Piro si Judas nagbakal logta alin sakoarta nga anang nabaton sa anang gin-imo nga malain, kag doto tana naglagpaknga padapa. Anang tian nabostik kag nag-wagay anang tinai. 19 Nabaritaan dia angtanan nga tao sa Jerusalem, gani gintawagnanda ang logta nga dato nga Akeldama,nga ang gostong ambalun, “Logta nganadogoan”.) 20 Makon pa ni Pedro, “Na-solat run nga lagi sa mga Salmo nga na-gakoon,‘Pabayanan run lang anang ginaolian,Kag dapat ara run may magoli doto.’Kag nasolat ra,‘Itaw ron lang sa iba anang obra.’

21-22 “Gani, kinanglan nga magpili kitasangka tao nga idogang kanamun nga onsika apostolis. Kinanglan isara tana sa mganaging kaiban namun nga nagtabid-tabid

Binoatan 1:23 157 Binoatan 2:20kay Ginoong Jesus ang digi tana pa sakalibotan, ompisa ang nagpabunyag tanakay Juan asta sa oras nga gindara si Je-sus sa langit, tungud nga kinanglan ngamakapamatood tana kaiban namun partisa anang pagkabanaw ni Jesus.” 23 Ganinagpili sanda darwa ka lalaki: si Matiaskag si Jose nga kon tawagun si Barsabas(okon Justo). 24 Pagkatapos nagpang-amoyo sanda dayon, makon nanda, “Gi-noo, ikaw ang kaulam anang tagiposoonang tanan nga tao. Gani ipakita mo kana-mun kon sino sa darwa nga dia imongginpili 25 nga maging apostol bilang tulusni Judas. Ay ginbayaan ni Judas anangobra bilang isara sa mga apostolis, kagnagayan tana sa logar nga bagay kanana.”26Pagkatapos nga sandamakapangamoyo,naggabot-gabot sanda. Kag ang napili siMatias. Gani si Matias maman ang gindo-gang sa onsi ka apostolis.

2Anang Pagabot ang Ispirito Santo

1 Pagabot ang adlaw ang pista ngakon tawagun Pentecostes, nagtiripon angtanan nga mga tomoloo sa sangka balay.2 Mintras nagatiripon sanda, golpi langnga may nagdagono nga alin sa langit ngamidyo samabaskug nga angin nga nagaba-grong, kag poros ron lang dagono andangnababatian sa sulud ang balay nga andangginatiriponan. 3 Kag may nakita sandadayon nga mga dabdab ang kalayo ngamidyo sa mga dila nga nagrapta kag nag-tongtong sa kada isara kananda. 4 Sandatanan gingauman ang Ispirito Santo, kagnagarambal sanda dayon sa iba-ibangmgaambal nga ara nanda natoni. Ang IspiritoSanto maman ang nagpaambal kanandatoladato.

5 Karon, doto sa Jerusalem may mgaJudio nga riliyoso nga nagaralin sa iba-ibang nasyon sa bilog nga kalibotan.6 Pagkabati nanda ang dagono nga dato,nagdaragoyon sanda doto sa ginatiripo-nan ang mga apostolis. Natingala sandanga mayad tungud nga ang kada isarakananda nakabati nga anang linggowaiginaambal ang mga tomoloo. 7 Makonnanda, “Ano kabay dia? Poros dia mgataga-Galilea. 8 Piro basi atun mga ambalmaman atun nababatian nga andang gi-naambal? 9 Ang iba kanatun taga-Partia.May mga taga-Media, kag ang iba taga-Elam. May mga taga-Mesopotamia, Judea,

kag Capadocia. May digi ra nga taga-Ponto kag Asia. 10 Ang iba mga taga-Frigia, taga-Panfilia, taga-Egipto, kag angiba alin sa mga logar nga sakup ang Libianga marapit sa Cirene. May mga taga-Roma, mga Judio kagmga bukun Judio nganagintra sa anang riliyon ang mga Judio.11Kag ang iba alin sa Creta kag Arabia. Pirobisan iba-iba atun mga linggowai nababa-tian ta nga sanda nagaarambal sa tanan tanga mga linggowai parti sa makatiringalanga mga inimoan ang Dios!” 12 Natingalanga mayad ang tanan nga mga tao doto.Kag tungud nga indi nanda maintindiankon ano ang natatabo sigi-sigi run langandang paramangkotan sa isara kag isara.Makon nanda, “Ano kabay dia?” 13 Piroang iba tananagtoya-toya samga tomoloo.Makon nanda, “Mga Lingin ang mga taonga dan!”

Anang Wali ni Pedro14 Gani tomindug si Pedro kaiban ang

iba nga onsi ka apostolis kag nagambalmabaskug sa mga tao, makon na, “Mgakapario ko nga mga Judio, kag tanan kamonga mga pomoloyo sa Jerusalem, pamatiinindo ako ay isogid ko kon ano anangkaologan ang mga butang nga dia. 15 Salaindong isip nga lingin angmga tao nga dia,ay alas noibi pa lang dia ang aga. 16 Kondidia tana maman anang gintagna ang onani propita Joel. Makon na,17 ‘Ang Dios nagkoon, “Sa oring mga adlaw

itaw ko akun Ispirito sa tanan ngaklasi nga mga tao.

Kag anang risolta dan, indong mga batanga lalaki kag babai magabaritaakun mga ambal;

Indong mga binata makakikita akun mgaipapakita kananda;

Kag angmgamaulam-ulam ngamga lalakipadamgoon ko.

18 Magabot matood ang adlaw nga itawko akun Ispirito sa akun mga soro-goon nga lalaki kag babai,

Kag sanda magabarita akun mga ambal.19 Magapakita ako mga milagro sa langit

kag sa logta: may makikita ngadogo, kalayo, kagmadamul nga asonga nagarobokrobok.

20 Magadulum ang adlaw, kag ang bolanmagapola pario sa dogo.

Dia matatabo bago magabot angmakatiringala nga adlaw nga datonga ang Ginoo magaukum.

Binoatan 2:21 158 Binoatan 2:4221 Piro ang bisan sino nga magpanawag sa

Ginoo malilibri sa silot nga maga-abot.” ’ ”

22 Makon pa ni Pedro, “Mga kapario konga mga kaapo-apoan ni Israel, pamatiinindo ako! Si Jesus nga taga-Nazaretginsogo digi ang Dios, kag dia ginpam-atodan ang Dios paagi sa mga milagrokag mga katiringala nga mga butang ngaanang ginpangimo paagi kanana. Kagkamo mismo nakaulam sa mga butangnga dia tungud nga tanan dia nagkaratabodigi kanindo. 23 Naulaman nga lagi angDios ang ona nga si Jesus nga dia itogyankanindo tungud nga maman da nga lagidato anang plano. Kag ginpapatay nindotana sa mga makasasala nga mga tao nganaglansang kanana sa kros. 24 Piro gin-banaw tana ang Dios kag ginlowas sa gaumang kamatayun, tungud nga ang matoodtana, miski kamatayun pa ara gaum ngamagawid kanana. 25Makon ni David partikanana,‘Naulaman ko nga ang Ginoo pirmi nga

nagatabid kanakun kag ara na akoginabayai. Gani indi ako matoblag.

26Maman dia nga nalilipay akoKag indi mapugungan akun pagdayaw sa

Dios.Kag bisan mapapatay ako, padayon ako

nga may paglaum.27 Ay naulaman ko nga indi mo pag-

pabayanan akun kalag doto saanang logar ang mga patay.Kag indi mo ra pagtogotan ngamaronot imong matutum ngasorogoon.

28Gintodlomokanakunangmgadalanngapaayan sa kaboi nga ara kataposan,

Kag tungud nga ikaw pirmi akun kaiban,malilipay ako nga mayad.’ ”

29 Makon pa ni Pedro, “Mga kabogto,masanag nga ara nagambal si David partisa anang kaogalingun, ay ulam ta ngaatun kaolang-olangan nga si David nap-atay kag ginlubung, kag asta gani dadiulam ta kon diin ang ginlubungan kanana.30 Propita si David kag naulaman na ngaang Dios nagpangako kanana nga isara saanang mga kaapo-apoan maman ang ma-gapanobli anang ginarian. 31 Kag tungudnga naulaman ni David kon ano anangimoon ang Dios, nagambal tana parti saanang pagkabanaw ni Cristo, nga ara tanapagpabayani doto sa anang logar angmga patay, kag anang lawas ara naronot.

32 Anang ginatomod ara iba kondi si Jesusnga ginbanaw ang Dios sa mga minatay,kag kami tanan makapamatood nga na-banaw tana manda tungud nga nakita na-mun tana mismo. 33 Ginpapongko tana sapinakamataas nga podir sa anang too angDios. Gintaw kanana ang Amay ang Ispir-ito Santo nga anang ginpangako kanana.Kag ang Ispirito Santo nga dia ginpadarani Jesus kanamun, kag anang gaum ma-man indong nakikita kag nababatian dadi.34-35Makon pa ni David,‘Makon ang Ginoong Dios sa akun Ginoo,Digi pagpongko sa akun too,Asta mapasoko ko kanimo imong mga ka-

away.’Pagsolat ni David dato bukun anang kao-galingun nga lawas anang ginakoon kondianang Ginoo nga si Jesus. Ay si David tanaara pa kasaka sa langit. 36 Gani dapat gidnga maulaman ang tanan nga mga kaapo-apoan ni Israel nga si Jesus nga dia ngaindong ginlansang sa kros maman anangginpili ang Dios nga maging atun Ginookag Cristo.”

37 Pagkabati dato ang mga tao natan-dug andang mga tagiposoon. Gani makonnanda kay Pedro kag sa iba nga mgaapostolis, “Mga kabogto, ano amun dapatimoon?” 38 Makon ni Pedro kananda,“Magirinulsul kamo indong mga sala kagmagparabunyag ang kada isara kanindoagud ipakita nga kamo kay Jesu-Cristo ron,kag mapatawad dayon indong mga salakag mababaton nindo anang ginpangakoang Dios nga ara iba kondi ang IspiritoSanto. 39 Tungud nga ang ginpangako ngadia nga Ispirito Santo para kanindo kag saindong mga bata. Kag bukun lang parakanindo kondi para ra sa tanan nga mgatao doto sa marayu nga mga logar, angtanan nga tatawagun ang Ginoo nga atunDios nga magrapit kanana.”

40 Kag doro pa anang mga ginsambitni Pedro agud pamatodan kananda anangmga ginambal. Kag ginsugyut na sandanga magpanginlowas sa silot nga maga-abot sa mga malain nga mga tao. 41 Doroang nagpati sa anang minsai kag nag-parabunyag sanda dayon. Sa adlaw ngadato mga 3,000 ka mga tao ang nag-dogang sa mga tomoloo. 42 Kag nag-maukud sanda sa pagtoon anang mga gi-natodlo ang mga apostolis, sa pagtiriponbilang magkarabogto, sa pagpamiak-piakang tinapay, kag sa pagpangamoyo.

Binoatan 2:43 159 Binoatan 3:20Anang Kaboi ang mga Tomoloo

43 Dorong mga milagro kag mgamakatiringala nga mga butang anangginpaimo ang Dios sa mga apostolis.Gani ang mga tao nagkaboi nga maypagtaod kag kaadluk sa Dios. 44 Masuudanang pagtarabidan ang mga tomolookag ginbilang nanda nga andang mgapagkabutang bukun ana-ana lang kondipara sa tanan. 45 Ginapamaligya nandaandang mga logta kag mga pagkabutang,kag ginapanagtag nanda anang bayadsa andang mga kaiban sono sa anangkinanglan ang kada isara. 46 Kadaadlaw nagatiripon sanda sa timplo kagnagapamiak-piak ang tinapay sa andangmga balay. Malipayun sanda gid sa andangpagkaraiban sa pagkaun, 47kag sigi andangpagdayaw sa Dios. Naliagan sanda angtanan nga mga tao. Kag kada adlawgindogang kananda ang Ginoo ang mgatao nga anang ginalowas.

3Ang Pagayad ang Tao nga Piang

1 May adlaw nga si Pedro kag si Juannagayan sa timplo ang mga alas trisang apon, tungud nga oras dato nga in-ogpangamoyo. 2 Karon, doto sa poir-taan ang timplo may tao nga piang alinpa anang pagkabata. Adlaw-adlaw gi-nadara tana sa poirtaan nga dato, ngakon tawagun “Masadya”, agud magpal-imos sa mga tao nga nagasurulud sa tim-plo. 3 Pagkakita na kay Pedro kag kayJuan nga nagapasulud sa timplo, nagpan-gayo tana limos. 4 Ginsulung tana ngamayad ni Pedro kag ni Juan. Makondayon ni Pedro kanana, “Pagsulung kana-mun.” 5 Nagsulung ra gani ang tao ngadato ay anang pagsarig lilimosan tana run.6 Piro makon ni Pedro kanana, “Ako aragid koarta. Piro may digi ako nga in-ogtaw kanimo. Sa anang gaum ni Jesu-Cristo nga taga-Nazaret, pagpanaw!” 7Kagginkaputan dayon ni Pedro anang too ngaalima ang tao nga dato kag patindugun.Lagi-lagi nagbaraskug anang mga siki kagmga bokoboko. 8 Naggolpi tana dayontindug kag nagpanaw-panaw. Pagkata-pos nagtabid tana kananda nga nagsu-lud sa timplo. Sigi anang panaw-panawkag tombo-tombo nga nagadayaw sa Dios.9 Nakita ang tanan nga tana nagapanawkag nagadayaw sa Dios. 10Namarasmasan

nanda nga tana gali ang tao nga na-gasari pongko kag nagapakilimos doto sapoirtaan ang timplo nga kon tawagun“Masadya”. Gani natingala sanda ngamayad sa natabo kanana.

Nagambal si Pedro sa Balkon ni Solomon11 Aros indi run magbulag kay Pedro

kag kay Juan ang tao nga dato, kondisigi anang pangaput kananda mintras na-gayan sanda sa logar nga kon tawagunBalkon ni Solomon. Nagdaragoyon angtanan ngamga tao doto kananda ay natin-gala sanda gid. 12 Pagkakita ni Pedro samga tao makon na kananda, “Mga kaparioko nga mga kaapo-apoan ni Israel, basinatingala kamo? Basi nagasulung kamonga mayad kanamun? Sigoro nagaunaunakamo nga napapanaw namun ang tao ngadia tungud sa amun gaum kag pagkadios-non. 13 Bukun! Kondi ang Dios nga gin-simba atun mga kaolang-olangan nga siAbraham, si Isaac, kag si Jacobmaman angnagimo dia agud padungugan na anangsorogoon nga si Jesus. Maman dia angJesus nga indong gintogyan sa mga mayawtoridad kag indong ginsikway sa ato-bangan ni Pilato, miski nadisisyonan narun nga bolyawan. 14 Matarung tana ngatao kag ara gid sala, piro ginsikway nindotana kag ginpangabay nindo si Pilato ngabolyawan ang manogpatay tao sa baylonga si Jesus. 15 Ginpatay nindo ang na-gataw kaboi nga ara kataposan, piro gin-banaw tana ang Dios. Kag kami makapam-atood nga nabanaw tana ay nakita namunmismo. 16Anang gaumanang aran ni Jesusmaman ang nagtaw kabaskug sa tao ngadia nga indong kilala kag nakikita dadi.Kamo mga tistigo nga nagayad tana. Kagdia natabo tungud sa pagtoo kay Jesus.

17 “Mga kabogto, ulam ko nga kamokag indong mga manogdomara nagimotoladato kay Jesus tungud nga ara kamokaulam kon sino tana gid. 18 Dan ginsogidrun nga lagi ang Dios ang ona paagi samgapropita, nga si Cristo kinanglan gid ngamagantos, kag sa indong ginimo nga datokanana natoman anang koon nga dato angDios. 19 Gani dadi, kinanglan magirinulsulkamo ron kag magparapit sa Dios agudpatawadun na kamo sa indong mga sala,20 agud magaabot kanindo ang bago ngakabaskug nga alin sa Ginoo. Pagkataposipadara na ra si Jesus ngamismo angCristonga anang ginpili ang ona para kanatun.

Binoatan 3:21 160 Binoatan 4:2021Piro kinanglan doto lang anay si Jesus salangit asta magabot ang oras nga mabagoang Dios ang tanan nga butang. Toladannga lagi anang koon ang Dios ang onapaagi sa anangmgapropita. 22Pario anangkoon ni Moises, makon na, ‘Ang Ginoonga atun Dios magataw kanindo sangkapropita pario kanakun nga kanindo ramismo magaalin. Dapat sonodon nindoang tanan nga anang ginakoon kanindo.23 Ang indi magtoman sa anang ginakoonang propita nga dato ipabulag sa mgatao ang Dios kag madodora.’ 24 Toladanra anang koon ang tanan nga mga pro-pita alin nga lagi kay Samuel, sanda ngatanan nagsogid parti sa mga butang nganagakaratabo dadi. 25 Anang mga ginpan-gako ang Dios paagi sa anang mga propitapara gid kanatun nga mga Judio, kag ka-bilang kita sa kasogtanan nga ginimo angDios sa atun mga kaolang-olangan tungudnga nagkoon tana kay Abraham, makonna, ‘Bindisyonan ko ang tanan nga mgatao sa kalibotan paagi sa imong kaliwat.’26 Gani ginpadara anay ang Dios anangpinili nga Sorogoon kanatun nga mga Ju-dio agud maboligan na kita nga magbayasa atun ginaimo nga malain.”

4Si Pedro kag si Juan sa Atobangan ang

Konsilyo1 Mintras nagaambal pa si Pedro kag

si Juan sa mga tao, ginparapitan sandaang mga pari kag mga Saduceo kaganang pangolo ang mga goardya sa tim-plo. 2 Ginaugutan sanda tungud nga na-gapanodlo ang darwa nga dia nga si Je-sus nabanaw, kag dia nagapamatood ngaang mga patay babanawon. 3 Gani gin-dakup nanda si Pedro kag si Juan. An-dan bistigarun nanda, garing tungud ngasirum run, ginsulud nanda sa prisoan astamaaga. 4 Piro bisan toladato ang natabokananda, doro pa ra sa mga nakabati an-dang panodlo ang nagtoo. Ang mga lalakilang nga nagatoo ron mga 5,000 nga lagi.

5 Pagkaaga, nagtiripon sa Jerusalemanang mga maulam-ulam ang mga Ju-dio, ang mga manogtodlo ang Kasogoan,kag ang iba pa nga mga manogdomaraang mga Judio. 6 Doto ra si Annas ngapinakamataas nga pari, si Caifas, si Juan, siAlejandro, kag ang iba pa nga mga mim-bro anang pamilya ni Annas. 7 Gindara

kananda si Pedro kag si Juan kag gin-imbistigar nanda dayon. Makon nanda,“Anong gaum indong gingamit kag kinongaran indong ginsambit sa pagayad ang taonga piang?” 8 Si Pedro nga ginagaumanang Ispirito Santo nagsabat, makon na,“Kamo nga amun mga manogdomara kagmga maulam-ulam ang banwa, 9 kon angginapamangkot nindo kanamun ay partisa anang pagayad ang tao nga dia ngapiang, 10dapat nindo tanan ngamaulamanang tanan ra nga taga-Israel, nga ginayadang tao nga dia nga nagatindug dadi digisa onaan paagi sa anang gaum anang aranni Jesu-Cristo nga taga-Nazaret. Tana ma-man indong ginlansang sa kros kag nap-atay. Piro ginbanaw tana ang Dios. 11 Si Je-sus maman ang ginatomod nga bato dotosa Kasolatan nga nagakoon: ‘Ang bato ngaginagamit sa pagpatindug ang balay gin-pilak nindo nga mga panday, tungud ngaindong kaisip ara polos. Piro dadi mamandato ang bato nga ginimo nga pinakapon-dasyon.’ 12 Ara run iba sa bilog nga kali-botan nga makalowas kanatun kondi siJesus lang.”

13 Natingala anang mga manogdomaraang mga Judio nga si Pedro kag si Juanara gid ginaadluki sa pagsogid, ay naula-man nanda nga dia sanda mga ordi-nario nga mga tao kag ara mataas ngatinonan. Namarasmasan nanda dayonnga dia sanda anang mga kaiban ni Je-sus ang ona. 14 Andan gosto nanda ngamagambal kontra sa milagro nga ginimonanday Pedro, piro tungud nga ang taomismo nga ginayad doto ra nagipus sandarun lang. 15 Gani andang ginimo, gin-pagoa nanda anay si Pedro kag si Juansa andang ginatiponan kag nagsorogida-nun sanda dayon. 16 Makon nanda, “Anokabay atun imoon sa mga tao nga dia?Ay bantog ron sa bilog nga Jerusalem nganakaimo sanda matood milagro kag indikitamakakoon nga botig. 17Gani agud indirun maglapnag andang panodlo sa mgatao, paandaman ta sanda nga indi sandarun gid magsari todlo ang pagtoo kayJesus.” 18 Pagkatapos, ginpatawag nandadayon si Pedro kag si Juan kag ginkonannga indi sanda run gidmagoman todlo angparti kay Jesus. 19 Piro makon ni Pedrokag ni Juan kananda, “Abi binagbinaganindo kon diin digi sa darwa ang osto sapanulung ang Dios; ang kami magtomankanindo okon sa Dios? 20 Kon sa kanamun

Binoatan 4:21 161 Binoatan 5:5-6tana, indi maimo nga indi kami magsogidang parti sa amun nakita kag nabatian.”21 Piro ginpaandaman sanda pa ra gid ngaindi run gidmagsari panogid, kag pagkata-pos ginbolyawan sanda dayon. Miski gostonanda nga sakitun ang darwa indi nandara maimo tungud nga naadlukan sanda rasa mga tao, ay ang mga tao nagdayaw saDios tungud sa milagro nga naimo. 22 Ayanang idad ang tao nga ginayad paagi samilagro nga dato sobra run 40 ka toig.

Anang Pangamoyo ang mga Nagatoo kayJesus

23 Pagkatapos nga nabolyawan si Pedrokag si Juan nagbalik sanda sa andang mgakaiban nga mga tomoloo, kag ginsogidnanda kananda kon ano anang koon angmga manogdomara nga mga pari kag mgamaulam-ulam ang mga Judio. 24Pagkabatidato ang mga tomoloo nagpangamoyosanda. Makon nanda, “Ginoo nga mak-agagaum sa tanan, ikaw ang nagimo anglangit, ang logta, ang dagat, kag ang tanannga mga butang sa mga logar nga dan.25 Paagi sa Ispirito Santo ginpaambal moamun kaolang-olangan nga si David ngaimong sorogoon. Makon na,‘Basi nasisilag nga mayad ang mga bukun

Judio?Kag basi ang mga Judio nagaplano ang ara

polos?26 Ang mga ari sa kalibotan kag ang mga

manogdomara nagtiripon kag nag-priparar agud magpakigaway saGinoo kag sa anang Cristo.’

27 Natabo ron dadi imong ginambal ngadato ang ona tungud nga digi mismo saJerusalem ang mga bukun Judio kag mgaJudio, pati si Herodes nga ari kag si Pilatonga gobirnador nagkarasogot nga kon-traun imong Balaan nga Sorogoon nga siJesus nga imong ginpili nga maging Ari.28 Sa andang ginimo nga dato natomanimong ginplano ron nga lagi ang ona.Kag dia natabo sono sa imong gaum kagkagostoan. 29 Kag dadi, Ginoo, ginapaugnanda kami. Boligan mo kami nga imongmga sorogoon nga iwali nga may kaisugimong minsai. 30 Ipakita mo imong gaum.Itogot mo nga paagi sa anang aran ni Jesusnga imong ginpili nga Sorogoon maka-pangayad kami ang mga masakitun kagmakaimomgamilagro kagmgakatiringalanga mga butang.” 31 Pagkatapos nanda

pangamoyo, nagkudug ang balay nga an-dang ginatiriponan. Sanda nga tanan gin-gauman ang Ispirito Santo kag nagisugsanda sa pagwali anang minsai ang Dios.

Pagboroligan ang mga Tomoloo32Nagtorono nga mayad ang mga naga-

too kay Jesus, kag parario andang ginaisipkag baratyagun. Ang kada isara kanandaara nagkabig nga anang mga pagkabutangana lang gid, kondi ginbilang nanda ngapara sa tanan. 33 Sigi anang imo ang mgaapostolis ang mga katiringalaan sa pag-pamatood nga si Ginoong Jesus nabanawmanda. Kag mabaul ra anang bolig angDios sa tanan nga mga tomoloo. 34 Aragidmaynalisudan kananda sa andangmgakinanglan tungud nga may mga tomoloonga may mga logta kag mga balay ngaandang ginpamaligya, 35kag gintaw nandadayon anang bayad sa mga apostolis. Kagginpanagtag ra dayon angmga apostolis samga tomoloo nga nalilisudan.

36 Toladato ra anang ginimo ni Jose ngataga-Cipre. Judio tana nga alin sa lai niLevi. Anang panawag kanana ang mgaapostolis si Barnabas, nga anang gostongambalun “Manogpabaskug”. 37Ginbaligyani Jose anang logta kag gintaw na dayonanang bayad sa mga apostolis.

5Si Ananias kag si Safira

1 Piro may tao doto nga anang aran siAnanias. Anang asawa si Safira. May gin-baligya sanda ra nga logta. 2 Piro bago da-raun ni Ananias anang bayad ang logta samga apostolis, gintago na ang iba nga kan-tidad para sa andang kaogalingun. Anangasawa nagkompormi ra. Pagtaw na sa mgaapostolis nagkoon tana nga maman rundato anang bayad andang logta. 3 Makonni Pedro, “Ananias, basi nagpadaug kawkay Satanas? Nagabotig kaw sa IspiritoSanto tungud nga ang iba nga koarta ngabayad imong logta gintago mo! 4 Kabaybago mo ibaligya imong logta imo ra lagidato. Kag pagkabaligya mo imo pa ra gidang koarta nga naging bayad. Ta basinaisipmopanga imoondia? Ara kawmag-botig sa tao kondi sa Dios.” 5-6 Pagkabatidato ni Ananias, natomba tana kag na-patay. Kag ginrapitan tana dayon angmga soltiro kag ginpotos nanda anangbangkay. Pagkatapos gindara nanda sagoa kag ginlubung. Kag ang tanan nga

Binoatan 5:7 162 Binoatan 5:31nakabati sa natabo ginpangadlukan ngamayad.

7 Pagkalubas mga tatlo ka oras, nagsu-lud anang asawa ni Ananias. Ara tanakaulam kon ano ang natabo sa anangasawa. 8 Ginpamangkot tana ni Pedro,makon na, “Abi sogidi ako ang matood,maman gid bala dia tanan ang kantidadnga indong nabaton sa indong ginbaligyanga logta?” Makon ni Safira, “Uu, ma-man dan tanan amun nabaton.” 9 Makonruman ni Pedro kanana, “Basi nagkasogotkamo nga magasawa nga tirawan anangIspirito ang Ginoo? Sulunga, dian run sapoirtaan ang mga soltiro nga naglubungimong asawa, kag ikaw kakantoangannanda ra kag ilubung.” 10 Dato ra ngalagi natomba si Safira sa anang atoban-gan ni Pedro kag napatay. Pagsulud angmga soltiro nakita nanda nga patay runsi Safira. Gani ginkantoangan nanda pagoa kag ginlubung sa tupad anang asawa.11Tungud samganatabonga dato, ginpan-gadlukan nga mayad ang tanan nga mgatomoloo kag ang tanan nga nakabarita sanatabo.

Mga Milagro Kag mga Katiringalaan12 Dorong mga milagro kag mga

katiringalaan anang ginimo ang mgaapostolis sa mga tao. Pirmi nganagatiripon ang tanan nga mga tomoloodoto sa Balkon ni Solomon. 13 Ginataodsanda ang mga bukun tomoloo, bisanara sanda magpangas dapun kananda.14 Piro nagdogang pa ra gid ang mgatomoloo tungud nga doro pa gid angnagtoo sa Ginoo, mga lalaki kag mgababai. 15 Tungud sa mga milagro ngaanang ginpangimo ang mga apostolis,ginpandara ang mga tao andang mgamasakitun sa binit ang mga dalan kagginbutang nanda sa mga iringgaan, agudnga kon magagi si Pedro maagian sandabisan anang anino ron lang. 16Bukun langdan, kondi doro ra nga mga tao sa mgabario sa palibot ang nagabot sa Jerusalemnga dara andang mga masakitun kag angmga tao nga may malain nga ispirito. Kagtanan sanda nagarayad.

Ang Pagingabot sa mga Apostolis17 Nainggit nga mayad ang pinaka-

mataas nga pari kag anang mga kaibannga mga mimbro ang sikta nga Saduceo.18 Gani ginpangdakup nanda ang mgaapostolis kag ginsulud sa prisoan. 19 Piro

pagkagabi, ginbokasan anang angil angGinoo anang poirtaan ang prisoan kag gin-pagoa na sanda dayon. Makon ang angilkananda, 20 “Pagayan kamo doto sa timplokag todloan nindo ang mga tao parti sabago nga kaboi nga ginataw ang Dios.”21 Gintoman nanda anang koon ang angil,gani pagmora ang adlaw nagsulud sandasa timplo kag nagtodlo sa mga tao.

Karon, ginpatawag ang pinakamataasnga pari kag anang mga kaiban ang tanannga mga maulam-ulam ang mga Judioagud magmiting ang bilog nga konsilyo.Kag may ginsogo sanda ra nga magayansa prisoan agud bulun ang mga apostoliskag daraun doto kananda. 22 Piro pagabotangmgapolis doto sa prisoan, ara rundotoang mga apostolis. Gani dayon sandangbalik doto sa konsilyo. 23 Makon nanda,“Pagabot namun doto sa prisoan nakitanamun nga may mga kandado pa ang mgapoirtaan, kag ang mga goardya doto rasa may mga poirtaan nagabantay. Piropagbokas namun ang prisoan ara kamimay nakita nga tao doto.” 24 Pagkabatidato anang kapitan ang mga goardya angtimplo kag ang mga manogdomara ngamga pari, naglibug andang olo kag indinanda maabot isip kon ano ang natabo samga apostolis. 25 Lagat-lagat may sangkatao nga nagabot kag nagsogid, makonna, “Ang mga tao nga indong ginsuludsa prisoan doto sa timplo, kag nagatodlosanda sa mga tao.” 26Gani nagayan dayondoto sa timplo anang kapitan ang mgagoardya kag anang mga sinakupan kagginbuul nanda ang mga apostolis, piro arananda pagpoirsaa tungud nga naadlukansanda basi kon pasilun sanda ang mga tao.

27 Gindara nanda dayon ang mga apos-tolis doto sa konsilyo. Makon ang pinaka-mataas nga pari kananda, 28 “Kabay gin-bawalan namun kamo ron nga indi kamomagsari todlo parti kay Jesus. Piro su-lunga nindo indong ginimo! Naglap-nag run indong mga panodlo sa bilognga Jerusalem, kag kami pa indong gina-bangdanan nga nagpatay kanana!” 29 SiPedro kag anang mga kaiban nagsabat,makon nanda, “Kinanglan ang Dios ma-man amun dapat tomanun, bukun ang tao.30 Ginpatay nindo si Jesus paagi sa pag-palansang kanana sa kros. Piro ginbanawtana ang Dios, ang Dios nga ginsimbaatun mga kaolang-olangan. 31 Ginpataasang Dios anang kaimtangan ni Jesus kag

Binoatan 5:32 163 Binoatan 6:10doto tana run sa anang too bilang Manog-domara kag Manlolowas, agud kita ngamga Judio matawan kaigayonan nga mag-inulsul para mapatawad atun mga sala.32 Kami nagapamatood nga dia tanan ma-tood. Kag ang Ispirito Santo nga anangginataw ang Dios sa tanan nga nagatomankanana nagapamatood ra sa mga butangnga dia.”

33 Pagkabati dato anang mga mimbroang konsilyo nasilag sanda nga mayad kaggosto nanda nga ipapatay ang mga apos-tolis. 34Piro nagtindug andang kaiban ngasi Gamaliel. Ang tao nga dia Pariseo kagmanogtodlo ang Kasogoan. Ginataod tanaang tanan. Nagsogo tana nga pagoaunanay angmga apostolis. 35Pagkatapos nganakagoa ang mga apostolis nagambal siGamaliel sa anang mga kaiban, makon na,“Mga kasimanwa ko nga mga taga-Israel,isipun ta gid anay kon ano atun imoonsa mga tao nga dia ay basi kon makasalakita. 36 Tungud nga kano lang may taonga anang aran si Teudas nga nagapaadakkon sino tana gid. Kag may mga 400 katao ang nagsonod kanana. Piro ang originpatay tana kag anang mga kaiban nag-burulag dayon, kag nadora ra lang dato.37Pagkatapos dato, ang pagsinsos angmgatao, si Judas ruman nga taga-Galilea angnakatipon mga tao nga nagsonod kanana.Piro ginpatay tana ra kag nagburulagra anang mga sinakupan. 38 Gani akunmaambal kanindo maman dia: pabayananta lang ang mga tao nga dia, kag indi tasanda pagpasilabutan. Tungud nga konandang mga ginaimo kag ginatodlo alin ralang sa tao, madodora ra lang dan. 39 Pirokon dia alin sa Dios indi ta sanda mapu-gungan. Kag bukun lang dan, kondi basikon maggoa pa nga ang Dios maman atunkakontra.” Gani ginsonod ang konsilyoanang laygay ni Gamaliel. 40 Ginpatawagnanda ruman ang mga apostolis kag gin-paanot. Pagkatapos ginpaandaman nandanga indi sanda run gid magtodlo partikay Jesus, kag ginbolyawan sanda dayon.41 Nagalin doto ang mga apostolis nganalilipay ngamayad, tungudnga gintawansanda ang Dios pribilio ngamagantos parasa anang aran ni Cristo. 42 Kag kada ad-law nagaayan sanda sa timplo kag sa mgabalay kag sigi andangpanodlo kagwali angMayad nga Barita parti kay Jesus nga tanaang Cristo.

6Ang Pagpili ang Pito ka Lalaki

1Samga tyimpo nga dato, nagadoro rongid ang mga nagatoo kay Jesus. Karon,nagriklamo ang mga Judio nga alin saGrecia kontra sa mga Judio nga alin saJudea tungud nga napabayanan lang an-dang mga balo nga babai kag ara ginatawirasyon nga pangadlaw-adlaw. 2 Gani gin-patawag ang dosi ka apostolis ang tanannga mga tomoloo. Makon nanda dayon,“Bukunmayad nga pabayanan namun angpagwali anang ambal ang Dios para langmaasikaso ang parti sa mga aboloy. 3 Angmayad sigoro, mga kabogto, magpili kamosa indong mga kaiban pito ka lalaki ngakilala nga mga mayad nga tao, maaram,kag andang kaboi ginagauman ang IspiritoSanto. Sanda maman atun padomaraunsa mga aboloy nga dia. 4 Kag kami tana,gamitunnamun amun tyimpo sa pagpang-amoyo kag sa pagwali anang ambal angDios.” 5Kompormi ang tanan nga mga to-moloo sa sowistyon nga dato. Gani nagpilisanda dayon. Isara sa andang napili si Es-teban. Dia nga tao ugut anang pagtoo kayJesus kag anang kaboi ginagauman angIspirito Santo. Napili nanda ra si Felipe,si Procoro, si Nicanor, si Timon, si Parme-nas, kag si Nicolas nga taga-Antioquia. SiNicolas nga dia bukun Judio, piro nagsaylotana sa anang riliyon angmga Judio. 6Angmga napili nga dia gindara nanda sa mgaapostolis. Kag angmga apostolis nagpang-amoyo para kananda, kag gintongtongannanda andang mga alima bilang pagtawawtoridad kananda.

7 Gani padayon nga naglapnag anangambal ang Dios. Doro pa gid ngamga taga-Jerusalem kag doro ra nga mga pari angnagtoo kay Jesus.

Ang Pagdakup kay Esteban8 Ginkaloyan nga mayad ang Dios si Es-

teban kag gintawan gaum. Gani dorongmga milagro kag mga katingalaan anangginpangimo nga nakita angmga tao. 9Piromay mga tao nga nagkontra kay Esteban.Dia nga mga tao mga Judio nga alin saCirene, sa Alejandria, sa Cilicia kag saAsia. Mga mimbro dia anang simbaanang mga Judio nga kon tawagun Simbaanang mga Ginlibri sa Pagkaoripun. Sigi an-dang pakigdiskosyon kay Esteban. 10 Pirotungud nga si Esteban gintawan kaaramang Ispirito Santo, indi sanda gid kadaug

Binoatan 6:11 164 Binoatan 7:20kanana. 11 Gani andang ginimo, nag-sool sanda pira ka tao nga magkoon nganabatian nanda si Esteban nga nagaambalmarimo kontra kay Moises kag sa Dios.12 Sa toladato nga paagi nasolsolan nandaang mga tao, ang mga maulam-ulam angmga Judio, kag ang mga manogtodlo angKasogoan. Gindakup nanda si Estebankag gindara dayon sa konsilyo. 13 Mayginpasulud sanda ra nga pira ka tao ngamagatistigo ang botig kontra kay Este-ban. Makon ang mga tistigo, “Dia ngatao pirmi gid nga nagaambal kontra saatun sagrado nga timplo kag sa Kasogoanni Moises. 14 Nabatian namun tana nganagakoon nga atun timplo ranggaun niJesus nga taga-Nazaret kag ilisan na tananang mga kaogalian nga gintaw kanatunni Moises!” 15 Ang tanan nga mimbroang konsilyo nagsulung nga mayad kayEsteban, kag nakita nanda anang oyaunnga midyo anang oyaun ang angil.

7Anang Ambal ni Esteban

1 Karon, nagpamangkot ang pinaka-mataas nga pari kay Esteban, makon na,“Ano, matood anang ginasogid ang mgatao nga dia?” 2 Makon ni Esteban, “Mgakabogto kagmga ginikanan, pamatii nindoako. Ang onangamga tyimpo angDios ngamakagagaum nagpakita sa atun kaolang-olangan nga si Abraham ang doto tanapa nagaoli sa Mesopotamia bago tanamagsaylo sa Haran. 3Makon ang Dios kayAbraham, ‘Magalin kaw sa imong banwanga dia, bayaan mo imong mga parintikag magayan kaw sa logar nga akun itodlokanimo.’ 4 Gani nagalin si Abraham sabanwa nga dato ang Caldea kag doto tananagoli sa Haran. Pagkapatay anang tatayginpaayan tana ruman ang Dios sa logarnga dia nga atun ginaolian dadi. 5 Samga tyimpo nga dato si Abraham ara papagtawi ang Dios bisan maistan lang ngalogta. Piro nagpangako ang Dios nga anglogar nga dia itaw na kanana kag sa anangmga kaliwat, bisan sa oras nga dato ara pagid bata si Abraham. 6Makon pa ang Dioskanana, ‘Imong mga kaapo-apoan sa orimagaoli sa ibang banwa, kag doto imoonsanda nga mga oripun kag pintasan sandaang mga taga-doto sa sulud 400 ka toig.7 Piro sisilotan ko ang nasyon nga mag-aoripun kananda. Pagkatapos magaalinsanda sa banwa nga dato kag magabalik sa

logar nga dia kag digi sanda magasimbakanakun.’ 8 Kag bilang tanda sa anangpangako nagsogo ang Dios kay Abrahamnga ang tanan ngamga lalaki dapat toriun.Gani pagkabata anang bata nga si Isaac,gintori na datong walo tana run ka adlawnga nabata. Maman da anang ginimo niIsaac kay Jacob nga anang bata. Kag si Ja-cobmaman da anang ginimo sa anang dosika mga bata nga maman atun ginalinannga mga Judio.

9 “Si Jose nga isara sa dosi nga datogininggitan anang mga kabogto, gani gin-baligya nanda tana. Gindara tana dayonsa Egipto kag naging oripun doto. Pirotungud nga ang Dios kaiban ni Jose,10 ginboligan na tana sa tanan nga mgakalisud nga anang ginaagian. Gintawantana ra ang Dios kaaram, gani nagostoantana ang Faraon, anang ari ang Egipto.Ginimo tana ang ari nga manogdomarasa bilog nga Egipto kag sa tanan na ngapagkabutang. 11 Ang ori nagabot angtiggurutum sa bilog nga Egipto kag saCanaan. Naglisud nga mayad ang mgatao, kag atun mga kaolang-olangan aragid mabulan pagkaun. 12 Gani pagka-bati ni Jacob nga may pagkaun doto saEgipto, ginpaayan na doto anangmga batanga atun mga kaolang-olangan. Mamandato andang ona nga pagayan doto saEgipto. 13 Datong ikarwa nanda nga pa-gayan doto, nagpakilala kananda si Josenga tana andang kabogto, kag ginsogid nara kay Faraon ang parti sa anang pamilya.14 Nagbilin dayon si Jose nga anang tataynga si Jacob magayan doto sa Egipto kagdaraun na anang bilog nga pamilya. (Mga75 sanda tanan.) 15 Gani si Jacob kagatun mga kaolang-olangan nagayan dotosa Egipto, kag doto sanda nagoli asta sandanagkarapatay. 16 Andang mga bangkaygindara sa Siquem kag doto ginlubung sarulubungan nga ginbakal ni Abraham angona sa anang mga bata ni Amor.

17“Karon, datongmarapit runmatomananang ginpangako ang Dios kay Abra-ham, nagraku run gid atun mga kaolang-olangan doto sa Egipto. 18Nagabot ra angadlaw nga iba run nga ari ang nagdomarasa Egipto. Tana ara kaulam parti kayJose. 19Ginloko ang ari nga dato atun mgakaolang-olangan kag ginpintasan. Gin-pirit na sanda nga ipamilak andang mgalapsag agud makarapatay. 20Maman datoang tyimpo nga nabata si Moises. Si

Binoatan 7:21 165 Binoatan 7:42Moises nga dia masadya nga bata kagnagostoan ang Dios. Ginsagod tana anangmga ginikanan sa andang balay sa suludtatlo ka bolan. 21 Ang tana ginpapilakrun, ginbuul tana anang bata nga babaini Faraon kag ginsagod nga midyo anangbata gid. 22Gintodloan siMoises ang tanannga kinaaramsa Egipto, kagnaging bantogtana sa anangmga inambalan kag sa anangmga inimoan.

23 “Ang 40 run ka toig anang idad niMoises naisipan na ngamagbisita sa anangmga kapario nga mga Israelita. 24 Kagdoto nakita na ang isara kananda ngaginapintasan ang Egiptoanun. Gintaban-gan na anang kapario nga Israelita kagbilang balus ginpatay na ang Egiptoanun.25Tungud sa anang ginimo nga dato anangkaisip ni Moises masasatuman ang mgaIsraelita nga tana maman anang gamitunang Dios agud malibri sanda sa pagantosnga andang ginaagian. Garing ara sandagali kasatum. 26 Ang madason nga ad-law nagbalik si Moises kag nakita na angdarwa ka Israelita nga nagaaway. Gostona andan nga osayun ang darwa, ganimakon na kananda, ‘Pario kamo kabay ngaIsraelita. Ta basi nagaaway kamo?’ 27 Piroginkaig tana ang tao nga nagapandaug-daug nga nagakoon, makon na, ‘Sino angnagimo kanimo nga manogdomara kagmanogosay kanamun? 28Ano, patayunmoako ra pario imong pagpatay sa Egiptoa-nun nga dato kaapon?’ 29 Pagkabati datoni Moises nagpalagyaw tana sa Egipto kagnagayan sa Median, kag doto nagoli. Dototana nakapangasawa kag doto ra nabataanang darwa ka bata nga lalaki.

30 “Pagkalubas 40 ka toig may sangkaangil nga nagpakita kay Moises ang dototana sa logar nga ara ginaolii ang taonga marapit sa Bokid ang Sinai. Nakitani Moises ang angil sa palongpong nganagadabadaba. 31 Natingala nga mayad siMoises sa anang nakita, gani ginparapitanna ang palongpong nga dato agud sulun-gun kon ano. Ang tana nagaparapit runnabatian na anang limug ang Ginoo nganagambal kanana, makon na, 32 ‘Ako angDios nga ginsimba imong mga kaolang-olangan nga si Abraham, si Isaac, kag siJacob.’ Pagkabati dato niMoises nagkudugtana sa kaadluk kag ginadlukan tana runnga magsulung. 33Makon dayon ang Dioskanana, ‘Obaa imong sandalyas ay sagradoang logar nga dia nga imongginatindugan.

34 Nakita ko gid ang mga kalisud nga gi-naantos akun mga pinili nga mga tao dotosa Egipto, kag nabatian ko ra andang mgapagpanangis. Gani naglosong ako agudilibri sanda. Dadi pagpriparar run ay ikawmaman akun ipadara doto sa Egipto.’

35 “Maman dia ang Moises nga ginsik-way anay anang mga kapario nga Israelitanga nagkoon, ‘Sino ang nagimo kanimonga manogdomara kag manogosay kana-mun?’ Maman da dia mismo ang Moi-ses nga ginpadara ang Dios nga magingmanogdomara kag manoglibri sa mga Is-raelita paagi sa bolig ang angil nga anangnakita doto sa nagadabadaba nga palong-pong. 36 Si Moises ang nagdara ang mgaIsraelita paggoa sa Egipto. Nagimo tanamga milagro kag mga katiringalaan saEgipto kag sa Dagat ngaMapola kag pati salogar nga ara ginaolii ang tao nga andangginpanawan sa sulud 40 ka toig. 37Mamanda dia nga Moises ang nagkoon sa mga Is-raelita nga kon paiwan nga tana ginpadaraang Dios kananda, magapadara pa gid angDios sangka propita nga alin ra kananda.38 Kag ang doto ron atun mga kaolang-olangan sa logar nga ara ginaolii ang tao,tana ra ang nagpatunga sa mga tao kag saangil nga nagpakigambal kanana sa Bokidang Sinai, kag doto tana nagbaton anangambal ang Dios nga nagataw kaboi aguditaw na kanatun.

39 “Garing bagomakabalik si Moises alinsa bokid, atun mga kaolang-olangan aranagtoman sa anang ginapaimo ni Moi-ses kananda. Ginsikway nanda si Moisesbilang andang manogdomara, kag gostonanda nga mabalik sa Egipto. 40 Makonnanda sa anang gorang ni Moises ngasi Aaron, ‘Imoi kami mga ribolto agudmay mga dios kami nga sonodon, tun-gud nga ara kami kaulam kon ano ronang natabo kay Moises nga dato nga nag-pagoa kanamun sa Egipto.’ 41 Kag nag-imo sanda dayon ribolto nga anang itsorapario sa tinday nga baka. Nagalad sandasa ribolto nga dato kag nagpista sandara agud padungugan andang ginimo ngadios-dios. 42Piro tungud sa andang ginimonga dato, gintalikodan sanda ang Dios,kag ginpabayanan na sanda run lang ngamagsimba sa mga bitoon sa langit. To-ladato gid ang nakabutang samga ginsolatang mga propita. Makon doto ang Dios,‘Kamo nga mga Israelita, sa sulud 40 ka

toig nga kamo doto sa logar nga

Binoatan 7:43 166 Binoatan 8:3ara ginaolii ang tao nagpatay kamomga ayup kag indong ginalad.

Piro bukun ako indong ginaladan ang mgasapat nga dato.

43 Gindara-dara nindo pa anang tordaindong dios-dios nga si Moloc,kag anang borobitoon indong dios-dios nga si Refan.

Ang mga ribolto nga dato ginpangimonindo agud simbaun.

Maman dia nga palayasun ko kamo astadoto sa loyo pa ang Babilonia.’ ”

44Makon pa ni Esteban sa konsilyo, “Angdoto sanda pa sa logar nga ara ginaolii angtao, atun mga kaolang-olangan may tordanga doto anang prisinsya ang Dios. Angtorda nga dato ginimo sono sa anang sogoang Dios kay Moises, sono sa plano ngaginpakita kanana. 45 Ang ori, pagkapatayatun mga kaolang-olangan, andang mgabatamaman ruman ang nagdara ang tordanga dato. Andang manogdomara datosi Josue run. Naangkun nanda ang mgalogar nga ginpangako angDios pagkataposnga palayasun ang Dios angmga nagaorolidoto sa mga logar nga dato. Kag angtorda nga gindara ang mga Israelita dotoasta run sa tyimpo nga si David nagingari. 46 Ginpangayo ni David sa Dios ngatogotan tana nga magpatindug balay parakanana agud makasimba doto anang mgakaapo-apoan ni Jacob. Piro bisan nalipaynga mayad ang Dios kay David, ara natana pagtogoti. 47 Si Solomon maman angnagimo ang balay nga sirimbaan sa Dios.

48 “Garing ang Dios nga labaw sa tananaranagaistar samgabalaynga ginimo langang tao. Ay sono sa propita ang ona pa,makon ang Dios,49 ‘Ang langit akun trono, kag ang logta

anang torongtongan akun siki.Gani anong klasi nga balay indongimoon para kanakun? Ta diin anglogar nga akun mapawayan?

50 Indi bala nga ako maman ang nagimoang tanan nga butang!’ ”

51 Pagkatapos makon ni Esteban sa mgatao doto sa konsilyo, “Maturugas indongmga olo! Nagapabungul kamo sa anangminsai ang Dios ay indi nindo gostonga magtoman sa anang mga ginakoonkanindo. Pirmi nindo nga ginakontra angIspirito Santo. Pario kamo gid sa indongmga kaolang-olangan. 52Ara gid propita saandang tyimpo nga ara nanda pagingab-ota. Pati ang mga nagsogid parti sa

pagabot ang Matarung nga Sorogoon ngasi Jesus ginpatay nanda ra. Kag pagabotdigi ni Jesus, kamo roman ang nagtraidorkag nagpatay kanana. 53 Nagbaton kamoang kasogoan nga gintaw angDios paagi samga angil, piro ara nindo pagtomana.”

Ang Pagpasil kay Esteban54 Pagkabati dato anang mga mimbro

ang konsilyo, nasilag sanda ngamayad kayEsteban. Nagpapagut sanda andang mgaipun sa kasilag. 55 Piro si Esteban ngagingauman ang Ispirito Santo nagtangrasa langit kag nakita na anang gaum angDios nga nagalanyag kag si Jesus nga na-gatindug sa too ang Dios. 56 Pagkakita nadato, makon na, “Sulunga nindo! Nakikitako nga abri ang langit kag doto si Je-sus nga Naging Tao nga nagatindug saanang too angDios!” 57Nagsiringgit anangmga mimbro ang konsilyo kag gintaku-pan nanda andang mga talinga agud indinanda mabatian anang ginaambal ni Es-teban. Kag nagdaragoyon sanda dayonpaayan kanana. 58 Gindara nanda si Es-teban sa goa ang siodad kag ginboroli-gan nanda pasil ang bato. Ginoba angmga nagtistigo kontra kay Esteban andangmga panguslub nga lambong kag ginsalasa tao nga bataun pa nga anang aran siSaulo. 59Kagmintras ginaboroligan nandapasil si Esteban, nagapangamoyo tana saGinoo, makon na, “Ginoong Jesus, batonaakun ispirito.” 60 Kag naglood tana dayonkag nagsinggit ang mabaskug, makon na,“Ginoo, indi mo sanda pagpapanabatunsa sala nga dia nga andang ginaimo.”Pagkaambal na dia, napatay tana.

81-2 Ginlubung si Esteban ang mga dios-

non nga mga tao, kag gintangisan nandatana nga mayad.

Giningabot ni Saulo ang mga TomolooAlin dato, nagompisa ang poirti nga

pagingabot sa mga tomoloo sa Jerusalem.Gani nagrarapta angmga tomoloo sa bilognga probinsya ang Judea kag Samaria. Angmga apostolis lang ang ara nagaralin saJerusalem. Si Saulo nga nagkompormi sapagpatay kay Esteban 3 nagimorat gid ngamadora ang mga tomoloo kay Cristo. Ganiginpamalaybalay na sanda kag ginpandarasa prisoan, bukun lang ang mga lalaki,kondi pati ang mga babai.

Binoatan 8:4 167 Binoatan 8:31Ang Mayad nga Barita Gintodlo sa

Samaria4 Pagrapta ang mga tomoloo, ginwali

nanda ang Mayad nga Barita bisan diinsanda magayan. 5 Isara sa mga tomoloonga dato si Felipe. Nagayan tana sasangka siodad ang Samaria kag nagwalitana doto sa mga tao ang parti kay Cristo.6 Pagkabati ang mga tao sa anang mgaginambal ni Felipe kag pagkakita nandasa mga milagro nga anang ginapangimo,nagpamati sanda nga mayad. 7 Dorongmga tao nga may mga malain nga ispiritoanang ginpangayad. Nagsinggit todo angmga malain nga ispirito mintras nagagoasanda sa mga tao. Doro ra nga mga paral-itiko kag mga piang ang nagarayad. 8Ganidoro anang kalipay ang mga tao doto sasiodad nga dato.

9 May tao ra doto nga anang aran siSimon. Maboay run nga natitingala ngamayad kanana ang mga taga-Samaria tun-gud sa anang abilidad sa madyik. Na-gapaadak tana pa kon sino tana gid.10 Ang tanan nga tao doto sa siodad, po-bri kag manggaranun, nagapamati ngamayad kanana. Makon nanda, “Ang taonga dia maman run anang gaum ang Diosnga kon tawagun, ‘Mabaskug nga Gaum.’ ”11 Maboay na run nga nadara ang mgatao sa anang abilidad, maman dato nganagpati ang mga tao kanana. 12 Piro pag-wali ni Felipe kananda parti sa Mayad ngaBarita anang Ginarian ang Dios kag partikay Jesu-Cristo, nagtoo sanda kag nag-parabunyag dayon, lalaki kag babai. 13Patisi Simon nga dato nagtoo ra kag pagkata-pos nga tana nabunyagan nagtawas tanadayon kay Felipe. Natingala tana ngamayad sa mga katiringalaan kag mga mi-lagro nga ginimo ni Felipe.

14 Pagkabati ang mga apostolis saJerusalem nga ang mga taga-Samarianagtoo ron sa anang ambal ang Dios,ginpadara nanda doto si Pedro kag siJuan. 15 Pagabot nanda sa Samarianagpangamoyo sanda para sa mgatomoloo doto nga mabaton nanda angIspirito Santo. 16 Tungud nga bisanmatood nga sanda nabunyagan run saanang aran ni Ginoong Jesus, ara sandapa gid nakabaton ang Ispirito Santo.17 Gintongtongan sanda ni Pedro kag niJuan andang mga alima, kag nabatonnanda dayon ang Ispirito Santo.

18Nakita ni Simon nga pagtongtong angmga apostolis andang alima sa mga to-moloo nabaton nanda ang Ispirito Santo.Gani ginpadoydoyan na koarta si Pedrokag si Juan kag magkoon, 19 “Tawi nindoako ra ang gaum nga dan, agud angbisan sino nga akun tongtongan akun al-ima magabaton da ang Ispirito Santo.”20Makon ni Pedro kanana, “Kabay pa ngamadora kaw kag imong koarta! Ay imongpagsarig mababakal mo anang rigalo angDios? 21 Ara kaw labut kag ara kawparti sa anang ginapaimo kanamun angDios tungud nga imong tagiposoon bukunosto sa anang panulung. 22 Gani inulsuliimong katoyoan ngamalain kagmagpang-amoyo kaw sa Ginoo nga patawadun kawsa imong ginaisip nga marimo. 23 Tungudnga nakikita ko nga nainggit kaw ngamayad kag ginagapos kaw imong mgasala.” 24 Makon ni Simon kay Pedro kagkay Juan, “Kon maimo ipangamoyo nindoako ra sa Ginoo agud indi matabo kanakunang silot nga indong ginakoon.”

25 Pagkatapos nga sanda makapama-tood kag makawali anang minsai ang Gi-noo, nagbalik sanda sa Jerusalem. Kagginwali nanda ra ang Mayad nga Barita samga bario sa probinsya ang Samaria ngaandang naagian paoli.

Si Felipe kag ang Opisyal nga Taga-Etiopia

26 Karon, may angil ang Ginoo nganagambal kay Felipe, makonna, “Magayankaw dadi nga lagi sa abagatnan kampi, kagosoyonmo ang dalan nga alin sa Jerusalempaayan sa Gaza.” (Dia nga dalan talagsarun lang nga ginaagian.) 27Gani pomanawsi Felipe kag mintras nagapanaw tananakita na ang tao nga taga-Etiopia nganagayan sa Jerusalem agud magsimba saDios. Dato nga tao mataas anang katung-danan tungud nga tana ang ginatogyanananang manggad ang Candace. (Ang Can-dace nga dia Rayna ang Etiopia.) 28 Angtao nga dato nagaoli run nga nagasakay saanang karo. Nagabasa tana anang libro niIsaias nga propita. 29 Makon ang IspiritoSanto kay Felipe, “Ayani doto kag mag-padungan sa karo.” 30 Gani nagdalagan siFelipe kag naabot na ang karo, kag naba-tian na nga nagabasa ang opisyal ananglibro ni Isaias nga propita. Ginpamangkottana ni Felipe kon naintindian na anangginabasa. 31Makon ang opisyal, “Indi gani.

Binoatan 8:32 168 Binoatan 9:17Ay paiwan akun pagkaintindi kon ara maymagpasanag kanakun?” Kag ginkonan nadayon si Felipe nga magsakay sa anangkaro kagmagtupad kanana. 32Kagmamandia ang parti sa Kasolatan nga anang gin-abasa:“Ara tana gid nagriklamo,Pario tana sa karniro nga ginadara sa

iriyawan agud patayun,Okon sa karniro nga mintras ginabologan

anang bolbol ara gid nagalimug-limug.

33 Ginpakauyan tana kag ang pagsintinsyakanana bukun tama,

Ara may makasogid parti sa anang mgairinsia tungud nga anang pag-pangaboi digi sa logta ginpatagudlang gid.”

34 Makon ang opisyal kay Felipe, “Abisogidi ako kon sino anang ginatomod digiang propitaanang kaogalingun okon ibangtao?” 35 Gani ompisa sa parti nga datoang Kasolatan, ginsaysay kanana ni Felipeang Mayad nga Barita parti kay Jesus.36 Mintras sigi andang paayan sa logarang taga-Etiopia nakaabot sanda sa logarnga may tobig. Makon ang opisyal kayFelipe, “Way may tobig digi. Ano kabay,may kabangdanan pa nga indi akomabun-yagan?” 37 [Makon ni Felipe kanana,“Poidi ka run mabunyagan kon imongpagtoo ugut gid sa imong tagiposoon.”Makon ang opisyal, “Uu, nagatoo akonga si Jesu-Cristo maman anang Bata angDios”.] 38 Ginpatadung ang opisyal angkaro kag naglosong sanda nga darwa sa to-big kag ginbunyagan tana dayon ni Felipe.39 Pagkatakas nanda alin sa tobig, golpinga gindara si Felipe anang Ispirito angGinoo. Ara tana run nakita ang opisyal,piromalipayun gid ang opisyal nga nagpa-dayon sa anang pagoli. 40Mamarasmasanni Felipe, doto tana run sa logar angAsdod.Kag nagpangwalian tana ang Mayad ngaBarita sa mga banwa nga anang ginaagianasta nakaabot tana sa Cesarea.

9Si Saulo Nakakilala sa Ginoo(Bin. 22:6-16; 26:12-18)

1 Si Saulo tana sigi pa gid anang pag-pamaug sa anang mga somolonod ni Gi-noong Jesus nga papamatayun na sanda.Nagayan tana pa sa pinakamataas nga pari2 kag nagpangayo mga solat nga magatawawtoridad kag magapakilala kanana doto

sa anang mga simbaan ang mga Judio saDamasco. Toyo na nga pandakupun kagdaraun pabalik sa Jerusalem anangmakitadoto nga mga somolonod ni Cristo, lalakiokon babai.

3 Datong si Saulo nagainamput run sasiodad ang Damasco, may sanag nga alinsa langit nga golpi lang nga naglanyagkanana. 4 Natomba tana dayon sa logtakag may nabatian tana nga limug nga na-gakoon, “Saulo, Saulo! Basi ginaingabotmo ako?” 5 Makon ni Saulo, “Sino kaw,Ginoo?” Makon ang limug, “Ako si Jesusnga imong ginaingabot. 6 Pagtindug kagmagdiritso sa siodad, ay dotomaymasogidkanimo kon ano imong dapat imoon.”7 Ara gid may nakalimug sa anang mgakaiban ni Saulo kondi nagtirindug sandalang gid doto. Nakabati sanda ang limug,piro ara sanda may nakita. 8 Nagtindugsi Saulo, piro pagmoklat na indi tana runmakakita. Gani ginagobay tana anangmgakaiban asta sa Damasco. 9 Sa sulud tatloka adlaw indi tana makakita, kag ara tanamagkaun okon maginum.

10 Karon, doto sa Damasco may sangkasomolonod si Jesus nga anang aran si Ana-nias. Nagpakita kanana ang Ginoo nganagatawag, makon, “Ananias!” Makon niAnanias, “Ginoo, dagi ako.” 11Makon angGinoo kanana, “Dadi nga lagi magayankaw sa dalan nga ginatawag Matadlung,kag doto sa anang balay ni Judas sagapunmo ang tao nga taga-Tarso nga anangaran si Saulo. Nagapangamoyo tana dadi,12 kag paagi sa akun gaum ginpakita kokanana nga ikaw nagsulud kag nagtong-tong imong alima kanana agud makakitatana ruman.” 13 Piro nagsabat si Ananias,makon na, “Ginoo, doro ron akun nabatianparti sa tao nga dan. Imong mga so-molonod sa Jerusalem ginpangingabot nanga mayad. 14 Kag nagayan tana gani digisa Damasco nga may paanogot alin sa mgamanogdomara nga mga pari agud pan-dakupun na ang tanan nga nagapanawagkanimo.” 15 Piro makon ang Ginoo kayAnanias, “Panaw lang ay ginpili ko tanapara magsirbi kanakun agud ipakilala naakun aran sa mga bukun Judio, sa mga ari,kag sa mga Israelita. 16 Kag ipakita ko rakanana ang mga arantoson nga dapat nanga agian para kanakun.”

17 Gani ginayanan ni Ananias si Saulosa balay nga anang ginadayonan, kag pag-sulud na doto gintongtong na anang al-

Binoatan 9:18 169 Binoatan 9:39ima kay Saulo. Makon na dayon, “Saulo,kabogto ko sa Ginoo, ginsogo ako ni Gi-noong Jesus digi kanimo. Tana ang nag-pakita kanimo sa dalan ang nagapaayankaw digi. Ginsogo na ako digi agudmakakita kaw roman kag agud gaumankaw ang Ispirito Santo.” 18 Lagi-laginagkaraolog alin sa anang mga mata niSaulo ang midyo sa mga imbis ang isdakag nakakita tana ruman. Pagkatapos datodayon tanang tindug kag nagpabunyag.19 Nagkaun tana kag nagbaraskug rumananang lawas.

Si Saulo Nagwali sa DamascoSa sulud pira ka adlaw nga si Saulo doto

sa Damasco nagtawas-tawas tana sa anangmga somolonod ni Jesus. 20Nagayan tanasa anang mga simbaan ang mga Judio kagdoto ginwali na ang parti kay Jesus ngatana maman anang Bata ang Dios. 21 Angtanan nga nakabati kanana natingala ngamayad. Makon nanda, “Indi bala ngamaman dia ang tao nga nagapamatay angmga tao nga nagatoo kay Jesus doto saJerusalem? Kabay nagayan tana gani digiagud pandakupun ang mga tao nga naga-too sa aran nga dato kag daraun sa mgamanogdomara nga mga pari?”

22 Nagdogang pa gid anang abilidad niSaulo sa pagwali. Ginpamatodan na ngaindi maimotig nga si Jesus maman angCristo, kag ang mga Judio sa Damasco indimakasabat kanana.

23 Pagkalubas dorong mga inadlawnagtiripon ang mga Judio kag nagplanonga patayun nanda si Saulo. 24Adlaw-gabiginbantayan nanda anang mga poirtaanang siodad ay patayun nanda tana konandang makita. Garing may nakasogidkay Saulo parti sa andang plano. 25 Ganimay gabi nga ginpasulud tana anang mgasomolonod sa tiklis kag gintonton sa goaanang padir ang siodad.

Si Saulo sa Jerusalem26 Pagabot ni Saulo sa Jerusalem, gosto

na gid andan nga magpakigkaiban saanang mga somolonod ni Jesus, garingnaadlukan sanda kanana. Indi sanda mag-pati nga tana somolonod ron da ni Jesus.27 Piro ginboligan tana ni Bernabe. Gin-dara na tana sa mga apostolis kag gin-pakilala. Ginsaysay ni Bernabe kanandakon paiwan nakita ni Saulo si GinoongJesus sa dalan kag kon ano anang ginambalkanana. Kag ginsogid na ra anang kaisug

ni Saulo sa pagwali parti kay Jesus dotosa Damasco. 28 Gani alin dato nagingkaiban nanda run si Saulo, kag miski diinsa Jerusalem ara naadluki si Saulo ngamagwali parti sa Ginoo. 29Nagambal tanara kag nagpakigdiskosyon sa mga Judionga andang ambal Griego, piro nasilagsanda kag nagplano sanda nga patayuntana. 30 Pagkaulam ang mga kabogto kayCristo sa plano nga dato, ginatud nandasi Saulo sa banwa ang Cesarea kag pinaolidayon sa Tarso.

31 Pagkatapos dato, naging matawayanang kaboi angmga tomoloo sa bilog ngaJudea, sa Galilea, kag sa Samaria. Nagrigunpa gid anang pagtoo ang mga tomolookag nagtaod sanda sa Ginoo; kag tungudnga ginapabaskug sanda ang Ispirito Santonagdogang sanda pa gid.

Si Pedro sa Lida kag sa Jope32 Karon, si Pedro tana, sigi anang

libot-libot sa iba-ibang logar agud bisi-taun anang mga bata ang Dios. Kag na-gayan tana ra sa mga tomoloo doto saLida. 33 Doto sa logar nga dato nakita niPedro ang tao nga anang aran si Eneas.Dia nga tao paralitiko kag ara gid kaban-gon sa anang iringgaan sa sulud walo katoig. 34 Makon ni Pedro kanana, “Eneas,ginayad ka run ni Ginoong Jesu-Cristo.Gani pagbangon kag imusun imong iring-gaan.” Kag nagbangon ra nga lagi si Eneas.35Nakita ang tanan nga mga pomoloyo saLida kag sa Saron nga mayad run si Eneas.Kag nagtoo sanda ra sa Ginoo.

36 Karon, doto sa Jope may tomoloonga babai nga anang aran si Tabita. (SaGriego anang aran Dorcas nga ang gostongambalun osa.) Dia nga babai doro anangmayad nga mga inimoan kapin pa sa mgamalisud. 37Natabo ra dato nga nagmasakitang babai nga dia kag napatay. Gin-ponasan nanda anang bangkay kag ginsu-lud sa koarto sa ibabaw. 38Ang Jope bukunra gid marayu sa Lida. Gani pagkabatiang mga tomoloo nga si Pedro doto saLida, ginsogo nanda ang darwa ka tao ngaayanan tanadoto kagpangabayunngama-gayan doto sa Jope lagi-lagi. 39 Pagkaabotang mga ginsogo nga dia doto kay Pedro,lagi-lagi nagimus ra si Pedro kag nagtabidkananda. Pagabot nanda doto sa Jopegindara tana sa koarto nga ginabutanganang patay. May mga balo doto nga na-gaparanangis. Ginpakita nanda kay Pedro

Binoatan 9:40 170 Binoatan 10:23ang mga lambong nga ginpamudbud niDocras ang boi tana pa. 40 Pagkatapos,anang ginimo ni Pedro, pinagoa na sandatanan sa koarto. Naglood tana dayonkag nagpangamoyo. Pagkatapos naga-tobang tana sa bangkay kag magkoon,“Tabita, bangon!” Nagmoklat si Tabita kagpagkakita na kay Pedro nagpongko tana.41Kinaputan tana ni Pedro sa anang alimakag ginboligan nga magtindug. Pagkat-apos gintawag na dayon ang mga balokag ang iba nga mga tomoloo doto kagginpakita kananda si Tabita nga boi run.42 Dia nga itabo nabaritaan sa bilog ngaJope, kag doro ang nagtoo kay GinoongJesus. 43Maboay-boay pa ra anang tinir niPedro doto sa Jope sa anang balay ni Simonnga manogbulad ang panit.

10Si Pedro kag si Cornelio

1 Doto sa Cesarea may tao nga anangaran si Cornelio. Dia nga tao isara samga kapitan ang mga soldado nga Ro-mano sa batalion nga ginatawag Batal-ion Italiano. 2 Si Cornelio riliyoso ngatao; tana kag anang bilog nga pamilyanagasimba sa Dios. Doro anang naimonga bolig sa mga Judio nga pobri, kagpirmi tana nga nagapangamoyo sa Dios.3 Karon, may sangka adlaw, mga alas trisang apon,may nagpakita kanana nga angilang Dios. Masanag gid anang panulungsa angil nga nagsulud sa anang balaykag nagtawag kanana. Makon na, “Cor-nelio!” 4 Pagkakita na sa angil ginad-lukan tana, kag makon na, “Ano imongkinanglan?” Makon ang angil kanana,“Ginpamatian ang Dios imong mga pang-amoyo kag nalilipay tana sa imong boligsa mga malisud. Gani ginadumdum kawang Dios. 5 Imong imoon dadi, magsogokaw mga tao sa Jope kag ipasolang si Si-mon nga ginatawag ra nga Pedro. 6 Dototana nagadayon kay Simon nga manogbu-lad ang panit. Anang balay sa binit angbaybay.” 7 Pagkaalin ang angil nga dato,tinawag ni Cornelio ang darwa sa anangmga sorogoon kag ang isara sa soldadonga anang ginasogo-sogo. Ang soldadonga dato riliyoso ra nga tao. 8 Ginsogidansanda ni Cornelio ang tanan nga natabokag pagkatapos ginsogo na sanda sa Jope.

9 Ang madason nga adlaw mintras na-garapit sanda run sa banwa ang Jope,nagsaka si Pedro sa parawaywayan doto

sa borobongan nga tapan agud magpang-amoyo. Nagaingogto gid dato ang adlaw.10 Gingutum si Pedro kag gosto na andannga magkaun. Piro mintras ginapripararnanda pa ang pagkaun may ginpakitakanana ang Dios. 11 Nakita na ang langitnga nagbokas kag may nagapaidalum salogta nga midyo sa oslon nga malapadnga ginatonton sa anang apat ka posod.12 Kag doto sa oslon nga dato nakita naang tanan nga klasi nga mga sapatꞋangmga sapat nga nagaparanaw, ang mga na-gakaramang, kag ang mga nagarulupad.13Kag may limug tana dayon nga nabatiannga nagakoon, “Pedro, pagtindug! Pagyawkagmagkaun!” 14Makon ni Pedro, “Ginoo,indi maimo, tungud nga asta dadi ara akopa gid kakaun ang mga sapat nga pariodan nga sono sa Kasogoan ginabilang ngamarisna.” 15Makon roman ang limug kayPedro, “Ayaw pagkona nga marisna angbisan ano nga butang nga ginlimpyo ronang Dios.” 16 Dia tatlo gid ka bisis nga gi-nolit, kag pagkatapos, ang gintonton ngadato ginbatak pabalik sa langit.

17Mintras ginaisip pa ni Pedro kon anoanang kaologan anang nakita nga dato,nagabot ron ang mga tao nga ginsogo niCornelio. Ay pagkaulam nanda kon diinanang balay ni Simon, nagdiritso sandadoto; kag pagabot nanda sa may poir-taan ang kodal 18 nagpanawag sanda kagnagpamangkot kon may nagadayon dotonga tao nga anang aran si Simon Pe-dro. 19 Nagkoon ang Ispirito Santo kayPedro nga nagapalibug pa kon ano anangkaologan anang nakita, makon na, “Maytatlo ka tao dian nga nagapangita kanimo.20 Sigi, paglosong kag magtabid kananda,kag indi kawmagpangalangan tungud ngaako mismo ang nagsogo kananda.” 21Ganinaglosong dayon si Pedro kag nagkoon samga tao, “Ako maman ang tao nga in-dong ginapangita. Ano indong kinanglankanakun?” 22 Makon nanda, “Kami gin-sogo digi ni Kapitan Cornelio. Mayadtana nga kag tao nagasimba sa Dios. Gi-nataod tana ang tanan nga mga Judio.Anang angil ang Dios nagkoon kanananga agadun kaw doto sa anang balayagudmabatian na kon ano imong iambal.”23 Ginpasulud sanda ni Pedro kag dotosanda nagkatorog ang gabi nga dato.

Ang madason nga adlaw nagtabid siPedro kananda. May pira ra ka mga to-moloo sa Jope nga nagtawas ra kanana.

Binoatan 10:24 171 Binoatan 10:4824 Pagkadason nga adlaw nagabot sandasa Cesarea. Nagapaabot ron da si Corne-lio kananda pati anang mga paryinti kagmasuud nga mga amigo nga anang gin-panawag. 25 Pagabot ni Pedro, ginsolang-solang tana ni Cornelio kag naglood agudsimbaun tana. 26 Piro ginpatindug tana niPedro kag magkoon, “Pagtindug, ay akotao ra lang.” 27 Kag padayon andang sogi-danun mintras nagasulud sanda sa balay,kag doto sa sulud nakita ni Pedro ngadorong tao ang nagatiripon. 28 Makon niPedro kananda, “Kamo mismo nakaulamnga kami nga mga Judio ginabawalanamun riliyon nga magbisita okon mag-pakigkaiban sa mga bukun Judio. Piroginpasanag kanakun ang Dios nga indi kodapat kabigun nga marisna ang bisan sinonga tao. 29Gani pagpasogo nindo kanakunnga magayan digi, ara ako magriklamo.Piro dadi gosto ko nga maulaman kon basiginpatawag nindo ako.”

30Nagsabat si Cornelio, makon na, “Mgatatlo ron dadi ka adlaw ang nakalubasnga ako nagapangamoyo digi sa balay, kagmidyo toladia ra nga oras dato, mga alastris ang apon. Mintras nagapangamoyoako, golpi lang nga nagpakita kanakun angtao nga maymasolaw nga lambong. 31Kagmakon na dayon kanakun, ‘Cornelio, gin-pamatian ang Dios imong pangamoyo kagginadumdum na imong pagbolig sa mgapobri. 32 Dadi, magsogo kaw mga tao saJope kag ipaabat ang tao nga anang aransi Simon Pedro. Doto tana nagadayon saanang balay ni Simon nga manogbuladang panit. Anang balay sa binit gid angbaybay.’ 33 Gani ginpasogoan ta kaw ngalagi, kag salamat ay nagabot ka ra. Ta,digi kami tanan sa prisinsya ang Dios agudpamatian kon ano anang ginsogo ang Dioskanimo nga isogid kanamun.”

Si Pedro Nagwali sa Balay ni Cornelio34 Gani nagambal si Pedro, makon na,

“Dadi naulaman ko ron nga ang Diosara pinilian. 35 Kon ang tao gali maykaadluk sa Dios kag osto anang ginaimo,bisan ano anang lai batonon tana angDios. 36 Nabatian nindo ra ang Mayadnga Barita nga ginsogid ang Dios kana-mun nga mga Israelita nga ang tao maka-pasagoli run kanana paagi sa pagtoo kayJesu-Cristo. Tana anang Ginoo ang tanan.37-38 Naulaman nindo ra ang mga natabosa bilog nga probinsya ang Judea parti kay

Jesus nga taga-Nazaret. Kabay nagompisadia sa Galilea pagkatapos nga makawalisi Juan parti sa pagbunyag. Gintawanang Dios si Jesus ang Ispirito Santo kaggaum. Kag tungud nga kaiban na angDios, nagayan tana sa iba-ibang logar nganagaimo mayad. Kag ginaayad na raang tanan nga ginapaantos ang dimonyo.39 Kami mismo makapamatood sa tanannga anang ginpangimo tungud nga nakitanamun mismo anang mga ginpangimo saJerusalem kag sa ibang mga banwa angmga Judio. Ginpatay tana ang mga Judiopaagi sa paglansang kanana sa kros. 40Piroginbanaw tana ang Dios sa ikatlo ka ad-law kag ginpakita kanamun nga tana boi.41 Ara tana pagpakitaan ang Dios sa tanankondi kanamun lang nga anang ginpili runnga lagi ang ona bilang mga tistigo paraibarita sa iba ang parti kanana. Pagka-banaw kanana, nakaiban namun tana nganagkaun kag naginum. 42 Kag ginsogo nakami nga magwali ang Mayad nga Baritasa mga tao. Ginkonan na kami ra ngapamatodan nga tana maman gid anangginpili ang Dios nga maging manogukumsa mga boi kag sa mga napatay run. 43 SiJesu-Cristo maman anang ginakoon angtanan nga mga propita nga ang tanan nganagatoo kanana patawadun andang mgasala paagi sa anang gaum anang aran.”

Ang Ispirito Santo Nagabot samga BukunJudio

44Mintras nagawali pa si Pedro nagkun-sad ang Ispirito Santo sa tanan nga naga-paramati doto. 45 Ang mga tomoloo ngamga Judio nga nagtabid kay Pedro alinsa Jope natingala nga ang Dios nagtaw raang Ispirito Santo sa mga bukun Judio.46Aynabatiannanda sandanganagaambalsa iba-ibang mga ambal kag nagadayawsa Dios. Gani makon ni Pedro, 47 “Dianga mga tao nakabaton ron ang IspiritoSanto nga pario atun nabaton bisan ma-tood nga sanda bukun Judio. Gani ara runadlang para mabunyagan sanda sa tobig.”48Nagsogo tana dayon nga dia sanda bun-yagan agud ipakita nga sanda kay Jesu-Cristo ron. Pagkatapos dato ginpangabaynanda si Pedro nga magtinir anay pira kaadlaw doto kananda.

11Anang Ginsaysay ni Pedro sa mga To-

moloo sa Jerusalem

Binoatan 11:1 172 Binoatan 11:271Karon, nabatian angmga apostolis kag

mga tomoloo sa Judea nga ang mga bukunJudio nagbaton ra anang ambal ang Dios.2Gani pagbalik ni Pedro sa Jerusalem, gin-basol tana angmga tomoloo ngamga Judionga nagapati nga ang mga bukun Judio ki-nanglan magpatori anay bago makadapunkananda. 3Makon nanda kay Pedro, “Ikawkabay Judio, ta basi nagayan kaw doto kagnagkaun pa sa anang balay angmga bukunJudio nga ara matori?” 4 Gani ginsaysayni Pedro kananda ang tanan nga natabokanana alin sa ompisa.

5 Makon na, “Ang ako nagapangamoyodoto sa siodad ang Jope may ginpakitakanakun ang Dios. May nakita ako ngamidyo sa malapad nga oslon nga naga-paidalum alin sa langit. Dia ginatontonsa anang apat ka pamosod, kag sa akuntupad mismo nagtadung. 6 Ginsulung konga mayad kag nakita ko nga anang suludsari-sari nga klasi ang sapat. May dotongamay apat andang siki, maymgamapir-intas, may mga nagakaramang, kag maymga nagarulupad. 7Kag may nabatian akonga limug nga nagkoon kanakun, makon,‘Pedro, pagtindug! Pagyaw kag magkaun!’8Piro nagsabat ako nga indi ko datomaimotungud nga ako ara pa gid kakaun angmgasapat nga toladato nga marisna kag gin-abawal angKasogoan. 9Pagkataposmakonroman ang limug alin sa langit, ‘Ayawpagkona nga marisna ang mga butang ngaginakoon angDios nga limpyo.’ 10Tatlo gidka bisis dia natabo, kag pagkatapos datoginbatak ruman ang mga butang nga datosa langit. 11 Sa oras ra gid nga dato maytatlo ka tao alin sa Cesarea nga nagabotdoto sa balay nga akun ginadayonan. Angmga tao nga dato ginsogo doto agud pan-gitaun ako. 12 Ang Ispirito Santo nagkoonkanakun nga indi ako magpangalangannga magtabid kananda. Ang anum ngadia nga atun mga kabogto kay Cristo ngataga-Jope kaiban ko mismo pagayan kodoto sa anang balay ni Cornelio sa Ce-sarea. 13 Pagabot namun doto ginsogidankami ni Cornelio nga may nakita tana ngaangil doto sa sulud anang balay. Nagkoonkono ang angil kanana nga magsogo tanamga tao nga ipasolang doto sa Jope siSimon nga kon tawagun Pedro. 14 Isogidna kanana kon paiwan tana malowas patianang pamilya. 15Pagkaambal dato ni Cor-nelio, nagompisa ako gani nga magambalkananda, kag mintras nagaambal ako pa

nagabot ang Ispirito Santo kananda parioanang pagabot kanatun ang ona. 16 Kagnadumduman ko dayon anang koon niGinoong Jesus: ‘Ginbunyagan ni Juan angmga tao sa tobig, piro kamo bunyagan saIspirito Santo.’ 17 Gani ang natabo ngadato nagapamatood nga anang gintaw angDios kanatun nga mga Judio pagtoo ta kayGinoong Jesu-Cristo gintaw na ra sa mgabukun Judio. Ta kon maman dato ananggosto ang Dios, sino ako nga magkontra saanang gosto?” 18 Pagkabati dato ang mgatomoloo nga Judio, ara sanda run magsaribasol kay Pedro, kondi nagdayaw sanda saDios. Makon nanda, “Kon toladato, angmga bukun Judio gali ginapainulsul ra angDios sa andang mga sala agud makabatonsanda ra kaboi nga ara kataposan.”

Ang mga Tomoloo sa Antioquia19 Alin ang pagpatay kay Esteban na-

grarapta ang mga tomoloo tungud sapagingabot kananda. Ang iba kanandanagarabot sa logar ang Fenicia, sa isla angCipre, kag pati sa banwa ang Antioquia.Ginsogid nanda ang Mayad nga Baritamiski sa diin sanda makaayan, garing samga Judio lang. 20 Piro ang iba nga mgatomoloo nga taga-Cipre kag taga-Cirenenagayan ra sa Antioquia kag pati angmga bukun Judio ginasogidan nanda angMayad nga Barita parti kay Ginoong Jesu-Cristo. 21Ginboligan sanda ang Ginoo, kagdoro ang nagtoo kag nagliso sa Ginoo.

22 Ang natabo nga dia nabaritaan angmga tomoloo sa Jerusalem, gani gin-padara nanda si Bernabe doto sa Antio-quia. 23 Pagabot na doto nalipay tana aynakita na nga ginkaloyan gid matood angDios angmga tao doto. Kag ginlaygayannasanda nga magpakatutum kag magpakari-gun sa andang pagtoo sa Ginoo. 24 Si Bern-abe nga dia mayad nga tao, ginagaumanang Ispirito Santo, kag ugut anang pagtoosa Dios. Gani doro doto ang nagtoo saGinoo.

25 Nagayan dayon si Bernabe sa Tarsoagud pangitaun si Saulo. 26 Pagkakita nakanana gindara na pabalik sa Antioquia.Sangka toig sanda gid nga naging kaibanang mga tomoloo doto kag dorong tao an-dang gintodloan. Ang mga tomoloo dotosaAntioquiamamanangonanga gintawagnga mga Kristiano.

27 Ang mga adlaw nga dato may mgapropita doto sa Jerusalem nga nagayan sa

Binoatan 11:28 173 Binoatan 12:20Antioquia. 28 Ang isara kananda anangaran si Agabo. Nagtindug tana kag paagi saanang gaum ang Ispirito Santo nagtagnatana ngamay tiggurutumngamagaabot sabilog nga kalibotan. (Ang tiggurutum ngadato natabomatood sa tyimpo nga si Clau-dio ang Impirador sa Roma.) 29Gani anangginimo ang mga tomoloo doto sa Antio-quia, nagkarasogot sanda nga kada isarakananda mapadara bolig sa andang mgakabogto kay Cristo nga doto sa Judea sonosa andang masarangan. 30 Kag ginpadarananda dia kay Bernabe kag kay Saulo aguditaw sa mga maulam-ulam nga nagado-mara sa mga tomoloo doto sa Jerusalem.

12Giningabot ni Herodes ang mga Tomoloo

1 Sa mga tyimpo nga dato ginompisaaningabot ni Aring Herodes ang pira ka mgatomoloo kay Cristo. 2 Ginpapatay na siSantiago nga anang kabogto ni Juan paagisa ispada. 3 Pagkakita na nga nalipayang mga Judio tungud sa anang ginimonga dato, ginpadakup na ra si Pedro. Dianatabo ang nagapista ang mga Judio angPista ang Tinapay nga ara Pampaabok.4 Ginpasulud na si Pedro sa prisoan kagginpagoardyaan sa apat ka gropo nga mgasoldado nga tag-apat. Sono sa anang planoni Herodes, anang bista ni Pedro imoonna sa pobliko pagkatapos ang Pista anangPaglubas ang Angil. 5 Gani ginpabantayanna lang sa mga soldado si Pedro doto saprisoan. Piro ang mga tomoloo tana pa-dayon andangmaugut nga pagpangamoyosa Dios para kanana.

Ginpagoa si Pedro sa Prisoan6Ang gabi nga bago bistaun anang kaso

ni Pedro, nagakatorog tana nga ginakadi-naan darwa ka kadina sa tunga ang darwaka soldado. Maymga goardyapanganaga-bantay sa poirtaan ang prisoan. 7 Karon,golpi lang nga nagsanag sa sulud angprisoan kag may nagpakita doto nga angilnga ginsogo ang Ginoo. Gintapik na anangkilid ni Pedro agud pokawon, kag makonna dayon “Dali! Pagbangon!” Kag nagka-raukas angmga kadina nga nagabugkus saanang alima. 8 Makon ra ang angil, “Sok-sokan imong akus kag imong sandalyas.”Kag ginsonod ra dato ni Pedro. Pagkata-pos makon dayon ang angil kanana, “Sok-sokan imong inogpangalikupkup kagmag-sonod kanakun.” 9 Kag nagsonod tana

sa angil pagoa sa prisoan. Ara kaulamsi Pedro kon matood ang nagakaratabo.Anang pagsarig tana taginup lang dato.10 Ginlubasan nanda ang primiro kag angikarwa nga mga goardya. Pagabot nandasa salsalun nga poirtaan nga nagaatobangsa siodad, ang poirtaan nagabri lang angana. Kag naggoa sanda dayon. Pagkalam-pas nanda sa sangka kalyi golpi tana langnga ginbayaan ang angil. 11 Bago napa naulaman nga bukun gali taginup angnatabo kanana. Makon na, “Matood ragid nga ginpadara ang Ginoo anang angilkag ginloas na ako kay Herodes kag satanan anang ginalauman ang mga Judionga matabo kanakun.”

12 Pagkaulam na nga tana libri run, na-gayan tana doto sa anang balay ni Marianga nanay ni JuanMarcos. Dorong tao angnagtiripon doto kag nagaparangamoyo.13 Nagpanoktok si Pedro sa poirtaan sagoa, kag naggoa ang sorogoon nga si Rodaagud sulungun kon sino ang nagapanok-tok. 14 Nakilala na anang limug ni Pedrokag sa anang kalipay sa baylo nga abrianna ang poirtaan, domalagan tana pasuludagud sogidan anang mga kaiban nga siPedro doto sa goa. 15 Makon nanda kayRoda, “Nagomang ka run sigoro!” Piroginapirit ni Roda nga doto gani si Pedro.Gani makon nanda, “Basi kon anang angilni Pedro dato.” 16 Si Pedro tana sigi para gid anang panoktok. Gani ang ori gin-bokasan nanda ang poirtaan kag aros indisandamakapati tungud nga si Pedro ra gidgani. 17 Ginsinyasan sanda ni Pedro ngamagipus, kag ginsaysay na dayon kanandakon paiwan tana ginpagoa ang Ginoo saprisoan. Kag ginkonan na sanda nga sogi-dan nanda si Santiago kag ang iba pa ngamga tomoloo. Pagkatapos dato naggoatana kag nagayan sa ibang logar.

18Pagkasanagnagkagolongamayad angmga goardya ay ara run si Pedro kag arasanda kaulam kon ano ang natabo kanana.19Nagsogo si Herodes nga pangitaun tana,piro ara nanda gid makita. Gani ginpaim-bistigar na ang mga goardya kag ginpap-atay na dayon. Pagkatapos dato nagalin siHerodes sa Judea. Nagayan tana sa Cesareakag doto nagtinir.

Anang Pagkapatay ni Herodes20 Karon, si Herodes nga dia, doro gid

anang kasilag sa mga tao sa Tiro kag

Binoatan 12:21 174 Binoatan 13:17Sidon. Piro ang mga taga-Tiro kag taga-Sidon nagabuul andang pagkaun sa anangbanwa ang ari, gani nagkarasogot sandanga magpakigosay sa ari. Primiro gi-namigo nanda anay si Blasto agud boligansanda, ay tana maman anang ginasariganang ari sa palasyo. Pagkatapos, nagayansanda dayon sa ari agud magpakigkitakanana. 21 Pagabot ang adlaw nga siHerodes magapakigkita run sa mga taga-Tiro kag taga-Sidon, ginsoksok na ananglambong nga para sa ari kag nagpongkotana dayon sa anang trono kag magdisko-rso. 22 Nagsiringgit ang mga tao, makonnanda, “Bukun tao ang nagaambal ngadan, kondi dios!” 23 Kag dato ra nga lagiginsilotan tana anang angil ang Ginoo,tungud nga ara na pagtawan ang padun-gug sa Dios. Ginolod tana kag napataydayon.

24 Gani anang ambal ang Dios padayonnga naglapnag kag nagdoro pa gid angmga tomoloo.

25 Karon, si Bernabe kag si Saulo tana,pagkaatud nanda anang bolig ang mga to-moloo sa mga tomoloo doto sa Jerusalem,nagbalik sanda sa Antioquia. Gindarananda ra si Juan Marcos.

13Si Bernabe kag si Saulo Ginsogo ang Ispir-

ito Santo1 Doto sa Antioquia may mga propita

kag mga manogtodlo nga kabilang sa mgatomoloo kay Cristo. Ang iba kananda siBernabe, si Simeon nga ginatawag ngaNigro, si Lucio nga taga-Cirene, si Manaennga nagbaul kaiban ni Herodes nga Gobir-nador, kag si Saulo. 2 Mintras nagapoasasanda kag nagasimba sa Ginoo, nagkoonkananda ang Ispirito Santo, makon, “Pab-ulagan nindo si Bernabe kag si Sauloay ako may ipaimo nga obra kananda.”3 Pagkatapos andang poasa kag pagpang-amoyo, gintongtongan nanda si Bernabekag si Saulo andang alima kag ginpapanawdayon.

Si Bernabe kag si Saulo sa Cipre4 Gani nagpa-Seleucia si Bernabe kag si

Saulo nga ginpadara ang Ispirito Santo.Kag alin doto nagsakay sanda paayan saisla ang Cipre. 5 Pagabot nanda doto sabanwa ang Salamina ginwali nanda anangambal ang Dios sa anangmga simbaan ang

mga Judio. Kaiban nanda ra si Juan Mar-cos nga mabolig kananda sa andang obra.6 Gintaris-taris nanda ang bilog nga islaasta nakaabot sanda sa banwa ang Pafos saloyong baybay. May nakita sanda doto ngamadyikiro nga si Bar-Jesus. Judio tana, kagnagapakono-kono nga tana propita ngaginsogo ang Dios. 7 Amigo tana ni SergioPaulo nga gobirnador ang isla nga dato. SiSergio Paulo nga diamaaramnga tao. Gin-patawag na si Bernabe kag si Saulo tungudnga gosto na nga magpamati anang ambalang Dios. 8 Garing ginpamalabagan sandaang madyikiro nga si Elimas. (Mamandia anang aran ni Bar-Jesus sa ambal ngaGriego.) Ginimoratan na gid nga ipalikawang gobirnador agud indi tanamagtoo kayJesus. 9 Piro si Saulo nga ginatawag ranga Pablo gingauman ang Ispirito Santo.Ginsulung na nga mayad si Elimas kagmagkoon, 10 “Bata kaw ni Satanas! Kaawaykaw ang tanan nga mayad! Poros pandayakag panloko imong ginaimo. Ginabaliskadmo pirmi angmga kamatoodan nga alin saGinoo. 11 Dadi sisilotan na ikaw. Mabobo-lag kaw kag indi gid makakita sa sulud angpira ka adlaw.” Lagi-lagi nagdulum anangpanulungni Elimas kagnabolag tana. Nag-pangapkap tana run lang nga nagasagiapang maagobay kanana. 12 Pagkakita anggobirnador sa natabo kay Elimas nagtootana, ay natingala tana nga mayad sa mgapanodlo parti sa Ginoo.

Sa Antioquia nga sa Pisidia13 Pagalin nanday Pablo sa Pafos,

nagsakay sanda sa sakayan nga pa Pergasa probinsya ang Panfilia. Pagabot nandadoto ginbayaan sanda ni Juan Marcos.Nagbalik tana sa Jerusalem. 14 SandayPablo tana nagdiritso sa Antioquia nga saprobinsya ang Pisidia. Pagabot ang Adlawnga Inogpaway nagayan sanda sa anangsimbaan ang mga Judio kag nagpongkodoto. 15 May nagbasa sa anang Kasogoanni Moises kag sa anang mga ginsolat angmga propita. Pagkataposmay ginsogo angmga opisyalis nga konon sanday Pablokon may inogambal sanda nga makaboligsa mga tao. 16 Gani nagtindug si Pablokag ginsinyasan na ang mga tao ngamagpamati kanana. Makon na,

“Mga kapario ko nga mga Israelita, kagkamo nga bukun Israelita piro nagasimbara sa Dios, pamatii nindo ako! 17 Ang Diosnga ginasimba ang mga Israelita maman

Binoatan 13:18 175 Binoatan 13:41ang nagpili atun mga kaolang-olangan,kag ginpadoro na sanda mintras dotosanda pa nagaoli sa Egipto. Kag paagisa anang gaum ginboligan na sanda agudmakaalin sa Egipto. 18 Sa sulud 40 katoig ang sanda doto ron sa logar nga araginaolii ang tao ginagoanta lang gid angDios andang kasotil. 19 Pagkatapos, gin-pamirdi na ang pito ka nasyon sa Canaan,kag gintaw na dayon ang mga logar ngadato sa atun mga kaolang-olangan. 20 Diatanan ginimo ang Dios sa sulud 450 anyos.

“Pagkatapos gintawan na sanda mgamanogosgar agud magdomara kanandaasta sa anang tyimpo ni Samuel nga pro-pita. 21Ang ori nagpangayo sanda ari, ganigintaw angDios si Saulo nga bata ni Cis kagisara sa anang kaapo-apoan ni Benjamin.Nagari si Saulo kananda sa sulud 40 katoig. 22 Pagkatapos nga paalinun ang Diossi Saulo bilang ari, si David ruman anangginpaari kananda. Kon parti kay Davidmaman dia anang koon ang Dios, ‘Nagos-toan ko si David nga bata ni Jesse. Tanaang magatoman ang tanan nga akun isogokanana.’ ” 23Makon pa ni Pablo samga tao,“Kag digi sa anang kaliwat ni David nagalinsi Jesus nga maman ang Manlolowas ngaginpangako ang Dios sa Israel. 24 Bagomagompisa todlo si Jesus, nagwali run ngalagi si Juan sa tanan nga mga Israelita ngamaginulsul sanda andang mga sala kagmagparabunyag. 25Kag datong matataposron ni Juan anang obra, makon na sa mgatao, ‘Sigoro indong kaisip ako ron indongginapaabot. Bukun ako. Ako ginpaonalang. Tanamasonod dayon kagmiskimag-ing anang sorogoon lang indi ako poidi.’ ”

26Makon dayon ni Pablo, “Mga kabogto,kamo nga mga kaliwat ni Abraham kagkamo nga mga bukun Judio piro na-gasimba ra sa Dios, kita maman anangginpadaraan ang Dios ang Mayad nga dianga Barita parti sa kalowasan. 27 Piroang mga Judio nga nagaoroli sa Jerusalempati andang mga manogdomara ara nagk-ilala nga si Jesus maman ang Manlolowas.Ara sanda ra kaintindi anang ginambalang mga propita nga ginabasa nanda kadaAdlaw nga Inogpaway sa andang mgasimbaan; piro sanda run da mismo angnakaimo anang mga gintagna ang mgapropita pagkondinar nanda kay Jesus ngapatayun. 28 Bisan ara sanda marigun ngaibidinsya agud patayun tana, ginpangayonanda pa gid kay Pilato nga ipapatay si

Jesus. 29Kag pagkatapos nga naimo nandarun ang tanan nga ginambal sa Kasolatannga matatabo kanana, gintangtang nandatana dayon sa kros kag ginbutang sa ru-lubungan. 30 Piro ginbanaw tana ang Diosalin sa mga minatay. 31 Kag sa suluddoro nga mga adlaw kon kapira-pira tanalang nagpakita sa mga tao nga nagtara-bid kanana anang pagalin sa Galilea nganagaayan sa Jerusalem. Ang mga tao ngadato maman run ang nagapanogid dadisa mga Israelita parti kay Jesus. 32 Kagkami dadi digi ra agud sogidan kamo angmayad nga barita nga ginpangako angDios sa atun mga kaolang-olangan, 33 nganatoman na run kanatun nga andang mgakaapo-apoan. Kag ginimo na dia pag-banaw na kay Jesus. Toladia ra gid angnakabutang sa ikarwa nga Salmo. Makondoto,‘Ikaw akun Bata kag dadi ipakita ko nga

ako imong Tatay.’34 Ay ginpangako ra nga lagi ang Dios ngatana banawon na kag anang lawas indimaronot tungud nga makon na ra,‘Ang mga pangako nga akun ginpangako

kay David imoon ko kanindo.’35Gani makon doto sa isara pa nga Salmo,‘Indi kaw magtogot nga maronot anang

lawas imong matutum nga soro-goon.’

36 Karon, bukun si David anang ginakoonnga dato, tungud nga pagkatapos anangpagsirbi ni David samga tao sono sa anangginapaimo ang Dios kanana, napatay tanakag ginlubung sa kilid ang ginlubungananang mga kaolang-olangan kag ananglawas naronot. 37 Piro si Jesus tana ngaginbanaw ang Dios alin sa mga minatayara gid maronot. 38-39 Gani mga kabogto,dapat nindo nga maulaman nga paagi kayJesus ginasogid namun kanindo ang baritanga kita mapapatawad ang Dios sa atunmga sala; ang bisan sino nga nagatoo kayJesus ginabilang ang Dios nga matarung.Dia indi maimo paagi sa pagsonod sa Ka-sogoanniMoises. 40Ganimagandamkamoagud indimatabo kanindo anang koon angmga propita. Makon nanda,41 ‘Kamo nga masyado magtoyatoya,Matitingala kamo nga mayad sa akun

imoon.Magakarapatay kamo lang tungud nga

may imoon ako sa indong tyimponga indi kamo gid magpati bisanmay magsaysay kanindo.’ ”

Binoatan 13:42 176 Binoatan 14:1342 Karon, datong nagagoa run si Pablo

kag si Bernabe sa simbaan, ginkonansanda ang mga tao nga magbalik sa mada-son nga Adlaw nga Inogpaway agud sogi-dan sanda pa gid parti sa mga butangnga dato. 43 Pagburulag ang mga tao,doro nga mga Judio kag mga bukun Ju-dio nga nadara sa riliyon ang mga Judioang nagsonod kay Pablo kag kay Bernabe.Ginambalan sanda nanday Pablo kag gin-laygayan nga magpadayon sanda sarig saanang kalooy ang Dios.

44 Pagabot ang nagdason nga Adlawnga Inogpaway aros ang tanan nga mgapomoloyo sa Antioquia nagtipon doto sasimbaan ang mga Judio agud pamatiananang ambal ang Ginoo. 45 Pagkakita angmga Judio sa doro nga mga tao nga nag-tarambong, naakig sanda nga mayad kagginkontra nanda anang mga ginpangam-bal ni Pablo kag gininsolto nanda tana pa.46Piromas nagisug pa gid gani si Pablo kagsi Bernabe. Makon nanda sa mga Judio,“Kinanglan gid nga iwali anay kanindongamga Judio anang ambal ang Dios. Pirotungud nga ginasikway nindo nagapaki-lala lang nga kamo indi bagay nga tawankaboi nga ara kataposan. Gani alin dadi,sa mga bukun Judio kami run mawali angMayad nga Barita. 47 Tungud nga mamandia anang sogo ang Ginoo kanamun aymay nasolat nga nagakoon:‘Ginimo ko ikaw nga solo nga magataw

kasanag sa mga bukun Judio, agudpaagi kanimo ang kalowasan ma-palapnag sa bilog nga kalibotan.’ ”

48 Pagkabati dato ang mga bukun Ju-dio nalipay sanda kag nagdayaw sanda saanang ambal ang Ginoo. Kag ang tanannga mga ginpili para sa kaboi nga arakataposan naging tomoloo.

49 Gani naglapnag anang ambal ang Gi-noo sa logar nga dato. 50 Garing ginsol-solan ang mga Judio ang mga nagadomarasa siodad pati ang mga riliyoso kag ginaki-lala nga mga babai nga kontraun sandayPablo. Gani giningabot nanda si Pablokag si Bernabe kag ginpalayas nanda saandang logar nga dato. 51 Anang ginimoni Pablo kag ni Bernabe, gintapokannandaang yabok andang mga siki bilang tandanga ara sanda run sarabatun kon silotanang Dios ang mga tao doto. Kag nagayansanda dayon sa Iconio. 52 Doto tana saAntioquia ang mga nagasonod kay Jesus

nga nagkarabilin ginagauman ang IspiritoSanto, kag malipayun sanda gid.

14Sa Iconio

1 Ang natabo sa Iconio pario ra angnatabo sa Antioquia: si Pablo kag si Bern-abe nagayan sa anang simbaan ang mgaJudio kag tungud sa andang pagwali doronga mga Judio kag mga bukun Judio angnagtoo kay Jesus. 2Piro ang mga Judio ngaara nagtoo, ginpalain nanda anang buutang mga bukun Judio sa mga tomoloo, kagginsolsolan nanda pa nga kontraun sanda.3 Maboay ra anang tinir doto ni Pablokag ni Bernabe. Kag ara sanda ginaad-luki magambal parti sa Ginoo. Ginpakitaang Ginoo nga matood andang ginatodloparti sa anang kalooy, ay gintawan nasanda gaum nga magimo mga milagro kagmga katiringalaan. 4 Gani, ang mga taodoto sa siodad nga dato natunga; ang ibanagkampi sa mga Judio nga ara nagatoo,kag ang iba tana nagkampi sa mga apos-tolis.

5Karon, ang mga Judio kag andang mgamanogdomara, pati ang mga bukun Judio,nagplano nga sakitun nanda kag pasilunang mga apostolis. 6 Pagkaulam ang mgaapostolis nga toladato ang plano kanandanagpalagyaw sanda sa Listra kag sa Derbe,nga mga siodad nga sakup ang Licaonia,kag sa palibot nga logar. 7 Kag ginwalinanda doto ang Mayad nga Barita.

Sa Listra8 Doto sa Listra may sangka tao nga

indi kapanaw ay lopog tana alin pa anangpagkabata. 9 Mintras nagapongko tanadoto nagpamati tana sa anang mga gi-naambal ni Pablo. Ginsulung tana ngamayadni Pablo kagnakita nangamaypag-too tana nga ang Ginoo makaayad kanana.10 Gani sa mabaskug nga limug makonni Pablo kanana, “Pagtindug tadlung!”Naggolpi ra tindug ang tao nga dato kagnagpanaw-panaw. 11 Pagkakita ang mgatao sa anang ginimo ni Pablo, nagsiring-git sanda sa Licaonia nga ambal, makonnanda, “Ang mga dios nagpapario sa taokag naglosong digi kanatun!” 12 Gintawagnanda si Bernabe nga andang dios ngasi Zeus, kag si Pablo tana andang diosnga si Hermes tungud nga tana mamanang manogambal. 13 Anang timplo an-dang dios nga si Zeus marapit lang sa

Binoatan 14:14 177 Binoatan 15:4goa ang siodad. Gani anang pari ni Zeusnagdara mga baka nga may kolintas ngabolak doto sa poirtaan ang siodad. Gostona kag gosto ra ang mga tao nga ialaddato sa mga apostolis. 14 Pagkaulam niBernabe kag ni Pablo kon ano andang toyonga imoon, ginisi nanda andang mga lam-bong tungud nga para kananda marimogid anang ginaimo ang mga tao. Nag-dalagan sanda sa tunga ang mga tao kagnagsinggit nga nagakoon, 15 “Mga amigo,basi maalad kamo kanamun? Kami mgatao ra lang nga pario kanindo. Ginawalinamun kanindo ang Mayad nga Baritaagud bayaan nindo ron ang mga ara polosnga dia nga mga butang kag magpara-pit sa Dios nga boi. Tana maman angnagimo ang langit, ang logta, ang dagat,kag ang tanan nga mga butang sa mgalogar nga dia. 16 Ang ona ginpabayananlang ang Dios ang mga tao nga sonodonandang gosto. 17 Piro sa tanan nga orasginapakilala ang Dios anang kaogalingunsa mga tao paagi sa anang mga ginaimonga mayad. Ginatawan na kamo oran kagmga patubas pagabot ang tigarani; abondanga pagkaun anang ginataw kanindo agudmalipay kamo.” 18 Piro bisan toladatoanang ginaambal ang mga apostolis, nal-isudan sanda pa ra gid magpigar sa mgatao nga magpatay andang mga baka agudialad kananda.

19 Karon, may nagabot nga mga Judionga alin sa Antioquia nga sa Pisidia kagsa Iconio. Ginkombinsi nanda ang mgatao nga magkampi kananda. Ginboroligannanda pasil si Pablo kag gingoyod dayonsa goa ang banwa, ay andang pagsarigpatay tana run. 20Piro pagtiripon angmgatomoloo doto sa anangpalibot, nagbangontana kagmagbalik sa banwa. Angmadasonnga adlaw nagayan sanda nga darwa niBernabe sa Derbe.

Andang Pagbalik sa Antioquia nga saSiria

21 Ginwali ni Pablo kag ni Bernabe angMayad nga Barita doto sa Derbe kag doroandang nadara nga maging somolonod niJesu-Cristo. Pagkatapos nagbalik sandaruman sa Listra, sa Iconio, kag sa An-tioquia nga sa Pisidia. 22 Ginparigunnanda ang mga tomoloo kag ginlaygayannga magpadayon gid sa andang pagtoo.Makon nanda pa sa mga tomoloo, “Doro

nga mga kalisud atun kinanglan nga maa-gian anay bago kita makasulud sa anangginarian ang Dios.” 23 Sa kada logar ngamay mga tomoloo nga nagatiripon, nag-pili sanda mga maulam-ulam nga mag-adomara kananda. Nagpoasa sanda kagnagpangamoyo para samga napili kag gin-togyan nanda dayon sa Ginoo nga andangginatooan.

24Pagkatapos nagagi sanda samga logarnga sakup ang probinsya ang Pisidia kagnagabot sanda sa Panfilia. 25 Nagwalisanda doto sa Perga kag naglusub sandadayon sa Atalia. 26 Alin doto nagsakaysanda pabalik sa Antioquia. Maman diaang logar nga andang ginalinan, kag digira sanda ginpangamoyo ang mga tomoloonga kaloyan sanda ra gid ang Dios sa an-dang irimoon nga dadi natapos nanda run.

27 Pagabot ni Pablo kag ni Bernabe saAntioquia gintipon nanda ang tanan ngamga tomoloo kag ginsogid nanda dayonang tanan nga anang ginimo ang Diospaagi kananda, kag kon paiwan nga angDios nagtaw kaigayonan agud makatoo raang mga bukun Judio. 28 Kag maboayanang tinir ni Pablo kag ni Bernabe dotosa mga tomoloo sa Antioquia.

15Ang Miting sa Jerusalem

1 Karon, may mga tao alin sa probin-sya ang Judea nga nagarayan sa Antioquiakag nagtodlo sa mga tomoloo doto ngasanda nga mga bukun Judio indi konomalowas kon indi sanda magpatori sonosa ginatodlo anang Kasogoan ni Moises.2Piro ginkontra sanda nga mayad ni Pablokag ni Bernabe kag naging mainit andangpagdiriskosyon. Gani nagkarasogot angmga tomoloo doto nga si Pablo kag siBernabe kag ang iba pa nga mga tomoloosaAntioquiamagarayan sa Jerusalemagudmagpakigkita sa mga apostolis kag sa mgamaulam-ulam doto parti sa butang ngadia.

3 Kag ginpapanaw nanda dayon sandayPablo. Mintras nagaagi sanda sa Feni-cia kag sa Samaria, ginabarita nanda samga tomoloo doto nga may mga bukunJudio nga nagtoo ron da kay Cristo.Kag pagkabati nanda dato, nalipay sandanga mayad. 4 Pagabot nanday Pablo saJerusalem ginbaton sanda ang mga apos-tolis, mga maulam-ulam, kag tanan ngamga tomoloo doto. Kag ginsaysay nanday

Binoatan 15:5 178 Binoatan 15:26Pablo ang tanan nga ginimo angDios paagikananda. 5 Karon, may mga tomoloo dotonga mga mimbro anang gropo ang mgaPariseo. Nagtindug sanda kag magkoon,“Kinanglan toriun ang mga bukun Judiokag konon sanda nga magtoman sa Kaso-goan ni Moises.”

6 Gani nagmiting ang mga apostoliskag ang mga maulam-ulam agud ambalanang butang nga dato. 7 Malawig andangdiriskosyon. Ang ori nagtindug si Pe-dro kag nagkoon, “Mga kabogto, naula-man nindo ra nga ako ginpili ang Diosalin kanindo ang ona pa agud itodlo koang Mayad nga Barita sa mga bukun Ju-dio, agud makabati sanda ra kag magtoo.8 Naulaman ang Dios kon ano ang sa tagi-posoon ang mga tao. Kag ginpakita nanga ginabaton na ra ang mga bukun Judiotungud nga gintawna ra ang Ispirito Santokananda pario anang ginimo kanatun angona. 9 Sa panulung ang Dios, kita nga mgaJudio kag sanda nga bukun Judio pariolang. Ay ginlimpyoan na ra andang mgatagiposoon sa andang mga sala tungudnga nagtoo sanda. 10 Ta basi ginapaugutnindo ang Dios? Basi gosto nindo ngapasonodon atun kapario ngamga tomolooang mga soronodon nga bisan gani atunmga kaolang-olangan pati kita ara ra ka-sonod? 11 Kabay nagapati kita nga anangkalowasan ang mga bukun Judio pario raang kanatun nga mga Judio. Malowassanda ra paagi lang gid sa anang kalooy niGinoong Jesu-Cristo.”

12Pagkabati nanda dato nagiripus sandatanan. Kag ginpamatian nanda dayonanang ginsaysay ni Bernabe kag ni Pabloparti sa mga katiringalaan kag mga mi-lagro nga ginimo ang Dios sa mga bukunJudio paagi kananda. 13 Pagkatapos nandaambal, si Santiago ruman ang nagambal.Makon na, “Mga kabogto, pamatii nindoako. 14 Ginsaysay kanatun ni Simon Pedroang primiro nga pagtawag ang Dios samgabukun Judio agud may mga tao ra nga alinkananda nga maging ana. 15 Kag dia sonora sa anang mga ginsolat ang mga propitaang ona, ay makon sa Kasolatan,16 ‘Pagkatapos dia magabalik ako,Kag patindugun ko roman anang ginarian

ni David nga nagbagsak.Pabangonon ko roman sa anang

pagkarompag,

17 Agud ang ibang mga tao makapangitakanakun, ang tanan nga bukun Ju-dio nga akun gintawag nga magingakun.

18 Maman dia anang koon ang Ginoo, kagmaboay na run dia ginpaulam.’ ”

19 “Gani,” makon ni Santiago, “kon sakanakun indi ta run pagpabudlayan angmga bukun Judio nga nagtoo sa Dios.20 Atun imoon, solatan ta sanda nga indimagkaun ang mga pagkaun nga ginalad samga ribolto tungud nga marimo dato saatun panulung. Konon ta sanda ra ngadapat indi sanda magolid sa bukun an-dang asawa. Indi sanda ra dapat magkaunang dogo okon anang karni ang sapat ngaanang dogo ara kagoa. 21Maman lang diaanang mga sogo ni Moises nga dapat son-odon nanda agud indi marimoan ang mgaJudio kananda, tungud nga alin pa angona ginabasa ang mga Judio kada Adlawnga Inogpaway sa andang mga simbaanang nasolat nga Kasogoan nga ginsala niMoises. Kag dia ginatodlo nanda sa kadabanwa.”

Ang Solat Para sa mga Bukun Judio ngaNagtoo kay Cristo

22 Kag nagkarasogot dayon ang mgaapostolis kag ang mga maulam-ulam kagang tanan nga mga tomoloo doto ngasanda mapili mga lalaki sa andang groponga andang patawasun kay Pablo kag kayBernabe sa Antioquia. Si Judas nga kontawagun Barsabas kag si Silas maman an-dang napili. Dia nga mga tao ginataod angmga tomoloo. 23 Ang solat nga ginpadarakananda nagakoon:

“Kami nga mga apostolis kag mgamaulam-ulam digi nga indong mgakabogto kay Cristo nagapangomostakanindo nga mga bukun Judio nga dian saAntioquia, Siria, kag Cilicia. 24 Nakabatikami nga may mga tao nga alin digikanamun nga nagayan dian kanindo kaggingolo nanda indong mga isip tungudsa andang mga gintodlo dian. Ara kaminagsogo kananda nga magayan dian kagmagtodlo toladato. 25 Gani pagkabatinamun dato nagtiripon kami digi kagnagkarasogot kami nga magpili ang mgatao nga amun ipadara dian agud isaysaykanindo amun ginkasogtanan. Kaibansanda ni Pablo kag ni Bernabe nga atunmga pinalangga nga mga kabogto kayCristo. 26 Si Bernabe nga dia kag si

Binoatan 15:27 179 Binoatan 16:10Pablo nagtaya andang kaboi sa pagsirbisa atun Ginoong Jesu-Cristo. 27 Si Judaskag si Silas nga amun ginapadara kanindomagasogid ra ang parti sa mga butangnga nasambit digi sa amun solat nga dia.28 Nagkarasogot kami sono sa toytoy angIspirito Santo nga indi run pagdoganganindong mga soronodon loas sa mgamasonod nga kinanglan gid nga tomanunnindo. 29 Indi kamo magkaun ang mgapagkaun nga ginalad sa mga ribolto; indikamo magkaun ang dogo kag mga karninga anang dogo ara kagoa; kag indi kamomagolid sa bukun indong asawa. Mayadkon likawan nindo ang mga butang ngadia. Asta digi run lang.”

30Kag nagpanawdayon angmga tao ngaandang ginpadara. Pagabot nanda doto saAntioquia gintipon nanda ang tanan ngamga tomoloo kag gintaw nanda dayon angsolat. 31 Pagkabasa ang mga tomoloo samga pagpabaskug kananda, nalipay sandangamayad. 32Si Judas kag si Silasmga pro-pita ra, kag doro andang mga gintodlo samga tomoloo agud pabaskugun sanda kagparigunun pa gid andang pagtoo. 33 Maymga pira ra ka adlaw andang tinir doto.Pagkatapos nagbalik sanda sa Jerusalem samga nagpadara kananda. Piro bago sandamagpanaw ginpangamoyo sanda ang mgatomoloo nga maging mayad ra gid andangpagparanawon. 34 [Piro si Silas tana nag-disisyon nga magpasala doto.] 35Maboay-boay ra anang tinir ni Pablo kagni Bernabedoto sa Antioquia. Doro andang kaibannga nagpanodlo kag nagwali anang ambalang Ginoo.

Nagbulagan si Pablo kag si Bernabe36 Ang ori makon ni Pablo kay Bernabe,

“Ta, mabalik kita sa tanan nga mga banwanga atun ginwalian anang ambal ang Gi-noo kag bistaan ta ang mga tomoloo agudmaulaman ta kon paiwan andang kaim-tangan.” 37 Kompormi si Bernabe pirogosto na nga daraun si Juan nga ginatawagnga Marcos. 38 Si Pablo tana indi maliagtungud nga ang ona naging kaiban nandasi Marcos nga dia, garing ang ori ara tanarun nagbolig kananda kondi ginbayaan nasanda doto sa Panfilia. 39 Naginit andangdiskosyon, gani nagbulagan sanda. Gin-dara ni Bernabe si Marcos kag nagsakaysanda sa sakayan nga pa-Cipre. 40 SiPablo tana, si Silas anang gindara. Bago

sandamagalin ginpangamoyo angmga to-moloo sa Ginoo nga boligan na ang darwanga dia sa andang pagpanaw. 41 Ginalidnanda anang probinsya ang Siria kag Cili-cia. Ginayanan nanda ang mga tomoloosa andang ginatiriponan kag ginpabaskugnanda andang pagtoo.

16Si Timoteo nagtabid kay Pablo kag kay

Silas1 Nagpadayon sanday Pablo asta sa

Derbe kag sa Listra. Karon may tomoloodoto sa Listra nga si Timoteo. Anangnanay Judio kag tomoloo ra, piro anangtatay Griego. 2 Sono sa mga tomoloodoto sa Listra kag Iconio, si Timoteo ngadia mayad nga tao. 3 Gosto ni Pablonga daraun si Timoteo, gani gintori natana agud ara riklamo ang mga Judiokontra kay Timoteo, ay ang tanan ngamga Judio nga nagaoli sa logar nga datonakaulam nga Griego anang tatay ni Tim-oteo. 4 Pagkatapos nagayan sanda dayonsa mga banwa kag ginsaysay nanda samga tomoloo ang mga soronodon ngaginkarasogotan ang mga apostolis kagmga maulam-ulam doto sa Jerusalem.Ginkonan nanda ang mga tomoloo ngakinanglan tomanunnanda angmga soron-odon nga dato. 5 Gani nagrigun pagid anang pagtoo ang mga tomoloo, kagadlaw-adlaw nagdogang pa gid ang mganagatoo.

Ang Lalaki nga Taga-Macedonia6 Pagkatapos, nagayan sanda dayon sa

mga logar nga sakup ang Frigia kag Gala-cia. Ay ara sanda pagtogoti ang IspiritoSanto nga magwali anang ambal ang Diosdoto sa probinsya ang Asia. 7 Pagabotnanda sa dolonan ang Misia, gosto nandaandan nga magayan sa probinsya ang Bi-tinia, piro ara sanda ruman pagtogotianang Ispirito ni Jesus. 8 Gani andangginimo, nagagi sanda run lang sa probin-sya ang Misia kag naglusub sa banwa angTroas. 9 Ang gabi nga dato may gin-pakita ang Dios kay Pablo. Nakita na angsangka tao nga taga-Macedonia nga na-gatindug kag nagapakitloy kanana, makonna, “Pagtabok ra digi sa Macedonia kagboligi kami.” 10 Gani lagi-lagi nagimuskami agudmagayan saMacedonia, tungudnga naisip namun nga ginatawag kami ang

Binoatan 16:11 180 Binoatan 16:34Dios nga magwali ang Mayad nga Barita samga tao sa Macedonia.

Si Lydia Nagtoo kay Jesus11 Nagsakay kami sa sakayan alin sa

Troas kag nagdiritso sa isla ang Samotra-cia, kag ang masonod nga adlaw nagabotkami doto sa banwa ang Neapolis. 12 Alinsa Neapolis nagtakas kami sa Filipos. AngFilipos nga dia maman ang pinakaimpor-tanti nga siodad sa logar nga dato angMacedonia. Kadoroan sa mga nagaolidoto pati andangmgamanogdomara taga-Roma. Nagtinir kami sa Filipos pira kaadlaw. 13 Pagabot ang Adlaw nga Inog-paway, naggoa kami sa siodad kag na-gayan sa binit ang soba tungud nga amunpagsarig may logar doto nga ginatiripo-nan ang mga Judio agud magpangamoyo.May mga babai doto nga nagtiripon, ganinagpongko kami kag magpakigsogidanunkananda. 14 Isara samganagapamati kana-mun si Lydia nga taga-Tiatira. Nigosyantitana ang maraalun nga mga tila nga gra-nati, kag nagasimba ra sa Dios. Gin-tandug ang Ginoo anang tagiposoon ngabatonon anang mga ginaambal ni Pablo.15 Nagpabunyag tana kag ang tanan nganagaoli doto sa anang balay. Pagkataposginimbitar na kami sa anang balay. Makonna, “Kon kamo nagapati nga ako matoodron nga tomoloo sa Ginoo, abi doto kamopagdayon sa balay.” Kag napiritan kami.

Si Pablo Ginpriso sa Filipos16 May sangka adlaw ang kami naga-

paayan sa logar nga ginatiriponan agudmagpangamoyo, ginsolang-solang kamiang sangka oripun nga dalagita. Dato ngadalagita ginagaumanangmalain nga ispir-ito nga nagataw kanana abilidad nga mag-pinto ang mga matatabo sa paraaboton.Kag paagi sa anang abilidad nga datonakokoartaan tana nga mayad anang mgaagalun. 17Karon nagsari run sonod-sonodkanamun ni Pablo ang babai nga dato, kagsigi anang singgit, makon na, “Dia ngamga tao anangmga sorogoon ang Dios ngaMakagagaum! Ginawali nanda kanindokon paiwan kamo malowas!” 18 Adlaw-adlaw maman dato anang ginaimo astaginugutan si Pablo. Gani binalikid na angbabai nga dato kag magkoon sa malainnga ispirito nganagaoli kanana,makonna,“Sa aran ni Jesu-Cristo ginamandaran koikaw nga maggoa sa babai nga dan!” Kaglagi-lagi naggoa kanana ang malain nga

ispirito. 19 Pagkakita anang mga agalunnga ara sanda run paglaum nga makakitapa koarta paagi kanana, gindakup nandasi Pablo kag si Silas kag gingoyod sa plasasa mga manogdomara ang logar nga dato.20 Makon nanda sa mga manogdomara,“Dia nga mga tao mga Judio kag nagag-amo digi sa atun siodad. 21 Nagatodlosanda mga pagogali nga kontra sa atunkasogoan. Mga Romano kita, gani indikita makasonod andang mga ginatodlo!”22 Kag ang mga tao doto nagborolig runda tigbak kanday Pablo. Pagkatapos gin-pabukras ang mga opisyalis anang mgalambong ni Pablo kag ni Silas kag gin-paanot dayon. 23 Datong naanot sandarun nga mayad, ginsulud sanda dayon saprisoan. Ginbilinan nanda ang goardyadoto nga bantayan sanda gid nga mayad.24Gani ginsulud sanda ang bantay sa suludgid nga koarto kag gingapos andang mgasiki.

25Karon, datong mga tungang gabi run,si Pablo kag si Silas nagapangamoyo kagnagakanta angmga pagdayaw sa Dios. An-dang mga kaiban nga mga priso nagapa-mati kananda. 26 Lagat-lagat golpi langnga naglinog mabaskug kag naguyug ngamayad ang prisoan. Nagkaraabrian anangmga poirtaan ang prisoan kag nagka-raukas anang mga kadina ang tanan ngapriso. 27 Nagbongkaras ang goardya, kagpagkakita na nga bokas run anang mgapoirtaan ang prisoan, anang kaisip naka-palagyaw ron ang tanan nga priso. Ganiginabot na anang ispada agudmagpangin-matay. 28 Piro nagsinggit si Pablo, makonna, “Indi kawmagpanginmatay! Dagi kamitanan!” 29 Nagpabuul solo ang goardyakag nagdali-dali tana sulud doto kag na-glood sa anang atobangan nanday Pablokag Silas nga nagakurudug. 30Pagkatapos,gindara na sanday Pablo sa goa kag nag-pamangkot, makon na, “Ano akun imoonagud malowas ako?” 31 Nagsabat sandayPablo, makon nanda, “Magtoo kaw kayGinoong Jesus kagmalowas kawkag imongpamilya.” 32 Kag gintodlo dayon nandayPablo anang ambal ang Dios kanana kag satanan nga doto sa anang balay. 33Ang gabira gid nga dato ginogasan ang goardyaandang mga igad, kag nagpabunyag tananga lagi pati anang bilog nga pamilya.34 Pagkatapos gindara na sanday Pablo saanang balay kag ginpakaun. Ang goardyakag anang bilog nga pamilya nalipay nga

Binoatan 16:35 181 Binoatan 17:15mayad nga sanda nagatoo ron sa Dios.

35 Pagkaaga nagsogo ang mga opisyalissa mga polis nga pamolyawan run sandayPablo. 36 Kag dia ginbarita ang goardyakay Pablo, makon na, “Ang mga opisyalisnagpasogo nga bolyawan kamo ron. Ganipaggoa kamo ron kag mayad lang ngapagpanaw.” 37 Piro makon ni Pablo samga polis nga ginsogo, “Indi maimo ngakami basta maggoa lang, tungud nga kamimga pomoloyo ra ang Roma. Ginlapasnanda ang kasogoan angRoma tungudngaara nanda anay kami pagimbistigara kondiginpaanot nanda kami sa pobliko kagpagkatapos ginsulud nanda kami dayonsa prisoan. Piro dadi gosto nanda ngaipus-ipusan lang ang pagpagoa kanamun?Indi maimo! Kinanglan ang mga opisyalismismo ang magayan digi kag sanda gidang magpagoa kanamun.” 38 Pagkasogidang mga polis sa mga opisyalis anang am-bal ni Pablo nga sanda mga pomoloyo ranga sakup ang Roma, kinulbaan sanda.39 Gani nagayan ang mga opisyalis saprisoan kag nagpangayo pasinsya kandayPablo. Pagkatapos ginpagoa nanda dayonsanday Pablo kag ginpangabay nga mag-alin sanda doto sa siodad. 40 Pagkagoa niPablo kag ni Silas doto sa prisoan, nagayansanda dayon sa anang balay ni Lydia. Nag-pakigkita sanda doto sa mga tomoloo, kagginlaygayan nanda agud pabaskugun an-dang pagtoo. Pagkatapos nagpanaw sandadayon.

17Sa Tesalonica

1Nagagi sanda saAnfipolis kag saApolo-nia asta nakaabot sanda sa Tesalonica.Doto sa Tesalonica may simbaan ang mgaJudio. 2 Kag pario anang ginaimo pirmi niPablo, nagsulud tana sa andang simbaankag sa sulud tatlo ka Adlaw nga Inogp-away nagpakigdiskosyon tana sa mga taodoto. Ang Kasolatan maman anang gina-mit 3 agud pamatodan kananda nga angCristo kinanglan gid nga magantos kagpagkatapos kinanglan ra nga mabanawalin sa mga minatay. Makon pa ni Pablo,“Ang Jesus nga dia nga akun ginasogidkanindo maman mismo ang Cristo.” 4Angiba kananda nagpati sa anang ambal niPablo, kag nagsonod sanda kay Pablo kagkay Silas. Doro ra nga mga Griego nganagasirimba sa Dios kag mga kilala ngamga babai ang nagirug kananda.

5 Karon, nainggit ang mga Judio. Ganiandang ginimo, gintipon nanda ang mgaorong nga mga istambay kag datong dororon andang natipon ginpagolo nanda angmga tao sa bilog nga siodad. Nag-daragoyon sanda paayan sa anang balayni Jason ay ginapangita nanda si Pablokag si Silas tungud nga gosto nanda ngapasabatun sa poblikomismo. 6Piro datongindi nanda makita si Pablo kag si Silas,dinakup nanda si Jason kag ang iba pa ngamga tomoloo kag gingoyod nanda sandadayon sa mga opisyalis ang siodad. Saandang kasilag kanday Pablo nagsiringgitsanda nga nagakoon, “Ang mga tao ngadato nagadara gamo bisan diin sanda ma-gayan tungud sa andang mga ginatodlo.Kag dadi digi sanda run sa atun siodad.7 Ginpadayon sanda pa ni Jason sa anangbalay. Dia sanda nga tanan nagakontra saanang mga kasogoan ang Impirador tun-gud nga nagakoon sanda nga may ari pagid nga anang aran si Jesus.” 8 Pagkabatidato ang mga tao kag ang mga opisyalis,nagkinagolo sanda. 9 Kag bago nandabolyawan si Jason kag anang mga kaiban,ginpabayad sanda anay ang piansa.

Sa Berea10 Pagkagabi ginpadara ang mga to-

moloo si Pablo kag si Silas doto sa Berea.Pagabot nanda doto nagayan sanda saanang simbaan ang mga Judio. 11 Sa Bereatana ang mga Judio mas bokas andang isipkay sa mga taga-Tesalonica. Doro anangkaliag angmga taga-Berea ngamagpamatianang ginatodlo nanday Pablo. Kag adlaw-adlaw sigi andang osisa ang Kasolatanagud sulungun konmatoodmanda andangmga ginaambal. 12 Doro kananda angnagtoo pati ang mga kilala nga mga babaikag mga lalaki nga taga-Grecia. 13 Piropagkabati angmga Judio sa Tesalonica ngasi Pablo nagwali ra anang ambal ang Diosdoto sa Berea, nagayan sanda ra doto kagginsolsolan nanda ruman angmga tao ngamagpanggolo. 14 Gani lagi-lagi ginpaatudang mga tomoloo si Pablo doto sa baybay.Piro si Silas tana kag si Timoteo nagpasalasa Berea. 15 Ang mga tao nga nagatudkay Pablo nagtabid kanana asta sa Ate-nas. Pagkatapos, nagbalik sanda dayon saBerea nga may bilin alin kay Pablo ngasi Silas kag si Timoteo magsonod nga lagikanana sa Atenas.

Si Pablo sa Atenas

Binoatan 17:16 182 Binoatan 18:316 Mintras nagaulat si Pablo kay Silas

kag kay Timoteo doto sa Atenas, nakitana nga masyado ka raku doto andang mgaribolto nga dios-dios. Kag dato nakatawkasubu kanana. 17 Gani nagsulud tanasa anang simbaan ang mga Judio kagmagpakigdiskosyon kananda kag sa mgabukun Judio nga nagasimba ra sa Dios.Adlaw-adlaw doto tana ra sa plasa nganagapakigdiskosyon samga tao nga anangmabagat. 18 Darwa ka klasi nga mgamanogtodlo ang nagpakigdiskosyon kayPablo. Ang isara kon tawagun mga Epi-cureo, kag ang isara mga Estoico. Makonang iba kananda, “Ano kabay anang gi-nawakal ang asdakun nga dia?” Makonda ang iba, “Daw iba man nga dios anangginawali nga dia.” Toladato andang koontungud nga nagawali si Pablo parti kayJesus kag sa anang pagkabanaw. 19 Ganigindara nanda si Pablo sa ginatiriponanang mga manogdomara ang banwa, ngakon tawagun Areopago. Makon nandakanana, “Gosto namun ngamaulaman angparti sa bago nga dia nga panodlo ngaimong ginawali. 20 Ay may iba kaw ngamga butang nga ginatodlo nga bago kana-mun, gani gosto namun nga maulamankon ano dato.” 21 (Toladato andang am-bal tungud nga ang mga taga-Atenas kagang mga taga-ibang banwa nga doto ronnagaoli ara sanda iba nga naliagan kondiangmagdiriskosyon parti samga bago ngamga panodlo.)

22 Gani tomindug si Pablo sa atobanganang mga tao nga nagatiripon doto sa Are-opago kag magkoon, “Mga taga-Atenas!Nakita ko nga kamo riliyoso gid nga mgatao. 23 Ay sa akun pagporo-pasyar digisa indong siodad nakita ko indong mgaginasimba. May nakita ako pa nga altarnga may nakasolat nga nagakoon, ‘Sa arapa makilala nga Dios.’ Ang Dios nga dianga indong ginasimba nga ara nindo pamakilala maman ang Dios nga akun gi-nawali kanindo. 24 Maman dia ang Diosnga nagimo ang kalibotan kag ang tanannga digi sa kalibotan. Tana ang Ginoonga tagya ang langit kag logta, gani aratana nagaoli sa mga timplo nga ginimoang mga tao. 25Ara tana ra nagakinanglanbolig nga alin sa mga tao tungud nga tanamismo ang nagataw kaboi kanatun, patiang tanan ta ngamga kinanglanun. 26Alinlang sa sangka tao ginimo na ang tanannga klasi nga mga tao kag ginparapta sa

bilog nga kalibotan. Ginplano na run ngalagi ang ona ang mga dolonan kon diinmaoli ang mga tao pati ang tyimpo ngasanda magkaboi digi. 27 Dia tanan ginimoang Dios agud kita nga mga tao magsagapkanana kag basi pa lang ngamakita ta tanara. Piro ang matood tana ang Dios bukunmarayu kanatun, 28 ay‘tungud sa anang gaum naboboi kita kag

nagaolag.’Pario ra bala anang koon ang iba nindongmga manogpamalaybay. Kabay makonnanda,‘Kita anang mga bata ra manda.’29 Gani tungud nga kita anang mga bataang Dios, indi kita dapat magisip nga angDios pario sa ribolto nga bolawan, okonpilak, okon bato, nga poros imbinto anangisip kag alima ang tao. 30 Ang ona angara pa kakilala ang mga tao sa Dios, arana pa pagsapaka andang mga sala. Pirodadi ginasogo ang Dios ang tanan nga taosa tanan nga logar ngamaginulsul run kagbayaan andang mga malain nga ginaimo.31 Tungud nga may adlaw ron nga ginpiliang Dios nga sisintinsyaan na ang osto angtanan nga mga tao digi sa kalibotan paagisa taonga anangginpili. Ginpamatodannadia sa tanan pagbanawna ang tao nga datosa mga minatay.”

32 Pagkabati nanda nga si Pablo na-gaambal parti sa pagkabanaw, ang ibakananda nagyagota kanana. Piro ang ibatana nagkoon, “Magbalik kaw digi tungudnga gosto namun nga magpamati pa gidkanimo parti sa mga butang nga dia.”33 Pagkatapos, nagalin si Pablo sa andangginatiponan. 34 Ang iba nga mga taodoto nagkampi kanana kag naging mgatomoloo kay Jesus. Anang aran ang ibakananda si Dionisio nga mimbro ang Are-opago kag ang babai nga si Damaris, kagmay mga iba pa gid.

18Sa Corinto

1 Pagkatapos dato nagalin si Pablo saAtenas kag nagayan sa Corinto. 2 Dotona nakilala si Aquila nga Judio nga taga-Ponto kag anang asawa nga si Priscila.Bago sanda lang magabot doto alin saItalia tungud nga may sogo ang Impiradornga si Claudio, nga ang tanan nga mgaJudio magalin sa Roma. Ginbisita ni Pabloang magasawa nga dia sa andang balay.3 Kag tungud nga sanda pario kanana

Binoatan 18:4 183 Binoatan 18:27nga manogimo torda, doto tana nagdayonkananda kag nagkaiban sanda sa andangobra. 4 Kada Adlaw nga Inogpaway dototana sa anang simbaan ang mga Judio nganagapakigdiskosyon samga Judio kagmgaGriego ay gosto na nga magtoo sanda kayCristo.

5 Pagabot ni Silas kag ni Timoteo alinsa Macedonia, ara run iba nga ginaimosi Pablo kondi ang magpangwalian anangambal angDios. Ginapamatodanna samgaJudio nga si Jesus maman gid ang Cristo.6Piro ginkontra nanda si Pablo kag ginam-balan ang maririmo. Gani gintapokan nayabok anang mga lambong bilang paan-dam kananda. Makon na, “Indong salakon silotan kamo ang Dios. Ara ako ronsarabatun. Alin dadi ang mga bukun Judioron akun walian.” 7 Gani ginbayaan naang mga Judio kag doto tana nagdayonsa anang balay ni Tito Justo. Dia ngatao bukun Judio, piro nagasimba sa Dios,kag anang balay sa tupad lang gid anangsimbaan ang mga Judio. 8 Si Crispo ngamanogdomara anang simbaan ang mgaJudio kag anang pamilya nagtoo ra kayGinoong Jesus; kag doro pa gid nga mgataga-Corinto nga nakabati kay Pablo angnagtoo kag nagparabunyag.

9 May gabi doto nga ang Ginoo nag-pakita kay Pablo paagi sa panulungan kagnagkoon kanana, “Indi kaw magkaadluk.Sigia imong pagwali kag ayaw paguntati,10 tungud nga ako kaiban mo. Doro akunmga pinili sa siodad nga dia, gani ara maymagpangas ngamagsakit kanimo.” 11Ganisangka toig kag tunga anang tinir ni Pablodoto sa Corinto kag gintodlo na samga taoanang ambal ang Dios.

12Piro ang si Galion ron ang gobirnadorsa Acaya, nagtiripon ang mga Judio kaggindakup nanda si Pablo kag gindara kayGalion agud sintinsyaan. 13Makon nanda,“Dia nga tao nagapangbinsir sa mga taonga magsimba sa Dios sa paagi nga kontrasa atun kasogoan.” 14Maambal run andansi Pablo, garing nagkoon si Galion sa mgaJudio, makon na, “Kon ang kaso nga dianga indong ginadara digi kanakun parti sanaimo nga malain okon mabugat nga sala,pamatian ko kamo. 15 Piro dia parti langsa mga ambal, mga aran, kag sa indongKasogoan. Gani baala kamo dian. Indi kogosto nga magosgar parti sa mga butangnga dan.” 16Kag ginpagoa na sanda dayonsa korti. 17 Pagkatapos, anang ginimo

ang mga Griego doto, gindakup nanda siSostenes nga manogdomara anang sim-baan ang mga Judio kag binogbog nandadoto mismo sa goa ang korti, piro ara gidnagsapak si Galion.

Si Pablo Nagbalik sa Antioquia18 Naboay-boay pa anang tinir ni Pablo

sa mga tomoloo doto sa Corinto. Pagkat-apos nagayan tana dayon sa Cencreakaiban ang magasawa nga si Priscila kagsi Aquila, kag doto nagpabolog tana tun-gud nga may pinangako tana sa Dios kagnatoman na run anang ginpangako ngadato. Alin sa Cencrea naglarga sandapa Siria. 19-21 Nagagi sanda sa banwaang Efeso kag doto nagayan si Pablo saanang simbaan ang mga Judio kag nag-pakigdiskosyon kananda. Ginkonan nandatana nga magtinir ra anay doto kananda,garing indi si Pablo. Ang tana maalin run,makon na kananda, “Kon itogot ang Dios,mabalik ako ra digi kanindo.” Ginsala niPablo ang magasawa nga si Priscila kag siAquila doto sa Efeso kag tana nagsakay paSiria.

22 Pagsalta na sa Cesarea, nagayan tanasa Jerusalem kag ginbistaan na ang mgatomoloo doto, pagkatapos nagdayon tanasa Antioquia. 23Pagkatapos nga nakatinir-tinir tana doto pira ka adlaw, nagpanawtana ruman. Ginlibot na ang mga logarnga sakup ang probinsya ang Galacia kagFrigia kag ginparigunna anangpagtoo angmga tomoloo doto.

Ang Tao nga si Apolos24 Karon may sangka Judio nga taga-

Alejandria nga nagabot sa Efeso. Anangaran si Apolos. Mayad tana magambalkag doro anang naulaman sa Kasolatan.25 Natodloan tana nga lagi parti sa anangpatakaran ang Ginoo. Matandus tanamagwali kag osto anang mga ginatodloparti kay Ginoong Jesus. Piro ang bunyagnga gintodlo ni Juan nga manogbunyagmaman lang anang naulaman sa oras ngadato, 26 Ara tana naadluki nga magambalsa anang simbaan ang mga Judio. Pagka-bati ni Priscila kag ni Aquila sa anang gina-panodlo, ginimbitar nanda tana sa andangbalay kag ginpasanag nanda kanana anangpatakaran ang Dios parti sa kalowasan.27 Kag pagkoon ni Apolos nga gosto namagayan sa Acaya, ginboligan tana angmga tomoloo sa Efeso. Nagsolat sanda samga tomoloo sa Acaya nga batonon nanda

Binoatan 18:28 184 Binoatan 19:22si Apolos. Pagabot na doto, mabaul anangnabolig sa mga naging tomoloo tungud sakalooy ang Dios. 28 Ay mapagun anangmga rason nga alin sa Kasolatan nga si Je-sus ra gid ang Cristo. Gani ara maimo angmga Judio sa andang pagpakigdiskosyonkanana doto mismo sa mga tao.

19Si Pablo sa Efeso

1 Mintras doto pa si Apolos sa Cor-into, si Pablo tana nagpangayan-ayansa mga bokid-bokid ang probinsya astanakaabot tana sa Efeso. Kag doto maynagkarabagat tana nga mga nagasonodsa Ginoo. 2 Ginpamangkot na sanda konnabaton nanda run ang Ispirito Santo pag-too nanda. Kag sono sa andang sabat,ara sanda gani kabati nga may ginatawagnga Ispirito Santo. 3 Gani nagpamangkotsi Pablo kon anong klasi nga bunyag angginbunyag kananda. Makon nanda, “Bun-yag ni Juan.” 4 Gani makon ni Pablokananda, “Anang bunyag ni Juan para samga nagainulsul sa andang mga sala. Pironagkoon ra si Juan sa mga tao nga sandadapat magtoo sa nagasonod kanana, ngaara iba kondi si Jesus.” 5 Pagkabati nandadato, dayon sandang parabunyag agudipakilala nga sanda somolonod ni GinoongJesus. 6 Kag pagtongtong ni Pablo anangalima kananda nagabot kananda ang Ispir-ito Santo. Nagambal sanda dayon sa ibangmga ambal nga ara nanda natoni, kag mayginsogid sanda ra nga mga ginapasogidkananda ang Dios. 7Mga dosi sanda tananka lalaki.

8 Sa sulud tatlo ka bolan sigi anang ayanni Pablo sa anang simbaan ang mga Judio.Ara tana naadluki nga magambal sa mgatao. Nagpakigdiskosyon tana nagpasanagkananda parti sa anang Ginarian ang Dios.9 Piro ang iba kananda matugas ra gidandang olo kag indi magpati, kag mismosa kadoroan ginpakalain nanda pa anangpatakaran ang Ginoo. Gani nagalin siPablo sa andang simbaan kaiban ang mgasomolonod ni Jesus, kag kada adlaw dototana sa iskwilaan ni Tirano nga nagapa-dayon sa pagpakigdiskosyon sa mga tao.10 Sa sulud darwa ka toig toladato anangginimo, gani ang tanan nga nagaoli dotosa probinsya ang Asia, Judio kag bukun,nakabati anang ambal ang Ginoo.

Anang mga Bata ni Esceva

11Doro ngamgamilagro nga katiringalagid anang ginpangimo ang Dios paagi kayPablo. 12 Bisan ang mga panyo kag angmga pangapin nga panaptun nga anangnagamit gindara samgamasakitun kagna-garayad sanda, kag naggoroa ra ang mgamalain nga ispirito. 13 Karon, may mgaJudio doto nga nagasari pangalid-alid nganagapalayas ang mga malain nga ispiritosa mga tao nga andang ginasuludan. Gin-tirawan nanda nga gamitun anang aranni Ginoong Jesus agud pagoaun ang mgamalain nga ispirito. Makon nanda sa mgamalain nga mga ispirito, “Sa aran ni Jesusnga ginawali ni Pablo, ginasogo ko kamonga maggoa!” 14Kabilang sa mga nagaimodia ang pito ka mga bata nga lalaki niEsceva. Si Esceva nga dia isara sa mgamanogdomara ang mga pari. 15 Anangsabat angmalainnga ispirito sa anangmgabata ni Esceva toladia, makon, “Si Jesuskilala ko, kag si Pablo kilala ko ra, pirosino kamo?” 16 Kag gindalandan sandadayon ang tao nga may malain nga ispir-ito. Ginsakit na anang mga bata ni Escevakag ara sanda gid may naimo. Gani nag-paralagyaw sanda sa balay nga dato ngaoblas kagmaymga igad. 17Ang natabo ngadia nabaritaan ang tanan nga mga Judiokag mga bukun Judio nga nagaoli doto saEfeso kag ginpangadlukan sanda, kag na-padungugan pa gid anang aran ni GinoongJesus. 18 Dorong mga tomoloo doto angnagparapit, kag ginakonanda kag ginsogidang mga malain nga andang naimo. 19Kaggindara ra ang mga salamangkiro andangmga libro kag ginsonog nanda mismo saatobangan ang tanan. Anang kantidadang tanan nga mga libro nga dato ngaginsonog nagabot sa mga 50,000. 20 Satoladia nga paagi naglapnag pa gid ananggaum anang ambal ang Dios sa mga tao salogar nga dato.

Ang Pagginamo sa Efeso21 Pagkatapos nga magkaratabo dato

nagdisidir si Pablo nga magagi sa Mace-donia kag sa Acaya bago magdayon saJerusalem. Kag sono kanana, alin saJerusalem kinanglan maayan tana ra saRoma. 22 Ginpaona na sa Macedoniaang darwa sa anang mga kabolig ngasi Timoteo kag si Erasto, kag tana tananagpaboay-boay pa doto sa probinsya angAsia.

Binoatan 19:23 185 Binoatan 20:423 Sa mga tyimpo nga dato may natabo

nga mabaul nga pagkinagolo sa Efeso tun-gud nga ang iba indi gosto nga magtodlodoto ang mga tomoloo parti sa patakaranang Ginoo. 24 May sangka tao doto ngaplatiro nga anang aran si Demetrio. Tanakag anang mga tinao nagapangimo angmga mairintuk nga mga timplo-timplonga pilak nga ginwad sa anang timplo niArtemis nga andang dios-dios, kag datonakokoartaan nanda nga mayad. 25 Ganiginpatawag na anang mga manogobra kagang iba pa nga mga platiro. Pagkat-apos makon na dayon kananda, “Mgaamigo, kamo mismo nakaulam nga atunpagasinso sa atun pangaboi nagaalin saatun pangita nga dia. 26 Nakita nindo rakag nabatian anang ginaimo ang tao ngakon tawagun nanda si Pablo. Nagakoontana nga ang mga dios nga ginaimo angtao bukun mga dios nga matood. Doroang nagpati kanana, digi sa Efeso kag sabilog nga probinsya ang Asia. 27 Ganidilikado atun pangita nga dia, ay basi konpakalainun ang mga tao. Kag bukun langdan, kondi dilikado ra anang timplo atunbantog nga diosa nga si Artemis, ay sabunmaging ara run polos, kag indi run pagki-lalaun ang mga tao atun diosa nga dia ngaginasimba bukun lang digi sa Asia kondi sabilog nga kalibotan!”

28 Pagkabati dato ang mga tao nasilagsanda nga mayad kag nagompisa sandarun siringgit, makon nanda, “Gamanansi Artemis nga ginasimba ang mga taga-Efeso!” 29 Kag ang gamo nga dato naglap-nag sa bilog nga siodad. Dinakup nandaanang mga kaiban ni Pablo nga si Gayokag si Aristarco nga mga taga-Macedonia.Pagkatapos nagdaralagan sanda nga tanansa andang tiriponan nga ginagoyod angdarwa. 30 Gosto andan ni Pablo nga mag-ambal sa mga tao, garing ginpugungantana ang mga tomoloo. 31May mga amigosi Pablo nga mga opisyalis sa probinsyaang Asia. Dia sanda nagpasogo dotokay Pablo nga kon maimo indi tana gidmagayan doto sa andang ginatiriponan.32 Karon, ang mga tao doto nagkinagoloron gid. Ang iba kananda may ginasinggitnga sangka butang, piro ang iba tana ibara andang ginasinggit, tungud nga kala-banan kananda ara gid gani kaulam konbasi nagtiripon sanda. 33May tao doto ngasi Alejandro nga gintolod ang mga Judiosa onaan agud magpasanag nga sanda nga

mga Judio ara labut sa ginaimo nandayPablo. Ginalsa na anang alima agud pai-pusun ang mga tao. 34 Piro pagkaulamang mga tao nga tana Judio, sigi run an-dang siringgit nga nagakoon, “Gamanansi Artemis nga ginasimba ang mga taga-Efeso!” Kag sa sulud darwa ka orasmamanlang dato andang ginasinggit.

35 Ang ori, ang mga tao napaipus ra gidang manogdomara ang siodad. Pagkat-apos makon na, “Mga kasimanwa ngamga taga-Efeso, ang tanan nga mga taonakaulam nga kita nga taga-Efeso ma-man ang manogasikaso anang timplo niArtemis nga gamanan kag ang sagradongabato nga naolog alin sa langit. 36 Ara maymakapanginwara sa mga butang nga dia.Gani, abi pagpataway kamo, kag indi kamomagsari dinaso-daso. 37Gindaranindodigiang mga tao nga dia, piro dia sanda aramagpanakaw sa atun timplo kag ara sandara nagpakalain sa atun diosa. 38 Kon siDemetrio kag anang mga kaiban nga mgapanday may kaso kontra sa kon kino man,may mga korti kag may mga manogukumkita. Doto nanda dapat daraun andangmga kaso. 39 Piro kon kamo may iba pagid nga riklamo, dan kinanglan ariglaunsa anang rigolar nga pagtiripon ang mgapomoloyo. 40 Dadi dilikado kita sa atunginaimo nga dia nga pagginamo, ay basikon iakosar kita ang mga manogdomaraang Roma. Ara kita gid rason nga itaw konbasi ginimo ta dia.” 41 Pagkaambal na dia,ginpaoli na dayon ang mga tao.

20Si Pablo sa Macedonia kag sa Grecia

1Pagkatapos angpagaramo, ginpatawagni Pablo angmga tomoloo. Ginlaygayannasanda nga dapat magpakarigun sanda, kagpagkatapos dayon tanang lisinsia nga tanamapa-Macedonia. 2 Dorong logar anangginpangayanan doto sa Macedonia kagginparigun na ra ang mga tomoloo paagisa anang mga ambal kananda. Pagkataposnagdiritso tana sa Grecia, 3 kag nagtinirtanadoto tatlo ka bolan. Ang tanamalayagrun andan pa Siria, nasapoan na anangplano ang mga Judio nga kon paiwan tanapatayun, gani naisip na nga mas mayadpa nga mapanaw tana run lang kag saMacedonia tana ruman maagi. 4Nagtabidkanana si Sopater nga taga-Berea nga batani Pirro, si Aristarco kag si Segundo nga

Binoatan 20:5 186 Binoatan 20:32mga taga-Tesalonica, si Gayo nga taga-Derbe, si Timoteo, kag ang mga taga-Asianga si Tiquico kag si Trofimo. 5 Pagabotnamun sa Filipos, nagona sanda kanamunsa Troas kag doto nanda kami ginulat.6Ginpalapas namun ang Pista ang Tinapaynga ara Pampaabok bago kami naglargaalin sa Filipos. Lima ka adlaw amun biyaibago kami nakaabot kananda sa Troas.Kag nagtinir kami doto pito ka adlaw.

Ginbanaw si Eutico sa Troas7Ang sabado gabi nagtiripon kami agud

magkomonion, kag tungud nga si Pablomalarga sa madason nga adlaw nagwalitana asta tungang gabi. 8 Doro ang mgasolo doto sa ibabaw nga koarto nga amunginatiponan. 9May soltiro doto nga anangaran si Eutico nga nagapongko sa bintana.Kag tungud nga anang wali ni Pablo mal-abug gindoyog tana kag ang ori namuukankag naolog sa bintana alin sa pangatlo ngapanalugan. Gani pagakoat nanda pataytana run. 10 Piro naglosong si Pablo, kagpagabot na kay Eutico gindapaan na kagakusun. Makon na dayon samga tao, “Indikamo magpakulba. Boi tana run!” 11 Kagnagbalik tana sa ibabaw, nagpamiak-piakang tinapay kag nagkaun. Pagkakaunna nagambal tana pa gid kananda astamasanag. Pagkatapos nagpanaw tana.12 Ang soltiro tana nga naolog gindarananda paoli nga boi, kag nalipay sanda ngamayad.

Alin sa Troas pa-Mileto13 Nagsakay kami sa sakayan pa-Ason,

ay nagkoon si Pablo nga apitun tana saAson tungud nga tana sa takas maagipaayan doto. 14 Gani pagkirita namunsa Ason, ginpasakay namun tana kagnagdiritso kami sa Mitilene. 15 Alin saMitilene, nagdiritso kami pa gid sa Quiokag pagdason nga adlaw nakaabot kamidoto. Maoman nga adlaw sa Samos kami,kag maoman pa gid nga adlaw sa Miletokami run. 16 Ara kami magapit sa Efesoay indi gosto ni Pablo nga maatraso tanasa probinsya ang Asia, tungud nga na-gadali tana nga makaabot sa Jerusalembago magabot ang adlaw ang Pentecostes.

Anang Pamilin-bilin ni Pablo sa mgaMaulam-ulam sa Efeso

17 Doto sa Mileto nagpasogo si Pablosa Efeso nga magayan kanana angmga maulam-ulam ang mga tomoloodoto. 18 Pagabot nanda, makon ni Pablo

kananda, “Naulaman nindo kon paiwanakun paginawi ang ako kaiban nindo pa,alin gid akun pagabot sa probinsya angAsia. 19 Nagsirbi ako sa Ginoo nga maypagpaubus kag pirmi akun panangis. Dorora nga mga kalisud akun ginantos tungudsa mga malain nga mga paito ang mgaJudio kontra kanakun. 20Naulaman nindora nga ara ako gid nagawid-awid sa akunpagsogid kanindo ang mga butang ngapara sa indong karaayadan, nga akunginatodlo sa pobliko kag sa indong mgabalay. 21 Pario ko nga ginpaandamanang mga Judio kag bukun mga Judionga kinanglan maginulsul sanda run saandang mga sala kag magliso sa Dios,kag kinanglan ra nga magtoo sa atunGinoong Jesus. 22 Dadi, maayan ako saJerusalem tungud nga maman anang sogoang Ispirito Santo kanakun. Ara akokaulam kon ano ang matatabo kanakundoto. 23 Akun naulaman lang nga sabisan diin nga siodad akun ginayanan, angIspirito Santo nagpaandam kanakun ngaang prisoan kag ang pagingabot nagaulatkanakun. 24 Piro abir kon ano ang matabokanakun, basta matapos ko ang obra ngaginapaobra kanakun ni Ginoong Jesus, ngaitodlo ko ang Mayad nga Barita parti saanang kalooy ang Dios.

25 “Nalibot ko kamo tanan sa akunpagpangwalian anang ginarian ang Dios,kag dadi naulaman ko nga indi kita runmagkirita. 26 Gani sogidan ko kamo dadi,nga kon may dian kanindo nga indi mal-owas ara ako ron sarabatun sa Dios. 27 Ayara ako gid may gintago kanindo parti saanang kabubutun ang Dios. 28 Bantayinindo nga mayad indong kaogalingun kagbantayi nindo ra ang tanan anangmga taoang Dios nga ginapabantayan kanindo angIspirito Santo. Asikasoon nindo gid ngamayad ay gintobos sanda ang Dios paagisa anang dogo anang Bata mismo. 29 Aynaulaman ko nga kon makaalin ako ronmay mga mapintas nga mga manogtodlonga magadapun kanindo kag magaranggaindong gropo. 30Magaabot ra ang oras ngamismo sa indong gropo may mga tao ngamagasogid ang binotig agud patalangunang mga tomoloo kag agud sanda andangsonodon. 31 Gani magandam kamo, kagdumdumun nindo nga sa sulud tatlo katoig, adlaw-gabi, ginlaygayan ko kamo ngatanan nga may mga pagtangis pa.

32 “Kag dadi ginaintriga ko kamo sa

Binoatan 20:33 187 Binoatan 21:20Dios kag sa anang ambal parti sa anangkalooy. Dia ang makaparigun indong pag-too kag makataw kanindo ang tanan ngakaarayadan nga anang gintigana para satanan nga naging anang mga bata. 33 Arako pangintrisa indong mga koarta kagmga lambong. 34 Kamo mismo nakaulamnga nagobra ako agud may gastoson akokag akun mga kaiban. 35 Ginimo ko datoagud ipakita ko kanindo nga paagi sa ostonga pagpangabudlay dapat maboboliganta ang mga malisud. Dumdumun ta pirmianang koon ni Ginoong Jesus nga masmabaul atun kalipay kon kita ang nagatawkaysa kon kita ang ginatawan.”

36 Pagkatapos ambal ni Pablo nagloodtana kaiban ang tanan kag nagpang-amoyo. 37 Nagtangis sanda nga tanan,kag ginakus nanda si Pablo kag ginarukan.38 Nagkasubu sanda nga mayad tungudnga nagkoon si Pablo nga indi sanda rungid magkirita. Pagkatapos, ginatud nandasi Pablo sa sakayan.

21Anang Pagayan ni Pablo sa Jerusalem

1 Naglisinsya kami kananda kagmaglarga. Gindiritso namun lang amunrombo asta nakaabot kami sa Cos.Pagdason nga adlaw nagdiritso kami saisla ang Rodas. Kag alin doto nagdayonkami sa Patara. 2 Doto sa Patara maynakita kami nga sakayan nga mapaayan saFenicia, gani nagsakay kami. 3Nagparapitkami sa isla ang Cipre, piro ara kaminagpondo doto kondi naglubas kami satoo kampi kag nagdiritso sa probinsya angSiria. Doto kami nagpondo sa banwa angTiro ay nagdiskarga doto ang sakayan.4 Ginpangita namun ang mga tomoloodoto, kag nagdayon kami kananda sasulud sangka simana. Paagi sa ananggaum ang Ispirito Santo, ginpaandamannanda si Pablo nga indi tana magayansa Jerusalem. 5 Piro pagkatapos sangkasimana nagpadayon kami pa ra gid saamun biyai. Tanan sanda, pati andangasawa kag mga bata nagatud kanamunsa goa ang siodad. Naglood kami tanandoto sa baybay kag nagpangamoyo.6 Pagkatapos nga kami nakalisinsyakananda nagsakay kami sa sakayan kagsanda tana nagoli.

7 Pagalin namun sa Tiro nagpadayonkami sa amun biyai paayan sa Tolemaida.Pagabot namun doto nagpakigkita kami

sa mga tomoloo kag nagtinir kami dotokananda sangka adlaw. 8 Pagkataposnaglarga kami ruman pa Cesarea. Pagabotnamun doto nagayan kami sa anang balayni Felipe nga manogwali ang Mayad ngaBarita, kag doto kami nagdayon. Si Felipenga dia isara sa pito ka tao nga ginpiliang ona sa Jerusalem ngamagbolig samgaapostolis. 9 Apat anang mga bata ngadaraga nga poros propita. 10 Pagkatapospira ka adlaw may nagabot ra nga pro-pita alin sa Judea. Anang aran si Agabo.11 Ginayanan na kami, kag ginbuul naanang akus ni Pablo kag gingapos nadayon anang kaogalingun nga mga sikikag alima. Makon na dayon, “Sono saambal ang Ispirito Santo, toladia anangimoon ang mga Judio sa Jerusalem saanang tagya ang akus nga dia, kag iin-triga tana dayon sa mga bukun Judio.”12 Pagkabati namun dato, kami kag angmga tomoloo doto nagpangabay kay Pablonga kon maimo indi tana run magayan saJerusalem. 13 Piro anang sabat ni Pablotoladia, makon na, “Basi nagaparanangiskamo? Ginaparoya nindo ako lang. Pri-parado ako nga magpagapos, kag bisanmapatay pa gani sa Jerusalem para kayGinoong Jesus.” 14 Indi namun gid mapi-garan si Pablo, gani nagkoon kami runlang nga, “Kabay pa nga matoman anangkabubutun ang Ginoo.”

15 Pagkatapos nga makatinir kami dotopira ka adlaw, ginimus namun amun mgadara kag nagpa-Jerusalem. 16May mga so-molonod ra ang Ginoo nga alin sa Cesareanga nagtabid kanamun sa Jerusalem. Gin-dara nanda kami sa anang balay niMnasonnga taga-Cipre kag doto kaminagdayon. SiMnason nga dia isara sa mga ona nga mgasomolonod ni Jesus.

Ginbisita ni Pablo si Santiago17 Pagabot namun sa Jerusalem, mali-

payun nga ginbaton kami ang mga to-moloo. 18 Ang madason nga adlaw, kamikag si Pablo nagbisita kay Santiago. Dotora ang mga maulam-ulam ang mga to-moloo. 19 Ginkomosta sanda ni Pablo kagginsogidan na sanda dayon ang tanan ngaanang ginimo angDios samga bukun Judiopaagi kanana.

20 Pagkabati nanda sa anang mga gin-sogid nagdayaw sanda tanan sa Dios.Makon nanda dayon kay Pablo, “Ulammo kabogto, linibo ron ang mga Judio

Binoatan 21:21 188 Binoatan 21:40nga nagatoo kay Jesus kag sanda tanannagasonod gid sa Kasogoan ni Moises.21 Nakabati sanda nga ikaw kono naga-todlo sa mga Judio nga nagaoli sa ananglogar ang mga bukun Judio nga indi sandarun dapat magsonod sa anang Kasogoanni Moises. Nagakoon kaw kono nga indinanda run pagtoriun andangmga bata kagindi run da magsonod sa iba pa nga mgasoronodon ang mga Judio. 22 Ano kabaydadi ang mayad nga imoon? Tungudnga sigorado gid nga mababatian nandanga digi kaw run. 23 Mayad sigoro son-odon mo amun ipaimo kanimo. Mayapat digi ka lalaki nga may pinangako saDios. 24Magtabid kaw kananda kag imoonnindo anang ginakoon ang Kasogoan partisa pagtoman ang may pinangako sa Diosagud maging limpyo. Bayadan mo ra an-dang mga kinanglan sa pagalad sa Diosagud sarang sanda run kapabolog. Mamandia ang paagi nga ang tanan makaulamnga ang mga barita nga andang nabatiparti kanimo bukun matood, tungud ngamakikita nanda nga ikaw nagatoman pa raanang Kasogoan ni Moises. 25 Karon, konparti sa mga bukun Judio nga nagatoo kayJesus, nakapadara kami run solat kanandaparti sa amun ginkasogtanan nga dapatindi sandamagkaun angmga pagkaun ngaginalad sa mga dios-dios, okon dogo, okonang mga ginpatay nga ara makadogo. Kagdapat indi sandamagolid sa bukun andangasawa.” 26 Gani ang madason nga adlawgindara ni Pablo ang apat nga dato kalalaki kag nagintra tana sa andang pag-pakalimpyo sono sa andang pinangako.Pagkatapos nagayan dayon si Pablo sa tim-plo agud isogid kon sano matatapos an-dang pagpakalimpyo, ay pagkatapos mayialad nga mga sapat para sa kada isarakananda.

Si Pablo Gindakup sa Timplo27 Datong madali run lang matapos

ang ikapito ka adlaw sa andang pag-pakalimpyo, may mga Judio nga alin saprobinsya ang Asia nga nakakita kay Pablosa Timplo. Ginsolsolan nanda ang tanannga mga tao doto sa timplo nga dakupunsi Pablo. 28 Nagsinggit sanda, makon,“Mga taga-Israel, bolig kamo! Mamandia ang tao nga nagapanodlo bisan diintana magayan kontra kanatun nga mgaJudio, kontra sa Kasogoan ni Moises, kagkontra sa timplo nga dia. Bukun lang

dan, kondi gindara na pa digi sa suludang timplo ang mga tao nga bukun Judio,gani ginparisna na pa ang sagrado ngadia nga logar!” 29 (Toladia andang koontungud nga nakita nanda si Trofimo ngataga-Efeso nga nagtabid kay Pablo dotosa Jerusalem kag andang kaisip gindaratana ni Pablo sa timplo.) 30 Gani nagki-nagolo angmga tao sa bilog nga Jerusalemkag nagdinagusu sanda paayan sa timploaguddakupun si Pablo. Pagkadakupnandakanana doto sa sulud, gingoyod nandatana pagoa, kag ginsiradoan nanda ngalagi ang poirtaan. 31 Patayun nanda runandan si Pablo, garing may nagsogid sakomandir nga Romano nga angmga tao sabilog nga Jerusalem nagaginamo. 32 Ganinagdara nga lagi ang komandir mga kapi-tan kag mga soldado doto sa mga tao nganagatiripon. Pagkakita ang mga tao sakomandir kag sa mga soldado ginuntatannanda bogbog si Pablo. 33 Ginayanan angkomandir si Pablo kag ginpadakup, kagnagsogo tana nga gaposon si Pablo darwaka kadina. Pagkatapos nagpamangkotdayon ang komandir sa mga tao, makonna, “Sino ang tao nga dia kag ano anangginimo?” 34 Piro iba-iba ang sabat ngaanang nabatian, kag tungud sa sobra ngapagkinagolo ang mga tao indi maulamanang komandir kon ano gid ang natabo.Gani ginmandaran na anang mga soldadonga daraun si Pablo sa koartil. 35 Pagabotnanda sa may agdanan ang koartil, gi-nakwat nanda run lang si Pablo tungudnga nagagorolo ang mga tao 36 kag sigi an-dang sonod nga nagasiringgit nga patayuntana.

Ginsabat ni Pablo ang mga Akosasyon37 Datong masulud sanda run gid sa

koartil makon ni Pablo sa komandir, “Mayiambal ako andan kanimo.” Makon angkomandir, “Antigo kaw gali magambalGriego? 38 Akun pagsarig ikaw ang lalakinga taga-Egipto nga kano lang daya nag-domara sa pagribildi sa gobyirno. 4,000 katao nga mairisug kag poros armado anangnadara sa naligwin nga logar.” 39Nagsabatsi Pablo, makon na, “Ako Judio nga taga-Tarso sa probinsya ang Cilicia. Ang Tarsobukun basta-basta nga siodad. Gani konmaimo, abi paambala ako ra anay sa mgatao.” 40 Gintogotan tana ang komandirnga magambal, gani nagtindug si Pablo saagdanan kag nagsinyas tana sa mga tao

Binoatan 22:1 189 Binoatan 22:24nga may iambal tana. Datong nagipussanda run, nagambal tana sa Hebreo ngaambal, makon na,

221 “Mga kabogto kag mga ginikanan,

abi pamatii nindo anay akun mga ra-son sa pagdipinsa akun kaogalingun!”2Pagkabati ang mga tao nga tana nagaam-bal sa andang ambal nga Hebreo, nagipussanda pa gid. Kag nagpadayon ambal siPablo, makon na, 3 “Ako Judio nga nabatasa Tarso sa probinsya ang Cilicia, piro digiako nagbaul sa Jerusalem. Nagiskwila akodigi kag naging maistro ko si Gamaliel.Natoman ko nga mayad ang Kasogoannga ginsonod atun mga kaolang-olangan.Kag pario kanindo dadi, maukud ako sapagsirbi sa Dios. 4 Ginpangingabot ko kagginpamatay ang mga nagasonod sa anangpanodlo ni Jesus. Bukun lang ang mgalalaki kondi pati ang mga babai akun gin-pangdakup kag ginpapriso. 5 Ang pinaka-mataas nga pari kag ang tanan nga mim-bro ang Konsilyo makapamatood sa akunginaambal nga dia. Sanda mismo angnagtaw kanakun ang mga solat nga parasa atun kapario nga Judio doto sa Dam-asco. Kag tungud sa awtoridad nga gintawkanakun sa mga solat nga dato, nagayanako sa Damasco agud pandakupun angmga tao nga nagatoo kay Jesus kag daraunpabalik digi sa Jerusalem agud silotan.

Ginsaysay ni Pablo kon Paiwan na Naki-lala si Jesus

(Bin. 9:1-19; 26:12-18)6 “Nagaingogto gid dato ang adlaw kag

nagaingabot kami run sa Damasco. Golpilang nga may masolaw nga sanag alinsa langit nga naglanyag sa akun palibot.7 Natomba ako sa logta kag may nabatianako nga limug nga nagakoon kanakun,makon, ‘Saulo, Saulo! Basi ginaingabotmo ako?’ 8 Nagpamangkot ako, makonko, ‘Sino kaw, Ginoo?’ Makon ang limugkanakun, ‘Ako si Jesus nga taga-Nazaretnga imong ginaingabot.’ 9 Nakita ra akunmga kaiban ang sanag nga dato, piro arasanda kabati anang ginakoon ang nagam-bal kanakun. 10Kag nagpamangkot ako pagid, makon ko, ‘Ginoo, ano akun imoon?’Makon na, ‘Pagtindug kag magdiritso saDamasco. Doto may masogid kanimo konano anang ginapaimo ang Dios kanimo.’11 Nabolag ako tungud sa kasolaw ang

sanag nga dato. Gani ginagobay ako ronlang akunmga kaiban paayan sa Damasco.

12 “Doto sa Damasco may tao nga anangaran si Ananias. Dia nga taomatinomanungid sa atun Kasogoan kag ginataod angtanan nga mga Judio nga nagaistar doto.13 Nagayan tana kanakun kag magkoon,makon na, ‘Kabogto, makakikita ka run.’Kag dato nga lagi nagbalik akun panu-lung kag nakita ko si Ananias. 14 Makonna kanakun, ‘Ginpili kaw anang Diosatun kaolang-olangan agudmaulamanmoanang kabubutun, kag agud makita mosi Jesus nga Matarung kag mabatian moanang limug mismo. 15Ay magasogid kawsa tanan kon ano imong nakita kag naba-tian. 16 Gani indi ka run magpabayabaya.Pagtindug kag magpangamoyo sa Ginookag magpabunyag, kag mapatawad dayonimong mga sala.’ ”

Si Pablo Ginsogo nga Magwali sa mgaBukun Judio

17 “Pagkatapos dato nagbalik ako saJerusalem kag mintras nagapangamoyoako sa timplo may ginpakita kanakunang Dios. 18 Nakita ko si Ginoong Jesuskag nagkoon tana kanakun, makon na,‘Magdali-dali kaw alin digi sa Jerusalem,ay ang mga tao digi indi magbaton saimong ginasogid parti kanakun.’ 19Makonko kanana, ‘Piro, Ginoo, basi indi sandamagpati ay sanda mismo kaulam nga datoanay nagpangayan-ayan ako sa mga sim-baan ang mga Judio agud pandakupunkag pamalbalun ang mga tao nga nagtookanimo. 20 Kag pagpatay kay Esteban ngaimong manogbarita parti kanimo, isaraako ra doto sa mga nagakompormi ngapatayun tana, kag ako pa gani ang nagban-tay anangmga lambong angmganagpataykanana.’ 21 Piro makon roman ang Ginookanakun, ‘Magalin kaw digi, tungud ngaipadara ta kaw sa marayu nga logar agudiwali mo akun mga ambal sa mga bukunJudio.’ ”

22Pagkaambal dia ni Pablo, ara run nag-pamati kanana ang mga tao. Nagsiringgitsanda runnga todo,makonnanda, “Patayanindo tana! Dapat madora digi sa kalib-otan ang toladan nga mga tao!” 23 Sigiandang siringgit, kag ginabuul nanda an-dang mga lambong nga panguslub kagnagasaboag ang yabok paibabaw. 24 Ganinagmandar ang komandir nga Romano saanang mga soldado nga pasuludun run

Binoatan 22:25 190 Binoatan 23:15si Pablo sa koartil kag anoton agud ma-sogid tana kon ano nga sala anang naimonga basi ang mga tao nagasiringgit to-ladato kontra kanana. 25 Piro mintrasginagapos nanda run si Pablo agud an-oton, nagpamangkot si Pablo sa kapitannga nagatindug doto sa anang marapit,makon na, “Ginatogot bala sa kasogoannga anoton nindo ang tao nga pomoloyoangRomabisan ara nindo pamaimbistigarkon may sala okon ara?” 26 Pagkabatidato ang kapitan, ginayanan na ang ko-mandir kag magkoon, makon na, “Anoimong ginapaimo nga dia, ay Romano galiang tao nga dan!” 27 Gani, nagayan angkomandir kay Pablo kag ginpamangkot natana kon tana pomoloyomanda ang Roma.Makon ni Pablo, “Uu.” 28 Makon dayonang komandir, “Ako naging pomoloyo angRoma tungud nga nagbayad ako mabaulnga kantidad.” Makon ni Pablo, “Piro akotana anang pomoloyo ang Roma alin paakun pagkabata.” 29Nagatras nga lagi angmga soldado nga magaanot ron andan kayPablo. Pati ang komandir ginadlukan ratungud nga ginpagapos na si Pablo ngapomoloyo gali ang Roma.

Si Pablo Gindara sa Konsilyo30 Gosto pa gid masigoro ang komandir

kon basi ginaakosar ang mga Judio siPablo; gani ang nagdason nga adlaw gin-paobad na anang mga kadina ni Pablo kagnagpatawag tana miting sa mga manog-domara nga mga pari kag ang bilog angKonsilyo. Gindara na dayon si Pablo dotokananda.

231 Ginsulung nga mayad ni Pablo ang

mga mimbro ang Konsilyo kag magkoon,“Mga kasimanwa, kon parti sa akun kaboi,limpyo akun konsinsya sa Dios, bisandadi.” 2 Pagkaambal dato ni Pablo ginsogoang pinakamataas nga pari nga si Ana-nias ang mga nagatirindug marapit kayPablo nga sampalun anang baba. 3Makonni Pablo kanana, “Sampalun ka ra angDios, ikaw nga salimpapaw! Nagapongkokaw dian agud osgaran ako sono sa Kaso-goan, piro ginalapas mo ra ang Kasogoansa imong pagsogo nga sampalun ako!”4 Makon ang mga tao nga nagatirindugmarapit kay Pablo, “Ginainsolto mo anangpinakamataas nga pari ang Dios!” 5Makonni Pablo, “Ara ako kaulam nga tana galiang pinakamataas nga pari. Tungud nga

nagakoon ang Kasolatan nga indi kita da-pat magambal malain kontra sa nagado-mara kanatun.”

6 Pagkakita ni Pablo nga may mga Sa-duceo kag mga Pariseo nga nagatambongdoto, nagambal tana mabaskug sa mgamimbro ang Konsilyo, makon na, “Mgakabogto, ako sangka Pariseo, kag Pariseora akun tatay asta sa akun mga kaolang-olangan. Ako ginaakosar digi dadi tungudnga nagasarig ako nga may pagkabanaw.”

7 Pagkaambal na dato, nagginamoang mga Pariseo kag ang mga Saduceokag nagturunga-tunga ang Konsilyo.8 Nagtoladato tungud nga sono sa mgaSaduceo angmga patay indi runmabanaw.Ara sanda ra nagapati nga may mgaangil okon mga ispirito. Piro dia tananginapatian ang mga Pariseo. 9 Gani angrisolta, nagamat-amat sanda rilingawdoto. Ang ori may mga manogtodlo angKasogoan nga mga Pariseo nga nagtindugkag nagsinggit, makon nanda, “Ara kaminakikita nga sala sa tao nga dia. Sabunmanda may ispirito okon angil nganagpakigambal kanana!”

10 Gani nagdogang pa gid andangpagdiriskosyon, asta ang komandirginadlukan ay basi kon orognitun angmga tao si Pablo. Gani nagmandar tanasa anang mga soldado nga maglosong kagbulun si Pablo doto sa mga tao kag daraunsa koartil.

11 Pagkagabi nagpakita ang Ginoo kayPablo kag magkoon, makon na, “Indi kawmagkaadluk! Ay kon paiwan kaw nag-sogid parti kanakun digi sa Jerusalem, ki-nanglan nga toladan ra imong imoon dotosa Roma.”

May Plano nga Patayun si Pablo12 Pagkaaga nagmiting ang mga Ju-

dio kag nagplano sanda kon ano andangimoon. Nagpanompa sanda nga indi sandamagkaun kag indi maginum mintras indinanda mapatay si Pablo. 13 Sobra 40 angnagkarasogot nga toladato andang imoon.14 Pagkatapos nagayan sanda sa manog-domara nga mga pari kag mga maulam-ulam ang mga Judio kag magkoon, “Nag-panompa kami nga indi kami magkaunbisan ano mintras indi namun mapatay siPablo. 15Gani kamo kag ang Konsilyomag-paulam sa komandir ang mga soldado ngaRomano nga gosto nindo nga ipadara naruman digi kanindo si Pablo. Konon nindo

Binoatan 23:16 191 Binoatan 24:4nga gosto nindongamaimbistigar tana gidnga mayad. Piro bago tana makaabot digipatayun namun tana.”

16 Garing dia nga plano nabatian ananginablus nga lalaki ni Pablo, nga bata anangkabogto nga babai. Gani nagayan tanasa koartil kag ginsogidan na si Pablo.17 Gintawag dayon ni Pablo ang isara samga kapitan doto kag magkoon, “Darara ang soltiro nga dia doto sa komandiray may isogid tana kanana.” 18 Ganigindara tana ang kapitan doto sa ko-mandir. Pagabot nanda doto makon na,“Gintawag ako ang priso nga si Pablo kagnagpangabay tana nga daraun ko digi kan-imo ang soltiro nga dia ay may isogidtana kono kanimo.” 19 Ginkaputan angkomandir anang alima ang soltiro kag gin-dara na sa logar nga indi sanda maba-tian ang iba. Pagkatapos ginpamangkotna tana dayon kon ano anang inogsogidkanana. 20 Makon ang soltiro, “Nagkara-sogot ang mga Judio nga pangabayun kawnanda nga si Pablo daraun sa Konsilyo aru-man ay kono imbistigarun nanda gid ngamayad si Pablo. 21 Piro indi kaw magpatikananda, ay sobra 40 ka tao ang mabantaykag malambay kay Pablo. Nagpanompasanda nga indi sanda magkaun kag indimaginum mintras indi nanda mapatay siPablo. Priparado sanda run dadi kag na-gaulat run lang kon togotanmo.” 22Makonang komandir kanana, “Indi kaw gid mag-sogid bisan kino nga ginsogidan mo ako.”Pagkatapos ginpaoli na dayon ang soltiro.

Si Pablo Ginatud kay Gobirnador Felix23 Ginpatawag nga lagi ang komandir

ang darwa sa anang mga kapitan kagmakon na kananda, “Magpriparar kamo200 ka soldado ay ipadara ko kamo sabanwa ang Cesarea. Magdara kamo ra70 ka mga manogkabayo kag 200 raka soldado nga manogbangkaw. Karonsa gabi mga alas noibi indong panaw.24 Magpriparar kamo ra mga kabayo ngasarakayan ni Pablo. Bantayan nindo tanagid nga mayad agud indi tana maiwanastamakaabot tana kay Gobirnador Felix.”25 Kag nagsolat dayon ang komandir saGobirnador, makon anang solat:

26 “Taraodon nga Gobirnador Felix, akosi Claudio Lisias. Nagapangomosta akokanimo. 27 Ang tao nga dia nga akunginapadara kanimo gindakup ang mga Ju-dio kag patayun nanda run andan. Piro

pagkaulam ko nga tana Romano, nag-dara ako mga soldado agud lowasun tana.28 Gosto ko andan nga maulaman kon anoandang riklamo kontra sa tao nga dia,gani gindara ko tana sa andang Konsilyo.29 Kag sono sa akun pagpangosisa ara gidmay naimo nga malain ang tao nga diaagud patayun tana okon prisoon. Andangakosasyon kontra kanana parti lang gid saandang kaogalingunnga kasogoan. 30Ganipagkaulamkonga dia tana ginplanoan runang mga Judio nga patayun, naisipan konga mas mayad pa ipadara ko tana diankanimo. Kag ginkonan ko ron da ang mgamay riklamo kontra kanana nga kanimonanda daraun andang akosasyon.”

31 Ginsonod ang mga soldado ang gin-paimo kananda. Kag ang gabi nga datoginbuul nanda si Pablo kag gindara saAntipatris. 32 Pagkaaga, ang mga sol-dado nga nagaparanaw lang nagbalik sakoartil. Ang mga nagasakay tana sakabayo maman run lang anang kaiban niPablo. 33Pagabot nanda sa Cesarea gintawnanda ang solat kag ginintriga si Pablosa Gobirnador. 34 Pagkabasa na ang so-lat, ginpamangkot na si Pablo kon taga-diin tana nga probinsya. Pagkaulam nanga taga-Cilicia, 35makon na, “Bistaun koimong kaso pagabot ang mga tao nga na-gaakosar kanimo.” Kag ginpabantayan nasi Pablo doto sa palasyo nga ginpatindugni Herodes.

24Si Pablo Ginakosar ang mga Judio

1 Pagkalubas lima ka adlaw, nagpa-Cesarea si Ananias nga pinakamataas ngapari. Kaiban na ang pira ka mga maulam-ulam ang mga Judio kag ang abogado ngasi Tertulo. Nagayan sanda kay GobirnadorFelix kag ginsogid nanda kanana andangkaso kontra kay Pablo. 2 Pagkatawag kayPablo, si Tertulo nagompisa run saysayanang kaso kontra kay Pablo. Makonna, “Taraodon nga Gobirnador, tungudsa imong mayad nga pagdomara nagingmalawig ang kalinung sa amun banwa.Kag bukun lang dan kondi doro imongnaimo nga kaarayadan para sa amunbanwa. 3 Gani mabaul gid amun pag-pasalamat kanimo kag indi namun giddia malipatan. 4 Karon, tungud nga indinamun gosto nga maatraso imong oras,ginapangabay ko lang nga kon maimo,pamatian mo ra anay amun matagud nga

Binoatan 24:5 192 Binoatan 25:1inogsaysay. 5 Nakita namun nga ang taonga dia masyado kapirwisyo. Nagadaratana golo sa mga Judio sa bilog nga kali-botan, kag nagadomara tana sa sikta ngakon tawagun Nazareno. 6 Pati sa amuntimplo gosto na nga magimo mga butangnga ara ginatogotan amunKasogoan. Ganimaman dan nga gindakup namun tana.[Sintinsyaan namun tana run andan sonosa amun Kasogoan, 7 piro nagabot angkomandir nga si Lisias kag ginpoirsa nabuul kanamun si Pablo. 8 Pagkataposnagkoon tana nga kon sino ang may kasokontra kay Pablo kinanglan magayan kan-imo.] Kon pamangkoton mo ang tao ngadia maulaman mo mismo kanana kon basiginaakosar namun tana.” 9 Kag makon daangmga Judio, “Matood gid ang tanan ngadan nga anang ginsogid.”

Ginsabat ni Pablo ang Kaso Kontrakanana

10Pagkatapos dato, ginsinyasan ang Go-birnador si Pablo nga tana run ang maga-mbal. Kag makon dayon ni Pablo, “Naula-man ko nga maboay run imong pagwisdigi sa nasyon nga dia. Gani nalilipayako ngamagdipinsa akun kaogalingun digikanimo. 11 Kon imong osisaun, maula-man mo nga dosi pa lang ka adlaw angnaglubas nga ako nagabot sa Jerusalemagud magsimba. 12 Ang mga Judio ngadia ara gid kakita nga nagpakigdiskosyonako bisan kino okon nagagolo ang mgatao doto sa timplo okon sa anang mgasimbaan ang mga Judio, okon sa diin mannga logar sa siodad. 13 Indi nanda ganimaproibaan kanimo nga matood andangmga akosasyon kanakun. 14 Piro ang mgabutang nga akun ginaako kanimo mamandia: ang Dios nga ginsimba amun mgakaolang-olangan ginasimba ko sa matoodnga paagi, nga sono sa mga tao nga dia,sala kono nga sikta. Piro nagapati ako rasa tanan nga nasolat sa anang Kasogoanni Moises kag sa tanan nga ginsolat angmga propita. 15 Kag akun pagsarig sa Diospario ra kananda, nga tanan nga mga tao,mayad kag malain, babanawon na. 16Ganiginaimoratan ko nga magimo ang mayadagud limpyo pirmi akun konsinsya sa Dioskag sa akun isigkatao.

17 “Pagkalubas ang pira ka toig ngaara ako sa Jerusalem, nagbalik ako dotoagud magdara koarta nga inogbolig saakun mga kasimanwa kag agud makaalad

ako ra sa Dios doto sa timplo. 18 Kagdoto nanda ako gani naabotan sa tim-plo nga nagaalad pagkatapos nga akunnatoman anang ginakoon ang Kasogoanparti sa pagpalimpyo sa panulung angDios. Malaka lang ang mga tao doto angoras nga dato; kag ara golo. 19Garing maymga Judio doto nga alin sa probinsya angAsia. Sanda maman andan ang magato-bang kanimo kon may riklamo sanda gidman kontra kanakun. 20 Piro tungud ngaara sanda digi, mayad pa kon magsogidang mga tao nga dia digi nga nagaakosarkanakun kon ano nga sala andang nakitakanakun ang pagimbistigar kanakun angKonsilyo. 21 Ay ara iba akun ginambalang nagatindug ako doto kondi dia, ‘Gi-naakosar nindo ako dadi tungud nga naga-pati ako nga ang mga patay banawon.’ ”

22 Tungud nga doro ron ang dati nganaulaman ni Felix parti sa anang pagpatianang mga somolonod ni Jesus ginpuutna ang bista. Makon na, “Sintinsyaan kogaring ang kaso nga dia kon magabot rondigi si komandir Lisias.” 23 Pagkataposginbilinan na ang kapitan nga pabantayansi Pablo, piro indi pagigpitan, kag togotananang mga amigo nga magbolig kanana saanang mga kinanglanun.

Si Pablo sa Atobangan ni Felix kag niDrusila

24 Pagkalubas mga pira ka adlaw nag-balik si Felix kag gindara na anang asawanga si Drusila nga Judia. Ginpatawag nasi Pablo kag nagpamati tana sa anang gin-saysay parti sa pagtoo kay Cristo Jesus.25Piro datongnagaambal run si Pablo partisa matadlung nga kaboi, sa pagpugung sakaogalingun, kag parti sa paraaboton ngaadlaw ang pagukum, ginadlukan si Felixkag makon na kay Pablo, “Tama run dan!Ipatawag ta kaw ruman lang garing konmay tyimpo ako.” 26 Pirmi na gid ngaginapatawag si Pablo kag magpakigambalkanana ay nagapaabot-abot tana ra ngatawan koarta. 27 Pagkalubas darwa ka toigsi Felix gintulusan ni Porcio Festo bilanggobirnador. Kag tungud nga gosto niFelix nga maliagan tana ang mga Judio,ginsalaan na si Pablo sa prisoan.

25Si Pablo Nagapilar sa Impirador

1 Karon, nagabot si Festo sa probin-sya ang Judea bilang gobirnador, kag

Binoatan 25:2 193 Binoatan 25:25pagkalubas ang tatlo ka adlaw nagalintana sa Cesarea kag nagayan sa Jerusalem.2 Doto ginsogid kanana ang mga manog-domara nga pari kag anang mga opisyalisang mga Judio andang kaso kontra kayPablo. Kag ginpangabay nanda si Festonga kon maimo tawan sanda ra pabor,3 nga paayanun na si Pablo sa Jerusalem.(Piro andang plano gali babantayan nandasi Pablo sa dalan kag patayun.) 4Makon niFesto, “Doto ron lang si Pablo sa prisoan saCesarea. Ako indi ra lang boay digi kondimabalik ako ron da doto. 5 Gani patabidanindo kanakun indongmgamanogdomarakag doto nanda tana iakosar kon maymalain tana nga naimo.”

6 Sobra pa sangka simana anang tinirni Festo sa Jerusalem bago tana nagba-lik sa Cesarea. Pagabot na doto, angmadason nga adlaw nagpongko tana saurukuman kag nagsogo nga pasuludun siPablo. 7 Pagsulud ni Pablo ginlibotantana nga lagi ang mga Judio nga alinsa Jerusalem, kag doro andang ginsogidnga mga maburugat nga mga akosasyonkontra kanana nga indi nanda ra ganimaproibaan. 8 Gindipindian ni Pabloanang kaogalingun. Makon na, “Ara akonaimo nga sala kontra sa Kasogoan angmga Judio okon kontra sa timplo. Kagara ako ra naimo nga kontra sa Impiradorang Roma.” 9 Tungud nga gosto ni Festonga maliagan tana ang mga Judio ginpa-mangkot na si Pablo, makon na, “Ta gostomo nga magayan sa Jerusalem kag doto kobistaun imong kaso nga dia?” 10 Makonanang sabat ni Pablo, “Digi ako nagatin-dug sa korti ang Impirador, kag digi moako dapat sintinsyaan. Ara ako naimonga sala sa mga Judio kag dan naulamanmo ra nga mayad. 11 Kon may nalapasgid man ako nga kasogoan kag dapat akosilotan kamatayun, batonon ko ang sintin-sya kanakun. Piro kon ara kamatoodanandang mga akosasyon kontra kanakun,indi ako dapat itogyan kananda. Ganimaapilar ako ron lang sa Impirador angRoma!” 12 Nagpagkigsogidanun dayon siFesto sa anang mga mimbro ang konsilyodoto, kag pagkatapos makon na kay Pablo,“Tungud nga nagapilar kaw sa Impirador,ipadara ta kaw sa Impirador.”

Si Pablo Ginpaatobang kay Aring Agripa13May pira ka adlaw nagabot sa Cesarea

si Aring Agripa kag anang asawa nga si

Bernice tungud nga gosto nanda nga bisi-taun si Festo nga gobirnador. 14 Datongmakatinir sanda doto pira ka adlaw, gin-barita ni Festo sa ari anang kaso ni Pablo.Makon na, “May priso digi nga ara pagos-gari ang gobirnador anay nga si Felix.15 Pagayan ko sa Jerusalem ang tao ngadia ginakosar kanakun ang mga manog-domara nga pari kag anang mga maulam-ulam ang mga Judio. Ginpangayo nandagid kanakun nga tana silotan. 16Nagkoonako kananda nga bukun ogali ang mgaRomano nga silotan ang bisan sino ngaara pa mapaatobang sa mga nagaakosarkanana, kag ara pa matawi kaigayonanngamasabat na angmga akosasyon kontrakanana. 17 Gani nagtabid sanda kanakunpagbalik ko digi sa Cesarea. Ara ko ronpagatrasoa ang butang nga dia, kondipagdason nga adlaw nagpongko ako saukuman kag ginpatawag ko ang tao ngadato. 18Akunpagsarigmaymabugat sandanga akosasyon kontra kanana, piro da-tong nagaaratobang sanda run, ara sandara gali may ginsogid nga malain kontrakanana. 19 Ang mga butang nga andanggindiskosyonan ara iba kondi parti langgid sa andang mga pagtoo kag parti satao nga anang aran si Jesus. Patay runang tao nga dia, piro sono kay Pablo boitana. 20 Indi ko maulaman kon ano akunimoon sa kaso nga dia, gani ginpamangkotko si Pablo kon gosto na nga magayan saJerusalem kag doto mismo bistaun anangkaso. 21 Piro si Pablo nagkoon nga maapi-lar tana run lang anang kaso sa Impiradoragud ang Impirador mismo ang maos-gar. Gani nagsogo ako nga bantayan tanaasta makapadara ko tana sa Impirador.”22 Makon ni Agripa kay Festo, “Gosto kora nga mabatian ang tao nga imong gi-nakoon.” Makon ni Festo, “Sigi, arumanmababatian mo tana.”

23 Pagdason nga adlaw nagayan sa ko-rti si Agripa kag si Bernice nga poirtiang pagpadayaw sa andang pagkaarianun.Dorong opisyalis angmga soldado kagmgakilala nga mga tao sa siodad ang nagtabidkananda. Pagkatapos nagsogo si Festo ngadaraun sa sulud si Pablo. Ang si Pablodoto ron sa sulud 24makon ni Festo, “AringAgripa kag tanan kamo nga digi dadi, dagiang tao nga ginakosar kanakun ang mgaJudio digi sa Cesarea asta sa Jerusalem.Nagsiringgit sanda nga dia nga tao dapatpatayun. 25 Piro sono sa akun pagimbisti-

Binoatan 25:26 194 Binoatan 26:20gar ara ako gid may nakita nga malain nganaimo ang tao nga dia agud sintinsyaantana kamatayun. Kag tungud nga tananagapilar sa Impirador, nagdisidir ako ngaipadara tana sa Impirador. 26 Piro araako inogsolat sa Impirador kon basi gina-padara ko tana doto. Gani ginapaatobangko tana kanindo, kag labi run gid kanimoaring Agripa, agud pagkatapos nga mao-sisa ta anang kaso, may isolat ako ron.27 Tungud nga daw indi poidi nga ipadarako sa Impirador ang sangka priso nga aragid maatag nga kaso kontra kanana.”

26Nagdipinsa si Pablo sa Anang Kaogalin-

gun kay Agripa1 Makon dayon ni Agripa kay Pablo,

“Sigi, ginatogotan ka run nga magam-bal agudmagdipinsa imong kaogalingun.”Gani nagsinyas si Pablo nga maambal tanarun. Makon na,

2 “Aring Agripa, masoirti ako tungudnga makakasaysay ko kanimo mismo dadiakun pagdipinsa parti sa tanan nga mgaakosasyon ang mga Judio kontra kanakun.3 Nagkoon ako nga masoirti ako tungudnga naulaman mo nga mayad ang tanannga mga ogali kag mga pagaraway-awayang mga Judio. Gani nagapangabay akonga konmaimo pamatianmo akun iambal.

4 “Naulaman ang mga Judio kon pai-wan akun kaboi sa akun banwa kag saJerusalem ompisa ang ako maistan pa.5 Kon sanda magsogid lang gid ang ma-tood, sanda mismo ang makapamatoodnga alin pa ang ona mimbro ako ngalagi ang mga Pariseo nga maman angpinakaistrikto nga sikta sa riliyon angmgaJudio. 6 Kag dadi digi ako sa korti tungudnga nagapaabot ako nga imoon ang Diosanang ginpangako sa amun mga kaolang-olangan. 7 Kami nga bali dosi ka tribonagapaabot nga dia matatabo gid. Ganiadlaw-gabi ginasimba namun ang Dios.Kag Aring Agripa, tungud sa akun pagpatisa butang nga dia ginaakosar ako ang mgaJudio. 8 Kag kamo nga mga Judio, basiindi kamo makapati nga ang Dios sarangmakabanaw ang mga patay?

9 “Ako mismo ang ona nagaisip ngadapat ko imoon akun masarangan agudkontraun anang aran ni Jesus nga taga-Nazaret. 10 Kag maman gani dato akunginimo anay doto sa Jerusalem. Paagisa awtoridad nga gintaw kanakun ang

mga manogdomara nga mga pari dorongmga bata ang Dios akun ginpapriso. Kagpagkatapos nga sanda ginsintinsyaan ngapatayun kompormi ako ra. 11 Doro ngabisis ginlibot ko anang mga simbaan angmga Judio agud pangitaun sanda, kag gin-pasilotan ko agud magambal sanda kontrakay Jesus. Sa sobra akun kasilag kanandanagarabot ako sa mga siodad sa marayunga logar agud ingaboton sanda.”

Ginsogid ni Pablo kon Paiwan TanaNakakilala sa Ginoo

(Bin. 9:1-19; 22:6-16)12 “Maman dan ang kabangdanan kon

basi nagayan ako sa Damasco nga maydara nga solat alin sa mga manogdomaranga mga pari. Dato nga solat nagtawkanakun awtoridad kag nagakoon konano akun imoon doto. 13 Nagaingogtogid dato ang adlaw, Aring Agripa, kagmintras nagapanaw ako may sanag alinsa langit nga masanag pa sa adlaw nganaglanyag kanakun pati sa akun mgakaiban. 14 Natomba kami tanan sa logta.Pagkatapos may nabatian ako dayon ngalimug nga nagambal kanakun sa Hebreonga ambal. Makon, ‘Saulo, Saulo! Basiginaingabot mo ako? Ginasilotan mo langimong kaogalingun ay sa imong ginaimonga dan pario lang sa nagasipa kaw samatarawis nga kaoy.’ 15 Nagpamangkotako, makon ko, ‘Sino kaw, Ginoo?’ Makonang Ginoo, ‘Ako si Jesus nga imong gi-naingabot. 16 Pagbangon kag magtindug.Nagpakita ako kanimo tungud nga ginpilita kaw nga maging akun sorogoon. Sogi-dan mo ang iba parti sa akun pagpakitakanimo dadi, kag sogidan mo sanda ra angmga butang nga akun ipakita kanimo saparaaboton. 17Sogoon ta kaw samga Judiokag samga bukun Judio kag ilibri ta kaw samalain nga gosto nanda nga imoon kan-imo. 18 Paagi sa imong pagtodlo kanandamagamoklat andang mga mata kag ma-galiso sanda alin sa madulum paayan samasanag, kag alin sa anang gaum ni Sa-tanas paayan sa Dios. Kag paagi sa andangpagtoo kanakun patawadun sanda sa an-dang mga sala kag mabibilang sanda ra saanang mga pinili nga mga tao ang Dios.’ ”

Ginsaysay ni Pablo anang Obra19 “Gani, Aring Agripa, ginsonod ko

ang ginpakita kanakun nga alin sa langit.20 Primiro nagwali ako sa Damasco kagpagkatapos sa Jerusalem dayon. Alin sa

Binoatan 26:21 195 Binoatan 27:12Jerusalem ginalid ko ang bilog nga probin-sya ang Judea, kag ginayanan ko ra angmga bukun Judio. Ginwalian ko sanda ngadapat maginulsul sanda sa andang mgasala kag magparapit sa Dios, kag ipakitapaagi sa andang mga inimoan nga sandanaginulsul manda. 21 Maman dia ang ka-bangdanan nga gindakup ako ang mga Ju-dio doto sa timplo kag ginimoratan nandagidngapatayunako. 22Piro ginboligan akoang Dios asta dadi. Gani digi ako dadi agudisogid sa tanan, sa mga dungganun kagbukun, kag akun isogid maman da anangginsogid anay angmga propita kag niMoi-ses kon ano ang magakaratabo: 23 nga siCristo dapat magantos kag mapatay, kagpagkatapos maging pinakaona nga ma-banaw alin sa mga minatay agud magtawkalowasan sa mga Judio kag bukun.”

24Mintras nagaambal pa si Pablo, nags-inggit si Festo, makon na, “Pablo, na-gaomang ka run! Imong sobra ngatinonan maman ang nagapaomang kan-imo!” 25 Makon anang sabat ni Pablo,“Taraodon nga Festo, ara ako nagaomang.Matood akun mga ginaambal kag ostoakun isip. 26Dia ngamgabutangnaulamanni Aring Agripa. Gani ara ako ginaadlukinga magambal kanana. Nasisigoro ko gidnga dia tanan nga mga butang naulamanna run, tungud nga dia ara natabo sasikrito. 27 Aring Agripa, nagapati kawbala sa anang mga ginkoon ang mga pro-pita? Naulaman ko nga nagapati kaw.”28 Nagsabat si Agripa, makon na, “Sigoroimong kaisip madali-dali mo ako nga ma-patoo kay Cristo, ano?” 29Makon ni Pablo,“Sa madali okon sa maboay, akun pang-amoyo sa Dios nga bukun lang ikaw kondiang tanan nga nagapamati kanakun dadimaging Kristiano pario kanakun, poiralang sa mga kadina nga dia.”

30 Nagtindug dayon ang ari, ang gob-irnador, si Bernice, kag ang tanan nganagaporongko doto. 31 Kag pagkagoananda, makon nanda sa isara kag isara,“Ara may naimo nga malain ang tao ngadan nga dapat sintinsyaan nga patayunokon prisoon.” 32 Makon ni Agripa kayFesto, “Kon ara tanamagapilar anang kasosa Impirador, poidi tana run andan ngabolyawan.”

27Anang Pagbiyai ni Pablo Paayan sa Roma

1 Pagkatapos nga sanda makadisisyonnga kami palargaun pa-Italia, ginintrigananda si Pablo kag ang iba pa gid nga mgapriso kay Julio. Si Julio nga dia sangkakapitan sa mga soldado nga Romano ngakon tawagun “Batalion ang Impirador.”2 Karon, doto sa Cesarea may sakayan ngaalin sa Adramitio nga paralargaun paayansa mga porondoan sa probinsya ang Asia.Gani nagsakay kami sa sakayan nga dato.Nagtawas kanamun si Aristarco nga taga-Tesalonica sa probinsya ang Macedonia.3 Pagdason nga adlaw nakaabot kami saSidon. Mayad anang pagtratar ni Juliokay Pablo. Gintogotan na si Pablo ngamagbisita sa anang mga amigo doto agudmaboligan tana. 4 Pagalin namun sa Sidonnagpalayag kami sa ubungan ang Cipretungud nga ang angin songsong kanamun.5 Gintabok namun ang dagat nga nagaa-tobang sa Cilicia kag Panfilia kag nag-pondo kami saMira sa probinsya ang Licia.6 Nakakita doto ang kapitan nga si Juliosangka sakayan nga nagalin sa Alejandriangamapaayan sa Italia, gani ginpasaylo nakami doto.

7 Sa sulud pira ka adlaw mainay amunpadalagan, kag ginlisudan kami ngamayad bago kami makaabot marapit sabanwa ang Gnido. Tungud nga songsongpa ra gid ang angin indi kami makarombosa amun paarayanan. Gani nagpalayagkami sa loyo ang isla ang Creta agud lipudsa angin kag doto kami dayon nagagimarapit sa Salmon. 8 Nagpangobay kamilang piro ginlisudan kami pa ra gid bagokami makaabot sa logar nga kon tawagunMayad nga Porondoan. Dia marapit sabanwa ang Lasea.

9 Nagboay kami, gani ginabot kami angtyimpo nga dilikado ang pagpanakayun aynakalubas run ang Adlaw ang Pagpoasakag nagabagyo-bagyo ron pirmi. Ganimakon ni Pablo sa amun mga kaiban,10 “Ginakarkolo ko nga dilikado ron konmagdiritso kita, kag bukun lang ang mgakarga kag ang sakayan ang madodorakondi basi kon pati atun kaboi.” 11 Piromasmabaul anang pagsarig anang kapitanang mga soldado sa anang ambal ang kap-itan kag tagya ang sakayan kaysa anangpaandam ni Pablo. 12 Kag tungud ngaang porondoan doto bukun mayad ngaparalimbungan kon tigdururus, kadoroansa amun mga kaiban nagkompormi ngamaglarga ay andang koon nga basi pa kon

Binoatan 27:13 196 Binoatan 27:41makaabot kami sa Fenice. Ang Fenice ngadia sangka porondoan sa Creta nga maymasadya nga paralimbungan kon tigduru-rus.

Ang Bagyo sa Laod13 Paguyup mainay ang abagat anang

pagsarig amun mga kaiban poidi runmakabiyai. Gani ginbatak nanda angpondo kag nagpalayag kami nga naga-pangobay sa isla ang Creta. 14 Maboay-boay nagbaskug ang amian nga nagaalinsa diriksyon ang isla ang Creta. 15 Pagabotkanamun ang mabaskug nga angin indikami run makapanongsong, gani nagpa-torot kami run lang. 16 Pagtungud na-mun sa abagatnan kampi ang maistan ngaisla ang Cauda nakapalipud-lipud kamimaistan. Bisan nalisudan kami, nabataknamun ra gid ang boti agud indi mai-wan. 17 Pagkabatak ang boti, ginlabagannanda kabli ang sakayan. Kag tungudnga naadlukan sanda nga mabara marapitsa Libia, ginarian nanda layag kag nag-paanod. 18Sigi pa ra gid angmabaskug ngabagyo, gani pagdason nga adlaw nagomp-isa sanda magpamilak sa dagat anang mgakargaminto ang sakayan. 19 Pagdason pagid nga adlaw anang mga kagamitan runang sakayan andang ginpamilak. 20 Sasulud pira ka adlaw ara kami kakita adlawokon mga bitoon kag sigi pa ra gid angbagyo. Ang ori midyo nadoraan kami runpaglaum nga makalibri pa.

21 Kon pira run ka adlaw nga angmga tao ara run kakaun, gani makon niPablo kananda, “Mga amigo, kon kamonagpati lang kanakun nga indi kita da-pat magalin sa Creta, ara andan matabodia nga mga kalisud kag mga kapirdian.22 Piro dadi nagapangabay ako kanindonga magpatutum kamo tungud nga aramay mapatay kanatun. Ang sakayan langang mararangga. 23 Ay kagabi ang Diosnga nagatagya kanakun kag akun ginasir-bian nagsogo anang angil digi kanakun.24 Makon na, ‘Pablo, indi kaw magkaad-luk. Dapat makaatobang kaw sa Impi-rador doto sa Roma. Kag sa kalooy angDios tanan imong kaiban digi sa sakayanmalilibri tungud kanimo.’ 25 Gani indikamo ron magkaadluk, tungud nga akonagasarig sa Dios nga matotoman anangginambal kanakun. 26Garing idadagsa kitasa sangka isla.”

27 Ika-14 run ka gabi nga kami ginpalisang bagyo sa Dagat ang Mediteraneo, kagdatong mga tungang gabi run, sono sapanilag angmga gormiti midyo samarapitkami sa unasan. 28 Gani ginsonda nandakag nasapoan nanda nga mga 20 lang kadupa anang dalum ang dagat. Boay-boayginsonda nanda ruman kag mga 15 runlang ka dupa. 29Kag tungudnganaadlukansanda nga makasonggab kami sa baora,ginpondoan nanda apat ka angkla sa boliang sakayan. Kag nagpangamoyo sandanga magaga. 30 Gosto andan ang mga gor-miti nga magpalagyaw sa sakayan. Ganiginpalosong nanda ang boti sa dagat ngamidyo sa magaolog sanda lang ang mgaangkla sa dolong. 31 Piro makon ni Pablosa kapitan kag sa anangmga soldado, “Konbayaan kita ang mga gormiti nga dia indikamomakalibri.” 32Gani ginotod ang mgasoldado ang mga kalat nga nagaigot saboti kag ginpabayanan nanda run lang ngaianod.

33 Datong madali run gid masanag gin-sugyut sanda tanan ni Pablo ngamagkaun.Makon na, “Darwa run dia ka simana in-dong ulat-ulat nga magpoas ang bagyo,kag ara kamo kakaun. 34 Gani pagkaunkamo anay agud magbaskug kamo kagmakalibri sa piligro nga dia. Ara gidmay mapatay kanindo bisan sangka tao.”35 Pagkaambal dia ni Pablo, nagbuul tanaang tinapay kag mismo sa atobangan angtanan nagpasalamat tana sa Dios. Pagkat-apos dayon na ipiak-piakun ang tinapaykag magkaun. 36 Naolian andang kulbakag nagkaun sanda tanan. 37 (276 kamitanan nga nagasakay doto sa sakayan.)38 Pagkakaun ang tanan kag bosog ron,ginpangolog nanda sa dagat andang mgadara nga trigo agudmagugan ang sakayan.

Nabagbag ang Sakayan39 Pagkaaga, indi maulaman ang

mga sakayanun kon diin kami nga isla,piro may nakita sanda nga rikodo,gani nagkarasogot sanda nga dotonanda ipasaksak ang sakayan. 40 Ganiginpanabtab nanda ang mga kabli nganagaigot sa mga angkla. Ginpangobadnanda ra ang mga kalat nga nagaigotsa timon. Pagkatapos, ginbatak nandaang layag sa dolong agud ipalid sanda pabaybay. 41 Piro mintras nagapadalagansanda bomonggo ang sakayan sa baorakag ara run kaalin tungud nga nagungut

Binoatan 27:42 197 Binoatan 28:19anang dolong. Anang boli amat-amat nganawasak tungud sa mabaskug nga mgadaloyon nga nagalampus.

42 Gosto andan ang mga soldado ngapamatayun ang tanan nga mga prisoagud indi sanda makalangoy kag maka-palagyaw. 43 Piro ginpugungan sanda an-dang kapitan tungud nga gosto na ngailibri si Pablo. Nagmandar tana nga angtanan nga antigo maglangoy, magsogbokagmaglangoypa-baybay. 44Ang indi tanakaulam, magsonod lang nga nagakupkupsa mga tabla kag mga parti ang sakayannga nagarolotaw. Kag maman dato amunginimo, kag tanan kami nakaabot sa bay-bay kag ara maiwan.

28Sa Malta

1 Ang kami doto ron sa takas kag librirun sa piligro bago namun pa naulamannga ang isla gali nga dato ginatawag ngaMalta. 2 Mayad anang kabubutun angmga pomoloyo doto kanamun. Tungudnga nagaoran kag ginapanramigan kaminagdabok sanda ang kalayo kag ginasikasokami nga mayad. 3 Nagtipon ra si Pablosangka bugkus nga kaoy nga inoggatong.Piro pagbutang na sa kalayo, naggoa ngalagi angmadalit nga magkal sa gatong ngadato tungud sa init ang kalayo, kag kinagatdayon anang alima. 4 Pagkakita ang mgapomoloyo doto sa magkal nga nagakabitsa anang alima ni Pablo makon nanda,“Sigorado nga kriminal ra gid ang lalakinga dia. Nakalibri tana matood sa dagatpiro indi ramagtogot ang langit ngamaboitana pa.” 5 Piro ginwaslik lang ni Pabloang magkal doto sa kalayo kag ara tana ranaiwan. 6 Nagapaabot-abot ang mga taonga magbanug anang alima ni Pablo okonmatomba tana kag mapatay dayon. Piromaboay run andang ulat-ulat kag ara ragid naiwan si Pablo. Gani nagbaylo andangisip, makon nanda, “Ang tao nga dia diosgali!”

7 Anang aran ang manogdomara anglogar nga dato si Publio. Anang logtamarapit lang gid doto sa amun gintakasan.Mayad anang pagbaton kanamun kag sasulud tatlo ka adlaw doto kami kanananagdayon. 8 Natabo ra dato nga anangtatay ni Publio nagamasakit. May ragnattana kag ginadisintiria. Gani nagsulud siPablo sa anang koarto kag nagpangamoyo.Gintongtong na dayon anang alima sa

nagamasakit kag nagayad tana. 9 Tungudsa natabo nga dato, ang tanan nga naga-marasakit doto sa isla nga dato nagarayankanamun kag nagarayad sanda ra. 10Doroandang gintaw kanamun nga mga rigalo,kag datong malarga kami run ginatudnanda pa sa sakayan andang itataw kana-mun nga amun mga kinanglanun.

Alin sa Malta pa-Roma11 Tatlo kami ka bulan doto sa isla ang

Malta bago kami nagsakay sa sakayannga nagpalimbung doto ang tigdururus.Ang sakayan nga dato alin sa Alejan-dria. Anang marka sa dolong ananglitrato ang mga kapid nga dios. 12 Pagalinnamun sa Malta nagagi kami sa sio-dad ang Siracusa kag tatlo kami ka ad-law doto. 13 Alin doto nagbordo kamiasta makabot kami sa siodad ang Regio.Ang madason nga adlaw naguyup runang abagat, kag sa sulud darwa ka ad-law nakaabot kami sa banwa ang Pute-oli. 14 Doto may nagkarabagat kami ngamga tomoloo. Nagpangabay sanda kana-mun nga magtinir doto kananda sangkasimana. Pagkatapos, nagdiritso kami saRoma. 15 Pagkabarita ang mga tomoloosa Roma nga kami nagabot ron, ginsolangnanda kami sa Foro de Apio kag sa TrisTabirnas. Pagkakita ni Pablo sa mga to-moloo nagpasalamat tana sa Dios kag nag-baskug anang buut.

Sa Roma16 Pagabot namun sa Roma, si Pablo

gintogotanngamagistar kondiinna gosto,piro kaiban ang soldado nga nagabantaykanana.

17Pagkalubas tatlo ka adlaw ginpatawagni Pablo anang mga manogdomaraang mga Judio sa Roma. Ang sandanagatiripon ron, makon na, “Mga kabogto,bisan ako ara gid may naimo nga kontrasa atun banwa okon kontra sa anangmga soronodon atun mga kaolang-olangan, gindakup nanda ako sa Jerusalemkag ginakosar sa gobyirno ang Roma.18Ginimbistigar ako angmga opisyalis ngaRomano kag pagkatapos nga maulamannanda nga ara ako gid may naimo ngamalain agud sintinsyaan nga patayun,bolyawan nanda ako andan. 19 Piroginpamalabagan ang mga Judio, ganinapiritan ako nga daraun akun kasosa Impirador, bisan ako tana ara kasokontra sa akun mga kasimanwa nga

Binoatan 28:20 198 Binoatan 28:31Judio. 20 Maman dia nga ginpatawagko kamo, agud makaambal ako kanindo,ay ginakadinaan ako dadi tungud nganagapati ako sa anang ginaandum angmga Judio.”

21 Makon nanda kay Pablo, “Ara kamikabaton solat alin sa Judea parti kan-imo. Kag atun mga kapario nga Judio nganagabot digi alin sa Jerusalem ara ra daranga barita okon malain nga inogambalkontra kanimo. 22 Piro gosto namun ranga mabatian kon ano imong isogid, aynaulaman namun nga bisan diin nga logarginamolay ang mga tao imong sikta ngadia.”

23 Gani nagkarasogot sanda kon sanonga adlaw sanda matiripon. Pagabot angadlaw nga andang ginkarasogtanan masdoro pa gid kaysa dati ang nagtiripondoto sa balay nga ginadayonan ni Pablo.Alin ang aga asta maggabi anang saysayni Pablo. Ginpamatodan na kananda angparti sa anang Ginarian ang Dios, kag gin-pasanag na kananda ang parti kay Jesus saanang ginsolat ni Moises sa Kasogoan kagsa anang mga ginsolat ang mga propitaagud magtoo sanda kanana. 24 Ang ibanagpati sa anang ginambal, piro ang ibatana indi magpati. 25 Kag tungud ngaindi sanda magkarasogot, nagoroli sanda.Piro bago sanda nagoroli may ginambalpa si Pablo kananda. Makon na, “Ara gidmatood nagsala anang koon ang IspiritoSanto sa atun mga kaolang-olangan paagikay propita Isaias. 26Ay makon na,‘Ayani ang mga tao nga dia kag konon mo

sanda nga maski magiwan sandapamati indi sanda makaintindi,

kag maski magiwan sanda sulung indisanda makakita.

27Tungud ngamatugas anang olo angmgatao nga dia,

Ginatakupan nanda andang mga talinga,Kag ginpuyung nanda andang mga mata.Ay kon indi, makakikita sanda ra andan

kag makababati,Kag maiintidian nanda kon ano ang osto,Kag magaliso kanakun,Kag ayadun ko sanda.’ ”28 Makon pa ni Pablo, “Gosto ko raisogid kanindo nga anang ambal ang Diosparti sa kalowasan ginbarita run sa mgabukun Judio; kag sanda tana magapa-mati gid.” [ 29 Pagkaambal dato ni Pablonagoroli angmga Judio ngamainit andangpagdiriskosyon.]

30 Sa sulud darwa ka toig nagtinir siPablo sa balay nga dato nga anang gi-naplitian. Kag ginbaton na ang tanan nganagbisita kanana. 31 Gintodloan na sandaparti sa anang Ginarian ang Dios kag partikay Ginoong Jesu-Cristo. Ara tana gidnaadluki sa anangmga pagtodlo kag ara ragid may nagbawal kanana.

Roma 1:1 199 Roma 1:23

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Roma

1 Ako si Pablo nga sorogoon ni CristoJesus. Ako ang nagasolat dia kanindo.Ginpili ako ang Dios nga maging apostolagud iwali anang Mayad nga Barita.

2Ang Mayad nga dia nga Barita ginpan-gako nga lagi ang Dios ang ona paagi saanang mga propita kag nasolat sa Balaannga Kasolatan. 3 Dia nga barita parti saanang Bata nga si Ginoong Jesu-Cristo.Parti sa anang pagkatao isara tana saanang mga kaapo-apoan ni David. 4 Pirobukun tana lang tao kondi anang Batara ang Dios. Dia ginpakita kanatun angIspirito Santo sa makakagaum nga paagiang tana ginbanaw alin sa mga minatay.5Paagi kay Cristo kag para kanananabatonnamun sa Dios ang pribilio nga magingapostol agud amun toytoyan ang tanannga mga tao sa osto nga pagtoo kag pag-sonod kanana. 6 Kag kamo nga mga to-moloo dian sa Roma kaiban da sa mgatao nga anang gintawag agud maging mgasomolonod ni Jesu Cristo.

7 Ako nagasolat kanindo nga diansa Roma nga ginaigogma ang Dios kaggintawag nga maging anang mga bata.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid atunDios nga Amay kag ni Ginoong Jesu-Cristonga mayad ra indong kaimtangan dian.

Anang Andum ni Pablo nga Magayan saRoma

8 Ona sa tanan nagapasalamat ako saakun Dios paagi kay Jesu-Cristo parakanindo tanan, tungud nga indong pagtooginabantog sa bilog nga kalibotan. 9 Pirmiko kamo nga ginapangamoyo, kag dianaulaman ang Dios nga akun ginasirbiannga tuduk sa akun tagiposoon sa akunpagwali ang Mayad nga Barita parti saanang Bata. 10 Pirmi ko ra nga ginapang-amoyo kanana nga kon maimo itogot narun da nga makaayan ako dian kanindo.11 Mabaul gid akun andum nga makita kokamo agud makataw ako ra kanindo angispiritoanun nga bindisyon, agud mapari-gun kamo. 12 Akun gostong ambalun, ngakamo kag akomakalipay kagmakaparigunsa isara kag isara paagi sa anang pagtooang isara kag isara sa Dios.

13 Mga kabogto, gosto ko nga maula-man nindo nga kon kapira ako ron mag-plano nga magayan dian kanindo, garingpirmi nga indi makadayon. Gosto ko ngamakaayan dian ay basi pa lang nga maymga tao nga maboligan ko ra nga magtookay Cristo, pario ang natabo sa ibang mgatao nga bukun Judio samga logar nga akunginaayanan. 14 Ay may katungdanan akonga magwali sa tanan nga tao, sa mgamay tinonan kag sa ara, kag sa mga mayaram kag sa ara. 15Maman dan nga bukunlangmaistan akun andumngamakawali raang Mayad nga Barita kanindo nga dian saRoma.

Anang Gaum ang Mayad nga Barita16 Ara ako nauya sa akun ginawali nga

Mayad nga Barita. Ay maman dia anangginagamit ang Dios sa paglowas sa tanannga nagatooona anay sa mga Judio, kagdadi pati run da sa mga bukun Judio. 17Ayginapakita ang Dios sa Mayad nga Baritanga ang tao ginabilang na nga matarungpaagi lang gid sa pagtoo. Sono sa kasola-tan, “Ang tao nga ginabilang ang Dios ngamatarung tungud sa anang pagtoomamanang may kaboi nga ara kataposan.”

Anang Sala ang Tao18 Naulaman ta dia tungud nga gina-

pakita ang Dios nga nasilag tana sa mgamalain nga ginaimo angmga tao kontra saanang gosto. Ang mga malain nga andangginaimo maman ang nagaadlang sa pagki-lala ang kamatoodan. 19 Ay sarang nandamaulaman ang parti sa Dios tungud ngaginpakita dia mismo ang Dios kananda.20Matood nga indi tamakita ang Dios, piroalin pa ang pagimo ang kalibotan, anangmga inimoan nagapakita anang ara kat-aposan nga gaum kag anang pagka-Dios.Gani ara sanda ibaribad kanana. 21 Bisannaulaman nanda nga may Dios, ara nandatana ginapadungugi bilang Dios kag arananda ra tana ginapasalamati. Naging arapolos andang isip. Ginduluman andangmga isip nga indi makaangup ang kama-toodan. 22Nagakoon sanda nga sandamgamaaram, piro nagagoa nga mga omang-omang. 23Ay ara sanda nagasimba sa Diosnga ara napapatay, kondi angmga ginimo-imo nga mga ribolto nga kaitsora ang mgatao nga napapatay, ang mga pispis, angmga sapat nga apat andang siki, kag angmga sapat nga nagakaramang maman an-dang ginasimba.

Roma 1:24 200 Roma 2:1224 Tungud sa andang kalokoan nga

dia ginapabayanan sanda run lang angDios agud imoon nanda ang mga bu-tang nga andang nagostoan nga marisna,kag ang risolta, makauruya andang gi-naimo sa isara kag isara sa andang lawas.25 Gintalikodan nanda ang kamatoodanparti sa Dios kag ginbayloan nanda angbotig. Nagasimba sanda kag nagasirbisa anang mga ginimo ang Dios, kag angDios tana nga nagimo ang tanan ginsikwaynanda. Piro tana lang gid ang darayawonasta kon sano. Amin!

26 Tungud nga ang mga tao indi magk-ilala sa Dios, ginpabayanan na sanda runlang nga magimo ang mga butang ngakauruya nga andang naliagan. Ang mgababai nagabaliskad run andang ogali sanatoral nga paggamit andang lawas, tun-gud nga andang kapario nga babai an-dang ginaoroasawa. 27 Maman da angmga lalaki, sa baylo nga magolid sanda sababai, nga maman ang ogali nga natoral,gosto nanda gid ngamagolid sa andang ka-pario nga lalaki. Kauruya andang ginaimosa anang lawas andang mga kapario ngalalaki. Kag tungud sa andang ginaimo ngadia nga bukun tama sisilotan sanda gid angDios ang silot nga bagay gid kananda.

28 Kag tungud nga indi sanda magkilalasa Dios, ginpabayanan na sanda sa andangisip nga indi makapili ang tama. Ganiginaimo nanda ang mga butang nga indidapat imoon. 29 Naging oripun sanda angtanan nga klasi nga kalainan kag marimonga binoatan. Mga akug. Masyado sandaka mainggitun, nagapamatay, nagairin-away, nagapandaya, kag kon ano pa an-dang ginaisip nga magimo ang malain saandang kapario. Mga manogkotso-kotso30kag nagaimo-imomga sogidanun kontrasa andang kapario. Mga kaaway sandaang Dios. Ara sanda nagataod sa an-dang kapario. Mga bogalun kag asdakun.Nagapangita sanda paagi agud magimoang malain. Ara sanda nagatoman saandang mga ginikanan. 31 Naging arapolos andang isip, indi masarigan, kagara gid kalooy bisan pa sa andang pam-ilya. 32 Naulaman nanda ra nga ang Diosnagkoon nga ang mga tao nga nagaimoang mga sala nga dia sisilotan kamatayun,piro sigi sanda pa ra gid. Kag bukun langdan, kondi nalilipay sanda pa kon maymakita sanda nga nagaimo pario andangginaimo.

2Anang Pagukum ang Dios

1Karon, sabun magkoon kaw nga bagayra kananda kon silotan sanda ang Diosay masyado kalain andang ginaimo. Piroikaw nga nagakoon toladan nagakondinarra sa imong kaogalingun, tungud nga gi-napakalain mo sanda piro ikaw mamanda imong ginaimo. 2 Naulaman ta ngamatarung anang pagsintinsya ang Dios samga tao nga nagaimo angmga butang ngamalain. 3-4Piro sino kawnga nagabangdansa iba nga maman da imong ginaimo?Sigoro imong pagsarig tungud nga angDios mayad, mainantoson kag mapinasin-syaun, makalibri kaw sa anang pagukum.Ara kaw bala kaulam nga tana mayadkanimo ay nagaulat tana agud maginulsulkaw kag bagoon mo imong kaboi? 5 Pirotungud nga matugas imong olo kag indikaw maginulsul, ginadogangan mo langimong silot kon magabot ron ang adlawnga ang Diosmagukum. Sa adlaw nga datomakikita ang tanan nga matarung anangpagukum. 6 Tungud nga ang Dios maga-balus sa kada isara sono sa andang mgainimoan. 7 May mga tao nga sigi andangimorat nga magimo ang mayad tungudnga ginaandumnanda nga dayawon sandaang Dios, padungugan, kag tawan kaboinga ara kataposan sa oring mga adlaw.Ang mga tao nga dan tawan ra gid kaboinga ara kataposan. 8Piro may iba nga mgatao nga poros andang kaogalingun langandang ginaisip. Indi sanda magsonodang kamatoodan, kondi ang sala mamanandang ginasonod. Makikita ang mgatao nga dia anang kaugut ang Dios kagmaaguman anang silot. 9 Ay ang tanannga mga tao nga nagaimo ang malain pa-pinitinsyaun gid nga mayad ang Dios, onaanay ang mga Judio piro pati run da angmga bukun Judio. 10 Piro ang mga taotana nga nagaimo ang mayad, dayawonkag padungugan ang Dios, kag magingmayad andang kaimtangan, ona ra anayang mga Judio piro pati run da ang mgabukun Judio. 11 Tungud nga pario anangpagukum ang Dios sa tanan nga tao.

12 Ang mga tao nga nagaimo sala do-raun ang Dios, bisan ara sanda kaulamang parti sa anang Kasogoan ni Moises.Ang mga tao tana nga nakaulam anangKasogoan ni Moises piro sigi pa ra gid an-dang imo sala, ukuman sanda ra ang Dios,

Roma 2:13 201 Roma 3:5piro ang Kasogoan mismo anang gamitunsa anang pagukum kananda. 13 Tungudnga bukun ang mga tao nga nagapamatilang ang Kasogoan anang ibilang ang Diosnga matarung, kondi ang mga tao tananga nagatoman anang ginasogo ang Kaso-goan. 14 Ang mga bukun Judio ara kaulamang Kasogoan. Piro kon ginaimo nandara ang nasolat sa Kasogoan, nagagoa ngamiski ara nanda naulami ang Kasogoan,naulaman nanda ra kon ano andang dapatimoon. 15 Andang ginaimo nga mayadnagapakita nga ang ginatodlo sa Kasogoandian da sa andangunauna. Ay andang kon-sinsya pati andang mga pagbarais-baisannagapamatood kananda kon osto okonbukun andang ginaimo. 16 Kag sono saMayad nga Barita nga akun ginatodlo, danipadumdum kananda ni Jesu-Cristo sa ad-law nga tana paukumun ang Dios sa tanannga tao. Osgaran na ang tanan andangmga sikrito nga ginaisip.

Ang mga Judio kag ang Kasogoan17Karon, kamo nga nagakoon nga kamo

Judio, nagasarig kamo sa Kasogoan kagginapabogal nindo pa nga kamo marapitsa Dios. 18Naulaman nindo kon ano ananggosto ang Dios kag naulaman nindo rakon ano ang osto, tungud nga natonannindo sa Kasogoan. 19 Indong pagsarigkamo angmakatodlo samga tao nga nadu-luman andang isip, nga kamo ang pinaka-solo nga makataw kasanag sa mga tao ngaara naulaman parti sa Dios. 20 Nagasarigkamo ra nga kamo ang manogtodlo samga tao nga mainay magintindi kag samga tao nga bago pa lang nagaompisatoon parti sa Dios. Toladato indong kaisiptungud nga ang Kasogoan gintaw kanindoang Dios kag indong pagsarig, doto nindonaulaman ang osto nga kaaram kag kam-atoodan. 21 Nagatodlo kamo sa iba, pirobasi ara nindo pagtodloi indong kaogalin-gun? Nagatodlo kamo nga indi mag-panakaw, piro kamo mismo nagapanakaw.22 Nagatodlo kamo nga indi magpangin-babai okon magpanginlalaki, piro mamanda indong ginaimo. Narimoan kamo ngamayad sa mga ribolto nga ginasimba angmga bukun Judio, piro nagapanakaw kamosa andang mga simbaan. 23 Nagapabogalkamo nga kamo ang nagaawid anang Ka-sogoan ang Dios, piro ginpakauyan nindoang Dios tungud nga ginalapas nindo angKasogoan. 24 Ay ang Kasolatan nagakoon,

“Tungud kanindo nga mga Judio, ang Diosginapakalain ang mga bukun Judio.”

25 Kamo nagasarig nga kamo anangpinili ang Dios tungud sa indong pagpa-tori. Kag may polos manda indong pag-patori kon ginatoman nindo ang Kaso-goan. Piro kon ara nindo ra ginatomanaang Kasogoan pario kamo ra lang sa mgabukun Judio nga ara natori. 26 Toladanra sa mga tao nga bukun tinori. Konsanda nagatoman anang ginakoon ang Ka-sogoan, ibibilang sanda ang Dios nga dawnatori run da. 27 Gani kamo nga mgaJudio pakalainun nanda tungud nga gi-nasoway nindo ang Kasogoan, bisan diangid kanindo ang Kasolatan kag natorikamo. Sanda tana nagatoman ang Kaso-goan bisan ara sanda natori. 28 Tungudnga ang tao bukun matood nga Judio tun-gud lang nga Judio anang ginikanan kagnatori. 29 Ang matood tana nga Judio ayang tao nga nagbago anang tagiposoonpaagi sa anang bolig ang Ispirito Santokag bukun tungud nga natori tana sonosa Kasogoan. Ang tao nga toladia anangkaboi, maimo nga indi tana pagdayawonang mga tao, piro dayawon tana ang Dios.

31 Karon, sabun magkoon kamo nga kon

toladato, ano ron lang anang bintaa atunpagka-Judio kag ano anang polos ang pag-tori kanatun. 2 Sa matood tana, doroanang bintaa dan kanatun. Ona-ona,kanatun ginintriga anang ambal ang Dios.3 Bisan matood nga may mga kapario kitanga Judio nga ara nagasonod sa anangambal angDios, indi gidmaimonga indi napagtomanun anang ginpangako ang ona.4Bisan ang tananngamga tao botigun, angDios tana masarigan gid sa anang inam-balan. Pario ang ginakoon sa Kasolatan,“Mapapamatodan nga tama imong mga

ginaambal,Kag pirmi magagoa nga osto imong

pagukum.”5 Ta, sabun may magkoon, “Kon kami

magimo ang malain, magagoa ra angmayad, ay kon ikomparar amun ginaimonga malain sa anang ginaimo ang Dios,makikita nga mayad manda ang Dios, ganidayawon tana. Kag kon makita ang mayadtungud sa amun ginaimo nga malain,ta kondi bukun tama kon kami silotanang Dios tungud sa amun ginaimo ngamalain.” Ang toladia nga mga ambal

Roma 3:6 202 Roma 3:30kalokoan. 6 Indi dan maimo! Tungud ngakon toladan, paiwan anang pagukum samga tao digi sa kalibotan?

7 Karon, sabun magkoon sanda ra,“Mayad kon kami magbinotig tungud ngamakikita ang mga tao nga kami mga bo-tigun kag maiisip nanda nga ang Diostana bukun botigun, gani dayawon nandatana. Ta kondi mayad. Kag kon sa amunpagbinotig magagoa nga anang mga am-bal tana ang Dios matood gid, ta basisilotan kami pa bilangmakakasala?” 8Angtoladan nga rason nagakoon nga mayadang magimo ang malain kon sa pagimotoladato may mayad nga magagoa. Kagsono sa mga tao nga gosto magranggakanamun, toladan kono amun panodlo.Ang mga tao nga toladan bagay gid ngasilotan ang Dios.

Ang Tanan nga Tao parario ngaMakasasala

9 Sigoro nagaisip kamo nga mas mayadkita kaysa mga tao nga bukun Judio.Bukun matood dan! Ginpasanag ko ronnga ang tanan nga tao, Judio man okonbukun, parario nga makasasala. 10 Kagmaman ra gid anang koon ang Kasolatan:“Ara gid miski sangka tao nga matarung;11 Ara miski sino nga osto anang

pagkaintindi sa Dios, kag ara maynagaimorat nga magkilala kanana.

12 Ang tanan nga tao nagpabulag sa ma-tood nga dalan kag naging ara po-los sa Dios.

Ara gid may nagaimo ang mayad miskisangka tao.”

13 “Andang tilaok pario sa bokas nga ru-lubungan nga maboro ay porospanloko ang nagagoa sa andangbaba.”

“Kon sanda magambal, andang dila dawmay dalit ang dalitan nga magkal.”

14 “Porosmasarakit ngamga panompa angnagagoa sa andang baba.”

15 “Kag maistan lang nga dipirinsya mapa-matay nga lagi.

16 Miski diin sanda magayan nagapan-grangga kag nagadara kalisud.

17Kon parti sa mayad nga pagkaraiban arasanda gid may naulaman.”

18 “Kag ara sanda gid kaadluk sa Dios.”19 Karon, naulaman ta nga kon ano

anang ginakoon ang Kasogoan, ginakoonkanatun nga mga Judio nga ginsakup saKasogoan. Gani indi kita makakoon nga

bukun kita sirilotan. Ang tanan nga tao sakalibotanmapanabat ra gid sa Dios tungudsa andang mga sala. 20 Ay ara gid tao ngaibilang nga matarung ang Dios paagi saanang pagsonod sa Kasogoan, tungud ngaginalapas na pirmi. Ang Kasogoan gintawagud ipakita sa tao nga tana makasasala.

Ang Paagi Kon Paiwan Ginapaka-matarung ang Dios ang mga Tao

21 Piro dadi ginpaulam kita run angDios kon paiwan kita maging matarungsa anang panulung. Dia nga pagpaka-matarung bukun paagi sa pagsonod sa Ka-sogoan, kag ginapamatodan dia ang Kaso-goanmismo pati angmga propita ang ona.22Ang tao ginapakamatarung angDios konmagtoo kay Jesu-Cristo. Kag ang Dios arapinilian. Gani ang bisan sino nga mag-too kay Jesu-Cristo pakamaturungun na.23Ay ang tanan nga tao obos gid nagkasalakag nagkolang sa anang kasadya ang Dios.24 Piro tungud sa anang kalooy ang Diosginbilang na kita nga matarung paagi kayCristo Jesus nga nagtobos kanatun, kagdia rigalo ang Dios. 25 Ginpadara tanaang Dios digi sa kalibotan agud ialad naanang kaboi para kanatun, kag tungud saanang dogo nga ginola mapapatawad kitasa atun mga sala kon kita magtoo kanana.Ginimo dato ang Dios agud ipakita ngamatarung tana, tungud nga ang onamidyosa ginapabayanan na lang anang sala angmga tao, ay mainantoson tana. Dapatginsilotan sanda. 26 Piro dadi ginalad naanang kaboi ni Cristo para sa tanan agudipakita na nga tana matarung. Tungudsa anang ginimo nga dia nagagoa ngamatarung ang Dios kon ginabilang na ganinga matarung ang bisan sino nga nagatookay Jesus.

27 Gani ara gid may makapabogal. Konginapakamatarung kita ang Dios tungudsa atun pagsonod ang Kasogoan, maka-pabogal kita. Piro ang matood tana indikita makapabogal tungud nga ginapaka-matarung kita ang Dios paagi sa atun pag-too. 28 Ay nagapati kita nga ang tao gi-napakamatarung ang Dios paagi sa anangpagtoo kag bukun nga makon sa anangpagsonod ang Kasogoan. 29 Kon bukunmatood dia, angDios Dios lang angmga Ju-dio kag bukun Dios ang mga bukun Judio.Piro anang Dios tana ra ang mga bukunJudio. 30 Ay may sangka Dios lang. Kagibilang na nga matarung ang mga Judio

Roma 3:31 203 Roma 4:19kon sanda magtoo kay Jesus, kag mamanda anang imoon sa mga bukun Judio konsanda magtoo ra kay Jesus. 31 Dia aranagakaologan nga ginabali ara ta run angKasogoan, kondi ginasonod ta anang ostonga katoyoan.

4Si Abraham bilang Alimbawa

1Bilang alimbawakonpaiwanginapaka-matarung ang Dios ang mga tao, sulungunta bala si Abraham nga atun pinakaolangkag kon ano anang nakita parti digi. 2 Aykon tana ginpakamatarung ang Dios tun-gud sa anang mga inimoan, andan mayipabogal tana. Piro ang matood tana, aratana may ipabogal sa Dios. 3Naulaman tadia tungud nga ang Kasolatan nagakoonnga si Abraham nagtoo sa Dios kag tun-gud sa anang pagtoo ginbilang tana angDios nga matarung. 4 Ang tao nga na-gapangobraan ginasoolan. Anang soolindi mabilang nga rigalo tungud nga datoginpangabudlayan na gani. 5 Piro kitaginabilang ang Dios nga matarung tun-gud sa atun pagtoo kanana nga nagapaka-matarung sa makasasala, kag bukun tun-gud sa atun mga inimoan. 6 Maman radia anang gostong ambalun ni David angmagkoon tana nga masoirti ang tao ngaginabilang ang Dios nga matarung bisanara tana nagasonod sa anang Kasogoanang Dios.7Kabay makon na,“Masoirti ang mga tao nga andang mga

sala ginpatawad kag ara run ginad-umduma ang Dios

8 Masoirti manda ang tao nga anang mgaginimo nga malain indi run gidpagisipun ang Ginoo.”

9 Anang mga ginambal nga dia ni Davidbukun lang para sa mga Judio nga mgatinori kondi para ra sa mga bukun Ju-dio. Naulaman ta dia tungud nga nasam-bit ta run ang Kasolatan nga nagakoonnga si Abraham nagtoo sa Dios kag tun-gud sa anang pagtoo ginbilang tana angDios nga matarung. 10 Kag kano dianatabo? Kabay ang pagbilang kanananga matarung natabo bago tana gintori.11 Gintori tana run lang ang ori bilangtanda nga tana matarung run sa panulungang Dios tungud sa anang pagtoo, nganatabo gani bago tana natori. Mamandan nga si Abraham naging ispiritoanunnga tatay ang tanan nga ara natori piro

nagatoo sa Dios; kag tungud sa andangpagtoo ginabilang sanda ra nga matarung.12Kag naging tatay tana ra angmga natori,bukun nga makon tungud lang sa natorisanda, kondi tungud nga nagatoo sandapario atun kaolang-olangan nga si Abra-ham bago tana gintori.

Anang Pangako ang Dios Nabaton paagisa Pagtoo

13 Ang Dios nagpangako ang ona kayAbraham nga ang kalibotan maging ana,okon para sa anang mga kaliwat. Dia ngapangako ara pagimoa ang Dios tungud ngagintoman ni Abraham anang mga sogoang Dios kondi tungud nga matarung tanapaagi sa anang pagtoo. 14Kon angmga na-gapasakup sa Kasogoan maman lang angmakaangkun anang ginpangako nga diaang Dios, ara run polos atun pagtoo saDios, kag ara ra polos anang pangako angDios tungud nga ara may makasonod angKasogoan. 15Kag tungud gani nga indima-sonod ang mga tao ang Kasogoan, ang Ka-sogoan maman ang naging kabangdanankon basi ginasilotan sanda ang Dios. Pirokon ara Kasogoan, kondi ara ra paglapas.

16 Gani nakita ta nga anang pangakoang Dios ginabasi sa pagtoo, agud magingrigalo dato ang Dios kag agud maging sig-orado nga mababaton ang tanan nga mgakaliwat ni Abraham, abir kon sanda mgaJudio nga nagasonod ang Kasogoan okonbukun, basta nagatoo sanda pario kayAbraham. Ay si Abrahammaman ang nag-ing pinakatatay ang tanan nga nagatoo,Judio okon bukun. 17 Kabay sa Kasolatannagambal ang Dios kay Abraham nga tanaimoon na nga pinakatatay ang mga tao sasari-sari nga mga nasyon. Gani sa panu-lung ang Dios tana atun pinakatatay. Kagang Dios nga gintooan ni Abrahammamanra ang Dios nga nagataw kaboi sa mgapatay kag nagapagoa ang ara pa. 18 Bisanara run gid pagsarig ngamakabata, nagtoopa ra gid si Abraham nga tomanun angDios anang ginpangako kanana nga tanamakabata. Gani sa anang pagtoo nga dato,tana naging tatay ang mga tao nga alin saiba-ibang nasyon, sono gid sa anang koonang Dios kanana. 19 Sa tyimpo nga datomga sanggatos ron ka toig anang idad, kagnaulaman na nga masyado tana run kamalam kag imposibli run nga makapabatatana pa. Naulaman na ra nga anang asawaindi ramakabata tungudngabawas si Sara.

Roma 4:20 204 Roma 5:18Piro bisan toladato aranagroya anangpag-too sa Dios. 20 Ara tana gid nagdoda saanang pangako ang Dios, kondi nagtootana. Gani ginpabaskug tana ang Dios. Kaggindayaw na ang Dios 21 tungud nga lobosgid anang pagsarig nga ang Dios sarangmagtoman anang ginpangako. 22Gani tun-gud sa anangpagtoo ni Abrahamginbilangtana ang Dios nga matarung. 23 Piro angginsolat sa Kasolatan nga “ginbilang tananga matarung” ginsolat bukun lang parakay Abraham, 24 kondi para ra kanatun.Kita ibilang ra nga matarung kon nagatookita sa nagbanaw atun Ginoong Jesus alinsa mga patay. 25 Si Ginoong Jesus ginpataytungud sa atun mga sala. Pagkataposginbanaw tana dayon agud ibilang kita ngamatarung.

5Mayad run atun Rilasyon sa Dios

1Karon, tungud nga ginabilang kita runang Dios nga matarung ay nagtoo kita kayJesu-Cristo, mayad run atun rilasyon saDios. Dia natabo tungud sa anang ginimoatun Ginoong Jesu-Cristo. 2 Paagi kananakag tungud sa atun pagtoo nakabaton kitarun anang kalooy nga dia ang Dios, kagnalilipay kita sa paglaum nga makakaibankita ra sa anang mataas nga katungdanan.3 Kag bukun lang dan, kondi nalilipay kitasa atunmga pagantos, ay naulaman ta ngapaagi sa mga kalisud nagiging mainan-toson kita. 4 Kag kon kita mainantosonnalilipay ang Dios kanatun, kag kon angDios nalilipay kanatun may paglaum kitanga mayad atun paraaboton. 5 Kag indimaimo nga indi ta mabaton atun ginalau-man nga dia tungud nga paagi sa IspiritoSanto nga ginpadara kanatun naulaman tanga ginaigogma kita nga mayad ang Dios.

6 Isipa nindo bala anang gogma angDios kanatun. Ang kita ara gid sarangmaimoagudmakalibri sa silot, si Cristo na-patay para kanatun nga mga makasasalasa oras nga ginpili ang Dios. 7 Mabudlaymakakita ang tao ngamagtaw anang kaboipara sa tao nga matarung. Sigoro maymga tao nga magpangas taw andang kaboipara sa mayad nga tao, piro malaka gid.8 Piro si Cristo nagtaw anang kaboi parakanatun bisan ang kita makasasala pa.Doto ginapakita ang Dios kon paiwan gidanang pagigogma kanatun. 9 Kag tungudnga dadi ginbilang kita run ang Dios ngamatarung paagi sa anang dogo ni Cristo

mas nasisigoro ta run gid nga tungud kayCristomalilibri kita sa anang silot ang Diosngamaabot. 10Ang ona kita anang kaawayangDios, piro tungud sa anangpagkapatayanang Bata napabalik run atun mayad ngarilasyon kanana. Kag kon toladan, dadinga kita anang amigo ron, nasisigoro tanga indi na kita pagsilotan, ay si Cristo aralang napatay kondi naboi roman. 11 Kagbukun lang dan kondi nalilipay kita kagnagadayaw sa Dios paagi sa atun GinoongJesu-Cristo tungud nga paagi kay Cristodadi nga lagi napabalik run atun mayadnga rilasyon kanana.

Si Cristo kag si Adan12 Ang sala nagsulud digi sa kalibotan

tungud sa anang paglapas ni Adan anangsogo ang Dios, kag anang sala nga datomaman ang nagdara kamatayun. Mamandan nga nagabot ang kamatayun sa tanannga tao, tungud nga ang tanan nga taonagkasala. 13 Ay bago itaw ang Dios angKasogoan samga tao nagakasala sanda runnga lagi, garing tungud nga ara pa angKasogoan ara pagisipa gid nga mayad angDios andang mga sala kaisa kon ang Kaso-goan dian kananda. 14 Piro alin sa anangtyimpo ni Adan asta sa anang tyimpo niMoises, ang tanan nga tao nagkarapataybisan ara sanda nakaimo sala nga parioanang ginimo ni Adan, ay ginlapas na gidanang ginsogo ang Dios kanana.

Si Adan nga dia daw anang anino angtao nga maabot. 15 Piro iba ang darwanga dia, tungud nga anang kalooy ang Diosiba sa anang paglapas ni Adan. Matoodmanda nga anang paglapas ni Adan nag-dara kamatayun sa doro nga mga tao, piromas labaw pa gid anang kalooy ang Dioskag anang rigalo nga nagabot sa doro ngamga tao paagi sa sangka tao nga si Jesu-Cristo. 16 Iba anang rigalo ang Dios konikomparar sa anang sala ni Adan. Anangsala ni Adan nagdara silot, piro tungud saanang ginimo ni Cristo, miski doro atunginimo nga mga sala, ginbilang kita angDios nga matarung. 17 Karon kon tungudsa anang sala ang sangka tao nga dia ngasi Adan ang tanan nga taomapapatay, masmakatiringala ang risolta anang ginimoang sangka tao nga si Jesu-Cristo. Ayang mga tao nga magbaton anang kalooyang Dios paagi kanana ibilang ang Diosnga matarung, kag magaari sanda ngamay kaboi nga ara kataposan. 18 Gani

Roma 5:19 205 Roma 6:19nakikita ta nga tungud sa anang ginimonga malain ang sangka tao, ang tanan ngatao ginsintinsyaan nga silotan. Kag tun-gud ra sa anang ginimo nga matarung angsangka tao, ibilang ang Dios ngamatarungang tanan nga magtoo, kag tawan kaboinga ara kataposan. 19 Tungud sa sangkatao nga ara nagtoman sa Dios, doro angnaging makasasala. Kag tungud ra sasangka tao nga nagtoman sa Dios, doroanang mabilang ang Dios nga matarung.20 Ang Kasogoan gintaw ang Dios agudmakita ang mga tao nga doro andang mgapagsoway sa anang gosto, kag nagadoropa gani kon may Kasogoan. Piro bisannagraku ang sala, mas nagraku pa gidanang kalooy ang Dios. 21 Ang ona mandaang sala maman ang nagagaum sa tanannga tao kag anang risolta kamatayun. Pirodadi tana anang kalooy ang Dios mamanrun ang nagagaum kanatun, kag anangrisolta kaboi nga ara kataposan. Ay tungudsa anang ginimo ni Jesu-Cristo nga atunGinoo kita ginabilang run ang Dios ngamatarung.

6Dadi Bago ron atun Kaboi

1 Ta, sabun may magkoon nga ma-padayon kita run lang sa pagpakasalaagud magdogang pa gid anang kalooyang Dios kanatun. 2 Bukun toladan!Indi maimo nga magpadayon kita sa pag-pakasala tungud nga ang sala ara runlabut kanatun. 3 Naulaman nindo ra ngapagbunyag kanatun kay Jesu-Cristo na-gakaologan nga kaiban kita sa anang ka-matayun. 4 Gani ang pagbunyag kanatunnagapakilala nga ang napatay si Cristo,kita napatay ra kag ginirug lubungkanana,agud kon paiwan si Cristo ginbanaw angmakagagaum nga Amay, kita magakaboira ang bago nga kaboi.

5 Kag kon kita nakakaiban kay Cristosa anang kamatayun, sigorado gid ngamatawan kita bago nga kaboi pario angnatabo kanana ang tana ginbanaw sa mgaminatay. 6 Naulaman ta nga atun datinga pagkatao nga makasasala ginlansangrun sa kros kaiban ni Cristo agud map-atay. Maman dan nga indi run maimonga oripunun kita pa ang sala. 7 Tungudnga kon ang tao patay run, libri tana runsa anang gaum ang sala. 8 Kag kon kitanapatay run kaiban ni Cristo, nagapatikita nga maboboi kita ra kaiban kanana.

9Ay naulaman ta nga tungud nga si Cristonabanaw alin sa mga minatay, indi runmaimo nga mapatay tana ruman. Ara rungaum kanana ang kamatayun. 10 Tanakaisara lang gid napatay para sa anang salaang mga tao, kag indi run maoman. Boitana dadi kag anang kaboi para sa Dios.11 Gani tungud nga kamo kay Cristo ron,dapat ibilang nindo nga indong kaogalin-gun patay run sa pagimo ang sala, kagnagakaboi kamo ron para sa Dios.

12 Indi nindo ron gani pagtogotan ngadominarun ang sala indong lawas ngamapapatay kag indi nindo pagsonodonanang malain nga andum. 13 Ayaw nindopaggamita ang bisan ano nga parti indonglawas sa pagimo ang marimo. Indongimoon tana, iintriga nindo sa Dios indongbilognga lawas, agudgamitunna samayadnga katoyoan. Kabay ginbawi kamo ronsa kamatayun kag gintawan bago nga klasinga kaboi. 14 Gani indi maimo nga dom-inarun kamo pa gid ang sala. Ay ara kitarun sa idalum ang Kasogoan, kondi na-gasarig kita run sa anang bolig kag kalooyang Dios.

Ang mga Nagaimo ang Mayad15 Karon, tungud nga kita ara run sa

idalum ang Kasogoan, basi kon isipunnindo nga poidi kita runmagpakasala tun-gud nga sa idalum kita run anang kalooyang Dios. Indi maimo dan! 16 Kabay mgaoripun kita sa bisan ano nga atun gina-sonod. Gani kon nagasonod kita sa sala,mga oripun kita ang sala kag ang risoltakamatayun. Piro kon kita nagasonod saDios, mga oripun kita ang Dios kag anangrisolta dan ibilang kita nga matarung.17 Ang ona mga oripun kamo ang sala.Piro salamat sa Dios nga dadi tinagiposoonron indong pagtoman sa mga kamatoodannga gintodlo kanindo. 18 Ginlibri kamoron ang Dios alin sa sala nga nagaoripunkanindo, kag dadi ginasonod nindo ronang matarung nga pagkaboi. 19Ginagamitko ang alimbawa parti sa pagkaoripunagud madali nindo nga maintindian akungostong ambalun. Ang ona ginpaoripunnindo indong kaogalingun sa sala, kaggingamit nindo indong lawas sa pagimoang marimo kag malain. Kag ang risoltanaging malain kamo. Piro dadi tana,iintriga nindo indong kaogalingun bilangmga oripun ang matarung nga pagkaboi.

Roma 6:20 206 Roma 7:16Kag anang risolta dan maging diosnonkamo.

20Ang ona ang kamomga oripun pa angsala, bukun kamo sakup sa katarungan.21 Kag ano indong nabuul sa indong pagk-aboi nga dato nga dadi ginakauya nindo?Anang tutugkaan lang dato kamatayun.22 Piro dadi ginlibri kamo ron alin sa salakag mga oripun kamo ron ang Dios. Angindong nabubuul digi ay ang matarungnga kaboi. Kag anang tutugkaan dia kaboinga ara kataposan. 23Ay anang bayad angpagpakasala kamatayun, piro kaboi tananga ara kataposan anang ginarigalo angDios sa mga tao nga kay Cristo Jesus ngaatun Ginoo.

7Ara kita run sa idalum ang Kasogoan

1Mga kabogto, nakaulam kamo parti sakasogoan. Gani nasisigoro ko nga mai-intindian nindo akun ipasanag kanindonga kon ang tao patay run, ang kasogoanara run gaum kanana. 2 Pario bala sababai nga may asawa. Sono sa kaso-goan, ang babai indi makapakigbulag saanang asawa mintras boi pa anang asawa.Piro kon anang asawa mapatay, libri tanarun sa kasogoan parti sa mga magasawa.3 Gani kon magpakigolid tana sa iba ngalalaki mintras boi pa anang asawa, ginabi-lang nga nagapanginlalaki tana. Piro konanang asawa patay run kag pagkataposmagpaasawa tana sa iba, ara tana nagala-pas sa kasogoan, kag indimakoon nga tananagapanginlalaki.

4 Nakikita ta, mga kabogto, nga angkamatayun maman ang nagabulag sa ma-gasawa. Toladan ra ang natabo kanindo,kamatayun ang nagpabulag kanindo saKasogoan. Ay pagkapatay ni Cristo sakros, kamo napatay ra tungud nga kamomimbro anang lawas ni Cristo. Gani ararun labut kanindo ang Kasogoan. Kon samagasawa pa, iba run dadi indong asawa.Si Cristo nga nabanaw maman run atunasawa, sa katoyoan nga magbonga kitaang mga mayad nga boat para sa Dios.5 Ang ona, atun gosto lang gid atun gin-toman, kag angmga butang nga ginabawalang Kasogoan maman pa atun naliagannga imoon. Kag tungud nga ginimo taang mga butang nga dato, atun silot ka-matayun. 6 Piro dadi libri kita run sa Ka-sogoan tungud nga napatay kita run paagisa anang kamatayun ni Jesus. Ara run

labut kanatun ang Kasogoan nga ang onamaman ang nagaoripun kanatun. Atunpagsirbi sa Dios dadi sono ron sa ginatodlokanatun ang Ispirito Santo, kag bukun runsa dati nga paagi nga sono sa nakasolat saKasogoan.

Ang Kasogoan kag ang Sala7 Ta, sabun may magkoon nga kon to-

ladato,marimo gali angKasogoan. Ara akonagakoon nga marimo. Ay kon ara ganiang Kasogoan ara ko naulami kon ano angsala. Pario abi dia, kon ara nagkoon angKasogoan nga “Indi kaw magkaima,” arako naulami nga marimo gali ang maima.8 Piro tungud sa sala nga digi run ngalagi ang ona kanakun, pagkaulam ko ngamarimo gali ang maima, mas nagdogangpa gid gani akun kaima. Gani kon araKasogoan, ara kita kaulam kon ano angginatawag nga sala. 9 Ang ona, nagakaboiako nga ara Kasogoan. Piro pagkaulamko ang Kasogoan nakita ko nga ako galimakasasala, 10 kag doto ko naulaman ngaako gali ginsintinsyaan run nga patayun.Gani ang Kasogoan nga gintaw sa toyonga magtaw kaboi kanakun maman gidgani ang nagsintinsya kanakun nga akopatayun. 11 Ay ang Kasogoan maman anggingamit ang sala digi kanakun agud akomadaya, kag ang risolta, nasintinsyaanako ang kamatayun tungud nga indi kogani masonod ang Kasogoan.

12 Ang Kasogoan sa Dios nagalin, kagang tanan nga toromanun sa Kasogoankanana nagalin, gani matarung, osto, kagmayad. 13 Sabun magisip kamo nga angKasogoan nga dato ngamayadmaman galiang nagdara kamatayun kanakun. Bukun!Ako tana ginsintinsyaan tungud sa akunsala. Kag doto nakita ta nga masyadokarimo gani ang sala, ay gingamit na angKasogoan nga mayad para masilotan akoang kamatayun. Gani paagi sa Kasogoanmas nakita ta kon paiwan karimo ang sala.

AngMayad nga Gosto ang Tao nga Imoonindi na Maimo

14 Naulaman ta nga ang Kasogoan saIspirito ang Dios nagalin. Piro ako taolang nga makasasala. Akun kaalimbawapario sa oripun nga indi makalikaw sapagimo ang sala. 15 Indi ko maintindianakun kaogalingun. Ay ang mayad ngagosto ko nga imoon indi ko maimo, piroang mga butang nga indi ko gosto imoonmaman tana akun ginaimo. 16 Kag kon

Roma 7:17 207 Roma 8:15ara ako naliag nga imoon akun ginaimonga marimo, nagakaologan nga nagakom-pormi ako nga tama anang ginakoon angKasogoan. 17 Gani kon toladan, bukun akoang nagaimo ang marimo kondi ang salanga nagaoli digi kanakun. 18 Ay naula-man ko nga digi kanakun, sa akun dunanga pagkatao, ara gid mayad nga nagagoa,tungud nga bisan gosto ko pa nga magimoang mayad indi ko maimo. 19 Gani, angmayad nga gosto ko nga imoon indi komaimo, piro ang malain tana nga indi kogosto nga imoon maman akun ginaimo.20Karon, kon ginaimo ko ang indi ko gostonga imoon, dia nagakaologan nga bukunako ang nagaimo dia kondi ang duna ngamalain nga nagaoli digi kanakun.

21 Maman dia akun nadiskobriankanakun: kon gosto komagimo angmayadginaadlangan ako akun duna nga malain.22 Ako tana nalilipay gid sa anang mgasogo ang Dios, 23 piro digi kanakun maynagasogo nga magimo ang kontra sa akunnaulaman nga tama. Ginaoripun ako langakun duna nga malain. 24 Kailo ako ra!Sino kabay ang makalibri kanakun saakunmakasasala nga dia nga pagkatao nganagadara kanakun sa kamatayun? 25 Araiba kondi ang Dios paagi sa atun GinoongJesu-Cristo! Salamat sa Dios!

Toladan akun kaimtangan. Akun isipnagasonod sa anang mga sogo ang Dios,piro akun lawas tana nagasonod sa dunanga ogali nga makasasala.

8Ang Kaboi sa Ispirito Santo

1 Karon, ang mga kay Cristo Jesus indirun pagsilotan ang Dios, 2 tungud ngapagkatapos nga kita naging kay Cristo Je-sus ginakontrol kita run ang Ispirito Santonga nagataw kaboi. Gani libri kita run sasala nga nagoripun kanatun kag sa silotnga kamatayun. 3 Ang pagtoman sa Kaso-goan indi makabuul anang gaum ang salasa atun kaboi, tungud nga kita ngamga taomaroya kag indi gidmakatoman. Ang Diosmaman ang nagbuul anang gaum ang salasa kaboi ang tao. Anang ginimo, anangBata mismo anang ginsogo digi sa kalib-otan nga maging tao pario kanatun ngamga makasasala, agud maging alad parasa atun mga sala. Kag sa anang pagkatao,ginsintinsyaan ang Dios kag gintapos naanang gaum ang sala. 4 Ginimo na diaagud anang ginapatoman ang Kasogoan

matoman kanatunnga dadi ara runnagak-aboi sono sa anang gosto atun duna ngaogali kondi sono ron sa anang gosto angIspirito Santo. 5 Ang mga tao nga nagak-aboi sono sa andang duna nga ogali ara ibanga ginaisip kondi kon paiwan masonodanang ginadikta andang duna nga ogali,piro ang mga tao tana nga nagakaboi sonosa anang toytoy ang Ispirito Santo ara raibang ginaisip kondi ang mga butang nganagostoan ang Ispirito Santo. 6Kon anangisip ang tao ginagauman anang duna ngaogali, anang tutugkaan kamatayun. Pirokon ang mga butang tana nga gosto angIspirito Santo maman anang isipun pirmi,danmakakabaton tana kaboi nga ara kata-posan kag malinung nga pagkaboi. 7 Angtao nga poros lang gid anang duna ngaogali anang ginaisip nagakontra sa Dios,ay ara tana nagatoman anang mga sogo,kag sa matood tana indi tana makatoman.8 Ang toladan nga mga tao nga andangduna nga ogali lang gid andang ginasonodindi gid makataw kalipay sa Dios.

9 Piro kamo tana ara run nagakaboisono sa indong duna nga ogali, tungudnga kon anang Ispirito ang Dios nagaolidian kanindo, kontrolado kamo ron angIspirito. Ang tao bukun kay Cristo kon arakanana anang Ispirito ni Cristo. 10 Pirotungud nga si Cristo dian kanindo, bisanmapatay indong lawas tungud sa sala,maboboi pa ra gid indong ispirito tun-gud nga ginbilang kamo ang Dios ngamatarung. 11 Kabay pagkapatay ni Jesusginbanaw tana ang Dios. Karon, tun-gud nga anang Ispirito ang Dios nagaolidian kanindo, ang Dios nga nagbanaw kayCristo maman da ang magataw kaboi saindong mga lawas nga dan nga napapatay.Kag dia imoon na paagi sa anang Ispiritonga nagaoli kanindo.

12 Gani mga kabogto, dapat sonodonta anang gosto ang Dios kag isikway tarun atun duna nga ogali nga makasasala.13Tungud nga kon kamomagkaboi sono saindong duna nga ogali, mapapatay kamo.Piro kon paagi sa bolig ang Ispirito Santoisikway nindo ang mga malain nga gi-naimo indong lawas, makakabaton kamokaboi nga ara kataposan.

Anang Mga Bata ang Dios14 Ang tanan nga mga tao nga ginatoy-

toyan anang Ispirito ang Dios maman angmatood nga mga bata ang Dios. 15 Ay

Roma 8:16 208 Roma 8:36pagtaw kanindo ang Dios anang Ispirito,kamo naging anang mga bata. Gani arakamo ron ginaadluki pario ang ona angkamo mga oripun pa. Dadi, paagi sa Ispir-ito Santo sarang kamo ron makatawag saDios nga, “Tatay”! 16 Ang Ispirito Santokaiban atun ispiritomaman ang nagapam-atood nga kita anang mga bata manda angDios. 17 Kag tungud nga kita anang mgabata ang Dios, mga manonobli kita ra angmga butang nga ginatigana ang Dios parakanatun. Mga manonobli kita kaiban niCristo. Ay kon kita dadi nagaantos pariokay Cristo ang ona, magaabot ang adlawnga padungugan kita ra nga kaiban na.

ang Paraaboton nga Imaya18Kon sa kanakun lang, ang mga pagan-

tos nga dia dadi bali ara kon ikompararsa masadya gid nga kaimtangan nga mag-ing atun sa paraaboton. 19 Ay pati angtanan nga ginimo ang Dios nalalangkagnga mayad sa oras nga padungugan runang Dios anang mga bata. 20 Ay ang tanannga ginimo ang Dios ara kaabot sa anangkatoyoan; bukun ngamakon andang gostodato kondi tungud ngamaman dato ananggosto ang Dios. Piro may paglaum pa,21 ay magaabot ang adlaw nga anang mgaginimo ang Dios indi run maronot, kondimaging kaiban anang mga bata ang Diosnga malilibri sa kamatayun kag mapa-pabutang sa masadya nga kaimtangan.22 Naulaman ta nga asta dadi ang tanannga ginimo ang Dios midyo sa nagaoraroysa kalisud. Kon sa mga nagabudus na-gapasakit run. 23 Piro bukun lang sanda,kondi pati kita nga nakabaton ang Ispir-ito Santo bilang ona nga rigalo ang Diosnalalangkag ra mintras nagapaabot-abotkita ang adlaw nga atun mga lawas ngadia bagoon ang Dios, kag imoon na kitanga anang mga bata run gid. 24 Kitanalowas run kag ginapaabot-abot ta langnga makomplito. Dumdumun ta nga angpaglaum indi matawag nga paglaum kondian run ang ginalauman. Tungud ngasino pa ang malaum kon dian run? 25 Pirokon nagalaum kita sa ara pa dian kanatun,magaulat kita nga may pagantos.

26 Kag tungud nga kita maroya, angIspirito Santo nagabolig kanatun. Indi kitakaulam magpangamoyo ang osto, mamandan nga ang Ispirito Santo nagapakitloysa Dios para kanatun sa paagi nga indimamitlang. 27 Kag tungud nga nakaulam

ang Dios kon ano ang sa tagiposoon angtao, nakaintindi tana ra kon ano ananggostong ambalun ang Ispirito Santo; ayang Ispirito Santo nagapakitloy sa Diospara sa anangmga bata, kag sono sa anangkabubutun ang Dios.

28 Naulaman ta ra nga ang tanan nganagakaratabo ginaimo ang Dios para sakaarayadan ang mga nagaigogma kanananga anang mga ginpili sono sa anang ka-toyoan. 29 Ay ang ona pa nga lagi naula-man run ang Dios kon sino anang magig-ingmga bata. Kag ginplano na run nga laginga makapario-pario sanda sa anang Batanga si Jesus, agud tana maging panganaysa doro nga mga magkarabogto. 30 Ganiang mga tao nga anang napili run ngalagi ang ona ana nga gintawag ngamaginganang mga bata; kag ang mga tao ngaanang gintawag ana nga ginbilang ngamatarung; kag angmga tao nga anang gin-bilang ngamatarung ana nga ginpadungu-gan.

Anang gogma ang Dios31 Karon, kon isipun ta ang mga butang

nga dia, makakoon kita nga ang Dios na-gaapin kanatun, kag ara may makaiwankanatun. 32 Anang Bata mismo ara nagani pagikawan, kondi ginalad na agudmapatay para kanatun nga tanan. Kagtungud nga anang Bata mismo gintaw na,indi maimo nga indi na itaw kanatun angbisan ano. 33 Ara may makakoon nga kitanga anang mga pinili ang Dios may sala,ay ang Dios mismo ang nagakoon nga kitaara run sala. 34 Ara ra may makakoonnga kita sirilotan, ay si Cristo Jesus mismoang ginsilotan kag napatay para kanatun,kag bukun lang dan kondi ginbanaw tanakag dadi doto sa anang too ang Dios nganagpakitloy sa Dios para kanatun. 35 Aramay makapabulag kanatun sa anang pagi-gogma ni Cristo. Miski magagi kita sa mgapagantos, samga kalisud,mga pagingabot,mga gutum, mga kapobriun, mga piligro,kag bisan patayun pa, nasisigoro ta ngapalangga kita pa ra gid ni Cristo. 36 Maynakasolat sa anang Kasolatan ang Dios nganagakoon,“Tungud sa amun pagtoo kanimo,

nakakabutang kami pirmi sapiligro nga kami patayun ang mgatao. Midyo kami sa mga karnironga paratayun.”

Roma 8:37 209 Roma 9:2137 Piro miski toladato pa atun pagkabu-tang, masasarangan ta nga atobangunpaagi sa anang bolig ni Cristo nga na-gaigogma kanatun. 38-39 Nasisigoro kogid nga ara may makapabulag kanatunsa anang gogma ang Dios nga anang gin-pakita paagi kay Cristo Jesus nga atun Gi-noo. Ang kaboi digi okon ang kamatayun,angmga angil okonmga dimonyo, ang na-gakaratabo dadi okon ang magakaratabosa paraaboton, ang mga may gaum, angmga dian sa ibabaw okon sa idalum angkalibotan, okon miski anono pa nga mgabutangnga ginimo angDios indimakapab-ulag kanatun sa anang gogma.

9Ang Dios kag ang mga Israelita

1 Karon may isogid ako pa kanindo, kagdia matood; ay ako kay Cristo kag araako nagabotig. Akun konsinsya nga gina-gauman ang Ispirito Santo nagapamatoodra nga matood akun isogid, 2 nga bukunlangmaistan akun kasubu kag paginanakitakun tagiposoon 3 tungud sa akun mgakasimanwa kag kadogo. Kon maimo langmas gosto ko pa nga ako anang sompaunang Dios kag ipabulag kay Cristo kon diamaging paagi nga sanda makalibri sa silot.4 Doro andan andang bintaa bilang mgaIsraelita. Ginangkun sanda ang Dios ngaanang mga bata; ginpakitaan sanda angDios anang makasorolaw nga prisinsya;kananda anang mga kasogtanan; gintawna ra kananda ang Kasogoan; gintodloanna sanda ang osto nga pagsimba kanana;doro anang mga ginpangako kananda;5mga kaapo-apoan sanda angmga tao ngaginpili ang Dios ang ona; kag sa andang lainagalin si Cristo ang tananagpakatao, Diosnga makagagaum sa tanan kag darayawonasta sa ara kataposan! Amin.

6Piro bisan ara nanda napolosi ang mgapribilio nga dia, dia ara nagakaologan ngaara pagtomana angDios anang ambal, tun-gud nga ara pagpilia ang Dios ang tanannga Israelita. 7 Bukun ang tanan nga mgakaliwat ni Abraham ginbilang nga anangkaliwat gid. Kabay nagkoon ang Dios kayAbraham nga ang mga bata lang ni Isaacanang kilalaun nga anang mga kaliwat.8 Dia nagakaologan nga bukun tanan ngaanang kaliwat ni Abraham ginabilang ngaanang bata ang Dios, kondi ang ginbatalang gid sono sa anang ginpangako kayAbraham ang kikilalaun nga anang mga

bata ang Dios. 9 Ay maman dia anangpangako angDios kayAbraham;makonna,“Mabalik ako digi sa masonod nga toig kagsi Sara magabata lalaki.”

10 Kag paagi sa anang darwa ka batani Rebeca kag atun kaolang-olangan ngasi Isaac ginpakita ra ang Dios nga bukuntanan nga anang kaliwat ni Abraham gin-abilang na nga anang mga bata. 11-12 Bagonagbata si Rebeca sa kapid nga dato,nagkoon nga lagi ang Dios kanana nga“Ang gorang magasirbi sa anang libayun.”Ginambal na dia ang ara sanda pa ganikaimo mayad okon malain. Ay gostona itodlo nga kon tana magpili ang taoara tana nagabasi sa andang mayad ngamga inimoan kondi sono sa anang gosto.13Nagakoon ra ang Kasolatan,“Ginigogma ko si Jacob,Piro ara ako naliag kay Esaw.”

14 Ta, sabun may magkoon nga bukunosto anang ginaimo ang Dios. Bukun tamadan. 15Ay toladia anang koon ang Dios kayMoises ang ona: makon na, “Kaloyan koang gosto ko nga kaloyan kag kanogonanko ang gosto ko nga kanogonan.” 16 Ganianang mga bindisyon ang Dios bukun tun-gud sa anang gosto okon anang ginaimoang tao, kondi sono lang gid sa anangkalooy ang Dios. 17 Pario sa nasambit saKasolatan parti sa anang koon ang Dios saFaraon (ari ang Egipto), makon, “Ginimoko ikaw nga ari, agud paagi sa akun imoonkontra kanimo maipakita ko akun gaum,kag agud akun aran makilala ang tanannga tao sa bilog nga kalibotan.” 18 Ganibukun lang nga ginakaloyan ang Dios anggosto na nga kaloyan, kondi ginaimo nara nga sotil ang mga tao nga gosto namagpasotil.

Anang Kasilag kag Kalooy ang Dios19 Karon, sigoro may makon kanindo

nga kon toladato, ta basi masisilag paang Dios sa mga tao tungud sa andangpagkasala, ay indi sanda makakontra saanang gosto. 20 Toladia akun makasabat:sino kaw gid nga masabat toladan sa Dios?Kita anang mga inimoan lang ang Dios,gani indi kita makariklamo kanana konbasi ginimo na kita nga toladia. 21 Pariobala samanogimoangkoron. Pagosto tanakon ano anang gosto nga imoon sa lapoknga anang ginaawidan. Kon gosto na, libritana magimo darwa ka klasi nga koron sa

Roma 9:22 210 Roma 10:13lapok nga dato, ang isara ispisyal kag angisara ordinario lang.

22Toladato ra sa Dios. Bisanmatood ngagosto na ipakita anang gaum kag anangkasilag sa mga makasasala, ginaagoan-taan na pa ra gid nga antosan anay angmga tao nga dapat run andan nga silotan.23 Ginaimo na dia tungud nga gosto na ranga ipakita kon pira kabaul anang kaayadsa mga tao nga anang ginakaloyan, ngaanang ginpriparar alin ang ona pa nga lagipara padungugan. 24Kag kita gani mamanang mga tao nga dan nga anang gintawag,bukun lang alin sa mga Judio kondi pati samga bukun Judio. 25Ay toladia anang koonang Dios doto sa solat ni Oseas,“Ang mga tao nga bukun akun,Tawagun ko nga akun mga tao.Kag ang ara ko ginaigogmaa dato anay,Igogmaun ko.26 Kag ang mga tao nga ginkonan ko nga,

‘Kamo bukun akun mga tao,’Sanda tatawagun nga anang mga bata ang

Dios nga boi.”27 Dagi ra tana anang ambal ni Isaiasparti sa mga Israelita: makon na, “Bisanmaging pario ang baras sa baybay anangkadoro anang kaliwat ni Israel, maistanlang kananda ang malolowas. 28Ay madalikag maidid anang imoon ang Dios ngapagsintinsya samga tao sa kalibotan.” 29SiIsaias ra ang nagkoon, makon na,“Kon kita ngamga Israelita ara pagkalooyi

ang Dios nga Makakagaum,Ara gid andan may nabilin kanatun,Kondi nagkaradora kita pario sa natabo sa

mga tao sa Sodoma kag Gomorra.”Ang Israel kag ang Mayad nga Barita

30 Akun gostong ambalun maman dia:ang mga bukun Israelita nga ara nag-imorat nga maging matarung mamananang ginbilang ang Dios nga matarungtungud nga nagtoo sanda. 31 Piro ang mgaIsraelita tana nga nagimorat nga mag-sonod sa Kasogoan paramagingmatarungsa panulung ang Dios ara nanda naabot.32 Basi kabay toladato? Tungud nga sabaylo nga magtoo ang mga Judio kay Jesu-Cristo, nagsarig sanda sa andang mgamayad nga inimoan. Nasandad sanda sabato nga sarandadan. 33 Pario gid anangkoon ang Dios sa Kasolatan, makon na,“Nagbutang ako ang bato nga sarandadan

ang mga tao sa banwa ang Sion.Dato nga bato magapadagpa kananda.

Piro ang mga tao tana nga magtoo sa batonga doto indi gid magnusul.”

101 Mga kabogto, gosto ko gid nga akun

mga kapario nga mga Israelita malowas,kag dia ginapangamoyo ko sa Dios. 2 Akomismo makapamatood nga matandussanda sa pagsirbi sa Dios, garing langbukun sono sa kamatoodan. 3 Ay arananda naulami anang paagi ang Diosagud ang tao maging matarung. Andangginimo tana, nagimorat sanda sa andangkaogalingun nga paagi kag ara nandapagsonoda anang paagi ang Dios. 4 Arananda naintindii nga ang Kasogoan tugkalang kay Cristo, ay paagi sa anang ginimoni Cristo, ang tagsa-tagsa nga nagatookanana maman lang ang ginabilang ngamatarung.

Ang Kalowasan para sa Tanan5 Toladia anang ginsolat ni Moises parti

sa mga tao nga mabibilang nga matarungpaagi sa andang pagsonod sa Kasogoan:“Ang tao nga nagasonod sa tanan nganakasolat sa Kasogoan makaangkun kaboinga ara kataposan.” 6 Piro toladia ratana ang ginakoon sa mga tao nga mabibi-lang nga matarung paagi sa andang pag-too, “Indi kaw magisip nga kita magigingmatarung kon may magayan sa langit”(agud bulun si Cristo). 7“Indi ka ramagisipnga kinanglan may maglosong sa idalumgid” (agud bulun si Cristo alin sa mgapatay). 8Kondi nagakoon doto nga,“Anang ambal ang Dios marapit kanimo,Dian gid sa imong baba kag sa imong tagi-

posoon.”Kag anang ambal nga dia ang Dios araiba kondi parti sa pagtoo nga amun gi-nawali: 9 nga kon isogid mo nga si Jesusmaman ang Ginoo kag nagatoo kaw saimong tagiposoon nga ginbanaw tana angDios sa mga patay, malowas kaw. 10Ay angtao ginabilang ang Dios nga matarung konnagatoo tana tuduk sa anang tagiposoon.Kag kon magsogid tana sa iba parti saanang pagtoo, malowas tana. 11 Parioanang koon sa Kasolatan, “Ang nagatookanana indi gid magnusul.” 12Kag dia ngapangako para sa tanan, Judio man okonbukun Judio, tungud nga ang Ginoo, Ginooang tanan, kag mayad tana gid sa tanannga nagapangayo bolig kanana. 13 Ay na-gakoon ang Dios sa Kasolatan, “Ang bisan

Roma 10:14 211 Roma 11:12sino nga magpangayo bolig sa Ginoo mal-owas.”

14 Piro paiwan makapangayo boligkanana ang mga tao kon ara nanda tanaginatooi? Kag paiwan sanda makatookanana kon ara sanda pa makabati partikanana? Kag paiwan sanda ra makabatikon ara may magsogid kananda? 15 Kagpaiwan ra makapanaw kag magsogidang mga manogbarita kon ara sandapagpadaraan? Sono sa Kasolatan,“Ang kasadya kon nagaarabot ang mganagadara ang Mayad nga Barita.” 16 Piromay mga tao nga ara nagbaton angMayad nga Barita. Pario anang koonni Isaias, makon na, “Ginoo, daw aragid may nagapati sa amun ginawali.”17 Digi makakoon kita ra nga ang taomagatoo lang kay Cristo kon mabatianna ang kamatoodan parti kanana. Kag angkamatoodan mababati na lang kon maynagatodlo parti kay Cristo.

18 Karon, may dian sigoro nga mapa-mangkot kon bala nakabati ang mga Judioanang ambal ang Dios. Indi maimo ngaara sanda kabati. Tungud nga nagkoonsa Kasolatan, “Nabatian andang limug sabisan diin nga logar. Kag andang mgasogid nagarabot sa bilog nga kalibotan.”19Basi konmaymagkoon ra nga sigoro angmga Israelita ara kaintindi. Indi ra maimonga ara sanda kaintindi. Tungud nga saanang solat ni Moises makon ang Dioskananda, “Papangimonon ko kamo samgatao nga bukun Israelita. Masisilag kamotungud nga ipakita ko akun kalooy sa mgatao nga ang ona ara kakilala kanakun.”20Nagambal ra angDios kananda paagi kayIsaias. Kag pagambal dia ni Isaias ara tanagid pagadluki sa mga tao. Makon na,“Nakita ako angmga tao nga ara nagapan-

gita kanakun,Kag bisan ara sanda nagapamangkot parti

kanakun ginpakilala ko kanandakon sino ako.”

21 Kag parti sa mga Israelita makon na,“Sigi akun ulat kananda nga magbalikkanakunpiro indi sanda, aymasyado katu-gas andang olo kag mga sotil.”

11Anang Kalooy ang Dios sa mga Judio

1 Indi kita magisip nga tungud nga angmga Judio ara nagtoo, ginsikway run angDios anang ginpili nga nasyon. Ara na

sanda pagsikwayan. Ay ako mismo Is-raelita, si Abraham akun ginalinan kagmimbro ako sa anang tribo ni Benjamin.2 Ang Dios ara nagasikway sa mga taonga anang ginpili alin pa ang ona. Nad-umduman nindo ang istorya sa Kasolatanparti kay Elias? Kabay nagriklamo tanasa Dios parti sa anang ginaimo ang Israel?Makon na, 3 “Ginoo, ginpamatay nandaimong mga propita, kag ginpangranggananda ang mga altar nga ginaaladan angmga alad para kanimo. Ako ron langang nabilin nga nagasimba kanimo kagginaimoratan nanda ako ra nga patayun.”4 Piro ano anang sabat ang Ginoo? Makonna, “May ginapasala ako pa nga bali 7,000ka mga Israelita nga ara gid nagsimba sadios-dios nga si Baal.” 5 Dan toladan ra saatun tyimpongadia. Maynabilin pa rangamga Judio nga nagatoo sa Dios, ay sandaginpili na tungud sa anang kalooy. 6 Angpagpili kananda ara pagbasian sa andangmga inimoan kondi sono lang sa anangkalooy ang Dios; tungud nga kon ginabasisa anangmga ginaimo ang tao, indi run diamakokoon nga kalooy.

7 Ta, makakoon kita nga ang mga Judioara kabaton andang ginaandum nga sandaibilang ang Dios nga matarung. Anangginpili lang ang Dios ang nakabaton an-dang ginaandum tungud nga ginapatugasanang olo ang kadoroan sa kamatoodan.8 Pario anang koon ang Kasolatan partikananda, “Midyo ginpakatorog sanda angDios, kag asta dadi indi sanda kaulam angtama kag indi kaintindi ang kamatoodan.”9 Si David may ginambal ra parti kananda.Makon na, “Kabay pa nga andang ginasili-brar nga Pista kag mga alad maman angmagpasandad kag magsiud kananda, kagdoto sanda balusan ang Dios. 10 Kabay panga makarabolag sanda agud indi sandamakakita ang tama. Kag kabay pa nga indipagbulun ang mabugat nga andang gina-pasan agud magborogtot sanda pirmi.”

11Angmga Judio nasandad ay ara sandanagtoo kay Cristo. Ta ano kabay, na-gakaologan bala dato nga dayon ron gidandang pagbagsak? Ara! Kondi tungudsa andang pagsoway natawan lang kaigay-onan ang mga bukun Judio agud malowassanda. Kag kon makita dato ang mga Ju-dio maiinggit sanda dayon kananda, ganimatoo sanda ra. 12 Ta, kon anang pag-soway kag anang kakolangan ang mga Ju-dio nagtaw doro nga kaarayadan sa mga

Roma 11:13 212 Roma 11:31tao sa bilog nga kalibotan, mas doro pagid nga kaarayadan ang maging risoltakon makomplito ang mga Judio nga dapatmagtoo kanana.

Anang Kalowasan ang mga Bukun Judio13Karon, dagi akun iambal kanindo dian

ngamgabukun Judio. Ako ginimo angDiosnga apostol para kanindo nga bukun Ju-dio agud ibarita ko kanindo ang parti kayCristo. Kag ginakabig ko nga importantiang obra nga dia nga gintaw kanakun, 14aybasi pa lang nga mainggit kanindo akunmga kapario nga mga Judio kag ang ibakananda magtoo ra agud malowas. 15 Aykon ang pagtalikod ang Dios sa mga Ju-dio maman ang naging kabangdanan ngaang iba nga mga tao sa kalibotan nakara-pit kanana, naulaman nindo kon ano angmaging risolta kon angmga Judio batononroman ang Dios, maging pario sanda samga patay nga nagkarabanaw ron.

16 Anang kaalimbawa ang mga Judiopario dia: kon ang sangka pisang ngatinapay ialad sa Dios, nagakaologan ngaginalad run da ang bilog nga tinapay ngaginpisangan. Kag kon anang gamot angkaoy ana ang Dios, pati anang mga sangaang kaoy nga dato ana ra ang Dios. Ganikon si Abraham naging ana ang Dios, patianangmga kaapo-apoannaging ana ra angDios. 17 Ang mga Judio pario ra sa kaoynga olibo nga ginasagod ang Dios. Maymga sanga sa olibo nga dato nga ginpan-gotod, kag kamo nga mga bukun Judiopario sa mga sanga ang talonon nga olibonga ginbuul ang Dios kag ginsogpon nadayon sa anang ginpangotodan nga mgasanga. Gani dadi nakairug kamo ron samga kaarayadan nga gintaw ang Dios samga Judio. 18 Piro indi kamo magisip ngamas mayad kamo kaysa mga sanga ngadato nga ginpangotod. Dumdumun nindonga kamo sanga lang. Bukun kamo anangginasarigan ang gamot agud maboi, kondikamo ang nagasarig sa gamot agudmaboi.

19 Sabun may magkoon kanindo, “Taybasi ginpangotod sanda kag kami ang gin-takud kon bukun kami mas mayad kaysakananda?” 20 Ginpangotod sanda tun-gud nga ara sanda nagtoo kay Cristo kagkamo ang gintakud tungud nga nagtookamo. Gani indi kamo magpabogal, kondimagdaan-daan kamo. 21 Tungud nga konginpangotod angDios angnatoral ngamgasanga nga ara iba kondi ang mga Judio,

mas madali ang pagpangotod kanindo, aykamo anang mga sanga lang ang talononnga olibo. 22 Digi ta makikita anangkaayad ang Dios kag anang kaisug. Maisugtana sa mga tao nga indi magtoo kanana,piro mayad tana kanindo, kon nagapabilinkamo sa anang kalooy. Kon indi, pan-gotodon na kamo ra. 23 Kag kon ang mgaJudio indi run magpatugas kondi magtooron da, isogpon na sanda ruman sa anangpono, tungud nga sarang dan nga imoonang Dios. 24 Ay kon kamo nga mga bukunJudio ginpangotod sa indong talonon ngapono kag gintakud dayon sa kaoy ngabukun talonon bisan bukun dato ang na-toral, mas madali pa gid sa Dios nga ibalikang mga ginpangotod nga mga sanga saandang ginalinan nga kaoy.

Anang Kalooy ang Dios para sa Tanan25 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto ko

ngamaulamannindo ang kamatoodanngaara pa naulami ang mga tao, agud indikamo magisip nga midyo kon sino kamoron gid. Anang pagpatugas ang mga Is-raelita agi lang kag bukun nga makon astakon sano kondi asta lang gid sa oras ngaang mga bukun Judio nga dapat magtookanana makomplito. 26 Pagkatapos danmalolowas ang mga Israelita, pario anangginakoon sa Kasolatan,“Magaalin sa Sion ang Manlolowas,Bulun na ang tanan nga kalainan sa anang

mga kaliwat ni Jacob.27 Kag maman dia akun kasogtanan

kananda,patawadun ko andang mga sala.”28 Tungud nga ang kadoroan nga mgaJudio indi magtoo sa Mayad nga Barita,naging kaaway sanda ang Dios agud kamonga bukun Judiomatawan kaigayonan ngamalowas. Piro bisan toladato ang natabokananda, palangga sanda pa ra gid angDios tungud nga sanda anang mga pinilinga mga tao. Ay ginpangako na nga lagi saandang mga kaolang-olangan nga palang-gaun na andang mga kaapo-apoan. 29 Kagang Dios ara nagaoman sa anang isip partisa anang ginapili kag ginabindisyonan.30 Ang ona, kamo nga mga bukun Judioara nagtoman sa Dios. Piro dadi tungudnga ang mga Judio ara nagtoman kanana,ginkaloyan kamo ang Dios. 31 Kag toladanra ang matatabo kananda. Matood ngadadi ara sanda nagatoman sa Dios. Piro

Roma 11:32 213 Roma 12:20tungud nga ginakaloyan na kamo, maga-abot ra gid ang adlaw nga sanda kaloyanna ra. 32 Ay gintogotan ang Dios nga angtanan nga tao maging oripun sa andangmga sala agud ipakita na sa tanan anangkalooy.

Pasalamat sa Anang Kaayad ang Dios33 Makatiringala gid anang kaayad ang

Dios! Indi ta maabot isip anang kaaramkag anang naulaman! Sino lang angmakaintindi anang mga ginaimo kaganangmga paagi? 34Pario anang ginakoonang Kasolatan,“Ara may nakaulam kon ano anang gi-

naisip ang Ginoo,Kag ara may makakoon kanana kon ano

anang dapat imoon.35Ara kita sarang itaw kananaAgud mabibilang nga may baralusun tana

kanatun.”36Ay ang tanannga butang nagalin sa Dios,kag ginimo paagi kanana kag para kanana.Dayawon ta tana asta sa ara kataposan!Amin.

12Ang Pagpangaboi bilang Kristiano

1 Gani mga kabogto, tungud sa anangmga kalooy ang Dios kanatun, nagapak-itloy ako kanindo nga ialad nindo in-dong kaogalingun bilang boi nga alad saDios. Iintriga nindo indong kaogalingunsa pagsirbi kanana sono sa anang malia-gan. Toladan ang osto nga pagsimba saDios. 2 Indi kamo magsonod sa anangogali angmga tao digi sa kalibotan nga dia.Indong imoon tana, togoti nindo ang Diosnga bagoon na indong isip, agud maula-man nindo anang kabubutun ang Dioskonano ang mayad, kag osto kag kon ano gidanang gosto.

3 Tungud sa anang kalooy ang Diosgintawan na ako awtoridad ngamagpalap-nag anang mga panodlo. Maman dan ngaginaambalan ko kamo nga tanan nga indikamo magisip nga daw kon sino kamoron gid, kondi isipun nindo ang osto konano indong mga abilidad sono sa pagtoonga gintaw ang Dios kanindo. 4 Ay konpaiwannga atun lawasmay doro nga parti,kag ang kada parti may ana-ana nga obra,5 kita nga mga tomoloo toladan ra. Bisanmatood nga doro kita, sangka lawas kitalang ni Cristo, kag nagaarangut-angut kitasa isara kag isara. 6 Kag tungud nga ang

kada isara kanatunmay ana-ana nga abili-dad nga nabaton sono sa anang kalooy angDios, gamitun ta anang gintaw nga dan.Kon may gintawan abilidad sa pagsogidanang ambal ang Dios, imoon na sono saanang pagtoo. 7 Kag kon may gintawanabilidad sa pagsirbi sa anang kapario, da-pat magsirbi tana; kon sa pagtodlo, dapatmagpanodlo; 8 kon sa paglaygay, dapatmagpanglaygay; kon sa pagtaw sa mgamalisud, maging mayad nga manogtaw;kon sa pagdomara, magdomara nga maykatandus; kag kon sa pagbolig sa mganalisudan, magbolig nga may kalipay.

9 Kinanglan atun pagigogma minatoodgid. Likawan ta ang malain, kag imoonpirmi ang mayad. 10 Bilang magkarabogtokay Cristo magirigogmaan kita gid,kag magtaraodan sa isara kag isara.11Magpatandus kita kag indi magtinamad;magsirbi kita sa Ginoo nga tuduk gid saatun tagiposoon. 12 Kag tungud nga maypaglaum kita nga mayad atun paraaboton,dapat maging malipayun kita pirmi.Agoantaun ta lang ang mga kalisud,kag pirmi kita gid nga magpangamoyo.13 Boligan ta atun mga kapario ngatomoloo sa andang mga kinanglanun. Kagpadayonon ta sa atun balay ang mga taga-ibang logar nga ara darayonan.

14 Ipangamoyo nindo sa Dios ngabindisyonan na ang mga tao nganagaingabot kanindo. Indi nindoipangamoyo nga silotan sanda angDios, kondi ipangamoyo nindo ngabindisyonan. 15 Magirug kamo kalipaysa mga nagakalipay, kag kon may mganagakasubu, magirug kamo ra sa andangkasubu. 16 Indong pagtratar sa isarakag isara dapat parario. Indi kamomagpabogal kondi magpakigkaiban ra samga tao nga manaba andang kaimtangan.Indi kamo magisip nga kon sino kamo gid.

17 Kon may magimo malain kanindoindi kamo magbalus ang malain. Kondiipakita nindo pirmi sa mga tao nga gostonindo lang nga magimo ang mayad.18 Asta sa maabot indong masarangan,imorati nindo nga ara gid golo indongpagpakigkaiban sa tanan nga tao. 19 Mgapinalangga, indi kamo gid magbalusmalain, kondi pabayanan nindo nga angDios maman ang magsilot kananda. Aynagakoon ang Dios sa Kasolatan, “Akoang baala magbalus; ako ang masilot.”20 Sono ra sa Kasolatan toladia indong

Roma 12:21 214 Roma 14:5imoon: “Kon imong kaaway ginagutum,pakauna; kon ginawaw, painuma. Tungudnga kon imoon mo dia mauuya tana saanang ginaimo kanimo.” 21 Indi kamomagpadaug-daug samalain, kondi daugunnindo ang malain paagi sa pagimo angmayad.

13Atun Obligasyon sa mga Opisyalis ang

Gobyirno1 Ang kada isara kanindo dapat mag-

pasakup sa mga nagadomara atun banwa,tungud nga ang paggobyirno alin sa Dioskag ang mga nagadomara ginbutang angDios sa andang poisto. 2 Ang mga taonga nagapangontra sa gobyirno nagapan-gontra sa anang ginbuut ang Dios, ganisisilotan sanda. 3 Kon mayad atun gi-naimo, ara kita dapat kaadlukan sa mganagadomara kanatun. Piro kon nagaimokita ang malain, dan dapat kita nga ad-lukan. Gani kon indimo gosto nga adlukansa mga nagadomara, magimo kaw angmayad, kag dan dayawon kaw pa nanda.4 Ginabutang sanda ang Dios sa andangpoisto para sa atun kaarayadan. Piro konnakaimo kaw ang malain, dapat adlukankaw manda, tungud nga may gaum sandasa pagsilot kanimo; ay ang Dios mamanang nagbutang kananda dian agud silotanang mga nagaimo malain. 5 Gani dapatmagpasakup kita sa atun gobyirno; bukunlang nga tungud sa ginaadlukan kita sasilot, kondi tungud nga naulaman ta ranga maman dia ang dapat ta nga imoon.6Maman ra dan ang kabangdanan kon basinagabayad kita atun bowis, ay ang mgamanogdomaramga sorogoon ang Dios nganagapangabudlay para gid sa mga butangnga dia. 7Gani bayadan nindo indong mgabarayadan sa iba-ibang klasi nga bowis.Kag taodon nindo kag padungugan angmga may awtoridad.

Atun Obligasyon sa Isara kag Isara8 Indi nindo pagpaboayun indong otang

bisan kino, loas sa otang nga buut sa pa-girigogmaan sa isara kag isara. Ay ang na-gaigogma sa anang isigkatao nakatomanang Kasogoan. 9 Ay ang mga sogo parioang “Indi kawmagpanginbabai okonmag-panginlalaki, indi kaw magpatay, indi kawmagpanakaw, indi kaw magkaima,” kagang iba pa nga mga sogo sarang matin-gub sa sangka sogo lang nga nagakoon,

“Igogmaa imong isigkatao pario imongpagigogma sa imong kaogalingun.” 10Konginaigogma ta atun isigkatao, ara kita na-gaimo malain kananda. Maman dan ngakon kita may pagigogma natoman ta runang bilog nga Kasogoan.

11 Dapat nindo nga imoon dia, tungudnga naulaman nindo nga oras run dianga kamo dapat magbogtaw. Ay atunkalowasanmasmarapit run gid dadi kaysadato anay nga kita nagompisa nga magtookay Jesu-Cristo. 12 Midyo sa gabi digi sakalibotan nga dia tungud sa sala. Pirodadi kasanagun run da kag madali runlang magmora ang adlaw. Gani indi tapagimoon ang malain nga atun ginaimoang ona, kondi bilangmga tao nga nasana-gan run paagi sa kamatoodan batokan taang malain. 13 Tungud nga nasanagankita run, dapat magkaboi kita nga ara gidkasawayan. Indi kita magsari palinginokon magirug sa mga magolo nga mgakinalipay. Indi kita ra magolid sa bukunatun asawa okon magimo ang ano pa ngamga malain. Indi kita ra magirinawayokon magiringgitan. 14 Anang ogali niGinoong Jesu-Cristo ang dapat makita saindong kaboi. Kag indi nindo pagtawanlogar indong duna nga ogali nga magimoang malain.

14Indi nindo Pagpakalainun ang Iba

1 Batona nindo ang tao nga maroyaanang pagtoo, kag ayaw nindo pagpoyaianang mga pagparatiun. 2 May mga to-moloo nga nagapati nga poidi makasurabisan ano, kag may mga tomoloo ra tananga maroya pa nga andang ginasura laswalang. 3 Ang tomoloo nga nagasura bisanano lang indi dapat magpakanaba sa to-moloo nga anang ginasura laswa lang gid,kag ang tomoloo nga laswa lang anang gi-nasura indi ra dapatmagukumsanagasurabisan ano lang. Ay sanda nga darwa parionga ginbaton ang Dios, 4 kag sa Dios sandamapanabat. Gani sino kaw nga magukumsa anang sinakupan ang iba? AnangAgalun lang gid ang sarangmakakoon konanang ginaimo mayad okon bukun. Kagmaimo na gid man ang mayad, ay angGinoo maman ang magabolig kanana.

5 May mga tao nga nagakoon nga maymga adlaw nga mas importanti kaysaibang adlaw. Kag may dian ra nga na-gakoon nga ang tanan nga adlaw parario

Roma 14:6 215 Roma 15:6lang. Ang kada isara dapat magimo langkon ano sa anang pagpati ang osto sapanulung ang Dios. 6 Kon ang tao mayginapalabi nga adlaw, ginaimo na datopara sa Ginoo. Kag ang tao nga nagakaunbisan ano, ginaimo na ra dato para saGinoo, tungud nga nagapasalamat tana saDios sa anang ginakaun. Ang iba tana aranagakaun ang iba nga karaunun ay para radato sa Ginoo, kag nagapasalamat sandara sa Dios. 7 Ara bisan sino kanatun ngamga tomoloo ang nagakaboi okon napa-patay para sa anang kaogalingun, 8 kondipara sa Ginoo. Kon kita naboboi, naboboikita para sa Ginoo, kag kon kita mapatay,para ra sa Ginoo. Gani maboi kita manokon mapatay, sa Ginoo kita pa ra gid.9 Maman dan nga si Cristo napatay kagnabanaw dayon, agud maging Ginoo tanaang mga boi kag mga patay. 10 Gani indikamo magpakanaba okon magukum sa in-dong mga kabogto kay Cristo. Ay kitanga tanan magaatobang sa Dios kag tanaang magakoon kon atun ginaimo mayadokon bukun. 11 Tungud nga nagakoontana sa Kasolatan, makon na, “Ako angGinoo nga boi. Gani magaabot ra gid angadlaw nga ang tanan nga tao magaloodkanakun kag kikilalaun nanda tanan ngaako Dios.” 12Maman dan nga nasisigoro tanga ang kada isara kanatun magapanabatgid sa Dios sa anang mga ginimo digi sakalibotan.

13 Gani indi kita run magsari ukum saisara kag isara. Atun imoon tana, iwasan taangmga butang ngamaging kabangdanannga magkasala atun kabogto kay Cristo.14 Tungud nga ako kay Ginoong Jesus ron,naulaman ko nga ara pagkaun nga ma-rimo. Piro konmay tao nga sa anang pabu-tangmay pagkaun nga bawal, ta kondi indina dapat pagkaunun. 15 Karon, kon tun-gud sa imong ginakaunmararangga anangpagtoo imong kabogto, tay ara kaw ronnagaigogma kanana. Si Cristo nagpang-inmatay para ra kanana, gani ayaw pa-granggaa anang pagtoo tungud sa imongginakaun. 16Miski ginakabig nindo nga in-dong ginaimo bukun marimo, ayaw nindopagimoa kon dato magapakalain kanindo.17Ay anang Ginarian ang Dios bukun partisa pagkaun kag paginum, kondi parti samatarung nga kaboi, mayad nga rilasyonsa isara kag isara, kag kalipay nga alinsa Ispirito Santo. 18 Ang bisan sino nganagasirbi kay Cristo sa toladia nga paagi

maman anang naliliagan ang Dios, kagginataod tana anang isigkatao.

19 Gani imoratan ta gid nga indi kitamakaimo ang mga butang nga maga-rangga atun mayad nga pagkaraiban. Da-pat parigunun ta ang isara kag isara saanang pagtoo sa Dios. 20Ayaw pagranggaaanang ginlowas ang Dios tungud sa imongpagkaun. Sarang makaun ang tanan ngaklasi nga pagkaun, piro kon tungud saimong pagkaun magakasala ang iba, danang marimo. 21 Ang mayad tana ngaimoon, indi kawmagkaunkarni okonmag-inum ang mga irinumun nga karilinginokon magimo ang bisan ano nga mag-ing kabangdanan nga magkasala imongkabogto. 22 Dapat ikaw ron lang kag angDios ang nakaulam parti sa imong pagpatisa mga butang nga dia. Malipayun ang taonga ara ginakondinara anang konsinsyasa anang mga ginaimo nga sono kananamayad. 23 Piro kon nagadoda tana ngabasi kon marimo anang ginakaun, dannagakasala tana sa Dios tungud nga ara naginasonoda anang pagpati. Kon ginaimota ang butang nga sono sa atun pagpatibukun mayad, dan sala.

15Magpasonaid kita sa mga Maroroya

1 Kita nga mga mabaskug sa pagtoodapat magpasonaid kag magbolig sa atunmga kaiban nga maroya pa. Bukun ngaatun gosto lang atun isipun, 2 kondi isipunta ra anang kaarayadan atun kapario ngatomoloo, agudmagrigun da anang pagtoo.3 Bisan gani si Cristo ara magangad anangkaogalingun nga kaarayadan. Kondi sonosa nasolat sa Kasolatan makon na sa Dios,“Anang mga insolto ang mga tao kanimoginbatyag ko.” 4Kag ang tanan nga nasolatsa Kasolatan ang ona ginsolat agud maka-todlo kanatun. Paagi gani sa Kasolatanginatodloan kita nga agoantaun ang mgakalisud kag ginaparigun atun paglaumngamayad atun paraaboton.

5 Kabay pa nga ang Dios nga naga-pabaskug kanatunnga agoantaun angmgakalisud kag nagataw paglaum magboligra kanindo nga magorogyon kamo bilangmga somolonod ni Cristo Jesus, 6 agudmagtiribyog kamo nga magdayaw sa Dioskag Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo.

Mayad nga Barita para sa mga BukunJudio

Roma 15:7 216 Roma 15:297 Kamo ginbaton ni Cristo, gani batona

nindo ra indong kapario nga tomoloo agudmadayaw ang Dios. 8 Ang kabangdanankon basi ginsogo si Jesus sa pagsirbi samgaJudio ay bukun lang sa pagpakita nga angDios masarigan sa pagtoman anang mgapangako ang ona sa andang mga kaolang-olangan, 9 kondi agud ipakita ra sa mgabukun Judio anang kalooy ang Dios, agudmagdayaw sanda ra sa Dios. Ay sono sanakasolat sa Kasolatan makon ni Cristo saDios,“Ibarita ko imong kaayad sa mga bukun

Judio,Kag magakanta ako ang mga pagdayaw

kanimo.”10 May nakasolat pa sa Kasolatan nga na-gakoon,“Kamo nga mga bukun Judio, magkalipay

kamo kaiban anang mga pinili angDios!”

11Kag makon pa gid doto,“Tanan kamo nga bukun Judio, dayawa

nindo ang Ginoo;Tanan kamo nga mga tao, dayawa nindo

tana!”12Makon pa ni Isaias,“Sa anang mga kaapo-apoan ni JesseMay maggoa nga magadomara sa mga

bukun Judio,Kag magasarig sanda kanana.”

13 Kabay pa nga ang Dios nga na-gataw paglaum magtaw ra kanindo kali-pay kag kalinung tungud sa indong pagtookanana, agud paagi sa anang gaum angIspirito Santo magadogang pa gid indongpaglaum.

Ang Kabangdanan Kon Basi ToladiaAnang Ginsolat ni Pablo

14 Mga kabogto, nasisigoro ko gid ngamayad kamo nga mga tao. Nasisigoro kora nga doro ron indong naulaman, kagsarangkamo ronmaglaygay sa isara kag is-ara. 15 Piro sa solat nga dia ginpadumdumko kamo parti sa pira ka butang tungudnga indi ko gosto nga malipatan nindo.Ara ako naadluki nga iambal kanindo angmga butang nga dia, ay tungud sa anangkalooy ang Dios gintawan na ako awtori-dad 16nga magsirbi kay Cristo Jesus bilangpinakapari sa mga bukun Judio. Ginatodloko kananda ang Mayad nga Barita nga alinsa Dios agudmaging pinakaalad sanda ngaanang maliagan, nga maging ana paagi saIspirito Santo. 17 Kag tungud nga ako kay

Cristo Jesus, sarang ako magpabogal akunnaimo sa pagsirbi sa Dios. 18 Kag ara ibanga akun ipabogal kondi anang mga gin-imo ni Cristo paagi kanakun, nga ang mgabukun Judio nagasonod ron kanana paagisa akun mga pagambal kag mga inimoan,19 sa bolig ang mga katiringalaan kag mgamilagrokag dia tanan paagi sa anang gaumang Ispirito Santo. Ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo ginwali ko bisan diin akonagayan kag naglibot-libot ako gani alin saJerusalem asta sa Iliriko. 20 Andum ko gidnga magpangwalian sa mga logar nga angmga tao ara pa gid kabati ang Mayad ngaBarita parti kay Cristo, tungud nga indiko gosto nga magwali sa mga logar nganawalian run ang iba. 21Kondi pario anangkoon sa Kasolatan,“Ang ara pamasogidi parti kananamakak-

ilala;Kag ang ara pa makabati makaangup.”

Plano ni Pablo nga Maayan sa Roma22 Gani ara ako pa gid kaabot dian

kanindo tungud nga sigi akun libot-libotsa mga banwa digi. 23 Piro dadi, tungudnga natapos ko ron akun obra sa mgalogar nga dia kag tungud nga mga pirarun ka toig akun andum nga makaayandian kanindo, 24 sigoro magakirita kitarun da gid. Ay akun plano maagi akodian kanindo kon magpa-Espania akoron. Gosto ko nga magkalipay sa pag-pakigkaiban kanindo bisan maistan langnga tyimpo bago ako magdiritso sa Es-pania paagi sa indong pagpatigayon saakun biyai. 25 Piro dadi maayan ako anaysa Jerusalem agud iatud ang bolig para samga tomoloo doto. 26Ay angmga tomoloosa Macedonia kag Acaya nagbolontad ngamagaboloy agudmagbolig samga tomoloonga malisud doto sa Jerusalem. 27 Gostonanda nga imoon dia. Kon sa bagay maybaralusun sanda ra sa mga tomoloo saJerusalem. Ay kon bukun tungud sa mgatomoloo sa Jerusalem, ang mga bukunJudio nga dia ara kabaton ang mga ispir-itoanun nga mga bindisyon. Gani dapat ranga boligan angmga bukun Judio angmgatomoloo sa Jerusalem sa andang matiryalnga mga kinanglanun. 28 Pagkatapos ngamakaintriga ko kananda ang mga bolignga dia maapit ako anay dian kanindobago magpa-Espania. 29 Kag nagapatiako nga pagabot ko dian, doro nga mgabindisyon atun mabaton alin kay Cristo.

Roma 15:30 217 Roma 16:2230 Ta mga kabogto, tungud kay Jesu-

Cristo nga atun Ginoo, kag tungud sagogma nga gintaw ang Ispirito Santokanatun, nagapangabay ako nga boligannindo ako sa pagpangamoyo parakanakun. 31 Ipangamoyo nindo ako gidnga indi ako pagiwanun ang mga bukuntomoloo sa Judea, kag ipangamoyo nindora nga malilipay ang mga tomoloo saJerusalem sa bolig nga akun daraunkananda. 32 Pagkatapos, kon itogot angDios, makaayan ako dayon dian kanindonga malipayun gid, kag makapawaywayako kaiban nindo. 33 Kabay pa nga obayankamo ra gid pirmi ang Dios nga nagatawkalinung sa atun kaboi. Amin.

16Mga Pagpangamosta

1 Dadi gosto ko nga ipakilala kanindoatun kabogto nga si Febe. Tana angnagabolig sa mga tomoloo sa Cencrea.2Batona nindo tana ay tana sa Ginoo ra kagmaman da gid dan ang dapat nga imoonanang mga bata ang Dios. Boligan nindotana ra sa anang mga kinanglan, ay doroanang naboligan. Ako gani naboligan nara.

3 Ikomosta nindo ako kay Priscila kagkay Aquila. Dia sanda pario ra kanakunnga nagapangabudlay para kay Cristo Je-sus. 4 Gintaya nanda andang kaboi sapiligro para kanakun; kag bukun ako langang nagapasalamat kananda, kondi patiang tanan nga mga bukun Judio nga na-gasirimba sa Ginoo. 5Komosta ra sa tanannga nagasirimba doto sa andang balay.

Nagapangomosta ako ra sa akunpinalangga nga amigo nga si Epeneto.Tana ang ona nga tao nga nagtoo kayCristo sa probinsya ang Asia. 6 Komostara kay Maria. Tana nagpangabudlay ngamayad para kanindo. 7Komosta ra sa akunmga kapario nga Judio nga si Andronicokag si Junia. Dia sanda kaiban ko nganapriso. Kilala sanda ang mga apostolis,kag ona sanda pa gani kanakun nga nagingKristiano.

8 Nagapangomosta ako ra sa akunpinalangga sa Ginoo nga si Ampliato.9Komosta ra kay Urbano nga atun kaparionga manogpangabudlay para kay Cristo,kag sa akun pinalangga nga amigo nga siEstaquis. 10 Komosta ra kay Apeles. Miskidoro anang naagian nga pagantos, aratana gid nagtalikod kay Cristo. Komosta ra

sa anang panimalay ni Aristobulo, 11 kayHerodion nga akun kapario nga Judio, kagsa mga nagatoo sa Ginoo sa anang pamilyani Narciso.

12 Nagapangomosta ako ra kay Trifenakag kay Trifosa. Dia sanda mga matandusngamgamanogpangabudlay saGinoo. Ko-mosta ra atun pinalangga nga amiga nga siPersida. Doro anang naimo para sa Ginoo.13 Nagapangomosta ako ra kay Rufo. Diabantog nga manogpangabudlay para saGinoo. Komosta ra sa anang nanay. Anangpagtratar kanakunmidyo ako gid sa anangbata. 14 Komosta ra sanday Asincrito,Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas, kagsa tanan nga mga kabogto kay Cristo ngakaiban nanda. 15 Komosta si Filologo, siJulia, si Nereo, anang kabogto nga babai,si Olimpas, kag sa tanan nga mga tomoloonga andang kaiban.

16 Magkoromostaan kamo bilangmagkarabogto kay Cristo. Ang tanannga kay Cristo sa mga simbaan diginagapangomosta kanindo dian.

Kataposan nga mga Laygay17 Mga kabogto ko kay Cristo, maga-

ndam kamo sa mga tao nga ginaalinanang pagkarampi-kampian kag nagatoblaganang pagtoo ang mga tomoloo. Ginakon-tra nanda ang mga panodlo nga gintodlokanindo ang ona. Gani likawi nindo sanda.18 Ang mga tao nga nagaimo toladan aranagasirbi kay Cristo nga atun Ginoo, kondiandang gosto lang gid andang ginaintindi.Ginapatalang nanda ang mga tao nga aramay naulaman paagi sa andang masadyanga mga pagambal kag mga pagdayaw-dayaw. 19 Kon sa bagay, bantog indongpagtoman kay Cristo, kag maman dan nganalilipay ako nga mayad. Piro gosto konga doro indong naulaman kon parti samayad, kag ignoranti kon parti sa pagimoang malain. 20 Kag ang Dios nga nagatawkalinung madali run lang magpangranggaanang gaum ni Satanas. Ipapirdi na tanakanindo.Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid atun

Ginoong Jesus.21 Akun kaiban nga manogpangabud-

lay nga si Timoteo nagapangomosta rakanindo, pati si Lucio, si Jason, kag siSosipatro nga akunmga kapario nga Judio.

22 (Ako si Tercio nga indong kapario ngatomoloo kay Cristo nagapangomosta rakanindo. Ako angnagsolat anang solat nga

Roma 16:23 218 Roma 16:27dia ni Pablo.) 23 Si Gayo nagapangomostara kanindo. Ako, si Pablo, nagadayon digisa anang balay, kag digi ra nagasimba angmga tomoloo. Si Erasto nga tisoriro angsiodad kag atun kabogto nga si Cuartonagapangomosta ra kanindo.

[ 24 Kabay pa nga kaloyan kamo ngatanan ni Ginoong Jesu-Cristo.]

Pagdayaw sa Dios25 Dayawon ta ang Dios nga makapari-

gun kanindo sono sa Mayad nga Baritaparti kay Jesu-Cristo nga akun ginawalikanindo. Ang Mayad nga Barita maboaynga gintago, 26 piro dadi ginasogid run satanan ngamga tao sono sa anang sogo angDios nga boi asta kon sano, agud ang tananmagtoo kag magsonod kay Cristo. Kag diaginpaulam ra paagi sa mga solat ang mgapropita ang ona.

27 Ang Dios lang ang nakaulam angtanan. Dayawon ta tana asta sa ara kata-posan paagi kay Jesu-Cristo! Amin.

1 Corinto 1:1 219 1 Corinto 1:23

Anang Primiro nga Solat niPablo saMga Taga-Corinto

1 Ako si Pablo. Ginpili ako ang Dios ngamaging apostol ni Cristo Jesus. Ako kagsi Sostenes nga atun kabogto kay Cristo2 nagapangomosta kanindo nga mga to-moloo dian sa Corinto. Kamo ginpabulagrun nga lagi ang Dios agud maging anapaagi sa indongpagdapunkayCristo Jesus.Ginpili na kamo nga maging anang mgabata kaiban ang tanan sa tanan nga logarnga nagakilala kay Jesu-Cristo nga atunGinoo. Tana atun Ginoo nga tanan.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ang Diosnga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristonga mayad indong kaimtangan.

Mga Kalooy nga Alin kay Cristo4 Nagapasalamat ako pirmi sa Dios

sa mga karayadan nga anang gintawkanindo tungud nga kamo kay Cristo Je-sus. 5 Tungud nga kamo kanana gin-bindisyonan kamo nga mayad ang Dios,kag doro ron indong naulaman kag antigokamo ron magtodlo. 6 Sa toladan napam-atodan nindo mismo amun mga gintodloparti kay Cristo. 7 Gani mintras nagaulatkamo anang pagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo, ara kamo ra gid kakolangan samga abilidad nga ginataw ang Dios. 8 SiCristomamanda angmagaparigun indongpagtoo kanana asta sa kataposan agudpagabot ang adlaw nga tana magukum aratana may isaway kanindo. 9 Masasariganang Dios nga nagtawag kanindo agudmakapadayon kamo sa anang Bata nga siJesu-Cristo nga atun Ginoo.

Ang mga Nagatoo kay Cristo DapatMagorogyon

10 Mga kabogto, nagapangabay akokanindo sa aran atun Ginoong Jesu-Cristo, nga magkarasogot kamo tanan kaglikawan nindo ang pagkampi-kampian.Pararioon nindo indong isip kag indongkatoyoan. 11 Nasambit ko dia tungud ngamay nagbarita kanakun alin sa panimalayni Cloe ngamay nagaaraway dian kanindo.12 Akun gostong ambalun maman dia:may dian kono kanindo nga nagakoonnga sanda anang somolonod ni Pablo kagmay dian ra nga nagakoon nga sandaanang somolonod ni Apolos. Ang iba

pa gid kono nagakoon nga sanda anangsomolonod ni Pedro. Kag ang iba pa gidanang somolonod kono ni Cristo. 13Bukunmayad dan! Basi ginaturunga-tunga runsi Cristo? Si Pablo ara nagpalansang sakros para kanindo. Ara kamo ra kabaypagbunyagi sa aran ni Pablo.

14 Nagapasalamat ako sa Dios nga araako may ginbunyagan kanindo loas kayCrispo kag kay Gayo. 15 Ay basi konmay magkoon kanindo nga ginbunyagankamo sa akun aran. 16 (Ginbunyagan kora gali si Estefanas kag anang panimalay.Piro loas sa mga tao nga dia ara akoron may nadumduman pa.) 17 Ay araako pagsogoa ni Cristo para magbunyagkondi para magpanodlo ang Mayad ngaBarita. Kag akun pagpanodlo bukun paagisa mga masaradya nga pagambal, ay basikon madara ko ang mga tao kay Cristopaagi sa akunabilidad kagmadoraangaumang panodlo parti sa anang kamatayun niCristo sa kros.

Si Cristo ang Nagapakilala anang GaumKag Kaaram ang Dios

18 Sa mga tao nga nadodora, ang pan-odlo parti sa anang kamatayun ni Cristosa kros kalokoan lang. Piro kanatun nganalolowas, naulaman ta nga ang kama-toodan parti sa kamatayun ni Cristo ma-man ang nagapakilala anang gaum angDios. 19 Ay ang Kasolatan nagakoon,“Ranggaun ko anang kaaram ang mga taonga maaram, kag ipakita ko nga ara polosanang pagintindi ang mga ansiano.” 20Diadigi ta naulaman nga ara polos anangkaaram ang mga maaram, kag ara ra polosanang mga naulaman ang mga tao ngamay tinonan, pati ang mga poirti magdi-bati sa tyimpo nga dia. Ay ginpakita angDios nga kalokoan lang ang kalibotanunnga kaaram.

21 Tungud sa anang kaaram ang Diosara tana nagtogot nga tana makilala angmga tao paagi sa kalibotanun nga kaaram.Kondi ginpakamayad ang Dios nga lowa-sun ang mga tao paagi sa andang pag-too sa Mayad nga Barita nga ginawalikananda, nga sono sa mga tao nga aranagatoo kalokoan lang. 22 Ang mga Ju-dio indi magpati kon ara milagro ngamakita, kag angmga Griego nagatimbang-timbang kon ang ginatodlo kananda na-gakompormi sa andang ginakoon nga ki-naraman. 23 Piro kami tana, amun gi-

1 Corinto 1:24 220 1 Corinto 2:14nawali sa mga tao ara iba kondi si Cristonga ginlansang sa kros. Dia nga panodloindi mabaton ang mga Judio kag kalokoanpara sa mga bukun Judio. 24 Piro sa mgatao nga gintawag angDios, Judiomanokonbukun, anang pagpalansang ni Cristo sakros nagapakita anang gaum kag anangkaaram ang Dios. 25Ay ang ginaisip nandanga kalokoan nga anang ginimo ang Diosmas maaram pa kaysa sa tanan nga anangkaaram ang mga tao, kag ang ginaisipnanda nga maroya nga anang ginimo angDios masmabaskug pa gani kaysa sa tanannga anang kabaskug ang mga tao.

26 Mga kabogto kay Cristo, dumdumanindo kon ano indong kaimtangan angkamo ara pa pagtawaga ang Dios, pira gidlang kanindo ang ginakabig nga maaramokon may kaya, kag pira ra lang angnagalin sa ginakilala nga mga pamilya.27 Piro ginpili ang Dios ang mga taonga ginakabig nga bukun maaram agudpakauyan ang mga maaram, kag ginpili nara ang mga tao nga ara gid gaum agudpakauyan ang mga tao nga may gaum.28 Ginpili ang Dios ang mga manaba gidandang kaimtangan kag ang mga ginalipi-lipi kag ginakabig nga ara polos agudipakita na nga anang ginakabig ang mgatao nga importanti, kanana tana bukun.29Gani ara may makapabogal sa Dios. 30 Saanang pagbuut ang Dios kita dadi kayCristo Jesus ron. Si Cristo maman angnagataw kanatun ang kaaram nga alin saDios. Kag paagi ra kay Cristo ginbilangkita run ang Dios nga matarung, kananarun, kag tinobos sa atun mga sala. 31Gani,pario anang ginakoon ang Kasolatan, “Angbisan sino nga gosto magpabogal, dapatanang ginimo ang Ginoo maman anangipabogal.”

2Ang Kamatayun ni Cristo sa Kros

1 Mga kabogto ko kay Cristo, ang pa-gayan ko dian kanindo agud magwalianang mga tinago nga kamatoodan angDios, ara ako naggamit madaralum ngamga ambal kag mataraas nga kinaraman.2 Ay naisipan ko nga ara iba akun iwalikanindo kondi si Jesu-Cristo kag anangpagkalansang sa kros. 3 Ara ako nagsarigsa akun abilidad. Nagkurudug ako pagani sa kulba. 4 Gani pagwali ko kanindoara ako naggamit poirti nga mga pagam-bal agud makombinsir kamo, kondi ang

Ispirito Santo maman ang nagpamatoodsa akun ambal paagi sa anang gaum, 5agudindong pagtoo indi magsandig sa anangkaaram ang tao kondi sa anang gaum angDios.

Ang Kaaram ang Dios6 Kon sa bagay nagagamit kami ra

madaralum nga mga kinaaraman sa amunmga panodlo sa mga tao nga marigun runandang pagtoo sa Dios, piro dan nga mgakinaaram ara nagalin sa mga tao okonsa mga nagadomara digi sa kalibotan nganagakaradora lang. 7 Ang mga panodlonga dia nga akun ginakoon ara iba kondianang plano ang Dios nga ginlikum samgatao ang ona. Piro bago imoon ang Diosang kalibotan ginplano na run nga lagi angmga butang nga dia agud mapadunguganna kita. 8 Ang mga nagadomara digi sakalibotan ara kaintindi anang plano angDios. Ay kon naintindian nanda, ara nandaandanpaglansangan sa kros angGinoongamakagagaum. 9 Toladia anang koon angKasolatan,“Ara pa gidmay nakita ang tao okon nabati

okon naisip nga sarang ikompararsamga butang nga ginpriparar angDios para sa mga tao nga nagai-gogma kanana.”

10Anang plano nga dia angDios ginpaulamna kanatun paagi sa anang Ispirito. Ay angtanan gid nga mga butang naulaman angIspirito, bisan pa gani angmgamadaralumnga kaisipan ang Dios. 11 Pario kanatunnga mga tao, ara may nakaulam anangginaisip ang sangka tao loas anang kao-galingun nga ispirito. Toladan ra sa Dios,ara ra may nakaulam anang mga ginaisiploas sa Ispirito ang Dios. 12 Kag kitanga mga tomoloo gintawan ang Ispiritonga dia nga alin sa Dios kag bukun alindigi sa kalibotan agud maintindian ta angkamatoodan parti sa mga kaarayadan ngagintaw ang Dios kanatun.

13Gani ang mga butang nga amun gina-todlo alin sa Ispirito ang Dios kag bukunalin sa anang kaaram ang tao. Ginasaysaynamun angmga panodlo nga alin sa anangIspirito sa mga tao nga dian kanandaanang Ispirito. 14 Piro ang tao nga arakanana anang Ispirito ang Dios indi mag-baton anang mga panodlo tungud ngapara kanana kalokoan lang. Kag indi nara maintindian tungud nga anang Ispir-ito ra lang gani ang Dios ang makabolig

1 Corinto 2:15 221 1 Corinto 3:20kanana agud anang maintindian. 15 Angmga tao tana nga dian kananda anangIspirito ang Dios nakakaintindi ang tanannga ginatodlo anang Ispirito. Kag angmgatao nga ara dian kananda anang Ispiritoindi makaintindi anang isip ang mga taonga may Ispirito ang Dios. 16 Makon angKasolatan,“Sino ang nakaulam kon ano ang sa anang

isip ang Ginoo?Kag sino ang makatodlo kanana?”Piro kita tana nakaulam kon ano ang saanang isip ni Cristo.

3Anang mga Sorogoon ang Dios

1 Mga kabogto, ang ona indi ako maka-todlo kanindo ang madaralum nga mgapanodlo pario akun ginatodlo sa mga taonga ginaagobayan ang Ispirito Santo tun-gud nga mga bata kamo pa lang sa pag-too kay Cristo kag ginasonod nindo paindong kaogalingun nga gosto. 2 Mamandato nga ara ako nagtaw kanindo angmaturugas nga pagkaun kondi gatas lang.Akun gostong ambalun, simpli lang gidnga mga panodlo akun gintodlo kanindotungud nga indi nindo pamaintindian angmadaralum nga mga panodlo. Kag bisangani dadi indi kamo pa ra gid kaintindi.3Ay asta dadi indong kaboi pario pa ra gidsa mga tao digi sa kalibotan nga andanggosto lang andang ginasonod ay nagair-inggitan kamo kag nagaaraway. Indongginaimo nga dia nagapamatood lang ngapario kamo pa ra gid kananda. 4May mgadian kanindo nga nagakoon nga, “Ako kayPablo,” kagmay dian ra nga nagakoonnga,“Ako kay Apolos.” Ta kondi pario kamopa ra gid ang mga tao digi sa kalibotan aynagakarampi- kampian kamo pa.

5 Kon sa bagay sino gid si Apolos? Kagsino si Pablo? Mga sorogoon kami ralang ang Ginoo nga anang gingamit agudmagtoo kamo. Ang kada isara kanamunnagaimo ra lang anang ginapaimo angGinoo kanamun. 6 Anang kaalimbawadia: ako ang nagtanum, kag si Apolosang nagbunyag, piro ang Dios tana ma-man ang nagpatobo. 7 Bukun gid impor-tanti ang nagatanum kag ang nagabunyagkondi ang Dios ay tana ang nagapatobo.8 Ang nagatanum kag ang nagabunyagpario lang nga sorogoon, kag kada isara

kananda babalusan ang Dios sono sa an-dang pinangabudlayan. 9 Ako kag si Apo-los nagaboroligan sa amun pagpangabud-lay para sa Dios. Indong kaalimbawaparangomaan nga ginapaoma kanamunang Dios.

Indong kaalimbawa pa gid balay ngaanang ginapatindug. 10 Kag ako anangmaistro panday ang Dios tungud ngagintawan na ako awtoridad nga akoang magbutang ang pinakapondasyon.Pagkatapos ang iba ruman nga pandayang nagapadayon obra. Piro kinanglangid nga sigoroon ang kada panday ngamayad anang obra. 11 Ay indi run maimonga magbutang pa iba nga pondasyonloas kay Jesu-Cristo. Tana maman langang dapat tooan kag ara run iba. 12 Maymga tao nga osto andang ginatodlo. Konbala sa manogimo ang balay, ginabutangnanda sa pondasyon ang mga matirialisnga pario sa bolawan, pilak kag mgamaraalun nga mga bato. Ang iba tana,ara polos andang mga ginatodlo. Pariosanda sa tao nga kaoy, kag kogon okondagami andang ginagamit sa balay ngaandang ginaimo. 13 Piro sa adlaw angpagsintinsya maulaman kon ano nga klasinga mga matirialis anang gingamit angkada isara, ay titirawan sa kalayo anangginpatindug ang kada isara. 14 Kon anangginpatindug sa pondasyon indi masonog,maymababaton tananga balus. 15Piro konmasonog, ara tana gid batonon nga balus;piro anang kaogalingun tana malowas ra.Anang maging kaalimbawa pario sa taonga nakalibri sa anang balay nga nasonog,piro ara tana gid may nadara.

16 Kabay anang timplo kamo ang Dioskag anang Ispirito ang Dios dian kanindonagaoli. 17 Gani kon ranggaun nindoanang ginaolian ang Dios sisilotan nakamo tungud nga anang timplo ang Diosbalaan, kag ang timplo nga dan ara ibakondi kamo mismo.

18 Indi nindo paglokoon indong kao-galingun. Kon may dian kanindo ngaanang kaisip maaram tana sono sa mgatinonan digi sa kalibotan, dapat bilangunna nga bali ara lang ang kaaram nga danagud maging maaram tana sa panulungang Dios. 19 Ay para sa Dios, ang kaaramdigi sa kalibotan nga dia kalokoan lang.Ay nagakoon sa Kasolatan, “Ginadakupang Dios ang mga maaram sa andangkatosoan.” 20 Kag may dian pa gid sa

1 Corinto 3:21 222 1 Corinto 4:21Kasolatan nga nagakoon, “Naulaman angDios nga ang mga butang nga anang gi-naisip angmga taongamaaramarapolos.”21 Gani ara gid tao nga dapat ipabogal.Kami tanan nga nagatodlo gintaw angDios kanindo para sa indong karayadan.22 Ako, si Apolos, kag si Pedro indo tanan.Bisan ang kalibotan nga dia kag ang na-gakaratabo dadi kag ang sa paraaboton,pati indong kaboi kag kamatayun, tanandia para sa indong kaarayadan. 23 Kamotana ana ni Cristo kag si Cristo ana angDios.

4Mga Apostol ni Cristo

1Gani kami ngamga nagatodlo, kabigunnindo nga mga sorogoon lang ni Cristonga ginasarigan ang Dios nga magbaritaang kamatoodan nga anang gintago angona. 2 Kag ang tao nga ginsarigan dapatmagpakita nga tana masasarigan manda.

3 Ara bali kanakun kon ano indongpabutang kanakun okon ano anang pabu-tang ang miski sino. Ako mismo ara na-gakoon nga akun pagsirbi sa Dios mayadokon bukun. 4 Kon sa bagay limpyo akunkonsinsya, piro dan ara nagakaologan ngaara ako ron sala. Ang Ginoo lang gidangmakakoon kon tama okon bukun akunginaimo. 5 Gani indi kamo magukum.Ulatun nindo lang anang pagabot ang Gi-noo. Doto sa oras nga dato ipagoa naang tanan nga mga sikrito nga ginaimoang kada isara, kag kon ano gid andangkatoyoan sa andang mga ginaimo. Sa orasnga dato dadayawon ang Dios ang kadaisara nga bagay gid sa anang mga ginimo.

6 Mga kabogto, para kanindo gingamitko nga alimbawa akun kaogalingun kagsi Apolos, agud matonan nindo ang gi-nakoon nga, “Indi magpasobra sa anangginakoon ang Kasolatan.” Gani indi nindopagipabogal ang isara kag magkoon ngamas mayad tana kaysa isara. 7Basi indongpagsarig mas mayad kamo gid kaysa iba?Ano ang dian kanindo nga ara nagalin saDios? Kag kon sa Dios nagalin, ta basiginapabogal nindo nga daw indo gid?

8 Indong kaisip ara run nakokolangkanindo, nga manggaranun kamo ron kagnagaari sa anang ginarian ang Dios miskiara kami. Andan mga ari kamo ronmanda agud makairug kami ra kanindosa pagari. 9 Kon isipun ko, kami ngamga apostolis midyo ginbutang ang Dios

sa pinakamanaba nga kaimtangan. Pariokami sa mga tao nga sintinsyado ron ngaparatayun kag ginasulung kami ang bilognga kalibotan, ang tanan nga mga taopati ang tanan nga mga angil. 10 Tungudsa amun pagpanodlo parti kay Cristo,nagakoon ang mga tao nga kami mgaomang-omang. Piro kamo tana, indongkaisip maaram kamo tungud sa indongpagtoo kay Cristo. Kami mga maroroya,piro kamo tana mabaraskug. Ginadayaw-dayaw kamo pa ang mga tao, piro kamiginakadlawan nanda lang. 11 Asta ganidadi nagaagoanta kami lang ang gutumkag waw, kag ginakolang kami pa amunmga lambong. Ginatigbak kami ang mgatao, kag ara kami kaogalingun nga balay.12 Nagaobra kami kag nagapaolas paralang maboi. Ginapangamoyo namun angmga tao nga nagapasipala kanamun ngakaloyan sanda pa ra gid ang Dios. Kagginaagoanta namun lang gid ang mgapagingabot. 13 Ginaambalan kami angmalain piro ginasabat namun ang mayad.Asta gani dadi, sa pabutang ang mga taodigi sa kalibotan midyo kami sa basora,pinakamanaba nga klasi nga tao.

14Ara ako nagasolat toladia sa katoyoannga pakauyan kamo kondi gosto ko ngatodloan kamo bilang mga palangga ko ngamga bata kay Cristo. 15 Ay bisan doro gidang nagatodlo kanindo parti kay Cristosakabilog lang gid indong pinakatatay sapagtoo kag dan ara iba kondi ako. Mgabata ko kamo sa pagtoo kay Cristo Jesustungud nga ako ang nagdara kanindo angMayad nga Barita. 16 Gani ginapangabayko kamo nga wadun nindo ako. 17Mamandan nga ginapadara ko dian kanindo siTimoteo nga akun palangga kag masari-gan nga bata sa Ginoo, agud padumdumunna kamo akun mga patakaran sa pagkaboibilang somolonod ni Cristo. Maman ra diaakun ginatodlo sa mga tomoloo sa bisandiin nga logar.

18 Ang iba kanindo dian nagainasdakrun ay andang pagsarig indi ako ron ma-gayan dian kanindo. 19Piro kon itogot angGinoo, madali ako ron da makaayan dian.Kag sulungun ta lang kon ano gid anangmaimo ang mga tao nga dan nga masyadokaadak kon magambal. 20 Ay ang matoodtana, kon ang Dios maman ang nagaari saatun kaboi, maulaman ra dan ang iba paagisa atun mga inimoan kag bukun sa mgasogid lang. 21 Gani magpili kamo kon ano

1 Corinto 5:1 223 1 Corinto 6:9indong gosto. Kon padayonon nindo angmarimo nga indong ginaimo, pagabot kodian pangisugan ko kamo. Piro konmayadtana indongginaimo, kondi palanggaunkokamo nga may kalolo.

5Ang Ginaimo nga Maraway dapat Ikauya

1May barita nga dian kono kanindomaynagapanginbabai sa anang asawa anangtatay. Kag kon dan matood, sobra tana pasa ara kakilala sa Dios ay ara sanda ganinagaimo toladan. 2 Kag kon may nagaimotoladan dian kanindo basi nagainasdakkamo pa? Dapat andan nagpangasubukamo kag ginpaalin nindo sa indong gropoang lalaki nga nagimo dan. 3Bisan ara akodian kanindo sa lawas, dian ako ra sa ispir-ito. Kag sa awtoridad nga gintaw kanakunatun Ginoong Jesus ginsintinsyaan ko ronang nagimo ang sala nga dan. 4 Ganisa indong pagtiripon, bilangun nindo akonga dian ra. Kag sono sa gaum nga gintawkanatun atun Ginoong Jesus, 5 iintriganindo ang tao nga dan kay Satanas pararanggaun na anang lawas agud malowasanang ispirito sa adlaw anang pagukumang Ginoo.

6 Indi kamo dapat maginasdak. Kabaynaulaman nindo ra ang orobatun nga na-gakoonnga, “Kon ibutang angmaistanngapampaabok sa arina kag masaun, maga-abok ang tanan.” 7Gani bula nindo indongdati ngamga sala nga pario sa pampaabok,agud maging limpyo kag bago kamo. Samatood tana libri kamo ron sa lagi ngadia nga pampaabok, ay si Cristo ginaladrun para kanatun. Pario tana sa karnironga ginpatay para kanatun sa Pista anangPaglubas ang Angil. 8 Gani magsilibrarkita ang pista nga dato, kag magkaun angtinapay nga ara pampaabok, nga ang gos-tong ambalun talikodan ta run atun datingamga sala kagmga ginaimo ngamalain,kag magkaboi kita nga limpyo sa sala, ngatuduk sa atun tagiposoon atun pagsonodsa kamatoodan.

9Sa akun naona nga solat nga ginpadarakanindo, nagkoon ako nga likawan nindoangmga taonganagaolid sa bukunandangasawa. 10 Akun gostong ambalun datobukun ang mga tao nga ara pa kakilala saDios nga nagaolid sa bukun andang asawa,okon mga takab kag mga takawan, okonmga nagasimba sa mga dios-dios. Ay konsanda indong likawan, kinanglan magalin

kamo sa kalibotan nga dia. 11 Akun gi-natomod tana, datong mga tao nga konomga kabogto ra sa Ginoo piro nagaolid sabukun andang asawa, takab, nagasimba samga dios-dios, nagapasipala, manogpalin-gin, kag takawan. Indi kamo dapat mag-pakigkaiban kananda bisan sa pagkaun.

12-13 Kon sa bagay ano ra tana atunlabut sa pagsintinsya sa mga tao nga aranagatoo kay Ginoong Jesus? Ang Diostana ang baala magsintinsya kananda.Piro kinanglan gid nga binagbinagun takon mayad okon malain anang ginaimoatun kapario nga tomoloo, tungud ngamay nakasolat sa Kasolatan nga nagakoon,“Paalina nindo sa indong gropo ang taonga malain anang ginaimo.”

6Ang mga Bata ang Dios nga Nagaduru-

mutan1 Kon ang isara kanindo may riklamo

kontra sa anang kaiban nga tomoloo, basiginadaraa na sa osgado nga ara kakilalasa Dios? Basi ara na ginadara sa mgatomoloo? 2 Kabay sa oring adlaw kita ngamga tomoloo maman ang magaukum samga tao nga ara nagatoo sa Dios. Ganikon kamo ang magaukum sa mga tao sakalibotan nga dia, basi indi kamo kasarangmagariglo angmga kaso nga danngamair-intuk ra lang? 3 Kabay pati ang mga angilkita angmaukum. Ta kondi masasarangannindo ra nga arigloon ang mga kaso-kasosa kaboi nga dia. 4Gani kon kamomaymgakaso sa isara kag isara, basi ginadara nindosa mga tao nga ara kalalabutun sa mganagasirimba sa Dios? 5Dapat mauya kamosa indong ginaimo nga dan! Ano ron dannga ara gid miski sakabilog nga maaramdian kanindo nga antigomagariglo indongginaarawayan! 6 Parario kamo nga naga-too kay Cristo, piro kamo ra mismo angnagaarakosaran kag doto mismo sa mgatao nga ara nagatoo sa Dios.

7 Indong mga pagarakosaran nga dannagapakita lang indong kakolangan saindong pagkakristiano. Mas mayad pakon agoantaun nindo ron lang ang gi-naimo kanindo kag magpalogi. 8 Piro angkanindo tana, kamo pa gani ang nagadayakag nagaimo malain sa indong kaparionga tomoloo mismo. 9 Kabay ang tao nganagaimo malain indi makasulud sa anangginarian ang Dios. Gani indi nindo pa-glokoon indong kaogalingun! Ay indi gid

1 Corinto 6:10 224 1 Corinto 7:12makasulud sa anang ginarian ang Dios angmga nagaolid sa bukun andang asawa, angmga nagasirimba sa mga dios-dios, angmga nagaoroasawa sa andang kapario ngalalaki okon kapario nga babai, 10 ang mgatakawan, ang mga takab, ang mga manog-palingin, ang mga nagaambal malain kon-tra sa anang kapario kag ang mga tolisan.11 Toladan ang iba kanindo ang ona. Pironaogasan kamo ron sa indong mga sala,kag ginpabulag kamo ron ang Dios ngamaging ana. Ginabilang kamo ron ngamatarung tungud kay Ginoong Jesu-Cristokag sa anang Ispirito atun Dios.

Indong Lawas Ginaolian ang Dios12 Basi kon may magkoon nga, “Kabay

bilang mga tomoloo sarang ta run maimoang bisan ano.” Matood dan, piro maymga butang nga kon imoon ta ara kita ramay mabuul. Gani bisan itogot kanakunang magimo bisan ano, indi ako mag-pakontrol sa bisan ano. 13Matood nga angpagkaun ginimo para sa tian kag ang tianginimo para sa pagkaun, kag magaabotang adlaw nga ang tian kag ang pagkaunpario nga dodoraun ang Dios. Piro ananglawas tana ang tao ara pagimoa para gami-tun sa pagolid sa bukun anang asawa,kondi ginimo agud gamitun sa pagsirbi saGinoo. Kag ang Ginoo ra tana maman angnagaasikaso sa atun lawas. 14 Kag sa oringadlaw atun lawas nga dia babanawon angDios paagi sa anang gaum, pario anangginimo sa atun Ginoo.

15 Kabay kita nga mga tomoloo partianang lawas ni Cristo. Maman dan ngaindi maimo nga atun lawas nga dia ngaparti anang lawas ni Cristo gamitun sapagpakigolid sa babai nga nagabaligyaanang dungug. 16 Kabay kon ang lalakimagpakigolid sa babai nga toladan, sandanga darwanagiging sangka lawas run lang.Ay nagakoon ang Kasolatan nga ang darwamaging isara run lang. 17Piro konkita nag-dapun run kay Ginoong Jesu-Cristo sangkaispirito kita run lang kanana.

18Gani likawi nindo ang pagpakigolid sabukun indong asawa. Ang iba nga mgasala nga ginaimo ang tao ara kalalabutunsa lawas, piro ang tao nga nagapakigolid sabukun anang asawa nagapakasala kontrasa anang kaogalingun nga lawas. 19 Kabayang Ispirito Santo nga gintaw angDios diginagaoli sa atun lawas. Gani atun lawas ngadia bukun atun kondi ana run ang Dios.

20 Ay maal anang pagkabakal kanatun.Gani gamitun nindo indong lawas sa paaginga madayaw ang Dios.

7Parti sa Pagarasawaun

1 Kon parti sa mga butang nga indongginsolat kanakun, dagi akun sabat. Mayadandan para sa lalaki nga indi magpanga-sawa. 2Piro tungud nga doro ang nagaolidsa bukun andang asawa, agud malikawannindo dato, magpangasawa okon magpaa-sawa kamo ron lang. 3 Kon kamo maga-sawa run dapat itaw ang lalaki ang para sababai, kag itaw ra ang babai ang para salalaki. 4Tungudnga anang lawas ang babaiana run ang lalaki, kag anang lawas anglalaki ana run ang babai. 5Gani indi nindopagpangindian indong asawa kon gosto nanga imoon ang natoral nga ginaimo angmagasawa, loas lang kon nagkasogot kamonga darwa nga dan nga butang indi langanay, tungud nga gosto nindo nga gami-tun indong oras sa pagpangamoyo. Piropagkatapos indong kasogtanan, balikannindo indong natoral nga ginaimo bilangmagasawa, ay basi kon sa kaboayan indinindo ron mapugungan indong baratya-gun, kag solayun kamo dayon ni Satanas.

6 Ara ako nagasogo kanindo nga mag-asawa kamo kondi ginatogotan ko kamokon gosto nindo. 7 Andan pario kamokanakun nga ara asawa. Piro ara kita na-gaparario tungud nga iba-iba nga abilidadanang gintaw kanatun ang Dios.

8 Kamo nga ara pa asawa pati mga balonga babai, mas mayad kon magpadayonkamo nga ara asawa pario kanakun. 9 Pirokon indi kamo kapugung indong baratya-gun, magpangasawa okon magpaasawakamo ron lang. Ay mas mayad dan kaysamagpangalisud kamo tungud sa indongbaratyagun nga midyo indi mapugungan.

10-11 Sa mga may asawa ra tana mamandia akun bilin nga alin sa Ginoo: angbabai indi dapat magpakigbulag sa anangasawa. Kag ang lalaki maman da. Piro konmay babai nga ginbulagan anang asawa,dapat magpadayon tana nga ara asawa,okon indi,magbalik tana run lang sa anangasawa.

12 Kon parti pa gid sa iba, dia akungosto nga iambal kananda (dia tana akunlang kag bukun ana ang Ginoo): kon maytomoloo nga lalaki nga may asawa ngabukun tomoloo, kag ang babai indi gosto

1 Corinto 7:13 225 1 Corinto 7:35magpabulag kanana, indi na tana dapatnga bulagan. 13 Kon may tomoloo ra ngababai nga may asawa nga bukun tomoloopiro gosto pa ra gid magdapun kanana,dan nga lalaki indi na dapat pagbulagan.14 Ay ang bukun tomoloo nga asawa gin-abaton ang Dios tungud sa tomoloo ngaasawa. Ay kon bukun toladia pati indongmga bata maging pario ron lang sa anangmga bata ang mga bukun tomoloo. Piroang matood tana, ginabaton sanda ra angDios. 15 Garing kon gosto ang bukun to-moloo nga magpakigbulag, togoti. Librika run magpakigbulag, ay gintawag kitaang Dios sa malinung nga kaboi. 16 Totalmiski pugungan mo imong asawa nga indimagpakigbulag kanimo, indi mo ra gidmasigoro nga malibri mo tana sa anangsilot ang Dios.

Magkaboi Kamo sono sa Pagtawag angDios kanindo

17 Ang kada isara dapat magkaboi sonosa anang kaimtangan nga gintaw ang Gi-noo kanana, kag sono sa anang kaimtan-gan ang tana tawagun ang Dios. Mamandia akun ginatodlo sa mga tomoloo miskisa diin nga logar. 18 Alimbawa kon maylalaki nga natori run bago tana nagtoo saGinoo, indi na run pagimoratan nga oma-nun pa anang kaimtangan. Kag kon maydian ra nga ara natori bago tana nagtoo saGinoo, indi run da kinanglan nga magpa-tori tana pa. 19 Ay bukun importanti konnatori okon ara natori ang tao. Ang im-portanti tana ay ang pagtoman anangmgasogo ang Dios. 20 Gani magpadayon angkada isara sono sa anang kaimtangan bagotana nagtoo sa Ginoo. 21 Kon ikaw oripunbago kaw nagtoo sa Ginoo, sigi lang. Pirokon may kaigayonan nga makalibri kaw sapagkaoripun, imolosi. 22 Ay kon ang taooripun sa oras nga tana magtoo sa Ginoo,sa anang panulung ang Ginoo libri tanarun. Kag kon ang tao bukun oripun sa orasnga tana magtoo sa Ginoo, dadi oripuntana run ni Cristo. 23 Maal anang bakalkanatun ang Dios, gani indi kita basta-basta ngamagpaoripun samga tao. 24Ganimga kabogto ko kay Cristo, ang kada isarakanindo magpadayon kaiban ang Dios saindong kaimtangan bago na kamo tawa-gun nga magtoo.

Parti sa mga Ara Asawa kag samga Babainga Balo

25 Kon parti sa mga ara asawa ara akosogo nga itaw alin sa Ginoo. Piro bilangtao ngamasarigan tungud sa anang kalooyang Dios, dagi akun opinyon.

26 Tungud nga dadi napabutang kita sagipit nga sitoasyon, mas mayad kon mag-padayon kita lang anay sa atun kaimtan-gan. 27 Gani kon may asawa ka run ayawpagbulagi. Kag kon ara kaw pa asawa indikaw ron lang magpangasawa. 28 Piro konmapangasawa ka ra gid bukun ra dan sala.Kag kon ang daraga magpaasawa bukunra dan sala. Nagakoon ako nga indi kamoron lang andan magpangita indong asawatungud nga gosto ko nga makalikaw kamosa mga kalisud sa kaboi nga dia kon kamomay asawa.

29-31 Akun gosto nga ambalun mgakabogto, matagud run lang ang tyimponga nabibilin. Gani tungud nga ang tananngabutang sa kalibotanngadiamadodora,alin dadi, ang mga lalaki nga may asawadapat magkaboi nga midyo sa ara sandaasawa. Ang mga nagapangasubu magk-aboi nga midyo ara sanda ra nagapan-gasubu, kag ang mga nagakalipay magk-aboi nga midyo ara sanda ra nagakali-pay. Ang mga nagaparamakal indi dapatmagsarig nga andangmga binakal nga danmagatinir asta kon sano. Kag ang mganagagamit ang mga pagkabutang digi sakalibotan indi dapat magpakawili sa mgabutang nga dan.

32 Gosto ko andan nga makalibri kamosa mga paralibugan digi sa kalibotan.Ang lalaki nga ara asawa nagapanumdumanang irimoon ang Ginoo kag kon paiwantana makataw kalipay kanana. 33 Piroang lalaki nga may asawa nagapanum-dum pirmi sa mga butang digi sa kalib-otan kag kon paiwan tana makataw kali-pay sa anang asawa. 34 Maman dia nganagadarwa-darwa pirmi anang ginaisip.Kag toladan ra ang mga babai. Ang babainga ara asawa ara ibang ginapalibugankondi anang pagsirbi sa Ginoo, tungudnga gosto na nga ialad anang bilog ngakaogalingun sa pagsirbi kanana. Piroang babai nga may asawa nagapanumdumpirmi sa mga butang digi sa kalibotankag kon paiwan tana makataw kalipay saanang asawa.

35 Dia ginasogid ko kanindo para sa in-dong kaarayadan. Ara ko kamo ginabawalinga magasawa kondi gosto ko lang nga

1 Corinto 7:36 226 1 Corinto 9:1masadya kag ara sablag indong pagsirbi saGinoo.

36 Karon, parti sa mga naganorobyoan:kon sa anang isip ang lalaki bukun tamaanang ginaimo sa anang nobya, kon inditana run makapugung anang baratyagunkag sa anang isip dapat magpakasal sandarun, mayad pamagpakasal sanda run lang.Bukun ra dia sala. 37 Piro kon disidido angsangka lalaki nga indi tanamagpangasawasa anang nobya kag para kanana indi ki-nanglan nga magasawa ay napupugunganna ra anang kaogalingun, mayad anangginaimo. 38 Gani mayad anang ginaimoang nagapangasawa sa anang nobya; piromasmayadpa gid ang indimagpangasawa.

39 Ang babai nagaigot sa anang asawamintras boi anang asawa. Garing kon ma-patay run anang asawa poidi tana rumanmakapaasawa. Piro kinanglan tomolooanang piliun nga maging asawa. 40 Garingkon sa kanakun mas maging malipayuntana kon indi tana run magpaasawa. Diakanakun ra lang, pironagapati akonga angIspirito Santo nga digi kanakun mamanang nagtodlo dia kanakun.

8Parti samga Pagkaun nga Ginalad samga

Dios-Dios1 Karon, ang parti ruman sa mga

pagkaun nga ginalad sa mga dios-dios,kon bala makakaun kita okon indi:bisan makon nindo nga naulaman taang tanan nga kamatoodan parti sapagkaun nga ginalad sa mga dios-dios,dumdumun nindo nga anang naulamanang tao maman kaisan ang ginaalinan angpaginadak. Indi kita makabolig sa atunkaiban paagi lang sa atun naulaman kondipaagi sa atun pagigogma kananda. 2 Angtao nga sa anang kaisip maaram tana runnagapakilala lang nga kolang pa gid anangnaulaman. 3 Piro ang tao nga nagaigogmasa Dios maman anang ginakilala ang Diosnga ana.

4 Gani kon parti sa mga karaunun ngaginaalad sa mga dios-dios, naulaman tarun nga ang mga dios-dios bukun matoodnga dios, tungudngamay sangkaDios langgid tana. 5 Matood maraku ang ginakoonnga mga dios sa langit kag sa logta, kagmaraku ang ginatawag nga “mga dios”kag “mga agalun,” 6 piro kanatun tanasangka Dios lang kag tana atun Tatay nganagimo ang tanan nga mga butang, kag

kita naboboi para kanana. Kag sakabilogra lang atun Ginoo, kag dia ara iba kondisi Jesu-Cristo. Paagi kanana, ginimo angtanan nga butang kag paagi ra kanana kitanaboboi dadi.

7 Piro may mga tomoloo pa ra gid ngaara kaulam ang kamatoodan nga dia. Kagtungud nga dati nagasimba sanda sa mgadios-dios, maman dan nga asta dadi konmagkaun sanda ang pagkaun nga ginaladsa mga dios-dios, sa andang isip midyokaiban sanda run da nga nagasimba samga dios-dios. Gani tungud nga kolangpa andang naulaman, nagakasala sanda saandang konsinsya, ay para kananda bukuntama andang ginaimo. 8 Kon sa bagay,ang pagkaun ara kalalabutun sa atun ri-lasyon sa Dios. Kon kita ara nagakaunang pagkaun nga ginaalad sa mga dios-dios ara ra nagarimo anang panulung angDios kanatun. Kag kon magkaun kita datoara ra nagakaologan nga mas mayad kitarun sa anang panulung.

9 Garing bisan libri kamo magkaun angbisan ano magandam kamo pa ra gid, aybasi kon maman dan ang maging kabang-danan nga magpakasala ang mga tao ngamaroya andang pagtoo. 10 Alimbawa abimay kaiban kaw nga ara pa kaintindi ngamayad kon ano ang osto, kag ikaw nganakaintindi run nakita na nga nagakaunsa simbaan ang mga dios-dios, ta kondimaman run dato ang nagadara kanana ngamagkaun ra ang pagkaun nga ginalad samga dios-dios bisan sa anang pabutangsala. 11 Gani imong kabogto nga maroyapa anang pagtoo nga isara ra sa anang gin-panginmatayan ni Cristo madodora langtungud sa imong kaaram parti sa kon anoang matood. 12 Sa imong ginaimo ngadan nagakasala kaw kanana kag mismokay Cristo, tungud nga imong kabogtonga maroya pa sa pagtoo magapakasalasa anang konsinsya. 13 Gani kon angpagkaun nga akun ginakaun maman angmaging kabangdanan nga magpakasalaakun kabogto, indi ako ron lang magkaunang karni asta kon sano, agud indi mag-pakasala akun kabogto tungud kanakun.

9Anang Pribilio kag Obra ang Apostol

1 Indi bala nga ako libri run da? Indibala nga ako apostol ra? Kabay nagpakitamismo kanakun si Jesus nga atun Ginookag kamo naging mga tomoloo kanana

1 Corinto 9:2 227 1 Corinto 9:24tungud kanakun. 2Kon ara ginakilalaa angibanga ako apostol, kamo tana dian sa Cor-into nagakilala kanakun nga ako apostolmanda angGinoo tungudnga kamomismoang ibidinsya, ay tungud kanakun kamo saGinoo ron. 3 Dan akun ginasabat sa mgatao nga indi magpati nga ako apostol.

4 Kag bilang apostol, kabay poidi kamimagpangayo amun pagkaun sa mga taonga nagabaton amun panodlo. 5 Kagkabay poidi kami ra magdara sa amunmga biyai ang asawa nga tomoloo, parioanang ginaimo ni Pedro kag ang iba ngamga apostol pati anang mga kabogto angGinoo. 6 Ano, kami lang ni Bernabe angkinanglan nga magpangabudlay para saamun pangaboian? 7 May soldado balanga ara ginatawi anang rasyon? May taobala nga nagatanum nga ara nagapolosanang bonga anang tinanuman? Kag maynagapangalilaan bala ang mga sapat ngaara anang parti?

8 Kag dia bukun lang anang mgapatakaran ang mga tao, tungud ngamaman ra dia anang ginatodlo angKasogoan. 9Nasolat ra sa anang Kasogoanni Moises nga, “Indi mo pagbosalan angbaka nga ginagamit sa paglinas.” Kagindi ta pagisipun nga baka lang ganianang gostong ambalun ang Dios. 10 Aykami kaiban ra gid doto sa anang gostongambalun. Maman ra dan nga ang mgatao nagaarado kag nagaani tungud nganagapaabot sanda ra nga may parti sapatubas. 11Nagpanggas kami kanindo angispiritoanun nga mga bini; ta mabaul gidbala nga bagay konmakapakinabang kamialin kanindo ang mga butang nga amunkinanglan sa adlaw-adlaw? 12 Kon angiba nga mga manogtodlo may ginapaabotalin kanindo, ta kondi labi run gid kami.Piro bisan toladato ara kami nagpangayokanindo. Amun ginimo tana ginagoantanamun ang tanan agud indi maadlangananang paglapnag ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo, ay basi kon may magisipnga kami nagasirbi lang tungud sa koarta.13 Kabay naulaman nindo ra nga ang mganagasirbi sa timplo doto ra nagabuulandang pagkaun. Kag ang mga nagasirbisa altar nagabuul ra andang parti sa mgabutang nga ginalad sa altar. 14 Sa toladanra nga paagi, nagsogo ang Ginoo nga dapatang mga ginatodloan magtaw ra sa mgamanogwali ang Mayad nga Barita agudmaboi sanda ra. 15 Piro ako tana, ara ko

paggamita akun pribilio nga dan. Kagara ako ra nagasolat dadi agud pabati-batian kamo nga tawan nindo ako. Mayadpa nga mapatay ako kaysa imoon kodan. Sisigoroon ko nga ara miski sinonga makadora akun ginapabogal nga dia.16Ara ko ginapabogalan akun pagwali angMayad nga Barita, tungud nga dia mamanakun obligasyon. Indi maimo nga indiko dia pagsonodon tungud nga silotanako ang Dios kon indi ko pagiwali angMayad nga Barita. 17 Kon ako nagawalitungud nga maman akun napili nga obratay mapaabot ako sol. Piro ang matoodtana, ginatoman ko lang akun obligasyonnga magwali tungud nga maman ang obranga ginintriga kanakun ang Dios. 18 Anokaron ang balus nga akun mababaton?Ang ginabilang ko nga balus ara iba kondiang kalipay nga ara ako nagapabayad saakun pagwali ang Mayad nga Barita, bisanmatoodngapoidi akomagpabayad sa akunpagpangabudlaypara saMayadngaBarita.

19 Bisan ara may nagaoripun kanakunnagpaoripun ako sa tanan agud doro pagid akun madara nga magtoo kay Cristo.20Maman dia nga ang ako kaiban ang mgaJudio nagkaboi ako pario sa Judio agudmadara ko sanda nga magtoo kay Cristo.Gani bisan bukun ako sakup sa Kasogoannga ginbilin ni Moises para sa mga Judio,ginsonod ko dato agudmadara ko sanda saatun pagtoo. 21 Kag toladan ra akun gin-imo angbukun runmga Judio akunkaiban.Ara ko ron pagsonoda ang Kasogoan ngapara sa mga Judio kondi ginwad ko raanangpagkaboi angmgabukun Judio agudmagtoo sanda kay Ginoong Jesus. Aradia nagakaologan nga ara ko ginatomanaanang mga sogo ang Dios, tungud ngasa matood tana ginasonod ko anang mgasogo ni Cristo. 22 Nagapakigbagay ako samga tomoloo nga maroya pa andang pag-too agud mapabaskug ko sanda sa Ginoo.Maman dan nga nagapakigbagay ako satanan sa bisan ano andang kaimtangan,ay basi pa lang nga malibri ko ang ibakananda. 23 Dia tanan ginaimo ko tungudnga gosto ko nga doro akunmaging kaibannga magabaton anang mga bindisyon angDios paagi sa andang pagtoo sa Mayad ngaBarita.

24 Karon, sa atun pagsonod sa Ginoopario kita sa mga manogdalagan. Kagsa mga karira, kabay doro ang nagain-tra piro sakabilog lang ang nakakabaton

1 Corinto 9:25 228 1 Corinto 10:20ang primyo. Gani kayadun nindo indongpagdalagan agud makabaton kamo angprimyo. 25 Ang kada manogkarawat na-gapraktis gid nga mayad kag ginadisiplinananda andang kaogalingun sa pagsonodsa mga soronodon agud makabaton sandaang primyo. Garing ang primyo nga an-dang nababaton indi lang boay marangga.Kita nga mga tomoloo nagaimorat ra saatun pagsonod sa Ginoo agud makaba-ton ang primyo. Piro ang primyo tananga atun mababaton ara gid pagkarangga.26 Maman dan nga sa akun pagsirbi saGinoo diritso gid akun dalagan paayan saturugkaan, kag kon sa mga boksidor araako nagasombag sa angin. 27Gani konmaymgamalainman nga andum sa akun lawasnga dia, ginaimoratan ko gid nga pugun-gan tungud nga basi kon pagkatapos ngaako makatodlo sa mga tao, ako pa ang indimakabaton balus alin sa Dios.

10Paandam nga Indi gid Magsimba sa Dios-

Dios1 Mga kabogto, gosto ko nga indong

maulaman ang natabo sa amun mgakaolang-olangan nga naging kaiban niMoises. Ginaagobayan sanda ang Diospaagi sa panganod kag ginboligan nasanda sa andang pagtabok sa Mapola ngaDagat. 2 Paagi sa panganod kag dagatnga dato midyo sa ginbunyagan sandatanan bilang mga somolonod ni Moises.3 Sanda tanan nagkaun ang pagkaun ngaalin sa Dios. 4 Kag tanan sanda naginumang irinumun nga anang gintaw, ay sandatanan naginum ang tobig alin sa Bato ngaginpatobod ang Dios. Ang Bato nga datonga nagkaiban kananda ara iba kondi siCristo mismo. 5 Garing bisan ginboligansanda ang Dios, kalabanan kananda aragid nagimo ang osto nga malilipay angDios kananda. Maman dato nga andangmga bangkay nagrapta doto sa naligwinnga logar.

6Ang mga natabo nga dato kananda na-gataw liksyon kanatun agud makaandamkita nga indi kita magandum nga magimoang mga malain nga mga butang parioandang ginimo. 7 Indi kamo magsimbasa mga dios-dios pario anang ginimo angiba kananda. Ay may nakasolat sa Kaso-latan nga nagakoon, “Ang mga tao nag-poronsyon, nagirinuman, kag nagsaraotsa andang pagsimba sa ribolto.” 8 Kag

indi kita gid magwad sa anang ginimo angiba kananda nga nagpakigolid sa bukunandang asawa. Mamandato nga ginsilotansanda ang Dios kag 23,000 ang nagkarap-atay sa sangka adlaw lang. 9 Indi ta pagti-rawan ang Dios pario anang ginimo angiba kananda. Maman dato nga ginpakagatna sanda sa mgamagkal kag nagkarapataysanda. 10 Indi kamo ra magsari moro-moro pario anang ginimo ang iba kanandaay maman dato nga ginpadaraan sandaang Dios ang angil nga manogpatay agudpamatayun sanda.

11 Dia tanan nga mga butangnagkaratabo agud maulaman ta nga datonga mga butang indi gosto ang Dios, kagginsolat agud maging paandam kanatunnga nagakaboi sa mga tyimpo nga madalirun lang magabot ang kataposan.

12 Gani kon kamo nagaisip nga indongpagtoo marigun run gid magandam kamoay basi kon magkasala kamo ra. 13 Arapagsolay nga nagaabot kanindo nga aranagabot sa ibang mga tao. Piro masariganang Dios sa anang pangako nga indi nakamo pagtogotan nga solayun ang sobrasa indong masarangan. Kag kon mag-abot ang mga pagsolay kanindo maimotana ra paagi agud indi kamo madaug angpanolay.

14 Gani, mga pinalangga ko, indi kamogid magsimba sa mga dios-dios. 15 Akonagaambal kanindo bilang mga tao nganakaintindi. Gani binag-binagun nindoakun ginaambal kanindo. 16 Kon kitanga mga tomoloo magtiripon agud dum-dumun anang pagkapatay ni Cristo mayginainum kita nga ginapasalamatan tasa Dios. Dato nagakaologan nga kitakay Cristo ron paagi sa anang dogo.Kag ang tinapay nga atun ginapamisang-pisang kag ginakaun nagapakilala ngakita nagadapun sa anang lawas ni Cristo.17 Kita tanan bisan doro sangka lawaslang tungud nga sangka tinapay lang atunginapararti-parti.

18 Sulunga nindo ra ang mga tao saIsrael. Ang mga nagakaraun ang mga aladnagairirug sa ginaimo sa altar. 19 Akungostong ambalun maman dia: ara ako gidnagakoon nga ang mga ribolto kag angpagkaun nga ginaalad kanandamay polos.20 Piro anang mga ginaalad ang mga taonga ara kakilala sa Dios mga alad sa mgamalain nga ispirito kag bukun sa Dios.Gani indi ko gosto nga kamomagirug-irug

1 Corinto 10:21 229 1 Corinto 11:15sa mga malain nga ispirito. 21 Indi maimonga maginum kamo sa tasa ang Ginookag sa tasa ang mga malain nga ispirito.Kag indi ra maimo nga magkaun kamo sakaraunan ang Ginoo kag sa karaunan angmga malain nga ispirito. 22 Ano, gosto tanga masilag ang Ginoo kanatun? Ay konmasilag tana run gani, naulaman ta ra ngaindi kita gid makalibri sa anang silot.

23Ginatogot kanatun ang tanan nga bu-tang, piro ara nagakaologan nga ang tanannga butang nga ginatogot mayad okonmakapabaskug anang pagtoo atun mgakaiban. 24 Ayaw nindo pagisipa indongkaarayadan lang, kondi isipun nindo raanang kaarayadan indong kapario.

25 Kauna nindo ang bisan ano nga gina-baligya sa baraligyaan ang karni, piro indikamo ronmagporopamangkot konginaladsa mga dios-dios okon ara agud indi kamopaggoloon indong konsinsya. 26 Ay angKasolatan nagakoon nga ang kalibotan kagang tanan nga digi sa kalibotan ana angGinoo.

27 Kon may bukun tomoloo nga mag-imbitar kanindo nga magkaun kanandakag gosto nindo ra nga magayan, kaunanindo ang bisan ano nga ginpriparar parakanindo nga ara run poropamangkot kondato ginalad sa dios-dios okon ara, agudindi kamo paggoloon indong konsinsya.28 Piro kon may magkoon kanindo ngaang pagkaun nga dan ginalad sa dios-dios,indi nindo pagkaunun tungud sa tao ngadato nga nagkoon kanindo agud ara kon-sinsya nga maistorbo. 29 Bukun indongkaogalingun nga konsinsya akun gostongambalun kondi anang konsinsya ang taonga dato. Karon sabun magkoon kamo,“Ta basi pigaran ko akun gosto tungud saanang konsinsya ang iba? 30 Kon gina-pasalamatan ko sa Dios akun ginakaun, tabasi pakalainun ako tungud sa pagkaunnga akun ginpasalamatan?”

31 Dagi akun sabat kanindo: bisan anoindong imoon, magkaun kamo man okonmaginum, imoa nindo ang tanan sa ka-toyoan nga ang Dios madadayaw. 32 Indikamo gid magimo ang bisan ano ngamakataw kasandaran samga Judio okon samga bukun Judio, okon sa indong mga ka-pario nga tomoloo. 33 Sonoda nindo akunginaimo; pirmi ako nagapangita paagi ngamaboligan ko ang iba sa tanan akun gi-naimo. Bukun akun karayadan akun gi-napangita kondi anang karayadan ang iba,

agud malowas sanda sa anang silot angDios.

111 Gani wada nindo akun ginaimo ay ako

nagawad ra kay Cristo.Ang Pagtabon ang Olo kon Nagasimba

2Ginadayawkokamoaypirminindo akonga ginadumdum kag ginasonod nindoakun mga gintodlo kanindo. 3 Dadi gostoko ra nga indong maulaman nga si Cristomaman anang pangolo ang kada lalaki,kag ang lalaki maman ang pangolo anangasawa, kag ang Dios maman anang pan-golo ni Cristo. 4Gani sa indong pagtiripon,kon ang lalakimagpangamoyookonmaga-mbal anang ambal ang Dios ngamay tabonanang olo, nagataw kauruyan sa anangpangolo. 5 Kag kon ang babai magpang-amoyo okon magambal anang ambal angDios nga anang olo ara tabon, nagatawtana ra kauruyan sa anang pangolo, kagpario tana run lang sa babai nga nag-pakiskis anang book. 6 Kon ang babaiara nagatabon anang olo mayad pa ngamagpabolog tana run lang. Piro kauruyasa babai kon tana magpabolog okon mag-pakiskis anang book. Gani dapat tabonanna anang olo. 7 Ang lalaki indi dapatmagtabon anang olo, ay tana nagapakilalaanang gaum kag dungug ang Dios. Angbabai tana nagapakilala anang gaum kagdungug ang lalaki. 8 Ay ang lalaki arapagimoa alin sa babai, kondi ang babaimaman ang ginimo alin sa lalaki. 9Kag arara pagimoa ang lalaki para sa babai kondiang babai ginimo para sa lalaki. 10 Ganimaman dan nga kinanglan nga ang babaimagtabon anang olo agud bisan ang mgaangil makaulam nga nagapasakup tana saanang asawa. 11 Piro dapat dumdumunta ra nga sono sa anang plano ang Gi-noo, kinanglan ang babai ang lalaki kagkinanglan ra ang lalaki ang babai. 12 Bisanmatood nga ang ona nga babai nagalinsa lalaki, dadi tana ang lalaki nagaalin sababai. Piro ang tanan alin sa Dios.

13 Binagbinaga nindo bala. Bukun ragid tama nga ang babai magpangamoyosa Dios nga ara tabon anang olo. 14 Kagnatoral lang nga ang lalakimatagud anangbook, ay kauruya kon malabug anangbook. 15 Piro kon ang babai tana malabuganang book nagapasadya dan kanana. Aygintawan tana gani ang Dios ang malabugnga book bilang inogtabon sa anang olo.

1 Corinto 11:16 230 1 Corinto 12:616 Piro kon may dian nga gosto magkontrasa amun ginatodlo nga dia, ara ako ibanga inogambal kondi dia: ara kami ibanga kaogalian loas digi. Kag toladan raanang ginasonod angmga tomoloo sa Diossa tanan nga logar.

Ang Komonion(Mt. 26:26-29; Mc. 14:22-25; Lu. 22:14-20)

17 May sangka bagay pa gid nga gostoko nga sambitun dadi kanindo, kag partidigi ara ko kamo ginadayawa. Kon kamonagatiripon, sa baylo nga magbaskug in-dong pagtoo, nagaroya. 18 Ay nakabatiako nga kon kamo nagatiripon nagagropo-gropo kamo kag nagakorontraan, kag na-gapati ako nga midyo matood manda.19 Sigoro kinanglan gid nga matabo diadian kanindo agudmaulaman kon sino gidkanindo ang matood nga nagatoo. 20 Konkamo nagatiripon agud magsilibrar anangYapon ang Ginoo bukun tama indong gi-naimo, 21 tungud nga ara kamo nagaurula-tan kon magkaraun. Gani ang iba kanindobosog nga mayad kag lingin pa mintrasang iba tana gutum kag nawaw. 22 Basiindi kamo anay magkaun kag maginumsa indong kaogalingun nga balay? Aysa indong ginaimo nga dan ginapakauyannindo ang mga pobri, kag pati ang tanannga mga tomoloo ginapakalain nindo. Taano indong ginaulat-ulat kanakun? Daya-won ta kamo sa indong ginaimo nga dan?Indi gid!

23 Maman dia anang gintodlo kanakunang Ginoong Jesus, kag gintodlo ko rakanindo: nga ang gabi nga dato ngatana gintraidoran ni Judas nagbuul tanaang tinapay. 24 Kag pagkatapos nag-pasalamat tana sa Dios kag ginpamisang-pisang na dayon kag nagkoon, “Mamandia akun lawas nga ginaalad para kanindo.Imoonnindo pirmi dia bilang pagdumdumkanakun.” 25 Pagkatapos nanda kaun angtinapay, toladato ra anang ginimo sa ir-inumun: ginbuul na, ginpasalamatan, kagmakon dayon, “Dia nga irinumun mamanang bago nga kasogtanan nga gintaw angDios kag ginpatigayon paagi sa akun dogo.Imoon nindo pirmi dia kag kada maginumkamo ang irinumun nga dia dumdumunnindo ako.” 26 Gani mintras ang Ginooara pa kabalik, kada magkaun kamo angtinapay kag maginum ang irinumun ngadia ginapakilala nindo anang pagkapatay.

27 Ang bisan sino nga magkaun angtinapay nga dia kag maginum ang ir-inumun nga dia ang Ginoo nga pabasta-basta lang nagakasala sa anang lawas kagdogo ang Ginoo. 28 Maman dan nga ki-nanglan magosisa gid anay ang kada is-ara anang kaogalingun bago magkaun angtinapay kag bago maginum ang irinumun.29 Tungud nga kon magirug tana kaunkag inum nga ara na ginakilalaa anangkaologan parti sa anang lawas ang Ginoo,nagadara tana lang silot sa anang kao-galingun. 30Maman dan nga doro kanindoang maroya kag nagamarasakit; kag angiba gani nagkarapatay. 31 Piro kon osisaunta anay atun kaogalingun kon osto atunginaisip okon bukun, indi kita pagsilotanang Dios. 32 Kon kita nga mga tomolooginasilotan ang Dios ginatodloan na kitaagud indi kita pagkondinarun kaiban samga tao digi sa kalibotan nga ara nagatookanana.

33 Gani, mga kabogto ko kay Cristo, konkamo magtiripon sa pagsilibrar anangyapon ang Ginoo magurulatan kamo.34 Kon may ginagutum kanindo magkauntana anay sa anang balay, agud indi kamopagsilotan ang Ginoo tungud sa indongginaimo kon nagatiripon kamo. Kon partisa iba nga mga butang, bago ron garingpagabot ko dian.

12Mga Abilidad nga Ginataw ang Ispirito

Santo1 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto ko

ra nga maintindian nindo gid ang partisa mga abilidad nga ginataw ang Ispir-ito Santo. 2 Naulaman nindo nga angara kamo pa nagtoo sa Dios ginapatalangkamo agud magsimba sa mga dios-diosnga indi kaambal. 3 Gani gosto ko ngamaulaman nindo ra nga ara tao nga gi-naagobayan anang Ispirito ang Dios ngamakakoon nga malain si Jesus. Kag ara ratao nga makakoon nga si Jesus anang Gi-noo kon ara tana ginaagobayi ang IspiritoSanto.

4 Sari-sari ang mga abilidad nga gi-nataw ang Ispirito Santo, piro sangkaIspirito lang ang ginaalinan. 5 Sari-sariang paagi sa pagsirbi, piro sangka Gi-noo ra lang atun ginasirbian. 6 Kag sari-sari anang ginapaimo ang Dios kanatun,piro sangka Dios lang gid ang nagagaumkanatun nga tanan agud maimo ta anang

1 Corinto 12:7 231 1 Corinto 12:31ginapaimo. 7 Ang kada isara gintawanabilidad nga nagapakita nga ang IspiritoSanto dian kanana, agud makabolig tanasa anang kapario nga tomoloo. 8 Ang ibagintawan ang Ispirito Santo ang abilidadnga magsogid ang kamatoodan, kag angiba tana gintawan ang Ispirito Santo abil-idad nga magsaysay dato. 9 May dianra nga gintawan marigun nga pagtoo kagmay dian ra nga gintawan abilidad ngamagayad ang mga nagamasakit, kag diatanan alin ra sa Ispirito Santo. 10 Angiba gintawan ang Ispirito Santo ang gaumagud magimo ang mga milagro; ang ibaabilidad nga magsaysay anang ambal angDios; kag ang iba abilidad nga makakilalakon ang nagagaum sa sangka tao alin saIspirito Santo okon bukun. May gintawanra abilidad nga magambal sa iba nga mgaambal nga ara nanda naulami kag maydian ra nga gintawan abilidad agud isaysaykon ano anang kaologan ang mga ambalnga dato. 11 Piro dia tanan sangka Ispiritora lang gid ang nagataw, kag ginapanagtagna sa kada isara sono sa anang gosto.

Atun Kaalimbawa mga Parti ang SangkaLawas

12 Ang lawas may doro nga mga partipiro sangka lawas pa ra gid. Toladan ra angmga tomoloo. Bisan sari-sari angmga abil-idad nga gintaw sa kada isara kanatun, kitasangka lawas ra lang bilang pinakalawas niCristo. 13 Ay kita tanan, Judio man okonbukun, oripun okon libri, ginbunyagan sasangka Ispirito lang agud maging sangkalawas. Kag sangka Ispirito ra lang angginpainum kanatun nga tanan.

14 Anang lawas ang tao sakabilog langpiro doro anang parti. 15 Kon ang sikiabi makaambal kag magkoon “Bukun akoanang parti ang lawas tungud nga bukunako alima,” dan aranagakaologannga tanabukun run manda anang parti ang lawas.16 Kag kon ang talinga makaambal kagmagkoon, “Tungud nga ako bukun mata,bukun ako anang parti ang lawas,” danara ra nagakaologan nga tana bukun runanang parti ang lawas. 17 Tungud nga konanang lawas ang tao poros lang mata, taypaiwan anang pagkabati? Kag kon anangbilog nga lawas talinga lang, paiwan anangpagpangugum? 18 Piro ara kita pagimoaang Dios pario dato, kondi sono sa ananggosto ginimo na kita nga may sari-saringa parti sa atun lawas. 19 Kon ang lawas

sangka parti lang, indi ta dato matawagnga lawas. 20Angmatood tana doromandaanang mga parti atun lawas, piro sangkalawas pa ra gid.

21 Maman dan nga ang mata indimakakoon sa alima, “Indi ta kawkinanglan,” kag ang olo indi ra makakoonsa siki, “Indi ta kaw kinanglan.” 22 Samatood tana, ang mga parti ang lawasnga midyo maroya kinanglan ta gid.23 Kag ang mga parti ang lawas ngamidyo bukun gid importanti maman atunginaasikaso nga mayad; kag ang mga partingamidyo kauruya sulungunmaman atunginapasadya. 24Dia ara ta ginaimoa samgaparti nga masadya run nga lagi. Toladananang ginimo ang Dios sa atun lawas,agud tawan dungug ang mga parti ngamidyo bukun gid importanti. 25 Ginimoang Dios anang mga parti atun mga lawasagud makaboroligan, kag bukun agudmagkarampi-kampian. 26 Gani kon angsangka parti nagabatyag, ang tanan ngaparti nagabatyag ra. Kag kon ang sangkaparti ginadayaw, ang tanan nga partinalilipay ra.

27 Akun gostong ambalun maman dia:kita nga mga tomoloo anang pinakalawasni Cristo, kag ang kada isara kanatunparti anang lawas. 28 Kag sa lawas ngadia ang kada tomoloo gintawan ang ana-ana nga obra. Ona sa tanan mga apos-tolis; ikarwa, mga manogsaysay anangambal ang Dios; ikatlo, mga manogtodlo;pagkatapos ang mga manogimo mga mi-lagro, mga manogayad ang mga masaki-tun, mga kabolig, mga manogdomara, kagmga manogambal ang mga ambal nga arananda natoni. 29 Naulaman nindo ra ngakita tanan bukun mga apostol. Bukunkita ra tanan mga manogsaysay anangambal ang Dios, okon mga manogtodlo.Bukun ra ang tanan manogimo milagro.30 Ang gaum nga magpaayad masakit arara pagtawan kanatun nga tanan, okon angabilidad nga magambal sa ambal nga aranatoni. Kag kita nga tanan ara ra pagtawiabilidad nga magpasanag andang ginaam-bal nga dato. 31 Piro imorati nindo ngamabaton sa Dios ang mga importanti ngamga abilidad. Kag dadi itodlo ko kanindoang pinakamayad sa tanan.

13Ang Pagigogma

1 Corinto 13:1 232 1 Corinto 14:11

1Bisanmakaambal ako ang sari-sari ngamga ambal ang mga tao digi sa kalibotanpati anang ambal ang mga angil sa langit,piro kon ara ako pagigogma sa akun ka-pario, ara ako pa ra gid polos kondi parioako lang sa bagtingan nga malingaw okonpompyang nga maranting. 2 Kag bisanmakasaysay ako anang ambal ang Dios kagnaulaman ko pa ang tanan ngamadaralumnga mga kamatoodan pati ang sari-saringa mga kinaaram, kag bisan mapasayloko pa ang bokid tungud nga mabaul akunpagtoo, ara ako pa ra gid polos kon ara akopagigogma. 3 Bisan ipanagtag ko sa mgapobri ang tanan ko nga mga pagkabutang,kag bisan ialad ko pa akun lawas agudsonogon, ara ako pa ra gid polos kon araako gogma sa akun kapario.

4 Ang tao nga nagaigogma mapinasin-syaun, mayad sa anang isigkatao, bukunmaakigun, bukun asdakun okon bogalun,5 ara nagabinastos, ara nagapalabi anangkaogalingun, ara nasisilag nga lagi, aranagadumut, 6ara nalilipay samalain kondisa matarung, 7 mainantoson tana pirminga may pagsarig kag paglaum sa anangkapario, kag mainagoantaun.

8 May kataposan ang mga pagsaysayanang ambal ang Dios, kag ang mgapagambal sa iba nga mga ambal nga aranatoni, pati angmga paglaygay ang kama-toodan, piro ang gogma tana ara gid kat-aposan. 9 Ay ang mga butang nga atunnaulaman pati atun pagsaysay anang am-bal ang Dios bukun pa gid komplito. 10Pirokon magabot ang adlaw nga makomplitoron ang tanan madodora run ang bukunkomplito.

11Ang ako bata pa, akunpagambal, akunpagintindi, kag akun isip pario sa bata.Piro pagkatapos nga ako may buut runginbayaan ko anang ogali ang bata. 12Dantoladan kita ra. Sa dadi midyo nagasu-lung kita sa salamin nga malubug; piromagaabot ang adlaw ngamakikita ta gid siCristo. Dadi limitado atun naulaman; piromagaabot ang adlaw ngamaulaman ta angtanan, pario anang pagkakilala ang Dioskanatun.

13 Tatlo ka butang ang indi madorakag ang tatlo nga dia ara iba kondi angpagsarig, paglaum, kag ang pagigogma saatun kapario. Piro ang pagigogma gid tanamaman ang pinakaimportanti.

14Ang Pagambal sa Ambal nga Ara Natoni

1Gani imorati nindo gid ang pagigogma,piro angadun nindo ra ngamatawan kamoabilidad nga alin sa Ispirito Santo, labirun gid ang pagsaysay anang ambal angDios. 2 Ang tao nga nagaambal sa ibanga ambal nga ara na natoni, ara na-gapakigambal sa mga tao kondi sa Dios,tungud nga ang mga tao indi makaintindikanana. Ang Ispirito Santo maman angnagapaambal kanana kag ginaambal naang mga butang nga ara naulami ang iba.3 Piro ang nagasaysay tana anang am-bal ang Dios nagaambal sa mga tao agudmakabolig, makaparigun, kag makalipaykananda. 4Ang tao nga nagaambal sa am-bal nga ara na natoni nagaparigun anangkaogalingun, piro ang nagasaysay anangambal ang Dios nagaparigun anang ka-pario nga mga tomoloo. 5 Gosto ko andannga tanan kamo makaambal sa iba ngamga ambal, piro mas mayad gid tana konkamo makaambal anang ambal ang Dios.Tungud nga ang tao nga nagasaysay anangambal ang Dios mas importanti kaysa taonga nagaambal sa iba nga ambal, loaslang kon isaysay na ra anang ginaambalagud maparigun ang mga tomoloo. 6 Anokabay indong mabubuul, mga kabogto ko,kon ako alimbawa magayan dian kanindokag magambal sa ambal nga indi nindomaintindian? Syimpri ara gid. Kinanglantana may inogsaysay ako kanindo nga alinsa Dios, okon may inoglaygay ako ngakamatoodan, okonmay inogbarita ako ngaambal ang Dios, okon may inogtodlo ako.

7 Bisan sa mga instrominto nga arakaboi pario sa plaota okon gitara, konbukun maatag ang pagpatonog ang mganota paiwan anang pagkaulam ang naga-pamati kon ano nga kanta ang ginatogtog?8 Kag bisan sa manogtrompita ang mgasoldado, kon bukun maatag anang pag-patonog ara may magpriparar para sa in-away. 9 Toladan ra kanindo, paiwan anangpagkaintindi ang nagapamati imong gi-naambal kon nagaambal kaw sa iba ngaambal nga indi maintindian? Pario dato sanagaambal kaw lang sa angin. 10Doro ngamga linggwai digi sa kalibotan kag kadaisara may kaologan. 11 Piro kon indi komaintindian anang ginaambal ang iba kagindi na ra maintindian akun ginaambal,

1 Corinto 14:12 233 1 Corinto 14:33ara kami may mabubuul sa isara kag is-ara. 12 Gani tungud nga nagaangad kamonga makabaton anang mga ginapanagtagnga abilidad ang Ispirito Santo, imoratannindo nga mabaton ang mga abilidad ngamakapabaskug sa mga tomoloo.

13 Gani ang tao nga nagaambal saambal nga ara na natoni dapat mag-pangamoyo nga tawan tana ra abilidadnga makasaysay kon ano anang kaologananang ginaambal. 14 Ay kon ako naga-pangamoyo sa ambal nga ara ko natonibisan matood nga nagapangamoyo akunispirito, akun isip tana ara pakinabang.15 Tay ano akun dapat nga imoon? Ma-gapangamoyo ako sa akun ispirito, piromagapangamoyo ako ra sa akun unauna.Magakanta ako sa akun ispirito, piro ma-gakanta ako ra sa akun unauna. 16 Konmagpasalamat kaw sa Dios sa imong ispir-ito lang, paiwan anang pagkoon ang iba“Amin” kon ara sanda gani kaintindi konano imong ginaambal? 17 Bisan masadyaimong pagpasalamat sa Dios, kon ang ibaindi makaintindi, indi kaw makabolig saandang pagtoo.

18 Nagapasalamat ako sa Dios nga aramay makalabaw kanakun kon parti sapagambal sa mga ambal nga ara natoni.19 Piro sa mga pagtiripon ang mga to-moloo mas mayad pa nga magambal akolima lang ka tinaga nga maintindian agudmatodloan ko sanda kaysa magambal akolinibo ka tinaga sa ambal nga indimaintin-dian.

20Mga kabogto, kon parti samga butangnga dia indi ko gosto nga magisip kamopario sa bata. Kon parti tana sa malainmaging pario kamo sa bata nga ara na-gaisip ang malain. Piro kon sa paggamitindong isip, maging maulam-ulam kamo.21Nasolat sa Kasolatan nga ang Ginoo na-gakoon,“Magaambal ako sa mga tao nga dia sa

ibang mga ambalkag paagi sa mga taga-ibang logar,piro indi sanda pa ra gid magpamati

kanakun.”22 Gani bukun tanda para sa mga tomolooang pagambal sa iba nga mga ambal ngaara natoni kondi tanda para sa mga aranagatoo. Piro ang pagsaysay tana anangambal ang Dios para sa mga tomolooagud magrigun pa gid andang pagtoo, kagbukun para sa mga bukun tomoloo.

23 Gani, kon kamo nga mga tomoloomagtiripon kag tanan kamo magarambalsa mga ambal nga ara nindo natoni kagmay mga nagatambong nga bukun to-moloo okon ara kaulam kon ano indongginaimo, ano kabay, indi sanda magkoonnga nagaomang kamo ron? 24 Piro konkamo nga tanan magsaysay anang ambalang Dios kag may magsulud nga bukuntomoloo okon ara kaulam kon ano in-dong ginaimo, makikilala na nga tana galimakasasala kag maulaman na anang ma-tood nga kaimtangan. 25 Magagoa patiang mga sikrito nga anang ginaisip. Ma-galood tana dayon nga nagainulsul kagnagasimba sa Dios. Kag makakoon tananga ang Dios dian matood kanindo.

Ang Osto nga Pagsimba26Gani, mga kabogto, toladia indong da-

pat imoon kon kamo magtiripon: ang ibamagkanta, ang ibamagtodlo, ang ibamag-barita anang ginsogid ang Dios kanana,ang ibamagambal sa ambal nga ara nama-toni, kag ang ibamagsaysay konano ananggostong ambalun dato. Kag ang tanan ngaindong imoon sa indong pagtiripon imoonnindo para sa pagparigun samga tomoloo.27 Kon may dian nga magambal sa ambalnga ara na natoni, dapat darwa lang okontatlo ang magambal, piro indi dapat mag-durungan, kag kinanglan may dian ngamagsaysay kon ano anang gostong am-balun andang ginaambal. 28 Piro kon aragidmaymakasaysay, dapatmagipus sandakag magambal sa andang kaogalingun runlang kag sa Dios. 29Kon may dian kanindonga may abilidad nga magsaysay anangambal ang Dios, togoti nindo nga maga-mbal ang darwa okon tatlo. Kag ang ibamagpamati kag magbinagbinag kon tamaokon bukun andang ginaambal. 30 Karonkon may nagapongko doto nga nagapa-mati kag ginatawan ang Dios inogambal,dapat magipus ang naona nga nagaam-bal agud makaambal ra anang kaiban.31 Sa toladia nga paagi tanan kamo ngamga manogsaysay anang ambal ang Diosmakabulus-bulus ambal, agud kamo ngatanan makatoon kag maparigun indongpagtoo. 32Ang manogsaysay anang ambalang Dios sarang makapugung anang kao-galingun. 33Ay ang Dios ara tana nagatawkagamo kondi kalinung.

Kon parti sa mga babai, imoon nindoanang ginaimo ang mga tomoloo sa tanan

1 Corinto 14:34 234 1 Corinto 15:23nga logar. 34 Kon kamo nagatiripon, angmga babai dapat magipus tungud nga arasanda ginatogoti nga magambal. Dapatmagpasakup sanda sa mga lalaki parioanang ginakoon ang Kasolatan. 35 Kagkon ang babai may inogpamangkot, mag-ulat tana asta makaoli sanda bago na pa-mangkoton anang asawa, tungud nga kau-ruya kon ang babai magambal kon na-gatiripon ang mga tomoloo.

36 Indong pagsarig sigoro ang Mayadnga Barita dian kanindo nagalin kagkamo lang ang nakaulam. 37 Kon maydian kanindo nga nagaisip nga tanamanogsaysay anang ambal ang Dios okonmay iba nga abilidad nga gintaw angIspirito Santo, dapat na nga kilalaun ngaakun mga ginasolat nga dia kanindo sogomismo ang Ginoo. 38 Kag kon may diannga indi magpati sa akun ginaambal ngadia, indi kamo magpati kanana.

39 Gani mga kabogto ko kay Cristo, ma-gangad kamo gid nga makasaysay kamoanang ambal ang Dios, kag ayaw nindopagbawali ang pagambal sa iba nga mgaambal nga ara natoni. 40 Piro imoa nindoang tanan sa osto kag mayad nga paagi.

15Ang Parti sa Pagbanaw kay Cristo

1 Mga kabogto, gosto ko ipadumdumkanindo ang Mayad nga Barita nga akunginwali kanindo. Dia ginbaton nindo kagasta dadi maman ra indong ginatindugan.2 Paagi sa Mayad nga dia nga Barita mal-olowas kamo sa anang silot ang Dios, konindong ginauputan nga mayad akun gin-wali kanindo kag bukun lang basta pas-apayan indong pagtoo. 3 Gintodlo kokanindo ang mga pinakaimportanti ngabutang nga gintodlo kanakun: nga si Jesu-Cristo napatay agud malowas kita sa silottungud sa atun mga sala. Kag dia sonosa nakasolat sa Kasolatan. 4 Ginlubungtana kag nabanaw dayon sa ikatlo kaadlaw, sono ra sa nasolat sa Kasolatan.5 Nagpakita tana anay kay Pedro bago saanang dosi ka apostolis. 6Pagkatapos nag-pakita tana ra sa anang mga somolonodnga nagatiripon nga sobra 500. Kag kal-abanan kananda boi pa dadi piro ang ibatana patay run. 7 Nagpakita tana ra kaySantiago kag pagkatapos sa tanan ngamgaapostolis.

8 Ang ori run gid nagpakita tana rakanakun. Akun kaalimbawa pario sa lap-sag nga nabata bisan bukun pa anangoras tungud nga golpi akun pagkakilalakanana. 9 Ay ako ang pinakakubus samga apostolis kag bukun gani bagay ngatawagun nga apostol, tungud nga gin-pangingabot ko anang mga tomoloo angDios. 10 Piro sa kalooy ang Dios kanakun,dadi apostol ako ron. Kag ara maymakakoon nga ara polos anang kalooy ngadato ang Dios kanakun, tungud nga angmatood tana, mas doro akun naimo konikomparar sa anang naimo akun kaparionga mga apostolis. Piro dato bukun saakun kaogalingun, kondi tungud sa anangkalooy kag bolig ang Dios. 11 Piro aradipirinsya kon ako okon sanda ang na-gatodlo, basta ang importanti tana parioamun ginawali kag pario ra indong gina-tooan.

Ang Pagbanaw sa mga Nagatoo sa Dios12 Kon ginawali namun kanindo nga si

Jesu-Cristo ginbanaw, ta basi ang iba diankanindo nagakoon nga angmga patay indipagbanawon? 13Kon matood nga ang mgapatay indi pagbanawon nagakaologan ngasi Cristo ara ra nabanaw. 14 Kag konara nabanaw si Cristo, ara polos amunpagwali, kag ara ra polos indong pagtoo.15 Bukun lang dan, kondi magagoa pa nganagbotig kami parti sa Dios ay nagasogidkami nga ginbanaw na si Cristo. 16Piro aratana nabanaw kon ara gani pagkabanawang mga patay. 17 Kag kon si Cristo aranabanaw, indong pagtoo ara polos kag arakamo pa ra gid napatawad sa indong mgasala. 18Kag kon toladato, angmga tomolookay Cristo nga nagkarapatay run ara ranalowas. 19 Kon atun paglaum nga diankay Cristo para lang sa atun kaboi digi sakalibotan, kita run gid ang makalolooy satanan nga tao.

20 Piro sa matood tana, si Cristo na-banaw alin sa mga minatay kag mamandato ang nagapamatood nga babanawonang mga patay. 21 Tungud sa sangka taonga si Adan ang kamatayun nagabot satanannga tao. Kag tungud ra sa sangka taonga si Cristo ang mga patay mababanaw.22 Kon ang tanan nga tao napapatay tun-gud sa atun rilasyon kay Adan, tungudra sa atun rilasyon kay Cristo kita ngatanan mababanaw. 23 Piro may ana-ananga tyimpo. Ang ona gid nga nabanaw

1 Corinto 15:24 235 1 Corinto 15:49si Cristo. Pagkatapos, pagbalik na digi sakalibotan bago pa babanawon angmga taonga ana ni Cristo. 24Kag bago pamagaabotang kataposan. Doraun na ang tanan ngakaarian, pagdomaraan, kag paggaum kagitaw na dayon ang pagkaari sa Dios ngaAmay. 25Ay si Cristomagaari lang astama-pasoko kanana ang tanan nga nagakontrakanana. 26 Ang kataposan gid nga kaawaynga doraun ara iba kondi ang kamatayun.27 Ang Kasolatan mismo nagakoon nga siCristo ginpaari ang Dios sa tanan nga mgabutang. Piro syimpri ara dato nagakaolo-gan nga pati ang Dios nga nagpasoko angtanan kay Cristo nakagapil doto. 28 Kondikon ang tanan sa idalum run anang gaumni Cristo, si Cristo mismo nga anang Bataang Dios magapasakup run da sa Dios nganagpasoko ang tanan kanana, agud angDios maman run ang magagaum sa tanan-tanan.

29 May mga tao nga nagaparabunyagpara sa mga napatay. Ta ano gani anangpolos andang ginaimo nga dan kon angmga patay indi ra gid pagbanawon? 30Kagano amun mabubuul sa mga piligro ngaamun ginaagian? 31 Matood nga kon pai-wan nga ginapabogal ko kamo sa akunpagpakigisara kay Cristo Jesus nga atunGinoo, adlaw-adlaw ginaatobang ko ra angpiligro nga ako patayun. 32Nalisudan akonga mayad digi sa Efeso, tungud nga angmga tao nga nagakontra kanakun pariosa mga talonon nga mga sapat nga gostomagtukub kanakun. Kag kon ang mgapatay indi pagbanawon ano ra akun ka-toyoan nga magantos pario dia? Kon angpatay indi pagbanawon, ta kondi sonodonta run lang ang orobatun nga nagakoon,“Magpagosto kita, magkaun kita kag mag-inum ay basi kon aruman mapatay kita.”

33 Indi kamo magpati sa orobatun ngadan tungud nga panloko lang dan. Mayorobatun ra tana nga nagakoon, “Konkamomagsari tawas-tawas sa mga tao nganagaimo ang malain, dan magapalain raindongmayad nga ogali.” 34Magisip kamoron ang osto kag bayai nindo ron angpagpakasala. Ginaambal ko dia kanindoagud mauya kamo ay ang iba kanindo salaindong pagkakilala sa Dios.

Paiwan Anang Lawas ang Nabanaw35 Kon may dian nga magpamangkot

kon paiwan anang pagkabanaw ang mgapatay kag kon paiwan kabay andang mga

lawas, dagi akun sabat: 36 dan nga pa-mangkot nagapakilala nga dan nga taoara gid may naulaman, tungud nga konkita magtanum sangka lugas nga bini salogta, dan nga bini maroronot anay bagomagatobo. 37 Kag bisan anong klasi ngabini imong itanum, konnagatobo rongani,iba run anang itsora sa imong ginlubung.38 Anang itsora dato sono ra sa anangpagbuut ang Dios. Kag kada bini may ana-ana ra nga korti kon magtobo.

39 Toladan ra anang lawas ang tanannga nagakaboi, ay ang mga lawas ara ranagaparario. Iba anang lawas ang tao kagiba ra anang lawas ang mga sapat, iba raanang lawas ang mga pispis, kag iba pa ragid anang lawas ang mga isda.

40 Sari-sari anang ginimo ang Dios digisa logta kag doto sa langit, kag tanan ngaanang ginimo masadya. Piro iba anangkasadya ang kada isara. Ang mga butangnga anang ginimo sa langit iba anangkasadya, kag iba ra anang kasadya ang digisa logta. 41 Iba anang kasadya ang adlaw,kag iba ra anang kasadya ang bolan. Angmga biton may ana ra tana nga kasadya.Piro bisan pa gani ang mga biton sari-sariandang kasadya. 42 Toladan ra kon bana-won ron ang mga patay. Ang ginalubungnga lawas lawas nga naroronot. Piro konmabanaw ron indi run gid maronot astakon sano. 43 Ang lawas nga ginalubungmarimo kon sulungun kag maroya, pirokon banawon ron masadya kag mabaskug.44 Ang lawas nga ginalubung lawas ngabagay lang digi sa kalibotan, piro konbanawon ron, lawas nga bagay sa langit.Tungud nga kon may lawas nga bagaydigi sa kalibotan may lawas ra nga bagaysa langit. 45 Ay ang Kasolatan nagakoon,“Ang naona nga tao nga si Adan gintawankaboi.” Piro ang ori nga Adan nga mamanang Cristo gintawan Ispirito nga nagatawkaboi. 46 Bukun ang lawas nga panglangitang nagaona kondi ona gid tana anay anglawas nga panglogta, kag bago pa anglawas nga panglangit. 47 Ang ona ngatao nga si Adan alin sa logta, tungud ngaginimo tana alin sa yabok, piro ang ikarwanga tao nga ara iba kondi si Cristo alin salangit. 48 Ang mga lawas nga panglogtapario gid sa tao nga ginimo alin sa logta,piro ang mga lawas tana nga panglangitpario gid ra sa nagalin sa langit. 49 Ganikon paiwan nga atun lawas naging parioang kay Adan nga alin sa logta, magaabot

1 Corinto 15:50 236 1 Corinto 16:16gid ang adlawnga atun lawasmaging pariora ang kay Cristo nga alin sa langit.

50Mga kabogto, akun gostong ambalunmaman dia: atun lawas nga dia nga alin salogta indi maimo nga makapanobli anangGinarian ang Dios. Kag ang lawas nga dianga naroronot indimatawan kaboi nga arakataposan.

51Pamati kamo bala ay sogidan ko kamoang sikrito: indi kita tanan mapatay, pirokita tanan babagoon ang Dios. 52Dia golpilang ngamatabo, pario sa sangka pamisuk.Ay pagtonog ang ori gid nga trompita, angmga patay banawon nga lagi kag tawandayon ang lawas nga indi run maronot.Kag kita tana nga boi pa, pangilisan raatun mga lawas. 53 Tungud nga ang lawasnga dia nga naroronot kag napapatay ki-nanglan nga ilisan ang lawas nga indi runmaronot kag indi runmapatay. 54Gani konang lawas nga dia nga naroronot mailisanrun ang indi maronot, kag kon ang lawasnga dia nga napapatay mailisan run angindi run mapatay, matotoman run angnasolat nga, “Gindora run ang Dios angkamatayun!”55 “Pirdi run ang kamatayun,Kag ara run gaum.”56Ang kamatayunmay gaum lang kanatuntungud sa kasalanan, kag may gaumang kasalanan tungud nga may Kaso-goan. 57 Piro salamat sa Dios tungudnga paagi sa anang ginimo atun GinoongJesu-Cristo ginpirdi na run ang kamatayunnga indi run makaiwan kanatun. 58 Gani,mga pinalangga ko nga mga kabogto kayCristo, magpakarigun kamo kag indi gidmaglingkang sa indong pagtoo. Mag-pakatandus kamo sa anang ginapaimokanindo ang Ginoo, ay naulaman nindo ranga indong mga pagpangabudlay para saGinoo mapopolosan ra gid.

16Aboloy nga Para sa mga Taga-Judea

1Kon parti sa indong inogaboloy samgatomoloo doto sa Judea, imoon nindo raakun ginpaimo sa mga tomoloo sa Galacia.2 Kada Domingo, ang kada isara kanindomagpabulag kantidad sono sa indong kini-taan. Tiponon nindo ron nga lagi agudpagabot ko dian priparado ron indong in-ogtaw. 3 Pagabot ko dian ipadara ko saJerusalem ang mga tao nga indong napilinga madara indong mga amot pati akunsolat nga magapakilala kananda. 4 Piro

kon kinanglan gid nga magayan ako radoto, matabid sanda run lang kanakun.

Anang Plano ni Pablo5 Madiritso ako dian sa Corinto pa-

galin ko sa Macedonia, tungud nga naga-plano ako nga maagi doto. 6 Maimo ngamaboboay ako dian kanindo. Basi kondian ako pa magpalipas ang tigraramigagud maboligan nindo ako sa akun mgakinanglanun sa akun pagbiyai kon diin akoman magayan. 7 Indi ko gosto nga magagilang dian kanindo dadi, kondi gosto konga kon magayan ako ron dian kanindo,makatinir ako maboay-boay, kon kabubu-tun ang Ginoo.

8Piro dadimatinir ako anay digi sa Efesoasta sa adlaw ang Pentecostes, 9 tungudnga doro digi ang gosto magpamati angMayad nga Barita, kag ginabanabana konga doro ang magatoo digi bisan doro angnagapangontra.

10 Kon magabot dian si Timoteo, amo-maa nindo tana ang osto agud indi tanamagpangalangan tungud nga pario tanara kanakun nga nagpangabudlay sa Ginoo.11 Taodon nindo tana. Kag kon maga-lin tana dian, boligi nindo ra sa anangmga kinanglan sa anang pagpanaw agudmakabalik tana digi kanakun. Ginapaabotko tana nga kaiban ang iba pa nga mgakabogto kay Cristo.

12Kon parti sa atun kabogto nga si Apo-los, ginpangabay ko tana gidngamagbisitadian kanindo kaiban ang mga kabogto kayCristo, piro indi tana pa kono makaayandian dadi, kondi sa ibang oras run garingkon may kaigayonan.

Kataposan nga mga Bilin13 Magbantay kamo pirmi kag mag-

pakarigun sa indong pagtoo kay Jesu-Cristo. Magpakaisug kamo kag indi kamogid magpapirdi sa atun kaaway. 14 Kagbisan ano indong imoon ipakita nindo ngamay pagigogma kamo.

15 Mga kabogto, naulaman nindo ngaang ona gid nga naging Kristiano dian saAcaya ara iba kondi si Estefanas kag anangpamilya. Ginalad nanda andang kaogalin-gun sa pagsirbi sa mga tomoloo. Ma-man dan nga nagapangabay ako kanindo16 nga sonodon nindo andang ginalaygaykanindo. Kag sonodon nindo ra ang tanannga pario kananda nga nagapangabudlaypara sa Ginoo.

1 Corinto 16:17 237 1 Corinto 16:2417Nalipay ako nga mayad pagabot nan-

day Estefanas, Fortunato, kag Acaico. Aybisan ara kamodigi, digi sanda, gani naimonanda kanakun ang indi nindo maimo.18Nagataw sanda kalipay kanakun kag patikanindo. Ang mga tao nga pario kanandadapat pasalamatan sa andang mga gi-naimo.

19 Ang mga tomoloo digi sa probinsyaang Asia nagapangomosta dian kanindo.Si Aquila kag si Prescila kag ang mga to-moloo nga nagatiripon sa andang balaynagapaabot andang mainit nga pang-amosta tungud nga pario kamo nga saGinoo. 20Nagapangomosta ra kanindo angtanan nga mga tomoloo digi.

Ipakita nindo indong pagigogma sa is-ara kag isara bilang mga tomoloo kagmagkarabogto kay Cristo.

21 Dadi ako ron mismo (si Pablo) angnagasolat dia nga pangomosta.

22 Kabay pa nga silotan ang Dios angbisan sino nga ara nagaigogma kanana.

Ginoo, pagbalik run!23Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang

Ginoong Jesus. 24 Palangga ko kamo ngatanan tungud sa atun pagtoo kay CristoJesus.

2 Corinto 1:1 238 2 Corinto 1:22

Anang Ikarwa nga Solat niPablo saMga Taga-Corinto

1 Ako, si Pablo, kag atun kabogto ngasi Timoteo nagasolat kanindo nga mgatomoloo dian sa Corinto, kag pati run da satanan nga mga bata ang Dios dian sa bilognga probinsya ang Acaya. Ako apostolni Cristo Jesus bilang manogbarita partikanana, kag dia sono sa anang kabubutunang Dios.

2Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Pagpasalamat sa Dios3 Magpasalamat kita sa Dios kag Tatay

ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo. Tanamaloloyon nga Tatay kag Dios nga naga-pabaskug kag nagalipay kanatun sa bisanano atun mga ginaagian. 4 Ginapabaskugna kita kag ginalipay sa tanan ta nga mgakalisud agud nga paagi sa bolig nga dianga atun nabaton kanana makapabaskugkita ra kag makalipay sa iba sa andangmga kalisud. 5 Ay bisan doro gid atunnaagian nga mga pagantos ni Cristo, dorora nga mga pagpabaskug kag paglipayatun ginabaton paagi kay Cristo. 6 Konkami nagaantos, dia para sa pagpabaskugkanindo kag sa indong kalowasan. Kagkon kami ginapabaskug, dia para ra sa pag-pabaskug kanindo agud maagoanta nindoang mga arantoson nga pario amun gi-naantos. 7 Gani mabaul amun pagsarigkanindo, tungud nga naulaman namunnga kon paiwan kamo nagaantos pariokanamun, ginapabaskug kamo ra ang Diospario kanamun.

8Mga kabogto kay Cristo, gosto namunnga sogidan kamo nga bukun langmaistanamun kalisud nga ginagian sa Asia. Aymidyo indi kami run gid makaagoanta kagamun kaisip doto kami run lang tugka.9 Amun pagsarig, maman run dato amunoras. Piro natabo gali dato agud maka-toon kami nga indi magsarig sa amun kao-galingun, kondi sa Dios nga maman angnagabanaw ang mga patay. 10 Ginlowasna kami sa kamatayun, kag lolowasun pa.Tana gid amun ginasarigan nga padayonna kami nga lowasun 11 mintras ginaboli-gan nindo kami paagi sa indong mga pag-pangamoyo. Kag tungud sa mga kalooy

nga amun mabaton sa Dios bilang sabatsa doro nga nagapangamoyo, doro ra angmagapasalamat kanana.

Ang Parti sa Pagoman ni Pablo anangPlano

12 Ang sangka butang nga amun gi-napabogal maman dia: nga kami nagk-aboi ang matarung kag ara gid kasawayansa tanan nga mga tao, kag labi run gidkanindo. Naimo namun dia sa anang boligang Dios kag bukun sa amun kaogalin-gun nga abilidad. Mismo amun konsinsyanagapamatood nga matood amun gina-pabogal nga dia. 13-14 Sa amun mga so-lat kanindo, ara kami ibang ginapakaolo-gan kondi kon ano indong ginabasa kagnaintindian. Kilala nindo kami, pirobukun gid kilala nga mayad. Piro akunpaglaum, nga maulaman nindo gid ngasa adlaw nga si Ginoong Jesus magbalikmakapabogal kamo kanamun pario amunimoon kanindo.

15 Tungud sa akun pagpati nga dia nag-plano ako nga magbisita anay kanindoagud makabolig kamo darwa gid ka bisis.16 Nagplano ako nga maapit anay diankanindo kon magayan ako ron sa Mace-donia, kag pagbalik ko alin doto maagiako roman dian agud maboligan nindoako roman sa akun pagpaayan sa Judea.17 Maman andan dato akun plano. Pirotungud nga ara kami makadayon, na-gakaologan run bala dato nga indi masari-gan akun inambalan? Basi kon magkoonkamo nga ako pario ra sa ibang mga taodigi sa kalibotan nga ang mga butangnga andang ginaplano kag ginaintindi araiba kondi ang para lang gid sa andangkaarayadan. Nagakoon sanda nga “Uu”piro dato gali “Indi.” 18 Piro ang matoodtana, kon paiwan nga ang Dios masasari-gan, masarigan nindo ra amun ginasogidkanindo. 19 Kami nanday Silas kag Timo-teo nagwali kanindo parti sa anang Bataang Dios nga si Jesu-Cristo. Kag naulamannindo nga si Cristo masasarigan sa ananginambalan. Indi maimo nga indi na pag-imoon anang mga ginpangako. 20 Paagikanana ang tanan nga ginpangako angDios natotoman. Ganimakakoon kami ngamasasarigan gid ang Dios, kag dia nagatawpagdayaw kanana. 21Ang Diosmaman angnagaparigun kanatun sa atun pagpakig-dapun kay Cristo. Ginpili na kita ngamagsirbi kanana. 22 Kag gintandaan na

2 Corinto 1:23 239 2 Corinto 3:3kita pagtaw na kanatun ang Ispirito Santonga nagaoli run sa atun tagiposoon. Tanabilang karigunan nga kita anang mga batakag babatonon ta anang mga ginpangako.

23 Ang Dios mismo nakaulam nga akonagasogid ang matood kon basi ara akonagdayon ayan dian kanindo sa Corinto.Ang kabangdanan ay indi ko gosto ngamagsakit indong buut kanakun. 24 Arakami nagadikta kanindo parti sa indongpagtoo, ay marigun kamo ron da. Gostonamun lang andan nga boligan kamo agudmaging malipayun kamo sa indong pagk-aboi bilang Kristiano.

21 Gani naisip ko nga indi ako magoman

ayan dian kanindo kon pasakitun ko ro-man indong buut. 2 Ay kon pasakitun koindong buut, sino ron lang ang matawkalipay kanakun? Ara run! 3 Maman danang kabangdanan kon basi nagsolat akoanay kanindo, agud nga kon magayan akodian, indi ako pagpakasubuun ang mgatao nga maman andan ang dapat magtawkalipay kanakun. Kag nagapati ako ranga kon ako nalilipay, kamo nalilipay ra.4 Pagsolat ko kanindo dato anay naboridoako nga mayad kag nagpanangis ako pagani. Bukun akun katoyoan nga magsakitindong buut kondi gosto ko nga ipakilalakanindo nga kamo palangga ko gid.

Patawadun nindo ang Nakaimo ang Sala5 Karon, kon parti sa anang ginimo nga

sala ang tao nga dan dian, bukun ako langanang gintawan kasubu kondi may dian ranga kasubunga gintaw kanindo nga tanan.Nagakoon ako nga “may dian” ay indi kogosto pasobraan. 6 Piro tama run indongginaimo bilang silot kanana. 7 Patawadanindo tana run kag pabaskugun dayon, aybasi kon masobraan anang kasubu. 8Gani,nagapangabay ako kanindo nga ipakitanindo ron kanana nga ginaigogma nindotana pa ra. 9 Maman ra gani dia angkabangdanan nga ako nagsolat kanindo,ay gosto ko nga maulaman kon kamomasarigan sa pagtoman sa tanan nga akunginakoon kanindo. 10 Kon ginapatawadnindo ang tao nga nagkasala, ginapatawadko tana ra. Ay kon may nakaimo salakanakun ginpatawad ko dato sa atoban-gan ni Cristo para sa indong kaarayadan.11 Dapat ta dia nga imoon agud indi kitamapirdi ni Satanas, ay naulaman ta ra konano anang mga paito.

Si Pablo sa Troas12 Pagabot ko doto sa Troas agud iwali

ang Mayad nga Barita ni Cristo, nakitako nga ginpriparar run ang Ginoo andangmga tagiposoon sa pagpamati kanakun.13 Piro indi ako mapabutang tungud ngaara doto si Tito nga atun kabogto kayCristo. Gani naglisinsya ako sa mga to-moloo doto kag nagpa-Macedonia.

Anang Paamot ni Cristo14 Salamat sa Dios ay tungud nga kita

kay Cristo, pirmi nga nagaona ang Dioskanatun sa parada anang pagdaug. Gi-nagamit na kami para ipaulam sa mgatao ang parti kanana miski sa diin ngalogar, kag amun ginapaulam nga dia pariosa paamot. 15 Ay sa Dios kami pario saanang paamot ni Cristo nga naugumanang mga tao nga nagakaralowas, kag patiang mga nagakaradora. 16 Sa mga taotana nga nagakaradora, amun ginapalap-nag nga kamatoodan pario sa ugum ngaalin sa patay nga nagadara kamatayun;piro para sa mga tao nga nagkaralowas,paamot nga alin sa boi nga nagadara kaboi.Ta sino ang makasarang sa obra nga dia?17 Piro ginpadara kami ang Dios. Kagtungud nga tana nagasulung kag kami kayCristo, sinsiro kami kon magambal anangminsai ang Dios. Bukun kami pario sa ibanga ginanigosyo nanda anangminsai agudmakoartaan nanda ang mga tao.

3AngParti sa BagongaPaagi sa Pagparapit

sa Dios1 Basi kon isipun nindo nga ginadayaw

namun amun kaogalingun. Bukun kamipario sa iba dian nga nagakinanglan angmga rikomindasyon agud batonon nindo,kag pagkatapos mapangayo roman riko-mindasyon alin kanindo agud batononsanda ra sa ibang logar. 2 Indi namun ki-nanglan angmga rikomindasyon, ay kamomismo maman amun pinaka- rikomin-dasyon nga nakasolat digi sa amun tagi-posoon, tungud nga indong kaboi pariogid sa solat nga nakikita kag nababasa angtanan. 3 Maatag nga indong kaalimbawapario sa solat ni Cristo nga ginsolat paagikanamun. Anang gingamit nga inogsolatbukun tinta kondi anang Ispirito ang Diosnga boi, kag ara ra pagsolatan sa mga batonga sorolatan kondi sa indong tagiposoonmismo.

2 Corinto 3:4 240 2 Corinto 4:84 Makaambal kami toladia tungud sa

anang ginaimo ni Cristo paagi kana-mun kag tungud sa amun pagsarig saDios. 5 Kon kanamun lang gid indi kamikasarang sa obra nga dia, piro ginaboligankami ang Dios. 6 Tana maman ang nagtawkanamun abilidad agud makasaysay kamisa mga tao ang bagong paagi nga anangginimo agud kita nga mga tao makapara-pit kanana. Ang bagong paagi nga diabukun paagi sa ginsolat nga Kasogoankondi paagi sa Ispirito Santo. Ay anang gi-nadara angKasogoan silot nga kamatayun,piro ang Ispirito Santo tana nagataw kaboinga ara kataposan.

7 Pagtaw ang Dios kay Moises ang Ka-sogoan nga anang ginsolat sa mga batoindi run makasulung ang mga Israelitasa anang oyaun ni Moises ay nasolawansanda nga mayad. (Piro ang masolaw ngadato sa anang oyaun amat-amat ra langnga nadora.) Karon kon ang Dios nag-pakita anang gaum pagtaw na ang Kaso-goan nga nagasirbi ra gani sa kamatayun,8 ta kondi sobra pa doto anang ipakitanga gaum kon anang Ispirito Santo angmagsirbi. 9 Ay kon ginapakita ang Diosanang gaum pagtaw na ang Kasogoan nganagadara silot, kondi sobra pa gid anangipakita nga gaum kon ibilang na run ngamatarung ang tao. 10 Sa matood tana,anang gaum ang Kasogoan nga dato angona bali ara kon ikomparar sa anang gaumang sa bago nga dia nga paagi. 11 Ay konmay gaum nga ginpakita ang Dios doto saKasogoan nga bukun pirmaminti, sobra padoto anang ginapakita digi sa bago nga dianga paagi nga ara run gid kataposan.

12Kag tungud nga toladia amun pagpatiara kami naadluki nga magsogid anangambal ang Dios. 13 Bukun kami pario kayMoises nga ginatabonan na anang itsoraagud indi makita anang mga kapario ngaIsraelita nga amat-amat nga nadodora angsanag sa anang itsora. 14 Ang matoodtana, ara kaintindi ang mga tao kon anodato anang kaologan ay may nagatabonsa andang mga isip. Kag miski gani dadimay nagatabon pa ra gid sa anang isipang mga Israelita mintras ginabasa nandaang lagi nga kasogtanan. Ay ara sandanasanagi nga kay Cristo nabuul ang datinga paagi. 15 Uu, asta gani dadi kon mag-basa sanda anang mga ginsolat ni Moisesindi sanda kaintindi ay may nagatabonkananda. 16 Piro ang tabon nga dato

mabubuul kon ang tao magdangup sa Gi-noo. 17Karon, ang ginakoondigi ngaGinooara iba kondi ang Ispirito Santo, kag konanang Ispirito ang Ginoo maman ang diansa tao, libri tana run sa bisan ano nganagaoripun kanana. 18Kag tungud nga ararun may nagatabon sa atun isip, nakikitata anang gaum atun Ginoo. Kag ang gaumnga dan nga nagaalin sa Ginoo, nga araiba kondi ang Ispirito Santo, maman angpadayon nga nagabago kanatun agud saamat-amat makapario kita kanana.

4Manggad sa Sulud ang Koron

1 Tungud sa anang kalooy ang Dios,ginpili na kami nga ibarita ang bago ngadia nga paagi agud maging matarungang tao, gani ara kami nagaparoya-roya.2 Ginsikway namun ang mga kauruya ngabutang nga ginaimo sa sikrito. Ara kaminagapanloko ang mga tao kag ara namunra ginabaliskada anang kaologan anangambal ang Dios. Naulaman ra gid angmga tao nga diritso kag bukun sa sikritoamun pagsogid ang kamatoodan, kag dannakita ra ang Dios. 3 Piro kon may mgatao gani nga indi makaintindi ang Mayadnga Barita nga amun ginasaysay, dan ngamga tao maman ang mga nadodora. 4 Indisanda magpati sa Mayad nga Barita tun-gud nga andang mga isip ginduluman niSatanas nga maman ang nagapakadios sakalibotan nga dia. Ginbolag na sandaagud indi sanda masanagan ang Mayadnga Barita parti sa anang gaum ni Cristonga maman gid anang kapario ang Dios.5 Kami ara nagawali parti sa amun kao-galingun kondi parti kay Jesu-Cristo, ngatana maman ang Ginoo. Nagasirbi kamilang kanindo para kay Jesus. 6 Ang Diosnga nagkoon “Alin sa madulum maga-goa ang masanag” maman ra ang nag-pasanag amun mga isip agud maintindiannamun kon paiwan kasadya anang gaumnga anang ginpakita paagi kay Cristo.

7 Kami pario lang gid sa koron ngaginbutangan ang maraalun nga dia ngabutang, agud maulaman ang mga tao ngaang gaum nga indi matupungan nga digisa amun mga lawas nga maroya bukunalin kanamun, kondi sa Dios. 8 Sa amunpagpangwalian pirmi kami nga nagaan-tos, piro ara kami ra gid nadadaug angmga nagakorontra kanamun. Kon kaisanmidyo nagoloan kami, piro ara kami ra

2 Corinto 4:9 241 2 Corinto 5:14gid nadodorai paglaum. 9 Doro ang na-gaintris nga kami patayun, piro ara kamira gid ipabayani ang Dios. Matood ngaginatigbak nanda kami, piro sa kalooy angDios boi kami pa ra gid. 10 Pirmi kami na-pabutang sa piligro nga kamatayun parioang natabo kay Jesus, agud paagi sa amunkaboi makikita ang tanan nga boi ra siJesus. 11 Amun kaboi pirmi gani sa piligroang kamatayun tungud sa amun pagsirbikay Jesus, agud paagi sa amun lawasnga dia nga mapapatay pa ra gid sa orimakikita ang tanan nga boi gani si Jesus.12 Gani tungud sa amun pagpangwalianparti kay Cristo maimo nga patayun kami,piro maman ra dia ang nagdara kanindokaboi nga ara kataposan.

13 Kabay may nagakoon sa Kasolatan,“Nagtoo ako, maman dan nga nagasogidako.” Kag maman ra dan amun ginaimo,indi maimo nga indi namun ibarita amunginatooan miski ano pa ang matabo. 14Aynaulaman namun nga ang Dios nga nag-banaw kay Ginoong Jesus maman ra angmagabanaw kanatun kag daraun na kitadayon doto sa anang tupad. 15 Angtanan nga amun ginaantos para sa indongkaarayadan, agud mintras nagaraku nganagaraku ang mga tao nga nakakabatonanang kalooy ang Dios, magaraku ra angmga tao nga magapasalamat kag maga-dayaw kanana.

16Maman dan ang kabangdanan nga aranagaroya amun pagsirbi sa Dios. Bisanmatood nga amun mga lawas nga dia na-garoya nga nagaroya, amun ispirito tananagabaskug nga nagabaskug. 17 Ang mgakalisud nga amun ginaantos digi sa kali-botan nga dia nagaagi lang, gani bukunmabugat. Kag tungud sa amun mga pa-gantos, may ginatigana ang Dios nga baluspara kanamun nga ara kataposan kag indigid makatupung sa amun ginaantos. 18Ayara kami nagapalabi sa mga butang ngaamun nakikita digi sa kalibotan, kondi gi-napalabi namun ang mga butang nga indimakita. Ay ang mga butang nga nakikitanagaagi lang, piro ang mga butang tananga indi makita ara kataposan.

5Ang Bago nga Lawas

1 Atun lawas nga dia dadi, anang kaal-imbawa pario sa balay nga atun ginaolianmintras digi kita sa kalibotan. Gani arabali kanatun kon mapatay atun lawas nga

dia. Ay naulaman ta nga may itaw angDios kanatun nga bagong lawas nga atunolian doto sa langit. Dia bukun basta taoang nagimo kondi ang Dios, kag indi rungid mapatay asta kon sano. 2 Sa dadinagaogayung kita ay ginalangkag kita ngamakaoli run sa atun lawas nga dato doto salangit, 3agud nga konmakasoksok kita runang lawas nga dato indi maggoa nga atunkalag oblas. 4Mintras digi kita pa nagaolisa atun lawas nga dia nagaogayung kitatungud nga nabugatan. Bukun nga gostota nga obaun atun lawas nga dia, kondigosto ta nga masoksokan ang lawas ngalangitnun, agud ang lawas nga dia nga na-papataymailisan ang indi run gidmapatayasta kon sano. 5Ang Dios ang nagpripararkanatun agud mabaton ta ang bago ngadan nga lawas. Kag anang Ispirito Santogintaw na kanatun agud masigoro ta ngadato imoon na gid kanatun.

6 Gani indi kita magparoya-roya bisannaulaman ta nga mintras digi kita pa salawas nga dia ara kita pa doto sa ananglogar ang Ginoo. 7 Ay sa dadi nagak-aboi kita pa sa pagtoo kag bukun sonosa atun nakikita. 8 Ara kami nagaparoya-roya bisan mas gosto namun nga bayaanang lawas nga dia kag magoli dayon saanang tupad ang Ginoo. 9 Gani, labi satanan, gosto namun nga malipay ang Dioskanamun, miski digi kami pa okon dotoron kanana. 10 Ay kita tanan kinanglangid nga magatobang kay Cristo sa oringmga adlaw agud anang sintinsyaan. Kagang kada isara kanatun magabaton anangbalus sono sa anang inimoan, mayad manokon malain, ang tana naboboi pa digi sakalibotan.

Nakabalik Kita sa Dios Paagi kay Cristo11Gani tungud ngamay kaadluk kami sa

Ginoo, ginaimoratan namunngamagkom-binsi ang mga tao nga magtoo kanana.Naulaman ang Dios kon anong klasi amunpagkatao, kag nagasarig ako nga dan ulamnindo ra gid. 12 Dia bukun pagdayawroman amun kaogalingun, kondi gosto na-mun lang ngamatawan kamo inogpabogalparti kanamun agud may isabat kamo rasa mga tao nga nagadayaw sa mga bu-tang nga pakita-kita lang kag bukun angsa tagiposoon gid. 13 Kon midyo boang-boang kami, dan para sa Dios; kag kon ostoamun isip, dan para kanindo. 14Ay tungudsa anang gogma ni Cristo kanamun indi

2 Corinto 5:15 242 2 Corinto 6:14maimo nga indi namun pagimoon ananggosto. Ay naulaman namun nga si Cristonapatay para sa tanan, kag anang risoltadan ang tanan nabibilang run nga patay.15Napatay tanapara sa tanan agudnga angmga tao nga naboi run indi run magkaboipara sa andang kaogalingun kondi parakanana nga napatay kag nabanaw parakananda.

16 Gani dadi, ara kami run nagasulungsa tao pario anang pagsulung ang tao ngaara kakilala sa Dios. Ang ona toladanamun pagkakilala kay Cristo. Piro dadibukun run. 17 Ang bisan sino nga kayCristo ron bago ron nga tao. Ara runanang dati nga pagkatao, kondi bago tanarun gani. 18 Ang Dios mismo maman angnagimo dia. Ginpabalik na kita kananapaagi kay Cristo. Kag gintawan na kamiobra nga magbarita nga ginapabalik narun ang mga tao kanana. 19 Maman diaamun ginabarita, nga ginapabalik run angDios kanana ang mga tao paagi kay Cristo.Ara na run ginadumdum andangmga sala.Kag kami maman anang ginsarigan ngaipalapnag ang barita nga dia.

20 Gani nagabarita kami bilang anangmga sorogoon ni Cristo, kag paagi kana-mun nagapakitloy ang Dios kanindo ngamagbalik kamo ron kanana! 21 Si Cristoara gid sala, piro tana maman anang gin-silotan ang Dios tungud sa atun mga sala,agud nga kon kita kay Cristo ibilang kitaang Dios nga matarung.

61 Tungud nga kami mga kabolig sa

anang ginaimo ang Dios, nagapakitloykami gid kanindo nga indi nindopagsayangun ang kalooy nga indongnabaton kanana. 2Ay makon ang Dios,“Sa osto nga tyimpo ginpamatian ko ikaw,kag sa oras ang kalowasan ginboligan ko

ikaw.”Gani pamatii nindo! Dadi run gid ang ostonga tyimpo nga lowasun kita ang Dios.

3 Nagaandam kami nga indi kamimakaimo ang bisan ano nga magingkabangdanan nga maglain anang buutang mga tao agud indi mapoyaanamun pagsirbi sa Dios. 4 Sa tanan ngaamun ginaimo ginapakita namun ngakami anang mga sorogoon manda angDios. Bisan masyado kalisud amunginaagian kag bisan paiwan kabudlayamun pagkabutang, ginaagoanta namun

lang gid. 5 Nakaagi kami anot kag priso.Naagian namun ra nga gintarabangankami ang mga tao. Kaisan sugung amunpagpangabudlay kag kaisan maistanlang amun katorog kag ara kaun-kaun.6Ginpakita namun ra sa mga tao nga kamimatood nga mga sorogoon ang Dios paagisa amun limpyo nga kaboi kag paagi saamun kaaram. Naging mainantoson kamisa tanan nga butang kag malolo sa amunisigkatao. Naulaman ra ang mga tao ngaang Ispirito Santomaman ang nagaagobaykanamun, kag amun pagigogma sa amunisigkatao tuduk gid sa amun tagiposoon.7 Ara kami iba nga ginabarita kondiang matood, kag ginaboligan kami angDios paagi sa anang gaum. Amun kaboinga matarung sa panulung ang Diosmaman amun pinakaarmas sa pagatakisa amun kaaway kag maman ra amunpinakadipinsa sa amun kaogalingun.8 Bilang mga sorogoon ang Dios, kaisanginadayaw kami ang mga tao kag kaisanginainsolto kami. May mga tao nganagaambal marimo parti kanamun, piromay dian ra nga nagaambal mayad. Maynagakoon nga kami kono mga botigun,piro ang tanan nga amun ginasogid porosmatood. 9 Ara kami ginasapaka ang iba,piro ang matood tana kilala kami angtanan. Pirmi kami nga nakabutang sapiligro ang kamatayun, piro boi kamipa ra asta dadi. Ginadisiplina kami angDios piro ara kami ginapataya. 10 Maymga ginaimo kanamun agud magkasubukami piro malipayun kami pa ra gid.Malisud kami lang, piro dorong tao amunginapamanggad. Kon parti sa mga butangdigi sa kalibotan, daw ara kami maymakoon nga amun, piro sa matood tanakami ang tagya ang tanan nga butang.

11 Mga pinalangga nga mga taga-Corinto, ara lipud-lipud amun pagambalkanindo, ay mabaul gid amun pagigogmakanindo. 12Ara kami nagakolang sa amunpagigogma kanindo. Kamo tana mamanang nagakolang indong pagigogmakanamun. 13Ginakabig ko kamo nga pariosa akunmga bata gid. Gani igogmaa nindoako ra, pario akun pagigogma kanindo.

Indi Kamo Magpakigdapun sa mga araNagatoo

14 Indi kamo gidmagpakigdapun samgaara nagatoo kay Cristo. Ay kon paiwan nga

2 Corinto 6:15 243 2 Corinto 7:15

ang masanag indi makadapun sa madu-lum, ang mayad indi ra makadapun samalain. 15 Kag kon paiwan nga si Cristokag si Satanas indi magtono, ang tomolookag ang bukun tomoloo indi ra magtono.16 Indi maimo nga magdapun ang mgaribolto sa timplo nga anang ginaolian angDios. Kag kita maman anang pinaka-timplo ang Dios nga boi! Ay ang Diosmismo nagkoon, makon na,“Magaoli ako kag magadapun kananda.Ako maging andang Dios,Kag sanda maging akun mga tao.17 Gani, dapat magalin kamo kag magpab-

ulag sa mga taonga ara nagatoo kanakun.Indi kamo magpasilabut sa bisan ano nga

marisnasa akun panulung,Kag batonon ko kamo.18Kag ako maging indong Tatay,kag kamo maging akun mga bata.Maman dan anang koon ang Ginoo nga

makagagaum.”7

1 Mga pinalangga, tungud sa mga gin-pangako nga dia ang Dios kanatun, bayaanta run ang tanan nga nagaparisna sa atunlawas kag ispirito, kag imoratan ta ngamaging limpyo atun kaboi nga may pag-taod sa Dios.

Anang Kalipay ni Pablo2 Kon maimo, batona nindo kami sa

indong mga tagiposoon. Ara kami ramay ginimo nga malain sa bisan kinokanindo. Ara kami ra may ginpirwisyookon gindaya. 3 Ara ako nagaambal diaagud pakalainun kamo. Ay pario akunkoon anay, ginapalangga namun kamo gidkag bisan ano ang matabo, maboi manokon mapatay, maoronongan kita sa is-ara kag isara. 4 Mabaul akun pagsarigkanindo kag ginapabogal ko kamo gid.Bisan masyado ka lisud amun ginaagiannalilipay ako pa ra gid nga mayad pagk-abati ko parti kanindo. 5 Ay pagkaabotnamun saMacedonia, ara gid paway amunlawas tungud nga sa bisan diin nagaantoskami. Ginaway kami ang mga nagakontrakanamun, kag nagpalibug kami ra partisa kaimtangan ang mga tomoloo. 6 PiroangDios nganagalipay samganagakasubumaman ang naglipay kanamun paagi saanang pagabot ni Tito. 7Bukun lang anangpagabot ang nakataw kalipay kanamun,

kondi pati anang sogid nga nalipay tanakanindo. Ginsogidan na kami nga naidlawkamo kanakun kag nagakasubu kamo sanatabo, kag ginaapinan nindo ako. Ganimas nalilipay ako ron gid dadi.

8 Bisan akun solat nga dato nagdarakasubu kanindo, ara ako naganusul nganakasolat ako toladato. Ang ona mandanagnusul ako ay nakita ko nga sa primironagkasubu kamo. 9 Piro dadi nalilipayako, bukun tungud nga nagkasubu kamo,kondi tungud nga datomaman ang nagingpaagi agud maginulsul kamo. Ay gin-pakasubu kamo sono sa anang plano angDios, gani ara ra nagdara malain kanindoamun ginsolat nga dato. 10 Ay ginagamitang Dios ang kasubu agud maginulsul angtao kag dan nagadara kalowasan nga indipagnusulan. Piro anang kasubu ang mgatao nga ara nagakilala sa Dios nagadarakananda sa kamatayun. 11 Ta sulunganindo anang risolta ang kasubu nga datonga nagabot kanindo sono sa anang gostoang Dios. Naging maukud kamo. Gini-moratan nindo nga ipakita kanamun ngakamo limpyo sa sala nga dato nga akunginakoon kanindo. Naidlaw kamo ronkanamun. Ginugutan kamo nga mayad saginimo nga sala kag natoblag gid indongmga baratyagun sa kon ano anang magingrisolta dato. Ginsilotan nindo nga lagi angnakaimo dato. Kag sa tanan nga butangginpakita nindo nga kamo ara run sara-batun sa sala nga dato.

12 Gani akun solat nga dato bukun paralang sa nakaimo malain okon sa ginimoanmalain, kondi labi run gid kanindo tananagud sa anang prisinsya ang Dios makitanindo gid kon paiwan indong pagkasinsirokanamun. 13 Kag maman dia ang kabang-danan nga nalipay kami.

Kag bukun lang dan, kondi mas nado-gangan pa gid amun kalipay pagkakita na-mun anang kalipay ni Tito, ay ara tana runnagapalibug parti kanindo. 14 Gindayawko kamo nga lagi ang magkointoan kamini Tito parti kanindo. Kag nakita nanga matood akun ginsogid kanana, ganiara ako ra nauyaan. Kon paiwan ngaporos matood amun ginambal kanindo,naggoa nga matood ra amun pagdayawparti kanindo. 15 Kag kada madumdumanni Tito nga kamo tanan nagsonod sa anangginambal kag bukun basta-basta indongpagtaod kanana, nagadogang pa gid anang

2 Corinto 7:16 244 2 Corinto 8:22pagpamalangga kanindo. 16Kag ako nalili-pay ra ay masasarigan ko kamo ra gidmanda.

8Dapat Magboroligan ang mga Kristiano

1Mga kabogto, gosto namun nga ibaritakanindo anang ginimo ang mga tomoloodoto sa Macedonia paagi sa anang kalooyang Dios kananda. 2 Bisan doro andangnaagian nga mga pagtiraw, doro pa ra gidandang kalipay. Maman dan nga bokasgid andang tagiposoon sa pagtaw bisanmasyado sanda kalisud. 3 Ako makapam-atood kanindo nga andang pagtaw bukunlang kompormi sa andang masarangankondi sobra pa, kag dia ginimo nandanga bolontad. 4 Ay sanda mismo ma-man ang nagpangabay gid kanamun ngakon maimo tawan sanda kaigayonan agudmakabolig sanda ra sa mga tomoloo nganalisudan sa probinsya ang Judea. 5 Kagbukun lang dan, kondi ona gid sa tanan gi-nalad nanda andang kaogalingun sa Ginookag kanamun sono sa anang kabubutunangDios. Ara kami gid kaisip ngamakaimosanda toladato. 6Tungud sa andangmayadnga ginimo ginpangabay namun si Titonga magbalik dian kanindo kag ipadayonanang ginompisaan nga mga paglaygayparti sa pagtipon indong amot para rasa mga nalisudan sa Judea. 7 Kamo diansa Corinto ara kakolangan sa tanan ngabutang: mabaul indong pagtoo sa Dios,kaulam kamo magtodlo sa iba, kag doroindong naulaman parti sa kamatoodan.Matandus kamo sa indongpagsirbi sa Dios,kag mabaul indong pagigogma kanamun.Gani gosto namun nga ipakita nindo ngakamo ara ra kakolangan sa pagtaw. 8 Arako kamo ginasogoa nga magtaw, kondiginasogid ko lang kanindo anang pagboligang iba agud maipakita nindo ra kanamunnga indong pagigogma matood manda.9 Naulaman nindo ra anang ginimo atunGinoong Jesu-Cristo. Bisan manggara-nun tana doto sa langit nagpakapobritana paagi sa anang pagpakatao tungudsa anang kalooy kanatun, agud magingmanggaranun kita. 10 Gani dagi akuniambal kanindo kon ano ang mayad ngaimoon. Mayad pa dayonon nindo ronlang ang pagtaw nga indong ginompisaankaisarang toig. Kabay kamo gid ang naonanga nagtaw kag kamo pa gani ang naonanga nakaisip ngamagimo toladato. 11Gani

ipadayon nindo ron lang dato. Imoratinindo nga taposon indong ginplano ngagosto nindo gid nga imoon, kag magtawkamo sono sa indong masarangan. 12 Aykon gosto nindo gid nga magtaw, angDios magabaton indong ginataw nga sonosa indong masarangan. Ara tana naga-paabot nga kamo magtaw ang indi nindomasarangan.

13 Ara ako nagakoon nga pauganunnindo anang kaimtangan ang iba asta ngakamo ron da ang malisudan, kondi datobala nga magparario lang atun kaimtan-gan. 14 Sa dadi may logar-logar indongpangaboi, gani bagay lang nga boligannindo ang mga ginalisudan. Karon konsa ibang adlaw kamo roman ang ginal-isudan kag sanda tana may logar-logar,kondi sanda ruman ang mabolig kanindo.Sa toladia nga paagi magaparario anangkaimtangan ang isara kag isara. 15 Kabaytoladan ra anang ginakoon ang Kasolatan:“Ang tao nga doro anang natipon, ara

nagsobra,Kag ang tao nga maistan anang natipon,

ara pagkolanga.”16 Nagapasalamat kami sa Dios nga

ginbutang na sa anang tagiposoon ni Titoang pagdumdum kanindo pario ra gidsa amun pagdumdum kanindo. 17 Aybukun lang nga nagpasogot tana sa amunpangabaynga tanamagayandian kanindo,kondi gosto na ra gid mismo nga maga-yan dian. 18 Ginapatabid namun kananaatun kabogto digi nga ginakilala ang mgatomoloo bisan diin tungud sa anang pag-pangabudlay para sa Mayad nga Barita.19Tana ganimaman anang ginpili angmgatomoloo sa mga simbaan nga magtabidkanamun sa amun pagpangatud ang mgabolig nga dia samga nalilisudan. Dia amunginaimo agud madayaw ang Ginoo kagagud ipakita sa mga tao nga gosto namungid nga magbolig.

20 Ginapatabid namun ang kabogto ngadia kay Tito tungud nga indi namun gostonga sospitsaan kami sa amun pagpanag-tag indong mabaul nga dia nga bolig.21Angmayad lang amun gosto nga imoon,kag bukun lang sa anang panulung angDios kondi pati sa anang panulung amunisigkatao.

22May sangka tomoloo pa gid nga amunginapatabid kananda. Dia nga tao konkapira namun run natirawan sa sari-saringa mga butang kag napamatodan nga

2 Corinto 8:23 245 2 Corinto 10:4-5may kabubutun gid sa pagbolig, kag labirun gid dadi tungud nga mabaul anangpagsarig kanindo. 23 Kon parti kay Tito,tana kaiban ko nga nagapangabudlay sapagbolig kanindo. Kon parti ra sa iba ngadia nga mga kabogto kay Cristo nga na-gatabid kanana, sanda anang mga padaraang mga tomoloo alin sa iba-iba nga mgalogar. Andang mga kaboi nagataw ka-dayawan kay Cristo. 24Gani, ipakita nindokananda nga kamo manda maigogmaunagud maulaman nanda nga tama matoodamun mga pagdayaw kanindo, kag paagikananda maulaman ra dia ang mga to-moloo sa tanan nga logar.

9Bolig sa mga Tomoloo

1 Indi run kinanglan nga solatan kokamo pa parti sa indong pagbolig sa mgatomoloo nga ginalisudan doto sa Judea,2 tungud nga naulaman ko nga gosto nindora gid ngamagbolig. Ginapabogal ko kamogani sa mga taga-Macedonia. Nagakoonako kananda nga kamo dian sa Acaya pri-parado ron ngamagbolig alin pa kaisarangtoig. Kag pagkabati nanda dato natan-dug ra anang tagiposoon ang kalabanankananda nga magtaw. 3 Gani ginapaonako dian sanday Tito para maboligan kamosa pagpriparar indong amot agud indimaggoa nga ara polos akun pagpabogalparti kanindo nga kamo priparado ron.4 Ay basi kon may mga taga-Macedonianga magtabid kanakun kon magayan akoron dian kag masapoan nanda nga arakamo pa ra gali kapriparar indong in-ogtaw. Kon toladia ang matabo mauyankami, ay ginpabogal namun kamo tungudnga mabaul amun pagsarig kanindo. Piromas mauyan kamo. 5 Gani naisip ko ngadapat pangabayun ko ang mga kabogtonga dia nga magona dian agud bago akomagabot, matipon nanda run indong mgaamot nga ginpangako. Kag sa toladia ngapaagi magagoa nga kamo nagataw tungudnga gosto nindo kag bukun nga narurugu-san kamo lang.

6 Tandaan nindo dia: anang kaalim-bawa atun pagtaw pario sa pagpanggas.Kon maistan atun bini nga ginapanggas,maistan ra atun ani. Piro kon doro atunbini, doro ra atun maani. 7 Ang kadaisara dapat magtaw sono sa anang naisipnga itaw. Bukun nga may kangilin okonnarurugusan lang, ay ginaigogma angDios

ang mga nagataw nga malipayun. 8 Kagsarang magtaw kanindo ang Dios sobra pakaysa indong mga kinanglan, agud indikamo gid pagkolangun kag pirmi kamo panga makabolig sa iba. 9 Pario sa anangginakoon ang Kasolatan:“Nagapanagtag tana sa mga malisud;Anang ginaimo nga matarung indi gid

malipatan asta kon sano.”10 Kag ang Dios nga nagataw ang bini samangongoma agud may pagkaun mamanra ang Dios nga mataw kanindo indongmga kinanglanun. Paabondaun na pa ganianang itaw kanindo agudmakabolig kamopa gid sa iba. 11 Paabondaun na kamo satanan nga butang agud doro pa gid indongmaboligan. Kag doro ang magapasala-mat sa Dios tungud sa indong ginapadarakananda nga bolig paagi kanamun. 12 Aysa indong pagtaw nga dia bukun lang ngamaboligan nindo anangmga bata ang Diossa andangmga kinanglan, kondi paagi digidoro ang magapasalamat sa Dios. 13 Ayindong bolig nagapamatood nga kamo na-gasonod manda sa Mayad nga Barita partikay Cristo nga indong ginatooan. Ganidayawon nanda ang Dios; kag bukun langtungud nga nagbolig kamo kananda konditungud nga nakabolig kamo pati sa tanan.14 Magapangamoyo sanda para kanindonga may mabaul nga pagpamalangga tun-gud sa indi matupungan nga kalooy angDios nga anang gintaw kanindo. 15 Ganimagpasalamat kita sa Dios tungud saanang rigalo kanatun nga indi masaysay.

10Anang Solat ni Pablo sa mga Nagakontra

Kanana1-2May dian kanindo nga nagakoon nga

ako (si Pablo) talaw kon dian kanindo,piro kon ara run dian kag nagasolat langmaisug. Piro nagapakitloy ako kanindonga may kalolo pario kay Cristo nga indinindo ako pagpiritun nga ipakita ko akunkaisug kon magabot ako ron dian. Aymaymga tao dian nga nagakoon nga amunpagkaboi pario ra lang sa anang pagkaboiang mga tao digi sa kalibotan nga dia. Konmaman pa ra gid dan andang ginakoonasta magabot ako dian, sigorado gid ngaipakita ko akun kaisug kananda. 3 Kamimanda tao ra lang, piro sa amun pagpaki-gaway sa mga nagakontra sa kamatoodan,ara kami nagasarig sa amun kaogalingunnga abilidad, 4-5 kondi anang gaum mismo

2 Corinto 10:6 246 2 Corinto 11:9ang Dios ang armas nga amun ginasarigan.Maman dia amun ginagamit sa pagdaugsa sala nga mga rason ang mga tao ngaasdakun kag indi magpati sa anang mgapanodlo ang Dios. Bisan andang mga ra-son nga sala nga midyo pario sa mabakudnga padir nga nagaadlang kananda ngamagbaton ang kamatoodan ginaguba na-mun. Napapasoko namun andang mgaunauna agudmagingmatinomanun sandasa anang mga sogo ni Cristo. 6 Karon,kon makita namun nga nagatoman kamoron gid sa tanan, ang ara tana nagatomansilotan namun.

7 Isipa nindo gid bala ang maatag. Konmay nagapati nga tana kay Cristo, dapatisipun na ra nga kami maman da. 8 Bisanmidyo sobra run akun pagpabogal parti saawtoridad nga gintaw kanakun ang Ginoo,ara ako nauya, ay dia nga awtoridad ara koginagamita agud ranggaun indong pagtoo,kondi agud parigunun kamo. 9 Indi kogosto nga magisip kamo nga ginapaadlukko kamo lang sa akun mga solat. 10Ay angiba dian kanindo nagakoon nga maisugako kon sa akun solat, piro kon nagaato-bang ako ron gani maroya ako ra kono kagbali ara ra lang akun mga ambal. 11 Dapatmaulaman ang mga nagaambal toladannga kon ano amun ginaambal sa solat,maman ra dan amun imoon kon kami dianrun.

12 Indi namun gosto nga magpapario saiba dian nga sobra andang pagdayaw saandang kaogalingun. Mga kolang-kolangsandamanda, ay sanda run da lang ang na-gasorokatan kag nagakorompararan an-dang kaayad. 13 Kami tana ara naga-pabogal ang sobra, kondi asta lang gidsa amun obra nga gintaw ang Dios, kagdapun digi amun obra kanindo. 14 Konara kami kaabot dian kanindo, poidi sandamagkoon nga nagasorobra amun pag-pabogal. Piro ang matood tana kamiang naona nga nakaabot dian nga na-gadara ang Mayad nga Barita. 15 Ganibukun sobra amun pagpabogal ay arakami nagaambo sa anang pinangabud-layan ang iba kag ipabogal. Kag nagasarigkami ra nga mintras nagadogang indongpagtoo, mas doro pa gid amun maimodian kanindo sono sa anang ginapaimoang Dios kanamun. 16 Pagkatapos dianmakadara kami ra dayon ang Mayad ngaBarita sa ibang mga logar sa indong on-aan. Ay kami ara naliag nga magsari

ambo anang pinangabudlayan ang iba kagipabogal.

17May nagakoon sa Kasolatan nga “Konmay tao nga gosto magpabogal, ipabogalna ang parti lang gid sa anang ginimoang Ginoo.” 18 Ay ang Ginoo ara nalilipaysa tao nga nagadayaw anang kaogalingun,kondi sa tao tana nga ginadayaw mismoang Ginoo.

11Si Pablo kag ang mga Nagapakono-kono

nga Apostol1 Kon akun pagpabogal dadi midyo

ibilang nindo nga kalokoan, pasinsyaunnindo ako lang. 2 Ay may Diosnon akonga kaimon nga ginabatyag kanindo. In-dong kaalimbawa pario sa sangka daraganga limpyo anang pagkababai nga akunginpangako nga ipakasal sa sangka lalakinga si Cristo. 3 Piro ginakulbaan ako aybasi kon patalangun kamo pario kay Evanga ginloko angmagkal kagmadora dayonindong sinsiro nga andum nga magsonodkay Cristo. 4 Ay sigi-sigi lang indong ba-ton sa kon sino-sino nga nagaayan diankanindo nga nagawali ang iba nga Jesuskaysa amun ginwali kanindo. Kag ginaba-ton nindo ra ang ispirito kag ang mayadkono nga barita nga iba sa indong nabatonpaagi kanamun.

5 Kon sa kanakun, indi ako ra gid mag-paori sa mga nagakoon dian nga sandarun gid kono ang pinakamayad nga mgaapostolis. 6 Maimo nga bukun ako mayadmagambal, piro doro ra akun naulamankon parti sa kamatoodan. Kag naulamannindo dan ay nakita nindo ra mismo ngadan matood sa tanan namun nga mgapanodlo.

7 Ara ako nagpabayad kanindo akunpagwali ang Mayad nga Barita nga alinsa Dios, kondi nagpalogot ako agud ma-gayad indong kaimtangan. Ta malainakun ginimo nga dato? 8 Datong naga-pangabudlay ako dian kanindo, ang mgatomoloo sa iba nga mga logar mamanang nagtaw akun mga kinanglanun. Nag-buul ako kananda agud makabolig akokanindo. 9 Kon ginkolang ako sa akunmga kinanglanun ara ako ra gid nagpan-gayo bolig sa bisan kino kanindo. Atunmga kabogto kay Cristo nga sa Macedoniamaman ang nagtaw kanakun akun mgakinanglanun. Ginlikawan ko nga magingpabugat kanindo, kag toladan pa ra gid

2 Corinto 11:10 247 2 Corinto 11:33akun imoon. 10 Akun ginapabogal ngadia indi gid maoman tungud nga indi akogid magpangayo bolig kanindo okon saindong palibot nga mga logar nga sakupanang probinsya ang Acaya. Kag tungudnga si Cristo digi kanakun, akun ginaam-bal nga dia matood. 11 Piro basi konmagkoon kamo nga ara ako nagapangayobolig kanindo tungud nga kamo ara koginapalanggaa. Bukun tama dan. Aypalangga ko kamo gid kag dan naulamanang Dios.

12 Piro tindugan ko akun ginambal ngaindi ako magbaton bolig kanindo, agudang mga tao nga dan nga nagapakaa-postolis indi makakoon nga sanda naga-pangabudlay pario kanamun. 13 Dan ngamga tao bukunmatood nga mga apostolis,kondi mga manloloko kag nagapakono-kono lang nga sanda mga apostolis niCristo. 14 Kon sa bagay, bukun katiringaladan. Ay bisan gani si Satanas nagapatolad-tolad sa anang mga angil ang Dios nganagataw kasanag. 15 Gani bukun rakatiringala kon anang mga sinakupanmagpatolad-tolad ra bilang mga manog-todlo ang katarungan. Piro magaabot ragid ang adlaw nga sanda silotan ang silotnga bagay ra sa andang ginaimo.

Mga Kalisud nga anang Naagian ni Pablo16 Ta pario akun koon anay, indi kamo

magunauna nga ako boin-boin; piro kontoladato indong pabutang kanakun, arabali, basta pabayanan nindo ako nga mag-pabogal ra bisan maistan lang. 17 Kon sabagay, kon ginapabogal ko akun kaogalin-gun, bukun dan alin sa Ginoo, kag midyoako ron da manda sa boin-boin. 18 Pirotungud nga doro dian ang nagapabogalpario samga tao sa kalibotan, akomapabo-gal ra. 19 Indong kaisipmaaramkamo, piroginapabayanan nindo lang padikta angmga boin-boin. 20 Ginaimo nanda kamonga mga oripun, ginabuul nanda indongpagkabutang, ginadayaan nanda kamo, gi-napakanaba kag ginapakauyan. Bisan to-ladan run andang ginaimo kanindo gina-pabayanan nindo ron lang gid. 21Kauruyara nga akoon namun nga maroya kami,piro indi kami gid tana makaimo andangginaimo nga dan.

Kon may magpangas nga magpabogalang bisan ano, akomapangas run da; bisanmatood nga sa akun pagpabogal nga diamidyo ako ron da sa boin-boin. 22 Kon

sanda nagapabogal nga sanda mga Judiokag mga kaapo-apoan ni Israel kag niAbraham, ako maman da. 23 Kon sandanagakoon nga sanda anang mga sorogoonni Cristo, mas mayad ako nga sorogoon niCristo kaysa kananda. Naulaman ko nga saakun mga ginapabogal nga dia midyo akoron da sa omang-omang, piro sa matoodtana, mas mayad ako ra gid nga soro-goon kaysa kananda tungud nga mas doroakun pagpanikasug, kag akun mga naa-gian makapamatood nga dia matood konikomparar kananda. Ay kon kapira akogid napriso kag naanot, kag kon kapira-pira lang nga akun pagsarig mapapatayako ron. 24 Kalima ako gid kaagi anot saakun kapario nga mga Judio nga tag-39 kalapdus. 25 Tatlo ra ka bisis ako ginlam-pusan ang mga Romano. Kag kaisara akogintarabangan pasil ang mga Judio. Katloako kaagi lonod kag sangka bis gid ngasang adlaw kag sang gabi akun palotaw-lotaw sa laod. 26 Sa akun pagbiyai sa iba-ibang logar akun kaboi pirmi nga nabubu-tang sa piligro. Napabutang ako sa piligrosa akun mga pagtabok-tabok sa mga soba,sa mga tolisan, sa akun kapario nga mgaJudio, sa mga bukun Judio, sa siodad, sanaligwin nga logar, sa dagat, kag sa mgatao nga nagapakono-kono nga sanda konomga kabogto ra sa Ginoo. 27Naagian ko raang mga kalisud kag kabudlay tungud saakun obra, kag kaisan gani ara ako kina-torog. Kaisan ara ako makaun kag bisangani mainum ara gid. Kon kapira ako gidikolangun pagkaun, kag naagian ko ra angramig kag kolang sa paglambong. 28 Poirapa sa akun mga nagkaraagian nga ara konasambit, nagapalibug ako pa kada adlawsa anang kaimtangan ang mga tomoloo saiba-ibang logar. 29 Kon may isara kanandanga maroya sa pagtoo, naboborido ako.Kag kon may dian nga nagapakasala, sug-ung akun pamati.

30 Kon kinanglan gid man nga ako mag-pabogal, ipabogal ko ron lang ang mgabutang nga nagapakita akun karoyaun.31 Ara ako nagabotig kag dan naulamanang Dios kag Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo. Dayawon tana sa ara kataposan.32 Ang doto ako sa Damasco ginpagoard-yaan ang gobirnador nga sakup ni aringAretas anang poirtaan ang siodad aguddakupun ako. 33 Piro anang ginimo akunmga kaiban, ginlokot nanda ako sa baskitkag gintonton sa bintana ang padir, gani

2 Corinto 12:1 248 2 Corinto 12:19nakapalagyaw ako.

12Parti sa Anang Ginpakita ang Dios kay

Pablo1 Naulaman ko nga ara polos ang

magsari ako pabogal parti sa akunkaogalingun, piro narurugusan ako. Dadiisaysay ko kanindo ang mga butangnga ginpakita kag ginpasanag kanakunang Ginoo. 2-4 Kay Cristo ako ron angpagkatabo dia kanakun kag may mga 14run ka toig ang nakalubas, nga ako gindarapaibabaw sa pinakamataas nga langit ngasa Paraiso. Ilam kon akun ispirito langdato okon pati akun lawas. Ang Dioslang gid ang nakaulam. Nakaabot ako saParaiso kag nabatian ko ang mga butangnga indi masarangan nga isaysay kag indidapat isogid sa mga tao. 5 Akun naagiannga dato maman akun ipabogal. Pirokon parti sa akun kaogalingun, indi kogid ipabogal loas ang parti sa akun mgakaroyaun. 6 Kon sa bagay, kon ipabogalko gid man akun kaogalingun indi akora magoa nga boin-boin ay magasogidako ra lang ang matood. Piro indi akomagpabogal ay sabun magsobra anangpabutang ang mga tao kanakun. Gostoko nga andang panulung kanakun sono ralang sa andang nakikita kag nababatiankanakun.

7 Piro agud indi ako magpabogal ngamayad tungud sa anang ginpakita angDioskanakun nga katiringala, anang ginimo,gintogotan na si Satanas nga tawan akodipirinsya sa akun lawas. Ginpabayananlang ang Dios nga paantoson ako ni Sa-tanas sa akun dipirinsya nga dato agudindi ako magpaadak. 8 Tatlo gid ka bisisako nagpangayo sa Ginoo nga kon maimobulun na dato kanakun. 9 Piro ara na pag-bula, kondi makon na, “Akun bolig mamanlang imong kinanglan. Ay mas nakikitagid akun gaum kon ikaw maroya.” Ganidoro akun kalipay sa pagpabogal partisa akun mga karoyaun, agud mabatya-gan ko pirmi anang gaum ni Cristo digikanakun. 10Nalilipay akodadi sa akunmgakaroyaun, sa mga pagpasipala kanakun, samga kalisud, sa mga pagingabot, kag samga kapiutan tungud sa akun pagsonodkay Cristo. Ay kon maroya ako, masnagabaskug ako pa gid kanana.

Anang Baratyagun ni Pablo sa mga Taga-Corinto

11 Ginpirit nindo ako nga magpabo-gal pario sa boin-boin. Ay kamo an-dan ang dapat nagdayaw kanakun sa mganagpakono-kono nga mga apostolis, piroara nindo ako pagdayawa. Bisan naulamanko nga sa akun kaogalingun ara ako mayipabogal, indi ako ra magpaori sa mgatao nga dan nga mga pinakamayad kononga mga apostolis. 12 Bisan may mgaadlang nga nagabot kanakun, sigi pa ra gidakun imo dian kanindo ang mga milagrokag mga katiringalaan, kag dia nagapam-atood akun pagkaapostolis. 13 Akun gi-napangimo dian kanindo maman ra akunginimo sa mga tomoloo sa iba nga mgalogar, loas lang nga ara ako nagpabugatkanindo paagi sa pagpangayo bolig. Kondian sa butang nga dan nakasala akokanindo, patawada nindo ako.

14Dadi kapriparar ako ron nga magayandian kanindo kag dia maging ikatlo ron kabisis. Indi ako pa ra gid magpangayo boligkanindo, tungud nga bukun indong pagk-abutang akun ginapangita kondi indonggogma. Ay ako daw indong pinakatatayrun da tungud nga paagi kanakun, nagtookamo ron sa Dios. Kag bukun ang mgabata ang nagapangita para sa andang mgaginikanan kondi ang mga ginikanan angdapat magpangita para sa andang mgabata. 15Angmatood tana, malilipay ako pagani kon makataw ako kanindo, kag patiakun kaboi itaw ko kon kinanglan agudmakabolig ako kanindo. Piro basi kabaynagagoa nga sa sobra akun pagpalanggakanindo, kamo tana nagakolang sa pag-palangga kanakun?

16 Kamo mismo makakompormikanakun nga ara ako nagpasagod kanindo.Piro basi kon magkoon ang iba kanindonga dayaun ako kag ginloko ko kamo saibang paagi. 17 Piro paiwan? Ay naulamannindo ra nga ara ako gid nagpangoartakanindo paagi sa bisan kino nga akunginpadara dian. 18 Ginpangabay ko ra siTito nga magayan dian kag ginpatabidko ra kanana ang sangka kabogto pa gidkay Cristo. Indi kamo ra makakoon ngaginloko kamo ni Tito. Indi maimo ngalokoon na kamo ay nakita nindo ra ngapario amun ogali kag katoyoan.

19 Basi kon boay run indong isip ngaara kami ibang ginaimo kondi ang dipin-dian amun kaogalingun kanindo. Mga

2 Corinto 12:20 249 2 Corinto 13:13inigogma, sa atobangan ang Dios kagtungud nga kami kay Cristo, ara kamiibang katoyoan sa tanan nga amun gi-naambal kondi ang maparigun kamo saindong pagtoo. 20 Ginakulbaan ako, aybasi kon pagabot ko dian, may makikitaako nga mga butang nga indong gi-naimo nga iba tana sa akun ginapaabotkanindo. Kag kon toladan ang matabo,makikita nindo ra nga iba ako ra kaysaindong ginapaabot kanakun. Ginakul-baan ako, ay basi kon maabotan ko ngakamo nagaaraway, nagairinggitan, naga-paraugutan, nagaangad para lang sa kao-galingun, nagaambal malain kontra saiba, nagakotso-kotso, nagapaasdak, kagnagaginamo. 21 Ginakulbaan ako ra basikon pagabot ko dian mauyan ako romansa Dios tungud kanindo. Kag basi konmagapangasubu ako lang tungud nga dorokanindo ang nagpakasala ang ona kagasta dadi ara pa naginulsul sa indongmga marisna nga ginimo kag sa indongkakaratulan pario sa pagolid sa bukun in-dong asawa.

13Ang Oring mga Bilin kag mga Padumdum

1Maman run dia ang maging ikatlo ngaakun pagayan dian kanindo. Nagakoonang Kasolatan nga kon may bintang angisara kontra sa isara dapat may darwaokon tatlo ka tistigo. 2Karon, gosto ko ngapaandaman angmga nagpakasala ang ona,kag pati run da ang tanan, nga ang mgabutang nga akun ginambal ang ikarwa konga pagayan dian, maman ra akun gi-naolit dadinga pagabot ko roman dian aragid may makalikaw sa akun pagdisiplina.3 Imoon ko dia agud pamatodan kanindonga si Cristo gani ang nagaambal paagikanakun. Kag kon tana indong makaa-tobang makikita nindo nga bukun tanamaroya kondi makagagaum. 4 Matoodginlansang si Cristo sa kros tungud ngaginpaubus na anang kaogalingun, pirodadi boi tana tungud sa anang gaum angDios. Kag tungud nga kami kay Cristo gin-paubus namun ra amun kaogalingun pariokanana. Piro sa amun pagsirbi kanindomakikita nindo ra nga tungud nga tanakaiban namun, anang gaum ang Dios digira kanamun.

5 Osisaa nindo indong kaogalingunkon kamo manda may pagtoo kay Cristo.Kabay naulaman nindo ra nga si Cristo

Jesus dian kanindo, loas lang kon kamobukun tomoloo. 6 Nagasarig ako ngamakita nindo gid nga kami matoodmanda nga mga apostolis ni Cristo.7 Nagapangamoyo kami sa Dios nga indikamo magimo ang bisan ano nga malain.Ara kami nagapangamoyo toladan agudnga makita ang mga tao nga ginasonodnindo amun mga panodlo kanindo, ayabir indi nindo kami pagkilalaun ngamga apostolis ni Cristo, basta nagakaboikamo ang osto. 8 Ay kami tana indimakaimo ang bisan ano nga kontra sakamatoodan, kondi ang para lang gidsa kamatoodan. 9 Malilipay kami konmakita namun nga mabaskug kamo saindong pagtoo kag indi run kinanglan ngamagpakita kami pa amun gaum. Amunginapangamoyo ara iba kondi nga aragid may makita nga kasawayan kanindo.10 Ang kabangdanan kon basi nagasolatako kanindo toladia mintras ara ako padian ay agud nga pagabot ko dian, indiako ron marugusan nga maggamit akunawtoridad sa masarakit nga mga ambal.Ay ang awtoridad nga dia gintaw kanakunang Dios agud parigunun kamo, kag bukunnga para ranggaun kamo.

11Asta run lang digi akun solat kanindo.Bilang kataposan, mga kabogto ko kayCristo, kon maimo imoratan nindo ngaara may makita nga kasawayan sa indongkaboi. Sonoda nindo akun mga laygay.Magoronyon kamo. Dapat masadya in-dong rilasyon sa isara kag isara. Kag Konimoon nindo dia, dian kanindo ang Diosnga ginalinan ang gogma kag kalinung.

12 Ipakita nindo indong gogma sa isarakag isara bilang tanda nga kamo mandamagkarabogto tungud sa indong pagtookay Cristo.

Ang tanan nga mga tomoloo digi naga-pangomosta kanindo.

13 Kabay pa nga dian kanindo tanananang kalooy atun Ginoong Jesu-Cristo,anang gogma ang Dios, kag anang pa-gogyon ang Ispirito Santo.

Galacia 1:1 250 Galacia 2:2

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Galacia

1Ako si Pablo angnagasolat dia kanindo.Apostol ako, kag akun pagka-apostolbukun alin sa tao okon paagi sa tao, kondipaagi kay Jesu-Cristo mismo kag sa Diosnga Amay nga nagbanaw kanana alin samga patay.

2 Ako kag ang tanan nga mga tomoloodigi nagapangomosta kanindo nga mgatomoloo dian sa mga banwa ang Galacia.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gidang Dios nga atun Amay kag atun GinoongJesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtan-gan dian.

4Si Cristo napatay agudmapatawad kitasa atun mga sala, kag agud lowasun nakita sa kalainan nga nagaari digi sa kali-botan nga dia. Ginimo na dia tungudnga maman dia anang plano atun Dioskag Amay. 5 Dayawon ang Dios sa arakataposan! Amin.

Ang Mayad nga Barita Parti kay Cristoara gid Kapario

6 Natingala ako nga mayad nga angkadali kanindo magtalikod sa Dios nganagtawag kanindo paagi sa anang kalooyni Cristo, kag nagapati kamo ron sa iba ngamayad nga barita. 7 Ang matood tana, ararun iba ngamayad nga barita. Piro nasam-bit ko dia tungud nga may mga tao diannga nagagolo kanindo kag gosto nandanga baliskadun angMayad nga Barita partikay Cristo. 8 Piro tandai nindo dia: bisanangil nga alin sa langit okon bisan kami paang magwali iba kaysa Mayad nga Baritanga amun ginwali anay kanindo, sompauntana angDios! 9Nagkoonkami runnga lagiang ona, kag dadi ginaoman ko roman, ngaang bisan sino nga nagatodlo kanindo ibakaysa Mayad nga Barita nga indong naba-ton kanamun, sompaun tana! 10 Indi kamomagisip nga gosto ko lang nga dayawonako ang mga tao. Bukun! Akun gosto tananga dayawon ako ang Dios. Indi kamo ramagisip nga gosto ko lang magpaoyon samga tao, ay konmamandan akun ginaimo,bukun ako anang matood nga sorogoon niCristo.

Kon Paiwan Naging Apostol si Pablo11 Gosto ko nga maulaman nindo mga

kabogto ko kay Cristo, nga ang Mayad nga

Barita nga akun ginwali kanindo bukunimo-imo ang tao. 12 Ara ko dato nabatonalin sa tao, kag ara ra tao nga nagtodlokanakun, kondi si Jesu-Cristo mismo angnagpaayag dato kanakun.

13 Nabatian nindo ra akun mga gin-imo ang ako nagasonod pa sa anangriliyon ang mga Judio. Giningabot konga ara korokalooy anang mga tomolooang Dios, kag ginimoratan ko nga do-raun sanda tanan. 14 Kag kon parti samga pagtoman amun mga soronodon sariliyon ang mga Judio, nalabawan ko angkadoroan sa akun mga katobo-tobo ngamga kasimanwa, ay ginimoratan ko ngatomanun gid anang mga soronodon amunmga kaolang-olangan.

15Piro ginkaloyan ako ang Dios, ay bagoako nabata ginpili na ako ron nga lagi kaggintawag nga magsirbi kanana. 16 Kagpagpakilala na kanakun anang Bata ngasi Jesu-Cristo agud iwali ko ang Mayadnga Barita parti kanana sa mga bukunJudio, ara ako nagpatodlo miski kino.17 Ara ako ra nagayan sa Jerusalem agudmagpakigkita sa mga apostolis nga onakanakun. Kondi nagayan ako nga lagi saArabia kag pagkatapos nagbalik ako dayonsa Damasco. 18 Pagkatapos tatlo ka toig,bago ako pa nagayan sa Jerusalem agudmagpakigkita kay Pedro. Darwa ako kasimana doto kanana. 19 Ara ako ra ibangnakita doto nga mga apostolis loas kaySantiago nga kabogto ang Ginoo.

20Matood ang tanan nga akun ginasogidsa solat nga dia, kag naulaman ang Diosnga ako ara nagabotig.

21 Pagkatapos dato nagayan ako saprobinsya ang Siria kag Cilicia. 22 Sa mgaoras nga dato ara pa kakita kanakun angmga tomoloo kay Cristo sa iba-ibang logarsa Judea. 23Nabaritaan nanda lang nga angnagaingabot anay kananda nagawali runang pagtoo nga dati ginimoratan na ngadoraun. 24 Gani gindayaw nanda ang Diostungud sa anang ginimo kanakun.

2Si Pablo kag ang Ibang mga Apostol

1Pagkalubas 14 ka toig, bago ako nagba-lik sa Jerusalem. Kaiban ko si Bernabe, kaggindara ko ra si Tito. 2 Nagbalik ako tun-gud nga nagpabatyag kanakun ang Diosnga gosto na ako nga magayan doto. Nag-pakigkita ako sa mga nagadomara sa mga

Galacia 2:3 251 Galacia 2:19tomoloo, kag ang kami-kami run lang, gin-saysay ko kananda kon ano angMayad ngaBarita nga akun ginawali sa mga bukunJudio. Ginimo ko dato tungud nga indiko gosto nga maging ara polos akun pag-pangabudlay ang ona kag dadi. 3Nakita konga kompormi sanda sa akun ginawali aybisan bukun Judio si Tito nga akun kaiban,ara sanda nagpirit nga toriun tana sono sasogo ni Moises. 4 Ang mga tao lang nganagpakono-kono nga sanda mga tomolooang nagkoon nga kinanglan tana nga to-riun. Ang mga tao nga dato nagpakigda-pun lang sa mga tomoloo agud panilagankami kon ginasonod namun anang mgasogo ni Moises. Ay gosto nanda nga kitapasonodon sa mga sogo nga dato. Piroginlibri kita run ni Cristo Jesus sa mgakasogoan nga dato. 5 Gani ara kami gidnagsonod sa andang gosto miski maistanlang, agudmatipigan namun para kanindoang mga kamatoodan nga ginatodlo angMayad nga Barita.

6 Ang mga nagadomara tana sa mgatomoloo doto sa Jerusalem ara ra gid maygindogang sa akun ginatodlo. (Kon sabagay ano ra gid dato kanakun kon sinosanda gid, tungud nga sa Dios tana parariokami ra lang.) 7 Sa baylo nga magdo-gang sanda sa akun ginapanodlo, ginkilalananda nga ako manda anang ginsariganang Dios nga magtodlo ang Mayad ngaBarita sa mga bukun Judio, pario ra kayPedro nga anang ginsarigan nga magtodlosa mga Judio. 8 Ay paagi sa anang gaumang Dios ginimo ako nga apostol para samga bukun Judio, pario kay Pedro ngaginimo nga apostol para sa mga Judio.9 Gani pagkaulam ang mga ginakilala ngamga manogdomara ang mga tomoloo ngasanday Santiago, Pedro kag Juan nga akogintawan angDios ang obra nga dia, ginba-ton nanda kami ni Bernabe bilang andangmga kaiban sa pagpanodlo ang Mayadnga Barita. Kag nagkarasogot kami ngakami ni Bernabe mapangwalian sa mgabukun Judio kag sanda tana sa mga Ju-dio. 10 Andang pangabay lang kanamunnga boligan namun ang mga pobri ngatomoloo doto sa Jerusalem, kag maman ranga lagi gani akun gosto nga imoon.

Ginsaway ni Pablo si Pedro doto sa Antio-quia

11Karon, ang si Pedro doto sa Antioquiaginsaway ko tana tungud nga sala anang

ginaimo. 12 Toladia ang natabo: ang arapa kaabot anang mga tinao ni Santiago,si Pedro nga dia nagakaun nga kaibanang mga bukun Judio nga mga tomoloo.Piro pagabot anangmga tinao ni Santiago,nagpabulag tana kag indi tana run gidmagkaun nga kaiban ang mga bukun Ju-dio, ay naadlukan tana nga sabun sawayuntana ang mga Judio nga tomoloo nga na-gakoon nga ang tanan nga nagatoo kayCristo kinanglan magsonod sa anang Ka-sogoan ni Moises. 13 Pati ang iba nga mgatomoloo nga Judio doto sa Antioquia nag-sonod ron da kay Pedro bisan naulamannanda nga bukun malain ang magkaunkaiban ang mga bukun Judio. Miski ganisi Bernabe nadara run da sa andang kata-law. 14 Kag pagkakita ko nga ara sandanagasonod sa kamatoodan nga ginatodloang Mayad nga Barita, ginambalan ko siPedro sa atobangan ang tanan. Makonko kanana, “Basi ginapirit mo ang mgabukun Judio nga magsonod sa anang mgakasogoan ang mga Judio? Ikaw gani ngaJudio mismo ara ra nagasonod.”

Judio okon Bukun Pario nga Malowas konMagtoo

15 Kami natao nga mga Judio nga lagi,kag iba kami sa mga bukun Judio ngaang ona ginakoon namun nga sanda mgamakasasala. 16 Piro dadi naulaman na-mun run nga ang tao ginabilang ang Diosnga matarung paagi lang sa anang pag-too kay Cristo Jesus kag bukun sa anangpagsonod sa Kasogoan. Gani kami ra ngamga Judio nagtoo kay Cristo Jesus agudibilang kami ang Dios nga matarung tun-gud sa amun pagtoo nga dato kag bukuntungud sa amun pagsonod sa Kasogoan.Ay ara gid tao nga ibilang ang Dios ngamatarung paagi sa anang pagsonod sa Ka-sogoan. 17Karon, kon sa amun andum ngakami ibilang ang Dios nga matarung paagisa amun pagtoo kay Cristo nagagoa ngakami makasasala ra, ano, nagakaologanbala nga si Cristo pabor sa pagimo angsala? Indi maimo! 18 Piro kon balikanko roman gani ang Kasogoan nga akunginbayaan, ako ron da ang nagapamatoodnga makasasala ako tungud nga ginsowayko ang Kasogoan. 19 Ang matood, sa Ka-sogoan ko mismo naulaman nga ako indimakaangkun ang kaboi nga ara kataposanpaagi sa akun pagsonod sa Kasogoan. Kag

Galacia 2:20 252 Galacia 3:17dadi nga ara ako ron nagasonod sa Ka-sogoan, libri ako ron nga magsonod saDios. Napatay ako kaiban ni Cristo sakros. 20 Bukun ako ron ang nagakaboidadi, kondi si Cristo ron ang nagakaboidigi kanakun. Kag ang kaboi nga dia ngaakun ginakaboi dadi maman anang risoltaakun pagtoo sa anang Bata ang Dios nganagigogma kag nagalad anang kaboi parakanakun. 21 Ara ko ginabali ara anangkalooy ang Dios. Ay kon ang pagsonod saKasogoan maman ang paagi nga ang taomaging matarung sa panulung ang Dios,ara polos anang pagkapatay ni Cristo.

3Ang Pagtoman sa Kasogoan okon ang

Pagtoo kay Cristo1 Kamo nga mga taga-Galacia, kolang

indong mga isip! Basi nagapati kamo samga tao nga nagapanloko kanindo ngasonodon nindo ang Kasogoan? Masanagakun ginpaatag kanindo kon ano anangkaologan anang pagkapatay ni Cristo sakros. 2 Kabay nabaton nindo ang IspiritoSanto paagi sa indong pagpamati kag pag-too sa Mayad nga Barita parti kay Cristo,kag bukun tungud sa indong pagsonod saKasogoan. 3 Kolang-kolang kamo manda.Ang kamo nagompisa sa indong pagtookay Cristo nagsarig kamo sa bolig angIspirito Santo, piro dadi indong kaisipmakokomplito indong pagtoo paagi sa in-dong kaogalingun nga pagimorat. 4 Ano,bali ara run lang polos indong nagkaraa-gian? Indi sigoro maimo nga dato bali ararun lang. 5Kabay gintaw ang Dios kanindoang Ispirito Santo kag paagi kanana na-gaimo kamo ang mga milagro tungud nganagpamati kamo kag nagtoo sa Mayad ngaBarita, kag bukun tungud nga kamo naga-sonod ang Kasogoan.

6 Pario bala ang natabo kay Abraham.Sono sa Kasolatan, “Nagtoo tana sa Dios,kag tungud sa anang pagtoo nga datoginbilang tana ang Dios nga matarung.”7 Gani masanag nga ang mga tao nga na-gatoo sa Dios maman ang matood ngamga kaliwat ni Abraham. 8 Ang Kasolatannagkoonnga lagi nga angmga bukun Judiobilangun ang Dios nga matarung tungudsa andang pagtoo kanana. Sono sa Kasola-tan angMayad nga Barita nga dia ginsogidang Dios kay Abraham. Makon na, “Angtanan nga mga tao bindisyonan ko tungudkanimo.” 9 Nagtoo si Abraham sa anang

ambal ang Dios kag nabaton na anangbindisyon. Gani ang tanan nga nagatoosa Dios ginabindisyonan na ra pario kayAbraham.

10 Piro ang mga tao tana nga nagasarigsa andang pagsonod sa Kasogoan gin-sompa run ang Dios. Ay sono sa Ka-solatan ang ara nagasonod sa tanan ngaginapatoman ang Kasogoan ginsompa.11 Masanag nga ara gid tao nga kabigunnga matarung sa panulung ang Dios tun-gud sa anang pagsonod sa Kasogoan. Ayang Kasolatan nagakoon nga “Ang tao ngaginabilang ang Dios nga matarung tungudsa anang pagtoo maman ang makaangkunang kaboi nga ara kataposan.” 12 AngKasogoan ara kalalabutun sa atun pagtoo,ay makon da nga lagi ang Kasolatan, “Angtao makaangkun kaboi nga ara kataposankon matoman na ang tanan nga anangginakoon sa Kasogoan.”

13 Kita ginsompa ang Dios nga silotantungud nga indi ta matoman ang tanannga ginakoon sa Kasogoan. Piro ginto-bos kita ni Cristo sa sompa nga dato.Tana maman anang ginsompa ang Diospara kanatun. Tungud nga ang Kasola-tan ra mismo nagakoon, “Ang tao ngaginabitay sa kaoy ginsompa ang Dios.”14 Toladan anang ginimo ang Dios agudpaagi kay Cristo Jesus ang bindisyon ngaanang gintaw kay Abraham makataw ronda sa mga bukun Judio, kag agud paagisa atun pagtoo mababaton ta ang IspiritoSanto nga anang ginpangako.

Ang Kasogoan kag Anang Pangako angDios

15 Mga kabogto, tawan ko kamo alim-bawa. Kon may tao nga nagpaimo ka-solatan kag may ginapangako tana doto,ginpirmaan na kag ginpirmaan pa gid angmga tistigo, dan indi maimo nga ipangin-wara ang iba kag indi run da maimo ngaomanun okon dogangan ang iba tungudnga marigun run. 16 Karon, ang Diosnagpangako kay Abraham kag sa anangkaliwat. Ara tana nagkoon nga may pan-gako tana sa anang mga kaliwat ni Abra-ham nga ang gostong ambalun doro ngamga tao, kondi anang koon tana, “Kag saimong kaliwat.” Anang ginatomod sangkatao lang; kag dia ara iba kondi si Cristo.17Akun gostong ambalunmaman dia: mayginpangako ang Dios kay Abraham. Kagdato nga pangako ginimo ang ara pa ang

Galacia 3:18 253 Galacia 4:13Kasogoan, tungud nga mga 430 ka toig pabago ipasolat ang Dios ang Kasogoan kayMoises. Gani anang ginpangako nga datoang Dios indi maimo nga ranggaun okondoraun ang Kasogoan. 18 Ay kon ang Diosnagaulat nga kita makatoman anay angKasogoanbagona itawkanatun ananggin-pangako, tay ara run polos anang pangakokay Abraham. Piro ang matood tana, angDios nagpangako ra gid kay Abraham.

19 Kon toladato basi gintaw pa gid angKasogoan? Ang Kasogoan gindogang runlang ang Dios agudmaulaman angmga taonga sanda nagakasala. Kag dia asta langsa oras nga magabot anang lai ni Abrahamnga anang gintomod ang Dios sa anangpangako. Gintaw ang Dios ang Kasogoannga dato paagi sa anang mga angil, kagsanda ang nagtaw sa mga tao paagi samanogpatunga. 20Angmanogpatungangadan bukunpara sa isara lang. Piro angDiostana isara lang.

21 Karon, basi kon magisip kamo ngaang Kasogoan nagakontra sa anang mgapangako ang Dios. Ara! Ay kon angpagtoman sa Kasogoan sarang makatawkaboi nga ara kataposan, dato ron langandan anang paagi ang Dios agud ibilangna kita nga matarung. Piro ang Kaso-goan indi makataw kanatun kaboi nga arakataposan. 22 Tungud nga ang Kasola-tan nagakoon nga lagi nga ang tanan ngatao ginoripun ang sala. Gani ang mganagatoo kay Jesu-Cristo maman lang angmakaangkun anang ginpangako ang Dios.

23 Ang kita ara pa nagatoo kay Cristo,atun kaalimbawa mga priso. Ang Kaso-goan maman ang nagpriso kanatun astasa adlaw nga nagabot si Cristo kag nagtookita run kanana. 24 Anang kaalimbawaang Kasogoan pario sa yaya nga nagsagodkanatun asta anang pagabot ni Cristo,agud paagi sa atun pagtoo kanana ibilangkita ngamatarung. 25Kag tungud nga dadinagatoo kita run kay Cristo indi ta runkinanglan ang yaya.

26 Kamo tanan dian kay Cristo kag mgabata run ang Dios tungud nga kamo nag-too. 27Ay ginbunyagan kamo bilang tandanga kamo kay Cristo ron. Kon sa mgalambong, ginsoksok nindo ron si Cristo.28Dadi parario ron lang ang mga Judio kagang mga bukun Judio, ang mga oripun kagang bukun oripun, ang mga lalaki kag angmgababai. Kita nga tananparario ron langtungud nga kita kay Cristo Jesus. 29 Kag

tungud nga kamo ana run ni Cristo, kabi-lang kamo ron da sa anang lai ni Abraham,kag kon ano anang ginpangako ang Dioskay Abraham mababaton nindo.

41 Karon bilang pagpadayon, mintras

bata pa ang manogpanobli, pario tana ralang sa oripun bisan matood nga tana angtagya ang tanan nga pagkabutang. 2 Maymga tao nga ginasarigan nga magasikasokanana kag sa anang mga propidad astasa oras nga gintaning anang tatay. 3 Kitatoladato ra anay ang ara kita pa kaulamang parti sa pagtoo. Midyo kita sa mgabata nga ginaoripun ang kalibotanun ngamga pagginawi. 4 Piro pagabot ang orasnga gintaning ang Dios, ginpadara na digisa kalibotan anang bata. Nabata tana sasangka babai kag nagkaboi sa idalum angKasogoan 5 agud toboson ang tanan nga saidalum ang Kasogoan, agud maging mgabata kita ang Dios.

6 Para maulaman ta nga kita mga batarun ang Dios, ginpadara na anang Ispiritoanang Bata digi sa atun mga tagiposoon.Maman dan nga kita makatawag run saDios nga “Itay.” 7 Gani dadi bukun kitarun mga oripun kondi mga bata run angDios. Kag tungud nga kita anang mga bataang Dios, magapanobli kita anang mgaginpangako nga sorobliun.

Ginadumdum nga Mayad ni Pablo angmga Taga-Galacia

8Ang ona ara kamo kakilala sa Dios, kagmaman dato nga naging oripun kamo angmga dios-dios. 9 Piro dadi nga kilala nindoron ang Dios (okon sigoro mas mayad konmagkoon ako, dadi nga kamo ginkilala runang Dios nga anang mga bata), ta basigosto nindo nga magbalik ruman sa mgasoronodon nga ara kointa kag ara polos?Basi gosto nindo roman nga magpaoripundoto? 10 May pinalabi kamo pa nga mgaadlaw, mga bolan, mga tyimpo kag mgatoig! 11 Ginakulbaan ako nga sabun angtanan ko nga kinabudlayan dian kanindomagagoa ra lang nga ara polos.

12 Mga kabogto, nagapakitloy akokanindo nga wadun nindo ako, ay bisanJudio ako, ginsikway ko ang pagsonodsa anang Kasogoan ang mga Judio kagginwad ko kamo nga bukun mga Judio.

Ara kamo may naimo nga malainkanakun. 13 Kabay akun pagmasakitdian kanindo ang ona maman ang

Galacia 4:14 254 Galacia 5:4kabangdanan kon basi nakawali ako dianang Mayad nga Barita. 14 Kag bisannarimoan kamo sa anang dipirinsya akunlawas ara nindo ako pagsikwaya. Indongginimo tana gani, gintratar nindo akonga daw angil alin sa Dios. Ginbatonnindo ako nga daw si Cristo Jesus mismo.15Malipayun kamo gid dato anay! Piro anotana dadi ang natabo kanindo? Akomismomakapamatood nga ang ona kon maimopa lang bisan indong mga mata mismolokadun nindo andan agud itaw kanakun.16 Piro dadi tana ginakabig nindo ako ngakaaway tungud nga ginasogid ko kanindoang kamatoodan.

17Maymga tao dian nga nagapakita ngasanda nagadumdum kanindo, piro bukunmayad andang katoyoan. Gosto nandalang nga palasayun kamo kanakun agudsanda maman indong kampian. 18 Bukunmarimo nga ang ibang tao magpakita ngasandanagadumdumkanindomiski ara akodian, basta mayad lang andang katoyoan.19 Pinalangga ko nga mga bata kay Cristo,mintras nagaulat ako nga anang kaboi niCristo makita kanindo, akun kaalimbawapario roman sa babai nga nagapasakit ayirimataun run. 20 Dadi magolo akun isiptungud kanindo! Andan dian ako sa mgaoras nga dia agud makapakigambal akonga mayad kanindo.

Anang Kaalimbawa ni Agar kag ni Sara21 May gosto ako nga ipamangkot

kanindo nga gosto magpasakup saKasogoan. Ara kamo bala kabati kon anoanang koon ang Kasogoan? 22 Nagakoondoto nga si Abraham may darwa ka batanga lalaki; ang isara sa oripun nga si Agar,kag ang isara tana sa anang asawa ngasi Sara. 23 Anang bata sa oripun nabatasa ordinaryo nga pagkabata, piro anangbata sa anang asawa gid nabata sono saanang pangako ang Dios. 24 Ang darwanga dia sarang maimo nga alimbawa: angdarwa nga dia ka babai anang kaalimbawaang darwa ka kasogtanan. Si Agar mamananang kaalimbawa ang kasogtanan ngagintaw ang Dios kay Moises sa Bokid angSinai. Dia ara iba kondi ang Kasogoan.Anang mga bata nabata nga mga oripun.25 Gani si Agar anang kaalimbawa angBokid ang Sinai sa Arabia. Kon kanatunsa dadi, anang kaalimbawa, ang siodadang Jerusalem, tungud nga ang mgatao sa Jerusalem pario sa mga oripun

sa pagsonod ang Kasogoan. 26 Piro siSara tana bukun oripun kag tana anangkaalimbawa ang langitnun nga Jerusalem.Kag kita anang kaalimbawa anang mgabata tungud nga bukun kita oripun angKasogoan. 27 Ay may nasolat sa Kasolatannga nagakoon:“Magkalipay kaw, ikaw nga babai nga

bawas!Magsinggit kaw sa kalipay, ikaw nga ara pa

gid kaagi pasakit sa pagbata.Tungud nga bisan ginbayaan kaw imong

asawa, mabalik tana kanimo, kagmas maraku imong maging mgabata kaysa sa babai nga nagadapunsa anang asawa.”

28 Karon, mga kabogto, kamo mga batarun da ang Dios bilang risolta anang pan-gako, pario kay Isaac nga ginbata tungudnga tana ginpangako ang Dios. 29 Angona, anang bata ni Abraham nga nabatasa ordinaryo nga paagi nagingabot sa batanga nabata paagi sa gaum ang IspiritoSanto. Kag maman da dia ang natatabodadi kanatun, ginaingabot kita ra angmgatao nga nagapasakup sa Kasogoan. 30 Piroano anang koon ang Dios sa Kasolatan?Makon na, “Palayasa ang oripun nga babaipati anang bata, tungud nga anang bataang oripun ara parti sa sorobliun anangbata ang babai nga bukun oripun.” 31Ganimga kabogto ko kay Cristo, atun kaalim-bawa ara iba kondi anang bata ang babainga bukun oripun. Bukun kita anang bataang oripun.

5Indi Kamo Magoman Paoripun sa Kaso-

goan1 Ginlibri kita ni Cristo agud indi kita

run pagoripunun ang Kasogoan. Ganimagpakarigun kita sa atun pagtoo kag indikita run magoman paoripun.

2Tandaan nindo dia, kag dia ako mismo(si Pablo) ang nagakoon kanindo. Konkamo magpatori pa bilang pagtoman saKasogoan, ara run polos anang ginimo niCristo agudmalowas kamo. 3Kag ipasanagko roman kanindo nga ang mga tao nganagapati nga kinanglan nga magpatoriagud malowas, kinanglan ra nga tomanunnanda ang tanan nga ginakoon sa Kaso-goan. 4 Kon kamo nagasarig nga kamomaging matarung sa anang panulung angDios paagi sa indong pagsonod sa Kaso-goan, tay bukun kamo ron kay Cristo. Kag

Galacia 5:5 255 Galacia 5:26indi kamo ron makairug sa anang kalooyang Dios. 5 Piro kita tana nga kay Cristonagasarig nga kita magiging matarung saanang panulung ang Dios paagi sa atunpagtoo kag sa anang gaum ang IspiritoSanto. 6Tungud nga kon kita kay Cristo Je-sus ron, bukun run importanti kon gintorikita okon ara. Atun pagtoo tana sa Diosmaman ang importanti, kag ang pagtoonga nakikita paagi sa atun pagigogma saatun kapario.

7Mayad indong ginaimo ang ona. Sinoang nagpapuut kanindo sa pagsonod sakamatoodan? 8 Indi maimo nga ang Diosnga nagtawag kanindo maman ang nag-papuut kanindo sa indong pagsonod sakamatoodan. 9 Gani magandam kamo,sabun madara kamo tanan ang tao ngadan dian nga nagatodlo ang sala nga pan-odlo. Ay ang mga tao nga toladan pariosa libadora nga miski maistan lang maka-paalsa ang bilog nga minasa nga arina.10 Piro may pagsarig ako pa ra gid sa Gi-noo nga tana ang mabolig kanindo agudsonodon nindo akun gintodlo kanindo.Kag ang tao nga dan dian nga nagagolokanindo, miski sino tana pa, sisilotan tanaang Dios.

11 May nagakoon nga ako kono naga-todlo pa ra gid nga ang tao dapat toriunagud malibri sa anang mga sala. Mgakabogto, indi kamo magpati dan. Tun-gud nga kon dan matood basi ginaingabotnanda ako pa. Kag kon ako nagatodlotoladan mababali ara akun pagtodlo ngaang tao malolowas paagi sa kamatayun niCristo sa kros, nga para sa iba kalokoan.12 Mayad pa magparakapon ron lang angmga tao nga dan dian nga nagagolokanindo kag nagatodlo nga kamo dapatmagpatori.

13 Piro kamo tana, mga kabogto,gintawag ang Dios para maging libri.Garing indi kamo magisip nga dadi librikamo ron nga magtoman indong gosto.Indong imoon tana, magirigogmaankamo kag magboroligan. 14 Tungudnga ang bilog nga Kasogoan matitingubsa sangka sogo lang: “Igogmaa imongisigkatao pario imong pagigogma saimong kaogalingun.” 15 Piro kon kamonagaturukuban pario sa mga mapintasnga mga sapat, magandam kamo ay basikon ranggaun nindo anang pagtoo angisara kag isara.

Anang Gosto ang Ispirito Santo Iba Kaysaanang Gosto ang Tao

16Akungosto kanindo, imoonnindongaindong manogagobay sa indong kaboi angIspirito Santo kag indi nindo ron pagson-odon ang mga malain nga andum indonglawas. 17 Tungud nga anang gosto atunlawas kontra sa anang gosto ang IspiritoSanto, kag anang gosto ang Ispirito Santokontra sa anang gosto atun lawas. Angdarwa nga dia nagakontraan, gani indi tamaimo atun gostong imoon. 18 Piro konnagapasakup kita sa Ispirito Santo ara kitarun sa idalum ang Kasogoan okon sa atunmalain nga mga andum.

19 Ang mga tao nga andang gostolang andang ginasonod nauulamangid sa andang ginaimo: nagapakigolidsanda sa bukun andang asawa, kagmarisna kag marimo andang mgaginaimo. 20 Nagasimba sanda sa mgadios-dios, nagababaylan, nagakorontraan,nagairinaway, nagaakig, madali masilag,nagairikawan, nagaburulag-bulag kagnagagropo-gropo, 21 nagairinggitan,nagapalingin, nagairug-irug sa mgapagtiripon nga poros lang kalokoanandang ginaimo, kag kon ano pa andangmga ginaimo nga marimo. Ginkonanko kamo ron nga lagi ang ona kag dadiginapaandaman ko kamo roman, nga angmga tao nga nagaimo angmga butang ngadan indi makapanobli anang ginarian angDios.

22 Piro dagi tana ang nakikita sa kaboiang tao kon ang Ispirito Santo mamanang nagakontrol kanana. Tana mai-gogmaun, malipayun, malinung anangkaboi, mainantoson, malolo, mayad anangkabubutun, masarigan, 23 mabuut kagantigo magpugung anang kaogalingun.Kon toladia atun imoon indi ta masoayanang mga sogo ang Dios kanatun. 24 Angmga tao nga kay Cristo Jesus ron pariosa ginlansang nanda andang taoanun ngamga baratyagun kag andum doto sa kros.25 Kag tungud nga gintawan kita bagongkaboi ang Ispirito Santo kinanglan mag-sonod kita kanana. 26 Indi kita magpaadakokon magpangaway sa atun kapario; kaglikawan ta ang pagiringgitan.

6Magboroligan Kita

Galacia 6:1 256 Galacia 6:181 Karon, mga kabogto, kon may dian

kanindo nga magkasala, kamo nga gina-toytoyan ang Ispirito Santo dapat mag-bolig kanana agud mapabalik tana sa ostonga pagkaboi. Piro dapat imoon nindodia sa malolo nga paagi. Kag andamannindo ra indong kaogalingun ay basi konkamo magkasala ra. 2Magboroligan kamosa isara kag isara sa indong mga problima.Tungudnga kon toladia indong imoonma-totoman nindo anang sogo ni Cristo. 3Konmay dian kanindo nga anang kaisip konsino tana run, nga sa matood tana ara goaanang ginapaadak, dan ginaloko na langanang kaogalingun. 4Ang kada isara dapatgid nga magosisa anang kaogalingun. Kagkon makita na nga mayad anang ginaimo,kondi magkalipay tana. Piro indi na ikom-parar anang kaogalingun sa iba. 5 Ay angkada isara may ana nga sarabatun.

6 Ang tao nga ginatodloan ang Cristoa-nun ngamga pagtodlo dapatmagbolig kagmagtaw sa nagatodlo kanana.

7Ayawnindo paglokoa indong kaogalin-gun. Ara tao ngamakaloko sa Dios. Ay konano anang ginapanggas ang tao maman ragid anang aniun. 8 Kon kita nagasonod saatun gosto lang gid, dan silot nga ara kat-aposan atun mababaton. Piro kon ananggosto tana ang Ispirito Santo maman atunsonodon, dan kaboi nga ara kataposanatun mababaton. 9 Gani indi kita dapattakan nga magimo ang mayad, ay konmagpadayon kita, magaabot gid ang orasnga mababaton ta ang balus. 10 Gani kadamay kaigayonan nga makaimo kita angmayad sa atun isigkatao indi ta pagpalam-pasun, kag labi run gid sa atun kapario ngamga tomoloo.

Kataposan nga Paandam11 Digi sa kataposan ang solat nga dia

ako ron mismo (si Pablo) ang nagaso-lat. Ta sulunga nindo kon paiwan kaba-raul ang mga litra. 12 Ang mga tao ngadato nga nagarugus kanindo nga kamomagpatori gosto lang nga magpakita-kitasa andang kapario nga mga Judio nganagasonod sanda sa andang mga siri-monya. Ay ginaadlukan sanda nga basikon ingaboton sanda kon itodlo nandanga ang kamatayun lang gid ni Cristo angmakalowas sa tao. 13 Bisan gani sandamismo nga nagparatori ara nagasonod saKasogoan. Gosto nanda lang nga magpa-tori kamo agud may ipaadak sanda nga

kamo nagasonod kananda sa sirimonyanga dan. 14 Para kanakun, ara iba akunipabogal kondi anang kros atun GinoongJesu Cristo. Ay tungud sa anang pagkap-atay sa kros, ang mga butang digi sa kali-botan bali ara run kanakun, kag ako baliara run da sa kalibotan nga dia. 15 Bukunimportanti kon natori kita okon ara, angpinakaimportanti tana kon kita ginbagoron ang Dios. 16 Kabay pa nga ang tanannga mga tao nga ginpili ang Dios kag na-gasonod sa akun ginatodlo nga dia kaloyanna kag tawan mayad nga pagkaboi.

17 Alin dadi, ayaw nindo ako ron pag-goloa. Ang mga pali sa akun lawas na-gapamatood nga ginasonod ko anang mgasogo ni Jesus.

18 Mga kabogto, kabay pa nga kaloyankamo ra gid atun Ginoong Jesu-Cristo.Amin.

Efeso 1:1 257 Efeso 2:2

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Efeso

1Ako si Pablo nga apostol ni Cristo Jesussono sa kabubutun ang Dios. Nagapan-gomosta ako kanindo nga mga tomoloodian sa Efeso, kamo nga mga matutum saindong pagsonod kay Cristo Jesus.

2Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Mga Bindisyon nga Ispiritoanun3 Magpasalamat kita sa Dios kag Tatay

atun Ginoong Jesu-Cristo! Tungud ngakita kay Cristo, gintawan na kita ang tanannga mayad para sa atun ispiritoanun ngakaboi. Dia nga mga bindisyon alin salangit. 4 Bisan ang ara pa maimo angkalibotan, ginpili kita run nga lagi angDios nga maging ana tungud nga kitakay Cristo, agud nga kita maging balaankag ara kasawayan sa anang panulung.Tungud sa anang pagigogma ang Dioskanatun, 5 ginplano na run nga lagi ngakita maging anang mga bata paagi kayJesu-Cristo. Maman dia anang gosto kaganang kabubutun. 6 Dayawon ta ang Diostungud sa anangmakatiringala nga kalooynga anang gintaw kanatun paagi sa anangpinalangga nga Bata!

7-8 Ay paagi sa anang dogo ni Cristogintobos kita, nga ang gosto nga ambalun,ginpatawad atun mga sala. Mabaul kagdoro gid anang kalooy ang Dios kanatun.Gintawan na kita kaaram kag pagintindi9 agud maintindian ta anang sikrito ngaplano nga anang imoon paagi kay Cristo10 kon magabot ron ang oras nga ananggintaning. Sono sa anang plano gosto nanga tibyogon ang tanan nga sa langit kagsa logta kag ipasakup sa anang pagdomarani Cristo.

11 Ang tanan nga mga butang ginaimoang Dios sono sa anang plano kag sa ananggosto. Kag sono sa anang plano ngalagi ang ona, ginpili na kami nga magingana sa amun pagpakigtingub kay Cristo,12 agud nga kami nga naona nga naglaumkay Cristo magdayaw kanana. 13 Kag patikamo naging kay Cristo ron da pagkabatinindo ang kamatoodan, ang Mayad ngaBarita nga si Cristo maman ang makalibrikanindo sa silot nga ara kataposan. Pag-too nindo kanana, gintaw ang Dios ang

Ispirito Santo nga anang ginpangako bi-lang tanda nga kamo kanana run. 14 AngIspirito Santo nga dia maman ang karigu-nan nga mababaton ta anang pangako angDios para kanatun bilang anang mga bata,nga maangkun ta gid ang komplito ngakalowasan. Kag sa toladia dayawon tana.

Anang Pangamoyo ni Pablo15 Gani pagkabati ko parti sa indong

pagtoo kay Ginoong Jesus kag sa in-dong gogma sa tanan nga mga bata angDios, 16 doro gid akun pagpasalamat saDios tungud kanindo. Kag ginapang-amoyo ko kamo pirmi. 17 Ginapangayoko sa Dios atun Ginoong Jesu-Cristo, angTatay nga makagagaum, nga anang Ispir-ito ang magtaw kanindo kaaram kagpasanagan kamo ang kamatoodan partisa Dios agud makilala nindo tana gid ngamayad. 18 Kabay pa nga pasanagun naindong isip agud maulaman nindo konano gid atun ginalauman tungud sa anangpagtawag kanatun nga maging anang mgabata, kag agud maulaman nindo ra konpira karaku kag kon pira kasadya angsorobliun nga anang ginpangako sa anangmga bata. 19 Ginapangamoyo ko ra ngamaulaman nindo anang gaum ang Diosnga indi matupungan kag digi kanatunnga nagatoo kanana. Dia nga gaum20maman ra anang gingamit sa pagbanawkag pagpapongko kay Cristo sa anangtoo doto sa langit. 21 Gani sa idalumanang gaum ni Cristo ang tanan nga na-gapangona kag nagadomara, kag ang mgamay awtoridad, kag miski sino pa ngamay podir. Ang titolo nga gintaw kayCristo indi run gid matupungan dadi okonbisan sa paraaboton pa. 22 Ang tanannga mga butang ginpaidalum ang Diossa anang gaum ni Cristo, kag ginimo natana nga manogdomara sa tanan nga mgabutang agud maboligan na ang mga to-moloo 23 nga maman anang pinakalawaskag kabilogan. Kag si Cristo maman ra angnagaimono sa tanan-tanan.

2Ang Ona Kamo Patay, Piro Dadi Boi Kamo

Ron1 Ang ona patay kamo sa panulung ang

Dios tungud sa indong mga pagsoway kagmga sala. 2 Ginsonod nindo ang malainnga pagginawi ang mga tao digi sa kali-botan. Mga ginsakupan kamo ni Satanas

Efeso 2:3 258 Efeso 3:3nga maman ang nagaari sa mga ispiritonga nagagaum digi sa ibabaw ang kalib-otan. Kag tana ra ang ispirito nga naga-gaum sa mga tao nga ara nagatoman saDios. 3 Ang ona pario kita ra kananda;nagkaboi kita sono lang gid sa atun gosto.Anang naliagan atun isip kag atun lawasmaman atun ginsonod. Kag sa atun kaim-tangan nga dato anay, kabilang kita rakananda tanan nga dapat silotan.

4 Piro maloloyon gid ang Dios, kagmabaul anang pagigogma kanatun. 5Bisanpatay kita sa anang panulung tungud saatun mga sala ginboi na kita kaiban niCristo. (Gani paagi lang sa anang kalooyang Dios nalowas kita.) 6 Kag tungudsa atun pagpakigtingub kay Cristo Jesusgintawan na kita ang bago nga kaboiagud magari kita kaiban kanana sa lan-gitnun nga ginarian. 7 Ginimo na diaagud maipakita na sa tanan sa paraabotonnga mga inadlaw anang indi matupun-gan nga kalooy kag kaayad kanatun ngaanang gintaw paagi kay Cristo Jesus. 8-9Aytungud sa kalooy ang Dios nalowas kamopaagi sa indong pagtoo kay Jesu-Cristo.Dia nga kalowasan rigalo ang Dios kagara pagbasian sa indong mga inimoan,gani ara gid may makapaadak. 10 Ginimokita ang Dios, kag tungud sa atun pagtookay Cristo Jesus gintawan na kita bagongkaboi, agudmakaimo kita angmayad. Ma-man dia anang plano ang Dios alin pa angona nga ginpaimo kanatun.

Ang mga Judio kag ang mga Bukun JudioNagkarasogot tungud kay Cristo

11 Dumdumun nindo indong kaimtan-gan ang ona. Kamo natao nga bukunmga Judio kag ginakoon ang mga Judionga kamo ara rilasyon sa Dios tungud ngabukun kamo pario kananda nga tinori.(Piro ang pagtori nga dato sa lawas ralang.) 12 Dumdumun nindo nga dato anayara kamo pa kakilala kay Cristo. Ara kamokagapil sa banwa nga Israel, kag ara kamogid masakup sa mga kasogtanan ang Diospara sa anang mga tao nga ginbasi saanang mga pangako. Nagkaboi kamo sakalibotan nga dia nga ara paglaum kagara Dios. 13 Piro dadi tungud nga kamokay Cristo Jesus ron, kamo nga dato anaymarayu sa Dios, dadi naging marapit runpaagi sa anang dogo ni Cristo. 14 Kagpaagi sa anang pagkapatay, ginguba na

ang pinakapadir nga nagaulang kag naga-paaway sa mga Judio kag sa mga bukunJudio. Gani tana maman ang nagpakaso-got kanatun. Gindapun na ang mga Judiokag bukun Judio. 15 Ang padir nga anangginguba ara iba kondi anang Kasogoan angmga Judio nga poros lang mga sogo kagmga rigolasyon. Ginimo na dia agud da-punun na ang mga Judio kag bukun Judiokanana, kag agud matapos andang pagar-away sa isara kag isara. 16Gani dadi bilangsangka lawas run lang ang mga Judio kagbukun Judio, ay paagi sa anang kamatayunni Cristo sa kros gindora na atun pagdu-rumutan kag ginpapanombalik na kita saDios. 17 Nagabot digi si Cristo kag ginwalina ang Mayad nga Barita nga nagatawkalinung kanindonga bukun Judio nga angona marayu sa Dios, kag kanamun ra ngamga Judio ngamarapit sa Dios. 18Paagi kayCristo kita tanan, mga Judio kag bukun,sarang run makaparapit sa Amay paagi sasangka Ispirito Santo.

19Gani dadi, kamongamga bukun Judio,bukun kamo ron taga-ibang logar okonmga istrangiro, kondi mga kasimanwa runang mga tomoloo kag mga mimbro anangpamilya ang Dios. 20 Kita nga mga to-moloo, atun kapario balay nga ang gin-patindugan bato. Kag si Cristomaman angpinakabato nga pondasyon nga ginatin-dugan anang mga arigi ang balay. Angmga apostol kag ang mga propita ang Diosmaman ang mga pinakaarigi. Kamo angiba nga mga pinakamatirialis ang balay.21 Paagi kay Cristo ang tanan nga partiang balay nagaarangut-angut agud mag-ing balaannga timplo para sa Ginoo. 22Kagtungud nga kamo kay Cristo, kamo naka-gapil run da sa ginaimo nga dia nga balaynga ginaolian ang Dios paagi sa anangIspirito.

3Anang Plano angDios samga bukun Judio

1Maman dia ang kabangdanan nga tun-gud kay Cristo Jesus ako (si Pablo) gin-priso, ay nagwali ako nga kamo nga mgabukun Judio kagapil run da sa anang gi-naolian ang Dios. 2 Sigorado gid nganabatian nindo nga sa anang kalooy angDios ako anang ginsarigan nga magingmanogbarita para sa indong kaarayadan.3Ang Diosmismo ang nagpaulam kanakunanang sikrito nga plano para kanindo ngamga bukun Judio. (Nakasolat ako ron ang

Efeso 3:4 259 Efeso 4:11matagud parti digi. 4 Kon mabasa nindogani datomakikita nindo nga naulaman komanda anang plano ang Dios para kanindopaagi kay Cristo.) 5 Ang ona ara gid diapagpaulaman ang Dios sa mga tao, pirodadi ginpaayag na run sa anangmga apos-tolis kag sa mga propita paagi sa anangIspirito Santo. 6 Kag maman dia anangplano: nga paagi saMayad nga Barita partikay Cristo, ang mga bukun Judio magingkaiban run ang mga Judio nga magabatonsa anang mga pangako ang Dios, kag mag-ing mga mimbro sanda run ang sangkalawas tungud nga sanda kay Cristo Jesus.

7 Sa kalooy ang Dios ako ginimo na ngamanogwali ang Mayad nga Barita paagisa anang gaum. 8 Isipa nindo ron lang!Ako gid ang pinakakubus sa tanan ngamga tomoloo, piro ako anang gintawanang Dios ang pribilio nga isogid sa mgabukun Judio ang Mayad nga Barita partisa mga bindisyon alin kay Cristo. Dia ngamgabindisyon abonda kag indi gidmaabotisip. 9 Ang Dios nga nagimo ang tanannga butang ara gid nagsogid sa bisan kinokon ano anang sikrito nga plano. Pirodadi ginsogo na ako nga ipasanag sa tanankon paiwan na ginapatoman anang planonga dato, 10 agud paagi sa mga tomoloomaipakita na dadi sa mga nagapangonakag samgamay awtoridad doto sa kalangi-tan kon paiwan anang kaaram nga anangginapaayag sa sari-sari nga paagi. 11 Diamaman da lagi anang plano miski angona pa, kag natoman na run paagi kayCristo Jesus nga atunGinoo. 12Tungudngakita kay Cristo kag tungud sa atun pagtookanana, makaparapit kita sa Dios nga arakaadluk okon pagpangalangan. 13 Ganinagapangabay ako kanindo nga indi kamomagparoya tungud sa akun mga ginaan-tos, ay dia para sa indong kaarayadan.

Anang Gogma ni Cristo14 Kon maisip ko anang ginplano ang

Dios nagalood ako sa pagsimba kanana,15 nga maman anang Tatay ang tanan ngadigi sa kalibotan kag doto sa langit ngaanang ginatawag nga mimbro anang pam-ilya. 16 Makatiringala anang gaum. Ganiginapangamoyo ko kanana nga tawan nagaum kag kabaskug indong ispiritoanunnga kaboi paagi sa anang Ispirito, 17 agudsi Cristo magaoli sa indong tagiposoontungud sa indongpagtoo. Ginapangamoyo

ko ra nga magpanggamot kamo kag ma-grigun sa anang gogma ang Dios, 18 agudnga kamo kag ang iba pa nga mga to-moloo makaangup kon pira gid kabaulanang gogma ni Cristo kanatun. 19 Kabaypa nga indong maulaman anang gogma,bisan matood nga indi gid maabot isip;agud ang tanan nga dian sa Dios magingdian ra kanindo.

20 Dayawon ang Dios, tungud nga paagisa anang gaum nga digi kanatun, anangmaimo sobra pa sa atun ginapangayookon ginaisip. 21 Dayawon tana sa tanannga oras asta kon sano tungud sa mgakaarayadan nga anang ginimo kanatunnga mga tomoloo paagi kay Jesu-Cristo.Amin.

4Sangka Lawas sa kay Cristo

1 Karon, bilang priso tungud sa akunpagsirbi kay Cristo, ako nagapakitloykanindo nga magkaboi kamo ngabagay ra bilang mga tinawag ang Dios.2 Maging mapainubusun kamo kagmalolo sa isara kag isara. Magigogmaan,magpinasinsyaun, kag agoantaun nindoanang kakolangan ang isara kag isara.3 Imoratan nindo nga ipadayon indongpagtiribyog nga alin sa Ispirito Santopaagi sa indong mayad nga pagkaraiban.4 Ay kita nga mga tomoloo sangka lawaslang, kag sangka Ispirito Santo lang angnagaistar kanatun. Isara ra lang atunpaglaum, ay pario kita ra nga nagaulat saanang ginpangako pagtawag na kanatun.5 May sangka Ginoo kita lang, sangkapagtoo, kag sangka kabangdanan kon basiginbunyagan kita. 6May sangka Dios kitara lang kag tana maman anang Tatay angtanan. Tana nagaari, nagapangikot, kagnagaistar kanatun tanan.

7 Piro bisan sangka lawas kita lang, mayiba-ibang abilidad nga gintaw ni Cristo sakada isara kanatun sono sa anang gostonga itaw. 8 Pario anang koon sa Kasolatan,“Pagsaka na sa langit doro nga mga biag

anang ginpandara.Kag ginpanawan na iba-ibang abilidad ang

mga tao.”9 (Karon, ano anang kaologan ang nagsakatana sa langit? Dia nagakaologan nga na-glosong tana anay digi sa logta. 10Kag tananga naglosong maman da ang nagsaka saibabaw pa ang mga langit agud maponona ang tanan.) 11 Ang iba ginimo na

Efeso 4:12 260 Efeso 5:5nga apostolis, ang iba propita, ang ibamanogwali ang Mayad nga Barita, kagang iba pastor kag manogtodlo. 12 Diaginimo na agud ipriparar ang tanan ngamga tomoloo sa pagsirbi sa Dios kag agudmagoswag ang mga tomoloo nga mamananang pinakalawas. 13Sa toladia nga paagimagaparario atun pagtoo kag pagkilalasa anang Bata ang Dios agud maging arakakolangan atun pagginawi kag magingpario gid kay Cristo. 14 Kag kon maabotta run dan bukun kita run pario sa batanga darara-daraun sa sari-sari nga mgapanodlo nga ginatodlo ang mga tao ngaanad magpandaya kag magbaliskad angkamatoodan. 15 Sa baylo nga kita magimopario andang ginaimo, isogid ta ang kam-atoodan nga may gogma, agud magingpario kita kay Cristo nga atun pinakaolo.16 Paagi sa anang pagdomara, ang bilognga lawas nagaarangut-angut, kag angkada parti nagaboroligan. Kag kon angkada parti osto anang ginaimo tungud sagogma sa isara kag isara, ang bilog ngalawas magatobo kag magarigun.

Ang Kaboi nga Ginbago ni Cristo17 Gani sa aran ang Ginoo, ginapaan-

daman ko kamo nga indi kamo ron mag-pangaboi pario sa mga tao nga ara kakilalasa Dios. Ara polos andang isip 18 tungudnga naduluman gani andang pagintindiparti sa mga ispiritoanun nga butang. Bu-lag sanda sa kaboi nga ginataw ang Diostungud nga ara sanda kaulam angmga bu-tang nga parti sa Dios, aymasyado katugasandang mga tagiposoon. 19 Ara sanda runuya. Gani poros kauruya andang ginaimokag sigi lang andang imo ang malain ngaara gid pugung-pugung.

20 Piro kamo tana bukun toladan in-dong gintonan parti kay Cristo. 21 Kabaynaulaman nindo ang parti kay Cristo,kag tungud nga kamo kanana gintodloankamo ang kamatoodan nga dian kay Je-sus. 22 Gani bayai nindo indong dati ngaogali nga naboyo samalain nga pagginawi.Indong dati nga pagkatao nga dato ma-man ang nagasisti kanindo paagi sa anangmalain nga mga andum nga nagadayakanindo. 23 Pabagoan nindo indong mgatagiposoon kag indong mga pangunauna.24 Ipakita nindo nga kamo ginbago ron angDios kag gintawan kaboi nga pario angkanana, ang osto nga kaboi nga matarungkag balaan.

25 Gani indi kamo magbinotig. Angkada isara dapat magsogid ang matood saanang kabogto kay Cristo, ay kita tananmga mimbro ron ang sangka lawas. 26Konmasilag kamo magandam kamo nga indikamo magkasala. Kag indi nindo pag-paboayun indong kasilag sa bilog nga ad-law. 27 Ayaw nindo pagtawi logar si Sa-tanas. 28 Ang nagasari panakaw anayindi run magpanakaw, kondi magpangitasa mayad nga paagi, agud makataw tanara sa mga pobri. 29 Indi kamo magam-bal ang maririmo, kondi ang mayad ngamga ambal nga makabolig sa indong ka-pario kag bagay sa okasyon, agudmakatawkamo kaarayadan sa mga nagaparamati.30 Indi kamo magimo ang mga butangnga makataw kasubu sa anang IspiritoSanto ang Dios. Ay ang Ispirito Santonga diamaman angpinakatandanga kamoana ang Dios, kag garantia nga makalibrikamo ron sa paraaboton nga adlaw angpagukum. 31 Isikway nindo ang tanannga paginanakit, pagkamainitun ang olo,kag ang kasilag. Indi kamo ron da mag-boroyayawan, okon magambal ang malainkontra sa isara kag isara, okon magdu-rumutan. 32 Indong imoon tana, maga-rayadan kamo. Maging malolo kamo saisara kag isara kag magparatawadan kamopario anang pagpatawad ang Dios kanindopaagi kay Cristo.

5Magkaboi Kamo Bilang mga Tao nga

Nasanagan1Tungud nga kamomga pinalangga nga

mga bata ang Dios, wadun nindo tana.2 Dapat pirmi nga makita sa indong kaboinga ginaigogma nindo ang iba pario anangpagigogma ni Cristo kanatun. Ay gintawna pa gani anang kaboi para kanatun bi-lang maamot nga alad sa Dios.

3 Tungud nga kamo mga bata runang Dios, bukun bagay nga ambalunkamo ang mga tao nga kamo nagaimoang mga butang nga marisna pario angpagolid sa bukun indong asawa, okon pag-inakug. 4 Kag bukun ra bagay nga kamomagdinopak, okon magambal ang ara po-los nga mga sogidanun kag marimo ngamga orogorog. Ang dapat tanamagpasala-mat kita sa Dios. 5 Tandaan nindo gid ngaindi makasulud sa Ginarian ni Cristo kagang Dios ang mga tao nga nagapakigolidsa bukun andang asawa, ang mga tao nga

Efeso 5:6 261 Efeso 5:33marisna andang ginaimo, kag ang mgaakug. (Ay ang paginakug sangka klasi ranga pagsimba sa mga dios-dios, tungudnga kon akug ang tao ginapasolabi na angmga butang digi sa kalibotan kaysa Dios.)

6 Tungud sa toladia nga mga ginaimoang mga tao sisilotan sanda ang Dios,ay ara sanda nagatoman kanana. Ganiindi kamomagpaloko sa iba nga nagakoonnga ang mga butang nga dia bukun ma-rimo. 7 Indi kamo ra magsari tabid satoladan nga mga tao. 8 Ang ona indongisip naduluman ra, piro dadi tungud ngakamo sa Ginoo ron, nasanagan kamo ron.Gani ipakita nindo sa indong pagkaboinga kamo nasanagan run. 9 (Ay kon angtao nasanagan run maulaman mo nga lagitungud nga anang inimoan poros mayad,matarung, kag ginasonod na ang kama-toodan.) 10 Imorati nindo nga maulamankonano ananggosto angGinoonga indongimoon. 11 Indi kamo magirug sa mgaara polos nga ginaimo ang iba nga nadu-luman, sa baylo ipasanag nindo kanandanga malain andang ginaimo. 12 (Kauruyabisan sambitun ang mga butang nga an-dang ginaimo sa sikrito.) 13Konpasanagannindo sanda andang mga ginaimo, maula-man nanda nga dato sala manda. 14 Aymasanagan ang miski ano kon nalanyaganrun ang kamatoodan. Maman dan nganagakoon,“Pagbogtaw, ikaw nga nagakatorog,Pagbangon alin sa mga patay,Kag si Cristo magasanag kanimo.”

15 Gani andaman nindo kon paiwan in-dong pagkaboi. Indi kamomagkaboi pariosa mga tao nga ara kaintindi, kondi magk-aboi kamo bilang mga tao nga nakaintindianang kabubutun ang Dios. 16 Indi nindopagoyang-oyangun indong tyimpo, kondigamitun nindo sa pagimo angmayad, tun-gud nga malain anang dalagan ang kalib-otan. 17 Indi kamo magpaomang-omangkondi isipun nindo kag intindiun kon anoanang kabubutun ang Ginoo.

18 Indi kamo magpalingin sa mga irinu-mun, nga nagapabasta-basta lang indongkaboi. Magpapono kamo tana ang IspiritoSanto. 19 Kon kamo nagatiripon gamitanindo ang mga salmo kag mga kanta nganagadayaw sa Dios. Kag kon magkantakamo dapat alin gid sa indong tagiposoon.20 Paagi sa atun Ginoong Jesu-Cristo mag-pasalamat kamo pirmi sa Dios nga Amaypara sa tanan nga butang.

Ang Magasawa21 Magpasakup kamo sa isara kag isara

tungud sa indong pagtaod kay Cristo.22 Kamo nga mga babai, magpasakup

kamo sa indong asawa, pario sa indongpagpasakup sa Ginoo. 23 Ay ang lalakiang pinakaolo sa magasawa pario ra ngasi Cristo ang pinakaolo sa mga tomoloonga maman anang pinakalawas, kag tanaandang Manlolowas ra. 24 Gani kon pai-wan nga ang mga tomoloo nagapasakupkay Cristo, ang mga babai nga may asawadapat ra gid nga magpasakup sa andangasawa.

25 Kamo tana nga mga lalaki, palang-gaa nindo indong asawa pario ra saanang pagpamalangga ni Cristo samga to-moloo. Tungud sa anang pagpamalanggakanatun ginalad na anang kaboi 26 agudbatononkita angDios, pagkatapos nga kitaanang nalimpyoan paagi sa pagbunyagnga kaiban ang pagambal. 27Dia ginimo nara agud kita nga mga tomoloo mababatonna bilang anang asawa nga masadya gid,balaan, kag ara kasawayan; pario sa nobyanga ara dipikto okon korinut okon anopa nga dipirinsya. 28 Gani ang mga lalakidapat gid nga magpalangga sa andangasawa pario sa andang pagpalangga sa an-dang kaogalingun nga lawas, tungud ngaang magasawa isara run lang. Ang naga-palangga sa anang asawa nagapalangga saanang kaogalingun. 29Ara tao nga ara na-gaigogma sa anangkaogalingunnga lawas,kondi ginapakaun na kag ginaasikaso. To-ladia anang ginaimo ni Cristo kanatunnga nagatoo kanana, 30 tungud nga kitamaman anang pinakalawas. 31 Ang Kaso-latan nagakoon nga ang magasawa isararun lang. Ay makon doto, “Ang lalakimagapabulag sa anang tatay kag sa anangnanay, kag magadapun sa anang asawa.Kag sanda nga darwa maging isara runlang.” 32 Makatiringala ang kamatoodannga dia nga ginapaayag, kag makokoonko nga maman dia ang kaalimbawa anangrilasyon ni Cristo sa tanan nga nagatookanana. 33 Gani kamo nga mga lalaki,palanggaun nindo indong asawa pario saindong pagpalangga sa indong kaogalin-gun. Kag kamo nga mga babai, taodonnindo indong asawa.

6Ang Mga Bata kag ang mga Ginikanan

Efeso 6:1 262 Efeso 6:241 Kamo nga mga bata, tomanun nindo

indong mga ginikanan, ay dia dapat gidman nga imoon bilang matood nga Kris-tiano. 2 Kabay makon ang Dios, “Taodaimong tatay kag nanay.” Maman dia angona nga sogo nga may dogang pa ngapangako, 3 ay makon na, “Agud magingmayad imong paraaboton kag magalawigimong kaboi digi sa kalibotan.”

4 Kamo nga mga ginikanan, indi nindopagpaugutun indong mga bata paagi sasobra nga pagdisiplina. Indong imoontana, sagodon nindo sanda sa anang pag-disiplina kag panodlo ang Ginoo.

Ang mga Oripun kag ang mga Agalun5 Kamo nga mga oripun, tomana nindo

indong mga agalun nga digi sa logta ngamay pagtaod kag pagkaadluk kananda.Magobra kamo ang tuduk sa tagiposoonkag sirbian nindo sanda nga midyo siCristo indong ginasirbian. 6 Gani mago-bra kamo ang tuduk sa indong tagiposoonbilang mga oripun ni Cristo nga nagaimoanang kabubutun ang Dios kag bukunnga pakita-kita lang agud malipay sanda.7 Imoa nindo indong obligasyon sa mayadnga kabubutun bilang mga oripun. Bi-langa nindo nga ang Ginoo maman in-dong ginasirbian kag bukun ang mga tao.8 Dumdumun nindo nga ang Ginoo ma-man ang magabalus sa kada isara sono saanang ginaimo nga mayad, oripun tanaman okon bukun.

9Kag kamo nga mga agalun, magpason-aid kamo ra sa indong mga oripun. Indinindo sanda pagpaugun ay dumdumunnindo nga kamo kag indong mga oripunmay sangka agalun lang sa langit kag aratana may ginapasolabi bisan sino.

Mga Panagang kontra kay Satanas10 Bago ako magtapos ginabilin ko gid

kanindo nga magpakabaskug kamo sa Gi-noo paagi sa anang gaum. 11 Gamitanindo ang tanannga armasnga gintawangDios agud makabatok kamo sa anang mgamalain nga paito ni Satanas. 12 Tungudnga atun kontra bukun mga tao, kondiang mga ispirito nga nagapangona ngamay gaum kag nagaari sa kaduluman digisa kalibotan, kag ang mga malain ngamga ispirito nga dian sa ibabaw. 13 Ganigamita nindo ang mga armas nga gintawang Dios, agud kon magabot ang orasnga solongon kamo ang kaaway indi kamomapirdi; kag pagkatapos marigun kamo

pa ra gid. 14 Magpriparar kamo pirmi.Isoot nindo bilang indong pinakaakusang kamatoodan, kag gamitun nindo angkatarungan bilang pinakapanagang sa in-dong dugan. 15 Magpriparar kamo pirmisa pagsogid ang Mayad nga Barita ngaparti sa kalinung nga ginataw ang Dios.Maman dia indong pinakasapatos. 16 Loasdian, gamita nindo ra sa tanan nga orasindong pagtoo bilang indong pinakapana-gang agud indi kamo pagdolotan anangmga pagtintar ni Satanas nga midyo sanagadabadaba nga mga odiong. 17 Kagbatona nindo ra nga pinakahilmit sa in-dong olo ang pagdumdum nga kamo gin-patawad run ang Dios sa indong mga sala.Batona nindo ra anang ambal ang Diosnga pinakaispada nga gintaw ang Ispiritoagud ibatok sa kaaway. 18 Kag magpang-amoyo kamo pirmi nga tabangan kamogid ang Dios. Sa tanan nga oras mag-pangamoyo kamo sa bolig ang IspiritoSanto. Indi kamo gid magpabaya-baya,kondi magpadayon kamo gid pangamoyokag indi nindo paglipatan nga sambitunang tanan nga mga bata ang Dios. 19 Kagako ipangamoyo nindo ra nga boligan akoang Dios kon ano akun dapat iambal. Kagipangamoyo nindo nga indi ako pagad-lukanmagambal parti saMayad nga Baritanga ang ona ara pagsogidan. 20 Ay akoanang ginpadara ang Dios agud iwali koangMayad nga Barita nga dia. Kag tungudsa akun pagwali ako digi dadi sa prisoan.Gani kon maimo ipangamoyo nindo akonga indi ako gid pagadlukan sa pagambalay maman dia nga obra anang gintaw angDios kanakun.

Ang Kataposan21 Si Tiquico ron lang ang magabarita

kanindo parti sa akun kaimtangan kag gi-naimo digi. Pinalangga tana nga kabogtokay Cristo kag masarigan nga sorogoonang Ginoo. 22 Ginpadara ko tana dianagud masogidan na kamo parti sa amunkaimtangan digi kag agud mapabaskug nakamo.

23 Mga kabogto, kabay pa nga kaloyankamo ra gid ang Dios nga Tatay kag atunGinoong Jesu-Cristo ngamagingmalinungindong kaimtangan dian, kag magdogangpa gid indong pagtoo kag pagirigogmaansa isara kag isara. 24Kabay pa nga kaloyangid ang Dios ang tanan nga nagaigogma

Efeso 6:24 263 Efeso 6:24ang ara kataposan nga pagigogma sa atunGinoong Jesu-Cristo.

Filipos 1:1 264 Filipos 1:27

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Filipos

1 Ako nga si Pablo kag akun kaiban ngasi Timoteo nga mga sorogoon ni CristoJesus nagapangomosta kanindo nga mgatomoloo dian sa Pilipos, pati run da samganagadomara kanindo kag sa andang mgakabolig.

2Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Ang Pangamoyo ni Pablo sa anang mgaGinasolatan

3 Kada madumduman ko kamo naga-pasalamat ako sa Dios. 4 Kag kada mag-pangamoyo ako para kanindo nalilipayako, 5 tungud nga kaiban ko kamo sa pag-palapnag ang Mayad nga Barita parti kayCristo alin pa ang ona asta dadi. 6 Mayadanang ginompisaan ang Dios nga imoonsa indong mga kaboi kag nasisigoro konga danmagapadayon asta sa adlaw nga siCristo Jesusmagbalik. 7Dapat lang gid ngatoladia akun pagdumdum kanindo tanantungud nga palangga ko kamo. Ay nagingkabolig ko kamo sa obra nga gintaw angDios kanakun, bisan pa dadi nga naprisoako nga nagapamatood kag nagadipindiang Mayad nga Barita sa mga nagakontra.8 Naulaman ang Dios nga mabaul akunkaidlaw kanindo; ay ginaigogma ko kamopario sa anang pagigogma ni Cristo Jesuskanindo.

9 Ginapangamoyo ko nga magdogangpa gid indong pagirigogmaan sa isara kagisara, nga may osto nga kaaram kag mgapagangup, 10 agud makapili kamo kon anogid ang pinakamayad kag agud maginglimpyo indong kaboi kag ara kasawayankonmagabot ron si Cristo. 11Kabay pa ngasa bolig ni Jesu-Cristo maging matarungang tanan nga indong ginaimo agud ma-dayaw gid ang Dios.

Si Cristo mismo ang Importanti12 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto

ko nga maulaman nindo nga ang mganagkaratabo kanakun nakabolig ngamayad sa pagpalapnag ang Mayad ngaBarita. 13 Ay naulaman run ang tanan ngagoardya digi sa palasyo pati ang iba panga mga tao nga ako ginpriso tungud ngaako anang somolonod ni Cristo. 14 Kag

tungud ra sa akun pagkapriso nga dia,nagrigun pa gid anang pagtoo sa Ginooang kadoroan sa atun mga kabogto. Ganinagisug sanda pa gid sa pagwali angMayad nga Barita. 15 Matood nga angiba nagawali parti kay Cristo tungud nganaakig sanda kanakun kag gosto nandanga malabawan ako, piro ang iba tanamayad andang katoyoan. 16 Nagawalisanda tungud nga ginaigogma nanda akokag gosto nanda nga magbolig kanakun,ay naulaman nanda nga ginbutang akodigi agud dipindian angMayad nga Barita.17 Ang mga naakig kanakun bukun sinsirosa andang pagwali parti kay Cristo, ayandang katoyoan sa pagwali para lang gidsa andang kaogalingun. Andang pagsarig,mintras digi ako sa prisoan madugangannanda pa gid akun pagantos tungud saandang ginaimo nga dan.

18 Piro ara tana dan kaso kanakun.Nalilipay ako pa gani abir kon ano an-dang katoyoan sa pagtodlo, tama manokon bukun, basta ginawali si Cristo. Kagmalilipay ako pa, 19 ay naulaman ko ngapaagi sa indong mga pangamoyo kag sabolig anang Ispirito ni Jesu-Cristomalilibriako digi. 20 Mabaul gid akun andum kagpaglaum nga indi ako gid mauyan, kondipario ang dati maging matutum ako radadi, agud nga paagi sa akun kaboi, okonsa akun kamatayun, madayaw si Cristo.21-23 Para kanakun, akun kaboi para kayCristo. Kag kon ako man mapatay maypakinabang pa ra gid, ay makakaiban kotana run. Indi ko maulaman kon diin digisa darwa akun piliun, tungud nga gostoko ronmagona kanindo sa isarang kinaboikag maging kaiban run ni Cristo, ay ma-man dia ang pinakamayad para kanakun.Piro kon sa akun pagpabilin digi maymaimo ako pa, mayad ra dato. 24 Kagimportanti para kanindo kon mapabilinako digi. 25 Tungud nga naulaman kodan, nasisigoro ko nga indi ako pa map-atay agud maboligan ko kamo nga tananparamagdogang pa gid indong pagtoo kagkalipay. 26 Kag kon makabalik ako rondian kanindo labi run gid nga may rasonkamo sa pagdayaw kay Cristo Jesus tungudkanakun.

27Piromakabisita akomandian kanindookon indi, ang importanti gid tana ngaindong kaboi ginabasi nindo saMayad ngaBarita ni Cristo, agud mabaritaan ko ngamarigun kamo nga nagaorogyon gid sa

Filipos 1:28 265 Filipos 2:24indong pagimorat para sa osto nga pagtoonga sono sa Mayad nga Barita. 28 Indikamo gid magkaadluk sa mga nagakontrakanindo. Ay kon kamo ara naadluki tandadia ang Dios kananda nga sanda ang sir-ilotan kag kamo tanamalolowas. 29Ay anggintaw nga pribilio kanindo bukun langnga kamo magtoo kay Cristo kondi maga-ntos ra para kanana. 30 Dadi magkaraibankita run nga nagaantos tungud sa Mayadnga Barita. Maman dia ang mga pagantosnga indong nakita nga akun naagian angona, kag asta dadi nababaritaan nindo nganagaantos ako pa ra gid.

2Anang Pagpaubus ni Cristo

1 Kabay tungud nga kamo kay Cristoron nagabaskug indong buut. Malipayunkamo tungud nga naulaman nindo ngaginaigogma kamo ni Cristo. Kag kabaymay mayad kamo nga rilasyon sa Ispir-ito Santo, kag malolo kamo ron kag mal-oloyon sa isara kag isara. 2 Gani dadi maypangabay ako kanindo: para malobos gidakun kalipay magirigogmaan kamo kagmagorogyon. Kabay pa nga magpararioindong mga isip kag katoyoan. 3 Indikamo magimo bisan ano tungud sa inakugnga andum okon agud magpataas-taas in-dong kaogalingun sa indong kapario. In-dong imoon tana, magpaubus kamo kagisipun nindo nga mas mayad indong ka-pario kaysa kanindo. 4 Bukun lang indongkaarayadan indong isipun kondi dumdu-mun nindo ra anang kaarayadan ang iba.5 Dia indong dapat imoon nga maman raanang ginimo ni Cristo Jesus.6Bisan pario tana sa Dios, ara tana nagpan-

gagaw anang pagkatupung sa Dios.7 Kondi ginoba na anang pagka-Dios kag

nagpakatao digi sa kalibotan, kagnaging pario sa sorogoon.

8 Ang naging tao tana run, nagpaubustana anang kaogalingun kag nag-ing matinomanun miski sa ka-matayun sa kros.

9Maman dan nga ginpataas tana ang Dioskag gintawan titolo nga labaw satanan,

10 Agud nga ang tanan nga sa langit kagdigi sa kalibotan pati ang sa idalumang logta maglood kag magsimbakanana,

11 Kag ang tanan magkilala nga si Jesu-Cristo maman ang Ginoo. Kag dia

magataw kadayawan sa Dios ngaAmay.

Maglanyag Kita nga Midyo mga Bitoon12 Mga inigogma ko nga mga kabogto,

ang dian ako pa kanindo pirmi kamo ranga lagi nagatoman kanakun. Kapin padadi nga ara ako ron dian kanindo maskinanglan run gid nga tomanun nindoakunginakoon. Magpadayon kamo sa pag-pangabudlay para sa indong kalowasannga may pagtaod kag kaadluk sa Dios.13Ay ang Dios mismomaman ang nagatawkanatun ang andum kag abilidad ngamag-imo anang kabubutun.

14 Miski ano indong ginaimo, imoanindo nga ara riklamo okon baraisan,15 agud maging waran kamo nga mga bataang Dios nga limpyo kag ara kasawayansa indong pagkaboi bisan digi kamo pa sakalibotan nga dia nga ang mga tao malainkag makasasala. Dapat indong kaalim-bawa pario sa mga solo nga nagalanyagkananda, 16 ay ginasogid nindo kanandaanang ambal ang Dios nga nagataw kaboinga ara kataposan. Gani sa pagbalik niCristomalilipay ako tungud ngamay polosra gid akun pagpangabudlay dian kanindo.

17 Indong pagtoo pario sa alad nga gi-nataw sa Dios. Kag kon kinanglan gid ngaakun dogo iola ko para sa indong alad ngadanmalilipay ako. Kag bukun lang ako angmalipay kondi pati kamo. 18Gani magkali-pay kamo ra. Magkalipay kita tungud saakun pribilio nga dia.

Si Timoteo kag si Epafrodito19 May pagsarig ako kay Ginoong Je-

sus nga madali ko ron da nga mapaayandian kanindo si Timoteo, agud malilipayako ra kon mabaritaan na ako parti saindong kaimtangan. 20 Tana lang gidakun naulaman nga nagadumdummatoodpario kanakun para sa indong kaarayadan.21 Ang iba tana andang kaogalingun langgid nga kaarayadan andang ginadumdumkag bukun ang kay Jesu-Cristo. 22 Pironaulaman nindo mismo kon paiwan gin-pakita ni Timoteo nga mayad anang ogali.Tana midyo sa akun bata gid sa anangpagbolig kanakun sa pagpangwalian angMayad nga Barita. 23 Nagaplano ako ngaipadara tana nga lagi dian kanindo konmaulaman ko ron anang risolta akun kaso.24 Kag nagasarig ako sa Ginoo nga madaliako ron da makaayan dian kanindo.

Filipos 2:25 266 Filipos 3:1825 Naisipan ko nga kinanglan paoliun

ko dian atun kabogto nga si Epafroditonga indong ginsogo digi agud magboligkanakun. Tana naging kaiban ko sapagpangabudlay kag pagdipindi sa kam-atoodan sa mga nagakontra. 26 Paoliunko tana tungud nga ginapongaw tana runkanindo kag indi tana run mapabutangdigi tungud nga nabaritaan nindo gali ngatana nagmasakit. 27 Nagmasakit tana ma-tood kag maistan lang gani napatay. Piroginkaloyan tana ang Dios, kag bukun langtana kondi pati ako ra, ay ginlibri na akosamabaul nga kasubu. 28Gani gosto ko ronda gid nga paoliun tana dian, agudmalipaykamo ra kon makita nindo tana, kag patiako indi run da magsari palibug. 29 Kagbilang kabogto sa Ginoo batona nindo tananga malipayun. Ang mga tao nga pariokanana dapat padungugan. 30 Ay mais-tan tana lang napatay tungud sa anangpagsirbi kay Cristo. Napabutang anangkaboi sa piligro agud maboligan na akobilang sali kanindo.

3Ang Matood nga Matarung

1Mgakabogto ko kay Cristo,magkalipaykamo sa Ginoo! Ara ako ginatakai ngaomanun ruman akun nasambit kanindo,ay dia para gid sa indong kaarayadan.2Magandam kamo sa mga Judio nagapiritkanindo nga kamo toriun. Daw sa mgaayam ang mga tao nga dan nga nagaimomalain. 3 Piro kita tana maman ang maymatood nga tanda nga mga somolonodkita ang Dios, tungud nga nagasimbakita kanana paagi sa bolig anang Ispiritokag nagakalipay kita sa atun rilasyon kayCristo Jesus. Ara kita nagasarig sa mgasirimonya okon sa atunmga ginaimo agudmalowas kita. 4Kon sa bagay konmay diannga magkoon nga tana malolowas tun-gud sa anang pagsonod sa mga sirimonya,mas lalo ako gid ang makakoon toladan.5 Tungud nga walo pa lang ka adlaw ngaako ginbata gintori ako ron. Israelita ako,ay nabata ako sa tribo ni Benjamin. Ganikon pagka-Judio ang pagambalan, matoodako gid tana nga Judio. Kon parti ra sapagtoman anang kasogoan ang mga Judio,gintoman ko gid ay ako Pariseo. 6 Konkaugud ra ang pagambalan, poirti ako,ay ginpangingabot ko pa gani ang mgatomoloo. Kag kon parti sa pagsonod saKasogoan ara may isaway kanakun. 7Dato

anay dia tanan nga mga butang ginakabigko nga importanti para ako malowas, pirodadi ginabilang ko nga ara polos tungudkay Cristo. 8 Bukun lang dan, kondi angtanan nga butang ginakabig ko ron ngaara polos kon ikomparar sa akun pagkilalakay Cristo Jesus nga akun Ginoo. Tun-gud kanana ginsikway ko ang tanan kagginakabig ko ron nga pario sa basora agudmaging akun si Cristo, 9 kag ako kanana.Ara ako ron nagasarig nga ako magingmatarung paagi sa akun kaogalingun ngapagimorat sa pagsonod ang Kasogoan,kondi matarung ako ron sa panulung angDios tungud sa anang ginimo kag paagi saakun pagtoo kay Cristo. 10 Akun andumdadi ara iba kondi nga makilala ko pa gidsi Cristo, nga maikspirinsyaan ko ananggaum anang pagkabanaw kag makairugako sa anang mga pagantos asta magingpario kanana sa anang kamatayun. 11 Kagsa toladia mabanaw ako ra. Kabay pa.

Akun Kaalimbawa Manogdalagan12Ara ako nagakoon nga ara run kolang

kanakun, okon pirpikto ako ron. Pironagapadayon ako sa pagpanikasug ngamaabot ko dan ay maman dan anang ka-toyoan ni Cristo Jesus kanakun kon basiginbuul na ako. 13 Mga kabogto ko kayCristo, ara ako nagaisip nga naabot koron ang pario dan nga kaboi. Piro akunginaimo dadi, ara ko ron ginaisipa angnakalubas, kondi ginaimoratan ko gid ngamaabot akun ginaingabot. 14 Kon sa mgamanogdalagan, nagapadayon ako sa pag-imorat nga maabot ko anang turugkaanang daralaganun, agud makabaton akoang primyo. Dia nga primyo ara iba kondianang pagtawag kanatun ang Dios ngamagkaboi kita doto sa langit paagi kayCristo Jesus.

15 Toladan nga pagimorat ang dapatimoon ang tanan nga mga tomoloo ngamarigun run sa pagtoo. Karon, kon kamoara nagakompormi, ipakita ra kanindo angDios nga tama manda dan. 16 Basta pa-dayonon ta atun pagsonod sa mga kama-toodan nga atun natonan.

17 Mga kabogto, wada nindo ako. Kagmay mga tao ra dian nga pario gid kana-munandangkaboi. Wadunnindo ra sanda.18 Ay kon kapira ko ron ioman-omanunang ona, kag dadi ginapadumdumko kamoroman nga may pagtangis, nga doro angnagasonod kono kay Cristo piro nakikita

Filipos 3:19 267 Filipos 4:22sa andang kaboi nga sanda nagakontra samga ginatodlo parti sa anang kamatayunni Cristo sa kros. 19 Anang paraabotonang mga tao nga dan madodora lang, ayandang tian maman andang pinakadios.Ginapabogal nanda pa ang mga butangnga andan andang ikauya. Kag ara sandaiba nga ginaisip kondi angmga butang ngadigi sa kalibotan. 20 Piro kita tana, anglangitmaman atunmatood nga banwa kagalin doto ginapaabot-abot natun anangpagabot atun Manlolowas nga si GinoongJesu-Cristo. 21 Pagabot na digi, atun mgalawas nga maroya kag napapatay bagoonna pario sa anang lawas nga bagay salangit. Dia imoon na paagi sa anang gaumngamakapasoko sa tanan ngamga butang.

4Mga Bilin

1 Gani mga inigogma ko nga mgakabogto, magpakarigun kamo sa indongpagtoo sa Ginoo. Palangga ko kamo kagnaidlaw ako ron gid kanindo. Kamoakun kalipay kag pinakasool sa akunpagpangabudlay.

2 Ginapangabay ko si Eudia kagsi Sintique nga indi run magawaytungud nga magkabogto sanda saGinoo. 3 Nagapangabay ako ra kanimobilang nasasarigan ko nga kaiban sapagpangabudlay nga kon maimo boliganmo ra ang mga babai nga dan, tungud ngakaiban ko sanda nga nagpangabudlay ngamayad sa pagpalapnag ang Mayad ngaBarita. Kaiban namun ra si Clemente kagang iba pa nga mga manogpangabudlay.Andang aran nakasolat run sa libro ngalistaan angmga tao ngamay kaboi nga arakataposan.

4Magkalipay kamo pirmi sa Ginoo. Kagginaoman-omanko gid,magkalipay kamo!

5 Ipakita nindo indong kalolo sa tanannga mga tao. Ang Ginoo madali run langmagabot. 6 Indi kamomagpalibug sa bisanano, kondi pangayoon nindo sa Dios in-dong mga kinanglan paagi sa pangamoyonga may pagpasalamat. 7 Kag kon imoonnindo dan ang Dios magataw kalinung saindong tagiposoon kag isip tungud ngakamo kay Cristo Jesus, kag ang kalinungnga alin kanana indi gid maabot isip.

8 Bilang pamilin-bilin kanindo mgakabogto, isipa nindo pirmi ang mgabutang nga mayad kag darayawon;ang mga butang nga osto, bukun

kauruya, matarung, limpyo, masadya, kagkagaranyat. 9 Sonodon nindo ang tanannga indong natonan kanakun sa akunmgapagpanodlo kagmga inimoan. Dan obayankamo gid ang Dios nga nagataw kalinung.

Salamat sa Indong Ginpadara nga Bolig10 Doro gid akun kalipay sa Ginoo tun-

gud nga nadumduman nindo ako roman.Naulaman ko nga kamo pirmi nagadum-dum kanakun, piro maboay kamo langkakita kaigayonan agud ipakita ruman in-dong pagdumdum kanakun. 11 Kon akonagaambal toladia bukun nga nagapabati-bati ako nga may kinanglan ako. Ay akotana nakatoon nga maging kontinto bisanano akun kaimtangan. 12 Antigo ako mag-pangaboi nga ara gid, kag antigo ako ramagpangaboi nga abonda. Dia tanan nato-nan ko agud bisan paiwan okon ano akunkaimtangan, bosog okongutum,may logarakun pangaboi okon ara, kontinto ako para gid. 13 Masarangan ko nga atobangunang bisan ano nga kaimtangan sa bolig niCristo nga nagapabaskug kanakun.

14 Piro salamat ra sa indong pagboligkanakun sa akun mga kalisud. 15 Kamonga taga-Filipos, naulaman nindo ra ngasa ompisa akun pagwali ang Mayad ngaBarita, pagalin ko sa Macedonia, ara ibanga mga tomoloo nga nagbolig kanakunsa akun mga kinanglan kondi kamo lang.16Bisan ang doto ako ron sa Tesalonica konkapira kamo pa nagpadara bolig kanakun.17 Dia ginasambit ko bukun nga makonginaandumkongamakabaton indongmgaginataw, kondi ginaandum ko nga kamomagabaton ra balus tungud nga kamo na-gataw. 18 Dadi bastanti ako, kag sobra rungani. Akun mga kinanglan digi run tanankag ara gid kolang tungud nga gindara rundigi ni Epafrodito indong ginpadara ngabolig. Dia nga bolig pario sa maamot ngaalad nga ginaalad sa Dios kag anang gin-abaton ngamay kalipay. 19Kag tungud ngakamo kay Cristo Jesus, ang Dios magatawkanindo indong tanan ngamga kinanglan.Ay anang manggad indi gid maabot isip.20 Dayawon ta atun Dios kag Tatay asta saara kataposan. Amin.

Pagpangomosta21 Komosta run lang sa kada tomoloo

nga kay Cristo Jesus. Atun mga kabogtonga kaiban ko digi nagapangomosta rakanindo. 22 Ginakomosta kamo ra angtanan nga mga tomoloo digi, labi run gid

Filipos 4:23 268 Filipos 4:23ang mga tomoloo nga sakup sa anangpalasyo ang Impirador.

23 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gidatun Ginoong Jesu-Cristo.

Colosas 1:1 269 Colosas 1:23

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Colosas

1 Ako si Pablo nga apostol ni CristoJesus sono sa anang kabubutun ang Dios.Kami ni Timoteo nga atun kabogto kayCristo 2 nagapangomosta kanindo dian saColosas, kamo nga mga bata ang Dios kagamun mga kabogto nga masarigan sa pag-too.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay nga mayad ra indongkaimtangan.

Ang Pangamoyo ni Pablo para sa mgaTaga-Colosas

3 Kada magpangamoyo kami parakanindo pirmi kami nga nagapasalamat saDios nga Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo.4 Ay nabaritaan namun nga marigunindong pagtoo kay Cristo Jesus kagmabaulindong pagigogma sa tanan nga mgatomoloo. 5 Toladan kamo tungud nganagapaabot kamo ra indong ginalaumannga ginatigana para kanindo sa langit. Dianga paglaum nabatian nindo ang ona angpagabot kanindo ang kamatoodan, ngaara iba kondi ang Mayad nga Barita. 6 Kagang Mayad nga Barita nga dia nagaraptarun gani sa bilog nga kalibotan kag doroang nakabaton bago nga kaboi pario ra saindong nabaton pagkatapos nga indongmaintindian ang kamatoodan parti saanang kalooy ang Dios. 7 Gintodlo diakanindo ni Epafras. Palangga namun tanakag pario tana kanamun nga sorogoonni Cristo. Ginpaayan namun tana dianbilang amun sali kagmasasarigan tana ngamanogpangabudlay. 8 Tana ang nagbaritakanamun nga kamo maigogmaun tungudsa gogma nga gintaw kanindo ang Ispirito.

9 Gani alin amun pagkabati partikanindo, ginapangamoyo namun kamopirmi. Ginapakitloy namun sa Diosnga anang Ispirito maman ang magtawkanindo ang tanan nga kaaram kagpagintindi, agud maulaman nindo gidkon ano anang gosto kanindo. 10 Satoladia makakaboi kamo ang maliaganang Ginoo, nga makataw kalipay kanana.Maiimo nindo ra pirmi ang mayad kagmagadogang pa gid indong pagkakilalasa Dios. 11 Ay pabaskugun kamo angDios paagi sa anang makatiringala ngagaum, agud nga bisan ano ang matabo

maantosan nindo nga may kalipay. 12 Kagmakapasalamat kamo sa Amay tungudnga ginimo na kamo nga bagay magbatonanang itataw sa anang mga bata nganasanagan run. 13 Ay kita ginlowas naalin sa anang gaum ang kaduluman kagginpasaylo na kita sa ginarian anangpinalangga nga Bata. 14 Paagi sa anangBata nga dia gintobos kita sa anang gaumni Satanas, ginpatawad run atun mga sala.

Sino si Cristo kag Ano anang Ginimo15 Ang Dios indi ta makita, piro kon

nakilala ta si Cristo nakita ta run da angDios. Tana ang makagagaum sa tanan.16 Ay paagi kanana kag para kanana gin-imo ang Dios ang tanan nga mga butangsa langit kag sa logta. Bukun lang angnakikita kondi pati ang indi makita, pariosa bisan ano nga mga ispirito nga mayawtoridad okon may gaum, mga ispiritonga nagadomara okon nagaari. 17 Arapa naimo ang bisan ano nga butang siCristo dian run nga lagi, kag tana ang na-gakontrol ang tanan nga butang agud indimagburulag. 18 Tana ra ang pinakaolo angtanan nga nagatoo kanana kag ang mganagatoo maman anang pinakalawas. Tanaang ginaalinan atun kaboi. Tana gani angona nga nabanaw sa mga minatay agudmakilala nga tana manda ang pinakaonasa tanan. 19 Ay gosto ang Dios nga Amaynga anang pagka-Dios makikita tanan kayCristo. 20 Kag paagi kay Cristo ginpabalikang Dios anang mayad nga rilasyon satanan nga anang ginimo, ang sa langit kagang digi sa logta. Dia ginimo na ang siCristo napatay sa kros.

21 Ang ona marayu kamo sa Dios, kagtungud sa indong malain nga mga unaunakag mga inimoan naging kaaway kamoang Dios. 22 Piro si Cristo naging tao kagnapatay kag paagi sa anang pagkapataynga dato ginpabalik kamo ron ang Diossa anang kaogalingun. Dadi madadarakamo sa anang prisinsya nga ara runsala, limpyo, kag ara run may isawaykanindo. 23 Piro kinanglan nga magpa-dayon kamo nga marigun kag matutumsa indong pagtoo kag indi nindo gid pag-doraun ang paglaum nga indong nabatianalin sa Mayad nga Barita nga ginawali sabilog nga kalibotan. Ako (si Pablo) gin-padara agud isogid ang Mayad nga dia ngaBarita.

Colosas 1:24 270 Colosas 2:17Anang obra ni Pablo sa mga Nagatoo sa

Dios24 Ara bali kanakun akun mga ginaan-

tos para kanindo. Dia nga mga pagan-tos ginakalipay ko pa gani tungud nganagabolig ako nga matapos anang mgapagantos ni Cristo para sa kaarayadananang pinakalawas nga ara iba kondi angmga tomoloo. 25 Ginimo ako ang Diosnga sorogoon para sa anang mga tomoloo,kag ang obra nga anang gintaw kanakunara iba kondi ang magdara ang tanan ngaanang ambal kanindo nga mga bukun Ju-dio. 26 Anang ambal nga dia ang Diosara na pagsogidan alin pa ang ona kondigintago na sa mga tao, piro dadi gin-sogid na run kanatun nga anangmga bata.27 Sono sa anang plano gosto na nga kitadadi makaulam run kon paiwan kasadyaanang plano nga ginatigana para sa tanannga tao, miski sa mga bukun Judio. Kagdan nga plano ara iba kondi nga si Cristodian kanindo, kag maman ang nagatawkanindo paglaum nga maging masadyagid indong kaimtangan sa paraaboton.28Maman dia nga ginawali namun si Cristosa tanan nga mga tao. Ginapaandamannamun kag ginatodloan ang tanan paagisa kamatoodan agudmadara namun sandasa Dios nga ang kada isara ara kasawayantungud nga sanda kay Cristo ron. 29 Agudmaimo ko dia nagapangabudlay ako ngamayad, kag anang gaum ni Cristo mamanang nagapabaskug kanakun.

21 Gosto ko nga maulaman nindo nga

ako nagapangabudlay nga mayad parakanindo kag sa mga taga-Laodicea, pati saiba nga ara pa nakakita kanakun. 2-3 Diaginaimo ko para mapabaskug indong pag-too sa Dios. Gintodloan ko kamo nga maygogma, kag akun ginapaabot nga maintin-dian nindo gid kag maulaman ang mgasikrito nga alin sa Dios kag parti kay Cristo.Ay si Cristo maman ang ginaalinan angtanan nga kinaaraman kag pagintindi.

4 Dia ginasogid ko kanindo agud aramay makaloko kanindo paagi sa andangmga kabirinsir nga ginaambal, piro botig.5 Ay bisan ara ako dian kanindo, pirmiko kamo nga ginadumdum, kag nalilipayako nga mayad tungud nga mayad indongpagkaraibanan kag marigun indong pag-too kay Cristo.

Si Cristo Atun Dapat nga Sonodon

6 Tungud nga ginkilala nindo ron ngasi Cristo Jesus indong Ginoo, dapat mag-padayon kamo kanana. 7 Kon sa mgatanum, magpanggamot kamo kanana kagmagtobo. Magpakarigun kamo sa pagtoonga gintodlo kanindo, kag magpasalamatkamo ra pirmi sa Dios.

8Magandam kamo sa mga tao nga gostomagdara kanindo sa andang gropo paagisa mga ara polos nga mga pilosopia kagpanloko nga mga panodlo. Ang mga bu-tang nga dan nga andang ginatodlo bukunalin kay Cristo kondi sa mga soronodonang mga malam kag mga sistima nga alinlang digi sa kalibotan. 9Ang matood tana,si Cristo naging tao, kag bisan naging taotana dian pa ra gid kanana anang pagka-Dios. 10 Kag tungud nga kamo kay Cristo,kon ano ang dian kanana, dian ra kanindo.Kag tana gani ang may gaum sa tanan nganagaari kag tanan nga may awtoridad.

11 Tungud nga kamo kay Cristo gintorikamo ra. Piro bukun dan pario anangpagtori ang mga Judio nga may ginabuulsa lawas ang tao, kondi ang malain ngamga andum indong lawas nga makasasalamaman tana anang ginabuul ni Cristokanindo. 12 Ay ang pagbunyag kanindonagakaologan nga kamo ginlubung kagginbanaw kaiban ni Cristo, kag ginbanawkamokaibanna tungudnga kamonagsarigsa anang gaum ang Dios nga nagbanawkanana. 13Ang ona, kamo nga mga bukunJudio patay sa anang panulung ang Diostungud sa indong duna nga makasasala.Piro dadi ginboi kamo ron ang Dios kaibanni Cristo. Ginpatawad na ang tanan ta ngamga sala. 14 Ang ona, kita nasintinsyaanang Dios kamatayun tungud nga indi kitamakatoman ang Kasogoan. Kontra ganikanatun ang Kasogoan. Piro paagi saanang pagpalansang ni Cristo sa kros gin-para ang Dios anang listaan atun mga salakag dadi bukun kita run sirilotan. 15 Dotora sa kros nga dato ginpirdi na ang mgaispirito nga nagadomara kag nagagaumsa kalibotan nga dia, kag ginpakita na satanan nga sanda nabiag na run.

16 Gani indi kamo magpadikta-dikta samga tao nga nagakoon kanindo kon anoang indi dapat kaunun okon inumun, okonkon ano ang dapat imoon pagabot angmga pista, okon kon maglati ang bolan,okon sa Adlaw nga Inogpaway. 17 Angmga soronodon nga dan pinakaanino langang mga butang nga ginapaabot-abot ang

Colosas 2:18 271 Colosas 3:17mga Judio, nga ara iba kondi si Cristomismo. 18 Kag may mga tao pa nga na-gaparabogal nga may ginpakita gid konokananda, kag naliag sanda nga magpiritsa mga tao nga magpaubus kag magsimbasa mga angil. Indi kamo magpadaug-daug sa mga tao nga toladan. Ara polosandang pagpaasdak nga dan ay alin lang saandang taoanun nga pangunauna. 19 Indinanda gosto nga magpasakup kay Cristonga atun pinakaolo. Tana ang nagataw saanang lawas anangmga kinanglan paagi samga parti nga nagapaarangut-angut, kagsa toladia nga paagi nagatobo kita sono saanang gosto ang Dios.

Ang Bago nga Kaboi kay Cristo20 Kabay napatay kamo ron kaiban ni

Cristo kag nalibri kamo ron sa mga arapolos ngamga patakaran digi sa kalibotan.Gani basi nagakaboi kamo pa gid pario samga tao digi sa kalibotan nga dia? Basinagasonod kamo pa gid sa mga soronodonpario ang 21 “Indi kaw magkaput dia,”“Indi kaw magsamit dan,” okon “Indi kawmagtandug dato”? 22 Ang mga soronodonnga dan nga ginatodlo ang mga tao andalang nga ginimo-imo kag parti lang samgabutang nga pagkatapos kaun nadodora ralang. 23 Kon isip-isipun ta lang, daw ostora andang mga panodlo parti sa pagsimbanga andang naliagan, parti sa pagpaubuskag pagpapinitinsya sa lawas. Piro angmatood tana, dia nga mga butang indigid makabolig kanatun sa pagpugung angmalain nga mga baratyagun.

31 Kabay ginbanaw kamo kaiban ni

Cristo. Gani palabiun nindo ang mgabutang nga doto sa langit nga sa diinnagapongko si Cristo sa anang too angDios. 2 Isipun nindo ang langitnun ngamga butang, bukun ang kalibotanun ngamga butang. 3 Ay kamo napatay run samga butang nga digi sa kalibotan, kagindong bagong kaboi ginatipigan run dotosa Dios, kaiban ni Cristo. 4Si Cristomamanindong kaboi, kag kon magbalik tana rundigi, kamo magairug kanana sa anangkadungganan.

Ang Bago kag ang Dati nga Kaboi5Gani doraa nindo ron indong lawasnun

nga mga andum. Indi kamo magolid sabukun indong asawa okon magimo ang

bisan ano nga maraway. Indi kamo mag-sonod sa malain nga mga baratyagun in-dong lawas okon magisip parti sa mga bu-tang nga dan. Kag indi kamo maginakug,ay ang paginakug pario ra sa pagsimbasa mga dios-dios. 6 Tungud sa toladianga mga ginaimo ang mga tao sisilotansanda ang Dios, [ay ara sanda nagatomankanana.] 7 Kon sa bagay, kamo toladanra ang ona. Nagpangaboi kamo sonosa anang dikta indong mga baratyagun.8 Piro dadi dapat bayaan nindo ron giddia tanan: ang kasilag, ang pagkamainitunang olo, kag ang pagdumut. Indi kitarun magambal ang nakakarangga anangdungug ang iba, kag indi kita run damagdinopak. 9 Indi kita magbinotig saisara kag isara, tungud nga kon sa mgalambong ginoba ta run atun dati nga mgaogali nga malain. 10 Kag dadi nagsoksokkita run ang bago nga ogali. Kag dia pa-dayon nga ginabago ang Dios nga nagimokanatun, agudmakapario kita kanana, kagmakilala ta tana gid. 11 Sa toladia aradipirinsya kon Judio kita okon bukun, kontinori okon bukun, kon nakaiskwila okonara, kon oripun okon bukun, ay si Cristomaman ang tanan kag tana digi kanatuntanan.

12Kamomga pinili ang Dios. Ginigogmana kamo kag ginpabulag para sa anangkaogalingun. Gani dapatmaloloyon kamo,may mayad nga buut, mapinaubusun,malolo, kag mapinasinsyaun. 13 Magingmainantoson kamo sa isara kag isara, kagkon may inanakit kamo sa isara kag isaramagparatawadan, ay kamo ginpatawad raang Ginoo. 14 Kag labi sa tanan magiri-gogmaan kamo, ay ang gogma mamanang nagatingub sa tanan nga dia agudmaging masadya indong kaboi nga ara gidkakolangan. 15 Paariun nindo sa indongtagiposoon ang kalinung nga ginataw niCristo. Ay kamo gintawag ang Dios ngamaging sangka lawas lang. Kag mag-pasalamat kamo pirmi kanana.

16 Kabay pa nga itanum nindo ngamayad sa indong isip anang mga ambalni Cristo. Magtorodloan kamo kag mag-paraandaman sa isara kag isara sono sakaaram nga ginataw ang Dios kanindo.Magkanta kamo ang mga kanta nga na-gadayaw sa Dios, nga may tinagiposoonnga pagpasalamat kanana. 17 Kag miskiano indong ginaimo okon ginaambal imoanindo sono sa anang naliliagan ni Ginoong

Colosas 3:18 272 Colosas 4:17Jesus, kagmagpasalamat kamo sa Dios ngaAmay paagi kanana.

Indong Rilasion sa Indong mga Kaiban18 Kamo nga mga babai, magpasakup

kamo sa indong asawa, ay dia dapat nindonga imoon bilang mga Cristoanun.

19 Kamo nga mga lalaki, igogmaa nindoindong asawa kag indi nindo pagpintasan.

20 Kag kamo nga mga bata, tomananindo pirmi indong mga ginikanan, aymaman dia anang gosto ang Ginoo.

21Mga ginikanan, indi nindo pagsilotanang sobra indong mga bata, ay basi konmadora andang andum nga magimo angmayad.

22Kamo nga mga oripun, tomana nindoindong mga agalun digi sa kalibotan satanan nga butang, kag bukun lang konnagasulung sanda agud dayawon nandakamo, kondi dapat indong pagtomantinagiposoon nga may pagtaod sa Ginoo.23 Bisan ano indong ginaimo, imoa nindonga tinagiposoon, nga midyo nagasirbikamo sa Ginoo mismo kag bukun sa tao.24 Naulaman nindo ra nga may sorobliunnga inogtaw kanindo ang Ginoo bilangbalus. Ay si Cristo nga atun Ginoo mamanindong ginasirbian. 25 Ang bisan sinonga nagaimo ang malain sisilotan sonosa anang ginimo nga malain, abir kon sinotana pa, tungud nga ang Dios ara pinilian.

41 Kamo nga mga agalun, magpason-

aid kamo kag tratara nindo osto indongmga oripun. Dumdumun nindo nga mayagalun kamo ra sa langit.

Mga Bilin2 Magpangamoyo kamo pirmi nga may

pagpasalamat, kag mintras nagapang-amoyo kamo bantayan nindo indongginaisip. 3 Ipangamoyo nindo kami ranga tawan kami ang Dios kaigayonanagud makasogid namun ang panodlo partikay Cristo nga ginlikuman anay ang ona.Maman dia nga napriso ako, ay ginsogidko ang parti kay Cristo. 4Kag ipangamoyonindo ra nga osto akun paagi sa pagsogidang Mayad nga Barita nga dia.

5 Magandam kamo ra sa indong pag-pakigsinarayo sa mga bukun tomoloo.Kag kalitan nindo ang tanan nga kaigay-onan nga makasogid kamo parti sa in-dong pagtoo. 6Kon kamo nagapakigambalkananda, gamitun nindo ang mayad nga

sogidanun nga mawili sanda magpamatikanindo. Sa toladia maulaman nindo konpaiwan magsabat sa bisan sino nga maypamangkot.

Mga Pangomosta7 Kon parti sa akun kaimtangan digi,

atun pinalangga nga kabogto nga siTiquico maman ang masogid kanindo.Dia nga tao masasarigan nga kabolig kagkaiban sa pagsirbi sa Ginoo. 8 Ginpadarako tana dian agud ibarita na kanindo amunkaimtangan digi, kag agud indi kamomagpalibug parti kanamun. 9 Kaiban nara atun pinalangga nga kabogto nga siOnisimo. Dia nga tao masasarigan da,kag indong kasimanwa mismo. Sandaang magasogid kanindo ang tanan nganagkaratabo digi kanamun.

10 Akun kaiban digi sa prisoan ngasi Aristarco nagapangomosta ra kanindo.Nagapangomosta ra kanindo pati si Mar-cos nga anang pakaisa ni Bernabe. (Mayginbilin kanindo ron nga lagi parti kayMarcos; batona nindo tana kon magabottana dian.) 11 Si Jesus nga ginatawag ranga si Justo nagapangomosta ra kanindo.Ang nasambit nga dia nga tatlo mamanlang ang mga Judio nga kaiban ko nganagapangabudlay para sa anang ginarianang Dios. Ginalipay nanda ako.

12 Nagapangomosta ra kanindo indongkasimanwa nga si Epafras. Isara tana rasa mga manogpangabudlay ni Cristo Je-sus. Pirmi na kamo ginapangamoyo ngamayad nga ara may makita nga kakolan-gan kanindo, nga kon ano anang kabubu-tun ang Diosmakikita tanan dian kanindo.13 Ako mismo makapamatood nga poirtigid anang pagpangabudlay ni Epafras parasa indong kaarayadan kag sa kaarayadanatunmga kabogto sa Laodicea kag sa Hier-apolis. 14Atun pinalangga nga doktor ngasi Lucas kag si Demas nagapangomosta rakanindo.

15 Ipaabot nindo ra amun pagpango-mosta sa atun mga kabogto sa Laodicea,kag kay Nimfas kag sa mga tomoloo nganagatiripon doto sa anang balay. 16 Konmatapos nindo ron basa ang solat ngadia, ipabasa nindo ra sa mga tomoloo saLaodicea. Kag basaa nindo ra akun solatnga ginpadara sa Laodicea. 17Kononnindosi Arquipo nga taposon na anang ginapao-bra ang Ginoo kanana.

Colosas 4:18 273 Colosas 4:1818Kagdadi akomismo si Pablo angnaga-

solat dia nga pagpangomosta. Dumdumanindo ako ra digi sa prisoan sa indongmgapagpangamoyo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios.

1 Tesalonica 1:1 274 1 Tesalonica 2:9

Anang Primiro nga Solat niPablo saMga Taga-Tesalonica

1 Kami nanday Pablo, Silas, kag Tim-oteo nagapangomosta kanindo nga mgatomoloo dian sa Tesalonica, kamo nga saDios nga Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo. Kabay pa nga kaloyan kamo ra angDios nga mayad indong kaimtangan.

2 Pirmi kami nga nagapasalamat sa Diostungud kanindo tanan kag pirmi namunkamo nga ginasambit sa amun mga pang-amoyo. 3 Nagapasalamat kami kanana aynadudumduman namun indong mga gi-naimo nga mayad tungud nga kamo naga-too ron kanana. Nadudumduman namunra indong gogma ay maabtik kamo mag-bolig sa iba, kag tungud sa indong maugutnga pagsarig nga si Jesu-Cristo nga atunGinoo magabalik, ginaagoanta nindo langang mga kalisud nga nagaabot kanindo.Dia tanan ginaimo nindo sa atobangan angDios nga atun Tatay. 4 Mga kabogto kayCristo, nagapasalamat kami ra kanana aynaulaman namun nga kamo ginaigogmaang Dios kag ginpili na kamo nga mag-ing ana. 5 Naulaman namun dan tun-gud nga ginbaton nindo ang Mayad ngaBarita nga amun ginatodlo. Kag indongpagbaton bukun lang nga makon tungudnga ginambal namun, kondi ginpakita gidang Ispirito Santo nga may gaum amungintodlo, kag sigorado kami gid nga ma-tood amun gintodlo kanindo. Naulamannindo ra nga mayad amun pagkaboi angdian kami pa kanindo, kag dato para saindong kaarayadan. 6 Naulaman namunra nga kamo ginpili ang Dios nga mag-ing ana tungud nga ginwad nindo amunkaboi kag anang kaboi atun Ginoong Jesu-Cristo, ay ginbaton nindo anang ambalang Dios bisan pa gani nga dorong mgakalisud indong ginantos tungud sa indongpagbaton. Piro bisan nagaantos kamo,malipayun kamo pa ra gid, ay nagatawkalipay kanindo ang Ispirito Santo. 7 Ganinaging waran kamo sa tanan nga mgatomoloo sa probinsya ang Macedonia kagsa probinsya ang Acaya. 8 Ay alin diankanindo naglapnag anang minsai ang Gi-noo, kag bukun lang sa Macedonia kag saAcaya kondi indong pagtoo sa Dios nabar-itaan bisan diin nga logar. Gani indi run

kinanglan nga magsogid kami pa sa mgatao parti sa indong pagtoo. 9 Ay sandamismo ang nagasogid kon paiwan indongpagamoma kanamun amun pagbisita diankanindo, kag ginsaysay nanda nga gin-sikway nindo indong mga dios-dios agudmakasirbi kamo ron samatood kag boi ngaDios. 10 Kag ginbarita nanda ra nga kamodadi nagaulat sa anang pagbalik anangBata alin sa langit. Anang Bata nga dia araiba kondi si Jesus nga anang ginbanaw samgaminatay. Tana angmagalibri kanatunsa paraaboton nga silot ang Dios sa mgatao.

21 Mga Kabogto kay Cristo, kamo

mismo nakaulam nga amun pagayandian kanindo indi makoon nga ara polos.2 Naulaman nindo ang natabo kanamunang kami doto sa banwa ang Filipos bagokami magabot dian kanindo sa Tesalonica,nga ginsakit nanda kami kag ginpakauyan.Piro gintawan kami pa ra gid katutumatun Dios nga isogid kanindo ang Mayadnga Barita alin kanana bisan doro ngamga pagpangontra amun naagian dian.3 Sa amun paglaygay kanindo ara kamikatoyoan nga todloan kamo ang sala,okon magimo kami ang marisna okonmagpanloko; 4 kondi ang matood tananakita ang Dios nga kami masarigan ngamagtodlo ang Mayad nga Barita, kagmaman ra dan gani amun ginaimo, bukunnga makon agud maliag ang mga taokanamun kondi paramalipay ang Dios nganakaulam atun mga unauna. 5 Naulamannindo ra nga ara kami naggamit mgapamolak-bolak nga mga ambal agudmabuul namun kamo, kag ara kami gidnagtodlo agud pangoartaan kamo. AngDios mismo maman amun tistigo. 6 Arakami ra nagangad nga dayawon kami angtao, maging kamo okon sino pa. 7 Bilanganang mga Apostolis ni Cristo, andan maymatarung kami nga magpaabot indongbolig kag pagdayaw kanamun. Piro sabaylo dan naging malolo kami kanindopario sa anang pagtratar ang nanay saanang mga bata. 8 Kag tungud sa amunpagpamalangga kanindo, bukun langanang Mayad nga Barita ang Dios amungintaw kanindo, kondi pati amun kaboiara namun pagikawan, ay mabaul gid ganiamun gogma kanindo. 9 Nadudumdumannindo ra mga kabogto nga bukun-bukun

1 Tesalonica 2:10 275 1 Tesalonica 3:10amun pagpangabudlay ang dian kamipa kanindo. Ay mintras nagtodlo kamikanindo ang Mayad nga Barita alin saDios, adlaw-gabi ra amun obra agud indikamo paglisudan sa pagsagod kanamun.10 Saksi kamo kaiban ang Dios nga amunpagginawi dian kanindo nga mga tomoloolimpyo, matarung, kag ara may masawaykanamun. 11 Naulaman nindo ra ngagintratar namun ang kada isara kanindonga pario gid anang pagtratar ang tataysa anang mga bata. 12Ginlaygayan namunkamo kag ginpabaskug indong buut ngamagkaboi ang osto sa panulung ang Diosnga nagpili kanindo agud makairug kamosa anang ginarian kag kadungganan.

13 Pirmi kami nagapasalamat sa Diostungud nga ginbaton nindo anang ambalang Dios nga amun ginwali kanindo, aynaulaman nindo nga dato bukun anangambal ang tao kondi anang ambal matoodang Dios nga maman ang nagapangikotkanindo nga nagatoo. 14 Ang natabokanindo pario ra sa natabo samga nagasir-imba sa Dios nga nagatoo kay Cristo Jesusdoto sa Judea. Kon paiwan nga kamo na-gantos tungud sa pagingabot indong mgakasimanwa, sanda maman da, tungud nganagantos sanda ra ang mga pagingabotandang mga kasimanwa nga mga Judio.15 Ang mga Judio maman ang nagpatay samga propita ang Dios ang ona kag sandara ang nagpatay kay Ginoong Jesu-Cristo.Mamanda dia ngamga tao ang nagingabotkanamun. Ang Dios ara gid nalilipay saandang ginaimo. Ginakontra nanda angtanan nga tao, 16 tungud nga ginaimoratannanda nga pugungan amun pagtodlo samga bukun Judio parti sa anang ambal angDios nga maman ang makalibri kananda.Gani pario andang ginaimo pirmi, ginapa-sobra nanda andang mga sala. Piro dadi,sisilotan sanda run gid ang Dios.

Anang Andum ni Pablo nga Magayan saTesalonica

17 Karon mga kabogto, kon parti kana-mun, bisan bago kami pa lang nagalin diankanindo, ginaidlaw kami run. Ara kami gidnalipat kanindo, gani nagimorat kami ngamayad nga magpakigkita ruman kanindo.18 Gosto namun andan nga magbalik diankanindo. Kapin pa gid ako (si Pablo) bukunlang kaisara akun pagimorat nga makaba-lik dian kanindo. Garing ara kami kadayonay ginadlangan kami ni Satanas. 19 Gosto

namun andan magbalik dian kanindo tun-gud nga ara may makadaug kanindo sapagtaw kalipay kanamun. Ay nagasarigkami nga nagapadayon kamo sa pagtomanamun gintodlo kanindo. Kag kon magabotron si Ginoong Jesu-Cristo sarang kamimakapabogal tungud sa indong pagtoo.20Ay kamomaman gani amun ginapabogalkag kalipay.

31Ang ori indi namun run gidmaagoanta

amun kaidlaw kanindo. Gani naisip na-mun nga mapabilin kami nga kami langsa Atenas 2 kag si Timoteo amun paaya-nun dian kanindo. Tana atun kabogtokag kaiban namun nga nagasirbi sa Diossa pagpanodlo ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo. Ginpaayan namun tanakanindo agud mapabaskug kag mapari-gun indong pagtoo, 3 agud nga ara maymaggoloan anang isip tungud sa mgapagingabot nga indong ginaagian dian. Aynaulaman nindo ra nga dapat maagian tara gid dan. 4 Kabay ang dian kami pakanindo nagpaandam kami nga lagi ngakita ingaboton ra gid. Kag dadi naulamannindo ron tungud ngamaman gid gani angnatabo. 5 Maman dan nga ginpaayan kodian si Timoteo agud maulaman ko konpaiwan indong pagtoo, tungud nga indiako ron mapabutang; ay basi kon gindaugkamo ni Satanas kag masayang lang amunkabudlay sa pagtodlo kanindo.

6 Sa dadi nakabalik run digi si Timo-teo alin dian kanindo. Mayad nga baritaanang dara kanamun. Nagsogid tana ngaindong pagtoo sa Dios marigun pa ra gidkag nagairigogmaan kamo sa isara kagisara. Ginsogidan na ra kami nga pirmingmayad indong pagdumdum kanamun kagnaidlaw kamo kanamun pario nga kaminaidlaw ra kanindo. 7 Gani mga kabogto,bisan doro ang mga kalisud nga amun gi-naantos, nalilipay kami kanindo kag amunnabaritaan parti sa indong pagtoo nag-pabaskug 8 kag nagpapagsik kanamun, aynaulaman namun nga indong pagtoo saGinoo marigun pa ra gid. 9 Paiwan kamirun lang kabay makapasalamat sa Diossa kalipay nga anang gintaw kanamuntungud sa indong pagtoo? 10 Adlaw-gabinagapangamoyo kami gid nga kabay panga magkirita kita ruman agudmakatodlokami pa kanindo para madogangan pa gidkon ano ang kolang sa indong pagtoo.

1 Tesalonica 3:11 276 1 Tesalonica 5:311 Kabay pa nga tawan kami ra gid

kaigayonan ang Dios nga atun Tatay kagni Ginoong Jesus nga makaayan kami diankanindo. 12Kabay pa nga boligan kamo gidang Ginoo nga magdogang pa gid indongpagigogma sa isara kag isara kag sa tanannga tao pario amun pagigogma kanindo.13 Sa toladia nga paagi mapaparigun naindong mga tagiposoon, kag maging arakamo kasawayan kag matarung sa panu-lung atun Dios nga Amay sa adlaw nga siGinoong Jesus magbalik digi kaiban angtanan nga anang mga pinili.

4Ang Kaboi nga Gosto ang Dios

1 Karon, mga kabogto, gintodloan na-mun kamo kon paiwan magkaboi sono sagosto ang Dios, kagmaman da gani indongginaimo. Piro ginapangabay namun kamotungud nga may awtoridad kami nga alinkay Ginoong Jesus nga dogangan nindopa gid imo ang toladan. 2 Ay naulamannindo amunmga ginsogo kanindo nga alinkay Ginoong Jesus. 3 Gosto ang Dios ngaindong kaboi limpyo. Gani indi kamomag-pakigolid sa bukun indong asawa. 4 Kamonga mga lalaki, kon magpangasawa kamo,magpangasawa sa diosnon nga paagi kagimoon nindo nga ara ambalun ang mgatao. 5 Indi kamo basta magsonod sa in-dong lawasnun nga mga baratyagun parioanang ginaimo ang mga tao nga ara na-gatoo sa Dios, 6 agud indi nindo pagdaug-daugun indong kapario pario sa pagpang-inbabai sa anang asawa. Ay ginkonannamunkamo ronnga lagi ang ona kagnag-paandam kami gid nga ang nagaimo angmga toladan sisilotan ang Ginoo. 7Ay gin-lowas kita ang Dios agud maging limpyoatun kaboi, kag bukun sa pagimo angmarisna. 8Kon may dian kanindo nga indimagsonod sa akun mga panodlo nga dia,bukun akun panodlo anang ginasikwaykondi anang panodlo ang Dios ngamamanra gani ang nagataw kanindo anang Ispir-ito nga matarung.

9 Karon, kon parti sa pagirigogmaanbilang magkarabogto kay Cristo, indi runkinanglan nga solatan namun kamo pa,ay ang Dios mismo ang nagtodlo kanindonga magirigogmaan kamo. 10 Kag mamanda gani indong ginaimo sa tanan nga mgakabogto kay Cristo dian sa bilog ngaMace-donia. Piro ginapangabay namun kamo

nga dogangan nindo pa gid indong pagiri-gogmaan. 11 Imoratan nindo ang malin-ung nga kaboi. Gani indi nindo pagpasi-labutan anang kaboi ang iba kondi parioamun koon anay, ang kada isara kanindodapat magasikaso anang kaogalingun ngaobra. 12 Kon toladan indong imoon, indikinanglan nga magsarig kamo sa iba parasa indongpangaboian, kag taodon kamo raang mga bukun tomoloo.

Parti sa Anang Pagbalik ang Ginoo13 Mga kabogto, gosto namun nga

maulaman nindo ang matood parti samga nagkarapatay, agud indi kamomagpangasubu pario sa iba nga ara gidpaglaum. 14 Kita nagapati nga si Jesusnapatay kag nabanaw. Gani nagapatikita ra nga toladan ra ang matatabo samga nagkarapatay nga nagatoo kanana.Pagbalik digi ni Jesus, patabidun sandaang Dios kanana.

15 Ginasogid namun kanindo ang sonosa anang panodlo mismo ang Ginoo: ngakita nga mga boi pa sa anang pagbalikang Ginoo indi magona sa mga nagkara-patay. 16 Sa adlaw nga dato ang Gi-noo mismo magakunsad alin sa langit nganagamando. Mababatian ta anang tawagang manogdomara nga angil kag anangtonog anang trompita ang Dios. Kag angtanan nga nagkarapatay nga nagatoo kayCristo banawon anay. 17 Pagkatapos, kitanga mga boi pa sa mga oras nga datogolpi nga daraun kaiban kananda sa mgapanganod agud solang-solangun ang Gi-noo sa ibabaw. Kagmakakaiban ta run angGinoo asta kon sano. 18 Gani pabaskugunnindo kag lipayun ang isara kag isara paagisa mga panodlo nga dia.

5Magpriparar kamo sa anang Pagbalik ang

Ginoo1 Mga kabogto, kon parti sa kon sano

matabo ang mga tagna nga dia indi runkinanglan nga solatan kamo pa. 2 Tungudnga naulaman nindo ron da nga anangpagabot ang Ginoo magapario-pario saanang pagabot ang takawan, ay ara maymakaulam kon sano. 3 Dia matatabo konang mga tao nga ara nagatoo magkoon,“Malinung ang tanan kag ara taragaman.”Garing pario sa pagpasakit ang babainga irimataun, golpi lang nga magaabotkananda ang kalaglagan, kag ara gid may

1 Tesalonica 5:4 277 1 Tesalonica 5:28makapalagyaw kananda. 4 Piro kamo tanamga kabogto, ara nadulumi sa mga bagaynga dia ay dian kanindo ang kamatoodan.Gani kon magabot ang Ginoo indi kamomagolpian pario ang ginabotan kamo angtakawan. 5 Ay kita tanan nasanagan runparti sa kamatoodan. Para kanatun bukunrun madulum. 6 Gani indi kita dapatmagpapario sa iba ngamidyo nagakatorogpirmi ay nagapabayabaya sanda magimoangmayad, kondi magbantay kita kag indimagpakalingat sa mga butang nga bukunmayad. 7 Indi kita magpapario sa mgatao nga naduluman nga ara nagabantay.Sigi lang andang karatorog kag paralin-gin. 8 Piro tungud nga kita tana nasana-gan run, magandam kita nga indi kitamagpakalingat sa mga butang nga bukunmayad. Imoon ta nga panagang sa kaawayatun pagtoo sa Dios kag atun pagigogmasa iba. Kag atun paglaum nga lowasun kitaang Dios imoon ta nga atun pinakatamingsa olo. 9 Ay ara kita pagpilia ang Diospara silotan kondi agud malowas kita sasilot nga dato paagi kay Jesu-Cristo ngaatun Ginoo. 10Napatay tana para kanatunagud bisan kita patay run okon boi pa saanang pagabot, magakaboi kita nga kaibankanana. 11 Gani magpadayon kamo ngamagpabaskug kagmagparigun sa isara kagisara, pario indong ginaimo dadi.

Kataposan nga mga Paglaygay kag mgaPagpangomosta

12 Karon, mga kabogto, nagapakitloykami kanindo nga taodon nindo ang mgatao nga nagapangabudlay dian kanindo.Ginpili sanda ang Dios nga magtoytoy kagmagtodlo kanindo. 13 Gani taodon nindosanda gid kag igogmaun tungud sa andangobra. Magkaraiban kamo nga may mayadnga rilasyon sa isara kag isara.

14 Nagapangabay kami ra kanindonga paandaman nindo ang mga tamad.Pabaskugun nindo ang mga mainadlukunkag boligan ang mga maroya sa andangpagtoo. Kag maging mapinasinsyaunkamo sa tanan. 15 Ayaw nindo pagbalusimalain ang ginimo kanindo nga malain,kondi imoratan nindo pirmi nga magimoang mayad sa isara kag isara kag sa tanannga mga tao. 16-18 Tungud nga kamo kayCristo Jesus, gosto ang Dios nga kamomagkalipay pirmi, magpangamoyo satanan nga oras, kag magpasalamat bisanpaiwan indong kaimtangan.

19 Indi nindo pagpugungan anang gi-naimo ang Ispirito Santo; 20kag indi nindoibali ara anang ginapaambal. 21 Piro dapatosisaun nindo ang tanan kon alin sa Diosmatood okon bukun. Tipigan nindo angmayad, 22kag likawannindo ang tananngamalain.

23 Kabay pa nga ang Dios nga nagatawkanatun ang kalinung maglimpyo gid in-dong kaboi agud ara run gid may makitanga sala kanindo, kag kabay pa nga tip-igan na kamo nga ara kasawayan sa in-dong bilog nga pagkataosa indong ispir-ito, kalag, kag lawasagud pagabot ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo ara may masawaykanindo. 24 Ang Dios nga nagpili kanatunnga maging anang mga bata masasarigan,gani naulaman namun nga imoon na gidamun ginakoon nga dia.

25 Mga kabogto, ipangamoyo nindokami ra.

26Komosta run lang sa tanan ta ngamgakabogto dian ang pangomosta nga tuduksa indong tagiposoon.

27 Nagasogo ako kanindo sa aran angGinoo nga basaun nindo gid ang solat ngadia sa tanan ta nga mga kabogto dian.

28Kabay pa nga kaloyan kamo ra ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

2 Tesalonica 1:1 278 2 Tesalonica 2:9

Anang Ikarwang Solat ni PablosaMga Taga-Tesalonica1 Kami nanday Pablo, Silas, kag Tim-

oteo nagapangomosta kanindo nga mgatomoloo dian sa Tesalonica, kamo nga saatun Dios nga Amay kag kay Jesu-Cristonga atun Ginoo.

2Kabay panga kaloyan kamo ra angDiosnga Amay kag ni Ginoong Jesu-Cristo ngamayad ra indong kaimtangan.

Si Cristo Magabalik kag Magaukum3 Mga kabogto kay Cristo, indi maimo

nga indi kami pirmi magpasalamat sa Diostungud kanindo. Kag dapat ra gid ngamagpasalamat kami pirmi kanana, ay na-gadogang pa gid indong pagtoo kay Cristokag indong pagigogma sa isara kag is-ara. 4 Gani ginapabogal namun kamonga mayad sa mga tomoloo sa iba-ibangmga logar. Ginasogid namun kananda ngamiski ano pa nga pagingabot kag kalisudindong ginaagian ginaagoanta nindo langkag nagapadayon kamopa ra gid sa indongpagtoo.

5Dia nagapamatood lang nga matarunganang pagukum ang Dios, tungud nga angmga pagantos nga indong ginaagian parasa anang ginarian gamitun na nga pama-tood nga kamo bagay ra gid nga magsuludsa anang ginarian. 6 Ay kon ano angmatarung maman ra gid anang imoon angDios. Paantoson na ang mga nagapaantoskanindo. 7 Kag kamo nga nagaarantos pa-pawayun na kaiban kanamun. Matatabodia sa anang pagbalik ni Ginoong Jesusnga magaalin sa langit nga kaiban ananggamananngamga angil. 8Sa anangpalibotmay nagadabadaba nga kalayo, kag silotanna ang mga tao nga ara nagakilala sa Dioskag ara nagasonod sa Mayad nga Baritaparti sa atun Ginoong Jesus. 9 Madodorasanda asta kon sano, ay mapapabulagsanda sa Ginoo kag indi nanda gid makitaanang makatiringala nga gaum. 10 Diamatatabo sa adlaw nga ang Ginoo maga-bot kag dayawon tana anang mga pinili.Dia ara iba kondi ang tanan nga nagtookanana. Kamomaging kaiban nanda ra, aykamo nagtoo ra sa anang ambal ang Diosnga amun ginwali kanindo.

11 Maman dan ang kabangdanan nganagapangamoyo kami pirmi para kanindo.

Ginapangabay namun sa Dios nga boliganna kamongamagkaboi nga bagay sa anangmga tinawag. Kabay pa nga paagi saanang gaum maimo nindo ang tanan ngakaarayadan nga gosto nindo nga imoontungud sa indong pagtoo. 12 Ay sa toladianga paagimatawannindo kadayawan atunGinoong Jesus, kag kamo dayawon na ra.Diamatatabo tungud lang sa anang kalooyatun Dios kag ni Ginoong Jesu-Cristo.

2Mga Butang ngaMatatabo BagoMagabot

ang Ginoo1Karonmga kabogto, kon parti sa anang

pagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo kagsa atun pagtiripon kanana, nagapakitloykami kanindo 2 nga indi kamo nga lagimagpalibug okon magpataranta tungudsa mga tao nga nagakoon nga ang Ginookono nakabalik run. Miski magkoon sandanga toladato anang ginambal ang Ispir-ito kananda, okon bisan magkoon sandanga nabatian nanda, okon nabasa kono saamun solat, indi kamo gid magpati. 3 Indikamogidmagpaloko kananda bisan anopaandang iambal. Tungudnga bagomagabotang Ginoo, ang mga tao magakontra anaynga mayad sa Dios kag magaabot ang taonga sowail nga nakadistino ron nga ipilaksa impyirno. 4 Magakontra tana sa tanannga ginasimba kag ginakabig ang mga taonga dios. Kakabigun na nga tana labaw satanan nga ginapakadios, kag magapongkotana sa sulud anang timplo ang Dios kagmagakoon tana nga tana ang Dios.

5 Kabay ginsogidan ko kamo ron ngalagi parti sa mga butang nga dia ang kitamagkaraiban pa dian. 6 Kag naulamannindo kon ano ang nagapugung pa dadisa anang pagabot ang tao nga dia, ganiara tana pa kaabot. Piro magaabot tanara gid kon anang oras run. 7 Matood ngadadi may mga nagakontra run sa Dios,piro kon ano gid anang imoon ang taonga dato nga sowail ara pa naulami dadi.Kag kon ano man anang imoon indi ramatabo mintras ara pa ginabula ang Diosang nagapugung kanana. 8 Pagkabuul,bago tana pa magalantad. Piro pagabotni Ginoong Jesus papatayun na ang sowailnga dia nga tao. Paagi sa anang uyuplang, dora tana nga lagi. 9 Kon maglantadrun ang tao nga dia nga sowail, gagami-tun na anang gaum ni Satanas. Magaimotana ang tanan nga klasi nga milagro kag

2 Tesalonica 2:10 279 2 Tesalonica 3:16mga katiringalaan nga midyo alin sa Diospiro bukun, 10 kag gamitun na ang tanannga klasi nga pagpandaya sa mga tao nganakadistino ron nga ipilak sa impyirno.Toladan andang madangatan tungud ngaindi sanda magbaton kag ara nanda pag-pakamaala ang kamatoodan nga mamanandan ang makalowas kananda. 11 Ganiginpabayanan sanda run lang ang Diosnga dayaun agud magpati sanda sa botig,12 agud masilotan ang tanan nga nagasik-way ang kamatoodan kag nagakalipay sapagpakasala.

Ginpili Kamo agud Malibri sa Silot13 Mga kabogto, nagapasalamat kami

pirmi sa Ginoo tungud kanindo nga mgapinalangga ang Ginoo. Kag dapat kamimagpasalamat kanana tungud nga kamoginpili run nga lagi ang Dios agud malibrikamo sa paraaboton nga silot. Ginlowasna kamo paagi sa anang gaum ang IspiritoSanto nga nagalimpyo indong kaboi kagpaagi sa indong pagtoo sa kamatoodan.14Kamo gintawag ang Dios paagi sa Mayadnga Barita nga amun ginsogid kanindo.Kag gintawag na kamo agud makairugkamo sa anang mataas nga katungdananatun Ginoong Jesu-Cristo. 15 Gani mgakabogto, magpakarigun kamo kag uputinindo nga mayad amun mga gintodlo angdian kami pa kanindo, pati ang mga bu-tang nga amun ginsambit sa amun solatkanindo.

16-17 Kabay pa nga atun Ginoong Jesu-Cristo mismo kag atun Dios nga Amaymaman ang maglipay kag magpabaskugkanindo agud pirming mayad indong gi-naimo kag ginaambal. Ginapalangga kitaang Dios, kag tungud sa anang kalooykanatun ginapabaskug na kita kag ginali-pay asta sa ara kataposan, ay gintawan nakita paglaum nga masarigan.

3Ipangamoyo Nindo Kami ra

1 Karon, mga kabogto, ipangamoyonindo kami ra nga anang ambal ang Gi-noo mapalapnag sa iba pa nga mga logarkag batonon ang mga tao nga may pag-pasalamat sa Dios pario indong ginimodian. 2 Ipangamoyo nindo ra nga ilikawkami ra ang Dios sa mga malain nga mgatao. Tungud nga may mga tao ra nga aranagatoo sa Dios.

3 Piro ang Ginoo masasarigan. Tanaang magapapagun kag magaapin kanindoagud indi kamo maiwan ni Satanas.4 Tungud sa Ginoo, nagasarig kami ngaginaimo nindo kag padayon nga imoonamun mga ginasogo kanindo.

5 Kabay pa nga boligan kamo ang Gi-noo nga maisip nindo pirmi anang gogmaang Dios kag anang pagkamainantoson niCristo.

Parti sa mga Tamad6 Mga kabogto, sono sa awtoridad nga

gintaw kanamun ni Ginoong Jesu-Cristo,kami nagasogo kanindo nga indi kamomagsari tabid-tabid sa atun mga kabogtokay Cristo nga tamad kag ara nagasonod samga panodlo nga amun gintodlo kanindo.7 Naulaman nindo ra nga dapat nindonga wadun amun ginimo. Ara kaminagtinamad ang kami dian pa kanindo.8 Ara kami nagbaton pagkaun kanindonga ara namun pagbayadi. Adlaw-gabinagpanikasug kami sa pagobra agud aramaymalisudan kanindo sa pagsagod kana-mun. 9 Ginimo namun ang toladato,bukun nga makon ara kami rason ngamagpangayo bolig kanindo para sa amunmga kinanglan, kondi gosto namun ngamagtaw alimbawa kanindo agud wadunnindo. 10 Ang kami gani kaiban nindo padian, nagkoon kami kanindo nga ang bisansino nga indi magobra, indi pagpakaunun.

11 Dia ginaolit namun ruman tungudnga nakabarita kami nga may mga diankanindo nga mga tamad nga ara ibangginaimo kondi ang magpasilabut sa anangginaimo ang iba. 12 Gani sono sa aw-toridad nga gintaw kanamun ni GinoongJesu-Cristo, ginapaandaman namun angmga tamad nga dan nga magpangita an-dang kaogalingun nga pangaboian kagindi magpanggolo anang kaboi ang iba.

13 Kag kamo tana, mga kabogto, indikamo magkataka nga magimo ang mayad.14 Kon may dian nga indi magtoman saamun ginakoon digi sa solat nga dia,tandai nindo kon sino kag indi kamomagsari tabid-tabid kanana, agud maula-man na nga bukun tama anang ginaimo.15 Piro ayaw nindo ra pagbilanga tana ngakaaway, kondi padumdumun nindo tanabilang kabogto kay Cristo.

Pamilinbilin16 Kabay pa nga ang Ginoo nga ginaali-

nan ang kalinung maman gid ang magtaw

2 Tesalonica 3:17 280 2 Tesalonica 3:18kalinung kanindo sa tanan nga oras abirkon ano indong kaimtangan. Kag kabay panga agobayan na kamo tanan.

17 Agud maulaman nindo nga ang so-lat nga dia kanakun gid nagalin, ako ronmismo nga si Pablo ang nagasolat digi sakataposan. Toladia akun panolat sa tananko nga mga solat.

18Kabay pa nga kaloyan kamo ra ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

1 Timoteo 1:1 281 1 Timoteo 1:19

Anang Primiro nga Solat niPablo kayTimoteo

1 Ako si Pablo nga apostol ni CristoJesus sono sa anang sogo ang Diosnga atun Manlolowas kag ni CristoJesus nga nagataw paglaum kanatun.2 Nagapangomosta ako kanimo, Timoteo,bilang akun matood nga bata sa pagtoo.Kabay pa nga kaloyan ka ra gid ang Diosnga Amay kag ni Cristo Jesus nga atunGinoo nga mayad ra imong kaimtangan.

Paputun angmgaNagatodlo ang Sala ngamga Panodlo

3 Gosto ko nga kon maimo dian kawlang anay sa Efeso. Kabay maman diaakun pangabay kanimo dato anay ang na-gapaayan ako sa Macedonia. Ay may mgatao dian nga sala andang ginatodlo kagkinanglan nga paputun. 4Kononmo sandanga bayaan nanda run andang ginapatiannga basi lang gid sa mga sogid-sogid angmga malam pati ang mga malawig ngamga pagsoysoy andang mga lai nga gi-nalinan. Maman dan ang kabangdanankon basi nagakorontraan ang mga tao.Kag ang mga butang nga dan indi gidmakabolig agud maulaman nanda anangkabubutun ang Dios. Anang kabubutuntana ang Dios maulaman ta lang paagi sapagtoo. 5 Anang katoyoan akun sogo ngadia kananda ara iba kondi agud magiri-gogmaan sanda sa isara kag isara. Kagmakairigogmaan sanda kon limpyo an-dang tagiposoon kag konsinsya kag sinsiroandang pagtoo. Kinanglan ra nga konano andang naulaman nga tama mamanandang sonodon. Kag kinanglan nga sin-siro andang pagtoo. 6 Ang iba dian nag-talikod ron sa mga panodlo nga dia kagnagadiriskosyon ron ang ara polos. 7Gostonanda ngamagingmgamanogtodlo anangKasogoan ang Dios, piro ara sanda ganikalibotan kon ano andang ginaambal okonginaparugus nga patian.

8Naulaman ta nga ang Kasogoanmayadkon osto ang paggamit. 9 Dapat ta ngadumdumun nga ang Kasogoan ara pagi-moa para sa mga tao nga mayad, kondiginimo para sa mga tao nga sotil, samga maturugas ang olo, sa mga tao nga

indi magkilala sa Dios kag sa mga naga-pakasala, sa mga tao nga bukun diosnonkag ara may ginakilala nga balaan, samga nagapatay andang tatay okon nanay,kag sa nagapatay andang isigkatao, 10 samga nagaolid sa bukun andang asawa, samga nagaoroasawa sa andang kapario ngalalaki, sa mga nagapangkidnap, sa mgabotigun, sa mga tao nga nagasompa bisanbukun matood, kag sa miski sino nga na-gakontra sa osto nga panodlo 11 sono saMayad nga Barita, ang Mayad nga Baritaparti sa makagagaum kag malipayun ngaDios nga ginpiar kanakun nga itodlo samga tao.

Salamat sa Dios sa anang Kalooy12 Nagapasalamat ako kay Cristo Je-

sus nga atun Ginoo nga nagtaw kanakunkabaskug sa pagpangabudlay para kanana.Nagapasalamat ako kanana ay ginkabigna ako nga masarigan, gani ginpili naako nga magsirbi kanana, 13 bisan matoodnga ang ona nagambal ako malain kon-tra kanana. Loas pa dian giningabot kokag ginpakauyan ang mga nagtoo kanana.Piro ginkaloyan ako ra ang Dios, ay datoanay ara ako pa nagatoo, gani ara ako gidkaulam kon ano akun ginaimo. 14 Dorogid anang kalooy ang Ginoo kanakun kaggintawan na ako pagtoo kag pagigogma,nga naging atun tungud nga kita kayCristo Jesus ron. 15 Akun iambal ngadia matood gid tana kag dapat gid ngabatonon kag tooan ang tanan: si CristoJesus nagayan digi sa kalibotan agud lowa-sun ang mga makasasala. Kag naula-man ko nga ako gid ang makasasala satanan. 16 Piro ginkaloyan ako agud ma-pakita ni Cristo Jesus anang pagkamabi-natasun, nga ara makasasala nga indi ma-patawad. Anang ginimo nga dia ni Cristokanakun nagasirbi nga alimbawa sa ibanga magatoo kanana kag magabaton angkaboi nga ara kataposan. 17 Kabay panga padungugan kag dayawon pirmi angAri nga ara kataposan kag ara kamatayun.Indi tanamakita ang tao kag tana lang angDios.

18 Timoteo, ginakabig ko ikaw nga akunbata, gani maman dia akun bilin kanimo.Dumduma anang mga ginambal ang mgapropita dato anay parti kanimo, kag paagidoto makabatok kaw gid sa mga nagakon-tra sa kamatoodan. 19Tipigi imong pagtookag sigoroa nga imong konsinsya pirming

1 Timoteo 1:20 282 1 Timoteo 3:12limpyo. Ang iba ara nagpamati sa andangkonsinsya, gani nadora andang pagtoo20 pario kay Himeneo kag kay Alejandro.Dia nga mga tao ginintriga ko ron kaySatanas agudmaulaman nanda nga bukunmayad ang nagaambal malain kontra saDios.

2Parti sa Pagsimba

1 Karon, ona sa tanan, nagapangabayako kanindo nga ipangamoyo nindo angtanan nga mga tao. Daraun nindo sa Diosindong mga pangabay para kananda ngamay pagpasalamat. 2 Ipangamoyo nindoangmga ari kag ang tananngamaymataasnga katungdanan sa gobyirno agud ngamaging mataway atun pagpangaboi kaglibri kita sa pagsonod sa Dios sa osto ngapagginawi. 3 Mayad dia nga imoon kagmalilipay ang Dios nga atun Manlolowas.4 Ay gosto na nga ang tanan nga tao mal-owas kagmakaulam ang kamatoodan. 5Aymay sangka Dios lang kag may sangkamanogpatunga sa Dios kag sa mga tao.Dia ara iba kondi ang tao nga si CristoJesus. 6Tana ang nagtaw anang kaboi agudtoboson ang tanan nga mga tao. Mamandia ang nagapamatood nga gosto ang Diosnga lowasun ang tanan nga mga tao, kagdia ginpakita na sa oras nga anang gintan-ing. 7Gani ginpadara na ako bilang apostolkag manogtodlo sa mga bukun Judio, agudiwali ko ang parti sa pagtoo kag kam-atoodan. Nagasogid ako ang minatoodkanindo. Ara ako gid tana nagabotig.

8 Gosto ko andan nga ang mga lalakisa bisan diin nga logar magpangamoyonga nagaalsa andang mga alima nga maylimpyo nga tagiposoon kag ara gid kasilagokon pagsoromaran sa bisan kino.

9 Kon parti sa mga babai, gosto ko ngamaglambong sanda ang osto kag bukunmaraway kon sulungun. Dapat kon naga-pasadya sanda bukunnga sa pagpangopiornga nagasorobra run, okon sa paggamitang mga alaas nga bolawan okon pirlas,okon sa pagsoksok ang maralun gid ngamga lambong, 10 kondi paagi sa mayadnga mga inimoan nga bagay makita samga babai nga nagakoon nga sanda naga-too sa Dios. 11 Kag kon may nagatodlo,ang mga babai dapat magpamati lang kagmagpaubus. 12 Ara ako nagatogot sa mgababai nga magtodlo okon magdomara samga lalaki. Kinanglanmagipus sanda lang.

13 Ay ona nga ginimo si Adan kag bago siEva. 14 Kag bukun si Adan ang ginloko niSatanas, kondi ang babai nga si Eva, kagmaman dayon ang naglapas anang sogoang Dios. 15 Piro ang mga babai malowassa silot nga paraaboton paagi sa andangpagpaminata, kon sanda magpadayon sapagtoo, sa pagigogma, sa pagkadiosnon,kag sa osto nga pagginawi.

3Ang mga Manogdomara sa Simbaan

1 Matood manda ang ginakoon ngakon may dian nga naliag nga magingmanogdomara sa mga tomoloo saDios, mayad nga katungdanan anangginaandum. 2 Kinanglan ang manog-domara sa mga tomoloo lalaki nga arakasawayan, saka bilog lang anang asawa,antigo magpugung anang kaogalingun,may mayad nga disposisyon, taraodon,mainamomaun sa nagadarayon sa anangbalay, kagmayadmagtodlo. 3Dapat bukuntana manogpalingin kag bukun mapintas,kondi malolo kag ara nagapangaway.Kinanglan bukun tana ra akug sa koarta.4 Kon parti sa anang panimalay, dapatmayad tana magdomara, kag ginataod kagginatoman anang mga bata. 5 Ay paiwananang pagdomara ang mga tomoloo konindi tana gani kaulam magdomara anangkaogalingun nga pamilya? 6 Indi ramaimonga tana bago lang nga nagatoo, ay basikon magpabogal tana kag kondinaruntana pario kay Satanas. 7 Kinanglan ranga ginataod tana bisan ang mga tao ngaara nagatoo sa Dios agud indi tanamauyankag maolog sa anang siud ni Satanas.

Ang mga Manogbolig sa Simbaan8 Kon parti ra sa mga manogbolig sa

mga tomoloo, dapat ginataod sanda,masasarigan andang ambal, bukunparainum, bukun akug, 9marigun andangpagtoo, kag ara gid nagapangdoadoasa kamatoodan nga ginsogid run angDios kanatun. 10 Dapat osisaun gid anayandang ogali kag kon ara kasawayan ngamakita kananda bago sanda pasirbiun.11 Andang asawa dapat ginataod ra, kagara nagaintra sa kotso-kotso, kaulammagpugung andang kaogalingun, kagmasarigan sa tanan nga butang. 12 Dapatsakabilog lang anang asawa ang mgamanogbolig sa mga tomoloo kag mayadsanda ra magdomara sa andang mga bata

1 Timoteo 3:13 283 1 Timoteo 5:4kag sa andang bilog nga panimalay. 13Angmgamanogbolig nga osto andang pagsirbiginataod ang mga tao kag ara ginaadlukinga magambal parti sa andang pagtoo kayCristo Jesus.

Ang Sangka Butang nga Makatiringala14 Nagaplano ako nga magayan dian sa

labing madali agud magpakigkita kanimo.Piro ginasolat ko pa ra gid angmga butangnga dia, 15 agud kon maatraso ako, maula-man mo ron kon paiwan magginawi angmga tomoloo sa Dios bilang anang pam-ilya. Kita nga mga tomoloo maman anangiglesia ang Dios nga boi nga anang gi-nasarigan nga magawid kag magapin angkamatoodan sa mga nagakontra. 16 Aradoda nga makatiringala gid matood angmga kamatoodan atun riliyon:Tana nagpakita digi bilang tao,Ang Ispirito Santo nagpamatood nga tana

matarung,Nakita tana ang mga angil,Ginwali sa kalibotan,Gintooan ang mga tao,Kag gindara pabalik sa langit.

4Ang Botigun nga mga Manogtodlo

1Maatag anang koon ang Ispirito Santonga sa oring mga adlaw ang iba magata-likod sa andang pagtoo sa Dios. Magapatisanda sa anang panodlo ang botigun kagmalain nga mga ispirito. 2 Dia nga mgapanodlo alin sa mga tao nga manlolokokag botigun, kag ara run konsinsya tun-gud nga kontrolado sanda run ni Satanas.3 Ginatodlo nanda nga malain ang mag-pangasawa, kag may mga pagkaun pa ngaandang ginabawal. Piro ang mga karau-nun nga dia ginimo ang Dios agud kaununnga may pagpasalamat ang mga nagatookag nakaulam gid ang kamatoodan. 4 Angtanan nga ginimo ang Dios mayad. Ganiara butang nga dapat dilian kon ginabatonnga may pagpasalamat. 5 Tungud nga danginalimpyo paagi sa anang ambal ang Dioskag sa pangamoyo.

Ang Mayad nga Sorogoon ni Cristo Jesus6 Kon ang mga butang nga dia itodlo

mo sa atun mga kabogto dian, mabibi-lang kaw nga mayad gid nga sorogoon niCristo Jesus. Kag mintras nagatodlo kawkananda ikaw mismo nagasagod ra imongkaogalingun paagi sa mga kamatoodannga nagataw pagtoo, kag paagi sa matood

nga panodlo nga imong ginasonod. 7 Pirolikawi ang mga panodlo nga bukun alinsa Dios kag ginimo-imo lang gid ang mgatao. Anadun mo imong kaogalingun sadiosnon nga kaboi. 8May polos ang pagir-sisio ang lawas piro mas importanti pa gidkon anadun ta atun kaogalingun sa ispir-itoanun nga mga butang, tungud nga kontoladia atun imoon, ang Diosmay pangakonga may pakinabang kita sa atun kaboidadi kag sa paraaboton. 9 Dia matood kagdapat patiun kag tooan gid. 10Maman dianga nagapanikasug kita kag nagaimoratgid nga magtodlo sa mga tao, tungud nganagasarig kita sa Dios nga boi nga mamananangManlolowas ang tanan ngamga tao,kag labi run gid ang mga nagatoo.

11 Itodlo mo kag ipatoman mo ra angmga butang nga dia. 12 Indi kaw magtawlogar nga ikayan kaw tungud nga bataunka pa, kondi magimorat kaw nga mag-ing alimbawa sa mga nagatoo kay Cristo:sa pagambal, pagogali, pagigogma, pag-too, kag limpyo nga kaboi. 13 Mintrasara ako pa dian, gamita imong tyimposa pagbasa ang Kasolatan sa mga tao, sapagwali, kag sa pagtodlo. 14 Indi mo rapagpabayanan ang abilidad nga gintawkanimo ang Ispirito Santo sono sa gin-tagna ang mga manogdomara sa simbaanpagtongtong nanda andang alima kanimo.15 Imoonmopirmi angmga butang nga diaagud nga imong pagoswag makikita angtanan. 16Andamanmo imong kaogalingunnga kaboi pati imong ginatodlo. Paday-onon mo imong pagimo dia agud malowaskaw pati ang mga nagaparamati kanimo.

5Angmga Risponsibilidad sa mga Nagatoo

sa Dios1 Indi mo pagambalan ang masakit ang

mga malam nga lalaki kondi laygayan monga pario imong tatay. Kag ang mgabataun pa pario kanimo tratarun mo ngapario imong mga kabogto, 2 ang mgamalam nga babai pario imong nanay, kagang mga daraga tratarun mo nga parioimong kabogto nga dapat ara gid ambalunang mga tao kanimo.

3 Taodon mo kag boligan ang mga balonga ara run gid may ginasarigan. 4 Pirokon ang balo maymga bata okonmga apo,dia sanda ang dapat magasikaso kanana.Ay kon sanda diosnon matood, primironanda nga obligasyon ang pagbalus kag

1 Timoteo 5:5 284 1 Timoteo 6:3pagasikaso sa andang mga ginikanan kagmga olang. Ay dia nagataw kalipay saDios. 5 Ang babai nga balo nga ara rungid may ginasarigan nagasarig run langgid sa Dios. Adlaw-gabi nagapangamoyotana kag nagapangayo bolig sa Dios. 6 Piroang balo nga babai nga nagapagosto sakalibotanun nga pagpangalipay patay runsa panulung ang Dios bisan boi tana pa.7 Ipatoman mo sa mga tomoloo ang mgabutang nga dia agud indi sanda mapoyan.8 Ang bisan sino nga tomoloo nga ara na-gaasikaso sa anang paryinti, labi run gid saanang pamilya, nagapakilala nga ara tanapagtoo, kag mas malain tana pa kaysa taonga bukun tomoloo.

9 Dapat boligan nindo ang mga balonga babai nga 60 ka toig andang idadpaibabaw, ara nagpanginlalaki, 10 kilalanga mayad andang mga inimoan, mayadandang pagatipan sa andang mga bata,mainamomaun sa mga tao nga ara daray-onan, nagsirbi sa mga tomoloo, nagboligsa mga nalisudan, kag matandus mag-imo ang miski ano nga butang para sakaarayadan.

11 Piro ang mga balo nga bataun pa indinindo pagigapil. Ay kon magabot andanggosto nga magpaasawa ruman, dan ma-papabayanan nanda run ang pagsirbi kayCristo. 12 Gani magakasala sanda, tun-gud nga ibali ara nanda andang pangakonga masirbi run lang kay Cristo. 13 Loasdian magatamad angmga balo nga bataunpa kag magasari lang ayan sa mga ka-balayan. Kag ang marimo pa gid tana,magasari sanda kotso-kotso kagmagapasi-labut sa iba, kag magairistorian ang mgabutang nga indi dapat istorian. 14 Ganikon kanakun lang, kon toladia ra langang matabo, mas mayad pa nga ang mgabalo nga dia nga bataun pa magoman runlang paasawa, magpamata, kag asikasoonandang pamilya, agud nga ara ambalunang mga tao nga nagakontra kanatun.15 Nagakoon ako toladia tungud nga mayiba nga mga balo nga nagparayu run ganikag si Satanas run andang ginasonod.16 Kon may babai nga tomoloo nga maymga paryinti nga balo, dapat tana run langang magasikaso agud indi run mabugatanang simbaan sa pagsagod kananda. Takondi makaasikaso ang simbaan ang mgabalo nga ara run gid may ginasarigan.

17 Kon parti sa mga nagadomaranga mayad andang pagdomara sa mga

tomoloo, dapat soildoan ang osto, labirun gid kon sanda nagapangabudlaysa pagwali kag pagtodlo. 18 Ay makonang Kasolatan, “Indi mo pagbosalan angbaka mintras ginagamit sa paglinas,”agud makakaun ra. Kag makon pa,“Ang manogobra dapat tawan anangsool.” 19 Indi pagsapaka ang mga bintangkontra sa mga manogdomara, loas konmay darwa okon tatlo ka tistigo nganagapamatood. 20 Piro sabdunga saatobangan ang mga tomoloo ang mga taonga nagasari pakasala agud adlukan angiba nga magimo ang sala.

21 Sa atobangan ang Dios kag ni CristoJesus kag anang mga angil ginabilin ko gidkanimonga tomanunmogid angmga sogonga dia nga ara kaw may ginapaboran.Kinanglan gid nga sa tanan imong ginaimoparario imong pagtratar sa tanan. 22 Indikaw magbasta-basta tongtong imong al-ima sa bisan kino para magtaw awtoridadnga magdomara sa mga tomoloo, kondimagandam kaw nga indi kaw maomid saanang mga sala ang iba. Dapat ara isawaykanimo sa mga butang nga dia.

23Tungud nga pirmi kaw lang nga naga-masakit, loas sa tobig, maginum kaw ramaistan nga bino para sa imong tian.

24 May mga tao nga bisan ara sanda pamasintinsyai naulaman run nga lagi an-dang sala. Piro ang iba tana sa ori run langmaulaman. 25Toladan ra ang natatabo konmayad atun ginaimo. May mga ginaimokita ngamayadnganaulamannga lagi, kagmay dian ra nga indi nga lagi maulamanpiro sa ori mauulaman ra gid.

61 Kon parti sa mga tomoloo nga oripun,

dapat taodon nanda andang mga agalun,agud nga aramaymagpakalain sa Dios kagsa atun mga panodlo. 2 Kag kon andangagalun tomoloo ra, indi dapat nga pabasta-basta run lang andangpagtaod tungudngamagkabogto sanda run kay Cristo. Angdapat tana gani magsirbi sanda run gidang osto tungud nga ang mga nagapolosandang pinangabudlayan ara iba kondiangmga tomoloo ra nga ginapalangga angDios.

Ang mga Panodlo nga SalaItodlo mo dia kananda kag konon mo

sanda nga tomanun gid. 3 Kon may diannga iba andang ginatodlo kaysa sa atun

1 Timoteo 6:4 285 1 Timoteo 6:21mga panodlo nga dia, kag ara nagakom-pormi sa osto nga mga panodlo nga alinsa atun Ginoong Jesu-Cristo kag sa mgapanodlo parti sa pagsonod sa Dios, 4 dannga tao asdakun piro ara may naulaman.Gosto na lang ngamagpakigdiskosyon angara polos. Kag maman dan ang ginaali-nan ang pagarakigan, pagaraway, pagirin-soltoan, malain nga mga pagsorospitsaan,5 kag pagkinagolo. Dan toladan anangogali ang mga tao nga rangga run andangisip kag ara run kaulam kon ano ang tama.Nagasarig sanda nga magamanggad sandapaagi sa andang riliyon.

6Kon sa bagay, kon ang tao diosnon kagkontinto sa anang pagkabutang sobra tanapa sa manggaranun. 7 Ang matood tana,pagkabata kanatun digi sa kalibotan arakita gidmay gindara, kag konkitamapatayara kita ra gid daraun. 8 Gani, kon maypagkaun kita kagmay inoglambong, dapatkontinto kita run. 9 Piro ang mga tao ngagosto magmanggaranun indi maimo ngaindi maolog sa mga pagsolay. Nasisiudsanda sa mga ara polos kag malain ngamga andum nga maman ang nagaranggakag nagadara kananda sa kalaglagan. 10Aykonkoarta run gani atunpalabiun,mamanrun dan anang alinan ang tanan nga klasinga kalainan. Ang iba nga mga tao, sasobra nga angad ang koarta, nagtalang runsa pagtoo kag bukun lang maistan ngakonsimisyon andang ginaagian.

Mga Bilin11 Piro ikaw bilang anang sorogoon ang

Dios, likawanmo angmga butang nga dan.Imoratan mo ang matarung kag diosnonnga kaboi. Tonan mo ang osto nga pagtookag pagigogma. Magmainantoson kawsa tanan nga butang kag maging malolosa imong kapario. 12 Pario sa manog-dalagan sa karira, imoon mo gid imongmasarangan tungud sa imong pagtoo saDios. Dan magabaton kaw ang kaboi ngaara kataposan, tungud nga sa kaboi ngadan gintawag kaw ang Dios datong gin-sogid mo kag ginpamatood sa mga taonga ikaw nagatoo ron. 13 Sa prisinsya angDios nga nagataw kaboi sa tanan kag saprisinsya ni Cristo Jesus nga nagsogid angkamatoodan kay Ponsio Pilato, dadi gina-sogo ko ikaw: 14 tomana angmga ginabilinkanimo kag sigoroon mo nga osto gidimong pagtoman kag ara kasawayan astamagabot atun Ginoong Jesu-Cristo. 15Kon

parti sa anang pagabot ni Jesu-Cristo, angDios nga makagagaum kag malipayun ma-man angmagapakita kanana konmagabotron anang gintaning nga oras. Tana angAri nga labaw sa tanan nga mga ari kagGinoo nga labaw sa tanan nga mga ginoo.16Tana lang ang ara kamatayun. Doto tananagaoli sa masolaw nga sanag nga indimaparapitan. Ara gid tao nga nakakitakanana kag ara gid may makakita. Daya-won ta ang Dios nga makagagaum sa arakataposan. Amin!

17 Kon parti sa mga manggaranun digisa kalibotan, konon mo sanda nga indisanda magpabogal okon magsarig sa an-dangmanggad ngamadali ra langmadora.Ang dapat tana ibutang nanda andangpagsarig sa Dios nga nagataw ang tanannga mga butang agud maging malipayunkita. 18 Todloan mo sanda nga magimomayad agud maging manggaranun sandasa mayad nga inimoan. Todloan mo sandara nga maging mabinoligun kag magingmaugan andang buut nga urayan ang ibasa andang pagkabutang. 19Kon toladia an-dang imoon, nagatipon sanda ang mang-gad doto sa langit nga sigorado gid ngaindi marangga, kag makabaton sanda paang matood gid tana nga kaboi.

20 Timoteo, tipigi ang mga panodlonga gintogyan kanimo ang Dios. Likawiang mga sogidanun nga indi gosto angDios pati ang mga pagdiriskosyon partisa anang ginakoon ang iba nga kaaram(piro ang matood tana bukun). 21 Ang ibanagakoonnga sanda konomaykaaramngatoladato, piro tungud sa andang “kaaram”nga dato nagtalang sanda kag indi sandarun kaulam ang osto nga pagtoo sa Dios.

Kabay pa nga kaloyan ka ra gid ang Dios.

2 Timoteo 1:1 286 2 Timoteo 2:2

Anang Ikarwa nga Solat niPablo kayTimoteo

1Ako si Pablo ang nagasolat dia. Apostolako ni Cristo Jesus sono sa anang kabubu-tun ang Dios. Ginpadara na ako agudibarita anang ginpangako ang Dios ngamay kaboi kita nga mababaton kon mag-too kita kay Jesu-Cristo.

2 Nagapangomosta ako kanimo, Timo-teo, bilang akun pinalangga nga bata sapagtoo. Kabay pa nga kaloyan ka ra gidang Dios nga Amay kag ni Cristo Jesus ngaatun Ginoo nga mayad ra imong kaimtan-gan.

Pagpasalamat sa Dios kag Pagpadumdumkay Timoteo

3 Ona sa tanan, nagapasalamat ako saDios tungud sa imong pagtoo, kag ad-law gabi pirmi ta kaw nga ginapang-amoyo. Ang Dios nga ginsirbian atunmga kaolang-olangan maman ra akun gi-nasirbian nga may limpyo nga konsinsya.4 Kon madumduman ko imong mga pag-panangis akun pagalin, ginapongaw akokanimo. Gosto ko nga magkita kita rumanagud malipay ako nga mayad. 5 Indi komalipatan imong sinsiro nga pagtoo, parioanang pagtoo alin pa ang ona imong lolanga si Loida kag imong nanay nga si Eu-nice, kag nasisigoro ko nga andang pagtoonga dato dian ra kanimo. 6 Maman dannga gosto ko nga padumdumun kaw ngamagpatandus kaw sa paggamit ang abili-dad nga gintaw kanimo ang Dios pagkat-apos nga tongtongan ta kaw akun al-ima. 7 Tungud nga ang Dios ara nagtawkanatun anang Ispirito agud mauya kitanga magatobang sa atun isigkatao, kondianang Ispirito nga dato maman ang naga-pabaskug kanatun, kag nagabolig nga kitamagigogma sa iba kag magdisiplina atunkaogalingun.

8 Gani indi kaw mauya nga magsogidsa iba parti sa atun Ginoo. Kag indimo ako ra ikauya nga napriso ako digitungud kanana, kondi magirug ka ra samga pagantos tungud sa pagpanodlo angMayad nga Barita parti kay Cristo, kaganang gaum ang Dios magabolig kanimo.9Gintawag na kita kag ginlowas agudmag-ing ana. Dia ara na pagimoa tungud nga

mayad atun mga inimoan, kondi tungudlang gid sa anang kaogalingun nga plano.Ara pa ang kalibotan kita ginkaloyan narun nga lagi paagi kay Cristo Jesus. 10 Pirodia dadi lang ginpaayag kanatun pagabotni Cristo Jesus nga atun Manlolowas. Gin-dora na anang gaum ang kamatayun kagginpaayag na kanatun paagi sa Mayad ngaBarita nga kitamakaangkun run ang kaboinga ara kataposan.

11 Kag ako ginimo ang Dios nga apostolkag manogtodlo agud ibarita ang Mayadnga dia nga Barita. 12 Maman dan angkabangdanan konbasi toladia akunpagan-tos dadi. Piro ara ko ginakauyaan angnatabo nga dia kanakun tungud nga kilalako si Cristo nga akun ginasarigan kag na-sisigoro ko gid nga sarang tana makatipiganang ginintriga kanakun asta sa adlawnga tana magbalik. 13 Ang matood ngapanodlo nga imong natonan kanakun ma-man ra imong dapat itodlo, nga may pag-too sa Dios kag may pagigogma sa imongkapario, tungud nga maman ra gid diakon kita kay Cristo Jesus ron. 14 Paagisa anang bolig ang Ispirito Santo nga na-gaoli kanatun, tipigi ang mga mayad ngapanodlo nga ginintriga kanimo agud indimalakutan ang sala nga mga panodlo.

15Naulaman mo nga ako ginsikway angaros tanan nga mga tomoloo sa probinsyaang Asia. Pati si Figelo kag si Hermogenesnagtalikod kanakun. 16 Piro kabay pa ngakaloyan ra gid ang Dios si Onesiforo kaganang pamilya tungud nga ginpabaskugna ako pirmi. Ara na ako ginakauyaansa mga tao bisan ako priso. 17 Anangginimo tana gani, pagabot na sa Roma,ginpangita na ako nga lagi asta nakita naako. 18 Kag naulaman mo ra kon paiwananang pagbolig kanakun ang doto ako pasa Efeso. Kabay pa nga kaloyan tana ra gidang Ginoo konmagabot ang adlaw nga angmga tao sintinsyaan run ang Dios.

2Ang Mayad nga Soldado ni Cristo Jesus

1 Ikaw Timoteo, nga midyo akun batagid, gamita anang gaum ang Dios ngaananggintawkanimo tungudnga ikawkayCristo Jesus ron. 2 Imong mga nabatiankanakun nga mga panodlo nga akun gin-todlo sa kadoroan itodlo mo ra sa mga taonga masarigan, nga makatodlo roman saiba.

2 Timoteo 2:3 287 2 Timoteo 2:253 Magirug kaw sa mga pagantos bilang

mayad nga soldado ni Cristo Jesus. 4 Indikaw magpakalingat sa mga butang ngaara kalalabutun sa imong pagsirbi sa Gi-noo. Pario ang soldado nga sa sirbisyo,ara tana run nagaintra sa iba pa nga mgapangita, kag ara tana ibang ginaintindikondi ang magtoman sa mga sogo anangopisyal. 5 Tomanun mo gid anang mgasogo ang Ginoo, tungud nga miski ganiang manogdalagan indi makabuul primyokon ara tana nagasonod sa mga patakaransa karira. 6 Kag kon matandus kaw, mag-abaton kaw balus alin sa Ginoo. Parioang mangongoma nga nagapangabudlay,kabay tana maman ang ona nga makapak-inabang sa anang patubas. 7 Isipun monga mayad akun mga ginakoon nga diakanimo, kag boligan kaw gid ang Ginooagud maintindian mo dan tanan.

8 Dumdumun mo ang Mayad nga Baritanga akun ginatodlo, “Si Jesu-Cristo ngakaliwat ni David nabanaw.” 9 Tungudsa akun pagwali ang Mayad nga dia ngaBarita nagaantos ako. Ginakadinaan akopa pario sa kriminal. Piro anang ambaltana ang Dios indi makadinaan. 10 Ganiginaagoanta ko ang tanan para sa mga taonga ginpili ang Dios, agud malowas sandara paagi kay Cristo Jesus kag makaangkundayon ang masadya gid nga kaboi nga arakataposan. 11 Matood gid ang ginakoonnga,“Kon kita napatay kaiban ni Cristo sa

anang kamatayun,sigorado gid nga maboboi kita ra kaiban

na.12Konmagpadayonkita sa pagagoanta ang

mga pagingabot,sigorado gid ngamagaari kita ra kaibanna.Piro kon ipanginwara ta tana,ipanginwara na kita ra.13 Bisan kon indi kita masarigan,tana tana masasarigan pa ra gid,tungud nga indi maimo nga indi na pag-

tomanun anang ginaambal.”Ang Mayad nga Manogsirbi sa Dios

14 Sa atobangan ang Dios ipadumdummo gid kananda ang mga butang ngadia, kag paandaman mo sanda ngalikawan nanda ang ara polos nga mgapagdiriskosyon. Ara sanda gid pakinabangsa toladan kondi nagarangga pa ganianang pagtoo ang mga nagaparamati.15 Imoa gid imong masarangan agud

malipay ang Dios kanimo, nga pariosa manogpangabudlay nga ara gidnagakauya sa anang mga ginaimo. Itodlomo ang osto anang ambal ang Dios ngamaman ang kamatoodan. 16 Likawi angmga panodlo nga ara polos kag bukunalin sa Dios, tungud nga ang mga taonga naliag sa toladan nagaparayu lang saDios. 17 Kag andang mga panodlo nga danpario sa balatian nga kansir nga nagaraptakag nagarangga ang bilog nga lawas.Kabilang samga taonganagatodlo toladansi Himeneo kag si Fileto. 18 Nagparayusanda sa kamatoodan ay nagakoon sandanga atun pagkabanaw natabo ron kag ararun pagkabanaw sa paraaboton. Kag dadiginatoblag nanda pa anang pagtoo angiba. 19 Piro bisan toladan, mabakud pa ragid ang pondasyon nga ginpatindug angDios, tungud nga may nakasolat doto nganagakoon, “Naulaman angGinoo kon sino-sino ang mga tao nga kanana.” Kag “Angkada tao nga nagakoon nga tana sa Ginoodapat gid nga magbaya sa bisan ano ngamalain.”

20 Sa mga balay nga mabaraul may sari-sari nga mga garamitun. May mga ginimosa bolawan, pilak, kaoy kag lapok. Angmga garamitun nga ginimo sa bolawankag pilak ginagamit sa mga pili nga mgaokasyon, piro ang mga garamitun nga gi-naimo sa kaoy kag lapok ginagamit langsa pangadlaw-adlaw. 21Ang bisan sino nganagaparayu samalainmaman angmabibi-lang sa mga garamitun nga maraalun ngaginpabulag para gamitun kag pakinaban-gan ang Ginoo, kag sarang na nga gami-tun para sa kaarayadan sa bisan anongoras. 22 Gani likawan mo gid ang mgamalain ngamga andumangmga kabataan.Imong imoon tana, imoratan mo ngamaging matarung imong kaboi, masari-gan, maigogmaun, kag mayad imong pag-pakigkaiban, kaiban ang mga tao nganagapangayo bolig sa Ginoo nga maylimpyo nga tagiposoon. 23 Likawi angara polos kag kinabos-kabos nga mgapagdiriskosyon tungud nga naulaman mora nga anang risolta dan ara iba kondiaway. 24 Indi dapat magpakigaway anangsorogoon ang Ginoo, kondi dapat mabuuttana sa tanan, mayad magtodlo, kag aranagadumut. 25 Kinanglan malolo tanasa anang pagtodlo sa mga nagakontrakanana, ay basi pa lang nga sa toladianga paagi tawan sanda ang Dios kaigay-

2 Timoteo 2:26 288 2 Timoteo 4:7onan nga maginulsul agud maulamannanda ang kamatoodan. 26 Magasanagandangmga isip kag makakabolyaw sandasa anang siud ni Satanas nga nagbiagkananda agud magsonod sa anang gosto.

3Ang Kataposan nga mga Adlaw

1 Tandaan mo dia: maging malisud gidsa kataposan ngamga adlaw. 2Tungud ngaang mga tao magaana-ana run lang, mag-ing makikoarta, asdakun, bogalun, mag-aambal malain kontra sa andang kapariokag sa Dios, indi magpati sa ginikanan, arakabaraslan kag bukun diosnon. 3Loas dianara sanda pasonaid sa andang kapario; an-dangmalain nga buut indi gidmaugpayan;magapangrangga sanda anang dungugang iba; indi sanda makapugung andangkaogalingun, mapintas, kag kontra sabisan ano nga mayad. 4 Maging traidorsanda, daso-daso, kag magapadayaw an-dang kaogalingun. Mas palabiun nandapa ang mga kalipay nga ana ang kalibotankaysa Dios. 5 Magapakita-kita sanda ngasanda diosnon piro isikway nanda ananggaum ang Dios. Likawi ang mga taonga toladan. 6 Ang iba kananda nagaimopaagi nga makasulud sa mga balay agudlokoon ang mga maroya nga mga babainga naboyo ron gid sa pagpakasala kagoripun run ang sari-sari nga mga baratya-gun nga malain. 7 Dia nga mga babai sigiandang toon piro indi sanda makaintindiang kamatoodan. 8 Ang mga lalaki nganagatodlo kananda ang sala nga panodlonagakontra sa kamatoodan pario anangpagkontra nanday Janes kag Jambres kayMoises dato anay. Rangga andang isip, kagandang ginakoon nga pagtoo ara polos.9 Piro indi sanda makapadayon sa andangginaimo nga dan tungud nga makikita ragid ang tanan andang kalokoan, pario sanatabo kanday Janes kag Jambres.

Pamilin-bilin10 Piro ikaw tana Timoteo, naobsirbaan

mo akun mga panodlo, akun ogali, kagakun katoyoan sa kaboi. Naobsirbaanmo ra akun pagtoo sa Dios, pagpasinsyakag pagigogma sa atun kapario, kag konpaiwan akun pagantos ang mga kalisud.11Naulaman mo ang mga natabo kanakunang doto ako sa Antioquia, sa Iconio, kagsa Listra, kag kon paiwan ko ginagoantaang mga pagingabot. Piro sa tanan nga

dan ginlowas ako ang Ginoo. 12 Ang ma-tood tana, ang tanan nga gosto magk-aboi ang diosnon nga kaboi bilang so-molonod ni Cristo Jesus magaagi gid samga pagingabot. 13 Piro ang mga taongamalain kag nagapanlokomagalain kagmagapanloko pa gid, kag ginaloko sandara. 14 Piro ikaw tana magpadayon gid samga kamatoodan nga imong natonan kagginapatian, tungud nga naulaman mo rakon sino-sino angnagtodlo kanimo. 15Alinang bata ka pa naulaman mo ron angBalaan nga Kasolatan, kag dan makatawkanimo kaaram agud malowas kaw paagisa pagtoo kay Cristo Jesus. 16 Ang tanannga parti ang Kasolatan ginpasolat angDios, kag napopolosan sa pagtodlo angkamatoodan, sa pagsabdung ang sala, sapagtadlung ang sayup, kag sa pagtodlo angmatarung nga pagkaboi, 17 agud nga angtao nga nagasirbi sa Dios matodloan konpaiwan magimo ang tanan nga klasi ngakaarayadan.

41 Gani sa atobangan ang Dios kag ni

Cristo Jesus may bilin ako gid kanimo.Kabay mabalik tana kag magaari, kag ma-gaukum sa tanan nga mga tao, boi okonpatay. Maman dan nga ginabilinan ta kaw2nga iwalimo anang ambal ang Dios. Mag-ing maukud kaw sa pagsogid sa mga taosa bisan anong oras. Kombinsira ang mgatao, sabdunga sanda sa andang ginaimonga malain, kag pariguna andang pag-too paagi sa mainantoson nga pagtodlo.3 Ay magaabot ang adlaw nga ang mgatao indi run magpamati sa matood ngamga panodlo, kondi andang gosto ron langgid andang sonodon. Magapangita sandaang mga manogtodlo nga ara ibang itodlokondi ang mga butang lang gid nga gostonanda nga mabatian. 4 Indi sanda runmagpamati sa kamatoodan, kondi sa mgapanodlo lang nga ginimo-imo ang mgatao. 5 Piro ikaw tana, andaman mo imongkaogalingun sa tanannga oras. Agoantaunmo ang tanan nga kalisud nga nagaabotkanimo. Tomanun mo imong obligasyonbilang manogwali ang Mayad nga Barita.Kag imoon mo ang tanan nga ginapaimoang Dios kanimo.

6 Kon parti kanakun, nagabot ron angtyimpo nga akun kaboi ialad run, tun-gud nga madali ako ron lang magalin sakalibotan nga dia. 7 Ginimo ko akun

2 Timoteo 4:8 289 2 Timoteo 4:22masarangan sa pagdalagan kag natapos koron akun daralaganun. Gintipigan ko akunpagtoo. 8 Kag dadi, tungud nga nakitaang Ginoo nga akun kaboi matarung, mayitaw tana nga primyo kanakun sa ad-law nga tana magukum sa tanan, kaganang pagukum matarung. Bukun akolang anang gintiganan ang primyo nga diakondi ang tanan nga nagaulat kag nagaan-dum sa anang pagbalik.

Mga Pirsonal nga Bilin9 Imoratan mo gid nga makaayan kaw

digi kanakun sa labing madali, 10 ay si De-mas doto ron sa Tesalonica. Ginbayaan naako tungud nga nawili tana sa mga butangdigi sa kalibotan nga dia. Si Cresente ararun da digi dadi ay nagpa-Galacia tana, kagsi Tito tana doto sa Dalmacia. 11 Si Lucaslang gid akun kaiban digi. Gani pagayanmo digi daraun mo si Marcos tungud ngamabaul anang makakabolig kanakun saakun obra. 12Ginpaayan ko ra si Tiquico saEfeso. 13Kon magayan ka run digi, daraunmo ra akun panramig nga lambong ngaakun ginsala kanday Carpo doto sa Troas.Daraun mo ra akun mga libro, labi run gidakun mga papilis.

14 Masyado kalain anang mga ginimokanakun ni Alejandro nga panday ang mi-tal. AngGinoomagabalus kanana sa anangmga ginimo. 15 Magandam kaw kananatungud nga kontra tana gid sa atun gina-todlo.

16 Sa akun primiro nga pagatobang saosgado para magdipindi akun kaogalin-gun ara gid may nagbolig kanakun. Gin-pabayanan nanda ako tanan. Kabay panga patawadun sanda ang Dios. 17 Pirobisan toladato ang natabo ara ako ra gidginpabayani ang Ginoo. Gintawan na akopa gani kabaskug agud isogid ko sa mgabukun Judio ang tanan parti sa Mayad ngaBarita. Maman dan nga nalowas ako sakamatayun. 18Kag naulaman ko nga lowa-sun ako pa ra gid ang Ginoo sa tanan ngamalain. Indi ako maiwan kondi madadarana ako gid sa anang ginarian sa langit.Dayawon tana pirmi asta sa ara kataposan.Amin!

Mga Pangomosta19 Komosta run lang kay Prescila kag

kay Aquila, kag sa anang pamilya ni One-siforo. 20 Si Erasto nagpasala sa Corinto,kag si Trofimo ginsala ko doto sa Mileto ay

nagmasakit tana. 21 Imoratan mo gid ngamakaabot digi bago magtigdururus.

Ginakomosta kaw nanday Eubulo, Pu-dente, Lino, Claudio, kag ang tanan ngaatun mga kabogto digi.

22Kabay pa nga agobayan kawpirmi angGinoo. Kag kabay pa nga kaloyan na kamora gid nga tanan.

Tito 1:1-4 290 Tito 2:5

Anang Solat ni Pablo kayTito

1-4 Ako si Pablo nga sorogoon ang Dioskag apostol ni Jesu-Cristo. Tito, naga-solat ako kanimo bilang akun bata gidtungud nga nagatoo ka ra kay Cristo pariokanakun. Kabay pa nga kaloyan ka ra gidatun Dios nga Amay kag ni Cristo Jesusnga atunManlolowas ngamayad ra imongkaimtangan. Ako ginpili ang Dios kag gin-padara na agud parigunun anang pagtooanang mga pinili kag todloan sanda agudmaintindian nanda ang kamatoodan partisa pagsonod kanana. Kag maman dia angnagataw kanatun paglaum nga kita maykaboi nga ara kataposan. Bago imoon angkalibotan, nagpangako ron ang Dios ngatawanna kita ang kaboi nga ara kataposan,kag indi maimo nga magbotig ang Dios.Dadi maman run dia ang oras nga anangginpili agud isaysay ang parti sa kaboi ngadato. Kag ako anang ginsarigan ang Diosnga atun Manlolowas agud magsogid samga tao kon ano dato.

Anang Irimoon ni Tito sa Creta5 Ginsala ta kaw sa Creta agud taposon

mo atun obra nga ara natapos kag agudmakapili kaw angmgamanogdomara parasa mga tomoloo sa kada banwa. 6 Indimo paglipatan akun bilin kanimo nga da-pat piliun mo ang mga tao nga ara ka-sawayan, saka bilog lang andang asawa,kag kinanglan nga andang mga bata mgatomoloo ra nga indi mabangdanan ngabukun matinomanun okon nagapabasta-basta lang sa andang kaboi. 7 Ang na-gadomara sa mga tomoloo maman angginasarigan sa anang obra ang Dios, ganikinanglan gid nga ara tana kasawayan,bukun bogalun, bukun madali masilag,ara nagapalingin, bukun parapakigaway,kag ara nagasulung sa koarta sa anangpagsirbi sa Dios. 8 Dapat mainamomauntana, gosto magimo pirmi ang mayad,antigo magtimbang-timbang, matarung,diosnon, kag antigo magpugung anangkaogalingun. 9 Kinanglan ginauputan nanga mayad ang matood nga panodlo agudmakatodlo tana ra sa iba ang osto kagmakasabat sa mga tao nga nagakontra samatood nga panodlo.

10 Nasambit ko dia tungud nga dorongmga tao nga indi magpamati sa matood

nga mga panodlo, labi run gid ang mgatao nga nadara alin sa anang riliyon angmga Judio. Ginadayaan nanda ang ibapaagi sa andang ginatodlo nga ara polos.11 Kinanglan tapnaun mo gid andang gi-naimo nga dan, ay ginagolo nanda angmga pamilya paagi sa andang mga pan-odlo nga indi dapat itodlo, kag andangkatoyoan kauruya tungud nga nagapan-goarta sanda lang. 12 May sangka taga-Creta mismo nga isara ra sa andang mgapropita ang nagkoon, makon na, “Angmgataga-Creta mga botigun kag mga malainpario sa mga mapintas nga mga sapat.Mga tamad kag andang gosto magkaunlang.” 13 Tama anang ambal nga dato,gani dapat ambalanmo sanda angmasakitagud magtadlung andang pagtoo, 14 kagagud indi sanda run magsari sapak sa mgaginimo-imo nga mga panodlo ang mgaJudio kag sa mga sogo nga ginimo-imo ralang ang mga tao nga nagtalikod sa kam-atoodan. 15 Limpyo ang tanan nga butangsa mga tao nga limpyo andang isip, piro samga tao nga marisna andang isip kag arapagtoo sa Dios, para kananda ang tananmarisna tungud nga marisna gani andangkonsinsya kag isip. 16 Matood nagakoonsanda nga kilala nanda ang Dios, piro indimo makita sa andang mga inimoan. Kau-rugut! Ang katurugas andang olo! Ganiindi sanda poidi magimo ang bisan anonga mayad.

2Ang Osto nga Panodlo

1 Piro ikaw Tito, kinanglan itodlo moang sono sa osto nga panodlo. 2 Kononmo ang mga malam nga lalaki ngadapat antigo sanda magpugung andangkaogalingun. Dapat mga tao sanda ngaginataod ang iba, antigo magtimbang-timbang, marigun andang pagtoo sa Dios,maigogmaun sa andang kapario, kagmainantoson sa tanan nga butang. 3 Kagang mga malam nga babai konon mo ranga dapat mayad andang pagogali bilangmga babai nga nagatoo sa Dios. Indi sandamagkotso-kotso okon magsari inum pirmiang mga karilingin nga irinumun. Dapatmagtodlo sanda ang mayad, 4 agud angmga bataun nga mga babai makatoon konpaiwan magigogma sa andang asawa kagmga bata, 5 kag kon paiwan magtimbang-timbang ang tama. Dapat todloan nandara dia nga mga babai kon paiwan ang

Tito 2:6 291 Tito 3:12limpyo nga kaboi, kag kon paiwan angpagasikaso sa balay, ang pagpakabuut kagang pagtoman sa andang asawa, agud aramay makakoon nga malain anang ambalang Dios nga atun ginatodlo.

6 Laygayan mo ra ang mga bataunnga mga lalaki nga dapat antigo sandamagtimbang-timbang ang tama. 7 Dapatwaran kaw kananda sa pagimo ang mayadsa tanan nga mga butang. Dapat sin-siro kaw kag siryoso sa imong pagtodlo.8 Sigoroon mo nga imong mga ginaambalosto kag ara isaway, agud ang mga taonga nagakontra kanatun mauya, ay arasanda may maambal nga marimo kontrakanatun.

9 Laygayan mo ra ang mga oripun ngadapat magtoman sanda pirmi agud malili-pay andang mga agalun. Indi sanda dapatmagbatok okon magsari sabat. 10 Kononmo sanda ra nga indi magpanakaw sa an-dang agalun. Dapat tana, ipakita nandanga sanda mayad kag masarigan, agud satanan andangmga ginaimomagakoon angmga tao nga masadya gali atun mga pan-odlo parti sa Dios nga atun Manlolowas.

11 Ay ginpakita run ang Dios sa tanannga klasi nga mga tao anang kalooy nganagataw kalowasan. 12Kag dan nga kalooynagatodlo kanatun nga dapat isikway tarun ang pagkaboi nga bukun diosnon kagangmga kalibotanun ngamga andum. Da-patmagkaboi kita digi sa kalibotan nga dianga may pagpugung sa atun mga baratya-gun nga marimo. Kag dapat matarungkag diosnon atun ginaimo 13 mintras na-gaulat kita ang malipayun nga Adlaw ngaatun ginalauman nga ara iba kondi anangmakatiringala nga pagabot ni Jesu-Cristonga atun Manlolowas kag makagagaumnga Dios. 14 Nagtogot tana nga tanapatayun para kanatun agudmalibri kita saatunmga sala, kag agud imoon na kita ngaanang mga tao, nga limpyo kag gosto langmagimo ang mayad.

15 Itodlo mo kananda dia nga mga bu-tang, kag gamita imong awtoridadmintrasnagapabaskug kaw kag nagasaway sa mganagapamati kanimo. Indi kawmagimoangbisan ano nga maging kabangdanan ngaikayan kaw ang iba.

3Ang Cristoanun nga Pagginawi

1 Padumdumun mo ang mga tomoloonga magpasakup sa gobyirno kag sa mga

opisyalis. Kinanglan tomanun nanda dianga mga tao kag alisto pirmi sa pagimoang bisan ano nga mayad. 2 Konon mosanda nga indi magambal marimo kon-tra sa bisan kino okon magpangaway,kondi dapat mabuut sanda kag malolopirmi sa tanan nga mga tao. 3 Ay angona, ara ta ra naulami ang kamatoodanparti sa Dios kag bukun kita matinoma-nun. Ginpatalang kita kag mga oripunkita lang atun malain nga mga baratya-gun kag sari-sari nga mga pagpangalipay.Nagari kanatun ang malain nga andumkag pagkainggit. Gindumutan kita angiba kag kita nagdumut ra kananda. 4 Pironagabot ang oras nga ginpakita ang Diosnga atun Manlolowas anang kaayad kaggogma kanatun. 5 Ginlowas na kita bukuntungud sa atun mga naimo nga mayad,kondi tungud sa anang kalooy kanatun.Kag ginimo na dia paagi sa Ispirito Santonga nagogas kanatun kag nagtaw bagonga kaboi. 6 Ang Ispirito Santo gintawkanatun ang Dios paagi kay Jesu-Cristonga atun Manlolowas, kag anang pagtawang Dios kanatun ang Ispirito Santo aralimiti. 7 Ginkaloyan kita toladia ang Diosagud mapakamatarung na kita sa anangpanulung, kag mabaton ta atun ginaan-dum nga kaboi nga ara kataposan. 8 Dianga mga panodlo matood gid.

Gani gosto ko nga itodlo mo gid dia ngamga butang agud nga ang mga nagatoo saDios magimorat nga magimo ang mayad.Masadya dia kagmay dara nga pakinabangsa mga tao. 9Piro maglikaw kaw sa ara po-los nga mga diskosyon, sa mga pagsoysoykon sino-sino anang ginaalinan ang mgatao, sa mga pagsoromaran kag pagarawayparti sa Kasogoan. Dan nga mga butangara gid polos ay ara kaw may mabuuldian. 10Kon may tao dian nga maman angginaalinan angmga pagkarampi-kampian,dapat paandaman mo. Piro pagkataposang ikarwa nga pagpaandam, kon indi pagidmagpati, indi nindo tana runpagpairu-gun kanindo. 11 Ay naulaman mo ronnga dan nga tao malain, tungud nga bisannaulaman na nga sala anang ginaimo sigitana pa ra gid.

Mga Bilin12 Paayanun ko dian kanimo si Artemas

okon si Tiquico. Pagabot na dian, mag-ayan kaw nga lagi sa Nicopolis kag mag-pakigkita kanakun tungud nga nadisisy-

Tito 3:13 292 Tito 3:15onan ko ron nga doto ako matinir satigraramig. 13 Boligan mo ang abogadonga si Zenas kag si Apolos kon magpanawsanda run. Sigoroon mo nga indi sandapagkolangun sa andangmga kinanglanun.14 Todloi atun mga kabogto dian nga mag-imorat nga magobra ang mayad agud indisanda pagkolangun sa andang mga ki-nanglanun. Sa toladia indi sanda magk-aboi nga ara polos.

15 Akun mga kaiban digi nagapango-mosta ra kanimo. Ipaabot mo ra amunmga pagpangomosta sa atun kapario ngamga tomoloo dian nga nagaigogma kana-mun.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ngatanan ang Dios.

Filemon 1 293 Filemon 25

Anang Solat ni Pablo kayFilemon

1Ako si Pablo ang nagasolat dia mintrasdigi ako sa prisoan. Ako napriso tungudkay Cristo Jesus. Kaiban ko sa pagsolat diasi Timoteo nga atun kabogto kay Cristo.Filemon, kami nagasolat kanimo, bilangpinalangga namun nga kabogto kay Cristokag kapario nga manogpangabudlay parakanana. 2Ang solat nga dia para ra sa atunkabogto nga si Apia, kag kay Arquipo ngapario ra kanamun nga nagabatok sa mganagakontra sa kamatoodan, kag para ra satanannga nagatiripon dian sa imong balayagud magsimba sa Dios.

3Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Anang Gogma kag anang Pagtoo ni File-mon

4 Pirmi ako nga nagapasalamat sa Dioskada magpangamoyo ako para kanimo,5 tungud nga nakabarita ako nga marigunimong pagtoo kay Ginoong Jesus kagmap-inalanggaun kaw sa imong kapario ngamga tomoloo. 6 Ginapangamoyo ko ngakabay pa nga sa padayon mo nga pagsogidparti sa imong pagtoo, magadogang pa gidimong naulaman parti sa mayad nga mgabutang nga gintaw kanatun ni Cristo tun-gud nga kita kanana run. 7 Pinalangga konga kabogto kay Cristo, tungud sa imongpagpamalangga sa imong kapario nga to-moloo nagbaskug sanda, gani nalipay akonga mayad kag pati ako nagbaskug ra.

Anang Pangabay ni Pablo8 Dadi may ipangabay ako kanimo.

Naulaman ko nga tungud sa awtoridadnga gintaw kanakun ni Cristo poidi akomagmandar kanimo. 9 Piro tungud ngapalangga ta kaw, mapangabay ako ronlang kanimo. Ako malam run kag sa dadiginapriso pa tungud sa akun ginaimo parakay Cristo Jesus. 10 Nagapangabay akodadi kanimo para kay Onisimo, nga konmaimo patawadun mo tana. Ginabilangko tana nga akun bata gid tungud nga digisa prisoan nadara ko tana nga magtoo kayCristo. 11 Ang ona ara mo tana napolosi,piro dadi darwa kita run ang makapoloskanana.

12Dadi ginapabalik ko dian kanimo akunpinalangga nga si Onisimo. 13 Gosto koandan nga digi tana run lang bilang imongsali agudmakabolig tana kanakunmintrasdigi ako pa sa prisoan tungud sa akunpagwali ang Mayad nga Barita. 14 Piroindi ko gosto nga imoon dan nga arakaw paanogot agud indi ra maggoa ngaginrugus ko ikaw nga magbolig kanakun,kondi gosto ko nga kon magbolig kaw gidman, mabolig kaw ang tinagiposoon.

15 Sigoro ginbuut ang Dios nga ma-parayu anay kanimo si Onisimo agud ngapagbalik na kanimo indi kamo ron gidmagbulagan asta kon sano. 16 Dadi bukuntana oripun lang, kondi imong pinalanggapa nga kabogto. Palangga ko tana, piromas palangga mo tana pa gid tungud ngadadi bukun tana lang imong oripun kondiimong kabogto ra sa Ginoo.

17 Gani, kon ako ginakabig mo ngaimong kapario nga tomoloo, abi batonatana nga daw ako imong ginabaton.18 Kon tana nakaimo sala kanimo, okonnakaotang tana man, ako ang mabayad.19 Ako gid mismo ang nagasolat dia. Ako(si Pablo) ang mabayad kon may otangtana kanimo. Garing naulaman mo ra ngaikaw may mabaul ra nga otang kanakuntungud nga kon bukun ako ara kaw kaboinga ara kataposan. 20 Gani Filemon, abiimoa akun ginapangabay nga dia kanimotungud nga kita pario ron nga nagatoo saGinoo. Lipaya ako ra bilang imong kabogtokay Cristo.

21Mabaul akun pagsarig nga imoon moakun ginapangayo, gani maman dia nganagasolat ako kanimo. Kag nagapati akonga sobra pa sa akun ginapangabay ngadia imong imoon para kanana. 22 Maypangabay ako pa gid kanimo. Kon maimopriparari ako ra akun darayonan, ay na-gasarig ako nga paagi sa indongmga pang-amoyo makaayan ako dian kanindo.

Pagpangomosta23 Akun kaiban nga si Epafras

nga napriso ra tungud kay CristoJesus nagapangomosta ra kanimo.24 Nagapangomosta ra akun mga kaibannga mga manogpangabudlay nga sandayMarcos, Aristarco, Demas, kag si Lucas.

25Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ngatanan atun Ginoong Jesu-Cristo.

Hebreo 1:1 294 Hebreo 2:6

Ang Solat saMga Taga-Hebreo

1 Ang ona doro nga bisis nga ang Diosnagambal sa atun mga kaolang-olangansa sari-sari nga paagi, paagi sa mga pro-pita. 2 Piro ang ori nga dia nga mgaadlaw, nagambal tana kanatun paagi saanang Bata mismo. Paagi kanana ginimoang Dios ang bilog nga kalibotan kag tanara anang ginpili nga maging tagya angtanan nga mga butang. 3 Dian kananamismomakikita anang gaum ang Dios nganagalanyag, kag kon ano ang Dios tanamaman da. Anang Bata nga dia mamanra ang nagabuut sa tanan nga mga bu-tang sa bilog nga kalibotan paagi sa anangmakagagaum nga ambal. Pagkatapos nganalimpyoan na kita sa atun mga sala, nag-pongko tana doto sa langit sa too angMakagagaum nga Dios.

Anang Bata ang Dios Mas Labaw Kaysamga Angil

4 Gani mas gamanan anang Bata angDios kag mas mataas anang aran kaysamga angil. 5Ay ara gid angil nga ginkonanang Dios nga,“Ikaw akun Bata,Kag dadi ipakilala ko nga ako imong

Tatay.”Kag ara ra nagkoon ang Dios parti sa bisankino nga angil nga,“Ako maging anang Tatay,kag tana maging akun Bata.”6 Kag datong papaayanun run ang Diosanang bogtong nga Bata digi sa kalibotannagkoon tana nga,“Ang tanan nga mga angil ang Dios dapat

magsimba kanana.”7 Kon parti sa mga angil, toladia anangkoon ang Dios,“Ang mga angil akun mga sorogoon lang,

kag poidi ko sanda nga imoon ngapario sa angin okon pario sa kalayonga nagadabdab kon gosto ko.”

8Piro kon parti tana sa anang Bata, makonna,“Imong ginarian, O Dios, ara gid kata-

posan,Kagmatarung imong pagdomara sa imong

ginarian.9 Nalilipay kaw sa mga inimoan ngamatarung,Piro ginaugutan kaw sa malain.

Gani ginpili kaw ang Dios, nga imong Dios,Kag gintawan kaw ang kalipay nga labaw

kaysa imong mga kaiban.”10Kag makon na pa sa anang Bata,“Ikaw, Ginoo,maman angnagimo ang kali-

botan ang ona pa gid,Kag ang langit anang inimoan ra imong

mga alima.11 Ang tanan nga dia magakaradora, piroikaw tana magapadayon pa ra gid.Tanan magagabok pario sa lambong;12Kag pario ra sa lambong lolononmo kag

ilisan mo dayon.Piro ikaw tana indi gid magoman,Ay ara kaw pagkamalam kag ara ka-

matayun.”13Alin pa ang ona ara gid angil nga ginko-nan ang Dios nga,“Digi sa akun too pagpongko,Asta mapasoko ko kanimo imong mga ka-

away.”14Ta kabay angmga angilmga ispirito langnga ginasogo ang Dios nga magbolig samga tao nga magabaton ang kalowasan.

21 Gani kinanglan ta gid nga tipigan nga

mayad ang mga kamatoodan nga atunnabatian agud indi kita magtalang. 2 Isipanindo bala; ang Kasogoan nga ginpadarapaagi sa mga angil napamatodan gid, kagang kada isara nga nagsoway okon aranagsonod ginsilotan sono sa anang gin-imo nga sala. 3 Gani, indi kita ra gidmakalibri sa silot kon indi ta pagsapakundadi ang kalowasan nga dia nga ara runkapario. Ang Ginoo mismo maman angona nga nagbantala ang kalowasan ngadia, kag ang mga tao nga nakabati kanananagapamatood ra kanatun nga diamatoodmanda. 4 Kag ginpamatodan pa gid angDios mismo paagi sa mga katiringalaankag mga milagro kag sa sari-sari nga mgaabilidad nga anang ginpanagtag sa mgatao paagi sa Ispirito Santo sono sa ananggosto.

Ang Kalowasan Nagabot Paagi kay Cristo5 Karon, parti sa paraaboton nga kalib-

otan, bukun ang mga angil anang ibutangangDios ngamagadomara, 6kondi ang tao.Ay toladia ang nakasolat sa Kasolatan,“O Dios, ano gid bala ang tao nga basi indi

mo gid paglipatan?Total tao ra lang, basi ginadumdum mo

tana gid?

Hebreo 2:7 295 Hebreo 3:97 Ginimo mo tana nga manaba-naba lang

sa mga angil,Piro dia ara lang boay tungud nga pagkat-

apos ginpadunguggan mo tana bi-lang ari.

8 Kag ginimo mo tana nga manogdomarasa tanan nga mga butang.”

Nagakoon doto nga ang tao imoon angDios nga “manogdomara sa tanan ngamgabutang,” kag dia nagakaologan nga mag-aabot ang adlaw nga ara gid mga butangnga indi ipasakup sa tao. Garing sa dadinaulaman ta nga bukun pa kontrolado angtao ang tanan nga butang. 9 Piro kon partikay Jesus, naulaman ta nga sa matagudnga tyimpo ginimo tana ang Dios nga masmanaba kaysa mga angil agud paagi sakalooy ang Dios mapatay tana para satanan nga mga tao, kag dadi ginpadungu-gan tana run bilang ari tungud sa anangginantos nga kamatayun. 10 Ang Dios angnagimo ang tanan nga butang, kag ginimona para kanana. Gani bagay ra gid ngatanamagtogot nga si Jesusmagantos, agudipakita nga si Jesus matarung, kag aguddoro nga mga tao anang maging mga batanga anang padungugan. Ay si Jesus mismomaman ang ginalinan andang kalowasan.

11 Si Jesus ang naglimpyo kanatun saatun mga sala. Dadi anang Amay mamanrun da atunAmay. Maman dan nga si Jesusara nauya magtawag kanatun nga anangmga kabogto. 12 Toladia anang koon saKasolatan,“Ipakilala ta kaw sa akun mga kabogto,Kag magakanta ako ang pagdayaw kanimo

sa tunga ang tanan nga nagasir-imba kanimo.”

13Kag makon na pa,“Magasarig ako gid sa Dios.”Kag makon na pa gid,“Dagi ako kaiban anang mga bata ang Dios

nga anang gintaw kanakun.”14Kag tungud nga ang mga bata nga dia

ang Dios nga anang ginakoon mga tao, siJesus mismo nagpakatao ra agud ialad naanang kaogalingun para kananda, ay paagisa anang kamatayunmapirdi na si Satanasnga maman anang ginaalinan anang ka-matayun ang tao. 15 Sa toladato ginlibrina sanda nga naging oripun ang kaadluksa andang bilog nga kaboi tungud nganaadlukan sanda sa kamatayun. 16 Ganimasanag nga bukun ang mga angil anangginboligan ni Jesus, kondi anang mga laini Abraham. 17Maman dan nga kinanglan

gid nga si Jesus maging tao nga pario gidsa anang mga kabogto sa tanan nga bagay,agud tana andang maging pinakamataasnga pari nga maloloyon kag masasariganngamakaalad sa Dios paramapatawad angmga tao sa andang mga sala. 18 Tanamismo nakaagi ang mga pagantos angtana ginsolay, gani sarang tana makaboligsa mga tao nga ginasolay.

3Si Jesus Labaw pa kay Moises

1 Gani mga kabogto ko sa pagtoo, kagkapario ko nga mga tinawag ang Dios ngamaging kaiban na sa langit, dumdumunnindo si Jesus. Tana anang ginpadara angDios agud maging atun pinakamataas ngapari sa atun pagtoo nga maman ang naga-patunga kanatun kag sa Dios. 2 Ginsonodna anang mga ginsogo ang Dios kanana,pario kay Moises nga nagsonod ra saanang mga ginsogo ang Dios sa anangpagdomara anang pamilya ang Dios. 3Pirosi Jesus tana ginabilang ang Dios nga masmataas pa kaysa kay Moises, tungud ngamas may dungug ang nagimo ang balaykaysa balay mismo. 4 Naulaman ta ngakon may balay, may nagpatindug; kagang nagimo ang tanan nga butang ara ibakondi ang Dios. 5 Bilang anang sorogoonang Dios, masarigan si Moises sa anangpagasikaso sa anangpamilya angDios. Kagang mga butang nga anang ginimo naginganino ang mga butang nga magakaratabosa paraaboton. 6Piro si Cristo tanamasari-gan bilang Bata nga ginpiaran anang pam-ilya ang Dios. Kag kita anang pamilya angDios, kon nagapadayon kita nga matutumsa atun paglaum nga atun ginapabogal,nga may mayad kita nga paraaboton.

Ang Paway nga Ginakoon ang Dios7 Gani pario anang koon ang Ispirito

Santo,“Kon mabatian nindo dadi anang limug

ang Dios,8 Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon pario anang ginimo in-dong mga kaolang-olangan angona, tungud nga ang doto sandasa logar nga ara ginaolii ang taoginkontra nanda kag gintirawanang Dios.

9 Ay makon ang Dios, ‘Bisan nakita nandaakun mga ginimo sa sulud 40 katoig, gintirawan nanda ako pa gid

Hebreo 3:10 296 Hebreo 4:13kon asta sano akun pagantos saandang ginaimo nga marimo.

10Gani nasilag ako gid kananda.Kagmakon ko nga pirmi sanda nagatalang

kag indi sanda magsonod sa akunginatodlo kananda.

11 Sa akun kasilag nagpanompa ako ngaindi sanda gid makasulud sa par-awayan nga akun gintigana parakananda.’ ”

12Mga kabogto ko kay Cristo, andamannindo nga ara malain sa indong tagi-posoon nga maman ang magaparoyaindong pagtoo asta maparayu kamo saDios nga boi. 13 Indong imoon tana,magparadumduman kamo adlaw-adlawmintras may tyimpo pa agud indi kamomapatalang ang sala nga magapatugasindong tagiposoon. 14 Ay kita kaibanni Cristo kon ginauputan ta nga mayadatun pagsarig kanana asta sa kataposan.15Kabay makon ang Kasolatan,“Kon mabatian nindo dadi anang limug

ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon pario anang ginimo indongmga kaolang-olangan ang ona angnagkontra sanda sa Dios.”

16 Sino ang mga tao nga dato nga nakabatisa anang limug ang Dios piro nagpasotil?Bukun bala ang tanan nga gindomaranni Moises pagoa sa Egipto? 17 Kag sinoanang ginkasilagan ang Dios sa sulud 40ka toig? Bukun bala ang mga tao nganagparakasala kag nagkarapatay doto salogar nga ara ginaolii ang tao? 18 Kag sinoanang gintomod ang Dios sa anang pag-panompa nga indi sanda gid makasuludsa parawayan nga anang gintigana parakananda? Bukun bala ang mga tao ngaara nagsonod kanana? 19 Gani masanagkanatunnga sanda ara kasulud tungudngaara sanda nagpati sa Dios.

41 Piro bisan toladato ang natabo

kananda, sigi pa ra gid anang pangakonga dato ang Dios nga kita sarang pa ramakasulud sa anang parawayan. Piromagandam kita ay basi kon may digikanatun nga indi makasulud doto. 2 Aynakabati kita ra pario kananda ang Mayadnga Barita. Piro ara nanda napolosiandang nabatian tungud nga ara sandanagtoo. 3 Kita tana nga nagatoo mamanang makasulud sa anang parawayan. Piro

ang ara nagatoo indi makasulud doto, aymakon ang Dios,“Sa akun kasilag nagpanompa ako nga

indi sanda gid makasulud sa par-awayan nga akun ginatigana parakananda.”

Ara dia nagakaologan nga ang parawayanara pa napriparar, tungud nga angmatoodtana may dian run nga ginpriparar alin paanang pagimo ang kalibotan. 4Kabay maynasambit sa Kasolatan parti sa ikapito ngaadlaw, makon, “Kag sa ikapito nga adlawnagpaway ang Dios sa tanan nga anangmga obra.” 5Kag makon ra doto nga “Indisanda gid makasulud sa parawayan ngaakun gintigana para kananda.” 6Masanagnga gintoyo ang Dios nga may makasu-lud sa parawayan nga dato, piro ang mganakabati ang ona ang Mayad nga Baritaara kasulud doto tungud nga ara sandanagsonod sa Dios. 7 Gani nagtaw pagid kaigayonan ang Dios ay pagkalubasang dorong tinoig nagambal tana paagikay David; makon na, “Dadi”, pario angnasambit kaina,“Kon mabatian nindo dadi anang limug

ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon.”8 Ay kon ang mga tao nga dato ang ona

nadara ni Josue sa parawayan, ara runandan nagambal ang Dios nga may ibangadlaw pa gid nga pasuludun na ang mgatao sa parawayan. 9 Gani may paway para gid nga ginatigana para sa anang mgatao ang Dios, kag ang paway nga dia pariosa anang pagpaway ang Dios sa ikapito ngaadlaw. 10Ay ang bisan sino nga makasuludsa anang parawayan ang Dios magapawayrun da sa anang mga obra, pario sa Diosnga nagpaway pagkatapos nga maimo naang tanan. 11 Gani imoratan ta gid ngamakasulud sa anang parawayan nga dato.Indi kita magwad sa mga tao ang ona ngaara nagsonod sa Dios, ay sabun indi kita ramakasulud.

12 Anang ambal ang Dios boi kag maygaum, kag mas matarum pa sa ispada ngadobli anang tarum. Dia nagadolot asta saanang ulut ang kalag kag ispirito, kag saanang ulut angmga luta-lutaan kag anangotok ang mga tolan. Ulam na ang mgabutang nga ginaisip kag ginaandum angmga tao. 13 Ara gid may makapantagosa Dios; nakikita na ang tanan kag lantad

Hebreo 4:14 297 Hebreo 6:4-6gid sa anang panulung, kag kanana kitamagapanabat.

Si Jesus Atun Pinakamataas nga Pari14 Gani parigunun ta atun pagtoo tun-

gud nga may pinakamataas kita nga paringa nagsulud run doto mismo sa langit.Kag dia ara iba kondi si Jesus, nga anangBata ang Dios. 15 Atun pinakamataasnga dia nga pari nakaulam ra atun mgakaroyaun, ay ang tanan nga mga pagso-lay nga nagaabot kanatun naagian na ra,piro ara tana gid nagkasala. 16 Gani indikita magpangalangan nga magparapit saanang trono ang Dios nga maloloyon, aydoto tamababaton ang kalooy kag bolig saoras nga kinanglan ta.

51 Ang kada pinakamataas nga pari gin-

pili alin sa mga tao agud magsirbi sa Diospara kananda. Risponsibilidad nanda angpagalad sa Dios ang mga sapat kag ang ibapa nga mga alad para sa mga sala. 2 Angpinakamataas nga pari tao ra lang ngamaroya pario kanatun. Ganimay pasonaidtana sa mga tao nga nagakasala nga arakaulam. 3 Kag tungud nga tana mismonagakasala ra, kinanglan tana magalad rapara sa anang kaogalingun nga mga sala,kag bukun lang para sa anang mga salaang mga tao. 4May dungug bilang pinaka-mataas nga pari. Piro ara may makapilianang kaogalingun para maging pinaka-mataas nga pari. Ay ang nagapili sa mgapinakamataas nga pari ara iba kondi angDios. Pario kay Aaron ang ona, ang Diosmaman ang nagpili kanana.

5 Kag toladato ra ang kay Cristo, bukuntana angnagpadungug anang kaogalingunnga maging pinakamataas nga pari, kondiang Dios. Ay makon ang Dios kanana,“Ikaw akun Bata, kag dadi ipakilala ko nga

ako imong Tatay.”6 Kag may ginkoon tana ra sa ibang partiang Kasolatan nga,“Pario anang pagkapari ni Melquisedec,Imong pagkapari ara kataposan.”

7 Ang digi pa si Jesus, nagpangamoyotana kag nagpanangis gid nga mayadnga nagapakitloy sa Dios nga sarangmakalowas kanana sa kamatayun. Kagtungud nga tana mapainubusun kag mati-nomanun ginsabat ang Dios anang pang-amoyo. 8Kag bisan tana anangBatamismoang Dios, natonan na ang osto nga pag-sonod paagi sa mga pagantos nga anang

naagian. 9 Pagkatapos nga naagian run niJesus ang tanan nga anang dapat agian,naging Manlolowas tana ang tanan nganagatoman kanana, agud asta kon sanolibri sanda run sa silot nga para sa andangmga sala. 10 Kag ginimo tana ang Diosnga pinakamataas nga pari pario sa anangpagkapari ni Melquisedec.

Pagpaandam Parti sa Pagtalikod sa Pag-too

11 Doro pa andan amun inogsogidkanindo parti sa anang pagkaparini Melquisedec kag ni Jesus, garingmabudlay ipaatag kanindo tungud ngamabudlay kamo paintindiun.

12Dapatmgamanogtodlo kamo rondadiay maboay kamo ron nga nagtoo, piroasta dadi kinanglan kamo pa ra gid ngatodloan pario ang ona ang mga simpli ngamga kamatoodan alin sa anang ambal angDios. Pario kamo pa ra gid sa mga lapsagnga nagakinanglan ang gatas tungud ngaindi kamo pa makakaun ang maturugasnga mga pagkaun. 13 Ang mga naboboisa gatas mga lapsag pa nga ara kalibotankon ano ang mayad kag malain. 14 Piroangmaturugas tana nga pagkaun para runsa mabaraul nga antigo ron kon ano angmayad kag malain.

61 Gani tungud nga maboay run atun

pagtoon sa mga primiro nga mga panodloparti kay Cristo, kinanglan bayaan ta rundan kag magpadayon sa madaralum ngamga panodlo. Indi ta run pagsari olit-olitun ang mga naona nga dato nga mgapanodlo, pario ang mga panodlo partisa paginulsul kag pagtalikod sa mga gi-naimo nga ara polos kag parti sa pag-too sa Dios, 2 ang mga panodlo parti sabunyag, parti sa pagtongtong ang alimasa olo, sa pagbanaw ang mga patay, kagsa anang pagsintinsya ang Dios sa kadatao kon ano anang maging kaimtangansa ara kataposan. 3 Atun imoon tana,kon itogot ang Dios, magpadayon kita sapagtoon ang madaralum nga mga pan-odlo 4-6 agud indi kita magtalikod kanana.Ay kon ang tao magtalikod sa Dios, indimaimo ngamapainulsul tana kagmapaba-lik ruman sa Dios. Nasanagan run anangisip, nakasamit run ang bindisyon nga alinsa Dios, nakabaton ron ang Ispirito Santo,kag nakatiraw ron angmga karayadan nga

Hebreo 6:7 298 Hebreo 7:8alin sa anang ambal ang Dios, kag nabatya-gan na pa ang gaum nga ipapakita gid saparaaboton nga mga adlaw. Pagkataposkonmagtalikod tana pa samga butang ngadia, indi run gid maimo nga mapainulsultana kag mapabalik ruman sa Dios tungudnga pario sa ginalansang na ruman sa kroskag ginapakauyan anang Bata ang Dios.

7 Atun kaalimbawa pario sa logta ngaginabindisyonan ang Dios kon pagkata-pos nga maoranan pirmi nagatorobo angmga tanum nga napopolosan ang naga-pangabudlay. 8 Piro kon ang nagatoboporos lang taladang kag ilamonon ngamasiit, tay ara polos dato; gani sosompaunrun lang ang Dios, kag sa ori sonogon.

9 Mga pinalangga, bisan toladia amunginaambal kanindo, nasisigoro namuntana nga mayad indong kaimtangan konparti sa indong kalowasan. 10 Matarungang Dios, kag indi maimo nga lipatan naindong mayad nga inimoan kag indonggogma kanana nga indong ginpakita kagpadayon nga ginapakita paagi sa indongpagbolig sa indong kapario nga mga to-moloo. 11Gosto namun nga ang kada isarakanindo magpadayon nga magmaukud saindong pagsarig sa anang ambal ang Diosasta sa anang pagabot ni Jesu-Cristo agudmabaton nindo indong ginaandum. 12 Indikamo magtinamad, kondi wadun nindoang mga tao nga paagi sa andang pagtookag pagkamainantoson nagabaton anangmga pangako ang Dios.

Matood gid anang Pangako ang Dios13 Sulunga nindo bala si Abraham: ang

magpangako ang Dios kanana ara ibangaran nga anang gingamit agud pamatodanna anang pangako kondi anang aran ramismo tungud nga ara run maymaglabawkanana. 14 Kag makon na, “Ginapangakokonga bindisyonanko ikawngamayad kagpadoroon ko gid imong lai.” 15 Karon, siAbraham mainantoson nga nagulat langgid, gani nabaton na anang ginpangakoang Dios. 16 Nagasompa ang tao sa anangaran ang Dios nga mas mataas kananaagud patiun tana kag ara run dorong sogi-danun. 17 Toladan ra anang ginimo angDios ang ona sa mga tao nga anang gin-pangakoan. Ginpakita na kananda paagisa anang pagsompa nga tomanun na gidanang ginpangako. 18 Kag ang darwa ngadia ka butang, anang pangako kag anangsompa, indi gid magoman, ay indi maimo

nga magbotig ang Dios. Gani kita nganakadangup run kananamaymarigun rungid nga pagsarig nga imoon na gid anangginpangako kanatun. 19 Atun pagsarignga dia maman atun pinakaangkla nganagataw kasigoroan sa atun kaboi. Kagdia nga pagsarig nagaabot doto mismo sapinakabalaan nga logar. 20 Si Jesus nagonarun doto para kanatun. Tana maman atunara kataposan nga pinakamataas nga paripario sa anang pagkapari ni Melquisedec.

7Ang Pari nga si Melquisedec

1 Si Melquisedec ari ang ona sa banwaang Salem kag anang pari ang Dios ngamakagagaum sa tanan. May bisis ngasi Abraham nagpakigaway sa mga arikag ginpamatay na sanda. Ang tananagapaoli run ginsolang-solang tana niMelquisedec kag ginbindisyonan na tana.2 Pagkatapos gintaw ni Abraham kayMelquisedec anang ikanapolo sa tanannga mga butang nga anang nabuul sainaway. Anang kaologan ang aran ngaMelquisedec “Ari ang Katarungan.” Kagtungud nga ari tana ang Salem anang gos-tong ambalun dato “Ari ang Kalinung,” ayanang gostong ambalun ang Salem kalin-ung. 3Ara gid kasolatan nga nagakoon konsino anang tatay kag anang nanay okonanang mga kaolang-olangan. Kag ara rakasolatan nga nagasogid parti sa anangpagkabata kag kamatayun. Pario tana saanang Bata ang Dios; anang pagkapari arakataposan.

4 Gani nakita ta nga si Melquisedecgamanan nga tao. Ay mismo si Abra-ham nga nagpondar atun nasyon nagtawkanana anang ikanapolo sa tanan ngaanang nabuul sa inaway. 5 Kon parti samga pari nga Judio nga alin sa ananglai ni Levi, sono sa Kasogoan nga gin-bilin kananda ni Moises, para kanandaang ikanapolo nga parti anang pagkabu-tang andang kapario nga mga Judio, bisanmatood nga sanda nga tanan pararionga anang lai ni Abraham. 6 Piro siMelquisedec tana, bisan bukun alin saanang lai ni Levi, gintawan ni Abrahamanang ikanapolo. Kag si Melquisedec paang nagbindisyon kay Abraham, bisan pagani nga si Abraham maman anang gin-pangakoan ang Dios. 7 Kag naulamanta nga ang nagabindisyon mas mataaskaysa ginabindisyonan. 8 Kon parti sa

Hebreo 7:9 299 Hebreo 7:28mga pari nga lai ni Levi nga nagabatonang ikanapolo, mga tao sanda ra lang ngamay kamatayun. Piro nagapamatood angKasolatan nga si Melquisedec tana ngagintawan ni Abraham anang ikanapolo boipa ra gid. 9 Kag naulaman ta ra nga masmataas si Melquisedec kananda tungudnga bisan si Levi nga maman gid andangginalinan nagtaw ra anang ikanapolo kayMelquisedec paagi kay Abraham; 10 aypagtaw ni Abraham anang ikanapolo kayMelquisedec si Levi ara pa nabata, ganimakokoon ta nga si Levi doto pa sa ananglawas ni Abraham.

11 Karon, naulaman ta nga pagtaw angDios ang Kasogoan sa mga Judio, gin-pili na anang lai ni Levi nga magingmga pari nga magaintindi ang Kasogoan.Kon abi ang mga tao poidi nga magingmatarung paagi sa anang ginaimo angmga pari, indi run andan kinanglan angiba pa nga pari pario anang pagkaparini Melquisedec, nga bukun pario anangpagkapari ni Aaron. 12 Piro kon ilisan angpagkapari, kinanglan nga ilisan ra ang Ka-sogoan. 13-14 Atun Ginoong Jesus mamanang ginatomod nga ginilis sa dati nga mgapari. Ara tana nagalin sa anang lai ni Levikondi sa anang lai ni Juda. Tana lang gidang naging pari nga alin sa anang lai niJuda. Ay pagambal niMoises kon sino-sinoang maging mga pari, ara tana gid maynasambit parti sa anang tribo ni Juda.

May Sangka Pari nga Pario ra kayMelquisedec

15 Gani masanag gid nga ginilisan runang mga pari nga mga lai ni Levi kagang Kasogoan tungud nga may iba rundadi nga pari nga pario kay Melquisedec.16 Ang ginbasian anang pagkapari bukunnga tungud sa lai nga sono sa Kasogoankondi naging pari tana tungud nga maka-gagaum tana, ay ara tana kamatayun. 17Aytoladia anang koon ang Kasolatan partikanana, “Ikaw pari asta sa ara kataposan,pario anang pagkapari ni Melquisedec.”18Gani angdati ngaKasogoanginilisan runang Dios tungud nga ara polos kag indimakabolig kanatun. 19 Ay indi maimo ngamabilang kita nga matarung sa panulungang Dios paagi sa atun pagsonod sa Ka-sogoan. Maman dan nga dadi gintawankita ang mas mayad kag masasarigan ngapaagi, kag paagi digi makaparapit kita runsa Dios.

20 Ang bago nga dia nga paagi masmayad kag masarigan tungud nga pagimoang Dios sa anang mga lai ni Levi ngamaging mga pari ara tana gid nagpangakookon nagsompa. 21 Piro pagimo tana angDios kay Jesus nga maging pari may pan-gako tana nga anang ginsompaan. Ay maynakasolat sa Kasolatan nga nagakoon,“Ako ang Ginoo, nagapangako ako kag na-

gasompa pa, nga ikaw ginaimo konga pari asta sa ara kataposan. Kagindi gid magoman akun isip.”

22 Gani tungud sa anang pangako nga diaangDios, paagi kay Jesus nakakasigoro kitanga ang bago nga dia nga kasogtanan ngagintaw ang Dios agud malowas kita masmayad kaysa dati.

23 Ang mga pari ang ona doro, tungudnga konmapatay ang isaramatulus rumanang isara agud makapadayon andang obrabilang mga pari. 24 Piro si Jesus tana ararun kamatayun, maman dan nga anangobra bilang pari ara ginapasayloan sa iba.25Gani sarangnamalowas sa bisan anongaoras ang bisan sino nga tao nga magpara-pit sa Dios paagi kanana. Ay boi tana astasa ara kataposan agudmagpakitloy sa Diospara kananda.

26 Gani si Jesus maman gid ang pinaka-mataas nga pari nga atun kinanglan. Bal-aan tana. Ara tana gid nagkasala kag aragid sayup sa anang kaboi. Ginpabulag tanasa mga tao nga makasasala kag gindarasa ibabaw pa ang mga langit. 27 Bukuntana pario ang dati nga mga pari, tungudnga tana tana indi kinanglan nga maga-lad adlaw-adlaw. Sanda dato anay adlaw-adlaw gid nga nagaalad, primiro para saandang kaogalingun nga sala, pagkata-pos maalad sanda ruman para sa anangmga sala ang mga tao. Piro si Jesustana kaisara lang gid nagalad. Ginaladna anang kaogalingun doto sa kros kagara run oman-oman. 28 Ang mga tao ngaginimo nga pinakamataas nga pari sono saKasogoan ni Moises mga tao ra lang nganagakasala. Piro sono sa anang pangakoang Dios nga anang ginambal pagkataposang Kasogoan, anang Bata mismo mamananang ginpili nga maging pinakamataasnga pari. Ay tana ara gid nagkasala kagasta kon sano indi tana gid magkasala.

8Si Jesus maman Atun pinakamataas nga

pari

Hebreo 8:1 300 Hebreo 9:61 Sa amun mga ginsaysay, amun

gostong ambalun maman dia: kita dadimay pinakamataas run nga pari nganagapongko sa anang too anang tronoang Makagagaum nga Dios sa langit.2 Nagasirbi tana doto mismo sa pinaka-balaan nga logar bilang pinakamataas ngapari. Dato nga logar bukun run tao angnagimo kondi ang Ginoo mismo.

3 Ang kada pinakamataas nga pari gi-napili nga magalad sa Dios ang mga aladnga mga sapat kag iba pa nga mga alad.Gani atun pinakamataas nga pari dapatmay ialad ra. 4 Kon tana digi pa sa logta,indi maimo nga maging pari tana, ay alinpa ang ona may mga pari run digi nganagaalad sono sa Kasogoan. 5 Andangginaimo nga dato nga mga pagalad midyoanino lang gid tungud nga nagawadwadsanda lang sa mga butang nga ginaimodoto sa langit. Naulaman ta dia tun-gud nga datong mapatindug run si Moi-ses ang torda nga simbaan nagkoon angDios kanana, makon, “Kinanglan wadunmo ang akun ginpakita kanimo doto sabokid.” 6 Piro sa matood tana, anang obrani Jesus bilang pinakamataas nga pari masmayad kaysa anang obra angmga pari ngadato. Ay ang bago nga kasogtanan dadinga anang ginariglo agudbatononkita angDios mas mayad kon ikomparar sa naonanga kasogtanan. Tungudnga ang bagongadia nga kasogtanan ginabasi samasmayadnga mga pangako ang Dios.

7 Kon ang ona nga dato nga kasogtananara kakolangan indi run andan kinanglannga ilisan. 8 Piro nakita ang Dios anangkakolangan ang mga tao nga nagsonodsa ona nga dato nga kasogtanan. Ganinagkoon tana, makon,“Magaabot ang adlaw nga ako maimo ang

bago nga kasogtanan sa mga taga-Israel kag sa mga taga-Juda,

9 Kag ang bago nga dia nga kasogtanannga akun imoon bukun run parioang ona nga kasogtanan nga akungintaw sa andang mga kaolang-olangan datong ginaagobayan kosanda pagoa sa Egipto.

Ara nanda pagsonoda ang ona nga datonga kasogtanan nga gintaw kokananda,

Maman dato nga ginpabayanan ko sandarun lang.”

10Makon pa gid ang Ginoo, “Ang bago ngakasogtanan nga akun itaw sa mgataga-Israel maman dia:

Sa paraaboton nga mga adlaw, ibutang koakun mga sogo sa andang isip, kagisolat ko sa andang tagiposoon.

Ako andang magiging Dios, kag sandamagiging akun mga tao.

11 Kon magabot ron ang adlaw nga dato,ara run may magkoon sa anangkasimanwa okon anang kabogtonga dapat kilalaun na ang Ginoo.

Tungud nga sa mga oras nga dato angtanan, alin sa pinakakubus astasa pinakabantog, magakilalakanakun.

12 Ay patawadun ko sanda sa andang mganaimo nga malain, kag indi ko ronpagdumdumun andang mga sala.”

13 Kag tungud nga nagkoon ang Dios ngamay bago ron nga kasogtanan, masanagnga ang ona nga kasogtanan ara run polos,kag ang bisan ano nga lagi run kag ara runginagamita, madodora run lang.

9Ang Pagsimba Digi sa Logta kag Doto sa

Langit1 Ang naona nga dato nga kasogtanan

may mga soronodon parti sa pagsimbakag may simbaan nga ginimo ang mgatao. 2Dato nga simbaan torda nga andangginpatindug nga may darwa ka koarto.Ang ona nga koarto ginatawag nga Balaannga Logar. Doto nagabutang ang solo, anglamisa, kag ang mga tinapay nga ginaaladsa Dios. 3 Ang Ikarwa nga koarto nga saloyo ang kortina maman ang ginatawagnga Pinakabalaan gid nga Logar. 4 Dotonagabutang ang altar nga bolawan ngaginasonogan ang insinso, kag anang ka-ban ang kasogtanan nga ginaklapan raang bolawan. Doto nagasulud ang tibodnga bolawan nga may sulud nga manna,kag anang baston ni Aaron nga nagpa-naringsing, pati ang mga malapad ngabato nga ginsolatan anang kasogtanan angDios. 5Doto sa ibabaw ang kabanmaymgaginatawag nga kirobin nga nagapakilalanga doto ang Dios. Anang pakpak angkirobin nagaumlad sa ibabaw ang logarnga ginapatawadan ang Dios anang mgasala ang mga tao. Garing sa dadi indi na-mun run dia makapasanag tanan kanindo.6 Piro toladato anang itsora sa sulud angtorda nga andang ginasimbaan. Kag ang

Hebreo 9:7 301 Hebreo 9:26mga pari adlaw-adlaw andang sulud dotosa primiro nga koarto agud imoon andangkatungdanan. 7 Piro sa Pinakabalaan gidtana nga Logar ang pinakamataas langgid nga pari ang sarang makasulud kagsangka bisis lang gid sa kada toig. Kag konmagsulud tana doto nagadara tana gid angdogo nga inogalad sa Dios para sa anangkaogalingun nga mga sala kag sa mga salanga ginimo ang mga tao nga ara nandanaulami. 8 Paagi sa andang mga ginaimonga toladato ang ona, ginatodlo kanatunang Ispirito Santo nga ang ordinario ngamga tao indi gid makasulud sa Pinakabal-aan nga Logar mintras nagatindug pa angdati nga simbaan nga torda. 9Ang simbaannga dato pinakaanino lang para sa atuntyimpo nga dia dadi. Tungud nga angmatood, ang tanan nga ginadara doto patiang mga sapat nga ginaalad sa Dios indigid makalimpyo anang konsinsya angmganagasimba sa toladato nga paagi. 10 Angmga butang nga dato nga andang ginaimoporos lang parti sa mga karaunun kag ir-inumunkag konanopangamga sirimonyaparti sa pagpanlimpyo. Dato nga mgarigolasyon nga para sa lawas tugka langgid sa oras nga bagoon ang Dios ang tanan.

11 Piro dadi tana digi run si Cristo ngaatun pinakamataas nga pari sa bago ngapaagi ngamasmayad kaysa dati. Nagsuludtana sa simbaan nga mas mayad kag arakakolangan. Bukun tao ang nagimo kagara digi sa kalibotan nga dia. 12 Kaisaralang gid nagalad si Cristo sa Pinakabal-aan nga Logar kag ara run oman-oman.Bukun dogo ang mga kambing okon dogoang mga tinday nga baka anang dara ngainogalad kondi anang dogo mismo. Kagtungud sa anang dogo nga dato gintobosna kita agud asta kon sano indi kita rungid pagsilotan tungud sa atun mga sala.13 Sono sa Kasogoan, kon ang tao maris-naan tungud nga nagparapit tana sa pataynga tao, kinanglan wisikan tana anangdogo ang kambing kag toro nga baka kaganang abo ang tinday nga baka nga gin-sonog agud maging limpyo tana. 14Karon,kon dia manda makalimpyo, mas labi rungid nga makalimpyo anang dogo ni Cristo.Ay paagi sa Ispirito nga ara kataposanginalad ni Cristo sa Dios anang kaogalin-gun bilang alad nga ara gid kakolangan sapanulung ang Dios. Anang dogo mamanang nagalimpyo sa atun mga tagiposoonkag isip agud talikodan ta ang mga butang

nga atun ginaimonga ara polos kag sirbianta run ang Dios nga boi.

15 Gani si Cristo maman ang manog-patunga kanatun kag sa Dios sa bago ngakasogtanan. Ay paagi sa anang kamatayungintobos na ang mga tao nga nagsowaysa dati nga kasogtanan. Maman dan ngamababaton ron anang mga tinawag angDios ang mga butang nga anang ginpan-gako nga maging anda sa ara kataposan.

16-17 Anang kaalimbawa dia pario sa taonga nagpaimo tistaminto parti sa anangipapasobli kon patay tana run. Mintrasboi tana pa bali ara ra lang dato ngatistaminto, ay ang tistaminto may ipiktolang kon mapamatodan nga patay tanarun. 18Maman dan nga bisan ang ona ngakasogtanan ginkinanglan ra ang dogo paramaparigun. 19 Ay pagtodlo ni Moises samga tao ang tanan nga mga toromanunsa Kasogoan, nagbuul tana dayon anangdogo ang mga tinday nga baka kag mgakambing kag ginlakutan na tobig. Pagkat-apos ginwisikan na ang ginsolatan ang Ka-sogoan kag ang mga tao. Anang gingamitnga pangwisik bolbol ang karniro ngaginlugum sa mapola kag gintagkus saanang sanga ang isopo. 20 Pagkataposmakon ni Moises sa mga tao, “Maman diaang dogo nga nagaparigun sa kasogtanannga gintaw ang Dios nga ginapatomankanindo.” 21 Kag ginwisikan na ra angtorda nga simbaan pati ang tanan ngamgagaramitun sa pagsimba sa Dios. 22 Sonosa Kasogoan, aros tanan nga mga gamit sapagsimba ginalimpyo paagi sa dogo. Kagkon ara dogo nga ginola bilang alad sa Diosara kapatawadan atun mga sala.

23 Karon, ang mga butang sa simbaannga dato anang anino ang mga butangnga doto sa langit, gani kinanglan ngalimpyoan sa nasambit nga paagi. Piroang mga butang tana nga doto sa langitnagakinanglan ang alad nga mas mayad.24 Ay si Cristo ara nagsulud sa Balaan ngaLogar nga ginimo ang tao nga pinakakopialang ang doto sa langit kondi nagsu-lud tana sa langit mismo. Kag dadidoto nagapangatobang tana sa Dios parakanatun. 25 Anang pinakamataas nga pariang mga Judio nagasulud sa Pinakabalaannga Logar ang simbaan kada toig nga na-gadara anang dogo ang mga sapat. Piro siCristo tana kaisara lang gid nagsulud agudialad anang kaogalingun, kag indi run ki-nanglan magoman-oman. 26 Tungud nga

Hebreo 9:27 302 Hebreo 10:21kon kinanglan gid nga olit-olitun, ta kondikon kapira-pira tana andan nagantos alinpa ang pagimo ang kalibotan. Piro kaisaratana lang nagayan digi sa kalibotan ngadia agud doraun atun mga sala paagi saanang pagalad anang kaogalingun. Diaginimo na sa kataposan nga dia nga mgaadlaw, kag ara run oman-oman. 27Ang taokaisara lang gid mapatay, kag pagkataposukuman tana run angDios. 28Gani si Cristokaisara ra lang gid napatay bilang aladagudmabuul anang mga sala ang mga tao.Matood nga mabalik tana ruman digi sakalibotan, piro indi run para ialad rumanagud mabuul atun mga sala, kondi agudlowasun run gid angmga tao nga nagaulatkanana.

101 Ang Kasogoan midyo sa anang anino

lang gid ang mayad nga mga butang ngamaabot paagi kay Cristo. Ang Kasogoanmismo indi makapamatarung sa mga taonga nagaparapit sa Dios paagi sa mga aladnga ginaalad kada toig. 2 Ay kon nap-atawad sanda run paagi sa mga alad ngatoladato, ara sanda run andan durumdu-mun pa parti sa andang mga sala, kagindi run kinanglan nga magalad pa gid.3 Piro ang mga alad nga dato mismo angnagapadumdum samga tao kada toig partisa andang mga sala. 4 Tungud nga angmatood tana, anang dogo ang mga toronga baka kag mga kambing nga andangginaalad indi gid makabuul andang mgasala.

5Maman dan nga pagayan ni Cristo digisa kalibotan nagkoon tana sa Dios, makonna,“Indimogosto angmga sapat nga ginaalad

kanimo, kondi ginimoan mo akoang lawas nga akun gamitun paraialad.

6Ay bukun kaw kontinto sa mga sapat ngaandang ginasonog kag ginalad saaltar para sa andang mga sala.

7Gani nagkoon ako kanimo,Dagi ako agud tomanun ko imong kabubu-

tun, sono sa nasolat sa Kasolatanparti kanakun.”

8 Primiro nagkoon si Cristo nga indi gostoang Dios ang mga sapat nga ginapatayokon ang iba nga mga alad nga ginatawkanana, kag ara tana ra gosto sa mgapagsonog ang mga sapat sa altar okon saandang pagalad para sa andang mga sala.

Maman dia anang koon, bisan matood ngadia tanan nga mga alad ginaalad sonosa Kasogoan. 9 Pagkatapos nagkoon tananga, “Dagi ako agud tomanun ko imongkabubutun.” Gani paagi digi naulamanta nga ginilisan run ang Dios ang datinga mga pagalad kag anang alad ni Cristomaman anang ginilis. 10 Kag tungud ngagintoman ni Jesu-Cristo anang kabubutunang Dios, ginlimpyoan na kita sa atun mgasala. Dia natabo paagi sa anang pagaladanang kaogalingunnga lawas, kag dato ararun oman-oman.

11 Ang mga pari dato anay adlaw-adlawgid andang tindug doto sa simbaan nganagaalad sa Dios. Garing andang mgaalad nga dato nga parario ra lang indigid makabuul anang mga sala ang mgatao. 12 Piro si Cristo tana kaisara lang gidnagalad para sa atun mga sala kag indirun gid kinanglan nga omanun pa astakon sano. Pagkatapos, nagpongko tana saanang too ang Dios. 13 Kag dadi doto tanarun nagaulat asta sa oras nga pasokoonang Dios kanana anang mga kaaway. 14Aytungud sa sangka pagalad na nga dato saDios, kita ngamga ginlimpyoan run sa salaginimona nga ara kakolangan, kag dia astakon sano.

15Ang Ispirito Santo mismo nagapama-tood kanatun parti sa mga butang nga dia.Ay makon na,16 “Makon ang Ginoo, ‘Maman dia ang ka-

sogtanan nga akun imoon kanandasa paraaboton nga mga adlaw.

Ibutang ko akun mga sogo sa andang mgatagiposoon, kag isolat ko sa andangmga unauna.’ ”

17 Kag makon na ra, “Indi ko ron gidpagdumdumun andang mga sala kag angmga malain nga andang naimo.” 18 Ganitungud nga atun mga sala napatawad runindi kinanglan ngamagsari pa alad para saatun mga sala.

Magparapit Kita sa Dios19-20Ganimga kabogto, tungud sa anang

dogo ni Jesus nga anang ginola parakanatun, libri kita run nga magsulud saPinakabalaan nga Logar nga doto sa loyoang kortina. Ay paagi sa anang pagaladanang lawas, ginabrian na para kanatunang bago nga dalan agud makasulud kitasa Pinakabalaan nga dato nga Logar. Kagdia nga paagi maman ang nagataw kaboinga ara kataposan. 21 Makagagaum atun

Hebreo 10:22 303 Hebreo 11:5pari nga dia nga nagadomara sa anangbalay ang Dios. 22 Gani magparapit kitasa Dios nga may sinsiro nga tagiposoonkag pagtoo nga ara gid nagapangdoadoa.Ay naulaman ta nga limpyo ron atun tagi-posoon sa malain paagi sa anang dogo niJesus, kag atun lawas naogasan run dasa limpyo nga tobig. 23 Magpakarigunkita sa atun paglaum kag indi kita mag-pangdoadoa, tungud nga ang Dios nganagpangakomasasarigan gid sa pagtomananang mga ginpangako kanatun. 24 Kagimoratan ta nga mapokaw anang baratya-gun ang kada isara nga igogmaun anangkapario kag magimo ang mayad. 25 Indi tagid pagpabayanan atun pagtiripon parioanang ginaimo ang iba, kondi pabaskugunta ang isara kag isara, kapin pa gid dadinga nakikita ta nga madali run lang anangpagbalik ang Ginoo.

26 Piro kon pagkatapos nga kita nakaki-lala run ang kamatoodan kagmagpadayonkita pa gid sa pagpakasala, tay ara run aladnga sarang makaalad agud mapatawadatun mga sala. 27 Ang tao nga magimo to-ladato nagapaabot run lang ang kaaradluknga pagukum kag mainit gid nga kalayonga ginpriparar ang Dios para sa mganagakontra kanana. 28 Kabay, ang ona,ang tao nga nagbali ara anang Kasogoanni Moises ginpatay nga ara korokalooykon may darwa ka tao nga makapamatoodnga tana nagkasala matood. 29 Gani kontoladato sigorado gid nga mas grabi pa gidang maging silot sa tao nga nagapakalainsa anang Bata ang Dios mismo kag naga-bali ara sa anang dogo nga nagparigunanang pangako ang Diosang dogo nga ma-man ra ang naglimpyo kanana sa anangmga sala. Maging mas grabi matood angimoon sa tao nga toladan ay ginainsolto nara ang maloloyon nga Ispirito Santo. 30Aykilala ta ra ang Dios nga nagkoon nga, “Akoang mabalus. Ako ang baala magsilot.”Kag may nakasolat pa gid nga nagakoon,“Ang Ginoomagaukum sa anangmga tao!”31 Kag makaaradluk gid kon ang Dios ngaboi maman ang magsilot.

32 Dumduma nindo ang mga adlaw nganakalubas ang kamo bago pa lang nasana-gan. Doro nga mga kalisud kag pagti-raw indong naagian, piro ginantos nindolang gid kag ara kamo ra nadaug. 33 Konkaisan ginapakauyan kamo kag ginasakitsa atobangan mismo ang mga tao. Kagkon kaisan bisan bukun kamo ang gina-

pakauyan kag ginasakit nagaantos kamopa ra gid tungud sa andang ginaimo saindong mga kaiban, ay nalolooy kamokananda. 34 Nalolooy kamo ra sa in-dong kapario nga mga tomoloo nga gin-priso. Kag bisan ginpangagaw kanindoindong mga pagkabutang ginantos nindonga may kalipay tungud nga naulamannindo nga may dian kamo pa gid ngamas mayad kag indi gid madora asta konsano. 35Gani ayaw nindo pagdoraa indongpagsarig sa Dios, ay may mabaul dia ngabalus para kanindo. 36 Kinanglan mag-ingmainantoson kamo agudmaimo nindoanang kabubutun ang Dios kagmababatonnindo dayon anang ginpangako kanindo.37 Tungud nga nagkoon ang Dios sa Kaso-latan, makon,“Indong ginapaabot madali run lang gid

magabot.Indi tana run magpabaya-baya.38Kag ang tao nga matarung sa akun pan-

ulung magakaboi paagi sa anangpagtoo.

Piro konmagtalikod tana kanakun indi akomalipay kanana.”

39 Piro kita tana bukun pario sa mga taonga nagatalikod sa Dios kag madodoradayon, kondi ugut atun pagtoo kanana,gani malolowas kita.

11Ang Pagtoo sa Dios

1 Kita may pagtoo kon ugut atunpagsarig nga mababaton ta ang mgabutang nga atun ginalauman, kag bisanara ta pa nakita anang mga ginpangakoang Dios, nasisigoro ta nga mababatonta ra gid. 2 Tungud sa anang pagtoo atunmga kaolang-olangan gindayaw sanda angDios.

3 Tungud sa pagtoo, naulaman ta ngaang kalibotan ginimo paagi sa anangpagambal ang Dios. Gani ang mga bu-tang nga atun nakikita ginimo alin sa indimakita.

4 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abelnagalad ang alad nga mas mayad kaysakay Cain. Kag tungud sa anang pagtooginbilang tana ang Dios nga matarung saanang panulung, ay ginbaton na anangalad nga dato. Gani bisan patay run siAbel may ginatodlo tana pa ra gid kanatunpaagi sa anang pagtoo sa Dios.

5 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Enoc arakaagi ang kamatayun kondi gindara tana

Hebreo 11:6 304 Hebreo 11:27ang Dios doto sa isarang kinaboi. “Aratana run nakita digi sa logta tungud ngaginsaylo tana ang Dios.” Kag nagkoonra ang Kasolatan nga ginsaylo tana dototungud nga nalipay ang Dios sa anangkaboi. 6 Ang tao nga ara pagtoo sa Dios,miski magiwan, indi gid makataw kalipaysa Dios. Tungud nga ang bisan sino nganagaparapit sa Dios kinanglanmagtoo ngamay Dios, kag tana ang nagataw balus samga tao nga nagapangita kanana.

7 Tungud sa pagtoo sa Dios, ginpati niNoe anang paandam ang Dios parti samga magakaratabo bisan ara na pa nakita.Gani nagimo tana ang arka agud malowastana kag anang pamilya pagabot ang go-naw. Kag paagi sa anang pagtoo nga datoginukuman ang mga tao sa kalibotan, pirotana tana, tungud gani sa anang pagtoo,ginbilang ang Dios nga matarung.

8 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abra-ham nagtoman anang koon ang Dios ngamagayan tana sa logar nga ginpangakokanana. Nagalin tana sa anang logar ngaginaolian bisan ara tana kaulam kon diinang logar nga ginpangako kanana. 9 Kagbisan ang doto tana run sa logar nga datokag nagaoli tana lang sa mga torda pariosa istrangiro, nagtoo tana pa ra gid sa Diosngamaging anda ang logar ngadato. Bisangani anang bata nga si Isaac kag anangapo nga si Jacob nga anang mga kaiban saanang pangako ang Dios nagtorda ra langdoto. 10 Ang matood tana, ang siyodadnga anang ginapaabot ni Abraham ara ibakondi ang siyodad nga marigun gid, ngaginplano kag ginpatindug angDiosmismo.

11 Tungud ra sa pagtoo sa Dios, naka-pabata si Abraham bisan sobra tana runkamalam kag bisan bawas pa si Sara ngaanang asawa, ay nagpati tana sa anangpangako ang Dios kanana nga magabata siSara. 12Gani alin kay Abraham, nga bawasrun da, nagompisa ang lai nga pario mgabitoon sa langit kag baras sa baybay anangkaraku tungud nga indi mabilang.

13 Dia tanan nga mga tao napatay nganagatoo. Ara nanda nabaton anang gin-pangako ang Dios nga boi sanda pa, piroginasigoro nanda nga magaabot ra angadlaw nga mababaton nanda gid andangginapaabot. Ginako nanda nga sanda mgaistrangiro lang kag bukun taga-digi sakalibotan nga dia. 14 Ang mga tao nganagaambal toladan nagapakilala lang ngasanda nagapangita ang banwa nga sarang

nanda makoon nga anda gid. 15Ara nandarun pagdumduma ang banwa nga andangginalinan, tungud nga kon gindumdumnanda pa, may kaigayonan sanda pa ngamakabalik doto. 16 Piro andang ginimotana, ginpalabi nanda run gid ang banwanga mas mayad, kag dia ara iba kondi angbanwa nga doto mismo sa langit. Ganiara nauya ang Dios nga tawagun nandatana nga andang Dios, tungud nga ginpri-pararan na sanda ang siodad.

17-18Tungud sa pagtoo, ginalad ni Abra-ham si Isaac ang tana gintirawan ang Diosnga ialad anang bogtong nga bata. Kagbisan si Isaac maman ang ginpangako ngaalinan anang lai, alisto si Abraham ngaialad tana. 19 Ay nagapati tana nga konsi Isaac mapatay gid man banawon tanara ang Dios. Gani sa parti ni Abrahamginbilang na si Isaac nga daw nabanaw runalin sa mga patay kag nakabalik kanana.

20Tungud sa pagtoo sa Dios, ginbindisy-onan ni Isaac anang mga bata nga si Jacobkag si Isaw para sa mayad nga paraaboton.

21 Tungud sa pagtoo sa Dios, datongmapapatay run si Jacob, ginbindisyonanna anang mga apo nga bata ni Jose. Kagnagsimba tana sa Dios nga nagaambuy saanang baston.

22 Tungud sa pagtoo sa Dios, nagkoonsi Jose ang tana madali run mapatay ngaang mga Israelita magaalin sa Egipto, kagnagbilin tana nga daraun nanda anangmga tolan kon sanda magpanaw ron.

23 Tungud sa pagtoo sa Dios, anangmga ginikanan ni Moises ara pagadlukinga kontraun anang sogo ang ari, tungudnga pagkakita nanda nga masadya andangbata gintago nanda tana sa sulud tatlo kabolan.

24 Kag tungud sa pagtoo sa Dios, ang siMoises may idad run, ara tana run nag-pasogot nga tawagun tana pa nga bataang prinsisa, nga anang bata ang ari angEgipto. 25 Ginpalabi na pa ang pagantoskaiban anangmga tao ang Dios kaysamag-pangalipay sa sala samatagud lang nga ty-impo. 26 Ginkabig na nga mas doro anangpakinabang kon tana magantos ang mgakauruyan para kay Cristo kaysamaangkunna ang tanan nga manggad sa Egipto. Aynagapaabot tana nga may balus tana ngamababaton.

27 Kag tungud sa anang pagtoo nagalintana sa Egipto kag ara tana pagadluki ngamasilag kanana ang ari. Bisan malisud

Hebreo 11:28 305 Hebreo 12:5anang naagian ginantos na kag ara tanagid nagbalik tungudngamidyo nakikita naang Dios nga indi makita. 28 Tungud saanang pagtoo ginompisaan na ang pagsili-brar ang ginatawag nga “Paglubas anangAngil ang Dios.” Ginkonan na ang tanannga Israelita nga wisikan anang dogo angkarniro andang mga poirtaan, agud ngakon magagi anang angil ang Dios nga ma-gapamatay ang mga panganay, magalubastana lang kag indi na pagigapil andangpanganay.

29 Tungud sa pagtoo sa Dios, ang mgaIsraelita nakatabok sa Dagat nga Mapolanga nagapanaw sa mamara nga logta. Piropagtabok angmga taga-Egipto nga nagala-gas kananda, sanda tana nagkaralumus.

30 Tungud sa pagtoo sa Dios, ang mgaIsraelita nagmartsa palibot sa siodad angJerico kada adlaw sa sulud ang sangkasimana. Kag sa ikapito ka adlaw narompaganang padir ang Jerico. 31 Piro si Rahabtana nga nagabaligya anang dungug aranapatay kaiban sa mga taga-Jerico nga aranagtoman sa Dios, ay tana nagtoo, kagpagabot doto kananda ang ona ang mgaispia nga ginsogo ni Josue ginasikaso nasanda sa anang balay.

32 Ta asta run lang digi akun isogidkanindo parti sa mga tao nga nagtoosa Dios, tungud nga kokolangun kita satyimpo kon isaysay ko pa kanindo angparti kanday Gideon, Barac, Samson, Jefte,David, Samuel kag sa mga propita angona. 33 Tungud sa andang pagtoo sa Diosginpamirdi nanda ang mga ginarian, nag-domara sanda ang matarung, kag nabatonnanda anang mga ginpangako ang Dioskananda. Tungud sa andang pagtoo arasanda pagiwana ang mga lion, 34 ara sandanapaso sa nagadabadaba nga kalayo, kagnakalibri sa kamatayun sa ispada. Ang ibakananda masyado karoya piro gintawankabaskug. Naging maisug sanda sa inawaykag napirdi nanda andang mga kakontranga mga soldado ang ibang banwa. 35Maymga babai ra nga tungud sa andang pag-too sa Dios, andang mga bata nga na-patay naboi ruman. May mga ginsakitasta mapatay tungud nga ara sanda gidnagbaton ang kondisyon nga kon magta-likod sanda sa andang pagtoo makakalibrisanda. Ay naulaman nanda ra nga ma-gaabot ang adlaw nga babanawon sandaang Dios kag mababaton nanda ang masmayad nga kaboi. 36 Ang iba kananda

ginintrimis kag ginanot, kag may dian ranga ginpanggapos kag ginpriso. 37Ang ibaginpasil ang bato asta mapatay, kag angiba ginlagari asta maotod, kag ang iba pagid ginpatay paagi sa ispada. Ang iba an-dang pinakalambong ara iba kondi anangpanit run lang ang karniro kag kambing.Masyado sanda kalisud, kag giningabotkag ginpintasan ang mga tao. 38Napiritansanda nga magpantago sa mga logar ngaara tao, sa mga bokid, sa mga giub, kag samga boo sa logta. Piro samatood tana, angmga malain nga mga tao digi sa kalibotanbukun bagay magkaiban kananda.

39 Sanda nga tanan ginadayaw tungudsa andang pagtoo. Piro ara nanda naba-ton sa andang tyimpo anang ginpangakoang Dios kananda. 40 Ay may mas mayadnga plano ang Dios para kanatun, tungudnga gosto na nga kita makakaiban nandakon tomanun na run anang ginpangakokananda.

121 Karon, kon parti kanatun, atun kaal-

imbawa pario sa nagadalagan sa kariranga ginapalibotan ang doro nga mga taonga nagapamatood parti sa pagtoo sa Dios.Gani bayaan ta angmga sala nga nagaawidnga mayad kanatun, ang tanan nga mgabutang nga nagasablag kanatun sa atunpagdalagan. Padayonon ta gid atun pag-dalagan sa daralaganun asta sa kataposan.2 Isintro ta atun panulung kay Jesus tun-gud nga atun pagtoo ginasandig kananaalin sa ompisa asta sa kataposan. Ginantosna ang paglansang sa kros kag ginbali arana ang kauruyan nga dato, tungud ngaginaisip na ang kalipay nga nagaulat parakanana. Kag sa dadi doto tana run na-gapongko sa too anang trono ang Dios.

3 Agud indi magroya kag indi madoraindong pagtoo, isipun nindo pirmi si Je-sus kon daw ano anang ginantos sa mgamakasasala nga mga tao nga nagpan-gontra kanana. 4 Ang matood tana arapa ra may ginpatay kanindo tungud saindong pagkontra sa sala. 5 Sigoro nali-patan nindo anang laygay kanindo angDios bilang anangmga bata. Kabay makonna,“Akun bata, magpamati kaw kon ginatad-

lung kaw ang Ginoo.Kag kon ginasaway kaw indi kaw mag-

pakaroya.

Hebreo 12:6 306 Hebreo 12:296 Ay ginatadlung ang Ginoo anang gina-

palangga,Kag ginaanot na ang tanan nga ginabilang

na nga anang mga bata.”7 Gani antosa nindo ang mga kalisud

nga nagaabot kanindo dadi, ay dan bi-lang pagtadlung kanindo ang Dios tun-gud nga ginabilang na kamo nga anangmga bata. Kabay ara bata nga ara gina-disiplinaa anang tatay. 8 Kon kamo aragintadlunga ang Dios pario anang naagianang tanan nga anang mga bata, tay bukunkamo anang matood nga mga bata, kondimga bata sa loas. 9 Kabay ang bata kitapa gindisiplina kita ra gani atun tatay, kaggintaod ta sanda. Ta kondi labi run gidgani nga magpasakup kita sa atun Tataysa ispirito agud maboi kita. 10 Anang pag-disiplina atun tatay digi sa logta matagudlang, kag sono ra lang sa andang naisipkon ano ang mayad para kanatun. Piroang Dios tana nagadisiplina kanatun paragid sa atun kaarayadan, agud magingmatarung kita pario kanana. 11 Mintrasginadisiplina kita ara kita nalilipay, kondinagakasubu. Piro pagkatapos ang disi-plina nagataway atun isip tungud nga na-gatadlung run da atun pagogali.

Mga Bilin kag mga Paandam12 Gani pabaskuga nindo indong

pagsarig sa Dios kag pariguna nindoindong pagtoo. 13 Magpadayon kamosa tadlung nga dalan agud indi maiwananang pagtoo indong mga kaiban ngamaroya, kondi magabaskug pa.

14 Imorati nindo angmayadnga rilasyonsa tanan nga mga tao, kag imorati nindora nga maging matarung indong kaboi. Aykon bukun matarung indong kaboi indikamo makakita sa Ginoo. 15 Magandamkamo ay basi kon may dian kanindo ngamagtalikod sa anang kalooy ang Dios. Ma-gandam kamo ra ay basi kon may diankanindo nga ginaalinan ang golo, kag doroang madalaig. 16 Magandam kamo ngaindi kamomagolid sa bukun indong asawa,okon magwad kay Esaw nga ginbali arana ang mga butang nga ispiritoanun. Ayanang pribilio bilang panganay binaylo nasa sangka karaunun. 17Naulaman nindo ranga ang ori gani gosto na maangkun angbindisyon para sa pagkapanganay piro arapagtawan. Ay indi na run mabago anangginimo bisan ginpanangisan na pa.

18 Indong pagparapit sa Dios bukunpario anang pagparapit ang mga Israelita.Sanda nagparapit sa bokid nga nakikitananda mismo, sa Bokid ang Sinai nga maynagadabdab nga kalayo, makaaradluk ngadulum, kag may mabaskug nga angin nganagauyup. 19 May nabatian sanda ngatrompita kag may nagaambal pa. Kagpagkabati nanda ang limug nga dato nag-pakitloy sanda nga kon maimo indi runmagambal kananda. 20 Ay ginaadlukansanda nga mayad sa anang koon nga, “Angbisan sino, bisan sapat, nga makaduutsa bokid kinanglan pasilun ang bato astamapatay.” 21 Masyado ka kaaradluk an-dang nakita doto kag bisan gani si Moisesnagkoon nga nagkulkug tana sa kaadluk.

22 Kanatun tana bukun pario dato. Ayatun ginparapitan ang matood nga Bokidang Sion, anang siodad ang Dios nga boi,ang langitnun nga Jerusalem, nga maylinibo nga mga angil. 23 Nagparapit kitasa malipayun nga pagtiripon ang mgaginabilang nga mga panganay ang Dios,nga andang mga aran nakasolat run dotosa langit. Nagparapit kita sa Dios ngamagaukum sa tanan. Doto ra sa atunginparapitan may mga ispirito ang mgatao nga ginpakamatarung ang Dios kag ararun gid sala. 24 Naparapit kita kay Jesusnga maman ang manogpatunga ang bagonga kasogtanan. Anang dogo nga ginolanagapamatood nga kita ginpatawad run saatun mga sala, kag mas mayad dia kaysaanang ginpangayo anang dogo ni Abel.

25 Gani magandam kamo kag indi kamomagpabungul sa anang ginaambal angDios kanindo. Ang mga tao ang ona ngaara nagpati sa nagambal kananda digi salogta ara kalibri sa silot. Gani paiwan atunpagkalibri sa silot kon indi kita magpati sanagaambal nga alin pa sa langit. 26 Angona ang logta naguyug tungud sa ananglimug angDios. Piro dadi nagpangako tananga sa paraaboton nga mga adlaw uyugunna pa kaisara, kag bukun lang logta kondipati run ang langit. 27Ang “kaisara pa” na-gakaologan nga doraun na run ang tanannga ginimo nga sarang mauyug, kag angindi mauyug maman ang mabibilin.

28 Gani magpasalamat kita sa Dios tun-gud nga kita tana kabilang run sa anangginarian nga indi mauyug. Magsimba kitakanana sa paagi nga anang naliagan, ngamay pagpasalamat, kag kaiban ra ang pag-taod kag pagkaadluk kanana. 29 Ay kon

Hebreo 13:1 307 Hebreo 13:21magsilot atun Dios, midyo tana sa kalayonga nagapamagtok.

13Ang Pagsirbi nga Magataw Kalipay sa

Dios1 Magpadayon kamo nga magirigog-

maan bilang magkarabogto kay Cristo.2 Indi kamo malipat nga batonon ang mgataga-ibang logar sa indong balay. Maymga tao ang ona nga nagimo dan, kagara sanda kaulam nga dato gali andangmga bisita mga angil nga alin sa Dios.3Dumdumun nindo ra indong kapario ngamga tomoloo nga sa prisoan, kag batyagunnindo andang kaimtangan. Dumdumunnindo ra ang mga tomoloo nga ginapin-tasan, ay kamo bilang sangka lawas lang.

4Ang kada isara dapatmagdumdumngaang pagasawa bukun orog-orog. Gani indikamo magpanginbabai okon magpangin-lalaki tungud nga sisilotan ang Dios angmga nagaimo toladan nga nagaolid sabukun andang asawa.

5 Andami nindo ang pagigogma sakoarta. Maging kontinto kamo sa mgabutang nga dian kanindo, tungud nganagkoon ang Dios, “Indi ko kamo gidpagbayaan, kag indi ko kamo gid pag-pabayanan.” 6 Gani pabaskugun ta atunkaogalingun nga nagakoon,“Ang Ginoo ang nagabolig kanakun,Gani indi ako pagadlukan.Ano anang maimo ang tao kanakun?”

7 Dumduma nindo indong mga manog-domara nga nagtodlo kanindo anang am-bal ang Dios. Isipa nindo kon paiwansanda nagkaboi kag napatay nga nagatoosa Dios, kag wada nindo andang pagtoo.8 Si Jesu-Cristo ara gid nagaoman. Tanamaman ra dato anay, dadi, kag asta konsano. 9 Indi kamo magpadara-dara sa iba-ibang klasi nga mga panodlo nga iba kaysakamatoodan nga indong nabaton; kondiparigunun ta atun pagtoo paagi sa anangbolig ang Dios, kag bukun nga sa pagsonodangmga soronodon parti sa mga pagkaun.Angmga tao nga nagasonod samga soron-odon nga dan ara gid may nabubuul ngapakinabang. 10 Kabay kita nga mga to-moloo may altar nga ginaaladan, kag angmga Judio nga nagaalad doto sa andangsimbaan indi poidi ngamagkaundigi. 11Ayanang dogo ang mga sapat nga ginagamitagud ialad para sa anang mga sala angmga tao ginadara ang pinakamataas nga

pari doto sa Pinakabalaan nga Logar, piroanang lawas tana ang ginalad nga datonga mga sapat ginadara doto sa goa angbanwakagdoto ginasonog. Kag indi nandamakaun dato. 12 Dan toladan ra gid angnatabo kay Jesus tungud nga doto tanaginpatay sa goa ang banwa, agud paagisa anang dogo malimpyoan na ang mgatao sa andang mga sala. 13 Gani bayaanta anang mga ginaimo ang mga Judio kagmagayan kita doto kay Jesus sa goa angbanwa kag magirug sa anang mga pagan-tos nga kauruyan. 14 Tungud nga ara pir-maninti nga banwa digi sa kalibotan ngadia para kanatun nga mga tomoloo, kondinagaulat-ulat kita tana angpirmaninti ngabanwa nga paraaboton. 15 Gani magaladkita pirmi angmga pagdayaw sa Dios paagikay Jesus nga atun pari. Maman dia angmga alad nga nagaalin sa atun bibig kagnagakilala kon sino tana. 16 Indi kamomalipat nga magimo ang mayad kag mag-boroligan kamo pirmi, ay maman dia angalad nga nagataw kalipay sa Dios.

17 Tomana nindo ang mga tomoloonganagadomara kanindo kagmagpasakupkamo kananda, tungud nga dia sanda ma-man ang nagaasikaso sa indong ispiri-toanun nga kaimtangan. Kag naulamannanda ra nga magaabot ang adlaw ngasanda magapanabat sa Dios parti sa an-dang pagatipan kanindo. Kon tomanunnindo sanda malilipay sanda sa andangpagsirbi, piro kon indi, maging masubusanda kag indi makabolig kanindo.

18 Ipangamoyo nindo kami pirmi, aysigorado kami nga limpyo amun konsinsyatungud nga nagaimorat kami pirmi ngamagimo ang mayad. 19 Labi run gid ipang-amoyo nindo nga pabalikun ako ang Diosdian kanindo sa labing madali.

Pangamoyo20 Kag ako nagapangamoyo ra sa Dios

para kanindo, sa Dios nga nagatawkalinung. Tana ang nagbanaw kayJesus, atun Ginoo, nga Makagagaumnga Manogbantay kanatun nga anangmga pinakakarniro, ay tungud sa anangdogo ginparigun na ang ara kataposannga kasogtanan. 21 Kabay pa nga itawna kanindo ang tanan nga indong mgakinanglanun agud maimo nindo anangkabubutun. Kabay pa nga paagi kayJesu-Cristo imoon na kanatun kon ano

Hebreo 13:22 308 Hebreo 13:25anang gosto. Dayawon ta tana asta sa arakataposan. Amin.

Kataposan nga mga Bilin22Mga kabogto, nagapangabay ako nga

pamatian nindo akun mga ginalaygay,ay matagud ra lang akun solat nga diakanindo. 23Gosto ko ra nga indong maula-man nga atun kabogto nga si Timoteoginpagoa run sa prisoan. Kon magabottana nga lagi, daraun ko tana konmagayanako dian.

24 Komosta run lang sa indong mgamanogdomara dian kag sa tanan nga mgatomoloo. Nagapangomosta ra kanindoatun mga kabogto nga taga-Italia.

25Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ngatanan ang Dios.

Santiago 1:1 309 Santiago 1:25

Anang Solat niSantiago

1Ako si Santiago nga sorogoon ang Dioskag ni Ginoong Jesu-Cristo. Nagapang-amosta ako kanindo tanan nga mga bataang Dios nga nagrarapta sa bilog nga kali-botan.

Ang Pagtoo kag ang Kaaram2 Mga kabogto kay Cristo, magkalipay

kamo kon magabot ang sari-sari nga mgapagtiraw sa indong pagtoo, 3 ay naula-man nindo nga ang mga pagtiraw mamanangnagapapagunkanindopagkatapos ngaindong malampasan. 4 Gani agoantaunnindo lang gid ang tanan nga mga kalisudagud ngamakomplito anang katoyoan angDios kanindo. Maging mayad kamo saanangpanulung kag ara run kakolangan saindong pagkaboi bilang Kristiano. 5Karon,kon may dian kanindo nga kolang anangkaaram, magpangayo sa Dios, kag tawantana. Ay ang Dios nagataw nga ara awid-awid kag ara aligotgot. 6 Piro kon kamomagpangayo, dapat magsarig kamo ngaitawna indong ginapangayo kag indi kamogid magpangdoadoa. Ay ang tao nga na-gapangdoadoa, pario tana sa daloyon ngasigi lang anang panonot kon diin uyupunang angin. 7-8 Ang tao nga pario dia,nga nagadarwa-darwa anang isip kag arakasigoroan sa anang ginaimo, indi magu-nauna nga may mababaton tana nga bisanano alin sa Ginoo.

Ang Kapobriun kag ang Pagkamanggara-nun

9 Ang mga kabogto kay Cristo nga po-bri dapat magkalipay sa anang pagpataasang Dios kananda bilang anang mga bata.10 Kag ang mga manggaranun dapat ramagkalipay bisan panabaun sanda, tun-gud nga ang manggad madodora pario samga bolak ang ilamonon. 11Ay nalalayungang ilamonon mintras nagataas kag na-gainit nga nagainit ang adlaw, kag naoologdayon anang bolak kag nadodora anangkasadya. Toladan ra ang tao nga mang-garanun, mapapatay tanamintras masakusa anang mga ginaimo.

Ang Pagtiraw kag Pagsolay

12 Masoirti ang tao nga nagaantos angmga pagtiraw kag nagapabilin nga matu-tum, ay pagkatapos nga anang malam-pasan, makakabaton tana ang kaboi ngaara kataposan nga ginpangako ang Diossa mga nagaigogma kanana. 13 Konmay mga pagsolay nga nagaabot kanatun,indi kita magkoon nga ginasolay kita angDios. Tana indi masolay nga magimo angmalain, kag ara tana ra nagapangsolaybisan kino. 14 Ang tao nasosolay kon na-gapadara tana kag nagapasiud sa anangmalain nga andum. 15 Kag kon anangmalain nga andummasonod, anang risoltadan sala; kag kon ang tao magpadayon sapagpakasala, anang aboton kamatayun.

16 Gani mga pinalangga ko nga mgakabogto kay Cristo, indi kamomagisip ngaang Dios nagasolay sa mga tao. 17 Ayang tanan nga mga butang nga mayad kagara gid kakolangan nga atun nababatonnagaalin sa Dios, nga maman ang nagimoang tanan nga mga butang sa langit nganagataw kasanag digi sa kalibotan. Kagbisan dia nga mga butang nagaoman kagnagabaylo andang landong, ang Dios tanaara nagaoman, miski maistan. 18 Sonosa anang kabubutun, ginimo na kita ngaanang mga bata paagi sa atun pagkilalaang kamatoodan, agud kita ang magingpinakaona sa tanan nga anang inimoan.

Ang Pagpamati kag Pagsonod19 Mga pinalangga ko nga mga kabogto

kay Cristo, tandaan nindo dia: dapatmaging maabtik kita sa pagpamati, indimagdaso-daso sa pagambal kag indimagkasilag nga lagi. 20 Ay ang kasilagindi gid makabolig sa tao nga magingmatarung sa anang panulung ang Dios.21Gani bayai nindo ang tanan ngamarisnakag malain. Sonoda nindo nga maypagpaubus anangmga ambal ang Dios ngagintanum sa indong mga tagiposoon, ngamaman ra ang makalowas kanindo.

22 Indi kamo magsari pamati lang saanang mga panodlo, kondi dapat imoonnindo gid anang ginakoon kanindo, ay konindi, ginaloko nindo lang indong kaogalin-gun. 23 Ay ang bisan sino nga nagapamatipiro ara nagasonod sa anang nabatian ngamga panodlo ang Dios, pario lang sa taonga nagpanalamin nga 24 pagkatapos ngaanang nakita anang itsora, dayon tanangpanaw kag ara na run madumdumi konpaiwan anang itsora. 25 Piro ang tao nga

Santiago 1:26 310 Santiago 2:22nagaosisa nga mayad sa matood nga kaso-goan nga nagalibri sa mga tao, kag bukunnga nagapamati lang kag pagkatapos li-patan nga lagi, kondi nagapadayon gid sapagsonod, dan nga tao bindisyonan angDios sa anang mga ginaimo.

26 Kon may tao nga nagaunauna ngatana riliyoso piro indi makapugung anangdila, anang pagkariliyoso nga dan ara po-los kag ginaloko na lang anang kaogalin-gun. 27 Ang mga tao tana nga ginakabigang Dios nga Amay nga osto kag ara ka-sawayan toladia: nagabolig sanda sa mgailo kag sa mga balo sa andang mga kalisudkag nagalikaw sanda sa tanan nga mgamalain digi sa kalibotan nga dia.

2Paandam sa mga Nagapasolabi

1 Mga kabogto, bilang mga tomoloosa atun makagagaum nga Ginoong Jesu-Cristo, dapat ara kita pinilian sa atunpagtratar sa atun isigkatao. 2 Pario abi,may darwa ka tao nga magayan sa indongpagtiripon; ang isara manggaranun ngamay mga bolawan nga mga singsing kaganang lambong maraalun, kag ang isaratana pobri nga gisi anang lambong. 3 Konpalabiun nindo ang tao nga nagalambongmaraalun kag tawan nindo masadya ngaporongkoan, piro ang pobri tana patin-dugun nindo lang, okon indi gani, pa-pongkoon nindo lang sa salug, 4 tay maypinilian kamo kag marimo indong naisi-pan.

5 Pamati kamo mga pinalangga ko ngamga kabogto kay Cristo! Ginpili ang Diosangmga pobri digi sa kalibotan agudmag-manggaranun sanda sa pagtoo kag mag-ing manonobli ang ginarian nga anangginpangako sa mga nagaigogma kanana.6 Piro indong ginaimo tana, ginapanabanindo pa gid anang kaimtangan ang mgapobri, kag ang mga manggaranun tana gi-napadungugan nindo gid. Bukun bala ngaang mga manggaranun maman ang na-gapigus kag nagaakosar kanindo? 7Bukunbala nga sanda maman ra ang nagaambalangmalain kontra sa taraodon nga aran niJesu-Cristo nga indong ginbaton?

8 Piro kon ginasonod nindo anang ka-sogoan ang Ari, nga nasolat sa Kasolatannganagakoonnga igogmaunnindo indongisigkatao pario sa indong kaogalingun,mayad indong ginaimo. 9-10 Garing konmay pinilian kamo, nagakasala kamo kag

sono sa Kasogoan dapat kamo nga silotan,ay ginalapas nindo ang sogo nga dato,tungud nga ang bisan sino nga nagasonodsa bilog nga Kasogoan piro nagkasala sasangka sogo, ginalapas na ra ang bilog ngaKasogoan. 11 Ay ang nagakoon nga indikaw magpanginbabai okon magpangin-lalaki maman da ang nagakoon nga indikaw magpatay. Bisan ara kaw nagpang-inbabai okon nagpanginlalaki, piro konnakapatay kaw, ginlapas mo ang Kaso-goan. 12 Gani magandam kamo sa indongpagogali kag pagambal, tungud nga angKasogoan nga nagalibri kanindo mamanang babasian sa pagukumkanindo. 13Ay saoras nga ang Dios magsintinsya, indi tanagid magkalooy sa tao nga ara kalooy. Piroang maloloyon tana ara dapat kaadlukansa oras ang pagukum.

Ang Pagtoo kag Inimoan14Mga kabogto, ano bala anang mabuul

ang tao konmagkoon tana ngamaypagtootana piro anang mga inimoan ara naga-pamatood nga tana may pagtoo? Anokabay, malowas tana sa anang pagtoo ngadato? 15 Pario abi may kabogto kita nganagakinanglan ang lambong kag pagkaun,16 kag ang isara kanindo magkoon kanana,“Kabay pa nga kaloyan kaw ang Dios,indi kaw magparamig kag indi kaw mag-pagutum,” piro ara ra tana pagtawi anangmga kinanglan, ta ano, may polos dato?17 Toladan ra ang pagtoo; kon ang pagtooara mayad nga inimoan, dan nga pagtooara polos.

18 Piro basi kon may dian kanindo ngamagkoon, “Ako may pagtoo kag ikaw tanamay inimoan nga mayad.” Akun sabattoladia: paiwan akun pagkakita imongpagtoo sa Dios kon ara kaw inimoan ngamayad? Piro ako tana, ipakita ko kanimonga ako may pagtoo paagi sa akun mayadnga mga inimoan. 19 Nagapati kaw ngamay sangka Dios lang. Mayad! Piro angmga dimonyo nagapati ra kag nagaku-rudug pa sa kaadluk sa Dios. 20 Kolang-kolang kaw manda! Gosto mo balanga ipasanag ko kanimo nga ang pagtoonga ara mayad nga inimoan ara polos?21 Toladia: paiwan ginpakamatarung angDios atun kaolang-olangan nga si Abra-ham? Indi bala nga paagi sa anang mgainimoan. Sa anang pagtoman sa Dios,papatayun na run andan sa altar anangbata nga si Isaac bilang alad. 22 Ta, nakita

Santiago 2:23 311 Santiago 4:2mo? Anang pagtoo kag anang inimoanmagkaiban. Anang pagtoo nakomplitopaagi sa anang mga inimoan. 23 Kag ma-man dia gani anang gostong ambalun angKasolatan nga nagakoon nga “Si Abrahamnagtoo sa Dios, kag tungud sa anang pag-too nga dato, ginbilang ang Dios nga tanamatarung.” Kag gintawag tana pa gani ngaanang amigo ang Dios. 24 Gani nakita tanga ang tao ginapakamatarung ang Diospaagi sa anang inimoan kag bukun saanang pagtoo lang. 25 Toladia ra kabayang kay Rahab nga nagbaligya anang dun-gug. Ginbaton na ang mga ispiya ngaIsraelita sa anang balay kag ginpapantagona sanda. Pagkatapos gintodlo na pakananda ang iba nga aragian agud maka-palagyaw sanda. Gani tungud sa anangginimo nga dato ginpakamatarung tanaang Dios.

26Patay kag ara run polos ang lawas konbulag sa ispirito; toladia ra ang pagtoo ngaara inimoan, ara ra polos.

3Ang Dila

1 Mga kabogto, indi dapat magandumang kadoroan kanindo nga magingmanogtodlo, ay naulaman nindo ra ngamas istrikto anang pagsintinsya angDios kanamun bilang mga manogtodlo.2Matood nga tanan kita pirmi nagakasala.Piro ang tao nga ara nagakasala saanang mga ginaambal, dan nga taomatarung kag sarang makapugung saanang kaogalingun. 3 Ang mga kabayoginabosalan ta agud mapasonod kondiin ta gosto paayanun. 4 Isipa nindo rabala ang mga sakayan; bisan ano kabaul,kag ginauyup ang mabaskug nga angin,kontrolado pa ra gid ang maistan ngatimon. Gani bisan diin paayanun angtimonil, doto ra nagapaayan. 5 Toladananang kaalimbawa atun dila. Maistanlang piro mabaraul nga mga butanganang ginapabogal. Isipa nindo langbala kon pira lapad nga talonan anangmasosonog ang maistan nga kalayo.6 Ang dila pario ra sa kalayo. Masyadokaraku ang kalainan nga anang ginadaraang dila nga dia, kag nagaomid sa bilognga pagkatao. Ang mga marimo ngaginaambal atun dila midyo kalayo nga saimpyirno gid nagaalin kag maman angnagarangga sa atun bilog nga pagkaboi.7 Ang tanan nga klasi nga mga sapat,

mga pispis, mga magkal kag mga isdamakokontrol ang tao. 8 Piro ara gid taonga makakontrol sa dila. Ang dila malainkag indi mapugungan, kag pono dalitnga makapapatay. 9 Atun dila ginagamitta sa pagpasalamat sa atun Ginoo kagAmay, piro ginagamit ta ra sa pagsompakontra sa atun isigkatao nga ginimo ngaporopario sa Dios. 10 Pagpasalamat kagpagsompa ang nagagoa sa sangka baba.Mga kabogto, indi dia dapat matabo.11 Indi maimo nga magilig ang tobig ngamatabang kag maasin sa sangka toboranlang. 12 Kag ang kaoy nga igira indimaimo nga magpamonga ang olibo, kagang tanum nga obas indi maimo ngamagpamonga igira. Indi kaw ra makabuulang tobig nga matabang sa dagat.

Ang Kaaram nga Alin sa Langit13 Kon may dian kanindo nga maaram

kag nakakaintindi, ipakita na nga ma-tood tana nga maaram kag nakakaintindipaagi sa mayad nga pagkaboi nga maypagpaubus. Ang tao bukun maaram konindi makapaubus. 14 Piro kon kamonagakarampi-kampian kag nagamaransi-gan para sa indong kaogalingun ngakarayadan lang, indi kamo magpabogalnga kamo maaram, ay nagabinotig kamosa kamatoodan. 15 Ang toladan nga klasinga kaaram ara nagaalin sa Dios kondi anadan ang kalibotan. Ana dan ni Satanaskag bukun alin sa Dios. 16 Ay kon diin angpagkarampi-kampian kag pagmaransigan,doto ra ang paggirinamo kag ang tananngamga kalainan. 17Piro konmay kaaramkita nga alin sa Dios, ona sa tanan, limpyoatun kaboi, mayad kita magpakigkaibansa iba, mabuut, nagapatodlo, maloloyonpirmi, poros mayad atun ginaimo, pario-pario atun pagtratar sa atun kapario, kagbukun salimpapaw. 18Kag angmga tao ngamalinung kag nagapanggas ang kalinungmagapatubas ang katarungan.

4Ang Pagpakig-amigo Sa Kalibotan

1 Ano kabay anang ginaalinan indongmga pagirinaway kag mga paggirinamo?Indi bala nga tungud sa indong maririmonga mga andum nga nagakinagolo dian saindong tagiposoon? 2 May mga butangnga indong nagostoan, garing indi nindomabuul, gani gosto nindo magpamatayindong kapario. May mga butang nga

Santiago 4:3 312 Santiago 5:8indong ginaandum gid nga maangkun kagkon indi matigayon, nagaaraway kamo.Indi nindo mabuul indong gosto tungudnga ara kamo ra nagapangayo sa Dios.3 Kag kon nagapangayo kamo, ara kamoginatawi ay indong katoyoan malain, tun-gud nga ang mga butang nga indong gina-pangayo para lang sa indong kaogalingunnga kalipayan. 4 Bukun mayad indongrilasyon sa Dios. Pario kamo sa babai nganagapanginlalaki. Ara kamo bala kaulamnga kon palabiun nindo ang mga butangdigi sa kalibotan, kaaway kamo ang Dios?Gani, kon palabiun nindo ang mga butangdigi sa kalibotan kaysa sa Dios, ginaimonindo indong kaogalingun nga anang ka-away ang Dios. 5 Indi kamo magunaunanga ara polos ang Kasolatan nga nagakoonnga “Gosto gid ang Dios nga atun ispiritonga anang ginpaistar kanatunmagigogmalang kanana.” 6 Bukun lang dan, kondiginakaloyan na kita nga mayad. Mamandan nga nagakoon ang Kasolatan nga “Gi-nakontra ang Dios ang adakun, kag gi-nakaloyan na ang mga mapainubusun.”

7Ganimagpasakup kamo sa Dios. Batokinindo si Satanas kag magapalagyaw tanakanindo. 8 Magparapit kamo sa Dios, kagang Dios magaparapit kanindo. Kamo ngamga makasasala, dapat kamo magkaboiang limpyo! Kag kamo nga nagadarwa-darwa indong mga isip, limpyoanindo ron da indong mga tagiposoon.9 Magparanangis kamo, magpangasubukag magtiriabaw tungud sa indong mgasala. Sa baylo nga kamo magkaradlaw kagmagkaralipay, magparanangis kamo kagmagparangasubu. 10 Magpaubus kamo saGinoo, kag dan pataasun na kamo.

Paandam Kontra sa Pagukum sa Kaparionga Kabogto

11 Mga kabogto, indi kamo magambalang malain kontra sa isara kag isara. Angnagaambal ang malain kontra sa anangkabogto okon nagaukum kanana, nagaam-bal kontra sa Kasogoan, kag sa toladianagaukum ra sa Kasogoan. Ta kon ikawron ang nagaukum sa Kasogoan, ara kawnagatoman ang Kasogoan kondi ikaw ronang wis. 12 Piro ang Dios lang gid angnagtaw ang Kasogoan kag tana ra ang wis.Tana lang gid ang sarang makalowas okonmakasilot sa tao. Gani, sino ka gid nganagaukum sa imong isigkatao?

Paandam Kontra sa Pagpabogal

13 Pamati kamo bala, kamo nga na-gakoon nga, “Dadi okon aruman maayankami sa sangka siodad. Doto kami maolimga sangka toig, manigosyo kami kagmatipon dorong koarta.” 14 Ang ma-tood, ara kamo gani kaulam kon ano angmatatabo kanindo aruman. Ay atun kaboipario lang gid sa manipis nga ambon nganakikita, kag lagat-lagat ara run. 15 Gani,andan toladia indong koon, “Kon itogotang Ginoo nga maboi kita pa, toladia okontoladato atun imoon.” 16 Piro dadi indongpagsarig kon sino kamo ron nga nagasariinadak. Ang tanan ngamga paginadak ngatoladan marimo.

17 Kon naulaman ang tao kon ano angmayad nga dapat nga imoon, piro ara naginaimoa, dan nagakasala tana.

5Paandam sa mga Manggaranun

1 Kamo nga mga manggaranun, pamatikamo! Magparanangis kamo ron kagmagtiriabaw sa mga kalisud nga maga-abot gid kanindo. 2 Indong mga mang-gad ginakabong-kabong kag indong mgalambong ginapangutkut. 3 Indong mgakoarta ginatago nindo lang asta indi runmapolosan. Sa oring adlaw sisilotan kamogid sa impyirno tungud sa indong koartanga dan nga ara nindo paggamita sakaarayadan. Kanogon lang indong pag-timus ay ang kalibotan madali run langmatapos. 4 Pamatii nindo anang mga rik-lamo ang mga tao nga indong ginapaobrasa indong orobraan piro ara nindo pag-sooli. Dapat nindo nga maulaman ngaanang mga pagparanangis indong mgamanogani nababatian ang Dios nga mak-agagaum. 5 Nagpagosto kamo sa indongkaboi digi sa kalibotan. Ginpatambuknindo lang indong kaogalingun kag pariokamo ron sa mga sapat nga ginpatambukpara sa adlaw ang pagyaw. 6 Ginkondinarnindo kag ginpamatay angmga taonga arasala bisan ara sanda nagbatok kanindo.

Ang Pagpaubus kag Pagpangamoyo7 Mga kabogto, magmainantoson kamo

asta sa anang pagabot ang Ginoo. Sulunganindo ang mga mangongoma. Mainanto-son sanda nga nagaulat sa ona nga lagpakangoran, kag pagkatapos ngamakatanum,mainantoson sanda ruman sa pagulat an-dang patubas. 8 Gani magmainantosonkamo ra. Indi nindo pagdoraun indong

Santiago 5:9 313 Santiago 5:20paglaum, ay madali run lang magabot angGinoo.

9Mga kabogto, indi kamo magsari bara-solan, agud indi kamo pagsilotan ang Dios.Ang maukum kanatun madali run langmagabot. 10 Imoa nindo nga alimbawaanang pagantos ang mga propita nga gin-sogo ang Dios nga magambal para kanana.11 Indi bala nga ginakabig ta nga masoirtiang taongamainantoson? Nabatiannindoang mga pagantos ni Job, kag naulamannindo ra kon paiwan tana ginboligan angDios ang ori. Ay ang Ginoo mayad kagmaloloyon.

12Mga kabogto, importanti gid nga indikamo magsompa sa langit okon sa logta,okon sa iba pa nga mga butang. Magkoonkamo nga “uu” kon uu indong gostongambalun kag “indi” kon indi, agud indikamo pagsilotan ang Dios.

13 May dian bala kanindo nga nagaan-tos? Dapat magpangamoyo tana sa Dios.May dian bala kanindo nga malipayun?Magkanta tana ang mga pagdayaw saDios. 14 May dian bala kanindo nganagamasakit? Dapat magpatawag tanaang mga maulam-ulam sa simbaan agudipangamoyo tana kag banyosan ang lanasa anang aran ang Ginoo. 15 Ang pang-amoyongamaypagtoo sa Diosmaman angmagaayad sa nagamasakit. Bangonon tanaang Ginoo kag patawadun tana sa anangmga sala kon nagkasala tana. 16 Gani, indinindo ilikum indong mga sala sa isara kagisara, kag magparangamoyoan kamo agudmagayad kamo. Ay mabaul ang maimoanang pangamoyo ang tao nga matarung.17 Pario bala kay Elias nga propita. Tanatao ra nga pario kanatun. Nagpangamoyotana tuduk sa anang tagiposoon nga indimagoran kag aramatood nagoran sa suludtatlo ka toig kag tunga. 18 Pagkataposnagpangamoyo tana ruman nga magoran,kag nagbunuk ang oran kag doro romananang patubas ang logta.

19Mga kabogto, kon may isara kanindonga nagparayu sa kamatoodan, kag mayisara ra nga magpabalik kanana, 20 dapatmaulaman nindo nga ang nagapabalikang makasasala alin sa anang malain ngapaginogali nagalowas anang kalag angmakasasala nga dato sa kamatayun, kagmapapatawad ang dorong mga sala.

1 Pedro 1:1 314 1 Pedro 1:21

Anang Primiro nga Solat niPedro

1Ako si Pedro nga apostol ni Jesu-Cristo.Nagapangomosta ako kanindo tanan ngamga pinili ang Dios nga nagrapta kagnagapangdayonan sa mga probinsya angPonto, Galacia, Capadocia, Asia kag Bi-tinia. 2 Alin pa gid ang ona kilala kamokag ginpili ang Dios. Ginpili na kamo sakatoyoan nga imoon na kamo nga anangmga bata paagi sa Ispirito Santo, agudtomanun nindo si Jesu-Cristo kag agudmalimpyo kamo sa indong mga sala paagisa anang dogo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid pirmiang Dios nga maging mayad indong kaim-tangan

May Mayad kita nga Paraaboton3-4Magdayawkita saDios kagTatay atun

Ginoong Jesu-Cristo! Tungud sa anangmabaul nga kalooy kanatun, gintawan nakita bago nga kaboi paagi sa anang pag-banaw kay Jesu-Cristo. Maman dia angnagataw kanatun paglaum nga dorongkaarayadan anang ginatigana ang Diospara kanatun. Ang mga butang nga diadoto sa langit, indi madora, kag pirminga limpyo kag masadya. 5 Kag paagi saindong pagtoo, ginatipigan kamo ananggaum ang Diosmintras nagaulat kamo angkaboi nga ara kataposan nga ginatiganapara kanindo sa oring mga adlaw.

6 Gani dapat magkalipay kamo ngamayad bisan may nagaabot dadi nga sari-sari nga mga pagtiraw. Ay ang mga pagti-raw nga dia indi ra lang boay kag dapatra gani magabot kanindo 7 agud tirawanindong pagtoo kon matood okon bukun.Anang kaalimbawa dia pario sa bolawannga ginatirawan sa kalayo agud maula-man kon poro okon bukun. Piro mas im-portanti atun pagtoo kaysa bolawan nganadodora. Gani kon makita ang Dios ngaindong pagtoo matood gid, dayawon nakamo kag padungugan sa adlaw nga siJesu-Cristo magabot. 8 Bisan ara kamokakita kanana ginaigogma nindo tana, kagnagatoo kamo kanana bisan ara nindotana pa ra gid nakita asta dadi. Mamandan nga indi gid masaysay indong kalipay,9 ay tungud sa indong pagtoo nakaangkunkamo ang kalowasan.

10 Atun kalowasan nga dia nga alin saDios ginosisa nga mayad ang mga pro-pita dato anay. Sanda maman ang nag-tagna nga dia irigalo ang Dios kanatun.11Ginpaulam sanda nga lagi anang Ispiritoni Cristo nga dian kananda nga tana mag-aantos anay bago tana padungugan. Ganisigi anang osisa ang mga propita kon sanokag kon paiwan dia matabo. 12 Ginpaulamsanda ra ang Dios nga angmga butang ngaandang ginasogid bukun para sa andangkaarayadan kondi para kanatun. Kag dadigani andangmga gintagna nabatian nindoron sa mga nagasaysay ang Mayad ngaBarita. Nagsogid sanda kanindo paagi saanang gaum ang Ispirito Santo nga gin-padara kananda alin sa langit. Kag bisangani ang mga angil gosto nga makaangupang Mayad nga Barita nga dia nga andangginsogid kanindo.

Magsonod Kamo Sa Dios13 Gani maging priparado kamo pirmi

sa pagimo anang kabubutun ang Dios, kagmagsarig kamo nga ara gid nagadoda ngamababaton nindo ang mga ginpangakokanindo kon magabot ron si Jesu-Cristo.14 Sonodon nindo anang kabubutun angDios, kag indi kamo magpadara-dara samga malain nga mga andum nga nagdom-inar kanindo ang ara kamo pa kakilala saDios. 15Matarung ang Dios nga nagtawagkanindo, gani dapat magpakamatarungkamo ra. 16 Ay makon ang Dios sa Kaso-latan, “Magpakamatarung kamo, ay akomatarung.”

17 Ara pinalabi ang Dios. Nagaukumtana sa tanan nga tao sono sa andanginimoan. Gani kon ginatawag nindotana nga Tatay kon nagapangamoyo kamokanana, taodon nindo tana nga mayadmintras digi kamo nagadayon sa kalib-otan. 18Naulaman nindo ra kon ano anangginbayad agud matobos kamo sa indongkaboi nga ara polos nga indong ginsoblisa indong mga kaolang-olangan. Anggintobos kanindo bukun mga butang nganadodora, pario sa bolawan okon pilak,19 kondi anang maal nga dogo mismo niCristo. Anang kaalimbawa Karniro nga aragid dipirinsya nga ginalad sa Dios. 20 Arapa naimo ang kalibotan ginpili run ngalagi ang Dios si Cristo nga maging atunManlolowas. Piro para kanindo, dadi langsa oring mga adlaw nga dia ginpakilalatana ang Dios. 21 Kag paagi kay Cristo

1 Pedro 1:22 315 1 Pedro 2:15nagatoo kamo sa Dios nga nagbanaw kagnagpadungug kanana. Gani indong pag-too doto ron sa Dios kag nagasarig kamokanana nga kamo banawon na ra kagpadungugan.

22Kag tungud nga kamo nagasonod ronsa kamatoodan, limpyo kamo ron sa in-dong mga sala. Gani may matood kamoron nga pagigogma sa indong kapario ngamga tomoloo. Kabay pa nga magirigog-maan kamo ang tuduk gid sa indong tagi-posoon, 23 ay kamo ginoman run bata. Kagdia nga pagkabata bukun paagi sa indongmga ginikanan nga may kamatayun kondipaagi sa anang ambal ang Dios nga na-gataw kaboi kag ara kataposan. 24 Kabaymakon ang Kasolatan,“Anang kaboi ang tanan nga tao midyo

lang sa ilamonon,Kag andang pagkabantog midyo ra lang sa

anang bolak ang ilamonon.Ang ilamonon nalalayung kag anang bolak

napoporak,25 Piro anang ambal tana ang Ginoo ara

kataposan.”Kag dia ara iba kondi angMayadnga Baritanga ginwali kanindo.

21 Tungud nga kamo may bago ron nga

kaboi bayai nindo ron ang tanan nga klasinga kalainan. Indi kamo ron magpan-loko okon magpakono-kono. Indi kamoronmagiringgitan okonmagambal malainkontra sa indong kapario. 2Pario sa lapsagnga nagaandum anang gatas anang nanay,anduma nindo ang gatas nga ispiritoanunnga ara gid simbog agud magtobo kamokag malowas. 3 Ay naulaman nindo ronnga ang Ginoo mayad.

4 Magparapit kamo sa Ginoo nga na-gataw kaboi nga ara kataposan. Tana angpinakabato nga ara pagbatona ang mgatao ay ara kono kointa, piro tana galianang ginpili ang Dios kag maraalun saanang panulung. 5 Kamo nga nakabatonang bago nga kaboi pario ra sa mga batonga ginagamit ang Dios sa pagpatinduganang balay. Gani bilangmga pari nga gin-pili ang Dios, magalad kamo kanana angmga alad nga ispiritoanun nga makatawkalipay sa Dios tungud nga ginaalad paagikay Jesu-Cristo. 6 Ay makon ang Dios saKasolatan,“May ginpili ako nga magaari sa Sion.Anang kaalimbawa midyo sa bato nga

maraalun nga akun ginimo nga pon-dasyon.

Ang nagatoo kanana indi gid magnusul.”7Gani kamo nga nagatoo padungugan angDios. Piro sa mga tao nga ara nagatoonatoman ang Kasolatan nga nagakoon,“Ang bato nga ginsikway ang mga

manogimo ang balayMamanangnagingBatongapinakaimpor-

tanti.”8 May doto pa gid sa Kasolatan nga na-gakoon,“Maman dia ang Bato nga nagapasandad

sa mga tao,Kag nagapadusmu kananda.”Nakasandad sanda ay indi sanda magpatisa anang ambal ang Dios. Maman diaanang kabubutun ang Dios para kananda.

9 Piro kamo tana pinili nga mga tao,anang mga pinakapari ang Ari. Anangmga sinakupan kamo ang Dios. Kag gin-pili na kamo agud ibantala nindo anangmga inimoan nga makatiringala. Tanaang nagtawag kanindo alin sa kaboi ngamadulum kag gindara na kamo sa anangmakatiringala nga kasanag. 10 Ang onabukun kamo anang mga sinakupan angDios, piro dadi kanana kamo ron. Angona ara kamo kaulam kon paiwan anangkalooy ang Dios, piro dadi naikspirinsyaannindo ron.

11 Mga pinalangga, ang kalibotan ngadia bukun indong matood nga iristaran.Midyomga istrangiro kamo lang digi. Ganinagapakitloy ako kanindo nga bayaannindo ron ang mga malain nga mga an-dum indong mga lawas nga nagakontrasa indong ispirito. 12 Ipakita nindo pirmisa mga tao nga ara pagtoo sa Dios ngamayad indongpagginawi. Tungudnga konnagakoon sanda dadi nga kamo nagaimomalain, makikita nanda sa ori nga mayadgali indong ginaimo, kag dayawon nandaang Dios pagabot ang adlaw nga tanamag-abot ron.

Magpasakup Kamo sa mga Manogdo-mara ang Banwa

13 Tungud sa Ginoo, magpasakup kamosa tanan nga tao nga may awtoridad sabanwa, maging sa Impirador nga mamanang may pinakamataas nga awtoridad,14 okon sa mga gobirnador nga mamanananggintawangaumngamagsilot samganagaimo ang malain kag magpadungug samga nagaimo ang mayad. 15 Ay maman

1 Pedro 2:16 316 1 Pedro 3:12dia anang gosto ang Dios, agud kon kamomagimo mayad ara ambalun ang mga taonga kabos-kabos nga ara pa kaintindi angkamatoodan. 16 Libri kamo ron, piro diaara nagakaologan nga libri kamo ron ngamagimo ang malain. Kondi magpangaboikamo bilang anang mga oripun ang Dios.17 Taoda nindo ang tanan nga tao, kagigogmaun nindo indong mga kabogto kayCristo. Magkaboi kamo nga may kaadluksa Dios, kag taodon nindo ang Impirador.

Si Cristo Indong Dapat Sonodon18 Kamo nga mga oripun, sa indong

kaadluk sa Dios, sonodon nindo indongmga agalun, kag bukun lang ang mgamabuut kondi pati ang mga mapintas.19 Ay kaloyan kamo ra gid ang Dios kongosto nindo magimo anang gosto kag ma-man dan nga ginaagoanta nindo ang mgapagantos bisan ara kamo sala. 20 Pirokon kamo magkasala kag silotan tungudsa indong sala, ta dayawon kamo bala angDios kon ginagoanta nindo ang silot ngadan? Natoral indi! Piro kon kamo silotanbisan mayad indong ginimo kag agoan-taun nindo, kaloyan kamo ra gid ang Dios.21 Anang pagantos ni Cristo para kanatunnaging alimbawa nga dapat ta sonodon.Kag maman dia ang katoyoan kon basigintawag kita, agud sonodon ta anangkaboi ni Cristo. 22 Ara tana gid nagkasala,kag ara gid nagbotig. 23 Gininsolto tana,piro ara tana gid magbalus insolto. Gin-silotan tana, piro ara tana gidmagpamaug.Nagsarig tana lang sa Dios ngamaman angnagaukumang osto. 24Si Cristomismo angnagako atunmga sala ang tana ginlansangsa kros agud indi kita runmagkasala kondimagkaboi kita ang matadlung sa anangpanulung. Tungud sa anang mga igadginayad na kita. 25 Ang ona pario kita samga karniro nga nagtaralang, piro dadinakabalik kita run sa Ginoo nga atun Pas-tor kag Manogbantay atun mga kalag.

3Ang Magasawa

1 Kamo nga mga babai nga may asawa,magpasakup kamo sa indong asawa, agudnga kon indong asawa ara nagapati saanang ambal ang Dios, madadara nindosanda sa Ginoo paagi sa indong mayadnga ogali bisan indi kamo ron magambal,2 ay makikita nanda nga nagataod kamosa Dios kag indong ogali ara kasawayan.

3 Kon gosto nindo nga maging masadya,bukun ang pagkopyor indong book ngaginabutanganangmgamaraalunnga alaasokon pagsoksok angmaralun nga lambongindong palabiun, kondi 4 indong imoontana, pasadyaun nindo ang sa sulud, angmayad nga ogali nga ara gid nagaoman.Maging malolo kamo kag mabuut. Danmaman tana ang maraalun sa anang pan-ulung ang Dios. 5 Toladan anang ginimoang ona ang mga babai nga nagtoo kagnagsarig sa Dios. Nagpasadya sanda paagisa andang pagpasakup sa andang asawa.6 Pario bala kay Sara, gintoman na siAbraham kag ginbilang na tana nga anangagalun. Kamo bilang anang mga bata niSara konmayad ra indong ginaimo kag arakamo ginaadluki sa bisan ano.

7 Kamo ra tana nga mga lalaki, dapatnindo nga tratarun indong asawa sono saindong naulaman nga nagabagay bilangkristiano. Taodon nindo sanda bilang mgababai nga mas maroya kaysa kanatun. Aygintawan sanda ra ang Dios kaboi nga arakataposan pario kanatun. Kon indi nindopagimoon dia, indong mga pangamoyoindi pagsabatun ang Dios.

Magirigogmaan Kamo nga Tanan8 Karon, dagi akun bilin kanindo nga

tanan: dapat magparario kamo sa indongginaisip kag sa indong baratyagun. Ma-girigogmaan kamo bilang magkarabogto.Magmalolo kamo kag magpaubus sa isarakag isara. 9 Indi nindo pagbalusan malainang nagaimo malain kanindo, kag indikamo ra magbalus insolto sa nagainsoltokanindo. Indong imoon tana, ipangamoyonindo nga kaloyan sanda ra ang Dios. Ayginpili kamo ang Dios agud imoon nindodia, kag agud kaloyan kamo ra. 10 Kabaynagakoon ang Kasolatan,“Ang bisan sino nga naliag ang malipayun

kag mayad nga kaboidapat indi magambal ang malain kag indi

magbinotig.11 Dapat bayaan na ang malain, kag mag-

imo ang mayad.Kinanglan ra nga imoratan na nga

maging mayad pirmi anangpagpakigkaiban sa iba.

12Ayangmga taongamayadginabantayanang Ginoo

kag ginasabat na andangmga pangamoyo.Piro nasisilag tana samga tao nga nagaimo

ang malain.”

1 Pedro 3:13 317 1 Pedro 4:1113 Sino ang maiwan kanindo kon ang

mayad lang gid pirmi indong imoon.14 Piro kon ingaboton kamo ra gid tun-gud sa indong ginimo nga mayad, ma-soirti kamo. Indi kamo magkaadluk okonmagsari palibug kon ano andang imoonkanindo. 15Dumdumun nindo pirmi nga siCristomaman ang dapat nindo nga taodonkag sonodon. Kagmaging priparado kamopirmi sa pagpasanag sa bisan kino ngamagpamangkot kanindo parti sa indongpagtoo kanana. 16 Sabatun nindo sandasa malolo nga paagi kag may pagtaod.Sigoroon nindo nga limpyo pirmi indongkonsinsya, agud mauya ang mga tao nganagapakalain sa indong mayad nga ini-moan bilang mga somolonod ni Cristo.17 Mas mayad pa nga magantos kamotungud sa indong ginaimo nga mayad,kon maman da gid anang kabubutun angDios, kaysa magantos kamo tungud nganakaimo kamo ang malain. 18 Ay si Cristogani ginpatay bisan ara tana nakaimomalain. Kag kaisara tana lang gid napatayagud mapatawad atun mga sala. Tana ngaara sala ginpatay para kanatun nga mgamakasasala agud madara na kita sa Dios.Ginpatay tana matood sa anang lawasnunnga kaimtangan, piro ginboi tana rumansa ispiritoanun nga kaimtangan. 19-20 Kagsa ispiritoanun nga kaimtangan nagayantana bisan sa mga ispirito ang mga taonga napriso, nga ara nagsonod sa Dios satyimpo ni Noe, kag may ginbarita tanakananda. Ang ona nagulat nga mayad angDios nga sanda magtoo kanana mintrasginaimo ni Noe ang arka. Piro walo langgid ka tao ang nagtoo kag nakasulud saarka kag nalowas sa tobig. 21 Ang tobignga dato anang kaalimbawa ang pagbun-yag kanatun. Kag ang bunyag nga datomaman ang nagalowas kanatun paagi saanang pagkabanaw ni Jesu-Cristo sa mgaminatay. Bukun dato pagogas ang mgaboring sa atun lawas, kondi nagapangakokita sa Dios nga indi kita run magimo angmga butang nga naulaman ta nga indi nagosto. 22 Si Jesu-Cristo dadi doto ron salangit, sa too ang Dios, kag ginpaidalumkanana ang mga angil nga may awtoridadkag gaum.

4Bagong Kaboi

1Tungud nga si Cristo nagantos sa kaboinga dia, dapat priparado kamo ra nga ma-gantos. Ay ang tao nga nagantos ara runnagapakasala. 2Ara tana run nagasonod saanang duna nga malain mintras boi tanadigi sa kalibotan, kondi nagasonod tanasa anang kabubutun ang Dios. 3 Gani indikamo ron magimo ang mga butang ngaindong ginimo ang ona, ang mga butangnga gosto nga imoon ang mga tao nga aranagakilala sa Dios. Dato anay nagpagostokamo sa marimo nga pagpangaboi kag saindong marisna nga mga andum. Mgamanogpalingin kamo. Nagtiripon kamopirmi agud magpalingin kag magimo angmga makauruya nga mga butang. Kag saindong pagsirimba sa indong mga dios-dios kon ano-ano pa indong ginimo ngamalain. 4 Piro dadi ang mga tao ngaara nakakilala sa Dios natitingala kanindokon basi ara kamo ron nagairug kanandasa pabasta-basta nga kaboi. Maman dannga nagaambal sanda ang marimo kontrakanindo. 5 Piro sarabatun nanda sa Diosang mga butang nga dan nga andang gi-naimo. Ay priparado tana nga magukumsa tanan nga tao, boi man okon patay run.6 Maman dia ang kabangdanan kon basiginwali ang Mayad nga Barita parti kayCristo sa mga tao nga patay run, agudnga bisan patay sanda run ay mamananang sintinsya ang Dios sa tanan nga tao,maboboi sanda pa ra gid sa ispirito pariosa Dios.

Gamitun Nindo ang Abilidad nga Gintawang Dios

7Madali run lang anang kataposan angkalibotan. Gani pugungan nindo indongkaogalingun agud indi kamomagdasodasosa pagimo ang bukun tama, kag agud arasablag indong pagpangamoyo. 8 Kag labisa tanan magirigogmaan kamo ang tuduksa indong tagiposoon. Ay kon ikaw maypagigogma sa imong kapario, makapap-atawad kaw pa ra gid kanana bisan doroanang naimo nga sala. 9 Magaramomaankamo sa isara kag isara nga ara moro-moro. 10Kada isara kanatun gintawan angDios abilidad. Kinanglan nga dia nga mgaabilidad gamitun ta para sa kaarayadanang isara kag isara bilang mga mayad ngaadministrador sa anang mga kalooy ngadia ang Dios. 11 Ang gintawan abilidadsa pagwali dapat magwali anang ambalang Dios. Kag ang gintawan abilidad sa

1 Pedro 4:12 318 1 Pedro 5:11pagbolig sa iba, dapat magbolig sono saanangmasarangan nga gintaw kanana angDios, agud madayaw ang Dios sa tanannga indong ginaimo paagi kay Jesu-Cristo.Gamanan tana kag darayawon asta konsano.

Ang Pagantos Bilang Kristiano12 Mga inigogma, indi kamo magkatin-

gala sa maburugat nga mga pagtiraw ngaindong ginaagian. Kon ginatirawan in-dong pagtoo indi kamo magisip kon anoron ang natatabo kanindo. 13 Indongimoon tana, magkalipay kamo tungud nganaging kaiban kamo ron da sa anang mgapagantos ni Cristo. Kag malobos ron gidindong kalipay kon ipakita na run ananggaum sa tanan. 14 Gani kon ginapakauyankamo tungud nga kamo anang mga so-molonod ni Cristo, masoirti kamo ay diankanindo ang makagagaum nga Ispirito,anang Ispirito ang Dios. 15 Kabay pa ngaindi matabo nga kamo silotan tungud nganakapatay kamo tao, okon nagpanakaw,okon nagimo ang malain, okon tungudsa indong pagpasilabut sa anang ginaimoang iba. 16 Piro kon kamo silotan tun-gud nga kamo Kristiano indi kamo dapatmauya, kondimagpasalamat kamo pa ganisa Dios tungud nga ginatawag kamo ngaKristiano.

17Ay nagabot ron ang oras nga ang Diosmagaompisa run sintinsya sa anang mgabata. Kag kon dia ompisaan na kanatunnga anang mga bata, ano kabay anangmaabotan ang ara nagasonod sa anangMayad nga Barita ang Dios?

18 Pario anang koon ang Kasolatan,“Kon ang mga tao nga matarung aros indi

gani malowas,ta ano kabay ang matatabo sa mga tao nga

makasasala kag ara nagakilala saDios?”

19 Gani kamo nga nagaantos dadi tungudnga maman dan anang kabubutun angDios para kanindo, magpadayon kamo sapagimo ang mayad. Itogyan nindo indongkaogalingun sa Dios nga nagimo kanindo,tungud nga indi na kamo ra gid pag-pabayanan.

5Mga Bilin sa mga Ginasarigan nga Mag-

domara samga Tomoloo kag samga Bataun pa1Kamongamgamanogdomara angmga

tomoloo may iambal ako kanindo. Bilang

isara ra sa mga manogdomara ang mgatomoloo kag tungud nga nakita ko mismoang pagsilot kay Cristo, kag makairugako ra sa anang gaum kag dungug konmagabot tana, nagapakitloy ako kanindonga 2 tatapun nindo gid nga mayad anangmga tao ang Dios nga dian kanindo. An-dang kaalimbawa mga karniro kag kamomaman ang manogbantay kananda. Da-pat sa indong buut gid indong pagtatapkananda ay toladan anang gosto ang Dios,bukun nga napipiritan kamo lang okontungud nga may pakinabang kamo ngaginapaabot kondi tungud nga gosto nindogid nga makabolig kananda. 3 Indi kamomagpakaari-ari samga tomoloo nga ginto-gyan kanindo agud indong tatapun, kondimaging waran kamo kananda. 4 Kag saanang pagabot ni Cristo nga Pinakapononga Manogbantay, mababaton nindo angbalus nga masadya gid kag indi madoraasta kon sano.

5 Kag kamo nga mga bataun pa, mag-pasakup kamo sa mga malam. Magpaubuskamo tanankagmagsirbi sa isara kag isara,ay nagakoon ang Kasolatan, “Ginakontraang Dios ang bogalun piro ginakaloyan naang mapainubusun.” 6 Gani magpasakupkamo sa anang gaum ang Dios, kag maga-abot ang adlaw nga padungugan na kamo.7 Itogyan nindo kanana indong mga paral-ibugan ay ginadumdum na kamo pirmi.

8 Indi kamo magpakalingat, kondimagbantay kamo pirmi tungud ngaindong kontra nga si Satanas nagalibot-libot kanindo pario sa lion nga nagangu-rub kag nagapangita anang turukubun.9 Papaguna nindo indong pagtoo saDios kag batoki nindo si Satanas. Kagdumdumun nindo nga bukun kamo langang nagaantos ang mga kalisud kondipati ang tanan nga mga tomoloo sabilog nga kalibotan. Ang mga pagantosnga dapat makomplito ginaagian nandara. 10 Matagud lang nga tyimpo indongpagantos. Pagkatapos dan ang Diosmismomaman ang magabolig kanindo agud ararun kolang sa indong kaboi, kag tanaang magapapagun kag magapabaskugkanindo. Ay tana ang ginaalinan angtanan nga nagabolig kanatun, kag ginpilina kamo agud makairug kamo sa anangara kataposan nga gaum kag dungugpaagi sa indongpagpakigdapunkayCristo.11 Dayawon tana ay anang gaum ara gidkataposan. Amin.

1 Pedro 5:12 319 1 Pedro 5:14Pangamosta

12 Ginsolat ko ang matagud nga dia ngasolat sa bolig ni Silvano. Kabogto ta tanakay Cristo, kag masarigan gid. Kabay panga paagi sa solat nga dia napabaskug kokamo kag napamatodan ko kon ano gidanang kalooy ang Dios kanatun. Kag saanang kalooy magpabilin kamo.

13Angmga tomoloo sa Dios sa Babilonianagapangomosta kanindo. Sanda pario rakanindo nga ginpili ang Dios nga maginganang mga bata. Si Marcos nga akun gi-nakabig nga pario gid akun bata nagapan-gomosta ra kanindo. 14 MagkaramostaankamongamayKristoanunnga pagigogma.

Kabay pa nga mayad ra gid indongkaimtangan dian, tanan kamo nga kayCristo.

2 Pedro 1:1 320 2 Pedro 1:21

Anang Ikarwa nga Solat nganagalin kayPedro

1 Ako si Simon Pedro nga sorogoonkag apostol ni Jesu-Cristo. Nagasolatako kanindo tanan nga nagatoo kay Jesu-Cristo nga atun Dios kag Manlolowas. Kagtungud nga tana matarung, anang gintawkanatun nga pagtoo parario lang sa pri-bilio.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo gid angDios nga maging mayad ra gid indongkaimtangan mintras nagadogang indongpagkakilala sa Dios, nga atun Ginoong Je-sus.

Kita Ginpili ang Dios nga maging Anangmga Bata

3 Paagi sa anang gaum ang Diosgintaw na kanatun ang tanan nga mgakinanglanun sa pagsonod ang diosnonnga kaboi. Maimo ta dia paagi saatun pagkilala sa nagtawag kanatun.Kita ana nga gintawag paagi sa anangmakatiringala nga gaum. 4 Kag paagi radigi gintawan kita anang masadya gid ngamga pangako, agud paagi sa anang mgapangako malikawan ta ang mga andumdigi sa kalibotan nga nagapangrangga,kag agud makaambit atun ogali saanang ogali ang Dios. 5 Gani, imoratannindo gid nga idogang sa indong pagtooang mayad nga ogali; sa mayad ngaogali idogang ang kaaram; 6 sa kaaram,ang pagpugung sa kaogalingun; sapagpugung sa kaogalingun, ang pagantos;sa pagantos idogang ang pagkadiosnon;7 sa pagkadiosnon, ang pagigogma saatun kabogto; kag sa pagigogma saatun kabogto ang pagigogma sa tanan.8 Maman dia ang mga butang nga dapatmakita kanindo, kag kon tanan dianagadogang nga nagadogang, mapolosanang Dios indong mga inimoan sa indongpagkilala sa atun Ginoong Jesu-Cristo.9 Piro ang bisan sino nga ara kananaang mga butang nga dan, pario tana sabolag nga indi makakita ang kamatoodan;nalipatan na nga tana ginlimpyoan runang Dios sa anang dati nga mga sala.

10 Gani mga kabogto ko kay Cristo,imorati nindo gid nga masigoro nga kamomga tinawag kag mga pinili matood ang

Dios. Ay kon imoon nindo ang mga bu-tang nga dan indi kamo gid matombakag madora, 11 kondi maging bokas ngamayad ang pagbaton kanindo sa anang arakataposan nga ginarian atun Ginoo kagManlolowas nga si Jesu-Cristo.

12 Maman dan nga pirmi ko kamo ngapadumdumun parti sa mga butang nga diabisan naulaman nindo ron kag marigunkamo ron da sa kamatoodan nga indongnabaton. 13 Kon sa kanakun, dapat kokamo nga padumdumun mintras boi akopa. 14Ay naulaman ko nga indi ako ron dagid magboay sa kalibotan nga dia tungudnga ginpakita mismo dia ni Ginoong Jesu-Cristo kanakun. 15 Gani imoratan ko ngamiski ako ara run, madudumduman nindopa ra gid akun mga ginatodlo nga dia.

Nakita namun nga si Cristo Ginpadungu-gan ang Dios

16 Amun ginsogid kanindo parti saanang gaum atun Ginoong Jesu-Cristo angdigi tana pa sa kalibotan bukunmga sogid-sogid nga ginimo-imo ang mga pilosoponga tao, kondi nakita namun gid mismoanang gaum nga alin sa Dios. 17 Dotokami mismo ang si Jesu-Cristo gindayawkag ginpadungugan ang Dios nga Amay.Nabatian namun anang limug ang Diosnga makagagaum sa tanan nga nagakoon,makon, “Maman dia akun pinalangga ngaBata. Nalilipay ako nga mayad kanana.”18Dia nga ambal nga alin sa langit nabatiannamun ang kami kaiban ni Jesus doto sabalaan nga bokid.

19 Maman dan nga nagdogang pa gidamun pagpati sa anang mga panodlo angmga propita. Gani dapat pamatian nindoandang mga ginkoon, tungud nga pariodato sa solo nga nagasanag sa madulumasta sa adlaw nga si Cristo magabot. Pariotana sa bitoon nga karamlaganun nga ma-man run ang magataw sanag sa indongisip. 20 Labi sa tanan tandaan nindo dia:ang tanan nga nasolat sa Kasolatan ara na-galin sa anang kaogalingun nga pagintindiang mga propita. 21Tungud nga ara sandanagambal alin sa andang kaogalingun ngaisip, kondi ang Ispirito Santo maman angnagpaambal kananda anang ambal angDios.

2Ang mga Botigun nga Manogtodlo

2 Pedro 2:1 321 2 Pedro 2:191 Ang ona may mga tao ra sa Israel nga

nagkoon nga sanda kono mga propita angDios, piro angmga butang nga andang gin-sogid bukun alin sa Dios. Toladan ra angmatabo dadi; may magagoa dian kanindonga mga manogtodlo nga magapanodloang botig nga mga panodlo nga mamanang makarangga indong pagtoo sa Dios.Indi nanda gani pagkilalaun ang Ginoonga nagtobos kananda. Maman dan ngamadali sanda nga silotan ang Dios. 2 Doroang magasonod kananda sa andang gi-naimo nga kauruya. Kag tungud kanandapakalainun ang mga tao ang kamatoodannga atun ginasonod. 3 Ang mga botigunnga dia nga mga manogtodlo magaimomga pato-pato nga mga sogidanun agudmapangoartaan nanda kamo. Ara nandanaulami nga sanda boay run ginsintin-syaan ang Dios, kag madali sanda run langmadora.

4 Ara gani nagkorokalooy ang Dios samga angil nga nagkasala dato anay, kondiginpriso na sanda sa madalum gid kagmadulum nga boo, kag doto sanda asta saAdlaw ang Pagukum. 5Ara na ra pagkaloyiang mga tao ang ona nga nagkasala, kondigingonaw na ang kalibotan kag nagkara-patay sanda tanan. Si Noe nga nagwaliparti samatarung nga pagkaboi kag anangkaiban nga pito ka tao maman lang angnalowas. 6 Ginsonog na ra ang Sodomakag Gomorra bilang silot sa anang mgasala ang mga tao doto agud ipakita konano ang matatabo sa mga tao nga bukundiosnon. 7 Piro ginlowas na si Lot tun-gud nga mayad tana sa anang panulungang Dios. Naborido tana gid nga mayadsa mga kauruya nga ginaimo anang mgakasimanwa nga ara gid prinsipio nga gi-nasonod. 8 Adlaw-adlaw nakikita na kagnababatian andang mga malain nga mgaginaimo, kag nagapasakit lang gid pirmianang buut. 9Digi ta makikita nga ang Gi-noo antigo maglowas sa mga diosnon konmagabot kananda ang mga pagtiraw, kagantigo tana ramagsilot samgamalain astamagabot ang Adlaw ang Pagukum, 10 labirun gid sa mga tao nga indi magpasakupkanana kag nagasonod lang gid sa andangmarisna nga mga andum.

Ang mga manogtodlo nga dia nga bo-tigun nga akun ginatomod mga panga-sun kag bogalun, kag ara sanda gid naad-luki magpasipala sa mga ispirito sa langit.11 Bisan gani ang mga angil nga mas ma-

purus kag gamanan pa sa mga tao nga diaara nagapasipala sa mga malain nga ispir-ito sa andang pagsogid kananda ang mgaakosasyon nga alin sa Dios. 12Piro angmgatao nga dia tana nagapakalain sa mga bu-tang nga ara nanda gani maintindii. Pariosanda sa mga sapat nga ara nagaisip konano gid andang ginaimo kag ara iba an-dang tugkaan kondi dakupun kag patayun.Kag doraun sanda gid gani. 13 Mamandan ang balus sa andang ginaimo ngamalain sa iba. Andang ginakabig ngakalipay ang pagimo ang bisan ano ngaandang magostoan miski adlaw. Mamandan nga mga tao ang nagamansa kagnagataw kauruyan kanindo kon nakikitasanda sa indong pagtiripon, ay nagapakig-dapun sanda kanindo sa pagkaun piro samatood tana gosto nanda lang gid ngadayaun kamo. 14 Kon magsulung sandasa mga babai pirmi lang nga pagpangin-babai andang naisip. Ara sanda ginatakainga magpakasala kag ginagari-gari nandapa ang mga maroya andang pagtoo agudmagkasala. Ogali nanda run gid ang pag-inakug. Ginsompa sanda run ang Dios!15 Ginbayaan nanda ang matadlung ngamgapanodlo,mamandannganagtaralangsanda. Ginwad nanda anang ginimo niBalaam nga bata ni Beor nga nagpalabisa koarta. Maman dato nga nagsogot siBalaam nga soolan tana sa pagimo angmalain. 16 Kag tungud nga ginlapas naanang sogo ang Dios ginsaway tana paagisa asno nga nagambal sa anang limug angtao, gani napugungan tana sa anang kao-mang nga dato.

17 Ara kamo may mabubuul sa mga bo-tigun nga mga manogtodlo, ay dia ngamga tao pario sa mga toboran nga nama-raan kag sa mga panganod nga ginapalidang mabaskug nga angin. Gani gintiganarun ang Dios para kananda ang pinaka-madulum gid nga logar doto sa impirno.18Ginagamit nanda angmgamataraas ngamga ambal, piro sa matood tana ara po-los andang ginaambal. Garing paagi saandang pagtodlo nga ara kaso kono konmagsonod kita sa atun mga lawasnun ngabaratyagun bisan sobra run, ginatintarnanda angmga tao nga bago pa lang naga-pabulag sa mga tao nga nagakaboi sa sala.19 Ginapangako nanda sa mga nagasonodkananda nga libri sanda ngamagimo bisanano andang gosto, piro sanda mismo mgaoripun ang malain nga maman ang maga-

2 Pedro 2:20 322 2 Pedro 3:17dora kananda. Ay konmay butang nga na-gakontrol kanimo, oripun kaw ang butangnga dato. 20 Ang bisan sino nga nakaki-lala run kay Ginoong Jesu-Cristo nga atunManlolowas nakalibri run sa malain ngamga ogali nga nagadominar sa mga taodigi sa kalibotan. Piro kon sa ori magbaliktana ruman sa anang dati nga ogali ngamalain kag maging oripun tana rumananang mga sala, mas malain pa anangmaging kaimtangan kaysa ang ara tana panagtoo kay Cristo. 21 Mayad pa kon arana run lang naulami kon paiwan ang taomaging matarung sa panulung ang Dios,kaysa pagkatapos nga anang maulaman,dayon tana ra lang nga talikod sa anang gi-nasogo ang Dios kanana. 22Anang ginaimopario gid anang ginakoon ang matood ngaorobatun nga, “Ang ayam nagabalik saanang soka, kag ang baboy nga bago langnga gindigos nagatobog roman sa lapok.”

3Anang Pagbalik ang Ginoo

1 Mga inigogma ko nga mga kabogto,dia ikarwa ko ron nga solat kanindo. Kagsa darwa ka solat nga dia ginimoratanko nga pokawon indong limpyo nga mgaisip paagi sa pagpadumdum kanindo angpira ka mga butang. 2 Gosto ko ngadumdumun nindo pirmi anang ginkoonang mga propita ang ona kag anang sogoatun Ginoo kag Manlolowas nga ananggintaw kanindo paagi samga apostolis ngaginsogo kanindo. 3 Ona sa tanan dapatnindo nga maulaman nga sa kataposannga mga adlaw magagoa ang mga man-ogyagota nga magaimo bisan ano andanggosto. 4Magakoon sanda, “Kabay nagpan-gako si Cristo nga mabalik tana. Ta diintana run? Atun mga ginikanan nagkara-patay run, piro asta dadi maman pa ragid anang kaimtangan ang tanan alin pagid ang pagimo ang kalibotan.” 5 Ungudnga ginalipatan ang mga tao nga dia ngapaagi sa anang ambal ang Dios naimo anglangit. Kagpaagi ra sa anang ambal ginimona ang logta alin sa tobig kag paagi satobig. 6 Kag paagi ra sa tobig gingonawna kag gindora ang dati nga kalibotan.7 Paagi ra sa anang ambal ang Dios, anglangit kag ang logta nga atun nakikita dadiginatigana nga sonogon. Ginatigana nadia sa adlaw nga ang mga malain nga mgatao sintinsyaan kag doraun.

8 Piro mga inigogma ko, indi nindopaglipatan nga sa Ginoo ara dipirinsyaang sang adlaw okon ang sang libo katoig. Para kanana dia pario lang. 9 Anangpagsarig ang iba nagapabaya-baya ang Gi-noo sa pagtoman anang pangako. Pirosa matood tana ara tana nagapabaya-bayakondi nagaulat tana pa nga maginulsulang mga tao sa andang mga sala, tungudnga indi na gosto nga may madora.

10Mabalik gid ang Ginoo, kag ang adlawnga dato magaabot pario anang pagabotang takawan, nga indi mo maulaman konsano. Mababatian dayon nga may na-garagobrob, kag ang adlaw, bolan, kag angmga bitoon madodora lang. Ang logtamasosonog pati ang tanan nga sa logtamadodora ra. 11 Tungud nga ang tananmadodora sa toladato nga paagi, dapatmagkaboi kita sono sa anang kabubutunang Dios, 12 mintras nagapaabot kita angadlaw nga tana mabalik. Kag imoon taatun masarangan agud mapadali anangpagbalik. Sa adlaw nga dato ang bilog ngalangit sosonogon kag madodora, kag angtanan nga sa logta magakaratonaw ra sakainit. 13Piro may ginpangako ra ang Dioskanatun nga bago nga langit kag bago ngalogta kagmaman dia atun ginaulat, ay angtanan doto matarung.

14Gani mga inigogma, mintras nagaulatkamo ang adlaw nga dato, imorati nindonga magkaboi ang limpyo sa anang pan-ulung ang Dios agud ara tana may isawaykanindo, kag dapatmayad indong rilasyonkanana. 15 Dumdumun nindo gid ngaatun Ginoo nagataw pa gid kaigayonansa mga tao agud malowas sanda sa silotnga maabot. Maman dan nga midyo naa-traso anang pagbalik. Kabay ang mgabutang nga dia maman ra anang koonatun kabogto nga si Pablo sa anang so-lat kanindo, sono sa kaaram nga gintawang Dios kanana. 16 Kag maman ra diaanang ginasambit sa tanan nga anangmgasolat. Kon sa bagay may mga ginsolattana nga malisud maintindian. Gani maymga tao nga maroya kag ara kaulam angkamatoodan nga nagataw ang sala ngakaologan. Kag toladato ra andang ginaimosa iba pa nga parti ang Kasolatan. Ganisanda ramismo ang nagadora andang kao-galingun.

17Piromaboay nindo ron naulaman angparti sa mga tao nga dan. Gani magandamkamo agud indi kamo mapatalang sa mga

2 Pedro 3:18 323 2 Pedro 3:18sala nga mga panodlo ang mga tao nga araosto nga prinsipio nga ginasonodan. Aykon kamo magsonod kananda madodoraindong marigun nga kaimtangan sa Dios.18 Indong imoon tana, magpadayon kamotobo sa kaaram nga ginataw ni Jesu-Cristonga atun Ginoo kag Manlolowas. Tanaatun dapat dayawon dadi kag sa adlaw ngaara kataposan! Amin.

1 Juan 1:1 324 1 Juan 2:14

Anang Primiro nga Solat niJuan

Ang Ambal nga Nagataw Kaboi1Nagasolat kami kanindo agudmakilala

nindo kon sino gid si Jesu-Cristo. Tanama-man anangAmbal angDios kag tana ra angnagataw kaboi nga ara kataposan. Bagomagompisa angmga butang, dian tana runnga lagi. Nabatian namun tana kag bukunlang dan, kondi nakita namun tana mismokag nakaputan namun pa gani. 2 Tana ngaginaalinan ang kaboi nagpakitamismo kagnakita namun, kag dan maman amun gi-napamatodan. Ginasogid namun kanindoang kaboi nga dia nga ara kataposan. Tanakaiban nga lagi ang Amay, piro dadi gin-pakita run kanamun. 3 Amun nakita ngadato kag nabatian maman ra amun gin-abarita kanindo, agud magkaraiban kitanga nagaorogyon sa Dios nga Amay kagkay Jesu-Cristo nga anang Bata. 4 Ganiginasolat namundia kanindo agudmaginglobos gid atun kalipay.

Ang Kaboi sa Kasanag5 Maman dia amun nabatian nga gin-

todlo ni Jesu-Cristo kag maman da amunginasogid kanindo nga ang Dios kasanagkag ara gid madulum kanana. 6 Gani konmagkoon kita nga kita nagapakigogyonsa Dios, piro malain ra atun ginaimo kagbagay lang gid sa madulum, tay botigunkita, tungud nga ara kita nagakaboi sonosa kamatoodan. 7 Piro kon nagakaboi kitasa kasanag pario ra sa Dios nga sa kasanag,dan nagaorogyon kita, kag anang dogo niJesus nga anang Bata ang Dios maman angmagalimpyo kanatun sa tanan ta nga mgasala.

8 Kon magkoon kita nga ara kita sala,ginaloko ta lang atun kaogalingun, kag arakita pa kaulam ang kamatoodan. 9 Pirokon ikompisar ta sa Dios atun mga sala,masasarigan tana nga imoon na anangpangako nga kita patawadun na sa atunmga sala kag limpyoan sa tanan ta ngakalainan. Dia imoon na tungud nga tanamatarung. 10 Kon magkoon kita nga kitaara nagkasala, ginaimo ta nga ang Diosbotigun, kag ara ta pagpatia anang ambal.

21 Kamo nga akun ginabilang nga akun

mga bata, ginasolatan ko kamo dia agud

indi kamo magkasala. Piro kon maydian nga magkasala, may magapakitloysa Amay, kag dia ara iba kondi si Jesu-Cristo nga ara gid sala. 2 Anang kaogalin-gun mismo anang gintaw nga alad bilangbayad para sa atun mga sala agud map-atawad kita, kag bukun lang para kanatunkondi para sa anang mga sala ang mga taosa bilog nga kalibotan. 3Nasisigoro ta ngakilala ta ang Dios kon ginatoman ta anangmga sogo. 4 Ang nagakoon nga kilala naang Dios, piro ara na ginatomana anangmga sogo botigun kag ara na ginatipigiang kamatoodan. 5 Piro ang tao tana nganagatoman sa anang mga ambal ang Dios,maman ang matood nga nagaigogma saDios. Kag maman dia ang kasigoroan ngakita manda sa Dios: 6 ang nagakoon ngatana sa Dios gid pirmi kinanglanmagkaboipario kay Jesu-Cristo.

7Mga pinalangga, bukun bago nga sogoakun ginasolat kanindo nga kamo magiri-gogmaan. Kondi maman dia ang datinga sogo nga gintaw kanindo ompisanga kamo nagtoo. 8 Piro dia nga sogomakokoon ta ra nga bago, kag anang kam-atoodan dia nakita sa anang kaboi ni Cristokag nakikita run da kanindo. Ay angmadulum sa indong isip nagalubas kag angmatood nga kasanag nagasirak run. 9 Angnagakoon nga tana nasanagan run, piroara nagaigogma sa anang kapario, dan ngatao naduduluman pa ra gid. 10Ang tao nganagaigogma sa anang kapario maman angmatood nga nasanagan run, kag ara bisanano sa anang kaboi nga maging kabang-danan nga ang iba magkasala.

11 Piro kon ang tao ara nagaigogma saanang kapario nagakaologan nga ara tanapa gid masanagi. Pario tana sa tao nganagapangikap samadulum kag ara kaulamkon diin tana nagapaayan, tungud ngaginbolag tana ang madulum.12Ginasolatan ko kamonga akunmga bata,

ay kamo ginpatawad run ang Diossa indong mga sala tungud kayCristo.

13 Kamo nga mga malam ginasolatan kotungud nga tana kilala nindo ron,tana nga bago magompisa angtanan dian run nga lagi.

Nagasolat ako ra kanindo nga mga bataunpa, ay napirdi nindo ron si Satanas.

14Ginasolatan ko kamonga akunmga bata,ay kilala nindo ron ang Dios ngaAmay.

1 Juan 2:15 325 1 Juan 3:6Kamo nga mga malam ginasolatan ko tun-

gud nga tana kilala nindo ron, tananga bago magompisa ang tanandian run nga lagi.

Nagasolat ako ra kanindo nga mga bataunpa, ay kamo marigun sa indongpagtoo. Anang mga ambal angDios ginatoman nindo kag napirdinindo ron si Satanas.

15 Indi nindo pagpalabiun anang sistimaang kalibotan okon ang mga butang ngadigi sa kalibotan. Kon ginapalabi nindoang mga butang digi sa kalibotan, arakamo pagigogma sa Amay. 16 Tungud ngaang tanan nga digi sa kalibotanang mgabutang nga ginaandum atun makasasalanga pagkatao, ang mga butang nga gi-nakawilian atun mga mata, kag ang mgabutang digi sa kalibotan nga ginapabo-gal ang mga taodia tanan ara nagaalin saAmay, kondi sa isip lang ang mga tao.17 Ang kalibotan nga dia kag ang tanannga mga butang digi nga ginaandum angmga tao madodora, piro ang tao nga na-gatoman anang kabubutun ang Dios na-gakaboi asta kon sano.

Ang Anti-Cristo18 Mga bata, nakabati kamo ron da nga

maabot ang anti-Cristo nga maman angmagakontra kay Cristo. Kag kon maga-bot tana run gani, anang kataposan angkalibotan madali run lang. Miski dadigani doro ron ang mga anti-Cristo, ganinaulaman ta nga marapit kita run sa kat-aposan. 19 Bisan naging kaiban ta sandaanay, bukun sanda atun matood nga mgakaiban. Ay kon sanda atun kaiban gid, arasanda andan nagpabulag kanatun. Pironagaralin sanda, kag dia nagapakilala ngabukun sanda manda atun mga kaiban.

20 Piro kamo tana gintawan ni Cristoang Ispirito Santo. Maman dan nga kamotanan nakaulam ang kamatoodan. 21 Ganinagasolat ako kanindo, bukun tungudnga ara kamo kaulam ang kamatoodan,kondi tungud nga kamo nakaulam run,kag naulaman nindo ra nga ara botig nganagaalin sa kamatoodan. 22 Ta sino angbotigun? Ang mga tao nga nagakoon ngasi Jesus bukun Cristo. Maman dan angmga anti-Cristo, tungud nga ginasikwaynanda ang Amay kag anang Bata. 23 Angnagasikway sa anang Bata ara kanana angAmay, piro ang nagakilala sa anang Batadian kanana ang Amay. 24 Gani indi nindo

gid paglipatan ang mga gintodlo kanindoalin ang ompisa nga kamo nagtoo. Konginatoman nindo ang mga butang nga in-dong gintonan ang ompisa, magapabilinkamo sa anang Bata kag sa Amay. 25 Kaganang ginpangako ni Cristo maman dia,kaboi nga ara kataposan. 26 Ginsolat koangmgabutangnga dia kanindo tungud samga tao nga dato nga gosto magpatalangkanindo. 27 Piro kamo tana gintawan niCristo anang Ispirito. Kag tungud nga diankanindo anang Ispirito, indi kinanglan ngatodloan kamopa ang iba. Ay anang Ispiritomaman ang nagatodlo kanindo parti satanan nga butang, kag anang ginatodlomatood kag bukun botig. Gani, parioanang koon kanindo, indi kamo magpab-ulag kay Cristo.

28 Mga bata, magpabilin kita kanana,agud indi kita pagadlukan okon magpan-tago sa kauya kon magabot tana run.29 Kon naulaman nindo nga si Cristomatarung, makasisigoro kamo ra nga angtanan nga mga tao nga nagaimo angmatarung anang mga bata ang Dios.

3Mga Bata ang Dios

1 Isipa nindo bala kon pira kabaul anangpagigogma ang Dios kanatun! Ginatawagna kita nga anang mga bata; kag matoodra gani nga kita anang mga bata. Ganiindimagkilala kanatun angmga tao digi sakalibotan tungud nga ara sanda ra nagk-ilala sa Dios. 2 Mga pinalangga, kita dadianang mga bata run ang Dios. Garingara pa napaayag kon maging ano kita gidsa ori. Piro naulaman ta nga pagabot niCristo magapario kita kanana, ay makikitata tanamismo kon ano tana gid. 3Gani angkada isara nga may toladia nga pagsarigkanana dapat magkaboi ang limpyo pariokanana.

4 Ang bisan sino nga nagaimo sala na-galapas anang mga sogo ang Dios, tungudnga maman dan ang sala, ang paglapasanang mga sogo ang Dios. 5 Naulamannindo nga si Cristo nga ara gid sala na-gayan digi sa kalibotan agud limpyoan kitasa atun mga mga sala. 6 Gani ang mgatao nga nagapabilin kay Cristo ara nagapa-dayon sa pagpakasala. Piro ang bisan sinonga nagapadayon sa pagpakasala ara gidkakilala kanana.

Magirigogmaan Kita

1 Juan 3:7 326 1 Juan 4:57 Mga bata, indi kamo pagpatalan-

gun ang bisan sino! Ang tao nga na-gaimo matarung nagapakilala nga tanamatarung. Pario tana kay Cristo ngamatarung. 8 Piro ang tao tana nga naga-padayon sa pagpakasala, dan kay Satanas,ay si Satanas nagapakasala alin pa ang om-pisa. Maman dan nga anang Bata ang Diosnagayan digi, agud ranggaun na anangginaimo ni Satanas. 9 Ang tao nga nagingbata run ang Dios ara run nagapadayonsa pagpakasala, tungud nga anang ogaliang Dios nga ara nagapakasala dian runkanana. Kag tungud nga ang Dios mamanrun anang Tatay, indi run maimo nga tanamagpadayon pa sa pagpakasala. 10 Digimakikilala kon sino gid anang mga bataang Dios kag kon sino ra anang mga batani Satanas. Ang tao nga ara nagaimo angmatarung okon ara nagaigogma sa anangkapario bukun anang bata ang Dios.

11 Kabay maman ra dia ang panodlonga indong nabatian alin pa ang ompisaindong pagtoo, nga kita dapat gid ngamagirigogmaan. 12 Indi kita magwad kayCain. Bata tana ni Satanas, gani ginpatayna anang libayun. Piro basi kabay gin-patay na gid anang libayun? Tungud ngaanang mga inimoan anang libayun mayadkag ang ana tana malain. 13 Gani mgakabogto ko kay Cristo, indi kamo matin-gala kon kamo ginadumutan ang mga taodigi sa kalibotan. 14 Naulaman ta ngaang ona patay kita sa panulung ang Dios,piro dadi may kaboi kita run nga ara kat-aposan tungud nga ginaigogma ta atunkapario. Ang ara nagaigogma sa anangkapario patay pa ra gid sa anang panulungang Dios. 15 Ay ang tao nga nagadumutsa anang kapario pario lang sa manog-patay tao. Kag naulaman nindo ra nga aramanogpatay ang tao nga may kaboi ngaara kataposan. 16 Digi ta nakikilala angmatood nga pagigogma: gintaw ni Jesusanang kaboi para kanatun. Gani dapat tara nga boligan atun kapario nga tomoloo,bisan nagakaologan nga itaya ta ra atunkaboi. 17 Kon mayad atun pagkabutangkag makita ta atun kapario nga malisudgid anang kaimtangan piro ara ta pag-boligi, ano kabay, makokoon ta nga ananggogma ang Dios digi kanatun? 18 Mgabata, indi kita langmagsari ambal nga kitamay pagigogma kondi ipakita ta paagi saatun mga ginaimo nga kita matood nganagaigogma. 19 Digi ta naulaman kon sa

kamatoodan kita manda, kag sarang kitarun makaatobang sa Dios nga ara dapatkaadlukan. 20Ay bisan midyo ginakulbaankita matood tungud nga kita dapat andannga silotan, naulaman ta ra nga ang Diosmas makagagaum pa kaysa atun konsin-sya. Naulamanna konmatood atun gogmaokon bukun, ay naulaman na ang tanan.21 Mga pinalangga, kon atun konsinsyaara run nagakondinar kanatun, dapat indikita run da pagadlukan nga magparapit saDios. 22 Kag miski ano atun pangayoonkanana mababaton ta, ay ginatoman taanang mga sogo, kag kon ano anang gostomaman atun ginaimo. 23 Kag anang sogomaman dia: magtoo kita sa anang Batanga si Jesu-Cristo, kagmagirigogmaan kitasono sa anang sogo ni Cristo kanatun.24 Ang tao nga nagatoman anang mgasogo ang Dios ara nagapabulag sa Dios,kag ang Dios dian kanana. Kag paiwanta maulaman nga ang Dios digi kanatun?Naulaman ta dia paagi sa anang Ispiritomismo nga anang gintaw kanatun.

4

Ang Ispirito nga Alin sa Dios kag angIspirito nga Alin sa Anti-Cristo

1Mga pinalangga, indi kamo basta langmagpati sa mga tao nga nagakoon nga an-dang ginatodlo kono alin sa Ispirito Santo,kondi osisaa nindo anay nga mayad konbala ang mga butang nga andang gina-todlo matoodmanda nga alin sa Dios okonbukun. Ay doro ron nga botigun nga mgamanogtodlo ang nagrarapta digi sa bilognga kalibotan nga nagakoon nga sandakono anang mga manogtodlo ang Dios.2Sa toladia nga paagimaulamannindo konandang ginapanodlo alin sa anang Ispiritoang Dios: kon sanda nagapati nga si Jesu-Cristo nagpakatao, dan ang Dios mamanang nagsogo kananda. 3Piro ang ara naga-pati nga si Jesus nagpakatao, ang nagsogokanana bukun ang Dios kondi ang Anti-Cristo. (Nabatian nindo ron da nga laginga dia magaabot sa kalibotan kag dadidigi run manda sa kalibotan.) 4 Piro mgabata, kamo tana saDios, kag ginpirdi nindoang mga botigun nga mga manogtodlo,ay ang Ispirito Santo nga dian kanindomas gamanan kaysa kay Satanas nga na-gagaum sa mga tao sa kalibotan. 5 Sanda

1 Juan 4:6 327 1 Juan 5:10taga-digi sa kalibotan, gani ang mga bu-tang nga digi lang sa kalibotanmaman an-dang ginasogid, kag angmga tao nga taga-digi sa kalibotan nagapamati kananda.6 Piro kita tana anang mga bata ang Dios.Ang mga nagakilala sa Dios nagapamati saatun ginatodlo, piro ang ara nagakilala saDios ara nagapamati kanatun. Gani digita makilala kon sino ang nagapanodlo angkamatoodan nga alin sa anang Ispirito angDios kag kon sino ang nagapanodlo angkabotigan.

Ang Dios Gogma7 Mga pinalangga, magirigogmaan kita

ay ang gogma alin sa Dios. Ang bisan sinonga nagaigogma sa anang kapario anangbata tana ang Dios, kag kilala na ang Dios.8 Ang tao tana nga ara nagaigogma saanang kapario ara kakilala sa Dios, tun-gud nga ang Dios gogma. 9 Ginpakitaang Dios anang gogma kanatun paagi saanang pagpadara anang bogtong nga Batadigi sa kalibotan, agud nga paagi kananamakabaton kita ang kaboi nga ara kata-posan. 10 Maman dia ang matood ngagogma. Bukun nga kita ang nagigogmasa Dios, kondi nga ang Dios maman angnagigogma kanatun, gani ginpadara naanang Bata agud akoon na atun mga salapara mapatawad kita.

11 Mga pinalangga, kon toladia anangpagigogma ang Dios kanatun, dapat kita ranga magirigogmaan. 12 Ara pa gid tao nganakakita sa Dios. Piro kon kita nagairigog-maan, ang Dios nagapabilin digi kanatunkag anang gogma nakokomplito kanatun.

13Nasisigoro ta nga kita sa Dios kag angDios digi kanatun, tungud nga gintawanna kita anang Ispirito. 14 Nakita namunmismo kag ginapamatodan nga ginpadaraang Amay anang Bata bilang Manlolowasang bilog nga kalibotan. 15 Ang bisan sinonga nagakoon nga si Jesus anang Bata angDios, dan ang Dios dian kanana, kag tanasa Dios. 16 Kita gani nakaulam run ananggogma ang Dios kag nagatoo kita nga kitaginaigogma na.

Ang Dios gogma. Kag ang bisan sinonga nagakaboi nga may pagigogma, dannga tao sa Dios, kag ang Dios dian kanana.17 Ang gogma nga dia makokomplito konara kita runnaadluki sa adlawnga angDiosmagukum, ay atun kaboi digi sa kalibotanpario sa anang kaboi ni Cristo. 18 Ang taonga may matood nga pagigogma sa Dios

ara ginaadluki, ay anang pagigogma angDios kanatun osto gid kag ginbuul na atunkaadluk kanana. Ang tao ginaadlukantungudnga nagaulat-ulat tana nga silotan,ay ara na pa gidmaulami ngamayad anangpagigogma ang Dios kanana.

19 Kita nagaigogma sa Dios tungud ngatana maman ang ona nga nagigogmakanatun. 20 Ang bisan sino nga nagakoonnga tana nagaigogma sa Dios, piro aranagaigogma sa anang kapario, dan ngatao botigun. Tungud nga kon anang ka-pario mismo nga anang nakikita indi namaigogma, ta paiwan tanamakaigogma saDios nga ara na nakita? 21Gani maman diaang sogonga gintawkanatunni Cristo, ngaang tao nga nagaigogma sa Dios dapat ranga magigogma sa anang kapario.

5Ang Pagtoo, Pagtoman, kag ang Pagdaug

1 Ang bisan sino nga nagatoo nga siJesus maman ang Cristo anang bata angDios. Kag ang bisan sino nga nagaigogmasa ginikanan nagaigogma ra sa anang mgabata. 2 Kag naulaman ta nga ginaigogmata anang mga bata ang Dios kon kita na-gaigogma sa Dios kag nagatoman sa anangmga sogo. 3 Ay nagaigogma kita sa Dioskon nagatoman kita sa anang mga sogo.Kag anang mga sogo bukun ra gid malisudnga tomanun. 4Ay ang kada bata ang Diosnagadaug sa mga butang digi sa kalibotannga kontra sa Dios. Kag ginapirdi napaagi sa anang pagtoo. 5 Gani sino angnagapirdi sa kalibotan? Ara iba kondi angtao nga nagatoo nga si Jesusmaman anangBata ang Dios. 6 Kag ginpamatodan ngatana manda anang Bata ang Dios paagisa tobig anang pagpabunyag kag paagisa dogo anang pagkapatay. Bukun langsa tobig kondi ginola na pa anang dogo.Kag dia nga butang ginapamatodan ra angIspirito Santo kanatun, kag naulaman tanga matood anang koon ang Ispirito ayang Ispirito Santo kamatoodan. 7Ganimaytatlo nga nagapamatood parti kay Jesus:8 ang Ispirito Santo, anang pagpabunyagsa tobig, kag ang dogo nga anang ginolapara kanatun. Kag ang tatlo nga dia na-gaogyon sa pagpamatood. 9 Nagapati kitasa anang pagpamatood ang mga tao. Piromas masarigan gid anang pagpamatoodang Dios, kag tana mismo ang nagpam-atood nga si Jesus anang Bata. 10 Angtao nga nagatoo sa anang Bata ang Dios

1 Juan 5:11 328 1 Juan 5:21may kasigoroan sa anang tagiposoon ngasi Jesus anang Bata matood ang Dios. Piroang indi magpati sa anang ginakoon angDios pario ron lang sa nagkoon tana ngaang Dios botigun, tungud nga indi tanamagpati sa anang ginakoon ang Dios partisa anang Bata. 11 Kag maman dia anangginkoon ang Dios: nga kita gintawan narun kaboi nga ara kataposan, kag angkaboi nga dia nagalin sa anangBata. 12Angbisan sino nga kanana run anang Bata angDios may kaboi nga ara kataposan. Pirokon ara kanana anang Bata ang Dios aratana ra kaboi nga ara kataposan.

Ang Kaboi nga Ara Kataposan13Dia ginasolat ko kanindo nga nagatoo

sa anang Bata ang Dios agud maulamannindo gid nga kamomay kaboi run nga arakataposan. 14 Kag ara kita nagapangalan-gan nga magparapit sa Dios ay nagapatikita nga pamatian na ang bisan ano ngaatun pangayoon sono sa anang kabubu-tun. 15Kag kon naulaman ta nga kita gina-pamatian ang Dios kada magpangayo kitakanana, nasisigoro ta ra nga nababatonta ang bisan ano nga atun ginapangayokanana.

16 Kon makita nindo indong kaparionga tomoloo nga nagaimo sala nga bukunkamatayun anang abotan, ipangamoyonindo tana sa Dios, dan tawan tana angDios kaboi. Akun gostong ambalun, angmga sala lang gid nga bukun kamatayunanang abotan. May sala nga anang abotangid tana kamatayun. Ara ako nagakoonnga ang tao nga nagakasala ang toladannga sala ipangamoyo nindo pa. 17 Kon sabagay, ang tanan nga malain sala. Piromay dian nga sala nga bukun kamatayunanang abotan.

18 Naulaman ta nga ara tao nga nag-ing bata run ang Dios nga nagapadayonpa gid sa pagpakasala, kondi ginaapinantana anang Bata ang Dios, gani indi tanamaiwan ni Satanas. 19 Ang kalibotan ngadia sa idalum anang gaum ni Satanas,piro naulaman ta nga kita tana sa Diosron. 20 Naulaman ta ra nga nagayan digisa kalibotan anang Bata ang Dios, kaggintawan na kita pagangup agud makilalata ang matood nga Dios. Kag dadi kitasa matood nga Dios, sa anang Bata nga siJesu-Cristo. Tana maman ang matood ngaDios kag tana ra ang nagatawkaboi nga arakataposan.

21 Gani kamo nga ginabilang ko ngaakunmga bata, likawi nindo angmga dios-dios.

2 Juan 1 329 2 Juan 13

Anang Ikarwa nga Solat niJuan

1Ako isara samgamaulam-ulamngana-gadomara samganagatoo saDios. Nagaso-lat ako kanimo nga bilang babai nga anangpinili ang Dios kag sa imong mga bata.Ginapalangga ko kamo gid, kag bukun langako kondi ang tanan nga nakakilala runang kamatoodan. 2 Ginapalangga namunkamo tungud sa kamatoodan nga atunnabaton, kag dia nga kamatoodan digikanatun asta kon sano.

3 Kabay pa nga boligan kita ra gid kagkaloyan ang Dios nga Amay kag ni Jesu-Cristo nga anang Bata, kag kabay pa ngatawan kita ra masadya nga kaboi mintrasnagakaboi kita sono sa kamatoodan kagginaigogma ta atun kapario.

Ang Kamatoodan kag ang Gogma4 Nalipay ako nga mayad pagkaulam ko

nga may mga bata kaw nga nagakaboisono sa kamatoodan, sono sa anang sogokanatun ang Dios nga Amay. 5 Gani, na-gapangabay ako kanimo nga magirigog-maan kita nga tanan. Akun ginasolatnga dia kanimo bukun bago nga sogo,kondi maman da dia ang sogo nga gintawkanatun angpagompisa atunpagtoo. 6Kagang matood nga gogma ginapakita konginatoman ta anang mga sogo ang Dios.Kag anang sogo nga indong nabatian angpagompisa indong pagtoomaman dia, ngakita dapat magirigogmaan.

7Doro ron nga mga manogpatalang angnagrarapta digi sa kalibotan. Dia ngamga tao ara nagapati nga si Jesu-Cristonaging tao gid. Maman dan ang mga taonga manogpatalang kag mga anti-Cristo.8 Gani magandam kamo gid agud indimadora indong ginpangabudlayan kondimabaton nindo ang tanan nga balus ngapara kanindo.

9Ang ara nagasonod sa anang mga pan-odlo ni Cristo, kondi nagadogang sa mgapanodlo nga dia, ara kanana ang Dios.Piro ang nagasonod tana sa anang mgapanodlo ni Cristo, dan dian kanana angAmay kag si Jesu-Cristo nga anang Bata.10Gani kon may magayan kanindo nga aranagadara anang panodlo ni Cristo, indinindo tana pagbatonon sa indong balay,kag indi pagsapakun. 11 Ay ang tao nga

nagasapak sa mga toladan nga mga taonaoomid sa kalainan nga andang ginaimo.

12 Doro pa andan akun inogsogidkanindo, garing indi ko ron langpagsambitun digi, ay nagasarig ako ngamakabisita ako dian kanindo. Bago kogaring isogid kanindo pagabot ko dianagud malobos gid atun kalipay.

13 Nagapangomosta ra kanimo anangmga bata imong kabogto nga babai ngaisara ra sa anang mga pinili ang Dios.

3 Juan 1 330 3 Juan 15

Anang Ikatlo nga Solat niJuan

1 Gayo, ako nga isara sa mga maulam-ulam nga nagadomara sa mga nagatoosa Dios nagasolat kanimo nga akunpinalangga gid nga kabogto kay Cristo.

2 Kabay pa nga mayad ra imong lawaskag imong kaimtangan dian; naulamanko ra nga mayad imong ispiritoanun ngakaimtangan. 3 Nalipay ako nga mayadanang pagabot digi atun pira ka mgakabogto nga nagsogid nga ikaw matu-tum gid sa kamatoodan kag padayon nganagakaboi sono sa kamatoodan nga dan.4 Ara run butang nga makataw kalipaykanakun nga sobra pa dian, nga mabatianko nga akunmga bata sa pagtoo nagakaboisono sa kamatoodan.

5 Pinalangga ko nga Gayo, masasariganka gid matood tungud nga ginaasikasomo nga mayad atun mga kabogto nga na-gaaragi dian bisan ara mo sanda nakilala.6 Pagabot nanda digi ginsogidan nandaang mga tomoloo parti sa imong mgamayad nga ginimo kananda. Kon maimo,pagabot nanda ruman dian kanindo boli-gan mo sanda ruman sa paagi nga malili-pay ang Dios, agud nga makapadayonsanda sa andang pagpanaw. 7 Ay sandanagapanaw para magtodlo ang parti kayCristo, kag ara sanda gid nagabaton boligalin sa mga bukun tomoloo. 8 Gani kitanga mga tomoloo dapat gid nga magboligsa mga tao nga toladia agud nga may partikita ra sa andang pagpangabudlay para sakamatoodan.

9 Nagpadara ako solat para sa mga to-moloo dian. Piro si Diotrefes nga gosto ngatana indong kilalaun nga manogdomaraindi magpati kanamun. 10 Gani pagabotko dian isogid ko kanindo ang tanannga anang ginaimo, tungud nga masyadokalain anang mga ginapangambal partikanamun kag doro nga mga kabotigananang ginapanogid. Piro bukun lang dan,kondi indi na ra pagbatonon atun mgakabogto kay Cristo nga nagaaragi dian.Ginabawalan na ra ang gosto magbatonkananda kag ginapaalin na pa gani sandasa simbaan.

11 Pinalangga ko nga Gayo, ayaw pag-wada ang toladan nga tao nga malain.Ang mayad tana maman atun dapat nga

wadun. Ang mga tao nga nagaimo mayadana ang Dios. Piro ang nagaimo tana angmalain ara kakilala sa Dios. 12 Sulunganindo si Demetrio. Ginadayaw tanaang tanan nga mga nagatoo tungud nganakikita sa anang kaboi nga tana naga-sonod sa kamatoodan. Kami nagapama-tood ra ngamayad tana nga tao kag naula-man nindo nga matood amun ginasogid.

13 Doro pa andan akun inogsogid kan-imo, piro indi ko ron isolat digi. 14 Bagokita garing masogidanun pagabot ko diantungud nga may plano ako nga mag-pakigkita kanimo sa labing madali.

15 Kabay pa nga tawan ka gid ang Dioskalinung sa imong pagpangaboi. Imongmga kakilala digi nagapangomosta ra kan-imo. Ipaabot mo ra akun pagpangomostasa atun mga kakilala dian.

Judas 1 331 Judas 13

Anang Solat niJudas

1 Ako si Judas nga kabogto ni Santiagokag sorogoon ni Jesu-Cristo. Nagapango-mosta ako kanindo nga mga tinawag angDios nga maging ana, kamo nga ginai-gogma ang Dios nga Amay kag ginaban-tayan ni Jesu-Cristo.

2 Kabay pa nga pirmi nindo nga maba-ton anang kalooy, kalinung, kag gogmaang Dios.

Ang mga Botigun nga mga Manogtodlo3 Mga pinalangga ko nga mga kabogto

kay Cristo, gosto ko gid andan nga mag-solat kanindo parti sa kalowasan nga atunnabaton, garing naisip ko nga mas ki-nanglan gid nga solatan kamo kag sugyu-tun nga batokan nindo ang mga tao ngagosto magilis ang mga panodlo sa atunpagtoo. Dia nga mga panodlo gintaw angDios sa anang mga tomoloo kag dapat indigid pagomanun. 4 Ginasolatan ko kamoang toladia tungud nga may mga tao ngasikrito nga nagintra dian kanindo. Bukunsanda diosnon kag gosto nanda nga il-isan ang matood nga mga panodlo partisa anang kalooy atun Dios, tungud nganagatodlo sanda nga ara bali kono bisanmarimo atun mga pagginawi, total angDios kono maloloyon, gani patawadun nakita ra. Dan nga mga tao indi ra magpatinga si Jesu-Cristo maman atun Agalun kagGinoo. Gintagna run nga lagi ang ona angmga propita kon ano ang silot nga andangmababaton.

5Bisan naulaman nindo ron akun isogiddadi gosto ko pa gid nga padumdumunkamo. Kabay ang ona ginlibri ang Gi-noo ang mga Israelita sa Egipto. Piroang ori ginpamatay na ang iba kanandatungud nga ara sanda nagtoo kanana.6 Dumdumun nindo ra ang mga angil ngaara nagpabilin sa andang dati nga katung-danan, kondi ginbayaan nanda andanglogar. Maman dato nga gingapos sandaang mga kadina nga indi mabogto kagginbutang sa logar nga madulum doto saidalum asta magabot ang adlaw nga sandasintinsyaan ang Dios. 7Dumdumanindo raang mga tao sa Sodoma kag Gomorra kagsa andang mga karapit nga mga banwa.Kabay nagkasala sanda ra pario ang mgaangil. Andang ginimo, nagolid sanda sa

bukun andang asawa kag bisan pa gani saandang kapario nga lalaki okon kaparionga babai. Maman dato nga ginsilotansanda sa kalayo. Anang ginimo nga datoang Dios paandam sa tanan nga sa ori ngamga adlaw may silot nga ara kataposan sakalayo nga indi gid maparung.

8 Dan toladan ra ang mga tao nga dannga akun ginakoon nga nakaintra run diankanindo. May mga damgo sanda nganagatolod kananda sa pagpakasala kontrasa andang kaogalingun nga lawas. Kagtungud ra sa andang mga damgo-damgonga dan indi sanda magpasakup sa Gi-noo kag ginapakalain nanda pa pati angmga angil. 9 Bisan pa gani si Miguel ngamanogdomara ang mga angil ara nagimopario andang ginaimo. Ay pagdiskosyonnanda ni Satanas kon sino kananda angmabuul anang bangkay niMoises, ara tananagpangas nga magkondinar kanana saanang pagpasipala kay Moises. Anangkoon lang tana, “Ang Ginoo ang antigonga magsaway kanimo.” 10 Piro ang mgatao nga dan nagapakalain sa mga butangnga ara nanda maintindii. Pario sandasa mga sapat nga ara nagaisip, ay araiba sanda nga ginasonod kondi andangduna nga mga baratyagun, nga maman raang nagarangga kananda. 11 Kailo sandara! Ginasonod nanda anang ginimo niCain. Kag ginasonod nanda ra si Balaam,ay bisan naulaman nanda nga malain an-dang ginaimo sigi sanda pa ra gid tun-gud sa andang sobra nga pagangad angkoarta. Pario sanda ra kay Core nga na-gribildi sa Dios, gani sisilotan sanda rapario kanana. 12 Kauruya para kanindonga nakakaiban nindo ang mga tao ngadan sa indong pagtiripon sa pagkaun bi-lang magkarabogto kay Cristo. Dan sandamaman ang nagarangga kanindo. Ay sigilang andang pagosto kaun kag inum kagara sanda nauya. Ara sanda ibang ginaisipkondi andang kaogalingun lang. Pariosanda sa galum nga ginapalid ang anginkag ara nagadara oran. Pario sanda rasa kaoy nga ara nagapamonga bisan saoras nga inogbonga, ay gingabot sanda kagpatay run gid. 13 Pario sanda sa daloyonkon nagabagyo tungud nga kon paiwannga makikita ang bora nga nagagoa samga daloyon makikita ra andang mga in-imoan nga kauruya. Pario sanda sa mgabitoon nga nagtalang. Gani may logar ngamadulumgid nga ginatigana angDios para

Judas 14 332 Judas 25kananda. Kag doto sanda asta kon sano.

14 Si Enoc nga ikaanum nga lai alin kayAdan nagtagna nga lagi parti kananda,makon na, “Ang Ginoo maabot kaibananang linibo nga mga angil 15 agudmagukum sa tanan. Sintinsyaan na ngasilotan ang mga bukun diosnon tungud saandang mga malain nga mga inimoan kagsa andang pagpasipala kanana.”

16 Ang mga tao nga dan nga nagakon-tra sa kamatoodan pirmi lang nga na-gariklamo, bukun sanda kontinto sa an-dang kaimtangan, ginasonod nanda langandang mga andum, mga asdakun, kagginainto-into nanda ang iba agud mabuulnanda andang gosto.

Ang mga Padumdum kag mga Bilin17 Piro mga pinalangga ko nga mga

kabogto, dumduma nindo anang koonkanindo anang mga apostolis atun Gi-noong Jesu-Cristo. 18 Kabay nagkoonsanda nga lagi nga, “Sa oring mga adlawmagagoa ang mga tao nga magayagotakanindo, kag ara iba andang sonodonkondi anda lang ngamga andum ngamag-imo ang malain.” 19Maman dan nga mgatao ang nagapaito agud kamo nga mgatomoloo magkarampi-kampian. Kontro-lado sanda andang duna nga mga baratya-gun, kag ara kananda ang Ispirito Santo.20 Piro kamo tana, mga pinalangga, da-pat magbinoligan agud magrigun indongpagtoo sa anang panodlo ang Dios. Mag-pangamoyo kamo paagi sa anang gaumang Ispirito Santo. 21 Mintras nagaulatkamo ang kaboi nga ara kataposan ngaanang itaw kanatun atun Ginoong Jesu-Cristo tungud sa anang kalooy, indi kamogid magpabulag sa anang gogma ang Dios.22 Kaloyan nindo kag boligan ang mganagapangdoadoa tungud nga bukun pamarigun andang pagtoo. 23 Boligi nindosanda agud malowas sanda sa silot, pariosa nagasabnit kamo ang sangka butangnga masosonog ron. Kaloyi nindo patiang mga tao nga maraway gid andangginaimo nga sala, piro dapat ginarimoankamo nga mayad sa andang mga ginaimo.Magandam kamo kananda ay pati andangmga lambong marisna sa panulung angDios.

Pagdayaw kag Pagpasalamat sa Dios24 Ang Dios sarang magbantay kanindo

agud indi kamo magkasala, kag madadara

na kamo nga ara kasawayan kag mali-payun gid sa anang prisinsya. 25 Dayawonta tana! Tana lang gid ang Dios kag atunManlolowas paagi sa atun Ginoong Jesu-Cristo. Tana ang pinakamataas, makaga-gaum, kagmanogdomara sa tanan, ompisapa ang ona, asta dadi, kag asta ara kata-posan! Amin.

Apokalipsis 1:1 333 Apokalipsis 1:20

Apokalipsis(Ang mga Butang nga ginpakita

ni Jesu-Cristo kay Juan)1 Dia nga solat parti sa mga butang

nga ginpakita ni Jesu-Cristo kon ano angmadali run lang nga magakaratabo. Diaginsogid kanana ang Dios agud tana ru-man ang magasogid sa mga nagasirbi saDios. Gani ginsogid dia kanakun ni Cristopaagi sa anang ginsogo nga angil. 2 Akosi Juan kag ginasogid ko ra ang tanan ngaakun nakita. Dia nga mga butang parti saanang plano ang Dios nga ginpamatodanni Jesu-Cristo. 3 Masoirti ang nagabasakag ang mga nagapamati sa solat nga diakon ginatoman nanda ang nasolat digi.Ay ang mga tagna digi madali run langmagkaratabo.

Pagpangomosta sa Pito ka Simbaan4-5 Ako nagapangomosta kanindo dian

sa pito ka mga simbaan nga sa probinsyaang Asia.

Kabay pa nga kaloyan kamo ang Dioskag ang Ispirito Santo kag ni Jesu-Cristongamayad ra gid indong kaimtangan dian.Kon parti sa Dios, kon ano tana ang ona,maman tana ra dadi kag maman pa ragid asta kon sano. Kon parti sa IspiritoSanto, bilang pito tana kag nagaoli saatobangan anang trono ang Dios. Kagkon parti kay Jesu-Cristo, tana mamanang nagsogid anang plano ang Dios kagmasarigan anang ambal. Tana ang ona gidnga nabanaw sa mga minatay nga indi ru-man mapatay, kag tana ra ang nagagaumsa tanan nga mga manogdomara digi sakalibotan. Ginaigogma na kita, kag paagisa anang pagkapatay ginlowas kita sa silotnga para sa atun mga sala. 6 Ginimo nakita nga mga ari kag mga pari sa pagsirbisa Dios nga anang Tatay. Kanana angkadungganan kag ang gaum asta kon sano.Amin.

7Magpriparar kamo! Si Jesu-Cristo ma-gaabot sa mga panganod. Ang tanan ngamga tao makakakita kanana pati ang mgatao nga nagpatay kanana. Kag angmga taosa tanan nga banwa magaparanangis tun-gud sa andang kaadluk nga tana magasilotron kananda. Dia matood gid!

8Ang Ginoong Dios ang Makagagaum satanan. Kon ano tana ang ona, maman tana

ra dadi kagmaman pa ra gid asta kon sano.Gani makon na, “Ako anang ompisa kaganang kataposan ang tanan.”

Si Cristo Nagpakita kay Juan9 Ako si Juan nga indong kabogto nga

kaiban nindo ra sa kalisud, sa pagari, kagsa pagantos tungud nga kita kay Jesus.Gindara ako digi sa isla ang Patmos tungudnga ginwali ko anang ambal ang Dios ngagintodlo ni Jesus. 10 Ang digi ako ronsa Patmos may adlaw nga Domingo ngagingauman ako ang Ispirito Santo. Maynabatian ako ngamabaskug nga limug alinsa akun likod kampi nga daw tonog angtrompita. 11Makon ang limug, “Isolat mokon ano imong makita, kag ipadara modayon sa pito nga dia ka mga simbaan:sa Efeso, Smirna, Pergamo, Tiatira, Sardis,Filadelfia, kag Laodicea.”

12 Pagkabati ko dato nagbalikid akoagud sulungun kon sino ang nagaambalkanakun. Kag nakita ko ang pito ka bo-lawan ngamga solo. 13Kag samga solo ngadato may nagatindug nga midyo sa tao.Anang lambong malabug nga nagaabotsa anang kitin, kag sa anang dugan maybugkus nga bolawan. 14Anang bookmasirianang kapoti pario sa tila nga mapotigid. Kag anang mata nagabaga nga midyosa kalayo. 15 Anang siki nagalining ngamidyo sa saway nga gintonaw sa kalayokag ginpalining. Anang limug mabaskuggid nga midyo sa busay nga nagasagana.16May ginaawidan tana nga pito ka bitoonsa anang alima nga too, kag sa anang babamay nagagoa ngamatarumnga ispada ngamagtimbang anang tarum. Anang oyaunmasolaw gid pario sa adlaw kon ogto.

17 Pagkakita ko kanana, natomba akosa anang sikian nga midyo ako sa patay.Gintongtong na dayon anang alima ngatoo kanakun kag magkoon, “Indi kawmagkaadluk! Ako ang ompisa kag kata-posan ang tanan nga butang. 18 Ako maykaboi nga ara kataposan. Napatay akomanda, piro sulunga, boi ako dadi, kag indiako ron gid mapatay. Ako ang may gaumsa kamatayun kag sa logar nga ginaolianang mga nagkarapatay. 19 Gani isolat moang mga butang nga akun ginapakita kan-imo, ang mga butang nga natatabo dadikag ang mga butang nga matatabo sa ori.20 Ang pito nga dia ka bitoon nga imongnakikita sa akun alimanga too kag angpitoka bolawan nga solo maman dia: ang pito

Apokalipsis 2:1 334 Apokalipsis 2:18ka bitoon ay anang pito ka angil ang Diosnga nagabantay sa pito ka simbaan, kagang pito ka mga solo nga bolawan ay angpito ka mga simbaan.”

2Ang Solat para sa Efeso

1 Makon na, “Magsolat kaw sa angilnga nagabantay sa mga tomoloo nga dotosa Efeso. Konon mo: ‘Dagi anang gi-nakoon ang nagakaput ang pito ka bitoonsa anang too nga alima kag nagapanawsa may pito ka bolawan nga mga solo.2 Makon na, “Naulaman ko indong mgainimoan dian pati indong pagpangabudlaykag pagantos. Naulaman ko ra nga indinindo maagoanta ang mga malain ngamga tao. Ginosisa nindo ang mga na-gapakaapostolis, kag nasapoan nindo ngasanda gali mga botigun. 3Nagantos kamoang mga kalisud tungud sa indong pagtookanakun, kag ara kamo gid nagroya. 4Piroakun nasawayan lang kanindomaman dia:indong pagigogma kanakun dadi bukunrun pario ang ona. 5 Isipa nindo balakon daw ano indong paglasay. Maginulsulkamo kag imoa nindo roman indong mgaginaimo ang ona. Kon indi, ayanan kokamo kag bulun indong pinakasolo. 6 Piroang kinamayadkanindo, ginaugutankamosa anang ginaimo nga malain ang mgaNicolaita, ngamaman ra akun ginaugutan.

7 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.

“Ang mga nagadaug kay Satanas to-gotan ko nga magkaun anang bonga angkaoy nga nagataw kaboi, kag ang kaoy ngadan doto sa anang ginaolian ang Dios.”

Ang Solat para sa Smirna8 Makon na pa, “Magsolat kaw sa angil

nga nagabantay sa mga tomoloo nga dotosa Smirna. Konon mo: ‘Dagi anang gi-nakoon ang ompisa kag kataposan angtanan. Napatay tana piro pagkataposnaboi tana ruman. 9Makonna, “Naulamanko indong mga pagantos. Naulaman kora nga pobri kamo, piro sa langit tanamanggaranun kamo. Naulaman ko ra ngaginapasipalaan kamo ang mga tao nganagakoon nga sanda mga Judio, piro angmatood tana mga sinakupan ni Satanas.10 Indi kamo magkaadluk sa mga butangnga madali nindo ron lang nga antoson.Tandaan nindo: ang iba kanindo ipapriso

ni Satanas agud tirawan kamo kon astadiin gid indong pagtoo kanakun. Indongmga pagantos aboton mga napolo ka ad-law. Piro magpakatutum kamo sa pag-sonod kanakun bisan nagakaologan ngakamo patayun, kag tawan ko kamo kaboinga ara kataposan bilang pinakakorona.

11 “Ang nagapamati magbinag-binagnga mayad anang ginakoon ang IspiritoSanto samga simbaan. Angmga nagadaugkay Satanas indi pagsilotan ang ikarwangakamatayun.”

Ang Solat para sa Pergamo12 “Magsolat kaw sa angil nga nagaban-

tay sa mga tomoloo sa Pergamo. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang nagaka-put ang ispada nga matarum nga mag-timbang anang tarum. 13 Makon na,“Naulaman ko nga bisan nagaoli kamosa banwa nga kontrolado ni Satanas na-gapadayon kamo pa ra gid sa pagsonodkanakun. Ay kamo ara gid nagtalikod saindong pagtoo kanakun bisan sa tyimponga si Antipas nga akun masarigan ngamanogbarita parti kanakun ginpatay diansa anang logar ni Satanas. 14 Garing dagiang pira ka butang nga akun nasawayankanindo: may dian kanindo nga naga-sonod sa anang mga panodlo ni Balaamnga nagtodlo kay Balak kon paiwan angpagsolay sa mga taga-Israel agud mag-pakasala sanda sa pagkaun ang mga ka-raunun nga ginalad sa mga dios-dios kagsa pagpakigdapun sa bukun andang asawa.15 Kag may mga tao ra dian kanindo nganagasonod sa anangmga panodlo angmgaNicolaita. 16 Maginulsul kamo sa indongmga sala! Ay kon indi, ayanan ko kamodian nga lagi, kag awayun ko dayon angmga tao nga nagaimo toladan paagi saispada nga nagagoa sa akun baba.

17 “Ang nagapamati magbinag-binagnga mayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.

“Ang mga nagadaug kay Satanas tawanko ang pagkaun nga akun ginatigana dotosa langit. Ang kada isara kananda tawanko ra ang poti nga bato, kag sa kada batomay bago nga aran nga nakasolat kag aramaymakaulam kon ano ang aran nga datoloas sa magabaton.”

Ang Solat para sa Tiatira18 “Magsolat kaw sa angil nga nagaban-

tay sa mga tomoloo doto sa Tiatira. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon anang Bata ang

Apokalipsis 2:19 335 Apokalipsis 3:9Dios, nga anangmata nagabaga ngamidyokalayo kag anang siki nagalining nga pariosa saway nga ginpalining nga mayad.19 Makon na, “Naulaman ko indong mgaginaimo. Naulaman ko nga kamo maigog-maun, matutum, matandus kag mainan-toson. Naulaman ko ra nga mas doropa gid indong ginaimo dadi kaysa angona. 20Garing dagi ang sangka butang ngaakun nasawayan kanindo: ginapabayanannindo ang babai nga si Jezebel nga na-gapakapropita ang Dios. Ginapabayanannindo tana nga magtodlo kag magpata-lang akun mga sorogoon. Nagakoon tananga bukun malain ang magpakigdapun sabukun andang asawa kag bukun ra malainang magkaun ang mga pagkaun nga gi-nalad sa mga dios-dios. 21 Gintawan kotana run tyimpo nga maginulsul sa anangpagpakigdapun sa bukun anang asawa,garing indi tana. 22 Gani pamasakitun kotana gid asta indi run makaalin sa katri,kag angmga taonganagapakigolid kananapapinitinsyaun ko ra nga mayad kon indisanda maginulsul sa andang ginaimo ngamalain. 23 Pamatayun ko anang mga so-molonod agud maulaman ang tanan ngamga tomoloo nga naulaman ko anangmgauna-una kag mga andum ang mga tao.Balusan ko ang kada isara kanindo sono saindong mga inimoan.

24 “Piro ang iba kanindo dian sa Tiatiraara ra gid nagsonod sa mga panodlo niJezebel. Ara nindo natoni andang gi-nakoon nga ‘madaralum nga mga panodloni Satanas.’ Gani para kanindo ara ako roninogdogang sa indong mga soronodon.25 Basta padayon nindo lang nga imoonang mga mayad nga mga butang nga in-dong ginaimo dadi asta magabot ako dian.26-27Ay angmga nagadaug kay Satanas kagpadayon nga nagatoman akun kabubutunasta sa kataposan tawan ko awtoridad ngaakun nabaton alin sa akun Tatay. Pado-maraun ko sanda sa mga nasyon sa kali-botan kag ara gid may makapangontrasa andang pagdomara. Ang mga nasyonmaging pario lang sa koron nga andangrumukrumukun. 28 Itaw ko ra sa mganagadaug ang bitoon nga karamlaganun.

29 “Ang nagapamati magbinag-binagnga mayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.”

3Ang Solat para sa Sardis

1 “Magsolat kaw sa angil nga nagaban-tay sa mga tomoloo sa Sardis. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang nagaawidang pito ka bitoon. Dian ra kanana angIspirito Santo nga bilang pito. Makonna, “Naulaman ko kon ano indong mgaginaimo. Doro ang nagakoon nga marigunindong pagtoo kanakun, piro ang matoodtana midyo patay kamo. 2Gani pagbogtawkamo, kag pariguna nindo indong nabilinpa nga pagtoo mintras boi-boi pa. Tun-gud nga nasapoan ko nga indong mgainimoan bukun pa osto sa panulung angDios. 3 Gani dumduma nindo kon ano anggintodlo kanindo anay. Tomanun nindoindongmga nabatian nga dato kag inulsulinindo indong mga sala. Kon magpabaya-baya kamo pa, ayanan ko kamo sa orasnga ara nindo ako ginapaabota. Maga-poropario akun pagabot sa anang pagabotang takawan, ay aramay kaulam kon sano.4 Piro may pira kanindo dian sa Sardisnga ara gid nalatoni sa anang inimoannga malain ang iba. Kamo makakaiban konga may poti nga lambong, tungud ngabagay kamo ra gid nga magtabid kanakun.5 Ang mga nagadaug kay Satanas palam-bonganpoti kag indi ko pagparaun andangmga aran sa libro nga ginlistaan ang mgatao nga may kaboi nga ara kataposan.Ipakilala ko sanda sa akun Tatay kag saanang mga angil nga sanda akun mga so-molonod.

6 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.”

Ang Solat para sa Filadelfia7 “Magsolat kaw sa angil nga nagaban-

tay ang mga tomoloo sa Filadelfia. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang matarungkag ara gid kasawayan, kag anang am-bal masarigan. Tana maman ang nagaaripario anang pagari ni David ang ona. Kagtana lang angnagakaput ang liabi sa anangginarian. Gani kon nagabokas tana angpoirtaan agudmakasulud ang tao sa anangginarian, ara may makasirado. Kag konsiradoan na, ara may makabokas. 8Makonna, “Naulaman ko kon ano indong mga gi-naimo. Naulaman ko ra nga miski maistankag maroya kamo, nagatoman kamo akunmga panodlo kag ara kamo gid magtalikodkanakun. Gani may ginabrian ako ngapoirtaan para kanindo nga ara gid maymakasirado. 9 Piro kon parti sa mga tao

Apokalipsis 3:10 336 Apokalipsis 4:7nga dato nga mga sinakupan ni Satanas,nga mga botigun ay nagakoon sanda ngasanda kono mga Judio piro ang matoodtana bukun, paloodon ko sanda kanindo,kag maulaman nanda nga kamo mamanakun ginaigogma. 10 Sa pira ka adlawmagaabot ang mga kalisud sa bilog ngakalibotan agud paagiun sa pagtiraw angtanan. Piro tungud nga gintoman nindoakun sogo nga magmainantoson kamo,apinan ko kamo kag ilibri sa mga kalisudnga magaabot. 11 Ay ako madali runlang magabot. Gani magpadayon kamosa pagsonod ang mga butang nga indongnaulaman nga mayad kag matood agudaramaymakaagaw ang primyo nga ginati-gana para kanindo. 12 Ang nagadaug kaySatanas imoon ko nga pario sa pinakaarigisa anang ginaolian akun Dios, kag inditana run gid magalin doto. Markaan kotana anang aran akun Dios, kag anangaran anang siodad akunDios, ang bagongaJerusalem nga ipalosong akun Dios alin salangit. Isolat ko ra kanana akun bago ngaaran.

13 “Ang nagapamati magbinag-binagnga mayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.”

Ang Solat para sa Laodicea14 “Magsolat kaw sa angil nga nagaban-

tay ang mga tomoloo sa Laodicea. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang ginatawagnga Masarigan kag Matood nga Manog-pamatood. Tana ang ginalinan ang tanannga mga ginimo ang Dios. 15 Makonna, “Naulaman ko indong mga inimoan.Naulaman ko nga bukun kamo pario samaramig okon mainit nga tobig nga maygana. Andan maramig okon mainit kamokag bukun pario sa maalabab nga tobignga ara gid gana. 16 Piro tungud nga pariokamo sa maalabab nga tobig ibogwak kokamo. 17 Nagakoon kamo nga manggara-nun kamo, nga nagpakamayad kamo in-dong pagkabutang kag ara runnakokolangkanindo. Piro ara kamo kaulam nga kailokamo ra kag makalolooy indong pagkabu-tang, tungud nga pobri kamo sa pagtoo,naduluman indong isip, kag oblas sa pan-ulung ang Dios. 18 Gani nagalaygay akokanindo nga magbuul kamo kanakun angbolawannga ginpaagi sa kalayo nga ara ibakondi ang matood nga pagtoo, agud mag-ingmanggaranun kamomanda. Magbakalkamo ra kanakun ang poti nga lambong

agud matabonan nindo indong kauruyan.Kag magbakal kamo ra kanakun ang bo-long nga indong inoglugud sa indongmataagud makakita kamo ang kamatoodan.19Ang tanannga akun ginapalangga ginas-away ko kag ginadisiplina agudmatodloansanda. Gani maginulsul kamo kag tad-lunga nindo gid indong ogali. 20 Gosto konga maging kaiban kamo, gani dagi ako saindong poirtaan nagapanoktok. Kon maymakabati akun panawag kag padayononako sa anang balay, madayon ako ra, kagmasaro kami dayon nga darwa. 21 Angmganagadaug kay Satanas papongkoonkosa tupad akun trono kag sanda magaarikaiban ko. Pario kanakun, gindaug ko siSatanas kag dadi nagapongko ako sa tupadakun Tatay sa anang trono.

22 “Ang nagapamati magbinag-binagnga mayad kon ano anang ginakoon angIspirito Santo sa mga simbaan.”

4Ang Pagsimba sa Langit

1Pagkatapos dato, may ginpakita pa gidkanakun. Nakita ko ang poirtaan sa langitnga naabrian. Kag nabatian ko romanang limug nga pario sa anang tonog angtrompita. Makon na kanakun, “Pagsakadigi kag ipakita ko kanimo kon ano angmagakaratabo sa paraaboton.”

2 Lagi-lagi gingauman ako ang IspiritoSanto. Nakita ko doto sa langit ang sangkatrono, kag may nagapongko doto. 3 Angnagapongko nga dato nagalanyag pariosa maraalun nga mga bato nga aspi kagkornalina. Kag sa palibot ang trono maybalangaw nga anang kolor pario sa batonga ismiralda! 4 Kag nagapalibot ra dotosa trono ang bainti koatro pa gid ka trononga ginapongkoan ang bainti koatro kamga maulam-ulam. Ang mga maulam-ulam nga dia nagalambong ang poti kagkada isara kananda may korona nga bo-lawan. 5 Kag alin doto sa trono sigi angpangilat kag panlinti kag kon ano-ano paakun nabatian. Sa atobangan kampi angtrono may pito ka solo nga nagadabdab.Maman dato anang Ispirito ang Dios ngabilang pito. 6 Doto ra sa atobangan angtrono may midyo sa dagat nga nagasirangpario sa kristal.

Sa palibot ang trono, sa anangmga kilid,may apat ka sapat. Doro gid andang mgamata sa atobangan kag sa likod. 7 Angprimiro kon sulungun ko midyo sa lion;

Apokalipsis 4:8 337 Apokalipsis 5:14ang ikarwa midyo sa tinday nga baka;ang ikatlo anang itsora pario sa tao; kagang ikaapat midyo sa agila nga nagalupad.8 Ang kada isara kananda may anum kapakpak, kag doro gid andang mga mata saandang bilog nga lawas. Adlaw-gabi arapuut andang kanta nga nagakoon,“Balaan! Balaan! Balaan atun Ginoong

Dios nga makagagaum sa tanan.Tana maman ang Dios dato anay, dadi, kag

sa paraaboton.”9 Sigi andang dayaw kag padungug kagpasalamat sa nagapongko nga dato dotosa trono nga ara gid kamatayun. Kagmintras ginaimo nanda dato, 10 ang baintikoatro nga mga maulam-ulam nagaloodkag nagasimba sa nagapongko sa trononga ara gid kamatayun. Kag ginaaladnanda andang mga korona sa atobanganang trono kag magkoon,11 “Ikaw amun Ginoo kag Dios, dapat ka ra

gid nga magbaton ang pagdayaw,pagpadungug kag awtoridad.

Ay ikawmaman ang nagimo ang tanan ngamga butang,

Kag sono sa imong gosto ginimomo sandakag gintawan kaboi.”

5Ang Kasolatan kag ang Karniro

1 Pagkatapos dato, may nakita ako ngakasolatan nga binaroron sa anang too ngaalima ang nagapongko sa trono. Ang ka-solatan nga dato may solat magtimbang,kag ginpintalan pito ka pintal agud indimabokasan. 2 Kag may nakita ako dayonnga gamanan nga angil nga nagpanawag,makon na, “Sino kabay ang bagay ngamakaukas anang mga pintal ang kasola-tan nga binaroron agud mabokasan kagmaumlad?” 3 Piro ara gid may nakitamiski sino doto sa langit, sa kalibotan okonsa idalum ang kalibotan nga sarang mag-bokas kag magbasa kon ano ang nakasolatdoto sa binaroron nga dato nga kasola-tan. 4 Gani dayon akong panangis ngamayad, tungud nga ara gid may nakitanga poidi magbokas kag magbasa dato.5 Karon, isara sa mga maulam-ulam dotonagkoon kanakun, makon na, “Indi kawmagpanangis, tungud nga si Jesus nga gi-natawag nga Lion nga alin sa anang triboni Juda kag lai ni David maman ang nag-pirdi kay Satanas. Gani sarang na maukasang pito ka mga pintal sa binaroron ngakasolatan agud mabokasan.”

6 Kag doto sa tunga ang trono kag satunga ang apat ka sapat nga ginalibotanra ang mga maulam-ulam, may nakita akonga karniro nga nagatindug, kag kon su-lungun ko ang karniro nga dato midyo saginpatay. Pito anang songay kag pito raanangmata. Dia ara iba kondi anang Ispir-ito ang Dios nga bilang pito nga ginpadarasa bilog nga kalibotan. 7 Ang karniro ngadato nagparapit sa trono kag ginbuul nadayon ang kasolatan sa anang too ngaalima ang nagapongko doto. 8 Pagkabuulna ang kasolatan, ang apat ka sapat kagang bainti koatro nga mga maulam-ulamnaglood sa pagsimba sa karniro. Ang kadaisara kanandamay yaong nga bolawan ngapono kamangyan. Ang kamangyan ngadato maman anang mga pangamoyo angmga tomoloo. May arpa ra ang kada isarakananda nga andang ginatokar, 9 kag na-gakanta sanda ang bago nga kanta. Makonandang kanta,“Ikaw ang bagay makabuul ang binaroron

nga kasolatan kag pamulun anangmga pintal,

Tungud nga ginpatay kaw kag paagi saimong dogo gintobos mo ang mgatao agud maging ana ang Dios.

Ginpili mo sanda sa tanan nga tribo, miskiano andang ambal, kag miski anosanda nga klasi tao kag nasyon.

10 Ginimo mo sanda mga ari kag mga parisa pagsirbi sa atun Dios.

Kag padomaraun mo sanda sa kalibotan.”11 Karon, pagsulung ko roman, nakita

ko kag nabatian ang mga angil nga lin-ibo kag minilyon. Ang mga angil ngadato nagatiripon doto sa palibot angtrono, sa apat ka sapat kag sa mgamaulam-ulam. 12 Kag nagakaranta sandamabaskug. Makon andang kanta,“Ang Karniro nga ginpatay maman ang

bagay nga magbaton gaum, mang-gad, kaaram, kag kabaskug.

Dapat taodon, padungugan tana, kagdaya-won!”

13 Kag nabatian ko dayon nga nagakantaang tanan nga ginimo sa langit, sa logta,sa idalum ang logta, kag sa dagat. Makonandang kanta, “Dayawon ta, padungugankag taodonpirmi angnagapongko sa tronokag ang Karniro tungud nga dia sandaang may gaum sa tanan asta ara kata-posan.” 14 Nagsabat dayon ang apat kasapat, makon nanda, “Amin!” Kag angmgamaulam-ulam naglood kag nagsimba.

Apokalipsis 6:1 338 Apokalipsis 7:36

Ang Pagbokas ang mga Pintal sa Kasola-tan

1 Nakita ko dayon ang Karniro nga na-gaukas ang primiro sa pito ka pintal sabinaroron nga kasolatan. Kag nabatianko nga nagaambal ang isara sa apat kasapat. Anang limug midyo dagub anangkabaskug. Makon na, “Dali!” 2 Pagsulungko nakita ko ang kabayo nga poti. Angnagasakay doto sa kabayo nga dato mayginakaputan nga pana. Gintawan tanakorona kag nagpadalagan tana dayonanang kabayo agudmagpanggira kagmag-pamirdi.

3 Pagkatapos dato, ginukas ang Karniroang ikarwa nga pintal ang kasolatan. Kagnabatian ko nga nagambal ang ikarwa ngasapat. Makon na ra, “Dali!” 4 Kag nag-goa ang kabayo nga pola. Ang nagasakaydoto gintawan mabaul nga ispada; kaggintawan tana ra gaum agud magdara anggolo sa logta, agudmagparatayan angmgatao.

5 Pagukas ang Karniro ang pangatlonga pintal, nabatian ko ang ikatlo ngasapat nga nagkoon, “Dali!” Kag nakitako ang kabayo nga itum. Ang nagasakaysa kabayo nga dato may ginakaputan ngakiloan. 6Pagkataposmay nabatian ako ngamidyo limug alin sa apat ka sapat. Makondoto sa nagasakay sa kabayo, “Pamaala an-dang pagkaun. Ang tatlo ka litsi nga arinanga trigo, anang bayad bali sangka adlawnga orobraan, kag ang sangka gantangnga arina nga sibada bali sangka adlaw ranga orobraan. Piro ayaw pagpataasa angmantika kag ang bino!”

7 Pagkatapos dato ginukas dayon angKarniro ang ikaapat nga pintal kag naba-tian ko ang ikaapat nga sapat nga na-gakoon, “Dali!” 8 Nagsulung ako, kagnakita ko ang kabayo nga malapsi. Angnagasakay sa kabayo nga dato anang aransi Kamatayun, kag si Impyirno nagasonodra nga lagi kanana. Sanda nga darwagintawan gaum agud pamatayun ang ikaa-pat ka parti angmga tao sa kalibotan paagisa gira, sa gutum, sa mga masakit, kag samga mapintas nga mga sapat sa kalibotan.

9 Ginukas dayon ang Karniro angikalima nga pintal. Kag doto sa idalumang altar nakita ko ang mga tao ngaginpamatay tungud nga nagbarita sandaanang ambal ang Dios. 10 Nagsinggit

sanda mabaskug, makon nanda, “Ginoonga Makagagaum, ikaw masasarigan kagporos matarung imong ginaimo! Pirapa ka boay bago mo sintinsyaan kagsilotan ang mga tao sa kalibotan tungudsa andang pagpatay kanamun?” 11 Angkada isara kananda gintawanmalabug ngalambong nga poti, kag ginkonan sanda ngamagulat-ulat lang anay asta maobos patayandang mga kabogto kag mga kaiban ngamga sorogoon ang Dios, nga papatayunpario kananda.

12 Karon, ang ikaanum run nga pintalang ginukas ang Karniro. Pagkaukas dato,naglinog dayon ang mabaskug. Ang adlawnagitum pario sa maitum gid nga panap-tun nga ginagamit sa paglalaw, kag angbolan nagpola pario sa dogo. 13 Pati angmga bitoon sa langit nagralagpak run salogta nga midyo anang mga ori nga bongaang kaoy nga igira nga nagararamatakkon uyupun ang angin nga mabaskug.14Ang langit nadora lang nga midyo papilnga ginbaroron, kag ang mga bokid kagmga isla nagkarabuul sa andang poisto.15Karon, ang mga ari sa kalibotan, ang ibangamgamanogdomara, angmga opisyalisang mga soldado, ang mga manggaranun,ang mga tao nga may awtoridad, kag angtanan nga klasi tao oripun okon bukun,sanda nga tanan nagparantago sa mgakoiba kag sa idalum ang mga bato ngamabaraul sa bokid. 16 Makon nanda samga bokid kag mga bato, “Tipagi nindokami kag tabonan agud indi kami makitaang nagapongko nga dato sa trono kagagud makalibri kami sa silot ang Karniro.17Tungud nga nagabot ron dadi ang adlawnga sandamagasilot samga tao kag ara gidmay makakontra kananda.”

7Ang 144,000 nga Ginmarkaan sa mga

Tribo ang Israel1 Pagkatapos dato may nakita ako nga

apat ka angil nga nagatindug sa apat kapamosod ang kalibotan. Ginapugungannanda ang apat ka angin agud ara anginnga maguyup sa logta okon sa dagat okonsa bisan ano nga kaoy. 2 Kag nakita kora ang sangka angil pa gid nga nagalinsa mororan. May dara tana nga inog-marka ang Dios nga boi. Nagsinggit tanamabaskug sa apat ka angil nga gintawanang Dios gaum nga sistian ang logta kagang dagat. 3Makon na, “Ayaw nindo anay

Apokalipsis 7:4 339 Apokalipsis 8:9pagsistii ang logta okon ang dagat okonang mga kaoy mintras ara ta pa mamarkaianang mga dai anang mga sorogoon atunDios.” 4 Sono sa sogid kanakun, 144,000alin sa tanan nga mga tribo ang Israel angmamarkaan anang marka ang Dios.5 12,000 alin sa tribo ni Juda;12,000 alin sa tribo ni Ruben;12,000 alin sa tribo ni Gad;6 12,000 alin sa tribo ni Aser;12,000 alin sa tribo ni Neftali;12,000 alin sa tribo ni Manases;7 12,000 alin sa tribo ni Simeon;12,000 alin sa tribo ni Levi;12,000 alin sa tribo ni Isacar;8 12,000 alin sa tribo ni Zabulon12,000 alin sa tribo ni Jose;12,000 alin sa tribo ni Benjamin.

Dorong Tao sa Atobangan anang Tronoang Dios

9 Pagkatapos dato nakita ko ang mgatao nga indi mabilang tungud sa andangkaraku. Ang mga tao nga dia alin satanan nga nasyon, rasa, tribo, kag tanannga mga klasi nga mga ambal. Nagatin-dug sanda doto sa atobangan ang tronokag ang Karniro. Andang lambong porospoti kag malabug, kag nagaawid sandamga daon nga pario anang daon angpitogo. 10 Nagsiringgit sanda mabaskug,makon nanda, “Dayawon ang Dios nganagapongko sa trono, kag dayawon ra angKarniro ay ginlowas nanda kami sa silot!”11Kag ang tanan nga mga angil nagtindugsa palibot ang trono kag sa mga maulam-ulam, kag sa apat ka sapat. Naglooddayon ang mga angil sa atobangan angtrono kag nagsimba sa Dios. 12 Makonnanda, “Matood gid nga atun Dios dapatnga dayawon, simbaun, pasalamatan kagpadungugan. Naulaman na ang tanan kagang tanan nga gaum kag kabaskug diankanana. Dayawon tana sa ara kataposan!Amin!”

13 Pagkatapos, isara sa mga maulam-ulam ang nagpamangkot kanakun, makonna, “Naulaman mo bala kon sino ang mgatao nga dan nga nagalambong ang poti,kag kon diin sanda magaralin?” 14Makonko, “Ilam, ara ako kaulam. Sogidi akora!” Makon na kanakun, “Maman danang mga tao nga nagagi sa masyado ngadato kalisud nga pagingabot. Andang mgalambong ginlimpyoan nanda kag ginpa-poti sa dogo ang Karniro. 15 Maman dan

nga dian sanda nagatindug sa atobangananang trono ang Dios, kag adlaw gabi an-dang sirbi kanana sa anang timplo. Kagang Dios mismo nga nagapongko sa tronomaman ang nagaasikaso kananda. 16 Indisanda run gid paggutumun okon wawon.Kag indi sanda run da mainitan okon ma-paso sa init ang adlaw. 17 Tungud ngaang Karniro nga dian gid sa trono mamanrun ang magaatipan kananda. Daraun nasanda sa mga pinakatoboran nga nagatawkaboi nga ara kataposan, kag paidun angDios ang tanan ngamga loa sa andangmgamata.”

8Ang Pagukas ang Ikapito nga Pintal

1Karon, ginukas angKarniro ang ikapitonga pintal sa kasolatan nga ginbaroron.Pagukas na, naglinung ang tanan doto salangit sa sulud mga tunga sa oras. 2Nakitako dayon ang pito ka angil nga nagatindugsa atobangan ang Dios. Kag kada isarakananda gintawan ang trompita.

3 May sangka angil pa gid nga nag-parapit sa altar. May ginaawidan tananga bolawan nga burutangan ang in-sinso. Gintawan tana dorong insinsoagud ipakaiban sa mga pangamoyo angtanan nga mga tomoloo kag ialad sa altarnga bolawan nga sa atobangan ang trono.4Gani nagrobokrobok paibabaw anang asoang ginsonog nga insinso kaiban anangmga pangamoyo ang mga tomoloo alin saanang alima ang angil nga nagatindug saatobangan ang Dios. 5 Pagkatapos, anangburutangan nga dato ang insinso ginponona ang mga baga alin sa altar kag ginpilakna dayon sa logta. Lagi-lagi nagpangilat,nagpanlinti, nagrilingaw, kag naglinog.

Ang mga Trompita6 Karon, ang pito ka mga angil nga

may pito kamga trompita nagpriparar runnga magpatonog andang mga trompita.7Ang primiro nga angil nagpatonog anangtrompita. Nagoran dayon yilo kag kalayongamay nagalakut nga dogo. Kag nasonogang trisya parti ang logta, trisya parti angkaoy, kag ang tanan nga ilamonon.

8 Dason, ang ikarwa nga angil nag-patonog ra anang trompita, kag maynaolog sa dagat nga midyo mabaul ngabokid nga nagadabadaba. Kag trisyaparti ang dagat naging dogo, 9 kag trisya

Apokalipsis 8:10 340 Apokalipsis 9:19

parti ang tanan nga sa dagat nagkarap-atay, kag trisya parti ang mga bapor angnagkararangga.

10 Ang ikatlo nga angil ruman ang nag-patonog anang trompita, kag may mabaulnga bitoon nga nagadabdab nga midyo sasolo ang naolog alin sa langit kag naglag-pak sa trisya parti ang mga soba kag mgatoboran. 11 Anang aran ang bitoon ngadato “Pait”. Gani trisya parti ang mga to-big nagpait, kag dorong tao ang nagkarap-atay tungud nga naginum sanda ang tobignga dato nga mapait.

12 Ang ikaapat nga angil nagpatonoganang trompita, kag angnatabo, naigo angtrisya parti ang adlaw, trisya parti angbolan, kag trisya parti ang mga bitoon,kag nadora ang trisya parti andang sanag.Gani nagdulum sa trisya parti ang adlawkag sa trisya parti ang gabi.

13 Pagkatapos dato may nakita ako ngaagila nga nagalupad sa ibabaw. Naba-tian ko nga nagasinggitmabaskug, makon,“Kailo! Kailo! Kailo ang mga nagaorolisa kalibotan kon magpatonog andangtrompita ang tatlo pa gid ka mga angil!”

91 Nagpatonog dayon anang trompita

ang ikalima nga angil kag nakita ko angsangka bitoon nga naglagpak sa kalib-otan alin sa langit. Ang bitoon ngadato gintawan liabi nga para sa anangpoirtaan ang boo nga nagapaidalum saidalum gid ang logta (nga ginaolian angmga dimonyo). 2 Ginabrian ang bitoonang boo nga dato, kag naggoa dayon angaso nga midyo sa nagalin sa mabaul gidnga pogon. Nagdulum ang kalibotan tun-gud nga anang sirak ang adlaw nalipu-dan ang aso nga dato nga alin sa boo.3 Kag bukun lang dan, kondi alin sa asomay naggoroa nga mga apan nga nag-torogpa sa logta. Ang mga apan nga datogintawan gaum nga magpanakit pario saiwi-iwi. 4 Ginkonan sanda nga lagi ngaindi nanda pagsistian ang mga ilamonon,okon ang mga kaoy, okon ang iba pa ngamga tanum, kondi ang mga tao lang ngaara anang marka ang Dios sa andang mgadai. 5Gintogotan angmga apan nga sistianang mga tao sa sulud ang lima ka bolan,piro ara sanda pagtogoti nga pamatayun.Anang kasakit andang kinagatan pario saanang kinagatan ang iwi-iwi. 6 Gani sasulud ang lima ka bolan nga dato gosto

ang mga tao nga mapatay, piro indi sandamapatay. Bisan gosto nanda run gid ngamapatay, indi sanda ra gid mapatay.

7 Anang itsora ang mga apan nga datomidyo sa mga kabayo nga priparado ronsa inaway. Sa andang olo may nagatong-tong nga midyo sa korona nga bolawankag andang oyaun midyo sa oyaun angtao. 8 Andang book midyo sa book angbabai, kag andang ipun midyo sa ipunang lion. 9 Andang dugan naaklapanang midyo sa panaming nga salsalun, kaganang tonog andang mga pakpak pariosa nagadaragoyon nga mga karwai ngaginagoyod angmga kabayo paayan sa gira.10 Andang ikog pario sa ikog ang iwi-iwinga nagapanindot, kag andang ikog ma-man andang ginagamit agud sistian angmga tao sa sulud lima ka bolan. 11 Mayari nga nagadomara kananda. Dia araiba kondi ang angil nga nagabri ang boo.Anang aran sa ambal nga Hebreo si Abad-don, kag sa Griego si Apolion, nga kon sakanatun pa Manogpamatay.

12 Tapos ron ang primiro nga karadluknga matatabo, piro may darwa pa gid ngamagaabot.

13 Nagpatonog dayon ang ikaanum ngaangil anang trompita, kag nabatian konga may nagambal alin sa mga pamosodang altar nga bolawan nga nagaatobangsa Dios. 14 Makon ang limug sa ikaanumnga angil nga may trompita, “Pamolyawirun ang apat ka angil nga ginapangga-pos sa malapad nga suba ang Eufrates!”15 Gani ginpamolyawan ang apat ka angilnga dato. Ginpriparar sanda run ngalagi para sa oras gid nga dato, agud pa-matayun nanda ang trisya parti ang tanannga mga tao. 16 Ginsogidan ako nga an-dang mga soldado nga manogpangabayo200,000,000. 17 Kag sono sa ginpakitakanakun, toladia anang itsora ang mgakabayo kag ang mga manogpangabayo:may mga panaming sa anang dugan angmga manogpangabayo, kag anang kolorandang mga panaming asol, mapola ngapario sa kalayo, kag madolaw nga pariosa asopri; ang mga kabayo tana, andangolo midyo olo ang lion, kag sa andangbaba may nagagoa nga kalayo, aso, kagasopri. 18 Kag paagi sa tatlo nga dia kasarot: ang kalayo, ang aso, kag ang aso-pri nga nagagoa sa anang baba ang mgakabayo, nagkarapatay ang trisya parti angmga tao. 19 Anang gaum ang mga kabayo

Apokalipsis 9:20 341 Apokalipsis 11:6nagaalin sa andang baba kag sa andangikog. Andang ikog midyo sa mga magkalnga nagapangagat, kag maman andangginagamit agud sistian ang mga tao.

20 Piro ang mga tao nga nasala, ngaara nagkarapatay sa mga sarot nga dia,ara pa ra gid nagbaya sa mga dios-diosnga andang ginimo. Sigi pa ra gid an-dang simba sa mga dimonyo kag sa mgaribolto nga bolawan, pilak, saway, bato,kag kaoy. Ang mga ribolto nga dia indimakakita, indi makabati, kag indi maka-panaw. 21Ara sanda ra magirinulsul sa an-dang pagpamatay, sa andang pagkababay-lan, sa andang pagpakigolid sa bukunandang asawa, kag sa andang mga pag-panakaw.

10AngAngil kag angMaistan nga Kasolatan

nga anang Ginaawidan1 Pagkatapos dato, may nakita ako ro-

man nga angil nga gamanan nga nagakun-sad alin sa langit. Ginakopot-kopotantana ang panganod, kagmaynagalibot ngabalangaw sa anang olo. Anang oyaun na-gasirak pario sa adlaw, kag anang mga sikimidyo sa nagadaba-dabanga kalayo. 2Mayginaawidan tana nga maistan nga kasola-tan nga nagaumlad. Pagabot na sa kalib-otan, gintongtong na anang siki nga toosa dagat, kag anang siki nga wala sa logta.3 Nagsinggit tana dayon. Anang limugpario sa lion nga nagangurub. Pagkasing-git na, ginsabat tana ang pito ka dagub.4 Isolat ko ron andan anang ginambal angpito ka dagub, piro may nabatian akonga limug alin sa langit, makon, “Ayawpagsogidan anang ginambal ang pito kadagub. Ayaw dato pagsolata.”

5 Karon, ang angil nga akun nakita nganagatindug sa dagat kag sa logta nagalsaanang too nga alima sa langit, 6 kag nag-sompa tana sa Dios nga ara kamatayun,nga nagimo ang langit, logta, kag dagat,kag ang tananngamgabutang sanasambitnga mga logar. Makon ang angil, “Indirun lang boay, 7ay pagpatonog ang ikapitonga angil anang trompita, imoon ron angDios anang sikrito nga plano sono sa anangginsogid sa anang mga sorogoon nga mgapropita.”

8 Ang limug nga alin sa langit nagkoondayon kanakun, makon, “Pagayan sa angilnga nagatindug sa dagat kag sa logta, kag

bula ang kasolatan nga dato nga nagaum-lad sa anang alima.” 9 Gani nagayan akosa angil kag ginpangayo ko kanana ang ka-solatan nga maistan. Makon na kanakun,“Dagi, bula kag kaunun. Matamis danpario sa dugus kon dian pa lang sa imongbaba, piro pagabot sa imong tian mapait.”10Ginbuul ko ang kasolatan sa anang alimakag kinaun ko dayon. Pario dugus matoodanang katamis sa akun baba, piro pagkat-ulun ko nagpait sa akun tian.

11 Kag may nagkoon dayon kanakun,makon, “Kinanglan isogid mo romananang ginapaambal ang Dios parti sa sari-sari ngamga nasyon, mga rasa, mga ambalkag mga ari.”

11Ang Darwa ka Manogpamatood

1 Gintawan ako dayon ang inogsokatnga midyo sa baston. Makon ang nagtawkanakun, “Sigi, sokata anang timplo angDios kag ang altar, kag bilangun mo dayonkon pira ang nagasirimba doto. 2 Angsa goa tana ang timplo indi mo pagigapilsokat ay dan para sa mga tao nga arakakilala sa Dios. Dan sanda maman angmagarangga ang balaan nga siodad angJerusalem sa sulud 42 ka bolan. 3 Kag samga adlaw nga dato ipadara ko doto akundarwa ka manogwali. Magasoksok sandaang sako nga lambong bilang tanda samgatao nga dapat sanda run maginulsul. Kagmagawali sanda akun ipawali kananda sasulud 1,260 ka adlaw.”

4 Ang darwa nga dia ka manogwali ma-man ang gintagna run nga lagi ang onanga dia sanda pario sa darwa ka kaoy ngaolibo kag darwa ka solo nga nagabutangsa atobangan ang Ginoo, nga maman angGinoo sa bilog nga kalibotan. 5 Kon maymagtiraw tigbak sa darwa nga dia, maykalayo nga magagoa sa andang baba kagmasosonog andang mga kontra. Toladanang pagpatay sa miski sino nga gostomagtigbak kananda. 6 May gaum sandara nga pugungan ang oran agud mintrasnagapangwalian sanda anang ambal angDios, indi magoran. May gaum sandara nga ang tobig sa mga toboran maiimonanda nga dogo. Kag bukun lang dankondi may gaum sanda pa gid nga sistianang bilog nga kalibotan paagi sa sari-saringa mga sarot sa bisan anong oras ngagosto nanda.

Apokalipsis 11:7 342 Apokalipsis 12:5

7 Karon, pagkatapos nanda pangwaliananang ambal ang Dios, awayun sanda angmabaul nga sapat nga magagoa alin saboo nga madalum. Ang darwa nga datonga manogwali mapipirdi sa sapat kagpatayun sanda dayon. 8 Andang bangkaymasasala lang sa karsada ang bantog ngasiodad, nga maman da ang ginlansangansa kros andang Ginoo. Anang simbolo ngaaran ang siodad nga dato ara iba kondiSodoma okon Egiypto. 9 Sa sulud tatloka adlaw kag tunga doto andang bangkaysa karsada nga ginasulung ang mga taonga may iba-ibang ambal kag alin sa sari-sari nga rasa kag nasyon, kag indi sandamagtogot nga ipalubung. 10 Ang mga taosa kalibotan magapasalamat nga mayadtungud nga napatay run ang darwa ngadato. Magasilibrar sanda kag magariga-loan sa isara kag isara tungud nga angdarwa nga dato ka propita ang Dios nag-dara dorong kalisud sa mga tao sa kalib-otan. 11Piro pagkalubas ang tatlo ka adlawkag tunga, andang mga bangkay ginboiruman ang Dios. Dayon sandang tindugkag ang tanan nga nakakita kananda gin-pangadlukan nga mayad. 12 Ang darwanga dato nakabati dayon ang limug ngamabaskug alin sa langit, makon, “Dali,saka kamo digi sa langit!” Kag mintras na-gasulung andang mga kaaway, nagkayabsanda paibabaw sa sangka panganod palangit. 13 Sa oras ra nga dato naglinogang mabaskug. Ang ikanapolo ka partiang siodad naguba, kag 7,000 ka tao angnagkarapatay sa linog nga dato. Ang mgatao nga ara nagkarapatay kinulbaan ngamayad, kag nagdayaw sanda sa Dios nga salangit.

14 Ang ikarwa nga kaaradluk ngamatatabo tapos ron, piro may masonodra lagi nga ikatlo.

Ang Ikapito nga Trompita15 Ang ikapito nga angil nagpatonog

anang trompita, kag may mabaskug ngamga limug sa langit nga nagakoon, “Dadiatun Ginoo kag anang pinili nga si Cristomaman run ang magaari sa kalibotan.Kag anang pagari ara kataposan!” 16 Kagang bainti koatro ka mga maulam-ulamnga nagapongko sa andang mga trono saatobangan ang Dios naglood dayon kagnagsimba sa Dios. 17Makon nanda,“Ginoong Dios nga makagagaum sa tanan,

Ikaw ang Dios ang ona, kag ikaw ra angDios dadi.

Nagapasalamat kami kanimo tungud ngagingamit mo ron imong gaum,

Kag nagaompisa ka run nga magari sakalibotan.

18 Ang mga tao nga ara nagakilala kanimonasisilag nga mayad kanimo.

Kag nagabot ron da ang oras nga silotanmo sanda.

Kag ang mga nagkarapatay ukuman moron da.

Maman run dia ang oras nga balusanmo imong mga sorogoon, ang mgapropita pati ang tanan nga to-moloo, bantog man okon bukun,basta nagataod kanimo.

Oras run da nga pamatayun mo angmga tao nga nagarangga ang kali-botan.”

19 Pagkatapos dato, ginabrian anangtimplo ang Dios doto sa langit, kag dotosa sulud may nakita nga kaban nga gi-nasuludan anang kasogtanan ang Dios saanang mga tao. Kag pagkatapos dato nag-pangilat dayon, nagrilingaw, kag nagpan-linti. Naglinog ra kag nagoran ang yilo ngamidyo mga bato.

12Ang Babai kag ang Dragon

1 May makatiringala dayon nga butangnga nagpakita sa langit. Nakita ko angsangka babai nga anang lambong ang ad-law, kag ang bolan doto sa idalum anangmga siki, kag sa anang olo may koronanga may dosi ka bitoon. 2 Ang babainga dato irimataun run, kag nagaoraroytungud nga nagapasakit tana run.

3-4 May sangka butang pa gid ngakatiringala nga akun nakita sa langit.Marapit sa babai may mabaul nga dragonnga pola. Anang olo pito kag anangsongay napolo, kag sa kada olo may ko-rona. Anang ikog maman anang gingamitsa pagpangaig sa trisya parti ang mgabitoon kag ginpamilak sa logta. Dototana nagatindug marapit sa babai nga ir-imataun agud pagbata ang babai kaununna dayon ang bata. 5 Kag nagbata ganiang babai kag anang bata lalaki. Angbata nga dato maman ang gintigana ngamagadomara sa mga nasyon, kag ara maymakapangontra kanana. Gani pagkagoaang bata ara makaun ang dragon tungudnga ginsabnit tana nga lagi kag gindara

Apokalipsis 12:6 343 Apokalipsis 13:8sa Dios doto sa anang trono sa langit.6Ang babai tana nga nagbata nagpalagyawsa logar nga ara tao, nga ginpriparar ranga lagi ang Dios para kanana, agud dotoaasikasoon tana sa sulud 1,260 ka adlaw.

7 Pagkatapos dato nagompisa ang in-away sa langit. Si Miguel kag anang mgakaiban nga mga angil nagpakigaway kon-tra sa dragon. Ang dragon kag anangmga sinakupan nga angil nagbatok ra.8 Piro napirdi ang dragon, kag tana kaganang mga angil ginpalayas alin sa lan-git. 9 Ginpalayas pa goa ang mabaul ngadragon. Tana maman ra ang magkal angona nga ginatawag nga Diyablo okon siSatanas, nga nagapatalang sa mga tao sabilog nga kalibotan. Ginolog tana digi sakalibotan pati anang mga sinakupan ngamga angil.

10 Pagkatapos dato nabatian ko dayonang mabaskug nga limug doto sa langit,makon, “Dadi nagabot ron ang oras ngaang mga tao lowasun run ang Dios! Gi-napakita na run dadi anang gaum bilangAri kag makikita run da anang awtori-dad ni Cristo nga anang pinili! Ay gin-palayas run sa langit ang manogakosar saatun mga kabogto sa pagtoo. Ara pawayanang pagakosar kananda sa atun Dios.11Piro ginpirdi tana atun mga kapario ngamga tomoloo paagi sa anang dogo angKarniro, kag sa kamatoodan nga andangginbantala. Kag ara sanda naadluki ngamagtaya andang kaboi tungud sa andangpagtoo. 12Gani kamo nga nagaoli sa langit,magkalipay kamo. Piro kailo ra ang mganagaoli sa logta kag sa dagat, tungud ngasi Satanas nagpaidalum run dian kanindo.Nagabalingaso anang kasilag tungud nganaulaman na ngamaistan run lang gid angtyimpo nga nabibilin kanana.”

13 Karon, pagkamarasmas ang dragonnga tana ginolog ron sa logta, ginlagas nadayon ang babai nga dato nga nagbata angbata nga lalaki. 14 Piro ang babai nga datogintawan darwa ka pakpak ang agila ngamabaul, agud makalupad tana paayan saanang logar nga parantagoan nga doto sanaligwin nga logar. Doto tana aasikasoonsa sulud tatlo ka toig kag tunga, kag inditana maiwan ang magkal. 15 Gani nagloaddayon angmagkal dorong tobig ngamidyobaa paayan doto sa babai agud ianod tana.16Piro ang babai ginboligan ang logta. Na-grika mabaraul ang logta kag naubas angtobig nga alin sa anang baba ang dragon.

17 Kag nagdogang pa gid anang kasilagang dragon sa babai, gani anang ginimo,nagpakigaway tana sa ibang mga bata angbabai. Dia nga mga bata ara iba kondi angtanan nga nagatoman anangmga sogo angDios kag nagasonod sa kamatoodan ngaginpanodlo ni Jesus. 18Kag nagtindug angdragon sa baybay.

13Ang Darwa ka Sapat

1May nakita ako dayon nga mabaul ngasapat nga nagmotwa sa dagat nga napoloanang songay kag pito anang olo. Kadasongay may korona, kag sa kada olo maynakasolat nga aran nga kontra sa Diostungud nga ginamit na anang aran angDios para sa anang kaogalingun. 2 Angsapat nga dato nga akun nakita midyo saliopardo. Anang siki midyo sa siki angsapat nga oso, kag anang baba midyo saanang baba ang lion. Gintaw ang dragonsa sapat nga dato anang gaum kag anangtrono agud maging mabaul anang awtori-dad sa pagari. 3 Isara sa anang mga oloang sapat midyo ginpatay, piro anang igadnga ikamatay nagayad. Natingala ngamayad ang mga tao sa bilog nga kalibotansa sapat nga dato, kag nagsoronod sandakanana. 4 Ginsimba nanda ang dragontungud nga tanamaman ang nagtaw gaumsa sapat. Ginsimba nanda ra ang sapat aymakon nanda, “Ara run may makapario sasapat nga dia kag ara ra may makakontrakanana.”

5Ang sapat ginpabayanan lang ang Diosnga magpaadak kag magambal masyadoka lain kontra sa Dios, kag gintogotanna ra nga maggaum sa sulud 42 kabolan. 6 Ginpakalain na ang Dios, anangaran ang Dios, anang ginaolian ang Dios,kag ang tanan nga nagaoroli sa langit.7 Gintogotan tana ra nga awayun kagpirdiun ang mga tomoloo. Kag gintawantana ra awtoridad ngamagari sa tanan ngatao sa kalibotan miski ano nga tribo kagano nga nasyon, kag miski ano andangambal. 8 Ang sapat nga dato simbaunang tanan nga mga tao sa kalibotan ngaandang aran ara nakasolat sa libro ngaginlistaan ang mgamay kaboi nga ara kat-aposan. Ang Karniro nga ginpataymamanang nagaawid ang libro nga dato nga dotoron nga lagi andangmga aran bago ginimoang kalibotan.

Apokalipsis 13:9 344 Apokalipsis 14:109 Karon, ang nagaparamati magbinag-

binag nga mayad! 10 Ang miski sinonga ginbugna nga dakupun dadakupun ragid. Kag ang mga tao nga ginbugna ngapatayun sa ispada mapapatay ra gid saispada. Gani ang mga tomoloo kinanglannga maging mainantoson kag may ugutnga pagtoo sa Dios.

11 Pagkatapos dato, nakita ko angsangka sapat pa gid nga naggoa alinsa logta. Ang sapat tana nga dia maydarwa ka songay nga pario sa anangsongay ang karniro, piro kon magambalmidyo sa dragon. 12 Ginamit na anangawtoridad ang primiro nga sapat agudmagsirbi kanana. Ginpirit na ang tanannga mga tao sa kalibotan nga magsimbasa primiro nga sapat, nga may igad ngaikamatay piro nagayad. 13 Doro nga mgakatiringalaan nga mga milagro anangginimo ang ikarwa nga dia nga sapat pariosa pagpaoran ang kalayo alin sa langit,kag ginimo na ang mga milagro nga datoagud makita ang mga tao anang gaum.14Gani paagi samgamilagro nga ginpaimokanana ang primiro nga sapat, ginlokona ang mga tao sa kalibotan. Ginkonanna dayon ang mga tao nga imoan riboltoang primiro nga sapat kag simbaun. Angprimiro nga dato nga sapat ginlabo angispada, piro naboi pa. 15 Ang ikarwa ngasapat gintogotan ra nga magtaw kaboisa ribolto ang primiro nga sapat agudmakaambal ang ribolto kag makapapataysa mga tao nga indi magsimba kanana.16 Kag bukun lang dan, kondi ginpiritna ang tanan nga mga tao, bantog kagbukun, manggaranun kag pobri, oripunkag bukun, nga pangmarkaan sa andangmga too nga alima okon sa andang mgadai. 17 Kag ang bisan sino nga indimagpamarka anang aran ang sapat okonanang nomiro anang aran indi makabakalkag indi makabaligya.

18 Ang tao nga makakaintindi anangkaologan anang nomiro ang sapat nagak-inanglan gid ang kaaram. Anang nomironagapakilala anang aran ang tao. Kag dagianang nomiro: 666.

14Anang Kanta ang mga Tinobos

1 Pagkatapos dato, nakita ko dayon angKarniro nga nagatindug doto sa Bokid angSion. Kaiban na doto ang 144,000 ka mgatao. Sa andang dai nakasolat anang aran

ang Karniro kag anang Tatay. 2May limugako dayon nga nabatian alin sa langit. Anglimug nga dato midyo sa anang dagonoang masulug nga busay okon anang tonogang dagub; midyo ra sa anang tokar angmga manogarpa nga nagatokar andangmga arpa. 3 Dato gali nagakaranta sandanga nagaatobang sa trono, sa apat kasapat, kag sa mga maulam-ulam. Kagginakanta nanda ang bago nga kanta ngaara iba nga makaulam kondi ang 144,000nga dia nga mga tinobos alin sa kalibotan.4 Sanda maman ang mga tao nga ara gidnagpangindapunan sa mga babai kag arasanda gid nagpangasawa. Ara sanda gidnagbulag sa Karniro bisan diin tana ma-gayan. Gintobos sanda alin sa mga taoagud maging primiro nga inogalad sa Dioskag sa Karniro. 5 Ara may makakoon nganagbotig sanda, kag ara gid may isawaykananda.

Ang Tatlo ka Angil6 Kag nakita ko dayon ang sangka angil

pa gid nga nagalupad sa ibabaw. May daratana nga ara kataposan nga Mayad ngaBarita. Dia ginbantala na sa mga tao sakalibotan, sa tanan nga nasyon, sa bisanano nga rasa kag tribo, kag bisan ano an-dang ambal. 7 Nagambal tana mabaskug,makon na, “Magkaadluk kamo sa Dios kagdayawa nindo tana tungud nga gamanantana, kag tungud nga nagabot ron ang orasnga ukuman na run ang tanan nga mgatao. Simbaa nindo ang Dios nga nagimoang langit, ang logta, ang dagat, kag angmga toboran.”

8May ikarwa ra nga angil nga nagsonodsa primiro nga dato. Makon na, “Naguba!Naguba run ang bantog nga siodad nga Ba-bilonia! Tungud nga anangmga pomoloyomaman ang nagganyat sa mga tao sa bilognga kalibotan nga magirug kananda saandang mga ginaimo nga malain nga gi-nakaugutan gid ang Dios.”

9 May ikatlo nga angil pa gid nga nag-sonod sa naona nga darwa. Mabaskugra anang limug. Makon na, “Ang tanannga nagasimba sa sapat kag sa anang ri-bolto kag nagabaton anang marka angsapat sa andang dai okon sa andang al-ima 10 makatiraw gid anang kasilag angDios. Ay sisilotan sanda gid sa nagad-abadaba nga asopri mintras nagasulungang Karniro kag anang mga angil ang

Apokalipsis 14:11 345 Apokalipsis 16:2

Dios. 11 Anang aso ang kalayo nga na-gasilot kanandamagarobokrobok asta konsano. Adlaw-gabi ara sanda gid pawaytungud nga nagsimba sanda sa sapat kagsa anang ribolto, kag nagpamarka sandaanang marka anang aran ang sapat.”

12 Gani kamo nga anang mga pinili angDios, nga nagatoman anang mga sogo kagnagatoo kay Jesus, kinanglan mainanto-son kamo.

13 Pagkatapos, may nabatian ako dayonnga limug alin sa langit nga nagakoon,makon, “Solatan dagi: Masoirti ang mganagakarapatay nga nagasirbi sa Ginoo!”“Ompisa dadi,” makon ang Ispirito Santo,“makapapaoway sanda run sa andangmgaobra, ay mababaton nanda andang baluspara sa andang mga inimoan nga mayad.”

Ang Pagari sa Kalibotan14May nakita ako dayon nga panganod

nga mapoti. Doto sa panganod nga datomay nagapongko nga midyo sa tao. Maykorona tana nga bolawan sa anang olo,kag may ginakaputan tana nga karit ngamatarum. 15 Pagkatapos may sangka angilpa gid nga naggoa alin sa timplo kagnagsinggit sa nagapongko sa panganod.Makon na, “Gamita run imong karit aytigarani run dia; loto ron ang araniun sakalibotan.” 16 Gani ang nagapongko sapanganod naggapas run da manda, kagnaani ang araniun sa kalibotan.

17 Karon, may nakita ako roman ngaangil nga naggoa sa timplo doto sa langitkag may karit tana ra nga matarum.

18 Kag doto sa altar may naggoa ranga angil. Tana ang angil nga nagaban-tay ang kalayo doto sa altar. Nagsinggittana sa angil nga may karit nga matarum,makon na, “Gamita run imong karit kagpanggutraba ang mga obas sa kalibotanay loto ron.” 19 Gani ginpanggutrab nara manda kag gintompok na dayon dotosa mabaul nga purugaan. Ang purugaannga dato maman anang silot ang Dios.20Ginpuga angmga obas sa goa ang siodadkag ang naggoa alin sa purugaan dogo, nganagbaa asta 300 ka kilomitro anang karayukag mga sangka dupa anang kadalum.

15Ang mga Angil nga Nagadara ang mga

Kataposan nga Sarot1Kagmay nakita ako roman ngamabaul

nga katingalaan sa langit. May pito doto

ka angil nga may dara nga pito ka sarotpara sa mga tao sa kalibotan. Maman rundato ang kataposan nga mga sarot ngaanang ipadara ang Dios bilang silot sa mgatao.

2 Kag nakita ko dayon ang midyo dagatnga maliaw gid nga pario sa salamin, kagmidyo may kalayo. Nakita ko ra ang mgatao nga nagdaraug sa sapat kag sa anangribolto. Ara sanda gid nagpamarka saanang nomiro ang sapat nga dato. Na-gatirindug sanda sa anang binit angmidyodagat nga dato kag nagaarawid sanda angmga arpa nga gintaw kananda ang Dios.3 Nagakaranta sanda anang kanta ni Moi-ses nga anang sorogoon ang Dios, ngaanang kanta ra ang Karniro. Makon an-dang kanta,“Ginoong Dios nga makagagaum sa tanan,Makatiringala imong mga inimoan!Ari ang tanan nga mga nasyon,Imong mga paagi matarung kag osto!4 Sino, Ginoo, ang indi magkaadluk kag

magdayaw kanimo?Ay ikaw lang gid ang matarung.Ang mga tao sa tanan nga nasyon maga-

parapit kag magasimba kanimo,Tungud nga nakikita nanda imong

matarung nga mga inimoan.”5 Pagkatapos dia, nakita ko nga nagabri

ang timplo sa langit, ang ginatagoananang ginsolat nga kasogtanan ang Dios.6 Kag alin doto sa timplo naggoa ang pitoka angil nga nagadara ang pito ka sarot.Andang lambong tila nga masiri anangkapoti, kag sa andang dugan may bugkusnga bolawan. 7 Karon, ang isara sa apatka sapat nagpanagtag sa mga angil ngadato ang pito ka yaong nga bolawan ngapono anang inogsilot ang Dios nga arakamatayun. 8Ang timplo napono aso tun-gud nga doto ang Dios nga makagagaum.Kag ara may makasulud doto sa timplomintras ara pa matapos ang pito ka sarotnga ginadara ang pito ka angil.

16AngmgaYaong nga Ginabutangan anang

Silot ang Dios1 Pagkatapos may nabatian ako nga

limug nga mabaskug alin sa timplo.Makon sa pito ka angil, “Sigi, olaan nindoron sa kalibotan anang mga silot ang Diosnga nagabutang sa pito nga dan ka yaong.”

2 Gani nagpanaw ang primiro nga angilkag ginola na anang sulud anang yaong

Apokalipsis 16:3 346 Apokalipsis 17:2sa logta. Ang natabo, nagabot ang mgamasakit kag karadluk nga mga katul samga tao nga may marka ang sapat kagnagasirimba sa anang ribolto ang sapat.

3 Ginola dayon ang ikarwa nga angilanang sulud anang yaong sa dagat, kag angdagat naging pario anang dogo ang patay.Kag nagkarapatay ang tanan nga naboboisa dagat.

4Pagkatapos ginola ang ikatlo nga angilanang sulud anang yaong sa mga soba kagmga toboran, kag ang tanan nga tobignaging dogo ra. 5 Nabatian ko dayon angangil nga ginatogyanan ang tobig nga na-gakoon, makon na, “Matarung ka ra gid,Ginoo. Kon ano kaw ang ona, maman ka radadi. Ay osto gid angmga silot nga dia ngaimong ginaimo sa mga tao. 6 Ginpatoronanda anang dogo ang mga tomoloo patiang mga propita, gani dadi dogo ra imongipainum kananda. Ay maman dan angbagay nga ibalus kananda.” 7 Kag naba-tian ko dayon nga may nagaambal alin saaltar, makon, “Ginoong Dios nga makaga-gaum sa tanan, osto kagmatarungmatoodimong mga pagsilot sa mga tao!”

8 Karon, ginola ang ikaapat nga angilanang sulud anang yaong sa adlaw kagnaginit nga mayad ang adlaw, kag angmga tao nagkarapaso sa init. 9 Piro bisannagkarapaso ang mga tao sa kainit arasanda pa ra gid nagirinulsul kag nagdayawsa Dios, kondi ginpakalain nanda pa angDios nga maman ang may gaum sa mgasarot nga dato nga nagabot kananda.

10 Ginola dayon ang ikalima nga angilanang sulud anang yaong doto sa anangtrono ang sapat. Kag nagdulum dayonsa anang bilog nga ginarian. Kag tungudsa mga pinitinsya nga anang ginaantosang mga tao, ginkagat nanda run langandang bibig. 11 Ara sanda gid naginul-sul sa andang mga malain nga pagginawikondi ginpakalain nanda pa ang Dios salangit tungud samga katul kag kasakit ngaandang ginaantos.

12 Ang ikaanum nga angil nagola dayonanang sulud anang yaong sa malapad ngasoba ang Eufrates. Pagkaola na anang su-lud anang yaong, nagmara ang soba agudmakaagi doto ang mga ari nga maalin samororan. 13 Kag may nakita ako dayonnga tatlo kamalain nga ispirito, ngamidyosa mga pangka, nga nagagoa sa anangbaba ang dragon, kag sa anang baba angsapat, kag sa anang baba anang botig nga

propita. 14 Dia sanda gali mga ispiritoang mga dimonyo nga nagaimo ang mgamilagro. Nagarayan sanda sa mga ari sabilog nga kalibotan agud tiponon sandapara magkontra sa Dios pagabot ang ban-tog nga adlaw nga gintigana ang Dios ngamakagagaum sa tanan. 15-16 Kag ang logarnga tiriponan ang mga ari pati andangmga soldado kon tawagun sa Hebreo, Ar-magidon.

Piro makon ang Ginoo, “Pamati kamonga mayad! Akun pagabot dian parioanangpagabot ang taonga takawan, ay aramay kaulam kon sano. Masoirti ang taonga nagabantay kag ara nagaoba anangmga lambong, agud kon magabot ako inditana magpanaw nga oblas kag mauyaan samga tao!”

17 Karon, ginola dayon ang ikapito ngaangil anang sulud anang yaong sa an-gin. Kag nabatian ko nga may nagas-inggit alin sa trono nga doto sa timplo,makon, “Tapos ron ang tanan!” 18 Kagnagpangilat dayon, nagrilingaw, nagpan-glinti, kag may linog pa nga mabaskug.Ara pa gid linog nga toladato kabaskugalin ang pagimo ang tao. Maman giddato ang pinakamabaskug nga linog satanan! 19 Ang mabaul nga siodad napiaktatlo ka parti kag ang mga siodad sa tanannga nasyon nagkararangga. Gintomanang Dios anang pangako parti sa mga taonga nagaoli sa siodad ang Babilonia, ma-man dato nga nagabot ron gid kanandaanang kasilag kag anang silot ang Dios.20 Nagkaradora ang tanan nga mga islakag ara run bokid nga nasala. 21 Bukunlang dan kondi ang mga tao ginoranan pagid ang yilo nga ang kada isara nagabugatmga 50 ka kilos. Kag ginpakalain ang mgatao ang Dios tungud sa sarot nga dan ngasugung gid.

17Ang Maraway nga Babai

1 Karon, ang isara sa pito ka angil ngamay pito ka yaong nagayan kanakun kagnagkoon, makon na, “Dali, ipakita ko kan-imo kon paiwan ang pagsilot sa bantognga babai nga nagbaligya anang dungug,nga ara iba kondi ang mabaul nga sio-dad nga ginpatindug marapit sa dorongtobig. 2 Ang mga ari sa kalibotan pariosa nagpanginbabai kanana, ay nagsonodsanda sa anang gintodlo, kag ang mgatao sa kalibotan midyo ron sa mga lingin

Apokalipsis 17:3 347 Apokalipsis 18:3tungud sa anang gintodlo kananda ngaporos malain.”

3 Pagkatapos gingauman ako ang Ispir-ito Santo kag gindara ako ang angil sanaligwin nga logar. Doto may nakitaako nga babai nga nagasakay sa mapolanga sapat. Ang sapat nga dato, pitoanang olo kag napolo anang songay, kagsa anang bilog nga lawas may nakaso-lat nga mga aran nga kontra sa Dios.4Ang babai nagalambong granati kag pola,nga may nagabogtak-bogtak nga mga bo-lawan, maraalun nga mga bato, kag mgapirlas. May ginakaputan tana nga tasa ngabolawan nga pono maraway kag marisnanga mga butang tungud sa anang pag-panginlalaki. 5Sa anang daimay nakasolatnga aran nga may tinago nga kaologan.Makon ang nakasolat nga dato, “Ang ban-tog nga siodad ang Babilonia nga mamanang pinakananay ang tanan nga nagasir-imba sa mga dios-dios kag ang tanan ngamalain sa bilog nga kalibotan.” 6 Kagnakita ko ra nga ang babai nga dato linginsa anangdogo angmga tomoloonga anangginpamatay tungud nga nagasonod sandakay Jesus.

Natingala ako nga mayad pagkakita kokanana. 7 Piro makon ang angil kanakun,“Indi kaw matingala. Sogidan ta kawanang tinago nga kaologan ang babai patiang sapat nga anang ginasakayan ngamaypito ka olo kag napolo ka songay. 8 Angsapat nga imong nakita boi dato anay, pirodadi patay run. Garing madali tana runlang maggoa alin sa boo nga madalum,piro paggoa na totodasun tana ra dayon.Makikita tana ang mga tao sa kalibotan,ang mga tao nga andang aran ara sa libronga ginlistaan ang mga may kaboi nga arakataposan. Ang libro nga dato nataposron nga lagi bago ang kalibotan. Kag konmakita nanda ang sapat matitingala sandangamayad, tungudnga dato anay boi tana,kag napatay, piro naboi ruman.

9 “Sa butang nga dia kinanglan angkaaramkag pagangup. Ang pito ka oloma-man ang pito ka bokid nga ginapongkoanang babai. Anang gostong ambalun radato pito ka ari. 10 Lima sa pito nga datoka ari patay run, ang sakabilog nagaaripa dadi, kag ang sakabilog pa gid ara pamakaabot. Kon tana magari run, indi ralang boay. 11 Ang sapat tana nga datoanay boi, piro dadi patay run, maman ang

ikawalo nga ari. Isara tana ra sa naona ngapito ka ari, kag tana totodasun ra.

12 “Ang napolo ka mga songay ngaimong nakita ara iba kondi ang napolo kamga ari nga ara pa kaompisa andang pa-gari. Dia sanda tawan awtoridad nga ma-gari kaiban ang sapat, piro indi lang boay.13 Ang napolo nga dia ka ari may sangkakatoyoan lang, gani boboligan nanda angsapat paagi sa andang gaum kag awtori-dad. 14 Giraun nanda ang Karniro, piromapipirdi sanda tungud nga ang KarniroGinoo nga labaw sa tanan nga mga ginookag Ari nga labaw sa tanan nga mga ari.Kaiban ang Karniro anang mga matutumnga mga somolonod nga anang ginpili kaggintawag.”

15 Makon pa kanakun ang angil, “Angmga tobig nga imong nakita, nga anangginapongkoan ang babai nga nagbaligyaanang dungug, ara iba kondi ang mgatao sa iba-ibang nasyon kag iba-ibang am-bal. 16 Ang napolo ka songay nga imongnakita kag ang sapat maugutan sa babainga nagbaligya anang dungug. Bubulunnanda anang tanan nga pagkabutang kagara gid may masala kanana miski anangginasoksok. Pagkatapos kaunun nandaanang sulud kag sonogon nanda dayonang nabilin. 17 Ipaimo dia kananda angDios agud imoon nanda anang katoyoan.Gani asta matoman anang ginambal angDiosmagakarasogot sandanga ipasakup sasapat andang gaum sa pagdomara.

18 “Ang babai nga imong nakita ara ibakondi ang bantog nga siodad nga nagaarisa mga ari sa kalibotan.”

18Ang Pagkaguba ang Siodad nga Babilonia

1 Pagkatapos dato, nakita ko roman angsangka angil nga nagakunsad alin sa lan-git. Mabaul anang gaum ang angil ngadia kag anang prisinsya nagalanyag sabilog nga kalibotan. 2 Nagsinggit tanamabaskug, makon na, “Naguba run! Angbantog nga siodad ang Babilonia nagubarun! Dadi naging iristaran run lang angmga dimonyo kag malain nga mga ispir-ito, kag tanan nga klasi nga mga pispisnga malain kag marimo. 3 Natabo dia sasiodad ang Babilonia tungud nga anangmga pomoloyo maman ang nagganyat samga tao sa bilog nga kalibotan nga ma-girug kananda sa andang mga ginaimonga malain nga ginakaugutan gid ang

Apokalipsis 18:4 348 Apokalipsis 18:20Dios. Ang mga ari sa kalibotan nag-pangindapunan sa Babilonia. Kag angmganigosyanti sa kalibotan nagmanggaranuntungud nga doto kananda tana nagpa-makal anang mga kinanglanun agud ma-sonod anang mga bisyo.”

4 Pagkatapos may nabatian ako pa gidnga limug nga alin sa langit, makon,“Kamo nga akun mga tao, paggoa kamo sa

siodad nga dan,Agud indi kamo makairug sa anang gi-

naimo nga malain,Kag agud indi kamo magapil sa silot nga

para kanana.5 Kon tompokon anang mga sala sondol

ron sa langit, ay doro gid anangmga ginimo nga malain.

Kag indi gid malipatan ang Dios.6 Kon ano anang ginimo nga malain sa iba

maman ra ang imoon kanana,Kag dobli pa ang balus kanana.Kon ano anang silot sa iba, dan dobli ra ang

balus kanana.7 Kon paiwan nga tana nagpabogal kag

nagpagosto sa anang manggad,maman ra ang itombas nga kalisudkag kasubu kanana.

Anang pagsarig rayna tana kag indi gidmagpangasubu pario sa mga balo.

8 Tungud nga toladato anang kaisip, sasulud lang sangka adlaw maga-abot kanana ang mga sarot: mgamasakit, mga kasubu, kag gutom.

Pagkatapos sosonogon tana dayon.Tungud nga makagagaum ang Ginoong

Dios nga nagasintinsya kanana.”9 Ang mga ari sa kalibotan nga nagirug

kanana sa anang maraway nga inimoankag nagpagosto sa anang manggad mag-aparanangis kag magawawaw kon makitananda ang siodad nga dato nga nagaasotungud nga nasosonog ron. 10 Doto sandasa marayu magalantaw tungud nga naad-lukan sanda nga basi kon magapil sandasa silot nga para sa siodad nga dato. Ma-gakoon sanda “Kanogon! Kanogon angbantog kag gamanan nga siodad ang Ba-bilonia. Ay sa sulud lang sangka orasnasilotan tana!”

11Ang mga nigosyanti sa bilog nga kali-botan magaparanangis kag magapanga-subu tungud sa natabo sa siodad nga dato,ay ara run may magabakal andang mgabaligya. 12 Ara run may magabakal an-dang bolawan, pilak, maraalun nga mgabato, kag mga pirlas. Ara run da may

magabakal andangmgamaraalunngamgatila, abir poti, granati, pola, okon bisansida pa. Ara may magabakal andang kaoynga maamot, andang mga garamitun ngaginimo sa bangkil ang ilipanti, sa mgamaraalun nga kaoy, sa saway, salsalun,kag marmol. 13 Kag sino pa ang maga-bakal andang mga ginatinda nga kandila,panlakut, insinso, kag iba-ibang klasi ngapaamot. Ara run may magabakal andangbino, lana, arina, kag trigo; andang mgabaka, karniro, kabayo kag kariton; kagbisan andang mga oripun nga mga taomismo. 14 Magakoon ang mga nigosyantisa siodad ang Babilonia, “Ang tanan ngamga butang nga imong ginaandum ngaangkunun nagkaradora. Ang tanan imongmanggad kag mga pagkabutang nga in-ogpadayaw nadora, kag dia tanan indimo ron makita!” 15 Ang mga nigosyantinga nagmaranggad sa andang nigosyo sasiodad nga dato magatirindug doto samarayu tungud nga naadlukan sanda basikon magapil sanda sa silot nga para sasiodad. Magaparanangis sanda lang gidkag magapangasubu, 16 kag magakoon,“Kanogon! Kanogon ang bantog nga dannga siodad! Ang ona ang mga tao dotonagalambong ang mga maraalun nga tilanga poti, granati kag pola; kag may mgaadorno pa nga bolawan, maraalun ngamga bato, kag mga pirlas! 17 Piro sa suludsangka oras nadora tanan anang mang-gad!”

Miski ang mga kapitan sa mga bapor,kag andang mga gormiti, pati ang mgapasairo, kag ang tanannga andang pangitasa dagat, sanda nga tanan doto ra langgid sa marayu magaralantaw. 18 Mintrasnagasulung sanda sa aso ang pagkasonogang siodad magasiringgit sanda nga mag-akoon, “Ara gid siodad nga makapario sabantog nga dan nga siodad!” 19 Tungud saandang kasubu saboagan nanda yabok an-dang mga olo kag magaparanangis. Maga-koon sanda, “Kanogon! Kanogon ang ban-tog nga dan nga siodad! Tungud sa anangmanggad nagmanggaranun ang tanan ngamay mga bapor nga nagabiyai! Piro sasulud lang sangka oras nadora ang tanan!”

20 Gani kamo tanan nga dian sa langit,magkalipay kamo tungud sa natabo sasiodad nga dia! Magkalipay kamo, kamonga mga propita, mga apostolis, kag mgatomoloo sa Dios, tungud nga ginsintin-syaan tana run ang Dios sa anang mga

Apokalipsis 18:21 349 Apokalipsis 19:16ginpangimo kanindo!

21 Karon, may sangka angil nga ma-purus nga nagporot ang bato nga pariosa mabaul nga galingan, kag ginpasil nadayon sa dagat. Makon na, “Toladia anangpagkadora ang bantog nga siodad ang Ba-bilonia, ay indi run gid makita asta konsano. 22 Indi run gid mabatian sa siodadanang mga sonata ang mga manogarpa,mgamosikiro,mgamanogplawta, kagmgamanogtrompita. Indi run da makita dotonga may nagaobra sa miski ano nga klasinga obra. Kag ara run da may maba-batian doto nga nagagaling. 23 Ara rungid solo nga makikita. Ara run da maymababatian doto anang limug ang mgabagong kasal. Nasilotan ang mga taga-Babilonia tungud nga ang mga nigosyantidoto masyado magpataastaas, kag tungudnga angmgamanogbabaylan dotomamanang nagpanloko sa mga tao sa bilog ngakalibotan.”

24 Kag bukun lang dan kondi sa siodadnga dato ginpamatay ang mga propita kagmga tomoloo. Kag ang tanan nga ginpa-matay sa bilog nga kalibotan ginpamataytungud sa siodad nga dato.

191 Pagkatapos dato, nabatian ko nga

daw dorong tao sa langit ang nagaambalmabaskug, makon nanda, “Dayawon angGinoo! Dayawon ta atun Dios nga mak-agagaum, ay tana ang naglowas kanatun!2 Osto kag matarung anang pagsintinsya!Ginsintinsyaan na ang bantog nga babainga nagbaligya anang dungug, ay gin-rangga na ang mga tao sa kalibotan saanang inimoan nga maraway. Ginsilotantana gid ang Dios tungud nga ginpa-matay na anang mga sorogoon ang Dios.”3 Makon nanda ruman, “Dayawon ang Gi-noo! Anang aso ang siodad nga dato pa-dayon nga nagrobokrobok paibabaw astasa ara kataposan.” 4 Kag ang bainti koa-tro ka mga maulam-ulam kag ang apatka sapat naglood kag nagsimba sa Diosnga nagapongko sa anang trono. Makonnanda, “Amin! Dayawon ang Ginoo!”

Ang Ponsyon sa anang Kasal ang Karniro5 Kag may limug ako dayon nga naba-

tian nga nagaalin sa trono, makon, “Tanankamonganagasirbi saDios kagnagatomankanana, manggaranun kag pobri, dayawanindo atun Dios!” 6 Pagkatapos dato maynabatian ako nga midyo nagarilingaw ang

dorong tao. Kon pamatian ko midyosa mabaul nga busay nga nagasagana,kag midyo ra sa mabaskug nga mga pag-pandagub. Makon, “Dayawon ang Ginoo!Tungud nga ang Ginoo nga atun Dios ngaMakagagaum nagaari run. 7 Magkalipaykita kag magkinasadya, kag dayawon tatana. Ay nagabot ron anang kasal angkarniro. Anang nobya priparado ron.8 Ginpalambongan tana ang mapoti ngatila nga limpyo gid kag nagakidlab pa.”(Anang gostong ambalun ang tila nga datoara iba kondi anang matarung nga mgainimoan ang mga tomoloo.)

9Makon dayon ang angil kanakun, “So-lata dia: Masoirti angmga tao nga ginaim-bitar sa ponsyon sa kasal ang Karniro.”Makon na pa, “Dia tana matood gid ngamga ambal ang Dios.” 10Dayon akong loodsa anang atobangan ang angil agud sim-baun tana. Piro makon ang angil kanakun,“Indi! Indi mo pagimoon dan kanakun.Ang Dios lang gid imong simbaun. Akosorogoon ra lang ang Dios nga pario kan-imo kag sa imong mga kabogto nga na-gasogid ang kamatoodan parti kay Jesus.”(Ay ang kamatoodan parti kay Jesus ma-man ra anang ginambal kag ginsolat angtanan nga mga propita.)

Ang Nagasakay sa Mapoti nga Kabayo11Nakita ko dayon nga nagabri ang lan-

git, kag doto may kabayo nga mapoti. Angnagasakay sa kabayo nga dato si Masasari-gan kag Matood. Osto anang pagsintinsyakag pagpakigaway sa anang mga kontra.12 Anang mga mata midyo kalayo nga na-gadabdab kag doro anang korona sa anangolo. May aran nga nakasolat kanana, gar-ing ara gid may nakaulam kon ano datokondi tana lang gid. 13Anang lambong ngaginasoksok gintosmog sa dogo. Ginatawagtana nga “Ambal ang Dios.” 14 Sa anang orimay nagasonod nga mga soldado nga alinsa langit. Nagasarakay sanda ra sa mgamapoti nga kabayo, kag andang lambonglimpyo kagmapoti nga panaptun nga lino.15 Nagagoa sa anang baba ang matarumnga ispada nga maman anang gamitunagudpasokoon ang tananngamganasyon.Kag maging makagagaum anang pagdo-mara kananda. Ipakita na gid kanandanga bukun lang maistan anang kasilagkananda ang makagagaum nga Dios. 16 Saanang lambong kag sa anang paa maynakasolat nga nagakoon, “Ari nga labaw sa

Apokalipsis 19:17 350 Apokalipsis 20:13tanan nga mga ari kag Ginoo nga labaw satanan nga mga ginoo.”

17 Pagkatapos dato nakita ko nga mayangil nga nagatindug sa adlaw. Nags-inggit tana sa tanan nga mga pispis nganagarulupad sa ibabaw. Makon na, “Dali,pagtiripon kamo tanan sa mabaul ngaponsyon ang Dios! 18 Dali kamo! Kaunanindo anang sulud angmga ari, mga iniral,mga soldado, mga manogpangabayo, patiandang kabayo. Kauna nindo anang suludang tanan nga tao, oripun okon bukun,kilala okon bukun!”

19 Pagkatapos nakita ko ang sapat kagang mga ari sa kalibotan pati andang mgasoldado. Nagtiripon sanda run agud mag-pakigaway sa nagasakay sa mapoti ngakabayo kag sa anang mga soldado nga alinsa langit. 20Nadakup ang sapat. Nadakupra ang botig nga propita nga maman angnagimo mga milagro para sa sapat ngadato. Kag paagi sa mga milagro nga dato,ginloko na ang mga tao nga may markaang sapat kag ang mga tao nga nagasir-imba sa ribolto ang sapat. Pagkatapos,sanda nga darwa ginpilak nga boi sa logarnga poros kalayo nga nagadabadaba ngaasopri. 21 Andang mga soldado ginpa-matay sa ispada nga nagagoa sa anangbaba ang nagasakay samapoti nga kabayo.Kag ang mga pispis nagparagosto kaun samga patay nga soldado.

20Ang 1,000 ka Toig

1 Pagkatapos dato, may nakita ako ro-man nga angil nga nagakunsad alin salangit. May ginaawidan tana nga liabipara sa boo nga nagapaidalum sa idalumgid ang logta. Kag may kadina tana ranga mabaul gid. 2 Gindakup na dayon angdragon, nga ara iba kondi ang magkal angona pa kag maman da ang Diablo kag siSatanas. Kag gingapos na sa sulud 1,000ka toig. 3 Ginolog tana ang angil sa boongamadalumkag ginkandadoannadayon,kag ginmarkaan na pa ang taklub agudara may makabokas. Toladia ang ginimokanana agud indi na run maloko ang mgatao sa iba-ibang nasyon sa sulud 1,000 katoig. Pagkatapos 1,000 ka toig kinanglannga bolyawan tana sa matagud lang ngatyimpo.

4May nakita ako dayon nga mga trono.Ang mga nagaporongko sa mga trono ngadato gintawan awtoridad nga magukum.

Kag nakita ko ra anang mga kalag angmga tao nga ginpangotodan andang olotungud sa andang pagpanodlo anang gin-todlo ni Jesus kag anang ambal ang Dios.Dia sanda ara nagsimba sa sapat okon saanang ribolto. Ara sanda ra nagpamarkaanangmarka ang sapat sa andang dai okonsa andang alima. Ginpangbanaw sanda,kag ginpadomara kaiban ni Cristo sa sulud1,000 ka toig. 5 Maman dia ang ona ngapagkabanaw. (Ang iba tana nga nagkara-patay ara ibanawa mintras ara pa nataposang 1,000 ka toig.) 6 Masoirti ang mgatao nga nakairug sa ona nga pagkabanaw.Sanda maman anang mga bata ang Dios.Ang ikarwa nga kamatayun indimakaiwankananda. Dia sanda maging mga pari angDios kag ni Cristo, kag magaari kaiban niCristo sa sulud 1,000 ka toig.

Si Satanas Napirdi7 Pagkatapos ang 1,000 ka toig, si Sa-

tanas bobolyawan sa matagud lang ngatyimpo sa anang prisoan. 8Magagoa tanaagud lokoon ang mga nasyon sa tanannga parti ang kalibotan, nga kon tawa-gun Gog kag Magog. Titiponon na sandaagud giraun anang mga pinili ang Dios.Anang matitipon nga tao maging parioang baras sa baybay nga indi mabilang.9 Kag akoparun nanda ang bilog nga kali-botan. Sirkoloon nanda anang kampo angmga tomoloo, nga maman ang siodad ngapalangga ang Dios. Piro paoranan sandaang Dios ang kalayo nga alin sa langitkag magakarapatay sanda tanan. 10 Kag siSatanas nga nagpatalang kananda ipilak salogar nga poros kalayo kag nagadabadabaang asopri. Maman ra dato ang logar ngaginpilakan ang sapat kag anang propita niSatanas. Doto sanda sisilotan adlaw gabiasta sa ara kataposan.

Ang Kataposan nga Pagukum11 Pagkatapos, may nakita ako dayon

nga trono nga mabaul kag mapoti, kagmay nagapongko doto. Ang langit kagang logta gindora na kag indi run makita.12 Nakita ko ra ang mga nagkarapatay,kilala kag bukun, nga nagatirindug saatobangan ang trono. Ginpangbokasandayon ang mga libro, pati ang libro ngaginlistaan ang tanan nga gintawan kaboinga ara kataposan. Ang mga patayginsintinsyaan sono sa andang mga ini-moan nga nakasolat doto sa iba nga mgalibro. 13 Naggoroa dayon ang mga patay.

Apokalipsis 20:14-15 351 Apokalipsis 21:19Miski sa dagat sanda nagkarapatay okonsa logta naggoroa andang mga kalag salogar ang mga patay. Kag sanda tananginsintinsyaan sono sa andang mga ini-moan. 14-15 Pagkatapos, ang kamatayunmismo kag anang ginaolian ang mga taonga napatay ginpilak sa logar nga nagad-abadaba nga kalayo. Kag ang bisan sinonga anang aran ara sa libro nga ginlistaanang mga tao nga may kaboi nga ara kata-posan ginpilak sa logar nga dato nga na-gadabadaba. Maman dato ang ginatawagnga ikarwa nga kamatayun.

21Ang Bago nga Langit kag Bago nga Logta

1 Pagkatapos dato nakita ko dayon angbagonga langit kag bagonga logta, tungudnga ang dati nga langit kag dati nga logtanadora, pati ang dagat ara run da. 2 Kagnakita ko ang balaan nga siodad, ang bagonga Jerusalem, nga nagapaidalum alin saDios doto sa langit. Ang logar nga datopriparado ron gid, kag anang kaalimbawapario sa karasalun nga babai nga nakatrairun kag nagasolang-solang sa anang mag-ing asawa. 3 Pagkatapos may nabatian akonga nagaambal mabaskug alin sa trono,makon, “Dadi, anang orolian ang Dios dianrun sa mga tao! Magakaiban tana runkananda, kag sanda maging anang mgatao ron. Ang Dios mismo andang magingkaiban. 4 Papaidun na andang mga loa saandang mga mata. Ara run kamatayun,kag ara run kasubu. Ara run pagpanangis,kag ara runda kasakit, tungudnga angdatinga mga butang nakalubas run.”

5 Makon ang nagapongko sa trono,“Dadi ginabago ko ron ang tanan nga mgabutang!” Kag makon na kanakun, “Isolatmo akun ginaambal nga dia tungud ngadia matood kag masasarigan.” 6 Makonna pa, “Ang tanan nga butang natomanrun. Ako ang Alpha kag ang Omega, ngaanang gostong ambalun, ang ginaalinankag ang kataposan ang tanan. Kon mayginawaw, painumun ko sa toboran nganagataw kaboi nga ara kataposan kag indiako gid magpabayad. 7 Ang mga na-gadaug kay Satanas imoon ko nga akunmga bata kag ako maging andang Dios.8 Piro karadluk anang madangatan angmga ginaadlukan nga magsonod kanakun,ang mga ara nagatoo kanakun, ang mganagaimo maraway nga mga butang, angmga manogpatay tao, ang mga nagaolid

sa bukun andang asawa, ang mga manog-babaylan, angmganagasimba samgadios-dios, kag ang tananngamga botigunanangpaayanan ang tanan nga dia ara iba kondiang logar nga nagadabadaba nga kalayongamay asopri. Mamandia ang ginatawagnga ikarwa nga kamatayun.”

Ang Bago nga Jerusalem9 Karon, nagparapit kanakun ang isara

sa pito ka angil nga nagbobo anang su-lud anang yaong nga may pito ka kata-posan nga mga sarot. Makon na, “Dali,ipakita ko kanimo ang babai nga karasalunsa Karniro.” 10 Pagkatapos gingaumanako ang Ispirito Santo kag gindara akoang angil sa anang potokpotokan angmataas gid nga bokid. Kag ginpakitana dayon kanakun ang Balaan nga Sio-dad, nga kon tawagun Jerusalem, nganagapaidalum alin sa Dios doto sa lan-git. 11Masilaw sulungun tungud sa ananggaum ang Dios, kag nagasinggat-singgatpario sa maraalun nga bato, pario sabato nga aspi, kag nagasirang nga midyokristal. 12 Ang siodad napalibotan angmataas kag mabakud gid nga padir. Sapadir nga dia may dosi ka poirtaan, kagkada poirtaan ginabantayan sangka angil.Nakasolat ra doto sa mga poirtaan anangmga aran ang dosi ka tribo ang Israel.13 May tatlo ka poirtaan sa kada kilid angpadir: tatlo sa mororan, tatlo sa bagatnan,tatlo sa amianan, kag tatlo ra sa kasalu-pan. 14 Anang padir ang siodad ginpatin-dug sa dosi ka pondasyon nga ginsolatananang mga aran ang dosi ka apostolis angKarniro.

15 Ang angil nga nagambal kanakunmay dara nga inogsokat nga bolawan agudsokatun ang siodad pati anang mga poir-taan kag anang padir. 16 Ang siodad ngadato koadrado gid. Anang kalabug kaganang kalapad pario gid. Pagsokat naang siodad, anang kalabug bali 2,400 kakilomitro. Kag anang kalapad kag anangkataas pario ra anang labug. 17 Ginsokatra ang angil ang padir, kag bali 64 kamitros anang kataas. (Kag anang labuganang mitro nga ginagamit ang angil sapagsokat pario ra gid sa atun mitro).18 Ang padir nga dato bato nga aspi,kag ang siodad mismo bolawan gid ngaporo kag nagasirang nga midyo kristal.19 Anang mga bato nga pondasyon angpadir napogtak-pogtakan ang tanan nga

Apokalipsis 21:20 352 Apokalipsis 22:15klasi nga maraalun nga mga bato. Angprimiro nga pondasyon nga bato aspi,ang ikarwa sapiro, ang ikatlo kalsido-nia, ang ikaapat ismiralda, 20 ang ikalimasardonika, ang ikaanum kornalina, angikapito krisolito, ang ikawalo birilo, angikasiam topasio, ang ikanapolo krisopraso,ang ikaonsi asinto, kag ang ikadosi ama-tista. 21 Pirlas anang dosi ka poirtaan, ayang kada poirtaan ginimo sa sangka pirlasnga mabaul. Anang karsada ang siodadnga dato poros bolawan kag nagasirangnga midyo sa salamin.

22 Ara ako may nakita nga timplosa siodad nga dato, tungud nga anangpinakatimplo doto ara iba kondi ang Gi-noong Dios mismo nga Makagagaum kagang Karniro. 23 Indi ra kinanglan sa sio-dad nga dato ang adlaw kag ang bolan,tungud nga anang gaum ang Dios nagatawsanag doto, kag ang Karniromaman anangpinakasolo. 24 Ang mga tao sa kalibotanmalalanyagan anang solo ang siodad ngadato, kag ang mga ari sa bilog nga kali-botan magadara andang manggad doto.25Anangmgapoirtaan ang siodadngadatopirming bokas, indi run gid pagsiradoanay ara run da gabi doto. 26 Ang mgamasaradya kag maraalun nga mga butangang tanan nga nasyon dadaraun sa siodadnga dato. 27 Piro indi makasulud dotoang bisan ano nga marisna sa panulungang Dios, ang bisan sino nga nagaimo kau-ruyan kag ang mga botigun. Ang makaka-sulud lang doto ara iba kondi ang mga taonga andang aran nakasolat sa anang libroang Karniro, nga listaan ang mga tao ngamay kaboi nga ara kataposan.

221 Ginpakita ra kanakun ang angil ang

soba nga anang tobig nagataw bagongkaboi. Kag dia nagalanyag nga midyo sakristal, kag nagaalin sa anang trono angDios kag ang Karniro 2 kag nagailig satunga anang karsada ang siodad. Sa anangbinit magtimbang ang suba may kaoy nganagataw kaboi nga nagapamonga dosi kabisis sa sulud sangka toig, kaisara kadabolan. Kag anang daon ginagamit ngabolong para sa tanan nga mga tao. 3 Ararun miski ano nga ginsompa ang Diosnga makikita sa siodad nga dato. Dotoanang trono ang Dios kag ang Karniro, kaganang mga sorogoon magasimba kanana.4 Makikita nanda run anang itsora, kag

anang aran isosolat sa andang dai. 5 Ararun gabi doto, gani indi run kinanglan angmga solo okon anang sanag ang adlaw,ay ang Ginoong Dios maman run andangpinakasolo, kag magadomara sanda ra bi-lang mga ari asta kon sano.

Anang Pagbalik ni Jesus6Makon dayon ang angil kanakun, “Dia

nga mga ambal matood kag masasarigan.Ang Ginoo nga anang Dios anang mgaispirito ang mga propita maman ang nag-padara anang angil agud ipakita sa anangmga sorogoon kon ano ang madali runlang nga magakaratabo.”

7 Makon ni Jesus, “Madali ako ron langmagabot! Masoirti ang mga tao nga na-gatoman sa mga ginakoon sa solat nga dianga magakaratabo.”

8 Ako, si Juan, nakabati mismo kagnakakita sa mga butang nga akun ginsolatdigi. Pagkatapos nga akun makita kagmabatian dia nga mga butang, nagloodako agudmagsimba sa angil nga nagpakitaang mga butang nga dia kanakun. 9 Piromakon na kanakun, “Indi kaw magsimbakanakun. Ako sorogoon ra lang ang Diosnga pario kanimo, kag sa imong kaparionga mga propita, kag sa tanan nga na-gatoman sa mga ginakoon sa libro ngadia. Ang Dios imong simbaun!” 10Makonna kanakun, “Ayaw pagtagoa ang mga gi-natagna digi sa libro nga dia, tungud ngamadali run lang dia tanan magkaratabo.11 Ang mga malain magaimo pa gid angmalain, kag angmgamarisna isipmagapa-dayon pa gid sa andang marisna nga mgaisip. Piro ang mga tao tana nga matarungkag limpyo sa panulung ang Dios dapatmagpadayon sa pagimo ang mayad.”

12 Makon ni Ginoong Jesus, “Pamatikamo, indi run lang boay kag magabalikako ron dian! Kag daraun ko akun balussa kada isara sono sa anang mga inimoan.13 Ako ang Alpha kag ang Omega, ananggostong ambalun, ang ona kag ang ori,okon ang ginalinan kag ang kataposan angtanan.

14 “Masoirti ang mga nagapalimpyo saandang mga sala, tungud nga totogotansanda nga magsulud sa mga poirtaan angsiodad kag magkaun anang bonga angkaoy nga nagataw kaboi. 15 Piro mabibilinsa goa angmgamaraway ngamga tao, angmga manogbabaylan, ang mga nagaolid

Apokalipsis 22:16 353 Apokalipsis 22:21sa bukun andang asawa, ang mga manog-patay, ang mga nagasimba sa mga dios-dios, kag ang tanan nga botigun.

16 “Ako, si Jesus, nagsogo sa akun angilagud isogid kanimo dia nga mga butangpara sa mga nagasirimba sa Dios sa iba-ibang mga logar. Ako alin sa anang lai niDavid kag ako ra ang masanag nga bitoonnga karamlaganun.”

17Nagakoon anang Ispirito ang Dios kagang babai nga karasalun, “Dali!” Angtanan nga nagaparamati magkoon da,“Dali!” Ang miski sino nga ginawaw kaggosto maginum magparapit kag batononang tobig nga nagataw bagong kaboi. Dialibri.

Ang Kataposan nga mga Ambal ni Juan18 Ako, si Juan, nagapaandam gid sa

kada isara nga nagapamati sa mga tagna

digi sa libro nga dia. Ang miski sino ngamagdogang sa mga tagna nga dia, dogan-gan ra ang Dios sa anang silot ang mgasarot nga nakasolat digi sa libro nga dia.19 Kag ang magboin sa mga tagna sa libronga dia, bulun ang Dios anang parti saginsambit digi nga bonga ang kaoy nganagataw bagong kaboi. Kag indi tana runpagpasuludun sa Balaan nga Siodad nganasambit ra digi sa libro nga dia.

20 Si Jesus maman ang nagapamatoodsa tanan nga nakasolat digi. Makon na,“Matood ra gid nga ako madali run langmagbalik.”

Nagkoon ako ra, “Kabay pa. GinoongJesus, pagbalik run.”

21Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ngatanan ni Ginoong Jesus.