ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....

251

Transcript of ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....

Page 1: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...
Page 2: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

iiJiosh Wechij O'ohana

New Testament in Tohono O'odham (US:ood:Tohono O'odham)copyright © 2010 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: Tohono O'odhamTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Tohono O'odhamoodUnited States

Copyright Information© 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License: Attribution-Noncommercial-NoDerivativeWorks. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, provided that you include theabove copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.

Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Tohono O'odham

© 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-NoDerivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with those Scriptures anddocuments. For other uses, please contact the respective copyright owners.2014-04-30PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 22 May 2020 from source files dated 4 May 2020b5242733-5000-5adb-bd50-d2be509d05de

Page 3: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

Contents

MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1MARK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33LUKE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53JOHN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88ACTS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111ROMANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1421 CORINTHIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1562 CORINTHIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169GALATIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177EPHESIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182PHILIPPIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187COLOSSIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1901 THESSALONIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1932 THESSALONIANS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1961 TIMOTHY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1982 TIMOTHY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202TITUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205PHILEMON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207HEBREWS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208JAMES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2181 PETER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2212 PETER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2251 JOHN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2272 JOHN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2303 JOHN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231JUDE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232REVELATION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234

iii

Page 4: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 1:1 1 MATTHEW 2:4

Id ash d Matthew Oꞌohana abAmjed g Jiosh AlidagMash hedai d si shohshonaj g JesusAn g neid g Luke 3:23-38

1 Ia atsh mahsi g Jesus Christ jewed dahm k abd amjedkamaj hegai t‑kekelibad ha‑kownalig mashhab chehgig David. Kush g Davidbad ab d amjedka-maj hegai mash d t‑shohshon ahchim Tutuligo chhab chehgig Abraham.

In ant wo oꞌoha g ha‑chechgig hegam mash dJesus Christ shohshonbad.

2Abraham atsh wa an alidt g Isaac.Tsh g Isaac an alidt g Jacob.Tsh g Jacob an ha aꞌalidt hegam Judah.3 Tsh g Judah an ha aꞌalidt g Perez ch Zerah heg ab

mash d Tamar.Tsh g Perez an alidt g Hezron.Tsh g Hezron an alidt g Ram.4 Tsh g Ram an alidt g Amminadab.Tsh g Amminadab an alidt g Nahshon.Tsh g Nahshon an alidt g Salmon.5Tsh g Salmon an alidt g Boaz heg abmash d Rahab.Tsh g Boaz an alidt g Obed heg ab mash d Ruth.Tsh Obed an alidt g Jesse.6 Tsh g Jesse an alidt g David.

David atsh an alidt g Solomon heg ab mash dchum hohnigaj g Uriah.7 Tsh g Solomon an alidt g Rehoboam.Tsh g Rehoboam an alidt g Abijah.Tsh g Abijah an alidt g Asa.8 Tsh g Asa an alidt g Jehoshaphat.Tsh g Jehoshaphat an alidt g Joram.Kush ihda Joram d shonaj g Uzziah.9 Tsh g Uzziah an alidt g Jodam.Tsh g Jodam an alidt g Ahaz.Tsh g Ahaz an alidt g Hezekiah.10 Tsh g Hezekiah an alidt g Manassah.Tsh g Manassah an alidt g Amos.Tsh g Amos an alidt g Josiah.11Kush ihda Josiah dha‑shonhegam Jeconiahmatsh

eda gam hu hab i e juh g t‑shohshonbadBabylon kihhim wui.

12 Jeconiah atsh an hahawa alidt g Shealtiel.Tsh g Shealtiel an alidt g Zerubbabel.13 Tsh g Zerubbabel an alidt g Abiud.Tsh g Abiud an alidt g Eliakim.Tsh g Eliakim an alidt g Azol.14 Tsh g Azol an alidt g Zadok.Tsh g Zadok an alidt g Akim.Tsh g Akim an alidt g Eliud.15 Tsh g Eliud an alidt g Eliazar.Tsh g Eliazar an alidt g Matthan.Tsh g Matthan an alidt g Jacob.16 Tsh g Jacob an alidt g Joseph.Kush ihda Joseph d kunaj hegai mo d Jesus jeꞌe ch

hab chehgig Mary.K ihda Jesus hab e aꞌaga Christ.

17 Pegih, nt gamai giꞌik an oꞌoha g ha‑chechgighegam mo d e‑oꞌogbad am i amjed mash eda amoimmed g Abrahambad ch amhugkammash eda am

oimmed g Davidbad. Kunt hab waꞌap gamai giꞌik anoꞌoha g ha‑chechgig hegam mo d e‑oꞌogbad heg iamjed ch gam hu hugkam matsh eda gam hu habi e juh g t‑shohshon Babylon wui. Kunt gamai giꞌikan oꞌoha g ha‑chechgig hegammo d e‑oꞌogbad heg iamjed ch gam hu hugkammatsh ab mahsi hegai mohab e aꞌaga Jiosh si Kehsha (Christ).

Matsh mahsi g JesusAn g neid g Luke 2:1-7

18 Ia ant wo oꞌoha matsh has e juh matsh edamahsi g Jesus Christ. Am amtsh i apꞌechmatsh idamJoseph ch Mary wo e hohont. Tsh am hahawa s‑emai mat g ali wo bei. 19K hab chuꞌig g chehanig matchum pi wo ha bei g cheoj matp hab wo wa e juh.Kush g Joseph am wabsh si s‑ap oid g chehanig chhekaj hab e elid mat pi wo be k wabshaba pi hedaiwo ha ahgi. T hab pi wo si e el g Mary.

20 Sh am oidahim ihda g Joseph. Kutsh am hahawabsh ab wui i e chehgi g anghil am chehchkij edk hab kaij, “Joseph map ab d Davidbad amjedkam,am g wabsh s‑ap e tahtk k wo bei g Mary mat dwo m‑wehm kihkamk. Hekia S‑apꞌekam Gewkdagat hab juh ihda ali mat g Mary wo bei. 21 Kut d wocheojk. Kupt hab wo chehch Jesus mo hab d ahgaha‑Doꞌibiakam. Batwo chehgigknat piwohadoꞌibiag e‑hemajkamga ab ha‑chuꞌijig amjed.” Neh, bashkaij g anghil am Joseph wui.

22Wehs atsh wa hab e juh ihda hab masma mashwahabmasmaheki huhab kaij g Jiosh. Kelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam atki an oꞌoha mash wa habkaij:23Hema g si s‑ap chehia at wo bei g cheoj ali pi koi

ab hu i miabidk g cheoj.Kumt hab wo aꞌagad Manuel mo hab d ahga Jiosh o

t‑Wehmaj. Isaiah 7:1424 Kutsh hekid am i nea g Joseph k atsh am ha

hekaj hab e juhmash has i kaij g anghil abwuimatshan bei g Mary. 25 Sh wabshaba pi am hu hab masmae wehm kih mo g e wehm kihkam am hugkam mathekid ip bei g ali. Tsh g Joseph hab hahawa chehchJesus.

2Matsh am haꞌi dada hegam mo s‑chu aꞌamichud ab

huhuꞌu t ab1 Jesus atsh ammahsi Bethlehem kihhim t am am

Judea chekshani ch ed. Shwenog amhema d kownalJudea ch ed ch hab chehgig Herod. Tsh ab haꞌi hihisiꞌal tahgio amjedmash s‑chu aꞌamichud abhuhuꞌu tab. K eda g Jerusalemd kownal daikud am t‑jewedgaed. Tsh am dada idam k am ha kakke g hahaꞌichuch hab kaij, 2 “Bahꞌo haꞌichug hegai ali matki hemumahsi matsh d wo ge ha‑kownaligk g Tutuligo. Amat dahiwua g huꞌumatt heg amjed s‑mai gmahsidaj.Kutt heg hekaj ab i hihi matt am hab wo juh g si hast‑elida ab wui.”

3 Kutsh si e kudu g kownal am i kahk. Tsh heghekaj wehs g kihkam amai hab waꞌap e kudu. 4Tsh gkownal amha hekaj i ha hemapai g uꞌugchu papal chchehanig t‑mashchamdam k ab ha kakke, “Bahtshab haꞌabwomahsi hegaimatsh g Jiosh dwoKehshakmat d wo chum em‑kownaligk?”

Page 5: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 2:5 2 MATTHEW 3:115 Sh hab ahg, “Ab Bethlehem t ab id eda chek-

shani. Batki masma an hema oꞌoha g kelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam mo g Jiosh hab kaij:6Do al chum kihhim g Bethlehem.Kut eda am hema wo i wuhsh mat d wo

ha‑kownaligk ch wo ha wanimedad gni‑hemajkamga.” Micah 5:2

7 Tsh g Herod am s‑aꞌagim i ha wai hegam s‑chuaꞌamichuddam k ab ha amjed s‑mai matsh hekid abi e mahsid hegai huꞌu. Tsh am ahgi. 8 Tsh g Herodam hahawa ha ahgi mat gam hu wo hihi Bethlehemwui hab ha ahgch, “Am g wo hihim k am wo si i gahhegai ali k hekid wo sha chehg k ia wo ni‑ahgi. Kuntahni am hab waꞌap wo him k ab wo ihmmani ab haselid.”

9-10 Kutsh gam hu hahawa hihim k gam hu hebaii hihim. Tsh ab ep i e mahsid hegai huꞌu mash amwa heki hu neid. Kush si s‑hehegig am i neidok.Tsh heg am ha baꞌich him k am dahiwua heg dahmmash am dadha hegam Joseph. 11 Tsh am dada kam i wahp kih ch ed. Sh am woꞌo hegai ali. Kushg jeꞌej am wehmaj. Tsh idam s‑chu aꞌamichuddamam wui i shul g ali k am hab juh g ab si has e‑elidak am hahawa i ha wuwhas g s‑namkig haꞌichu k abmah. Sh id d ohla ch hegai s‑ap uhwchu mo hekaj eiagchulid ch hegai mo hekaj e huhud g muhki.

12 Sh g Jiosh am ha ahgid am ha‑chehchki edmatsh pi am hu ep wo hihi Herod wui. Kutsh heghekaj im hu wabsh hihi e‑jewedga wui am hemawohg ch ed.

Mamtsh am chum mua g Jesus13 Tsh ab hahawa i e chehgi g anghil Joseph wui

am chehchkij ed k ash hab kaij, “Kownal Herod atam wo i gahghi ihda ali mat wo chum s‑muꞌam. Mtheg hekaj gam hu wo hihi Egypt jewed wui k am wohaꞌichugkad. Kunt am wo em‑ahgi mamt hekid epwo i hihi.”

14 Kutsh am ha hekaj i wami g Joseph k am bei gali ch jeꞌej k hegwaꞌi s‑chuhugamhihi am Egypt wui15 k am wa dadha. Id atki am hab e juh mat hekajs‑ap hab wo e juh hegai matki heki hu waꞌi oꞌohag kelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Bo chuꞌig goꞌohanaj mash g Jiosh hab kaij:Amantwo iwuhshad gni‑alidag Egypt jewed amjed.

Mamtsh g aꞌal am ha kokdaAn g neid g Hosea 11:11

16 Pegih, tsh pi am hu ep i hihi Herod wui hegams‑chu aꞌamichuddam mash wa am ha ahgid g Jiosh.Tsh heg hekaj bagat g Herod. Sh eda idam heki huahgid mo am hu d i gohk aꞌahidag mat wa am chehhegai huꞌu. Kutsh heg hekaj ha cheha g e‑shondaligmatshwehswoha kokda g aꞌal wihpiopmash d gohkahidkam ch am i wecho amai Bethlehem ch ed ch ani wehgaj. 17 Neh, id atsh wa hab e juh hab masmamash wa g Jiosh heki hu waꞌi hab kaij matsh habmasma hab wo e juh. Hegai kelibad Jiosh haꞌichui tashogiddam mash hab chehgig Jeremiah atki anoꞌoha mash hab kaij g Jiosh:18Am ant wo kah g shoshaki Ramah ch ed.Rachelbad amjedkam at am wo shoanid g aꞌal ha

wehhejed ch pi haꞌas wo shosha nat pi wehswo e kokda. Jeremiah 31:15

Matsh ab uhpam i hihi hegam Joseph Egypt amjed

19 Sh am dadha hegam Joseph g ali wehm Egyptjewed ch ed. Sh am hu hebai, tsh g Herod muh.

Tsh am hahawa ep i e chehgi g anghil amchehchkij ed g Joseph k ash hab kaij, 20 “Muh athegai mat chum s‑muꞌam g ali. Mt heg hekaj wowahpamig k wo uhpam hihi am e‑jewedga wui.”

21 Kutsh am i wami g Joseph k am ha ui g ali chjeꞌej k ep hihi am e‑jewedga wui.

22 K wabshaba g Herodbad alidag wenog am dkownal Judea ch ed ch hab chehgig Arkelaus. Tsh gJoseph am i s‑maimo id d kownal k atsh sha s‑ehbenimas am wo i dahiwua amai. Tsh g Jiosh am ep ahgichehchkij ed matsh pi am hu ep wo hihi Judea wui.Tsh hekaj imhab haꞌab ep hihi Galilee chekshaniwui23k am dadhaiwua Nazareth kihhim ch ed. Heki atkihuhemaoꞌoha g kelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddammamt habwo aꞌagad ihda “Nazareth t amoꞌodham.”

3Mash haschu ahgachug g John am ha pahl wap-

konchAn g neid g Mark 1:1-8; Luke 3:1-18; John 1:19-28

1 Tsh am hahawa jegko i wuhsh Judea chekshanich ed ihda mash d John ch ha pahl wapkon ghemajkam. 2 John jehnigida ash hab chuꞌig, “Gamg hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi. E o aihimmat inwo i wuhsh g Jiosh kownaltalig.”

3 Neh, id o hab ahg John hegai kelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam mash hab chehgig Isaiahmash eda hab kaij:Hema atsh gam hu jeg ed wo ha mihshmad g hema-

jkam hab kaijch:Neh, in atsh wo i wuhsh jewed dahm hegai mo d ge

kownal wehs haꞌichu dahm.Kumt heg wehhejed wo i e nako. Isaiah 40:3

4 Sh ab e enigadadch g John g ka‑mihyo wopoikuskaj ch ge hogi giwud ch heg waꞌi hekaj e gegosidkohktpul ch sitꞌol. 5Kutsh ab wui i hihi g hemajkammiajed ch an i aꞌai wehskojed g Judea chekshani,chum hems ab Jerusalem t amjed. 6Muꞌi ash am ahgg pi ap e‑chuꞌijig am i kahkch g John. Kush heg amha pahl wapkon Jordan akimel ch ed.

7-9Haꞌi atsh amdada hegammo d Palasi ch hegammo d Sajusi matsh wo nei ihda pahl wakona. Shhab ha ahg g John, “Hah, ahpim mam pi ap chegi-toidag, bamki e elid mamt wo e doꞌibia ab amjed gs‑koꞌok e‑namkidadag heg wabsh hekaj mam ab dAbrahambad amjedkam. Nt wabshaba wo em‑ahgimamt pi woho wo e doꞌibia, heg hi wa mamt am woe chehgi am hab junihidch g s‑apꞌekam mamt gamhu s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi. Wehs hegam matgam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi at d wo Jioshhemajkamgak ch hekaj hab masma wo e kuint mod Abrahambad amjedkam, chumwa g nahnko mahshemajkam. 10Kumt ahpimgamhuwo s‑e ohhodhabmasma mat g pi kehg bahidkam uꞌus mamtp pi gamhu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k pi am hu hab wojunihid g s‑apꞌekam.”

11 Kush hab ep kaij g John, “Pi g hab wo ni‑elidmanis ahni d si haꞌichu. Ab at hema wo i wuhshni‑oidk k d wo si haꞌichuk. Ahni ani hi wa em‑pahlwapkon mamt eda gam hu wo s‑ohhod g pi ape‑chegitoi. T wabshaba heg ab wo em‑mah g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag k gam hu hab wo i juh g pi

Page 6: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 3:12 3 MATTHEW 4:23em‑apꞌekam hab sha masma mat g mehi wo mehig shaꞌi. 12 Nam hig pi nehnichud g pilkan mamtg mohgaj gam hu wo i gawulkad k wo mehid k gpilkani ged hu wo i baꞌiha. Pegih, t hab waꞌap amaꞌai wo i ha gawulkai g hemajkam am lodaita ch edihda mani em‑ahgid k wo ha doꞌibia g s‑apꞌekamk g pi apꞌekam s‑koꞌokam wo ha namkid. T gha‑namkidadag pi hekid wo huhug.” Neh, bash kaijg John.

An g neid g Mark 1:9-11; Luke 3:21-2213 Jesus atsh ab hahawa i hih Galilee chekshani t

amjed mo hebai d i kihkam k ab jiwia Jordan akimelt abmatshwo e pahlwako. 14Sh g John chumpi pahlwakonamk hab kaijch, “Nis haschu ahgk wo m‑pahlwako nap pi d hekia s‑apꞌekam? Ahpi apt wo chumni‑pahl wako.”

15 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Bapt wo ni‑juh nopi g Jiosh hab d elida.”

Tsh heg hekaj hab juh g John. 16 Tsh am hahawabsh i chumwuhsh g Jesus shuhdagi t amjed. Tsh gdahm kahchim gam i e kuhpiꞌo. Tsh ab i hud g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ab ab g Jesus hab sha masmamat g hohhi. 17Sh ab neok g Jiosh ab dahm kahchimt amjed ch hab kaij, “Id o d si ni‑tatchuidch ni‑alidagch am si ni‑tatchui oidch hab masma.”

4Mash g ge Jiawul am chum s‑wuimk g Jesus pi

apꞌekam ch edAn g neid g Mark 1:12-13; Luke 4:1-13

1 Sh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag hab hahawa ahgg Jesus mat gam hu hejelko wo hih mo am d tohonojewedmatsh wo e aꞌappe. Tsh heg hekaj gam hu hihg Jesus 2 k am haꞌichugkahim giꞌikko wehst‑mahmtash ab pi haꞌichu koꞌadch nash pi e hoꞌigeꞌidahunab Jiosh wui.

3Kutsh ab wui jiwia g jijawul ha‑geꞌejig am chums‑wuimk pi apꞌekam ch ed k hab kaij, “Bap chum eelidmap d Jiosh alidag. Pegih, ab g hig chehani idamhohodai mat wo e pahnch naptki pi bihugim.”

4 Kush hab kaij g Jesus, “Pi ant hab wo juh. An ohab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Jiosh neꞌoki o baꞌich d i si s‑has haꞌichu mo hi g

haꞌichu hugi.Kut g oꞌodham hemho ab wo wa s‑wohog elidad.”

Deuteronomy 8:35 Kutsh g ge Jiawul am hahawa wuhpuij tahgio i

mahsid g geꞌe cheopi. Heg o am kehk amai mo habe aꞌaga Si Hekia S‑apꞌekam Kihhim ch d Jerusalem.6 Kush hab ahg, “Maptp woho d wo Jiosh alidagk,pegih, am g i dahꞌi amjed mo gan hu si uhgk kihtas.No hig pi hab chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed:Jiosh at ab wo ha cheha g muꞌi anghil mat wo

m‑nuhkud.Kut an hu wo m‑uꞌukchid mapt nih g shaꞌi e‑tahtad

ab hu wo shul hohodai t ab.” Psalm 91:117 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Pi ant wo pipꞌich g

Jiosh. An o hab chuꞌig oꞌohanaj ed:Pi g wo shaꞌi pipꞌichudad g e‑kownalig Jiosh.”

Deuteronomy 6:168Kutsh am hahawawuhpuij tahgio wehs i mahsid

g kokownaltalig ch kaistalig jewed dahm 9 k ab wuihab kaij, “Wehs ant am wo m‑mah ihda maptp abni‑wui wo i gehsh k ab wo ni‑ihmad.”

10Kush hab kaij g Jesus, “Gam g hu hihm, ahpi geJiawul. An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Heg amt waꞌi Jiosh ab wui wo i gehsh k ab wo

ihmad ch heg ab wo waꞌi s‑wohog elidad.”Deuteronomy 6:13

11 Kutsh wa woho gam hu hih g ge Jiawul. Tsh ganghil ab wui hihi g Jesus k am i wehmt.

Matsh g Jesus am i himch g e‑chikpan Galilee chek-shani ch ed

An g neid g Mark 1:14-15; Luke 4:14-1512 Am hu hebai amtsh am kuh hegai John mo am

wa ha pahl wapkon. Kutsh am i kah g Jesus mamtshkuh k atsh gam hu hahawa hih Galilee chekshaniwui 13 k am jiwia Nazareth t ab. K am hema ep dkihhim mo d Capernaum ch an hugidaj an g Galileekahchki. Kutsh am i dahiwua g Jesus. 14 Neh, hekiatki hu waꞌi oꞌoha g Isaiabad matsh id am hab wo ejuh. K hegai oꞌohanaj hab chuꞌig:15 Si haꞌichu at am hab wo e juh Galilee ch ed.Ihda chekshani o an hab chuꞌig kahchki hugid an ch

am huduni tahgio amjed g Jordan akimel.K an kihdag hegam mo d Zebulonbad amjedkam

ch hegam mo d Naphtalibad amjedkam chhegam ehp mo d gawul mahs hemajkam.

16Bo shamahsmo am dadha s‑chuhugam k ed no gemahch g Jiosh.

K g muhkig ab ha wui him.T wabshaba wo nei mat am haꞌichu wo i wuhshani

k hab wo sha masmak mo g si geꞌe tonlig.Isaiah 9:1-2

Neh, bash wa kaij g Isaiabad.17Kutshwawoho am iwuhsh g Jesus k am i ahgahi

g haꞌichu e‑ahga hab kaijch, “Gam g hu wo s‑ohhodg pi ap e‑chegitoi. E o aihim mat in wo i wuhsh gJiosh kownaltalig.”

Matsh g Jesus ab haꞌi ha wai g waptopi ha uꞌudammat wo wehmajk

An g neid g Mark 1:16-20; Luke 5:1-1118 Sh an him g Jesus Galilee kahchki hugid an.

Kush am haꞌi oiopo g waptopi ha uꞌudam ch amwuhpa g chuagia shuhdagi ch ed ch hekaj am hauꞌu g waptopi. Hema ash d Simon ch hab hahawae chechcheg Peter. Kush hema d wehngaj ch habchehgig Andrew.

Jesus atsh am i ha nei idam 19 k hab ha ahg, “Abg wo i ni‑oid k wo ni‑wehmajkad. Kunt ahni woem‑mashchamamt g hemajkamwo i hawanchkwuaam s‑apꞌekam wui.”

20 Kutsh am ha hekaj wabsh i dagito g e‑chikpank am i oi.

21 Tsh am shaꞌi hihi haꞌas huꞌi. Tsh g Jesus ami ha nei idam James ch John. Idam o hab waꞌapd e‑wepngam ch ash am chikpan g e‑ohg wehmwahlko ch ed ch am apꞌechud g e‑chuagia. Tsh gJesus ab ha wai mat am wo wehmajk. 22 Kutsh amha hekaj wabsh i dagito g e‑ohg ch e‑chikpan k am ioi g Jesus.

Mash gam hu ha mihshmdahim g Jesus Galileechekshani ch ed

An g neid g Luke 6:17-1923 Kush idam am hahawa hahasko oiopo Galilee

chekshani ch ed. Kush g Jesus am ha mashcham ghemajkam ha‑chechopi ed ch am ha ahgidahim g

Page 7: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 4:24 4 MATTHEW 5:28s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh ab amjed g kownaltali-gaj ch am ep ha dodajid g nahnko mahs kokꞌodam.24Tsh anwehsko i kaida g haꞌichu ahga ab amjed amSyria jewed ch ed mo heg eda g Galilee d chekshani.Tsh g hemajkam heg hekaj wehs ab ha uꞌapa wuihegam mo nahnko masma kokꞌo ch hegam mohaꞌichukaj e kudut ch hegammo g jijawul an uꞌukchg ha‑chegitoidag ch hegammo s‑ha chuhugchud chhegam mo pi himdag. Tsh g Jesus wehs ha dodaj.

25Kutsh g hemajkam wehskojed i hihim k am oidg Jesus. Idam ash haꞌi d Galilee t am oꞌodham ch haꞌiab amjed mo hab e aꞌaga Wehst‑mahm Kihhim chhaꞌi ab Jerusalem t amjed ch an wehskojed g Judeachekshani k ch haꞌi ga hu aigojed g Jordan akimel.

5Mash haschu am ha mashcham g Jesus kawulk t an

1 Tsh am i ha nei g Jesus idam muꞌi hemajkam kab i chesh kawulk t ab mat ab ha wui wo neo. Kutshan wehgaj i e hemapai hegam mash ab si wecho emashcham. 2 Tsh g Jesus am i ha mashcha.

Matsh wo chum si s‑ap e tahtkk g e doꞌibiakamAn g neid g Luke 6:20-23

Kush id d mashchamdaj:3 Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam ab e

shoꞌigchud Jiosh wui.Do em‑wehhejedkam g Jiosh kownaltalig.4 Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam

hemuch pi ap e tahtk ab amjed g pi apꞌekam.Jiosh at ab wo em‑mah g s‑ap tahhadkam.5 Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam ab

wabsh i e shoꞌigchudch.Wehs at abwo em‑mah g Jiosh hegaimo an oꞌohanas

mo ab em‑makiog am jewed dahm.6Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpimmam am si e

gahgid mamt d wo s‑apꞌekamk.Bat wo em‑juh g Jiosh mamt d wo si hekia

s‑apꞌekamk.7 Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam s‑ha

hoꞌigeꞌid g hemajkam.Jiosh at hab waꞌap wo s‑em‑hoꞌigeꞌidad.8Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mamt gam

hu s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi.Am o hiwgidas mamt ab wo neidad g Jiosh.9Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam am ha

dodolimachud g hemajkam.Mt wo s‑em‑mahchk mam d aꞌaligaj g Jiosh.10Mtwo em‑shoꞌigch ahpimmamt hab wo junihid g

Jiosh tatchui.Kwabshaba d em‑wehhejedkamg Jiosh kownaltalig.Kumt heg hekaj wo si s‑ap e tahtkkad.11 Mt wo s‑koꞌokam has em‑ahgad ch wo

em‑shoꞌigchudad ch nahnko masma habwo wuad g iattogig ab em‑ab nam pi abs‑ni‑wohochud.

Kumt wabsh wo si s‑ap e tahtkkad12 ch wo si s‑hehgigk no pi geꞌe haꞌichu ab

em‑makiog g Jiosh.Heg at wa oidk am hihi g kekelibad Jiosh haꞌichu i

tashogiddam.On ch tonligAn g neid g Mark 9:50; Luke 14:34-35

13“Neh, s‑mahch ammat piwo epadch g chuhkugmamtp wo si onmad. Pegih, mt hab wa masmahaꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk am ha shahgidhegammo pi mahch g Jiosh. Jiosh at gam hu hab woi em‑juh mamtp pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajkhab masma mamt hab wo juh g on matp wo kahko.

14 “Ahpim mam ab si ni‑hiwig amt wehs wo hatonolidad g hemajkam. Heg o wa wepo mam dtonlig am ha wehhejed. Pi g am wo ehstokch hegaimamt haschu hab wo junidad g Jiosh. Neh, no higpi woho mat pi ap wo e ehsto g kihhim matp amwo dahmkad g tohnk. 15 T g lahmpa hab waꞌap piwo e ehsto haꞌichu wecho. Mt an wo dai mat hebaiwo em‑tonolidad. 16 Pegih, mt ahpim pi wo ehsto gs‑em‑apꞌekam kwabsh wo ha hiwgidad g hemajkammat wo nei. Kut hekaj ab wo si has elidad g em‑ohgJiosh.

Mash g Jesus am baꞌich haꞌichu ha mashcham abamjed g ha‑chehanig

17 “Pi ant hab ahgk ia jiwia jewed dahm manisgam hu hab wabsh wo i juh hegai chehanig chmashchamadagmatshwa g kekelibad Jiosh haꞌichu itashogiddam ab bei Jiosh t amjed. Heg eda o an oꞌo-hanas mant has wo masmak ch has wo ni‑juh k wonahto g ni‑chikpan. 18Nt wo si shel em‑ahgi mat pihekid gam hu hab wo i e juh g Jiosh chehanig. Wehsat s‑ap wo e nahto hegai mo an oꞌohanas mat koiwohuhug g dahmkahchimch jewed kahchim, chumhemsg si al chuꞌuchumhaꞌichu. 19Kut dwabshwopihaꞌichuk am Jiosh nena ed hegai mat hedai pi am huwowohog elidad g Jiosh chehanig chwohamashchahaꞌijj ehp mat hab waꞌap pi ab hu wo wohog elidad.Kut heg d wo si haꞌichuk am Jiosh nena ed mathedai ab wowohog elidad g Jiosh chehanig chwo hamashcha haꞌijj ehp mat ab wo wohog elidad. 20 Boe elid g chehanig em‑mashchamdam ch Palasi mos‑ap oid g Jiosh chehanig. Nt wabshaba wo em‑ahgimamt hemho wa ha baꞌich i s‑ap wo oidad mamtpam s‑wahpkim Jiosh kihdag ed.

Mash ha mashcham ab amjed g bagatalig21“S‑mahch ammohab chuꞌig g heki hu chehanig

mamt pi wo ha mua g hemajkam. Kut hemho wawo e lodai matp hedai wo sha ha mua. 22 Kunt ahniam baꞌich hab wo i ah mamt am wa hugkam ab womoht g chuꞌijig mo g hamuꞌakammamt chum hemswabsh wo bagat ab hema i wui k hab wo ah mo dwabsh pad haꞌichu. Ab o em‑wui himmat g Jiosh woem‑lodai heg hekaj k gamhuwo i em‑wua Jiawul kihed.

23 “Am g wo haꞌasa e hoꞌigeꞌidahun mamtp wos‑chegito mamt hema i pi ap dohdda. Pi at abhu wo em‑kaiha g Jiosh. 24 Wehpeg amt am wo ie apꞌech heg wui mamt pi ap dohdda k am hahawo e‑hoꞌigeꞌidahu. 25-26 Mtp hems wo em‑lodaimamtp pi am hu s‑hohtam wo i e apꞌech. Kumtwo e kuhpach am hugkam mamt wehs wo namkidwehhejed mamt has i juh. Baꞌich at wo i s‑apꞌekmamt wehpeg hejel am wo i e apꞌech aꞌai e wui.

Mattsh pi wo ha ehs g ha‑wehm kihkam27“S‑mahch ammohab chuꞌig g heki hu chehanig

mamt pi wo ha ehs g ha‑wehm kihkam. 28Kunt ahniam baꞌich hab wo i ah mo heg wa wepo mamt haehsmamtp amwabsh wehmaj wo s‑woꞌiwuim hegai

Page 8: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 5:29 5 MATTHEW 6:15

mo pi d em‑wehm kihkam. 29Kut dwo em‑wuikamkmamt gam hu wo i e wua Jiawul kih ed. Baꞌich atwo i s‑apꞌek mamt chum hems wo heb hu wua ge‑nendag. 30Do em‑wuikammamt amhuwo i e wuaJiawul kih ed chum ams haschu pi apꞌekam hab wojuh. K baꞌich i s‑apꞌe mamt chum hems wo heb huwua g e‑nowi.

Mattsh pi wo chum s‑ohhod g t‑wehm kihkamAn g neid g Matthew 19:9; Mark 10:11-12; Luke 16:18

31“S‑mahch ammohab chuꞌig g heki hu chehanigmamt hemho wa am wo i wuhshad g ohhoda tapiale‑hohnig wehhejed mamtp wo s‑ohhod. 32Nt wab-shaba am wo em‑ahgi mat d wo pi apꞌekamk mamtwo s‑ohhod, heg hi wa mamt wo s‑mai am i chumhohntk mat heki hu ha wehm woꞌiwua. Kut d wo piapꞌekamk mat g em‑ohhoda hema ep wo kunt. Idat d wo em‑chuꞌijigk mamtp wo s‑ohhod. Kut hegaimat wo hohnt hab waꞌap wo juh g pi apꞌekam.

Mattsh pi wo ha iattogidad33“S‑mahch ammohab chuꞌig g heki hu chehanig

mamt pi wo ha iattogidad ch hemho am hab wowa juh mam haschu ha ahgid ch chehcheg g Jiosh.34Ntwabshaba amwoem‑ahgimamthemhoamhabwo wa juh g e‑neꞌoki. Pi o apꞌe mams wabsh chumhaschuwehhejed wo gewkaj g e‑neꞌoki. Neh, am amwabsh pehegia gewkaj g e‑neꞌoki am chehchegchg dahm kahchim. K eda g dahm kahchim d Jioshkihdag. K hab wa masma mamtp hems g Jiosh amchehch. 35Kum am ep chehcheg g jewed. K eda hegd Jiosh nahtoi ch heg wa wepo mo d keishpakudaj.Kum am ep chehcheg g Jerusalem. K eda heg dkihhimaj g Jiosh. 36 E‑moꞌo am hab waꞌap aꞌaga habkaijch mamt wo moht g chuꞌijig mamtp pi hab wojuh g e‑neꞌoki. T eda g Jiosh wo waꞌi e nako mat woem‑mohtoꞌi g chuꞌijig. Id o wehs habmasmamamtphems am chehch g Jiosh. 37Neh, bamt wo chum juhg e‑neꞌoki, chum ams pi wo gewkaj am chehchegchg Jiosh. T d wabsh wo ge Jiawul amjedkamk mamtpwo ha iattogi.

Mattsh pi wo t‑agwuimAn g neid g Luke 6:29-30

38“S‑mahch ammohab chuꞌig g heki hu chehanigmamt wo ha lodai mat hedai s‑koꞌokam has em‑juh.T ab wui hab epai wo e juh mat has i em‑juh.39 Nt wabshaba am wo em‑ahgi mamt pi wo shaꞌie agwuim. Tp hems hema ab wo em‑shonihiem‑kahm ab. Pegih, mt wabsh wo hiwigi matab ep wo em‑shonihi. 40 Kumt baꞌich haꞌichu abwo mah hegai matp hedai wo em‑lodai haꞌichus‑em‑wohppoꞌidamch. 41 Kumt gam hu wo si baꞌi-wichmamhaschu chikpan em‑mohtoꞌid wabsh s‑ape tahtkch. 42 Pi g wo shaꞌi daꞌid matp haschu itatchua g shoꞌigkam.

Mattsh ab wo si tatchuad g t‑obgaAn g neid g Luke 6:27-28, 32-36

43 “S‑mahch ammo e ahgachug mamt ab wo si hatatchuad g e‑naipijju ch wo s‑ha kehꞌidad g e‑obga.44-47 Nt wabshaba am wo em‑ahgi mamt pi hegamwaꞌi ab wo si ha tatchuad e‑naipijju. Chum o hemsg pi ap hemajkam ab si ha tatchua g e‑naipijju chwabshaba pi heg hekaj wo e doꞌibia. Neh, ahpimamt chum hems g e‑obga wo si ha tatchuad ch am

ha wehhejed wo e hoꞌigeꞌidahunad Jiosh wui. Jiosho chum hems g pi ap hemajkam ab si ha tatchuach ab ha mahk g tash tonlig ch juhki. Kumt ahpimhab wo chum masmak mo g Jiosh nam pi d aꞌaligaj.48 Em‑ohg Jiosh o d si hekia s‑apꞌekam. Pegih, mtahpim hab waꞌap d wo si hekia s‑apꞌekamk.”

6Mattsh pi wo t‑chehgidam matt haschu s‑apꞌekam

hab wo juh1Kush hab ep kaij g Jesus, “Am gwo s‑e nenꞌoidad

mamt pi am hu hab wabsh wo wuad g haꞌichus‑apꞌekam hab ahgk mat g hemajkam wo neidadmam haschu am hab junihim. Jiosh at pi ab huwo em‑mah g s‑kehgmahkigdagmamtp habmasmawabsh wo s‑e chehgidam.

2 “Pi g wo s‑e chehgidamk mamt hekid wo i hawehmt g shoꞌigkam. Hegammo s‑e chehgidamkmoi ha wehmt o am hab wua em‑namki ed ch an kahyach ed. K g hemajkam ab si has ha elid. Neh, ido d ha‑namkidadag. Nt wo si shel em‑ahgi mat gJiosh pi ab hu has wo ha el. 3 Ahpim amt wabshs‑aꞌagi wo i ha wehmtad g shoꞌigkam mat pi hedaiwo s‑mahchk. 4 T g em‑ohg Jiosh wo em‑neid k abwo si has em‑elidad.

Hoꞌigeꞌidahuna mashchamadagAn g neid g Luke 11:2-4

5 “Pi g wo s‑e chehgidamk mamt hekid wo ehoꞌigeꞌidahu. Hegam mo s‑e chehgidamk at wogegokiwua k wo e hoꞌigeꞌidahu am em‑namki ed chan kahya ch ed. Kut wehsijj wo ha neid k ab wo sihas ha elidad. Neh, id o d ha namkidadag. Nt wo sishel em‑ahgi mat g Jiosh pi ab hu has wo ha elidad.6 Ahpim amt am wo i wahp e‑kih ed k ab wo si ikuh g kihjeg k am wabsh hejelko wo e hoꞌigeꞌidahuJiosh wui. Kut heg wo waꞌi em‑neidad ch ab wo hasem‑elidad.

7 “Hegam mo pi mahch g Jiosh o am wabshmuꞌikko e dahm hab haꞌichu chechꞌe hab elidchmathab waꞌi masma wo ha kah g Jiosh. Mt wabshabaahpim pi hab masma hab wo e junihid. 8 Jiosh o dem‑ohg ch heki hu s‑mahch mam haschu i tatchuamam wa chum koi ab hu tahni haꞌichu. 9 Bamtmasma am wo e hoꞌigeꞌidahunad:T‑ohg Jiosh, an ap kihdag dahm kahchim ch ed.Kuch ab si hasm‑elid ch si haꞌichuchudgm‑chehgig.10Ab ach m‑tahni mapt wo i geꞌedaj g e‑kownaltalig

ia t‑shahgid mat g m‑tatchui am hab wo ejunihid ia jeweddahmhabmasmamoanhabe wua m‑kihdag ed.

11 Ab g i s‑t‑hoꞌigeꞌid k ab wo t‑mahkad g haꞌichuhugi wehs tashkaj.

12Gam g hu hab i juhni g pi ap t‑chuꞌijig hab masmamach gam hu pi chechegitod g ha‑chuꞌijighegam mat hedai pi ap has chuꞌi ab t‑wui.

13 Pi g am hiwgid g Jiawul mas am wo t‑shul piapꞌekam ch ed.

[Ahpi ap d kownalwehs haꞌichu dahmchwehs edgidg gewkdag.

Kutt ab wo si has m‑elidad chum hekid.]14 Neh, bamt masma am wo e hoꞌigeꞌidahunad

Jiosh wui wabsh pi chegitok g pi ap ha‑chuꞌijig. Tg Jiosh gam hu hab wo i juh g pi ap em‑chuꞌijig. 15T

Page 9: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 6:16 6 MATTHEW 7:13-14

wabshaba g em‑chuꞌijig pi gamhabwo i e juhmamtppi wo pi chegito g ha‑chuꞌijig.

Mamtsh hebaichujj wo dagito g e‑gegosig mamt wosi e hoꞌigeꞌidahu

16 “Pi g wo s‑e chehgidamk mam pi ap e tahtkmamt hekid heꞌekkio pi wo e gegos e hoꞌigeꞌi-dahunch. Hegam mat wo s‑e chehgidam at wo neig e‑namkidadag mat g hemajkam ab wo si has ha el.Nt wabshaba wo si shel em‑ahgi mat g Jiosh pi abhu has wo ha el. 17 Am g wo wakon g e‑wuhiosha kab wo si i gaswua g e‑moꞌo. 18 T hab pi wo mahchkg hemajkam ab i em‑neidk mam pi e gegosid. Theg wo waꞌi s‑mahchk em‑ohg Jiosh ch ab wo si hasem‑elidad.

T‑kaisdag an Jiosh kihdag edAn g neid g Luke 12:33-34

19 “Pi g an hu wo e toꞌidahid g s‑kaisdag id dahmjewed. Tp hems wabsh wo padt o atp hems hemawo em‑ehs. 20 Mt wabshaba wo hekaj g e‑kaisdagam Jiosh wehhejed. T heg wo wa wepok mam hegan e toꞌidahim Jiosh kihdag ed. T pi hekid wo padt.Kut pi hedai wo em‑ehs. 21 Kumt am wo s‑hihimimno pi g em‑tatchuidag am ulinig mo hebai haꞌichugmam haschu hab i elid mo d em‑kaisdag.

Mash t‑tonlidch g t‑amichudadagAn g neid g Luke 11:34-36

22 “Em‑wuhpui at s‑ap am wo i wahki g tonligmatp wo s‑mamsk 23 k wabshaba pi am hu wo iwahki matp pi wo mamsk. Kum heg hekaj s‑apnuhkud. Pegih, wahm amt wo si s‑ap nuhkudadg haꞌichu e‑amichudadag mat heg s‑ap am wo iwahki g wohokam. Dat wo si geꞌe s‑chuhugamkem‑wehhejed matp pi wo apꞌek g em‑amichudadag.

Matt pi ab hu haꞌichu t‑eniga ab wo si pihk t‑elidadAn g neid g Luke 16:13; 12:22-31

24 “Pi at hedai wo e nakomas ha wepo habmasmaab wo ha neidad g gohk e‑aꞌamo. Hemho wa atphems hema baꞌich wo i s‑wohog elidad. Em‑kaisdago heg wa wepo mo d em‑ahmo mamtp heg hekajbaꞌich wo i pihk e elidad mam hi g Jiosh.

25 “Neh, nt heg hekaj hab wo em‑ah mamt piwabsh wo i e kudutad heg hekaj mams haschukajwo e gegos o mams haschukaj wo e enigadad. Jioshat ab em‑mah g em‑doakag, pegih, k ab hab waꞌapwo em‑mah mamt haschukaj wo e dagioꞌidad. 26Ang wo i ha neid hegam uꞌuwhig mo an nenꞌe. Idamo pi haꞌichu eꞌeshad ch pi od g haꞌichu esha ch pigan hu e toꞌidahim g haꞌichu bahidag. K wabshabag em‑ohg Jiosh ha nuhkud. Kum eda ahpim baꞌichd i si haꞌichu mo g uꞌuwhig. 27 Pi amt wo e nakomams am baꞌich wo i himch g e‑aꞌahidagga, chumams hems wo si e kudutad am chegitokch.

28 “Pi g am wo si e kudutad ab amjed mamshaschu ab wo enigat. An g wo i neidad g haꞌichuheosig m an wehsko chuhch. Heg o wa wepomo si s‑kehg e enigadadch ch eda pi haꞌichu shaꞌishohshom. 29 Solomonbad o pi hab masma s‑kehge enigadadch, chum as d si s‑kais kownal. 30 Neh,haꞌichu wuhshanig o wabsh al heꞌekia tash an habchuꞌig. K eda g Jiosh si s‑kehg an wuhshad. Kumahpim baꞌich d i haꞌichu am wehhejed. Kut wohoab wo em‑enigadad. Pegih, mt heg hekaj ab wabsh

wo si hiwgad 31 ch pi am hu wo e kudutad ab amjedmams hebai wo bei g e‑gegosig o g e‑wehschuga.32 Hegam mo pi mahch g Jiosh o id am wa si oid.M eda ahpim d Jiosh aꞌaliga. K heg s‑mahch mamtatchua wehs ihda. 33 Wehpeg g am wo i e dagitokJiosh wui k hab d wo s‑apꞌekamk. Kut heg wehs abwo i em‑mah mam haschu i tatchua.

34 “Pi g am wo shaꞌi e kudutad heg amjed mathaschu has wo i e juh baꞌich tash. Am o wa haꞌichugg em‑kudutadag id i tashkaj ch pi hab chum mahsmams g siꞌalim kudutadag ab wo i wehnad.

7Pi g am wo s‑koꞌokam has ha ahgadAn g neid g Luke 6:37, 41-42

1 “Pi g am hedai has wo ahgad nat pi ab uhpamwo i e nodagi em‑wui. 2Mamt has i masma wo hasha ahgad, t ab wo i nod em‑wui g has ahgadag habmasma. Ab at wo i e nodagi em‑wui mamt has imasma ab wo neidad hema.

3 “Pi g am wo si s‑nenꞌoidad g hema chuꞌijig. Tphems baꞌich i geꞌej g hejel em‑chuꞌijig. Id at heg wowa wepok mam g chum haꞌichu ab i s‑wuhshdamkwuhij ed mo eda baꞌich i geꞌe haꞌichu ab woꞌoem‑wuhi ed. 4-5Do iattogimamtp habwo cheimamthaꞌichu ab wo i wuhshad wuhij ed mo eda g baꞌichi geꞌe haꞌichu ab woꞌo em‑wuhi ed. Hemho wa amtwehpeg wo i apꞌech g pi e‑apꞌedag k haha wo e nakomamt wo i apꞌech g hema pi apꞌedag.

6 “Pi g ab hu wo ha ahgid g Jiosh haꞌichu ahgahegam mo pi ab hu tatchua. Heg at wo wa wepokmamt g s‑ta keꞌidam gogogs ab wo ha mah g hekias‑apꞌekam haꞌichu o g kokji ab wo ha mah g sis‑namkig babiuga. Gogogs at hi abwabshwo i nehnik wo s‑koꞌokam has wo em‑juh. T g kokji hi wabshwo kehiwia g babiuga.

Mamt has masma wo bei haꞌichuAn g neid g Luke 11:9-13

7-8“Ab gwoha tahnid haꞌichu k abwobebhed. Amg wo e gahgidad haꞌichu k wo cheh. Ab g wo shont-pagad. T ab wo i e kuhpiꞌo g pualit em‑wehhejed.9 Ahpim oꞌog, namt hig wabsh g hodai wo mah ge‑alidag mat g simito wo em‑tai 10o wabsh g wamadwo mah mat g watopi hidod ab wo em‑tai? 11 Chumams d pi apꞌekam ch eda s‑mahch mamt s‑kehghaꞌichu wo ha mah g e‑aꞌaliga. Wahm hig g em‑ohgJiosh at woho baꞌich i s‑kehg haꞌichu ab wo em‑mahmamt ab wo tahnid haꞌichu.

12 “Am g hab wo ha juhkchid g hemajkam mamhas i chum ha elid mat hab wo em‑juhkchid. Bamtmasma wehs am hab wo juhmo haschu an oꞌohanasJiosh heki hu oꞌohana ed.

Mash s‑hasig matt am wo i wahp Jiosh kihdag edAn g neid g Luke 13:24

13-14 “Am g wo i e dagitok Jiosh wui k ab wos‑wohog elidad. Id at heg wo wa wepok mamt ami wahp al aj kihjeg t amjed k am aj wohg oidchhihim. Pi o muꞌijj hab masma hab e wua. Kumt habwaꞌi masma am wo bei g pi ha huhugedam doakag.(13) Pi o hasig mamt hab wabsh wo junihid g hejele‑tatchui. Id at heg wo wa wepok mamt ab s‑tadanikihjeg t amjed i wahp k am s‑tadani wohg oidch

Page 10: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 7:15 7 MATTHEW 8:15hihim. Muꞌijj o hab masma hab e wua ch hab abaihim g Jiawul kih.

Mamtsh has masma wo s‑mai mas hedai s‑wohom ds‑apꞌekam

An g neid g Luke 6:43-4415 “Muꞌi at an wo i wuwha g s‑chu iꞌattomkam k

hab wo e aꞌagad mo d Jiosh haꞌichu i tashogiddam.Am g wo s‑ha nenꞌoidad mat pi am hu wo i em‑shulpi apꞌekam ch ed. T wo s‑em‑padchudam habmasma mat g shehꞌe wo s‑muꞌam g kahwal. 16 Mtwo s‑mahchk mo pi d wohokam am neidch mo hasmasma. Nat hig wo e nako g hoꞌi shaꞌi mat wobahidagt g uhdwis o g suhna? Pegih, t hab wamasma pi wo e nako hegam s‑chu iꞌattomkam maswo em‑oidk hab wo e juh. 17 Neh, heg at wo waꞌis‑kehg bahidagt s‑kehg haꞌichu wuhshanig. 18 T gpi kehg wuhshanig pi kehg wo bahidagt. 19 Kumtwo shonch k gam hu wo mei. 20 Neh, mt hab wamasma wo ha mai mas hu wa woho d Jiosh haꞌichu itashogiddammamtwoneimaswawoho ab s‑wohogelid g Jiosh.

Matsh haꞌi hab wabsh wo chum e el mo ab si hiwig gJesus

An g neid g Luke 13:25-2721 “Muꞌijj at hab wo chum ni‑aꞌagad mani d

s‑apꞌekam ha‑kownalig ch wabshaba pi am hu habwo junihid g ni‑ohg Jiosh tatchui. Kut g Jiosh pi amhu wo i ha wahpki e‑kihdag ed.

22 “T ab wo i e ai g lodaita tash. T idam habwo chum kaijjid ab ni‑wui, ‘S‑apꞌekam ni‑kownalig,m‑gewkdagkaj ach am ahgachug g Jiosh haꞌichuahga ch gam hu i ha wuwhasid g jijawul ch am habjunihim g s‑hasig haꞌichu.’

23 “Kunt hab wo chei ab ha wui, ‘Pi ani hekidshaꞌi s‑em‑mahch. Gam g hu wo hihim ab ni‑amjedahpimmamhab junihim g pi apꞌekam.’ T hemhowagam hu wo hihi.

Mattsh has masma s‑wihnam wo shondad gt‑doakag

An g neid g Luke 6:47-4924 “Ab g wo s‑wohog elidad g haꞌichu ni‑ahga. T

hab wo s‑apꞌek g em‑doakag. Id at heg wowawepokmatp hems hema s‑wihnam wo shondad g e‑kihta.25 T hab pi wo i gei mat hekid wo hewed k juh k wos‑gewkammel g shuhdagi. Pegih, mt habwamasmas‑wihnam wo gegokkad mo ihda kih mamtp ab wos‑ni‑wohog elidad.

26 “T wabshaba pi wo apꞌek g em‑doakag mamtppi ab hu wo wohog elidad g haꞌichu ni‑ahga. Hegat wo wa wepok matp hems hema pi wihnam woshondad g e‑kihta. 27 T wo si hewed k juh ks‑gewkam womel g shuhdagi. Kut g kihj wo i gehshk amwabshwo i e padch. Pegih, t hab wamasmawoi e padch g em‑doakag mo ihda kih mamtp pi ab huwo ni‑wohog elidad.”

Jesus gewkdag28 Neh, tsh am i haꞌasa ha mashcha g Jesus. Tsh

g hemajkam si has i el 29 no pi s‑e mamachim hamashcham. Sh eda hegam mo d chum chehanigha mashchamdam pi hab masma s‑e mamachim hamashcham.

8Matsh g Jesus hema doaj mash g chuhkugaj wabsh

muhkhimAn g neid g Mark 1:40-45; Luke 5:12-16

1Tsh ab hahawa i hud g Jesus kawulk t amjed. Tshab i oi hegam muꞌi hemajkam mo an wehmaj.

2 Tsh am hema jiwia g oꞌodham mash mumkuheg hekaj mumkidag mo g chuhkugaj muhkhim katsh ab i gei Jesus wecho k hab kaij, “S‑apꞌekamni‑kownalig, ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid k i ni‑doajid, pejmaptp wo tatchuad.”

3 Tsh g Jesus ab tahtam k hab kaij, “Am o was‑apꞌe. Doajini.”

Tsh am ha hekaj i doa.4 Sh hab hahawa kaij g Jesus ab wui, “Neh, pi apt

hedai wo ahgid k wabshaba amha hekaj wo hih pahlwui. T am wo m‑chechga k wo wohokamch maptdoa. Pt am hab haha wo juh hegai iagchulida mo wag Jiosh em‑chehani Mosesbad oꞌohana ed. T hab wos‑mahchk g hemajkam mapt woho doa.”

Matsh g Jesus hema doaj ahmoj wehhejedAn g neid g Luke 7:1-10

5Kutsh gamhu hahawa hihi idam Jesus k am dadaCapernaum t am.

Sh amai am hema d shondal ha‑geꞌejig ch abRome t amjed am d ha kehsha ch ab si tahni g iwehmtadag ch hab kaij, 6 “S‑apꞌekam ni‑kownalig,mumku at g ni‑pionag k ab woꞌo ni‑kih ab ch pi enako mas an has wo i e juh k muꞌi e shoꞌigchud.”

7 Sh hab kaij g Jesus, “Am ant wo wa i him k wodoaj.”

8 Sh hab kaij hegai shondal ha‑geꞌejig, “Pi ani amhu hugkam d haꞌichu maps am wo i wah ni‑kih ed.Am apt hab wabsh wo chea. T wo doa g ni‑pionag.9 Bo wa masma ab haꞌichu ni‑chehani g ni‑geꞌejig.Kuni ab s‑wohog elid. K g ni‑shondalig habwaꞌap abs‑ni‑wohog elid. Hema ant hab wo ah, ‘Am g hihm.’T am wo hih. Nt hema hab ep wo ah, ‘Ab g i hihm.’T ab wo i hih. Kuni g ni‑pionag hab ep aꞌaga mathaꞌichu hab wo ni‑juni. K am hab wua.”

10Kutsh si has i el g Jesus am i kaiok k hab kaij abha wui hegammo an wehmaj, “Neh, ab o si ni‑hiwigihda gawul mahs oꞌodham. Pi ani hekid shaꞌi kahmas hab masma ab si ni‑hiwig g Tutuligo. 11 Kunthab wo em‑ahgi mat muꞌijj ab wo i hihi siꞌal wechoamjed ch hudunig wecho amjed k am wo wehmajdadhaiwua g Abrahambad ch Isaacbad ch Jacobbadan Jiosh kihdag ed. 12 Id o d chum ha‑apꞌedag gTutuligo. T wabshaba muꞌijj pi am hu wo i wahp nopi pi ab hu ni‑hiwig. T g Jiosh gam hu wo ha shuls‑chuhugam k ed. Kut chum hekid am wo shoanidch ga hu wabsh wo i si e kiꞌishch nat pi wo shaꞌi sis‑koꞌok haꞌichu nakogad.”

13 Kush hab hahawa kaij g Jesus heg wui shondalha‑geꞌejig, “Gamai g hihm uhpam. T heg am hab woe juh map haschu ab ni‑tahni nap pi ab si ni‑hiwig.”Kutsh heg waꞌi ohla ab doa g piongaj.

Matsh g Jesus muꞌi ha doaj g hemajkamAn g neid g Mark 1:29-34; Luke 4:38-41

14Kutsh amjed gam hu haꞌi hihi idam Jesus Peterkih wui. Sh amwoꞌok chmumku g Peter hohnig jeꞌech g s‑toni iajidch. 15 Kush g Jesus an taht g nowij.

Page 11: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 8:16 8 MATTHEW 9:13Tsh ha hekaj huhug g s‑tonjig ab ab. Kutsh am iwamig k ha hihidol.

16 Tsh gam hu i juh. Tsh g hemajkam muꞌi amha uꞌapa g kokꞌodam ch hegam mo g jijawul an hauꞌukch. Tsh g Jesus am i ha wuwhas g jijawul k amwehshadoaj g kokꞌodam. 17Heki atki huwaꞌi oꞌoha gIsaiabadmatsh id amhabwo e juh. K hegai oꞌohanajhab chuꞌig:Heg at ab wo moht g t‑mumkidag k im hu hab wo i

juh ab t‑amjed.Mash haꞌi chum s‑wohog elidamk g JesusAn g neid g Luke 9:57-62

18 Sh muꞌi hemajkam an ha wehgaj. Sh heg hekajhab ha ahg g Jesus hegam mo si ha mashcham matwo e nako. T gan hu aigojed wo i chehchsh g sikodshuhdagi.

19 Tsh wabshaba am hema jiwia g chehanigha mashchamdam k hab kaij, “T‑mashchamdam,ni‑nahtokch ani mant am wo m‑oi.”

20Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Napt hig wo e nako?Neh, chum o hems g gagso ch uꞌuwhig ge koksh.Ni wabshaba ahni Jiosh si Kehsha pi shaꞌi ha kih iajewed dahm. Kheg hekaj s‑hasigmaps amwoni‑oi.”

21 Sh hema hab kaij hegam mash ab wecho emashcham, “S‑apꞌekam ni‑kownalig, chum ani hiwa am i s‑m‑oidamk idani. T wabshaba hoꞌipkihekidmuh g ni‑ohg. Ntwo hiashpok hahawom‑oi.”

22 Sh hab kaij g Jesus, “Am g ha hiwgid hegammopi uꞌukch g wechij doakagmat wo ha hiash g koꞌi. Ptahpi hi ab wo i him k wo ni‑wehmajk.”

Matsh g Jesus dodolimach g hewel ch shuhdagitoꞌotonk

An g neid g Mark 4:35-41; Luke 8:22-2523Sh g Jesus an hahawa dahiwua wahlko ch ed am

ha wehm hegam mash ab si wecho e mashcham kam gahi i shul. 24 Kutsh haha wabsh si s‑gewkamab i meh g hewel shuhdagi dahm k ab i toꞌotonkai gshuhdagi matsh gam hu si i chesh wahlko dahm. Shg Jesus amwoꞌok ch kohsh. 25Kutsh amwui hihim kam wuhan k hab kaij, “T‑kownalig, t‑doꞌibiani. Ttkiwo t‑koꞌij.”

26 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Shahchu amtahgk si e totods. Pi amki abhu si ni‑hiwig.” Bash kaijch am wamig k ab si chehani g hewel ch shuhdagitoꞌotonk mat wo dodolimat. Kutsh gam hu wabsh ipi shahm.

27Tshwehsijj si has i elid k hab kaij, “S hasmahs doꞌodham ihda mo chum hems g hewel ch shuhdagitoꞌotonk ab s‑wohog elid.”

Matsh gohk ha amjed gam hu hab i ha juh g jijawulAn g neid g Mark 5:1-20; Luke 8:26-29

28 Tsh am aigo dada. K amai d ha‑chekshani gGadarene hemajkam. Sh am ge chehchog mo am gkoꞌi e toꞌaw. Tsh gohk ab i wuwha g chechoj. Kush gjijawul an ha uꞌukch. Kush shaꞌi s‑ta ehbidama. Shchum hedai s‑ehbid matsh am haꞌab wo i bij.

29 Tsh idam an ha nam k si s‑kaidam hab kaij abJesus wui, “Shahchu apt ahgk ab t‑wui i hih, ahpiJiosh alidag. Napt wo s‑koꞌokam t‑namkid mat wachum koi e ai g tash?” Bash kaij nash pi g Jesus s‑hawuwhasidamk g jijawul.

30Sh edamuꞌi an oiopo g kokji kawulk bahsho ch egegosid. 31 Sh idam jijawul ab si tahni g Jesus ch hab

kaij, “Pt hig wo t‑hiwigi matt am wo i wahp hegamha eda kokji.”

32 Sh hab ha ahg g Jesus, “Hijiwo.”Tshwawoho gam hu i wuwha k amwahp kokji ha

eda. Kutsh wehsijj idam kokji am agshp i wohp k amshul shuhdagi ch ed k wachkk.

33 Kutsh hegam mash am ha nuhkud idam kokjigam hu si wohp k am dada kihhim t am k am haahgid mat haschu has e juh am ha tahgio idamoꞌodhammashg jijawul anhauꞌukch. 34Kutshmuꞌijjab amjed hegai kihhim am i namkhi g Jesus k am ichehg k hab ahgmat wo si s‑ha hoꞌigeꞌid k gmhuwohih ab ha‑chekshani amjed.

9Matsh g Jesus hema doaj g pi himidkamAn g neid g Mark 2:2-12; Luke 5:17-26

1 Tsh an hahawa gahi ep hihi g wahlkokaj idamJesus k am dada Capernaum t am mo am kih. 2 Tsham haꞌi dada hema woꞌichugch wahkus ch ed nashpi ab wabsh i s‑moik ch pi himid. Sh am neid g Jesusmo ab si hiwig idam mat am wui uꞌapa ch hab kaijab wui g mumkudam, “Am g si e gewkaj, ni‑nawoj.Gm ant hu hab i juh g pi ap m‑chuꞌijig.”

3 Sh haꞌi gegok g chehanig ha mashchamdam chhab kaij ab aꞌai e wui, “Ih, shoꞌo waꞌi si pi ap neokhab masma e wepogidch g Jiosh.”

4Kush g Jesus s‑mahch mo haschu am chegito chhab kaij ab ha wui, “Am am g pi apꞌekam haꞌichuchegito 5hab elidchmani hab wabsh kaij ch pi wohoedgid g gewkdag mant gam hu hab wo i juh g piap ha‑chuꞌijig. Bam elid mo s‑pehegim hab e kaij,‘Gm ant hu hab i juh g pi ap m‑chuꞌijig,’ no ge hedais‑mahch mas s‑wohom gam hu hab i e juh. 6 Pegih,ntwo em‑chehgimaniwoho ge gewkdag chhabwuamani has i kaij ahni Jiosh si Kehsha,” k hab hahawakaij ab wui ihda mo ab wabsh i s‑moik, “I g wamig kam behꞌi g e‑wahkus k hihm am uhpam.”

7Kutsh am i wamig k gam hu hih uhpam. 8Kutsham i nei g hemajkam ihda k si s‑ehbeni k ab si has iel g Jiosh natki pi ab mah g Jesus ihda gewkdag.

Matsh g Jesus ab i wai g Levibad (Matthew)An g neid g Mark 2:13-17; Luke 5:27-32

9Tki amjed amhih g Jesus k amhuhebai himad chni‑cheh ahni Matthew. Nid wa eda am chikpan moam g kownal ha kowlant g hemajkam g lial. D habkaij g Jesus ab ni‑wui, “Ab g i hihm k ab si ni‑wechowo e mashchamad.” Nid am ha hekaj i wuhshani kam i oi.

10 Am hu hebai amjed, nid ab ha wai hegamJesus mat am wo e gegos ni‑kih am. D ab i hihi.Kud muꞌi am dada k am t‑wehm e gegosid g lialha kowlantdam ch hegam mo pi am hu si oid gt‑shohshon ha‑himdag.

11 Dki am haꞌi dada g Palasi. Kuchd eda amt‑gegosid. D idam hab kaij ab t‑wui, “Ih, k haschuahgch g em‑mashchamdam ha wehm e gegosid g piap hemajkam, chum hems g lial t‑kowlantdam?”

12Dg Jesus am i ha kaiok hab kaij ab hawui, “Idampi ap hemajkam o s‑e doꞌibiamk hab masma mat gkokꞌodam wo s‑e doajidam. Hegam mat hab wo eelidad mo s‑apꞌe at pi wo tatchua gmahkai. 13Pi anthab ahgk ia jiwia jewed dahm manis wo ha doꞌibia

Page 12: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 9:14 9 MATTHEW 10:4hegammo pi e doꞌibiamk. Neh, an o oꞌohanas mashwa hab kaij g Jiosh:S‑ap am hab wua g iagchulida ab ni‑wui.K wabshaba baꞌich d i si haꞌichu mamt wo

s‑hehemajimak. Hosea 6:6Pegih, am g wo s‑amichud mo haschu hab ahg chhab kaij.”

Ha‑himdag mash heꞌekkio pi e gegosidAn g neid g Mark 2:18-22; Luke 5:33-39

14 D am haꞌi dada hegam mo ab si wecho emashcham hegai John mo wa ha pahl wapkon kab kakke g Jesus ch hab kaij, “Neh, muꞌikko achpi t‑gegosid hab ahgch matt wo t‑hoꞌigeꞌidahu. Khegam Palasi hab waꞌap e wua. K eda haschu ahgchidam pi hab masma hab e wua mo ab si m‑wecho emashcham?”

15 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Nat hig pi wo egegos g wo ha hohntam naipijju mat eda heg amwoha wehmajk? T am wo i e ai mat pi am hu wo hawehmajk. T am hahawa pi wo e gegos. Pegih, batwo wa e juh idam ni‑naipijju mant hekid pi ia hu woha wehmajk.”

16 D am hahawa chum ha tashogid g Jesus matg wechij mashchama pi ap wo wehnad g heki huhimdag hab kaijch, “Pi at hedai g wechij ikuskaj woshohsho g hekiuchij lihwa mat wo s‑e wia nat pi woi dahiwua hegai wechij ikus k baꞌich wo i wantp ghekiuchij. 17 K hab waꞌap pi hab mahs machs amwo toa g wechij uhdwis wadag am hekiuchij haꞌichuelidag kostal ch ed nat pi wo wantsh g hekiuchij ami e ak. Kut wo e iawua g uhdwis wadag. Wechijuhdwis wadag at am wo e toa wechij kokstal ch edmat wehs wo s‑ap e nuhkud.”

Matsh hema uhpam chegitoich g chehia muhki gJesus

An g neid g Mark 5:21-43; Luke 8:40-5618D am wabsh kia ha wehm neok g Jesus. Kud am

hema jiwia g t‑hahaꞌichuga k ab i gei wui k hab kaij,“Ni‑chehiaga atp hems heki hu muh. Pt wabshabaab wo i him k ab wo taht. T wo e chegito.” 19 Kudgam hu wehmaj hih g Jesus. Kuchd ahchim gam huep ha oi.

20Kudki eda am hema haꞌichug g uwi mash gamaigohk ahid ab waꞌi mumku heg hekaj mo g ehꞌedajjegwoni. Kuchd am hihim. Kudki ab i hih Jesus wuik ab taht g kahbaj hugidag 21nash pi hab e elidmatphems an wabsh wo taht k wo doa.

22 D g Jesus am sikol i kekiwua k neidok hab ahg,“Pegih, ni‑uwiga, ab g si i e gewkad. Am apt wa doanapt pi ab i s‑ni‑wohoch.” Kud amjed gam hu s‑doa.

23D amjed gam hu hih g Jesus k am i wah heg kihed matsh g chehiagaj muh. Sh am si s‑nankosig gmumsigo ch shoanidam. 24 Sh hab kaij g Jesus abha wui, “Gam g hu wo i wuwhaki wehsijj. Heg o wawepo ni‑wehhejedmowabsh kohsh g chehia.” Kushwehsijj si s‑koꞌokam ash nash pi s‑mahch matshmuh. 25 Kumtsh am wabsh i chum ha wuwhas. Tshg Jesus am i wahmo amwoꞌo g chehia k ab bei nowijab. Kutsh i wami. 26 Kum amjed an aꞌai wehskoaꞌagahim mat has e juh.

Matsh g Jesus gohk ha nench g pi neneadam27 Kuchd am hu hebai ep hihim. D gohk pi

neneadam oꞌodham ab i oi g Jesus k si s‑kaidam

hab kaij, “Ab g si i s‑t‑hoꞌigeꞌid ahpi mapsh dt‑kownaligbad David amjedkam.”

28Kuchd ged hu i wahp kih ch ed. D idam gohk pineneadam am dada wui g Jesus.

Kud heg ab ha kakke ch hab kaij, “Nams‑wohochudmant wo ni‑nakomant wo em‑nench?”

D hab kaij idam, “Heuꞌu, ab ach si m‑hiwig,s‑apꞌekam t‑kownalig.”

29 Kud g Jesus ab ha taht g ha‑wuhpui k habkaij, “Am at hab wo e juh mam has i masma abs‑wohochud.” 30Kud wa woho ab bei g e‑nendag.

D g Jesus ab si s‑gewkam ha ahgid, “Pi g am hedaiwo shaꞌi ahgid ihda.” 31 D wabshaba am wabsh ichum dagito k gam hu hihim k am aꞌai i ahgahiwehsko anai ab amjed g Jesus.

Matsh g Jesus doaj g muhyo32 D am hahawa haꞌi ep dada g hemajkam Jesus

wui am hema uꞌapadchmo pi ha neok nash pi jiawulan uꞌukch. D g Jesus gam hu wabsh chum i wuhshadg jiawul ab amjed. 33 Kud ha hekaj wabsh neo ihdaoꞌodham.

D wehsijj si e todsid k hab kaij, “Pi ach hekidhaꞌichu hab shaꞌi masma neid am t‑shahgid.”

34 Kud wabshaba g Palasi hab kaij, “Jijawulha‑geꞌejig o ab mahkch g gewkdag. Kuki heg hekaje nakog ch ab i ha wuwhasid g jijawul.”

Matsh g Jesus si pi ap e taht ha hekaj g hemajkam35 Am achd hahawa hahasko oiopod ch am daiw

wehs kihhim ch ed. Kud g Jesus am ha mashchamg hemajkam ha‑chechopi ed ch am ha ahgidahim gs‑kehg haꞌichu ahga ab amjed g Jiosh kownaltalig cham ep ha dodajid g nahnko mahs kokꞌodam. 36 Dmuꞌi ab wui e chehm g hemajkam. Kudki g Jesussi i s‑ha hoꞌigeꞌel no pi si e kudut ch e shoꞌigchudhab sha masma mat g kakawal hab wo e wuad pi enuhkudch.

37D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “Neh, muꞌij o hegammo e nahtokch mat wo e doꞌibia. Kuch eda pi muꞌijahchim mach am ha ahgidahim g doꞌibiadag ahga.Id o heg wa wepo mat hebai g ha‑hihka wo si geꞌejk.T g ha‑pionag pi wo muꞌijk. 38 Ab g wo si tahnidg Jiosh mat muꞌi wo i ha chuhcha mat am wo iha ahgidahid g s‑kehg haꞌichu ahgaj ch ab wo i habaꞌihamad hegam mo e nahtokch.”

10Matsh gamai gohk am i ha chuhcha g JesusAn g neid g Mark 3:13-19; Luke 6:12-16

1Ab ad hahawa i t‑wai g Jesus ahchim mach ab siwecho t‑mashcham k ab t‑mah g gewkdagmatt gamhu wo i ha wuwhas g jijawul ab ha amjed hegammoan ha uꞌukch k wo ha dodaj g kokꞌodam.

2Dachd gamai gohk ahchim mach d si chuhchaij.Simon o d wehpegkam ch hab ep chehgig Peter. Kg Simon shehpij hab waꞌap d Jesus kehsha ch habchehgig Andrew. K haꞌi ep d James ch John ch de‑wepngam. K g ha‑ohg hab chehgig Zebedee. 3 Khaꞌi ep d Philip ch Bartholomew ch Thomas. Ni ahnihab waꞌap d kehshaj ch hab chehgig Matthew ch wad ge lial ha kowlantdam. K hema d hegai Jamesmo gohgaj d Alphias. K hema hab chehgig Thaddaus. 4Khema hab ep chehgig Simon ch d hema hegam motatchua matt ahchim Tutuligo hejel wo himchudad

Page 13: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 10:5 10 MATTHEW 10:40g t‑kownaltalig. K hema hab chehgig Judas Iscariotch d ihda matki wo gagda g Jesus.

Matsh g Jesus chuhchai gam hu ahgachug g haꞌichuahgaj

An g neid g Mark 6:7-13; Luke 9:1-65 D g Jesus am hahawa i t‑shelini ahchim gamai

gohk matt gm hu wo ahgachugad g haꞌichu ahgajhab kaijch, “Pi g am hu wo hihim gawul mahshemajkam ha wui ch Samaria hemajkam ha wui iaꞌiidani. 6Am amt wo waꞌi hihi hegam ha wui e‑wehmTutuligo. Idam o hab sha masma mo g heb huhihimkam kahwal. 7Am g wo hihim k id am wo i haahgidahi mat am wo i himch g Jiosh g e‑kownaltaligjewed dahm. 8 Mt wo ha dodaj g kokꞌodam k abuhpam wo i ha chechegitoich hegam mat wabshchum koi k g jijawul ab wo i ha wuwhas ha amjedhegammo an uꞌukch k wo ha dodaj hegammo kokꞌoheg hekaj mo g ha‑chuhkug wabsh muhkhim. Abant wabsh em‑mah ihda gewkdag. Kumt pi haꞌichuwo ha kowlantad am hab ha junidch.

9-10 “K wabshaba ab d ha‑wuikam hegam mat abwo em‑kaiha mat ab aigo wo i em‑wehmaj k woem‑dagioꞌi. Mt heg hekaj ab wabshwo e enigadadchch wo hihi pi haꞌichu uꞌadch mams hekaj wo e da-gioꞌi o ams wo ha namkid. T g Jiosh wo em‑nuhkud.Kumt pi wo uꞌad g cheowikud mamt hekaj wo enuhkud.

11-14 “Mt am wo i wahp kihhim ch ed k an wo iha gahghi hegam mat hedai s‑ap ab wo i em‑nei kab ha wui hab wo chei, ‘Jiosh o ab em‑makiog g sigeꞌe s‑ap tahhadkam.’ Kut am wo i em‑wahpkid kwo em‑dagioꞌi amhugkammamthekid gmhubaꞌichep wo i hihi. Kutp hems hebai pi ap ab hu wo iem‑nei g kihkam. Kumt amwo si i shahmud g jewedab e‑tahtad ab k hab wo ha chehgi mamt wo hadagito. 15 Nt wo si shel em‑ahgi mat g Jiosh baꞌichi s‑koꞌokam wo ha namkid hegam mat pi ab hu wokaiha ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj matsh hi hegamhab ha juh pi ap hemajkam mash am kih Sodom chGomorra kihhimbad ch ed.

Matsh ab wo i hih g shoꞌigchudaAn g neid g Mark 13:9-13; Luke 21:12-17

16 “Neh, am amt wo oiopod ha shahgid g hema-jkam. Kut haꞌi wo s‑ta ehbidamak am em‑wehhejedhab sha masma mo g sheshꞌe am ha wehhejed gkahwal. Mt wo si s‑e nenꞌoidad hab masma mog ban ch wo si s‑hehemajimak hab masma mo ghohohi. 17 Ab o him g tash mamt an wo em‑uꞌuk wo em‑lodait k atp hems ep wo em‑gewitta amchechopi ch ed. 18Am amt wo em‑lodai ha tahgio ghahaꞌichu ch kokownal heg hekaj mam ab ni‑hiwig.Kumt wo s‑ni‑mahch k ah am ha tahgio ch am hatahgio g gawul mahs hemajkam. 19 Pi g wo shaꞌi ekudut ab amjed mamt has masma e wehhejed woneo. 20 Hekia S‑apꞌekam Gewkdag at wo em‑ahgimamt has wo chei.

21 “Hahaꞌichu at wo em‑kokda. Kut ab ha wui woem‑gagda chum hems g em‑wepnag o g em‑jehj o gem‑aꞌaliga. 22Muꞌi hemajkam at wo s‑em‑kehꞌidadni‑hekaj. Kumt wo sha e nakog k wo gahi wuwha ge‑shoꞌigdag. T g Jiosh am wo i em‑wahpki e‑kihdaged. 23Neh, mtp hems wo em‑shoꞌigch hasko. Pegih,mt wo ahhio heg amjed kihhim k gam hu baꞌich

kihhim wui ep wo hihi. Nt wo shel em‑ahgi mantep wo jiwia ahni Jiosh si Kehsha mamt koi wo hachehmo g e‑wehm oꞌodham ha‑kihhim.

24-25 “E mashchamdam o ab wabsh wecho hegaimo d ha mashchamdam ch heg hekaj wepo wo nakohaꞌichu. T g pion hab waꞌap wepo haꞌichu wo nakog e‑ahmo. Kumt ahpim hab waꞌap ni‑wepo wo nakohaꞌichu. Neh, bo ni‑aꞌaga haꞌi mani d ge Jiawul chwahm s‑koꞌokam has wo em‑ahgad ahpim mam absi ni‑wecho e mashcham.

Mamtsh hedai wo s‑ha ehbidadAn g neid g Luke 12:2-7

26 “Pi g wo shaꞌi ha ehbidad g hemajkam nat piwehs wo i e maꞌishpiꞌo mo haschu i e maꞌishch chwehs wo s‑e mai mo haschu s‑e aꞌagchud. 27 Si amttasho wo i ahgahi wehsko mani haschu ab si hejelem‑ahgid. 28 Pi g wo shaꞌi ha ehbidad hegam matphedai wo chum s‑em‑kokdaim. Pi at wo e nako masbaꞌich i s‑koꞌokam has wo em‑juh em‑kokdak. Hegat waꞌi Jiosh wo e nako mat am wo em‑daꞌich Jiawulkih ed mamtp pi am hu wo wohog elidad. Kumt hegab wo waꞌi si has elidad.

29-31 “K wabshaba g Jiosh si s‑hemajima ch pitatchua mas wo s‑koꞌokam em‑juh. Am g wooidahim mo chum hems g al uꞌuwhig s‑ap hanuhkud. K eda chum alo pi haꞌichu namkig idam.Kum ahpim d si haꞌichu am tahgio. Jiosh o wehshaꞌichu s‑mahch ab em‑ab. Mt heg hekaj pi haꞌichuwo shaꞌi ehbidad ab wui e dagitokch.

Mamtsh wo tasho e ah mam ab hiwig g Jiosh siKehsha

An g neid g Luke 12:8-932 “Neh, am amt wo s‑ni‑mahch k ah hemajkam

ha tahgio mam d ni‑wohochuddam. Kunt ahni habwaꞌapwo s‑em‑mahch k ah am tahgio g ni‑ohg Jiosh.33Kutp wabshaba hedai pi wo ni‑mahch k ah am hatahgio g hemajkam, nt ahni hab waꞌap pi wo mahchk ah am tahgio g ni‑ohg Jiosh.

Matsh g hemajkamab ewuiwo gegokiwuaheg hekajJesus

An g neid g Luke 12:51-53; 14:26-2734“Pi g habwo e elidadmatwododolimat g hema-

jkam mant ia jiwia. Ab at em‑wui wo gegokiwuahegam mo pi ab hu has ni‑elid. 35 Wihpiop atphems wo s‑kehꞌidad g e‑ohg ch g chetcha g e‑jeꞌe o ge‑kahkma jeꞌe. 36 Em‑wehm kihkam atp hems d wosi em‑obgak.

37“Pi at haꞌichuwonamkigk g em‑wohochudadagmamtp pi baꞌich wo i ni‑tatchua mam hi g e‑ohgch e‑jeꞌe ch e‑aꞌaliga. 38 Mt gam hu wo dagito ghejel hab e elida k ahni hab ni‑elida hab wo junihidni‑wehhejed e shoꞌigchudch. Heg at wo wa wepokmam ab mohto g kots ch ab ab wo e muhkid. Kutpi haꞌichu wo namkigk g em‑wohochudadagmamtppi hab masma ab wo i ni‑oi. 39 Pi amt wo heki wuag e‑doakag mamtp wo hekaj am ni‑wehhejed. Hegat wo heki wua g e‑doakag matp hedai wo chums‑daꞌad.

Mash hedai d ha wuikam g s‑kehg mahkigdagAn g neid g Mark 9:41

40 “Heg o wa wepo mo s‑ap ab ni‑neid ahnimatp hedai ahpim s‑ap ab wo em‑neidad. K hab

Page 14: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 10:41 11 MATTHEW 11:27waꞌap s‑ap ab neid g Jiosh matp hedai s‑ap ab woni‑neidad. 41Hegai mat hedai s‑ap ab wo i ha nei gni‑chuhchai at ha wepo wo bei g s‑kehg mahkigdag.Kut hegai mat hedai s‑ap ab wo i nei g s‑apꞌekamoꞌodham heg wepo wo bei g s‑kehg mahkigdag.42Kut heg s‑wohom abwo bei g s‑kehg e‑mahkigdagmat hedai chum hems g s‑hehpi shuhdagi ab wohema ha wasibi idam al aꞌal am hema em‑wehhejedahpim mam ab si ni‑wecho e mashcham.”

11Mamtsh has masma wo s‑amich g Jiosh si KehshaAn g neid g Luke 7:18-35

1 Am ad i haꞌasa haꞌichu t‑shelini g Jesus ahchimgamai gohk e‑chuhchai k gamhuhahawa him k atshan i ha mashcham k ha mihshmad mo an aꞌai miakihhimag.

2 Kumd wa eda am wabsh kia kuhpch hegai Johnmad am i shonwuich g pahl wakona. Sh hegammad ab si wecho e mashcham am ahgid mo haschuchikpan hab wua g Jesus. Kutsh am haꞌi ha chehamat amwo hihim k ab wo kakkemas woho d Jiosh siKehsha.

Kudki am dada 3 k ab kakke g Jesus ch hab kaij,“Ab o t‑chehani g John matt ab wo m‑kakke mapswoho d Jiosh si Kehsha aha nat ab hahawa hema woi wuhsh mat d wo hegaik.”

4 D eda g Jesus am ahg g e‑kehg haꞌichu e‑ahgach ha dodajid g kokꞌodam ch hab hahawa kaij ab hawui hegam John chuhchai, “Amg uhpamwohihim kwo ahgi g John mam haschu i kah ch haschu i neid.5 Ha ani dodajid g pi ha dodajidam kokꞌodam ch pineneadam ch pi hihimidkam ch pi chechkaidkamch ha chechegitoichud g koꞌi ch am ha ahgid gshoꞌigkam mat g Jiosh wo ha doꞌibia. 6 T g Jioshab wo s‑em‑hoꞌigeꞌidad mamtp hedai ab wabsh woni‑hiwgad.”

7Neh, d amjed gam hu uhpam hihi.D g Jesus am haꞌichu ha ahgid g hemajkam ab

amjed g John ch hab kaij, “Neh, am amt wa hihimk ab kaiha g John. K wa eda am oimmelhim piapkokam jewed ch ed. Kumt pi woho am hu wo iwuwha wui matp d wabsh s‑pehegi oꞌodham ch amgawul wo wuad g e‑neꞌoki. Pi o an aꞌai e wanchkwuag John. 8 Kumt pi hema s‑neidam mo s‑kakaisim eenigadadch. Hegam mo hab masma e enigadadcho si s‑kakaisim kih. 9Neh, heg amt s‑kaim haꞌichu itashogiddamk hegwawoho kah. K g John ambaꞌichhaꞌichu k ed ep kehk. 10Heg o hab ahg g Jiosh ch habkaij:Am ant wo hema i maskogi mat am wo i ha apꞌech

g hemajkam am wehhejed g si ni‑Kehshajiwhiadag am jewed dahm. Malachi 3:1

Neh, bash kaij g Jiosh. 11Kuntwo em‑ahgimo g Johnwehs hemajkamha baꞌich d i si s‑has haꞌichu. Twab-shaba am wo i e chehgi g Jiosh kownaltalig id dahmjewed. T hahawa chum hems g si pi haꞌichukamJiosh ab hiwigdam baꞌich d wo i s‑has haꞌichuk mohegai John. 12 Muꞌi hemajkam, chum wa g pi aphemajkam, o am i wahpk Jiosh kownaltalig ed abi amjed mat g John ab i ahgahi g haꞌichu e‑ahga.13 Wehsijj g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddamo am ahgachugmat wo e chehgi g Jiosh kownaltalig.K hegai t‑chehanig mat g Mosesbad ab bei Jiosh t

amjed hab waꞌap tashogid mat wo e chehgi. 14Neh,heki ash hu si ha mihshmad hegai kelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam mash hab chehgig Elijah. Kg Jiosh oꞌohana hab chuꞌig matsh hema ep wo iwuhshani k hab wo masmak mash wa hegai. Pegih,ihda John o d hegai mat an wo i wuhsh. 15Neh, amg wo s‑ap i aꞌamichud ihda.”

16 D hab ep kaij g Jesus, “Hegam mat pi ab huwohog el g John k pi ab hu ni‑bei o hab masma pi tawepoma mo g aꞌal. Neh, tp hems am wo chichwidg aꞌal ch hab wo ha ah, 17 ‘Am att em‑gehged g ehohontam ha‑piastakaj. Kumt pi e waila. Am attnei g muhki neꞌi. Kumt pi shaꞌi shoshani.’ 18 Idani hab ahg mat g John ab i wuhshani k pi ihꞌe gnawait ch muꞌikko pi e gegosid e hoꞌigeꞌidahunchJiosh wui. K muꞌijj hab kaij mo g jiawul an uꞌukchg chegitoidaj. 19 Nt ahni ia jiwia Jiosh si Kehsha kwabsh chum hedai ha wehm ni‑gegosid. K muꞌijjhab kaij mani s‑banma ch s‑iꞌidag ch d ha‑nawoj gs‑ta kekeꞌidamakam lial ha kowlantdam ch hegammo pi ap oid g t‑chehanig. Neh, bo masma pi ta we-poma ch imhuhabwabsh i juh g Jiosh amichudadag.K wabshaba hegam mo ab s‑wohochud g wohokamam chehgidch mo d wohokam.”

Mash si s‑ta ehbidama mamt pi ab hu wo wohoch gJesus

An g neid g Luke 10:13-1520Muꞌi kihhim ed ad wa am hab junihim g s‑hasig

haꞌichu g Jesus. D eda muꞌijj pi gam hu s‑ohhod gpi ap e‑chegitoi ab kahk. D g Jesus si s‑ha kehꞌid21-22 ch ab kaij, “Muꞌi s‑hasig haꞌichu ant am habjuh Korasin ch Bethsaida kihhim ch ed. Kutki edamuijj amai pi ab hu ni‑wohochud k heg hekaj abwo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag geꞌe lodaita tash ched. Hegam mo am kih Tyre ch Sidon t am ch pigeꞌe mahch ab amjed g Jiosh at pi am hu hugkamwo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag. Tp hems ab wo i eshoꞌigchud k gam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoimatp wo nei ihda s‑hasig haꞌichu. 23 Capernaum tam hemajkam o ab si e haschud. T wabshaba g Jioshgam hu wo shul Jiawul kih ed. Hegam mash wa amkih Sodombad t am at gam hu wo s‑ohhod g pi ape‑chegitoi matp wo nei ihda s‑hasig haꞌichu. Kutpi wo chum padch g ha‑kihhim. 24 Idam at pi amhu hugkam wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag mat gCapernaum t am hemajkammat hekid wo e ai g geꞌelodaita.”

Ab g wo i hihim ni‑wui k wo e uhꞌulinihogiAn g neid g Luke 10:21-22

25-26 D g Jesus am hahawa e hoꞌigeꞌidahun k habkaij, “Ni‑ohg Jiosh, dap kownal wehs haꞌichu dahm.K hab d m‑elida mat pi hedai wo e nako mashejel wo s‑amich g haꞌichu m‑ahga. E o ehstokcham ha wehhejed g s‑chu aꞌamichuddam ch haꞌichus‑mahchim. Kup wabshaba am ha chehgid idammohaꞌichu s‑mahchimk hab masma mo g aꞌal. Ni heghekaj ab si m‑hoꞌigeꞌid.”

27 D hab ep kaij ab ha wui g hemajkam, “Ni‑ohgat wehs haꞌichu ab ni‑mah. Pi o hedai s‑ni‑mahchch heg waꞌi ni‑ohg s‑ni‑mahch. K pi hedai mahch gni‑ohg. Ni ahni waꞌi s‑mahch ch hegam ehp manihedai i ha wui tashogid.

Page 15: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 11:28 12 MATTHEW 12:32

28 “Ab g wo i e dagito ni‑wui wehsijj ahpim mamd gewpkokam. Kunt ahni ab wo i em‑mah g ulin-ihogig. 29-30 Pi o hasig g ni‑himdag ch pi wechimawo i em‑mohtoꞌi haꞌichu. Si ani s‑hemajima chab wabsh ni‑shoꞌigchud. Kumt ab ni‑amjed wos‑mahch k wo e ulinihogidad. Hegai mant abheheꞌejel wo em‑mohtoꞌi at wo s‑hawkk nant piam wo i em‑wehmajk hab sha masma matt wot‑makodadch g yehwakaj.” Neh, bo kaij g Jesus.

12Mamsh ab ha abchudmash chikpanmihshmda tash

edAn g neid g Mark 2:23-28; Luke 6:1-5

1 Kuchd am hu hebai hihim t‑mihshmda tash ed.K am eshas g pilkani wohg huhugid an. Kutt bihugkk hekaj ab ha wohni g pilkani ch i mohon ch koꞌa.2Kudki t‑neid hegam Palasi ch hab kaij ab Jesus wui,“Nehꞌe, melchkwua o g t‑chehanig mo id hab wuamihshmda tash ch ed.”

3 D g Jesus hab kaij ab ha wui, “Bo wabsh masmahab e wua matsh wa g Davidbad. Pi amtki chegitoimatsh heg has e juh am si i bihugimk. Bo chuꞌig gJiosh oꞌohana 4 matsh am i wah geꞌe cheopi ch edk am ui g pahn k huh hegam ha wehm mash amwehmaj. K d hegai pahn mo am e toꞌaw k ch hegamd waꞌi ha‑wuikam papal. T eda hemho wa am hab ejuh. K heg hekaj am wa s‑apꞌe.

5“Amg epwooidahimmogpapal amhab junihimg e‑chikpan geꞌe cheopi ch ed mihshmda tash ed. Keda g Jiosh pi ha mohtoꞌid g chuꞌijig no pi hemhowa am hab junihim g e‑chikpan geꞌe cheopi ch ed.6Kuni ahni baꞌich d i si haꞌichu mo g geꞌe cheopi.7 “An o oꞌohadag mo hab kaij g Jiosh:S‑ap am hab wua g iagchulida ab ni‑wui.K wabshaba baꞌich d i si haꞌichu mamt wo

s‑hehemajimak. Hosea 6:6Neh, pi amt ab hu wo ha mohtoꞌi g chuꞌijig hegammo pi d chuꞌijkam mamtp woho wo s‑amichudadihda. 8 Pi am amichud mani ahni d Jiosh si Kehshach gewkdag am dahm g mihshmda tash.”

Matsh ha doaj g Jesus mihshmda tash edAn g neid g Mark 3:1-6; Luke 6:6-11

9D amha dagito g Jesus. Kuchd gamhu hihi hemawui g cheopi. 10 D am hema daha g oꞌodham mad gnowij mahnikodag.

D am haꞌi g oꞌodham ab haꞌichu s‑abchudamk gJesus ch ab kakke, “No hiwgidas am t‑chehanig edmamt wo ha doaj mihshmda tash ed?”

11D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Matp hems hemag em‑kahwaliga am wo gei wag ch ed mihshmdatash ed. Namt hig pi wo chikpan k wo i wuhshad?12 Oꞌodham o baꞌich d i si haꞌichu mo g kahwal.Pegih, k g t‑chehanig am t‑hiwgidmatt amhemawoi wehmt mihshmda tash ed.”

13 Neh, bad kaij ch hab hahawa ahg g mah-nikokam, “Ab g si i shelin g e‑nowi.” Kud am wabshi chum shelin k am waꞌi hekaj apꞌet. 14D amjed gamhu hihi g Palasi k e wehm aꞌaga mat has hig masmawo mua g Jesus.

Jiosh si Kehsha15 D am i kah g Jesus mash am s‑muꞌamk k gam

hu hih ab amjed amai. Kud muꞌi hemajkam am i oi.

D wehs ha dodaj g kokꞌodam 16 ab si ha chehanichmat pi hedai haꞌichu wo ahgidad ab amjed. 17 Neh,bad wamasma hab e juh hegai matki g Isaiabad hekihu waꞌi oꞌoha matsh hab wo e juh. Oꞌohanaj o habchuꞌig mash g Jiosh an aꞌaga g si e‑kehsha ch habkaij:18 Id o d si ni‑Kehsha mat d wo ni‑pionagk.Ab ani si tatchua.K si ni‑tatchui oidch hab masma.Ab ant wo mah g Hekia S‑apꞌekam ni‑Gewkdag.Kut am wo ha ahgi g wehs hemajkam mant s‑ap wo

ha aꞌappe.19 Pi at wo ha neꞌowinad ch pi wo hihnkad ch pi wo

s‑kaidam amogad am kahya ch ed.20T wo ha doꞌibia hegammat chum alo pi wo e nako

habmasmamamtp hems ahpimwo doꞌibia ge‑eꞌes mo i gehsim.

Am at wo ha gewkadch am hugkam mat wo gewitog pi apꞌekam.

21 T wehs nahnko mahs hemajkam ab ab wo i egewpkai.

Mash g Jesus g Jiawul wehm ab aꞌai e cheggiaAn g neid g Mark 3:20-30; Luke 11:14-23

22 D haꞌi g hemajkam am hema uꞌapa g oꞌodhamJesus wui. Kudki id pi nead ch pi ha neok nadki pig jiawul an uꞌukch. D g Jesus doaj ihda oꞌodham. Dhahawa e nako mad neok k ep haꞌichu neid.

23D gmuꞌi hemajkam ab si has i el ihda k hab kaij,“Shahag wepo mo id d hegai Davidbad amjedkammach ab nenida.”

24D am i ha kah hegam Palasi k hab kaij, “Moki gjijawul ha‑geꞌejig ab mahkch g gewkdag. Kuki heghekaj gam hu hab i ha wua g jijawul ab ha amjedhegam mo an ha uꞌukch.”

25 D g Jesus s‑mahch mo haschu am chegito chhab kaij ab ha wui, “S‑mahch ammat g oꞌodhamwopadch g hejel e‑jewedga o g hejel e‑kihhim mat abaꞌai wo e cheggia. T g e‑wehm kihkam hab waꞌapwo padch g hejel e‑kihdag mat ab aꞌai wo e cheggia.26 Pegih, t has hig masma g ge Jiawul pi wo padchg hejel e‑kownaltalig matp ab wo sha ni‑mah ggewkdagmant amwo i hawuwhas g piongaj. 27Neh,hegammo ab si em‑wecho emashcham o hab waꞌapi ha wuwhasid g jijawul. Kum eda pi hab masmahab ha elid mo g Jiawul ab ha mahkch g gewkdag.Pegih, id o am wohokamchud mo pi woho hegaimam hab chum elid. 28 Hekia S‑apꞌekam Gewkdago ab ni‑mahkch ihda gewkdag mani hekaj gam huhab i ha wua g jijawul. K id am wohokamchud matheki hu in i wuhsh g Jiosh kownaltalig em‑shahgid.

29 “Neh, wohppoꞌid ani g ge Jiawul hegam mo anha uꞌukch. Kum s‑mahch mat pi hedai wo e nakomas am hu wabsh wo wah hema kih ed mat wos‑haꞌahamak k am wo ui g enigaj, heg hi wa matpwehpeg wo wulsh.

30 “Hegai matp hedai pi ab hu wo i ni‑wehmajko ab ni‑wui kehk ch wabsh ha gantan hegam manis‑ha doꞌibiamk. 31 Wehs o gam hu hab i junihogg pi ap ha‑chuꞌijig g Jiosh. K wabshaba si geꞌej gem‑chuꞌijig mamtp ab wo has ah g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. T g Jiosh pi hekid gam hu hab wo i juh.32 Im at hu habwo i juh g Jiosh g chuꞌijigaj hegai matab wo has ni‑ah ahni Jiosh si Kehsha k wabshaba pi

Page 16: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 12:33 13 MATTHEW 13:14hekid gam hu hab wo i juh g chuꞌijigaj hegai mat wohas ah g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.

Mas hedai s‑wohom d s‑apꞌekamAn g neid g Luke 6:43-45

33 “Mt wo s‑mai mas hedai d s‑apꞌekam oꞌodhamhab masma mamt wo s‑mai mas s‑kehgaj g bahid-kam uhs. S‑kehg uhs at wo s‑kehg bahidagt. T gpi kehg uhs wo pi kehg bahidagt. 34 Ahpim Palasiam hab sha masma mam d kohkꞌoi ch pi wo shaꞌi enako mams s‑kehg haꞌichu hab wo chei nam pi d piapꞌekam ch hemho wa am hab wo chei mo haschuam hab i chuꞌig em‑ihbdag ed. 35 S‑kehg haꞌichu oam hab chuꞌig ihbdaj ed g s‑apꞌekam oꞌodham. Kutheg s‑kehg haꞌichu hab wo kaijjid. K pi kehg haꞌichuam hab chuꞌig ihbdaj ed g pi apꞌekam oꞌodham. Kutheg pi kehg haꞌichu hab wo kaijjid.

36-37 “Id ant hab wo chei mat hemho wa wehshaꞌichu amwomahsko ewua lodaita tash ch edmamhaschu has i kaij id dahm jewed. Jiosh at wo hekajg hejel em‑neꞌoki mat wo em‑lodai, chum hems gs‑pehegi em‑neꞌoki.”

Mamsh s‑neidamk g s‑hasig haꞌichuAn g neid g Mark 8:11-12; Luke 11:29-32

38D amhaꞌi haꞌichug g chehanig t‑mashchamdamch Palasi ch hab ahg g Jesus, “Ha mashchamdam, abg t‑chehgid g s‑hasig haꞌichukajmaptpwoho d Jioshsi Kehsha.”

39 D hab kaij g Jesus, “Si o hig woho pi apꞌe chmehk ab amjed g Jiosh hegam mat pi ab hu woni‑hiwgam k hoꞌip nei g s‑hasig haꞌichu. Heg antab wo waꞌi ha chehgi mant am oidk hab wo ni‑juhhegai Jiosh haꞌichu i tashogiddammashhab chehgigJonah. 40 Id ash wa waik tash oidam am haꞌichuggeꞌe watopi wohk ed. Neh, nt hab wa masma waiktash oidam am wo kahchk hihaꞌini ch ed ahni Jioshsi Kehsha.

41 “Jonabad ash wa am ha ahgid g Ninevah t amhemajkam g Jiosh haꞌichu ahga. Kutsh wa gam hus‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k hab pi ab hu wo echuꞌijigch geꞌe lodaita tash ch ed. Ni ahni baꞌich d i sihaꞌichu mo g Jonabad. Kum eda pi ab hu ni‑kaihamch heg hekaj ab womotoig g chuꞌijig lodaita tash ed.

42 “Mehkjed atsh ab i hih g uwi kownal ab Shebajewed t amjed matsh ab wo kaiha g Solomonbadhaꞌichu mahchig. Ni ahni baꞌich d i si haꞌichu mog Solomonbad. Kum eda pi ab hu ni‑kaiham ch heghekaj ab wo motoig g chuꞌijig lodaita tash ed.”

Matsh g jiawul has masma an uhpam ep wo bei goꞌodham

An g neid g Luke 11:24-2643 Kud hab ep kaij g Jesus, “Matp hems g jiawul

an wo hema uꞌukch g oꞌodham k wabsh wo dagitomat am hebai ep wo e ul. Kut hegai oꞌodham woi chum kegch g e‑doakag. T wabshaba g jiawul pihebai wo chehg. 44 K hekaj hab wo i e ah, ‘Mo higwoho d ni‑kih hegai oꞌodham. Nt hig am uhpam wohih wui.’ Kut wawoho amwo uhpamhim kwo chehmo amwabsh jeg ch si kegchudas ch hehosimhunas.45 T am haha wo him k wewaꞌak ep wo ha uꞌapa gjijawul. T idam baꞌich wo i pi apꞌek ch am wehmajwo i chiwia. T ihda oꞌodham baꞌich wo i pi apꞌekmo wa ga hu i heki hu. Neh, bat wa masma hab

wo e juh hegam mat pi gam hu wo s‑ohhod g pi ape‑chegitoi.”

Mash g jeꞌej ch wepngaj s‑neidamk g JesusAn g neid g Mark 3:31-35; Luke 8:19-21

46 Am ad wabsh kia ha wui neok g hemajkam gJesus. Kud am haha wabsh dada g jeꞌej ch wepngajs‑neidamk. D wabshaba si muꞌij g hemajkam anwehgaj. Kud heg hekaj gam hu wabsh mehk gegok.

47D hema hegammo an wehgaj gegok g Jesus habkaij ab wui, “M‑jeꞌe ch m‑wepnag ash am hu gegokch s‑m‑neidamk.”

48-49 D g Jesus hab ahg, “Neh, idam mo abni‑kaihamohegwawepomodni‑jeꞌe ch ni‑wepnag.50Hegam mat hab wo junihid g ni‑ohg Jiosh tatchuio hab masma mo d ni‑wepnag ch ni‑jeꞌe.”

13Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g haꞌichu eshdamAn g neid g Mark 4:1-9; Luke 8:4-8

1 Heg waꞌi tash ed achd gam hu hihi GalileeKahchki wui. D am i chum dahiwua g Jesus mat wot‑mashcha. 2 Kud wabshaba shaꞌi muꞌi hemajkaman e hemapai wehgaj. D heg hekaj gan hu i cheshg Jesus wahlko ch ed k an dahiwua k amjed hamashcham. D g hemajkam an gegok shuhdagikoa an ch amjed ab kaiham. 3 Kud muꞌi haꞌichuha tashogid g wepogida ahgakaj ab amjed g Jioshkownaltalig. Id o d haꞌichu ahgaj mo hab kaij:

“Am ant heꞌes wo i em‑tashogi g Jiosh kownaltaligwepogidch mat hema an i chum gantad g e‑kaichkae‑oid ed. 4 T haꞌi gan hu shul wohg ch ed. T guꞌuwhig am dada k koꞌito. 5 T haꞌi gan hu shul wawt ab mo pi geꞌej g jewed k ab ha hekaj hi wa chumi wuhsh no pi pi an hu juhk g jewed. 6 T ab i cheshg tash. Kut wabsh gaksh no ge mehk tatk. 7 T haꞌigan hu shul shaꞌi ch ed. Kut g shaꞌi ab i geꞌege k hakokda g haꞌichu esha. 8 T wabshaba hegam mat ans‑ap shulmoihuna ch ed anwuhshani kmuꞌi ab kait.Haꞌi at siant ab kait ch haꞌi chuhdpowehst‑mahmchhaꞌi waikkowehst‑mahm.” 9Kudhabhahawa ep kaijg Jesus, “Neh, am g wo s‑ap i aꞌamichud ihda.”

Mash haschu ahgch g wepogida ahgakaj hamashcham

An g neid g Mark 4:10-12; Luke 8:9-1010 D am hahawa i e hejelko. Kuchd am wui hihim

k ab kakke mas haschu ahgch pi ta amichudam hamashcham g haꞌichu wepogidakaj.

11 D hab kaij, “Nt wo em‑ahgi mo has d ahga nopi g Jiosh em‑hiwgid mamt wo s‑mai mo haschuhemu am maskogid ab amjed g e‑kownaltalig. Niwabshaba heg waꞌi ha ahgid haꞌichu wepogida ahgahegam mo pi ab hu wohochudamk. T hab piwo amich haꞌichu ab amjed g Jiosh kownaltalig.12 Hegam mat s‑ap wo hekaj g e‑apꞌedag at baꞌichep wo i nei. T hegam mat pi ap wo hekaj wabsh woheb hu wua. 13Heg ani hekaj g haꞌichu wepogidakajhaꞌichu ha ahgid:Mat pi wo amich, chum as wo haꞌichu neid k wo

haꞌichu kah14K hekaj amwohokamchud hegaimo an hab chuꞌigIsaiabad oꞌohana ed mash wa hab kaij Jiosh. Bochuꞌig:

Page 17: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 13:15 14 MATTHEW 13:44Chum am hekid ab kah g haꞌichu ni‑ahga ch ab nei-

dchug g ni‑apꞌechuda ch wabsh pi amichud15no pi g em‑chegitoidag wabsh s‑kohmagi.Heg o wa wepomamt am si ha kuhkp g e‑wuhpui ch

e‑nahnkmamt pi wo neid k pi wo kah k pi woamich nam pi pi e nohnogidamk ab ni‑wui.

Kunt heg hekaj pi am hu wo i em‑apꞌech. Isaiah6:9-10:

Neh, bo chuꞌi g g Jiosh oꞌohana. 16 Kum eda ahpimpi hab shaꞌi mahs mo hegam mash pi amichud.Jiosh o ab s‑em‑hoꞌigeꞌid. Kum s‑ap s‑amichudmamhaschu i neid ch kah. 17 Nt wo si shel em‑ahgi momuꞌijj g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam chJiosh hemajkamga chum si tatchua mat wo neid kwo kah ihda mam haschu i neid ch kah idani. K wawabshaba pi hab mahs am ha wehhejed.

Mash g haꞌichu ahgdam hab masma mo g haꞌichueshdam

An g neid g Mark 4:13-20; Luke 8:11-1518 “Am ant haha wo em‑ahgi mani haschu chum

em‑mashcham id hekaj haꞌichu ni‑ahga ab amjedg haꞌichu eshdam. Heg kaichka ani wepogid gJiosh haꞌichu ahga. Id o am e gantan ha shahgid ghemajkam hab masma mo g haꞌichu kai. 19 K edahaꞌi pi amichud no pi g ha‑iꞌibdag s‑kawpk hab shamasma mo g wohg. K g Jiawul am wabsh s‑pehegiha wohppoꞌid mo haschu i kah.

20 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag hab sha masma mo hebaipi geꞌej g jewed ab waw t ab. K idam si s‑hohhoꞌidch kah g Jiosh haꞌichu ahga 21 ch wabshaba piwihnam ab hu uꞌukch ch am hi wa heꞌes wo is‑chegitokahimch. T oi wa g kudutadag ab ha wuiwo i hih. Kumtwo ha shoꞌigch id hekaj Jiosh haꞌichuahga. T ha hekaj wabsh wo taꞌi i shul.

22 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag hab sha masma mo hebais‑shaꞌig. K am ha shaꞌijidch g pihk ha‑elidadag chs‑ha‑kaisdag. Kut pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajkam Jiosh wehhejed.

23 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag s‑moik hab sha masma mogmoihuna. Idam at wo s‑amich g Jiosh haꞌichu ahgak amwo ahgachugad matp hems haꞌi siant ab ep woha baꞌiha k atp hems haꞌi chuhdpo wehst‑mahm khaꞌi g waikko wehst‑mahm ab ep wo ha baꞌiha.”

Haꞌichu wepogida ab amjed g shaꞌiAn g neid g Mark 4:26-29

24 Jesus ad am hema ep ha ahgi g hemajkam ghaꞌichu wepogida hab kaijch, “Am ant baꞌichu epwo i em‑tashogi g Jiosh kownaltalig wepogidch mathema ei g s‑kehg kai e‑oid ed. 25T am hu hebai hahawabsh hema jiwia g obgaj chuhug ch ed mo wehsijjkohksh k g shaꞌi kai am ei ha shahgid g pilkani k gamhu hahawa ep hih. 26 Kut am i wuhsh g eꞌes k ab imudadt. T am hahawa s‑masma i wuhsh g shaꞌi.

27 “K hab kaij g eshdam pionag, ‘S hebai amjed iwuhsh g shaꞌi mapt wa eda t‑mah g s‑kehg kaichka.’

28“K hab kaij amhawui, ‘Ni‑obga at hab juh ihda.’“K hab hahawa ep kaij g piongaj, ‘Natt am wo i ha

huhpsh hegam shaꞌi?’29 “K hab ha ahg, ‘Piaꞌa. Mt wo am hu wabsh g

pilkani ha huhpsh. 30 Am g wabsh wo hiwgid matam e wehm wo wuwha. T ab wo e ai mat wo e hih.Kunt hab haha wo ha ahgi g hihkdam mat g shaꞌiwehpeg amwo ha huhpsh k amwo i hemapad k ged

huwomehid k amhahawo i hemapai g pilkani k gedhu wo i baꞌiha.’ Neh, bo kaij g ha‑ahmo.”

Matsh has masma wo i geꞌeda g Jiosh kownaltaligAn g neid g Mark 4:30-32; Luke 13:18-19

31 D am hema ep ah g haꞌichu wepogida g Jesushab kaijch, “Am ant heꞌes wo i em‑tashogi g Jioshkownaltalig amwepogidch g haꞌichu kai. 32Neh, hegam eꞌesha mo al chumaj ch oi wa am wo wuhshanik haꞌas wo i geꞌeda mo g s‑ehheg uhs. Tp hems guꞌuwhig an abwo koksht. Pegih, t habwamasmawogeꞌe i geꞌeda g Jiosh kownaltalig, chum as al chumam wo shonwua.”

Matsh wo chehmo g jewed g Jiosh kownaltaligAn g neid g Luke 13:20-21

33 D am hema ep ah g haꞌichu wepogida g Jesushab kaijch, “Jiosh kownaltalig o hab waꞌap wepogi-das mo g jewajidakud. Heg amt wo be k am wo wahwehnadk g chuꞌi k am heꞌes wo i dai. T wo chehmog wahga mat wehs amwo i kopodka. Pegih, t g Jioshkownaltalig hab wa masma wo chehmo g jewed.”

Mash heg waꞌi wepogida ha ahgid g Jesus g hema-jkam

An g neid g Mark 4:33-3434 Jesus ad haschu i ha ahgid g hemajkam ch heg

waꞌi hekaj haꞌichu wepogida ahga. 35 Heki atki huwaꞌi oꞌoha g kelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddammatid am hab wo wa e juh. K hab chuꞌig g oꞌohanaj:Haꞌichu wepogida ant wo hekaj k am wo ha ahgi g

hemajkamhegaimopi hekid shaꞌi s‑emahchga hu i shohshonk amjed. Psalm 78:2

Matsh g Jesus am i tashogi g wepogida ahga abamjed g shaꞌi

36 D g Jesus gam hu ha dagito g hemajkam k gedhu i wah kih ch ed. Kuchd am wehmaj hihim k abhahawa kakke mas has d ahga hegai wepogida ahgaab amjed g shaꞌi mo am t‑ahgid.

37 D hab kaij, “Heg ani wepogidas mo g haꞌichueshdam ahni Jiosh si Kehsha. 38-39 K g oidag d ihdajewed. K g s‑kehg kai d hegam mat wo e doꞌibia kam wo haꞌichugk Jiosh kownaltalig ed. K g ni‑obgad jijawul ha‑geꞌejig. K g eshaj d hegam mat pi wo edoꞌibia. Hihka tash o d lodaita tash. K hegam mathab wo juh g hihka d anghil.

40 “Hegai shaꞌi mehidda o hab d ahga mat g piap hehemajkam gam hu wo i e shul jiawul kih edmat hekid wo i e ai g lodaita tash. 41 Am ant wo iha chuhcha g anghil ahni Jiosh si Kehsha. Kut abwo i hihi jewed wui k gam hu hab wo i juh hegaimatp haschu am wo i em‑wua pi apꞌekam ch ed 42 kgam hu wo ha shul g pi ap chuꞌijkam mei ch ed. Tidam wo si shoanid ch ga hu wabsh wo i si e kiꞌischnat pi wo shaꞌi si s‑koꞌok haꞌichu nakogad. 43 T amhahawa wo si tondad g s‑apꞌekam hemajkam e‑ohgJiosh kownaltalig ed. Neh, am gwo i aꞌamichud ihdaahpim mam kah!”

Mash g Jiosh kownaltalig heg wepogidas mo g si geꞌes‑kaisdag

44 D am hema ep ah g Jesus g haꞌichu wepogidaahga hab kaijch, “Jiosh kownaltalig o hegwepogidasmo g s‑namkig haꞌichumat am hema ehsto oidag ched k hahawa muh. T am hema haha wabsh chehgk am wabsh uhpam i maꞌishp k si s‑hehgig ch am i

Page 18: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 13:45-46 15 MATTHEW 14:20wehs gagda g haꞌichu e‑eniga k am hahawa uhpamep him k wabsh wehs ha nolawt ihda oidag.”

Mamtsh wehs haꞌichu ha baꞌich wo i s‑behim g Jioshkownaltalig

45-46 Kud hab ep kaij g Jesus, “Bamt masma wos‑behimg Jiosh kownaltaligmat g s‑namkig hohodainolawtdamwo s‑behimhegaimatwehsha baꞌichwoi s‑kehgajk. Heg at wehs wo gagda g haꞌichu e‑enigamatwo e nakog kwoha nolawt hegai s‑namkigchu.”

Mash g Jiosh kownaltalig heg wepogidas mo g wap-topi uꞌikud

47 D hab ep kaij g Jesus, “Am ant heꞌes wo iem‑tashogi g Jiosh kownaltalig am wepogidch gwaptopi uꞌikud chuagia. Heg at am wo wua gwaptopi ha uꞌudam shuhdagi ch ed. T am wo ebaꞌiha g nahnko mahs waptopi. 48 Kut am wo iwanchkwua shuhdagi hugid an k am wo dahiwua kwo i ha gawulkad k hegam wo e toꞌi mo s‑kehgaj k gpi kehg waptopi gam hu wo nehnich. 49 Bat wo wamasmakmat hekid wo i e ai g lodaita tash. Anghil atamwo aꞌai hihim k amwo i ha gawulkai g pi apꞌekamhemajkam 50 k ged hu wo ha shul mei ch ed. T idamwo si shoanid ch ga hu wabsh wo i si e kiꞌishch natpi wo shaꞌi si s‑koꞌok haꞌichu nakogad.”

Mamtsh wo ha mashcha g wechij haꞌichu ch ep ghekiukam haꞌichu

51 D g Jesus ab hahawa t‑kakke, “Namt am was‑amich wehs ihda?”

Kuchd hab kaij, “Heuꞌu.”52 D hab hahawa ep kaij ab t‑wui, “Pegih, mt

hahawa pi wabsh g Jiosh heki hu oꞌohana wo hamashchamad ch wabshaba id wehnadk ep wo hamashchamad wechij mashchama ab amjed g Jioshkownaltalig.”

Mash g Jesus si kihꞌamkam pi ab hu tatchuaAn g neid g Mark 6:1-6; Luke 4:16-30

53D g Jesus am i haꞌasa ah idam haꞌichu wepogidaahga. 54 Kuchd gam hu hihi Nazareth wui mo amd si kihkam. D g Jesus am haꞌichu ha mashchamha‑cheopi ed.

D si has elid hegam mo am kah ch ab wabsh aꞌai ie kakke, “Kus hebai mai wehs ihda amichudadag chihda s‑hasig haꞌichu. 55Nohig pi woho d alidaj hegait‑nawojbadmodhuk chikpandam? Nohig pi gMaryd jeꞌej ch g wepngaj d James ch Joses ch Simon chJude. 56 Ia o wa kih g uꞌuwigaj. Kus hebai mai wehsihda.” 57Neh, bad kaij ch wabsh pi haꞌichuch.

D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Jiosh haꞌichu itashogiddam at chum hebai ab wo si has e elidad.T wabshaba g si kihꞌamkam oꞌodham ch wehmajkihkam pi ab hu has wo elidad.”

58Neh, bad kaij ch pi muꞌi s‑hasig haꞌichu hab juhamai no pi pi ab hu wohochud idam mas d Jiosh siKehsha.

14Mamtsh mua hegai John matsh am shonwuich g

pahl wakonaAn g neid g Mark 6:14-29; Luke 9:7-9

1 D eda am hahasko haꞌi d ha‑kokownalig g Tu-tuligo ch d giꞌik. D idam am hema d kownal Galileechekshani ch ed ch hab chehgig Herod. Kumd eda

wehsko aꞌaga g Jesus. 2 Kush id hab ha ahgid ge‑hahaꞌichuga, “Heg oki d hegai mo wa ha pahlwapkonahim ch hab chehgig John. Mua ant. Kutkiwabshaba uhpam e chegito k hekaj hab e nakogmathab wo juh g s‑hasig haꞌichu.”

3Herod atsh wa an bei g John k wulshp k ged husi kuh am wehhejed g e‑hohnig. Id ash hab chehgigHerodias ch ash d chum hohnigaj g Herod wehnag.Kush heg hab chehgig Philip. Tsh g Herod ehs ghohnigaj.

4 Sh amjed g John chum hekid hab a aꞌaga, “Mopi shaꞌi hiwgidas maps g e‑wehnag hohnig wo ehs.”Kush g Herodias heg hekaj ahgid g Herod mat gedhu wo si kuh. 5 Tsh g Herod chum s‑muꞌam nash piam ahg g pi ap ha‑chuꞌijig. K wabshaba g Tutuligohabkaijmod Jioshhaꞌichu i tashogiddam. Kush s‑haehbid ch hekaj pi mua.

6 Kutsh am i e ai g Herod mahsidag. Sh geꞌepiastchud. Tsh g Herodias uwi mad am e waila hatahgio. Tsh g Herod si s‑hohhoꞌi ihda 7 k wehs hakaichudch si s‑kaidam hab kaij mat hemho wa womah mat haschu ab wo i tai.

8 Sh g jeꞌej hab ahg mat hab wo chei mat ab womah gmoꞌoj g John am hoas‑haꞌa ch ed dahshk. Tshwa woho heg ab tai.

9 Kutsh si pi ap e taht g kownal. Sh wabshabawehsijj kah mo has i kaij. Tsh heg hekaj pi e nakomas pi am hu hab wo juh 10 k am hahawa hemacheha g shondal mat an wo him k wo shonch g Johnmoꞌo.

11 Tsh wa woho hab e juh k am hahawa uꞌapa gmoꞌoj am hoas‑haꞌa ch ed dahshch k ab mah ihdauwi. Kut ihda gd hu hahawa epai mah g e‑jeꞌe.

12Kutsh am hahawa dada hegammad ab si wechoe mashcham g John k am bei g honshpadaj k ged huchehg k am hahawa hihim k ged hu ahgid g Jesus.

Matsh g Jesus am ha gegos g hetasp mihl chechoj chmuꞌi ehp

An g neid g Mark 6:30-44; Luke 9:10-17; John 6:1-1413 D am i kah g Jesus mamt mua g John k am

hahawa gam hu hejelko s‑himimk. Kuchd an dad-haiwua wahlko ch ed k gam hu aigo i chehchshhaꞌabjed. Dki wabshaba kah g hemajkam k gn hu ibihbij wabsh hihimk. 14Kuchd am dada k am wabshi chum huhud. D eda muꞌijj am heki hu haꞌichug ghemajkam. D g Jesus si i s‑ha hoꞌigeꞌid k ha dodaj gkokꞌodam.

15 D gam hu si i juh. Kuchd am wui dada g Jesusk hab chum ahg, “Neh, mehk at waꞌi juh. K eda iahu wabsh si jegko. Am g ha ahgid g hemajkam matgamhuwohihi kihhimwui kwoha nolawt g haꞌichuhugi mat wo huh.”

16 D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “Ahpim amt wohaꞌichu ha mah mat wo huh.”

17 Kuchd hab kaij ab wui, “Pi ach geꞌe haꞌichuedgid. Al hetasp sismito ch gohk waptopi ach amtoꞌakch.”

18 D hab hahawa ep kaij g Jesus, “Ab g wo iuꞌukaꞌi.” Kud am e uꞌapa. 19D am hahawa ha chehag hemajkam mat am wo dadhaiwua washai ch ed.Kud am dadhaiwua. Kud am ui ihda hetasp sismitoch gohk waptopi k am e dahm i nen k ab hoꞌigeꞌel gJiosh k am hahawa hahain k ab t‑mah. Kuchd gamhu aꞌai ha mahkhi g hemajkam. 20 Kuchd wehsijj

Page 19: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 14:21 16 MATTHEW 15:22

hugk kokwod. Kuchd ahchimchuhchaij anhahawa iuꞌihim k uꞌapa g wihpiꞌidaj mat am huꞌi gamai gohkhoha wo ha shuhshud. 21 Kuchd am hu d i hetaspmihl chechoj ch muꞌijj g uꞌuwi ch aꞌal ehp.

Matsh ab wabsh hih g Jesus shuhdagi dahmAn g neid g Mark 6:45-52; John 6:15-21

22 D am hahawa t‑ahgi g Jesus matt gam hu aigowo hihi. Tsh heg am wo wiꞌi k am wo ha ahgi ghemajkam mat gam hu wo hihi e‑kihki wui. Kuchdan i chehchsh wahlko ch ed k gam hu hihi. 23 D gJesus am ha dagito g hemajkam. Kud gam hu himto.D am hahawa hejel i chesh kawulk dahm k am ehoꞌigeꞌidahu. D am i hud. D am wabsh kia hejelhaꞌichug. 24 D g t‑wahlko gam hu si eda i chekag shuhdagi. Kud g hewel ab si s‑gewkam meh abt‑wui. D g shuhdagi toꞌotonk am si aꞌai hab t‑wuawehs s‑chuhugam oidk.

25 Kud koi mahsi. D ab hema him t‑wui an wabshshuhdagi dahm. 26Kuchd ab i neidok si s‑ehbeni chsi hihnk ch hab kaij mo d wabsh kokꞌoi.

27D abhahawa si t‑wui neok ch d Jesus ch hab kaij,“Pi g wo shaꞌi ni‑ehbenid. Dani ahni. Mt oi wo s‑ape taht.”

28 Kud g Peter si s‑kaidam hab kaij ab wui,“Ni‑kownalig, maptp d wo ahpik ch ab wo i ni‑wai.Nt ab wo i hih m‑wui an wabsh shuhdagi dahm.”

29D hab kaij g Jesus, “Oi g ab i hihm.”D wa woho ab i hud wahlko t‑amjed k am wui

i hih shuhdagi dahm. 30 D wabshaba am wabsh sis‑gewkam hewed. D g Peter si s‑ehbenid k gamhu wabsh i wachumkahi shuhdagi ch ed k ab si eshoꞌigchud k hab kaij, “Ni‑kownalig, ni‑doꞌibiani.”

31 D ha hekaj am i wuhshad g Jesus k hab kaij abwui, “Pi apki ab hu si ni‑hiwig.”

32D ged hu hahawa e wehm i chehchsh wahlko ched. D am waꞌi hekaj huhug g hewel.

33 Kuchd ab hahawa si has elid ch ab ihm g Jesusch hab kaij ab wui, “Woho apki d Jiosh alidag.”

Matsh g Jesus ha dodaj g kokꞌodam Gennesaret t amAn g neid g Mark 6:53-56

34 Ga achd hu aigo i chehchsh k ab dada Gen-nesaret t am. 35 Kud g hemajkam s‑amich g Jesusk hekaj ab i ha wai g kokꞌodam wehsko an hegoidk chekshani. Md ha uꞌapa Jesus wui 36 k ab sie shoꞌigchud k ab ahgid mat chum hems wabsh gkahbaj hugidag an wo taht. Kud s‑ap ha doda madhedai an i taht.

15Mash haschu d wabsh hemajkam ha‑mashchamaAn g neid g Mark 7:1-13

1 D am haꞌi dada g Palasi ch chehanig hamashchamdam ab Jerusalem t amjed k ab kakke gJesus hab kaijch, 2 “K haschu ahgch g m‑pionag piab hu wohog elid g haꞌichu ha‑mashchamadag gkekelibad? Neh, e o gegosid pi am hu t‑himdagoidch ha wapkonk g e‑nohnhoi.”

3 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “M ahpim haschuahgch pi ab hu wohog elid g Jiosh chehanig chwabsh g hejel e‑himdag am hab junihim? 4 Id o dchehanigaj g Jiosh mo hab chuꞌig:Ab g si has wo i ha elidad g e‑ohg ch e‑jeꞌe, Exodus

20:12

ch id ehp,Mat hemhowowa emuhkid hegaimat hedai wo sha

s‑koꞌokam has ah g e‑jehj. Deuteronomy 21:175Kum eda ahpim hamashchammat pi ab hu has woha elidad ch ab ha wui hab wo chei, ‘Mah ant g Jioshhegai mat haschu ab d wo i chum em‑wuikamk.’6 Kum hab masma im hu hab wabsh i wua g Jioshneꞌoki ch am ha mashcham hegai mo haschu dwabsh oꞌodham ha‑nahtoi. 7 Bam wabsh s‑e junimkmam ab has elid g Jiosh. Kuki wabshaba g Jiosh habem‑ahg ch hab kaij ihda matki g Isaiabad an oꞌoha:8Haꞌi idammod chumni‑hemajkamga ohab kaijmo

ab si has ni‑elid ch ab ni‑ihm.K wabshaba g ha‑iꞌibdag si s‑kawpk ch si mehk ab

ni‑amjed.9 Pi o shaꞌi wohom ab has ni‑elid no pi wabsh g

hemajkam ha‑chehanig ha mashcham habchummasma mo d ni‑chehanig.”

Mash haschu uamhun g oꞌodhamAn g neid g Mark 7:14-23

10D g Jesus ab hahawa i ha wai g hemajkam k habkaij ab ha wui, “Ab g wo ni‑kaiham k wo s‑amich.11Pi at imhuhabwo i em‑juhg Jioshheghekajmamthaschu wo huh k wabshaba im hu hab wo i em‑juhheg hekaj pi kehg em‑chegitoidag.”

12 Kuchd am dada wui ahchim k hab kaij, “Naps‑mahch mat si e taht g Palasi heg hekaj map habkaij?”

13-14 D hab kaij g Jesus, “Pi g has wo e tahtkkadab ha amjed. Do chum em‑wanimeddam ch eda habshamasmamo d pi neneadam ch chum hawanimedg haꞌi ep pi neneadam ch atp hems am wabsh hawehm wo i shul hiktani ch ed. Ni‑ohg Jiosh at gamhu habwo i ha juh hab shamasmamamtwo huhpshk gamhuwonehnich ghaꞌichuwuhshdag ame‑eshaed.”

15 D g Peter ab neok ch hab kaij, “Am g t‑ahgidmaps haschu tashogid ch hab kaij mat pi im hu habwo i t‑juh g Jiosh heg hekaj matt haschu wo huh.”

16 D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “Kumt ahpimhab waꞌap pi koi shaꞌi amich hegai mani em‑ahgid.17 Pi at im hu hab wo i em‑juh ab amjed g Jioshmamtp haschu wo huh. 18Heg at im hu hab wabshwo i em‑juh ab amjed g Jiosh mat wo pi apꞌek gem‑chegitoi. 19 Heg at hab wo em‑juh mamt habwo juh g haꞌichu pi apꞌekam. Neh, mtp hems woha mua o wo ha ehs g ha‑wehm kihkam o hab wojuh g s‑tohntom haꞌichu o wo haꞌichu ha ehs o wohaꞌichu ha iattogi ab hema i ep amjed owopi ap neo.20 Id o d hegai mat im hu hab wo i em‑juh ab amjedg Jiosh. Pi at heg im hu hab wo i em‑juhmamt pi amhu ha‑chehanig oidk wo wapko g e‑nohnhoi k hahawo e gegos.”

Mash g gawul mahs oꞌodham uwi ab si hiwig g JesusAn g neid g Mark 7:24-30

21 Kuchd gam hu hahawa hihi Syria jewed wui kam miabi g Tyre ch Sidon kihhim. 22 D am hemad uwi ch pi d t‑wehm oꞌodham ch am t‑wui jiwiak hab kaij ab wui g Jesus, “S‑apꞌekam ni‑kownaligmapsh dDavidbad amjedkam, ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid.Ni‑chehiaga o g jiawul an uꞌukch ch si shoꞌigchud.”

Page 20: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 15:23 17 MATTHEW 16:1923 D wabshaba g Jesus pi ab hu has shaꞌi kaij wui.

Kuchd ab si ahgid mat hig wo cheha mat gam hu wohih no pi an t‑oidahim ch si s‑nakosig.

24D hab kaij g Jesus ab wui ihda uwi, “Heg o dwaꞌini‑chikpan idani mant wo i ha wehmt g Tutuligohemajkam.”

25 D ab ha hekaj i gei wecho ihda uwi k hab kaij,“Am g hig i ni‑wehmt.”

26 D hab kaij g Jesus, “Heg at wo wa wepok mamtab wo ha mah g gogogs g ha‑chechmait g aꞌal.”

27D hab kaij hegai uwi, “Woho o wa. T wabshabachum hems g gogogs am wo huh g aꞌal ha‑haꞌichuhugi hahainig. Kunt ahni hab wa masma wo si s‑apni‑taht mapt id am hab wo al i ni‑juni.”

28 D hab hahawa kaij g Jesus ab wui, “Neh,m‑neꞌoki o am chehgid map ab si ni‑hiwig. T heghekaj am hab wo e juh ihdamap ab ni‑tahni.” Kutsham waꞌi hekaj doa hegai chehiagaj.

Matsh g Jesus muꞌi hemajkam ha dodaj29 Amjed achd gam hu hahawa ep hihi Galilee

shuhdagi babsho. D g Jesus am i chesh kawulk dahm.30 Kud muꞌijj am dada g hemajkam k am ha uꞌapa gpi hihimidkam ch pi neneadam ch pi neneokdan chmuꞌi nahnko mahs kokꞌodam. D g Jesus ha dodaj.31 Kud si has i elid g hemajkam neidok mo neneokg mumio ch g pi hihimidkam oiopo ch g momjohahawa ab wehsig ch g pi neneadam s‑ap haꞌichuneid. D wehsijj ab si has elid g Jiosh.

Matsh g Jesus ha gegos g giꞌik mihl chechoj ch muꞌiehp

An g neid g Mark 8:1-1032 D g Jesus ab hahawa i t‑waid k hab kaij, “Neh,

waik tashkaj in o waꞌi t‑wehmaj idam hemajkam chheki hu waꞌi pi haꞌichu huh. Ni s‑ha hoꞌigeꞌid. Tphems haꞌi wo s‑e chuhugi matp gam hu wo sha hihipi haꞌichu hugok.”

33Kuchd hab kaij ab wui, “Kuchs hebai hig wo ui ghaꞌichu hugi id eda tohono jewed matt hekaj wo hagegos g haꞌakia hemajkam?”

34 D hab kaij g Jesus, “Heꞌekia at am i wih gsismito?”

Chd hab kaij, “Al wewaꞌak sismito ch al heꞌekiachuꞌuchum waptopi.”

35 D g Jesus am hahawa ha chehani g hemajkammat wo dadhaiwua. Kud am dadhaiwua. 36D am haui hegam wewaꞌak sismito ch waptopi k ab hoꞌigeꞌelg Jiosh k am i hahain k ab t‑mah. Kuchd an i hamahkhi g hemajkam. 37-38Dwehsijj hug k oi wa hi sis‑kokwod chum as am hu hebai d giꞌik mihl chechojch muꞌi ehp mo d uꞌuwi ch aꞌal ch pi kuintas. Kuchdan hahawa i uꞌihi g wihpiꞌidaj mat am huꞌi wewaꞌakhoha wo ha shuhshud.

39 D g Jesus am hahawa ha ahgi g hemajkam matgam hu wo hihi. Kuchd gan hu dadhaiwua wahlkoch ed k gam hu aigo i chehchsh Magadan chekshaniam.

16Mamsh ab chum chehani g Jesus mat am wo ha

chehgi g s‑hasig haꞌichuAn g neid g Mark 8:11-13; Luke 12:54-56

1D am haꞌi dada g Palasi ch Sajusi k ab neꞌowin gJesus ch ab chum si chehani mat am wo ha chehgi gsi s‑hasig haꞌichu matp woho d Jiosh si Kehsha.

2-3D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Neh, s‑mahch ammat has mahs tash ab wo himad ab wabsh neidchmas hebaijed hewed ch has mahs chewagi i wushke.Pegih, mt hab waꞌap wo chum s‑mahchk mo haschuhas e junihog iaꞌi idani am neidch mo haschu habe junihim.” 4 D hab ep kaij, “Si o hig woho pi apꞌech mehk ab amjed g Jiosh hegam mat pi ab hu woni‑hiwgam k hoꞌip nei g s‑hasig haꞌichu. Heg ant abwowaꞌi ha chehgimant amoidk habwoni‑juh hegaikelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam mash d Jonah.”Bad cheꞌiok k am ha dagito k gam hu hih.

Mattsh pi ha oidkwo haꞌichu chegito g pi wohochud-dam

An g neid g Mark 8:14-215 Kuchd am gahi ep i shul wahlko ch ed k ga hu

aigo dada k s‑mai machdki pi haꞌi uꞌuk g sismito.6 D am waꞌi hekaj mad hab kaij g Jesus ab t‑wui,

“Si g wo s‑e nenꞌoidk mat pi wo em‑cheawogi gha‑jewajidakud hegam Palasi ch Sajusi.”

7Kuchd am si aꞌaga ihda k hab kaij, “Heg oki hekajhab kaij mattki pi haꞌi uꞌuk g sismito.”

8 Kudki s‑t‑amichud g Jesus ch hab kaij, “Pi amkikoi amichud mani heꞌes edgid g gewkdag ch hekajam aꞌaga mach pi ha sismitoga. 9 Am am wa chumneid mant al hetasp sismitokaj ha gegos g hetaspmihl chechoj ch muꞌi ehp. Ms huꞌi pi chegito mamtheꞌekia i hoha an i ui g wihpiꞌidaj. 10 Kum am wachum neid mant al wewaꞌak sismitokaj ha gegos ggiꞌik mihl chechoj ch muꞌi ehp. Ms huꞌi pi chegitomamt heꞌekia i hoha an i ui g wihpiꞌidaj. 11 Pegih,mtwo chums‑mahchkmani piwabsh g haꞌichuhugihab ahg chhab kaijmamtwo s‑e nenꞌoidad ab amjedg Palasi ch Sajusi ha‑jewajidakud.”

12 Kuchd am hahawa i s‑amich moki pi heg habahg jewajidakud mo hekaj e pahnt ch oki heg habahg Palasi ch Sajusi ha‑mashchamadag.

Matsh g Peter am ah mo hedai wud g JesusAn g neid g Mark 8:27-30; Luke 9:18-21

13 Kuchd gam hu hahawa hihim k am i miabi gCesaria Philippi kihhim. D g Jesus ab t‑kakke ch habkaij, “Am g wo ni‑ahgid Dohꞌo ni‑elid g hemajkam?”

14Kuchdhab kaij, “Haꞌijj o habm‑elidmap dhegaiJohnbad mo wa chum t‑pahl wapkonahim ch haꞌijjhab kaij map d Elijabad o Jeremiabad o hema i epkekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam.”

15 D ab hahawa ep t‑kakke, “M ahpim hig hedaini‑elid?”

16 D ihda Simon mamt hab hahawa chehch Peterhab kaij, “Dap Jiosh alidag ch d si Kehshaj g Jiosh,”

17 D hab kaij g Jesus, “Simon, Jiosh at sis‑m‑hoꞌigeꞌid k am m‑chehgi mani d si Kehshaj. Piat wabsh g hemajkam am m‑chehgi. 18 Kupt ab is‑wohoch g Jiosh k ab si ni‑hiwig. Nt heg hekajhab wo m‑chehch Peter (Hodai). Neh, id ab wawant am wo i kei g ni‑cheopiga. Bani ahgch habkaij mat wehsijj hegam mat hab waꞌap ab wo sini‑hiwgad at d wo ni‑hemajkamgak. Kut pi hedaiwo shaꞌi e nako mas wo ha keshwua, chum hemsg jijawul. 19 Kunt ab wo m‑mah g gewkdag maptwo s‑mahch k ah g Jiosh haꞌichu ahga k hab wo

Page 21: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 16:20 18 MATTHEW 17:22yahwitpiꞌo g apꞌedag am ha wehhejed hegam matab wo s‑wohoch. Ab ant wom‑mah g gewkdagmapthabwo ahmohaschu shohbidas ch haschu hiwgidasam ha wehhejed hegam mat ab wo ni‑hiwgad.”20 Neh, bad kaij g Jesus ch ab hahawa si t‑chehanimatt pi hedai wo ahgi mo heg d Jiosh si Kehsha.

Mash g Jesus am ha ahgid matsh wo e shoꞌigchud kwo e muhkid.

An g neid g Mark 8:31–9:1; Luke 9:22-2721D am i amjed am hahawa si tasho t‑ahgi g Jesus

k hab kaij, “Hemhowa ant amwohih Jerusalemwui.Kut muꞌi wo ni‑shoꞌigch g geꞌeged ch uꞌugchu papalch chehanig ha mashchamdam k am wo i ni‑dagitomantwoni‑muhkid. Twabshaba amwohimkdwo iwaik tashk amjed. Nt ab wo uhpam i wuhsh muhkigamjed.” Neh, bo kaij g Jesus.

22 D g Peter im hu goꞌolko i be k ab si s‑gewkamneok wui hab kaijch, “Pi at woho wo shaꞌi hiwigi gJiosh mamt hab wo m‑juh.”

23D hab kaij g Jesus ab wui, “Pi g shaꞌi ni‑shohbid.Do wabsh hejel hab m‑elida ihda. Kup ab wui kehkg Jiosh hab elida hab masma mo g ge Jiawul.”

24D hab hahawa ep kaij ab wehsijj t‑wui, “Mamtpam wo s‑oidam g niꞌhimdag k hemho wa gam huwo dagito g hejel e‑tatchui k ahni ni‑tatchui habwo junihid ni‑wehhejed e shoꞌigchudch. Heg at wowa wepok mam ab mohto g kots ch ab ab wo emuhkid. 25 Pi amt wo heki wua g e‑doakag mamtpwo hekaj am ni‑wehhejed am ahgachugch g Jioshhaꞌichu ahga. Heg at wo heki wua g e‑doakag matphedaiwo chum s‑daꞌad. 26Pi at haꞌichuwehhejedwos‑kehgajk matp g oꞌodhamwehs wo bei mo haschu itatchua id dahm jewed k wabshaba pi wo e doꞌibia.Pi o an hu haꞌichug id dahm jewed mas heg hekajwo e doꞌibia g oꞌodham. 27 Jiosh at ab uhpam woni‑mah g si geꞌe gewkdag an e‑kihdag ed. Kunt heghekaj si s‑tondamwo tondad ch ia epwo jiwia jeweddahm. T muꞌi anghil wo i ni‑wehmajk. Kunt wehswohanamkid ghemajkamheghekajmohaschuhabi junihim. 28Nt wo si shel em‑ahgi mamt haꞌijj an dwabsh wo kia dodakamk ch wo nei mant s‑gewkamam wo chehgi g ni‑kownaltalig em‑shahgid.”

17Matsh am gawul i e chehgi g Jesus ha wui.An g neid g Mark 9:2-13; Luke 9:28-36

1 D am d i chuhdp tash amjed. D g Jesus ab i hawai g Peter ch James ch John. D am wehmaj ab ichehchsh hema uhgk doꞌag t ab k atsh gan hu dadadoꞌag dahm. 2Kutsh g Jesus am hahawa gawul e juh.Sh gwuhioshaj habwaꞌimasma tonodmog tash ch gwehschugaj habmasma s‑tohta mo g tonlig. 3Kutshab haha wabsh i e chehgi g Mosesbad ch Elijabad kam wehmaj neneok g Jesus.

4 Sh g Peter hab kaij ab wui g Jesus, “T‑kownalig,s‑apꞌe oki mach ia haꞌichug. Kutt ia waik wo hachuhcha g al chechopimatt hekaj ab wo si has em‑elahpi ch Mosesbad ch Elijabad maptp wo tatchuad.”

5 Neh, sh am wabsh kia neok g Peter. Kutsh g sis‑mahs chewagi ab i wuhshani k ab ehka ha dahm.Tsh g Jiosh neꞌoki ab kaida chewagi t amjed k habkaij, “Jesus o d si ni‑tatchuidch ni‑alidag. Heg amtab wo si kaihamad.”

6Kutsh si s‑ehbeni hegamPeter am i kahk gneꞌokik am wabsh si kupal shul jewedo.

7 Tsh am hahawa jiwia g Jesus k an ha tahtam khab kaij, “Gegokiwuio. Pi g wo shaꞌi e todsid.”

8 Tsh am hahawa i chum nenhog. Kush heg waꞌiJesus hejel am kehk. Sh pi am hu haꞌichug hegamgohk.

9 Sh ab hahawa i huhudkhim doꞌag t amjed. Sh absi ha chehani g Jesus ch hab kaij, “Pi g am hedai woshaꞌi ahgid mamt haschu nei, nt hoꞌip kia uhpam iwuhsh ab muhkig amjed ahni Jiosh si Kehsha.”

10 Kush hab kaij idam ab wui g Jesus, “Neh, bochechꞌe hegam chehanig t‑mashchamdammatsh iawehpeg wo e maskogi g Elijabad. Tsh g Jiosh siKehsha ia haha wo e maskogi. Pegih, t haschu ahgkpi ia wehpeg m‑baꞌich e maskogi hegai Elijabad?”

11 Sh hab kaij g Jesus, “Hema at woho wehpeg woe maskogid k hab wo masmak mash wa g Elijabadch wehs haꞌichu wo i apꞌech. 12 Kunt wo em‑ahgimat wa woho heki hu jiwia. K Wabshaba muꞌijj pimahch mo hedai wud ch ab wui hab wabsh juh gpi ap e‑tatchui. Pegih, k e aihim mat hab waꞌap woni‑juh k wo ni‑shoꞌigch ahni Jiosh si Kehsha.”

13 Kutsh am hahawa i amich idam moki heg habahg John mat wa am i shonwuich g pahl wakona.

Matsh g Jesus gam hu hab i juh g jiawul ab amjed gali

An g neid g Mark 9:14-29; Luke 9:37-43a14D edamuꞌi hemajkam am haꞌichug amai machd

am wih. Kud am uhpam dada hegam Jesus. D abhema i tonwua Jesus wui 15 k hab kaij, “Ab g si is‑hoꞌigeꞌid g ni‑sulijga. Si o pi ap mumku ch hebaiam wabsh s‑e chuchkagid ch muꞌikko am gegshenahda ch ed o am shuhdagi ch ed. 16 Kunt ia chumuꞌapa ha wui idam m‑chuhchai. T pi e nako mas wodoaj.”

17 D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “Shoꞌo waꞌi pi geꞌejg em‑wohochudadag. M im hu hab wabsh i si eJuhkch ab ni‑amjed. Shahag wepo mant tash ia woem‑wehmajkad ch wo em‑nakogad mat haha wo igeꞌeda.” Bad kaij g Jesus ch hab hahawa ahg hegaioꞌodham, “Ab g i bekaꞌi g e‑alidag.” 18D ab hahawa ibei wui. D g Jesus am si s‑gewkam chehani g jiawulmat gam hu hab wo i e juh. Kud wa woho hab e juh.D am ha hekaj wabsh i doa g ali.

19 Kuchd ab hahawa hejelko kakke g Jesus machshaschu ahgk ahchim pi t‑nako matt gam hu hab woi juh g jiawul.

20 D hab kaij g Jesus, “Heg amt hekaj pi enako mam pi ab hu wohochud mat hab wo ejuh. Nt wo si shel em‑ahgi mamt wo e nakog kwabsh chum haschu hab wo juh mamt hab wo cheis‑wohochudch mat hab wo e juh. Chum at hems ggeꞌe doꞌag gan hu hab wo i kekiwua mamt wabshwo ahgi s‑wohochudch mat hab wo e juh. [ 21 Twabshaba ihda hab mahs haꞌichu hab waꞌi masmagm hu hab wo i juh mamt wo si e hoꞌigeꞌidahunadJiosh wui pi haꞌichu koꞌadch.]”

Mash g Jesus am ep ha ahgid ab amjed g e‑muhkigAn g neid g Mark 9:30-32; Luke 9:43b-45

22Am achd wabsh kia oiopo Galilee chekshani ched. D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “E o aihim matwo ni‑bei hegam mo s‑ni‑kehꞌid k ab wo ni‑dagito

Page 22: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 17:23 19 MATTHEW 18:2823mant wo ni‑muhkid. T wabshaba am wo him k dwo i waik tashk amjed. Nt ab wo uhpam i wuhshmuhkig amjed.”

Neh, kuchd wehsijj si pi ap t‑taht am i kaiok ihda.Matsh has masma ha namkid g Jesus g geꞌe cheopi

kowlanta24 Kuchd ged hu dada Capernaum t am. D am

hema jiwia Peter wui hegam mo an hemapad gcheopi kowlanta k ab kakke ch hab kaij, “No hanamkid g cheopi kowlanta g em‑mashchamdam?”

25D hab kaij g Peter, “Hemhowa,” K amjed ged hui wah kih ch ed.

D g Jesus ab ha hekaj kakke ch hab kaij, “SimonPeter, nap hab elid mat g kokownal ab wo haꞌichuha kowlant hegam mo d ha wehm kihkam?”

26D hab kaij g Peter, “Piaꞌa.”Dhab ep kaij g Jesus, “Pegih, t heghekaj pi haꞌichu

wo ni‑kowlant g Jiosh. 27 Ch wabshaba pi tatchuamachs wo ha kudu idam hemajkam. Kupt heg hekajam wo hih shuhdagi wui k am wo wua g waptopihukshpakud. Kut g si wehpeg watopi mapt wohuksh g lial abwokamshchidmatwo ai hegai cheopikowlanta an ni‑wehhejed ch ep m‑wehhejed. Pt amwo be k hekaj wo ha namkid.”

18Matsh hedai d wo si haꞌichuk am Jiosh nena edAn g neid g Mark 9:33-37; Luke 9:46-48

1 Kuchd ab kakke g Jesus ch hab kaij, “Dohtd wo si s‑has haꞌichuk am Jiosh kownaltalig ed?”2 D eda an hema kehk g al chum ali. D g Jesusam i waid k ab t‑baꞌich i kehsh 3 k hab kaij, “Ntwo shel em‑ahgi mamt hab waꞌi masma am wo iwahp Jiosh kownaltalig ed mamt am gawul wo juhg e‑chegitoidag k ab wabsh wo i pi e haꞌichuchud khab wo masmak mo ihda al chum ali. 4 Hegai mathab wo juh ihda at d wo s‑has haꞌichuk am Jioshkownaltalig ed. 5 T hedai i s‑ap ab wo i ha nei gaꞌal am ni‑wehhejed o heg wa wepo mat ahni s‑apab ni‑nei.

Mash si s‑ta ehbidam hab mahs g pi apꞌekamAn g neid g Mark 9:42-48; Luke 17:1-2

6 “S‑toꞌo ehbidam hab mahs am wehhejed hegaimat hema am wo i ha wanchkwua pi apꞌekam wuiidam al aꞌal mo ab al ni‑hiwig. Baꞌich at wo i s‑apꞌekwehhejed matp hems wo e wachumchud k wo emuhkid mat koi hab wo juh ihda chuꞌijig. 7 Chumo hekid an hab e wua g pi apꞌekam jewed dahm. Khegam mo hab wua am haꞌi ep ha wanchshulig piapꞌekam wui. T g Jiosh hemho wo wa ha namkid.

8-9 “Pi at hedai wo e nako mas ab uhpam wo iwuhsh Jiawul kih amjed. Kut pi hekid wo huhug gha‑shoꞌigchuda amai. Heg at wo wa wepok mat ammei ch ed wo e shoꞌigchudad. Mt heg hekaj am wo ie nakomamt pi am huwo gei heg eda. Baꞌich at wo is‑apꞌekmamt chumhemswo heb huwua g e‑nowi og e‑tad o g e‑wuhi matp hema idam hab wo em‑juhmamt am wo gei Jiawul kih ed k pi wo bei hegai piha huhugedam doakag mo g Jiosh ab em‑makiog.

Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g heb hu himkamkahwal

An g neid g Luke 15:3-7

10 “Am g wo s‑nenꞌoidk mamt pi wo s‑ha kehꞌidadidam al chuꞌuchumchu. Jiosh o ab si has ha elid cham ha nuhkudachud g anghil. [ 11 Ia ant jiwia jeweddahm mant wo ha doꞌibia g heb hu hihimkam.]

12 “Neh, am g wo i oidahim ihda. Mamtp hemshema ahpim siant wo kahwaligak. Kut hemawo hebhu hih. Namt hig pi woho am wo s‑apko ha dagitohegam humukto gamai humukt k am wo hih doꞌagoidk k am wo i gahghi g heb hu himkam e‑shoiga.13 Kut woho d wo s‑hehgigk mamtp wo cheh. 14 Bowamasma pi shaꞌi tatchua g em‑ohg Jioshmat hemawo heb hu hih idam al chuꞌuchum aꞌal.

Hegai em‑wehmwohochuddammat hab wo juh g piapꞌekam

15 “Mt heg waꞌi hejel wo ahgi e‑wehmwohochud-dam matp pi ap wo chuꞌi ab em‑wui. Kutp hemsab s‑ap wo em‑kaiha. Kut ab hahawa ep wo i ehemakoch g em‑chegitoidag, 16 Tp wabshaba pi abhu wo em‑kaiha, kumt hemako o gohk am ha wehmwohimkamwoahg chuꞌijigaj. Kut habmasmagohkowaikwo s‑mahchk g chuꞌijigajmo idhabmasma anoꞌohanas Jiosh oꞌohana ed. 17Kutp eda wa sha pi abhuwo em‑kaiha, kumt amwoha ahgi wehsijj hegammamamhawehm emihshmad. Kutp pi ab huwo hakaiha idam, kumt haha wo dagito hab masma mo pid em‑wehm wohochuddam.

Shohbida k ch hiwgida18 “Nt wo si shel em‑ahgi mant ab wo em‑mah g

gewkdag mamt hab wo ah mo haschu shohbidas chhaschu hiwgidas amhawehhejed g ni‑hemajkamga.

19 Jiosh at am habwo em‑junimamt haschu abwotahnid e wepo hab elidch. 20 Kunt am wo haꞌichugkem‑shahgid mamt hebai am wo i e hemapai, chumams d wo waꞌi gohkk o waikk.”

Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g pi amkamha‑pionag.

21 D g Peter ab kakke g Jesus ch hab kaij,“Ni‑kownalig, nant wewaꞌakko ab wabsh wo is‑hoꞌigeꞌel g ni‑wehmwohochuddammatp haꞌakkiohab wo juh g pi apꞌekam ab ni‑wui?”

22 D hab kaij g Jesus, “Pi amt wabsh wewaꞌakkoab wo i s‑hoꞌigeꞌel. Matp heꞌekkio hab wo i juh g piapꞌekam, mt haꞌakkio wo s‑hoꞌigeꞌel. 23Bo wa e wuag em‑kownalig Jiosh ch em‑tatchuid mamt am habwaꞌap wo e junihid.

“Id ant am wo em‑tashogi em‑ahgidch matphems hema d wo kownalk ch am wo i ha hoa ge‑pionag ha‑wulshpadag, 24 Kumt am hema uꞌapag piongaj, K id ab ab e wulshch g muꞌi mi‑yohnpihsh. 25 Kuki ihda pi am hu hugkam edgid g lialmat wo namkid g e‑wulshpadag. T hekaj g ahmojam ha chehamamt wo gagda k g wehmaj kihkam chaꞌaligaj ch haꞌichu enigaj ep wo ha gagda. T d wabshwo neneholk.

26 “Kut ihda ha‑pionag ab i gei e‑ahmo wui k abi tahni mat ab wabsh wo i s‑hoꞌigeꞌel. Kut wo wawehs ha namkid. 27 T am i s‑hoꞌigeꞌel g ahmoj k imhu hab i juh g wulshpadaj k dagito. 28 Kut am hihihda oꞌodham.

“K eda hema gwehmaj pion al heꞌekia pihsh ab abe wulshch hegai mamt ab i s‑hoꞌigeꞌel. Kut heg namk g baꞌichuj be k hab si ah mat wo namkid.

Page 23: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 18:29 20 MATTHEW 19:2829 “Kut ihda wehmaj pion ab i gei wecho k ab i e

shoꞌigchud wui mat ab wabsh wo i nenida. Kut wowa uhpam namkid.

30 “Kut wabshaba pi ab hu kaiham k wabsh hachehani mamt ged hu wo si kuh am hugkam mathekid wo i namkid.

31 “Neh, t haꞌi ehp g pion si pi ap e taht neidokmat has e juh k am hihim k am ahgid g e‑ahmowehshaꞌichu.

32 “T g ha‑ahmo ab i wai ihda e‑pionag k habkaij ab wui, ‘Ahpi si pi amkam ni‑pionag, ab anti si s‑m‑hoꞌigeꞌid k im hu hab i juh wehs hegaim‑wulshpadag heg waꞌi hekaj map ab si ni‑tahni.33 Kupt hab wa masma wo chum s‑hoꞌigeꞌel ge‑wehm pion mant has i masma s‑m‑hoꞌigeꞌel.’34Neh, bo kaij ch si bagat k ged hu si kuh amhugkammat hekid wehs wo i namkid.

35 “Pegih, t hab wa masma am hab wo em‑juh gni‑ohg Jiosh mamtp pi hab hu e‑ihbdag amjed wo is‑ha hoꞌigeꞌel hegammat ab em‑wui pi apwo chuꞌi.”

19Mash g Jesus pi hiwgid g wehm kihkam ohhodaAn g neid g Mark 10:1-12

1 Am ad i haꞌasa ha mashcha g Jesus k am idagito g Galilee chekshani. Kuchd gam hu aigo hihiJordan akimel haꞌabjed k am hihim k am dada Judeachekshani ch ed. 2 D muꞌi hemajkam an oidahim gJesus. Kud ha doajid.

3Damhaꞌi dada g Palasi hab chumahgkmat abwohaꞌichu kakke k hekaj wo heki himch. K g ha‑kakkeihab chuꞌig, “No hiwgidas an t‑chehanig ed mat goꞌodham wo s‑ohhod g e‑hohnig?”

4D hab kaij g Jesus, “An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohanaed:Ga hu i wehpeg at amha nahto g Jiosh g cheoj ch uwi

mat d wo e wehhejedkamk5 k hab kaij:Iꞌajed at g oꞌodham wo ha dagito g e‑ohg ch e‑jeꞌe k

ab wo i wehmt g e‑wehm kihkam.T idam d haha wo hemakok. Genesis 1:27; 2:246 Neh, bo kaij g Jiosh. K pi hab chum mahs mas goꞌodham ab aꞌai wo i ha gawulkai hegammat g Jioshab i ha hemakoch.”

7 D hab kaij g Palasi ab wui, “K wabshaba anoꞌohanas t‑chehanig ed matsh g oꞌodham wo mahg e‑hohnig g ohhoda tapial k wo s‑ohhod.”

8D hab kaij g Jesus, “Heuꞌu, bo chuꞌigmamtwo hamah g ohhoda tapialmamtp pi ab huwo kaihamad gJiosh ch pi wo pihk e elidad ha hekaj. K wa eda chumpi habmasmagahu iwehpegmat in hanahto g Jioshg hemajkam. 9 Kunt id hab wo em‑ahgi mat d wopi apꞌekamk mamt wo s‑ohhod g e‑wehm kihkam khema ep wo hohnt, heg hi wa mamt wo s‑mai am ichum hohntk matki heki hu ha wehm woꞌiwua.”

10Kuchd hab kaij ab wui, “Kuki heg hekaj baꞌich ichum s‑apꞌe mat g oꞌodham pi wo ha hohnt.”

11 D hab kaij g Jesus, “Pi at wehsijj wo e nakohab masma, heg hi wa mat g Jiosh am wo i hawehmt. 12Haꞌijj at pi wo hohont no pi hab masma dmahsikammo pi tatchua g hohnig ch haꞌijj d hegammamt hab wabsh ha juh mat pi ap wo hohont. Haꞌijjo ep pi hohont heg hekaj mo g Jiosh kownaltalig

baꞌich hab i elid. Kumt id am hab wo juh mamtp woe nako.”

Mash g Jesus ab s‑ha hoꞌigeꞌid g al chuꞌuchum aꞌalAn g neid g Mark 10:13-16; Luke 18:15-17

13 Kud haꞌi am ha uꞌapa g e‑aꞌaliga mat ab wo hataht g Jesus kwo e hoꞌigeꞌidahu hawehhejed. Kuchdchum s‑ha kehꞌid mo hab e wua.

14 D hab kaij g Jesus, “Ab g wabsh wo i ha hiwgidg aꞌal mat ab wo i hihi ni‑wui k pi an hu wo shaꞌiha shohbi. Am at wabsh s‑moimam wo i wahp Jioshkownaltalig ed abni‑hiwigch. Kumthabwaꞌimasmaam wo i wahp.” 15 Neh, bad kaij ch ab hahawa hatahtam k amjed gam hu hih.

Mash amhema chum s‑e doꞌibiamk g s‑kais oꞌodhamAn g neid g Mark 10:17-31; Luke 18:18-30

16D am hu hebai am hema jiwia g wechij oꞌodhamJesus wui k hab kaij, “Ha mashchamdam, shahchuant am hab wo juh g s‑apꞌekam mant ab wo bei g piha huhugedam doakag?”

17 K hab kaij g Jesus, “Ab ap ni‑kakke ab amjed gs‑apꞌekam. K eda heg waꞌi Jiosh d s‑apꞌekam. Amg hab junihid g Jiosh chehanig maptp wo tatchuadmapt wo bei g pi ha huhugedam doakag.”

18 D hab kaij g oꞌodham, “Hedai hegamchehanig?”

D hab ep kaij g Jesus, “Idam mo hab chuꞌig:Pi g am hu ha muaꞌi g oꞌodham.Pi g am hu ha ehsidad g ha‑wehm kihkam.Pi g am hu haꞌichu ha ehsidad.Pi g am hu haꞌichu ha iattogidad.19Ab g si has ha elidad g e‑ohg ch e‑jeꞌe. Exodus

20:13-16:12Ab g i pihk e elidad ha wui g hemajkam hab masma

map hab masma hejel pihk e elid.” Leviticus19:18

20 D hab kaij g oꞌodham, “Wehs ani am hab wachum ha junihim idam chehanig. Shahchu ant habep wo juh?”

21D hab kaij g Jesus ab wui, “Pegih, pt am wo himk wo gagda wehs haꞌichu map haschu i eniga k woha mah g namkigaj g shoꞌigkam k ab wo i him k woni‑oidad maptp woho s‑behimk hegai map chum egahgid.”

22 Kud si pi ap e taht am i kaiok k gam hu hih nopi d shaꞌi si s‑kais ch si s‑huwid g e‑kaisdag.

23D hab hahawa ep kaij g Jesus ab t‑wui, “Neh, ntwo si shel em‑ahgi mat wo shaꞌi si s‑hasigk mas gs‑kakais am wo i wahp Jiosh kownaltalig ed. 24Mamhig hab elid mat wo e nako g ka‑mihyo mas am wogahi wuhsh hoꞌipad jeg ed? Pegih, t hab wa masmapi wo e nako hegammo hiwig g haꞌichu e‑eniga masam wo i wahp Jiosh kownaltalig ed.”

25Kuchd amwabsh i pi amichud k hab kaij ab wui,“A t hedai hig wo e doꞌibia.”

26D g Jesus ab si shel i t‑neid k hab kaij, “Pi at woe nako wabsh g oꞌodham. T wabshaba g Jiosh wo enako mat wabsh chum haschu am hab wo juh.”

27 D g Peter hab kaij, “Nehꞌe, ahchim att wehshaꞌichu dagito k am i m‑oi. Tt haschu ab wo bei heghekaj?”

28 D g Jesus hab kaij ab t‑wui, “Woho o wa mamtab si i ni‑oi. Kunt am wo si shel em‑ahgi mantan wo dahiwua s‑kehg ni‑kownal daikud ed ahni

Page 24: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 19:29 21 MATTHEW 20:31

Jiosh si Kehsha. Kumt ahpim an hab waꞌap wodadhaiwua gamai gohk kownal dadaikud an k dwo uꞌusagakamk am ha dahm hegam gamai gohkdakam e‑wehm Tutuligo. 29 Matp hedai am wo idagito g e‑kih o g e‑wepnag o g e‑jehj o g e‑aꞌaliga og e‑oidag at ab wo ui siant e dahm baꞌich i muꞌi k abwo bei g pi ha huhugedam doakag. 30Muꞌijj hegammo d wehpegkam hemu at d wo si ha oidchkamkch muꞌijj hegam mo ga hu si ha oidch hemu d wowehpegkamk.

20Haꞌichu wepogida ab ha amjed g uhdwis oidag chik-

pandam1 “Id ant am wo em‑tashogi id hekaj mant wo

haꞌichu wepogi g Jiosh kownaltalig. Heg o wepogi-dasmat g uhdwis oidag enigakamwabsh i siꞌalim amhimkhaꞌi ha ui g oꞌodhammat amwochikp oidaj ed.2 T g ha‑namkidadag d wo hegaik mo haschu i uꞌu gpion tash ab. T am ha hekaj hihim k chikp.

3 “T am hahawa ep hih humukt ohla ch ed. K amhaꞌi gegok g oꞌodham ch pi haꞌichu has wua. 4K habha ahg, ‘Nt wo s‑ap em‑namkid mamt wo chikp amni‑oidag ed.’ 5 Kut wa woho am chikpano idam. Thab wamasma hab ep e juh am i gamai gohk ohla ched ch waik ohla ch ed.

6 “K am hu d i hetasp ohla. T am hih kahya wui. Kamwabsh haꞌi gegok. K hab kaij ab hawui, ‘Shahchuam ahgch wabsh heki wua g tash pi haꞌichu haswuadch?’

7 “K hab kaij idam, ‘Pi at hedai t‑chikpanach.’“K hab hahawa ep kaij ab ha wui, ‘Pegih, k am wo

hihim k wo chikp am ni‑oidag ed.’8 “Neh, t gam hu si i juh. Kut ihda oidag enigakam

hab ah g e‑pionag ha‑geꞌejig, ‘Ab g i ha waid g pion kabwo i hanamkidahi. T hegamwehpegwoenamkidmant si ha oidch an ha ui k amjed hegam ehp mantep ha ui k hegam ga hu si ha oidk wo e namkidmantsi wehpeg an ha ui.’

9 “Kut hegam mat gam hu si i juhk chikp mod i hetasp ohla ab ui g e‑namkidadag haꞌakia moheꞌekia uꞌu g pion tash ab ch amjed wehs g haꞌi.

10 “Kut ab ha ai hegam mat wabsh i siꞌalim chikp.K hab e ahgmat baꞌich i muꞌi wo ui g e‑namkidadag.Mt wabshaba haꞌakia wa ha namkid. 11 T ab ui ge‑lialiga k babgat ab wui g e‑ahmo k ab wui habkaij, 12 ‘Neh, hegam oꞌodham mapt si oidk an haui al hemako ohla ab chikp. Kutt ahchim ge tashoidk chikp am s‑toni k ed. Kupt eda am wo haꞌakiat‑namkid mapt hegam.’

13 “K hab kaij g oidag enigakam ab wui hegaimo ha wehhejed neok, ‘Neh, ni‑nawoj, pi ant shaꞌiem‑iattogi namt pi am wa apꞌech mamt haꞌakia k abwo chikp ni‑wehhejed. 14 Pegih, ab g wabsh wo uhꞌig e‑namkidadag k gam hu hihim uhpam no hig piab ni‑ab ahni hejel mant haꞌakia wo wa ha namkidhegam mant gam hu si i juhk ha ui mant ahpimheꞌekia em‑namkid. 15 Ab o ni‑ab mant has masmawo hekaj g ni‑lialiga. Aha namwabsh s‑ni‑hehgamkmani s‑hemajima?’ ”

16 D hab hahawa ep kaij g Jesus, “Nehꞌe, t hekajhab hegam mo gam hu si i ha oidch d wo weh-pegkamk ch hegam mo d wehpegkam ga hu wo siha oidchk.”

Mash g Jesus idani waikko am ahg g e‑muhkigAn g neid g Mark 10:32-34; Luke 18:31-34

17 Am achd i t‑nakog k gam hu hihi. Kud g Jesusam hejelko t‑wai ahchim gamai gohk 18 k hab kaij,“Neh, am att wo hihi Jerusalem wui. T hegam mos‑ni‑kehꞌid am wo ni‑dagito ha wui g uꞌugchu papalch chehanig em‑mashchamdam. Kut idam ab wohaꞌichuni‑abch s‑ni‑muꞌamk 19k amwoni‑dagito hawui g goꞌol hemajkam. T idam wo nahnko ni‑ahgadch wo ni‑gewittan k amjed ab wo ni‑sisish kots t ab.Nt ab wo muh. T am wo him k d wo i waik tashkamjed. Nt ab wo uhpam i wuhsh muhkig amjed.”

Mash g James ch John chum si e haꞌichuchudAn g neid g Mark 10:25-45

20 D eda am t‑wehmaj g ha‑jeꞌe g James chJohn. D idam am wehmaj hihi Jesus wui ab haꞌichus‑tahnimk. D g ha‑jeꞌe ab si has elid k abwui hab kaijmatsh ab wo haꞌichu tai.

21D hab kaij g Jesus, “Shahchu ap tatchua?”D hab kaij ihda, “Pt hig wo i ha chuhcha idam

gohk ni‑mahmad mat am m‑oidch d wo hahaꞌichukmapt hekid am wo i himch g e‑kownaltalig.”

22 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pi am shaꞌi apmahch mam haschu ab ni‑tahni. Wehpeg ant ab wonako g geꞌe shoꞌigdag. Kut hegam mat am ni‑oidchd wo si hahaꞌichuk hab waꞌap wo e juh.”

D hab kaij idam, “Pegih, tt wo t‑nako.”23D hab hahawa ha ahg g Jesus, “Pegih, woho amt

ab wo nako hegai hab mahs shoꞌigdag. K wabshabapi ab hu ni‑ab manis ahni am wo i ha chuhcha mathedai am ni‑oidch d wo hahaꞌichuk. Hegam at amwo i e chuhcha mat hedai i ha wehhejed am apꞌechg Jiosh.”

24 Kuchd ahchim haꞌi babgat ab ha wui hegamgohk mad hab masma ab hejel chum e haꞌichuchud.25 D g Jesus ab hahawa wehs i t‑hemapad k habkaij ab t‑wui, “S‑mahch am mo g ha‑maliomigs‑gewkam ha chehani g e‑pionag ch g ha wanimed-dam am ha himchudahim. 26-27 T wabshaba pi habmasma hab wo shaꞌi chum mahsk am em‑shahgid.Mt wabsh si s‑hemajim am wo i ha wehmtad ge‑wehm wohochuddam hab sha masma mam dwabsh ha‑pionag mamtp wo tatchuad mamt wo hawanimedad. 28Ahni ani habwamasma si s‑hemajimi em‑wehmt ch pi ab hu ni‑haꞌichuchud em‑dahm,chum anis d Jiosh si Kehsha. Ab o em‑wui him gs‑koꞌok namkidadag heg hekaj pi ap em‑chuꞌijig. Ntwabshaba ahni em‑wehhejed wo nako mamt wo ewupulꞌo.” Neh, bad kaij g Jesus.

Matsh g Jesus ha doaj g gohk pi neneadamAn g neid g Mark 10:46-52; Luke 18:35-43

29 Kuchd gam hu i wuwha ab Jerico t amjed. Dmuꞌi hemajkam ab i t‑oi. 30 D am hu hebai wohghugid an gohk am dadha g pi neneadam oꞌodham.Kuchd am hihim. D am i t‑kah k s‑mai mo anhim g Jesus k si s‑kaidam hab chechꞌe, “Ab g si is‑t‑hoꞌigeꞌid, ahpi map d s‑apꞌekam t‑kownalig chapsh d t‑kownaligbad David amjedkam.”

31D hegammo an ha wehgaj si s‑ha kehꞌid ch habha ahg mat wo pi shahmunik.

D wabshaba baꞌich haha wabsh i s‑kaidam habkaij, “Ab g si i s‑t‑hoꞌigeꞌid, ahpi Davidbad amjed-kam.”

Page 25: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 20:32 22 MATTHEW 21:2632 Kud am hahawa i kekiwua g Jesus k ab i ha

waid k hab kaij, “Shahchu am tatchua mant hab woem‑juni?”

33 D hab kaij idam, “Si g s‑t‑hoꞌigeꞌid k ab it‑nenchud.”

34 Kud si s‑ha hoꞌigeꞌel g Jesus k ab ha tahtha‑wuhpui ab. D ha hekaj haꞌichu s‑ap neid k ab ioi.

21Mash muꞌijj si s‑hehgig ch ahg mo g Jesus d Jiosh si

KehshaAn g neid g Mark 11:1-11; Luke 19:28-40; John 12:12-

191 Kuchd amjed am hihim Jerusalem wui k am ai

g Olive Uꞌus Kawulk. D heg mia kihhimag ch habchehgig Bethphage. 2 D g Jesus gohk hab ha ah ge‑chuhchai, “Amgwohihim k ga huwo dada kihhimt am. Kut am hema wo wulshpik g wuhlu g e‑madwehm. Mt gamwohawulꞌo. 3Kumt abwo em‑kakkemams has wo juh. Kumt hab wo ha ah mani ahni dem‑mashchamdam ch tatchua. Kut ab wabsh wo iha dagito mamt ab wo i ha wanim ni‑wui.” Neh, badkaij g Jesus.

4K eda heki hu waꞌi oꞌohanas matsh id am hab woe juh. Hema atki wa an oꞌoha g kelibad Jiosh haꞌichui tashogidam. K g oꞌohanaj hab chuꞌig:5 Am g wo ha ahgid g hemajkam am Jerusalem

kihhim t am:Ab at wo hih g s‑apꞌekam em‑kownalig em‑wui k ab

wabsh wo si e shoꞌigchudch ch hab g wechijwuhlu wo cheshajhid. Zechariah 9:9

6Kud am hihi idam gohk k am hab juhmo haschuhab ha ahg g Jesus 7 k am ha uꞌapa hegam wuplu.Kuchd an toa g t‑liliwa ha ab. D an dahiwua hegan mo d wechij. 8 Kud muꞌi hemajkam an t‑wehgajch am i tahtdahim g e‑liliwa wohg ch ed. D haꞌi gwechij uꞌus iꞌibhonig an hikkumiꞌak k am toꞌahimwohg oidch.

9D hegam muꞌi hemajkam mo an t‑wehgaj hihimsi s‑kaidam hihnk ch hab kaij,“T‑doꞌibiakam!Dap amjedkamaj g t‑kownaligbad David.Jiosh atki ia i m‑wuhshad k ab si s‑m‑hoꞌigeꞌid.Kuch ab si has elid g Jiosh.” Psalm 118:25-26

10 Kuchd am i dada Jerusalem kihhim t am. Dmuꞌijj am wabsh i pi amich mo haschu has e wua khab kaij, “Dohꞌo wud hegai?”

11 D haꞌijj hab ep kaij, “Id oki d Jiosh haꞌichu itashogiddam ch hab chehgig Jesus ch am d kihkamNazareth t am am Galilee chekshani ch ed.”

Matsh g Jesus gam hu si i ha wuwhas hegammo amuamhun g geꞌe cheopi

An g neid g Mark 11:15-19; Luke 19:45-48; John 2:13-22

12 D am i wah g Jesus kolhai ch ed mo am kehkg geꞌe cheopi. D eda am haꞌi dadha mo am haꞌichugagda ch haꞌichu ha nolawt cheopimiabidch. D g Je-sus gam hu si ha shahmud k g ha‑dadaikud kuhkpalha shul. D am haꞌi ep dadha ch am kammialt g lial.Kud g ha‑mimsa gamhu aꞌai kuhkpal si ha shulig 13khab hahawawehs ha ah, “Bo chuꞌig an Jiosh oꞌohanaed mo hab kaij g Jiosh:Ahni o d ni‑wehhejedkam ihda geꞌe cheopi.

Kut id wui ab wo hihhimad g hemajkam mat ab woni‑ihmad. Isaiah 56:7

Neh, bo kaij g Jiosh. Kumt wabshaba ahpim an be kam eda hab wabsh wua g hejel e‑tatchui ch chumhems haꞌichu s‑aꞌagi ha ehsid ab ha wui haꞌichugagdach.”

14 Kumd am wui ha uꞌapa am geꞌe cheopi t amhegam mo d pi neneadam ch hegam mo pi aꞌap-kodag. Kud ha dodaj. 15 D g aꞌal am si hihnk geꞌecheopi t am ch hab kaij, “Ab ach si has elid ihdamo d t‑kownaligbad David amjedkam ch d Jiosh siKehsha.”

Kud g uꞌugchu papal ch chehanigt‑mashchamdam neid mo g s‑hasig haꞌichu habwua ch ha kah g aꞌal ch shaꞌi si babgat 16 k hab kaijab Jesus wui, “Shahchu ap ahgch pi ha shohbid?Aha nap pi has shaꞌi elid mo has i kaij?”

D hab kaij g Jesus, “Am o wa s‑apꞌe. Jiosh athab masma ha nahto g aꞌal mat si s‑ap ab wohehgchulidad mo hab masma an hab chuꞌig Jioshheki hu oꞌohana ed.” Neh, bad kaij g Jesus 17 ch amha dagito. Kuchd gam hu hihi Bethany kihhim wuik am kohk.

Moki haꞌichu wepogid g pi bahidkam ha‑eshaAn g neid g Mark 11:12-14, 20-24

18 Baꞌich tash, chd gam hu hebai uhpam hihimJerusalem wui. Tsh bihugim g Jesus. 19 D eda amhu hema kehk g suhna uhs. Kuchd ab wui hihi nopi s‑hahhagag ch ab wo chum bahidagk. D oi wa piab hu haꞌichu shaꞌi ihbdag. D hekaj hab kaij, “Pi atdahm ab hu epwo bahidagt.” Kudki wawoho gaksh.

20Kuchd am i neidok si has i elid k hab kaij, “S hasmasma shaꞌi si s‑hohtam gaksh.”

21D hab kaij g Jesus, “Nt wo si shel em‑ahgi mamtab wabsh wo hiwgad g Jiosh. Kut wabsh chumhaschu hab wo em‑juni. Mtp hems wo cheha ihdadoꞌag mat gam hu wo e wua ge shuhdagi ch ed. Kutwa woho hab wo e juh mamtp wo s‑wohochudadmat hab wo e juh. 22 Ab g wo tahnid g Jiosh mamthaschu wo i tatchua. T heg hab wo em‑junidadmamtp woho wo s‑wohochudad mat hab wo e juh.”

Mamsh ab kakke g Jesus mas hedai amjed uꞌukch ge‑gewkdag

An g neid g Mark 11:27-33; Luke 20:1-823 Kuchd ged hu uhpam dada mo am kehk g geꞌe

cheopi. D g Jesus am ha mashcham g hemajkam.D am haꞌi dada g uꞌugchu papal ch geꞌeged k ab

kakke ch hab kaij, “Dohp amjed hab chume elidmapan uꞌukch g e‑gewkdag ch am hab haꞌichu wua? Oig am t‑ahgid.”

24 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pegih, nt ahniwehpeg ab epai wo haꞌichu em‑kakke. Mt am woni‑ahgi. Nt am haha wo em‑ahgi g em‑kakkei. 25Amg hig wo ni‑ahgid mams hedai amjed hab elid mowa g Johnbad ab uꞌukch g e‑gewkdag ch ha pahlwapkonahim. No ab Jiosh amjed aha no ab oꞌodhamamjed?”

D idam am wabsh chum hejel si aꞌaga ch hab kaij,“Shahtt higwo chei? Two s‑t‑kehꞌid k abwo t‑kakkematt haschu ahgk pi ab huwohoch g Johnbadmattphab wo chei mo ab Jiosh amjed uꞌukch g gewkdag.26T g hemajkam has wo t‑juhmattp hab wo chei mo

Page 26: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 21:27 23 MATTHEW 22:11ab wabsh oꞌodham amjed uꞌukch. Muꞌijj o hab elidmo d Jiosh haꞌichu i tashogidam.”

27Neh, bad kaij ch ab hahawa uhpam i e nohnogiJesus wui k hab kaij, “Pi ach shaꞌi mahch mas hedaiamjed ab uꞌukch g e‑gewkdag.”

D g Jesus hab epai kaij, “Pegih, nt ahni hab waꞌappi wo shaꞌi em‑ahgi mani hedai amjed uꞌukch gni‑gewkdag ch hab wua wehs ihda.”

Haꞌichu wepogida ab amjed g gohk ha‑wihpiopga28 D hab ep kaij g Jesus, “Am g wo oidahim

ihda mant wo em‑ahgi. Matp hems hema g oꞌod-ham gohk wo aꞌalidagk ch hab wo ah g geꞌechu,‘Ni‑sulijga, am g hihm k chikpan am uhdwis oidagch ed id i tashkaj.’

29 “K hab kaij ihda, ‘Pi ani tatchua mant amwo hih,’ ch wabshaba am shaꞌi heꞌes gawul juh ge‑chegitoidag k am hih oidag wui.

30 “Kut ihda ohg am hahawa hih heg wui alichue‑alidag k hab waꞌap kaij ab wui.

“K hab kaij ihda, ‘Heuꞌu, am ant wo wa hih,’ chwabshaba pi am hu hih.

31 “Dohm hab elid mat ab s‑wohog el g e‑ohg?”D hab kaij hegam, “Hegai mo d geꞌechu.”D hab hahawa ep kaij g Jesus ab ha wui, “Nt

wo si shel em‑ahgi mat g em‑uhwaida chechoj chchechpaꞌawi uꞌuwi am wo i wahp Jiosh kownaltaliged matp ab wo hiwgad g Jiosh. Mt wabshaba ahpimpi am hu wo i wahp mamtp pi ab hu wo hiwgad.32 Ha pahl wapkondam John at wa ia jiwia em‑wuik am chum em‑chehgi g s‑apkokam. Kumt pi abhu wohoch. T wabshaba idam ab s‑wohoch. Kumtwa chum nei ihda k eda wa pi gawul juh g pi ape‑chegitoi mamt ab wo s‑wohoch.

Haꞌichu wepogida ahga ab ha amjed g uhdwis oidagnuhkuddam

An g neid g Mark 12:1-12; Luke 20:9-1933“Amghema epwo kaihamghaꞌichuwepogida,”

bad kaij g Jesus. “Neh, matp hems hema g jewedenigakam amwo ei g uhdwis e‑oidag ed. T g piongajan si kolhaidad k heg ep nahto mat hekaj am woi wuhshad g wadgaj k am kei g uhgk kih mat hegamjed wo nuhkudad g eshaj.

“T gam hu hasko chihpia g enigakam k haꞌi hahiwigi g e‑oidag. 34 T am i e ai mat g uhdwis bai.T am haꞌi ha cheha g e‑pionag mat am wo hihim kab wo bei hegai wadgaj mo ab d i chum wuikamaj genigakam.

“T am hihim k am dada. 35Kut idam nuhkuddaman ha uꞌu k hema gewittan k hema muꞌa k hema epmaꞌichkwua.

36 “Kut am hahawa baꞌich i muꞌi ep ha cheha matam wo hihi. Kut am hihim k am dada. T am hab wamasma hab ep ha juh hegam nuhkuddam.

37 “T g e‑alidag am hahawa ep cheha gam hu si haoidch no pi hab ha elid mat ab wo wa has el.

38 “T wabshaba idam oidag nuhkuddam am i nei galidaj k hab kaij ab aꞌai ewui, ‘Id o d enigakamalidag.Oi g wo, tt wo muꞌa k wehs wo bei g enigaj.’ 39Neh,t wa woho an be k gam hu si i wuhshad ab amjed guhdwis oidag k mua.

40 “Pegih neh, shaht hig wo ha juh idam g eni-gakam hekid i jiwiak?”

41 D haꞌijj hab kaij hegam, “Hemho wa at wo hakokda hegam si pi ap chechoj k gam hu baꞌich haꞌijjab wo ha nuhkudach mat idam ab hi wo mah hegaimo haschu ab d i wuikamaj.”

42 D hab ep kaij g Jesus, “Heuꞌu, nat pi s‑ohhodg enigakam alidag. Kumt hab wa masma wos‑ni‑ohhod. Id o hab ahgch hab chuꞌig g wepogidaahga Jiosh oꞌohana ed:Kihtdam at wo hema chum s‑ohhodam g hodai.T wabshaba id d wo si s‑has haꞌichu hodaik am

ha‑kihta wehhejed.Id o hab d ahga mat si s‑kehg haꞌichu hab wo juh g

Jiosh. Psalm 118:2243 “Neh, bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana. T g Jiosh

wo em‑wohppoꞌi g e‑kownaltalig ahpim Tutuligok hegam ab wo ha mah mat s‑ap am wo i chikp.44 Neh, t wo e shoꞌigch hegam mat pi wo ni‑amich.Id at heg wo wa wepok mat ab wo e keiko hodai tab. Kut hegam mat wo s‑ni‑ohhod wo bei g s‑koꞌoke‑namkidadag. Id at heg wo wa wepok mat g hodaiab ha ab wo gehsh k am wabsh wo s‑ha wia.”

45D hegam uꞌugchu papal ch Palasi s‑mahchmo gJesus ha wepogid hegam pi ap pion 46 ch heg hekajan chum s‑behim. D wabshaba g hemajkam hab elidmo g Jesus d hema Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Khegam uꞌukchu papal s‑ha gihug.

22Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g geꞌe gegosigAn g neid g Luke 14:15-24

1 Jesus ad am hema ep ha ahgid g haꞌichu we-pogida am neokch ha wui g hemajkam ch hab kaij,2 “Bant masma am epwowepogi g Jiosh kownaltaligmatp hems hema g kownal am wo i apꞌech g geꞌegegosig amwehhejed g e‑alidag nat pi wo ha hohnt.3T am i e ai. Kut am ha cheha g e‑pionag mat an woha ahgidahi hegam mam ab heki hu ha waid. Kutwabshaba idam pi ab hu i hihimim.

4“Kut amhahawahaꞌi ep ha cheha g e‑pionagmatan ep wo i ha ahgidahi. K idam an ha ahgidahim chhab kaij, ‘Heki at hu e chuama g s‑gihgim ch e gagꞌeg wipsilo ch wehs haꞌichu e nahtokch. Kumt ab wo ihihim k wo e gegos.’

5“Twabshaba idammamabhawaid pi ab hu shaꞌikaiham k gam hu hab wabsh wua g hejel e‑chikpan.Hema at gam hu hih e‑oidag wui. T hema gam huep hih e‑tiannaga wui. 6 Kut haꞌijj an ha ui idampion k ha gewittan k ha kokda. 7 Kut shaꞌi si bagathegai kownal k am ha cheha g e‑shondalig mat amwo hihim k epai wo ha kokda hegam mat ha kokdag pion k wo mehi g ha‑kihhim. T wa woho hab juh.

8 “T am hahawa i ha wai g e‑pionag k hab kaij, ‘Eat nahto g gegosig wehhejed g ni‑alidag hohnta. Twabshaba hegam hemajkammant ab i chum ha waihab e juhmo pi d hahawa ha‑wuikam. 9Kumt amwohihi wohg oidk k ab wo i ha wai gegosig wui mamtpheꞌekia i hemajkam wo ha cheh.’

10 “Kut am wa woho hihi g piongaj wohg oidk kab wehs i ha wai hegam mat ha cheh, chum hemsg pi ap hemajkam. T am hahawa muꞌi dada. Kumtwehsijj ab ha mah g s‑kehg eniga heg wehhejed kam i ha wahpki. Kut shuhd g kih.

11 “Kut am i wah g kownal k am ha nei hegammatamdada. K amhahawawabshhemadaha g oꞌodham

Page 27: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 22:12 24 MATTHEW 23:3mo pi ab hu wahkch hegai s‑kehg eniga. 12 K abkakke ch hab kaij, ‘Ni‑nawoj, shahpt masma ia i wahpi ab hu wahkch g s‑kehg eniga id wehhejed?’

“T am wabsh i pi amich ihda oꞌodham mat haswo chei. 13 Kut ihda kownal am hahawa ha ahgi ge‑pionag k hab kaij, ‘Am gwo si wulshp k gam huwodaꞌich s‑chuhugam k ed. Kut am hu wo shoak k gahu wabsh wo i si e kiꞌishch nat pi wo shaꞌi si s‑koꞌokhaꞌichu nakogad.’

14 “Pegih, nt wo em‑ahgi mo muꞌi ab ha waid gJiosh. K wabshaba al heꞌekia d i hemajkamgaj.”

Haꞌichu kakkei ab amjed g kownal kowlantaAn g neid g Mark 12:13-17; Luke 20:19-26

15Kutsh am i e hemapai g Palasi am i aꞌamichmathasmasmawoheki himch g Jesus ab haꞌichu kakkek.16 Tki am haꞌi i ha wehmt hegam mo ab si has elidg kownal Herod k am ha wehm hihi haꞌi hegamPalasi k am dada k hab kaij, “Ha mashchamdam,s‑mahch ach map s‑ap d oꞌodham ch wabsh chumhedai ha mashcham g Jiosh himdag, chum as haswo chei hedai i. 17 Pegih, k am wo t‑ahgi maps haselid g geꞌe kownal lial kowlanta. No hig t‑hiwgid gt‑chehanig ahchimTutuligomatt wo ha namkid ahano pi t‑hiwgid?”

18Dwabshaba g Jesus amwa s‑ha amichudmo g piapꞌekam hab elid ch hab ha ahg, “Ahpim s‑chu iꞌat-tomkam am wabsh chum heki s‑ni‑himchudamk.19Ab g wo hema ni‑chehgid hegai lial mam hekaj hanamkid.”

Kumd ab hema chehgi.20 D hab ha ahg, “Am g hig wo ni‑ahgid mo hedai

wuhiosha ch hedai chehgig ab oꞌohadag id ab lial?”21 D hab kaij idam, “Hegai mo d uhgchu

t‑kownalig.”D hab hahawa ep kaij g Jesus ab hawui, “Pegih, ab

g wo i dagito kownal wui hegai matp d enigaj k amepai wo i dagito Jiosh wui mo haschu d epai enigaj.”

22Kud si has i el hegam k gam hu hihi ab amjed.Mash am haꞌi neꞌowin g Jesus ab amjed g muhkig i

wuhshanigAn g neid g Mark 12:18-27; Luke 20:27-40

23 D heg waꞌi tash ed am haꞌi dada g Sajusi Jesuswui. Hegam mo d Sajusi o pi wohochud mat gmuhki ab uhpam wo i wuhsh muhkig t amjed. 24 Dhab kaij idam, “Ha mashchamdam, Mosesbad atkian oꞌoha hegai chehanigaj g Jiosh mo hab chuꞌigmatsh g am oidchkam wehngaj hegai mat wo muhpi ha aꞌalidagkch hemho wo wa bei g hohnigaj ge‑wehnagbad. Tsh g ha‑aꞌaliga hab masma wo ekuint mat d wo aꞌalidajk hegai mat muh.

25 “Pegih, k am hu hebai wewaꞌak d e‑wepngamch am t‑wehm kih. Kut g si geꞌechu ge hohnt k pi abhu ha aꞌalidt k muh k an dagito g e‑hohnig. T g amoidchkam nawojij an hahawa ep bei g hohnigaj 26 khab waꞌap pi ab hu ha aꞌalidt k hab waꞌap muh. Kutihda g oidchkam hab waꞌap hohnt k hab waꞌap muhpi ab hu ha aꞌalidtk. Neh, t hab masma i e oi idamwewaꞌak k wehsijj koꞌok huhug. 27K am huꞌi hebai, thaha wabsh muh hab wa ehp ihda uwi. 28 Pegih, amg hig t‑ahgid mas hedai d wo hohnigkad ihda matpep wo e chegito g koꞌi no pi wehsijj hohnigkahim.”

29 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pi am ap chegitonam pi pi shaꞌi mahch g Jiosh oꞌohana ch ep pi shaꞌi

mahch mo heꞌes i gewkdag. 30 Woho at ab uhpamwo ha mah g koꞌi g doakag. T wabshaba hahawapi wo hohontad hab masma mo g anghil pi hohont.31Mosesbad atki an oꞌoha mash wa hab kaij g Jiosh:32Ahni ani d ha‑Jioshga hegamAbraham ch Isaac ch

Jacob. Exodus 3:6Neh, id o hab kaij g Jiosh, chum as heki hu koi, no piam ewehmha nuhkud ch ab uhpamwo i hawuwhasmuhkig amjed. Pi amt woho wo i huhug am i koꞌokmatp g Jiosh d em‑Jioshga.”

33 Kud am i kah ihda g hemajkam k si has i el gmashchamaj.

Mash haschu d si geꞌe chehanigAn g neid g Mark 12:28-34; Luke 10:25-28

34 Kud am haꞌi dada g Palasi mat wo heki himchg Jesus am i kaiok mat ab si ha chehmo g Sajusi.35 D hema hegam d Jiosh chehanig hudawogdam36 ch hab kaij, “Ha mashchamdam, shahchu o d sibaꞌiwechkim geꞌe chehanigaj g Jiosh?”

37-38D hab kaij g Jesus, “Id o d si geꞌe ch baꞌich i sis‑has haꞌichu chehanig:Hemho wa amt ab wo si tatchuad g e‑kownalig Jiosh

wehs e‑ihbdagkaj ch id am wo chehgidchwehs e‑doakagkaj ch wehs e‑chegitoikaj.Deuteronomy 6:5

39K id am oidch d si s‑has haꞌichu chehanig ch wepochuꞌig:Hemho wa amt ab wo tatchuad g hemajkam hab

masma mam ab hejel e tatchua. Leviticus19:18

40 Idam gohk chehanig o ab ab wehs shohshonas gJiosh chehanig ch wehs hegai matki kekelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam an oꞌoha.”

Haꞌichu kakkei ab amjed g Jiosh si KehshaAn g neid g Mark 12:35-37; Luke 20:41-44

41D am i e hemapai g Palasi. D g Jesus hab ha ahg,42“Am gwo ni‑ahgidmamhedai hab elidmat g Jioshsi Kehsha ab d wo amjedkamk?” D hab kaij hegam,“Heg atsh dwo amjedkamk t‑kownaligbadmashhabchehgig David.”

43D hab kaij g Jesus, “Pegih, sh wa eda g Davidbadhab aꞌaga, ‘ni‑kownalig’ ch hab kaij g gewkdajkaj gHekia S‑apꞌekam Gewkdag:44 Bo kaij g Jiosh ab ni‑kownalig wui:In g dahiwua ni‑wehm ni‑kownal daikud ed.Kunt wo ha gewito g m‑obga mat ab wabsh wo

m‑wechok. Psalm 110:145 Neh, namt hig s‑ap wo ah mat has masma d woDavidbad amjedkamk ihdamashdgeꞌe kownaligaj?”

46 Kud pi hedai e nako mas ab hu uhpam has wochei Jesus wui nih hemako neꞌoki. D heg i tashkajamjed pi hedai e nako mas ab hu haꞌichu ep wokakke.

23Mamtsh pi hab wabsh wo s‑e junim mam d

s‑apꞌekamAn g neid g Mark 12:38-39; Luke 11:43-46; 20:45-46

1Muꞌi hemajkam ad am haꞌichug t‑wehm. 2 Kudhab kaij g Jesus ab wehsijj t‑wui, “Hegam chehanigem‑mashchamdam ch Palasi o d hegam mo abmahks g gewkdag mat am wo i tashogi g chehanig.3 Kumt heg hekaj ab wo s‑ha wohog elidad. K

Page 28: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 23:4 25 MATTHEW 23:37-38wabshaba muꞌijj idam pi am hu hab junihim mohaschu em‑mashcham. Kumt hekaj pi am hu haoidk hab wo masmak. 4 Neh, muꞌi s‑hasig haꞌichuo ab em‑chehani. K id d s‑wehch haꞌichu mohtoiam em‑wehhejed. K eda pi haꞌichu hab shaꞌi wuamas hekaj em‑wehmwomoht. 5Wehs haꞌichu o hegwabsh hekaj am hab junihim mamt wo ha neidad.An o uꞌa g Jiosh oꞌohana heg wabsh hekaj mamt habwo ha elidad mo ab wohog elid. 6 Si o s‑hohhoꞌidmat si s‑apko wo dadhaiwua am geꞌe gegosig ched ch am wa si hejelko dadaikud am cheopi ch ed.7 Si o s‑hohhoꞌid mamt ab wo si has ha elidad amhemajkam ha‑shahgid ch hab wo ha aꞌagad mo d geha mashchamdam.

8 “Ahpim g pi wo shaꞌi tatchuad mams habwo em‑aꞌagad ‘ha mashchamdam’ nam pi d aꞌaie‑wepngam. Kuni ahni d waꞌi em‑mashchamdam.9Pi g hedai habwo aꞌagad ‘ge ni‑ohg’ id dahm jewed.Heg amt waꞌi Jiosh hab wo aꞌagad mo d ge em‑ohg.10 Pi g hab wo e aꞌagad mam d ha wanimeddam.Ahni ani d waꞌi em‑wanimeddam Jiosh si Kehsha.11Bamt waꞌi masma d wo si haꞌichuk mamt d wabshwo ha‑pionagk. 12Kut d wabsh wo pi haꞌichuk hegaimatp hedai hab wo chum e elidad mo d si haꞌichu.Heg at d wo si haꞌichuk matp hedai ab wabsh wo i pie haꞌichuchudch.”

Matsh si s‑koꞌokamwo e lodai hegammat habwabshwo s‑e junim mo d s‑apꞌekam

An g neid g Mark 12:40; Luke 11:39-42, 52; 20:4713 D hab hahawa ep kaij g Jesus, “Neh, muꞌijj

ahpim chehanig ha mashchamdam ch ahpim Palasiam d wabsh s‑chu iꞌattomkam. Ih, shoꞌig! Jioshat si s‑koꞌokam wo em‑namkid heg hekaj. Pi amha hiwgid hegam mo am i chum s‑wahpkimk Jioshkownaltalig ed ch hab waꞌap hejel pi am hu i wahp.Heg o wa wepo mam ab si yahwidadch g kihjeg amJiosh kownaltalig wui.

[ 14 “Ha am iattogid g heheꞌejel wiꞌikam uꞌuwi chha ehsid g ha‑kihki ch eda am wabsh s‑e chehgi-damk mam si chew e hoꞌigeꞌidahun. Id at hekajbaꞌich wo i s‑koꞌokk g em‑namkidadag.]

15 “Am am si i e nakog mamt chum hems hemakoam wo i wanchkwua pi wohokam e‑himdag ed. Tihda baꞌich i s‑gewkam wo wulshpik mam ahpimmat amwo gei Jiawul kih ed nat pi baꞌich i s‑gewkamam wo oidad g pi wohokam em‑himdag. T g Jiosh sis‑koꞌokam wo em‑namkid heg hekaj.

16“Neh, am amhaꞌi ep chumhamashcham ch edahab chechꞌe, ‘Pi att hemho wa hab wo juh g t‑neꞌokimattp wabsh wo gewkaj chehchegch g geꞌe cheopi,heg hi wa matt wo chehcheg hegai ohla mo hekaj eheosid.’ 17 K eda g geꞌe cheopi baꞌich d i si haꞌichumo hegai heosidakud.

18 “Kum hab ep chechꞌe, ‘Pi att hemho wa hab wojuh g t‑neꞌoki mattp wabsh wo gewkaj chehchegchhegai iagchulidakud mo am hab chuꞌig geꞌe cheopit ab, heg hi wa matt wo chehcheg hegai mo an abe iagchulid.’ 19 K eda g iagchulidakud baꞌich d i sihaꞌichu mo hi hegai mo an ab e iagchulid. 20 K hegwa wepo mam heg chehcheg iagchulidakud mameda chehcheg g iagchulida. 21Kum chehcheg g Jioshmam eda chehcheg g geꞌe cheopi no pi heg d Jioshkih. 22 Kum hab waꞌap chehcheg g Jiosh mam edachehcheg g dahm kahchim.

23“Im amhuhabwabsh i juhkch hegaimo d chumsi haꞌichu am Jiosh chehanig edmamt habwabshwojuhkchid g al chum haꞌichu. Neh, wehs am haꞌichuhemako tahpani mahk g Jiosh mo wehst‑mahm etahpanch, chum hems g haꞌichu hahhag ch haꞌichukai, ch wabshaba pi ap ha lodait ch pi ha hoꞌigeꞌidch pi ab hu wohochud g Jiosh. T g Jiosh heghekaj si s‑koꞌokam wo em‑namkid. 24Am am wabshs‑nenꞌoid g al chuꞌuchum haꞌichu ch g geꞌegedhaꞌichu pi chegito. Id o heg wa wepo mamtp hemswo oꞌos g e‑wasib mat am eda wo gei g al chukumugk wabshaba wabsh wo bah wehnadk g ka‑mihyomatp heg am eda wo gei.

25 “Baꞌich at wo i s‑koꞌokk g em‑namkidadag nampi hi wa chum si s‑ap e chehgid. K wabshaba amem‑eda haꞌichug g pi amdag ch s‑chu daꞌadag. 26Amg wo i e kegchud e‑iꞌibdag ed. T g haꞌichu habem‑juni am haha wo s‑apꞌek.

27 “Neh, nat hig pi wo i e kegch g hihaꞌini an edahm, chumas amedawowehchk g ohꞌo ch jewalig?Pegih, m ahpimhab shamasmamo g hihaꞌini 28nampi ab chum e chehgidch mam d s‑apꞌekam. K eda gem‑chegitoi pi aꞌpe. Ih shoꞌig! Jiosh at si s‑koꞌokamwo em‑namkid.

Matsh g Jesus ha ahgi mo haschu d s‑koꞌokha‑namkidadag

An g neid g Luke 11:47-5129-31 “Em‑shohshon at muꞌi ha kokda g kekelibad

Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Kum ahpim si s‑kehgha hehosid g ha‑hihaꞌiniga hegam mamt ha kokdach hab chechꞌe mamt ahpim hi pi wo chum hakokda. Dam s‑chu iꞌattomkam ch ha wepo masmamash wa g em‑shohshon. Ih, shoꞌig! Jiosh atsi s‑koꞌokam wo em‑namkid namt pi am ha oidkhab wo e juh. 32 S‑ap amt wo nahto hegai matg em‑shohshonbad i shonwuich. 33 Damt wo hamuꞌakamk hab masma mo g kohkꞌoi ch hekaj pihab mahs mams wo e doꞌibia. 34 Pegih, nt woem‑ahgi mant am i ha wuwhas g haꞌichu i tashogid-dam ch s‑chu aꞌamichuddam ch ha mashchamdamam em‑shahgid. Kumt haꞌi wo ha gewitta ame‑chechopi ed k haꞌi an has wo ha shahmudahim khaꞌi wo ha kokda, chum hems ab ha sisishpk kots tab. 35-36 T g s‑koꞌok em‑namkidadag ab em‑ab wogei hemu s‑hohtam. Neh, Abelbad atsh wa wehpege muhkid. Tsh amjed muꞌi ep e koꞌij. Tsh ga husi ha oidch hegai Zecariabad mash d Barackiabadalidag e muhkid am ha shahgid g geꞌe cheopi chiagchulidakud, Kum ahpim ha wepo chuꞌijig hegammatsh wa ha kokda ch ha wepo masma wo bei gs‑koꞌok e‑namkidadag mamtp hedai ha wepo elidhaꞌichu.”

Mash g Jesus ab si ha tatchua g Jerusalem t amhemajkam

An g neid g Luke 13:34-3537-38 K hab ep kaij g Jesus, “Ih, shoꞌig, ahpim

Jerusalem t am hemajkam, nat pi g Jiosh s‑ap woem‑dagito. Em‑shohshon ash wa ha maꞌichshuligch muꞌi ha kokda g Jiosh haꞌichu i tashogiddam.Kumt ahpim am ha oidk hab wo e juh. Muꞌikko anichum tatchua mant wo si s‑ap em‑nuhkud hab shamasma mat g chuchul g e‑mahmad ab e wecho woha hemapai. M wabshaba pi ab hu tatchua manis

Page 29: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 23:39 26 MATTHEW 24:37hab wo em‑juh. 39K eda an hab chuꞌig Jiosh oꞌohanaed mamt ab wo chum ni‑ihmad ch hab wo chechꞌedmat g Jiosh am ni‑kehsh k si s‑ni‑hoꞌigeꞌid. Kunt iawo i s‑ap em‑dagito am hugkam mamt hab hahawamasma hab wo e juh.”

24Matsh wo i e wua g Tutuligo geꞌe ha‑cheopiAn g neid g Mark 13:1-2; Luke 21:5-6

1 Kud gam hu hahawa i wuhsh g Jesus ab amjedg geꞌe cheopi. Kuchd am i oid k am wui dada k amaꞌaga mo si s‑kehg hab mahs g geꞌe cheopi. 2 D habkaij, “Heuꞌu, woho o hi wa si s‑kehg hab mahs. Ntwabshaba si shel wo em‑ahgi mo e aihim mat wehswo i e shul ihda.”

Matsh g geꞌe kudutalig wo i wuhshAn g neid g Mark 13:3-13; Luke 21:7-19

3 Kuchd amjed gam hu hejelko hihi wehmaj gJesus k ab i chehchsh k ab dadhaiwua Olive UꞌusKawulk t ab. Kuchd hab ahg g Jesus, “Am g higt‑ahgid mas hekid hab wo i e juh hegai map amt‑ahgid. Kut haschu d wo chehgidakmatt heg ab wos‑mahchk mo e aihim mapt ep wo jiwia. T g jewedwo huhug.”

4 D hab kaij g Jesus, “Mt wo si s‑e nenꞌoidad matpi hedai wo em‑iattogi. 5 Muꞌi at an wo i wuwhaaꞌahidag oidam k ni‑wepo wo e chehcheg hab kaijchmo d Jiosh si Kehsha. Kut muꞌijj ab wo s‑ha wohoch.6-7T g nahnkomahs hemajkam ch jejewed ab aꞌai woi e checheggia. Mt wabshaba pi wo e totods. Hemhowa at hab wo e juh hab masma. K wabshaba pi habd ahga mat e ai mat wo kuhgit. Bihugig at wo gehshk g jewed wo uꞌugij muꞌikpa. 8 Id at d wabsh woshohshonajk g shoꞌigdag nat pi baꞌich wo i geꞌeda.

Mamtsh wo ha shoꞌigch hegam mat ab wo hiwgad gJesus

9 “T wo e ai mamt am wo em‑uꞌu k wo em‑dagitomamt wo em‑shoꞌigchud k wo em‑kokda. Wehskojejewed dakam hemajkam at wo s‑em‑kehꞌidadni‑hekaj. 10 Muꞌijj at wo ni‑dagito heg hekaj k woaꞌai e gagda k wo s‑e kehꞌidad. 11 Muꞌi at an wo iwuwha g s‑chu iꞌattomkam k hab wo e aꞌagad mo dJiosh haꞌichu i tashogiddam. T muꞌi hemajkam abwo s‑ha wohoch. 12 Pi apꞌekam at wo i geꞌeda. Tmuꞌijj wo huhug g pihk ha‑elidadag ab aꞌai e wui.

13 “Mt wo sha e nakog k wo gahi wuwha ge‑shoꞌigdag. T g Jiosh am wo i em‑wahpki e‑kihdaged. 14 Ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh ab amjed gkownaltaligaj at an wehsko wo e ah jewed dahm. Tam haha wo e ai mat wo kuhgit.

Matsh wo e uamhu g geꞌe cheopiAn g neid g Mark 13:14-23; Luke 21:20-24

15 “Am g wo amichud ihda mam in neꞌokchulid.Hegai Danielbadmash d Jiosh haꞌichu i tashogiddamat an oꞌoha mat g em‑obga am wo i kei g s‑uamhaꞌichu ged hu si eda g geꞌe cheopi. 16Kut hemhowaam wo ahhio dohdaꞌag wui hegam mat hedai ia wohaꞌichugk Judea jewed ch ed. 17-18 Kut pi hedai amhu wo shaꞌi chum i wah e‑kih ed mat am wo haꞌichuui, chum as hems imhab wo waꞌi oimmedad e‑kihwehgaj o am wo chikpanad oidag ch ed. 19 S‑ta atehbidam womahsk am ha wehhejed hegammat wo

chuꞌuchum mahmadk ch hegam mat wabsh wo kiawoꞌok g ali.

20 “Mt ab wo tahnid g Jiosh mat pi eda hab woe juh ihda em‑mihshmda tash ed o g s‑hehpichꞌed.21 Baꞌich at d wo i si geꞌe shoꞌigdagk mo pi hekidg hemajkam shaꞌi neid ch pi hekid hab masma epwo nei. 22 Pi at hedai wo e nako mas am gahiwo wuhsh hegai shoꞌigdag matp tash wo hih. T gJiosh heg hekaj wo i shopolkai am ha wehhejed ge‑hemajkamga.

23 “Pi g wo shaꞌi ha wohochud matp hema hab wosha chei mo am hebai haꞌichug g Jiosh si Kehsha.24Muꞌi at inwo iwuwhag k habwo cheimo d ni‑ahniJiosh si Kehsha o d Jiosh haꞌichu i tashogiddam k amhab wo wuad g s‑hasig haꞌichu mat hekaj wo i chumha wanchshul g Jiosh hemajkamga matp wo e nako.25Neh, ni heki hu am em‑ahgid mamt hekaj wo s‑enenꞌoidk.

26 “Tp hems haꞌi hab wo chei mo am haꞌichug gJiosh si Kehsha tohono jewed ch ed o am hebai eehstokch. Kumt wabshaba pi wo ha wohochud k piam hu wo chum hihi. 27 Wehsko ant wo ni‑chehgimant hekid ep wo jiwia jewed dahm ahni Jiosh siKehsha hab sha masma mat g wepgi s‑masma angahi wo kekiwua chewagi ch ed.

28 “Neh, s‑mahch am mat hebai wo woꞌok ghaꞌichu muhkig an wabsh ha neidch g nunuwi matam wo e chehm. Pegih, mt hab waꞌap s‑ap wos‑mahchk mant hebai wo haꞌichugk.”

Matsh ep wo jiwia g Jiosh alidagAn g neid g Mark 13:24-27; Luke 21:25-28

29 D hab ep kaij, “T am wabsh wo i chum kuhgihegai jewed shuhdgim shoꞌigdag. T g tash tonligwo huhug. T g mashad ep pi wo ha ton. T g dahmkahchimwo ugij. T g huhuꞌu wo i shul. 30Nt ab hahawo i ni‑chehgi ab dahm kahchim t amjed k wo jiwia.T wehs hemajkam wo si shoanid ab i ni‑neidok. Ntsi s‑masma ab wo hudunihi chewagi ch ed. Kut amwo e maskogi g ni‑gewkdag. 31 T ab si s‑kaidam woe kuhu g kuikud. Kunt wo ha cheha g ni‑anghiligamat ab wehs wo i ha hemapai hegam mant am i hachuhcha mat wo e doꞌibia. T am wo hihi imhab siꞌaltahgio ch imhab hudunig tahgio ch imhab wakolimtahgio ch imhab juhpin tahgio k wo ha hemapai.”

Mamtsh has masma wo s‑amich g jiwhiadajAn g neid g Mark 13:28-31; Luke 21:29-33

32 “Nt wo haꞌichu em‑mashcha heg hekaj suhnauhs. Mtwo s‑mahchkmog toniabkameaihimmamtwo nei mat ab wo i iꞌiwgi. 33Pegih, mt hab waꞌap wos‑mahchkmo e aihimmat wehs wo kuhgit mamtwonei mat hab wo e juh hegai mani em‑ahgid. 34 Ntwo si shel em‑ahgi mat d wabsh wo kia dodakamkhegam mat wo nei ihda mani em‑ahgid mat hekidwehs wo kuhgit. 35 Neh, wehs at gam hu hab wo ie juh ihda Jiosh nahtoi mam in neid. T wabshaba gni‑neꞌoki pi hekid gam hu hab wo i e juh.”

Mash pi hedai s‑ap mahch mas hekid ep wo jiwia gJiosh alidag

An g neid g Mark 13:32-37; Luke 17:26-30, 34-3636D hab ep kaij, “Heg o waꞌi s‑mahch ni‑ohg Jiosh

mant hekid ep wo jiwia. Pi o hedai ep s‑mahch,chum hems g anghil nih ahni mani d hi wa chumalidaj. 37 Bat wo masmak haꞌichu mant hekid ep wo

Page 30: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 24:38 27 MATTHEW 25:27jiwia mash wa hab chuꞌig mash eda g Noahbad ind doakam. 38 Hemajkam ash wa gam hu wabsh i sinenead ch e gegosid ch ihꞌed ch e hohont ch gam huwabsh i pi chegito g Jiosh. T haha wabsh e ai g tashmat hegam Noahbad am i wahp geꞌe wahlko ch ed.39 Kut wehs ha wiꞌin g hemajkam k ha hugio. Kuthab wo wa masmak mant hekid ep wo jiwia. 40Neh,gohkajj at am wo chikpanad oidag ch ed. T hemagamhuwo i e be k hema amwowa i ewuiok. 41Gohkuꞌuwi at am wo haꞌichu chuꞌad. T hema gam hu woi e be k hema am wo wa i e wuiok.

42 “Pegih, mt wo si s‑e nenꞌoidad. Pi o tamachimaam em‑wehhejed mant haschu tash ed ep wo jiwiaahni em‑kownalig. 43 Neh, pi o ta machima mashekid hema wo jiwia g s‑chu ehskam. Kum heghekaj chum hekid nuhkud g e‑kihdag. 44 Pegih, khab waꞌap pi ta machima em‑wehhejedmanis hekidwo uhpam jiwia jewed wui ahni Jiosh si Kehsha. Mtheg hekaj wo si e nahtokchid chum hekid.

Mamtsh s‑ap hab wo junihid g e‑chikpanAn g neid g Luke 12:41-48

45 “Chum amt hedai wo e nahtokch mamtp wos‑wapagimak ch wo s‑chu aꞌamichudad. S‑mahcham mat g ha‑ahmo hema wo e‑gahgi g hab mahspion k wo nuhkudach g e‑kihdag. T heg s‑ap wo hachikpanchudad ch wo ha dagioꞌidad g e‑wehm pionmat eda pi an hu wo haꞌichugk g ha‑ahmo. 46 T amep wo jiwia k wo cheh mo s‑ap am hab junihim ge‑chikpan. Kut d wo si geꞌe s‑hehgigk heg wehhejedpion. 47 Nt wo si shel em‑ahgi mat g ahmoj amhahawa wehs dahm wo kei g e‑kihdag.

48 “T wabshaba pi ap d wo ha kehshak matp hedaihabwo i e ah, ‘Pi at oiwo jiwia gni‑ahmo,’ 49kwo i hashoꞌigch g e‑wehm pion k g s‑iꞌimkam ha wehm woihꞌed ch wo e gegosidad. 50T haha wabsh wo jiwia gahmoj k wo cheh mo pi ap hab wua g e‑chikpan 51 kwo si s‑koꞌokamnamkid k gamhu habwo i juh. Neh,bat wamasma habwo e juh hawehhejed hegammatpi ab hu wo wohog elidad g Jiosh. Heg at s‑koꞌokamwo ha namkid. Kut heg hekaj wo shoakad ch ga huwabsh wo i si e kiꞌishch.”

25Mamtsh s‑ap wo e nahtokchid matsh ep wo jiwia g

Jesus1 D hab ep kaij g Jesus, “Baꞌich ant am wo i

em‑tashogi g Jiosh kownaltalig amwepogidch hegaikih mat hebai haꞌi wo e hohont. Mt am haꞌi hawai wehst‑mahm chetcha. T am hihi ha uꞌadch ge‑lalampa k am wo i wahp g wo ha hohntam wehmmat hekid wo jiwia. 2 Hetasp idam o pi haꞌichunenꞌoid 3 ch ep pi ha waꞌigchug g a‑saidi. 4Hetasp os‑chu nenꞌoid ch ep ha waꞌigchug g a‑saidi. 5 Kut pioi jiwia g wo ha hohntam. T wehsijj s‑ha kohksimchidam chetcha. T gam hu kohk.

6 “Neh, t am i e ai g eda hugkam g s‑chuhugam. Tab kaida ihda, ‘Ab o him g wo ha hohntam. Oi g woi hihim k ab wo namkhi.’ 7 T hegam wehst‑mahmchetcha nehnen k i ha kegchud g e‑lalampa.

8 “K hab kaij hegam mo pi haꞌichu nenꞌoid, ‘Abg wo i ha t‑mahki g e‑a‑saidiga. Chuhchkim o gt‑lalampa.’

9 “K hab kaij hegam mo s‑chu nenꞌoid, ‘Pi att wot‑nako. Am o wabsh i hejel t‑wehhejed ahim am

shuhdagi ch pi wo em‑ai. Am amt wo hihi tiannawui k am hejel wo ha nolawt.’

10 “T wa woho hab e juh hegam haꞌi k gam hu hihimat wo ha nolawt g a‑saidi. Kut eda ia hu ha oidkjiwia g wo ha hohntam. Kut hegam hetasp mo enahtokch gamhuwehmaj i wahpmat amwo e gegoswehmaj. T ab si e kuh g kihjeg.

11 “T am i uhpam dada hegam haꞌi k ab chumshoani ch hab kaij, ‘Ab g si s‑t‑hoꞌigeꞌid k ab ikuhpiꞌoki matt am wo i wahp.’

“K hab kaij g wo ha hohntam, 12 ‘Nt wo si shelem‑ahgi mani pi shaꞌi em‑mahch mams hedai wud,’ch am hahawa si kuh g kihjeg.”

13 Neh, d am i kuhgit g e‑wepogida g Jesus habkaijch, “Neh, mt wo s‑e nenꞌoidad nam pi pi shaꞌimahch mant hekid ep wo jiwia.

Mamtsh wo s‑ap hekaj hegai mo haschu abem‑mahk g Jiosh

An g neid g Luke 19:11-2714 “Bant masma ep wo i wepogi g Jiosh kownal-

talig matp hems g oꞌodham hema hasko wo him kab i ha wai g e‑pionag mat ab wo ha nuhkudachg haꞌichu e‑eniga. 15 Hema at mah g hetasp mihlpihsh k hema gohk mihl pihsh k hema ep g hemakomihl pihsh no pi s‑mahch mat heꞌekia i s‑ap wochikpanad k amjed gam hu mehk jewed wui hih.

16 “Hegai piongaj mat g hetaspmihl pihsh ab ui atam ha hekaj i e nakog k hekaj ihda lial mat am dahmhetaspmihl pihsh ep nahto. 17Kut hegai mat g gohkmihl pihsh ab ui hab waꞌap e juh k gohk mihl pihsham dahm nahto. 18T wabshaba hegai mat g hemakomihl pihsh ab ui gam hu him k am hebai wagt k amehsto.

19 “Kmehk amjedmat jiwia g ha‑ahmo idam k amha ui mat wo s‑mai mat has masma hekaj g lialigaj.

20 “Hegai piongaj mat g hetaspmihl pihsh ab ui atab i wah k ab i mah g hetasp mihl pihsh am dahmhegai mat ab ui k hab kaij, ‘Ab apt wa ni‑mah ghetasp mihl pihsh. Neh, nt am baꞌich hetasp mihlpihsh ab ep wo m‑mah mant nahto.’

21 “K hab kaij g ahmoj, ‘S‑ap aptki hab e juh,s‑apꞌekam ni‑pionag, s‑ap hekajk mant heꞌekia ab im‑mah. Nt hekaj ab baꞌich i muꞌi wo m‑nuhkudach.Am g ni‑wehm s‑hehgigkad.’

22 “T heg ab hahawa ep i wah piongaj mat g gohkmihl pihsh abmah k hab kaij, ‘Neh, gohkmihl pihshapt wa ab ni‑mah. Kunt am baꞌich gohk mihl pihshab ep wo m‑mah mant nahto.’

23 “K hab kaij g ahmoj, ‘S‑ap aptki hab e juh,s‑apꞌekam ni‑pionag, s‑ap hekajk mant heꞌekia ab im‑mah. Nt hekaj ab baꞌich i muꞌi wo m‑nuhkudach.Am g ni‑wehm s‑hehgigkad.’

24“T abhahawa iwahhegai piongajmat ghemakomihl pihsh abmahkhab kaij, ‘Ni‑ahmo, s‑mahch animap s‑ta keꞌidama ch s‑beihimk hegai map haschupi ab hu chikpan. 25Kunt heg hekaj gam hu s‑aꞌagkoeꞌesto g m‑lialiga. Neh, m ia wehch mo haschu dm‑eniga.’

26 “K hab kaij g ahmoj, ‘Si pi ap ch s‑padmakamni‑pionag, kups wa chum s‑mahch mani s‑ta keꞌi-dama ch s‑beihimk hegai mani haschu pi ab huchikpan. 27 Pegih neh, pt hems am hi wo wa chumtoa g ni‑lialiga wahnko ch ed. Kunt ab wehs uhpamwo ui wehnadk mat haschu ab wo i mahmadt.’

Page 31: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 25:28 28 MATTHEW 26:2128 “K hab hahawa ha ahg g haꞌi ep e‑pionag, ‘Mt

wo wohppoꞌid k ab wo mah hegai mo wehst‑mahmmihl pihsh edgid. 29 Baꞌich at ep wo nei g e‑apꞌedaghegam mat hedai s‑ap wo hekaj. T wabshaba wo ewohppoꞌidachmohaschu al i edgid hegammat pi apwohekaj. 30Mtgamhuwodaꞌichhegai s‑padmakampion s‑chuhugam k ed. T am wo si shoakad ch gahu wabsh wo i si e kiꞌishch nat pi wo shaꞌi si s‑koꞌokhaꞌichu nakogad.’

Matsh g Jiosh alidag wo ha lodai g hemajkam31 “An ant wo dahiwua ni‑kownal daikud an mant

hekidwo i jiwia hawehmgni‑anghiliga. 32-33Twehshemajkam am wo e hemapai ni‑baꞌich. Nt ab woi ha gawulkai hegam mo d wohokam ab ha amjedhegam mo pi d wohokam hab masma mamt am woi ha gawulkai g kahwal ch siswat. 34-36 Bant wo haahgi hegammant ab i ha gawulkai, ‘Ab g wo i hihim.S‑em‑hoꞌigeꞌid o g Jiosh. Ni‑gegos amt mani wa dbihugimkam k ni‑wasibi mani wa d tonomkam k ami ni‑wahki e‑kih ed mani wa d wabsh ge oꞌodham kni‑enigadad mani wa pi haꞌichu edgid k ni‑nuhkudmani wa mumku k am ni‑chechga mani wa d lihso.K g Jiosh am nahtokch g kihdag em‑wehhejed ga hui amjed mat in i nahto g jewed. Ab g wo i wahpkid kwo edagi.’

37-39 “Kut hab wo chei ab ni‑wui, ‘T‑kownalig,kuchs hekid i m‑gegosid k m‑wasbid k ab i m‑wahkit‑kih ed k ab m‑enigadad k m‑nuhkud k amm‑chechga?’

40 “Nt hab wo chei, ‘Nt wo si shel em‑ahgi mamahni am i ni‑wehmt hekid am i ha wehmtch hegammo d shoꞌigkam ch ab ni‑hiwig.’

41-43 “Kunt hab haha wo chei ab ha wui hegammant pi ab hu i ha gawulkai, ‘Gam g hu hab wo i ejuhni. Ab o em‑mohtoꞌid g Jiosh g s‑koꞌok namki-dadag. Pi amt ni‑gegos mani wa d bihugimkamk pi ni‑wasibi mani wa d tonomkam k pi am hui ni‑wahki e‑kih ed mani wa d ge oꞌodham k piab hu ni‑enigadad mani wa pi haꞌichu eniga k pini‑nuhkud mani wa mumku k pi am hu ni‑chechgamani wa d lihso. Neh, am amt wo e shul heg edamehi mo d ha wuikam g jijawul.’

44“Kut habwo chei hegamabni‑wui, ‘T‑kownalig,ch hekid i m‑neid maps d bihugimkam o dtonomkam o d ge oꞌodham o pi haꞌichu eniga omumku o d lihso, kuchs pi am hu i m‑wehmt.’

45 “Nt hab wo chei, ‘Nt wo si shel em‑ahgi mamahni pi am hu i ni‑wehmt, hekid pi am hu i hawehmtch hegam mo d shoꞌigkam ch ab ni‑hiwig.’

46 “Kut idam am wo e shul pi ha huhugedams‑koꞌok namkidadag ed. T g s‑apꞌekam an wo iwahp anai mat an hahawa chum hekid wo edgidadg s‑apꞌekam doakag.”

26Mamtsh am i apꞌech mamtsh wo mua g JesusAn g neid g Mark 14:1-2; Luke 22:1-2; John 11:45-53

1 D am i haꞌasa haꞌichu ha mashcha g Jesus k habhahawa kaij ab t‑wui, 2 “S‑mahch am mo gohk tasham wiꞌis matt wo wuhshad mat g Jiosh ha doꞌibia gt‑shohshonbad. Kutki habwo e juhmat anwoni‑beihegam mo ab ni‑wui gegok k ab wo ni‑naggia kots tab mat wo ni‑mua.” Neh, heg o hab waꞌi kaij.

3 Kumsh eda woho aꞌaga mamtsh has masma wobe k wo mua. Si uhgchu pahl atsh am i ha hemapaihegam haꞌi uꞌugchu papal ch geꞌeged. Kutsh abkihj ab nam 4 k am apꞌech mat s‑aꞌagi an wo bei gJesus k wo mua, 5 ash am wabsh aꞌai e ahgid, “Hiwa pi am hu heg eda mat ia wo e hemapadch ghemajkam id hekaj piast. T wo am hu e babgachudk wo t‑cheggia.”

Mamtsh ab toꞌi g Jesus g s‑ap uhw shuhdagikajAn g neid g Mark 14:3-9; John 12:1-8

6 Kuchd am hu hebai am dada Bethany kihhim tam. D amdkihkamhegaimadhab chehgig Simon chwa chum mumku heg hekaj mo g chuhkugaj wabshmuhkhim. 7 Id ad ab i t‑waid k t‑gegos. Kuchd amdadhak ch t‑gegosid. T ab haha wabsh hema i wahg uwi g si s‑namkig s‑ap uhw shuhdagi waꞌigchugcham al s‑toa hodai haꞌa ch ed k ab iawua Jesus moꞌoab.

8Kudhaꞌi si pi hohhoꞌi g t‑wehmemashchamdamk hab kaij, “Ih, pt wabsh heki wua ihda s‑namkighaꞌichu. 9Eda atp huꞌimuꞌi lialwonamsha e gagdak.T heg wo e hekaj ha wehhejed g shoꞌigkam.”

10 Kud s‑mahch g Jesus mach haschu am aꞌagach hab kaij ab t‑wui, “Pi g am wo shaꞌi kehꞌi-dad ihda uwi. Si at s‑kehg haꞌichu hab juh amni‑wehhejed. 11 Mt wabsh chum hekid wo i hawehmt g shoꞌigkam. Kunt ahni hi pi tash ia hu woem‑shahgidk. 12 Ab at iawua g uhw shuhdagi matwo i nako g ni‑honshpadag hiashpa. 13Nt wo si shelem‑ahgi mat am wo s‑e chegitok mat haschu hasjuh ihda uwi mat hebai wo i e ahgachugad g s‑kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh an wehsko jewed dahm.”

Matsh g Judas am apꞌech matsh wo gagda g JesusAn g neid g Mark 14:10-11; Luke 22:3-6

14 D am ha hekaj t‑dagito g Judas Iscariot k gamhu hih. Kuchd am i dahm s‑mai matsh am hihuꞌugchu papal ha wui 15 ash hab kaij, “Heꞌekia amtwo i ni‑namkid mant an wo em‑behi g Jesus?”

Kutsh am chehgid k kuint g waikko wehst‑mahmplahda pihsh matsh id wo mah. 16 Tsh ab i amjed gJudas am i e nako matsh wo gagda g Jesus.

Matsh am i e ai g ha‑shohshonbad ha‑doꞌibiadaggegosig

An g neid g Mark 14:12-21; Luke 22:7-14, 21-23; John13:21-30

17 D am hahawa s‑ap i e ai hegai t‑shohshonbadha doꞌibiadag piast. K id eda pi e koꞌa hegai pahnmo jewajidas. Kud d wehpeg tash heg eda gegosig.Kuchd am dada Jesus wui k ab kakke machs hebaiwo i apꞌechmatt amwo huh g kahwalmad iagchuliggegosig.

18Dgohkajj hab t‑ahg, “Amamtwohihi Jerusalemwui. K am hema d kihkam ch am wo e chehgi. Mthab wo ah mani hab kaij mat e ai g ni‑tashga. Kuttt‑wehmwo huh g kahwal mad iagchulig gegosig amkihj am.” 19Kud amhab e juhmadhabha ahg g Jesusk am i apꞌech g gegosig.

20 D am i hud. Kuchd am dadhaiwua k amt‑gegosid. 21 Kud hab haha wabsh kaij g Jesus,“Nt wo si shel em‑ahgi mat has wo e juh hemu.Hema amt wo ni‑gagda ahpim mam ab si ni‑wechoe mashcham.”

Page 32: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 26:22 29 MATTHEW 26:5622 Kuchd si pi ap t‑taht k gan hu hab i cheꞌiatahi,

“Ih, hi wa pi ahni, ni‑kownalig.”23 D hab kaij g Jesus, “Heg at hab wo juh mat

hedai amni‑wehmwowakch g chemait hidod ch ed.24 Bant masma wo ni‑muhkid mo has masma hekihu oꞌohanas Jiosh oꞌohana ed mat g si Kehshaj woe muhkid. T wabshaba wo si s‑koꞌokam e namkidhegai mat wo ni‑gagda. Baꞌich at wo i chum s‑apꞌekheg wehhejed mat hems wabsh pi wo chummahsi.”

25 D hegai Judas matki gagda hab kaij, “Aha napahni hab ni‑ahg, t‑mashchamdam?”

D hab kaij g Jesus, “Dap ahpi.”Matsh g Jesus am i shonwuich g mihshmda chemait

hugiAn g neid gMark 14:22-26; Luke 22:15-20; 1Cor. 11:23-

2526Chd am wabsh kia t‑gegosid. D g Jesus am bei g

chemait k ab hoꞌigeꞌel g Jiosh k am hahawa i hahaink ab t‑mah k hab kaij, “Oi g wo huhgi ihda. Doni‑honshpadag.”

27 D am hahawa bei g tahsa k ab ep hoꞌigeꞌel gJiosh k ab t‑mah g wasib k hab kaij, “Wehsijj g abwo ihꞌe. 28 Id o d ni‑ehꞌed. Id ani hab ahgch habkaij mant wo ni‑muhkid em‑wehhejed. T g ni‑ehꞌedwo e iawua. T g Jiosh heg hekaj am hab wo juhhegai mo wa hab kaij mat gam hu hab wo i juh gpi ap ha‑chuꞌijig g hemajkam. 29 Ia o i s‑apꞌe. Kuntpi hekid em‑wehm hab ep wo juh ihda k wabshabaem‑wehm wo si s‑hehgigk Jiosh kihdag ed.”

30 Neh, kuchd am hahawa kuhgit am hema ahgkg mihshmda neꞌi k am wuwhag k gam hu hihi OliveUꞌus Kawulk wui.

Matsh g Jesus am ah mat g Peter wo pi mahch k ahAn g neid g Mark 14:27-31; Luke 22:31-34; John 13:36-

3831D hab t‑ahg g Jesus, “An o oꞌohanas mo hab kaij

g Jiosh:Nt wo hiwigi mamt wo mua g kahwal ha nuhkud-

dam.T g kahwal wabsh aꞌai wo wohp. Zechariah 13:7K id hab d ahga mamt wehsijj wabsh wo ni‑dagitok gam hu aꞌai wo wohp mant hekid wo ni‑muhkid.32Kunt wabshaba ep wo ni‑chegito k gam hu wo hihGalilee wui. Mt ab haꞌab wo ni‑nei.” Neh, bad kaij gJesus.

33D g Peter hab kaij, “Ahni ant hi pi hekidwo shaꞌim‑dagito, chum as wehsijj wo m‑dagito idam.”

34D hab kaij g Jesus ab wui, “Nt wo si shel m‑ahgimat koi wo kuhu g keli chuchul id i chuhug ab. Kuptwaikko hab wo waꞌi chei map pi shaꞌi ni‑mahch.”

35 D hab kaij g Peter, “Pi ant hekid hab wo shaꞌichei manis pi m‑mahch, chum anis wo ni‑muhkidm‑wehm.” Kuchd wehsijj hab waꞌap kaij.

Matsh g Jesus pi ap e taht k am e hoꞌigeꞌidahuGethsemane t am

An g neid g Mark 14:32-42; Luke 22:39-4636Kuchd ged hu dada heg ab oidagmo hab e aꞌaga

Gethsemane. D pi am hu t‑wehmaj g Judas Iscariot.D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “Ia g hu wo i dadhak.Nt ahni am baꞌich wo i him k wo ni‑hoꞌigeꞌidahu.”37 Bad kaij ch am ha uꞌuk g Peter ch James ch John.T idam gam hu oi.

Kush s‑masma si pi ap e tahtk g Jesus ch si e kudut38 ch hab kaij ab ha wui, “Ab at wabsh i si ni‑shuhd gpi ap tahhadkam ch si s‑ni‑mukima tahhadchud. Iag wabsh wo dadk ch wo haꞌichu si nenashanad.”

Kutsh am dadhaiwua.39Tsh g Jesus baꞌich ep shaꞌi him k am i gei jewedo

khabkaij ab Jioshwui, “Ni‑ohg,matp amwo s‑apꞌek,pt im hu hab wo i juh hegai si s‑koꞌok shoꞌigdagmo ab ni‑wui him. Kuni eda tatchua mat ahpi gm‑tatchui hab wo e juh.”

40 Tsh am hahawa uhpam ep jiwia ha wui hegamwaik. Kush am kohksh. Sh hab kaij ab ha wui, “Piamtki shaꞌi e nako mamt wo ni‑wehm nenead alhemako ohla ab. 41 Si g wo haꞌichu nenashanad chab wo tai g Jiosh g gewkdag mamt pi am hu wo shulpi apꞌekam ch ed. Chum am hi wa g s‑apꞌekam habelid ch eda pi e nakog.”

42 Bash kaij ch amjed gam hu hahawa ep himk hab kaij ab Jiosh wui, “Ni‑ohg, am o wa s‑apꞌeni‑wehhejedmatp dwom‑tatchuikmant hemhowawo nako ihda si s‑koꞌok shoꞌigdag.” 43 Neh, k amhahawa uhpam ep jiwia ha wui. Kush ep kohksh nopi shaꞌi s‑ha kohksimchud.

44Tsh gamhuhahawa ephih g Jesus k heghab kaijab Jiosh wui matsh wehpeg 45 ch am hahawa uhpamep jiwia ha wui k hab kaij, “Kumtki ep kohk. T eda eai mamt ni‑gagda ahni Jiosh si Kehsha am ha wui gpi apꞌekam hemajkam. 46Oi g wo wahpamigi. Tt wohihi. Neh, ia at hu jiwia hegai mat ni‑gagda.”

Mamtsh an bei g JesusAn g neid g Mark 14:43-50; Luke 22:47-53; John 18:3-

1247 Am ad wabsh kia neok. Kud am jiwia g Judas.

D shaꞌi si muꞌijj wehmaj, haꞌijj g iꞌis‑papayo uhꞌukchchhaꞌijj g uꞌus. Idamatki g uꞌugchu papal ch geꞌegedam ha cheha matsh am wo hihim k wo bei.

48Kuki eda g Judas heki hu ha ahgid idam mo amwehmaj mat ab wo chintad g Jesus kahmaj ab. Thab masma wo s‑mahchk mat hedai an wo bei. 49 Dam wabsh i chum jiwia g Judas k wabsh shel i hihab Jesus wui k hab kaij, “Jiosh at wo s‑m‑hoꞌigeꞌel,ni‑mashchamdam!” Neh, bad cheꞌe k ab chintad.

50 D hab kaij g Jesus ab wui, “Ih, ni‑nawoj, oi gs‑hohtam am hab juhni hegai mapt haschu ahgk iajiwia.”

Kud ab haꞌi hihim k an bei g Jesus k gan husi s‑wihnam uꞌukch. 51 Kud hema g t‑wehm emashchamdam am i wuhshad g e‑is‑pahyo k ab sigehg g neholigaj g uhgchu pahl k an si hikuch gnahkaj.

52D hab kaij g Jesus ab wui ihda, “Ga g hu uhpamkehsh g e‑is‑pahyo. Hegammat wo hekaj g is‑pahyoat heg hekaj hab waꞌap wo e muhkid. 53 Aha nap pimahch mantp ab wo tai g ni‑ohg, t ha hekaj wo hacheha g shaꞌi si muꞌi mihl anghil mat ni‑wehhejedwo ha cheggia. 54 K wabshaba an hab chuꞌig Jioshoꞌohana ed mat hemho wa am ni‑tahgio hab wo ejuh ihda mo hab e wua.”

55 Neh, bad kaij g Jesus ch hab hahawa ha ahghegam mat an bei, “Wehs tashkaj ani am dahiwupch ha mashcham geꞌe cheopi t am. Kumt pi anhu ni‑be k wabshaba hahawa ia dada an uhꞌukch giꞌis‑papayo ch uꞌus mamt wo ni‑bei. 56Pegih, bat wamasma an heki hu oꞌoha g kekelibad Jiosh haꞌichu i

Page 33: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 26:57 30 MATTHEW 27:13tashogiddammant habmasma an wo ni‑behij mat gpi ap hemajkam.” Neh, bad kaij g Jesus.

Kuchd am haha wabsh i dagito k gam hu si aꞌaiwohp.

Mamtsh am uꞌapa g Jesus ha wui g e jehnigiddamAn g neid g Mark 14:53-65; Luke 22:54-55, 63-71; John

18:13-14, 19-2457 Kumtsh am i bei g Jesus heg kih wui uhgchu

pahlmo hab chehgig Caiaphas. Tsh eda amheki hu ie hemapai g chehanig t‑mashchamdam ch geꞌeged.

58 Sh g Peter ga hu wabsh mehkjed ha oid ch am iwah kolhai ch ed. Sh amhaꞌi dadha g ha‑pionag. Tshg Peter am ha wehm i dahiwua s‑neidamkch mamshas wo juh g Jesus.

59 Sh g uhgchu pahl ch hegam e jehnigiddam amchum i e nakog mat g iattogi haꞌichu ab wo abch gJesus mat heg hekaj wo mua. 60Kutsh muꞌi ehp am igegokiwua k ab haꞌichu chum abch. Sh wabshaba pie wepot g haꞌichu ha‑ahga.

Tsh am hahawa gohkajj i gegokiwua 61 k hab kaij,“Ihda oꞌodham o hab kaij matsh wo e nako mat wo iwua g Jiosh geꞌe cheopiga. Tsh am dwo i waik tashk,tsh am uhpam ep wo kei.”

62 Tsh am hahawa kekiwua g uhgchu pahl k habkaij ab Jesus wui, “Napt pi am hu has wo chei hegamjed mam ab m‑abchud?”

63Kush wabshaba g Jesus pi has shaꞌi kaij.Tsh am ep neo g uhgchu pahl k hab kaij ab wui,

“Am g t‑ahgid g wohokam am tahgio g Jiosh. Naphab e elid map ahpi d Jiosh alidag matp am t‑dahmwo i e kei?”

64 Sh hab kaij g Jesus, “Dani ahni. Kunt ab ep woem‑ahgi mat g Jiosh am wo e chehgi mo ab si hasni‑elid an e‑hugid an ni‑dahshk e‑kownal daikud ed.T am wo i e ai mant ab wo i hud chewagi ch ed kam ep wo jiwia jewed dahm. Kumt wehsijj wo s‑maimani d ahni.”

65Tsh g uhgchu pahl ab si wantsh g e‑eniga no pisi pi hohhoꞌid g neꞌokij k hab kaij, “Pi ach hedai epshaꞌi tatchua mas am wo ah g chuꞌijigaj. Am am wakah g pi kehg neꞌokij. 66 Shahm i elid?”

Kush hab kaij g e jehnigiddam, “Ab at moht gchuꞌijig am hugkam mat hemho wa wo e muhkid.”

67 Tsh idam ab si siswua wuhioshaj ab k an simaꞌishk wuh g wuhpuij k ab si shonikkash 68 ch habahg, “Am g hig t‑ahgid mas hedai ab m‑shonikka,ahpi Jiosh si Kehsha e ahga.”

Matsh g Peter pi mahch k e ah g JesusAn g neid g Mark 14:66-72; Luke 22:52-62; John 18:15-

18, 25-2769 Sh eda g Peter am daha kih bahsho. Kutsh am

hema jiwia g uwi piongaj g uhgchu pahl k hab kaijab Peter wui, “Ahpi ap ep wehmaj hegai Jesus.”

70 Tsh wabshaba g Peter pi mahch k e ah g Jesusam ha tahgio hegam mo am dadha hab kaijch, “Piani shaꞌi mahch maps haschu hab ahg.” 71 Bash kaijch ha hekaj gam hu hih mash am haꞌi gegok kolhaikihjeg t ab.

Kush hema hab ep kaij ab hawui, “Id o epwehmajhegai Jesus.”

72 Kutsh ep pi e edagi g Peter hab kaijch, “Do siwohokam mani pi shaꞌi mahch hegai oꞌodham.”

73 Kutsh shaꞌi haꞌas, tsh hegam chechoj mo amgegok am dada Peter wui k hab ahg, “Pi g shaꞌi pi eedgid. Dapki woho hema hegam Jesus. Ab ap wabshe ahgch e‑neꞌoki ab map d ha wehm oꞌodham.”

74Tsh g Peter am ha hekaj si ha ahgi, “Pi ani shaꞌimahch ihda oꞌodham mam an aꞌaga. T g Jiosh wo sini‑jehkaꞌich mantp em‑iattogid.”

Tsh am hahawa hema si kuhu g keli chuchul.75Tsh amha hekaj i chegito g Petermowa g Jesus abwui hab kaij, “Pi at koi wo kuhu g keli chuchul. Kuptwaikko hab wo waꞌi chei map pi shaꞌi ni‑mahch.”Tsh gamhuwuhsh g Peter k si pi ap e tahtk ch shoak.

27Mamtsh am i bei g Jesus heg wui mash d kownal heg

eda chekshaniAn g neid g Mark 15:1; Luke 23:1-2; John 18:28-32

1 Tsh am wabsh i chum mahsi. Tsh am hahawa iapꞌech g uꞌugchu papal ch geꞌegedmat wo emuhkidg Jesus. 2 Tsh am i e kuhgit g ha‑namki. Kutsh amsi i maniadad g nohnhoij g Jesus k gam hu i wanimmatsh am wo i bei heg wui mo d kownal heg edachekshani ch hab chehgig Pilate.

Matsh g Judas hejel e muaAn g neid g Acts 1:18-19

3 Sh eda g Judas an himad ch ha neid. Sh amwanimed g Jesus kownal wui mat wo e muhkid.Kutsh si e tods g Judas k am him k am uhpam i uihegai waikko wehst‑mahm plahda pihsh ha wui guꞌugchu papal ch geꞌeged 4 k hab kaij, “Tki wo emuhkid hegai mo pi ha chuꞌijig. K d ni‑chuꞌijig nantpi ab em‑wui gagda.”

Shhabkaij hegamhahaꞌichu, “Pi achhas shaꞌi elidhegai. Heg o ahpi ab m‑ab.”

5 Tsh g Judas am si nehnich hegai lial k am shulgeꞌe cheopi ch ed k gam hu hahawa wuhsh jeg ed kwabsh hejel e naggia.

6 Tsh g uꞌugchu papal am ui hegai lial k habkaij, “Id o d namkigaj mat hema wo e muhkid.K g t‑chehanig pi t‑hiwgid matt am wo toa geꞌecheopi wehhejed.” 7 Bash kaij ch am apꞌech matshheg hekaj wo hema ha nolawt g oidag mat d woha‑simin‑jihlok hegam mo d wabsh ge oꞌodham.Hegai mamt ha nolawt o heki hu hab e aꞌaga Ha-haꞌatdam Oidag 8 ch wabshaba hab hahawa e aꞌagaEhꞌed Oidag. 9Neh, id atsh wa hab e juh hab masmamash wa g Jiosh heki hu waꞌi hab kaij matsh habmasma hab wo e juh. Hegai kelibad Jiosh haꞌichui tashogiddam mash hab chehgig Jeremiah atki anoꞌoha mash hab kaij g Jiosh:Tutuligo at wo hema nolawt g oꞌodham g waikko

wehst‑mahm plahda pihshkaj.10 Kumt id am haha wo ui namkigaj k wo ha nolawt

g hahaꞌatdam oidag.Mash g kownal Pilate ab haꞌichu kakke g JesusAn g neid g Mark 15:2-5; Luke 23:3-5; John 18:33-38

11 Sh eda am kehk g Jesus kownal wui. Sh hegammo s‑muꞌamk ab abchud mo chum e kownalchud.Sh g kownal ab kakke, “No wa woho mapsh habchum e elid map d ha‑kownalig idam Tutuligo?”

Sh hab kaij g Jesus, “Dani ahni.”12 Sh g uꞌugchu papal ch geꞌeged ab muꞌi haꞌichu

abchud. Sh pi am hu has shaꞌi kaij g Jesus. 13 Sh

Page 34: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 27:14 31 MATTHEW 27:54hekaj hab kaij g Pilate ab wui, “Neh, muꞌi haꞌichuo abm‑abchud. Napt pi ab hu wo ha kaiha?” 14Kushep pi am hu has shaꞌi kaij g Jesus. Tsh heg hekaj sihas i el g kownal.

Mamtsh ab mohtoꞌi g Jesus mat wo muhAn g neid g Mark 15:6-15; Luke 23:13-25; John 18:39–

19:1615 K am hab e wua ahid ab id eda gegosig mo g

kownal hema dadagitod g lihso am ha wehhejed ghemajkam. 16 K am hema d lihso ch hab chehgigBarabbas. K wehsijj s‑mahch ihda. 17 Tsh am i ehemapai g hemajkam amai mash am daha g Pilatech hab wua g lodaita. Tsh ab ha kakke, “Nam habelid mant wo dagito g Barabbas aha nam id hab elidJesus mo hab e aꞌaga Jiosh si Kehsha.” 18Neh, bashkaij nash pi chum s‑dagitoimk g Jesus ch hab ha elidmo hegam waꞌi hahaꞌichu s‑hehgamk ch s‑muꞌamk.

19 Sh am daha g Pilate lodaita daikud ed. Kutsheda g wehmaj kihkam heki hu hema cheha matsham wo him k wo ahgi mo hab kaij, “Pi g am hu hasshaꞌi juhni hegai oꞌodham no pi pi ha chuꞌijig. Muꞌiant haꞌichu nako chuhug chehchkch ab amjed.”

20 Sh eda hegam uꞌugchu papal ch geꞌeged ab hachehani g hemajkam matsh ab wo tai g Pilate matwo dagito g Barabbas k g Jesus hab wo juh mat wo emuhkid. 21Pegih, sh g kownal ab ha kakkemas hedaiam wo i dagito ha wui idam gohk.

Sh hab kaij g hemajkam, “Barabbas”.22 Sh hab hahawa ep kaij g Pilate mas has wo juh

hegai Jesus mo hab e aꞌaga Jiosh si Kehsha.Sh hab kaij g hemajkam, “Muꞌani ab kots t ab.”23 Kutsh hab chum chei g Pilate, “Haschu ahg?

Shahchu at hig pi ap has juh?”Kutsh oi wa wabsh baꞌich i si s‑kaidam hab ge kaij

muꞌikko, “Muꞌani! Muꞌani ab kots t ab!”24 Tsh am i nei g Pilate matki heki hu i babgat g

hemajkam k am hu wo e cheggia. Tsh am ge wasg shuhdagi k am hemajkam ha tahgio i ha wapko ge‑nohnhoi k hab kaij ab ha wui, “Pi o haꞌichu d shaꞌini‑chuꞌijig matp wo emuhkid ihda oꞌodham. Ahpimo d em‑chuꞌijig.”

25 Sh wehsijj hab kaij hegam mo am haꞌichug,“Ahchim g t‑aꞌaliga ha wehm att ab wo moht gs‑koꞌok namkidadag id hekaj.”

26 Tsh g Pilate am hahawa i dagito g Barabbas hawui k am ha cheha g shondal mat wo gewitta g Jesusk am hahawa i dagito mat ab wo naggia kots t ab.

Mash g shondal wabsh nahnko wua g JesusAn g neid g Mark 15:16-20; John 19:2-3

27Tsh amjed g Pilate shondaliga am i bei g Jesus kgd hu uꞌapa kownal geꞌe kih am k am wehs ha wai ge‑wehm shondal. 28Kutsh am i e hemapad k nahnkowua. Msh ab abchud mash chum e kownalchud.Pegih, tsh gam si wuashul g wehschugaj k g kownaleniga ab wahkid 29 k ge hoꞌi gihkot k ab wahkimoꞌoj ab k g uhs an behijel s‑apko nowij an k wabshnahnko ahg ch ab i tohtonwua wui k hab kaij, “Tashg d ha‑kownaligk g Tutuligo.” 30 Sh ab si siswuimadk an si gewitta moꞌoj an. 31 Tsh am i haꞌasa nahnkojuh k amwuahawua hegai kownal eniga k ab uhpamwahki g enigaj k gam hu hahawa i bei mat ab wonaggia kots t ab.

Mamtsh ab naggia g Jesus kots t abAn g neid g Mark 15:21-32; Luke 23:26-43; John 19:17-

2732Tsh ab hema i ha nam g oꞌodhammo ab Cyrene

kihhim t ab d kihkam ch hab chehgig Simon. Idamtsh ab wabsh si kushwiotach hegai kots mamt abab wo naggia g Jesus. 33Kumtsh gam hu i bei g Jesusmamtsh amwonaggia. K hab e aꞌaga amai Golgotha.K id hab d ahga Koshwak. 34 Kumtsh ab chum iꞌichg nawait mo g kulani am wehnags mat wo hehogi gs‑koꞌok. Tsh ab chum jeh k pi ab hu ih.

35 Kumtsh ab hahawa sisish kots t ab k am i keig kots. Tsh am haꞌi e chichwi g shondal k am aꞌaie gehg g wehschugaj 36 k am hahawa i dadhaiwua knuhkud.

37 Kumtsh an oꞌoha mam haschu ab abchud k absihsh kots t ab ab dahmmo ab i moꞌokch g Jesus. Shhab chuꞌig, “Id o d Jesus ch d Tutuligo ha‑kownalig.”38Tsh gohk ab ep ha nahngia kokots t ab gan hu aꞌai.Sh eda d s‑chu eꞌeskam idam.

39 Sh hegam mo an bihbimhim si gahi e moꞌogidch ab si s‑koꞌokam has ahg g Jesus 40 hab kaijch,“Naptsh woho wo i wua g geꞌe cheopi k am uhpamep wo kei waik tash ab? Pegih, ab g hig i hudunikots t amjed k wo e doꞌibia maptp woho d wo Jioshalidagk.”

41 Sh g uꞌugchu papal ch chehanig ha mashcham-dam ch geꞌeged hab wa masma ep nahnko ahg habkaijch, 42 “Id atsh haꞌi ha doꞌibia k atki wabshaba piwo e nako mas wo hejel e doꞌibia. Nash hig pi wohod t‑kownalig? Pegih, tt ab wo s‑wohoch matp ab woi huduni k wo e doꞌibia. 43 Ab o si hiwig g Jiosh chhab e ahg mo d alidaj. Pegih, tt hig wo nei mas huwo doꞌibia g Jiosh hemu.” 44 Chum wa hema hegams‑chu eꞌeskam mamt ab hab waꞌap ha nahngia kotst ab hab waꞌap s‑koꞌokam has ahg.

Matsh muh g JesusAn g neid g Mark 15:33-41; Luke 23:44-49; John 19:28-

3045 T am i dahm juh. T wehsko gei g s‑chuhugam

waik ohla ab. 46 Kutsh am i e ai g waik ohla. Sh sis‑kaidam hab kaij g Jesus, “Eli, Eli, lama sabaktani,”mo hab d ahga, “Ni‑Jioshga, Ni‑Jioshga, shahchu aptahgk am wabsh i ni‑dagito?”

47Sh haꞌijj hab kaij hegammo amgegok, “Elijabado ab chum waid.”

48 Tsh ab hema ha hekaj i med k an haꞌichu uskomat am wakch nawait ch ed k am uhgk i be k abchum iꞌich g Jesus. 49 Kush haꞌi hab kaij, “Kia koi, tthig wo nei mas ia wo jiwia g Elijabad k wo doꞌibia.”

50 Kutsh am si s‑kaidam hab haꞌichu ep chei gJesus k am hahawa i muh.

51 Kutsh hegai s‑kowk ikus kuhpadag mash ams‑tadnimnaggia gedhu si eda g geꞌe cheopi ab si shele wantsh. T g jewed uꞌugij k gam si e hahai g geꞌegedhohodai. 52 Kutki g hihaꞌini gam si e kuhkpiꞌo. Tmuꞌijj hegam mat heki hu koi ab s‑wohochudch gJesus ab i wuwha muhkig amjed 53 i dahm mat gJesus i wuhsh k gam hu i wahp amai mo hab e aꞌagaSi Hekia S‑apꞌekam Kihhim ch d Jerusalem. K muꞌijjha neid amai.

54Tsh idam shondal g e‑geꞌejigwehmam i neimatg Jesusmuh k taht g jewed uꞌujig k shaꞌi si e totodsidk hab kaij, “Woho oki d Jiosh alidag.”

Page 35: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MATTHEW 27:55 32 MATTHEW 28:2055 Sh eda muꞌijj am haꞌichug hegam uꞌuwi mo ga

hu amjed wehmaj g Jesus ab Galilee t amjed ch amhaꞌichukaj i wehmaj. Idam ash ga hu wabsh mehkgegok ch ab neid. 56 Sh am ha wehmaj g MaryMagdalene ch hegai Mary mo d ha‑jeꞌe g James chJoses ch heg ehp mo d Zebedeebad wehm kihkamch d ha‑jeꞌe g James ch John.

Matsh ged hu e cheh g JesusAn g neid g Mark 15:42-47; Luke 23:50-56; John 19:38-

4257 Tsh am hahawa jiwia ihda s‑kais oꞌodham mo

hab chehgig Joseph ch ab Arimathea t amjed ch abs‑wohochud mo g Jesus d Jiosh si Kehsha. K edae aihim mat wo i hud. 58 Tsh heg hekaj gam huhih ihda Joseph ab Pilate wui k ab tahni g Jesushonshpadag. Kush g Pilate am ha chehani mamtwo mah. 59-60 Tsh gam hu uhpam jiwia. Kumtsh amwehhejed ab i huduni g Jesus honshpadag. K ammiahab chuꞌig g Joseph hihaꞌini ch ab heki hu cheotashodai ch ed. Kumtsh am i bei g honshpadag k am ihobino g si s‑kehg ikuskaj k am cheh heg eda cheo kab hahawa g ge geꞌe hodai i himchud k ab hekaj kuhg hihaꞌini. Tsh gam hu hahawa uhpam hihi hegamJoseph. 61 Kush am dadha g Mary Magdalene hegwehm hema Mary ch am neid mat hebai cheh.

Mash si e nuhkud g hihaꞌini62Baꞌich tash o d shahwai. Tsh am dada g uꞌugchu

papal ch Palasi Pilate wui 63 k hab kaij, “T‑kownalig,s‑chegito ach mo wa ihda s‑chu iattomkam hab kaijmatsh uhpamwo e chegito matsh d wowaik i tashk.64 Neh pt am wo ha cheha mat wo si e nuhkud ghihaꞌini waik tash ab. T hekaj hab pi wo e nako gpiongajmas abwo ha ehs g honshpadag k habwo haahgi g hemajkammatki i wuhsh ab muhkig t amjed.Neh, ihda ha‑iattogi at baꞌich wo i si pi apꞌek mo gwehpegkam.”

65Kush hab kaij g Pilate ab ha wui, “Am g haꞌi woha uꞌuk g shondal k am has i masma ab wo nuhkudg hihaꞌini.”

66Kutsh am ha oi g shondal. Kutsh gam hu hihimk ab si s‑wihnam i kuh g hihaꞌini k an bidsh g hodai kab si chepos. Sh idam shondal am nuhkud g hihaꞌinitash oidam ch chuhug oidam.

28Matsh ab uhpam i wuhsh g Jesus muhkig t amjedAn g neid g Mark 16:1-10; Luke 24:1-12; John 20:1-10

1Sh am e aihim g domig tash. Tsh amhihaꞌini wuihihi g Mary Magdalene heg wehm hema Mary.

2 D am hahawa si uꞌugij g jewed. Tsh g anghilab i hud dahm kahchim t amjed k im hu hab imelch g hodai k an dahm dahiwua. 3 Sh g wuhioshajsi s‑masma tonod hab masma mo g wepgi. Sh gwehschugaj hab masma s‑toha mo g s‑mohoni gew.4 Kutsh wabsh wohoꞌi totods hegam shondal mo abnuhkud k si gigiwek ch amjed hab sha e juh mo dwabsh koꞌi.

5Kush ab neok hegai anghil ch hab kaij ab ha wuihegam uꞌuwi, “Pi g amwo shaꞌi e totodsid. M ani was‑mahch mam g Jesus chuhkug an chum gahghim.6 Ab g wo i hihim k wo nei mo pi ia hu haꞌichug iiamat ia e cheh. Uhpam at ep i wuhsh muhkig amjedmowa hab wa kaij. 7Kumt am s‑hohtamwo hihim k

woha ahgi hegammo amwehmajkahimmat uhpame chegito k gam hu wo hih Galilee wui. Mt gam huwo hihim k am haꞌab wo nei. Neh, am ani em‑ahgidmo has i kaij.” Bash kaij g anghil.

8 Kutsh si e totodsid k si s‑hohtam ga hu hihi abamjed g hihaꞌini k eda si s‑hehgig ch ia hu chumwohp matsh wo t‑ahgi.

9Tsh wabshaba haha wabsh ha nam g Jesus k habkaij, “T wo s‑em hoꞌigeꞌel g Jiosh.” Tsh ab si i shulwui k an ui tahtdaj an k ab si ihm.

10 Sh hab kaij ab ha wui, “Pi g am wo ni‑ehbenid.Am g wo hihim k wo ha ahgi g ni‑wepnag mat amwo hihi Galilee wui k am haꞌab wo ni‑nei.”

Matsh haschu ged hu ha ahgi g shondal11 Kutsh gam hu hihi hegam uꞌuwi. Tsh hegam

shondal mash am nuhkud g hihaꞌini am haꞌi hihimk ged hu dada kihhim t am k am ha ahgi g uꞌugchupapal wehs haꞌichu matsh haschu has i e juh.

12 Tsh g uꞌugchu papal am ha wehm e nam ggeꞌeged k am e aꞌaga k am hahawa muꞌi ha mah glial idam shondal 13 k hab ha ahg, “Bamt wo cheimatki am dada g piongaj chuhug ch ed k am em‑ehsg honshpadag mam kohksh. 14 Kutp wo sha kah gkownal mam has i kaij, tt wo wa em‑doꞌibia.”

15 Kutsh am ui g lial hegam shondal k am hab ejuh mam has i ha ahg. Ia o i idani hab masma am eaꞌaga am ha shahgid g Tutuligo.

Matsh g Jesus am i e chehgi ha wuiAn g neid g Mark 16:14-18; Luke 24:36-49; John 20:19-

23; Acts 1:6-816 Kuchd ahchim gamai hemako am hihi heg wui

doꞌag am Galilee ch ed mo wa hab kaij g Jesus mattam wo hihi. 17 D g Jesus am haꞌichug. Kuchd ab siihm. D eda hi wa haꞌi sha pi wohoch.

18 D ab si i t‑miabi g Jesus k hab kaij ab t‑wui,“Jiosh at ab ni‑mah g gewkdag wehs haꞌichu dahman dahm kahchim ch ed ch id dahm jewed. 19Gamaig wo hihim wehsko hemajkam ha wui k wo i hamashcha g haꞌichu ni‑ahga k ab wo i ha pahlwapko am chehchegch g ni‑ohg Jiosh ch ahniep ni‑chehcheg mani d alidaj ch heg ehp HekiaS‑apꞌekam Gewkdag. 20 Ab ani em‑chehani mamthas wo masmak. Kumt ab wo i ha mashcha ghemajkam mat ab wo s‑wohog elidad wehs haꞌichumani haschu ab em‑chehani. Kunt chum hekid woem‑wehmajk, chum as wo huhug g jewed.”

Page 36: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 1:1 33 MARK 1:32

Id ash d Mark Oꞌohana ab Amjed gJiosh Alidag.

Mash g John wehpeg ha mihshmad ch ha pahlwapkon

An g neid gMatthew 3:1-12; Luke 3:1-18; John 1:19-281 Id o d s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh ab amjed

g alidaj Jesus Christ. Shonaj ihda haꞌichu ahgaj.2 o an hab chuꞌig oꞌohanaj ed hegai Jiosh haꞌichu itashogiddam mash hab chehgig Isaiah. Heg atki anoꞌoha mash g Jiosh hab kaij ab e‑alidag wui:An ant hema wo i wuhshad mat am wo i ha apꞌech g

hemajkam mapt ahpi am wo i wuhsh jeweddahm. Malachi 3:1

3 Id at gam hu jeg ed wo ha mihshmad g hemajkamhab kaijch:

Neh, in atsh wo i wuhsh jewed dahm hegai mo d gekownal wehs haꞌichu dahm.

Kumt heg wehhejed wo i e nako. Isaiah 40:3Neh, bash ahg g e‑alidag g Jiosh. 4-6 Kutsh wawoho am hab e juh. M atsh hema i wuhshad gJiosh g oꞌodham. K id hab chehgig John ch ami e chehgi Judea chekshani ch ed miabidch hegaiakimelmo hab chehgig Jordan. Ab ash e enigadadchg John g ka‑mihyo wopo ikuskaj ch ge hogi giwudch heg waꞌi hekaj e gegosid kohktpul ch sitꞌol. Kushmuꞌi hemajkam amwui hihim heg amjed chekshanichum hems ab Jerusalem kihhim t amjed.

Sh g John am amog ch hab ha ahg, “Mamt gam huwo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k wo e pahl wapko. Tg Jiosh ab wo i s‑em‑hoꞌigeꞌid k gam hu hab wo i juhg pi ap em‑chuꞌijig.” Neh, bash kaij g John ch am epha pahl wapkon akimel ch ed hegam mash ab wuihihimad ch am ahg g pi ap e‑chuꞌijig.

7 Sh hab ha ahg g John, “Pi g hab wo ni‑elid manisahni d si haꞌichu. Ab atsh hema wo i wuhsh ni‑oidkmat d wo si s‑has haꞌichuk. 8 Ahni ani hi wabshem‑pahl wapkon. Tsh wabshaba heg ab wo em‑mahg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag matsh heg chum hekidwo em‑wehmajk.”

Matsh am e pahl wako g JesusAn g neid g Matthew 3:13-17; Luke 3:21-22

9 Kush eda g Jesus wenog ab d kihkam heg edaal kihhim mash d Nazareth ch am eda g Galileechekshani. Kutsh am i him k am jiwia mo amoimmed g John hab ahgkmatshwo e pahl wako. Tshg John am pahl wako akimel ch ed.

10 Tsh ab wabsh i chum wuhsh ab amjed gshuhdagi. Tsh g dahm kahchim ab si i e kuhpiꞌo.Kutsh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag i hud ab ab gJesus hab sha masma mat g hohhi. 11 Sh ab neok gJiosh dahm kahchim t amjed ch hab kaij ab wui gJesus, “Ahpi ap d si ni‑tachuidch ni‑alidag ch am sini‑tatchui oidch hab masma.”

Mash g Jiawul am chum s‑wuimk g Jesus pi apꞌekamch ed

An g neid g Matthew 4:1-11; Luke 4:1-1312 Am waꞌi hekaj, sh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag

hab ahg g Jesus matsh gam hu hejelko wo hih.13 Kutsh am hih tohono jewed wui k am haꞌichuggiꞌikko wehst‑mahm tash ab mo am haꞌichug g

mischini haꞌichu doakam. Sh heg i oidamg ge Jiawulam chum s‑wuimk pi apꞌekam ch ed. Sh wabshaba ganghil am nuhkud.

Matsh haꞌi g waptopi ha uꞌudam am i oi g JesusAn g neid g Matthew 4:12-22; Luke 4:14-15; 5:1-11

14 Sh am hu hebai, tsh e kuhpach hegai John moamha pahl wapkon. Tsh heg i dahm am jiwia g JesusGalilee chekshani t am am ahgachugch g s‑kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh 15 hab kaijch, “Gam g hu wos‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k ab wo i s‑wohoch iddas‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. E at ai mat am baꞌichwo i e tashogi g Jiosh kownaltalig.” 16 Neh, bashkaijhim ch an him hugidaj an hegai al kahchki mod Galilee Kahchki. Sh eda am haꞌi oiopo g waptopiha uꞌudam ch am wuhpa g e‑chuagia shuhdagi ched. Tsh am ha cheh g Jesus. Kush d idam gohk ewepngam mo hab chehgig Simon ch Andrew.

17 Sh hab ha ahg g Jesus, “Ab g wo i ni‑oid kpi hegam waꞌi waptopi wo ha uꞌud ch wabshabag hemajkam wo i ha wanchkwua ab Jiosh wui.”18Kutsh ha hekaj dagito g e‑chikpan k am i oi.

19 Tsh am shaꞌi hihim k haha wabsh gohk ep hacheh. Idam ash am kegchud g e‑chuagia wahlko ched ch d James ch John. Kush g ohgaj hab chehgigZebedee. 20 Tsh ab i ha wai g Jesus. Kutsh gam hui oi am dagitok g e‑ohg wahlko ch ed ha wehm gha‑pionag.

Ihda oꞌodhammash g jiawul an uꞌukch g chegitoidajAn g neid g Luke 4:31-37

21Kutsh am hihim k am dada Capernaum kihhimt am. Tsh am i e ai g shahwai mach heg edat‑mihshmad. Kutsh am i wahp ha‑cheopi ed. Tshg Jesus am ha mihshmad. 22 Kutsh g hemajkam absi e totods ab mashchamadaj amjed nash pi baꞌich isi s‑e mamachim ha mashcham mo hi hegam mo dchum chehanig ha mashchamdam.

23 Kush eda am hema haꞌichug g oꞌodham mashg jiawul uꞌukch g chegitoidaj. 24 Tsh heg hab juhmash am si s‑kaidam neok ch hab kaij, “Shahchu apahgch t‑kudut, ahpi Jesus map ab Nazareth t amjed.Napt heg hekaj ia wabsh jiwia mapt gam hu hab woi ni‑juh id amjed oꞌodham? S‑m‑mahch ani map dhekia s‑apꞌekam ch ab d Jiosh amjedkam.”

25Tsh g Jesus ab si s‑kehꞌel g jiawul k hab kaij, “Abg wabsh i pi shahmuni k gam hu hab wo i e juh.”

26 Tsh g jiawul si ugij ihda oꞌodham. Kutsh sihihin. Tsh g jiawul hahawa dagito.

27 Kutsh wehsijj si e totodsid k ab aꞌai i e kakke,“Shahꞌo d ahga ihda? No d wechij mashchama? Nopi ab kaiham g jijawul mo haschu ab i ha chehani.”

28 Kutsh an wehsko i e ahgidahi am Galilee ch edmatsh haschu s‑kehg hab juh g Jesus.

Matsh g Jesus muꞌi hemajkam ha dodajAn g neid g Matthew 8:14-17; Luke 4:38-41

29 Kutsh ab i wuwha hegam Jesus cheopi t amjedk gam hu wa hekaj hihi ha‑kih wui hegam Simon chAndrew. Tsh g James ch John ep i ha oi.

30 Kush eda am woꞌo g Simon hohnig jeꞌe ch gs‑tonjigkaj mumku. Kumsh am ahgid g Jesus. 31Tsham iwahmo hebai woꞌo k ab bei nowij ab k i wamigi.Kutsh ha hekaj am i apꞌet k am haꞌichu ha hihidol.

32Kutsh gamhu si i juh. Tsh g hemajkamab i ha uihegam mo kokꞌo ch hegam ehp mo g jijawul uꞌukch

Page 37: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 1:33 34 MARK 2:20g ha‑chegitoidag. 33 k am i e hemapai ha‑kih ab.34 Kutsh g Jesus wehs ha dodaj idam k gam hu habi ha juh g jijawul ab ha amjed. Sh g jijawul s‑mahchmo d Jiosh alidag. Sh wabshaba pi ha hiwgid g Jesusmas idam am wo ah mo hedai wud.

Matsh g Jesus ha mihshmad Galilee chekshani ch edAn g neid g Luke 4:42-44

35Baꞌich siꞌalim mash wabsh kia s‑chuhugam, tsham i wami g Jesus k gam hu hejelko him k am ehoꞌigeꞌidahun. 36 Kutsh idam Simon am i gahghio.37 k am hebai chehg k am ahgid, “Muꞌi hemajkam oan m‑gahg.”

38 Kush hab kaij g Jesus, “Oi g wo. Tt hig wo hihiam baꞌich kihhim wui. Nt am ep wo ha mihshmadnant pi heg hekaj i wuhsh.” 39Kutsh am i ha mihsh-mdahi ha‑chechopi ed wehsko Galilee chekshani ched k gamhuhab i ha juh g jijawul abha amjedhegammo an ha uꞌukch.

Matsh g Jesus hema doaj mash g chuhkugaj wabshmuhkhim

An g neid g Matthew 8:1-4; Luke 5:12-1640 Sh am hu hebai, tsh am hema jiwia Jesus wui k

mumku heg hekaj mo hab e aꞌaga ‘leprosy’ ch chumpi ha doajig. Id ash ab wui e shoꞌigchud g Jesus chhab kaij, “Pt wo e nako mapt wo ni‑doaj maptp wotatchuad.”

41 Kutsh ab si i s‑hoꞌigeꞌid k ab taht k hab ahg,“Mant hab wo wa m‑juni.” 42Kutsh ha hekaj doa.

43-44 Jesus atsh amhahawa si shel ahgid k hab kaij,“Pi g hedai shaꞌi ahgid k wabsh am wo him k amwo i e chehgi pahl wui. T am wo m‑chechga. Kuptwo ha mah hegai mo wa g Jiosh em‑chehani habmasma mat g Mosesbad oꞌoha mamt heg hekaj wowohokamch mamt doa.”

45Kutsh oi wa ihda oꞌodhamwehsko i ha ahgidahig hemajkam ab amjed. Tsh heg hekaj pi e nako gJesus mas am ep wo i wuhsh mo am hemajkamagkihhim ch ed k wabshaba gan hu hab wabsh jegkooimmed. Sh g hemajkam am wui himto ga huwepsko amjed.

2Matsh g Jesus hema doaj g pi himidkamAn g neid g Matthew 9:1-8; Luke 5:17-26

1 Kush d wabsh i heꞌekia tash matsh am ep dadahegam Jesus Capernaum t am. Tsh gan hu wahekaj kaida matsh am dada. 2 Kutsh shaꞌi si muꞌi ehemapai g hemajkamk amshuhdad g kih k ab kihjegt ab abwabsh i si s‑kawkamgegokiwua. Kush g Jesusam ha mihshmad.

3 Tsh am haꞌi dada hema uꞌadch g pi himidkam.Id ash ab wabsh i s‑moik ch am woꞌo e‑wahkus ched. Kush giꞌik oꞌodham an uꞌa. 4 Sh wabshaba pi amhu shaꞌi jeg nash pi shaꞌi si s‑hemajkamag. Kutshgan hu i chehchsh kih dahm k am ge maggat g kihmaꞌishpadag am hu i mash am daha g Jesus k am ihuduni g pi himidkam.

5 Kutsh g Jesus am i nei g ha‑wohochudadag khab kaij heg wui pi himidkam, “Ni‑nawoj, ab anis‑m‑hoꞌigeꞌid ch gm hu hab i juh g pi apm‑chuꞌijig.”

6 Kush eda am haꞌi dadha hegam mo d chehanigha mashchamdam ch ash hab e ahg, 7 “Ih, pi oki apneok hab masma e wepogidch g Jiosh. Heg at waꞌi

Jiosh wo e nako mat gam hu hab wo i juh g pi apha‑chuꞌijig.”

8 Kutsh ha hekaj ha amich g Jesus mo haschuam oidahim k hab kaij ab ha wui, “Pi g am woshaꞌi oidahim 9 manis hab wabsh kaij ch pi wohoedgid g gewkdag mant gm hu hab wo i juh g pi apha‑chuꞌijig. Bam elid mo s‑pehegim hab e kaij matgam hu hab i e juh g pi ap chuꞌijigaj no ge hedais‑mahch mas s‑wohom hab e juh. 10 Pegih, nt woem‑chehgimani woho ge gewkdag ch habwuamanihas i kaij ahni Jiosh si Kehsha.” K hab hahawa kaijab wui hegai pi himidkam, 11 “I g wamig k am behꞌig e‑wahkus k gam hu hihm uhpam.” 12Kutsh am hahekaj bei g e‑wahkus k gam hu hih uhpam am wehsha‑nena ed.

Kutsh wehsijj si has i e tahtk k ab i si has elid gJiosh chhab kaij, “Pi achhebai shaꞌi neid haꞌichuhabmasma.”

Matsh g Jesus ab i wai g Levibad (Matthew)An g neid g Matthew 9:9-13; Luke 5:27-32

13 Kutsh gam hu hahawa hihi hegam Jesus k gamhu dada ge shuhdagi bahsho. Tsh muꞌi am e chehmg hemajkam. Sh am ep ha mashcham.

14Kush amhuhebai ep hihimad ch ambihbij amaimam am ha kowlant g lial kownal wehhejed. Sh amhema chikpan ch hab chehgig Levi (Matthew). Tshg Jesus am jiwia wui k hab ahg, “Ab g i hihm k ab sini‑wecho e mashcham.” Kutsh am ha hekaj wabsh ioi.

15-16 Tsh am hu hebai i cheka. Kutsh g Leviam hab juh g gegosig ha wehhejed hegam Jesus.Kush am dadhak ch e gegosid. Sh am haꞌi oiopohegam mo d t‑chehanig t‑mashchamdam ch d epPalasi. Idam Palasi o chum s‑gewkam oidchug gt‑himdag. K edamuꞌi am oidchug g Jesus hegammopi am hu si oidchug g t‑shohshon ha‑himdag. Kushhaꞌi idam d lial t‑kowlantdam heg wehhejed mashd geꞌe kownal wehs jejewed dahm. Kush hegamt‑chehanig t‑mashchamdam hab ha ahg hegam moab siwecho emashchamg Jesus, “Ih, k haschu ahgchg em‑mashchamdam ha wehm e gegosid g pi aphemajkam, chum hems g lial t‑kowlandam?”

17 Tsh am i ha kaiok g Jesus k hab kaij ab ha wui,“Idam pi ap hemajkam o s‑e doꞌibiamk hab masmamat g kokꞌodam wo s‑e doajidam. Hegam mat habwo e elidad mo s‑apꞌe at pi wo tatchua g mahkai.Pi ant hab ahgk ia jiwia jewed dahm manis wo hadoꞌibia hegam mo pi e doꞌibiamk.”

Ha‑himdag mash heꞌekkio pi e gegosidAn g neid g Matthew 9:14-17; Luke 5:33-39

18Hebaichuj ach heꞌekkio pi t‑gegosid matt ab wot‑hoꞌigeꞌidahu Jiosh wui. Kutsh am hu hebai am i eai matsh hab wo chum e juh. Sh eda idam Jesus pihab e wua.

Kumsh hab kaij ab wui g Jesus, “Hemu o heꞌekkiopi e gegosid hegam mo g Palasi ha mashcham chhegam mo g John ha mashcham. K eda haschuahgch idam pi hab masma hab e wua mo ab sim‑wecho e mashcham?”

19 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Nat hig pi wo egegos g wo ha hohntam naipijju mat eda heg amwoha wehmajk? 20 T am wo i e ai mat pi am hu wo ha

Page 38: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 2:21 35 MARK 3:24

wehmajk. T amhahawa pi wo e gegos. Pegih, bat wowa e juh idammant hekid pi ia hu wo ha wehmajk.”

21 Sh am hahawa chum ha tashogid g Jesus mat gmashchamaj pi ap wo wehnad g ha‑himdag ash habkaijch, “Pi at hedai g wechij ikuskaj wo shohsho ghekiuchij lihwa mat wo s‑e wia nat pi wo i dahiwuak baꞌich wo i wantsh g hekiuchij. 22 K hab waꞌap pihab mahs machs am wo toa g wechij uhdwis wadagam eda g hekiuchij haꞌichu elidag kostal. T wo amhu wantsh g hekiuchij k wo iawua. Wechij uhdwiswadag at am wo e toa wechij kokstal ch ed.”

Mamsh ab ha abchudmash chikpanmihshmda tashed

An g neid g Matthew 12:1-8; Luke 6:1-523 Sh am hu hebai hihim idam Jesus t‑mihshmda

tash ed. Kush am eshas g pilkani wohg huhugidan. Sh idam haꞌi ab ha wohni g pilkani ch i mohonch koꞌa. 24 Kush haꞌi hegam Palasi ab ha neid chab kakke g Jesus, “Shahchu o ahgch hab haꞌichujunihim mo pi hab shaꞌi chum mahs t‑mihshmdatash ed?”

25 Kush hab kaij g Jesus ab ha wui, “Bo wabshmasma hab e wua matsh wa g Davidbad. Pi amtkichegito matsh heg has e Juh am i bihugimk. Bochugꞌig g Jiosh oꞌohana 26 matsh wa am i wah geꞌecheopi ch ed k am ui g pahn k huh hegam ha wehmmash am wehmaj. K d hegai pahn mo am e toꞌawk ch hegam d waꞌi ha wuikam papal. T eda hemhowa am hab e juh. K heg hekaj am wa s‑apꞌe matshab mah g pahn hegai pahlibad mash am haꞌichug chhab chehgig Abiathar. 27 Id o am wohokamchud mog chehanig d i chum ha wehmtadag g hemajkam.Em‑mihshmda tash at am e apꞌech em‑wehhejed.Kumt pi heg wehhejed e nahto e‑mihshmda tash.28 Ni ahni d Jiosh si Kehsha ch gewkdag am dahmg em‑mihshmda tash.”

3Matsh ha doag g Jesus mihshmda tash edAn g neid g Matthew 12:9-14; Luke 6:6-11

1 Sh am hu hebai, tsh am ep i wahp idam Jesushema cheopi ch ed. Kush am hema daha g oꞌodhammash g nowij mahnikodag. 2 Kush am haꞌi dadhag Palasi ch am s‑nenꞌeid mas hab wo juh g doa-jida am ha mihshmda tash ed nash pi ab haꞌichus‑abchudamk.

3 Sh g Jesus hab kaij heg wui mahnikokam, “Ia ghu i kekiwua.” Kutsh gam hu i kekiwua.

4Sh ab hahawa ha kakke, “Shahchu am ahgch habelidmo pi hiwgidasmihshmda tash edmamtwo i hawehmt hegam mo e shoꞌigchud? Ab o em‑ab mamtwo i ha wehmt g shoꞌigkam k am wo i e nako mamtwohadoꞌibia hegammat amhuwoe koꞌij. Ahanamtwabsh wo ha hiwigi mat wo e koꞌij?”

Kush pi hedai has shaꞌi kaij 5 nash pi pi shaꞌipihk e elid heg wui mahnikokam. Sh heg hekaj sis‑koꞌokam an i ha nenashad g Jesus ch eda ep pi ap etahtk hawehhejed ch ash hab kaij hegwui oꞌodham,“Ab g si i shelin g e‑nowi.” Kutsh am wabsh i chumshelin k am waꞌi hekaj apꞌet.

6 Kutsh babgat g Palasi matsh ha doaj ha mihsh-mda tash ab k gam hu hihim k am ha wehm e nam gpiongaj hegai mowa d kownal heg eda chekshani ch

hab chehgig Herod. Kush idam e wehm aꞌaga matshhas hig masma wo mua g Jesus.

Matsh muꞌi hemajkam am e hemapai ge shuhdagihugid an

7 Kutsh gam hu hahawa hihi hegam Jesus geshuhdagi wui. Kutsh muꞌi hemajkam am i oi abGalilee t amjed 8 ch ab Judea t amjed, chum hems abJerusalem kihhim t amjed, ch Idumia chekshani chgan hu aigojed g Jordan akimel ch gamhujedmash dTyre ch Sidon kihhim. Idammuꞌi atsh am himto amkaiok mo heꞌes i geꞌe haꞌichu hab wuihim g Jesus.

9 Kush heg am ha ahgid hegam mo ab si wecho emashcham matsh g wahlko an wo uꞌukchid am we-hhejed natsh pi g hemajkam wabsh wo i si chehmo.10 Kush wehs am chum s‑ahimk g kokꞌodam ch abs‑tahtmamk mat wo ha apꞌet natsh pi muꞌijj hadodaj. 11Kutshhekidwo shanei g Jesus hegammashg jijawul ha uꞌukch k ab wo i e shoꞌigch wui k wo sihihin k hab wo chei, “Ahpi ap d Jiosh alidag.” 12 Shg Jesus am si ha chehani mat pi hedai wo shaꞌi ahgimo hedai wud.

Matsh gamai gohk am i ha chuhcha g JesusAn g neid g Matthew 10:1-4; Luke 6:12-16

13-14 Tsh am hu hebai, tsh ab i chesh g Jesuskawulk t ab k ab i wai hegam mash ab s‑wohochud.Tsh ab wui i hihi. Kutsh gamai gohk am i hachuhcha ab ha wui hab kaijch, “Ahpim amt chumhekid wo ni‑wehmajkad. Kunt hebaichuj am woem‑chehamamt am hebai wo hihim k wo hamihsh-mad. 15 Kumt wo edgidad g gewkdag mamt gamhu hab wo i ha juh g jijawul ab ha amjed hegammo an ha uꞌukch.” 16 Neh, bash kaij ch am i hachuhcha hegam gamai gohk. Hema hegam o dSimon. Kutsh heg hab ep chehch Peter mo hab dahga Hodai. 17 Haꞌi ehp o d James ch John ch dZebedee aꞌalidag. Kutsh idam hab ep ha chehch gJesus ‘Tataniki Namkam.’ 18 Haꞌi ehp o d Andrew,Philip, Bartholomew, Matthew, ch Thomas. K hemad hegaimo d James ch d alidaj hegaimo hab chehgigAlphias. K hema hab ep chehgig Simon ch d hemahegam mo tatchua matt ahchim Tutuligo hejel wohimchudad g t‑kownaltalig. K hema d Thaddaus19 K hema d hegai mat gagda g Jesus k hab chehgigJudas Iscariot. Neh, idam gamai gohk ash d Jesuschuhchai. Kush an oidchug.

Mash g Jesus g Jiawul wehm ab aꞌai e cheggiaAn g neid g Matthew 12:22-32; Luke 11:14-23

20Kutsh am uhpam hih g Jesus mash am kih. Tshhegam gamai gohk am i oi. Kutsh g hemajkam amep i e hemapad k shaꞌi si muꞌida. Tsh heg hekaj pie nako mas ep wo e gegos idam Jesus. 21 Kutsh ami kah g hahajunij k ab i hihim k am chum s‑behimkhab elidch mat sha heb hu wua g e‑chegitoi.

22 Sh am hai gegok g chehanig ha mashchamdamch am dada Jerusalem t amjed ch ash hab kaij,“Jijawul ha‑geꞌejig oki an uꞌukch g chegitoidaj ihda.”

Sh haꞌi ep hab kaij, “Moki g jijawul ha‑geꞌejig abmahkch g gewkdag. K id hekaj gam hu hab i ha wuag jijawul ab ha amjed hegam mo an ha uꞌukch.”

23 Tsh oi wa g Jesus ab i ha waid k hab masmaam i ha tashogi, “Kus haschu ahgk hig g Jiawul woi wuhshad g hejel e‑pionag? 24 S‑mahch am matg oꞌodham wo padch g hejel e‑jewedga mat ab aꞌai

Page 39: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 3:25 36 MARK 4:27wo e cheggia. 25 Kut g e wehm kihkam hab waꞌapwo padch g hejel e‑kihdag mat ab aꞌai wo e cheggia.26 Pegih, t has hig masma g jijawul pi wo padch ghejel e‑gewkdag mat ab aꞌai wo e cheggia?

27 “Neh, wohppoꞌid ani g ge Jiawul hegam mo anha uꞌukch. Kum s‑mahch mat pi hedai wo shaꞌi enakomas am huwabsh wowah hema kih edmat wos‑haꞌahamak k am wo ui g enigaj, heg hi wa matpwehpeg wo wulsh.

28“Wehs o gamhuhab i junihog gpi apha‑chuꞌijigg Jiosh. 29 K wabshaba si geꞌej g em‑chuꞌijig mamtpab wo has ah g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. T g Jioshpi hekid gam hu hab wo i juh.” 30 Bash kaij g Jesusno pi hab ge ahg mash g ge Jiawul uꞌukch. Kush edad Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mo an uꞌukch.

Mash g jeꞌej ch wepngaj s‑neidamk g JesusAn g neid g Matthew 12:46-50; Luke 8:19-21

31-32 Kutsh am hahawa dada g jeꞌej ch wepngajg Jesus matsh wo nei. Sh wabshaba muꞌijj anwehgaj dadha g Jesus. Sh heg hekaj gam hu wabshgegok jeg ed ch am chum waid. Kumsh am ahgid,“Nehꞌe, m‑jeꞌe ch m‑wepnag o am gegok jeg ed chab m‑waid.”

33-34 Sh g Jesus an i nenhoghi. Kush muꞌi anwehgaj dadha hegam mo ab kaiham. Kush hab kaij,“Neh, idam mo ab ni‑kaiham o heg wa wepo mo dni‑wepnag ch ni‑jeꞌe. 35Hegam mat hab wo junihidg Jiosh tatchui o hab a masma mo d ni‑wepnag chni‑jeꞌe.”

4Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g haꞌichu eshdamAn g neid g Matthew 13:1-9; Luke 8:4-8

1 Sh am hu i hebai, sh g Jesus am ep ha mihshmadge shuhdagi hugid an. Kush shaꞌi si muꞌi hemajkaman wehgaj. Tsh heg hekaj gan hu i chesh g Jesuswahlko ch ed k an dahiwua k amjed ha mashcham.Sh hegam gan hu wabsh gegok shuhdagi hugid an.2Kushmuꞌi haꞌichu ha tashogid g wepogida ahgakajab amjed g Jiosh kownaltalig.

3 Id ash d haꞌichu ahgaj mo hab kaij:“Am ant heꞌes wo i em‑tashogi g Jiosh kownaltalig

wepogidch mat hema an i chum gantad g e‑kaichkae‑oid ed. 4 T haꞌi gan hu wabsh shul wohg ch ed. Tg uꞌuwhig am dada k koꞌito. 5Kut haꞌi gan hu wabshshul waw t abmo pi geꞌej g jewed k ab ha hekaj hi wachum i wuhsh no pi pi an hu juhk g jewed. 6T oi wahekid ab i chesh g tash. T ha hekaj wabsh gaksh noge mehk tatk. 7 T haꞌi gan hu wabsh ep shul shaꞌich ed. T oi wa hekid ab i geꞌege g shaꞌi k wabshha kokda. T pi ab hu ha kait. 8 T wabshaba hegammat gan hu shul moihuna ch ed an i wuhshani k abkait. Haꞌi atp hems waikko wehst‑mahm ab kait khaꞌi ep chuhdpo wehst‑mahm ab ep kait k haꞌi siantab ep kait. 9Neh, am gwo i oidahim ahpimmamkahihda.”

Mash haschu ahgch g Jesus g wepogida ahgakaj hamashcham

An g neid g Matthew 13:10-17; Luke 8:9-1010Neh, bash kaij g Jesus ch amjed am hahawa i e

hejelkai. Kutsh ab wui i hihi g chuhchaij haꞌi ep hawehm k ab kakke, “A tt has masma wo s‑ha amich ghaꞌichu wepogida ahga?”

11Kush hab kaij ab hawui, “Ntwo em‑ahgimohasd ahga no pi g Jiosh em‑hiwgidmamtwo s‑mai hegaimohemu ammaskogid ab amjed g e‑kownaltalig. Niwabshaba heg waꞌi ha ahgid haꞌichu wepogida ahgahegam mo pi ab hu wohochudamk.12 T hab pi wo amich haꞌichu ab amjed g Jiosh

kownaltalig, chum as wo haꞌichu neid k wohaꞌichu kah.

T g Jiosh pi gam hu hab wo shaꞌi i juh g pi apha‑chuꞌijig, heg hi wa mat ab wui wo i enohnogi.”

Mash g haꞌichu ahgdam hab masma mo g haꞌichueshdam

An g neid g Matthew 13:18-23; Luke 8:11-1513 Kush hab ha ahg g Jesus, “Muꞌi ani haꞌichu

chum em‑ahgid g haꞌichu wepogida ahgakaj. Kumkieda pi amichud. Nt hemho am wo wa em‑tashogi.

14 “Hegai haꞌichu eshdam ani wepogid hegai matanwo ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga. K g kaichkajd Jiosh haꞌichu ahga. Id at amwo chum e ei oꞌodhamamichudadag ed. 15 K eda haꞌi g ha‑iꞌibdag s‑kawpkhab masma mo g wohg. T g Jiawul am wabshs‑pehegi wo ha wohppoꞌi mo haschu i kah.

16 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag hab sha masma mo hebaipi geꞌej g jewed ab waw t ab. T idam wo sis‑hohhoꞌi Jiosh haꞌichu ahga ab kaiok k wabshabapi wihnam ab hu wo bebhe k ch ab hi wa al heꞌeswo s‑wohochudad. 17 T ab wabsh wo i chum hih gaꞌappema. T ha hekaj wabsh wo taꞌi i shul.

18 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag hab sha masma mo hebais‑shaꞌig 19no pi e shaꞌijidch heg hekaj kudutadag chs‑kaisdag ch s‑tahhadkam. Kut pi haꞌichu hab wojuh am Jiosh wehhejed.

20 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag s‑moik hab masma mo gmoihuna. Kut ab wo kaiha g Jiosh haꞌichu ahga kam wo si i nuhkud e‑ihbdag ed k gam hu wo i haahgidahi g hemajkam k haꞌakia ab wo waꞌi ep habaꞌiha, Haꞌi atp hems waikko wehst‑mahm wo i habaꞌiha k haꞌi chuhdpo wehst‑mahm k haꞌi siant abep wo i ha baꞌiha.”

Mamt pi am hu wo ehsto g wohokamAn g neid g Luke 8:16-18

21Kush hab hahawa ep kaij amhawui, “Wohokamowepogidasmo g lahmpa tonlig. Namt higwo ehstog lahmpa ab mehidk aha namt an wo dai mat hebaiwo em‑tonlidch. Pegih, mt hab wa masma pi wochum ehsto g wohokam. 22Wehs at wo s‑emai matphaschu chum e ehstokch. 23 Am g wo i oidahimahpim mam kah ihda.”

24 Sh hab ep kaij am ha wui, “Am g wo s‑amichudmam haschu i kah. Mamt has i masma s‑baꞌama abwo haꞌichu ha mah hedai i, t hab masma ab uhpamwo i e nodagi haꞌichu ab em‑wui ch atp hems gamhu baꞌich i. 25Hegammat s‑ap wo hekaj g e‑apꞌedagat baꞌich ep wo i nei. T hegam mat pi ap wo hekajwabsh wo heb hu wua.”

Haꞌichu wepogida ab amjed g shaꞌiAn g neid g Matthew 13:24-30

26 Sh hab ep kaij g Jesus, “Jiosh kownaltalig oheg wepogidas matp hems g oꞌodham am gantad ghaꞌichu kai e‑oid ed. 27 k am haha wabsh nenidaheꞌekia i tash. T g eshaj am i wuhshani k hahhagtk ab hahawa mudadagt k ab kait. K eda pi mahch g

Page 40: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 4:28 37 MARK 5:31

oꞌodhammo hasmasma hab e wua 28no pi g haꞌichukai wabsh hejel ab i wuhshani ab jewed t amjed. 29Tam wabsh i chum bai. Kut am ha hekaj ha cheha ge‑chikpandam mat wo hihk k wo i baꞌiha.”

Matsh has masma wo i geꞌeda g Jiosh kownaltaligAn g neid g Matthew 13:31-32, 34; Luke 13:18-19

30 Kush hab ep kaij, “Am ant baꞌich wo iem‑tashogi g Jiosh kownaltalig am wepogidch ghaꞌichu kai. 31 Neh, heg am eꞌesha mo al chumaj32 ch oi wa am wo wuhshani k haꞌas wo i geꞌedamo g s‑ehheg uhs. Tp hems heg ab an wo kokshtg uꞌuwhig. Pegih, t hab wa masma wo geꞌe i geꞌedag Jiosh kownaltalig, chum as al chum wo shonwua.”

33Neh, bash masma heg waꞌi hekaj am ha mihsh-mad wepogida ahga mat heꞌes wo i s‑amich. 34 Tshgam hu wo hihi g hemajkam. Kutsh am haha wabshbaꞌichwo i ha tashogi g e‑chuhchai g haꞌichu e‑ahga.

Matsh g Jesus dodolimach g hewel ch shuhdagitoꞌotonk

An g neid g Matthew 8:23-27; Luke 8:22-2535 Tsh gam hu si i juh. Sh hab ha ahg g Jesus, “Oi

g wo. Ga att hu shuhdagi aigojed wo i chehchsh.”36 Kutsh am i ha dagito g hemajkam k ab i

chehchsh wahlko ch ed wehmaj g Jesus. Kutsh edaam haꞌi ep chum i ha oi g al wapalko.

37Tsh ab haha wabsh i meh g s‑gewk jegos k shaꞌisi hewed. Tsh g shuhdagi shaꞌi si uhgk hab i e juhk ged hu wabsh e was wahlko ch ed. 38 Sh eda amwoꞌok ch kohsh g Jesus si baikko g wahlko. Kutsham wuha g chuhchaij k hab ahg, “Nap pi has shaꞌielid mattki wo wachkk.”

39 Tsh am hahawa wamig k ab si wui neo g hewelch shuhdagi k hab ahg, “Am g wabsh i dodolimatk haꞌasa i hewed.” Kutsh ab wabsh si heweto k gshuhdagi gam hu wabsh i pi hoini.

40 Sh hab hahawa kaij ab ha wui, “Pi g am wohaꞌichu ehbidad ch ab wabsh wo ni‑hiwgad.”

41Kutsh eda si s‑ehbeni k wabsh ab aꞌai i e kakke,“A kus hedai wud ihda oꞌodham mat g hewel chshuhdagi ab kaiha.”

5Matsh gam hu hab i ha juh g jijawul ab amjed g

hema cheojAn g neid g Matthew 8:28-34; Luke 8:26-39

1 Kutsh gam hu dada miabidch mo am d Gerasakihhim.

2Tsh abwabsh i chumhud g Jesuswahlko t amjed.Kutsh ab hema nam g cheoj mash ab e ulish cheo ched mash eda ab d hihaꞌini. 3 Sh g jijawul an uꞌukchihda. Kush pi hedai e nakog mas wo mahshoch.4 Muꞌikko amsh chum wulshshap g e hukshchimwapainomikaj. Sh wabshaba wabsh wanikumiak.Sh pi hedai e nakog mas wo shohbi nash pi shaꞌisi s‑gewk. 5 Tash oidam ch chuhug oidam ash amulinig hihaꞌini ch ed ch am doꞌag shahgid am hihnkch e hikkumiak g hohodaikaj.

6Tsh am jiwia g Jesus. Kutshmehkjed chehg k ammedk ab i geiwui. 7k amsi s‑kaidamneok khab ahg,“Ni‑dagitoni, ahpi alidaj g si Jiosh. Bani m‑ahgid absi ihmch g Jiosh mapt pi ia hu wo ni‑hudawogad.”8Bash kaij nash pi g Jesus ab i s‑wuhshdamk g jiawulid amjed oꞌodham.

9 Sh g Jesus ab hahawa kakke, “Shahp chehgig?”Sh hab kaij hegai oꞌodham, “Bani chehgig

‘Muꞌichu’ nach pi muꞌij,” 10 ch ab wui si e shoꞌigchudmat pi mehk gam hu hab wo i ha juh hegam jijawulmo an uꞌukch.

11 Kush eda inhab shaꞌi si muꞌi kokji e nuhkudkawulk huda. 12 Kutsh g jijawul ab si tahni g Jesus,“Amghig t‑hiwgidmatt amwo iwahpha eda hegamkokji.”

13 Kutsh ha hiwigi. Kutsh ab i wuwha heg amjedoꞌodham k gam hu hihim k am i wahp ha eda hegamkokji. Kutsh idam am e totodsid k am agshp i wohpk ged hu shul ge shuhdagi ch ed k wachkk k ash edaam hu d i gohk mihl.

14 Hegam mash am chum ha nuhkud atsh e to-todsid k wohp k gan hu wehsko ha ahgid mat has ejuh. Kutsh am himto g hemajkam s‑neidamk matshhaschu has e juh 15 k am hu dada. Kush am dak ch eenigadadch ch ash wabsh s‑apꞌe. Kutsh wehsijj si etotods.

16Hegammash am neid atsh an i ha ahgidahi mathas e juh hegai mo g jijawul an uꞌukch k am ep haahgi mat has e juh g kokji. 17 Kutsh ab wabsh sis‑bahbagi i ahgi g Jesus g hemajkam, “Mapt gam higwo i e mehkod ab t‑amjed.”

18 Kush g Jesus an cheshajhim wahlko ch ed. Tshihda oꞌodham mash g jijawul uꞌukch ab chum ahgi,“Nt wo m‑oi.”

19 Kutsh oi wa pi hiwgid k ash hab wabsh ahg,“Pt wabsh wo wa hih am e‑kih wui k wo ha ahgig e‑nanꞌaipijju mat haschu si s‑kehg hab m‑juni gJiosh.”

20 Kutsh gam hu hih ihda oꞌodham k gan hu haahgidahi g hemajkamamaimash amdWehst‑mahmKihhim matsh heꞌes geꞌe haꞌichu hab juni g Jesus.Kutsh wehsijj ab si has i e taht hegam mash kah.

Matsh hema uhpam chegitoich g chehia muhki gJesus

An g neid g Matthew 9:18-26; Luke 8:40-5621 Kutsh an ep dadhaiwua idam Jesus wahlko ch

ed k gn hu aigo i chehchsh. 22 Tsh ab hema i hihg oꞌodham k d haꞌichu amai ha‑cheopi ed ch habchehgig Jairus. Tsh ab i hud g Jesus. Kutsh ab wui igehsh 23 k hab kaij, “Si g s‑ni‑hoꞌigeꞌid. Ni‑chehiagao muhkhim. Pt am wo him k wo doaj.” 24 Kutsh ami chum hih matsh wo oi ihda oꞌodham.

Kush eda g hemajkam gan hu wabsh i si bihagch.25 Sh eda am hema haꞌichug g uwi ch mumku gamaigohk aꞌahidagkaj. Sh heg wehs oidam g ehꞌedajchum hekid jegwoni. 26 Kush muꞌi haꞌichu nakogab ha amjed g mamakai ch wabshaba wabsh baꞌichi mumku. Kutsh g lialigaj huhug. 27 Sh am hahawai kah mash haschu has junihim g Jesus. Kutsh ams‑apkot matsh am wo jiwia wui. Kutsh ab oidk ihim k an taht g wehschugaj 28 hab e ahgch, “Chumanis hems an wabsh wo taht g wehschugaj, t woni‑apꞌet.” 29Tsh ha hekaj amwabsh si huh g ehꞌedaj.Tsh e taht mat apꞌet.

30Kutsh g Jesus taht matsh g doajig gewkdag shawuhsh ab ab k am ha hekaj i sikoliwua hemajkam hawui k hab kaij, “Doht an ni‑taht?”

31 Kush hema hab kaij g chuhchaij, “An o si it‑bihagch g hemajkam. Kup haschu ahgch hab kaij,Doht an ni‑taht?”

Page 41: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 5:32 38 MARK 6:2732 Kutsh an i nenhoghim k ab i nei hegai uwi

matsh an taht. 33 Kutsh heg si e todsid k ab wui igehsh k am ahgi mat doa.

34Sh hab kaij g Jesus, “Pegih, ni‑uwiga, am apt wadoa nap pi ab si ni‑hiwig. Gam g s‑ap e‑taht k hihmk am wabsh s‑doakad.”

35 Kush am wabsh kia neok. Tsh am haꞌi dadaab kihj amjed hegai Jairus k hab kaij, “Muh at gm‑chehiaga. Kupt haschu hig ahgk am baꞌich wo ikudu g ha mashchamdam?”

36 Kush wabshaba hab kaij g Jesus ab Jairus wui,“Pi g am shaꞌi has e tahtkkad ch am wabsh ini‑hiwgad.” 37Bash kaij ch am hahawa ha ui g Peterch James ch John k am i oi.

38 Kutsh am hihim k ged hu dada mash am kih gJairus. Kush am wabsh si s‑nakosigam hab e wuano pi si shoani g hemajkam. 39 Kutsh am i wah gJesus kih ch ed k hab kaij ab ha wui, “Pi g am woshoanid. Heg o wa wepo ni‑wehhejed mo wabshkohsh g chehia.”

40Kush wehsijj si s‑koꞌokam ash nash pi s‑mahchmatsh heki hu muh. Kutsh gam hu i ha wuhwhasidk am i ha ui hegam mash am wehmaj k am i wahpamai mash am woꞌo g muhki. Tsh g jehjij am ep i haoi. 41Tshg Jesus ab bei nowij ab khab kaij, “Iwamigi,chehia.” 42Kutsh ab ha hekaj i wami g chehia k ab ihih. Kutsh si has i e taht g hemajkam.

43 Sh hab kaij g Jesus, “Ab g wabshmahki g chehiag haꞌichu hugi.” Kutsh ab mah. Sh hab ep ha ahgmat pi hedai wo shaꞌi ahgi mat has e juh. Kush dgamai gohk aꞌahidag ihda chehia.

6Mash g Jesus si kihꞌamkam pi ab hu tatchuaAn g neid g Matthew 13:53-58; Luke 4:16-30

1 Tsh gam hu hahawa hihi idam Jesus k ged hudada Nazareth t am mash am d si kihkam g Jesus.2Kush amd i t‑mihshmda tash. Tsh amephamihsh-mad g Jesus ha‑cheopi ed. Kush muꞌi hemajkam amhaꞌichug ch am kah ch si has i e tahtam k ab aꞌai sie kakke, “Kus hebai mai wehs ihda amichudadag khas masma hab wua ihda s‑hasig haꞌichu? 3 No higpi woho dwabsh hegai huk chikpandammo dmadajg Mary ch d ha‑wehnag g James ch Joses ch Judas kch Simon? No hig pi woho g uꞌuwi wepngaj ia kih?”Neh, bash kaij ch wabsh pi haꞌichuchud.

4 Sh g Jesus si has i e tahtk ch hab kaij, “Jioshhaꞌichu i tashogiddam at chum hebai ab si has woe elidad. T wabshaba g si kihꞌamkam oꞌodham chwehmaj kihkam pi ab hu has wo elidad” 5 Kutshheg hekaj pi e nako mas g si s‑hasig haꞌichu habwo junihid amai ch heg hab waꞌi juh mat al heꞌekiakokꞌodam ha dodaj.

Matsh g Jesus chuhchai gam hu ahgachug g haꞌichuahgaj

An g neid g Matthew 10:5-15; Luke 9:1-66 Kutsh am hahawa i ha mihshmdahi g Jesus an

wehgaj g Nazareth mo hebai i kihhimag.7 Am hu hebai, tsh am ha cheha g e‑chuhchai

matsh goꞌogok e wehm am wo ha mihshmdahi ghemajkam k gam hu hab wo i ha juh g jijawul abha amjed hegam mo an ha uꞌukch. 8 Neh, bashha ahg, “Gm amt hu wabsh wo i hihim k heg waꞌi

e‑cheowikud wo uꞌad ch pi wo bek g e‑limoshankostal o g lial o g haꞌichu hugi o g haꞌichu eniga.9Mt ab wo i em‑wahpkid k wo em‑dagioꞌidad mamthebai wo i ha mihshmad. 10 Kumt amokad k ab woai mamt baꞌich ep wo hihi. 11Mt gam hu wabsh wohihi mamt hebai pi ap ab hu wo i em‑nei gam hushahmudk g e‑shuhshk. T id wo ha chehgi mamtwabsh wo ha dagito nat pi pi ap hab chuꞌi. Dohwai.”

12 Kutsh wa woho an aꞌai i ha ahgidahi g hema-jkam matsh gam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi.13 Kutsh ab iawua g huhudakud ha‑mohmi ab gkokꞌodam. Kutsh doda. Tshmuꞌi gam hu hab ep i hajuh g jijawul ab ha amjed hegam mo an ha uꞌukch.

Mamtsh mua hegai John matsh am i shonwuich gpahl wakona

An g neid g Matthew 14:1-12; Luke 9:7-914-15 An o wa wehsko hab kaidag mash has e

junihim g Jesus. Kum am chum aꞌaga mas hedaiwud. Haꞌi o hab kaij matp hems d Elijabad o hemaehp hegamkekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Khaꞌi hab ep kaij matp hems d hegai Johnbad mat waam i shonwuich g pahl wakona. E atsh wa muꞌajid katp hems uhpam e chegito k hab s‑hasig haꞌichu habjunihim.

16 Sh hegai Herod mo am d wa kownal Galileechekshani ch ed hab ep kaij, “Doki hegai Johnmowaha pahlwapkonahim. Heg antmua. Kutki wabshabauhpame chegito k hekaj hab e nakogmat habwo juhg s‑hasig haꞌichu.”

17-20 IhdaHerod atshwa heg hab juh amwehhejedg e‑hohnig. Heg ash hab chehgig Herodias ch ashd chum hohnigaj g Herod wehnag. Kush heg habchechgig Philip. Tsh g Herod ehs g hohnigaj.

Sh amjed g John chumhekid hab chumaꞌaga, “Mopi shaꞌi apꞌe maps g e‑wehnag hohnig wo ehs.”

Sh g Herodias heg hekaj s‑kehꞌid ch am chehanig e‑kun mat wo mua. Tsh Herod ha cheha ge‑shondaligmat wo be kwo kuh. K wabshaba si s‑apd oꞌodham g John. Kush heg hekaj s‑ehbid g Herodchwabsh kuhpch ch s‑ap nuhkud. Sh hab pi e nakoggHerodiasmaswomua. Kush gHerod s‑hohhoꞌid chkahg Johnmihshmda, chumas si e kudut heg amjed.

21 Sh g Herodias am wabsh nenida mat am wos‑apꞌet. Kutsh am hu hebai s‑apkot wehhejedmatshe ai g Herod mahsidag tash. Kutsh g Herod ab i hawai g e‑shondalig ha‑geꞌegeꞌejig ch hegam mo d sihahaꞌichu am Galilee ch ed. Tsh ab i hihim k amwehmaj piast.

22 Tsh am i wah g uwi madaj g Herodias k am ewaila. Kush wehsijj s‑hohhoꞌid. Sh g Herod hab ahg,“Maptp haschu hab wo i elidad ch ab wo i ni‑tai,nt hab wo m‑juni.” Sh pi has shaꞌi kaij ihda uwi.23Kush hab hahawa ep si kaij, “Maptp haschu ab woi ni‑tai, nt wo m‑mah, chum as hems eda hugkam gni‑kownaltalig.”

24 Kutsh am hahawa him k am kakke g e‑jeꞌe,“Shahchu ant wo tai?”

Sh hab kaij g jeꞌej, “John moꞌo apt wo tai”25 Tsh ab uhpam i wah k hab ahg g Herod, “John

moꞌo apt wo ni‑mah am hoas‑haꞌa ch ed dahshk”26 Kutsh si pi ap e taht g Herod. Sh wabshaba

wehsijj kah mo has i kaij. Tsh heg hekaj pi e nakomas pi am hu hab wo juh, 27 neh, k am hema cheha

Page 42: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 6:28 39 MARK 7:6-8g shondal mat am wo him k an wo shonchk g Johnmoꞌo k ab wo i bek.

Kutsh am hih lilso ha‑kih wui k an shonch gkuswoj g John 28 k am uꞌapa g moꞌoj ab hoas‑haꞌa tab k ab mah g uwi. Tsh g uwi am him k ab mah ge‑jeꞌe. 29 Kutsh am i kah hegam mo ab si wecho emashcham g Johnmatsh e muhkid k am hihim k ambei g honaj mat wo s‑ap juh.

Matsh g Jesus s‑ap ha gegos g hetasp mihl chechojch muꞌi ehp

An g neid gMatthew 14:13-21; Luke 9:10-17; John 6:1-14

30 Tsh am i uhpam dada g Jesus chuhchai k amwehs ahgid mat haschu has i juh k haschu ep hamashcham.

31Sh eda iaꞌi idani muꞌi am daiw g hemajkam. Tshpi am hu shaꞌi ha apkot mas wo e gegos idam Jesus.Sh hab ha ahg g Jesus, “Am att hig wo t‑hejelkod kwo shaꞌi t‑uhꞌulinihogi.”

32Kutsh gam hu hejelko hihi g wahlkokaj.33Muꞌijj ash ha neid mat gam hu hihi ch gam hu

ha baꞌich wohp k gam hu heki hu dada. Kutsh idamam hahawa i dada 34 k am i huhud. Tsh g Jesus am iha nei. Kush hab shamasmamo g heb hu hihimkamkakawal. Kutsh ab si i s‑ha hoꞌigeꞌid k muꞌi haꞌichuha mashcha.

35 Kutsh gam hu si i juh. Tsh g Jesus chuhchaiam wui dada k hab chum ahg, “Neh, mehk at waꞌijuh. K eda ia hu wabsh si jegko. 36 Am g ha ahgid ghemajkam mat gam hu wo hihi kihhim wui k wo hanolawt hegai mat wo huh”

37 Kush hab ha ahg, “Ahpim amt wo haꞌichu hamah mat wo huh.”

Sh hema hab kaij idam, “A tt haschukaj wo hagegos? Muꞌi lial atwonamghaꞌichuhugimatt hekajwo ha gegos.”

38 Sh ab ha kakke, “Shahchu o am i kahch? Am gwo neid.”

Kutsh amneid k hab ahg, “Hetasp sismito ch gohkwaptopi.”

39 Kush hab ha ahg mat wo ha ahgi g hemajkammat wehsijj am wo dadhaiwua jewedo heꞌekiajj i ewehm. 40 Tsh am ha cheha. Kutsh am dadhaiwuaheꞌekiajj i e wehm, haꞌi am hu i siant k ch haꞌi am hui hehetaspo wepst‑mahm.

41 Kutsh g Jesus am ui hegai haꞌichu hugi k am edahm i nen k ab hoꞌigeꞌel g Jiosh k am hahawa hahaihegai sismito k ab ha mah g e‑chuhchai. Tsh an i hamahkhi ghemajkam. Kutsh gwaptopi an ep i hahaink hamah. Tsh an i hamahkhi. 42Tshwehsijj hug k oiwa hi si s‑kokwod. 43Kutsh g chuhchaij an i uꞌihim kuꞌapa g wihpiꞌidaj mat am huꞌi gamai gohk hoha woha shuhshud. 44Kush am hu d i hetasp mihl chechojch muꞌijj g uꞌuwi ch aꞌal hegam matsh am e gegos.

Matsh an wabsh hih g Jesus shuhdagi dahmAn g neid g Matthew 14:22-33; John 5:15-21

45 Tsh am hahawa ha ahgi g e‑chuhchai matshgamhuaigowohihi hegwui kihhimmohab chehgigBethsaida. Tsh heg am wo wiꞌi k am wo ha ahgi ghemajkammat gam huwo hihi e‑kihki wui. Tsh heghekaj an i chehchsh wahlko ch ed k gam hu hihi.

46 Tsh g Jesus am ha dagito g hemajkam. Tshgam hu himto. Tsh am hahawa hejel i chesh kawulkdahm k am e hoꞌigeꞌidahun.

47 Tsh am i hud. Sh am wabsh kia hejel haꞌichug.Tsh g wahlko gam hu si eda i cheka g shuhdagi.48 Kush g hewel ab si s‑gewkam med ha wui. Shhekaj pi aphim. Kush s‑aphaneid g Jesusmash shaꞌisi s‑wihnam himchud g wahlko.

Tsh koi mahsi. Kush ab him ha wui an wabshshuhdagi dahm k hab e juh matsh an wabsh wo bij.49 Tsh wabshaba am i nei s‑chuhugam k ed k am sihihnk nash pi si s‑ehbini hab e ahgchmash d wabshkokꞌoi.

50Kush hab ha ah, “Pi g wo shaꞌi ni‑ehbenid. Daniahni. Mt oi wo s‑ap e taht,” 51 k gan hu hahawa icheshwahlko ch ed. Kutsh amwabsh si heweto. Tshidam si has i el 52nash ge shaꞌi amichud mokis haꞌasedgid gewkdag. K eda d si s‑hasig haꞌichu mat hagegos hegam muꞌi hemajkam.

Matsh g Jesus muꞌi ha dodaj amai mash am dGennesaret

An g neid g Matthew 14:34-3653 Kutsh ga hu aigo i chehchsh k ab dada amai

mo am d Gennesaret k am wulsh g wahlko. 54 Tsh ghemajkam ha hekaj s‑amich g Jesus 55 k gan hu aꞌaiwohp k an i ha uꞌihi g kokꞌodam an ha‑wohpikud abk ged hu ha uꞌapa Jesus wui. 56Kush an oiopo hegamJesus ch amdaiw kihhim ch ed ch oidag ch ed. Kutshg hemajkam ab wui wo ha uꞌapad g kokꞌodam ch abwo ahgidad g Jesus mat wo ha hiwigi g kokꞌodammat chumhemswabsh ghugidaj g enigaj anwo taht.Kush wehsijj doda an tahtamk.

7Mash haschu d wabsh hemajkam ha mashchamaAn g neid g Matthew 15:1-9

1 Kutsh ab haꞌi hihi g Palasi ch chehanig hamashchamdamk amehemapai anhawehgaj hegamJesus. Tsh eda wo chum e gegos. 2 Kutsh idamam cheh matsh am haꞌi wabsh dadhaiwua pi habmasma ha wapkonk g e‑nohnhoi mo hab masma dha‑himdag g kekelibad.

3 Ahchim Tutuligo ach muꞌi haꞌichu hab masmahab chum wua mo wa g t‑kekelibadga. K idamPalasi wehs t‑baꞌich i s‑gewkam oid g ha‑chehanigch pi haꞌichu wo huh pi hab masma ha wapkonkg e‑nohnhoi mash wa g kekelibad. 4 Kut g haꞌichuhugi hab waꞌap wo si e wapko mamt hekid ab wo iui tianna t amjed. T g hohas‑hahaꞌa ch hihidodakudch chum hems g wohpikud hab masma wo e wapkomash wa g kekelibad hab wua.

5 Kush heg hekaj idam Palasi ch chehanig hamashchamdam ab kakke g Jesus, “K haschu ahgchpi ab hu wohog elid g haꞌichu ha‑mashchamadagg kekelibad idam mo ab si m‑wecho e mashcham?Neh, e o gegosid pi am hu t‑himdag oidch hawapkonk g e‑nohnhoi.”

6-8 (8) Kush hab kaij g Jesus, “Kum ahpim haschuahgch im hu hab wabsh wua g Jiosh chehanig ch imhu haꞌab ab s‑wohochud g ha‑chehanig hegam mod kekelibad ch d wabsh oꞌodham? (6) Isaiabad oki sis‑ap hab em‑ahg ahpim mam hab wabsh s‑e junimkmat eda an oꞌoha mash hab kaij g Jiosh:

Page 43: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 7:9 40 MARK 8:6Haꞌi idammo d chum ni‑hemajkamga o hab kaij mo

ab si has ni‑elid ch ab ni‑ihm.K wabshaba g ha‑iꞌibdag si s‑kawpk ch si mehk ab

ni‑amjed.(7) Pi o shaꞌi wohom ab has ni‑elid no pi wabsh g

hemajkam ha‑chehanig ha mashcham habchum masma mo d ni‑chehanig. Isaiah 29:13

Neh, bo kaij g Jiosh. Kum ahpim s‑wohom habmasma mo wa an oꞌohanas.”

9 K hab ep kaij g Jesus, “Si am s‑e mahch mamthas masma im hu hab wabsh wo i juh g Jioshchehanig ch am wo wa hekajid mo haschu d hejelem‑mashchamig. 10 Mosesbad at an oꞌoha mo habkaij g Jiosh:Ab g si has wo i ha elidad g e‑ohg ch e‑jeꞌe, Exodus

20:12ch id ehp:Mat hemhowowa emuhkid hegaimat hedai wo sha

s‑koꞌokam has ha ah g e‑jehj. Exodus 21:1711Kumeda ahpimhamashchammat pi ab hu haswoha elidad ch ab ha wui hab wo chei, ‘Mah ant g Jioshhegai mat haschu ab dwo i chum em‑wuikamk.’ 12Thahawa pi haꞌichu hab wo ha juni g e‑jehj. 13 Kumhab masma im hu hab wabsh i wua g Jiosh neꞌokich am ha mashcham mo haschu d wabsh oꞌodhamha‑nahtoi. K muꞌi d haꞌichu mam hab masma habep wua”

Mash haschu uamhun g oꞌodhamAn g neid g Matthew 15:10-20

14-16 Kutsh am hahawa ep ha wai g hemajkam khab kaij am ha wui, “Ab g wo i ni‑kaiham wehsijjahpim k wo s‑amich ihda. (15) Pi at im hu hab woshaꞌi em‑juh g Jiosh heg hekaj mamt haschu wo huhkwabshaba imhuhabwo i em‑juh heg hekaj pi kehgem‑chegitoidag.”

17Tsh am i ha dagito g hemajkam k im huwah kihch ed. Kumsh ab hahawa kakke id amjed. 18 Sh habkaij, “Pegih, kumtp ahpim hab waꞌap pi amichud.Pi at im hu hab wo shaꞌi i em‑juh ab amjed g Jioshmamt haschu wo huh 19 nat ge am hu wo i wahem‑chegitoi ed k wabshaba ged hu em‑wohk ed wowah k amjed gam hu wabsh wo wuhsh.”

Pegih, t hab masma am ha ahgi g Jesus mo wehsg haꞌichu hugi s‑kehgaj. 20 k hab ep kaij, “Heg atim hu hab wabsh wo i em‑juh ab amjed g Jioshpi ap em‑chegitoi 21 nat pi hab wo em‑juh mamthab wo juh g haꞌichu pi apꞌekam. Neh, mtp hemshema haꞌichu wo ehs o wo ha mua 22 o wo ha ehs gha‑wehm kihkam o wo tatchua g haꞌichu ha‑eniga owo s‑chu iattomk ohabwo juhmat haschu si pi kehghab wo mahsk o wo s‑chu hehgamk o hema wabshwo s‑koꞌokam has ahgad o wo chum si e haschudado wabsh pehegi has wo e wuad. 23 Id at wehs ab woi wuhsh ab amjed g pi kehg chegitoidaj g oꞌodham kim hu hab wabsh wo i juh ab amjed g Jiosh.”

Mash g gawul mahs oꞌodham uwi ab hiwig g JesusAn g neid g Matthew 15:21-28

24 Kutsh gam hu hahawa hihi hegam Jesus k amdadhaiwua hema kih am mash am miabidch g Tyrekihhim matsh wo shaꞌi e hejelkoch. Kush eda anwa s‑nenꞌoid g hemajkam ch ha hekai s‑mai mo amdaha g Jesus. 25-26 Kutsh am hema jiwia g uwi masham kih heg eda jewed ch d gawul mahs oꞌodham ch

gam hu d mahsikam Syria jewed ch ed. Sh g neꞌokijd Greek. Kush g jiawul an uꞌukch g chehiagaj. Tshheg hekaj ab i hih g uwi k ab wui i gei g Jesus k ab sitahni mat gam hu hab wo i juh g jiawul ab amjed gchehia.

27 Sh wabshaba hab kaij g Jesus, “Heg at wo wawepokmamt abwohamahg gogogs gha‑chechmaitg aꞌal. Wehpeg ant am wo i apꞌech g pi ha‑apꞌedag gTutuligo hemajkam no pi d chum Jiosh aꞌaliga.”

28 Kush hab kaij ihda uwi, “Woho o wa. T wab-shaba chum hems g gogogs am wo wa huh g aꞌalha‑haꞌichu hugi hahainig mat ab wo i shul mihsawecho. Kunt ahni hab wa masma wo si s‑ap ni‑tahtmapt id am hab wo al i ni‑juni.”

29 Sh hab hahawa kaij g Jesus ab wui, “M‑neꞌoki oam chehgid map ab si ni‑hiwig. Nt heg hekaj gamhu hab wo i juh g jiawul ab amjed g m‑chehiaga.”

30Kutsh gam hu hih uhpam k s‑mai matki gam huhab i e juh g jiawul ab amjed g chehiagaj. Kush anwabsh s‑ap woꞌo.

Matsh g Jesus am hema doaj mo pi chekaidag ch pineok

31 Kutsh gam hu hahawa hihi hegam Jesus kam gahi wuwha g Sidon kihhim ch Wehst‑mahmKihhim chekshani k gam hu dada Galilee kahchkiam. 32 Kutsh am haꞌi dada g hemajkam k am hemauꞌapa g oꞌodhammash pi chekaidag ch ep pi ap neokk ab i tahni g Jesus mat ab wo taht k wo doaj.

33 Kutsh imhab shaꞌi wuhshad hejelko k am iwahpki g al chuꞌuchum e‑nohnhoi am nahnkaj ed kam hahawa shaꞌi wadagi g e‑nowi g e‑siswuadagkajk ab hekaj taht g nehnij 34 k am i neh e dahm k sii ihbhuiwua k hab kaij, “Doajini.” 35 Tsh hahawachekaid. Tsh g nehnij apꞌet matsh s‑ap neo.

36 Kutsh g Jesus am hahawa wehs ha ahgi matpi hedai wo shaꞌi ahgi ihda. Sh oi wa haha wabshwehsko ahg 37 nash pi si geꞌe has elid ch hab kaij,“Shoꞌo waꞌi si s‑kehg haꞌichu hab junihim mo g pichechkaidkam ha chechkaichud ch pi neneokdams‑ap ha neokchud.”

8Matsh g Jesus ha gegos g giꞌik mihl chechoj ch muꞌi

ehpAn g neid g Matthew 15:32-39

1 Kush pi shaꞌi tash amjed. Tsh muꞌi am ep ie hemapai g hemajkam k ab kaiham g Jesus waiktashkaj. Sh hahawa pi an hu haꞌichug mas haschuwo huh. Tsh g Jesus am i ha wai g e‑chuhchai k hahha ahg, 2“Neh, waik tashkaj o inwaꞌi t‑wehmaj idamhemajkam ch heki hu waꞌi pi haꞌichu huh. Ni s‑hahoꞌigeꞌid. 3Tp hems haꞌijj wo s‑e chuhugi matp gamhu wo sha hihi pi haꞌichu hugok.”

4 Sh hegam ab i kakke, “Kuchs hebai hig wo ui ghaꞌichu hugi mat wehs wo ha aꞌahe idam?”

5 Sh ab ep ha kakke, “Heꞌekia at am i wih gsismito?”

Sh hab kaij, “Wewaꞌak”6 Jesus atsh am hahawa ha ahgi g hemajkam mat

am wo dadhaiwua. Kush am dadhaiwua. Tsh am uig sismito k ab hoꞌigeꞌel g Jiosh k am hahawa hahaink ha mah g e‑chuhchai. Kutsh an i ha mahkhi ghemajkam.

Page 44: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 8:7 41 MARK 8:387Kumsh amhiwa haꞌi al toꞌakch gwaptopi. Kutsh

ab ep hoꞌigeꞌel g Jiosh k am ha ahgi mat an ep wo iha mahkhi. Tsh hab e juh. 8 Tsh wehsijj hug k oiwa hi si s‑kokwod, chum as am hu hebai d i giꞌikmihl chechoj ch muꞌijj g uꞌuwi ch aꞌal. 9 Tsh g Jesuschuhchai an i uꞌihi gwihpiꞌidajmat amhuꞌi wewaꞌakhoha wo ha shuhshud.

Kutsh g Jesus am hahawa ha ahgi g hemajkammat gam hu wo hihi. 10 Tsh idam Jesus am ha hekaji chehchsh wahlko ch ed k gam hu hihi mash amDalmanutha chekshani k am i huhud.

Mamsh ab chum chehani g Jesus mat am wo hachehgi g s‑hasig haꞌichu

An g neid g Matthew 16:1-411Kutsh am haꞌi dada g Palasi k ab neꞌowin g Jesus

ch ab chum si chehani mat g si s‑hasig haꞌichu amwo ha chehgi matp woho d Jiosh si Kehsha.

12 Kutsh g Jesus am si ihbuiwua k hab kaij, “Kushaschu ahgch ab ni‑kakke idam hemajkam mant gsi s‑hasig haꞌichu am wo ha chehgi. Si ant s‑wohomhab wo chei mant pi am hu wo shaꞌi ha chehgi g sis‑hasig haꞌichu.” 13Neh bash kaij ch am hahawa hadagito. Kutsh an ep i chehchsh wahlko ch ed k gamhu aigo ep hihi.

Mattsh pi ha oidkwo haꞌichu chegito g pi wohochud-dam

An g neid g Matthew 16:5-1214 Tsh eda pi chegito idam mat wo ui g sismito.

Kush hemako am kahch. 15Sh hab kaij g Jesus am hawui, “Si g wo s‑e nenꞌoidk mat pi wo em‑cheawuagig ha‑jewajidakud hegam Palasi ch hegam mo ab sihas elid g Herod.”

16 Sh hegam chuhchaij am hahawa aꞌaga ch habkaij ab aꞌai e wui, “Heg oki hekaj hab kaij mach pi hasismitoga”

17 Kush eda g Jesus s‑ha amichud mo has kaij chhab ha ahg, “Pi amki koi amichud mani heꞌes edgidg gewkdag ch hekaj am aꞌaga mach pi ha sismitoga.18 Am am wa chum neid mant al hetasp sismitokajha gegos g hetasp mihl chechoj ch muꞌi ehp. Pegih,namt pi chegito 19mamt heꞌekia i hoha shuhshud kui g wihpiꞌidaj?”

Kush hab kaij, “Gamai gohk.”20 Sh hab ep kaij g Jesus, “Kumt heꞌekia i hoha

shuhshud k ui g wihpiꞌidaj mant al wewaꞌak sismi-tokaj am ha gegos hegam giꞌik mihl chechoj ch muꞌiehp?”

Sh hab kaij, “Wewaꞌak.”21 Kush hab kaij g Jesus, “Pegih, mt wo chum

s‑mahchk mani heꞌes i edgid g gewkdag ch hab wos‑amich mani pi heg hab ahg sismito ch wabshabahaꞌichu chum em‑tashogid ch heg am wepogid gjewajidakud.”

Matsh g Jesus am hema doaj g pi neadam Bethsaidat am

22 Kutsh gam hu dada Bethsaida t am k am ihuhud. Kutsh g hemajkam am hema uꞌapa g oꞌod-ham Jesus wui mash pi nea k ab i e shoꞌigch wui matab wo taht. 23 Kutsh an bei g pi neadam nowij ank am i wanimed k gam hu i wuhshad ab kihhim tamjed k ab hahawa siswua wuhpuij ab k ab ep tahtk ab kakke, “Shahchu ap hig neid?”

24 Tsh ab i nen k hab kaij, “Neid ani mo an oiopog hemajkam ch wabshaba hab sha mahs mo g uꞌuswuhshanim.”

25 Tsh ab ep taht g wuhpuij. Kutsh ab ep i nea.Tsh g wuhpuij am i apꞌet. Sh hahawa wehs haꞌichusi s‑ap neid. 26 Sh g Jesus hab ahg matsh gam huuhpamwo hih e‑kihdag wui k pi am hu wo kia i wahkihhim ch ed.

Matsh g Peter am ah mo hedai wud g JesusAn g neid g Matthew 16:13-20; Luke 9:18-21

27 Kutsh gam hu hahawa hihi idam Jesus am haꞌiep ha wui g kihhim am miabidch g Cesaria Philippikihhim. Kush g Jesus ab ha kakke ch hab kaij, “Am gwo ni‑ahgid, dohꞌo ni‑elid g hemajkam?”

28Kush hab kaij, “Haꞌijj o hab m‑elid map d hegaiJohnbad mo chum t‑pahl wapkonahim ch haꞌijj habep m‑elid map d Elijabad o hema i ehp hegamkekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam.”

29 Sh ab ep ha kakke g Jesus, “Kum ahpim highedai ni‑elid?”

Kush g Peter hab kaij, “Dap Jiosh si Kehshamaptsh ab wo i wuhsh si haꞌichu wehhejed.”

30 Kush hab ha ahg mat pi hedai wo shaꞌi ha ahgihemu mo hedai wud.

Mash g Jesus am ha ahgid matsh wo e shoꞌigchud kwo e muhkid

An g neid g Matthew 16:21-28; Luke 9:22-2731 Neh, tsh am i amjed am hahawa haꞌichu ha

mashcha ab e amjed hab kaijch mat hemho wa muꞌiwo e shoꞌigch g Jiosh si Kehsha. Kutsh pi ab huwo tatchua g geꞌeged ch uꞌugchu papal ch chehanigt‑mashchamdamkamwo i dagitomatwo e‑muhkid.Tsh amjed d wo i waik tashk, tsh ep wo e‑chegito.32Neh, sh id am si tasho ha ahgid.

Kutsh g Peter im hu goꞌolko i be k ab si s‑gewkamneok wui hab kaijch mat pi woho hab wo e juh.

33 Kutsh wabshaba g Jesus ab haꞌab i kekiwua hawui k ab epai si s‑gewkam neo ab wui g Peter habkaijch, “Pi g shaꞌi ni‑shohbid. Do wabsh hejel habm‑elida ihda. Kup ab wui kehk g Jiosh hab elida habmasma mo g ge Jiawul.”

34 Sh eda muꞌij g hemajkam an ha wehgaj. Kutshab i ha waid k hab ha ahg, “Mamtp am wo s‑oidamg ni‑himdag k hemho wa gam hu wo dagito ghejel e‑tatchui k ahni ni‑tatchui hab wo junihidni‑wehhejed e shoꞌigchudch. Heg at wo wa wepokmam ab mohto g kots ch ab ab wo e muhkid. 35 Piamt wo heki wua g e‑doakag mamtp wo hekaj amni‑wehhejed. Heg at wo heki wua g e‑doakag matphedai wo chum s‑daꞌad.

36 “Pi at haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk matp goꞌodham wehs wo bei mo haschu i tatchua id dahmjewed k wabshaba pi wo e doꞌibia. 37 Pi o an huhaꞌichug id dahm jewed mas heg hekaj wo e doꞌibiag oꞌodham.

38 “Muꞌi hemajkam at wabsh s‑tahhadam hab wojunihid g pi apꞌekam ch wo pi em‑haꞌichuchudad.Kumt wabshaba ahpim pi wo si e elidad ni‑hekajch hekaj g ni‑mashchamadag. Nt ahni hab waꞌappi wo si ni‑elidad em‑hekaj mant hekid ia ep wojiwia. Idani at ab ni‑ab si s‑tondam wo e chehgidadg ni‑ohg gewkdag. T g muꞌi anghil ni‑wehm ab wo ihihi.”

Page 45: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 9:1 42 MARK 9:359

1 Neh, bash kaij g Jesus ch hab ep kaij, “Nt wo sishel em‑ahgi mo ia haꞌi haꞌichug hemu mat pi koiwo koi k hoꞌip nei mat baꞌich i s‑gewkam inhab wo ie juh g Jiosh kownaltalig.”

Matsh am gawul i e chehgi g Jesus ha wuiAn g neid g Matthew 17:1-13; Luke 9:28-36

2 Kush am d i chuhdp tash amjed. Tsh g Jesus abi ha wai g Peter ch James ch John. Kutsh idam amwehmaj ab i chehchshhemauhgkdoꞌag t ab k gedhudada k haha wabsh nei. Tsh am gawul e juh g Jesus.3 Tsh g wehschugaj hab e juh mash si s‑tondams‑tohta mo pi hebai haꞌichu hab masma. 4 Kutsh abhaha wabsh i e chehgi g Elijabad ch Mosesbad k amwehmaj neneok g Jesus.

5-6 Kutsh si e totods idam Peter. Tsh g Peterwabsh kohsh k daꞌiwuni k hab kaij ab wui g Jesus,“T‑mashchamdam, s‑apꞌe oki mach ia haꞌichug. Ttia waik wo ha chuhcha g al chechopi matt hekaj abwo si has em‑el ahpi ch Mosesbad ch Elijabad.”

7Tsh an hahawa si ha ehkaj g chewagi. Tsh g Jioshneꞌoki ab kaida chewagi t amjed k hab kaij, “Jesuso d si ni‑tatchuidch ni‑alidag. Heg amt ab wo sikaihamad.”

8 Tsh am hahawa i chum nenhog hegam Peter.Kush hegai waꞌi Jesus hejel am kehk. Sh pi am huhaꞌichug hegam gohk.

9 Sh ab hahawa i huhudkhim doꞌag t amjed. Shab si ha chehani g Jesus ch hab kaij, “Pi g am hedaiwo shaꞌi ahgid mamt haschu i nei, nt hoꞌip kiaam uhpam i wuhsh ab muhkig amjed ahni Jiosh siKehsha.”

10 Kutsh wa woho hab e juh k wabshaba hejel amaꞌaga mas has d ahga ihda mo hab kaij matsh amuhpam wo i wuhsh muhkig t amjed.

11 Am hu hebai, sh hab kaij ab wui g Jesus, “Neh,bo chechꞌe hegam chehanig t‑mashchamdammatshia wehpeg wo e maskogi g Elijabad. Tsh g Jiosh siKehsha ia haha wo e maskogi. Pegih, t haschu ahgkpi ia wehpeg m‑baꞌich e maskogi hegai Elijabad.”

12-13 Sh hab kaij g Jesus, “Hema at woho wehpegwo emaskogid k habwomasmakmashwa g Elijabadch wehs haꞌichu wo i apꞌech. Kunt wo em‑ahgi matwa woho heki hu jiwia. T wabshaba g hemajkamam wui hab juh g pi ap e‑tatchui mo hab masmaan oꞌohanas Jiosh heki hu oꞌohana ed mat hab woe juh. K an ep oꞌohanas mat ep wo ni‑shoꞌigchud kwo s‑ni‑ohhod ahni Jiosh si Kehsha.”

Matsh g Jesus gam hu hab i juh g jiawul ab amjed gali

An g neid g Matthew 17:14-21; Luke 9:37-4314 Sh ged hu ha aihim hegam mat am wih. Kush

muꞌi hemajkam am oiopo. Sh haꞌi d chehanigt‑mashchamdam ch am ha neꞌowin hegam mat amwaꞌi wih. 15 Tsh g hemajkam am i nei mo ab him gJesus k si s‑ap i e taht k ab i wohp k ab nam.

16 Sh g Jesus ab ha kakke hegam e‑chuhchai matam waꞌi wih, “Shahchu am ha wehm aꞌaga?”

17Kush am hema g oꞌodham hab kaij ab Jesus wui,“Neh, ia ant heki hu chum uꞌapa g ni‑alidag m‑wuino pi g jiawul an uꞌukch ch pi hiwgid mas wo neo.18 Hebai atp am si has tahtchud ch i wuhppa. K gtotshagi i chechshshaj chinij ab. K g e‑tahtami si

kuhm ch ab wabsh wo i si gewka. Kuni heki hu amchum ha ahgid idam mat gam hu hab wo i juh gjiawul. T pi e nako.”

19 Sh hab kaij g Jesus am ha wui, “Shoꞌo waꞌi pigeꞌej g em‑wohochudadag. Shahag wepo mant tashia wo em‑wehmajkad ch ab wo em‑nakogad mathekaj wo i geꞌeda.” Sh hab hahawa kaij heg wuioꞌodham, “Ab g i bekaꞌi ni‑wui.”

20Kutsh ab hahawa i bei wui. Tsh ab i nei g Jesus.Kutsh g jiawul ha hekaj i wua g ali. Kutsh am gehshk am si banimmed jewedo. Tsh g totshagi i wuhshab chinij ab.

21 Jesus ash ab hahawa kakke g ohgaj, “K hekid iamjed hab masma ihda?”

Kush hab kaij g ohgaj, “Gd hu waꞌi e‑alijk amjedo hab masma. 22Muꞌikko o waꞌi chum s‑muꞌamk cham wuhppa shuhdagi ch ed ch am nahda ch ed. Si gs‑ni‑hoꞌigeꞌid k i wuhshad maptp wo e nako.”

23 Sh g Jesus hab kaij, “Maptp ahpi wo e nakok ab wo i ni‑hiw. Pi o haꞌichu shaꞌi wihnk amni‑wehhejed maptp ab wo ni‑hiwgad.”

24 Kush hab kaij g ohgaj, “M ani wa heꞌes abchum m‑hiwig. Oi g i ni‑wehmt. Nt baꞌich ab wo im‑hiwgad.”

25 Tsh eda ab aꞌaijed i wohp g hemajkam an hawehgaj. Kush hekaj s‑e hohtkid g Jesus ch si s‑kehꞌelg jiawul k hab ahg, “Dagitoni g ali, ahpi jiawul, k pidahm an hu ep wo shaꞌi uꞌukchid.”

26Tsh amsi s‑kaidamhihin k ab si s‑gewkameugijg ali. Tsh am hahawa dagito. Tsh hab wabsh e juhmat muh g ali. Sh g hemajkam hab kaij, “Muh atki.”27 Tsh wabshaba g Jesus ab bei nowij ab k i wamigi.Tsh i wamig k kekiwua.

28 Kutsh ged hu i wahp kih ch ed idam Jesus. Tshg chuhchaij am hahawa hejelko kakke, “Tt haschuahgk ahchim pi t‑nakomachs gam hu hab wo i juh gjiawul?”

29 Sh hab kaij g Jesus, “Jiawul at heg waꞌi hekajgam hu hab wo i e juh mamt ab wo e hoꞌigeꞌidahuJiosh wui.”

Mash g Jesus am ep ha ahgid ab amjed g e‑muhkigAn g neid g Matthew 17:22-23; Luke 9:43b-45

30Tsh amjed gamhu hahawa hihim k gamhu gahiwuwha g Galilee chekshani. Tsh g Jesus pi am hu echehgi hemajkam ha wui no pi ha mashchamahimg e‑chuhchai ch hab ha ahg, 31 “E o aihim mat gs‑ni‑kehꞌiddam wo ni‑bei ahni Jiosh si Kehsha kam wo ni‑dagito haꞌi ha wui mat wo ni‑mua. Ntwabshaba ep wo ni‑chegito mat d wo i waik tashkamjed.” 32Sh oi wa pi shaꞌi amichudmas haschu habahg ch wabshaba pi ab hu kakke nat pi e totods.

Matsh hedai d wo si haꞌichuk am Jiosh nena edAn g neid g Matthew 18:1-5; Luke 9:46-48

33 Kutsh am hihim k ged hu dada Capernaum tam k am i wahp kih ch ed mash hebai dadha. Sheda haꞌi haꞌichukaj e neꞌowin hihimadch. Kush abhahawa ha kakke ch hab kaij, “Shahchukaj am eneꞌowinahim mach ab hihim?”

34 Kush oi wa pi hedai has shaꞌi kaij nash pi eda eneꞌowinahimmas hedai baꞌich dwo i s‑has haꞌichuk.

35 Kutsh am i dahiwua g Jesus k ab i ha wai. Tsham i e hemapai wui. Kush hab ha ahg, “Pi gwo chumge e haꞌichuchudad mamtp hedai d wo uhgchuk am

Page 46: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 9:36 43 MARK 10:22e‑shahgid chwabshaba habwo e junihidmamtwehsd wo ha‑pionagk.”

36 Sh am hema kehk g ali. Kutsh g Jesus an bek am kohm k hab kaij, 37 “Matp hedai hema wo hadagioꞌidad g ali am ni‑wehhejed ch hekaj am wo echehgidch mo ab si ni‑tatchua ch ab ep si tatchuahegai mani d kehshaj.”

Mash ab t‑wehmaj hegai matp hedai pi ab hu t‑wuikehk

An g neid g Luke 9:49-5038 Kush g John hab kaij ab wui g Jesus, “Hema

oki gam hu hab i ha wua g jijawul heg hekajm‑chehgig. Kuch am chum shohbid no ge m‑wechoe mashcham.”

39Kush hab ha ahg, “Pi g am wo shaꞌi shohbid. Piat woho has wo ni‑ahmatp hedai hekaj g ni‑chehgigch hab wua g s‑wihnk haꞌichu. 40 Tki wo i t‑wehmthegai matp hedai pi ab hu t‑wui kehk. 41 Nt wo sishel em‑ahgi matp hedai wo i em‑wasibi g shuhdagiahpim mam ab si ni‑wecho e mashcham k wo bei gs‑apꞌekam e‑namkidadag.”

Pi g hedai wo aꞌappemad mas hab wo juh g piapꞌekam

An g neid g Matthew 18:6-9; Luke 17:1-242 Sh hab ep kaij g Jesus, “Shoꞌo waꞌi si s‑ta

ehbidam hab mahs am wehhejed hegai matp hedaihema am wo i ha wanchkwua pi apꞌekam wui idamal aꞌal mo ab al ni‑hiwig. Baꞌich at wo i s‑apꞌekwehhejed matp hems wo e wachumchud k wo emuhkid mat koi hab wo juh ihda chuꞌijig.

43-48 “Pi at hedai wo e nako mas ab uhpam wo iwuhsh Jiawul kih amjed. Kut pi hekid wo huhug gha‑shoꞌigchuda amai. Heg at wo wa wepok mat wowaptopadt k chum hekid wo e shoꞌigchudad ammeich ed. Mt heg hekaj am wo i e nako mamt pi am huwo gei heg eda. Baꞌich at wo i s‑apꞌek mamt chumhems wo heb hu wua g e‑nowi o g e‑tad o g e‑wuhimatp hema idam hab wo em‑juh mamt am wo geiJiawul kih ed k pi wo bei hegai wechij doakag mo gJiosh ab em‑makiog.

49 “Hemho wa at wehs wo e maskogi g pi apha‑chuꞌijig g hemajkam. 50 Mt wabshaba hejel abwo e abchud k wo dagito hemu. T hab pi ab huwo em‑abch g Jiosh. Kumt haꞌichu wehhejed wos‑kehgajk habmasmamo g on. Heg at pi has masmaepwo i e kegchmatwoonko. Kumtwo s‑e nenꞌoidadmamt pi wo heb hu wua g s‑e‑apꞌek am k wabshabawo s‑ap e tahtkkad ab aꞌai e wui.” Neh, bash kaij gJesus.

10Mash g Jesus pi hiwgid g wehm kihkam ohhodaAn g neid g Matthew 19:1-12; Luke 16:18

1 Tsh amjed gam hu hihi hegam Jesus k am gahiwuwha g Judea chekshani k am gahi i shul g Jordanakimel k gam hu aigo dada. Kutsh g hemajkam amep i e hemapai Jesus wui. Tsh am ep ha mashchamash chum hekid hab e wua.

2 Kutsh ab haꞌi i hihi g Palasi k ab haꞌichu chums‑abchudamk g Jesus ch ash ab kakke, “No hiwgid gt‑chehanigmat g oꞌodhamwo s‑ohhod g e‑hohnig?”

3 Sh g Jesus ab epai ha kakke, “Nam hig pi mahchmo has chuꞌig g chehanig?”

4 Kush hab kaij g Palasi, “Heuꞌu, hiwgid o mat goꞌodham wo bei g tapial k wo ha mah k gam hu wos‑ohhod.”

5 Kush oi wa hab kaij g Jesus, “Heuꞌu, bo chuꞌigmamt wo ha mah g ohhoda tapial mamtp pi ab huwo kaihamad g Jiosh ch pi wo pihk e elidad ha hekaj.6K wabshaba ged hu i shohshonkam am ahgas:Jiosh at am ha nahto g cheoj ch uwi mat d wo e

wehhejedkamk.7Kut id hekaj g oꞌodham wo dagito g e‑ohg ch e‑jeꞌe

k am wo i e wehmt g e‑hohnig wehm.8 Kut hegam gohk hab wo e juh mat d wo hemakok.

Genesis 5:2; 2:24Pegih, t pi hab hahawa epwomahskmat dwo gohkkch wabshaba d wo hemakok. 9 Pi o hab shaꞌi mahsmas g oꞌodham wo ha gawulkai hegam mat g Jioshab i ha wehnad.”

10 Tsh ged hu hahawa i wahp kih ch ed. Tsh gchuhchaij ab i kakke mas haschu hab ahg.

11Kush hab kaij, “Bowua g pi apꞌekammatp hedaiwo s‑ohhod g e‑wehm kihkam k hema ep wo hohnt.12 K g uwi hab waꞌap wua g pi apꞌekam matp wos‑ohhod g e‑wehm kihkam k hema ep wo kunt.”

Mamtsh am ha uꞌapa g aꞌal Jesus wuiAn g neid g Matthew 19:13-15; Luke 18:15-17

13 Kutsh am haꞌi ha uꞌapa g e‑aꞌaliga Jesus wuihab ahgch mat ab wo ha taht k wo e hoꞌigeꞌidahuha wehhejed. Kumsh chum s‑ha kehꞌid mo hab ewua. 14 Kutsh oi wa pi hohhoꞌi g Jesus matsh chumpi ha hiwigi k hab ha ahg, “Ab g wabsh wo i hahiwgid g al aꞌal mat ab wo i hihi ni‑wui k pi an huwo shaꞌi ha shohbi. Am at wabsh s‑moimam wo iwahp Jiosh kownaltalig ed ab ni‑hiwigch. 15Nt wo sishel em‑ahgi mamt hab waꞌi masma amwo i wahp.”16 Neh, bash kaij ch an i ha kohmkahim k ab i hatahtamahi ha‑mohmi ab k ab i s‑ha hoꞌigeꞌel.

Mash amhema chum s‑e doꞌibiamk g s‑kais oꞌodhamAn g neid g Matthew 19:16-30; Luke 18:18-30

17 Kutsh amjed haha wabsh i chum hihi. Kushab hema med g oꞌodham ch ab i gei Jesus wui kab kakke, “Ha mashchamdam map d s‑apꞌekam,shahchu ant am hab wo juh mant ab wo bei g pi hahuhugedam doakag?”

18 Sh g Jesus hab kaij, “Pi ap mahch map haschuahgch hab ni‑aꞌaga mani d s‑apꞌekam. Heg o waꞌiJiosh d s‑apꞌekam. Kup pi woho mahch mani hedaiwud. 19 S‑mahch ap g Jiosh chehanig. K hab chuꞌig:Pi g am hu ha muaꞌi g oꞌodham.Pi g am hu ha ehsidad g ha‑wehm kihkam.Pi g am hu haꞌichu ha ehsidad.Pi g am hu haꞌichu ha iattogidad.Ab g si has ha elidad g e‑ohg ch e‑jeꞌe.” Exodus

20:12-1620 Kush hab kaij ihda oꞌodham, “Wehs ihda ani

hab junihim ged hu i ni‑alijk amjed.”21Tsh Jesus ab i nei ihda k ab si pihk i e elwui k hab

kaij, “Hemako haꞌichu apki pi am hu hab wua. Himk gagda map haschu i eniga k ha mahki g namkigajg shoꞌigkam k ab wo i him k ab si ni‑wecho woe mashchamad ch an haha wo edgidad g baꞌich is‑kehg kaisdag Jiosh kihdag ed.”

22Kutsh ihda oꞌodham si pi ap e taht k kahmo hasi kaij nash pi d s‑kais ch atsh imhuhih pi ap e tahtkk.

Page 47: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 10:23 44 MARK 11:223 Tsh g Jesus an i nenhog e wehgaj k hab kaij am

hawui g e‑chuhchai, “Neh, t wo shaꞌi si s‑hasigkmasg s‑kakais am wo i wahp Jiosh kownaltalig ed.”

24Kutsh si has i e taht hegam chuhchaij am i kaiokmash has kaij.

Sh oi wa hab ep kaij g Jesus, “Ni‑naipijju, pi g habwo elidad mat g oꞌodham wabsh s‑pehegi am wo iwah Jiosh kownaltalig ed. 25 Nam hig hab elid matwo e nako g kamihyo mas am wo gahi wuhsh moam jeg g hoꞌipad? Pegih, t hab wa masma pi wo enako hegammo hiwig g haꞌichu e‑eniga mas am woi wahp Jiosh kihdag ed.”

26 Kutsh baꞌich i si has i e taht k ab aꞌai e kakke,“Pegih, kus hedai hig wo e doꞌibia?”

27 Kutsh ab i ha nei g Jesus k hab kaij, “Oꞌodhamwehhejed o s‑hasig ch wabshaba am Jiosh wehhejedpi hasig. Jiosh at wo e nakomat wehs habwo juhmohaschu i tatchua.”

28Kutsh g Peter habhahekaj chei, “Nehꞌe, ahchimatt hi wehs haꞌichu dagito k am i m‑oi.”

29-30Kush hab kaij g Jesus, “Nt wo si shel em‑ahgimamt baꞌich i muꞌi haꞌichu wo edagi mo chum hegaimam tp haschu i dagito am ni‑wehhejed, kihki,wepnag, jehj, aꞌal, oꞌoidag. Kumt muꞌi haꞌichu wonakomamtwo ahgahi g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jioshab ni‑amjed k am haha wo ai g pi ha huhugedams‑hehgig. 31 Kut wabshaba hegam mo wabsh hejelchum si e haꞌichuchud hahawa pi d wo haꞌichuk. Thegam mo hejel pi e haꞌichuchud am hahawa d wosi haꞌichuk.”

Mash g Jesus idani waikko am ahg g e‑muhkigAn g neid g Matthew 20:17-19; Luke 18:31-34

32 Kutsh gam hu i oi g wohg Jerusalem wui. Shgam hu ha baꞌich him g Jesus. Kush si e totodsid gchuhchaij. Kush am haꞌi ep ha wehm hihimad chhab waꞌap e totodsid. Tsh g Jesus am i ha hemapaihegam gamai gohk k am ep ha ahgi mat haschu haswo e juh am tahgio, 33 ash hab kaij, “Nehꞌe, gamatt hu wo hihi Jerusalem wui. Kut an wo ni‑bei guꞌugchu papal ch chehanig em‑mashchamdam k abwo ni‑mohtoꞌi g chuꞌijig ahni Jiosh si Kehsha no pis‑ni‑muꞌamk ch im hu hab hahawa ep wo ni‑dagitoha wui g gawul mahs hemajkam. 34 Kut hegam wonahnko ni‑ahgad ch ab ni‑ab wo siswuad ch ep woni‑gewittan k haha wo ni‑mua. Kut d wo waik itashk, nt ep wo ni‑chegito.” Neh, bash kaij g Jesus.

Mash g James ch John chum si e haꞌichuchudAn g neid g Matthew 20:20-28

35 Tsh amjed ab wui dada g James ch John khab kaij, “T‑mashchamdam, am ach haꞌichu chums‑m‑kakkeimk mapt am hab wo t‑juni.”

36 Sh hab kaij g Jesus, “Shahchu am hab elid mantam hab wo em‑juni?”

37 Sh hab kaij, “Pt hig am wo i t‑chuhcha mattahchim gohk am m‑oidch d wo hahaꞌichuk mapthekid am wo i himch g e‑kownaltalig.”

38 Kush hab kaij g Jesus, “Pi am shaꞌi ap mahchmam haschu ab ni‑tahni. Wehpeg ant ab wo nako ggeꞌe shoꞌigdag. Kut hegam mat am ni‑oidch d wo sihahaꞌichuk hab waꞌap wo e juh.”

39 Sh hab kaij, “Pegih, tt wo t‑nako.”Kush g Jesus hab kaij, “Pegih, woho am t wo nako

hegai mant ahni wo nako. 40 K wabshaba pi ab hu

ni‑ab manis ahni am wo i ha chuhcha mat hedaiam ni‑oidch d wo hahaꞌichuk. Hegam at am wo i echuhcha mat hedai i ha wehhejed am e apꞌech.”

41 Kutsh hegam haꞌi babgat ab ha wui g James chJohn mash hab masma ab hejel e haꞌichuchud.

42 Tsh g Jesus ab hahawa wehs i ha hema-pad k hab kaij ab ha wui, “S‑mahch am mog ha‑maliomig s‑gewkam haꞌichu ha chehani ge‑pionag ch ghawanimeddamamhahimchudahim.43-44 T wabshaba pi hab masma hab wo shaꞌi chummahsk am em‑shahgid ahpim mam ab ni‑hiwig.Mt wabsh si s‑hemajim am wo i ha wehmtad ge‑wehm wohochuddam hab sha masma mam dwabsh ha‑pionag mamtp wo tatchuad mamt wo hawanimedad. 45Ahni ani habwamasma si s‑hemajimi em‑wehmt ch pi ab hu ni‑haꞌichuchud em‑dahm,chum anis d Jiosh si Kehsha. Ab o em‑wui him gs‑koꞌok namkidadag heg hekaj pi ap em‑chuꞌijig. Ntwabshaba ahni em‑wehhejed wo nako mamt wo ewupulꞌo.” Neh, bash kaij g Jesus.

Matsh g Jesus hema doaj g pi neadamAn g neid g Matthew 20:29-34; Luke 18:35-43

46Kutsh amhihi idam Jesus k gamhu dada Jerico tam. Sh am shaꞌi heꞌes. Tsh am ep i chum hihi hasko.Kutsh shaꞌi si muꞌi hemajkam an ep i ha oidahi. Shan hema daha wohg hugid an ch ha limoshan nashpi d pi neadam. Id amsh hab aꞌaga Bar Timaius nashpi d alidaj g Timaius.

47 Sh am hihim idam Jesus. Kutsh am i s‑maiihda mash g Jesus an him k am ha hekaj si s‑kaidamhab kaij, “Ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid, Jesus, mapsh dt‑kownaligbad David amjedkam.”

48 Kush muꞌijj s‑kehꞌid ch hab chum ahg matsham wabsh wo i pi shahmunik. Tsh oi wabsh baꞌichi e gewkai, “Ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid, ahpi Davidbadamjedkam.”

49Kutsh am i kekiwua g Jesus k hab kaij, “Ab g woi waid!”

Kumtsh am ha hekaj wai hab ahgch, “S‑ap g etahtam k i wuhshani. Ab o m‑waid.”

50 Kutsh heg am ha hekaj si wuahawua g e‑lihwak am si daꞌiwuni k ab i him k am jiwia wui.

51 Sh hab kaij g Jesus, “Shahchu ant hab wom‑juni?”

Sh hab kaij g pi neadam, “Ni‑kownalig, ab g ini‑doajid mant wo nent.”

52 Kush hab kaij g Jesus, “S‑ap g e tahtk k hihm.Doa apt nap pi ab ni‑hiwig.”

Tsh am ha hekaj wabsh i apꞌet k nei haꞌichu k gamhu hahawa i oi g Jesus.

11Mash muꞌijj si s‑hehgig ch ahg mo g Jesus d Jiosh si

KehshaAn g neid g Matthew 21:1-11; Luke 19:28-40; John

12:12-191 Sh amjed ab hihim idam Jesus Jerusalem wui.

Tsh am hebai i cheka. Kutsh am ai g Olive UꞌusKawulk. K hegmia gohk al kihhimag ch hab chehgigBethphage ch Bethany. 2 Tsh g Jesus gohk hab haah g e‑chuhchai, “Am g wo hihim k ga hu wo dadakihhim t am. Kut am hema wo wulshpik g wechijwuhlu mo koi shaꞌi e chechshshaj. Mt gam wo

Page 48: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 11:3 45 MARK 12:1wulꞌo. 3 T hema ab wo em‑kakke mams has wo juh.Kumt hab wo ah mani ahni d em‑mashchamdamch tatchua ch am haha wo dagito mamt uhpam wouꞌapa. Kut ab wabsh wo i dagito mamt ab wo iwanim.”

4Neh, tsh wa woho gam hu hihi idam gohk k amcheh mo am wulshpi g wuhlu k am wulꞌo.

5Kush eda inhab haꞌi gegok g oꞌodham ch ha neidmash amwupulꞌok. Sh hema hab kaij, “Shahchu amahgch am wupulꞌok g wuhlu?” 6 Sh am i ha ahgidmash has kaij g Jesus. Kutsh heg hekaj ha hiwigimatsh am wo bei. 7 Kutsh am i wanimed k ged huuꞌapa Jesus wui k an toa g e‑liliwa an ab. Tsh andahiwua g Jesus.

8 Sh muꞌi hemajkam an ha wehgaj ch am i hatahtdahim g e‑liliwa wohg ch ed ch haꞌijj g wechijuꞌus iꞌibhonig an hikkumiak ch am toꞌahim hegoidch wohg mash am him g Jesus. 9 Kush hegammash an wehgaj hihim si s‑kaidam hab kaij:“T‑doꞌibiakam! Jiosh atki ia i m‑wuhshad k ab si

s‑m‑hoꞌigeꞌid. Psalm 118:25-2610Kupt epwo i himch kownaltaligaj g t‑kownaligbad

David k ab wo i s‑t‑hoꞌigeꞌidad.T wo t‑doꞌibia g Jiosh.”

11 Kutsh gam hu dada Jerusalem t am. Tsh am ihud g Jesus k am i wah mo am kehk g geꞌe cheopik an i neidahi mo an haschu has e wua. Sh am ihudunihim. Tsh hekaj am i wuwhag k gam hu hihiBethany wui matsh am wo dadkad.

Moki haꞌichu wepogid g pi bahidkam ha‑eshaAn g neid g Matthew 21:18-19

12 Sh am baꞌich d i tash mash ab uhpam hihimJerusalem wui. Tsh bihugim g Jesus. 13 Kush amhu hema kehk g suhna uhs. Tsh ab wui hihi nashpi s‑hahhagag ch ab wo chum bahidagk, chum as pikoi e ai mat wo bai. Kush oi wa pi ab hu haꞌichu shaꞌiihbdag. 14Kush hekaj hab kaij, “Pi at hedai ab hu epwo huh g bahidag.” Kush kah idam.

Matsh g Jesus gam hu i ha wuwhas hegammash amuamhun g geꞌe cheopi

An g neid g Matthew 21:12-17; Luke 19:45-48; John2:13-22

15 Kud ged hu dada Jerusalem t am k am i wahpmo am kehk g geꞌe cheopi. D eda am haꞌi dadha cham haꞌichu gagda ch haꞌichu ha nolawt geꞌe cheopimiabidch. D g Jesus gam hu si ha shahmud k gamhu aꞌai kuhkpal si ha shul g ha‑mimsa hegam mo glial kammialt ch g ha dadaikud hegam mo g hohhiha gagda.

16 D wenog g hemajkam haꞌichu gahi mohto moam kehk g geꞌe cheopi. Kud g Jesus am ha shohbid17 k am hahawa ha mashcham g hemajkam ch habkaij, “Bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed mo hab kaij gJiosh:Ahni o d ni‑wehhejedkam ihda geꞌe cheopi.Kut id wui ab wo hihhimad g wehs nahnko mahs

hemajkam mat ab wo ni‑ihmad. Isaiah 56:7Neh, bo kaij g Jiosh. Kumt eda an be k am eda habwabsh wua g hejel e‑tatchui ch chum hems haꞌichus‑aꞌagi ha ehsid ab ha wui haꞌichu gagdach.”

18 D muꞌijj g hemajkam ab si has elid gmashchamigaj. Kudki heg hekaj s‑ehbid g uꞌugchu

papal ch chehanig t‑mashchamdam ch am i aꞌagamas has masma wo mua.

19 Kud am i hud. D am hahawa i wuwha kihhim tamjed hegam Jesus.

Mashchamadag ab amjed g hoꞌigeꞌidahunaAn g neid g Matthew 21:20-22

20 Baꞌich mahsi, tsh am ep bihbij amai mash amkehk g suhna k nei matki gaksh. 21 Sh g Peter habkaij, “Neh, t‑mashchamdam, hegai suhna mapt absi has ah atki gaksh.”

22 Sh hab kaij g Jesus, “Ab g wabsh wo hiwgad gJiosh. 23 Kut wabsh chum haschu hab wo em‑juni.Mtp hems wo cheha ihda doꞌag mat gam hu wo ewua ge shuhdagi ch ed. Kut wa woho hab wo ejuh mamtp ab wo hiwgad mat hab wo e juh. 24 Abg wabsh wo s‑wohochudad mat g Jiosh am hab woem‑juni hegai mamt haschu ab wo i tai. Kut wawoho hab wo em‑juni. 25Mt wabshaba wehpeg wopi chegito g pi ap ha‑chuꞌijig hegam matp hedai abem‑wui hab juh g pi apꞌekam. T g Jiosh em‑ohg abhahawo s‑em‑hoꞌigeꞌid k gamhuhabwo i juh g pi apem‑chuꞌijig. [ 26Mtp wabshaba pi wo sha pi chegitog pi ap ha‑chuꞌijig, t g Jiosh g em‑chuꞌijig hab waꞌappi gam hu hab wo i juh.]”

Mamsh ab kakke g Jesus mas hedai amjed uꞌukch ge‑gewkdag

An g neid g Matthew 21:23-27; Luke 20:1-827 Kud gam hu ep dada Jerusalem t am k ged hu

i wahp mo am kehk g geꞌe cheopi. Kutsh g uꞌugchupapal ch chehanig t‑mashchamdam ch geꞌeged amdada wui g Jesus 28 k ab kakke, “Dohp amjed habchum e elid map uꞌukch g e‑gewkdag ch am habhaꞌichu wua? Oi g am t‑ahgid.”

29 Kush oi wa hab kaij g Jesus, “Pegih, nt ahniwehpeg ab epai wo haꞌichu em‑kakke. Mt am woni‑ahgi. Nt am epai wo em‑ahgi g em‑kakkei. 30Amg hig wo ni‑ahgid mams hedai amjed hab elid mowa g Johnbad ab uꞌukch g e‑gewkdag ch ha pahlwapkonahim. No ab Jiosh amjed aha no ab oꞌodhamamjed?”

31 Kush idam am wabsh chum hejel si aꞌaga chhab kaij, “Shahtt hig wo chei? T wo s‑t‑kehꞌid kab wo t‑kakke matt haschu ahgk pi ab hu wohochg Johnbad mattp hab wo chei mo ab Jiosh amjeduꞌukch g gewkdag. 32 T g hemajkam has wo t‑juhmattp hab wo chei mo ab wabsh oꞌodham amjeduꞌukch. Muꞌijj o hab elid mo d Jiosh haꞌichu itashogiddam.”

33Neh, bash kaij ch ab hahawa uhpam i e nohnogiJesus wui k hab kaij, “Pi ach shaꞌi mahch mas hedaiamjed ab uꞌukch g e‑gewkdag.”

Kush g Jesus hab epai kaij ab ha wui, “Pegih,nt ahni hab waꞌap pi wo shaꞌi em‑ahgi mani hedaiamjed ab uꞌukch g ni‑gewkdag ch hab wua wehsihda.”

12Haꞌichu wepogida ahga ab ha amjed g uhdwis oidag

nuhkuddamAn g neid g Matthew 21:33-46; Luke 20:9-19

1 Neh, bash kaij g Jesus ch am hahawa ha ahgidihda wepogida ahga hab kaijch, “Matp hems hemahab i e ah mat am hig wo ge ei g uhdwis. T g

Page 49: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 12:2 46 MARK 12:31piongaj an ge kolhaidad k heg ep nahto mat hekajamwo i wuhshad g wadgaj k am i kei g uhgk kihmatheg amjed wo nuhkudad g eshaj. T gam hu haskochihpia g enigakam k haꞌi ha hiwigi g e‑oidag.

2 “T am i e ai mat g uhdwis wo bai. Kut am hemaahgi g e‑pionag mat am wo him k ab wo bei hegaiwadgaj mo ab d i chum wuikamaj g enigakam. 3Kutam him k am jiwia. T wabshaba hegam mo amnuhkud g oidag am wabsh be k am gewittan k habah mat gam hu wo hih.

4 “K am hu i hebai, t am hema ep cheha e‑pionagmat am wo hih. T am him k am jiwia. Kut am habwaꞌi ep juh mat hab juh g wehpegkam k s‑koꞌokamjuh g moꞌoj k s‑koꞌokam has ah.

5 “T g enigakam am hema ep cheha g e‑pionagmat am wo hih. T g nuhkuddam hab waꞌap juh kmua. T g enigakam am haꞌi ep ha cheha mat am wohihi. T g nuhkuddam hab waꞌap s‑koꞌokam ha juh khaꞌi ha kokda.

6 “K am hema wiꞌis ch d alidaj. T heg am chehamat am wo hih hab elidch mat ab has wo i el.

7 “T wabshaba idam oidag nuhkuddam am wabshe wehm neneok k hab kaij, ‘Id o d ihda mat ab wuiwo i wuhsh g oidag. Tt hig wo mua. T d haha wot‑enigak.’ 8 Kut hab juh k muꞌa k gam hu daꞌich abkolhai amjed.

9 “Neh, m ant wo i em‑tashogi mat has wo e juhg oidag enigakam. Ab at wo i him k wo ha kokdahegam mat am chum ha nuhkudach g e‑oidag k amhaꞌi ep wo ha nuhkudach. 10 Pi amki shaꞌi amichudmo has d ahga ihdawepogida ahgamo an hab chuꞌigJiosh oꞌohana ed:Kihtdam at wo hema s‑ohhod g hodai.T wabshaba id d wo si s‑has haꞌichu hodaik am

ha‑kihta wehhejed.11 Id o hab d ahga mat si s‑kehg haꞌichu hab wo juh

g Jiosh.” Psalm 118:22-2312 Neh, bash wabsh ha ahg hegam t‑uꞌugchuga g

Jesus nash pi chum s‑ohhodamk. Kush heg hekaj anchum s‑behimk mat wo kuh. K wabshaba muꞌijj ghemajkam ab si has elid g Jesus. Kush s‑ha gihug cham wabsh i dagito k gam hu hihi hasko.

Haꞌichu kakkei ab amjed g kownal kowlantaAn g neid g Matthew 22:15-22; Luke 20:19-26

13 Kumtsh am hahawa haꞌi hab ha ah g Palasi chHerod pionag matsh am wo hihi Jesus wui k woneꞌowin k wo haꞌichu cheh mat heg ab wo abch.14Kutsh amdadawui k hab kaij, “Hamashchamdam,s‑mahch ach map s‑ap d oꞌodham ch wabsh chumhedai ha mashcham g Jiosh himdag, chum as haswo chei hedai i. Pegih, k am wo t‑ahgi maps haselid g geꞌe kownal lial kowlanta. No hig t‑hiwgid gt‑chehanig ahchimTutuligomatt wo ha namkid ahano pi t‑hiwgid?”

15 Sh wabshaba g Jesus am wa s‑ha amichudmo g pi apꞌekam hab elid ch hab ha ahg, “Ah-pim, s‑chu iꞌattomkam am wabsh chum hekis‑ni‑himchudamk. Ab g wo hema ni‑chehgid hegailial mam hekaj ha namkid.”

16Kumtsh ab hema chehgi.Kush hab ha ahg, “Am g hig wo ni‑ahgidmo hedai

wuhiosha ch hedai chehgig ab oꞌohadag id ab lial”Sh hab kaij idam, “Hegai mo d uhgchu

t‑kownalig.”

17 Kush hab hahawa ep kaij g Jesus ab ha wui,“Pegih, ab g wo i dagito kownal wui hegai matp denigaj k am epai wo i dagito Jiosh wui mo haschu depai enigaj.” Kutsh wehsijj si has i el g neꞌokij.

Mash am haꞌi neꞌowin g Jesus ab amjed g muhkig iwuhshanig

An g neid g Matthew 22:23-33; Luke 20:27-4018 Kutsh am haꞌi dada Jesus wui hegam mash d

Sajusi. K idamopi d ha‑wohochudadagmat gmuhkiab uhpam ep wo i wuhsh muhkig t amjed. 19 Kushhab kaij idam, “Ha mashchamdam, Mosesbad atkian oꞌoha hegai chehanigaj g Jiosh mo hab chuꞌig:Matsh g amoidchkamwehngaj hegaimatwomuhpi

ha aꞌalidagkch hemho wo wa bei g hohnigajg e‑wehnagbad.

Tsh g ha‑aꞌaliga hab masma wo e kuint mat d woaꞌalidajk hegai mat muh. Deuteronomy 25:5

20Pegih, k amhuhebaiwewaꞌak d e‑wepngam. Kut gsi geꞌechu hema hohnt g uwi k pi ab hu ha aꞌaligat kmuh. 21Kut g am oidchkam nawojij hahawa ep bei ghohnigaj k hab waꞌap pi ab hu ha aꞌalidt k hab waꞌapmuh. Kut ihda g oidchkam hab waꞌap hohnt k habwaꞌap muh pi ab hu ha aꞌalidtk. 22 Kut hegam haꞌihab waꞌap wehsijj i hohntahim k hab waꞌap koi pi abhu ha aꞌalidtk. K am hu i hebai, t haha wabsh muhhab wa ehp ihda uwi. 23Pegih, am g hig t‑ahgid mashedai d wo hohnigkad ihda matp ep wo e chegito gkoꞌi no pi wehsijj hohnigkahim.”

24 Kush hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pi am apchegito nam pi pi shaꞌi mahch g Jiosh haꞌichu ahgach ep pi shaꞌi mahch mo heꞌes i gewkdag. 25Wohoat ab uhpam wo i ha wuwhas g koꞌi. T wabshabahahawa pi wo hohontad hab masma mo g anghil pihohont. 26Mosesbad atki an oꞌoha mash wa g Jiosham e chehgid wui heg hekaj shaꞌi mashmeihid ch pimeitto. Sh hab kaij g Jiosh:Ahni ani d ha‑Jioshga hegam Abraham ch Isaac k ch

Jacob. Exodus 3:6Neh, id o hab kaij g Jiosh chum as heki hu koi, no piam ewehmha nuhkud ch ab uhpamwo i hawuwhasmuhkig amjed. 27Pi amtwabshwohowo i huhug ami koꞌok matp g Jiosh d em‑Jioshga. K heg hekaj pishaꞌi woho hegai mam ahpim hab chum elid.” Neh,bash kaij g Jesus.

Mash haschu d si geꞌe chehanigAn g neid g Matthew 22:34-40; Luke 10:25-28

28Kush am hema kehk g chehanig ha mashcham-dam ch am ha kaiham. K eda tasho mo s‑ap habha ahg g Jesus. Neh, tsh hab i e ah mat ab higepai haꞌichu wo kakke, ash hab kaij, “Shahchu o dsi baꞌiwechkim geꞌe chehanigaj g Jiosh?” 29-30 Kushhab kaij g Jesus, “Si geꞌe chehanig o d ihda:Ab g wo si tatchuad g e‑kownalig Jiosh wehs

e‑ihbdagkaj ch id am wo chehgidch wehse‑doakagkaj ch wehs e‑chegitoikaj ch wehse‑gewkdagkaj.

Id g ab wo si kaihamad ahpim mam d chum hema-jkamgaj no pi pi hema ep d em‑Jioshga.Deuteronomy 6:5

Neh, id o d si geꞌe chehanig. 31 K id hab waꞌap d sigeꞌe chehanig ch hab chuꞌig:

Page 50: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 12:32 47 MARK 13:17Ab gwo si ha tatchuad ghemajkamhabmasmamam

has i masma ab hejel si e tatchua. Leviticus19:18

Idam gohk o d si geꞌe chehanig.”32 Kush hab kaij ihda, “S‑ap ap hab kaij,

t‑mashchamdam. M o wa woho mo g Jioshsi s‑wohom d Jiosh ch pi an hu hema ehp.33 Kutt hemho wa ab wo si tatchuad g Jioshwehs t‑ihbdagkaj ch id am wo chehgidch wehst‑chegitoikaj ch wehs t‑gewkdagkaj ch ab wo si hatatchuad g hemajkam mach has masma ab hejel sit‑tatchua. Idam gohk o baꞌich d i si haꞌichumohegaichehanig matt g haꞌichu t‑shoiga wo muꞌa k am woiagchul Jiosh wui k haꞌichu si t‑eniga wo i dagito amJiosh wui.”

34 Kutsh am i kah g Jesus mo s‑ap hab kaij k habepai ahg, “Pi apki shaꞌi mehk ab Jiosh kownaltaligamjed.” Kutsh amjed hahawa pi hedai shaꞌi nakomas ab hu haꞌichu ep wo kakke.

Haꞌichu kakkei ab amjed g Jiosh si KehshaAn g neid g Matthew 22:41-46; Luke 20:41-44

35 Kush am ha mashcham g Jesus geꞌe cheopi ched ch hab kaij, “Am g wo oidahim mas hedai d woJiosh si Kehshak. Chehanig em‑mashchamdam oem‑mashcham matsh heg d wo amjedkamk hegait‑kownaligbad mash hab chehgig David. 36Kush waeda g Davidbad hab aꞌaga ‘ni‑kownalig’ ch hab kaij ggewkdajkaj g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag:Bo Kaij g Jiosh ab ni‑kownalig wui, In g dahiwua

s‑apkojed ni‑hugid an.Kunt wo ha gewito g m‑obga mat ab wabsh wo

m‑wechok. Psalm 110:137 Neh, namt hig s‑ap wo ah mat has masma d woDavidbad amjedkamk ihda mash d kownaligaj?”

Sh muꞌijj ab kaiham ch si s‑ap e tahtk ch kah mohaschu ha mashcham.

Mamtsh pi hab wabsh wo s‑e junimk mam ds‑apꞌekam

An g neid g Matthew 23:1-36; Luke 20:45-4738-39 Sh hab kaij g Jesus, “Hegam mo d chehanig

em‑mashchamdam o am si s‑apko dadhaiwup mamamehehemapad ch si s‑kehg e enigadad ch an oiopono pi si tatchua mamt ab wo si has ha elidad. S‑eg wo nenꞌoidad mamt pi hab wo masmak. 40 Chumas si chew e hoꞌigeꞌidahun am em‑tahgio ch edahaꞌichu s‑aꞌagi ha wohppoꞌid hegam mo d heheꞌejelwihpkam. T g Jiosh baꞌich i s‑koꞌokamwoha namkidheg hekaj pi ap ha‑chuꞌijig no pi wabsh pehegia ehoꞌigeꞌidahun.”

Hejel wiꞌikam uwi mahkigdagAn g neid g Luke 21:1-4

41 Kutsh am dahiwua g Jesus miabidch g geꞌecheopi. K ab e toꞌaw hegai lial mo hekaj e nuhkud gcheopi. Sh g Jesus am ha neid hegam mo am toꞌaw.Kush g s‑kakais shaꞌi si mumuꞌi am toꞌaw.

42 Tsh am hema jiwia g hejel wiꞌikam oks k am hiwa al toa g gohk s‑wepegchu. 43-44 Sh g Jesus amha ahgid g e‑chuhchai, “Nehꞌe, hegam mo haꞌichus‑edgid o hi wa baꞌich i mumuꞌi am toꞌaw. Twabshaba ihda al oks baꞌich i si haꞌichu hab juh natpi am al toa wehs hegai mo haschu al i edgid.”

13Matsh wo i e wua g Tutuligo geꞌe ha‑cheopiAn g neid g Matthew 24:1-2; Luke 21:5-6

1 Kutsh gam hu hahawa i wuwha idam Jesusab amjed g geꞌe cheopi. Kush idam hema habkaij, “Nehꞌe, t‑mashchamdam, shoꞌo waꞌi si geꞌegedhohodaikaj in kihtas g geꞌe cheopi ch si s‑kehg habmahs.”

2 Kush hab kaij g Jesus, “Heuꞌu, nt wabshaba sishel wo em‑ahgi mo e aihim mat wehs wo i e shulihda.”

Matsh g geꞌe kudutalig wo i wuhshAn g neid g Matthew 24:3-14; Luke 21:7-19

3Tsh amjed gam hu hejelko hihi wehmaj g Jesus kab i chehchshOliveUꞌus Kawulk t ab k ab dadhaiwuageꞌe cheopi wui. Kutsh idam Peter ch James ch Johnch Andrew ab i hihi Jesus wui k hab ahg, 4 “Am g higt‑ahgid mas hekid am hab wo i e juh hegai map amt‑ahgid. Kut haschu d wo chehgidakmatt heg ab wos‑mahchk moki e aihim.”

5 Kush am ha ahgid g Jesus, “Mt wo si s‑enenꞌoidad mat pi hedai wo em‑iattogi. 6 Muꞌi atan wo i wuwha aꞌahidag oidam k ni‑wepo wo echehcheghab kaijchmod Jiosh si Kehsha. Kutmuꞌijjab wo s‑ha wohoch. 7-8T g nahnko mahs hemajkamch jejewed ab aꞌai wo i e checheggia. Mtwabshaba piwo e totods. Hemho at hab wo wa e juh hab masma.K wabshaba pi hab d ahga mat e ai mat wo kuhgit.An at muꞌikpa wo uꞌugij g jewed. T g bihugig an epwo gei muꞌikpa. Id at d wabsh wo shohshonajk gshoꞌigdag nat pi baꞌich wo i geꞌeda.

Mamtsh wo ha shoꞌigch g Jesus wohochuddamAn g neid g Matthew 10:17-22; 24:9-14; Luke 21:12-19

9 “Kumt wo s‑e nenꞌeidad namt pi wo em‑uꞌu kwo em‑lodait k am epwo em‑uꞌapa kokownal hawuiheg hekajmamab ni‑hiwig. Mtwabshaba amwabshwo ha ahgi g haꞌichu ni‑ahga. 10 T an wehsko wo i eahgahi ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh mat koi wokuhgit g jewed. 11 Pi g has wo shaꞌi e tahkkad mamshas wo chei mat hekid wo em‑uꞌapa k wo em‑lodai.Hekia S‑apꞌekam Gewkdag at ab wo i em‑ahgi mamthas wo chei.

12 “Hahaꞌichu at wo em‑kokda. Kut ab ha wui woem‑gagda chum hems g em‑wepnag o g em‑jehj o gem‑aꞌaliga. 13Muꞌi hemajkam at wo s‑em‑kehꞌidadnam pi ab ni‑hiwig. Kumt wo sha e nakog k wo gahiwuwha g e‑shoꞌigdag. T g Jiosh ab wo i em‑wahpkie‑kihdag ed.”

Matsh wo e uamhu g Tutuligo geꞌe ha‑cheopiAn g neid g Matthew 24:15-28; Luke 21:20-24

14 Kush hab ep kaij g Jesus, “Am g wo amichudmamt haschu in wo neꞌokchul Hegai kelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam Daniel at an oꞌoha mat gem‑obga am wo i kei g s‑uam haꞌichu ged hu si edag geꞌe cheopi. Kut hemho wa am haha wo ahhiodohdaꞌag wui hegam mat ia wo haꞌichugk Judeajewed ch ed. 15-16 Kut pi hedai am hu wo shaꞌichum i wah e‑kih ed k am wo haꞌichu ui, chum ashems imhab wo waꞌi oimmedad e‑kih wehgaj o amwo chikpanad oidag ch ed. 17 S‑ta at ehbidam womahsk am ha wehhejed hegam mat wo chuꞌuchummahmadk ch hegam mat wabsh wo kia woꞌok g ali.

Page 51: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 13:18 48 MARK 14:1418 “Mt ab wo tahnid g Jiosh mat pi eda hab wo

e juh ihda s‑hehpichꞌed. 19 Baꞌich at d wo i si geꞌeshoꞌigdagk mo pi hekid g hemajkam shaꞌi neid chpi hekid hab masma ep wo nei. 20 Pi at hedai wo enako mas am gahi wo wuhsh matp tash wo hih. Tg Jiosh heg hekaj wo i shopolkai am ha wehhejed ge‑hemajkamga.

21 “Pi g wo shaꞌi ha wohochud matp hema hab wosha chei mo am hebai haꞌichug g Jiosh si Kehsha.22 Muꞌi at in wo i wuwhag k hab wo chei mo dni‑ahni, Jiosh si Kehsha, o d Jiosh haꞌichu i tashogid-dam k am hab wo wuad g si s‑hasig haꞌichu mathekaj wo i chum ha wanchshul g Jiosh hemajkamgamatp wo e nako. 23 Ni wabshaba am heki huem‑ahgid ihda mamt heg hekaj wo s‑e nenꞌeidad.”

Matsh ep wo jiwia g Jiosh alidagAn g neid g Matthew 24:29-31; Luke 21:25-28

24 Sh hab ep kaij, “T am wabsh wo i chum kuhgithegai jewed shuhdgim shoꞌigdag.Kut g tash tonlig wo huhug.T g mashad ep pi wo ha ton.25 T g dahm kahchim wo ugij.T g huhuꞌu wo i shul. Isaiah 13:10; 34:426 Kunt ab hahawa si s‑masma wo i hud chewagi ched ab Jiosh kihdag amjed ahni Jiosh si Kehsha. T amwo e maskogi g ni‑gewkdag. 27 Kunt wo ha cheha gni‑anghiliga mat ab wehs wo i ha hemapai hegammant am i ha chuhcha mat wo e doꞌibia. T am wohihi imhab siꞌal tahgio ch imhab juhpin tahgio chimhab huduni tahgio k ch imhab wakolim tahgio kwo i ha hemapai.

Mamtsh has masma wo s‑amich g jiwhiadajAn g neid g Matthew 24:32-35; Luke 21:29-33

28 “Nt wo haꞌichu em‑mashcha heg hekaj suhnauhs. Mtwo s‑mahchkmog toniabkameaihimmamtwo nei mat ab wo i iꞌiwgi. 29Pegih, mt hab waꞌap wos‑mahchkmo e aihimmat wehs wo kuhgit mamtwonei mat hab wo e juh hegai mani em‑ahgid. 30 Ntwo si shel em‑ahgi mat d wabsh wo kia dodakamkhegam mat wo nei ihda mani em‑ahgid mat hekidwehs wo kuhgit. 31 Neh, wehs at gam hu hab wo ie juh ihda Jiosh nahtoi mam in neid. T wabshaba gni‑neꞌoki pi hekid gam hu hab wo i e juh.”

Mash pi hedai s‑ap mahch mas hekid ep wo jiwia gJiosh alidag

An g neid g Matthew 24:36-4432 Kush hab ep kaij, “Heg o waꞌi s‑mahch ni‑ohg

Jioshmant hekid epwo jiwia. Pi o hedai ep s‑mahch,chum hems g anghil nih ahni mani d hi wa chumalidaj. 33 Kumt wo si s‑e nenꞌeidad ch ab wo nei-dachugad nam pi pi mahch mas hekid wo i k ihda.34 K hab sha masma am em‑wehhejed matp hemshema wo ha hiwigi g e‑kihdag g e‑pionag k wo hacheha mat has wo masmak hehemako k g kihjegnuhkuddam ep wo cheha mat wo si s‑e nenꞌeidadk gam hu hahawa mehk jewed wui wo hih. T idamchum hekid wo s‑e nenꞌeidad no pi pi mahch mashekid ep wo jiwia. 35-36 Pegih, mt ahpim hab wamasma wo s‑e nenꞌeidad. Pi o ta machima amem‑wehhejedmas hebai hab wo i e juh g tash an aꞌaijejewed dahmmant hekid wo i uhpam jiwia. 37Kuniwehs hab s‑ha ahgidamk mani haschu hab em‑ahgmat hab waꞌap wo s‑e nenꞌeidad.”

14Mamtsh am i apꞌech mamtsh wo mua g JesusAn g neid g Matthew 26:1-5; Luke 22:1-2; John 11:45-

531 K eda gohk tash am wiꞌis matt wo wuhshad

g t‑shohshon ha‑doꞌibiadag. Kush idam uꞌugchupapal ch chehanig t‑mashchamdam am chum enakog mas has huꞌi masma s‑aꞌagim wo bei g Jesusk wo mua, 2 ash am wabsh aꞌai e ahgid, “Hi wa piam hu heg eda mat ia wo e hemapadch g hemajkamid hekaj piast. T wo am hu e babgachud k wot‑cheggia.”

Mamtsh ab toꞌi g Jesus g s‑ap uhw shuhdagikajAn g neid g Matthew 26:6-13; John 12:1-8

3 Tsh am hu hebai am dada hegam Jesus Bethanyt am. K am hema d kihkam mo hab chehgig Simonch wa chum mumku heg hekaj mo g chuhkugajwabsh muhkhim. Id atsh ab i ha waid k ha gegos.Sh am dadhak ch e gegosid. Tsh ab haha wabshhema i wah g uwi g si s‑namkig s‑ap uhw shuhdagiwaꞌigchugch am al s‑toa hodai haꞌa ch ed. K hab eaꞌaga ‘spikenard’ ihda shuhdagi. Kutsh am si hai gal haꞌa k an wehs iawua Jesus moꞌo dahm.

4Kutsh haꞌi babgat am i neidok matsh has e juh ks‑juꞌujpij e wehm neneok ch ash hab kaij, “T wabshheki e wua ihda s‑namkig haꞌichu. 5 Eda atp huꞌichum waik siant pihsh wo nam sha e gagdak. T hegwo e hekaj ha wehhejed g shoꞌigkam.” Neh, bashkaij ch si s‑kehꞌid g uwi.

6 Kush oi wa hab ha ahg g Jesus, “Pi g am woshaꞌi kehꞌid ihda uwi. Si at s‑kehg haꞌichu hab juham ni‑wehhejed. 7 Chum o hekid ia em‑shahgid gshoꞌigkam. Kumtwabsh chumhekidwo i hawehmt.Kunt ahni hi pi tash ia hu wo em‑shahgidk. 8 T ihdauwi hab juhmat haschu i e nakomat amheki hu s‑apjuh ni‑chuhkug g ni‑muhkig wehhejed. 9 Nt wo sishel em‑ahgi mat am wo e ahgahid mat haschu hasni‑juni mat hebai wo i e ahgahid g s‑kehg haꞌichuahgaj g Jiosh.”

Matsh g Judas am apꞌech m atsh wo gagda g JesusAn g neid g Matthew 26:14-16; Luke 22:3-6

10 Kutsh am ha hekaj ha dagito g Judas Iscariot kgam hu hih uꞌugchu papal ha wui hab ahgk matshhegam ha wui wo gagda g Jesus. 11 Sh am sis‑hohhoꞌid ch kah idam mash has i kaij, ash ab siahgid matsh wo namkid. Kutsh am hahawa si i enako g Judas matsh hebai wo s‑apꞌek. Kutsh ab hawui wo gagda.

Matsh am i e ai g ha‑shohshonbad ha doꞌibiadaggegosig

An g neid g Matthew 26:17-25; Luke 22:7-14, 21-23;John 13:21-30

12 T am hahawa s‑ap i e ai hegai t‑shohshonbadha‑doꞌibiadag piast. K id eda pi e koꞌa hegai pahnmo jewajidas. K d wehpeg tash mat eda wo e kokdag kahwal mahmad. Sh g Jesus chuhchai ab wui habkaij, “Bahp hab elidmatt amwohuh g ha‑doꞌibiadaggegosig?”

13Kutsh am hahawa gohk hab ha ah, “Am amt wohihi Jerusalem wui. T ab hema wo himad g cheoj chwo waꞌigchugad ab haꞌa t ab. 14 Kumt am wo i oi.T am hu hebai wo him k am wo i wah hema kih ed.

Page 52: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 14:15 49 MARK 14:48-49Kumthabwo chei ab kihkamwui, ‘Neh, s‑mahchimko g t‑mashchamdammas an hebai i ha wiꞌis matt wowuhshad g t‑shohshon ha‑doꞌibiadag.’ 15Kut amwohema em‑chehgi g kih. T id gan hu ha‑kih dahmhabwo chuꞌigk ch wo geꞌejk ch amwo apchudask. Kumtan haꞌab wo i apꞌech g t‑gegosig.”

16 Kutsh wa woho am hihi idam gohk k ged hudada kihhim ch ed. Tsh wa woho s‑ap am hab e juhmash has i ha ahg. Kutsh am i apꞌech g gegosig.

17Tsh am i hud. Tsh amhahawadada hegam Jesusk am hu dadhaiwua k e gegosid. 18 Sh hab hahawabsh kaij g Jesus, “M ant wo si shel em‑ahgi matoi am hab wo e juh mamt hema wo ni‑gagda ahpimmam ab si ni‑wecho e mashcham.”

19 Kutsh wehsijj pi ap e taht k gan hu hab icheꞌiatahi, “Ih, hi wa pi ahni.”

20 Kush hab kaij g Jesus, “Heg at hab wo juh mathedai amni‑wehmwowakch g chemait hidod ch ed.21 Bant masma wo ni‑muhkid mo has masma hekihu oꞌohanas Jiosh oꞌohana ed mat g si Kehshaj woe muhkid. T wabshaba wo si s‑koꞌokam e namkidhegai mat wo ni‑gagda. Baꞌich at wo i chum s‑apꞌekheg wehhejed mat hems wabsh pi wo chummahsi.”

Matsh g Jesus am i shonwuich g mihshmda chemaithugi

An g neid g Matthew 26:26-30; Luke 22:15-20; 1Corinthians 11:23-25

22Sh amwabsh kia e gegosid. Tsh g Jesus am bei gchemait k ab hoꞌigeꞌel g Jiosh k am hahawa i hahaink an i ha mah k hab kaij, “Oi g wo huhgi ihda. Doni‑honshpadag.”

23 Tsh am hahawa bei g tahsa k ab ep hoꞌigeꞌel gJiosh k ab ha mah. Kutsh wehsijj ab ih. 24 Kush habha ahg, “Do ni‑ehꞌed ihda nawait. Id ani hab ahgchhab kaij mant wo ni‑muhkid am em‑wehhejed. Tg ni‑ehꞌed wo e iawua. T g Jiosh heg hekaj am habwo juh hegai mo wa hab kaij matsh hab wo em‑juni.25 Ia o i s‑apꞌe. Kunt pi hekid em‑wehm hab ep wojuh ihda kwabshaba em‑wehmwo si s‑hehgigk Jioshkihdag ed.”

26Neh, kutsh am hahawa kuhgit am hema ahgk gmihshmda neꞌi k am i wuwhag k gam hu hihi OliveUꞌus Kawulk wui.

Matsh g Jesus am ah mat g Peter wo pi mahch k ahAn g neid g Matthew 26:31-35; Luke 22:31-34; John

13:36-3827Kush hab ha ahg g Jesus, “An o oꞌohanasmo hab

kaij g Jiosh:Nt wo hiwigi mamt wo mua g kahwal ha nuhkud-

dam.T g kahwal wabsh aꞌai wo wohp. Zechariah 13:7Neh, id o d haꞌichu wepogida ahga ch hab d ahgamamt wehsijj wabsh wo ni‑dagito k gam hu aꞌai wowohp mant hekid wo ni‑muhkid. 28 Kunt wabshabaep wo ni‑chegito k gam hu wo hih Galilee wui. Mtam haꞌab wo ni‑nei.”

29Kush g Peter hab kaij, “Ahni ant hi pi hekid woshaꞌi m‑dagito, chum as wehsijj wom‑dagito idam.”

30Sh hab kaij g Jesus abwui, “Nt wo si shelm‑ahgimat koi gokko wo kuhu g chuchul id i chuhug ab,kupt eda heki hu waikko hab wo waꞌi chei map pishaꞌi ni‑mahch.”

31Kutsh amwa si e gewkai g Peter, ash hab si kaij,“Pi ant hekid hab wo shaꞌi chei manis pi m‑mahch,chum anis wo ni‑muhkid m‑wehm.” Kush wehsijjhab waꞌap kaij.

Matsh g Jesus pi ap e taht k am e hoꞌigeꞌidahuGethsemane t am

An g neid g Matthew 26:36-46; Luke 22:39-4632 Kutsh ged hu dada heg ab oidag mo hab e

aꞌaga Gethsemane. Sh pi am hu ha wehmaj gJudas Iscariot. Kush hab ha ahg g Jesus, “Ia g huwo i dadhak. Nt ahni am baꞌich wo i him k woni‑hoꞌigeꞌidahu.” 33 Bash kaij ch am ha uꞌuk g Peterch James ch John. Tsh idam gam hu oi.

Kush s‑masma si pi ap e tahtk g Jesus ch si e kudut34 ch hab kaij ab ha wui, “Ab at wabsh i si ni‑shuhdg pi ap tahhadkam ch s‑ni‑mukima tahhadchud. Iag wabsh wo dadk ch wo haꞌichu si nenashanad.”

Kutsh am dadhaiwua. 35-36 Tsh g Jesus gam huhahawa him k am i gei jewedo k hab kaij ab Jioshwui, “Ni‑ohg, wehs haꞌichu o pi shaꞌi hasig amm‑wehhejed. Pt wo e nako mapt im hu hab wo i juhhegai si s‑koꞌok shoꞌigdag mo ab ni‑wui him. Kunieda tatchua mat ahpi g m‑tatchui hab wo e juh.”

37 Tsh am hahawa uhpam ep jiwia ha wui hegamwaik. Kush am kohksh. Sh hab kaij ab wui g Peter,“Simon, pi aptki shaꞌi e nako maps am hu i hemakoohla ab wo s‑nenashank,” 38 ch ab wehs ha wui habkaij, “Si gwohaꞌichunenashanad ch abwo tai g Jioshg gewkdag mamt pi am hu wo shul pi apꞌekam ched. Chum am hi wa g s‑apꞌekam hab elid ch eda pi enakog.”

39Bash kaij ch amjed gamhuhahawa ephimkheghab kaij ab Jioshwuimatshwehpeg 40ch amhahawauhpam ep jiwia hawui. Kush ep si kohksh ch pi shaꞌinenashani ch pi shaꞌimahchmas haswo chei abwui.

41Ashd iwaikkokam, tsh amep jiwia hawui. Kushep si kohksh. Kush hab kaij, “Kumtki ep kohk k euhꞌulinihogid. T eda e ai mamt ni‑gagda k am wo ini‑dagito ha wui g pi apꞌekam hemajkam ahni Jioshsi Kehsha. 42Oi g wo wahpamigi. Tt wo hihi. Neh, iaat hu jiwia hegai mat ni‑gagda.”

Mamtsh an bei g JesusAn g neid g Matthew 26:47-56; Luke 22:47-53; John

18:3-1243 Sh am wabsh kia neok. Tsh am jiwia g Judas.

Kush shaꞌi si muꞌijj am wehmaj haꞌijj g iꞌis‑papayouhꞌukch ch haꞌijj g uꞌus. Idam atsh g uꞌugchu papalch chehanig t‑mashchamdam ch geꞌeged am hacheha matsh am wo hihim k wo bei.

44 Kush eda g Judas heki hu ha ahgid idam moamwehmaj matsh ab wo chintad g Jesus kahmaj ab.Tsh hab masma wo s‑mahchk mat hedai an wo bei.45 Tsh am wabsh i chum jiwia g Judas k wabsh sheli hih ab Jesus wui k hab kaij, “Ni‑mashchamdam.”Neh, bash kaij ch ab chintad.

46 Tsh ab haꞌi hihim k an bei g Jesus k gan hu sis‑wihnam uꞌukch. 47 Kutsh hema hegam chuhchaijam i wuhshad g e‑ispahyo k ab si gehg g neholigaj guhgchu pahl k an si hikuch g nahkaj.

48-49 Sh g Jesus hab ha ahg idam hemajkam,“Wehs tashkaj ani am dahiwup ch ha mashchamgeꞌe cheopi t am. Kumt pi an hu ni‑be k wabshabahahawa ia dada an uhꞌukch g iꞌis‑papayo ch uꞌus

Page 53: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 14:50 50 MARK 15:13

mamt wo ni‑bei. Pegih, bat wa masma an heki huoꞌoha g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddammanthab masma wo ni‑behij mat g pi ap hemajkam.”Neh, bash kaij g Jesus.

50Kutsh amhahawawehsijj wabsh i dagito hegamchuhchaij k gam hu si aꞌai wohp.

51 Sh an hema oidahim g Jesus ch d wabsh wechijoꞌodham ch heg waꞌi sawanokaj e hobinodch. Kutshan chum bei g shondal. 52 Tsh am wabsh i dagito ge‑sawano k gam hu si meh ab wabsh i s‑dahpkch.

Mamtsh am uꞌapa g Jesus ha wui g e jehnigiddamAn g neid g Matthew 26:57-68; Luke 22:54-55, 63-71;

John 18:13-14, 19-2453 Kumtsh am i bei g Jesus heg kih wui uhgchu

pahl. Kush eda am e hemapdahim g uꞌugchu papalch geꞌeged ch chehanig t‑mashchamdam.

54 Sh g Peter ga hu wabsh mehkjed ha oid ch am iwah kolhai ch ed. Sh am ge nahdch g shondal. Kusham ha wehm e huhkalid g Peter.

55 Kush eda idam e jehnigiddam am i chumhaꞌichu gahg mat ab wo abch g Jesus mat heg hekajwomua. 56Muꞌijj ash ab haꞌichu chum abchudmashpi shaꞌi woho ch oi wa pi shaꞌi e wepo haꞌichu ahg.

57 Kutsh am hahawa haꞌi gegokiwua k hab kaij,58 “Kah ach mo hab kaij. ‘Nt wo padch ihda geꞌecheopi mat g oꞌodham hab juh k hema ep wo nahtowaik tash ab mat pi d wo oꞌodham nahtoik.’ ”59 Kush idam hab waꞌap pi shaꞌi e wepot g haꞌichuha‑ahga.

60Kutsh g si uhgchu pahl am i kekiwua ha shahgidk ab kakke g Jesus, “Napt pi am hu has wo shaꞌi cheiid amjed mo haschu ab m‑abchud idam?”

61Kush oi wa pi am hu has shaꞌi ha kaij g Jesus.Kutsh ab ep si kakke, “Nap hab e elid map ahpi d

Jiosh alidag matp am t‑dahm wo e kei?”62 Kush hab kaij g Jesus, “Dani ahni. T g Jiosh

am wo e chehgi mo ab si has ni‑elid an s‑apkojede‑hugid an ni‑dahshk e‑kownal daikud ed. T ab wo ie aimant abwo i hud chewagi ch ed k am epwo jiwiajewed dahm. Kumt wehsijj wo s‑mai mani d Jiosh siKehsha.”

63Kutsh g uhgchu pahl ab si wantsh g e‑eniga habelidch mo pi ap neok k hab kaij, “Pi ach hedai epshaꞌi tatchua mas am wo ah g chuꞌijigaj. 64 Am amwa kah g pi kehg neꞌokij. Shahm i elid?”

Kushwehsijj hab kaijmatsh abmoht g chuꞌijig amhugkam mat hemho wa wo e muhkid.

65 Kutsh haꞌijj ab si siswuimad g Jesus. Mtsh abhahawa simaꞌishkwuh gwuhpuij k ab si shonikkashch hab ahg, “Am g hig t‑ahgid mas hedai abm‑shonikka.” Tsh g shondal am hahawa be k ab sis‑kapnim shonikkash.

Matsh g Peter pi mahch k e ah g JesusAn g neid g Matthew 26:69-75; Luke 22:56-62; John

18:15-18, 25-2766 Sh eda g Peter am daha kih bahsho. Kutsh am

hema jiwia g uwi piongaj g uhgchu pahl. 67 Sh amdaha g Peter ch e huhkalid. Tsh id ab si i neid k habkaij, “Ahpi ap ep wehmaj hegai Jesus.”

68Kutsh pimahch k e ah g Peter hab kaijch, “Pi anishaꞌi mahch ch pi amichud maps haschu hab ahg,”neh, k gam hu ha hekaj hih mash am haꞌi gegokkolhai kihjeg t ab. Kush eda kuhu g keli chuchul.

69 Tsh am ep cheh g Peter hegai ha‑pionag k habkaij am ha wui hegam mash an gegok, “Id o d ephema hegam Jesus.” 70Kutsh ep pi e edagi g Peter.

Kutsh shaꞌi haꞌas, sh hegammash an gegokhab epkaij ab wui, “Pi g shaꞌi pi e edgid. Dapki woho hemahegam Jesus napki pi ahpi hab waꞌap d Galilee t amoꞌodham.”

71 Kutsh g Peter am ha hekaj si ha ahgi, “Pi anishaꞌi mahch ihda oꞌodham mam an aꞌaga. T g Jioshwo si ni‑jehkaꞌich mantp em‑iattogid.”

72 Kutsh am ha hekaj gokko kuhu g keli chuchul.Tsh g Peter am wabsh si i chegito mash wa hab kaijg Jesus, “Koi at gokko wo kuhu g chuchul kupt edaheki hu waikko hab wo chei map pi shaꞌi ni‑mahch.”Tsh wabsh wohoꞌi pi ap e taht k s‑jupij shoak.

15Mamtsh am i bei g Jesus geꞌe kownal wuiAn g neid g Matthew 27:1-2, 11-14; Luke 23:1-5; John

18:28-381 Tsh am wabsh i chum mahsi. Tsh am ep e

nam hegam uꞌugchu papal ch geꞌeged ch chehanigt‑mashchamdam mo d e jehnigiddam k atsh am imamche mat has hahawa ep wo e juh. Tsh am ikuhgit g ha‑namki. Kutsh am si maniadad g Jesusnohnhoi k gam hu be k am uꞌapa heg wui mo dkownal ch hab chehgig Pilate ab abchudchmo chume kownalchud.

2 Kush ihda Pilate ab kakke g Jesus, “No wa wohomapsh hab chum e elid map d ha‑kownalig idamTutuligo hemajkam?”

Sh hab kaij g Jesus, “Dani ahni.”3 Sh g uꞌugchu papal muꞌi haꞌichu ab abchud. Sh

pi am hu has shaꞌi kaij g Jesus.4 Sh g Pilate ab ep kakke, “Neh, muꞌi haꞌichu o

ab m‑abchud. Napt pi am hu has wo shaꞌi chei abamjed?”

5Kush ep pi am hu has shaꞌi ha kaij g Jesus. Tsh gPilate si has i e taht heg hekaj.

Mamtsh ab mohtoꞌi g Jesus mat wo muhAn g neid g Matthew 27:15-26; Luke 23:13-25; John

18:39–19:166 K am hab e wua ahid ab id eda gegosig mo g

kownal amhema i dadagitod g lihso amhawehhejedg hemajkam. 7Kush eda am haꞌi kuhpi g lilso matshhaꞌi ha kokda am i chum wushshadch g kownal. Shhema hab chehgig idam Barabbas.

8Kutsh g hemajkam ab i kakke g Pilate matsh amhab hig wo ha juni hegai mash chum hekid am habha wuijid.

9 Sh g Pilate ab ha kakke, “Pegih, nam hab elidmant id am wo i dagito am em‑wehhejed mash dem‑kownalig?” nash pi chum s‑dagitoimk g Jesus10 ch hab ha elid mo d waꞌi idam uꞌugchu papal chs‑hehgamk ch s‑muꞌamk.

11Kutsh wabshaba g uꞌugchu papal am i ha chehag hemajkam matsh hab wo chei matsh g Barabbaswo e dagito. Kutsh wa woho am hab e juh.

12 Kush hab ep kaij g Pilate, “Pegih, kunthas wo juh ihda oꞌodham mam hab aꞌaga mo dem‑kownalig?”

13Kush si s‑kaidam hab kaij g hemajkam, “Muꞌaniab kots t ab!”

Page 54: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 15:14 51 MARK 16:114 Kutsh hab chum chei g Pilate, “Haschu ahg?

Shahchu at hig pi ap has juh?”Kush oi wa wabsh baꞌich i si s‑kaidam hab wabsh

ge kaij muꞌikko, “Muꞌani! Muꞌani ab kots t ab.”15Kush g Pilate tatchuamatwo s‑hohhoꞌi g hema-

jkam ch atsh heg hekaj am i dagito g Barabbas amhawui k am ha cheha g shondal mat am wo gewitta gJesus. Kumtsh wa woho hab juh. Tsh am hahawa hawui dagito matsh gam hu wo be k ab wo naggia kotst ab.

Mash g shondal wabsh nahnko wua g JesusAn g neid g Matthew 27:27-31; John 19:2-3

16 Kutsh gam hu hahawa i bei g shondal g Jesuskownal geꞌe kih am k am wehs ha wai g e‑wehmshondal. 17 Kutsh am i e hemapad k nahnko wua.Mshwa ab abchudmash chumekownalchud. Pegih,tsh ab wahki g kownal eniga k ge hoꞌi gihkot k abwahkimoꞌoj ab. 18Kush habwabsh s‑ahgamk ch habkaij, “Tash g d ha‑kownaligk g Tutuligo hemajkam.”19 Tsh haꞌi an si gewitta moꞌoj an g uhskaj k absiswuimad k ab wui i shul pehegia ab has elidch.20Kumtsh am i haꞌasa nahnkogid k am si wuahawuahegai kownal eniga k abuhpamwahki g enigaj k gamhu hahawa i bei mat ab wo naggia kots t ab.

Mamtsh ab naggia g Jesus kots t abAn g neid g Matthew 27:32-44; Luke 23:26-43; John

19:17-2721 D ab hema i ha nam g oꞌodham ch ab him

Jerusalem wui ch ash hab chehgig Simon. Id ad anbei g shondal k ab kushwiotach hegai kots mamt abab wo naggia g Jesus. Ihda Simon ash ab d kihkamCyrene kihhim t ab ch d ha‑ohg idam Alexander chRufus.

22Kumd gam hu i bei g Jesusmam amha nahngia.K hab e aꞌaga amai Golgotha mo id hab d ahgaKoshwak. 23Kumd am chum iꞌich g nawait ch kulanimat wo hehogih g s‑koꞌok. Kud pi shaꞌi ih g Jesus.

24Kumd ab hahawa sisish kots t ab k am kei g kots.D am haꞌi e chichwi g shondal k wo nei mas hedaihaschu wo bei g haꞌichu enigaj. 25K eda ga hu i juhkmadki heki hu e ai g humukt ohla mamd ab naggiakots t ab.

26 D an oꞌohanas g ha‑abchuda ab dahm mo ab imoꞌokch g Jesus ch hab chuꞌig, “Id o d ha‑Kownaligg Tutuligo Hemajkam.”

27 Kumd gohk ab ep ha nahngia kokots t ab ganhu aꞌai. Sh eda d s‑chu eꞌeskam idam. [ 28 Kum habmasma am chehgidch mam hab elid mo g Jesus habwaꞌap d pi ap hemajkam. Neh, heki o hu an oꞌohanasJiosh oꞌohana ed mat id am hab wo e juh.]

29D hegammo am bihbimhim nahnko ahg ch habahg, “Naptsh woho wo i wua g geꞌe cheopi k amuhpam ep wo i kei waik tash ab? 30 Pegih, ab g higi huduni kots t amjed k wo e doꞌibia maptp wo enako.”

31 D g uꞌugchu papal ch chehanigt‑mashchamdam am hab waꞌap nahnko ahg habkaijch ab aꞌai e wui, “Id atsh haꞌi ha doꞌibiak atki wabshaba pi wo e nako mas wo hejel edoꞌibia. 32 Nash hig pi woho d Jiosh si Kehsha chd t‑kownalig? Pegih, tt ab wo s‑wohoch matp abwo i huduni k wo e doꞌibia.” D hegam ehp mad abwehmaj nahngia hab waꞌap nahnko ahg.

Matsh muh g JesusAn g neid g Matthew 27:45-56; Luke 23:44-49; John

19:28-3033 D am i dahm juh. D wehsko gei g s‑chuhugam

waik ohla ab. 34D am i e ai g waik ohla. D si s‑kaidamhab kaij g Jesus, “Eloi, Eloi, lama sabaktani.” Id ohab d ahga, “Ni‑Jioshga, ni‑Jioshga, pt haschu ahgkwabsh ni‑dagito?”

35D haꞌijj hab kaij hegam mad am gegok, “Nehꞌe,Elijabad o ab chum waid.”

36 Kud am hema med k an haꞌichu usko mad amwakch nawait ch ed k am uhgk i be k ab chum iꞌichg Jesus k hab chei, “Kia koi, tt hig wo nei mas ia wojiwia g Elijabad k ab wo i huduni.”

37Kud am si s‑kaidam haꞌichu hab ep chei g Jesusk am hahawa i muh.

38 Kutsh hegai s‑kowk ikus kuhpadag mash ams‑tadnimnaggia gedhu si eda g geꞌe cheopi ab si shele wantsh.

39 D hegai moki d shondal ha‑geꞌejig gahab kehkkots wui ch am kah g Jesus ch am neid mat hasmasma muh ch hab kaij, “Ihda oki si s‑wohom dalidaj g Jiosh.”

40 D ga hu sha mehkjed g uꞌuwi ab haꞌi neid mathaschu has e juh. Haꞌi idam o d Salome ch MaryMagdalene ch hegai Mary mo d ha‑jeꞌe idam Jamesch Joses. 41 Idam waik ash am wehmaj oiopohimg Jesus ch haꞌichukaj i wehmt mo eda gam huoimmelhim Galilee chekshani ch ed. Kud muꞌi idamuꞌuwi am wehmaj ab i hihi g Jesus Jerusalem wui.

Matsh ged hu e cheh g JesusAn g neid g Matthew 27:57-61; Luke 23:50-56; John

19:38-4242-43 D am haꞌichug hegai e jehnigiddam mo ab

Arimathea t amjed ch hab chehgig Joseph. Id o sis‑ap d oꞌodham ch ab s‑neidamk g Jiosh kownaltalig.D eda e aihim mat wo i hud. Kuchd eda am chumt‑nakog matt baꞌich i tash wo chum t‑mihshmad. Dheg hekaj am hih ihda Joseph k atsh ab tai g kownalg Jesus honshpadag.

44 Kush g Pilate hab kaij, “A nat wa s‑wohomheki hu i muh?” atsh am hahawa wai g shondalha‑geꞌejig. 45 Sh id hab kaij mat heki hu muh.

Kush hab hahawa ahg g Joseph mo am wa s‑apemat am wo bei.

46 Kutsh g Joseph am him k am ha nolawt g sis‑kehg ikus k am ep jiwia. Kumd am wehhejed abi huduni g Jesus honshpadag. K ammia hab chuꞌig ghihaꞌini ch abheki hu cheotas hodai ch ed. Kumdami be k ged hu heg eda cheh am i hobinodk heg hekajs‑kehg ikus. Kumd ab hahawa kuh g geꞌe hodaikaj.47 D g Mary Magdalene ch hegai Mary mo d ha‑jeꞌeg James ch Joses am wa neid mad hebai e cheh.

16Matsh ab uhpam i wuhsh g Jesus muhkig t amjedAn g neid g Matthew 28:1-8; Luke 24:1-12; John 20:1-

101 Kud am bij g shahwai machd eda t‑mihshmad.

Kutsh amhahawa hihi g Salome chMaryMagdalenech hegai hema Mary k am ha nolawt g si s‑apuhwchu matsh hekaj wo huhu g muhki.

Page 55: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

MARK 16:2-3 52 MARK 16:202-3 Wabsh i siꞌalim mo e aihim g domig, tsh gam

hu hihi idam hihaꞌini wui k am neneokhim ch habkaij, “Kus hedai t‑wehhejed gamhuwo i nuꞌichkwuahegai hodai mat ab hekaj e kuh g cheo?” Tsh ab ichesh g tashmatsh eda ged hu dada. 4Tsh chum neimatsh heki hu in hu hab i e nuꞌichkwua. 5 Tsh am iwahp. Kush inhab hema dak ch hab sha mahs mo gwechij oꞌodham. Sh g enigaj wabsh si s‑toa. Kutsh sie totods g uꞌuwi.

6 Sh wabshaba hab ha ahg, “Pi g am wo shaꞌi etotodsid. M ani wa s‑mahch mam g Jesus chuhkugchum gahghim. Am g wo neid mo pi ia hu haꞌichugiia mat ia e woi. Uhpam at ep i wuhsh muhkig tamjed. 7 Kumt gam hu wo hihim k wo ha ahgi gchuhchaij, chum wa g Peter, mat uhpam e chegitok gam hu wo hih Galilee wui. Mt gm hu wo hihim kam haꞌab wo nei.” Neh, bash kaij g anghil.

8Kutsh i wuwhag k gam hu uhpamwohp pi hedaishaꞌi ha ahgidch wohg oidch nash pi si e totodsid.

Matsh g Jesus am i e chehgi Mary Magdalene wuiAn g neid g Matthew 28:9-10; John 20:11-18

9 Pi atsh wa koi mahsi domig tash matsh eda echegito g Jesus. Tsh ab i chesh g tash. Kutsh amjedam i e chehgi Mary Magdalene wui si wehpeg. Dashihda matsh wa ab amjed i ha wuwhas g wewaꞌakjijawul. 10 Kutsh am hahawa ha wui hih g Maryhegam mash am wehmajkahim g Jesus. Sh eda amsi pi ap e tahtk ch shoani idam. Kush hab ahg matkie chegito. 11 Sh wabshaba pi shaꞌi wohochud.

Matsh g Jesus am i e chehgi gohkajj ha wuiAn g neid g Luke 24:13-35

12 Sh am i dahm haꞌi gam hu hasko hihimad ch dgohk. Tsh g Jesus gawulmasmaam i e chehgi hawui.13Kutsh idam am uhpam ep hihim k ged hu wehs haahgi g chuhchaij. Kush pi shaꞌi ha wohochud.

Matsh g Jesus am i e chehgi hegam ha wui gamaihemako

An g neid g Matthew 28:16-20; Luke 24:36-49; John20:19-23; Acts 1:6-8

14Tsh am hahawa i e chehgi g Jesus hegam hawuigamai hemako e‑chuhchai. Sh idam am e wehm egegosid. Tsh am s‑ha kehꞌel nash ge ha wohochudhegam mash neid mo d doakam 15 ch hab hahawaha ahg, “Am g wo aꞌai hihim k am wo i ha ahgidahiwehs hemajkam ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jioshab ni‑amjed. 16 Kut heg wo e doꞌibia matp hedai woi s‑wohochud k wo e pahl wako. T wabshaba ab womoht g pi ap e‑chuꞌijig k abwo ai g pi ha huhugedamshoꞌigdag matp hedai pi ab hu wo wohoch. 17 T wotashok mo hedai ab ni‑hiwig nant pi ab wo ha mahg gewkdag. Kut am wo i ha wuwhasidad g jijawulni‑wehhejed ch ep wo neneokad g gawul kaidamneꞌokikaj mat pi hebai mai. 18 Kut pi has wo e juhmatp wo ha taht g kohkꞌoi o atp wo ihꞌed g hialwui.Kut an wo ha taht g kokꞌodam. T wo doda.”

Matsh g Jesus im hu hih dahm kahchim wuiAn g neid g Luke 24:50-53; Acts 1:9-11

19 Kutsh am i haꞌas ha wehm neo g Jesus k ami dahm hahawa uhgk i e bei dahm kahchim wui kga hu s‑apkojed dahiwua e‑ohg Jiosh hugid ab. 20 Tidam gam hu aꞌai ha ahgidahi g hemajkam g s‑kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh. Kut g Jiosh si s‑hasig haꞌichu

hab ha juni mat hekaj wo s‑mahchk g hemajkammod wohokam g haꞌichu ha‑ahga.

Id o d ephegaimatki heghekaj chumekuhgit gMarkoꞌohana

[ (9) Kutsh am hihi g uꞌuwi k am ha ahgi idamPeter mat haschu kah. (10) Tsh heg i dahm g Jesusam hahawa ha cheha g e‑chuhchai mat gam huwehsko wo i ahgahi g s‑kehg haꞌichu ahgaj mat ghemajkam ab wo s‑wohochud k wo e doꞌibia.]

Page 56: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 1:1-4 53 LUKE 1:37

Id ash d Luke Oꞌohana ab Amjed gJiosh Alidag

Matsh haschu ahgk am ha oꞌohani1-4Ni-nawoj map ab si tatchua g Jiosh:Ab apsh kaiham ihda s-kehg haꞌichu ahga ab

amjed g Jiosh alidag mach ab s-wohochud. Kunt amwo haꞌichu m-oꞌohani ab amjed mapt hekaj wo s-aps-mahchk. Hegam mash am neid o am t-ahgid abamjed. Kut muꞌi am s-ap oꞌoha hegai mo haschu amt-ahgid. Nt ahni am si i hoa wehs ihda k hekaj amwo m-oꞌohanid k am baꞌich haꞌichu wo m-ahgi abamjed.

Matsh hema wo i wuhshani k am wo i ha apꞌech gJiosh hemajkamga

5 Amjed atsh ab i shohshonwua ihda mash edag Herodbad am d kownal Judea chekshani ch edam ha dahm g Tutuligo hemajkam. Sh am hemad ha-pahlig ch hab chehgig Zacaria. Sh g wehmajkihkam hab chehgig Elisabed. Idam ash ab d am-jedkamaj hegai mash d ha-shohshonbad g papalch hab chehgig Aaron. Kush g Zacaria ab hemad amjedkam mash hab chehgig Abia. 6 Kush idamZacaria ch Elisabed am si oid g s-apꞌekam ch s-ap amhab junihim wehs hegai mo g Jiosh ab ha chehani gTutuligo. 7 Kutsh wabsh okst ihda Elisabed k pi hamahmadt. Tsh g Zacaria hab waꞌap kelit.

8 Kutsh hema tash am i e ai matsh g Abiabadamjedkam am hab wo juh g e-chikpan geꞌe cheopich ed. 9 Kumtsh am i kei g Zacaria matsh am wo hamehmhei g s-ap uhw kuhbhondakud. Tsh am i wahcheopi ch ed. 10 Kush am jeg ed gegok g hemajkamch e hoꞌigeꞌidahun.

11 Tsh am cheopi ch ed hema i e chehgi g anghilZacaria tahgio k ash ab kehk s-apkojed abai mash abkuhbhoni g s-ap uhwkuhbhondakud. 12Tsh am i neig Zacaria k si e todsid k si s-ehbeni ihda.

13Kush wabshaba hab kaij g anghil, “Pi g am shaꞌie todsid, Zacaria. Jiosh at kah g m-hoꞌigeꞌidahuna.T g m-wehm kihkam wo wa hema madt. T d wocheojk. Kupt hab wo chehch John. 14-15 Jiosh atab a wo si has elidad. Kut pi koi wo mahsi. T gJiosh ab wo mah g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. Kuptheg hekaj wo si s-hehgigk. T g muꞌi hemajkam habwaꞌapwo si s-hehgigkmat hekidwomahsi. Kut ihdaem-aliga pi hekid wo ihꞌed hegai mo s-nawmdag.16 ch muꞌi ab wo i ha nohnogi g Tutuligo hemajkamab Jiosh wui. 17 T koi in hu wo i wuhsh g Jiosh siKehsha jewed dahm. T g em-aliga ia wehpeg woahgachugadmat inwo iwuhsh. T gHekia S-apꞌekamGewkdag ab wo mah g gewkdag heg wehhejed habmasma mo wa ab mahkch g Elijabad. Kut hab woha juh g hemajkam mat ab wo si pihk e elidad hahekaj g e-aꞌaliga k hegam hab wo ha juh mo d piapꞌekam mat ab wo kaihamad g ha-amichudadaghegammo d s-apꞌekam. Neh, bat masma amwo i haapꞌech g hemajkam heg wehhejed jiwhiadaj g Jioshsi Kehsha.” Neh, bash kaij hegai anghil.

18Kush g Zacaria hab kaij, “Nt has hig masma wosi s-ap s-mahchk machs wo hema bei g ali natt pikekelt?”

19 Sh hab kaij g anghil ab wui, “Dani Jiosh chik-pandam, Gabriel. Kut ab ni-cheha mant ia wo m-ahgi ihda si s-hehgig haꞌichu ahgaj. 20 Kupt eda piab hu ni-wohoch. T heg hekaj hab wo m-juh maptpi wo shaꞌi e nako maps wo ha neokad iaꞌi amjed amhugkammat habwo e juh ihdamanim-ahgid.” Neh,bash kaij hegai anghil.

21Sh eda heg oidam am chumnenida g hemajkamg Zacaria ch si has i elid k hab kaij, “A t has e juh kpi oi ab hu i wuhsh?”

22Tsh am hu hebai ab hahawa i wuhshani k chumneo am ha wui k wabsh pi shaꞌi e nako. Sh am hahekaj wabsh i amich g hemajkammatki ab haꞌichu echehgi wui no pi abwabsh i hamagwuid g e-nowikajch pi ab hu has shaꞌi kaij.

23 Tsh am wabsh i chum huhug g tash mat heꞌestash am hab wo juh g e-chikpan. Tsh gam uhpamhih e-kih wui.

24-25 Kush amai i mia amjed matsh woꞌiwua gali. Kush am wabsh s-ap e tahtk ch am e ehstokchg Elisabed e-kih ed hetasp mashad hab kaijhim,“Chum ani hekid si ni-elid mani pi ha mahmadt.Kutki wabshaba id hab ni-juni g Jiosh k hekaj gamhu hab i juh g si ni-edadag am hemajkam ha-nenaed.”

Matsh wo mahsi g Jiosh alidag ia jewed dahm26-27Neh, tsh amhimk amd i chuhdpmashad am i

dahmmatsh amwoꞌiwua g Elisabedmad. Tsh g Jiosham chea hegai anghil mash d Gabriel matsh am wouꞌapa g haꞌichu ahgaj hema wui g chehia.

Sh hab chehgig ihda chehia Mary ch am kih hegeda kihhim mash d Nazareth ch am eda g Galileechekshani. Sh amhema ep d kihkam ch hab chehgigJoseph ch atsh wo hohnt hegai Mary. Idam ash abhema d amjedkammash kownalibad ch hab chehgigDavid.

28Kutsh koi e ai matsh wo e hohont. Tsh am jiwiahegai anghil Mary wui k hab kaij, “Si g s-hehgigkMary. Jiosh at ab i s-m-hoꞌigeꞌid k am wo i m-wehmt.”

29Tsh am wabsh i pi amich mas haschu hab ahg ksi e kudu heg hekaj.

30 Sh hab ep kaij g anghil, “Pi g am shaꞌi e todsid,Mary. Ab at i m-mah g Jiosh g hoꞌigeꞌidadag. 31 Kutam wabsh wo e nahto g ali m-eda k wo mahsi kd wo cheojk. Kupt hab wo chehch Jesus. 32 Kutd wo si s-has haꞌichuk no pi d alidaj g Jiosh. T gJiosh am wo i kei mat d wo kownalk am kehkud edg e-shohshonbad David. 33 Kut chum hekid d woha-kownaligk g Jiosh hemajkamga. Pi at hekid wohuhug g kownaltaligaj.” Neh, bash kaij g anghil.

34 Sh hab kaij g Mary ab wui, “Nt has hig masmawo ge madt mani d wabsh kia chehia ch pi koi hakun?”

35 Sh g anghil ab wui hab kaij, “Jiosh at ab wocheha g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. T heg hab wojuh g Jiosh gewkdagkaj. Mt heg hekaj wo s-mahchkmat d wo si hekia s-apꞌekam alik ch d wo Jioshalidagk.

36 “Neh, s-mahch ap mat heki hu okst g m-hajuniElisabed k pi ha mahmadt. Kut eda g Jiosh ab s-hoꞌigeꞌel. Kut g cheoj ali wo bei. K d chuhdpmashadhemu mat am woꞌiwua g ali. 37 Kupt id amjed wo s-mahchk mat wo e nako g Jiosh mat am hab wo juh

Page 57: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 1:38 54 LUKE 1:80hegai mo haschu hab e ahgahim.” Neh, bash kaij ganghil.

38 Kush hab hahawa kaij g Mary, “Neh, danipiongaj g Jiosh. K am wa s-apꞌe mat am hab wo juhg e-tatchui ab ni-ab” Tsh gam hahawa hih g anghilab amjed.

Matsh am i chehgim g e-hajuni g Mary39-40 Tsh ab ha hekaj i e nako g Mary mat am wo

chehgim g Elisabed. Sh hegam Elisabed ch Zacariaam kih mash am hema kihhim kaꞌakwulk ch ed amJudea chekshani ch ed. Tsh am jiwia Mary ha-kiham k ab ha-ihm.

41Tsh am i kah g Elisabed k ab tahtmatsh gmadajam si al i banimme eda. Tsh g Hekia S-apꞌekamGewdag ab si i mah g gewdag. 42 Kush hekaj si s-hehgigam hab kaij ab wui g Mary, “Neh, ab atki sii s-m-hoꞌigeꞌel g Jiosh baꞌiwechkim mo chum hedaiuwi. Kutki womahsi m-amjed hegai mash abmahksg si geꞌe s-apꞌekam. 43 Kuptki d wo jeꞌejk hegai matd wo ge t-kownalig. Kuni si s-ap ni-tahtk mapt iaꞌini-chehgim. 44 Neh, am at si i banimme g ni-madmant am i m-kah mapt ab ni-ihm. K heg hekaj amni-chehgid g Jiosh mo ab si s-m-hoꞌigeꞌid. 45Wohoat hab wo e juh hegai mo ab m-chehgid g Jiosh. K dsi geꞌe hoꞌigeꞌidalig mapt ab i s-wohoch.” Neh, bashkaij g Elisabed.

Matsh g Mary ab i hehgchul g Jiosh46Kush g Mary hab kaij:

“Ab ani si hehgchulid g Jiosh47 ch si s-ap ni-tahtk mo d ni-doꞌibiakam.48-49Dani wabsh shoꞌigkam.Kut eda ab si has i ni-elid k si geꞌe haꞌichu ab hab

ni-juni g si geꞌe e-gewkdagkaj.T Hab iꞌajed chum hekid hab wo chei g hema-

jkam imhab aꞌahidag oidam mat ab si i s-ni-hoꞌigeꞌel g Jiosh.

Do si hekia s-apꞌekam g Jiosh50 ch eda iaꞌi aꞌahidag himdam oidch si pihk e elid ab

wehs ha wui hegam mo ab si has i elid.51 T am wo chehgi g si geꞌe e-gewkdag k wo has

gewito hegam mo si e hahaschud52-53 k wo ha wohppoꞌi g kokownal g ha-gewdag k g

s-kakais s-ha-kaisdag gam hu hab wo i juh kwabshaba g shoꞌigkam ab has wo i ha elid kheg ab wo i ha mah mo haschu i s-kehgaj hawehhejed.

54-55Neh, bash wa am ha ahgid g t-shohshonbad gedhu i Abraham amjed matsh id am hab wo ejuh.

Ab o i t-wehmt g Jiosh ahchim mach ab d ha-amjedkam k ab wehs t-wui si pihk e elidiꞌajed chum hekid.”

56Neh, bash hahawa g Mary ch amjed am ha wehmdakahim waik mashad ab ch gam hahawa hih uh-pam.

57Tsh amhahawa i e ai. Tshmadt g Elisabed. Kushd cheoj ali. 58 Sh g hajunij ch hugidaj an kihkam sis-hehgig wehmaj am i kaiok matsh g Jiosh ab si i s-hoꞌigeꞌel.

59 Kush am d i gigiꞌik tash g ali. Kumtsh wopahl hikuch mo d ha-himdag. Tsh am e chehm ghemajkam k habwo chum chehch Zacaria am oidk g

ohgaj. 60Kushwabshaba hab kaij g jeꞌej, “Pi atsh g e-ohg oidkwo chehgigk chwabshabahabwo chehgigkJohn.”

61Shhab kaij hegam, “Pi o hedai hab shaꞌi chehgigg m-hajuni,” 62 ch amjed ab wabsh i chum kakke gohgaj mat am wo ha ahgi mas has wo chehch.

63 Sh heg hema ha tahni g oꞌohanakud. Mtshhema mah. Kutsh id an oꞌoha, “Bo chehgig John”.Tsh wehsijj si e totods. 64 Kutsh am waꞌi hekaj s-apneok k ab si ihm g Jiosh ch ab si hoꞌigeꞌid. 65 Tshwehsijj ab si has el g Jiosh hegam mo an ha wehgajkih. Tsh gan hu aꞌai s-e mai am Judea chekshani ched mat has i e juh. 66 Ab ash si s-hoꞌigeꞌid g Jioshihda ali. Kush wehsijj hegam mash am kah am sii oidahim ch hab kaij, “Kus has mahs wo haꞌichukihda ali?”

Matsh baꞌich ah g Zacaria matsh haschu has wo ejuh

67 Kutsh g Hekia S-apꞌekam Gewkdag g si geꞌegewkdag ab i mah g Zacaria. Tsh heg am si s-hewelim neok k gam hu baꞌich ah mat haschu haswo e juh hab kaijch:68 “Ab ant wo si i hehgchul g s-apꞌekam t-kownalig

Jiosh.E o nahtokch mat wo t-doꞌibia ahchim mach d

hemajkamgaj69 ch atsh hekaj am hema wo i maskogi mat d wo t-

doꞌibiakamk.Heg at ab d wo kownal Davidbad amjedkamk ch wo

uꞌukch g si geꞌe gewkdag.70-71Kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddamoheki hu

am ahgachug matsh g Jiosh wo t-doꞌibia abha amjed g t-obga ch hegam mo s-t-kehꞌid.

72Ab atwo i s-t-hoꞌigeꞌel g Jioshmashwahabmasmaha ahgid g t-shohshon.

73-74 Bash si kaij ab Abrahambad wui mat wo t-doꞌibia ab ha amjed g t-obga.

Tt hab pi hedai wo ehbidad ch ab si s-ap wo ihmad gJiosh.

75 ch wo s-apꞌek am nenaj ed ch am hab wo junihidg s-apꞌekam chum hekid.

76-78 Ihda ni-sulijga at d wo Jiosh haꞌichu i tashogid-damk chwo ha ahgi g Jiosh hemajkamgamatg Jiosh ab wo s-ha hoꞌigeꞌid k gam hu hab woi juh g pi ap ha-chuꞌijig k wo ha doꞌibia abamjed g s-koꞌok ha-namkidadag.

Kut heg hekaj wo e nahtokchidmat g doꞌibiakam amwo i e maskogi.

Id at am wo i wuhsh Jiosh t amjed k ab wo t-mah gamichudadag.

79 hab masma mo g tash ab i chechshshaj ch ab t-mamka g tonlig.

Ab ach wa hihim t-namkidadag wui mat g Jiosh gamhu hab wo i t-juh heg hekaj pi ap t-chuꞌijig.

Kut wabshaba g t-doꞌibiakam ab wo i t-chehgi matthas masma am wo i t-apꞌech Jiosh wui.”

Neh bash kaij g Zacaria.80 Kutsh si s-gegokim i geꞌeda g ali am e tashogid

mo am Jiosh tatchui oidch him. Kush am hebai d ihimdam, tsh gm hu i e gawulkai tohono jewed ched k am haꞌichugkahim ch ab ai mat am i e maskogiTutuligo ha wui.

Page 58: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 2:1 55 LUKE 2:382

Matsh mahsi g Jiosh alidagAn g neid g Matthew 1:18-25

1Sh am hema d si geꞌe lai wehs ha dahm g jejewedch hab chehgig Augustus. Sha am hu hebai, tsh idam hab juh g chehanig matsh wehs wo e oꞌohan kwo e kuint g hemajkam heheꞌejel e‑kihhim ab. 2 Idash d si wehpeg kuintadag. Kush am hema d kownalSyria jewed ch ed hab chehgig Quirinius.

3 Tsh am himto g hemajkam ab heheꞌejele‑kihhim wui matsh wo e oꞌohan k wo e kuint.

4Tsh hegai Josephmash wa am kih Nazareth t amch atshwo hohnt gMary gamhu hih Bethlehemwuiam Judea chekshani ch ed nash pi ab d kownalibadDavid amjedkam. Sh g Davidbad am d kihkamBethlehem t am. 5 Tsh g Mary am oi g Joseph. Sheda e aihim matsh wo bei g e‑mad. 6-7 Tsh am dadaBethlehem t am. Sh eda pi amhuha jeg amkoksikudkih ch ed. Tsh heg hekaj am dadhaiwua haꞌichudoakam kih ch ed. Kutsh si e ai. Tsh madt g Mary.Kush heg d wehpegkam ch d cheoj. Kutsh am si ihobino s‑moik ikus ch ed k am heg eda woi mo ghaꞌichu doakam am e gegosid.

Mash g kahwal ha nuhkuddam ch anghil abhehgchulid hegai ali.

8 Sh am haꞌi dadha g kahwal ha nuhkuddam gamhu jeg ed ch an ha nuhkud g e‑shoshoiga. 9 Tshab haha wabsh ha wui e chehgi g anghil ab dahmkahchim t amjed. Kutsh an si i ton ha wehgaj matsham e chehgi g Jiosh gewkdag. Kutsh wabsh wohoꞌi etotods.

10 Sh hab hahawa kaij g anghil, “Pi g am wo shaꞌie totodsid. Ia ant jiwia mant haꞌichu wo em‑ahgi.K id wehs hemajkam d ha wuikam. T wo si s‑ap etahtkkad ab amjed. 11 Idani at am mahsi Davidbadkihhim ed hegai mo d Jiosh si Kehsha mat d woem‑doꞌibiakamk ch d wo geꞌechu em‑kownaligk.12 Kumt id ab wo s‑mahchk mat am wo woꞌok hegeda mo am e gegosid g haꞌichu doakam ch g s‑moikikuskaj wo e hobinodch.”

13 Tsh haha wabsh shaꞌi muꞌi anghil ab ha wuii e chehgi wehmaj hegai hema k si neꞌe ch abhehgchulid g Jiosh ch hab kaij.14 “Ab ach wehsijj hehgchulid g Jiosh an dahm

kahchim ch ed.T hegam mo hohhoꞌidachud g Jiosh an jewed dahm

wo e doꞌibia k wo si s‑ap e tahtkkad ab aꞌai ewui.”

15Neh, bash kaij g anghil ch gam hu hahawa i himtodahm kahchim wui.

Sh hab kaij a kahwal ha nuhkuddam ab aꞌai e wui,“Oi g wo hihim. Tt wo hihi am Bethlehem wui k amwo nei hegai matsh am hab e juh mo ab i t‑ahgid ganghil am wehhejed g Jiosh.”

16 Tsh wa woho am si s‑hohtam hihim k am iha gahghim k ha cheh. Kush woho am woꞌo g aliheg eda mo am e gegosid g haꞌichu doakam. 17 Tshhegam kahwal ha nuhkuddam am hahawa i ahgahimash has kaij g anghil ab amjed. 18 Tsh wehsijjhegam mash ha kah ab si has i el mo haschu haahgid. 19 Kush am si oidahim g Mary ch am wabshhejel i s‑mahch. 20Tsh g kahwal ha nuhkuddamgam

hu uhpam hihi ab si hehgchulidch g Jiosh natsh piwehs nei hegai mo haschu am ha ahgid g anghil.

Matsh am e chehch g Jesus21 Kush am d i gigiꞌik tash g ali. Kumtsh an pahl

hikuch mo d ha‑himdag k hab chehch Jesus matshwa g anghil ia uꞌapa g ahga mat eda koi woꞌiwua.

Matsh am i dagito g Jesus Jiosh wui22-24 Tsh am i e ai g tash matsh g Mary am wo e

chehgi mo kegchudas mat hab masma g Mosesbadan oꞌoha g Jiosh chehanig. Bo chuꞌig matsh heghekaj gohk wo ha kokda g hohhi o g pap‑loloma kab wo iagchul Jiosh wui. K hab ep chuꞌig matp dwo cheojk g wehpeg mahsidkam ch ab wo i e dagitoJiosh wui. Tsh heg hekaj am bei g ali k am hihi geꞌecheopi wui ab Jerusalem t ab.

25 Sh am hema kih g keli ch hab chehgig Simeonch ash d si s‑apꞌekam ch ab si has elid g Jiosh chash ab si nenida mat wo ha doꞌibia g Tutuligo. Shg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab si wehmaj 26 ch asham i tashogi matsh pi womuh k ab wo ai mat wo neig Jiosh si Kehsha. 27Neh, tsh am i e ai g tash. Tsh amhahawa i tashogimat amwo iwah geꞌe cheopi ch ed.Kutsh g Joseph ch Mary am uꞌapa g Jesus matsh amhab wo juni mo has i masma d ha‑chehanig. 28Tsh gSimeon an koh g ali k ab si e hoꞌigeꞌidahun Jiosh wuihab kaijch.29 “Pegih ia o i s‑apꞌe, ni‑Jioshga.Pt ab haha wo i ni‑hiwigi mant wo si s‑ap ni‑taht

k ni‑pihhu map hab masma heki hu amni‑ahgid.

30 Neh, ni‑wuhpuikaj ani hahawa neid ihda mapthekaj wo t‑doꞌibia.

31Kut wehs hemajkam wo s‑mai ab amjed32 nat pi d wo ha‑tonligk g nahnko mahs hemajkam

ch ab wo si uhgk i ha bei g m‑hemajkamga.”Neh, bash kaij hegai Simeon.

33 Sh g Joseph ch Mary si has e tahtk heg hekajmo has i kaij ab amjed g ali. 34 Sh hab hahawa kaij gSimeon ab ha wui, “Jiosh at wo wa s‑em‑hoꞌigeꞌel,”ch ash hab ep kaij ab jeꞌej wui, “Neh, ihda ali at gJiosh am si i kei. Kut muꞌi wo t‑doꞌibia. T wabshabamuꞌijj g t‑wehm Tutuligo pi ab hu wo wohochudk im hu hab wo i e juh. Jiosh at ab wo e chehgit‑wui id hekaj ali. T muꞌijj wo s‑kehꞌid 35 k hekaj womahsko wua g e‑chegitoidag. Kut g m‑ihbdag wo sis‑koꞌokkad hab waꞌi masma matp hems g is‑pahyoab wo si m‑chuꞌakad m‑ihbdag ed.” Neh, bash kaij gSimeon.

36Sh hema g oks amd Jiosh haꞌichu i tashogiddamch hab chehgig Anna. Sh g ohgajbad hab chehgigPhanuel ch ab d amjedkamaj g Asherbad. Kushg keligaj ihda Anna muh mash eda d haha wabshi e wehm kihkam wewaꞌak aꞌahid ab. 37 Sh amhaha d hejel wiꞌikamgigiꞌikko gamai giꞌik (84) aꞌahidab. Tash oidam ch chuhug oidam ash am haꞌichuggeꞌe cheopi t am ch ab si has elid g Jiosh ab wui ehoꞌigeꞌidahunch ch hab al heꞌes haꞌichu koꞌa.

38 Sh am haꞌichug g ali ch jeꞌej g Joseph wehm.Kutsh am jiwia hegai Anna k ash ab hoꞌigeꞌelid gJiosh ch am hahawa wehsijj ha ahgid ab amjed g alihegam mash hab waꞌap nenida matsh g Jiosh wo hadoꞌibia.

Matsh gam hu uhpam hihi Nazareth wui

Page 59: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 2:39 56 LUKE 3:1439 Neh, kutsh wehs am hab juh hegai mo an

oꞌohanas chehanig ch ed k gam hu hahawa uhpamhihi Galilee chekshani wui k am dada e-kih amNazareth kihhim t am. 40 Kutsh ab si s-gegokim igeꞌelhi g ali k wabsh shaꞌi haꞌichu s-amichud. Sh gJiosh pihk elidadag am si e tashogid wehhejed.

Mash eda d wiapoꞌogeꞌel g Jesus ch am hih geꞌecheopi wui

41 Wehs ahid ab ash am e wushshad Jerusalem tam matsh wa ha doꞌibia g Jiosh g ha-shohshon abha amjed g Egypt t am hemajkam. Kush g Jesusjehj chum hekid am hihhim. 42 Kush am d i gamaigohk aꞌahidag g Jesus. Tsh am i e ai hegai ha-doꞌibiadag wuhshda. Tsh am ep hihi bekch g Jesus kam haꞌichugkahim mo heꞌes i tash am hab e wua.

43 Tsh am i kuhgit. Tsh gam hu i e nohnogiuhpam. Tsh eda amwaꞌi wih g Jesus Jerusalem t am.Sh g jehjij pi mahch mo pi am hu ha wehmaj 44nashpi hab elidmash anwahebai hawehmaj ghihimdammash am muꞌi e wehm hihim. Kush hekaj hemakotash waꞌi chihpia k an chum gahghi ha oidk g e-hajuni ch e-nanꞌaipijju. 45 Sh eda pi am hu haꞌichug.Kutsh oi wa gam hu uhpam hihi Jerusalem wui matan wo i gahghi.

46Kush am d i waik tash. Tsh ged hu hahawa chehgeꞌe cheopi ch ed. Kush am dak ch ab ha kaihamg s-chu aꞌamichuddam ch ab si haꞌichu ha kakkemash am aꞌaga g Jiosh oꞌohana. 47 Sh idam ab epaihaꞌichu kakke. Kush si s-emamachimneok ch si s-apab uhpam i nodgid g haꞌichu ha-kakkei. Sh wehsijjhegam mash kah ab wabsh i hahaꞌadka si has i etahtk.

48 Neh, tsh g Joseph ch Mary hab waꞌap si has ie taht am chehgiok. Sh g jeꞌej hab kaij, “Ni-sulijga,shahchu apt ahgk hab t-juh? Shelkam att nonda gm-ohg wehm pi m-edgidk.”

49Kush hab kaij ab hawui, “Chum amwa s-mahchmant hemho wa am wo haꞌichugk ni-ohg Jiosh kihed.” 50 Sh eda pi shaꞌi amichud mo haschu ahgchhab kaij.

51 Kutsh gam hu hahawa uhpam hih ha wehmNazareth wui k ab ha wechokahim. Sh g jeꞌej pihekid shaꞌi pi chegito ihda matsh has e juh. 52Neh,kutsh ab si s-gegokam i geꞌehogatahi g Jesus k baꞌichi edagi g amichudadag k ash am si oid g Jioshchehanig. Kush ab si s-hoꞌigeꞌid g Jiosh. Sh ghemajkam ab si has elid.

3Mash g John wehpeg ha mihshmad ch ha pahl

wapkonAn g neid g Matthew 3:1-12; Mark 1:1-8; John 1:19-28

1-2Tsh am hebai i cheka. Kush am daha ihda Johnmo d Zacariabad alidag am tohono jewed ch ed.

Sh wenog am hema d si uhgchu lai wehs hadahm g jejewed ch hab chehgig Tiberius. Kush amhema ep d kownal Judea chekshani t am ch habchehgig Pilate. Kush g Herodbad aꞌalidag hab waꞌapd kokownal. Hema ash hab waꞌap chehgig Herodch ash am d kownal Galilee chekshani ch ed k chhema hab chehgig Philip ch am d kownal Itureach ed ch Traconitis ch ed. Sh g Lisanias am dkownal Abelene ch ed. Kush iaꞌi idani hegam am

d si uꞌugchu ha‑papalig g Tutuligo mash hema habchehgig Annas ch hema hab chehgig Caiaphas. Tshg Jiosh ab mah g John g haꞌichu e‑ahga mash edahegai Tiberius amwaꞌi daha gamai hetasp aꞌahid ab.

3 Sh g John an wehsko ahgachug g Jiosh haꞌichuahga anai Jordan akimel woꞌoshani ed hab ha ahgch,“Gam g huwo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k wo e pahlwapko. Tsh g Jiosh gam hu hab wo i juh g pi apem‑chuꞌijig.”

4 Batsh wa e juh hab masma matki an heki huoꞌoha hegai kelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddammash hab chehgig Isaiah. K hab chuꞌig g oꞌohanaj:Hema atsh gam hu jeg ed wo ha mihshmad g hema-

jkam hab kaijch, “Neh, in atsh wo i wuhshjewed dahm hegai mo d ge kownal wehshaꞌichu dahm.

Kumt heg wehhejed wo i e nako hab sha masmamamt am wo i apꞌech g pad wohg mat amoidk wo i hih g geꞌe kownal. 5Nat hig pi amwo i e apꞌech g wohg mo hebai pi apkodagmat hekid wo jiwia g geꞌe kownal?

Pegih, mt am hab waꞌap wo i apꞌech g e‑doakag ame doꞌibiak.

6T hab wehs wo nei g hemajkammat has masma wochum ha doꞌibia g Jiosh.” Isaiah 40:3-5

Neh, batki masma an oꞌoha g Isaiabad.Kush g John woho hab masma hab e wua. 7-8 Tsh

muꞌi am wui e chehm g hemajkam matsh ab ab woe pahl wapko. Haꞌi idam o pi am hu gawul junimkg pi ap e‑chegitoi. Kush hab ha ahg g John, “Hah,ahpim mam pi ap chegitoidag, bamki e elid mamtwo e doꞌibia ab amjed g s‑koꞌok e‑namkidadag hegwabsh hekaj mam ab d Abrahambad amjedkam. Ntwabshaba wo em‑ahgi mamt pi woho wo e doꞌibia,heg hi wa mamt am wo e chehgi am hab juni-hidch g s‑apꞌekam mamt gam hu s‑ohhod g pi ape‑chegitoi. Wehs hegam mat gam hu wo s‑ohhod gpi ap e‑chegitoi at d wo Jiosh hemajkamgak ch habmasma wo e kuint mo d Abrahambad amjedkam,chum wa g nahnko mahs hemajkam. 9 Kumt ahpimgam hu wo s‑e ohhod hab masma mat g pi kehgbahidkam uꞌusmamtp pi gamhuwo s‑ohhod g pi ape‑chegitoi k pi am hu hab wo junihid g s‑apꞌekam.”

10 Kush haꞌi g hemajkam ab kakke, “Pegih, tt hashig wo chum t‑juh?”

11 Kush hab kaij ab ha wui, “Mt am wo i apꞌechg e‑chegitoi Jiosh wui k amjed pi wo daꞌi g e‑eniga.Neh, tp hems hema pi wo ha kotonik. Kumt ab wohema mah. Tp hems hema pi wo haꞌichu chekk. Mtab wo mah g haꞌichu hugi.” Neh, bash kaij g John.

12Kushhaꞌi hegammatsh amwui dada kwo epahlwapko d lial ha kowlantdamamkownalwehhejed chash ab kakke, “T‑mashchamdam, tt ahchim has wochummasmak?”

13 Kush hab ha ahg, “Pi amt gamai hu wabshbaꞌich i muꞌi wo ha kowlant mo heꞌekkia i mohtoꞌisg oꞌodham.”

14 Kush haꞌi d shondal ch ab epai kakke, “Ttahchim has wo chummasmak?”

Sh hab ha ahg, “Pi g hekid haꞌichu wo shaꞌi hawohppoꞌidad ch pi ab huhemahaꞌichuwo shaꞌi abchmat pi wo wohok ch ehp mamt wabsh wo s‑ap etahtkk ch ab uꞌu mam heꞌekkia i em‑namkid.”

Page 60: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 3:15 57 LUKE 4:115 Kush g hemajkam pi am hu dodolimad am

oidahimch mas hu id d Jiosh si Kehsha matsh wo hadoꞌibia.

16 Kush heg hekaj hab kaij g John, “Pi g hab woni‑elid manis ahni d si haꞌichu. Ab at hema wo iwuhsh ni‑oidk mat d wo si haꞌichuk. Ahni ani hi waem‑pahl wapkon. T wabshaba heg ab wo em‑mah gHekia S‑apꞌekam Gewkdag k gam hu hab wo i juh piem‑apꞌekam hab sha masma mat g mehi wo mei gshaꞌi.

17 “Nam hig pi nehnichud g pilkani mamt g mo-hgaj gam hu wo i gawulkad k wo mehid k g pilkaniged hu wo i baꞌiha. Pegih, t hab waꞌap am aꞌai wo iha gawulkai g hemajkam am lodaita ch ed ihdamaniem‑ahgid kwo ha doꞌibia g s‑apꞌekamk g pi apꞌekams‑koꞌokam wo ha namkid. T g ha namkidadag pihekidwohuhug.” 18Neh, bash kaij g John chnahnkomasma am i chum ha tashogid g hemajkam g s‑kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh.

19 Sh eda hegai kownal mash hab chehgig Herodgeꞌe hab junihim g pi apꞌekam ch atsh g e‑wehnagehs g hohnigaj. Sh hab chehgig hegai Herodias.Kush g John ab s‑kehꞌid g kownal ch hab kaij matpi hab wo chum e juh. 20 Tsh g Herod am baꞌich i piap haꞌichu hab juh matsh ged hu si kuh g John.

Matsh g Jesus e pahl wakoAn g neid g Matthew 3:13-17; Mark 1:9-11

21 Tsh wabshaba koi e kuh g John k wehs hapahl wapko hegam matsh am wui e chehm abs‑wohochudch g Jiosh. Tsh g Jesus hab waꞌap amwui jiwia k e pahl wakon k am e hoꞌigeꞌidahun. Tshg dahm kahchim gam i e kuhpiꞌo. 22 Kutsh g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag i hud ab ab g Jesus k hab shamahs mo g hohhi. Sh ab neok g Jiosh ab dahmkahchim t amjed ch hab kaij ab wui g Jesus, “Ahpiap d si ni‑tatchuidch ni‑alidag ch am si ni‑tatchuioidch hab masma.”

Mash hedai d si shohshonaj g JesusAn g neid g Matthew 1:1-17

23 Jesus ash am hu d i waikko wehst‑mahmaꞌahidag matsh eda am i himch g e‑chikpan kam i ahgahi g Jiosh haꞌichu ahga. Kush idam dshohshonaj mant g ha‑chechgig an wo ha oꞌoha.Bash masma s‑e mahch mo d Josephbad alidag.Sh g Joseph ab d Heli amjedkam.24Kush g Heli ohgbad Matthat.Sh g Matthat ohgbad d Levi.Sh g Levi ohgbad d Melchi.Sh g Melchi ohgbad d Jannai.Sh g Jannai ohgbad d Joseph.25 Sh g Joseph ohgbad d Mattathias.Sh g Mattathias ohgbad d Amos.Sh g Amos ohgbad d Nahum.Sh g Nahum ohgbad d Esli.Sh g Esli ohgbad d Naggai.26 Sh g Naggai ohgbad d Maad.Sh g Maad ohgbad d Mattathias.Sh g Mattathias ohgbad d Semein.Sh g Semein ohgbad d Josech.Sh g Josech ohgbad d Joda.27 Sh g Joda ohgbad d Joanan.Sh g Joanan ohgbad d Resa.Sh g Resa ohgbad d Zerubbabel.

Sh g Zerubbabel ohgbad d Shealtiel.Sh g Shealtiel ohgbad d Neri.28 Sh g Neri ohgbad d Melchi.Sh g Melchi ohgbad d Addi.Sh g Addi ohgbad d Cosam.Sh g Cosam ohgbad d Elmadam.Sh g Elmadam ohgbad d Er.29 Sh g Er ohgbad d Joshua.Sh g Joshua ohgbad d Eliezer.Sh g Eliezer ohgbad d Jorim.Sh g Jorim ohgbad d Matthat.Sh g Matthat ohgbad d Levi.30 Sh g Levi ohgbad d Simeon.Sh g Simeon ohgbad d Judah.Sh g Judah ohgbad d Joseph.Sh g Joseph ohgbad d Jonam.Sh g Jonam ohgbad d Eliakim.31 Sh g Eliakim ohgbad d Melea.Sh g Melea ohgbad d Menna.Sh g Menna ohgbad d Mattatha.Sh g Mattatha ohgbad d Nathan.Sh g Nathan ohgbad d David.32 Sh g David ohgbad d Jesse.Sh g Jesse ohgbad d Obed.Sh g Obed ohgbad d Boaz.Sh g Boaz ohgbad d Shela.Sh g Shela ohgbad d Nashon.33 Sh g Nashon ohgbad d Amminadab.Sh g Amminadab ohgbad d Admin.Sh g Admin ohgbad d Arni.Sh g Arni ohgbad d Hezron.Sh g Hezron ohgbad d Perez.Sh g Perez ohgbad d Judah.34 Sh g Judah ohgbad d Jacob.Sh g Jacob ohgbad d Isaac.Sh g Isaac ohgbad d Abraham.Sh g Abraham ohgbad d Terah.Sh g Terah ohgbad d Nahor.35 Sh g Nahor ohgbad d Serug.Sh g Serug ohgbad d Reu.Sh g Reu ohgbad d Peleg.Sh g Peleg ohgbad d Eber.Sh g Eber ohgbad d Shelah.36 Sh g Shelah ohgbad d Cainan.Sh g Cainan ohgbad d Arphaxad.Sh g Arphaxad ohgbad d Shem.Sh g Shem ohgbad d Noah.Sh g Noah ohgbad d Lamec.37 Sh g Lamec ohgbad d Methusela.Sh g Methusela ohgbad d Enoc.Sh g Enoc ohgbad d Jared.Sh g Jared ohgbad d Mahalaleel.Sh g Mahalaleel ohgbad d Cainan. 38 Sh g Cainan

ohgbad d Enos.Sh g Enos ohgbad d Seth.Sh g Seth ohgbad d Adam.Sh g Adambad d amjedkamaj g Jiosh.

4Mash g Jiawul am chum s‑wuimk g Jesus pi apꞌekam

ch edAn g neid g Matthew 4:1-11; Mark 1:12-13

1 Jesus atsh gam hu hih ab amjed g Jordan akimelmatsh hebai e pahl wako. Kush g Hekia S‑apꞌekam

Page 61: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 4:2 58 LUKE 4:34Gewkdag ab mahkch g si geꞌe gewkdag ch hab ahgmat gam hu wo hih am tohono jewed wui. 2 Kusham haꞌichugkahim giꞌikko wehst‑mahm tash ab. Shheg oidam g jijawul ha‑geꞌejig am chum s‑wuimk piapꞌekam ch ed.

Jesus ash pi haꞌichu koꞌa heg oidam ch hekajbihugim. 3Sh g ge Jiawul abwui hab kaij, “Bap chume elid map d Jiosh alidag. Pegih, ab g hig chehaniihda hodai mat wo e pahnch naptki pi bihugim.”

4 Kush hab kaij g Jesus, “Pi ant hab wo juh. An ohab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Jiosh neꞌoki o baꞌich d i si haꞌichu mo hi g haꞌichu

hugi.Kut g oꞌodham hemho ab wo wa s‑wohog elidad.”

Deuteronomy 8:35 Neh, tsh g Jiawul am hahawa shaꞌi si s‑hohtam

wuhpuij tahgio wehs i mahsid g kokownaltalig iddahm jewed 6-7 k ab wui hab ep kaij, “Wehs o abni‑mahks ihda gewkdag ch kaisdag ch d ni‑enigamant wo wa mah mani hedai hab i elid. Kunt wehsabwom‑mahmapt ab ni‑wui wo i gehsh k abwo hasni‑el.”

8 Kush hab kaij g Jesus, “Pi ant hab wo juh. An ohab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Heg amt waꞌi Jiosh ab wui wo i gehsh k ab wo

ihmad ch heg ab wo waꞌi s‑wohog elidad.”Deuteronomy 6:13

9Kutsh amhahawawuhpuij tahgio imahsid hegaigeꞌe cheopi mo am kehk Jerusalem t ab k hab ahg,“Maptp dwo Jiosh alidagk, pegih, am g i dahꞌi amjedmo gan hu si uhgk kihtas. 10No hig pi an hab chuꞌigJiosh oꞌohana ed:Jiosh at ab wo ha cheha g muꞌi anghil mat wo

m‑nuhkud.11 Kut an hu wo si m‑uꞌukchid mapt nih g shaꞌi

e‑tahtad ab hu wo shul hohodai t ab.” Psalm91:11-12

12 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Pi ant wo pipꞌich gJiosh. An o hab chuꞌig oꞌohanaj ed:Pi g wo shaꞌi pipꞌichudad g e‑kownalig Jiosh.”

Deuteronomy 6:1613Kush g Jiawul am hahawa sha dagito g Jesus am

i wehs nahnko masma chum s‑wuimkk pi apꞌekamch ed.

Matsh g Jesus am i himch g e‑chikpan Galilee chek-shani ch ed

An g neid g Matthew 4:12-17; Mark 1:14-1514 Tsh gam hu hahawa hih g Jesus Galilee chek-

shani wui. Sh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag si geꞌemahkch g gewkdag. Tsh gam hu aꞌai s‑e mai ghaꞌichu ahga ab amjed. 15 Kush am ha mashchamha eꞌeda g ha‑chechopi. Sh wehsijj ab si has elid ghemajkam.

Mash g Jesus si kihꞌamkam pi ab hu tatchuaAn g neid g Matthew 13:53-58; Mark 6:1-6

16 Kush am him k am hekid. Tsh gam hu hih gJesus Nazareth kihhimwuimashwa am d si kihkam.Tsh g shahwai am i e ai. Kutsh am i e chehm ghemajkam cheopi ch ed nash pi eda e mihshmad.Tsh am jiwia g Jesus k am dahiwua habmasmamashwa chum hekid am hab e junihim. Kumtsh amhiwigi. Tsh am kekiwua matsh wo neꞌokchul g Jioshheki hu oꞌohana. 17 Kumtsh ab hema mah g holiwk

oꞌohana. Sh d oꞌohanaj g Isaiabad. Tsh an neꞌokchulmo an hab chuꞌig matsh g Jiosh si Kehsha hab wochei:18 Jiosh at am i ni‑kei mant am wo ha ahgidahid g

shoꞌigkam g s‑kehg haꞌichu ahgaj.K heg hekaj am ni‑wehmaj g Hekia S‑apꞌekam

Gewkdag ch ab ni‑mahkch g si geꞌe gewkdag.K ab ni‑chehani g Jiosh mant am wo ha ahgidahid

g doꞌibiadag hegam mo haꞌichukaj e wupul-shch ch wo ha nench g pi neneadam k ab woi ha wuwhas hegam mo haꞌichukaj e kudut

19 k wo ahgachug mat e ai mat g Jiosh wo ha doꞌibiag e‑hemajkamga. Isaiah 61:1-2

20 Tsh g Jesus ab i holiwkai g oꞌohana k ab uh-pam mah g nuhkuddam k am hahawa dahiwua mathaꞌichu hab wo chei. Sh wehsijj ab si kaiham mathas wo chei. 21Kutsh am i neok k hab kaij ab ha wui,“Neh, hemu at e ai. Ni ahni hab wua ihda mant amneꞌokchul em‑wehhejed.”

22 Tsh wehsijj ab si has i el no pi si s‑ap neok kwabshaba hab kaij, “Aha no hig pi woho d Josephbadalidag?”

23 Sh hab kaij g Jesus, “No hig pi woho mamt abni‑wui hab wo chei hegai hab ha‑cheꞌidag mo habchuꞌig, Am g i e maskogid maptp d ge mahkai, k habepwo chei, Ia g hu hig hab ep juhni g s‑hasig haꞌichue‑kih am mapsh has masma am hab ge junihimCapernaum kihhim t am.”

24 Sh hab ep kaij g Jesus, “Mo wa woho mam piab hu has elid g Jiosh haꞌichu i tashogiddam amaimo hebai d i si kihkam. 25 Elijabad wehm oꞌodhamash wa hab masma pi ab hu has elid. Tsh heghekaj pi am hu hema i wehmt matsh eda pi ha juhwaik eda hugkam aꞌahid ab. Tsh g bihugig i gei.Muꞌij ash g heheꞌejel wiꞌikam uꞌuwi amai. 26 Tshwabshaba g Jiosh am cheha g Elijabad matsh amwo hih Seraphath kihhim wui am Sidon jewed ched k am wo hema i wehmt g hejel wiꞌikam uwiamai. 27 Kush muꞌi kokꞌo g Tutuligo heg hekaj piha doddakam mumkidag mo hab e aꞌaga ‘leprosy’.Tsh eda pi hema shaꞌi ha doaj hegai kelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam mash hab chehgig Elisha. Shhema heg hekaj mumku g gawul mahs oꞌodham chhab chehgig Naaman ch am kih Syria jewed ch ed.Kutsh heg waꞌi doaj g Elishabad.”

28 Tsh wehsijj hegam mash am haꞌichug cheopich ed si babgat am i kaiok ihda 29 k atsh gam sineꞌiopa k am i chewaim g Jesus gam hu jegko. K edag Nazareth an kehk kawulk t ab. Kutsh am i bei moam hu hebai ge uhgk i koa g kawulk hab chum ahgkmat amjed wo i daꞌich. 30 Tsh wabshaba g Jesus amwabsh ha shahgid wuhshani k gam hu hih.

Hema g oꞌodham mo g jiawul an uꞌukchAn g neid g Mark 1:21-28

31Tsh gamhu hahawa hih g Jesus Capernaumwuiheg eda chekshani k am ha mashcha g hemajkamcheopi ch ed mo am d i ha‑mihshmda tash. 32Kutshwehsijj si has i el kaiokmo hasmasma hamashchamno pi si s‑e mamachim neok.

33 Sh am hema daha mo g jiawul an uꞌukch. Kushsi s‑kaidam hihnk ch hab kaij, 34 “Gam g hu hihmahpi Jesus map ab Nazareth t ab d kihkam. Anapt hab ahgk ia jiwia mapt wo t‑kokda. S‑mahch

Page 62: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 4:35 59 LUKE 5:19

ani map hedai wud. Dap Jiosh si hekia s‑apꞌekamkehsha.”

35Tsh g Jesus ab si chehmo g jiawul k hab kaij, “Pig shahmuni k ab iwuhshani id amjed oꞌodham.” Tshg jiawul am si wua hegai oꞌodham wehsijj ha tahgiok ab i wuhsh amjed k pi shaꞌi koꞌokam has juh.

36 Kutsh wehsijj ab si has i el g Jesus k hab kaijab aꞌai e wui, “Shaꞌi si s‑gewkdag g neꞌokij. Ab ochehani g jijawul mat ab wo i wuwha. K wa wohohab e wua.” 37 Kutsh wehsko e kah ihda anai hegoidk jejewed.

Matsh g Jesus ha dodaj g muꞌi hemajkamAn g neid g Matthew 8:14-17; Mark 1:29-34

38 Tsh amjed gam hu hih g Jesus heg kih wui mohab chehgig Simon. Sh eda g hohnigaj jeꞌe ihda simumku k ch s‑toni iajidch. Kumsh am ahgid g Jesusab amjed. 39Tsh amhim k am i kekiwua hegwoꞌikudhugid an k am e hoꞌigeꞌidahu. Tsh am ha hekaj apꞌetk am i wamig k ha hihidol.

40Tsh gamhuhud g tash. Tshwehsijj hegammo gha‑naipijju kokꞌo g nahnko mahs mumkidagkaj amha uꞌapa Jesus wui. Kut wehsijj ab i ha tahtmahimk ha dodaj. 41 Tsh muꞌi ab wui i hihi hegam mo gjijawul an ha uꞌukch. Sh idam jijawul si hihnk ch habkaij, “Ahpi ap d Jiosh alidag.” Kush ab si s‑ha kehꞌidg Jesus ch gamhu i hawuwhasid ch pi ha hiwgidmasam hu has wo kaijjid no pi s‑mahch idam mo heg dJiosh si Kehsha.

Matsh g Jesus amhamihshmad Galilee chekshani ched

An g neid g Mark 1:35-3942 Sh am hu hebai wabsh i siꞌalim, tsh g Jesus gam

hu jegko i wuhsh. Tsh am i gahghi g hemajkam k ami chehg k chum pi hiwigi mat wo hih ab ha amjed.43 Kush wabshaba hab kaij ab ha wui, “Hemho waant am wo i ahgahi g s‑kehg haꞌichu ahga ab amjedg Jiosh kownaltalig an aꞌai kihhim ch ed hab wa ehpnat pi hab ahgk i ni‑kei g Jiosh.” 44 Tsh wa wohoam i ha mihshmdahi wehsko ha‑chechopi ed amaiGalilee chekshani ch ed.

5Matsh g Jesus ab haꞌi i ha wai mat ab si wecho wo e

mashchamadAn g neid g Matthew 4:18-22; Mark 1:16-20

1Sh amhuhebai g Jesus an kehkmo an i koa hegaial kahchki mo hab chehgig Galilee Kahchki. Kutshg hemajkam ab wabsh i shodbinidahi s‑kaimkch gJiosh haꞌichu ahga. 2 Sh neid mo gohk wapalko amwupulshpi shuhdagi ch ed. Tsh g enigakam am hadagito k ged hu ha wapkon g e‑chuchagia. 3 Kutsham i chesh g Jesus hema ha eda idam wapalko. Shheg d Simon eniga. Sh hab ahg matsh am wo shaꞌinuꞌichkwua shuhdagi ch ed. Tsh g Simon hab juh.Tsh ab i dahiwua g Jesus wahlko ch ed k am hamashcha g hemajkam.

4Tsh am i haꞌasa haꞌichu ha ahgid k hab ahg ihdaSimonmat am wo i himch g e‑wahlko mo am s‑juhkg shuhdagi k amwo i huduni g e‑chuchagia hawehmg e‑wehm chikpandam.

5 Sh hab kaij g Simon, “T‑mashchamdam, ge attchuhug shaꞌi si chikpan k pi haꞌichu shaꞌi bei. Pwabshaba am t‑ahgid matt am ep wo i huduni g

t‑chuchagia. Pegih, tt am hab wo t‑juh.” 6Kutsh wawoho am hihim k am i ha huhuds ge e‑chuchagia katsh shaꞌi si muꞌi waptopi ha ui matsh chum alo ewanikumia g ha‑chuchagia.

7 Kush am haꞌi ep chikpan hema wahlko ch ed.Kumtsh idam ab hahawa si ha wai mat am wo i hawehmt. Tsh wa woho ab i himch g e‑wahlko k wehsha shuhshud g waptopikaj mat chum alo wachkk gha‑wapalko.

8 Tsh am i nei g Simon mat haschu has i e juhk ab si i gei g e‑tohtonkaj Jesus wui k hab wabshkaij, “Ih, dani wabsh pi apꞌekam oꞌodham. K pi habchum mahs maps wo ni‑wehmajk ahpi s‑apꞌekamni‑kownalig.” 9 Kutsh wehsijj hegam mash wehmajsi e totods neidch mat has e juh. 10 Haꞌi hegamwehmaj chikpandam g Peter ash d James ch John chash d aꞌalidaj hegai mash hab chehgig Zebedee.

Sh g Jesus hab kaij ab Simon wui, “Pi g am shaꞌihas e tahtkkad. Iꞌajed apt imhab g oꞌodham an woha uꞌud ni‑wehhejed.” 11 Tsh am wabsh i chum ai gshuhdagi koa idam k am i ha wuwhas g wapalko kwehs haꞌichu amwabsh i dagito k gm hu i oi g Jesus.

Matsh g Jesus hema doaj mash g chuhkugaj wabshmuhkhim

An g neid g Matthew 8:1-4; Mark 1:40-4512 Sh am hu hebai g Jesus am hasko kih-

him ch ed oimmed. Kush am hema g oꞌodhamwehsko maꞌishch hegai mumkidag mo g chuhkugajmuhkhim. Tsh am jiwia g Jesus. Kutsh heg am ichehg k ab si kupal i gei wui k hab kaij, “Ab g si is‑ni‑hoꞌigeꞌid k i ni‑doajid pej maptp wo tatchuad.”

13 Tsh g Jesus ab tahtam k hab kaij, “Am o was‑apꞌe. Doajini.” Tsh am ha hekaj i doa.

14Tsh g Jesus ab chehani k hab kaij, “Pi g amhedaiahgid ab amjed ihda k wabshaba am ha hekaj wohih pahl wui. T amwom‑chechga k wo wohokamchmapt doa. Pt am hab haha wo juh hegai iagchulidamo wa g Jiosh em‑chehani Mosesbad oꞌohana ed. Thab wo s‑mahchk g hemajkam mapt woho doa.”

15 Tsh amjed gam hu hih hegai oꞌodham. Kutshwehsko i e ahgahi ihda matsh g Jesus hab juh. Tshhekaj muꞌi hemajkam am wui hihi mat wo kah ghaꞌichu ahgaj k wo e dodaj. 16 Tsh g Jesus am wo hamihshmad k wo ha dodajid k amjed gam hu hejelkowo him k wo e hoꞌigeꞌidahu.

Matsh g Jesus hema doaj mo ab wabsh i s‑moikAn g neid g Matthew 9:1-8; Mark 2:1-12

17 Sh am hu hebai ehp mash g Jesus am hamashcham. Sh am haꞌi dadha g chehanig hamashchamdam ch hegam mo si oid g chehanig chhab e aꞌaga Palasi. Idam atsh ga hu aꞌaijed am dadaab amjed g Galilee chekshani ch Judea chekshani chab Jerusalem kihhim t amjed. Tsh g Jiosh ab si mahg gewkdag g Jesus mat wo ha dodaj g kokꞌodam.

18 Tsh am haꞌi dada g chechoj hema uꞌadch g pihimidkam. Id ash ab wabsh i s‑moik ch am woꞌoe‑wahkus ed. 19 Kush am i chum s‑wahkidamk kihch ed matsh wo chehgi g Jesus ab si hiwigch mat wodoaj. Sh wabshaba shaꞌi si s‑hemajkamag. Kutsh pihas masma am hu wo i e wahki. Tsh heg hekaj ganhu hahawa i cheshaj kih dahm k am gemaggad g kihmaꞌishpadag k amjed ab i huduni g woꞌikudaj am hashahgid ghemajkamkamwoimash amkehkg Jesus.

Page 63: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 5:20 60 LUKE 6:1320 Tsh am i nei g Jesus moki ab si hiwig idam

k hab kaij ab wui ihda oꞌodham, “Ni‑nawoj, abani s‑m‑hoꞌigeꞌid ch gam hu hab i juh g pi apm‑chuꞌijig.”

21 Kush hegam chehanig ha mashchamdam chPalasi wabsh hejel hab e ahg, “Ih, shaꞌi si pi ap neokihda oꞌodham hab masma e wepogidch g Jiosh. Hegat waꞌi Jiosh wo e nakomat gam hu hab wo i juh g piap ha‑chuꞌijig.”

22 Sh g Jesus s‑mahch mo haschu am oidahim chhab kaij ab ha wui, “Pi g am wo shaꞌi oidahimmanispi woho edgid g gewkdag mant gam hu hab wo i juhg pi ap ha‑chuꞌijig. 23 Bam elid mo s‑pehegim hab ekaij mat gam hu hab i e juh g pi ap chuꞌijigaj no gehedai s‑mahch mas s‑wohom hab e juh. 24 Pegih, ntwo em‑chehgi mani woho ge gewkdag ch hab wuamani has i kaij ahni Jiosh si Kehsha.” Neh, bash kaijch hab hahawa kaij hegwui pi himidkam, “I gwamigk am behꞌi g e‑wahkus k hihm am uhpam.”

25Tsh amha hekaj i wami hegai oꞌodham k am beig e‑wahkus k gam hu uhpamhih ab si ihmch g Jiosh.26 Tsh g hemajkam si has i elid k ab ihm g Jiosh habkaijch, “Shaꞌi si s‑kehg haꞌichu ach neid id tashkaj.”

Matsh g Jesus ab i wai g Levibad (Matthew)An g neid g Matthew 9:9-13; Mark 2:13-17

27 Sh hema d lial kowlantdam g kownal wehhejedch hab chehgig Levi. Tsh g Jesus am cheh. Kush amdaha heg eda kih mo am chikpan.

Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Oi g i ni‑oid.” 28 Tshg Levi am ha hekaj i wuhshani k am wabsh i dagitowehs haꞌichu k gam hu i oi.

29-30 Am waꞌi mia amjed, tsh g Levi am hab juh ggeꞌe gegosig am wehhejed g Jesus. Sh am haꞌi oiopog Palasi mash idam haꞌi d chehanig ha mashcham-dam. Sh eda muꞌijj hegam mash am ha wehm egegosid d lial kowlantdam hab masma mo g Levi.

Kush hegam Palasi am ha neid ch hekaj s‑ha ke-hꞌid g Jesus chuhchai hab ha ahgch, “Ih, shahchu amahgch am ha wehm e gegosid idam pi ap hemajkam,chum hems am ha wehm g lial kowlantdam?”

31Sh g Jesus hab kaij ab hawui, “Idampi ap hema-jkam o s‑e doꞌibiamk hab masma mat g kokꞌodamwo s‑e doajidam. Hegam mo hab e elid mo s‑apꞌe atpi wo tatchua g mahkai. 32 Pi ant hab ahgk ia jiwiamanis wo ha doꞌibia hegam mo pi e doꞌibiamk.”

Ha‑himdag mash heꞌekkio pi e gegosidAn g neid g Matthew 9:14-17; Mark 2:18-22

33 Sh haꞌi g hemajkam hab kaij ab wui g Jesus,“Neh, muꞌikko o pi e gegosid ch wabsh e hoꞌigeꞌi-dahun hegam mo ab wecho e mashcham g John chhegam mo ab ha wecho e mashcham g Palasi. Kukiwabshaba ahpi g m‑wohochuddam pi hab e wua.”

34 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Nat hig pi wo egegos g wo ha hohntam naipijju mat eda heg amwoha wehmajk? 35 T am wo i e ai mat pi am hu wo hawehmajk. T amhahawa pi wo e gegos. Pegih, bat wowa e juh idam ni‑naipijju mant hekid pi ia hu wo hawehmajk.”

36 Sh am hahawa chum ha tashogid g Jesus matg mashchamaj pi ap wo wehnad g ha‑himdag ashhab kaij, “Pi at hedai g wechij ikuskaj wo shohsho ghekiuchij lihwa mat wo s‑e wia nat pi wo i dahiwuak baꞌich wo i wantsh g hekiuchij. T hab waꞌap

pi wo apꞌet g hekiuchij nat ge wo wepo mahsk gwechij ikus. 37 T pi hedai g wechij nawait am wotoa hekiuchij haꞌichu elidag kokstal ch ed. Tp habwo sha e juh, t g wechij nawait wo wantsh g haꞌichuelidag. T g nawait wo iawua k g haꞌichu elidag wo epadch. 38Neh, hemho wa at g wechij nawait am woe toa wechij haꞌichu elidag kokstal ch ed.

39 “Pi o hedai tatchua mat wo ih g wechij nawaithekid ab i jehkiok g hekiuchij nawait nat pi hab wochei mo baꞌich i s‑ap hab kahk g hekiuchij.”

6Mamsh ab ha abchudmash chikpanmihshmda tash

edAn g neid g Matthew 12:1-8; Mark 2:23-28

1 Sh am hu hebai hihim idam Jesus ha mihshmdatash ed. Kush am eshas g pilkani wohg huhugid an.Sh hegam mash am wehmaj g Jesus ab ha wohni gpilkani ch i mohon g e‑nohnhoikaj ch koꞌa. 2 Sh haꞌig Palasi ha neid ch hab kaij, “Shahchu am ahgch habwua hegai mo g t‑chehanig pi t‑hiwgid machs habwo wuad mihshmda tash ed?”

3 Kush hab kaij g Jesus, “Bo wabsh masma hab ewua matsh wa g Davidbad. Pi amtki chegito matshheg has e juh am i bihugimk. Bo chuꞌig g Jioshoꞌohana 4matsh am iwah geꞌe cheopi ch ed k amui gpahnkhuhhegamhawehmmash amwehmaj. Kushd hegai pahn mo am e toꞌaw k ch hegam d waꞌi hawuikam mo d papal. T eda hemho wa am hab e juh.K heg hekaj amwa s‑apꞌemat huh.” 5Shhabhahawaep kaij g Jesus, “Dani Jiosh si Kehsha ch gewkdag amdahm g mihshmda tash.”

Matsh ha doaj g Jesus mihshmda tash edAn g neid g Matthew 12:1-8; Mark 2:23-28

6 Sh am hu hebai d ep mihshmda tash. Tsh am iwahp idam Jesus hema cheopi ch ed. Kush g Jesusam ha mashcham g hemajkam. Sh am hema dahag oꞌodham mash g s‑apkojed nowij mahnikodag.7 Sh am haꞌi dadha g chehanig ha mashchamdamch Palasi ch an wa s‑nenꞌoid nash pi ab haꞌichus‑abchudamk g Jesus ch hekaj an neid mas wo hi waha doaj mihshmda tash ch ed.

8 Sh g Jesus s‑mahch mo haschu am chegito chash hab kaij hegwuimahnikokam, “Kekiwuani k ab ihihm ia huha baꞌich g hemajkam.” Tsh ab i kekiwua.

9 Sh g Jesus ab hahawa ha kakke ch hab kaij,“Shahchu am ahgch hab elid mo pi hiwgidas mihsh-mda tash ed mamt wo i ha wehmt hegam mo eshoꞌigchud? Ab o em‑ab mamt wo i ha wehmt gshoꞌigkam k epwo ha doꞌibia hegammat amhuwo ekoꞌij. Aha namt wabsh wo ha hiwigi mat wo e koꞌij?”

10 Neh, bash kaij ch an hahawa wehsijj i ha neidk hab hahawa kaij ab wui hegai oꞌodham, “Ab g si ishelin g e‑nowi.” Kutsh am wabsh i chum shelin kam waꞌi hekaj apꞌet. 11 Tsh hegam hahaꞌichu wabshwohoꞌi babgat matsh ha doaj ha mihshmda tash abk amha hekaj i e wehm aꞌagamas haswo juh g Jesus.

Matsh g Jesus gamai gohk am i ha chuhchaAn g neid g Matthew 10:1-4; Mark 3:13-19

12 Tsh am waꞌi mia amjed am hu hebai gam hui chesh g Jesus kawulk dahm k ge chuhug oidame hoꞌigeꞌidahu Jiosh wui. 13 Kut am i mahsi. Tshab hahawa i ha wai hegam mash ab si wecho e

Page 64: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 6:14 61 LUKE 6:40mashcham k g gamai gohk am ha ui mat d wo sichuhchaij. 14 Hema hegam ash d Simon. Kutshheg hab ep chehch Peter mo hab d ahga ‘Hodai.’Kush hema d Andrew ch d si wehngaj g simon.Kush haꞌi d James ch John ch Philip ch Bartholomew15 ch Matthew ch Thomas. Sh hema d hegai Jamesmash g ohgaj hab chehgig Alphias. Sh hema habep chehgig Simon ch d hema hegam mash tatchuamat g Tutuligo hejel wo himchudad g e‑kownaltalig.16 Sh hema d hegai Judas mash g ohgaj hab chehgigJames. Kush hema d Judas Iscariot ch d hegai matshwa gagda g Jesus. Neh, idam gamai gohk ash am dhahawa si chuhchaij g Jesus.

Mash g Jesus ha mashcham ch muꞌi ha doajidAn g neid g Matthew 4:23-25

17 Tsh ab hahawa i huhud hegam Jesus. Shmuꞌi am ep haꞌichug g hemajkam ab amjed g Judeachekshani ch Jerusalem kihhim ch ab amjed g geshuhdagi hugidag an miabidch g Tyre ch Sidonkihhim. 18Wehsijj ash s‑kaimk g Jesus. Kush ab wuihihim g kokꞌodam ch hegam mash g jijawul an hauꞌukch. Sh g Jesus ha dodajid ch gamhuhab i hawuag jijawul. 19 Kush wehsijj ab chum s‑tahtmamk gJesus nash pi g gewkdaj ab wuhshani amjed ch wehsha doajid.

S‑ap tahhadkam ch pi ap tahhadkamAn g neid g Matthew 5:1-12

20 Tsh g Jesus ab i ha nei hegam mash ab si hiwigk hab kaij:“Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam ab e

shoꞌigchud Jiosh wui.Ab at wo i em‑wahpki e‑kihdag ed.21 Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam

hemuch chum haꞌichu tatchua.B at wo wa em‑mah g Jiosh mam haschu i tatchua.Mt wo chum si s‑ap e tahtkkad ahpim mam shoani

hemu no pi ab him g tash mamt wo wa sis‑hehgigk.

22 T wo s‑em‑kehꞌidad g hemajkam ch wos‑em‑ohhod ch wo s‑koꞌokam has em‑ahgadch hab wo chei mam d wabsh pi apꞌekam.

23Mt wabsh wo s‑ap e tahtkkad ch wo s‑hehgigk idhekaj.

Bash wa masma e shoꞌigchud hegam mash d keke-libad Jiosh haꞌichu i tashogiddam ch hekajbei g Jiosh mahkigdag.

T g Jiosh habwaꞌapwo em‑mah g geꞌe s‑apꞌekammoem‑wehhejed an nuhkud e‑kihdag ed.

24 T wabshaba wo si pi ap e tahtkkad hegam mohemu d s‑kakais no pi ab heki hu neid gs‑e‑hehgig.

25 T wo si pi ap e tahtkkad hegam mo pi haꞌichutatchua hemuch.

Ab o him g tash mat wo pi haꞌichu edgidad.T wo si pi ap e tahtkkad hegam mo s‑e tahhadchud

hemuch.Ab o him g tash mat wo shoanid.26 T wo si pi ap e tahtkkad hegam mo wehs hema-

jkam ab si has ha elid hemuch.Em‑shohshon ash hab masma si s‑ap has ha ahg

hegam mash hab wabsh s‑e junimk mo dJiosh haꞌichu i tashogiddam.

Mamtsh wo pihk e elidad hegam ha wui mos‑em‑kehꞌid

An g neid g Matthew 5:38-48; 7:12a27 “Nt wo em‑ahgi mamt has wo masmak am ha

wui. Ab g wabsh wo i si pihk e elidad ha wuig e‑obga k wabsh g s‑ap haꞌichu hab wo ha junihegam mo s‑em‑kehꞌid. 28 Idam atp hems wo pikehg neneokad ab em‑wui ch wo em‑shoꞌigchudad.Mt wabshaba wabsh wo si s‑hemajimak am ha wuich wo e hoꞌigeꞌidahu am ha wehhejed. 29 Tp hemss‑koꞌokam has wo em‑juh. Mt wabshaba ab wabshwo i s‑ha hoꞌigeꞌel. Tp hems hema abwo em‑shonihiem‑kahm ab. Kumt wabsh wo hiwigi mat aigojed abep wo em‑shonihi. Tp hems hema wo em‑wohppoꞌig em‑lihwa. Kumt g e‑kotoni ep womah. 30Tp hemshema haꞌichu wo i em‑tai. Kumt wo mah. Kutphems hema haꞌichu wo bei mo d em‑eniga. Kumt piuhpam wo tai. 31 Bamt wo ha juhkchid g hemajkammam has i chum ha elid mat hab wo em‑juhkchid.

32 “Pi at wo em‑mah g s‑ap tahhadkam g Jioshmamtp hegam abwowaꞌi ha tatchuadmo ab uhpamem‑tatchua. Chum o hems g pi ap hemajkam abha tatchua hegam mo ab uhpam ha tatchua. 33 Piat wo em‑mah g s‑ap tahhadkam g Jiosh mamtphegam waꞌi ha wehhejed hab wo juh g s‑ap haꞌichumo s‑ap haꞌichu hab em‑junid. Chum o hems g piap hemajkam hab wa masma hab e wua. 34 Pi at woem‑mah g s‑ap tahhadkam g Jiosh mamtp hegamwaꞌi haꞌichu wo ha hiwigi mam hab ha elid mat wowauhpamem‑mah. Chumohems g pi ap hemajkamhab waꞌap aꞌai haꞌichu e hiwgid hab e elidch mat abuhpam ep wo ui haꞌakia mat heꞌekia ha hiwigi.

35“Neh, mt abwo pihk e elidad hawui g e‑obga cham hab wo ha junidad g s‑ap haꞌichu ch wo haꞌichuha mah mamt pi ab hu uhpam wo ge neidad. Bamtmasma amwo e chehgimamd aꞌaligaj g Jiosh. T hegmuꞌi s‑kehg haꞌichu ab wo em‑mah. Jiosh o hab wamasma s‑ha hoꞌigeꞌid g pi ap hemajkam ch hegammo pi ab hu uhpam hoꞌigeꞌelid. 36 Am g hab wojuhkchid g hoꞌigeꞌidadag hab masma mo g em‑ohgJiosh am hab juhkch.

Pi g ab hu wo ha mohtoꞌid g chuꞌijigAn g neid g Matthew 7:1-5

37 “Pi g am hedai s‑koꞌokam has wo ahgad o abwo ha mohtoꞌidad g pi apꞌekam. B at uhpam wo i enodagi ab em‑wui. Gam g hu wabsh wo pi chegitomat hema s‑koꞌokam has wo em‑juh. Kut hab wamasma gam hu wabsh wo pi e chegito mamtp hemshema s‑koꞌokam has wo juh. 38 Ab g wo haꞌichu hamahkad. T g Jiosh ab haꞌichu wo em‑mahkad. Abamt baꞌich i geꞌewo beimamtheꞌes ab i hamahnopig Jiosh baꞌich i s‑hemajimamatp hems g hemajkam.Ab at wo i e nodagi em‑wui mamt has i masma abwo neidad hema.

39 “Pi at has masma wo em‑wanimedad wohokamch ed hegai mat hedai pi wo mahchk g wohokam.Heg at wo wa wepok matp hems hema g pi neadamhaꞌi ep wo i ha wanim g pi neneadam. Kutp hemswehsijj am wo i shul hiktani ch ed. 40 S‑mahcham mat g ha mashchamdam ha baꞌich wo i chums‑mahchk hegai mo haschu i ha mashcham. Emashchamdam at am hugkamwo chum s‑mahchk ge‑mashchama am i s‑ap nahtok mo hegai mat hedaii ha mashcha.

Page 65: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 6:41 62 LUKE 7:2241 “Pi g am wo si s‑nenꞌoidad g hema chuꞌijig. Tp

hems baꞌich i geꞌej g hejel em‑chuꞌijig. T heg wowa wepok mam g chum haꞌichu ab i s‑wuhshdamkwuhij ed mo eda baꞌich i geꞌe haꞌichu ab woꞌoem‑wuhi ed. 42Do iattogi mamtp hab wo chei mamtab wo haꞌichu i wuhshad ha‑wuhi ed mo eda baꞌichi geꞌe haꞌichu am woꞌo em‑wuhi ed. Hemho wa amtwehpeg wo i apꞌech g pi e‑apꞌedag k haha wo e nakomamt haꞌi ep wo i ha wehmt k wo i apꞌech g piha‑apꞌedag.

Mas hedai s‑wohom d s‑apꞌekamAn g neid g Matthew 7:16-20; 12:33-35

43 “Mt wo s‑mai mas hedai d s‑apꞌekam oꞌodhamhab wamasmamamt wo s‑mai mas haschu d s‑kehguhs. S‑kehg uhs at s‑kehg wo bahidagt ch g pi kehguhs pi kehg wo bahidagt. 44 Uhs o s‑e mahch abe‑bahidag ab. Pi amt ab hu wo ui g suhna hoꞌi t abo g uhdwis ab shaꞌi t ab. 45 K hab waꞌap masma goꞌodhammatp wo s‑apꞌek ch s‑kehg haꞌichu hab wowuad o wo pi apꞌek ch pi kehg haꞌichu hab wowuad.Matp has i masma haꞌichu chegito g oꞌodham, t habmasma wo neokad.”

Mattsh has masma s‑wihnam wo shondad gt‑doakag

An g neid g Matthew 7:24-2746 Sh hab ep kaij g Jesus, “Haꞌijj am chum hekid

hab ni‑aꞌaga ‘ni‑kownalig’ ch eda pi am hu hab wuamani haschu em‑ahgid. 47 Ab g wo ni‑hiwgad chab wo s‑wohog elidad g haꞌichu ni‑ahga. T hab wos‑apꞌek g em‑doakag. 48 Id at hegwowawepokmatphems hema wo s‑wihnam shondad g e‑kihta. T habpi wo i geimat hekidwo hewed k juh kwo s‑gewkammel g shuhdagi. Pegih, mt hab wamasma s‑wihnamwo gegokkad mo ihda kih mamtp ab wo s‑ni‑wohogelidad.

49 “T wabshaba pi wo apꞌek g em‑doakag mamtppi ab huwowohog ni‑elidad. Id at heg wowawepokmatp hems hema pi wihnam wo shondad g e‑kihta.T ab wo mel g shuhdagi. T ha hekaj wo i gei g kihj kam wabsh wo i e padch. Pegih, t hab wa masma woi e padch g em‑doakag mamtp pi ab hu wo wohogni‑elidad.”

7Matsh g Jesus hema doaj ahmoj wehhejedAn g neid g Matthew 8:5-13

1Neh, tsh am i haꞌasa haꞌichu ha mashcha g Jesusamai k gam hu hahawa hih Capernaum wui. Kutshg chuhchaij am wehmaj hihi.

2-3 Kush amai am hema d shondal ha‑geꞌejig chab d ha‑kehsha Rome t amjed ch kah ab amjed gJesus. Sh id pionag hema muhkhim. Kush ab sitatchua g e‑pionag ch hekaj ab ha tahni g Tutuligoha‑geꞌegedga mat ab wo i wai g Jesus. T wo doaj gpiongaj.

4 Tsh hegam am dada k ab si e shoꞌigch Jesus wuik hab kaij, “Am g i wehmt ihda oꞌodham. 5 Ab o sit‑tatchua ahchimTutuligo ch amhema i kei g cheopit‑wehhejed.”

6Kutsh gamhuha oi g Jesus k am i aihi g kihj hegaishondal ha‑geꞌejig.

Tsh heg am haꞌi ha ahgi g e‑naipijju matsh amwo hihim k wo haꞌichu ahgi g Jesus. Kutsh am

wui hihim k hab kaij, “Bo kaij g t‑nawoj, ‘Pi aniam hu hugkam d haꞌichu maps am wo i wah ni‑kihed 7 o manis hejel am wo hih m‑wui. Am apt habwabsh wo chea. T wo doa g ni‑pionag. 8 S‑amichudani g m‑gewkdag no pi g ni‑geꞌejig gewkdag amni‑dahm. Ni ahni hab waꞌap gewkdag am ha dahmg ni‑shondalig ch ni‑pionag. T hab wo juh manthaschu ab wo i ha chea. Ni heg hekaj s‑mahch matam hab wo e juh mapt haschu am hab wabsh wo ichei.’ Neh, bo kaij.”

9 Tsh g Jesus ab si has i el ab kaiok ihda. Sh muꞌihemajkam an oidahim. Kush ab ha wui hab kaij, “Piani koi hebai shaꞌi neid mas hema haꞌas geꞌe ab sini‑hiwig, chum hems am ha shahgid g Tutuligo,” kam hahawa ha chea hegammat ab dada mat g m huuhpam wo hihi.

10 Tsh am uhpam dada k chum nei. Kutsh doa gpiongaj g shondal ha‑geꞌejig.

Matsh g Jesus ab i wuhshad g hejel wiꞌikam mad abmuhkig t amjed

11Kush ambaꞌich d i tash. Tsh gamhu hihi hegamJesus heg wui kihhim mash d Nain. Kutsh muꞌihemajkamhaoi. 12Tsh amwabsh i chumdadamoabkihjeg g kolhai an wehgaj g kihhim. Sh ab g muhkie uꞌa. Sh g jeꞌej g muhki d hejel wiꞌikam. K id d sihemako madaj. Kush muꞌi ha wehmaj g hemajkamab kihhim t amjed.

13 Kutsh am i nei g Jesus ihda uwi k si pi ap etaht wehhejed k hab wabsh kaij ab wui, “Pi g amshoakad,” 14 k ch amjed am him k an taht hegai moan ab woꞌichug g muhki.

Tsh ha hekaj gegokiwua hegam mo uꞌa. Kushhab hahawa kaij g Jesus, “Wechij oꞌodham, ab g iwamigi.”

15 Tsh am ha hekaj i dahiwua ihda oꞌodham k abha hekaj wabsh neok. Tsh g Jesus am wamgid k habah mat gam hu wo i oi g e‑jeꞌe.

16 Kutsh wehsijj si e totodsid k ab si ihm g Jioshch hab kaij, “Ia atki hema jiwia t‑shahgid g Jioshhaꞌichu i tashogiddam,” ch haꞌi hab ep kaij, “Jioshatki ia jiwia t‑shahgid mat wo t‑doꞌibia mattp hedaid hemajkamgaj.” 17 Kutsh ihda mat haschu has ejuh an wehsko e aꞌaga Judea chekshani oidk ch anwehgaj.

Mamtsh has masma wo s‑amich g Jiosh si KehshaAn g neid g Matthew 11:2-19

18 Sh eda ged hu e kuhpach hegai John mash amha pahl wapkonahim g hemajkam. Kush am ahgidhegam mash ab si wecho e mashchamahim mashhaschu has junihim g Jesus. Tsh heg gohk ab i hawaid 19 k am ha cheha mat am wo hihim k ab wokakke g Jesus mas wa woho d Jiosh si Kehsha ahanat ab hahawa hema wo i wuhsh mat d wo hegaik?

20 Tsh idam am dada Jesus wui k hab kaij, “Ab ot‑chehani g John matt ab wo m‑kakke maps woho dJiosh si Kehsha aha nat ab hahawa hemawo i wuhshmat d wo hegaik?”

21 Tsh g Jesus heg i tashkaj muꞌi ha dodaj gkokꞌodam k muꞌi ha wuwhas g jijawul ab ha amjedhegammo an ha uꞌukch k ha‑nench g pi neneadam.Kush heg wehs neid idam John chuhchai. 22 Sh habhahawa ha ahg g Jesus, “Am g uhpam wo hihim kwo ahgi g John mam haschu i neid ch haschu i kah.

Page 66: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 7:23 63 LUKE 8:5Ha ani dodajid g pi ha dodajidam kokꞌodam ch pineneadam ch pi hihimidkam ch pi chechkaidkamch ha chechegitoichud g koꞌi ch am ha ahgid gshoꞌigkam mat g Jiosh wo ha doꞌibia. 23 T g Jioshab wo s‑em‑hoꞌigeꞌidad mamtp hedai ab wabsh woni‑hiwgad ch pi wo ni‑dagito.”

24Tsh am i gam hu hihi hegam John chuhchai. Shg Jesus am haꞌichu ha ahgid g hemajkam ab amjedg John ch hab kaij, “Neh, am amt wa hihim k abkaiha g John. K wa eda am oimmelhim pi apkokamjewed ch ed. Kumt pi woho am hu wo i wuwhawui matp d wabsh s‑pehegi oꞌodham ch am gawulwo wuad g e‑neꞌoki. Pi o an aꞌai e wanchkwua gJohn. 25 Kumt pi hema s‑neidam mo s‑kakaisim eenigadadch. Hegam mo hab masma e enigadadcho si s‑kakaisim kih. 26 Neh, heg amt s‑kaim Jioshhaꞌichu i tashogiddam k heg wa woho kah. K g Johnambaꞌich haꞌichu k ed ep kehk 27no pi d hegaimo abamjed an oꞌohanas mo g Jiosh hab ahg ch hab kaij:Am ant hema wo i maskogi mat am wo i ha apꞌech

g hemajkam am wehhejed g si ni‑Kehshajiwhiadag am jewed dahm. Malachi 3:1

Neh, bash kaij g Jiosh.28 “Kunt wo em‑ahgi mo g John wehs hemajkam

ha baꞌich d i si haꞌichu am hugkam mat am i wuhshg Jiosh kownaltalig id dahm jewed. T hahawachum hems g si pi haꞌichukam hemajkam am Jioshkownaltalig ed baꞌich dwo i s‑has haꞌichukmo hegaiJohn.”

29 Neh, bash kaij g Jesus. Kutsh wehs ab kaihahegammat ab s‑wohog el g Jiosh k am e pahl wapkoab John wecho, chum hems hegam mo g lial hakowlant g kownal wehhejed. 30 Tsh wabshaba piab hu wohog el g Jiosh tatchui pi e pahl wapkonkhegam mo d Palasi ch hegam mo d chehanig hamashchamdam.

31 Kush heg hekaj hab kaij g Jesus, “Bo masma pita wepoma mo g aꞌal hegam mat pi ab hu wohog elg John k pi ab hu ni‑bei. 32 Neh, tp hems am wochichwid g aꞌal ch hab wo chei, ‘Am att em‑gehgedg e hohontam ha‑piastakaj. Kumt pi e waila. Am attnei g muhki neꞌi. Kumt pi shaꞌi shoshani.’

33 “Id ani hab ahg mat g John ab i wuhshani k piihꞌe g nawait ch muꞌikko pi e gegosid ab e hoꞌigeꞌi-dahunch Jiosh wui. K muꞌijj hab kaij mo g jiawulan uꞌukch g chegitoidaj. 34 Nt ahni ia jiwia Jiosh siKehsha k wabsh chum hedai ha wehm ni‑gegosid.K muꞌijj hab kaij mani s‑banma ch s‑iꞌidag ch dha‑nawoj g s‑ta kekeꞌidamakam lial ha kowlantdamch hegam mo pi ap oid g t‑shohshon ha‑chehanig.Neh, bo masma pi ta wepoma 35 ch im hu hab wabshi juh g Jiosh amichudadag. K wabshaba hegam moab s‑wohochud am chehgidch mo d wohokam.”

Matsh g Jesus am e gegos heg kih am Palasi mashhab chehgig Simon

36 Tsh hema g Palasi ab i wai g Jesus mat am wowehmaj e gegos. Tsh am hih g Jesus kihj wui k am idahiwua mat wo e gegos.

37 Kush eda am hema d uwi heg eda kihhim ch sipi ap d hemajkam. Sh am dak ch e gegosid g Jesus.38 Tsh id am jiwia k am wehgaj i kekiwua am uꞌadchg s‑ap uhw shuhdagi al s‑toa hodai haꞌa ch ed. Sheda ame shelinch g Jesusmohabmasmadadhaiwupch e gegosid. K si shoak ihda uwi. Kush g ohꞌogaj

an iawua tahtadaj an. Kutsh an i dagio g cheꞌechewe‑moꞌokaj k an si ha chintad k an hahawa iawua gas‑ap uhw shuhdagi tahtadaj ab.

39 Kush hab wabsh hejel e ahg hegai kihkam, “Two chum s‑mahchk mo si pi ap d uwi ihda matpwoho d wo Jiosh haꞌichu i tashogiddamk ch pi wohiwigi mas an wo taht.”

40 Sh g Jesus wabsh s‑mahch mo hab masmaoidahim ch ab wui hab kaij, “Simon, ab ant wohaꞌichu m‑ahgi.”

Sh heg hab kaij, “Oi g ab ni‑ahgid, ha mashcham-dam.”

41 Kutsh g Jesus am ahgi ihda haꞌichu wepogidae‑ahga k hab kaij, “Matp hema ab wo e wulshch ghetasp siant pihsh heg ab mo g lial ha hiwgid chhema ab ab wo e wulshch g hetaspo wehst‑mahmpihsh 42 k pi wo e nako mat wo uhpam namkid. Kutim hu hab wo i juh g ha‑wulshpadag. Neh, t hedaiidam baꞌich ab wo i si tatchua?”

43 Sh hab kaij g Simon, “Naꞌas hegai mamt baꞌichi muꞌi im hu hab i juh g wulshpadaj.”

Sh hab kaij g Jesus, “Pegih, 44 ab g neid ihda uwi.Ia ant jiwia m‑kih am. Kupt pi ni‑mah g shuhdagimant wo i wapko g ni‑tahtad. T wabshaba ihda ami wapko g ni‑tahtad g e‑ohꞌogkaj k am i ha dagiog cheꞌechew e‑moꞌokaj. 45 Pi apt ab hu ni‑chintadmant ia jiwia. K wabshaba id g ni‑tahtad chintad.46 Pi apt ab hu i huhu g ni‑moꞌo. T wabshaba id guhw shuhdagi an iawua ni‑tahtad an. 47Neh, nt habwo chei mat am geꞌe chehgi mo ab si ni‑tatchua. Theg am wohokamch mat g muꞌi pi ap chuꞌijigaj imhu hab i e juh. Hegai mam hedai pi shaꞌi geꞌe im huhab i wua g ha‑chuꞌijig o pi shaꞌi geꞌe am hu chehgidg e‑tatchuidag.”

48Sh hab hahawa kaij g Jesus hegwui uwi, “Im anthu hab i juh g pi ap m‑chuꞌijig.”

49Khegamhaꞌimo abdadhamihsawui hab kaij abaꞌai e wui, “K hedai e elid ihda ch im hu hab i chumwua g pi ap ha‑chuꞌijig?”

50 Sh hab kaij g Jesus id wui uwi, “Ab ap ni‑hiwigch hekaj e doꞌibia. Gamai g s‑ap e tahtk hihm.”

8Hegam uꞌuwi mash an wehmaj g Jesus

1 Sh amjed am hu hebai, tsh g Jesus am hihha oidk g kihhim k am ahgahim g s‑kehg haꞌichuahga ab amjed g Jiosh kownaltalig. Kush hegamgamai gohk chuhchaij am wehmaj. 2 Kutsh muꞌiam ha oi g uꞌuwi. Idam atsh wa ha dodaj g Jesus.Kush am haꞌichukaj i ha wehmt. Hema idam ashd Mary Magdalene. Id atsh g Jesus ab amjed i hawuwhas g wewaꞌak jijawul. 3 Kush hema d Joanna.Sh g wehmaj kihkam ihda hab chehgig Chusa chd haꞌichu am kownal wecho. Kush hema ehp dSusanna. Tsh idam uꞌuwi wo em‑nolawt hegai mashhaschu i tatchua hegam Jesus.

Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g haꞌichu eshdamAn g neid g Matthew 13:1-9; Mark 4:1-9

4 Kutsh muꞌi hemajkam ab hihi Jesus wui ga huaꞌai kihhim amjed. Tsh am ha ahgi g Jesus ihdawepogida ahga:

5 “Nt wo haꞌichu em‑mashcha ab amjed g Jioshkownaltalig wepogidch mat hema an ei g haꞌichu

Page 67: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 8:6 64 LUKE 8:32e‑kaichka e‑oidag ed. T haꞌi ganhuwabsh shulwohgch ed. T g hemajkam am keish k g uꞌuwhig am huh.6Thaꞌi ganhu shulmopi geꞌej g jewed abwaw t ab. Tab i chumwuhsh g eꞌes kwabsh gakshnopi piwadagamai. 7 T haꞌi gan hu shul g kaichkaj shaꞌi ch ed. Theg am wabsh wehnadk i geꞌege k ha kokda g esha.8 T wabshaba hegam mat an s‑ap shul moihuna ched an wuhshani k siant ab kait hehemako.” Sh habhahawa ep kaij g Jesus, “Neh, am g wo i aꞌamichudahpim mam kah ihda.”

Mash haschu ahgch g Jesus g wepogida ahgakaj hamashcham

An g neid g Matthew 13:10-17; Mark 4:10-129 Kush g Jesus chuhchai ab kakke mas has d ahga

ihda wepogida ahga.10 Sh hab kaij g Jesus, “Nt wo em‑ahgi mo

has d ahga no pi g Jiosh em‑hiwgid mamt wos‑mai hegai mo haschu hemu am maskogid abamjed g e‑kownaltalig. Ni wabshaba heg waꞌi haahgid haꞌichu wepogida ahga hegam mo pi ab huwohochudamk. T hab pi wo amich haꞌichu ab amjedg Jiosh kownaltalig, chum as wo haꞌichu neid k wohaꞌichu kah.”

Mash g Jiosh haꞌichu ahgdam hab masma mo ghaꞌichu eshdam

An g neid g Matthew 13:18-23; Mark 4:13-2011 Kush hab ep kaij g Jesus, “Neh, nt wo

em‑tashogi ihda haꞌichu wepogida ni‑ahga. Jioshhaꞌichu ahga o wepogidas mo g haꞌichu kai ch amwo e gantad hemajkam ha‑iꞌibdag ed. 12 K eda haꞌig ha‑iꞌibdag s‑kawpk hab masma mo g wohg. K gJiawul am wabsh s‑pehegi ha wohppoꞌid hegai mohaschu i kah. T hab pi ab hu wo wohoch g Jioshhaꞌichu ahga k pi wo e doꞌibia.

13 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag hab sha masma mo hebaipi geꞌej g jewed ab waw t ab. T idam wo sis‑hohhoꞌi g Jiosh haꞌichu ahga ab kaiok k wabshabapi wihnam ab hu wo bebhe k ch ab hi wa al heꞌeswo s‑wohochudad. T ab wabsh wo i chum hih gaꞌappema. T ha hekaj wabsh wo taꞌi i shul.

14 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag hab sha masma mo hebais‑shaꞌig no pi e shaꞌijidch heg hekaj kudutadag chs‑kaisdag ch s‑tahhadkam. Kut pi haꞌichu hab wojuh am Jiosh wehhejed.

15 “K haꞌi g ha‑iꞌibdag s‑moik hab masma mo gmoihuna. Kut ab wo kaiha g Jiosh haꞌichu ahga kam wo si i nuhkud e‑ihbdag ed k am wo e nako matam hab haꞌichu wo juh Jiosh wehhejed.

Mamt pi am hu wo ehsto g wohokamAn g neid g Mark 4:21-25

16 “Wohokam o wepogidas mo g lahmpa tonlig.Namt hig wo ehsto g lahmpa ab mehidk aha namtan wo dai mat hebai wo em‑tonlidch. Pegih, mt habwamasma pi wo chum ehsto g wohokam. 17Wehs atwo s‑e mai matp haschu chum e ehstokch. T haschuwo i chum e maꞌishchid wo e chehg k am wo i ewuhshad.

18 “Am gwo s‑amichudmamhaschu i kah. Hegammat s‑apwohekaj g e‑apꞌedag at baꞌich epwo i nei. Twabshaba hegam mat pi ap wo hekaj wabsh wo hebhu wua.”

Mash g jeꞌej ch wepngaj s‑neidamk g JesusAn g neid g Matthew 12:46-50; Mark 3:31-35

19 Tsh am chum dada g Jesus jeꞌe ch wepngaj. Shwabshaba si muꞌij g hemajkam an wehgaj. Kutsh pie nako matsh ab wo miabi.

20 Sh hema hab kaij ab wui g Jesus, “M‑jeꞌe chm‑wepnag o am gegok jeg ed s‑m‑neidamkch.”

21Shhab ahg g Jesus, “Neh, idammoabni‑kaihamch ab s‑wohog elid g Jiosh haꞌichu ahga o heg wawepo mo d ni‑jeꞌe ch ni‑wepnag.”

Matsh g Jesus dodolimach g hewel ch shuhdagitoꞌotonk

An g neid g Matthew 8:23-27; Mark 4:35-4122Sh amhuhebai hab ha ahg g Jesus g e‑chuhchai,

“Am att hu hig shuhdagi aigojed wo i chehchsh.”Tsh wa woho am dadhaiwua wahlko ch ed k am gahii shul.

23 Sh am hebai him g wahlko shuhdagi ch ed. Tshg Jesus am i woꞌiwua k koi. Kutsh g hewel ab hahawabsh i meh. Tsh ab i toꞌotonkai g shuhdagi k amiawua wahlko ch ed mash s‑ta ehbidam hab mahsha wehhejed.

24 Kutsh g chuhchaij am wui dada g Jesus kam wuhan k hab kaij, “T‑mashchamdam, ttki wot‑koꞌij.”

Tsh am i wami g Jesus k ab si cheha g hewel chshuhdagi toꞌotonk. Tsh am i wehs haꞌasa k gam huwabsh i pi shahmuni. 25 Sh hab hahawa kaij ab hawui, “Ab g wabsh wo ni‑hiwgad.”

Kutsh eda si has i elid k si s‑ehbeni k ash hab kaijab aꞌai e wui, “Kus hedai wud ihda oꞌodham ch absi chehani g hewel ch toꞌotonk mat wo haꞌasa. K abs‑wohog elid.”

Matsh g Jesus gamhuhab i ha juh g jijawul ab amjedg hema cheoj

An g neid g Matthew 8:28-34; Mark 5:1-2026 Tsh am hihim k gam hu dada ga hu aigojed

g Galilee shuhdagi heg maibidch kihhim mash dGeresa.

27 Kush am hema oimmed g cheoj jeg ed ch amchum kih heg eda kihhim. Sh wabshaba g jijawul anuꞌukch g chegitoidaj. Kush gan hu wabsh kih mashan chehchog ch an e hihashp g koꞌi.

Kutsh ab i hud g Jesus. 28 Tsh id am chehg k sis‑kaidam hihnk ch ab i meh pi haꞌichu enigadadchmash hab wa chuꞌig k ab wui i gehsh k si s‑kaidamhab kaij, “Jesus, alidaj g si uhgk Jiosh, gamghuhihmk pi koꞌokam has ni‑juhni.” 29 Bash kaij nash pi gJesus ab si ha chehani g jijawul mat ab wo i wuwhaamjed.

Kush wa eda g jijawul muꞌikko an bebhe ihda.Kumsh gd hu chum si kukpadch ch g kakhioj chnohnhoij g e hukshchim wapainomikaj gan hu siwupulshp. Kush wabsh ha wanikumiak g e huk-shchim wapainomi. Tsh g jiawul gam hu wo iwushshad tohono jewed ch ed.

30 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Shahp chehgig?”Sh hab kaij, “Bani chehgig Muꞌichu,” nash pi muꞌi

jijawul an uꞌukch. 31 Tsh g jijawul ab si e shoꞌigchJesus wui matsh pi am hu wo ha shul Jiawul kih ed.

32 Sh eda muꞌi an oiopo g kokji kawulk bahsho che gegosid. Sh idam jijawul ab si tahni g Jesus matsham wo ha dagito. Tsh am wo i wahp ha eda idam

Page 68: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 8:33 65 LUKE 9:11kokji. Tsh amha hiwigi g Jesus. 33Tsh ab i wuwha abamjed g oꞌodham k am i wahp ha eda g kokji. Kutshwehsijj idam kokji am agshp i wohp k gam hu shulshuhdagi ch ed k wachkk.

34 Tsh hegam mo am ha nuhkud gam hu uhpamwohp k am ahgahim ihda kihhim ch ed ch an haoidk hegam mo an oꞌoidag. 35 Tsh g hemajkam amhimto mat wo nei mat haschu has e juh. Kush ihdaoꞌodham am daha Jesus wui ch ab e enigadadch chwabsh si s‑ap haꞌichu chegito. Kutsh wabsh wohoꞌie totods.

36 Kush hegam mash neid am ha ahgid mat hasmasma e doaj ihda oꞌodham. 37 Kush wehsijj idamGeresa t am hemajkam ab ahgid g Jesus mat gam huwo hih ab ha amjed natsh pi shaꞌi si s‑ehbeni. Tshwa woho hab e juh k an dahiwua wahlko ch ed matgam hu wo hih.

38 Kutsh hegai oꞌodham matsh ab i wuwha gjijawul amjed ab si e shoꞌigch Jesus wui k hab kaij,“Nt wo m‑oi.”

K wabshaba g Jesus hab ahg, 39 “Uhpam g hihmk am wo i ha ahgidahi mat haschu hab juh g Jioshm‑wehhejed.”

Tsh wa woho hab e juh k am i ahgahi kihhim oidkmatsh haschu si geꞌe hab juh g Jesus am wehhejed.

Matsh hema uhpam chegitoich g chehia muhki gJesus

An g neid g Matthew 9:18-26; Mark 5:21-4340Tsh ga hu aigojed hahawa ep dada hegam Jesus.

Kush muꞌi hemajkam am nenida ch si s‑ap i e taht kab i nei.

41-42 Tsh am hema jiwia g oꞌodham k hab chehgigJairus ch wabsh d haꞌichu am cheopi ch ed. Sh idchehiagamuhkhimchdgamai gohk aꞌahidag. Kutshabwecho si i gei g Jesus k ab ahgidmatsh gamhuwooi kihj wui. Tsh gam hu chum wehmaj hih g Jesus.

Tsh g hemajkam am wabsh kawod him k gan huwabsh i biha. 43Kush eda amhemahaꞌichug g uwi chgamai gohk aꞌahidagmumkuheg hekajmo g ehꞌedajjegwoni. Tsh pi hedai e nako mas wo doaj, chumas wehs hugio g e‑lialiga ha namkidch g mamakai.44 Kutsh ab i hih Jesus wehgaj k an taht g kahbajhugidag. Kutsh am wabsh si haꞌasa g ehꞌed jegwoni.

45 Sh hab kaij g Jesus, “Doht an ni‑taht.” Tsh pihedai am hu e ah.

Sh hab hahawa kaij g Peter, “T‑mashchamdam,an o m‑bihagch g hemajkam ch ab m‑shodbinch.”

46 Sh wabshaba hab kaij g Jesus, “Ab at hemani‑taht. Ni s‑mahch nat pi ab i wuhsh g gewkdagab ni‑amjed.”

47Tsh am i nei hegai uwimamt s‑mai k ab hahawai him k si gigiwek ch ab i gei Jesus wecho amaihemajkam ha tahgio k ash am ahgid g Jesus mathaschu ahgk ab taht k has masma ha hekaj doa.

48Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Pegih, ni‑uwiga, amapt wa doa napt pi ab i ni‑hiw. Gamai g s‑ap e tahtkhihm k am wabsh s‑doakad.”

49 Kush hab wabsh kia kaij ihda g Jesus. Tsh abhemamel ab kihj amjed g Jairus k ash hab kaij, “Muhat g m‑chehiaga. Kupt pi am hu ep wo kudu g hamashchamdam.”

50Kutsh kah g Jesus k hab kaij abwui g Jairus, “Pi gam shaꞌi e todsid. Ab g wabsh i ni‑hiwig. Kut wabshwo e chegito.”

51Kutsh ged hu dada kihj am. Tsh hegam waꞌi haui g Jesus Peter ch James ch John ch hegam jehjij gchehia. Tsh am e wehm i wahp. 52 Kush eda wehsijjshoani ch pi ap e tahtkwehhejed g chehia. Kush habkaij g Jesus, “Pi g am wo shoanid. Heg o wa weponi‑wehhejed mo wabsh kohsh g chehia.”

53Kush wabsh has ahg hegam nash pi si s‑mahchmat muh. 54 Tsh wabshaba g Jesus ab bei nowij abk ab si neok wui ch hab kaij, “I wamigi, chehia.”55 Kutsh uhpam e chegito k ha hekaj i wami. Shg Jesus am ha chehani mat wo haꞌichu mah. T wohuh. 56Tsh hegam jehjij am wabsh e totods matsh echegito. Sh g Jesus am ha ahgid mat pi hedai wo haahgi mat haschu has e juh.

9Matsh g Jesus chuhchai gam hu ahgachug g haꞌichu

ahgajAn g neid g Matthew 10:5-15; Mark 6:7-13

1 Am hu hebai, tsh am i ha wai g Jesus ge‑chuhchai. Tsh am wui i e hemapai. Kutsh abha mah g gewkdag mat gam hu wo i ha wuwhasg jijawul ab ha amjed hegam mo an ha uꞌukch kwo ha dodaj g kokꞌodam 2 k am hahawa ha chehamat am wo i ahgahi ab amjed g Jiosh kownaltalig.3 Pi atsh koi hihi, sh hab ha ahg, “Gm amt wabshwo i hihim k pi haꞌichu wo uꞌuk, chum hems pi gcheowikud nih g limoshan kostal nih g haꞌichu huginih g lial nih chum hems hema ep lihwa. 4 Am amtwo dadkkad heg kih am mat hedai i si s‑ap ab wo iem‑nei am hugkam mamt hekid wo i hihi ab amjedhegai kihhim. 5 Kutp hebai pi ap ab hu wo i em‑neig hemajkam, mt amwo dagito hegai kihhim k ab wosi shahmud g e‑shuhshk mamt wo ha chehgi mamtwo ha dagito k pi wo ha ahgi ab amjed g Jiosh.”

6 Tsh wa woho am hihi idam chuhchaij ha oidkg kihhim k am ahgahim g Jiosh haꞌichu ahga ch hadoajid g hemajkam wehsko.

Matsh g kownal Herod am wabsh i pi e amichAn g neid g Matthew 14:1-12; Mark 6:14-29

7Sh eda gHerod amwabsh kia d kownal Galilee ched ch am i kah wehs ihda mash haschu has e wua.Am amsh wehsko aꞌaga mas hedai wud ihda Jesus.Haꞌijj ash hab kaij, “Doki hegai Johnbad mo wa hapahl wapkonahim. Heg amt mua. Kutki wabshabauhpam e chegito.”

8 Kush haꞌijj hab kaij, “Doki Elijabad o hema ephegam kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam.”

Kutsh wa g Herod am i pi e amichud 9 k hab kaij,“Am ant wa ha cheha mat an e hikuch g John moꞌo.Kus hedai wud ihda oꞌodhammani muꞌi haꞌichu kahab amjed?” bash kaij ch wabsh am chum i e nakogmat wo nei g Jesus.

Matsh g Jesus ha gegos g hetaspmihl chechoj chmuꞌiehp

An gneid gMatthew 14:13-21; Mark 6:30-44; John 6:1-14

10 Tsh am hu hebai am i uhpam dada g Jesuschuhchai k am ahgid g Jesus wehs haꞌichu mathaschu has i juh. Tsh gm hu hahawa i ha ui matshgam hu hejelko hasko hihi maibidch hegai kihhimmo hab chehgig Bethsaida. 11 Tsh am i kah ghemajkam k am i ha oi s‑neidamk g Jesus. Tsh g

Page 69: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 9:12 66 LUKE 9:41Jesus si s‑ap ab i ha neid k am ha ahgi ab amjed gJiosh kownaltalig k ha dodaj g kokꞌodam.

12 Kutsh gam hu i juh. Tsh g chuhchaij am dadawui k hab kaij, “Am g ha chehani g hemajkam matamwo hihi kihhimwui o am hasko oꞌoidag wui k wobei g haꞌichu hugi k an hasko wo kohk heg hekaj moia hu wabsh si heb hu iia.”

13Sh wabshaba hab kaij g Jesus ab ha wui, “Ahpimamt wo haꞌichu ha mah mat wo huh.”

Sh hab kaij idam, “Heg ach waꞌi hetasp pahn chgohk waptopi edgid. Aha nap tatchua matt am wohihim k wo ha nolawt g haꞌichu hugi ha wehhejedidam muꞌi hemajkam?” 14 Kush eda shaꞌi muꞌij ghemajkam mash hetasp mihl d chechoj.

Sh hab kaij g Jesus, “Hab g wo ha ahgid g hema-jkam mat wo dadhaiwua hehetaspo wepst‑mahm ewehm.”

15 Tsh wa woho hab e juh g chuhchaij. Kutshwehsijj am i dadhaiwua.

16 Tsh g Jesus am ha ui hegam hetasp pahn chgohk waptopi k ab i nea dahm kahchim wui k abhoꞌigeꞌel g Jiosh k am hahawa hahain k ab ha mah ge‑chuhchai. Tsh idam ab i ha mahkhi g hemajkam.17 Tsh wehsijj e gegosid k kokwod. Tsh g chuhchaijan i uꞌihi g ha wihpiꞌidag g hemajkam ahim matshwo shuhshud g gamai gohk hoha.

Matsh g Peter am ah mo hedai wud g JesusAn g neid g Matthew 16:13-19; Mark 8:27-29

18 Sh am hu hebai am hejelko e hoꞌigeꞌidahun gJesus. Tsh am wui dada g chuhchaij. Kutsh amhaꞌasa e hoꞌigeꞌidahun k hab kaij, “Dohꞌo ni‑elid ghemajkam?”

19 Sh hab kaij hegam, “Haꞌijj o hab kaij map dha‑wapkondam, Johnbad. K haꞌijj hab kaij map dElijabad. K haꞌijj hab ep kaij map d hema ehp hegamkekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam ch ia uhpame chegito.”

20 Sh hab kaij ab ha wui, “Kum ahpim hedaini‑elid?”

Sh hab kaij g Peter, “Bach m‑elid map d Jiosh siKehsha!”

Mash g Jesus am ha ahgid matsh wo e shoꞌigchud kwo e muhkid

An g neid g Matthew 16:21-28; Mark 8:31–9:121 Sh hab kaij, “Dani ahni. Kumt wabshaba

pi hedai wo shaꞌi ahgi hemu mani hedai wud.22 Wehpeg at hemho wo wa ni‑bei g geꞌeged chuꞌugchu papal ch chehanig em‑mashchamdam ahniJiosh si Kehsha k muꞌi wo ni‑shoꞌigchud k am wo ini‑dagito mant wo ni‑muhkid. Nt wabshaba uhpamwo i wuhsh muhkig amjed heg eda waik tash amjedmamt wo ni‑mua.”

23 Sh hab hahawa ep kaij ab wehsijj ha wui,“Mamtp am wo s‑oidam g ni‑himdag k hemho wagam huwo dagito g hejel e‑tatchui k ahni ni‑tatchuihab wo junihid ni‑wehhejed e shoꞌigchudch. Heg atwo wa wepok mam ab mohto g kots ch ab ab wo emuhkid. 24 Pi amt wo heki wua g e‑doakag mamtpwo hekaj am ni‑wehhejed. Heg at wo heki wua ge‑doakag matp hedai wo chum s‑daꞌad.

25 “Pi at haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk matp goꞌodham wehs wo bei hegai mo haschu i tatchuaid dahm jewed k wabshaba pi wo e doꞌibia. 26 Pi g

am wo si e elidad ni‑hekaj ahni Jiosh si Kehsha chhekaj g ni‑mashchamadag. Nt ahni hab waꞌap piwo si ni‑elidad em‑hekaj mant hekid ia ep wo jiwia.Idani at si s‑tondam abwo e chehgi g ni‑gewkdag chni‑ohg gewkdag ch ha‑gewkdag g s‑apꞌekam anghil.27Neh, ia amhaꞌi haꞌichugmamt hoꞌip kia nei g Jioshkownaltalig k haha wo koꞌok. Am g wo s‑chegitokmani id am em‑ahgid.”

Matsh am gawul i e chehgi g Jesus ha wuiAn g neid g Matthew 17:1-8; Mark 9:2-8

28 Sh am hu d i hemako domig amjed mash habkaij ihda. Kutsh g Jesus gan hu wo e hoꞌigeꞌidahuuhgk doꞌag t ab k ab i ha wai hegam Peter ch Johnch James matsh gan hu wehmaj wo i chehchsh.

Kutsh gan hu dada heg dahm doꞌag. 29 Tsh am ie hoꞌigeꞌidahu g Jesus k atsh am gawul i e juh. Tshg wehschugaj hab e juh mash si s‑tondam s‑tohta.30Tsh hahawabsh amwehmaj i e chehgi gMosesbadch Elijabad. 31 Kush g Jiosh gewkdag ab ha abe chehgid hab masma mo g tonlig. Sh idam amwehmaj aꞌaga g Jesus matsh pi shaꞌi tash amjed amhab wo e juh hegai matsh haschu g Jiosh am apꞌechmatsh wo muh am Jerusalem t am.

32 Sh eda hegam Peter shaꞌi si gewpkog chs‑kohksim ch wabshaba ab si i nehnea k nei gJesus ch hegam gohk oꞌodham mash am wehmajgegok. 33 Tsh gam hu wo hihi hegam gohk.Tsh g Peter wabsh kohsh k daꞌiwuni k hab kaij,“T‑mashchamdam, s‑apꞌe oki mach ia haꞌichug. Ttia waik hab wo em‑juni g al chechopi matt hekaj abwo si has em‑el ahpi ch Mosesbad ch Elijabad.”

34 Tsh g chewagi ab i wuhsh mash eda wabsh kianeok g Peter k ab ehka ha dahm. Kutsh si s‑ehbenihegam Peter matsh ab i hud g chewagi.

35 Tsh g Jiosh neꞌoki ab kaida chewagi t amjed khab kaij, “Jesus o d si ni‑tatchuidch ni‑alidag. Hegamt ab wo si kaihamad.”

36 Sh am hahawa hejel kehk g Jesus. Kush pi amhu haꞌichug hegam gohk.

Sh hegam Peter pi hedai shaꞌi haꞌichu ahgid iaꞌiidani hegai mash haschu i neid.

Matsh g Jesus gam hu hab i juh g jiawul ab amjed gali

An g neid g Matthew 17:14-18; Mark 9:14-2737 Sh am baꞌich d i tash. Tsh ab hahawa i huhud

doꞌag t amjed. Kush shaꞌimuꞌi hemajkam amnenidag Jesus ch ab nam.

38 Kush hema si s‑kaidam neok ch hab kaij, “Hamashchamdam, id o d waꞌi ni‑alidag m ia kehk.39 K g jiawul an bebhe ch am si hihnk ch am iwuhpa jewedo. K g totshagi i chechshshaj chinijab. S‑koꞌokam o has wua g jiawul ch chum alopi dadagitosh. 40 Kuni ab wa chum si ha ahgid gm‑pionag mat gam hu hab wo i juh. T wabshaba pie nako.”

41 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui g e‑chuhchai,“Shoꞌo waꞌi pi geꞌej g em‑wohochudadag. M im huhab wabsh i si e juhkch ab ni‑amjed. Shahag wepomant hemho wa tash ia wo em‑wehmajkad ch abwo em‑nakogad mat hekaj wo i geꞌeda.” Bash kaijch am hahawa ahgi hegai oꞌodham, “Ab g i bekaꞌi ge‑alidag.”

Page 70: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 9:42 67 LUKE 10:1142 Sh ab chum him g ali. Sh haha wabsh ep i

wua hegai jiawul am jewedo. Kush am si banimmed.Tsh g Jesus ab si s‑kehꞌel g jiawul k i wuhshad k amhahawa bei g al k ab i wanim ohgaj wui.

43 Kutsh wehsijj si e totods g hemajkam mat gJiosh hab masma am i chehgi g e‑gewkdag k ab sihas elid wehs hegai mo g Jesus hab junihim.

Mash g Jesus am ep ha ahgid ab amjed g e‑muhkigAn g neid g Matthew 17:22-23; Mark 9:30-32

Sh g Jesus hab kaij ab ha wui g e‑chuhchai, 44 “Amg wo s‑chegitok ihda mant am wo em‑ahgi. E oaihim mat g s‑ni‑kehꞌiddam an wo ni‑bei ahni Jioshsi Kehsha k am wo ni‑gagda ha wui g hahaꞌichu.”

45 Kush pi shaꞌi amichud mas haschu hab ahg chwabshaba s‑ehbid mas ab wo kakke.

Matsh hedai d wo si haꞌichuk am Jiosh nena edAn g neid g Matthew 18:1-5; Mark 9:33-37

46 Sh am hu hebai am e neꞌowin hegam Jesuschuhchaimas hedai d wo si haꞌichuk. 47Kush g Jesuss‑ha amichud mo haschu am chegito ch heg hekaj gal ali ab i kei e‑hugid an 48 k ash hab kaij ab ha wui,“Hegaimat hedai amni‑wehhejed s‑ap abwoneidadg al ali ch hab waꞌap s‑ap ab ni‑neid. Kutp hedais‑ap ab wo ni‑neidad ch hab waꞌap s‑ap ab neid gJiosh nani pi d Kehshaj. Hegai mo hedai i si pi ehaꞌichuchud am em‑shahgid o d si haꞌichu.”

Mash ab t‑wehmaj hegai matp hedai pi ab hu t‑wuikehk

An g neid g Mark 9:38-4049 Sh am hu hebai g John hab kaij,

“T‑mashchamdam, hema ach neid g oꞌodham. Kheg am m‑chehcheg ch gam hu hab i ha wua gjijawul ab ha amjed hegam mo an ha uꞌukch. Kuchhab ahg mat wo haꞌasa no pi pi am hu t‑wehmaj.”

50 Kush hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pi g am woshaꞌi shohbid. Tki wo i em‑wehmt hegai matp hedaipi ab hu em‑wui kehk.”

Mamtsh s‑ohhod g Jesus am hema kihhim t amSamaria chekshani ch ed

51 Kush s‑mahch g Jesus mo e aihim mat g Jiosham wo uhpam i bei e‑kihdag wui ch heg hekaj ami e shelch mat am wo hih Jerusalem wui k am woi e nako. 52 Sh am hihimad ch am hema miabidg kihhim Samaria chekshani ch ed. Kutsh g Jesusam haꞌi ha cheha g e‑chuhchai matsh ha baꞌich wohihim k wo bei g koksikud ch haꞌichu hugi. Kutshidam ha e juh.

53 Tsh wabshaba am i s‑mai hegam hemajkammash d gam hu himdam g Jesus Jerusalem wui kheg hekaj pi hohhoꞌi mat am wo jiwia nash pi pi hahohhoꞌid g Jerusalem t am hemajkam.

54 Kutsh hekid g James ch John am i s‑mai mo pihohhoꞌid k hab kaij, “T‑kownalig, nap tatchua mattab wo i tai g Jiosh. T ab wo i huduni g mei k wo hakokda?”

55Sh g Jesus si s‑gewkamha shohbid. 56Tsh amjedgam hu hahawa hihi hema ep kihhim wui.

Mash s‑hasig mamt wo oidad g JesusAn g neid g Matthew 8:19-22

57 Sh am hu hebai hihim. Kush hema g oꞌodhamhab kaij ab Jesus wui, “Ni‑nahtokch ani ahni mantwo i m‑oid k wo i m‑wehmt.”

58 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Napt hig wo enako? Neh, chum o hems g gagso ge wahpagga ch guꞌuwhig ge koksh. Ni wabshaba ahni Jiosh si Kehshapi shaꞌi ha kih ia jewed dahm. K heg hekaj s‑hasigmaps wo ni‑oidad.”

59 Sh hab ep kaij g Jesus ab hema wui g oꞌodham,“Oi g ni‑oid.”

Kush wabshaba hab kaij, “Heuꞌu, ni‑kownalig. Thoꞌipki hekid muh g ni‑ohg. Nt wo hiashpok hahawo m‑oi.”

60 Sh hab kaij g Jesus, “Am g ha hiwgid hegammopi uꞌukch g wechij doakagmat wo ha hiash g koꞌi. Ptahpi hi am wo him k wo i ahgahi ab amjed g Jioshkownaltalig.”

61 Sh hema hab ep kaij g oꞌodham, “Ni‑kownalig,am ant wo i m‑oid k wabshaba wehpeg wo hihuhpam k an wehs wo i ha neidok g ni‑hajuni.”

62 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Neh, nat higshelinim wo moihunad hegai mat hedai am uhpamwo nea amai mo hebaijed him? Pegih, t hab wamasma pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk am Jioshkownaltalig ed hegai mat am uhpam wo nea.”

10Matsh g Jesus amha cheha gwewaꞌakko gamai gohk

matsh wo ha mihshmad1 Tsh amjed g Jesus am haꞌi ep i ha chuhcha

wewaꞌakko gamai gohk matsh goꞌogok e wehm woahgahi g haꞌichu ahgaj am ha oidch hegam kihhimmatsh hebai apꞌech matsh am epai wo hih. 2 Shhab kaij g Jesus ab ha wui, “Neh, muꞌij o hegammo e nahtokch mat wo e doꞌibia. Kuch eda pi muꞌijahchim mach am ha ahgidahim g doꞌibiadag ahga.Id o heg wa wepo mat hebai g ha‑hihka wo si geꞌejk.T g ha‑pionag pi womuꞌijk. Ab g wo si tahnid g Jioshmatmuꞌi wo i ha chuhchamat amwoha ahgidahid gs‑kehg haꞌichu ahgaj ch abwo i ha baꞌihamad hegammo e nahtokch.

3 “Neh, bat masma wo s‑ta ehbidamak g hema-jkam am em‑wehhejed mat g sheshꞌe am ha wehhe-jed g kahwal mahmad. 4Mt wabshaba pi haꞌichukajwo e kudut k pi haꞌichu wo uꞌad nih g haꞌichu eniganih chum hems g lial. Jiosh at hab wo ha juhg hemajkam mat wo em‑dagioꞌi. Am amt wo s‑ehohtmagi kihhim wui k pi hedai wo hiwigi mas woem‑shohbi wohg ch ed.

5 “Kumt hebai wo dada ha‑kih am k am hab wochei, ‘Jiosh o ab em‑makiog g s‑ap tahhadkam.’6-7Kut s‑ap abwo i em‑neimatp abwo s‑em‑wohochk ab wo i em‑wahpki mamt am wo dadkkad. Kumtpi has wo elid k am wo dadkkad ch wo e gegosidadch an wo i ha ahgidahid g s‑kehg haꞌichu ahgaj gJiosh am hugkam mamt gam hu wo hihi ab amjedhegai kihhim. Chikpandam o ab d wuikam mat abwo bei g e‑nam‑kidadag. K idam d ha wuikam matam hab wo juh. Pi amt inhas wo wahpkid k am wodadkkad am hugkam mamt ep wo baꞌich hihi. 8 Kuthebai g hemajkam s‑ap abwo i em‑nei kihhim ch ed,mt wo huhmat haschu wo i em‑gegos 9k wo ha doajg kokꞌodam k wo ha ahgi g hemajkam mat ab i hamiabi g Jiosh kownaltalig.

10“Kut hebai pi ap ab huwo i em‑nei g hemajkam,mt am wo i wuwha kahya ch ed 11 k ab wo si ishahmudg e‑shuhshk khabwo chei, ‘Id att hekaj am

Page 71: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 10:12 68 LUKE 10:39wo em‑chehgi matt wo em‑dagito. Mt wabshaba wos‑chegitok mat ab i chum em‑miabi g Jiosh kownal-talig.’ 12Neh, hegam si pi apꞌekam hemajkam mashwa am kihkahim Sodom kihhim ch ed at wo beig s‑koꞌok e‑namkidadag mat hekid wo e ai g geꞌelodaita tash. T wabshaba baꞌich wo i s‑koꞌokam enamkid hegam mat pi ab hu wo em‑kaiha.

Mash si s‑ta ehbidama mamt pi ab hu wo wohoch gJesus

An g neid g Matthew 11:20-2413-14 “Muꞌi s‑hasig haꞌichu ant am hab juh Korasin

ch Bethsaida kihhim ch ed. Kutki eda g hemajkamamai pi ab hu ni‑wohoch. T heg hekaj ab wo beig s‑koꞌok e‑namkidadag geꞌe lodaita tash ch ed.Hegam mo am kih Tyre ch Sidon kihhim t am ch pigeꞌe mahch ab amjed g Jiosh at pi am hu hugkamwo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag. Tp hems ab wo i eshoꞌigchud k gam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoimatp wo nei ihda s‑hasig haꞌichu. 15 Capernaum tam hemajkam o ab si e haschud. T wabshaba g Jioshgam hu wo i ha shul jiawul kih ed.”

16 Sh hab ep kaij ab e‑chuhchai ha wui, “Heg owa wepomo ahni ab ni‑kaiham hegai matp hedai abwo em‑kaiha. Kut ahni s‑ni‑ohhod matp hedai wos‑em‑ohhod. Kutp hedai wo s‑ni‑ohhod k hab waꞌaps‑ohhod g Jiosh nani pi d kehshaj.”

Matsh uhpam ep dada hegam wewaꞌakko gamaigohk

17Tshwoho gamhuhihi hegamwewaꞌakko gamaigohk. Tsh am hebai i cheka. Tsh am i uhpamdada k shaꞌi si s‑hehgig ch hab kaij, “T‑kownalig,chum hems g jijawul ab s‑t‑wohog elid mach amm‑chechcheg ch ab si ha chehani mat gam hu habwo i e juh.”

18 “Heuꞌu, nat pi hegai mo d ha‑geꞌejig ch d Satanheb hu wua g e‑gewkdag,” bash kaij g Jesus, “Neidani mat ab i gei Jiosh kihdag amjed hab sha masmamat g wepgi. 19 Neh, ab ant em‑mah g gewkdagmamt wo e nako mamt am wabsh wo ha keishg kohkꞌoi ch nanakshel ch wehs g gewkdag g geJiawul. Kut pi wo shaꞌi s‑koꞌokam em‑juh. 20 Mtwabshaba pi heg hekaj wo s‑hehgigk mo g jijawulab s‑em‑wohog elid. Heg amt hekaj wo s‑hehgigkmo gan hu oꞌohanas g em‑chechgig Jiosh kihdag anmam d e doꞌibiakam.”

Mash g Jiosh ab ha mahkch g amichudadag hegammo ab hiwig g Jesus

An g neid g Matthew 11:25-27; 13:16-1721 Kutsh iaꞌi idani g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag

ab mah g Jesus g si geꞌe s‑hehgig. Kush am ehoꞌigeꞌidahun chhab kaij, “Ni‑ohg Jiosh, dap kownalwehs haꞌichu dahm. K hab d m‑elida mat pi hedaiwo e nako mas hejel wo s‑amich g haꞌichu m‑ahga.E o ehstokch ab ha amjed g s‑chu aꞌamichuddam.Kup wabshaba am ha chehgid idam mo haꞌichus‑mahchimk hab masma mo g aꞌal. Ni heg hekaj absi m‑hoꞌigeꞌid.”

22 Neh, bash kaij g Jesus ch am hahawa ha ahgidg hemajkam, “Ni‑ohg Jiosh at ab ni‑mah wehshaꞌichu. Pi o hedai ni‑mahch ch hegai waꞌi ni‑ohgs‑ni‑mahch. K pi hedaimahch g ni‑ohg. Ni ahni waꞌis‑mahch ch hegam ehp mani hedai i wui tashogid.”

23 Tsh am hahawa i e hejelko hegam Jesus. Kushhab ha ahg, “Do si s‑ap tahhadkammam am neid chkah ihdamam haschu i neid ch kah. 24Muꞌijj g keke-libad Jiosh haꞌichu i tashogiddam ch kokownalbado wa chum s‑neidamk hegai mam haschu i neid chchum s‑kaimk mam haschu i kah.”

Matp hedai am wo i ha wehmajk ch d wo ha nawojk25 Tsh am hu hebai am hema jiwia g chehanig ha

mashchamdam k wabsh chum heki s‑himchudamg Jesus hab kaijch, “Ha mashchamdam, shahnt woni‑juh. T hekaj ab wo i ni‑wahki g Jiosh e‑kihdaged?”

26Kush hab kaij g Jesus ab wui, “Nap hig pi mahchmo has chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed heg amjed.”

27 Sh hab kaij hegai oꞌodham, “Heuꞌu. Bo chuꞌig:Matt hemho wa ab wo si pihk t‑elidad t‑kownalig

Jiosh wui wehs t‑ihbdagkaj ch id amwo chehgidch wehs t‑doakagkaj ch wehst‑gewkdagkaj ch wehs t‑chegitoidagkaj.Deuteronomy 6:5

K hab ep chuꞌig:Matt hemho wa ab wo si pihk t‑elidad t‑nawoj

wui hab masma mach has i masma hejelt‑wehhejed si pihk t‑elid.” Leviticus 19:18

28 Sh hab kaij g Jesus, “Heg o wud. Kut s‑ap ab woi m‑wahki maptp heg am hab wo junihid.”

29 Kush ihda oꞌodham s‑mahch mo pi am hu habjunihim hegai chehanig chwabshaba gam huwabshchum s‑e oanamk ch ash ab kakke g Jesus, “K hedaid ni‑nawoj?”

30 Sh g Jesus am ahgid ihda haꞌichu wepogidaahga, “Neh, matp hems am hema hih g t‑wehmTuhligo Jerusalem t amjed gam hu Jerico wui. Tam haha wabsh g s‑chu eꞌeskam am cheggia k ehsg haꞌichu enigaj k gewichkwua k chum alo mua. 31Kam woꞌo.

“T ab haha wabsh g pahl hema hih wohg oidch kneimoamwoꞌo ihda oꞌodhamkgamhuwabshmehkhim k an bij. 32 T hab wa masma g papal ha wehmchikpandam ab hema him k am nei hegai oꞌodhammo am woꞌo k gam hu wabsh bijim k gam hu hih.33T g hema Samaria t am oꞌodham amhahawa him kcheh ihda oꞌodham. Kumab aꞌai s‑e kehꞌid g Samariat am hemajkam ha wehm. T eda ihda si s‑hoꞌigeꞌid34 k ab i wako g ehꞌed g nawaitkaj k ab i huhud k an ihobino g ikuskaj k an hahawa dai e‑shoiga an k gamhu i bei kihhimwuimat amhebai wo ha nuhkudach.

35 “K am baꞌich d i tash. T gam hu wo hih ihdaoꞌodham k wabshaba ab haꞌi ha mah g lial mat wonuhkud k hab ha ah, ‘Am g wo nuhkud. Kunt ia epwo jiwia k wo wa em‑namkid mamt haschu baꞌichwo i heki gei wehhejed.’

36 “Neh, kup hedai hab elid idam waik mo s‑ap dnawojij hegai mamt gewichkwua?”

37 Sh hab kaij hegai chehanig ha mashchamdam,“Hegai mo s‑hoꞌigeꞌid.”

Sh hab kaij g Jesus, “Pegih, gamai g hihm k amhab e junihid hab masma.”

Mamtsh pi wabsh wo chikpanidad g Jesus ch wab-shaba ab ep wo ihmad

38 Sh amjed am hebai hihim idam Jesus ch amdada hema kihhim t am. Sh am hema g uwi habchehgig Marda ch ab i ha wahpki e‑kih ed. 39 Kush

Page 72: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 10:40 69 LUKE 11:29amwehmaj daha g wehngaj ch hab chehgigMary chid ab i dahiwua Jesus wui k ab si kaiham g haꞌichumashchamaj.

40Sh eda gMarda si chikpan ch e kudut k am jiwiaJesus wui k hab kaij, “Ni‑kownalig, nap pi shaꞌi haselid mat g ni‑wehnag am wabsh i ni‑dagito manthejel hab wo juh g chikpan. Ab g ahgid mat ab wo ihim k wo i ni‑wehmt.”

41 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Ih, Marda, muꞌiap haꞌichukaj e kudut. 42 K eda am d waꞌi hemakohaꞌichu mo d si haꞌichu. Id at g Mary ab bei. Kut piwo shaꞌi e wohppoꞌidach.”

11Mohaschu g Jesus hamashchamabamjed g hoꞌigeꞌi-

dahunaAn g neid g Matthew 6:9-13; 7:7-11

1 Sh am hu hebai e hoꞌigeꞌidahun g Jesus ch ami kuhgit. Sh hema hab kaij g chuhchaij ab wui,“T‑kownalig, oi g hig t‑mashcham matt has masmawo t‑hoꞌigeꞌidahu hab masma mo wa g John hamashcham hegam mo ab si wecho e mashcham.”

2 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Id amt hab wochei am e hoꞌigeꞌidahunch:Jiosh t‑ohg, ab ach si has m‑elid ch si haꞌichuchud

g m‑chehgig ch tatchua mapt wo i geꞌedaj ge‑kownaltalig ia t‑shahgid.

3Ab g i s‑t‑hoꞌigeꞌid k abwo t‑mahkad g haꞌichu hugiwehs tashkaj.

4 Gam g hu hab i juhni g pi ap t‑chuꞌijig nach piahchim gam hu pi chechegitod g ha‑chuꞌijighegam mat hedai i pi ap has chuꞌi ab t‑wui.

Pi g amhiwgid g Jiawulmas amwo t‑shul pi apꞌekamch ed.”

5-6 Sh hab ep kaij g Jesus ab ha wui hegam mo absi wecho e mashcham, “Neh, tp hems hema pi amhu geꞌe wo haꞌichu hugik. T am hema mehkjed wojiwia hudunk ab mat ab i chehgim. Kut am wo hihg kihkam e‑hugid am kihkam wui k ab wo haꞌi tai gsismito mat wo gegos g e‑nawoj.

7 “T hab haha wabsh wo chum chei g hugidajam kihkam, ‘Pi g ia hu ni‑kudut. Heki ant hu abyahwidad g ni‑kihjeg. Kutt heki hu wohpiwua gt‑aꞌaliga ha wehm. Nt pi wo i wamig k wo m‑mahhaꞌichu.’

8 “T wabshaba pi has wo e elid k ab wabsh wo kiatahnid. T am haha wo i wamig k ab wo mah nat pipi haꞌasa ab wo tahnid.

9-10 “Pegih, mt ahpim hab wa masma pi haꞌasaab wo tahnid g Jiosh mam haschu i tatchua. T abwo em‑mah. Am g wo haꞌichu i e gahgidad. T woem‑chehgi. Ab g wo shontpag g kihjeg. T ab wo i ekuhpiꞌo em‑wehhejed.

11“Neh, s‑mahch ammat pi hedaiwabsh gwamadab wo mah g e‑alidag mat g watopi ab wo tai.12Kut pi wabsh g nakshel ab wo mah mat g chuchulnonha ab wo tai. 13 Mam has i masma pi apꞌe chwabshaba s‑mahchmamt g s‑kehg haꞌichu ab wo hamah g e‑aꞌaliga. No hig pi g em‑ohg Jiosh baꞌich ie nahtokch mat ab wo ha mah g Hekia S‑apꞌekamGewkdag hegam mat ab wo tai.”

Mash g Jesus g Jiawul wehm ab aꞌai e cheggiaAn g neid g Matthew 12:22-30; Mark 3:20-27

14Sh amhu hebai hema pi ha neok g cheoj nash pig jiawul an uꞌukch. Kutsh g Jesus gam hu hab i juh gjiawul. Tsh amhahekaj i neo. Tsh ghemajkamsi hasi el. 15Sh eda haꞌi hab kaij, “Moki g jijawul ha‑geꞌejigab mahkch g gewkdag. K heg hekaj gam hu hab i hawua g jijawul ab ha amjed hegammo an ha uꞌukch.”16 Sh haꞌijj wabsh chum heki s‑himchudamk g Jesusch ab chehani mat g s‑hasig haꞌichu hab wo juh khekaj am wo ha chehgi mo ab Jiosh t amjed.

17 Sh wabshaba g Jesus s‑mahch mo haschu amchegito ch hab kaij ab ha wui, “S‑mahch am matg oꞌodham wo padch g hejel e‑jewedga mat ab aꞌaiwo e cheggia. Kut g e‑wehm kihkam hab waꞌap wopadch g hejel e‑kihdag mat ab aꞌai wo e cheggia.18 Pegih, t has hig masma g Jiawul pi wo padchg hejel e‑kownaltalig matp ab wo sha ni‑mah ggewkdag mant am wo i ha wuwhas g piongaj?19 Neh, em‑pionag o hab waꞌap i ha wuwhasid gjijawul. Kum eda pi hab masma hab ha elid mog Jiawul ab ha mahkch g gewkdag. Pegih, idamat wo em‑ahgi mo pi woho hegai mam hab chumelid. 20 Jiosh gewkdagkaj ani gam hu hab i ha wuag jijawul. K id am wohokamchud mat heki hu in iwuhsh g Jiosh kownaltalig em‑shahgid.

21 “Nat hig pi wo e nahtokch g si s‑gegoki kownalg e‑cheggiakudkaj mat wo nuhkud g e‑kih. T hab pihedai wo wohppoꞌi g haꞌichu enigaj. 22Tp wabshabag baꞌich i s‑gegoki kownal wo cheggia k wo gewitok gam hu wo i ui hegai cheggiakudaj mo ab chumsi hiwig k am wo aꞌai i tahp g haꞌichu enigaj amha wehhejed g e‑shondalig. Neh, bani wa masmacheggia g ge Jiawul. 23 K hegam mat hedai pi abhu wo i ni‑wehmajk ab ni‑wui gegok ch wabsh hagantan hegam mani s‑ha doꞌibiamk.”

Mat g jiawul has masma an uhpam ep wo bei goꞌodham

An g neid g Matthew 12:43-4524Kushhab ep kaij g Jesus, “Matphemsg jiawul an

wo hema uꞌukch g oꞌodham chwabsh wo dagitomatam hebai ep wo e ul. Kut hegai oꞌodham wo i chumkegch g e‑doakag. T wabshaba g jiawul pi hebai wochehg k hekaj hab wo i e ah, ‘Mo hig woho d ni‑kihhegai oꞌodham. Nt hig amuhpamwohihwui.’ 25Kutwawoho amuhpamwohimkwo chehmoamwabshjeg ch si kegchudas ch hehosimhunas. 26 T am hahawo him k wewaꞌak ep wo ha uꞌapa g jijawul. T idambaꞌich wo i pi apꞌek ch amwehmaj wo i chiwia. Neh,t ihda oꞌodham hahawa baꞌich wo i pi apꞌek mo waga hu i heki hu.”

Mo haschu d s‑wohom s‑hehgig27 Sh an wehgaj gegok g hemajkam. Kush hema g

uwi hab kaij amwui g Jesus, “Do si geꞌe s‑hehgig hegwehhejed uwimat anm‑mahsid km‑siꞌichudahim.”

28 Sh wabshaba hab kaij g Jesus, “Baꞌich at woi s‑hehgigk hegam mat ab wo kaihamad g Jioshhaꞌichu ahga.”

Mamsh s‑neidamk g s‑hasig haꞌichuAn g neid g Matthew 12:38-42

29 Sh am i muꞌidahim g hemajkam. Kush hab kaijg Jesus, “Muꞌijj o g ha‑chegitoidag pi apꞌe. K heghekaj s‑neidamk mant hab wo juh g s‑hasig haꞌichuk am wo wohokamch mani ab Jiosh amjed. Bantwaꞌi masma amwo ha chehgi mani d Jiosh si Kehsha

Page 73: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 11:30 70 LUKE 12:6-7matsh wa hab e juh hegai kelibad Jiosh haꞌichu itashogiddammash d Jonah. 30Heg atshwa am si hasmasma i e chehgi ha wui g Ninevah t am hemajkam.Nt ahni am si has masma wo i ni‑chehgi am ha wuig hemajkam iaꞌi idani.

31-32 “Hegam Ninevah t am hemajkam atsh gamhu s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi am i kahk g Jonabadk hab pi ab hu wo e chuꞌijigch geꞌe lodaita tash ched. Ni ahni baꞌich d i si haꞌichu mo g Jonabad. Kumeda pi ab hu ni‑kaiham ch heg hekaj ab wo motoigg chuꞌijig lodaita tash ch ed. (31) Mehkjed atsh ab ihih g uwi kownal ab wakolim tahgio amjed mat abwo kaiha g Solomonbad haꞌichu mahchig. Ni ahnibaꞌich d i si haꞌichu mo g Solomonbad. Kum edapi ab hu ni‑kaiham ch heg hekaj ab wo motoig gchuꞌijig lodaita tash ed.”

Mash em‑tonlidch g em‑amichudadagAn g neid g Matthew 5:15; 6:22-23

33 Kush hab ep kaij g Jesus, “Wohokam o wepogi-das mo g lahmpa. Kum s‑mahch mo pi hab d ahga glahmpamas amwo e ehsto haꞌichuwecho. Mt anwodai mat hebai wo ha tonlidad hegammo ab i wahpk.

34 “Em‑wuhpui at s‑ap am wo i wahki g tonligmatp wo s‑mamsk k wabshaba pi am hu wo i wahkimatp pi womamsk. Kum heg hekaj s‑ap ha nuhkud.35 Pegih, wahm amt wo si s‑ap nuhkudad g haꞌichue‑amichudadag mat heg s‑ap am wo i wahki gwohokam. 36 Bat waꞌi masma ab wo i shuhdad gem‑chegitoidag g wohokam.”

Matsh g Jesus ab haꞌichu ha abch hegammo d Palasich hegam ehp mo d chehanig ha mashchamdam

An g neid g Matthew 23:1-36; Mark 12:38-4037Tsh am i haꞌasa neo g Jesus. Tsh am hema jiwia

g Palasi k amwaidmatwowehmaj e gegos. Kutshwawoho am i wahk k am i dahiwua matsh wo e gegos.38 Tsh hegai Palasi si has i el neidok mat pi e wakohab masma mo d ha himdag.

39 Kush s‑amichud g Jesus ch hab kaij ab wui,“Neh, ahpim Palasi am si kegchud g e‑honshpadag.K wabshaba g em‑chegitoi wabsh shuhdags g piapꞌekamkaj. Heg o wa wepo mam an waꞌi wehgaj sikegchud g hohas‑hahaꞌa. K ged hu ha eda wabsh kias‑bibtagi. 40 Damt wabsh wo totontok mamtp hegwo waꞌi s‑ap nuhkud e‑honshpadag. Jiosh at habwaꞌap nahto g em‑doakag. Kumt heg ep wo chumnuhkud. 41Amgwehswo i dagito Jioshwui k habwos‑chechojimak ab shoꞌigkam ha wui ch wo nei matwehs haꞌichu wo s‑kehgajk am em‑wehhejed.

42 “Neh, ahpim Palasi am ab mahk g Jiosh ghemako tahpani mo wehst‑mahm e tahpanch gem‑eniga, chum hems g nahnko mahs pi‑miandich haꞌichu tatk. T wabshaba g Jiosh s‑koꞌokamwo em‑namkid nam pi pi apꞌechud hegai mamhaschukaj ha shoꞌigchud haꞌi ch pi ab hu tatchuag Jiosh. 43 Shaꞌam waꞌi s‑hohhoꞌid mamt si s‑apkowo dadhaiwua am cheopi ch ed ch s‑hohhoꞌid matab wo si has em‑elidad g hemajkam mamt an woi wuwha kahya ch ed. 44 Ih, shoꞌig! Mt wo sis‑koꞌokam e namkidach. Neh, pi at wo mahsk ghihaꞌini matp pi am hu wo tohnkdask. Kumtp hemsam wabsh dahm wo oiopod. Pegih, bat sha masmapi wo mahchk g hemajkam mam d pi apꞌekam nampi ehstokch g pi ap e‑chuꞌijig.”

45 Kush hema hab kaij g chehanig ha mashcham-dam ab wui, “Ha mashchamdam, ahchim ap habwaꞌap has t‑ahg hab kaijch.”

46 Sh hab kaij g Jesus, “Pegih, ab em‑wui o habwaꞌap him g s‑koꞌok em‑namkidadag. Muꞌi s‑hasighaꞌichu am ab ha chehani g hemajkam. K id ds‑wehch haꞌichu mohtoi am ha wehhejed. M edaahpim pi haꞌichu hab shaꞌi wua mams hekaj hawehm wo moht.

47-48 “Em‑shohshon at muꞌi ha kokda g Jioshhaꞌichu i tashogiddam. Kumahpimhawepomasma,chum ams ha hehosid g ha‑hihaꞌiniga hegam mamtha kokda. K heg hekaj ab em‑wui him g s‑koꞌokem‑namkidadag. 49 Heki o hu hab kaij g Jiosh, ‘Abant wo i ha wuwhas g haꞌichu i tashogiddam hashahgid g hemajkam. Kut haꞌi woha‑kokda khaꞌi woha shoꞌigch.’ 50 Neh, kum ha wepo chuꞌijig mamtpha wepo haꞌichu elid. Kut wepo masma wo em‑ai gs‑koꞌok ha‑namkidadag heg hekaj wehs mat hab juhga hu i amjed mat in i e nahto g jewed. 51 Abelbadatshwawehpeg emuhkid. Tsh amjedmuꞌi ep e koꞌij.Tsh g Zecariabad ga hu si ha oidch e muhkid amaishahgid g iagchulidakud ch geꞌe cheopi. Kum ahpimha wepo chuꞌijig hegam matsh wa ha kokda ch hawepomasmawo bei g s‑koꞌok e‑namkidadagmamtphedai ha wepo elid haꞌichu.

52 “Ahpim chehanig ha mashchamdam amt wo ichum ha amichudach g hemajkam mat has masmawo s‑mahchk g Jiosh. Kum eda ahpim pi mahch chep ha shohbidch hegam mo s‑mahchimk. Heg o wawepo mam ab yahwidad g kihjeg mat pi hedai amhu wo i wah. Jiosh at s‑koꞌokam wo em‑namkid heghekaj.”

53 Tsh am i wuhsh g Jesus k gam hu chum hih.Tsh hegam chehanig ha mashchamdam ch Palasi abhahawa si s‑ta keꞌidam has ahg kmuꞌi haꞌichu kakke54habwabsh chum ahgchmat wo heki himchmat piap haꞌichu hab wo chei.

12Mamt pi habwabshwo s‑e junimkmamd s‑apꞌekamAn g neid g Matthew 10:26-27

1Kutsh shaꞌi si muꞌi mihl hemajkam am i e hema-pad k wabsh aꞌai e keishshap.

Sh hab kaij g Jesus ab ha wui g e‑chuhchai, “Neh,hegam mo d Palasi o hab wabsh s‑e junimk mod s‑apꞌekam. Mt wo s‑e nenꞌoidk mamt pi amhu ha oidk hab wo masmak. 2 Hegai mo chum emaꞌishch at wehs wo e maꞌishpiꞌo. Pej, wehs s‑aꞌagihaꞌichu at wo s‑e mai. 3Wehs at wo mahsko e wuamamtp haschu chum s‑aꞌagi hab kaij. Kut wehs amsi s‑kaidam wo e ahgad kih dahm amjed mamtphaschu i chum s‑jupij hab kaij ged hu si e‑kih ed.”

Mamtsh hedai wo s‑ehbidadAn g neid g Matthew 10:28-31

4 Sh hab hahawa kaij g Jesus ab ha wui g hema-jkam, “Neh, ni‑naipijju, pi g wo shaꞌi ha ehbidadhegam matp hedai wo chum s‑em‑kokdaim. Pi atwo e nako mas baꞌich s‑koꞌokam has wo i em‑juhem‑kokdak. 5Heg at waꞌi Jiosh wo e nakomat amwoem‑daꞌich Jiawul kih ed mamtp pi am hu wo wohogelidad. Kumt heg ab wo waꞌi si has elidad. 6-7 Kwabshaba g Jiosh si s‑hemajima ch pi tatchua mas

Page 74: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 12:8 71 LUKE 12:40wo s‑koꞌokam em‑juh. Am g wo oidahim mo chumhems g al uꞌuwhig s‑ap ha nuhkud. K eda chum alopi haꞌichu namkig idam. Kum ahpim wehs haꞌichubaꞌich d i haꞌichu am tahgio. Jiosh o wehs haꞌichus‑mahch ab em‑ab. Mt heg hekaj pi haꞌichu wo shaꞌiehbidad ab wui e dagitokch.”

Mamtsh wo tasho e ah mam ab hiwig g JesusAn g neid g Matthew 10:32-33; 12:32; 10:19-20

8 Sh hab ep kaij g Jesus, “Neh, am amt wos‑ni‑mahch k ah hemajkam ha tahgio manid em‑doꞌibiakam. Kunt ahni hab waꞌap wos‑em‑mahch k ah am ha tahgio g anghil ch am Jioshtahgio. 9 Kutp wabshaba hedai pi wo ni‑mahch kah am ha tahgio g hemajkam, nt ahni hab waꞌap piwo mahch k ah am ha tahgio g anghil ch am Jioshtahgio.

10 “Jiosh at gam hu hab wo i juh g pi ap chuꞌijigajhegaimat hedaiwowa chumhas ni‑ahmatp gamhuwo s‑ohhod g pi ap e‑chuꞌijig. Twabshaba pi gamhuhab wo i e juh g pi ap chuꞌijigaj hegai mat hedai wos‑koꞌokam has ah g Hekai S‑apꞌekam Gewkdag.

11 “Pi g wo shaꞌi kudut ab amjedmamt hasmasmae wehhejed wo neo mamtp hems am wo em‑lodaichechopi ch ed o am ha tahgio g kokownal. 12HekiaS‑apꞌekam Gewkdag at wo em‑ahgi mamt has wochei.”

Haꞌichu wepogida ap amjed g s‑kais oꞌodham13 Sh am hema g oꞌodham hab kaij ab wui, “Ha

mashchamdam, hab g ahgid g ni‑nawoj mat amwo i ha ni‑tahpani hegai mat g t‑ohg an dagitot‑wehhejed.”

14 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Pi ant heghekaj ia hu jiwia manis wo em‑lodait k amwo i em‑apꞌechudach g haꞌichu em‑eniga amem‑shahgid.”

15 Sh am baꞌich hab ep kaij ab wehs ha wui, “Amg wo s‑e nenꞌoidk mamt pi heg wo waꞌi huꞌuidads‑kaisdag. Pi amt dwo s‑ap doakamkheg hekajmamhaschu i eniga, chum ams d wo s‑kaisk.”

16 Sh id am hahawa chum ha tashogid ch hab kaij,“Tp hems hema d wo s‑kaisk. K g eꞌeshaj si geꞌebabhe. 17K hab e ahg, ‘Pi o an huwiꞌismant hebai epwo toa g haꞌichu bahidag. Shuhshud at g ni‑waptto.18 Nt hig wo i ha shulig k am baꞌich i geꞌeged haꞌiwo i chuhcha k am wo baꞌiha g haꞌichu bahidag chwehs haꞌichu ni‑eniga. 19Si at haꞌichu s‑ni‑abam. Ntmuꞌi aꞌahidag ab wo hekaj ihda s‑iꞌowi haꞌichu k woni‑ulinihogidad ch wo ni‑gegosidad ch wo ihꞌed chwo si s‑hehgigk.’ Neh, bo e ahg ihda s‑kais.

20“Kwabshaba abwui hab kaij g Jiosh, ‘Dapwabshtohnto. Id i s‑chuhugam ab apt wo muh. Kut dwabsh wo hemak ch wo ui g haꞌichu m‑eniga maphejel am chum e wiꞌidch.’ 21 Neh, bo wa chuꞌig chhab waꞌap wo wa chuꞌigk wehs ha wehhejed hegammo hejel s‑e kaischudamk ch wabshaba pi am huJiosh wehhejed hekaj g s‑e‑kaisdag,” bo kaij g Jesus.

Ab g wo si i hiwig g JioshAn g neid g Matthew 6:25-34

22 Sh hab hahawa ep kaij g Jesus ab ha wui ge‑chuhchai, “Heg ani hekaj am em‑ahgid ihdamamtpi wo si e kudutad ab haꞌichu e‑hugi ab o ab haꞌichue‑eniga ab. 23 Jiosh at ab em‑mah g em‑doakag,

pegih, k hab waꞌap ab wo em‑mah mamt haschukajwo e dagioꞌidad.

24 “An g wo i ha neid g hahawani. Idam o pihaꞌichu eꞌeshad ch pi od g haꞌichu esha ch pi hakihki o ha waptto mat am eda wo baꞌiha. Jiosh oha gegosid. Kum eda ahpim baꞌich d i si haꞌichumo g uꞌuwhig am tahgio g Jiosh. T heg s‑ap woem‑dagioꞌidad. 25 Pi amt wo e nako mams ambaꞌich wo i himch g e‑aꞌahidagga am wabsh hekaje kudutch. 26Mamtp pi wo e nako mamt hab wo juhihda al haꞌas chumhaꞌichu, pegih, k haschu ahgkwoe kudutad g baꞌich i geꞌeged haꞌichukaj?

27 “An g wo i ha neid hegam haꞌichu wuhshanig man chuhch. Pi o chikpan ch pi shohshom g haꞌichueniga. Kuki eda g ha‑heosig baꞌich i s‑kehgaj mog haꞌichu enigaj hegai s‑kais kownalbad mash habchehgig Solomon. 28 Neh, tp hems s‑hohtam wogaksh hegai shaꞌi m an chuhch k wo hekaj e nanda.K eda heg wa wepo mo g Jiosh si s‑kehg enigadadchg heosigkaj. Pegih, am g wo s‑wohochud mat abs‑ap wo em‑enigadadch. 29 Pi g heg waꞌi hekaj woe kudutad mamt wo e gahgi g haꞌichu hugi. 30Wehshemajkam an jewed dahm o chum hekid id an si egahgid. K wabshaba g em‑ohg Jiosh s‑mahch mamtatchua ihda. 31Mt g Jiosh kownaltalig wehpeg amwo ul e‑doakag ed. T g Jiosh ab epai wo em‑mahmam haschu i tatchua.

Mash haschu d s‑em‑kaisdag an dahm kahchim ched

An g neid g Matthew 6:19-2132 “Pi g am wo shaꞌi haꞌichu ehbidad ahpim mam

al heꞌekiajj ab ni‑hiwig. Em‑ohg Jiosh o ab si tatchuamat ab wo i em‑mah g e‑kownaltalig. 33Wehs g wogagda mam haschu i edgid k wo ha mah g namkigajg shoꞌigkam k an haha wo edgidad g baꞌich i s‑kehgkaisdag Jiosh kihdag ed. T heg pi hekid wo huhug. Tpi hedai wo em‑ehs. T g hiopch pi hekid wo padch.34Kumt amwo s‑hihimim no pi g em‑tatchuidag amulinigmohebai haꞌichughegaimamhaschuhab elidmo d em‑kaisdag.”

Mattsh wo si t‑nahtokch matsh wo uhpam ep jiwiag Jiosh alidag

35-36Kushhab ep kaij g Jesus, “Mtwo si e nahtokchmat haschu has wo e juh hab sha masma mat g pionwo si e nahtokch mat g ha‑ahmo wo uhpam jiwia.Ha‑ahmo atp hems amwui wo hih g wo ha hohntamgegosig k pi oi wo uhpam jiwia. T wabshaba gpiongaj ab wo s‑ap e enigadadch ch ab wo mehidchg e‑kanjel ch g e‑ahmo abwonenida. T amwo i jiwiak wo si shontpa. T ab ha hekaj wo i kuhpiꞌo g kihjegwehhejed. 37 T wo si s‑hehgigk hegam pion matg ha‑ahmo wo ha cheh mo nenead ch e nahtokch.Neh, t heg ab hab wo juh g bahshodag k wo si s‑apha dadsh k wo ha gegos. 38T wo si s‑hehgigk hegammat wo e nahtokch mat wo jiwia, chum as hems edawo i huh g s‑chuhugam o i baꞌiwichkim.

39 “Neh, pi o ta machima mas hekid hema woi jiwia g s‑chu ehskam. Kum heg hekaj chumhekid nuhkud g e‑kihdag. 40 Pegih, k hab waꞌap pita machima em‑wehhejed manis hekid wo uhpamjiwia jewed wui ahni Jiosh si Kehsha. Mt heg hekajwo si e nahtokchid chum hekid.”

Page 75: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 12:41 72 LUKE 13:16Mamtsh s‑ap hab wo junihid g e‑chikpanAn g neid g Matthew 24:45-51

41 Sh hab kaij g Peter, “T‑kownalig, nap ahchimwaꞌi hab t‑ahg aha nap wehs hab ha ahg?”

42 Sh hab kaij g Jesus, “Chum amt hedai woe nahtokch mamtp wo s‑wapagimak ch wo s‑chuaꞌamichudad. S‑mahch ammat g ha‑ahmo hemawoe gahgi g hab mahs chikpandam k wo nuhkudach ge‑kihdag. T heg s‑ap wo ha chikpanchudad ch woha dagioꞌidad g e‑wehm pion mat eda pi an hu wohaꞌichugk g ha‑ahmo. 43T am ep wo jiwia k wo chehmo ihda s‑ap am hab junihim g e‑chikpan. Kut dwo si geꞌe s‑hehgigk heg wehhejed pion 44 nat pi gahmoj am hahawa wehs dahm wo kei g e‑kihdag.

45 “Twabshaba pi ap dwo ha‑kehshakmatp hedaiwo i ha shoꞌigchudad g e‑wehm pion ch wo si egegosidad ch wo nawmmukad hab e ahgch mat pioi wo jiwia g ahmoj. 46 T haha wabsh wo jiwia kwo cheh mo pi ap hab wua g e‑chikpan k wo sis‑koꞌokam namkid k gam hu hab wo i juh.

47 “T wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag hegai pionmat wo s‑mahchk g e‑ahmo tatchui ch eda pi amhu hab wo junihid. 48 T wabshaba pi am hu i sis‑koꞌokam wo bei g e‑namkidadag hegai mo pi emahch ch hab junihim g pi apꞌekam. Baꞌich i geꞌehaꞌichu amt uhpam wo s‑behim ab amjed hegaimamt baꞌich haꞌichu nuhkudach.”

Matsh g hemajkamab ewuiwo gegokiwuaheg hekajJesus

An g neid g Matthew 10:34-3649 Kush hab ep kaij g Jesus, “Ia ant jiwia jewed

dahm mant wo i ha chuꞌamu g hemajkam hab shamasma mant am wo si i nai ha‑iꞌibdag ed. T hab wos‑nenenashanik ab Jiosh wui. Mat huꞌi heki hu habwo e juh. 50 Am ant s‑ta ehbidam haꞌichu gahi wowuhshani k si ni‑kudut heg hekaj. 51 Pi g hab wo eelidad mat wo dodolimat g hemajkammant ia jiwia.52 Ab at em‑wui wo gegokiwua hegam mat pi woni‑tatchuad, chum hems haꞌakia em‑wehm kihkam.53Cheoj atp hemswo s‑kehꞌidad g e‑ohg o g e‑alidag.T g uwi g e‑jeꞌe o g e‑mad o g e‑kahkma jeꞌe wos‑kehꞌidad.”

Mamtsh wo chum s‑mahchk mat oi si haꞌichu habwo e juh

An g neid g Matthew 16:2-354-56 Sh hab hahawa ep kaij g Jesus, “Neh, mt wo

s‑mahchk mas wo juh o as wo tonih am neidk mashebaijed hewed ch has mahs chewagi i wushke. Meda pi am hu i aꞌamichud mo haschu has e junihogiaꞌi idani neidch mani haschu hab wua. Shahagwepo mam pi mahchimk.

Mamtsh s‑hohtam am wo i e apꞌech ab haꞌichu eabchudch

An g neid g Matthew 5:25-2657 “E o aihimmat g Jiosh wo ha lodai g hemajkam.

Am g wo aꞌamichud mamt has wo chum masmak.58 S‑mahch am mamt hemho wa s‑hohtam am woi e apꞌech heg wehm mat ab wo haꞌichu i em‑abch.Tp hems amwo i em‑wahpki lodaita ch edmamtp piam hu wehmaj wo i e apꞌech. T g usagakam am wo iem‑dagito chi‑lihhi wui. T heg ged huwo si em‑kuh.59 Kumt pi wo shaꞌi i e wuhshad am hugkam mamthekid wo i wehs ha namkidmamt heꞌekia i em‑toꞌi.”

13Mattsh gam hu wo s‑ohhod g pi ap t‑chegitoi

1 Kush iaꞌi idani haꞌi g oꞌodham am ahgid g Jesusmatsh g kownal Pilate haꞌi ha kokda g Galilee tam hemajkam mash eda idam am hab chum wua giagchulida Jiosh wui.

2 Sh g Jesus hab kaij am ha wui, “Kumtp hab elidmo id am wohokamchud mo baꞌich d i si pi apꞌekammo hedai i Galilee t am kihkam namt pi hab masmaha kokda. 3K eda pi woho. Wehsijj am hab masma dpi apꞌekam ch wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag mamtwo sha pi ohhod g pi ap e‑chegitoi.

4 “Neh, am atsh i gei g uhgk kih Siloam woꞌo tam Jerusalem ch ed. Kutsh gamai gigiꞌik e koꞌij.Kum hab elid mo id am wohokamchud mo idambaꞌich d i si pi apꞌekam mo hedai i hegam mo amkih Jerusalem t am. 5 K eda pi woho. Wehsijjam hab masma d pi apꞌekam ch wo bei g s‑koꞌoke‑namkidadag mamt wo sha pi ohhod g pi ape‑chegitoi.”

Mash g Jesus ha wepogid g pi bahidkam suhna uhs6 Sh g Jesus am ha ahgid ihda haꞌichu wepogida

ahga, “Neh, matp hema g oꞌodham ge suhnaga amuhdwis e‑oidag ed ch am him k am s‑uꞌim g suhna.K pi ab hu bahidag.

7 “K hab ahg g oidag nuhkuddam, ‘Neh, waikaꞌahid ab ach am nenneid hegai suhna uhs ch pi koihaꞌichu shaꞌi bei ab amjed. Pt wo shonch. S haschuahgk am hig wo kehkk oidag ch ed?’

8 “K wabshaba hab kaij g oidag nuhkuddam, ‘Amatt hig wabsh wo dagito hemako ahidag ehp. Nt amwo si i moihun k am wo iawua g haiwani biht anwehgaj. 9 Kut am wo s‑apꞌek matp ab wo bahidagt.Nt wabshaba am haha wo si shonch matp pi ab huwo bahidagt.’ ”

Matsh g Jesus am hema doaj g uwi mihshmda tashch ed

10Sh amhuhebaimihshmda tash ch ed g Jesus amhamashcham cheopi ch ed. 11Sh am hema haꞌichugg uwi mash g jiawul an uꞌukch. Kush gamai gigiꞌikaꞌahid ab waꞌi mumku mash ab wabsh i e olatch chpi e nako mat wo shel i kekiwua. 12 Tsh am i cheh gJesus k ab si wai. Tsh ab i hih. Kush hab kaij, “Ahpiuwi, ia at wo i doa g m‑mumkidag,” 13 K ab hahawataht. Kutsh ha hekaj shel i kekiwua k ab si ihm gJiosh.

14 Kutsh ab si bagat hegai mash dha‑wanimeddam am cheopi ch ed matsh g Jesusha doaj ha‑mihshmda tash ed k ash hab ha ah ghemajkam, “Am o haꞌichug g chuhdp tash matt hegeda wo chikpanad. Kunt heg oidam tash ia wo dadak wo e doaj, hi wa pi t‑mihshmda tash ed mo g Jiosham kehshch.”

15 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Ih, pi ap shaꞌi wohoab hu has elid g Jiosh pi ab hu hoꞌigeꞌidch ihda uwino pi d chum aligaj. S‑mahch ap mat wabsh chumhedai g e‑woiwisga o g e‑wuhluga am wo wulꞌok kamwobe k ged huwo iꞌich, chumhems e‑mihshmdatash ed. 16 Pegih, tt wahm wo i wehmt ihda t‑wehmoꞌodham. Jiawul o wa ab wulshch gamai gigiꞌik ahidab. Kutt hemhowawowulꞌo, chumhemsmihshmdatash ed.”

Page 76: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 13:17 73 LUKE 14:1217 Kutsh si e el hegam mo s‑kehꞌid. Sh wabshaba

g hemajkam si s‑hehgig heg hekaj si s‑kehg haꞌichumat hab juh.

Matsh has masma wo i geꞌeda g Jiosh kownaltaligAn g neid g Matthew 13:31-32; Mark 4:30-32

18 Sh hab ep kaij g Jesus, “Am ant heꞌes wo iem‑tashogi g Jiosh kownaltalig 19 am wepogidch ghaꞌichu kai. Neh, heg am eꞌesha mo al chumaj choi wa am wo wuhshani k haꞌas wo i geꞌeda mo gs‑ehheg uhs. Tp hems g uꞌuwhig an ab wo koksht.Pegih, t hab wa masma wo geꞌe i geꞌeda g Jioshkownaltalig, chum as al chum am wo shonwua.”

Matsh am wo chehmo g jewed g Jiosh kownaltaligAn g neid g Matthew 13:33

20-21 Sh hab ep kaij g Jesus, “Jiosh kownaltalig ohab waꞌap wepogidas mo g jewajidakud. Heg amtwo be k amwo wah wehnadk g chuꞌi k am heꞌes wo idai. T g jewajidakud wo chehmo g wahga mat wehsam wo i kopodka. Pegih, t g Jiosh kownaltalig habwa masma wo chehmo g jewed.” Neh, bash kaij gJesus

Mash s‑hasig matt am wo i wahp Jiosh kownaltaliged

An g neid g Matthew 7:13-14, 21-2322Sh amhihimhim hegam Jesus ha oidk g kihhim.

Sh g Jesus am haꞌichu ha mashcham g hemajkam cham wabsh i si haꞌab e gewkadch Jerusalem wui.

23Shhema ab kakke chhab kaij, “Ni‑kownalig, natpi shaꞌi muꞌi wo e doꞌibia g hemajkam?”

Sh hab kaij g Jesus ab wui, 24 “Heuꞌu. Kumt heghekaj am wo si e nakogad mamt am wo i wahp Jioshkownaltalig ed. Muꞌijj at am wo chum s‑wahpkim kpi wo e nako. Heg o wa wepo mamt amwo i wahp alaj kihjeg t amjed. 25 Id antwowepogi g kih enigakammat am wo i ha wahpki g e‑machiga k am haha wosi kuh g pualit. T ab haꞌi ep wo i chum s‑wahpkim.T hab wo ha ah, ‘Gam g hu wo hihim. Pi ani shaꞌiem‑mahch.’

26 “Neh, bat wa masma muꞌi am wo i chums‑wahpkim ni‑kownaltalig ed hab kaijch, ‘M‑wehmach t‑gegosidahim. Kup am ha mashcham t‑kihhimam.’

27 “Kunt hab wo ha ah, ‘Pi ani shaꞌi em‑mahch.Gam g hu wo hihim ab ni‑amjed. Dam si pi aphehemajkam.’

28 “T haha wo si shoanid ch ga hu wabsh wo i si ekiꞌishch nat pi wo shaꞌi si s‑koꞌok haꞌichu nakogad.T eda am wo haꞌichugk g Abrahambad ch Isaacbadch Jacobbad ch wehs g Jiosh haꞌichu i tashogiddam.29Kut g hemajkam ab wo i hihi siꞌal tahgio amjed chhuduni tahgio amjed ch ab juhpin tahgio amjed chwakolim tahgio amjed k am wo dadhaiwua e wehmJiosh kownaltalig ed. 30 Kut am d wo si hahaꞌichukhegam mo hemuch d pi hahaꞌichu. T hegam mohemuch d si hahaꞌichu d haha wo pi hahaꞌichuk.”

Mash g Jesus si pihk e elid ab ha wui g Jerusalem tam hemajkam

An g neid g Matthew 23:37-3931 Tsh am ha hekaj haꞌi dada g Palasi k hab kaij

ab Jesus wui, “Gam g hu hihm ia amjed nash pis‑m‑muꞌamk g Herod.”

32 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Herod o sha banmasma ch hab kaij. Him k ahgid mant haꞌas tash amwabsh kia gam hu hab wo i ha junihid g jijawul chwo ha doajidad g kokꞌodam ch haha wo s‑ap nahtog ni‑chikpan. 33 Kunt pi wo shaꞌi ni‑muhkid im huhaha wabsh i himadch. Am o waꞌi Jerusalem t am ekoꞌijid g Jiosh haꞌichu i tashogiddam.

34 “Ih, t wo si e shoꞌigch g Jerusalem t am hema-jkam nat pi g Jiosh s‑ap wo ha dagito. Ha‑shohshonash wa ha maꞌichshulig ch muꞌi ha kokda g Jioshhaꞌichu i tashogiddam. T idam am ha oidk hab woe juh. Muꞌikko ani hab chum si ni‑tahtk mant wosi s‑ap em‑nuhkud hab sha masma mat g chuchul ge‑mahmad ab e wecho wo ha hemapai. M wabshabapi ab hu tatchua manis hab wo em‑juh. 35 K edaan hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed mamt ab wo chumni‑ihmad ch hab wo chechꞌed mat g Jiosh am ini‑kehsh k si s‑ni‑hoꞌigeꞌid. Kunt ia wo i s‑apem‑dagito am hugkam mamt hab hahawa masmahab wo e juh.”

14Matsh g Jesus hema ep doaj mihshmda tash ch ed

1 Sh hema d uhgchu ch d Palasi ch hebai hab juhg geꞌe gegosig ha‑mihshmda tash ed k ash ab i wai gJesus. Kutsh am jiwia. 2 Sh eda an hema haꞌichug gcheoj ch mahniko nash pi g kakhioj ch nohnhoij getotskoni. Kumsh an si s‑nenꞌoid g Jesus mas wo doajnash pi ab haꞌichu s‑abchudamk.

3Sh hab kaij g Jesus ab ha wui hegam chehanig hamashchamdam ch Palasi, “Shahchu am ahgch habelid mo pi t‑hiwgid g t‑chehanig machs wo ha doajt‑mihshmda tash ed?”

4 Sh pi hedai has shaꞌi kaij.Tsh g Jesus ab hahawa iwai ihda oꞌodhamk doajid

k am hahawa dagito. Kutsh gam hu hih.5Shhabhahawakaij g Jesus abhawui, “Neh, namt

hig pi woho ab ha hekaj wo i wuhshad g e‑alidago chum hems g e‑woiwisga matp am wo sha geiwawhia ch ed, chum as d wo em‑mihshmda tashk?”

6Kush pi hedai e nako mas has wo chei.Mamtsh pi wo tatchua mamtsh wo wehpegat am

geꞌe gegosig am7 Kutsh haꞌi hegam ha‑waida gan hu si wehpeg

s‑apko dadhaiwua. Kush am ha neid g Jesus ch habkaij, 8 “Pi g am hu si s‑apko wo dadhaiwua mamthekid am wo hihi gegosig wui. Tp hems am hemawo jiwia mat am baꞌich d wo i s‑has haꞌichuk. 9 Kutamhahawabshwo jiwia hegaimat ab i em‑wai k habwo em‑ah mamt wo hiwigi hegai s‑has haꞌichu abaimamt ab chum dahiwua. Kumt wo si e el namt pihahawa ga hu wabsh si ha oidk wo dahiwua.

10 “Baꞌich at wo i s‑apꞌekmamt ga huwabshmehkwo dahiwua. Kut g kihkam ab wo i him k habwo em‑ah, ‘Ni‑nawoj, oi g i hihm k ia hu s‑apkoni‑miabidch i dahiwua.’ Neh, t id ab wo em‑mah gsi has elida am ha tahgio hegam haꞌi ha‑waida.

11 “Mt wo pi haꞌichuch hegai mat hedai wo chumsi e haꞌichuch k ab wo si haꞌichuch hegai mat wo pie haꞌichuch.”

12 Sh hab hahawa ep kaij g Jesus ab wui hegaimat ab i wai, “Pi g hegam ab waꞌi ha waid e‑naipijjuo g e‑wepnag o g e‑hajuni o g s‑kakais e‑hugid an

Page 77: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 14:13 74 LUKE 15:10kihkam mapt hekid hab wo juh g gegosig. Ab atepai wo i m‑wai idam. Kupt hab masma ab wo beig e‑namkidadag heg hekaj mapt id hab juh. 13Ab g ihawaid g shoꞌigkamchmamaniko chpi hihimidkamch pi neneadam mapt hekid hab wo juh g gegosig.14 Pi at wo e nako idam mat wo uhpam m‑namkid.T g Jiosh ab wo m‑mah g s‑kehg m‑mahkigdag mathekid amwo i ha wuwhas g s‑apꞌekam hemajkam abmuhkig amjed.”

Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g geꞌe gegosigAn g neid g Matthew 22:1-10

15 Sh am hema daha g oꞌodham ch kah ihda. Tsham i haꞌasa neo g Jesus. Sh id ab wui hab kaij, “Ttkiwo si s‑hehgigkad, am i wahpk Jiosh kihdag ed, hegwawepomatt amwodadhaiwuageꞌe gegosig ch ed.”

16Sh hab kaij g Jesus, “Heuꞌu, mamtpwoho amwoi wahp. Id o wepo masma matp hems hema hab juhg geꞌe gegosig k muꞌi ab ha waid g hemajkam. 17 Tam i e ai. Kut am hema cheha g e‑pionag. T heg amhim k ha‑ahgi mo wehs haꞌichu e nahtokch.

18 “K wabshaba idam am ahgid mat pi wo e nakomat am wo hihi.

“Neh, tp hems hema am wo ahgi, ‘Ha ant nolawtg oidag k heg s‑neidamk ch hekaj pi am hu wo hih.’

19 “Kutp hems hema am wo ahgi, ‘Wehst‑mahmwoiwis ant am ha nolawt k hegam s‑haaꞌappemimk.’

20 “Kutp hems hema am wo ahgi, ‘Ha ant hohnt khekaj pi am hu wo hih.’

21 “Neh, t am hahawa uhpam hih ihda ha‑pionagk am ahgi g e‑ahmo. T g ahmoj wabsh woho ibagat k hab kaij ab e‑pionag wui, ‘S‑hohtam g amhihm kahya ch ed ch wohg ch ed k ab wo i ha uig shoꞌigkam ch mamaniko ch pi neneadam ch pihihimidkam.’

22 “Kut wa woho hab juh k am hahawa jiwia k habkaij, ‘Bant juh g m‑chehanig. K wabshaba amwabshkia wiꞌis g kih.’

23 “K hab ep kaij g ahmoj, ‘Am g i wuhshani k anmehk hihm chuꞌuchum wopog oidch an shaꞌi ch edk hab wo ha juh mat ab wo i hihi mat wo shuhd gni‑kih. 24 Pi at ab hu i hihi hegam mo d chum sini‑waida. Kunt pi hema wo shaꞌi hiwigi mas wabshwo i jeh g ni‑gegosig.’ ”

Mattsh haschuwo nako nach pi ab si tatchua g JesusAn g neid g Matthew 10:37-38

25 Sh am hu hebai hihim hegam Jesus. Sh muꞌihemajkam am ha wehm hihim.

Tsh ab i ha nei g Jesus k hab kaij ab ha wui, 26 “Piam ab hu shaꞌi ni‑tatchua mamtp pi baꞌich ab wo ini‑tatchua mam hi g e‑jehj ch e‑wepnag ch e‑wehmkihkam ch e‑aꞌaliga. 27 Hemho wa amt gam hu wodagito g hejel hab e‑elida k ahni hab ni‑elida habwo junihid ch ni‑wehhejed wo e shoꞌigchudad. Idat heg wo wa wepok mam ab mohto g kots ch ab abwo e muhkid.

28 “Neh, nat hig pi am huwo i aꞌamich hegai matphedai am hema geꞌe wo kiht mas am hi wa ahimlialigamat wo nahto g e‑kihta? 29Mtwo ashadmatpam hab wabsh wo juh g shondaj k pi wo e nakomas am hu wo i nahto g e‑kihta. 30 Kut hab wo echechꞌed, ‘Ihda oꞌodham at am chum hema i kei gkih k wabshaba pi e nako mat wo nahto.’ Pegih,

mt ahpim hab wa masma wo i aꞌamich mams wo enakog k ab wo ni‑hiwgad.

31 “Neh, matp hems hema g kownal wos‑cheggiam g e‑obga k eda al wehst‑mahmmihl (10,000) wo shondaligak. T g obgaj gokkowehst‑mahm mihl (20,000) wo shondaligak ch abhim. T hegai kownal am wo i chum aꞌamich mashu hi wo wa e nako mat wo cheggia. 32 Tp habwo mahsk matki pi wo e nako, t hemho wa am wohaꞌi ha cheha mat ab wo nam hegai hema kownalmat ga hu wabsh kia mehk wo himad k wo s‑maimas heꞌekia wo i namkid. T pi wo cheggia. 33 Neh,bo chuꞌig. Kumt ahpim pi wo e nako mamt ab woni‑hiwgad, heg hi wa mamt wehs haꞌichu wo dagitoam ni‑wehhejed.”

Mattsh onkaj haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajkAn g neid g Matthew 5:13; Mark 9:50

34 Sh hab ep kaij, “Mt haꞌichu wehhejed wo chums‑kehgajk hab masma mo g on. 35 Heg at gam huwabsh wo s‑e ohhod mat wo sha kahko. Kumtwo s‑e nenꞌoidad namt pi wabsh wo s‑e ohhodmamtp pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk. Ab g woi aꞌamichud ahpim mam kah ihda.”

15Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g heb hu himkam

kahwalAn g neid g Matthew 18:12-14

1 Sh am hu i hebai, sh muꞌi lial ha kowlantdamch pi ap hemajkam ab i miabi g Jesus mat ab wokaiha. 2 Tsh g Palasi ch chehanig ha mashchamdamab i s‑babgam neneok k hab kaij, “Ihda oꞌodham owabsh s‑ap ab ha neid g pi ap hemajkam chhawehme gegosid.”

3Tsh heg hekaj am ha ahgi ihda haꞌichuwepogidaahga, hab kaijch:

4 “Id o wepo masma mamtp hems hema ahpimsiant wo kahwaligak. Kut hema wo heb hu hih.Namt hig pi am wo ha dagito hegam humuktogamai humukt kolhai ch ed k am wo i gahghi hegaihema am hugkam mamt wo chehg 5 k an haha wokushwiot k hih uhpam 6k abwo i hawai g e‑naipijju.T am wo i e hemapai. Kumt hab wo ha ah, ‘Si g wos‑hehgigk ni‑wehm. Cheh ant g ni‑shoigamat chumheb hu hih.’ Kut am em‑wehm wo si s‑hehgigk.7 Pegih, t hab wa masma d wo si s‑hehgigk an edag Jiosh kihdag chum hems hemako em‑wehhejedmamt gam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi. Kumeda haꞌi hejel hab chum e elid mam d s‑apꞌekamhemajkam ch pi tatchua mams gam hu wo s‑ohhodg pi ap e‑chegitoi.”

Haꞌichuwepogida ahgaabamjed ghebhu ewuakamlial

8Kush id amepha ahgid g Jesus chhab kaij, “Matphema g uwi wehst‑mahm wo enigak g lial ch hemawo heb hu wua. Tp hems wo mehi g e‑lahmpa k anwo i wosu g e‑kih k an wo i gahghi am hugkam matwo chehg 9 k ab haha wo i ha wai g e‑naipijju. T amwo i e hemapai. T hab wo ha ah, ‘Si g wo s‑hehgigkni‑wehm. Cheh ant g ni‑lialiga mant chum heb huwua.’ Kut am wehmaj wo si s‑hehgigk. 10 Pegih, thab wa masma wo si s‑hehgigk g anghil chum hems

Page 78: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 15:11 75 LUKE 16:15hemako em‑wehhejed mamt gam hu wo s‑ohhod gpi ap e‑chegitoi.”

Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g simnoltdam11 Sh hab ep kaij g Jesus, “Matp hems hema g

oꞌodham gohk wihpiopga. 12 T g chumchu ab wuii him k hab kaij, ‘Ni‑ohg, wapt wo i ni‑mah hegaimat d wo chum ni‑wuikamk.’ Kut wa woho am igawulkai g e‑eniga k ab hamah g e‑wihpiopga hegaimo haschu d ha‑wuikam.

13 “T ihda chumchu am ha hekaj gagda g e‑enigak bei g namkigaj k gam hu simnolt mehk jewedwui k am heki wua g e‑lialiga am hab wuadch g piapꞌekam. 14T am i huhug g lialigaj. T am hahawa geigeꞌe bihugig. K ihda simnoltdam pi haꞌichu edgidmas wo huh. 15 K am hahawa hema chikpanachude‑oidag ed mat wo ha nuhkud g kokji. 16 Kut chumhemsheg s‑hugimmohaschug kokji koꞌa. T pi hedaihaꞌichu mah mas wo huh.

17 “T am hahawa haꞌichu kop moꞌoj ed. K hab eahg, Wehs g ni‑ohg pionag o s‑edgid g haꞌichu hugi.Kuni eda ahni d bihugimkam. 18 Nt hig wo uhpamhih ni‑ohg wui k hab wo chei, ‘Ni‑ohg, pi ant ap haschuꞌi ab m‑wui ch ab Jiosh wui. 19 K hahawa pi dni‑wuikammamshabwoni‑aꞌagadmani dm‑alidag.Chum anis hems d wabsh wo m‑pionagk.’

20 “Neh, t am ha hekaj i wuhshani k am wui hih ge‑ohg. T heg cheh mo im hu wabsh kia him k ab sis‑hoꞌigeꞌid k abwuimed k ganhukohmkab chintad.

21 “K ab wui hab kaij g alidaj, ‘Ni‑ohg, pi ant aphas chuꞌi am m‑wui ch am Jiosh wui. K hahawapi d ni‑wuikam mams hab wo ni‑aꞌagad mani dm‑alidag.’

22 “T wabshaba g ohgaj hab wabsh ha ah ge‑pionag, ‘Ab g wo i bek g s‑kehg eniga k an wowahkid k g anilo an wo shaꞌich nowij an k g shuhshkab epwo cheka 23k womua g s‑gihg wisilo. Kutt habwo juh g geꞌe gegosig k wo si s‑hehgigk. 24 Uhpamat ep jiwia ihda ni‑alidag mat gam hu mehk hih. Ido heg wa wepo mat muh k ep e chegito.’ Neh, t wawoho hab e juh g si geꞌe s‑hehgig.

25 “K eda gam hu chikpan g geꞌechu alidaj oidagch ed ch pihhun k ab hih. K eda si s‑hehgig ch neꞌedch keihin. 26 Kut kah k ab hema kakke g pion mashas d ahga ihda.

27 “K heg hab kaij, ‘M‑wehnag at jiwia. Kumt muag s‑gihg wisilo k hab juh g geꞌe gegosig nat pi s‑apjiwia.’

28 “Neh, t bagat ihda geꞌechu k pi am hu i wah. Tamhahawa kah g ohgaj k am iwuhshani k amwabshs‑ap ab chum waid. 29 K wabshaba ab wui hab kaij,‘Nehꞌe, haꞌakia aꞌahidag ani ab m‑wecho ch chumhekid hab wua gm‑tatchui. Kupt eda pi hekid chumhems g siwat mad ab ni‑mah mant wo ni‑gegosidk wo s‑hehgigk am ha wehm g ni‑naipijju. 30 Twabshaba ia jiwia ihdam‑alidagmat hedai heki wuag m‑kihdag ha wehm g chechpaꞌawi. Kupt muꞌij gs‑gihg wisilo.’

31 “K g ohgaj ab wui hab kaij, ‘Ni‑alidag, ahpiap chum hekid ni‑wehmaj. K wehs hegai mo dni‑eniga d m‑eniga. 32 K wabshaba hemu am was‑apꞌe matt wo si s‑hehgigk nat pi uhpam ep jiwiaihdam‑wehnagmat am simnolt. Heg owawepomatmuh k ep e chegito,’ bo kaij g ohgaj.”

16Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g s‑e mahchim

maliom1 Sh am ep ha ahgid g Jesus ihda wepogida ahga

ch hab kaij, “Tp hems am hu hebai hema d wo s‑kaisoꞌodhamk. K hegai mat am i kei mo dmaliomwabshheki wua g lialigaj. 2T am i wai e wui k hab kaij, ‘Amant haꞌichu sha naksh abm‑amjed k antki hekaj habwo cheimapt amwo i kuint k amwooꞌohawehsmaphas i masma nuhkud g haꞌichu ni‑eniga nantki pi wom‑dagito.’

3“T hab i e ah ihda oꞌodham, ‘Tki wo i ni‑wuhshadg ni‑ahmo. Nis has wo ni‑juh? Pi ant wo ni‑nakomanis wo waikkat k si ni‑elid manis wo haꞌichu hatahnid. 4 Neh, s‑mahch ani mantki has wo ni‑juhk muꞌi wo naipijjuk. T idam ab wo i ni‑wahkie‑kihki ed mamt hekid wo i ni‑wuhshad id amjedni‑chikpan.’ 5 Bo kaij ch am hahawa hehemako hawaid hegam mo ab ab e wulshch g ahmoj. Kutam hema jiwia. K g maliom ab wui hab kaij, ‘Naps‑mahch map heꞌekia ab ab i e wulshch g t‑ahmo?’

6 “K hab kaij ihda, ‘Heuꞌu, hemako siant waplin ga‑saidi ani ab ab ni‑wulshch.’

“K hab kaij hegai maliom, ‘Ab ant wo i huduni.Pt am waꞌi hetaspo wehst‑mahm waplin ab ab wo ewulshch.’

“T gam hu hih hegai. Kut am hema ep jiwia.7 “K g maliom ab wui hab kaij, ‘Nap s‑mahch map

heꞌekia ab ab i e wulshch g t‑ahmo?’“K hab kaij ihda, ‘Hemako mihl kokstal g pilkani.’“K hab kaij hegai maliom, ‘Ab ant wo i huduni. Pt

am waꞌi gigiꞌik siant kokstal ab ab wo e wulshch.’8 “Neh, t g ahmoj si has i el am i kahk mat has e

juh ihda s‑chu banmadamkam maliom nat pi si s‑emahch k hab e juh. Neh, hegammo pimahch g Jiosho em‑baꞌich i s‑e mahch ch hab wua haꞌichu.

9 “Id ani em‑ahgid mamt wo s‑ap hekaj ge‑kaisdag am ha wehhejed hegam mo tatchua g iwehmtadag. T g Jiosh s‑ap am wo i em‑wahpkie‑kihdag ed mamt hekid wo muh.

10 “Hegai matp hedai s‑ap wo nuhkud g alchuꞌuchum haꞌichu at hab waꞌap s‑ap wo nuhkudg geꞌeged haꞌichu. Kutp hedai wo ha banmad g alchuꞌuchum haꞌichukaj k hab waꞌap wo ha banmadg geꞌeged haꞌichukaj. 11 Am g wo s‑ap nuhku-dad hegai mam haschu em‑nuhkudachud id dahmjewed. T g Jiosh am wo haꞌichu em‑nuhkudache‑kownaltalig ed. Heg o d s‑wohom kaisdag 12 ch dwo em‑enigak mamtp wo s‑ap nuhkud hegai mamhaschu em‑nuhkudachud id dahm jewed.

13 “Pion at pi wo e nako mat gohk wo aꞌamok.Hema at baꞌich ab wo i tatchuad ch baꞌich i s‑ap wochikpanidad. Kumt ahpim hab waꞌap pi wo shaꞌi enako mams wepo ab wo ha tatchuad g Jiosh ch ihdajewed dahm s‑kaistalig.”

Shoꞌoshpol haꞌichu mashchamaj g JesusAn g neid gMatthew 11:12-13; 5:31-32; Mark 10:11-12

14Sh amhaꞌi kah g Palasi wehs ihda. K eda g Palasisi pihk e elid g s‑kaisdagkaj. Kush idam heg hekajnahnko ahg g Jesus.

15 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Ahpim am habchum ewuamamd s‑apꞌekam amha tahgio g hema-jkam. K wabshaba g Jiosh s‑mahch g em‑iꞌibdag.

Page 79: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 16:16 76 LUKE 17:14Hegai mo haschu i g hemajkam hab chum elid mod si haꞌichu o d wabsh pi haꞌichu am Jiosh nena ed.

16 “Mosesbad ch hegam haꞌi kekelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam at an oꞌoha mamt has wochummasmak. Kumt id wo chum hekaj am hugkammat ab i wuhsh hegai John mo em‑pahl wapkon-ahim. K am i amjed ihda s‑kehg haꞌichu ahga abamjed g Jiosh kownaltalig am e ahgahim. K wabshchum hedai am chum e nakog mat am wo i wah.17 T wabshaba pi wabsh wo huhug hegai chehanig.Baꞌich at wo i pi hasigk mat g dahm kahchim chjewed wo huhug.

18 “Dat wo pi ap chuꞌijkamk hegai matp hedai wos‑ohhod g e‑wehm kihkam k hema ep wo bei. K habwaꞌap wua g pi apꞌekam hegai matp hedai an wo beig ha‑ohhoda.”

Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g s‑kais oꞌodhamch Lazarus

19 Sh id am ep ha ahgid g Jesus:“Tp hems hema d shaꞌi si s‑kais oꞌodham ch

chum hekid g si s‑namkig eniga ab wahpkch chwehs tashkaj si s‑kakaisim kihdag. 20 K am hemad si shoꞌigkam oꞌodham ch hab chehgig Lazarus chwehskohihiwog. Kumab i bebhe ch abdadsha s‑kaisoꞌodhamkihjego. 21hab elidchmat heꞌes haꞌichuwoal huh mo ab i shulig s‑kais oꞌodhammihsa t ab. K ggogogs ab winikon g hihiwdaj.

22 “T am i muh ihda shoꞌigkam oꞌodham. T ganghil am i be k an uꞌapa anai mam am ha nuhkud gs‑apꞌekam.

“Kut g s‑kais oꞌodham hab waꞌap muh. Kumt gedhu cheh. 23T am i e chegito k oki amhaꞌichugmo amkuhkpi g pi apꞌekam ch shaꞌi si s‑koꞌok haꞌichu tahtkch ab i nea e dahm. K g Lazarusbad ab wehmaj dahag t‑shohshon Abraham. 24K ihda s‑kais oꞌodham absi s‑kaidam hab kaij, ‘Ni‑shohshon, Abraham, geꞌes‑koꞌok ani nakog id edamehi. Ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌidk ab wo cheha g Lazarus mat am wo wahki g e‑nowishuhdagi ch ed k abwo i him k abwo iawua ni‑nehniab.’

25 “K wabshaba hab kaij g Abrahambad,‘Ni‑hajuni, am g i chegito map wa in d doakam chwehs haꞌichu s‑kehg edgid. K wa g Lazarus d wabshsi shoꞌigkam ch wabshaba hemuch ab si s‑ap e tahtkiia. Kup ahpi g s‑koꞌok tahtk. 26 Gamai wa baꞌich oan ge sꞌtadani ch s‑juhk hiktani an t‑tahgio. Kutt piwo t‑nako machs hedai am gahi wo i chesh em‑wuio mamt ahpim ab gahi wo i chesh t‑wui.’

27-28 “K hab kaij g s‑kais oꞌodham, ‘Pegih,ni‑shohshon, am ani hetasp wepnag. K idam amwabsh kia d dodakam ch am kih ni‑ohgbad kih am.Ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid k am wo cheha g Lazarus matam wo him k am wo ha shohbi. T pi ia hu haꞌab wodada mo ia g s‑koꞌok e tahtk.’

29 “K hab kaij g Abrahambad, ‘M‑wepnag o edgidg Moses oꞌohana ch Jiosh haꞌichu i tashogiddamha‑oꞌohana. T heg am wo ha shohbi matp ab wokaiha.’

30 “K hab hahawa ep kaij g s‑kais oꞌodham,‘Ni‑shohshon, Abraham, pi at woho ab wo kaiha.Pt wabshaba hema hab wo sha juh mat ep wo echegito. T ab wo kaiham k gm hu wo s‑ohhod g piap e‑chegitoi.’

31 “K hab kaij g Abrahambad, ‘Pi o ab hu kaihamg Moses oꞌohana ch Jiosh haꞌichu i tashogiddamha‑oꞌohana. K am wa tasho mat hab waꞌap pi ab huwo wohoch hegai matp hems ep wo e chegito.’ Neh,bo kaij ch am dagito.”

17Jesus haꞌichu ahga ab amjed g pi apꞌekamAn g neid g Matthew 18:6-7, 21-22; Mark 9:42

1 Sh hab hahawa ep kaij g Jesus ab ha wui hegammash ab hiwig, “Chum o hekid haꞌichu hab e wuamamtp hems heg hekaj am wo i shul pi apꞌekam ched. T wabshaba s‑koꞌokam wo e namkid hegai mathab wo em‑juh mamt am wo i shul. 2 Baꞌich at woi s‑apꞌek wehhejed matp hems wo e wachumchudk wo e mua. T hab pi am hu wo ha shul g alni‑wohochuddam pi apꞌekam ch ed. 3 Am g wo s‑enenꞌoidad!

“Mt wo ahgi g e‑wehm wohochuddam matp piap wo chuꞌi ab em‑wui. Kutp hems ab s‑ap woem‑kaiham k gam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi.Kumt ab wo i s‑hoꞌigeꞌel. 4 Tp hems muꞌikko habwo juh g pi apꞌekam ab em‑wui hemako tash ed. Mtwabshaba chum hekid ab wo i s‑hoꞌigeꞌel mat hekidgamhuwo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k abwo em‑taig hoꞌigeꞌelig.”

Mamt geꞌe haꞌichu hab wo juh g al chum wohochu-dadagkaj

5 Sh hab kaij g Jesus chuhchai ab wui,“T‑kownalig, ab g i geꞌedajid g t‑wohochudadag.”

6 Kush hab kaij g Jesus, “Pi am tatchua g geꞌewohochudadag. Wehs at hab wo e juh hegai mamthab wo cheꞌe k wo s‑wohoch mat hab wo e juh. Mtphems amwo ahgi ihda gohi uhs mat wo e huhpshank ged hu wo e ei ge shuhdagi ch ed. Kut wa wohohab wo e juh.”

Mamt hab wo masmak mo g ha‑pionag7 Sh g Jesus am haꞌichu ha wepogid ch hab kaij,

“Pi o ab hu shaꞌi ab g ha‑ahmo mas wo ha hihidol ge‑pionag, chum as hegam ge tash oidam am chikpanoidag ch ed. 8 Pion at wo hihidol g e‑ahmo k wogegosid k hahawa hejel wo e gegos. 9 Ab o ha abmat am hab wo wa juh hegai mo haschu am hab iha chehani. Kut pi hab wo chum el mas ab wo hahoꞌigeꞌel. 10 Pegih, bo wa masma am em‑wehhejed.Wehs amt haꞌichu am hab wo juh mo haschu ab iem‑chehani g Jiosh k hab wabsh wo e ahgad mam dwabsh pion ch am hab wabsh juh g e‑chikpan.”

Matsh g Jesus wehst‑mahm ha doaj heg amjed mo gha‑chuhkug muhkhim

11 Sh am wabsh kia hihim hegam Jesus Jerusalemwui ch am hihi ha shahgid g Samaria chekshanich Galilee chekshani. 12 Sh am hema d al kihhim.Kush am haꞌi dadha jeg ed nash pi kokꞌo heg hekajmo g ha chuhkug muhkhim ch chum pi ha doajig.Tsh am i chum wahp hegam Jesus mash em kihjegg kolhai. Tsh idam kokꞌodam am cheh g Jesus ki wahpamig k d wehst‑mahm ch am nam k ga huwabsh mehk gegok 13 ch amjed s‑kaidam hab kaij,“Jesus, t‑kownalig, ab g i s‑t‑hoꞌigeꞌid.”

14 Sh ab ha neid g Jesus ch hab kaij, “Gamai g wohihim k ab wo e‑chehgi papal ha wui.”

Page 80: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 17:15 77 LUKE 18:14Tsh am heꞌes i hihim k s‑mai matki ha doda.

15 Kutsh hema ab uhpam i hih am i s‑mahchk matdoa k ab si ihm g Jiosh si s‑kaidam 16 k atsh am sigei jewed dahm ab Jesus wecho k ab si hoꞌigeꞌel.Kush eda ihda pi d Tuhligo ch d wabsh Samaria t amoꞌodham.

17 Kush hab kaij g Jesus, “A nant pi wohowehst‑mahm oꞌodham ha dodaj. 18T eda al hemakoia uhpam jiwia k ab hoꞌigeꞌel g Jiosh k d wabshgoꞌol oꞌodham. 19 Kekiwuani k gamai hihm. Ab apni‑hiwig ch heg hekaj doa.”

Matsh has masma wo i wuhsh g Jiosh kownaltaligAn g neid g Matthew 24:23-28, 37-41

20 Sh haꞌi g Palasi hab si kaij ab wui g Jesus, “A pthekid hig am wo i t‑chehgi ihda Jiosh kownaltaligmap an ahgachug?”

Kush hab kaij ab ha wui, “Pi amt g e‑wuhpuikajwo nei g Jiosh kownaltalig 21mams hab wo chei, ‘Iao haꞌichug’ o ‘Gd o hu haꞌab haꞌichug.’ K eda amem‑shahgid.”

22 Sh amjed hab kaij hegam ha wui mash ab siwecho e mashcham, “Ab o him g tash mamt wochumtatchuadmant iawo em‑wehmajk chumhemshemako tash ab ahni Jiosh si Kehsha. Nt wabshabapi ia hu wo haꞌichugk. 23Haꞌi at hab wo kaijjid ‘Gadg hu wo neid g Jiosh si Kehsha’ o ‘Ia g hu wo neid.’Mt wabshaba pi am hu wo i ni‑gahghi. 24 Wehskoant wo ni‑chehgi mant hekid ep wo jiwia jeweddahm hab sha masmamat g wepgi s‑masma an gahiwo kekiwua chewagi ch ed. 25 Nt wabshaba hemumuꞌi wo ni‑shoꞌigch. T pi ab hu wo ni‑tatchua idamhemajkam aiꞌi idani.”

Mash pi hedai s‑ap mahch mas hekid ep wo jiwia gJiosh alidag

26Kush hab ep kaij g Jesus, “Bat womasmakmanthekid ep wo jiwia mash wa hab chuꞌig eda mash gNoahbad in d doakam. 27Hemajkam ash wa gam hawabsh i si nenead ch e gegosid ch ihꞌed ch e hohontch gamhuwabsh i pi chegito g Jiosh. T hahawabsh eai g tashmat hegamNoahbad am iwahp geꞌewahlkoch ed. Kut mel g shuhdagi k ha wiꞌin k wehs hakokda.

28 “Bat ep wo masmak mash wa hab masma mashwa g Lotbad in d doakam. Wehsijj ash gam huwabsh i si nenead ch e gegosid ch ihꞌed ch haꞌichu hanolawt ch haꞌichu gagda ch haꞌichu eꞌesha ch kihkit.29 Kutsh wa g Lotbad ab i wuhsh Sodom kihhim tamjed. Tsh g mei ch haꞌichu s‑mehidkam ab hadahmjed i e iawua hab shamasmamo g juhki. Kutshwehs e kokda.

30 “Bat wo wa masmak heg i tash mant am wo ini‑maskogi. 31 Kut pi hedai am hu wo shaꞌi chumi wah e‑kih ed mat am wo haꞌichu ui, chum ashems imhab wo waꞌi oimmedad e‑kih wehgaj o amwo chikpanad oidag ch ed. 32 Pi at chum hemswo s‑huwi g e‑kihdag. Batsh wa e juh g Lotbadhohnigbad k hekaj e muhkid. 33 Bat wa masma woheb hu wua g e‑doakag hegai matp hedai wo chums‑huwidad g e‑doakaghejel ewehhejed. Twabshabawo doꞌibia g e‑doakag hegai matp hedai wo hekajni‑wehhejed. 34 Tp hems gohk am wo kohkshade‑kih ed ch hema gam hu wo i e be k hema am wowihmant hekid ep wo jiwia. 35Gohk uꞌuwi atp hems

am e wehmwo chuꞌad g pilkani. T hema gam hu woi e be k hema am wo e wuiok. [ 36 Gohk oꞌodham atam wo oiopod oidag ch ed. T hema gm hu wo i e bek hema am wo e wuiok.]”

37 Sh hab kaij g chuhchaij ab wui, “A t hebai habwo i e juh ihda?”

Sh hab kaij g Jesus, “Am at wo tashok mat hebaihab e juh. Namt hig pi wo mahchk mat hebai wokahchk g muhki am neidch mo am e hemapadch gnunuwi? Pegih, mt hab waꞌap wo s‑ap s‑mahchkmat hebai hab wo i e juh ihda mani em‑ahgid.

18Mamtsh pi hekid wo dagito g e‑hoꞌigeꞌidahuna

1“Chumamthekidwo e hoꞌigeꞌidahunad am Jioshwui ch pi hekid wo dagito,” bash kaij g Jesus ch amhahawa ha ahgid ihda haꞌichu wepogida ahga:

2 “Tp hems am hebai hema d usagakam ch wab-shaba pi ab hu has elid g Jiosh ch pi ab hu hahaꞌichuchud g hemajkam. 3-4T amwui hema jiwia ghejelwiꞌikamuwi k ab taimat amwo iwehmtnamshpi s‑lodaitamk. T pi ab hu wohog el. K wabshaba idchum hekid ab wui jijiwhia.

“Kut hab i e ah g usagakam, ‘Chum ani hi wa piab hu has elid g Jiosh ch pi ab hu ha haꞌichuchud ghemajkam. 5 K wabshaba shaꞌi si ni‑kudut ihda uwichwo amhu ni‑gewkoch pi ni‑dagitok. Nt heg hekajam hab wo juni hegai mo ab ni‑chehani.’ ”

6 Sh hab hahawa ep kaij g Jesus, “Neh, bat wo hajuni g pi apꞌekam usagakam hegai mo haschu chumhekid ab tahni. 7Pegih, bamtwamasma chumhekidab wo tahnid g Jiosh g i wehmtadag. 8Kut s‑hohtamamwo i apꞌech haꞌichu amem‑wehhejed. T edamuꞌiam wo e chehgi mo pi woho ab hu ni‑hiwig manthekid ia ep wo jiwia jewed dahm.”

Haꞌichu wepogida ahga ab amjed g Palasi ch lialkowlantdam

9Haꞌi ash hab e elid g hemajkam mo d s‑apꞌekamch eda hab ha elid haꞌi ehp mo d pi apꞌekam. Sh gJesus am ha ahgid ihda haꞌichu wepogida ahga:

10 “Neh, gohk oꞌodham at am hihi geꞌe cheopiwui mat wo e hoꞌigeꞌidahu. K hema d Palasi 11 cham hejelko kehk ch am e hoꞌigeꞌidahun ch hab kaij,‘Ab ani si m‑hoꞌigeꞌid, Jiosh, mani pi s‑banma ch pihekid haꞌichu ha iattogid ch pi am hu hab junihimg s‑uam haꞌichu hab masma mo chum hedai hab ejunihim. Ab ani m‑hoꞌigeꞌid mani pi hab masma mohegai pi ap ha kowlantdam m an kehk. 12Gohk tashani ni‑hoꞌigeꞌidahun ch pi haꞌichu koꞌa domig ed chab m‑mahk g hemako tahpani mo wehst‑mahm etahpanch mani heꞌes haꞌichu ab i neid.’ Neh, bo wamasma e haschud g Palasi.

13 “K wabshaba hegai hema ga hu wabsh mehkkehk ch pi e nako mas ab wo uhgk i nea dahmkahchim wui no pi si e shoꞌigchud. Id o habkaij, ‘Jiosh, ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid ahni pi apꞌekamhemajkam.’ Neh, bo kaij hegai hema.

14 “Kunt wo em‑ahgi mat id am i apꞌech g Jioshe tahgio. T s‑ap e taht k hih uhpam. T g Jioshpi am hu i apꞌech hegai Palasi. Do wohokam matg Jiosh wo haꞌichuch hegai mat hedai hejel pi woe haꞌichuch k wo pi haꞌichuch hegai mat hejel wochum e‑haꞌichuch.”

Page 81: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 18:15 78 LUKE 19:10Matsh g Jesus s‑ha hoꞌigeꞌel g chuꞌuchum aꞌalAn g neid g Matthew 19:13-15; Mark 10:13-16

15 Sh haꞌi g oꞌodham am ha uꞌapa g al chuꞌuchumaꞌal Jesus wui mat ab wo ha taht. Kush g chuhchaijha neid ch chum s‑ha kehꞌid mo hab e wua. 16 Tshwabshaba g Jesus ab i ha wai g aꞌal k hab kaij ab hawui g e‑chuhchai, “Ab g wabsh wo i ha hiwgid g aꞌalmat abwo i hihi ni‑wui k pi an huwo shaꞌi ha shohbi.Amatwabsh s‑moimamwo iwahp Jiosh kownaltaliged ab ni‑hiwigch. 17Ntwo si shel em‑ahgimamt habwaꞌi masma wo i wahp.”

Mash amhema chum s‑e doꞌibiamk g s‑kais oꞌodhamAn g neid g Matthew 19:16-30; Mark 10:17-31

18 Kush hema g Tutuligo ha wanimeddam abkakke g Jesus ch hab kaij, “Ha mashchamdam mapd s‑apꞌekam, shahchu ant am hab wo juh mant abwo bei g pi ha huhugedam doakag?”

19 Sh hab kaij g Jesus, “Pi ap mahch map haschuahgch hab ni‑aꞌaga mani d s‑apꞌekam. Heg o waꞌiJiosh d s‑apꞌekam. Kup pi woho mahch mani hedaiwud. 20 S‑ha ap mahch idam chehanig mo habchuꞌig:Pi g am hu ha ehsidad g ha‑wehm kihkam.Pi g am hu ha muaꞌi g oꞌodham.Pi g am hu haꞌichu ha ehsidad.Pi g am hu haꞌichu ha iattogidad.Ab g si has ha elidad g e‑ohg ch e‑jeꞌe.” Exodus 20:14,

13, 15-16, 12Neh, bash kaij g Jesus.

21 Sh hab kaij ihda oꞌodham, “Wehs ihda ani habjunihim ged hu i ni‑alijk amjed.”

22 Tsh am i kah g Jesus ihda k hab kaij ab wui,“Hemako haꞌichu o am wiꞌis mapt am hab wo juh.Wehs apt wo gagdamap haschu i edgid k wo hamahg namkigaj g shoꞌigkam k ab wo i ni‑oid k am woni‑wehmajk. Bapt masma wo edgidad g s‑kaistaligan dahm kahchim ch ed.”

23Tsh si pi ap e taht ihda oꞌodham am i kaiok nashpi d shaꞌi si s‑kais ch si s‑huwid g s‑e‑kaisdag.

24 Tsh am i nei g Jesus mo pi ap e tahtk k habkaij, “Shaꞌat waꞌi si s‑kawkam wo i wahp Jioshkownaltalig ed hegam mo d s‑kakais. 25 Nam highab elid mat wo e nako g ka‑mihyo mas am wo gahiwuhsh hoꞌipad jeg ed. Pegih, t hab wa masma pi woe nako hegam mo hiwig g haꞌichu e‑eniga mas amwo i wahp Jiosh kownaltalig ed.”

26 Sh hab kaij idam, “A t hedai wo e nako mat woe doꞌibia.”

27 Sh g Jesus hab kaij, “Pi at hedai wo e nako mashejel wo e doꞌibia. Twabshaba g Jioshwo e nakomatwo ha doꞌibia.”

28ShgPeter hab kaij, “Neh, ahchimatt am i dagitog t‑kihdag matt wo i m‑oi.”

29-30Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Woho amt habe juh. Kunt am wo em‑ahgi mat g Jiosh baꞌich i geꞌehaꞌichu ab wo em‑mah ia jewed dahm ahpim mamthedai wo dagito g e‑kihdag o g e‑wehm kihkamo g e‑wepnag o g e‑jehj o g e‑aꞌaliga wehhejed gJiosh kownaltalig. T am i dahm g pi ha huhugedamapꞌedag ab wo em‑mah e‑kihdag ed.”

Mash g Jesus idani waikko am ahg g e‑muhkigAn g neid g Matthew 20:17-19; Mark 10:32-34

31 Kutsh am hejelko i ha ui hegam gamai gohke‑chuhchai k hab kaij ab ha wui, “Neh, am att wohihi Jerusalem wui. T am hab wo e juh am ni‑tahgiohegaimowag kekelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddaman oꞌohan ab ni‑amjed. 32 Am amt wo i ni‑dagitoha wui g gawul mahs hemajkam. T hegam wonahnko ni‑ahgad ch ab wo ni‑siswuimad 33 ch woni‑gewittan k hahawa wo ni‑mua. Nt wabshaba epwo ni‑chegito mat d wo i waik tashk amjed.”

34 Kush wabshaba pi shaꞌi amichud mas haschuhab ahg g Jesus. Heg o wa wepo mo e eꞌestokch ghaꞌichu ahgaj.

Matsh g Jesus hema doaj g pi neadamAn g neid g Matthew 20:29-34; Mark 10:46-52

35 Sh am hihim hegam Jesus miabidch g Jerico.Sh g pi neadam am hema daha wohg hugid an chhaꞌichu ha nead.

36 Kutsh an bihbij. Sh id ha kah ch ab ha kakkemas haschu an has e wua.

37Kumsh hab ahgid, “An o him hegai Jesus mo abNazareth t amjed.”

38 Sh am si s‑kaidam hab kaij, “Jesus, ab g sii s‑ni‑hoꞌigeꞌid, ahpi map d t‑kownaligbad Davidamjedkam.”

39 Sh hegam mash am baꞌich hihim g Jesus sis‑kehꞌid ch hab ahg mat wo pi shahmuni.

Kush wabshaba haha wabsh baꞌich i s‑kaidamhab kaij, “Ab g si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid, ahpi Davidbadamjedkam.”

40 Tsh am hahawa i kekiwua g Jesus k ha chehanimat ab wo i e bek g pi neadam oꞌodham. Tsh am ijiwia. Sh hab kaij g Jesus ab wui, 41 “Shahchu anthab wo m‑juni?”

Sh hab kaij ihda, “Ni‑kownalig, chum ani tatchuamant ep wo haꞌichu neidad.”

42Sh hab kaij g Jesus, “Haꞌichu g neid. Doa apt nappi ab ni‑hiwig.”

43Tsh am ha hekaj wabsh s‑ap haꞌichu neid k ab sii hoꞌigeꞌel g Jiosh k gam hu i oi g Jesus. Tsh am i neig muꞌi hemajkam ihda k wehsijj ab si ihm g Jiosh.

191Tsh amdada hegam Jesus Jerico t amk amwabsh

gahi wo wuwha. 2 Sh am hema chum si s‑neidamk gJesus ch d uhgchu lial kowlantdam ch d si s‑kais chash hab chehgig Zackias. 3 Sh wabshaba shaꞌi muꞌijg hemajkam. Kush eda al shopolk ihda ch pi ap neid4 ch hekaj gam hu ha baꞌich meh g hemajkam k an ichesh uhs t an.

5Tsh am i ai g Jesus mo an da k ash an uhgk i neidk hab kaij ab wui, “S‑hohtam g ab i huduni, Zackias.Ab ant wo jiwia m‑kih am.”

6 Kutsh ha hekaj ab i hud g Zackias k si s‑hehgigch ab i wahki e‑kih ed.

7Kush wehsijj g hemajkam si s‑juꞌujpij neneok chhab kaij, “Ihda oꞌodham atki am wo i dahiwua hegkih am mo d wabsh pi ap hemajkam.”

8 Tsh am i kekiwua g Zackias k hab kaij ab Je-sus wui, “Nehꞌe, eda hugkam ant wo ha mah gshoꞌigkam g haꞌichu ni‑eniga k uhpam ep wo hanamkid giꞌikko e dahm mantp heꞌes i ha banmad.”

9 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Id o am chehgidchmap wepo wohochudadag mo g t‑shohshon Abra-ham ch hekaj e doꞌibia id i tash ab. 10 Id ant hekaj

Page 82: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 19:11 79 LUKE 19:46

ia jiwia jewed dahm ahni Jiosh si Kehsha mant anwo i ha gahghim k wo ha doꞌibia g pi ap chuꞌijkam.”Neh, bash kaij g Jesus.

Mamtsh wo chum i geꞌedaj mo haschu ab em‑mahkg Jiosh.

An g neid g Matthew 25:14-3011 Pi ash shaꞌi tash matsh gam hu wo dada idam

Jesus Jerusalem t am. Kush hab e ahg g hemajkammat si e ai mat am wo i wuhsh g Jiosh kownaltalig.Tsh heg hekaj am ha ahgi g Jesus ihda haꞌichuwepogida ahga 12 k hab kaij:

“Hema o d sha s‑has haꞌichu id eda haꞌichuni‑ahga. Kum am waid mehk jewed amjed mamtwo kownalch. 13 T pi koi him k ab i ha wai gwehst‑mahm e‑pionag k wehsijj g hemako ohla lialab i ha mahkhi mat wo hekaj k am wo i muꞌidaj matam wo i hih. 14 K eda muꞌijj pi hohhoꞌid g wehmajoꞌodham ch am haꞌi i e chuhcha mat am wo hihim khab wo chei mo pi hohhoꞌid mat d wo ha‑kownaligkihda oꞌodham.

15 “Kumt wa woho hab juh hegai s‑has haꞌichuoꞌodham mamt kownalch. T am i uhpam jiwia k amha hekaj ha wai hegam e‑pionag mat am wo dadak am wo e ah mat heꞌekia i dahm nahto g lial hegamjed mat wa ab ha mah.

16 “K g wehpegkam hab kaij am jiwiak,‘Ni‑kownalig, wehst‑mahm lial ant nahto am dahmhegai hemako mapt ni‑mah.’

17 “K hab kaij g ahmoj, ‘S‑ap apt hab e juhk d si s‑wagimakam ni‑pionag. Bant wo m‑juhmapt wehst‑mahm kihhim wo nuhkud napt pi s‑apnuhkud g al chuꞌuchum haꞌichu.’

18 “K hema ep hab epai kaij am jiwiak.‘Ni‑kownalig, hetasp lial ant nahto am dahm hegaihemako mapt ni‑mah.’

19 “K id hab ahg g ahmoj, ‘Bant wo m‑juh mapthetasp kihhim wo nuhkud.’

20 “K hema ep hab epai kaij am jiwiak.‘Ni‑kownalig, m ia kahch g m‑lialiga. Gd ant hu siwuh pa‑nihda ch ed k ged hu si ehsto. 21 S‑m‑ehbidani heg hekaj map s‑ta keꞌidama. Am ap wabsh uꞌuhegaimap haschu pi chikpan ch ambahbhiamhegaihaꞌichu bahidag mo pi d m‑esha.’

22 “K hab kaij g ahmoj ab wui, ‘Hegai map has ikaij ant hab masma wo m‑mohtoꞌi g chuꞌijig, ahpis‑padmakam pion. S‑mahch apki mani s‑ta keꞌi-dama ch wabsh uꞌu hegai mani haschu pi chikpanch ab i bahbhiam hegai haꞌichu bahidag mo pi dni‑esha. 23 Pegih neh, pt haschu ahgk pi am hucheh g ni‑lialiga wahnko ch ed mant ab uhpam wouiwehnadk hegaimat haschu abmahmadt.’ 24k habhahawa kaij ab ha wui hegam mo am gegok, ‘Gamg wo si wohppoꞌid hegai lial k heg wo mah mat gwehst‑mahm lial nahto.’

25 “K hab kaij idam ab wui, ‘T‑kownalig, heki o huwehst‑mahm lialiga.’

26 “Sh hab kaij ab ha wui, ‘Pi at has e juh natpi baꞌich haꞌichu ab ep wo i nei hegai mat s‑ap wonuhkud g e‑nuhkuda. T wabshaba wo e wohppoꞌi-dach mo heꞌes al i chum nuhkud hegai mat pi apwo nuhkud. 27 Kumt ab wo i ha uꞌu k wo ha kokdaam ni‑tahgio hegam ni‑obga mo chum pi tatchuamant d wo ha‑kownaligk,’ bo kaij g ha‑ahmo id edahaꞌichu ni‑ahga.”

Mash muꞌijj si s‑hehgig ch ahg mo g Jesus d Jiosh siKehsha.

An g neid g Matthew 21:1-11; Mark 11:1-11; John12:12-19

28 Kutsh gam hu hahawa hihi idam JesusJerusalem wui. Sh g Jesus am ha baꞌich him. 29Kushgohk al kihhimag ch hab chehgig Bethphage chBethany ch ab hugidaj ab g Olive Uꞌus Kawulk. Tshgohk amha cheha g e‑chuhchai 30k hab ha ahg, “Amgwohihimhegwui kihhimmammia kehk k amwo iwahp. T amwo hema e wulshch g wechij wuhlumatkoi shaꞌi e chesh. Id amt wo wulꞌok k ab wo i wanim.31 Kutp hema wo sha em‑kakke mams haschu ahgkwulꞌo, mt hab wo ah mani ahni em‑mashchamdamtatchua.”

32Kutshwawoho amhihi hegamgohk. Kutsh habmasma hab e juhmash hab ha ahgid g Jesus. 33Kusham wupulꞌok hegai wuhlu. Sh hab kaij g enigakammas haschu ahgk am wulꞌo.

34 Sh hab kaij hegam, “T‑mashchamdam otatchua.” Kutsh ha hiwigi.

35Tsh gam hu i wanim g wuhlu Jesus wui k an toag e‑liliwa wuhlu dahm k an i cheshaj g Jesus. 36Kusham him cheshajch. Sh idam g e‑liliwa am i toꞌahimwohg oidk.

37 Sh am i aihim g Jerusalem. K g wohg am agshpi huduni ab amjed g Olive Uꞌus Kawulk. Sh muꞌihemajkam an ha wehgaj ch ab i hoꞌigeꞌid g Jiosh chab si ihm si s‑kaidam heg hekaj si geꞌe haꞌichu moneidchkahim ch hab kaij:38 “Jiosh at wo s‑m‑hoꞌigeꞌel ahpi mapt ia jiwia

wehhejed. Psalm 118:26Si geꞌe s‑hehgig o an haꞌichug dahm kahchim ch ed

ch si geꞌe has elidadag ab wui g Jiosh.”39 Sh am haꞌi gegok g Palasi ch hab kaij ab wui g

Jesus,“Hamashchamdam, ha g chehanimatwohaꞌasa hab

chei.”40 Sh hab kaij g Jesus, “Neh, matp idam wo haꞌasa

hab chei, kut chum hems g hohodai si s‑kaidam abwo ihmad g Jiosh ni‑hekaj.”

Matsh g Jesus shosha wehhejed g Jerusalem t amhemajkam

41 Sh am i aihi g Jerusalem. Kutsh shosha g Jesus42 k hab kaij, “Mat hu wo i s‑mahchk g Jerusalem tam hemajkam id i tashkaj mat has wo e juh k wo edoꞌibia. 43Ab o him g tashmat wo ha biha g ha‑obgakwo ka kuh 44k s‑apwo ha hugiowehsijj hegammatam wo haꞌichugk k wehs wo wuahawua g kihhim.K pi shaꞌi mahch mat idani wo chum ha doꞌibia gJiosh.”

Matsh g Jesus gam hu si i ha wuwhas hegammo amuamhun g geꞌe cheopi

An g neid g Matthew 21:12-17; Mark 11:15-19; John2:13-22

45 Kutsh am hahawa hih g Jesus k ged hu jiwiageꞌe cheopi t am. Sh eda am haꞌi dadha geꞌe cheopiwehgaj ch am haꞌichu gagda. Kutsh gam hu si i hawuwhas 46 hab kaijch ab ha wui, “Bo chuꞌig g Jioshoꞌohana mo hab kaij g Jiosh:‘Ahni o d ni‑wehhejedkam ihda geꞌe cheopi.T ab wui wo hihimad g hemajkam ch ab wo si has

ni‑elidad.’ Isaiah 56:7

Page 83: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 19:47 80 LUKE 20:28Neh, bo kaij g Jiosh. Kumt eda an be k am eda habwabsh wua g hejel e‑tatchui ch chum hems haꞌichus‑aꞌagi ha ehsid ab ha wui haꞌichu gagdach.”

47 Kush wehs tashkaj am ha mashcham g Jesusgeꞌe cheopi ch ed. Sh hegam uꞌugchu papal chchehanig ha mashchamdam ch ha wanimeddamg hemajkam chum s‑muꞌamk. 48 Sh wabshaba ghemajkamchumhekid ab si kaiham. Kushheghekajpi e nakog hegam mash chum s‑muꞌamk.

20Mamsh ab kakke g Jesus mas hedai amjed uꞌukch g

e‑gewkdag.An g neid g Matthew 21:23-27; Mark 11:27-33

1 Sh am hu hebai g Jesus am ha mashcham ghemajkamgeꞌe cheopi ch ed ch amha ahgid g s‑kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh. Kutsh am dada g uꞌugchupapal ch chehanig ha mashchamdam ha wehm ggeꞌeged 2 k hab kaij ab wui, “Dohp hab chum elidmap ab amjed ab uꞌukch g e‑gewkdag ch am habhaꞌichu wua. Oi g am t‑ahgid.”

3 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pegih, nt ahniwehpeg ab epai haꞌichu wo em‑kakke. Am g woni‑ahgid 4 mams hedai hab elid mat ab mah gJohnbad g gewkdag mat wo ha pahl wapko. Nat gJiosh ab mah aha nat wabsh g oꞌodham?”

5 Kush idam am wabsh hejel si aꞌaga ch hab kaij,“Shahtt hig wo chei? T ab wo t‑kakke matt haschuahgk pi ab hu wohoch mattp hab wo chei mo abJiosh amjed uꞌukch g gewkdag. 6 T g hemajkamwo t‑maꞌichshul mattp hab wo chei mo ab wabshoꞌodham amjed uꞌukch. Muꞌijj o hab elid mo d Jioshhaꞌichu i tashogiddam.”

7Neh, bash kaij ch ab hahawa uhpam i e nohnogiJesus wui k hab kaij, “Pi ach shaꞌi mahch mas hedaiamjed ab uꞌukch g e‑gewkdag.”

8 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pegih, nt ahnihab waꞌap pi wo em‑ahgi mani hedai amjed uꞌukchg ni‑gewkdag ch hab wua wehs ihda.”

Haꞌichu wepogida ahga ab ha amjed g uhdwis oidagnuhkuddam.

An g neid g Matthew 21:33-46; Mark 12:1-129Neh, bash kaij g Jesus ch am hahawa ha ahgid g

hemajkam ihda haꞌichu wepogida ahga hab kaijch:“Neh, matp hems hema am ei g uhdwis e‑oid ed k

hab hahawa i e ah mat gam hu hasko mehk wo himk pi oi wo jiwia. Kut haꞌi wo nuhkudad g oidaj chwo namkid hegai mo haschu ab d i chum wuikamaj.Pegih, t am ha shulig k gam hu hih. 10 Kut am i e aimat wo bai g uhdwis. T am hema cheha g e‑pionagmat am wo him k ab wo i uꞌidk g wuikamaj. Twabshaba g nuhkuddam gewichkwua g piongaj k pihaꞌichu shaꞌi mah. Kut gam hu uhpam hih.

11 “T g enigakam hema ep cheha g e‑pionag matam wo hih. T id ep gewichkwua g nuhkuddam k sis‑ta edam shoꞌigchud k pi haꞌichu shaꞌi mah. T gamhu uhpam hih.

12 “T g enigakam hema ep cheha mat am wo hih.T habwaꞌap s‑koꞌokamhas juh k gamhu siwuhshad.

13 “K hab hahawa kaij g uhdwis oidag enigakam,‘Neh, si ni‑tatchuidch ni‑alidag ant wo cheha matam wo hih. Heg at hemho ab wo wa has el.’

14 “T heg gan hu hih. T wabshaba ab i nei hegamnuhkuddamkhab kaij ab aꞌai ewui, ‘Id o d enigakamalidag. Tt hig wo mua. T d wo t‑enigak g uhdwisoidag.’ 15Twawoho hab e juh k gamhu si i wuhshadab amjed g uhdwis oidag k am i mua.”

K hab hahawa ep kaij g Jesus, 16 “Neh, nat hig piwohowo ha kokda g oidag enigakamk amhaꞌi epwoha hiwigi mat wo nuhkud.”

Tsh am i kah ihda g hemajkam k hab kaij, “Ih, piat woho hab wo e juh hegai map am t‑ahgid.”

17Kush ab si ha neid g Jesus ch hab kaij, “Woho athab wo e juh. K g Jiosh oꞌohana am tashogid mamthab wa masma wo s‑ni‑ohhod. Id o hab ahgch habchuꞌig g wepogida ahga Jiosh oꞌohana ed:Kihtdam at wo chum hema s‑ohhodam g hodai.T wabshaba id d wo si s‑has haꞌichu hodaik am

ha‑kihta wehhejed. Psalm 118:22Neh, bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana. 18Kut wo e shoꞌigchhegam mat pi wo ni‑amich. Id at heg wo wa wepokmat ab wo e keiko hodai t ab. Kut wo bei g s‑koꞌoke‑namkidadag hegam mat wo s‑ni‑ohhod. Id at hegwo wa wepok mat g hodai ab ha ab wo gehsh k amwabsh wo s‑ha wia.”

Haꞌichu kakkei ab amjed g kownal kowlanta.An g neid g Matthew 22:15-22; Mark 12:13-17

19 Neh, bash kaij g Jesus ch hegam hab haahg chehanig ha mashchamdam ch uꞌugchu papal.Kutsh hegam heg hekaj wabsh chum si s‑behim. Shwabshaba muꞌijj g hemajkam ab si has elid g Jesus.Sh idam ha mashchamdam ch papal s‑ha ehbid chpi am hu be 20 k wabsh am s‑nenꞌoid mat am wo haapꞌet. Tp hems haꞌichu hab wo chei mat heg ab woabchud k anwo be k amwo i dagito kownal wui. Tshheg hekaj haꞌi ha namkidmat amwui wo hihim k abwo haꞌichu kakke k wo heki himch.

21 Sh hab kaij idam ab wui, “Ha mashchamdam,s‑mahch ach map wabsh chum hedai ha mashchamg wohokam ab amjed g Jiosh himdag, chum as haswo chei hedai i. 22 Pegih, k am wo t‑ahgi mapshas elid g geꞌe kownal kowlanta. No hig t‑hiwgid gt‑chehanig ahchimTutuligomatt wo ha namkid ahano pi t‑hiwgid?”

23 Sh wabshaba g Jesus s‑ha amichud mo g piapꞌekam hab elid ch hab ha ahg, 24 “Ab g wo hemani‑chehgid hegai lial mam hekaj ha namkid.”

Kumtsh ab hema chehgi. Kush hab ha ahg, “Amg wo ni‑ahgid mo hedai wuhiosha ch hedai chehgigab oꞌohadag id ab lial?”

Sh hab kaij idam, “Hegai mo d uhgchut‑kownalig.”

25 Sh hab hahawa ep kaij g Jesus, “Pegih, ab g woi dagito kownal wui hegai matp d enigaj k am epaiwo i dagito Jiosh wui mo haschu d epai enigaj.”

26Kutsh pi e nako idammas wo heki himch am hatahgio g hemajkam k oi wa amwabsh i pi has kaij chsi has i el mat has masma ab i nodagi g ha‑kakkei.

Mash am haꞌi neꞌowin g Jesus ab amjed g muhkig iwuhshanig.

An g neid g Matthew 22:23-33; Mark 12:18-2727 Tsh am haꞌi dada Jesus wui hegam mash hab

e aꞌaga Sajusi. Idam o d ha wohochudadag mat gJiosh pi ep wo ha chegitoich g koꞌi. Sh ab kakkeidam ch hab kaij, 28 “Ha mashchamdam, an o hab

Page 84: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 20:29 81 LUKE 21:20chuꞌig ihda chehanigaj g JioshMosesbad oꞌohana edch hab chuꞌig matsh g oidchkamwehngaj hegai matwomuhpi ha aꞌaligak hemhowowa bei g hohnigaj ge‑wehnagbad. Tsh g aꞌaligaj hab masma wo e kuintmat d wo aꞌaligajk hegai mat muh. 29 Pegih, k amhu hebai wewaꞌak d e‑wepngam. Kut g si geꞌechu gehohnt k pi ha aꞌalidtok am i muh. 30 T g oidchkaman bei ihda uwi k hab waꞌap muh. 31 T amjed gwaikkokam an be k hab waꞌap muh. T wehsijj hab ejuh idam wewaꞌak mat pi ha aꞌalidtok koꞌo k huhug.32 T gam hu si ha oidk heg ep muh uwi. 33 Pegih, kidamwehsijj hohnigkahim. Kut hedai d wo hohnigkmatp g koꞌi ep wo i wuwha?”

34 Sh g Jesus hab kaij ab ha wui, “Ia o waꞌi ehohont g hemajkam jewed dahm. 35-36 K wabshabapi hab chuꞌig an Jiosh kihdag ed. Jiosh at uhpamwo ha chegitoich g e‑doꞌibiakam k am wo i hawahpki e‑kihdag ed. T hahawa pi wo e hohontadch pi wo koꞌod hab masma mo g anghil hab chuꞌig.37 Mosesbad atki wa an oꞌoha mash wa g Jiosh ame chehgid wui heg hekaj shaꞌi mash meihid ch pimeitto. Sh hab kaij g Jiosh:Ahni ani d ha‑Jioshga hegam Abraham ch Isaac ch

Jacob. Exodus 3:6Neh, id o hab kaij g Jiosh, chum as heki hu koi, no piam ewehmha nuhkud ch ab uhpamwo i hawuwhasmuhkig amjed. 38Pi amtwabshwohowo i huhug ami koꞌok matp g Jiosh d em‑Jioshga.” Neh, bash kaij gJesus.

39Kush haꞌi hegammo d chehanig ha mashcham-dam ab neneok ch hab kaij, “S‑ap apt hab chei, hamashchamdam.” 40 Tsh amjed pi hedai e nako masab haꞌichu ep wo kakke.

Haꞌichu kakkei ab amjed g Jiosh si Kehsha.An g neid g Matthew 22:41-46; Mark 12:35-37

41Sh hab kaij g Jesus ab hawui, “Am gwo oidahimmas hedai d wo Jiosh si Kehshak. Bo e aꞌaga matshd wo amjedkamk hegai t‑kownaligbad mash habchehgig David. 42Kush wa eda g Davidbad hab aꞌaga‘ni‑kownalig’ natsh oꞌoha ihdamo an hab chuꞌig neꞌied heg eda Jiosh heki hu oꞌohana:Bo kaij g Jiosh ab ni‑kownalig wui:In g dahiwua s‑apkojed ni‑hugid an.43 Kunt wo ha gewito g m‑obga mat ab wabsh s‑ap

wo m‑wechok. Psalm 110:144 Neh, namt hig s‑ap wo ah mat has masma d woDavidbad amjedkamk ihda mash d kownaligaj?”

Mamtsh pi hab wo masmak mo idam chehanig hamashchamdam

An g neid g Matthew 23:1-36; Mark 12:38-4045 Kush wehsijj ab si kaiham g Jesus hegam

muꞌi hemajkam. Kush ab ha ahgid g e‑chuhchaich hab kaij, 46 “Hegam mo d chum chehanigem‑mashchamdam o am si s‑apko dadhaiwupcheopi ch ed ch geꞌe gegosig ch ed. Si o s‑kehg eenigadad ch an oiopo no pi tatchua mamt ab wosi has ha elidad. Kumt wo s‑e nenꞌoidad mamt pihab wo masmak mo hegam. 47 Chum as si chew ehoꞌigeꞌidahun am em‑tahgio ch eda haꞌichu s‑aꞌagiha wohppoꞌid hegam mo d heheꞌejel wiꞌikam. T gJiosh baꞌich i s‑koꞌokam wo ha namkid heg hekaj piap ha‑chuꞌijig no pi wabsh pehegia e hoꞌigeꞌidahunch hab wua ihda pi apꞌekam.”

21Hejel wiꞌikam uwi mahkigdagAn g neid g Mark 12:41-44

1 Sh am hu hebai dadha idam Jesus mash am eshulig g ha‑mahkigdag am wehhejed g geꞌe cheopi.Kush g s‑kakais muꞌi am shulig g lial. 2 Tsh amhema jiwia g al shoꞌigkam oks mash d hejel wiꞌikamk atsh gohk s‑oꞌamchu am shul. Kush am neid gJesus 3 ch hab ha ahg g e‑chuhchai, “Neh, ihda alshoꞌigkamoks at baꞌich i geꞌemahkigdag hab juhmohegam s‑kakais. 4 Hegam o ab wabsh mahk hegaimo haschu i pi tatchua no pi wabsh s‑lialiga. Twabshaba ihda al okswehsmahmohaschu al i edgidmat hekaj wo chum kihdagk.”

Matsh wo i e wua g Tutuligo geꞌe ha‑cheopiAn g neid g Matthew 24:1-2; Mark 13:1-2

5 Kush am haꞌi neneok ab amjed g geꞌe cheopich am aꞌaga mo si s‑kehg hab mahs ch si s‑kehghohodaikaj hab junis ch si s‑kehg mahkigdagkaj eheosid.

Sh hab kaij g Jesus, 6 “Heuꞌu. Nt wabshaba wo sishel em‑ahgi mo e aihim mat wehs wo i e shul ihdamam neid.”

Matsh g geꞌe kudutalig wo i wuhshAn g neid g Matthew 24:3-14; Mark 13:3-13

7 Sh g chuhchaij ab kakke ch hab kaij, “Hekid athab wo i e juh ihda? Kut haschu d wo chehgidakmatt heg ab wo s‑mahchk mo e aihimmatki am habwo e juh?”

8 Sh hab kaij g Jesus, “Mt wo s‑e nenꞌoidad ch piam hu wo e iattogi. Muꞌi at an wo i wuwha aꞌahidagoidam k ni‑wepo wo e chehcheg hab kaijch mo dJiosh si Kehsha ch hab wo chei mat e ai g tash. Pig am hu wo i ha oid idam. 9 An at wo kaida mo amhahasko aꞌai e cheggia g jejewed. Kumt wabshaba piheg hekaj wo e kudutad, chum as hems wo wohok.Hemho wa at hab wo mahsk haꞌichu wehpeg. Kwabshaba pi hab d ahga mat e ai mat wo huhug gjewed. 10 Jejewed at ab aꞌai wo i e cheggia. 11 T anaꞌai hab wo e juh mat g jewed shaꞌi s‑ta ehbidam wouꞌugij. T g bihugig wo gehsh k g s‑cheawagig ab woi hih. S‑ta ehbidam haꞌichu at am wo i e chehgi abdahm kahchim t amjed.

12 “Mat koi hab wo e juh ihda, kumt an wo em‑uꞌuk wo em‑shoꞌigchud k am wo em‑uꞌapa chechopiha wui k wo em‑kuh. Kumt wo e lodai am hatahgio g kokownal nam pi ab s‑ni‑wohochud. 13 Idat amwo em‑apꞌet mamt amwo ah g s‑kehg haꞌichuahgaj g Jiosh. 14 Pi g am heki hu wo e kudutad heghekaj mamt has wo chei hejel e wehhejed. 15 Abant wo em‑mah g neꞌoki ch amichudadag. Kutpi wo e nako g em‑obga mas ab wo wui kekiwuamamt has wo chei. 16 Em‑jehj ch em‑wepnag chem‑hajuni ch em‑naipijju at am wo i em‑dagito hawui g hahaꞌichu. Kumt haꞌijj wo e koꞌij. 17Muꞌijj atwo s‑em‑kehꞌel nam pi ab ni‑hiwig. 18Mt wabshabas‑ap amwo gahi wuwhamamtp has wo i em‑juh 19kwabsh wo s‑ha bahbgi. T g Jiosh wo em‑doꞌibia.

Mash g Jesus am ahg mat wo e padch g JerusalemAn g neid g Matthew 24:15-21; Mark 13:14-19

20 “Shondal at an wo biha g Jerusalem. Kumthab wo s‑mahchk mo e aihim mat oi wo e padch

Page 85: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 21:21 82 LUKE 22:16g kihhim. 21 Hemho wa at am wo ahhio dohdaꞌagwui hegam mat am wo haꞌichugk Judea chekshanich ed. T hegam mo am haꞌichug Jerusalem kihhimt am hemho wa wo ahhio ab amjed. Kut hegammo gam hu wabsh jegko kih pi am hu wo i wahpkihhim ch ed 22 nat pi wo e ai mat wo s‑koꞌokamha namkid g Jiosh k am wo wohokamch wehs hegaimo an oꞌohanas oꞌohanaj ed. 23 Ih shoꞌig! S‑ta atehbidam womahsk am ha wehhejed hegammat wochuꞌuchum mahmadk ch hegam mat wabsh wo kiawoꞌok g ali. Ab at wo i hih g geꞌe shoꞌigdag id dahmjewed. T g s‑koꞌok ha‑namkidadag ab wo gei ha abidam hemajkam heg hekaj ha‑chuꞌijig. 24Mt wo haꞌiha kokda k wo haꞌi ha lilsochud k gam hu wo i haui mehk jewed wui. Kut g gawul mahs hemajkaman wo bei ihda Jerusalem k ia wo i e chiwiadad amhugkam mat wo kuhgit g ha‑apꞌedag g gawul mahshemajkam.

Matsh ep wo jiwia g Jiosh alidagAn g neid g Matthew 24:29-31; Mark 13:24-27

25-26 “T wo e uꞌugij mo haschu an hab chuꞌigt‑dahm. Kut s‑ta ehbidam hab wo e juh g tash chmashad ch huhuꞌu k wo dagito g e‑wopogga. Kut gge shuhdagi an wo wewgad ch an wo toꞌotonkad. Tid wehs wo chehgi mat geꞌe haꞌichu hab wo e juhwehsko jewed dahm. T g hemajkam wo si s‑ehbidadwehs jejewed ch ed ch wo s‑e chuhug nat ge womahchkmat haschuhaswo e juh. 27Kunt ab hahawasi s‑masma wo i hud chewagi ch ed ab Jiosh kihdagamjed ahni Jiosh si Kehsha. Kut am wo e maskogig ni‑gewkdag. 28 Bat masma wo e chehgi mo ab eaihim g ha‑doꞌibiadag hegam mat ab wo ni‑hiwgad.Kut heg hekaj wo chum si s‑ap e taht mat hekid woi shonwua ihda mani em‑ahgid.”

Mamtsh has masma wo s‑amich g jiwhiadajAn g neid g Matthew 24:32-35; Mark 13:28-31

29-30 Tsh amjed g Jesus am ha ahgi ihda haꞌichuwepogida ahga, “Neh, mt wo s‑mahchk mo g toni-abkam e aihim mamt wo nei mat g suhna jeꞌe chnahnkomahs uꞌus ab wo i iꞌiwgi. 31K hab wamasmahabmahsmamt wo nei mat hab wo e juh idammaniam heki hu em‑ahgid k wo s‑mahchk mo e aihimmant ep wo jiwia.

32 “Neh, hegam mat wo nei ihda mani em‑ahgidat d wabsh wo kia dodakamk jewed dahmmat hekidwehs am hab wo e juh. 33Wehs am gam hu hab wo ie juh ihda Jiosh nahtoi mam in neid. T wabshaba gni‑neꞌoki pi hekid gam hu hab wo i e juh.

Mamt wo si s‑e nenꞌoidad34 “Si g wo s‑e nenꞌoidad mat haha wabsh wo

em‑ai hegai tash. Mt am hu pi wo mahchk. Pi g amwo shaꞌi e hiwgid mamt wabsh si muꞌi haꞌichu k edwo e nakogad chwo si e gegosidad chwo nawkkoꞌodch g e‑kihdagkaj wo e kudutad. 35 Hegai tash atam hab haha wabsh wo si e juh wehs hemajkamha tahgio. 36 Mt wo si s‑e nenꞌoidad ch wo ehoꞌigeꞌidahunad chum hekid mamt ab wo uꞌukchg gewkdag ch s‑ap am gahi wo wuhsh wehs ihdamat am hab wo e juh. Nt pi an hu haꞌichu woem‑abch ahni Jiosh si Kehsha mamt hekid wo halodai g hemajkam.”

37-38 Sh g Jesus wehs tashkaj am ha mashchamgeꞌe cheopi ch ed. Kush muꞌijj am wui daiw wabsh

i sisiꞌalimad mat ab wo kaiha. Sh am i huhuduk, shgamhu hihhim idam Jesus Olive Uꞌus Kawulkwui cham koksho.

22Mamtsh am i apꞌech mamtsh wo mua g JesusAn g neid g Matthew 26:1-5; Mark 14:1-2; John 11:45-

531 Sh am i e aihim mash eda e wushshad matsh wa

g Jiosh ha doꞌibia g ha‑shohshonbad. Sh heg eda pi ekoꞌa hegai pahn mo jewajidas. 2 Sh g uꞌugchu papalch chehanig ha mashchamdam am wabsh s‑aꞌagie nakog matsh wo mua g Jesus ch wabshaba s‑haehbid g hemajkam.

Matsh g Judas am apꞌech matsh wo gagda g JesusAn g neid g Matthew 26:14-16; Mark 14:10-11

3 Kutsh g ge Jiawul Satan an bei g Judas Iscariot.4 Tsh id am i ha dagito hegam Jesus k am him kam ha wehm aꞌaga g uꞌugchu papal ch geꞌe cheopinuhkuddam ha‑geꞌegeꞌejig mat has masma am wo idagito g Jesus ha wui. 5Tsh si s‑hohhoꞌi idam k ab siahgimatwonamkid. 6Tsh amjed am i e nako g Judasmat am wo neidad mat s‑aꞌagi wo gagda g Jesus abha wui. T pi wo mahchk g hemajkam ab amjed.

Matsh am i e ai g ha‑shohshon ha‑doꞌibiadaggegosig.

An g neid g Matthew 26:17-25; Mark 14:12-21; John13:21-30

7Tsh amhahawa s‑ap i e ai hegai ha‑shohshonbadha‑doꞌibiadag piast. Kush d wehpeg tash matsh edawo e kokda g kahwal mahmad. 8 Sh g Jesus hab haahg g Peter ch John, “Am g wo hihim k am wo iapꞌech g t‑gegosig matt wo wuhshad g t‑shohshonha‑doꞌibiadag.”

9 Kush hab kaij hegam, “Bahtt hab wo juh gt‑gegosig?”

10 Sh hab kaij, “Neh, am amt wo hihi Jerusalemwui. T abhemawohimadg cheoj chwowaꞌigchugadab haꞌa t ab. Kumt am wo i oi. Kut am hu hebaiwo him k am wo i wah hema kih ed. 11 Kumt habwo chei ab wui g kihkam, ‘Neh, s‑mahchimk o gt‑mashchamdam mas an hebai i ha wiꞌis matt wowuhshad g t‑shohshon ha‑doꞌibiadag.’ 12Kut amwohema em‑chehgi g kih. T id gan hu ha‑kih dahmhabwo chuꞌigk ch wo geꞌejk ch amwo apchudask. Kumtan haꞌab wo i apꞌech g t‑gegosig”

13 Kutsh wa woho am hihi idam kihhim wui. Tshwawoho s‑ap amhab e juhmash has i ha ahg. Kutsham i apꞌech g gegosig.

Matsh g Jesus am i shonwuich g mihshmda chemaithugi.

An g neid g Matthew 26:26-30; Mark 14:22-26; 1Corinthians 11:23-25

14 Tsh am i hud. Kutsh am hahawa dada hegamhaꞌi. Tsh g Jesus am i dahiwua mihsa wui. Tsh gchuhchaij am ep dadhaiwua.

15 Kush hab kaij ab ha wui, “Si ani tatchuamant wo em‑wehm huh ihda gegosig mant koi woni‑muhkid 16nant pi pi hekid ia hu em‑wehm ep wohuh ihda hab mahs gegosig. T wabshaba ab wo e aimat wo s‑ap e nahto g em‑doꞌibiadag. Kumt an woni‑wehmajk dahm kahchim ch ed.”

Page 86: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 22:17 83 LUKE 22:5217Mtsh ab hahawa mah g nawait am tahsa ch ed.

Kutsh ab i hoꞌigeꞌel g Jiosh k hab kaij ab ha wui, “Abg wo behꞌi ihda k wehsijj ab wo ha ih. 18 Neh, ahniant pi hekid ab hu ep wo ih ihda uhdwis wadag k abwo ai mat wo e nahto g Jiosh kownaltalig.”

19 Neh, bash kaij ch am hahawa bei g chemaitk ab hoꞌigeꞌel g Jiosh k am i hahain k hab kaij,“Do ni‑honshpadag ihda mant am i em‑hahaini.Id ani hab ahgch hab kaij mant wo ni‑muhkid amem‑wehhejed. Ab g wo huhgi ihda hahainig k idchum hekid am hab wo junihid mamt hekaj wos‑ni‑chegitok.”

20 Tsh ab hahawa ep ha mah g wasib k hab kaij,“Do ni‑ehꞌed ihda nawait. Id ani hab ahgch hab kaijmat g ni‑ehꞌed wo e iawua mat hekaj am hab woe juh hegai mo wa g Jiosh hab kaij matsh hab woem‑juni.

21“Neh, hegaimatwoni‑gagda o ia ni‑wehmdahamihsa wui. 22 Bant wa masma wo ni‑muhkid mathas masma g Jiosh am i apꞌech mat g si Kehshaj woe muhkid. T wabshaba wo si s‑koꞌokam e namkidhegai mat wo ni‑gagda.” 23 Tsh ab ha hekaj aꞌai i ekakke mas hedai wud wok ch hab wo e juh.

Mas hedai d wo si haꞌichuk.24 Kush am e neꞌowin hegam Jesus chuhchai am

aꞌagadchmas hedai d wo si haꞌichuk am ha shahgid.25-26 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Neh, ab amsi e haꞌichuchud hab sha masma mo g kokownal.S‑mahch am mo hegam si s‑gewkam an ha uꞌukchg e‑hemajkamga. Kut hemho wa am hab wo ju-nihid mo haschu ab ha chehani. Mt wabshabaahpim pi hab masma am wo ha dahmkad g e‑wehmwohochuddam. Si amt s‑hemajim amwo i hawehm-tad. Hegam kokownal o tatchua mat g hemajkamhab wo ha elidad mo geꞌe haꞌichu hab ha junid. Mtwabshaba ahpim pi hab masma hab wo e elidadmam geꞌe haꞌichu hab ha junid g hemajkam. 27Ahanam hig hab chum e elid mam d ha‑aꞌamo ch amwo dadhaiwua mat g em‑pionag wo em‑gegos? Nieda ahni pi hab masma hab ni‑wua, chum anis dem‑kownalig ch wabshaba heg ni‑wepogid mani dem‑pionag.

28 “Ahpim amt pi hekid shaꞌi ni‑dagito amoidam g haꞌichu ni‑nakogig, 29 Kunt heg hekaj woem‑kokownalch hab masma mat g ni‑ohg Jioshni‑kownalch. 30 Mt am ni‑wehm wo e gegosidadni‑kownaltalig ed. Kunt hab wo em‑juh mamt dwo uꞌusagakamk am ha dahm hegam gamai gohkkawod dakam Tutuligo hemajkam.”

Matsh g Jesus am ahmat g Peter pi wo mahch k e ahAn g neid g Matthew 26:31-35; Mark 14:27-31; John

13:36-3831 Kush hab kaij g Jesus ab Simon Peter wui, “Ih,

Simon, Jiosh at wo hiwigi g ge Jiawul mat wehsijj woem‑aꞌappe hab sha masma mat g pilkani hihkdamwo nehnich g e‑hihka k gam hu wo i gawulkai gmohgaj. Jiawul o hab chum e ahg mat gam hu habwo i em‑juh habmasmamo gmohg. 32Nt wabshabaab i tai g Jiosh mat wo i gewkaj g m‑wohochudadag,Simon. Kupt am wo i ha gewkemhu g e‑wehmwohochuddam mapt hekid ab uhpam wo i e nodagini‑wui.”

33 Sh hab kaij g Peter, “Ni‑kownalig, ni‑nahtokchani mant wo ni‑kuhpachud k wo ni‑muhkidm‑wehm.”

34 Sh hab kaij g Jesus, “Neh, Peter, pi at koi am huwo kuhu g keli chuchul id i chuhug ab, kupt waikkohab wo chei map pi shaꞌi ni‑mahch.”

Matsh am wo nam g aꞌappema35 Sh hab ep kaij g Jesus ab ha wui, “Neh, namd

haꞌichu i pi edagi mam wa ahgachug g haꞌichuni‑ahga pi uꞌuk g e‑lial kokstal o g limoshana kokstalo g shuhshk?”

Sh hab kaij hegam, “Pi haꞌichu.”36 Sh hab hahawa ha ahg, “Mt wabshaba hemu an

wo uꞌad g e‑lial kih ch e‑is‑pahyo chum ams hemswo gagda g e‑lihwa k hekaj wo hema ha nolawt gis‑pahyo. 37Hemho wa at am hab wo e juh ihda moab ni‑amjed oꞌohanas ch hab chuꞌig:Bamt masma ab wo mohtoꞌi g chuꞌijig g Jiosh si

Kehsha mamt g pi ap hemajkam.” Isaiah53:12

38 Sh hab kaij hegam chuhchaij, “Pegih,t‑kownalig, m ia gohk wehch g iꞌis‑papayo.”

Sh hab kaij g Jesus, “Neh, e at ai matt wo hihi.”Matsh g Jesus pi ap e taht k am e hoꞌigeꞌidahu

Gethsemane t amAn g neid g Matthew 26:36-46; Mark 14:32-42

39Tsh amjed gamhuhih g Jesus OliveUꞌus Kawulkt ab mash hab wa e wua. Kutsh oi hegam chuhchaij.40 Tsh am i dada amai. Sh hab kaij ab ha wui,“Am g wo e hoꞌigeꞌidahun mamt s‑ap wo nako ge‑aꞌappema.” 41 Neh, tsh am hahawa ha dagito kam baꞌich shaꞌi him k am tonwua k e hoꞌigeꞌidahun42 hab kaijch, “Ni‑ohg, matp am wo s‑apꞌek, pt gamhu hab hig wo i juh hegai si s‑koꞌok shoꞌigdag mo abni‑wui him. Kuni eda tatchua mat ahpi g m‑tatchuihab wo e juh.” [ 43 Tsh am haha wabsh hema jiwiag anghil ab wui k ab si i gewkaj. 44 Kutsh si e kudutk am baꞌich haha wabsh si e hoꞌigeꞌidahu. Kush gwahuddaj am e iawua jewed dahm k dwabsh ehꞌed.]

45 Tsh am i haꞌasa e hoꞌigeꞌidahun k am hih masham dadha hegam chuhchaij. Kush am kohksh nashpi wabsh i ha baꞌiwich g pi ap tahhadkam. 46 Sh habkaij ab ha wui, “Shahchu am ahgch kohksh? Ab gwo nehnen k wo e hoꞌigeꞌidahu mamt s‑ap wo nakog e‑aꞌappema.”

Matsh e behij g JesusAn g neid g Matthew 26:47-56; Mark 14:43-50; John

18:3-1147 Sh am wabsh kia neok. Sh ab haꞌi ge hihim

g hemajkam. Kush heg ha wanimed Judas mash dchum hema kehshaj g Jesus ch ab wui i hihmatsh abwo chintad.

48 Sh hab kaij g Jesus, “Ih, Judas, pt wo ni‑gagdaab ni‑chintadk ahni Jiosh si Kehsha!”

49 Tsh am i nei hegam haꞌi Jesus chuhchai mohaschu has e wua k hab kaij, “T‑kownalig, natt woha cheggia g iꞌis‑papayokaj?” 50 Kutsh hema ab si iwidu g is‑pahyo k g uhgchu pahl neholiga nahk ansi hikuch.

51 Sh hab kaij g Jesus, “Am g wo wa i haꞌasa,” k antaht ihda cheoj nahk k doaj.

52 Tsh am wui dada g uꞌugchu papal ch cheopinuhkuddam ha‑geꞌegeꞌejig ch g geꞌeged mat an wo

Page 87: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 22:53 84 LUKE 23:18

bei. Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Bamki ni‑elidmani d s‑chu ehskam ch hab ia dada uꞌukch giꞌis‑papayo ch uꞌus. 53 Am ani em‑wehm haꞌichugcheopi t am wehs tashkaj. Kumt pi an hu ni‑bei. Twabshaba hemu am i em‑apꞌet. Pi apꞌekam at s‑apam hab wo e juh s‑chuhugam k ed.”

Matsh g Peter pi mahch k e ah g JesusAn g neid g Matthew 26:57-58, 69-75; Mark 14:53-54,

66-72; John 18:12-18, 25-2754 Tsh an bei g Jesus k gam hu i bei uhgchu pahl

kih wui. Sh g Peter ga hu wabsh mehkjed ha oid.55 Kutsh eda am ge e nai kolhai ch ed. Kutsh am ijiwia g Peter k am ha wehm dahiwua hegam mo amdadha.

56 Kutsh am hema jiwia g chehia pion k am nei gPeter k ab si i neid k hab kaij, “Ihda oꞌodham o waan wehmaj hegai mamt an bei.”

57 Tsh wabshaba pi mahch k e ah g Peter habkaijch, “Pi ani shaꞌi mahch hegai.”

58 Sh am shaꞌi haꞌas. Kutsh am hema ep cheh gPeter k hab kaij, “Ahpi ap d hema hegam Jesus.”

Sh wabshaba hab kaij g Peter, “Ih, pi o woho.”59 Sh am hu d i hemako ohla amjed. Kush hema

oꞌodham am si e gewkaj ch hab kaij, “Woho o wamoihda oꞌodham hab d waꞌap ha wehm oꞌodham nokipi ab d kihkam Galilee chekshani ch ed.”

60 Sh hab kaij, “Pi ani shaꞌi mahch maps haschuhab ahg.” Neh, sh am wabsh kia neok. Tsh g kelichuchul am si ku. 61 Kutsh ab si e sikolkai g Jesus kab si i nei g Peter. Tsh am wabsh si chegito g Peterg jesus neꞌoki mo wa hab kaij, “Koi at wo kuhu gkeli chuchul, kupt waikko hab wo waꞌi chei map pini‑mahch.” 62 Tsh gam hu hahawa i wuhsh g Peterk si pi ap e tahtk ch shoak.

Mamsh nahnko ahg ch gewittan g JesusAn g neid g Matthew 26:67-68; Mark 14:65

63 Sh hegam mash am nuhkud g jesus nahnkoahg ch an si maꞌish k wuh g wuhpuij 64 k ab sishonikkash ch hab ahg, “Am g hig t‑ahgidmas hedaiab m‑shonikka.” 65Kush muꞌi nahnko ep s‑koꞌokamahg.

Mamtsh am uꞌapa g Jesus ha wui g e jehnigiddamAn g neid g Matthew 26:59-66; Mark 14:55-64; John

18:19-2466Tsh am imahsi. Kutsh amenamhegamgeꞌeged

ch uꞌugchu papal ch chehanig ha mashchamdammash d e jehnigiddam. Kumtsh am ha wui uꞌapa gJesus.

67 Sh idam hab kaij, “Am g t‑ahgid maps d Jiosh siKehsha.”

Sh hab kaij g Jesus, “Pi amt woho ab hu woni‑wohoch mantp am wo em‑ahgi mani hedai wud.68 Kumt pi woho ab hu wo i nodagi hegai mantphaschu wo em‑kakke. 69 Nt wabshaba wo em‑ahgimant iꞌajed an s‑apkojed hugidaj an wo dak g Jioshahni si Kehshaj.”

70Kush wehsijj hab kaij, “A kuptp d Jiosh alidag?”Sh hab kaij ab ha wui, “Dani ahni.”71 Sh hab kaij hegam, “Neh, pi ach shaꞌi hema

tatchua mat wo si s‑mahch k ah. Ahchim ach hejelkah mo si pi ap neok ab Jiosh t amjed ch hekaj wochum e muhkid.”

23Mamtsh g Jesus am i dagito Pilate wuiAn g neid g Matthew 27:1-2, 11-14; Mark 15:1-5; John

18:28-381 Kutsh wehsijj hegam hahaꞌichu ab si e wehmt k

am i bei g Jesus heg wui mash d kownal am Judeachekshani ch ed ch hab chehgig Pilate. 2 Sh ab hakaiham. Kush abwui ab haꞌichu abchudahim g Jesushab kaijch, “Neh, ihda oꞌodham o im hu hab wabsh iha wawan g t‑hemajkamga hab ha ahgch mat pi wonamkid g geꞌe kownal. Kuch kah mo hab hejel e ahgmo d jiosh si Kehsha ch d uhg kownal. Kupt hemhowa wo mua.”

3 Kush ab kakke g Pilate g Jesus ch hab kaij, “Napd ha‑kownalig g Tutuligo hemajkam?”

Sh hab kaij g Jesus, “Dani ahni.”4Tsh g Pilate am imamche hegaimam ab abchud.

Sh edamuꞌi an oiopo g hemajkam s‑neidamkmohase wua. Tsh g Pilate am ha kaichudk hab ha ah guꞌugchu papal, “Pi ant haꞌichu shaꞌi cheh mas pi aphab juh ihda oꞌodhammat heg hekaj wo e muhkid.”

5 Kush wabshaba baꞌich i e gewpkad ch hab kaij,“Am o ha chuꞌamun g t‑wehm oꞌodham haꞌichu hamashchamch wehsko ga hu Galilee t amjed ch iaJudea ch ed ch chum hems iia Jerusalem ch ed.”

Mamtsh am uꞌapa g jesus Herod wui6 Tsh am i kah g Pilate ihda k hab kaij ab ha

wui, “Kutp ab Galilee chekshani ch ed d kihkamihda oꞌodham?” 7 Kumsh am ahgid mash am haꞌabd kihkam. Sh g Herod am d ha‑kownalig Galileechekshani ch ed ch iaꞌi idani am hab waꞌap haꞌichugJerusalem t am. Kumtsh heg hekaj am wui uꞌapa gJesus.

8Kush si s‑hehgig g Herod nash pi tash waꞌi chums‑neidamk hab chum e ahgch matp hems am tahgiohab wo juh g s‑hasig haꞌichu. 9 Kumtsh am keitahgio. Kush muꞌi haꞌichu kakke. Sh wabshabapi has shaꞌi kaij g Jesus. 10 Kush g uꞌugchu papalch chehanig ha mashchamdam am gegok ch sis‑gewkam ab haꞌichu abchud g Jesus. 11 Sh g Herodg e‑shondalig ha wehm haha wabsh nahnko ahg gJesus ch si ash k ash g si s‑kehg kahba ab wahki. Tshab hahawa ha cheha g Herod mat wo uhpam bei amPilate wui. 12 Kutsh heg i tash ab g Pilate ch Herodab hahawa e nawojt k ash eda chum s‑e kehꞌid.

Mamtsh am i apꞌech matsh wo e muhkid g JesusAn g neid g Matthew 27:15-26; Mark 15:6-15; John

18:39–19:1613 Tsh g Pilate am i ha hemapai g uꞌugchu papal

ch ha wanimeddam g hemajkam 14 k ash hab kaijab ha wui, “Ia amt uꞌapa ihda oꞌodham ni‑wui habkaijch mo goꞌolko ha wanimed g hemajkam. Kunthemuch ia em‑kaichudk am imamchehegaimamababchud k pi haꞌichu shaꞌi cheh mas pi ap hab junihim. 15KutshHerod habwaꞌap pi haꞌichu shaꞌi cheh. Tg shondaligaj ab uhpam i uꞌapa t‑wui. Pi atki haꞌichuhab juh ihda mas heg hekaj wo e muhkid. 16 Kuntwabsh wo ha cheha mat wo gewittan k wo dagito.”[ 17 Neh, bash kaij nash pi am hema i dadagitosh glihso ha wehhejed wehs ahid ab mo eda hab e wuahegai geꞌe gegosig.]

18 Kush wehsijj hegam muꞌi hemajkam mo amhaꞌichug si s‑kaidam hab kaij, “Pi ach tatchua ihda.

Page 88: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 23:19 85 LUKE 23:56Barabbas aptwo i dagito t‑wehhejed.” 19Sh eda ihdaBarabbas am e kuhpch nash pi chum haꞌi ha wehmcheggia g kownal ch haꞌi ha kokda.

20 Sh am ep chum ha wehm neok g Pilate nash pichum s‑dagitoimk g jesus. 21 Sh wabshaba am ep sis‑kaidam hab ge kaij muꞌikko, “Muꞌani! Muꞌani abkots t ab!”

22 Sh hab ep chum kaij g Pilate, “A t haschu pi aphab juh. Pi ant haꞌichu shaꞌi cheh mas heg hekaj woe muhkid. Ab ant wo ha cheha mat wo gewittan kwo dagito.”

23 Sh wabshaba am wabsh si s‑kaidam hab kaijmatsh ab wo naggia kots t ab. Neh, tsh g ha‑hihinkigewito g Pilate. 24Tsh am i apꞌech mat am hab wo ejuh g ha‑tatchui. 25Kumtsh gamhu i wuhshad hegaimash d ha cheggiadkam ch d hamuꞌakam k amtsh gJesus am i dagito ha wui mat am hab wo juh mo hasi elid.

Mamtsh ab naggia g Jesus kots t abAn g neid g Matthew 27:32-44; Mark 15:21-32; John

19:17-2726Kumtsh gamhu i bei g Jesus ab kushwiotachudk

g kots. Kush am hu hebai hihim. Tsh ab hema iha nam g oꞌodham mash ab him Jerusalem wui. Idash hab chehgig Simon ch ab d kihkam mash am dCyrene ch ash ab him ga hu oꞌoidag amjed. Kumtsham wabsh si be k ab kushwiotach g kots k atsh habjuh mat ab oidk wo himad g Jesus.

27 Kush muꞌi hemajkam ab oidch hihim. Sh guꞌuwi si shoanihim wehhejed. 28 Tsh ab i ha nei gJesus k hab kaij ab ha wui, “Pi g am ni‑wehhejedwo shoanid, ahpim Jerusalem t am kihkam, ch wab-shaba hejel e wehhejed ch e‑aꞌaliga ha wehhejed.29Abohimg tashmat habwo chei g hemajkammo sihaꞌichu s‑ha abamk hegam uꞌuwi mat pi hekid shaꞌimahmadt. 30-31Wohoowamat s‑ta ehbidamhaꞌichuhab wo e juh am ni‑tahgio. T wabshaba baꞌich is‑ta ehbidam haꞌichu hab haha wo juh am ha tahgiohegam mo d pi ap chuꞌijkam ch pi ab hu ni‑wui enohnogimk. (30) Hegam at pi wo e nakomas heg wonako k heg hekaj wo chum tatchua mat g dohdaꞌagam ha dahm wo i shulig k wo ha ehsto.”

32 Kumsh gohk ep ha uꞌa mamtsh am wehmaj woha kokda. Sh idam d pi ap hehemajkam. 33 Kumtshan dada anai mash am hab e aꞌaga Koshwak. Tsh gshondal ab hahawa sisish g Jesus kots t ab k am i keig kots wag ch ed k gan hu aꞌai hab waꞌap ha nahngiahegam pi ap hehemajkam kokots t ab.

34 Tsh ab hahawa e hoꞌigeꞌidahu g Jesus k habkaij, “Ni‑ohg Jiosh, ab g wabsh si i s‑ha hoꞌigeꞌidhegam mat ab ni‑naggia. Pi o shaꞌi mahch mani dsi m‑Kehsha ch d s‑apꞌekam.”

Kutsh g shondal am e chichwi k g wehschugaj etoꞌi.

35Sh g hemajkam amgegok ch neidwehs ihda. Shg ha wanimeddam nahnko ahg g Jesus ch hab kaij,“Ha at doꞌibia haꞌi, pegih, k hejel wo e doꞌibia matpd Jiosh si Kehsha.”

36 Kush g shondal hab waꞌap nahnko wua ch habwabsh s‑junim k ab chummah g nawait 37 ch wabshnahnko ahg hab kaijch, “Oi g hejel e doꞌibiad napshpi d ge kownal.”

38 Sh am dahm oꞌohadag ihda, “Id o d Tutuligohemajkam ha‑kownalig.”

39 Kush hema hegam pi ap hehemajkam mash abhab waꞌap naggia kots t ab ab si s‑koꞌokam has ahg gJesus ch hab kaij, “Neh, kuptp d ge Jiosh si Kehsha,pegih, kwohejel e doꞌibia k ahchimepwo t‑doꞌibia.”

40 Kush g hema ab si s‑kehꞌid ihda ch hab kaij,“Aha nap pi ehbid g Jiosh. Ia ach t‑wehm nahngiach ab t‑wepo mohtoꞌidas g chuꞌijig. 41 Kuch ahchims‑ap ab mohtoꞌidas nach pi wa woho d pi ap chuꞌi-jkam. Kutsh eda ihda pi hab shaꞌi juh g pi apꞌekam.”

42 Neh, bash kaij ihda hema ch ab Jesus wui habhahawa ep kaij, “Jesus, ab aptwowa al s‑ni‑chegitokhekid ab bek g e‑kownaltalig.”

43 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Neh, ni ab sim‑ahgid mapt id i tashkaj wo ni‑wehmajk an Jioshkihdag ed.”

Matsh muh g JesusAn g neid g Matthew 27:45-56; Mark 15:33-41; John

19:28-3044Kutsh am i dahm juh. Tsh muh g tash k wehsko

s‑chuhugam ch ab ai g waik ohla. 45 Kutsh am geꞌecheopi ch ed g s‑kowk ikus kuhpadag ab si shel ewantsh. 46 Kush am si s‑kaidam e hoꞌigeꞌidahun gJesus Jiosh wui ch hab kaij, “Ni‑ohg, ab ant i m‑mahg ni‑doakag.” Neh, bash cheꞌiok am i muh.

47 Kutsh am i nei g shondal ha‑geꞌejig matshhaschu has e juh k ab si ihm g Jiosh ch hab kaij,“Woho oki d s‑apꞌekam oꞌodham ihda.”

48 Tsh amjed muꞌijj gam hu uhpam hihi hegammash ab neid ab wabsh e wecho wahpkch nash pioi wa si ap e tatat. 49 Kush wehsijj hegam mo sis‑mahch g Jesus ga huwabshmehk gegok ch ab neidwehs ihda. Haꞌi idam ash d hegam uꞌuwimash ga huGalilee t amjed an wehmajkahim g Jesus.

Mamtsh ged hu cheh g JesusAn g neid g Matthew 27:57-61; Mark 15:42-47; John

19:38-4250-51 Sh eda wa hema hegam e jehnigiddam

chum pi hohhoꞌid matsh g wehmaj e jehnigiddams‑muꞌam k ah g Jesus. Id ash hab chehgig Josephch ab d kihkam mash am d Arimathea ch s‑ap doꞌodham ch ab nenida g Jiosh kownaltalig. 52 Tshhekid am i muh g Jesus, tsh ha hekaj am wui hih gPilate k ab si e shoꞌigchud k tahni g honshpadaj. Tsham wa apꞌech matsh wo bei. 53Tsh gam hu ep him kab i huduni. Sh am mia hab chuꞌig g hihaꞌini ch abheki hu cheotas hodai ch ed ch pi koi e hekaj. Tsh gJoseph am i bei g honshpadag k ged hu heg eda cheham i hobinodk g s‑kehg ikuskaj.

54-55 Tsh hegam uꞌuwi mo wehmajkahim g Jesusab Galilee t amjed gam hu oi g Joseph k ash neidmat hebai e cheh g Jesus k has masma ab e woi. (54)Kush d wialos. Sh g hemajkam chum e nakog no pig shahwai d ha‑mihshmda tash. 56 Kutsh gam huuhpam hihi idam uꞌuwi mash hebai dadha k am iapꞌech haꞌichu mat hekaj wo s‑ap hab juh mo habmasma hab ha wua g e‑koꞌidag k ash am hahawae ulinihogi mihshmda tash ch ed mo hab masma dha‑chehanig.

24Matsh ab uhpam wuhsh g Jesus muhkig t amjedAn g neid g Matthew 28:1-10; Mark 16:1-8; John 20:1-

10

Page 89: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 24:1 86 LUKE 24:461 Sh am e aihim g domig tash. Tsh am hihi idam

uꞌuwi hihaꞌini wui k ash uꞌa hegai matsh am nahtomatsh hekaj wo i apꞌech g muhki. 2 Kush gam hu emelchudas hegai geꞌe hodaimash ab hekaj e kuhpchg hihaꞌini. 3 Tsh am i wahp k pi shaꞌi edagi g muhki4 k am wabsh i gegok pi amichudch ihda. Tsh amhaha wabsh gohk i e chehgi ha wui mo hab shamahs mo g oꞌodham. Kush wabsh si tonod g haꞌichuha‑eniga. 5Kutsh si e totods idam uꞌuwi k ab si i shuljewedo.

Sh hab kaij idam gohk ab ha wui, “Shahchu amahgch ia gahg hihaꞌini t am hegai mo d doakam? 6Pio ia hu haꞌichug g Jesus nat pi i wuhsh ab muhkigamjed. Am gwo i chegito mowa has kaij ab em‑wui.Am am wa wabsh kia haꞌichug Galilee t am. 7 Kwa hab kaij, ‘Hemho ant am wo wa i ni‑dagito piapꞌekam hemajkam ha wui ahni Jiosh si Kehsha. Thegam ab wo ni‑naggia kots t ab mat wo ni‑mua.Nt wabshaba wo i wuhsh muhkig amjed am heg edawaik tash amjed.’ Neh, bo kaij g Jesus ab em‑wui.”

8Kutsh idam uꞌuwi am i chegito mash wa hab kaijg Jesus 9 k ga hu uhpam hihim k ash am ha ahgidhegam gamai hemako Jesus chuhchai ch wehs g haꞌimat has e juh. 10Haꞌi idam uꞌuwi mash am ha ahgidash d Mary Magdalene ch Joanna ch hegai Marymash g madaj hab chehgig James.

11 Kush hegam Jesus chuhchai pi ab hu hawohochud nash pi hab ha elid mowabsh pi e mahchch hab kaij. 12 Tsh wabshaba g Peter am i e nakog kammeh hihaꞌini wui k ged humeliw k am i koachsh.Kush heg amwaꞌi kahch s‑kehg ikusmash heg hekajchum e hobinodch. Tsh amjed gmhu uhpamhih amwabsh i pi amichudch matsh haschu has e juh.

Matsh haꞌi nei g Jesus am hebai hihimadchAn g neid g Mark 16:12-13

13 Kush heg waꞌi tash gohkajj am hihim Emmauskihhim wui. Id amt ab wo ai kihhim am hu i gohkohla ab am hihimadch Jerusalem t amjed. 14 Shidam am hihimad ch neneok ab amjed hegai matshhaschu has e juh am tahgio g Jesus. 15Tsh g Jesus amha aꞌa k am ha wehm hih. 16 Kush hi wa chum neidch wabsh pi amichud.

17 Sh hab kaij g Jesus ab ha wui, “Shahchu am amsi aꞌagad ch ia hihim?”

Tsh am wabsh i gegokiwua k si pi ap e tahtkammahs. 18 Sh hema idam hab chehgig Cleopas ch idhab kaij ab wui, “Aha nap ahpi waꞌi hejel pi mahchmat haschu has e juh hemuch huꞌi ch eda am dahaJerusalem t am?”

19 Sh hab kaij g Jesus, “Shahchu ap hab ahg?”Kush hab kaij ihda, “Hegai mat hab e juh am

tahgio hegai mo hab chehgig Jesus ch ab d kihkamNazareth t ab. Heg oki d Jiosh haꞌichu i tashogid-dam. K wehsijj ab si has elid mo haschu habjunihim ch has i kaij. 20 Kut g uꞌugchu papal cht‑wanimeddamam i dagito kownalwuimatwomua.Kumt ab sisish kots t ab k mua. 21 Kuch eda idhab chum si elid mo d hegai matsh wa wo t‑doꞌibiaahchim Tutuligo hemajkam. K hemuch d i waik tashamjed mat hab e juh. 22 Kut am haꞌi hihi g uꞌuwit‑wehm wohochuddam wabsh i siꞌalim 23 k atsh picheh g muhki k uhpam dada k t‑tods am t‑ahgidchmatsh am haꞌi i e chehgi g anghil ha wui. Sh idamhab ha ahgid mo d doakam g Jesus. 24T am haꞌi hihi

g chechoj hihaꞌini wui k am s‑mai mash wa woho piam hu haꞌichug g muhki mo hab chum kaij hegamuꞌuwi.”

25Shhabhahawakaij g Jesus abhawui, “S‑wohomam hig pi haꞌichu aꞌamichud ch pi wohochud hegaimo wa g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam amahg. 26 No hig pi hab wa mahs mat hab masmawo e shoꞌigch g Jiosh si Kehsha k am wo i wah sis‑kehg e‑apꞌedag ed.” 27 Neh, bash kaij g Jesus chamjed am i wuhshad k am tashogi wehs hegai matkig Mosesbad ch wehs hegam kekelibad Jiosh haꞌichui tashogiddam an oꞌoha ab amjed.

28Kutsh am hihim k am i aihi hegai al kihhim moam wui d hihimdam. Sh gam hu wabsh i si him gJesus. 29 Kush wabshaba an shoshobid ch hab kaij,“Ia apt wo waꞌi jiwia t‑wehm. Hudunihim o k ch abi s‑chuhugamhi.”

Kutsh wa woho am ha wehm i jiwia. 30Tsh amwoi gegos. Tsh ambei g chemait k am e hoꞌigeꞌidahun kamhahawahahain k abhamah. 31Kutsh amhahawai amich. Tsh wabshaba am wabsh i piꞌata.

32Sh hab hahawa kaij ab aꞌai e wui, “Neh, ab at wasi i t‑shuhdad g s‑ap tahhadkam mo wa ab t‑wehmneokhim ch am tashogid g Jiosh oꞌohana mach abhihim wohg oidch.”

33Tsh am ha hekaj i e nakog k gam hu uhpam hihiJerusalemwui. Kush am e hemapadch hegam gamaihemako Jesus chuhchai haꞌi ha wehm g e‑wehmwohochuddam. Tsh am dada idam gohk. 34 Kushhegam am ha ahgid ch hab kaij, “Neh, woho atki iwuhsh g t‑kownalig Jesus ab muhkig amjed. Kutshg Simon nei.” 35Kush idam gohk am hahawa epai haahgidmatsh haschu has e juh amwohg ch ed ch hegehpmatsh amich g Jesusmatsh am hahai g chemait.

Matsh g Jesus am i e chehgi hegam ha wui gamaihemako

An g neid g Matthew 28:16-20; Mark 16:14-18; John20:19-23; Acts 1:6-8

36 Sh amwabsh kia aꞌaga ihda. Sh am haha wabshkehk ha shahgid g Jesus ch ash hab kaij ab ha wui,“Am g wo s‑ap e tahtkkad.” 37Kutsh shaꞌi si e totodshab em‑ahgch mo d wabsh kokꞌoi.

38 Sh hab kaij ab ha wui, “Pi g wo shaꞌi e kudut kab wabsh wo s‑ni‑wohochudad. 39 Ab g wo i neid gni‑nohnhoi ch ni‑tahtad k wo s‑mai mani d ahni. Abgwo ni‑tahtam kwo neimani pi d kokꞌoi. Kokꞌoi o piha chuhkug ch pi ha ohꞌo mani ahni hemuch imhabchuꞌig.”

40 Kush hab cheꞌiok ab ha chehgi g e‑nohnhoi che‑tahtad. 41 Kush chum si s‑ap e tahtk ch wabshabawabsh i hahaꞌadka natsh pi wabsh i pi mai mat haswo el. Kush heg hekaj ab ha kakke mas am haꞌichuchekchmat wo hu. 42Kutsh ab gemah g watopi gaꞌi.43Kutsh ab be k huh. Sh id wehsijj neid.

44 Kush hab hahawa kaij ab ha wui, “Wehs aniam em‑ahgid ihda heki hu. Wehs haꞌichu at hemhowa am hab wo e juh mo an oꞌohanas ab ni‑amjedha‑oꞌohana ed g Mosesbad ch hegam haꞌi kekelibadJiosh haꞌichu i tashogiddam ch heg eda nenꞌei oꞌo-hana mo an hab chuꞌig Jiosh heki hu oꞌohana ed.”

45Neh, bash kaij ch ab hahawa i hamah g amichu-dadag mat wo s‑amich g Jiosh oꞌohana 46 k ash habkaij ab ha wui, “Bant masma hab ni‑juh mo wahab chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed mant hab wo wa

Page 90: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

LUKE 24:47 87 LUKE 24:53ni‑juh. An o oꞌohanas mantsh wo ni‑shoꞌigchud kwo ni‑muhkid. Kutsh d wo i waik tashk amjed. Ntshep wo ni‑chegito. Neh, heg ant hab juh. 47 Kut iaJerusalem t amjed am aꞌai wo i e ahgahi gam huwehsko jejewed ha dahm mat g hemajkam ab woi ni‑hiwig k gm hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi.T g Jiosh im hu hab wo i juh g pi ap ha‑chuꞌijig.48 Ahpim amt am wo ahgahid ihda si s‑has haꞌichumam neid ch kah. 49 T g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagab wo em‑mah g gewkdag mamt hab wo junihid.Heg ant am wo cheha mat wo em‑wehmajkad habmasmamo g ni‑ohg Jiosh hab kaij mat hab wo e juh.Mt heg hekaj ia wo dadkad Jerusalem t ab ch ab woai mamt ab wo bei hegai gewkdag.”

Matsh g Jesus gam hu i e bei dahm kahchim wuiAn g neid g Mark 16:19-20; Acts 1:9-11

50 Tsh am hahawa i ha wanim amai mash ammiabidch g Bethany. Tsh am hu hebai i dada. Kutshamuhgk ul g e‑nohnhoi ha dahmk ab ha hoꞌigeꞌelid,51 Tsh g Jiosh gam hu i bei dahm kahchim wui.

52 Sh idam ab si has elid ch gam hu hahawa hihiJerusalemwui s‑hehgigch 53k amjed chumhekid amhihhim geꞌe cheopi wui ch ab hoꞌigeꞌelid g Jiosh.

Page 91: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 1:1 88 JOHN 1:34

Id ash d John Oꞌohana ab Amjed gJiosh Alidag

Mash g Jiosh alidag hab e aꞌaga Jiosh Neꞌoki1Gd hu i si wehpeg ash d doakam hegai mach hab

aꞌaga Jiosh Neꞌoki. Id ash d Jiosh ch am wehmajg e-ohg Jiosh. 2 Jiosh ash am e wehm dahshchmash eda pi koi haꞌichu shaꞌi nahtois 3 ch am i keimatsh wehs haꞌichuwo nahto. Kutsh wawohowehshaꞌichu nahto 4 k an uꞌukch g gewkdag ch wehs hamah g haꞌichu doakam g doakag. K ihda doakagam tonlidch g hemajkam chegitoidag. 5K wabshabag hemajkam pi e nakog hejel mas wo s-amich mohaschu chum ha tashogid.

6 Am ad hema i kei g Jiosh g oꞌodham mat wo t-mihshmad. D id hab chehgig John. 7D g mihshmdajhab chuꞌig matsh in wo i wuhsh jewed dahm hegaimo ab t-mahkch g t-doakag. K hab d elidaj g Jioshmat wehs hemajkam wo kah ihda haꞌichu ahga k abwo hiwgad hegai mat in i wuhsh. 8 Pi ad hejel habe ahg g John ch wabsh heg an ahgachug mad in iwuhsh. 9 Id o d wohokam tonlig ch am tonlidch gwehs hemajkam ha-chegitoidag.

10 Pegih, d ia haꞌichug g Jiosh Neꞌoki jewed e-nahtoi dahm. D wabshaba hemajkam nahtoij piamichud. 11 Ia adki mahsi k d t-wehm oꞌodham. Deda muꞌijj g Tutuligo pi amichud ch pi ab hu hiwig.12 Kuchd wabshaba haꞌijj ab i s-wohoch mo d Jioshsi Kehsha k ab hiwig. Kud heg hekaj ab t-mah gapꞌedag matt d haha wo aꞌaligajk g Jiosh. 13 Pi achheg wabsh hekaj d Jiosh aꞌaliga matt in mamsi o hegwabsh hekajmo g t-jehj ab s-wohochud g Jiosh o hegwabsh hekaj mach hab t-elid machs d aꞌaligaj. Jioshat hab t-juh mach d hahawa aꞌaligaj.

14-16 Hegai mo d Jiosh Neꞌoki ad e wepogi ghemajkam k woho t-wepo chuꞌig ch ia t-shahgid ddoakam. D g John an aꞌaga k si s-kaidam hab kaij,“Id o d hegai mani hab ahg ch am em-ahgid mat abhemawabsh ni-oidkwo i emaskogid k edawoho d sis-has haꞌichunashpi chumhekid anhaꞌichug.” Neh,bo kaij g John. Kuchd heg amjed s-mahch g JesusChrist ch am hahawa s-mai moki d Jiosh alidag ch sis-hemajima ch heg waꞌi ahg wohokam chwoho ab sis-t-hoꞌigeꞌid.

17 Dash Mosesbad matsh wa an oꞌoha g Jioshchehanig amhawehhejed g hemajkam. Kwabshabad Jesus Christ mad ia uꞌapa g Jiosh hemajimatalig chwohokam. 18 Pi oki hekid hedai shaꞌi e-wuhpuikajneid g Jiosh. K wabshaba g alidaj am wehmaj dhemako ch ab t-wui mahsko wua.

Mash haschu i ahgachug g John am ha pahl wap-konch

An g neid g Matthew 3:1-12; Mark 1:1-8; Luke 3:1-1819 Am ad t‑mihshmad ihda John tohono jewed

ch ed. K eda am Jerusalem kihhim t am dadhag t‑geꞌegedga ahchim Tutuligo. Tsh am i ha aig haꞌichu kaida ab amjed g John. Kutsh am haꞌiha cheha g papal ch hegam mo d papal ha wehmchikpandam matsh wo s‑mai mas hedai wud hegaiJohn.

Tsh idam am hihim k am dada k ab s‑mahchimmas hedai chum e elid ab wui hab kaijch, “Nap habchum e elid map d Jiosh si Kehsha?”

20 D ab wabsh si ha wehm neok g John ch am sitasho ha ahgid mo pi d hegai.

21 D ab ep kakke, “Aha nap d hegai Elijabad ch iauhpam jiwia?”

D g John hab kaij, “Piaꞌa, pi ani d hegai.”D ab ep kakke, “Nap d hegai Jiosh haꞌichu i

tashogiddam matsh in wo i wuhsh?”D hab ep kaij, “Piaꞌa, pi ani d hegai.”22 D hab hahawa kaij, “Pegih, k am wo t‑ahgi

map hedai wud. Hemho wa att am wo ha ahgi gt‑geꞌegedga map has e aꞌaga.”

23 D g John hab hahawa kaij, “Ahni ani wud mohab ni‑ahg ch an oꞌohanas:Hema atsh gam hu jeg ed wo ha mihshmad g hema-

jkam hab kaijch, ‘Neh, in atsh wo i wuhshjewed dahm hegai mo d ge kownal wehshaꞌichu dahm.

Kumt heg wehhejed wo i e nako am dagitok g pi ape‑chuꞌijig.’ Isaiah 40:3

Neh, id o d neꞌokij hegai kelibad Jiosh haꞌichu itashogiddam mash hab chehgig Isaiah,” bad kaij gJohn.

24 Idam mad ab haꞌichu kakke g John o d haꞌihegam mo hab e aꞌaga Palasi. K hegam Palasi chumsi nuhkud g t‑himdag. 25 D heg hekaj hab ep kaijidam ab John wui, “Pegih, p haschu ahgch ha pahlwapkon ch eda wa chum pi d Jiosh si Kehsha ch pid Elijabad ch pi d hegai Jiosh haꞌichu i tashogiddammatsh in wo i wuhsh?”

26 D hab hahawa kaij ab ha wui, “Ha ani pahlwapkon mat wo i e nako. Hemu at in wo i wuhshhegai mo hig woho d si s‑has haꞌichu, pej hemuia haꞌichug em‑shahgid. Kum pi amichud. 27 Pi ghab wo ni‑elidad manis ahni d si haꞌichu. Ihda matam ni‑oidk wo i wuhsh at wehs ha baꞌich d wo i sihaꞌichuk.”

28 Neh, wehs ihda ad hab e juh gan hu aigojed gJordan akimel mo am d wahlko kih.

Mash g John am wohokamchud g Jesus29Am baꞌich d i tash, d am jiwia g Jesus John wui.D heg an aꞌaga ch hab kaij, “Neh, id o d hegai mat

wo e wepogi g kahwal mad k ab wo e iagchul Jioshwui mat gam hu hab wo i juh g pi ap t‑chuꞌijig. 30 Idani hab ahg mani wa hab em‑ahgid mat ab wabshni‑oidk wo i wuhshani k wabshaba wehs ha baꞌich di si haꞌichu no pi chum hekid an haꞌichug. 31 Pi anihabwa shaꞌimahchmashedai dwo Jiosh si Kehshak.K wabshaba g Jiosh am ni‑chehani mant wo ha pahlwapko g hemajkam. T habwamasma amwo tashogig si e‑Kehsha am t‑wui ahchim Tutuligo.” Neh, badkaij g John.

32-33 D am hebai i cheka, d si s‑mahch ch ahg gJohn hab kaijch, “Bo kaij g Jiosh ab ni‑wui, ‘Ab atwo i hud g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag k ab wo eul si ni‑Kehsha ab. Kupt hab wo s‑mahchk mo dihdamat wo hamah g hemajkam gHekia S‑apꞌekamGewkdag.’ Neh, bo kaij g Jiosh ab ni‑wui. Kutwa woho si s‑hemajim ab i hud g Hekia S‑apꞌekamGewkdag k ab e ul id ab Jesus hab masma mat ghohhi an hasko wo i dahiwua ab i hudunik. 34 Kunt

Page 92: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 1:35 89 JOHN 2:18wa neid k heg hekaj si s‑mahchmo ihda Jesus d Jioshalidag.”

Hegam mash wa si wehpeg am i oi g Jesus35 Am baꞌich d i tash, d am ep haꞌichug g John.

Kuchd gohkajj an wehmaj ahchimmach ab si wechot‑mashcham. 36D ab him g Jesus. Kud g John neidokhab kaij, “Neh, m ia him hegai matsh kahwal madwepo wo e iagchul am t‑wehhejed.”

37 Kuchd am i kah ahchim gohk k gam hu i oi gJesus. 38 D ab haꞌab i e wua k ab i t‑neid k hab kaij,“Shahchu am tatchua?”

Ch hab kaij, “Bahp dak ch amjed ha mashcham?”39D hab kaij, “Oi g wo ni‑oid k wo nei mani hebai

da.”Kuchd gam hu oid k am wehmajkahim im hu i

juhk amjed ch ga hu si ai g s‑chuhugam.40 Hegai mad ni‑wehm kah g John ch am i oi g

Jesus o hab chehgig Andrew. K g wehngaj ihda habchehgig Simon. 41 K g Andrew d wehpegkam matam i gahghi g e‑wehnag k hekid am i chehg k habahgid, “Cheh att hegai moki d Christ.” (Id o hab dahga ‘Jiosh si Kehsha.’) 42 D g Andrew am hahawauꞌapa Jesus wui.

T ab si shel i nei g Jesus k hab kaij, “S-mahch ahnimapd Simon chd alidaj hegaimohab chehgig Jonas.Iꞌajed apt hab wo chehgigk Peter.” (Id o hab d ahga‘Hodai.’)

Jesus atsh ab i ha gawulkai g Philip ch Nathanael43-44 Am baꞌich d i tash, d hab i e ah g Jesus

mat gam hu wo hih Galilee chekshani wui. K edaan oimmed hegai mo hab chehgig Philip ch am dkihkam Bethsaida t am. (Ahchim g Andrew ch Peterha wehm ach am hab waꞌap d kihkam Bethsaida tam.) Jesus ad am cheh g Philip k hab kaij ab wui,“Ab g i ni-oid k wo ni-wehmajk.”

45 D g Philip gam hu i gahghi g Nathanael k ami chehgiok hab kaij, “Cheh att hegai matki wa abamjed an oꞌoha hegamMosesbad ch kekelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam. Heg oki wud mash d Jesusch heg d alidag mash d Josephbad ch ab Nazarethkihhim t ab d kihkam.”

46 D ab wabsh ge i nen k hab kaij, “Ih, nat higwoho haꞌichu s-apꞌekam wo i wuhsh ab Nazareth tamjed?”

D g Philip hab kaij, “Pegih, k ab wo i him k hejele-wuhpuikaj wo nei.”

47D ga hu haha wabsh i hihim.D g Jesus neid k hab kaij, “Neh, id o d si oꞌodham

m ab him.”48 D g Nathanael hab kaij, “P has masma s-ni-

mahch?”D hab kaij g Jesus, “M ani wabsh tonlid ch m-

neid map am da suhna wecho mat eda koi m-chehg Philip.”

49 D hab kaij g Nathanael, “Ih, neh, kupki d Jioshalidag ch d t-kownalig ahchim Tutuligo hemajkam.”

50 D hab kaij g Jesus, “Ab ap ni-hiwig nani piam wabsh tonlid ch m-neid. Nt wo si shel m-ahgimapt baꞌich i s-ta neidamam haꞌichu wo nei imhabi baꞌich. 51 Dani Jiosh si Kehsha ch am wo kuhpiꞌo gdahm kahchim am em-wehhejed. Kumt wo nei matam wui wo i chehchsh g anghil ab ni-amjed k ab ni-wui ep wo i huhud.”

2Matsh am hi g Jesus amai matsh am haꞌi e hohont

1Am gohk d i tash amjed, tsh am haꞌi wo e hohontCana kihhim t am. Ihda Cana o amGalilee chekchanich ed. K am haꞌichug g Jesus jeꞌe. 2Kumd ahchim abi t-wai. Chd am hihi g Jesus wehm k am haꞌichug.Kumd am hahawa hab juh g gegosig. 3 D wabshabaam i huh g nawait. D g Jesus jeꞌe ab wui hab kaij,“Huh at g ha-nawait.”

4D hab kaij g Jesus, “Pi o ab hu haꞌichu ni-him hegamjed. Pi at koi chumeaimant amwo i ni-maskogi.”

5D wabshaba g jeꞌej hab ha ahg g pion, “Am g habwo juhni matp haschu wo i em-ahgi mamt am habwo juh.”

6 K eda d t-himdag ahchim Tutuligo mach muꞌihaꞌichu has masma wapkon. D g hohodai hahaꞌachuhdp amdadhamamt abwo chumwaꞌig k amhabwo junihid g t-himdag. D idam hahaꞌa hemako amhu i waikko wehst-mahmwalohn shuhdagi am wo etoa.

7 D hab kaij g Jesus am ha wui g pion, “Am g wo iha shuhshud g shuhdagikaj.”

D wa woho am si i ha shuhshud.8D hab hahawa ep ha ahg, “Am g wo wassibi k wo

mah hegai mo nuhkud g e-hohontam piast.”D wa woho hab e juh k am i wassibi k ged hu ha

mah. 9D ab jehmo d si s-kehg nawait k eda pimahchmas hebai waꞌi. Hegam o hi wa s-mahch pion mathebai waꞌi. 10 D am i cheh g ha-hohntam am i jehkg nawait k hab kaij ab wui, “Shaꞌi s-ap ab kahk ihdanawait. Haꞌi at an hi wo wa i ha wassibi g s-kehgnawait ga hu i wehpeg k wabsh g pi kehg nawait woha wassibi im hu i oidch. Kuptki eda ahpi im hu ioidch g si s-kehg nawait ha wassibi.”

11Neh, k id d si wehpeg s-hasig haꞌichu hab junijg Jesus. D am mahsko wua g e-gewkdag. Kuchd absi s-wohochud mo woho d Jiosh si Kehsha.

12D amhahawa hab i e ah g Jesusmatt amwo hihiCapernaum kihhimwui. D g jeꞌej chwepngaj ep t-oi.Ch am haꞌichugkahim heꞌekia tash.

Matsh gam hu hih g Jesus geꞌe cheopi wuiAn g neid g Matthew 21:12-13; Mark 11:15-17; Luke

19:45-4613Wehs ahid ab o am e wushshad Jerusalem t am

matsh wa g Jiosh ha doꞌibia g t‑shohshon. Kud ami e ai. Kuchd gam hu hihim 14 k ged hu dada geꞌecheopi t am. D eda am haꞌi ha gagda g haiwani chkahwal ch hohohi ch am haꞌi kammialt g lial hegwehhejed. 15 Kud si pi hohhoꞌi g Jesus mo id amhab ewua geꞌe cheopi t am k hekaj hema gewikudt gwijinakaj k gamhuwehs si ha shahmud ghaiwani chkahwal k am gai ha shul g ha‑mimsa hegammo g lialkammialt k gam hu si gantad g ha‑lialiga 16 k hab haahg hegam mo g hohohi ha gagda mat gam hu woi ha wuwhas hab kaijch, “Pi g hab wo shaꞌi juhni gni‑ohg kih mat d wabsh wo haꞌichu gagdakudk.”

17 Kuchd am hahawa i chegito mo g Jiosh hekioꞌohana hab chuꞌig:Jiosh si Kehsha at ab wo si has elidad g geꞌe cheopi.

Psalm 69:918Dab si chehmoghahaꞌichukhab ahg, “Shahchu

ap ahgch hab wua ihda? Am g hig t‑chehgid g

Page 93: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 2:19 90 JOHN 3:31s‑hasig haꞌichu. Kutt hab wo s‑mahchk map uꞌukchg e‑gewkdag ab amjed g Jiosh.”

19 D hab kaij g Jesus, “Pegih oig, m ant wo waem‑chehgi g s‑hasig haꞌichu. Mt wo padch ihda mog Jiosh am eda kih. Kunt ahni ep wo i kegch mat dwo i waik tashk.”

20 D idam si e shoꞌoshodkad k hab kaij, “Giꞌikkogamai chuhdp (46) aꞌahid ab at hahawa i e nahtoihda geꞌe cheopi. Kuptp eda ahpi waik tash ab ia woi kei.”

21K eda g Jesus hejel hab e ahg mat wo e muhkidk uhpam ep wo e chegito. 22Kutt s‑chegito g neꞌokijmat hekid uhpam e chegito am e muhkidk. Neh,bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana mat uhpam wo e chegitog Jiosh si Kehsha. Kutt hahawa s‑amichud k abs‑wohoch.

S‑mahch o g Jesus g hemajkam ha‑chegitoi23-24Amachdhaꞌichugkahim Jerusalem t amwehs

oidam g t‑shohshon ha‑doꞌibiadag wuhshda. Kudmuꞌijj ab i s‑wohoch g Jesus. D wabshaba pi am hu ie tashogi ha wui mas hedai wud no pi s‑mahch mohegwabshhekaj ab s‑wohochudmo amneidmohabjuni him g s‑hasig haꞌichu. 25 Pi o hedai ab hu hiwigg Jesus mas am wo ahgi g hemajkam ha‑chegitoi nopi heki hu s‑mahch.

3Nicodemas at haꞌichu i kakkeim g Jesus

1 Am ad hema d si s‑has haꞌichu am t‑himdag edch d ge Palasi ch hab chehgig Nicodemas. 2 Kuchdam hu hebai dadha chuhug ch ed. D id am ichehgim g Jesus k hab kaij ab wui, “S‑mahch achmat am i m‑kei g Jiosh mapt wo t‑mashcha. Pi athedai wo e nako mas hejel hab wo juh hegai s‑hasighaꞌichu map hab junihim. Jiosh oki ab m‑mahkch ggewkdag.”

3 D hab kaij g Jesus, “Nt wo si shel m‑ahgi mathegam d wo waꞌi Jiosh hemajkamgak mat hedaigokko womamsi. Bo wa chuꞌig g Jiosh kownaltalig.”

4 D hab kaij g Nicodemas, “Tt has hig masma epwo mahsi heki hu kelitk. Aha natt am ep wo i waht‑jeꞌe ed k ep wo mahsi?”

5-6Dg Jesus hab kaij, “Piaꞌa. Damwabshha‑aꞌaligaab ha ab mamsik. Bani m‑ahgid ab amjed g wechijdoakag. Id at g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab woem‑mah mamt wo e chehgi g pahl wakonakaj mamtdagito g pi ap e‑chuꞌijig. Mt hab s‑ap am wo i wahpJiosh kownaltalig ed. 7 Pi g am e todsid mani habkaij mamt hemho wa ep wo mamsi. 8 Neh, kahap g hewel m an hewelhog. Nap hig s‑mahch mashebai amjed med ch hebai wo meh? Pegih, k habwa masma pi ta machima hab e junihim g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ch an ha wechij mamsid mohedai hab i elid.”

9 D g Nicodemas hab kaij, “A, kus has masma habchuꞌig?”

10 D hab kaij g Jesus, “Aha, nap pi amichudch eda d wa chum ge uhgk ha mashchamdam gTutuligo? 11 Do si wohokam ihda mani m‑ahgid.M ach ahgachug mach haschu s‑ap s‑mahch ch amem‑ahgid mach haschu neid. M eda pi wohochud ghaꞌichu t‑ahga. 12 Ihda mani em‑ahgid o in hab waꞌie junihim jewed dahm. M eda pi ni‑wohochud ch

hab piwo e nakomamswo s‑ni‑wohochmant amwoem‑ahgimo haschu has e junihim an dahmkahchimch ed. 13 An ani wa kih dahm kahchim ch ed ch dJiosh si Kehsha. Kut pi hedai ep wo e nako mas habmasma wo em‑ahgi ab amjed mant ahni.”

14 D hab ep kaij g Jesus, “An o hab chuꞌig Jioshoꞌohana ed matsh wa g t‑shohshonbad muꞌi e keꞌijg kohkꞌoikaj mash eda am oiopo tohono jewed ched. Kutsh wa g Mosesbad am hema hab juh g koꞌoig kohwlikaj k ab uhgk ul uhs t ab. T hedai ab i neidk doa. Pegih, kumt ahni hab waꞌap uhgk wo i ni‑uluhs t ab ahni Jiosh si Kehsha. 15 Kutp hedai ab woni‑hiwig k wo e doꞌibia ab amjed g pi ap e‑chuꞌijig.”Neh, bad kaij g Jesus.

16 Pegih neh, ab o si t‑tatchua g Jiosh ch hi-wigi g e‑alidag mat am i e dagito k e muhkid amt‑wehhejed mach d pi ap chuꞌijkam. Kut pi wo beig s‑koꞌok e‑namkidadag matp hedai ab wo hiwigk wabshaba g pi ha huhugedam doakag wo bei.17 Jiosh at am cheha g e‑alidag mat in wo i wuhshjewed dahm kwo ha doꞌibia g hemajkam. Kut pi heghekaj in i wuhsh mas ab wo haꞌichu t‑mohtoꞌi. 18 Pio ab hu haꞌichumohtoꞌis hegammo ab hiwig g Jioshalidag. Hegam o ab heki hu haꞌichu mohtoꞌis mo piab hu hiwig. 19-20 Ia at jiwia jewed dahm hegai mowoho tonlidch g t‑chegitoidag. K wabshaba hegammohab s‑junimkgpi apꞌekampi tatchua g tonlig natpi wo mahsko wua g pi ap haꞌichu hab ha‑juni. K oiwa ab him g lodaita heg hekaj pi apꞌekam. 21Hegammo hab wua g s‑apꞌekam o tatchua g tonlig mat womahsko e wua mo hab wua g Jiosh tatchui.

Mash g John ab si haꞌichuchud g Jesus22 Am i dahm, kuchd am i wuwha Jerusalem

kihhim t amjed k am oiopohim Judea chekshani ched ch ha pahl wapkon g hemajkam.

23-24 Md eda wenog koi kuh hegai John mad hapahl wapkon. Sh am oimmed ch ha pahl wapkonAenon t am miabidch g Salim kihhim no pi am geshohshon ch s‑shuhdagig. 25 Sh am haꞌichug hegammash ab si wecho e mashcham. Kutsh am hemajiwia g t‑wehmoꞌodhamkhawehmneꞌowi ab amjedg pahl wakona. 26 Tsh idam am hahawa hihi Johnwui k hab kaij, “T‑mashchamdam, hema at wa amm‑wui jiwia map wa am ha pahl wapkon gam huaigojed g Jordan akimel. Kup wa am si s‑mahch chahg mo hig woho d si s‑has haꞌichu. Pegih, heg ashhab waꞌap ha pahl wapkon. Kush wehsijj gam huhaꞌab him wui.”

27 Sh hab kaij g John, “Heg ach ab waꞌi bekch mohaschu g Jiosh ab t‑mahkch. 28 Bani wa kaij mani pid Jiosh si Kehsha ch wabsh am haꞌichu i apꞌechud gia jiwhiadaj wehhejed. Am am wa kah mani wa habkaij. 29 Jiosh si Kehsha o heg wepogidas mo g wo hahohntam. K g hemajkam heg wepogidasmo gwo hahohnta. T g nawojij wo si s‑hehgigk mat hekid s‑apwo e hohont. Bani wa masma si s‑hehgig mo ab wuihim g hemajkamnani pi d nawojij. 30Heg at amwo emaskogi mo hig woho d si s‑has haꞌichu. Kunt ahniim hu hab wabsh wo i ni‑junihi.” Neh, bash kaij gJohn.

Hegai mat ia jiwia ab dahm kahchim t amjed31 Nt ahni hab wo chei mo g John d wabsh oꞌod-

ham ch am t‑ahgid mo haschu i neid ch ep kah ia

Page 94: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 3:32 91 JOHN 4:41jewed dahm. T wabshaba g Jiosh alidag ia jiwia abdahm kahchim t amjed k d si s‑has haꞌichu wehshaꞌichudahm 32ch am t‑ahgidmashhaschu i neid chep kah an dahm kahchim ch ed. K wabshaba pi shaꞌimuꞌijj ab wohochud g ahgaj. 33-34 Jiosh at am chehag e‑alidag mat ia wo jiwia jewed dahm k s‑baꞌamaab mah g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. K g alidajheg hekaj ahg g neꞌokij. (33) Pegih, kuch heg hekajs‑ap ab s‑wohochud g Jiosh neꞌoki ahchim mach abs‑wohochud g alidaj ahga. 35 Jiosh o si pihk e elidab e‑alidag wui ch wehs haꞌichu ab mah. 36 Kuchwehsijj uꞌukch g pi ha huhugedam doakag ahchimmach ab hiwig g alidaj. T hegam mat pi ab hu wowohog el pi wo edagi g pi ha huhugedam doakag kwabshaba g s‑koꞌok e‑namkidadag wo edagi. T heghab waꞌap pi hekid wo huhug.

4Matsh wa g Samaria t am kihkam ab i s‑wohoch g

Jesus1-2 D baꞌich i muꞌi hemajkam ab him Jesus wui

mo ab wui g John kch ab wecho e mashcham.Kuchd ahchim ha pahl wapkon mach ab si wechot‑mashcham. D am i kah hegam Palasi ihda k an si ineneo. 3D hekaj g Jesus hab i e ah matt wo i wuwhaab Judea chekshani t amjed k gam hu uhpam wohihi Galilee chekshani wui. 4K eda idam ha shahgidchechkshani am hab chuꞌig g Samaria chekshani.5-6Kuchd heg am gai hihimad ch gam hu ai g Sycharkihhimmat amdahm juh. K amwawhiagmiabidchgkihhim. D am dahiwua g Jesus gewkok natt pi mehkwaꞌi hihi. 7-8Kuchd ahchim gam hu hihi kihhim wuimatt wo ha nolawt g haꞌichu hugi. D an hema i t‑bijg uwi waꞌigamedam k atsh am jiwia mo am daha gJesus.

Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Ab g i ha ni‑wasbid gshuhdagi.”

9Sh hab kaij g uwi, “Neh, dapki Tuhligo. Ni ahni dSamaria t amoꞌodham. Phaschu ahgch abni‑tahni gwasib?” Neh, bash kaij nach pi s‑ha uhwaid ch chumhems g haꞌu pi ha wehm wo ha hekaj.

10 Sh g Jesus hab epai kaij ab wui, “Ahpi apt aigoabwohaꞌichu ni‑taimaptpwo s‑mahchkmani hedaiwud ch haschu i m‑makiog. Hegai mani m‑makiogo ab Jiosh d amjedkam ch heg wepogidas mo gshonkam shuhdagi.”

11Sh hab ep kaij g uwi, “Pt has higmasmawowaꞌimappi ha kuhwo? Keda s‑juhk gwawhia. 12Ahanapbaꞌich i gewkdag mo g t‑shohshon Jacobbad. Heg atia wawhiat e‑oid ed k ia ihꞌehim g e‑aꞌaliga ha wehmch haꞌichu e‑shoshoiga.”

13 Sh g Jesus hab kaij, “Huhume o g shuhdagim‑waꞌigi. Kup ep tonommek. 14Twabshaba pi hekidwo huhug hegaimani ahnim‑makiog. Heg at amwom‑edak ch hab wo masmak mo g shonkam ch ab wom‑mah g pi ha huhugedam doakag.”

15 Sh hab kaij g uwi, “Ih, pegih, si g s‑ni‑hoꞌigeꞌidk ab i ni‑mahki ihda shuhdagi mant pi hekid ep wotonom k pi wo ge i waꞌigammedad.”

16 Sh hab kaij g Jesus, “Pegih, k ab wo i wai ge‑kun.”

17 Sh g uwi hab kaij, “Pi ani ha kun.”Sh hab hahawa ep kaij g Jesus, “Wohokam ap ahg

map hab kaij map pi ha kun. 18 Hetasp ap waꞌi ha

kuhkunkahim. K hegai map hemuch an wehm kihpi d m‑kun.”

19Tsh abwabsh ge nen k kekiwua g uwi k hab kaij,“Ih, dapki ge Jiosh haꞌichu i tashogiddam! 20 Pegihneh, am g ni‑ahgid mam haschu ahgch ahpim Tu-tuligo hab chechꞌe mo g Jerusalem d waꞌi amai matam wo e ihmad g Jiosh. Ch eda ahchim Samariat am kihkam ia haꞌab ihm mo hebai g t‑shohshonihmahim id ab doꞌag.”

21 Sh hab kaij g Jesus, “Nt wo si shel m‑ahgi moab him g tash mat wabsh chum hebai wo e ihm gem‑ohg Jiosh, pi iia waꞌi id ab doꞌag o am Jerusalemt am. 22 T wabshaba g Jiosh ab i t‑gawulkai ahchimTutuligo mat am gai t‑wuhshanimwo emaskogi amhawui g nahnkomahs hemajkam. MahpimSamariat am oꞌodham pi koi am hu i si s‑mahch g Jiosh.23 E at ai g tash mat g hemajkam si e‑ihbdag amjedwoho ab wo ihmad g e‑ohg Jiosh. Bo masma habha elid g Jiosh mat hab masma ab wo ihmad. 24 Dowabsh doakag g Jiosh chpi ha honshpadagmams amhebai wo kihchud k heg waꞌi eda wo ihmad. Pegih,mt wabsh chum hebai wo ihmad ch wehs e‑ihbdagamjed.”

25 Sh amwabsh shaꞌi pi amichud g uwi ch hab kaijab wui, “Heg ani hi wa s‑mahch mat wo jiwia hegaimo d Jiosh si Kehsha ch hab e aꞌaga Christ k wehshaꞌichu wo t‑ahgi.”

26 Sh hab kaij g Jesus, “Dani ahni Jiosh si Kehsha.”27 Kuchd edapk i dada. D am wabsh kia wehmaj

neok hegai uwi. Kuchd si has i t‑elid k wabshaba pihas shaꞌi kaij.

28 D ihda uwi am wabsh i dagito g e‑haꞌa k gamhu si s‑hohtam uhpam hih kihhim wui k ash am haahgid k hab kaij, 29“Oi g abwo i hihim kwo nei hegaimo am wehs ni‑ahgid mani has i ni‑wua. Kutp hud i Jiosh si Kehsha.” 30 Kudki ab ha hekaj i hihi ghemajkam s‑neidamk g Jesus.

31 D koi e chehm g hemajkam, kuchd ab chum siahgid g Jesus mat wo haꞌichu huh.

32 D wabshaba hab kaij, “Am o haꞌichug g habmahs gegosig mam ahpim pi shaꞌi mahch.”

33 Chd hab kaij ab aꞌai t‑wui, “A nat ia heki huhema gegos?”

34D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “Ni‑gegosig o d ihdamant hab wo juh g Jiosh tatchui k wo nahto hegaichikpanmoabni‑mohtoꞌid. 35Neh, bo e chechꞌematg ha‑esha wo i e baꞌiha mat d wo giꞌik i mashadk. Ntwabshaba wo em‑chehgi mat hemu si s‑hohtam woe baꞌiha haꞌichu. 36 Ahni ant am ei g Jiosh haꞌichuahga. Kumt ahpim wo ha baꞌiha hegam mat wo beig pi ha huhugedam doakag. Kutt hekaj t‑wehm wos‑hehgigk. 37 Id o heg wepogidas hab cheꞌidag mohab chuꞌig, ‘Hema oꞌodham at am wo haꞌichu ei. Td wabsh wo hemak ch am wo hih g esha.’ 38 Ab gwo neid hegam mo ab hihim. Pi amt ha ahgi g Jioshhaꞌichu ahga k wabshaba wo ha baꞌiha hegam matwo e doꞌibia.”

39Kud wamuꞌijj hegam kihkam ab i s‑wohoch mog Jesus d Jiosh si Kehsha heg hekajmo hab kaij hegaiuwi, “Heg o wehs ni‑ahgid mani has i ni‑wua.” 40 Dheg hekaj ab si ahgid g Jesus am wui dadak matwo si s‑ha hoꞌigeꞌid k am wo kia ha wehmajkahimheꞌekia tash. Kuchd wa woho am ha wehmajkahimgohk tash. 41 D muꞌijj ab ep i s‑wohoch ab i kaiok

Page 95: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 4:42 92 JOHN 5:26g ahgaj 42 k hab hahawa kaij idam heg wui uwi, “Batt hahawa si hejel kah k ab s‑wohochud k s‑mahchmoki woho d wehs hemajkam t‑doꞌibiakam id dahmjewed.”

Matsh g Jesus g s‑has haꞌichu alidag doaj43Kuchd amjed gam hu hahawa haꞌab hihi Galilee

chekshani wui 44 no pi hab kaij g Jesus, “No hu dwabsh i neida g Jiosh haꞌichu i tashogiddam amaimo hebai d si kihj am jewed.” 45Dwabshabamuꞌijj ghemajkam amai ab haꞌichugkahim Jerusalem t ab chwuhshad g t‑shohshon ha‑doꞌibiadag ch am neid gJesus. Kud wa am hab wua g s‑hasig haꞌichu. D idamsi s‑hehgig ch ab neid g Jesus matt ged hu dada.

46-47 Kuchd oi wa gam hu haꞌab hihi Cana kihhimwuimatwa amsiwehpeghab juhg si s‑hasig haꞌichumat wa wabsh g shuhdagi nawaitt. D am hemajiwia g kownal pionag abCapernaumkihhim t amjedam i kaiok mo am haꞌichug g Jesus. Sh id alidagmuhkhim. D hab kaij ihda ab wui g Jesus mat amwo hih Capernaum wui k wo doaj g alidaj.

48 D hab wabsh kaij g Jesus ab wui, “Aha, namt pihedai ab hu wo i s‑ni‑wohoch, mt hekid wo ipki neimant hab wo juh g si s‑hasig haꞌichu?”

49 D am hab waꞌap kaij g s‑has haꞌichu, “Ab g si is‑ni‑hoꞌigeꞌid k wo ni‑oi am ni‑kih wui mat koi womuh g ni‑aliga.”

50D hab hahawa kaij g Jesus ab wui, “Gamai g s‑ape tahtk hihm. T wo doa g m‑aliga.”

D si i ihbheiwua ihda s‑wohochudk k gam huhahawa hih uhpam.

51 Sh am himad ch ab haꞌi ha nam g e‑pionagmash si s‑hehgig ch hab kaij, “Tki wo doa gm‑aliga.”52 Sh am hahawa ha kakke, “Heꞌekia ohla k ed at abi apꞌetahi.”

Sh hab kaij g piongaj, “Do i hemako ohla takomatjumal gei g s‑tonjig ab ab.”

53Sh amha hekaj i chegito g ohgajmo amdwabshi si hegai ohla mo hab ahgid g Jesus, “T wo doa gm‑aliga.” Tsh ged hu jiwia e‑kih am k am si aꞌagaihda g e‑wehm kihkam ha wehm. Tsh wehsijj ab is‑wohoch mo g Jesus d Jiosh si Kehsha.

54Neh, id o d i gokkokam s‑hasig haꞌichu mat habjuh g Jesus ia Galilee chekshani ch ed.

5Matsh g Jesus am hema doaj woꞌo t am

1D am hahawa hema i e aihi g t‑mihshmda piast.Kuchd hekaj gam hu hihi Jerusalem wui.

2 Am o hema woꞌog kihhim ch ed ch hab eaꞌaga Bethsada ch an miabidch hegai kolhai kihjegmam an ha gagda g kahwal. K an hetasp wapttogheg wehgaj woꞌo. 3 K idam ha wecho shaꞌi muꞌinahnko mahs kokꞌodam an woꞌowop ch haꞌi d pineneadam ch haꞌi d pi hihimidkam ch haꞌi ab wabshi s‑momoik. [Kush idam nenida g shuhdagi matsham wo i hoi 4 no pi hab elid mash hab hu g anghilam i huhuduk shuhdagi ch ed ch am i nonoig gshuhdagi. T hedai si wehpeg am wo hud shuhdagich ed mat am wabsh wo chum i nonoi k ash hab huwo s‑doajima ab e‑mumkidag amjed.]

5 D am hema woꞌo g oꞌodham ch waikkowehst‑mahm gamai gigiꞌik (34) aꞌahid ab waꞌimumku. 6 D g Jesus am neid ch s‑mahch mo tash

am waꞌi woꞌo ch hab kaij ab wui, “Nap tatchua maptwo doa?”

7 D hab kaij g mumkudam, “Ni‑nawoj, pi o anhu hedaig mas am wo i ni‑huduni shuhdagi ch edmo hekid am i hoike. Ni im hu haha wabsh ini‑nakogmant amwo i hud, k gam hu heki hu hemani‑baꞌiwichchek.”

8 D hab kaij g Jesus, “I wuhshani k am behꞌi ge‑wahkus k hihm!” 9Neh, d ha hekaj doa k am bei ge‑wahkus k s‑ap hih.

Id ad hab e juh chum t‑mihshmda tash ed ahchimTutuligo. 10 D haꞌi neid g t‑wehm oꞌodham ch habahg, “Neh, ahpi, melchkwua ap g t‑chehanig mapkushwiotch g e‑wahkus. A nap pi mahch mo dmihshmda tash?”

11 D hab hahawa kaij hegai mo wa mumkuhim,“Hegai mat ni‑doaj o hab ni‑ahg mant am wo bei gni‑wahkus k wo hih.”

12 D ab hahawa kakke mas hedai wud hegai mohab ahg mat wo kushwiotk hih g e‑wahkus.

13Dwabshaba amwabsh i pi e amichnadpi g Jesusim hu pi e mahsid hemajkam ha shahgid no pi shaꞌimuꞌijj g hemajkam amai.

14 D am hahawa g Jesus s‑neidam k am cheh geꞌecheopi ch ed k hab ahg, “Neh, doa apt. Pi g am huhab i ep junihim g pi apꞌekam nat pi haꞌichu baꞌich ipi ap hab wo e juh amm‑tahgio mapt am hab ep woi junihi g pi apꞌekam.”

15 D am i wuhshani k gam hu him k am ha ahgimoki d Jesus mat doaj.

16 D am i s‑mai idam mash d Jesus mat hab juhihda mihshmda tash ed k heg hekaj am i kudu abneꞌowinch.

17 D g Jesus hab kaij ab ha wui, “Ni‑ohg Jiosh ochumhekid g s‑apꞌekam chikpan. Ni ahni habwaꞌapchum hekid hab ni‑wua.” 18 D am hahawa i si egewpkaimatwomua nad pi am i kahmohabmasmaihm g Jiosh ch heg hekaj e wepogid g Jiosh.

Mo Hebaijed uꞌukch g Jesus g e‑gewkdag19 D hab hahawa kaij g Jesus ab ha wui, “Nt

wo si shel em‑ahgi mani pi haꞌichu hejel hab wuach wabshaba hab wua mo haschu g ni‑ohg Jioshni‑chehani. 20 Ni‑ohg o ab si pihk ni‑elid ch amni‑chehgid mant has wo chum juni. T ab wo ni‑mahg gewkdagmant baꞌich i geꞌe haꞌichu hab wo juhmoihda. Mt ab wabsh wo i hahaꞌadka. 21Ni‑ohg o i hawuwhasid g koꞌi ab muhkig amjed ch ab ni‑mahkchg gewkdagmant s‑ap habwo juh. Nt hekaj abwo i hawuwhas mani hedai hab i elid. 22K g ni‑ohg pi hedaiha lodait chwabshaba ahni ab ni‑mah hegai apꞌedagmant wo ha lodai 23 no pi hab elid mat wehsijj abwo si has i ni‑el hab masma mo ab si has i elid gni‑ohg. Am at i ni‑kei g Jiosh. T hedai pi ab hu haswo ni‑elidad ch hab wa masma pi ab hu has elid gni‑ohg.

24 “Do si wohokam ihda mant hab wo chei. T woedagi g pi ha huhugedam doakag k am wo wehmajkg Jiosh hegam mat hedai ab wo kaihamad g haꞌichuni‑ahga ch ab wo hiwgad g Jiosh. Pi ant ab hu wohamohtoꞌi g ha‑chuꞌijig mas hekaj gm hu hab wo i ejuh ab amjed g Jiosh. 25Nt wo si shel em‑ahgi mo abhimg tash, pej heki hu e ai,mant abwo i hawai g koꞌiahni Jiosh alidag. T hegam mat ab i kaiha g haꞌichuni‑ahga abwo i wuwha. 26Ni‑ohg o d hegaimo ab ha

Page 96: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 5:27 93 JOHN 6:21mahkch g doakag ch ab ni‑mahkch g gewkdag manthab waꞌap wo ha mah g doakag. 27 T ab ni‑mah ggewkdagmant ahni hab wo juh g lodaita nani pi d siKehshaj.

28 “Pi g am wo e totodsid id hekaj mani has i kaij.Ab o him g tash mat wehs g koꞌi s‑ap wo ni‑kah k abwo i wuwha. 29Hegammo hab junihim g s‑apꞌekamat abwo i ewamgid k abwobei g e‑apꞌedag. T hegammo hab junihim g pi apꞌekam ab wo i e wamgid k abwo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag.”

Matsh muꞌi haꞌichukaj wo e wohokamch g Jesus30 D hab ep kaij g Jesus, “Pi ant wo shaꞌi ni‑nako

mant hejel haꞌichu hab wo juh k wabshaba am sini‑ohg oidk hab masma wo ha lodai. K hekaj habs‑apꞌe g ni‑lodaita.

31 “Pi amt wo mahchk manis am ahg g wohokammantp wabsh hejel wo ni‑wohokamch. 32 K heghekaj am wa ni‑wehhejed neok g ni‑ohg Jiosh. Kunis‑mahch mo d wohokam mo am ahg ab ni‑amjed.

33 “Neh, am amt wa haꞌi hihi heg wui John mowa em‑pahl wapkonahim. K wa am em‑ahgid gwohokam. 34 Id ani hab wabsh kaij mamt hekaj wo edoꞌibia nam pi ahpim heg tatchua mat g oꞌodhamam wo i wohokamch haꞌichu mamt ab haha wo is‑wohoch. Ni ahni hi heki hu s‑mahch mani hedaiwud ch pi shaꞌi tatchua mas am hema wo ge ini‑wohokamch. 35 John o wa ahgachug g wohokamch hekaj em‑tonlidch. Kumt wa haꞌijj ahpim heꞌesab si s‑hohhoꞌi g haꞌichu ahgaj k an e hehemapaidwehgaj hab masma mat g huꞌul nahgi wo s‑hohhoꞌig tonlig.

36 “John o s‑ap ni‑wohokamchud. K wabshabaahni ab ni‑mahkch g Jiosh mani g s‑hasig haꞌichuhab wua. K id baꞌich i s‑ap ni‑wohokamchud manid ni‑ohg kehsha. 37 Pi am hekid neid g Jiosh. K pihekid abhu em‑wuhioshaneid chneok chwabshabaam ni‑wohokamchud mani d kehshaj. 38 Am oni‑wohokamchud g Jiosh mani d si Kehshaj. Kumeda pi ab hu ni‑tatchua namgewohochud. 39Amamsi hoan g Jiosh oꞌohana nam pi tatchua mamt wo edoꞌibia k wo edgidad g pi ha huhugedam doakag. Kg Jiosh oꞌohana am ni‑wohokamchud 40mani ahni dem‑doꞌibiakam. M eda pi ab hu ni‑hiwig.

41 “Neh, pi ani heg nenꞌoid mas g hemajkam abwo si ni‑haꞌichuch. Jiosh at ab wo si ni‑haꞌichuch.42 Kuni s‑em‑amichud ch s‑mahch mam pi ab hushaꞌi tatchua g Jiosh. 43 Ia ant jiwia g ni‑ohg siwehhejed. Kum pi ab hu has ni‑elid. Hegam atab has d wo em‑elidak matp hedam wabsh hejel ewehhejed abwo iwuwha. 44Pi amt hasmasma ab huwo s‑wohoch g Jiosh nam pi heg am waꞌi s‑nenꞌoidmamt ab aꞌai wo si has i e el. K eda d chum Jioshmamt ab wo chum hehgchul. 45 Ni wabshaba pi dahni manis ab wo haꞌichu em‑abch am ni‑ohg wui.Mosesbad chehanig am ab hiwig. K d hegai matam wo tashogi g pi ap em‑chuꞌijig. 46 Mosesbad athaꞌichu oꞌoha ab ni‑amjed. Kumt abwo s‑ni‑wohochmamt hems woho ab wo s‑wohochudad g Mosesbadoꞌohana. 47 Pi amt has masma ab hu wo s‑wohochg ni‑ahga namki pi woho wohochud mat haschu anoꞌoha g Mosesbad.” Neh, bad kaij g Jesus am hamihshmadch.

Am i amjed, tt gam hu hahawa hihi Jerusalem tamjed.

6Matsh g Jesus s‑ap ha gegos g hetasp mihl chechoj

ch muꞌi ehpAn g neid g Matthew 14:13-21; Mark 6:30-44; Luke

9:10-171 Am hu hebai ep amjed machd an oiopohim

Galilee Kahchki hugid an ch gam hu hahawa ichehchsh haꞌabjed k am dada. 2 D eda muꞌi hema-jkam chum hekid an oidahim g Jesus neidok mo gs‑hasig haꞌichu habwua ha doajidch g kokꞌodam. 3Dab i chesh g Jesus kawulk t ab. Kuchd ahchim waꞌimach ab siwecho t‑mashchamam i oid k amwehmajdadhaiwua.

4 D eda e aihim mat wo e wuhshad g t‑shohshonha‑doꞌibiadag. 5 Kud muꞌi hegam mad gam hu wopiasto ab i hihi s‑kaimkch g Jesus.

D am i hanei g Jesus k hab kaij ab Philipwui, “Neh,Philip, chs hebai hig wo ui g haꞌichu hugi matt woha gegos haꞌakia i hemajkam?” 6 Bo kaij ch wabshs‑aꞌappemamk g Philip no pi wa chum s‑mahch mathas masma hab wo juh.

7D hab kaij g Philip, “Pi att wo shaꞌi t‑nako. Chumachs hems gohk siant pihshkaj wo ui g pahn, t edapi wo ha ai g haꞌakia hemajkam.”

8D hegai mo d Simon Peter nawoj ch hab chehgigAndrew hab kaij, 9 “Ia o hema haꞌichug g ali ch hi wahetasp sismito ch gohk waptopi uꞌa. T wabshaba pihaꞌichu ab huwo shaꞌi ha nako haꞌakia hemajkamhawehhejed”.

10D ab hahawa t‑ahgid g Jesusmatt wo ha cheha ghemajkammat wo dadhaiwua no pi an s‑washaig. Dam i wehsijj dadhaiwua g hemajkam k d hetaspmihlchechoj ch muꞌi ehp g uꞌuwi ch aꞌal.

11 D g Jesus am ui g sismito k ab hoꞌigeꞌel g Jioshk ab t‑mah. Kuchd ahchim an hahawa i ha mahkhig hemajkam. D hab waꞌap juh hegam gohk waptopi.Kuchd wehsijj hug k si s‑kokwod.

12 D hab hahawa t‑ahg g Jesus, “An g wo i uꞌihimg ha‑wiꞌa. Kutt pi haꞌichu wo shaꞌi heki wua.”13 Kuchd an i uꞌihim k gamai gohk wapshomi hashuhshud heg hekaj wihpiꞌidag.

14 Neh, d am i nei g hemajkam mat si s‑hasighaꞌichu hab juh g Jesus k hab kaij, “Neh, mo dwabshi si shel moki id d hegai Jiosh haꞌichu i tashogiddammach nenida matsh ia wo jiwia id dahm jewed.”

15D g Jesus ha amich mat an wabsh wo si be k wogeꞌe kownalch k hekaj gam hu hejel baꞌich i cheshdoꞌag t ab.

Matsh an wabsh hih g Jesus shuhdagi dahm.An g neid g Matthew 14:22-23; Mark 6:45-52

16Hudunihim o g tash. Kuchd gamhu i huhud 17kam chum i chehchsh g wahlkokaj Capernaum wuinad pi hab t‑ah g Jesus k hab kaij matsh pi oi gamhu wo hih. D am i s‑chuk. 18 D g s‑gewk hewel ab imed k ab i kudu g shuhdagi. 19Kuchd am himchud gwahlko am hu i giꞌik mihya. D ab haha wabsh hemahim t‑wui an wabsh shuhdagi dahm. Kuchd hab ineidok si t‑totods.

20D ab hahawa t‑wui neo k oki d Jesus ch hab kaij,“Pi g am wo e totodsid. Ahni ani wud”.

21 Kuchd si s‑ap i t‑taht k gan hu i cheshajchwahlko ch ed. Neh chd am waꞌi hekaj gan hu aigodada mach am haꞌab t‑tatchua.

Page 97: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 6:22 94 JOHN 6:61Matsh g hemajkam an i gahghi g Jesus.

22Baꞌich i siꞌalim, d hegam hemajkammad ab wihs‑mahch mad pi i t‑oi g Jesus no wa pi neid mo dhemako g wahlko. Kuchd ahchim waꞌi heg ab andadhaiwua k i hihi. 23-24 D idam an chum gagahimch pi cheh g Jesus k nei matt pi am hu ep dada. Doi wa am i haꞌi dada g wapalko ab Tiberias kihhim tamjedmiabidkmat am ha gegos g Jesus hegammuꞌihemajkam. D idam hemajkam an e baꞌiham k gamhu i gahgio Capernaum wui 25 K hekid am i chehgk hab kaij ab wui, “T‑mashchamdam, hekid apt ia ijiwia?”

Mo g Jesus heg wa wepo mo g haꞌichu hugit‑wehhejed.

26 D hab kaij g Jesus, “Am ani woho ni‑chehgidchem‑wui heg hekaj s‑hasig haꞌichu mani hab wua. Mwabshaba pi heg hekaj ab s‑ni‑wohochudamk. Neham ant em‑gegos. Kumt kokwod k heg wai hekajni‑gahg. 27 Pi g am wo si e kudutad wabsh g haꞌichuhugikaj ch wabshaba heg wo chum s‑behim mo dpi ha huhugedam. Ahni ani em‑makiog g pi hahuhugedam doakag. Heg at hekaj am i ni‑kei g Jioshk am ni‑wohokamch.”

28Dhab kaij g hemajkam, “Tt has wo t‑juh k abwobei g pi ha huhugedam doakag?”

29 D g Jesus hab ha ahg, “Ihda waꞌi mamt ab woni‑hiwgad ahni Jiosh si Kehsha.”

30D hab ep kaij g hemajkam, “Am g hig hab juhnig s‑hasig haꞌichu. T heg am wo t‑chehgi map wohod Jiosh si Kehsha. Tt ab wo s‑m‑wohoch. 31Neh, abash gegshshe dahm kahchim t amjed hegai haꞌichuhugi mash hab e aꞌaga ‘manna’. Kush heg koꞌa gt‑shohshon mash am jeg ed oiopo. Bo chuꞌig gMosesbad oꞌohana:Ab o ha mahk hegai haꞌichu hugi mo am gegshe ab

dahm kahchim t amjed. Exodus 16:15, Psalm78:24

Pegih, pt ahpi has hig wo juh?”32 D hab ep kaij g Jesus, “Pi o d Mosesbad mo wa

ab ha mahk hegai haꞌichu hugi. Do ni‑ohg mo wahab wua. K heg d wabsh haꞌichu hugi mo wa heghekaj d dodakam jewed dahm. K g ni‑ohg baꞌich is‑kehg haꞌichu ab em‑makiog 33 mamt heg hekaj dwo dodakamk chum hekid. Id o heg wa wepo mo ds‑kehg haꞌichu hugi. Kumt wo be k heg ab wo bei gs‑kehg doakag.”

34 D ab si tahni ch hab kaij idam, “Ih, pegih, ab gchum hekid t‑mahkad ihda map hab ahg.”

35 D hab kaij g Jesus, “Ahni ani wud mo g ni‑ohgab em‑makiog. Ab g wo ni‑hiwig. Nt wo em‑mahg pi ha huhugedam doakag. Id at heg wo wa wepokmamtwohuh ghabmahs haꞌichumamt chumhekidd wo dodakamk ch pi hekid ep wo bihugk. 36Nehꞌemani wa hab wa heki hu kaij mam wa chum ni‑neidch eda pi ab hu ni‑wui e dagitokch. 37 T wabshabawehs ab ni‑wui wo i e dagito hegam mat g ni‑ohgam ha eda wo i chikp. Nt pi hedai wo shaꞌi ohhodmat ab wo i e dagito ni‑wui. 38-40 Do ni‑ohg tatchuimamt ab ni‑wuiwo i e dagito ch habwo edagi g pi hahuhugedam doakag. Nt wo si em‑nuhkudad mamtpi hedai wo heb hu wua g e‑doꞌibiadag. Kunt ab woi em‑wuwhas muhkig t amjed mat hekid wo huhugihda jewed. Id o d ni‑ohg tatchui. Kunt heg hekaj iajiwia ab dahm kahchim t amjed.”

41 D g hahaꞌichu si gahghai e mohmgid chs‑babgam neneok 42 ch hab kaij, “K haschu ahgchhab kaij mat ia jiwia ab dahm kahchim t amjed?S‑mahch ach ch ep s‑ha mahch g jehj. Do wabshJesus ch d alidaj g Josephbad.”

43 D hab kaij g Jesus, “Pi g am wo gahghai emohmgid k s‑babgamneneok. 44Pi at hedai wo shaꞌie nakomas abwabshhejelwo i e dagito ni‑wui. Jioshni‑ohg at amwo i chikp ha eda. T hekaj ab ni‑wui woi e dagito. T ab wo i e ai g si oidchkam tash. Nt abwo i ha wuwhas muhkig t amjed. 45 Kekelibad JioshHaꞌichu i tashogiddam atki wa an oꞌoha:Wehsijj atwohamashcha g Jiosh ghemajkam. Isaiah

54:13Neh, t ab ni‑wui wo i e dagito matp hedai ab wokaiha g Jiosh ni‑ohg k abwomai gmashchamaj. 46Piamhedai g e‑wuhpuikaj neid g ni‑ohg. Ahni ani waꞌineid nant pi ab amjed ia jiwia.

47 “Neh, hegam mat ab wo i s‑ni‑wohochud kwo ni‑bei at hekaj wo edagi g pi ha huhugedamdoakag. 48-49 T‑shohshon ash wa koꞌa hegai mannach wabshaba pi heg hekaj edagi g pi ha huhugedamdoakag. Mtwo edagi hegai pi ha huhugedamdoakagab ni‑bek. Id o heg wa wepo mani d haꞌichu hugiem‑wehhejed. 50 Baꞌich ani d i s‑kehg haꞌichu hugimo hi hegai manna namt pi g pi ha huhugedamdoakag wo edagi ab ni‑bek. 51 I atsh gei g manna abdahm kahchim t amjed k ab hamahkch g doakag. Niwabshaba d ahni mant woho ia jiwia ab Jiosh kihdagamjed k ia uꞌapa g pi ha huhugedam doakag. Nt wodagito g ni‑chuhkug mant wo ni‑muhkid k hab woha doꞌibia g hemajkam.”

52D id kaiok am si s‑babgam e neꞌowi g hahaꞌichuhab kaijch, “Pi at has shaꞌi masma wo t‑mah ge‑chuhkug machs wo huh.”

53 D hab kaij g Jesus, “Pi amt wo edagi g pi hahuhugedam doakag pi ab hu ni‑bek ahni Jiosh siKehsha. 54 Ab amt wo i s‑wohoch mant wo iawuag ni‑ehꞌed k wo muh em‑wehhejed k hab wo edagig pi ha huhugedam doakag. Id at heg wo wa wepokmamtwo huh g ni‑chuhkug kwo ih g ni‑ehꞌed. Kuntab wo i em‑wuwhas muhkig t amjed mat hekid wokuhgit g jewed. 55 Ihda ni‑chuhkug ch ni‑ehꞌed oheg wa wepo mo d haꞌichu hugi ch haꞌichu iꞌidag.56 T wo edagi g wechij doakag hegam mat ab woni‑bei. Am ant ha eda wo ul g ni‑doakag. 57Ni‑ohgat wa am ni‑cheha mant ia wo jiwia jewed dahm.Kuni d pi ha huhugedam doakam no pi g ni‑ohg dpi ha huhugedam doakam. T hab waꞌap d wo piha huhugedam doakamk matp hedam ab wo ni‑beinant pi am ha eda wo ni‑ulinid chum hekid. 58Hegani hekaj pi hab masma mo hegai manna. Hegammash wa koꞌa hegai at pi heg hekaj edagi g pi hahuhugedam doakag. T wabshaba wo edagi matphedam ab wo ni‑bei.” 59 Neh, bad kaij g Jesus madeda am ha mashcham g hemajkam ha‑cheopi edamai Capernaum t am.

Mo heg waꞌi Jesus ab t‑mahkch g pi ha huhugedamdoakag

60 D muꞌijj hegam mo am t‑wehm oid g Jesushab hahawa kaij, “Shoꞌoki waꞌi si s‑hasig ihdamashchamaj ch pi ab hu ta kaihama.”

61 D g Jesus wabsh ha amich mo has kaij ans‑juꞌujpij neneokch k hab kaij ab ha wui, “Pi amki

Page 98: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 6:62 95 JOHN 7:32hohhoꞌid g ni‑mashchama 62 ch eda wo nei mantam uhpam ep wo hih dahm kahchim wui ahni Jioshsi kehsha. 63 Pi amt wo bei g pi ha huhugedamdoakag ab amjed g haꞌichu hugi k wabshaba ab wos‑wohoch g haꞌichu ni‑ahga. Kunt ab wo cheha gHekia S‑apꞌekam Gewkdag mat am em‑eda wo i eulin k wo em‑mahkad g pi ha huhugedam doakag.64 Kum eda haꞌijj pi ab hu ni‑wohochud.” Neh, bokaij g Jesus no pi s‑mahch mat hedam pi ab hu wowohoch ch ep s‑mahch mat hedai wo gagda mat woe muhkid. 65D hab ep kaij, “Pi amt hedai wo e nakomams ab wo s‑ni‑wohochud k wo ni‑bei, heg hi wamat g ni‑ohg am wo i chikp em‑eda.”

66 D muꞌijj hegam mo am t‑wehm oid g Jesusdagito am i kaiok g s‑hasig haꞌichu ahgaj k pi dahman hu hahawa ep wehmaj. 67 D heg hekaj hab kaij gJesus ab t‑wui ahchim gamai gohk, “Mt ahpim haswo e juh? Namt hab waꞌap wo ni‑dagito?”

68Dg SimonPeter hab kaij abwui, “T‑kownalig, pio an hu hedai ehp machs heg wui wo hihi. Ahpi apwaꞌi am ahgachug hegai matt hekaj wo bei g pi hahuhugedam doakag. 69 Ch hahawa s‑wohochud chs‑mahch map ahpi d hekia s‑apꞌekam ch ab amjed ihih g Jiosh.”

70 D hab kaij g Jesus, “Heuꞌu, woho o wa. Kuntam i em‑chuhcha ahpim gamai gohk mamt id anwo ahgachugad. M wabshaba hema d wabsh shajiawul.”

71Pi achdmahchmas hedai hab ahg. Kuki eda heghab ahg Judasmod alidaj g Simon Iscariot ch dhemaahchim gamai gohk ch atki wo gagda g Jesus.

7Mash g Jesus wepnag pi ab hu wohochud

1 Am amsh chum s‑muꞌamk g Jesus Judea chek-shani ch ed. D hekaj pi am hu himimk. Kuchd anoiopo Galilee chekshani ch ed. 2D eda e aihim hegaipiast mach ab ihm g Jiosh mo babhaijid g t‑eꞌes. 3Dheg hekaj hab kaij g Jesus wepnag ab wui, “Pt hemsgm hu wo hih iꞌajed Judea wui. T wo nei g s‑hasigm‑chikpanhegammowa anm‑oidahim Judea ch ed.4 Pi apt wo ge ehstod hegai map hab junihim maptpwo tatchuad mat ab wo i m‑mai g hemajkam. Amg ha chehgid g hemajkam map hab wua g s‑hasighaꞌichu.” 5Neh, bad kaij noki pi koi wohochud mo dJiosh si Kehsha.

6-8 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Pi ant am huwo em‑oi id wui gegosig nat pi koi e ai mant amwo si s‑ap i ni‑maskogi. Mt gamai wo hihi namt piahpim hi wa wabsh chum hekid am wo e chehgi. Pio am hu haꞌichug mas heg hekaj wo s‑em‑kehꞌidadg hemajkam. K wabshaba ahni s‑ni‑kehꞌid nani pichum hekid ab ha ahgid mo am hab junihim g piapꞌekam.” 9 Neh, bad kaij ab ha wui ch am wabshi wih Galilee ch ed.

Matsh am hahawa hih g Jesus heg wui gegosig10 Heg i dahm mad gam hu hihi g Jesus wepnag,

d am hahawa epai him k wabshaba wabsh s‑aꞌagi.Kuchd ahchim gam hu i oi. 11 Sh hegam mo dhahaꞌichu am Judea ch ed an gahg ch an kaiam mashebai has chuꞌig.

12 D eda an s‑juꞌujpij neneok g hemajkam ch habkaij, “Do si s‑ap oꞌodham.”

D haꞌi hab ep kaij, “Pi o ap d oꞌodham no pit‑iattogid.” 13Kwabshaba s‑aꞌagi an aꞌaga no pi s‑haehbid g hahaꞌichu.

14 Kud eda hugkam waꞌi hih g piast. D am hih gJesus geꞌe cheopi wui k am i hamashcha. 15D hegamhahaꞌichu si has i elid k hab kaij, “S has hig masmageꞌe haꞌichu s‑mahch ihda oꞌodhammat eda pi shaꞌie mashcha g papal ha‑mashchama?”

16 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Jiosh at abni‑cheha mant ia wo jiwia jewed dahm. K d Jioshmashchamadag ihda mani i ha mashcham. 17 Tphedai wo i tatchuad mat am hab wo juh g Jioshtatchui wo chum s‑mahchk mas wa woho d Jioshamjedkam ihda mani i ha mashcham. 18 Hegaimat wo ah g hejel e‑mahchig at wabsh wo chumsi e haschud k atp hems d s‑chu iattomkam. Ntwabshaba ahni ab haꞌichuchud g Jiosh ch am ahgg wohokam. 19 Bam chum e wua mam am hab sijunihim hegai chehanig mat wa g Jiosh ab mah gMoses am em‑wehhejed. M wabshaba pi woho habjunihim nam pi s‑ni‑muꞌamk.”

20 D ab si neneok g hemajkam ch hab kaij, “Phaschu ahgch hab kaij mam s‑m‑muꞌamk? Jiawul oan uꞌukch g m‑chegitoidag.”

21 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Woho ams‑ni‑muꞌamk. Ha ant dodaj mihshmda tash ed. Kumheg hekaj s‑ni‑muꞌamk. 22Neh, nt amwo em‑chehgimam ahpim hab waꞌap wua g chikpan mihshmdatash ed. Mosesbad atki wa an oꞌoha mat haschu gJiosh heki hu ab ha cheha g t‑shohshon mamt woha pahl hikuch g e‑chechoj aꞌaliga mat d wo i gigiꞌiktashk ab ha‑mahsidag amjed. Kum heg hab wuachum as hems d wo mihshmda tashk 23 mamt piwo mul hegai chehanig matki g Mosesbad an oꞌoha.Pegih, mt haschu ahgk babgat mant hema s‑ap doajam mihshmda tash ed? 24 Am g wo si i aꞌamichudmamt s‑ap wo s‑mahchk haꞌichu.”

Mamsh chum aꞌamichud mas hedai wud25D haꞌijj hab kaij g Jerusalem t am kihkam, “Aha

no hig pi woho d ihda mam chum s‑muꞌamk. 26 Keda haschu ahgch pi hedai has ahg? K ia t‑jehnigid.Aha no hab elid g hahaꞌichu mo wa woho d Jiosh siKehsha? 27 S has hig masma d wo hegaik mach edas‑mahch mo hedai d amjedkam ch hebai d kihkam.Kutsh wa eda g Jiosh si Kehsha pi hedai wo mahchkmat hebaijed ia wo jiwia.”

28-29 D si s‑kaidam hab kaij g Jesus, “Pegih,s‑mahch am mani hedai wud ch hebaijed him. Ntwabshaba pi wabsh hejel ni‑wehhejed i hih. Jiosho ab ni‑chehani mant ia wo i wuhsh jewed dahm.Kum pi mahch g Jiosh ch hekaj pi woho ni‑mahch.Ahni ani hi s‑mahch ch ep s‑mahch mo d wohokamnant pi ab amjed i hih.” Neh, bad kaij g Jesus am hamashchamch geꞌe cheopi ch ed.

30Kumd am hahawa chum bei. T wabshaba pi koie ai g tashgaj. D pi e nako idam. 31 Kud muꞌi ab is‑wohochud kwabsh s‑juꞌujpij hab kaij ab aꞌai e wui,“Naꞌas woho d Jiosh si Kehsha nat pi pi hedai woshaꞌi e nako mas hab wo juh hegai hab mahs s‑hasighaꞌichu mo ihda hab wua.”

Mamsh s‑behimk g Jesus32 D am haꞌi oiopo g Palasi ch am i kah hegai

mo hab e kaij k am hihim k atsh am ha ahgi g

Page 99: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 7:33 96 JOHN 8:18uꞌugchu papal. Tsh hegam am ha cheha g geꞌecheopi nuhkuddam mat an wo bei g Jesus.

33 D hab kaij g Jesus, “Pi ant shaꞌi tash ia hu woem‑wehmajkahim ch gam hu hahawa uhpam wohih heg wui mat ia i ni‑ahꞌad. 34 Kumt wo chumni‑gahgad ch wabshaba pi wo ni‑edgid k pi wo enako mams am wo hihi mant hebai wo haꞌichugk.”

35D amwabsh i pi amich g hemajkamkhab kaij abaꞌai e wui, “A t hebai wo hih, chs hab pi wo edagi?”

D haꞌi hab ep kaij, “Naꞌas gam hu wo hih goꞌolhemajkamha‑kihhimwuimoamhaꞌichug g t‑wehmoꞌodham k wo ha mashcha g goꞌol hemajkam. 36 Ashahꞌo d ahga mo hab kaij matt wo chum gahgad chwabshaba pi wo edgid k pi wo t‑nako machs am wohihi mat hebai wo haꞌichugk.”

Mash g Hekia s‑apꞌekam Gewkdag heg wepogidasmo g shonkam shuhdagi

37D am i e ai g si oidchkam tash mo baꞌiwechkimd si geꞌe tash heg eda piast. D am e hemapadch ghemajkam. Kud g Jesus am si amog ch hab kaij, “Ab gwo i e dagito ni‑wui k ab wo bei g wechij doakag habmasma mamt hemho wa wo ih am i tonomk. 38 Bochuꞌig g Jiosh oꞌohanamamtp hedai ab ni‑wui wo i edagito k heg wa wepo mamt wo edgidad g shonkamshuhdagi am e‑ihbdag ed. T heg chum hekid ab wodaꞌiwunid.” 39 Bo kaij g Jesus ch hab ahg matt abwui wo i t‑dagito k hekaj wo bei g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. K eda wenog koi ab hu t‑mahks g HekiaS‑apꞌekamGewkdag nat pi koi gahi wuhsh gmuhkigg Jesus k koi bei g e‑kownaltalig.

Matsh ab aꞌai e wui gegokiwua g hemajkam40 D muꞌi hab kaij am i kaiok, “Ihda oꞌodham oki

d wa woho hegai Jiosh haꞌichu i tashogiddam machnenida.”

41D hai hab ep kaij, “Doki Jiosh si Kehsha.”D wabshaba haꞌijj hab epai kaij, “Pi oki d shaꞌi

hegai no pi d Galilee t am oꞌodham. 42 K eda anhab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed matsh g Jiosh si Kehshaab d wo t‑kownaligbad David amjedkamk ch ab woamjedk g Bethlehem kihhim. Am ash d kihkamg Davidbad Bethlehem t am.” 43 D heg hekaj abaꞌai e wui gegokiwua g hemajkam. 44 Haꞌijj o chums‑kuhpamk. D wabshaba pi hedai shaꞌi e nako mashab juh.

Mash g ha‑wanimeddam pi ab hu wohochud g Jesus45D am uhpam hihi g geꞌe cheopi nuhkuddam am

hawui g uꞌugchupapal ch Palasi. D idamabha kakkech hab kaij, “Shahchu amt ahgk pi an hu bei?”

46Dhab kaij g geꞌe cheopi nuhkuddam, “Pi o hekidhedai hab shaꞌi kaidam neok mo ihda.”

47D hab kaij hegam Palasi ab ha wui, “Aha nat habwaꞌap em‑iattogi? 48Pi ach hedai ab hu s‑wohochudahchim Palasi o hegam mo d t‑wanimeddam mas dJiosh si Kehsha ihda. 49 Idam pi haꞌichu aꞌamichud-dam hemajkam o ab s‑wohochud no pi pi mahchg Mosesbad chehanig. T g Jiosh s‑koꞌokam wo hanamkid.”

50 D am ha wehmaj hegai mat wa am hu hebaichuhug ch ed am i chehgim g Jesus k hab chehgigNicodemas. Id o hab waꞌap d Palasi ch hab kaij ab hawui, 51 “Bo chuꞌig g t‑chehanig matt pi hedai ab huwo shaꞌi haꞌichu ha abch k hoꞌipki am i mamche amlodaitk mas wa woho pi ap haꞌichu hab juh.”

52 D hab kaij idam, “Pegih, pki ahpi ab ep si hawehmaj idam mo ab wabsh al Galilee t amjed. Amg i hoan g Jiosh haꞌichu ahga k wo s‑mai mo pi hemag Jiosh haꞌichu i tashogiddam ab hu shaꞌi Galilee tamjed.”

Mamtsh am uꞌapa Jesus wui ihda uwi matsh gha‑kun ha ehs

[ 53D amjed gam hu aꞌai himto g hemajkam.8

1 Kuchd ahchim gam hu hihim k an kohksh OliveUꞌus Kawulk t an. 2 D ab i chesh g tash. Kuchd gedhu uhpam dada geꞌe cheopi wui. Dmuꞌi am e chehmg hemajkam Jesus wui k gan hu biha. D am dahiwuak ha mashcha. 3 D ab wui haꞌi dada g chehanig hamashchamdam ch Palasi am hema uꞌapadch g uwi.Id atsh ha ehs g ha‑kun. Kud am t‑shahgid i kehsh4 K hab kaij ab wui g Jesus, “Neh, ahpi map ia hamashcham, ihda uwi att s‑ap cheh mat ha ehs gha‑kun. 5K eda hab chuꞌig g t‑chehanigmatt hemhowowamaꞌichkwua kwomua g uwimat habwo sha ejuh. Pt ahpi has wo chei?” 6Neh, bo kaij no pi wabshhaꞌichu s‑kaimk ch s‑abchudamk g Jesus.

D wabshaba g Jesus pi ab hu shaꞌi ha hudawog kam wabsh Haꞌichu oꞌoha jewedo g e‑nowikaj. 7 D oiwa idam pi dagito k ab ep kakke.

D ab hahawa i e shel g Jesus k hab kaij ab ha wui,“Pegih, mt ahpim wehpeg ab womaꞌihi g uwi mamthedai pi hekid hab shaꞌi juh g pi apꞌekam.” 8 Bo kaijch am hahawa i e jumalkad k am ep oꞌoha jewedo.

9 D am i kah ihda g chehanig ha mashchamdamch Palasi k wabsh sha hehemako gam hu aꞌai hihi sie elidch. D hegam mo d geꞌeged wehpegat k wehsijjhimto. K heg am waꞌi wih uwi Jesus wehm.

10D ab i e shel g Jesus k ab wui hab kaij, “Baht hihihegammo ab haꞌichu m‑abchud? Nat pi ia hu hemawih mat ab wo m‑maꞌihi?”

11 D hab kaij g uwi, “Pi at ia hu hema wih,ni‑kownalig.”

D hab hahawa ep kaij g Jesus, “Ahni ani hab waꞌappi ab hu haꞌichu m‑abchud. Gamai g hihm k pi habep juhni g pi apꞌekam.”]

Mash g Jesus habmasmamo g tonlig g hemajkamhawehhejed

12 D hab ep kaij g Jesus ab ha wui g hemajkam,“Dani geꞌe tonlig amwehshawehhejed ghemajkam.Kut s‑ap am wo himad Jiosh apꞌedag ed ch pi hekidhaꞌichukajwo pi e amich hegammat hedai ab ni‑wuiwo e dagitokchid.”

13 D eda am haꞌi gegok g Palasi ch ab wui hab sikaij, “Ih, p wabsh chum hejel e wohokamchud chaptp hems wabsh t‑iattogid.”

14 D hab kaij g Jesus, “Pi ani em‑iattogid chumanis am hi wa hejel ni‑wohokamchud. Do wohokammani has i kaij. S‑mahch ani mant hebaijed ia jiwiak hebai wo hih. Ahpim am hi pi mahch ihda. 15 Amam chum ahg mani has chuꞌig ab wabsh ni‑neidchch eda pi woho ni‑mahch. Ni ahni hemu pi hedaiem‑lodait. 16 Kut wabshaba d wo wohokamk gni‑ahga mant hekid wo ah mam has chuꞌig nat pig Jiosh am ni‑wehm wo em‑aꞌappe. 17 Neh, an ooꞌohanas em‑chehanig ed mamt wo s‑ha wohochmatp gohkajj am haꞌichu wo wohokamch. 18 Pegih,

Page 100: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 8:19 97 JOHN 8:57ni ahni hejel ni‑wohokamchud. K g ni‑ohg am habwaꞌap ni‑wohokamchud.” Neh, bo kaij g Jesus.

19 D ab kakke idam, “A k hebai has chuꞌig gm‑ohg?”

D hab kaij g Jesus, “Pi am shaꞌi ni‑mahch ch eppi mahch g ni‑ohg. Mt hems wo s‑ap s‑ni‑mahchkch hab waꞌap wo s‑mahchk g ni‑ohg.” 20Neh, id adwehs hab kaij g Jesus am geꞌe cheopi t am heg edakih mo g hemajkam am shulig g e‑mahkigdag g geꞌecheopi wehhejed. T pi hedai e nako mas an wo beinat ge koi e ai g tashgaj.

Hegammat pi wo e nako mat wo wehmaj hih g Jesus21 D hab ep kaij g Jesus ab ha wui, “Am ant hu

wo hih. Kumt an haha wo i chum ni‑gahghim kwabshaba wo koi pi e doꞌibiak. Pi amt wo e nakomamt am wo hihi mant hebai wo i hih.”

22D heg hekaj hab kaij hegam hahaꞌichu, “Shahꞌoahgch hab kaij matt pi wo t‑nako matt am wo hihimat hebai wo i hih. Aha nat wabsh hejel wo e mua.”

23D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Ia am waꞌi amjedid dahm jewed. Ni ahni hi ab dahm kahchim amjed.24 Kum eda pi ni‑wohochud mani d ge ahni. Ni heghekaj am em‑ahgid mamt wo koi pi e doꞌibiak.”

25D ab kakke, “Kup hedai wud higi?”D hab kaij g Jesus, “Ahni ani wud mani ga hu

i wehpeg hab kaij mani hedai wud. 26 Muꞌijj og em‑chuꞌijig. Kunt heg wo ah. K g ni‑ahga dwohokam nani pi heg waꞌi ahg mo haschu ni‑ahgidhegai mat am i ni‑kei. K heg chum hekid ahg gwohokam.”

27D idam pi amichud mo g Jiosh hab ahg.28 D heg hekaj hab ep kaij g Jesus, “Mt wo mai

mani d ge ahni mamt hekid ab uhgk wo ni‑ul mamtwo ni‑mua ahni Jiosh si Kehsha. Am amt haha womai mani pi hab wua g hejel ni‑tatchui ch wabshabahegai waꞌi ni‑ohg tatchui hab wua ch gmashchamajahgachug. 29Chum ani hekid ab s‑wohog elid. K heghekaj ni‑wehmaj.” Neh, bo kaij g Jesus.

30 T muijj hegam mat ab kah ihda ab i s‑wohoch.Mash e wulshch hegai matp hedai hab wua g pi

apꞌekam31 D heg hekaj hab kaij g Jesus ab ha wui hegam

mat ab i chum s‑wohoch, “Mtki woho ab i e dagitoni‑wui mamtp am hab wo i junihi g ni‑mashchama.32Mthahawomai gwohokam. T heg habwo em‑juhmamt hahawa pi d wo neneholk.”

33 D haꞌi hab kaij, “Pi ach hekid hedai d shaꞌineneholiga nach pi d Abrahambad amjedkam. Phaschu hab ahg ch hab kaij matt hahawa pi d woneneholk?”

34D g Jesus hab kaij, “Wehs am d nenehol mamtphedai hab i junihim g pi apꞌekam nam pi heg hekaje wulshch. 35 Pi o am hu ha wehm d si kihkamg nehol mo hig g ha‑aliga. 36 Nt ahni woho wo iem‑wulꞌo mamtp ab wo i e dagito ni‑wui. Kumthahawa pi d wo neneholk namt pi d wo aꞌaligajk gni‑ohg Jiosh. 37 S‑mahch ani mam d Abrahambadamjedkam. M eda s‑ni‑muꞌamk nam pi pi ab hu apwohochud g ni‑mashchama. 38Heg ani am ahgahimmo haschu g ni‑ohg ab ni‑chehgid. M ahpim hi hegwa wepo mam d ge Jiawul amjedkam nam pi habwua g tatchuij.”

39Dhab kaij abwui, “Pi ach d ge Jiawul amjedkam.Abrahambad o d t‑shohshon.”

D hab kaij g Jesus, “Pegih, m haschu ahgch pi habmasmahab ewuamo gAbrahambadno pi heg chumhekid hab wua g s‑apꞌekam. 40 M eda am e nakogmamt wo ni‑mua ahni mani heg waꞌi em‑ahgidwohokammo g Jiosh ab ni‑ahgid. 41Heg amdwabshamjedkam mam am oidch hab e junihim.”

D hab kaij, “Ahchim ach hi pi d shaꞌi shaꞌi ch edha‑aꞌaliga. Jiosh o d si t‑ohg.”

42D hab kaij g Jesus, “Ia ant jiwia ab amjed g Jiosh.Kumt heg hekaj ab wo si ni‑tatchuadmamtpwoho dwo aꞌaligajk. Pi ant wabsh hejel hab i ni‑ah mant abwo i hih. Jiosh at ab ni‑chea. 43Pi am amichud manihas i kaij nampi s‑koꞌokod g haꞌichu ni‑ahga. 44Damwabsh ge jiawul amjedkam ch s‑hohhoꞌid mamt amhab wo wuad g tatchuij. Heg o d ha muꞌakam gedhu i si wehpeg amjed ch d ep s‑chu iattomkam chpi has shaꞌi elid haꞌichu ha iattogidch no pi wehs giattogig ab d amjedkamaj. 45 Kuni ahni g wohokamahg. Kum heg hekaj pi ni‑wohochud. 46 Neh, namthig wo e nakomamt amwowohokamchmas haschud i pi ap ni‑chuꞌijig? Pegih, ab o em‑ab mamt ab wos‑ni‑wohoch nani pi em‑ahgid g wohokam. 47Hegaimo ab d amjedkamaj g Jiosh o ab kaiham g Jioshneꞌoki. Kum pi ab hu kaiham nam pi pi ab hu damjedkamaj.”

Mo g Jesus baꞌich d i si haꞌichu mo hi g Abrahambad48 D g hahaꞌichu ab hahawa si chehmo g Jesus

ch hab kaij, “Dapki wabsh t‑obga ch d wabsh shajiawul.”

49 D hab kaij g Jesus, “Pi o woho mam has i kaij.Pi ani d shaꞌi jiawul. Ab ani si haꞌichuchud g ni‑ohg.M wabshaba ahpim wabsh pi ni‑haꞌichuchud. 50 Piani heg am hu neidahim mas hedai ab wo si hasni‑elidad. K wabshaba am hema d hegai mo amni‑gahgid g ab has elidadag ch wo ha lodai hegammo pi ab hu has ni‑elid. 51Nt wo si shel em‑ahgi matpi hekid wo huhug hegai mat hedai ab wo si i bei ghaꞌichu ni‑ahga.”

52 D hab kaij ab wui, “Si att hahawa s‑ap s‑maimapki d wabsh sha jiawul. Neh, muh at g Abraham-bad. T g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam habwaꞌap koꞌok k huhug. P eda hab kaij mat pi hekidwo huhug hegai mat hedai ab wo si i bei g haꞌichum‑ahga. 53 Chum apki si e haꞌichuchud ch hab kaijihda. Abrahambad atki muh. Nap hab e elid mapgam hu baꞌich d i si haꞌichu mo hegai? T g Jioshhaꞌichu i tashogiddambad hab waꞌap koꞌok k huhug.Dohp hab chum e elid?”

54D hab kaij g Jesus, “Nt wabsh wo pehegi neokadmantp ab hejel wo chum si ni‑haschudad. Heg oab si has ni‑elid ni‑ohg mam e‑Jioshga ahg. 55 Piam hekid shaꞌi woho mahch hegai. Ni wabshabaahni s‑mahch. Kuntp hab wo chei mani pi mahchk d wabsh wo s‑chu iattomkamk mam hab chuꞌigahpim. S‑mahch ani ch ab si uꞌukch g haꞌichu ahgaj.56 Em‑shohshon Abrahambad o si s‑ap e tahtk matwo nei mant an wo i wuhsh. T hekid i neidok sis‑hehgig.”

57 D si has i el idam k hab kaij, “Ih, heki at huwaꞌi muh. Aha nap neid ch eda pi koi ai g hetaspowehst‑mahm ahidag?”

Page 101: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 8:58 98 JOHN 9:4058 D hab kaij g Jesus, “Nt wo si shel em‑ahgi

mani an haꞌichug ni‑ohg kih ed mat eda koi mahsig Abrahambad.”

59 Neh, d gan hu i uꞌihi g hohodai mat hekaj womaꞌichkwua g Jesus. D wabshaba wabsh s‑aꞌagi amha shahgid himk gamhu iwuhsh geꞌe cheopi amjed.

9Matsh g Jesus doaj g pi neadam

1 Kuchd am hihim. D ab haha wabsh hema dahag oꞌodham ch e‑mahsidag amjed pi nea. 2 Kuchdab kakke g Jesus, “Neh, t‑mashchamdam, dohꞌo dchuꞌijig mo d pi neadam ihda oꞌodham? No d hejelchuꞌijigaj aha no d geꞌegedgaj ha‑chuꞌijig?”

3 D hab kaij g Jesus, “Id o pi hab d shaꞌi ahga masd ha‑chuꞌijig. Heg o hekaj pi nea mat g Jiosh amwo chehgi g e‑gewkdag ab amjed. 4 Am att hab wojunihid g chikpanaj hegai mat ia i ni‑ahꞌad mo idaniam kia wiꞌis g tash no pi ab him mamt hahawa piwo e nako. 5 Dani tonlig am em‑wehhejed mani iaem‑wehmaj.”

6D hab cheꞌiok g Jesus k am siswua jewed dahm kam hab juh g bid k hekaj ab bidsh g wuhpuij hegaipi neadam 7 k hab ahg, “Am g him k ab i wakon ge‑wuhiosha heg edawoꞌomohab e aꞌaga Siloam.” (Khab d ahga ihda “I Ahꞌad.”) T wa woho am hih ihdapi neadam k am wako g e‑wuhiosha k am i uhpamjiwia s‑ap haꞌichu neidch.

8 Hegam mo s‑mahch ch hegam mo si neid mowabsh haꞌichu ha tahni ad am i neidok hab kaij, “Ahano pi woho d hegai mo am dahiwup ch haꞌichu hatahni?”

9D haꞌi hab kaij mo d hegai. D haꞌi hab ep kaij, “Pio d hegai. Ho o wabsh si wepo mahs.”

D hekaj hab kaij ihda mo wa pi neakahim, “Daniahni.”

10Kumd ab ep kakke, “Shahpt masma nent?”11 D hab kaij, “Hegai mash d Jesus at ab bidsh g

ni‑wuhpui am jewedo siswuak khabni‑ahgmantwohim kwowako g ni‑wuhiosha am Siloamwoꞌo ch ed.Kunt amhimkhabwabsh chumni‑wakon khahekajs‑ap haꞌichu neid.”

12D hab kaij idam, “T hebai hih?”Kud hab hahawa kaij mo pi mahchmas hebai hih.Mash g Palasi am mamche g doajida

13 D am wa haꞌi bei ihda oꞌodham mo wa pi neaam Palasi ha wui. 14 K d t‑mihshmda tash mad edag Jesus hab juh ihda. 15 D g Palasi ab hahawa kakkemas has masma nent.

D hab kaij, “Hegai Jesus at ab bidsh g ni‑wuhpuiam siswuak jewedo. Nt ab i wako g ni‑wuhiosha khahawa s‑ap haꞌichu neid.”

16 D haꞌi hab kaij hegam Palasi, “Neh, pi o ab hushaꞌi Jiosh amjednat pimelchkwuag t‑chehanighabjuhk ihda t‑mihshmda tash ed.”

D am aꞌai e wui gegokiwua g hemajkam nad pihaꞌijj hab epai kaij, “Pi atwo e nako g pi ap chuꞌijkammas hab mahs s‑hasig haꞌichu hab wo juh.”

17Dheghekaj ab ep si kakke hegamPalasi, “Shahpi elid hegai oꞌodham map hab kaij mat m‑nench.”

D hab kaij, “Bani elid mo d ge Jiosh haꞌichu itashogiddam.”

18 D wabshaba pi wohochud idam hahaꞌichu maswa woho d pi neadam ch am ha waid g geꞌegedgaj19 ch muꞌi haꞌichu ha kakke mas d ha‑aliga ihda chga hu i e‑mahsidag amjed pi nea, kch ehp mas hasmasma hahawa haꞌichu neid.

20 D hab hahawa kaij g geꞌegedgaj mo d ha‑aligach ga hu e‑mahsidag amjed pi nea 21 ch wabshabapi mahch mas has masma s‑ap haꞌichu neid ch ep pimahch mas hedai doaj ch ab ha ahgid mat wo kakkeno pi d geꞌe k ch hejel am wo e ah.

22-23 Hegam hahaꞌichu ad wa am heki hu apꞌechmat pi wo ha hiwigi mat am hu ep wo i wahp cheopich ed hegam mat hedam hab wo chei mo g Jesus dJiosh si Kehsha. D heg hekaj s‑ha ehbid g geꞌegedgajch hab kaij mat ab wo kakke, t hejel am wo e ah.

24 D ab ep i wai g Palasi ihda mat bei g e‑nendagk hab ahg, “Am g t‑ahgid g wohokam mapt ab wohehgchul g Jiosh. S‑mahch ach mo ihda has chehgid pi ap chuꞌijkam.”

25D hab kaij ihdamat bei g e‑nendag: “Pi ani shaꞌimahch mas d pi ap chuꞌijkam ch wabshaba id s‑aps‑mahch mani pi neakahim ch hemuch haha wabshsi s‑nea.”

26 D idam ab hahawa ep kakke, “T has m‑juh km‑nench?”

27 D hab kaij, “M ani wa heki hu em‑ahgid. Mt piab hu ni‑kaiha. A m haschu ahgch ab ep ni‑kakke?Aha namt ahpim hab waꞌap ab wo i s‑wohoch mo dJiosh si Kehsha?”

28 D idam ab si s‑kehꞌid ch hab kaij, “Ahpi aptab i s‑wohoch hegai hemajkam. Ahchim ach hi gMosesbad ab s‑wohochud. 29 S‑mahch ach mo gJiosh g Mosesbad ab haꞌichu ahgid. Kuch pi shaꞌimahch mas hebai amjed him hegai.”

30D hab kaij ihda, “M haschu ahgch pimahchmashebai amjed him. T eda ab i ni‑nench. 31 S‑mahchach mo g Jiosh pi ab hu kaiham g pi ap chuꞌijkam chwabshaba ab ha kaiham hegam mo ab si has elid cham hab junihim g tatchuij. 32 Pi ach hekid shaꞌi kahmas hedai i nench hegai mo e‑mahsidag amjed pinea. 33T hi wo wa e nako hemamat hab wo juh ihdahab mahs haꞌichu matp ab Jiosh amjed wo himad.”

34 D ab si s‑koꞌokam has ahg ch hab kaij, “Dapwabsh si hekia pi apꞌekam ga huꞌi e‑mahsidag amjedch eda chumhaꞌichu t‑mashcham.” D amjed gamhusi i wuhshad cheopi t amjed k pi hiwigi mas am epwo i wah.

Mash hedai pi nea Jiosh apꞌedag ed35D kah g Jesus mamt i wuhshad k am i gahghim

k hab kaij am i chehgiok, “Nap ab si hiwig g Jiosh siKehsha?”

36D hab kaij ihda oꞌodham, “A k hedai wud. Am gni‑ahgid. Nt ab wo si i hiw.”

37D hab kaij g Jesus, “Dani ahni map hahawa s‑apni‑neid mant wa m‑nench.”

38 D ab si i gei wui k hab kaij, “Ab ani si m‑hiwig,s‑apꞌekam ni‑kownalig.”

39 D hab hahawa kaij g Jesus, “Ia ant jiwia jeweddahm mant wo mahsko wua mo hedai pi nea chhedai s‑nea id eda Jiosh apꞌedag.”

40 D haꞌi am gegok g Palasi ch si has i elid k habkaij, “Nap ahchim hab ep chum t‑ahg mach habwaꞌap pi nenea.”

Page 102: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 9:41 99 JOHN 11:1

41 D hab kaij g Jesus, “Pi amt ab hu wo em‑abchmamtp wo wohokamch mam pi nenea am Jioshapꞌedag ed. M wabshaba hab chum kaij mams‑nenea.”

10Mash g Jesus d kihjegmatt ab amjed wo i wahp Jiosh

kownaltalig ed1Dhab epkaij g Jesus, “Nohig piwohomat g s‑chu

ehskam wabsh s‑aꞌagi haskojed ab wo i wah hegeda kolhai mam am ha nuhkud g kahwal k wo s‑haehsidam? 2 T wabshaba g si ha nuhkuddam ab wo iwah kihjeg amjed. 3 T g kihjeg nuhkuddam ab wo ikuhpiꞌoki. K g ha nuhkuddam am si ha chehcheg chgam hu i ha wanimed. 4 T am wo i wuwhag k gamhu wo i oi no pi s‑mahch g neꞌokij. T am ha baꞌichwo himad. 5 Pi at hedai ep wo i oi no pi pi mahch gha‑neꞌoki k wabsh wo e gantad.” 6Neh, id ad hekajam chumhaꞌichu hamashchamg Jesus. Dwabshabapi shaꞌi amichud mo haschu hab ahg.

7D heg hekaj hab ep kaij, “Ahni ani hab ni‑ahg chni‑wepogid g kolhai kihjeg. 8Hegammo hab e aꞌagamod em‑wanimeddamch eda pi ab huni‑wohochudo d s‑chu eꞌeskam ch d ha muꞌakam. K wabshabag ni‑wohochuddam pi ab hu ha kaiham. 9 Heg aniwepo mo g kihjeg. Kahwal o amwapke kolhai ch ed.K pi haꞌichu has ewua amha tahgio. Kumt ahpim abwo s‑ni‑wohochud k habwaꞌapwo e doꞌibia. Kahwalo abmahks g s‑kehg haꞌichu hugi. Kum ahpim ab epmahksmamhaschu i tatchua. 10S‑chu ehskamatwojiwia mat wo ha uꞌu k wo ha kokda. Nt ahni ia jiwiamant s‑baꞌama ab wo i em‑mah g doakag 11 nani pis‑wohom d em‑nuhkuddam.

Mash e wepogidch g Jesus g kahwal ha nuhkuddam“Neh, kahwal ha nuhkuddam at chum hems ha

wehhejed wo e muhkid. 12 Hegai mo d wabshha‑pionag at amwabshwo i ha dagito kwomehmatam wo jiwia g shehꞌe. T g shehꞌe am wo wahk k womuꞌa k wo ha gantad. 13 Pion at wo heb hu meh nopi pi ha tatchua g ha‑shoshoiga.

14-15 “Nt eda ahni wo i nako g shoꞌigdag am hawehhejed g ni‑wohochuddamhabmasmamo g si hanuhkuddam g kahwal chum anis wo ni‑muhkid amha wehhejed. Kahwal ch ha nuhkuddam o ab aꞌais‑e mahch. Kuch g ni‑wohochuddam ch ahni ab habwaꞌap aꞌai s‑t‑mahch. Ch ahchimgni‑ohgwehmhabwa masma ab aꞌai s‑t‑mahch. 16 Ha nuhkuddam atwehs ab wo i ha hemapai g e‑kahwaliga. Nt ahnihab wa masma ab wo i ha hemapai wehs hegammat ab wo i s‑ni‑wohoch, chum hems g gawul mahshemajkam.

17 “Am ant wabsh wo i ni‑dagito muhkig wui. K gni‑ohg heg hekaj si ni‑tatchua. Nt ab uhpam ep wo ini‑chegito. 18Pi at hedai wo shaꞌi e nako mas wabshhejel wo e elid k wo ni‑mua. Uꞌukch ani g ni‑apꞌedagmant am wo i ni‑dagito muhkig wui k ab uhpam epwo i ni‑chegito. Ab o ni‑chehani g ni‑ohg mant idam hab wo juh.”

19 D am ep aꞌai e neꞌowi g hemajkam heg hekajmo has i kaij. 20Kudmuꞌijj hab nahnko kaij babgatk,“Doki wabsh jiawul. Pi o wehsig. Shahchu am ahgchab kaiham?”

21Dwabshaba haꞌijj hab epai kaij, “Pi at wo e nakohegaimo dwabsh sha jiawulmas hab kaidam s‑kehgwo neokad ch wo nench g pi neadam.”

Matsh g hahaꞌichu s‑ohhod g Jesus22D am i e ai g geꞌe cheopi wakonadag tash. D eda

d s‑hehpichꞌedkam. 23Kuchd am oiopo anai mo habe aꞌaga Solomonbad watto am geꞌe cheopi t am.

24D am i e chehm g hahaꞌichu k hab kaij ab Jesuswui, “Tt heꞌes i tash wo m‑nenida mapt wo t‑ahgimaps wa woho d Jiosh si Kehsha.”

25 D hab kaij g Jesus, “Heki ani hu am em‑ahgid.M eda pi ni‑wohochud. Ni‑ohg o ab ni‑mahkchg gewkdag mant hab wo juh g s‑hasig haꞌichu.K heg am chum em‑tashogid mani hedai wud.26 M wabshaba pi ab hu ni‑wohochud nam d geni‑hemajkamga. 27 Neh, am o oid g e‑nuhkuddamg kahwal no pi s‑mahch am i s‑amichudk g neꞌokij.K hab waꞌap ni‑oid g ni‑wohochuddam no pis‑ni‑mahch. Ni ahni ep s‑ha mahch. 28 Ab ani hamahkch g pi ha huhugedam doakag. T hegam pihekid wo huhug. T pi hedai wo shaꞌi ni‑wohppoꞌi.29 Ni‑ohg o wehs haꞌichu dahm s‑gewkdag ch sis‑wihnam an ha uꞌukch hegammo ab ni‑mahkch. Tpi hedai wo wohppoꞌi. 30Ahni g ni‑ohg wehm ach dhemako.” Neh, id ad hab wabsh chum chei g Jesus.

31 D g hemajkam am ep uꞌihi g hohodai mat womaꞌichkwua.

32 D hab kaij g Jesus, “Muꞌi ant haꞌichu habjuh g s‑apꞌekam nat pi ab ni‑mah g ni‑ohg ggewkdag. K haschu d hegai mamt heg hekaj woni‑maꞌichkwua?”

33 D hab kaij g hemajkam, “Pi ach heg hekajs‑m‑maꞌichkwuimk s‑apꞌekam ch wabshaba heghekajmappadneok. Dapwabshoꞌodhamchedahabchum aꞌaga g Jiosh mo d si m‑ohg ch hab ab chum ewepogid g Jiosh.”

34-35 D hab kaij g Jesus, “An o oꞌohanasem‑chehanig ed mo g Jiosh hab ha aꞌaga jijoshhegam mo uꞌachug g haꞌichu ahgaj, chum as dwabsh hemajkam. 36 T wahm ahni hig woho amsi i ni‑kehsh k ia i ni‑ahꞌad id dahm jewed. M edahaschu ahgch hab ni‑ahg mani pad neok mani habkaij mani d Jiosh alidag? 37 Mantp wa woho pi amhu hab wo junihid g ni‑ohg chikpan, mt s‑ap pi woni‑wohoch. 38 Ni wabshaba am hab junihim. Mtheg hekaj wo s‑mahchk mach d hemako g ni‑ohgwehm.”

39 D g hahaꞌichu am hahawa ep chum cheha gcheopi nuhkuddam mat am wo hihim k wo bei. Dwabshaba ep e doꞌibia ab ha amjed.

40 Kuchd gam hu hahawa hihim k gam hu ai gJordan Akimel k am aigo i chehchsh k am dada mowa g Johnbad am ha pahl wapkon k am dadha. 41 Dmuꞌi hemajkam am wui dada hab kaijch, “Pi at wahaꞌichu s‑hasigam hab juh g John. Kuki wabshaba dwohokam mo haschu i t‑ahgid id amjed oꞌodham.”42D muꞌi hemajkam ab i s‑wohoch g Jesus amai.

11Mash hema d Lazarus ch muh

1 Am ad wa hema kih Bethany kihhim t am chhab chehgig Lazarus ch am hu hebai haha wabshmumku. Lazarusbad uꞌuwiga ad d Marda ch Mary.

Page 103: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 11:2 100 JOHN 11:50

2 (Ihda Mary o wa d hegai mad wa g uhw shuhdagian iawua Jesus tahtad an k an i dagio wabsh ge‑cheꞌechew moꞌokaj.) 3 Kudki idam uꞌuwigaj amhema cheha mad am wo him k wo ahgi g Jesus, “S-apꞌekam t-kownalig, si m-nawoj at mumku.”

4 D am i kah g ha-ahga g Jesus k am t-ahgid,“Lazarus ashmumku. Kwabshaba pi hab d ahgamatgam hu hab wo i e juh. Nt wo doꞌibia mamt hekaj abwo ihm g Jiosh. T g Jiosh heg hekaj ab epai wo ni-ihm.”

5 Jesus adwaabwa chumsi pihk e elid hawui idamMarda ch Mary ch Lazarus 6 ch wabshaba pi am huwa hekaj i hih mo ab waid.

K am d i gohk tash amjed. 7 D hab kaij ab t-wui,“M att hig ep wo uhpam hihi Judea chekshani wui.”

8 Kuchd ahchim chum pi hohhoꞌid ch hab kaij abwui, “T-mashchamdam, pi o koi d shaꞌi tash mo waam chum s-m-maꞌichkwuimk g hemajkam. Ttp edaam ep wo hihi!”

9-10D hab kaij g Jesus, “T amwabsh s-apwo himadg oꞌodham tash ch ed ch wabshaba wo e huchwuas-chuhugam k ed. Pegih, pi at has wo e juh moeda ni-apꞌechudch g Jiosh mant hab wo junihid gchikpanaj.”

11D hab ep kaij g Jesus, “Koi at g t-nawoj Lazarus.Nt wabshaba am wo uhpam him k wo wuha.”

12Kuchd hab kaij, “Kohsig o s-kehgaj wehhejed. Two wa hejel apꞌet.”

13 D eda g Jesus heg hab ahg mat muh g Lazarus14 ch heg hekaj hab kaij, “Neh, muh at g Lazarus.15 Ni wabshaba wabsh s-ap ni-tahtk mani pi am huwehmaj namt pi haha wo nei mant has wo ni-juhk ab baꞌich wo i s-ni-wohoch. Tt oi wo hihim k wonei.”

16D ihda Thomasmamhab aꞌaga Kuadi hab kaij abt-wui, “Pegih, ttpwooi g t-mashchamdamkwehmajwo t-koꞌij.”

Matsh g Jesus ab wo i t-wuwhas muhkig amjed17Kuchd ged hu dada Bethany t am k s-mai mash

d waꞌi giꞌik tash matsh ged hu e cheh g Lazarus.18-19 Tki eda muꞌijj am dada g hemajkam ab

Jerusalem t amjed mat am wo i ha gewkemhu gMarda ch Mary no pi d waꞌi gohk mihya.

20 D ga hu t-nam g Marda nash pi kah mo ab himg Jesus. Tki g Mary ga hu waꞌi wih ha-kih ab.

21 D hab kaij g Marda ab wui g Jesus, “Neh, ni-kownalig, mapt hems s-hohtam wo jiwia, t chum piwo muh g t-wehnag. 22Ni wabshaba s-mahch mat gJiosh ab wo m-mah mapt haschu ab wo i tai, chumhems hemuch mat i geꞌeda g haꞌichu pi t-apꞌedag.”

23D hab kaij g Jesus, “T wo uhpam e chegito g em-wehnag.”

24 Kud hab ep kaij g Marda, “S-mahch ani matuhpamwo e chegitomat hekid wo i huhug g jewed.”

25-26 D hab kaij g Jesus ab wui, “Ia ani haꞌichugahni mant wo i ha wuwhas g koꞌi ab amjed gmuhkigk ab wo i ha mah g doakag. Ab ani ha mahkch g piha huhugedam doakag hegammo ab ni-hiwig. T wouhpam e chechegito am i koꞌok. Nap s-wohochudihda?”

27 Kud hab kaij g Marda, “Heuꞌu, ni-kownalig, s-wohochud ani map d Jiosh si Kehsha ch d Jioshalidag. An o oꞌohadag Jiosh oꞌohana ed maptsh iawo jiwia jewed dahm.”

Matsh shosha g Jesus28Kud gam hu hahawa uhpam hih g Marda k atsh

am wabsh s-aꞌagi wai g Mary ash hab kaijch mo abhim g ha mashchamdam ch ab waid.

29-30D am ha hekaj s-hohtam hih g Mary k ged hujiwia mat am t-nam gMarda natt ge koi ai g kihhim.31 Kud muꞌijj i oi g Mary hegam moki am ha wehmshoani ash hab em-ahgchmat gam hu uhpam ep wohih hihaꞌini wui mat am wo shoakad.

32Dam i cheh gMary g Jesus k ab i geiwecho khabkaij, “Ni-kownalig, mapt hems s-hohtam wo jiwia, tchum pi wo muh g t-wehnag.”

33D am i nei g Jesusmo shoak gMary. D hegam epshoanimowehmaj. D ged hu si ai g ihbdaj. D si has etahtk 34 k ab ha kakke mas hebai ehsto g chuhkugaj.

D hab kaij idam, “Oi g t-oid k am wo nei matt amehsto.” Kuchd amhahawa hihim k amdada k amneimat am ehsto.

35D am i shosha g Jesus.36D heg hekaj hab kaij g hemajkam, “Neh, kuki ab

si pihk e elid wui.”37 D wabshaba haꞌijj hab ep kaij, “Neh, t wa g pi

neadam doaj. T haschu ahgk pi doaj g Lazarus matpi wo muh?”

Matsh ab i wuhshad g Jesus g Lazarus38 D am ep si has i e taht g Jesus k am i miabi g

hihaꞌini. Id o ab cheho ch edhab chuꞌig ch ghodaikajab kuhpi. 39 D hab ha ahg g Jesus mat gam hu wo inuꞌichkwua g hodai.

D g Marda hab kaij, “T-kownalig, heki at hu padtno pi d waꞌi giꞌik tash mat am e cheh.”

40D hab kaij g Jesus ab wui, “Napt pi chegito maniwam-ahgid mapt wo nei g s-hasig haꞌichu k wo tahtg Jiosh gewkdag maptp ab wo s-ni-wohoch.”

41 D gam hu hab i e nuꞌichkwua g hodai. D ame dahm i nea g Jesus k hab kaij, “Ni-ohg, ab anii m-hoꞌigeꞌelid map ab ni-kaiham. 42 S-mahch animap chumhekid ab ni-kaiham chwabshaba hab kaijihda idam ha wehhejed hemajkam. T hab wo s-wohoch mapt ahpi ia i ni-ahꞌad,” 43 k am i haꞌasa ehoꞌigeꞌidahun k am hahawa si s-kaidam neok ch habkaij, “Lazarus, ab g i wuhshani!”

44Dab iwuhsh g Lazarus k anwabsh kia bihiwigs giꞌikuskaj mach hekaj ha bihiwig g t-koꞌi ch ab wabshkia maꞌishp g wuhioshaj g ikuskaj. D hab ha ahg gJesus, “Gam g hu wo padch g iꞌikus k wo hiwigi matwo hih uhpam.” Neh, d wa woho hab e juh.

Mamtsh am i apꞌech mamtsh wo mua g JesusAn g neid g Matthew 26:1-5; Mark 14:1-2; Luke 22:1-2

45Muꞌijj hegam mad am i ha chehgio g Marda chMary ad ab i s‑wohoch mo g Jesus d Jiosh si Kehshaam i neidok mad haschu hab juh. 46 Tki wabshabahaꞌi ehp gam hu hihi Palasi ha wui k am ha ahgimat haschu hab juh. 47 Kutsh am e nam g Palasich uꞌugchu papal ha wehm g geꞌe e jehnigiddam kam aꞌaga mas has wo juh ihda s‑hasig haꞌichu habwuadam. 48 “Wehsijj at ab wo i s‑wohoch mo d Jioshsi Kehsha mattp am wabsh wo neidad. T g Romekokownal amwo i e nakog kwo i wua g geꞌe t‑cheopik wo wehs t‑kokda,” bad kaij idam am aꞌagadch.

49 Sh am haꞌichug hegai mad d si uhgchu pahl chhab chehgig Caiaphas ch si s‑gewkam hab ha ahg,“Kaij, ahpim am shaꞌi pi haꞌichu aꞌamichud 50 ch pi

Page 104: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 11:51 101 JOHN 12:29mahch mo baꞌich i s‑apꞌe mat hemako oꞌodham womuh wehs t‑wehhejed kih hegai mattp wehsijj wot‑koꞌij.”

51 Neh, bad kaij ch eda pi mahch mo g Jiosh amtashogid heg hekaj neꞌokij mo e aihim mat g Jesuswo e muhkid ha wehhejed g Tutuligo 52 ch wehsha wehhejed g nahnko mahs hemajkam. T idamhaꞌi ab wo i s‑wohoch g Jesus k ab wo i e hemakoje wehm. 53 Neh, iaꞌi amjed ad g hahaꞌichu am i enako mat wo mua g Jesus. 54 D heg hekaj hahawapi an hu s‑masma oimmed g Jesus Judea chekshanich ed am i dagitok g Bethany. Chd gam hu hihim kam haꞌichugkahimmo am d Ephraim kihhimmo ammiabidch g tohono jewed.

55 Kud eda e aihim mat wo e wuhshad gt‑shohshon ha‑doꞌibiadag. K muꞌijj am hihim gamhu aꞌaijed Jerusalem kihhimwuimat amwo i e nakohegwehhejed. 56D chumhedai an chumneid g Jesusam i e hemapadk geꞌe cheopi t am ch hab kaij ab aꞌaie wui, “Pi atp hems ia hu wo shaꞌi jiwia. Shahm ielid.” 57 Kuki eda g uꞌugchu papal ch Palasi am i hachehani g hemajkammat hemho wa wo ha ahgi shas‑mahchk mo hebai haꞌichug g Jesus. T an wo bei.

12Mamtsh ab toꞌi g Jesus g uhw shuhdagikajAn g neid g Matthew 26:6-13; Mark 14:3-9

1 Chuhdp tash o wa am wiꞌis mat wo e ai gt‑shohshon ha‑doꞌibiadag wuhshda. 2 Kud wa amhab e juh g geꞌe gegosig Bethany t am wehhejedg Jesus. Kuchd gam hu hihim k am ha wehmt‑gegosid. D g Lazarus am ep t‑wehmaj. Marda adam hawehmaj hegammad am hihidod ch an t‑toꞌid.3DgMary ged hu jiwia Jesuswui k g si s‑namkig uhwshuhdagi uꞌa ch an iawua Jesus tahtad an. K eda dhemako s‑wehch. D an i dagio wabsh g e‑cheꞌechewmoꞌokaj. D wehsko uhwa ihda uhw shuhdagi am kihch ed.

4D hab kaij hegai t‑wehm kehshaj g Jesus mo habchehgig Judas Iscariot, 5 “T haschu ahgk pi e gagdaihda uhw shuhdagi matt wo ha mah g shoꞌigkam,natt pi ahim g waik siant pihsh namkigdag ab wo inei g lial heg amjed.” 6D eda pi woho s‑ha hoꞌigeꞌidg shoꞌigkam ch wabshaba s‑behimk g lial nadki pis‑chu ehsk ch chum nuhkud g t‑lialiga ch wabshhejel hekaj.

7 D hab kaij g Jesus ab wui, “Dagitoni. T‑himdagoidk at hab juh g ni‑muhkig wehhejed. 8 Chum ohekid ia em‑shahgid g shoꞌigkam. Ntwabshaba ahnihi pi wabsh chum hekid ia wo em‑shahgidk.”

Mamsh g Lazarus hab waꞌap chum s‑muꞌamk9D eda wehsko kaidagmad g Jesus ab i wuhshad g

Lazarus muhkig amjed. Kud muꞌi am dada g Judeat am hemajkam s‑ha neidamk. 10-11 Kud muꞌijj abi s‑wohoch mo g Jesus d Jiosh si Kehsha k am i hadagito g e‑wanimeddamam ineidok g Lazarus. D ami s‑mai g uꞌugchu papal k am i e nako mat g Lazarushab waꞌap wo mua.

Mash muꞌijj si s‑hehgig ch ahg mo g Jesus d Jiosh siKehsha

An g neid g Matthew 21:1-11; Mark 11:1-11; Luke19:28-40

12 D am baꞌich i mahsi. Kuchd am i t‑nakog kgam hu hihi Jerusalem wui. D eda muꞌi am e hema-padch g hemajkam kihhim ch edmat wo wuhshad gt‑shohshon ha‑doꞌibiadag. Chd am hihim wohg ched. D muꞌijj ga hu t‑nam am i kaiok mat amwo jiwiag Jesus. 13 Idam ad ha uhꞌukch g chukud shosha uꞌusiꞌibhonig ch ab si has elid g Jesus si s‑kaidam habkaijch, “Id o d s‑apꞌekam t‑kownalig ch ia jiwia amwehhejed g Jiosh. K g Jiosh si s‑hoꞌigeꞌid.”

14D g Jesus am hema ha tai g wechij wuhlu k hegcheshadk.

15Heki o hu an hab chuꞌig Jiosh oꞌohana edmatshid hab wo e juh ch hab chuꞌig:Pi g am wo e totodsid, ahpim Tutuligo!Idani at iawo jiwia g geꞌe em‑kownalig an daichugch

wechij wuhlu t an. Zechariah 9:916Kuchd pi shaꞌi amichudwehs ihda. Kut wawab-

shaba hekid ab uhgk i e bei g Jesus dahm kahchimwui, tt am hahawa i chegito mo an oꞌohanas ihdaJiosh oꞌohana ed. Kutki heg hekaj hab e juh amwehhejed.

17-18 Idam muꞌi hemajkam ad wa am nam g Jesusnash pi kah mat ab i wuhshad g Lazarus muhkigamjed. Hegammowa am neid ash am ha ahgid. 19Dhab kaij g Palasi ab aꞌai e wui am i ha neidok, “Hag wo neid matki wehsijj am i oi. Pi attki wo t‑nakomatt wo keshwua.”

Mash haꞌi g Greek oꞌodham s‑neidamk g Jesus20 D am haꞌi dada g Greek hemajkam Jerusalem

t am mat ab wo has el g Jiosh heg eda doꞌibiadagwuhshda piast. 21Kuchd am oiopo. D idam am dadak am cheh g Philip k am ahgi mo s‑neidamk g Jesus.22D g Philip am ahgi g Andrew. (Idam ad am d chumkihkam Bethsaida t am am Galilee chekshani ch ed.)Kud am hahawa e wehm hihim k am ahgi g Jesus.

23 D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Idani at e aig ni‑tashga mat g ni‑ohg wo ni‑maskogi mani d siKehshaj. 24 T wabshaba wehpeg haꞌichu hab wo ejuh am ni‑tahgio. Neh, nat hig am wo i wuhshanik ab wo muꞌida g pilkani pi am hu e eshk? Hemhowa at am wo e ei jewed wecho k wo muh k hab waꞌimasma wo i wuhshani k ab wo muꞌida. 25 Id anihab ahg mat g oꞌodham wo heki wua g e‑doakagmatp wo s‑huwidad hejel e wehhejed k wabshabawo edgidad g pi ha huhugedam doakag matp wohugio g e‑doakag am ni‑wehhejed. 26Bat wo junihidg ni‑tatchui hegai matp hedai hab e elid mat d woni‑pionagk. Kunt habwo juhmat anwo ni‑wehmajkmant hebai wo i haꞌichugk. Ni‑ohg at ab wo si has iha el hegam mo hab junihim g ni‑tatchui.”

Mash g Jesus am ahg g e‑muhkig27 D hab ep kaij g Jesus, “Ni‑ihbdag at ab si

i e kudu. Ni hab chum ni‑tahtk mant hab wochei, ‘Ni‑ohg, pi g hiwgid mas hab wo e juhihda am ni‑tahgio.’ Nt eda heg hekaj ia jiwiamant am wo gahi wuhsh hegai s‑koꞌok haꞌichu.28 Pegih, ni‑ohg, am g maskogid g e‑gewkdag amgahi ni‑wuhshanim.”

D ab neo g Jiosh dahmkahchim t amjed k hab kaij,“Am ant heki hu i maskogid k am hab ep wo juh.”

29Muꞌi o wa am gegok g hemajkam ch kah hegaimo ab neok. Haꞌijj o hab kaij, “Ab o kaidaghim gtataniki.”

Page 105: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 12:30 102 JOHN 13:19Kud haꞌijj hab kaij, “Anghil at ab wui neo.”30 D Wabshaba hab kaij g Jesus ab ha wui, “Ah-

pim at em‑wehhejed ab s‑kaidam neo, ch pi ahnini‑wehhejed. 31 E at ai mat geꞌe wo bei g chuꞌijig ghemajkam. Jijawul ha‑geꞌejig o chum e kownalchudid dahm jewed. Ntwabshaba oiwo gewito. 32Ab amtwo ni‑naggia uhs t ab ahni Jiosh si Kehsha. Kuntab haha wo i ha wanchshul g hemajkam ni‑wui.”33 Neh, bo wa kaij g Jesus ch oki heg hab ahg mathas masma wo muh.

34 D hab kaij g hemajkam, “An o hab chuꞌig Jioshoꞌohana ed mat g Jiosh si Kehsha pi hekid wo muh.P haschu ahgch hab kaij mapt ab wo e naggia uhs tab maptp woho d Jiosh si Kehsha?”

35D hab kaij g Jesus ab ha wui, “Ia ant heꞌes i tashwo haꞌichugk em‑shahgid ch heg wa wepo mani dtonlig em‑wehhejed. Am g s‑ap wo hihimad tonligoidch. T hab pi wo em‑maꞌish g s‑chuhugam. Hegaimatp hedai am wo himad s‑chuhugam k ed o pimahch mas hebai him. 36 Ab g wo i s‑ni‑wohochudmani eda ia wabsh kia haꞌichug k hab masma tonligch edwo hihimad.” Neh, bad kaij ch gamhu hahawai e mehkod ab ha amjed.

Matsh muꞌijj g Tutuligo pi ab hu i wohoch g Jesus37Muꞌikko ad wa hab juh g s‑hasig haꞌichu g Jesus

am ha‑nena ed idam hemajkam. Kud wabshabamuꞌijj pi ab hu wohochud mo d Jiosh si Kehsha.38 Neh, d hab wa masma hab e juh hegai matki gkelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam Isaiah an oꞌoha.An o hab chuꞌig:Pi o muꞌi ab s‑wohochud g haꞌichu t‑ahga ab

m‑amjed.K g m‑gewkdag pi tasho am ha‑wehhejed. Isaiah

53:139-41 Tki an ep oꞌoha g Isaiabad:Jiosh at hab ha juh mo pi ap haꞌichu neid ch pi

haꞌichu amichud mat pi ab hu wui wo i enohnogid k pi wo e doꞌibia ab pi apꞌekam tamjed. Isaiah 6:9-10

Isaiabad o wa ab amjed neok g Jesus gewkdag natshpi Jiosh am tashogi. Kut idam hemajkam wa wohopi e nako mas ab wo s‑wohoch g Jesus.

42Kud muꞌi ab hi wa chum s‑wohoch g hahaꞌichu.Tshwabshaba g Palasi gamhuwo i hawuwhasmatpwo s‑mai mat ab s‑wohoch. D heg hekaj pi am hutasho e ahg 43 no pi s‑hohhoꞌid g ab has ha‑elida ghemajkam ch g Jiosh ab has elida wabsh pi ab huhaꞌichuchud.

Mamt wabsh wo e lodai g Jesus neꞌokikaj44 Jesus ad am ep ha jehnigid ch si s‑kaidam hab

kaij, “Matphedai abwo i s‑ni‑wohochudkhabwaꞌaps‑wohochud g ni‑ohg Jiosh. 45 K hedai i ni‑neid chhab waꞌap neid. 46 Ia ant jiwia id dahm jewed k habshamasmamo g tonlig am em‑wehhejed nani pi amtashogid g wohokam himdag. Kumt s‑ap wo himadg e‑doakag habmasmamam am tonlig ch edmamtpab wo ni‑hiwgad. 47Muꞌijj o pi ab hu ni‑kaiham chpi ab hu ni‑hiwig. Nt wabshaba pi heg hekaj ia jiwiamanis wo ha lodai. S‑ha ani doꞌibiamk. 48 T wo elodai g ni‑neꞌokikaj mat hekid wo i huhug g jewed.49Ni‑ohg o ab ni‑chehani mant haschu hab wo chei.Ni pi g hejel ni‑neꞌoki hab kaij. 50Kumt heg hekaj abwo kaiham k hab wo bei g pi ha huhugedam doakag.

Heg aniwaꞌi hab kaijmog Jiosh abni‑chehani.” Neh,bad kaij g Jesus.

13Matsh g Jesus am ha wapko g e‑chuhchai ha‑tahtad

1 D am him k am i e ai matt baꞌich tash womua g kahwal mad k wo wuhshad g t‑shohshonha‑doꞌibiadag. Kuki s‑mahch g Jesus mat am wa eai matki ia wo dagito ihda jewed k wo hih am e‑ohgwui. D eda si pihk e elid wehs e‑doakagkaj ab ha wuihegam mat ab i s‑wohoch.

2D am e apꞌech matt am wo t‑gegos hema kih amgam hu i juhk. D wa eda heki hu ab i kaiha g JudasIscariot g ge Jiawul k am i e shelch mat wo gagda gJesus.

3 Ab atsh Jiosh amjed ia jiwia g Jesus k ab wuiep wo i e nodagi. Kush g Jiosh ab wehs mahkch ggewkdag. D id s‑mahch g Jesus 4 ch wabshaba am ikekiwua k am wuahawua g e‑lihwa k g tuayakaj abe bahshodad 5 k am ge was wakonakud ch ed k abi wapkonahi g t‑tahtad k heg hekaj ha dagio tuayamat ab e bahshodad.

6 D ab i ai g Simon Peter. D heg si has e tahtk chhab kaij, “Ih, napt wo wapko g ni‑tahtad k eda d geni‑kownalig!”

7 D hab kaij g Jesus ab wui, “Pi ap hi wa amichudhemuchmani haschu chumem‑tashogid id hekaj chwabshaba wo wa amich imhab i baꞌich.”

8 Kud hab hahawa kaij g Peter, “Pi apt hekid woshaꞌi wapko g ni‑tahtad.”

D hab kaij g Jesus, “Pi apt d wo i ni‑wehmtdamkmant wo sha pi wapko g m‑tahtad.”

9 Kud hahawa si s‑hohtam hab kaij g Peter,“Ni‑kownalig, pi g heg waꞌi ni‑tahtad wapkon kwabshaba g ni‑nohnhoi ch ni‑wuhiosha ehp.”

10-11 D hab kaij g Jesus, “Heki apt hu e wakowehsko koi jiwiak. Heg at waꞌi e‑tahtad wo wapkohegai mat hedai heki hu wehsko e wako mat koi amhuwo jiwia kih t am. Id ani hab ahgch hab kaij mat gem‑dodakag wehs i e kegch, heg hi wa i hemakomatpi i e kegch.” Neh, bad kaij g Jesus nopi s‑mahchmathedai wo gagda.

12 T am i ha wapko g ha‑tahtad k ab uhpamwah g e‑lihwa k ga hu hahawa ep dahiwua mihsawui k ab ha kakke, “Nam s‑amichud mant haschuahgk hab em‑juni ihda? 13 Neh, bam ni‑aꞌagamani d em‑kownalig ch d em‑mashchamdam. Kam wa s‑apꞌe no pi woho ihda. 14 Dani wachum em‑kownalig ch d em‑mashchamdam ch edaam i ni‑jumalkad k heg ni‑wepogi mani d wabshem‑pionag. Pegih, mt ahpim hab wa masma ab aꞌaiwo e neidad 15 mant am em‑chehgi ch ab aꞌai wo ie wehmtad 16 nam pi d ni‑pionag. Kut pi hebai gpion hab wo chum e elidad mas baꞌich d i si haꞌichumo hi g ahmoj. 17 M hahawa s‑mahch mamt haswo chum masmak. Kut d wo s‑ap tahhadkamk amem‑wehhejed mamtp woho hab wo masmak.

18 “Mt wabshaba pi wehsijj ab hu wo bei ihda nopi an hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed mamt hema abni‑wui wo kekiwua ahpim mam ni‑wehm e gegosid.Kuni s‑mahch mat hedai hab wo e juh nani pi wehss‑em‑mahch ahpim mant ab i em‑gawulkai. 19 Kuniheki hu ab em‑ahgid mat koi hab e juh. Kut hekidhab wo i e juh, mt ab haha wo s‑wohoch mani woho

Page 106: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 13:20 103 JOHN 14:20d Jiosh si Kehsha. 20 Jiosh o ab ni‑mahkch g haꞌichue‑ahga. Kuni ab epai em‑mahk. K heg hekaj ab s‑apni‑neid ch ab s‑ap neid g Jiosh hegam mat hedai abwo s‑ap em‑neidad.”

Mash am ahg g Jesus mat hema wo gagdaAn g neid g Matthew 26:20-25; Mark 14:17-21; Luke

22:21-2321 D am hahawa si e kudu g Jesus k hab t‑ahg, “Pi

ant ap ni‑taht k wo em‑ahgi mamt hema ahpim woni‑gagda.”

22 Kuchd si has i t‑taht k ab wabsh aꞌai si t‑neidpi shaꞌi amichudch mas hedai hab ahg. 23Kunid edaan hugidaj an daha g Jesus ahni mo ni‑hekaj si pihke elid. 24 D hekaj g Simon Peter wabsh s‑aꞌagi abni‑ahgidmantwokakkemashedai hab ahg. 25Kunidwabsh s‑aꞌagi ab epai kakke g Jesus mas hedai habahg.

26 D hab kaij ab ni‑wui, “Hegai mant wehpeg abwo bih o d hegai.” Kud wa woho am ge bia g hidodk ab mah g Judas Iscariot.

27 D am wabsh i chum huh g e‑bih. D g ge Jiawulam baꞌich i chikp eda.

D hab kaij g Jesus ab wui, “S‑hohtam g am habjuhni hegai mapt hab wo juh.”

28 Kuchd pi shaꞌi amichud mas haschu hab ahgch hab kaij ihda. 29 D eda nuhkud g t‑lialiga hegaiJudas. Kuchd heg hekaj haꞌi hab t‑ahg mo hab ahgmat ep wo ha nolawt g haꞌichu hugi heg wehhejedgeꞌe gegosig o haꞌichu wo ha mah g shoꞌigkam. 30Dha hekaj i wuhsh g Judas gam hu jeg ed. Kuki eda abwabsh i si s‑chuhugam.

Matsh g Jesus am i wechijid g e‑chehanig31D hab hahawa kaij g Jesus, “Neh, hemu at wehs

wo e nahto hegai mat g Jiosh am i ni‑kei mant habwo juh ia jewed dahm. Am ani wa chehgid g Jioshgewkdag. 32 T g Jiosh heg hekaj am wo tashogi gni‑gewkdag hemu s‑hohtam.

33 “Pegih neh, ahpim mani ab si em‑tatchua, piant shaꞌi tash ia hu wo e‑wehmajk nant pi gam huwo hih. Kumt pi wo e nako mams wo ni‑cheh. Amant hab epwo chei em‑wuimaniwa haschuha ahgidg hemajkam mamt pi wo e nako mamt hejel am wohihi mant hebai wo i hih.

34 “Hemu ant ab wo em‑mah g wechij chehanig.K d ihda mamt ab aꞌai wo si pihk e elidad habmasma mani ahni hab em‑juhkch. 35Wehsijj at wos‑mahchk mam ab i e dagitokch ni‑wui mamtp abaꞌai wo si pihk e elidad.”

Matsh g Jesus am ahmat g Peter wo pi mahch k e ahAn g neid g Matthew 26:31-35; Mark 14:27-31; Luke

22:31-3436 D hab kaij g Simon Peter, “A pt hebai wo hih,

ni‑kownalig?”Kud g Jesus hab kaij, “Pi apt wo e nako mapt wo

ni‑oi hemu amai mant am wo hih. K wabshaba abhim g tash mapt am haha wo i ni‑oi.”

37 D hab kaij g Peter, “Nt haschu ahgk pi woni‑nako mant wo m‑oi hemuch? Ni‑nahtokch animant wo m‑wehhejed muh.”

38 D hab kaij g Jesus, “Ab ant wo si shelm‑ahgi map pi woho e nahtokch mapt wo muhni‑wehhejed. Neh, waikko apt hab wowaꞌi chei mappi shaꞌi ni‑mahch mat koi wo kuhu g keli chuchul.”

14Mattsh ab waꞌi Jesus amjed wo i wahp an Jiosh

kihdag ed1 D hab ep kaij g Jesus, “Pi g wo shaꞌi e kudut.

Ab g wabsh i s‑wohochud mo an haꞌichug g Jioshk ahni ab ep wo i s‑ni‑wohoch mani d si Kehshaj.2Am o wiꞌis ni‑ohg kihdag ed am wehs ha wehhejedg ni‑wohochuddam. Nt wo wa chum em‑ahgi matppi am hu wo wiꞌisk. Nt am wo him k am wo i apꞌechem‑wehhejed 3 k ia ep wo jiwia k ia wo em‑ui mamtan wo ni‑wehmajk. 4 S‑mahch ammamt has masmaam wo hihi amai mant am wo hih.”

5D hab kaij g Thomas ab wui, “Ih, ni‑kownalig, piach shaꞌi mahchmaps hebai wo hih ch hab pimahchmachs has masma wo dada.”

6D hab kaij g Jesus ab wui, “Ab amt wo ni‑hiwgad.Nt ahni an wo waꞌi em‑uꞌapa anai ni‑ohg kihdag ed.Id o heg wa wepo mani d am wui himdam wohgem‑wehhejed ch d Jiosh wohokam ch d m‑wechijdoakag. 7Matp hedai woho s‑ap wo s‑ni‑mahchk chhab wa masma wo s‑mahchk g ni‑ohg. Neid am gni‑ohg nam pi ni‑neid.”

8 D hab kaij g Philip ab wui, “Pegih, t‑kownalig,am g t‑chehgid g e‑ohg. Heg ach waꞌi tatchua.” 9 Dhab kaij g Jesus ab wui, “Tash ani ia em‑wehmaj.Kupki eda pi woho ap ni‑mahch, ahpi Philip. Hegaimo hedai i ni‑neid ch hab masma ep neid g ni‑ohg.P haschu ahgch ab ni‑tahni mant wo em‑chehgi gni‑ohg? 10 Ahni kch ni‑ohg ach d hemako. Kupki pikoi ab hu s‑wohochud ihda.”

D hab ep kaij abwehs t‑wui, “Ni‑ohg o ab ni‑ahgidmant has wo cheꞌe k has wo ni‑juh. 11 Ab g wos‑wohochud mach d hemako g ni‑ohg wehm hegwabsh hekaj mani am em‑ahgid, o amtp pi wo enako hab masma k wo s‑wohoch mach d hemakoheg hekaj s‑hasig haꞌichu mani hab junihim. 12 Ntwo si shel em‑ahgimatp hedai abwo s‑ni‑wohochudk wo e nako mat hab wo junihid g s‑hasig haꞌichuhab masma mani ahni, pej baꞌich i geꞌe hab wojuh g s‑hasig haꞌichu nant pi ahni hi wo hih amni‑ohg wui. 13 Kunt am hab wo em‑juni mamtphaschu ab wo i tai g ni‑ohg am ni‑chehchegk. Theg hekaj g hemajkam ab wo si hehgchul g ni‑ohgJiosh. 14 Pegih, mt haschu ab wo i tai g ni‑ohg amni‑chehchegk, nt ahni hab wo juh.

Matsh ab wo i hud g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag15 “Am g hab wo junihid g ni‑chehanig mamtp

woho ab wo si ni‑tatchuad. 16Nt ab wo tai g ni‑ohgmat ab wo em‑mah g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.T heg chum hekid wo em‑wehmajk ch am wo iem‑tashogidad g wohokam. 17 Pi o ta neidagma gHekia S‑apꞌekam Gewkdag. T heg hekaj pi wo shaꞌie nako mas wo s‑mahchk hegam mo pi ni‑mahch.M wabshaba ahpim hi s‑mahch no pi em‑wehmajhemu ch am wo e ul em‑doakag ed.

18 “Pi ant ia hu hejel wo em‑dagito k wabshabaia wo wa em‑wehm haꞌichugk am i dahm mant imhu wo uhpam hih. 19 Kumt wo s‑mahchk mant iawo em‑wehmajk. T wabshaba hegam mo pi ab huni‑wohochud pi wo mahchk mani ia haꞌichug nat pipi wo ni‑neidad. Kumt d wo wechij dodakamk abni‑amjed hegwaꞌi hekajmant abwo iwuhshmuhkigamjed k d ep wo doakamk. 20 Iaꞌi amjed amt wo

Page 107: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 14:21 104 JOHN 15:26s‑mahchk mach d hemako g ni‑ohg wehm k ch epwo s‑mahchk mamt ahpim ab i e hemakoj ni‑wehm.

21 “Am o e chehgid mo ab si ni‑tatchua hegammatp hedai ab wo bei g ni‑chehanig k hab wojunihid. Kunt ab hawuiwo si pihk ni‑elidad g ni‑ohgwehm ch ab ha wui wo i ni‑tashogi.”

22D hab kaij g Judas, hi wa pi hegai Judas Iscariot,“T‑kownalig, pt has masma ahchim waꞌi t‑wui wo ie tashogid k pi ab hu wehs hemajkam ha wui?”

23 D hab kaij g Jesus ab wui, “Hegai mo hedai absi ni‑tatchua at wo wohog el g haꞌichu ni‑ahga. Kuthahawa ab wui wo si pihk e elidad g ni‑ohg. Kutt gni‑ohg wehm am haha wo i t‑maskogi wui k am wowehmajkad. 24 Pi at ab hu wo wohog el g haꞌichuni‑ahga hegai mat pi ab hu wo ni‑tatchua. K eda gni‑ohg d amjedkam ihda haꞌichu ni‑ahga.

25 “Id ani hi wa em‑ahgid hemuch mani iaem‑wehmaj. 26T g ni‑ohg ab haha wo cheha g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag mat heg am wo i em‑wehmajkam ni‑wehhejed ch wo em‑gewkemhunad ch woem‑mashchamani haschu i s‑em‑mashchamamk chhab wo em‑juh mamt wehs haꞌichu wo s‑chegitokmani haschu i em‑ahgid.

27 “Am g wabsh wo i s‑ap e tahtkkad. Ab ant wo iem‑mah hegai habmahs s‑ap tahhadkammani ahniedgid. Pi at hedai wo e nako mat hab mahs s‑aptahhadkam wo em‑mah. Pi g wo shaꞌi e kudutad chpi haꞌichu wo ehbidad.

28 “Am am wa ni‑kah mani wa hab kaij mant gamhu wo hih ab em‑amjed k wabshaba ia wo wa epem‑wehmajk. Ni‑ohg o baꞌich i s‑gewkdag maniahni. Kumt heg hekaj wo chum si s‑hehgigkadmant im hu uhpam wo hih wui mamt hems g wehse‑ihbdagkaj ab wo ni‑tatchuad. 29 Id ani em‑ahgidmat koi hab e juh. Mthab abwo i s‑wohoch ghaꞌichuni‑ahga mat hekid hab wo i e juh.

30 “Hemu at am geꞌe wo chehgi g e‑gewkdag gjijawul ha‑geꞌejig no pi chum e kownalchud ia jeweddahm. K heg hekaj pi amhu geꞌe s‑ni‑apꞌemant tasham haꞌichukaj wo em‑wehm neo. K eda pi uꞌukchg gewkdag mas hab wo ni‑juh manis ab wecho woi ni‑ul. 31 Wehs ani hab junihim mo haschu abi ni‑chehani g ni‑ohg. K hab masma s‑mahch ghemajkam mani ab si tatchua g ni‑ohg.

“Pegih neh, oi g wo, am att wo i t‑nakog k wohihi.”

15Mo g Jesus e wepogid g uhdwis jeꞌe

1 D hab ep kaij g Jesus, “Dach waꞌi hemako habmasma mo g uhdwis jeꞌe d hemako g e‑iꞌibhonigwehm. Ahni ani heg wepogidas mo g uhdwis shonwaꞌug. M ahpim heg wepogidas iꞌibhonigaj. K gni‑ohg t‑nuhkud. 2Hegai iꞌibhonigaj at ab wo chumbahidagt. Mt ahpim hab waꞌap s‑kehg haꞌichu habwo chum junidahid g Jiosh. Eꞌes nuhkuddam at anwo si hikkumia hegai iꞌibhonig mat pi ab hu wobahidagt k wo i kegch hegai mat ab wo bahidagt. Thab baꞌich i muꞌi ab wo bahidagt.

3 “Heki am hu kegchudas ahpim mam ab kaihamch ab s‑wohog elid g haꞌichu ni‑ahga. 4 Pi g gamhu hab wo shaꞌi i e juhni ab ni‑amjed. Nt ahni habwa masma pi gam hu hab wo i ni‑juh ab em‑amjed.Mt hab s‑ap hab wo juh haꞌichu k s‑ap hab wo

masmak hab masmamo hegai iꞌibhonig mat s‑ap abwo bahidagt ab giꞌikch e‑waꞌug ab.

5 “Pi at ab hu wo bahidagt g iꞌibhonig pi ab hugiꞌikch e‑waꞌug ab. Mt ahpim hab waꞌap pi wo enako mamt haꞌichu s‑kehg hab wo juh mamt gamhu hab wo i e juh ab ni‑amjed. 6 Hegai iꞌibhonigmat wo e hikkumia at am wo i e hemapad k wo emei. Neh, id o hab mahs matp hedai gam hu habwo i e juh ab ni‑amjed k ab wo e ahijidach mathahawa pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk am Jioshwehhejed. 7 Ab ant wo i em‑mah mamt haschu abwo i ni‑tai mamtp ab wo s‑wohog elidad g haꞌichuni‑ahga ch ab wo ni‑hiwgad. 8 Hegam matp hedaiwoho ab i e dagitokch ni‑wui at muꞌi haꞌichu hab wojunihid ni‑wehhejed. T heg hekaj ab wo hehgchul ghemajkam g ni‑ohg Jiosh.

9-10 “Bani masma si em‑tatchua ch si pihk em‑elidmo hab masma si ni‑tatchua g ni‑ohg. Ab ani sis‑wohog elid g ni‑ohg. Ch ab aꞌai si pihk t‑elid. Kumtahpim hab waꞌap ab wo s‑ni‑wohog elidad. Tt abaꞌai wo si pihk t‑elidad. 11 Id ani em‑ahgid mamtwo bei g s‑hehgig am hab junihidch g ni‑chehanighab masma mani ahni s‑hehgig am hab junihidch gni‑ohg chehanig. 12Ab ani em‑chehanimamt ab aꞌaiwo pihk e elidad hab masmamani ahni has i masmasi pihk em‑elid. 13 Hegai matp hedai wo e muhkidha wehhejed g e‑naipijju o d hegai mo woho si pihke elid ha hekaj. 14 Ahpim am d ni‑naipijju mamtphab wo junihid g ni‑chehanig. 15 Kuni hahawa pihab em‑aꞌaga mam d wabsh ni‑pionag ch wabshabahab em‑aꞌagamamdni‑naipijju nani pi ab em‑ahgidwehs haꞌichu mani ab kah ni‑ohg amjed. Neh, mohema d wabsh pionag ch pi mahch mo haschu amhab i wua g ahmo. 16 Pi amt hejel e elid k am wo igegokiwua ni‑wehhejed. Ahni ant am i em‑chuhchamamt am wo hihim k hab wo juh g geꞌe chikpan.Kut pi hekid wo huhug hegai mamt hab wo juh. T gni‑ohg amhabwo em‑junimamtp haschu abwo i taiam ni‑chehchegch. 17 Pegih, id ani ab em‑chehanimamt ab aꞌai wo pihk e elidad.”

Matsh wo s‑t‑kehꞌidad hegammo pi ab hu tatchua gJiosh

18 D hab ep kaij g Jesus, “Mt wo s‑chegitok moahni wehpeg s‑ni‑kehꞌid hegammo pi ab hu tatchuag Jiosh ch hab waꞌap wo s‑em‑kehꞌidad. 19 Ab atwo em‑tatchua mamtp hems pi ab hu wo tatchuag Jiosh. Nt wabshaba ab si em‑gawulkai ab haamjed. Kum pi ha wepo chegito haꞌichu. K hekajhab s‑em‑kehꞌid. 20-21 Mt wo s‑chegitok mani wahab em‑ahgid mat pi hebai g pion hab wo chum eelidad mas baꞌich d i ge haꞌichu mo g e‑ahmo. Two em‑shoꞌigch hegam mo ni‑shoꞌigchud. Kut abwo s‑em‑wohog el hegam mo ab s‑ni‑wohog elid.Hegam mo pi mahch g ni‑ohg o ni‑shoꞌigchud chhab waꞌap wo em‑shoꞌigchudad nam pi ab ni‑wuie dagitokch. 22-24 Ia ant jiwia ha wui k am ha ahgiab amjed g ni‑ohg k am ha chehgi g s‑hasig chikpanmat pi hedai hekid hab juh. K wabshaba s‑ni‑kehꞌid.K heg hekaj tasho mo s‑kehꞌid g ni‑ohg. Kut habmasma mahsko wua g pi ap e‑chuꞌijig. 25 An ohab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed mat wo s‑ni‑kehꞌidad pihaschu shaꞌi ahgk. Kut wa woho hab e juh.

26 “Ab ant wo cheha g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagmat am wo em‑wehmajk. Heg o am wehmaj g

Page 108: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 15:27 105 JOHN 17:5Jiosh ch ab em‑wui wo him k wo em‑wehmajkadch am wo i em‑gewkemhunad ch am wo haꞌichuem‑tashogidad ab ni‑amjed. 27 Kumt ahpim wo iahgahi ab ni‑amjed nam pi ni‑wehmajkahim ga hu iamjed mant am i shonwuich g ni‑chikpan.”

161 D hab ep kaij g Jesus, “Am ani em‑ahgid

ihda mamt heg hekaj pi wo ni‑dagito. 2 T wo iem‑wuwhas ab amjed g cheopi. K ab him g tashmamt wo em‑muꞌa k hab wo e ahgad mat wehhejedhab juhg Jiosh. 3 Id amthabwoem‑juhheghekajmopi ni‑mahch ch ep pimahch gni‑ohg. 4Mtwabshabawo s‑chegitok mani id am em‑ahgid mat hekid habwo i e juh.”

Mash haschu chikpan hab wua g Hekia S‑apꞌekamGewkdag

D hab ep kaij g Jesus, “Pi ani em‑ahgid ihda gahu i wehpeg heg hekaj mani ia em‑wehmaj. 5 Kwabshaba hemu e aihim mant uhpam wo hih amni‑ohg wui. M eda pi ab hu shaꞌi s‑ni‑kakkeimk ma-nis hebai wo hih 6 ch wabsh pi ap e tahtk s‑mahchokmant gam hu wo hih. 7 T eda pi ab hu wo i hih gHekia S‑apꞌekam Gewkdag em‑wui nt hoꞌip gam huhih. K heg hekaj baꞌich i s‑apꞌe mant gm hu wo hih.8 T ab haha wo i hih g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagk am wo i ha tashogi g hemajkam g s‑apꞌekam chpi apꞌekam ch Jiosh lodaita. 9-10 Ni‑ohg at ab woni‑haꞌichuch mant am wui wo him k pi ia hu wohaꞌichugk. T g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag heg hekajwo wohokamch am ha wui g hemajkam mani ds‑apꞌekam am Jiosh nena ed k ep wo wohokamchmo hab junihim g pi apꞌekam mo eda pi ab huni‑wohochud 11 k ep wo wohokamch mat wo e lodaihegammo hab junihim g pi apꞌekam nat pi am wa eai mat g Jiosh wo lodai g ge Jiawul.

12 “Muꞌi ani haꞌichu ep s‑em‑ahgidamk. Mt wab-shaba piwo e nakomamtwo s‑amichmantwo chumem‑ahgi hemuch. 13-14 Hekia S‑apꞌekam Gewkdagat am wo i em‑tashogi g wohokam k am ep wo iem‑ahgi mat haschu has wo e juh imhab em‑baꞌich.Nt am wo ahgi mat has wo chei. Kut am woem‑tashogid k hab ab wo si ni‑haꞌichuch. 15 Wehsg ni‑ohg gewkdag o d ep ni‑gewkdag. Ni hekajhab kaij mat g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag am wo iem‑tashogi mani haschu ab i ahgid.”

Mamtsh shaꞌi haꞌas pi wo ap e taht16Dhab ep kaij g Jesus, “Do shaꞌi haꞌas, mt pi an hu

woni‑neidad, ch amepwo shaꞌi haꞌas, mt hahawa epwo ni‑neidad.”

17 Kuchd hab kaij ab aꞌai t‑wui, “Shahchu o habahg ch hab kaij mas wo shaꞌi haꞌas, tt pi an hu woneidad, ch am ep wo shaꞌi haꞌas, tt ep wo neidad. Kwa hab ep kaij mat wo hih am e‑ohg wui. 18 Pi achshaꞌi amichud mo haschu hab ahg ch hab kaij.”

19 D s‑mahch g Jesus machd ab s‑kakkeimk chhekaj hab kaij, “Pi am shaꞌi amichud mani haschuhab ahg ch hab kaij mat wo shaꞌi haꞌas, mt piwo ni‑neidad, ch am ep wo shaꞌi haꞌas, mt ep woni‑neidad. 20 Pegih, nt wo haꞌichu em‑ahgi matwoho hab wo e juh. Mt wo si pi ap e taht k wo sishoanid. T g s‑ni‑kehꞌiddam wabsh wo si s‑hehgigk.T amjed haꞌichu habwo e juhmat abwo em‑mah g si

geꞌe s‑hehgig. 21Neh, s‑mahch ammat has wo e juhmat hekid wo e ai mat womahmadho g uwi. T wo piap e tahtmatwonako g s‑koꞌok. Twabshaba amwo imahsi g ali. T amwabshwo i pi chegito g s‑koꞌok heghekajmo si s‑hehgigmat an i emahsid g ali. 22Bowamasma am em‑tahgio mam hemuch pi ap e taht. Ntwabshaba ab ep wo ni‑chehgi em‑wui. Kumt hahawo si s‑hehgigk. T pi hedai wo shaꞌi padch hegai habmahs s‑hehgig em‑wehhejed.

23 “Mt hahawa pi ab hu wo ge ni‑kaiamad haꞌichuch wabshaba ab wo e hoꞌigeꞌidahunad ch ab wokakke g ni‑ohg am ni‑chehchegch. T wa wohowo em‑mah. 24 Pi am koi hekid ni‑chehcheg ame hoꞌigeꞌidahunch. Am g hab wo i e juhni. T gni‑ohg am hab wo em‑juni. T ab wo si e shuhdadg em‑doakag g s‑hehgigkaj.”

Matsh g Jesus gewito g pi apꞌekam25 D hab ep kaij g Jesus, “Am ani haꞌichu i chum

em‑tashogid g haꞌichu wepogida ahgakaj. Ab o himg tash mant hahawa si tasho wo em‑ahgi ab amjedg ni‑ohg. 26 T ab haha wo em‑abk mamt ab woi e hoꞌigeꞌidahunad ni‑ohg wui am ni‑chehchegch.Pi amt heg wo waꞌi hiwgad manis ahni am wowaꞌi ni‑hoꞌigeꞌidahunad em‑wehhejed. 27 Ni‑ohgo ab si em‑tatchua nam pi ab si ni‑tatchua ch abs‑wohochud mant ia jiwia ab amjed g Jiosh. 28 Ia antwoho jiwia ab amjed g ni‑ohg id dahm jewed. T e aimant uhpam ep wo hih am ni‑ohg wui.”

29 Kuchd ab wui hab kaij, “Nehꞌe, hemuch ap sitasho amahghaꞌichu ch pi hekaj gwepogida haꞌichuahga. 30 Ch hahawa s‑mahch map wehs haꞌichus‑mahch. Pi o hab hahawa mahs machs hedai ab woge haꞌichu m‑kakke. Ch hekaj hahawa s‑wohochudmap ab amjed g Jiosh.”

31 D hab kaij g Jesus, “Nam hig hab elid mam idwoho s‑wohochud? 32 Ab o e aihim mamt gam huaꞌai wo si e gantad k gam hu uhpam wo hihi e‑kihkiwui ia hejel ni‑dagitok. Ni wabshaba pi hejelig.Ni‑ohg o chum hekid ni‑wehmaj.

33 “Wehs ani em‑ahgid ihdamamt heg hekaj wo sis‑ap e tahtkkad. T wo em‑shoꞌigch hegam mo pi abhu tatchua g Jiosh. Mtwabshaba amwo si e gewpkainant pi heki hu s‑ap wo em‑gewitojel g pi apꞌekam.”

17Id o d Jesus hoꞌigeꞌidahuna

1 D am i kuhgi g Jesus g haꞌichu e‑ahga k ami nea dahm kahchim wui k am e hoꞌigeꞌidahun khab kaij, “Ni‑ohg, ia at i e ai g ni‑tashga. Abg uhpam ni‑mahki hegai ni‑gewkdag mani wa anuꞌukch m‑hugid an. Nt ab haha wo si has m‑elid kwo mahsko wua g m‑gewkdag. 2 Ab apt i ni‑mahg gewkdag am wehs ha dahm g hemajkam. Kuthaꞌi ab ni‑wui e dagito no pi d m‑hemajkamga. Khab d m‑elida mant wo ha mah g pi ha huhugedamdoakag. 3 Dap wohokam Jiosh ch am i ni‑kei mantia wo jiwia jewed dahm. Kut wehs wo bei g pi hahuhugedam doakag hegammat wo s‑t‑mahchk. 4 Iaant ha chehgi g hemajkam g m‑gewkdag k nahtohegai chikpan mapt ab i ni‑cheha mant hab wo juh.5 Pegih, ni‑ohg, ab g uhpam ni‑be k ep wo ni‑mahhegai ni‑gewkdag mani wa edgid an m‑hugid anmatt eda koi an hu nahto g jewed.

Page 109: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 17:6 106 JOHN 18:17Mo wa e hoꞌigeꞌidahun ha wehhejed

6 “Ab apt ni‑wui i ha gawulkai idam chechojmo ia ni‑wehmaj. K d m‑hemajkamga. Am anii m‑mahtchulid ha wui ch ha ahgid g haꞌichum‑ahga. Kut ab s‑wohog elid 7 k hahawa s‑mahchmo wehs g ni‑mahchig ab d m‑amjedkam. 8 Ab apni‑mahkch g haꞌichu e‑ahga. Kuni am ha ahgid. Tab i s‑wohochud k heg hekaj s‑mahch mani ab dm‑amjedkam.

9 “Idam o d m‑hemajkamga. Kuni heg hekaj amha wehhejed ni‑hoꞌigeꞌidahun ch pi ha wehhejedhegam mat pi ab hu wo m‑tatchua. 10 Hegam od waꞌi m‑hemajkamga mat ab wo ni‑hiw mant woha doꞌibia. T g ni‑gewkdag ab wo e chehgi ha ab.11 T hemuch e ai mant wo hih am m‑wui k pi ia huhahawohaꞌichugk id dahm jewed. Twabshaba idamia hu wo haꞌichugk. Kuni ab m‑tahni mapt wo hanuhkudad, ni‑ohg. Dap hekia s‑apꞌekam. Kut ab wom‑ihmad ch hab d wo hemakok hab masma machahchim d hemako. 12 Ia ani ha nuhkudahim matab wo m‑ihmad. Kut heg waꞌi pi e doꞌibia mo anoꞌohanas matki hab wo e juh.

13“Id ani hab kaij mani ia wabsh kia hawehmaj chkoi ab hu m‑wui hih mant hekaj ab wo si ha mah gs‑ap tahhadkam. 14Ab ant ha ahgi g haꞌichum‑ahga.T ab i s‑ni‑wohochud k abni‑hiwig ch ab i e gawulkaiha amjed hegam mo pi ab hu m‑tatchua. K hegamheg hekaj s‑ha kehꞌid. 15 Pi ani heg hab ahg mapsia wo i ha wuwhas ab amjed g jewed ch wabshabahab ahg mapt wo ha nuhkudad. T hab pi gm hu woi ha nuꞌichshul g ge Jiawul. 16 Ab o gawulkdas idampi apꞌekam t amjed hab masma mani ahni. 17 Ab g iha gawulkad e wehhejed heg hekaj haꞌichu e‑ahga.Haꞌichu m‑ahga o d wohokam. 18 Am apt i ni‑keimant ia wo ahgad g haꞌichu m‑ahga jewed dahm.Kunt hab wa masma am i ha chuhcha. 19 Ab ant si ini‑dagitom‑wuimat idamwo s‑mahchk gwohokamch hekaj ab hab waꞌap wo i e dagito m‑wui.

Mo wa e hoꞌigeꞌidahun wehs t‑wehhejed20 “Pi ani idamwaꞌi ha wehhejed ni‑hoꞌigeꞌidahun

ch wabshaba hegam ehp mat ab wo i s‑wohoch ghaꞌichu ha‑ahga k ab wo i e dagito ni‑wui. 21 Id od haꞌichu ni‑tahnig mat wehs am wo i e hemakochhab masma mach ahchim d hemako. Kut hab wos‑mai g hemajkam map d ahpi ch am i ni‑kei mantia wo jiwia. 22M‑gewkdag o d ep ni‑gewkdag nachpi d hemako. Kuni ab ha mahkch g t‑gewkdag matt‑wehm d wo hemakok. 23 Dani hemako ha wehmhab masma mach ahchim d hemako. T hab wehss‑ap d wo hemakok idam. T heg hekaj wo s‑mai ghemajkam mapt am i ni‑kei mant ia wo jiwia jeweddahm k ep wo s‑mai map ab si ha tatchua idam habmasma map ahni.

24 “Ni‑ohg, ab apt i ni‑mah idam mo ab sini‑tatchua. Kuni si tatchua mat am wo ni‑wehmajkanai mant anai wok. An apt ni‑mah g si s‑kehgapꞌedag nap pi si ni‑tatchua mat eda koi e nahtog jewed. Kuni ab m‑tahni mat idam am woni‑wehmajk ch heg wo neidad map haschu abni‑mahkch. 25 Dap hekia s‑apꞌekam, ni‑ohg. K pi hiwa chum m‑mahch hegam mo pi ab hu m‑tatchua.Ni wabshaba ahni s‑m‑mahch. K idam ep s‑mahchmapt am i ni‑kei. 26 Am ant m‑mahtchul ha wui kam baꞌich wo i m‑mahtchul ha wui. T hab wo si pihk

e elidad ni‑hekaj hab masma map ahpi. Nt ahni amwo i ni‑hemakoch ha wehm.”

18Mamtsh an bei g JesusAn g neid g Matthew 26:47-56; Mark 14:43-50; Luke

22:47-531D am i haꞌasa e hoꞌigeꞌidahu g Jesus. Kuchd gam

hu aigo i chehchsh hegai aki mo hab e aꞌaga Kidronk am dada mo am eshas g uꞌus. 2-3 D eda pi an hut‑wehmaj g Judas nadki pi gam hu him k am si gagdag Jesus hawui g uꞌugchu papal ch Palasi. Kudki idamab muꞌi ha cheha g shondal ch cheopi nuhkuddammat am wo oi g Judas. Dki heg ab i ha wanim no pis‑mahchmatt hebai wo haꞌichugk no pi muꞌikko amt‑wehm dahiwup amai. D idam haꞌijj ge iꞌis‑papayoch haꞌijj ge lalamba ch haꞌijj wabsh kuhdch.

4 D eda wa chum wehs s‑mahch g Jesus mathaschu has wo e juh am tahgio ch wabshaba am ihih ha wui k hab kaij, “Dohm in gahg?”

5 D hab kaij idam, “Hegai Jesus mo ab Nazareth tab d kihkam.”

Kud hab kaij g Jesus, “Ahni ani wud.”6 D haha wabsh e totods hegam k ab taꞌi si i

gegokiwua k wabsh i shul.7D ab ep ha kakke g Jesus, “A m hedai in gahg?”D hab ep kaij, “Hegai Jesus mo ab Nazareth t ab d

kihkam.”8D hab kaij g Jesus, “Am ani wa heki hu em‑ahgid

mani d ahni. Mtp ahni in wo ni‑gahghid ch pi haswo ha juh idam.” 9Neh, bo kaij no pi s‑t‑doꞌibiamk.Kud hab masma hab e juh g neꞌokij mo wa hab kaijmatt wehsijj wo t‑doꞌibia.

10 D g Simon Peter ge is‑pahyo ch ab i huhpank ab hu wabsh si i widut k higshp an si hikuch gs‑apkojed nahkaj hegai mo d uhgchu pahl neholigach hab chehgig Malcus.

11D hab kaij g Jesus ab Peter wui, “Ga g hu uhpamhab juhni g e‑is‑pahyo. Pi apt wo e nako mapt woha shohbi nant pi hemho wa wo nako mo haschu gni‑ohg apꞌechudch am ni‑wehhejed.”

Mamtsh am uꞌapa g Jesus uhgchu pahl wui12 D ab ha cheha g shondal g ha‑geꞌejig mat am

wo i ha wehmt g cheopi nuhkuddam. D am bei gJesus k gan hu si wulsh g nohnhoij k gamhu i wanimJerusalem wui. 13 Am ad kih g uꞌugchu papal. Kudgan huwehpeg i bei heg wuimo hab chehgig Annas.Ihda Annas o d baꞌamad ohgaj hegai mo d si uhgchupahl ch hab chehgig Caiaphas. 14 K d ihda Caiaphasmad wa am ha shelinid g hahaꞌichu mat hemako womuh g oꞌodham wehs ha wehhejed.

Matsh g Peter pi mahch k e ah g JesusAn g neid g Matthew 26:69-70; Mark 14:66-68; Luke

22:55-5715 Kuchd gohkajj g Simon Peter wehm am i ha

oi mo am bebhehim g Jesus. K eda g uhgchu pahls‑ni‑mahch. Nid hekaj am i wah kolhai ch ed. 16D gPeter ga hu waꞌi kehk jeg ed ab kihjeg t ab. Nid amhahawa him k ab ahgid hegai chehiamad ab nuhkudg kihjeg mat ab wo i wahki g Peter.

17D hab kaij ihda chehia ab wui g Peter, “Nap higpi ahpi an ep wehmaj hegai mamt an bei?”

D hab kaij g Peter, “Pi ani an hu shaꞌi wehmaj.”

Page 110: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 18:18 107 JOHN 19:918D eda s‑hehpid. D hekaj am ge nahdch g pion ch

cheopi nuhkuddam ch am gegok ch e huhkalid. D gPeter am him k am ha wehm i kekiwua k e huhkal.

Mash g si uhgchu pahl ab haꞌichu kakke g JesusAn g neid g Matthew 26:59-66; Mark 14:55-64; Luke

22:66-7119 D g uhgchu pahl ab kakke g Jesus mas haschu

ahgk ab haꞌi i ha gawulkad k haschu ha mashcham.20-21 D hab kaij g Jesus, “P haschu ahgch ahni

ab ni‑kakke? Pi ani hekid s‑aꞌagi haꞌichu ahg chwabshaba wehs hemajkam wui hab kaij ch am hamashcham ha‑cheopi ed ch geꞌe cheopi ch ed macham wehs t‑hehemapad. Pegih, ab g hig ha kakkemani haschu i ha mashcham. S‑mahch o manihaschu ha ahgid.”

22 D hab wabsh chum chei. D ab si shonikka gcheopi nuhkuddam k hab ahg, “Pi apt hab shaꞌikaidam wo neokad ab uhgchu pahl wui.”

23 D hab hahawa kaij g Jesus, “Am g hig wehs woha ahgi manis haꞌichu pi ap hab kaij. Wohokam aniem‑ahgid. Pt haschu ahgk ab ni‑shonikka?”

24 D g Annas am hahawa ha cheha mat am wouꞌapa Caiaphas wui. Kud an wabsh kia wulshch gJesus.

Matsh g Peter ep pi mahch k e ah g JesusAn g neid g Matthew 26:71-75; Mark 14:69-72; Luke

22:58-6225 D eda g Peter am wabsh kia e huhkalid

ha‑nahda wui. D hab kaij hegam mad am wehmaj,“Nap hig pi ahpi an ep wehmaj hegai mamt an bei?”

D wabshaba g Peter pi mahch k e ah hab kaijch,“Pi ani an hu shaꞌi wehmaj.”

26 D am hema kehk g neholigaj g uhgchu pahl chd hajunij hegai mat g Peter hikuch g nahkaj ch habkaij ab wui g Peter, “Nani pi wohom‑neid amaimattam bei ihda?”

27Dhab kaij g Peter, “Ih, piaꞌa.” D edapk am i kuhug keli chuchul.

Mamtsh am uꞌapa g Jesus kownal wuiAn g neid g Matthew 27:1-2, 11-14; Mark 15:1-5; Luke

23:1-528Wabsh i siꞌalim mad koi i chesh g tash, md gam

hu i bei g Jesus kownal kih wui. D hab chehgig hegaiPilate. D pi am hu i wahp g Tutuligo kownal kih edno pi g t‑himdag hab chuꞌigmatt wo t‑uamhumattpam wo i wahp gawul hemajkam ha‑kih ed. Kut piwo apꞌedagk mat wo huh g kahwal mad iagchuliggegosig imhab i juhk matp am wo i wahp. 29 D heghekaj gam hu i wuhsh g Pilate k am ha nam k habkaij, “Shahchu am ab abchud ihda oꞌodham?”

30 D hab kaij ab wui, “Pi att woho ia wo uꞌapaahpi m‑wui hegai matt pi koi wo s‑mai mo am habjunihim g pi apꞌekam.”

31 D hab kaij g Pilate, “Pegih, mt ahpim wo be kab wo mah g s‑koꞌok namkidadag mo has i mahs gem‑himdag chehanig.”

D hab kaij g Tutuligo, “Pegih, bomahs g t‑himdagchehanig mat wo e mua heg hekaj pi ap e‑chuꞌijig.K eda pi t‑hiwgid g geꞌe kownal ab Rome t ab machshab wo juh. Tt heg hekaj ia uꞌapa mapt ahpi am habwo juh.” 32 Id ad wa hab e juh mat hab masma wo emuhkid g Jesus mo wa hab kaij no pi g kownal habmasma ha muhkid.

33D g Pilate gamhu uhpamwah e‑kih ed k ab i waig Jesus k hab kaij ab wui, “Neh, nap hab e elid mapd ha‑kownalig g Tutuligo?”

34 D hab kaij g Jesus, “Nap ab ni‑kakke ihda abhejel e amjed, aha no haꞌijj ab haꞌichu i m‑ahgid abni‑amjed?”

35 Kud hab kaij g Pilate, “Pi ani d shaꞌi Tuhligomanis wo s‑mahchk ihda. M‑wehm hemajkam hawehmg e‑papalig at iam‑uꞌapa. Pt haschu has juh?”

36 D hab kaij g Jesus, “Ni‑kownaltalig o pi habchuꞌig mo g id dahm jewed kokownaltalig, Tp hemshab wo chuꞌigk, t wo ha cheggia hegam mo ab sini‑wecho emashchammamt pi amhuwo i ni‑dagitohahaꞌichu ha wui. Pi o hab mahs g ni‑kownaltalig.”Neh, bad kaij g Jesus.

37 D heg hekaj hab ep kaij g Pilate, “Kupki wohohab kaij map d kownal!”

D hab kaij g Jesus ab wui, “Heuꞌu, dani kownal chia jiwia jewed dahm k ia mahsi mant wo ha ahgi gwohokam. Matp hedai ab wo tatchuad g wohokamat ab wo ni‑kaiha.”

38D gam hu hab si e widu g Pilate k hab kaij, “Mashaschu d i wohokam.”

Mamtsh ab chuꞌijigch g Jesus mat wo e muaAn g neid g Matthew 27:15-31; Mark 15:6-20; Luke

23:13-25D am hahawa uhpam i wuhsh ha wui g hemajkam

k hab ha ahg, “Pi ant haꞌichu shaꞌi cheh manis abwo abch ihda. 39 K eda wehs ahid ab am hemai e dadagitod g lihso em‑wehhejed iaꞌi idani mamwushshad g e‑shohshon ha‑doꞌibiadag. Pegih, namtatchua mant id wo dagito mash d em‑kownaligahpim Tutuligo?”

40 D si s‑kaidam hihnk ch hab kaij, “Pi hegai.Barabbas ach tatchua.” D eda d s‑chu ehskam ch dha muꞌakam ihda Barabbas.

191D amhahawaha cheha g Pilate g shondalmatwo

s‑koꞌokam gewitta g Jesus. Kud wa woho hab e juh2 k am hahawa ge hoꞌi gihkot k ab wahki moꞌoj ab kab wahki g kownal kahba 3 k wabsh has ahg ch habkaij, “Wapt wo si tash d Tutuligo ha‑kownaligk,” chab hahawa si shonikkash.

4 D am ep i wuhsh g Pilate k hab kaij am ha wuig hemajkam, “Nehꞌe, ab ant ep wo i wuhshad kwo em‑chehgi mant pi haꞌichu shaꞌi cheh g pi apchuꞌijig mas hekaj wo e muhkid.” 5Md am hahawai wuhshad k ab wabsh kia wahkch g hoꞌi gihko chhegai kownal kahba.

D hab kaij g Pilate ab ha wui, “Ab g wo i neid mod wabsh si shoꞌig oꞌodham.”

6Dam inei g uꞌugchupapal ch cheopi nuhkuddamk si s‑kaidam hab wabsh ge kaij muꞌikko, “Muꞌani!Muꞌani ab kots t ab!”

D g Pilate hab kaij, “Pegih, k wo be k ahpim ab womua kots t ab. Ahni ant hi pi haꞌichu shaꞌi cheh masmelchkwua g kownal chehanig mat wo e muhkid.”

7 D hab kaij hegam Tutuligo, “Ahchim at himelchkwua g t‑chehanig amhugkammat hemhowawo e muhkid no pi hab e aꞌaga mo d Jiosh alidag.”

8Neh, d am i ha kah g Pilate mad hab kaij idam kbaꞌich i e ebkiod 9 k gam hu uhpam i wah k hab kaijab Jesus wui, “Bahp amjed him?”

Page 111: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 19:10 108 JOHN 19:39D wabshaba g Jesus pi ab hu has shaꞌi chei.10 D hab ep kaij g Pilate ab wui, “Aha, napt pi

has wo chei ab ni‑wui k eda s‑mahch mani gewkdagmant wo m‑dagito o ab wo m‑mua kots t ab!”

11 D hab kaij g Jesus ab wui, “Jiosh at ab m‑mahhegai gewkdag. K heg hekaj si pi ap hab e wuaidam Caiaphas mo m‑piꞌichud mapt pi ap wo hekajg e‑gewkdag.”

12D am i kah g Pilate ihda k am ep i wuhsh ha wuik am chum si e nako mat wo dagito. D wabshabasi s‑babgam hihnk hegam hahaꞌichu ch hab kaij,“Nehꞌe, ihda hemajkam o hab e ahg mo d si geꞌekownal ch heg hekaj ab wui kehk hegai mo d si geꞌekownal ch ab Rome t ab. Kupki ahpi hab waꞌap abwui kehk g si geꞌe kownal mapt wo sha dagito ihda.”

13D am i kah g Pilate ihda k amhahawa i wuhshadg Jesus k heg ga hu i dahiwua usagakam daikud edamai mach hab aꞌaga Gabbatha mo an sha uhgk ihodaitas.

14 D eda e aihim g dahm juhk. Kud wo e kokda gkahwal mahmad imhab i juhk mat wo e wuhshad gt‑shohshon ha‑doꞌibiadag. D hab kaij g Pilate ab hawui g hahaꞌichu, “Ia g hu wo neid g e‑kownalig.”

15D ab ep si s‑babgam hihnk ch hab kaij, “Muꞌani!Muꞌani ab kots t ab!”

D hab kaij g Pilate, “Aha nam tatchua mant womua g si uhgk em‑kownalig ab kots t ab?”

D hab kaij g uꞌugchu papal, “Heg o d waꞌi si uhgkt‑kownalig mo ab daha Rome t ab.”

16 D am hahawa i dagito g Pilate g Jesus mamt abwo mua kots t ab.

Mamtsh ab naggia g Jesus kots t abAn g neid g Matthew 27:32-44; Mark 15:21-32; Luke

23:26-43D am hab hahawa e juh g ha‑tatchui mamt ab ha

mah g Jesus. D gam hu i wanim. 17 D g Jesus amkushwiot g hejel e‑kots. Kuchd amdada amaimo ame kokda. Bach aꞌaga amai Golgotha mo hab d ahgaKoshwak. 18 Kumt gam si wuahawua g wehschugajk ab sisish kots t ab k ab uhgk i bei. D eda gohk d eplilso. Kumd idam hab waꞌap ab ha sisish kokots t abk gan hu aꞌaijed ha chuhcha Jesus hugid an.

19D an sisishp g tapial Jesus kots t ab. K an ab habchuꞌig:“Id o d Jesus ch d ha‑kownalig g Tutuligo.”20 K eda pi mehk ab kihhim t amjed amai mam amha kokda. D heg hekaj muꞌijj g t‑wehm oꞌodhamab neꞌokchul hegai mo haschu an oꞌohanas. K anoꞌohanas g t‑neꞌokikaj ch g Rome neꞌokikaj ch gGreek neꞌokikaj.

21D gam hu uhpam ep hihi g uꞌugchu papal Pilatewui am i neꞌokchulidk ihda k hab ahg, “Pi g habmasma an oꞌohan mo d t‑kownalig k wabshaba anoꞌohan mo heg hejel hab kaij mo d t‑kownalig.”

22 D hab kaij g Pilate ab ha wui, “Mant haschu ani oꞌoha, t heg an wo oꞌohadagk.”

23D hegam shondal mad am naggia g Jesus d giꞌikch hekaj am giꞌikpa e tahpad g Jesus wepschuga. Kam hema d si s‑namkig haꞌichu eniga ch pi hebai hashohmas. 24 D id hab ahg g shondal ch hab kaij abaꞌai e wui, “Pi att am hu aꞌai wo t‑wanchid ihda kam wabsh wo t‑chichwi matt hedai wo t‑gehg k hegwo bei.” Neh, bad kaij ch woho am hab e juh. Kud

habmasma am ewohokamch g Jiosh oꞌohanamo anoꞌohanas hab masma:T am aꞌai wo e tahpani g wehschugaj g Jiosh si

Kehsha k amwabsh wo e chichwi k wo s‑maimat hedai wo bei g s‑namkig haꞌichu enigaj.Isaiah 22:18

25 D am gegok g jeꞌej ch jiskaj g Jesus miabidchamai mo am naggia. Kud gohk am ep ha wehmaj mohema d hegai Mary mo g wehmaj kihkam d Clopasch hema d ep Mary Magdalene. 26 Nid ahni am hawehm kehk mo ni‑hekaj si pihk e elid g Jesus. Kudg Jesus an ni‑aꞌaga ch hab ahg g e‑jeꞌe, “Neh, id atd haha wo m‑madk m in kehk,” 27 ch hab ep ni‑ahg,“Id at d haha wo m‑jeꞌek.” Neh, nid am i amjed beig jeꞌej. Kud heg am t‑wehm kih.

Matsh muh g JesusAn g neid g Matthew 27:45-56; Mark 15:33-41; Luke

23:44-4928 D hahawa s‑mahch g Jesus mat wehs hab juh

mat haschu hab wo chum juh mat koi wo muh chhab kaij, “Tonomant.” 29Danhemadaha ghaꞌamadam shuhdagi g pad nawait. D am hema g shondalhaꞌichu wakch pad nawait ch ed k an haꞌichu k anuskon k ab uhgk i be k ab kams hab masma mo anoꞌohadag Jiosh heki hu oꞌohana ed. 30D ab i winiun khab hahawa kaij, “Ia ant i wehs haꞌichu nahto.” Neh,bad kaij ch am hahawa jumal i moꞌowua k am i muh.

Mamtsh ab si chuꞌakad g Jesus hudaj ab31D am e nakog g hemajkammat wo e mihshmad

nat pi g baꞌich tash d wo shahwaik ch d wo geꞌetashk. Kutsh g hahaꞌichu ab kakke g Pilate matwo e ohmi g ha‑kakhio hegam mad am nahngia.T hab wo e oiwigi g ha‑muhkig mat gam hu wo ie uꞌu k pi ab wabsh wo kia nahngiak t‑mihshmdatash ed, wahm mat id d wo si geꞌe t‑tashgak. 32 Dab ha chehani g Pilate g shondal mat wo ha ohmig ha‑kakhio. Kud hab ha juh hegam gohk mo abhugidaj ab nahngia g Jesus. 33 D wabshaba g Jesusheki hu muh. Kud pi ohmi g kakhioj. 34 D hema gshondal g e‑is‑pahyokaj chuꞌakad g Jesus ab hudajab. Kud ab ha hekaj si e iawua g ehꞌed ch shuhdagi.35 Id anid neid ch s‑mahchmat wohomuh. Kuni habmasma am em‑ahgidahim mamt ahpim hab waꞌapwo s‑mahch mat woho muh. 36 Jiosh oꞌohana o habchuꞌig:Pi at hema wo shaꞌi e mul g ohꞌoj. Exodus 12:46;

Psalm 34:20Kut wa woho hab masma hab e juh.

37K an ep oꞌohanas ch hab chuꞌig:Hemajkamat abwoneidad hegaimamt ab chuꞌakad.

Zechariah 12:10Mamtsh ged hu cheh g JesusAn g neid g Matthew 27:57-61; Mark 15:42-47; Luke

23:50-5638 K hema d Joseph ch ab Arimathea t amjed

ch s‑wohochud mo g Jesus d Jiosh si Kehsha chwabshaba s‑ha gihug hegam mo pi hohhoꞌid. Dwabshaba hekid am i muh g Jesus, d id am hih Pilatewui k ab e shoꞌigchud k ab tahni g honshpadaj. Dam i hiwigi. D ga hu ep jiwia k ab i huduni g muhkik gam hu i bei. 39 D heg am ep haꞌichug Nicodemusmat wa ged hu i wehpeg chehgim g Jesus chuhug ched. Idam atsh s‑ap wo juh g muhki. D g Nicodemus

Page 112: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 19:40-42 109 JOHN 21:3heg hekaj uꞌa g siant s‑wehch hegai mo d s‑ap uhwhaꞌichu ch d myrrh ch aloes.

40-42 S‑e ad hohtkid nad pi hudunihim. D baꞌichtash d t‑mihshmda tash. K eda anmia cheotas hodaich ed mamt am hab juh g hihaꞌini k wabshaba koishaꞌi hekaj. K an wehgaj eshas g uꞌus. Kumd am ibei g honshpadag k am i hobino g s‑kehg ikuskaj hegwehnadk s‑ap uhw haꞌichumach habmasma hab hawua g koꞌi k am cheh heg eda hihaꞌini k gam hu hihi.

20Matsh pi e edagi g Jesus hon cheho ch edAn g neid g Matthew 28:1-8; Mark 16:1-8; Luke 24:1-

121 Domig wabsh i siꞌalim mad wabsh kia

s‑chuhugam, tsh gm hu hihi hegam MaryMagdalene k am dada cheo t am. Kutsh heki hugam hu i e nuꞌichkwua g hodai mad hekaj ab chumkuhpi. 2 Tsh am chum neid k am hahawa uhpammeh kihhim wui k ad gd hu t‑wui mel ahni John chSimon Peter k am t‑ahgid ch hab kaij, “Am atki i ewuhshad g t‑kownaligbad hon heg amjed hihaꞌinimat am e cheh. Kuch pi shaꞌi mahch mas hebai hase juh.”

3 Kuchd g Peter wehm am ha hekaj wohp. 4 Nidahni wehpeg ged hu mel nanid pi ahni baꞌich is‑hohtam meh mad g Peter. 5 Nid am i koachshk nei mo am wehch hegai s‑kehg ikus k wabshabapi am hu i wah. 6 D am hahawa mel g Peter k amwabsh si i wah k cheh hegai ikus 7 ch heg ehp mathekaj e hobino g Jesus moꞌo. D id ged hu hab wabshhejelko holiwek ch kahch. 8 Kunid ahni am hahawaepai i wah k am i neidok ab hahawa i s‑wohoch matwoho i wuhsh ab muhkig amjed. 9 Kuchd eda pi kois‑amichud hegai Jiosh oꞌohana mo hab chuꞌig mathemho wa wo i wuhsh ab muhkig amjed. 10 Kuchdgam hu hahawa hihi uhpam.

Matsh g Jesus am i e chehgi Mary Magdalene wuiAn g neid g Matthew 28:9-10; Mark 16:9-11

11Sh amep oimmed gMary cheo kihjego ch shoakch atsh am i e jumalkad k am i koachsh hihaꞌini ch ed12 ch ash gohk ha neid g anghil. Idam ash s‑tohtam eenigadadch ch ga hu aꞌai dadha, hema ab moꞌoshkoch hema ga hu aigo 13 ch hab kaij, “Uwi, shahchu apahgch shoak?”

Sh hab kaij ab hawui, “Heg hekajmatki gamhu i ebei g ni‑kownalig muhki. Kuni pi mahch mas hebaie cheh.” 14 Tsh hab cheꞌiok ab sikol i kekiwua k ashneid mash ab hema kehk ch ash wabshaba pi shaꞌimahch mo hedai wud.

15 Sh eda d Jesus ch ab kakke ch hab kaij, “Uwishahchu ap ahgch shoak? Dohp in gahg?”

Kush hab e ahg mo d eꞌes nuhkuddam ch hab kaijab wui, “Ab g si s‑ni‑hoꞌigeꞌid k am ni‑ahgid mapthebai hab cheh. Nt am wo him k am wo bei.”

16 Sh hab kaij g Jesus ab wui, “Mary.”Tsh ab hahawa ep i neid k hab kaij e‑neꞌoki ed,

“Raboni!” mo hab d ahga “Ni‑mashchamdam!”17 Sh hab kaij g Jesus, “Pi g am hu ni‑shohbid.

Koi ant am hu hih ni‑ohg wui. Pt wabshaba amwo him k am wo ha ahgi g ni‑naipijju mant wouhpam i ni‑nodagi heg wui mo d ni‑ohg ch ahpim

d ep em‑ohg. Heg o d ni‑Jioshga ch ahpim d epem‑Jioshga.”

18 D wa woho am uhpam hih g Mary Magdalenek am t‑ahgi mo neid g t‑kownalig Jesus. K heg amahgid ihda.

Matsh g Jesus am i e chehgi e‑chuhchai ha wuiAn g neid g Matthew 28:16-20; Mark 16:14-18; Luke

24:36-4919 D gam hu si i juh domig hudunk. Kuchd am

t‑nam hema kih am. D ga hu si yahwidag g kihkjegnachd pi s‑ha ehbid g hahaꞌichu.

D wabshaba am haha wabsh jiwia g Jesus t‑wuik hab kaij, “Am g wabsh wo s‑ap e tahtk,” 20 ch abhahawa t‑chehgid g e‑nohnhoi ch e‑huda. Kuchd sis‑hehgig ab i neidok.

21 D hab ep kaij ab t‑wui, “Am g wabsh wo s‑ape tahtk. Am ant i em‑chuhcha hab masma matg ni‑ohg am i ni‑kei. Kumt hab waꞌap am woahgachugad g haꞌichu ahgaj.” 22 T hab chei ihda kab t‑dahm ihbheiwua k hab kaij, “Ab g wo i behꞌi gHekia S‑apꞌekam Gewkdag. 23 Kumt wo s‑mahch kah mas hedai g pi ap chuꞌijigaj gm hu hab i juni gJiosh ch hedai pi gam hu hab i juni.” Neh, bad kaijch am hahawa i piꞌata.

Mash g Thomas chum pi wohochud mat uhpam iwuhsh g Jesus

24DgThomas pi amhu t‑wehmajmadwa am jiwiag Jesus. 25Kuchd am hahawa chum ahgid matt nei gt‑kownalig.

D hab kaij g Thomas, “Bant waꞌi masma wos‑wohoch mat uhpam i wuhsh mant wo nei g nohn-hoijmat abwo s‑babaliwanikmamt ab sisish k abwotaht abai k ab ep wo taht hudaj ab.”

26 Hemako domig amjed, chd am ep i t‑hemapaikih ch ed. D am hahawa t‑wehmaj g Thomas. Chdab ep si yahwidadch g kihkjeg. D wabshaba ab i wahg Jesus k am jiwia t‑wui k hab kaij, “Am g wabsh wosi s‑ap e tahtk.” 27Dhabhahawa kaij ab Thomaswui,“Ab g i ni‑neid k ab tahtam g ni‑nohnhoi ch ni‑hudak ab wo s‑ni‑wohochudad.”

28 D hab hahawa chei g Thomas, “Ni‑kownalig chni‑Jioshga!”

29 D hab ep kaij g Jesus ab wui, “Ab apt is‑ni‑wohoch nap pi ni‑neid. Baꞌich at wo i s‑hehgigkhegam mat ab wo i s‑ni‑wohoch wa chum pi ge‑wuhpuikaj ni‑neidch.”

Matsh haschu ahgk e oꞌoha ihda oꞌohana30 Muꞌi s‑hasig haꞌichu ad hab ep juh g Jesus am

t‑nena ed mant pi oꞌoha id eda oꞌohana. 31 Nt id inhi wa ha oꞌoha mamt ab amjed wo s‑wohoch mo gJesus d Jiosh si Kehsha ch d alidaj k hab masma abwo bei g wechij doakag.

21Matsh g Jesus am ep i e chehgi wewaꞌak ha wui g

e‑chuhchai1Am waꞌi hebai amjed, d am ep i e chehgi g Jesus

t‑wui amai al kahchki am am Galilee jewed ch ed.2 Am achd wa oiopo g ni‑nawoj James wehm. K gSimon Peter ch Thomas Kuadi chNathanael ch gohkep g t‑wehm e mashchamdam am t‑wehmaj.

3 D hab kaij g Simon Peter ab t‑wui, “Ih, nt hi wosha ha uꞌim g waptopi.”

Page 113: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JOHN 21:4 110 JOHN 21:25Kuchd hab kaij, “Pegih, tt wo m‑oi.” Chd am

hahawa dadhaiwua wahlko ch ed k am i himchshuhdagi oidch k ge chuhug oidam am wuakch gt‑chuagia shuhdagi ch ed ch pi haꞌichu shaꞌi bei.

4 D ab i chesh g tash. D ab hema kehk shuhdagihugidgo. Kuchd pi shaꞌi mahch mo hedai wud.

5D hab kaij, “Wihpiop, namt pi haꞌichu shaꞌi bei?”Chd hab kaij, “Pi haꞌichu.”6 D hab hahawa kaij, “An g wo daꞌichud g

e‑chuagia inhab s‑apkojed g e‑wahlko k wo haꞌi haui.”

Kuchd wa woho hab t‑juh k pi t‑nako machs abuhpam wo i cheshaj nad pi shaꞌi si muꞌi am e baꞌihag waptopi.

7 Nid hab hahawa kaij ab Peter wui, “Dokit‑kownalig Jesus!” D am i kah g Simon Peter moki dJesus k ab wah g e‑eniga mat wuahawua k am i dahshuhdagi ch ed k am i e wachwihim k ga hu jiwiawui. 8 Chd ahchim haꞌi ab hahawa i himch g wahlkoab chewaimedch g chuagia waptopi shuhdch nachdpi am waꞌi waik siant keishpa ab amjed mo an i hugg shuhdagi. 9 Kuchd an i huhud shuhdagi koa an knei mo g chuhdagi am wehch. D am dahm kahch gwatopi. D g pahn am ep wehch.

10D hab kaij g Jesus ab t‑wui, “Ab g wo haꞌi uꞌuk gwaptopi em‑uꞌi.”

11 Ab ad wabsh i si shuhdags g chuagia g geꞌegedwaptopikaj. Kud g Simon Peter gan hu i cheshwahlko ch ed k ab i chewaim. Kud d siant hetaspowehst‑mahm gamai waik (153). D eda pi e wantsh gchuagia.

12 D hab t‑ahg g Jesus, “Oi g wo i hihim k egegosid.”

Kuchd pi hedai ab kakke mo hedai wud nach piwa chum s‑mahch mo d Jesus. 13D am hih g Jesus kam bei g pahn k an i t‑hainidahim k g watopi am epbe k an i ha t‑mahkhi. 14 Id o d waꞌi waikkokammadam i e chehgi g Jesus t‑wui amjed mad ab i wuhshmuhkig amjed.

Matsh g Jesus ab haꞌichu cheha g Peter15 Kuchd am i t‑nahto t‑gegosidk. D hab kaij

g Jesus ab Simon Peter wui, “Simon map d Jonasalidag, nap baꞌich i si pihk e elid ni‑hekaj mo hiidam?”

D hab kaij g Peter, “Heuꞌu, ni‑kownalig, s‑mahchap mani ab si m‑tatchua.”

D hab kaij g Jesus ab wui, “Am g i ha nuhkud gwechij ni‑wohochuddam no pi hab waꞌi masma mog kahwal mahmad.”

16D hab ep kaij g Jesus ab wui, “Simon, nap wohosi pihk e elid ni‑hekaj?”

D hab kaij g Peter, “Heuꞌu, ni‑kownalig, s‑mahchap mani ab si m‑tatchua.”

D hab ep kaij g Jesus, “Am g i ha nuhkud gni‑wohochuddam.”

17 D id d i waikko mad hab kaij g Jesus, “Simon,nap ab si ni‑tatchua?”

D si pi ap e tahtk g Petermatwaikko abwaꞌi kakkech hab kaij, “Ni‑kownalig, wehs ap haꞌichu s‑mahchch s‑mahch mani ab si m‑tatchua.”

D hab kaij g Jesus, “Am g i ha nuhkud gni‑wohochuddam. 18 Neh, s‑mahch ap map hejels‑ap an has i e wua ch am hab e junihim map hasi tatchua. Nt wabshaba wo si shel m‑ahgi mapt am

wo i si kelit k ab haha wo uhgk i uhꞌul g e‑nohnhoi.T wabsh hema ab wo m‑enigadad k am wo i m‑beimap hebai chum pi am hu himimk.” 19 Kudki heghab ahg matki has masma wo e muhkid g Peter. Thab wo s‑mai g hemajkam g Jiosh gewkdag. Kud gJesus hab hahawa ahg g Peter mat gam hu hasko wooi.

Matt has masma am wo oidad g Jesus20D amwehmaj i hih g Peter. Nid ab i ha oi. Kud g

Peter ab uhpam i nea k ni‑neid 21 k hab kaij ab Jesuswui, “Ni‑kownalig, kut haschu am hab wo e juh amtahgio ihda John.”

22 D hab kaij g Jesus ab wui, “Neh, mantp wotatchuidad g Johnmat pi wo hamuh k abwo aimantepwo jiwia, k pi abhuhaꞌichum‑himheg amjed. Amapt wabsh wo ni‑oidad.”

23 Kudki an i e ahgidahi am ha shahgid g Jesuswohochuddam mantsh pi wo ha muh. D eda pi habkaij g Jesus manis pi wo ha muh ch hab kaij, “Mantpwo tatchuidadmat pi wo hamuh k ab wo ai mant epwo jiwia, k pi ab hu haꞌichu m‑him heg amjed.”

24 Ahni ani wud manid neid ch kah ch ia oꞌoha.Kuni si s‑mahch mo d wohokam.

Matsh ia haꞌas wo oꞌoha g John25 Neh, muꞌi ad haꞌichu hab ep juh g Jesus. Tp

hems am wo i e oꞌohanahi wehs k wabsh wo shuhdg jewed.

Page 114: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 1:1 111 ACTS 2:4

In o Oꞌohanas g Haꞌichu habha-Juni g Jesus Chuhchai

1Ni-nawoj map ab si tatchua g Jiosh:Am ant ep wo i em-oꞌohani ahni Luke mant wa

heki hu m-oꞌohani hegai mash wa haschu hab juni-him ihda Jesus ch haschu ha mashcham eda masham oimmelhim ha shahgid g Tutuligo hemajkam.

2Hekia S-apꞌekam Gewkdag ash wa ab mahkch gJesus g gewkdag. Kutsh heg am haꞌi i ha chuhchak am ha mashcha g e-chehanig. 3Mtsh am hahawashoꞌigchud k mua. Tsh wabshaba uhpam ep echegito k am e chehgid ha wui g e-chuhchai chnahnko masma wohokamchud mo d doakam. Kushidammuꞌikko neid am oidam g giꞌikko wehst-mahmtash matsh eda koi im hu i e bei dahm kahchim wui.Sh g Jesus muꞌi haꞌichu ha mashcham ab amjed gJiosh kownaltalig.

4-5 Sh wa am hu hebai am e hemapadch. Sh habkaij g Jesus ab ha wui, “Mat ab i em-mah g Johng pahl wakona. T wabshaba g Hekia S-apꞌekamGewkdag g si geꞌe gewkdag ab wo i em-mah pi shaꞌimuꞌi tash iꞌajed. Ni amwa heki hu em-ahgidmo habkaij g Jiosh matsh id am hab wo em-juni. Kumt iawabsh wo haꞌichugk Jerusalem kihhim t am k ab woai mat hab wo e juh.”

Jesus uhpam himhidag am dahm kahchim wui6 Sh am hema ep d tash. Tsh am ep i e hemapai g

chuhchaij wehmaj g Jesus k ab kakke, “T-kownalig,napt ab hahawa ep wo t-mah ahchim Tutuligohemajkam g apꞌedag matt hejel am wo i himch g t-kownaltalig?”

7Sh hab kaij g Jesus ab hawui, “Heki at hu i apꞌechg Jiosh mat hekid am hab wo i e juh hegai mamhaschu ab ni-kakke. K pi d em-wuikam mams wos-ap s-mahchk iaꞌi idani mas hekid wo i k. 8 Kumtwabshaba am wo i ahgahid mam haschu i s-ap s-mahch ab ni-amjed. Hekia S-apꞌekam Gewkdag atab wo i em-mah g si geꞌe gewkdag mamt hab wojunihid. Kumt wehpeg am wo i ahgahi Jerusalemkihhim ch ed k amjed wehsko am Judea chekshanich ed k amjed gam hu Samaria chekshani ch ed.T amjed gam hu wehsko wo i e ahgahi aꞌai jeweddahm.” 9 Neh, bash kaij ch amjed im hu hahawai e bei dahm kahchim wui k gam hu pi e mahsidchewagi ch ed.

10 Sh am wabsh kia gegok ch am uhgk si neneaidam. Tsh am haha wabsh gohk i e chehgi g anghilk si s-tohtam e enigadadch 11 ch hab kaij, “Pi g iahu wabsh wo gegokk ch am uhgk nenead mat hebaihih g Jesus. Hema tash at wo wa uhpam jiwia habmasmamamhemuch amneidmat has i masma gamhu hih.”

Matsh am hema i e kei Judas kehkud ed12 Id atsh hab e juh Olive Uꞌus Kawulk t ab. Sh heg

d al eda hugkam mihya ab amjed g Jerusalem. Tshab hahawa i huhud hegam Jesus chuhchai kawulkamjed k am hihim 13 k gan hu dada mo an dadha k didam Peter, John, James, Andrew, Philip, Thomas,Bartholomew, Matthew, ch hegai James mash gohgaj hab chehgig Alphias, ch hegai Simon mash d

hema hegam mash tatchua mat g Tutuligo hejel wohimchudad g e-kownaltalig, ch hegai Judas mash gohgaj hab chehgig James. 14 Sh g Jesus jeꞌe ch wep-nag ch haꞌi ehp g uꞌuwi am ha wehm e hehemapadch am e hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui.

15Sh am heꞌekia d i tashmatsh am ep i e hemapadk d siant gokko wehst-mahm (120) hegam mash abihm g Jesus e doꞌibiakch. Kutsh am hahawa i keki-wua g Peter k ash hab kaij, 16 “Ni-wepnag, Hekia S-apꞌekamGewkdag atsh am i tashogi g t-kownaligbadDavid matsh has wo e juh hegai Judasbad mo chumt-wehmaj. Kut hemho wa hab e juh mash has i kaij.Judas at am i ha wanim hegam mat am bei g Jesus,17 chum as d ep chum kehshaj mat am wo ahgahid gs-kehg haꞌichu ahgaj.” Bash kaij g Peter.

18 Kumtsh wa chum namkid g Judasbad matshgagda. Tsh wabshaba hema e nolawt g oidag heghekaj namkidadaj. Kutsh g Judasbad am him k am enaggia heg eda k ab si wantsh g e-wohk. Tsh g hihijgam hu si e iawua. 19 Sh heg hekaj hab e aꞌaga EhꞌedOidag.

20 Kush g Peter heg hekaj hab ep kaij, “An o habchuꞌig heg eda nenꞌei oꞌohana mo an hab chuꞌigJiosh heki hu oꞌohana ed:Pi at am hu wo haꞌichugk e-kih ed nat pi wo muh.

Psalm 69:25K an ep oꞌohanas:Am at kehkud ed hema ep wo i kekiwua. Psalm 109:8

21-22 “Kut id hekaj hemho wa am hema wo ikekiwua t‑wehmmathabwaꞌapwowohokamchmatuhpam e chegito g t‑kownalig Jesus. T hemho wa dwo hema t‑ahchimk mach ga hujed i wehmajkahimg Jesus am i amjedmat g John pahlwako amhugkammat im hu hih dahm kahchim ch ed.” Neh, bash kaijg Peter ch am i haꞌasa neo.

23 Tsh am hahawa gohk i ha wuwhas. K hemahab chehgig idam Matthias. K hema d ep JosephJustus ch hab ep e chechcheg Barsabas. 24 Tsh amhahawa e hoꞌigeꞌidahun k hab kaij, “Ge t‑kownalig,t am i dagito g Judas ihda chikpan k atki am ai gs‑koꞌok e‑namkidadag. Kuch ahchim pi shaꞌi mahchmo has e tatatk g hemajkam. Pt heg hekaj amwo si i t‑tashogi mapt hedai am wo i ha kei idamgohk 25 mat d wo si m‑kehshak ch am wo i ahgahig haꞌichu m‑ahga am kehkud ed g Judas.” 26Tsh amhahawa i ha tashogi mat d wo Matthiask ch d wo sikehshajk.

2Matsh am ha wui i e maskogi g Hekia S‑apꞌekam

Gewkdag1 Tsh am i e ai matsh g Tutuligo hemajkam wo e

nam k am hab wo juh g hehgchulida Jiosh wui heghekaj haꞌichu e‑bahijida. Kutsh amwehs i e hemapaihema kih ch ed hegam mash ab ihm g Jesus. 2 Tshhaha wabsh ab dahm kahchim t amjed haꞌichu habkaida mo g s‑gewk hewel wabsh shashawuk heg edakih. 3 Sh hahawa haꞌichu ep neid mash hab mahsmo g mei. Tsh id ab aꞌai i e gantad k ab i dahiwuhiwehsijj ha ab. 4 Kutsh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagab i hamah g si geꞌe gewkdag. Tsh hekaj hahawabshnahnko mahs neꞌokikaj neneo matsh eda chum pihebai mai.

Page 115: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 2:5 112 ACTS 2:395 Sh eda muꞌijj ab dadha Jerusalem t ab hegam

mash d Tutuligo ch ab aꞌai i hihi muꞌikpa jejewedamjed matsh ab wo ihm g Jiosh. 6 Tsh an wehskoi kaida hegai mash hab kaidag mo g s‑gewk hewel.Kutsh idam am i kah k am e chehm mash hebai ikaidag. Sh idam Jesus ihmdam haha wabsh am ne-neok g ha‑neꞌokikaj mash hedai haschu i neꞌokikajneok.

7 Kutsh si e totods idam k hab kaij, “Hab kaidamneneok ch eda d wabsh Galilee t am oꞌodham. 8Kushas masma hab chuꞌig mach wehsijj s‑ha amichud gheheꞌejel t‑neꞌokikaj? 9 Kuch eda muꞌikpa jejewedamjed, haꞌi ab Parthia t amjed ch haꞌi ab Media tamjed ch ab amjed g Elam chMesopotamia ch Judeach Cappadocia ch Pontus ch Asia 10-11 ch Phrygia chPamphylia ch Egypt ch Crete ch Arabia ch gam huCyrene kihhim wehgaj am Libya jewed ch ed ch abRome kihhim t amjed. K ia haꞌi t‑wehmaj g gawulmahs hemajkam mat ab i wahp t‑himdag ed. Kuchwehsijj kah g heheꞌejel t‑neꞌokikaj heg amjed mathaschu si s‑hasigam hab juh g Jiosh. 12 A t haschuahgk hab haꞌichu e juh?” Bash kaij nash pi si haselid.

13Shwabshaba haꞌijj wabsh nahnko ha ahg ch habkaij, “Tki wabsh nawkk idam.”

Peter mihshmda14 Tsh ab hahawa i gegokiwua g Jesus chuhchai.

Sh g Peter am amog, “Ni‑hajuni ch ahpim mam iawabsh sha kih Jerusalem t am, ab gwo si i ni‑kaihamk amwo i oidahimant haschuwo i em‑ahgi. 15Pi achd nawkkoi. 16 Ihda mat haschu has i e juh o d hegaimatsh g Joelbad anoꞌoha. Heg ashwad Jioshhaꞌichui tashogiddam ch an oꞌoha hab masma:

17 Bo kaij g Jiosh:T ab wo i e aihi g si oidchkam tash.Kunt wo cheha g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mat am

wo ha wehmajk g hemajkam ch ab wo hamahkad g si geꞌe i wehmtadag.

Kut g em‑wihpiopga ch g em‑chetchaga wo ah ghaꞌichu ni‑ahga.

Nt wo i ha tashogi g kekel am ha‑chehchki ed mathaschu has wo e juh imhab i dahm.

T id hab waꞌap am wo e chehgi ha‑nena ed g wechijoꞌodham.

18 Ab ant wehs wo ha mah g ni‑pionag g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag, chum hems g uꞌuwini‑pionag, mat am wo i ahgahi g haꞌichuni‑ahga.

19Nt wo ha chehgi g s‑hasigam haꞌichu gan hu uhgkha dahm ch an jewed dahm.

Ehꞌed at wo e iawua.T g mei ch kuhbs wo i wuhsh.20T g tash pi wo ton k gmashadwo gewegiumih hab

masma mo g ehꞌed.K id wehs hab d ahga mo e aihim hegai si geꞌe tash

mant heg eda wo ha lodai g hemajkam.21 Kut hedai ab wo i gei ni‑wui k wo e doꞌibia ab

amjed g pi ap e‑namkidadag. Joel 2:28-32Neh, bash kaij g Jiosh.

22 “Kumt ab wo i ni‑kaiha, ni‑hajuni. Ihda Jesusmo ab d kihkamNazareth t ab at hab juh g s‑hasigamhaꞌichu mat pi hedai hejel wo shaꞌi e nako mat habwo juh. T id hekaj am i t‑tashogi g Jioshmo id amd siKehshaj. Kum ihda am wa hejel s‑mahch heg hekaj

mat wehs am hab e juh em‑shahgid. 23 Jiosh atshheki hu i apꞌech matsh has masma wo e muhkid galidaj k heg hekaj am i dagito em‑wui. Kumt an be khamahhegammopimahch g Jiosh chehanig nampis‑muꞌamk. Kut idam mua ab kots t ab naggiak. 24 Twabshaba g Jiosh ab i wuhshad ab amjed g s‑koꞌokmuhkig nat pi am hab waꞌap i apꞌech mat ep wo echegito. Kut hemho wa am hab wo e juh.

25 “T an wa oꞌoha g t‑kownaligbad David mat habwo chei g Jiosh si Kehsha:Chum ap hekid ni‑wehmaj, ni‑Jioshga!Ni heg hekaj pi shaꞌi haꞌichukaj ni‑kudut26 ch wabsh si s‑ap ni‑tahtk ch s‑hehgigam haꞌichu

ahg.Ab o e aihim mant wo muh.Ntwabshabawabsh si s‑apni‑tahtk chwom‑nenida.27 Pi apt am hu wo shaꞌi ni‑dagito amai mo hebai

haꞌichug g koꞌi k pi wo shaꞌi hiwigi mas wopadt g ni‑chuhkug nani pi d hekia s‑apꞌekamm‑alidag.

28Am apt i ni‑chehgi mant hasmasma uhpam epwoi wuhsh ab muhkig t amjed.

Chum apt hekid wo ni‑wehmajk.Nt heg hekaj wo si s‑hehgigkad. Psalm 16:8-11

29 “Neh, ni‑naipijju, batki masma an oꞌoha gDavidbad. K wabshaba si tasho mo pi hejel hab eahg mat pi wo padt no pi g ohꞌoj am wabsh kiawehch hihaꞌinij ed id i tashkaj. 30 Davidbad ash dJiosh haꞌichu i tashogiddam ch heg hab ahg Jioshsi Kehsha matsh pi wo padt k wo uhpam i wuhshab muhkig amjed. Jiosh ash wa heki hu ahgid gDavidbad mat am wo hema i kei g amjedkam amkehkud ed mat d wo geꞌe kownalk. 31 Davidbad okis‑mahch ihda ch heg hab ahg ch hab kaij mat pi amhuwo shaꞌi dagito amaimohebai haꞌichug g koꞌi k piwo shaꞌi hiwigi mat wo padt g chuhkugaj. 32Pegih, kd hegai Jesus mat g Jiosh ab i wamigi muhkig amjed.Kuch ahchim g t‑wuhpuikaj neid mach haschu iaem‑ahgid. 33 Jiosh at am i wahkid k an kei si e‑hugidan. Kut ab bei g apꞌedag k cheha g Hekia S‑apꞌekamGewkdag mat ab t‑wui wo hih. Heki ash hu hab kaijg Jiosh mat hab wo e juh. K d ihda mam am neid chkah hemuch mat hab t‑juni. 34Pi o hejel hab e ahg gDavidbad ch wabshaba heg hab ahg Jiosh si Kehshamat pi wo padt k wo uhpam hih am dahm kahchimwui nat pi an ep oꞌoha:Jiosh o hab kaij ab ge ni‑Kownalig wui:In g dahiwua si ni‑hugid an35 k ab wo ai mant wo ha gewito g m‑obga. Psalm

110:136 “Pegih, ihda Jesus mamt ab naggia kots t ab

o d Jiosh si Kehsha ch d wo t‑doꞌibiakam kownalk.Kutt id wo chum si s‑ap s‑mahchk wehsijj ahchimTutuligo hemajkam.” Neh, bash kaij g Peter.

37Kush si s‑koꞌokam pi ap e tahtk g hemajkam ami kaiok ch hab kaij ab ha wui hegam Peter, “Ih, tt haswo t‑juh, t‑naipijju?”

38 Sh hab kaij g Peter ab ha wui, “Heheꞌejel g gamhu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k wo e pahl‑wapkoab chehchegch g Jesus Christ. Kut gam hu hab woi juh g Jiosh g pi ap em‑chuꞌijig. T amjed wo siem‑wehmajkad g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag 39nashpi g Jiosh hab kaij mat ab wehsijj wo hamah g Hekia

Page 116: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 2:40 113 ACTS 4:2S‑apꞌekam Gewkdag hegam mat ab wo i ha wai ewui.”

40 Sh tash am neok g Peter ch am chum ha ahgidch hab kaij, “Am g wo e doꞌibia. Si s‑koꞌok namki-dadag o ab ha aihim hegam t‑wehm hemajkam matpi gam hu wo ohhod g pi ap e‑chuꞌijig.”

41 Kutsh waik mihl ab i s‑wohoch g haꞌichu ahgajheg i tashkaj k e pahl‑wapkon k ab i e hemakojha wehm. 42 Sh g Jesus chuhchai am hahawa hamashcham. Kush am ha wehm e mihshmad ch ehoꞌigeꞌidahun ch ha wehm huhuga g chemait.

Ha‑himdag g Jesus ihmdam43Kushmuꞌi haꞌichu s‑hasigam hab junihim idam

Jesus chuhchai g Jiosh gewkdagkaj. Tsh heg hekajmuꞌijj ehp ab si has i el mat haschu hab juh g Jiosh.44 Sh wehsijj g Jesus ihmdam ab si e hajunit chwehs haꞌichu ab i aꞌai e mahk mash hedai haschui pi edgid, 45 chum as hems wo gagda g haꞌichue‑eniga mat heg hekaj lial amwo i ha wehmt hegammo haꞌichu i pi edgid. 46 Sh wehs tashkaj am enanmek geꞌe cheopi ch ed ch am ep e wehm egegosid aꞌai e‑kihki ed si s‑ap e tatatk ch ab wabshi e shoꞌigchudch Jiosh wui 47 ch ab si hehgchulid gJiosh. Kush wehsijj g hemajkam si s‑ha hoꞌigeꞌelid.Sh g Jiosh ab i ha wahpkid ha shahgid wehs tash abhegam mat hab waꞌap e doꞌibia.

3Matsh e doaj g pi himidkam

1Kush amwaꞌi hebai amjed, tsh am dada g Peter gJohnwehmgeꞌe cheopi t am. Kush d i waik ohla gamhu i juhkmo eda e aꞌahe mat wo e hoꞌigeꞌidahu. 2 Shab hema daha g shoꞌigkam hemajkam heg bahshokolhai kihjeg mash hab e aꞌaga Si S‑kehg Kihjeg.Kush ihda oꞌodham ga hu e‑alijk amjed pi himdag.Kumshwehs tashkaj amwabsh i bebhe ch ab dadshaab kolhai kihjego. Kush wabsh haꞌichu ha tahnihegam mo am daiw.

3Tsh eda amwo i wahp idam Peter ch John. Sh abhaꞌichu chum ha tahni.

4 Tsh ab si i nei idam Peter k hab kaij, “Ab g si it‑neid.”

5Kutsh wawoho ab si i ha nei hab e ahgchmat wohaꞌichu mah.

6 Sh oi wa hab wabsh kaij g Peter, “Neh, ni‑nawoj,pi ani ha lialiga chwabshaba haꞌichuwom‑mahmatheg baꞌich wo i m‑wehmt. K d ihda mant hab wom‑ah mapt ab wo i hiw g Jesus Christ k wo kekiwuak wo hih.” 7Bash kaij ch ab hahawa bei g nowij k ab iwuhshad. Kutsh amwa i hekaj ab gewpka g kakhioj.8Tsh am si uhgk daꞌa k kekiwua k amwa i hekaj s‑aphih. Kutsh idam Peter im hu i wahp cheopi kolhaich ed. Tsh heg ha wehm i wah k si chehk dadꞌehimch ab si hehgchulid g Jiosh. 9-10 Kutsh si has i el ghemajkam am i neidok mo d hegai pi himidkam moab dahiwup kolhai kihjego.

Matsh am ha mihshmad g Peter geꞌe cheopi t am11 Batsh e juh ihda anai mash hab e aꞌaga

Solomonbad Watto. Kush ihda pi himidkam gan huwabsh i si e uꞌukch ab ha ab g Peter ch John mat piwo i e gawulkai ab ha amjed. Tsh ab hahawa aꞌaijedi wohp g hemajkam k gan hu ha biha si has i elidkmat e doaj.

12 Tsh am wabsh apꞌet g Peter mat am ha mihsh-mad k hab kaij:

“Ni‑wehm oꞌodham, pi g am wo si e totodsid.Pi att g hejel t‑gewpkdagkaj doaj ihda oꞌodham,13-16 Jiosh si Kehsha at hab t‑juni nach pi ab hiwig.K d hegai Jesus mam ahpim s‑muꞌamk ch ab mahg kownal Pilate. K eda g Jiosh d pionag g Jesus chd hekia s‑apꞌekam ch pi ha chuꞌijig. T ha chum wodagito g Pilate. M wabshaba ahpim hab ahg mat womuꞌa k hegwo dagitomo d hamuꞌakam. K heg hekajd em‑chuꞌijig mat e muhkid. K eda d hegai mo abt‑makiog g pi ha huhugedam doakag. T wabshaba gJiosh ab si haꞌichuchud k uhpam iwuhshad ab amjedg muhkig k am i bei dahm kahchim wui. Hegamt‑shohshonbad mash d Abraham ch Isaac ch Jacobash ab si has i elid g Jiosh. Kum eda ab wui gegok gJiosh si Kehsha.

17 “Pegih, ni‑wepnag, mtp hems heg hekajs‑muꞌam g Jesus mam pi mahch mo heg am d siKehshaj g Jiosh mat wo t‑doꞌibia. 18 T eda hekihu waꞌi amjed an oꞌoha g kelibad Jiosh haꞌichu itashogiddammat g si Kehshaj wo e shoꞌigch. T idaniwoho amhab e juh. 19Pegih, oi g gamhuwo s‑ohhodg pi ap e‑chegitoi k ab wo i e nohnogi Jiosh wui. Theg wo s‑em‑hoꞌigeꞌid k gam hu hab wo i juh g pi apem‑chuꞌijig k ab wo si i wechijid g em‑dodakag. 20 Tab em‑wui wo i hih g si Kehshaj Jesus. 21K habmahsmat an wo haꞌichugk ihda Jesus dahm kahchim ched am hugkam mat hab wo e juh hegai mo haschu it‑tashogid g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam.

22 “Neh, bash wa kaij g Mosesbad am t‑shohshonha wui:Em‑kownalig Jiosh at ab wo hema i kei g haꞌichu

i tashogiddam hab masma mat ahni am ini‑kei.

Kut ihda d wo em‑wepo oꞌodhamk.Wehs haꞌichu amt ab wo kaiha mat haschu ab wo i

em‑ahgi.23 Kut wo e koꞌij matp hedai pi ab hu wo kaihamad.

Deuteronomy 18:15-19Neh, bash kaij g Mosesbad. 24 K wehsijj ahgachugg kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam hegai mohaschu am hab i e junihim idani. Samuelbad ashd hema hegam. 25 Jiosh ash wa am ha ahgid gt‑shohshonbad matsh haschu hab wo t‑juni. K hegd ep t‑wuikam ahchim mach d ha amjedkam.

“Bash kaij g Jiosh am wui g Abrahambad:Am ant wo hema i kei g m‑amjedkam mant heg

hekaj ab wo i s‑ha hoꞌigeꞌel g wehs nahnkomahs hemajkam id dahm jewed. Genesis22:18

26 “Neh, t wa woho hab e juh mat am i kei ge‑alidag Jesus. T heg wehpeg ab i s‑t‑hoꞌigeꞌelahchim Tutuligo k ab t‑wui him k ab i t‑mah gapꞌedag matt ab wo i t‑nohnogi ab amjed g piapꞌekam.”

4Mamtsh am ha lodai g Peter ch John

1 Sh am wabsh kia ha mihshmad g Peter ch John.Kutsh amhahawabshhaꞌi dada g papal ch ha‑geꞌejigg geꞌe cheopi nuhkuddam ch haꞌi ehp mash am oidg Sajusi himdag. 2 Sh eda wa idam Peter ch John amha mashcham g hemajkam mat ab i wuhsh g Jesus

Page 117: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 4:3 114 ACTS 5:2e‑muhkig amjed. Sh idam Sajusi pi hohhoꞌid nashpi pi wohochud mat ep wo e chegito g koꞌi. 3 Sh edae aihim mat wo s‑chukk. T heg hekaj ged hu ha kuhmat wo ha lodai baꞌich tash.

4 Tsh wabshaba muꞌijj hegam matsh kah g Peterch John ab i s‑wohoch g Jiosh haꞌichu ahga. Tsh ami muꞌida hegam mash ab ihm g Jesus. Kush hegammash d chechoj d hahawa hetasp mihl.

5 Sh am baꞌich d i tash. Tsh am e hemapai ghemajkam ha wanimeddam ch geꞌeged ch chehanigha mashchamdam. 6 Kush am ha wehmaj hegaiuhgchu pahl mash hab chehgig Annas. Sh g hajunijamhabwaꞌap haꞌichugmash haꞌi d Caiaphas ch Johnch Alexander. 7 Tsh ab hahawa i ha wuwhas idamPeter kukpaikud amjed k ga hu i ha chuhcha k ab hakakke, “Shahchu am ewepogid ch hab haꞌichu wua?Dohm hab elid mamt heg ab bei g e‑gewkdag k doajihda pi himidkam?”

8Tsh ab baꞌich i gewkai g Peter g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. Sh hab kaij:

“Bamki e elid ahpim t‑wanimeddam ch geꞌeged9 matt hemho wo wa bei g apꞌedag matt hab wojuh g s‑apꞌekam. 10 Pegih, nt wo em‑ahgi mat gJesus Christ ab i t‑mah hegai gewkdag matt hekajdoaj ihda oꞌodham. Ahpim amt hab juh hegai JesusChrist mat ab e naggia kots t ab. T wabshaba g Jioshab uhpam i wuhshad muhkig amjed. 11 Id o hab ahgJesus g kelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam ch anoꞌoha ihda haꞌichu wepogida mo hab chuꞌig:Kihtdam at wo hema chum s‑ohhodam g hodai.T wabshaba id d wo si s‑has haꞌichu hodaik am

ha‑kihta wehhejed. Psalm 118:2212Hegai waꞌi Jesus at wo ha doꞌibia g hemajkam. DoJiosh si Kehshamat ab wo t‑mah g pi ha huhugedamdoakag. Kut pi hedai ep hab wo shaꞌi juh g doꞌibi-adag.”

13 Sh si s‑e mahch ch neneok idam Peter. Tshhekaj si has i ha el idam hahaꞌichu, wahm mat ami s‑mai am i ha kahkch mo d wabsh si oꞌodhamch pi hasko shaꞌi uhgk e mashchamahim. Tsh amhahawa i amich moki an wehmajkahim g Jesus.14 Kush am ha wehm kehk hegai mamt doaj. Sh pie nakog hegam hahaꞌichu mas has wo chei nash pi ge‑wuhpuikaj neid mat woho e doaj hegai. 15Kumtshgam hu hahawa i ha wuwhas hegam Peter matsh ghahaꞌichu am wo i aꞌaga.

16 Kush hab kaij, “Shahtt wo ha juh. Wehsijj os‑mahch g Jerusalem t am kihkam mat doaj g pihimidkam. K id d si s‑hasig haꞌichu. Kutt pi wo shaꞌit‑nako machs hab wo chei mas pi woho hab juh.”

17 Sh hab hahawa ep kaij, “Matt wo keshwua ihdaha‑ahga mat pi hekid am hu ep wo shaꞌi aꞌagad ihdaJesus am hema i wui.”

18 Kumtsh ab hahawa ep i ha wahpki. Sh hab haahg, “Chum as has wo chuꞌigk haꞌichu, mt pi am huwo shaꞌi aꞌagad ihda Jesus.”

19 Sh hab hahawa si kaij hegam Peter, “Am g wo iaꞌamichudmachs ahpim abwo em‑wohoch aha nattg Jiosh. 20 Tt ahchim hi hemho am wo wa ahgahidmat haschu i si s‑kehg hab juh k haschu i si s‑kehghab kaij g Jesus mach si neid ch kah.”

21-22Kushwa eda hegai pi himidkam i baꞌiwchkimg giꞌikko wehst‑mahm aꞌahidag. Sh g hemajkamwehs ab si i hehgchulid g Jiosh mat doaj. Kutsh

heg hekaj pi shaꞌi e nako g ha wanimeddammas hasmasma s‑koꞌokam wo ha namkid k am wabsh si haebkiod k chum ha keshwua k hahawa ha dagito.

Mash g Jesus ihmdam ab tahni g Jiosh g gewkdag23Tsh amwa i hekaj gedhuuhpamdada e‑naipijju

ha wui k am ha ahgid mo has i ha ahg g uꞌugchupapal ch geꞌeged.

24 Tsh am i kaiok am ha hekaj e hoꞌigeꞌidahunk hab kaij, “T‑kownalig Jiosh, wehs ap uꞌukch ggewkdag ch nahtokch g dahm kahchim ch jewedkahchim ch ge kahchki ch wehs haꞌichu mo haschuam i ha eda. 25 Ab aptki cheha g Hekia S‑apꞌekamGewkdagmatwo amichudach gm‑pionagbadDavid.K hekaj hab kaij:Shoꞌo waꞌi si s‑babga g nahnko dakam hemajkam ch

am chum e nakog mat am hab wo juh hegaimo g Jiosh pi ha hiwgid.

26 T am i e nako g kokownal k am i e wehmt mat abwui wo gegokiwua g Jiosh si Kehsha. Psalm2:1-2

27 “Neh, Jiosh t‑ohg, t wa woho am e hemapai gt‑wehmoꞌodhamhawehmg gawulmahs hemajkamch hegam kokownal mo d Herod ch Pilate. Wehsijjat ab wui gegokiwua g hekia s‑apꞌekam m‑Kehsha,Jesus. 28Heki apt hu am i apꞌech mapt wo ha hiwigimat wo mua g si m‑Kehsha. Kut idam mat ab chumm‑wui gegokiwua hab wabsh juh mapt haschu hekihu i apꞌech. 29-30 Pegih, t‑ohg Jiosh, am g i haneid mo ab si t‑ebkiod k ab wo i t‑mah g gewkdagmatt s‑gewkam wo aꞌagad g haꞌichu m‑ahga ch woha dodaj g kokꞌodam ch si s‑hasigam haꞌichu habwo juh g gewkdajkaj g hekia s‑apꞌekam m‑Kehsha,Jesus.”

31 Tsh am i haꞌasa e hoꞌigeꞌidahu. Tsh g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag am si uꞌugij hegai kih mo ame hemapadch k ab si i ha mah g gewkdag. Tsh amhahawa baꞌich i si s‑gewkam ah g Jiosh haꞌichu ahga.

Mash pi shaꞌi daꞌa g haꞌichu e‑eniga ab aꞌai e wui32 Wehsijj ash ab aꞌai si e tatchua g Jesus ihm-

dam ch ab si i hemakoch g e‑chegitoi k pi hedaishaꞌi s‑daꞌa g haꞌichu e‑eniga ab aꞌai e wui. 33 Shidam Jesus chuhchai si s‑gewkam am ahgachug matuhpam i wuhsh g Jesus muhkig t amjed k d wehsha‑kownalig. Kush g Jiosh am si i ha wehmt. 34 Shhaꞌi am ha gagda g e‑oꞌoidag ch e‑kihki ch ab i uꞌu glial 35 ch ab ha mamka g Jesus chuhchai mash hekidi e tatchua. Sh am hahawa aꞌai ha mamka hegammash pi haꞌichu edgid. Sh hekaj pi hedai haꞌichu piedgid.

36 Sh hema d Joseph ch ab Cyprus jewed t ab dkihkamchd chumpapal hawehmchikpandamnashpi ab d Levibad amjedkam. Sh id hab ep chechchegg Jesus chuhchai Barnabas mo hab d ahga I haGewkemhundam. 37 Id atsh gagda g e‑oidag k ab iui g namkigaj k wehs ha mah g Jesus chuhchai.

5Ananias ch Sapphira

1 Sh am hema d Jesus ihmdam ch hab chehgigAnanias. Kush g wehmaj kihkam hab chehgig Sap-phira ch hab waꞌap d Jesus ihmdam. Kutsh ihdaAnanias epai gagda g haꞌichu e‑eniga 2k habmasmahab chum e juhmat wehs hamah g namkigaj g Jesus

Page 118: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 5:3 115 ACTS 5:38chuhchai k wabshaba ged hu haꞌi si toa e‑wohshaged.

3Shhab kaij g Peter abwui, “Shahchu apt ahgkhi-wigi g Jiawul mat am pad haꞌichu hab juh m‑ihbdaged. Pt heg hekaj iattogi g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagmapt heg wepogi mo id d wehs g haꞌichu m‑eniganamkig. 4Hegai haꞌichu m‑eniga o d m‑eniga maptkoi gagda. Pt am i gagda. K hegai namkigaj dm‑lialiga. Pt eda hab juh ihda si geꞌe pi apꞌekam.Pi apt ahchim waꞌi chum t‑iattogi mach d wabshoꞌodham. Jiosh apt ep chum iattogi.”

5T amwabsh i chum kaiok ihda g Ananias kmuhkk i gei. 6 Tsh ab hahawa i wahp g wechij oꞌodham kam i apꞌech g chuhkugaj k ged hu cheh.

7 Sh am ep s‑mahch g wehmaj kihkam g muhkimatsh hab masma wo chum ha iattogi. Sh am d iwaik ohla. Kutsh eda pi koi kahmat has e juh k hekajam jiwia mo am daha g Peter.

8Kush heg ab wui hab kaij, “Namt haꞌakia ui g lialmamt gagda g haꞌichu e‑eniga?”

Sh hab kaij, “Heuꞌu, haꞌakia att ui.”9 Sh hab kaij g Peter, “Ms haschu ahgk hig ahpi

g e‑wehm kihkam wehm hab chum i e taht mamtwabsh wo piꞌich g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag? Dadaat hegam mat ged hu cheh g m‑wehm kihkam.Pegih, t hab waꞌap masma hab wo m‑juh.”

10 Tsh am ha hekaj muhk k i gei wecho. Tsh abi wahp g wechij oꞌodham k am nei matki muh kgam hu i be k ged hu cheh hugidaj an g wehmajkihkam. 11Tshwehsijj ab si s‑ehbeni g Jesus ihmdamch hegam ehp mo hedai i kah ihda.

Mash g s‑hasig haꞌichu hab junihim g Jesuschuhchai

12 Kush s‑hasig haꞌichu s‑ta neidamam hab ju-nihim g Jesus chuhchai am ha shahgid g hema-jkam. Sh wehsijj si s‑ap e hehemapad hegam Jesusihmdam heg wecho Solomonbad watto. 13 Sh ghemajkam ab si has ha elid ch wabshaba si s‑e gihugmat ab wo i ha wehmt. 14 Tsh oi wa muꞌi ab is‑wohoch g haꞌichu ha‑ahga ab amjed g Jesus k ab iha wehmt. Haꞌi d chechoj ch haꞌi d uꞌuwi. 15Kumtsham i ha wuwhas g kokꞌodam am i neidok mo haschuhas junihim g Jesus chuhchai k an kahya oidk hawahpakusch hab elidch mat chum hems g Peterehkadag ab hab wo e juh ha ab mat wo e dodaj.16Muꞌijj atsh ab aꞌaijed i hihi Jerusalem wui ab i hauꞌuk g e‑kokꞌodamga ch hegam mo g jijawul an hauꞌukch. Kutsh wehs ha dodaj.

Mamtsh ha shoꞌigch g Jesus chuhchai17 Tsh g uhgchu pahl ch hegam mash hab waꞌap

am oid g Sajusi himdag si s‑koꞌokam s‑ha hehgamg Jesus chuhchai 18 k am i ha cheha g geꞌe cheopinuhkuddam mat wo ha kuh. Tsh wa woho am hakuh.

19 Tsh wabshaba heg i s‑chuhugam ab g anghilam si kuhpiꞌo g kukpaikud k ab i ha wuwhas g Jesuschuhchai k hab ha ahg, 20 “Am g wo uhpam hihimk am wo i gegokiwua geꞌe cheopi ch ed k wo haahgi g hemajkam mat has masma wo bei ihda pi hahuhugedam doakag.”

21 Kutsh ab wohog elid k am hihim k am i wahpgeꞌe cheopi ch ed mat wabsh i chum mahsi k am hahekaj i ha mashcha g hemajkam.

Tsh eda heg waꞌi siꞌalim g uhgchu pahl ch hegamSajusi am i ha hemapai g e jehnigiddam. Sh idam pimahch mat haschu has e juh ch atsh am ha cheha gnuhkuddam mat ab wo i ha ui g ha‑lilsoga. 22Kutsham chum hihi g geꞌe cheopi nuhkuddam mat wo haui. Kush pi am hu haꞌichug.

Tsh ab wabsh uhpam hihim k am ha ahgid ch habkaij, 23 “M att dada kukpaikud am k am chum nei.K ab wabsh kia yahwidag. K g lilso ha nuhkuddamab ep gegok kihjeg t ab. Tt wabshaba am i chumkuhpiꞌo g kihjeg. K pi am hu hedai haꞌichug.”

24 Tsh am i ha kaiok am wabsh i pi amich mashebai has e juh g ha‑lilsoga.

25Tsh am hahawa hema i wahk k hab kaij, “Nehꞌe!Idani o ged hu ha mashcham g hemajkam geꞌecheopi ch ed hegam mamt wa ha kuh.” 26 Tsh amhahawa hihi g geꞌe cheopi nuhkuddam k ab uhpamwabsh s‑ap i ha ui nat pi am hu wo ha maꞌichshul ghemajkam 27 k am ha uꞌapa ha wui g e jehnigiddam.

Sh hab ha ahg g uhgchu pahl, 28 “Chum achs‑gewkam pi em‑hiwgid mams an hu wo aꞌagadhegai Jesusbad. T eda g em‑mashchamadag abamjed heki hu wehsko chehmo g Jerusalem. Kumahpim ab chum t‑abchud g muhkigaj.”

29-32 Sh hab kaij hegam Peter, “K wabshaba gJiosh am t‑ahgid matt amwo wa ahgahid ihda machhaschu i si t‑wuhpuikaj neid. Kutt hemho wo wa ihehgch g Jiosh, pi wabsh g oꞌodham. Ahpim amtbei g Jesus k hab juh mat ab e naggia kots t ab k emuhkid. T wabshaba g Jiosh ab uhpam i wuhshadmuhkig amjed k am i wahki dahm kahchim ch edk an i kei si e‑hugid an k ab i mah g gewkdagmat wo t‑doꞌibia k wo t‑wanimedad. Kut heg ab it‑mah g apꞌedag ahchim Tutuligo hemajkam mattgam hu wo s‑ohhod g pi ap t‑chegitoi. T hekaj gJiosh gam hu hab wo i juh g pi ap t‑chuꞌijig. Jioshat ab cheha g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mat wehswo t‑wehmajk ahchim mach ab s‑wohog elid ch amt‑gahi wuhshanim wo wohokamch g Jesus.” Neh,bash kaij g Peter.

33Tshwabshwohoꞌi babgat hegam e jehnigiddamkwabsh chum s‑ha kokdaimk. 34Shwabshaba amdahegaimash d Gamaliel ch d chehanig hamashcham-dam ch am oid g Palasi himdag. Sh wehsijj ab si haselid g hemajkam. Kutsh am i kekiwua k am ha ahgimat gm hu wo shaꞌi i ha wuwhas g e‑lilsoga. Tsh wawoho hab ha juh.

35 Sh hab hahawa kaij ihda ab ha wui g e jehnigid-dam, “Ni‑hajuni, am gwo s‑e nenꞌoidkmamt has woha juh idam oꞌodham. 36Hekid o hu i mat am hema ie maskogid k hab chehgig Theudas ch hab kaij mod ge haꞌichu s‑mahchim. Kut am hu i giꞌik siantchechoj ab i wehmt. T wabshaba e muhkid ihda. Twehsijj e gantad hegammatwa abwehmt. T amwaꞌihuhug g ahgaj. 37 T amjed am hema ep i e maskogieda mat g hemajkam e kuint k hab chehgig Judas cham Galilee t am d oꞌodham. T ihda hab waꞌap muꞌioꞌodham am i oi. T wabshaba hab waꞌap e muhkidhegai Judas. T hab waꞌap aꞌai e gantad hegam matwa ab wehmt.

38 “Pegih, k hemuch hab wa mahs haꞌichu. Pi gam hu has wo shaꞌi ha juhni idam oꞌodham. Ha g wodagito. Hemu at wo huhug ihda haꞌichu hab ha‑junimatp d wabsh wo oꞌodham hab ha‑elidak. Tp d wo

Page 119: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 5:39 116 ACTS 7:8sha Jiosh haꞌichu hab junik, mt pi wo shaꞌi e nakomams wo keshwua. 39 Mtp hems heg wabsh wo ewepogi mam g Jiosh wabsh cheggia.”

Tsh oi wa ab i s‑wohog el g Gamaliel idam ejehnigiddam 40 k hab ha ahg g geꞌe cheopi nuhkud-dam mat am wo i ha wahpki g lilso k wo ha gewitta.Tsh wa woho hab e juh. Kutsh ab ep si ha ahgi matpi am huwo shaꞌi aꞌagad g Jesus k hahawa ha dagito.

41Kushwabsh si s‑hehgig idam Jesus chuhchai ami wuwhak natsh pi ab si has i ha el g Jiosh k ab i hamah g apꞌedagmatsh si e shoꞌigch wehhejed g Jesus.42Pi atsh shaꞌi haꞌasa aꞌaga g Jesus k wabshaba wehstashkaj am wabsh i ha mashcham g hemajkam geꞌecheopi ch ed ch am ha‑kihki ed mo g Jesus d Jiosh siKehsha.

6Matsh am i ha chuhcha g wewaꞌak chikpandam

1 Kush am i muꞌidahim hegam mash am oid gJesus himdag. Sh am haꞌi neneok g Greek hema-jkam ha‑neꞌokikaj nash pi tash gam hu kihkahimha‑jewedga ed. Kush idam hab kaij mash pi apha dagioꞌid hegam heheꞌejel wiꞌikam uꞌuwi mashd ha‑hajuni. Kush heg hekaj am aꞌai pi e apꞌetidam Greek neneokdam ha wehm hegammo g hejele‑neꞌokikaj neneok.

2 Tsh am i kah g Jesus chuhchai k am wehs i hahemapad k hab kaij, “T‑wepnag, pi o apꞌe machswabsh wo dagito g mihshmda ab amjed g Jioshk im hu g lial wo hudawogad. 3 Ab oki haꞌi epem‑mahkch g Jiosh g gewkdag ch amichudadagmamt am hab wo junihid ihda chikpan. Pegih, mtam wewaꞌak wo i ha gawulkai hegam mam s‑hamahch mo woho hab masma. Kutt idam am wo iha chuhcha mat wo nuhkud ihda hab mahs haꞌichu.4 Tt ahchim Jesus chuhchai am hab wo si i juh mattwo t‑hoꞌigeꞌidahunad ch wo si ha mihshmdad ghemajkam.” Neh, bash kaij.

5 Kumtsh ab si i s‑hohhoꞌi mo has kaij k amwewaꞌak i ha chuhcha. Hema idam ash hab chehgigSteven ch ab si s‑gewkam hiwig g Jesus. Sh g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ab si mahkch g gewkdag. Kushhegamhaꞌi ehp hab chechgig Philip ch Prochorus chNicanor ch Timon ch Parmenas ch Nicolaus. IhdaNicolaus ash ab d amjedkam g Antiok kihhim ch dgawul mahs oꞌodham ch ab i s‑wohoch g Tutuligoha‑himdag eda mat koi s‑mai ab amjed g Jesus.6 Tsh idam ab hahawa i ha ui g hemajkam ha wuig Jesus chuhchai. Kutsh idam am e hoꞌigeꞌidahunk ab ha taht mat heg hekaj wo s‑e mahchk mod si ha‑chuhchai. 7 Tsh am si i geꞌeda g Jioshhaꞌichu ahga Jerusalem t am. Kutsh baꞌich i muꞌidahegam mash am oid g Jesus himdag. Tsh muꞌijj abi s‑wohoch hegam mo d papal Tutuligo ha‑himdaged.

Mamtsh bei g Steven8 Ab ash si s‑hoꞌigeꞌid g Jiosh g Steven ch ab si i

mahkch g e‑gewkdag. Kush s‑hasigam haꞌichu habwua. 9 Tsh wabshaba haꞌi ab wui gegokiwua masham hebai e wehm e mihshmad g Tuhligo e‑himdag.Haꞌi idamashdneneholkahimCyrene chAlexandriakihhim t am. Tsh amhaꞌi i hawehmt ab Cilicia jewedt amjed ch haꞌi ab Asia jewed t amjed.

Sh idam ab kamꞌon g Steven 10 Sh wabshaba gHekia S‑apꞌekam Gewkdag ab si mahkch g Steveng amichudadag. Kutsh pi shaꞌi e nako hegam masab uhpam wo i nodagi g neꞌokij. 11 k heg hekajam hahawa haꞌi ha namkid k am ha ahgid mat habwo chei, “Kah ach ihda mo si has ahg hegai mo abt‑chehani g Jiosh Mosesbad oꞌohana ed.” 12Kush wawoho hab kaij idam ch hekaj i ha kudu g hemajkamch geꞌeged ch chehanig ha mashchamdam. Tshidam wabsh woho i babgat k am hihim k an bei gSteven k ged hu uꞌapa ha wui g e jehnigiddam.

13 Mtsh am hahawa haꞌi i ha wahpki g oꞌodhammatsh am haꞌichu wo ha iattogi ab amjed. Shhab kaij idam, “Ihda oꞌodham o chum hekid hasahg g hekia s‑apꞌekam geꞌe cheopi ch hegai mo abt‑chehani g Jiosh Mosesbad oꞌohana ed. 14 Kah achmo hab kaij mat hegai Jesusbad wo i wua g geꞌecheopi k wo gawul juh g t‑himdagmach ga hu hebaiamjed hab i junihim mat g Mosesbad an oꞌoha.”

15Kushwehsijj ab si neid g Steven. Sh gwuhioshajhabhahawabshmahsmatphemsg anghilwuhioshanash pi si tonod.

7Matsh haschu neꞌoki ab i nodagi g Steven

1 Kush hab kaij g uhgchu pahl ab wui g Steven,“No amwawohomap hab junihim hegai mo haschuab m‑abchud?”

2Kush hab kaij g Steven:“Ni‑geꞌegedga ch ni‑hajuni, ab g wo si i

ni‑kaiham. An o oꞌohadag matsh g Jiosh ab wuie chehgi g t‑shohshonbad Abraham. Kush eda amwabsh kia kih Mesopotamia jewed ch ed.

3 “Sh hab kaij g Jiosh ab wui:Ia g wo ha dagito g e‑hajuni ch e‑jewedga k ab wo

hihi heg wui jewed mant am wo m‑chehgi.Genesis 12:1

4 “Tsh wa woho am dagito g Mesopotamia jewedmash amkih gCaldeahemajkamkamchihpiaHarankihhimwui. Kutsh am imuh gAbrahambad ohgbad.Tsh ab hahawa ep cheha g Jiosh mat ia wo chihpiaCanaan jewed wui. Kutsh ia i chiwia mach hemuchia kih. 5Tsh eda koi ab hu heꞌes shaꞌimah ihda jewedk wabshaba am hi wa ahgid mat wo mah. T d woha‑enigak g amjedkamaj mat heꞌekiajj ab wo i oi.Kush eda pi koi ha aꞌaliga g Abrahambad mash edahab ahg g Jiosh.

6 “Kush hab kaij g Jiosh ab wui:M at hu wabsh heb hu jewed ch ed wo kihk g

m‑amjedkam ch d wabsh wo ha‑pionagk.Kumt wo ha shoꞌigch giꞌik siant aꞌahid ab. 7 Nt

wabshaba wo ha kastigal hegam hemajkammat an wo ha uꞌukchid.

T ab haha wo i wuwha heg amjed jewed k ab wo sihas i ni‑elid k wo ni‑ihm iia. Genesis 15:13-14

Neh, bash kaij g Jiosh 8 ch ab mah g Abrahambadhegai himdag mat am wa has masma wo ha oꞌohaan ha hikuchk g chechoj e‑aꞌaliga. Tsh hab masmawo s‑mahchk mash hab waꞌap d ha‑wuikam hegaimatsh g Jiosh am ahgi g Abrahambad. Tsh wa wohohab e juh g Abrahambad k an pahl hikuch g e‑alidagIsaacbad mo d i gigiꞌik tash amjed mat mahsi. Tshg Isaacbad hab waꞌap juh g e‑alidag Jacobbad. Tsh

Page 120: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 7:9 117 ACTS 7:39g Jacobbad hab waꞌap ha juh hegam gamai gohke‑aꞌalidag mach ab d ha amjedkam.

9 “Tsh idam wa s‑hehgam g e‑wehnag Josephbadk ab haꞌi ha wui gagda mat d wo ha neholigak amEgypt jewed ch ed. Sh wabshaba g Jiosh am nuhkud10 ch ab s‑ap i wuhshad wehs haꞌichu shoꞌigdaj am-jed k ab imah g si oꞌodhamdag ch amichudadag. Tsham i nei g ha‑kownalig g Egypt t am hemajkam k ami uhgkajid k am kownalch am dahm g e‑kownaltaligch haꞌichu e‑eniga.

11 “Tsh wa haha wabsh gei g bihugig k hashoꞌigch g hemajkam wehsko Egypt jewed dahmch iia Canaan jewed dahm. Tsh pi shaꞌi e amichhegam Abrahambad mat hebai wo bei g haꞌichuhugi. 12 Kush eda am s‑haꞌichu hugig Egypt jewedch ed. Kutsh am i kah g Jacobbad k am ha cheha ge‑aꞌalidag matsh am wo hunio. Kutsh hab e juh.

13 “Tsh am ep i huhug g haꞌichu ha‑hugi. Kutsham ep hunio. Tsh g Josephbad am hahawa haahgi mo d ha‑wehnag nash pi pi amichud. Tsh gha‑kownalig g Egypt t am hemajkam ab s‑ha mai gJosephbad hajuni. 14 Tsh g Josephbad am hahawawai g e‑ohgbad mat wehsijj ab wo i chihpia Egyptwui. Kush edadwewaꞌakko gamai hetasp (75) hema-jkam. 15 Tsh wa woho am i chihpia hegam JacobbadEgypt wui k am kihkahim ch am koi. 16 Tsh amuhpam i e ui g ha‑ohꞌo g Abrahambad ch JosephbadShekem kihhim wui. Abrahambad atsh wa am heꞌesha nolawt g jewed hegammash d Hamor amjedkammatsh am wo e toa g ha‑koꞌidag.

17 “Sh amjed muꞌi aꞌahidag wehgaj. Sh e aihimmatsh am hab wo juh g Jiosh mash haschu i hekihu ahgid g Abrahambad. Tsh eda am i si muꞌida gt‑shohshonbad amai Egypt ch ed. 18Kutsh am hemaiwuhsh g kownalmash pi shaꞌi mahchmatshwa hasmasma am si i ha wehmt g Josephbad amai Egypt ched. 19 Kush ihda nahnko ha wua hegam t‑shohshonch ha shoꞌigchud ch hab ha ahg mat gam hu wo hashul g chuꞌuchum e‑aꞌaliga hab ahgch mat wo koi.

20 Kutsh eda mahsi g Mosesbad k si s‑kehg d ali.Kutsh am i nuhkud g jehjij waik mashad ab 21 k gamhu hahawa i wuhshad. T g kownal uwi alidag amchehg k ab i bei hab masma mo d madaj. 22 Kumtshwehs haꞌichu mashcha mo haschu d i si s‑hasighaꞌichu am Egypt ch ed. Tsh ab si i mai ihda wehsk d si s‑has haꞌichu am heg eda mo haschu hab i kaijch haschu hab i junihim.

23 “Batsh wa masma am i geꞌeda g Mosesbad kam i ai g giꞌikko wehst‑mahm (40) aꞌahidag. Tsham hu hebai hab i e ah mat am wo i ha chehgim ge‑hahajuni. 24Kush hema g Egypt t am oꞌodham amhema shoꞌigchud g Tuhligo. Tsh g Mosesbad am iwehmt g e‑hajuni k mua ihda Egypt t am oꞌodhammat wo agwua 25 k hab e ahg mat g hajunij wo chums‑mahchk mat g Jiosh wo hekaj k wo ha doꞌibia. Shwabshaba g hajunij pi hab masma hab elid haꞌichu.26 Sh am baꞌich d i tash, sh am haꞌi e cheggia gTutuligo. Tsh am ha neid k chum s‑ha daꞌid k habkaij, ‘Kia, ahpim! Dam e‑wepngam ch eda haschuahgch e cheggia?’

27 “Kut hegai mo ha cheggia ab si nuꞌichkwua gMosesbad k hab kaij:Shahchu ap ahgch hab chum e wua maps am

t‑dahm.

Pi o ab hu shaꞌi m‑ab maps ahpi am haꞌichu wo iapꞌechudad am t‑shahgid.

28Napt habwaꞌapwo chumni‑muamapt wa hab juhg Egypt t am oꞌodham tako? Exodus 2:13-14

29 “Tsh am i kah g Mosesbad ihda k ha hekaj gamhu i emehkod ab Egypt amjed k gam hu i jiwiamasham d Midian jewed. Sh am haꞌi oꞌodhamag. Kutsham ha hohnt k gohk chechoj aꞌalidt

30 “Sh am him k am d i giꞌikko wehst‑mahmaꞌahidag. Sh am hu hebai ha nuhkud g kahwal gMosesbad am miabidch hegai doꞌag mo hab e aꞌagaSinai. Tsh ab wui haha wabsh hema i e chehgi ganghil hab masma mo am meihim g shaꞌi ch edapi meitto. 31 Tsh ab i miabi g Mosesbad mat ab sis‑ap wo i nei nash pi pi amichud matsh wa pi shaꞌimeitto g shaꞌi. Sh g Jiosh ab wui hab kaij am gahiwuhshanim g anghil:32Ahni ani d Jiosh.K wa ab has ni‑elid hegam m‑shohshon mo d Abra-

ham ch Isaac ch Jacob. Exodus3:6

Tsh hahawa si gigiwuk gMosesbad k si s‑ehbenimatam wo i nei.

33 “Sh hab ep kaij g Jiosh ab wui:Ab g has i ni‑elid kwuashulig g e‑kaikia shuhshknap

pi ia kehk ni‑wui.34 S‑mahch ani mam has i masma ha shoꞌigchud g

m‑hajuni amai Egypt t am.Do ni‑hemajkamga.Kuni kah g ha‑shoshaki ch heg hekaj am i

ni‑maskogi ab m‑wui mapt ahpi wo hadoꞌibia.

Pt oi am wo i e nako mapt am wo hih Egypt wui.Exodus 3:5, 7-10

Neh, bash kaij g Jiosh.35 Kuni hab ep s‑cheꞌimk mo ihda Mosesbad d

hegai matsh wa g hajunij pi ab hu tatchua ch habkaij:Shahchu ap ahgch hab chum e wua maps am

t‑dahm?Pi o ab hu shaꞌi m‑ab maps ahpi am haꞌichu wo i

apꞌechudad am t‑shahgid. Exodus 2:14Dowa ihdaMosesbadmatsh g Jiosh am i kei ha dahmg hajunij matsh wo ha wanimed k wo ha doꞌibia.Kutshhegai anghilmash abneokmei ch ed amuꞌapag Jiosh neꞌoki Mosesbad wui. 36 Kutsh g Mosesbadam uhpam hih Egypt wui k am hab juh g s‑hasighaꞌichu chehgida k am i ha wanim g e‑hajuni matab i wuwha Egypt amjed. Kutsh wa am i e tahphegai mash hab e aꞌaga Al S‑wegi Kahchki. Tsh amgahi i shul idam Mosesbad k am chipiahim giꞌikkowehst‑mahm ahidag oidam tohono jewed ch ed.

“Sh g Mosesbad heg oidam s‑hasigam haꞌichu amhab junihim 37 ch am ha ahgid ch hab kaij:Jiosh atsh amhema epwo i kei g t‑hajuni habmasma

mat ahni am i ni‑kei.Kut heg d ep wo Jiosh haꞌichu i tashogiddamk.

Deuteronomy 18:15Neh, bash kaij g Mosesbad. 38 Tsh g Jiosh ab mah ge‑neꞌoki doꞌag t ab am gahi wuhshanim g anghil. Kd t‑himdag ihda neꞌoki matsh ab bei.

39Tsh pi oi jiwia gMosesbad ab doꞌag t amjed. Tshg t‑shohshonbad pi ab hu wohog elid k im hu habwabsh i s‑junimk gMosesbad ch uhpam s‑hihimimk

Page 121: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 7:40 118 ACTS 8:12am Egypt wui 40 Sh g ha‑uhgchu pahlig d Aaronbad.Sh idam ab wui hab kaij:Pi ach mahch mas has e juh ihda Moses mat ab i

t‑wuwhas Egypt amjed.Am gwabsh haꞌi ha nahto g jijoshmat hegam amwo

t‑wanimedad. Exodus 32:141 “Kush wa am hema wisilot g ohlakaj k ab wui

iagchul heg wepogidch mo d ha‑jioshga k am eppiast mat heg hekaj ab wo si i haꞌichuch hegaie‑jioshta. 42 Kutsh heg hekaj im hu hab i e juh gJiosh ab ha amjed k am wabsh ha hiwigi mat wabshg hejel hab e‑elida am hab wo junihid. Kush wabshg huhuꞌu ab ha ihmmat habmasma an oꞌoha g Jioshhaꞌichu i tashogiddam mash hab kaij g Jiosh:Ab ani ha chehani g Tutuligo hemajkam mat wo

mumꞌa g e‑shoshoiga k ab ni‑wui wo iagchulam wehhejed g pi ap e‑chuꞌijig.

K wabshaba pi woho ab hu ni‑ihm mo edaam haꞌichug tohono jewed ch ed giꞌikkowehst‑mahm ahidag oidam.

43Do hejel ha‑nahtoi jijosh mo ab ha ihm.Bo ha aꞌaga Molok ch Rephan ch hab ha elid mo an

kih huhuꞌu t an.Nt heg hekaj gam hu mehk wo em‑shul Babylon

jewed t am. Amos 5:25Neh, bash kaij g Jiosh.

44 “Kuni hab ep s‑cheꞌimkmash hegam an uꞌahimhegai cheopi mash heg hekaj am ha tashogid g Jioshmash am ha wehmaj. Sh heg d wabsh hogi chhab masma e nahto matsh wa g Jiosh am chehgi gMosesbad. 45 Sh g ha‑amjedkam an ep uꞌahim hegaicheopi matsh hekid g Joshuabad am i e kei matshwo i ha wanim. Kutsh g Jiosh ia i ha wahpki id edajewed k amhawehhejed gamhu i hawuwhas hegamnahnko mahs hemajkam mo ia d chum kihkam.Kush am haꞌichugkahim ihda cheopi ch ab ai masheda g Davidbad d ha‑kownalig. 46 Sh ihda Davidbadd si Jiosh tatchui ch ab ahgid mat wo hiwigi mathema wo kihch. Tsh heg eda am hab wo e junihidg hoꞌigeꞌidahuna Jiosh wui. 47 Kutsh g Jiosh hiwigig alidaj Solomonbad. Tsh heg am i kei g kih amwehhejed g Jiosh.

48 “K eda g Jiosh baꞌich i geꞌej mo haschu i mo anhab chuꞌig t‑wehgaj. T pi wo shaꞌi e nako g oꞌodhammas wo kihch. Batsh wa masma an oꞌoha g kelibadJiosh haꞌichu i tashogiddam mash hab kaij g Jiosh:49 Ahni ani d Jiosh ch ab dahm kahchim t amjed ia

nuhkud g jewed kahchim.Pi amt wo shaꞌi e nako mamt wo ni‑kihch mamt heg

eda am wo ni‑dai50nant pi ahni wehs haꞌichu nahto. Isaiah 66:1-2Neh, bash kaij g Jiosh.

51-52 “Kush wabshaba g t‑shohshonbad si esheshemachud ch pi chechkaidag ch pi ab hu kai-ham g Jiosh haꞌichu ahga. Jiosh ash am i hawuwhasid g haꞌichu i tashogiddam. Kush wa gt‑shohshonbadha shoꞌigchud chhaꞌi ha kokda. Kumahpim hab waꞌap chuꞌig ch ab wabsh wui gegok gHekia S‑apꞌekam Gewkdag. Jiosh haꞌichu i tashogid-dam ash am ahgachugmat wo jiwia g Jiosh si pionagk d wo si wehs s‑apꞌekamk. Kut wa woho jiwia.Kumt wa gagda mat wo e muhkid. 53Ahpim amt abem‑mah g Jiosh chehanig mat wa g anghil ia uꞌapa.Mt eda am wa pi wohoch.” Neh, bash kaij g Steven.

Mamtsh mua g Steven54 Tsh am i kah g e jehnigiddam mash has ha

ahg g Steven k wabsh wohoꞌi babgat k si kuhmg e‑tahtami. 55 Sh wabshaba g Hekia S‑apꞌekamGewkdag ab baꞌich i si mahkch g Steven g gewkdag.Tsh am inea dahmkahchimwui kneimo si s‑masmatonod g Jiosh gewkdag. Kush g Jesus an si hugidaj ankehk g Jiosh.

56 Kush hab kaij g Steven, “Neido! B at e kuhpiꞌog dahm kahchim. K ab kehk g Jiosh si Kehsha an sis‑apko hugidaj an g Jiosh.”

57 Tsh si hihinkiad k am si kuhkp g e‑nahnk k abhahawa si wui i wohp 58 k an be k gam hu i wuhshadkihhim t amjed mat wo maꞌichkwua. Sh am hemaha wehmaj g wechij oꞌodham ch hab chehgig Saul.Kutsh heg nuhkudach g e‑liliwa hegam matsh womaꞌichkwua g Steven.

59 Kush g Steven ab si ihm g e‑doꞌibiakam ch habkaij, “Ni‑kownalig Jesus, ia g behꞌi ni‑doakag.”

Sh eda heg oidch ab maꞌikkash g s‑kehꞌiddam.60Tsh am hahawa tohtonwua g Steven k si s‑kaidamhab kaij, “Ni‑kownalig, pi g ab hu ha abchud ihdachuꞌijig mat ihab e juh.” Bash kaij ch am i muh.

81 Sh g Saul am wabsh apꞌechud mamt mua.Mash wa g Saul ha shoꞌigchud g Jesus ihmdam

Sh amai i amjed mamtsh ab si s‑gewkam i hashoꞌigch g Jesus ihmdam amai Jerusalem t am.Kutsh aꞌai ahhio g e shoꞌigchuddam amai Judea chSamaria chechkshani ch ed. Tsh wabshaba hegamJesus chuhchai pi hasko ahhio. 2Tsh haꞌi hegammoab d si ihmdam g Jiosh ged hu cheh g Steven k sis‑kaidam shoani wehhejed.

3 Kush g Saul chum s‑padchudamk gha‑mihshmda g Jesus ihmdam ch hekaj anwahkhimha‑kihki oidch ch ab i ha chewaimed ch ged hu si hakuhpahim, chum wa g uꞌuwi.

Matsh g Jiosh haꞌichu ahga am ai g Samaria4 Kush wa an wehsko ahgahim g Jesus hegam

matsh wa e gantad. 5 Hegai Philip mash wa am dha‑kehsha atsh am hih Samaria kihhim wui k amha mihshmad ch am ha ahgid mat heki hu an iwuhsh g Jiosh si Kehsha. 6Kush ab si kaiham hegamhemajkam mo haschu i ha ahgid ch am neid mos‑hasigam haꞌichu hab junihim g Jiosh gewkdagkaj.7 Muꞌijj ash e dodajid hegam mash g jijawul an hauꞌukch. Kush si hihnk g jijawul gam hu hihimadch.Kush muꞌijj ha dodajid hegam mo pi hihimdag chhegam mo pi ab hu gewpk. 8 Sh si s‑hehgig ghemajkam amai.

9 Sh am hema kih g oꞌodham mash hab chehgigSimon ch heki hu waꞌi amjed am hab junihim gs‑hasigam haꞌichu ch hab chum e wua mo d gemahkai. 10Kush wehs g hemajkam am si neidachugch ab si has elid, chum wa hegam mo d s‑chuaꞌamichuddam.

Kush wehsijj hab kaij, “Heg oki d ge mahkai ch abuꞌukch g e‑gewkdag Jiosh t amjed.” 11Bash kaij ch absi kaiham nash pi heki hu waꞌi amjed hab junihim gs‑hasigam haꞌichu.

12 Tsh wabshaba am hahawa ha mihshmad gPhilip ab amjed g Jiosh kownaltalig ch ab amjed

Page 122: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 8:13 119 ACTS 9:7g Jesus Christ. Kutsh ab i s‑wohochud k e pahlwapko. 13 Tsh hab waꞌap ab i s‑wohoch g Simon ke pahl wakon k amjed pi hebai dagito g Philip k absi has elid am i neidok mo hab junihim g s‑hasigamhaꞌichu.

14 Tsh am i ha ai hegam Jesus chuhchai abJerusalem t abmatsh idamSamaria t amoꞌodhamabbei g Jiosh haꞌichu ahga. Kush amha chehani g Peterch John matsh am wo ha mihshmedo. 15-16 Tsh amhihi idam k ged hu dada k am ha wehm e hemapai.Kutsh eda pi koi bei g gewkdag ab amjed g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag hegam matsh e pahl wapko.Kutsh amehoꞌigeꞌidahun k ab tai g Jioshmat habwowa e juh am ha tahgio 17 k amjed an i ha tahtamahiab ihmch g Jiosh. Tsh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagab hahawa ha mah g gewkdag.

18 Tsh g Simon am i nei ihda k chum s‑ha namki-dam 19 k hab kaij, “Ab g i ni‑mahki ihda gewkdagmant hedai ab wo i taht, t wo bei g gewkdag abamjed g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.”

20 Sh wabshaba hab kaij g Peter ab wui, “T wabshwo huhug g s‑m‑kaischuda hab wa masma maptahpi wo huhug. Pi o hab chum chuꞌig mapt hekajwo nolawt g Jiosh mahkigdag. 21 Pi o shaꞌi apꞌe gm‑chegitoi am Jiosh tahgio. K heg hekaj pi ab hu dshaꞌi m‑wuikam ihda chikpan. 22-23Gan o hu wabshi si m‑uꞌukch g pi apꞌekam napki pi s‑chu hehgamk.Pt gam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k ab wo ie hoꞌigeꞌidahu Jiosh wui. Tp hems gam hu hab wo ijuh g m‑chuꞌijig.”

24 Sh hab kaij g Simon ab ha wui, “Ab g wo sii s‑ni‑hoꞌigeꞌid k am wo e hoꞌigeꞌidahu Jiosh wuini‑wehhejed mat pi gam hu hab wo ni‑juh.”

25 Tsh am hahawa ha mihshmad g Peter chJohn ab amjed g Jesus k am ha ahgi mo haschu ge‑wuhpuikaj neid. Tsh am hebai i cheka. Kutshgam hu uhpam hihi Jerusalem wui am ahgachugchg s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh am aꞌai kihhim ch edheg eda Samaria chekshani.

Matsh hema e doꞌibia g Ediopia t am oꞌodham26 Kush g anghil am hema neok ch hab kaij ab

Philip wui, “Am g i e nakog k gam hu hihm k am woi ai hegai wohg m an hims tohono jewed ch ed amha shahgid g Jerusalem ch Gaza.”

27-28 Tsh wa woho am i e nako g Philip k gam huhih.

Sh eda am hema med g e‑kalitkaj ch d Ediopiajewed t am oꞌodham. Id ash g kownaligaj amkehshchmash d lial nuhkuddam. Kush am emihsh-mdahim Jerusalem t am ch hemu am uhpam ep wochihpia Ediopia wui.

29 Kush hab kaij g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag abwui g Philip, “An g i miabid hegai kalit k gan huhugidaj an wo i hih.”

30 Tsh am hahawa si meh g Philip k an i miabig kalit. Kush ihda am neꞌokchulid hegai matsh gIsaiabad an oꞌoha.

Kush am kah g Philip ch ab kakke, “Naps‑amichud hegai map an neꞌokchulid?”

31 Sh hab kaij ihda s‑has haꞌichu, “Pi ant hasmasma wo s‑amich, heg hi wa matp am hema wo ini‑tashogi,” ch amjed ab i wai g Philip mat gan huwehmaj wo dahiwua kalit ch ed. T wa woho an ichesh.

32 Kush eda id an neꞌokchulid mo hab chuꞌig anJiosh oꞌohana ed:T am hema wo i wuhsh g oꞌodhammat wo e wepogi

g kahwal.Neh, pi at wo shosha g kahwal mamt hekid wo

shoꞌigchud k wo mua.Pegih, t hab wa masma pi has wo shaꞌi chei ihda

oꞌodham33mamt hekid pi ap wo lodait k wo mua.T hab pi hedai wo e nako mas wo ah Mamt heꞌes i

geꞌe pi apꞌekam hab juh ab wui. Isaiah 53:7-834 Sh hab kaij g s‑has haꞌichu ab Philip wui,

“Am g ni‑ahgid. Dohꞌo hab ahg g Jiosh haꞌichu itashogiddam? No hejel hab e ahg aha no wabshhema hab ahg?”

35 Tsh g Philip amjed am i shonch id ab mash amneꞌokchulid k am ahgid g s‑kehg haꞌichu ahga abamjed g Jesus.

36 Sh am wabsh kia wohpo wohg oidch ch am huhebai neꞌibij mash am ge shuhdagi. Sh hab kaij gs‑has haꞌichu, “Neh, m ia ge shuhdagi. No am highaꞌichu ehp manis heg hekaj pi wo ni‑pahl wako?”

[ 37 Sh am hahawa ahgid g Philip, “Bapt waꞌimasma wo e pahl wako mapt wehskaj am wo i edagito Jesus wui.”

Sh hab kaij, “Heuꞌu, wehskaj ant amwo i ni‑dagitowui.”] 38 Sh am hahawa i ahgid hegai e‑pionagmo melchudahim g kalit mat wo keshwua. Tsh amhuhud ab kalit t ab k am i huhud shuhdagi ch ed. Tsham pahl wako g Philip ihda oꞌodham. 39Tsh g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag gam hu wa hekaj i bei g Philip.Sh amjed si s‑hehgig ihda s‑has haꞌichuch gam huuhpam meh pi hekid ep shaꞌi neidk g Philip. 40 Tshg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag gam hu uꞌapa g PhilipAshdod kihhim t am. Tsh am i ahgahi g haꞌichu ahgaab amjed g Jesus k ga hu ai g Cesaria kihhim.

9Matsh hegai Saul ab i e dagito Jesus wui

1Kush eda id oidamgSaulwabsh kia ha oidhegammash am oid g Jesus himdag ch s‑gewkam ha ebkiodch s‑ha kokdaimk. Sh am hu hebai i, sh ab si tahni guhgchu pahl 2matsh am wo ha oꞌohani g papal amDamascus kihhim t am. Kutsh heg wo be k am wohim k wo ha chehgi. Tsh hegam wo s‑mahchk mouꞌukch g e‑apꞌedag. Kutsh wo ha ui hegam mo amoid g Jesus himdag k amwo uhpam i ha ui Jerusalemwui, chum wa g uꞌuwi. Tsh wa woho hab e juh guhgchu pahl.

3 Tsh am hih g Saul haꞌi ha wehm g chechoj kgamhu i aihim gDamascus kihhim. Tsh hahawabshhaꞌichu si ton ab dahm kahchim t amjed an wehgaj.4 Tsh am i gei g Saul jewedo. Sh ab hema si neok abdahm kahchim t amjed ch hab kaij, “Saul, s‑wohomap hig ni‑shoꞌigchud.”

5 Sh si has elid g Saul ch hab kaij, “Dohp wud chab neok?”

Kush hab kaij hegai mo ab neok, “Dani ahni Jesus.Kup ha shoꞌigchud hegam mo am oid g ni‑himdag.6 Ab g i wamig k am hihm k am wo i wah Damascusch ed. T am haha wo hema m‑ahgi mapt haschu amhab wo chum juh.”

7 Tsh hegam mo am wehmaj ab wabsh i gewpkak pi has shaꞌi kaij ch ash hi wa kah g neꞌoki ch

Page 123: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 9:8 120 ACTS 9:40wabshaba pi shaꞌi neid mas hedai ab neok. 8 Tsham hahawa i wami g Saul k ab chum si i nea. Tshwabshaba pi ab hu mamsi g wuhpuij. Kumtsh amhaha wabsh i wanimed k ged hu uꞌapa Damascus ched. 9Kush waik tashkaj pi haꞌichu shaꞌi neid ch ep pihaꞌichu shaꞌi koꞌa ch pi haꞌichu ihꞌe.

10Kush eda am hema d Jesus ihmdam amai ch ashhab chehgigAnanias. Tsh g Jiosh amhaꞌichuhab juhnenaj tahgio mash heg eda g Jesus am chehcheg.

Sh g Ananias hab kaij, “Shahchu ap tatchua,ni‑Jioshga?”

11Kush hab hahawa kaij g Jesus, “Am g i e nakog kamhihmheg kihwui Judasmo amkih Shelini Kahyaoidch. Amai o hema dak ch e hoꞌigeꞌidahun ch habchehgig Saul ch ab d kihkam Tarsus kihhim t ab.12 Kunt am nenaj tahgio haꞌichu hab juh mapt amwo jiwia wui ahpi Ananias ch ab wo taht mat ep womamsi g wuhpuij.”

13 Sh hab kaij g Ananias, “Ni‑kownalig, ihda oꞌod-ham atsh muꞌi ha shoꞌigch g m‑hemajkamga amJerusalem ch ed. Muꞌijj o hab ni‑ahgid ab amjed.14 Kutsh heg hekaj ia jiwia mash uꞌukch g apꞌedagab ha amjed g uꞌugchu papal mat wo uhpam i ha uihegam mo ab m‑ihm.”

15Kush hab kaij g Jesus ab wui, “Am apt wowa hihnant pi id am si i kei mat am ni‑wehhejed wo chikpam i ahgahimk g ni‑himdag ha wui g Tutuligo ch amhawui g nahnkomahs hemajkamch kokownal. 16Ntahni amwowa chehgi ihda Saulmat has imasmawoe shoꞌigch am ni‑wehhejed.”

17Tshwawoho am hih g Ananias heg wui kih k absi i s‑ha hoꞌigeꞌel g kihkam. Tsh ab i wahki. Tsh abhahawa e mahtchul g Ananias Saul wui k hab kaij,“Ni‑nawoj, Saul, am apsh neid g geꞌechu t‑kownaligJesus ab himadch wohg oidch. T heg ab ni‑chehamantsh ab wo i him k ab wo m‑taht. Tsh ep womamsi g m‑wuhpui. Kutsh ab wo m‑mah g gewkdajg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.” Neh, bash kaij ch abhahawa taht. 18 Tsh ab ha hekaj i mamsi g wuhpuij.Tsh hahawa ep s‑ap haꞌichu neid k am ha hekaj i enakog k e pahlwakon 19k ep haꞌichu hug k ab uhpamep i gewka.

Matsh am ha mihshmad g Saul Damascus t amSh g Saul am heꞌekia i tash ha wehmajkahim g

Jesus ihmdam amai Damascus t am. 20Kush am haꞌichechopi g Tutuligo. Sh g Saul am ha mihshmad ge‑wehm oꞌodham ab amjed g Jesus am ah ahgidchmo d Jiosh alidag.

21 Tsh si has i el hegam mo hedai i kah k habkaij, “Aha no pi d ihda mash an ha kokdahim hegammash am oid hegai himdag Jerusalem t ab ch heghekaj ia jiwia mat in wo i ha uꞌihim k am uhpam woi ha ui uꞌugchu papal ha wui.”

22Tsh g Saulmihshmda am i si e gewkai. Kutshwawohokamch mo g Jesus d Jiosh si Kehsha. Tsh hekajpi e nako g wehmaj oꞌodham mat ab hu has wo ah.

23-24 Sh am hu i hebai amjed, tsh g Tutuligo am i enako matsh wo mua g Saul. K eda si uhgk kolhaitasg kihhim. Kumsh si nuhkud g kihjegaj tash oidamch s‑chuhugam oidam. Tsh wabshaba s‑mai g Saulmam s‑muꞌamk. 25 Tsh hegam mat ab i s‑wohoch gSaul haꞌichu ahga ab amjed g Jesus am dai washomich ed k ab i huduni chuhug ch ed g wijinakaj abamjed mash ab hebai ge wintani kolhai t ab.

Matsh ged hu uhpam jiwia g Saul Jerusalem t am26 Tsh amjed gam hu hahawa hih Jerusalem wui

k ab chum ha shahgid i s‑wahkim hegam Jesusihmdam mat ab wo i ha wehmt. Sh wabshabas‑ehbid ch pi wohochud mas woho pi has wo ha juh27 Kush oi wa am wehhejed neok g Barnabas am hawui g Jesus chuhchai. Tsh hegam hiwigi matsh am iwahki ha shahgid. Sh am ha ahgid mash g Saul amhimad ch haha wabsh neid g Jesus amai wohg ch edch ep kahmo ab neok. Sh am ep ha ahgid matsh hasmasma si s‑gewkam am i ha mihshmad ab amjed gJesus amai Damascus t am. Tsh g Jesus chuhchai amhahawa s‑wohoch. 28 Sh am ha wehm dakahim chwehsko oimmed ch am si s‑gewkam ha mihshmad ghemajkam ab amjed g Jesus Jerusalem ch ed.

29 Kutsh hegam Tutuligo mo neneok g Greekneꞌokikaj am i chum e nako matsh wo mua nash pihawehmeneꞌowin ab amjed g Jesus. 30Kutsh g Jesusihmdam am i kah ihda k am i bei Cesaria kihhimwuik amahgidmatsh gamhuwohih e‑kihhimwuimashd Tarsus. Neh, tsh gam hu hih.

31 Tsh am hahawa dodolimat haꞌichu am ha we-hhejed wehsko am Judea ch Galilee ch Samaria ched. Kutsh muꞌi ep ab i s‑wohoch g haꞌichu ha‑ahgaab amjed g Jesus k ab si has elid g Jiosh. Kush ab siha wehmaj g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.

Matsh am i ha wehmt g Peter Lydda t ab ch Joppa tab

32 Sh eda g Peter an wehsko oimmed e‑jewedgaoidk ch am i ha chehgim hegam mash ab ihm gJesus. Sh am haꞌi dadha Lydda kihhim t am. Kutshged hu jiwia. 33 Sh am hema kih g pi himidkamch hab chehgig Aneus ch ab wabsh i s‑moik ch ashgigiꞌik aꞌahid ab pi shaꞌi e nakomas amwo i wami abe‑woꞌikud amjed.

34 Kutsh g Peter am i chehgim k hab kaij ab wui,“Aneus, Jesus Christ at wo m‑doaj. Ab g i wamig kam i holiwkad g e‑wahpakus.”

Tsh amhahekaj i kekiwuak amhab e juh. 35Kutshmuꞌijj ab i s‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahga ab amjedg Jesus hegammo am kih Lydda ch Sharon kihhim tam nash pi neid matki doa ihda oꞌodham.

36 Sh am hema kih g uwi Joppa kihhim t am chd e doꞌibiakam ch chum hekid s‑ap haꞌichu am habjunihim ch am haꞌichukaj i ha wehmaj g shoꞌigkam.Sh hab chehgig ihda Tabithamo hab d ahga Kuhwid.37 Kush am wabsh kia daha g Peter Lydda t am. Tsham wabsh si mumku ihda uwi k am i muh. Tsh am iapꞌech g chuhkugaj k am woi mash an hema kehk gkih gan hu uhgk kih dahm.

38 K eda g Joppa pi shaꞌi mehk ab Lydda t amjed.Kumtsh am i kah amai Joppa t am mo am haꞌichugg Peter k am gohk ha cheha g chechoj matsh am wowohp k ab wo wai. Kutsh wa woho am wohp k amwai matsh s‑hohtam ab wo i hih Joppa wui. 39 Tsham wa hekaj i e nako g Peter k gam hu ha oi.

Kutsh ged hu dada. Tsh g Peter gan hu i wahmash an woꞌo g muhki. Tsh wehsijj gan hu biha gheheꞌejel wiꞌikam uꞌuwi k si shoani ch ab chehgidg wehschuga matsh wa haschu hab ha juni. 40 Tshgam hu wehs i ha wuwhas g Peter k am i tonwua k ehoꞌigeꞌidahu ab Jiosh wui k ab hahawa si neok wui gmuhki ch hab kaij, “Tabitha, ab g i wamig.”

Page 124: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 9:41 121 ACTS 10:34Tsh am ha hekaj i e chegito k am i nei mash am

kehk g Peter k shel i dahiwua. 41 Kutsh g Peter ani wehmt. Kutsh kekiwua. Tsh ab hahawa wehs i hawaid k ab ha chehgimo d doakam. 42Tsh ihdamatshhaschu has e juh am wehsko kaida Joppa t am. Tshmuꞌijj ab i s‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahga ab amjedg Jesus. 43Shmuꞌi tashkaj am dakahim g Peter Joppat am heg wehm mash hab chehgig Simon ch ash ghogi chikpan hab wua.

10Matsh haꞌi e doꞌibia g gawul mahs hemajkam

1Sh amdadha g siant shondal Cesaria kihhim t ammash ab amjed g Italy jewed. Kush g ha‑uhgchugahab chehgig Cornelius 2 ch ash si oid g Jiosh himdagch amep i hawehmt g shoꞌigkamTutuligo ch ab ihmg Jiosh. Kush gwehmaj kihkamwehsijj habwaꞌap absi ihm g Jiosh.

3 Sh hema tash mash d i waik ohla im hab i juhk,tsh am nenaj ed hab e juh matsh am jiwia g anghil kam si chehch hab kaijch, “Cornelius.”

4 Sh ab hu wabsh si neid ihda anghil ch wabshs‑ehbeni ch hab kaij, “Shahchu ap ahgahim ch abneok?”

Sh hab kaij g anghil, “Ab o kaiham g Jiosh gm‑hoꞌigeꞌidahuna ch s‑hohhoꞌid hegai map haschuam hab junihim g shoꞌigkam ha wehhejed. 5 Pegih,pt hemuch haꞌi wo ha cheha g chechoj mat am wohihi Joppa wui k am wo nei hegai mo hab chehgigSimon Peter. 6 Am o da heg kih am mo d hogichikpandam ch hab waꞌap chehgig Simon ch am kihge kahchki hugid an.”

7 Tsh amjed gam hu hahawa hih hegai anghilmash ab wui neok. Tsh g Cornelius am hahawa waikha wai g e‑pionag. Sh hema idam d shondal ch sioid g Jiosh himdag. 8 Kutsh am ha ahgi idam matshhaschu has e juh k am hahawa ha chehamat gam huwo hihi Joppa wui.

9 Sh am baꞌich d i tash matsh am dahm i juh,sh am wabsh kia hihim idam ch ab hi wa aihim gkihhim. Tsh eda g Peter gm hu hejelko him k ame hoꞌigeꞌidahun. 10 k ash am i si bihugim k chumhaꞌichu s‑hugimk. Tsh eda koi bai g hihidod. Kutsham Peter nena ed hab e juh 11matsh ab i e kuhpiꞌo gdahm kahchim. Kutsh ab haꞌichu i e huduni jewedok hab mahs mo g lohna ch shaꞌi si geꞌej ch an aꞌaie uꞌukch chuhchpulij an ch ab i tadanich. 12 Sh ideda am haꞌichug g nahnko mahs haꞌichu doakam chwahammad ch uꞌuwhig.

13Sh hab kaij g Hekia S‑apꞌekamGewkdag, “Peter,i g wuhshani k am wabsh chum haschu wo ha muaidam k hekaj wo e gegos.”

14 Tsh wabshaba g Peter hab si chei, “Ih, pi antam hu hab wo ni‑juh, ni‑kownalig. Pi ani hekidkoꞌa hegai mo g m‑chehanig pi t‑hiwgid machs wokoꞌad.”

15Sh hab hahawa kaij hegai mo ab neok, “Pi g habshaꞌi elid mas pi apꞌe hegai mo haschu g Jiosh hemuam m‑chehgid mo s‑apꞌe.”

16 Tsh waikko hab e juh ihda am nenaj ed. Tshamjed im hu hahawa uhpam i e bei ihda haꞌichu amdahm kahchim wui.

17 Sh am wabsh kia oidahim g Peter hegai matshhaschu nei. Tsh heg i eda idam Cornelius pionag am

i s‑mai mo hebai i kih g Simon k am dada k ab gegokkolhai kihjeg t ab 18 ch ab si s‑kaidam ha kakke, “Noia hema daha mo hab chehgig Simon Peter?”

19Kush eda g Peter amwabsh kia chumaꞌamichudmas has d ahga hegai mat am nei.

Kush hab kaij g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag, “Neh,ia at haꞌi dada k s‑m‑neidam. 20 Pt am wo i e nakogk am wo ha nei. Pi g has shaꞌi ha elid mo d gegawul mahs hemajkam k wabsh wo ha oi. Ahni od ni‑tatchui mat ab i hihi.”

21 Tsh wa woho am i hud g Peter k hab kaijab ha wui idam oꞌodham, “Ahni ani wud mams‑ni‑neidamk. Shahchu amt ahgk ia dada?”

22 Sh hab hahawa kaij idam oꞌodham, “No piab t‑chehani g Cornelius. Heg o d shondalha‑uhgchuga Cesaria t ab ch si s‑ap d oꞌodham k chab si ihm g Jiosh. K g Tutuligo hab waꞌap ab si haselid. Tsh g anghil ab wui i hih ab amjed g Jiosh k habahg mat ab wo i m‑wai e‑kih wui k wo m‑kah mapthaschu wo i ahgi.”

23 Tsh ab i ha wahpki g Peter idam waik oꞌodhammat am wo waꞌi kohk.

Sh an baꞌich d i tash, tsh i e nakog k gam huhahawa ha oi. Tsh haꞌi ep ha oi hegammash d Jesusihmdam ch ab d kihkam Joppa t ab. 24 Am baꞌich dep i tash. Tsh ged hu hahawa dada Cesaria t am.

Tsh oi wa g Cornelius heki hu am i ha wai ge‑hajuni ch e‑naipijju. Kush idam am wehmaj hanenida. 25 Tsh ab wabsh chum i wah g Peter. Tshg Cornelius ab si daꞌiwuni k ab si i gei wecho ab sihas elidch.

26Tsh wabshaba hab ah g Peter, “Pi g shaꞌi ni‑wuii gehsh. Dani wabsh oꞌodham.” 27 Kush am e wehmneneokhim ch am i wahp. Sh am muꞌi dadha ghemajkam.

28 Kush am ha neid g Peter ch hab kaij ab hawui, “Am am wa s‑mahch mach ahchim Tutuligopi shaꞌi hiwgidas ab t‑himdag amjed machs ab woi s‑em‑hajunima ahpim mam d gawul mahs hema-jkam, niꞌichs amhuwoem‑chehgimem‑kihkiwui. Twabshaba g Jiosh am ni‑chehgi mant iꞌajed pi am huhas wo shaꞌi em‑elidad. 29Nt hekaj ab i hih pi shaꞌihas elidk mam d ge gawul mahs hemajkam. Pegih,m haschu ahgch am ni‑waid.”

30 Sh hab kaij g Cornelius, “Am anini‑hoꞌigeꞌidahun ni‑kih am d hu hema i tako imhabi juhk. T am haha wabsh hema jiwia g oꞌodham. K sitonod g wehschugaj. K ab kehk ni‑wui 31 ch hab kaij,‘Cornelius, ab o kaiham g Jiosh g m‑hoꞌigeꞌidahunach s‑hohhoꞌid hegai map haschu am hab junihim gshoꞌigkam ha wehhejed. 32 Pt wo haꞌi ha cheha matam wo hihi Joppa wui k am wo wai hegai oꞌodhammo hab chehgig Simon Peter. Am wo da heg kih ammo d hogi chikpandam ch hab chehgig Simon ch ankih ge kahchki hugid an.’ Neh, bo kaij.

33“Kunt amhahawahaꞌi ha chehamat amhihimkab i m‑wai. Kupt s‑ap e juh k ab i hih. Kuch hemuchia dadha am nenaj ed g Jiosh ch s‑kaimk hegai mathaschu g Jiosh am wo i m‑ahgi mapt am hab wochei.”

Matsh haschu k ab ha mihshmad g Peter34Tsh wa woho am hahawa haꞌichu i ahgahi g Pe-

ter k hab kaij, “Hahawa ant wa s‑mai moki wohomog Jioshwehs hawepomasmaha neid g nahnkomahs

Page 125: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 10:35 122 ACTS 11:19hemajkam. 35K hegam d si tatchuij mo hedai ab i sihas elid ch am hab junihim g s‑apꞌekam, chum as pidwoTutuligohemajkamk. 36Amamki chumheki hukah ab amjed ihdamant haschuwo i em‑ahgi nampiia t‑shahgid dadha ahchim Tutuligo. K ahchim amt‑ahgid g Jioshmash s‑ha doꞌibiamk g hemajkam amgahi wuhshanim g e‑alidag Jesus Christ. Heg o wudmat g Jiosh am i kei mat wehs d wo ha‑kownaligkg nahnko mahs hemajkam. 37-38 K wa am hemat‑jehnigid ab amjed g Jesus ch am t‑pahl wapkon chhab chehgig John. T am i wuhsh g Jesus k am e pahlwakoheg ab John. T g Jiosh abmahg si geꞌe gewkdagam gahi wuhshanim g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagmat hekaj habwo junihid g e‑chikpan. T g Jesus am ishonwuich g e‑chikpanGalilee chekshani ch ed k amhahawa wehsko hab junihim Judea chekshani ch ed.Jiosh o am wehmaj. K hekaj wehsko i ha wehmt ge‑hemajkamga ch ha dodajid hegam mo g jiawul hashoꞌigchud.

39 “Kuch ahchim am wehmajkahim ch g sit‑wuhpuikaj neid hegai mo haschu hab junihim amwehsko t‑jewedga ed ch am Jerusalem ch ed. Kumtan be k mua ab naggiak kots t ab. 40 T wabshabag Jiosh ab uhpam i wuhshad muhkig amjed mo di waik tash k am i t‑chehgi. 41 K pi wabsh chumhedai neid. Ahchim ach waꞌi neid mat heꞌekiajj gJiosh heki hu am i t‑chuhcha. Tt wa am wehmajt‑gegos am i dahmmat g Jiosh ab i wuhshadmuhkigamjed. 42 Jiosh atsh am si i kei matsh wo ha doꞌibiahegam mat ab wo hiwgad k wo ha lodai hegammat pi wo e doꞌibia. T g Jesus ab t‑mohtoꞌi mattam wo si wohokamch ihda k am wo ahgahid gs‑kehg haꞌichu ahgaj. 43 Jiosh at gam hu hab woi juh g pi ap ha‑chuꞌijig wehs hegam mat ab wo is‑wohoch g haꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus. Id owehsijj wohokamchud g kekelibad Jiosh haꞌichu itashogiddam.”

Matsh g gawul mahs hemajkam ab bei g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag

44 Sh am wabsh kia neok g Peter. Tsh ab i hud gHekia S‑apꞌekam Gewkdag ha dahm hegam mo amkaiham k ab si i ha mah g gewkdag. 45-46 Tsh amgawul neꞌokikaj neneo mat pi hebai mai k ab si ihmg Jiosh. Tsh am i ha kaiok ab si e totods hegammo wehmaj g Peter natki pi g Hekia S‑apꞌekamGewkdag ab si i ha mah g gewkdag hegam gawulmahs hemajkam.

47Sh ab kaij g Peter, “Jiosh atki ab i hamah gHekiaS‑apꞌekam Gewkdag mat hab masma ab i t‑mah.No hig pi d ha wuikam mat wo e pahl wapko?”48 Kumtsh wa woho ha pahl wapko am chehchegchg Jesus Christ.

Sh idam ab hahawa si ahgid g Peter mat am woshaꞌi ha wehm dakahim heꞌekia i tash.

11Mamtsh kah mat g gawul mahs hemajkam ab i e

nohnogi Jiosh wui1 Tsh am i kah g Jesus wohochuddam amai Judea

jewed t am matsh hegam gawul mahs hemajkamab bei ihda Jiosh haꞌichu ahga. 2 Sh eda am haꞌi dhegammash hab si elid mat hemhowa hab wo juh gTutuligo ha‑himdag hegam gawul mahs hemajkammatsh ab i s‑wohoch. Kutsh am hihi idam Peter k

am dada Jerusalem t am. Kutsh hegam am neꞌowink hab si ahg, 3 “Kah ach maptsh am ha wehm egegos hegammod gawulmahs hemajkam ch pi pahlhikuchkas. P eda s‑mahch mo pi t‑hiwgidas machschum hems am wo i wahp ha‑kihki ed.”

4 Tsh am hahawa ha ahgi g Peter matsh haschuhas e juh gd hu i shonchudk mo wa am e hoꞌigeꞌi-dahun Joppa kihhim t am ch hab kaij:

5 “Am ani daha Joppa t am ch am hu hebaini‑hoꞌigeꞌidahun. T am ni‑nena ed hab e juh matab haꞌichu i e huduni dahm kahchim t amjed k habmahs mo g lohna ch shaꞌi si geꞌej ch an aꞌai e uꞌukchchuhchpulij an ch am ni‑tahgio i e ul. 6Kunt am si inei eda k nei g nahnko mahs haꞌichu doakam, chumhegam ehp mo s‑dodajk ch wahammad ch uꞌuwhig.

7 “K ab hahawa hema si neok ch hab kaij, ‘Peter,i g wuhshani k wabsh chum haschu am wo muꞌa khekaj wo e gegos.’

8 “Kuni hab kaij, ‘Ih, pi ant am hu hab woni‑juh, ni‑kownalig. Pi ani hekid koꞌa hegai mo gm‑chehanig pi t‑hiwgid.’

9 “K hab ep kaij hegai mo ab neok, ‘Pi g hab shaꞌielid mas pi apꞌe hegai mo haschu g Jiosh hemu amm‑chehgid mo s‑apꞌe.’ Neh, bo kaij ab ni‑wui. 10Kutid hab e juh waikko. T amjed im hu hahawa uhpami e bei ihda haꞌichu am dahm kahchim wui.

11 “Kutki eda heki hu am haꞌi dada waik g oꞌod-ham. Idam ha‑geꞌejig o hab chehgig Cornelius cham kih Cesaria t am ch ab ha cheha matsh ab wo ini‑wai. Tki am dada mani am da. 12K hab ni‑ahgid gHekia S‑apꞌekamGewkdagmant pi haswo shaꞌi ha elmo d ge gawul mahs hemajkam k wabsh wo ha oi. Tidam chuhdp t‑wepnagm ia gegok amni‑wehmhihiCesaria wui k am ni‑wehm i wahp Cornelius kih ed.

13 “K heg am t‑ahgid matsh g anghil am jiwia kihjam k hab kaij, ‘Am g haꞌi ha chehani mat am wohihi Joppa wui k am wo wai hegai oꞌodham mo habchehgig Simon Peter. 14T heg amwo em‑ahgi mamthasmasmawo e doꞌibiawehsijj g e‑wehmkihkamhawehm.’

15 “Pegih, tki wa woho hab e juh. Kunt am himk am wabsh chum haꞌichu i ha ahgid. T g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ab i hud ha dahm mat wa habe juh am t‑wehhejed ga hu si i wehpeg. 16 Nt amhahawa i chegito mo wa hab kaij g t‑kownalig Jesus,‘Mat ab i em‑mah g John g pahl wakona. Twabshabag Hekia S‑apꞌekamGewkdag g si geꞌe gewkdag abwoi em‑mah pi shaꞌi muꞌi tash iꞌajed.’ 17Neh, t id amjedam si i e tashogi mat g Jiosh ab hamah hegam gawulmahs hemajkam hegai mahkigdag mat ahchim abt‑mah mat hekid ab i s‑wohoch g Jiosh haꞌichu ahgaab amjed g t‑kownalig Jesus Christ. Kunt pi hasmasma am hu wo shaꞌi kuh g Jiosh id amjed.” Neh,bash kaij g Peter.

18 Tsh idam am i kah wehs haꞌichu k pi ab huhas hahawa ep ahg ch wabsh si s‑hehgigam ab ihmg Jiosh ch hab kaij, “Pegih, boki d Jiosh hab elidamat idam gawul mahs hemajkam hab waꞌap gamhu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k wo bei g pi hahuhugedam doakag.”

Matsh g gawul mahs hemajkam e doꞌibia Antiokkihhim t am

19 Kutsh haꞌi hegam matsh wa e gantad matshhekid i e muhkid g Steven gam hu ahgahi g Jiosh

Page 126: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 11:20 123 ACTS 12:19haꞌichu ahga Phenicia ch Cyprus jejewed t am chAntiok kihhim t am k hegam an waꞌi ha mihshmadTutuligo. 20 Tsh am hahawa haꞌi dada Antiok t amab amjed g Cyprus ch Cyrene k am i ha mihshmadhegam ehp mo d gawul mahs hemajkam. 21 Tsh gJiosh am i gewkai g haꞌichu ha‑ahga. Kutsh muꞌijjhegam hemajkam ab i s‑ha wohochud k ab i e dagitoJesus wui.

22 Tsh am i kah hegam mash ab ihm g Jesus ch abdadha Jerusalem t ab matsh has i e juh am Antiokt am k ab hahawa cheha g Barnabas matsh amwo him k wo i ha wehmt. 23 Tsh ged hu jiwia kam i nei si s‑hehgigch matki wa woho g Jiosh absi s‑ha hoꞌigeꞌel. Sh am ha ahgid mamt wehs abwo i e dagito Jiosh wui k pi hekid wo shaꞌi dagitohegai mamt haschu ab i bei. 24 Sh wa eda si s‑ap doꞌodham g Barnabas ch si e dagitokch Jesus wui chab si uꞌukch g gewkdag ab amjed g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. Tsh muꞌijj ab i s‑wohoch g haꞌichu ahgajab amjed g Jesus. 25 Tsh hekaj hab i e ah g Barnabasmatsh amwo i bei g Saulmat heg amwo i hawehmt.Sh eda heg am kih Tarsus kihhim t am.

Tsh am him 26 k am i chehg k ab uhpam i waiAntiok wui. Tsh am uhpam hihim k am dada Antiokt am k hemako ahid ab am i ha wehmt g e wehmwohochuddam amai. Sh eda muꞌij idam. Amaiash Antiok t am mamtsh si wehpeg hab ha chehchChristian.

27 Tsh wa eda am haꞌi dada g Jiosh haꞌichu itashogiddam ab Jerusalem t amjed amai Antiok tam. 28-29 Sh idam hema hab chehgig Agabus. Tshg Jiosh am i tashogi ihda mat g bihugig wo gei anwehsko jewed dahm. Kutsh am ha ahgi g Jesusihmdam amai Antiok t am. Tsh amai i amjed am i enakog k amwehsijj i shuligahi g lial am hawehhejedhegam e‑wehm wohochuddam mo am kih Judeajewed ch ed. Kutsh gei hegai bihugig mash eda gClaudius am d kownal. 30 Kumsh am ha chehani gBarnabas ch Saul matsh am wo i ui g lial. Tsh idamam i uꞌu k ab ha mah g ha wanimeddam g Jesusihmdam amai Judea jewed ch ed.

12Mamtsh am baꞌich i ha shoꞌigch g Jesus ihmdam

Jerusalem t am1Tsh eda am i ha shoꞌigch g kownal Herod hegam

mash ab ihm g Jesus 2k ab ha chehani g e‑shondalig.Tsh idam an bei hegai James mo d John wehnagk mua g is‑pahyokaj. 3 Kush muꞌi si s‑hohhoꞌid gTutuligomatsh hab e juh ihda. Tsh heg hekaj wabshbaꞌich i si e gewkai gHerod k g Peter an ep bei. Kutsheda e ai g si geꞌe mihshmda mo eda g Tutuligo pikoꞌa g hegai pahnmo jewajidaswewaꞌak tash oidam.4 Tsh am ha cheha g Herod g e‑shondalig matshwabshwo kuh g Peter. Kumtsh amhahawo lodai amha tahgio g hemajkam mat am wo i haꞌasa e piast.Tsh gamai chuhdp i e chuhcha g shondal matshgiꞌik e wehmwo nuhkud tash oidam ch s‑chuhugamoidam. 5 Sh wabshaba heg oidam am hahasko ehehemapad g Jesus ihmdam ch am wehhejed si ehoꞌigeꞌidahun.

Matsh g anghil am i wuhshad g Peter ab kukpaikudamjed

6 Kutsh am i e ai matsh baꞌich i siꞌalim wo e lodaig Peter. Tsh am i s‑chuk. Sh am woꞌo ch kohsh hashahgid g gohk shondal mash am nuhkud. Kumshgan hu si wupulshch g nohnhoij ch kakhioj g gohke hukshchim wapainomikaj. Sh an gohk ep gegok gshondal ch am nuhkud g kukpaikud kihkijeg.

7 Tsh am haha wabsh jiwia g anghil k am wui ikekiwua g Peter. Tsh wabsh si ton am kukpaikudch ed. Kutsh ihda anghil ab si ugij g Peter k wuhank hab kaij, “Oi g kekiwua s‑hohtam.” Kutsh gamhuwa hekaj aꞌai shul hegai e hukshchimwapainomimamsh an hekaj wupulshch. Tsh am i kekiwua.

8 Sh hab hahawa kaij g anghil, “An g s‑wihnam i egiwuddad k ab si i wuhpud g e‑kaikia shuhshk.” Tshwa woho hab e juh g Peter.

Sh hab ep kaij g anghil, “Ab g wahki g e‑lihwa kab i ni‑oid.”

9Tsh ab wahk k gam hu i oi. Kutsh am i wuwha abamjedmash amkuhpikahim. Kush sha pi s‑wohomamat woho ab i wuhshad g anghil nash pi hab eahg mo wabsh chehchk. 10 Tsh am hihim k am iwuwha wehpeg kihjeg t ab. Kush am hema kehk gshondal ch wabshaba pi am hu shaꞌi ha neid. Kutsham ep hihim k gam hu ep wuwha mash am kahyawui kihjeg. Kush am hema ep kehk g shondal chhab waꞌap pi shaꞌi ha neid. Tsh wabsh hejel abi e kuhkpiꞌo g kihkijeg. Tsh am waꞌi hekaj pi ehaꞌichuch g anghil.

11 Tsh am haha wabsh si i e taht g Peter k habkaij, “Neh, woho atki hab e juh. Jiosh atki abcheha g anghil mat ab ni‑wui wo hih. Tki heg ab ini‑wuhshad kukpaikud amjed ch ni‑doꞌibia ab am-jed mat has wo i chum ni‑juh g ni‑wehm oꞌodham.”

12 Tsh amjed am hih kihj wui hegai Mary mo dJohnMark jeꞌe. Kush eda muꞌijj am e hemapadch che hoꞌigeꞌidahun. 13 Kutsh ab si shontpag g pualit gPeter. Tsh am hema hih g ha‑pionag k hab chehgigRhoda.

Sh hab kaij g Peter, “Gam g i kuhpiꞌok.” 14Tsh hegam i amich mo d Peter ch ab neok k si s‑hehgig chgam hu uhpam meh pi ab hu i kuhpiꞌok g pualit kged hu ha ahgid mo g Peter ab kehk jeg ed.

15 Sh hab kaij hegam ab wui, “Ptp wabsh chehchmo ab s‑kehkadma.”

Sh wabshaba am hab wabsh i kaij mo woho.Sh hab hahawa ep kaij, “Naꞌas d wabsh kokꞌoi

namtsh pi wo mua.”16-17 Kush eda ab wabsh kia shontpag. Tsh ab

hahawa i kuhpiꞌo g pualit k nei mo ab kehk. Tsham ha hekaj i wah k ab ha ihm k am i ha ahgid mathasmasma g Jiosh i wuhshad ab amjed g kukpaikud.Kush si has i elid mat has e juh. Tsh hab hahawa haah, “Am g wo ha ahgid hegam James mat g Jiosh ab ini‑wuhshad,” k amjed gamhu hahawa ep hasko hih.

18 Tsh am baꞌich i mahsi. Tsh am shaꞌi si e kuduhegam mash am nuhkud g kukpaikud. “T hebai hihg Peter?” bash kaij. 19Tsh g Herod am hahawa si hacheha mat am wo i gahghi. Tsh wabshaba pi shaꞌimai mas hebai hih. Sh am si i ha chehani g Herodmat ab wo ha kakke hegam shondal mas has e juh.Kush pi neid ch pi mahch mas has e juh. Kush oi waam ha chehani mat wo ha kokda.

Tsh amjed gam hu hahawa hih g Herod Cesariakihhim wui ab Judea chekshani t amjed.

Page 127: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 12:20 124 ACTS 13:22Matsh muh g Herod

20 Tsh am hebai i cheka. Kutsh wabsh wohoꞌibagat gHerod ab hawui hegammash amkih Tyre chSidon t ab. Kutsh abwui hihimatshwo chum apꞌechmash haschu i pi apꞌe nash pi am chum huniop.Sh am hema d kownal kehsha ch nuhkud g kihjch hab chehgig Blastus. Kutsh heg wehpeg ab si is‑nawojima k amjed amwui hihi g Herod k ab kakkemat wabsh ab wo i s‑ha hoꞌigeꞌel.

21 Tsh hema kei g tash g Herod k ab si s‑kehge enigadad k ab dahiwua kownal daikud ab k amsi s‑hasigam ha jehnigi g hemajkam. 22 Kush absi hihnk g hemajkam ch hab kaij, “Pi oki d shaꞌioꞌodham ch ab neok noki pi d ge hema jiosh.”23 Kutsh pi ha shohbi g Herod k pi am hu has elg Jiosh. Tsh heg hekaj g anghil ab ab hab juh gmumkidag mat waptopad k muh. 24 Kutsh g Jioshhaꞌichu ahga i geꞌeda.

25 Tsh g Barnabas ch Saul gam hu uhpam hihi abJerusalem t amjed mat am i ui g lial. Kutsh g JohnMark am i ha oi.

13Matsh mehk wo ha mihshmedo g Barnabas ch Saul

1 Sh am haꞌi ep d Jiosh haꞌichu i tashogiddamAntiok t am. Hema idam ash hab chehgig Simonch wabshaba hab e aꞌaga S‑chukchu. Kush hema dLucius ch ab Cyrene t amjed. Kush hema d Manaench am wehmaj geꞌeda g kownal Herod. Idam asham ha mashcham am ha wehm g Barnabas ch Saul.2Kush amhuhebaiwehsijj amheꞌekia tashkajwabshe hoꞌigeꞌidahun ch hab pi haꞌichu koꞌa. Kush amha tashogid g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mash gJiosh hab kaij ab ha wui, “Neh, ab ant ha mohtoꞌig Barnabas ch Saul mat gam hu mehk wo i ahgahi ghaꞌichu ni‑ahga. Kumt am wo i ha dagito mat habwo wa e juh.”

3 Kush am baꞌich i himchud hegai mash wabsh ehoꞌigeꞌidahun ch pi haꞌichu koꞌa ch ab hahawa hataht idam Barnabas ch Saul matsh hekaj am chehgimat ha dagito heg wui mat g Hekia S‑apꞌekamGewkdag am i ha tashogi.

Mash am ha mihshmad g Barnabas ch Saul Cyprust am

4-5Tsh gam hu hihi g Barnabas ch Saul mash wa gHekia S‑apꞌekam Gewkdag am i ha tashogid. Kutsham ep i ha oi g John Mark matsh am wo i ha wehmt.Tsh idam ged hu dada Selucia kihhim t am. K id anhugidaj an g ge kahchki. K ab hihhim g wapalko.Kutsh idam Barnabas an i chehchsh wahlko ch ed kgam hu aigo i shulig k gam hu dada Cyprus jewed ched. Sh am hema kihhimag ch hab e aꞌaga Salamis.Kush am haꞌi chuhch g Tutuligo ha‑chechopi. Shidam Barnabas am i wahpk ch am ha jehnigid abamjed g Jesus.

6-8 Sh gam hu aigo hema ep kihhimag ch habchehgig Paphos. Kutsh gam hu hihim k am ep hajehnigid. Sh am da hegai mash d kownal id edajewed ch hab chehgig Sergius Paulus. Kush amhema wehmaj g Tuhligo ch hab chehgig Barjesusch d s‑hasigam haꞌichu hab wuadam ch ha iattogidmash d Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Kumsh habaꞌaga Elymasmo hab d ahga GeMahkai. Sh g kownald si haꞌichu s‑amichuddam oꞌodham ch ab i ha wai g

Barnabas ch Saul nash pi s‑kaimk g haꞌichu ha‑ahgaab amjed g Jesus. Tsh wabshaba ab ha wui kekiwuahegai Elymas k am i chum e nako mat hab wo juh gkownal mat pi ab hu wo ha wohoch.

9 Saul o hab ep e aꞌaga Paul Greek neꞌokikaj. Tshg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab ep si mah g Paul ggewkdag. Sh heg ab si shel i neid g Elymas 10 ch habkaij, “Neh, dap Jiawul pionag nap pi ab wabsh i sishuhdags g pi apꞌekamkaj. K heg hab m‑wua mapab wui kehk g s‑apꞌekam ch chum gawul s‑junimk gJiosh haꞌichu ahga. 11 Jiosh at hab wom‑juh mapt piwo nehnt heꞌes i tash.” Neh, bash kaij g Paul.

Kutsh am wa i hekaj woho hab e juh. Tsh am tahtg Elymas mat ab haꞌichu si maꞌish g wuhpuij. K amwabsh i s‑chuhugam wehhejed. Tsh an i dahdaghian chum hema gahgch mat am wo i wanim. 12 Tshab si e tods g kownal k ab i s‑wohoch neidok mashhas masma g Jiosh am chehgid g e‑gewkdag.

Mash amhamihshmad hegam Paul Pisidia jewed ched

13 Tsh am hahawa gahi ep i shul hegam Paul abPaphos t amjed k gamhudada Perga kihhim t amamPamphylia jewed ch ed. Tsh wabshaba g John Markam i ha dagito amai k gam hu uhpam hih Jerusalemwui. 14Tsh amjed gam hu hahawa hihi idam Paul chBarnabas Pisidia jewed wui. K am hema kihhimagch hab chehgig Antiok. Kutsh am dada.

Tsh am i e ai g ha‑mihshmda tash. Kutsh ged hui wahp idam Paul e wehm oꞌodham ha‑cheopi ed kam i dadhaiwua. 15 Kumtsh am neꞌokchul g Jioshoꞌohana. Sh hegam mash d ha wanimeddam habhahawa kaij, “T‑naipijju, chum ach si tatchua mamtam wo haꞌichu ha ahgi g hemajkam mat heg amjedab wo i e gewpkai.”

16 Tsh ga hu hahawa i kekiwua g Paul ha baꞌich khab kaij:

“T‑hajuni ch ahpimmam ia ha wehm ihm g Jiosh,ab g wo i ni‑kaiham. 17 Jiosh atsh ab i ha gawulkai gt‑shohshonbad matsh d wo hemajkamgajk. Kutsham i muꞌida mash eda am kihkahim Egypt jewedch ed. Tsh ab hahawa i ha doꞌibia ab ha amjed gEgypt hemajkam g si geꞌe e‑gewkdagkaj. 18Kush anoiopo tohono jewed ch ed giꞌikko wehst‑mahm ahidab. Sh g Jiosh am s‑hemajim ha nakogahim 19 cham wo i ha wahpki id eda Canaan jewed. Sh edag wewaꞌak kawod dakam hemajkam ia kih. Tsh gJiosh ha hugio k g ha‑jewedga am aꞌai i ha tahpjelg t‑shohshonbad mash hab masma heki hu ahgidg Abrahambad. 20 Tsh heg i dahm am hahawa i hachuhcha g Jiosh g s‑chu aꞌamichuddam mash amhaꞌichu aꞌapꞌechud ha wehhejed.

“Tsh ga hu e ai matsh am i dahiwua g Samuel-bad k d Jiosh haꞌichu i tashogiddam. 21 Kush gt‑shohshonbad ab si tahni g Jiosh matsh am hemawo i kei mat d wo ha‑kownaligk. Tsh g Jiosh ami kei hegai Saul mash d Kishbad alidag ch ab dBenjaminbad amjedkam. Kush heg d ha‑kownaliggiꞌikko wehst‑mahm ahid ab. 22 Tsh g Jiosh im huhab hahawa i juh g Saulbad k g Davidbad am i keimatsh d wo ha‑kownaligk. Sh hab kaij g Jiosh abamjed:Ihda Davidmo d Jesse alidag o am si ni‑tatchui oidch

hab masma ch am e tashogi mat am hab wo

Page 128: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 13:23 125 ACTS 13:51juh hegai mant haschu ab wo i ahgi. Psalm89:20

23“Shhab ep kaij g Jioshmatsh amhemawo i kei gDavidbad amjedkammatsh d wo t‑doꞌibiakamk. Kutwa woho hab e juh g Jiosh. K g Kehshaj hab chehgigJesus. 24 T wabshaba g Jiosh ab hema wehpeg iwuhshad g t‑wehm oꞌodham. K id hab chehgig Johnch ab i ha mihshmad ch hab ha ahg mat gam hu wos‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k wo e pahl wapko. 25Tshihda John id hekaj am i kuhgi g e‑chikpan mo wahab ha ahg g hemajkam, ‘Pi g hab wo shaꞌi ni‑elidadmani ahni d hegai mam si nenida. Pi ani d ahni ch dwabsh pi haꞌichu an hugidaj an. Mt wo wa nei matam epai wo i e maskogi hegai mo hig woho d s‑hashaꞌichu.’ Neh, bash kaij g Johnbad.

26 “Pegih, ni‑wehm oꞌodham ch ahpim mam habwaꞌap ab si has elid g Jiosh, ab o wehsijj d t‑wuikamihda s‑kehg doꞌibiadag ahgaj. 27 Hegam kekelibadJiosh haꞌichu i tashogiddam atki an oꞌoha matshhas wo masmak g Jiosh si Kehsha. K g ha‑neꞌokie neꞌokchulid t‑shaꞌashagid wehs mihshmda tash.Kuki eda hegam t‑hajuni mo ab kih Jerusalem t abpi amichud g haꞌichu ha‑ahga ch hab pi amich gJiosh si Kehsha mat hekid am jiwia k chum s‑hadoꞌibiamk. Jiosh at am i kei g e‑alidag Jesus mat wot‑doꞌibia. 28 K heg pi ha chuꞌijig. T eda hegam abchum chuꞌijigch mat g kownal Pilate wo mua. Kumtab naggia k mua kots t ab k ab hahawa i huduni kgam hu cheh hihaꞌini ch ed. 29 Bat wa masma anoꞌoha g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam mathab wo e juh. Kut idam am wabsh wohokamch ghaꞌichu ha‑ahga. 30 T wabshaba g Jiosh ab uhpam iwuhshadmuhkig amjed. 31Tsh amjedmuꞌikko am sii e chehgi ha wui hegam mash an wehmajkahim chab wehmaj i hihi Galilee t amjed ab Jerusalem wui.K idam am si s‑mahch ch ahgahim am t‑shahgid.

“Pegih, ab g wo ni‑kaiham, ni‑wehm oꞌodhammamabd epAbrahambad amjedkamchahpimmamia ha wehm ab ihm g Jiosh. Ahpim at em‑wui geiihda haꞌichu ahgamamthasmasmawo e‑doꞌibia natpi gam hu wabsh s‑ohhod g t‑hajuni ab Jerusalem tab. 32-33Kutt hemuch ia dada k ia uꞌapa ihda s‑kehghaꞌichu ahga em‑wui. Heki ash hu am ha ahgid gJiosh g t‑shohshonbad matsh wo uhpam i wuhshadg si e‑Kehsha abmuhkig amjed. Kutsh wa woho habe juh. Kutki id heki hu oꞌoha g Davidbadmat eda koihab e juh. K an wa oꞌohanas gohkkam neꞌi ed hegeda Jiosh heki hu oꞌohana mash hab kaij g Jiosh abe‑alidag wui:Ahpi ap d si ni‑alidag.Hemuch ant am i m‑maskogi. Psalm 2:734K hab epmasma an oꞌohanasmash hab kaij g Jioshab e‑alidag wui:B ant wom‑mah hegai si hekia s‑kehg hoꞌigeꞌidadag

mani wa am si ahgid g Davidbad. Isaiah 55:3Neh, bash kaij g Jiosh ch heg hab ahg mat ab iwuhshad g Jesus muhkig amjed mat pi hekid woshaꞌi padt g chuhkugaj. 35 K gan hu baꞌich an epoꞌohadag ch hab chuꞌig:Pi at wo shaꞌi hiwigi g si e‑Kehsha mas wo padt g

chuhkugaj. Psalm 16:1036 “Neh, pi oki hejel hab e ahg g Davidbad natsh

pi muh am hab juniok hegai mat haschu g Jiosh abmohtoꞌi k amhawehme cheh g e‑shohshonbad. Tsh

hi padt g chuhkugaj. 37Heg o hab ahg Jesus mat pishaꞌi padt g chuhkugaj nat pi g Jiosh ab i wuhshadmuhkig amjed. 38Pegih, ni‑wepnag, id amt hekaj wochum s‑mahchk mat g Jiosh gam hu hab wo i juh gpi ap em‑chuꞌijig 39 mamt hedai ab wo i s‑wohochg Jesus. Heg at am wo i em‑apꞌech mamt pi wo hachuꞌijigk am Jiosh nena ed. T pi haꞌichu epwo enakomas habmasma amwo i em‑apꞌech, nih g chehanig.

40-41 “T an ep oꞌoha g kelibad Jiosh haꞌichu itashogiddam mo hab kaij g Jiosh:S‑e g wo nenꞌoidk k am wo si i oidahi ahpim mam

wabsh has ni‑ahg.Am ant haꞌichu hab wo juh em‑shahgid.Kut am hemawo si s‑ap i em‑tashogi mani d ahni ch

hab wua.Mt eda pi ab hu wo ha wohoch.Nt heg hekaj gam hu hab wo i em‑juh ab ni‑amjed

k pi dahm ep wo pihk ni‑el em‑hekaj.Habakkuk 1:5

Neh, bash kaij g Jiosh.“Pegih, si g wo s‑e nenꞌoidk k ab wo s‑wohog

el g Jiosh. T hab pi ab hu wo i em‑ai g s‑koꞌokem‑namkidadag.”

42 Tsh ab i kuhgit g ha‑namki. Tsh wo chum hihig Paul ch Barnabas. Sh wabshaba g hemajkam ab siha waid mat am ep wo dada baꞌich mihshmda tashk am baꞌich ep wo i ha ahgi idam haꞌichu. 43 Tsh ami himto g hemajkam. Tsh haꞌi ab i ha oi hegam Paul.Kutsh ab si i ha gewkemhu ab haꞌichu ep ha ahgidkmat amwowa e nakogad Jiosh hemajimatalig ed. Shhaꞌi idamdTutuligo hemajkamchhaꞌi d gawulmahshemajkam ch am ha wehm e mihshmad.

44 Sh am baꞌich d i mihshmda tash. Tsh chum alowehsijj ab e hemapai g hemajkam matsh wo kah gJiosh haꞌichu ahga. 45 Tsh hegam Tutuligo mash piab hu ha wohochud si s‑ha hehgam k hab kaij mo dwabsh s‑chu iattomkam g Paul.

46 Tsh wabshaba idam Paul am haha wabsh si haahgi, “Ni‑hajuni, bo chummahs matt wehpeg ab woem‑ahgi g Jiosh haꞌichu ahga ab amjed g si Kehshaj.Kumtki wabshaba s‑ohhod k hab sha e wua mam pitatchua g pi ha huhugedam doakag am Jiosh kihdaged. Kutt heg hekaj wo em‑dagito k hegamhawui woi t‑nohnogi gawul mahs hemajkam. 47Bo wamasmaam t‑chehanig Jiosh. An o oꞌohanas mash hab kaij:Am ant i em‑gawulkai mamt am wo i ha tashogi g

haꞌichu ni‑ahga g nahnko mahs hemajkamwehsko jewed dahm.

T ab em‑amjed wo s‑mai mat has masma wo edoꞌibia. Isaiah 49:6

Neh, bash kaij g Jiosh.”48 Tsh am i kah idam gawul mahs hemajkam k si

s‑hehgigam ab ihm g Jiosh nash pi ab ha makiog ge‑doꞌibiadag ahga. Kutsh hegam ab i s‑wohoch mathedai g Jiosh i ha apꞌech mat wo e doꞌibia.

49 Kutsh wehsko i e ahgahi g haꞌichu ha‑ahga abamjed g Jesus heg eda jewed. 50 Tsh wabshaba gTutuligo am si i ha chuꞌamu hegam uꞌuwi mash amha wehm e mihshmad ch hegam mash d hahaꞌichuheg eda kihhim. Kutsh idam am si i ha shoꞌigch gPaul ch Barnabas k gam hu si ha huhuꞌi ab amjed ge‑jewedga. 51Tsh idamgamhuhahawa si i shahmudg jewed ab e‑tahtad ab am ha chehgidch mat wo hadagito nat pi pi ap abhu i hanei. Tsh gamhuhahawa

Page 129: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 13:52 126 ACTS 15:4

hihi Iconium kihhim wui. 52Kush hegammatsh ab is‑wohoch ab Antiok t ab si s‑hehgig ch ab si uꞌukchg gewkdag ab amjed g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.

14Mash hegam Paul am ha mihshmad Iconium t am

1 Kutsh am hab waꞌap e juh Iconium t am matshg Tutuligo hemajkam ab ha wui gegokiwua. Paulch Barnabas atsh am i wahp ha‑cheopi ed k am siha mihshmad. Kutsh muꞌi ab i s‑wohoch g Tutuligomo g Jesus d Jiosh si Kehsha. Kutsh haꞌi hegammash am ha wehm e mihshmad hab waꞌap ab is‑wohoch g haꞌichu ha‑ahga. 2 Tsh wabshaba am iwuwha hegam Tutuligo matsh pi ab hu wohoch kam si i ha kudu g gawul mahs hemajkam. Kutshidam s‑ha kehꞌel g Paul ch Barnabas ch hegam ehpmatsh ab i s‑ha wohoch. 3 Sh wabshaba tash amoiopo idam Jesus chuhchai ha shahgid ch amsi tashoha mihshmad ab amjed g Jesus pihk elidadag. Tshheg ab i ha mah g gewkdag mat hab wo wuad gsi s‑hasigam haꞌichu k hab masma wohokamch gha‑ahga. 4 Tsh hegam hemajkam am i e gawulkaimat haꞌi ab ha wehmt g Jesus chuhchai k haꞌi gha‑obga ab ha wehmt. 5 Tsh wehsijj hegam matab ha wui gegokiwua g Jesus chuhchai am hahawai e apꞌech g e‑wanimeddam ha wehm mat wo hashoꞌigchud k wo ha maꞌichshul.

Mash hegam Paul am ha mihshmad Lystra t am6 Tsh idam am i s‑mai mamtsh wo ha shoꞌigch k

atsh gm hu wa hekaj baꞌich hahawa ep hihi Lystrakihhim wui. Ihda Lystra o am hab chuꞌig Lyconiajewed ch ed. 7Kutsh amdada k amha ahgid g s‑kehghaꞌichu ahga ab amjed g Jesus.

8 Sh am ha wui hema daha mash pi himdag ga hui e‑alijk amjed. 9 Tsh am i nei g Paul mo hab masmaab si kaihamg ahgajmo ab si s‑wohochudmo g Jioshwoho ha doajid. Tsh ab si shel i neid 10 k si s‑kaidamhab kaij, “Oi g kekiwua.” Tsh gam si daꞌiwush g pihimidkam k an has si oimmed.

11Tsh am i nei g hemajkammatsh haschu has juhg Paul k ash am si e‑neꞌokikaj hihnk ch hab kaij, “Iaatki haꞌi dada g jijosh oꞌodhamewepogidch. 12 Id okid Zeus. Kuki heg d neokdam ch hab d Hermes.” Shheg hab ahg Paul nash pi heg am neok. 13Sh ammiakehk g ha‑cheopi. Kush heg eda am kehshch g Zeus.Tsh am i ha wehmaj g ha‑pahlig. Kutsh am ha uꞌapag totolo ch haꞌichu heosig mat ab ha wui wo iagchulg Paul ch Barnabas. 14Kutsh id pi ha hohhoꞌidach.

Tsh hab ab si wantsh g e‑wehschuga k am siwohp ha shahgid g hemajkam k si hihnk ch habkaij, 15 “Pi g hab wo t‑elidad machs d jijosh. Dachwabsh oꞌodham hab masma mam ahpim. Ia attdada matt am wo em‑ahgi mamt wo haꞌasa ihmhab masma mo d Jiosh hegai mo pi d wohokamJiosh. Heg o d wohokam Jiosh mat nahto g dahmkahchim ch jewed kahchim ch wehs haꞌichu mo anhab chuꞌig. Kumt heg wui ab wo i e dagito. 16Heki ohu amhabwabsh junihimghejel e‑tatchui g nahnkomahs hemajkam. Kuki g Jiosh wabsh s‑hemajim hanakogahim. 17 K wabshaba chum hekid hab chuꞌigmo am e chehgidahim no pi s‑kehg haꞌichu habem‑junid ch ab em‑mahkch g juhki ch ab bahijid ghaꞌichu em‑eꞌes mamt wo s‑kokwogk ch wo si s‑ap e

tahtkkad.” 18Neh, bash kaij idam Paul ch wabshabachum alo pi ha shohbi nash pi chum si tatchuamatsh ab haꞌichu wo iagchul ha wui.

19 Tsh am hahawa haꞌi dada hegam mash wa amha shoꞌigchud Antiok t am ch Iconium t am k am i hanuꞌichkwua g hemajkam. Kutsh ab wui gegokiwuag Paul k maꞌichkwua k am i chewaimed k gam hui wuhshad ab kihhim t amjed k am wua hab elidchmat muh. 20 Tsh wabshaba am e chehm hegam moab ihm g Jesus k an wehgaj gegok g Paul. Tsh gam sii wamig k gam hu uhpam hih kihhim wui.

Matsh ab uhpam dada hegam Paul matsh ab amjedgam hu ha mihshmedo

Ambaꞌich d i tash. Tsh gamhuhahawa hihi Derbewui hegam Paul 21 k an i ha ahgidahi g Jesus haꞌichuahga. Kutsh muꞌijj ab i s‑wohoch. Tsh am hahawahihi Lystra wui ch Iconium wui ch Antiok wui 22 kam si i ha gewkemhunmat amwo hihimad ch ab wosi hiwgad g Jesus. Ha‑mashchama ash hab masmamatt hemho wa muꞌi haꞌichu wo nakog k am hahawo i wahp Jiosh kihdag ed. 23 Tsh am hahawa iha chuhcha hegam mat d wo ha wanimeddamk amha shaꞌashagid mo hebai i e wehm e nanmek. Sham hahawa wehsijj wabsh e hoꞌigeꞌidahun ch habheꞌekkio pi e gegosid. Sh idam Jesus chuhchai abhahawa i ha dadagitod Jiosh wui.

24Neh, batsh wa masma am gahi wuwha g Pisidiajewed k gm hu dada Pamphylia jewed ch ed 25 k amha mihshmdahim Perga kihhim ch ed ch amjed gmhu hahawa ep hihi Attalia kihhim t am.

26Tsh am i e nahto g ha‑chikpan. Kutsh am gahi ishul ge shuhdagi ch ed an geꞌe wahlko ch ed k gamhu dada hegai Antiok t am mamtsh am i ha dagitoJiosh hemajimatalig ed.

27Tsh amwehsijj i e hemapai hegammash ab ihmg Jesus amai. Sh g Paul ch Barnabas amha ahgidmatg Jiosh am si i ha wehmt k ab hamah g nahnkomahshemajkamg apꞌedagmat abwo i s‑wohoch g haꞌichuha‑ahga ab amjed g Jesus. 28Tash ash amdadkkahimha wehm hegam mash ab ihm g Jesus amai Antiok tam.

15Natsh am haha wo oidad g Tutuligo himdag hegam

mo ab ihm g Jesus?1Kutsh am haꞌi dada Antiok t ab ab Judea t amjed

k hab chum ha ahg hegam matsh ab i s‑wohochg haꞌichu ha‑ahga ab amjed g Jesus, “Jiosh o amt‑chehani Mosesbad oꞌohana ed mat g chechojhemho wa wo e oꞌoha an e pahl hikuchk. Kumt piwo shaꞌi e doꞌibia mamtp pi hab wo e juh.”

2 Tsh wabshaba g Paul ch Barnabas pi shaꞌi ho-hhoꞌi ihda k am si ha neꞌowi idam Judea t amTutuligo. Tsh am hahawa i e apꞌech matsh g Paul chBarnabas amwohihi Jerusalemwui haꞌi ep hawehmk amwo s‑maimat has wo chei hegamhaꞌi ehp Jesuschuhchai ch geꞌeged.

3 Tsh idam am hihim k am i ha ahgidahi hegammash ab ihm g Jesus Phenicia jewed oidk ch Samariajewed oidk mat g gawul mahs hemajkam ab i enodagi Jesus wui. Kutsh wehsijj ab si s‑ap i e tahtamk si s‑hehgig idam mash hedai i kah.

4 Kutsh ged hu dada Jerusalem t am. Tsh si s‑hahoꞌigeꞌel g Jesus chuhchai ch geꞌeged ch wehsijj

Page 130: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 15:5 127 ACTS 15:39hegam mash ab ihm g Jesus amai. Tsh am hahawaha ahgi mat haschu k ab am si i ha wehmt g Jioshmat am hab juh.

5 Tsh wabshaba am haꞌi ab ha wui gegokiwuahegam mash si s‑gewkam oid g chehanig ch habkaij, “Hemho wa at wo e oꞌoha an e pahl hikuchk gchechoj k am hab wo junihid hegai t‑chehanig mo gJiosh ab t‑mahkch.”

6 Tsh am ep e nam g Jesus chuhchai ch geꞌeged ktash am aꞌaga ihda. 7Tsh g Peter am i kekiwua k habkaij:

“Ni‑wepnag, s‑mahch am mant ga hu i wehpegam ha ahgi g gawul mahs hemajkam g s‑kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh ab amjed g Jesus nat pi g Jiosham i ni‑gawulkaimant habwo juh. 8 Jiosh o s‑mahchg oꞌodham chegitoi ch ab ep ha mah g HekiaS‑apꞌekamGewkdag habwamasmamat ahchimhabt‑juh. 9Kuch heg hekaj s‑mahch mo s‑ha hoꞌigeꞌelidch gam hu hab i juh g pi ap ha‑chuꞌijig mat ab is‑wohoch g haꞌichu ahgaj. 10Pegih, m haschu ahgchhaꞌi piꞌichud g Jiosh ab s‑wehch haꞌichu ha mo-htoꞌidch g wechij wohochuddam? Ahchim Tutuligoatt pi shaꞌi t‑nako machs wehs am hab wo junihidg t‑chehanig. T g t‑shohshon hab waꞌap pi shaꞌi enako. 11 Pi attki hab masma wo t‑doꞌibia. Heg at wowaꞌi t‑doꞌibia t‑kownalig Jesus. Ab att i s‑wohoch ghaꞌichu ahgaj. T heg ab i s‑t‑hoꞌigeꞌid k t‑doꞌibia.Pegih, t hab waꞌi masma wo e doꞌibia idam gawulmahs hemajkam.” Neh, bash kaij g Peter.

12Sh am hahawa ha ahgid g Barnabas ch Paul mathaschu s‑hasigam hab juh g Jiosh gewkdagkaj am hashahgid g gawul mahs hemajkam. Kush wehsijj abwabsh i pi shahmuni ch am ha kaiham.

13 Tsh am i haꞌasa neneo. Tsh g James am i kuhgig ha‑ahga mash hab kaij, “Ni‑wepnag, ab g wo ini‑kaiham. 14 Peter o am t‑ahgid matsh has masmag Jiosh am chehgi mo pihk e elid ha hekaj g nahnkomahs hemajkam ch am haꞌi i ha gawulkai mat d wohemajkamgajk. 15 K id am wohokamchud mat wahas i masma an oꞌoha g kekelibad Jiosh haꞌichu itashogiddam mash wa hab kaij g Jiosh:16 ‘Neh, e at padch g Davidbad kownaltalig.Kwabshaba ab him g tashmant am epwo i apꞌechud

k am hema wo i kei g amjedkam am kehkuded mant heg gahi wuhshanim wo i himch gkownaltalig.

17 T g nahnko mahs hemajkam ab wo i ni‑gahghi.Hegam ani ab i ha waid mat d wo ni‑hemajkamgak.’18Neh, bo kaij g Jiosh ch heg am i t‑tashogid heki hu

waꞌi amjed. Amos 9:11-1219“Kuni hab ep s‑cheꞌimkmani hab hi elidmatt pi

ab hu wo ha mohtoꞌi g t‑chehanigkaj hegam gawulmahs hemajkam mat ab i e nohnogi Jiosh wui. 20 Tthi wabsh wo ha ahgi mat has wo e junihid. T habab ha wui wo si s‑ap e tahtkkad hegam t‑wehmoꞌodham mo am ha wehm kihdag. Tt wabsh wo hacheha mat wo si e nuhkud g hejel e‑wehm kihkamwehhejed ch pi ab hu wo ihm habmasmamo d Jioshhegai mo pi d Jiosh haꞌichu koꞌadch mo ab e toꞌid hawui k pi wo koꞌad g ehꞌed ch hegai mo pi gam hu eiawua g ehꞌed e mumꞌajch. 21 Id o wehsko si s‑ap s‑emahch no pi an ahgachug wehs kihhim ch ed ch ame neꞌokchulid t‑wehm oꞌodham ha‑chechopi ed.”

Mamtsh haschu i ha oꞌohani hegam gawul mahshemajkam mo ab ihm g Jesus

22Tsh idam Jesus chuhchai ch geꞌeged am i apꞌechamwehs ha wehm hegammash ab ihm g Jesus amaimatsh am haꞌi wo i ha chuhcha. Tsh idam am wo iha oi g Paul ch Barnabas am Antiok wui. Sh idamd ha‑chuhchai Judas Barsabbas ch Silas nash pi ghemajkam ab si has ha elid. 23 Kutsh ab ha mah goꞌohanamatshwo bek amAntiokwui. Sh hab chuꞌigihda oꞌohana:

“T‑naipijju mam d gawul mahs hemajkam ch abihm g Jesus ch ab kihdag Antiok t ab ch Syria t ab chCilicia t ab. B ach si em‑hoꞌigeꞌelid ahchim mach dJesus chuhchai ch geꞌeged ia Jerusalem t ab.

24 “Idam Barnabas ch Paul o ab t‑ahgid mat amhaꞌi hihi g t‑wehm oꞌodham k am em‑kudu amhaꞌichu pi ap em‑ahgidk. Kuch eda wa chum pi shaꞌiha apꞌechud mat hab wo e juh. 25-26 Kutt heg hekajwehsijj ia t‑hemapad k am i apꞌech matt has wot‑juh. B o si i s‑ap e dagitokch idamBarnabas ch Paulam chikpanaj ed g t‑kownalig Jesus Christ ch hekajchum alo e koꞌij. 27 Kutt gohk ep i ha chuhcha matam wo i ha oid k si s‑ap wo em‑ahgi mach haschui em‑oꞌohanid. K d idam Judas ch Silas. 28 T am it‑tashogi g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mattki pi abhu wo i em‑mohtoꞌi g t‑chehanig ahchim Tutuligok wabsh wo em‑ahgi ihda mamt am hab hi wo wajunihid. T hab wabsh si s‑ap wo e tahtkkad em‑wuihegam t‑wehm oꞌodham mo am em‑wehm kihdag.29Neh, pi amt wo koꞌad g ehꞌed ch hegai mo pi gamhu e iawua g ehꞌed e mumꞌajch ch pi wo koꞌad hegaimo ab e toꞌid mo haschu hab chum e elid mo djiosh. Mt wo si e nuhkud g hejel e‑wehm kihkamwehhejed. Mamtp wo si e nuhkud id ab k am wo was‑apꞌek. T g Jiosh am wo wa em‑wehmajk.”

30 Kutsh am hahawa gam hu hihi idam Barnabasch Paul ch Judas ch Silas k gam hu dada Antiok tam. Tsh am i e hemapai hegam mash ab ihm gJesus. Kutsh am i ha mah g oꞌohana. 31 Tsh idamam neꞌokchulid k si s‑ap i e taht natsh pi heg hekajab si i e gewkemhu.

32Kush g Judas ch Silas hab waꞌap d Jiosh haꞌichui tashogiddam ch am dadkkahim heꞌes i tash chmuꞌi haꞌichukaj am i ha gewkemhu. 33 Kumtsh amhahawa s‑ap i ha dagito mat wo uhpam hihi. 34 [Tshwabshaba g Silas hab i e ah mat wabsh ha wehm wodakad.]

35 Sh g Paul ch Barnabas heꞌes i tash am dad-kkahim Antiok t am am ha jehnigidch ab amjed gJesus. Sh muꞌijj hab waꞌap ha ahgid g haꞌichu ahgaab amjed g Jesus.

Matsh ep wo i ha mihshmedo g Paul ch Barnabas k ie gawulkai

36 Sh am hu hebai amjed, sh hab kaij g Paul abBarnabas wui, “Am att ep wo hihim k am wo iha gewkemhu wehs kihhim ch ed mach wa hebaiahgachug g Jiosh haꞌichu ahga k am wo ha nei mashas waꞌi masma.”

37 Kush g Barnabas hab chum kaij mat wo bek gJohn Mark. 38 Tsh wabshaba g Paul pi hohhoꞌi matwo bek nat pi wa am wabsh i ha dagito Pamphylia tam k pi am hu ha wehm i nahto g chikpan. 39Kutshid am si pi ha apꞌet. Tsh hekaj i e gawulkai. Kutshg Barnabas bek g Mark k gan hu aigo i shul geꞌe

Page 131: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 15:40 128 ACTS 16:33wahlkokaj Cyprus jewed t am. 40 Tsh wabshaba gPaul g Silas am epai bek mat wo oi. Kumtsh am ehoꞌigeꞌidahun k am i ha dagito Jiosh hemajimataliged. 41Tsh idam Paul am hihi Syria ch Cilicia jejewedoidk k am i ha gewkemhunahimhegammash ab ihmg Jesus.

16Mash hema d Timothy ch ha oi hegam Paul

1KutshhegamPaul amhahawahihi Derbe kihhimwui k amjed gam hu dada Lystra kihhim t am. Kusheda amai am hema kih g wechij oꞌodham ch am oidg Jesus himdag ch hab chehgig Timothy. K g jeꞌejhab waꞌap am oid g Jesus himdag ch d Tuhligo uwi.Sh wabshaba g ohgbadaj d Greek hemajkam. 2 Shwehsijj g Jesus ihmdam am Lystra t am ch Iconiumt am am si wehhejed neok g Timothy. 3 Tsh g Pauls‑behim g Timothy e wehm. Sh eda wehs s‑mahchg Tutuligo amai mat g ohgbadaj pi pahl hikuch gTimothy. Tsh heg hekaj g Paul an pahl hikuch khahawa bek. 4Kutsh amhihim khebai i daiw kihhimt am ch am ha ahgid hegam mo ab s‑wohochud gJiosh haꞌichu ahga hegai matsh ha oꞌohani g Jesuschuhchai ch geꞌeged am Jerusalem t am k hab haahgid mat s‑ap am hab wo chum junihid. 5 Tsh am imuꞌida hegam mash am e wehm e mihshmad wehskihhim ch ed. Tsh g ha‑wohochudadag am i gewka.

Matsh gam hu hihi hegam Paul Macedonia wui6 Tsh am gahi wuwha g Phrygia jewed ch Galasia

jewed idam Paul k am ahgahim g haꞌichu ahga abamjed g Jesus. Tsh wabshaba pi ha hiwigi g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag mas am wo i ahgahi am Asiajewed ch ed. 7Tsh gam hu dada mo an i chekshani gMysia jewed k hab chum i e ah mat imhab uhpamwo hihi Bithynia jewed wui. Tsh wabshaba ep piha hiwigi g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. 8 Tsh hekajgam hu gahi hihi Mysia jewed oidk k gam hu dadaTroas kihhim t am. Kunt am ha nam ahni Luke.9 Tsh g Jiosh am haꞌichu hab juh nenaj ed g Paul.Sh am hema neid g Macedonia jewed t am oꞌodham.Kush id ab kehk ch hab kaij, “Ab g i hihmMacedoniawui k wo i t‑wehmt.” 10 T g Paul am hahawa t‑ahgiihda. Kuch hab kaij moki tatchua g Jiosh matt amwo hihim k am wo i ha ahgidahi g haꞌichu ahgaj.Tt am ha hekaj i t‑nako matt am aigo i chehchshMacedonia jewed t am.

Si wehpeg wohochuddam Macedonia ch ed11Kutt an ha hekaj gahi i shul g geꞌe shuhdagi geꞌe

wahlko ch ed k ga hu dada Samothrace kihhim t ab.Am baꞌich d i tash, tt am dada Neapolis kihhim t am12 k amjed gam hu baꞌich i wahp mo am d Philippikihhim amai wehpeg chekshani ch ed g Macedoniajewed. Ihda Philippi o d si s‑has haꞌichu. K muꞌi amdadha g si geꞌe kownal shondalig. Kuch am heꞌes ihaꞌichugkahim id eda kihhim.

13 Pi o am hu hema kehk g Tutuligo hemajkamha‑cheopi. Kutt heg hekaj am hihi mo an geakimelig kihhim aigo mach hab t‑ahg mo am huhebai apchudas mo am e hoꞌigeꞌidahun g Tutuligo.K am hebai e hemapaidch g uꞌuwi. Kutt am idadhaiwua k am ha wehm neneo. 14K hema hegamuꞌuwi hab chehgig Lydia ch ab amjed g Thyatirakihhim ch d s‑ihbhaimagi lohba gagdadam ch ab si

ihm g Jiosh. Jiosh at ab i mah g wohochudadag.Kut ab s‑wohog el g Paul 15 k e pahl wako. T wehshab waꞌap e juh g wehmaj kihkam. K hab hahawakaij g Lydia, “Oi g wo t‑oid k am t‑wehm wo idadhaiwua t‑kih am nach pi d hahawa em‑wehmwohochuddam.” Kutt wa woho hab t‑juh heg hekajmat pi t‑dagito k ab ep t‑waid.

Mamtsh am ha kuh hegam Paul Philippi t am16 Kuch am hu hebai am hihim matt gam hu

wo hihi mo am e hoꞌigeꞌidahun. T ab hema i t‑oig uwi. Kuki g jiawul an uꞌukch ch ab mahkch gamichudadag mo gam hu baꞌich tash haꞌichu ahg. Kam haꞌi si uꞌukch ch muꞌi lial uꞌu ab amjed mo amhaꞌichuha ahgid g hemajkam. 17T ihda uwi ab i t‑oidk si hihnk ch hab kaij, “Idam oꞌodham o d piongajg si uhgchu Jiosh ch am em‑ahgidahim mamt hasmasma wo e doꞌibia.” 18Neh, bo kaij ch muꞌi tashkajan t‑oidahim.

T am hahawa pi e nako g Paul k ab si sikol ikekiwua k hab kaij ab jiawul wui, “Jesus Christgewkdagkaj ani ab si m‑chehani mapt wo dagitoihda chehia.” T am wa i hekaj dagito g jiawul.

19 T am i nei hegam mo an uꞌukch mat hahawapi has masma ep wo uꞌud g lial heg hekaj chehia khekaj an ha ui g Paul ch Silas k gam hu i ha chewaimhahaꞌichu ha wui. Idam o am dadha si eda g kihhim.20 K hegam mat am i ha ui g Paul ch Silas hab haahg, “Idam o d Tutuligo. Kutt ha cheh mo ha kudutg ia kihkam 21 no pi chum t‑ahgid mash hema d sigeꞌe kownal mattsh ab wo chum si has elidad. Keda pi hiwgidas machs hab wo t‑wuad nach pi ab siwecho g Rome kownal. K pi d t‑wuikam ihda haꞌichuha‑ahga.”

22 T wehsijj hegam mat ab i e hemapai ab i hawehmt k ab ha wui gegokiwua g Paul ch Silas. Tg hahaꞌichu gam hu wuashul g ha‑wehschuga kam haꞌi ha chehani mat wo ha gewitta. 23 Kumtam i si s‑koꞌokam ha gewittani k ged hu ha uꞌapakukpaikud wui k hab ahgid g lilso ha nuhkuddammat si s‑wihnamwoha kuh. 24Twawohohab e juh kged hu si chuhko ha kuh k an ha wahpki g ha‑kakhiouhs wupulshpadag ed.

25Kutsh am eda i huh g s‑chuhugam. Sh g Paul chSilas am si e hoꞌigeꞌidahun ch si neꞌed ch ab si ihmg Jiosh. Sh am haꞌi ep kuhkpi g lilso ch ha kaiham.26T am haha wabsh si s‑gewkam ugij g jewed. Tsh gkukpaikud am si wehs uꞌugij. Tsh gam si e kuhkpiꞌog kukpaikud kuhkpadag. Tsh g ha‑wupulshpadag epadch. 27 Tsh ab si i nea g ha nuhkuddam k hab eahgmat neꞌiopa g lilso k hekaj an bei g is‑pahyomatwo hejel e mua.

28 Sh wabshaba g Paul am si s‑kaidam hihnk chhab kaij, “Pi g am hejel e muaꞌi. Ia ach wabsh i wehshaꞌichug.”

29 Tsh am hahawa bei g lahmpa k am si med kam i wahk k si gigiwuk. Sh am wabsh kia dadha glilso. Kutsh ab i gei ha wecho g Paul ch Silas 30 k abi ha wuwhasid k ab ha kakke, “Shahnt masma woni‑doꞌibia?”

31 Sh hab kaij idam Paul, “B apt wo i s‑wohoch ghaꞌichu t‑ahga ab amjed g t‑kownalig Jesus Christ.T heg wo m‑doꞌibia. T idam m‑wehm kihkam m iagegok hab waꞌap wo e juh.” 32 Tsh idam Paul amhahawa i ha mihshmad ab amjed g Jesus. 33 Tsh

Page 132: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 16:34 129 ACTS 17:25am ha hekaj i ha uꞌu k ab i wako g ehꞌed mat waam ha gewitta. Tsh amjed am ha hekaj i e nakog ke pahl‑wapko g e‑wehm kihkam ha wehm 34 k ganhu hahawa i ha wahpki g Paul ch Silas e‑kih ed kha gegos. Kush si s‑hehgig ihda wehs ha wehm ge‑wehm kihkam no pi ab hahawa wohochud g Jiosh.

35 Sh am baꞌich d i siꞌalim. Tsh g hahaꞌichu amha ahgi g chich‑lilihi mat wo ha dagito idam Paul.36 Sh hegai lilso ha nuhkuddam ab ahgid g Paul chhab kaij, “Ia at gei g ahga ab ha amjed g hahaꞌichumatsh wo em‑dagito. Mt gamai wabsh s‑ap e taht kwo hihi.”

37 Kush wabshaba g Paul hab kaij ab ha wui gchich‑lilihi, “Pi att hab wo t‑juh. Hemho wa at abwo i hihi hegam s‑has hahaꞌichu k ia wo i t‑wuwhasam ha tahgio g hemajkam nat pi t‑gewitta am hatahgiowa chumpimahchchmas haschu d t‑chuꞌijig.K heg pi d chum t‑wuikam nach pi uꞌukch g t‑shelhab masma mo g Rome t am hemajkam.”

38Kush g chich‑lilihi am hahawa ha ahgid g s‑hashahaꞌichu mo has kaij. Tsh am i kah ihda k si etotodsid k am hihim 39 k ab ha ahgi mat wabsh woi s‑ha hoꞌigeꞌel k am hahawa i ha wuwhasid k habha ahg mat hig gam hu wo hihi ab amjed g kihhim.40T g Paul ch Silas am i wuwhag k gam hu hihi Lydiakih wui. Kut am e nam hegam mat ab i s‑wohoch ghaꞌichu ha‑ahga ab amjed g Jesus. T idam Paul ab sii ha gewkemhun k gam hu hahawa hihi.

17Mash am ha mihshmad hegam Paul Thessalonica t

am1 Tsh idam Paul am wabsh gahi wuwha g Am-

phipolis kihhim ch Apollonia kihhim k gam hu dadaThessalonica kihhim t am. Sh am hema kehk gTutuligo ha‑cheopi. 2-3 Tsh heg wui am hihi hegamPaul mo hab wa e wua chum hekid. Tsh g Paul amha wehm aꞌaga ab amjed g Jiosh oꞌohana k id hekajam chum wohokamch mat g Jiosh si Kehsha hemhowa wo e shoꞌigchud k wo e muꞌa k wabshaba ep woi wuhsh ab muhkig t amjed. Sh hab ep kaij, “IhdaJesus mani ia mahsko wua em‑shahgid d hegai Jioshsi Kehsha.” Sh waik domig oidam am ha jehnigidmihshmda tash ab. 4-5Kutsh haꞌi ab i s‑wohochud kab i ha wehmt hegam Paul. Tsh muꞌi hegam Greekhemajkam ch hegam s‑has haꞌichu uꞌuwi mash abihm g Jiosh ab hab waꞌap i s‑wohoch g haꞌichuha‑ahga k ha wehmt. Sh hema idam hab chehgigJason.

Tsh wabshaba haꞌi s‑ha hehgam g Tutuligo. Kusham haꞌi oiopo g s‑papadmakam ch am i ha wehmthegam Tutuligo k am i ha kudut g kihkam. Kutshwabsh woho i babgat k am hihim k am wabsh siwahp Jason kih ed mat am wo ha ui g Paul chSilas k am wo ha uꞌapa hemajkam ha wui. 6-7 Shwabshaba pi am hu haꞌichug. Kush heg hi wa Jasonamda. Kushhaꞌi ep dadha gwehmajwohochuddam.Kumtsh idamha uꞌu k am i ha chewaimhahaꞌichu hawui k si hihnk ch hab kaij, “Ia at haꞌi dada g oꞌodhamk ash wa wehsko ha kudut g hemajkam ch ab wuigegok g si uhgchu kownal hab kaijch mo am hemad ep kownal ch hab chehgig Jesus. K ihda Jason abha toꞌakch e‑kih ab.” 8 Neh, bash kaij ch hekaj absi i ha kudut g hemajkam ch hahaꞌichu mat wabsh

wohoꞌi babgat. 9 Tsh g hahaꞌichu am cheha g Jasonch hegamhaꞌi mat wo ha namkid haꞌakiamo haschud i ha‑chehanig. Kutsh amhab e juh. Tsh hahawa hadagito.

Mash am ha mihshmad Berea t am10 Tsh am i s‑chuk. Tsh hegam Jesus ihmdam

am ha ahgi idam Paul matsh gam hu wo hihi Bereakihhim wui. Tsh ged hu dada k am ha hekaj hihiTutuligo ha‑cheopi wui. 11 Tsh idam s‑ap ab i hanei. Sh am ha mihshmad. Kush si s‑hohhoꞌid chab kaiham g haꞌichu ha‑ahga ch wehs tashkaj am sihoan g Jiosh heki hu oꞌohana mat wo s‑mai mas wawoho hegai mash g Paul am ha ahgid. 12 Tsh muꞌijjab i s‑wohoch g Tutuligo. Tsh muꞌijj g gawul mahshemajkam hab waꞌap ab i s‑wohoch. Haꞌi idam ashd s‑has hahaꞌichu uꞌuwi.

13 Tsh am wabsh i chum kah g Tutuligo amThessalonica t ammash idamPaul amhamihshmadBerea t am hab wa ehp k am ha hekaj i hihim k ami ha kudu g hemajkam. 14 Kutsh heg hekaj am ahgig Paul hegam mash ab s‑wohochud mat gam hu wohih ge kahchki hugidgo. Tsh wabshaba g Silas amwaꞌi wih Berea t am g Timothy wehm. 15Tsh hegammatsh am i bei g Paul gam hu uꞌapa Athens kihhimt am. Tsh am hahawa ha ahgi g Paul mat wo ha ahgig Silas ch Timothy mamt hekid wo i e nakog k ab hahekaj wo i hihi. Tsh amjed gam hu hahawa uhpamhihi idam e‑kihhim wui.

Mash am ha mihshmad Athens t am16 Sh am daha g Paul Athens t am ch am ha

nenida g Silas ch Timothy. Sh eda wehsko chuhchg ha‑jijoshta. Sh g Paul am ha neid idam ch hab si piap e tahtk. 17-18 Tsh am wabsh apꞌet mat ha wehmwo si i aꞌaga g hemajkam am ha‑cheopi ed. Kush amhaꞌi ha wehm emihshmad g gawulmahs hemajkam.

Sh g Paul am epai kuaya ch ed ha wehm haꞌichu iaꞌaga ab amjed g Jesus am ha ahgidch mat g koꞌi woi wuwha ab muhkig t amjed. Sh am haꞌi d jewed t abhaꞌichu s‑chu aꞌamichuddam ch wabsh ab uhpam ineꞌowi g Paul.

Sh haꞌijj hab kaij, “K haschu hab chum ahg ihdapi haꞌichu amichuddam oꞌodham?”

Kush haꞌi hab ep kaij, “Shahag wepo mo g mehkjewed dahm jijosh am ha aꞌaga.” 19-21 Kush edahegam kihkam ch hegam mo am wabsh sha dadhas‑hohhoꞌid mat tash oidam wo kaihamad ch woaꞌagad hegai mo haschu d si wechij ahga. (19)Kumtsh ab i bei g Paul k ged hu uꞌapa mo am enanmek k hab kaij ab wui, “Shahꞌo d ahga ihdawechij mashchama map ab amjed neok. (20) Pi acham wa chum amichud.”

22 Tsh am hahawa kekiwua g Paul k hab kaij,“Ahpim kihkam amki ab si has ha elid g jijosh. 23Amani neidman chuhch g em‑jijoshta kahya oidk. Kukiam hema kehk g iagchulidakud mo id an oꞌohanas,‘Ia amt wo haꞌichu dai heg wehhejed jiosh mattphems pi mahch.’ Pegih, ihda pi em‑machiga o dhegai mant am haha wo em‑ahgi ab amjed.

24 “Do ihda Jiosh mat wehs haꞌichu nahto ch dkownal wehs haꞌichu dahm. Wehsko o an haꞌichugg Jiosh. K pi hab shaꞌi mahs mas am hebai wabshwo e dai hab masma mam hab ha wua g e‑jijoshta.25 Jiosh o ab t‑mahkch g doakag ch wehs haꞌichu. K

Page 133: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 17:26 130 ACTS 18:22pi am hu haꞌichu d shaꞌi hegai mas ab i si tatchua abamjed g oꞌodham mat ab wo mah chikpank.

26 “Jiosh at am hemako nahto g oꞌodham k abamjed i wuhshad g wehs nahnko mahs hemajkamk an aꞌai i ha gantad wehsko jewed oidk mat hebaiheki hu i apꞌech mat an wo kihkad. 27K hab d elidajmat am wo i e gahgidahi g Jiosh k atp hems wocheh. Pi o shaꞌi mehk ab hema i t‑amjed 28 ch abt‑mahkch g doakag ch kihdag. Haꞌijj g em‑wehmoꞌodham o d haꞌichu aꞌamichuddam ch hab kaij,‘Ahchim hemajkam ach d Jiosh aꞌaliga.’

29 “Pegih neh, id o d wohokam mach d aꞌaligajg Jiosh. Tt pi hab wo ge t‑ahgad mas g wohokamJiosh hab mahs mo idam em‑jijoshta mat wabshg oꞌodham am nahto g ohlakaj o g plahdakaj o ghodaikaj. 30 Heki o hu pi mahch g hemajkam gJiosh tatchui. K g Jiosh si s‑hemajim am ha nakog.Ni wabshaba hemu em‑ahgid mo hahawa ab si iha chehani g hemajkam wehsko mat gam hu wos‑ohhod g pi ap e‑chegitoi. 31 Am at i apꞌech g tashmat wehs wo ha lodai g hemajkam k heki hu amhema si i kei mat hab wo juh g lodaita. Tsh idia mahsi t‑shahgid k ia oimmelhim ch e muhkid.Tsh g Jiosh ab i wuhshad muhkig t amjed mat wowohokamchmo d si Kehshaj.” Neh, bash kaij g Paul.

32 Tsh idam am i kah mo hab kaij matsh hema iwuhsh ab muhkig amjed. Kush haꞌijj wabsh si ashch wabshaba haꞌi hab kaij, “Am g wa ep t‑jehnigidab amjed ihda.” 33 Tsh amjed gam hu hahawa hihg Paul. 34 Tsh haꞌi ab s‑wohochud k ab i wehmt.Sh hema idam d Dionysius ch d hema hegam s‑chuaꞌamichuddam. Kush am hema d ep uwi ch habchehgig Damaris.

18Mash am ha mihshmad Corinth t am

1Tsh gamhuhahawahih g Paul ab Athens t amjedk am him k am jiwia Corinth kihhim t am. 2 Sh amhema daha g Tuhligo ch hab chehgig Aquila ch abd mahsikam Pontus t ab. K g wehmaj kihkam habchehgig Priscilla. Idam o d ikus kihtdam. Kutshhab wa e juh am ha tahgio matsh g geꞌe kownalClaudius gam hu ha huhuꞌi Tutuligo ab amjed gRome kihhim. Sh idam Aquila ch Priscilla am ahhioCorinth wui. 3 Tsh g Paul am i ha chehgim k am hawehm i dahiwua k am ha wehm chikpan no pi hab dwaꞌap ikus kihtdam. 4Kushwehsmihshmda tash amhihim Tutuligo ha‑cheopi wui mat am wo haꞌichui ha tashogi ab amjed g Jesus. Kush am haꞌi ep hawehm e mihshmad hegam mo pi d Tutuligo ch amkah g haꞌichu ahgaj.

5 Kutsh am i dada g Silas ch Timothy ab Macedo-nia jewed t amjed. Tsh g Paul am hahawa i dagitog e‑chikpan k heg am himch matsh am hahawa sii ha mihshmad am si s‑mahch ch ahg ab ha wuig Tutuligo mo g Jesus d Jiosh si Kehsha mat wot‑doꞌibia. 6 Tsh wabshaba ab wui gegokiwua idamk am si pi ap has ahg. Tsh oi wa g Paul ab si ishahmud g e‑wehschuga ha wui mat wo ha chehgimat ha dagito k hab kaij, “Dat wo hejel em‑chuꞌijigkmamtp wo sha pi e doꞌibia. T ahni pi ab hu haꞌichud wo ni‑chuꞌijigk. Nt iaꞌi amjed g gawul mahshemajkam ab wo i ha mihshmad.” 7 Neh, tsh iaꞌidagito g ha‑cheopi k ged hu hahawa ha mihshmad

g hemajkam hema kih am g gawul mahs oꞌodham.Id ash ab ihm g Jiosh ch hab chehgig Titius Justusch an kih hugidaj an g Tutuligo ha‑cheopi. 8 Kutshmuꞌi ep ab i s‑wohoch am i kahk k am e pahl wapko.Hema ash d chum ha wanimeddam g Tutuligo chhab chehgig Crispus ch ab i s‑wohoch g e‑wehmkihkam ha wehm.

9-10 Tsh am hu hebai chuhug ch ed am haꞌichuhab e juh Paul nena ed mash kah g Jesus. Kushab wui hab kaij, “Pi g am shaꞌi haꞌichu ehbidad.Ia ani m‑wehmaj ch pi hedai wo shai hiwigi maswo s‑koꞌokam m‑juh. Pi g shaꞌi haꞌasa ha mihsh-mad. Muꞌijj o ia kih id eda kihhim mat d woni‑hemajkamgak.” 11 Sh heg hekaj hemako ahidagch eda hugkam ehp am haꞌichugkahim ch am hamashcham g Jiosh haꞌichu ahga.

12 Tsh am hahawa hema i dahiwua g kownalam Greek hemajkam ha‑jewedga am k hab chehgigGallio. Tsh g Tutuligo am i e hemapad k an bei g Paulk am uꞌapa geꞌe kih t am 13k hab kaij, “Ihda oꞌodhamo chum ha chehani g hemajkam mat hab masma abwo i ihmad g Jiosh mam has masma pi t‑hiwgid.”

14 Kutsh am haha wabsh wo i chum neo g Paul.Sh wabshaba Gallio hab ha ahg, “Pi oki ab wui kehkg geꞌe kownal chehanig. T heg hekaj pi wo ni‑apꞌetmant abwoem‑kaiha. 15Dokiwabshhaꞌichu ahga abamjed g em‑himdag ch ab hema i amjed g em‑wehmoꞌodham. Mt heg hekaj am hejel wo i apꞌech. Piant am hu wo shaꞌi i hudaw hab mahs haꞌichu.”16Neh, bash kaij ch gam hu si i ha wuwhas geꞌe kihamjed. 17 Kutsh idam an wabsh si bei hegai mashd ha wanimeddam am cheopi ch ed ch hab chehgigSosthenes k am si gewitta geꞌe kih bahsho. Tsh pi abhu has shaꞌi e taht g Gallio.

Matsh am uhpam ep jiwia g Paul mat ab amjed hamihshmedo

18 Sh muꞌi tash am haꞌichugkahim g Paul Corinthkihhim t amhawehmhegammash ab s‑wohochud gJiosh haꞌichu ahga. Tsh amjed hab i e ah matsh gamhu uhpam wo hih Syria jewed wui. Sh eda gam huhihhimggeꞌegedwapalko Cenchrea kihhim t amjed.Kutsh gam hu hih g Paul. Tsh g Priscilla ch Aquilagm hu oi. Tsh koi am hu i chehchsh geꞌe wahlko ched, tsh g Paul hih g e‑moꞌo matsh wa am heꞌes i tashpi hih mo d ha‑himdag heg hekaj mat ab haꞌichuahꞌad g Jiosh. 19 Tsh am hahawa gahi i shul g geꞌewahlkokaj k ga hu dada Ephesus kihhim t am. Kutsham i dadhaiwua g Priscilla ch Aquila. Tsh g Paul amhih mat am wo sha i wah Tutuligo ha‑cheopi ed kam ha wehm haꞌichu aꞌaga. 20 Sh idam ab ahgid matam wabsh wo i wih ha wehm.

Tshwabshaba pi e nako 21k ash habwabsh ha ahgamwo i himk, “Matp g Jiosh dwo tatchuik, nt wowauhpam ep jiwia.” Neh, bash kaij ch amjed ab i cheshgeꞌewahlko t ab. 22Tsh heg gamhu gahi i gei Cesariakihhim t am.

Tsh amjed gam hu hahawa hih g Paul Jerusalemwui k am i ha chehgim g e‑wehm wohochuddam.Am heꞌes i tash, tsh gam hu hahawa ep gahi i cheshAntiok t am.

Mash d i waikkokam mat am ep i ha mihshmdam gPaul

Page 134: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 18:23 131 ACTS 19:2523 Sh am heꞌes i haꞌichugkahim amai ch am ha-

hawa ep ha dagito k atsh gam hu hahawa ep hihha oidk g Galasia ch Phrygia jejewed k am i hagewkemhunahim g e‑wehm wohochuddam.

MashgApollos amhamihshmadEphesus chCorintht am

24 Tsh am hema jiwia g Tuhligo Ephesus kih-him t am k hab chehgig Apollos ch ab d mah-sikam Alexandria kihhim t ab ch si s‑e mahch abs‑neokimakam t ab ch ash si geꞌe s‑mahch g Jioshoꞌohana. 25 Kumtsh heki hu mashcha ab amjed gJesus. Kush si s‑hohhoꞌid ch am ahgahim ch si s‑apha mashcham ch eda heg waꞌi s‑mahch John pahlwakona. 26 Tsh am i kah hegam Priscilla ch Aquilanash pi am si ha mihshmad Tutuligo ha‑cheopi ed.Tsh idam am i wai e‑kih wui k am s‑ap ahgid mohaschu i koi s‑mahch ab amjed g Jesus.

27 Kutsh hab hahawa i e ah g Apollos mat amwo hih Greece jewed wui. Tsh am i wehmt hegammash ab s‑wohochud g s‑kehg haꞌich ahgaj g Jioshch am kih Ephesus t am k am ha oꞌohani g e‑wehmwohochuddam amai Greece ch ed k ab si ha ahgidmat s‑ap abwo i nei g Apollos. Tsh gamhu jiwia k absi geꞌe i ha wehmt. 28 Sh am haꞌi neꞌowin g Tutuligo.Tshwabshaba amhagewito amha‑kaichudchgmuꞌihemajkam k am si i wohokamch heg hekaj Jioshoꞌohana mo g Jesus d Jiosh si Kehsha mat wo hadoꞌibia g hemajkam.

19Mash am ha mihshmad g Paul Ephesus t am

1 Tsh gam hu baꞌich ep hih g Paul k ged hu jiwiaEphesus t ammo eda g Apollos am oimmed Corintht am. Kush am haꞌi kih ch ab chum s‑wohochud gJiosh haꞌichu ahga. 2 Sh g Paul ab ha kakke, “Namtam wa bei g gewkdag ab amjed g Hekia S‑apꞌekamGewkdag mamt hekid ab i s‑wohoch g Jiosh haꞌichuahga?”

Sh hab kaij hegam, “Pi ach koi hebai shaꞌi kahmasam haꞌichu d Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.”

3 Sh hab hahawa kaij g Paul, “A namt koi e pahlwapko g Jesus pahl wakonakaj?”

Sh hab kaij, “Pi koi. Johnbad pahl wakonakaj attt‑wapko.”

4 Sh hab hahawa ep kaij g Paul, “M o wa wohomash heg am ha ahgid mat gam hu wo s‑ohhod gpi ap e‑chegitoi ch wabshaba am ep ha ahgidmat abwo i s‑wohoch hegai mat am epai wo i e maskogi. Kheg d Jesus.”

5 Tsh idam ab i s‑wohochud k e pahl wapko abchehchegch g Jesus. 6Tsh g Paul an i ha tahtamahimk ab ihmahim g Jiosh. Tsh ab si i bei g gewkdag abamjed d Hekia S‑apꞌekam Gewkdag k am si gawulneꞌokikaj neneokmat pi hebaimai ch am ahg g Jioshhaꞌichu ahga. 7 Kush am hu d i gamai gohk idamchechoj.

8 Sh am wapke g Paul Tutuligo ha‑cheopi ed cham ha wehm haꞌichu si i aꞌaga waik mashad abchum s‑ap s‑ha mahtchudamk ab amjed g Jioshkownaltalig. 9 Tsh wabshaba haꞌi pi wohochud kwabsh si pi ap neneok ab amjed g Jesus himdagam ha kaichudch g hemajkam. Tsh heg hekaj amha dagito g Paul k gam hu hih ha uꞌuk hegam mat

ab i s‑wohoch. Sh am hema d Tyrannus ch gemashchamakud ch id ha hiwigi. Kush heg eda g Paulam ha wehm aꞌaga g Jiosh kownaltalig wehs tashkaj10 gohk ahid ab. Tsh wehsko e kah g Jesus ahga hegeda Asia jewed.

Mash am haꞌi chum s‑e wepogidamk g Paul11 Kush g Jiosh am si i wehmaj g Paul mash am

hab junihim g s‑hasigam haꞌichu. 12 Sh g hemajkamchum hems ab uꞌu g Paul haꞌichu eniga ch hekaj abtattam g kokꞌodam. Kush ha dodad. Tsh g jijawulim hu hab wo i e juh ab ha amjed hegam mo an hauꞌukch.

13-14 Sh eda an haꞌi ep oiopo g Tutuligo ch habchum e wua mo im hu hab i ha wua g jijawul ab haamjed g hemajkam. Kush am hema g uhgchu pahlhab chehgig Sceva ch wewaꞌak aꞌalidag. Sh idamhab waꞌap chum im hu hab i ha wua g jijawul abha amjed g hemajkam. Am hu hebai, sh idam amhema neid g oꞌodham mash g jiawul an uꞌukch chhab kaij, “Ab g i dagito ihda oꞌodham, ahpi jiawul.Bani si m‑ahgid heg gewkdagkaj Jesus mo g Paul abamjed ha mihshmad.”

15 Sh wabshaba hab kaij g jiawul ab ha wui,“S‑mahch ani g Jesus ch ep s‑mahch mo hedai wudhegai Paul ch wabshaba ahpim pi shaꞌi em‑mahchmams hedai wud.” 16 Kutsh ihda cheoj mo g jiawulan si uꞌukch haha wabsh ha dadge k s‑koꞌokam hajuh. Tsh gam hu neꞌiopa ab amjed g kihj k d wabsh iehꞌed. K g ha‑wehschuga wantshas.

17Kutshwehsijj kah ihda amai Ephesus t amkatshsi s‑ehbeni k ab si has i el g t‑kownalig Jesus. 18 Tshmuꞌijj hegam matsh ab i s‑wohoch s‑kehg haꞌichuahga ab amjed g Jesus am i e hemapad kmahskowuag pi ap e‑chuꞌijig am wehs ha tahgio g hemajkam.19 Tsh muꞌijj hegam mash hab chum e elid mo dmamakai am uꞌapa hegam e‑oꞌohana mo an ahgasg hihoina k am ha chehgid k ha mei. Tsh eda ami kuint g ha‑namkig idam oꞌohana mash am mei.Kutsh ai g hetaspowehst‑mahmmihl pihsh (50,000).20 Kutsh hab masma hekaj si s‑gewkam am i hih ghaꞌichu ahga ab amjed g Jesus k am i e gantad. Sh ghemajkam baꞌich i s‑gewkam ab uꞌukch.

Matsh g Ephesus t am kihkam babgat ab ha wui gJesus wohochuddam

21 Tsh amjed hab i e ah g Paul matsh gam hu wohih Macedonia ch Greece jejewed oidk k amjed gamhu haha wo hih Jerusalem wui k amjed am Romewui wo hih. 22 Kush eda g Timothy ch Erastus amwehmaj. Kush am ha ahgid g Paul matsh amwo hihiMacedonia wui. Tsh g Paul am wih Asia ch ed heꞌesi tash.

23 Kutsh iaꞌi idani am i e kudu g hemajkam abEphesus t ab heg hekaj Jesus himdag. 24Amai ash amhema kehk g geꞌe cheopi. Kush am eda e kehshchg uwi ha‑jioshga ch hab chehgig Artemis. Kusham hema d plahda chikpandam ch hab chehgigDemetrius. Sh id pionag g plahdakaj ha nahto g alkihki mo heg wepogidas cheopi ch muꞌi nahto g lialha gagdadch.

25 Kutsh g Demetrius am i ha hemapai hegammash hab waꞌap mahs chikpan hab wua k am sis‑gewkam hab kaij ab ha wui, “Ni‑naipijju, s‑mahcham mo g s‑t‑kaistalig ab him id amjed chikpan.

Page 135: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 19:26 132 ACTS 20:1926 Kum eda si neid ch ep kah ihda hab chehgi Paulmo hab kaij mo idam t‑jijoshga pi d shaꞌi jijosh. Thab am gawul juh g e‑chegitoi g muꞌi hemajkam ab is‑wohochudk iia Ephesus t am ch chum alo wehskoam Asia jewed oidk. 27 Kut wo e padch g t‑chikpannat pi pi ab hu habmasmawo e ihmad g Artemismohemuch wehsko ab si e ihm. T g cheopigaj pi ab huwo e haꞌichuch.”

28 Tsh am i kah idam mat am e hemapai k atshsi babgat k si s‑kaidam hihnk ch hab kaij, “B ach sihas elid g t‑jioshga Artemis.” 29 Sh wehsko kaidag gha‑hihinki ch wehs ha babgach g kihkam. Tsh gohkha ui hegam mash am wehmaj g Paul k am ha uꞌapachichwikud ed. Hegam mamtsh ha ui ash d Gaiusch Aristarcas. 30 Tsh g Paul am chum s‑wahkim hashahgid. Tsh wabshaba g wehmaj wohochuddam pihiwigi. 31 Tsh haꞌi hegam mash d hahaꞌichu ch dnaipijjuj g Paul hab waꞌap ahgid matsh pi am hu wohih mamt am i ha ui idam gohk.

32Tsh edaheg oidamam i si e gewkai g kudutadag.Sh haꞌijj si hihnk has i kaidam. Sh haꞌi am wagawul haꞌichu ep hihnk heg hekaj mash muꞌijj pishaꞌi mahch mas haschu ahgch ia e chehm. 33 Tshg Tutuligo am hema i kei mat am wo him k abwo i kekiwua ha wehhejed k am wo ha ahgi mopi d ha‑chuꞌijig g Tutuligo. Id ash hab chehgigAlexander ch am wabsh i chum ha baꞌich i kekiwuamat am wo neo. 34 Tsh am i nei g hemajkam mo dTuhligo k pi ab hu shaꞌi kaiham k wabsh si hihnk ewehm am hu i gohk ohla ab hab kaijch, “B ach si haselid g t‑jioshga Artemis.”

35 Tsh g s‑has haꞌichu oꞌohandam ha shohbi ghemajkam ash hab kaijch, “Ahpim kihkam! Wehsijjam s‑mahchmo ia Ephesus t am e nuhkud g cheopi-gaj g si s‑has haꞌichu t‑jioshga Artemis ch ia epe nuhkud hegai hodaigaj mat ab dahm kahchim tamjed i gei. 36 T pi hedai hab wo shaꞌi chei mas piwoho ihda. Kumt ab wabsh wo i e bahbgi k pi amhu haꞌichu wabsh wo si has juh. 37 Neh, mamt i hauꞌapa idam oꞌodham. T eda pi haꞌichu shaꞌi ha ehsab cheopi t amjed, niꞌis am hu shaꞌi pi ap has ahg gt‑jioshga. 38 Neh, k am dadha g hahaꞌichu lodaitatash ch ed. Kut idam Demetrius am haꞌab wo hauꞌapa matp ab haꞌichu wo s‑ha abchudam. 39 K amep e nanmek g kihkam ch haꞌichu i aꞌaga ch am iapꞌechud. Kumt am wo uꞌapa mamtp haꞌichu eptatchua. 40 T hahawa pi ab hu wo t‑abch g kownalmachs wabsh t‑cheggia heg hekaj mat haschu hasi e juh id tashkaj. Kutt pi wo shaꞌi t‑nako machs woahmat haschu ahgk hab e juh haꞌichu.” 41Neh, bashkaij ch ha dagito.

20Matsh am i ha gewkemhunahi g Paul Macedonia ch

Greece jejewed oidk1 Tsh am i dodolimat haꞌichu. Tsh g Paul am

i ha hemapai g e‑wehm wohochuddam k am si iha gewkemhun k am hahawa ha dagito k gam huaigo i chesh Macedonia t am 2 k am heg oidk iha gewkemhunahi muꞌikpa ha mihshmadk. Amheꞌes d i tash, t ia jiwia Greece jewed t am 3 k iahaꞌichugkahim waik mashad. T am hebai i cheka,t am hahawa i chum e nako mat am aigo i cheshSyria jewed wui. Tsh wabshaba g Tutuligo am i e

nako mat wo be k wo mua. T hekaj hab i e ah matam uhpam ep wo hih Macedonia wui. 4Tsh haꞌi oi gPaul mat gam hu hih. Hema o d Sopater ch ab Bereat amjed ch d alidaj g Pyrrus. K haꞌi ep d Aristarcasch Secundus ch ab Thessalonica t amjed. Tki hegaiGaius mo ab Derbe t amjed ch Timothy am ha oi.Tki hegam ep ha oi Tychicus ch Trophimus mo abamjed g Asia jewed. 5T ia dada Philippi kihhim t am.Ni ahni Luke ia wabsh kia haꞌichug ch am hahawaoi g Paul. T wabshaba hegam haꞌi iꞌajed gam hut‑baꞌich i chehchsh Troas kihhim wui matsh am wot‑nenida. 6 T eda e ai mat g Tutuligo wuhshad ge‑shohshon ha‑doꞌibiadag k hab pi koꞌa hegai pahnmo jewajidas. Kutt am hahawa gahi i shul g geꞌewahlkokaj k am ha nam Troas t ammo d hetasp tashamjed mat hegam am i t‑dagito. Kuch wehsijj amhaꞌichugkahim hemako domig.

Mash am ha mihshmad g Paul Troas t am7-8 Am hu hebai d i shahwai hudunk. Tt am i

t‑hemapai mo an hebai uhgk g kih k am t‑wehmt‑gegos matt am wo hehgigchul g Jiosh. K an muꞌie mehmheidch g lalampa. T g Paul am neok k shaꞌisi tash am t‑mihshmad natsh pi wo hih baꞌich tashed. Kut eda i huh g s‑chuhugam. 9K an hema daha gwechij oꞌodhamwintani t an chhab chehgig Eutycusch atsh am i s‑kohsim k kohsh k i gei ab wintanit amjed k ged hu gei jewedo. K eda waik e dahmkihki mat amjed ab i gei. T am hahawa haꞌi be kam s‑mai matki heki hu muh. 10 T wabshaba g Paulam i huduni k an si kohm k hab kaij, “Pi g am wohas e tahtkkad. Do doakam.” 11-12 T g hajunij gamhu hahawa i bei hegai wechij oꞌodham kihj wui sis‑ap e tahtkch mo d doakam. Kut gam hu hahawauhpam ep i chehchsh mo an e mihshmad k am habjuh hegai chemait hugi mat hekaj wo s‑chegitok gJesus muhkig. T g Paul am hahawa ep ha mihshmadk gam hu hahawa hih.

Matsh am gahi i shul hegam Paul Miletus wui13K am hahawa t‑ahgid g Paul mattsh gam hu wo

nam mo am d Assos kihhim natsh pi wabsh wo ikeish gwohg k amwo hih. Kutt heg hekaj gahi i shulg geꞌe wahlkokaj k gam hu dada. 14 T am hahawat‑nam k an t‑wehm dahiwua. Tt am ep gahi i shuligk gam hu ai g Mitylene kihhim 15-16 k amjed gam huai g Chios kihhim. K am baꞌich d ep i tash, tt gamhu ai g Samos kihhim. K eda e aihim mat g Tutuligogam hu wo hihi Jerusalem wui k am hab wo juh ghehgchulida Jiosh wui mat s‑ap i ha wehmt k ambabhaijid g ha‑eꞌesha. K heg wui s‑himimk g Paulch s‑e hohtkid ch hekaj hab kaij matt pi am hu woi huhud Ephesus t am. Kutt hekaj am wabsh gahiwuwha. K am baꞌich d i tash, tt gam hu dadaMiletuskihhim t am.

Matsh hemho ep i ha gewkemhu g Paul g Ephesus tam geꞌeged

17 K oi wa s‑ha neidamk g Paul hegam mo dgeꞌeged am ha shahgid g t‑wehm wohochuddam abEphesus t ab. Kut ab i ha wai Miletus wui. 18 T am idada. K hab kaij ab ha wui:

“Ni‑wepnag, s‑mahch am mani haschu am hab ijunihim am em‑shahgid wabsh chum hekid ga hu iamjed mant hekid ia jiwia iia Asia jewed t am. 19Niab wabsh i ni‑shoꞌigchud ch hebai ni‑ohꞌog iawua

Page 136: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 20:20 133 ACTS 21:16am hab junihidch g Jiosh chikpan nani pi si pihkni‑elid em‑hekaj. Am o chum e nakog g ni‑wehmoꞌodham mat wo ni‑mua. Ni heg hekaj ab nakog gs‑wihnk haꞌichu. 20 Kum s‑mahch mani pi haꞌichushaꞌi ehstohim ch wabshaba am wehs em‑ahgidmani haschu hab elid mat d wo i em‑wehmtadagk.Ni am em‑mashcham g Jiosh haꞌichu ahga mam ame hehemapad ch amai ep si heheꞌejel em‑kihki ed.21 Kuni am si tasho ha ahgid g ni‑wehm oꞌodhamch gawul mahs hemajkam mat wo s‑ohhod g pi ape‑chegitoi k ab wo i e dagito Jiosh wui k ab wo beig t‑kownalig Jesus. 22 K hemuch hab si tahhadag gni‑ihbdag mant am wo hih Jerusalem wui. Pi animahch mas haschu has wo mahsk am ni‑wehhejedamai. 23 Id ani hi wa s‑mahch mani heg wui amhimmantp hemswo ni‑kuhpachud kwo ni‑shoꞌigchno pi heki hu am i ni‑tashogid g Hekia S‑apꞌekamGewkdag mani hebai i jijiwhia. 24 Pi o d shaꞌihaꞌichu g ni‑doakag manis wo si s‑huwidad hejelni‑wehhejed. Heg ani waꞌi hab s‑junimk mant wonahto hegai mo g t‑kownalig Jesus ab ni‑chehanimant am hab wo juh. K d ihda mant am wo i ahgahig Jiosh hemajimatalig.

25 “Neh, pi amtki hekid ep wo shaꞌi ni‑nei. Niheg hekaj s‑em‑ahgidamk mani wa wehs haꞌichuem‑ahgid ab amjed g Jiosh kownaltalig. 26 Kpi d ni‑chuꞌijig mamtp hema i pi wo e doꞌibia.27 Wehs ant em‑ahgi hegai mo haschu g Jiosh amhab elid k pi haschu shaꞌi ehsto ab em‑amjed.28 Ab g hejel wo e nuhkudad ch ep wo ha nuhku-dad g e‑wehm wohochuddam. Hegam o g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag em‑nuhkudachud hab masmamamt wo haꞌi ha nuhkudach g kahwal e‑shoshoiga.Kumt wo s‑chegitok mat g t‑kownalig Jesus ehꞌed eiawua mat am ha wehhejed e muhkid k ha doꞌibia.29Ab at haꞌi wo i wahp em‑shahgid mat hab masmawo s‑ta ehbidamak am em‑wehhejed mo g shehꞌeam ha wehhejed g kahwal k wo chum s‑em‑uꞌim.30Kut am haꞌi wo i e maskogi g chechoj em‑shahgidkwohaꞌichu chumem‑iattogi ahpimwohochuddammat hab masma haꞌi im hu gawul wo i em‑wanim.31 Neh, mt wo si e nuhkudad ch wo s‑chegitokadmani em‑mashcham wehsijj waik ahid ab ch gni‑ohꞌog iawua s‑chuhugam oidam ch tash oidamnani pi pihk ni‑elid em‑hekaj.

32 “Pegih neh, ab ant wa em‑ahgi ab amjed gJiosh hoꞌigeꞌidadag k am haha wo em‑dagito Jioshnohnhoi ed. T g Jiosh wowa em‑nuhkudad ch ab woi gewkai g em‑wohochudadag k wo em‑mah hegai sis‑kehg haꞌichu mo ab ha makiog g e‑hemajkamga.33 Pi ani hekid hedai ha‑lialigakaj o g wehschugashaꞌi pihk ni‑elid. 34Ni wabsh g hejel ni‑nohnhoikajam hab junihim g chikpan ch hekaj ni‑dagioꞌid chep ha dagioꞌid g ni‑wehm chikpandam. 35 Ni habwa masma am em‑chehgid mamt wo i ha wehmthegam mo pi e amichud. T‑kownalig Jesus o habkaij, ‘T wo s‑em‑hehgigch hegai mat ab wo haꞌichuem‑mah. Mt wabshaba baꞌich wo i s‑hehgigk mamtab wo haꞌichu ha mah.’ Kumt id wo s‑chegitok mohas i kaij.”

36 I am i haꞌasa neo g Paul k am hahawa wehs hawehm tohtonwua idam k am e hoꞌigeꞌidahu. 37 Kwehsijj si shoani ch an si kokme no pi si pihk e elidhekaj ch hab ahg, “Jiosh at wo wa m‑wehmajk.” 38K

si pi ap e tahtk, wahmmat am i chegito mo hab kaijmat pi dahm ep wo nei. T am hahawa wehsijj hihimo am daha g geꞌe wahlko.

21Matsh eda amwahih g Paul Jerusalemwuimamtwa

chum pi hiwigi1Kutt amhahawa siwehs i hahoꞌigeꞌel g t‑wepnag

k am ha dagito k am wabsh si shel gahi i shul g geꞌewahlkokaj k ga hu dada Cos kihhim t ab. Am baꞌich di tash, tt ga hu ai g Rhodes kihhimk amjed ga hu aigoi dada Patara kihhim t ab. 2Neh, k am hema daha ggeꞌe wahlko matsh gam hu wo hih Phenicia jewedwui. Kutt heg ab an ha hekaj i chehchsh k gm hu oi.3Tsh abwo i e huhuds gwahlkomohtoi Tyre kihhimt am. Kutt am bihbij hugidaj an g Cyprus jewed k amdada amai Tyre t am.

4K am haꞌi kih g t‑wehm wohochuddam. Kutt hachehg k am ha wehm dadha hemako domig ab. Tam i ha tashogi g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag matsham haꞌichu has wo e juh tahgio g Paul. Kum habchum ahg mat pi am hu wo hih Jerusalem wui. 5 Twabshaba am i e ai matt wo hihi. Tt gam hu hihi. Twehsijj gam hu t‑oi ha wehm g e‑wehm kihkam che‑aꞌaligamatt gmhuwo i wuwha ab kihhim t amjed.Tt wehsijj am i tohtonwua ge shuhdagi bahsho kam t‑hoꞌigeꞌidahun 6 k ab hahawa aꞌai t‑ahgid matwo t‑wehmajk g Jiosh. Tt ahchim gan hu hahawa ichehchsh geꞌe wahlko ch ed. T hegam gm hu epaihihi uhpam.

7 Kutt gam hu hahawa ep gahi i shul g geꞌewahlkokaj Ptolemais kihhim wui. K am haꞌi kih gt‑wehm wohochuddam. Ch am ha wehmajkahimhemako tash ab. 8 Am baꞌich d i tash, tt ga hu dadaCesaria kihhim t ab.

Kuki am kih hegai Philip mo hema d hegamwewaꞌak chechoj matsh wa am e chuhcha matsham wo i ha wehmt g Jesus chuhchai Jerusalem t ab.Kutt am hihi kihj wui. T am i t‑wahpki. 9 Kucham wehmajkahim heꞌekia i tash. Ihda Philip o giꞌikuꞌuwi aꞌalidag. K idam pi ha kuhkun ch am ahgahimhegai mo haschu g Jiosh am ha tashogid.

10Kut ab Judea t amjed heg ab jiwia Jiosh haꞌichui tashogiddam mo hab chehgig Agabus. 11 Ch amt‑mihshmad. T heg an bei g Paul giwud k an hekajwuh g e‑kakhio ch e‑nohnhoi ch hab kaij, “Bamtshmasma hab wo m‑juh maptp am wo hih Jerusalemwui. T‑wehm oꞌodham atsh an wo si m‑wud k ab wom‑dagito gawul mahs hemajkam ha wui. Id o amni‑tashogid g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.”

12 Kutt am i kah ihda k ab chum si i ahgid gPaul mat pi am hu wo hih Jerusalem wui. 13 Kwabshaba hab wabsh kaij, “Pi g am wo shoanid.Pi am ap ni‑tahtchud. Ni‑nahtokch ani mamtp woni‑wulsh o chumhemswoni‑muag t‑kownalig Jesuswehhejed.”

14 Kutt pi shaꞌi t‑nako machs wo shohbi k amwabsh i dagito k hab kaij, “Pegih, id achwaꞌi tatchuamat g Jiosh haꞌichu apꞌechuda am hab wo e juh.”

15Kuch am ep haꞌichug heꞌes i tash ch am hahawai t‑nakog k gam hu hihi Jerusalem wui. 16 T am haꞌit‑oi Jerusalem wui k am i t‑ui heg kih wui matt amwehmaj wo dadhaiwua. Id o hab chehgig Mason ch

Page 137: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 21:17 134 ACTS 22:5ab d si kihkam Cyprus jewed t ab ch ash heki hu waꞌis‑wohochud mo g Jesus d Jiosh si Kehsha.

Matsh Paul am chehgim g James17 T si s‑ap i e taht g t‑wehm wohochuddam ab i

t‑neidok. 18 Idam ha‑uhgchuga ash d James. Kuttheg chehgio am wehmaj g Paul. K am wehsijj dadhahegam mo d geꞌeged. 19 T g Paul ab wehs i hahoꞌigeꞌid k am hahawa si s‑ap ha ahgid wehs haꞌichumat g Jiosh s‑kehg am hab juh am gahi wuhshanimam ha shahgid g gawul mahs hemajkam.

20 T am i kaiok ab si ihm g Jiosh k wabshaba habkaij ab Paul wui, “Neh, t‑wehnag, s‑mahch ap matmuꞌi mihl t‑wehm oꞌodham ab i s‑wohoch g Jioshhaꞌichu ahga k ab ihm g t‑kownalig Jesus k eda abwabsh kia si has elid g heki hu t‑chehanig. 21 Idamo kah mapsh ahpi ha mashcham hegam t‑wehmoꞌodhammo an aꞌai kih nahnko mahs hemajkam hashahgid mat wo s‑ohhod g t‑chehanig k pi an hu woha oꞌoha an ha pahl hikuchk g e‑aꞌaliga. 22Dowabshsi shel mat wo kah mapt ia jiwia. Pegih, k hab chummahs 23mapt amhabwo e juhmatt haswo im‑ah. Mo haꞌi d chechoj ch d giꞌik mat heꞌes pi hih g e‑moꞌonat pi ab haꞌichu ahꞌad g Jiosh. 24 Pt am wo ha oidk am ha wehm wo e dagito Jiosh wui geꞌe cheopi tam. Am apt ha wehhejed wo namkid mat haschuwo i chum ha namkid heg hekaj. Kumt am haha wohih g e‑moꞌo. Pt hab masma wo ha chehgi g t‑wehmoꞌodham map am hab junihim g t‑himdag. T hegamjed wo s‑mahchk mo pi woho hegai mam haschuab m‑abchud. 25 P am wa s‑mahch matt haschuam ha oꞌohani hegam gawul mahs hemajkam matab i s‑wohoch g Jiosh haꞌichu ahga. Bo chuꞌig gt‑oꞌohana mat hegam pi wo koꞌad g ehꞌed ch hegaimo pi gam hu e iawua g ehꞌed e mumꞌajch kch hegaimo ab e toꞌid hegai mo haschu hab chum e elid mod jiosh. Kut wo si e nuhkud hab masma mat hegaiwaꞌi si e‑hohnig o g si e‑kun wehm wo kihk.”

26 K wa woho am baꞌich d i tash. T g Paul am i haui hegam chechoj k am ha wehm i e dagito Jiosh wuik am hahawa i wah geꞌe cheopi ch ed k am ha ahgidmat d wo wewaꞌak tashk, t wo kuhgit hegai mat abahꞌad. T am hab wo e juh hegai mat am hahawahaꞌichu wo iagchul Jiosh wui.

Mamsh s‑muꞌamk g Paul ch an bei27 K am i e aihim mat wo kuhgit hegai wewaꞌak

tash. T am hih g Paul k am i wah geꞌe cheopi ched. Kutsh haꞌi am chehg k an bei hegam Tutuligomo ab Asia jewed t amjed. K eda muꞌi an oiopog hemajkam. Kutsh am si i ha kudut 28 k ash sihihnk ch hab kaij, “T‑hajuni, ia g wo i t‑wehmt.Ihda oꞌodham o an wehsko si has ahg g t‑himdag cht‑chehanig ch ihda geꞌe cheopi. Pi o d ha‑apꞌedag ggawul mahs hemajkam mas ia hu wo i wahp. Kutkieda ihda haꞌi i ha wahpkid k hab uamhu g geꞌecheopi.” 29 Bash kaij nash pi am hu hebai neid gPaul hema wehm g gawul mahs oꞌodham ch hab eahg mat am i wahki. Hegai mo wa amwehmaj o habchehgig Trophimus ch ab Ephesus t ab d kihkam.

30 T am wabsh wehsko chehmo g pi ha‑apꞌedagamai kihhim t am. T ab aꞌaijed i wohp g hemajkamk an wabsh si bei g Paul k gam hu i chewaim abamjed g geꞌe cheopi. T ab ha hekaj si e kuhkp ggeꞌe cheopi kihkijeg. 31K idam s‑babgam hemajkam

chum mumꞌa g Paul. Kumtsh am ahgi g shondalha‑geꞌejig mash am ge e cheggia. 32 T ab ha hekajdaꞌiwush muꞌi ha wehm g e‑shondalig k haꞌi ehp gha‑geꞌegeꞌejig k ged hu woꞌi mat am e hemapai ghemajkam. T hegam am ha hekaj wabsh si haꞌasacheggia g Paul am i ha neidk. 33T g shondal am himk an bei g Paul. T g ha‑geꞌejig hab ha ahmat anwo siwuh g gohk e hukshchim wainomikaj. Kut hab juh.T ab hahawaha kakke g hemajkam, “Dohꞌowud ihdaoꞌodham ch haschu has juh?”

34 K haꞌi g hemajkam am hu has i ahg. K haꞌijjehp am wa gawul ep ahg. T am wabsh i ge nahnkoe juh g haꞌichu ha‑ahga. Kut pi shaꞌi amich ihdashondal ha‑geꞌejig mat haschu has e juh k heg hekajam wabsh ha ahgid g e‑shondalig mat ged hu wokuh g Paul. 35-36 T an i bei mo an cheshajkudag.T wabshaba wabsh e nondagch g hemajkam k anchum s‑behimk ch si hihnk ch hab kaij, “Muꞌawo!Muꞌawo!” T heg hekaj wabsh uhgk i ul g shondalmat pi wo e muhkid.

Matsh am hejel e wehhejed neo g Paul37T am haha wabsh i chum wahki g Paul e‑kolhai

ed. K hab kaij g Greek ha‑neꞌokikaj ab wui g shondalha‑geꞌejig, “M ani haꞌichu chum s‑m‑ahgidamk.”

K heg hab kaij, “A kupki neok g Greekha‑neꞌokikaj. 38 Ps hemsi d hegai Egypt t amoꞌodham mat wa am hu hebai ia i chum shonwuichg cheggiadag. T wa am i wehmt g giꞌik mihl chechojch uꞌa g cheggiakud am tohono jewed oidk.”

39 K hab kaij g Paul, “Pi ani d hegai. Dani Tuhligoch ab d mahsikam Tarsus kihhim t ab am Ciliciajewed ch ed ch ab uꞌukch g ni‑shel ab amjed g sis‑has haꞌichu kihhim. Pt ab wo si i s‑ni‑hoꞌigeꞌid kwo ni‑hiwigi mant am wo neo ha wui g hemajkam.”

40 T wa woho am hiwigi g shondal ha‑geꞌejig. Tan i kekiwua mo an cheshajkudag ab ha baꞌich ghemajkam k am neo g hejel e‑neꞌokikaj k hab kaij:

221“Ni‑hajuni ch ahpim geꞌeged hemajkam, ab gwo

i ni‑kaihammant amhejel ni‑wehhejedwo neo.” 2Tam i kah mo g ha‑neꞌokikaj neok k gam hu wabsh ipi shahmuni. K hab hahawa kaij g Paul:

3 “Ahni ani d Tuhligo ch ab d mahsikam Tarsuskihhim t am am Cilicia jewed ch ed ch wabshabaia geꞌeda Jerusalem kihhim t am k ia ni‑mashcham.K wa g Gamaliel d ni‑mashchamdam ch ab sis‑gewkam ni‑mashcham g t‑chehanig. Ni hab wamasma am chum si s‑gewkam oid g Jiosh himdagmam ahpim hemuch id i tashkaj. 4 Kuni wa heghekaj ha shoꞌigchud ch ha kokda hegam mo anuꞌukch ihda wechij haꞌichu ahga ch wa an ha uꞌu gchechoj ch uꞌuwi ch am ha shulig kukpaikud ch ed.5 T g uhgchu pahl ch hegam e jehnigiddam am wowohokamch ihda mani em‑ahgid. Bani wa ha ahgmant am wo hih Damascus kihhim wui. T hegam abni‑mah g oꞌohana am ha wui hegam mo d uꞌugchuam ha eda g t‑wehm oꞌodham amai Damascus ched. Nt wa am hi wa i hih mant wo ha wupulsh g ehukshchim wainomikaj hegam mo ab s‑wohochudihda wechij haꞌichu ahga k wo uhpam i ha ui abJerusalem wui mat wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag.

Matsh has masma ab i e dagito g Paul Jesus wui

Page 138: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 22:6 135 ACTS 23:66 “Neh, am att wa hihim k gam hu i aihim g

Damascus kihhim. K wa am hu d i dahm juhk mathahawabshhaꞌichu si ton ab amjed gdahmkahchiman wehsko ni‑wehgaj. 7Nt wa am i gei jewedo. T waab hema si neo ni‑wui k hab kaij, ‘Saul, s‑wohom aphig ni‑shoꞌigchud.’

8 “Kuni si has elid ch hab kaij, ‘Dohp wud ch abneok?’

“K hab hahawa ep kaij, ‘Dani ahni Jesus mapha shoꞌigchud g ni‑ihmdam.’ 9 K hegam mo amni‑wehmaj hi wa neid hegai geꞌe tonlig chwabshabapi amichud g neꞌoki.

10 “Ni ab hahawa kakke, ‘Shahnt wo ni‑juh,ni‑kownalig?’

“K wa hab kaij, ‘Ab g i wamig k am him k ami wahki Damascus ch ed. T am hahawa hema wom‑ahgi mapt haschu am hab wo chum wuad.’

11 “Tki eda pi ni‑nenich heg hekaj mat wa am sis‑masma ton. T wa amwabsh i ni‑wanim hegammoam ni‑wehmaj k ged hu ni‑uꞌapa Damascus t am.

12 “Kuki wa am hema kih g oꞌodham ch habchehgig Ananias ch ab si ihm g Jiosh ch ep am sioid g chehanig. K ab si has elid g t‑wehm oꞌodhamamai Damascus t am. 13 Heg at wa am jiwia ni‑wuik ab kehk ch hab kaij, ‘Ni‑nawoj Saul, ab g behꞌi ge‑nentalig!’ Nt ha hekaj s‑ap haꞌichu neid k ab si inei.

14 “K wa hab kaij ab ni‑wui, ‘Neh, am antshwo m‑ahgi matsh ahpi am i m‑kei g Jiosh maptwo s‑mahchk g tatchuij ch wo nei g si s‑apꞌekamKehshaj k wo kah mat am hejel wo m‑ahgi ghaꞌichu e‑ahga. K d waꞌi ihda Jiosh mo an uꞌukchg t‑shohshonbad. 15K hab d elidaj mapt d wo hemahegamkmapt amwo si iwohokamchg Jesus k amwoi ha ahgi g hemajkammapt haschu i neid k haschu ikah. 16Pt ha hekaj wo i e nakog k wo e pahl wako abihmadch g Jesus. T heg gam hu hab wo i juh g pi apm‑chuꞌijig.’ Neh, bo ni‑ahg.

Matsh g Paul am i e kei mat wo ha mihshmad ggawul mahs hemajkam

17 “Nt wa am hab juniok ab i hih Jerusalem wuik am hu hebai am ni‑hoꞌigeꞌidahun geꞌe cheopi ched. T wa am haha wabsh ni‑nena ed haꞌichu hab ejuh 18mani neid g Jesus. K hab kaij ab ni‑wui, ‘Ia gha hekaj dagito g Jerusalem k hihm ab amjed nat pig m‑wehm oꞌodham iia pi ab hu wo kaiha g haꞌichum‑ahga ab ni‑amjed.’

19 “Ni hab kaij, ‘Tp hems wo wa ni‑kaiha,ni‑kownalig, no pi s‑ap s‑mahch mani d ahni maniwa an wahkhim ha eda g ha‑chechopi ch an ha uꞌudch ha gewittan hegam mo ab m‑ihm. 20Kuni wa amha wehmaj ch am nuhkud g ha‑wehschuga hegammat mua hegai Steven mat am si s‑mahch k ah abm‑amjed.’

21 “K wabshaba hab kaij g Jesus ab ni‑wui, ‘Am gwa hihm nant pi am i m‑kei mapt am mehk wo hihha wui g nahnko mahs hemajkam.’ ” Neh, bo kaij gPaul.

22 K wa ab hi wa s‑ap kaiham idam hemajkam. Twabshaba am hab wabsh chum chei ihda matsh gJesus am i kei matsh am wo hih ha wui g nahnkomahs hemajkam. T am ha hekaj i hihinkiad sis‑kaidam k hab kaij, “Muꞌawo! Muꞌawo! Pi o anhu hab chum chuꞌig mas in d wo doakamk.” 23 K si

hihnk ch ab si shahmud g e‑wepschuga ch g jewedshashkum ch am uhgk si nenꞌeichud nat pi am i sibabgat.

24 T g shondal ha‑geꞌejig am hahawa ha cheha ge‑shondalig mat gam hu wo i wahki g Paul shondalha‑kih ed. T am i wahki. T am ha cheha mat wogewitta am hugkam mat am wo ha ahgi mat has ejuh mo hekaj si hihnkoid g Tutuligo.

25 T an wulsh mat wo chum gewitta. K am hemakehk g shondal ha geꞌejig. K ab wui hab kaij g Paul,“Ab ani uꞌukch g ni‑shel habmasmamo g Rome t amoꞌodham. K heg hekaj pi hab chum mahs mams woni‑gewitta pi koi ni‑lodaidk.”

26 T heg am i kah ihda k am wui hih g si uhgkshondal ha‑geꞌejig k ab kakke ch hab kaij, “Naps‑mahch maptki has wo chum chuꞌi? Ihda oꞌodhamoki ab uꞌukch g e‑shel hab masma mo g Rome t amoꞌodham.”

27T amhahawahih g si uhgchu shondal ha‑geꞌejigam Paul wui k ab kakke ch hab kaij, “Am g ni‑ahgid.Nap ab uꞌukch g e‑shel hab masma mo g Rome t amoꞌodham?”

Sh hab kaij g Paul, “Heuꞌu.”28 K hab hahawa kaij g ha‑geꞌejig, “A pt has hig

masma ab bei g e‑shel. Ahni ant hi ab bei muꞌi lialha namkid.”

K hab kaij g Paul, “Ni wabshaba ahni ab uꞌukch gni‑shel mani ab d ha amjedkam hegammo uꞌukch ge‑shel.”

29 T ga hu taꞌi si i gegokiwua hegam mo anwulshch g Paul mat wo chum gewitta. T g shondalha‑geꞌejig ep si e tods nat pi ha cheha mat hab wojuh.

Mamtsh am uꞌapa g Paul e jehnigiddam ha wui30Am baꞌich d i tash, tsh g shondal ha‑geꞌejig am

i ha cheha g uꞌugchu papal mat am wo i ha hemapaig e jehnigiddam nash pi s‑mahchimk mo haschuab abchud g Paul. T g shondaligaj gam wulꞌo g ehukshchim wainomi ab ab g Paul k am i be k am ikei ha wui.

231 K g Paul ab si ha neid g e jehnitiddam ch hab

kaij, “Ni‑hajuni, chum ani hekid si ni‑nakog mantam hab wo waꞌi junihid g s‑apꞌekam ch hab pi woshaꞌi haꞌichukaj si has ni‑elidad am tahgio g Jiosh iai himdam tashkaj.” 2 Kut hegai uhgchu pahl mashhab chehgig Ananias am ha cheha hegam mo anmiabidch gegok mat ab wo si shonihi g Paul chinijab. T ab shonihi.

3 K hab kaij g Paul, “Jiosh at hemho ab wo wauhpam i nodagi ihda am m‑wui ahpi map s‑chuiattomk. Ab ap dak ch ni‑lodait g t‑chehanigkajch eda ep melchkwuhim g t‑chehanig map ab hachehani mat ab wo ni‑shonihi.”

4K hab kaij hegam mo an miabidch gegok g Paul,“S‑koꞌokam ap has ahg g uhgchu pahl.”

5 K hab kaij g Paul, “Ni‑hajuni, mant hems wos‑mahchk mokis d uhgchu pahl, nt pi hab wo shaꞌichei, no pi hab chuꞌig g Jiosh oꞌohana:Pi g am wo shaꞌi pi ap has ahgad g e‑geꞌejig.” Exodus

22:286 K hegam e jehnigiddam haꞌi d Sajusi ch haꞌi ep

d Palasi. T id am i s‑mai g Paul k am si s‑kaidam

Page 139: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 23:7 136 ACTS 24:4neok hawui ch hab kaij, “Ni‑hajuni, ahni ani d Palasich d ha amjedkam g Palasi ch ha wepo s‑wohochudmat g koꞌi ep wo i wuwha ab hihaꞌini t amjed. Kumheg hekaj ni‑lodait.” 7T id am i kah g e jehnigiddamk am ha hekaj aꞌai e neꞌowin k pi ab hu i e wehmt.8Hegammo d Sajusi o pi ab hu wohochudmat g koꞌiwo i wuwha ab hihaꞌini t amjed ch ep pi wohochudmo an haꞌichug g anghil o g kokꞌoi. K wabshaba gPalasi wehs s‑wohochud ihda.

9 T am hahawa i si e gewkai g ha‑hihinki. T amhaꞌi gegokiwua hegam mo d chehanig hudawogamch d Palasi k am si s‑gewkam ha shohbid k hab kaij,“Pi att haꞌichu shaꞌi cheh mas pi ap hab juh ihdaoꞌodham. Tp hems wa woho g anghil am wehmajneo.”

10 T am baꞌich i si e gewkai g ha‑neꞌowina. Kumhab e ahg mat am hu wo wantsh g Paul. K g shondalha‑geꞌejig am hahawa ha chehani g e‑shondalig matam wo ha wohppoꞌi. Kut am hihim k be k ged i beie‑kih wui.

11 Sh am baꞌich d i hudunk, tsh am i e chehgig Jesus Paul wui k hab kaij, “Ia ap si s‑mahchch am ahgahim haꞌichu ab ni‑amjed. Kuni am im‑gewkemhun mapt hab wo wa masma hab e juham Rome t am.”

Matsh g Paul wehm oꞌodham wo s‑muꞌam12 K am baꞌich d i tash wabsh i siꞌalim, tsh am

haꞌi e hemapai g Tutuligo k am chum Jiosh tahgioaꞌai si e ahgid mat pi haꞌichu wo hug k hoꞌip muag Paul. 13 Kush i baꞌiwechkim giꞌikko wehst‑mahmidammatsh hab masma e apꞌech. 14Tsh am hahawahihi ha wui g uꞌugchu papal ch geꞌeged ch hab kaij,“Matt am Jiosh tahgio aꞌai si t‑ahgi matt pi haꞌichuwo hug k hoꞌip mua hegai Paul. 15 Kumt ahpimg e jehnigiddam ha wehm am wo ahgi g shondalha‑geꞌejig mat ab wo i bek g Paul em‑wui. Kumthab wo e wuad mam baꞌich haꞌichu s‑mahchimk abamjed. Kutt ahchim wo t‑nahtokchid matt wo muamat koi ia hu wo jiwia em‑wui.”

16Tsh wabshaba g Paul cheoj maꞌi am i kah ihda kam him k am i wah shondal ha‑kih ed k am ahgid gPaul. 17Tsh heg am hema wai g shondal ha‑geꞌejig khab kaij abwui, “Amg behꞌi ihdawechij oꞌodhamamsi uhgchu shondal ha‑geꞌejig wui, matsh wo haꞌichuahgi.”

18 Tsh wa woho am i bei wui k hab kaij, “Ihdawechij oꞌodham at ia jiwia k am nei hegai Paul moia e kuhpch. T heg am ni‑waid k hab ni‑ahgmant abwo i bei m‑wui matsh wo haꞌichu m‑ahgi.”

19Tsh g si uhgchuha‑geꞌejig ab bei nowij an k gamhu hekelko i wanimed k ab kakke, “Shahchu apt woni‑ahgi?”

20K hab kaij, “Ni‑wehm oꞌodham at am i e apꞌechmatsh siꞌalim ab wo m‑tai mamt am wo i bei g Paule jehnigiddam ha wui hab wabsh s‑e junimk matam baꞌich haꞌichu wo i s‑mai ab amjed. 21 Pt wab-shaba pi ab hu wo ha kaiha. Giꞌikko wehst‑mahmi baꞌiwechkim chechoj atsh am wo e eꞌestok ch wokihshad nat pi am chum Jiosh tahgio aꞌai si e ahgimatsh pi haꞌichu wo hug k hoꞌip mua g Paul. Khemuch e nahtokch mat am hab wo e juh ch wabshnenida mapt has wo e juh.”

22 Sh hab kaij g si ha‑uhgchuga, “Pi g am hedaishaꞌi ahgid hegai mapt haschu ia ni‑ahgi.” Tsh gamhu hahawa hih g Paul maꞌi.

Mamtsh gam hu bek g Paul Cesaria wui23 Tsh g si uhgchu shondal ha‑geꞌejig gohk am

ha wai g ha‑geꞌegeꞌejig k hab kaij, “Am g wo haꞌii ha gawulkad gohk siant shondal ch wewaꞌakkowehst‑mahm ehp mo g kakawyu ha chehchej chgohk siant ehp mo s‑e mahch ab is‑pahyo t ab. Kuthegam wo e nahtok ch wo hihi mat d wo i humuktohlak chuhug am Cesaria kihhim wui. 24 Kumt amhaꞌi wo i ha apꞌech g kakawyu mat g Paul wo hekaj.Mt am s‑ap wo i be k am wo uꞌapa heg wui geꞌekownal mo d Felix.” 25Neh, bash kaij ch am hahawaoꞌohani hegai uhgchu kownal ihda:

26 “Ab g i s‑ni‑hoꞌigeꞌid ahpi uhgchu ni‑kownaligFelix. Am ant wo m‑oꞌohani ahni mani d ClaudiusLysius 27 nat pi g geꞌe haꞌichu has e juh. Tutuligo atam wabsh hema si be k chum alo mua. Kunt s‑maimo ihda ab uꞌukch g e‑shel hab masmamo g Rome tam kihkam. Kutt hekaj g ni‑shondalig ha wehm amdoꞌibia. 28Nt amjed am i bei Tutuligo e jehnigiddamha wui s‑mahchimk hegai mam haschu ab abchud.29 Kuki wabshaba pi am hu d shai hegai mas hekajwo e muhkid o wo e kuhpach. Heg amki ab waꞌiabchud mat g hejel ha‑chehanig melchkwua. 30 Sham hahawa haꞌi e nakog idam Tutuligo matsh womua. Kunt amha hekaj ha cheha g ni‑shondaligmatab m‑wui wo bei. Kuni hab ha ahg hegam mo abhaꞌichu abchud mat ahpi m‑wui wo gagda. Neh, ido wud waꞌi.”

31 Tsh am hab e juh g shondal hegai mam haschuab i ha chehani k am i bei g Paul chuhug ch ed kam uꞌapa Antipatris kihhim t am. 32 Sh am baꞌichd i tash, tsh hegam shondal mo wabsh e‑tahtadkajhihim gam hu uhpam hihi Jerusalem wui. 33 Tshhegam mo shoshoigakch am i bei Cesaria wui k amdada k am imahgkownal g oꞌohana k abwui hahawai dagito g Paul.

34 Tsh g kownal am neꞌokchul hegai oꞌohana kab kakke g Paul mas haschu jewed amjed. Sh hegam ahgid mo ab Cilicia jewed amjed. 35 Sh hab kaijab wui, “M ant wo wa m‑nei mat hekid wo dadahegam mo ab haꞌichu m‑abchud.” Sh g shondaligajam hahawa nuhkud kownal kih ed.

24Matsh am dada hegam mash ab haꞌichu abchud g

Paul1 K am d i hetasp tash, t am hih hegai si

uhgchu pahl mo hab chehgig Ananias. T g Tutuligoha‑geꞌegedga am haꞌi oi. T heg ep ha oi mo dchehanig ab s‑chu amichuddam ch hab chehgigTertullus. T wehs idam am i dada kownal wui kam gagda g Paul. 2 T am wai g Paul. T ihdas‑chu amichuddam am hahawa i ahgahi hegai mamhaschu ab abchud g Paul hab kaijch:

“Uhgchu kownal Felix, si ap s‑e mahch cht‑wanimed ch muꞌi haꞌichu am hab junihim mod t‑apꞌedag iia t‑jewedga ed. Kuch heg hekajs‑dodolim kihdag 3 ch si s‑ap t‑tahtk chum hekid chwabsh chumhebai ch ab si s‑m‑hoꞌigeꞌelid. 4Kuni hiwa chum pi hohhoꞌid mant tash an wo m‑uꞌukch ch

Page 140: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 24:5 137 ACTS 25:10hekaj ab si i m‑tahni mapt ab wo si s‑t‑hoꞌigeꞌelid kam heꞌes wo i kaiha ihda al shopol haꞌichu t‑ahga.

5 “Am att cheh ihda oꞌodham. Kuki wa wehskoshaꞌi si ha kudut g t‑wehm oꞌodham ch am i hachuꞌamun mat wo cheggia g kownal ch pi apkoha wanimed mat ab wo i hema s‑wohoch mo pi dwohokam ch ab Nazareth t amjed. 6 Kutt am chehmat ep chum uamhu g geꞌe cheopi ab Jerusalem tab. Kutt hekaj an bei matt wo lodai g t‑chehanigkaj.7 T wabshaba g shondal ha‑geꞌejig Lysias am i wahkk si s‑bagam am t‑wohppoꞌid 8 k ha cheha mat iahaꞌab wo i e bei m‑wui. Kutsh hegammo ab haꞌichuabchud ab m‑wui wo gagda. Pt hems ab wo haꞌichukakke ihda oꞌodham k wo s‑mai ab amjed wehshaꞌichu mach haschu ab i abchud.” 9 Neh, bo kaij.T wehsijj am wohokamch hegam Tutuligo mat am enam.

Matsh am hejel e wehhejed neo g Paul ha wui amkaichudch g Felix.

10 T ab i ai g Paul. T g kownal ab ahgi mat am woneo. K hab kaij:

“Tash ap ia d kownal ch ha lodait g t‑wehmoꞌodham. Ni heg hekaj si s‑ap ni‑tahtk mant am wohejel ni‑wehhejed neo m‑tahgio. 11M apt wo i hoank wo wohokamch mo pi woho g haꞌichu ha‑ahgaidam.

“Do wabsh i gamai gohk tash mant am hihJerusalem wui hab ahgk mant ab wo ihm g Jiosh.12 Kunt pi woho shaꞌi hedai kamꞌo am geꞌe cheopich ed k pi woho shaꞌi am ha kudu g hemajkam amaio hebai i am Jerusalem ch ed. 13Pi at wo shaꞌi e nakomaswowohokamchhegaimohaschu ab i ni‑abchudno pi pi woho.

14 “M o hi wa woho mani ab ihm g Jiosh amoidch ihda himdag mo idam hab elid mo pi dwohokam. K eda d waꞌi Jiosh mani ab ihm ch dha‑Jioshga g t‑shohshon. Kuniwehs ab s‑wohog elidg t‑chehanig ch hegai mat g kekelibad Jiosh haꞌichui tashogiddam an oꞌoha. 15 Ni‑wehm oꞌodham os‑wohochud mat g Jiosh ab wo i ha wuwhas g koꞌimuhkig t amjed k ab wo i ha gawulkai g s‑apꞌekam kgam hu wo i ha gawulkai g pi apꞌekam. Ni ahni habwaꞌap s‑wohochud ihda 16chhekaj chumhekid amsini‑nakog mant am hab wo waꞌi junihid g s‑apꞌekamch hab pi wo shaꞌi haꞌichukaj si ni‑el am tahgio gJiosh ch am ha tahgio g hemajkam.

17 “Tash ani gam hu oimmed am ha oidk g gawulmahs hemajkam ch pi ab hu haꞌichug Jerusalem t ab.T hegam gawul mahs hemajkam ab i toꞌahi g lial kam ni‑nuhkudach mant am wo i ha uꞌi g ni‑wehmoꞌodham ab Jerusalem t ab. Nt heg ab ha mah amjiwiak k am hahawa i ni‑dagito Jiosh wui k ab ihmch am hab wua g iagchulida geꞌe cheopi ch ed. 18 Kpi shaꞌi muꞌi ni‑wehmaj. Kuni pi d shaꞌi ahni manisam i shonwua g kudutadag. 19K wabshaba d hegammat am ni‑chehg k am i shonwua g kudutadag k dni‑wehm oꞌodham ch ab dada Asia jewed t amjed.T ia wo chum uꞌapa m‑wui hegai mo haschu abni‑abchud k wabshaba pi ia hu dada. 20 T idam mia gegok am wo chum ah matp woho cheh g pi apchuꞌijig ab ni‑ab mant wa am i kekiwua ha wui ge jehnigiddam. 21 Ahni ant wo em‑ahgi mani wahab kaij, ‘Ia am ni‑lodait id i tashkaj heg hekaj maniab s‑wohochud mat g koꞌi uhpam wo i wuwha ab

muhkig amjed.’ Naꞌas id pi hohhoꞌid.” Neh, bo kaijg Paul.

22 Felix o si s‑ap s‑mahch ihda Jesus himdag. Kutam i haꞌasa neo g Paul. T g Felix am i kuhgi ghaꞌichu kaihama hab kaijch, “M ant wo wa i apchihda mat hekid wo i jiwia g Lysias ab Jerusalemt amjed.” 23 Neh, bo kaij ch am hahawa cheha gshondal ha‑geꞌejig mat am wabsh wo i uꞌukchid gPaul ch wabshaba hi wo wa hiwgidad matp hemsam wo neidad g naipijjuj ch am wo haꞌichukaj iwehmtad.

Matsh g Felix am ep kaiha g Paul g e‑wehm kihkamwehm.

24 K g felix wehm kihkam d Tuhligo ch habchehgig Drusilla. Sh idam ab s‑kaimk g Paul. Tshg Felix am ha cheha mamt am wo i wahki g Paul.Sh heg am ha ahgid am jiwiak mamt ab wo i chums‑wohoch g Jesus Christ. Sh am hugkam wabsh s‑apkaiham idam. 25 Sh am hahawa i ha ahgidahim matam wo i e dagito s‑apꞌekam wui k pi am hu habwo junihid g pi apꞌekam no pi e aihim mat g Jioshgam hu wo i ha gawulkai g pi apꞌekam hemajkam.Tsh g Felix si s‑ehbenid k hab kaij, “Oi g gam huhihm. M ant wo wa ep i m‑wai mat hekid am wos‑ni‑apꞌek.” 26 K eda hab chum em‑ahg mat g Paulwo haꞌi namkid g lial mat wo dagito ch heg hekajmuꞌikko ab i wappaid mat am wo wehmaj neo.

27 Kut am i e baꞌiwich g gohk ahidag. T am hemaep dahiwua g kownal Felix kehkud ed k hab chehgigPorcius Festus. Twa eda g Felix pi shaꞌi dagito g Paulno pi si tatchua mat si s‑ap ab wo i nei g Tutuligo.

25Matsh g Paul ab wo i gei si geꞌe kownal wui

1 Sh am d i waik tash amjed mat am i dahiwuag Festus Cesaria t am, tsh gam hu hih Jerusalemwui. 2-3 Tsh ab wui i hihi g uꞌugchu papal chgeꞌeged hemajkam k am ahgid hegai mo haschu abi chum abchud g Paul ch ab si tahni mat ab wo i beiJerusalem wui. Kush eda idam am heki hu e aꞌagamat wo mua g Paul mat ab wo uꞌad.

4 Sh hab kaij g Festus, “Am o d wabsh kia lihsoCesaria t am. Nt eda hemuch am uhpam wo hih.5 Kumt am haꞌi wo ni‑oid k am wo ah mam haschuab abchud.”

6 K am dakahim g Festus am hu i hemako domigk gam hu hahawa hih Cesaria wui. T hegam geꞌegedhemajkam gam hu ep hihi.

Baꞌich i tash at am i dahiwua g Festus lodaita kihch ed k am ha chehani mat amwo i wahki g Paul. 7Tam i wahki. T an wehgaj gegokiwua k ab ha hekaj sipi ap haꞌichu abchud ch wabshaba pi e nako mas wowohokamch ihda.

8 T g Paul am e wehhejed neok k hab kaij, “Piant haꞌichu shaꞌi pi ap hab juh manis melchkwua gt‑chehanig ahchim Tutuligo k pi shaꞌi uamhu g geꞌecheopi k pi ab hu shaꞌi wui kehk g kownal.”

9 K hab kaij g Festus ab wui, “Pt hig am wo hihJerusalem wui mant am haꞌab wo m‑lodai.” Bo kaijno pi hab elid mat wo s‑hohhoꞌi g Tutuligo.

10 K hab kaij g Paul, “Ia ani kehk kownal lodaitakih ed mant ia haꞌab wo chum ni‑lodaitach. Am apwa si s‑mahch mant pi haꞌichu am hu hab shaꞌi juh

Page 141: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 25:11 138 ACTS 26:16mas pi apꞌe am ha wui g ni‑wehm oꞌodham. 11Pi antabhuwoem‑taimamswabshwoni‑dagitomatphabwo sha mahsk mant mul g chehanig. M o wa s‑apꞌemamt wabsh wo ni‑muhkidmantp am hugkammul.K wabshaba pi woho hegai mo ab ni‑abchud. T heghekaj pi hedai wo e nako mas ab wo i ni‑dagito hawui. Ab ant wui wo i gei g si uhgchu kownal.” Neh,bo kaij g Paul.

12 K eda am dadha hegam mo am haꞌichu i she-lamid ch am aꞌaga ihda. K g Festus ab ha kahk ch habhahawa kaij ab Paul wui, “Neh, pt hemho wa am woe uꞌapa si uhgchu kownal wui napt pi ab wui i gei.”

Matsh g Agrippa ch Bernice am kaiha g Paul13 K am hu hebai hema d kownal ch hab chehgig

Agrippa. Sh g uwi wehngaj hab chehgig Bernice.Tsh idam am chehgio g Festus noki pi s‑ap ab i neid.

14 Sh am heꞌekia i tash amjed, sh am ha ahgidg Festus ab amjed g Paul ch hab kaij, “Ia o hemakuhpi g oꞌodham ch hab chehgig Paul. T g Felix pi iwuhshad. 15Kunt wa am hih Jerusalem wui k am hanei g Tutuligo uꞌugchupapal ch geꞌeged. Khegamabhaꞌichu abchud ihda lihso ch ab ni‑chehanimantwomua. 16Ni wabshaba am ha ahgid mo pi hab mahs gt‑kownalig chehanig. T hemho wa wehpeg am woi e hudaw g lihso ha wehm hegam mo ab haꞌichuabchud k amwoneo ewehhejed. T g kownal ab hahawo mah g namkidadgaj.

17 “T wa woho i dada hegam Tutuligo hawanimeddam. Nt am ha hekaj dahiwua kownaldaikud ed mant wo ha kaiha. Kumt ab i wahki glihso. 18 T am gegokiwua hegam mo ab haꞌichuchum abchud. Kuni hab ni‑ahg matp hems geꞌehaꞌichu ab wo abch ab t‑chehanig amjed. 19 K wab-shaba ab wabsh e‑himdag amjed ab haꞌichu neꞌowinch heg amjed ehp oꞌodham mash hab chehgig Jesusch atsh heki hu muh. K eda g Paul hab kaij matuhpam e chegito.

20 “Nt am wabsh i pi ni‑amich mant has masmasi tasho haꞌichu wo s‑mai ab amjed k heg hekajab kakke g Paul mas wo s‑hohhoꞌi mat am uhpamwo hih Jerusalem wui k ab haꞌab wo e lodaitach.21 K wabshaba ab t‑ahgid g Paul mat ab wo i gei sigeꞌe kownal wui mat heg am wo mamche hegai mohaschu ab i abchud. Nt wa woho am ha cheha gshondal mat wo si nuhkud k ab wo ai mat am wo euꞌapa si geꞌe kownal wui.” 22Kush hab kaij g Agrippaam Festus wui, “Ahni ani hab waꞌap chum s‑kaimkihda oꞌodham.”

Sh hab kaij g Festus, “Pt wo wa kah siꞌalim.”23 K am baꞌich d i tash, t hab masma i ha wahpki

g Festus mo d si s‑has hahaꞌichu idam Agrippa chBernice. K hegam ep ha wehmaj mo d si uꞌugchushondal ha‑geꞌegeꞌejig ch hegam mo d si s‑has ha-haꞌichu heg eda kihhim. Kumt am i wahki g Paul.24K g Festus hab hahawa kaij:

“Ahpi Agrippa map d kownal ch ahpim s‑has ha-haꞌichu oꞌodham, m ia kehk em‑wui ihda oꞌodham.K g Tutuligo iia kch ab Jerusalem t ab ab haꞌichuabchud ab ni‑wui ch am si e gewpkadmat hemhowawo e mua. 25Nt wabshaba pi shaꞌi cheh g chuꞌijigajmas heg hekaj wo e muhkid.

“K heg wa hejel hab kaij mat ab wo i gei si geꞌekownal wui. T hekaj hemho wa am hab wo e juh.26-27 Ni wabshaba pi ni‑amichud mant haschu am

wo oꞌohani g si geꞌe kownal ab amjed. K pi habchum mahs mas am wo e uꞌapa g lihso pi am hutasho ahgk mas haschu d chuꞌijigaj. Nt heg hekajia uꞌapa em‑wui mamt am wo i kaiha, wahm ahpiAgrippa map d kownal. Ntp hems haha wo s‑mai abem‑amjed mant haschu am wo oꞌoha.”

26Matsh am e wehhejed neo g Paul am wui g Agrippa

1Khab kaij g Agrippa abwui g Paul, “B antm‑mahg apꞌedag mapt am hejel e wehhejed wo neo.” T abha baꞌich i kekiwua g Paul k amewehhejed neok 2-3khab kaij:

“Agrippa map d kownal, ahpi ap s‑mahch gt‑himdag ch haꞌichu pi t‑apꞌedag ahchim Tutuligo.Ni heg hekaj si s‑ap ni‑tahtk mant ab m‑wui woneo id i tashkaj ab amjed hegai mo haschu ab chumni‑abchud g ni‑wehm oꞌodham. Kuni ab i m‑kakkemapt abwo si i ni‑kaihamk abwabshwo i ni‑bahbgi.

4 “S‑mahch o g ni‑wehm oꞌodham mani has imasma ga hu i amjed mani d wabsh kia si alinani pi wa eda am wabsh i kih ni‑jewedga ed abJerusalem t ab. 5 Dani Palasi wohochuddam. K gni‑wehm oꞌodham s‑mahch mani am si s‑gewkamoid g t‑himdag. 6 Ia ani kehk ch wo ni‑lodai nani piab s‑wohochud mat g Jiosh woho hab wo juh hegaimat haschu am ha ahgi g t‑shohshonbad. 7-8 Bo haahg mat uhpam wo i ha wuwhas g koꞌi ab muhkig tamjed. Id o chum s‑wohochud g ni‑wehm oꞌodhamch eda s‑ni‑lodaitamk nani pi s‑wohochud mat habi juh.

9 “Bani wa wa elid mant am wo si i ni‑nakog kwo shohbi g himdaj hegai Jesus mo ab Nazareth tamjed. 10 Ni wa wa woho am hab chum ni‑junihimamai Jerusalem t am. T wa g uꞌugchu papal ab ini‑mah g ni‑apꞌedag. Kunid muꞌi ha kuh hegammo ab s‑wohochud hegai himdag k ha wehm apꞌechg e jehnigiddam mamt wo ha kokda. 11 Kunt wamuꞌikko am apꞌech mamt wo ha shoꞌigch an i aꞌaiha‑chechopi ed k am chum ha chehani mat hab wochei mo pi apꞌe hegai Jesus. Kunid wa shaꞌi si s‑hakehꞌid ch am i ni‑nako mant am i wah gawul jewedkihhim ch ed mant wo ha shoꞌigch amai.

Matsh am ep ah matsh has masma gawul juh ge‑chegitoidag ab amjed g Jesus

12 “Kunid wa ab si ha tai g uꞌugchu papal gni‑apꞌedag k am hih Damascus wui heg wa si hekajmant wo ha kuh hegam mo s‑wohochud mo hegaiJesus d Jiosh si Kehsha.

13 “Pegih neh, ahpi si s‑has haꞌichu, am achdhihimwohg ch ed am hu i dahm juhk. Kud am hab ejuh mat am baꞌich i s‑mahs ton mo g tash tonlig ant‑wehgaj. 14Kutt wehsijj i shul am jewedo.

“Kunid ahni kah mad ab hema neok ni‑wui gni‑neꞌokikaj chhab kaij, ‘Saul, s‑wohomaphig chumni‑shoꞌigchud ch wabshaba hejel s‑koꞌokam has ewua.’

15 “Kunid si has elid ch hab kaij, ‘Dohp wud ch abneok?’

“Kud hab hahawa ep kaij, ‘Dani ahni Jesus mapha shoꞌigchud hegam mo ab si ni‑ihm. 16 Ab g iwamig k kekiwua. Ia ant i ni‑chehgi m‑wui mantam wo i m‑kei mapt d wo ni‑pionagk. Kupt am wo

Page 142: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 26:17 139 ACTS 27:15ha ahgi g hemajkam ihda map neid ch kah. Kuntam haꞌichu ep wo m‑chehgi imhab i baꞌich. Pt hegam ep wo ha ahgi. 17Nt wo m‑doꞌibia ab ha amjed gm‑wehm oꞌodham. Kupt am wo ahgahid g haꞌichuni‑ahga am ha wui g gawul mahs hemajkam. Ntam ep wo m‑nuhkud k wo m‑doꞌibia ab ha amjed.18 Kupt am wo i ha tashogi mo pi am hu ni‑tatchuioidch hab e junihim ch am wabsh jiawul tatchuioidch hab e junihim. T ab wo m‑kaiham k abwo i e dagito ni‑wui. Nt hekaj gam hu hab wo ijuh g pi ap ha‑chuꞌijig k hab wo ha juh mat d woni‑hemajkamgak.’ Neh, bo kaij g Jesus ab ni‑wui.

Mash am ahg g e‑chikpan mo am hab junidahim gJesus

19 “Pegih neh, Agrippa map d kownal, bad wamasma am i e chehgi ni‑wui hegai mo d si geꞌekownal am wehs haꞌichu dahm k hab wa masmani‑cheha. Kunt ahni ab wohog elid 20 k am ha hekaji ahgahi Damascus t am g haꞌichu ahgaj k amjed amahgahi Jerusalem t am ch wehsko Judea chekshanich ed. K am hahawa ni‑tashogid g Jiosh mant amha wui wo hih g nahnko mahs hemajkam. Ni ammuꞌikpa ha ahgidahim mat gam hu wo s‑ohhod gpi ap e‑chegitoi k ab wo i e nohnogi Jiosh wui kamjed hab wo junihid g s‑apꞌekam. 21Neh, k d ihdamadheghekaj anni‑bei g ni‑wehmoꞌodhamamgeꞌecheopi ch ed k chum alo ni‑mua. 22 K wabshaba iaꞌihimdam g Jiosh am ni‑wehmaj ch ni‑nuhkud. Niheg hekaj ia kehk ch am si tasho em‑ahgid ahpimmamd s‑has hahaꞌichumani haschu am ep ha ahgidg shoꞌig hemajkam. K ihda haꞌichu ni‑ahga d waꞌihegai mo haschu g Mosesbad ch hegam kekelibadJiosh haꞌichu i tashogiddam am heki hu ahgahimmat am hab wo e juh. 23 Sh idam am ahg matsh wag Jiosh si Kehsha wo e shoꞌigchud k wo e muhkid kuhpamwo i wuhsh ab muhkig t amjed k id hekaj wokuhpiꞌo g doꞌibiadag am ha wehhejed g Tutuligo chnahnko mahs hemajkam.”

24 Neh, bo wa masma hejel e wehhejed neok gPaul. K g Festus ab si s‑kaidam hab kaij, “Ahpi aptkiwabsh e lohgoch, Paul. Haꞌichu m‑mahchig atkiwabsh m‑lohgoch.”

25 K hab kaij g Paul, “Pi ant shaꞌi ni‑lohgoch, sis‑has haꞌichu Festus. Hegai mani haschu hab ahg dsi wohokam 26 ch am wabsh si tasho hab e junihimt‑shahgid. K g Agrippa wehs s‑mahch. 27 Agrippamap d kownal, m ap wa s‑ha wohochud g Jioshhaꞌichu i tashogiddam.”

28 K hab kaij g Agrippa ab wui g Paul, “Nap habelid mapt ha hekaj wabsh s‑pehegi wo i ni‑nodagi idwui Jesus himdag?”

29 K g Paul hab kaij, “Chum anis ha hekaj o gamhu baꞌich. K wabshaba g ni‑hoꞌigeꞌidahuna am Jioshwui d ihda mamt wehsijj ahpimmam am ni‑kaihamid tashkaj hems abwo s‑wohochud k habwo chuꞌigkmani ahni ch wabsh hi wo wa pi e wupulshch g ehukshchim wainomikaj.”

30T amhahawawehs i gegokiwua 31k ab aꞌai e wuihab kaij amhihimadch, “Pi atki haꞌichu has shaꞌi juhihda oꞌodham mat hekaj wo e muhkid o mas wo ekuhpach.”

32 K hab kaij g Agrippa ab wui g Festus, “T wo wachum e dagito ihda mat hems pi ab hu wo e ah matab wo i gei si geꞌe kownal wui.”

27Mamtsh am ui g Paul Rome wuiAn g neid g jewed oꞌohadag 907

1 Mt am hahawa dagito g Paul ch haꞌi ep lilsoshondal ha‑geꞌejig wui mat am wo i ha ui geꞌechukownal wui. Id o hab chehgig Julius ch d ha‑geꞌejighegam mo hab e aꞌaga Geꞌechu Kownal Shondalig.

2 K am hema daha g geꞌe wahlko ch atsh am gahiwo i wua Asia jewed wui. T g Julius g e‑shondaligha wehm am ha ui g lilso k am i chehchsh heg abwahlko. Nt ahni Luke ep ha oi. T heg ha oi Aristarcasmo ab d kihkam Thessalonica t ab am Macedoniajewed ch ed. Kutt am gahi i shul g ge shuhdagi.

3Am baꞌich i tash, tt am dada Sidon kihhim t am.K eda g Julius s‑hoꞌigeꞌid g Paul ch hiwigi mat amwohim k wo ha nei g e‑naipijju mat hegam wo dagioꞌi.

4Tt amjed am hahawa gahi ep i shul. K wabshabag hewel ab si s‑gewkam med huduni tahgio t amjedab t‑wui. Tt hekaj an bihbij Cyprus jewed wehgajmat pi wo heb hu t‑wiꞌichkwua. 5 T am hebai icheka. Tt am gahi i shul hegai ge shuhdagi mo anmiabidch g Cilicia jewed ch Pamphylia jewed k gahu dada mash ab d Myra kihhim am Lycia jewed ched. 6T amai g shondal ha‑geꞌejig am hema ep cheh ggeꞌe wahlko. Id ash ab Alexandria t amjed am Egyptjewed ch ed ch atsh gam hu wo gahi i gei Italy jewedwui. Kutt heg ab i chehchsh 7 k am gahi i shul.

K wabshaba ab t‑wui hewed heꞌekia i tash. Khekaj wabsh s‑bahbagi him g wahlko ch am huwa has masma ga hu jiwia Nidas kihhim t ab. Tab i t‑shohbi g hewel. Kutt hekaj inhab shaꞌal it‑nohnogi wakolim tahgio ab wui hegai al jewed mohab chehgig Crete. K an s‑muꞌukam i koa g jewed. Khab e aꞌaga Salmon Koa. 8Kutt heg hugid an bihbij kam hu wa has masma ga hu dada mash hebai s‑apdadhaiwup g wapalko. K ia amjed pi shaꞌi mehkhegai kihhim mo d Lasia.

9Kuttki pi oi baꞌich hihim k ab wabsh ai mat wo sihewedad s‑hehpichꞌed. T hekaj wo s‑ta ehbidamakmatt am gahi wo i shul.

K g Paul am haꞌichu chum ha ahgid 10 ch hab kaij,“Nehꞌe! Bani masma neid matki wo s‑ta ehbidamakmatt am gahi wo i shul iaꞌi amjed. T am hu wo epadch g wahlko ch hegai mo mohto. Kuttp hems epwo haꞌi t‑koꞌij.”

11 T wabshaba g shondal ha‑geꞌejig ab si s‑hawohoch g wahlko nuhkuddam ch enigakam k piab hu kaiha g Paul mo ab chum ha ahgid. 12 Pi oapkodag amai ha wehhejed g wapalko s‑hehpichꞌed.Kheghekajmuꞌijj hab kaijmatt amgahiwo i shulig kwo chum si s‑ahim g Phoenix kihhim am Crete t am.Am o e shohbidch g shuhdagi toꞌotonk. K g wapalkoam wabsh s‑ap dadhaiwup.

Matsh g s‑gewk hewel am ha ai ge kahchki ch ed13Kut ab s‑bahbagi i meh g hewel wakolim tahgio

amjed. K hab e ahg hegam mo himchud g wahlkomat am hab wo e juh mat has masma am e aꞌaga chheg hekaj am wupulshpiꞌo g wahlko k am himch simiabidch g jewed hugidag. 14 T wabshaba ab hahawabsh s‑gewkam i meh g juhpin hewel ab jeweddahm amjed 15 k ab si s‑ta ehbidam wiꞌichkwua gt‑wahlko. Kut am i pi e nakomas womoꞌoshk himchg wahlko ihda hewel. Kutt am wabsh i dagito k

Page 143: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 27:16 140 ACTS 28:9wabsh hiwigi g hewel mat am i t‑wiꞌichkwuhi. 16 Kam hema al jewedag ch hab chehgig Cauda. K hiwa sha e shohbid matt an wecho bihbij. K eda amwabsh kia e chewaimed g al chum wahlko shuhdagich ed. Kutt am hahawa s‑hasigam i cheshaj. 17 Tg chikpandam an hahawa si s‑wihnam wupulsh ggeꞌe wahlko mat pi wo e padch. Am attp hems wot‑wiꞌichkwua jewed wui. T g wahlko am hu wo ehiash hia ch ed. T heg hekaj g chikpandam ab ihuhuds hegai lohna mo hekaj himchud g wahlko kwabsh hiwigi mat g hewel am i t‑wiꞌichkwuhi. 18 Tihda shaꞌi si s‑gewk hewel pi shaꞌi haꞌasa. K ambaꞌich d i tash. T gam hu i shul hegai mo mohto ggeꞌe wahlko. 19K am baꞌich d ep i tash. K am wabshkia si hewed. T gmhu i nehnch g hejel e‑nohnhoikajhegai mo haschukaj chum himchud g geꞌe wahlkomat wo si i haukai. 20Kutt muꞌi tashkaj pi shaꞌi nei gtash tonlig o g huhuꞌu. K am wabsh i med g s‑gewkhewel. Tt am hu hebai hab haha wabsh i t‑ahmattkipi wo shaꞌi t‑doꞌibia.

21 Kuch tash pi haꞌichu shaꞌi koꞌa. T g Paul abi ha waid k hab kaij, “Mamt hems ab wo ni‑kaiha,kutt pi ab hu wo chum gahi i shul ab amjed matt waab dadhaiwua. Neh, t idani chum pi wo e padch gwahlko. T g haꞌichu mohtoi pi wo heb hu e shul.22 Mt wabshaba pi has wo shaꞌi e tahtkkad. Pi amthedai wo shaꞌi e muhkid. Heg at waꞌi wahlko wo epadch. 23 Id ani s‑mahch nat pi hema am i e chehgig anghil ni‑wui 24 k hab kaij, ‘Pi g shaꞌi haꞌichuehbidad, Paul. Hemhowa apt amwo kekiwua si geꞌekownal wui. T g Jiosh ab i m‑kaiham k wehs wo hadoꞌibia hegammo m‑wehmaj.’ Neh, bo kaij g anghilab ni‑wui.

25 “Kumt am wo si i e gewpkai. Jiosh at woho habwo juh hegai mo haschu am ni‑ahgid g anghil 26 kab wo t‑uꞌapa g hewelkaj mo ab hebai al jewedagshuhdagi ch ed.”

27Am d i gohk domig amjed mat am t‑ai g s‑gewkhewel, t eda i e huh g s‑chuhugam. K am wabsh kiat‑wiꞌichkwuhim. K hegam wahlko nuhkuddam habelid mach aihim mash ab hebai jewedag 28 ch heghekaj am haꞌichu s‑wehch i huduni g wijinakaj anwudk mat heg hekaj wo s‑mai mas heꞌes i s‑juhk. Tged hu si taht g jewedmat siant gokko wehst‑mahm(120) tad wijina hekaj. Kut ab i wanchkwua ihdas‑wehch haꞌichu. K am shaꞌi heꞌes, t am ep ihuduni. T ged hu ep si taht g jewed mat humuktowehst‑mahm (90) tad wijina hekaj. 29 T am i s‑maimoki ab aihim mo ab hema jewedag k s‑ehbid matam hu ab wo gei hohodai ch ed g wahlko. T hekajgiꞌik am shul g s‑wehch wapainomi mo hekaj wul-shshap g geꞌe wahlko k am hahawa si e hoꞌigeꞌidahumat wo mahsij.

30K haꞌi hejel s‑e doꞌibiamk g wahlko nuhkuddamch am i huduni g al chum wahlko shuhdagi ch edhab wabsh s‑e junimk mat am haꞌi ep wo i huhudsg wupulshpadaj g wahlko. 31K wabshaba g Paul habkaij ab wui g shondal ha‑geꞌejig ch hegam shondal,“Pi amtwo shaꞌi e doꞌibiamatpwo sha t‑dagito idamwahlko nuhkuddam.” 32 T hekaj g shondal an sihikkumia g wipijina mo an hekaj wulshch g al chumwahlko. T ged hu gei shuhdagi ch ed.

33 Kuki eda mahsihim. K g Paul am ha chehanimatwohaꞌichuhuhhab kaijch, “Dowaꞌi gohk domig

mamt amjed pi haꞌichu huh nam pi e kudut id hekajpi t‑apꞌedag. 34 Mt ab hig wo haꞌichu hug k ab woi e gewpkai. Hemho wa amt wehsijj wo e doꞌibia.”35 Neh, bat cheꞌiok am ha hekaj bei g pahn k ab siihm g Jioshwehs hawehhejed k amhahawa i hahaink huh. 36 T wehsijj am i neidok ab si i e gewkemhunk am hahawa haꞌichu huh. 37Kuch eda d gohk siantwewaꞌakko gamai chuhdp (276). 38 Tt am i wehsijjkokwod. Kut am hahawa ep i chikpan k gm hu shulg pilkani ge shuhdagi ch edmat wo si i haukai g geꞌewahlko.

Matsh am e padch g geꞌe wahlko39 T am i mahsi, t g wahlko nuhkuddam pi shaꞌi

amich hegai jewed mattki ab wui i wuwha. K edaam s‑tadaniko i wahks g shuhdagi ch pi hohodaigan hugidaj an. T hab i e ah mat am wo himch gwahlko. Tp hems ab s‑ap wo dahiwua heg eda. 40 Thekaj am si hikkumia g wupulshpadaj. T im hu shulshuhdagi ch ed. K eda anwupulshch hegaimo hekajs‑apko e himchud g wahlko. Kumt gam si wuhpulꞌok am hahawa wabsh i cheshaj hegai lohna mo gamhu baꞌich hab chuꞌig. T g hewel am t‑wiꞌichkwuaam wui mo am i wahks g shuhdagi. 41 T wabshabaged hu si e hiash g wahlko moꞌo oꞌod ch ed mat koiam hu i wah. K eda shaꞌi si s‑gewkam ab i hihhim gshuhdagi toꞌotonk. Kut hegai mo gam hu oidch habchuꞌig gam si e ohmi.

42 T g shondal am i e apꞌech mat wehs wo hakokda g lilso mat pi wo i e watchwihim k wo hebhu wohp. 43 T wabshaba pi ha hiwigi g ha‑geꞌejignat pi s‑doꞌibiam g Paul k amwehsijj ha chehanimatwo i e watchwihi am jewed koa wui. Tsh hegam mos‑mahch g watchwi am wo i nehni k heheꞌejel wo ie watchwihi. 44 T heg haꞌi am wo i ha oi an e uꞌukchuꞌus t an mat ab e ohmi g wahlko. Kutt hab masmawehsijj t‑doꞌibia ga hu ak mo ab i koa g jewed.

28Matsh ga hu ai g Malta jewed

1-2 Kuki am haꞌi d oꞌodham ch si s‑ap i e taht k abi t‑neid k si s‑t‑nawojima. Kutt s‑mai mash ihda aljewed d Malta. K eda juhk ch s‑hehpid. Kutki amge t‑nahj. 3 T g Paul am haꞌi kuꞌa mat am wo si imehmed g nahda k am toa mei ch ed. T g koꞌoi abhema si i daꞌiwush tonidk k an kiꞌish nowij an.

4 T g kihkam am i nei ihda koꞌoi mo an kiꞌishch gPaul k hab kaij ab aꞌai e wui, “Id oki d ha muꞌakamch hi wa chum pi emuhkid am shuhdagi ch ed. Kukiam hab wa mahs matki hemho wa wo e muhkid kab wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag.” 5 K wabshabag Paul am si e nowigid ch gam hu wua g koꞌoi meich ed k pi shaꞌi koꞌokam e juh. 6 K idam kihkam amchum neid mat wo i tosko o wabsh chum hekid womuhk k i gei. T wabshaba gam hu wabsh i mehko. Toi wa pi haꞌichu has shaꞌi juh g Paul. T am hahawagawul ep i e ah k hab kaij moki d jiosh.

7 Ha‑geꞌejig idam hemajkam o hab chehgig Pub-lius ch am waꞌi mia oidag. Kuch am wehmajdadkkahim waik tash nat pi si s‑ap ab i t‑nei.8 Kuki g ohgaj woꞌok ch mumku g s‑tonjigkaj chwakuidagkaj. T g Paul am i wah mo am woꞌo k antahtam k am i tai g Jiosh mat wo doaj. T wa wohohab e juh mat doaj. 9T am i nei ihda g hemajkam. T

Page 144: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ACTS 28:10 141 ACTS 28:31am hahawa muꞌi ep dada g kokꞌodam k e dodaj. 10 Thekaj ab si has i t‑elid k shaꞌi muꞌi haꞌichu t‑mah.Am hu i hebai mat am i e ai matt wo hihi, t ab ep it‑mah hegai matt haschu wo i tatchuad am gahi epi shuligk.

Matsh gam hu dada Rome t am11 T eda hema wuhshad g s‑hehpichꞌed g geꞌe

wahlko chhab e aꞌagaKukadi Jijosh ch abAlexandriat amjed. Am d i waik mashad, tt heg ab gam hu gahii shul juhpin tahgio wui 12 k ga hu dada mo am dSyracuse kihhim. Am d i waik tash, 13 tt gam hu gahiep i shul juhpin tahgio wui k ga hu dada mo am dRegium kihhim.

Am baꞌich d i tash, t ab i meh g hewel wakolimtahgio amjed. Tt hekaj s‑hohtam gam hu dada mod i gohk tash mash am d Putoli kihhim am gahi ishuligk. 14Kuki amhaꞌi kih g t‑wehmwohochuddamch ab si t‑ahgid mattsh am wo ha wehmajkahimhemako domig ab. Kutt wawoho hab t‑juh k gamhuhahawa hihi Rome wui. 15Kutsh wa heki hu am kahhegam t‑wehmwohochuddam ab Rome t ab mattshamwo dada k atki mehk ab i hihi mat wo t‑hoꞌigeꞌel.Kut haꞌi idam am t‑nammo amdWaik Gegosidakud.T haꞌi am ep t‑nam mo am d Appius Nolawtakud.Kut ab i hanei g Paul k ab ihmg Jiosh k ab si e gewkai.

Mash has i masma am haꞌichug g Paul Rome t am16Kutt am dada Rome t am. Kumt wabsh hiwigi g

Paul mat wabsh hejelko wo i chiwia. K g shondal amhi wa nuhkud.

17Muꞌi o am kih g Tutuligo. K am d i waik tash. Tg Paul am i ha wai g ha‑geꞌegedga e‑kih wui. T am ie nam. K hab kaij ab ha wui:

“Ni‑hajuni, am amt ni‑lihsoch Jerusalem t am kab i ni‑dagito Rome chehanig wui. K eda hab wachum mahs mant pi has chuꞌi ab ha wui t‑hajunio g t‑himdag. 18 T hegam Rome t ab hahaꞌichu abhaꞌichu ni‑kakke k chum s‑ni‑dagitoimk nat pi pihaꞌichu shaꞌi cheh manis heg hekaj wo ni‑muhkid.19T wabshaba g t‑wehm oꞌodham ab wui gegokiwuaihda. Kunt hekaj hab i ni‑ah mantki hemho wa abwo i gei si geꞌe kownal wui mo hi wa chum pi amhu haꞌichu d hegai manis ab wo ha abch g t‑wehmoꞌodham. 20 Ab ani hiwig hegai Jiosh si Kehshamach wehsijj nenida ahchim Tutuligo. Ni hab elidmo hema d hegai ch heki hu am i wuhsh. K edamuꞌijj g t‑wehm oꞌodham pi wohochud mo d hegaich hab s‑ni‑kehꞌid. Nt heg hekaj ab i em‑wai mantem‑wehm wo aꞌagad.”

21 K hab kaij ab wui, “Pi at ab hu hedai shaꞌit‑oꞌohani hegam geꞌeged oꞌodham ab Judea t ab abm‑amjed. T pi hedai ia hu shaꞌi jiwia g t‑hajuni abamjedmas am hu i pi ap has m‑ahg. 22K eda wehskog hemajkam muꞌi pi ap has ahg ihda himdag mapshahpi s‑wohochud. Kuch s‑kaimk maps has wo cheiab amjed.” 23Neh, bo kaij. T am hahawa aꞌaga k keig tash mat wo e jehnigi.

T am him k am i e ai g tash. T muꞌi am dada amaimo am daha g Paul k am i e jehnigi ge tash oidamk gam hu si huduni. K g Paul am i ha tashogid gJiosh kownaltalig ch am si s‑gewkamha jehnigidmog Jesus d hegai si Kehshaj g Jioshmatwa ab amjed anoꞌoha g Mosesbad ch hegam kekelibad Jiosh haꞌichui tashogiddam.

24T haꞌi ab i s‑wohoch ab kaiok. T wabshaba haꞌijjpi shaꞌi wohoch. 25T am i pi shaꞌi e apꞌet k hab e juhmat wo aꞌai hihi. T hekaj id hab ep chei g Paul, “Dosi wohokam mash wa has i kaij g Jiosh ab em‑amjedab Isaiabad wui. K an hab chuꞌig Isaiabad oꞌohanaed:26 Am g hihm k am hab chehꞌi ha wui idam hema-

jkam:Mt wo kah g haꞌichu ni‑ahga ch wo neidad mani

haschu s‑kehg hab em‑junid ch wabshaba piwo amich mani d ahni ch hab wua haꞌichu.

27 Em‑chegitoidag at i e mehkod ab ni‑amjed.Kum pi chechkaidag ch pi ab hu ni‑wui i e

nohnogidamk mant wo i kegch g pi apem‑chegitoidag ch pi ap haꞌichu habem‑juni. Isaiah 6:9-10

Neh, bo masma an oꞌohadag mo id hab kaij g Jiosh.28 “Pegih, mtki pi ab hu wo kaiha g Jiosh haꞌichu

ahga mat wo em‑doꞌibia. T g Jiosh heg hekaj ab woha mah g gawul mahs hemajkam ihda doꞌibiadagahgamo ab chum s‑em‑mahkimk. T hegam ab hi wokaiha.” [ 29T am i haꞌasa hab chei ihda g Paul. T gamhu aꞌai hihi hegam mo ab kah si e neꞌowinahimch.]

30K amkihkahim g Paul gohk ahid ab hema kih edmo namkid ch am kih. K g hemajkam am chechga.31K g Paul si s‑ap e tahtk ch ab ha neid ch amwabshsi s‑mahchim haꞌichu ha ahgid ab amjed g Jioshkownaltalig ch ha mashcham ab amjed g t‑kownaligJesus Christ. K pi hedai shaꞌi shohbid.

Page 145: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 1:1 142 ROMANS 2:2

Id ash d Paul Oꞌohana am ha Wuig Rome t AmWohochuddam1Ni-wepnag mam am Rome t am d kihkam:

Am ant wo i em-oꞌohani g s-kehg haꞌichu ahgaj gJiosh ahni Paul mani d piongaj g Jesus Christ. Jioshat ab i ni-waid k am i ni-kei mant id wo ahgachugad.

2 K d ihda haꞌichu ahgaj matki g kekelibad Jioshhaꞌichu i tashogiddam an oꞌoha matsh wa g Jiosh abwo i wuhshad. 3K ihda haꞌichu ahgaj am t-tashogidhegai mo d alidaj ch d geꞌe t-kownalig Jesus Christ.Id atsh ia mahsi jewed dahm k ab d amjedkamaj gkownalibad David. K heg hekaj tasho mo woho dhemajkam. 4 Kutsh g Jiosh ab i wuhshad g JesusChrist muhkig amjed am i dahm matsh e muhkid khab masma ab t-chehgidch mo d alidaj ch d hekia s-apꞌekam 5Kut wa ab si i s-ni-hoꞌigeꞌel g Jesus Christk am i ni-kei amwehhejed g Jioshmantsh amwo i haahgidahi g nahnkomahshemajkamg s-kehghaꞌichuahgaj. Kutsh muꞌijj ab wo s-wohochud k ab wo s-wohog elidad. 6-7Ni am wa kah mamtsh haꞌi ahpimRome t am hemajkam ab i s-wohoch. Jiosh o ab siem-tatchua ch ab i em-waid k am hab em-juh mamtab i s-wohoch g Jesus Christ k d Jiosh hemajkamga.Kunt heg hekaj am wo haꞌichu i em-oꞌohani.

Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christwehmch abwowabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Id o d Paul hoꞌigeꞌidahuna am ha wehhejed8 Wehsko o am e aꞌaga mamtsh ab i s-wohoch g

Jesus Christ. Ni heg hekaj ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh.9-10 Wehs ni-ihbdag amjed ani chikpanid g Jiosham ahgachugch g s-kehg haꞌichu ahgaj ab amjedg alidaj. K g Jiosh s-mahch mani chum hekid abwui ni-hoꞌigeꞌidahun am em-wehhejed. 11 S-em-neidamk ani ch ab tahni g Jiosh matp hems amwo apꞌech mant am wo i em-chehgim k wo i em-wehmt em-wohochudadag ed mamt hekaj am wo ie gewpkai. 12Ab att aꞌai wo i t-wehmt ab aꞌai kahk gt-wohochudadag.

13 Am g wo s-mahchk mani muꞌikko amaꞌapꞌechud mant am wo i em-chehgim. K wabshabaam haꞌichu has e wua mani heg hekaj pi ni-nankog.Si ani tatchua mant am wo i em-wehmt am em-ahgidch g Jiosh haꞌichu ahga hab masma mani i hawehmaj hegam mo hahasko kihdag ch hab waꞌap pid Tutuligo. 14 Ab o ni-chehani g Jiosh mant wo haahgi g wehs nahnko mahs hemajkam ihda s-kehghaꞌichu ahgaj, chum wa hems hegam mo pi chuaꞌamichud ch hegam mo d mischini. 15Ni heg hekajni-nahtokch mant am epai wo i em-ahgidahi ahpimmam am kih Rome t am.

Mo si s-gewkdag g Jiosh haꞌichu ahga16Wehs atwoha doꞌibia g Jiosh hegammat abwo i

s-wohoch ihda s-kehg haꞌichu ahga ab amjed g JesusChrist. Kuni heg hekaj wabsh si s-ap ni-tahtk ch amahgachug. Tutuligo at wehpeg ab bei e-apꞌedag matwo e doꞌibia k g gawul mahs hemajkam ab hahawabei. 17 Jiosh haꞌichu ahga o am t-tashogidch mathedai g Jiosh am wo i apꞌech e wehhejed. An ooꞌohadag:

Am at wo i ha apꞌech g Jiosh e wehhejed hegammatab wo i s-wohoch g haꞌichu ahgaj.

Kut hegam wo waꞌi bei g pi ha huhugedam doakag.Habakkuk 2:4

Wehs hemajkam o edgid g chuꞌijig18-19 Ab o t‑wui i e tashogid g Jiosh. K wabshaba

muꞌi hemajkam gamhu hab i juhkch ch hab junihimg pi apꞌekam. K ihda pi apꞌekam an kuhpahimmat wo s‑e mai g wohokam. T g Jiosh heg hekajs‑koꞌokam wo ha namkid. 20 Tt wo chum s‑mahchkmo has chuꞌig g Jiosh am neidch g nahtoij no pi idam chum t‑tashogid mo g Jiosh wehs haꞌichu dahmhab chuꞌig ch wehs edgid g gewkdag chum hekid.Kut hemho wa ab wo moht g e‑chuꞌijig matp hedaipi wo mahchim.

21 Neh, wehs hemajkam o wa chum s‑mahch moan hema d Jiosh ch wabsh pi ab hu mahkch g haselidadag. Ab o s‑ha hoꞌigeꞌid. K wabshaba pi abhu i hoꞌigeꞌelid ch wabsh pehegi haꞌichu chegito. Kam wabsh i s‑chuhugam g ha‑chegitoidag. 22 Bo eahg mo s‑chu aꞌamichud ch eda pi haꞌichu mahch.23-26 Jiosh o d pi ha huhugedam ch d si haꞌichu.Kutt heg ab wo waꞌi chum ihmad mo d t‑Jioshga. Kwabshaba idam im hu hab wabsh juhkch ch wabshhaꞌichu jijoshchud ch ab ha ihm. K eda d wabshhemajkam ha‑nahtoi mo ha oꞌodhamt o atp hemsha haꞌichu doakamt. T hekaj g Jiosh am wabsh iha dagito mat hab wo juh hegai mo haschu habs‑junimk. Kuki hab wua g s‑uam haꞌichu ch s‑taedam haꞌichu. Uꞌuwi o haꞌi chum hems pi hakuhkunt ch e wehm hab wua g s‑ta edam haꞌichu.27 K g chechoj pi ha hohont ch e wehm hab waꞌapwua g s‑ta edam haꞌichu. Kut heg hekaj wo sis‑koꞌokam ha namkid g Jiosh.

28 Pi o tatchua idam mas wo s‑mahchk g Jiosh.T g Jiosh heg hekaj am wabsh i ha dagito pi kehgha‑chegitoidag ed. K am hab wua hegai mat haschupi am hu hab wo chum wuad. 29 Ab at wabsh isi ha shuhd g nahnko mahs pi apꞌekam mo haꞌi sipihk e elid g s‑kaisdagkaj ch haꞌi s‑ta kekꞌeidama os‑chu hehgamk o s‑ha muꞌamk o s‑chu cheggiamk os‑chu iꞌattomk o s‑chu padhog ehꞌelidamk o s‑chuahgamk. 30 Haꞌi o s‑koꞌokam has e ahg o s‑takoꞌokdama o chum si e hahaschud o si i e nakogmatambaꞌich habwo i juh g pi apꞌekamopi ab huwohogha elid g e‑geꞌegedga 31 o s‑uꞌama. Haꞌi o pi habwua hegai mo haschu hab kaij mat hab wo juh o pihedai pihk elid o pi ab hu ha hoꞌigeꞌid no pi s‑kehꞌidg Jiosh. 32 Jiosh chehanig o hab chuꞌigmat hema habwo masmak ch ab wo nako g s‑koꞌok e‑namkidadag.K idam amwa chum s‑mahch ihda ch eda amhabwamasma hab e junihim chwabsh s‑hohhoꞌidmo haꞌijjam hab waꞌap e junihim.

2Matsh s‑koꞌokam wo ha namkid g Jiosh g pi ap

chuꞌijkam1 Naꞌams haꞌijj ahpim hab kaij “Hah, shoꞌo waꞌi

si pi ap d hehemajkam hegam map am ha aꞌagak ch hemho wa wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag,”ch amtp eda hems hab waꞌap junihim ihda. Neh,m wabsh hejel e‑neꞌokikaj ab e mohtoꞌid g s‑koꞌoke‑namkidadag. 2 S‑mahch ach mo d wabsh i si shel

Page 146: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 2:3 143 ROMANS 3:10mat wo ha lodai g Jiosh hegam mo hab wua hegaimani am em‑ahgid. 3 Kumt ahpim hemho wa habwaꞌap wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag mamtp amhabwo junihid ihda. 4 Idani o wabsh ab si s‑t‑bahbgig Jiosh ch s‑hemajim ab t‑nenida no pi tatchuamattgam hu wo s‑ohhod g pi ap t‑chegitoi. 5K wabshabamuꞌijj pi ab hu kaimk g Jiosh ch pi shaꞌi pihk e elidhekaj. Idam o baꞌich i geꞌe ab e mohtoꞌidahim hegais‑koꞌok namkidadag mat wo nam geꞌe lodaita tashch ed. 6 Heg at i tash ed wo t‑namkid g Jiosh heghekaj mach haschu hab i junihim. 7 Heg att wocheh mach haschu i gahg. Am g hab wo junihid gs‑apꞌekam ch wo e gahgidad g Jiosh apꞌechuda. T gJiosh am wo i em‑wahpki e‑kihdag ed mamt chumhekid an wo wehmajk.

8Muꞌi hemajkam o wabsh hejel e tatchua ch habjunihim g pi apꞌekam. T idam g Jiosh ab wo hamah g s‑koꞌok ha‑namkidadag. 9Kut abwo tahtkkadg shoꞌigdag ch s‑koꞌok, wahm g Tutuligo matp pihab hu wo kaiha hegai mo haschu t‑nuhkudachudg Jiosh. 10 T g Jiosh ab wo si t‑haꞌichuch ahchimmach hab junihim g s‑apꞌekam k ab wo t‑mahg has elidadag ch s‑ap tahhadkam. Ahchim Tu-tuligo att wehpeg bei ihda s‑apꞌekam. Mt wab-shaba ahpim gawul mahs hemajkam ab hahawa bei.11 Jiosh o wehs t‑wepo ab t‑neid ch wehs t‑wepos‑t‑doꞌibiamk.

12 Gawul mahs hemajkam o pi hekaj g Moseschehanig ch wabshaba s‑mahch mo haschu ds‑apꞌekamchwoe lodai heghekajmopi hab junihimg s‑apꞌekam. K g Tutuligo s‑mahch heg hekajchehanig mo haschu d s‑apꞌekam ch heg hekaj habwaꞌap wo e lodai mo pi am hu hab junihim. 13 Pi athedai wo i ha apꞌech g Jiosh hegwabsh hekajmo kahg chehanig k washaba heg hekaj mat heg am habwo junihid. 14Heki o hu pi edgid g Jiosh chehanig ggawul mahs hemajkam ch eda s‑mahch mo haschud s‑apꞌekam. K g ha‑mahchig d ha‑chehanig. K gha‑mahchig d ha‑chehanig. 15 K am wa tasho mowa hab chuꞌig no pi e kudut mo hekid hab wua gpi apꞌekam ch s‑ap e tahtk mo hekid hab wua gs‑apꞌekam. 16 Kut hab waꞌap wo e juh heg eda tashmat kei g Jiosh mat g Jesus Christ wo ha lodai gha‑chuꞌijigkaj, chum hems g pi ap ha‑chegitoidag.Neh, bo chuꞌig ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jioshmani ahgachug.

Mo g Tutuligo edgid g Jiosh chehanig17-18 Muꞌijj g ni‑wehm Tutuligo o hab e elid mo

s‑ap s‑mahch g Jiosh tatchui ch am hab junihim gs‑apꞌekam no pi edgid g chehanigaj. 19 Bo e elidmo d ha wanimeddam ch ab ha mahkch g tonlighegammo pi edgid g Jiosh chehanig. 20Bo e elid mowehs ab uꞌukch g amichudadag ch wohokam no piab uꞌukch hegai chehanig. Chumowahamashchamg pi haꞌichu mahchim ch aꞌal 21 k ch eda pi hejel amhu hab wua g e‑mashchama. Haꞌijj o ha mihshmadmat pi hedai haꞌichu wo ha ehsidad 22 ch pi wo hawehm woꞌiwua hegai mo pi d ha‑wehm kihhim cheda hejel hab masma hab e wua. Si o pi hohhoꞌidmat ab wo ihmad g hemajkam nahtoi k ch eda wo haehs mo haschu an hab chuꞌig ha‑cheopi ed. 23 Ab ochum si e hahaꞌichuchudmo edgid g Jiosh chehanigch eda muꞌikko pi am hu hab junihim ch ab mamka

g Jiosh g si edadag. 24An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohanaed:Gawul mahs hemajkam o s‑koꞌokam has ahg g Jiosh

ha hekaj g Tutuligo. Ezekiel 36:2025 Do si haꞌichu g pahl hikuchka em‑wehhejed

mamtp ab wo wohog elidad g chehanig. Mtp wab-shaba pi ab huwowohog elidad, k pi has d shaꞌi ahgag pahl hikuchka. 26 Matp hema ab wo sha wohogelidad g Jiosh chehanig, t g Jiosh hab masma ab woneidad mo pahl hikuchkas, chum as pi d Tuhligo chpi woho hikuchkas. 27 Gawul mahs hemajkam o pipahl hikuchkas ch eda haꞌi hab e junihim mo habmasma hab chuꞌig g chehanig. Kut heg hekaj ab woe chuꞌijigch g Tutuligo no pi edgid g chehanig ch edamelichkwuhim.

28 Pi o d Jiosh hemajkamga hegam mat wabshgawul juh g e‑chuhkug g pahl hikuchkakaj.29 Hegam o hi d Jiosh hemajkamga mat gawul juhg e‑ihbdag. Kut pi wo e nako mas g chehanigkajhab wo juh ihda. Hekia S‑apꞌekam Gewkdag athemho wo wa gawul juh g t‑ihbdag. Tp hems abwo em‑hehgchul g hemajkammamt gawul wo juh ge‑chuhkug. T wabshaba g Jiosh ab wo em‑hehgchulmat gawul wo e juh g em‑ihbdag.

31 Pegih, mtp hems a haꞌijj hab wo chei, “Pi oki

haꞌichu d shaꞌi ha‑apꞌedag g Tutuligo ha dahm ggawul mahs hemajkam.” 2Nt wabshaba wo em‑ahgimo muꞌi haꞌichu d t‑apꞌedag. Hema o d ihda mat gJiosh ab t‑hiwigi g haꞌichu e‑ahga matt wo ha ahgi gnahnko mahs hemajkam.

3 K hi wa chum woho mo haꞌijj g ni‑wehm oꞌod-ham pi ab hu wohog elid g haꞌichu ahgaj. T wab-shaba g Jiosh woho am hab wo juh hegai mo has ikaij. 4 Chum o hekid ahg g wohokam, chum as wehshemajkamg iattogi habwua. Neh, bo chuꞌig an Jioshoꞌohana ed:Jiosh haꞌichu ahga o d hekia wohokam, chum as

haꞌijj hab kaij mo pi woho. Psalm 51:45 Haꞌijj o hab kaij, M o wa s‑apꞌe matt hab wo

junihid g pi apꞌekam no pi heg hekaj tasho amchehgid mo g Jiosh hab wua g s‑apꞌekam. T heghekaj pi ap hab wo e juh g Jiosh matp s‑koꞌokam wot‑namkid heg hekaj. Neh, bo kaij. 6Nt wabshaba woem‑ahgi mo ahg g iattogi. Jiosh o chum hekid habwua g s‑apꞌekam. Pi at has masma wo e nako matwo t‑lodai matp d wo pi apꞌekamk.

7 K hab kaij idam, T‑iattogi o am tashogid mo gJiosh chum hekid ahg wohokam. Kuch heg hekajam chehgid mo heꞌes i geꞌej g Jiosh haꞌichu k ed.Pegih, k haschu ahgch hab kaij g Jioshmachs d pi apchuꞌijkam ch wo bei g s‑koꞌok namkidadag. 8 Haꞌijjo an ha iattogid manish hab kaij matt am hab wojunihid g pi apꞌekam ch hab masma wo tashogi gs‑apꞌekam. T wabshaba g Jiosh wo s‑koꞌokam hanamkid heg hekaj.

Mash wehs hemajkam d pi apꞌekam9 Neh, pi o shaꞌi baꞌich i s‑apꞌe g Tutuligo mo g

gawul mahs hemajkam. Wehsijj ach wa ab mohtoisg pi apꞌekam. K id an t‑uꞌukch. Kutt pi hedaiwo shaꞌit‑nako machs pi hab wo junihid g pi apꞌekam. 10Ano hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Pi o hedai oꞌodham d shaꞌi s‑apꞌekam

Page 147: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 3:11 144 ROMANS 4:1611 ch pi hedai amichud mo haschu d s‑apꞌekam ch pi

hedai mahchimk g Jiosh. Psalm 14:2-312Wehsijj at i e mehkod ab amjed g Jiosh k am hab

junihim g pi apꞌekam.Pi o hedai hab shaꞌi wua g s‑apꞌekam.Pi hedai.13-14 S‑koꞌokam o neneok hab masma mo

s‑em‑muꞌamk ch g iattogi hab kaij.Pi kehg ha‑neꞌoki o hab masma i wuhshani mo g

hialwui ab koꞌoi amjed. Psalm 6:9; 10:715 E o nahtokch mat s‑koꞌokam wo em‑juh k wo

em‑mua.16 Chum o hebai gantan g shoꞌigdag ch padchud g

s‑ha‑hehgig.17 Pi o hekid shaꞌi s‑ap e tahtk. Isaiah 59:7-818 ch pi hekid ab has elid g Jiosh. Psalm 36:1

19 Jiosh at ab baꞌich wo i ha chuꞌijigch hegam moedgid g chehanigaj ch pi am hu heg oidch hab ejunihim. K hekaj hab mahs mo g Jiosh wehs ab haabchud g hemajkam. 20 Pi at hedai wo e nako maswehs am hab wo junihid g Jiosh chehanig ch hekajwo i e apꞌech am Jiosh tahgio. Chehanigaj at am woi t‑tashogi mach haschu pi apꞌekam hab wua.

Mo has masma ha apꞌechud g hemajkam g Jiosh21 Iaꞌi idani at am i tashogi g Jiosh mat has

masma wo i ha apꞌech g hemajkam am e tahgio.Chehanig at pi wo shaꞌi t‑apꞌechud k wabshaba hegwohokamchudmat hasmasma g Jioshwo i t‑apꞌech.K g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam id habwaꞌap wohokamchud. 22 Jiosh at am wo i ha apꞌechhegammatp hedai ab wo i s‑wohoch g haꞌichu ahgajk ab wo hiwgad g Jesus Christ, chum as has mahsd wo hemajkamk. 23 Wehs hemajkam at hab juhg pi apꞌekam k pi am hu ais g Jiosh hab elida.24 K wabshaba g Jiosh ab i s‑t‑hoꞌigeꞌid. T g alidajJesus Christ ab moht g s‑koꞌok t‑namkidadag amt‑wehhejed. T hekaj ab i t‑apꞌech g Jiosh e wui.25 Jiosh at am i apꞌech mat g alidaj wo e muhkidam t‑wehhejed k hekaj gam hu hab wo i juh g piap t‑chuꞌijig mattp hedai ab wo i s‑wohoch. Ab owabsh s‑ha hoꞌigeꞌid hegam heki hu hemajkam moab s‑wohochud ch pi chegima g ha‑chuꞌijig 26 nat pig alidaj wo e muhkid am wehs t‑wehhejed. Bo wamasma am t‑chehgidch g Jiosh mo chum hekid habwua g s‑apꞌekam chwo e nakomat amwo i ha apꞌechg pi ap chuꞌijkam mat hekid ab wo bei g Jesus nat piheg ab moht g s‑koꞌok t‑namkidadag.

27-28 Neh, k pi haꞌichu d shaꞌi hegai machs hekajwo chum si t‑haschudad. Pi att wo shaꞌi t‑nakomachs wo i t‑apꞌech am Jiosh tahgio am hab juni-hidch g s‑apꞌekam. Jiosh at am wo i t‑apꞌech e wuimatt hekid ab wo i s‑wohoch g haꞌichu ahgaj. 29Pi ohegam d waꞌi ha‑Jioshga mat ab ha mah g chehanigch wabshaba wehs hemajkam d ha‑Jioshga. 30 Ab oha wehnad ch wepomasma ab ha neid g Tutuligo chhegammo pi d Tutuligo. Wehsijj at hab waꞌi masmawo i e apꞌech am Jiosh tahgiomat abwo i s‑wohoch ghaꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus. 31 Id o pi hab d ahgamachs im hu hab i juh g Jiosh chehanig matt hekidab i s‑wohoch. T‑wohochudadag o am i t‑gewpkadmatt am hab wo junihid g tatchuij mo hab wa chumd ahga g chehanigaj.

4Haꞌichu i tashogida ab amjed g Abrahambad

1 Am ant wo i wuhshad g Abrahambad mant amwo i em‑tashogi ihda mani wa em‑ahgid. IhdaAbrahambad ash d t‑shohshon ahchim Tutuligo 2 chab i s‑wohoch g Jiosh. Tsh g Jiosh heg hekaj am iapꞌech e tahgio. Pi atsh wa hejel am i e apꞌech heghekaj mas hab junihim g s‑apꞌekam. K heg hekaj wapi am hu haꞌichu d shaꞌi hegai matsh wa heg hekajwo chum si e haschudad g Abrahambad. 3An o habchuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Abrahambad at ab i s‑wohoch g Jiosh.T g Jiosh heg hekaj am i apꞌech e tahgio. Genesis 15:64 Neh, do em‑namkidadag hegai mamt wo ha gehgchikpank. 5 K wabshaba d em‑mahkigdag hegaimamtp ab wo bei ab s‑wohochudk hegai mo abem‑makiog. K g Jiosh hab kaij mat am wo i haapꞌech e tahgio k gam hu hab wo i juh g pi apha‑chuꞌijig hegammat abwo i s‑wohoch. Id o d Jioshmahkigdag. 6 K id hab ahg g Davidbad ch hab kaijmo s‑ap e tahtk hegammat ab wo i s‑wohoch g Jioshnat pi am wo i ha apꞌech e tahgio. K hab masma anoꞌohadag:7-8 Shoꞌo waꞌi s‑ap e tahtk hegammat hedam g Jiosh

gam hu hab i juh g pi ap ha‑chuꞌijig k pi abhu wo ha mohtoꞌi. Psalm 32:1-2

9 David o pi hegam hab waꞌi ha ahg mo pahlhikuchkas ch wabshaba hegam hab ep ha ahg mopi pahl hikuchkas. Heki ani hu ahg matsh g Abra-hambad ab i s‑wohoch g Jiosh. Sh g Jiosh heghekaj hab kaij mo d s‑apꞌekam. 10 Id at hab e juhmat koi e pahl hikuch g Abrahambad. 11-12 Ab ashwa s‑wohochud g Jiosh. Sh g Jiosh heg hekaj habkaij mo d s‑apꞌekam. T heg i dahm am hahawa epahl hikuch mat hab masma am wo wohokamchg e‑wohochudadag mat heg hekaj am i apꞌech gJiosh. T g Jiosh hab masma wehs am wo i ha apꞌechhegammat habwaꞌap abwo i s‑wohoch, chumhemshegam mo pi pahl hikuchkas. Heg o wa wepo machahchim Jiosh wohochuddam woho d Abrahambadamjedkam nach pi hab masma apꞌedag. Hemhowa att ab wo s‑wohochudad ch ab wo hiwgad habmasma mash wa g Abrahambad.

Matsh g Jiosh wohochuddam wo bei g apꞌechudaj13 Jiosh ah am ha ahgid g Abrahambad ch am-

jedkamaj matsh am wo i ha apꞌech e tahgio kwehs ab wo ha mah g jewed kahchki matp ab wo is‑wohoch. 14 Kut pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajkg ha‑wohochudadag matp id hab wo sha ha junig Jiosh hegam mo pi ab hu wohochud ch am habwabsh junihim hegai mo an oꞌohanas chehanig ed.T g Jiosh dwo s‑iattomkamkmatp amhabwo sha hajuni. 15Pi att ab hu wo shaꞌi i t‑apꞌech g chehanigkajk wabshaba heg hekaj ab wo t‑abch g t‑chuꞌijig mattab wo bei g s‑koꞌok t‑namkidadag. T hegam mo piedgid pi heg hekaj ab hu wo e abch.

16 Pi at ahchim am waꞌi i t‑apꞌech g Jiosh machwa an uꞌukch g heki hu chehanigaj. Ahpim at amep i em‑apꞌech mamt hab waꞌap ab i s‑wohoch ghaꞌichu ahgaj. Batt masma am oidk hab t‑juh gAbrahambad k ab hiwig g Jiosh hemajimatalig. Ido heg wa wepo mo g Abrahambad d t‑ohg. K gJiosh heg hekaj am t‑chehgidch mat has wo chum

Page 148: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 4:17 145 ROMANS 6:2masmak. 17Bo masma an oꞌohadag mash g Jiosh amahgid g Abrahambad:Bantm‑juhmapt dwo ha‑shohshonk gmuꞌi nahnko

mahs hemajkam. Genesis 17:5Id at woho hab e juh. K d wohokam hegai Jioshneꞌoki mat g Abrahambad ab i s‑wohoch. Jiosh okie nakog mat ab wo i wuhshad g muhki ab muhkigamjed k am wo nahto haꞌichu hab wabsh cheꞌekmat am hab wo e juh. 18 Abrahambad ash wa abs‑wohochud mat g Jiosh ab wo ha mah g ali mat edakekelit chum as pi mahch mas has masma hab wojuh. Tshheghekaj hab juhg Jioshmodha‑shohshong muꞌi nahnko mahs hemajkam. Bo masma an habchuꞌig Jiosh oꞌohana ed mo g Jiosh hab kaij:G i ha neid g huhuꞌu.Haꞌakia at d wo k g m‑amjedkam. Genesis 15:5Neh, boki kaij. 19 Tsh pi shaꞌi gawul juh ge‑wohochudadag g Abrahambad, chum as hemsaihim g siant ahidag. Kush g Sarabad pi ha mamdat.20-21 Abrahambad ash ab si ihm g Jiosh nash pi absi s‑wohochud mat wo e nakog k woho am hab wojuh hegai mo haschu am ahgid. 22 Heg atsh hekajam i apꞌech g Jiosh e tahgio k gam hu hab i juh gchuꞌijigaj. 23 K pi heg waꞌi wehhejed an oꞌohanashegai 24 ch wabshaba ahchim ep t‑wehhejed. Jioshatsh gamhuhab epwo i juh g t‑chuꞌijig ahchimmatthab waꞌap ab i s‑wohoch. 25 Heg atsh hekaj am ikei g t‑kownalig Jesus mat wo e muhkid g t‑chuꞌijigwehhejed k ab ep wo i wuhsh muhkig amjed. Kuttam i t‑apꞌech Jiosh tahgio ab i s‑wohochudk ihda.

5Matsh g Jiosh am i t‑apꞌech e tahgio

1Am at i t‑apꞌech g Jiosh e tahgio ahchimmatt abi s‑wohoch g haꞌichu ahgaj ab amjed g t‑kownaligJesus Christ. Kuch heg hekaj ab wui si s‑ap t‑tahtk.2 Shoꞌo waꞌi si s‑hemajima a t‑wui. Kuch si s‑hehgigch ab nenida mat ab wo i t‑wahpki e‑kihdag ed kab wo si t‑haꞌichuch. 3 Chum as haꞌichu t‑kudut, cheda si s‑hehgig nach pi s‑mahch mo g t‑kudutadaghab t‑wua matt wo s‑chu nakogad. 4 T g Jiosh s‑apwo i t‑el mach s‑chu nakog. Kutt id hekaj am woi t‑gewpkai heg wui mach ab nenida. 5 Ab at it‑mah g Jiosh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. K heg abt‑mahtchulid mo si pihk e elid g Jiosh ab t‑wui. Chhekaj s‑mahch mat woho am wo i t‑wahpki g Jioshe‑kihdag ed.

6Dachwapi ap chuꞌijkamchpi ha gewkdagmachshab wo juh haꞌichu matt hekaj am wo i t‑apꞌech. Twabshaba g Jiosh am i apꞌech mat g alidaj e muhkidam t‑wehhejed. 7 Pi o hedai e muhkidamk hemawehhejed. Tp hems hema hi wo wa e muhkid hemawehhejed mo d si oꞌodham. 8 Kuch eda d wa chumpi ap chuꞌijkam. T g Jiosh am t‑chehgi mo heꞌesab si i t‑tatchua am i apꞌechudk mat g alidaj amt‑wehhejedmuhk gamhuhab i juh g pi ap t‑chuꞌijig.9Kuch hab s‑mahch mat hahawa pi heg hekaj ab huwo t‑namkid. 10 Heki ach hu pi ab hu hajunima gJiosh. T g alidaj muh am t‑wehhejed mat hab wot‑juh matt ab haha wo hajunit g Jiosh. Pegih, chbaꞌich ab i apꞌedag am Christ doꞌibiatalig ed no pid doakam ab muhkig amjed ch wo e nako mat woi t‑wehmtad. 11 Kuch si s‑hehgig mat g t‑kownalig

Jesus Christ gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig k ami t‑apꞌech mach ab hahawa si s‑hajunima g Jiosh.

Mash gawul masma g Adambad ch Christ12-14 Ab atsh haꞌichu cheha g Jiosh hegai mo d

wehpeg oꞌodham ch hab chehgig Adam. Tsh hegmulin k hab i shonwuich g pi apꞌekam jewed dahm.Tsh hekaj am i shonwua muhkig. Tsh g Jiosh pi habep juh g chehanig am hugkam matsh an i wuhsh gMosesbad. Sh eda wehsijj hab wua g pi apꞌekam.Kush heg hekaj g muhkig wehsijj ab ha aꞌahe, chumas pi mulin g chehanig hab masma matsh wa gAdambad.

Jiosh oki am haꞌichu t‑chehgidch ab amjed gChrist id hekaj Adambad. 15Wehsijj atsh ab haꞌichui wahpki am wehs ha wehhejed g hemajkam. Kwabshaba gawul mams hegai mat ab i wahpki. Domuhkig hegai matsh g Adambad ab i wahki wehsha wehhejed g hemajkam. K wabshaba d Jioshhemajimatalig hegai matsh g Jesus Christ ab i wahkiwehs t‑wehhejed. 16 K d al hemako hegai chuꞌijigmat hekaj am i wah g s‑koꞌok namkidadag. Kwabshaba muꞌij g pi ap t‑chuꞌijig. K eda g Jioshwehs gam hu hab i junihog am t‑wehhejed. Abo d t‑wuikam hegai s‑koꞌok namkidadag nach piab d Adambad amjedkam. K wabshaba d Jioshmahkig ihda mat hab t‑juni gm hu hab i juhk g piap t‑chuꞌijig. 17 Muhkig at ab wehsijj t‑maꞌish heghekaj. Adambad pi ap chuꞌijig. K wabshaba g Jioshsi s‑hemajim ab t‑makiog g hoꞌigeꞌidadag. Kutt amaigo dahm i chehchsh g muhkig ahchim matt abbei. Ab o t‑mahkch g apꞌedag am gahi wuhshanimg Christ matt s‑ap wo himad g t‑doakag id dahmjewed.

18 Pegih, id ani em‑ahgid mat g Adambad ab iwahki g s‑koꞌok namkidadag am wehs t‑wehhejedheg hekaj hemako pi ap e‑chuꞌijig. T wabshaba gChrist am hab juh g doꞌibiadag amwehs t‑wehhejedheg hekaj hemako s‑ap e‑chuꞌijig ch ab t‑makiog gwechij doakag. 19 Adambad at pi wohog el g Jiosh.K heg hekaj muꞌijj d pi ap chuꞌijkam. Christ at hejelab s‑wohog el g Jiosh. Kut heg hekaj muꞌijj ab wo i eapꞌech am Jiosh tahgio.

20 Hemajkam o pi hohhoꞌid g chehanig ch baꞌichhab i s‑junimk g pi apꞌekam wa chum s‑mahchch gchehanig. K wabshaba ab t‑mahks matt hekaj wos‑mahchk mo heꞌes i geꞌej g pi ap t‑chuꞌijig. K edag Jiosh hoꞌigeꞌidadag baꞌich i geꞌej no pi gam hu habi junihog g t‑chuꞌijig. 21 Pegih, tt wo chum nei matam t‑gewito g pi apꞌekamnach pi heg hekaj ab aihimg muhkig. Heg o wa wepo mo d t‑maliomig g piapꞌekam ch am t‑wanchshulig muhkig wui. Kuchwabshaba hemuch edgid g Jiosh hemajimatalig abi s‑wohochudk g s‑kehg haꞌichu ahgaj ab amjed gt‑kownalig Jesus Christ.

6Matt pi hab wo junihid g pi apꞌekam am i bek g

wechij doakag1 Pegih, tp hems haꞌi hab wo chei matt hig baꞌich

amhabwo i junihid g pi apꞌekam. T g Jiosh baꞌichwoi s‑t‑hoꞌigeꞌel. 2K eda pi hab shaꞌi chummahsmachsam hab wo junihid g pi apꞌekam. Am att i dagito g piapꞌekam. K pi am hu hahawa ha gewkdag t‑dahm.

Page 149: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 6:3 146 ROMANS 7:15Id o heg wa wepo matt heki hu muh natt pi pi habhahawa epwo junihid g pi apꞌekam. 3Ab att t‑chehgig t‑pahl wakonakaj matt ab i t‑hemakoj Jesus Christwehm. K heg wawepomatt amwehmaj muh natt piab i t‑hemakoj hegwehmmatmuh. 4T‑pahl wakonaowepogidasmattwehmaj gedhu t‑hiash am imuhk.T g Jiosh ab i t‑mah gwechij doakag heg hekaj si geꞌee‑gewkdag mat hekaj ab i wamigi g Christ muhkigamjed.

5Ab att i t‑hemakoj hegwehmmat am t‑wehhejedmuh. Kut hekaj ab t‑mah g wechij doakag. Id owepo masma matt am wehmaj koꞌo k wehmaj ept‑chechegito. 6 Am att i dagito g heki hu t‑doakag.Kut hab gam hu hab i e juh g pi ap t‑tatchui. K pi anhu hahawa t‑wulshch g pi apꞌekam. 7Nat hig hab epwo juh g pi apꞌekam hegai mat heki hu muh? Pegih,tt ahchim hab wa masma am i dagito g pi apꞌekamab i s‑wohochudk mat g Christ am t‑wehhejed muh.8 Heg muhkig o d t‑muhkig no pi d t‑namkidadag.Id att ab i s‑wohoch. T g Jiosh heg hekaj ab t‑mahg wechij doakag k ab wo i t‑wuwhas muhkig amjedhabmasmamat hab juh g Christ. 9Pi at hekid ep womuh g Christ mat wa uhpam ep e chegito. Muhkig opi am hu dahm gewkdag. 10Hemho at muh mat wokuhgi g pi apꞌekam gewkdag am t‑dodakag ed k ep echegito k hemuch d doakam wehhejed g Jiosh.

11 Pegih, mt wo chum kuhgi g pi apꞌekame‑dodakag ed k d wo dodakamk wehhejed g Jioshab i e hemakochudk g Jesus Christ wehm. 12 Pi gwo hiwgidad g pi apꞌekam mas am ep wo i chikp gem‑doakagmamt hekaj habwo juh g pi ap e‑tatchui.13 Wehs amt am wo i e‑dagito Jiosh wui namsh pid e doꞌibiakam ab amjed g muhkig. T am hahawo i em‑hekaj g Jiosh mamt am hab wo junihid gs‑apꞌekam. Pi g wo shaꞌi e hiwgid mas wo em‑hekajg pi apꞌekam has i masma. 14 Heki ach hu abwecho g chehanig ch wabshaba hemuch edgid gJiosh hemajimatalig ch hab pi hab wo chum junihidg pi apꞌekam.

Matt am wo i t‑dagitokchid s‑apꞌekam wui15 Pegih, t hahawa pi ab hu haꞌichu wo t‑abch g

chehanig nat pi g Jiosh ab s‑t‑hoꞌigeꞌid k t‑doꞌibia.Kutp hems heg hekaj haꞌi hab wo elidadmat am habwabsh wo i junihid g pi apꞌekam. 16 T wabshaba gpi apꞌekam an wo ha uꞌukchid matp hab wo junihid.T g Jiosh s‑koꞌokam ab wo ha namkid. Ab amt wos‑wohog elidad g Jiosh. T heg am wo i em‑apꞌech ewehhejed. 17 Pi apꞌekam o wa an em‑uꞌukch. Kumtwabshaba ab i s‑wohoch g wohokam ab amjed gJiosh. Kuni id hekaj ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh. 18 Eamt wulꞌo ab amjed g pi apꞌekam. K g s‑apꞌekam anhahawa em‑uꞌukch.

19Ni wabsh g pi hasig neꞌokikaj em‑tashogid nampi pi koi si s‑amichud. Am amki wa e dagitokchsi s‑uam haꞌichu wui ch hab junihim g pi apꞌekam.Tsh g Jiosh em‑doꞌibia. Kumt am hahawa wehs woi e dagito s‑apꞌekam wui ch hab wo junihid g Jioshtatchui.

20 Pi am ab hu kaiham g s‑apꞌekam mo hekid gpi apꞌekam an em‑uꞌukch. 21 Kut pi haꞌichu s‑aphab em‑juni g pi apꞌekam. Si am wa e ehꞌelid mamwa am hab junihim. K g pi apꞌekam ab wabshem‑ahijidahim g s‑koꞌok em‑namkidadag. 22 Kumtwabshaba e wulꞌo ab amjed g pi apꞌekam. K g Jiosh

d hahawa em‑ahmo ch hab em‑juh mam d hahawas‑apꞌekam. K ab him mamt ab wehs wo bei g pi hahuhugedam doakag. 23Hegammat hab wo junihid gpi apꞌekam at ab wo ai g s‑koꞌok e‑namkidadag. Twabshaba hegam mat ab wo i e dagito t‑kownaligJesus Christ wui ab wo bei g pi ha huhugedamdoakag.

7Mo g Paul haꞌichu chum ha tashogid g hohntakaj

1 Neh, ni‑wepnag, s‑mahch amki mo has chuꞌigg t‑chehanig. Kuni heg hekaj hab em‑elid mamtwo s‑amich ihda mant wo em‑ahgi. Chehanig o anuꞌukch g oꞌodham am hugkammat heꞌes i tash d wodoakamk. 2-3 Pegih, k hab chuꞌig g chehanig mat guwi pi ep wo ha kunt mat eda g kunaj d wabsh wokia doakamk. K wabshaba hiwgidas mat wo ha kuntmatp g kunaj heki hu wo muh. Pi o ab hu hahawashohbidch g chehanig.

4Pegih, k habwaꞌap chuꞌig am t‑wehhejed ahchimmatt ab i s‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh.Am att i t‑hemakoj g Christ wehm. K id hegwepogidas matt am wehmaj muh. K pi an huhahawa t‑uꞌukch g chehanig. Dach enigaj hegai mate chegito ab muhkig amjed ch hekaj s‑ap haꞌichuhab wo chum junihid am wehhejed g Jiosh. 5 Am owabsh ha chuꞌamun g chehanig hegammopimahchg Jiosh. K baꞌich hab i junihim g pi apꞌekam. K gs‑koꞌok ha‑namkidadag ab ha aihim. 6 Tt wabshabaab i t‑hemakoj g Christ wehm. T g Jiosh t‑wulꞌo abamjed g chehanig. Heki ach hu am chum chikpanidg Jiosh g chehanigkaj. K wabshaba hemu g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag t‑wanimed. Ch hahawa wohochikpanid.

Mach wa ab abchudas g Jiosh chehanigkaj7 Haꞌi o hab elid mo pi apꞌe g Jiosh chehanig. K

wabshaba piwoho. Chehanig o am t‑tashogid g pi apt‑chuꞌijig. Neh, pi att wo chum mahchk mo pi apꞌemach si pihk t‑elid g haꞌichu t‑enigakaj. K wabshabag chehanig am t‑tashogid mo pi apꞌe. 8Kuch wa amhahawa baꞌich i s‑gewkam si pihk t‑elid g haꞌichut‑enigakaj. Matp pi an hu wo haꞌichugk g chehanig,t d wabsh wo pi haꞌichuk g pi apꞌekam. 9 Neh,pi ani has shaꞌi ni‑tahtk mani eda pi ap mahch gchehanig. Nt hahawa s‑mai. T baꞌich am i si echehgi g pi apꞌekam am ni‑eda. Kunt s‑mai manikiaihog g s‑koꞌok ni‑namkidadag. 10-11 Jiosh at habjuh g e‑chehanig matt heg hekaj wo s‑mai matt hasmasma wo bei g s‑ap doakag. Kunid eda heg abam cheh maniki d pi ap chuꞌijkam ch ab aihog gni‑muhkig ch s‑koꞌok ni‑namkidadag.

12 Do hekia s‑apꞌekam ch s‑kehgaj g chehanig cham t‑tashogid matt has wo chum t‑junihid. 13 Pi atg chehanig hab ni‑juh mani ab aihog g ni‑muhkigch s‑koꞌok ni‑namkidadag. Pi apꞌekam at hab ni‑juhmani wa ab aihog. Chehanig o s‑kehgaj. K g Jioshheg hekaj am t‑tashogid mo haschu d pi apꞌekam chhas masma si pi apꞌe.

Heg o wa wepo mani gohk dodakag14Pegih, k d hekia s‑apꞌekam g chehanig. Kuni wa

wabshaba d wabsh oꞌodham. K wa g pi apꞌekam anni‑uꞌukch. 15Pi o wa ta amichudama g ni‑doakag amni‑wehhejed mani wa eda wabsh hejel ab ni‑hiwig.

Page 150: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 7:16 147 ROMANS 8:30S‑mahch ani mo haschu d s‑apꞌekam ch wabshabapi am hu hab junihim ch heg hab waꞌi junihimmani haschu i pi hohhoꞌid. 16 Id ani wa hekajwohokamchud mo g chehanig s‑apꞌe. 17 Pi ani wahab chum junimk g pi apꞌekam. K wa wabshaba hegan ni‑uꞌukch. K wa heg hekaj heg wa wepo mani wapi d si ahni ch am hab junihim. 18Ni‑doakag o wa dwabsh hekia pi apꞌekammani wa eda pi ab hu hiwigg Jiosh. Kuni wa pi shaꞌi ni‑nakog manis am hab wojunihid g s‑apꞌekam, chum anis wa hab s‑junimk.19 Heg ani hab waꞌi junihim pi apꞌekam, chum anispi hab chum junimk. 20 Heg ani wa hekaj hab kaijmani pi d si ahni ch hab junihim. Pi apꞌekam o waan ni‑uꞌukch.

21Pegih, boki chuꞌig g t‑doakagmach eda pi ab huhiwig g Jiosh. Pi att wo t‑nako machs hejel am habwo junihid g s‑apꞌekam, chum achs hab s‑junimk.22 S‑mahch ach mo s‑apꞌe g Jiosh chehanig. 23 Kwabshaba g pi apꞌekam an t‑uꞌukch ch hab t‑wuamach ab wui gegok.

24-25 Pegih, boki chuꞌig g t‑doakag mach eda piab hu hiwig g Jiosh. Bach chum s‑junimk g Jioshchehanig ch wabshaba am hab wabsh junihim g piapꞌekam. K pi in hu hedai haꞌichugmaswo t‑doꞌibia.Kuch heg hekaj si pi ap t‑tahtk. T wabshaba g Jiosham i kei g e‑alidag Jesus Christ. Kut heg t‑doꞌibia. Idach hekaj ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh.

8Mo g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab t‑mahkch g

wechij doakag1 Pi o ab hu hahawa t‑abchud g Jiosh g haꞌichu

t‑chuꞌijig ahchim mach ab si hiwig g Jesus Christ.2Hekia S‑apꞌekamGewkdag at t‑wulꞌo ab pi apꞌekamt amjed k ab t‑mah g wechij doakag. K pi ab huhahawa t‑aihog g s‑koꞌok t‑namkidadag. 3 Pi attwo shaꞌi t‑nako machs am hu hab wo junihid gchehanig ch hekaj wo t‑doꞌibia nach pi d wabshoꞌodham. T wabshaba g Jiosh am i kei g e‑alidagmat wo t‑doꞌibia. T heg ia i wuhsh jewed dahm khab masmakahim mach ahchim ch wabshaba pi hachuꞌijig ch gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. 4 Jioshat hab masma am i t‑apꞌech e‑tahgio k hab masmaab t‑neidmatt pi hekid shaꞌi mul g chehanig ahchimmach ab i t‑dagitokch Hekia S‑apꞌekam Gewkdagwui ch pi am hu hab junihim g hejel pi ap t‑tatchui.

5 Hegam mo hab junihim g hejel e‑tatchui oheg hekaj an e uꞌukch. K hegam mo hab juni-him g tatchuij g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag heghekaj an epai e uꞌukch. 6 Am o hihim s‑koꞌoke‑namkidadag wui hegam mo hab junihim g hejele‑tatchui. Ch ahchim mach hab junihim g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag tatchui am Jiosh kihdag wuihihimad ch hekaj wo si s‑ap t‑tahtkkad. 7Do obgaj gJiosh hegai mo hedai g hejel e‑tatchui hab junihimno pi pi ab hu wohog elid g Jiosh ch pi wo shaꞌi enako mas am hab wo e juh. 8 Pi at wo e nako hegammo habwua g hejel e‑tatchuimas habwo juh g Jioshtatchui.

9 Ch wabshaba ahchim pi g hejel t‑tatchui habwua. Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o am t‑eda habchuꞌig. Kuch heg tatchui hab wua. Hegam mopi am hu ha eda g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o pid Jiosh hemajkamga. 10 T ahchim am i t‑apꞌech

g Christ am tahgio g Jiosh k ab t‑mah g HekiaS‑apꞌekamGewkdag. Kuch heg hekaj edgid gwechigdoakag, chum as hi wa g muhkig ab wehs ha aihog ghemajkam g pi ap ha‑chuꞌijigkaj. 11 Kut am uhpamep wo t‑chegitoich g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag habmasma mat hab juh g Christ.

12Pegih, ni‑wepnag, ab o d t‑wuikammatt habwojunihid g Jiosh tatchui. 13 Jiosh at gam hu hab wo it‑juh mattp am hab wo sha junihid g hejel t‑tatchui.Hekia S‑apꞌekamGewkdag o am i em‑wehmaj. Kumtgam hu wo s‑ohhod g pi ap haꞌichu hab e‑juni k habwo edgidad g wechij doakag.

14 Ab at t‑mah g Jiosh g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. K heg am t‑wanimed. Ch hab s‑mahchmach d Jiosh aꞌaliga 15 ch ab ihm mo d t‑ohg chpi shaꞌi ehbid. 16 Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o amt‑tashogid mach d aꞌaligaj g Jiosh. 17 Jiosh at abwehsmahg e‑alidag g e‑hoꞌigeꞌidalig khabwaꞌapwot‑mah nach pi hab waꞌap d aꞌaligaj. Kutt wabshabawehpeg ab wo nako g shoꞌigdag habmasmamat heghab e juh mo d si alidaj.

Matsh ab wo si has t‑elidad g Jiosh18 Si atsh geꞌe ab wo has t‑elidad g Jiosh. Kutt

hab pi wo shaꞌi kuint g al t‑shoꞌigdag ia jewed dahm.19 Jiosh atsh wehs haꞌichu dahm wo t‑mahsko wuaahchim aꞌaligaj. K wehs haꞌichu nahtoij heg nenida.20-21 Do Jiosh hab elida mat wehs e padch g nahtoijmat eda g oꞌodham pi ap chuꞌi. Wehs haꞌichu o abhahawa e wulshch g pi apꞌekamkaj. Tsh wabshaba gJiosh wo wulꞌo g e‑nahtoi mat hekid am wo mahskot‑wua ahchim aꞌaligaj. Tsh wehs haꞌichu hahawa epsi s‑kehg hab wo mahsk.

22 S‑mahch ach mo hemuch g haꞌichu nahtoij gJiosh shahag wepo mo shahshani hab sha masmamat g uwi g ali wo be k ab i taht g s‑koꞌok. 23Ahchimmo g Jiosh ab t‑mahkch gHekia S‑apꞌekamGewkdagach hab waꞌap shahshani ch ab si nenida mat amwoi nahto g t‑doꞌibiadag k wo wechijid g t‑chuhkug.Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o d wehpeg mahkigdajg Jiosh ab t‑wui. 24 Ab att i s‑wohoch g Jiosh.Kut t‑doꞌibia. K wabshaba am wabsh kia wiꞌismat wo nahto g t‑doꞌibiadag k am wo i t‑wahpkie‑kihdag ed. Kuch s‑wohochudmat id habwo t‑juni.25Wohochudadag o hab d ahgamamt s‑e tahtk ch abwo nenidad hegai mamt koi nei.

26 Pi ach ahim gewkdag. K wabshaba g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag i t‑wehmaj. Pi ach mahchmatt has masma wo t‑hoꞌigeꞌidahunad am Jioshwui. K wabshaba g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag abt‑mahtchulid. Kuch hab shahshani ch shoak amJiosh wui ch pi shaꞌi mahchmatt has masma hab wochei hegai mo haschu ab t‑tahtchud. 27K wabshabag Jiosh s‑mahch g t‑ihbdag ch ep s‑mahch hegai mohaschu ab t‑tahtchud g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.Heg o hab wua g t‑hoꞌigeꞌidahuna am Jiosh tatchuioidch. Kuch ab tahni g i wehmtadag am ha wehhe-jed g Jiosh hemajkamga.

28 Ab at i t‑wai g Jiosh matt d wo hemajkamgajk.Kuch ab wui si pihk t‑elid. K g Jiosh heg hekaj wehshaꞌichu am i apꞌechud mat t‑wehhejed wo s‑ap iwuhsh haꞌichu. 29 Heki o hu s‑mahch g Jiosh mathedai ab wo kaiha g waidaj ch am apꞌech matt wowepo chuꞌigk g alidaj ch wehmaj d wo aꞌaligajk. Tg alidaj d wo wehpeg t‑siꞌihegk. 30 T wa woho ab

Page 151: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 8:31 148 ROMANS 9:25i t‑waid k am i t‑apꞌech e tahgio k hahawa pi abhu haꞌichu t‑chuꞌijigchud. K am baꞌich ehp mat abt‑mah g si has e‑elidadag.

Mat pi haꞌichu wo e nako mat wo i t‑gawulkai abJiosh amjed

31 Pegih, bo masma am t‑wehhejed kehk g Jiosh.T hab pi hedai wo e nako mas ab t‑wui wo kekiwua.32Pi at shaꞌi t‑daꞌi g Jiosh g e‑alidag. Kuch heg hekajs‑mahch mat pi haꞌichu ep wo shaꞌi t‑daꞌi. Alidajat ab wui e iagchul am t‑wehhejed. 33 T g Jioshheg hekaj gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. Thab pi hedai wo e nako mas ab wo haꞌichu t‑abch.34 Jiosh alidag at ab nako g s‑koꞌok t‑namkidadagam t‑wehhejed muhk. T hab pi wo t‑ai hegait‑namkidadag. T g Jiosh ab iwuhshadmuhkig amjedk an s‑apko dai e‑hugid an. K heg am t‑wehhejede hoꞌigeꞌidahun ab Jiosh wui. 35 Kuch eda hi wahebaichujj ab nakog g kudutadag ch s‑hasig haꞌichuch shoꞌigchudadag nach pi d Christ wohochuddam.Bihugig ch shoꞌigdag ch s‑ta ehbidam haꞌichu chcheggiadag o ab ep t‑aihog. 36 Bo chuꞌig g Jioshhaꞌichu ahga:“Chum ach hekid ab nakog g s‑ta ehbidam haꞌichu

am wehhejed g Jiosh.Kum hab t‑elid mach ab aihim gmuhkig habmasma

mo g ha‑giꞌichuda kakawal.” Psalm 44:22Neh, ttp hems hebai hab wo i el mat am i haꞌasasi pihk e el g Christ ab t‑wui. 37 K wabshaba idpi woho. Ab o si pihk e elid g Christ t‑wui ch abt‑mahkch g gewkdag. Kuch wehs gewitoghim gt‑kudutalig. 38-39 S‑mahch ani mat pi hekid haꞌichuwo shaꞌi e nako hemuch o gam hu t‑baꞌich masan wo shohbi g Jiosh pihk elidadag ab t‑wui mattphebai wo i k id dahm jewed o in t‑dahm. Pi at gmuhkig o g doakag wo shohbi, niꞌis g anghil o gs‑ta ehbidamkam gewpkdag. Ab o t‑chehgidch gt‑kownalig Jesus Christ mo t‑hekaj si pihk e elid gJiosh. Kut pi hekid haꞌichu wo shaꞌi e nako mas anwo shohbi g pihk elidadaj.

9Mo has masma ab ha neid g Jiosh g Tutuligo hema-

jkam1-2 Muꞌijj g ni‑wehm Tutuligo o s‑ohhodamk g

Jesus pi wohochudchmo d Jiosh si Kehsha. Kuni heghekaj si pi ap ni‑tahtk. K g ni‑ihbdag shaꞌi si s‑koꞌok.S‑mahch ani mani g wohokam em‑ahgid nani pi pini‑elid ch em‑ahgid. K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagan ni‑uꞌukch. 3 Si ani tatchua mat wo e doꞌibia gni‑wehm oꞌodham, chum anis hems heg hekaj pi woni‑doꞌibia. 4-5 Do chum Jiosh hemajkamga. Jioshat ab i ha chuhcha g t‑shohshonbad k am ha ahgidmat si s‑kehg haꞌichu hab wo t‑juni. Ab o si hast‑elid g Jiosh ch ab t‑mahkch g e‑chehanig. Kuchhab s‑t‑mahch ch hab junihim g ab si has elida Jioshwui. T g Jiosh si Kehsha ab t‑amjed i wuhsh ia jeweddahm. Tt heg hekaj ab wo si has elidad g Jiosh chumhekid. Neh!

6 K eda muꞌijj g ni‑wehm oꞌodham pi ab huwohochud g Jiosh si Kehsha. K wabshaba id pi habd ahga mas g Jiosh pi am hu hab wo juh hegai mohab kaij mat hab wo juh. Pi atsh wehsijj g Tutuligodwo Jiosh hemajkamgak. 7 Id ant amwo em‑tashogi

am em‑ahgidch ab amjed g Abrahambad. Pi atshwehsijj g Abrahambad amjedkam wo enigak hegaimash wa g Jiosh ab makiog. Gohk ash wa aꞌalidag gAbrahambad. Sh hema hab chehgig Isaac. Kush gJiosh hab kaij ab Abrahambad wui:Hegam waꞌi Isaac amjedkam at wo enigak hegai

mani ab m‑makiog. Genesis 21:128-9 Ihda Isaacbad ash d hegai matsh wa g Abraham-bad wehm kihkam bei matsh eda heki hu okst natshpi g Jiosh am i ha wehmt k hab kaij:Dat wo hemako ahidagk, t g Sarahwo ge cheojmadt.

Genesis 18:10Id o am chehgidch mat hegam d wo waꞌi Jioshhemajkamgakmat hedai g Jiosh amwo i ha chuhcha.

10 Neh, tsh am hema hohnt g Isaacbad am igeꞌedak. Sh id hab chehgig Rebecca ch gohkhamah-madt. 11-12 Sh hab kaij g Jiosh ab wui g Rebeccabad:Geꞌechu at d wo piongajk g alichu. Genesis 25:23Tsh eda idam koi an hu mamsi k koi ab hu haꞌichuchuꞌijig. Tsh g Jiosh ab i wai g chumchu mat hekajwo tashokmoabhejel ab g Jioshmathedai abwo i hawai. 13Hegai mo d geꞌechu ash hab chehgig Esau. Shg chumchu hab chehgig Jacob. K hab chuꞌig g Jioshoꞌohana mash g Jiosh hab kaij:Ab ant i wai g Jacob k g wehngaj Esau pi ab hu i wai.

Malachi 1:2-314 Pegih, naꞌams haꞌi hab elid mat pi ap chuꞌi g

Jiosh. K wabshaba pi hab chuꞌig 15 nash pi hab kaijab Mosesbad wui:Nt wo s‑ha hoꞌigeꞌel hegammani hab ha elid. Exodus

33:1916 K heg hekaj tasho mo s‑ha hoꞌigeꞌid heg wabshhekaj mo hab ha elid. Pi at hedai heg wabsh hekajwo nei g Jiosh hoꞌigeꞌidadagmas haschu i tatchua chhaschu am hab juni him.

17 An o oꞌohanas mash hab kaij g Jiosh am wui gha‑kownalig g Egypt t am hemajkam:Am ant i m‑dai mapt d wo kownalk id si hekaj mant

ab m‑wui wo kekiwua k am wo ha chehgi gni‑gewkdag k amwomahsko ni‑wua wehskojewed dahm. Exodus 9:16

18 K heg hekaj tasho mo g Jiosh s‑ha hoꞌigeꞌid mohedai hab i elid ch hab ha wua mo hedai hab i elidmat pi ab hu wo kaihamad g neꞌokij.

Matsh g Jiosh haꞌi wo s‑ha hoꞌigeꞌid k haꞌi wo ha lodai19Neh, tp hems hema wo kah ihda k hab wo chei,

“Pegih, pi at haꞌichu ab hu wo chum t‑abch g Jioshmatp heg hab wa masma hab t‑juh map has i kaij.”20 Nt wabshaba wo em‑ahgi mo pi ab hu shaꞌi abg oꞌodham mas ab wui wo neo g Jiosh. Dach Jioshnahtoi ch pi edgid g apꞌedag machs ab wui hab wochei mas haschu ahgk hab masma t‑nahto.

21 Neh, nat hig pi hab wo ha juh g hahaꞌatdamg hab mams hahaꞌa mat wo tatchuad? Hema atphems dwo s‑kehg haꞌak ch hema dwo pi kehg haꞌak.22 Pegih, t g Jiosh wehs hab ha juh g hemajkam.K haꞌi pi ap d hemajkam. K wabshaba g Jioshs‑ha bahbgi. T am wo i e ai mat am wo chehgi ge‑gewkdag k wo s‑koꞌokam ha namkid. 23 Kuch haꞌis‑ap d hemajkam no pi ab si s‑t‑hoꞌigeꞌid g Jiosh.Am at i t‑apꞌech matt hab masma wo nei g gewkdaj.24 Ahpim gawul mahs hemajkam am d ep waidaj.Jiosh at ab ep i em‑gawulkai. 25 Neh, bo masma an

Page 152: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 9:26 149 ROMANS 10:19

oꞌohadag heg oꞌohana ed mash hab chehgig Hoseamo hab kaij g Jiosh:Bant wo ha juh hegam mo pi d ni‑hemajkamga mat

d haha wo ni‑hemajkamgak k ab wo si pihkni‑elidad ha wui.

26 Kumt hab wo ha aꞌagad mo d ni‑hemajkamga.Hosea 2:23, 1:10

Neh, bash kaij g Jiosh. 27-28 Kush wa g Isaiabad dJiosh haꞌichu i tashogiddam ch hab kaij:E o aihim mat g Jiosh ab wo ha mah g

ha‑namkidadag wehs hemajkam.T pi shaꞌi muꞌi wo e doꞌibia g Tutuligo hemajkam,

chum as wo si muꞌijk hab sha masma mo goꞌod. Isaiah 10:22-23

29 Sh wa am hu hebai hab ep kaij g Isaiabad:S‑ap atsh huhug g pi apꞌekamkaj hegam kihhim

mash hab chechgig Sodom ch Gomorra.Kut ahchim Tutuligo hab waꞌap s‑ap wo huhug mat

hems g Jiosh pi wo haꞌi t‑doꞌibia.Shaꞌi si s‑gewkdag g Jiosh. Isaiah 1:9

Mo g Tutuligo hemajkam pi amichud g Jiosh siKehsha

30Pegih, pi am wa am hu e gahgid g Jiosh apꞌedagahpim gawulmahs hemajkam chwabshaba am i kahab amjed g Jiosh alidag k ab i s‑wohoch. T g Jiosham i em‑apꞌech e tahgio gam hu hab i juhk g pi apem‑chuꞌijig. 31 K g ni‑wehm oꞌodham am i chum eapꞌechud g chehanigkaj ch pi bei g e‑apꞌedag 32 natpi pi ab huwohoch g Jiosh k pi ab hu bei g si Kehshajk wabsh am hab chum s‑junimk g s‑apꞌekam mathekaj wo s‑apꞌek am Jiosh tahgio. Id o heg wa wepomat ehuchwua abhodai t ab. 33Anohab chuꞌig Jioshoꞌohana ed mo hab kaij g Jiosh:Am ant wo i maskogi g si ni‑Kehsha ha shahgid g

Tutuligo mat d wo chum ha‑doꞌibiadagk.T pi wo e doꞌibia hegam mat pi ab hu wo wohoch.Id at heg wo wa wepok mat ab wo e huchwua hodai

t ab k wo i shul.Hegam at wo waꞌi e doꞌibia mat ab wo i s‑wohoch.

Isaiah 28:16Neh, bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana.

101 Ni‑wepnag, chum ani si tatchua mat hu wo

i e doꞌibia g ni‑wehm oꞌodham ch heg hekaj amni‑hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui. 2 Hegam o tatchuamat am wo i e apꞌech Jiosh tahgio ch wabshaba piap mahch mas has masma hab wo e juh. 3 Jioshat am i apꞌech matt has masma wo s‑apꞌek amtahgio. K g ni‑wehm oꞌodham wabsh s‑ohhodamkg apchudaj ch wabsh hejel am chum s‑e apchudamk4 ab s‑wohog elidch g Jiosh chehanig. K wabshaba gJiosh am t‑chehgidch matt ab wabsh wo i s‑wohochg s‑kehg haꞌichu ahgaj k ab wo i hiwigi g Christ. Theg am wo i t‑apꞌech am tahgio.

Mo wehs ab d chum t‑wuikam g doꞌibiadag5An atki hi wa oꞌoha g Mosesbad mash hab kaij g

Jiosh:Wehs amt wo himad g ni‑chehanig mamt heg hekaj

wo bei g pi ha huhugedam doakag. Leviticus18:5

6 K oi wa tasho mat pi hedai wo shaꞌi e nako maswehswohimad. K eda in haꞌichug g doꞌibiadag ahga.

Kush heg hekaj hab kaij g Jiosh matt ab wabsh wo is‑wohochud k ab wo i hiwigi. Kut am wo i t‑apꞌechhejel e tahgio. An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Pi g habwo i e ahgimat hedai amwo em‑behijidamg

doꞌibiadag dahm kahchim wui. Deuteronomy30:12

Neh, bo chuꞌig nat pi g Jiosh alidag ia heki hu it‑behij. 7K an ep oꞌohanas:Pi g hab ep wo i e ahgi mat hedai am wo

em‑behijidam jewed wecho. Deuteronomy30:13

Jiosh alidag at heki hu ab iwuhshmuhkig amjedmatab wo t‑mah.

8 Bo hig woho chuꞌig:Pi o shaꞌi mehk g Jiosh haꞌichu ahga ab em‑amjed.Chum am hekid neꞌokchulid ch si s‑mahch.

Deuteronomy 30:14Neh, id o d ihda haꞌichu ahga ab amjed g wohochu-dadag mach am ahgahim. 9 Am g wo wohokam-chud mo g Jesus d em‑kownalig ch ab uhpam echegito muhkig amjed. T g Jiosh wo em‑doꞌibia.10 Wehsijj atsh am wo i ha apꞌech g Jiosh hegammat hedai ab wo i s‑wohoch g alidaj e‑ihbdag amjed.T wo e doꞌibia am i wohokamchudk mo g Jesus dha‑kownalig.

11 Bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana:Mat hedai ab wo s‑wohochud k wo e doꞌibia. Psalm

34:2212 Pi o ahchim waꞌi Tutuligo hab t‑ahg. Wehs hema-jkam o d ha‑kownalig g Jiosh ch wehsijj s‑baꞌama abwo s‑ha hoꞌigeꞌel hegam mat ab wo tahnid.

13 Bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana:Matp hedai ab wo tai g Jiosh k wo e doꞌibia. Joel 2:3214Twabshaba pi hedai hasmasma ab huwo taimatppi ab hu wo wohochudad. T hab waꞌap pi hedaihas masma wo kah matp pi hedai wo ha ahgidad ghaꞌichu ahgaj. 15 Kut pi hedai wo e nako mat hejelwo i e ah mat an wo ahgachugad. Jiosh o wa abt‑chehani.

An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Shoꞌo waꞌi si s‑kehg habmahs mat wo dada g s‑kehg

haꞌichu ahgdam. Isaiah 52:716-17 Pegih, ch an ahgachug g s‑kehg haꞌichu ahgajg Jiosh ab amjed g si Kehshaj. T haꞌi kah k ab is‑wohochud k ab wui e dagito k haꞌi ehp pi ab huwohoch. An atki oꞌoha g Isaiabad matsh id hab wo ejuh. K an hab chuꞌig oꞌohanaj ed:Ni‑kownalig Jiosh, pi atmuꞌi ab huwohoch g haꞌichu

t‑ahga ahchim haꞌichu i m‑tashogiddam.Isaiah 53:1

Neh, boki kaij. 18 K hemuch haꞌi hab chechꞌe mopi wehsijj kah g hemajkam g Jiosh haꞌichu ahga.Nt wabshaba wo em‑ahgi mo wehsijj neid g Jioshnahtoi. K g Jiosh oꞌohana hab chuꞌig:An o wehsko e tashogid g Jiosh e‑nahtoi ed. Psalm

19:419Tki an oꞌoha g Mosesbad moki hab kaij g Jiosh amha wui g Tutuligo:Bam ha ahg g gawul mahs hemajkam mo pi d Jiosh

hemajkamga ch pi haꞌichu aꞌamichud.Nt wabshaba ab wo ha mah g apꞌedag.Kumt haha wo s‑ha hehgam k wo babgat ab ha wui.

Deuteronomy 32:21

Page 153: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 10:20 150 ROMANS 11:2520Tki g Isaiabad an oꞌohamash s‑gewkamhab kaij

g Jiosh:Am ant ni‑chehgi ha wui hegam mo pi an hu

ni‑gahg.T ab i s‑ni‑mai hegam mo pi ni‑mahch. Isaiah 65:121T an ep oꞌoha g Isaiabad mo hab kaij g Jiosh ab haamjed g Tutuligo hemajkam:Tash oidam ani ab i chum ha waid idam hemajkam.K wabshaba pi chechkaidag ch pi ab hu ni‑wohog

elid. Isaiah 65:211

Mat pi gam hu wehs s‑ha ohhod g Jiosh g Tutuligo1 Pegih, naꞌas hab sha elidas mat gam hu s‑ha

ohhod g Jiosh g Tutuligo mat pi d haha wo hema-jkamgajk. K wabshaba pi hab mahs. Ahni ani habwaꞌap d Tuhligo. T g Jiosh pi gam hu ni‑ohhod. Ben-jaminbad o d si ni‑shohshon ch heg d amjedkamaj gAbrahambad. 2Pi at gam hu s‑t‑ohhod g Jiosh. Dachchum hemajkamgaj. Heki at hu ab i ha gawulkai gt‑shohshon.

Batsh wa masma pi gam hu ha ohhod wenogmash wa g Elijabad d doakam ch d Jiosh haꞌichu itashogiddam. M o hi wawohomashwa amha gagdag e‑hemajkamga Jiosh wui hab kaijch:3Ni‑kownalig Jiosh, ha at kokda g ni‑wehmoꞌodham

g haꞌichu im‑tashogiddam k i shul g iagchul-idakud.

Ahni ant waꞌi hejel in wih.K ep chum s‑ni‑muꞌamk. 1 Kings 19:10

4 Sh wabshaba hab kaij g Jiosh ab wui:Am ani wabsh kia nuhkud g wewaꞌak mihl hema-

jkam.K idam ab has ni‑elid ch pi haꞌichu ep jioshga. 1

Kings 19:18Neh, bashwa kaij g Jiosh. 5K iaꞌi idani amhabwabshi masma. Ab at haꞌi s‑t‑hoꞌigeꞌel g Jiosh ahchimTutuligo k ab i t‑gawulkai. Kuch ab s‑wohochud. 6Piat heg hekaj ab i t‑gawulkai machs haschu has i juhk wabshaba heg hekaj mo s‑t‑hoꞌigeꞌid. Pi at d wowohokam hoꞌigeꞌidadagk matp g Jiosh heg ab wo hahimch g hemajkammo haschu has i junihim k abwoi ha gawulkai e wui.

7 Pegih, al heꞌekia at ab i ha gawulkai g Jiosh gni‑wehm oꞌodham. T idam cheh g e‑gahgi. Muꞌijjat pi cheh no pi pi chechkaidag ab Jiosh wui. 8K habchuꞌig g Jiosh oꞌohana:Jiosh at hab ha juh mo pi haꞌichu aꞌamichud.K am hab wabsh i chuꞌig id i tashkaj.Shahag wepo mo pi haꞌichu neid ch pi haꞌichu kah.

Deuteronomy 29:49David ash wa hab kaij ab Jiosh wui:Hegam mat gam hu s‑m‑ohhod at wo hejel e

shoꞌigch am e‑pipiast ed k wo i shulig ks‑koꞌokam wo e namkid

10 k heg wo wa wepok mo pi haꞌichu neid.T g ha‑kudutadag ab wo si i wehchi. Isaiah 69:22-23

11 Neh, bo chuꞌig. Jiosh at am ha dagito hegamni‑wehm oꞌodham mo pi ab hu kaiham. T heghekaj am i e ahgahi g doꞌibiadag ahga gawul mahshemajkam ha wui. Kutp hems haꞌi g ni‑wehmoꞌodham wo s‑ha hehgam k ab haha wo kaihamadg Jiosh. Kut pi wabsh wo s‑kehg ha hugio g Jiosh.12 Pi at ap chuꞌi g ni‑wehm oꞌodham k ab ai g geꞌe

shoꞌigdag T heg hekaj g geꞌe hoꞌigeꞌidalig ab hihnahnko mahs hemajkam ha wui. Ab o him g tashmat muꞌi Tutuligo ab wo i e nohnogi Jiosh wui khaꞌakia ab wo ai mo heꞌekia hab i ha elid g Jiosh matwo ha doꞌibia. T g nahnkomahs hemajkam ab ep wobei g geꞌe hoꞌigeꞌidalig heg hekaj.

Mat wo ha doꞌibia g gawul mahs hemajkam g Jiosh13 Dani kehshaj g Jesus Christ mant wo em‑ahgi

ahpim gawul mahs hemajkam g haꞌichu ahgaj. Kuntwo si haꞌichuch ihda ni‑chikpan. 14 Tp hems gni‑wehm oꞌodham wo s‑em‑hehgam k haꞌijj wo edoꞌibia. 15 Jiosh at ab i kuhpiꞌo g apꞌedag amha wehhejed g gawul mahs hemajkam mat hekidgam hu hab i ha juh g Tutuligo. T g gawul mahshemajkam baꞌich wo i bei g hoꞌigeꞌidadag mat hekidam wo i e ai g tash mat g Tutuligo ab wo i e nohnogiJiosh wui. Kut woho ab wo i e nohnogi wui.

16 Neh, ab ach mamka g Jiosh g wehpegkamajg haꞌichu t‑gehgewa ch hab masma chehgid mowehs d enigaj hegai t‑gehgewa. Pegih, t‑shohshonahchim Tutuligo o d wehpegkam. K d si shel matg ha‑amjedkam muꞌi ab wo i e nohnogi Jiosh wui.Uhs mahmhadag o d Jiosh eniga mamtp ab womah g tatkaj. T‑shohshon o d tatk. Ch ahchim dmahmhadgaj.

17 Mt wabshaba wo hikkumiꞌa hegammahmhadgaj mat pi ab hu wo bahidagt k ab woha namki ab hegammat wo s‑kehg bahidagt. Pegih,t g Jiosh hab masma gam hu hab i ha juh hegamTutuligo mo pi ab hu wohochud k ahpim em‑uigawul mahs hemajkam mamt ab i s‑wohoch. Kumab hahawa wehs apꞌedag hegai mo haschu d ichum ha‑apꞌedag hegam Tutuligo mo pi ab huwohochud. 18 Mt pi wo e haschudad mat gam huhab i ha juh. Jiosh at hab em‑juh mamt hab hahawo masmak mam d Abrahambad amjedkam. Piam d ha‑shohshon ch wabsh heg wa wepo mam dmahmhadag.

19 Mtp hems hab wo chei mat g mahmhadgaj ehikkumiꞌa mat am wo em‑jegel. 20 T wabshaba habwa e juh nat pi pi ab huwohoch g Jiosh haꞌichu ahga.Mt ahpim ab s‑wohochud k hekaj ab giꞌis shonaj ab.Mt wabshaba pi wo si e haschudad id hekaj. 21Gm athu hab i ha juh g Jiosh hegam Tutuligo mo pi ab huwohochud. Kumt ahpim gam hu hab ep wo i e juhmamtp pi ab hu wo wohochudad.

22 Jiosh at wo si s‑hemajimak ab em‑wui mamtpab wo s‑wohochudad ch wabshaba ab em‑wui wokekiwua mamtp ab uhpam wo i e nohnogi piapꞌekam wui. Pegih, ab g wo i oidahim ihda k an wouꞌukchid g Jiosh hemajimatalig. 23 Jiosh at ab uhpamep wo ha ui hegam Tutuligo mat ab wo i s‑wohoch.24Ab at em‑ui ahpim gawul mahs oꞌodham. Kumwachum pi e nahtokch. Id o wepomasmamamt wabshchum hebai wo ha mul g iꞌibhonig k ab wo namki guhs e‑eꞌes. Tutuligo o chum e nahtokch. T g Jioshab uhpam ep wo ha ui hegammat ab wo i s‑wohoch.Id o wepo masma mamt ab uhpam ep wo ha namkig ha‑iꞌibhonig am i ha mulink.

Mash g Jiosh wehs s‑ha hoꞌigeꞌid g hemajkam25Neh, ni‑wepnag, hemu at haꞌichu mahsko wua

g Jiosh. Kuni id s‑em‑ahgidamk. Kumtwo s‑mahchkch hekaj pi hab wo chum ge e elidad mam si s‑chu

Page 154: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 11:26 151 ROMANS 12:21aꞌamichud. Pi at chum hekid im hu hab wo i ejuhkch g Tutuligo ab amjed g Jiosh. Jiosh at mahskowua mat ab wui wo i e nohnogi am i dahm mamtahpim gawul mahs hemajkam haꞌakia ab wui wo i enohnogi mo heꞌekia hab i em‑elid g Jiosh. 26 T hahawo e doꞌibia g Tutuligo. An o oꞌohadag mo hab kaijg Jiosh:Ab ant wo i wuhshad g hemajkam ha‑doꞌibiakam ab

ha amjed g Tutuligo.T heg gam hu hab wo i juh g pi ap ha‑chuꞌijig. Isaiah

59:20-2127Neh, batwamasma habwo e juh g haꞌichu ni‑ahga

ab ha wui g Tutuligo. Jeremiah 31:3328AhchimTutuligo achd chum Jioshhemajkamga

nat pi ab i ha gawulkai g t‑shohshon. T wabshabamuꞌijj g ni‑wehm oꞌodham pi ab hu wohoch g Jioshhaꞌichu ahga k hab masma e obgach ab wui. K gJiosh heg hekaj t‑chehani matt am wo ahgachugadg s‑kehg haꞌichu ahgaj em‑wui ahpim gawul mahshemajkam. 29 Pi at hekid am gawul wo juh ge‑chegitoi g Jiosh. 30Ahpim gawul mahs hemajkamam wa pi ab hu wohog elid g Jiosh. K wa g Jioshpi ab hu em‑hoꞌigeꞌid. T g Tutuligo gam hu i enohnogi ab amjed g Jiosh. T g Jiosh heg hekaj abem‑mah g hoꞌigeꞌidadag. 31 K wabshaba ab him gtash mat hahawa em‑wepo masma wo bei g Jioshhoꞌigeꞌidadag g Tutuligo. 32Wehs hemajkam o d piap chuꞌijkam am Jiosh nena ed. Kut g Jiosh wehsha wepo wo s‑ha hoꞌigeꞌel hegam mat ab wui wo ie nohnogi.

Matsh g Paul ab si has el g Jiosh33 Shoꞌo waꞌi si geꞌej g Jiosh. K g haꞌichu amichu-

dadaj ch haꞌichumahchigaj shaꞌi si geꞌej. Pi at hedaiwo shaꞌi e nako mas hejel wo s‑mai g hab elidaj owehs wo s‑amich mo has masma hab wua haꞌichu.34Neh, bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed:Pi o hedai shaꞌi mahch g Jiosh chegitoi ch pi hedai

wo e nako mas am wo haꞌichu i shelini gJiosh.

35Wehs haꞌichu o d Jiosh eniga.Kut pi hedai wo e nako mas ab wo haꞌichu mah.

Isaiah 40:13-1436Wehs haꞌichu at an nahto. K wehs haꞌichu an habchuꞌig wehhejed. K hab mahs matt chum hekid abwo si has elidad g Jiosh!

12Matt has wo masmak ch hab s‑ap wo chikpandad g

Jiosh1 Pegih neh, ni‑wepnag, si o s‑t‑hoꞌigeꞌid g Jiosh.

Tt heg hekaj wehs am wo i t‑dagito wui matt amwehhejed d wo dodakamk ch am hab wo junihid gtatchuij. Batt masma s‑wohom ab has wo elidad gJiosh. 2 Pi g am hu ha oidch hab wo masmak hegammopi ab hu ihmg Jiosh chwabshaba abwo i e dagitoJiosh wui. T heg am gawul wo juh g em‑chegitoidag.T hab wehs wo i e wechijid g em‑doakag. Bamt waꞌimasma wo s‑mahchk mo haschu d Jiosh tatchui. Kheg d waꞌi si hekia s‑apꞌekam.

3 Jiosh o ab s‑ni‑hoꞌigeꞌid ch ab ni‑mah g gewkdag.Ni heg hekaj hab em‑ahg wehsijj mamt pi wochum ge e haꞌichuchudad ch wo si s‑mahchkmam haschu am chegito. Wehsijj amt am wo si

i mamche mo heꞌes ab i em‑mahkch g Jiosh ggewkdag ch haschu em‑tatchuid mamt am hab wojunidad am oidch g e‑wohochudadag. 4 Neh, nohig pi woho nahnko haꞌichu hab wua g oꞌodhamchuhchuꞌidag, chum as d hemako g honshpadaj.5Pegih, tt habwamasma nahnko haꞌichuwo junihidmat aꞌai d wo i t‑wehmtadagk ahchim mach abt‑hemakochudch g Christ wehm. 6 Am g wo hekajg e‑gewkdag aꞌai e wehhejed hab masma mo gJiosh am apꞌechudch mamt hab wo e juh. Haꞌi oab em‑mahkch g gewkdag mamt am wo ahgahid ghaꞌichu ahgaj. Kumt ab wo s‑wohochudad ch woahgahid. 7Haꞌi o d em‑mahkigdag mamt haꞌichukajwo i ha wehmtad g e‑wehm wohochuddam o wohaꞌichu ha mashchamad 8 o haꞌichukaj ab wo i hagewkemhunad. Haꞌi o d em‑mahkigdagmamt abwohaꞌichu ha hoꞌidad g e‑wehm wohochuddam. Am gs‑baꞌama hab wo wuad ch s‑ha hoꞌigeꞌid. Haꞌi o dem‑mahkigdagmamt dwo hawanimeddamk. Kumtwo si chikpanad ch s‑gewkam am hab wo junihid.Haꞌi o d em‑mahkigdagmamtwo s‑ha hoꞌigeꞌid kwoi ha wehmt hegam mo e shoꞌigchud.

9Pi g habwabshwo s‑e junimkmam ab pihk e elidhedai i ha wui ch wabshaba si s‑wohom ab si pihk eelid ab ha wui. Pi g hab wo junihid g pi apꞌekam abhedai i wui chwabshaba g s‑apꞌekamhabwowaꞌi ju-nihid ab ha wui. 10Ab g wo si ha tatchuad g e‑wehmwohochuddam ch ab has wo ha elidad, chum as aigopi ab hu has wo em‑elidad. 11Mt wo si chikpanad chpi wo papadmak. Si e‑ihbdagkaj amt ab wo ihmadg Christ ch wo chikpandad. 12 Mt wo si s‑hehgigkheg hekaj mo haschu g Jiosh ab em‑wuichud. Amg wabsh wo i s‑dodolimak e‑kudutadag ed ch chumhekid wo e hoꞌigeꞌidahunad. 13 Haꞌi o e shoꞌigchudg t‑wehm wohochuddam. K ab t‑ab matt am wo iha wahpki t‑kihki ed k ab wo i ha mah g i wehmta,chum as d wabsh wo ge oꞌodhamk.

14 Ab g wo i tahni g Jiosh mat ab wabsh wo i s‑hahoꞌigeꞌel hegam mo em‑shoꞌigchud. Pi g wo shaꞌihas ha ahgad. 15 Ab g wo si ha wehm s‑hehgigkhegammo s‑hehgig ch hawehmpi ap e tahtk hegammo pi ap e tahtk. 16 Am g wabsh s‑ap e wehm wokihkad. Pi g am wo chum e haꞌichuchudad ch abwabshwoha tatchuad g shoꞌigkamch amhabwabshwo junihid wabsh chum has mahs chikpan. Pi amthab wo e elidad mam d s‑chu aꞌamichuddam.

17 Am g hab wo junihid g s‑apꞌekam wehs ha wuich pi ab hu uhpam wo i nodagi g pi apꞌekam hegamha wui mat ab em‑wui hab wo juh g pi apꞌekam.18 Am g wo i e nakog mamt s‑ap e tahtk ch ab woha neidad g hemajkam mamtp heꞌes wo i e nako.19 Pi g am wo hejel e agwuan. Jiosh at am hab wowa em‑juni. Neh, bo chuꞌig an oꞌohanaj ed g Jiosh:Ahni o ab ni‑ab mant em‑wehhejed hab wo juh g

agwuidag. Deuteronomy 32:3520K hab ep chuꞌig g oꞌohanaj:Mt wo gegos chum hems g e‑obga matp d wo

bihugimkamk.Kutp d wo tonomkamk, mt wo wasibi g shuhdagi.T hab masma am hejel wo i e chegito g em‑obga.

Proverbs 25:21-2221Two t‑gehg g pi apꞌekammattp wo hejel t‑agwua.Kutt wabshaba wo gehg g pi apꞌekam mattp ab wonamkid g s‑apꞌekamkaj.

Page 155: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 13:1 152 ROMANS 14:2013

Matt ab wo ha wechok g hahaꞌichu1 Am o apꞌechudch g Jiosh mat in wo haꞌichugk

g kownaltalig ch am wo t‑dahmk. Tt heg hekaj abwo wechok g ha‑chehanig g kokownal 2 ch pi womelchkwuad. Jiosh o ab ha mahkch g gewkdag.Kut wo t‑namkid matt wo sha melchkwuad. 3 Ttheg hekaj wo s‑ehbidad g kownal matt hab wo shajunihid g pi apꞌekam ch wabshaba pi wo ehbidadmattp g s‑apꞌekam hab wo junihid. Am g hab wowaꞌi junihid g s‑apꞌekam. T g hahaꞌichu s‑ap woem‑elidad. 4 Jiosh at am i ha chuhcha g kokownalmat wo t‑nuhkudad. Kut wo s‑ta ehbidamk mattphab wo junihid g pi apꞌekam no pi g Jiosh ab hamahkch g gewkdag mat s‑koꞌokam wo t‑namkid.5 Hemho wa att wo himad g chehanig nach pis‑mahch mo pi apꞌe matt wo melchkwua.

6 Ab o d wuikamaj g kownal hegai mo haschu abt‑kowlant mat hekaj wo himad g e‑chikpan. 7Pegih,tt ab has wo ha elidad g hahaꞌichu k wo namkidad gkownal hegai mo haschu ab t‑chehani.

Matt has masma ab aꞌai wo t‑neidad8 Pi att hedai wui wo chum t‑wulshchid ch wabsh

s‑ap wo ha namkidad. Id att waꞌi hekaj wo chumt‑wulshchid matt ab aꞌai t‑hekaj wo si pihk t‑elidad.Id o d Jiosh chehanig. Kuch ab s‑wohog elid gchehanigaj ab aꞌai si pihk t‑elidch. 9 Bo chuꞌig gchehanigaj:Pi g wo ha ehsid g ha‑wehm kihkam.Pi g wo ha muaꞌi.Pi g haꞌichu wo ha ehsidad.Pi g wo pihk e elidad g s‑kaisdagkaj. Exodus 20:13-17Neh wehs ihda o hab d ahga matt ab wo si pihkt‑elidad wabsh chum hedai wui hab masma machhas i masma hejel pihk t‑elid. 10Pi att hekid am habwo junihid g pi apꞌekam ab ha wui hegam mach hahekaj si pihk t‑elid. Neh, wehs ach am hab junihimg Jiosh chehanig mattp ab wo pihk t‑elidad wabshchum hedai wui.

11 Id att habwowuadheghekajmatmehkwaꞌi hihg tash. E at aimatt abwo si i t‑nenenashanichnopi eaihimmat g Jiosh ab wo i t‑wuwhas id amjed jewed.12Pegih, tt wo dagito g pi apꞌekam k g s‑apꞌekam amhab wo junihid. E o aihim matt s‑ap wo t‑doꞌibia.13Ttwo si t‑elidadmattpwo ihꞌed chwo t‑nondagcho attp wabsh chum hedai wehm wo woꞌiwup o attps‑uam has wo t‑wuad o attp wo s‑ha hehgam o attpwo ha cheggia. Ab o t‑ab matt am wo dagito hewaihab mahs haꞌichu k heg hab wo waꞌi junihid mo ds‑apꞌekam. 14 Do si t‑kownalig g Jesus Christ. Kuttab wui wo i t‑dagito matt pi am hu hab wo junihid gpi ap t‑tatchui.

14Matt chum pi aꞌai has wo t‑ahgad

1 Haꞌi atp hems am wabsh kia pi gewpkdag gem‑wehm wohochuddam am e‑wohochudadag ed.Kumt wabsh wo ha tatchuad ch pi wo neꞌowi hegamjedmohaschu al i s‑mahch. 2Neh, amowa s‑apꞌematt wabsh chum haschu hugi wo koꞌad matp wos‑gewkdagk g t‑wohochudadag. K wabshaba haꞌi pigewkdag e‑wohochudadag ed ch heg hekaj hab eelidmo haꞌichu pi hiwgidasmat wo e koꞌad. 3Kutt pi

aꞌai has wo t‑ehꞌel heg hekaj mach haschu i koꞌa natpi g Jiosh ab i t‑ui. 4 Pi o ab hu t‑ab machs wo hasahgad g t‑wehm wohochuddam. Do Jiosh pionag.Jiosh o d t‑ahmo ch heg amwo i aꞌappe mas s‑ap amhab e junihimg t‑wehmwohochuddam. Twabshwoe nako mat s‑ap am hab wo junihid no pi g Jiosh ami wehmaj wehs haꞌichu k ed.

5 Haꞌi o hab e elid mat am wo oidad g Tutuligoha‑pipiast tash ch haꞌi hab elid mo wehs tash amwabsh i e wepodag. Ab o hejel t‑ab mattp has woi elidad. 6 Matp hedai ab wo si has elidad hematash ch hab e wua mat heg eda ab wo si i ihm gJiosh. Tp hedai wabsh chum haschu wo koꞌad ch abwo si has i elidad g Jiosh nat pi ab wo si i hoꞌigeꞌelheg hekaj haꞌichu hugi. Kutp hedai pi wabsh chumhaschu wo koꞌad ch hab waꞌap wo si has elidad gJiosh nat pi ab wo chum hoꞌigeꞌel g Jiosh heg hekajmo haschu i koꞌa k ab wo si has i el. 7 Pi ach hedaiwabsh hejel t‑wehhejed in d doakam ch wabshabaChrist wehhejed in d doakam ch wo muh mat hekidhab wo i el g Jiosh. 8Pegih, dach Christ hemajkamgamach in d doakam ch hab waꞌap d enigaj chum achshems wo muh.

9 Christ at muh k ab uhpam i wuhsh muhkig am-jedmat dwo t‑kownaligk, chum achs hemswomuh.10 Pegih, pi att am wo chum has ahgad g t‑wehmwohochuddam. Wehsijj att am wo i gegokiwua wuig Jiosh heg i eda lodaita tash. 11Neh, an o oꞌohadagmo hab kaij g Jiosh:Wehs at ab wo i shul g hemajkam ni‑wui k ab wo

ni‑ihm mani d Jiosh. Isaiah 45:2312Wehsijj att hemho wa heheꞌejel am wo i kekiwuabaꞌich matt wo ah g hejel hab t‑juni.

Pi ach tatchua hegai matt wo heki himch13 Pegih, mt hig wo haꞌasa aꞌai has e ahgad. Id

amt am hab wo elidad mamt pi am hu wabsh haswo e wuad. T hekaj pi wo heki hih g em‑wehmwohochuddam o am wo gei pi apꞌekam ch ed. 14 Abach s‑wohochud g t‑kownalig Jesus ch hekaj chums‑mahch mo wehs g haꞌichu hugi hiwgidas mattwo huh. Tp wabshaba hema hab wo elidad mo pihiwgidas, pegih, k pi apꞌe mas an wo bei. 15 Kutphems wo heki him k pi wo e doꞌibia matp hema anwo hekaj hegai mo haschu hab elid mo pi hiwgidas.Pi ach tatchua g t‑wehm wohochuddam mattp woheki himch. T eda g Christ wehhejed muh chums‑doꞌibiamk. 16 Pi g am hu haꞌichu has wo juhnimamt heg hekaj wo has em‑ahgad, chum ams hemshab elid mo d s‑apꞌekam. 17 Pi o d si haꞌichu machshaschukaj wo t‑gegosidad. K wabshaba id d sihaꞌichu matt am hab wo junihid g s‑apꞌekam ch abaꞌai t‑wui wo si s‑ap t‑tahtkk ch wo si s‑hehgigkmatg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag am i t‑apꞌech Jiosh wui.18 Pegih, tt hab wa masma am hab wo t‑junihid amwehhejed g Christ. T g Jiosh ab wo si s‑hohhoꞌi ihda.T g hemajkam pi haꞌichu wo chehmas ab wo t‑abch.

Matt ab aꞌai wo i t‑gewkemhunad ch pi wo hekit‑hihimch

19 Tt heg wui am wo i t‑nako matt haschukajab aꞌai wo i t‑gewkemhunad ch ab aꞌai t‑wui wos‑ap t‑tahtkk. 20 Do Jiosh doꞌibiakam g t‑wehmwohochuddam. Pegih, pi g haꞌichu hab wo juhnimas hekaj wo heki hihi. Wehs haꞌichu hugi o

Page 156: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 14:21 153 ROMANS 15:27hiwgidas. K wabshaba pi apꞌe machs wo koꞌad matthaschukajwoha heki hihimch g t‑wehmwohochud-dam. 21Kutt heg hekaj wabshwo dagito hegaimattphaschukaj wo heki himch g t‑wehm wohochuddam.Chuhkug attp hems wo dagito o g nawait o wabshchum haschu. 22 Am att wabsh wo hejel nuhkudadmach haschu i s‑wohochud id amjed ch heg waꞌiJiosh ab wo ahgi. Tt wo s‑hehgigk mattp hab wojunihid hegai mach haschu i s‑mahch mo s‑apꞌe. Thab pi wo heki hih g t‑wehm wohochuddam. 23 Pig am hu hab wo juhni hegai mam haschu pi mahchmas d s‑apꞌekam k hab pi ab hu wo e chuꞌijigch heghekaj.

15Matt pi wabsh hejel am wo t‑chegitok

1 Pi att wabsh hejel am wo t‑chegitod ahchimmach ab wabsh s‑ap s‑wohochud g Jiosh ch wab-shaba ep wo ha chegitod hegam mo pi am hu i sis‑amichud mo haꞌichu s‑apꞌe. 2Kut heg hekaj ab woi e gewkemhunad ch baꞌich wo i s‑ap s‑amich mohaschu s‑apꞌe. 3 Am o t‑chehgidch g Christ matt piwabsh hejel wo t‑chegitok no pi pi wabsh hejel amhue chegitomowa in oimmed. An at oꞌoha g kelibadJiosh haꞌichu i tashogiddam:Jiosh si Kehsha at ab wo nako g has e‑ahgadag ab ha

amjed hegammo abwui gegok g Jiosh. Psalm69:2

Kut wawoho hab e juh. 4Wehs o d t‑mashchamadagmat haschu an oꞌoha g kekelibad Jiosh haꞌichu itashogiddam. Kutt heg ab ab wo i t‑gewkemhunadch hab s‑ap t‑tahtkk ch wo nenidad matt ab wo beig t‑apꞌedag ab amjed g Jiosh.

5-6 Do Jiosh mo ab i t‑gewkemhun matt s‑apt‑tahtkk ch wo nenida g t‑apꞌedag. Kuni ab tahnimat habwo em‑juhmamt amoidchhabwo e junihidg t‑kownalig Jesus Christ k ch wehs e wehm ab woihmad g ohgaj Jiosh ch hab s‑ap wo e tahtkkad abaꞌai e wui.

Mo ihda s‑kehg haꞌichu ahga ab d ha‑wuikam gnahnko mahs hemajkam

7 S‑ap o ab t‑neid g Christ. Kutt ahchim hab wamasma ab aꞌai s‑ap wo t‑neidad ch hab ab wo haselidad g Jiosh. 8 Chum o hekid am hab junihim gJiosh mo has i kaij. T heg hekaj ia jiwia g Christmat am hab wo t‑juni ahchim Tutuligo hegai mokihaschu g Jiosh ab ha ahgid g t‑shohshonbad. 9Kumtheg hekaj ab ep wo ihm g Jiosh ahpim gawul mahshemajkam mat ab hab waꞌap s‑em hoꞌigeꞌel. Neh,bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed mo hema hab kaij amJiosh wui:Ab ant wo m‑hoꞌigeꞌidad am ha shahgid g gawul

mahs hemajkam ch ab wo si neꞌed ch ab wom‑ihmad ha wehm. Psalm 18:49

10K an hab ep chuꞌig:Ahpim amt ep wo s‑hehgigk gawul mahs hemajkam

t‑wehm ahchim Tutuligo. Deuteronomy 32:4311K an hab ep chuꞌig:Ab g wo ihmad g Jiosh wehsijj ahpim gawul mahs

hemajkam ch wo si hehgchulidad. Psalm117:1

12K an hab ep chuꞌig mo hab kaij g Isaiabad:

Ab at hema wo i wuhshani k wehs d woha‑kownaligk g nahnko mahs hemajkam.

T hegam ab wo i s‑wohoch.Id at d wo amjedkamajk hegai mash d

t‑kokownaligbad ha‑shohshon ch habchehgig Jesse. Isaiah 11:1,10

13 Jiosh at hab em‑juh mamt wabsh wo nenidadmatp haschu am hab wo i em‑juni. Kuni ab tahnimat ab wo i gewkai g em‑wohochudadag mamthekaj wo si s‑hehgigk ch wo si s‑ap e tahtkk ab wui.Bamtmasma baꞌich i s‑apwo nenidad g e‑apꞌedag. Tg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab baꞌich wo i em‑mahg wohochudadag.

Mat haschu ahgk g Paul am si s‑gewkam ha oꞌohanig e‑wehm wohochuddam

14Ni‑wepnag, s‑mahch ani mamtp hu hi wa i s‑apam hab e junihim ch muꞌi haꞌichu s‑mahch mamts‑ap aꞌai wo e mashcha. 15 Ni wabshaba id edaoꞌohana si s‑gewkam haꞌichu am em‑ahgid mantam wo i em‑chegitoich. Jiosh at ab has ni‑elid kam i ni‑kei 16 mant d wo piongajk g Jesus Christem‑wehhejed ahpim gawul mahs hemajkam. Amani wehsko ahgachug g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosham ha wui g gawul mahs hemajkam. K heg hekajha apꞌechudahim g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. K abihm g Jiosh idam.

17 Kuni si s‑ap ni‑tahtk ch chikpanid g Jioshahgachugch g haꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus Christ.18 Heg at am hab ha juh g gawul mahs hemajkammat ab s‑wohog el g Jiosh heg hekaj mani has i kaijch has ni‑wua. Kuni heg waꞌi s‑em‑ahgidamk matheg has e juh. 19 Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o abni‑mahkch hegai gewkdag mani hekaj hab wua gs‑hasig haꞌichu. K id am wohokamchud g haꞌichuahgaj g Jiosh. Kunt am i ahgahi Jerusalem t amjedwehs jejewed ha oidch gam hu Illyricum (Albania)jewed hugkam. 20 Chum ani hekid hab ni‑elid mantam wo i ahgahi ihda s‑kehg haꞌichu ahga mo hebaipi koi shaꞌi kah g hemajkam ab amjed g Christ k habsi wechij am wo i shonwuich. 21Neh, bo d ahga ihdaJiosh oꞌohana mo hab chuꞌig:T wo wa kah k wo s‑amich hegam mat koi shaꞌi kah

ab amjed hegai mat wo ha doꞌibia. Isaiah52:15

22Neh,muꞌikko o ni‑shohbidch ihda chikpan nant pipi koi nahto. Nt hab pi koi i em‑chehgim.

Matsh wa am wo i ha chehgim g Paul Rome wui23 K wabshaba hemu pi am hu ha wiꞌis manis

am hu wo ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga amha oidch idam jejewed. Muꞌi aꞌahidag ani amchum s‑em‑chehgimelimk 24 ch antp huꞌi haha woni‑nako hemuch am himadch Spain jewed wui nanipi am s‑himimk. S‑mahch ani hi wa mamt amwo i ni‑wehmt mant am wo him k am heꞌes wo iem‑neidchkahim ch s‑ap wo ni‑tahtkk.

25Nt wabshaba wehpeg gam hu wo hih Jerusalemwui k am haꞌichukaj wo i ha wehmt g t‑wehmwohochuddam amai. 26 Si ash e shoꞌigchud gt‑wehm wohochuddam Jerusalem t am. T hegamt‑wehm wohochuddam mo am kih Macedonia chGreece jejewed ch ed hab i e ah mat wo i hemapaig lial k hekaj wo i ha wehmt. 27 S‑apꞌe o mat amaigo wo i ha wehmt nat pi ab ha amjed i hih g

Page 157: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 15:28 154 ROMANS 16:26s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. 28 Neh, am ant hawehmwohih hegammat amwo i ui g ha‑mahkigdagJerusalem t am. Heg i dahm ant am haha woi em‑chehgim am himadch mant gam hu wo hihSpain wui. 29 S‑mahch ani matt ab aꞌai wo sis‑t‑hoꞌigeꞌel mant am wo jiwia em‑wui.

30 Dam ni‑wehm wohochuddam g t‑kownalig Je-sus Christ. K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag abem‑mahkch g gewkdag mamt wo si pihk e elidad hahekaj g e‑wehm wohochuddam. Kuni heg hekaj abem‑tahni mamt ab wo si e shoꞌigch Jiosh wui 31 kab wo tai mat wo si ni‑nuhkudad. T hab pi has woni‑juh hegam mo pi ab hu wohochud g Christ amaiJudea ch ed. Ab g epwo tahni g Jioshmat am habwoha juh g t‑wehm wohochuddam mat ab wabsh s‑apwo ui g t‑mahkigdag. 32Nt heg hekaj si s‑ap ni‑tahtkk am wo i em‑chehgim matp hab wo elidad g Jiosh.33 Jiosh o ab t‑mahkch g s‑ap tahhadkam. Ni ab tahnimat ab baꞌich wo i em‑wehmt.

16Mash wa g Paul am ahꞌad g e‑hoꞌigeꞌidadag

1 Am atsh wo i em‑chehgim ihda t‑wehmwohochuddam mo hab chehgig Phebe ch am i hawehmt g t‑wehmwohochuddam Cenchrea kihhim tam. 2Mt s‑ap ab wo i nei am wehhejed g t‑kownaligJesus. Ab o d t‑wuikam matt ab wo i ha wahpkihegam mo an oiopod ch chikpan g Jiosh haꞌichuahga. Geꞌe haꞌichu o am hab junihim ihda Phebemuꞌi t‑wehhejed. Kumt am wo i wehmt heg hekajmat haschu wo i tatchua.

3Am g wo ha ahgid g ni‑machiga amai mat ab woi s‑ni‑hoꞌigeꞌel. Kah ani mash am dadha g Priscillach Aquila. Idam o wa am ni‑wehm chikpanahim4 ch chum alo e koꞌij ni‑wehhejed. Kuni ab si s‑hahoꞌigeꞌid. K hegam gawul mahs hemajkam mo abni‑ab kah g Jiosh haꞌichu ahga hab waꞌap ab s‑hahoꞌigeꞌid mat ni‑doꞌibia.

5Kah ani mash am haꞌi e hehemapad ch e mihsh-mad ha‑kih am idam Priscilla ch Aquila. Kumt amwo ha ahgi mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel.

Am g ep wo ahgid g ni‑nawoj Epanetus mat abwo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. Heg o wud mat si wehpeg ab is‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh amai Asiajewed ch ed.

6 Sh am si i em‑wehmt g ni‑machiga Mary. Kumtam wo ahgi mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel.

7 Sh g ni‑hajuni Andronicus ch Junia am epem‑wehmaj. Idam at wa wehpeg ab i s‑wohochg s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. Nt ab hahawa is‑wohoch. S‑ap o ahgachug g Jiosh haꞌichu ahgamo heg hekaj ab gawulkdas. Kum wa hab waꞌapha kuhpchkahim. Am g wo ha ahgid mat ab wo is‑ni‑hoꞌigeꞌel.

8 Kush g Ampliatas am ep dak ch d si ni‑nawojam Christ himdag ed. 9 Sh am ep em‑wehmajhegai Urbanusmowa amni‑wehmahgachug g Jioshhaꞌichu ahga. Sh g Stacas am ep em‑wehmaj ch d sini‑nawoj. 10 Sh g Apelles am ep em‑wehmaj ch habwaꞌap e chehgidch mo am hab waꞌap haꞌichu habjunihim wehhejed g Christ. 11 Sh g Herodion am epem‑wehmaj ch d ni‑hajuni. Idam g wo ha ahgid matab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel.

Am g wo ha ahgid hegam Aristobulus ch hegamNarcissus mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel.

12 Sh am ep em‑wehmaj g Tripina ch Triposa cham chikpan g Jiosh haꞌichu ahga. Sh g Persis am epsi chikpan. 13 Sh g Rufus g si geꞌe chikpan am habwaꞌap junihim. Rufus jeꞌe o hab masma ab ni‑neidmani d madaj. Kumt wehs am wo ha ahgi idam matab wo s‑ni‑hoꞌigeꞌel.

14 Sh am e wehm ab ihm g Jiosh hegam Asincritasch Plegon ch Hermes ch Patrobas ch Hermas ch haꞌiehp. Kumt amwo ha ahgi mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel.

15 Sh am e wehm ab ihm g Jiosh hegam Philolo-gas ch Julia ch hegam Nerias g e‑uwiga wehm chOlimpas ch haꞌi ehp. Kumt am wo ha ahgi mat abwo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel.

16 Ab g wo e chehgid mam aꞌai s‑e hoꞌigeꞌelid.Wehsijj hegam mo an aꞌai e nanmek ch ab ihm gJesus Christ o ab s‑em‑hoꞌigeꞌid.

Id o d si oidch haꞌichu i ha shelina ab amjed g Paul17 Neh, am ant haꞌichu wo em‑ahgi, ni‑wepnag.

An o haꞌi oiopod ch am gawul junihim g Jioshhaꞌichu ahga ch am haꞌichu hab ahg mat hekaj woe kudu g t‑wehm wohochuddam k ab e wui wogegokiwua. Kumt wo si s‑e nenꞌoidk ab ha amjedk pi ab hu wo i ha miabi. 18 Idam o wabsh hejele wehhejed hab wua g pi ap e‑tatchui ch pi ab huchikpanid g t‑kownalig Jesus Christ. Ho o iattogidhegammo pi ap mahch g wohokamwabsh si s‑kehgneneokch ch s‑ap has ha ahg.

19 Kumsh eda ahpim ab si s‑wohog elid g s‑kehghaꞌichu ahga ab amjed g Christ. Kuni heg hekaj absi s‑hehgig em‑hekaj ch am s‑em‑ahgidamk mamtwo s‑ap s‑mahchk g s‑apꞌekam ch pi wo mahchk gpi apꞌekam. 20 Jiosh o ab t‑mahkch g s‑ap tahhad-kam ch s‑hohtam wo em‑mah g gewkdag mamt wogewito g Jiawul.

Ab ani tahni g t‑kownalig Jesus mat woem‑wehmajk ch baꞌich ab wo i em‑mah ghoꞌigeꞌidadag.

Mash ab s‑ha hoꞌigeꞌid hegam mash am wehmaj gPaul

21 Ia o ni‑wehm chikpan g Timothy ch habkaij mamtsh ab wo i s‑hoꞌigeꞌel. K idam abs‑em‑hoꞌigeꞌid ni‑wehm oꞌodham mo hab chechgigLucius ch Jason ch Sosipater.

22 Ia o ni‑wehhejed em‑oꞌohanid ihda g Tershusch hab ep kaij mamtsh ab wo i s‑hoꞌigeꞌel.

23 Ia ani da kihj am g Gaius. K id ab eps‑em‑hoꞌigeꞌid. Ia kihj am o e nanmek g Christwohochuddam. Hegai mo d lial nuhkuddam amwehhejed g kownal id eda kihhim o hab chehgigErastus ch ab s‑wohochud g Jiosh ch hab waꞌapam em‑hoꞌigeꞌelid. K g Quartus hab waꞌap amem‑hoꞌigeꞌelid. [ 24 Neh, ab at wo wa baꞌich is‑em‑hoꞌigeꞌel g t‑kownalig Jesus Christ.]

Mat ab si ihm g Jiosh g Paul k am i kuhgi g e‑oꞌohana25Nt amhahawo i em‑dagito Jioshwui. Heg at wo

e nako mat wo i em‑gewpkai. Mt hahawa s‑wihnamab wo s‑wohochudad g Jiosh haꞌichu ahga. Hegani hekaj ahgachug ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj abamjed g Jesus Christ. Kekelibad Jiosh haꞌichu itashogiddam at wa heki hu an oꞌoha ihda s‑kehghaꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus Christ. 26 T g Jiosh

Page 158: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

ROMANS 16:27 155 ROMANS 16:27hemu mahsko wua mo has d ahga k am tashogimat am wo e ahgahid wehs ha wui g nahnko mahshemajkam matp hems ab wo i s‑wohochud k ab wos‑wohog i el.

Pi o hebai ha hug g Jiosh 27 ch wehs haꞌichus‑mahch ch ab i e maskogid am gahi wuhshanimg Jesus Christ. Kutt heg gahi wuhshanim ab wo siihmad g Jiosh ch ab wo si has elidad chum hekid.

Neh, id ant am wo waꞌi em‑oꞌohani.

Page 159: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 1:1 156 1 CORINTHIANS 1:31

Id ash d Paul Wehpeg Oꞌohana amha Wui g Corinth t Am

Wohochuddam1Ni-wepnag mam am kih Corinth t am:

Am ant wo haꞌichu i em-oꞌohani ahni Paul mani dJesus Christ kehsha mo wa am ni-tatchuid g Jiosh.K ia i ni-wehmaj ihda t-wehnag mo hab chehgigSosthenes.

2 Jiosh at ab i em-gawulkaimamt dwo hemajkam-gajk. Kumt heg hekaj ab i e hemakoj wehsijj t-wehmahchim mach hab waꞌap ab ihm g t-kownalig JesusChrist.

3 Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christwehmch abwowabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Ab o hoꞌigeꞌid g Paul g Jioshmat ab si i s-ha hoꞌigeꞌel.4Chum ani hekid ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh em-hekaj.

Ab amt i s-wohoch g Christ. T g Jiosh ab i em-mahg geꞌe i wehmtadag. 5 M heg hekaj s-mahch mohaschu s-apꞌe ch s-ap haꞌichu am hab junihim chs-ap haꞌichu k amjed neneok. 6 Am o e chehgidchmam s-wihnam an uꞌukch g haꞌichu t-ahga ab amjedg Christ. 7Kumwehs ab i neid g hoꞌigeꞌidadgaj ch epnenida mat ep wo jiwia. 8-9 Jiosh at ab i em-waid kab i em-gawulkai mat hab masma hab t-juh. Kumhab si s-ap s-mahch g alidaj Jesus Christ. T g Jiosh pihekid am hu gawul wo juh g hab e-elida k an wo t-uꞌukchid matt pi ab hu wo t-chuꞌijigch heg eda tashmat wo ha lodai g pi ap chuꞌijkam.

Mash am aꞌai gaꞌagwulkdas g wohochuddam.10 T-kownalig Jesus Christ o ab ni-mahkch g

gewkdag mant wo haꞌichu em-cheha. Kunt hekajwo em-ahgi mamt pi ab hu e wui wo gegokiwua kwabshaba ab wo i hemakoj g e-chegitoidag k wo s-ap e tahtkk ab aꞌai e wui.

11 Ia at haꞌi dada g em-wehm kihkam mo d Cloehajuni k hab kaij mamsh pi e wehm neneok. 12Haꞌiamsh hab kaij mamsh ahni am ni-oid ch amsh haꞌi gApollos am oid ch amsh haꞌi g Peter am oid. Kumshhaꞌi hab e elid mamsh ahpim d waꞌi wohokamoiddam g Christ.

13 Neh, am amtsh aꞌai i e gaꞌagwulkad k eda dchum hemako ab wecho g Christ. Pi att hemaahchim ab muh kots t ab em wehhejed. Heg at waꞌiChrist hab e juh. Kumt heg ab waꞌi s-wohochud k epahl wapko.

14-17Pi ant heg wehhejed am hu jiwia manis wehswo em-pahl wapko. Shahag wepo mant hegamwaꞌi Crispus ch Gaius ha wapko, pej hegam ehpStephanus. Pi ant chegito manis haꞌi ep ha pahlwapko. Pi ani hab ni-ahg mams ahni wo i ni-oi.Pi at heg hekaj am i ni-kei g Christ manis wo hapahl wapkonad k wabshaba am i ni-kei mant am woahgachugad ihda s-kehg haꞌichu ahgamohab chuꞌigmat ab e muhkid kots t ab t-wehhejed. Neh, id aniwaꞌi ahgachug ch pi hekaj g s-hasig neꞌoki mams abwo si has ni-elid k p i am huwo amichud k hab pi woe doꞌibia.

Mash g Christ am t-chehgidch g gewkdaj g Jiosh chhaꞌichu amichudadaj

18 Hegam mo pi d e doꞌibiakam o hab elid mo dwabsh pi haꞌichu g haꞌichu t-ahga mat g Christ abmuh kots t ab t-wehhejed. Kuch wabshaba ahchimmachd t-doꞌibiakams-mahchmog Jioshhabmasmaab t-chehgidch g e-gewkdag. 19Neh, an o oꞌohanasmo hab kaij g Jiosh:Haꞌi o hab e elid mat wo i e apꞌech heg hekaj hejel

e-amichudadag.Nt wabshaba am wabsh wo pi haꞌichuch g hab ha-

elida. Isaiah29:13

20 Pegih, am o t‑chehgidch g Jiosh matt pi hedaiwo shaꞌi t‑nako machs wo hejel t‑doꞌibia, chumachs hems haꞌichu wo s‑amichudad ch haꞌichu wos‑mahchkad. Pi att hedai wo shaꞌi t‑nako machs woha neꞌowin k wo cheh g Jiosh wohokam. 21 Jiosh athab masma hab t‑juh matt pi hedai wo shaꞌi t‑nakomachs hejel wo s‑mai g Jiosh kwo t‑doꞌibia. Haꞌi o pihaꞌichuchud g Jiosh haꞌichu ahga. Kwabshaba hab delidaj matt ab wo i s‑wohoch g haꞌichu ahgaj k hekajwo t‑doꞌibia. 22Ni‑wehm Tutuligo o s‑hohhoꞌid mathoꞌip nei g s‑hasig haꞌichu k haha wo s‑wohochhegai mo hab junihim. K g gawul mahs hemajkams‑kaimk g hemajkam haꞌichu ha‑mahchig mat habmasma wo chum s‑mai g wohokam. 23Ch wabshabaahchim hi heg ahgachug mat g Christ ab muh kotst ab k hekaj t‑doꞌibia. Tutuligo o hab elid moid wabsh chehgidch mo pi gewkdag. K g gawulmahs oꞌodham hab elid mo wabsh chehgidch mo pihaꞌichu amichud. 24-25 T wabshaba g Jiosh ab haꞌii t‑gawulkai ahchim Tutuligo k hab waꞌap ab haꞌi iem‑gawulkai ahpim gawul mahs hemajkammatt abwo i s‑wohoch g alidag k wo t‑doꞌibia. Hegam mopi d e doꞌibiakam o pi ab hu haꞌichuchud ihda mat gJiosh am hab t‑juni am gahi wuhshanim g e‑alidag.K wabshaba g Jiosh hab masma am t‑chehgidch ge‑amichudadag ch e‑gewkdag.

26 Am g wo s‑chegitok, ni‑wepnag, mam has imasma mat eda koi ab hu i em‑gawulkai g Jioshmamt d wo hemajkamgajk, Muꞌijj am pi haꞌichumahch ch pi ha gewkdag ch d wabsh pi haꞌichuam ha‑nena ed g hemajkam. 27 T g Jiosh ab iem‑gawulkai mat hekaj am wo ha chehgi hegammo pi mahch mo d wabsh pi haꞌichu g haꞌichuha‑amichudadag ch ha‑gewkdag. 28 Pi am ab huem‑haꞌichuchud ch wabsh s‑em‑uhwaid. T wab-shaba g Jiosh ab i em‑gawulkai mat hekaj am wo hachehgi mo pi d shaꞌi haꞌichu hegammo g hemajkamab si has ha elid. 29 Heg o hekaj hab mahs mat pihedai wo chum si e haschudad am tahgio g Jiosh.30Heg at ab i t‑wehnad g Christ matt ab i s‑wohochg s‑kehg haꞌichu ahga ab amjed. T g Christ t‑doꞌibiaab amjed g pi apꞌekam k am i t‑apꞌech wehhejedg Jiosh matt d wo hekia s‑apꞌekam hemajkamgajk,Bo masma ab t‑chehgidch g Jiosh haꞌichu amichu-dadag. 31 Heg o hekaj an hab chuꞌig Jiosh oꞌohanaed:Pi g hedai hejel ab hu wo e haꞌichuchudad k ch heg

ab wo waꞌi haꞌichuchudad mat haschu habt‑juni g Jiosh. Jeremiah 9:24

Page 160: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 2:1 157 1 CORINTHIANS 3:192

Mash heg waꞌi ahgachug Christ g Paul.1 Kuni ahni hi pi shaꞌi hasigamkaj neok,

ni‑wepnag, mant eda am wa jiwia em‑wui amahgachugch 2mat g Jesus Christ abmuh kots t ab amt‑wehhejed. Kuni hab n‑ahg mant heg am wo waꞌiahgachugad 3 ch heg hekaj si s‑gihug ch gigiwuk.4 K g haꞌichu ni‑ahga pi am hu hab shaꞌi kaidagmatp hems g si s‑e mahchim oꞌodham haꞌichuahga. K wabshaba g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag amwohokamchud g haꞌichu ni‑ahga. 5 Heg ani hekajs‑mahchmo g em‑wohochudadag pi ab hu shon hegab hemajkam haꞌichu amichudadag ch wabshaba abJiosh gewkdag amjed.

Mash g Paul am ha ahgid g Jiosh haꞌichu amichu-dadag

6 Am ani wa hi wa ha ahgid g haꞌichu amichu-dadag hegam mat geꞌegeꞌehogat e‑wohochudadaged. K wabshaba id pi d hemajkam haꞌichuha‑amichudadag, chumhems hegammo d s‑has ha-haꞌichu. Hegam haꞌichu ha‑amichudadag at wabshha wehm wo huhug. 7 Ihda haꞌichu amichudadagmani hab ahg o d Jiosh hab elida am t‑wehhejed chan hab chuꞌig mat koi in hu nahto ihda jewed chwabsh s‑aꞌagi an hab ah chuꞌig. Do Jiosh hab elidamat g Christ wo t‑doꞌibia. 8 Heg o d kownal wehshaꞌichu dahm. T eda g s‑has hahaꞌichu ab naggiakots t ab no pi pi mahch g Jiosh hab elida. 9 An ohab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Pi o hedai shaꞌi neid o kah o chegito mat heꞌes i

s‑kehg haꞌichu am i apꞌech g Jiosh am hawehhejed hegam mo ab si tatchua. Isaiah64:4

10 Jiosh haꞌichu hab elida o pi ta machimaam t‑wehhejed. K wabshaba g Hekia S‑apꞌekamGewkdag wehs s‑mahch ch am i t‑tashogid. 11Neh,no hig pi woho mo pi hedai ep s‑mahch g haꞌichut‑chegitoi hab masma mach ahchim hejel s‑mahch?Pegih, ch ahchim hab wa masma pi hedai eps‑mahch g Jiosh haꞌichu chegitoi. 12 T wabshaba gJiosh ab t‑mah g Hekai S‑apꞌekam Gewkdag mat amt‑eda wo ulinig ch am wo i t‑tashogidad mo haschuab t‑makiog g Jiosh.

13 Pegih, pi att wo shaꞌi t‑nako machs am huwo tashogi g Jiosh wohokam heg hekaj hema-jkam haꞌichu amichudadag. K wabshaba g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ab t‑mahkch g haꞌichu amichu-dadag mach hekaj am i tashogid. T hegam wowaꞌi s‑amich mo hedai edgid g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. 14 T hegam mo pi edgid pi wo amichudk pi wo bei mo haschu ab t‑makiog. Heg waꞌi HekiaS‑apꞌekam Gewkdag o ab t‑mahkch g amichudadagmatt wo s‑amich gwohokam. 15Ahchimmach edgidg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag att wo t‑nako matt ams‑ap wo i aꞌamich mo haschu am i t‑tashogidch. Khegam pi t‑amichud matp hedai i pi edgid g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag.

16 Id o hab ahg hegai mo an Jiosh t amjed oꞌo-hanas:Pi o hedai hejel s‑mahch g Jiosh chegitoidag mas ab

wo haꞌichu i ahgi. Isaiah 40:13Pegih, bo chuꞌig. Kuch wabshaba ahchim s‑mahchno pi g Christ ab t‑mahkch g e‑chegitoidag.

3Matt heg wo waꞌi oidad Christ ch pi g oꞌodham.

1 Am ani wa pi hasigam neok, ni‑wepnag, maniam em‑ahgid g wohokam namt pi pi koi geꞌegeꞌe-hogat id eda t‑wohochudadag ch pi am hu si edagitokch Hekia S‑apꞌekam Gewkdag wui. Bamwaꞌi masma mo g aꞌal nam pi d wabsh wechij ideda t‑wohochudadag. 2 Heg o wa wepo mani gwihbi em‑iꞌichud ch pi g haꞌichu hugi em‑gegosidab wabsh s‑bahbagi haꞌichu em‑ahgidch. Chum waiaꞌi idani amt koi geꞌegeꞌehogat 3 k hab wabsh kiachuꞌig mo hegam mo pi mahch g Jiosh. Neh, amam aꞌai s‑e hehgamk ch aꞌai e kawani. K id hekaj amtasho mam ha oidch hab e wua hegammo pi mahchg Jiosh. 4Haꞌijj amsh hab chechꞌemam ahni Paul amni‑oid ch haꞌijj hab chechꞌemamgApollos am oid. Kid am wohokamchud mam ha wepo haꞌichu chegitohegam mo pi mahch g Jiosh.

5 Pi ach d si haꞌichu ch d wabsh piongaj g Jioshmamt ab t‑ab bei g wohokam ab amjed g Christ. DoJiosh mo ab t‑mahkch g t‑chikpan. Kuch am habwabsh junihim mo haschu ab t‑mahkch hab masmamogoidag ch ed chikpandam. 6Hegowawepomaniahni am esh g haꞌichu kai am wehpeg ahgch g Jioshhaꞌichu ahga. K gApollos amwapga g esha ambaꞌichi ahgch. K wabshaba d Jiosh ch am i wuhshad gt‑eshamamt ab s‑wohochud k amheꞌes i oi g haꞌichuahgaj mach am ahgachug. 7 Kuch heg hekaj pi d sihaꞌichu ahchimmach am eshad ch wapga am ahgchg Jiosh haꞌichu ahga. Jiosh o d si haꞌichu no pi hegam i wuhshad g t‑esha mam ab s‑wohochud ahpimmamkah g haꞌichu ahgaj. 8Wehs ach t‑wepomasmaahchim mach ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga, chumachs hema wehpeg am wo ah, tt hema am baꞌichwo i ahgahi. T g Jiosh ab wo t‑mah g t‑namkidadagmatt heꞌes hab i juh g chikpan. 9Pegih, dach piongajg Jiosh g Apollos wehm. Kum ahpim d Jiosh enigamach am em‑chikpan wehhejed g Jiosh.

Heg o wa wepo mam d Jiosh kihta. 10 T heg abi ni‑gawulkai mant em‑chikp hab masma mani ds‑ni‑mahchim kihtdam ch am shondad g kih amahgachugk g Jesus Christ. Kum ahpim epai himchudg kihta ahgachugch g Jiosh haꞌichu ahga. K ab em‑abmamt si s‑nenꞌoid k am habwo junihid. 11Shondaj oheki hu nahtois ch d Jesus Christ. Kumt pi haschukajab ep wo shondad. 12Neh, tp hems wo e mehi matphaschu kih wabsh g shaꞌikaj hab wo e juh. 13 Pegih,t hab wa masma wo i e aꞌappe g em‑chikpan. Mtheg hekaj si s‑ap hab wo juh 14 k hab wo bei ge‑namkidadag mat hekid wo e mamche. 15 T hi wowa e doꞌibiamatp hedai pi kehg hab juh g e‑chikpan.T wabshaba g chikpanaj wo huhug hab masma matg shaꞌi wo meitto am mei ch ed.

16Heg o wa wepo mach d Jiosh cheopiga no pi amt‑eda kih g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. Id amt wochum s‑mahchk. 17 Jiosh at wo padchmatp hedai woi em‑padch nam pi d enigaj ch d hekia s‑apꞌekam.

18Haꞌi amtp hab i e ahgmam s‑chu aꞌamichud amha nena ed g hemajkam. Pi g amwo hejel e iattogid.Pi at hab wo t‑elidadmachs s‑chu aꞌamichud hegammo pi mahch g Jiosh haꞌichu amichudadag mattpheg an wo uꞌukchid. Am g wo i e nakog mamtan wo uꞌukchid, chum as hab wo em‑elidad mampi haꞌichu aꞌamichud. 19 Do wabsh pi haꞌichu an

Page 161: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 3:20 158 1 CORINTHIANS 5:6Jiosh tahgio mo haschu idam hab elid mo d haꞌichuamichudadag. T g Jiosh an wo ha wulsh heg hekajhaꞌichu ha‑amichudadag mo hab masma an oꞌo-hanas wehhejed. 20 K an hab ep chuꞌig mo d wabshpi haꞌichu g ha‑chegitoidag g s‑chu aꞌamichuddamam Jiosh wehhejed. 21-22 Kumt hekaj pi hedai wochum ge t‑haꞌichuchudad. Dach wabsh em‑pionagg Apollos ch Peter ha wehm. Wehs ihda jewed o dem‑eniga. Hegai mo hemu in haꞌichug ch hegai moab hahawa him o d em‑eniga. Doakag ch muhkig dem‑apꞌedag. 23 Kum d Christ hemajkamga. K heg dalidaj g Jiosh.

4Mash hegwaꞌi Jiosh s‑mahchmas hedai s‑ap amhab

junihim g e‑chikpan1 Dach wabsh piongaj g Christ. K heg

t‑nuhkudachud matt am wo i tashogi g s‑aꞌagihaꞌichu ahgaj g Jiosh. Kumt hab masma wos‑t‑mahchk. 2 Ha‑pionag at heg am hab wo waꞌijunihid mo haschu g ahmoj chehani ch s‑ap wonuhkud g e‑nuhkuda. 3 Pegih, ni heg am waꞌichikpanid Jiosh. K pi shaꞌi ni‑kudut mamtp has imasma hab wo elidad g ni‑chikpan ahpim o hedaii hemajkam. Niꞌinis hejel wo ah manis has masmahabwua. 4Pi o haꞌichu shaꞌi ni‑kudut amni‑chegitoied manis pi ap am hab junihim g chikpan am Jioshwehhejed. K wabshaba pi id hekaj e wohokamchudmanis am wabsh i si s‑ap am hab junihim. Hego waꞌi Jiosh s‑mahch machs hedai s‑ap am habjunihim g t‑chikpan. 5Mt heg hekaj pi ab hu wabshsi s‑hohtam hema haꞌichu wo abch mat koi wo e aig tash. Am at haha wo t‑aꞌappe g t‑kownalig mathekid wo jiwia k wo mahsko wua mach haschu ichegito ch haschu ahgch hab junihim haꞌichu k abhaha wo i t‑mahkhi g s‑ap has elidadag mo heꞌes abi him t‑wui.

Mat pi hedai ab huwo chum si e haꞌichuch heg hekajmo haschu i edgid.

6Neh, id ani am em‑ahgid, ni‑wepnag, ab t‑amjedahni ch Apollos mant am wo i em‑tashogi mamtpi am hu dahm wo i chesh hegai mo haschu anoꞌohanas Jiosh oꞌohana ed. Pi amt hedai Jioshpionag ha baꞌich ab wo si has elidad ch wabshabaab wehs wo ha kaihamad g Jiosh haꞌichu ahga. 7 Pig wo chum si e haschudad heg hekaj mam haschu iedgid ch haschu i s‑mahch. Jiosh at wehs ab wabshem‑mah mam haschu i edgid.

8 Bamsh e elid mam heki hu wehs haꞌichu edgidch heki hu d s‑kakais ch d ge kokownal. Kuch edaahchim Jesus Christ chuhchai pi d s‑kakais ch pi dkokownal. Mamt huꞌi woho d wo kokownalk. Kuttem‑wehm d wo kokownalk. 9 Kuch eda wehs habaꞌich d i shoꞌigkam ch attp hems wo t‑koꞌij amwehhejed g Jiosh haꞌichu ahga. Shahag wepo mog Jiosh am t‑chehgidch wehs ha baꞌich hab masmamat g kownal am wo ha chehgi hegam matp hagewito k ha lilsoch. 10 Ahpim am hab e elid mamd si haꞌichu s‑mahchim ab amjed g Christ ch sis‑gewpkdag ch ab d si has ha‑elida hegam mo pimahch g Jiosh. K eda idam pi kehg has t‑elid ahchimmach ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga ch hab t‑elidmach pi haꞌichu mahch ch pi ha gewpkdag. 11Hebai

ach bihugkoꞌo ch ep tonkkoꞌo ch pi edgid g eniga.K hegam t‑gewichshulig. Pi ach hebai t‑mahch chkih 12 ch si chikpan ch hejel t‑dagioꞌid. K hegams‑koꞌokamhas t‑ahg. Kuch abwabsh i s‑ha hoꞌigeꞌid.T‑shoꞌigchud o. Kuchwabsh nakog. 13An o ahgahimg iattogi ab t‑amjed. Kuch wabsh s‑hemajim hawehm neneok. Bo wabsh t‑elid mach d wabsh hegaimo g hemajkam s‑ohhod ch gam hu nehnchud.

14 Id ani em‑ahgid mant wo haꞌichu i em‑shelinihab masma mam d si ni‑tatchuidch ni‑aꞌaliga. Piani hab ahgch em‑ahgid manis wo si em‑edawua.15 Heg o wa wepo mani d em‑ohg id eda himdagnamt pi ab ni‑amjed kah g s‑kehg haꞌichu ahgaj gJiosh k hekaj bei g e‑wechij doakag. T wo muꞌijkg em‑mashchamdam id eda Christ himdag. Ni edad waꞌi ahni mant wehpeg am em‑wui uꞌapa ihdas‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh mamt heg hekaj edoꞌibia. 16 Kuni ab i em‑gewkemhun mamt am habwo junihid mani wa haschu am em‑chehgid.

17 Ia o daha g t‑wehnag Timothy. Kuni am ahgidmat am wo i em‑chehgim ed k wo i em‑chegitoichmatt has masma am wo himchudad g t‑doakag amwehhejed g Christ mani wa am em‑mashchamahimch wehs ha mashchamahim mani hebai i hihhim.S‑mahch am mat heg ab ni‑amjed ab i s‑wohoch gChrist k hegwawepomod si ni‑tatchuidchni‑alidagch am hab junihim g haꞌichu ni‑ahga.

18 Kah ani mamsh haꞌi si e sheshmachud habe ahgch mant pi am hu wo i em‑chehgim. 19 Ntwabshaba s‑hohtamabwo i hih em‑wuimatp g Jioshhab d wo elidak k am haha wo s‑mai mams hasmasma himchud g e‑doakag ahpim mam chum si esheshmachud ch muꞌi neneok. 20 Ab ach wecho gJiosh. K pi hab chum chuꞌig machs wabsh wo ne-neokad ch wabshaba g s‑ap haꞌichu hab wo junihidheg hekaj Jiosh gewkdag. 21Ab o em‑abmamt ab woi e dagito wui g Jiosh. Nt hemho wo wa s‑em‑kehꞌelam jiwiak mamtp pi ab hu wui wo i e dagito, kwabshaba si s‑hemajim ab wo i em‑nei mamtp abwui wo i e dagito.

5Mash haꞌi am hab junihim g pi apꞌekam

1 Am ash haꞌichu hab ep chuꞌig em‑shahgid chd si geꞌe pi apꞌekam. Msh eda si e hahaschud.Hema ash wabsh hohnig g e‑ohgbad hohnig. Edachump g Jiosh pi wohochuddampi hab shaꞌimasma.2 Mt wo chum si pi ap e taht mat id am hab e juhem‑shahgid k wo i wuhshad hegai mat am hab juhihda pi apꞌekam. 3 Chum anis pi am hu haꞌichug cheda heki hu hab i n‑ah mat ihda oꞌodham hemhowa gam hu wo i e wuhshad, 4 no pi hab masmat‑chehani g t‑kownalig Jesus matt hab masma amhab wo junihid. T heg am wo em‑wehmajk. Kumtheg hekaj am wo e nam 5 k wo i wuhshad ihdaoꞌodham ab e amjed. Kut am wo e shoꞌigch ihdaoꞌodham ge Jiawul wecho k atp hems id hekaj abwo i e shoꞌigch Jiosh wui k d wo e doꞌibiakamk matep wo jiwia g t‑kownalig Jesus k wo ha lodai g pi apchuꞌijkam.

6Pi o apꞌemams habwo chei mamwabsh si s‑apꞌemo eda an haꞌichug g pi apꞌekam am em‑shahgid.S‑mahch am ihda hab cheꞌidag, “Al chum jewaji-dakud o s‑gewkdag ch i koꞌokpodkad g wahga.” Id

Page 162: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 5:7 159 1 CORINTHIANS 6:20o chum t‑tashogid mat g al chum pi apꞌekam geꞌehaꞌichu wo padch. 7 Neh, t wo wa e muhkid gkahwal mad mat wo e wuhshad g t‑shohshon hadoꞌibiadag. T g jewajidakud gam hu hab wo i e juh.Pegih, k g Jesus Christ d s‑wohokam ch emuhkid amt‑wehhejed mat wo t‑doꞌibia ab amjed g pi apꞌekam.Kum heg hekaj pi padchudas ch gam hu hab wo ijuh g pi apꞌekam mat pi wo em‑padch. 8 Pegih, ttwo si s‑hehgigk id hekaj ch gam hu hab wo i juh g piapꞌekam k hab wo waꞌi junihid g s‑apꞌekam ch habwo waꞌi kaijjid g wohokam.

9-10 Heki ant hu wa am em‑oꞌohanid k em‑ahgidmamt pi ab hu wo ha nawojk hegam mo ha wehmwoꞌiwup mo hedai pi d ha‑wehm kihkam ch hegammo s‑bahbanma ch hegam mo melchkwuhim gchehanig kch hegam mo heg ab ihm ch ab wuie hoꞌigeꞌidahun mo pi d Jiosh ch d ha‑nahtoi ghemajkam. Pi ani hegamhabha ahgmopi d t‑wehmwohochuddam ch hab chuꞌig. Idam o an wehskohab chuꞌig. Kumt pi has masma pi ab hu wo hamiabi. 11 Hegam ani wa hab ha ahg mo hab e ahgmo d t‑wehmwohochuddam ch eda amhab junihimg pi apꞌekam. Pi g am chum hems wo ha wehmdadhaiwua matp hedai wo ha wehm woꞌiwup mohedai pi d hawehmkihkamo atpwo s‑bahbanmak oatp wo melchkwuhid g chehanig o atp ab wo ihmadmo haschu d wabsh oꞌodham ha‑nahtoi ch ab wuiwo e hoꞌigeꞌidahunad o atp d wo s‑iꞌimkamk o atp dwo s‑chu ehskamk.

12-13 Pi o ab hu t‑ab machs wo mamche gha‑chuꞌijig hegam mo pi d t‑wehm wohochuddam.Jiosh at habwo ha juh. Ab o em‑abmamt gamhuwoi ha wuwhas hegammat pi wo dagito g pi apꞌekam keda d chum em‑wehm wohochuddam. Id o hab ahghegai mo an Jiosh t amjed oꞌohanas:“Gam g hu wo i wuhshad g pi apꞌekam hemajkam ab

e amjed.” Deuteronomy 17:7

6Matt pi wo chum aꞌai t‑lodaitad

1 Pi g am hu aꞌai wo e lodaitad am ha tahgiohegammopimahch g Jiosh chwabshaba ab e‑wehmwohochuddam ha wui wo e dagito. T am wo iapꞌech mamtp haschukaj pi e apꞌet. 2 Mt wo chums‑mahchk mo hab him g tash matt d wo uꞌugchukid dahm jewed ahchim Jiosh hemajkamga. Pegih, ttwo chum t‑nakomatt amwo i apꞌech g al chuꞌuchumhaꞌichu am t‑shahgid. 3 Mt ep wo chum s‑mahchkmatt am hu wa hebai chum hems g anghil wo halodai. Kutt wo chum t‑nakomattwo haꞌichu i apꞌechid dahm jewed hejel t‑wehhejed. 4 Pi g am wo behꞌihegai mo pi mahch g Jiosh mas am wo i apꞌech mohaschu i pi apꞌe am em‑shahgid. 5Dat wo s‑ta edamhaꞌichuk mamt aꞌai wo e lodaitad. Ab amsh si hasha elid g s‑chu aꞌamichuddam ch amtp eda pi hemacheh am e shahgid mas am wo i em‑apꞌech. 6 Kamsh aꞌai e lodait am wabsh ha nena ed hegam mopi mahch g Jiosh.

7Am am e chehgidch mamt i e gehgchmam eda ekamꞌon. Matp pi am hu wo i em‑apꞌech g em‑wehmwohochuddam, mt wabsh pi am hu has wo kaijjidch wo nako, chum ams haꞌichu em‑ehs. 8 Ni edakah mamsh wabsh hejel pi ap haꞌichu hab wua ab

ha wui ch haꞌichu ha ehsid chum hems g e‑wehmwohochuddam.

9 Mt wo chum s‑mahchk mat g pi ap hemajkampi am hu wo i wahp Jiosh kownaltalig ed. Pi gam wo e iattogid mams am hu wo i wahp mamtpha wehm wo woꞌiwupad mo hedai pi d em‑wehmkihkam o hedai d em‑wehm chechoj o g em‑wehmuꞌuwi o amtp wo jioshgat k ab wo ihmad mo haschud wabsh oꞌodham ha‑nahtoi 10 o amtp wo s‑chueꞌeskk owo s‑bahbanmak owo s‑iꞌimkk owohaꞌichuha iattogidad ab hema amjed o wo haꞌichu ha woh-ppoꞌidad. 11Haꞌijj am hab chuꞌigkahim. T wabshabag Hekia S‑apꞌekam Gewkdag gam hu hab i juh g piap em‑chuꞌijig k am i em‑apꞌech g t‑kownalig JesusChrist wehhejed.

Mattsh am Jiosh wehhejed wo hekaj g t‑honshpadag12 Kumsh hahawa haꞌi hab chechꞌe mo wehs

haꞌichu hiwgidas matp haschu wehhejed pi an huhaꞌichug g chehanig. Nt wabshaba am wo em‑ahgimo pi wehs haꞌichu s‑kehgaj am t‑wehhejed. Pi attwo chum hiwigi mat haschu gan hu wabsh wo i sit‑ui. 13 Haꞌi amsh hab chechꞌe, “Haꞌichu hugi o abd wuikamaj g t‑wohk ch g wohk g haꞌichu hugi abd wuikam,” ch hab chum ahg mo wehs s‑apꞌe machhaschu i tatchua am wehhejed g t‑honshpadag. Kwabshaba id pi woho mamsh has chum ahg. Pi attwabshwohuhughabmasmamat idamhaꞌichu kheghekaj wo si t‑nuhkud. Neh, mo g cheoj tatchua matab wo i miabi g uwi nat pi hab masma nahto g Jiosh.K wabshaba pi hab d ahga ihda mas wabsh chumhedai wehm wo woꞌiwua, Pi at hab ahgk t‑nahto gJiosh machs pi ap wo hekaj g t‑honshpadag k wab-shaba hab ahgk matt g t‑kownalig Jesus wehhejedwo hekaj nat pi heg am t‑wehhejed muh. 14 Jiosh atab uhpam i wuhshad g t‑kownalig Jesus ab muhkigamjed k hab waꞌap wo i t‑wuwhas ahchim heg hekaje‑gewkdag mat hekaj ab i wuhshad g Jesus.

15 Mt wo chum s‑mahchk mo g em‑honshpadagab giꞌi ab g Christ ch d enigaj. Pegih, mt pi wohohab wo juh g e‑honshpadag mat ab wo i e wehnad gchehpaꞌawi. 16Aha nampimahchmamtp hema i wowehmajwoꞌiwua g chehpaꞌawi k dhahawohemakokheg wehm. Si o shel am ahg ihda g Jiosh oꞌohanach hab chuꞌig mo d hemako am Jiosh tahgio hegammat wo e wehm wohpiwua. 17 K pi hab chum mahsmachs hab wo masmak chehpaꞌawi wehm ahchimmatt ab i t‑dagito Christ wui nach pi d hemako hegwehm.

18 Ni heg hekaj hab kaij mamt wo si e nuhkudid amjed mamt pi wabsh chum hedai wehm wowoꞌiwupad namt pi heg hekaj wo e hemakoj hawehm k wo uamhu g e‑honshpadag k hab masmawo i e mehkod ab amjed g Christ. 19 Mt wochum s‑mahchk mo g Jiosh ab em‑mahkch g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag. K heg am em‑eda kih. Pegih,k d cheopigaj g em‑honshpadag ch pi d wabsh hejelem‑eniga. 20 Jiosh at am i dagito g e‑alidag kots wuimat wo t‑doꞌibia. Kutt d haha wo hemajkamgajk chheg hekaj ab wo si has i elid k wehhejed wo hekaj gt‑honshpadag.

7Mamsh ab kakke g Paul ab amjed g hohnta

Page 163: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 7:1 160 1 CORINTHIANS 7:401 Ia ant haha wo em‑ahgi hegai mam wa ni‑kakke

ia ni‑oꞌohanidk.Id amt wehpeg ab ni‑kakke mas s‑apꞌe matt pi

wo ha hohnt. Kunt hab wo em‑ah mo chum hi was‑apꞌe mamt pi wo ha hohnt. 2 K wabshaba haꞌi gha‑tatchuidag si s‑gewkdag. K idam ha wehhejedbaꞌich i s‑apꞌe mat wo e hohnt mat heg hekaj pi amhu wo i shul pi apꞌekam ch ed.

3-4Kumt ab aꞌai e wui wo e dagito ahpimmam d ehohonikam no pi g em‑honshpadag d aꞌai em‑enigach pi d wabsh heheꞌejel em‑eniga. Mt hab s‑ap etahtk ch wo e wehm kihk. 5 Pi g aꞌai wo e daꞌad,heg hi wa mamtp am aꞌai wo e apꞌech mamt heꞌesi tash pi ab hu wo i e miabi mamt heg hab wo waꞌijuh hoꞌigeꞌidahuna k am hab hahawa epwomasmakmam heki hu mat pi wo em‑gehg g ge Jiawul heghekaj em‑tatchui.

6 Pi ani ab hu em‑chehani mams wo ge hohont,heg hi wa mamtp wo tatchuad ch wo e hohont.7 Mamt huꞌi pi wo ha wehm kihkamk hab masmamani ahni. K wabshaba g Jiosh pi wehs hab masmaem‑apꞌechudch ch haꞌi em‑apꞌechudch mamt wo ehohont.

8Nt wo haꞌichu em‑ahgi ahpim mam pi ha wehmkihkam ch ahpim mat koi g em‑wehm kihkam.Baꞌich o i s‑apꞌe mamt wo heheꞌejelk mani habmasma. 9 Mt wabshaba wo e hohont mamtp piwo e nako mamt wo shohbi g e‑tatchui. Baꞌich o is‑apꞌe mamt wo e hohont mamt pi wo e kudutad ge‑tatchuikaj.

10 Do chehanigaj g t‑kownalig Jesus mamt pi woohhod g e‑wehm kihkam 11 k amtp wabshaba habwo sha e juh k hemho wa pi hema ep wo hohnt o wokunt k wabshwo hejelk o an uhpam epwo i e nodagie‑wehm kihkam wui.

12-14 Chum as pi d wo em‑wehm wohochuddamkg em‑wehm kihkam,mt pi am huwo ha ohhodmatpwo tatchuad mat an wo em‑wehmajk. Jiosh at am iapꞌech em‑wehhejed mat pi wo padch g em‑kihdag.T g Jiosh ab wo ha ui g em‑aꞌaligamat d wo aꞌaligajk.T g em‑wehm kihkam pi wo ha padch.

15Mt wabshaba wo ha hiwigi mat wo s‑em‑ohhodmatp wo tatchuad nam pi pi heg hekaj e wupulshchmatp wo s‑em‑ohhod. Do tatchuij g Jiosh mamt wos‑ap e tahtkkad id dahm jewed. 16 Kum pi mahchmas em‑hekaj ab wo s‑wohoch g Jiosh haꞌichu ahgak wo e doꞌibia.

Mattsh am wabsh wo kia oidad mattp haschu d iwehhejedkam.

17 Pegih, tt am wabsh wo kia oidad mattp haschud i wehhejedkammat hekid ab i t‑gawulkai g Christ.Id ani wehsko ha mashcham g wohochuddam.18-19 Pi o has d ahga mamtp wo pahl hikuchkasko pi wo pahl hikuchkask. Kumt pi wo chum gegawul e juh id hekaj. Heg o d waꞌi si haꞌichu mattab wo s‑wohog elidad g Jiosh. 20 Mattp haschu di wehhejedkam mat eda ab i t‑gawulkai g Jiosh chheg s‑ap am hab wo junihid wehhejed. 21 Mamtphedai d wo ha‑neneholigak id dahm jewed chwabshpi heg hekaj wo si e ehꞌel ab s‑wohochudk g Jioshhaꞌichu ahga. Tp wabshaba am wo sha s‑em‑apꞌetmamt wo e wuhpulꞌo, mt am hab wo e juh. 22 Amg wo s‑chegitok mat em‑wulꞌo g Christ ab amjedg pi apꞌekam, chum ams d nehol. Wehsijj ach d

hahawa neneholigaj g Christ, chum hems ahchimmach pi d ha‑neneholiga id dahm jewed. 23 Jiosh atab uhpam t‑uꞌapa e wui heg hekaj e‑alidag muhkig.Pegih, pi att hegai wo shaꞌi hiwigi mas wo t‑shohbimach d piongaj g Jiosh. 24 Heg o chum hekid amt‑wehmaj. Kutt am nenaj ed s‑ap hab wo junihid gt‑chikpanmatp haschu wudmatt eda ab i s‑wohochihda s‑kehg haꞌichu ahgaj.

Moki am si shel ha ahgid hegam mo pi ha wehmkihkam

25 Neh, nt am haha wo em‑ahgi mam haschuab ni‑kakke ab ha amjed hegam mo pi ha wehmkihkam. Pi o d chehanig ihda mant wo em‑ahgi.K wabshaba ab s‑ni‑hoꞌigeꞌid g t‑kownalig Jesus chab ni‑mahkch g amichudadag. Kunt heg hekaj woem‑ahgi mo haschu baꞌich i s‑apꞌe. 26 Shoꞌo waꞌi sigeꞌej g t‑kudutalig hemu. Kuni heg hekaj hab elidmo baꞌich i s‑apꞌe mamt am hab wabsh wo i chuꞌigkmam has i masma. 27Mamtp wo ge wehm kihkamkch pi am wo ohhod o pi wo ha wehm kihkamk ch pian hu wo hema i chum gahghi. 28 K wabshaba pi dpi apꞌekam mamtp an wo bei g wehm kihkam. Hiwa g hohnta at ab baꞌich wo i wuhshad g haꞌichu piapꞌedag. Kuni heg hi wa chum pi hab elid mams abhu wo nam.

29Pi o am hu geꞌe wiꞌis g tash mat ia ep wo jiwia gJiosh alidag jewed dahm. Kuni am i em‑gewkemhunmamt wo e nahtokchid heg wehhejed. Pi g wo shaꞌihiwgid mas wo em‑shohbi g hohnta 30 o g chikpano g has tahhadkam o g em‑eniga. 31 Tt wo hekaj gjewed dahm haꞌichu k wabshaba pi ab hu wabsh wosi pihk t‑elidad nat pi wehs wabsh wo huhug.

32 Chum ani em‑tatchuichud mamt pi haꞌichukajwo e kudutad. Gohkpa o kahch g t‑chegitoi mattwo ge hohnigk. Kutt wabshaba wo t‑nako matt hegam hab wo waꞌi junihid chikpan am wehhejed gt‑kownalig Jesus mattp pi wo ha hohnigk. 33Mattphedai wo ha hohnt k hemho wa haꞌichu am habwaꞌap wo junihid wehhejed mat wo s‑hohhoꞌidad.

34 Kumt ahpim uꞌuwi hab waꞌap wo e nako mamtab wo gawulkdask ch heg am hab wo waꞌi junihidchikpan am wehhejed g t‑kownalig Jesus mamtphedai piwoha kunko koiwoha kunt. Mtpwabshabahedai wo ge kunk ch haꞌichu am hab ep wo junihidha wehhejed mat wo s‑hohhoꞌidad.

35 Id ani hab kaij nani pi tatchua mant am woi em‑wehmt ch pi heg hekaj manis am haꞌichukajem‑shoshobid. Tatchua ani mamt am hab wo juni-hid mo haschu d s‑apꞌekam ch pi wo hiwigi mas amhaꞌichu wo em‑shohbi mamt am wehs wo i e dagitot‑kownalig Jesus wui.

36Mtwabshabawoha hiwigi g uꞌuwi e‑aꞌaligamatwo ha kuntmamtp habwo elidadmo d si tatchui natpi s‑ap geꞌegeꞌehogat. Am o wa s‑apꞌe mat am habwo e juh. 37 K wabshaba am wa s‑apꞌe mamt wo hanuhkudadmamtp habwo elidadmo s‑apꞌe no pi pi dtatchui. 38Pegih, am o wa s‑apꞌe mamt wo ha hiwigich hi wa baꞌich i s‑apꞌe mat pi wo ha kunt.

39 Matp hedai wo e hohont k d wo e‑wehmkihkamk am hugkam mat hekid hema wo i muh. Kam hahawa s‑apꞌe mat ep wo bei g wehm kihkam,heg hi wa mat g e‑wehm wohochuddam an wo bei.40Mt wabshaba baꞌich wo i s‑apꞌe tahtkkad mamt pi

Page 164: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 8:1 161 1 CORINTHIANS 9:20ep wo bei g wehm kihkam. Neh, id o am ni‑tashogidg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.

8Moki am ha ahgid g ha‑kakkei ab amjed g haꞌichu

hugi toꞌidda1Amant hahawo em‑ahgi hegaimamabni‑kakke

ab amjed hegai haꞌichu hugi mo g hemajkam antoꞌaw am chum iagchulidch g e‑jijoshga.

Haꞌijj amsh hab e elid mam si s‑mahch mamthas wo chum e junihid ch si e hahaschud g haꞌichue‑mahchigkaj. Nt wabshaba wo em‑ahgi mamtam hab wabsh wo junihid mat haschu d wo iha‑wehmtadagk g em‑wepnag mamtp woho ab woha tatchuad. 2 Pi amki koi haꞌichu s‑mahch mamtphab e elid mam s‑e‑mahch. 3 Jiosh o s‑t‑mahchahchim mattp ab si tatchua.

4 Pegih, k pi d haꞌichu g ha‑jijoshga amt‑wehhejed nach pi s‑mahch mo g Jiosh d hemako.5 K eda muꞌi an haꞌichug g gewpkdag an dahmkahchim ch ed ch an jewed dahm mo hab e aꞌagajijosh ch kokownal. 6 Ch ahchim hi s‑mahchmo d hemako g Jiosh t‑ohg. K wehs haꞌichu damjedkamaj. Kuch heg wehhejed in d dodakam. Kg t‑kownalig Jesus Christ d hemako ch wehs haꞌichunahto. K heg gahi wuhshanim g Jiosh ab t‑mahkchg wechij doakag.

7 Pegih, msh haꞌi hi wa s‑mahch mo g ha‑jijoshgapi d haꞌichu am t‑wehhejed ch hekaj pi has e elidch wabsh koꞌa hegai mo an e toꞌaw ha wehhejed.Sh haꞌi g em‑wehm wohochuddam pi am hu s‑aps‑mahch mo pi d haꞌichu g ha‑jijoshga no pi heki huwaꞌi amjed ab has ha elid. Kumsh koꞌa hegai mo ame toꞌaw. Sh idam am em‑neid ch am em‑oidch habe junihim ch eda hekaj e kudut no pi hab elid mo piapꞌe. 8 Kumsh ahpim hab kaij mo pi has d ahga amJiosh nena edmamtwohuh ihda. Pegih, matp pi hasd ahga k ch pi haꞌichu wo heki em‑wuamamt wabshwo dagito.

9 Chum as hi wa s‑apꞌe hejel em‑wehhejed mamtwo huh ch wabshaba pi apꞌe mamt wo huh matpheg hekaj wo e kudut k wo i shul hegam mo pihab masma s‑mahch ihda. 10 Idam atp hems amt‑oidk hab wo e juh ahchim mach haꞌichu s‑mahchk am hab wo juh mo haschu hab elid mo pi apꞌe.Pi att am hu wo i wahp k wo t‑gegos mo hebai i ekoꞌa hegai mo an e toꞌaw ha wehhejed g ha‑jijoshga11 natt pi heg hekaj wo heki ha himch hegam mopi gewpkdag e‑wohochudadag ed. Tsh eda g Christha wehhejed muh no pi s‑ha doꞌibiamk. 12 Kuttwo padch mo haschu hab chum s‑junimk am hawehhejed mattp wo heki ha himch. 13 Pi att hekidwo huh matp haschukaj wo heb hu hihi g t‑wepnagmat am t‑oidch hab wo e junihid.

9Id o d ha‑chikpan hegam mo am ahgachug g Christ

1 Pi ani em‑ahgid mams am hab wo junihid hegaimani ahni haschu pi am hu hab wua. Ahni ani habwaꞌap pi hekaj g haꞌichu ni‑apꞌedag, chum anis duhgchu ch geꞌe apꞌedag nat pi am i ni‑kei g Jioshmant wo ahgachugad g Christ. Ni heg am neid ami dahm mat e chegito k i wuhsh. Kum ahpim de doꞌibiakam heg hekaj haꞌichu ni‑ahga mani am

ahgachug wehhejed g Jesus Christ. 2Chum as haꞌi piwohochud mani d Jesus Christ kehsha, m wabshabaahpim s‑wohochud nat pi em‑doꞌibia k hekaj amwohokamch mani d kehshaj. 3 Id ani am ha ahgidhegam mo pi wohochud mani d Christ kehsha.

4 Ahchim mach d Christ chuhchai ach edgidg apꞌedag matt ab wo bei g t‑gegosig heg hekajt‑chikpan. 5 Christ wepnag ch Peter ch haꞌi ehp gChrist chuhchai ash an uhꞌudch g e‑wehm kihkammo eda hasko hihhim ch am ahgachug g Jioshhaꞌichu ahga. Kumsh am ha dagioꞌid. 6 Bani wamasma apꞌedag. Kuch eda ahchim g Barnabaswehmpi hekaj g t‑apꞌedag chwabsh hejel t‑dagioꞌid.7 K eda wehs nahnko mahs chikpandam ab uꞌu ge‑gehgewi ab e‑chikpan amjed. Shondal am hadagioꞌid ch g oidag chikpandam ab ha namkid heghekaj mo haschu i bahijid ch g haꞌichu doakam hanuhkuddam ha gegosid heg hekaj mo haschu ab iwuhshani.

8 Pi o d wabsh hemajkam hab ha‑elida ihda. An ohab chuꞌig heg eda Jiosh chehanig 9mat gMosesbadan oꞌoha:Pi amt an hu wo wulsh g woiwis chini mat wo

kehiwia g haꞌichu bahijida. Deuteronomy 25:4Neh, pi o hegam hab waꞌi ha ahg woiwis. 10Ahchimo hab ep t‑ahg. Hegai mo hedai i moihun ch hegaimo hihk g eꞌes at hemho wa ab wo haꞌichu i neiid ab e‑chikpan. 11 Heg o wa wepo matt am eig haꞌichu kai em‑shahgid, am em‑ahgidch g Jioshhaꞌichu ahga. K hab chummahs matt ab haꞌichu woi nei em‑amjed. 12Am amsh haꞌi i ha wehmaj. Kucheda baꞌich i apꞌedag matt ab wo chum i nei haꞌichuem‑amjed ch wabshaba pi hekid ab hu em‑tahni cham wabsh wehs haꞌichu nakog matt pi an hu woshohbi g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh ab amjed gChrist.

13 Mt wo chum s‑mahchk mo hegam mo amchikpan geꞌe cheopi ch ed ab i neid g e‑gegosig hegamjed mo g hemajkam ab mahkch g Jiosh. 14 Pegih,k hab waꞌap masma am t‑chehani g t‑kownaligJesus hemu. Ahchim mach am ahgachug g s‑kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh attsh ab amjed wo i nei gt‑dagioꞌidadag.

15Ni eda pi hekid shaꞌi hekaj ihda ni‑apꞌedag ch piheg hekaj em‑ahgid ihda manis em‑chehani mamtwo i ni‑dagioꞌi hemu. Baꞌich i mant wo bihugim kwo muh kih hegai manis wo em‑kowlant id hekajs‑kehg haꞌichu ahga. 16Ab o ni‑chehani g Jioshmantwo ahgachugad g haꞌichu ahgaj. Kunt wo si pi apni‑tahtkk mantp pi am hu hab wo junihid. Jioshash ab ep em‑chehani mamt wo t‑namkid ahchimmam ab t‑amjed kah g haꞌichu ahgaj. Ni wabshabapi ab hu em‑tahni heg hekaj mant baꞌich wo i s‑apni‑tahtkk ab wabsh em‑mahkch. 17 Mantp ahnihab i n‑ah mant am hab wo junihid ihda chikpanch hekaj ab wo bei g ni‑gehgewi. K wabshaba gJiosh ab ni‑chehani ch ab ni‑hiwig. 18 Pegih, kid d ni‑gehgewi mani si s‑ap ni‑tahtk heg hekajmani ab wabsh em‑mahkch g s‑kehg haꞌichu ahgajg Jiosh. Heg ani hekaj pi hekaj g ni‑apꞌedag maniswo em‑kowlant.

19 Pi ani hedai ha hiwig ch wabshaba wehs hawehhejed ni‑pionchud mantp hems hab masmamuꞌi ab wo i ha nohnogi Christ wui. 20 Ni am ha

Page 165: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 9:21 162 1 CORINTHIANS 10:27oidch hab ni‑junihim hegam mo am oid g heki hut‑himdag ahchim Tutuligo mani hekid i ha wehmaj21 ch am ha oidch hab ni‑junihim hegam mo pi amhuoidmani hekid i hawehmajmant hekaj abwo i hanohnogi Christ wui. K eda pi hab mahs manis pi abhu wecho g Jiosh chehanig nani pi am hab junihimmo haschu ab i ni‑chehani g Christ. 22Pi ant am habwo junihid mat haschu wo ha kudutad, chum aniss‑mahch mo s‑apꞌe am ni‑wehhejed. Tp hems heghekaj wo ni‑hiwigi mant am wo i ha wehmt. Wehsani ha wepo masma hab ni‑wua mantp hems habmasma ab wo i ha nohnogi Christ wui wabsh chumhas masma. 23 Id ani wehs hab wua mant hekaj amwo ahgachugad g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh mattt‑wehm wo bei g s‑ap tahhadkam.

24 S‑mahch am mat g e melchuddam hab waꞌimasma wo bei gehgewi mat wo si e nakogad. Tthab wa masma am wo t‑nakogad matt wehs amhab wo juh g Jiosh tatchui. 25 Hegai mo hedai itatchua mat wo bei g gehgewi at hemho wa wo emomoisha k wo e nuhkud wehs haꞌichu k ed. Neh,id o wehs hab e wua heg waꞌi wehhejed mamt abwo wahki g gihko. T eda wabsh wo huhug. Chwabshaba ahchim am hab t‑junihim heg wehhejedm at pi hekid wo huhug. 26 Ni hekaj hab hi heg wawepo mani shel med heg wui mant am wo nahto gni‑mel k ab wo bei g ni‑mahkigdag. S‑mahch ammo g shonikkashdam pi tatchua mas wo heki wuag e‑shonihina. Ni ahni hab waꞌap pi tatchua maniswo heki wua g ni‑apꞌedag wehhejed g ni‑chikpan.27 Shonikkashdam o ab si e nakog ch e momoisha.Ni ahni hab wa masma ni‑nakog Jiosh chikpan edmat pi wo ni‑ohhod heg amjed am i dahmmant ab iem‑wai mamt am hab waꞌap wo junihid.

10Matt pi ab hu wui wo t‑hoꞌigeꞌidahu mo haschu pi d

Jiosh1 Am am wa chum s‑mahch matsh wa haschu

has e juh am ha tahgio g t‑shohshon matsh wa gMosesbad am i ha wanim. Jiosh ash hab masma hanuhkud ch ha wanimed mash wa g chewagi am habaꞌich him. Kutsh am gahi i huhud g geꞌe shuhdagi.2 Id atsh hab ha junimat hekaj ab wo s‑wohog elidadg Mosesbad. 3 Wehsijj ash am koꞌa hegai haꞌichuhugi mash g Jiosh ab ha mahk 4 ch wehsijj ab ihꞌehegai shuhdagi mash ab geꞌe waw t amjed daꞌiwunich s‑wawinig. Ihda waw o wepogidas g Christ mog doakgaj chum hebai ha wehmaj ch ab ha mahkchg hoꞌigeꞌidalig. 5 Tsh wa eda muꞌijj pi ab hu wohogel g Jiosh. Tsh hekaj si pi ha hohhoꞌi idam k ab hahugio tohono jewed ch ed mash an oiopohim. Sh gha‑hohon am wabsh e dagitohim.

6 Pegih, wehs ihda o d wabsh chehgida mat wot‑shohbi matt pi ab hu wo i tatchua g pi apꞌekammash wa hab e wua idam 7 ch pi ab hu wui wot‑hoꞌigeꞌidahu mo haschu pi d Jiosh mash wa hab ewuahaꞌijj idam. Bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana edmatshwa am dadhaiwua k huh mat haschu am toꞌi hegaimo chum jioshchud k am i wuwhag k e waila. 8 Amhu hebai ehp, sh haꞌijj wabsh chum hedai ha wehmwoꞌiwup. Tsh g Jiosh am haꞌi ha cheha matsh woha kokda. Tsh gokko gamai waik mihl (23, 000) ekoꞌij hemako tash ed. 9 Am hu hebai ehp, tsh haꞌijj

bagach g Jiosh. Tsh heg hekaj am apꞌech matsh woha kiꞌikka g kohkꞌoi k wo ha hugio. 10 Am hu hebaiehp, sh haꞌijj pi ap has ahg g Jiosh hab kaijch mashpi ap ha dagioꞌid. Tsh heg hekaj am apꞌech matsh ganghil wo ha hugio. Mt heg hekaj pi am hu ha oidchhab wo e junihid.

11 Id ash wehs an oꞌohanas mat wo t‑shohbidadmatt pi hab wo junihid g pi apꞌekam ahchim machhemu in d dodakam am wehs ha oidch.

12 Haꞌijj amsh hab e elid mam s‑gewpkdag ame‑wohochudadag ed. Mt wabshaba wo si s‑enenꞌoidk mamt pi wo i e jushadkad k pi wo i gei ampi apꞌekam ch ed no pi wehsijj t‑aꞌappem g Jiawul.13Wehs hegai aꞌappemamo ab t‑aihim o chumhedaiab aꞌahe. K wabshaba g Jiosh hab kaij matsh wot‑nuhkudad ch heg hekaj pi hiwgid mas wo t‑aꞌappeam dahm matt heꞌes wo i t‑nako ch ab t‑mahkch ggewkdag matt wo nakog k wo t‑doꞌibia heg amjed.

14Pegih, ni‑wepnagmani si em‑tatchua, pi g abhuwui wo shaꞌi e hoꞌigeꞌidahunad hegai mo haschu pid Jiosh. 15Am g wo i aꞌamichud ihda nam pi haꞌichus‑aꞌamichud. 16 Ab ach hoꞌigeꞌid g Jiosh ch ab siihm g alidajmach eda habwua gmihshmda chemaithugi no pi hab d ahga mat am i dagito g e‑honkots t ab k am iawua g e‑ehꞌed mat am t‑wehhejedmuh. 17 Do waꞌi hemako hegai mat am t‑wehhejedmuh. Ch ahchim am t‑chehgidch mach am wehmajd hemako am t‑wehm hab wuadch g t‑mihshmdachemait hugi.

18 Jiosh atsh am ha cheha g t‑shohshon mat woha kokda g haꞌichu doakam k hekaj wo iagchul ge‑chuꞌijig wehhejed k haha wo huh hegai chuhkug.K hegam mo koꞌa ab ihm g Jiosh. 19 Pegih, khegam mo ab ha wui iagchulid g e‑jijoshta ab haihm koꞌadch g e‑iagchulida. K eda pi d haꞌichug ha‑jijoshta. 20 Ab o wabsh ha ihm g jijawul pie mahchch mas has e wua. Kuni pi em‑tatchuidmams wo ha wehm ab ha ihm g jijawul koꞌadchhegai mo ab ha toꞌid. 21 T‑kownalig Jesus Christ oab t‑mahkch ihda t‑mihshmda chemait hugi. K pishaꞌi hiwgidas mams wo ha wehmajk amai mo abha ihm g e‑jijoshga koꞌadch hegai mo ab ha doꞌid.22 Shahag wepomam tatchuamamt wo hehgamch gJiosh abha ihmadch g jijawulmamtphedai hawehmkoꞌa mo haschu ab wui e toꞌaw g ha‑jijoshga. S‑e gwo nenꞌoidk no pi baꞌich i s‑gewkdag g Jiosh mamahpim ch wo s‑koꞌokam em‑namkid.

23 Msh haꞌi hab chechꞌe mo wehs haꞌichu hiwgi-das matp haschu wehhejed pi an hu haꞌichug gchehanig. Nt wabshaba wo em‑ahgi mo pi wehshaꞌichu s‑apꞌe am t‑wehhejed. Wehs haꞌichu ohiwgidas chwabshabapiwehs dwo i t‑wehmtadagk.24 Am g wo s‑chegitok g chum hedai ha‑apꞌedag chpi wabsh hejel e‑tatchui.

25 Oi g am wabsh wo huhgi matp haschu am egagda nolawtakud ch ed k pi wo e kudu mas hebaie bei. Pi o ab hu em‑ab mams ab wo ha kakke mas dhegai mo ab e toꞌid g ha‑jijoshga. 26An o hab chuꞌigJiosh oꞌohana ed mo wehs haꞌichu d enigaj.

27 Mamtp wo tatchuad ch am wo e gegosidoha‑kih am hegam mo pi d e doꞌibiakam ch abem‑waid. Kumt wabsh wo huh matp haschu ab woi em‑toꞌi k pi ab hu wo ha kakke mas ab e toꞌidg ha‑jijoshga, wabsh pi wo e kudu mas hebai be k

Page 166: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 10:28-29 163 1 CORINTHIANS 11:34ab em‑mah. 28-29 T wabshaba hema ab wo sha siem‑ahgi mat ab e toꞌi g ha‑jijoshga, mt pi wo huhmat heg hekaj pi wo e kudu hegai mo em‑ahgid.Pegih, mtp hems haꞌi hab wo chei, “Ms haschu ahgkhig wo ge has ni‑ahgad heg hekajmani haschu i koꞌamani eda heg hekaj ab hoꞌigeꞌid g Jiosh? 30 Kunishaschu ahgk wo ni‑shohbi heg wabsh hekaj mam ekudut?”

31 Pegih, woho o wa mach apꞌedag matt wabshchum haschu wo koꞌad. K wabshaba ab t‑ab mattab wo si haꞌichuch g Jiosh wabsh chum haschu ked, chum hems heg hekaj mach haschu i koꞌad chhaschu i ihꞌe. 32 Am g wabsh s‑ap wo kihkad ch pihaꞌichu am hu hab wo junihid mas heg hekaj hedaiam hab wo juh g pi apꞌekam, chum hems hegammopi d e doꞌibiakam. 33Bamt womasmakmani ahni. Piani am hu waꞌi hejel ni‑chegito ch wabshaba wehss‑ha chegito g hemajkam. Bani wa ni‑wua matphems heg hekaj wo s‑hohhoꞌi mani has ni‑wua k abwo s‑wohoch g haꞌichu ni‑ahga k wo e doꞌibia.

111 Am g wo ni‑oidk hab e wuad hab masma mani

ahni Christ oidch hab ni‑junihim.Matsh g uꞌuwi ab wo ha wechok mihshmda ed

2 Ab ani si has em‑elid mamsh chum hekids‑ni‑chegito ch amoidch hab e junihim ihda himdagmant am em‑wui uꞌapa. 3 Mt wabshaba wo chums‑mahchk mo g cheoj am dahm g uwi. K g Christam dahm g cheoj. K g Jiosh am wehs haꞌichu dahm.4 Id amt wo chehgidch mam eda e mihshmad. Mtheg hekaj ahpim chechoj pi ab hu wo ha maꞌishchidg e‑mohmi mam hekid i e hoꞌigeꞌidahun ch am epahg g Jiosh haꞌichu ahga. Dat wo s‑ta edam haꞌichukmamtp ab wo ha maꞌishchid.

5 Kumt ahpim uꞌuwi hi ab wo ha maꞌishchid ge‑mohmimamhekid i ha kaichudch e hoꞌigeꞌidahunch am ep ahg g Jiosh haꞌichu ahga. Bat wa masmawo s‑ta edamak mamt wo s‑wohlim hih g e‑moꞌomamtp pi ab hu wo ha maꞌishchid. 6 Pegih, mt abwo e maꞌishchid ch wo e mihshmad k heg hekaj piwo si e el.

7Kumt ahpim chechoj pi ab hu wo ha maꞌishchidg e‑mohmi e mihshmadch no pi g Jiosh am t‑edachehgidch g e‑gewkdag. Mt wabshaba ahpim uꞌuwiab wo emaꞌishchid nam pi ab wecho g chechoj ch abchehgidch g ha‑gewkdag. 8-9 Jiosh at wehpeg nahtog cheoj k heg amjed ab i wuhshad g uwi k nahtoam wehhejed g cheoj. 10 Ab o em‑neid g anghil.Kumt ahpim uꞌuwi am wo ha chehgi ab ha maꞌishchg e‑mohmi mam ab ha wecho g chechoj.

11K eda hab d elidaj g Jiosh mat g cheoj ch uwi abaꞌai wo e hiwgad ch ab aꞌai wo i e wehmajk. 12Wohoo wa mat g Jiosh ab i wuhshad g uwi ab amjed gcheoj. K wabshaba g chechoj ab hahawa uwi t amjedi wuwhag. K wehs haꞌichu ab d Jiosh amjedkam.

13 Am g wo oidahid ihda mo pi hab chum chuꞌigmas g uwi ab wo e hoꞌigeꞌidahu Jiosh wui pi ab humaꞌishch g e‑moꞌo. 14 S‑mahch ach mo g cheꞌechewmoꞌo s‑ta edama am wehhejed g cheoj 15 ch wab-shaba amwa s‑apꞌe g uwiwehhejed no pi abmahkchg Jiosh mat hekaj ab wo e maꞌishchid g moꞌoj.

16 Pi ani ahpim waꞌi em‑mashcham ihda.Wehsko ani am ha mashcham mo hebai g t‑wehm

wohochuddam e hehemapad. Kush wehsijj g Christchuhchai hab masma ha mashcham. T hab pi hedaiab hu wo chum t‑neꞌowi heg hekaj.

Mash pi am hu ap hab junihim g chemait hugi17 Msh am haꞌichu ep pi ap hab wua mam am e

hehemapad. 18Wehpeg ant id hab wo ah mani kahmamsh haꞌi ab e wui gegok am e nanmekch. Ni amwa heꞌes s‑wohochud ihda. 19 Hemho wa at am woi wuhsh g hab mahs kudutadag em‑shahgid mat amwo i e tashogi mo hedai pi apꞌe.

20 Naꞌams hab elid mam s‑ap hab wua g chemaithugi hekid i e nanmekch ch amsh eda pi ap amhab junihim. 21Wehpeg amsh e wehm e gegosid cheda pi aꞌai e hoꞌid ch haꞌi wabsh s‑kokwog ch haꞌinawkoꞌo ch haꞌi bihugkoꞌo. 22 Bo wa masma tashomam pi ab hu has ha elid g e‑wehm wohochud-dam ch wabsh si ha edawua hegam mo am d washoꞌigkam. Mt hemho wa ab wo e chuꞌijigch idhekaj. Baꞌich o i s‑apꞌe mamt wo e gegos heheꞌejele‑kihki am k am habwo juh g chemait hugi mam ame nanmek.

23 Am ani wa em‑mashcham hegai mo wa gt‑kownalig Jesus am ni‑tashogid ab amjed ihdachemait hugi himdag. Am atsh i shonwua heg ihudunk abmamtkiwawo gagdamatkiwo emuhkid.Hegam mash wa ab wui e dagitokch atsh am i ehemapai. Kutsh g Jesus am i bei g chemait 24 kam i hahai ab hoꞌigeꞌidk g Jiosh k hab kaij, “Doni‑honshpadag ihda mamt am i em‑hahaini. Idani hab ahgch hab kaij mant wo ni‑muhkid amem‑wehhejed. Ab g wo huhgi ihda hahainig k idchum hekid am hab wo junihid mamt hekaj wos‑ni‑chegitok.”

25Tsh wa woho hab e juh. Kutsh am hahawa bei gtahsa khab kaij, “Doni‑ehꞌed ihdanawait. Id ani habahgch hab kaij mat g ni‑ehꞌed wo e iawua. T g Jioshheghekaj amhabwo juhhegaimowahabkaijmatshhab wo em‑juni. Ab g wo ihꞌi ihda k id chum hekidamhabwo junihidmamtwo s‑ni‑chegitok.” Neh, bokaij g t‑kownalig Jesus. 26 Kuch hekid am hab i wuaihda chemait hugi ch am tasho wohokamchud matt‑wehhejed muh ch ab aihim mat ep wo jiwia.

27-28 Pegih, tt am wo si hejel i t‑mamche machswa woho ab haꞌichuchud g t‑kownalig Jesus k amhab haha wo juh g chemait hugi. Tsh ab wo moht gchuꞌijig matp hedai pi ap hab wowuad ihda chemaithugi no pi pi haꞌichuchud mat am dagito g e‑honkots wui k am iawua g e‑ehꞌed mat t‑wehhejedmuh. 29 Tt am wo ai g s‑koꞌok t‑namkidadag mattphab wo juh g chemait hugi pi amichudch mat amt‑wehhejedmuh g t‑kownalig Jesus. 30Heg amhekajmuꞌijj kokꞌo ch pi ab hu gewpk ch haꞌijj heki hukoi. 31-32 Bat wa masma hab wo t‑juh g Jiosh habahgk matt wo dagito g pi ap t‑chuꞌijig k pi gam huhab wo i t‑juh ab amjed g Jiosh hab masma mathegam mat pi ab hu wui wo i e nohnogi. Pi athabmasma s‑koꞌokam abwo t‑namkid g Jioshmattphems wehpeg am wo si heheꞌejel i t‑mamche machhas masma.

33 Pegih, ni‑wepnag, am amt wo aꞌai e nenida kwehs e wehm hab wo juh g chemait hugi. 34 Matphema d wo bihugimkamk ch wo e gegos ab e‑kih abmat koi wo e ai g em‑namki. Mt am hahawa pi heg

Page 167: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 12:1 164 1 CORINTHIANS 13:3hekaj ab huwo e chuꞌijigch. Amant hahawo i apꞌechmam haschu ab ep i ni‑kakke hekid i em‑neidk.

12Mo ab t‑mahkch g gewkdag g Hekia S‑apꞌekam

Gewkdag1 Ab am wa ep ni‑kakke ab amjed hegai gewkdag

mo g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab t‑mahkch mattab aꞌai wo i t‑wehmajk. Tatchua ani mamt wos‑mahchk g wohokam ab amjed ihda. 2 Idani am ha-hawa s‑mahch mam wa haꞌichukaj am i e wanimedmam eda ab has ha elid mam haschu i chum ji-joshchud. 3 K wabshaba pi d Hekia S‑apꞌekamGewkdag ch am i em‑wanimed namt wa ge e nakomams wo wohokamch mo g Jesus d Jiosh. Hegammo pi edgid g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o hab elidmo g Jesus am gawulkdas ab Jiosh t amjed. Kuchwabshaba ahchim mach edgid s‑mahch mo g Jesusd Jiosh.

4 Ab o t‑mahkch g Hekia S‑apꞌekam Gewkdagg gewkdag matt hab wo junihid g nahnko mahshaꞌichu am wehhejed g Jiosh. 5K g t‑kownalig Jesusam apꞌechudchmatt has masma am hab wo junihid.6K d nahnkomahs chikpanmach amhab junihim chwabshaba wehs ab d amjedkamaj g Jiosh.

7Heg o ab t‑mahkch g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.K id am t‑gewpkadch ch ab heheꞌejel t‑mahkchmatt has wo t‑junihid ch am aꞌai wo i t‑wehmajk.Kuch s‑mahch mo am t‑eꞌeda g Hekia S‑apꞌekamGewkdag no pi ab t‑mahkch g gewkdag. 8 Ab ohaꞌijj t‑mahkch matt wo s‑chu aꞌamichud k am wotashogi g s‑hasig haꞌichu ch ab haꞌijj t‑mahkch mattwo si s‑mahchk ch ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga.9 Ab o haꞌijj t‑mahkch g geꞌe wohochudadag chab haꞌijj t‑mahkch matt wo ha doaj 10 o g s‑hasighaꞌichu hab ep wo junihid. Ab o haꞌijj heheꞌejelt‑mahkch g haꞌichu e‑ahga matt wo ahgad ch abhaꞌijj t‑mahkch matt wo neneokad g pi t‑machiganeꞌokikaj ch ab haꞌijj t‑mahkch matt wabsh wos‑amich hegam neꞌoki k am wo i tashogi k ch abhaꞌijj t‑mahkch matt wo s‑mahchk mo haschu ahgaab amjed g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ch haschu piab hu amjed. 11Neh, wehs ihda o ab d amjedkamajg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. K heg ab heheꞌejelt‑mahkch mo has i mahs chikpan am hab s‑junimkab gai t‑wuhshanim.

Mach d hemako am i t‑wehnadk g t‑doꞌibiakam12 S‑mahch ach mo g t‑honshpadag muꞌi nahnko

chuhchuꞌidag ch wabshaba d waꞌi hemako. Kuchhab wa masma wehsijj d hemako ahchim matt ab it‑wehnad g Christ. 13Muꞌijj am hi wa pi d Tutuligo.Tt wabshaba pi wo t‑nako machs hab wo chei mampi d t‑wehm wohochuddam. Haꞌijj am hi wa dnenehol. K wabshaba pi has d ahga mam has imahs ch ab i s‑wohoch g Jiosh. Heg at wehsijj ab it‑hemakoch. K hahawa heg wa wepo mach d Jesushonshpadag. K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag wehsijjan t‑uꞌukch.

14 Kuch eda nahnko mahs haꞌichu chikpan habmasma mo g nahnko chuhchuꞌidaj g t‑honshpadag.15 T‑tahtad o pi wepo haꞌichu hab wua mo gt‑nohnhoi. Kuch wabshaba wehs ha tatchua. 16 Kg t‑nahnk gawul haꞌichu hab wua mo g t‑wuhpui.

17 Kuch wabshaba wehs ha tatchua natt ge hasmasma haꞌichu wo kah mattp pi wo sha ha nahnkkch pi has masma wo hewagi mattp pi wo sha hadahkk. 18 Jiosh at am nahto g oꞌodham k habmasmahab juh gnahnko chuhchuꞌidag ab t‑honshpadag ab.19-20 K wehs ab i e wehnadch g hab t‑chuhchuꞌidagno pi d hemako g t‑honshpadag.

21 Pi ach hegam waꞌi tatchua t‑wuhpui ch wab-shaba g t‑nohnhoi ehp k ch pi heg waꞌi tatchuat‑moꞌo ch wabshaba g t‑tahtad ehp. 22 Haꞌi opi gewpkdag g hab t‑chuhchuꞌidag ch wabshabahab wa masma d si t‑tatchui. 23 Kuch s‑ap hanuhkud ch ha maꞌishch mat pi wo mahsk hegamhab chuhchuꞌidag mo pi ta neidagma. 24 Pi ach habmasma s‑ha nenꞌoid hegamhab chuhchuꞌidagmo pihas d ahga mat wo e neidad. 25Wehs ach ha tatchuag hab t‑chuhchuꞌidag mat wehs e wehm s‑ap wochikpanad. 26 Pegih, bach wa masma chum t‑wehms‑ap chikpan ch wehs t‑wehm wo t‑shoꞌigch mattphema haꞌichukaj wo t‑shoꞌigch. Kutt wehs t‑wehmwo s‑hehgigk mamtp hema ab wo si s‑ap has t‑ah.

27 Pegih, wehsijj ach d hemako g Jesus Christwehm ch heg wa wepo mach d honshpadaj chheheꞌejel d nahnko chuhchuꞌidaj. 28 Jiosh at wehsab i t‑mahkhi matt haschu hab wo junidahid. Kid d si wehs ha dahm t‑chikpan mach haꞌi d JesusChrist chuhchai ch am ahgachugch g haꞌichu ahgaab amjed. K id ab oidch d t‑chikpan mach haꞌi dJiosh haꞌichu ahga i tashogiddam. K id ab oidchd ep t‑chikpan mach haꞌi d Jiosh haꞌichu ahga hamashchamdam. Haꞌijj ach s‑hasig haꞌichu hab wuach haꞌijj uꞌukch g gewkdag matt wo ha doaj chhaꞌijj am i ha wehmaj haꞌi ehp ch haꞌijj am haꞌichuaꞌapꞌechud ha shahgid g t‑wehm wohochuddam chhaꞌijj g pi t‑machiga neꞌokikaj neneok.

29 Pi att wehsijj gam hu mehk wo ahgachugad gJiosh haꞌichu ahga ch pi wehsijj d Jiosh haꞌichu ahgai tashogiddam ch pi wehsijj d Jiosh haꞌichu ahga hamashchamdam ch pi wehsijj uꞌukch g gewkdagmatthab wo junihid g s‑hasig haꞌichu 30 o wo ha doajch pi wehsijj neneok g pi t‑machiga neꞌokikaj ch piwehsijj ab mahks g amichudadag matt wo tashogiidam neꞌoki. 31 K wabshaba haꞌi idam mahkigdagbaꞌich d i ha wehmtadag g t‑wehm wohochuddam.Kutt heg hekaj baꞌich wo i tatchua matt wo hekajhegam. K eda g pihk elidadag wehs baꞌich d i sihaꞌichu.

13Matt wo chum si pihk t‑elidad ha hekaj

1 Neh, ttp hems wo t‑nako matt wo neneokad gnahnko mahs oꞌodham ha‑neꞌokikaj o chum hems ganghil ha‑neꞌoki. T wabshaba hegai t‑neꞌoki heg wowa wepok mo g s‑nakosig haꞌichu am e gew mattppi wo edgidad g pihk elidadag. 2 Dach wabsh pihaꞌichu mattp pi wo edgidad g pihk elidadag, chumachs ab wo mahksk matt wo si s‑ap i tashogi g Jioshhaꞌichu ahga o wo s‑mahchk g geꞌe haꞌichu ch gs‑juhk haꞌichu ahga wo s‑amichudad o wo edgidadg wohochudadag matt wo i himch g doꞌag. 3 Pi ohaꞌichu t‑wehhejed s‑kehgaj mattp pi wo edgidad gpihk elidadag, chum achs hems wo s‑chechojimakmatt wehs gm hu wo ha mah g haꞌichu t‑eniga,

Page 168: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 13:4 165 1 CORINTHIANS 14:24chum hems ab wo i t‑dagito mamt wo t‑mehid k wot‑kokda ha wehhejed.

4 Mattp wo edgidad g pihk elidadag ch wos‑hemajimak ch ab wo s‑ha bahbgid ch pi wo chuhehgamk ch pi wo woikimak 5 ch pi am hu wo haedawua ch pi wo chu daꞌad ch wo s‑bamuistk. Piatt wo kuint mat hema pi ap has wo e juh 6 k pi wohohhoꞌi g pi apꞌekam kwabshaba si s‑apwo t‑tahtkkab kahkch g s‑apꞌekam 7 ch s‑ap hab wo ha elidadg hemajkam. Chum as pi ap hab wo e junihid, tthab wo ha elidad matp hems wo wa aꞌapꞌet ch hekajwabsh s‑ap wo nakogad matp has wo e juh.

8-10 Ab o heheꞌejel t‑mahkch g Hekia S‑apꞌekamGewkdag g haꞌichu ahga ch pi t‑machiga neꞌoki chhaꞌichu mahchig mat d wabsh wo i t‑wehmtadagkhemuch. Kutwabshwohuhug idammahkigdajmatthekid am wo i ai hegai mo haschu g Jiosh wehss‑ap am apꞌechudch t‑wehhejed. T wabshaba g pihkelidadag pi hekid wo huhug.

11Neh, no hig pi g ali alikaj neok ch alikaj haꞌichutahtk ch haꞌichu chegito? T wabshaba ab wo i eai g geꞌeligaj. T wo geꞌehogat. 12 Pegih, tt hab wamasma am gawul wo t‑juh matt hekid am wo neig t‑doꞌibiakam am i koꞌok. Hemuch ach wabsh alheꞌes haꞌichu i s‑mahch ab amjed g Jiosh. K id hegwa wepo mach wabsh s‑kohmagim neid haꞌichu. Ttwabshaba heg i tash haha wo si s‑ap s‑mai haꞌichuab amjed g Jiosh ab i neidok g t‑doꞌibiakam. T gt‑mahchig hahawa d wo wehsk hab masma mo habmasma s‑t‑mahch g Jiosh.

13 Pegih, chum att hekid ab wo s‑wohochudad gJiosh ch ab s‑apwo nenidadmat amhabwo i junihidg e‑neꞌoki am t‑wehhejed. Chum att hekid wo sipihk t‑elidad ha hekaj. K g pihk elidadag wehs habaꞌich d i si s‑has haꞌichu.

14Moki ia ha tashogid g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag

mahkigdag1Pegih, mt amwo e nakogadmamt abwo si pikh e

elidad wehs ha hekaj ch wo i ha wehmtad heg hekajmo haschu ab t‑makiog g Hekia S‑apꞌekamGewkdagmatt hab wo junihid. T id d wo si i ha‑wehmtadagkmatt am wo ha ahgidad mo haschu g Jiosh am it‑tashogid. 2Pi at hedai hejel wo s‑em‑amichud k abwo bei g i wehmtadag mamtp wabsh g pi e‑machiganeꞌokikaj wo neneokad. Heg o wa wepo mach heghekaj ab waꞌi Jiosh wui neneok. 3 K wabshabahegai mo am ha ahgid mo haschu g Jiosh am i hatashogid am i ha wehmaj ch am i ha gewkemhunch ab ha mahk g s‑ap tahhadkam. 4 Hejel o waꞌi ewehhejed hab kaij hegaimo gawul kaidamnenneok.K wabshaba hegai mo am ha ahgid mo haschu gJiosh am i ha tashogid am i ha wehmaj g e‑wehmwohochuddam.

5Mamt huꞌi wehsijj wo neneokad g pi e‑machiganeꞌokikaj. Ni wabshaba baꞌich i tatchua mamt wobei hegai mahkigdag mamt si s‑ta amichudam woahgad g Jiosh haꞌichu ahga. Pi at am hu hugkamd wo i ha‑wehmtadagk mamtp wo neo heg hekajpi e‑machiga neꞌoki, heg hi wa matp am hema wogagda g em‑neꞌoki am wehs ha wehhejed. 6 Piant haꞌichukaj wo shaꞌi i em‑wehmt mantp hemsam wo jiwia em‑wui k heg waꞌi hekaj wo neokad

pi ni‑machiga neꞌoki. Bant waꞌi masma wo iem‑wehmt mant am wo tasho em‑ahgi mo haschuam ni‑maskogid g Jiosh o g haꞌichu mahchig abamjed o ghaꞌichumashchamigaj. 7 Id antwohaꞌichuwepogimamtwo s‑amich. S‑mahch ammat pi hedaiwo s‑mahchk mo haschu neꞌi am chum aꞌaga matpg uhs kuikud ch ahlpa pi kehg wo kaida. 8 T pihedai wo s‑mahchk g shondal mat has wo e juhmatp g kuhudam pi ap am hu wo kuhu g kuikud.9Pegih, t habwamasma pi hedai wo em‑amichmamhaschu am chum aꞌaga mamtp wabsh gawul kaidamwo neokad. Heg o wa wepo mat an wabsh wo ihuhug g em‑neꞌoki. 10Muꞌij o g nahnkomahs neꞌokiid dahm jewed. 11Mantp pi wo mahchk g neꞌokij ggawul neokdam, kutt d wabsh wo ge oꞌodhamk abaꞌai t‑wui nach ge s‑t‑amichud. 12 S‑apꞌe o mam sitatchua g mahkigdaj g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag.Kumt baꞌich am hab wo i junihid mat haschu baꞌichd wo i ha‑wehmtadagk g em‑wehm wohochuddam.

13 Hegai mat hedai wo gawul kaidam nenneokadat hemho wa wo chum e hoꞌigeꞌidahun k ab wo tai gJiosh g amichudadag mat s‑ap wo i tashogi g gawulkaidame‑neꞌoki. 14Pi att hedai amhuwo i hawehm-tad heg hekaj haꞌichu t‑amichudadag mattp wabshg gawul kaidam neꞌokikaj wo t‑hoꞌigeꞌidahunad,chum achs si s‑ap t‑tahtk am heheꞌejel t‑iꞌibdag ed.15 Kutt heg hekaj pi wabsh wo t‑hoꞌigeꞌidahunadg gawul kaidam neꞌokikaj ch pi wabsh wo neꞌed ggawul kaidam neꞌokikaj ch wabshaba s‑ta amichu-damhab epwo t‑juh. 16Pi at wo e nako hegammo pimahch mach has t‑wua mat t‑wehm ab wo hoꞌigeꞌelg Jiosh mattp wabsh g gawul kaidam neꞌokikaj wot‑hoꞌigeꞌidahunad nat ge wo amich mach has kaij.17Ttphemshiwa si s‑apwo t‑hoꞌigeꞌidahu Jioshwui.T wabshaba idam pi ab hu wo bei g i wehmtadag.

18 Ab o ep ni‑mahks ihda mahkigdag. Kuni ab sihoꞌigeꞌid g Jiosh mani em‑baꞌich i muꞌikko nenneokg gawul kaidam neꞌokikaj. 19 Nt wo ni‑nako mantheg hekajmuꞌi mihl neꞌoki habwo chei. K wabshababaꞌich i s‑apꞌemach eda t‑mihshmadmant al hetaspneꞌoki hab wo chei mat wo s‑e amich mani haschuchum ha mashcham.

20 Aꞌalkaj am hab e junihim, ni‑wepnag, ab sihaꞌichuchudch ihda al mahkigdag ch heg hekaj ab sie haschud. Am g wabsh wo dagito ihda pi apꞌekam.Neh, aꞌal o pi mahch g pi apꞌekam. Kumt habwaꞌi masma hab wo masmak mo g aꞌal mamt pi womahchk g pi apꞌekam. 21An o oꞌohadag mo hab kaijg Jiosh:Bant wo ha juh g Tutuligo mat wo e gehg k hemho

wa ab wo kaihamad g ha‑neꞌoki g gawulhemajkam.

T eda wabsh kia pi ab hu wo ni‑kaihamad. Isaiah28:11-12

22 Neh, idam gawul kaidam neꞌoki mam ab sihaꞌichuchud owa d chum chehgida amhawehhejedhegam mo pi ab hu kaimk g Jiosh ch pi t‑wehhejedd chehgida ahchim wohochuddam. Hegai mo gJiosh am t‑tashogid matt wo ha ahgi g t‑wehmwohochuddam o am ha chehgid mo am t‑wehmaj gJiosh, chum as pi am hu wo ha chehgi hegam mo pikaimk g Jiosh. 23 T hegam mo s‑kaimk ch am wo iwahp t‑namki ed hab wo chei matt t‑loligoch mattpwabsh gawul kaidam wo nenneokad. 24 Hemho wa

Page 169: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 14:25 166 1 CORINTHIANS 15:28att am wo tasho ahgad mat has chu g Jiosh amwo t‑tashogi matt wo ah. Kut wo s‑t‑amich g pi edoꞌibiakam k wo s‑mai moki d pi ap chuꞌijkam chatki wo e lodai. 25 Wehs g haꞌichu t‑ahga at ab hawui wo tashogi g s‑aꞌagi haꞌichu ha‑chegitoi. Kut abwo i shul Jiosh wui k ab wo ihm k wo wohokamchmoki woho am t‑wehmaj g Jiosh.

Matt wo chum s‑dodolim himchudad g t‑namki26 Id ani hab ahg, ni‑wepnag, mamt wehs haꞌichu

s‑ap amhabwo junihid e‑namki ed. Mtphemshemaam wo ah g neꞌi k hema g mashchama hab wo juh khemawo ahmat haschu g Jiosh amwo i em‑maskogik hema hems g gawul kaidam neꞌokikaj wo neo khema am wo i tashogi mo has d ahga ihda neꞌoki.Wehs haꞌichu at d wo i chum em‑wehmta. 27Mamtpwo neneo g gawul kaidam neꞌokikaj, mt am waꞌiwaik o gohkajj hab wo juh shakal e oidam. Mt hemaamwo i tashogi ihdamo amhab e kaij. 28Kumtpi amhu hab wo chum chei g gawul kaidam neꞌoki matppi am hu hedai wo haꞌichugk mat am wo i tashogi kwabsh hejel e wehhejed ch ab Jioshwui habwo chei.

29 Kumt waik o gohkajj am wo ah mat haschu gJiosh ab wo em‑mah. Kumt haꞌijj am wo aꞌamichmo haschu am hab e kaij. 30 Kumt wabshaba wohaꞌasa neomatp g Jiosh amhemaepwuiwohaꞌichu itashogi mat am hab wo chei. 31Wehsijj am hiwgidasmamt am wo ah g Jiosh haꞌichu ahga hehemakoj. Thab wehsijj wo haꞌichu mahch k ab hekaj wo bei g igewkemhunadag. 32Mt wo nenida g e‑apꞌedag mathekid g Jiosh ab wo em‑mah g haꞌichu e‑ahga am hawehhejed. 33Pi o tatchua g Jiosh matt wabsh wo hashu t‑wuad ch wabshaba matt wo s‑dodolimak.

Bamt masma hab wo e wuad e‑namki ed mowehsko hab e wua g Jiosh hemajkamga. 34 Ahpimuꞌuwi amt ab wabsh wo ha wechok. Bo masma habchuꞌig g heki hu t‑himdag chehanig. Pi amt has wochei ab amjed mo has i kaij g chechoj 35 k wabshabaab wo ha kakke g e‑wehm kihkam am e‑kihki ammamtp wo haꞌichu s‑mahchim. Dat wo si edadagkmamtp ab wo ha kakke mam am e mihshmad.

36 Pi g hab wo elidad mas ahpim em‑gahiwuhshanim ab i wuhsh g Jiosh haꞌichu ahga omamsahpim ab waꞌi bei. 37 Mt wo chum s‑mahchk moid d Jiosh chehanig mamtp hedai hab e elid mamd Jiosh haꞌichu ahgdam ch edgid g gewkdaj g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag. 38 Kumt pi ab hu wo ha kaihamatp hedai pi ab hu wo kaiha ihda.

39 Pegih neh, ni‑wepnag, am g wo si i e gewpkadmamt wo ah g Jiosh haꞌichu ahga k wabshaba piwo ha daꞌi hegam mat g gawul kaidam neꞌokikaj wonenneokad. 40Wehs amt haꞌichu si s‑ap am hab wojunihid e‑namki ed ch pi wabsh wo has hu e wuad.

15Mo id d mashchamig ab amjed g Jesus i wuhshanig

1 Am ant ep wo em‑ahgi ihda s‑kehg haꞌichuahgaj g Jiosh, ni‑wepnag. Ab amt i s‑wohochmant eda am em‑ahgi heki hu k s‑wihnam gegokam e‑wohochudadag ed. 2 Do ihda s‑kehg haꞌichuahga mamt heg hekaj wo e doꞌibia mamtp woho anuꞌukch.

3Am ant em‑ahgi mant haschu bei. K id d si s‑hashaꞌichu ahgaj g Jiosh ch hab chuꞌig mat g alidaj muh

heg hekaj pi ap t‑chuꞌijig 4 k uhpam ep e chegitomo am d i waik tash mamt am woi cheo ch ed habmasma mo an oꞌohadag Jiosh heki hu oꞌohana edmat am hab wo e juh. 5 Am at i e chehgi Peter wuik ab hahawa wehs ha wui g am e‑chuhchai 6 k amep i e chehgi ha wui g hetasp siant i baꞌiwichkimmoab d wohochuddam. Muꞌijj idam o an d wabsh kiadodakam. T haꞌijj hi wa koi. 7 Am at hahawa ep ie chehgi e‑wehnag James wui k ab ep ha wui wehsg am e‑chuhchai 8-9 k am si ha oidch hab waꞌap i echehgi ab ni‑wui. Ni eda s‑koꞌokam ha shoꞌigchudhegam mo ab s‑wohochud. K pi ab hu d chumni‑wuikammanis dwo kehshajk. Twabshabawa amni‑wui i e chehgid k ab i ni‑waid k am i ni‑kei. 10Batwa masma si s‑ni‑hoꞌigeꞌel g Jiosh. Kuni heg hekajd kehshaj ch chum hems wehs ha baꞌich i si chikpanhegam mo am d chuhchaij. K eda d Jiosh mo habjunihim ihda. Pi ani hejel hab junihim. 11 K g Jioshhabwaꞌap i hawehmt hegammoni‑wehmd piongajg Jiosh. Wehsijj ach heg am wa ahgachug. K d ihdahaꞌichu t‑ahga mam ab s‑wohochud.

Matt am uhpam ep wo t‑chechegito12 Id o d haꞌichu t‑mashchama mat uhpam ep e

chegito g Christ. Msh eda haꞌi hab chechꞌe mat pihedai uhpam ep wo e chegito. 13 Pegih, t g Christhab waꞌap pi ep e chegito matp wo wohok mat pihedai epwo e chegito. 14Kut pi dwo haꞌichukmachshekaj wo em‑mihshmad o mams ab wo s‑wohoch.15-16T d wabsh wo iattogik mattp wo em‑ahgi mat gJiosh ab i wuhshad g e‑alidag. 17 Kumt pi wo shaꞌie doꞌibia. T pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk gem‑wohochudadag. 18 T hab waꞌap pi wo e doꞌibiahegam mat heki hu koi ab i s‑wohochudk g haꞌichut‑ahga ab amjed g Christ. 19Shaꞌatt waꞌi si shoꞌig habwo mahsk wehs ha baꞌiwichkim ahchim wohochud-dam mattp pi uhpam ep wo t‑chegito.

20 T wabshaba woho ab i wuhsh g Christ muhkigamjed k am i shonwuich mat wo i wuwha g koꞌi.21Muhkig at ab i shonwua hema amjed g oꞌodham.T g i wuhshanig ab muhkig amjed hab wamasma abi shonwua hema amjed g oꞌodham.

22 Hegai mat g muhkig ab amjed i shonwua o dAdambad. Kuch wehsijj mukiog nach pi heg ab damjedkam ch heg wehm d Hemako.

K hegai mat g i wuhshanig ab amjed i shonwuad Christ. Kutt heg wehm ab i t‑hemakoj ab is‑wohochudk k hekaj ab wo i wuwhamuhkig amjed.

23 Do Jiosh hab elida mat wehpeg ab i wuhsh gChrist ab muhkig amjed. Tt ahchim ab hahawa habwaꞌap wo i wuwha mach ab s‑wohochud. Id at habwo e juh mat hekid ep wo jiwia g Christ. 24 T amhaha wo huhug g jewed. Kut ab wo dagito g Christ ge‑kownaltalig e‑ohg Jiosh wui. T Wabshaba g Jioshwehpeg ab wecho wo i ul wehs haꞌichu. Hemuchat ab wo gegokkad g kokownal ch nahnko mahsgewpkdag Christ wui. 25Twabshaba g Christ hemhowa wo himchudad g e‑kownaltalig ch ab wo ai matwehs wo ha gewito g e‑obga. 26 K g muhkig d sioidchkam haꞌichu mamt wo gewito. 27 An o habchuꞌig Jiosh oꞌohana ed mat wehs haꞌichu ab wechowo i ul g am si e‑Kehsha. K oi wa pi hejel hab e ahgg Jiosh mas ab wecho wo i e ul. 28 T wabsh chumhaschu ab wecho wo i ul g Christ. T heg ab hahawa

Page 170: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 15:29 167 1 CORINTHIANS 16:9wehs haꞌichu wo dagito e‑ohg Jiosh wui. T g Jiosh dwo geꞌe kownalk wehs haꞌichu dahm chum hekid.

29 Neh, haꞌijj at g em‑tatchui ab i s‑wohoch gs‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh k hahawa koi. Kumt haꞌihab waꞌap ab i s‑wohochud k e pahl wapko mamtwo ha wehmajk am i koꞌok. Pegih, pi g hab wochehꞌimas pi epwo e chegito. 30Wehs tashkaj ach pishaꞌi huwid g t‑doakag ahchim mach am ahgachugg doꞌibiadag. Kutt pi am hab wo t‑junihid matppi ab hu wo i wuwha g koꞌi. 31 Neh, ni‑wepnag,wehs tashkaj o am hab chuꞌig g s‑ni‑mukimkam.Id ani hab kaij nani pi ab si has em‑elid mam dni‑wehm wohochuddam. 32 Ia at haꞌi hab masmani‑cheggia mo g s‑ta ehbidam haꞌichu dodakamEphesus t am. Kunt pi ab huhawuiwo shaꞌi kekiwuaam ahgachugch matt ep wo t‑chegito am i koꞌokmatp pi dwowohokamk. Matp hab chuꞌig, nt wabshoidk habwoni‑junihid g hab ha‑cheꞌimohab chuꞌig,“Tt hig wabsh wo si t‑gegosidad ch wo s‑hehgigknatt pi hemuch im hu hab wo i t‑juh.”

33 Mt wo e iattogid k hab waꞌap wo masmak mohegam mamtp ab wo ha kaihamad. 34Haꞌijj amki pimahch g Jiosh. K id d si em‑edadag. Am g wabsh wodagito g pi ap e‑chegitoi k s‑ap haꞌichu wo chegito.

Matsh baꞌich wo i s‑kehgajk g t‑chuhkug ab iwuwhak muhkig amjed

35Neh, haꞌijj amsh hab chechꞌe, “Shaht masma epwo i wuwha g koꞌi. Kut has wo mahskad g hohonmatp woho hab wo e juh?”

36Pegih, nt wo em‑tashogi. T‑hohon o wepogidasmo g haꞌichu kai. Heg at am wo e ei jewed ch ed. T gelidaj wo padt. T g kai am haha wo i wuhsh. 37Hegaimam am eꞌesha o dwabsh si s‑wohomhaꞌichu kai chpi d wehs hegai mat ab wo i wuhsh. 38 Jiosh at habmasma am wo wuhshad mo has i masma tatchua kab mahkch mat hab wo mahskad mo g jeꞌej. Wehso gawul mahs g haꞌichu wuhshanig. 39 K g haꞌichudoakam hab waꞌap gawul mahs. Oꞌodham o am wahas mahs chuhkug. K g haꞌichu doakam ch uꞌuwhigchwaptopi amwaheheꞌejelko gawulmahs chuhkug.

40 Tash ch mashad ch huhuꞌu o gawul masma mog jewed ch gawul masma s‑kehgaj. 41 K idam moan t‑dahm hab chuꞌig pi e wepo masma s‑kehgaj.Mashad o gawul masma s‑kehgaj mo g tash. K ghuhuꞌu hab waꞌap gawul masma s‑kehgaj mo idamch pi e wepo masma s‑kehgaj.

42-44 Ihda t‑honshpadag o d wabsh jewed t abhaꞌichu ch wo hekit k pi wo kehgajk ch pi wo hagewkdagk ch wo muh k ged hu wo e hiash. T gJiosh ab wo i t‑wuwhas. T g t‑honshpadag d hahawo dahm kahchim ch ed haꞌichuk ch wo s‑kehgajkch wo gewkdagk ch pi hekid wo hekit k pi hekid womuh. Jiosh at ab t‑mah ihda t‑honshpadag matt iddahm jewed wo hekaj. K hab mahs mat hemho waam wo nahto g dahm kahchim honshpadag matt anwo hekajid dahm kahchim ch ed.

45Neh, bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana mash g wehpegoꞌodham d Adambad. Tsh id g Jiosh am nahto k abmah g doakag k Hekaj am i shonwuich g oꞌodhamdoakag. K wabshaba g Christ ab hahawa t‑mahkchg wechij doakag. 46 Pi o an hu wehpeg d dahmkahchim doakag g oꞌodham ch wabshaba hemhowa in jewed dahm wehpeg mahsi. 47 Jiosh atshwabsh g jewedkaj am nahto hegai si wehpegkam.

T heg i dahm ia hahawa jiwia g Christ ab dahmkahchim t amjed. 48 Wehsijj ach ab d amjedkamajhegai mat g jewedkaj e nahto ch hab wa masma.Ch ahchim mach ab s‑wohochud hegai mat ia jiwiadahm kahchim t amjed hab wa masma mo hegai.49 Matt wo i wuhsh ab muhkig amjed k haha wowepo masmak. 50 Pi at an hu wo shaꞌi i wah dahmkahchim ch ed ihda jewed dahm t‑hon mo aihim gmuhkig.

51Neh, nt am haha wo em‑ahgi g s‑aꞌagi haꞌichu.Pi att wehsijj wo koꞌo k wabshaba wehsijj wo gawult‑juh ahchim mach ab s‑wohochud g Jiosh haꞌichuahga. 52Kut id si s‑hohtam hab wo e juh hab masmamam si s‑hohtam ewuhigid. Wehpeg at ab wo kaidag kukuikud k g si ha oidchkam ab wo kaida. T abha hekaj wo i wuwha hegam mat heki hu koi ab is‑wohochudk g Jiosh haꞌichu ahga. Tt ahchimmattpin d wabsh wo kia dodakamk hab waꞌap wo gawult‑juh. 53 Ihda t‑hon at am gawul wo e juh mat pihekid wo muh. 54 T hab masma wo e wohokamchihda mo an hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Muhkig at im hu hab wo i e juh.Jiosh at am s‑ap wo gewito. Isaiah 25:8

55-57 Bo wa masma g muhkig mo g si geꞌe koꞌoi.K g s‑koꞌok t‑namkidadag heg hekaj pi ap t‑chuꞌijigheg wa wepo mo g keꞌij. T wabshaba g t‑kownaligJesus Christ gam hu hab i juh g keꞌij ab nakogk gs‑koꞌok t‑namkidadag. Jiosh at am i apꞌech mat habmasma wo t‑gewitojel g muhkig. Kuch heg hekaj sis‑hehgigam ab hoꞌigeꞌid.

58Pegih neh, ni‑wepnag, pi at wo shaꞌi heki e wuamatt haschu am hab wo junihid g t‑kownalig Jesuswehhejed. Kumt heg hekaj s‑wihnam wo gegokkade‑wohochudadag ed ch chumhekid wo si chikpanadwehhejed.

16Mat am wo i apꞌech g mahkig

1 Id ant hab wo ah heg amjed lial mamt am wotoꞌawad ha wehhejed hegam e‑wehm wohochud-dam mo am kih Judea jewed ch ed. Bani ha ahghegam wohochuddam mo am muꞌikpa kih Galasiajewed ch ed mat am wo toꞌawad g e‑lialiga. 2 Kumtahpim habwamasma habwaꞌap amwo haꞌi toꞌawadwehs domig ed mamtp heꞌekia wo i e nako amaꞌamichudk mam heꞌekia i ha gew. 3 Kumt am wohaꞌi i ha chuhcha mat am wo i ui g em‑mahkigdagJerusalem wui. Nt am wo ha oꞌohani g geꞌegedchuJerusalem t am am jiwiak em‑wui. T id amwo i bei gem‑chuhchai k am wo hihi. 4 Kunt ahni am epai woha oi matp d wo Jiosh tatchuik mant am wo hih.

Mo ia ahg g Paul mat has wo chum e juh5 Wehpeg ant am wo i ha neidahi g t‑wehm

wohochuddam ha‑kihhim oidk amMacedonia ch edk am haha wo i em‑chehgimed 6 k antp hems wehss‑hehpchꞌed oidam am wo em‑wehmajkahim. Mtamhahawo i ni‑wehmtmantp hebai baꞌichwo i hih.7Pi ant wo em‑nei am himadchMacedonia wui nanipi tatchua mant am wo wa tash em‑wehmajkahimmatp d wo Jiosh tatchuik.

8 Bani ni‑elid mant ia wo haꞌichugk Ephesus kih-him t am ch ab wo ai g bahijida gegosig. 9 Geꞌej o g

Page 171: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 CORINTHIANS 16:10 168 1 CORINTHIANS 16:24ni‑apꞌedag mant am hab wo junihid g Jiosh chikpaniia, chum as hi wa muꞌijj ab ni‑wui gegok.

10 Tp hems am wo jiwia g Timothy em‑shahgid.Kumt si s‑ap ab wo neidad no pi am hab waꞌapjunihim g Jiosh chikpan hab masmamani ahni. 11Piamtwo pi ap hab elidadmodwabshwechij oꞌodhamch wabshaba am wo i wehmt. T hab s‑ap e taht k abuhpam wo i hih. Si ani nenida mat ia ep wo jiwiahegam ha wehmmat am wehmaj wo hihi em‑wui.

12 Am amsh s‑neidamk g Apollos. Kuni ab chumsi i gewkemhun mat am wo i em‑chehgim. Kwabshaba pi hab elid mo d Jiosh tatchui mat am wohih hemu ch heg hekaj pi wo ha oi idam mat amwo i em‑chehgio k wabshaba am wo wa em‑nei mathekid am wo s‑apꞌekad wehhejed.

Ia o nahnko haꞌichukaj ha jehnigid g Paul13 Am g wo s‑e nenꞌoidad ch s‑wihnam wo

gegokkad am e‑wohochudadag ed ch s‑geꞌehogamam wo chikpanad 14 ch ab wo e chehgidch wehshaꞌichu k ed mam ab si pihk e elid wehs ha hekaj.

15 S‑mahch am mo hegam Stephanas d si weh-pegkam am em‑jewedga ed mat wehs e wehm ab is‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. Idam atam i e dagito mat haꞌichu am hab wo junihid ha we-hhejed g wohochuddam. Kuni ab em‑gewkemhun,ni‑wepnag, 16mamt ab wo ha kaihamad hegam mohab masma em‑wanimed mo idam ch hegam mohedai ha wehm chikpan.

17 Hemu at wabsh ia dada g Stephanas ha wehmg Fortunatus ch Acaicus. Kuni si s‑ap ni‑tahtk chha neid nani pi si s‑em‑neidamk. 18 Ab at si ini‑hehgchul hab masma mat hab em‑juh. S‑ap amtab wo ha neidad g hab mahs oꞌodham.

19Hegam mo ab ihm g Christ iia Asia jewed ch edo am i em‑ahgid mamt ab wo i s‑ha hoꞌigeꞌel. Aquilach Priscilla ch hegam mo am e nanmek ha‑kih amo hab waꞌap am i em‑ahgid mamt ab wo i s‑hahoꞌigeꞌel. 20 Wehsijj g wohochuddam iia Ephesus tam o hab waꞌap am i em‑ahgid mamt ab wo i s‑hahoꞌigeꞌel.

Ab g aꞌai wo s‑e hoꞌigeꞌidad nam pi d e wehmwohochuddam.

21 Ia ant hejel wo oꞌoha g ni‑hoꞌigeꞌidadag amem‑wui.

22 Jiosh at gam hu hab wo i ha juh matp hedai piab hu wo tatchuad g t‑kownalig Jesus. Ia at ep wojiwia g Jesus s‑hohtam.

23 Si o s‑hemajima g t‑kownalig Jesus Christ abem‑wui ch baꞌich ab wo i em‑mah g i wehmtadag.

24 Ab ani si pihk ni‑elid wehs em‑hekaj ahpimni‑wehm wohochuddam.

Neh, id ant hab wo waꞌi chei am em‑wui.

Page 172: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 1:1 169 2 CORINTHIANS 2:13

Id ash d Hema Ep Paul Oꞌohanaam ha Wui g Corinth t Am

Wohochuddam1 Ni-wepnag mam am kih Corinth t am ch amwehsko Greece jewed ch ed:

Am ant ep wo haꞌichu i em-oꞌohani ahni Paulg t-wehnag Timothy wehm. S-mahch am mani dkehshaj g Jesus Christ. Do Jiosh tatchui mani hegan ahgachug.

2 Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christwehmch abwowabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Mash g Paul ab hoꞌigeꞌid g Jiosh3 T-kownalig Jesus Christ ohg o hab waꞌap d t-

ohg Jiosh ch si s-hemajima ab t-wui. Wehs g igewkemhunadag o ab amjed him. Kutt heg hekaj abwo si i hoꞌigeꞌidad. 4Heg o am i t-gewkemhun wehst-kudutadag ed. Kuch heg hekaj t-nakog matt amepai wo i ha gewkemhunad hegammonahnkomahshaꞌichukaj e kudut heg wa hekaj mat haschu g Jioshhekaj i t-gewkemhu. 5M o wa woho mach hebai t-shoꞌigchud mach d Jesus Christ wohochuddam. Kwabshaba g Jiosh baꞌich i t-gewkemhun heg hekajmat haschu g Jesus Christ am hab t-juni. 6 Ahchimach wa t-shoꞌigchud am i em-wehmajch mamt wo edoꞌibia. K g Jiosh am i t-gewkemhunmatt hab waꞌapamwo i em-gewkemhu. Mt hab abwobei g gewkdagmamt s-ap wo nako hegai habmahs shoꞌigdagmachahchim nakog. 7 Pegih, s-mahch ach mamt hemhowahabwaꞌapwobei g i gewkemhunadag nampi habwaꞌap nakog g shoꞌigchudadag.

8Tatchua ach matt am wo i em-chegitoich ahpimt-wepnag matt heꞌekia i t-shoꞌigch am Asia jewedch ed. Shaꞌat waꞌi si s-wechima ab t-maꞌish hegaicheggiadag. Kunt wa shaꞌi si s-mukima ni-taht. 9Bowa sha tahhadag mant ni-lodaitachud k hemho wawo ni-muꞌij. Id atki hab ahgk hab e juh matt pi abhu hejel wo t-hiwgad ch wabshaba heg waꞌi Jioshab wo si hiwgad. Heg o ab i ha wuwhasid g koꞌimuhkig amjed 10 ch t-doꞌibia ab amjed hegai si s-taehbidamakam haꞌichu matt am chum t-koꞌij. Kuchab si hiwig mat ep wo t-doꞌibia matt pi wo t-koꞌij.11 Kum ahpim am i t-wehmaj am e hoꞌigeꞌidahuncht-wehhejed. T g Jiosh amhabwo juhmamhaschu abtahni k ab wo s-t-hoꞌigeꞌel. T muꞌi ab wo hoꞌigeꞌel gJiosh t-hekaj.

Mat gawul juh g Paul g hab e-elida12 Jiosh o si s-hemajim ab t-mahkch g gewkdag.

Kuch heg hekaj si s-ap himchud g t-doakag id dahmjewed ch pi haꞌichu shaꞌi em-iattogid ch hab pi t-kudut. Id o ab t-mahkch g s-ap tahhadkam. 13 Hegach am waꞌi em-oꞌohanid mamt haschu s-ap woneꞌokchulid k wo s-amich. Am ani hab hi wa chumem-elidmamt amhuwahebaiwehs s-apwo s-amich14 mam haschu wabsh heꞌes i s-amichud hemu.Kumthekaj baꞌich abwo si has i t-el habmasmamattahchim ab wo si has em-el mat hekid wo jiwia g t-kownalig Jesus.

15-16D ant huꞌi heki hu hab masma i chum apꞌechmant am wo i em-nei am himadch Macedonia wui

k am ep wo i em-nei ab uhpam himadch. Mt habgokko ab wo bei g hoꞌigeꞌidadag k wo i ni-wehmtmant am wo hih Judea wui. 17 Nt eda pi koi am hui em-chehgim. Kumki haꞌi hab ni-elid mani wabshpehegi neok ch pi woho am hu hab wo ni-juh maniwa has i kaij. 18 K eda pi woho ihda. Jiosh o s-mahch mani hab chum s-junimk mani haschu habi ahg mant hab wo juh. 19 Neh, am ach ahgachugg Silas ch Timothy wehm ab amjed g Jesus Christ.K heg d Jiosh alidag ch chum hekid hab wua mohaschu hab i ahg. 20Wehs at am hab t-juni g Jiosh ghab e-elida am gahi wuhshanim g Jesus Christ. Kuttheg gahi wuhshanim ab wo si hehgchulidad g Jiosh.21-22 Do Jiosh mat am i t-gewpkadch Christ himdaged ab t-mahk gHekia S-apꞌekamGewkdag. K heg amwohokamchudmach d hemajkamgaj chwehswo beihegai mo ab t-makiog.

23 S-mahch o g Jiosh mani pi em-kudutamk chheg hekaj pi koi am hu ep em-wui hih. Baꞌicho i s-apꞌe mamt wehpeg am wo i apꞌech hegaimo pi apꞌe am em-shahgid. 24 Pi o hab chumchuꞌig machs ahchim am wo em-nuꞌichkwuhid em-wohochudadag ed. Baꞌich o i s-apꞌe matt am woi em-gewkemhu em-wohochudadag ed. Kumt habwo s-gegokkad heg eda.

21 Am ant si i ni-oidahim k hab i ni-ah mantki pi

am hu wo i em-chehgim hemu manis wo ge s-em-kehꞌel. 2 Mt pi wo ap e taht mantp hab wo ni-juh.Nt ahni hab waꞌap pi wo ap ni-taht. 3Heg ant hekajam wabsh em-oꞌohani. Ab amt wo chum ni-mahg s-ap tahhadkam. Kuni pi tatchua manis am wochum jiwia em-wui k wabsh pi wo ap ni-taht em-wehhejed. S-mahch ani mamt wo s-hehgigk manthekid ahni wo s-hehgigk. 4 Si ani pi ap ni-tahtkch muꞌi ni-ohꞌog iawua am em-oꞌohanidk nani pi sipihk ni-elid em-hekaj. Ni eda pi tatchua manis abwo em-mah g pi ap tahhadkam.

Mat ab wo i s-hoꞌigeꞌel hegai mat wo dagito g e-chuꞌijig

5 Ab at i em-mah g pi ap tahhadkam hegai matam si pi ap has chuꞌi em-shahgid. Kuni pi tatchuamanis ab wabsh wo si em-chehmo. 6 Am at wa geꞌeab nako g e-namkidadag ab em-amjed mamt has imasma am apꞌech. 7Mt hahawa ab wo i s-hoꞌigeꞌid kab wo i gewkemhu nat pi has e juh k am hu wo si piap e tahtam k wabsh si s-wohom gm hu hab wo i ejuh. 8Am g dahm ep wo ahgid mam ab si pihk e elidwui. 9 S-mahchimk ani am i em-oꞌohanidk mamsab wo s-ni-wohog el. Kumt wa woho am hab e juh.10 Kunt hab waꞌap ab wo i s-hoꞌigeꞌel hegai mat piap has chuꞌi mamtp ahpim ab wo i s-hoꞌigeꞌel. 11 Thab pi wo e nako g Jiawul mas wo t-wohppoꞌi ihdat-wehnag. S-mahch ach mo hab wa s-e junimk.

Matsh g Paul wehpeg e kudut k ab hahawa bei g s-hehgig

12 Pegih, nt wa pi am hu em-wui hih am himadchMacedonia wui k wabshaba am hih Troas wui. Tkig Jiosh am apꞌech mant am i ahgachug g haꞌichuahgaj amai. 13 Nt am hu hebai ni-kudu nat pi pi oijiwia g Titus am i em-chehgimedk. Kunt am i hahoꞌigeꞌel g t-wehm wohochuddam amai k gam hu

Page 173: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 2:14 170 2 CORINTHIANS 4:9hih Macedonia wui. T am ni-nam g Titus k am ni-ahgid mamt s-ap am hab juh g ni-neꞌoki.

14 Kuni heg amjed ab si ihm g Jiosh mat am iapꞌech hegai mo pi apꞌe am em-shahgid. Jiosh ochum hekid ab t-mahkch g gewitoidag hekaj hegaimat g Christ am t-wehhejed hab juh. Haꞌichu t-ahgaab amjed g Christ o an wehsko e gantan hab shamasmamat g s-ap uhwchuwehsko wo e hewagi mathebai wo e mehi. 15-16Hegam mat wo e doꞌibia o absi s-hohhoꞌid ch kahmo g Jiosh ab hamakiog g pi hahuhugedam doakag. K hegam mat pi wo e doꞌibiapi hohhoꞌid ch kah mo am hihim pi ha huhugedammuhkigwui. Pegih, do si s-has haꞌichu chikpan ihda.17 Kut pi wo e nako mat am hab wo juh hegam mowabsh pehegichud g Jiosh haꞌichu ahga ch wabshs-uꞌimk g lial. Ahchim Christ pionag ach hi pi habshaꞌi masma ch pi em-iattogid ch wabshaba s-ap amahgachug ihda wohokam mo g Jiosh ab t-mahkch.

3Mash am ahgachugmo haschu g Jiosh ab hamakiog

1 Pi ani wabsh hejel ni-wohokamchud mani dkehshaj g Christ ch pi tatchua mams ab wo ni-wohokamch g oꞌohanakaj. 2-3 Ahpim mamt ab i s-wohoch g haꞌichu ni-ahga am heg wa wepo mamd oꞌohanaj g Christ ch am wohokamchud mani dkehshaj. K id pi an hu oꞌohanas hohodai t abhab masma mash wa hegai heki hu wehst-mahmchehanig ch wabshaba an oꞌohanas em-dodakag ednat pi g Hekia S-apꞌekam Gewkdag gawul em-juh kam i em-apꞌech heg hekaj haꞌichu ni-ahga. Kut wehswo nei mat has em-juni g Jiosh k wo s-mahchkmanid Christ kehsha.

4 Id ani hab kaij nani pi ab hiwig g Jiosh heg hekajmat g Christ hab t-juni. 5 Pi o d hejel t-gewpkdagch wabshaba d Jiosh gewkdag mach hekaj am habjunihim g Jiosh chikpan. 6 K ihda mach ahgachug dwechij haꞌichu ahgaj g Jiosh. K ab haꞌi kaiham. Kg Hekia S-apꞌekam Gewkdag ab ha mahk g wechijdoakag. Pi o hab masma hegai hekiukam haꞌichuahgaj ch wabshaba d chehanig. K g pi ap chuꞌijkamheg hekaj s-mahch mo ab ha wui him g s-koꞌok ha-namkidadag.

7 Hegai hekiukam chehanig ash an oꞌohanas ho-hodai t ab. Tsh g Jiosh am ha chehgi g e-gewkdagch e-tonlig matsh wa ab ha mah ihda g Tutuligo.Mosesbad wuhiosha ash wa si tonod heg hekaj Jioshgewkdagmash wa an wehmajkahim doꞌag t ab ch abbei hegai chehanig. Tsh pi shaꞌi e nako g wehmajoꞌodham mas ab wo i nei g Mosesbad. Kush eda amwa chum chukhim hegai tonlig. Neh, Jiosh atsh habwa masma am ha chehgi g e-gewkdag mat wa abha mah hegai hekiukam chehanig mo ab t-namkidg muhkigkaj 8 k wabshaba baꞌich am t-chehgidchg e-gewkdag mo ab t-mahkch g Hekia S-apꞌekamGewkdag. K heg am t-eda chikpan. 9 Do si s-hashaꞌichu hegai hekiukam chehanig mach hekaj s-mahch mo ab t-aihim g s-koꞌok t-namkidadag heghekaj pi ap t-chuꞌijig. Pegih, k baꞌich d i si haꞌichuhegai haꞌichu ahgaj g Jiosh mach hekaj s-mahchmo gam hu hab i junihog g pi ap t-chuꞌijig mattd haha wo s-apꞌekamk am tahgio. 10 T wabsh pie haꞌichuch g gewkdaj g hekiukam chehanig am t-wehhejed no pi baꞌich i s-gewkdag g Christ haꞌichu

ahga. 11 Hekiukam chehanig at am i huhug. Twabshaba g Christ haꞌichu ahga pi hekid wo hahuhug.

12 Id ach ab ab t-gewpkadch ch hekaj am si s-t-mahch ch ahgachug. 13Mosesbad atsh wa ab maꞌishg e-wuhiosha matsh g wehmaj oꞌodham pi ab hu wonei hegai tonlig mo ab ab tonod ab amjed g Jioshgewkdag. Sh hegam pi neid mo huhughim hegaitonlig. Ch ahchim hi pi ab hu maꞌishch hegai Jioshgewkdagmo ab t-ab e chehgidch. 14K eda wabsh kiae ehstokchmuꞌi hawehhejed g ni-wehmoꞌodham. Kheg hekaj pi mahch mo huhughim g gewkdaj hegaihekiukam chehanig. Im at hu hab wo i e juh hegaipi ha-amichudadag mat hekid ab wo i s-wohoch gJiosh haꞌichu ahga ab amjed g Christ. 15 Chum wahems id i tashkaj o heg wa wepo mo ab maꞌishpi gha-amichudadag mo hekid am i neꞌokchulid hegaihaꞌichu ahga mat g Mosesbad an oꞌoha. 16 Neh,ab atsh i e maꞌishpiꞌo g Mosesbad matsh hekid abep i miabi g Jiosh. T idam ha-amichudadag habwaꞌap wo i e maꞌishpiꞌo mat hekid ab wo i miabig Jiosh. 17 Hekia S-apꞌekam Gewkdag o d Jiosh cham haꞌichug t-doakag ed am i t-apꞌechudk g Jioshwehhejed. Kuch hab t-wulꞌokch mach pi chum t-apꞌechud g chehanigkaj. 18 Pi o ab hu maꞌishpi g t-amichudadag ahchim mach ab ihm g Christ. Kuchab wui nea ch ab chehgidch g gewkdaj ch tonligajhab shamasmamo g neidakud. K gHekia S-apꞌekamGewkdag am si gawul t-junihim. Tt hekaj baꞌich woi wepo masmak g Christ.

4Mo g Jiosh am t-eda chehgidch g geꞌe e gewkdag

1 Ab o s-t-hoꞌigeꞌid g Jiosh ch ab t-chehani mattam wo ahgachugad g haꞌichu ahgaj. Heg ach hekajpi haꞌichukaj t-shohbidch ch heg am hab wua. 2 Piach hab wua g s-aꞌagi haꞌichu ch pi ha iattogid chpi am hu gawul wua g Jiosh haꞌichu ahga. Jiosh os-mahch mach am ahg g wohokam ch am i t-nakogmatt wo s-apꞌek am hemajkam ha-nena ed. 3 Ihda s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh mach ahgachug o hegamwaꞌi ha wehhejed pi tasho mo pi d e doꞌibiakam.4 Jiawul o geꞌe gewkdag id dahm jewed ch daishchg ha-amichudadag. K hekaj pi amichud mo s-hadoꞌibiamk g Christ ch d si hekia s-apꞌekam ch wepod doakam g e-ohg Jiosh. Heg o wa wepo mo gJiosh gewkdag d si s-mahs tonlig ch ab ab tonod galidaj. K eda idam pi neid. 5 Pi ach hejel t-amjedhaꞌichu ahgachug. Jesus Christ o d t-kownalig.Kuch heg amjed an ahgachug ch dwabsh em-pionagwehhejed. 6 Jiosh atsh am wa i tonlid g s-chuhugamged huꞌi si wehpeg. K heg ha wepo mat am epai itonlid g t-doakag nat pi t-mahtchul g Christ. K hegam t-chehgidch g Jiosh.

7Dach wabsh chum hemajkam. K eda g Jiosh ab t-mahkch g e-gewkdag. T habwo s-emahchkmo dwaJiosh gewkdag ch am t-eda. Kuch heg hekaj hab shamasmamog bid hahaꞌamat hema g lai amha edawotoꞌakchid g s-e-kaisdag. 8Muꞌikko ach haꞌichukaj t-kudut. K wabshaba pi haꞌichu t-shohbidch. Hebaiach haꞌichu pi aꞌamichud ch wabshaba am wabshbaꞌich i t-gewpkad. 9 Muꞌikko am t-shoꞌigchud. Kwabshaba g Jiosh chum hekid t-wehmaj. Hebai amhi wa chum si s-koꞌokam has t-wua. Ch wabshaba pi

Page 174: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 4:10 171 2 CORINTHIANS 6:6-7t-koꞌijid. 10 Chum o hekid am hab chuꞌig g muhkigt-wehhejed mamt wa hab masma hab juh g Jesus.K hab masma am tasho e neid g Jesus doakag amt-doakag ed. 11 T-doakag oidch o am hab chuꞌigmattp hems wo t-muhkid am wehhejed g Jesus. Khab wa masma ab e chehgidch g Jesus doakag idamjed t-chuhkug mo am him muhkig wui. 12 S-ni-mukimakamo chumhekid amhab chuꞌig nani pi amhab junihim ihda chikpan. K am wa s-apꞌe namt piid hekaj ab bei g wechij doakag.

13 Bo chuꞌig an Jiosh heki hu oꞌohana ed mashhema hab kaij:Am ant neo nani pi ab s-wohochud g Jiosh haꞌichu

ahga. Psalm 116:10Pegih, bach wa masma ab s‑wohochud g Jioshhaꞌichu ahga chhekaj amahgachug. 14 Jiosh atwa abi wuhshad g t‑kownalig Jesus muhkig amjed. Kuchs‑mahch mat hab waꞌap ab wo i t‑wuwhas ahchimwohochuddam k ab wo i t‑wahpki matt am wowehmajk kihdaj ed. 15Pegih, ni ab nakog g shoꞌigdagam em‑wehhejed ch am ha wehhejed hegam mathab waꞌap wo e doꞌibia am kahk g haꞌichu ni‑ahga.K heg hekaj muꞌidahim hegammo ab hoꞌigeꞌid ch absi has elid g Jiosh.

T‑wohochudadag at am wo t‑uꞌad16 Heg att hekaj pi hekid haꞌichukaj an hu wo

t‑shohbi matt am hab wo junihid ihda chikpan. Abo hi wa chum aihim g muhkig g t‑chuhkug nach pihekitahim. Kwabshaba g t‑doakagwehs tashkaj ab ie wechijid. 17Hebaichujj ach hab hi wa elid mo shaꞌisi geꞌej g t‑kudutadag iia. K wabshaba heg ab wuit‑uꞌa g woho si geꞌe apꞌechudaj g Jiosh. Heg eda atg Jiosh chum hekid ab wo si has t‑elidad. T pi an huwo haꞌichugk g jewed t ab t‑kudutadag. 18 Ab achwui t‑gewpkadch hegai apꞌedag, chum achs hi wachum pi neid g t‑wuhpuikaj. Hegai mach haschu ineid hemu atwabshwo huhug. Twabshaba pi hekidwo huhug hegai mach am wui t‑gewpkadch.

51 Ihda t‑chuhkug o heg wa wepo mo d wabsh

uhksha nat pi wabsh wo e padch. Kutt wabshabawo edgidad g baꞌich i s‑kehg honshpadag an dahmkahchim ch ed. T id g Jiosh hab wo t‑juni. Kut habwo masmak mo g si s‑kehg kih ch pi hekid wo epadch. 2-3Hebaichujj ach si i shahshani nach pi amchum s‑hihimimk dahm kahchim wui ch s‑behimkhegai s‑kehg honshpadag mat g Jiosh ab wo t‑mah.4 Pi ach hab ahgch shahshani machs im hu habi s‑junimk ihda t‑honshpadag ch wabshaba habahgch matt oi ab wo bei hegai wechij t‑honshpadagan dahmkahchim ch ed k pi d hahawomukimkamk.5 Jiosh at am i t‑apꞌech id wehhejed k ab t‑mah gHekia S‑apꞌekamGewkdagmatwo t‑wehmajk ch amwo i wohokamch mo haschu ab t‑makiog.

6 Pegih, si ach s‑ap t‑tahtk ch ia chewed,7 chum achs pi neid g t‑kownalig Jesus, nach piab s‑wohochud ch hab s‑ap himchud g t‑doakag.8 Kuch wabshaba baꞌich i chum tatchua matt an woi t‑chihwiapad wehmaj, chum achs wo dagito ihdat‑chuhkug. 9 K wabshaba pi has d shaꞌi ahga machshebai hab chuꞌig. Id o baꞌich d i si haꞌichu matt amhab wo juh g tatchuij, chum achs ia wo haꞌichugk iddahm jewed o an wo wehmajk anai. 10 Wehsijj att

hemho wa am wo i t‑chehgi Christ wui mat am wot‑aꞌappemk abwo i t‑mahkhi g t‑namkidadagmattphas i masma s‑ap hab junihim o pi ap hab junihimhegai chikpan mo ab t‑mahkch iia.

Mat g Christ am t‑apꞌech matt ab haha wo nawojk gJiosh

11 S‑toꞌo ehbidam hab mahs g Jiosh lodaita. Kuniheg hekaj ab si i ha chehani g hemajkam mat wohiwigi mat g Jiosh am wo i ha apꞌech e tahgio.S‑mahch o g Jioshmo id dwohokammani em‑ahgid.Kuni hab chum em‑elid mam ahpim hab waꞌaps‑mahch. 12 Pi ani hejel chum ni‑haꞌichuchud. Kwabshabamuꞌijj ab si has ha elid hegammo si s‑kehghab mahs pi shaꞌi mahchk g ha‑iꞌibdag. Kuni amhaꞌichu em‑ahgid mamt hekaj wo e nakog k ab wouhpam i nodagi g ha‑neꞌoki. 13 Haꞌi ash hab ni‑elidmani ge pi ni‑mahch ch hab ni‑junihim. Ni edawabsh s‑gewkam am hab junihim g Jiosh tatchui.Kum ahpim s‑mahch mani s‑ni‑tahtk ch am habni‑junihim em‑wehhejed. 14 E at muhkid g Christwehs t‑wehhejed no pi ab si t‑tatchua. Kuch hekajab aigo si tatchua ch hemho wa am hab s‑junimkg tatchuij. Id o heg wa wepo matt ahchim wehmajkoi 15 nach pi hahawa pi am hu hab junimk g hejelt‑tatchui ch wabshaba heg tatchui am hab s‑junimkmat e muhkid k ep e chegito k i wuhsh t‑wehhejed.

16 Heki ani hu wa hab ni‑elid mani s‑mahch mohas chuꞌig g hemajkam ch s‑mahch mat has wochum chuꞌigkad hegai mat d wo Jiosh si Kehshak. Niwabshaba hemuch id s‑mahchimk ab amjed g Jiosh.17 Do si wechij doakam matp hedai ab i e hemakojg Christ wehm. Im at hu hab i e juh g hekiukamhaꞌichu. T g wechij haꞌichu ab i wuhsh. 18 Jiosh atwehs idhab juh. Heki achhuwadobgaj. Twabshabag Christ am gawul t‑juh mach d hahawa naipijjuj gJiosh k ab t‑chehani matt am wo i ahgahi g haꞌichuahgaj mat haꞌijj hab waꞌap ab wo i nawojt g Jiosh.19 Id o d haꞌichu ni‑ahga mat g Jiosh ab chum i hanawojt g hemajkam k gam hu hab i juh g ha‑chuꞌijigheg hekaj mat g Christ haschu hab juh ha wehhejed.

20Neh, kuch si s‑hemajim ab em‑waid amwehhe-jed g Christ mamt ab wo i hiwigi g Jiosh mat amgawul wo i em‑juh mamt hahawa pi d wo obgajk.21Wehs at ab abch g e‑alidag g pi ap t‑chuꞌijig matheg hekaj ab wo t‑abch g Christ s‑apꞌekam ahchimmatt ab wo i s‑wohoch.

61-2 Bo chuꞌig an Jiosh heki hu oꞌohana ed mo hab

kaij g Jiosh:Ab antwo em‑kaihamkwo em‑doꞌibiamat hekidwo

i e ai g doꞌibiadag tash. Isaiah 49:8Pegih neh, e at ai hegai tash mamt wo e doꞌibia.Kuch si s‑hemajim am em‑ahgid am wehhejed gJiosh mamt pi wo heki wua g hemajimataligaj.3 Ch wabsh chum s‑ap hab junihim g t‑chikpan amwehhejed g Jiosh. Mt hab pi ab hu haꞌichu wot‑abchud k pi haꞌichukaj an wo e kuh. 4 Kut wotashok mach d piongaj g Jiosh nach pi ab s‑bahbaginakog g nahnko mahs kudutadag. 5 Muꞌikko amwa t‑gewittan ch hebai ged hu si t‑kukpa k chhebai ep t‑bibhiad chum s‑t‑kokdaimkch. Muꞌikkoat wabsh i t‑baꞌiwich g chikpan. Kuch pi shaꞌi hakohsh ch pi shaꞌi t‑gegosid. 6-7 Si ach t‑nuhkud ch

Page 175: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 6:8 172 2 CORINTHIANS 8:7si t‑mashcham ch ab si s‑ha bahbgi g hemajkam chab ha wui si s‑hemajima ch ab si ha tatchua. Chumach hekid ahg g wohokam ch chum hekid hab wua gs‑apꞌekam ch hekaj cheggia g pi apꞌekam. K g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag am t‑wehmaj ch am chehgidchg Jiosh gewkdag am t‑chikpan ed. 8 Haꞌijj o ab sihas t‑elid ch haꞌijj si t‑edawua. Haꞌijj o ab si s‑aphas t‑ahg ch haꞌijj s‑koꞌokam has t‑ahg. Haꞌijj o habt‑ahg mach s‑chu iꞌattomk. Kuch eda g wohokamahg. 9 Haꞌijj o pi ab hu t‑mahchimk ch eda muꞌijjs‑t‑mahch. Haꞌijj o hab elid mach koꞌihim. Kum edas‑mahch mach wabsh kia doda. Chum am hi wa skoꞌokam t‑shoꞌigchud ch wabshaba pi shaꞌi t‑kokda.10 Haꞌichu o pi ap t‑tahhadchud. Kuch eda chumhekid s‑hehgig. Chumachs hiwa pi haꞌichu edgid cheda s‑mahch ch ahgachug mo g Jiosh wehs haꞌichuedgid ch ab t‑makiog mach haschu i tatchua.

11 Neh, id ani wehs ahg si ni‑ihbdag amjed nanipi ab si em‑tatchua. 12 Pi ani d ahni manis pi abhu em‑tatchua. Dam ahpim haꞌi mam pi ab huni‑tatchua. 13 Bani masma chum em‑wehm neokmam d ni‑aꞌaliga. Am g hig wo i ni‑chehgid mamab ni‑tatchua hab masma mani ahni hab masma abem‑tatchua.

Mat wo s‑e nenꞌoid ab amjed g ha‑himdag g piwohochuddam

14 Pi g ab hu wabsh wo si e behꞌi ha ab hegammo pi ab hu ihm g Jesus Christ. Shaht hig masmag s‑apꞌekam ab wo e wehnadk g pi apꞌekam? Shahtmasma g tonlig ab wo e wehnadk g s‑chuhugam.15 Jiawul o ab wui kehk g Christ. Kumt heg hekaj piab hu wo i e hemakoj g pi wohochuddam ha wehm.16 Ab ach ihm g Jiosh. K pi hab chum chuꞌig machshaꞌichu ab ep wo ihmad. Jiosh o am t‑eda. K id hegwa wepo mach d cheopigaj. Neh, bo kaij g Jiosh:Dant wo em‑Jioshgak ch am wo em‑shahgidk.Kumt d wo ni‑hemajkamgak. Leviticus 26:1217K hab ep kaij:Am amt wo i e gawulkai ab ha amjed hegam mo pi

ni‑mahch k pi am hu wo hudawogad hegaimo haschu d pi apꞌekam.

18Nt ab wo i em‑bei mamt d wo ni‑aꞌaligak. Isaiah52:11; 43:6

71Neh, id ash hab kaij g Jiosh, ni‑wepnag, mat am

hab wo t‑juni. Kutt hekaj ab hig wo si i t‑apꞌech hegamjed mo haschu uamhun g t‑chuhkug ch t‑doakagk am wo si i t‑dagito Jiosh wui ab si has elidch.

Mo haschukaj s‑hehgig g Paul2 Ab g wo si i s‑ni‑hoꞌigeꞌelid. Pi ant hedai shaꞌi

s‑koꞌokam has juh manis has i masma ha iattogido manis haschukaj i ha padch o manis haschu iha ehs. 3 Pi ani heg hekaj hab kaij ihda manis abhaꞌichu em‑abchud. Am am wa s‑mahch mani absi em‑tatchua. Kut pi haꞌichu wo shaꞌi i t‑gawulkai,chumhems gmuhkig. 4Ab ani si has em‑elid ch ab siem‑hiwig ch si s‑hehgig ch am si i ni‑gewkaj, chumas muꞌi haꞌichu t‑kudut.

5 Wehsko o wa an hab chuꞌig g kudutadag manteda am jiwia Macedonia jewed ch ed. Muꞌijj o wani‑kawhain. Kuni wa am ni‑kudut nani ge s‑mahchmam has masma hab e junihim. 6 K wabshaba gJiosh chum hekid ab t‑mahk g gewkemhuna mach

eda t‑kudut. Kunt wa ab i ni‑gewkemhu mat amni‑namgTitus. 7Heg o si s‑ap e tahtk ch amni‑ahgidmamsh chum si s‑ni‑neidamk ch si pi ap e tahtk heghekaj mat haschu has e juh am em‑shahgid. K habkaij mamsh ab ha wui gegok hegam mo has ni‑ahg.Kuni hekaj baꞌich i si s‑hehgig hemuch.

8-9 Si amsh pi ap e tahtk am neꞌokchulidk gni‑oꞌohana. Kuni wa chum pi hohhoꞌid mantheg am em‑oꞌohani. Kumsh wabshaba pi tashpi ap e tahtk ch am wabsh i apꞌech hegai mashpi apꞌe am em‑shahgid. Jiosh at hekaj hegaiem‑shoꞌigchudadag. Kuni hahawa si s‑ap ni‑tahtk.10 Bo wa masma hekaj g Jiosh g pi ap tahhadkamam t‑doakag ed matt gam hu wo s‑ohhod g pi apt‑chegitoi k wo bei g s‑ap tahhadkam. T wabshabahegam mo pi ab hu e dagitokch Jiosh wui baꞌich imhu hab wo i e juh ab amjed mat ab wo ha ai g pi aptahhadkam. 11 S‑mahch am mat has em‑juh g Jioshmamt pi ap e taht. Am amt i e oidahim k si tatchuamat pi hedai ab hu wo em‑abchmams pi ap chuꞌi. Siamt pi hohhoꞌi hegaimo ampi ap chuꞌig em‑shahgidk ab si i e shohbi hegaj k si s‑gewkam i tatchuamamtam wo i apꞌech hegai mo wa am pi apꞌe. Am amte chehgi moki pi d em‑chuꞌijig hegai matp am habchuꞌig em‑shahgid. 12 Pi ant heg waꞌi hekaj am waem‑oꞌohani mamt am wo i apꞌech hegai mo wa ampi apꞌe. Jiosh o s‑mahch mant wa am em‑oꞌohanimat hekaj am wo e chehgi em‑shahgid mam ab sini‑tatchua. 13 Kuch ab i t‑gewkemhun mamtsh abbei g i wehmta.

Titus o si s‑ap e tahtk mamsh wabsh si s‑apꞌe.Kuni heg hekaj si s‑hehgig 14 nant pi si s‑ap hasem‑ah ab wui. Kumt pi si ni‑edawua. Chum achhekid g wohokam ahg ab em‑wui. Kut hab waꞌapam e wohokamch hegai mant am ahgi g Titus abem‑amjed. 15 Baꞌich o ab i si em‑tatchua am ichechegitodchmamt si s‑ap ab i neid k am si i e nakomamt ab wo s‑wohog el. 16 Si am s‑ap hab junihimhegai mani has i kaij. Kuni heg hekaj ab si em‑hiwigch si s‑hehgig.

8Mattsh haꞌichukaj wo i ha wehmtad g shoꞌigkam

1 Neh, t‑wepnag, am ach s‑em‑ahgidamk mathaschu wa hab juh g Jiosh am ha shahgid gwohochuddam amai Macedonia jewed t am. 2Muꞌishoꞌigdag at nakog k wabshaba wabsh si s‑hehgig chsi s‑ap e tahtk ch am hab wua g mahkig mo eda dwa chum si shoꞌigkam. 3 Bat juh ihda mahkig matheꞌes i e nako, pej baꞌich i mo heꞌes i chum e nakog,wabsh hejel hab e elidk. 4 Ab at si t‑tai matt wo hahiwigi mat hab wo juh ihda k hab masma am wo iha wehmt hegam mo d Jiosh hemajkamga ch si eshoꞌigchud amai Judea t am. 5 Kut baꞌich am hab ijuhmach heꞌes hab i chumha elid nat pi wehs am i edagito chikpanaj ed g t‑kownalig Jesus Christ machhas masma am ha tashogid. 6 Am at wa heki hu ichikp ihda g Titus. Kuni am si i chehani mat amwo iem‑wehmt k wo nahto ihda s‑kehg chikpan. 7 Si amgeꞌe haꞌichu ab apꞌedag ch ab si s‑wohochud g Jioshhaꞌichu ahga ch haꞌichu s‑mahch ab amjed g Jioshch s‑kehg neneok ch s‑wapagima ch ab si t‑tatchua.Kuch heg hekaj hab em‑elid mamt wo i ha wehmthegam mo e shoꞌigchud am Judea ch ed.

Page 176: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 8:8 173 2 CORINTHIANS 10:68 Pi ani ab hu s‑gewkam em‑chehani mamt hab

wo juh ihda. Ni wabsh chum s‑mahchimk masheꞌes i geꞌej g em‑pihk elidadag. Heg ani hekajam em‑ahgid mat has masma hab juh g i wehmtaidam haꞌi. 9Am am wa s‑mahch mat has masma amchehgi g e‑hemajimatalig g t‑kownalig Jesus Christ.Dach wabsh shoꞌigkam. T heg an dagito g e‑kihdagch e‑apꞌedag k shoꞌig ia haꞌichugkahimmatt ahchimab wo si i bei g apꞌedag.

10Bani masma hab elid ihda mamt am wo i nahtohegai mamt wa am hab i chum juh haꞌakid. Ahpimamt wa wehpeg si s‑hohhoꞌid k am hab i junihi ihdai wehmta. 11Pegih, am gwo i e gewpkad kwo nahto.Bamt wamasma s‑wapagimam amwo i nahtomamtwa ged hu i wehpeg hab e juh. 12Mt wo s‑ap e tahtk am hab wo juh mamt heꞌes wo i e nako. T g Jioshwo wa s‑hohhoꞌi.

13-14 Pi ani hab ahg mams ahpim wo e shoꞌigcham i ha wehmajch hegam wohochuddam mo eshoꞌigchud. Idani am haꞌichu s‑edgid ch hekaj wo ihawehmt. T hegam am epai wo i em‑wehmtmamtphekid wo i tatchua g i wehmta. Bamtmasma am aꞌaiwo i e wehmt mamt hekid wo i tatchua g i wehmta.15 Bat masma hab wo e juh hegai mo an hab chuꞌigJiosh heki hu oꞌohana ed ch hab chuꞌig:Matp hedai heꞌes wo i edagi haꞌichu, t am wo wa

ahijsk mo heꞌes i tatchua. Exodus 16:1816Titus o si pihk e elid em‑hekaj habmasmamani

ahni. Kuni heghekaj ab si i hoꞌigeꞌid g Jiosh. 17S‑ap oe tahtkmani ab ahgidmat amwo i em‑wehmt ch amhejel si e nako mat am wo i em‑chehgim. 18 Am anihema ep ahgidmatwo oi g Titus. Id o s‑ap ahgachugg s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. K heg hekaj wehskoab si has elid g t‑wepnag. 19-21K id d ha‑kehsha matwo t‑oi matt am wo i ui g em‑mahkig ha wui hegammach am i s‑ha wehmtamk. Si ach s‑t‑nenꞌoid matts‑ap hab wo juh ihda em‑wehhejed. T hab pi hedaihas wo t‑ahg k wabshaba ab wo has elidad g Jiosh.

22 Pegih, t am wo oi g Titus ihda t‑wehnag.Muꞌikko att am aꞌappe ab tahnich mat am wo it‑wehmt. Kuki chum hekid s‑t‑wehmtamk, wahmhemuch no pi ab si has em‑elid. 23 Kum s‑mahchmo g Titus d ni‑wehm chikpandam ch am wo iem‑wehmt. K idam haꞌi mat amwehmaj wo hihi amd ha‑chuhchai g t‑wepnag ch ab si haꞌichuchud gChrist. 24 Ab ani si s‑ap has em‑ahg am ha tahgio.Kumt am wo ha chehgi mam ab si ha tatchua. Thegam mat am i ha chuhcha wo s‑mahchk mani gwohokam am ha ahgid.

9Matt am wo i ha wehmajk g t‑wepnag

1-2 S‑mahch ani mam tatchua mamt wo i hawehmt g shoꞌigkam e‑wepnag, chum anis hems piam hu wo em‑oꞌohani heg amjed. Ia ani wa hekihu si s‑ap has em‑ahg ha wui idam t‑wepnag am haahgidch mamt heki hu hab i e ah haꞌakid mamt amwo i ha wehmt hegam shoꞌigkam. Id at muꞌijj am si iha gewpkai. 3Kuni idani amha ahgid idam t‑wepnagmat am wo hihi em‑wui. Mt wo si e nahtokch heghekaj e‑mahkig. Kut pi wabsh wo heki e wua gs‑kehg ni‑neꞌoki ab em‑amjed. 4 Tp hems wo haꞌit‑wehmajk g Macedonia t am hemajkam. Kunt wosi ni‑el mamtp pi wo e nahtokch mani eda si s‑ap

em‑ahg am ha wui. Mt ahpim hab waꞌap wo si eel. 5 Heg ani hekaj hab elid mo s‑apꞌe mant am wosi i ha cheha idam t‑wepnag mat am wehpeg wohihim k am wo i em‑wehm apꞌech g em‑mahkig.Bat masma heki hu wo nahtoisk mant am hahawo jiwia. Mt am wo e chehgi mam woho i s‑hawehmtamk g shoꞌigkam ch pi hab wabsh wuamanisab si em‑chehani mamt am hab wo juh.

6 S‑mahch am mat muꞌi wo nei g haꞌichu bahidaghegai mat muꞌi wo ei g haꞌichu kai. T pi ab hu muꞌiwo nei hegai mat pi muꞌi wo ei. Pegih, mt hab waꞌapmuꞌi ab wo nei g apꞌedag mamtp s‑baꞌama ab wohaꞌichu ha mah am Jiosh wehhejed. 7Mt wabshabahejel hab wo e ahmamt heꞌekia ab wo i ha mah. Pi oab hu t‑chehani g Jioshmachs ab haꞌichuwo hamahno pi s‑hohhoꞌid matt si s‑ap t‑taht k am hab wo juhg t‑mahkig k pi wo ge s‑daꞌad. 8 Jiosh at wo e nakomat ab wo em‑mah hegai mam haschu i tatchua.Kumt chumhekidwo edgidadmamhaschu i tatchuahejel e wehhejed ch am dahm ep wo edgidad mamtam hab wo juh g i wehmta. 9Neh, bo chuꞌig an Jioshheki hu oꞌohana ed:Hegai mat si s‑baꞌama ab haꞌichu wo ha mahkad g

shoꞌigkam at chum hekid wo e nakogad matam hab wo e junihid. Psalm 112:9

10 Jiosh at ab womahkad g haꞌichu kai hegai mat woeꞌeshad.

T heg amjed ab wo neidad g haꞌichu hugi. Isaiah55:10

Pegih, k hab waꞌap tasho mo s‑baꞌama ab t mahkchg i wehmtadag matt am epai haꞌi wo i ha wehmt.11 Chum at hekid s‑baꞌama am wo i em‑wehmajkmamt wo s‑chechojimak. Kut muꞌijj ab wo si ihoꞌigeꞌel g Jiosh heg hekaj em‑mahkig. 12 Ihdamamt am hab wo juh at am wo i ha wehmt g Jioshhemajkamga. T muꞌi hoꞌigeꞌelig am hab wo juhJiosh wui. 13 Em‑mahkig at am wo wohokamchmam woho ab s‑wohochud g s‑kehg haꞌichu ahgajg Jesus Christ. Kut muꞌijj ab wo si i haꞌichuch gJiosh 14 k wo e hoꞌigeꞌidahu am em‑wehhejed absi em‑tatchuadch no pi g Jiosh ab si em‑mahkch ghemajimatalig. 15 Ab att wehsijj wo si i hoꞌigeꞌel gJiosh mat ab i t‑mah g pi ha huhugedam doakag amgahi wuhshanim g e‑alidag.

10Moki g Paul am si neok wehhejed g e‑chikpan

1Haꞌijj amsh hab kaij manish s‑em‑kehꞌid wabshem‑oꞌohanidch ch antsh ep wo s‑hemajimak am epjiwiak. Pegih, bani wa masma chum si s‑hemajimamo g Christ. 2 Am g wabsh wo s‑dodolimak. Nt habpi wo em‑kehꞌel am jiwiak.

Haꞌijj amsh hab kaij manish wabsh hejelni‑wehhejed am hab junihim haꞌichu. Ni eda gJiosh wehhejed hab wua. Nt wo ni‑nako mant wosi s‑gewkam neo ab em‑wui. 3 In ach d dodakamjewed dahm ch wabshaba pi hab masma habt‑junihimmohegammopimahch g Jiosh. 4-5Hegamo ab wui gegok g Jiosh ch ha iattogid ch ab sihaꞌichuchud g hejel haꞌichu e‑mahchig. K wabshabaahchim ab t‑mahkch g Jiosh g gewkdag. Kuch heggewkdagkaj wehs gewito ihda pi apꞌekam ch pi ghejel t‑gewkdagkaj. 6 Pegih, am amt wo i e chehgimam amwehs e dagitokch id eda Christ himdag. Nt

Page 177: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 10:7 174 2 CORINTHIANS 11:26haha wo s‑koꞌokam ha namkid hegam mo am wahaꞌichukaj pi am hu wehs i e dagitokch.

7 Haꞌi amki ab wabsh dahmjed haꞌichu neid chhab chum si e elid mam d si Christ pionag. Amg wo si i e oidahim. Ahchim ach hab wa masmad Christ pionag mamtp has i masma hab e elid.8 Pi ani shaꞌi si ni‑elid am heꞌes i em‑ahgidch abamjed ihda gewkdag mat g t‑kownalig Jesus abni‑mah. Ab o ni‑mahkch mant hekaj am wo iem‑gewkemhun k pi gam hu hab wo i em‑juh abamjed. 9 Pi ani hab ahgch am em‑oꞌohanid maniswo em‑tods. 10 Tp hems hema hab wo chei, “Paul osi s‑ta keꞌidam kaij ab t‑oꞌohanidch ch wabshaba iat‑wui jijiwhia ch pi gewkdag. K g neꞌokij d wabshpi haꞌichu.” 11 T eda hegai mat hab wo wa cheiwo chum s‑mahchk mant hab wa masma hab wochei hekid am em‑wehmajkch mani has i kaij amni‑oꞌohana ed.

12 Bamt wo s‑mahchk mach pi ab hu shaꞌi it‑wepnad o t‑wepogid hegam mo am si uhgk hase ahg. Wo o wabsh hejel e iattogid no pi hejelam e aꞌappem ch am hejel e ahg mo has masma.13 Ahni ani hi am waꞌi hugkam ni‑aꞌaga mat heꞌesab i ni‑mah g Jiosh g chikpan. Kum ahpim dni‑nuhkuda. 14Pi ant shaꞌi baꞌiwich hegaimo g Jioshni‑nuhkudachud mant am jiwia em‑wui k am uꞌapag s‑kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g Christ. 15Ni hekajpi shaꞌi ni‑haschud heg hekaj mo d haꞌi ha‑chikpanmani am aꞌaga hegai chikpanmat g Jiosh ab i ni‑mahch wabshaba heg wui am ni‑gewkadch mat am woi geꞌeda g em‑wohochudadag. Mt hekaj am epaiwo i ni‑wehmajk 16 mamt gam hu baꞌich ep wo iahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga mo hebai pi koihedai am hu ahgachug. Kunt pi hekid hab wo chumchei manis heg hab juh mat wabsh hema hab juh.

17 Bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed:Pi at hedai ab huwabshwo chumsi has elidad ghejel

haꞌichu hab e‑juni.Heg at ab wo waꞌi has elidad Jiosh haꞌichu hab juni.

Jeremiah 9:2418 Pi o has d shaꞌi ahga mas has i elid g oꞌodham ghejel e‑chikpan. Heg o waꞌi Jiosh s‑mahch machshas i masma hab t‑junihim.

11Mo haꞌijj hab ha iattogid mo d Jesus Christ chuhchai

1-2 Pi o hab chum chuꞌig manis hab masma hejelni‑wehhejed wo neokad. Kuni eda ab si em‑tatchuaam wehhejed g Christ. Kumt hekaj ab wo ni‑kaiha.Bam sha masma mam d hohntaj. Kuni si s‑em‑daꞌahab masma mo g Jiosh mamt wo si e nuhkud gChrist wehhejed. 3 Am g wo s‑chegitok matsh wapi wohoch g Jiosh hegai wehpeg uwi mash habchehgig Eve. Jiawul atsh wa s‑aꞌagi iattogi amgahi wuhshanim g wamad. Kuni s‑gihug mat habwaꞌap wo em‑juh am gahi ha wuhshanim hegammash chum em‑iattogid. Kumtp hemswo s‑ohhod gChrist 4namsh pi ha hiwgid ch ab ha kaiham. Ab aniem‑ahgid hegai mo haschu am i ni‑tashogid g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ab amjed g Christ. Kumsh edahaꞌi ab ha kaiham hegam mash gawul haꞌichu amem‑ahgid ab amjed.

5 Idam amsh haꞌi ab si has ha elid hab masma mod Christ chuhchai. Ni eda ahni hig woho d kehshaj.

6 M o hi wa woho mani pi am hu i si s‑mahch gamogida. Kuni wabshaba s‑mahch g Jiosh haꞌichuahga ch am em‑wui i tashogid.

7 Haꞌi amsh hab ni‑elid mani pi ab huni‑haꞌichuchud pi shaꞌi em‑hiwgidch mams abwo ni‑namkid. Ni eda am hab ni‑junihim mantg s‑apꞌekam am hab wo em‑juni. 8-9 Tatchuaani g lial ch wabshaba pi tatchua manis woem‑wechhu. T hegam wohochuddam mo am aꞌaikihhim Macedonia jewed ch ed ab ni‑mamka manihaschu i tatchua.

10 Am ani em‑ahgid wehsko Greece jewed ch edmant pi wo em‑hiwigi mams ab wo ni‑namkid manieda am ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga em‑shahgid.11 Pi ani heg hekaj hab kaij ihda manis pi abhu em‑tatchua. Jiosh o s‑mahch mani ab siem‑tatchua. 12 K wabshaba haꞌi hab chum kaijmash hab masma chikpan mani ahni. Ni eda ahnipi haꞌichu em‑kowlant. K idam hi em‑kowlant chhab em‑iattogid. Am ash chum ni‑wepo e wuaahni mani d Christ kehsha. Pegih, t hemho wa wochum ahgad g Jiosh haꞌichu ahga pi ab hu haꞌichuem‑kowlantch. 13 K wabshaba pi d wohokam Christchuhchai ch haꞌichu ha iattogid ch chum t‑wepo ewua ahchim mach d si s‑wohom Christ chuhchai.14-15Am o wa tasho mat hab masma hab wo e wuadno pi d Jiawul pionag. Jiawul o chum e wepogidg s‑apꞌekam anghil. T g piongaj hab waꞌap wo ewepogidad ahchimmach am ahgachug g s‑apꞌekam.T wabshaba g Jiosh s‑koꞌokam wo ha namkid heghekaj.

Mash g Paul e shoꞌigchud nash pi d Christ kehsha16Haꞌi amsh hab ni‑elid mani wabsh pehegi neok.

Nt eda am wo em‑ahgi g wohokam ab amjed gni‑chikpan. Ab g wo kaiham mant has wo chei.17 Pi o ab hu ni‑chehani g t‑kownalig Jesus manthab kaidam wo neokad. 18 Nt wabshaba am habwo ni‑juh no pi muꞌijj wabsh hejel si e haschud.19 Kum ahpim hab e elid mam s‑chu aꞌamichudch eda wabsh ha hiwgid hegam mo pi haꞌichuaꞌamichud 20 mat am hab wo em‑juh mo haschu di ha‑tatchui. Tp hems am haꞌichu wo em‑wohppoꞌio atp s‑wihnam an wo em‑ui o atp pi ab hu has woem‑elidad o atp s‑koꞌokam has wo em‑ah.

21 Haꞌi ash hab ni‑elid mani pi hab masma abem‑wui mo hegam nani pi si ni‑elid. Pegih, woho owa mant wo si ni‑el mantp hab wo masmak. Hegamo si e haschud ch e wehhejed neneok. Pegih, ntahni hab waꞌap ni‑wehhejed wo neo. 22 Neh, bashe aꞌaga mash d Tutuligo ch d Jiosh hemajkamga ch dAbrahambad amjedkam. Pegih, ahni ehp. 23 Bo kaijmo d Christ pionag. Nt ahni habwo cheimani baꞌichd i si piongajmo hegam, chum ams habwo ni‑elidadmani wabsh pehegi neok. Baꞌich ani i si s‑gewkamchikpan ch baꞌich i muꞌikko ni‑kuhpach g Christwehhejed. Baꞌich amt imuꞌikko ni‑gewitta. Muꞌikkoant chum alo muh. 24 Hetaspo at am hugkam abni‑chuꞌijigch g ni‑wehm Tutuligomat waikko gamaihumukto ni‑gewitta. 25 Waikko at ni‑gewitta gRome t am hahaꞌichu. Hemho amt ni‑maꞌichkwua.Waikko at wachum g wahlko mani an eda. Kunihemako tash ch hemako chuhug chehmoꞌim amwiꞌinoghim shuhdagi ch ed. 26 S‑to o ehbidamaam ni‑wehhejed mani hebai i oimmed. An o hab

Page 178: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 11:27 175 2 CORINTHIANS 13:1chuꞌig g wiꞌindag ch muꞌij g s‑chu eꞌeskam. Haꞌijjo s‑ta ehbidam s‑ni‑kehꞌid g ni‑wehm oꞌodham chgawulmahs oꞌodham. Amohaꞌichug g s‑ta ehbidamhaꞌichu kihhim ch ed ch gam hu jegko ch an geꞌeshuhdagi dahm. K hegam mo d chum t‑naipijjuchum s‑koꞌokam ni‑jujju. 27Muꞌikko ant si gewko kpi ha kohsig ch hebai d bihugimkam ch tonomkam.Muꞌikko ani pi ha haꞌichu hugi ch pi ha kih chs‑wihonagi eniga. 28 Am baꞌich ehp mani wehstashkaj si ha chegitok hegammo ab ihm g Christ chan aꞌai hab chuꞌig. 29Ab ani ha wehm nakog haꞌichuhegam mo pi gewpkdag. Tp hema am wo gei piapꞌekam ch ed, ni ha wehm si ni‑kudut.

30 Pi ani hejel si ni‑haꞌichuchud. Do Jiosh moam chehgidch g e‑gewkdag am ni‑eda mani eda dwabsh si shoꞌig pi gewkam hemajkam. Ni heg abwaꞌi haꞌichuchud. 31 Jiosh alidag o d ni‑kownalig. Kg Jiosh s‑mahchmowehswoho ihdamani em‑ahgid.Kunt chum hekid ab wo si hehgchulidad. 32 Neh,hegai kownal mo ab wecho g geꞌe kownal Aretasat wa am i ha chuhcha g shondal ab Damascuskihhim kihjeg t ab mat an wo ni‑be k wo ni‑kuh.33 Mt wabshaba an ni‑dai washomi ch ed k ab ini‑huduni hodai kolhai amjed. Nt hab hi wa almasma ni‑doꞌibia.

12Mat haschu g Jiosh am i maskogi g Paul

1 Pi at haꞌichu wo ni‑apꞌet manis wo em‑ahgihegaimani haschu amhab junihim. Heg antwowaꞌiem‑ahgi mat haschu g Jiosh am ni‑chehgi. 2-3Heg atam uhgk i ni‑bei e‑kihdag wui an dahm kahchim ched. Id at hab e juh gamai giꞌik aꞌahidag wehgaj. Piani hi wa mahch manis s‑wohom an jiwia, aha nathegai ni‑doakag an jiwia. Heg o waꞌi Jiosh s‑mahchihda. Heg ani hi wa s‑mahch mant an i ni‑nei Jioshkihdag ed. 4 An ant s‑ta kakaim haꞌichu kah. Kg Jiosh pi ni‑hiwgid manis am wo ah. 5 Id ant abwo si has ah mat g Jiosh am ni‑chehgi k pi ahniab hu hejel has wo ni‑ah. Jiosh o ab ni‑chehgidchg e‑gewkdag nani pi d wabsh shoꞌig pi gewkamhemajkam. 6 Kuni muꞌi haꞌichu hab wua heg hekajgewkdaj chwabshaba pi em‑ahgid nani pi pi tatchuamas hedai ab hu wo si has ni‑elidad heg hekaj. Hegamt waꞌi hekaj ab wo si has ni‑elidad mam haschu ineid mani hab wua ch haschu i kah mani hab kaij.

7 Pi o hab mahs manis wo si ni‑haꞌichuchudadheg hekaj mo haschu am ni‑chehgid g Jiosh. Kg t‑kownalig Jesus hiwgid g Jiawul mat wo ini‑mumkichud k wo ni‑kudutad mant pi ab huwo si ni‑haꞌichuchudad. 8 Waikko ant ab chum sini‑hoꞌigeꞌidahu Jesus wui ab tahnich mat gam huhab wo i juh ihda ni‑mumkidag. 9 Kut hab masmai nodagi g e‑neꞌoki, “Baꞌich at i s‑ap wo e chehgi gni‑gewkdag ab m‑ab mapt wabsh s‑ap wo nakogadg e‑shoꞌigdag napt pi pi wo e nako maps hejel wonako. Heg waꞌi ni‑gewkdagkaj apt wo e nako.”

Neh, kuni heg hekaj si s‑hehgig ch wabsh s‑apni‑tahtk mani d wabsh si shoꞌig pi gewkam hema-jkam nant pi hab masma wo taht g Christ gewkdag.10Heg o am chehgidch g e‑gewkdag amni‑wehhejedmani hekid i mukialig. Kuni heg hekaj wabsh si s‑apni‑tahtk mani mukialig ch ab nakog g s‑koꞌok has

ahgadag ch s‑wehch haꞌichu ch shoꞌigchudadag chkudutadag wehhejed g Christ.

Paul ash si pihk e elid ab ha wui hegam wohochud-dam

11 Ab o em‑ab mamt ni‑wehhejed wo neneokadab ha wui hegam mash has ni‑ahg am em‑shahgid.Msh wabshaba pi hab e wua. Kunt hemho waam ni‑wehhejed has wo chei, chum anis pi ho-hhoꞌid manis hab wo ni‑juh nani pi d wabshpi haꞌichu. K wabshaba g t‑kownalig Jesus abni‑mahkch g gewkdag am ni‑kehshch. Pegih, mhaschu ahgch baꞌich ab has i ha elid hegam mashwabsh em‑iattogid. 12 Bani wa junihim g s‑hasighaꞌichu ch muꞌi haꞌichu ab nakog mani wa eda amahg g Jiosh haꞌichu ahga em‑wui. K id am chehgidchmani d Christ kehsha. 13 S‑ap ani hab ni‑junihimab em‑wui hab wa masma mani ab wehs ha wuihegam mo an aꞌai d Christ ihmdam, heg hi wa manipi em‑hiwgid mams ab wo haꞌichu ni‑namkid. Ab gwabsh wo s‑ni‑hoꞌigeꞌid mani pi em‑hiwgid.

14 Id o d i waikkokam mant am wo i em‑chehgim.Kunt pi haꞌichu ab hu wo em‑tai nani pi ahpim abem‑tatchua ch pi g em‑lialiga. Bam shamasmamamd chuꞌuchum ni‑aꞌaliga namt pi hemu ab i s‑wohochg haꞌichu ni‑ahga ab amjed g Christ k hekaj bei gwechij doakag. K hab chum mahs mat g jehj woha dagioꞌidad g chuꞌuchum e‑aꞌaliga ch pi hab mahsmas g chuꞌuchum aꞌai wo ha dagioꞌidad g e‑jehj.15 Am o wa s‑apꞌe mant am wo hugio g haꞌichuni‑eniga ch ni‑doakag em‑wehhejed. Ab ani baꞌich isi pihk ni‑elid em‑wui mo g jehj ab e‑aꞌaliga ha wui.Kumt heg hekaj ab wo chum si ni‑tatchuad.

16 S‑mahch am mani pi haꞌichukaj shaꞌiem‑wechun. Kumsh eda haꞌi hab kaij manish wabshem‑iattogid 17 ch ui g em‑lialiga hejel ni‑wehhejed.Pi o woho ihda. Am ant ha cheha hegam Titus matam wo hihim k wo i hemapai g lial g shoꞌigkam hawehhejed. 18 K hegam wabsh s‑ap haꞌichu hab elidch am hab e junihim mani ahni has i masma.

19 Naꞌams haꞌi hab ni‑elid mani gam hu wabshchum ni‑oan id hekaj mani wa hab kaij. K eda pihab chuꞌig. Am ani Jiosh tahgio hab kaij hegai mod Christ tatchui. K wehs hegai mach haschu hab ijunihim d i em‑wehmtadag.

20 S‑gihug ani mant wo cheh am jiwiak mamtgawul wo masmak mani hab masma chumem‑tatchuid. Mt ahpim hab waꞌap wo chehmant ahni gawul wo masmak mam has i chumni‑tatchuid. Ntp hems wo cheh mam haꞌi wabsh kiae kawani ch haꞌi s‑e hehgamk ch haꞌi pi babmuistkch s‑chu daꞌa ch s‑koꞌokam has e ahg ch chum sie haschud ch aꞌai e cheggia. 21 T heg wo ni‑mahg si edadag am Jiosh tahgio. Kunt wo shoakadmamtki koi gam hu s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi kpi ap e nuhkud ch ha ehsid g ha‑wehm kihkam chs‑tohntom has e wua ch g pi apꞌekam tatchua.

13Mat am i kuhgi g e‑oꞌohana k ab ha ihm ch ab

haꞌichu ha shohbid1 Neh, s‑koꞌokam ant ab wo ha namkid g pi ap

chuꞌijkam am i ep em‑chehgimedk. K wabshaba anoꞌohadag:

Page 179: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 CORINTHIANS 13:2 176 2 CORINTHIANS 13:13-14Bat waꞌi masma wo e wohokamch g ha‑chuꞌijig

mamt gohk o waikajj am wo ah mam neidmat pi ap chuꞌi. Deuteronomy 19:15

2 Pi at hedai wo e doꞌibia ab amjed g s‑koꞌoke‑namkidadag matp pi wo dagito g pi ap e‑chuꞌijig.Id ani heki hu em‑ahgid mant wa am ep jiwia.3 Mt haha wo s‑ap s‑mai mo neok g Christ gahini‑wuhshanim.

Heg at s‑gewkam am wo i em‑chikpan k am wochehgi g e‑gewkdag em‑shahgid. 4 Woho o wamat e wepogi g shoꞌig pi gewpkam oꞌodham k abe muhkid kots t ab. T wabshaba g Jiosh am chehgig e‑gewkdag. K g Christ hahawa ep doakam heggewkdagkaj.

Kunt ahni am i s‑mai mani pi ha gewkdag abi gehshk Christ wui. K wabshaba g Jiosh abni‑mahkch g gewkdag gahi wuhshanim g Christmant hekaj s‑ap am wo i em‑chikp.

5Am g wo si e mamche k am hejel wo i e aꞌamichmams am hi wa s‑ap hab chuꞌig e‑wohochudadagoidch. Mt wo wa chum s‑ap s‑mahchk mam abuꞌukch g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mamtp woho dwohochuddam 6khabwamasmawo s‑mahchkmaniahni hab waꞌap woho d wohochuddam. 7 Ab ani sini‑hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui mamt pi am hu hab wojunihid g pi apꞌekam ch wabshaba g s‑apꞌekam amhab wo junihid, chum as wo pi ap ni‑ahgad hegammo s‑ni‑kehꞌid. 8 Pi att wo t‑nako matt wo shohbig wohokam. Hemho wa att am wo wohokamch.9 Tt wo s‑ap t‑taht k ab wabsh wo i t‑shoꞌigchmamtp ahpim wo i gewpka am e‑wohochudadaged. Ab ach si t‑hoꞌigeꞌidahun mamt wehs ab woi e dagito k am s‑ap wo i e nahto. 10 T‑kownaligJesus o ab ni‑mahkch g gewkdag mant wo shohbi gpi em‑apꞌekam. Kunt am i em‑oꞌohani mamt hekajam wo i apꞌech mant eda koi jiwia. Nt hab pi woem‑kehꞌel am jiwiak. Do Jiosh hab elida mant amwo i em‑gewkemhu. Kuni hab pi em kehꞌidamk.

11 Pegih, ni‑wepnag, haꞌas ant hab wo chei.Am g wo i e nakogi mamt wehs ab wo i edagito Hekia S‑apꞌekam Gewkdag wui. T hegwehs wo i em‑apꞌech. Ab g wo i s‑wohog eli-dad g t‑mashchamadag ch ab wo i hemakoch ge‑wohochudadag k wo s‑ap e tahtk ch e wehmkihkad. T g Jiosh wo em‑wehmajk ch wo em‑mahg pihk elidadag ch s‑ap tahhadkam.

12Ab g aꞌai wo si e tatchuad.Idam t‑wepnag mo ia kih ash s‑em‑hoꞌigeꞌid.13-14 Ab o si s‑em‑hoꞌigeꞌid g t‑kownalig Je-

sus Christ. K g Jiosh ab si em‑tatchua. K gHekia S‑apꞌekamGewkdag ab em‑makiog g gewkdagmamt ab aꞌai e wui wo si s‑ap e tahtkkad.

Neh, id ant hab wo waꞌi chei.

Page 180: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

GALATIANS 1:1 177 GALATIANS 2:11-12

Id ash d Paul Oꞌohana am ha Wuig Galasia t AmWohochuddam1Ni-wepnag mam am kih Galasia jewed ch ed:

Am ant wo i em-oꞌohani ahni Paul mat g JesusChrist am i ni-kei g e-ohg Jiosh wehm. 2 K ia haꞌi ini-wehmt g t-wepnag ch ab s-em-hoꞌigeꞌid.

3Abowa s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownaligJesus Christ wehm ch ab wo wa baꞌich i em-mahkadg i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

4 Jesus Christ at ab s-wohog el g e-ohg k eshoꞌigchud k ab muh kots t ab mat gam hu hab wo ijuh g pi ap t-chuꞌijigk ab wo i t-wuwhas ab amjed gpi t-apꞌedag. T g Jiosh ab i wuhshad muhkig amjed.5 Pegih, tt heg hekaj ab wo si has elidad g Jiosh.

Mamt pi gawul wo juh g Jiosh haꞌichu ahga6 Jiosh o ab t-mahkch g e-hoꞌigeꞌidadag am gahi

wuhshanim g e-alidag. Kunt si ni-tods mamtsh s-hohtamdagito g s-kehg haꞌichu ahgaj k ab s-wohochg gawul haꞌichu ahga. 7 K heg pi d shaꞌi doꞌibiadagahga. Hegai waꞌi Jiosh haꞌichu ahga o d doꞌibiadagahga. K eda haꞌi hemajkam gawul haꞌichu am chumem-ahgid ch heg hekaj ab i chum em-gaꞌagwulkadab amjed g Jiosh haꞌichu ahga. 8-9 T wabshaba gJiosh am wo ha lodait k s-koꞌokam wo ha namkid.Neh, mantp hems ahni o chum hems g anghil gawulhaꞌichu wo em-ahgi, t g Jiosh hab wa masma wot-lodait k s-koꞌokam wo t-namkid. Heki am hu abkaiham g Jiosh haꞌichu ahga ch am wa chum s-mahch mo has chuꞌig.

10 Tp hems pi wo hohhoꞌi g hemajkam mani haskaij. Ni eda pi hab ahgch hab kaij mas g hemajkamwo s-hohhoꞌi. Jiosh o s-hohhoꞌid mani ahgachug ghaꞌichu ahgaj. Dani Jiosh alidag pionag. K hab chumchuꞌig mant heg ab wo s-wohog elidad, chum as haswo ni-el g hemajkam.

Dash Jiosh alidag mat am i kei g Paul11Mtwo chum s-mahchkmopi ab hu d hemajkam

ha amjedkam ihda s-kehg haꞌichu ahga mani amem-ahgid. 12 Pi at hedai oꞌodham ni-ahgi o ab ni-mashcha. Do Jiosh alidag mat ab mahsko wua ni-wui.

13Dani Tuhligo. Kumki heki hu kah mani wa habmasma ab ihm g Jiosh mo g ni-wehm oꞌodham chsi ha shoꞌigchud hegam mo ab ihm g Jesus ch amchum s-keshwuimk g ha-hehemapda. 14 Dani wa sis-has haꞌichu am t-himdag ed muꞌi ha baꞌiwechkimg ni-wepo geꞌedam nanid pi baꞌich i s-gewkam oid gt-himdag.

15 T wabshaba g Jiosh s-ni-hoꞌigeꞌid k am heki hui apꞌech mant eda koi mahsi mant d wo piongajk.16 T am hebai i cheka. T am hahawa mahsko wuag e-alidag ab ni-wui mant wo ahgachugad g s-kehghaꞌichu ahgaj ab em-wui ahpim goꞌol hemajkam.Kunt pi hedai i wui hih mas wo ni-tashogi g Jioshhaꞌichu ahga. 17Ab o dadha g Jesus Christ chuhchaiJerusalem kihhim t ab am Judea jewed ch ed ch amahgachug g haꞌichu ahgaj. Nt wabshaba pi am hushaꞌi hihmanis hekaj wo ha neid k wo hawehmneo.Im ant hu hab wabsh hih Arabia jewed wui k amhahawa ep uhpam hih Damascus kihhim wui.

18 Am o d i waik aꞌahidag dahm, nt am hihJerusalem wui k ab haꞌichu wo kakke g Peter k amwehmaj dakahim gohk domig ab. 19 M ant waꞌihemako ep nei g Jesus kehsha. K heg d James ch dwehngaj g Jesus. 20 Jiosh o s-mahch mo d wohokamihda mani em-ahgid.

21Am i dahm,mant amhahawa ephih Syria jewedwui ch Cilicia jewed wui. 22 K eda pi ni-mahchhegam mo ab ihm g Jesus ch am kih Judea jewed ched. 23 Idam wabsh kah mo haꞌi hab kaij, “Hegai mowa t-shoꞌigchud o am hahawa ahgachug ihda Jesushaꞌichu ahga mo wa heki hu chum s-keshwuimk.”24Neh, bash kaij ch ab si ihm g Jiosh am i kaiok matam gawul i ni-juh.

2Matsh g Paul am i ha chehgim g Jerusalem t am

hahaꞌichu1 Am him k am d i wehst-mahm aꞌahidag, nt am

hih Jerusalem wui wehmaj g Barnabas. Tt am hemai bei g gawul mahs oꞌodham. K id hab chehgig Titus.2 Jiosh o wa ab ni-chehgid mant am wo him k woha nei hegam mo am d ha wanimeddam g Jesusihmdam. Kutt am ha wehm t-nam. Ni am ha ahgidmani haschu i ahgachug am ha-shahgid g gawulmahs hemajkam nani pi s-gihug matp hems haꞌi wopadch g ni-chikpan.

3-5 K am haꞌi haꞌichug hegam mo chum s-em-wupulshpamk ahpim gawul mahs hemajkam habem-elidch mant hemho wa am hab wo junihid gheki hu t-himdag ahchim Tutuligo. Idam o piwoho wohochud g Jiosh haꞌichu ahga ab amjed gJesus ch wabsh am dadhak ch chummamche machshaschukaj pi am hu oidch hab junihim hegai hekihu t-himdag. Am o t-wehmaj g Titus. K idam absi t-ahgid matt hemho wo wa pahl hikuch. Kuchwabshaba ab ha wui gegok. K hegam mo am d hawanimeddam t-wepo hab elid. Neh, bachwamasmas-ap nuhkud ihda s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh macham em-wui ahgachug.

6 Do wabsh ni-wehm wohochuddam hegam moam d ha wanimeddam ch pi haꞌichu wechij ab huni-ahgid. Pi ani si has ha elid. Wehsijj ach t-wepo d hahaꞌichu am Jiosh tahgio. 7-8 K hegamhab kaij matki g Jiosh am hab waꞌap i ni-kei habmasma mat am i kei g Peter. Heg o d kehshaj ch amahgachug g s-kehg haꞌichu ahgaj ha wui g Tutuligo.Ni ahni hab waꞌap d kehshaj ch am ahgachug hawui g gawul mahs hemajkam. K g Jiosh wepo ab t-mahkch g gewkdag. 9 Bamki ha elid hegam Jamesch Peter ch John mo d ha wanimeddam. T idam amwohokamchmat g Jiosh ab ni-mah ihda chikpan k t-nowi-bebhe. Kutt am i t-apꞌech ab t-wui mat hegamam wo ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga Tutuligohemajkam ha wui. Nt ahni hi g Barnabas wehmgawul mahs hemajkam ha wui wo ahgachugad. 10Khegam hab t-ahg matt wo i ha wehmajk hegam mod shoꞌigkam am ha shahgid. Am ani wa heki hu habjunihim ch hekaj si chikpan.

Matsh wa g Peter am shohbi g Peter11-12 Am ani wa kih Antiok kihhim t am ch am ha

ahgid g Jiosh haꞌichu ahga. T am jiwia g Peter k am

Page 181: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

GALATIANS 2:13 178 GALATIANS 3:18

hawehmoimmedhegamgoꞌol hemajkammat ab i s-wohoch g s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. T amhahawahaꞌi t-wui dada g Tutuligo ab amjed g James. K hegi dahm g Peter pi an hu ha wehm oimmed g goꞌolhemajkam ch pi ha wehm e gegosid no pi s-ehbidmat haswo chei hegamTutuligo. 13Khegamehpmohab waꞌap d Tutuligo hab waꞌap e wua mo g Peter,chum wa hems g Barnabas.

14Ni am ha neidmo pi am hu shaꞌi ap hab junihimg e-wohochudadag ch hab kaij ab wui g Peter am hakaichudch, “Neh, Peter, dap Tuhligo ch wabshabahahawa pi am hu hab junihim hegai t-himdag mowa g Jiosh ab t-chehani. Pegih, p haschu ahgch habe elid mapt pi wo ha hajunimak g goꞌol hemajkam, thoꞌip am hab i junihi g t-chehanig?”

Tutuligo ch goꞌol hemajkam at heg waꞌi hekaj wo edoꞌibia e-wohochudadag

15Ahchim Tutuligo ach wa hab chum t-elid machpi hab masma pi apꞌe mo g goꞌol hemajkam. 16 Twabshaba am i t-chehgi g Jiosh mat pi hedai woe nako mas am tahgio hejel wo i e apꞌech am habjunihidch g chehanig. Bo d elidaj matt ab wo i s-wohoch g haꞌichu ahgaj k ab wo i hiwigi g JesusChrist. T heg am tahgio wo i t-apꞌech. Pegih, tt hegam hab waꞌi juh k am i t-apꞌech.

17 Am att i s-mai mach d pi ap chuꞌijkam am is-mahchk ab amjed g Christ. Pi at heg hab t-juhmachs d pi ap chuꞌijkam 18k wabshaba am i t-apꞌechJiosh tahgio. Kutt d wo pi ap chuꞌijkamk mattp wochum s-t-apchudam g chehanigkaj. 19 Chehanig os-hasig. Kutt pi wo t-nako machs am oidk hab wot-junihid ch am wo i t-apꞌech. Nt heg hekaj ami ni-dagito Jiosh wui mat am wo i ni-apꞌech k amhahawa d wo doakamk wehhejed. 20 Jiosh alidago ab si pihk e elid t-hekaj ch ab nako g s-koꞌokmuhkig ab kots t ab am t-wehhejed mat heg hekajab wo i t-mah g wechij doakag. Kuch heg hekaj abhiwig ch d dodakam am nenaj ed ch am wehhejed.21 T wabsh wo e nahnkogi g Christ muhkig matp goꞌodham wo e nako mas wo s-apꞌek am Jiosh nenaed heg wabsh hekaj mo hab junihim g chehanigaj.K wabshaba pi hab chuꞌig. Ab o t-wui him g Jioshhoꞌigeꞌidadag heg hekaj Christ muhkig. Kutt pi wodagito g hoꞌigeꞌidadaj ab hiwigch g Christ.

3Mattsh ab wo i hiw g Jiosh alidag mat heg wo i t-

apꞌech1 Heki am hu kah mat ab muh g Jesus Christ

kots t ab am em-wehhejed. Kum d pi haꞌichuaꞌamichuddammamt abwo ha kaihamad hegammoem-iattogid ch hab kaij mamt hab wo junihid g t-chehanig ahchim Tutuligo. 2 Ab amt i s-wohoch gJiosh haꞌichu ahga. T g Jiosh ab em-mah g HekiaS-apꞌekam Gewkdag. 3 Kut heg s-ap i shonwuich gem-wechij doakag. Pegih, m haschu ahgch hahawapi hiwig mat baꞌich wo i himad g em-doakag. Pi amtwo e nako mamt s-ap wo nahto g e-doakag g hejele-gewkdagkaj. 4 Muꞌi am haꞌichukaj e shoꞌigchudam wehhejed g Jiosh alidag. T g em-shoꞌigdag woe nahnkogi mamt wo sha dagito g Jiosh alidag. 5Abamt si i s-wohoch g s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. Theg hekaj ab em-mah g Hekia S-apꞌekam Gewkdag

mat wo em-wehmajk k hab ep wua g s-hasig haꞌichuam em-shahgid. Pi at hab ahgk hab e juh ihdamamsam hab si junihim g Tutuligo ha-chehanig.

6An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Abrahambad at ab i s-wohoch g Jiosh.K g Jiosh heg hekaj hab masma ab neid mo s-apꞌe.

Genesis 16:57 Kum ahpim gawul mahs hemajkam mam abs‑wohochud g Jiosh baꞌich i wepo masma mo gAbrahambad ki hegam mo d si amjedkamaj ch piab hu wohochud. Heg o wa wepo mam ahpim dAbrahambad amjedkam.

8Kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam o heki hus‑mahch ch an oꞌoha mat g Jiosh am hab wo ha juhg goꞌol hemajkam mat ab wo i s‑wohochud k wo i eapꞌech am tahgio. Kush hab kaij g Jiosh am wui gAbrahambad:Nt wo s‑ha hoꞌigeꞌel wehs nahnko mahs hema-

jkam matp hedam ab wo i s‑ni‑wohoch habmasma mant ahpi hab m‑juh. Genesis 12:3

9 Pegih, t wa woho ab wo bei g Jiosh hoꞌigeꞌidadaghegam matp hedai ab wo i s‑wohoch g Jiosh habmasma mat g Abrahambad hab e juh.

10An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Matp hedai pi am hu wehs oidch hab wo e junihid g

Jiosh chehanig ch heg amjedwo bei g s‑koꞌoke‑namkidadag. Deuteronomy 27:26

K hab mahs mat pi hedai wo shaꞌi e nako mas wehsoidch hab wo e junihid. T heg hekaj wehsijj wo beig s‑koꞌok e‑namkidadag.

11K wabshaba an oꞌohanas:Jiosh at am wehs wo i ha apꞌech hegam mat ab wo i

s‑wohochud k ab wo i hiw.T idamwo bei g pi ha huhugedam doakag. Habakkuk

2:4K heg hekaj tasho mat pi hedai wo i e apꞌech amchehanig oidch hab e junihidch. 12 Pi am ab huhiwig g Jiosh mamtp wabsh hejel wo s‑e apchu-dam. An o oꞌohanas matt hemho wa wehs oidchhab wo t‑junihid g Jiosh chehanig ch hab wo beig pi ha huhugedam doakag. 13 Kuch wabshabawehsijj d pi ap chuꞌijkam. K ab t‑wui him g s‑koꞌokt‑namkidadag. T g Christ ab bei t‑wehhejed gam hui e gawulkadk ab amjed g Jiosh no pi an oꞌohanas:Gm at hu i e gawulkai ab amjed g Jiosh matp hedai

ab e naggia uhs t ab. Deuteronomy 21:2314 Id at hab t‑juni g Christ. T g Jiosh heg hekaj abwo t‑mah g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mattp hedaiab wo i s‑wohochud k ab wo i hiw. Ahpim gawulmahs hemajkam amt habwaꞌapmasmawo bei hegaimash wa g Jiosh am ahgid g Abrahambadmat ab wot‑mah.

Mash am wabsh t‑chehgid g Jiosh g e‑chehanigkajmach haschukaj pi apꞌe

15 Do t‑himdag matp haꞌi haꞌichu ab aꞌai wo eahꞌad, t pi hedai wo e nako mas am hejel gawul wojuh. 16 Pegih, k ab si ahꞌad g Jiosh g Abrahambadmat wo ha doꞌibia g nahnko mahs hemajkam amhema gahi wuhshanim g Abrahambad amjedkam.Kuki heg hab ahg Christ. 17 Kut pi shaꞌi gawul juh ghaꞌichu e‑ahga g Jiosh mat hekid ab i t‑mah ahchimTutuligo g t‑chehanig mo idani d waꞌi giꞌik siantwaikko wehst‑mahm (430) ahidag amjed. 18 Jioshat wo ha doꞌibia g hemajkam hab masma mat

Page 182: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

GALATIANS 3:19 179 GALATIANS 4:24-26doꞌibia g Abrahambad mat wa hab masma ab haahꞌad haꞌichu. Id at wo em‑doꞌibia mamtp ab wo is‑wohoch, k pi hegai chehanig.

19 K wabshaba am wa haꞌichu wehhejed s‑apꞌehegai chehanig. Heg o hekaj tasho mo haschu d piapꞌekam. K hab d elidaj g Jiosh matt an wo uꞌukchidihda chehanig am hugkam mat in wo i wuhsh galidaj. Am ash ha ahgid g Jiosh g chehanig am gahiwuhshanimganghil. 20Kushhemagoꞌodhamamhawehhejed neok g Jiosh ch hemajkam matsh eda ami apꞌech hegai chehanig. Sh wa eda g Jiosh si hejelam ahgid g Abrahambad g haꞌichu e‑ahꞌada.

21 Pi o ab hu wui kehk g Jiosh haꞌichu ahꞌada gchehanigaj. Mattp wo sha t‑nako machs wehs oidcham hab wo t‑junihid g Jiosh chehanig, t wabsh wot‑hiwigi g Jiosh matt heg hekaj wo t‑doꞌibia. K wab-shaba pi hab shaꞌi mahs. Heg at hekaj wo t‑doꞌibiag Jiosh mo has i masma ab haꞌichu t‑ahꞌad. 22 An ohab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed mo wehs hemajkam dpi ap chuꞌijkam ch pi wo shaꞌi e nako mas hejel woe doꞌibia. T heg hekaj wo ha doꞌibia g Jiosh k ab woi ha mah g pi ha huhugedam doakag hegam mat abwo hiwgad g alidaj.

23Anowabsh t‑shohbidch g Jiosh g e‑chehanigkajamhugkammat ab i t‑chehgimatt abwo i s‑wohochg haꞌichu ahgaj k wo t‑doꞌibia. 24 T‑mashchamahimo g e‑chehanigkaj matt has wo chummasmak ch abwo ai matt ab wo i hiw g alidaj. Kut heg am wo it‑apꞌech Jiosh tahgiomattp ab hiwig. 25K hahawa pid ihda chehanig ch wabshaba d Jiosh alidag mo ab it‑chehgidch matt has wo chummasmak.

26-27 E amt pahl wapko mamt am wo e chehgimamt ab i s‑wohoch g Jiosh haꞌichu ahga k ab beig alidaj. Kum d hahawa aꞌaligaj g Jiosh ch hab womasmak mo g si alidaj. 28 K g Jiosh wehs t‑wepomasma t‑neid ahchimmach ab s‑wohochud. Ahpimgawulmahs hemajkam am t‑wepo d haꞌichu ahchimTutuligo am Jiosh tahgio. K g nenehol t‑wepo dhaꞌichu ahchim mach pi d nenehol. K g uꞌuwit‑wepo d haꞌichu ahchim chechoj. Wehsijj ach abi t‑hemakochud ahchim mach an uꞌukch g JesusChrist. 29Kuch dhemajkamgaj ch heg hekaj habwaꞌimasma mach d amjedkamaj g Abrahambad ch wobei hegai mat haschu g Jiosh am i apꞌech wehhejed.

41Chum as wehs d wo enigajk g ali g ohgaj haꞌichu

eniga, t eda pi wo bei t hoꞌip am i geꞌeda. 2 Mtwo nuhkudad g ali ch ep wo nuhkudad hegai mathaschu d wo enigajk am hugkam mat wo ai ge‑geꞌelig. 3 Kuch wa ahchim hab wa masma mog aꞌal nat pi g Jiosh kei g e‑chehanig mat hekajwo t‑nuhkud am hugkam matt ab wo i s‑wohoch ghaꞌichu ahgaj. 4 T am i s‑ap e ai, t g Jiosh ab i ahꞌadg e‑alidag. Kut ab mahsi k wepo e juh g hemajkam kam i geꞌelhimk amhab junihimhegai chehanigmogJiosh ab hamahkch g Tutuligo. 5Ab achwa t‑abchudg t‑chuꞌijig ab chehanig wecho. Kut ia jiwia g Jioshalidag jewed dahm mat wo t‑doꞌibia am t‑wehhejednakogk g s‑koꞌok t‑namkidadag matt d haha woaꞌaligajk g Jiosh. 6 T g Jiosh heg hekaj ab t‑mah gHekia S‑apꞌekamGewkdagmatwo t‑wehmajk. Kuchhab d aꞌaligaj ch ab ihm ch hab kaij, “Jiosh t‑ohg”.7nachpi hahawapi dwabshpiongaj. T abwo i t‑mah

g Jiosh mat haschu i apꞌech am t‑wehhejed mach daꞌaligaj.

Mash g Paul s‑ha gihug ch am ha chegito8Heki am hu pi mahch g Jiosh ahpim goꞌol hema-

jkam ch ab haꞌichu e jijoshchud ch ab ha ihm moeda pi d shaꞌi hegai doakam Jiosh. 9Pegih, m haschuahgch am uhpam ha wui ep s‑hihimimk mamt d epwo ha‑neneholigak hemu mam eda am wa chums‑mahch g Jiosh. Pi at wo e nako hegam mas amwo i em‑wehmajk. 10 Kum haschu ahgch si has elidg haꞌichu tash mo hekid i e aꞌahe ch am hab wua gpiast. Pi amt heg hekaj wo i e apꞌech am Jiosh nenaed. 11 Si ani s‑em‑gihug ch am em‑chegito mamt huwo i s‑chegitok hegai s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jioshmani wa am em‑ahgid.

12Amghabwomasmakmani ahni nani pi hahawapi ab hu wecho g heki hu t‑chehanig. 13 S‑mahcham mo wa haꞌichu pi ni‑apꞌe mant wa am jiwiak am em‑ahgid ab amjed g Jiosh alidag. 14 M waeda pi shaꞌi s‑ni‑tamhog ch ab i s‑ni‑hoꞌigeꞌid ki ni‑wahkid k am ni‑nuhkud heg wa wepo mantpd hema anghil o d Jiosh alidag. 15 Ab o wa sigeꞌej g pihk em‑elidadag mamtsh chum hems ge‑wuhpui wo ni‑mah heg hekaj pi ni‑apꞌedag. 16Kuthaschu has e juh mam heg amjed hab ni‑elid ma-nis s‑em‑kehꞌid ahni mani am chum em‑ahgid gwohokam?

17 Hegam mo hab chum em‑elid mamt am oidkhab wo e junihid g chehanig ch hekaj am wo ie apꞌech Jiosh tahgio o hab wabsh e wua mo abem‑tatchua ch wabshaba em‑iattogid no pi gamhu hab i s‑em‑junimk ab ni‑amjed mamt ab wo siha haꞌichuchudad. 18 M o wa s‑apꞌe mat ab hemawo em‑tatchuad haꞌichu s‑apꞌekam wehhejed. Baniwa ni‑tahtk chum anis pi am hu em‑wehmaj. Kwabshaba idam em‑tatchua g haꞌichu pi apꞌekamwehhejed. 19 Am am wa s‑mahch mo g jeꞌe muꞌihaꞌichu nakog g e‑aꞌaliga ha wehhejed ch ab aꞌahemat wo ha geꞌegeꞌel. Pegih, ni ahni hab wa masmamuꞌi haꞌichu nakog am em‑wehhejed mant ab woem‑ahijidajmamthabwomasmakmog Jiosh alidag.20 Mant hu am wo i em‑wehmajk hemu ch woem‑wehm aꞌaga ihda haꞌichu nani pi s‑em‑gihug.

Mash ab haꞌichu hamashchamha hekaj g Hagarbadch Sarabad

21M haschu ahgch hab chum e elid mamt am woi e apꞌech Jiosh tahgio am oidch hab e junihidch gchehanig? Pi amt wo shaꞌi e nako mamt am hejelwo i e apꞌech. 22 Id ant am wo em‑tashogi ab amjedg Jiosh heki hu oꞌohana.

An o hab chuꞌig mash gohk aꞌalidag g Abra-hambad. Hema ash d madaj g Hagarbad ch hemad Sarabad mad ch hab chehgig Isaac. Sarabadash d Abrahambad hohnig. Kush g Hagarbad dha‑neholiga. 23 Pi atsh koi bei g e‑mad d Sarabadk eda heki hu okst. Sh wabshaba g Jiosh am haahgid mat wo ge madt. Kush ihda madaj d ha‑aliga.Sh wabshaba g Hagarbad mad d ha‑neholiga habmasma mo g jeꞌej.

24-26 Sarabad ani wepogid g s‑kehg haꞌichu ahgajg Jiosh. Ch ahchimmach ab s‑wohochud wepogidasg Sarabad mad nach pi woho d aꞌaligaj g Jiosh.Hagarbad ani wepogid hegai chehanigmat ab emah

Page 183: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

GALATIANS 4:27 180 GALATIANS 6:2Sinai doꞌag t ab amArabia jewed ch ed. Wehs hegammo chum s‑e apchudamk am oidch hab e wuadchg chehanig o wepogidas hegai mo d nehol mad nopi pi woho d Jiosh aꞌaliga. Muꞌijj o hab wa chume wua g ni‑wehm Tutuligo ch hab an e uꞌukch habmasma mo g nehol. Ab Jerusalem t ab am ab sihiwig g chehanig. Kwabshaba an t‑dahmhab chuꞌigg wechij Jerusalem. Kuch heg wui t‑gewpkadchwehsijj ahchim matt ab i s‑wohoch g Jiosh k amtahgio i t‑apꞌech. 27 An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohanaed mash hab kaij g Jiosh:Si g s‑hehgigk ahpi uwi mapt pi hekid shaꞌi madt

napt pi baꞌich i muꞌi wo aꞌaligak mo hi hegaimat heki hu madt. Isaiah 54:1

28 Pegih neh, Isaacbad ash d si ha‑aliga habmasmamash amha ahgid g Jiosh. Ch ahchimhabwamasma d aꞌaligaj g Jiosh. 29Heg ash wa shoꞌigchud gIsaacbad mash pi d si ha‑aliga. K hemuch hab waꞌapt‑shoꞌigchud hegam mo pi d aꞌaligaj g Jiosh. 30An ooꞌohadagmash hab kaij g Jiosh ab Abrahambad wui:Gam g hu i ha wuwhasid idam e‑neneholiga.Pi at wo enigak g m‑eniga am wehmaj hegai mo d

madaj g m‑hohnig. Genesis 21:1031 Pegih neh, ni‑wepnag, pi ach hab masma mo gha‑neholiga mad ch wabshaba hab masma mo g siha‑aliga

5Mamt wo si nuhkud g e‑doꞌibiadag

1T‑doꞌibia at g Christ. S‑wihnamg anwouꞌukchidg e doꞌibiadag ch pi ab hu ep wo chum i hiw gchehanig mams hekaj wo e doꞌibia. 2Mamt wo shae pahl hikuch hab elidch mamt hekaj wo e doꞌibiaam oidch hab e junihidch g chehanig, k d si shelmamtki wabsh dagito g e‑wohochudadag k pi woe doꞌibia. 3 Nam woho hab e elid mamt am wo ie apꞌech Jiosh tahgio g pahl hikuchkakaj? Nt woem‑ahgi mamt hemho wa am wehs oidk hab wo ejuh g chehanig mamtp heg hekaj am wo i chume apꞌech. 4 Am o s‑em‑apchudamk g Christ. Mtwabshaba gam hu hab wo i juh mamtp hejel chums‑e apchudamk am oidch hab e wuadch g chehanig.5 Ab o t‑mahkch g gewkdag g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. Kuch hekaj ab wui t‑gewpkadch mat gJiosh s‑ap am wo i t‑apꞌech e tahgio. 6 Pi o hi wahas chuꞌig matp hema heki hu wo e pahl hikuch opi wo e pahl hikuch. Do waꞌi ihda mamt ab wo is‑wohoch g Jiosh haꞌichu ahga k wo chehgidch g sipihk e‑elidadag am i ha wehmajch.

7 S‑ap am wa chum s‑wohochud g wohokam. Tshwabshaba am haꞌi dada em‑wui k im hu hab i chumem‑wanchshulig. 8 Pi o d Jiosh mo im hu hab iem‑wanchshulig ab amjed g wohokam. 9 Bamtpelid mo d wabsh al chum haꞌichu ihda. T edawehs wo padch g em‑wohochudadag ch em‑doakaghab masma mat g jewajidakud wehs wo jewaj gwahga. 10 Bani em‑elid mam d wabsh kia ni‑wehmwohochuddam ch pi gam hu wo i e nohnogi abamjed g Jiosh hoꞌigeꞌidadag. T g Jiosh s‑koꞌokamwo ha namkid hegam mo hedai im hu hab i chumem‑wanchshulig.

11 Haꞌi o hab kaij mani ahni ahgachug mamt amhab wo junihid g t‑chehanig ch hekaj wo s‑apꞌek amJiosh nena ed. T wabshaba pi wo chum ni‑muꞌam g

ni‑wehm oꞌodham mantp heg wo ahgachugad. Hego hekaj s‑ni‑muꞌamk mani ahgachug mat g Jioshalidag ab muh kots t ab mat hekaj am wo i t‑apꞌechJiosh nena ed. 12Mat hu wo i em‑dagito hegam mohab em‑elid mamt wo e‑pahl hikuchk k hekaj wos‑apꞌek am Jiosh nena ed.

13 Pi at hab ahgk ab i em‑wai g Jiosh mat gedhu wabsh wo i si em‑dagsh heg hekaj e‑chehanig kwabshaba hab ahgk mamt d wo aꞌaligajk. Pegih, mtheg hekaj ab wo si pihk e elidad ab aꞌai e wui ch piwabsh g hejel e‑tatchui hab wo junihid. 14Bo chuꞌigg Jiosh oꞌohana:Si g wo pihk e elid wehs ha hekaj hab masma mam

hejel si pihk e elid. Leviticus 19:18Kumtp hab wo wuad ihda ch heg wo wa wepokmam wehs oidk hab e wua g chehanig. 15 S‑e g wonenꞌoidk mamt pi aꞌai wo s‑e kehꞌidad namt pi habwamasmawo padch g e‑nawojdag k aꞌai wo e padch.

Matt ab wo i t‑dagitokchid Hekia S‑apꞌekamGewkdag wui

16-17 Pi o wepo chuꞌig g oꞌodham tatchui ch Jioshtatchui. Kumt ab wo e dagitokchid Hekia S‑apꞌekamGewkdag wui. T heg ab wo em‑shohbidad ch wo iem‑wanimedad. Mt hab pi hab wo junihid g hejel piap e‑tatchui. 18Pi at ab hu haꞌichu wo em‑chuꞌijigchg chehanig mamtp woho am wo i e dagitokchidHekia S‑apꞌekam Gewkdag wui.

19Mo tasho gwabsh oꞌodham tatchui. Hegammohab wua g hejel e‑tatchui atp hems woꞌiwup hema iwehmmopi d ha‑wehmkihkamohabwua gnahnkomahs s‑uam haꞌichu. 20Hegammo pi mahch g Jiosho gawul haꞌichu chum jioshchud o haꞌi atp hems hahihoin o atp hems aꞌai e cheggia o aꞌai s‑e hehgamko babgat o nahnko ha ahg o s‑chu daꞌadag o aꞌaie gaꞌagwulkad. 21 o s‑behimk g haꞌichu ha‑eniga onawkkoꞌo o s‑tohntom has e wua. Hegam mo habmasma haꞌichu hab wua at pi am huwo i wahp Jioshkihdag ed.

22-23 Kuch wabshaba pi hab mahs ahchim mo amt‑eda ulinig g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. Heg oam chikpan g t‑doakag. Kuch hab si pihk t‑elid hahekaj ch si s‑ap t‑tahtk ch ab wabsh i s‑dodolima chs‑t‑tahtk ch nenida mo haschu g Jiosh apꞌechudcht‑wehhejed ch s‑ha hoꞌigeꞌid g hemajkam ch s‑apꞌech s‑hemajima ch wabsh si t‑shohbidch ch am habwo juh mach has i kaij. Pi o an hu shaꞌi shohbidch gchehanig hegai hab mahs haꞌichu. 24 Ahchim machd Christ hemajkamga att hab i t‑ah matt pi am huhab wo junihid g hejel t‑tatchui. 25Hekia S‑apꞌekamGewkdag at ab i t‑mah gwechij doakag. Tt heg hekajab wui wo t‑dagitokchid mat s‑ap wo t‑wanimedad.26 Pi att wo ge t‑haschudad ch pi aꞌai wo t‑kudutadch pi wo chu hehgamk.

6Matt ab aꞌai wo i t‑wehmajk

1Matp hema pi ap haꞌichu habwo juh g em‑wehmwohochuddam, mt am wo i gewkemhu mat am woi e apꞌech ahpim mam am e dagitokch Jiosh wui.Kumt wabshaba wo e shoꞌigchud k si s‑hemajimam hab wo juh ihda heg hekaj mamtp hems hemaahpim haha wabsh pi ap haꞌichu hab wo juh. 2Namhig woho am oidch hab s‑e junimk g chehanig?

Page 184: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

GALATIANS 6:3 181 GALATIANS 6:18Pegih, k ab t‑chehani g Jiosh alidag matt am aꞌai woi t‑wehmajk.

3 Pi g am wo chum si e haꞌichuchud. Dach wabshshoꞌigkam ch wabsh hejel wo t‑iattogi mattp ab wochum si t‑haꞌichuch. 4-5 Pi att hab wo chei machsbaꞌich i s‑ap hab wua g t‑chikpan mo hema ehp.Do wabsh heheꞌejel t‑chikpan hegai mach hab wua.Kutt heg wo waꞌi aꞌappe hejel t‑chikpan k wo si s‑apt‑taht mattp s‑ap hab wo wuad.

6K ab em‑ab mamt ab haꞌichu wo ha mah hegammo am em‑mashcham g Jiosh haꞌichu ahga mamthekaj am epai wo i ha wehmt.

7 Pi amt wo e nako mamt wo iattogi g Jiosh. Hejelam e iattogid mamtp hab elid mat pi wo em‑namkidg Jiosh heg hekaj mam haschu hab i junihim. Nathig pi wo ui g eshdam hegai hab mahs kai mathaschu wo ei? Pegih, k hab wa masma am t‑doakagwehhejed. 8Mt wo s‑koꞌokam e namkid am i muhkmamtp hab wo sha juh g hejel e‑tatchui k wabshabachum hekid an wehmaj wo kihkad g Jiosh mamtpwo e dagito Hekia S‑apꞌekam Gewkdag wui k habwo junihid g Jiosh tatchui. 9 Pi g shaꞌi haꞌasa habwo junihid g s‑apꞌekam. Jiosh o am wa apꞌechudchg tash mat ab wo i em‑mah g em‑gehgewadag.10 Ab g wehs wo i s‑ha hoꞌigeꞌidad ch am wo i hawehmajk mamt heꞌes wo i e nako, wahm hegam mod em‑wehm wohochuddam.

Matki ia i kuhgi g Paul g e‑oꞌohana11 Hemu ant hejel haꞌichu am wo i em‑oꞌohani.

Mt wo s‑mai mani d ahni an neidk mani haꞌas an ioꞌohan. 12-13 Hegam mo ahgahim mamt wo e pahlhikuch k hab wo s‑apꞌekam am Jiosh tahgio o abchum si e haꞌichuchudmam am oidch hab e junihimg ha‑chehanig. K eda hejel pi am hu ap hab junihim.Ab at muh g Christ kots t ab am t‑wehhejed. Keda hegam pi ahgachug ihda no pi s‑gihug mat gha wehm Tutuligo wo ha shoꞌigch. 14 Kuni eda hegwaꞌi ahgachug matt ab wo i s‑wohoch mat g Jesusab muh kots t ab am t‑wehhejed. Do waꞌi ihda manthekaj ni‑doꞌibia. Kut g jewed t ab haꞌichu wabsh pie haꞌichuch am ni‑wehhejed. 15 Pi o d shaꞌi haꞌichug pahl hikuchka. Id o d si haꞌichu mamt ab wo is‑wohoch g Jiosh haꞌichu ahga k hab wo bei g wechijdoakag. 16 Id o d hahawa t‑himdag. T g Jiosh abwo s‑em‑hoꞌigeꞌidad ch ab wo em‑mahkad g s‑aptahhadkam ahpim mamt am oidk hab wo e junihidhab masma mo wehs hab ha wua g e‑hemajkamga.

17Pi ant hahawa haꞌichukaj wo shaꞌi ni‑kudu nanipi ab s‑babaliwuani heg amjed mat g Jiosh alidagobga muꞌikko ni‑gewittan k ni‑maꞌikka. Heg o wawepo mant ni‑nakpi mani d piongaj g t‑kownaligJesus.

18 Neh, ab at wo wa baꞌich i s‑em‑hoꞌigeꞌidad gt‑kownalig Jesus Christ.

Page 185: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

EPHESIANS 1:1 182 EPHESIANS 2:13-16

Id ash d Paul Oꞌohana am ha Wuig Ephesus t am Wohochuddam1Ni-wepnag mam am kih Ephesus t am:

Am ant wo i em-oꞌohani g Jiosh haꞌichu ahga ahniPaul. Jiosh at am i ni-kei mant wo i ahgahi abamjed g alidaj Jesus Christ. Kuni kah mamsh ab s-wohochud g Jesus ch s-ap himchud g e-doakag hegwehhejed.

2 Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g Jiosh t-ohg g t-kownalig Jesus Christwehmch abwowabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Mo has masma ab s-t-hoꞌigeꞌid g Jiosh3 Jiosh o ab wehs t-makiog g e-hoꞌigeꞌidadag nach

pi ab s-wohochud g alidaj. Kutt heg hekaj ab wo sihoꞌigeꞌidad. 4Pi at wa koi haꞌichu shaꞌi nahto g Jioshkhab i e ahmat abwo i t-gawulkaimatt dwohekia s-apꞌekamk am tahgio ch pi wo ha chuꞌijigk. Si o pihke elid t-hekaj 5 ch am i apꞌech mat g alidaj am habwo t-juh matt hab waꞌap d wo aꞌaligajk. 6 Heg atthekaj ab wo si hehgchulidad g Jiosh. Si o s-ap ab t-neid nach pi d hemako g si tatchuidch alidaj wehm.7 Heg ehꞌed at am e iawua kots t ab. Kut ab nakog s-koꞌok t-namkidadag mat gam hu hab wo i juhg pi ap t-chuꞌijig k wo t-doꞌibia. Si o geꞌej g Jioshhemajimatalig ab t-wui. 8 Ab o t-mahkch g haꞌichumahchig ch haꞌichu amichudadag.

9 Pi o ta machima g Jiosh hab elida. T wabshabaheki hu am i apꞌech mat iaꞌi idani haha wo t-mahtchul. 10 K id hab d elidaj matsh g Christ d wokownalk wehs haꞌichu dahm. Am at i apꞌech g tashmatsh wehs haꞌichu ab wo i hemakoj Christ wecho.Wehs hegai mo an dahm kahchim ch ed ch hegai moin jewed dahm at ab wo wechokad.

11Wehs at hab wo e juh g Jiosh hab elida. K habd elidaj ged hu i shohshon k amjed mat wehpeg abwo i t-gawulkai ahchim Tutuligo. 12 K ab t-ab mattab wo si has elidad g Jiosh ahchimmatt wehpeg ab is-wohoch g haꞌichu ahgaj ab amjed g alidaj.

13Kumt ahpim gawul mahs hemajkam hab waꞌapkah k ab i s-wohoch ihda s-kehg haꞌichu ahgaj. Kutheg hekaj hab waꞌap em-doꞌibia g Jiosh k hab waꞌapab em-mah g Hekia S-apꞌekam Gewkdag mash habmasma heki hu hab kaijmatsh habwo em-juni. IhdaHekia S-apꞌekamGewkdag o amem-chehgidchmamhab waꞌap d Jiosh hemajkamga hab sha masma mog em-cheposig am chehgidch g em-eniga. 14 Jiosho ab t-mahkch g Hekia S-apꞌekam Gewkdag ahchimmachdhemajkamgaj. Kuchheghekaj s-mahchmattwehs ab wo bei hegai mo haschu ab i t-makiog. S-apat wo t-doꞌibia ab wehs amjed g pi t-apꞌedag. Kuchheg hekaj ab si has elid.

Id o d Paul hoꞌigeꞌidahuna ha wehhejed15Ab amtsh i s-wohochmo g Jesus d em-kownalig

k si pihk e elid wehs ha hekaj g e-wehm wohochud-dam. 16 Kuni heg hekaj chum hekid ab hoꞌigeꞌidg Jiosh. 17 Jiosh o d si geꞌe s-apꞌekam ch d ohgajg t-kownalig Jesus Christ. Kuni ab tahni mat abwo em-mahkchid g amichudadag ch am baꞌich woi e tashogidad em-wui. Mt hab baꞌich wo i s-ap

s-mahchk g Jiosh. 18 Ab ani tahni mat wo em-tashogimamt has womasmak am ep i e chechegitokch haschu wo edgidad mam d ab waidaj ch abgawulkdas wehhejed. 19 Mt ep wo s-mahchk matwehs wo hekaj g e-gewkdag am t-wehhejed ahchimmach ab s-wohochud. K g gewkdaj si geꞌej. 20Am atwa chehgi g e-gewkdag id hekaj matki ab i wuhshadg e-alidag muhkig amjed k ab dai s-apkojed e-hugidab an dahm kahchim ch ed 21-22mat d wo kownalkwehs haꞌichu dahm. Dahm kahchim ch ed kokownalch jewed dahm kokownal o wehsijj ab wecho g Jioshalidag.

K d ihda geꞌe kownal mo g Jiosh ab t-mahkchmat d wo t-moꞌo am himdamk ahchim mach ab s-wohochud. 23Ch ahchim d hemajkamgaj ch wehmajdhemakohab shamasmamachdhonshpadaj. K hegd t-moꞌo. Kuch am t-wehm d hekiakam. K eda hegan wehsko haꞌichug ch wehs haꞌichu an uꞌukch chwehs haꞌichu himchud am t-wehhejed.

2Matt has masma wo bei g wechij doakag

1Heki amhu pi edgid ihdawechij doakag nampi dpi ap chuꞌijkam ch pi ab hu kaiham g Jiosh. 2 Jijawulha-geꞌejig o an em-uꞌukch hab masma mo an wehsha uꞌukch hegam mo pi ab hu kaiham g Jiosh. Kumhegam ha oidch am hab e junihim ch ab s-wohogelid g ge Jiawul.

3 Wehsijj ach hab wa masmakahim ch am habjunihim g hejel pi ap hab t-elida. K wa ab t-wui himg s-koꞌok t-namkidadag. 4-5 Pi ach wa ab hu wohogelid g Jiosh ch gam hu gawulkdas ab amjed heghekaj pi ap t-chuꞌijig. K wabshaba g Jiosh t-hekajsi pihk e elid ch si s-hemajim t-doꞌibia ab amjed gt-chuꞌijig k ab t-mah g wechij doakag. Id o heg wawepo mat heki hu ab i t-wuwhas muhkig t amjed 6 kam uhgk i t-uꞌu k an e-hugid an t-toa hab masmamatsh hab juh g si e-alidag. Kuch hemu in melchudg Jesus kownaltalig jewed dahm hab masma mattshan hahawa hab wo junihid dahm kahchim ch ed.

7 Id at wehs amhab t-juni g Jiosh gahi wuhshanimg e-alidag. K hab d elidaj mat hab masma wehs amwo ha chehgi imhab i amjed mo has masma si s-hemajima ch ab si t-tatchua. 8Ab at i s-t-hoꞌigeꞌel gJiosh k doꞌibia natt pi ab i s-wohoch. Pi att wo shaꞌit-nako machs hejel wo t-doꞌibia. Chum hems g t-wohochudadag o dmahkigdaj. 9Pi o amhu haꞌichugmachs haschukaj wo chum si t-gimaihunad no pi pihejel hab d t-juni machs hekaj t-doꞌibia. 10 Ab at it-mah g Jiosh ihda wechij doakag. Kuki hab d elidajmatt hekaj am hab wo junihid hegai s-ap chikpanmat heki hu am i apꞌech am t-wehhejed.

Nahnko mahs hemajkam o ab e hemakochudch abs-wohochudch g Jesus

11 Am g wo s-chegitok ahpim gawul mahs hema-jkam mam has i masma mamt eda koi ab hu i s-wohoch g Christ. Pi am wa pahl hikuchkas habmasma mach ahchim Tutuligo. 12 K g Jiosh pi abhu em-mahkch hegai mo haschu ab t-mahkch chpi ab hu em-mahtchulid mat ia wo i wuhshad g e-alidag mat d wo si Kehshajk. Kum wa pi ab huwui i e gewpkad g Jiosh 13-16 ch pi mahch ch piedgid g chehanigaj. Kuch wa heg hekaj s-em-kehꞌid.

Page 186: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

EPHESIANS 2:17 183 EPHESIANS 4:8

M ahpim ab aigo hab waꞌap s-t-kehꞌid. K hegai t-kehꞌidadag hab sha masma mo g kolhai ch gam huaꞌai t-gaꞌagwulkadch. T wabshaba g Christ s-ap amoidk hab e juh ihda chehanig k ab e muhkid kotst ab t-wehhejed k hab masma hugio g gewkdaj gchehanig. K heg pi ab hu hahawa t-chuꞌijigchudahchim mach ab s-wohochud g Jiosh. Jesus Christat ab i t-hemakoj e wehm. Kuch pi hahawa aꞌai s-t-kehꞌid nach pi d hahawa hemako.

17 Pegih, ia at wa jiwia g Jiosh alidag jewed dahmk am ahgachug t-shahgid ihda doꞌibiadag ahgamattam hahawa em-wui uꞌapa ahpim gawulmahs hema-jkammamwa pi shaꞌi mahch g Jiosh. 18K g Jiosh habwaꞌap ab em-mahkch g apꞌedag ahpim mamt habwaꞌap ab i s-wohochud k ab wui i e dagito. K habwaꞌap an em-uꞌukch g Hekia S-apꞌekam Gewkdag.

19 Pi am d haha wabsh mehkjed oꞌodham chwabshaba d aꞌaligaj g Jiosh. K g Jiosh ab em-mahkchg apꞌedag am e-kihdag ed hab masma mo ahchimab t-mahkch. 20 Id o heg wa wepo mam d Jioshkihta. Kuch heg wa wepo mach d kih shon ahchimmach haꞌi d Jesus si chuhchai ch haꞌi d Jiosh haꞌichui tashogiddam. K g Jesus an wehsijj t-uꞌukch habmasma mach an ab kihtas. 21 Am o wabsh kiageꞌedahim ihda kih no pi g Jiosh i ha baꞌihamahimhegam mo ab hahawa s-wohochud. 22 Kuch wehsijjt-wehm si s-ap hab chuꞌig ch d s-apꞌekam cheopi nopi g Hekia S-apꞌekam Gewkdag am t-eda.

3Mo has mahs chikpan hab wua g Paul ha wehhejed

g gawul mahs hemajkam1 Ia am ni-kuhpch nani pi ahgachug g Jiosh

haꞌichu ahga am ha shahgid g nahnko mahs hema-jkam. Kuni am ni-hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui em-wehhejed nam pi d ni-wehm wohochuddam. 2 Amamtp huwaꞌi kahmo ab ni-wui si s-hemajima g Jioshch ab ni-mah ihda chikpan mant hekaj wo i em-wehmajk. 3 Am at i ni-chehgi g s-aꞌagi e-apchudamant ia heꞌes hekaj em-oꞌohani. 4 Kumt wo s-maiam neꞌokchulidch ihda mant am em-oꞌohani manihas masma s-amichud ihda s-aꞌagi haꞌichu ab amjedg Christ. 5 Id o heki hu pi mahch g hemajkam. Twabshaba g Hekia S-apꞌekam Gewkdag hemuch amhahawa i t-tashogi ahchim Jesus Christ chuhchai chJiosh haꞌichu i tashogiddam. 6 Ihda s-aꞌagi haꞌichuahga o hab chuꞌig mam ahpim gawul mahs hema-jkam ab hahawa t-wehm apꞌedag ahchim Tutuligoid eda Jiosh hoꞌigeꞌidalig. Jiosh o ab t-mahkch g e-apꞌedag nach pi ab s-wohochud g haꞌichu ahgaj chab hiwig g Jesus Christ.

7 Kuni ahni d em-pionag ch am em-ahgid ihda s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. Heg at si s-ni-hoꞌigeꞌidk am i ni-kehsh k ab ni-mah g gewkdag mant woem-ahgi. 8 Shahag wepo mani ahni wehs ha baꞌichd wabsh pi haꞌichu am ha shahgid g Jiosh hema-jkamga. T eda g Jiosh ab ni-mah ihda apꞌedag mantam wo em-ahgi ahpim nahnko mahs hemajkam g s-kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g Christ hoꞌigeꞌidalig.Heg o baꞌich i si s-kehg s-ap hab chuꞌig mo higchumpk g si geꞌe kaisdag. Kutt pi wo t-nako mattwehs wo s-amich. 9 Id o d ni-chikpan mant am woi ha tashogi g hemajkam mo has masma hab chuꞌigihda s-aꞌagi haꞌichu apchudaj g Jiosh. Jiosh at wehs

haꞌichu nahto k wabshaba pi mahsko wua ihda s-kehg hab e-elida muꞌi aꞌahidag oidam 10 nat pi iaꞌiidaniwo ha chehgi g anghil kokownal gmuꞌi nahnkomahs haꞌichu e-amichudadag am gai t-wuhshanimahchim mat t-doꞌibia. 11 Jiosh at am hab juh ihdagahi wuhshanim g t-kownalig Jesus Christ mat has imasma apꞌech ga hu i wehpeg. 12Kuch apꞌedagmattsi s-gegokim ab wo i miabi g Jiosh ab s-wohochudchg haꞌichu ahgaj ab amjed g alidaj.

13Ab ani shoak em-wui mamt am wabsh wo si i egewpkad k pi has wo e tahtkkadmani ni-shoꞌigchudem-wehhejed. Wehs o d wabsh em-apꞌedag ihda ni-shoꞌigdag.

Mo g Christ ab si t-tatchua14 Id ani wehs am i chechegitod ch hekaj ab i

gegshshe heg wui mat wehs haꞌichu nahto. 15Wehsnahnko dakam hemajkam ch anghil o d nahtoij. Theg ab ha mah g ha-chechgig. 16 Wehs o edgidg gewkdag g Jiosh ch geꞌe ab t-makiog. Kuni abtahni mat baꞌich ab wo i em-mah. Hekia S-apꞌekamGewkdag o am t-eda haꞌichug ch ab t-makiog g Jioshgewkdag. 17 Id o heg wa wepo mo g Christ am t-edakih. Ab ani tahni g Jiosh mamt chum hekid hab womasmak mo g Christ ch wo si pihk e elidad ab wehsha wui. 18-19 Shoꞌo waꞌi si geꞌej g Christ tatchuidagab t-wui. Pi at hedai wo e nako mat wabsh hejel wos-mai mo heꞌes i geꞌej. Kuni ab tahni g Jiosh mat amwo tashogidad em-wui mamt wo s-ap s-mahchk. Thab wo i em-shuhdad g Jiosh gewkdag.

20 Jiosh at wo e nako mat baꞌich i geꞌe haꞌichu habwo t-juni mach hems heꞌes ab i chum tahni o hemsheꞌes i chegitod. Heg o hekaj hab t-junid e-gewkdagmo am chikpan t-eda. 21 Kutt chum hekid ab wohehgchulidad ahchim mach d hemako g t-kownaligJesus Christ wehm.

4Mach d hemako ab i t-hemakochudk g Christ wehm

1 Dani lihso heg hekaj mani ahgachug g haꞌichuahga ab amjed g t-kownalig Jesus. Kuni ab si s-em-hoꞌigeꞌidam am em-ahgid mamt hab wo masmakmo has masma g Jiosh em-tatchuid ch ab i em-gawulkai. 2 Pi g am wo chum si e haꞌichuchudadch wabshaba wo s-hehemajimak ch chum hekid abwo s-e bahbgik ch ab aꞌai wo e tatchuad. Am g woe chehgidad mam ab aꞌai e tatchua. 3 Ab at i t-hemakoch g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. Pegih, mtwo si s-ap e tahtkkad ab aꞌai e wui mamt pi gamhu aꞌai wo i e gaꞌagwulkai. 4 Heg o wa wepo machd honshpadaj g Christ nach pi d hemako ab wecho.Dach hemako no pi g Hekia S-apꞌekam Gewkdag dwaꞌi hemako ch am wehsijj t-eda. Kuch d hemakonach pi am t-wepo t-gewpkadch heg wui mo g Jiosham t-wehhejed apꞌechudch dahm kahchim ch ed.5Wehsijj ach d hemako nach pi ab wecho g hemakokownal ch t-wepo haꞌichu ab s-wohochud ch t-wepot-pahl wapko. 6 Dach hemako no pi g Jiosh d waꞌihemako chwehsijj d t-ohg chwehs t-dahmd kownalch an wehsko hab chuꞌig ch am ep wehsijj t-edahaꞌichug.

7 Christ at wehsijj ab i t-mahkhi hegai matt hekajab aꞌai wo i t-wehmajk. 8 Bo chuꞌig g Jiosh heki huoꞌohana:

Page 187: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

EPHESIANS 4:9 184 EPHESIANS 5:13-14T wo ha gewito g e-obga k am wo hih dahm

kahchim wui k ab amjed wo i ha mahkhi ge-hemajkamga g nahnko mahs mahchig chgewkdag. Psalm 68:18

9 Pegih, bo chuꞌig mat g si Kehshaj gan hu uhpamep wo hih dahm kahchim wui. K heg hekaj tashomat ia wo jiwia jewed dahm. 10 Hegai mat ia jiwiajewed dahm o d hegai mat am uhpam hih e‑kihdagwui an dahm kahchim ch ed k ab uhpam bei ge‑gewkdag k am hahawa wehsko haꞌichug e‑nahtoied. 11Ab at t‑mah ahchim e‑hemajkamga g nahnkohaꞌichu mahchig ch gewkdag. Kuch heg hekaj habwua g nahnko mahs chikpan wehhejed. Am athaꞌi i t‑chuhcha matt an wo i oiopo k wo ah ghaꞌichu ahgaj k am haꞌi i t‑chuhcha matt d wo Jioshhaꞌichu i tashogiddamk ch haꞌi matt ab wo i hawanim Jiosh wui ch haꞌi matt wo ha nuhkudad gt‑wehm wohochuddam ch wo ha mashchamad gJiosh haꞌichu ahga. 12 Ab o t‑mahkch g Jiosh ihdanahnkomahs chikpanmatt hekaj amwo i ha apꞌechg Jiosh hemajkamga matt wehsijj wo t‑nahtokchidmatt am hab wo junihid g Christ chikpan ch ab aꞌaiwo i t‑gewkemhunad. 13 Kutt heg hekaj ab wo it‑hemakoj k ab wo i geꞌegeꞌehogat t‑wohochudadaged kwehswo s‑mahchk gwohokam ab amjed g Jioshalidag ch wehs wo wepo masmak.

14 Pi att hab haha wo masmak mo g aꞌal machs inhas aꞌai gawul wo junihid g t‑wohochudadag. T habpi wo e nako hegam mo am nahnko masma e nakogmat wo t‑iattogi. 15Am att wo ahgad g wohokam abpihk t‑elidch ha wui ch am wo i geꞌegeꞌehogat matthab wo masmak mo g Christ. Heg o wa wepo mo gChrist d t‑moꞌo. 16Ch ahchim d honshpadajmach abwui t‑dagitokch ch s‑ap t‑wehmchikpanhabmasmamach nahnko mahs d chuhchuꞌidaj. Batt waꞌimasma am wo i geꞌegeꞌehogat t‑wohochudadag edmatt ab aꞌai wo si t‑tatchuad ch am wo i t‑wehmajk.

Tt wo himad hegai wechij doakag mo g Jesus abt‑mahkch

17 Pi g am hu ha oidk hab wo masmak hegammo pi mahch g Jiosh. Id o d t‑kownalig Jesuschehanig. Hegam mo pi mahch g Jiosh o wabshpehegi haꞌichu chegito 18 ch pi haꞌichu aꞌamichudch ep pi chechkaidag. Id o heg wa wepo mo ams‑chuhugam k ed hihim. K g Jiosh heg hekaj pi ab huhamahkch gwechij doakag. 19Pi o edgid g si edadagno pi am wabsh e dagitokch pi apꞌekam wui ch habjunihim g nahnko mahs si s‑uam haꞌichu.

20-21 Mtsh wabshaba ahpim ab kah g doꞌibiadagahga k am i s‑mai g Christ. Am amsh em‑mashchamg wohokam ab amjed. Mt amjed pi hab wo chummasmak mo hegam mo pi mahch g Jiosh. 22 Img hu hab wo i juhni g pi ap e‑tatchui. Heg o waem‑iattogid ch em‑padchud. 23 T wabshaba g Jiosham hab wo em‑juh mat g em‑tatchui ch em‑doakagd wo hekia s‑apꞌekamk. 24 Jiosh o ab t‑mahkch gwechij doakag. K ihda doakag wepo masma mo gJiosh doakag ch ame chehgidchmohegwaꞌi tatchuas‑apꞌekam. Am gwo himad g e‑wechij doakag ch amwabsh wo dagito g pi apꞌekam.

25 Dach t‑wehm wohochuddam ch heg wa wepomach d Christ honshpadag. K pi hab chum mahsmachs aꞌai wo t‑iattogidad o hedai i ehp. Am g habwo kaijjid g wohokam.

26 Hemho wa amt wo babgat ab pi apꞌekam wuik wabshaba pi heg hekaj hab wo juh g pi apꞌekam.S‑hohtam gwo dagito g e‑bagatalig. 27T hab pi wo enako g Jiawul mas am hab wo em‑juh mamt hab wojuh g pi apꞌekam.

28 T wo haꞌasa haꞌichu ha ehs hegam matp hedaihaꞌichu ha ehsid. Ab o habwaꞌap ha abmat wo chik-panad ch heg amjed ab wo edgidad mat haschukajam wo i ha wehmt g shoꞌigkam.

29 Pi g am wo pi kehg neneokad ch wabshaba wos‑ap neneokad ch ab aꞌai wo i e gewkemhunad. T gem‑neꞌoki habmasma dwo i hawehmtadagk hegammat hedai wo i em‑kahkad.

30 Pi g am wo pi ap tahtchud g Hekia S‑apꞌekamGewkdag. Do hegai mo am t‑eda ulinig. Kuch heghekaj s‑mahch mat g Jiosh s‑ap am wo i t‑wahpkie‑kihdag ed. 31 Im g hu hab wo i juhni g kehꞌidadagch pi amkadag ch bagatalig ch kawhaina ch hasahgadag. 32 Jiosh at im hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijigmatt ab i s‑wohoch g Christ. Kumt ahpim hab wamasma ab aꞌai wo s‑e hoꞌigeꞌidad ch im hu habwabsh wo i juh matp hema i chum s‑koꞌokam haswo em‑juh.

5Mach am hihim Jiosh tonlig ed

1 Ab o si t‑tatchua g Jiosh. Kutt am oidch habwo t‑junihid nach pi d aꞌaligaj. 2 Christ o am habjunihim g e‑ohg Jiosh tatchui ch ab si t‑tatchua cham t‑wehhejed e muhkid. Kutt ahchim hab waꞌapab aigo wo si tatchuad ch ab aꞌai wo si t‑tatchuad.

3 Dach Jiosh hemajkamga. K pi hab chum mahsmachs wo ha wehm woꞌiwua matp hedai pi dt‑wehm kihkam o achs wo chegito g s‑uamhaꞌichu oachs wo s‑behim matp haschu pi ab hu d t‑wuikam.4-5 S‑mahch ammat pi am hu wo i ha wahpki g Jioshhegam mo hab wa masma. Hegai mat wo s‑behimmo haschu pi ab hu d wuikamaj o heg jioshchud. (4)K pi hab chummahsmachs s‑bihtagimwoneneokado achs pehegi wo neneokad. Ab g wo hoꞌigeꞌidad gJiosh.

6 Haꞌi oki hab kaij mo am wa s‑apꞌe hegam mohab masma hab e junihim. Kumt wabshaba pi abhu wo kaiha g pehegi ha‑neꞌoki. Jiosh at hemho was‑koꞌokam wo ha namkid hegam mat pi ab hu wos‑wohog el. 7 An g hu wabsh wo ha neidad hegamhab mahs hemajkam ch pi am hu ha oidch hab wo ejunihid.

8 Ahpim amsh hab waꞌap masma heki hu. Heg owa wepo mam wa am s‑chuhugam k ed hihimad cham hahawa i wuwha tonlig ch ed namt pi hahawas‑mai g t‑kownalig Jesus Christ. Pegih, mt am wohihimad g e‑doakag id eda s‑apꞌekam tonlig 9 ch habmasma hab wo junihid g s‑apꞌekam ch wo ahgad gwohokam. 10 T g t‑kownalig Jesus wo s‑hohhoꞌidadhegai mam haschu hab wua. 11-12 Pi amt am hu woha wehmajk hegam mo hab junihim g pi apꞌekam.Dat wo s‑ta edam haꞌichuk mamt chum hems hegab wo neneokad mo haschu s‑aꞌagi hab wua idam.Kumt wabshaba wo ha ahgi mo pi ap hab e junihim.13-14T haha wo s‑emahchkmo has chuꞌig. Bo d ahgaihda cheꞌidag mo hab chuꞌig:Bam waꞌi masma mo g kohkshdam o g koꞌi ahpim

mam hedai pi mahch g Jiosh.

Page 188: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

EPHESIANS 5:15 185 EPHESIANS 6:16Ab g wo i wuwhaki no pi g Christ ab em‑makiog g

tonlig ch wechij doakag. Isaiah 60:1; 26:1915 Am g wo si s‑e nenꞌoidk mamt has masma wo

himchudad g e‑doakdag ch pi hab womasmak mamd wabsh pi haꞌichu aꞌamichuddam. 16 Geꞌej o g piapꞌekam hemu. K wabshaba g Jiosh ab t‑mahkch gapꞌedagmatt habwo junihid g s‑apꞌekam. Amg s‑apwo hekaj g e‑apꞌedag. 17 Jiosh o am em‑wui tashogidg e‑tatchui. Am g wo si i aꞌamichud k wo s‑mai mohaschu wud.

18 Pi g wo nawkkad namt pi heg hekaj wo padchg e‑doakag mamt pi wo e doꞌibia. Am g wehs woi e dagitokchid Hekia S‑apꞌekam Gewkdag wui. Theg an wo em‑uꞌukchid ch ab wo em‑mahkchid gsi geꞌe s‑ap tahhadkam. 19 Kumt hab ab aꞌai woi e gewkemhunad ch ab wo ihmad g Jiosh g hekihu mihshmda nenꞌeikaj ch wechij mihshmda nenꞌei20 ch chum hekid ab wo hoꞌigeꞌidad g Jiosh t‑ohgwehs haꞌichukaj am chehchegch g t‑kownalig JesusChrist.

E wehm kihkam at s‑ap e tahtkk ch wo e wehm kihk21Ab g aꞌai wo i e dagito e wui mamtp woho ab si

has elid g Christ.22 Ahpim uꞌuwi amt ab wo i e dagito e‑kuhkun

ha wui. Id o ab d em‑wuikam nam pi d Christwohochuddam. 23 Kun o gewkdag am dahm ge‑hohnig hab masma mo g Christ gewkdag amt‑dahm ahchimmach ab ihm ch ab si hiwig. Ahchimach heg wa wepo mach d honshpadaj. K heg dt‑doꞌibiakam. 24Ab att wehs wo i chum t‑dagitokchwui. Kumt ahpim uꞌuwi hab wa masma wehs ab woi chum e dagitokch e‑kuhkun ha wui.

25 Ahpim chechoj amt hab masma ab wo si hatatchuad g e‑hohonig mo g Christ ab si t‑tatchua.Heg o haꞌas geꞌe ab si t‑tatchua mat am t‑wehhejede dagito mamt wo mua. 26 Bat wa e juh mat hekajwo t‑wapkon k gam hu habwo i juh g pi ap t‑chuꞌijigahchim mach ab s‑wohochud ch ab hiwig. Kut habwa masma ab i t‑gawulkai 27 e wehhejed matt d wohekia s‑apꞌekam enigajk. 28Kumt ahpim chechoj abwo si ha tatchuad g e‑hohonig hab masma mam absi hejel e tatchua no pi heg wa wepomam d hemakoe wehm. Hejel e hekaj o si pihk e elid matp hedaig e‑hohnigkaj si pihk e elid no pi d waꞌi hemako.29-30 Pi o hekid hedai hejel s‑e kehꞌid ch wabshabaam i e nakogmat wo e gegosidad ch wo e nuhkudad.Kuch ahchim wohochuddam heg wa wepo mach dhonshpadaj g Christ nach pi wehmaj d hemako. Kheg s‑ap t‑nuhkud. 31 Kumt ahpim chechoj hab wamasma hab wo ha juhkchid g e‑hohonig no pi habchuꞌig g Jiosh oꞌohana:Cheoj at am wo dagito g e‑ohg ch e‑jeꞌe k wo ha

hohnt k d haha wo hemakok g e‑hohnigwehm. Genesis 2:24

32 Neh, bo chuꞌig ihda si s‑has haꞌichu wohokamab amjed g hohnta. Kuni id amjed am i chumem‑tashogid mach d hemako g Christ wehm. 33 Kwabshaba hab waꞌap tasho mat g cheoj hemho waab wo si tatchuad g e‑wehm kihkam hab masma moab si hejel e tatchua. T g uwi ab wo si has elidad ge‑kun.

6Aꞌal at ab wo s‑ha wohog elidad g e‑jehj

1Ab o em‑ab ahpim aꞌal mamt ab wo s‑ha wohogelidad g e‑jehj no pi id d Christ tatchui ch ds‑apꞌekam em‑wehhejed. 2-3 Bo chuꞌig g Jiosh hekihu oꞌohana:Ab g wo si has ha elidad g e‑ohg ch e‑jeꞌe.T wehs wo s‑apꞌek em‑wehhejed.Kumt geꞌeho d wo dodakamk am jewed dahm. Exo-

dus 20:12Id o d wehpeg chehanigaj g Jiosh mo ab wehnags ghaꞌichu ahgaj mat haꞌichu hab wo juni hegai mat abwo s‑wohog elidad.

Ha‑jehj at am s‑ap wo i ha mashchamad g e‑aꞌaliga4 Ahpim jehj amt pi wabsh wo si s‑gewkam ha

shohbidad g e‑aꞌaliga mamt wabsh wo ha babgach.Do Jiosh tatchuimamt amwo i hamashcha ab amjedg Christ hab masma mam ha gegosid k ab wo i hashohbi pi apꞌekam amjed.

Matsh g pion ab wo s‑wohog elidad g e‑ahmo5 Ahpim nenehol amt ab wo s‑wohog ha elidad

g e‑aꞌamo ch ab wo si has ha elidad ch ab sie‑tatchui amjed hab wo junihid g e‑chikpan habmasma mamtp hems g Christ hab masma wo chik-pandad 6 ch d wo piongajk. Pi amt hab wabsh wojunihid mas heg hekaj wo em‑neidad g em‑ahmo chwo s‑em‑hohhoꞌidad ch wabshaba hab wo junihidwehs g e‑ihbdagkaj, chum as hems pi am hu woem‑neidad. Id o em‑tatchuidch g Jiosh. 7Kumt s‑ape tahtk k am hab wo junihid g e‑chikpan nam pi gJiosh ep chikpanid ch pi heg waꞌi oꞌodham. 8 Mtwo s‑chegitok mat g Jiosh ab uhpam wo i nodagig em‑namkidadag mamt haschu i s‑kehg chikpanhab wo juh, chum ams hems d wo neholk o pi d woneholk.

9 Ahpim mam d aꞌamo amt wo s‑ap i ha nuhku-dad g e‑pionag ch pi wo ha ebkiodad. Am g wos‑chegitokmam ewehm ahmo an dahm kahchim ched. Kut ihda ahmo wehs t‑wepo masma wo t‑lodai.

Matt has masma wo cheggia g ge Jiawul10Hemako haꞌichu ant hab ep wo chei. Ab g wo i

e gewpkadch Jesus t ab no pi heg ab em‑mahkch ggeꞌe gewkdag. 11 Ab g wo i hekaj hegai mo haschug Jiosh ab em‑mahkch k hab wo e nako mamt abwui wo gegokiwua g ge Jiawul s‑aꞌagi cheggiadag.12Pi achghemajkamha cheggia chwabshabahegamha cheggia mo d si pi apꞌekam gewpkdag in t‑dahmch ha‑kokownalig ch ha‑hahaꞌichuga ch g jijawul.13 Mt heg hekaj ab wo si i hekaj g Jiosh gewkdagmamt wo e nahtokch hemu ch wo e nako mamt abwui wo gegokiwua g pi apꞌekam mat hekid ab wo iem‑cheggia. Kut pi wo shaꞌi i em‑shul.

14 Neh, mt wo si e nahtokchid wehhejed ihdacheggiadag. An g wo uꞌukchid g wohokam. T id hegwo wa wepok mo g cheggiakud giwud.

Am g hab wo waꞌi junihid g s‑apꞌekam. T id hegwo wa wepok mamt ab hab juh g wainomi lihwa.

15 Mt wo e nahtokchid mamt wo i ahgahi ihdas‑kehg haꞌichu ahga mo g Jiosh s‑ha doꞌibiamk. Tid heg wo wa wepok mamt ab cheka g e‑shuhshk.

16 Jiawul o chum s‑em‑padchudamk hab shamasma mat wo ha mehi g hahpod k hekaj woem‑mummu. Mt wabshaba s‑wihnam wo uꞌukchidg e‑wohochudadag hab wa masma mamt g kawadam e tahgio wo ulinichid. T hab pi has wo em‑juh.

Page 189: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

EPHESIANS 6:17 186 EPHESIANS 6:2417 Ab g wo s‑wohochud mat em‑doꞌibia g Jiosh k pihekid wo em‑dagito. T ihda em‑doꞌibiadag hab wowa masmak mo g wainomi wonami.

An g wo uꞌukchid g Jiosh haꞌichu ahga habsha masma mamtp hems g is‑pahyo. Id o abem‑mahkch g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mamthekaj wo gewito g Jiawul. 18 Kumt chum hekid woe hoꞌigeꞌidahunad ch ab wo tahnid g Jiosh g i wehm-tadag. Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o am i t‑wehmajt‑hoꞌigeꞌidahuna ed. Kumtwo s‑nenenashank chwoehoꞌigeꞌidahunadhawehhejed g Jioshhemajkamga.

19 Ahni amt am hab waꞌap wo e hoꞌigeꞌidahunadni‑wehhejed mat g Jiosh ab wo ni‑mah g neꞌokimat hekid wo i e ai mant am wo ha jehnigi. Nthekaj s‑ni‑mamachim ch s‑gewkam am wo ah ihdas‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh mat iaꞌi idani hahawat‑tashogi. 20 Id ani hekaj d lihso mani id ahgachug.Kumt am wo si e hoꞌigeꞌidahunad mant s‑gewkamwo ahgad mant has wo i chum masmak.

Mo ab ha tahnid g ha‑hoꞌigeꞌelig21-22Ab ani chehani g t‑wehnag Tychicus mat am

wo i em‑chehgimed k am wo em‑ahgi mani has waꞌimasma ch has ni‑wua. Do si s‑ap piongaj g Christch si s‑ap am wo i em‑gewkemhu em‑ahigdch machhas t‑wua.

23Am ani ni‑hoꞌigeꞌidahun mat g Jiosh t‑ohg ch gt‑kownalig Jesus Christ ab baꞌichwo i em‑mah g s‑aptahhadkam ch pihk elidadag nam pi d wohochud-dam. 24 Jiosh at baꞌich ep wo i s‑em‑hoꞌigeꞌel wehsahpim mam woho ab si tatchua g t‑kownalig JesusChrist.

Page 190: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

PHILIPPIANS 1:1 187 PHILIPPIANS 2:11

Id ash d Paul Oꞌohana am ha Wuig Philippi t AmWohochuththam1 T-wepnag mam am kih Philippi t am:

Am ant wo haꞌichu i em-oꞌohani ahni Paul gTimothywehm. S-mahch ammach d piongaj g JesusChrist namt pi ab i s-wohoch g haꞌichu t-ahga abamjed kd Jioshhemajkamga. Amach s-ha ahgidamkg em-wanimeddam ch hegam mo am i ha wehmtmat ab wo i s-t-hoꞌigeꞌel.

2 Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christwehmch abwowabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Mo id d Paul hoꞌigeꞌidahuna ha wehhejed3-4 Ab ani hoꞌigeꞌid g Jiosh ch si s-ap ni-tattam

ch ni-hoꞌigeꞌidahun mani hekid i em-chechegitod.5 Am am chikpanid g Jiosh ch haꞌichukaj am i ni-wehmaj gd hu i amjed mani wa am em-ahgid g s-kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh. 6Kuni heghekaj s-mahchmat amwohimchudahid g Jiosh ihda doꞌibiadag em-wehhejed. Am at i shonwuich em-doakag ed k wonahto mat hekid ia ep wo jiwia g Jesus Christ jeweddahm.

7Bani wa masma hab em-elid nani pi chum hekidam i em-chegitod. Kum ahpim hab waꞌap chumhekid s-ni-chegito ch haꞌichukaj i ni-wehmt, chumhems hemu mani ia hu d lihso. 8 Ab o ni-mahkchg Jesus Christ g si geꞌe pihk elidadag em-hekaj. K gJiosh s-mahch mo id d wohokam mani em-ahgid.

9Kuni ab tahni mat hab wo em-juh mat baꞌich woi geꞌeda g pihk em-elidadag ch haꞌichu em-mahchigch haꞌichu em-amichudadag. 10Mt heg amjed wo s-mahchk hegai mo s-apꞌe mamt hab wo junihid ch piam hu wo edak g pi apꞌekam ch pi wo ha chuꞌijigkmat hekid ep wo jiwia g Jesus Christ. 11 Heg o habem-wuamamt amwo e chehgidchmamamhabwuag s-apꞌekam haꞌichu ch heg hekaj ab haꞌichuchud gJiosh ch ab hehgchulid.

Mattsh dwo dodakamk amwehhejed g t-doꞌibiakam12S-em-ahgidamk ani mo baꞌich i e gantan ihda s-

kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh heg hekaj mani ia kuhpi.13 Wehsijj o s-mahch ia geꞌe kownal kih am ch anwehgaj mani d lihso heg waꞌi hekaj mani d piongajg Jesus Christ. 14 K g t-wehm wohochuddam pihaꞌichu shaꞌi ehbid ch baꞌich i s-gewkam ia ahg gJiosh haꞌichu ahga neidchmaniwabsh s-ap ab nakogg ni-shoꞌigdag.

15-17 Haꞌi o am hi chikpan ab si hejel e-tatchuiamjed mat baꞌich wo i chum wahmud g haꞌichu pini-apꞌedag hemuch mani wa hu d lihso no pi s-ni-hehgamk ch wabsh ni-pipꞌichud. K wabshaba haꞌini-hekaj si pihk e elid ch ahgachug g Jiosh haꞌichuahga no pi s-mahch mat g Jiosh am i ni-kei mant wowohokamch g haꞌichu ahgaj. 18 K pi has chuꞌig. Niwabsh s-ap ni-tahtk mo e ahgachug g Jiosh haꞌichuahga, chum as haꞌi pi ap haꞌichu e-tatchui ab am woahgahi.

19 E am hoꞌigeꞌidahun am ni-wehhejed. K g HekiaS-apꞌekam Gewkdag i ni-wehmaj. Ni heg hekaj sis-ap ni-tahtk ch s-mahch mamt wo i ni-wuhshad.20 Tatchua ani mant chum hekid wehs hab wo juh

mo haschu i ni-tatchuid g Christ pi haꞌichu ehbidch,wahm hemuch. Bant masma ab wo si has elidadwehs ni-ihbdagkaj, chum anis hems wo ni-muhkidheg hekaj.

21Neh, pi o has d ahga g ni-doakag ni-wehhejed.Chum ani hi wa s-wehmjimk g Christ. K heg hekajchum s-apꞌe mant hu wo i muh. 22-23Ntp wabshabad wo doakamk ch baꞌich wo i chikpandad g Christ.Ni-wehhejed o hi wa baꞌich i s-apꞌe mant womuhk kwo wehmajk g Christ. 24 K wabshaba em-wehhejedhi baꞌich i s-apꞌemant dwodoakamk. 25Ni heghekajs-mahch mant d wo doakamk ch hab am wo i em-wehmajk. Mt wo i geꞌehogat am e-wohochudadaged ch hab wo si s-ap e tahtkkad. 26 Am ant wo em-wehmajk. Kumt baꞌich ab wo i si has elidad g Christni-hekaj.

27 Bamt masma wo himad g e-doakag mamt wohaꞌichuch g s-kehg haꞌichu ahga ab amjed g Christ.Nt haha wo kah mam am e hemakochudch ch s-apahgachugmat g hemajkamabwo s-wohoch g s-kehghaꞌichu ahgaj g Jiosh, chum anis hems pi am hu epwo em-nei. 28Pi g wo shaꞌi ha ehbidad hegammo abem-wui gegok. T heg amjedwo s-mahchkmat abwobei g s-koꞌok e-namkidadag. Mt ahpim ab wo bei ge-doꞌibiadag ab amjed g Jiosh. 29 Do Jiosh hab elidamamt pi ab wabsh wo s-wohochudad g Christ chwabshaba amwehhejed ep wo e shoꞌigchudad. 30Abamtwuiwo gegokkad g pi apꞌekamhabmasmamamamwa neidmani hab ni-wua ch hemu kahmani habwabsh kia ni-wua.

2Mash pi chum si e haschud g Jiosh alidag

1 Bani em-elid mam s-ap ab e dagitokch JesusChrist wui. K heg ab si i em-gewkemhun. Kum sis-ap e tahtk no pi si em-tatchua. Hekia S-apꞌekamGewkdag o am em-wehmaj. Kum aꞌai e hekaj si pihke elid. 2Nt heg hekaj ab wo si i em-gewkemhumamtwo i hemakoj g e-chegitoidag k ab baꞌich wo i etatchuad ch baꞌich wo i s-ap e tahtkkad ab aꞌai e wui.Nt heg amjed wo si s-ap ni-taht. 3 Pi amt wo s-chudaꞌad ch pi wo chum ge e haꞌichuchudad. Ab amtwabsh wo i e shoꞌigchudch ab aꞌai e wui ch pi waꞌi sihejel am wo e chegitod. 4 Am g wo waꞌi chegitod gha-apꞌedag haꞌi ehp, pi heg waꞌi hejel e-apꞌedag.

5 Bamt masma haꞌichu wo chum chegitok mashwa g Jesus Christ ch pi hejel wo chum si e haꞌichuch.6 Jesus Christ o d Jiosh chwabshaba pi hab e elidmat

hejel wo e wepogi g e-ohg Jiosh.7 Ga at hu hab wabsh shaꞌi juh g e-apꞌedag k wabsh

e pionchud k ia mahsi k wepo mahs mo goꞌodham.

8 Ab o s-wohog elid g e-ohg Jiosh ch ia e shoꞌigchu-dahim ch ab muh kots t ab heg wa wepomasma mo d wabsh pi ap hemajkam.

9T g Jiosh ab i wamgid k am baꞌich i si uhgkaj dahmkahchim ch ed k ab mah g gewkdag wehshaꞌichu dahm.

10T heg hekaj wehsijj ab wo si has i elid k ab wui woi shul hegam mo an dahm kahchim ch ed chhegam mo an jewed dahm ch hegam mo amjewed wecho

11 k am wo ah mo ihda Jesus Christ wehs d ha-kownalig.

Page 191: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

PHILIPPIANS 2:12 188 PHILIPPIANS 3:15Neh, batt masma ab wo si has elidad g Jiosh.

Mattsh amwo i ha tashogi g hemajkam g doꞌibiadag12Ni-naipijju, chum am hekid s-wohog elid hegai

Jiosh haꞌichu ahga mani wa am em-ahgid manieda em-wehmaj. K baꞌich d i si haꞌichu mamt abwo s-wohog elidad hemu mani wa chum pi am huem-wehmaj. Am g wabsh wo chikpanad ch wogeꞌegeꞌelhid am e-doꞌibiadag ed ch ab wo si haselidad g Jiosh. 13 Chum o hekid em-makiog g Jioshg tatchuidag ch gewkdag mamt am hab wo junihidg hab elidaj. 14 Kumt heg am hab wo junihid pihas ahgch mamt hekid heg hekaj wo e shoꞌigch.15 T hab pi wo em-chuꞌijigch g Jiosh. Dam Jioshaꞌaliga ch d wo chum si hekia s-apꞌekamk am hashahgid hegam mo pi mahch g Jiosh. Idam o s-chuiꞌattomk ch totontodag. Kumt hab wo sha masmakam ha wehhejed mo g huhuꞌu am ha wehhejed gs-chuhugam k ed oiopodam 16 am ha ahgidch mog Jiosh ab ha makiog g wechij doakag. T g JesusChrist ab wo si em-haꞌichuch mat hekid ia ep wojiwia jewed dahm. Nt heg hekaj wo si s-hehgigkmat g ni-chikpan pi wabsh wo e nahnkogi. 17 Abamt i s-wohoch g haꞌichu ni-ahga k am i e dagitoJiosh wui hab sha masma mo wa ab wui haꞌichu eiagchulid. Kunt hemho wa wo si s-ap ni-taht mamtam wui i e dagito, chum anis hems wo ni-muhkidnani pi ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga. Id at heg wowa wepok mat g ni-ehꞌed wo e iawua em-wehhejedhab sha masma mo wa g nawait e iawua ab ab giagchulida. 18 Pegih, ahpim g ep wo si s-ap e tahtkni-wehm matp g Jiosh hab wa masma wo haꞌichuchg ni-chikpan.

Matsh am wo jiwia g Timothy ha wui19Hemu antwo cheha g Timothymat amwo i em-

chehgimmatp dwo t-kownalig Jesus tatchuik. T hegia wo uꞌapa g haꞌichu ahga ab em-amjed mat am woi ni-gewkemhu. 20 Timothy o d waꞌi hegai mo habwa masma hab e tahtk ab em-amjed mani ahni ch sis-ap wo em-nuhkud. 21Haꞌi o hi g hejel e-tatchui amhab elid ch wabsh pi ab hu haꞌichuchud g hab elidajg Jesus Christ. 22 Kum eda am wa s-mahch mo habmasma ni-wehm chikpan g Timothymo g ha-alidag.23Hemu ant wo s-mai matp haschu has wo i mahskam ni-wehhejed. T am haha wo hih g Timothy em-wui.

24Bani elid mo d tatchuij g t-kownalig Jesus mantahni am hab waꞌap wo i him k wo em-nei.

Matsh am uhpam wo hih g Epaphroditus ha wui25 Ia ant wo cheha g em-kehsha Epaphroditusmat

am uhpam ep wo hih em-wui. Ia o i ni-wehmaj habmasma mamsh am ahgid ch muꞌi haꞌichu ni-wehmnakog. 26 Msh wabshaba kah mat wa mumku. K sis-em-neidamk ch e kudut mamsh id kah. 27 Wohoo wa mat si mumku k chum alo muh. T wabshabag Jiosh ab si i s-hoꞌigeꞌid k doaj. K hab waꞌap d ni-hoꞌigeꞌidadag mat pi muh nant pi wo si pi ap ni-taht mat hems wo sha muh. 28Ni heg hekaj chehanimat am uhpam wo hih. Mt hab wo si s-hehgigk amneidok. Nt ahni hab waꞌap wo si s-hehgigk ch pi woni-kudu em-hekaj. 29-30 Kumt ab wo si has el nat pipi huwi g e-doakag mat hab wo juh g Christ tatchuik wo i ni-wehmt em-wehhejed.

3Mamtsh has masma wo s-apꞌek am Jiosh tahgio

1Mt wabsh wo si s-hehgigk mo d em-kownalig gJesus Christ. Pi ani has shaꞌi ni-tahtk mant am epem-oꞌohani hegai mant wa heki hu em-oꞌohani. Kutid d wo i em-wehmtadagk.

2 Haꞌi o hab junihim g pi apꞌekam ch eda chumahgahim mamt hab wo junihid g chehanig ch habwo i e apꞌech am Jiosh tahgio. Mt wo si s-e nenꞌoidkab ha amjed. Bo masma pi haꞌichu amichud mo ggogogs. 3Pi am tatchua mamt wo e pahl hikuch habmasma mo heki hu chehanis matt ahchim Tutuligohab wo t-juh. Jiosh at heki hu i em-apꞌech ewehhejed namt pi ab i s-wohoch g haꞌichu ahgaj kab i hiw g Jesus Christ. K id heg wa wepo mampahl hikuchkas. Hekia S-apꞌekam Gewkdag o ab t-mahkch g gewkdag ahchim mach ab s-wohochud gJiosh haꞌichu ahga. Kuch hekaj ab si ihm g Jiosh chab si has elid g Jesus Christ ch pi ab hu shaꞌi hejelt-hiwig machs am oidk hab wo t-juh g chehanig khekaj wo t-doꞌibia. 4 Ahni ant baꞌich wo i ni-nakomo hegam mant ab wo hiwgad g chehanig 5 nanipi d Tuhligo ch ni-pahl hikuch mani eda d gigiꞌiktash hab masma mo an oꞌohanas chehanig ch ed.Benjaminbad o d ni-shohshon ch d hema hegamgamai gohk t-shohshon ahchim Tutuligo. Dani waPalasi mo hegam hab e elid mo pi ha chuꞌijig abamjed g t-chehanig. 6Ha anid shoꞌigchud hegammoab ihm g Jesus Christ nani pi hab ha elid mo ab wuigegok g t-chehanig. Neh, banid wa masma hab ni-wua ch hekaj hab ni-elid mani pi ha chuꞌijig.

7Twabshaba am hahawa i e tashogi g Jesus Christni-wui. Kuni hemuch hahawa pi ab hu haꞌichuchudwehs ihda nani pi g Jesus Christ ab si haꞌichuchud.8 Wehs haꞌichu o d wabsh pi haꞌichu hahawa no pibaꞌich i s-apꞌe mant wo s-mahchk g t-kownalig JesusChrist. Wehs ant haꞌichu s-ohhod mant wo s-mai gJesus Christ 9 k amwo i ni-hemakoj heg wehm. Hekianid hu g chehanig oidch hab ni-elidmani s-apꞌe amJiosh tahgio. T wabshaba am hahawa i ni-tashogig wohokam g Jesus Christ. Kunt ab i s-wohoch. Thekaj am i ni-apꞌech g Jiosh e tahgio. 10 Ni hahawatatchua mant wo si s-mahchk g Jesus Christ ch abwo taht hegai gewkdajmat hekaj i wuhsh abmuhkigamjed, chum anis hems hab waꞌap wo ni-shoꞌigch.11 Neh, bant wa masma hab waꞌap wo i wuhsh abmuhkig amjed mat d wo si oidchkam tashk.

Mach haschu wui chum t-nakog12Pi ani hab kaijmanis heki huwehs ab i neid ihda

chwehs apꞌechudas chwabshaba amni-nakogmantheg abwo beimohaschu ab ni-makiog g Jesus Christch hekaj an ni-bei. 13 Heg ant hekaj pi wo chegitomat haschu heki hu has i e juh am ni-tahgio k amwui wo ni-gewkai hegai mo haschu am ni-baꞌich.14 Neh, mo g s-melidkam am e gewkadch mat woha gehg k wo bei g s-ap e-namkidadag. Kuni ahniam hab waꞌap ni-gewkadch mant wo bei g s-ap ni-namkidadag. K d ihda mant an haha wo wehmajk gChrist an Jiosh kihdag ed.

15 Wehsijj att hab wo wa chum t-junihid ahchimmach s-gegokim hihim g t-wohochudadag. Haꞌijjamtp hems pi hab masma hab e junihim. T wab-shaba g Jiosh wo mahsko em-wuij mam haschu i pi

Page 192: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

PHILIPPIANS 3:16 189 PHILIPPIANS 4:23ap hab wua. 16 Am amt wo oidad g wohokam mamab heꞌes i heki hu s-mahch ch am hab junihim.

17 Am ani si s-gewkam oid g Jiosh haꞌichu ahgach am em-chehgid mamt has wo masmak. Mt wosi ha nenashanad hegam mo am hab e wua manihas i masma em-chehgid ch am ha oidk hab wo ejunihid. 18 Ab at e muhkid g Jesus Christ kots t abmat wo t-doꞌibia. K eda muꞌijj ab wui gegok ihda s-kehg haꞌichu ahga. Id o si pi ap ni-tahtchud. Kuniwa muꞌikko am em-ahgid ihda heki hu ch hemu amep em-ahgid. 19 Idam o heg waꞌi ab si has elid hejele-tatchui ch heg waꞌi s-hohhoꞌid jewed t ab haꞌichu.T g Jiosh gam hu wo i ha shul Jiawul kih ed nopi e hahaschud heg hekaj mat hekaj wo chum si eehꞌelidad. 20 Kuch wabshaba ahchim am chegito gdahm kahchim ch ed t-kihdag. Ab at amjed wo jiwiag t-doꞌibiakam Jesus Christ. Kuch ab nenida. 21Hegat gawul wo juh g mukialig t-hon heg hekaj si geꞌee-gewkdag mat hekaj wehs haꞌichu wo dahmkad. Tg t-hon si s-kehg hab wo masmak hab masma mog honaj si s-kehg hab mahs ab i wuhshanik muhkigamjed.

4Mo g Paul am haꞌichukaj i ha shelinid

1 Pegih, ab amt i s-wohoch g haꞌichu ni-ahgaab amjed g t-kownalig Jesus. M d hahawa si ni-tatchuidch ni-wepnag. Ni heg hekaj si s-ap ni-tahtk ch chum si s-em-neidamk. S-gegokim g wogegokkad am eda g e-wohochudadag.

2 Ab ani s-em-ahgidamk ahpim Euodia ch Syn-tyche mamt pi wo e neꞌowinad ch am wabsh woi e wehmajk nam pi d e wehm wohochuddam.3 Idam uꞌuwi o am si i ni-wehmajkahim mach waam ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga. Ni heg hekaj amep s-m-ahgidamk ahpi map hab e chechcheg I-ha-Wehmtdam mapt woho am wo i ha wehmajk maphab masma i ni-wehmajkahim. Clement ch haꞌi ehpo habwaꞌap i ni-wehmajkahim. Pi o wehs s-emahchg ha-chechgig chwabshaba an oꞌohadag heg edamoan e oꞌohan g e doꞌibiakam ha-chechgig ch an kahchJiosh kihdag ed.

4 Si g wo s-hehgig ab amjed g t-kownalig JesusChrist mani hab masma chum hekid hab chechꞌe.5 E o aihim mat ep wo jiwia. Kumt heg hekaj wabshwo i s-hehemajimak ab wehs ha wui g hemajkam.6 Pi g wo shaꞌi e kudut heg hekaj mam haschu ichum tatchua k ab wabsh wo i tai g Jiosh k ab woi hoꞌigeꞌel matp haschu hab wo i t-juni. 7 T g Jioshab wo em-mahkad g s-ap tahhadkam. K ihda s-ap tahhadkam pi ta amichudama ch wabshaba wochehmo g t-dodakag. Kutt hab pi haꞌichukaj wo t-kudutad ahchimmatt ab i t-hemakoch g Jesus Christwehm.

8 Am g wo chegitok wehs ihda mo haschu d s-apꞌekamk abwohehgchulidad g Jiosh heg amjedmohaschu d wohokam ch haschu d si oꞌodhamdag chhaschu d s-apꞌekam ch haschu s-kehgaj. 9 Am g woi e mashcham k hab wo junihid hegai mam haschui kahk ch ab bei ni-amjed. Kut wo e chehgi mo amem-wehmaj hegai mat t-doꞌibia k ab t-mahkch g s-ap tahhadkam.

Mashwa g Paul si s-ap e tahtkmamt ab haꞌichumah

10 Si geꞌe s-hehgig ant bei ab amjed g Jiosh mamtab ep i e chehgi mam ab si pihk e elid ni-wui. Tasho pi am hu em-apꞌe mams ab haꞌichu wo ni-mah kwo i ni-wehmt. Ni wabshaba s-mahch mam si pihke elid ni-hekaj. 11 Ni pi hab ahgch hab kaij manishaꞌichu si tatchua nant pi s-mai mant ab wabsh wosi s-ap ni-tahtkk mani haschu i edgid, 12 chum anishebaichujj wo bihugim k pi haꞌichu wo edgidad ohebaichujj geꞌe haꞌichu wo edgidad. 13 Jesus Christ oab ni-mahkch g gewkdag. Nt heg hekaj wo ni-nakomant s-ap am hab wo junihid g Jiosh tatchui.

14 K wabshaba si s-apꞌe mamt am i ni-wehmt pini-apꞌedag ed. 15 S-mahch am ahpim Philippi tam wohochuddam mam d waꞌi ahpim ch am i ni-wehmaj am i dahm mant am em-dagito am uꞌapakg s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh amai Macedoniajewed ch ed. 16 Ni hebaichujj haꞌichu tatchua abThessalonica kihhim t ab. Kum ab ni-mamka. 17 Pio hab mahs manis heg ab waꞌi tatchua em-mahkig.Baꞌich ani i tatchua mamt ab wo bei g hoꞌigeꞌidaligab amjed g Jiosh. 18 Ia at uꞌapa g em-mahkig g Epa-phroditus. Kuni hahawa pi haꞌichu shaꞌi tatchua.Em-mahkig o hab sha masma mo hegai s-ap uhwhaꞌichu mo wa ab e iagchulid Jiosh wui. K g Jiosh absi s-hohhoꞌid 19 ch hab waꞌap wo em-mahkad mamhaschu i tatchua. Ab o e chehgidch ab amjed gJesus Christ mo g Jiosh geꞌe haꞌichu an toꞌakch amt-wehhejed. 20 Chum att hekid wo hehgchulidad gJiosh t-ohg! Chum hekid!

Mash am haꞌi ep s-ha hoꞌigeꞌid21 Ab amt wo ha ahgi g t-wehm wohochuddam

mat ab wo i s-ni-hoꞌigeꞌel. Ni-wehm chikpandamiia o hab waꞌap kaij mamt ab wo i s-ha hoꞌigeꞌel.22Kwehsijj g t-wehmwohochuddam habwaꞌap kaij,wahm hegam mo ia haꞌichug geꞌe kownal kih ed.

23Neh, ab at wo wa baꞌich i s-em-hoꞌigeꞌidad g t-kownalig Jesus Christ.

Page 193: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

COLOSSIANS 1:1-2 190 COLOSSIANS 2:4

Id ash d Paul Oꞌohana am ha Wuig Colossai t AmWohochuddam1-2 T-wepnag mam am kih Colossai t am:

Am ant wo i em-oꞌohani g Jiosh haꞌichu ahga ahniPaul mat g Jiosh am i ni-kei mant wo i ahgahi abamjed g alidaj Jesus Christ.

K ia i ni-wehmt g t-wehnag Timothy.Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g Jiosh t-ohg ch ab

wo wa baꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-aptahhadkam.

Mash g Paul ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh ha hekaj3 Chum ach hekid ab i hoꞌigeꞌid g Jiosh em-

wehhejed t-hoꞌigeꞌidahunch. 4Ab amtsh i s-wohochg wohokam ab amjed g t-kownalig Jesus Christ kab hahawa si ha tatchua g e-wehm wohochuddam.Id ach hekaj ab i hoꞌigeꞌid g ohgaj Jiosh. 5 Bammasma nam pi ab wui i e gewpkadch hegai s-kehgkihdagmog Jiosh amnahtokch t-wehhejed andahmkahchim ch ed. 6 Am at em-wui jiwia ihda s-kehghaꞌichu ahga no pi an wehsko chehmohim g jewedch am ha apꞌechudahim hegam mo ab kaiham habmasma mo hab em-wua. Woho amsh s-mahch gJiosh hoꞌigeꞌidadag 7 nash pi am em-ahgid ihda t-wehm chikpandam Epaphras. Id ach ab si tatchuach hab elid mo si s-ap hab wua g e-chikpan am em-shahgid. 8 Ia at hahawa jiwia k am t-ahgid mamshab aꞌai si e tatchua g gewkdajkaj g Hekia S-apꞌekamGewkdag.

9Kuch heg hekaj chumhekid t-hoꞌigeꞌidahun em-wehhejed. Hekia S-apꞌekam Gewkdag o ab em-mahkch g amichudadag. Kuch ab tahni g Jioshmat hab wo em-juh mamt s-ap wo hekaj hegaiamichudadag k wo s-mahchk g tatchuij. 10 Bamtmasma abwo si haꞌichuchudad g t-kownalig Jesus chab wo hehgchulidad am hab junihidch g s-apꞌekamnamt pi baꞌich i s-ap wo s-mahchk g Jiosh. 11 Jiosho wehs edgid g gewkdag. Kuch ab tahni mat baꞌichab wo i em-mahkad g gewkdag. Mt hekaj wehshaꞌichu s-e tahtk ch wo nakogad ch wo si s-hehgigk.12 Jiosh kownaltalig o d hekia tonlig. K g Jiosh s-kehg haꞌichu an nahtokch t-wehhejed ahchimmachd hemajkamgaj. Kumt ab wo si i hoꞌigeꞌel mat am iem-apꞌech mam d hahawa hemajkamgaj ch ab wobei hegai mo an nahtokch. 13 Jiawul o an wehsha uꞌukch hegam mo hedai pi mahch g Jiosh. Kg kownaltaligaj d hekia s-chuhugam. T wabshabag Jiosh ab i t-wuwhas ab gewkdaj amjed k am i t-wahpki si e-tatchuidch e-alidag kownaltalig ed. 14Theg t-doꞌibia k gam hu hab i juh g pi ap t-chuꞌijig.

Mo has chuꞌig g Jiosh si Kehsha ch hasmahs chikpanhab wua

15 Jiosh o pi ta neidagma ch wabshaba hemu echehgidch gahi wuhshanim g e-alidag. Kutt habwaꞌi masma ab wo nei g Jiosh matt wo nei g alidaj.Heki o hu an wehmaj g e-ohg mat eda koi an huhaꞌichu e nahto ch wehs haꞌichu baꞌich d i si s-hashaꞌichu. 16 Jiosh at am i kei g e-alidag mat wehshaꞌichu wo nahto. T heg wehs nahto hegai mohaschu an hab i chuꞌig dahm kahchim ch ed ch injewed dahm, hegai mach haschu i neid ch hegai

mach pi neid. K wehs d chuhchaij g nahnko mahskokownal in jewed dahm ch an dahm kahchim ched. K d Jiosh tatchui mat wehs haꞌichu d wo enigajkg alidaj. 17 K wehs haꞌichu in hab chuꞌig g alidajgewkdagkaj. 18 K heg d t-moꞌo am himdam ahchimmach ab ihm. Kuch ab amjed bekch g t-doakag habmasmamoghonshpadag abmoꞌo t amjed bekch g e-doakag. Jiosh alidag owehsd t-siꞌihegi ch ab iwuhshmuhkig amjed mat d wo si s-has haꞌichuk am wehshaꞌichu dahm. 19Chumas habmasma ia jiwia g Jesusmo g oꞌodham k eda d Jiosh wehmaj g e-ohg ch heghekaj wepo chuꞌig. 20Ab amt naggai kots t ab kmua.Kut eda ha hiwigi g Jiosh no pi hab d elidaj mat galidaj wo hejel e iagchul. T heg hekaj wehs haꞌichuwo e nako mat wo chum i e apꞌech am Jiosh wui.

21Mehk amwa ab amjed g Jiosh ch d obgaj nam pipi ap haꞌichu chegito ch pi ap haꞌichu hab junihim.22T wabshaba g Jiosh gam hu hab i juh g e-obgataligk ab wabsh i chum em-hemakoj e wehm heg hekaje-alidag muhkig. Kumt heg hekaj d wo hekia s-apꞌekamk ch pi ab hu wo ha chuꞌijigk 23mamtp amwabsh i s-gewkamwowohochudad g s-kehg haꞌichuahgaj ab amjed g alidaj ch pi gam hu hab wo i e juhab amjed. Ihda s-kehg haꞌichu ahga o wehsijj abd ha wuikam g hemajkam ch heg hekaj an wehskochehmohim g jewed.

Mash g Paul wehsko ha mihshmdahim24 Bo sha mahs mach d honshpadaj g Christ

ahchim mach ab ihm. Heg atsh si e shoꞌigch t-wehhejed. Kuni wabsh si s-ap ni-tahtk ch am oidchni-shoꞌigchud mat s-ap wo e nahto g honshpadajhegam ha hekaj mat hab waꞌap ab wo i s-wohochg haꞌichu ni-ahga. 25 Am at i ni-kei g Jiosh mantwo em-ahgidahi ihda s-kehg haꞌichu ahgaj. Ni heghekaj d em-pionag ch am em-ahgid. 26 E o ehstokchged hu i shohshon k amjed mat woho has wo t-junig Christ. T wabshaba hemuch am si tashogi g Jiosht-wui. 27 K d ihda mat g Christ ab wo t-mah g HekaiS-apꞌekam Gewkdag. Kut heg am wo t-edak, chumhems ahpim gawul mahs hemajkam, ch hab wo t-juh matt d wo Jiosh hemajkamgak ch wehmaj ab wosi has t-elidad am kihdaj ed.

28Kuch am chum t-nakog matt wehs wo ha ahgi ghemajkamab amjed g Jesus Christ kwo ha shohbid kep wo ha mashcha mat has wo masmak haꞌas machheꞌes i s-amichud. T hab s-geꞌema wo hihimad e-wohochudadag ed. Kutt am wo ha chehgi Jiosh wuimo hab masma. 29Ab o si geꞌe ni-mahkch g Christ ggewkdag. Ni heg hekaj am si ni-gewkadch mant wonahto ihda chikpan.

21 Mamt hu wo i s-mahchk mani has i masma s-

gewkam ni-hoꞌigeꞌidahun am em-wehhejed ch amep ha wehhejed hegam mo am kih Laodicea t am,pej wehs ha wehhejed hegam mo pi ni-mahch noge ni-neid. 2-3 Jiosh o am chum wehs t-tashogidg e-amichudadag ch e-mahchig gahi wuhshanimg e-alidag. Kuni ab tahni mat am wo si i em-gewkemhunad mamt wo s-ap s-mai hegai mo wa gJiosh am t-tashogid k ab aꞌai wo i e tatchuad habmasma mam d e-hajunim.

4 Haꞌi o chum ha iattogid ch gam hu hawanchshulig ab amjed g Christ. Kumt wabshaba pi

Page 194: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

COLOSSIANS 2:5 191 COLOSSIANS 3:14ab hu wo ha kaiha, chum as hems hab wo e wuadmo s-apꞌe. 5 Pi ani am hu haꞌichug em-wehm chwabshaba chum hekid am em-chegito. Am amshaꞌai i e wehmt ch s-gewkam ab s-wohochud g JesusChrist. Kuni heg hekaj si s-ap ni-tahtk.

6Ab amt i e dagito Jesus Christ wui mat d wo em-kownaligk. K d hahawa em-wuikam mamt ab wowechok ch amwohimad g e-doakag chwehmaj dwohemakok. 7An g behꞌi g e-gewkdag ab amjed mamtheg amjed baꞌich i s-gewkam ab wo wohochudadmam has i masma mashchamas ch chum hekid abwo i mahkchid g e-hoꞌigeꞌidadag.

8 S-e g wo nenꞌoidk mat pi hedai wo em-iattogi. Haꞌi ash chum s-em-mashchamamk hegaimo haschu d wabsh oꞌodham ha-mahchig ch em-ahgid mamt heg ab s-ap wo himad g e-doakag. Ttwabshaba abwo beihid g t-mashchamadag ab amjedg Christ 9 no pi heg d Jiosh am wehmaj g e-ohg,chum as hi wa hab masma ia jiwia mo g hemajkam.10 Kumt am i e hemakoj g Christ wehm k wehmaj dhekiakam. K heg ab em-mahkch g wechij doakag chd kownal am wehs ha dahm g kokownal am jeweddahm ch an dahm kahchim ch ed.

11-12 Heki ach hu wa t-pahl hikuchk ahchim Tu-tuligo am t-chehanig oidch. K wabshaba d t-himdagahchimmatt ab ihmgChristmattwo t-pahlwakon khabwo t-chehgimatt ab i t-hemakoj hegwehmkab it-wulꞌo pi ap t-tatchui amjed. Gd att hu t-wachumchshuhdagi wecho t-pahl wakonch k am ep i wuhshshuhdagi t amjed. K id heg wa wepo matt ged hut-hiash muhk k amjed ab uhpam i wuhsh muhkigamjed hab masma mat g Christ hab e juh.

13-14Neh, ahpimmamdgawulmahs hemajkamchpi edgid g t-chehanig am wa si gawulkdas ab Jiosht amjed heg hekaj pi ap e-chuꞌijig. T wabshaba gJiosh ab em-wui mahtchul g e-alidag. Kumt ab i s-wohochud k hab bei g wechij doakag. Jiosh alidagat ab nako g s-koꞌok t-namkidadag kots t ab k gmhu hab i juh g pi ap t-chuꞌijig. 15 Jiawul o chum s-wulshpamk g Jiosh alidag. T wabshaba ab i e wulꞌogewkdaj amjed k gewito t-wehhejed k hab masmawehs ha gewito g jijawul.

16-17 Jiosh ash wa hab masma ha chehani g Tu-tuligo mat am wa has mahs haꞌichu hugi wo koꞌadch am hab wo junihid g mihshmda piast. Idamchehanig o am chum t-tashogidahim mat has womasmak g Jiosh si Kehsha mat hekid wo jiwia. Twabshaba ia hahawa jiwia g Jiosh si Kehsha k amhejel i e tashogi t-wui. K hahawa pi habmahsmachsam hab wo junihid hegai hab mahs haꞌichu k chhekaj wo chum s-mahchk g Jiosh si Kehsha. 18Haꞌi ohab e elid mo em-baꞌich i s-apꞌe natsh pi haꞌichu neiam e-nena ed ch hab chum kaij mamt pi wo e doꞌibiak hoꞌip ab i e shoꞌigchud k ab wo i has ha elidadg anghil. Pi g wo shaꞌi ha wohochud. Ho o wabshchum si e hahaschud g hejel e-chegitoidagkaj 19 chpi ab hu hiwig g Jiosh si Kehsha. K eda heg d t-moꞌoch s-ap ab i t-dagioꞌid ch t-geꞌelid. Kuch ahchim abab giꞌi k ch ab ep aꞌai t-ab giꞌi hab masma mo g honch hab waꞌap masma i geꞌelhim.

Matt dagito g heki hu t-himdag20 Id o heg wa wepo matt heki hu koi nach pi d

hemako heg wehm mat t-wehhejed muh. Heg at

ab i t-wulꞌo heg amjed mo d wabsh hemajkam ha-mashchama. Pi g heg hekaj am haha wo i chum eapꞌechud Jiosh tahgio. 21Hegam mo em-kudut o abchum em-chehani mamt pi an hu wo hudawgad chjejkad ch tattamad haꞌichu i. 22 K wabshaba am was-apꞌe mamt wabsh wo hekaj mo haschu i s-apꞌe.T wabsh wo huhug e hekajk. Hegai mo d wabshhemajkam ha-chehanig ch ha-mashchama 23 o piwoho d haꞌichu amichudadag. Bo em-ahgid mamtheg oidk wo e mihshmdad ch wo e shoꞌigchudad chhab ab wo e shoꞌigchudad Jiosh wui. T wabshaba idpi wo shaꞌi dodolimagi g pi ap em-tatchui.

31 Jiosh at ab t-mah g wechij doakag ahchim matt

ab ihm g alidaj mo d t-doꞌibiakam. K id heg wawepomat ab i t-wuwhas muhkig t amjed hab masma matab i wuhshad g e-alidag. Hemuch o an daha g alidajs-apkojed hugidaj an ch am t-wehhejed apꞌechudmatt wo wehmajk. Kutt heg wui am wo i t-gewpkai.2 Pi g am hu wo chegitokad g jewed dahm haꞌichuch wabshaba g dahm kahchim haꞌichu wo tatchuad.3 Jiosh at am i t-wehnadk g e-alidag. T heg heki humuh k an hab chuꞌig dahm kahchim ch ed. K id hegwa wepo matt heki hu koꞌo k an wehmaj. 4 Ia at epwo i wuhsh g Christ jewed dahm. Kutt am wehmajwo i wuwhag k wepo masma wo si s-kehgajk.

Matt dagito g pi apꞌekam5 Mt gam hu hab wo i juh g pi kehg e-tatchui ch

pi kehg e-chegitoi k pi wo wehmaj woꞌiwua matphedai pi d em-wehm kihkam k pi wo pihk e elidadmamt geꞌe haꞌichu wo bei. Hegai mat wo s-behimmo haschu pi ab hu d wuikamaj o heg jioshchud.6 S-koꞌok namkidadag at ab ha ab wo gei hegam mohab masma haꞌichu hab junihim. 7 Ahpim o wa anem-uꞌukch g pi kehg tatchui. Kum wa g pi apꞌekamhab junihim. 8 An o wa em-uꞌukch g bagatalig chhehgamdadag ch kehꞌidadag. Mt wabshaba hemuchim hu wehs hab wo i juh ihda pi apꞌekam ab e amjedk pi hekid pad wo neokad 9 ch pi haꞌichu wo haiattogidad. Wehs at mukito ihda hab mahs haꞌichuab em-ab.

Matt bei g wechij doakag10 Ab amt i e dagito Jiosh wui. T heg ab em-

mah g wechij doakag k em-tatchuid mamt wo wepomasmak ch ab wo s-ap s-mahchk. 11 Christ o dsi s-has haꞌichu am t-wehhejed ahchim mach abihm. Heg doakag o am haꞌichug t-dodakag ed. Kuchheg hekaj ab i t-hemakochudch. Pi ach hahawa t-gawulkadch ab em-amjed ahchim mach d Tutuligo.Pi o has d ahga g pahl hikuchka. Pi o t-gawulkadchg haꞌichu t-amichudadag. Nenehol o d hemakoahchim t-wehm mach pi d nenehol. Wehsijj ach dhemako ab ihmch g Christ.

12 Jiosh o si pihk e elid t-hekaj ch ab i t-gawulkai.Kutt heg hekaj wo si pihk t-elidad ha hekaj g hema-jkamchwo s-hemajimak ch s-t-tahtk chwonakogadhaꞌichu ch pi hab wo chum t-wuad machs d s-hashahaꞌichu am ha-nena ed. 13 Jiosh at ab s-t-hoꞌigeꞌidk gam hu hab i juh g pi ap t-chuꞌijig. Kutt hab waꞌapwo s-ha bahbgi hegammat hab wo juh g pi apꞌekamab t-wui k hab waꞌap ab wo s-ha hoꞌigeꞌel. 14 Ab o

Page 195: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

COLOSSIANS 3:15 192 COLOSSIANS 4:18t-abmatt aꞌai t-hekaj wo si pihk t-elidad ch hab s-apd wo hemakok.

15 Christ o ab em-makiog g s-ap tahhadkam. Ab gwo i hoꞌigeꞌidad heg hekaj ch wo si s-ap e tahtkkadab aꞌai e wui nam pi d hemako heg wehm hab shamasma mam d honshpadaj. 16Mt am wo s-chegitokg Christ haꞌichu ahga. Jiosh o ab em-makiog gamichudadag. Kumt ab aꞌai wo i e mashchamad chwo ahgad g Jiosh oꞌohana ed nenꞌei ch mihshmdanenꞌei chwo neꞌichudad g Jiosh ch abwo imahkchidg geꞌe hoꞌigeꞌidadag. 17Wehs amt hab wo jundad gt-kownalig Jesus hegai mamt haschu hab wo juni-hid. Kumt ab wo hoꞌigeꞌidad g t-ohg Jiosh am gahiwuhshanim g Jesus.

Matt has masma ab aꞌai wo t-neidad18Ahpim uꞌuwi mam ab ihm g Christ amt ab wo s-

wohog ha elidad g e-wehm kihkam. Bo masma em-tatchuid g Jiosh.

19 Kumt ahpim chechoj wo si pihk e elidad hahekaj g e-wehm kihkam ch ab wabsh wo i s-habahbgi.

20Ahpimaꞌal amt abwo s-wohogha elidad g e-jehjchum hekid. Id o d tatchuij g Jiosh.

21 Kumt ahpim ha-jehj pi am wo si ha bab-gachudad g e-aꞌaliga mat pi wo heb hu wua g e-chegitoidag.

22 Ahpim mam d ha-pionag amt ab wo s-wohogha elidad g e-aꞌamo wohoꞌi e-tatchui ab heg wabshhekaj mam ab si has elid g Jiosh ch pi heg hekajmas am wo em-nei g em-aꞌamo k wo s-hohhoꞌi gem-chikpan. 23-24 Pi o d waꞌi oꞌodham mo em-chikpnachud ch wabshaba d t-kownalig Jesus. Abo him g tash mamt an wo wehmajk. T heg ab woem-namkid heg hekaj em-chikpan. Kumt heg hekajwohoꞌi e-tatchui ab am hab wo junihid g e-chikpan.25 T-kownalig Jesus at ep wo namkid hegai matphedai hab wo juh g pi apꞌekam. Heg at wo bei gs-koꞌok e-namkidag. Jiosh at wehs wo ha lodai ghemajkam k hab masma wo ha namkid matp has imasma hab e junihim.

41 Ahpim aꞌamo amt s-ap ab wo ha neidad g e-

pionag ch ep wo s-chegitok mam hab waꞌap geahmo. K heg an daha dahm kahchim ch ed ch dJiosh.

Matt wo ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga2Ahpimwehs g chumhekidwo e hoꞌigeꞌidahunad

ch ab ep wo i hoꞌigeꞌidad g Jiosh. 3 Chum ach s-ahgamkg Jioshhaꞌichu ahga ab amjed g alidaj. Kumtab wo tai mat ab wo t-mah g apꞌedag matt hab wo t-juh. Dani lihso nani pi heg ahgachug. 4Kumt ab wotai g Jiosh mat hab wo ni-juh mant am si tasho woahgad. 5Am g si s-e mamachim hab wo e junihid amha-nena ed hegammopi ab hu ihmg Jiosh. Ab o em-mahkch g Jiosh g apꞌedag mamt hab wo junihid g s-apꞌekam. Am g s-ap wo hekaj g e-apꞌedag. 6 Kumtchum hekid s-hemajim wo neneokad ch wo s-takakaim haꞌichu ahgad. Do em-wuikam mamt wos-mahchk mamt has masma s-ap ab uhpam wo inodagi g neꞌoki ab wui g hemajkam haꞌichu kakkei.

Ha-hoꞌigeꞌelig

7 Ia o t-wehmaj hegai mo hab chehgig Tychi-cus ch s-ap hab junihim g Jiosh chikpan. 8 Kunichehani mat am wo i em-chehgimed k am wo i em-gewkemhu am em-ahgidkmach has waꞌi masma. 9Theg wo oi em-wehm kihkam Onesimus k d hahawat-wehm wohochuddam. Idam at am wo i em-ahgiwehs haꞌichu mo hab e junihim iia.

10Aristarcas o ni-wehmdep lihso k ch amep i em-hoꞌigeꞌelid. K hegai Markmo d Barnabas maꞌi am epi em-hoꞌigeꞌelid. Heki ani hu em-ahgid mamt id amwo i wahkid k wo kaiha matp am wo hih em-wui.11 Joshua Justus o am hab waꞌap i em-hoꞌigeꞌelid.Do waꞌi idam waik mo d Tutuligo hemajkam ch ni-wehm chikpan am wehhejed g Jiosh. Kuni ha hekajam si i ni-gewkemhun.

12-13K ia ep dak ch am i em-hoꞌigeꞌelid hegai em-wehm kihkam mo hab chehgig Epaphras. Nt woem-ahgi mo id chum hekid si e hoꞌigeꞌidahun amem-wehhejed ch am ha wehhejed hegammo am kihLaodicea t am ch hegam mo am kih Hieropolis tam. Ab o tahni g mat Jiosh ab wo i gewkai g em-wohochudadag. Mt hab s-ap wo s-wohog elidad gJiosh. 14 Ihda si t-tatchuidch t-nawoj Luke mo dmahkai o am ep i em-hoꞌigeꞌelid. K g Demas am ep iem-hoꞌigeꞌelid.

15Am g wo ha ahgid g t-wehm wohochuddam amLaodicea t am chhegammoame-mihshmad kihj amg Nymphas mat ab wo s-t-hoꞌigeꞌel.

16 Ihda oꞌohana amt am wo neꞌokchulid k gam huhaha wo hamah hegammo am kih Laodicea t am. Tam epai wo neꞌokchul. T hegam ab epai wo em-mahhegaimant ha oꞌohani. Kumt am epai wo neꞌokchul.

17Mtwo ahgi g Archipusmat amwo i nahto hegaiJiosh chikpan mani wa hab ahgid.

18 Hejel ant an wo oꞌoha ihda wawnim ahni Paulmant amwo si em-hoꞌigeꞌel. Pi g wo shaꞌi pi chegitomani ia hu kuhpi.

Neh, ab at wo wa baꞌich i s-em-hoꞌigeꞌel g Jiosh.

Page 196: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 THESSALONIANS 1:1 193 1 THESSALONIANS 2:19-20

Id ash d Paul Wehpeg Oꞌohana amha Wui g Thessalonica t Am

Wohochuddam1 T-wepnag mam am kih Thessalonica t am:

Am ant haꞌichu wo i em-oꞌohani ahni Paul. K iani-wehmaj g Silas ch Timothy k ch am i ni-wehmaj.Dam woho hemajkamgaj g t-ohg Jiosh ab i e dagitokt-kownalig Jesus Christ wui.

Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christwehmch abwowabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Mash idam s-ap himchud g e-wohochudadag2 Chum ach hekid ab hoꞌigeꞌid g Jiosh em-hekaj

ch em-wehhejed t-hoꞌigeꞌidahun. 3 Ab am si s-wohochud g t-kownalig Jesus Christ ch hekaj chumhekid hab s-junimk g s-apꞌekam. Pihk em-elidadago hab em-wua mam si chikpanid g Jiosh. Kum sis-gewkam him g e-doakag nam pi si nenida hegaimatsh hab wo wa t-juni g Jesus. Id ach am wa wehss-chegito ch hekaj chum hekid ab hoꞌigeꞌid g Jiosh.

4 Jiosh o ab si em-tatchua ch ab i em-ui mamt dwo aꞌaligajk. 5 Am att uꞌapa g s-kehg haꞌichu ahgajem-wui. Kumt ab i s-wohoch. Pi ach wabsh neneok.Hekia S-apꞌekam Gewkdag at ab t-mah g gewkdagk am em-chehgi mo d wohokam g haꞌichu t-ahga.Am am wa s-mahch mach s-ap himchud g t-doakagam em-shahgid. Bach wa masma am em-chehgidmamt has wo i chum masmak. 6 Kum am t-oidchs-ap hab e junihim ch hab s-ap hab junihim g t-kownalig Jesus tatchui. Chum ams em-shoꞌigchud,mt ab i s-wohoch g Jiosh haꞌichu ahga. T g HekiaS-apꞌekam Gewkdag ab em-mah g si geꞌe s-hehgig.

7 An amsh e wehgaj ha chehgidch g e-wehmwohochuddam mat has wo chum masmak. Muꞌijjash ab em-amjed haꞌichu mahchim hegam mo amkih Macedonia ch Greece jejewed ch ed. 8 T gJiosh haꞌichu ahga gam hu aꞌai ep jejewed dahm ihih ab em-amjed. Wehsko o an e aꞌaga mam abs-wohochud g Jiosh. K ab hahawa d em-wuikammamt wo ha ahgi g Jiosh haꞌichu ahga. Kuch abwabsh em-wui dagitokch. 9 Si amt s-ap ab i t-neidk ab i s-wohoch g s-wohokam Jiosh k gam hu hadagito hegam mo d wabsh hemajkam ha-nahtoi. Ido wehsko an aꞌaga g hemajkam. 10 Ab o wa t-aihimg s-koꞌok namkida ab amjed g Jiosh. T wabshabag Jiosh alidag am t-wehhejed e muhkid mat wo t-doꞌibia. T g Jiosh ab i wuhshad muhkig amjed k abuhpam ep bei. Hemuch amsh s-ap nenida mat ia epwo jiwia g Jiosh. Alidag ab dahm kahchim t amjed.

2Matsh has i e juh g Paul amai Thessalonica t am

1 Am am wa s-mahch ahpim t-wehm wohochud-dam mat s-ap haꞌichu am hab e juh heg hekaj mattam dada am ahgachugch g Jiosh haꞌichu ahga. 2Amach wa em-ahgid mat haꞌi t-shoꞌigch amai Philippikihhim t am matt eda koi am hu dada em-wui. Twabshaba g Jiosh ab i t-mah g gewkdag. Kutt amwabsh s-chechojim ahgachug g s-kehg haꞌichu ahgajem-wui, chum as muꞌi ab t-wui gegok. 3 Haꞌichu

t-chegitoidag o am wabsh si s-apꞌe. Pi ach em-iattogid chwabshabawabsh s-chechojim ahg g Jioshhaꞌichu ahga mamt ab wui wo i e dagito. 4 Jioshat t-aꞌappem k am i t-chuhcha matt wo i ahgahi gs-kehg haꞌichu ahgaj. Kuch heg hab waꞌi junihimmo haschu d tatchuij ch pi wabsh g hemajkam ha-tatchui hab junimk. Jiosh o am t-mamche machhaschu ahgch hab haꞌichu junihim. 5 Am am wa s-mahch mach pi wabsh em-hehosimhun ch pi em-iattogid machs wo haꞌichu em-wohppoꞌi. Jiosh o s-mahch mo d wohokam ihda. 6 Pi ach hekid am hut-gahgid mas g oꞌodham ab wo ge has t-elidad ch abwo t-hehgchulidad.

7Bo hi wa chummahs mamt ab wo si has t-elidadch haꞌichukaj wo i t-wehmtad ahchim mach d Jesuschuhchai. Kuch wabshaba pi am hu t-gahgid ihdanach pi si s-hemajim ab em-neid hab masma matg ha-jeꞌe ab wo ha neidad g e-aꞌaliga. 8 Si ach pihkt-elid ab em-wui ch hekaj am wabsh i t-dagitokchem-wehhejedmach em-ahgidahim g s-kehg haꞌichuahgaj g Jiosh, chum achs hems heg hekaj wo t-koꞌij.9Am amtp hu waꞌi s-chegito mach si chikpan wabshi siꞌalim amjed ch mehk s-chuhugam k ed matt pihaꞌichukaj wo em-kudu.

10Si achwa s-ap ab em-neid ch pi hekid habwua gpi apꞌekam ab hema i em-wui. Jiosh o s-mahch ihda.Kumahpimhabwaꞌap s-mahch. 11-12 Jiosh o ab i em-waid mamt amwo apꞌedagk kihdaj ed ch ab wehmajwo uꞌukchid g ab has elidadag. Kum s-mahch macham i em-gewkemhun wepo masma mo g ha-ohg chab s-ap i em-neneokid ch i em-chehani mamt amhab wo masmak mam d Jiosh aꞌaliga.

13 Heg ach waꞌi ahgachug Jiosh haꞌichu ahga chpi g hemajkam haꞌichu ha-ahga. Kumt hab waꞌimasma hab elid k hekaj ab i s-wohoch. Jiosh oam i chikpan em-shahgid ch am wohokamchud mod haꞌichu ahgaj. Kuch hekaj chum hekid ab sihoꞌigeꞌelid. 14 Am am ha oidch hab e wua hegam e-wehm wohochuddam mo am aꞌai kih Judea ch ed.Ha-wehmoꞌodhamoha shoꞌigchud. K hegamwabshs-ap ab nakog. Kum ahpim hab waꞌap wabsh s-apab nakog mo g em-wehm oꞌodham em-shoꞌigchud.15 Do hegam ni-wehm oꞌodham mat wa mua g t-kownalig Jesus. Kush d t-shohshonmatwa ha kokdag Jiosh haꞌichu i tashogiddam. K hegam ni-wehmoꞌodham t-shoꞌigchud ch gm hu i t-wuwhas ahchimmach am ahgachug g s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. Kg Jiosh pi hohhoꞌid mo has e wua. Chum o hems abwehshawui gegokghemajkam 16chumt-shohbidchahchim mach ha ahgid g goꞌol hemajkam hegai mathekaj wo e doꞌibia. T id ab wabsh baꞌich i geꞌedaj gpi ap ha-chuꞌijig. Kut heg gam hu ai mat ab ha wuiwo jiwia g wehs s-koꞌok ha-namkidadag.

Mash g Paul am ep s-ha chehgimelimk17 Pi att shaꞌi pi em-chegito matt hekid am i t-

gawulkai ab em-amjed. Chum ach s-em neidamk18 ch am ha hekaj chum si i t-nako matt am uhpamwo hihi em-wui. Ahni Paul ant muꞌikko am chumuhpam s-himim. T am ni-kuh g jijawul ha-geꞌejigSatan. 19-20M eda d ahpim mach am si em-hiwig chem-hekaj wo si s-hehgigk ch ab wo si hoꞌigeꞌel g t-kownalig Jesus mat hekid ep wo jiwia.

Page 197: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 THESSALONIANS 3:1-2 194 1 THESSALONIANS 5:83

1-2 Am att i pi t-nako am em-chegitokch. Kum s-mahch matt am i kei g t-wehnag Timothy mat amwo him k am wo em-nei. Tt ahchim am hejel wihAthens kihhim t am. Timothy o si s-ap ahgachug gs-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh ab amjed g Christ. Kutthab i t-ahmat amwo him k amwo i em-gewkemhunk am wo i gewkai g em-wohochudadag. 3 Kumthab pi hedai wo shaꞌi dagito g Jiosh haꞌichu ahgaheg hekaj e-shoꞌigchudadag. Am am wa s-mahchmatt wo t-shoꞌigch id hekaj t-wohochudadag. 4 Idach wa heki hu am em-ahgid mach eda am em-wehmajkahim. Kum s-mahch mat wa woho hab ejuh. 5 Kunid s-gihug mat am hu wo i em-bijim gge Jiawul. Kut wo heki e wua g t-chikpan am em-shahgid. Nt pi ni-nako manis am baꞌich ep wo ineahi k hekaj am i kei g Timothymatwo s-maimamsam wabsh kia ab s-wohochud.

6T hemuch ia ep jiwia ab em-amjed k ia uꞌapa g s-ta hohhoꞌidam ahga ab amjed g em-wohochudadagch pihk em-elidadag. Am o t-ahgid mam chumhekid si s-ap am t-chegito ch hab wa masma chums-t-neidamk mach ahchim has i masma chum s-em-neidamk. 7 Muꞌi ach haꞌichu nakog ch muꞌi t-shoꞌigchud. K wabshaba g em-wohochudadag ab t-gewkemhun. 8 S-gegokim amki ab s-wohochud g t-kownalig Jesus. Kuch ab si t-nenenashanichud 9 chab si i hoꞌigeꞌelid g Jiosh mam hab wa masma ab t-mahkch g s-hehgig. 10 Chum ach hekid ab tahni gJiosh wehs t-ihbdagkaj matt wo wa ep em-neid k abwo i em-wehmt mamt s-ap ab wo s-wohochudad gJiosh haꞌichu ahga. 11Mat hems wo waꞌi t-hiwigi gt-ohg Jiosh ch t-kownalig Jesus matt am wo wa epem-nei.

12Ab ach tahni g Jiosh mat baꞌich ab wo i em-mahg gewkdag mamt hekaj wo si pihk e elidad ab aꞌaie wui ch ab ha wui g wehs hemajkam. 13 Kumt s-gegokim ab wo wohochudad g Jiosh ch ab wui wogawulkdask ab amjed g pi apꞌekam mamt pi wo hachuꞌijigk mat hekid ep wo jiwia g t-kownalig Jesuswehs ha wehm hegam mo d hemajkamgaj ch hekihu koi.

4Mo has mahs doakag d Jiosh hohhoꞌida.

1 Pegih, t-wepnag, am ach wa em-ahgid mamthas masma wo himad g e-doakag ch hab wo ho-hhoꞌidach g Jiosh. Ab amt bei g haꞌichu t-ahga.Kuch hemuch ab si em-tahni ch ab em-chehani amwehhejed g t-kownalig Jesus mamt baꞌich am habwo i junihid. 2 S-mahch ammach wa has masma amem-shelinid g gewkdajkaj.

3 Jiosh o em-tatchuid mamt ab wo si i e gawulkaipi apꞌekam amjed k wo si e nuhkud g hejel e-wehmkihkam wehhejed. 4 Ahpim chechoj amt wo s-mahchkmamtwo si s-ap ha hohnt am tahgio g Jioshch am hemajkam ha tahgio. 5Hegammo pi mahch gJiosh owabsh hejel e-tatchui wehhejed bebhe g uwi.Mt wabshaba ahpim pi hab masma wo be 6 k hab piab hu hedai wui pi ap has wo chuꞌi. Heki ach huam em-ahgid mat g Jiosh s-koꞌokam wo ha namkidmatp hedai am hab wo juh ihda pi apꞌekam. 7 Jioshat pi hab ahgk ab i t-gawulkai machs am hab wojunihid g s-uamhaꞌichu. Do tatchuijmatt dwohekia

s-apꞌekamk. 8 K heg hekaj ab t-mahkch g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. Hegai matp hedai wo s-ohhodihda mashchama at wo s-ohhod g Jiosh.

9 Heki atsh hu i em-tashogi g Jiosh mamt wo sipihk e elidad wehs ha hekaj g e-wehm wohochud-dam. K pi hab chum mahs machs am hu ep wo geem-oꞌohani ab amjed. 10Si amsh pihk e elid wehs hahekaj g e-wehmwohochuddam amwehsMacedoniajewed ch ed. Kuch wabshaba ab si em-tahni mamtbaꞌich am hab wo i e junihid. 11 Am g wo i e nakogmamt wo s-dodolimak ch am hab wo junihid g hejele-chikpan ch wo haꞌichu e gahgidad. Id ach wa hekihu hab em-ahgid. 12 Bamt masma pi hedai ab huwo hiwgad mas ab wabsh wo em-mah hegai mamhaschu i tatchua. T hegam mo pi mahch g Jiosh woem-nei mam s-chikpnadag k ab wo si has em-elidad.

T-kownalig jiwhiadag.13 Si ach em-tatchuid mamt wo s-mahchk g

wohokam ab ha amjed hegam mat heki hu koi. Thahawa pi wo i em-bijim g pi ap tahhadkam habmasma mat hab wo ha juh g pi wohochuddam.14Neh, ab at i wuhsh g Jesus muhkig amjed. Kuch s-wohochud ihda ch hekaj abwui neneamat g Jiosh abepwo i hawuwhas hegammat koi ab s-wohochudchg haꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus.

15 Hegam atsh wo i wuwha ab amjed g muhkigmatt koi an hu wo nam g t-kownalig Jesus.16 Wehpeg at ab wo si s-kaidam t-wai g anghil ha-geꞌejig. T g Jiosh kuikud ab haha wo kaida. T abhaha wo i hud g t-kownalig Jesus ab dahm kahchimt amjed. T hegammat heki hu koi ab s-wohochudchg Jesus ab wo i wuwha. 17 T hegam mat hedai ind wo kia dodakamk heg i tash ed ab haha wo i ehemapai ha wehm chewagi ch ed k an wo nam g t-kownalig. Kutt am i amjed chum hekid wo wehmajkg t-kownalig. 18Ab g wo si e gewkemhunad id hekajhaꞌichu ahga.

51 Pi o hab mahs manis am hu wo em-oꞌohani ab

amjed mas hekid hab wo i e juh ihda haꞌichu maniam ahg. 2Am amwa s-ap s-mahchmat chum s-aꞌagiwo e ai mat ep wo jiwia g t-kownalig Jesus. Neh, pio ta machima mas hekid wo i jiwia g s-chu ehskamchuhug ch ed, o mas hekid wo i e ai mat g uwi abwo taht g s-koꞌok k wo bei g ali. K hab waꞌap pita machima am ha wehhejed g pi e doꞌibiakam mashekid ep wo jiwia g t-kownalig. 3 Idam at hab wokaijjid mo wehs haꞌichu am wabsh i si s-apꞌe ch s-dodolima. T am wabsh wo si e ai mat wo e koꞌijid kpi wo e doꞌibia.

4 Kum eda ahpim e doꞌibiakam s-mahch ihda. Kpi hab chum mahs mat s-aꞌagi wo jiwia hegai tashem-wui hab sha masma mo g s-chu ehskam. 5 Jiosho haꞌichu t-tashogid. Kuch an uꞌukch g tonlig habmasma mo hegam mo am tash ed hihim. 6 Pegih,tt wo chum s-nenenashanik ch pi hab wo masmakmo g nawkkoi. 7 Hegam mo pi nenenashanik chnawkkoꞌo o am eda g s-chuhugam. 8 Kutt wab-shaba ahchim s-ap wo t-nahtokchid hab masmamo g shondal. T-wohochudadag ch pihk t-elidadago d wainomi lihwa t-wehhejed. Kuch ab wui t-gewpkadch mat g t-doꞌibiadag s-ap wo e nahto. K idhab sha masma mo g wainomi wonami t-wehhejed.

Page 198: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 THESSALONIANS 5:9 195 1 THESSALONIANS 5:289 Pi at hab ahgk ab i t-gawulkai g Jiosh mas wo t-namkid heg hekaj pi ap t-chuꞌijig k wabshaba habahgk mat g t-kownalig Jesus Christ wo t-doꞌibia.10 Heg at muh t-wehhejed k i wuhsh matt d wododakamk wehmaj. K wabsh chum has masma s-apꞌe chum achs wo heki hu koi o in d wabsh wo kiadodakamk mat wo jiwia. 11Mt heg hekaj ab wabshwo si aꞌai e gewkemhunad ch ab aꞌai haꞌichukaj wo ie wehmajk mam am hab wa e junihim.

Matsh I kuhgi g haꞌichu i ha shelinida.12Ab ach si em-tahni mamt s-ap ab wo ha neidad

g e-wanimeddam ch hegam mo am em-mashchamch ab shohbidch g pi apꞌekam em-shahgid. Do Jioshhab elida mo hab wua. 13Ab g wo si has ha elidad chs-ha hoꞌigeꞌidad no pi hab wua a Jiosh chikpan. Amg wabsh wo s-dodolim kihk e wehm.

14Ab ach si em-tahni mamtwo ha ahgidad hegammo s-papadma mat wo chikpanad. Ab g wo i hagewkemhunad hegam mo pi wihnam gegok am e-wohochudadag ed. I g wo ha wehmtad hegammo piha gewpdag ch ab wehsijj wo si ha bahbgi. 15Pi g amuhpam wo agwua mat hema s-koꞌokam wo em-juhk wabshaba chum hekid am wo i e nakogad mamt s-ap haꞌichu hab wo wuad ab aꞌai e wui ch ab wehs hawui g hemajkam.

16 Chum g hekid wo s-ap e tahtkkad. 17 Chum ghekidwo e hoꞌigeꞌidahunad. 18Ab gwo s-hoꞌigeꞌidadg Jiosh, chum atp haschu has wo i chuꞌigk. Id od Jiosh tatchui em-wehhejed ahpim mamt ab i ehemakoj g Jesus Christ wehm.

19 Pi g am hu wo shohbid g Hekia S-apꞌekamGewkdag. 20 Pi g am wo s-kaihogi hegam mo gJiosh ab ha mahkch g haꞌichu ahga 21 k wabshabawehs haꞌichu wo i aꞌappemad ch g s-apꞌekam abwo uꞌukchid. 22 Im g hu wehs hab wo i juhni g piapꞌekam.

23 Jiosh o ab t-mahkch g s-ap tahhadkam. Kuni abtahni mat wehs gam hu hab wo i juh g pi apꞌekamab em-amjed k wo si nuhkudad g em-doakag ch em-ihbdag ch em-hon mat d wo hekia s-apꞌekamk. Mtam hahawa pi wo ha chuꞌijigk mat ep wo jiwia g t-kownalig Jesus Christ. 24 Jiosh at ab i em-wai e wuik chum hekid hab junihim mo has i kaij.

25Am g wo t-wehhejed e hoꞌigeꞌidahunad.26Amgwo ha ahgid g t-wehmwohochuddammat

ab wo i s-t-hoꞌigeꞌel.27 Ni ab si em-chehani g t-kownalig Jesus

gewkdagkaj mamt am wo neꞌokchul ihda oꞌohanaam wehs ha wui g t-wehm wohochuddam amai.

28 Neh, ab at wo wa baꞌich i s-em-hoꞌigeꞌel g t-kownalig Jesus Christ.

Page 199: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 THESSALONIANS 1:1 196 2 THESSALONIANS 3:5

Id ash d Hema Ep Paul Oꞌohanaam ha Wui g Thessalonica t Am

Wohochuddam1 T-wepnag mam am kih Thessalonica t am:

Am ant ep wo i em-oꞌohani ahni Paul. K ia ni-wehmaj g Silas ch Timothy k ch am i ni-wehmaj.

Dam woho hemajkamgaj g t-ohg Jiosh ab i edagitok t-kownalig Jesus Christ wui.

2 Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christwehmch abwowabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Matsh hekid wo i e ai g geꞌe lodaita3Chum ach hekid ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh em-hekaj,

t-wepnag. Amamsh si i gewkahime-wohochudadaged ch baꞌich i si pihk e elid ab aꞌai e wui. 4 Kuchheg hekaj si s-ap t-tahtk ch wehsko ha ahgidahim gt-wehm wohochuddam ab em-amjed. Msh am em-shoꞌigchud nam pi ab s-wohochud g Jiosh. Kumsheda s-ap ab nakog g e-shoꞌigdag am wehhejed gJiosh. 5 Id o amwohokamchudmat am i em-apꞌech gJiosh e wehhejed k pi ab hu haꞌichu wo em-abch amlodaita ch ed. Am am e shoꞌigchud wehhejed g Jioshkownaltalig. K g Jiosh hab em-elidmamd s-apꞌekamch am wo i em-wahpki e-kihdag ed. 6 Jiosh at s-aphab wo juh g lodaita. Hegam mo em-shoꞌigchud atwo e shoꞌigch heg hekaj. 7Kumt ahpim wo e doꞌibiaab amjed g e-shoꞌigchudadag. Jiosh at hab wo juhihda mat hekid ep wo jiwia g t-kownalig Jesus abdahm kahchim t amjed. T ia wehmaj wo dada ganghiligaj k wo si s-gewkdagk. 8 T ia wehmaj ep woe chehgi g si geꞌe mei. T wo s-koꞌokam ha namkid gJesus hegammo pi mahch g Jiosh ch pi ab hu wohogelid g s-kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g t-kownaligJesus. 9Hegamat gamhuwo si i e gawulkai ab amjedg Jiosh kpi hekidwobei g geꞌe gewkdaj k chumhekidabwobeihid g s-koꞌok e-namkidadag. 10 Id at habwoe juh mat hekid ia ep wo jiwia g t-kownalig Jesus.Kut g gewkdaj am haha wo i chehgi mat t-doꞌibia kab i t-gawulkai e wehhejed.

11 Pegih, heg ach hekaj chum hekid ab t-hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui am em-wehhejed. Ab at iem-wai mamt wo e doꞌibia k d wo aꞌaligajk. M habhahawa s-junimk g s-apꞌekam ab s-wohochudch.Kuch ab tahni g Jiosh mat am e-tatchui oidk habwo em-juh k hab s-ap hab wo em-elidad. Jiosho gewkdag mat hab wo juh ihda mach ab tahni.12 Kumt ab wo si haꞌichuchudad g t-kownalig Jesus.T heg hab waꞌap ab wo si em-haꞌichuchudad. Jioshat si s-hemajim am i apꞌech g e-alidag wehm mat idhab wo em-juni.

2Matsh g Jiawul pionag ab wui wo kekiwua g Jiosh si

Kehsha1Bach wa em-ahgid mat ep wo jiwia g t-kownalig

Jesus Christ k ab ewuiwo i t-ui. 2Kush amhema em-ahgidmat heki huhab e juh. Pi g amwo shaꞌi e kudutk pi shaꞌi ha wohochud, chum as hems hab wabsh ewua mo heg am ha tashogid g Jiosh o atp hems em-ahgidmatt ahchimhabmasmahaꞌichu oꞌoha. 3-4Koi

at e ai. Hemho wa at wehpeg am hab wo e juh matmuꞌi ab wui wo gegokiwua g Jiosh hegam mo habchum kaij mo ab s-wohochud. T am hahawa hemawo i wuhsh g oꞌodham k wehs ha baꞌiwechkim d wopi apꞌekamk ch d wo si obgajk g Jiosh ch am wo iwah geꞌe cheopi ch ed am Jerusalem t am k am wodahiwua mat g hemajkam ab wo jiosht. Kut pi woha hiwigi mas haꞌichu ep wo jioshgak. T g Jiosh s-koꞌokam wo namkidad chum hekid.

5 Am am wa s-chegito mani wa am wa heki huem-ahgid ihda mani eda am em-wehmaj. 6-7 S-mahch am mo g pi apꞌekam an e shohbidch hemu.T wabshaba has tash in hu hab wo i e juh hegai moan shohbidch. 8-11T am haha wo i wuhsh hegai si piapꞌekamoꞌodham. T g jijawul ha-geꞌejig Satan abwomah g gewkdag. Kut hab wo juh g nahnko mahs s-hasig haꞌichu ch s-ta neidamam haꞌichu mat wo haiattogi g hemajkam. Kut hegam ab wo i s-wohochmo hedai d pi e doꞌibiakam. Jiosh at hab wo ha juhmat wabsh g haꞌichu iattogi ab wo s-wohoch no piidam s-hohhoꞌid g pi apꞌekam ch pi ab hu wo bei gwohokam mat hekaj wo chum e doꞌibia. T am hahawo jiwia g t-kownalig Jesus k si s-masma ab wo echehgid k ab ab wo ihbhe hegai si pi ap oꞌodham khekaj wo muꞌa k gam hu wo si i daꞌich mamt hebaiwo ha nehnich g jijawul. 12 T hegam mo e iattogidch ab s-wohochud hab waꞌap ab wo bei g s-koꞌok e-namkidadag.

Mamt am i e gawulkai mamt wo e doꞌibia13-14Mt wabshaba ahpim wo e doꞌibia ab amjed g

s-koꞌok e-namkidadag. Si o pihk e elid g t-kownaligJesus Christ em-hekaj. Kumt am wehmaj ab wo ehaꞌichuchudad. Gd hu i si wehpeg at am i apꞌech gJiosh mat g Hekia S-apꞌekam Gewkdag ab wo i em-gawulkai wehhejed. Kumt ab i s-wohoch ihda s-kehg haꞌichu ahgaj mach wa am em-ahgid. Id achhekaj ab i hoꞌigeꞌid g Jiosh. 15 Pegih, am ach wa em-mashcham ihda wohokam ch am ep em-oꞌohanidab amjed. Kumt s-wihnam wo gegokkad ch an wouꞌukchid.

16 Ab o t-wui si pihk e elid g t-kownalig JesusChrist g Jiosh t-ohg wehm ch ab si s-t-hoꞌigeꞌel.Kuch heg hekaj ab wui t-gewpkadch. 17 Ahchimach ab tahni mat ab wo i em-gewpkadch mamt g s-apꞌekam am hab wo junihid ch hab wo kaijjid.

3Mo g Paul ab i ha tahni g hoꞌigeꞌidahuna

1Ab g wo e hoꞌigeꞌidahun, t-wepnag, k ab wo tai gJiosh mat pi ab hu wo e shohbi g haꞌichu t-ahga abamjed t-kownalig Jesus. T muꞌijj ab wo si has i elid kab wo s-wohog el hab masma mo am hab e wua em-shahgid. 2Pi ap hehemajkam o pi ab hu wohochud gJiosh haꞌichu ahga ch ab t-wui gegok. Kumt am wosi e hoꞌigeꞌidahunad mat wo t-doꞌibia g Jiosh ab haamjed.

3 Jiosh at hemho wa am hab wo juhmo haschu i t-ahgid. S-mahch achmat ab wo i em-mah g gewkdagkwo em-nuhkudmat pi wo em-gehg g Jiawul. 4Damt-wehm wohochuddam. Kuch heg hekaj hab em-elid mam am hab junihim hegai mach ab i em-mashcham ch am hab wabsh wo i junihid. 5 Ch abi tahni g t-kownalig Jesus mat hab wo em-juh mamt

Page 200: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 THESSALONIANS 3:6 197 2 THESSALONIANS 3:18baꞌich wo i mai g Jiosh pihk elidadag k wo s-chunakogad hab masma mo hab masma g Jesus Christ.

Mattsh wo chum s-wapagimak6 Heki ach hu em-mashcham mamt wo s-

wapagimak. K eda haꞌi hegam mo d wohochuddams-papadma ch pi am hu oidch hab e junihim g t-mashchama. Ch ab em-chehani g t-kownalig JesusChrist gewkdagkaj mamt pi am hu wo ha wehmajk.7Am am wa t-neid mach wa pi shaꞌi papadma machwa am em-wehmajkahim. Kum am wa s-mahchmamt am chum t-oidk hab wo wa masmak. 8 Si achwa chikpan chum hems s-chuhugam k ed matt amwowa haꞌichu ha namkidad hegammach hedai i kiham dadha mamt pi haꞌichu wo heki gei t-wehhejed.

9 Bo hi wa chum mahs mach apꞌedag mamt abhaꞌichu wo i t-namkid nach pi d Jiosh pionag em-wehhejed. Chwawabshaba hejel t-dagioꞌidmatt amwo em-chehgi mamt has wo chummasmak. 10Bachwa em-ahgid mach eda am em-wehmaj mamt pi woha gegos hegam mo pi tatchua mat wo chikpanad.11Kah ach mo am em-shahgid haꞌi s-papadma ch pichikpan ch wabsh himchud g has ahgadag. 12 Ch absi ha chehani g t-kownalig Jesus Christ gewkdagkajch ab ha gewkemhun mat am wabsh wo i e bahbgi kwo chikpanad ch hekaj wo e dagioꞌidad.

13Kumt ahpimmamwabsh s-ap amhab e junihimam hab wabsh wo i junihid g s-apꞌekam ch pi wodagito 14 ch wabshaba wabsh wo dagito hegai matphedai pi ab hu wo wohog elidad ihda mani ia em-chehani. Tp hems ab wo wa bei g si edadag k am woi e apꞌech. 15 Am g wo s-chegitok mo pi d em-obgach wabshaba d em-wepnag mamt ab wo shohbidadhaꞌichukaj.

Mat ia i kuhgi g e-oꞌohana g Paul16 Chum at hekid am wo em-wehmajk g t-

kownalig Jesus. Kuch ab tahni mat chum hekidbaꞌich ab wo i em-mahkad g s-ap tahhadkam.

17 Ahni Paul ant ia hahawa si hejel haꞌichu wooꞌoha hab masma mani hab wa wua an wehs ni-oꞌohana ed. Mt hab masma wo s-mahchk mani dahni.

18 Neh, ab at wo baꞌich i s-em-hoꞌigeꞌel g t-kownalig Jesus Christ.

Page 201: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 TIMOTHY 1:1 198 1 TIMOTHY 2:11

Id ash d Paul Wehpeg Oꞌohana amTimothy Wui

1Ni-wehnag Timothy:Ia ant haꞌichu wo i m-oꞌohani ahni Paul mani d

kehshaj g Jesus Christ. Jiosh at ni-cheha mant wo iahgahi ab amjed g alidaj Jesus Christ. T hab ab wohiwgad g hemajkam mat heg am wo ha uꞌapa Jioshkihdag wui.

2Ab g ni-kaiham ahpi Timothymap d ni-alidag abi s-wohochudk g haꞌichu ni-ahga ab amjed g JesusChrist.

Ab owa si s-m-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownaligJesus Christ wehm ch ab wo wa baꞌich i m-mahkad gi wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Mash am haꞌi chum ha iattogid g wohochuddam3 Ab ani wa si s-ap m-ahgid mapt am wo wih

Ephesus t am mani wa am him gam hu wo himkMacedonia wui. Am g wabsh i dakad ch am wo si hakeshwua hegam mo g iattogi chum ha mashcham.4 Idam o chum ha mashcham mo g hohoꞌoki aꞌagidaab wehnags g Jiosh haꞌichu ahga ch ep chumha mashcham mat hemho wa wo s-chegitok g e-shohshonbad ha-chechgig. T wabshaba ihda ha-mashchama hab wo ha juh mat wo dagito g Jioshhab elida k ab wabsh aꞌai wo e neꞌowinad. Bat waꞌimasma wo s-mahchk g Jiosh hab elida mat ab wo is-wohoch g haꞌichu ahgaj.

5 Pt wo ha ahgi mat woho ab wo s-wohochudadg Jiosh haꞌichu ahga ch heg hab wo waꞌi junihidmo haschu s-mahch mo d s-apꞌekam ch hab pi woe kudutad. Id at hab wo ha juh mat wo i geꞌeda gha-tatchuidag. 6 Haꞌi at dagito g e-wohochudadagk hekaj wabsh ha wehm e neꞌowin. 7 Idam o habchum e elid mo d chehanig ha mashchamdam chwabshaba pi amichud g Jiosh haꞌichu ahga chum ashab e elid mo s-e mahchk ch neneok.

8-9 S-apꞌe o g chehanig. K wabshaba idam pi aphekaj am chum ha shohbidch hegam mo hab wua gs-apꞌekam. K eda g chehanig chum e hekaj mat woha shohbi hegam mo g pi apꞌekam hab wua. Idamo pi ab hu has elid g Jiosh ch pi ab hu wohog elid.Haꞌijj o s-ha muꞌamk chum hems g e-ohg o g e-jeꞌe.10 Haꞌijj o g s-totontom haꞌichu chegitok ch chumhems chum e uꞌuwichud o e chechojchud ch ewehmhab junihim g s-uam haꞌichu. Haꞌijj o ha lilsochudwabsh hejel e wehhejed ch ha iattogid ch ab haꞌichuha abchud g s-apꞌekam oꞌodham. Nahnko masma oabwui gegok gmashchamaj g Jiosh hegammo chumha mashcham g iattogi. 11 Jiosh o ni-nuhkudachudihda s-kehg haꞌichu e-ahga. K heg am t-tashogidihda mant em-ahgi.

Mash g Paul ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh12 T-kownalig Jesus oki hab ni-elid mant s-ap am

hab wo junihid ihda chickpan nat pi am i ni-kehsh kab ni-mahkch g gewdag wehhejed. Kuni heg hekajab si hoꞌigeꞌid. 13 Heki anid hu wa ha shoꞌigchudhegam mo ab s-wohochud g Jesus ch ab ha wuipi ap has ahg g Jesus. Kut eda heg ab si i s-ni-hoꞌigeꞌel nani pi pi ni-mahch ch hab junihim pi abhu wohochudch. 14 Si at s-hemajim ab ni-wui i e

tashogi. Nt hab ab i s-wohochud k ab i ni-hemakojwehmaj k ab wui a pihk ni-elid.

15-16 Neh, hema hab cheꞌidag o hab chuꞌig, “Iaat jiwia g t-kownalig Jesus jewed dahm mat wo hadoꞌibia g pi ap chuꞌijkam.” K id d si wohokam natpi ab si s-ni-hoꞌigeꞌel. Ni eda shahag wepo maniwa wehs ha baꞌiwechkim d si pi ap chuꞌijkam maniwa cheggia g t-doꞌibiakam Jesus ha shoꞌigchudchhegam mo ab s-wohochud. T heg ab wabsh ni-bahbgi mat wehs am wo ha chehgi g hemajkammatab wabsh wo ha bahbgi. Tp hems hab waꞌap ab wo is-wohochud k ab wo bei g pi ha huhugedam doakag.

17Neh,wehshaꞌichudahmodkownal g Jiosh chpita neidagma chpi hekid imhuhabwo i e juh. Kutt abwo si uhgk i ulin k ab wo hehgchulidad chum hekid.Neh, woho o wa ihda.

18 Pegih, ni wehnag, Timothy, heki o hu am i t-tashogid g Jiosh maptki am hab wo junihid ihdachikpan. Kuni ab ep i m-gewkemhun mapt hab wowa junihid. Hegai Jiosh haꞌichu ahga ab m-wui athab wo masmak mo g s-kehg cheggiakud. Pt hekajab wui kehkkad g ge Jiawul. 19 An g si uꞌukchidg e-wohochudadag ch heg hab wo waꞌi junihidmap haschu s-mahch mo d s-apꞌekam. Haꞌijj okipi hab masma ch hekaj padch g e-wohochudadag.20Hymanaeus ch Alexander oki haꞌi hegam ch pi aphas ahg g Jiosh. Nt gam hu i ha dagito ge Jiawul wuimat wo e shoꞌigchud k atp hems wo dagito g pi ape-chuꞌijig.

2Mat has Masma g wohochuddam ab wo ihmad g

Jiosh1 Si ani s-m-ahgidamk mapt wo haꞌichu ha ahgi

g t-wehm wohochuddam. Do si haꞌichu mat ab woe hoꞌigeꞌidahunad Jiosh wui. Pt wo ha ahgi mat abwo tahnid g i wehmtadag ch wo e hoꞌigeꞌidahunadam ha wehhejed g wehs nahnko mahs hemajkam.2 K hab ep mahs mat wo e hoꞌigeꞌidahunad am hawehhejed g kokownal ch uꞌusagakam mat idam s-ap hab wo junihid g e-chikpan. Kutt hab s-dodolimwo kihdagk ch wo s-ap t-tahtkkad. 3 Neh, id atwo hohhoꞌidach g Jiosh no pi d t-doꞌibiakam 4 chtatchua mat wehs nahnko mahs hemajkam wo edoꞌibia k wo s-mai g wohokam ab amjed.

5 Do waꞌi hemako g t-ohg Jiosh. K hab waꞌap dwaꞌi hemako g si Kehshaj ch d Jesus Christ ch d waꞌihegai mat i t-hemakoch g Jiosh wehm. Jesus Christat t-wepo e juh mat d wo oꞌodhamk 6 ch ab wo bei gs-koꞌok t-namkidadag k hab wo t-doꞌibia. Id o amt-chehgidch mo wehs hemajkam s-ha doꞌibiamk gJiosh. 7 Kut heg hekaj am i ni-kei mant wo i ahgahiab amjed g alidaj k wo ha mashcha g gawul mahshemajkam g wohokam. S-mahch ap wehs ihda.

8 Bant wo chei mat wahm g chechoj ab wo ehoꞌigeꞌidahunad Jiosh wui ch atp hems am wo uhgkuhꞌul e-nohnhoi. S-ap at haꞌichu hab wo elidad chpi wo shaꞌi s-bagak ab hedai i wui.

9 Kunt hab ep wo chei mat g uꞌuwi wabsh s-ap abwo e enigadadch ch ep s-ap hab wo juhkchid g e-moꞌo mat pi heg hekaj wo chum si e hahaschudad.10 Ab o ha ab mat chum hekid am hab wo junihidg s-apꞌekam ch heg amjed wo e chehgidch mo dwohochuddam. 11 Ab o d ep ha-wuikam mat wabsh

Page 202: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 TIMOTHY 2:12 199 1 TIMOTHY 4:12s-bahbagi ch s-dodolim abwo kaiham kwomahchidg Jiosh himdag.

12 Ahni ani pi shaꞌi ha hiwgid g uꞌuwi mas wo hamashcha g chechoj o am ha dahm wo e uhꞌulinchid.13 Ab o ha ab g chechoj mat am wo i ha wanim ghemajkam id eda himdag. Jiosh at wehpeg nahtog cheoj k am haha wabsh oidk nahto g uwi. Idamash wa hab chechgig Adam ch Eve. 14 Kush pi dAdambad mat e iattogi. Hegai uwi atsh e iattogid kmelchkwua g Jiosh chehanig. 15 T g Jiosh heg hekajab ha mah g uꞌuwi mat wo e shoꞌigch hekid am iha mamsijid g aꞌal. T wabshaba ab ha amjed womahsi g t-doꞌibiakam. Kut wo e doꞌibia matp ab wos-wohochudad g Jiosh chwo si pihk e elidadwehs hahekaj ch wo s-apꞌek ch wo s-e neimakad.

3Matsh has wo chum masmak g ha wanimeddam g

wohochuddam1 Tatchua o g si s-kehg chickpan hegam matp

hedai s-ha wanimelimk g wohochuddam. Neh, id od hab ha cheꞌidag ch dwohokam. 2Kunt amwo i em-chegitochmat has wo chummasmak hegammohabs-e junimk. S-ap at d wo oꞌodhamk. T hab pi hedaiwo e nako mas ab wo haꞌichu ha abch. Hemako atwo waꞌi hohnigk ch wo si s-e tahtkk wehs haꞌichu ked ch wo si s-ap hejel e nuhkudad ch s-ap haꞌichuam hab wo junihid ch wo s-chechojimak hegam hawui matp hedai am wo ha chehgio ha-kihki am. Abo ha ab mat wo s-mahchk mat has masma wo hamashcha. 3 Pi o hab chuꞌig mas wo nawkkoꞌod o s-hohtam wo babgatad o wo ha kawnid o heg waꞌi lialabwo si tatchuad. 4S-hemajim at amwoha dahmk ge-wehm kihkam. T g aꞌaligaj ab wowechok ch ab wosi has elidad. 5 Pi at has masma wo s-ap i ha wanimg e-wehm wohochuddam matp pi ap wo ha wanimg e-wehm kihkam. 6 Pi at d wo hema hegamk mathemuchab i s-wohochg Jioshhaꞌichu ahganat pi amhu wo chum si e haschudad ch wo i gei hab masmamatsh wa g ge Jiawul hab e juh. 7Heg amt am wo ikei mo chumhems g pi wohochuddam ab si has elid.T hab pi hedai ab hu haꞌichu wo chuꞌijigch mas heghekaj wo i wua g ge Jiawul.

Mat has wo chum masmak g i ha wehmtdam8T habwaꞌap s-ap dwo oꞌOdhamk hegammo am i

ha wehmaj g ha wanimeddam. Pt wo ha ahgi mat piwo chu iattomk ch pi wo nawkkoꞌod ch pi heg waꞌilial ab wo tatchuad. 9 Do si haꞌichu mat am wo siwehs s-ap oidad g Jiosh haꞌichu ahga ch heg hab wowaꞌi junihid mo haschu s-mahch mo d s-apꞌekam.10 Wehpeg amt am wo i ha mamche k am haha woi ha chuhcha matp s-ap am hab wo masmak.

11 Uꞌuwi chikpandam at hab waꞌap s-ap d wouꞌuwik ch pi wo chu ahgamk ch pi wo nawkkoꞌod chpi wo chu iattomk.

12 Idam i ha-wehmtdam at hehemako wo wehmkihkamk ch hab waꞌap s-ap wo ha dahmk g e-aꞌaligach s-apwohimad g e-kihdag. 13Hegammat s-ap habwo juh g e-chikpan at pi wo has e elid k si s-gewkamam hab wo junihid. Kumt ab wo si has ha elidad.

Mat haschu am i t-tashogi g Jiosh.14-15 Bani chum ni-tahtk mant s-hohtam am wo

i m-chehgim. Tp wabshaba hems pi wo ni-apꞌet.

Kunt heg hekaj am wo haꞌichu i m-oꞌohani. Kumt idab wo s-mahchk mamt has masma hab wo e junihidmamt s-ap wo himchudad g Jiosh himdag. DamJiosh hemajkamga ch d nuhkuddam g wohokam.16 Pi o wa ta machima matt has masma wo s-apꞌekamk am Jiosh tahgio. T wabshaba id am i t-tashogi g Jiosh. K d wohokam ihdamo an hab chuꞌigneꞌi ed:T-wepo at hab e juh g Jiosh alidag k an e mahsid.T g Hekia S-apꞌekam Gewkdag amwohokamchmo d

s-apꞌekam.S-ta neidamam at hab e juh, chum hems g anghil ha

wehhejed.S-kehg haꞌichu ahga ab amjed o an e ahgahim

nahnko mahs hemajkam ha wui.T muꞌi hemajkam ab s-wohoch.Kut am uhpam ep i bei g Jiosh dahm kahchim wui.Neh, pi at hedai wo shaꞌi e nako mas wo piwohokamch ihda wohokam.

4Mat an haꞌi wo i wuwha mat g pi wohokam wo ha

mashcha1 Si o tasho am i ni-tashogid g Hekia S-apꞌekam

Gewkdag mat ab wo i e ai g tash mat muꞌi wo dagitog e-wohochudadag. Haꞌi at wo ha mashcha g iattoginat pi g jijawul wo i ha wahmud. T muꞌi hemajkamab wo ha wohog el. 2Hegammat chum hekid wo haiattogidad at pi wo shaꞌi e kudutad heg hekaj nat piged hu wabsh wo i ha apꞌet. 3 Idam o ha mashchammod pi apꞌekammatwo e hohont ch ep pi ha hiwgidmas wo koꞌad g has mahs haꞌichu hugi. K eda wehsihda d Jiosh nahtoi ch am wa s-apꞌe am t-wehhejed.Ahchim mach s-mahch g wohokam att hekaj ab wohoꞌigeꞌel g Jiosh k ab wo ui g nahtoij. 4 Jiosh atwehs haꞌichu nahto. K wehs s-kehgaj. Tt hekaj abwo i hoꞌigeꞌid k ab wo ui. 5 Bo kaij g Jiosh mat ghoꞌigeꞌidahuna am wo i apꞌech nenaj ed.

Mamt has masma d wo s-ap piongajk g Jesus6 Dapt wo s-apꞌekam piongajk g Jesus Christ

maptp am wo i ha ahgi g t-wehm wohochuddamihda haꞌichu mashchama. Kupt an wabsh s-apwo uꞌukchid g e-wohochudadag ch wehs haꞌichumashchama ab amjed map hab hi wa masma hab ewua.

7Pi g amhabmasma hekaj g hohoꞌoki aꞌagidamasd Jiosh haꞌichu ahga. Pi at hab wo em-juh mamtwo s-aꞌapꞌek am Jiosh nena ed. Am apt wo si emashchamad mapt am hab wo junihid s-apꞌekamhimdag.

8 S-apꞌe mapt wo e momoisha k wo s-gewkk. Kwabshaba ab him g tash mat wo huhug ihda. Kheg hekai baꞌich i s-apꞌe mapt wo i e gewkai am e-wohochudadag ed. Id o ab m-mahkch g s-apꞌekamdoakag idani ch imhab i baꞌich. 9 Do si wohokamihda haꞌichu ahga. K hab chuꞌig mat wehs ab woi chum s-e wohoch. 10 Jiosh at wehs wo ha doꞌibiahegam mat ab wo i s-wohoch g haꞌichu ahgaj k amwo i e gewpkai wui. Kuch ab s-wohochud ch heghekaj am si t-nakog ch muꞌi haꞌichu ab nakog mattwo ha ahgi hemajkam ab amjed ihda. 11 Am g i hamashcham ihdamanim-ahgid k ab i ha chehanimatam hab wo junihid. 12 Bapt masma s-ap hab wo e

Page 203: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 TIMOTHY 4:13 200 1 TIMOTHY 6:5junihid ch s-apwo neokad. T pi hedai pad has wom-elidadmap dwabshwechij hemajkam. Ab g si pihk eelidadwehs hawui chwo si e nuhkudad chpi habwojunihid g pi apꞌekam. T hab wo e chehgidahid g em-wohochudadag. 13 Am g i e nakog mapt am wo waneꞌokchulidad g Jiosh haꞌichu ahga am ha-namki edchwohamashchamad ch amwo i ha gewkemhunad.14 Neh, ha wanimeddam at was e hoꞌigeꞌidahu m-wehhejed k ab m-taht. T wa hegam mo d Jioshhaꞌichu i tashogiddam am ahmat has mahs chikpanabm-mah g Jiosh. Pegih, amg i e nakogad ch heg amhab wo junihid. 15 T hab ab wo i e gewkemhunad gwohochuddam an m-neidch. 16 Si g s-e nenꞌoid maphas e junihim ch haschu ha mashcham k hekaj piwabsh wo heki wua g e-doakag. T hegammat ab wom-kaiha hab waꞌap pi wo heki wua g e-dodakag.

5Matt has wo chum t-junihid am ha wui g t-wehm

wohochuddam1 Pi g ab wabsh si chehmod g keli oꞌodham k

wabshaba ab wabsh wo s-ap haꞌichu kakke habmasma mapt g hejel e-ohg hab chum masma habwo juhkchid. Wechij oꞌodham apt habmasma ab woha neidad mo d m-wepnag. 2 ch g oꞌoki hab masmamap g e-jeꞌe ch g wechij uꞌuwi hab masma mo d m-uꞌuwiga. Pt wabsh si s-ap wo ha chegitokad.

3 Am g ha ahgid hegam mo am hemiap e mihsh-mad mat wo ha nuhkud hegam mo d si heheꞌejelwiꞌikam uꞌuwi. 4 K wabshaba pi ab hu ha ab maswo ha nuhkud hegammo ge aꞌaliga. Idam ha-aꞌaligaat wo chum ha nuhkud nat pi ha geꞌegel. K d Jioshtatchui mat aigo epai wo i ha wehmtad, 5Hegammowoho d si heheꞌejel wihpkam o heg ab waꞌi hiwigJiosh ch chum hekid ab tahni g i wehmtadag. Idamamt wo ha nuhkudad 6 ch wabshaba wabsh wo hadagito hegam mo wabsh e gahgid g s-tahhadkam.7Neh, pt wo ha ahgi hegam mo e wehm mihshmadmat hab wo juh ihda mani m-ahgid. T hab pi hedaihas wo ha ahgad. 8 Hegam mat pi wo ha nuhkud ge-hajuni o baꞌich d i pi apꞌekam mo g mischini.

9 Pi at an hu wo ha ui g wechij uꞌuwi mat wo hanuhkud. Hegam mat wo i ha wehmtad at wo aiskg chuhdpo wehst-mahm aꞌahidag ch d wo hegamkmo s-ap e nuhkudahim g e-kunbad wehhejed 10 chs-ap ha geꞌegel g aꞌal ch s-ap ha nuhkud g Jioshwohochuddam ch wehsko s-e mahch mo haꞌichukaji hawehmt hegammo tatchua g i wehmtadag, chumas hems pi d wo ha-machigak.

11-12 Wechij uꞌuwi atp hems ep wo s-kuhkuntammo eda hab chum kaij mat pi hab wo e juh k wabshwo chikpani g Jiosh, neh, k hab masma wo e chuꞌi-jigchud k gam hu hab wo i e juh ab amjed g Christ.13 Haꞌi atp hems wabsh wo s-e papadmakamch anoiopodch ha-kihki oidch, wahm baꞌich i pi apꞌe matwo mai g has ahgadag k an wo gantanad g pi kehghaꞌichu ahga. 14-15Haꞌi at heki hu hab masma hab ejuh k am i oi g Jiawul. Id o hekaj baꞌich i a-apꞌe matg wechij uꞌuwi ep wo kuhkunt k wo mahmadt k wos-ap dagioꞌi g e-kihdag. T heg hekaj g t-obga pi wo enako mas wo pi ap has t-ahgad.

16 Am g ha ahgid g uꞌuwi mat wo i ha dagioꞌi gheheꞌejel wihpkam e-hajuni k pi ab hu hedai wo

mohtoꞌi. Hegam mo am hemiap e mihshmad athegamwowaꞌi ha dagioꞌimo d si heheꞌejel wihpkam

17Am gwehs ha ahgidmat ab wo si has i ha elidadhegammo d kekel em-wanimeddam ch s-ap am habjunihim g e-chikpan, wahm hegam mo si chikpanch hab junihim g mashchama ch mihshmda. 18 Ano oꞌohanas Jiosh heki hu oꞌohana ed:Pi g an hu wo bishdad g woiwis chini mat wo

kehimunad g haꞌichu em-bahidag.T amwowa ha kamshshapad g haꞌichu em-bahidag.

Deuteronomy 25:4K hab d ahga ihda mamt hab waꞌap wo ha namkidadhegam mo hab junihim g chickpan, chum hems gJiosh pionag.

19 Pi g ab hu kaiham g haꞌichu abchuda ab hema iha ab idam kekel, heg hi wamat gohk o waik hab wochei mo si s‑ap s‑mahch haꞌichu ab ha amjed, mt amhaha wo i mamche. 20 Am apt hemajkam ha kailidk wo si s‑ha kehꞌel hegam mat hedam pi gam hu wodagito g pi apꞌekam. T hab masma wo s‑e gihugadhaꞌi ehp.

21 Am g wehs wepo masma hab ha juhni idammani m‑shelinid k pi hedai shaꞌi gam hu wo igawulkai. Id ani si s‑bahbagi ab m‑chehani am hatahgio g Jiosh ch Jesus ch am ha tahgio g hekias‑apꞌekam anghil.

22Pi g amwabsh si s‑e hohtkid mapt amwo hemai kei mat wo chikpani g Jiosh. Tp hems d pi apchuꞌijkam. Kut d wo m‑chuꞌijig mapt s‑hohtam ami kei. 23-25 Haꞌi o g pi ap ha‑chuꞌijig am tasho eneid. Kum s‑ap s‑mahch ch pi woho am hu wo i hachuhcha idam. K wabshaba haꞌijj pi am hu tashoe neid g ha‑chuꞌijig. Mt heg hekaj am wo si i hamamche mamt hedai am wo i ha chuhcha. (25) Khabwamasma g s‑kehg ha‑chikpan am tasho e neid.Chum as hi wa pi am hu i si tasho chwabshaba pi woehsto g s‑kehg ha‑chikpan imhab i baꞌich.

(23) Neh, s‑e g nenꞌoidk, Timothy. Pi o kehgaj gshuhdagi amai. Kupt amwo shaꞌal wehnad g nawait.T hab pi wo m‑mumkichudad hegai shuhdagi.

61Hegam wohochuddammo d nenehol at ab wo si

has ha elidad g e‑aꞌamo. T heg hekaj pi hedai wo hasahgad g Jiosh ch pi wo has ahgad g t‑mashchama.2Hegammo g ha‑aꞌamo hab waꞌap d wohochuddamat baꞌich ab wo i si has ha elidad ch baꞌich i s‑ap woha chikpani nat pi g ha‑chikpan d wo ha‑apꞌedagk gha‑wehm wohochuddam.

Matt pi heg waꞌi lialkaj wo si pihk t‑elidadId apt hemho wa wo i ha mashcham k hekaj

wo ha mihshmad mani wa m‑ahgid. 3-4 Ho owabsh chum si e hahaschud ch d wabsh pi haꞌichumahchim hegam mat hedai i pi heg hekaj wo hamashcha t‑kownalig Jesus Christ mashchama. Hego d wohokam t‑mashchama ch am t‑tashogid gs‑apꞌekam himdag. K idam wabsh tatchua matwo ha neꞌowinad ch wo ha kawnid. Id o wabsh iwahmud g hehgamdag ch bagatalig ch pi ap has ah-gadag. 5 Kut hegam wo ha kawhainad matp hedampi ap haꞌichu chegito ch pi mahch g wohokam chhab chum elid mat g oꞌodhamwo s‑e kaisch id hekajt‑himdag.

Page 204: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 TIMOTHY 6:6 201 1 TIMOTHY 6:216Kwabshaba id d s‑wohokam s‑t‑kaisdagmatt wo

himad g s‑apꞌekam ch wo si s‑ap t‑tahtkkad, chumachs pi haꞌichu wo edgidad. 7 Pi ach haꞌichu shaꞌiuꞌad ch inmahsi id dahm jewed chpi haꞌichu shaꞌi bek wo hih. 8Heg o amwa chum s‑apꞌe am t‑wehhejedmatt ab wo wa al heꞌes haꞌichu koꞌad ch ab s‑ap wot‑enigadadch. 9Hegam mo s‑e kaischudamk at heghekaj hab wo s‑junim g pi apꞌekam. T g ha‑tatchuigam hu hab wo i ha juh ab amjed g Jiosh. Kut haꞌiep wo ha padch. 10 Nahnko mahs pi apꞌekam o abshohshon heg amjed mat hema heg waꞌi lialkaj wosi pihk e elidad. Haꞌi at heg hekaj im hu hab i e juhab amjed g e‑wohochudadag k oi wa muꞌi haꞌichu piap tahhadkam ab nako.

Haꞌichu i shelinida am Timothy wui11Pi g habmasma hab e juhnimo hegammani am

ha ahg nap pi d Jiosh chikpandamga. Id apt eda amwo i e nako s‑apꞌekam ch e‑wohochudadag ch pihkelidadag ch haꞌichu nakogadag ch hemajimataligmapt wo wepo chuꞌigk mo g Jiosh. 12 Am g si egewkad wehhejed g Jiosh k wo s‑wihnam uꞌukchidg e‑wohochudadag mapt hekaj am wo i wah Jioshkihdag ed hab masma mat g s‑melidkam hab wo ejuh mat wo ha gehg.

Id at hekaj ab i m‑bei g Jiosh mapt wa am sis‑kehg ah g e‑wohochudadag am muꞌi hemajkamha kaichudk. 13-14 Bapt wabsh masma hab wo e juhmatsh wa g t‑kownalig Jesus natsh pi heg s‑ap ahg wohokam am tahgio hegai geꞌe kownal mo habchehgig Pontius Pilate. Kupt wehs am hab wo juhihda mani m‑ahgid k ab wo ai mat ab ep wo i hih gJesus. T hab pi hedai ab hu haꞌichu wom‑chuꞌijigch.Id ani ab si m‑chehani am tahgio g Jesus ch amtahgio g Jiosh. Jiosh o ab ha mahkch g doakag wehshaꞌichu dodakam ch ab ep wo i m‑wehmt mapt habwo juh g ni‑chehanig.

15 Jesus at ia ep wo i e chehgi heg i tash edmo kehshch g Jiosh. Jiosh o si s‑hemajima chwehs haꞌichu nuhkud ch d kownal wehs ha dahm gkokownal. 16ch pi hekid hamumkku. Pi o hedai neidch pi hedai wo e nakomaswo nei. An o haꞌichug habmahs tonlig ch edmat pi hedai wo e nakomas ab womiabi. Pi at hekid wo huhug g gewkdaj. Kutt ab wosi has elidad chum hekid. Neh, bo masma.

17 Ab g i ha chehani hegam mo d s‑kakais matpi wo si e hahaschudad heg hekaj haꞌichu e‑enigach pi ab hu wo hiwgad ch wabshaba ab wo hiwgadg Jiosh. Heg o wud mo s‑baꞌama ab t‑mahk wehshaꞌichu mach haschu i hekaj s‑ap t‑tahtk. 18 Ab g iha chehani mat am hab wo i junihi g s‑kehg chikpanha wehhejed hegam mo tatchua g i wehmta k pi wochu daꞌad ch wo haꞌichu ha hoꞌidad g shoꞌigkam. Ido d woho s‑kaisdag. 19Bo masma heg wa wepo mo etoꞌidahim g s‑namkig haꞌichu an dahm kahchim ched hekaj wo si s‑ap tahtkkad chum hekid.

20 Si g s‑ap nuhkud hegai mamt abm‑nuhkudach.Pi g am hu ha wehmajk hegam mo wabsh pehegi eneꞌowin heg hekaj mo hab chum elid mo d haꞌichumahchig. Id at pi wo shaꞌi i t‑wehmajk matt baꞌich is‑ap wo s‑mai g Jiosh. 21Haꞌi o hab chum e ahg moedgid ihda mahchig ch oi wa wabsh heb hu wua ge‑wohochudadag.

Neh, Jiosh at wo wa s‑m‑hoꞌigeꞌel.

Page 205: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 TIMOTHY 1:1 202 2 TIMOTHY 2:12

Id ash d Hema Ep Paul Oꞌohanaam Timothy Wui

1Ni-wehnag Timothy:Ia ant ep wo haꞌichu i m-oꞌohani ahni Paul mani

d kehshaj g Jesus Christ. Do Jiosh tatchui mant woi ahgahi ab amjed g alidaj. T hab wo bei g wechijdoakag hegam mat ab wo i s-wohoch ab amjed galidaj hab masma mash wa heki hu hab kaij matshhab wo e juh.

2 Ab g ni-kaiham ahpi map d ni-alidag t-wohochudadag ed.

Ab owa si s-m-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownaligJesus Christ wehm ch ab wo wa baꞌich i m-mahkad gi wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Mash g Paul am i gewkemhun g Timothy3Chumani hekid ab si hoꞌigeꞌid g Jioshmani hekid

i ni-hoꞌigeꞌidahun m-wehhejed. Jiosh ash wa am hatashogid g t-shohshon matt has masma wo himad gt-doakag ch ab wo si has elidad. Kuni hab masmahab ni-wua ch hab pi shaꞌi ni-kudut. 4 P ahpi habwaꞌap ab s-wohochud g s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh.Kuni s-chegito mapt si pi ap e taht mant hekid ami m-dagito. Kuni s-m-neidamk mapt ep wo si s-hehgigk. 5 Am apt ha oidk hab e juh g e-huꞌul Loisch e-jeꞌe Eunice mapt ab i s-wohoch g Jiosh haꞌichuahga.

6 Pt wo s-chegito matt ab toa g t-nohnhoi m-abk am m-wehhejed t-hoꞌigeꞌidahu. T g Jiosh ab m-mah g gewkdag k am m-chehgi mapt has i mahschikpan hab wo junihid wehhejed. Pegih, pt wo ie gewkad k am hab wo junihid. 7 Jiosh at ab t-mahg Hekia S-apꞌekam Gewkdag mat an wo t-uꞌukchidch ab wo t-mahkchid g gewkdag ch pihk elidadagch dodolimadag ahchimmach d hemajkamgaj. Kuttheg hekaj pi haꞌichu wo shaꞌi ehbidad.

8Pegih, pt pi haswo e elidad amwehhejed neokchg t-kownalig Jesus ch hab wa masma pi has woe elidad ab ni-amjed mani wehhejed d lihso. Abo t-mahkch g Jiosh g gewkdag matt am wehhejedwo t-shoꞌigch. Kupt wo si nako g e-shoꞌigdag amahgachugch g s-kehg haꞌichu ahgaj. 9 Do Jiosh matt-doꞌibia ab pi apꞌekam t amjed. Pi att has masmahas wo t-juh k wo t-doꞌibia. Gd hu i si wehpeg at ami apꞌech mat wo s-t-hoꞌigeꞌel am gahi wuhshanim ge-alidag Jesus Christ matt d wo Jiosh hemajkamgak.10 Ia at jiwia g t-doꞌibiakam Jesus Christ k am it-tashogi g Jiosh hoꞌigeꞌidadag. Kah att g s-kehghaꞌichu ahgaj k s-mai matt has masma s-ap am wogahi wuwha g muhkig edgidch g pi ha huhugedamdoakag.

11 Jiosh at am i ni-kei mant wo ahgachugad g s-kehg haꞌichu ahgaj ch wo ha mashchamad. 12 Kuniheg hekaj hab muꞌi ni-shoꞌigchud ch pi shaꞌi hasni-elid id amjed nani pi s-mahch hegai mani abs-wohochud. T heg wo e nako mat s-ap wo ni-nuhkudad mant wehs am hab wo juh mat haschuwehhejed ab i ni-gawulkai k ab wo ai mat ep wojiwia.

13 Ab ani m-mashcham mo has chuꞌig g Jioshhaꞌichu ahga. Kupt heg wo waꞌi ahgahid nap pi

heg s-wohochud ch ab si tatchua g Christ ch dhemako hegwehm. 14Amo t-eda g Hekia S-apꞌekamGewkdag ch ab t-mahkch g gewkdag. Kutt hekaj amwo si s-ap nuhkud g s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh.

15 Am ap wa s-mahch mat ia wabsh i ni-dagitohegam mo ab Asia t amjed ia ni-wehmajkahim,chum wa g Phygelus ch Hermogenes. 16-17 K wab-shaba g Onesiphorus pi has e elid mani d lihso ch ani ni-gahghi ia jiwiak Rome kihhim t am am hugkammat ni-cheh k muꞌikko ia i ni-chehgimed k ab ni-mamka g s-ap tahhadkam. Kuni ab tahni g Jioshmatbaꞌich ab wo i s-ha hoꞌigeꞌel hegam Onesiphorus.18 Jiosh at wo wa s-hoꞌigeꞌel g Onesiphorus heg itash ed matt ab wo nam g Jiosh. S-mahch ap matheꞌes haꞌichu s-ap am hab ni-juni g Onesiphorusamai Ephesus kihhim t am.

2Matt hab wo chum masmak mo g si shondal

1 Jiosh o si s-hemajim ab t-mahkch g gewkdagahchim matt ab i t-hemakoch g Jesus Christ wehm.Kuni heg hekaj m-ahgid mapt s-gegokim wo himadg e-chikpan wehhejed. 2 Muꞌi hemajkam ani hamihshmad m-kaichudch. Kupt ahpi epai wo hamashcha hegam mat am wo i e nakog k haꞌijj epaiwo ha mashcha ihda.

3 Neh, bapt masma wo e shoꞌigch mat g shondalam hab junihidch g e-chikpan am wehhejed g JesusChrist. 4 S-mahch ap mat g shondal wehs hab wojunihid hegai mat g uhgchugaj ab wo cheha ch pihaꞌichu wo hiwigi mas wo shohbi. Kupt ahpi habwaꞌap wo masmak am wehhejed g Jiosh.

5 S-mahch ap mat g s-melidkam pi ab hu wo beig e-gehgewi heg hi wa mat am hab wo junihid gha-chehanig. Kupt ahpi hab waꞌi masma wo beig e-gehgewi mapt am Jiosh tatchui oidk hab wo ejunihid.

6Hegaimo si chikpan g e-esha at wehpeg abwo uig e-oda mat wo bai. Kupt ahpi hab waꞌap ab haꞌichuwo i nei am chikpank g Jiosh wehhejed.

7Am g i oidahim ihdamani m-ahgid. T g Jiosh amwo i m-wehmt mapt wo s-amich.

8 Jesus Christ o hab waꞌap d oꞌodham ch ab s-apnakog g shoꞌigdag. T g Jiosh ab uhpam i wuhshadheg i dahm mat muh. Do ihda s-kehg haꞌichuahga mani am ahgachug. Kupt am wo oidahid mathaschu ab nako g Christ ch s-ap ab wo nako g e-shoꞌigdag. 9 Ni ahni hab waꞌap ni-shoꞌigchud amahgachugch ihda s-kehg haꞌichu ahga hask mamep ge ni-wulshch g e hukshchim wapainomikaj habmasma mantp d si pi ap hemajkam. K wabshabag Jiosh neꞌoki pi e wulshch. 10 Am ani wabsh i ni-dagitokch mantp haschu ab wo i nako ha wehhejedhegam mat g Jiosh am i apꞌech mat wo e doꞌibia.Idam at ab wo i s-wohoch g haꞌichu t-ahga ab amjedg Jesus Christ. T g Jiosh chum hekid ab wo si has haelidad. 11Do si wohokam ihda hab ha-cheꞌi:Chumatt hekid dwododakamkgChristwehmmach

hedai ab i t-dagitokch wui nat pi t-wehhejedmuh.

12 T heg ab wo t-hiwigi matt wo i wehmt am eda gkownaltaligaj ahchimmatt an wo uꞌukchid gt-wohochudadag am t-shoꞌigdag ed.

Page 206: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 TIMOTHY 2:13 203 2 TIMOTHY 3:17Twabshaba im hu habwo i e juh ab ha amjed hegam

mat wo dagito g e-wohochudadag.13Hemho wa at am hab wo juh mo has i kaij.Kut pi gam hu hab wo i e juh ab t-amjed, heg hi wa

mattp wo dagito g t-wohochudadag.Mat has masma d wo s-ap chikpandamk

14 Am g i ha chegitochud ihda mani wa m-ahgidk ab ha shohbid g Jiosh gewkdagkaj mat pi wabshpehegi wo neneokad ch pi wo e cheggiad. Id at woha padch hegam mat wo kaiha. 15 Am g si i e nakogmapt d wo si s-ap piongajk g Jiosh ch si s-ap am woha mashchamad g Jiosh wohokam mapt pi wo shaꞌisi e elidad.

16-18 Haꞌi at dagito g wohokam k ha mashchammat heki hu ab i wuwha g koꞌi muhkig amjed.Gohkajj idammo id hekaj ha iattogid o dHymanaeusch Phyletus. K g ha-mashchama padchud g ha-wohochudadag hab masma mat g pi kehg hihwdagwo em-cheawuagi. Pi g ha wehm aꞌagad g ha-mashchama. Gm at hu hab wo i m-juh ab amjedg Jiosh. 19 T wabshaba g Jiosh s-wihnam shondadg e-neꞌoki mat pi hedai wo shaꞌi gawul juh. K anoꞌohanas:Jiosh o s-ha mahch mo hedai woho ab s-wohochud.

Numbers 16:5K an ep oꞌohanas:Matp hedai hab wo chei mo d Jiosh hemajkamga k

hemho wa gam hu hab wo i e juh ab amjed gpi apꞌekam. Psalm 34:14

20 Neh, matp hems am wo haꞌichugk g nahnkomahs hohashahaꞌa am s‑kais kih ed. Tp hems haꞌid wo ohlak ch haꞌi d wo plahtak ch haꞌi d wo uhsk chhaꞌi d wo bidk. Kut wo e hekaj hegam mo s‑namkigha wehhejed g s‑has hahaꞌichu. T g pi namkigchuwabsh chum has masma wo e hekaj. 21 Pegih,t g Jiosh hab wa masma si s‑has haꞌichukaj wot‑hekaj mattp hedai wo t‑kegchudch ab amjed g piapꞌekamnatt piwo t‑nahtokch chwo i t‑gawulkadchwehhejed.

22 Pegih, pi g am i e dagito pi apꞌekam ch ed kam s‑ap wo i e gewkadch s‑apꞌekam k ed ch am habwo junihid mapt haschu wo ha ahgi ch wo si pihke elidad wehs ha hekaj ch wo si s‑ap e tahtkkad abha wui g e‑wehm wohochuddam. T hegam mo abihm g Jiosh ch s‑ap haꞌichu chegitom‑wehm habwomasmak. 23 Bant ep wo chei mapt pi wo ha neꞌowihegammatwabshwohas hu kaijjid ch pi emahch cheneꞌowin. S‑mahch apmat id amwabshwohauꞌapakawhaina ch ed. 24 Jiosh pionag at pi wo chum hakawhainad ch wabsh wo si s‑hemajimak ab wehs hawui ch wo si s‑ap hamashchamad 25 ch si s‑hemajimwo ha shohbidad hegam mat ab wui wo gegokiwuach wo ha mashchamad. Tp hems ab wo ha mah gJiosh g apꞌedag mat wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoik ab wo s‑mai g wohokam. 26 T hab masma uhpamwo bei g s‑ap e‑chegitoidag k wo e doꞌibia ab amjedg Jiawul.

3Matsh has wo chuꞌigk g hemajkam si oidch tash ed

1 Si g s‑chegitok mat wehs haꞌichu wo s‑hasigkmat d wo i ha oidch tatshk. 2 Hemajkam at wos‑chu daꞌad ch wo si pihk e elidad g lialkaj ch wo

chum si e hahaschudad. Muꞌi hemajkam at wo aꞌais‑koꞌokam has e ahgad ch pi ab hu uhpam wo inodgidad g s‑apꞌekam. Muꞌi at wo has ahgad g Jiosh.T g aꞌal pi ab hu wo wohog ha elidad g e‑geꞌegedga.3Muꞌi hemajkam at wo pi aꞌamdagk ch pi hedai hahekaj wo pihk e elidad ch haꞌichu wo e iattogidadab aꞌai e amjed ch wo s‑ta ehbidamak ch wo s‑takekeꞌidamak. Muꞌi at wo s‑ohhodad g s‑apꞌekam.4Muꞌi at pi ab hu wo ha tatchuad hegammo d chumha‑naipijju ch has am wabsh wo si e wuad ch piab hu wo tatchuad g Jiosh ch wabshaba g pi kehgs‑tahhadkam ab wo tatchuad. 5Hemajkam at hi wowa emihshmdad chwabsh pi wowohochudad hegaimohaschu ab chumkah ch imhuhabwabshwo i juhg Jiosh gewkdag. Pi g am hu ha wehmajk idam habmahs hemajkam.

6 Haꞌi at am wabsh ep wo si i wahpkad ha‑kihkied ch wo s‑ap ha iattogi g uꞌuwi. T hegam mopi gewkpdag am e‑wohochudadag ed ab wo hakaihamad no pi tatchua g pi apꞌekam ch e kudutg e‑chuꞌijigkaj 7 ch pi mahch g wohokam, chum ashems hi wa chum s‑mahchimk. 8 Hegam mo haiattogid o ab wui gegok g wohokam hab masmamo wa Jannesbad ch Jambresbad ab wui gegok gMosesbad. Ho o wabsh pi ap haꞌichu chegito ch dep hegam mat pi e nako am Jesus wohochudadaged. 9 T wabshaba wehsijj wo s‑mai mo pi haꞌichuaꞌamichud hab masma mat wa am hab e juh hatahgio g Jannesbad ch Jambresbad. Kut heg hekajpi wo e nako mat geꞌe haꞌichu wo padch.

Mash id d si oidch haꞌichu shelinidaj g Paul amTimothy wui

10 P wabshaba ahpi hig am oid g haꞌichuni‑mashchamachhaꞌichuhabni‑juni chhaꞌichuhabni‑elida. S‑mahch ap mani haschu ab s‑wohochudch has masma ab i s‑ha bahbgi g hemajkam ch pihkni‑elid ha hekaj ch nakog haꞌichu. 11 S‑mahch apmam ni‑shoꞌigchud. Kuni muꞌi haꞌichu s‑koꞌoknakog. S‑mahch ap mant muꞌi haꞌichu nako amAntiok t am ch Iconium t am ch Lystra t am.T wabshaba g Jiosh ni‑doꞌibia wehs amjed ihda.12 Kupt ahpi hab waꞌap wo e shoꞌigch natt pi wehswo t‑shoꞌigch ahchim mach tatchua matt am wooidad g s‑apꞌekam doakag ab si i t‑dagitok Jesuswui.

13 T wo i e gewpkai g pi apꞌekam ch s‑chu iꞌat-tomkam k baꞌich wo i ha iattogidad g hemajkamch hejel wo e iattogidad. 14 Tt wabshaba ab im‑mashcha g wohokam. Kupt ab si s‑gewkam is‑wohochud k wo s‑wihnam uꞌukchid s‑mahchchmatt hedai m‑mashcha. 15 S‑mahch ap map gahu i e‑alijk amjed ab kaiham g Jiosh oꞌohana. Kid d hegai map amjed ab bekch g e‑amichudadag.Kupt hekaj ab i s‑wohoch g Jesus Christ k e doꞌibia.16 Ab o tashogid g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag hegaimo g Jiosh tatchua mat an wo e oꞌohan k d wot‑mashchamak. K heg wehs d i t‑wehmtadagmatt hekaj aꞌai wo t‑mashcham k wo s‑mahchk gwohokam ch wo shohbidad g pi t‑apꞌekam ch amwo i t‑shelinid matt has masma s‑ap wo himchudadg t‑doakag. 17 Kutt heg hekaj wo s‑ap t‑nahtokchahchim mach ab ihm g Jiosh matt am hab wo juhwabsh chum has mahs s‑kehg chikpan wehhejed.

Page 207: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 TIMOTHY 4:1 204 2 TIMOTHY 4:224

1 Jesus at am s‑ap wo i nahto g e‑kownaltalig ia epjiwiak k wo ha lodai wehs hemajkam, chum hemshegam mat eda d wabsh wo kia dodakamk. Heg anihekaj si m‑chehani am tahgio g Jiosh 2mapt am wosi ahgahi g Jiosh haꞌichu ahga k amwo si e gewkadchmapt am wo ahgad wabsh chum hekid ch pi am huwo chum ge nenidadmat hekid amwo s‑apkotmaptam wo ahgad. Ab g i ha shohbid pi apꞌekam amjed kam i ha gewkemhunmat habwo junihid g s‑apꞌekamwabsh s‑bahbgimhamashchamch. 3Ab o himg tashmat wo i muꞌida hegam mat gawul haꞌichu wo hamashcha. Kut muꞌi hemajkam ab wo s‑ha kaim 4 kg wohokam mashchama wo dagito k ab wo hiwgadg hohoꞌoki aꞌagida. 5 Pt wabshaba ahpi wo si s‑enenꞌoidk ch wo s‑e chegitok wehs haꞌichu k ed chab wo nako g shoꞌigdag. Am g wehs hab juhni ge‑chikpan am ahgachugch g Jiosh haꞌichu ahga nappi d piongaj g Jiosh.

6 Ahni at hi e ai g ni‑tashga mant wo ni‑muhkid.7 S‑ap ant nahto g ni‑chikpan am s‑gewkam i oidkhab masma mo g s‑melidkam am si i e nakog matwo bei g s‑apꞌekam e‑gehgewi. 8 K heg am waꞌiwiꞌis mant wo bei g s‑apꞌekam ni‑gehgewi nanipi g s‑apꞌekam am hab junihim. Jiosh alidag o ds‑apꞌekam usagakam ch ab wo i ni‑mah ihda mathekid ep wo jiwia k ab wo i t‑gawulkai geꞌe lodaitach ed. Kut wehsijj hab waꞌap ab wo bei g e‑gehgewihegammo hedai ab si pihk e elid hekaj g Jiosh alidagch nenida mat ep wo jiwia.

Mash g Paul nahnko haꞌichu ab i ahgid g Timothy9 Am g i e nakog k s‑hohtam ab i ni‑chehgimed

10nant pi hejel ia wih. Crescens at gam hu hih Gala-sia jewed wui. T g Titus gam hu hih Dalmasia jewedwui. Demas at ab si tatchua g jewed t ab haꞌichu kia wabsh i ni‑dagito k gm hu hih Thessalonica wui.11Heg o waꞌi Luke ia ni‑chechga. Ab apt wo i bek gMark. T am wo i ni‑wehmt id eda chikpan. 12Ab antcheha g Tychicus mat am wo hih Ephesus kihhimwui. 13 Ab g i ni‑behid g ni‑lihwa ch ni‑oꞌohana,wahm hegam mant hejel oꞌoha. Ab ant nuhkudachg Carpus amai Troas kihhim t am.

14 S‑koꞌokam at wa has ni‑dohdda hegai Alexan-der mo d hihliyo. T g Jiosh wo wa mah g s‑koꞌoknamkidadag. 15Neh, pt wo si s‑e nenꞌoidad ab amjedno pi shaꞌi si wui kehk g haꞌichu t‑ahga.

16 Hegam mat wo chum i ni‑wehmt at ia wabsh ini‑dagito mamt wa wehpeg ni‑lodai. Ab ani tahnig Jiosh mat pi ab hu wo ha abch ihda. 17 Jiosh atwa i ni‑wehmt k ab i ni‑mah g gewkdag. Nt hekajhab ni‑nako mant am s‑ap ah g Jiosh haꞌichu ahgaam ha wui hegam mo am haꞌichug nahnko mahshemajkam. T ab i ni‑doꞌibia mamt pi am hu ni‑wuamaipid ha wui 18 k hab waꞌap wo ni‑doꞌibia ab wehsamjed g pi apꞌekam haꞌichu k an wo ni‑uꞌapa dahmkahchim ch ed. Ab att wo si has elidad g Jiosh chumhekid. Neh, id o waꞌi si.

Ia at i kuhgi g e‑oꞌohana19 Am apt wo ha ahgi g Priscilla ch Aquila ch

hegam Onesiphorus wehm kihkam mat ab wo is‑ni‑hoꞌigeꞌel. 20 Ga at hu wih g Erastus Corinthkihhim t am. Nt g Trophimus ga hu wuiok Miletus

kihhim t am nat pi mumku. 21 Am g i e nakog k abwo i hih mat koi wo e ai g s‑hehpichꞌedkam.

Idam wehsijj o ab s‑em‑hoꞌigeꞌid Eubulus chPudens ch Linus ch Claudia ch wehsijj g t‑wehmwohochuddam iia.

22 Neh, am at wo wa em‑wehmajk g t‑kownaligJesus. T g Jiosh wo wa s‑em‑hoꞌigeꞌel.

Page 208: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

TITUS 1:1 205 TITUS 3:1

Id ash d Paul Oꞌohana Am TitusWui1Ni-wehnag Titus:

Am ant wo haꞌichu i m-oꞌohani ahni Paul mani dJiosh pionag ch m-ahgi g s-kehg haꞌichu ahgaj. S-mahch ap mat g Jesus Christ am i ni-kei mant idwo ahgachugad. K hab d elidaj mant am wo i hagewkemhunad hegam mat g Jiosh ab i ha gawulkaimat d wo hemajkamgajk. T hab wo i gewka g ha-wohochudadag. T baꞌich wo i mai ihda wohokam abamjed g Jiosh. 2Bo kaij g Jioshmat eda pi koi haꞌichushaꞌi nahtomatsh ab wo hamah g pi ha huhugedamdoakag hegam mat ab wo i s-wohoch. 3 T hemu ami e ai mat s-ap maskogi g haꞌichu e-ahga. 4 Kupt abi s-wohoch ab ni-ab k hahawa wepogidas map d ni-alidag.

Ab o wa si s-m-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-doꞌibiakam Jesus Christ wehm ch ab wo wa baꞌichi m-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam.

Mash haschu d chikpanaj g Titus5 Am ant i m-dagito Crete jewed t am mapt

am wo i apꞌech mo haschu koi apꞌechudas am hashaꞌashagid hegammohemiap emihshmad. Amaptwo i ha chuhcha wehs kihhim ed hegam mat wo hawanimedadmaniwa id heki hum-chehani. Kunt amwo i m-chegitoch mat has wo chummasmak.

6Dat wo si s-ap oꞌodhamk ch hemako wo hohnigkch pi wo ha chuꞌijigk. T g ha-aꞌaliga hemho wad wo wohochuddamk ch ab wo ha kaihamad g e-geꞌegedga. T hab pi hedai wo e nako mas abwo haꞌichu ha abch. 7 Pi o hab chuꞌig mas g hawanimeddam wo ge e haschudad o s-hohtam wobabgatad o wo nawkkoꞌod o wo ha cheggiad o muꞌihaꞌichu wo si s-behimkkad. 8Kwabshaba hab chuꞌigmat wo s-dodolimak ch hab wo junihid g s-apꞌekamch chumhekidwo i hawehmajkhegammo tatchua gi wehmtadag. 9Am ap ha mashcham g Jiosh haꞌichuahga. Kut id an wo si uꞌukchid mat heg hekaj wo iha gewkemhunad g hemajkam chwo i ha shohbidadhegam mo ab wui gegok g Jiosh haꞌichu ahga.

10-11 Heki at hu muꞌi i wuwha hegam mo chums-keshwuimk g Jiosh haꞌichu ahga ch ha iattogidg hemajkam ch heg hekaj ab ha wanchkwup matwo ui g lial, wahm hegam mo d ni-wepo Tutuligooꞌodham. Kumt heg hekaj wehs e wehm am wo i hashohbi.

12 Hema ash hab kaij g s-chu amichuddam amCrete t am, “Ahchim Crete t am oꞌodham ach s-chu iꞌattomk ch s-ta kekeꞌidama ch s-papadma chwehs haꞌichu si s-behimk.” 13 Woho o wa mo has ikaij. Kupt heg hekaj si s-gewkam wo i ha shohbi.T hab ab wo m-kaiham k ab wo s-wohochudad gwohokam. 14 Pt wo ha ahgi mat pi wo wohochudadg Tutuligo ha-hohoꞌoki aꞌagida ch hegai mo dwabshha-chehanig hegam mo pi tatchua g wohokam.

15 Wehs o s-kehgaj g Jiosh haꞌichu nahtoi am hawehhejed hegam mo s-kehg haꞌichu chegitoidag.K wabshaba pi haꞌichu s-kehgaj am ha wehhe-jed hegam mo pi kehg haꞌichu chegitoidag ch piwohochud g wohokam no pi g pi kehg haꞌichu ha-chegitoidag wehs haꞌichu padchud ha wehhejed. K

pi has ab hu shaꞌi tahhadag g ha-iꞌibdag mo am habjunihimgpi apꞌekam. 16 Idamohab kaijmo s-mahchg Jiosh ch wabshaba hab e wua mo pi mahch no pis-ta kekeꞌidama ch pi chechkaidag. K g ha-doakag pikehg hab mahs. K pi ab hu shaꞌi ha ab ulini mas habwo juh g s-apꞌekam.

2Mattsh heg wo waꞌi mashcha s-kehg mashchama

1 Kupt wabshaba ahpi am wo ha mashcha gwohochuddam mat has wo e junihid ch hekaj wo echehgidad mo s-kehgaj g Jiosh mashchamadag. 2 Ptwo ha ahgi g kekel oꞌodham mat d wo si oꞌodhamkch pi wabsh wo i e wahmud k wabshaba wabsh woi e bahbgi wehs haꞌichu k ed. T wabsh shelinimwo oidad g e-wohochudadag ch wo pihk e elidad abwehs ha wui ch s-e tahtk ch ab wo nakogad haꞌichu.

3 Kupt hab waꞌap wo ha ahgi g oꞌoki mat wo s-dodolimak ch wo e chehgidch mo am oidch hab ejunihim g s-apꞌekam ch pi wo nawkkoꞌod ch pi wo pikehg neneokad ab hedai k amjed. 4T g wechij uꞌuwiab ha amjedwomaimat haswo chummasmak ch abwo i ha tatchuad g e-wehm kihkam ch e-aꞌaliga 5 chwo e nuhkudad mat pi hab wo wuad g pi apꞌekamch wo si s-wapagimak am e-kihdag ed ch ab wo hawohog elidad g e-wehm kihkam. T hab pi hedai haswo ahgad g Jiosh haꞌichu ahga.

6 Kupt hab waꞌap wo ha ahgi g wihpiop mat dwo si oꞌodhamk. 7 Chum apt hekid hab wo wuadg s-apꞌekam ch hab masma wo ha chehgi mat haswo chum e junihid. 8 Kupt ab wo si has elidadg wohokam ab amjed g Jiosh ch heg wo waꞌi hamashchamad. T habwo si e elidad hegammo abwuigegok g Jiosh haꞌichu ahga ch pi wo e nako mas haswo m-ahgad.

9 Ab g ha ahgid wabsh chum hedai ha-pionagmat ab wo kaihamad g e-ahmo ch pi ab hu woneꞌowinad 10 ch pi haꞌichu wo ehsidad ch wabshabawo e chehgidahidmo s-ap d pion. Kut heg amjed amwo i e tashogi mo s-apꞌe g haꞌichu ahgaj g Jioshmattheg hekaj t-doꞌibia.

11 Jiosh o wehs s-ha hoꞌigeꞌid g hemajkam ch habjuh g doꞌibiadag chum wehs ha wehhejed. T id amwabsh s-ap i e chehgi. 12Kutt heg hekaj wo s-ohhodg pi apꞌekam k wo t-nuhkud matt hab wo wuad g s-apꞌekam ch ab wo si haꞌichuch g Jiosh id eda jewed.13 Batt wo masmak nach pi nenida mach haschu s-wohochud mat ia ep wo jiwia k si s-tondam wo echehgi hegai mo d t-Jioshga ch d t-doꞌibiakam JesusChrist. 14 Heg at am i e dagito mat s-koꞌokam emuhkid k hekaj t-doꞌibia ab amjed g pi apꞌekam k it-kegchmach d hahawa si hemajkamgaj k si tatchuamatt hab wo junihid g s-apꞌekam.

15 Pegih, am g si ha ahgid wehs ihda k i hagewkemhun mat hab wo junihid g s-apꞌekam k epi ha shohbid mat hedai hab wo i wuad g pi apꞌekam.Pi at hedai wo chum pi m-haꞌichuchudad nap pigewkdag mapt id am hab wo junihid.

3Mattsh hab wo wa junihid g s-apꞌekam

1 Pt am wo ha ahgidad g wohochuddam mathas wo chum masmak. T wo s-ha wohog elidadg e-kokownalig ch am oidk hab wo e junihid g

Page 209: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

TITUS 3:2 206 TITUS 3:15chehanig ch chum hekid wo e nahtokchid mat wo s-ap chikpanad ch hab wo junihid g s-apꞌekam. 2 Amg ha ahgid mat pi wo pi kehg neneokad ab hedai iamjed ch wabshaba wo si s-ap e tahtkkad ch wo sis-hemajimak ab wehs ha wui. 3Neh, heki ach hu wahabmasmakahimmo hegammo pi ab huwohochudg Jiosh. Pi ach wa ab hu kaiham g Jiosh ch pihaꞌichu amichud ch hab s-junimk g pi apꞌekam ch piaꞌamdag ch s-chu hehgamk. Haꞌi o s-t-kehꞌid. Kuchab epai s-ha kehꞌid. 4 K wabshaba g t-doꞌibiakamJiosh si pihk e elid t-hekaj ch ia i e chehgi jeweddahm 5-6 mat wo t-doꞌibia ab amjed g s-koꞌok t-namkidadag. Pi at hedai wo e nako mas wo e doꞌibiag hejel haꞌichu hab e-junikaj. T wabshaba g Jiosh abi s-t-hoꞌigeꞌid k gam hu wako g pi ap t-chuꞌijig mattwo edagi g wechij doakag. Heg at hekaj ia jiwia g t-doꞌibiakam Jesus Christ jewed dahm k heg hekaj abt-mah g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. Heg o am t-edach ab t-mahkch hegai wechij doakag. 7 Jesus Christo ab s-t-hoꞌigeꞌid ch am i t-apꞌech matt wo s-apꞌekam Jiosh tahgio. Kuch heg hekaj edgid ihda wechijdoakag ch hab am wehmaj wo kihkad chum hekidam i dahm matt wo koi.

8 Do wohokam ihda mani haschu m-ahgid. Kuptchum hekid am wo ha ahgidad g wohochuddam. Thekaj wo e nuhkud mat wo s-wapagimak ch hab wojunihid g s-apꞌekam. Id at d wo i ha-wehmtadagk ghemajkam.

9 Kupt pi wo ha neꞌowinad hegam mo wabshpehegi haꞌichu m-kaiam ch am chum m-pipꞌichudab amjed g Tutuligo ha-chehanig ch chum ge ehaschud ch hab kaij mo ab d ha amjedkam g si s-hashahaꞌichu. 10-11 Gokko apt wo s-ha daꞌi hegam mathedaiwo chumaꞌai ha gaꞌagwulkai gwohochuddam.Hegam mat pi ab hu wo m-kaiha o pi apꞌe. T g piap ha-chuꞌijig am wo ha chehgi. Kumt wabsh wo hadagito.

Mo id d si oidchkam ahgidadag12 Ia o ni-wehm dadha g Artemas ch Tychicus.

Kunt idam am hema wo i kei mat am m-wui wojiwia. Kupt am haha wo hih Nicopolis kihhim wuimapt am wo ni-wehmajk nant pi am wo dakad s-hehpichꞌed. 13 Kah ani mash am m-wehm da hegaiZenasmod chehanighudawogdamchatsh amhebaiwo ha mihshmdam g Apollos wehm. Kupt heꞌes woi e nakog k am wo i ha wehmt mat pi haꞌichu wo piedagi. 14 Bat wo wa chum masmak g wohochuddammat hab waꞌap wo i ha wehmajk hegam mo habmasma tatchua g i wehmtadag.

15 Wehsijj o am i m-hoꞌigeꞌid idam t-wehmwohochuddammo ia kih. Am gwehsijj i ha hoꞌigeꞌidg t-wehm wohochuddam amai.

Jiosh at wo wa s-em-hoꞌigeꞌel.

Page 210: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

PHILEMON 1 207 PHILEMON 25

Id ash d Paul Oꞌohana amPhilemon Wui1Ni-wehnag, Philemon:

Ia ani kuhpi ahni Paul nani pi ahgachug g Jioshhaꞌichu ahga ab amjed g Jesus Christ. K ia ni-wehmajg Timothy ch ab s-em-hoꞌigeꞌid.

Am ant haꞌichu wo m-oꞌohani, Philemon, s-chegitokch map wa s-ap i t-wehmaj id eda chikpan.2 Kupt id am wo neꞌokchul Aphia wui ch heg wuiArchipus mo wa t-wehm ahgahim g Jiosh haꞌichuahga, pej wehs ha wui hegam mo am em-wehm emihshmad em-kih am.

3Abo si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh ch t-kownaligJesus Christ ch ab wo wa baꞌich i em-mahkad g iwehmtadag ch g s-ap tahhadkam.

Mash e hoꞌigeꞌidahun Philemon wehhejed4-7 Ab apsh wabsh kia si hiwig g t-kownalig Jesus

ch si pihk e elid ha hekaj g e-wehm wohochuddam.(7) Sh hegam ab si i e gewkemhun ab neidch map s-aphaꞌichuhabha junid. Ni heghekaj si s-apni-tahtk(4) ch ab hoꞌigeꞌid g Jiosh ch ab tahni mat baꞌich woi m-wehmt hemu. (6) Pt hab baꞌich ab wo i chehgimap geꞌe edgid g s-apꞌekam ab ihmch g Jesus Christ.

Matsh haꞌichu hab wo chum e juh g Philemon8 Ab o ni-mahkch g Christ g gewkdag mant ab

wo haꞌichu em-cheha ahpim mam ab ihm. 9 Ntwabshaba abwabshwo im-gewkemhumapt haꞌichuhab wo ni-juni heg wabsh hekaj map si pihk e elidt-hekaj. Dani keli hemu ch ia kuhpi Jesus Christwehhejed. Kupt ab wo si pihk e el ni-wui k hekajhab wo juh g ni-tatchui.

10 Ia o ni-wehmaj ihda m-neholiga mo habchehgig Onesimus. Ni am ahgid ab amjed g t-kownalig Jesus. T ab i s-wohoch. K heg wa wepo mod ni-alidag am t-wohochudadag ed. 11 Heki ash hus-padmam chikpanm-wehhejed chwabshaba hemus-wagimam chikpan mo hab masma hab d ahga gchehgigaj ch hab haꞌichu ni-junid am m-wehhejed.

12 Ab ani chehani mat am uhpam ep wo hih m-wui. Kupt hab masma ab wo neidad mo d ni-alidag.13-14 Chum ani hi wa tatchua mat ia wo i ni-wehmtm-wehhejed mani ia kuhpi ch ahg g s-kehg haꞌichuahgaj g Jiosh. K wabshaba pi hab chum chuꞌig maniswo m-wohppoꞌi g m-pionag. Baꞌich o i s-apꞌe mathejel hab wo i e ah mapt has masma wo i ni-wehmt.15Do heb hu himkam ihda m-pionag al heꞌes i tash.Kuki wabshaba hab d elidaj g Jiosh mat hab masmawo e chehg k d haha wo m-wehm wohochuddamkchum hekid. 16 Do si t-wehnag, wahm ahpi, nopi d m-pionag ch am i dahm d hahawa m-wehmwohochuddam.

17 Bap masma hab ni-elid mani d si m-wehnag,pegih, k ch habwamasmahabwo elidad gOnesimusmat d wo si m-wehnagk. 18 Ab atsh m-wui piap chuꞌi. Kupt wabshaba ahni ab wo ni-mohtoꞌi.19Ahni ant wo m-namkid heg hekaj, chum aps ahpiab ni-ab e wulshch nant pi am m-wui uꞌapa g Jioshhaꞌichu ahga mapt hekaj e doꞌibia.

20Pegih, pt habmasma hab wo elidad g Onesimusmat d wo m-wehnagk. Id at ab wo si i ni-gewkemhu

amwehhejed g Jiosh alidag. 21 Id ant am im-oꞌohanis-mahchch mapt baꞌich i dahm haꞌichu hab wo ni-juni mani m-tahni.

22 Jiosh at ab wo kaiha g em-hoꞌigeꞌidahuna k abwo i ni-wuhshad ab amjed g kukpaikud. Nt am epwo i em-chehgim. Kumt heg hekaj am wo i apꞌech gkih ni-wehhejed.

Mash haꞌi ep s-hoꞌigeꞌid g Philemon23 Ia o ep ni-wehm kuhpi g Epaphras ch s-m-

hoꞌigeꞌid. 24 K ia ep dadha g Mark ch Aristarcas chDemas ch Luke ch hab waꞌap s-m-hoꞌigeꞌid.

25 T-kownalig Jesus Christ at wo wa s-em-hoꞌigeꞌel.

Page 211: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 1:1 208 HEBREWS 2:12

Id ash d Oꞌohana am ha Wui gTutuligo Hemajkam

Mash g Jiosh am e tashogid gahi wuhshanim g e-alidag

1 Heki atsh hu am haꞌi i ha chuhcha g Jiosh g t-shohshonbadmatsh amwo amogad g haꞌichu ahgaj.Kush idam Jiosh haꞌichu i tashogiddam heꞌes amal i ha tashogid g Jiosh aꞌahidag oidam. 2 Kutsh gJiosh am hahawa i kei g e-alidag. Tsh id ia i wuhshjewed dahm k si s-ap t-tashogid g Jiosh. Id o wudmatsh g Jiosh ged hu i si wehpeg am i kei matshwehs haꞌichu wo nahto. K heg hekaj wehs haꞌichu denigaj. 3Kutsh eda ia jiwia k e shoꞌigchud k emuhkidmatsh gam hu hab wo i juh g s-koꞌok t-namkidadagmach d pi ap chuꞌijkam. Tsh g Jiosh ab hahawauhpam ep i be k an dai si e-hugid an. Kush si s-kehgs-masma am e chehgidch g s-has haꞌichudaj mashwoho si wepo chuꞌig g e-ohg ch wehs an uꞌukch g e-nahtoi matsh an s-ap hab wo chuꞌigk. 4Neh, bo wamasma am e chehgidch mo id d alidaj g Jiosh. K heghekaj tasho mo baꞌich d i si s-has haꞌichu mo hi ganghil.

5 Jiosh ash pi hekid hema g anghil hab ahg mo dalidaj ch wabshaba hab kaij id wui:Ni-alidag, hemu ant am wo ha chehgi g hemajkam

map ahpi d waꞌi ni-alidag. Psalm 2:7Kush hab ep kaij:Dat wo ni‑alidagk ch am wo i wuhsh jewed dahm. 2

Samuel 7:146K an ep oꞌohanas mash hab kaij:Wehs g anghil at hemho wa ab wo hehgchulidad.7K an ep oꞌohanas:Anghil o haꞌichu wehhejed s‑kehgaj hab sha masma

mo g hewel ch mei. Psalm 104:48 Kush wabshaba g Jiosh alidag am wehmaj wehshaꞌichu dahm. Kush g Jiosh ab wui hab kaij:Dap Jiosh.Kut pi hebai wo ha hugk g m‑kownaltalig mani ab

m‑hiwgid.K g m‑chehanig chum hekid s‑apꞌe.9 S‑hohhoꞌid ap g s‑apꞌekam ch g pi apꞌekam pi

hohhoꞌid Nt heg hekaj am i m‑kehsh k abm‑mah g si geꞌe s‑hehgig wehs ha baꞌi-wechkim. Psalm45:6-7

10Neh, bash kaij g Jiosh ch hab ep kaij ab wui:Ni‑Kehsha, am apt nahto g jewed kahchim ch dahm

kahchim.11-12 T heg wehs wo hekit k gam hu hab wo i e juh

hab masma mat g iꞌikus.Kupt eda ahpi hi wabsh chum hekid d wo doakamk

ch pi hekid am gawul wo e juh. Psalm102:25-27

13 Neh, bash kaij g Jiosh ab e‑alidag wui ch hab epkaij:In g hu dahiwua si ni‑hugid an k ab wo ai mant wo

ha gewito g m‑obga. Psalm 110:1Neh, id ash wehs hab kaij g Jiosh ab e‑alidag

wui ch pi hekid ab hu anghil ha wui hab shaꞌi kaij.14 Anghil ash pi wepo masma g Jiosh alidag ch d

wabsh gewpkdag mash am chikpan Jiosh wehhejed.Kuch ahchimdhahawa Jiosh aꞌaliga t‑doꞌibiak ch amwo i wahp kihdaj ed. Kush g anghil d Jiosh pionag chatsh am wo i t‑wehmajk.

2An g wo uꞌukchid g Jiosh haꞌichu ahga

1 Neh, wehs ihda o ab t‑chehgidch mo g Jioshalidag wehs dahm g e‑nahtoi. Kutt heg hekaj ab wosi t‑uꞌukchid id ab s‑kehg haꞌichu ahgaj matt kah chpi gam hu hab wo i t‑juh ab amjed. 2 Pi ash d Jioshalidag ch d wabsh anghil matsh wa ia uꞌapa g Jioshhaꞌichu ahga heki hu. Tsh wabshaba s‑koꞌokam beig e‑namkidadag hegam mash pi ab hu ha kaiham.3Sh eda d si alidaj g Jiosh hegai matsh hemu ia uꞌapag haꞌichu ahgaj. Kutt hemho wa ab wo kaihamad.Am o t‑tashogid g doꞌibiadag. Kutt pi has masmawo t‑doꞌibia ab amjed g s‑koꞌok t‑namkidadag mattpi ab hu wo kaihamad.

Hegam matsh ab kah g Jiosh alidag o s‑ap amt‑ahgid ihda haꞌichu ahgaj matsh ia uꞌapa. 4 K gJiosh hab ha junidahim g s‑hasig haꞌichu ch hekajam wohokamchud g haꞌichu ha ahga. K g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ab t‑mahkch g gewkdag machhekaj hab wua g nahnko mahs i wehmtadag ch igewkemhunadag ab aꞌai t‑wui.

T‑doꞌibiakam o am i t‑wanimed5Pi ash d anghil mas g Jiosh am i ha chuhcha mat

am wo himchudad g kownaltaligaj. Dach ahchimhemajkam. 6-7 Neh, an o hebai hab chuꞌig Jioshoꞌohana ed mash hema hab kaij ab Jiosh wui:Ni‑Jioshga, dach wabsh al hemajkam maptsh ia

wabsh t‑shul mattsh am wo ha wechokad ganghil heꞌes i tash.

Pi oki hab chum chuꞌig maps ab wo has t‑elidad chwo t‑dagioꞌidad.

Ptsh eda ab wo si t‑hahaꞌichuchud k ab wo t‑mah gsi s‑kehg s‑has haꞌichudag

8 k am wo i t‑chuhcha wehs haꞌichu dahm. Psalm8:4-6

Neh, bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana ch hab d ahgamat wehs g Jiosh nahtoi am wo ha wechokad ghemajkam. Pi o hab chuꞌig idani. 9 Kuch wab-shaba s‑mahch matsh heki hu i shonwua ab Jesusamjed matsh hab wo e juh. Heg atsh wa i ejumalkad k t‑wepo e juh k heꞌes i tash ha wechog anghil ch chum hems e dagito muhkig wui amwehs t‑wehhejed. Id o d Jiosh hab elida no pi sis‑t‑hoꞌigeꞌid. T g Jiosh heg hekaj ab si haꞌichuchudk an dai mat d wo t‑kownaligk.

10Wehs haꞌichu o d Jiosh nahtoi ch wehhejed anhab chuꞌig. T heg si s‑hemajim am i apꞌech mat gJesus wo e shoꞌigchud k hekaj wo t‑doꞌibia matt dwo aꞌaligajk ch amhahawa chumhekid wowehmajksi s‑kehg kihdaj ed. Jiosh hab elida o wehs s‑apꞌe.11 Pegih, tsh hab wa masma ab i t‑gawulkai g Jioshalidag matt hab waꞌap d wo Jiosh aꞌaligak ch pi woha chuꞌijigk. Kush heg hekaj pi shaꞌi e elid mat habwo t‑aꞌagad ‘ni‑wepnag.’ 12 An o hab chuꞌig Jioshoꞌohana ed mash g alidaj s‑t‑nawojimk ch hab ahgg Jiosh:Bantwoha aꞌagadmodni‑wepnaghegammat abwo

s‑m‑wohoch am i kahk g haꞌichu ni‑ahga.

Page 212: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 2:13 209 HEBREWS 4:6Amt ant ha shahgid ab wo m‑hehgchulidad. Psalm

22:2213Kush hab ep kaij:Ab ant hab wabsh masma wo s‑m‑wohochudad mo

g m‑hemajkamga. Isaiah 8:17K an ep oꞌohadagmatsh iawo jiwia kwohawehmajkch hab wo ah:Idam o d Jiosh aꞌaliga.Kut am ni‑nuhkudach. Isaiah 8:18Neh, bash kaij ch hab t‑aꞌaga ‘Jiosh aꞌaliga.’

14 Kush eda g Jiawul edgid g gewkdag mat abwo t‑abch g t‑chuꞌijig matt hekaj gam hu hab wo it‑juh ab amjed g Jiosh. Tsh wabshaba g Jiosh alidagt‑wepo e juh mat hekaj s‑ap ab wo bei g s‑koꞌokt‑namkidadag k wo hugio g Jiawul gewkdag mathahawa pi wo e nako mas gam hu hab wo i t‑juh abamjed g Jiosh. 15 Jiosh alidag atsh gewito g Jiawul amt‑wehhejed. Kutt heg hekaj piwo ehbidad gmuhkig.

16 Pi ash d anghil mas g Jiosh wo ha doꞌibia. Dachahchim hemajkam mach ab s‑wohochud. 17 Tshheg wa hekaj am t‑wepo e juh k t‑wepo masma iaoimmelhim ch haꞌichu nakog. Bat waꞌi masma s‑apd wo t‑uhgchu pahligk ch ab wo s‑t‑hoꞌigeꞌidad chgam hu hab wo i juh g t‑chuꞌijig am wehhejed gJiosh. 18 Jiawul o chum t‑chehani matt hab wo juhg pi apꞌekam. K wabshaba g Jesus s‑ap e nakog matam wo i t‑gewkemhunad nash pi hab waꞌap nakogmash wa g Jiawul chum chehani g pi apꞌekam.

3Mash baꞌich i si s‑has d haꞌichu g Jesus mo g Moses-

bad1 Pegih, ni‑wehm wohochuddam, ab at i

em‑gawulkai g Jiosh gahi wuhshanim g e‑alidagJesus. Heg o d Jiosh si Kehsha ch d uhgchu t‑pahlig.Kumt wo oidahid mo has chuꞌig. 2 Jiosh atsh heki huam i kei gMosesbadha dahmge‑hemajkamga. Kushheg s‑ap am hab junihim g e‑chikpan. Pegih, sh gJesus hab waꞌap s‑ap am hab junihim g e‑chikpanam Jiosh wehhejed. 3-4 Kutt wabshaba baꞌich abwo i si has elidad g Jesus mach g Mosesbad no pid Jiosh ch wehs haꞌichu nahto. 5 Mosesbad ashs‑ap am hab junihim g e‑chikpan am ha shahgidg Jiosh hemajkamga ch wabshaba d wabsh Jioshpionag. Tsh g Jiosh am i kei matsh wo haꞌichuaꞌaga wehhejed matsh gam hu baꞌich hahawa s‑apwo i e tashogit. 6 Kush eda g Jesus d Jiosh alidagch d si kehshaj matsh wehs am wo ha dahmkadg hemajkamgaj. Kuch ahchim d hemajkamgajmattp pi wo dagito g t‑wohochudadag k wabsh s‑apt‑tahtkk ch wo nenida mat hab wo t‑juni mo has ikaij.

Mamtsh pi wo pi chechkaidagk7 Neh, bash masma hab chuꞌig am t‑wehhejed

mash wa hab chuꞌig am ha wehhejed gt‑shohshonbad ahchim Tutuligo. Hegam ha wuiash hab kaij g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag:Ab o em‑waid g Jiosh hab masma mo wa ab ha waid

g em‑geꞌegedga.8 Hegam o pi chechkaidag Kumt pi hab wo chum

masmak.

Jiosh o wa am ha wehhejed apꞌechudch g jewed chab ha waid mat s‑ap am wo dadhaiwua hegeda.

T wabshaba wa pi am hu i wahp9 k wabsh pipꞌichud ch am dadha gam hu jegko am

wa chum neidchmo haschu am hab ha junidgiꞌikko wehst‑mahm (40) aꞌahid ab.

10 T g Jiosh pi am hu i ha wahpki heg oidam k s‑hakehꞌid k hab kaij:

Chum o hekid pi ap chegito idam hemajkam ch pimai g ni‑himdag.

11 Kunt hab si i ni‑ah mat pi hekid am hu wo iwahp k pi hekid wo s‑ap dadhaiwua idamgeꞌeged mo hab masma k wabshaba ab wobei g s‑koꞌok namkidadag. Psalm 95:7-11

12Neh, tshwawoho hab e juh g Jiosh neꞌoki amhawehhejed. Kumt heg hekaj wo s‑e nenꞌeidad mamtpi habmasmawo pi chechkaidagk. Jiosh o d doakamchwoho gamhuhabwo i em‑juhmamtp pi ab huwokaihamad. 13Ab o t‑waid g Jiosh hemu ch wabshabapi chum hekid ab wo t‑waidad. Mt wo e iattogig pi apꞌekamkaj mamtp pi ab hu wo kaihamad gJiosh. Ab g aꞌai wo i e gewkemhunad mamt ab wokaihamad. 14 Dach s‑wohom Christ hemajkamgamattp an wo si uꞌukchid g t‑wohochudadag wehst‑doakag oidam. 15Mt heg hekaj wo s‑chegitok ihdamani am em‑ahgid ch pi wo pi chechkaidagk habmasma mash wa hegam mash pi ab hu wohog elidg Jiosh.

16 Jiosh atsh wa amha doꞌibia ab ha amjed g Egyptt am hemajkam am gahi wuhshanim g Mosesbad.Kush eda hahawa pi chechkaidag. 17-18 Sh g Jioshs‑ha kehꞌid chhab kaijmatsh piwohahiwigimas amwo i wahp amai mash hebai am chum apꞌechudchha wehhejed k hoꞌip wehs koi hegam geꞌeged mashpi ab hu wohog elid. Kush heg hekaj am oiopotohono jewed ch ed giꞌikko wehst‑mahm (40) aꞌahidab. 19 Neh, id o am t‑chehgidch matki heg hekaj piam hu ha wahpki g Jiosh heg eda jewed mash pi abhu wohochud.

4Mash g Jiosh am apꞌechudch g s‑ap t‑pihhuna

1-2 Kutki heg hekaj pi am hu ha apꞌet g Jioshwaida. Kutt ahchim wo s‑t‑gihugad matt pi hab womasmak mash wa hegam. Jiosh ash am t‑wehhejedapꞌechudch e‑kihdag edhab shamasmamashwa amhawehhejed chum apꞌechudch hegai jewed. 3 Id asham apꞌechudas ged hu i amjed matsh am e nahtog jewed. Sh wabshaba hab masma hab chuꞌig amt‑wehhejed mash wa hab chuꞌig am ha wehhejed.Jiosh ash hab kaij matsh pi hedai am hu wo i wah piab hu wohochudch k wabshaba ab wo bei g s‑koꞌoke‑namkidadag. Kutt heg hekaj ab wo s‑wohochudadch hab s‑ap am wo i wahp kihdaj ed am i t‑pihhunkia jewed dahm.

4An o hab chuꞌig Jiosh heki hu oꞌohana ed matshnahto g jewed ch dahm kahchim chuhdp tashkaj kam hahawa i e pihhu heg eda wewaꞌak tash. 5Pegih,sh am t‑wehhejed an hab chuꞌig g s‑ap heubagidawehmaj g Jiosh. Sh wabshaba muꞌijj pi ab huwohochud g Jiosh. Kush hab kaij matsh pi hekid amhuwo iwahp. 6Hegammat abwo s‑wohoch g s‑kehg

Page 213: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 4:7-8 210 HEBREWS 6:10haꞌichu ahgaj g Jiosh atsh amwo iwahp Jiosh kihdaged.

Neh, pi atsh am hu i wahp heg eda jewed mash gJiosh am wui ha waid hegam matsh wehpeg kah gwaidaj natsh pi pi ab hu wohoch. 7-8 Tsh wabshabag ha‑aꞌaliga am i wahp. Tsh g Joshuabad am i hawanim. Kush ab ha wui hab hahawa kaij g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag ihda mani wa am em‑ahgid:Ab o em‑waid g Jiosh hab masma mo wa ab ha waid

g em‑geꞌegedga.Kumt pi wo pi chechkaidagk hab masma mo wa

hegam. Psalm 95:7-8Heki atsh hu am i wahp heg eda jewed. K heghekaj tasho mo pi ab hu heg wui ha waid g Jiosh9-10chwabshabahawaidmatsh dwohemajkamgajk.Kut hab wo e nahtokch mat am wo i wahp heg edasi s‑kehg s‑hehgig mash ha wehhejed apꞌechudch.Jiosh atsh am i nahto g e‑chikpan k hahawa sis‑hehgig. Kutt ahchim hab waꞌap wo nahto gt‑chikpan k wo si s‑hehgigk mattp wo t‑nahtokch.11 Pegih, oi g am wo e nakog mamt am wo i wahp kwo si s‑hehgigk am wehmaj g Jiosh. Pi atsh am hu iwahp hegam matsh pi ab hu wohog el g Jiosh. Kuttwo s‑t‑nenꞌoid k pi hab wo masmak.

12 Shoꞌo waꞌi si s‑gewkdag g Jiosh neꞌoki. Kg Jiosh heg hekaj am chehgidch mo has chuꞌig gt‑doakag ch t‑chegitoidag. Bo masma g neꞌokij mog s‑muꞌuk wainomi mamtp hems heg hekaj ged huwo si hikuch g chuhkug ch ohꞌo k wo cheh mohaschu ged hu si eda. 13Pi att wo shaꞌi t‑nakomachshaschu gam hu wo ehsto ab amjed g Jiosh. Wehs ohaꞌichu s‑mahch. Kutt hemho wa hema tash am wogegokiwua baꞌich k wehs wo ah g t‑chuꞌijig.

Mash d si uhgchu t‑pahlig g Jesus14 Do si uhgchu t‑pahlig ch d Jiosh alidag g Jesus

ch an i wah Jiosh kihdag ed am t‑wehhejed. Kuttheg hekaj ab wo s‑wohochudad chum hekid. 15 Ihdauhgchu t‑pahlig o si pihk e elid t‑hekaj natsh piab nakog k s‑mahch hegai mach ahchim ab nakog.Jiawul ash hab waꞌap chum chehani mat hab wo juhhegai mo haschu pi d Jiosh tatchui hab masma mohemu ab t‑chehani. Kush wabshaba s‑ap ab wuikehk ch pi hekid hab juh g pi apꞌekam. 16Pegih, ab ot‑kaiham g Jiosh no pi g alidaj d uhgchu t‑pahlig chsi pihk e elid t‑hekaj. Kutt heg hekaj s‑ap wo t‑nakomatt ab wo tahnid g i wehmtadag ch pi wo ehbidad.T heg ab wo i s‑t‑hoꞌigeꞌid k ab wo i t‑wehmt.

51-3 Jiosh atsh am i apꞌech matsh hema g t‑wehm

oꞌodhamdwouhgchu t‑pahligk ch abwui habwo ju-nihid g iagchulida ch hoꞌigeꞌidahuna am t‑wehhejedch hejel e wehhejed. Kut id hemho wo wa chums‑hemajimak ab t‑wui no pi hab waꞌap d oꞌodhamch hebai hab wua g pi apꞌekam.

4 Pi atsh hedai am wabsh wo hejel i e kei mat dwo uhgchu pahlk. Jiosh atsh amwo i kei habmasmamatshwahab juh gAaronbad gedhu i heki humatshg amjedkamaj d wo papalk. 5 Tsh hab wa masma piam hu wabsh hejel i e kei g Christ. Jiosh atsh wa ami kehsh k ab wui hab kaij:Ni‑alidag, hemu ant am wo ha chehgi g hemajkam

map ahpi d waꞌi ni‑alidag. Psalm 2:76An o hebai hab ep chuꞌig mash hab ep kaij ab wui:

Dapt wo pahlk heg hekaj mant am i m‑kei habmasma mant g Melkisedekbad ch pi heghekaj maps d Aaronbad amjedkam.

Kupt chum hekid d wo pahlk. Psalm 110:4Neh, bash kaij g Jiosh ab wui.

7Kush g Jesus ab wui e hoꞌigeꞌidahun ch shoak chiawua g e‑ohꞌog mash eda ia oimmed ch ab aihimg muhkig. Kush g Jiosh ab kaiham nash pi hegsi s‑hemajima ch ab si has elid. 8 Dash Jiosh habelida matsh wo e shoꞌigchud k wo e muhkid amt‑wehhejed. Kutsh wa woho hab e juh k hab masmas‑mai gwohog elidadag, chumas d Jiosh alidag. 9Batwa masma am i apꞌech g Jiosh mat hab wo juh g pihahuhugedamdoꞌibiadagwehsijj t‑wehhejedmattphedai ab wo s‑wohog el. 10Kush hab kaij g Jiosh matam i kei mat d wo uhgchu pahlk hab masmamat ami kei g Melkisedek.

Mamt pi wo heki hihi ab amjed g Jiosh11Muꞌi ani haꞌichu chum s‑em‑mashchamimk ab

amjed g Christ id hekaj Melkisedek. Mt wabshabapi wo amich. 12 Idani amki tash d Jiosh wohochud-dam ch hab wo chum chuꞌigk mamt haꞌi ep wo hamashcha. Kumtki eda koi si s‑ap s‑mai g wehpegmashchama. Bam sha masma mam d wabsh kiaal hahaꞌas aꞌal ch hegai waꞌi wihbi ihꞌe 13 nam pipi amichud g Jiosh neꞌoki ab amjed g s‑apꞌekam.14 Hegam mat wo geꞌegeꞌehogat e‑wohochudadaged at wo s‑amich g Jiosh neꞌoki k wo s‑mahchk mohaschu d s‑apꞌekam ch haschu d pi apꞌekam.

61 Gd hu i si wehpeg att am em‑mashcha mamt

gam hu wo s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k ab wo is‑wohoch g Jiosh 2kwoepahlwapko. T g Jiosh abwoi em‑wuwhasmuhkig t amjed k piwo em‑lodai. Kuttheki hu em‑mashcha mamt ab wo ha taht hegammat hab waꞌap ab wo i s‑wohoch g Jiosh k wo ehoꞌigeꞌidahu amhawehhejed. Kut abwobei g gewk-daj g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag hab masma mamtahpim. 3 Id o d hema hegam wehpeg mashchamaam t‑wohochudadag ed. K wabshaba haꞌichu d ephegai mamt ep wo s‑mai. Mt heg hekaj pi heg wowaꞌi aꞌagad mo d si shondaj g t‑wohochudadag.

4Pi at wo e nako hegammat wo s‑mahchk g Jioshch wo dagito mas gam hu ep wo s‑ohhod g pi ape‑chegito k ep wo bei g wechij doakag. Heki o huha tonlid g Jiosh g ha‑amichudadag. K g HekiaS‑apꞌekam Gewkdag am ha eda chikpan. Kut chumbei ihda wechij doakag 5k chum s‑mahchmo g Jioshhaꞌichu ahga s‑apꞌe ch neid g Jiosh gewkdag 6 chwabshaba wehs dagito ihda heg hekaj pi apꞌekam.Heg o wa wepo mat ab ep sisish g Jiosh alidag kots tab k si edawua am ep i e nohnogidk pi apꞌekam wui.Kut pi wo shaꞌi e nako mas gam hu ep wo s‑ohhod gpi ap e‑chegitoi.

7-8 Neh, no hig pi woho mam hab elid g e‑eꞌesmat chum s‑kehg wo bahidagt mat hekid wo juh.Kumt wo dagito hegai oidag mat wabsh g hoꞌi woi wuhshad. Pegih, t hab wa masma wo em‑dagitog Jiosh mamtp pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk.9 Ni wabshaba hab em‑elid mamt woho e doꞌibia khab masma ab baꞌich wo i bei g Jiosh hoꞌigeꞌidadag.10 S‑ap am haꞌichu hab junihim ha wehhejed ge‑wehm wohochuddam ch hab wabsh kia junihim

Page 214: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 6:11 211 HEBREWS 7:27nam pi si pihk e elid ha hekaj. T g Jiosh wo s‑chegitohegai mam haschu hab junihim. 11 Tatchua animamt hab wa masma am hab wo junihid wehse‑doakag oidam ch ab wo ai hegai mo g Jiosh abt‑makiog hahawa. 12 Hegam mash wa heki hu abs‑wohochud g Jiosh ash s‑bahbagi ab nenida mathab wo ha juni mash haschu hab kaij mat hab wojuh. Kumt ahpim hab wo wa masmak.

Matsh g Jiosh pi hekid am gawul wo juh g e‑neꞌoki13 Jiosh ash wa am si ahg g t‑shohshonbad Abra-

ham mash haschu ab t‑makiog 14 ab wui hab kaijch:Hejel ni‑wehhejed ani si m‑ahgid mant ab wo si

s‑m‑hoꞌigeꞌid k ab muꞌi wo i ha wuwhas gm‑amjedkam. Genesis 22:16-17

15 Kutsh heg am wabsh s‑bahbagi nenida k am neimatsh wa g Jiosh am i shonwuich mat haschu amahgi mat hab wo juni.

16Neh, s‑mahch ach mat am Jiosh tahgio aꞌai wo iapꞌech g hemajkam mat woho hab wo juh g haꞌichue‑ahga. 17 Pegih, t g Jiosh am hejel e tahgio i apꞌechg haꞌichu e‑ahga Abrahambad wui no pi pi hedaibaꞌich i geꞌej mas am tahgio wo i apꞌech. Bo masmaam t‑chehgidch ahchim mach ab s‑wohochud matpi hekid am gawul wo juh g hab e‑elida. 18Kutt heghekaj ab wo t‑gewkemhunad mat s‑ap wo nahto gt‑doꞌibiadag. 19-20 Jesus atsh am heki hu i wah dahmkahchim ch ed. Kuch heg hekaj s‑mahchmat amwoi t‑wahpki ahchim mach ab s‑wohochud. Jiosh atsham i kei matsh d wo uhgchu t‑pahligk chum hekid.Pi ash heg hekaj d pahl mas d papal ha amjedkam.Jiosh atsh am i kei hab masmamatsh wa heki hu ami kei hegai mash hab chehgig Melkisedek.

7Mash g Melkisedekbad d kownal ch d ep pahl

1 Nt wo haꞌichu em‑ahgi ab amjed hegaiMelkisedekbad mant wo em‑tashogi g Jesuschikpan. Jiosh atsh am i kei g Melkisedekbad. Kushd kownal am Salem kihhim ch ed ch d ep pahl.

Kutsh idam Abrahambad gam hu hebai gidahiopk am haꞌi ha kokda g pi apꞌekam kokownal k abuhpam hihim. Kutsh g Melkisedekbad ab ha namk ab i s‑hoꞌigeꞌel g Abrahambad am wehhejed gJiosh. 2 Tsh g Abrahambad ab mah mo haschuab d wuikamaj g Jiosh mash d hemako tahpna mowehst‑mahm e tahpanch g gehgewadaj.

Melkisedekbad chehgig o hab d ahga ‘S‑apꞌekamKownal.’ K g Salem hab d ahga ‘Dodolimadag.’K heg hekaj d ep dodolimkam kownal. 3 Pi o anhu hebai oꞌohanas mas hedai d ha‑amjedkam gMelkisedekbad ch has masma mahsi k has masmaheb hu hih. K id am t‑chehgidch mat has masma inwo i wuhsh g Jiosh alidag ab dahm kahchim t amjedk am uhpam ep wo him k d wo uhgchu pahlk chumhekid.

4 Melkisedekbad oki baꞌich d i si s‑has haꞌichumo g Abrahambad. Tsh heg ab mah g hemakotahpna mo wehst‑mahm e tahpanch g gehgewadajmatsh am ui cheggiadag ed 5 K hab chuꞌig gt‑chehanig matsh hegam t‑wehm oꞌodham mo dLevibad amjedkamchdpapal ab t‑amjedwoui hegaihemako tahpna matsh wehst‑mahm wo e tahpanchg t‑gehgewadag. 6 Kush ihda Melkisedekbad pi

d Levibad amjedkam. Tsh eda g Abrahambad abnamkidhegaimod Jioshwuikam. Tsh gMelkisedek-bad ab i s‑hoꞌigeꞌel. 7 Kuch s‑mahch mat g geꞌechuab wo s‑hoꞌigeꞌel g chumchu. K heg hekaj baꞌich igeꞌej g Melkisedekbad mo g Abrahambad.

8 Melkisedekbad o baꞌich d i si s‑has haꞌichu mog t‑papalig. Hegam o wabsh koꞌihim. K wabshabapi an hu hebai oꞌohanas mat muh g Melkisedekbad.9 K heg wa wepo mat g t‑papalig ha‑shohshonbadLevi am namkid g Melkisedekbad 10 nash pi abd Abrahambad amjedkam mash heg am namkid.11 Jiosh atsh am i ha chuhcha g Levibad amjedkammatsh d wo t‑papaligk ch ab wo t‑mah g chehanigaj.T wabshaba pi wo shaꞌi e nako g t‑papalig mas amwo i t‑apꞌech g Jiosh wehhejed. Tsh heg hekaj abhema ep i wuhsh mash gawul masma mo hegamch wepo masma g Melkisedekbad. 12 Kut hemhowa am gawul juh g Jiosh g e‑chehanig mat am woi kei g Jesus mat d wo t‑pahligk. 13-14Heg ash pi abhu d Levibad amjedkam ch wabshaba ab d Judabadamjedkam matsh idam pi d wo chum papalk amt‑chehanig ed. K heg hekaj tasho mat g Jiosh amgawul juh g e‑chehanig am t‑wehhejed.

Matsh g Jesus am i e kei hab masma matsh wa gMelkisedekbad

15Neh, baꞌich ant am wo i em‑tashogi mo g Jesuspi ha wepo masma g t‑papalig ch wabshaba wepomasma g Melkisedekbad. 16 Pi atsh e pahlch gt‑chehanigkaj k wabshaba e pahlch g gewkdajkaj ge‑doakag. K g doakaj d pi ha huhugedam.

17Heg ohekaj ab amjed oꞌohanasmash abwui habkaij g Jiosh:Am ant i m‑kei hab masma mant wa am i kei g

Melkisedekbad.Kupt chum hekid d wo uhgchu pahlk. Psalm 110:4Neh, bo kaij g Jiosh am e‑alidag wui.

18-19 Kut heg am i t‑apꞌech Jiosh tahgio mach abhahawa s‑ap miabid. Heki hu t‑chehanig o pi abhu shaꞌi t‑mahkch g gewkdag machs hekaj am woi t‑apꞌech Jiosh wehhejed. Kut hekaj g Jiosh gam huhab i juh.

20 Jiosh ash hab wabsh kaij matsh g Levibad am-jedkam d wo papalk 21 ch wabshaba g e‑gewkdagkajhab kaij ab wui g Jesus:Ahni ani g ni‑gewkdagkaj hab si kaij mapt d wo

uhgchu pahlk chum hekid.Kunt pi hekid am gawul wo juh g hab ni‑elida. Psalm

110:4Neh, bash kaij g Jiosh. 22 K id am t‑chehgidch matg Jiosh am i apꞌech g baꞌich i s‑kehg apꞌechuda mathi heki hu nat pi am i kei g hejel e‑alidag mat d wouhgchu pahlk chum hekid.

23HegamLevibad amjedkamat piwo enakomas dwo papalk chum hekid no pi koꞌihim. 24T wabshabag Jesus chum hekid d wo doakamk. T hab pi hedaiep am kehkud edwo i kekiwua. 25Kut wo e nakomatwehs wo ha doꞌibia hegammat am gahi wuhshanimab wo i e nohnogi Jiosh wui nat pi chum hekid d wodoakamk ch am ha wehhejed ab wo tahnid g Jioshmat am wo i ha wehmt.

26 Tatchua ach g si s‑ap uhgchu pahl. K g Jesuswoho hab masma ch d hekia s‑apꞌekam ch i egawulkadch ab ha amjed g pi apꞌekam. Idani o andaha Jiosh wehm an dahm kahchim ch ed. 27 Pi o

Page 215: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 7:28 212 HEBREWS 9:12wepo masma hegam mo d uꞌugchu papal am hekihu t‑chehanig ed. (a) Hegam o d pi ap chuꞌijkam chwehpeg ab wo haꞌichu iagchul hejel e‑chuꞌijig we-hhejed k ab hahawo iagchul g hemajkamha‑chuꞌijigwehhejed. K wabshaba g Jesus pi ha chuꞌijig. (b)Hegam o chum hekid ab haꞌichu iagchulid Jioshwui. T wabshaba g Jesus hemho hab juh. T hegwehs am i apꞌech g pi ap ha‑chuꞌijig. (c) Hegamo ab haꞌichu chum namkid g Jiosh. T wabshaba gJesus hejel am i e dagito mat hekaj ab wo iagchul.28Hegammo d papal ab heki hu t‑chehanig wecho opi d shaꞌi hekiakam ch pi ap wo nahto g e‑chikpan.T wabshaba g Jiosh am hahawa i kei g e‑alidag ghejel e‑gewkdagkaj. K heg d uhgchu t‑pahlig ch dsi hekiakam. Pi at hekid wo huhug g gewkdaj. T habs‑ap wo nahto g e‑chikpan.

8Matsh im hu hab i chum e juh g Tuhligo himdag

chehanig1Neh, bo wa masma d uhgchu pahl g Jesus mant

am i em‑tashogi. Kush g Jiosh ab si has elid ch am ewehm dahshch e‑kownal daikud ed. 2 Jiosh kihdag osi s‑wohom d geꞌe cheopi ch pi d wabsh hemajkamha‑nahtoi. K heg eda am chikpan ihda si s‑wohomuhgchu t‑pahlig.

3 Uꞌugchu papal at ab haꞌichu wo chum iagchulJiosh wui am wehhejed g pi ap ha‑chuꞌijig g hema-jkam. T id hab waꞌap wo wa juh g Jesus. 4 K edapi hiwgidas mas hab wo juh ia jewed dahm no ge dLevibad amjedkam. Do waꞌi idam mo am t‑himdagchehanig ed hab wua g chuꞌijig iagchulida. 5 K edag ha‑chikpan wabsh t‑chehgidch g Jiosh kihdag chhegai si s‑wohom chuꞌijig iagchulida.

Jiosh atsh wa am chehgi g Mosesbad mo hasmasma g kihdaj an dahm kahchim ch ed. Kush waneid g Mosesbad an kehkch doꞌag dahm. Kush wahab kaij g Jiosh ab wui:Am ani m‑chehgid mo has masma g ni‑kihdag.Kupt am wo ha ahgi g hemajkam mat hab masma

am hema hab wo juh g ikus kih mat d woni‑cheopigak. Exodus 25:40

6 Neh, hegam uꞌugchu papal o am i chum hawehmt g hemajkam heg hekaj heki hu hab elidaj gJiosh. K wabshaba ihda wechij haꞌichu hab elidajbaꞌich i s‑kehgaj no pi g Jiosh baꞌich i s‑kehg haꞌichuab t‑makiog. K g Jesus baꞌich i s‑ap i t‑wehmt heghekaj. 7 Pi at am hu hab wo juh g wechij apchudag Jiosh matp g hekiukam s‑ap am wo i t‑apꞌechwehhejed. 8Neh, bash kaij g Jiosh:Ab o him g tash mant am wo nahto g wechij hab

ni‑elida am ha wehhejed g ni‑hemajkamga.9 Kut pi hab wo masmak mo hegai mant am chum

nahto am ha wehhejed g ha‑geꞌegedga manteda ab i ha wuwhas Egypt jewed t amjed.

Hegam o pi ap am hu hab junihim g haꞌichuni‑apchuda.

Kuni heg hekaj pi ha chegima.10Nt wabshaba am hab wo juh g wechij haꞌichu hab

ni‑elida am ha wehhejed.K d ihda mant am wo oꞌoha g ni‑chehanig

ha‑chegitoi ed ch am ha‑iꞌibdag ed.Kut woho d wo ni‑hemajkamgak.Nt ahni d wo ha‑Jioshgak.

11 Kut pi hedai wo shaꞌi ha mashcha g e‑wehmoꞌodham mat wo s‑ni‑mahchk.

Wehs at wo s‑ni‑mahchk, chum as hedai wud wo k.12 Gm ant hu hab wo i juh g pi ap ha‑chuꞌijig k pi

hekid ep wo chegitok. Jeremiah 31:31-3413Neh, bash kaij g Jiosh. K heg hekaj tashomat hekithegai heki hu t‑himdag chehanig k oi gamhuhabwoi e juh.

9Mat i e wechijid mach has masma hab wua g ab has

elida Jiosh wui1 Am o apchudas heg eda heki hu chehanig mat

has masma g hemajkam ab has wo elidad g Jiosh cham ep apchudas mat g hemajkam am wo i kei g ikuskihmathabdwoahgak. 2 Id ashwaane eda kuhpi. Khegai wehpeg kih hab e aꞌaga ‘Hekia S‑apꞌekamKih.’Sh id eda am haꞌichug g lalampa chuhchakud chmihsa. Sh heg ab mihsa g papal am doꞌaw g pahn chhekaj ab si has elid g Jiosh. 3Kush hegai hema ep kihhab e aꞌaga ‘Si Hekia S‑apꞌekam Kih.’ 4 Id ash eda amhaꞌichug g ohla iagchulidakud. Kush id ab g papal anmemheid g s‑ap uhw haꞌichu. Kush am ep haꞌichughegai uhs washa mash d chehgida mach d chumJiosh hemajkamga ahchim Tutuligo. Id ash wehskoe maꞌishch g ohlakaj. Am ash id eda e dahshch gohla haꞌa. Sh id eda haꞌi nuhkud hegai haꞌichu hugimash hab e aꞌaga ‘manna.’ Kush am e chekch hegaiAaronbad usaga mash wa ab i iꞌiwgi. Kush wa amep e toꞌakch hegai gohk koꞌokmalk hohodai mo anab oꞌohanas g Jiosh chehanig. 5 An dahm ihda uhswasha ash an nahtois g gohk anghil ch ab e wuigegok ch g e‑aꞌankaj am ehkchulidch matsh hebaiwo e iawua g ehꞌedaj g ha‑iagchulida. Id ash am eiawua matsh hekaj g Jiosh wo s‑ha hoꞌigeꞌid k gamhu hab wo i juh g ha‑chuꞌijig. Pi ant am hu wo kiawehs haꞌichu t tashogi ab amjed ihda.

6 Neh, bash wa masma wehs apchudas idamhaꞌichu. Sh g papal am i wahpk wehpeg kih ch edwehs tashkaj ch am hab wua g e‑chikpan. 7 Kushwabshaba heg waꞌi si uhgchu pahl ged hu i wapkeheg eda baꞌich kih hemho ahid ab. Kush g haꞌichudoakam ehꞌed am iagchulid Jiosh wui am wehhejedg e‑chuꞌijig ch ha‑chuꞌijig g hemajkam matp hemsam hab juh pi mahchch mo d pi ap chuꞌijig. 8HegaiSi Hekia S‑apꞌekam Kih o wepogidas g Jiosh kihdag.K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag am t‑chehgidch mopi koi ab hu kuhpiꞌoks g Jiosh kihdag am t‑wehhejedmo eda wabsh kia an kuhpi hegai kih. 9 K d wabshchehgida mo g haꞌichu doakam ab iagchulid Jioshwui. Pi at woho am wo i ha apꞌech Jiosh tahgio.K heg hekaj am wabsh kia e kudut heg hekaj pi ape‑chuꞌijig. 10 Ihda heki hu chehanig o wa am hachehgidch mat haschu wo koꞌad ch has masma woi e apꞌechudad e lihmhunch am Jiosh wehhejed amhugkam mat hekid g Jiosh am wo i wechijid wehshaꞌichu am t‑wehhejed.

11 Tsh wa id am woho hab e juh g Christ k d siuhgchu pahl am dahm hegai s‑kehg haꞌichu mashg Jiosh hab kaij matsh hab wo t‑juni. Hegai apchudamo am eda chikpan g Christ o baꞌich i geꞌej chbaꞌich i s‑apꞌe mo hegai geꞌe cheopi mani am hekihu ahg. Pi at g oꞌodham am nahto. K pi d ihdajewed dahm haꞌichu. 12Hemho at am i wah g Christ

Page 216: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 9:13 213 HEBREWS 10:14heg eda apchuda s‑ap nahtok g t‑doꞌibiadag. Hegammo d jewed dahm papal o wabsh g haꞌichu doakamha‑ehꞌed am iagchulid. T wabshaba g Jiosh alidagg hejel e‑ehꞌedkaj ab t‑behi g pi ha huhugedamdoakag. 13 Neh, mash wa g ha‑ehꞌed g siswat chtotolo ab e sihbanid ch g matai ab amjed g wisilomehidag ab e nehnichud ha dahm g hemajkam matwo ha chehgi mat wo i ha kegch g Jiosh heg amjedmatp hems pi ap am hu hab junihim g e‑himdagchehanig. 14Pegih, t baꞌich i geꞌe haꞌichuhab t‑juni gChristmat am i e dagito Jioshwui k am t‑wehhejed emuhkid. Hekia S‑apꞌekamGewkdag owa abmahkchg gewkdag mat hab juh. K d hekia s‑apꞌekamiagchulida. Heki achd hu t‑kudut heg hekaj pi apt‑chuꞌijig. T wabshaba g Christ am iagchul g e‑ehꞌedJiosh wui mat am wo i t‑apꞌech. Kuch am hahawa gJiosh wehhejed chikpan.

15 Bash kaij g Jiosh matsh ab wo t‑mah g pi hahuhugedam doakag k ab wo i t‑wahpki e‑kihdag ed.T g alidaj am i apꞌech ihda wechij haꞌichu ahgajt‑wehhejed ahchim mo g Jiosh ab t‑waid. Muhkigajat am i t‑wuwhas matt pi wo ai g t‑namkidadagheg hekaj pi ap t‑chuꞌijig ab wecho hegai heki huapchuda.

16 Neh, mat hema wo muh k am wo dagito ge‑ahga mat hedai wo i ui g haꞌichu enigaj. T hemhowa am wo e wohokamch mat muh ihda oꞌodham.Kut am hahawa hab wo e juh g ahgaj. 17 Pi at habwo shaꞌi e juh g ahgaj mat wo kia doakad. T hekidwo i muh, t hab haha wo e juh. 18 Chum hemshegai heki hu apchuda am ha shahgid g Jiosh chhemajkam at i e apꞌech g ehꞌedkaj. 19 Mosesbadatsh wehpeg am wehs ha ahgi g chehanig mo hasi masma an oꞌohanas k am hahawa wasib g wisilo chsiswat ha‑ehꞌed k g shuhdagi am i wehnad k id oꞌosheg aboꞌohanamoanhab chuꞌig g chehanig ch abhadahm g hemajkam. Batsh juh ihda am wa has mahsshaꞌikaj mo hab e aꞌaga ‘hyssop’ ch kahwal wopomoi wegiumdas. 20Kush wa hab kaij g Mosesbad:Id o d ehꞌed mat hekaj i e shonwuich g apchudaj g

Jiosh mamt ab wo s‑wohog elidad. Exodus24:8

21 Bash wa kaij ch hab waꞌap masma ab oꞌos g ehꞌedheg ab ikus kih ch wehs haꞌichu dahm mash hekajam ihm g Jiosh. 22Do Jiosh chehanig am t‑wehhejedahchim Tutuligo mo wehs haꞌichu e kegchud heghekaj ehꞌed. T g pi ap chuꞌijig gam hu hab wo i ejuh hab waꞌi masma mat g ehꞌed wo e iawua.

Matsh g Christ e muhkid t‑wehhejed k hekaj gam huhab i juh g pi ap t‑chuꞌijig

23Neh, bo masma i e kegchud idammo amwabshoidch hab chuꞌig hegai mash am Jiosh kihdag ed.T wabshaba g dahm kahchim apchuda hemho wabaꞌich i s‑apꞌekam iagchulidakaj wo i e kegch.

24Hegai Si Hekia S‑apꞌekam Kih ash am oidch habjunis g Jiosh kihdag. Tsh g Jiosh alidag pi am wabshi wah heg eda k wabshaba am i wah Jiosh kihdag edk idani am t‑wehhejed neok am tahgio g Jiosh.

25 Uhgchu t‑pahlig ahchim Tutuligo o wabshg haꞌichu doakam t‑mumꞌajid ch ab Jiosh wuiiagchulid. Tsh wabshaba g Jiosh alidag baꞌich is‑ap iagchulida hab juh nat pi hejel e muhkid amt‑wehhejed.

Pi o hekid nahtois g ha‑chikpan g uꞌukchut‑papalig. K heg hekaj muꞌikko hab junihim. 26 Tshwabshaba g Jiosh alidag wabsh hemho hab juh kpi muꞌikko e muhkid am t‑wehhejed. Neh, k habmasma tasho mat s‑ap nahto g e‑chikpan mat gamhu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. Kush hemu hahawa eaihim mat g jewed wo huhug.

27 Am o apchudas mat hemho wa wo muh goꞌodham hemho k heg i dahm abwo ai g geꞌe lodaitatash. 28 Bat wa masma g Christ hab waꞌap hemhoam i e dagito t‑wehhejed k gam hu hab i juh g pi apt‑chuꞌijig. T id pi am hahawa ep d wo chikpanajk.Tsh wabshaba ia ep wo i e maskogi mat wo t‑doꞌibiaahchimmach ab si hiwig ch ab nenida mat ab ep wojiwia.

101 Ab ash wa t‑chehani g Jiosh matt ab wui wo

ha iagchulidad g haꞌichu doakam wehs aꞌahid ab.Id atki pi gam hu hab wo i juh g pi ap t‑chuꞌijig kwabshaba wabsh s‑kohmagim t‑chehgidch mat hasmasma g Jiosh gam hu hab haha wo i juh. 2 Pi atep wo t‑kudutad g pi ap t‑chuꞌijig matp gam hus‑ap hab wo i e juh heg hekaj iagchulida. Kutt hekihu waꞌi haꞌasa hab wo juh. 3 Ihda t‑iagchulida oam wabsh i t‑chechegitolid g t‑chuꞌijig wehs ahidab. 4 Pi at hekid wo shaꞌi e nako g totolo ch siswatha‑ehꞌedmas gam hu hab wo i juh g t‑chuꞌijig. 5-6Shheg hekaj ab wui hab kaij g Jiosh g alidaj am wojiwiak jewed dahm:Pi ap wa chum hohhoꞌid mat g hemajkam ab m‑wui

wo iagchul g haꞌichu doakam.Id o wabsh ha chehgidmant has masma gam hu hab

wo i juh g pi ap ha‑chuꞌijig.Heg apt hekaj hab wo ni‑juhmant d wo jewed dahm

oꞌodhamk ch ab m‑wui wo ni‑iagchul.7Ni heg hekaj hab kaij mani ab m‑wui ni‑dagitokch

ch am hab wo juh hegai mo an oꞌohanasm‑oꞌohana ed map ni‑tatchuid. Psalm 40:6-8

8Neh, Jiosh o ab ha chehani g hemajkammat ab wuiwo ha iagchul g haꞌichu doakam. Kumtp hems piamichud mas haschu ahgch hab e kaij mo chum pihohhoꞌid hegai iagchulida. 9 Pegih, bo e kaij no pid wabsh chehgida am hugkam mat hekid g alidajhabwo juh g s‑wohom iagchulida amhejel e dagitokJiosh wui. Heg ash hekaj ab wui hab kaij:Ab ani m‑wui ni‑dagitokch mant hab wo juh g

m‑tatchui. Psalm 40:710 Do Jiosh hab elida mat g alidaj wo e muhkid amt‑wehhejed. Kut wa woho hab e juh k hab masmawehs gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig.

11 Wehs tashkaj o am hab wua g e‑chikpan gt‑papalig ch muꞌikko hab wua g iagchulida. Twabshaba ihda iagchulida pi hekid gam hu hab woi juh g pi ap t‑chuꞌijig. 12 Jiosh alidag at hi hemakoiagchulida hab juh mat gam hu hab wo i juh. K idchum hekid s‑kehgaj heg wehhejed. T g Jiosh abhahawa si has elid k an e wehm dahshch e‑kownaldaikud ed. 13 K idani ab dak ch ab wo ai mat g Jioshwo ha gewitojel hegammo ab wui gegok. 14 Pegih, themho am e iagchul t‑wehhejed k hekaj i ha apꞌechiaꞌi amjed wehs hegam mat gam hu oa g pi apꞌekamha‑ihbdag ed.

Page 217: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 10:15 214 HEBREWS 11:815 Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o am hab waꞌap

wohokamchud ihda hab masma:16 Bo kaij g Jiosh:Id o d wechij apchuda mant am hab wo juh ha

wehhejed.Bant wo juh g ni‑tatchuidag am ha‑iꞌibdag ed ch

ha‑chegitoi ed. Jeremiah 31:3317K hab ep kaij:Am ant hu wo pi chegito g pi ap ha‑chuꞌijig k pi

dahm am hu ep wo shaꞌi i chegito. Jeremiah31:34

18 Pegih, t gam hu hab i e juh g pi ap t‑chuꞌijig.Kutt hekaj hahawa pi heg hekaj hab wo shaꞌi juh giagchulida.

Oig, tt hig ab wo i miabi g Jiosh19 Ab ach hahawa si apꞌedag matt ab wo i miabi

g Jiosh nat pi muh g Jesus am t‑wehhejed. Id o hegwa wepo mach apꞌedag matt am wo i wahp heg edaSi Hekia S‑apꞌekam Kih. 20 E at muhkid g Christ amt‑wehhejed k hab masma ab i kuhpiꞌo ihda wechijhimdag am t‑wehhejed 21nopi s‑wohomd si uhgchut‑pahlig ahchim Jiosh hemajkamga. 22 Hekai achhu t‑kudut g pi ap t‑chuꞌijigkaj. T wabshaba ab it‑kegchud k gamhu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. Kuchheg hekai ab si hiwig ch d hekiakam ch abwo imiabig Jiosh. 23 Jiosh at woho ab wo t‑juni mash has ikaij. Kutt heg hekaj si s‑wihnam wo t‑uꞌukch hegab. 24 Ab att hig aꞌai wo si pihk t‑elidad ch ab aꞌaiwo i t‑wehmtad matt am wo chehgidad mach ab hatatchua g hemajkam ch amwo i ha wehmajk. 25Haꞌiat haꞌasa ha wehm e nam g e‑wehm wohochuddam.Kumt wabshaba ahpim pi hab wo chum e juh k abwo si aꞌai i e gewkemhunad. E o aihim mat ep wojiwia g t‑kownalig Jesus. Kutt hekaj wahm baꞌich abwo i t‑gewkemhunad.

26 Pi at gam hu hab wo shaꞌi e juh g chuꞌijigajhegai mat am hab wo kia junihid g pi apꞌekam hachum s‑mahchch g wohokam. Pi o am hu hahawahaꞌichugmas haschu amwoe iagchul hegwehhejed.27 Jiosh atsh wo ha lodait k gam hu wo ha shuls‑koꞌok ha‑namkidadag ed. K id hab masma mo gpi ha huhugedam mei. Heg o am waꞌi wiꞌis mat wochum si s‑ehbidad matsh has wo ha juh.

28Mosesbad atki an oꞌohana Jioshheki hu oꞌohanaed matsh gohk o waik wo wohokamch g chuꞌijigajhegai mat gam hu wo s‑ohhod g Jiosh chehanig.Kutsh wo e muhkid. 29Kumt baꞌich i s‑koꞌok namki-dadag ab wo bei mamtp pi ab hu wo haꞌichuch gJiosh alidag. Heg at iawua g e‑ehꞌed k e muhkidmat gam hu hab wo i chum juh g pi ap t‑chuꞌijig.Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o chum si s‑hemajima abem‑wui. Kumt wabshaba wo si s‑nenꞌoidk 30nash pihab kaij g Jiosh:Ani ant ab wo ha mah g ha‑namkidadag. Deuteron-

omy 32:35K an ep oꞌohanas:Jiosh at wo ha lodai g e‑hemajkamga. Deuteronomy

32:3631 Do si s‑ta ehbidam haꞌichu mamt wo muh pi amhu e apꞌechudch Jiosh wui. Hemhowa at gam huwoem‑shul s‑koꞌok em‑namkidadag ed.

32 Am g wo s‑chegito mo wa has chuꞌig haꞌichuam em‑wehhejed. Muꞌi haꞌichu amt nako amjedmamt ab s‑mai g wohokam k eda pi shaꞌi e gehgch

heg hekaj. 33 Muꞌikko am s‑koꞌokam has em‑ahgch em‑shoꞌigchud am hemajkam ha tahgio. Hebaiam wa si pi ap e tahtk ha wehhejed hegam mo habwaꞌap hab masma e shoꞌigchud. 34 Ab am ha wehmnakog g shoꞌigdag hegammat e kuhpach. Ab am wawabsh s‑ap e tahtkmatwa chumwehs em‑wohppoꞌig haꞌichu em‑eniga heg hekaj mam s‑mahch mobaꞌich d i si haꞌichu hegai mamt ab bei mat id pihekid wo ha huhug.

35 Pi g am wo heb hu wua g e‑wohochudadag. Idat wo em‑uꞌapajel g geꞌe em‑mahkigdag. 36 Bamtwo junihid g Jiosh tatchui ch wo s‑chu nakogad.T g Jiosh am hab wo em‑juni mash haschu habs‑em‑junimk. 37Neh, bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana edmo hab kaij g Jiosh:Pi o geꞌe tash am wiꞌis mat am wo jiwia g si

ni‑Kehsha.38 Ni‑hemajkamga at ab wo s‑wohoch ihda k wo e

doꞌibia.Tp wabshaba hema wabsh wo sha kuhkam kekiwua,

nt pi wo hohhoꞌi ihda. Habakkuk 2:3-4Neh, bash kaij g Jiosh. 39 Tt ahchim hi pi wo shaꞌikuhkam gegokiwua machs im hu hab wo i t‑juh abamjed g Jiosh k wabshaba ab wo i s‑wohochud k wot‑doꞌibia.

11Mo has chuꞌig g t‑wohochudadag

1 T‑wohochudadag o hab d ahga mach s‑mahchmo woho hegai mach am wui t‑gewpkadch,chum achs hems pi t‑wuhpuikaj neid. 2 Muꞌijj gt‑shohshonbad ash ab s‑wohochud g Jiosh haꞌichuahga. Sh hekaj ab s‑ha hohhoꞌid g Jiosh.

3Ab ach s‑wohochudg Jioshhaꞌichu ahga chhekajs‑amichudmatwehs haꞌichu nahto pi haꞌichu amjedam wabsh neokk.

4 Hema ash wa hab chehgig Abel ch ash abs‑wohochud g Jiosh ch hekaj ab s‑wohog elid k abwui iagchul g haꞌichu doakam e‑muꞌa. Tsh wab-shaba g wehngajbad Cain pi hab masma hab e juh.Tsh g Jiosh ab si s‑hohhoꞌi g Abelbad natsh pi habjuh g tatchuij. Id ach an neꞌokchulid Jiosh oꞌohanaed. K id heg wa wepo mo g Abelbad am wabsh kianeok ch am haꞌichu t‑ahgid.

5 Hema ash wa hab chehgig Enoc ch ash abs‑wohochud g Jiosh. Sh g Jiosh s‑hohhoꞌid ch gamhu i bei mash wabsh kia doa. Kutsh pi hedai edagi.6 Hegam at wo waꞌi s‑ha hohhoꞌidad g Jiosh mathedai abwo s‑wohochudad. Hegaimat abwo imiabig Jiosh at hemho wa wo s‑wohoch mo an hemad Jiosh ch am i e tashogid ha wui hegam mo abs‑mahchimk.

7 Noahbad atsh ab i s‑wohoch g Jiosh k ab si haselid. Jiosh ashwa amahgidmat hemahabwo juh g sigeꞌewahlko natsh piwohawiꞌin. Tsh idamNoahbadwoho hab e juh k heg eda e doꞌibia g e‑wehmkihkamwehm ch e‑aꞌaliga ha wehm. Batmasma ammahskowua g Jiosh g hemajkam ha‑chuꞌijig natsh pi hegampi ab hu wohoch. Kush hab kaij g Jiosh mash idamNoahbad d s‑apꞌekam nash pi ab s‑wohochud.

8 Abrahambad ash ab s‑wohochud g Jiosh ch abs‑wohog el. Jiosh ash hab ahg matsh am hu hebaiwo mah g mehk jewed. Kutsh ab wui wo hih. Tshg Abrahambad woho dagito g e‑kihdag k gam hu

Page 218: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 11:9 215 HEBREWS 11:40

hih wa chum pi mahchch mas hebai wo hih. 9 Jioshatsh pi oi ha mah hegai jewed. Kush am wabsh i echiwiapadad ch am kihkahim ikus kih ch ed am hawehm g e‑amjedkam. Kush g Jiosh am hab waꞌapha ahgid idamAbrahambad amjedkammatsh amhuhebaiwohamahhegai jewed. 10Abrahambad ash abwui e gewkad hegai kihhim mo d Jiosh nahtoi ch pihekid wo i gei.

11Abrahambad ch Sarabad ashwa ab s‑wohochudg Jiosh mash wa hab ha ahgid matsh wo hemamahsid g ali matsh eda heki hu kekelit. Sh g Sarabadpi ha mamdat. 12Neh, sh wa g Abrahambad d si kelimat pi ep wo chum e nako mas wo alidt. T eda abamjed i hih muꞌi hemajkam mo pi ta kuintama habmasma mo g huhuꞌu ch hab masma mo g oꞌod an gekahchki babsho.

13 Wehsijj idam mach am ha chehcheg at koꞌo khuhug koi wehs uꞌuk hegai mash haschu g Jiosh abha makiog. Heg o wa wepo wo mehkjed neid ch absi tatchua hegai haꞌichu no pi s‑mahch mo d wabshchihpiadam id dahm jewed. 14 Hegam mo hedais‑mahch ihda o am tasho e gahgid g jewed mat dwo si ha‑enigak. 15 Pi o am hu uhpam e chegito hegwui jewed mat am dagito. Jiosh at wo ha hiwigi matwo uhpam hihi matp hab wo e el. 16K wabshaba ame gewpkadch heg wui jewed mo baꞌich i s‑apꞌe, pejhegai dahm kahchim kihdag. Jiosh o s‑hohhoꞌid mohab aꞌaga mo d ha‑Jioshga nat pi am heki hu nahtog kihhim ha wehhejed.

17Abrahambad alidag ash hab chehgig Isaac. Tshwa g Jiosh am wabsh aꞌappe g Abrahambad masheda d doakammat womua g e‑alidag k hekaj ab wuiwo iagchul. Tsh g Abrahambad ab i s‑wohochud khab chum juh, chum as g Isaacbad d si hejel alidagch d Jiosh mahkigdag. 18 Jiosh ash wa hab ahgidmat ab Isaacbad amjed wo i hihi g amjedkamaj.19 Abrahambad o ab s‑wohochud mat g Jiosh woe nako mat ab uhpam wo i wuhshad g Isaacbadmuhkig amjed. K heg wa wepo mat hab e juh natpi oi wa doꞌibia.

20 Isaacbad ashwa ab s‑wohochud g Jiosh ch hekajam ha ahgid g e‑aꞌalidag Jacob ch Esau matsh hasmasma ab wo s‑ha hoꞌigeꞌel g Jiosh.

21 Jacobbad ash wa ab s‑wohochud ch ab ihmg Jiosh ch am ha ahgid hegam e‑wopsmad mashd Joseph aꞌalidag matsh has masma ab wo s‑hahoꞌigeꞌel g Jiosh. Id at hab juh mo eda muhkhim anwabsh e‑cheowikud an e gewishch.

22 Josephbad ash wa ab s‑wohochud g Jiosh chhekaj hab kaij am i muhkhimk mat wo uhpam hihig Tutuligo ab amjed g Egypt jewed ch am ep si shelha ahgid mat has wo juh g ohꞌoj.

23 Mosesbad jehj ash wa ab s‑wohochud g Jiosh.Kownal ash chum ha chehani g Tutuligo mat woha kokda g chechoj e‑aꞌaliga. Tsh eda g Mosesbadjehj pi shaꞌi ehbeni g kownal chehanig k eꞌesto gMosesbadwaikmashad amjedmatmahsi neidchmos‑ap ulini d ali.

24 Kownal alidag atsh an hahawa bei g Mosesbadk hab aꞌaga mo d madaj. K wabshaba g Mosesbad abs‑wohochud g Jiosh ch pi hohhoꞌid am i geꞌehogatkmat hab wo e aꞌagad mo d madaj hegai mo pi dJiosh hemajkamga. 25 Baꞌich i mat ab wo nako gshoꞌigdag ha wehm g Jiosh hemajkamga ki hegai

mat am heꞌes wo si s‑hehgigk ha wehm hegam mopi ab hu wohochud g Jiosh. 26 Am ash aꞌamichudmat wo e shoꞌigch wehhejed g Jiosh si Kehsha. Kwabshaba id baꞌich d i si haꞌichu am wehhejed ki gEgypt jewed s‑kaisdag no pi am wa s‑chegitog mashhaschu si s‑kehg haꞌichu ab ha makiog g Jiosh ge‑hemajkamga. 27 Kutsh heg hekaj pi shaꞌi ehbenig kownal k am dagito g Egypt jewed. Heg o wa wepomo ab neid g pi ta neidagam Jiosh nash pi ab nakogg shoꞌigdag am wehhejed.

28 Jiosh ash amahgid gMosesbadmatwoha chehag hemajkam mat wo ha kokda g kahwal mahmadk ab wui wo iagchul g ha‑ehꞌed ab e‑pupualit ab.Tsh hab pi wo ha kokda g anghil g wehpeg cheojha‑aꞌaliga. Tsh g Mosesbad ab i s‑wohochud k habmasma ha cheha g hemajkam.

29 Kush g Jiosh hab ha ahg g Tutuligo mat amgahi wo i huhud S‑wegi Kahchki oidch. Kutsh abi s‑wohochud k hab e juh. Kutsh am i tahp gshuhdagi. Tsh amwabsh s‑gaki jewed oidk hihi. Tshg Egypt t am shondal am chum ha oidk heb e juh.Tsh ha maꞌish g shuhdagi k wehs ha kokda.

30Neh, an ashwa uhgk hohodai kolhaidag g Jericokihhim. Kutsh wa g Jiosh hab ha ah g t‑shohshonmatsh an wo e himtchul. Tsh ab i s‑wohochud khab e juh. Tsh hekaj i shul g Jiosh hegai kolhai.31 Tsh am i wahp k wehs ha kokda hegam mo piab hu wohog elid g Jiosh. Tsh wabshaba hema abs‑wohoch g Jiosh, chum as d chehpaꞌawi, k wa hadoꞌibia hegam Tutuligomashwa am s‑aꞌagi chechgag jewed. Kumtsh heg hekaj pi mua mamt hekid hagewito.

32Pi ant wo ni‑nakomanis wehs in wo oꞌoha ab haamjed hegam kekelibad mash hab chechgig Gideonch Barak ch Samson ch Jephda ch David ch Samuelch muꞌi ehp g Jiosh haꞌichu i tashogiddam. 33 Jioshash wa hab ha ahg matsh haschu hab wo juh. Kutshab i s‑wohochud k hab e juh. Haꞌijj atsh g nahnkomahs jejewed ha gewito k hab wua g s‑apꞌekam. Tshg Jiosh ab ha mah mash haschu ha ahgid mat abwo ha mah. Haꞌi atsh wa e doꞌibia ab ha amjed gmaipid 34 ch ab amjed mam chum s‑ha kokdaimk gmeikaj ch is‑pahyokaj. Do wabsh oꞌodham ch edaab bei g geꞌe gewkdag k am s‑chechojim ha gewitog e‑obga ab aꞌai jejewed amjed. 35 Jiosh atsh wa abuhpam i ha chegitoich g ha‑koꞌidag haꞌi uꞌuwimo abs‑wohochud.

Haꞌi atsh wa wabsh s‑ap e taht k e koꞌij pi dagi-toimk g e‑wohochudadag no pi s‑mahchmat g Jioshbaꞌich i s‑kehg doakag ab wo ha mah. 36Haꞌijj amshwa s‑koꞌokam has ha ahg ch ha gewittan k haꞌi hawupulsh k ged hu si ha kuh. 37 Haꞌijj amtsh wa hamaꞌichshulig k haꞌijj an ha eda si ha hikuch k haꞌijj gis‑pahyokaj amha kokda. Muꞌijj ash shaꞌi si shoꞌig chwabsh g haꞌichu doakam eꞌelidagkaj e eꞌenigadadch.Msh wa muꞌi ha shoꞌigchud ch pi ab hu ap ha neid.38Kumshwaha shoꞌigchudnopi d si s‑aphemajkam.An o wabsh oiopo tohono jewed oidk ch kaꞌakwulkoidk ch am wabsh kih wahpag ch ed ch chehcho ched.

39 Id o wehs d ha‑apꞌedag am Jiosh wehhejed nopi ab s‑wohochud. T eda chum koi ab hu nei mo wahaschu ha ahgid g Jiosh mat hab wo ha juni. 40 Jiosh

Page 219: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 12:1 216 HEBREWS 12:29

at habmasma apꞌechmat ab t‑wehmwo bei g baꞌichi s‑kehg apꞌedag.

12Mo g Jiosh ha shelinid g e‑aꞌaliga

1 Neh, idam muꞌi hemajkam at e nako no pi abs‑wohochud g Jiosh. K id am t‑chehgidch mattahchim hab waꞌap masma wo t‑nako. Muꞌi ohaꞌichu ged hu wabsh i chum t‑wulshshap. Kutthemho wa ab wo si i t‑hawpkaj hab masma mat ge wopoichuddam. Hegam mo d e wopoichuddam atam s‑gewkam wo wohp heg oidk mamt hebai wo iha cheki. Kutt ahchim hab wamasma am s‑gewkamwo i t‑nako t‑wohochudadag ed. 2 Pegih, tt higam wo i t‑gewpkai Jesus wui. Heg at ab i t‑mah gt‑wohochudadag k wo wa s‑ap t‑nahto heg eda. Piat shaꞌi dagito g e‑chikpan, chum as e muhkid abkots t ab k ab nako g si edadag no pi ab behiog g s‑aptahhadkam. Tsh g Jiosh ab si has elid k an e wehmdahshch e‑kownal daikud ed.

3 Muꞌi haꞌichu at ab nako g Jesus k ab ep nako gkehꞌidadag ab ah amjed g pi ap hemajkam. Pegih,mt ahpim am hab waꞌap wo si e nakog k pi wo shaꞌihaꞌasa. 4Koi amt haꞌichu shaꞌi nako ab wui gegokchg pi apꞌekam. 5-6 Pi g am wo pi chegito mo ab si iem‑gewkemhun g Jiosh ch habmasma ab em‑wehmneok mam d aꞌaligaj mash wa hab kaij:Ni‑aꞌaliga, s‑gewkam ani em‑shohbid heg hekaj pi

ap em‑chuꞌijig nani pi si em‑tatchua.Mt heg hekaj am wo si i oidahim k s‑gewkam wo e

nakogad. Proverbs 3:11-127 Pegih, ab g wo nakogi g e‑shoꞌigdag hab masma

matp hems g em‑ohg s‑gewkam haꞌichukaj woem‑shohbi. Em‑shoꞌigdag o am chehgidch mo gJiosh hab masma hab em‑juhkch mam d aꞌaligaj. Pio woho d ha‑alidag hegai mam pi haꞌichu i shohbid.8 Jiosh at si s‑koꞌokam wo em‑shohbidad. Kumthekaj wo s‑mahchk mam d aꞌaligaj. 9 Neh, em‑jehjatp hems ab s‑gewkam haꞌichu em‑shohbi. Kumab si has ha elid. Pegih, baꞌich o i matt ab woi t‑dagito t‑ohg Jiosh wui k ab wo bei g pi hahuhugedam doakag. 10 T‑jehj id dahm jewed oheꞌes ab haꞌichukaj s‑gewkam t‑shohbidahim habelidch mo s‑apꞌe. K wabshaba g Jiosh ab haꞌichukaji t‑shohbid mat hab wo t‑juh matt d wo hekias‑apꞌekamk mo heg hab masma. 11 Pi o ta hohhoꞌi-dama mo hekid i s‑gewkam t‑shohbid g Jiosh. Chwabshaba heg amjed bebhe g si s‑apꞌekam doakagch hahawa si s‑ap t‑tahtk.

Haꞌichu i shelinida ch haꞌichu t‑shohbida12 Mt hekaj ab wo si e gewpkai Jiosh wui k wo

s‑gegokim gegokiwua. 13 Am g hab wo junihid gs‑apꞌekam mamt am wo i gewpka e‑himdag oidk.Kut am wo em‑nei hegam mo pi gewpkdag k atphems ab wo i gewpka.

14Am g wo i e nakog k wehs s‑ap ab wo ha neidadg hemajkam ch am hab wo junihid g s‑apꞌekamhaꞌichu namt pi hab waꞌi masma amwo i wahp Jioshkihdag ed. 15Amatwo i wah g bagatalig em‑shahgidmamtp wo dagito g Jiosh hemajimatalig. Am g aꞌaiwo si e nuhkudad mat pi hab wo e juh. 16 Am g wos‑e nenꞌoidad mamt pi wo e uamhu g pi apꞌekamkajwabsh pehegchudch g Jiosh haꞌichu hab masma

matsh wa hab e juh hegai mash hab chehgig Esau.Id ash d geꞌechu ha‑alidag. K heg hekaj haꞌichu dchum apꞌedaj. Kushwabshaba pi ab hu has shaꞌi elidch gagda mat si hemho gegosig ab i nei heg amjed.17 S‑mahch am matsh am hahawa chum gawul juhg pi ap e‑chegitoi k chum shoak. Tsh wabshaba gohgaj am hahawa pi e nako mas ab wo mah g Jioshhoꞌigeꞌidalig.

18 S‑e g wo nenꞌoidk no pi d si s‑has haꞌichuihda Jiosh haꞌichu ahga mamt ab i kaiha. Neh,t‑shohshonbad atsh ab wui hihi g Sinai Doꞌag matshab wo kaiha g Jiosh chehanig. Kush g mehi andahm wuhshani hegai doꞌag. K an ha wehgaj gs‑chuhugam an kahch ch g s‑gewk hewel an med19 ch g kuikud ab kaida. K ab hema g neok. Tsh ami kah g hemajkam ihda mash ab neok k ab si shoanich ab ahgid g Mosesbad mo pi kaimk hegai neꞌoki.

20 Jiosh ash ab ha chehani ch hab kaij:Pi amt ab hu wo i chehchsh id ab doꞌag.Kumt hemho wa wo mua matp hedai am hab wo e

juh, chum as d wabsh wo haꞌichu doakamk.Exodus 19:12-13

Kush id s‑ehbid g hemajkam. 21 Kush shaꞌi si s‑taehbidam haꞌichu habmahs. Sh gMosesbad hab kaij:Ih, shaꞌani waꞌi si s‑ehbid ch si gigiwuk. Deuteronomy

9:1922 Pegih, ch ahchim hemuch hab waꞌap kaiham g

Jiosh haꞌichu ahga. K g Jiosh kihdag d si s‑wohomt‑kihdag ch d dahm kahchim ch ed Jerusalem ki-hhim. Bach aꞌaga amai mo am haꞌichug SionDoꞌag. K id heg wa wepo mach ahchim hab waꞌapab wui t‑gewpkadch g doꞌag hab masma mash wag t‑shohshon. Muꞌi mihl anghil o an haꞌichuganai Jiosh kihdag ed. 23 Kutt ahchim mach abs‑wohochud g Jiosh haꞌichu ahga an wo i t‑hemapadk an wo haꞌichugk ch wo si s‑hehgigk. Heki o hu anoꞌohadag g t‑chechgig mach d aꞌaligaj g Jiosh. Kuttg si hemako alidaj wehm wo edgidad wehs haꞌichu.Jiosh o d si usagakam wehs hemajkam ha dahm.Kuch ab s‑wohochud. K heg wa wepo matt heki huab wui hihi. An o haꞌichug hegam mat heki hu koiam i e apꞌechudk Jioshwui. Kutt amwohawehmajk.24Ab att i s‑wohoch g Jesus nat pi heg am i apꞌech gwechij haꞌichu ahgaj g Jiosh t‑wehhejed. E at iawuag Jesus ehꞌed mat e muhkid k hab gam hu hab i juhg pi ap t‑chuꞌijig. Id o baꞌich i s‑kehg d haꞌichu mohegai matsh wa g Abelbad hab e juh.

25 Neh, nahnko masma o ab t‑wui neok g Jioshidani. Kumt pi gam hu wabsh wo s‑ohhod g neꞌokij.Hegam mash wa pi ab hu kaiham hegai mash amha ahgid g Jiosh haꞌichu ahga ash wa pi e doꞌibia.Kutt baꞌich wo i bei g s‑koꞌok t‑namkidadag mattppi ab hu wo kaiha hegai mo ab neok dahm kahchimt amjed. 26 Neꞌokij ash wa uꞌugij g jewed ab SinaiDoꞌag amjed. K wabshaba iaꞌi idani hab kaij:Am ant ep wo uꞌugij pi heg waꞌi jewed ch wabshaba

g dahm kahchim ehp. Haggai 2:627 Neh, id o hab d ahga mat g haꞌichu nahtoij wo euꞌugijid k im hu hab wo i e juh. Tsh heg an wo waꞌiwih mat haschu pi ap wo e uꞌugij.

28Pegih, tt ab wo si i hoꞌigeꞌel g Jiosh mat ab i t‑uiid eda kownaltalig mat pi haꞌichu wo e nako mat wouꞌugij. Ab att hig wo si ihm g Jiosh am hohhoꞌidajoidch ab has elidch ch ab ep s‑wohog elid. 29 Jiosh

Page 220: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

HEBREWS 13:1 217 HEBREWS 13:25atsh wehs wo hugio g pi apꞌekam hab masma mat gmehi wo hugio g s‑mehidkam.

13Mamt has masma d wo Jiosh hohhoꞌidak

1 Neh, ab am aꞌai e wui si pihk e elid hab masmamam d e‑hajunim ab ihmch g Jesus Christ. Pegih, pig wo shaꞌi dagito ihda. 2Nt ep wo em‑ahgi mamt amwo i ha wahpki g shoꞌigkam e‑kihki ed, chum ams piha mahch. Batsh wa e juh haꞌi k hahawa chum neimoki d anghil. 3 Am g wo wa s‑ha chegitok hegammam ged hu si ha kuhpch hab sha masma mamtphems ahpim am ha wehm kuhpi. Am g wo s‑hachegitok hegam mo e shoꞌigchud hab sha masmamamtp hems ha wehm e shoꞌigchud.

4 Ab amt wo si has elidad g hohnta ch wo si enuhkud aꞌai e wehhejed. Jiosh at ab wo ha mah gs‑koꞌok namkidadag hegam mat pi wo e nuhkud chhegam mat wo ha ehs g ha‑wehm kihkam.

5 Pi g heg waꞌi s‑kaisdag ab wo tatchuad chwabshaba wabsh wo s‑ap e tahtkkad heg hekaj mamhaschu i edgid.

Jiosh ash hab kaij:Pi ant hekid wo shaꞌi em‑dagito.Chum ant hekid wo em‑wehmajk. Joshua 1:56 Pegih, tt ab hig wo si i t‑gewpkad k hab wo chei:Jiosh o i ni‑wehmaj.Kunt pi hekid haꞌichu wo shaꞌi ehbidad.Pi at hedai has wo ni‑juh, heg hi wa mat g Jiosh wo

hiwigi. Psalm 118:67 Am g wo s‑chegitok g haꞌichu ha‑ahga hegam

mo wehpeg am ahgahim g Jiosh haꞌichu ahga. Amg wo i chegito mo has masma in d dodakamkahimch has masma e koꞌij k am oidk hab wo i juh gha‑wohochudadag. 8 Jesus Christ o am hab wabsh imasma id i tashkajmowa ged hu i heki hu ch amhabwabsh wo i masmak chum hekid. 9Kumt pi wo shaꞌihiwigi mas g gawul mahs mashchama im hu hab woi em‑juh ab amjed g s‑apꞌekam himdag. Haꞌi o anuꞌukch g heki hu t‑himdag chehanig hab e elidchmat hab masma wo i gewkai g e‑wohochudadag. Twabshaba id pi wo shaꞌi i ha wehmt. An att wouꞌukchid g Jiosh hemajimatalig. Bat wa masma wo igewka g t‑wohochudadag.

10 Hegam mo an uꞌukch g heki hu e‑himdagchehanig o ge iagchulidakud. Pegih, ch ahchim habwaꞌap ge iagchulidakud. K d hegai kotsmat g Jiosh siKehsha ab ab e muhkid. T hegam mat hedai wabshg chehanigkaj wo chum i e gahgidahi g e‑doꞌibiadagpi wo shaꞌi bei ab amjed ihda t‑iagchulidakud.

11Uhgchu pahl o am iagchulid g haꞌichu doakamehꞌed am heg eda Si Hekia S‑apꞌekam Kih mat heghekaj im hu hab wo i juh g pi ap ha‑chuꞌijig ghemajkam. Kush g ha‑chuhkug g haꞌichu doakamgam hu jeg ed e memheid. 12 Pegih, t g Jesus heghekaj gam hu jeg ed emuhkid k g e‑ehꞌed iawuamatim hu hab wo i juh g hemajkam pi ap ha‑chuꞌijig.13Ahchimod t‑edadag g pi ap t‑chuꞌijig. Kut eda hegab moht am t‑wehhejed. Pegih, tt wo si s‑hehgigamaꞌagad mo d t‑doꞌibiakam am i dagitok g heki hut‑himdag. 14Pi ach ia hu d si kihkam id dahm jewed.An ash hab chuꞌig g s‑kehg kihhim am t‑wehhejed.Kuch heg wui am nenea.

15Ab o t‑abmatt chum hekid ab wo si has elidad gJiosh. Id o heg wa wepomo d t‑iagchulida Jiosh wui.K g Jesus i t‑wehmt mach hab wua. Chum att hekidab wo hoꞌigeꞌidad g Jiosh am chehchegch.

16 Pi g am haꞌasa hab wo juhni g s‑apꞌekam k abwabsh aꞌai wo i e wehmajk. K id hab waꞌap heg wawepo mo d t‑iagchulida. K g Jiosh s‑hohhoꞌid.

17 Ab g wo s‑ha wohog elidad g e‑wanimeddam.Idam o chum hekid am nuhkud g s‑apꞌekamem‑dodakag nat pi hemho wa am wo i ahgahi ge‑chikpan am Jiosh wui. Kumt ab wo ha mah g s‑aptahhadkam ha‑chikpan ed mamt ab wo ha wohogelidad. Pi at haꞌichu em‑wehhejed wo s‑kehgajkmamt ab wo ha mah g pi ap tahhadkam.

18 Am g wo wa tahnid g Jiosh mat wo ini‑wehmajkad. Bani wabsh s‑junimk g s‑apꞌekamch pi shaꞌi haꞌichu hab wua manis hekaj ni‑kudut.19Kumt heg hekaj ab wo i tai g Jiosh mant s‑hohtamam wo i ni‑dagito. Nt hab s‑hohtam am uhpam wo iem‑chehgim.

Mash haschu ab tahni g Jiosh20Ahni ani hab waꞌap ab haꞌichu tahni g Jioshmat

habwo em‑juni. S‑mahch ammat g t‑kownalig Jesusemuhkidmatwo i t‑apꞌech Jioshwehhejed. T g Jioshab i wuhshad muhkig t amjed s‑hohhoꞌidch mat hase juh. Kut g hab elidaj hahawa pi hekid gawul wo ejuh. Jesus at chumhekidwo t‑nuhkudad. 21Pegih, niab tahni g Jioshmat ab wo em‑mahkadmamhaschui tatchua mamt hekaj am hab wo junihid g tatchuij.Jesus o ab t‑makiog g gewkdag. Kutt ab wo si haselidad chum hekid.

Si oidchkam neꞌoki22Neh, pi o shaꞌi chewaj ihda ni‑oꞌohana. Kuni ab

si em‑ahgid ahpim ni‑wehm wohochuddam mamtwabsh si s‑ap e taht k wo kaiham k ab wo bei g iwehmtadag.

23 Am ant wo em‑ahgi mamt i wuhshad g Tim-othy mamt wa ged hu si kuh. Kunt wo bek am iem‑chehgimedk matp wo sha s‑hohtam jiwia.

24 Am g wo ha ahgid g e‑wanimeddam chwehs g t‑wehm wohochuddam mat ab wo is‑t‑hoꞌigeꞌel. T‑wepnag iia Italy t amo amhabwaꞌaps‑em‑hoꞌigeꞌid.

25 Jiosh at wo wa s‑em‑hoꞌigeꞌel.

Page 221: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JAMES 1:1 218 JAMES 2:11

Id ash d James Oꞌohana1Ni-wehm oꞌodham mam an aꞌai jejewed ch ed kih:

Am ant wo i em-oꞌohani ahni James mani dpiongaj g t-kownalig Jesus Christ.

Ab g wo s-wohochudad g Jiosh ch ab wo haꞌichutahnid

2Am g wabsh wo si s-ap e tahtkkad mat hekid abwo em-aꞌahe g shoꞌigdag. 3-4 Id o aꞌappem g em-wohochudadag ch wo i gewkai. Kumt hab s-ap wonahtoisk ch s-ap wo nakogad g e-shoꞌigdag.

5 Haꞌijj amtp hems haꞌichu pi amichud. Kuni amem-ahgid mamt ab wo tai g Jiosh g amichudadag. Tab wo i em-mah. Jiosh o si s-baꞌama ab ha mamka ghemajkammo haschu i tatchua ch pi ha kehꞌid. 6Mtwabshaba hemho wa wo s-wohochudadmat hab woem-juni g Jiosh mam haschu ab i tahni. Hegam mopi wohochud at wabsh haꞌichukaj wo e kudu hab shamasma mat g shuhdagi g hewelkaj wo e kudut k anaꞌai has wo e wuad. 7 Idam at g Jiosh pi am hu habwo ha juni mat haschu ab wo i tai 8 no pi pi am hushelinim wawani g ha-wohochudadag.

Mach wehsijj t-wepodag am Jiosh nena ed9 Chum achs hems haꞌijj d shoꞌigkam ch eda wo

chum si s-ap t-tahtkkad nat pi t-doꞌibia g Jiosh.10 Kut g s-kakais hab waꞌap wo chum si s-ap etahtkkad e doꞌibiak. Jiosh o am wehs t-wepo t-haꞌichuchud. S-kakais at haꞌas s-hohtam gam huhabwo i e juhmat g shoꞌigkam. 11Tg si s-has haꞌichuhab ha-juni wo huhug hab shamasmamat g haꞌichuwuhshanig wo huhug mat hekid wo gaksh g jewedam s-toni k ed.

Mo g aꞌappemadag ab wehsijj t-wui him12 Tt wo si s-ap t-tahtkk matt hekid s-ap ab wo

nako g t-shoꞌigdag. Ab o t-mahkch g Jiosh g wechijdoakag ahchim mach ab si tatchua ch am wo it-wahpki e-kihdag ed matt hekid wehs wo gahiwuwha g t-aꞌappemadag.

13 Pi g hab wo shaꞌi chehꞌi mas g Jiosh hab chumem-wua mamtp wo sha pi ap nako g e-aꞌappemadagk hab wo juh g pi apꞌekam. Jiosh o pi hekid hab wuag pi apꞌekam ch pi hedai hab chum ha wua mas habwo juh g pi apꞌekam. 14-15Oꞌodham o wabsh hejel e-tatchuikaj hab wua g pi apꞌekam. T g Jiosh ab wo iha mah g s-koꞌok namkidadag heg wehhejed.

16 Haꞌi o chum ha iattogid ch hab chechꞌe mo gpi apꞌekam ab d Jiosh amjedkam. Pi g ab hu woshaꞌi ha wohochud, ahpim ni-wehmwohochuddam.17 Jiosh at s-kehg nahto wehs haꞌichu. K wehs s-kehgaj hegai mo ab t-mahkch. Tash ch mashad chhuhuꞌu hebaichuj pi ab hu t-mahkch g tonlig nopi g jewed e nodgid. K wabshaba g Jiosh pi hekidgawul ewua ch chumhekid tonlidch g t-chegitoidaggwohokamkaj. 18 Jiosh at am i t-tashogi gwohokam.Kutt ab i s-wohoch. T hekaj ab i t-gawulkad k ab i t-mah g wechij doakag matt d wo aꞌaligajk.

Matt hab wo junihid g Jiosh haꞌichu ahga ch piwabsh wo kaihamad

19 Pi g wo s-e hohtkid mamt haꞌichu hab wo chei.Baꞌich o i s-apꞌe mamt wo haꞌichu kaihamad.

Pi g am wabsh pehegi haꞌichukaj wo babgat. 20 Piat hab masma wo i e apꞌech g pi em-apꞌedag. Jioshat am wo waꞌi apꞌech g pi t-apꞌedag.

21 Gam g hu hab wo i juhni wehs haꞌichu mo s-bihtagi am em-chegitoi ed ch am em-doakag ed.Ab g wabsh wo i e shoꞌigchud Jiosh wui k ab wo is-wohoch g haꞌichu ahgaj. Kut heg hekaj wo em-doꞌibia.

22 Pi g am wo hejel e iattogidad mamt wabsh wokaihamad g Jiosh haꞌichu ahga ch eda pi am hu habwo junihid. 23 Jiosh oꞌohana o hab sha masma mog neidakud matt heg eda ab wo i t-neid k wo chehmo haschu pi kehg habmahs am t-doakag ed. 24Pi ggam hu wabsh wo hihim pi am hu i chegitok mo hasmahs g em-doakag 25 k wabshaba am wo si oidahidg Jiosh haꞌichu ahga ch am hab wo junihid. T g Jioshab wo si i s-em-hoꞌigeꞌid k ab wo i em-wehmt wehshaꞌichu hab em-juni ed. Kut g haꞌichu ahgaj ab wo iem-wuwhas pi apꞌekam t amjed.

26Hegammohedai hab kaijmod Jioshwohochud-dam ch eda wo pi ap neneokad o wabsh hejele iattogid. K g ha-himdag pi haꞌichu wehhe-jed s-kehgajk. 27 Bo d elidag g Jiosh mat g t-wohochudadag haꞌichu wehhejed wo s-kehgajk.Hemho wa att wo si t-nuhkudad mat pi wo t-padchg jewed t ab haꞌichu. Kut hab ep wo t-juh g t-wohochudadag matt haꞌichukaj wo i ha wehmajkhegammo d heheꞌejel wihpkam uꞌuwi ch aꞌal. T habpi wo e shoꞌigchudad.

2Matt pi hedai has wo ha elidad ab ha neidch mo has

i mahs1 Ab am s-wohochud g t-kownalig Jesus Christ.

Pegih, k pi hab chum chuꞌig mams pi ab hu wo hahaꞌichuch g shoꞌigkam. 2-3 Pi o apꞌe mamtp hemawo si s-ap dai g s-kais oꞌodham k eda hab wo ahg shoꞌigkam mat gam hu wabsh wo kehkkad o wodahiwua jewedo. 4 Pi o apꞌe g em-tatchui mamtp habaꞌich ab wo i haꞌichuch g s-kais oꞌodham.

5 Jiosh ash ab ha makiog g shoꞌig hemajkam ggeꞌe wohochudadag mat am wo apꞌedagk kihdaj ed.Kutsh wehsijj ab wo i ha wahpki hegam mo abtatchua. 6Medahaꞌi pi ab huhas ha elid g shoꞌigkamch hegam waꞌi s-kakais ab si has ha elid. Am g wo ioidahim mo haꞌi g s-kakais em-shoꞌigchud ch am iem-wahpkid chehanig ch ed 7 ch s-koꞌokam has ahghegai mach ab ihm mo d t-doꞌibiakam.

8 Am g hab wo junihid g Jiosh chehanig mo habmasma an oꞌohanas:Ab amt wo si pihk e elidad wehs ha wui g hemajkam

habmasmamamhas imasma hejel ewehhe-jed si pihk e elid. Leviticus19:18

9 Mt wo melchkwuhid g Jiosh chehanig mamtp abaꞌaiwo i ha gaꞌagwulkadad ghemajkamabhaneidchmo has i mahs. 10 Kumt d wo pi ap chuꞌijkamk amJiosh chehanig ed mamtp chum hems al hemakochehanig wo melchkwua. 11 An o hab chuꞌig mamtwo si e nuhkud heg waꞌi wehhejed hejel e‑wehmkihkam ch an hab ep chuꞌig mamt pi wo muag hemajkam. Kumtp hems s‑ap wo e nuhkud ge‑wehm kihkam wehhejed k wabshaba d wo pi apchuꞌijkamk mamtp wo hema mua.

Page 222: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JAMES 2:12-13 219 JAMES 4:112-13 T wabshaba g Jiosh gam hu hab i juh g pi

ap t‑chuꞌijig mat wo t‑doꞌibia ab amjed g s‑koꞌokt‑namkidadag mat hekid wo t‑lodai. Pegih, tthemho wa hab masma hab wo t‑junihid ch habwo kaijjid mach d t‑doꞌibiakam ch ab wo i s‑hahoꞌigeꞌidad g hemajkam. Pi at ab huwo i ha hoꞌigeꞌelg Jiosh hegam mat pi ab hu wo ha hoꞌigeꞌidad ghemajkam.

Matt hab wo chum junihid g t‑wohochudadag14 Pi o woho d Jiosh wohochuddam hegam mat

pi hab wo junihid g tatchuij. Kut pi wo ha doꞌibia.Haꞌichu hab t‑juni at wo t‑wohokamch machs dwohochuddam. 15 Neh, matp hems haꞌi g t‑wehmwohochuddam d wo shoꞌigkamk ch wo haꞌichu sitatchua. 16Pi o apꞌemachs pi amhuwo i hawehmt khab wabsh wo chei, “Jiosh at wo waꞌi i em‑wehmt.”17Pi achwohowohochud g Jioshmattp pi amhu habwo junihid g tatchuij.

18 Haꞌijj amki hab e elid mamt ab wabsh wos‑wohochudad g Jiosh ch eda pi am hu hab wojunihid g tatchuij. K eda hab chuꞌig mat g haꞌichuhab t‑juni wo tashogi g t‑wohochudadag. 19 Jijawulo hab waꞌap chum s‑wohochud mo an hema d Jioshch shaꞌi si s‑ehbid ch eda pi am hu hab junihim gtatchuij ch hab masma e chehgidch mo pi d shaꞌi edoꞌibiakam.

20 K heg hekaj tasho mo pi woho wohochudg Jiosh hegam matp hedai pi hab wo junihid ge‑wohochudadag. Am ant haꞌichu ep wo em‑ahgimant hekaj wo si tasho em‑chehgi ihda. 21Ab ach damjedkam hegai mash hab chehgig Abraham. Kushheg ab s‑wohochud g Jiosh. Tsh g Jiosh am chehamatsh ab wui wo iagchul g e‑alidag muꞌak. Tshg Abrahambad am woho hab chum juh k hekaj echehgid mo ab s‑wohochud g Jiosh ch d e doꞌibi-akam. Tsh g Jiosh am hahawa pi hiwigi mas womuag e‑alidag no pi wabsh aꞌappem g wohochudadgaj.22 Abrahambad at ab wehnad g haꞌichu hab e‑junig e‑wohochudadag. Wohochudadgaj at s‑ap i enahto heg hekaj haꞌichu hab junij. 23 T hekaj am ewohokamch hegai mo an oꞌohanas:Abraham at ab i s‑wohoch g Jiosh.K heg hekaj hab kaij g Jiosh mo d e doꞌibiakam ch pi

ha chuꞌijig. Genesis 15:6Neh sh g Jiosh am hahawa hab masma ihm mo dnawojij. 24 Pegih, id o am t‑chehgidch mo pi d edoꞌibiakam hegam mat hab wabsh wo kaijjid mo dwohochuddam. Hemho wa att am hab wo junihid gt‑wohochudadag ch hab wa masma am wo t‑chehgimach d t‑doꞌibiakam.

25Am g wo s‑chegitok mo haschu an oꞌohanas abamjed g Rahabbad. Heg atsh wa haꞌi ha doꞌibia gt‑shohshonbad mash eda g wehmaj oꞌodham s‑hakokdaimk. Id at am wohokamch mo ab s‑wohochudg Jiosh. Kutsh g Jiosh doꞌibia. 26 Pegih, am acht‑chehgidch g haꞌichu hab t‑junikaj mach haschu abi s‑wohochud. Khegammat pi amhuhabwo junihidg Jiosh tatchui pi ab hu wohochud g Jiosh.

3Matt wo s‑nenꞌoidad g t‑neꞌoki

1 Pi g am wabsh wo s‑e hohtkidad mamt d woha mashchamdamk ch wo ha ahgidad g ha‑chuꞌijig.

Jiosh at baꞌich i s‑gewkam wo hudaw mach haschuhas i junihim ahchim mach d ha mashchamdamnatt pi chum baꞌich wo i s‑mahchk mo haschu ds‑apꞌekam. 2 S‑ap at d wo oꞌodhamk ch s‑ap wonuhkudad g e‑doakag hegam matp hedai s‑ap wonuhkud g e‑nehni mat pi wo pi ap neo. 3 Chum assi chumaj g t‑nehni ch eda d si s‑has haꞌichu habmasma mo g pilin. Pilin o d al chum haꞌichu. Kutteda wo pilindad g kawyu k hekaj wo t‑nako mattwo i nodagi mattp hebai wo i s‑nodgidam. 4 Nt epwo wepogi g wahlko nodgidakud matt hekaj wo inodagi g geꞌewahlko, chumashasmasma s‑gewkamwo medad g hewel. 5 Nt ep wo wepogi g al chumchuhdagi mat muꞌi wo mehi g uꞌus. Pegih, k am watasho matt hab waꞌap wo t‑nako matt geꞌe haꞌichuwo padch g t‑neꞌokikaj. 6Pi kehg neꞌoki o ab d Jiawulamjedkam. Kutt hekaj wo padch g t‑chegitoi cht‑doakag hab masma neneokch.

7 T wo e nako g hemajkam mat wabsh chumhas mahs haꞌichu doakam wo mahshoch nat pi hamahshoch g jewed t ab haꞌichu oiopodam ch haꞌichudaꞌadam chwahammad chwaptopi. 8Twabshaba pihedai wo e nakomas wo hejel dodolimagi g e‑nehni.Chum o hekid e nahtokch mat hab wo juh g pi apneꞌoki k hekaj wo padch g t‑chegitoi.

9 Hebaichujj ach i dagitokch g t‑nehni am Jioshwui ch hekaj hehgchulid ch eda hebaichujj has haahg g hemajkam. K eda g hemajkam d Jiosh nahtoi.T e wepo masma chum ha nahto. 10 Id o hegwa wepo mach has ahg g Jiosh mach eda chumhehgchulid. 11 Neh, no hig ab e wehm i daꞌiwuni gs‑kehg shuhdagi ch s‑onk shuhdagi shon k amjed?12No ab i wushke g suhna uhdwis waꞌug ab? Pegih,k haschu ahgch ab em‑amjed e wehm i wushke ghehgchulida ab Jiosh wui ch has ahga ab hemajkamha wui mo eda idam d Jiosh nahtoi?

Mo ab chum t‑mahkch g Jiosh g amichudadag13 Pi g hab wabsh wo chehꞌi mam s‑chu amichud.

Bag wo juhnid g s‑apꞌekam ch hab masma wo echehgi mam s‑chu amichud. 14 Pi g am wo haiattogidad ch pi wo chum ge e haschudad mo abem‑mahkch g Jiosh g amichudadag mamtp wo s‑takeꞌidamak ch wo s‑chu hehgamkk ch ep wo s‑chudaꞌad. 15 Pi o ab hu d Jiosh amjedkam hegais‑ta keꞌidamadag ch s‑chu hehgamdadag ch s‑chudaꞌamkam. T pi hab wo chum chuꞌigk hegam moe doꞌibiakch. Do wabsh jewed dahm haꞌichu chab d amjedkamaj g Jiawul hegai hab mahs haꞌichu.16Muꞌi o haꞌichu pi apꞌe mo hebai hab chuꞌig g s‑chuhehgamdadag ch s‑chu daꞌamkam. Wehs nahnkomahs pi apꞌekam o am hab chuꞌig.

17Kuchwabshaba ahchimmach uꞌukch g amichu-dadag ab Jiosh t amjed d hekia s‑apꞌekam chs‑dodolima ch ab ha oꞌodhamchud g hemajkam chs‑ha hoꞌigeꞌid ch ha wehm s‑hemajim neneok chpi ha iattogid. 18 Am g wo ha dodolimachud ghemajkam. Kut g Jiosh am wo i ha apꞌech mat amhahawa hab wo junihid g s‑apꞌekam.

4Mo haꞌi si s‑hohhoꞌid g jewed t ab haꞌichu

1Haꞌijj amsh am aꞌai e kamꞌon ch e cheggia mameda d chum e doꞌibiakam. Nt wo em‑ahgi mam hab

Page 223: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JAMES 4:2 220 JAMES 5:19-20masma hab e wua nam pi haꞌichu s‑behimk mo piab hu d em‑wuikam 2 ch wo ha cheggia k wo ha muamamt wo bei. K eda g Jiosh ab chum em‑makiogmam haschu i tatchua. Ab g wabsh wo tahni. T woem‑mah. Pi am edgid nam pi pi ab hu tahni. 3 Twabshaba g Jiosh pi ab hu wo em‑mah mam haschui tahni matp g em‑tatchui pi wo apꞌek.

4Haꞌijj am tatchua g pi apꞌekam ch hekaj d obgajg Jiosh. 5 K wabshaba an hab chuꞌig Jiosh heki huoꞌohana edmashgHekia S‑apꞌekamGewkdag abwuikehk g pi ap t‑tatchui. 6 Bo wa masma ab t‑makiogg Jiosh g gewkdag matt pi hab wo junihid g hejelt‑tatchui. Bo chuꞌig g oꞌohanaj:Jiosh o si s‑ha hoꞌigeꞌid hegam mo e shoꞌigchud ch

wabshaba ab ha wui kehk hegam mo si ehahaschud. Proverbs 3:34

7Mt heg hekaj ab wo i e dagito Jiosh wui k ab wuiwo gegokkad g ge Jiawul mamt pi hab wo junihidg tatchuij. T g Jiawul s‑hohtam wo i e mehkod abem‑amjed. 8 Ab g wo i miabid g Jiosh. Kut ab aigoepai wo i em‑miabi. Am g wabsh wo dagito g pi aphaꞌichu hab e‑juni ahpim mam ge gohkpa chegitomamtpwohowo s‑kaimg Jiosh. T g Jioshwo i apꞌechg em‑doakag. 9Am g wabsh wo si pi ap e tahtk k woiawua g e‑ohꞌog heg hekaj pi ap haꞌichu hab e‑junich pi wabshwohehemad ch piwo s‑e tahhadchudadheg hekaj. 10 Ab g wo i e shoꞌigchud wui g Jiosh. Theg ab wo si em‑haꞌichuch.

Pi g am wo aꞌai has e ahgad11 Pi g am wo aꞌai has e ahgad, ahpim ni‑wehm

wohochuddam. Hegam mat hab wo e junihid o abwui gegok hegai chehanig mo hab chuꞌig matt abaꞌai wo si pihk t‑elidad. Heg o wa wepo mo hudawkmas s‑apꞌe g Jiosh chehanig. K eda hab chum mahsmatt habwabshwo junihid. 12Heg at wowaꞌi t‑lodaimo hedai t‑mahkch g chehanig. Ab o hejel ab g Jioshmaswo t‑doꞌibia o imhuhabwo i t‑juh ab e amjed. Kheg hekaj pi ab hu em‑abmams amwohas ha ahgad.Ab g wabsh wo dagito g lodaita Jiosh wui.

Mamt pi wo chum ge e hahaschudad13 Ab g wo i ni‑kaiham ahpim mam ab si e hiwig

haꞌichu k ab. Tp hems hema hab wo chei mat hemus‑hohtam wo chihpia am hema kihhim wui k amwo kihkad ahid ab mat wo haꞌichu chikpan k muꞌiwo nahto g lial. 14 Kum eda pi mahch mas haschuhas wo e juh baꞌich tash. An amt al heꞌes wo i eneid k an wabsh wo i huhug hab sha masma mo gkuhbs. 15 Bamt wo chum chei, “Matp d wo Jioshtatchuik, kutt hab wo juh haꞌichu.” 16M eda am gee hahaschud mamt haschu hab wo juh. Pi o apꞌemamshabmasmawogehahaschudad. 17Kut dwopiap chuꞌijkamkmatp hedai pi amhu habwo junihid gs‑apꞌekam mo eda s‑mahch mat has wo chum e juh.

5Mo haꞌi am e chehgidch mo g e‑kaisdag s‑daꞌa

1-3Ab g wo kaihammant haschu wo oꞌohamamtphedai s‑e kakaischud hab wuadch g pi apꞌekam.Bamki chum e elid mamt geꞌe haꞌichu wo edgi-dad kekeltk. T wabshaba g em‑kaisdag wabshwo huhug. Kumt wo shoanid ch ab wo ai gs‑koꞌok e‑namkidadag. 4-6 Em‑kaisdag o si geꞌej chwohokamchud mam pi ap ha namkid g e‑pionag.

Hegam o d wabsh shoꞌigkam ch am em‑ahgid gpi e‑apꞌedag ch shoani. M wabshaba pi ab hu hakaiham ch chum hems ab haꞌichu ha abchud ch hakokda. K idam pi e nakog mas wo e doꞌibia. Kwabshaba g Jiosh ab ha kaiham ch wo ha doꞌibia.Ahpim mam e kakaischud ha shoꞌigchudch am abaihim g lodaita hab masma mat g wipsilo wo egiꞌichud k ab wo ai mamt wo ha kokda.

Am g wabsh wo s‑e tahtk ch wo nako g e‑shoꞌigdag.7 Pegih neh, ahpim ni‑wehm wohochuddam, am

g wabsh wo s‑e tahtk ch nenida mat ep wo jiwiag t‑kownalig Jesus Christ. Am g wo neid mo hasmasma nenida g eshdam g juhki mat wo i wuhsh geshaj. 8Mt hab waꞌap s‑e tahtkk ch wo nenidad chamwo si e gewkemhu no pi e aihimmat ep wo jiwiag geꞌechu t‑kownalig. 9E o nahtokchmat habwo juhg lodaita.

Pi g hedai has wo ahgad. Kut hab wa masma pihedai has wo em‑ahgad.

10 Am g wo i ha chegito g Jiosh haꞌichu itashogiddam. Hegam ash wa s‑e tahtk ch nakogg e‑shoꞌigdag. Kumt am ha oidk hab wo chummasmak 11nampi s‑mahchmo g Jiosh ab hamahkchg s‑ap tahhadkam. Hegai kelibad mash hab chehgigJob ash hab waꞌap s‑e tahtk ch nakog g e‑shoꞌigdag.Tsh g Jiosh am hahawa wehhejed geꞌe haꞌichu iapꞌech. Id o am t‑chehgidch mo si s‑t‑hoꞌigeꞌid chsi pihk e elid t‑hekaj.

12 Am g hab wabsh wo juhni mamt haschu hedaiwo i ha ahgi mamt hab wo juh. Pi o apꞌe mamswabsh chum hekid wo i gewkadch g e‑neꞌoki amchehchegch g Jiosh. Jiosh at wo em‑lodai mamtphab wo e juh.

13Nam am hu haꞌi haꞌichukaj i e kudut? Pegih, eg wo hoꞌigeꞌidahun.

Nam haꞌi s‑hehgig? Pegih, ab g wo si hehgchulidg Jiosh g nenꞌeikaj.

14Nam amhu haꞌi kokꞌo? Bo chummahsmamt abwo i ha wai hegam mo am d geꞌeged em‑shahgid. Thegam abwo em‑huhu g e koꞌadam a‑saidihkaj k woe hoꞌigeꞌidahu em‑wehhejed 15 s‑wohochudchmat gJiosh wo em‑doaj. Kut woho hab wo e juh.

Mamtp gpi ap e‑chuꞌijigkaj kokꞌo, t g Jiosh gamhuhab wo i juh g em‑chuꞌijig. 16Kumt heg hekaj ab aꞌaiwo e ahgi g pi ap e‑chuꞌijig k wo e hoꞌigeꞌidahu aꞌaie wehhejed. T wo em‑doaj g Jiosh. Muꞌi at haꞌichuhab wo ha juni g Jiosh hegammat ab wo tahnid ch dwo s‑apꞌekam oꞌodhamk.

17Heg at hekaj hab e juh mash haschu g Elijabadab tahni g Jiosh. Heg ash d wabsh oꞌodham ch absi tai g Jiosh mat hab wo juh mat pi wo ha juhkad.Kush wa woho pi ha juhk giꞌik aꞌahid ab. 18Kutsh abhahawa tai g Jiosh mat wo juh. Kutsh hahawa juh.Tsh ab i wuhsh g haꞌichu bahidag ab amjed g jewedkahchim.

19-20 Neh, tp hems hema wo heb hu hih gem‑wehm wohochuddam ab amjed g wohokam.Kumt am uhpamwo i nodagi ab amjed g pi apꞌekam.T g Jiosh gam hu hab wo i juh g pi ap chuꞌijigaj k wodoꞌibia ab amjed g s‑koꞌok namkidadgaj.

Page 224: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 PETER 1:1 221 1 PETER 2:4

Id ash d Peter Wehpeg Oꞌohana1Ni-wepnag:

Am ant haꞌichu wo i em-oꞌohani ahni Peter manid kehshaj g Jesus Christ. Heg at am i ni-kei mantwo i ahgahi ab amjed. Kuni haꞌichu s-em-ahgidamkahpim mam am aꞌai kih Pontus ch Galasia ch Cap-padocia ch Asia ch Bithynia jejewed ch ed habmasma mo g ni-wehm Tutuligo. 2 Jiosh at ab i em-gawulkai mamt d wo hemajkamgajk k ab em-mahg Hekia S-apꞌekam Gewkdag mat wo em-wehmajkch am wo i kegch g em-dodakag. Mt hekaj ab wos-wohog elidad g Jesus Christ ab i s-wohochudkmatiawua g e-ehꞌed k e muhkid em-wehhejed.

Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g Jiosh ch ab wo wabaꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhad-kam.

Mach ab wui t-gewpkadch matt ep wo t-chegito3 Ab att hig wo si i hoꞌigeꞌel g Jiosh heg hekaj t-

kownalig Jesus Christ. Heg ohg Jiosh at ab iwuhshadmuhkig t amjed. K id am t-chehgidchmat habwaꞌapab wo i t-wuwhas muhkig t amjed. Tt heg hekaj ab is-wohochud k ab bei g wechij doakag.

4 Jiosh o an nahtokch g si s-kehg kihdag am t-wehhejed an dahm kahchim ch ed. T ihda apꞌechu-daj chum hekid d wo hekiakamk ch pi hekid wo epadch. 5 Ab ach s-wohochud g Jesus Christ. K heghekaj t-nuhkud g Jiosh g si geꞌe e-gewkdagkaj. Kuchab nenida mat s-ap wo maskogi g t-doꞌibiadag mathekid wo huhug ihda jewed.

6 Si g wo s-hehgigk mamt wo e doꞌibia, chumams hems abwo nakogad g nahnkomahs shoꞌigchu-dadag ch pi ap tahhadkam hemu. 7 Ihda em-shoꞌigchudadag at wo aꞌappe g em-wohochudadagk wo chehgi mo d wohokam hab masma mat g ohlag meikaj wo e aꞌappe mas d wohokam. Ia atsh ep woi e chehgi Jesus Christ. T g Jiosh am haha wo chehgimo ab si has em-elid.

8Pi amhiwa chumneid chwabshaba ab si tatchuach ab ep si s-wohochud. K id hekaj si geꞌej g s-em-hehgig. Kumt pi wo shaꞌi e nako mams wehs s-apwo ah. 9 Jiosh at em-doꞌibia namt pi ab i s-wohoch gJesus Christ.

10Hegam mash d Jiosh haꞌichu i tashogiddam okiwa an oꞌohan matsh an wo em-ai ihda doꞌibiadaghaꞌichu ahga ch eda an ep chum hoanahim g e-oꞌohana ch an chummamche 11mas hekid wo i k chhas masma hab wo e juh. Christ atsh ab ha mah gHekia S-apꞌekam Gewkdag. Sh heg am ha tashogidmatsh gam hu si ha baꞌich hab wo e juh matsh wo eshoꞌigch g Christ k haha wo bei g ab si has elidadag.12S-mahch ashmat pi wabsh hejel e wehhejed oꞌohahegai mash am ha wui i e tashogid.

Hemu at hab e juh hegai matsh wa an oꞌoha.K ahpim d em-wehhejedkam mamt wo kah. Jioshchuhchai ash am em-ahgid ihda s-kehg haꞌichu ah-gaj. K g Hekia S-apꞌekam Gewkdag ab ha mahkch ggewkdag mat an wo ahgahid. Ihda wohokam o shaꞌisi s-ta kakaima chum hems g anghil ha wehhejed.

Mattsh d wo chum si hekia s-apꞌekamk

13 Am g wo i e nakog k ab wo si i e nene-nashanichud k ab wo si i e gewpkai heg ab hoꞌigeꞌi-dadagmat g Jioshwo em-mahmat hekid epwo jiwiag Jesus Christ. 14 Ab g wo s-wohog elidad g Jiosh chpi wo shaꞌi e hiwigi mams ged hu uhpam wo shulheg eda pi apꞌekam mam wa ab tatchua mam edapi mahch g Jiosh. 15 Jiosh at ab i t-wai matt d wohemajkamgajk. Kutt heg hekaj d wo chum si hekias-apꞌekamk habmasmamo g Jiosh. 16An o oꞌohanasJiosh oꞌohana ed mo hab kaij:Hemho wa amt d wo hekia s-apꞌekamk nani pi ahni

d hekia s-apꞌekam. Leviticus 11:44-4517 Bam masma ihm g Jiosh ab e hoꞌigeꞌidahunch

wui mo d em‑ohg. Kut heg wehs wo ha aꞌappe.Pegih, mt ab wo si has elidad chum hekid mamtheꞌes i tash ia d wo dodakamk.

18Heki o hu hab elidas mat wo em‑doꞌibia g hekihu em‑himdag. Em‑shohshonbad ash wa chumem‑mashcham mamtsh haꞌichu ab wo namkid gJiosh k hekaj am wo i e apꞌech nenaj ed. Kumtphems chum namkid g plahda o g ohla o wabshchum haschu. K wabshaba ihda hab mahs haꞌichu dwabsh pi haꞌichu am Jiosh tahgio. Kum am hahawas‑mahch mat g Jiosh baꞌich i s‑namkig haꞌichukajem‑doꞌibia.

19 Am o t‑tashogid g Jiosh mat has masma wot‑doꞌibia am t‑chehanichmattsh womua g si s‑kehgkahwal k ab wui wo iagchul. Pegih, k g Jesus Christd si hekia s‑apꞌekam ch hab sha masma e muhkidam t‑wehhejed mat wo t‑doꞌibia ab amjed g s‑koꞌokt‑namkidadag mach d pi ap chuꞌijkam. 20 Jiosh atam i kei mat eda koi in hu nahto g jewed k hemuchhahawa in i maskogi jewed dahm mat wo t‑doꞌibia21k ab i wuhshad am i dahmmat emuhkid k ab uhgki be k ab dai e‑hugid an k ab si has elid. Kumt heghekaj ab i s‑wohoch g Jiosh k ab si hiwig.

22 Jiosh at ab i hekiagi g em‑doakag namt pi abs‑wohog el g wohokam ab amjed. Pegih, ab g aꞌaiwo e tatchuad wehs e‑ihbdagkaj. 23 Pi at hekid wohuhug g Jiosh haꞌichu ahga. Kutt ab i s‑wohochud khekaj ab bei gwechij doakag. T id habwaꞌap pi hekidwo huhug, chum as g t‑chuhkug wo huhug. 24Neh,an o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed:Hemho wa at wehsijj wo koi g oꞌodham hab masma

mat g washai wo gaksh.T g ha‑gewkdag wehs wo huhug hab masma mat g

haꞌichu heosig.25 T wabshaba g Jiosh haꞌichu ahga pi hekid wo ha

huhug. Isaiah 40:6-9Neh, bo chuꞌig. K d hegai haꞌichu ahgaj mat amem‑wui e uꞌapa.

2Mach ab ab g Christ

1Gam g hu hab wo i juhni g s‑padhog elidadag chiattogida ch hehgamdadag ch has ahgadag. 2-3 Jioshhaꞌichu ahga o d s‑kehg gegosig g em‑doakag we-hhejed. Ab at em‑wui chehgi g e‑hoꞌigeꞌidadag.Kumt ab wo si tatchuad hab masma mo g s‑moikali tatchua g wihbi ch hekaj wo i geꞌelhid ame‑doꞌibiadag ed.

4 Ab g wehs wo i e dagito t‑kownalig Jesus wui.Haꞌi o chums‑ohhodamkghemajkam. Twabshaba gJiosh am i keimat dwo t‑shonk am t‑wohochudadag

Page 225: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 PETER 2:5 222 1 PETER 3:9ed. 5 Kumt ab wo abkad hab sha masma mat ghohodai abwo abkad g e‑shon amha‑kihta ed. Heg owa wepo mach ab ab kihtas g Jesus ch d geꞌe cheopino pi am hahawa t‑eda g Jiosh. Jiosh at wehs am it‑chuhcha ahchim Jesus wohochuddam matt d wohekiakam papalk ch ab wui wo t‑hoꞌigeꞌidahunad cham hab wo junihid g tatchuij. T id heg wo wa wepokmo g s‑ap iagchulida no pi g Jiosh s‑hohhoꞌid. 6 Idani hab kaij no pi an oꞌohanas mo g Jiosh hab kaij:Am ant wo hema i kei mat d wo ha‑shondagk g

ni‑hemajkamga.T hegam mat ab wo i s‑wohoch pi hekid heg hekaj

wo si e elidad. Isaiah 28:167 Neh, bo kaij g Jiosh. K ihda kehshaj woho d sit‑tatchui ahchimmach ab s‑wohochud. T wabshabahegam mo pi ab hu wohochud wabsh s‑ohhod. Id ohab ahgch an oꞌohanas mo g Jiosh hab kaij:Ni‑kehsha at d wo ha‑shondagk g ni‑hemajkamga,

chum as g ha‑wanimeddam wo chums‑ohhod. Psalm 118:22

8K an ep oꞌohanas:Hemajkam at ab ab wo keiko hegai mat d wo chum

ha‑shondagk. Isaiah 8:14Id o hab d ahga mat muꞌijj pi ab hu wo wohoch gJiosh neꞌoki k pi wo mahchk g kehshaj. K d Jioshtatchui mat idam pi wo e doꞌibia.

9Kum eda ahpim ab s‑wohochud ch d Jiosh hema-jkamga ch wehs d papal am wehhejed g t‑kownaligJesus. Jiosh at am i em‑chuhcha mamt wo i ahgahig s‑kehg haꞌichu tatchuij. Ab at i em‑wuwhass‑chuhugam k amjed k ab i em‑wahpki si s‑kehgtonlig ch ed no p i ab em‑mahkch g amichudadag.10 Heki am hu pi d haꞌichu ch wabshaba hemuch dhahawa Jiosh hemajkamga ch ab hahawa uꞌukch gJiosh hoꞌigeꞌidadag.

Matt hab wo junihid g Jiosh tatchui11Pegih, ni‑wepnag, pi am ia hu d si kihkam jewed

dahm. Chum o hems g hejel em‑tatchui cheggia gem‑doꞌibiadag. Kunt wo si em‑ahgi mamt pi ab huwui wo i e dagito 12 k wabshaba hab wo junihid gs‑apꞌekam. T hab wo nei g s‑ap haꞌichu hab em‑junihegam matp hedai ab haꞌichu em‑abchud. T ab woi e ai g geꞌe lodaita tash. T idam hemho wa wowohokamch mat g Jiosh si s‑kehg haꞌichu hab juham em‑doakag ed.

13-14 Ab g wo s‑wohog elidad g kownal ch wehshegam mo d kownal chuhchai. Idam o chums‑koꞌokam ha namkid g pi ap chuꞌijkam ch ab i hagewkemhun g s‑ap chuꞌijkam. 15 K d Jiosh tatchuimamt ab wo s‑ha wohog elidad ch hab wo junihidg s‑apꞌekam. T hab pi wo e nako mas has woem‑ah hegam matp hems nahnko em‑ahg. 16 Abat i em‑wuwhas g Jiosh heki hu em‑himdag amjed.Mt hab masma am hab wo e junihid mam d edoꞌibiakam ch d si piongaj g Jiosh ch wabshaba piwo hekaj g e‑apꞌedag mams am hu hab wo juh gpi apꞌekam. 17 Ab g wo ihmad g Jiosh ch ab wo sihas ha elidad g kokownal ch s‑ap ab wo ha neidadg hemajkam ch ab wo si pihk e elidad ha hekaj ge‑wehm wohochuddam.

Matt has masma ab wo bei g t‑shoꞌigchudadag18 Ahpim pion, ab g wabsh wo i e dagitokchid

e‑aꞌamo ha wui ch ab wo has ha elidad, chum as

haꞌijj wo s‑ta kekꞌeidamak. 19 Kut g Jiosh ab wos‑em‑hoꞌigeꞌidad. S‑apꞌe o mamt s‑ap wo nakog shoꞌigchudadag s‑chegitokch g Jiosh. 20 Ab od t‑wuikam g s‑koꞌok namkidadag mattp hab wojunihid g pi apꞌekam. Ttp wabshaba s‑ap wo nakog shoꞌigdag am hab chum junihidch g s‑apꞌekam, tg Jiosh ab wo wa s‑t‑hoꞌigeꞌel id hekaj 21no pi hab delidaj matt s‑ap ab wo nako.

Id o wa am t‑chehgidch g Christ mo wa eda s‑apab nakog g shoꞌigdag am t‑wehhejed.22 Neh, pi at hekid hab juh g pi apꞌekam k pi hekid

shaꞌi haꞌichu ha iattogid. Isaiah 53:923 Ab amt wa si s‑koꞌokam has ah. T wabshaba

pi ab hu aigo has ha ah. Si amt shoꞌigch. Twabshabapi ha ebkiod k abwabsh i e dagitokch Jioshwui s‑mahchch mo heg d si s‑apꞌekam usagakam.24 Christ at wehs moht g t‑chuꞌijig k heg hekaj abe muhkid kots t ab mat wo t‑doꞌibia. Kutt hab wodagito g pi apꞌekam k am wo i hihi s‑apꞌekam oidk.Shoꞌigchudadaj at doaj g t‑doakag.25Dach wa heb hu hihimkam hab sha masma mat g

kahwal wo heb hu hih. Isaiah 53:6T g Christ ab uhpam i t‑ui e wui k s‑ap nuhkud gt‑doakag hab sha masma mat g kahwal ha nuhkud-dam hab wo juh g heb hu himkam kahwal.

3Mat has wo chum masmak g uꞌuwi

1 Ahpim uꞌuwi amt ab wo e dagitokch heheꞌejele‑kuhkun ha wui k ch s‑ap wo ha nuhkudad chumhems hegam mo pi ab hu wohochud g Jiosh. Tphems ab wo i s‑wohoch 2 am neidch g s‑ap haꞌichuhab em‑juni, chum ams hems pi has wo kaijjid abamjed g e‑wohochudadag. 3 S‑ap amt ulinim d wouꞌuwik ch wabshaba heg pi ab hu wo hiwgad mamsabwo si hasmasma e apꞌech. Pi at wo em‑apꞌech amJiosh tahgio mamt has masma wo apꞌech g e‑moꞌo oan hab wo juh g si s‑namkig aꞌanilo ch sisishpakudch eniga. 4 Baꞌich i mamt wo s‑hemajimak ch wos‑dodolimak. T hab wo s‑apꞌek g em‑doakag amJiosh tahgio. 5 Bo wa masma hab chuꞌig g Jioshwohochuddam uꞌuwi ga hu i wehpeg ch ab i e dag-itokch heheꞌejel e‑kuhkun ha wui. 6 Sarabad o wahab chuꞌig ch ab s‑wohog elid gAbrahambadmohegd ha‑wanimeddam am ha‑kihdag ed. Kumt ahpimJiosh wohochuddam uꞌuwi am hab wo junihid gs‑apꞌekam ch pi haꞌichukaj wo e kudutad. T heg wowa wepok mam d Sarabad amjedkam.

Mat has wo chum masmak g chechoj7 Ahpim chechoj amt ab wo has ha elidad g

e‑hohonig nam pi s‑mahch mo pi am hu hugkams‑gewkdag mam ahpim. Bamt masma s‑ap wo ehoꞌigeꞌidahunad g e‑hohonig ha wehm. T g Jiosh abwo em‑kaihamad. Am gwo s‑chegitokmam ewehmuꞌukch g pi ha huhugedam doakag no pi g Jiosh abem‑mahkch.

Matt s‑ap wo nako g shoꞌigdag8 Wehsijj amt ab wo i e hemakochud k ab aꞌai

wo si i e tatchuad ch wo s‑e hoꞌigeꞌidad ch ab woi e shoꞌigch aꞌai e wui. 9 Pi g am wo e agwua g piapꞌekamkaj k pi ab hu wo i nodagi g pi kehg neꞌoki.Ab o t‑abmatt abwabshwo i s‑ha hoꞌigeꞌel. T g Jiosh

Page 226: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 PETER 3:10 223 1 PETER 4:19ab epai wo i s‑t‑hoꞌigeꞌel nat pi heg hekaj ab i t‑wai.10An o hab chuꞌig Jiosh heki hu oꞌohana ed:Pi g am wo pad neneokad ch pi haꞌichu wo ha

iattogidad mamtp wo tatchuad mamt s‑ap etahtk ch in d wo dodakamk ch wo s‑hehgigk.

11Hemhowa amtwo s‑ohhod g pi apꞌekam k amhabwo junihid g s‑apꞌekam ch am wo i e nakomamt wo s‑ap e tahtkkad ab wehs ha wui.

12 T g Jiosh wo em‑nuhkudad ch ab wo kaihamad gem‑hoꞌigeꞌidahuna.

Mtpwabshaba habwo junihid g pi apꞌekam, t g Jioshab em‑wui wo kehkkad. Psalm 34:12-16

Neh, bo wa masma an oꞌohadag.13 K pi hab chum mahs mas hedai wo s‑koꞌokam

em‑juh mamt am wo si e nakogad mamt am habwo junihid g s‑apꞌekam. 14 Tp hab wo mahsk mamtwo e shoꞌigch am hab junihidch g s‑apꞌekam, mtwabsh wo s‑ap e tahtkkad nat pi g Jiosh ab wo was‑em‑hoꞌigeꞌel heg hekaj. Pi g wo shaꞌi ha ehbidadhegam mat wo em‑shoꞌigchudad.

15 Ab g wo has elidad g t‑kownalig Jesus Christch chum hekid wo e nahtokchid mamt s‑ap wo ahgimat hedai ab wo i em‑kakke mam haschu wui ab egewpkadch. 16 Kumt wabsh si s‑ap e taht k wabshs‑hemajim ab wo ha ahgi.

Haꞌi atp hems pi ap has wo em‑ahg k ab wochum em‑abch g pi apꞌekam k wabshaba wo si e elmamtp chum hekid am hab wo junihid g s‑apꞌekam.17 S‑apꞌe o matt wo t‑shoꞌigch am hab junihidch gs‑apꞌekam matp d wo Jiosh tatchuik. K wabshabad si edadag mattp am hab wo junihid g pi apꞌekamch hekaj wo t‑shoꞌigch. 18 Jesus Christ o d hekias‑apꞌekam ch wa eda e shoꞌigch. Pegih, tt ahchimhab waꞌap wo t‑shoꞌigch.

E at muhkid g Jesus Christ am t‑wehhejed ahchimmach d pi ap chuꞌijkam mat am wo i t‑ui Jiosh wui.Chuhkugaj amt hi wa chum mua. T wabshaba gHekia S‑apꞌekam Gewkdag baꞌich i mah g gewkdag.19 Id gahi wuhshanim Hekia S‑apꞌekam Gewkdago wa g Jesus Christ am ha mihshmad hegam mohemu d koꞌi ch gam hu si kuhpi. 20 Jiosh ash wasi s‑hemajim ab ha nenida g hemajkam mash edag Noahbad ab s‑wohog elid ch nahtohim g geꞌewahlko. Tsh wabshaba g hemajkam pi ab hu wohogel. Tsh hab ha wiꞌin. Tsh hegam waꞌi Noahbad edoꞌibia am i wahpk wahlko ch ed matsh am i hawiꞌin. Sh d gigiꞌik hemajkam matsh e doꞌibia. 21 Idani wepogid g t‑pahl wakonadag. Heg att hekaj amt‑chehgi mach s‑wohochud mat g Jesus Christ s‑apgahi wuhsh g muhkig am t‑wehhejed. Tt ahchimhab waꞌap s‑ap wo gahi wuwha. Pi o hab d ahgag pahl wakonadag machs wabsh wako g t‑chuhkug.Bo d ahga matt ab i t‑dagito Jiosh wui nat pi gam huhab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. Ch hahawa pi heg hekajt‑kudut. 22Christ at gam hu hih dahm kahchimwui.Kush g Jiosh ab si has elid an e‑hugid an dahshche‑kownal daikud an. Kush g anghil ch nahnko mahsgewpkdag an dahm kahchim ch ed ab wecho.

4Mat g Jesus am gawul juh g t‑doakag

1 E at shoꞌigch g Christ k hekaj am gewito g piapꞌekam t‑wehhejed. Kumt id wo s‑chegitok namtpi hab waꞌap wo e shoꞌigch mamt wo gewito g pi

apꞌekam. 2 Hemho wa amt am wo e‑dagitokchidJiosh wui wehs e‑doakdag oidam ch pi g hejele‑tatchui hab wo junihid. 3 Tash amt am hihi piapꞌekam ch ed mam ab jioshga ihda jewed t abhaꞌichu ch nawkkoꞌo ch wabsh e totontochud ch hawehm woꞌiwup hegam mo pi d em‑wehm kihkam.4Hemu at e ai mamt haꞌasa hab juh hegai hab mahspi apꞌekam. K g em‑wehm oꞌodham hahawa piem‑amichud ch ab si has em‑ahg. 5 E o nahtokchg Jiosh mat wehs wo ha lodai g hemajkam, chumhemshegammat heki hu koi. Kutwehswo ah gpi ape‑chuꞌijig hegam mat pi dagito. 6 E ash wa ahgahimg s‑kehg haꞌichu ahga chum hems wa hegam ha wuimat idani heki hu koi matp hems ab wo bei g pi hahuhugedam doakag k an haha wo wehmajk g Jiosh.

Matt wo s‑ap hekaj hegai mo g Jiosh ab t‑mahkch7 E o aihim mat wo huhug g jewed. Kumt wo si

e nuhkud ch wo si s‑e tahtkkad ch hab s‑ap wo ehoꞌigeꞌidahunad. 8 Id o d i si haꞌichu mamt ab wo siha tatchua g e‑wehm wohochuddam k hekaj wabshwo pi chegito g pi ap ha‑chuꞌijig. 9 S‑hohhoꞌidamamt ab aꞌai wo i e hiwgidad e‑kihki ed. 10 Abo t‑mahkch g Jiosh g nahnko mahs mahchig chapꞌedag. K hab d elidaj matt am aꞌai wo i t‑wehmtadid hekaj t‑apꞌedag. 11Mamtphedaiwohamihshmadk heg waꞌi Jiosh haꞌichu ahga wo ahgad. Mtp hedaiab wo mahksk mamt wo i ha wehmtad g hemajkam,mt am hab wo juh heg hekaj gewkdag mo g Jioshab em‑mahkch. Bamt masma ab wo si has elidad gJiosh am gahi wuhshanim g Jesus Christ. Neh, wehso ab d t‑wuikam matt ab wo wechokad ch ab wohehgchulidad chum hekid.

Matt has masma ab wo nakogad g shoꞌigdag12Ni‑tatchuidch ni‑wepnag, pi g amwohas elidad

mam ab nakog g shoꞌigdag. 13 Jesus Christ o wa hegab nakog. Kumt wo si s‑hehgigk mam hab waꞌapnakog am hab junihidch g chikpanaj. Ab o him gtash mat g gewkdaj wo i e maskogi. Kumt hahawabaꞌich wo i s‑hehgigk. 14 Mtp hems s‑koꞌokam haswo em‑ahgad nam pi ab si ihm g Christ. Kumt wab-shaba wo si s‑ap e tahtkkad no pi am em‑wehmajg Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. 15 Pi g am hu habwo junihid g pi apꞌekam. T wo em‑ai g s‑koꞌokem‑namkidadag. Pi g wo ha muaꞌi. Pi g wo s‑chueꞌeskad. Pi g wo hudawogad hegai mo haschu pi abhu em‑him. 16Mt ab wo si i hoꞌigeꞌel g Jiosh k pi haswo e el mamtp wo sha e shoꞌigch heg hekaj mam absi ihm g Christ.

17E at aimat g Jioshwo t‑aꞌappe. Kutt chumhemsahchim Jiosh hemajkamga wo t‑aꞌappe g shoꞌigchu-dakaj. Pegih, t hemho wa baꞌich ab wo i nei gshoꞌigdag hegam mo pi ab hu wohochud g Jioshhaꞌichu ahga. 18 Neh, bo chuꞌig g heki hu oꞌohanajg Jiosh:S‑hasigam at wo e doꞌibia hegam mo hab elidas mo

d s‑apꞌekam.T eda g Jiosh baꞌich i s‑gewkamwo ha aꞌappe hegam

mo pi ab hu wohochud. Proverbs 11:3119Neh, Jiosh o d t‑nahtokam ch woho hab wo juh

hegai mo hab kaij mat hab wo juh. Kumt heg hekajab wui wo i e dagito, chum as hems wo hiwigi mamtwo e shoꞌigch am hab junihidch g s‑apꞌekam.

Page 227: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 PETER 5:1 224 1 PETER 5:145

Mamt has wo masmak mam d Jiosh hemajkamga1 Ahni ani wa g ni‑wuhpuikaj neid mad wa muꞌi

e shoꞌigch g Jesus Christ. Jiosh o ab si has elidch wehmaj ab si has t‑elid ch id am wo maskogimat hekid ia ep wo jiwia g Christ jewed dahm. Kab ni‑ab mant wo ahgahid ab amjed. Dani hemaha wanimeddam g Jiosh hemajkamga ch heg hekajam i em‑gewkemhun ahpim mam hab waꞌap d hawanimeddam. 2-3 Am o haꞌi em‑nuhkudachud gJiosh g hemajkam. Kumt wo si s‑ap ha nuhkudadhab masmamat g kahwal ha nuhkuddam hab wo hajuh g e‑kahwaliga. S‑mahch ammopi ha shahdahimch wabshaba s‑ap ha wanimed. Kumt ahpim habwaꞌap wo ha wanimedad g hemajkam ch am wo hachehgi g e‑doakagkaj mat has wo chum masmak.Pi o hab chum chuꞌig mams ab wo haꞌichu si iha chehanid. K pi hab chum chuꞌig mams wo sitatchuad g e‑namkidadag heg hekaj chikpan. Mt wochum si tatchuad mamt si s‑ap wo ha nuhkudad. 4Tg Jesus Christ ab wo em‑mah g pi ha huhugedam sihas elidadag mat hekid ia ep wo jiwia jewed dahmno pi heg wehsijj d t‑nuhkuddam.

5 Ab amt wo ha kaihamad g e‑wanimeddam.Wehsijj amt wabsh wo i e shoꞌigchudad. Neh, bochuꞌig g Jiosh oꞌohana:Jiosh at ab ha wui wo kekiwua hegam mo chum si e

haschud k wabshaba wo ha mah g hoꞌigeꞌi-dalig hegammat ab wo i e shoꞌigch. Proverbs3:34

6 Pegih, mt ab wabsh wo i e shoꞌigch Jiosh wui. Kutheg ab haha wo si em‑haꞌichuch mat hekid am wos‑apꞌet. 7Ab g wehs wo i dagito g e‑kudutadag Jioshwui no pi ab si em‑tatchua.

8 Si g wo s‑e tahtkkad ch wehs haꞌichu wo sinenashanad. Jiawul o chum s‑t‑uꞌimk ch s‑koꞌokams‑t‑junimk hab masma matp g mawid wo sha t‑bek hab waꞌap wo s‑koꞌokam t‑juh. 9 Wehsijj gem‑wehmwohochuddam o ab nakog ihda habmahsshoꞌigdag. Kumt heg hekaj s‑wihnam wo gegokkade‑wohochudadag ed ch ab wui wo gegokkad g Ji-awul. 10 Jiosh at ab i em‑gawulkai mamt ab wo is‑wohoch g Jesus Christ k chum hekid wehmaj woedgidad g si s‑kehg apꞌedag. Kumt al haꞌas wo i tahtg shoꞌigdag. T g Jiosh ab wo em‑mah g gewkdag khab wo em‑juh mamt wo geꞌegeꞌehogat k s‑wihnamwogegokkad. 11 Jiosh o d gewkdag chumhekid. Kuttchum hekid ab wo hehgchulidad.

Mat ia i kuhgi g e‑oꞌohana g Peter12 Ia o ni‑wehmaj g Silas ch am oꞌoha ihda al

haꞌichu ni‑ahga k am wo i bei em‑wui. Ab ani sihiwig g Silas am eda ihda chikpan.

Jiosh o si s‑hemajim ab i em‑wehmt. Kuni ami em‑gewkemhun mamt pi hekid wo pi chegito g iwehmtadaj.

13 Idam t‑wehm wohochuddam mo ia d kihkamRome t am o s‑em‑ahgidamk mamt ab wo i s‑hahoꞌigeꞌel.

Ia o ep ni‑wehmaj g t‑wehnag Mark ch hab waꞌaps‑em‑ahgidamk mamt ab wo s‑hoꞌigeꞌel.

14 Ab g wo aꞌai si e ihmad, ahpim e wehmwohochuddam.

Ab at wo wa baꞌich i em‑mah g Jiosh g s‑aptahhadkam.

Page 228: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 PETER 1:1 225 2 PETER 2:11

Id ash d Hema Ep Peter Oꞌohana1Ni-wepnag:

Ia ant ep wo i em-oꞌohani g Jiosh haꞌichu ahgaahni Simon Peter. S-mahch am mani d hema pio-ngaj ch kehshaj g Jesus Christ. Heg o d t-doꞌibiakamJiosh ch gam hu hab i juh g pi ap t-chuꞌijig. Mt ab is-wohoch. K g em-wohochudadag wepo masma mog t-wohochudadag ahchim Tutuligo matt wa ab i s-wohoch.

2 S-mahch am g Jiosh ch ep s-mahch g t-kownaligJesus. K heg hekaj ab si s-em-hoꞌigeꞌid ch ab baꞌichwo i em-mahkad g s-ap tahhadkam.

Mat has wo chum masmak g e doꞌibiakam3 Pegih, s-mahch ach g Jiosh. K heg hekaj ab

t-mahkch wehs hegai mach tatchua matt hekaj s-ap wo himchudad g t-doakag ch d wo s-apꞌekamk.Ab at i t-gawulkai ab t-chehgidch g si s-tondam e-gewkdag ch s-e-apꞌekam. 4 Si geꞌe haꞌichu atsh habwo t-juni g Jiosh. Kumt ab i s-wohochud k hab woedgidad g Jiosh doakag ch wo e doꞌibia ab amjedhegai pi apꞌekammo in haꞌichug heg hekaj pi ap ha-tatchui g hemajkam.

5 Pegih, ab o em-mahks g wohochudadag. Kumtwo si e nakogad mamt wo s-apꞌek ch am wo si imamche g s-apꞌekam 6 ch wo s-dodolimak ch s-chechojim ab wo nakogad haꞌichu ch ab wo ihmadg Jiosh. 7Ab o em-ab mamt ab ep wo si ha tatchuadg e-wehm wohochuddam ch ab wo si pihk e elidadchum hems ha hekaj g hemajkam. 8 Neh, id amtwehs eda am wo e nakogad ch hekaj s-wapagim amhab wo junihid g tatchuij g t-kownalig Jesus Christ.9 Kutp hedai pi hab wo junihid ihda ch hab womasmak mo g pi neadam no pi pi ap neid mat gamhu hab i juh g Jiosh g pi ap chuꞌijigaj.

10 Neh, mt hekaj am baꞌich wo i si e nako mamtsi s-wihnam wo bei hegai mat haschu wehhejed abi em-waid k ab i em-gawulkai g Jiosh. T hab pihekid hab wo e juhmams wo i shul ab amjed g Jiosh.11 Jiosh at s-ap ab wo em-mah g apꞌedag mamt amwo i wahp t-doꞌibiakam Jesus Christ kownaltalig ed.

12 Heki amki hu s-mahch ihda mani ia em-ahgidch s-wihnam gegok heg eda wohokammamt ab bei.Nt wabshaba am wo i em-chechegitolidad mamt wos-chegitok ch ab s-ap wo bei g e-apꞌedag. 13-14 Eo aihim mant im hu hab wo i ni-juh mad hab ni-ahgid g t-kownalig Jesus Christ. Ni hekaj hab ni-ahgmant am wo si em-chechegitolidad wehs ihda amhugkam mant hebai hugkam d wo doakamk. 15 Amant wo i ni-nako mant am wo oꞌoha wehs ihda. Mthab masma chum hekid wo s-chegitokad am i dahmmant hekid im hu hab wo i ni-juh.

Matsh g e-wuhpuikaj neid k ep kahmoki d si haꞌichug Jesus

16 Ia atsh ep wo jiwia g t-kownalig Jesus Christjewed dahm. T g gewkdaj am ep wo e chehgi.Wohokam ach am em-ahgid id amjed ch pi g ho-hoꞌoki aꞌagida ahchim machd heki hu am neid gsi s-tondam gewkdaj g si t-wuhpuikaj. 17 An achdwehmaj g Jesus. Kud g ohgaj Jiosh ab mah g sihas elidadag k ab neok ch hab kaij, “Id o d si ni-tatchuidch ni-alidag.” 18 Id achd kah mo ab neok

dahmkahchim t amjed anaimachd anwehmaj doꞌagdahm.

19 Id o am si wohokamchud mo haschu heki huam ahg g Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Haꞌichu ha-ahga o wabsh heꞌes ab i t-mahkch g amichudadaghab sha masma matp hems g kanjel t-tonlidcham s-chuhugam k ed. K wabshaba g Jesus am t-mahtchulid ch baꞌich i geꞌe ab t-mahkch g amichu-dadag hab sha masma mo g s-mahs huꞌu baꞌich it-tonlidch mat hekid ab wo i chesh mo e aihim gmahsidag. Mt heg hekaj wo s-chegitok g haꞌichuha-ahga g Jiosh haꞌichu i tashogiddam k ab wo edagitokch Jesus wui. 20-21 Haꞌichu ha-ahga o pi dwabshhemajkamhaꞌichuha-ahga. Hekia S-apꞌekamGewkdag o am ha tashogid g Jiosh haꞌichu ahga. Theg hekaj pi hedai wo e nako mas wabsh g hejel e-mahchigkaj wo i tashogi g haꞌichu ha-ahga.

2Matsh an haꞌi wo i wuwha mat wo ha mashcha g pi

wohokam1 An atsh wa haꞌi i wuwha mash wa e wepogid g

Jiosh haꞌichu i tashogiddam ch wabshaba wabsh haiattogid g hemajkam. Kut hab waꞌap in wo i wuwhaem-shahgid hegam mat wo chum em-mashcha gpi wohokam k wo padch g em-wohochudadag. Je-sus Christ o d t-doꞌibiakam. K wabshaba idam piwohokamchud. S-hohtam at im hu hab wo i ha juhg Jiosh mat hekid wo e ai g ha-tashga. 2Muꞌijj at amha oidch hab wo junihid g s-bihtagi haꞌichu hab ha-juni. T heg hekaj muꞌi hemajkam wo pad has ahgadg Jesus himdag. 3 Hegam mo em-iattogid ab amjedg Jiosh haꞌichu ahga o wabsh s-uꞌimkch g em-lialiga.K wabshaba am e nahtokch g Jiosh mat wo ha lodaitk im hu hab wo i ha juh.

4 Si o tasho mo e aihim g lodaita tash. Haꞌi atsham shul g anghil pi apꞌekam ch ed. Tsh g Jiosh amha shul s-chuhugam k ed k am ha uꞌukch mat hahawo ha lodai geꞌe lodaita tash ed.

5 Muꞌijj g heki hu hemajkam ash wa pi ab huwohog elid g Jiosh. Kutsh hab juh g geꞌe wiꞌindagmatsh ha wiꞌin. Sh eda am wa chum ahgahim gs-apꞌekam ihda mash hab chehgig Noah. Tsh iddoꞌibia g Jiosh ch wewaꞌak ehp g wehmaj kihkam.

6 Sh gam hu baꞌich, kush shaꞌi si pi apꞌe hegammash am d kihkam Sodom ch Gomorra t am. Tshg Jiosh am wabsh i ha hugio idam kihhim g meikajmat wo ha chehgi g pi ap hemajkam mat has wo hajuh. 7-8 Kush am hema kih g s-apꞌekam oꞌodham chhab chehgig Lot ch si s-wohom pi hohhoꞌid g pi aphaꞌichu hab ha-juni. Tsh id g Jiosh doꞌibia matshhekid i ha hugio hegam kihhim.

9 Wehs ihda o am t-tashogid mo g Jiosh e nah-tokch mat wo ha doꞌibia g s-apꞌekam oꞌodham abamjed g ha-kudutadag k s-koꞌokamabwoha namkidg pi apꞌekammat wo e ai g geꞌe lodaita tash. 10 Jioshat baꞌich i si s-koꞌokam wo ha namkid hegam mo dwabsh totonto ch pi ap hekaj g e-chuhkug ch pi abhu wohog elid g t-kownalig Jesus Christ.

Hegam mo ahgachug g pi wohokam o e shesh-machud ch si e hahaschud ch s-ta kekꞌeidamneneokch s-koꞌokam has ha ahg hegam mo d hahaꞌichuan dahm kahchim ch ed. 11 Anghil o ha baꞌich is-gewpkdag ch eda pi shaꞌi koꞌokam ab ha abchud

Page 229: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 PETER 2:12 226 2 PETER 3:18hegam hahaꞌichu am tahgio g Jiosh. 12K eda hegams-chu iꞌattomkam pi haꞌichu am hu chegito habmasmamo gmischini haꞌichu doakam ch s-koꞌokamhas ahg hegai mo haschu pi amichud. T g Jioshwo ha hugio hab masma mamtp hems wo mua ghaꞌichu doakam. 13 S-koꞌokam at ab wo bei g e-namkidadag heg hekaj mo am hab junihim g piapꞌekam. Dash ha-hohhoꞌida mat chum hems tashed hab wo junihid g si s-uam haꞌichu. Am ash em-wehm e gegosid. K d si edadag mo hab s-junimk giattogida. 14 Heg o waꞌi tatchua mat g uꞌuwi an woha neidad ch pi ap haꞌichu am wo chegitod. Shahagwepo mo pi ha huhuge g pi ap ha-tatchui. S-uꞌimko hegai mo pi ab hu d ha-wuikam ch im hu hab piapko i ha wanimed hegam mo pi gewpkdag. Jiosho heki hu ab ha mohtoꞌidch g s-koꞌok namkidadag.15Heki at hu i e mehkod ab amjed g s-apꞌekam habmasmamatsh wa hema hab e juhmash hab chehgigBalaam. Ihda Balaambad ash d chum Jiosh haꞌichui tashogiddam ch wabshaba s-uꞌimk g lial am habjunihidch g pi apꞌekam. 16 Tsh g Jiosh shohbi g piap haꞌichu hab elidaj am hab juhk g wuhlu shoigajmat haha wabsh neo.

17 No hig pi woho mo pi haꞌichu wehhejed s-kehgaj g shongam matp wo gaksh o g s-chuchkchewagimatp gamhuwabshwowiꞌichkwua? Pegih,k hab waꞌap pi haꞌichu wehhejed s-kehgaj idam mopi ahg g wohokam. Jiosh at am wo ha shul si s-chuhugamk ed. 18Chumo si s-gimaim ch pehegi ne-neok ch s-uam haꞌichukaj i ha wanchshulig hegammo chum e nakog mat wo e doꞌibia 19 no pi am haahgid mo wabsh chum haschu s-apꞌe ch eda hejel ewupulshch g pi apꞌekamkaj. Matp haschukaj wo egewito g oꞌodham k heg hekaj wo e wulshchid.

20 Hegam s-chu iꞌattomkam at s-mai g wohokamab amjed g t-kownalig Jesus Christ k hekaj wo chume doꞌibia. Kut heg hekaj baꞌich wo i pi apꞌek matam ep wo e wupulsh g pi apꞌekamkaj. 21 Ab o hamahkch g Jiosh g haꞌichu e-ahga. K wabshaba baꞌichi s-apꞌe mat hems pi wo kah matp wabsh gam huwo s-ohhod. 22 T am wo e wohokamch ihda hab ha-cheꞌidag:Gogs at am uhpam wo bah g e-wihos, Proverbs 26:11ch id ehp,Kohji o tatchua mat am uhpam wo gei bid ch ed,

chum as wo si e kegch.3

Matsh ab ep wo i hih g t‑kownalig Jesus jewed dahm1 Pegih neh, ni‑wepnag, id o d waꞌi gokkokam

mant am i em‑oꞌohanid k am i em‑chegitol idamhaꞌichu. 2 Chum ani si em‑tatchuid mamt wos‑chegitok g haꞌichu ha‑ahga g Jiosh haꞌichu itashogiddam ch ep wo s‑chegitok hegai chehanigajg t‑doꞌibiakam kownal Jesus mo g am chuhchaij amwa em‑ahgid.

3 Mt wo s‑mahchkad mat am wo i e aihi mat epwo jiwia g Jesus, t an haꞌi wo i wuwha mo heg waꞌihejel e‑tatchui am hab s‑junimk. Idam at wo hasem‑ahgad 4 ch pi ab hu has wo elidad g wohokamch hab wo kaijjid, “Mki wabsh hejel e iattogid mamhab chechꞌe matsh ep wo uhpam jiwia g Jesus. Teda pi jiwia. T muꞌijj heki hu waꞌi koi g t‑shohshon.Wehs haꞌichu o am hab wabsh i e junihimmo has i e

junihimgahuhebai i amjedmashphekid in i e nahtog jewed.” 5 Idam o hab s‑e junimk mo pi mahchmo id d wohokam matsh wa g Jiosh am neok k amnahto g dahmkahchim ch jewed. Ihda jewed atsh abi wuhsh shuhdagi t amjed k g shuhdagikaj e nahto.6 K am i himdam, sh d wa ep shuhdagi mat ha wiꞌink ha hugio g hemajkam. 7 K hab wa masma wabshg e‑neꞌokikaj an uꞌukch g Jiosh g dahm kahchim chjewed ch ab wo ai mat wo ha lodai g pi ap hemajkamk im hu hab wo i ha juh mei ch ed.

8 Id amt ep wo s‑chegitok mo g mihl aꞌahidaghab waꞌi masma mo g hemako tash am wehhejedg Jiosh. 9 K wabshaba am hemajkam t‑wehhejedshahagwepomo si chewaj g tashmat g Jiosh amhabwo juh hegai mash hab s‑t‑junidamk. K eda g Jioshsi s‑ha bahbgi g hemajkam ch ab chum ha nenidano pi pi hab chum shaꞌi elid mas hedai wo huhugam pi apꞌekam ch e d pi gam hu s‑ohhodk g pi ape‑chegitoi.

10 Neh, no hig pi woho mo pi ta machima mashekid g s‑chu ehskam amwowah em‑kih ed? Pegih,k hab waꞌap pi ta machima mas hekid ep wo jiwia gt‑kownalig Jesus. S‑hohtam atsh wo jiwia. Kutsh wosi s‑kaidam huhug g dahm kahchim k wo meitto gtash ch huhuꞌu ch jewed. 11 Wehs haꞌichu atsh wohuhug. Mt heg hekaj ab wo chum si i e dagitokchJiosh wui 12 ch ab wo nenidad hegai tash ch amwo enakogad mat hems s‑hohtam wo e ai.

Tsh hi wo wa chum meitto g dahm kahchim chjewed. 13 Sh wabshaba g Jiosh hab kaij mat heg idahm am haha wo nahto g wechij dahm kahchimch wechij jewed. Tsh g s‑apꞌekam an hab wo waꞌie junihid anai. Neh, id ach ab si nenida.

14 Pegih oi g wo, tt hig am wo si i t‑nako matt wosi s‑apꞌek am Jiosh tahgio k wo si s‑ap t‑tahtkkadab aꞌai t‑wui. T g Jiosh s‑ap ab wo t‑neidad. 15 Amg wo s‑amichudad mo g Jiosh am wabsh s‑t‑bahbgimattp hems wehsijj wo t‑doꞌibia. Paul at wa am habwaꞌap em‑oꞌohani ihda heg hekaj amichudadag mog Jiosh ab mahkch. 16Bo wamasma hab chuꞌig wehsoꞌohanaj ed mo am ha oꞌohanid g aꞌai hemajkam idamjed. Hahasko o s‑hasigam hab kaidag g oꞌohanaj.K pi ap am hu i tashogid hegam mo pi amichudg e‑wohochudadag ch pi wihnam gegok heg edamo hab wa masma hab ep wua g heki hu oꞌohanajg Jiosh. Ho o wabsh hejel ab e mohtoꞌid g pi apchuꞌijig. T im hu hab wo i ha juh g Jiosh.

17 Am am wa heki hu s‑mahch wehs ihda,ni‑wepnag. Hegam mat pi ab hu wo wohog elidadg Jiosh at gam hu hab wo i e juh ab amjed. Kumtwo s‑e nenꞌoidad mamt pi am hu ha oidk hab woe junihid. 18 Am att hig wo i t‑nako matt ab baꞌichwo i mahchid g t‑doꞌibiakam kownal Jesus Christ chbaꞌich wo i bei g i wehmtadag ab amjed. Heg ach absi hehgchulid ch chum hekid ab wo si ihmad.

Page 230: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 JOHN 1:1-2 227 1 JOHN 2:27

Id ash d John Oꞌohana am ha Wuig Jesus Wohochuddam

Jiosh alidag o ab t-mahkch g wechij doakag1-2Ni-wepnag:

Am ant wo i em-oꞌohani ab amjed hegai matia uꞌapa g Jiosh haꞌichu ahga jewed dahm k ab t-mahkch g wechij doakag. Chum ash hekid wehmajg e-ohg Jiosh an dahm kahchim ch ed ch wabshabaia i wuhsh jewed dahm. Kuni si neid g hejel ni-wuhpuikaj ch kahk ch ab tahtk g ni-nohnhoikaj.3 Ahchim mach wa neid g Jiosh alidag ach am em-ahgid ab amjed mamt hekaj t-wehm ab wo ihmad gJiosh. Jesus Christ o d Jiosh alidag. 4 Kuni am em-oꞌohanid ahpim mam ab s-wohochud mamt hekajwo si s-ap e tahtkkad. Nt ahni hab waꞌap wo si s-apni-tahtkkad em-wehm.

Do hekia s-apꞌekam g Jiosh5 Jesus o am t-ahgid mash g Jiosh d hekia tonlig.

6 T wo ha iattogi matp hedai hab wo chei mo s-mahch g Jiosh k eda hab wo junihid g pi apꞌekam. Ido am s-chuhugam k ed him. 7 Jiosh o d wohokam.Kutt wo si s-ap t-tahtkkad ab aꞌai t-wui am oidchhihimadch g wohokam. Kut heg gam hu hab wo ijunihid g pi ap t-chuꞌijig nat pi heg hekaj t-wehhejedmuh g alidaj. Heg o wa wepo mo g alidaj ehꞌed gamhu wakon g pi ap t-chuꞌijig.

8Pi g habwo shaꞌi chehꞌi mams pi ha chuꞌijig. Hego d iattogi. 9 Tt wo mahsko wua g t-chuꞌijig. T gJiosh gam hu hab wo i juh k wo i t-kegch. Heg athekaj ab nako g Jiosh alidag g s-koꞌok t-namkidadagab e shoꞌigchudk kots t ab. 10 Jiosh o am t-tashogidmatt wehsijj hab juh g pi apꞌekam. Kut hedai habwochei mo pi ha chuꞌijig k am wo e chehgi mo pi ab huwohochud g Jiosh.

2Am o i t-wehmaj g Jiosh alidag

1 Dam ni-aꞌaliga ab i s-wohochudk g haꞌichu ni-ahga. Kuni ab i em-gewkemhun mamt pi am huhab wo junihid g pi apꞌekam. Jesus Christ o d hekias-apꞌekam ch ab e hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui am t-wehhejed. Kutt am wo ahgi g Jiosh g t-chuꞌijig matthekid am hab wo juh g pi apꞌekam. 2 T heg gam huhabwo i juh g t-chuꞌijig nat pi g alidaj heghekaj nakog s-koꞌok t-namkidadag. Kut wabsh chum hedai wochum e nako mat ab wo i e nodagi wui. 3 Tt wo s-mahchk mach wohoꞌi s-mahch g Jiosh matt am habwo junihid mo haschu ab i t-chehani. 4Hegai mat piam hu oidk hab wo e junihid g Jiosh chehanig o pimahch g Jiosh, chum as hems hab wo chum chei mos-mahch. 5 Ahchim mach hab wua g Jiosh tatchuiach wohoꞌi ab si tatchua. Id at amwo t-chehgi machwoho d aꞌaligaj. 6 Jiosh alidag o chum hekid am habjunihim g e-ohg tatchui. Kutt ahchim hab wo chummasmak mattp woho d aꞌaligaj g Jiosh.

Mat i e wechijid g heki hu chehanig7 Pegih, ni-tatchui, pi ani em-ahgid g wechij

chehanig am em-ahgidch mamt ab aꞌai wo si etatchuad. Jiosh o wa heki hu hab masma t-chehani.Kum id ab kaichug heki hu waꞌi amjed. 8 T eda g

Jiosh alidag am iwechijid t-wehhejedmat ab i t-mahg wechij doakag. Tonlig o gam hu hab i wua g s-chuhugam am t-wehhejed.

9 Am o wabsh kia him s-chuhugam k ed matphedai s-kehꞌid g e-wehnag, chum as hab wo kaijjidmo hab wua g s-apꞌekam. 10 Tt am tonlig ch edwo hihimad mattp woho ab wo si ha tatchuad g t-wepnag. T pi hedai wo pihk chuꞌi heg hekaj machhasmasma. 11Kwabshaba am s-chuhugam k ed himhegai matp hedai wo s-ha kehꞌidad.

12 Pi ant hab ahgk am wo em-oꞌohani mams pimahch g Jiosh. Gm at hu hab i juh g em-chuꞌijig.Kum s-mahch. 13-14 Ahpim mam d si geꞌeged ams-mahch mo g Jesus chum hekid d doakam. Kumahpim wechij hemajkam s-gewkdag ch am gewito gJiawul nam pi s-gegokim ab e uꞌukch Jiosh haꞌichuahga ab. Heg ant hekaj am wo i em-oꞌohanid k abwo i em-gewkemhu.

15Pi g wo shaꞌi si pihk e elidad heg abmo d wabshjewed t ab haꞌichu. Hegam matp hedai wo si pihk eelidad id ab haꞌichu at pi wo shaꞌi pihk e elidad abJiosh wui. 16Pi o d shaꞌi Jiosh hab elida matt hab wos-junimgpi apꞌekamo si s-wohomwo s-behimmachhaschu i neid o machs haschukaj wo si t-haschudad.Wehs ihda o d wabsh jewed t ab haꞌichu 17 ch hab wamasma dwabsh huhugedamhaꞌichu. T wabshaba pihekid wo huhug hegai wechij doakag mo g Jiosh abt-mahkch ahchim mach am hab junihim g tatchuij.

Matsh anwo i emaskogi hegaimashd si obgaj g Jioshalidag

18 Am am wa kah matsh an wo i e maskogi hegaimash d si obgaj g Jiosh alidag. Heki at hu muꞌi ani wuwha t-shahgid mo d obgaj. Kuch heg hekaj s-mahch mo e aihim mat wo huhug g jewed. 19 T wochum t-wehm wih matp d t-wehm wohochuddam kwabshaba am i t-dagito. K heg hekaj tasho mo piwoho d t-wehm wohochuddam.

20 Jiosh alidag at ab t-mah g Hekia S-apꞌekamGewkdag. K heg am t-wehmaj ch i t-wehmt. Kuchheg hekaj s-mahch g wohokam. 21 Pi o hekid giattogi d wohokam. Kum s-mahch ihda nam pi s-mahch g wohokam. Nt heg hekaj am em-oꞌohaniihda.

22Hegammohab kaijmo g Jesus pi d Jiosh alidag owehs ha baꞌich d i s-chu iꞌattomkam ch d obgaj. Hego hekaj e chehgid mo pi ab hu wohochud g Jiosh.23Hegammo pi ab hu ihm g Jiosh alidag o hab waꞌappi ab hu ihm g Jiosh. Hegam o ab waꞌi ihm g Jioshmo hedai ab ihm g alidaj.

24 Mt am wabsh wo i wohochudad ihda s-kehghaꞌichu ahga mam ga hu i wehpeg amjed kaichug.Kut heg hekaj chum hekid am wo em-wehmajk gJiosh g e-alidag wehm. 25Heki o hu hab kaij g Jioshmatsh ab wo t-mah ihda wechij doakag matsh pihekid wo huhug.

26 Am ant em-oꞌohani ab ha amjed hegam moem-iattogid ch im hu hab i s-em-junimk ab amjedg Jesus. Kumt pi ab hu haꞌichu wo mahchim haab. 27 Pi o hab chum mahs mams wabsh chumhasko amjed wo i e gahgidahi mam haschu i piamichud. Jiosh alidag at ab em-mah g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. Kut heg chum hekid am wo em-wehmajk ch wehs wo em-mashchamad g wohokam.

Page 231: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 JOHN 2:28 228 1 JOHN 4:8Kumt ab wo kaihamad g mashchamaj ch ab wo s-wohog elidad g Jiosh alidag 28 ch hab masma pi wosi e el mat hekid ep wo jiwia. 29Do hekia s-apꞌekamg Jiosh. Kumt heg hekaj wo s-mahchk mamtp hedaihab junihim g s-apꞌekam ch d aꞌaligaj.

3Mach d aꞌaligaj g Jiosh

1 Jiosh at hab t-juh mach d hahawa aꞌaligaj nopi si pihk e elid ab t-wui. Hegam mo pi mahch gJiosh alidag o pi mahch mach ahchim hab waꞌap dJiosh aꞌaliga. 2 Batt wo chum masmak mo g Jioshalidag nach pi hab waꞌap d aꞌaligaj. K pi koi am hui si tasho matt has wo masmak nach pi wabsh s-kohmagim neid mo has i masma g Jiosh alidag. Thekid epwo jiwia k abwo i e chehgi t-wui. Kutt hahawo wepo masmak natt pi wo s-mai mo has masma.3 K eda hemu tasho mo d si hekia s-apꞌekam g Jioshalidag. Kutt ahchim wo si t-nuhkudad matt d wo s-apꞌekamk nach pi s-mahchmat epwo jiwia. Kutt woneid k wo wepo masmak.

4 Dat wo pi ap chuꞌijkamk am Jiosh chehanig edhegai mat hedai hab wo junihid g pi apꞌekam. 5 Pi oha chuꞌijig g Jiosh alidag ch in i wuhsh jewed dahmwepo masma g oꞌodham mat gam hu hab wo i juh gpi ap t-chuꞌijig. 6 Pi att am hu hab wo chum junihidg pi apꞌekam mattp ab wo s-wohochudad g Jioshalidag. Hegaimat hedai habwo junihid g pi apꞌekamoki pi mahch g Jiosh alidag.

7 Haꞌi o hab kaij mamt d wo s-apꞌekamk, chumhems pi am hu hab junihidch g s-apꞌekam. S-e gwo nenꞌoidk mat pi wo em-iattogi. Jesus o am t-chehgidch g hejel e-doakagkaj matp hedai d wo s-apꞌekamk ch am habwo junihid g s-apꞌekam. 8Matphedai hab wo junihid g pi apꞌekam ch d wo Jiawulpionagk nat pi hab wo junihid g tatchuij g Jiawul.Jiawul o hab junihimgpi apꞌekamgedhu i si wehpegamjed. T ia jiwia g Jiosh alidag jewed dahm mat wohugio g Jiawul chikpan.

9 Pi att am hu hab wo junihid g pi apꞌekamahchimmachd aꞌaligaj g Jioshnachpi edgid gwechijdoakag. 10K idhekaj tashomohedai d aꞌaligaj g Jioshch hedai am oid g Jiawul. Pi o d shaꞌi aꞌaligaj g Jioshhegam mat hedai pi hab wo junihid g s-apꞌekam chpi ab hu wo pihk e elidad ab ha wui hegam mo dchum ha-wepnag.

Matt ab aꞌai t-hekaj wo si pihk t-elidad11 Ihdamani em-ahgid o d hegaimamkaichug ged

hu i amjed mamt wehpeg kah. Ab g wo si pihk eelidad aꞌai e wui.

12 Neh, hema ash wa d Cain ch hab junihim gJiawul tatchui. Kumt pi oidk am hab wo e junihid.Cain cheoj wehnag ash wa hab junihim g s-apꞌekam.Sh g Jiosh si tatchua. Tsh g Cain heg hekaj s-hehgamk mua.

13 Pi g wo shaꞌi e totodsid mat hems g hemajkamhab wa masma wo s-em-kehꞌidad. 14 S-mahch achmo ab t-mahkch g Jiosh g wechij doakag nach pi sipihk t-elid ha hekaj g t-wehmwohochuddam ch habmasma ab ha neid mo d t-wepnag. Hegam mo pipihk e elid ha hekaj g e-wepnag o hab sha masmamo g koꞌi. 15 Heg o wa wepo mo d ha muꞌakam

matp hedai s-ha kehꞌid. Kuch s-mahchmopi edgid gwechij doakag hegammat hedai d wo hamuꞌakamk.

16 Jiosh alidag at ab muh kots t ab t-wehhejed nopi t-hekaj si pihk e elid. Id o hekaj tashomohaschudpihk elidadag. Kutt wo si pihk t-elidad ha hekaj g t-wepnag am hugkam matt chum hems wo t-muhkidam ha wehhejed. 17 Pi o shaꞌi pihk e elid ab Jioshwui hegai mat hedai haꞌichu wo s-edgidad ch pi heghekaj ab hu wo i wehmt g e-wehnag. 18Ab att wo hamah g t-wepnag g i wehmtadag matp wo tatchua kpi hab wabsh wo kaijjid mach si pihk t-elid ha hekaj.

Mat ab wo i miabi g Jiosh g aꞌaligajPegih, si ach pihk t-elid ha hekaj g t-wepnag. 19K

heg hekaj tasho mach edgid g wohokam. Id atthekaj ab wo i t-gewkemhu matt ab wo i miabi gJiosh. 20Hebaichujj ach ab haꞌichu t-chuꞌijigchud. Kwabshaba g Jiosh baꞌich i s-gewkdag mach ahchimch wehs haꞌichu s-mahch 21 ch gam hu hab i juhhegai t-chuꞌijig. Tt hab pi haꞌichu ab hu wo t-chuꞌijigchud k ab wabsh wo i miabi g Jiosh pi shaꞌihas t-elidch. 22Bach junihim g Jiosh tatchui ch hegaimo haschu ab t-chehani. K g Jiosh heg hekaj am habt-junid mach haschu ab i tahni. 23K id d chehanigajg Jiosh matt ab wo s-wohochudad g alidaj ch ab aꞌait-wui wo si pihk t-elidad mo hab masma t-chehanig alidaj. 24Mach hedai ab s-wohog elid g Jiosh att absi t-hemakoj heg wehm. Jiosh at ab t-mah g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. K id d Jiosh ch t-wehmaj. Kuchheg hekaj s-mahch mach d aꞌaligaj.

4Mo hedai edgid g Hekia S-apꞌekam Gewkdag

1 Muꞌi at an i wuwhag k hab chum e wua mo dha mihshmaddam. K eda pi ha wehmaj g HekiaS-apꞌekam Gewkdag. Kumt heg hekaj pi wabshchum hedai ab wo s-ha wohochud k hoꞌip haaꞌappe mas woho ha wehmaj g Hekia S-apꞌekamGewkdag. 2 Ahchim o waꞌi t-wehmaj g Hekia S-apꞌekam Gewkdag mach hedai wohokamchud mo gJesus d Jiosh alidag ch ia mahsi k d oꞌodham habmasma mach ahchim. 3 Pi o am hu ha wehmaj gHekia S-apꞌekamGewkdag hegammo hedai pi ab huwohochud g Jiosh alidag. Am o hema ha wehmaj chd Jesus obga. Heki am hu kah mat an wo i wuhshg obgaj. K hemuch in haꞌichug no pi an ha wehmajhegam mo pi ab hu wohochud g Jiosh alidag.

4 Jiosh alidag obga o am ha wehmaj hegam mo giattogi chumhamihshmdahim. Kwabshaba gHekiaS-apꞌekam Gewkdag in t-wehmaj. Kutt heg hekaj hagewito no pi heg baꞌich i s-gewkdag mo hi g Jioshalidag obga. 5Hegam o ab wabsh jewed t ab haꞌichuk amjed neneok. K hegam ab ha kaiham mo habwaꞌap pi mahch g Jiosh. 6 Pi o ab hu t-kaiham machchum neneok ab amjed g Jiosh no pi pi mahch gJiosh. Hegam o ab waꞌi t-kaiham mo hedai s-mahchg Jiosh. Bach masma s-mahch mo hedai edgid gHekia S-apꞌekam Gewkdag. Heg o am ha tashogidg wohokam.

Mo si pihk e elid g Jiosh ab t-wui7Ab att wo chum si pihk t-elidad aꞌai t-wui no pi g

Jiosh ab t-mahkch g pihk elidadag. Mamtp wohowos-mahchk g Jiosh ch d aꞌaligaj ch wo si pihk e elidad.8 Jiosh o si t-tatchua ch heg hekaj si pihk e elid ab

Page 232: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

1 JOHN 4:9-10 229 1 JOHN 5:21t-wui. K hegam mo pi edgid g pihk elidadag pi dshaꞌi aꞌaligaj. 9-10 Jiosh at ab i wuhshad g si hemakoe alidag id dahm jewed. T heg ab nako g s-koꞌok t-namkidadagmachheg abbeihog. Kut habmasmaabt-mah g wechij doakag. Bat wa masma am t-tashogig Jioshmo si pihk e elid ab t-wui. Kutt heg amjed i s-mai g pihk elidadag k hahawa si pihk t-elid ab Jioshwui. 11 Am o wa tasho mo ab t-wui si pihk e elid gJiosh. Pegih, ni-wepnag, ahchim att hab waꞌap wochum si pihk t-elidad ab aꞌai t-wui. 12 Pi ach hedaihekid shaꞌi neid g Jiosh g t-wuhpuikaj. K wabshabaheg ab t-mahkch g si geꞌe pihk elidadag. Kuch heghekaj s-mahch mo t-wehmaj.

13 Jiosh at ab t-mah g Hekia S-apꞌekam Gewkdag.K heg d Jiosh ch ab t-wehm kihdag. Kuch heg hekajs-mahch mach d aꞌaligaj. 14 Heki at hu am i kei gJiosh g e-alidag mat ab wo i hih jewed wui k wo hadoꞌibia g hemajkam. Kuni si neid ihda ch heg amjedam em-ahgid. 15Wehsijj ach d aꞌaligaj g Jiosh matthedai ab s-wohochud k ah mo g Jesus d si alidaj.16 Kuch heg hekaj s-mahch mo si pihk e elid g Jioshab t-wui ch ab si t-hemakojidch e wehm.

Jiosh o ab si t-tatchua. Kuch s-mahch mach daꞌaligaj nach pi ab aꞌai si t-tatchua. 17Ab o t-mahkchg si geꞌe pihk elidadag. Kuch wepo masma ab sitatchua mo g alidaj ch hab s-ap t-taht k wo ai glodaita 18k pi wo ehbidad. Gm at hu hab i juh g pi apt-namkidadag g Jiosh no pi si pihk e elid ab t-wui.Kutt heg hekaj pi wo ehbidad ch wabsh aigo wo sipihk t-elidad ab wui. Pi o pihk e elid ab Jiosh wuihegai mat hedai wo s-ehbidad.

19Wehpeg o si pihk e elid g Jiosh ab t-wui. Kuchheg hekaj edgid g pihk elidadag. 20Pi o woho d Jioshwohochuddam mo hedai pi ab hu pihk e elid t-wuiahchim mach d wohochuddam. Baꞌich o i s-hasigmatt ab wo si tatchua hegai mach pi neid. Pi at wo enako mat ab wo si tatchua g Jiosh matp hedai pi abhu wo si ha tatchua g e-wepnag. 21Ab o t-chehani gJiosh ahchim mach ab si tatchua matt ab epai wo siha tatchuad g t-wepnag.

5Mattsh wo ha gewito hegammo abwui gegok g Jiosh

1 Dach Jiosh aꞌaliga wehsijj ahchim mach s-wohochudmo g Jesus d alidaj g Jiosh ch d si Kehshaj.Kutt ab aꞌai wo si t-tatchuad nach pi d t-wepngam.K g Jiosh d t-ohg. 2 S-mahch ach mo d wohokam g t-tatchuidag ab aꞌai t-wui nach pi ab si tatchua g Jiosh.3 K am wa tasho mach ab si tatchua g Jiosh nachpi ab s-wohog elid. K g chehanigaj pi shaꞌi wehcham t-wehhejed. 4-5 Jiosh o ab t-mahkch g gewkdagmatt wo gewito g pi apꞌekam. Ab ach s-wohochud galidaj. K heg hekaj ab t-mahkch hegai gewkdagmattheg hekaj gewito g pi apꞌekam. Pi at wo e nako g piwohochuddam mas wo gewito g pi apꞌekam.

Mash g Jiosh am wohokamchud g e-alidag6 Jesus Christ at ia jiwia jewed dahm k e pahl

wakon k am hab juh g e-chikpan k am hahawae muhkid am t-wehhejed. 7-8 T g pahl wakonajch muhkigaj am wohokamch mo d Jiosh alidag chd doakam id dahm jewed. K g Hekia S-apꞌekamGewkdag hab waꞌap wohokamchud. Idam waik oam wohokamchud mo g Jesus d Jiosh alidag. 9Neh,

ab ach s-wohochud g oꞌodham mat ab haꞌijj wo t-ahgi mo si s-ap s-mahch. K g Jiosh haꞌichu ahgabaꞌich i s-gewkdag mat heg am wohokamch g e-alidag. 10 Kutt hedai ab wo s-wohoch g Jiosh alidagk wo si s-ap s-mahchk mo d wohokam. Hekia S-apꞌekam Gewkdag at t-wehhejed wo wohokamch.Hegam mo pi wohochud g Jiosh oki hab elid mo t-iattogid. 11Ab o i t-tashogid g Jiosh mo ab t-makiogg pi ha huhugedam doakag am gahi wuhshanim ge-alidag. 12 Ahchim mach ab ihm g alidaj ach edgidhegai doakag. K hegam mo pi ab hu ihm pi edgid.

Mo hedai edgid g wechij doakag13 Id ant am em-oꞌohani ahpim mam ab ihm g

Jiosh alidag mamt hekaj wo s-mahchk mam edgidihda wechij doakag. 14-15 Si ach s-mahch mat ab wot-kaiha g Jiosh matt ab haꞌichu wo tai matp id amtatchuij oidch d wo haꞌichuk. Kutt heg hekaj ab woi t-gewkemhunad ch ab wo haꞌichu tahnid nat piwoho am hab wo t-junidahid.

16 Ab att wo tahnid g Jiosh mat gam hu hab woi juh g ha-chuꞌijig g t-wehm wohochuddam matpab wo e shohbi. Kut hab wo juh mach haschu abtahni. Pi ani em-ahgid mams wo e hoꞌigeꞌidahu hawehhejed hegam mat pi ab hu wo shaꞌi e shohbi.17Wehs o haꞌichu d pi apꞌekammohaschu i pi d Jioshtatchui. T wabshaba g Jiosh gam hu hab wo i juh gha-chuꞌijig hegam mat ab wo e shohbi.

18-19 S-mahch ach mo g Jiawul edgid g gewkdagamwehs ha dahmhegammo pi d Jiosh aꞌaliga. Kucheda ahchim d Jiosh aꞌaliga. Jiosh alidag o t-nuhkud.Kut pi wo shaꞌi e nako g Jiawul mas gam hu habwo i t-juh ab amjed. Pi att am hu hab wo junihidg pi apꞌekam ahchim mach d Jiosh aꞌaliga. 20 K gJiosh alidag ab t-mahkch g amichudadag matt wo s-mahchk g wohokam Jiosh ch wo edgidad g wechijdoakag. Heg at hekaj ia jiwia g Jiosh alidag jeweddahm. Heg o dwaꞌi t-Jioshgamod siwohokam Jiosh.21Kumt pi haꞌichu ep wo jioshchud k pi hedai ep abhu wui wo e hoꞌigeꞌidahunad.

Page 233: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

2 JOHN 1-2 230 2 JOHN 13

Id ash d John Oꞌohana am Haꞌi haWui mo e Wehm e Mihshmad

1-2Ni-tatchui ni-wepnag:Am ant wo haꞌichu i em-oꞌohani ahni mani d

hema ha wanimeddam wehsijj hegam mo ab siihm g Jesus Christ. Si ani pihk ni-elid em-hekajnach pi d t-wehm wohochuddam. Wehs g t-wehmwohochuddam o hab waꞌap si pihk e elid em-hekaj.Pi at hekid gam hu hab wo i e juh g wohokam ab t-amjed.

3Ab owa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g e-alidagJesus Christ wehm ch ab wo wa baꞌich i em-mahg i wehmtadag ch s-ap tahhadkam. Kumt ab wouꞌukchid g wohokam ch wo si pihk e elidad wehs hahekaj.

Matt am oidch hab wo t-junihid g Jiosh chehanig4 Si ani s-ap ni-tahtk ch ia haꞌi ha neid g em-

wehm kihkam. K idam an uꞌukch g wohokam habmasmamo ab t-chehani g Jiosh. 5Kuni abwehs i em-gewkemhun mamt ab aꞌai e wui wo si pihk e elidad.Pi o d wechij chehanig ihda mani am em-ahgid.Edgid ach ihda ged hu i shohshon k amjed. 6 Kuttab aꞌai t-wui wo si pihk t-elidad ch hekaj am wo t-chehgidad mach ab s-wohog elid ihda chehanigaj gJiosh.

7 Muꞌi at an i wuwha mo chum s-hamashchamamk g hemajkam ch eda d wabsh s-chuiꞌattomkam ch d obgaj g Jiosh alidag no pi pi hamashcham mat ia mahsi k d oꞌodham hab masmamach ahchim. 8 Kumt heg hekaj wo s-e nenꞌoidkmamt pi gam hu hab wo i e juh ab amjed g Jioshhaꞌichu ahga k wabshaba wehs wo bei mo haschu abem-makiog g Jiosh.

9 Hegam matp hedai am gawul wo juh g Jioshalidag mashchama o pi shaꞌi mahch g Jiosh. S-mahch ach g Jiosh ch ep s-mahch g alidaj ahchimmach am oidch hab masma g alidaj mashchama.10 Kumt heg hekaj pi ab hu wo ha kaihamad hegaimat hedai wo chum s-em-mashchamam k eda pi woahgachugad g Jiosh alidag mashchama. Pi g am huwo i ha wahpkid e-kihki ed k chum hems pi habwo chei ab ha wui. “Jiosh at wo wa em-wehmajk,”11mamt pi ab hu wo i ha wehmt hegam mat am woahgachugad g pi wohokam.

Mash s-ha neidamk g John ch ha wehm s-neokimk12 Muꞌi ani haꞌichu s-em-ahgidamk ch wabshaba

pi id hekaj am i em-oꞌohani nani pi am s-himimkmant wo em-neid k wo em-wehm neo. Kutt am t-wehm si s-ap wo t-tahtkk.

13 Ia o haꞌi kih g t-wepnag ch ash si pihk e elid em-hekaj.

Page 234: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

3 JOHN 1 231 3 JOHN 15

Id ash d John Oꞌohana am GaiusWui

1Ni-tatchui ni-wehnag, Gaius:Am ant wo haꞌichu i m-oꞌohanid k d hema ha

wanimeddam wehsijj hegam mo ab si ihm g JesusChrist.

2-3 Ia at haꞌi dada hegam mash am em-wui ah-gachug g Jiosh haꞌichu ahga k ia t-ahgid mapsh sis-ap himchud g e-doakag am oidch g Jiosh haꞌichuahgamap has imasma chumhekid hab e junihim. Siani s-hohhoꞌid ch kah mapsh am wabsh kia si s-ap etahtk am Jiosh wui. Kuni ab tahni g Jiosh mat wehshaꞌichu wo s-apꞌek amm-wehhejed. Kupt wabsh wosi s-doak. 4 Do si s-ap tahhadkam am ni-wehhejedmat hegam mani ha ahgid g Jiosh haꞌichu ahga wosi s-ap uꞌukchid.

5Kupsh am s-ap ha dagioꞌid hegammash am daiwam ahgachugch g Jiosh haꞌichu ahga, chum as pi dm-machiga. 6 Idam mat ia dada o t-ahgid mapshsi pihk e elid ha hekaj. Kuni ab si i m-gewkemhunmapt baꞌich wo i ha wehmajk mat gam hu haskoep wo i ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga. 7 Idamo t-ahgid mash pi ha hiwgid hegam mo pi ab huwohochud g Jesus mas haꞌichu ab wo i ha mah.8 Ahchim o ab d t-wuikam mach ab s-wohochudg Jiosh alidag matt wo i ha wehmtad hegam moahgachug g Jiosh haꞌichu ahga.

9-10 Id ani chum em-tashogid heki hu ni-oꞌohanaed ahpim mam am e wehm e mihshmad. Kushwabshaba g Diotrephes pi chegima g ni-oꞌohana cham em-iattogid ch pad neok ab t-amjed ahchimmach ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga. Tatchua ash gDiotrephesmat dwo em-wanimeddamk. Am antwoem-tashogi am jiwiak mo pi apꞌe hegai mo haschuam hab junihim. Pi ash ab hu i ha wahpkid ch pi hadagioꞌid hegammo am daiw am ahgachugch g Jioshhaꞌichu ahga ch ash pi em-hiwgid mams ahpim habwo chum juh ch wo chum em-wuwhas ab em-namkiamjed.

11 Matp hedai hab masma hab wo junihid g piapꞌekamchpimahch g Jiosh. Pi g amhu s-hawepomk wabshaba hegam s-ha wepommat hab wo junihidg s-apꞌekam. Idam o d Jiosh aꞌaliga. 12Hema hegammo hab junihim g s-apꞌekam o d Demetrius. Wehsijjam hab wa kaij. Kuni s-mahchmo dwohokam. Kumahpim s-mahch mani chum hekid g wohokam ahg.

Mash g John s-neidamk g Gaius ch wehmaj s-neokimk

13Muꞌi ani haꞌichu s-m-ahgidamk ch wabshaba piid hekaj am im-oꞌohani 14nani pi am s-himimkmantwo m-neid k wo m-wehm neo ab amjed.

15 Si g s-ap e tahtk am Jiosh wui mat m-doꞌibia.Ia o haꞌi kih g t-wepnag ch ash si pihk e elid m-

hekaj. Am g wehs ha ahgid g t-wepnag mach si pihkt-elid ha hekaj.

Page 235: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JUDE 1 232 JUDE 23

Id ash d Jude Oꞌohana1Ni-wepnag:

Am ant wo i em-oꞌohani ahni mani d Jude ch dpiongaj g Jesus Christ ch d James wehnag.

Jiosh o si pihk e elid em-hekaj ch ab i em-gawulkad k em-nuhkud am wehhejed g e-alidagJesus Christ.

2 Ab ani tahni g Jiosh mat ab baꞌich wo i s-em-hoꞌigeꞌidad ch ab baꞌich wo i em-mahkad g s-apdahhadkam ch pihk elidadag.

Mat wo i wuwha g s-chu iꞌattomkam k wo s-hamashchamam

3-4Ab ant haꞌichuwo i chum em-oꞌohani ab amjedg t-doꞌibiadag. T wabshaba haꞌi i wuwha mo d s-chu iꞌattomkam ch am chum gawul s-junimk g Jioshhaꞌichu ahga ab amjed g doꞌibiadag ch ab wui gegokg t-kownalig Jesus Christ. Idam o hab s-junimk g piapꞌekam ch heg hekaj hab kaijmat g oꞌodhamwabshchum haschu has wo junihid ab i s-wohochudk gJiosh haꞌichu ahga. K wabshaba heki hu an oꞌohanasmat s-koꞌokam wo ha namkid g Jiosh hegam mat abwui wo gegokiwua. Heki o hu t-ahgid g Jiosh matthaschu ab wo chum s-wohochudad. Kum ahpim abs-wohochud g haꞌichu ahgaj. Nt heg hekaj am woi em-oꞌohanid k ab wo i em-gewkemhu mamt si s-gewkam wo uꞌukchid.

5Amgwo s-chegitokmathas ha juhg Jioshhegammo pi ab hu wohog elid. Chum as wehs e doꞌibia gTutuligo ab Egypt jewed t amjed, k eda muꞌijj pi abhu wohog elid g Jiosh ch hekaj s-koꞌokam e koꞌij.

6Am g wo s-chegitok mat has e juh g anghil. Ab ochum s-wohog elid g Jiosh ch wabshaba haꞌi gam huhab i e juh ab amjed. T hegam am i ha kuh g Jiosh kam s-wihnam ha kuhpch s-chuhugam k ed mat woha lodai geꞌe lodaita tash ch ed.

7Am g wo s-chegitok mat has i ha juh hegam moam kih Sodom kihhim t am ch Gomorra kihhim tam ch gan hu ha wehgaj. Bo wa ep pi ab hu wohogelid g Jiosh ch hab junihim g pi apꞌekam am hawehm wohpiwup hegam mo pi d ha-wehm kihkam.Chechoj o am e wehm wohpiwup ch hab wua g piapꞌekam. T g Jiosh ab i huduni g mehi am ha dahmidam kihhim k am wehs ha kokda g hemajkam. Bowa masma i t-tashogid g Jiosh mat s-koꞌokam wo hanamkid hegam mat pi wo dagito g pi apꞌekam. T gs-koꞌok ha-namkidadag pi hekid wo huhug.

8 Idam s-chu iꞌattomkam mo am haꞌichu chumem-mashcham ash haꞌichu chehchk ch heg oidcham hab e junihim ch hekaj e uamhun ch pi abhu wohog elid g Jiosh ch nahnko ha ahg g anghil.9 Chum ash wa hems hegai anghil ha-geꞌejig mashhab chehgig Michael pi s-koꞌokam ab abchud g geJiawul no pi heg hab waꞌap d chum anghilkahim.Jiawul ash wa pi ap hab e wua am chum s-behimkchg Mosesbad mat am i muh. Kush ihda Michael ams-daꞌid ch wabshaba pi s-koꞌokam has ahg ch hab hiwabsh kaij, “Jiosh at wo waꞌi s-m-kehꞌel heg hekaj.”10 Sh wabshaba hegam s-chu iꞌattomkam nahnkoahg mo haschu i pi amichud ch hab wua mo haschui tatchua habmasmamo gmischini haꞌichu doakam

ch hab masma e uamhun. 11 Jiosh at s-koꞌokam woha namkid no pi pi ab hu wohog elid.

Heki o hu mash wa hema d Cain ch mua g e-wehnag. Kush eda g wehngaj d s-apꞌekam. K idams-chu iꞌattomkam am hab waꞌap e wua.

Hema ash wa d Balaam ch am ahgachug g Jioshhaꞌichu ahga heg wabsh hekaj mat wo ui g lial. Kidam s-chu iꞌattomkam hab waꞌap e wua.

Hema ash wa d Kora ch ab wui kehk g Jiosh. Kidam s-chu iꞌattomkam hab waꞌap e wua. T heghekaj g Jiosh im hu hab wo i ha juh ab e amjed.

12 Kah ani mash idam s-chu iꞌattomkam am em-wehm e gegosid ch am chum em-uamhun.

Neh, pi at am hu wo i em-wehmajk g chewagimatp gam hu wabsh wo wiꞌichkwua k pi wo ha juh.T hab wa masma pi am hu wo i em-wehmajk idammo wabsh hejel i e chegito.

Neh, t wabsh wo e huhp g haꞌichu babhedam uhsmatp pi ab hu wo ha babhed mat eda wo chum e aimat ab wo bai. Kut idam s-chu iꞌattomkam hab wamasma wabsh wo huhug no pi pi shaꞌi e chehgid ghaꞌichu s-apꞌekam ab ha amjed. 13S-ta edamhaꞌichuash amwabsh e chehgid ab ha amjed habmasmamog totshagi am e chehgid an shuhdagi hugid an. Idamo wabsh pi dodolima ch ab aihim mat g Jiosh gm huwo ha shul geꞌe s-chuhugam k ed.

14-15 Tsh wabshaba g Jiosh heki hu hema tashogimat has wo ha juh. Sh id hab chehgig Enoc ch dwosmdaj hegai mash g woskaj wosk d si wehpegoꞌodham. Sh g Jiosh hab ahg mat wo ha ahgi ghemajkam mat ab wo i hih g Jiosh mat wehs woha lodait k s-koꞌokam wo ha namkid hegam mo pitatchua ch has ahg ch hab wua g pi apꞌekam. Twehst-mahmmihl anghil ab wo i oi.

16 Idam s-chu iꞌattomkam o chum hekid aꞌagag pi e-apꞌedag ch hab wua g pi ap e-tatchui. Geo e hahaschud ch hab wabsh e wua mo ab haꞌisi ha hahaꞌichuchud mat hekaj ab aigo wo si hahahaꞌichuch.

Haꞌichu ahgidadag ch haꞌichu shohbidadag17 Am g wo s-chegitok mo haschu i em-ahgid

hegam mo d chuhchaij g t-kownalig Jesus Christ.18 Bo wa kaij ab em-wui, “Am at haꞌi wo i wuwhaem-shahgid mo eda e aihim g si ha oidch tash k habwabsh wo junihid g hejel e-tatchui ch wo nahnkoem-ahgad.” 19 T am wo tashok mo idam pi shaꞌi edagitokch amwui g Hekia S-apꞌekamGewkdag no piam hab junihim g hejel e-tatchui ch hab chum em-wua mamt ab aꞌai e wui wo gegokiwua.

20Do si hekia s-apꞌekamg t-wohochudadag. Kumtheg ab baꞌich i s-wihnam wo e uꞌukchid. T g HekiaS-apꞌekamGewkdag abwo em-mahkchid g gewkdagmamt hekaj amwo neneokad Jioshwui. 21Mtwabshchum hekid amwo edak g Jiosh pihk elidadag ch s-etahtk ch wo nenidad mat g t-kownalig Jesus ab woi em-wahpki Jiosh kihdag ed mamt hahawa chumhekid an wo haꞌichugk.

22 Ab g wo i s-ha hoꞌigeꞌid hegam mo pi mahchmas haschuwo s-wohoch 23k amwo i ha ahgi g Jioshhaꞌichu ahga. T hab wo e doꞌibia ab i s-wohochudk.Kumt wabshaba wo s-e nenꞌoidk mo haschu pi aphab wua mamt ahpim hab waꞌap pi heg hekaj wo euamhu.

Page 236: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

JUDE 24-25 233 JUDE 24-25Matt ab wo hehgchulidad g Jiosh

24-25 Ab att wo si has elidad g Jiosh nat pi g alidajJesus Christ t-doꞌibia k d t-kownalig. Jiosh o si s-gewkdag ch wehs haꞌichu dahm chum hekid. Ab attwo i t-dagito wui. T wo e nako mat wo t-nuhkud.Kutt pi gam hu hab wo i t-juh ab amjed. T am wo it-wahpki e-kihdag ed. Kutt wo si s-hehgigk ch abwosi has elidad chum hekid.

Page 237: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 1:1 234 REVELATION 2:7

Matsh Haschu g Jesus Christ am iMaskogi John Wui

1Hemu at am i tashogi g Jesus Christ hegai matshhaschu am hab wo e juh pi shaꞌi mehk iꞌajed. Jioshash am ahgid matsh am wo t-chehgi ahchim machd piongaj. Tki heg am hema i kei g anghil. T id amni-chehgi ahni John mani d piongaj g Jesus Christ.2 Kuni ia oꞌohan hegai mani haschu i neid. Ihda ni-oꞌohana o d Jiosh haꞌichu ahga ch d hegai wohokammat am i maskogi g Jesus. 3 Jiosh at wo wa s-hahoꞌigeꞌel hegam mat am wo i neꞌokchul ch hegammat ab wo kaihamad. E ash aihim mat am hab wo ejuh wehs ihda gam hu baꞌich haꞌichu ahga mant inwo oꞌoha.

Oꞌohana amhawui g wewaꞌak dakam Jesus Ihmdam4-5Amantwo i em-oꞌohani ahpimwewaꞌak dakam

Jesus Christ ihmdam am Asia chekshani ch ed.Ab at wowa baꞌich i s-em-hoꞌigeꞌidad ch ab baꞌich

wo i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkamg t-ohg Jiosh ch Hekia S-apꞌekam Gewkdag ch JesusChrist. T-ohg Jiosh o chum hekid an haꞌichug. K gHekia S-apꞌekam Gewkdag am wehmaj ch wewaꞌakmasma e chehgidch am t-wehhejed. K g Jesus Christsi s-ap am i t-tashogid g wohokam ch d hegai mat siwehpeg ab uhpam s-ap i wuhsh ab muhkig amjedk am hahawa ha dahm g wehs kokownal id dahmjewed.

Ab o si t-tatchua ch heg hekaj e muhkid t-wehhejed k t-doꞌibia ab pi ap t-chuꞌijig amjed 6k habt-juhmach d hahawa piongaj g t-ohg Jiosh ch amwoi ahgahid ghaꞌichu ahgaj. Jesus Christ owehsuꞌukchg gewkdag. Kutt ab wo ihmad chum hekid.

7Neh, e o aihimmat epwo jiwia ab dahmkahchimamjed. Wehs hemajkam at wo neidad, chum wahegam mat ab sisish kots t ab. Wehs nahnko mahshemajkam at wo shoshani heg hekaj.

8 T-kownalig Jiosh o wehs uꞌukch g gewkdag chhab kaij, “Ahni ani d alpha ch d omega.” Idam o d siwehpeg ch si oidchkam oꞌohana. K hab ahg g Jioshmo si wehpeg an haꞌichug ch si ha oidch an wabshwo kia haꞌichugk.

Matsh g jesus am i e Maskogi John wui9 Dani em-wehm wohochuddam ahni John nach

pi ab t-hemakochudch g Jesus Christ wehm. Niam em-wehm apꞌedag Jiosh kownaltalig ed ch hekajem-wehm ni-shoꞌigchud. An amt ni-wua heg ab alsikod jewedmo hab chehgig Patmos ch am haꞌichugshuhdagi ch ed nani wa pi si s-gewkam ahgahimg Jiosh neꞌoki ch hegai wohokam mat g Jesus am itashogi.

10K am hu hebai d domig tash. Ni ab ihm g Jiosh.K g Hekia S-apꞌekam Gewkdag am si i ni-wehmaj.Kuni kahmat ab hema si s-kaidam neo ab ni-wehgajk hab sha kaidag mat g kuikud ab ku 11 k hab kaij,“An g oꞌohanmapt haschu wo i nei k am haha wo hacheha mat am wo i bei ihda oꞌohana hegam ha wuiwewaꞌak dakam Jesus ihmdamamai Ephesus t am chSmyrna t am ch Pergamum t am ch Thyatira t am chSardis t am ch Philadelphia t am ch amai Laodicea tam.”

12 Neh, nt ab si sikol i kekiwua mant wo neimas hedai ab ni-wui neok k haha wabsh nei mo gwewaꞌak ohla lalampa an dadha chuhchakud t an.13 K am ha shahgid hema kehk ch hab mahs mo gJiosh si Kehsha. K g lihwaj ged hu si ais g tahtdaj. Kg ohla giwud an hab juhkch e bahsho. 14K gmoꞌoj sis-tohta hab masma mo g s-wihs gew. K g wuhpuij sis-masma tonod hab masma mo g s-toni nahda. 15 Kg tahtdaj si s-wegima tonod habmasmamo g kohwlihahgig. K g neꞌokij hab masma hab kaidag mo g sigeꞌe shuhdagi an med. 16 Id o an uꞌukch g wewaꞌakhuhuꞌu s-apko e-nowi ed ch an kamshch g is-pahyo.K id ab i wuhshanis chinij ab. K g wuhioshaj shaꞌi sitonod hab masma mo g tash tonlig dahm juhk.

17Kunt am i neidok ab i gei wecho hab shamasmamo g muhki.

Kut an ni-tahtam k hab kaij, “Pi g am shaꞌi ni-ehbenid. Dani ahni mani si wehpeg ia haꞌichug chchum hekid ia wo haꞌichugk. 18Am ant wa chum ni-muhkid k uhpam ep ni-chegito k chumhekid d hahawo doakamk. Am ani dahm gewkdag g muhkig cham dahm gewkdag amai mo am haꞌichug g koꞌi.

19 “Pegih, am g oꞌohan map haschu i neid mathab wo e juh hemu ch haschu hab wo e juh imhabi dahm. 20 Am ant wo m-ahgi g s-aꞌagi haꞌichuab amjed idam wewaꞌak huhuꞌu mani in uꞌukch chidam wewaꞌak lalampa. Idam wewaꞌak lalampa od hegam ni-ihmdam mo am kihdag hegam ha edawewaꞌak kihhim. K idam wewaꞌak huhuꞌu o d ha-wanimeddam.”

2Oꞌohana amhawui hegammash amkihdag Ephesus

t am1 K hab ep kaij ab ni-wui, “Am g oꞌohanid g ha

wanimeddam hegam mo ab ni-ihm ch am kihdagEphesus t am. Ihda ha wanimeddam at am wo haahgi mani hab kaij:

“Id o d haꞌichu ni-ahga ahni mani an ha uꞌukchg s-apkojed ni-nowikaj g wewaꞌak huhuꞌu ch anoimmed ha shahgid g wewaꞌak lalampa. 2 S-mahchani mam haschu hab junihim. S-ap am chikpan cham wabsh s-e bahbgi ch pi ab hu shaꞌi ha bahbgihegammo ab ni-wui gegok. Haꞌi o hab chumkaijmod ni-chuhchai. Kumt eda ha aꞌappem k s-mai mo dwabsh s-chu iꞌattomkam. 3Ab amt s-bahbagi nako gshoꞌigdag ni-wehhejed k pi shaꞌi haꞌasa.

4 “Neh, id o s-ta hohhoꞌidama. K wabshabahaꞌichu pi ta hohhoꞌidama ab em-ab. Pi am ab hu ni-tatchua hemuch hab masma mam wa ged hu i hekihu. 5 Am g wo i oidahim mamt heꞌesko i e mehkodab ni-amjed k gam hu wo s-ohhod g pi ap e-chegitoimamt hab ep wo masmak mam wa heki hu. Mtpsha pi gawul wo i e juh, nt gam hu wo i bei g em-tonligga. 6 Id am hi wa s-ap am hab junihim mamsi pi hohhoꞌid mo haschu s-ta edam hab junihimhegammoamoid gNicolas. Id owa chumpi apko hawanimed g Jiosh hemajkamga. Ahni ani hab waꞌapsi pi hohhoꞌid ihda.

7 “Hekia S-apꞌekam Gewkdag o am i maskogidg haꞌichu ni-ahga am em-wui ahpim mam ab sini-hiwig ch am kihdag ha eꞌeda hegam wewaꞌakkihhim. Kumt wehsijj ab wo kaihamad. “Ab ant woha mah hegam mat gewito g pi apꞌekam g apꞌedag

Page 238: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 2:8 235 REVELATION 3:2mat ab wo huh g bahidaj hegai uhs mo ab ha mahkg doakag ch am kehk Jiosh oidag ed.”

Oꞌohana am hawui hegammash am kihdag Smyrnat am

8 K hab ep kaij ab ni-wui, “Am g oꞌohanid g hawanimeddamhegammoab si ni-hiwig ch amkihdagSmyrna t am. Id at am wo ha ahgi mani hab kaij:

“Id o d haꞌichu ni-ahga ahni mani si wehpeg iahaꞌichug ch si ha oidch ia wabsh wo kia haꞌichugk,ahni mant muh k ep i wuhsh ab muhkig amjed.9 S-mahch ani mam e kudut. Dam hi wa chumshoꞌigkam iia ch wabshaba d s-kakais am Jioshtahgio. S-mahch ani mo haꞌi si pi ap has em-ahg gTutuligo. Idam o hab e elid mo d Jiosh hemajkamgach eda wa chum pi woho no pi d wabsh Jiawulhemajkamga.

10 “Pi g am wo shaꞌi ehbidad mamtp haschu is-koꞌok ab wo nako. Neh, mt wo em-kuh. Kwabshaba d wabsh Jiawul chiꞌoida ihda. Kut amwaꞌi wehst-mahm tash hab wo mahsk ihda em-kudutadag. Am amt wo hihimad e-wohochudadagoidch am hugkam mamt hekid wo i koi. Kunt abwo em-mah g pi ha huhugedam doakag hab masmamamt g gihko wo mah hegai mat wo ha gewito.

11 “Hekia S-apꞌekam Gewkdag o am i maskogidg haꞌichu ni-ahga am em-wui ahpim mam ab sini-hiwig ch am kihdag ha eꞌeda hegam wewaꞌakkihhim. Kumt wehsijj ab wo kaihamad.

“Hegammat wo gewito g pi apꞌekam at pi wo ai ggokkokam muhkig.”

Oꞌohana am ha wui hegam mash am kihdag Perga-mum t am

12 K hab ep kaij ab ni-wui, “Am g oꞌohanid g hawanimeddamhegammoab si ni-hiwig ch amkihdagPergamum t am. T id am wo ha ahgi mani hab kaij:

“Id o d haꞌichu ni-ahga ahni mo g ni-is-pahyoge aꞌaijed muꞌukasig. 13 S-mahch ani mo g Jiawulhimdag si s-gewkdag amai. M eda ab wabsh kia s-ni-mahch ch e ahg. Hegai mo d Antipas ch ab si s-ni-wohokamchud at wa e muhkid amai. Kumt edawa pi shaꞌi ni-dagito.

14 “K wabshaba am haꞌichu d hegai mani pi ho-hoꞌid am em-shahgid. Am o haꞌi em-wehmaj cham hab wua hegai mat wa haschu ha mashcha gTutuligo idam Balaambad ch Balakbad. Idam at waha mashcha mat wo huh hegai haꞌichu hugi mo waab e toꞌid g ha-jijoshchuda ch ehpmat hab wo wuadg s-tohntom haꞌichu. Id o wehs d pi apꞌekam am ni-tahgio. 15 Am o haꞌi ep em-wehmaj mo g Nicolasmashchama ab s-wohochud. 16 Gam g hu wo s-ohhod ihda pi apꞌekam. Ntwo em-cheggia heghekajis-pahyo mo ab i wuhshanis ni-chini amjed mamtppi am hu wo i e apꞌech.

17 “Hekia S-apꞌekam Gewkdag o am i maskogidg haꞌichu ni-ahga am em-wui ahpim mam ab sini-hiwig ch am kihdag ha eꞌeda hegam wewaꞌakkihhim. Kumt wehsijj ab wo kaihamad.

“Ab ant wo ha mah hegam mat wo gewito g piapꞌekam hegai pi ta behima haꞌichu hugi mo hab eaꞌaga ‘manna.’ Ab ant ep wo i ha mahkhi idam g s-toa Hodai. T hegam ha ab an wo oꞌohanask g wechijchehgig. T hegam wo waꞌi heheꞌejel s-mahchk gchehgig mat hedai i bei.”

Oꞌohana am ha wui hegam mash am kihdag Thy-atira t am

18 K hab ep kaij ab ni-wui, “Am g oꞌohanid g hawanimeddamhegammoab si ni-hiwig ch amkihdagThyatira t am. T id am wo ha ahgi mani hab kaij:

“Id o d ni-ahga ahni Jiosh alidag mo g ni-wuhpui hab masma tonod mo g nahda. K gni-tahtad hab masma tohonnod mo g dahpiu-nas kohwli. 19 S-mahch ani g s-apꞌekam em-chikpan, pihk em-elidadag, em-wohochudadag chem-hemajimadadag ch em-bahbgidadag. Baꞌich amhab i e junihim iaꞌi idani.

20 “K wabshaba am haꞌichu d hegai mani pi ho-hhoꞌid am em-shahgid. Am am wabsh hiwgid hegaiuwi mo e wepogid g Jezebelbad ch hab e aꞌaga mod Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Id o ha mashchamg ni-ihmdam mat am hab wo junihid g pi apꞌekamhaꞌichu ab aꞌai e wehm ch ep wo koꞌad hegai haꞌichuhugi mo ab e toꞌid g ha-jijoshchuda. 21 Ab ant waheꞌes i mah g tash mat gam hu wo s-ohhod g pi ape-chegitoi. K wabshaba pi hohhoꞌid mat wo dagitog pi apꞌekam. 22 Kunt heg hekaj hab wo juh matwo mumku k wo woꞌiwua. T hegam chechoj mo amwehmaj wohppo am wehmaj ep wo e shoꞌigch. S-hohtam ant hab wo juh ihda heg hi wa matp gamhu wo s-ohhod g pi ap e-chegitoi. 23 Nt wo hakokda g mahmdaj mat wehs g ni-ihmdam wo s-maimani s-mahch g hemajkam ha-chegitoidag ch ha-tatchuidag. Ab ant wo em-namkid heg hekaj mamhaschu has i junihim.

24 “Haꞌijj ahpim Thyatira t am hemajkam amt piam hu i oi ihda pi apꞌekam mashchamadag k pi maihegai mo haꞌijj hab aꞌaga ‘Jiawul si s-juhk s-aꞌagihaꞌichu.’ Pi ant ab hu baꞌich haꞌichu s-wehchwo em-mohtoꞌi. 25 Mt wabshaba hemho wa wo s-wihnamuꞌukchid hegaimamhaschu i edgid ch abwo aimantwo uhpam jiwia.

26-28 “Ni-ohg Jiosh at ab ni-mah g gewkdag mantwehs s-gewkam wo ha dahmkad g jejewed ch woha padch g pi apꞌekam kokownaltalig. Kunt ab woha mah ihda gewkdag hegam mat wo gewito g piapꞌekam k am hab wo junihid g ni-tatchui ch abwo ai mant ep wo jiwia. T am ni-wehm wo hadahmkad g jejewed. Kut am ha wehhejed wo mahsig hoꞌigeꞌidadag hab masma mat g s-mahs huꞌu.

29 “Hekia S-apꞌekam Gewkdag o am i maskogidg haꞌichu ni-ahga am em-wui ahpim mam ab sini-hiwig ch am kihdag ha eꞌeda hegam wewaꞌakkihhim. Kumt wehsijj ab wo kaihamad.”

3Oꞌohana am ha wui hegammash am kihdag Sardis t

am1 K hab ep kaij ab ni-wui, “Am g oꞌohanid g ha

wanimeddamhegammoab si ni-hiwig ch amkihdagSardis t am. T heg am wo ha ahgi mani hab kaij:

“Id o d haꞌichu ni-ahga ahni mani an uꞌukch gwewaꞌak huhuꞌu ch am kehshch g Hekia S-apꞌekamGewkdag mat wewaꞌak masma wo e chehgidad em-wehhejed. S-mahch ani mam has chuꞌig. Bam em-elid mam d s-apꞌekam. Mt eda e mehkod ab ni-amjed. 2 Neh, mt ab wo i nehnen k ab wo i gewkaihegai mam haschu wabsh kia edgid mat koi wo s-apmuh. Pi o hohhoꞌid g Jiosh hegai mam haschu am

Page 239: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 3:3 236 REVELATION 4:6hab junihim. 3Am g wo s-chegitok mam wa haschuab em-mashcham k ab wo i s-wohog elid k gam huwo s-ohhod g pi ap e-chegitoi. Kumtp pi wo shanehnen, nt s-aꞌagi ia wo jiwia hab sha masma mog s-chu ehskam. Kumt pi wo shaꞌi mahchk g ohlamant hekid wo i jiwia.

4 “Haꞌijj ahpim amai Sardis t am am hi wa si enuhkud mat pi haꞌichu wo em-uamhu. Ahpim mams-ap am hab e junihim amt ni-wehm wo himad s-tohtam e enidadadch. 5Hegammat hedai wo gewitog pi apꞌekam at s-tohtam wo e enigadad. An ooꞌohadag g ha-chechgig an dahm kahchim ch edmod e doꞌibiakam. Kunt pi wo shaꞌi oa g ha chechgig kwabshaba hab wo chei am tahgio g ni-ohg Jiosh cham ha tahgio g anghiligaj mo d ni-hemajkamga.

6 “Hekia S-apꞌekam Gewkdag o am i maskogidg haꞌichu ni-ahga am em-wui ahpim mam ab sini-hiwig ch am kihdag ha eꞌeda hegam wewaꞌakkihhim. Kumt wehsijj ab wo kaihamad.”

Oꞌohana am ha wui hegam mash am kihdagPhiladelphia t am

7 K hab ep kaij ab ni-wui, “Am g oꞌohanid g hawanimeddamhegammoab si ni-hiwig ch amkihdagPhiladelphia t am. T heg am wo ha ahgi mani habkaij:

“Id o d haꞌichu ni-ahga ahni mani d hekia s-apꞌekam ch d wohokam ch an uꞌukch g Davidbadyahwi. Id ani hekaj haꞌichu kukpiꞌok. T pi hedai woe nako mas ab ep wo kuh. Kuni haꞌichu kukpa. T pihedai wo e nako mas ab ep wo kuhpiꞌo. 8 S-mahchani mam pi am hu i si s-gewpkdag ch wabshaba amoidch hab e junihim g ni-mashchama ch ab si ni-hiwig. Ab ant i hema kuhpiꞌo g kihjeg em-wehhejed.T pi hedai wo e nako mas ab ep wo kuh.

9 “Haꞌi o hab e aꞌaga mo d Tutuligo ch d Jioshhemajkamga. K eda hab chuꞌig mo d wabsh Jiawulhemajkamga. Bant wo ha juh mat ab wo i hihi em-wui k ab wo i shulig k ab wo si has i em-el. T wowehsijj s-mai mani ahpim ab si em-tatchua.

10 “Am am hab junihim g ni-chehanig ch s-bahbgim ab nakog haꞌichu. Nt heg hekaj wo em-nuhkud heg amjed kudutadag mo ab him ha wui gwehs hemajkam mat am wo ha aꞌappe wehs jewedshuhdgim. 11 S-hohtam ant wo jiwia. Am g wo sinuhkud hegai mani ab em-mahkch. T hab pi hedaiwo shaꞌi em-wohppoꞌi hegai mani ab em-makioghahawa.

12 “Bant wo ha juh hegam mat wo gewito g piapꞌekammat d wo uꞌugchuk am Jiosh kihdag ed habsha masmamo g che-tondag am geꞌe cheopi ed. Kutidam pi hekid wo shaꞌi dagito g Jiosh kihdag. Anant ha ab wo oꞌoha g ni-Jioshga chehgig ch g Jioshkihhim chehgig. Jiosh kihhim o d Wechij Jerusalemch ab wo i hud Jiosh amjed an dahm kahchim ch ed.Ab ant ha ab ep wo oꞌoha g ni-wechij chehgig.

13 “Hekia S-apꞌekam Gewkdag o am i maskogidg haꞌichu ni-ahga am em-wui ahpim mam ab sini-hiwig ch am kihdag ha eꞌeda hegam wewaꞌakkihhim. Kumt wehsijj ab wo kaihamad.”

Oꞌohana am ha wui hegam mash am kihdagLaodicea t am

14 K hab ep kaij ab ni-wui, “Am g oꞌohanid g hawanimeddamhegammoab si ni-hiwig ch amkihdagLaodicea t am. T heg am wo ha ahgi mani hab kaij:

“Id o d haꞌichu ni-ahga ahni mani s-ap wohokam-chud gwohokam ab amjed g Jiosh ch amwehs dahmg Jiosh nahtoi. 15 S-mahch ani mam has chuꞌig. Bamchume elidmam s-ap ab ihmg Jiosh. Kumeda pi amhu woho i e dagitokch wui. 16Nt heg hekaj gam huhab wo i em-juh ab ni-amjed hab sha masma mamtgam hu wo wiho g wabsh s-huhk wasib. 17 Bamchechꞌe mo am wabsh i s-em-apꞌe haꞌichu nam pi ds-kakais ch hab ep chechꞌe mam pi haꞌichu ep shaꞌitatchua. Ni wabshaba em-ahgid mam si shoꞌig ch s-ta hoꞌigeꞌidama ch gm wabsh i s-dadpk ch pi nenea.18Ab g wo i e dagito ni-wui k hab masma wo edagi gs-wohomkaisdag ch s-kehgwehschuga ch kulani amwehhejed g em-wuhpui. Kumthahawapiwo shoꞌigkch pi wo s-dadpk ch wo s-neneak. 19 Haꞌichu anishohbid chha gewittan hegammani ab si ha tatchuamat hekaj gam hu wo s-ohhod g pi ap e-chegitoi.

20 “Neh, ab ani em-waid ni-wui. K heg wa wepomani ab kehk em-kihjeg ab ch ab shontpag ch ab em-chehcheg. Kumtwo kahmani ab neok kwo i kuhpiꞌog kihjeg. Nt ab wo i wah. Kutt ab aꞌai wo t-ihmadch t-wehm wo si s-hehgigk hab masma matt hemswo t-wehm t-gegosidad. 21 Ni-ohg Jiosh at an ni-dai e-hugid an kownal ni-daikud an nant pi gewitog pi apꞌekam. Kunt ahni am hab waꞌap wo em-daini-hugid an kownal daikud t ab mamtp hedai wogewito g pi apꞌekam.

22 “Hekia S-apꞌekam Gewkdag o am i maskogidg haꞌichu ni-ahga am em-wui ahpim mam ab sini-hiwig ch am kihdag ha eꞌeda hegam wewaꞌakkihhim. Kumt wehsijj ab wo kaihamad.”

4Mam has masma ab si has elid g Jiosh an dahm

kahchim ch ed1 Ab ant hahawa i nen k haꞌichu ep neid. Am ni-

tahgio o hab sha mahs mo ab kuhpiꞌokas g dahmkahchim hab sha masma mo ab ge kihjeg.

Kuni ep kah g neꞌokij g Jesus. K hab sha kaidagmo g kuikud ch hab kaij ab ni-wui, “Ab g i hihm. Ntam wo m-chehgi mat haschu hemho wa am hab woe juh iꞌajed imhab.”

2 T ha hekaj ab si i ni-wehmt g Hekia S-apꞌekamGewkdag. K shahag wepo mat g dahm kahchimam e chehgi ni-wui. Kuki g geꞌe kownal daikud abkehk. K an hema daha id ab. 3K g wuhioshaj wabshtonod hab masma mo hegam si s-kehg hohodai mohab e aꞌaga ‘jasper’ ch ‘carnelian.’ K an kownaldaikud wehgaj hab chuꞌig g kiohod. K id s-chehdagihab masma mo hegai s-kehg hodai mo hab e aꞌaga‘emerald.’ 4 Kuki an wehgaj hab ep chuꞌig g gokkogamai giꞌik kownal dadaikud. Kuki an ha ab dadhag gokko gamai giꞌik geꞌeged ch s-tohtakaj e eni-gadadch ch g ohla gigiko ab wahpkch. 5Kuki ab geꞌekownal daikud amjed ab si memhe g wepgi. Kukiab toahim g tataniki. Kuki g wewaꞌak kuhchki ammemeihimbaꞌich g geꞌe kownal daikud no pi gHekiaS-apꞌekam Gewkdag wewaꞌak masma e chehgidcham t-wehhejed. 6 Am baꞌich g geꞌe kownal daikudoki shaꞌi si s-dahpk ch habmasmamo gmi-lihda amtadani ch am wabsh gai tonod.

Page 240: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 4:7 237 REVELATION 6:8An wehgaj g kownal daikud oki an aꞌai gegok g

giꞌik haꞌichu dodakam ch wehsko wuhpui. 7K hemahab sha mahs mo g mawid. K hema hab ep mahsmo g wisilo. K hema g wuhioshaj hab mahs mo goꞌodhamwuhiosha. K hema habmahsmo g baꞌag chan daꞌa. 8 K wehsijj idam chuhdp aꞌan. K g ha-aꞌanwehsko wuhpui. K chum hekid neꞌe hab masma:“Ab ach si has elid g t-kownalig Jiosh.Do si hekia s-apꞌekam ch si s-gewkdag ch chum

hekid an haꞌichug.”9 Kuki am neꞌe idam giꞌik haꞌichu dodakam ch abmahkghas elida chhoꞌigeꞌelig hegaimo chumhekidan haꞌichug ch an da kownal daikud t an. 10 K hegwui ab hab waꞌap i shuhullig hegam geꞌeged ch amwuashulig g e-gigiko ch am wecho shuhullig ch abihm ch hab chechꞌe:11 “T-kownalig Jiosh, ab ap apꞌedag matt ab wo si m-

hehgchulidad ch ab wo si has m-elidad nappi wehs s-gewkdag ch wehs haꞌichu nahto.

K hab d m-elida mo in hab chuꞌig.”5

Mash g holiwek oꞌohana ch kahwal mad neid1 Ni haha wabsh neid. Kuki an uꞌukch g holiwek

oꞌohana s-apkojed e-nowi ed hegai mo an da kownaldaikud t an. K wehsko oꞌohanas ab ab ihda chwewaꞌakpa ab si bidshpi ch cheposidas.

2 Neid ani ehp g si s-gewk anghil. K heg sis-kaidam amog ch hab kaij, “Dohꞌo am hugkamapꞌedagmat wo e nakomat wowantsh g chechposigk ab wo i kuhpiꞌo ihda oꞌohana?”

3 T wabshaba pi hedai e cheh an dahm kahchimch ed ch in jewed dahm ch am jewed wecho mat woe nakog k wo kuhpiꞌo k an wo i nei eda g oꞌohana.4Ni heg hekaj si pi ap ni-tahtk ch shoak.

5 K hab hahawa kaij hema hegam geꞌeged ab ni-wui, “Pi g am shoakad. Neh, Mawid Namkam atgewito g pi apꞌekam k habwo e nakomat wowantshg wewaꞌak chechposig k ab wo i kuhpiꞌo g holiwekoꞌohana. Bo masma hab chuꞌig mo hab masmaoꞌohadag mo id ab d Judabad amjedkam ch d epDavidbad amjedkam.”

6 Kuni hahawa neid hegai moki hab ahg. K edaihda Mawid Namkam hab masma ab i e chehgidchmo g kahwal mad ch atki heki hu e muhkid k idaniam kehk si eda g kownal daikud. K an wehgaj gegokhegam giꞌik haꞌichu dodakam ch hegam geꞌeged. Khegai mo kahwalkaj ab e chehgidch wewaꞌak aꞌagch wewaꞌak wuhpui. Idam wewaꞌak wuhpui o hab dahgamat ab amjed i hih gHekia S-apꞌekamGewkdagk an wehsko neid ch nuhkud g Jiosh nahtoi. 7 Tam hih hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch k ambei g holiwek oꞌohana ab s-apko nowij ab hegai moab da kownal daikud t ab. 8 T ha hekaj ab wui ishul hegam giꞌik haꞌichu doakam ch hegam gokkogamai giꞌik geꞌeged. K idam wehsijj ge ahlipa chohla hohas-hahaꞌa. K hegamha eda hohas-hahaꞌa s-ap uhw shuhdagi ch id d ha-hoꞌigeꞌidahuna g Jioshhemajkamga. 9 K am hema aꞌaga g wechij neꞌi. K gha-neꞌi hab chuꞌig:“Ahpi ap geꞌe apꞌedagmaptwo enakog k amwobei g

holiwek oꞌohana kwowantsh g chechposigajnapt pi e muhkid k hekaj ab uhpam i ha ui ghemajkam am wehhejed g Jiosh.

K g m-uꞌi d wehsko dakam hemajkam ch d nahnkokaidam neneokdam ab wehs jejewed ha am-jed.

10Bapt ha juhmat wehs dwo papalk ch abwo ihmadg Jiosh ch d wo kokownalk wehsko jeweddahm.”

11 Nt am hahawa nea k ha kah muꞌi mihl anghil.Idam o an wehgaj gegok g geꞌe kownal daikud amha wehm hegam giꞌik haꞌichu doakam ch hegamgeꞌeged 12 ch si s-kaidam neꞌe hab masma:“Hegai mat kahwalkaj e muhkid o ab ab ulini mamt

am wo i kei wehs haꞌichu dahm k ab wehswomah g s-kaisdag ch haꞌichu amichudadagch gewkdag ch ab has elidadag ch hehgchul-idadag ch hoꞌigeꞌidadag.”

13 Kuni ha kah g wehs haꞌichu doakam an dahmkahchim ch ed ch an jewed dahm ch am jewedwecho ch am geꞌe kahchki ch ed. Wehs idam o amneꞌe hab masma:“Do ha wuikam g Jiosh heg wehmmat kahwalkaj ab

e chehgidch mamb ab wo si pihk e elidad hawui ch ab wo si has ha elidad ch ab wo hahehgchulidad ch ab ha wui wo dagitokchid ge-gewkdag chum hekid.”

14Tki hegamgiꞌik haꞌichu doakamabwohokamchudk hab kaij, “Am o wa woho ihda.” T g geꞌeged ab ishul wecho k ab si ihm.

6Matsh ab wo i e kuhkpiꞌo g chechposig

1 Ni ab neid hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch.Kutki hema gam wantsh hegam wewaꞌak chech-posig. K hema hab kaij hegam giꞌik haꞌichu doakam,“Ab g i hihm.” 2 K g neꞌokij hab sha kaidag mo gtataniki. Nt hahawa ep chum nei. Tki g s-toa kawyuam hema i wuhsh. Kuki ab hema cheshaj ch g gahtuꞌa. Mt g gihko an hab juhmoꞌoj an. Ge oki gewkdagch am i wuhsh mat wo ha gewito g hemajkam.

3 Kutki am hahawa ab kuhpiꞌo g gokkokam chep-osig hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch. Kuni kahg gokkokam haꞌichu doakam. K hab kaij, “Ab g ihihm.” 4 Tki ab hema ep i wuhsh g kawyu k ge s-wegi. K ab hema cheshaj. Kumt ab mah g gewkdagmat hab wo juh g cheggiadag an jewed dahm mat ghemajkam wo aꞌai e kokda. Kumt g geꞌe is-pahyo abmah.

5 Tki ab hahawa i kuhpiꞌo g waikkokam cheposighegai mo kahwalkaj ab e chehgidch. Kuni kah gwaikkokam haꞌichu doakam. K hab kaij, “Ab g ihihm.” Nt chum nei. T g s-chuk kawyu ab i wuhsh.K hema cheshaj ch g pisaltakud uꞌa. 6 K am hemaneok ab ha shahgid hegam giꞌik haꞌichu doakam chhab kaij, “T wo si s-namkigk g haꞌichu hugi. Mtchum hems wo ha namkid g e-nahtoi am chikpankhemako tashkaj mamt wo ha nolawt g al hemakos-wehch pilkani o g waik s-wehch si-wahyo. Mtwabshaba pi wo shohbi g manjeki ch nawait.”

7 Tki gam hahawa wantsh k kuhpiꞌo g giꞌikkokamcheposig hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch. Nikah g giꞌikkokam haꞌichu doakam. K hab kaij, “Ihihm.” 8Nt ab i chumnei. Tki g s-kohmagi kawyu abi wuhsh. Kuki hema cheshaj ch hab chehgig Muhki.Kuki ab si mia oidch him hegai mash hab e aꞌagaJiawul Kih. Mtki idam ab ha mah g gewkdag am

Page 241: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 6:9 238 REVELATION 8:5dahm g hemako tahpani mo giꞌikko e tahpanch (¼)ihda jewed. Kutki ha kokda cheggiadag ch ed ch gbihugigkaj ch mumkidagkaj. Tki g mischini haꞌichudoakam hab waꞌap haꞌi wo ha kokda.

9 Tki gam hahawa ep wantsh k kuhpiꞌo ghetaspokam cheposig hegai mo kahwalkaj ab echehgidch. Kuni neid ab wecho g iagchulidakud gha-dodakag hegam matki e koꞌij heg hekaj mo amahgahim g Jiosh haꞌichu ahga ch pi shaꞌi dagito ghaꞌichu e ahga. 10 Idam o si s-kaidam hihnk ch habkaij, “Si s-gewkam kownal ch si s-apꞌekam ch si s-wohokam, heꞌes at wo i tashkmapt hahawo ha lodaig hemajkam an jewed dahm k ab wo ha mah g s-koꞌok namkidadag heg hekaj mat t-kokda?”

11 Mt ab hahawa wehsijj i ha mahkhi g s-tohtaliliwa k hab ha ahg mat wo shaꞌal baꞌich i e uhꞌulini-hogid k abwo aimatwehswo e koꞌij hegamhawehmpion ch ha-wepnag mat ha wepo masma wo e koꞌij.

12 Tki gam hahawa ep wantsh k kuhpiꞌo gchuhdpokam cheposig hegai mo kahwalkaj ab echehgidch. Tki am shaꞌi si uꞌugij g jewed. Kutki gtash ge chuku hab masma mo g s-kowk s-chuk ikus.Kutki g mashad wehsko ge wegih hab masma mo gehꞌed. 13Tki g huhuꞌu i shul ab dahmkahchimamjedan jewed dahm hab sha masma mat g pi bakamsuhna wo i shul ab e-jehj amjed mat g s-gewk hewelwo si uꞌugij. 14 Tki g dahm kahchim ab wabsh ihuhug hab sha masma mat g tapial wo i e holiwkadk ged hu wo e cheh. Tki wehs g dohdaꞌag ch g alsiꞌiskod jejewed am shuhdagi ch ed gam hu gawulkoi e uhꞌul.

15 Ni ha neid matki wehs chum e eꞌesto g hema-jkam, chum hems g kokownal ch si s-has hahaꞌichuch shondal ha-geꞌegeꞌejig ch s-gewpkkam ch hegamehp mo d shoꞌigkam ch hegam mo d nenehol. Amatki chum e eꞌesto chehcho ch ed ch am hohodaiwepcho 16 ch ab si hihnk dohdaꞌag ch hohodai wuihab kaijch, “Ab g wo i shulig t-dahm mat pi wo t-neidad g Jiosh. Oi g wo t-eꞌesto ab amjed hegai mokahwalkaj ab e chehgidch mat pi wo s-koꞌokam t-namkid. 17 E o aihim g lodaita tash. Kutt pi wo shaꞌit-nako matt ab wui wo gegokiwua.”

7Matsh muꞌi Tutuligo wo e doꞌibia

1 Ntki haha wabsh ha nei g giꞌik anghil. K hemaab kehk siꞌalig tahgio ch hema ab huduni tahgio chhemaabwakolim tahgio k chhemaab juhpin tahgio.Kuki idam an uꞌukch g giꞌik hewel mat pi an hu wohewedad jewed dahm o an kahchki dahm. Kuki gamhu wabsh i pi hoini wehs haꞌichu.

2 Kuni hahawa hema ep neid g anghil. Kuki idab him siꞌal wecho amjed ch g Jiosh cheposidakuduꞌa. Kuki eda ab mahks hegam giꞌik mat wo padch gjewed ch kahchki. K wabshaba ihda hema ab ha wuihab kaij. 3 “Pi g am s-koꞌokam has wo juhni g jewedch kahchki ch kukui. Kutt ab hoꞌip kia ha chepos gJiosh pionag ab ha-koka ab.”

4 Kuni kah mash d siant giꞌikko wehst-mahmgamai giꞌik mihl (144,000) hegam mamt ha cheposheg hekaj Jiosh cheposidakud. 5 Am o haꞌichug ggamai gohk mihl (12,000) ab wehsijj i ha amjed gt-shohshonbad. Idam o wa d gamai gohk ch wa

hab chechgig Judah, Reuben, Gad, 6 Asher, Naph-tali, Manasseh, 7 Simeon, Levi, Issachar, 8 Zebulun,Joseph, Benjamin.

Si geꞌe hemapda9 Ntki hahawa ep ha nei moki am shaꞌi si geꞌe

hemapig hab chuꞌig. Kuki pi ta kuintama idamhemajkam ch ab amjed g wehsko jejewed ch dnahnko mahs oꞌodham ch nahnko kaidam neneok-dam.

Kuki am daha e-kownal daikud ab hegai mo kah-walkaj ab e chehgidch. Kuki hegam muꞌi hemajkamam baꞌich gegok ch s-tohtakaj e enigadadch chg haꞌichu iꞌibhonig an uhꞌukch 10 ch si s-kaidamneneok ch hab kaij:“T-doꞌibiadag o ab amjed g Jiosh ch ab amjed hegai

mo kahwalkaj ab e chehgidch.”11Kuki wehsijj g anghil an ha wehgaj gegok ch am

i shulig ch ab ihm g Jiosh ch hab ep kaij:12 “Ab ach si hoꞌigeꞌid ch si hehgchulid g Jiosh no

pi wehs edgid g amichudadag ch gewkdagchum hekid.

Amen.”13 Tki hema hegam geꞌeged ab ni-kakke k hab

kaij, “Dohꞌo wud idam hemajkam mo s-tohtam eenigadadch ch hebai amjed hihim?”

14Ni hab kaij ab wui, “Pi ani shaꞌi mahch. Ahpi apwa s-mahch.”

K hab kaij ab ni-wui, “Idam o d hegam mat abs-ap gahi wuwha g si geꞌe shoꞌigchudadag. Heg owa wepo mat am i wapko g e-wepschuga heg hekajehꞌedaj hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch.15Heg o hekaj ia gegok Jiosh baꞌich ch ab ihm wehs

tashkaj ch s-chuhugam oidk.Kut g Jiosh wo ha nuhkudad chum hekid.16 Pi at dahm d ep wo bihugkoik o d wo tonkkoik.Pi at hekid ep wo s-tonik ha wehhejed.17 Hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch at wo ha

nuhkudad habmasmamo g kahwal nuhkud-dam ch am wo i ha wanim heg wui s-kehg doakag mo heg wepogidas shonkamshuhdagi.

Kut g Jiosh ab wehs wo i oa g ha-ohꞌog.”8

Matsh gam i e wantsh g wewaꞌakkokam cheposig1 Tki am hahawa wantsh k kuhpiꞌo g we-

waꞌakkokam cheposig hegai mo kahwalkaj ab echehgidch. Kuki gam hu wabsh i pi shahmuni andahm kahchim ch ed am huꞌi eda hugkam ohla.

2Kuni hahawabsh ha neid hegamwewaꞌak anghilmoki am gegok Jiosh tahgio. Mtki idam ab i hamahkhi g wewaꞌak kukuikud.

3 Kuki am kehk g iagchulidakud kownal daikudbaꞌich. Tki heg wui am hema ep jiwia g anghilk g ohla haꞌa uꞌa. Kumtki am eda geꞌe toꞌi g s-ap uhwchu mat ab wo i wehnad g ha-hoꞌigeꞌidaligg Jiosh hemajkamga k am wo iagchul Jiosh wui.4Kutki g anghil mehi g s-ap uhwchu. Tki g kuhbs abamjed am uhgk i chesh wehnadk g ha-hoꞌigeꞌidaligg hemajkam. 5Tki am hahawa bei gmehi ab amjed giagchulidakud heg hekaj ohla haꞌa k am iawua jeweddahm. Kutki am shaꞌi si kop g tataniki k si s-kaidag.Kuki g wepgi an tohonnod ch g jewed si uꞌugij.

Page 242: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 8:6 239 REVELATION 10:4Matsh am wo e kuhu g kukuikud

6 Tki hegam wewaꞌak anghil mo uꞌa g wewaꞌakkukuikud am i e nako mat wo ku.

7 Tki g wehpeg anghil am si kuhu g e-kuikudkaj.Tki g chea chmehi wehnadch g ehꞌed ab i e iawua andahm g jewed. Kutki hemako tahpani mei g jewedmo waik e tahpanch (⅓). Kutki g kukui hab waꞌapmasma haꞌas meitto. Tki g washai wehs meitto.

8Tki g gokkokamanghil amhahawaepai kuhug e-kuikudkaj. Tki amhaꞌichu edaꞌich ge shuhdagi ch edch hab sha mahs mo g ge geꞌe doꞌag ch meihim. Tkihemako tahpani mo waik e tahpanch g ge shuhdagiwabsh e ehꞌedch. 9 Tki haꞌakia ep koi g haꞌichudoakam am ge shuhdagi ch ed ch haꞌakia ep wachkkg wapalko am shuhdagi ch ed.

10 Tki g waikkokam anghil am hahawa ep ku.Tki g geꞌe huꞌu ab i gei dahm kahchim t amjedk hab masma meihim mo g kuhchki ch maꞌish ghemako tahpani mo waik e tahpanch g aꞌakimelch shohshonkam shuhdagi. 11 K hab chehgig ihdahuꞌu S-siwkam. Kutki g hemako tahpani mo waike tahpanch g shuhdagi wabsh ge siwa. Tki muꞌihemajkamkoi chum iꞌik ihda shuhdagi no pi si s-siw.

12 Tki g giꞌikkokam anghil am hahawa epai kuhug e-kuikudkaj. Kutki g hemako tahpani mo waik etahpanch g tash ch mashad ch huhuꞌu ge chuku.Kutki heg hekaj haꞌas huhug g ha-tonlig ch haꞌastash pi tonod tash oidam ch chuhug oidam.

13 Nt am hahawa ep i nen k kah. Kuki si s-kaidam hab kaij g baꞌag an uhgk daꞌadch, “Eh, sis-ta ehbidama! Dat wo si s-ta ehbidamak am hawehhejed hegam mo an kih jewed dahm mat ab wokaida g kuikud ab ha amjed hegam waik anghil matam ep wo kuhk.”

91 Tki am hahawa ep kuhu g hetaspokam anghil g

e-kuikudkaj. Kuni neid g huꞌu. Tki id am gei jeweddahm ab dahm kahchim t amjed. Kumtki ab mahhegai yahwi mo heg d wuikam wag mo pi hebaihug. 2 Kutki ihda huꞌu am kuhpiꞌo hegai wag. Tki gkuhbs hab masma ab i wuhsh mo ab amjed g si geꞌenahdakud. Kutki g tash tonlig wabsh wehsko chukuheg hekaj kuhbs ab amjed g wag. 3 Tki g geꞌegedshoshꞌo ab i huhud amjed g kuhbs an dahm g jewed.Kumtki ab ha mah g gewkdag mat s-koꞌokam woha juh hab masma mo g nanakshel. 4 Kum habha ahg mat pi wo koꞌokam has juh g washai chkukui ch wehs haꞌichu wuhshanig. Hegam atsh wowaꞌi s-koꞌokam has ha juh hemajkam mo pi ab hucheposidas e-koka ab heg hekaj Jiosh cheposidakud.5Kumtki pi ha hiwigi idam shoshꞌomat wo ha kokdaidam hemajkam k wabshaba wabsh wo s-koꞌokamha shoꞌigch hetasp mashad ab. Kuki g s-koꞌok abamjed g ha-shoꞌigchuda hab masma s-koꞌok mo gnakshel keꞌi. 6Kutki heg oidamhetaspmashad idamhemajkamwo chum si s-koꞌim kwabshaba piwo koi.

7 Kuki idam shoshꞌo hab mams mo hegamkakawyu mo e hekaj am cheggiadag ch ed. Kuki gha-mohmi hab mams mo g uꞌuwi ha-mohmi. K anha-mohmi an wahpkch g ohla gigiko. 8 Kuki g ha-wuhpiosha sha oꞌodham ha-wuhpioshamams. Kukig ha-tahtami habmamsmo gmawid tahtami. 9Kukig ha-babsho ab haꞌichukaj mamꞌaishch mo hab sha

mams mo g wainomi koktoni. K g ha-aꞌan hab shakaidag mo g muꞌi cheggiakud kakalit an wohpo matwoha cheggia. 10Kuki g ha-bahbhai ch ha-uꞌush habmams mo g nanakshel ha-uꞌush. K g e-bahbhaikaje nakog mat wo s-koꞌokam has ha juh g hemajkamhetasp mashad ab. 11 Kuki ep ge kownalig. K id amha wanimed ch d hegai anghil mo nuhkud g s-juhkwag ch hab chehgig am t-neꞌoki ed Abbadon k ch amGreek ha-neꞌoki ed hab chehgig Apollyon. K id habd ahga Haꞌichu Padchuddam.

12 Tki am i huhug ihda wehpeg si s-ta ehbidamhaꞌichu. K id i dahm matki am hab ep wo e juh ggohk si s-ta ehbidam haꞌichu.

13Tki g chuhdpokamanghil amhahawa epai kuhug e-kuikudkaj. Kuni kah mo ab hema neok abchuhchpulij amjed hegai ohla iagchulidakudmo amkehk baꞌich g Jiosh. 14 K hegai mo ab neok habkaij heg wui anghil mo d chuhdpokam ch an uꞌukchg kuikud, “Ha g dagito hegam giꞌik anghil mo ame wupulshch heg bahsho akimel mo hab chehgigEuphrates.”

15 Mtki am i ha dagito idam giꞌik anghil. Idamoki wa e nahtokch id si wehhejed ohla id si tashed id si mashad ab ch id si ahidag ed mat woha kokda g hemako tahpani mo waik e tahpanchwehs hemajkam. 16 Kum am ni-ahgid mash d gohksiant mi-yohn (200,000,000) idam mo g kakawyu hachehchejch.

17 Kuni am ni-tahgio neid g kakawyu ch hegammo ha chehchejch. Kuki g ha-wainomi koktoni si s-wepegi ch ep s-oꞌam ch hab masma s-chehedagi mog dahmkahchim. K g kakawyuha-mohmi habmamsmo gmaipid ha-mohmi. K ab ha-chihchini amjed abi wuhshani g mei ch kuhbs ch s-uam uhw. 18 Tki ghemako tahpani mo waik e tahpanch g hemajkame koꞌij id hekaj waik haꞌichu mo ab wuhshani ha-chihchini amjed. 19 Kuki idam kakawyu hab waꞌaps-gewpkdag am ha bahbhai am. Ha-bahbhai oki habmams mo g kohkꞌoi ch ab ge mohmi. K id hekaj s-koꞌokam has ha wua.

20 Kutki wabshaba hegam hemajkam mat an wihpi gam hu s-ohhod g pi ap e-chuꞌijig k ab wabsh kiaha ihm g jijawul ch ab ep ha ihm g e-jijoshchuda.Kuki eda ihda pi am hu haꞌichu d i ha-wehmtadag.Ha-jijoshchuda o d wabsh haꞌichu ha-nahtoi ch pihaꞌichu neid ch pi haꞌichu kah ch pi shaꞌi oiopo nopi d wabsh ohla ch plahda ch kohwli ch hodai chuhs. 21 Idam hemajkam atki pi shaꞌi dagito g e-muꞌadag ch e-hihoina ch haꞌichu ehsig ch hegai mos-tohntom haꞌichu wua aꞌai e wehm.

10Mash hema g anghil an uꞌukch g holiwk oꞌohana

1 Ntki hahawa ab nei matki ab hema i hud g s-gewk anghil ab dahm kahchim amjed. Id oki gchewagikaj e enigadadch ch g kiohod an hab juhkche-moꞌo an. Kuki g wuhioshaj hab mahs mo g tash.K g kakhioj hab mahs mo g mehi am wuhshanim.2 Id oki g s-apko e-tadkaj am keishch g ge shuhdagich g s-ohgig e-tadkaj am keishch g jewed. Kuki anhab chuꞌig g oꞌohana nowij ed ch pi holiwkas. 3Kukiam si s-kaidam neok ch hab sha kaidag mo g mawidab todk. Kutki g wewaꞌak tataniki ab hahawa uhpamneneo todkch. 4Nt amhahawabshwo i chum oꞌoha.

Page 243: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 10:5 240 REVELATION 12:1Tki wabshaba ab hema neo dahm kahchim t amjed khab kaij, “Pi g am hedai shaꞌi ahgidmo has kaij idamwewaꞌak tataniki. Pi g an hu shaꞌi oꞌohan.”

5Kutki ihda anghilmo an dahmkehk g ge kahchkich jewed ab si uhgk i bei g s-apkojed e-nowi abdahm kahchimwui 6k hab kaij, “Jiosh o chum hekidan haꞌichug ch nahto g dahm kahchim ch jewedkahchim ch ge kahchki ch wehs haꞌichu mo am haeda idam k hab kaij mat am wa e ai mat geꞌe haꞌichuhab wo e juh. 7 Wewaꞌakkokam anghil at am wokuhu g e-kuikudkaj. T am hab haha wo juh g Jioshg s-aꞌagi e-apchuda mo wa am ha ahgid hegam e-pionagbad mo d Jiosh haꞌichu i tashogiddam.”

8 Kutki hegai mo wa ab neok ni-wui ab dahmkahchim t amjed ab ep neok k hab kaij, “Neh, an ouꞌukch g oꞌohana hegai anghil mo an dahm kehk gkahchki ch jewed. Am g hihm k ab behꞌi.”

9 Nt am hih wui hegai anghil k ab tahni mat woni-mah.

K hab kaij ab ni-wui, “Ab g be k huhgi. T wo sis-iꞌowik mapt wo huh ch wabshaba wo siwa am m-wohk ed.” 10Nt ab bei g al oꞌohana nowij ab k huh.K s-wohom si s-iꞌowi mant huh. Nt wabshaba am ibah. T hahawa si siwa am ni-wohk ed.

11 Kum ab hahawa ep ni-ahgid ihda, “Am apt epwo oꞌoha g Jiosh haꞌichu ahga ab ha amjed muꞌinahnko mahs mehk jewed dakam hemajkam chkokownal ch nahnko kaidam neneokdam.”

11Matsh gohk an wo i wuwhag k wo si s-mahch k ah

haꞌichu1 Kumtki ab hahawa hema ni-mah g kuintakud

uhs k hab ni-ahg, “I g wuhshani k an kuint g Jioshcheopiga ch g iagchulidakud k wo ha kuint hegammo amehoꞌigeꞌidahun Jioshwui amai. 2Twabshabahegai mo an wehgaj kolhaitas am i e dagito ha wuig nahnko mahs hemajkam. Pt pi an hu has wo i juh.Idam nahnko mahs hemajkam at wo kehiwia hegaimo d chum si Hekia S-apꞌekam Kihhim am oidamg giꞌikko wehst-mahm gamai gohk (42) mashad.3 Jiosh o hab kaij, “Gohk ant wo ha mah g ni-pionagg gewkdag. T idam am wo ahgahi g haꞌichu ni-ahga ab wabsh shoꞌig e enigadad g dahumkaj hegoidam hemako mihl gohk siant chuhdpo wehst-mahm (1260) tash.”

4Neh, t am hahawa ni-chehgi matki has wo mas-mak idam gohk. Kutki hab wo masmak mo hegamgohk olive uꞌus wuhshanig mo wa heki hu oꞌohanasab ha amjed ch hab ep wo masmak mo hegam gohklalampa mo am chuhch geꞌe cheopi ch ed. 5 Kuki gmehi ab i wushke ha-chihchini amjed ch ha kokda gha-obga. Kut hedai wo i chum s-koꞌokam has ha juhk wo e kokda. 6Ab oki mahks g apꞌedag mat wo kuhg dahm kahchim. T pi wo ha juhkad heg oidam matam wo ahgad g Jiosh haꞌichu ahga. Ab oki ep mahksg apꞌedagmat wo ehꞌedch g shohshonkam shuhdagik an wo i wuhshad g nahnko mahs si shoꞌigdag chmumkidag ia jewed dahm.

7Tki amwo i nahto g e-chikpan. Tki ab hemawo iwuhsh g s-ta ehbidamakam oꞌodham ge shuhdagi tamjed k e wepogidch g mischini haꞌichu doakam chwo ha cheggia k wo ha gewito k wo ha kokda idamgohk. 8 Tki g ha-koꞌidag am wo wehchkad wohg ch

ed heg eda geꞌe kihhim mat wa amai g s-apꞌekamt-kownalig ab e naggia kots t ab. Ihda kihhim at ewepodad g si pi apꞌekam k hab e aꞌaga Sodom ch habep e aꞌaga Egypt. 9Wehsnahnko kaidamneneokdaman wehs jewed dahm atki wo ha neidad mat idamgohk amwowehchk waik eda hugkam tash. Kumtkipi wo ha hiwigi mamt ged hu wo ha hihash. 10 Tkig hemajkam wo si s-hehgigk mat koi ch wo pipiastk ab aꞌai wo e mah g haꞌichu mahkigdag noki pi hashoꞌigchud idam gohk.

11Am i dahm g waik eda hugkam tash, ni am neidmatki g Jiosh ab haha wo i ha mah g doakag. Tki wogegokiwua. Kutkiwehsijj hegammatwonei ihdawosi s-ehbeni. 12Kutki idam gohk wo kah mo ab hemasi neok ab dahm kahchim t amjed ch hab kaij, “Ab gwo i hihim.” Kutki amwo i chehchsh dahmkahchimwui am chewagi ch ed am ha-neidag ed g e-obga.

13 Tki am waꞌi hekaj am si s-gewkam wo uꞌugij gjewed. Kutki g hemako tahpani mo wehst-mahm etahpanch (1/10) g kihhim wo i gei. Kutki wewaꞌakmihl (7000) hemajkam wo e koꞌij heg eda jeweduꞌugij. Kutki hegam haꞌi matki am wo wih wo shaꞌisi s-ehbeni k ab wo si has el g gewkdaj g Jiosh.

14 Id o d i gokkokam haꞌichu s-ta ehbidamakammat iaꞌi kuhgi. T wabshaba g waikkokam hahawa s-hohtam hab wo e juh.

Wewaꞌakkokam kuikud15Kut g wewaꞌakkokam anghil am hahawa kuhu g

e-kuikudkaj. K am haꞌi si s-kaidam neneok ab dahmkahchim t amjed ch hab kaij, “Wehs g kokownaltaligia jewed dahm at d haha wo Jiosh kownaltaligk. Kutam wo ha dahmkad g si e-kehsha wehm iꞌajed chchum hekid.” 16 Kutki hegam gokko gamai giꞌikgeꞌeged ab i shulig k gd hu si kokawua k ab ihm gJiosh 17 ch hab kaij:“T-kownalig Jiosh, chumaphekid anhaꞌichug ch am

hahawa wehs i chehgi g e-gewkdag k am ihimch g e-kownaltalig.

Kuch heg hekaj ab si m-hoꞌigeꞌelid.18Hegam mo pi m-mahch o si s-babga.Kut e ai mapt wo ha lodai.Wehsijj g koꞌi at wo i wuwhag k wo e lodaitach.Kupt wo ha mah g ha-mahkigdag g haꞌichu i

m-tashogiddam ch wehs hegam mo d m-hemajkamga ch ab s-m-wohog elid, chum ashedai d wo k.

E at ai mapt gam hu hab wo i ha juh hegam mopadchud g jewed”

Neh, bo kaij hegam geꞌeged.19Kutki g Jiosh cheopi an dahmkahchimch ed ab i

e kuhpiꞌo. T ame chehgi hegai uhswashamoamedawehch g Jiosh haꞌichu ahꞌadadag. Kut am si tohonnog wepgi. K an kaidag g tataniki. T g jewed uꞌugij. Tg chea s-gewkam gei.

12Matsh hema g s-ta ehbidamakam wo ha shoꞌigch g

Tutuligo1Amatki hahawahaꞌichu si geꞌe e chehgi an dahm

kahchim ch ed. Am aniki neid mat g uwi am hemai wuhsh. Kuki g ipudaj hab mahs mo g tash. Ihdauwi oki an keishch g mashad ch g gihko ab wahkche-moꞌo ab. K id ab gamai gohk huhuꞌu an dadha.

Page 244: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 12:2 241 REVELATION 13:152 Kutki wo ge madt. Tki ab i hihhi g s-koꞌok matkiwo mahmadho. K hekaj am si shoshshak.

3 Am atki hahawa haꞌichu ep i e chehgi dahmkahchim ch ed. Niki am neid matki am hema iwuhshani k e wepogid g geꞌe nehbig hujud ch ge s-wegi ch ge wewaꞌak mohmi ch wehst-mahm aꞌag. Kg gigiko an hab chuhchuꞌig wehs ha ab g mohmij.4 Kutki g e-baikaj i ha chewaim g hemako tahpanimo waik e tahpanch g huhuꞌu k im hu hab i hajuh ab dahm kahchim amjed ch am ha nehnichjewed dahm. Kutki wo mahmadho hegai uwi. Tihda Nehbig Hujud e wepogiddam amwui i kekiwuamat wo huh g madaj mat wabsh wo chum mahsi.5 Kutki am i mahmadho g uwi. Tsh g madaj am dwo kownalk wehs ha dahm g jejewed. Mtki am hahekaj bei g ali k gam hu i bei Jiosh wui. K heg an dakownal daikud ed. 6 Tki hegai uwi gam hu heb humeh am tohono jewed ch ed. Am atki i apch g Jioshwehhejed mat am wo e nuhkud hemako mihl gohksiant chuhdpo wehst-mahm (1260) tash.

7-8Tki an hahawabsh g cheggiadag hab e juh Jioshkihdag ed. Hegai anghil mo hab chehgig Michael ge-anghiliga ha wehm oki cheggia g Nehbig Hujud.K wehs g jijawul am i wehmt g Nehbig Hujud. Tkiwabshaba hegam Michael ha gehg. Kumtki hahawapi ha hiwigimas an epwo haꞌichugk Jiosh kihdag ed.9 Ihda Nehbig Hujud atki gam hu si e wua ab amjed gdahm kahchim. Heg oki wud mash wa koꞌoi masmach hab chehgig ge Jiawul ch hab ep chehgig Satan.Id o ha iattogid g wehs hemajkam an jewed dahm.Ab amt i ha nehnich g piongaj wehmaj.

10 Ntki hahawa hema ep kah an dahm kahchimch ed. Kuki id si s-kaidam hab kaij, “Neh, chum ohekid ab kehk g ge Jiawul Jiosh baꞌich ch ab chumhaꞌichu ha abchud g Jiosh hemajkamga. T wabshabag Jiosh gam hu i wuhshad k am i maskogi g si e-Kehsha gewkdag. Kut hab wa masma i e maskogi gha-doꞌibiadag g Jiosh hemajkamga.

11 “Jiosh si Kehsha at am i e dagito mat g ehꞌedaje iagchul ab Jiosh wui. K g hemajkamgaj heg hekajab si hiwig ch s-ap ahgachug g wohokam ab amjedch hab gehg g Jiawul, chum as hems wo e muhkid.12 T wo si s-hehgigk wehsijj hegam mo am haꞌichugJiosh kihdag ed. T wabshaba wo si e shoꞌigch hegammo am haꞌichug jewed dahm. Jiawul at si s-bagamab wo i hud jewed dahm s-mahchchmo pi shaꞌi tashhiwgidas.”

13 Pegih, am amtki wa daꞌich jewed dahm ihdaNehbig Hujudmo d Jiawul. Tki wa eda heki humadthegai uwi. T g Nehbig Hujud an ha hekaj i huꞌui.14 Kumtki ab aꞌanch g uwi g baꞌag aꞌankaj mat gamhu wo daꞌa k gan hu wo e ehstokch tohono jewedch ed. Kumtki am wo nuhkudad waik eda hugkamaꞌahidag mat g Nehbig Hujud pi wo mua. 15 Tki gNehbig Hujud ab haha wabsh i iawua g shuhdagi e-chini amjed am oidk hegai uwi mat gam hu wo ichum moht. 16 Tki wabshaba g jewed ab i wehmtg uwi, heg wa wepo mat ab i kuhpiꞌo g e-chini kim hu bah hegai shuhdagi mo ab daꞌiwuni NehbigHujud chini amjed. 17Tki hahawabshwohoꞌi bagat gNehbig Hujud ab wui g uwi k amjed am i ha cheggiahegam mo ab d amjedkamaj. Uwi amjedkam oki dhegam mo ab s-wohog elid g Jiosh chehanig ch abs-wohochud hegai wohokam mat am i ha tashogi g

Jesus. 18 Kuki am hahawa kehk g Nehbig Hujud geshuhdagi koa an.

13Matsh am wo i wuwha g gohk s-ta ehbidamakam

oꞌodham1 Ntki haha wabsh nei hegai s-ta Ehbidamakam

oꞌodham mo e wepogidch g mischini haꞌichudoakam. Id at ab i wuhsh ge shuhdagi t amjed k gewehst-mahm aꞌag ch wewaꞌak mohmi. K an aꞌagajan gigiko an shahshꞌai. K an mohmij an oꞌohadagg si pi apꞌekam chechgig. 2 Ihda s-ta Ehbidamakamoki hab sha mahs mo g ohshod. K g tahtdaj hab shamams mo g judumi tahtad. K g chinij hab mahs mogmawid chini. T g Nehbig Hujud abmah g gewkdagch e-kownaltalig wehs jewed dahm. 3Hema g moꞌojo hab sha mahs matki wa e muhkid k wabshabaep doa k e chegito. Kut ab si has i el g hemajkamwehsko k am i oi ihda s-ta Ehbidamakam. T wehshemajkam ab i ihm g Nehbig Hujud nat pi ab mahg e-gewkdag hegai s-ta Ehbidamakam 4 k ab ep ihmg s-ta Ehbidamakam ch hab kaij, “Pi oki hedai habshaꞌi masma mo ihda. Pi atki hedai wo shaꞌi e nakomat wo cheggia.”

5 Kum wabsh hiwgid ihda mat wo si pi kehgneokad. Kumtki ab ep mah g gewkdag am oidam ggiꞌikko wehst-mahm gamai gohk (42) mashad. 6Kutihda am ha hekaj pad neo ab wui g Jiosh k pi aphekaj g chehgigaj ch nahnko ahg g Jiosh kihdag chhegam mo an kih kihdaj ed. 7 Ab amtki hiwigi matwo ha cheggia g Jiosh hemajkamga k wo ha gewito.Kumt ab ep mah g gewkdag am ha dahm g wehskodakam hemajkam mo has i kaidam d neneokdam.8 K wabshaba g Jiosh hemajkamga ha chechgig o anoꞌohadag e doꞌibiakam ha-oꞌohana ed. Ihda oꞌohanao d enigaj hegai mat kahwalkaj e muhkid am hawehhejed. Idam e doꞌibiakam at pi ab hu wo ihmhegai s-ta Ehbidamakam. Hegam waꞌi mo pi an huoꞌohadag heg eda oꞌohana at ab wo ihmad hegai s-taEhbidamakam.

9 Am g wo s-ap i aꞌamichud ihda. 10 Hegam mohedai d ha wuikam mat wo e kuhpach at hemho wawo e kuhpach. Hegam mo d ha wuikam mat wo ekoꞌij at hemho wa wo e koꞌij. K eda d ha-wuikam gJiosh hemajkamga mat wo s-chu nakogad ch wo s-gewkk am e-wohochudadag ed.

11 Ni hahawa ep neid matki ab hema ep i wuhshged hu jewed wecho amjed. Id o hab waꞌap mahsmo g s-ta ehbidamakam haꞌichu doakam ch ge gohkaꞌag hab shamasmamo g kahwal aꞌag ch habmasmaneokmognehbighujud. 12Hegai s-ta Ehbidamakammat wehpeg i wuhsh oki ab mahkch g gewkdaghegai mat am hahawa i wuhsh. K heg ab wehsha chehani g hemajkam jewed dahm mat ab wo sihas elidad hegai wehpeg s-ta Ehbidamakam matkiuhpam e chegito. 13-14 K id hiwgid mat am hab juhg si geꞌe s-hasig haꞌichu. K wehs hemajkam neidmat ab i huduni g mehi dahm kahchim t amjedin jewed dahm. Bo wa masma wehs ha iattogid ghemajkam id dahm jewed ch d s-chu IattomakamHaꞌichu i Tashogiddam ch ab ha chehani mat amhaꞌichu wo nahto mat heg wo wepogidask s-taEhbidamakam mat wehpeg i wuhshani k atki emuhkid g is-pahyokaj k uhpam e chegito. 15 Hegai

Page 245: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 13:16 242 REVELATION 15:3s-chu Iattomakam Haꞌichu i Tashogiddam atki amihbheiwua id eda mat am e nahto. Tki heg hekaj enako ihda haꞌichu ha-nahtoi mat wo neok k ep woha kokda wehs hegam mat pi ab hu wo i shul wui.16Tki ihda s-chu IattomakamHaꞌichu i Tashogiddami ha huilisamad wehs hemajkam matp hedai d woi k mat an wo e chepos heg hekaj wehpeg s-taEhbidamakam cheposig. Kumtki wa woho an geha chechpos an s-apkojed ha-nohnhoi an ch ab ha-koka ab. 17 Pi atki hedai wo e nako mas haꞌichu woha nolawt o haꞌichu wo gagda, heg hi wa mat abwo cheposigk g s-ta Ehbidamakam chehgigkaj o heghekaj nuhmilo mo d chehgigaj nuhmilo.

18 Id oki d si s-juhk haꞌichu. Kut am wo i mamchematp hedai wo s-chu amichudad mo has d ahgahegai s-ta Ehbidamakam nuhmilo no pi hegai nuh-milo d chehgigaj hema oꞌodham. K ihda nuhmilo dchuhdp siant chuhdpo gamai chuhdp (666).

14E-doꞌibiakam ha-neꞌi

1 Ntki ab ep nei Kuki hegai mo kahwalkaj ab echehgidch ankehk Siondoꞌag t ab. K idwehmg siantgiꞌikko gamai giꞌik mihl (144,000) hemajkam amgegok. K an ha-koka an oꞌohadag g chehgigaj hegaimo kahwalkaj ab e chehgidch ch heg ohg chehgig.2Kuni kahmo ab hema neok dahm kahchim t amjedch hab kaidag mo g geꞌe shuhdagi s-kaidam med chhab kaidag mo g tataniki an doahim. Hegai manikah o hab kaidag mo muꞌi aꞌalpa am e gew. 3Hegamhemajkammani wa ha neid oki am ahg g wechij neꞌich am gegok wui hegai kownal daikud ch hegam hawui giꞌik haꞌichu doakam ch hegam geꞌeged. Kutkipi hedai ep wo e nako mas wo mai g ha-nei. 4 Idamoki d hegam mat pi shaꞌi ha hohont k si e nuhkudmo pi ha wehm wohppo. Kut am ha wehhejed emuhkid hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch k hadoꞌibia. Kuki idam an oidahim mo hebai i oimmedch dwehpegkame doꞌibiakam. 5Pi oki hekid haꞌichuha iattogid ch pi ha chuꞌijig.

Mash haschu am ha ahgid g waik anghil6Ntki hahawa hema ep nei g anghil. K id an daꞌa

uhgk ch ahgahim g pi ha huhugedam s-kehg haꞌichuahgaj g Jiosh abhawui gnahnkokaidamneneokdamanwehsko jewed dahm. 7Si o s-kaidam hab kaij, “Abg wo si has elid g Jiosh ch ab ihm. E at ai mat wo halodai g hemajkam. Ab g wo i tohtonwua k ab wo iihm g Jiosh. Heg at nahto g dahm kahchim ch jewedch ge shuhdagi ch g shohshonkam shuhdagi.”

8 Tki am hahawa hema ep i oi hegai wehpeganghil k hab kaij, “I at gei ihda geꞌe kihhim. Wehshemajkam o am hab wua g pi apꞌekam aꞌai e wehmid hekaj kihhim. K heg hekaj hab e aꞌaga Babylon.Shahag wepo mo ha nawkkoichud.” Neh, bo kaijhegai gokkokam anghil.

9-10Tki gwaikkokamanghil am i ha oi hegamgohkk si s-kaidam hab kaij, “T wo ha mah g Jiosh g s-koꞌok namkidadag wehs hegam mo hedai ab si haselid hegai s-ta Ehbidamakam ch ab chechposidasheg hekaj cheposigaj e-koka ab o an e-nohnhoi an.Id o heg wa wepogidas mat g Jiosh ab wo ha mahg s-koꞌok nawait nat pi am wo s-koꞌokam ha mehig haꞌichu s-mehidagkaj am ha tahgio g s-apꞌekam

anghil ch hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch. 11T gkuhbdaj hegai mehi mat s-koꞌokam wo ha mehi amwo wuhshanid uhgk iaꞌi amjed ch chum hekid. Pio am hu haꞌichug g ulinihogig ha wehhejed hegammat ab i shul wui g s-ta Ehbidamakam ch ab wui gwepogidaj k ab e chepos heg hekaj chehgigaj.” Neh,bo kaij ihda anghil.

12 Id att hekaj hemho wo wa si s-chu nakogadahchim mach d Jiosh hemajkamga ch ab s-wohogelid g Jiosh chehanig ch am s-gewkam oid g Jesus.

13Ni hahawa hema ep kah. Kuki id ab neok dahmkahchim t amjed ch hab kaij mantsh an wo oꞌohaihda, “T wo si s-ap e taht hegam mat wo koi, ab s-wohochudch mo g Jesus d ha-kownalig.”

K g Hekia S-apꞌekam Gewkdag hab kaij, “Do siwohokam ihda. T wo si s-ap e ulinihogi idam hegamjed s-wehch e-chikpan k abwobei g e-mahkigdagheg wehhejed.”

Matsh has wo chuꞌigk g geꞌe lodaita tash14 Ntki hahawa nei g s-toa chewagi. Kuki an id

dahm hema dak ch hab mahs mo g Jiosh si Kehsha.K g ohla gihko ab e wahkch moꞌoj ab. K an uꞌukchg s-muꞌuk ohso. 15 T ab hema i wuhsh g anghil abamjed g geꞌe cheopi k ab si s-kaidam neok ch habkaij heg wui mo an da chewagi ch ed, “Heg o wawepogidas mapt an wo hikkumia g uhdwis bahidagg e-ohsokaj am wehsko jewed dahm. E at ai g geꞌelodaita tash. Kupt am wo i ha hemapai g hemajkamhegwehhejed.” 16Kuthegaimoanda chewagi dahmab si i widu g e-ohso an jewed dahm heg wa wepomat am hab wo juh g oda.

17Niki hahawa hema ep neid g anghil. T heg ab iwuhsh cheopi t amjed an dahm kahchim ch ed k anhab waꞌap hema uꞌukch g s-muꞌuk ohso.

18 K am hema ep kehk g anghil ch am nuhkud gnahda ab ab g iagchulidakud. Id at am hih heg wuimo g s-muꞌuk ohso an uꞌukch k si s-kaidam hab kaij,“E at ai g geꞌe lodaita tash. K heg wepogidas maptan wo hikkumia g uhdwis g e-ohsokaj.”

19 Kut wa woho ab i widu g anghil g e-ohso anjewed dahm k am hikkumia g uhdwis k am ha shulkehiwinakud ch ed. Id o am chehgidchmat g Jiosh s-koꞌokamwo ha namkid. 20Kumha kehiwia g uhdwisgam hu jeg ed ab amjed g kihhim. T g ha-ehꞌed abi meh ab amjed g kehiwinakud hab masma mo gwiꞌindag mo gohk siant mihya chewaj ch hetasp tads-juhk.

15Hegam anghil matsh wo uꞌapa g si oidchkam

shoꞌigdag1Ntki hahawa ep nei g si geꞌe chehgida an dahm

kahchim ch ed. Wewaꞌak anghil oki uꞌa g wewaꞌakshoꞌigdag. Idam oki d si ha oidchkam shoꞌigdag.Jiosh atki id hekaj am wo i kuhgi g s-gewk e-aꞌappemadag.

2Neid ani mo am haꞌichu tadani ch hab sha mahsmo g mi-lihda ch g mehi wehnags. Ha ani ep neidhegam mat gewito hegai s-ta Ehbidamakam pi abhu has elidch g wepogidaj ch ab hu cheposig heghekaj chehgigaj ch nuhmilo. Am oki gegok hugidajan ihda mo sha mi-lihda mahs ch g aꞌalpa an uꞌukchmat g Jiosh ab ha mah. 3 Mosesbad ch hegai mo

Page 246: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 15:4 243 REVELATION 17:2kahwalkaj ab e chehgidch oki ab ha mahkch g neꞌi.K id am aꞌaga:“T-kownalig Jiosh, dap si s-gewkdagkam.K g haꞌichu hab m-juni d si geꞌe haꞌichu ch shaꞌi si

s-kehgaj.T-kownalig an wehsko jewed dahm, do si s-apꞌekam

ch wohokam g m-himdag.4Wehsijj att ab wo si has i m-el.Pi at hedai wo shaꞌi pi amhu ahmap d si haꞌichu nap

pi ahpi d si hekia s-apꞌekam.Wehs nahnko mahs hemajkam at ab wo i hihim k

ab wo i shul m-wui no pi wehsijj neid g si s-apꞌekam haꞌichu hab m-juni.”

5 Am i dahm ani hahawa ep neid moki ab kuh-piꞌokas g Jiosh cheopiga an dahm kahchim ch ed.Kuki heg eda am haꞌichug hegai ikus kih mo habd ahga mo g Jiosh am ha wehmaj g e-hemajkamga.6 Tki ab i wuwha g wewaꞌak anghil k uꞌa g wewaꞌaksi oidchkam shoꞌigdag ab amjed g cheopi. Idamanghil oki si s-kehg s-tohtam e enigadadch ch gohla babshodag an hab juhkch e-babsho an. 7 Tkihema hegam giꞌik haꞌichu doakam ab ha mah idamwewaꞌak anghil g wewaꞌak ohla hohas-hahaꞌa. Kukiidam shuhshudch g s-koꞌok namkidadag. 8 Hegaicheopi o ab wabsh i shuhdags g kuhbskaj no pi amhaꞌichug g s-tondam gewkdaj g Jiosh. Kut pi hedaiwo e nako mas an hu wo i wah cheopi ch ed amhugkammat wo kuhgi idamwewaꞌak shoꞌigdag matuꞌapa hegam wewaꞌak anghil.

16Hohas-hahaꞌa mo shuhdags g Jiosh aꞌappemadag

1 Kuni wa hema ep kah. K id am s-kaidam neokab amjed g cheopi ab ha wui idam wewaꞌak anghilch hab kaij, “Am g wo hihim k wo iawua g s-koꞌoknamkidadag an jewed dahm ab ha amjed hegamhohas-hahaꞌa.”

2 Tki g wehpegkam anghil am him k am iawua andahm g jewed hegai mo wasibch e-hoas-haꞌa ch ed.Kutki g si s-koꞌok ch s-ta ehbidama hihiwdag ha aihegam mo ab ha ab hab chuꞌig g s-ta Ehbidamakamcheposig ch idam mat i shul ab wui g wepogidaj.

3 Tki amjed g gokkokam anghil am hahawa epaiiawua hegai mo wasibch an ge shuhdagi dahm. Tkig shuhdagi habmasma e ehꞌedchmo gmuhki ehꞌed.Tki wehs haꞌichu koi am ge shuhdagi ch ed.

4 Tki amjed g waikkokam anghil am epai iawuahegai mo wasibch an aꞌakimel ch ed ch shohshon-kam shuhdagi ch ed. Kutki e ehꞌedch g shuhdagi.5Kuni kah mo hab kaij ab Jiosh wui hegai anghil monuhkud g shuhdagi:“Dap si hekia s-apꞌekam Jiosh ch chum hekid an

haꞌichug.K ab d ha-wuikam idam g s-koꞌok namkidadag.6 Iawua at g ha-ehꞌed g m-hemajkamga ch hegam

haꞌichu i m-tashogiddam.Kupt heg hekaj g ehꞌed ab ha mah mat wo ih.Id o wa si e gahgid idam.”

7 Niki amjed hahawa hema ep kah. K id ab neokiagchulidakud amjed ch hab kaij, “T-kownalig Jiosh,dap si s-gewkdagkam. K g m-lodaita si woho ch sis-apꞌe.”

8 Tki amjed g giꞌikkokam anghil am iawua hegaimo wasibch an tash t an. Kut ha mehi g hemajkam

g e-s-tonikaj. 9 T eda idam pi gam hu s-ohhod g piap e-chegitoi. Jiosh o ha hiwgid mat wo e shoꞌigch.K heg hekaj ab si s-koꞌokam has ahg ch pi ab hu haselid g gewkdaj.

10Tki amjed g hetaspokam anghil am iawua hegaimo wasibch an dahm g s-ta Ehbidamakam kownaldaikud. Kutki g s-chuhugam an gei wehsko s-taEhbidamakam kownalitalig ed. Kuki g hemajkamsi e kihkꞌishch pi nakogch g s-koꞌok 11 ch si pikehg neneok ab Jiosh wui heg hekaj e-hihiwdag chhaꞌichu s-koꞌok ch wabshaba pi gam hu s-ohhod g piap e-chegitoi.

12 Tki amjed g chuhdpokam anghil am iawuahegaimowasibchheg eda ge akimelmohab chehgigEuphrates. Tki gaksh ihda mat ab gahi wo i huhudg kokownal ab siꞌal wecho amjed. 13Niki hahawa epneid g waik pi kehg gewpkdag. K idam hab mahsmo g babad ch d jijawul ch ab i wuwha ha-chihchiniamjed gNehbigHujud ch g s-ta Ehbidamakamchg s-chu Iattomkam Haꞌichu i Tashogiddam ch hab wuag s-hasig haꞌichu. 14 Idam waik gewpkdag atki amhihi ha wui g kokownal an wehsko jewed dahmmatab wo i ha hemapai. Kutki idam kokownal wo hacheggia g Jiosh hemajkamga.

15 (Bo kaij g Jiosh alidag, “Ab g wo ni-kaiham.Bant masma s-aꞌagi wo jiwia mo g s-chu ehskam. Two s-ap e tahtkkad hegam mat wo s-nenenashanik.T wabshaba hegam mat pi hab wo masmak wo sie elidad hab sha masma mo an wabsh s-dahpkamoiopo.”)

16 Tki amjed hegam waik gewpkdag am ha uꞌapag kokownal amai mo g Tutuligo hab aꞌaga Armaged-don.

17 Tki amjed g wewaꞌakkokam anghil am iawuahegai mo wasibch an hewel ch ed. K ab hema sis-kaidam neok ab amjed hegai kownal daikud moam da cheopi ch ed hab kaij, “Am at hab e juh.”18Tki am si tohonno g wepgi k am si kokp g tataniki.Tki g jewed si s-gewkam uꞌugij. Pi oki hekid habshaꞌi masma uꞌugij g jewed am i amjed mat an enahto g oꞌodham. Id oki d si geꞌe jewed uꞌugij mopi hebai hab shaꞌi masma. 19 Tki hegai geꞌe kihhimwaikpa e tahp. Kutki wehsko g kihhim gan hu aꞌaijewed dahm i shul. Jiosh o am wa s-chegitok hegaigeꞌe kihhim mo hab e aꞌaga Babylon ch ab mah g s-koꞌok namkidadag. Id at heg wo wepogidask mat abwo ih g si s-nawmdag nawait nat pi heg hekaj si s-koꞌokam wo e juh. 20 Kutki wehs g siꞌiskod jejewedch dohdaꞌag wo heb hu hihi. 21Tki g shaꞌi si geꞌegedchea an wo i shul. Idam oki hehemako am hu i siants-wehch ch atki ab wo i shul dahm kahchim amjedam ha dahm hegam pi apꞌekam hemajkam. Kutkiidam ab wo si pad neneo Jiosh wui.

17Hegai kihhim mo hab masma mo g si pi ap cheh-

paꞌawi uwi1 T amjed hegam hema wewaꞌak anghil mo an

uhꞌukch g wewaꞌak hohas-hahaꞌa am jiwia ni-wui khab kaij, “Ab g i hihm k neid ihda geꞌe kihhimmo ammiabidch kehk gmuꞌi aꞌakimel chhegwepogidasmog si pi apꞌekam chehpaꞌawi. Id at wehsko wo maꞌishg jewed g pi apꞌekamkaj. 2 Kokownal wehsko jeweddahm at heg hekaj hab wo juh g pi apꞌekam. T g

Page 247: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 17:3 244 REVELATION 18:11hemajkamwehsko jewed dahmwo noda hab juhkchg s-tohntom haꞌichu hab masma mamt wo nawkkiꞌok g nawait. Neh, nt am wo m-chehgi mat hasmasma ab wo bei g s-koꞌok e-namkidadag ihda piapꞌekam kihhim.”

3 T g Hekia S-apꞌekam Gewkdag ab si i ni-wehmt.Tki g anghil am i ni-bei tohono jewed wui. Niam g uwi neid. Kuki id an daichug s-wegi s-taehbidamakam haꞌichu doakam ab. K id wewaꞌakmohmi ch wehst-mahm aꞌag. K g pi apꞌekamchechgig an oꞌohadag wehsko ab. 4 Ihda uwi osi s-ihbhaimagim ch s-wegima e enigadadch ch gohlakaj ch s-kehg hohodaikaj e hehosidch. K annowij ed hab chuꞌig g ohla tahsa ch shuhdags g sis-uam haꞌichu. Id o hab d ahga mo d wabsh tohntoihda kihhim.

5 Ab koaj ab o oꞌohadag g chehgig. K id s-aꞌagihas d ahga ch hab chuꞌig, “Si Geꞌe Babylon kihhimo hab sha masma mo d ha-jeꞌe g wehs chechpaꞌawich totonto id dahm jewed.” 6 Neid ani mat shaꞌi sis-ap e taht ihda uwi mat e koꞌij hegammat pi dagitog Jesus. Heg o wa wepo mat nawm iꞌok g ha-ehꞌed.

Kunt am i neidok wabsh wohoꞌi si has ni-taht.7 K ab ni-kakke g anghil ch hab kaij, “Shahchu

apt ahgk si has e taht. Am ant wo m-ahgi mo has dahga ihda map s-neidma. 8 Ihda s-ta Ehbidamakammo wewaꞌak mohmi ch wehst-mahm aꞌag o d chumdoakamkahim ch hahawa e muhkid k wabshaba epwo e chegito k ab wo i wuhsh s-juhk wag t amjed khahawa ep wo e muhkid. T heg hekaj wo si has i etaht g pi e doꞌibiakam. Idam o g ha-chechgig pi anhu oꞌohadag heg eda oꞌohana mo an g ha-chechgigoꞌohadag g e doꞌibiakam.

9 “K d ha-wuikam g Jiosh hemajkamga mat wo s-amich ihda. Hegam wewaꞌak mohmi o d wewaꞌakkaꞌakwulk. K idam ha dahm daha ihda uwi. Idammohmi o d ep wewaꞌak kokownal. 10Hetasp idam atim hu hab i e juh. K hemako d wabsh kia kownal.Kut hemako koi am hu i dahiwua k hekid am wo idahiwua k pi shaꞌi tash am hu wo dakad. 11Hegai s-ta Ehbidamakammat emuhkid at dwo gigiꞌikkokamkownalk. Id o ha wehm chikpan hegam wehpeg we-waꞌak kokownal ch gam hu wo him k wo e muhkid.

12 “Hegam wehst-mahm aꞌag map neid o habd ahga mat wehst-mahm kokownal ab ep wo iwuwha. Idam at heꞌes ab wo i wehmt hegai s-taEhbidamakam 13 k ab wo mah g e-gewkdag no piwehsijj e wepo masma haꞌichu hab elid. 14 Idam atwo cheggia hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch. Toi wa heg wo ha gewito no pi d geꞌe kownal am hadahm g kokownal. T hegammo si s-gewkam am oidihda mo kahwalkaj ab e chehgidch am wehmaj woha gewito nat pi ab i ha waid k am i ha chuhcha.”

15 K hab ep kaij g anghil ab ni-wui, “Am ap neidmo ihda uwi ammuꞌi ha dahm daha g ge shuhshugi.K id hab d ahga mat g geꞌe pi apꞌekam kihhim amwo dahmkad muꞌi jejewed ch muꞌi nahnko mahshemajkam. 16-17 Kut g Jiosh hab wo ha juh hegamwehst-mahm kokownal mat ab wo wechokad g s-taEhbidamakam. Kut e wehm wo si s-kehꞌidad hegaigeꞌe kihhim mo wepogidas g pi apꞌekam uwi chwehs haꞌichu wo wohppoꞌi. T heg gam wabsh wo idahpkad. T idam wo huh g chuhkugaj k wo hugio gmeikaj. Neh, batwamasma amoidkhabwoe juhmo

has i kaij g Jiosh. 18 Ihda uwi map neid o d hegai geꞌekihhim mat s-gewkam an wo ha uꞌukch g kokownalaꞌai jewed dahm”

18Matsh wo i gei ihda geꞌe kihhim

1 Am i dahm, ni hahawa ep neid g anghil. Tkiid ab i hud dahm kahchim t amjed k geꞌe uꞌukch ggewkdag. K ab amjed g tonlig wabsh wehsko tonodan jewed dahm. 2K am si s-kaidam neok ch hab kaij:“I at gei ihda geꞌe kihhim mo hab masma mo g

chehpaꞌawi.Jijawul o ebkiod.Nahnkomahs s-uꞌamakam ch pi aꞌamkamuꞌuwhig o

am kih eda.3 Bat wa masma e padch g kihhim nat pi muꞌi ha

padch g hemajkam g pi apꞌekamkaj.Heg o wa wepo mat ha nawkkoich.T am wehmaj ab wo bei g s-koꞌok namkidadag.T g kokownal wehsko hab juh g pi apꞌekam id hekaj

kihhim mo g chehpaꞌawi wepogidas.T g s-kakaiswehsko jeweddahmbaꞌich i s-e kakaisch

heg hekaj pi apꞌekam mo am hab e wua.”Neh, bo kaij g anghil.

4 Ni hahawa ep kah mo ab neok g Jiosh dahmkahchim amjed ch hab kaij:“Ab g wo i wuwhaki, ni-hemajkamga.Ab g wo i wuwhaki ab amjed ihda kihhim mo hab

sha masma mo g chehpaꞌawi.Pi g am hu wo wehmajk heg eda pi apꞌekam.Pi g ab hu wo wehmaj behꞌi g s-koꞌok namkidadaj.5 Pi ap chuꞌijigaj o shaꞌi si uhgk sipulkas.Kuni s-chegito g pi ap chuꞌijigaj.6 S-koꞌokam at hab em-juh.Kumt uhpam s-koꞌokam hab wo juh.Ab g baꞌich wo i nodgid g chuꞌijigaj wui.Heg at wo wa wepodagk mamt am wo i shuhdad g

kohbaj heg hekaj iꞌidag mo e dahm baꞌich is-gewk mat wa has i masma am hab em-juh.

7 Ab g wo mahki g haꞌas shoꞌigdag ch pi ap tahhad-kam mo wa heꞌes hejel ab e mahkch g ab sihas e-elidadag ch kaisdag.

T wo si e shoꞌigch hab masma mo g hejel wiꞌikamuwi k eda hab e elid mo d kownal ch pi hekidwo e shoꞌigch.

8 Kut id hekaj g shoꞌigdaj wehs ab wo i shul dahmwabsh shel i e oidam.

K g shoꞌigdaj d s-koꞌok mumkidag ch pi ap tah-hadkam ch bihugig Am at wo meitto ihdakihhim.

S-gewkdag ani ch wo lodait k s-koꞌokam wonamkid.”

Neh, bo kaij g Jiosh.9 Hegam kokownal mo wehmaj hab junihim g pi

apꞌekam at wo si shoanid wehhejed am i neidokmamt mei. 10 Idam o ga hu wabsh mehk gegok nopi s-ehbid mat wo nei g shoꞌigdaj ch hab kaij:“Ih, shoꞌig! Ihda si geꞌe s-gewkkihhimmoewepogid

g Babylon at shaꞌi si s-hohtam ab bei g s-koꞌok e-namkidadag.”

11K g s-kakais id dahm jewed hab waꞌap si shoanich pi ap e tahtk wehhejed no pi hahawa pi hedai ha

Page 248: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 18:12 245 REVELATION 19:10nolawt g ha-gagli. 12 Pi oki hedai ha nolawt g ha-ohlaga ch ha-plahdaga ch s-namkig hohodai ch g s-namkigha-lohbaga chgmamskal ch g s-namkig uhs.Nahnko haꞌichu oki hab wua g al-huandi aꞌagkaj chs-namkig uhs ch kohwli ch wainomi k ch s-namkighodaikaj. K oi wa pi hedai ha nolawt. 13 Am ochumgagda hegaimo haschu amwehnads g haꞌichuhugi ch nahnko mahs s-ap uhwchu ch nawait ch ekoꞌadam a-saidi ch chuꞌi ch pilkani ch haiwani chkahwal ch kakawyu ch kakalit ch nenehol ch chumhems g oꞌodham dodakag. K pi hedai ha nolawt.

14K hab kaij idam s-kakais ab wui hegai kihhim:“Wehs hegai map ab si tatchua at huhug.M-kaisdag ch s-m-kehgdag at im hu hab i e juh.Kupt pi dahm ep wo ha edagi.”

15 Hegam mat s-e kakaisch am haꞌichu gagdakatki ga hu wabsh mehk wo gegokk no pi s-ehbidg shoꞌigdaj. Idam at wo si shoanid ch wo pi ap etahtkkad 16 ch hab wo kaijchid:“Ih, shaꞌi si shoꞌig ihda si geꞌe kihhimmat wa eda ab

wo si s-kehg e enigadadch g s-ihbhaimagi chs-wegi lohbakaj k ab hab wo juhkchid g ohlahehosimhuna ch s-kehg hohodai.

17 T eda shaꞌi si s-hohtam wehs heb hu shul g e-kaisdag.”

Wehsijj oki ga hu wabsh mehk gegok hegam mod ha-geꞌegeꞌejig an wapalko ch ed ch hegam moan dadhaichug ch hegam mo d pion an wapalko ched ch wehs hegam mo ab behe g e-kihdag ab geshuhdagi t amjed. 18 Am o meihim g kihhim ch gkuhbs am wuhshani. K wehs idam am neid ch sihihnk ch hab kaij, “Pi o hekid hema kihhimhab shaꞌimasma d geꞌe kihhim.” 19 T idam ab hahawa iawuag jewed e-moꞌo ab k si s-kaidam hihnk ch si shoanich hab kaij:“Shoꞌig, shoꞌig, ihda si geꞌe kihhim.Ihda kihhim o wud mat ia s-e kakaisch hegam mo

eꞌedgid g wapalko.Shaꞌi si s-hohtam at wehs haꞌichu heb hu shul ihda

kihhim.”Neh, bo kaij idam pi apꞌekam hemajkam.

20 Kut oi wa d wo si geꞌe s-hehgigk an dahmkahchim ch ed mat i gei ihda pi apꞌekam kihhim.Jesus chuhchai ch Jiosh haꞌichu i tashogiddam chwehs g Jiosh hemajkamga at wo si s-hehgigk. Jioshat ab wo abch ihda kihhim g chuꞌijig mo has hajuhkchkahim.

21 Kut am hahawa hema i e chehgi g si s-gewkanghil k am hema bei g hodai. Ihda hodai oki haꞌasgeꞌej mo g si geꞌe chuꞌikud. T g anghil am daꞌich geshuhdagi ch ed k hab kaij:“Bat masma am wo si e daꞌich ihda geꞌe kihhim mat

pi hekid hedai ep wo neidad.22 Hegam mumsigo mo ha gew g aꞌalpa ch uhs

kukuikud ch kohwli kukuikud at pi hekid amhu ep wo piast amai.

Pi at hekid am hu ep wo e chikp g nahnko mahschikpan amai.

Pi amt hekid am hu wo chuꞌad.23 Pi at hekid am hu ep wo e mehmheid g lalampa.Pi at hekid hedai am hu ep wo e hohont.Hegam mo d s-kakais iia o wa uꞌukch g gewkdag

wehsko jewed dahm.

K wa ia ge has e wuihim g mamakai ch hekaj haiattogid g hemajkam an wehs jewed dahm.

T eda wehs huhug ihda.”Neh, bo kaij hegai anghil.

24 Kumtki s-koꞌokam wo namkid g kihhim nat piia e koꞌij g Jiosh haꞌichu i tashogiddam ch Jioshhemajkamga. Chum o hems d chuꞌijigaj hegam matgan hu aꞌai jewed dahm e koꞌij.

191 Nt amjed hahawa haꞌichu kah. K id hab kaidag

mo shaꞌi muꞌi hemajkam am neneok an dahmkahchim ch ed ch hab kaij:“Ab ach si has elid g Jiosh.Doꞌibiadag ch ab has elidadag ch gewkdag o ab d

amjedkamaj g Jiosh.2 Do wohokam ch s-apꞌekam g Jiosh lodaita nat

pi s-koꞌokam ab namkid ihda si pi apꞌekamchehpaꞌawi mo padchud g jewed heg hekaje-tohntomdadag.

Jiosh at s-koꞌokam ab namkid nat pi ha kokda gpiongaj.”

3K am ep Hihnk ch hab kaij:“Ab ach si has elid g Jiosh.Mei at ihda geꞌe pi apꞌekam kihhim.T g kuhbs ab amjed chum hekid amwowuhshanid.”

4 K eda an dahm kahchim ch ed daha g Jiosh e-kownal daikud an. T ab wui i tohtonwua hegamgokko gamai giꞌik geꞌeged k ab si has elid ch hab kaij,“Pegih neh, ab ach si has elid g Jiosh.”

Matsh g Jiosh alidag am wo i ha hemapai g e-hemajkamga

5 K ab hahawa hema neok miajed g Jiosh kownaldaikud ch hab kaij:“Ab g wo si has i elid g Jiosh ch ab s-wohog elid

ahpim piongaj ch ahpim wehs hemajkammam haꞌi d s-has hahaꞌichu ch haꞌi pi d hashahaꞌichu.”

6Ni hahawa ep kahmuꞌi hemajkam. K g ha-neꞌokihab kaidag mo g s-gewk shuhdagi an med ch habkaidagmat g tataniki ab si s-kaidam kop. Ha ani kahmo hab kaij:“Ab ach ihm g Jiosh no pi d si uhgk t-kownalig ch

uꞌukch g gewkdag am wehs hemajkam hadahm.

7 Ab att wo si i s-hehgigk ch wo s-ap t-tahtkkad chab wo si has i el g gewkdaj.

E at ai mat ab wo i ha hemapai g e-hemajkamgahegai mo kahwalkaj ab e chehgidch.

T heg wo wa wepodagk mo g si geꞌe hohnta.T g hemajkamgaj ab si e nahto wehhejed8 hab sha masma mat g wo kuntam ab si s-tohama

wo e enigadad.Ihda lohba owepogidas g s-apꞌekam haꞌichu hab ha-

juni.”9K hab kaij g anghil ab ni-wui, “An g oꞌohan ihda:

Ab at wo i ha hemapai g e-hemajkamga hegai mokahwalkaj ab e chehgidch. Kut wo si s-hehgigk habmasma mamt wo si s-hehgigk am ha-gegosig ed gwo ha hohntam.” K hab ep kaij g anghil, “Id o d si s-wohokam Jiosh neꞌoki.” 10 Kunt am hahawa si i geiwecho k ab si has i el. K wabshaba hab kaij ab ni-wui, “Pi g hab masma ab si has ni-elid mani d Jiosh.Ab g si ihm g Jiosh. Dani wabsh piongaj hab masma

Page 249: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 19:11 246 REVELATION 20:14-15mam ahpim mam ab s-wohochud hegai wohokammat g Jesus am i em-tashogi.” Neh, bo kaij g anghil.K ihda wohokam d hegai mo ab amjed an uꞌukch ge-amichudadag g Jiosh haꞌichu i tashogiddam.

Hegai mo g s-toa kawyu cheshajchug11 Nt hahawa ep nei g dahm kahchim. T i e

kuhpiꞌo. K am hab chuꞌig g s-toa kawyu. K anab da hegai mam hab aꞌaga Wohokam. Heg o dhegai mo am s-ap ha lodait ch s-ap hab wua gcheggiadag. 12 Wuhpuij o hab masma s-mahs moab mehmheihim. K muꞌi gigiko an hab chuhchuꞌigmoꞌoj an. An o hema oꞌohadag g chehgig ab ab.K heg waꞌi hejel s-mahch mo haschu wud. 13 Kg lihwaj d wabsh i ehꞌed. Kum hab aꞌaga JioshNeꞌoki no pi g Jiosh am gahi wuhshanim neok abt-wui. 14 T g muꞌi anghil am i oi hab masma mo gshondal k g s-tohta kakawyu ha chehchejch ch s-tohtam e eꞌenigadadch. 15 Is-pahyo o ab i wuhshanischinij amjed hegai Jiosh Neꞌoki. T id heg hekaj woha gewito g jejewed k am hahawa s-gewkam wo iha wanim g wainomi usagakaj k s-koꞌokam wo hanamkidhegammobagachudg Jiosh. Id at hegwowawepodagk mamt g uhdwis wo kehiwia. 16 Ab lihwajab ch an kahioj an o id chehgig an oꞌohadag ‘Si GeꞌeKownal am Wehs ha Dahm g Kokownal.’

17Ni hahawa hema ep neid g anghil. Id o am kehktash ch ed. K eda g uꞌuwhig an nenꞌe hewel ch ed.K id ab ha wui si s-kaidam neok ch hab kaij, “Am gwo hihim k am wo i e hemapai mat g Jiosh am habwo em-juni g si geꞌe gegosig. 18 T wo em-gegos gpi ap hemajkam ha-chuhkugkaj. Kumt chum hemswo huh g ha-chuhkug g kokownal ch shondal ha-geꞌegeꞌejig ch s-has hahaꞌichu ch ep wo huh g ha-chuhkug g kakawyu ch hegammo ha chehchejch chhegam mo d nenehol.”

19 Ni hahawa ep neid hegai s-ta Ehbidamakammat wa heki hu in i wuhsh. Wehs g kokownal anjewed dahm at am i ha hemapai g e-shondalig k ami wehmt g s-ta Ehbidamakam mat wo cheggia hegaimo g s-toa kawyu cheshaj. Kut id g shondaligaj iwehmt. 20Kumt bei hegai s-ta Ehbidamakam ch hegehp s-chu Iattomkam Haꞌichu i Tashogiddam. Doihda mo wa ha iattogid g s-hasig haꞌichukaj hegammo ab hab juhkch g s-ta Ehbidamakam cheposig chhegam mat ab i shul wui g wepogidaj. Kumt ha uihegam gohk k wabsh doakk am ha nehnich heg edakahchki mo chum hekid meihim. 21Hegai mo wa gs-toa kawyu cheshaj at ha kokda g ha-shondalig heghekaj is-pahyo mo wa kamshch ab e-chini ed. Kut guꞌuwhig am huh g ha-chuhkug k si s-kokwod.

20Hemako mihl aꞌahidag

1 Ni amjed hahawa hema ep neid g anghil. Tid ab i hud dahm kahchim amjed k an uꞌukch gyahwi id wehhejed s-juhk wag ch an uꞌukch g chewe hukshchim wainomi. 2K am daha g Nehbig Hujudch d ge Jiawul ch hab chehgig Satan. Tki g anghilan si wulshp 3 k am daꞌich heg eda s-juhk wag k absi yahwidad k ab ep si bidsh. T hab pi ab hu ep woi wuhshani k pi ep wo ha iattogi g hemajkam amhugkammat wo e ai g hemako mihl aꞌahidag. Id at idahm am hi wa ep wo shaꞌi e dagito pi shaꞌi tash.

4 Kuni hahawa ep neid g kokownal dadaikud chhegam mo an dadha. Idam amtki ab ha mah ggewkdag mat d wo uꞌusagakamk. Am ani ep haneid hegam mat e koꞌij no pi am ahgachug hegaiJiosh haꞌichu ahga mo g Jesus am ha tashogid. Idamat pi ab hu shaꞌi has i el g s-ta Ehbidamakam niꞌisg cheposigajkaj ab hu e chechpos e-koka an o e-nohnhoi an. Jiosh at ab ha mah g apꞌedag mat abwo i wuwhamuhkig amjed k amwo i ha wanimedadg hemajkam wehmaj g Christ hemako mihl aꞌahidab. 5-6 Hegam mat wehpeg ab wo i wuwha muhkigamjed at wo si s-hehgigk ch wo si s-ap e tahtkkad chpi am hu gahi ep wo wuwha g muhkig. Jiosh at habwoha juhmat dwopapalk ch dwopiongajk g alidag.Kut heg wehm am wo i ha wanim g hemajkamhemako mihl aꞌahid ab. (5) T wabshaba pi koi abhu uhpam wo i e chechegito hegam mo pi mahchg Jiosh am hugkam mat wo huhug g hemako mihlaꞌahidag.

Mamtsh wo gewito g ge Jiawul7Am i dahm g hemakomihl aꞌahidag, mtki ab wo i

wuhshad g ge Jiawul amjedmamamkuhpch. 8Kutkiam wo him k am ep wo ha iattogi g hemajkam anwehsko jewed dahm. Idam hemajkam at haꞌi habwo e aꞌagad Gog Oꞌodham ch haꞌi hab wo e aꞌagadMagog Oꞌodham. Kut g Jiawul am wo i ha hemapaimat hab wo juh g cheggiadag. Kutki hab sha masmawo muꞌijk mo g oꞌod an shuhdagi bahsho 9 ch amwehskojed wo i e hemapad k an wo e keshwua hawehgaj hegam mo d Jiosh hemajkamga ch am kihJerusalem ch ed. T oi wa g mehi ab wo i huddahm kahchim t amjed k wo ha hugio. 10Mt amjedg ge Jiawul am daꞌich heg eda kahchki mo chumhekid meihim. Do ihda mei kahchki mamt am edaheki hu ha nehnich g s-ta Ehbidamakam ch s-chuIattomkam Haꞌichu i Tashogiddam. Idam atki ab wonako g s-koꞌok tash oidam ch chuhug oidam am iamjed ch chum hekid.

Si oidchkam lodaita11 Ni hahawa ep neid mo g si geꞌe s-toa kownal

daikud am kehk. K ab daha g Jiosh. T g jewed chdahm kahchim heb hu wohp ab amjed k pi hekid epshaꞌi e neid.

12 Kuni ha neid hegam mo d koꞌi ch d nahnko imahs hemajkam. Idam o am gegok wui g kownaldaikud. Kut i e kuhkpiꞌo hegam oꞌohana mo anoꞌohadag g pi ap ha-chuꞌijig. T am ep i e kuhpiꞌohegai oꞌohana mo am eda oꞌohadag g e doꞌibiakamha-chechgig. T g Jiosh ha lodai g koꞌi. 13 Wehsijjat i wuwha ab ge shuhdagi t amjed ch ab hihaꞌinit amjed an wehsko jewed dahm. T g Jiosh ha lodaiheg hekajmo haschu i pi ap has junihim. 14-15Pi o anhu oꞌohanas g ha-chechgig heg eda oꞌohana mo anoꞌohanas g e doꞌibiakam ha-chechgig. Kumt hekajam ha shul heg eda kahchki mo meihim. Id at habwo masmak mo g gokkokam muhkig. T g Jiosh amwo hugio g muhkig k am ep wo hugio amai mo amhaꞌichug g koꞌi.

21Matsh g Jiosh am hab hahawa ep wo juh g wechij

dahm kahchim ch wechij jewed

Page 250: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 21:1 247 REVELATION 22:51Ni hahawa ep neid g si wechij dahm kahchim ch

si wechij jewed. Hegai wehpeg dahm kahchim chwehpeg jewed at wa heb hu hihi. T g ge shuhdagiam wabsh i huhug. 2 K ab i hudunihim g si HekiaS-apꞌekam Kihhim dahm kahchim t amjed. Id atkig Jiosh nahto. K hab e aꞌaga Wechij Jerusalem chsi e nahtokch am wehhejed g Jiosh alidag hab shamasma mat g wo kuntam wo si e nahtokch mat wonam g wo e-kunta.

3Ab o daha g Jiosh e-kownal daikud ab. Kuni kahmo hab kaij, “Idani at g ni-kihdag ia i hud ha wuig hemajkam. Am ant ha wehm wo kihkad. Kut dwo ni-hemajkamgak. Am ant wo ha wehmajk ch dwo ha-Jioshgak 4 ch ab wo i dagiꞌo g ha-ohꞌog ab ha-wuhpui ab. Pi at hedai haha wo muh o pi ap wo etahtkkad o wo shoakad o wo tahtkkad g s-koꞌok. Imat hu hab i e juh g hekiukam.”

5Neh, bo kaij g Jiosh ch amjed hab ep kaij, “Idaniant am hahawa si wechij nahto wehs haꞌichu,” chhab ep kaij ab ni-wui, “An g oꞌohan ihda wohokammani m-ahgid. Wehs hemajkam at ab wo chum s-wohoch,”

6 K hab ep kaij, “E at nahto wehs haꞌichu. Ahniani d alpha ch d omega. Id o hab d ahga mani siwehpeg ia haꞌichug ch si ha oidch ia wabsh wo kiahaꞌichugk. Ntwohamah g pi ha huhugedamdoakaghegammatp hedai wo tatchua habmasmamamtwoha wasibi g tonkkoi g shuhdagi. 7Ab ant ni-wui wo iha gawulkai mat d wo ni-aꞌaligak hegammat hedai igewito g pi apꞌekam. 8Twabshabawo e nehnichmeikahchki ch ed g s-chu ehbidkam ch pi wohochud-dam ch hegam mo loligog ch chum e uꞌuwichud ochum e chechojchud ch ha muꞌadkam ch totonto chs-chu hihoinkam ch s-chu iꞌattomkam ch hegammowabsh g oꞌodham nahtoi ha jijoshchud. Hegai meikahchki o d gokkokam muhkig.”

Mash has mahs hegai wechij Jerusalem9Hema hegam wewaꞌak anghil mat am uꞌapa g si

oidchkam shoꞌigdag at am jiwia ni-wui k hab kaij,“Ab g i hihm. Nt am wo m-chehgi hegam mo dhohnigaj hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch.” 10 Tg Hekia S-apꞌekam Gewkdag ab si i ni-wehmt. Tg anghil am i ni-be k am ni-uꞌapa si uhgk doꞌagdahmk ab i ni-chehgi hegai hekia s-apꞌekam kihhimmo d Wechij Jerusalem. Id o ab hudunihim dahmkahchim t amjed ch d Jiosh nahtoi 11 ch si tonodg Jiosh tonligkaj hab masma mo hegai si s-kehggai tondam hodai mo hab e aꞌaga jasper. 12 Ankihhim wehgaj o hab chuꞌig g uhgk kolhai. K ideda hab chuꞌig g gamai gohk kihkijeg. K g gamaigohk anghil ab ha nuhkud g kihkijeg. An o kihkijegt an hab chuꞌig g ha-chechgig hegam gamai gohkdakam Tutuligo hemajkam. 13 Waik kihkijeg o habchuꞌig an siꞌalig tahgio ch waik an juhpin tahgio chwaik an wakolim tahgio ch waik an hudunig tahgio.14 K ihda kihhim kolhaidag o an hab junis gamaigohk hohodai dahm. K idam ha ab an oꞌohadag gha-chechgig hegam gamai gohk chuhchaij hegai mokahwalkaj ab e chehgidch.

15Hegai anghil mo ab ni-wui neok o g ohla kuin-takud uhs an uꞌukchmat hekaj wo kuint g kihhim chg kolhaidaj ch g kihkijeg. 16K ihda kihhim si s-ap s-chuhchpul ch haꞌas uhgk ch haꞌas chewaj mo heꞌes is-tadani. T g anghil am kuint. K d mihl hetasp siant

(1500) mihya. 17T g anghil am ep kuint g kolhaidag.K d gohk siant gamai chuhdp (216) tad uhgk. 18 Khegai kolhai heg hekaj hab junis hodai mo hab eaꞌaga jasper. K g kihhim d wabsh gai tondam ohla.19 K g shondaj id hekaj hab junis nahnko mahs sis-kehg hohodai. Wehpeg shondaj o d hegai hodaimo hab e aꞌaga jasper. K g gokkokam d hegai mohab e aꞌaga sapphire. K g waikkokam d hegai mohab e aꞌaga agate. K g giꞌikkokam d hegai mo hab eaꞌaga emerald. 20 K g hetaspokam d hegai mo hab eaꞌaga onyx. K g chuhdpokam d hegai mo hab e aꞌagacarnelian. K g wewaꞌakkokam s-oam ch d hegai mohab e aꞌaga quartz. K g gigiꞌikkokam d hegai mo abe aꞌaga beryl. K g humuktokam d hegai mo hab eaꞌaga topaz. K gwehst-mahmhokamd hegaimo habe aꞌaga chalcedony. K g gamai hemako d hegai mohab e aꞌaga turquoise. K g gamai gokkokam d hegaimo hab e aꞌaga amedyst. 21K g gamai gohk kihkijegd hegai hodai mo hab e aꞌaga pearl. Wehsijj hegamkihkijeg o hab junis ab hehemako pearl amjed. K gkahya am kihhim ch ed d wabsh ohla ch am wabshgai tonod hab masma mo g mi-lihda.

22Pi ani shaꞌi hema neid g cheopi. Wehs g kihhimo d wabsh ge cheopi no pi an eda kihdag g Jioshch hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch. 23 Pi o anhu haꞌichug g tash ch mashad. Jiosh o an wehskotonlidch g kihhim heg wehm mo kahwalkaj ab echehgidch g si geꞌe e-gewkdagkaj. 24Hemajkam amjewed dahm at s-ap am wo hihimad id hekaj tonlig.T g kokownal am wo uꞌapa g e-kakaisdag. 25 T gkihkijeg chum hekid ab wabsh wo kuhkpiꞌokask. Piat hekid wo s-chuchkagad. T heg hekaj pi ab hu wo ie kuhkp g kihkijeg. 26 Si s-has hahaꞌichu am wehsjejewed ch ed at am wo uꞌapa g e-kakaisdag. 27 Twabshaba pi am hu wo hiwgidask g s-uam haꞌichu.T pi ab hu wo i wahp g s-chu iꞌattomkam ch hegammo hab junihim g s-ta edam haꞌichu. Hegam at amwo waꞌi wahpkad heg eda kihhimmo g ha-chechgigan oꞌohadag heg edamo g e doꞌibiakam ha-chechgigan oꞌohadag. Id o d oꞌohanaj hegai mo kahwalkaj abe chehgidch.

221T am hahawa ni-chehgi g akimel hegai anghil. K

id ab daꞌiwuni heg amjed kownal daikud mo g Jioshan daha heg wehm mo kahwalkaj ab e chehgidch.K hab d ahga ihda mo g Jiosh ab t-mahkch g piha huhugedam doakag. Shuhdagi o si tohonnodhab masma mo g tondam hodai 2 ch an si eda medg kahya. K g doakag uhs ge aꞌaijed shohshon chan aꞌai kehk ihda akimel ch an babhe hemho wehsmashad ab. K g hahhagaj d ha-kulaniga g nahnkomahs hemajkam wehsko jewed dahm. 3 K pi an huhaꞌichug hegai mo pi hohhoꞌidachud g Jiosh.

Am at wo haꞌichugk g Jiosh kownal daikud. Kutan wo dakad hegai mo kahwalkaj ab e chehgidch.T g piongaj ab wo si has elidad 4 ch wo neidad gwuhioshaj. T g chehgigaj an wo oꞌohadagk ha-kokaab. 5 Pi at dahm ep wo s-chuhugamk nat pi g tonligaꞌai wowuhshanid ab amjed g Jiosh. Kut pi an huwohaꞌichugk g tash. T pi wo e tatchuad g lalampa. T gJiosh hemajkamga am d wo kokownalk chum hekid.

Matsh ep wo jiwia g Jesus jewed dahm

Page 251: ebible.org · Contents MATTHEW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 MARK ...

REVELATION 22:6 248 REVELATION 22:216 K hab hahawa ep kaij g anghil ab ni-wui, “Idam

haꞌichu ahga o woho. Kut wehsijj ab wo chum s-wohoch. Jiosh o wa ab ha mahkch g haꞌichu i e-tashogiddam g Hekia S-apꞌekam Gewkdag mat amwo haꞌichu ha chehgi ch am ep ni-chehani mantam wo em-chehgi hegai mat haschu has wo e juhs-hohtam.” Neh, bo kaij g anghil.

7 K g Jesus hab kaij, “Ab g wo i ni-kaiham. S-hohtam ant wo jiwia. Jiosh at wo wa s-ha hoꞌigeꞌelhegam mat ab wo s-wohog el wehs ihda gam hubaꞌich haꞌichu ahga mo in oꞌohanas.” Neh, bo kaij.

8Kuni ahni Johnwehs kah chwehs neid ihdamaniin oꞌohan id eda oꞌohana. Amowa kehkhegai anghilmo ab ni-wui neok. Nt ab i gei wecho k ab chum sihas elid am i neidok k kaiok ihdawehs. 9Kwabshabahab kaij ab ni-wui, “Pi g am hab e juhni. Dani wabshem-wehm pion ahpim Jiosh haꞌichu i tashogiddamch wehs hegam mo ab s-wohog elid mo haschu anoꞌohadag id eda oꞌohana. Ab g has i elid g Jiosh.”

10K hab ep kaij ab ni-wui, “E o aihimmatwehs amhab wo e juh ihda map neid ch kah ch an oꞌohan. Pig am ehsto.

11 “Pi at hedai wo shaꞌi e nako mas am gawulwo e juh mat hekid wo e ai ihda. Hegam mo d papꞌekam at d wabsh wo pi apꞌekamk. T hegammo ds-apꞌekam am hab wabsh wo i chuꞌigkad ch am habwo wa junihid g s-apꞌekam.”

12 K g Jesus hab kaij, “Ab g wo ni-kaiham. S-hohtamantwo jiwia kwouꞌad g ni-mahkigdagmantabwo i hamahkhi haꞌasmat hedai heꞌes haꞌichu habi juh. 13Ahni ani d alpha ch d omega. Id o hab d ahga‘si wehpegkam ch si oidchkam’ ch hab d ep ahga ‘ishonkam ch i kuhgkam.’ ”

14 Neh, no hig pi woho mat wo si s-ap e tahtkkch pi wo si e el hegai mat g wehschugaj s-kehg wowakonask, Pegih, mt hab wa masma wo si s-ap etahtkk matp gam hu hab wo i e juh g pi ap em-chuꞌijig. Jiosh at ab wo em-mah g apꞌedag mamt abwo koꞌad g bahidaj hegai doakag uhs ch abwo iwahpkolhai kihjeg t ab heg eda Wechij Jerusalem. Kumt

wo si s-hehgigk. 15K wabshaba am jeg ed hab chuꞌighegammo s-uamhaꞌichu habwua ch hegammohabwua g hihoina ch s-totontomkam ch ha muꞌakamch hegam mo jijoshchud g hemajkam haꞌichu ha-nahtoi ch hegammo s-hohhoꞌid g haꞌichu iattogi chhaꞌichu ha iattogid.

16 K hab kaij g Jesus, “Ahni ant am cheha g ni-anghiliga mat am wo em-ahgi ihda wehs ahpimmam am kawod e nanmek ch ab has ni-elid. Ahniani d Davidbad amjedkam ch wepo masma mo g sis-mahs siꞌalig huꞌu.”

17 Hekia S-apꞌekam Gewkdag o ab i ha waid ghemajkam am gai ha wuhshanim hegam mo ab sihas elid g Jesus Christ, Idam o hab kaij, “Ab g wobehꞌi g pi ha huhugedam doakag.”

Kut wehsijj hegam mat ab wo kah ihda at habwaꞌap wo chei, “Ab g wo behꞌi g pi ha huhugedamdoakag.”

Pegih, ab g wo behꞌi wehsijj ahpim mam hedaii tatchua. Bo wa masma am em-wehhejed mo gshonkam shuhdagi am ha wehhejed g tonkkoi.

Mat ia i kuhgi18 S-e g wo nenꞌoidk ahpim mamt ab wo i kah

mamt pi am hu gawul wo juh ihda gam hu baꞌichhaꞌichu ahga mo in hab chuꞌig id eda oꞌohana. Muꞌio haꞌichu in oꞌohadag g shoꞌigdag. Kut id ab wo iwehnad g Jiosh g s-koꞌok em-namkidadagmamtp abhaꞌichu wo i wehnad hegai mo in oꞌohadag. 19 K inoꞌohadag mach apꞌedag matt am wo i wahp Si HekiaS-apꞌekam Kihhim ed k wo huh g bahidag hegai uhsmo ab t-chehgidch g pi ha huhugedam doakag. Twabshaba g Jiosh gm hu hab wo i juh g em-apꞌedagmamtp ahpim haꞌichu gam hu hab wo i juh id amjedoꞌohana.

20Hegai mo am s-mahch ch ahg wehs ihda o habkaij, “Woho o wa. S-hohtam ant ab wo i hih.”

Pegih oi g. Ab g i hihm, t-kownalig Jesus.21T wo wa s-em-hoꞌigeꞌel g t-kownalig Jesus k am

wo em-wehmajk.