Σ H M E PA

Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 • Eτος 6ο • Aρ. φύλλου 328 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy €1,50 (Απλή έκδοση) €2,90 (Βασική) €3,90 (Ενισχυμένη)

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

ΓΡΑΦΟΥΝ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS

ΘΟΡΣΤΕΝ ΦΙΝΚ

Γιατί κέρδισετους ΑΠΟΕΛίστεςΗ δουλειά που έκανε στη Βασι-λεία, το δίκτυο και η εργατικότη-τά του. «Λεφτά υπάρχουν» η σα-φέστατη οδηγία του Π. Πετρίδηστο Γερμανό προπονητή.

ΣΚΑΝΔΑΛΟ

Έτσι λειτουργείτο σύστημαΑυτοί που πάνε κόντρα στο κα-τεστημένο ξέρουν πως θα έχουνδυσκολίες στην ανέλιξή τους.Πληροφορίες από τα ενδότερατης διαιτησίας.

ΑΝΟΡΘΩΣΗ

Ο αδικημένοςΑντρέ ΠάουςΥπό τη σκιά του Φαν Λίουεν, οΟλλανδός προπονητής αναγέν-νησε ποδοσφαιριστές, ανέδειξεταλέντα και παρουσιάζει όμορ-φο ποδόσφαιρο.

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΝΟ ΟΠΕΝ

Τα αστέρια τουτένις στην εκκίνησηΤο πρώτο Γκραν Σλαμ της σεζόναρχίζει στα κορτ της Μελβούρ-νης. Ο Μάρκος Παγδατής θα αν-τιμετωπίσει τον Τεϊμουράζ Γκαμ-πασβίλι στον α΄ γύρο.

Η παραίτηση Γιαννάκη Ομήρου από την ηγεσίατης ΕΔΕΚ αν και για το ευρύ κοινό ήταν έκ-πληξη δεν αιφνιδίασε ως φαίνεται τους πλεί-στους κομματικούς αξιωματούχους. Του-ναντίον, επισφράγισε μάλλον τη σιωπηλήρήξη που είχε δημιουργηθεί μεταξύ τουπροέδρου και μερίδας στελεχών. Μία ρήξημε αφετηρία τις επιλογές σε κομβικά πολιτικά

ζητήματα, που στελέχη του καταλόγιζαν ωςσοβαρά πολιτικά σφάλματα. Για τη διαδοχήΟμήρου επικρατέστεροι φέρονται οι Μ. Σι-ζόπουλος και Γ. Βαρνάβας, χωρίς όμως ναέχουν πει την τελευταία τους λέξη οι Ν. Νι-κολαΐδης και Κ. Μαυρονικόλας. Για την επό-μενη μέρα στην ΕΔΕΚ μιλούν στην «Κ» οιΚ. Ευσταθίου και Ν. Νικολαΐδης. Σελ. 6, 7

Σφάλματα Ομήρου και μνηστήρες Συνεντεύξεις με Κωστή Ευσταθίου και Νίκο Νικολαΐδη

ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΤΕΥΧΟΣ 34 |ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015

Συνταγές στο τζάκι με την παρέα!

ΛΟΥΚΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

Υπό διερεύνηση καύσιμα και γάλα

Στις 21 ανέρχονται οιπεριπτώσεις παραβά-σεων τις οποίες διε-ρευνά η ΕπιτροπήΠροστασίας του Αντα-γωνισμού και αφο-

ρούν, μεταξύ άλλων, αγορές καρτώνπληρωμών, παροχής υπηρεσιών στααεροδρόμια, διανομής εξαρτημάτωναυτοκινήτων, διανομής θαλάσσιουεξοπλισμού, πετρελαιοειδών, συν-δρομητικής τηλεόρασης, όπως επί-σης και ηλεκτρονικών επικοινωνιών.Η πρόεδρος της Επιτροπής, ΛουκίαΧριστοδούλου, εξηγεί στην «Κ» ότι ηπροσοχή στρέφεται επίσης στους το-μείς των καυσίμων και του γάλακτος.Οικονομική, σελ. 4

Η παραίτησητου ΝαπολιτάνοΑστάθεια στην Ιταλία

Στις 14 Ιανουαρίου, λίγους μήνες πρινκλείσει τα 90 του χρόνια, ο Τζόρτζιο Να-πολιτάνο υπέβαλε την παραίτησή τουαπό την προεδρία της Ιταλίας, κλείνονταςμια σταδιοδρομία που τον έφερε απότις ένοπλες κομμουνιστικές αντιστα-σιακές οργανώσεις του Β΄ Παγκοσμίουστο προεδρικό μέγαρο του 2015. Σελ. 22

Το μέγιστοπρόβλημα

Πενήντα ολόκληρα χρόνια τώρα ακού-με για τις εκθέσεις του γ.γ. των Ηνω-μένων Εθνών για το Κυπριακό ή γιατην ανανέωση της θητείας της Ειρη-νευτικής Δύναμης στην Κύπρο. Εκθέ-σεις που ανάλογα με το τι λένε χαρα-κτηρίζονται από την πολιτική ηγεσίαθετικές ή αρνητικές. Μία τέτοια έκθεση,αρνητική για την πλευρά μας, «εισπρά-ξαμε» τις προάλλες για τη θητεία τηςΟΥΝΦΙΚΥΠ, η οποία μάλιστα μπαίνειστη λογική της συγκάλυψης της τουρ-κικής επιθετικότητας (βλ. Μπαρμπα-ρός) σε βάρος της Κυπριακής Δημο-κρατίας διά της τήρησης ίσων απο-στάσεων. Ο Πρόεδρος και σύσσωμηη πολιτική ηγεσία αντέδρασαν σφόδρακαι προέβησαν σε αναλόγου ύφουςδηλώσεις. Κάποιοι θα σπεύσουν στηΝέα Υόρκη κι άλλοι στις Βρυξέλλεςγια να προβούν σε διαβήματα, διότιόντως η κατάσταση είναι καταθλιπτική.Όμως εντός, η πλειοψηφία του κόσμουέχει χάσει κάθε ελπίδα στην ηγεσίακι αυτό είναι το μέγιστο πρόβλημα.

Το φράγκο ταλανίζει και κυπριακά δάνειαΤα πλείστα μη εξυπηρετούμενα

Αναταράξεις από την ανατίμηση του ελ-βετικού φράγκου φαίνεται να προκαλούν-ται στις κυπριακές τράπεζες, οι οποίεςαπό το 2006 και εντεύθεν χορηγούσανδάνεια σε ελβετικό νόμισμα. Μετά τηναπόφαση σοκ της ελβετικής ΚεντρικήςΤράπεζας, αυτό που πρέπει να γίνει εδρά-ζεται στο αν και κατά πόσο τα δάνεια θααποπληρωθούν ή θα καταστούν μη εξυ-πηρετούμενα. Οικονομική , σελ. 5

Βρώμα και στο Σ.Α. Λευκωσίας λέει ο Ελεγκτής Έρευνες σε Λεμεσό-Λάρνακα

Συμβόλαιαμε χαρακτηριστικάπαρόμοια με αυτά στο Συμ-βούλιο Αποχετεύσεων Πάφουέχουν εντοπιστείς κατά τιςέρευνες της Ελεγκτικής Υπη-ρεσίας στο Συμβούλιο Απο-χετεύσεων Λευκωσίας. Ο Οδυσσέας Μιχαη-λίδης σε συνέντευξή του στην «Κ» αποκα-λύπτει ακόμα ότι οι έρευνες έχουν πάει πίσωμια δεκαετία και έχουν επεκταθεί και σε Λε-μεσό και Λάρνακα. Ο γενικός ελεγκτής είναιιδιαίτερα καυστικός με τα φαινόμενα δια-φθοράς και όσους εμπλέκονται. Για τηνέρευνα που του ζητήθηκε από τον Πρόεδροτης Δημοκρατίας αναφορικά με την εμπλοκήτου γραφείου Νίκος Αναστασιάδης για λο-γαριασμό της Ryan Air, λέει ότι αυτή βρί-σκεται σε προχωρημένο στάδιο. Σελ. 11

ΕΥΤΥΧΗΣ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ

Δεν υπάρχεικίνδυνος μονοπωλίουΝομοτελειακή εξέλιξη κρίνει ο αντιπρόεδροςτης Aegean Airlines Ευτύχης Βασιλάκης τη μηβιωσιμότητα των Κυπριακών Αερογραμμών,καθώς καμία εταιρεία με αποκλειστική δρα-στηριότητα στην Κύπρο δεν θα μπορούσε νααναπτυχθεί στο μέγεθος που απαιτείται για ναανταγωνιστεί την ανοιχτή ευρωπαϊκή αγοράστην οποία δραστηριοποιείται. Η επέκτασητης Aegean Airlines στην Κύπρο εντάσσεταιστο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής ανά-πτυξης των περιφερειακών βάσεων της εται-ρείας, ενώ αξιολογεί ως ιδιαίτερα θετική προ-οπτική για την κυπριακή αγορά το γεγονός ότιένας ελληνικός αερομεταφορέας –του οποίουη Κύπρος είναι φυσικός χώρος– μπορεί να δε-σμεύσει μακροχρόνια πόρους. Σελ. 12

Φυσικό αέριο έναντι εδάφουςΔόγμα Αναστασιάδη για έξοδο από τη στενωπό του κυπριακού προβλήματοςΤο διαπραγματευτικό χαρτί του φυσικού αε-ρίου με αντάλλαγμα την επιστροφή εδαφώναποκάλυψε εν μέσω πιέσεων ο Πρόεδροςτης Δημοκρατίας, γεγονός που τον υπο-χρεώνει εκ των πραγμάτων να βάλει στοτραπέζι του διαλόγου το ενεργειακό, συ-ναντώντας έτσι την πάγια επιδίωξη τηςΤουρκίας. Το Δόγμα «φυσικό αέριο έναντιεδάφους», το οποίο στηρίζεται στη λογικήτου πάρε – δώσε στο τελικό στάδιο τωνδιαπραγματεύσεων για το Κυπριακό για

παραχώρηση στους Τουρκοκύπριους με-γαλύτερων ποσοστών από τα έσοδα τουκυπριακού φυσικού αερίου έναντι επιστρο-φής στους Ελληνοκύπριους περισσότερουποσοστού εδαφών καταγράφεται στη δή-

λωση του Προέδρου της 5ης Ιανουαρίου.Η εν λόγω πρόταση κατατέθηκε από τονπερασμένο Νοέμβριο στον Έσπεν ΜπαρθΆιντε και μετέπειτα στο τραπέζι των πα-ρασκηνιακών διαβουλεύσεων μεταξύ Αθή-νας, Άγκυρας, Ην. Εθνών και Λευκωσίας.Η στρατηγική του Προέδρου θα παρέμενεστο παρασκήνιο, αν ο Πρωθυπουργός τηςΤουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου δεν απαι-τούσε τη δημοσιοποίηση της προκειμένουνα μην επανέλθει με νέα NAVTEX. Σελ. 3

Η Ελλάδα ζει στην τελευταίαβδομάδα πριν από τις κρισι-μότερες ίσως εκλογές τηςμεταπολίτευσης με τις εντά-σεις και τα προεκλογικά τερ-τίπια στο απόγειό τους. ΣτηΘράκη όμως, ο προεκλογι-κός αγώνας δεν διεξάγεταιόπως στην υπόλοιπη Ελλά-δα. Πέρα από πολιτικά προ-γράμματα και κομματικέςιδεολογίες οι περισσότεροιυποψήφιοι προσπαθούν νασυσπειρώσουν τους ψηφο-φόρους γύρω από τη θρη-σκεία. Σελ. 18-21

Διαφορετική η πόλωση στη Θράκη

Ο μεγαλοϊδεατισμός του Tαγίπ Ερντογάν

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βαδίζει ανάμεσα σε τιμητική φρουρά ενδεδυμένη με παραδοσιακές στολές, σε ακόμη μία επί-δειξη κιτς και νεοοθωμανικού μεγαλοϊδεατισμού. Αυτή την εβδομάδα, οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ γνώρισαν νέα δοκιμασία, μεαποτέλεσμα το Τελ Αβίβ να αποκαλεί τον Ερντογάν «αντισημίτη τραμπούκο». Σελ. 22, 23

ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣΤο έπνιξαν από καιρού

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥJe suis Charlie αλλά για πόσο;

ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣΧωρίς αμορτισέρ…

ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥΗ μη χρησιμότητα της θλίψης

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥΗ στρατηγική της μιας ημέρας

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣΥπάρχει ελπίδα

ΕΡΑΤΩ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗΠολιτιστική κληρονομιά υπόαπειλή

ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥΗ φάρμα των ζώων

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣΕυχής έργον…

ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΑδιαφορία ή άγνοια κινδύνου;

ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣΤο πολιτικό και το ιστορικό λάθος

<<<<<<<

Η επικείμενη μάχηστα Η.Ε. μετά από το σοκτης Εκθεσης του γ.γ. Σελ. 4

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την εφημερίδα

ψηφιακά στο ipad με μόνο €0,89

01- KATHI -11-1_KATHI NEW 17/01/15 00:31 Page 1

-1,81%

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 8 Ι Α Ν Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Υ 2 0 1 5

X.A.

-1,98% -2,83%

Nasdaq

-1,93%

Nikkei

2,52%

Dax

0,02%

FTSE 100

2,04%

Πετρέλαιο

-2,11%

€ /$

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

EPA

Α Π Ο Ψ Η / Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ

Στις 2 Νοεμβρίου 2008κυκλοφόρησε για πρώ-τη φορά αυτή η εφη-μερίδα. «Καθημερινή»,μεν, εβδομαδιαία δε.Το οικονομικό φύλλο

έτρεξε με κύριο θέμα του την προ-ειδοποίηση πως η Κύπρος βρίσκεταιστα πρόθυρα κρίσης, με κεντρική,θυμάμαι, φωτογραφία, ένα γραφικόμε τις εκτιμήσεις για το 2009. Ταπρώτα φύλλα ξεκίνησαν σε ένα με-σοπάτωμα –ατελιέ, αίθουσα σύντα-ξης, διόρθωση και marketing μαζί–που γέμιζε καπνιά από την καφετέριαστο ισόγειο, όποτε είχε παραγγελίαγια σάντουιτς. Σήμερα το σαλονάκιτης φιγουράρει Macallan και κόκκινεςπολυθρόνες. Μπορεί να έχει δια-ψεύσει τη μετά βεβαιότητας εκτί-μηση πως δεν θα άντεχε ως το τέλοςτου 2009, φτάνοντας σήμερα σε ση-μείο να επεκτείνεται και να ηγείταιστον ηλεκτρονικό τύπο, αλλά αυτόδεν είναι το μεγαλύτερο επίτευγματης εφημερίδας στα έξι και πλέονχρόνια της. Ούτε μεγαλύτερο επί-τευγμα σήμερα είναι το τάδε πρω-τοσέλιδο ή κάποια από τις πολλέςειδήσεις που έβγαλε πρώτη η εφη-μερίδα. Κυριότερο επίτευγμα δενείναι ούτε και οι πολλές ως σήμεραπεριπτώσεις που επηρέασε –προς

το καλύτερο, πιστεύουμε– τις σκέψειςκαι κινήσεις των ηγετών του τόπου.

Το κυριότερο επίτευγμα –κι αυτόπου θέλει η Καθημερινή να κρατή-σει– είναι πως δεν έβαλε ποτέ αναρ-τήσεις. Δεν πέρασε ποτέ στην άνεσητου καταξιωμένου μέσου και διατή-ρησε τον ρομαντισμό εκείνον που,από μόνος του, έγραφε τα θέματατου πρώτου τεύχους του Νιόβρη το2008: «Στις επιχειρήσεις διακρίνεταιήδη η κρίση», έλεγε το πρώτο πρω-τοσέλιδο του οικονομικού φύλλου,με υπότιτλο πως πλέον ο ρόλος τουκράτους θα είναι κρίσιμης σημασίας.

Η πορεία στα πρώτα έξι χρόνιατης εφημερίδας ήταν δύσκολη. Δέ-χτηκε τον ρόλο ενός μέσου μαζικήςεπικοινωνίας που γράφει τα πράγ-ματα όπως τα βλέπει το ίδιο – όχι«σωστά», και όχι πάντα «δίκαια»,αλλά πάντοτε με ειλικρίνεια. Εννοείαυτό που γράφει και παραξένεψεπολλούς κατά καιρούς που έψαχνανπού το πάει η Καθημερινή, ποιονθέλει να εξυπηρετήσει ή ποιο συμ-φέρον και διαφήμιση καθοδηγεί ταρεπορτάζ και τις αναλύσεις. Η απάν-τηση ήταν πάντα η ίδια. Η Καθημε-ρινή γράφει τα πράγματα όπως ταβλέπει. Λάθη έγιναν, παρά τις προ-σπάθειες να τα αποφύγουμε. Θα γί-νουν κι άλλα. Τα mea culpa γράφτη-

καν, κι αυτά, ιδίως στο οικονομικόφύλλο που δεν κατάφερε να διακρίνειέγκαιρα ορισμένα από τα προβλή-ματα –όπως εκείνα που σοβούσανστην Τράπεζα Κύπρου ή στην Πά-φο– πριν αυτά «σκάσουν». Αυτόόμως που υπήρχε πάντα είναι ηαπουσία κρυφών σκοπιμοτήτων, γι’αυτό και όσοι προσπαθούν να ερ-μηνεύσουν τα κίνητρα των γραφό-μενων αυτού του μέσου, πέφτουνπάντα έξω.

Το φύλλο αυτό επιμένει στην ανάγ-κη της ανανέωσης και της μεταρ-ρύθμισης. Σήμερα έχει την ευκαιρίανα ανανεωθεί το ίδιο και να προχω-ρήσει με νέα διάθεση στις επόμενεςπροκλήσεις. Η υπόσχεση που βλέπεικανείς είναι πως η εφημερίδα θαβιώσει το δικό της φρεσκάρισμα και

τη δική της «μεταρρύθμιση». Αυτόόμως που δεν θα αλλάξει είναι τοπιο βασικό – το στοιχείο εκείνο πουαποτελεί και το κυριότερο επίτευγματου μέσου: Δεν θα βάλει αμορτισέρ.Θα συνεχίσει να λέει τα πράματαόπως τα βλέπει, να γράφει την αλή-θεια όπως αυτή φαίνεται από τηδική της οπτική γωνιά και να μηνπαραμυθιάζει τον αναγνώστη μετην ψευδαίσθηση πως μπορεί κά-ποιος να γράψει την απόλυτη αλή-θεια. Σε μια εποχή αποστροφής καιαπαξίωσης, η οποία δικαίως επηρε-άζει και τη δική μας δουλειά, αυτόπου μένει είναι η ειλικρίνεια. Κι αυτόείναι ασύγκριτα πιο σημαντικό απότο να έχει κανείς «δίκαιο» ή να«στρογγυλεύει» τα λόγια του για ναμην υπάρχουν παραπονούμενοι. Ανυπάρχει κάτι που θα δικαιούνται οιαναγνώστες της Καθημερινής νααπαιτούν πιο έντονα, είναι να γίνειαυτό το έντυπο ακόμα πιο καυστικό,ακόμα πιο ενοχλητικό. Εκτιμώ πωςαυτό θα γίνει, συνεχίζοντας ταυτό-χρονα και την εξωστρέφεια και τηνπαρακολούθηση του κόσμου πέρααπό τις ακτές της μικρής μας χώρας,την οποία επιχείρησε συνειδητά ναενισχύσει αυτή η εφημερίδα σταπρώτα της έξι χρόνια.

Ο Μαξ Βέμπερ τόνιζε σε διάλεξή

του, λίγο μετά την οδυνηρή συνθήκητων Βερσαλλιών, ότι τίποτε δεν είναιπιο συγκινητικό και πιο βαθειά αν-θρώπινο από ένα άνθρωπο που ασχο-λείται με τα κοινά και, λαμβάνονταςμία θέση δηλώνει: «Εδώ στέκω καιδεν μπορώ να κάνω αλλιώς». Διότι,στο τέλος της ημέρας, στον δρόμοτων κοινών, «δεν είναι δόξα, δενείναι τα λεφτά», κατά το άσμα, (αυτάεξάλλου καταλήγουν σε ελάχιστους)αλλά η ελπίδα πως, θα μπορεί ο κα-θένας να κρίνει τον εαυτό του ωςδίκαιο, ακέραιο και ειλικρινή. Αυτόδεν είναι εύκολο στον κόσμο πουζούμε. Η Καθημερινή, στελεχωμένηαπό αύριο με 100% νέο προσωπικόσε σχέση με εκείνο της πρώτης τηςέκδοσης το 2008, δεν θα αλλάξειαυτή την προσπάθεια.

Οι μεγάλοι πολιτισμοί, αλλά καιοι μικρές αλλαγές στα κοινά, δενκτίζονται από αυτούς που απαξιούν,αλλά από όσους –συνήθως αφανείςκαι άσημους– αποφασίζουν να ασχο-ληθούν, να βγουν στον δρόμο, ναλερωθούν. Εκεί, ακριβώς, στον δρόμοχωρίς «αναρτήσεις», δίνεται η μεγάλημάχη για να αρχίσει η εξυγίανση,όχι μόνο της πολιτικής αλλά και τωνΜΜΕ – όχι μόνο των ΜΜΕ αλλά καιτης κοινωνίας.

Ο Θερβάντες πίστευε ότι η μεγα-

λύτερη του συμβολή στον ανθρώπινοπολιτισμό, ήταν το χέρι που έχασεστη ναυμαχία της Ναυπάκτου. Στηνεπιτύμβια στήλη του Αισχύλου κα-ταγράφηκε μόνο η ιδιότητα του ωςθαρραλέου Οπλίτη που πολέμησεστον Μαραθώνα ανάμεσα σε άλλους.Η λοιπή τους συμβολή για τα κοινά,ήταν δευτερεύουσας σημασίας. Ξε-χώριζαν –στο δικό τους μυαλό– μόνοδιότι έκαναν το καθήκον τους.

Οι οπλίτες αυτού του εντύπουυποσχέθηκαν με τον ρόλο που ανέ-λαβαν, να συνεχίσουν πιο έντονα,πιο δυναμικά, και ελπίζω με περισ-σότερη επιτυχία, τον ρόλο τους. Καιο γράφων ελπίζει πως και ο ίδιος θαγίνει σύντομα αντικείμενο της ενο-χλητικής τους στάσης, η οποία, όσοείναι δίκαιη, θα είναι μεν εκνευρι-στική, θα είναι δε χρήσιμη για τοντόπο.

Καλή επιτυχία και καλή δύναμησε όλους.

Επίσης, πρέπει να προχωρήσειένα σοβαρό ΓεΣΥ (επιτέλους) και ναεκπονηθεί ΜΔΠ. Και τα λεφτά απότο γκάζι, να μείνουν εκτός προϋπο-λογισμού.

Χωρίς αμορτισέρ...

Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy

www.fortheisland.wordpress.com

www.pwc.com.cy

ΜΠΙΛ ΑΚΜΑΝ

Ενας ιδιόμορφοςκαι ακτιβιστήςμεγαλοεπενδυτήςΣελ. 10

X.A.K.

-0,7%

Η απρόσμενη ανατίμηση της τιμήςτου ελβετικού φράγκου και της εκτό-ξευσής του στην ισοτιμία με το ευρώμετά από την απόφαση-κεραυνότης Κεντρικής Τράπεζας στην Ελ-βετία, φέρνουν αναταράξεις και στιςκυπριακές τράπεζες αλλά και στουςεν Κύπρω δανειολήπτες. Όπως καιστην υπόλοιπη Ευρώπη αυτή τηνώρα έτσι και στη χώρα μας, οι αν-

τιδράσεις που υπάρχουν είναι σφο-δρές κυρίως από τους δανειολήπτεςεφόσον από το 2006 και μετά οι τρά-πεζες πρόσφεραν στεγαστικά δάνειασε νοικοκυριά και επιχειρήσεις μεελβετικό φράγκο. Ποιοι επηρεάζον-ται και ποιο το άνοιγμα των τραπε-ζών σε δάνεια με αυτό το νόμισμακαι ποιοι οι κίνδυνοι από εδώ καιπέρα; Σελ. 5, 11

Σε αδιέξοδο οι Κύπριοιδανειολήπτεςλόγω φράγκουΠώς επηρεάζονται οι εγχώριες τράπεζες

Εξακολουθούν να μηναγοράζουν οι ΚύπριοιΜειωμένες, παρά τη νέα επιτοκιακή πολιτι-κή των τραπεζών, οι αγορές ακινήτων απόΚύπριους. Διαπιστώνεται, ωστόσο, άνοδοςτων ξένων επενδύσεων. Σελ. 12

ΛΟΥΚIΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟYΛΟΥ

Σωρεία παραβάσεωνεξετάζει η ΕΠΑ

Αρκετές υποθέσεις που αφορούν παραβά-σεις στους τομείς των καυσίμων, των καρ-τών πληρωμής, των αεροδρομίων και τωντηλεπικοινωνιών διερευνά η ΕπιτροπήΠροστασίας του Ανταγωνισμού, αναφέρεισε συνέντευξή της στην «Κ» πρόεδρος τηςΕΠΑ Λουκία Χριστοδούλου. Σελ. 4

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ελκυστικό το κυπριακόομόλογο στα hedge fundsΑρκετά καλές είναι οι πιθανότητες της Κύ-πρου να βγει από μόνη της στις αγορές,αφού το κυπριακό ομόλογο είναι από ταπλέον αρεστά στα επενδυτικά ταμεία. Σελ. 3

ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ

Με θετικό πρόσημοέκλεισε το 2014Παρόλο που ο Δεκέμβριος αποτέλεσε θε-τικό μήνα για την αγορά, εντούτοις οι αγο-ρές των Κυπρίων μέσω καρτών παρουσία-σαν μείωση σε σχέση με το 2013. Σελ. 6

<<<<<<<

Το μεγαλύτερο επίτευγ-μα γιγάντων, όπως ο Αισχύλος ή ο Θερβάν-τες, ήταν πως έκαναν το καθήκον τους. Η Καθημερινή συνεχίζει να τηρεί την υπόσχεση.

Την πλάστιγγα υπέρ των ισχυρών ομάδων γέρνει το μεγάλο οικονομικό χάσμα από πλευράςπροϋπολογισμού που υπάρχει μεταξύ των ομάδων του παγκοσμίου πρωταθλήματος της Formula 1. Ημείωση του τηλεοπτικού ενδιαφέροντος, την οποία καταδεικνύουν οι αριθμοί τηλεθέασης οφείλεταιστην τακτική της μονοπώλησης των αγώνων, που ακολουθούν οι ομάδες. Ο «υπόγειος» κόσμος τωνοικονομικών δεδομένων απασχόλησε τα ευρωπαϊκά όργανα όπως είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού, τηνώρα που το οικονομικά πλούσιο παρελθόν του βασιλιά των μηχανοκίνητων σπορ φαίνεται να δύει. Σελ.7

Προς τη δύση τους οι προϋπολογισμοί της F1

Αίτηση στην Τράπεζα της Ελλάδοςγια χορήγηση έκτακτης ρευστότηταςμέσω ELA υπέβαλαν Alpha Bank καιη Eurobank. Aνάλογη κίνηση ανα-μένεται και από δύο άλλες συστη-μικές τράπεζες της χώρας, για ναέχουν διαθέσιμες εναλλακτικές πηγέςχρηματοδότησης, καθώς σύμφωναμε τις εκτιμήσεις είναι πιθανό νασυνεχιστεί η αβεβαιότητα και μετά

τις εκλογές. Μέχρι στιγμής καμίατράπεζα δεν έχει κάνει χρήση τουΕLA δεδομένου και του γεγονότοςότι η ενεργοποίηση του μηχανισμούαπαιτεί αρκετές μέρες. Στις βασικέςαιτίες περιορισμού της ρευστότηταςσημειώνονται η μείωση των κατα-θέσεων, οι εκδόσεις έντοκων γραμ-ματίων του Δημοσίου και η μη ανα-νέωση των συναλλαγών. Σελ. 9

Η πολιτική αβεβαιότηταοδήγησε σε έκτακτο ELA

01-OIKONOMIA NEW_Master_cy 16/01/15 21:54 Page 1

ΖΩΗΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ • ΕΠΙΣΤΗΜΗ • ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

K Y Ρ I A K H 1 8 Ι Α Ν Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ 2 0 1 5

Του ΣΠΥΡΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Το «Hara Kiri» (ξεκίνησε να κυκλο-φορεί το 1960, μακρινός συγγενήςτου οποίου ήταν η δική μας «Βαβέλ»)υπήρξε ένα εμβληματικό γαλλικόπεριοδικό, ανατρεπτικό, βλάσφημοκαι αθυρόστομο. Η σάτιρά του δενγνώριζε όρια, δεν γνώριζε συμβάσεις.Δεν σεβόταν τίποτα, παρά μόνοντην ελευθερία του λόγου, την από-λυτη ελευθερία του λόγου. Βαθύταταπολιτικό, έριχνε τις αιχμές του παν-τού, σε θεούς και δαίμονες, χωρίςδιακρίσεις. Σε εκείνες τις σελίδεςφιλοξενήθηκαν κόμικς κάποιων απότους πιο σημαντικούς Γάλλους δη-μιουργούς, όπως ο Reiser, ο Moebius,

ο Cabu, ο Wolinski. Ηταν σκίτσαάκομψα, κακόγουστα, βρώμικα, ανα-τρεπτικά, προκλητικά, λάγνα, πρό-στυχα, μαύρα, σκληρά, πίσω απότο χιούμορ κρυβόταν η οδύνη, τακοινωνικοπολιτικά αδιέξοδα, η θλί-ψη. Ηταν πένες που έζησαν έντονατον Μάη του ’68 και που δεν έπαψαννα κουβαλούν εκείνο το πνεύμα,πένες που πήραν συγκεκριμένη θέ-ση, πένες σαν λεπίδες. Το 1970, τοHara Kiri απαγορεύτηκε όταν σάρ-κασε τον θάνατο του Σαρλ ντε Γκωλκαι στη θέση του ξεφύτρωσε το Ch-arlie Hebdo – το όνομά του δεν πα-ραπέμπει μόνο στον κεντρικό ήρωατων «Peanuts» Charlie Brown, αλλάκαι στον Ντε Γκωλ.

Τα χρόνια πέρασαν και νέα φουρ-νιά από ταλαντούχους, τολμηρούςκαι αυθάδεις σχεδιαστές, όπως οιCharb και Tignus, ένωσαν τις πένεςτους με τους παλαιότερους, για ένα

περιοδικό που εγκιβώτιζε ριζοσπα-στικές, φιλελεύθερες ιδέες. Ενα πε-ριοδικό που ενοχλούσε… Τα δρα-ματικά γεγονότα της 7ης Ιανουα-ρίου είναι πλέον γνωστά.

Για τα πρόσφατα δραματικά γε-γονότα, για τον Wolinski (τον πιογνωστό στο ελληνικό κοινό απότους νεκρούς) και την παρέα του,για εκείνη τη γενιά των σκιτσογρά-

φων, για τα όσα πρέσβευαν, για τηγνωριμία τους με αυτούς, μιλούντρεις από τους σημαντικότερουςεγχώριους κομίστες και σκιτσογρά-φους.

«Για μας ήταν δάσκαλοι αλλά και πατέρες μας»Ελληνες κομίστες μιλούν για την επαφή μετην τέχνη των άτυχων Γάλλων δημιουργών

Ο Cabu, θύμα της επίθεσης, και ένας από τους πιο σημαντικούς Γάλλους σκιτσογράφους και κομίστες, όπως ο Reiser, ο Moebius, ο Charb, ο Wolinski.

Του ΣΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ

Τα έκτακτα δελτία ειδήσεων τον βρή-καν στο τηλέφωνο να δέχεται τιςκαθιερωμένες ευχές της ονομαστικήςτου εορτής. Εβλεπε ότι κάτι είχε συμ-βεί στο Παρίσι, αλλά ο νους του δενπήγε μέχρι εκεί. Οταν αργότερα έμα-θε ότι ανάμεσα στα θύματα του μα-κελειού στο σατιρικό περιοδικό Ch-arlie Hebdo ήταν ο Ζορζ Βολίνσκι,ο ερασιτέχνης γελοιογράφος ΓιάννηςΓερούλιας ξεκρέμασε από τον τοίχοτου γραφείου του μια κορνίζα με έναπαλιό σκίτσο αφιερωμένο στον ίδιομε την υπογραφή του παλιού του φί-λου. «Ακόμη δεν μπορώ να πιστέψωαυτό που έγινε. Δεν το έχω συνει-δητοποιήσει. Είμαι προβληματισμέ-νος και οργισμένος», μας λέει.

Η σχέση του με τον Ζορζ Βολίνσκιήταν από εκείνες που αρχίζουν απόμια μικρή αφορμή και διαπνέονταιαπό μια αίσθηση αμοιβαίας εκτίμη-σης στο διηνεκές του χρόνου. Στηδεκαετία του ’80 ο Βολίνσκι ήτανήδη γνωστός από τις γελοιογραφίεςτου στο περιοδικό Charlie Hebdoκαι τις συνεργασίες του με τον γαλ-λικό Τύπο, ενώ εκείνη την εποχή ηΕλλάδα τον γνώρισε κυρίως μέσααπό το περιοδικό Βαβέλ και από ταβιβλία του που κυκλοφορούσαν απότις εκδόσεις Ροές («Ανοιχτή επιστολήστη γυναίκα μου» και «Σκέψεις»).Ενας από τους πιο μεγάλους θαυ-μαστές του έργου του και εραστήςτης γελοιογραφίας ήταν και ο τότε23χρονος Γιάννης Γερούλιας απότη Λιβαδειά. «Τα σκίτσα του έχουνσημαδέψει τη νεότητά μου. Το γαλ-λικό χιούμορ είναι πολύ διαφορετικόαπό το δικό μας, αλλά ένιωθα ότιμου ταιριάζει», σημειώνει. Το 1989,σε ένα πρόχειρα στημένο στούντιοενός τοπικού ραδιοφώνου της πε-ριοχής, έκανε ένα τρίωρο αφιέρωμαστο έργο του Βολίνσκι με έναν φίλοτου δημοσιογράφο. «Το αφιέρωμαείχε μεγάλη επιτυχία. Μιλούσαμεγια τα σκίτσα του, για τη σκέψη του,τα βιβλία του και είχαμε πολλά τη-λεφωνήματα από τους ακροατές».Αμέσως μετά έγραψε στον Βολίνσκιμέσω του εκδοτικού του οίκου. «Δεν

περίμενα φυσικά κάποια ανταπό-κριση. Κι όμως, η απάντηση ήρθελίγους μήνες μετά με ένα σκίτσο».Το πενάκι του Ζορζ Βολίνσκι είχε δη-μιουργήσει έναν «Γιάννη» ξενυχτι-σμένο από τα μπουζούκια, να απο-λαμβάνει ούζο και μεζέδες σε μιαηλιόλουστη ακρογιαλιά και να έχειαπέναντί του μια καλλίγραμμη συν-τροφιά. «Ονειρεύομαι να πάρω τοπρωινό μου με τον Γιάννη», σημειώνειο Βολίνσκι υπονοώντας με το σαρ-καστικό του χιούμορ την εικόνα πουείχαν τότε οι Γάλλοι για την Ελλάδα,όπως μας λέει ο κ. Γερούλιας.

Τα επόμενα χρόνια οι δύο άντρεςαντάλλασσαν επιστολές και ευχε-τήριες κάρτες μέχρι τη διά ζώσης

γνωριμία τους σχεδόν 15 χρόνιαμετά την πρώτη τους επαφή. Στομεταξύ, στα μέσα της δεκαετίας του’90 ο Γιάννης Γερούλιας διοργάνωσεστο χωριό Λαφύστι την πρώτη Πα-νελλήνια Εκθεση Ερασιτεχνών Γε-λοιογράφων που πέρυσι έκλεισε τα18 της χρόνια. «Τα μέσα που είχαμεήταν πενιχρά και για τα πρώτα τρίαχρόνια οι κατάλογοι της έκθεσηςήταν διπλωμένα φύλλα Α4, δεμέναμε συρραπτικό. Είχαμε το “θράσος”να τα στέλνουμε και στο εξωτερικόαλλά υπήρχε θετική ανταπόκριση»,σημειώνει. Το 2001 η έκθεση αποκτάδιεθνή χαρακτήρα και το Λαφύστιεδραιώνεται ως το «χωριό της γε-λοιογραφίας», ενώ λίγα χρόνια αρ-γότερα ιδρύθηκε το πρώτο ΜουσείοΓελοιογραφίας. Η συνεργασία με

τους Γάλλους γελοιογράφους δενάργησε να έρθει και το 2006 ο Γιάν-νης Γερούλιας ταξίδεψε για το διεθνέςφεστιβάλ γελοιογραφίας που διορ-γανώνεται κάθε χρόνο στη γαλλικήπόλη Saint Just Le Martel. «Εκεί βρε-θήκαμε για πρώτη φορά από κοντάμε τον Βολίνσκι. Ημασταν σε έναμεγάλο τραπέζι με γελοιογράφουςαπό όλο τον κόσμο. Τον θυμάμαιχαμογελαστό και εγκάρδιο να μιλάμεγια τη γελοιογραφία και την Ελλάδα.Είχε ένα ιδιαίτερο χιούμορ», τονίζει.Το 2011 η έκθεση στο Λαφύστι ήταναφιερωμένη στη γαλλική γελοιογρα-φία και βέβαια δεν μπορούσε να λεί-πει ένα έργο του Βολίνσκι, ένα αν-τιπολεμικό σκίτσο που σατίριζε τηγαλλική βιομηχανία όπλων με τιςφράσεις «Η Γαλλία εξοπλίζει τον κό-σμο. Αυτό είναι το Παρίσι». «Αυτόπου αρέσει στη γελοιογραφία δενείναι μόνο το εικαστικό κομμάτι,αλλά οι ιδέες μέσα στο συννεφάκι.Τα βιβλία με τα σκίτσα του Βολίνσκιήταν σαν βιβλία της σύγχρονης πο-λιτικής ιστορίας για μένα. Πέρα απότο χιούμορ για τις σχέσεις των δύοφύλων η σάτιρά του ήταν κυρίωςπολιτική», τονίζει. Η επαφή τουςδεν σταμάτησε τα επόμενα χρόνια.Σκίτσα, λευκώματα και κατάλογοιαπό τις εκθέσεις του Λαφυστίου τα-ξίδευαν κατά καιρούς στη Γαλλία.Μια πρόσφατη αλλαγή διεύθυνσηςτου διάσημου γελοιογράφου επέ-στρεψε την τελευταία αποστολή. ΟΓιάννης Γερούλιας, άνθρωπος τηςεπιστολής και του τηλεφώνου όπωςμας λέει, είχε πάντα στον νου τουνα επικοινωνήσει ξανά με τον παλιότου γνώριμο, αλλά δυστυχώς ο άδικοςχαμός του Βολίνσκι έβαλε ένα από-τομο τέλος σ’ αυτά τα σχέδια. Τικρατάει από τον Βολίνσκι, εκτόςαπό το αγαπημένο του σκίτσο; Μιαφράση από το βιβλίο του «Σκέψεις»του 1989 (εκδ. Ροές): «Οι φτωχοί τωνφτωχών χωρών είναι πιο φτωχοίαπό τους φτωχούς των πλούσιωνχωρών. Αλλά οι πλούσιοι των φτωχώνχωρών είναι πιο πλούσιοι από τουςπλούσιους των πλούσιων χωρών».Το σκίτσο μπήκε ξανά στο κάδροτων αναμνήσεων.

Ενα παλιό σκίτσο του Βολίνσκιαπό το κάδρο των αναμνήσεων

Καταρχήν το έγκλημα στο Παρίσιείναι από μόνο του συγκλονιστικό.Για μας τους σκιτσογράφους γιαέναν επιπλέον λόγο: Δολοφονή-θηκαν συνάδελφοί μας με το έργοτων οποίων μεγαλώσαμε και επη-ρεαστήκαμε. Ανήκω στη γενιά σκι-τσογράφων που ξεκίνησε να δου-λεύει αρχές της δεκαετίας του ’80.Αν και υπήρχαν περιοδικά πουπροετοίμασαν το έδαφος όπως το«Μαμούθ» και η «Κολούμπρα», ηέκδοση της «Βαβέλ» το 1981 ήταναυτή που τάραξε τα νερά. Εκεί καιαργότερα και στο «Παραπέντε»γνωρίσαμε τη γαλλική σχολή τηςσάτιρας, άμεσα επηρεασμένης απότον γαλλικό Μάη.

Στο στόχαστρό της περιλάμβανετα πάντα, χωρίς στεγανά ανάμεσάτους, όπως την πολιτική, το σεξ,τη θρησκεία κ.λπ. χωρίς να υπάρ-χουν θέματα-ταμπού, και μ’ έναν

τρόπο που στην Ελλάδα ήταν αδια-νόητος – και γιατί δεν προϋπήρχεκαι γιατί επέκτεινε τα όρια της σά-τιρας στην επικράτεια του «ασε-βούς», «ανήθικου», «ακραίου» κ.λπ.

Μου έκανε από τότε εντύπωσησε σκιτσογράφους όπως ο Wolinskiκαι ο Reiser η αντίθεση ανάμεσαστη δύναμη της λεζάντας ή των δια-λόγων, αν ήταν κόμικς, και την απλό-τητα, το χειρονομιακό χωρίς φιορι-τούρες, ελλειπτικό, σχεδόν ναΐφαλλά γεμάτο εκφραστικότητα σκίτσο.Το χτύπημα στο Charlie Hebdoείναι χτύπημα στην ελευθερία τουλόγου στην καρδιά της χώρας πουκατακτήθηκε. Ταυτόχρονα στοχεύειστην καλλιέργεια του φόβου πουπαραλύει κάθε διάθεση αμφισβή-τησης προς κάθε Αυθεντία, Εξουσία,Δόγμα και Προκατάληψη. Και μετη μισαλλοδοξία που, παράλληλα,ενσπείρει είναι βούτυρο στο ψωμί

του φασισμού που σηκώνει κεφάλιστην Ευρώπη. Το έγκλημα στο Πα-ρίσι δεν αντιπαραθέτει τον Δυτικόκόσμο με το Ισλάμ, αλλά τον απλόάνθρωπο που όπου γης, διεκδικείβασικά δικαιώματα και ελευθερίεςπου την εποχή που ζούμε ισοπε-δώνονται και από την άλλη τη γε-μάτη επιθετικότητα «θρησκεία»των αγορών, τον φασισμό και, συμ-πληρωματικά μ’ αυτά, τους ακραίουςτζιχαντιστές που όλοι τους μετέρ-χονται τον φόβο, τη μισαλλοδοξία,την καταστολή, τη βλακεία και τονφανατισμό για να κάμψουν κάθεπνεύμα αντίστασης.

Για μας τους σκιτσογράφους ηκαλύτερη απάντηση στο τρομο-κρατικό χτύπημα είναι να διεκδι-κήσουμε σαν οξυγόνο το πνεύματης σάτιρας που με το αίμα τουπλήρωσε το προσωπικό του CharlieHebdo.

«Κρατάμε το οξυγόνο τους»Πέτρος Ζερβός

Το Charlie Hebdo ήταν μια βαλίτσα.Μια βαλίτσα ταλαιπωρημένη απ’τα χρόνια, που κουβαλούσε όμωςμέσα της αρκετές από τις ιδέεςκαι τα όνειρα του Μάη του ’68.Ο,τι έχει απομείνει δηλαδή απόμια εποχή που οι άνθρωποι είχανκηρύξει τον πόλεμο ενάντια στηνυποκρισία, στις κοινωνικές συμ-βάσεις και στον συντηρητισμό.Μια βαλίτσα γεμάτη σκίτσα πουθύμιζαν αυτοσαρκαστικά –όπωςέκανε ο Wolinski– πως η ανθρω-πότητα έκανε τότε την εξέγερσήτης απέναντι σε αυτό που έμελλενα ξαναγίνει στη συνέχεια: μιακοινωνία γεμάτη υποκρισία, κοι-νωνικές συμβάσεις και συντηρη-τισμό. Ομως το ότι υπήρχε και επι-βίωνε ακόμη και σήμερα αποτε-λούσε μια ελπιδοφόρα ένδειξη γιατη συνέχεια. Για τις μάχες πουέχουν να δοθούν για την ελευθερίατου λόγου και τα ανθρώπινα δι-καιώματα.

Να πούμε όμως και κάτι που μαςαφορά. Η γενιά του Wolinski, δη-

λαδήο Edika, o Gotlib, o Reiser, o Sempe, αλλά και τόσοι ακόμα σε Ευ-ρώπη και Αμερική, αφού μιλάμε γιαμια παγκοσμιοποιημένη τέχνη (Al-tan, Crepax, Feiffer, Munoz, Crumb,Quino...), αποτύπωσαν μέσα σταανατρεπτικά τους σκίτσα μιαν άλλη,πιο επιθυμητή, ανθρωπότητα. Με

χιούμορ, με φαντασία, με διάθεσηνα σχολιάσουν οτιδήποτε στραβόυπάρχει στις σύγχρονες κοινωνίες.Ετούτα τα σκίτσα αποτέλεσαν καιτην αφετηρία και για τα σύγχροναελληνικά κόμικς στη μεταπολίτευση.Οταν άνθρωποι που σπούδαζανστην Ευρώπη και είχαν γνωρίσειαπό πρώτο χέρι την αφρόκρεματων εναλλακτικών κόμικς άνοιξανεπιστρέφοντας περιοδικά, όπως η«Κολούμπρα», το «Μαμούθ», η «Βα-βέλ», το «Παραπέντε» και τόσα ματόσα ακόμα. Στις σελίδες τους μαςπρωτοσυστήθηκε ο Wolinski και ητρελοπαρέα του. Σε αυτές τις σελίδεςπροσπάθησε και πρώτη φουρνιάΕλλήνων δημιουργών κόμικς ναφτιάξει παρόμοιες με αυτούς ιστο-ριούλες. Να σκαρώσει τα δικά τηςκόμικς.

Ετσι, για μας ο Wolinski και ηπαρέα του δεν είναι απλά ένα θύματρομοκρατικής μισαλλοδοξίας. Είναι,όπως καταλαβαίνετε, κάτι πολύ πα-ραπάνω. Είναι δάσκαλός μας καιπατέρας μας.

«Μια βαλίτσα με όνειρα»Soloup

Ο Charb, ένα από τα θύματα τηςεπίθεσης, με την Charlie Hebdoστα χέρια του.

01-TEXNES NEW_Master_cy 16/01/15 14:51 Page 1