Download - UTQ online e-Training Course - s Blog1.1 ทฤษฎ พ ฒนาการทางสต ป ญญาของเพ ยเจท ส าน กงานเลขาธ การสภาการศ

รหส UTQ-2135: การจดการเรยนรท เนนผเรยนเปนส าคญ:การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา 18

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course ใบความรท 1

เรอง “แนวคดพนฐานและความส าคญของรปแบบกระบวนการแกปญหา”

โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบ ภายใตปฏบตการไทยเขมแขง (Upgrading Teacher Qualification Through the Whole System: UTQ)

1. แนวคดทฤษฎทเกยวของกบการแกปญหา การจดกระบวนการเรยนรดวยวธการแกปญหามพนฐานมาจากวธการเครทส (Socratic Method) ในสมยกรกตอนตน และไดรบการขยายผลตามแนวคดของนกจตวทยา ทฤษฎการเรยนรกลมพทธนยม (Cognitive Psychology) ในปจจบน เชน แนวคดการสอน แกปญหาในชนเรยนของดวอ (Dewey) แนวคดเรองการสรางความร (Constructivism) ของเพยเจท (Piaget) ไวกอตสก (Vyecotsky) และแนวคดการเรยนรแบบคนพบ (Learning Discovery) ของบรเนอร นอกจากน แบรโรวส และแทมาลน (Barrows and Tamblyer, 1980) ไดกลาวถงการเรยนรโดยวธดงกลาวนวา เปนการเรยนรทเปนผลมาจากกระบวนการการท างานทนกเรยนประสบปญหาทตองการใหการศกษาตงแตขนแรกของกระบวนการเรยนร ใชปญหาเปนตวกระตนเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรทงในดานวธการแกปญหาและการใชทกษะเชงเหตผลชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดตามเปาหมาย การแกปญหาเปนกระบวนการทมความสมพนธเกยวของกบพฒนาการดานสตปญญา และการเรยนร ดงนนเพอใหเกดความเขาใจในการแกปญหาทเกยวของกบสตปญญา จงมทฤษฎทเกยวของดงน 1.1 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2548 : 12-13) ไดกลาวถงทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท แบงออกเปน 4 ขนตอนตามล าดบอายซงมอย 4 ขนทกลาวถงการแกปญหา คอ ขนท 1 ระยะการแกปญหาดวยการกระท า (Sensorimotor Stage) ตงแตแรกเกด ถง 2 ป เดกจะรเฉพาะสงทเปนรปธรรม มความเจรญอยางรวดเรวในดานความคดความเขาใจการประสานงานระหวางกลามเนอและสายตา และการใชประสาทสมผสตาง ๆ ตอสภาพจรงรอบตว เดกในวยนชอบท าอะไรบอย ๆ ซ า ๆ เปนการเลยนแบบ พยายามแกปญหาแบบลองผดลองถก ความสามารถในการคดวางแผนของเดกอยในขดจ ากด ขนท 2 ขนเตรยมส าหรบความคดทมเหตผล ( Preparation Stage) อยในชวยอาย 2-7 ป เพยเจทไดแบงขนนออกเปนขนยอย ๆ 2 ขน คอ 1. Preconception Though เดกวยนมความคดรวบยอดในเรองตาง ๆ แลวเพยงแต ไมสมบรณและยงไมมเหตผล เดกสามารถใชภาษาและเขาใจความหมายของสญลกษณแตการใชภาษานน

http://www.utqonline.in.th/



UTQ online e-Training Course ใบความรท 3

เรอง “การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา”

โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบ ภายใตปฏบตการไทยเขมแขง (Upgrading Teacher Qualification Through the Whole System: UTQ)

1. การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา การจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหาเปนการจดประสบการณทสงเสรมพฒนาการของผเรยนแตละชวงวย ซงจะชวยใหผเรยนมการพฒนาการไดเรวขน ผเรยนจะสามารถเลอกรบรสงทสนใจและเกดการเรยนรจากกระบวนการคนพบดวยตนเอง โดยมล าดบขนตอนการเรยนรดงน

1. เรยนรจากการกระท า

2. เรยนรจากความคด

3. เรยนรสญลกษณและนามธรรม

2. ขนตอนการจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหา

ขนตอนการจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหา

1. ขนก าหนดปญหา

2. ขนตงสมมตฐาน

3. ขนเกบรวบรวม

ขอมล

4. ขนวเคราะหขอมล

5. ขนสรปและประเมนผล




รายละเอยดขนตอนการจดการเรยนร

ขนตอนการจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหามดงน 1. ขนก าหนดปญหา ปญหาทน ามาใชในบทเรยนอาจไดมาจากแหลงตางๆ เชน ภาพเหตการณ การสาธต การเลาเรอง การใหดภาพยนตร สไลด การทายปญหา เกม ขาว เหตการณประจ าวนทนาสนใจ การสรางสถานการณ/บทบาทสมมต สถานการณจรง ของจรง หรอสถานการณจรง 2. ขนตงสมมตฐาน สมมตฐานจะเกดขนไดจากการสงเกต การรวบรวมขอมล ขอเทจจรงและประสบการณเดม จนสามารถน ามาคาดคะเนค าตอบของปญหาอยางมเหตผล 3. ขนเกบรวบรวมขอมล เปนขนตอนของการรวบรวมขอมลจากการอาน การสงเกตการสมภาษณ การสบคนขอมลดวยวธการตางๆทหลากหลายหรอท าการทดลอง มการจดบนทกขอมลอยางละเอยด เพอน าไปวเคราะหขอมลใหไดค าตอบของปญหาในทสด 4. ขนวเคราะหขอมล เปนขนตอนน าเสนอขอมลทไดจากการสบคนหรอท าการทดลองน ามาตแผเปดโอกาสใหสมาชก(ผเรยน)ไดมการอภปราย ซกถาม ตอบค าถาม แสดงความคดเหน โดยมผสอนคอยชวยเหลอและแนะน า อนจะน าไปสการสรปขอมลในขนตอนตอไป 5. ขนสรปและประเมนผล เปนขนสดทายของกระบวนการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหาเปนการสรปขอมลทไดจากแหลงตางๆ แลวสรปเปนผลการเรยนร หลงจากนนผสอนและผเรยนรวมกนประเมนผลการเรยนรของผเรยนดวยวธการตางๆ อยางหลากหลาย และน าผลการประเมนไปใชในการพฒนาผเรยนตอไป 3. ตวอยางแผนการจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา

ตวอยางแผนการจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา

ตวอยางแผนการจดการเรยนร กลมสาระภาษาไทย เรอง การสรางค า เวลา 4 ชวโมง

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4 1. สาระส าคญ การสรางค าในภาษาไทยเพอน ามาใชในการสอความหมายมหลายวธ แตละวธมลกษณะและวธการทแตกตางกน อาทเชน การสรางแบบประสม ค าซอน ค าซ า ค าสมาส และค าสมาสแบบสนธ เปนตน




7.2 ขนตงสมมตฐาน 7.2.1 ผเรยนรวมกนวเคราะหปญหา คนหาสาเหตทผเรยนสรางค าดวยวธตาง ๆ ไมได เชน เนองจากไมรความหมายและไมเขาใจชนดของการสรางค า 7.3 ขนรวบรวมขอมล 7.3.1 ผเรยนรวมกนสรปถงสาเหตของปญหา แลวอภปรายถงวธการแกไขปญหาเกยวกบการสรางค า 7.3.2 ผเรยนแบงกลมโดยคละความสามารถ ภายในกลมเลอกประธาน และเลขานการกลม 7.3.3 ผเรยนแตละกลมรวมกนศกษาคนควาประเดนเกยวกบการสรางค าจากหองสมดหรอใบความรใหแตละกลมศกษาเพอตอบค าถาม ดงน �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��1 ศกษาเกยวกบความหมายของค าประสมและการสรางค าแบบประสม พรอมทงยกตวอยาง �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��2 ศกษาเกยวกบความหมายของค าซอนและการสรางค าซอน พรอมทงยกตวอยาง �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��3 ศกษาเกยวกบความหมายของค าซ าและการสรางค าซ าพรอมทงยกตวอยาง �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��4 ศกษาเกยวกบความหมายของค าสมาสและการสรางค าสมาสแบบสนธ พรอมทงยกตวอยาง 5.3.4 ผเรยนรวมกนอภปราย สรป จดบนทกเกยวกบความหมายของการสรางค า ชนดของการสรางค าและสงผแทนกลมมาน าเสนอผลการศกษา โดยครสรปเพมเตมใหสมบรณ 5.4 ขนวเคราะหขอมล 5.4.1 ผเรยนรวมกนอธบายวธการสรางค าจากตวอยางบตรค าทครน าเสนอ 5.4.2 แจกใบงานเกยวกบค าชนดตางๆ กลมละ 30 ค า แลวใหชวยกนวเคราะหวาค านนๆสรางดวยวธใด ( ใหท าลงในกระดานไวทบอรด/ กระดาษขาวเทา ) จากนนน าเสนอหนาชนเรยน 5.4.3 สมาชกแตละกลมตดขอความจากหนงสอพมพหรอวารสารทนกเรยนสนใจตดลงในกระดาษ A 4 แลวเลอกขดเสนใตค าจ านวน 10 ค า จากนนใหบอกวาค านนๆสรางดวยวธใด 5.4.4 ใหแตละกลมรวมกนสรางค ากลมละ 20 ค า ใหครบ 5 วธ เสรจแลวแลกเปลยนกนตรวจ 5.5 ขนสรปและประเมนผล

5.5.1 ผเรยนและครรวมกนสรปปญหา ความหมายชนดของการสรางค า ดงน 5.5.1.1 สาเหตทผเรยนสรางค าดวยวธการตางๆไมได เนองจาก 1) ไมรความหมายของค า 2) ไมเขาใจชนดของการสรางค า 5.5.1.2 ค าประสม หมายถง ค าทเกดจากการสรางค าโดยน ามาเรยงตอกนเพอไมใหผดแผก

แตกตางไปจากเดม เกดค าใหม ความหมายใหม เชน




น า + คาง น าคาง เครอง + ไฟ + ฟา เครองไฟฟา

5.5.1.3 ค าซอน หมายถง การสรางค าอกรปแบบหนง มวธการเชนเดยวกบการประสมค าซอน สรางค าโดยน าค าทมความหมายคกนหรอใกลเคยงกน ค าทซอนกนจะท าหนาทขยายและไขความซงกนและกน ท าใหเสยงกลมกลนกนดวย เชน วนเวยน หนกเบา บานเรอน รอนอกรอนใจ

5.5.1.4 ค าซ า หมายถงค าทเกดจากค ามล มรปเสยงและความหมายเหมอนกน เมอประสมกนแลวท าใหเกดความหมายผดไปจากค าเดม แตยงรกษาเคาความหมายเดมไว เชน นม ๆ ผอมๆ นง ๆ นอน ๆ

5.5.1.5 ค าสมาส หมายถง ค าทเกดจากการประสมค าตามหลกไวยากรณบาล สนสกฤต มทงวธสมาสหรอสนธ

ค าประสมโดยวธสมาส เชน หตถ + ศกษา = หตถศกษา ราช + ธดา = ราชธดา ค าประสมโดยวธสนธ เชน ปย + โอรส = ปโยรส มหา + ไอยศวรรย = มไหศวรรย 5.5.2ใหผเรยนรวมกนตรวจสอบผลการจดกจกรรมในขอ 5.4 (ขนวเคราะหขอมล)

วาสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวในขอ 5.2 หรอไมอยางไร ถาไมสอดคลองใหชวยกนหาขอบกพรองแลวปรบปรงแกไขใหม แตถาเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ใหผเรยนจดบนทกสรปเปนองคความรลงสมด พรอมทงเขยนเปนแผนทความคด 6. การวดประเมนผล 6.1 วธวดผล - สงเกตพฤตกรรมการท างานกลม - ตรวจกจกรรม / แบบฝกหด - ตรวจผลงานกลม - ตรวจแบบทดสอบกอนและหลงเรยน 6.2 เครองมอวดผล - แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม - แบบประเมนกจกรรม/แบบฝกหด - แบบทดสอบกอนและหลงเรยน 6.3 เกณฑการวดผล 6.3.1 ผเรยนมพฤตกรรมอยในระดบปานกลางขนไป 6.3.2 ผลงานท าไดถกตองรอยละ 50 ขนไป 6.3.3 ท าไดทดสอบไดถกตองรอยละ 50 ขนไป

14
