UTQ online e-Training Course - s Blog1.1 ทฤษฎ พ ฒนาการทางสต ป...
17
รหัส UTQ-2135: การจัดการเรียนรู ้ที่เน ้นผู ้เรียนเป็ นสาคัญ:การจัดการเรียนรู้รูปแบบกระบวนการแก ้ปัญหา 18 utqonlineโดยสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ อนุญาตให้ใช้ได้ตามสัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช ้เพื่อการค ้า-อนุญาตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย UTQ online e-Training Course ใบความรู ้ที่ 1 เรื่อง “แนวคิดพื้นฐานและความสาคัญของรูปแบบกระบวนการแก ้ปัญหา” โครงการยกระดับคุณภาพครูทั ้งระบบ ภายใต ้ปฏิบัติการไทยเข้มแข็ง (Upgrading Teacher Qualification Through the Whole System: UTQ) 1. แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการแก้ปัญหา การจัดกระบวนการเรียนรู้ด้วยวิธีการแก้ปัญหามีพื ้นฐานมาจากวิธีการเครทีส ( Socratic Method) ในสมัยกรีกตอนต้น และได้รับการขยายผลตามแนวคิดของนักจิตวิทยา ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มพุทธินิยม (Cognitive Psychology) ในปัจจุบัน เช่น แนวคิดการสอน แก้ปัญหาในชั ้นเรียนของดิวอี ้ ( Dewey) แนวคิดเรื่องการสร้างความรู้ ( Constructivism) ของเพียเจท์ (Piaget) ไวก็อตสกี (Vyecotsky) และแนวคิด การเรียนรู้แบบค้นพบ ( Learning Discovery) ของบรูเนอร์ นอกจากนี ้ แบร์โรวส์ และแทมาลีน (Barrows and Tamblyer, 1980) ได้กล่าวถึงการเรียนรู้โดยวิธีดังกล่าวนี ้ว่า เป็นการเรียนรู ้ที่เป็นผลมาจาก กระบวนการการทางานที่นักเรียนประสบปัญหาที่ต้องการให้การศึกษาตั ้งแต่ขั ้นแรกของกระบวนการ เรียนรู้ ใช้ปัญหาเป็นตัวกระตุ้นเพื่อให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ทั ้งในด้านวิธีการแก้ปัญหาและการใช้ทักษะ เชิงเหตุผลช่วยให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ได้ตามเป้ าหมาย การแก้ปัญหาเป็นกระบวนการที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับพัฒนาการด้านสติปัญญา และการ เรียนรู้ ดังนั ้นเพื่อให้เกิดความเข้าใจในการแก้ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสติปัญญา จึงมีทฤษฎีที่เกี่ยวข้องดังนี ้ 1.1 ทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญาของเพียเจท์ สานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (2548 : 12-13) ได้กล่าวถึงทฤษฎีพัฒนาการทาง สติปัญญาของเพียเจท์ แบ่งออกเป็น 4 ขั ้นตอนตามลาดับอายุซึ ่งมีอยู่ 4 ขั ้นที่กล่าวถึงการแก้ปัญหา คือ ขั ้นที่ 1 ระยะการแก้ปัญหาด้วยการกระทา (Sensorimotor Stage) ตั ้งแต่แรกเกิด ถึง 2 ปี เด็กจะรู้เฉพาะสิ่งที่เป็นรูปธรรม มีความเจริญอย่างรวดเร็วในด้านความคิดความเข้าใจการประสานงาน ระหว่างกล้ามเนื ้อและสายตา และการใช้ประสาทสัมผัสต่าง ๆ ต่อสภาพจริงรอบตัว เด็กในวัยนี ้ชอบทา อะไรบ่อย ๆ ซ ้ า ๆ เป็นการเลียนแบบ พยายามแก้ปัญหาแบบลองผิดลองถูก ความสามารถในการคิด วางแผนของเด็กอยู่ในขีดจากัด ขั ้นที่ 2 ขั ้นเตรียมสาหรับความคิดที่มีเหตุผล ( Preparation Stage) อยู่ในช่วยอายุ 2-7 ปี เพียเจท์ได้แบ่งขั ้นนี ้ออกเป็นขั ้นย่อย ๆ 2 ขั ้น คือ 1. Preconception Though เด็กวัยนี ้มีความคิดรวบยอดในเรื่องต่าง ๆ แล้วเพียงแต่ ไม่สมบูรณ์และยังไม่มีเหตุผล เด็กสามารถใช้ภาษาและเข้าใจความหมายของสัญลักษณ์แต่การใช้ภาษานั ้น
Transcript of UTQ online e-Training Course - s Blog1.1 ทฤษฎ พ ฒนาการทางสต ป...
รหส UTQ-2135: การจดการเรยนรท เนนผเรยนเปนส าคญ:การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา 18
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
UTQ online e-Training Course ใบความรท 1
เรอง “แนวคดพนฐานและความส าคญของรปแบบกระบวนการแกปญหา”
โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบ ภายใตปฏบตการไทยเขมแขง (Upgrading Teacher Qualification Through the Whole System: UTQ)
1. แนวคดทฤษฎทเกยวของกบการแกปญหา การจดกระบวนการเรยนรดวยวธการแกปญหามพนฐานมาจากวธการเครทส (Socratic Method) ในสมยกรกตอนตน และไดรบการขยายผลตามแนวคดของนกจตวทยา ทฤษฎการเรยนรกลมพทธนยม (Cognitive Psychology) ในปจจบน เชน แนวคดการสอน แกปญหาในชนเรยนของดวอ (Dewey) แนวคดเรองการสรางความร (Constructivism) ของเพยเจท (Piaget) ไวกอตสก (Vyecotsky) และแนวคดการเรยนรแบบคนพบ (Learning Discovery) ของบรเนอร นอกจากน แบรโรวส และแทมาลน (Barrows and Tamblyer, 1980) ไดกลาวถงการเรยนรโดยวธดงกลาวนวา เปนการเรยนรทเปนผลมาจากกระบวนการการท างานทนกเรยนประสบปญหาทตองการใหการศกษาตงแตขนแรกของกระบวนการเรยนร ใชปญหาเปนตวกระตนเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรทงในดานวธการแกปญหาและการใชทกษะเชงเหตผลชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดตามเปาหมาย การแกปญหาเปนกระบวนการทมความสมพนธเกยวของกบพฒนาการดานสตปญญา และการเรยนร ดงนนเพอใหเกดความเขาใจในการแกปญหาทเกยวของกบสตปญญา จงมทฤษฎทเกยวของดงน 1.1 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2548 : 12-13) ไดกลาวถงทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท แบงออกเปน 4 ขนตอนตามล าดบอายซงมอย 4 ขนทกลาวถงการแกปญหา คอ ขนท 1 ระยะการแกปญหาดวยการกระท า (Sensorimotor Stage) ตงแตแรกเกด ถง 2 ป เดกจะรเฉพาะสงทเปนรปธรรม มความเจรญอยางรวดเรวในดานความคดความเขาใจการประสานงานระหวางกลามเนอและสายตา และการใชประสาทสมผสตาง ๆ ตอสภาพจรงรอบตว เดกในวยนชอบท าอะไรบอย ๆ ซ า ๆ เปนการเลยนแบบ พยายามแกปญหาแบบลองผดลองถก ความสามารถในการคดวางแผนของเดกอยในขดจ ากด ขนท 2 ขนเตรยมส าหรบความคดทมเหตผล ( Preparation Stage) อยในชวยอาย 2-7 ป เพยเจทไดแบงขนนออกเปนขนยอย ๆ 2 ขน คอ 1. Preconception Though เดกวยนมความคดรวบยอดในเรองตาง ๆ แลวเพยงแต ไมสมบรณและยงไมมเหตผล เดกสามารถใชภาษาและเขาใจความหมายของสญลกษณแตการใชภาษานน
รหส UTQ-2135: การจดการเรยนรท เนนผเรยนเปนส าคญ:การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา 24
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
UTQ online e-Training Course ใบความรท 3
เรอง “การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา”
โครงการยกระดบคณภาพครทงระบบ ภายใตปฏบตการไทยเขมแขง (Upgrading Teacher Qualification Through the Whole System: UTQ)
1. การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา การจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหาเปนการจดประสบการณทสงเสรมพฒนาการของผเรยนแตละชวงวย ซงจะชวยใหผเรยนมการพฒนาการไดเรวขน ผเรยนจะสามารถเลอกรบรสงทสนใจและเกดการเรยนรจากกระบวนการคนพบดวยตนเอง โดยมล าดบขนตอนการเรยนรดงน
1. เรยนรจากการกระท า
2. เรยนรจากความคด
3. เรยนรสญลกษณและนามธรรม
2. ขนตอนการจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหา
ขนตอนการจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหา
1. ขนก าหนดปญหา
2. ขนตงสมมตฐาน
3. ขนเกบรวบรวม
ขอมล
4. ขนวเคราะหขอมล
5. ขนสรปและประเมนผล
รหส UTQ-2135: การจดการเรยนรท เนนผเรยนเปนส าคญ:การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา 25
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
รายละเอยดขนตอนการจดการเรยนร
ขนตอนการจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหามดงน 1. ขนก าหนดปญหา ปญหาทน ามาใชในบทเรยนอาจไดมาจากแหลงตางๆ เชน ภาพเหตการณ การสาธต การเลาเรอง การใหดภาพยนตร สไลด การทายปญหา เกม ขาว เหตการณประจ าวนทนาสนใจ การสรางสถานการณ/บทบาทสมมต สถานการณจรง ของจรง หรอสถานการณจรง 2. ขนตงสมมตฐาน สมมตฐานจะเกดขนไดจากการสงเกต การรวบรวมขอมล ขอเทจจรงและประสบการณเดม จนสามารถน ามาคาดคะเนค าตอบของปญหาอยางมเหตผล 3. ขนเกบรวบรวมขอมล เปนขนตอนของการรวบรวมขอมลจากการอาน การสงเกตการสมภาษณ การสบคนขอมลดวยวธการตางๆทหลากหลายหรอท าการทดลอง มการจดบนทกขอมลอยางละเอยด เพอน าไปวเคราะหขอมลใหไดค าตอบของปญหาในทสด 4. ขนวเคราะหขอมล เปนขนตอนน าเสนอขอมลทไดจากการสบคนหรอท าการทดลองน ามาตแผเปดโอกาสใหสมาชก(ผเรยน)ไดมการอภปราย ซกถาม ตอบค าถาม แสดงความคดเหน โดยมผสอนคอยชวยเหลอและแนะน า อนจะน าไปสการสรปขอมลในขนตอนตอไป 5. ขนสรปและประเมนผล เปนขนสดทายของกระบวนการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหาเปนการสรปขอมลทไดจากแหลงตางๆ แลวสรปเปนผลการเรยนร หลงจากนนผสอนและผเรยนรวมกนประเมนผลการเรยนรของผเรยนดวยวธการตางๆ อยางหลากหลาย และน าผลการประเมนไปใชในการพฒนาผเรยนตอไป 3. ตวอยางแผนการจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา
ตวอยางแผนการจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา
ตวอยางแผนการจดการเรยนร กลมสาระภาษาไทย เรอง การสรางค า เวลา 4 ชวโมง
กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4 1. สาระส าคญ การสรางค าในภาษาไทยเพอน ามาใชในการสอความหมายมหลายวธ แตละวธมลกษณะและวธการทแตกตางกน อาทเชน การสรางแบบประสม ค าซอน ค าซ า ค าสมาส และค าสมาสแบบสนธ เปนตน
รหส UTQ-2135: การจดการเรยนรท เนนผเรยนเปนส าคญ:การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา 27
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
7.2 ขนตงสมมตฐาน 7.2.1 ผเรยนรวมกนวเคราะหปญหา คนหาสาเหตทผเรยนสรางค าดวยวธตาง ๆ ไมได เชน เนองจากไมรความหมายและไมเขาใจชนดของการสรางค า 7.3 ขนรวบรวมขอมล 7.3.1 ผเรยนรวมกนสรปถงสาเหตของปญหา แลวอภปรายถงวธการแกไขปญหาเกยวกบการสรางค า 7.3.2 ผเรยนแบงกลมโดยคละความสามารถ ภายในกลมเลอกประธาน และเลขานการกลม 7.3.3 ผเรยนแตละกลมรวมกนศกษาคนควาประเดนเกยวกบการสรางค าจากหองสมดหรอใบความรใหแตละกลมศกษาเพอตอบค าถาม ดงน �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��1 ศกษาเกยวกบความหมายของค าประสมและการสรางค าแบบประสม พรอมทงยกตวอยาง �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��2 ศกษาเกยวกบความหมายของค าซอนและการสรางค าซอน พรอมทงยกตวอยาง �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��3 ศกษาเกยวกบความหมายของค าซ าและการสรางค าซ าพรอมทงยกตวอยาง �„�¨�»�n�¤�š�¸�É��4 ศกษาเกยวกบความหมายของค าสมาสและการสรางค าสมาสแบบสนธ พรอมทงยกตวอยาง 5.3.4 ผเรยนรวมกนอภปราย สรป จดบนทกเกยวกบความหมายของการสรางค า ชนดของการสรางค าและสงผแทนกลมมาน าเสนอผลการศกษา โดยครสรปเพมเตมใหสมบรณ 5.4 ขนวเคราะหขอมล 5.4.1 ผเรยนรวมกนอธบายวธการสรางค าจากตวอยางบตรค าทครน าเสนอ 5.4.2 แจกใบงานเกยวกบค าชนดตางๆ กลมละ 30 ค า แลวใหชวยกนวเคราะหวาค านนๆสรางดวยวธใด ( ใหท าลงในกระดานไวทบอรด/ กระดาษขาวเทา ) จากนนน าเสนอหนาชนเรยน 5.4.3 สมาชกแตละกลมตดขอความจากหนงสอพมพหรอวารสารทนกเรยนสนใจตดลงในกระดาษ A 4 แลวเลอกขดเสนใตค าจ านวน 10 ค า จากนนใหบอกวาค านนๆสรางดวยวธใด 5.4.4 ใหแตละกลมรวมกนสรางค ากลมละ 20 ค า ใหครบ 5 วธ เสรจแลวแลกเปลยนกนตรวจ 5.5 ขนสรปและประเมนผล
5.5.1 ผเรยนและครรวมกนสรปปญหา ความหมายชนดของการสรางค า ดงน 5.5.1.1 สาเหตทผเรยนสรางค าดวยวธการตางๆไมได เนองจาก 1) ไมรความหมายของค า 2) ไมเขาใจชนดของการสรางค า 5.5.1.2 ค าประสม หมายถง ค าทเกดจากการสรางค าโดยน ามาเรยงตอกนเพอไมใหผดแผก
แตกตางไปจากเดม เกดค าใหม ความหมายใหม เชน
รหส UTQ-2135: การจดการเรยนรท เนนผเรยนเปนส าคญ:การจดการเรยนรรปแบบกระบวนการแกปญหา 28
utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
น า + คาง น าคาง เครอง + ไฟ + ฟา เครองไฟฟา
5.5.1.3 ค าซอน หมายถง การสรางค าอกรปแบบหนง มวธการเชนเดยวกบการประสมค าซอน สรางค าโดยน าค าทมความหมายคกนหรอใกลเคยงกน ค าทซอนกนจะท าหนาทขยายและไขความซงกนและกน ท าใหเสยงกลมกลนกนดวย เชน วนเวยน หนกเบา บานเรอน รอนอกรอนใจ
5.5.1.4 ค าซ า หมายถงค าทเกดจากค ามล มรปเสยงและความหมายเหมอนกน เมอประสมกนแลวท าใหเกดความหมายผดไปจากค าเดม แตยงรกษาเคาความหมายเดมไว เชน นม ๆ ผอมๆ นง ๆ นอน ๆ
5.5.1.5 ค าสมาส หมายถง ค าทเกดจากการประสมค าตามหลกไวยากรณบาล สนสกฤต มทงวธสมาสหรอสนธ
ค าประสมโดยวธสมาส เชน หตถ + ศกษา = หตถศกษา ราช + ธดา = ราชธดา ค าประสมโดยวธสนธ เชน ปย + โอรส = ปโยรส มหา + ไอยศวรรย = มไหศวรรย 5.5.2ใหผเรยนรวมกนตรวจสอบผลการจดกจกรรมในขอ 5.4 (ขนวเคราะหขอมล)
วาสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวในขอ 5.2 หรอไมอยางไร ถาไมสอดคลองใหชวยกนหาขอบกพรองแลวปรบปรงแกไขใหม แตถาเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ใหผเรยนจดบนทกสรปเปนองคความรลงสมด พรอมทงเขยนเปนแผนทความคด 6. การวดประเมนผล 6.1 วธวดผล - สงเกตพฤตกรรมการท างานกลม - ตรวจกจกรรม / แบบฝกหด - ตรวจผลงานกลม - ตรวจแบบทดสอบกอนและหลงเรยน 6.2 เครองมอวดผล - แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม - แบบประเมนกจกรรม/แบบฝกหด - แบบทดสอบกอนและหลงเรยน 6.3 เกณฑการวดผล 6.3.1 ผเรยนมพฤตกรรมอยในระดบปานกลางขนไป 6.3.2 ผลงานท าไดถกตองรอยละ 50 ขนไป 6.3.3 ท าไดทดสอบไดถกตองรอยละ 50 ขนไป
14
![BC11CHP2 - สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ธุรกิจ ...6]chapter2(5).pdfบทท 2 ทฤษฎ และวรรณกรรมท เก ยวข](https://static.fdocuments.in/doc/165x107/5fe90a0755c6dc10fd24c1b4/bc11chp2-aaaaaaaaaaaaaaaaaaaoeaaaaaa.jpg)
