VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION...LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle...
Transcript of VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION...LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle...
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 1/52
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION
Analysemethode
Méthode d’analyse
I-MET-FLVVT-107: Bepaling van Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
Techniek
Technique
GC-MS
Matrix / matrixgroep
Matrice / Groupe de
matrices
Diervoeders
Zuivelproducten
Groenten en fruit
Vis
Water
Datum laatste aanpassing /
Date de la dernière
adaption
22/07/2013
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 2/52
Inhoudstabel
MATRIX DIERVOEDERS ................................................................................................................................ 3
MATRIX ZUIVELPRODUCTEN ...................................................................................................................... 3
MATRIX GROENTEN ...................................................................................................................................... 3
MATRIX VIS ..................................................................................................................................................... 3
MATRIX WATER ........................................................................................................................................... 25
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 3/52
MATRIX DIERVOEDERS
MATRIX ZUIVELPRODUCTEN
MATRIX GROENTEN
MATRIX VIS
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 4/52
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION
Analysemethode
Méthode d’analyse
I-MET-FLVVT-107: Bepaling van Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
Techniek
Technique
GC-MS
Matrix / matrixgroep
Matrice / Groupe de
matrices
Diervoeders
Zuivelproducten
Groenten
Vis
Datum laatste aanpassing /
Date de la dernière
adaption
11/02/2013
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 5/52
Overzicht van de prestatiekenmerken:
o Juistheid (zie paragraaf 2)
o Precisie (zie paragraaf 3)
De validatie voldoet aan procedure LAB 00 P180
De laboratoria die deze methode willen overnemen, moeten aantonen dat de criteria hieronder
aangegeven voldaan zijn:
o Verordening (EG) nr. 333/2007 van de Commissie van 28 maart 2007 tot vaststelling van
bemonsteringswijzen en analysemethoden voor de officiële controle op de gehalten aan
lood, cadmium, kwik, anorganisch tin, 3-MCPD en benzo(a)pyreen in levensmiddelen
Historiek validatie
Versie Herziening door/datum Reden van herziening Wijzigingen
Versie 01 Mandy Lekens 12/2004 Oorspronkelijke validatie BaPEQ
PAK’s in diervoeder,
zuivelproducten en groenten
/
Versie 02 Mandy Lekens 05/2005 Overzetting methode naar
andere GC-MS
BaPEQ PAK’s in diervoeder,
zuivelproducten en groenten
Versie 03 Mandy Lekens 10/2005 Toevoeging matrix vis BaPEQ PAK’s in vis
Versie 04 Mandy Lekens 06/2006 Uitbreiding PAK’s Bijkomende PAK’s in diervoeder,
zuivelproducten, groenten en vis
Versie 05 Eva Wevers 02/2010 Nieuw type kolom waarbij
benzo(b)flurantheen,
benzo(k)fluorantheen en
benzo(j)fluorantheen gescheiden
zijn
Benzo(b)flurantheen,
benzo(k)fluorantheen en
benzo(j)fluorantheen individueel
analyseren i.p.v. som
Versie 06 Eva Wevers 10/2010 Verlaging concentraties
kalibratiecurve
Verlaging concentraties
kalibratiecurve
Versie 07 Eva Wevers 06/2011 Interlaboratorium-vergelijking
IRMM
Herziening aantal diagnostische
ionen
Versie 08 Eva Wevers 02/2013 Verlaging LOQ Verlaging LOQ
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 6/52
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION
Analysemethode
Méthode d’analyse
I-MET-FLVVT-107: Bepaling van Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
Techniek
Technique
GC-MS
Matrix / matrixgroep
Matrice / Groupe de
matrices
Diervoeders
Zuivelproducten
Groenten
Vis
Type validatie
Type de validation
Totaal
Verantwoordelijke (Naam
en functie)
Responsable
(Nom et fonction)
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
Opgesteld door
Rédaction par
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
11/02/2013
Handtekeningen - Signatures:
Get.
Medewerkers
(Naam en functie)
Collaborateurs
(Nom et fonction)
Veerle Cloet – Analist
Sara Crauwels - Analist
Els De Rijck – Analist
Peter Schildermans – Sectieverantwoordelijke
Hilde Swevers – Analist
Annemie Voets – Analist
Periode van validatie
Période de validation
Start - Début: 07/01/2004
Einde - Fin: 31/01/2013
Methode goedgekeurd en
geschikt bevonden door
Méthode approuvée et jugé
convenable pour la routine
par
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
11/02/2013
Handtekeningen - Signatures:
Get.
Hierna volgt een beschrijving van de resultaten van het validatieonderzoek zoals aangegeven in stap 8 van de procedure
LAB 00 P 180.
Ce qui suit est une description des résultats de l'étude de validation comme indiqué dans l'étape 8 de la procédure LAB
P 00 180.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 7/52
Inhoudstabel
VALIDATIEDOSSIER ....................................................................................................................................... 8
1 LINEARITEIT ............................................................................................................................................ 8
2 JUISTHEID ................................................................................................................................................ 9
3 PRECISIE ................................................................................................................................................. 13
4 AANTOONBAARHEIDSGRENS EN BEPAALBAARHEIDSGRENS ...................................................... 17
5 SELECTIVITEIT / SPECIFITEIT ............................................................................................................ 18
6 MEETONZEKERHEID ............................................................................................................................ 19
7 IDENTIFICATIECRITERIA DOOR MIDDEL VAN MASSASPECTROMETRIE .................................. 20
8 FOTO’S .................................................................................................................................................... 22
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 8/52
Validatiedossier
1 Lineariteit
De lineariteit van een standaardcurve met minstens 5 kalibratiepunten moet worden aangetoond. Hierbij
moet de bekomen r2 minimaal een waarde hebben van 0,995 en moet er een goodness of fit worden
aangetoond.
Verschillende concentraties van een standaard werden bereid en geanalyseerd.
De kalibratiecurve werd driemaal aangemaakt en geïnjecteerd, verspreid over 3 verschillende dagen. Voor
elke analysereeks waren alle kwaliteitscriteria voldaan.
De concentraties van de verschillende PAK’s zijn in onderstaande tabel weergegeven in ng/ml.
Level Acyl, Acen, Phe, DalPy,
DaePy DaiPy, DahPy Alle andere IS D10-A
1 9 27 4 100 100
2 20 60 15 100 100
3 40 120 35 100 100
4 75 225 75 100 100
5 150 450 150 100 100
6 300 900 300 100 100
Vervolgens werden de oppervlakteverhoudingen berekend m.b.v. de gedeutereerde PAKs en uitgezet ten
opzichte van de concentratie. De bekomen respons ratio’s werden onderworpen aan een statistische
analyse waaruit bleek dat de kalibratiecurven van alle PAK’s lineair zijn, met uitzondering van DalPy, DaePy,
DaiPy en DahPy. Voor deze componenten bleek een kwadratisch model beter geschikt te zijn. Daarnaast
waren de criteria voor de correlatiecoëfficiënt (R² minimaal 0.995) en het aantal kalibratiepunten (minimaal
vijf) voldaan voor alle PAK’s.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 9/52
2 Juistheid
Bij analyses van blanco monsters met toevoeging van de verschillende PAKs moeten de berekende
waarden liggen binnen de volgende marges:
Massafractie Interval
≤ 1 µg/kg tussen –50% en +20%
> 1 µg/kg tot 10 µg/kg tussen –30% en +10%
≥ 10 µg/kg tussen –20% en +10%
De terugvinding werd berekend op basis van de gegevens voor herhaalbaarheid. Aan een blanco monster
werd 20 ng/g PAK’s toegevoegd. De analyse werd 6 à 8 keer uitgevoerd.
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix diervoeder
Diervoeder Toegevoegde concentratie (ng/g)
Teruggevonden concentratie (ng/g)
Terugvinding (%)
Acyl 20,0 16,8 84,0
Acen 20,0 18,6 93,0
Phe 20,0 18,9 94,5
Fl 20,0 19,3 96,5
Py 20,0 19,1 95,5
BcF 20,0 20,1 100,5
BaA 20,0 19,3 96,5
Chry 20,0 19,5 97,5
Cyclo(cd)py 20,0 18,6 93,0
5-Me-Chry 20,0 19,6 98,0
BbF 20,0 21,1 105,5
BkF 20,0 21,0 105,0
BjF 20,0 21,2 105,9
BaP 20,0 19,4 97,0
DahA 20,0 20,3 101,5
Indeno 20,0 19,9 99,5
BghiPery 20,0 17,4 87,0
DalPy 20,0 17,6 88,0
DaePy 20,0 20,5 102,5
DaiPy 20,0 18,5 92,5
DahPy 20,0 20,9 104,5
som 4 80,0 78,9 98,6
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 10/52
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix zuivelproducten
Melk Toegevoegde concentratie (ng/g)
Teruggevonden concentratie (ng/g)
Terugvinding (%)
Acyl 20,0 16,9 84,5
Acen 20,0 18,9 94,5
Phe 20,0 19,3 96,5
Fl 20,0 19,3 96,5
Py 20,0 19,3 96,5
BcF 20,0 19,3 96,5
BaA 20,0 19,1 95,5
Chry 20,0 18,9 94,5
Cyclo(cd)py 20,0 20,1 100,5
5-Me-Chry 20,0 18,3 91,5
BbF 20,0 21,1 105,5
BkF 20,0 21,0 105,0
BjF 20,0 21,2 105,9
BaP 20,0 19,4 97,0
DahA 20,0 19,6 98,0
Indeno 20,0 19,7 98,5
BghiPery 20,0 18,9 94,5
DalPy 20,0 18,2 91,0
DaePy 20,0 20,7 103,5
DaiPy 20,0 18,6 93,0
DahPy 20,0 21,0 105,0
som 4 80,0 77,9 97,4
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 11/52
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix groenten
Groenten Toegevoegde concentratie (ng/g)
Teruggevonden concentratie (ng/g)
Terugvinding (%)
Acyl 20,0 17,4 87,0
Acen 20,0 19,6 98,0
Phe 20,0 19,9 99,5
Fl 20,0 20,3 101,5
Py 20,0 20,0 100,0
BcF 20,0 18,5 92,5
BaA 20,0 20,1 100,5
Chry 20,0 20,5 102,5
Cyclo(cd)py 20,0 19,4 97,0
5-Me-Chry 20,0 18,1 90,5
BbF 20,0 21,1 105,5
BkF 20,0 21,0 105,0
BjF 20,0 21,2 105,9
BaP 20,0 20,5 102,5
DahA 20,0 21,3 106,5
Indeno 20,0 21,3 106,5
BghiPery 20,0 18,2 91,0
DalPy 20,0 17,9 89,5
DaePy 20,0 20,6 103,0
DaiPy 20,0 19,4 97,0
DahPy 20,0 20,2 101,0
som 4 80,0 81,8 102,2
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 12/52
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix vis
Vis Toegevoegde concentratie (ng/g)
Teruggevonden concentratie (ng/g)
Terugvinding (%)
Acyl 20,0 17,4 87,0
Acen 20,0 18,2 91,0
Phe 20,0 19,1 95,5
Fl 20,0 19,3 96,5
Py 20,0 19,0 95,0
BcF 20,0 18,5 92,5
BaA 20,0 17,7 88,5
Chry 20,0 17,8 89,0
Cyclo(cd)py 20,0 19,9 99,5
5-Me-Chry 20,0 19,1 95,5
BbF 20,0 21,1 105,5
BkF 20,0 21,0 105,0
BjF 20,0 21,2 105,9
BaP 20,0 19,2 96,0
DahA 20,0 20,0 100,0
Indeno 20,0 19,1 95,5
BghiPery 20,0 19,6 98,0
DalPy 20,0 19,3 96,5
DaePy 20,0 20,9 104,5
DaiPy 20,0 19,2 96,0
DahPy 20,0 19,8 99,0
som 4 80,0 76,2 95,2
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
Voor alle matrices werd zowel voor de individuele PAKs als voor de som van de PAKs voldaan aan de
gestelde eisen. Permanente controle van de juistheid van de analyse zal gebeuren door een controlekaart
op basis van een monster gespiked op 20 ng/g. Hierbij zullen de individuele resultaten van chryseen,
benzo(a)pyreen en indeno(123cd)pyreen worden gecontroleerd, alsook de som van de PAKs.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 13/52
3 Precisie
Voor concentraties van meer dan 100 µg/kg moet de interlaboratorium-variatiecoëfficiënt voor herhaalde
analyses van materiaal met toegevoegde analyt kleiner zijn dan de waarde die volgt uit de vergelijking van
Horowitz: VC = 2 (1-0,5logC)
, waarbij C de massafractie is, uitgedrukt als een macht van 10. Voor 100 µg/kg
geeft dit een maximale VC = 2(1-0.5log(1e-7))
= 22,6%. Voor concentraties kleiner dan 100 µg/kg geeft de
Horowitzvergelijking zeer hoge waarden. In dit geval wordt gestreefd naar zo klein mogelijke VC's.
De herhaalbaarheid werd bepaald door eenzelfde analist minstens 6 keer een blanco monster te laten
analyseren waaraan 20 ng/g PAK’s werden toegevoegd. De herhaalbaarheid wordt gedefiniëerd als 2,8 x sr.
De reproduceerbaarheid werd bepaald door verschillende analistenen de analyse een aantal maal te laten
herhalen op verschillende dagen. De reproduceerbaarheid wordt gedefinieerd als 2,8 x SR.
Precisie (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix diervoeder
Gemiddelde Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Diervoeder concentratie (ng/g) sr r [2,8 * sr] sR R [2,8 * sR] %RSDR
Acyl 20,0 0,7 2,1 1,1 3,1 6,4
Acen 20,0 0,7 1,8 1,2 3,4 6,4
Phe 20,0 0,6 1,7 1,1 3,1 5,7
Fl 20,0 0,8 2,2 1,2 3,4 6,1
Py 20,0 0,8 2,2 1,2 3,4 6,3
BcF 20,0 0,7 2,0 1,4 3,9 7,0
BaA 20,0 0,7 1,9 1,1 3,1 5,7
Chry 20,0 0,7 1,9 1,2 3,4 6,1
Cyclo(cd)py 20,0 0,6 1,8 1,2 3,4 6,4
5-Me-Chry 20,0 0,4 1,0 1,1 3,1 5,8
BbF 20,0 0,5 1,3 0,5 1,3 2,3
BkF 20,0 0,6 1,8 0,6 1,8 3,0
BjF 20,0 0,6 1,8 0,7 1,8 3,2
BaP 20,0 0,7 2,0 1,1 3,1 5,6
DahA 20,0 0,8 2,1 1,2 3,4 5,9
Indeno 20,0 0,7 1,9 1,1 3,1 5,4
BghiPery 20,0 0,4 1,2 1,2 3,4 6,4
DalPy 20,0 0,5 1,5 1,0 2,8 5,2
DaePy 20,0 0,6 1,8 1,1 3,1 5,2
DaiPy 20,0 0,9 2,6 1,6 4,5 8,4
DahPy 20,0 1,0 2,7 1,4 3,9 7,0
som 4 80,0 1,9 5,3 3,0 3,8 3,8
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 14/52
Precisie (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix zuivelproducten
Gemiddelde Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Melk concentratie (ng/g) sr r [2,8 * sr] sR R [2,8 * sR] %RSDR
Acyl 20,0 0,9 2,4 1,1 3,1 6,4
Acen 20,0 0,9 2,6 1,3 3,6 6,7
Phe 20,0 1,0 2,7 1,6 4,5 8,0
Fl 20,0 1,0 2,8 1,2 3,4 6,1
Py 20,0 1,0 2,7 1,3 3,6 6,6
BcF 20,0 0,5 1,3 1,0 2,8 5,2
BaA 20,0 0,9 2,4 1,0 2,8 5,2
Chry 20,0 0,9 2,5 0,9 2,5 4,8
Cyclo(cd)py 20,0 0,7 1,8 1,1 3,1 5,3
5-Me-Chry 20,0 0,9 2,6 1,3 3,6 7,0
BbF 20,0 0,5 1,3 0,5 1,3 2,3
BkF 20,0 0,6 1,8 0,6 1,8 3,0
BjF 20,0 0,6 1,8 0,7 1,8 3,2
BaP 20,0 0,9 2,6 1,2 3,4 6,1
DahA 20,0 1,1 3,0 2,5 7,0 12,0
Indeno 20,0 1,0 2,7 2,4 6,7 11,4
BghiPery 20,0 0,9 2,5 1,3 3,6 6,7
DalPy 20,0 0,5 1,5 0,9 2,5 5,3
DaePy 20,0 0,9 2,6 1,2 3,4 6,0
DaiPy 20,0 1,0 2,9 1,2 3,4 6,3
DahPy 20,0 0,8 2,2 1,9 5,3 9,6
som 4 80,0 2,6 7,2 2,8 3,6 3,6
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 15/52
Precisie (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix groenten
Gemiddelde Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Groenten concentratie (ng/g) sr r [2,8 * sr] sR R [2,8 * sR] %RSDR
Acyl 20,0 0,6 1,8 1,0 2,8 5,7
Acen 20,0 0,5 1,4 0,9 2,5 4,6
Phe 20,0 0,6 1,6 0,9 2,5 4,6
Fl 20,0 0,6 1,6 0,9 2,5 4,5
Py 20,0 0,5 1,5 1,2 3,4 6,0
BcF 20,0 0,4 1,3 0,5 1,4 2,8
BaA 20,0 0,6 1,8 1,1 3,1 5,6
Chry 20,0 0,7 1,9 1,1 3,1 5,4
Cyclo(cd)py 20,0 0,4 1,1 1,0 2,8 5,1
5-Me-Chry 20,0 0,4 1,2 1,1 3,1 5,6
BbF 20,0 0,5 1,3 0,5 1,3 2,3
BkF 20,0 0,6 1,8 0,6 1,8 3,0
BjF 20,0 0,6 1,8 0,7 1,8 3,2
BaP 20,0 0,6 1,6 0,9 2,5 4,4
DahA 20,0 0,5 1,4 1,0 2,8 4,8
Indeno 20,0 0,5 1,4 0,9 2,5 4,3
BghiPery 20,0 0,6 1,7 1,2 3,4 6,2
DalPy 20,0 0,7 1,9 0,9 2,5 5,1
DaePy 20,0 0,6 1,7 0,9 2,5 4,2
DaiPy 20,0 0,8 2,2 1,3 3,6 6,9
DahPy 20,0 0,8 2,3 1,1 3,1 5,6
som 4 80,0 1,9 5,3 3,1 3,8 3,8
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 16/52
Precisie (%) voor concentratieniveau 20 ng/g voor de matrix vis
Gemiddelde Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Vis concentratie (ng/g) sr r [2,8 * sr] sR R [2,8 * sR] %RSDR
Acyl 20,0 0,5 1,3 0,7 2,0 4,1
Acen 20,0 0,4 1,1 0,6 1,6 3,1
Phe 20,0 0,8 2,3 0,9 2,6 4,8
Fl 20,0 0,8 2,3 0,9 2,5 4,5
Py 20,0 0,8 2,3 1,0 2,7 5,1
BcF 20,0 1,4 3,8 1,4 3,9 7,1
BaA 20,0 1,0 2,7 1,0 2,7 5,4
Chry 20,0 1,1 3,1 1,2 3,2 6,4
Cyclo(cd)py 20,0 1,0 2,7 1,2 3,4 6,0
5-Me-Chry 20,0 0,6 1,7 1,0 2,8 5,0
BbF 20,0 0,5 1,3 0,5 1,3 2,3
BkF 20,0 0,6 1,8 0,6 1,8 3,0
BjF 20,0 0,6 1,8 0,7 1,8 3,2
BaP 20,0 0,9 2,5 0,9 2,6 4,8
DahA 20,0 0,1 0,3 0,4 1,1 2,0
Indeno 20,0 0,3 0,8 0,4 1,0 1,9
BghiPery 20,0 1,0 2,8 1,4 3,9 7,1
DalPy 20,0 1,1 3,2 1,4 3,9 8,0
DaePy 20,0 0,9 2,6 1,4 3,9 7,1
DaiPy 20,0 1,0 2,9 1,4 3,9 7,7
DahPy 20,0 1,4 3,8 1,3 3,6 6,9
som 4 80,0 2,4 6,7 2,5 3,2 3,2
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 17/52
4 Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens
De bepaalbaarheidsgrens werd vastgelegd door monsters te spiken op een individueel PAK’s gehalte van 1
ng/g (uitgezonderd BaA, BbF, Chry, BaP: 0,9 ng/g en D(ai)Py, D(ah)Py: 3,0 ng/g) en de bekomen S/N
verhouding te bekijken. Voor alle PAK’s werd bij een gehalte een van 1 ng/g (0,9 ng/g; 3,0 ng/g) een S/N
bekomen van minimaal 6, waarbij de berekende gehaltes binnen de toegelaten afwijking vallen (-50% tot
+20% voor 0,9 ng/g en 1 ng/g; -30% tot +10% voor 3,0 ng/g), alsook de verhoudingen van de diagnostische
ionen.
De bepaalbaarheidsgrens (LOQ) voor deze componenten wordt bijgevolg vastgelegd op 1 ng/g, 0,9 ng/g
en 3,0 ng/g.
De aantoonbaarheidsgrens werd vastgelegd door monsters te spiken op een individueel PAK’s-gehalte van
0,5 ng/g (uitgezonderd BaA, BbF, Chry, BaP: 0,3 ng/g en D(ai)Py, D(ah)Py: 1,4 ng/g) en de bekomen S/N
verhouding te bekijken. Voor alle PAK’s werd bij een gehalte van 0,5 ng/g (0,3 ng/g; 1,4 ng/g) een S/N
verhouding bekomen van minimaal 3, zodat de aantoonbaarheidsgrens (LOD) wordt vastgelegd op 0,5
ng/g, 0,3 ng/g en 1,4 ng/g.
Bepaalbaarheidsgrens (LOQ) en aantoonbaarheidsgrens (LOD) voor PAK’s in diervoeder, melk, groenten en vis
LOQ LOD
Acyl ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
Acen ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
Phe ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
Fl ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
Py ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
BcF ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
BaA ≤ 0,9 ng/g ≤ 0,3 ng/g
Chry ≤ 0,9 ng/g ≤ 0,3 ng/g
Cyclo(cd)py ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
5-Me-Chry ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
BbF ≤ 0,9 ng/g ≤ 0,3 ng/g
BkF ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
BjF ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
BaP ≤ 0,9 ng/g ≤ 0,3 ng/g
DahA ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
Indeno ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
BghiPery ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
DalPy ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
DaePy ≤ 1 ng/g ≤ 0,5 ng/g
DaiPy ≤ 3 ng/g ≤ 1,4 ng/g
DahPy ≤ 3 ng/g ≤ 1,4 ng/g
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 18/52
5 Selectiviteit / specifiteit
Algemeen
De specificiteit van deze methode wordt gegarandeerd door de selectiviteit van de monster clean-up en de
specificiteit van de MS detectie. Ook hier wordt gebruikgemaakt van RRT en een specifiek MS2 spectrum.
Scheiding PAK’s onderling
Criteria: scheiding b en k fluorantheen tot op 50 %; scheiding chryseen en benzo(a)pyreen tot op 20%. Dit
wordt gecontroleerd bij ingebruikname van een nieuwe kolom.
Andere PAK’s
Om de invloed van andere mogelijk in het monster aanwezige PAKs na te gaan werd een blanco monster
gespiked op 20 ng/g met een standaardoplossing die ook andere PAKs bevatten in dezelfde concentratie
van 10 ng/µl. Hieruit bleek dat de aanwezigheid van andere PAKs geen invloed heeft op de kwantitatieve
bepaling van de merker PAKs.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 19/52
6 Meetonzekerheid
De meetonzekerheden werden berekend volgens de procedure LAB P 508 Meetonzekerheid.
Meetonzekerheid (in %) voor diervoeder, melk, groenten en vis
Diervoeder Melk Groenten Vis
Acyl 32 33 30 29
Acen 20 20 16 21
Phe 17 22 16 19
Fl 17 19 15 18
Py 18 19 17 20
BcF 17 16 16 24
BaA 17 20 17 27
Chry 17 21 17 29
Cyclo(cd)py 26 17 16 19
5-Me-Chry 20 21 19 18
BbF 15 16 16 16
BkF 15 16 16 16
BjF 16 17 17 17
BaP 16 19 17 20
DahA 16 30 18 13
Indeno 18 31 21 18
BghiPery 23 23 22 23
DalPy 23 27 25 29
DaePy 16 19 15 19
DaiPy 24 21 25 26
DahPy 17 23 20 25
som 4 13 21 22 21
som 4 = BaP + BaA + BbF + Chry
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 20/52
7 Identificatiecriteria door middel van massaspectrometrie
Ter identificatie van de PAK’s worden de ionenverhoudingen van de diagnostische ionen vergeleken met
deze in het controlemonster. Deze diagnostische ionen zijn gebaseerd op de methode* van het IRMM
(EURL voor PAK’s), aangevuld met eigen gegevens.
* interlaboratoriumvergelijking in het najaar van 2010 voor de validatie van een methode voor de bepaling van 4 PAK’s in verschillende
voedingsmatrices (“Determination of 4 target PAHs in various food matrices by pressurized liquid extraction, size-exclusion
chromatography, and solid phase extraction clean-up. Detection by gas chromatography – mass-spectrometry”).
De diagnostische ionen zijn weergegeven in onderstaande tabel.
Diagnostische ionen
PAK’s Diagnostische ionen
Acyl 150, 151, 152
Acen 152, 153, 154
Phe 176, 177, 178
Fl 200, 201, 202
Py 200, 201, 202
BcF 213, 215, 216
BaA 226, 228, 229
Chry 114, 228, 229
Cyclo(cd)Py 224, 225, 226
5-Me-Chry 241, 242, 243
BbF 126, 250, 252
BkF 126, 250, 252
BjF 126, 250, 252
BaP 126, 250, 252
DahA 139, 278, 279
Indeno 274, 276, 277
BghiPery 274, 276, 277
DalPy 300, 302, 303
DaePy 300, 302, 303
DaiPy 300, 302, 303
DahPy 300, 302, 303
De verhoudingen van de diagnostische ionen werd bepaald. Hiertoe werd de oppervlakte van het meest
abundante ion gelijkgesteld aan 100% waarna het percentage van de andere ionen ten opzichte hiervan
werd berekend. De ionenverhoudingen werden voor enkele gespikete monsters berekend.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 21/52
Bij identificatie van PAKs in een monster moeten de ionen voldoen aan volgende criteria:
Relatieve intensiteit (% van hoofdpiek) Maximaal toelaatbare marge
> 50% ± 20%
> 20% tot 50% ± 25%
> 10% tot 20% ± 30%
≤ 10% ± 50%
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 22/52
8 Foto’s
Foto 1: Refluxen met ethanolische KOH (2M).
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 23/52
Foto 2: Opzuivering met behulp van silicagel.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: diervoeder, zuivelproducten, groenten, vis
LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 24/52
Foto 3: Indampen van extract bekomen na opzuiveringsstap.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan – Modèle plan de validation v.01 2012-03-15 25/52
MATRIX WATER
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan – Modèle plan de validation v.01 2012-03-15 26/52
VALIDATIEPLAN – PLAN DE VALIDATION
Analysemethode
Méthode d’analyse
I-MET-FLVVT-107: Bepaling van Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
Techniek
Technique
GC-MS
Matrix / matrixgroep
Matrice / Groupe de
matrices
Water
Type validatie
Type de validation
Totaal
Verantwoordelijke
(Naam en functie)
Responsable
(Nom et fonction)
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
Opgesteld door
Rédaction par
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
16/07/2012
Handtekeningen - Signatures:
Get.
Goedgekeurd door Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
16/07/2012
Handtekeningen - Signatures:
Get.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan – Modèle plan de validation v.01 2012-03-15 27/52
Stap – Phase 1: Bepaling van het toepassingsgebied – Déterminer le champs d’application
Matrices:
Water
Componenten: Polycyclische aromatische koolwaterstoffen:
Fluorantheen
Benzo(b)fluorantheen
Benzo(k)fluorantheen
Benzo(a)pyreen
Indeno(1,2,3-c,d)pyreen
Benzo(g,h,i)peryleen
Werkgebied:
MS: kalibratiecurve: van 4 ng/ml tot 300 ng/ml (meerdere punten onder en boven norm)
Stap – Phase 2: Doel en statuut van de analysemethode – Le but et status de la méthode d’analyse
Het betreft een:
Kwantitatieve methode
Interne (in-house) methode
Screeningsmethode: kwantificatie aan de hand van GC-MS op basis van één karakteristieke massa
Bevestigingsmethode: kwantificatie aan de hand GC-MS op basis van drie karakteristieke massa’s
Stap – Phase 3: Keuze validatieparameters – Choisir les paramètres à valider
De volgende validatieparameters zullen bepaald worden tijdens het validatieonderzoek:
Werkgebied
Lineariteit
Juistheid/terugvinding
Precisie: herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid
Selectiviteit/specificiteit
Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens
Meetonzekerheid
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan – Modèle plan de validation v.01 2012-03-15 28/52
De acceptatiecriteria voor de verschillende validatieparameters worden beschreven in stap 4: Externe eisen
voor validatieparameters.
Stap – Phase 4: Externe eisen voor validatieparameters – Des exigences externes pour les paramètres à valider
De normen voor PAK’s in water zijn terug te vinden in
Richtlijn 98/83/EG VAN DE RAAD van 3 november 1998 betreffende de kwaliteit van voor
menselijke consumptie bestemd water
Koninklijk besluit van 14 januari 2002 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie
bestemd water dat in voedingsmiddeleninrichtingen verpakt wordt of dat voor de fabricage en/of het
in de handel brengen van voedingsmiddelen wordt gebruikt
Koninklijk besluit van 8 februari 1999 betreffende natuurlijk mineraalwater en bronwater
Bovengenoemde wetgeving bevat ook minimale prestatiekenmerken.
Overzicht van de validatieparameters en de criteria (bron KB 14/01/2002)
Validatieparameter Criteria
LOQ ≤ 25% van de norm
Precisie: RSDr ≤ 25%
Precisie: RSDwR ≤ 25%
Juistheid 75 – 125%
De validatieprocedure wordt uitgevoerd volgens de richtlijnen in Beschikking 2002/657/EG van de
Commissie van 12 augustus 2002 ter uitvoering van Richtlijn 96/23/EG van de Raad wat de prestaties van
analysemethoden en de interpretatie van resultaten betreft.
Overzicht van de criteria voor identificatie door middel van massaspectrometrie (bron Beschikking
2002/657/EG)
Relatieve retentietijd van de analyt moet overeenkomen met die van de ijkoplossing binnen een
marge van ± 0.5% voor GC-MS
Maximaal toelaatbare marges voor relatieve ionenintensiteiten voor GC-MS
Relatieve intensiteit (% van hoofdpiek) Maximaal toelaatbare marge
> 50% ± 20%
> 20% tot 50% ± 25%
> 10% tot 20% ± 30%
≤ 10% ± 50%
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan – Modèle plan de validation v.01 2012-03-15 29/52
Stap – Phase 5: Keuze van de monsters – Le choix d’échantillons
Wegens het ontbreken van gecertificeerd referentiemateriaal wordt het validatieonderzoek uitgevoerd op
monsters die belast worden met een standaardoplossing.
Voor het validatieonderzoek werd gebruik gemaakt van mineraalwater uit de supermarkt.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 30/52
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION
Analysemethode
Méthode d’analyse
I-MET-FLVVT-107: Bepaling van Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
Techniek
Technique
GC-MS
Matrix / matrixgroep
Matrice / Groupe de
matrices
Water
Datum laatste aanpassing /
Date de la dernière
adaption
22/07/2013
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 31/52
Overzicht van de prestatiekenmerken:
o Juistheid (zie paragraaf 3)
o Precisie (zie paragraaf 4)
De validatie voldoet aan procedure LAB 00 P180
De laboratoria die deze methode willen overnemen, moeten aantonen dat de criteria hieronder
aangegeven voldaan zijn:
o De criteria zijn beschreven in Koninklijk besluit van 14 januari 2002 betreffende de kwaliteit
van voor menselijke consumptie bestemd water dat in voedingsmiddeleninrichtingen verpakt
wordt of dat voor de fabricage en/of het in de handel brengen van voedingsmiddelen wordt
gebruikt
Historiek validatie
Versie Herziening door/datum Reden van herziening Wijzigingen
Versie 01 Eva Wevers 07/2013 / /
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 32/52
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION
Analysemethode
Méthode d’analyse
I-MET-FLVVT-107: Bepaling van Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
Techniek
Technique
GC-MS
Matrix / matrixgroep
Matrice / Groupe de
matrices
Water
Type validatie
Type de validation
Totaal
Verantwoordelijke (Naam
en functie)
Responsable
(Nom et fonction)
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
Opgesteld door
Rédaction par
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
22/07/2013
Handtekeningen - Signatures:
Get.
Medewerkers
(Naam en functie)
Collaborateurs
(Nom et fonction)
Sara Crauwels – Analist
Kirsten Putzeys – Analist
Hilde Swevers – Analist
Mieke Van Thienen – Analist
Periode van validatie
Période de validation
Start - Début: 31/07/2012
Einde - Fin: 21/03/2013
Methode goedgekeurd en
geschikt bevonden door
Méthode approuvée et jugé
convenable pour la routine
par
Eva Wevers
Sectieverantwoordelijke Contaminanten
22/07/2013
Handtekeningen - Signatures:
Get.
Hierna volgt een beschrijving van de resultaten van het validatieonderzoek zoals aangegeven in stap 8 van de procedure
LAB 00 P 180.
Ce qui suit est une description des résultats de l'étude de validation comme indiqué dans l'étape 8 de la procédure LAB
P 00 180.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 33/52
Inhoudstabel
VALIDATIEPLAN – PLAN DE VALIDATION ............................................................................................... 26
STAP – PHASE 1: BEPALING VAN HET TOEPASSINGSGEBIED – DÉTERMINER LE CHAMPS
D’APPLICATION ............................................................................................................................................ 27
STAP – PHASE 2: DOEL EN STATUUT VAN DE ANALYSEMETHODE – LE BUT ET STATUS DE LA
MÉTHODE D’ANALYSE ................................................................................................................................ 27
STAP – PHASE 3: KEUZE VALIDATIEPARAMETERS – CHOISIR LES PARAMÈTRES À VALIDER ..... 27
STAP – PHASE 4: EXTERNE EISEN VOOR VALIDATIEPARAMETERS – DES EXIGENCES EXTERNES
POUR LES PARAMÈTRES À VALIDER ........................................................................................................ 28
STAP – PHASE 5: KEUZE VAN DE MONSTERS – LE CHOIX D’ÉCHANTILLONS ................................... 29
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION ............................................................................... 30
VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION ............................................................................... 32
INHOUDSTABEL ............................................................................................................................................ 33
1 WERKGEBIED ........................................................................................................................................ 34
2 LINEARITEIT .......................................................................................................................................... 35
3 JUISTHEID .............................................................................................................................................. 36
3.1 TERUGVINDING M.B.V. SCREENINGSMETHODE (GC-MS MET ÉÉN KARAKTERISTIEKE MASSA) .............................. 36
3.2 TERUGVINDING M.B.V. BEVESTIGINGSMETHODE (GC-MS MET DRIE KARAKTERISTIEKE MASSA’S) ........................ 37
4 PRECISIE ................................................................................................................................................. 40
4.1 PRECISIE M.B.V. SCREENINGSMETHODE (GC-MS MET ÉÉN KARAKTERISTIEKE MASSA) ....................................... 40
4.2 PRECISIE M.B.V. BEVESTIGINGSMETHODE (GC-MS MET DRIE KARAKTERISTIEKE MASSA’S) ................................ 41
5 AANTOONBAARHEIDSGRENS EN BEPAALDBAARHEIDSGRENS ................................................... 44
6 SELECTIVITEIT / SPECIFITEIT ............................................................................................................ 45
7 ROBUUSTHEID ....................................................................................................................................... 46
8 MEETONZEKERHEID ............................................................................................................................ 47
9 IDENTIFICATIECRITERIA DOOR MIDDEL VAN MASSASPECTROMETRIE .................................. 48
10 BIJLAGEN ............................................................................................................................................ 49
10.1 OVERZICHT NORMEN VOOR PAK’S IN WATER .......................................................................................... 49
10.2 FOTO’S ............................................................................................................................................ 50
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 34/52
Validatiedossier
1 Werkgebied
De methode voor de bepaling van PAK’s wordt toegepast op de matrix water. Het validatieonderzoek werd
uitgevoerd met mineraalwater uit de supermarkt.
De normen voor PAK’s in water zijn terug te vinden in
Richtlijn 98/83/EG VAN DE RAAD van 3 november 1998 betreffende de kwaliteit van voor
menselijke consumptie bestemd water
Koninklijk besluit van 14 januari 2002 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie
bestemd water dat in voedingsmiddeleninrichtingen verpakt wordt of dat voor de fabricage en/of het
in de handel brengen van voedingsmiddelen wordt gebruikt
Koninklijk besluit van 8 februari 1999 betreffende natuurlijk mineraalwater en bronwater
Normen voor PAK’s in water
PAK’s BaP (ng/l) Som 4 2 (ng/l) Som 6
3 (ng/l)
Water bestemd voor menselijke consumptie1
10 ng/l 100 ng/l
Natuurlijk mineraalwater, bronwater 100 ng/l
1: voor meer details: zie overzicht normen in bijlage
2: Som 4 = BbF + BkF + Indeno + B(ghi)Pery
3: Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + B(ghi)Pery
Fl : Fluorantheen
BaP: Benzo(a)pyreen
BbF: Benzo(b)fluorantheen
BkF: Benzo(k)fluorantheen
Indeno: Indeno(1,2,3-c,d)pyreen
B(ghi)Pery: Benzo(g,h,i)peryleen
De kalibratiecurve zal zodanig samengesteld worden dat minimum vijf punten zich zowel onder als boven de
MRL bevinden.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 35/52
2 Lineariteit
De kalibratiecurve wordt aangemaakt in solvent. De concentraties zijn weergegeven in onderstaande tabel.
Level Concentratie
1 4 ng/ml
2 15 ng/ml
3 35 ng/ml
4 75 ng/ml
5 150 ng/ml
6 300 ng/ml
Voor de bespreking van de lineariteit van de kalibratiecurve wordt verwezen naar een eerdere versie van het
validatiedossier.
Evaluatiecriteria
Alle kalibratiecurven voldoen aan:
Kalibratiecurven voldoen aan lineair model
Correlatiecoëfficiënt R² > 0.995
Minimaal vijf kalibratiepunten
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 36/52
3 Juistheid
Wegens het ontbreken van gecertificeerd referentiemateriaal werd de terugvinding bepaald. De terugvinding
werd bepaald op vier niveaus. Voor elk concentratieniveau werden 18 monsters geanalyseerd. De
kwantificatie gebeurde zowel met de screeningsmethode (GC-MS met één karakteristieke massa) als met de
bevestigingsmethode (GC-MS met drie karakteristieke massa’s). In onderstaande tabellen is een overzicht te
vinden van de gemiddelde terugvinding.
3.1 Terugvinding m.b.v. screeningsmethode (GC-MS met één karakteristieke massa)
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 2,5 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
2,5 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 2,5 2,75 110
BbF 2,5 2,27 91
BkF 2,5 2,25 90
BaP 2,5 2,37 95
Indeno 2,5 2,37 95
BghiPery 2,5 2,19 88
Som 4 10 9,09 91
Som 6 15 14,21 95
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 10 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
10 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 10 10,47 105
BbF 10 8,21 82
BkF 10 8,46 85
BaP 10 9,07 91
Indeno 10 8,37 84
BghiPery 10 8,42 84
Som 4 40 33,45 84
Som 6 60 52,99 88
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 37/52
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 25 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
25 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 25 24,78 99
BbF 25 20,54 82
BkF 25 21,03 84
BaP 25 21,24 85
Indeno 25 20,46 82
BghiPery 25 21,45 86
Som 4 100 83,47 83
Som 6 150 129,49 86
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 50 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
50 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 50 50,09 100
BbF 50 42,75 85
BkF 50 43,90 88
BaP 50 45,07 90
Indeno 50 42,45 85
BghiPery 50 45,12 90
Som 4 200 174,22 87
Som 6 300 269,37 90
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
3.2 Terugvinding m.b.v. bevestigingsmethode (GC-MS met drie karakteristieke massa’s)
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 2,5 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
2,5 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 2,5 2,86 114
BbF 2,5 2,43 97
BkF 2,5 2,59 104
BaP 2,5 2,36 94
Indeno 2,5 2,33 93
BghiPery 2,5 2,33 93
Som 4 10 9,68 97
Som 6 15 14,90 99
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 38/52
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 10 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
10 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 10 10,25 102
BbF 10 8,55 86
BkF 10 9,02 90
BaP 10 9,25 93
Indeno 10 8,22 82
BghiPery 10 8,44 84
Som 4 40 34,23 86
Som 6 60 53,73 90
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 25 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
25 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 25 25,49 102
BbF 25 21,10 84
BkF 25 21,62 86
BaP 25 22,94 92
Indeno 25 21,66 87
BghiPery 25 21,86 87
Som 4 100 86,23 86
Som 6 150 134,66 90
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Terugvinding (%) voor concentratieniveau 50 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
50 ng/l Toegevoegde concentratie (ng/l)
Teruggevonden concentratie (ng/l)
Terugvinding (%)
Fl 50 52,05 104
BbF 50 42,12 84
BkF 50 43,14 86
BaP 50 45,14 90
Indeno 50 42,62 85
BghiPery 50 43,29 87
Som 4 200 171,17 86
Som 6 300 268,37 89
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 39/52
Evaluatiecriteria
Alle berekende percentages terugvinding voldoen aan:
Terugvinding tussen 75% en 125% voor de concentratieniveaus 2,5 ng/l, 10 ng/l, 25 ng/l en 50 ng/l
voor de screeningsmethode en de bevestigingsmethode (volgens KB 14/01/2002)
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 40/52
4 Precisie
Wegens het ontbreken van gecertificeerd referentiemateriaal werd de precisie bepaald aan de hand van
belaste monsters. De precisie werd bepaald op vier niveaus. Voor elk concentratieniveau werden 18
monsters geanalyseerd. De kwantificatie gebeurde zowel met de screeningsmethode (GC-MS met één
karakteristieke massa) als met de bevestigingsmethode (GC-MS met drie karakteristieke massa’s). In
onderstaande tabellen is een overzicht te vinden van de bekomen waarden voor herhaalbaarheid en
reproduceerbaarheid.
4.1 Precisie m.b.v. screeningsmethode (GC-MS met één karakteristieke massa)
Precisie voor concentratieniveau 2,5 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
2,5 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 2,5 5,15 0,40 7,35 0,56
BbF 2,5 3,51 0,22 8,51 0,54
BkF 2,5 3,29 0,21 7,47 0,47
BaP 2,5 7,59 0,50 12,17 0,81
Indeno 2,5 3,15 0,21 4,74 0,32
BghiPery 2,5 5,01 0,31 7,47 0,46
Som 4 10 2,32 0,59 4,40 1,12
Som 6 15 2,61 1,04 4,39 1,75
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Precisie voor concentratieniveau 10 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
10 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 10 3,92 1,15 3,92 1,15
BbF 10 3,91 0,90 5,62 1,29
BkF 10 5,44 1,29 5,53 1,31
BaP 10 5,35 1,36 11,90 3,02
Indeno 10 4,99 1,17 5,36 1,26
BghiPery 10 5,09 1,20 7,81 1,84
Som 4 40 3,46 3,24 4,48 4,20
Som 6 60 3,20 4,75 4,20 6,23
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 41/52
Precisie voor concentratieniveau 25 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
25 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 25 3,16 2,19 3,72 2,58
BbF 25 3,52 2,03 6,27 3,60
BkF 25 3,02 1,78 7,31 4,30
BaP 25 4,32 2,57 8,12 4,83
Indeno 25 7,36 4,21 8,24 4,72
BghiPery 25 3,76 2,26 7,85 4,72
Som 4 100 1,98 4,62 3,98 9,30
Som 6 150 1,59 5,78 3,96 14,37
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Precisie voor concentratieniveau 50 ng/l (GC-MS, screeningsmethode)
50 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 50 6,05 8,48 7,19 10,09
BbF 50 5,42 6,48 7,94 9,50
BkF 50 3,94 4,84 7,53 9,25
BaP 50 3,26 4,12 4,09 5,16
Indeno 50 7,62 9,06 8,82 10,48
BghiPery 50 4,65 5,88 5,79 7,31
Som 4 200 4,11 20,07 5,14 25,07
Som 6 300 2,74 20,66 3,99 30,11
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
4.2 Precisie m.b.v. bevestigingsmethode (GC-MS met drie karakteristieke massa’s)
Precisie voor concentratieniveau 2,5 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
2,5 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 2,5 5,17 0,41 5,33 0,43
BbF 2,5 4,92 0,34 10,33 0,70
BkF 2,5 4,07 0,30 6,36 0,46
BaP 2,5 8,63 0,57 12,22 0,81
Indeno 2,5 5,39 0,35 10,59 0,69
BghiPery 2,5 5,91 0,39 9,51 0,62
Som 4 10 3,27 0,89 7,93 2,15
Som 6 15 2,47 1,03 6,13 2,56
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 42/52
Precisie voor concentratieniveau 10 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
10 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 10 4,90 1,41 6,92 1,99
BbF 10 4,28 1,02 7,95 1,90
BkF 10 3,88 0,98 5,53 1,40
BaP 10 4,47 1,16 10,61 2,75
Indeno 10 4,09 0,94 4,28 0,99
BghiPery 10 4,94 1,17 5,37 1,27
Som 4 40 2,83 2,72 4,11 3,94
Som 6 60 2,66 4,01 4,57 6,88
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Precisie voor concentratieniveau 25 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
25 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 25 2,45 1,75 4,55 3,24
BbF 25 3,27 1,93 6,78 4,01
BkF 25 3,24 1,96 7,24 4,38
BaP 25 3,94 2,53 4,18 2,68
Indeno 25 6,74 4,09 9,70 5,88
BghiPery 25 3,20 1,96 11,69 7,15
Som 4 100 2,59 6,25 4,44 10,72
Som 6 150 2,12 7,97 2,66 10,02
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
Precisie voor concentratieniveau 50 ng/l (GC-MS, bevestigingsmethode)
50 ng/l Herhaalbaarheid Reproduceerbaarheid
Concentratie (ng/l) %RSDr r [2,8 * sr] %RSDR R [2,8 * sR]
Fl 50 2,44 3,56 6,05 8,82
BbF 50 3,10 3,66 8,28 9,77
BkF 50 2,97 3,59 8,29 10,01
BaP 50 3,73 4,72 3,73 4,72
Indeno 50 8,68 10,36 14,16 16,90
BghiPery 50 4,98 6,03 5,68 6,88
Som 4 200 3,75 17,99 5,40 25,90
Som 6 300 2,77 20,81 4,38 32,93
Som 4 = BbF + BkF + Indeno + BghiPery
Som 6 = Fl + BbF + BkF + BaP + Indeno + BghiPery
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 43/52
Evaluatiecriteria
De waarden voor herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid werden berekend met behulp van template LAB
00 P180 F004.
Alle berekende RSD’s voor precisie (herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid) voldoen aan:
RSDr ≤ 25% voor de concentratieniveaus 2,5 ng/l, 10 ng/l, 25 ng/l en 50 ng/l voor de
screeningsmethode en de bevestigingsmethode (volgens KB 14/01/2002)
RSDR ≤ 25% voor de concentratieniveaus 2,5 ng/l, 10 ng/l, 25 ng/l en 50 ng/l voor de
screeningsmethode en de bevestigingsmethode (volgens KB 14/01/2002)
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 44/52
5 Aantoonbaarheidsgrens en bepaaldbaarheidsgrens
Voor alle PAK’s werd een signaal/ruis-verhouding van minimum 6 bekomen bij de concentratie 2,5 ng/l. De
bepaaldbaarheidsgrens is ≤ 2,5 ng/l voor alle PAK’s. De aantoonbaarheidsgrens wordt vastgelegd op ≤ 1,25
ng/l.
Bepaalbaarheidsgrens (LOQ) en aantoonbaarheidsgrens (LOD) voor PAK’s in water
PAK’s norm (ng/l) 25% van de norm LOQ (ng/l) LOD (ng/l)
Fl 6,25 ng/l – 4,167 ng/l* ≤ 2,5 ng/l ≤ 1,25 ng/l
BbF 6,25 ng/l – 4,167 ng/l* ≤ 2,5 ng/l ≤ 1,25 ng/l
BkF 6,25 ng/l – 4,167 ng/l* ≤ 2,5 ng/l ≤ 1,25 ng/l
BaP 10 ng/l 2,5 ng/l ≤ 2,5 ng/l ≤ 1,25 ng/l
Indeno 6,25 ng/l – 4,167 ng/l* ≤ 2,5 ng/l ≤ 1,25 ng/l
BghiPery 6,25 ng/l – 4,167 ng/l* ≤ 2,5 ng/l ≤ 1,25 ng/l
Som 4 100 ng/l 25 ng/l ≤ 10 ng/l ≤ 5 ng/l
Som 6 100 ng/l 25 ng/l ≤ 15 ng/l ≤ 7,5 ng/l
*: 1/4 van 25 ng/l = 6,25 ng/l 1/6 van 25 ng/l = 4,167 ng/l
Evaluatiecriteria
Alle LOQ’s voldoen aan:
LOQ ≤ 25% van de norm (volgens KB 14/01/2002)
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 45/52
6 Selectiviteit / specifiteit
De selectiviteit /specificiteit werd nagegaan door 18 blanco-negatief monsters en 18 monsters belast op de
LOQ te analyseren. Voor alle uitgevoerde analysen kon de conformiteit van het blanco-negatief monster
aangetoond worden ten opzichte van de monsters belast op de LOQ. In de onderstaande tabel is een
overzicht te vinden van de gemiddelde en de berekende respons ratio’s.
Respons ratio’s voor blanco-negatief en LOQ (GC-MS, screeningsmethode)
Respons ratio's blanco neg 2,5 ng/l
Fl 0,01 0,08
BbF 0,01 0,09
BkF 0,01 0,10
BaP 0,03 0,09
Indeno 0,03 0,14
BghiPery 0,05 0,15
Respons ratio’s voor blanco-negatief en LOQ (GC-MS, bevestigingsmethode)
Respons ratio's blanco neg 2,5 ng/l
Fl 0,01 0,09
BbF 0,00 0,09
BkF 0,00 0,09
BaP 0,03 0,09
Indeno 0,02 0,13
BghiPery 0,03 0,17
Evaluatiecriteria
Alle blanco-negatief monsters waren conform ten opzichte van de monsters belast op de LOQ.
Alle respons ratio’s voldoen aan de voorwaarde:
Respons ratio blanco-negatief < respons ratio LOQ
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 46/52
7 Robuustheid
De robuustheid wordt nagegaan aan de hand van controlekaarten.
De extracten van enkele validatiereeksen konden na de extractie in het laboratorium niet onmiddellijk
geanalyseerd worden. De vials werden gedurende een periode van 2 à 3 maanden in het donker in de
koelkast bewaard bij 4°C ± 4°C. Uit de resultaten blijkt dat dit geen invloed had op de teruggevonden
concentraties. Het betreft de reeksen die geanalyseerd werden op 24/01/2013 en 25/01/2013. De extracties
werden uitgevoerd in de periode november 2012.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 47/52
8 Meetonzekerheid
De meetonzekerheden werden berekend volgens de procedure LAB P 508 Meetonzekerheid. De
kwantificatie van de gebruikte data gebeurde op basis van de data bekomen met GC-MS
(bevestigingsmethode). De meetonzekerheid werd op vier verschillende concentratieniveaus bepaald (2,5
ng/l, 10 ng/l, 25 ng/l en 50 ng/l).
Meetonzekerheid voor vier concentratieniveaus
Meetonzekerheid niveau hoog niveau midden niveau laag niveau laag
(% MO)
concentratiebereik
individueel > 30 ng/l 10 - 30 ng/l 4 - 10 ng/l < 4 ng/l
Som 4 > 120 ng/l 40 - 120 ng/l 16 - 40 ng/l < 16 ng/l
Som 6 > 180 ng/l 60 - 180 ng/l 24 - 60 ng/l < 24 ng/l
Fl 23 % 21 % 23 % 36 %
BbF 38 % 38 % 36 % 26 %
BkF 35 % 35 % 29 % 23 %
BaP 28 % 26 % 29 % 30 %
Indeno 41 % 36 % 41 % 29 %
BghiPery 34 % 36 % 37 % 28 %
Som 4 31 % 29 % 31 % 17 %
Som 6 24 % 22 % 24 % 13 %
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 48/52
9 Identificatiecriteria door middel van massaspectrometrie
Ter identificatie van de polyaromatische koolwaterstoffen worden de ionenverhoudingen van de
karakteristieke massa’s vergeleken met deze in het controlemonster. De SIM-ionen zijn weergegeven in
onderstaande tabel.
SIM-ionen
SIM-ionen
Fl 200, 201 en 202
BbF 126, 250 en 252
BkF 126, 250 en 252
BaP 126, 250 en 252
Indeno 274, 276 en 277
BghiPery 274, 276 en 277
De ionenverhoudingen werden voor vier verschillende concentraties (2,5 ng/l, 10 ng/l, 25 ng/l en 50 ng/l)
berekend en vergeleken met deze van het controlemonster.
Evaluatiecriteria
Alle ionenverhoudingen voldoen aan:
Maximaal toelaatbare marges voor relatieve ionenintensiteiten voor GC-MS (volgens Beschikking
2002/657/EG)
Relatieve intensiteit (% van hoofdpiek) Maximaal toelaatbare marge
> 50% ± 20%
> 20% tot 50% ± 25%
> 10% tot 20% ± 30%
≤ 10% ± 50%
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 49/52
10 Bijlagen
10.1 Overzicht normen voor PAK’s in water
Normen PAK's in water
Maximumgehalten (ng/l) BaP (*1) Som BbF,
BkF,
Indeno,
B(ghi)Pery
(*1)
Som Fl,
BbF, BkF,
BaP,
Indeno,
B(ghi)Pery
(*1)
Water bestemd voor menselijke consumptie: 10 100
1. waters die in flessen of recipiënten bestemd voor
verkoop aan consument worden verpakt, zoals bij voorbeeld
bronwaters of tafelwaters, maar met uitzondering van
natuurlijke mineraalwater
2. waters die in voedingsmiddeleninrichtingen voor de
fabricage en/of het in de handel brengen van
voedingsmiddelen wordt gebruikt
3. waters die in voedingsmiddeleninrichtingen uit een
tankschip of tankauto voor de fabricage en/of het in de
handel brengen van voedingsmiddelen worden geleverd
Uitzonderingen: niet van toepassing op:
1. waters die aan voedingsmiddelenbedrijven via een
leidingsnet worden verdeeld voordat eventueel verwerking of
behandeling in het bedrijf plaatsvindt
2. natuurlijk mineraalwater dat als zodanig is erkend
overeenkomstig het KB van 08/02/1999 betreffende
natuurlijk mineraal water en bronwater
3. water dat een geneesmiddel is
Natuurlijk mineraalwater, bronwater 100
(*1) Fl: Fluorantheen
BbF: Benzo(b)Fluorantheen
BkF: Benzo(k)Fluorantheen
BaP: Benzo(a)pyreen
Indeno: Indeno(1,2,3-c,d)pyreen
B(ghi)Pery: Benzo(g,h,i)peryleen
Water bestemd voor menselijke consumptie: Bron: Richtlijn 98/83, KB 14/01/2002
Natuurlijk mineraalwater, bronwater: Bron: KB 08/02/1999
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 50/52
10.2 Foto’s
Foto 1: Extraheren van watermonster met dichloormethaan.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 51/52
Foto 2: Fasescheiding water - dichloormethaan.
Foto 3: Drogen van het extract over natriumsulfaat.
FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE
LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Contaminanten
Matrix: water LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 52/52
Foto 4: Indampen van extract.