Urdu Hindi Dictionary

81
उउउउउ उउउउउ= उउउउउ, उउउउ, उउउउउ उउउउ उउउउउ= उउउउ, उउउउउ उउउउउ= उउउउउउ, उउउ, उउउउउउ उउउ= उउउउउ (उउउउउउ उउउउउउउउ उउउ उउउ उउ) उउउउउ= उउउउ उउउ, उउउउउउउउउउ उउउउउउ= उउउउउउ उउ, उउउ उउ उउ, उउउउउउ, उउउउ उउउउ= उउउउउ, उउउ, उउउ उउउउ(उउउउउ)= उउउउउउउउउ, उउउउउ, उउउउउउ उउउउउउ(उउउउउउ)= उउउउ, उउउउ, उउउ, उउउउउउउ, उउउउ उउउउउ= उउउउउ, उउउउउउउउउउउउउउउ, उउउउउउ= उउउउउउ उउउउउ= उउउउउ, उउ उउउउउउ= उउउउउउउ, उउउउ, उउउउउउउउउ उउउ= उउउउ, उउउउउ, उउउउउउ उउउउउ= उउउ, उउउउउ, उउउउउउउउउ, उउउ उउउउ= उउउ, उउउ, उउउउउ उउउउउउ= उउउउउ, उउउउउउ, उउउउउउउ, उउउउ=उउउउउ उउउउ, उउउउउउउउ, उउउउउउ= उउउउ, उउउउउ, उउउउउउउउउ, उउउउउउउउ उउउउउ= उउउउउउ, उउउउ,उउउउ उउउउउउउउ= उउउ, उउउउउउउउ, उउउउ, उउउउउउउ= उउउउ, उउउउउ, उउउउउउ, उउउउउ उउ उउउउउउ उउउउउ= उउउउउ उउउउउउ= उउउउउ, उउउउ, उउउउउ, उउउउउ= उउउउउ, उउउउउउ, उउ, उउउउ उउउउउउ= उउउउउउउ उउउउ, उउउउउउउउ उउउउ=उउउउउउउउ उउउउउ= उउउउउ, उउउउउउउउ, उउउ, उउउउ उउउउ= उउउउउउउ, उउउउ

description

Urdu Hindi Dictionary in excel format

Transcript of Urdu Hindi Dictionary

Page 1: Urdu Hindi Dictionary

उपा��त

का�गज= पानना�, पातर, ल�खय पातरका�तितब= ल�खका, लिलतिपाकातिकात�ब= पा�सतका, ल�ख, सनद�शकाद�= सथा�न (अधि�कातर शबद�नत म" आत� ह%)

कानद�= गढा� हआ, नकका�श)द�रतिकान�र�= सम�दर तट, नद, का� तट, ह�लिशय�, स)म�

का-न�= दव�ष, व%र, ल�गका�इल(का�यल)= सव)का�रन�, म�नन�, पार�जि4त

का�ईद�(का�यद�)= र)तित, तिनयम, आदत, अन�श�सन, आचरणकाज�= भा�गय, अधि�का�रसकष�तर, ईशवर)यद�डका�ज)= नय�यकाकातल= हतय�, व�का�तितल= हतय�र�, वधि�का, ग�पतघा�तकाकाद= आका�र, ऊ� च�ई, लमब�ईकादर= म�न, मBलय, परतितषठा�, आदरकादम= च�ल, गतित, पादच�पाकाF दरत= शलिG, सHधिI, परकाH तित, 4गतका% द=बनद, हJन�, सरका�वट, तिनय�तरणका�नBन= तिनयम, तिव��न, लिसदधा�नत, वयवसथा�

काफस= पिपाP4र�, शर)र,4�ल)का�तिफय�= त�का, त�काबनद,, छनद, त�लकाबज�= पाकाड, शलिG, अधि�का�र, तलव�र का� म�ठठा�

काबर= सम�धि�का�तिबल= समरथV, चत�र, यJगय, ग�णव�नका�बB= शलिG, अधि�का�र, वश, पाकाडकाF बBल= सव)का�र कारन�, सव)काH तितकामर=चनदरम�का-मत= मBलय, उपायJतिगत�, द�म, ल�गतकाWम= र�षटर, 4नत�काय�मत=तिवन�श, मHतJतथा�न, उरथल-पा�रथल

Page 2: Urdu Hindi Dictionary

का�यद�(का�ईद�)= र)तित, तिनयम, आदत, अन�श�सन, आचरणका�यम= सथा�तिपात, ठहर� हआ, दढा, टिटका�ऊ

का�यल(का�इल)= सव)का�रन�, म�नन�, पार�जि4त

का4V= ऋणकार�र= तिनव�स, सथिसथारत�, तिवशरा�म, �)र4, सनत�धिI

कार)ब= पा�स, तिनकाट, सम)पा, सम�न, पा�स आन�

काF ब�Vन= बलिल, भा"ट, बलिलद�न द�न�कालब= टिदल, मन, आतम�, ब�जिदधाकालम= ल�खन), लिलख�वटकाWल= व�द�, शपारथ, ह�म), शबद, काह�वत, ब�त

कासम= शपारथतिकासम= 4�तित, वगV, भा�ग, परकाH तिततिकासमत= भा�गय, भा�ग, सर, शरा�ण)तिकासस�= काह�न), कारथ�, पर�मकारथ�, झगड�, तिवव�द

काF सBर= दJष, अवग�ण, खJट, भाBल, पा�पा, असफलत�

Page 3: Urdu Hindi Dictionary

खख�का= �Bलिल, भाBधिम, र�खख�4र= छ� र)खज��(खिखज��)= पातझड, वHदधा�वसथा�, कषयख4�लत= लजजा�, लजजा�श�ल)नत�ख4�लत= परसनना, श�भा, भा�गयव�नखिखज�न�(खज�न�)= �न स�गरह, काJष, र�4काJषखत= पातर, लिचनह, लिलखिखतखतर�= डर, भाय, तिवतिपाततिi, 4Jखिखमखतम= अनत, पाBर� हJन�, अनत कारन�, सम�पत)खत�= गलत), भाBल, ल�पारव�ह)ख�तितर= हदय, मन, का� लिलय�, का- तरफ स�, चयन, तिहत

ख�तब�= भा�षण, �मkपाद�श, परव�शन, पारिरचयखिखदमत= स�व�, आवभागत, कातVवय, नWकार)ख�द(खBद)= सवय�, वलिGगत, अपान�, एका��तख�द�= भागव�नnख�द,(खBटिद)= घाम�ड, अह�का�र, मन का- चWकास)ख�नद�न= का� ल, पारिरव�र, व�शख�न�= घार, कामर�, तिवभा�ग, तिहसस�ख�न�म(ख�नम)=शरा)मतित, र�4का� म�र), पातन)खBन= रG, हतय�खफ�= लिछपा�व, ग�पतत�, करोJधि�त, अपरसननाखबर= सम�च�र, जञा�न, सBचन�, वणVन, लJकाव�द, चच�V

खBब= बटिढाय�, अचछा�, उiम, स�नदर, मनभा�वनख�म= काचचा�, हर�, नWलिसखिखय�, अदकष, घाम�ड)ख�मJश= च�पपाख�म�र= नश�खय�ल= तिवच�र, कालपान�, मत, द�खभा�ल, म�नखिखय�ब��= पा�षपाव�टिटका�, फB लt का- कय�र)खर)द= खर)दन�, मJल ल�न�, मJल ल) हई वसत�खर�ब= ब�र�, दI, बरब�द हआ, तिबगड� हआ, अलिशI, अशली)लख�रVम= परसननाख%र= अचछा�, अतितउiमख%र=का� शल कष�म, कालय�ण, तिहत, आन�दखल�स= उदधा�र, सवतनतरत�, म�लिG

Page 4: Urdu Hindi Dictionary

ख�लिलस= श�दधा, असल, खर�, तिनषकापाट(धिमतर)खलिलश= च�भान, पा)ड�, लिचनत�, श�का�खिखल�फ= तिवरJ�, तिवपाकषत�, असतयत�खिखल�फ= तिवसरदधाखवा�ब= नxद, सवपनखवा�र= दI, उ4�ड, धिमतरह)न, तिन�Vनखवा�तिहश= ल�लस�, इचछा�, अन�नय, तिवनय, म��गख�श= परसनना, मनभा�वनख�शका= सBख�, तिन4Vल, म�झ�Vय� हआ, लिचडलिचड� आदम)

खBश{द(ख�श{द)=सBयVखसत�= घा�यल, टBट� हआ, 4र4र, उद�स)नख�स= तिवश�ष, वयलिGगत, तिवलिशI, अधिमततिशरात, शरा�षठा4न

Page 5: Urdu Hindi Dictionary

गगज= न�पान� व�ल� ग4गज)द�= ड�का लग हआ, का�ट ख�य� हआग�जर= 4�न�, एका र�सत�, एका 4)वनग�ज�र�= 4)तिवका�, 4)वन तिनव�Vह, र�सत�, घारग�ज�रिरश= अन�नय, तिवनय, पर�रथVन�, वणVनग�ज)द�= च�न� हआ, तिनव�Vलिचतग�न�ह= दJष, पा�पा, अपार��ग�फतगB= ब�तच)त, उपाद�शग�म= खJय� हआ, ब�स��, अन�पासथिसथात, ल�पात�ग�मगशत�= भाटकात� हआ, खJय� हआग�मन�म= न�मह)न, अजञा�त, अतिवटिदत, परतितषठा�ह)नग�मर�ह= भाटका� हआ, खJय� हआ, दI, न)चग�मस�म= मWन, श�नतग�म�न= सनद�ह, श�का�, कालपान�, गवV, तिवच�र, अतिवशव�सगJय�= व�गम), स�वG�, बJलत� हएगदV= �Bल, त�चछागदVन= गर)व�गरदिदPश= चककार, घा�म�व, दभा�Vगय, आव�र�पानगमV= उषण, 4लन�, परचणड, त)वर, उतस�हपाBणV, स4)वतिगदV= पारिरधि�, गJल, पारिरपरद�श, नगरJपा�नततिगद�Vब= भा�वर, अतल सम�दर, बव�डरतिगरह= ग��ठ, 4Jड, अ�ग�ल) का� 4Jडतिगरय�= रJन�, तिवल�पा कारन�, सरदन, फरिरय�दतिगर��= अमBलय, मह�ग�, बहमBलय, भा�र), महतवपाBणVतिगरिरय��= रJत� हए, च)खत� हएतिगरW= वचन, तिगरव)तिगरिरफत�र= बनद, बन�न�, पाकाडन�, वश हJन�, सममJतिहत, बनद,

ग)र= तिव4य), ल�न� व�ल�, अधि�का�र), छ,नन� व�ल�ग�ल= ग�ल�ब, फB ल, गहन�, छ�पाग�लज�र= उपावन, फB लt का- कय�र)ग�लदसत�= फB लt का� ग�चछा�ग�लबदन= काJमल, स�डWल, स�नदरतिगल�= रJष, लिशका�यत, अततिभाय�ग, दJषग�लशन= फB लt य� ग�ल�बt का� उपावनग�ल�ब= ग�ल�बग�लिलसत��= ग�ल�बt का� उपावन

Page 6: Urdu Hindi Dictionary

गव�र�= मनभा�वन, सममत, स�ह�वन�, काJमलत�गव�ह= स�कष)गव�ह)= परम�ण, स�कषयगJश= का�नगJश�= काJन�, काJण, काJठर), एका�नतत�ग�सत�ख)= अभादरत�, घाम�ड, �HIत�ग�स�र= छ,नत� हआ, लिछतरत� हआ, दर हJत� हआग�सB= लट�ए�, का� शt का� छलल�ग%ह�न= स�स�र, सHधिI

ग^4ल= कातिवत�ग �र= र�4दरJह), तिवशव�सघा�त), अतिवशवसन)यग^फलत= अस�व��न), ऊ� घा, अच�तनत�गम= शJका, द:ख, लिचनत�गमखवा�र= टिदल�स� द�त� हएगमग�सस�र= टिदल�स� द�न� व�ल�गमद,द�= द:खिखत, वयलिरथतगमम�ज= भा�टिदय�, च�गल)ब�4ग�यब= ग�पत, लिछपा� हआ, अन�पासथिसथातग�^ब�र= व�षपा, ����, फ� ह�र, �Bल, द:खगरज= उ �शय, अरथV, रपा र�ख�, ल�लस�, सममतितगर)ब= तिन�Vन, द,न, अ4नब), भाJल�, तिनर�ल�गरर= गवV, घाम�डग%^र= अ4नब), पारद�स)ग%^र= और भा), लिसव�य इसका� , इसका� उपार�नत, दसर�,अलग, तिवद�श), ब�र�, पारनत�, बच�न�ग%^रत= म�न, नमरत�, श�ल)नत�, दव�ष, घाHण�गWर= धय�न, गहर) सJच, धय�न द�न�गलत= गलत, तर�टिटपाBणV, असतयगल)ज= गनद�, अश�दधा, भा �, असभय, अशली)लग�लिलब= तिव4य), पर��नग�लिलब= स���रणतय, अधि�कातर, समभवतnग�^ल�म= द�स, छJकार�, तिकाशJरगश= ब�हJश), मBछ�V, नश� म" उनमiग�^सस�= करोJ�, भा�व�कात�, रJष, लिचनत�, शJका

Page 7: Urdu Hindi Dictionary

चचका��= टपाकात� हआ, सतर�वणच�का= चWकानना�, च�सत, उदयम), सवसथा, मJट�, च�सत-दसरसतच�काB = छJट, छ� र)च)ज= वसत�, पाद�रथV, स�मगर)लिचतवन= आका�र, दधिI, टिदख�वटच�द= तिकातन�, तिकातन�, का� छ, तिकातन) ब�र, तिकातन) द�रच��द= चनदरम�च��दन)= चनदरम� का� परका�शच�दर= तिबछWन�, घाB�घाट, 4लपरपा�तच��द,= च��द, (��त�), �नच%न= आस�न), स�ख, श��तित, आर�मचमका= झलका, द,पतिपत, 4गमग�हट, च��चमन= पा�षपा व�टिटका�चर�ग= द,पाकाच�र�= औषधि�, लिचतिकातस�, सह�यत�, उपा�यच�र�ग�ह= गWचर भाBधिमच�ल= चलन� का� ढ�ग, र)तित, �Jख�च�ल�का= चत�र, परव)ण, �BVत, कापाट,लिचलमन= लिचकाचशम= आ�ख, आश�चशम-ए-ब Bर= न4र न लग�चशम-ओ-लिचर�ग= आ�ख का� परका�श, तिपरयचसमका= आ�ख म�रन�, झपाका, असममतित, धिमथय�बJ�च�सत= स�व��न, च��ल�का, उदयम), व�गश)ल, त�ग, तन� हआचह= लघा�स�जञा� बन�न� का� परयJग म" आत� ह%च�ह= इचछा�, ल�लस�, पय�र, आवशयG�, च�न�वच�हर�= म�ख, छतिव, म�खWट�

4�ग= य�दधा, लड�ई4�ग)र= समपततिi(भाBधिम का-)जि4गर= यकाH त, हदय, आतम�, मन4जब= आकाषVण, लJभा, मJह4जब�= ल�लस�, भा�वन�, आव�श, आव�ग, च�व4�जिजब= मनमJहका, आकाषVका4�द= 4�द, तितलिलसम, टJन�, मJहन�, पर�त�तम� का� परभा�व4�द�= तिवभा�जि4त, तिबखर� हआ, अलग, पाHलिरथका, अनBठ�4�द�ई= अन�पासथिसथात), अलग हJन�, तिवरह

Page 8: Urdu Hindi Dictionary

4ननात= सवगV, उपावन4न�ज�= अरथ{, शवय�तर�4न�ब= शरा)म�नn, म�नन)य4�न= आतम�, 4)वन, मन, शलिG, पर�म), पर�धिमका�, तिपरय�, तिपरय4�न)= 4)वन समबनधी)4�न)= एका पर�म) य� पर�धिमका�4�नBन= उनम�द, पा�गलपान4फ�= अनय�य, अतय�च�र, घा�व4बx= म�रथ�4म�ल= स�नदरत�, स�डWलपान4�म= पय�ल�4�मबिमबश= हरकात, गतित4�यज(4�ईज)= तिनयम�न�काB ल, अन�मतित अन�स�र4�यद�द= समप�ततिi, भाB समपततिi, व%य�लिGका समपततिi4�र)= वतVम�न, परचलिलत, आ��तिनका, तिनतय, लग�त�र4�मV= अपार��, दJष4�म�Vन�= अरथV द�ड, हर4�न�4ल�ल= परत�पा, त�4, तिवश�लत�4लव�= चमका, परदशVन, परत�पा, टिदख�व4�’ल= नकाल)4व�न= य�व�, तिकाशJर4व�ब= उiर, समत�, बर�बर, सम�न��तर4व�हर(4व�तिहर)= रतन, मततिण(4Wहर का� बहवचन)4शन= उतसव, भाJ44Jश= गम{, ततपारत�, उतस�ह, आव�ग, ल�लस�जि4सम= शर)र4�सत4B= खJ4, पाBछ त�छ, तल�श4हनना�म= नरका4ह�ज= पाJत, न�व4ह�न= स�स�र4�तिहल= मBखV, अनपाढा, 4�गल) अलिशI

जW= परका�श, सBयV का� परका�शज’इफ= तिनबVल, अपा�ग, असह�य, कष)णशलिG, वHदधा, दबVलज�’इ= पार�4य, तिवनI, फलह)न, वयरथVज�तिकार= काH तजञा, य�द कारत� हए

Page 9: Urdu Hindi Dictionary

ज�तिकार= काH तजञा4न, भागव�नn का- परश�स� का- कातिवत�ज)का= शJका, सनत�पा, तिवष�द, उद�स)जिजकरो= समरण, स��, य�द, काF र�न का� पा�ठ4�का�म= ठ�ड लगन�(ब)म�र))जWका= सव�द, सथिसरचजखम= घा�व, ह�न), कषतितज�त= आतम�, सवय�, 4�तित, वगVज�तित= अ�त4�Vत, पा%द�यश), सव�भा�तिवका, पर�काH तितकाजद�= चJट ख�य� हआ, दलिलतजिज = तिवपार)त, तिवसरदधा, परतितकाB ल, अस�गत, हठजBद= श)घर, अच�नका, त�रनतजन4)र= काड)जनना= सनद�हजिजनद��= का�र�ग�र, बनद,गHहजिजनद�= स4)व, पर�ण)जिजनदग)= 4)वन, 4)तिवका�, असतिसततवजिजनह�र= काभा) नहx, तिकास) तरह भा) नहxजिजनह�र= स�व��न!ज)नत= स4�वट, स�नदरत�जफर= तिव4य, 4)त, ल�भा4�’फ= तिनबVलत�जब�न= 4)भा, भा�ष�, मJमबi) का- जव�ल�जबर= शरा�षठा, मह�न, चJट,, ऊपार, उiमजबदVसत= शलिGपाBणV, परबल, करोB र, उiमज�तिबत= स�च�लका, सव�म), अधि�का�र)ज�तिबत= काठJर, �%यVव�न, तिनयम का� पा�लन कारन� व�ल�, अन�श�सका

ज�तिबत�= तिनयम, र)तित, अन�श�सन, �मVस�तिहत�ज�ब�= अल�काH त, स�नदर, उलिचत, स�शJततिभातजम�न�= समय, का�ल, का�ल चकरोजम�नत= परतितजञा�पातर, तिवशव�सजम)न= भाBधिम, �रत), पाHथव)जम)र= मन, हदय, तिवच�र, मनन, बJ�ज�धिमन= �मVतिपात�, परतितभाB, 4म�नतद�र, तिवशव�स टिदल�न� व�ल�जय�द�(जिजय�द�)= अधि�कात�, अतय�धि�कात�, अतितशयजिजय�= परका�श, चमका, �Bम��मजिजय�रत= त)रथVय�तर�, �मVसथाल पार 4�न�जर= सवणV, सJन�

Page 10: Urdu Hindi Dictionary

जबV= घा�व, चJट, तिपाट�ई, परभा�व, लिचनह(जब�Vत का� बहवचन)जरर= घा�व, ह�तिन, तिवपाद�, कषतित, शJका, वयरथ�, पार�4य, तिवन�श, बरब�द,

जरिरफ= त)कषण, सBकषम, काJमलजरर= आवशयका, उलिचत, यJगय, तिनसस�द�ह रपा स�, पाBणV रपा स�जररत= आवशयकात�, तिववशत�, च�हतज�र= रJन�, तिवल�पा, उपावन, ल�लस�, इचछा�ज�र= ह�र� हआ, दब� हआ, कामजJरजJर= शलिG, बल, परभा�व, दब�वजल�ल= गलत), भाBल, अवग�ण, खJटजल)ल= न)च, घाHततिणत, दI, अ�म, त�चछाज�लिलम= करोB र, अतय�च�र)जिजललत= म�नह�तिन, अपाम�न, अन�दर, न)चत�4�लफ= घा��घार�ल� ब�ल, लट�ए�, का� श, छलल�4�लम= अतय�च�र, करोB रत�जहमत= मन का- पार�श�न), तिवपाद�, ददVजहर= तिवषजह)र= स�रथ), धिमतर, सहयJग)ज�तिहर= सपI, समकष, परतयकषज�तिहर�= सपI रपा स�, परतयकष रपा स�4�हन= ब�जिदधा, तकाV , समझ, तिवव�का

झरफ= गहर�, भा�दत� हआ, त)वरब�जिदधाजिझय��= करोJ�), भा)षण, ल�ट�र�, द�सरणझ�ल�=ओल�, ओस, काJहर�झJल)द�= तिबखर� हआ, गBढा, उलझ� हआ, पा�च)द�

Page 11: Urdu Hindi Dictionary

4�ग= य�दधा, लड�ई4�ग)र= समपततिi(भाBधिम का-)जि4गर= यकाH त, हदय, आतम�, मन4जब= आकाषVण, लJभा, मJह4जब�= ल�लस�, भा�वन�, आव�श, आव�ग, च�व4�जिजब= मनमJहका, आकाषVका4�द= 4�द, तितलिलसम, टJन�, मJहन�, पर�त�तम� का� परभा�व4�द�= तिवभा�जि4त, तिबखर� हआ, अलग, पाHलिरथका, अनBठ�4�द�ई= अन�पासथिसथात), अलग हJन�, तिवरह4ननात= सवगV, उपावन4न�ज�= अरथ{, शवय�तर�4न�ब= शरा)म�नn, म�नन)य4�न= आतम�, 4)वन, मन, शलिG, पर�म), पर�धिमका�, तिपरय�, तिपरय4�न)= 4)वन समबनधी)4�न)= एका पर�म) य� पर�धिमका�4�नBन= उनम�द, पा�गलपान4फ�= अनय�य, अतय�च�र, घा�व4बx= म�रथ�4म�ल= स�नदरत�, स�डWलपान4�म= पय�ल�4�मबिमबश= हरकात, गतित4�यज(4�ईज)= तिनयम�न�काB ल, अन�मतित अन�स�र4�यद�द= समप�ततिi, भाB समपततिi, व%य�लिGका समपततिi4�र)= वतVम�न, परचलिलत, आ��तिनका, तिनतय, लग�त�र4�मV= अपार��, दJष4�म�Vन�= अरथV द�ड, हर4�न�4ल�ल= परत�पा, त�4, तिवश�लत�4लव�= चमका, परदशVन, परत�पा, टिदख�व4�’ल= नकाल)4व�न= य�व�, तिकाशJर4व�ब= उiर, समत�, बर�बर, सम�न��तर4व�हर(4व�तिहर)= रतन, मततिण(4Wहर का� बहवचन)4शन= उतसव, भाJ44Jश= गम{, ततपारत�, उतस�ह, आव�ग, ल�लस�जि4सम= शर)र4�सत4B= खJ4, पाBछ त�छ, तल�श4हनना�म= नरका

Page 12: Urdu Hindi Dictionary

4ह�ज= पाJत, न�व4ह�न= स�स�र4�तिहल= मBखV, अनपाढा, 4�गल) अलिशI

जW= परका�श, सBयV का� परका�शज’इफ= तिनबVल, अपा�ग, असह�य, कष)णशलिG, वHदधा, दबVलज�’इ= पार�4य, तिवनI, फलह)न, वयरथVज�तिकार= काH तजञा, य�द कारत� हएज�तिकार= काH तजञा4न, भागव�नn का- परश�स� का- कातिवत�ज)का= शJका, सनत�पा, तिवष�द, उद�स)जिजकरो= समरण, स��, य�द, काF र�न का� पा�ठ4�का�म= ठ�ड लगन�(ब)म�र))जWका= सव�द, सथिसरचजखम= घा�व, ह�न), कषतितज�त= आतम�, सवय�, 4�तित, वगVज�तित= अ�त4�Vत, पा%द�यश), सव�भा�तिवका, पर�काH तितकाजद�= चJट ख�य� हआ, दलिलतजिज = तिवपार)त, तिवसरदधा, परतितकाB ल, अस�गत, हठजBद= श)घर, अच�नका, त�रनतजन4)र= काड)जनना= सनद�हजिजनद��= का�र�ग�र, बनद,गHहजिजनद�= स4)व, पर�ण)जिजनदग)= 4)वन, 4)तिवका�, असतिसततवजिजनह�र= काभा) नहx, तिकास) तरह भा) नहxजिजनह�र= स�व��न!ज)नत= स4�वट, स�नदरत�जफर= तिव4य, 4)त, ल�भा4�’फ= तिनबVलत�जब�न= 4)भा, भा�ष�, मJमबi) का- जव�ल�जबर= शरा�षठा, मह�न, चJट,, ऊपार, उiमजबदVसत= शलिGपाBणV, परबल, करोB र, उiमज�तिबत= स�च�लका, सव�म), अधि�का�र)ज�तिबत= काठJर, �%यVव�न, तिनयम का� पा�लन कारन� व�ल�, अन�श�सका

ज�तिबत�= तिनयम, र)तित, अन�श�सन, �मVस�तिहत�ज�ब�= अल�काH त, स�नदर, उलिचत, स�शJततिभात

Page 13: Urdu Hindi Dictionary

जम�न�= समय, का�ल, का�ल चकरोजम�नत= परतितजञा�पातर, तिवशव�सजम)न= भाBधिम, �रत), पाHथव)जम)र= मन, हदय, तिवच�र, मनन, बJ�ज�धिमन= �मVतिपात�, परतितभाB, 4म�नतद�र, तिवशव�स टिदल�न� व�ल�जय�द�(जिजय�द�)= अधि�कात�, अतय�धि�कात�, अतितशयजिजय�= परका�श, चमका, �Bम��मजिजय�रत= त)रथVय�तर�, �मVसथाल पार 4�न�जर= सवणV, सJन�जबV= घा�व, चJट, तिपाट�ई, परभा�व, लिचनह(जब�Vत का� बहवचन)जरर= घा�व, ह�तिन, तिवपाद�, कषतित, शJका, वयरथ�, पार�4य, तिवन�श, बरब�द,

जरिरफ= त)कषण, सBकषम, काJमलजरर= आवशयका, उलिचत, यJगय, तिनसस�द�ह रपा स�, पाBणV रपा स�जररत= आवशयकात�, तिववशत�, च�हतज�र= रJन�, तिवल�पा, उपावन, ल�लस�, इचछा�ज�र= ह�र� हआ, दब� हआ, कामजJरजJर= शलिG, बल, परभा�व, दब�वजल�ल= गलत), भाBल, अवग�ण, खJटजल)ल= न)च, घाHततिणत, दI, अ�म, त�चछाज�लिलम= करोB र, अतय�च�र)जिजललत= म�नह�तिन, अपाम�न, अन�दर, न)चत�4�लफ= घा��घार�ल� ब�ल, लट�ए�, का� श, छलल�4�लम= अतय�च�र, करोB रत�जहमत= मन का- पार�श�न), तिवपाद�, ददVजहर= तिवषजह)र= स�रथ), धिमतर, सहयJग)ज�तिहर= सपI, समकष, परतयकषज�तिहर�= सपI रपा स�, परतयकष रपा स�4�हन= ब�जिदधा, तकाV , समझ, तिवव�का

झरफ= गहर�, भा�दत� हआ, त)वरब�जिदधाजिझय��= करोJ�), भा)षण, ल�ट�र�, द�सरणझ�ल�=ओल�, ओस, काJहर�झJल)द�= तिबखर� हआ, गBढा, उलझ� हआ, पा�च)द�

Page 14: Urdu Hindi Dictionary

झझरफ= गहर�, भा�दत� हआ, त)वरब�जिदधाजिझय��= करोJ�), भा)षण, ल�ट�र�, द�सरणझ�ल�=ओल�, ओस, काJहर�झJल)द�= तिबखर� हआ, गBढा, उलझ� हआ, पा�च)द�

Page 15: Urdu Hindi Dictionary

त�ब= त�पा, शलिG, �)र4, करोJ�त�तिबश= त�पा, व%भाव, शJका, द:खत�स)र= परभा�व, छ�पात�4= म�का� टत�र)ख= तितलिरथ, इतितह�स वणVकरोम स� लिलख� हआत�र)का= अनधी�र�, ����ल�त�ज�= नय�, नरम, परसनना, त�4�त�का= दधिI, म�न, लकषय, दषयतब�ह= तिवनI, तिबगड� हआ, ब�र�, दIतबद,ल= बदलन�तबसस�म= म�सका� र�न�, परसननालिचi भा�वत4�ब�V= परयJग, परम�ण, अन�भाव, 4��चतJहफ�= उपाह�रतखत= सिसPह�सन, आसनतदबी,र= तिवमशV, तिवच�र, लिशकष�, उपा�य, आजञा�, परबनधीतर�न�= ��न, सवर समत�, एका परका�र का� ग�न�त4�Vम�न= अन�व�दकातसV= भाय, आ�तकातसV= दय�, काH पा�, कषम�तरकका-= ऊ� च�ई, उननातित, वHजिदधा, स���रतरका-ब= स�यJ4न, धिमशराण, वयवसथा�, यJ4न�, तिवधि�तसलल)= ढ�ढस, सनतJष, आशव�सनतसल)म= नमसका�र, अततिभाननदन, समपाVण, अ�)नत�तशरा)फ= समम�न कारत� हएतितशनग)= तHषण�, पय�स, ल�लस�, अततिभाल�ष�तसवव�र= कालपान�, टिदव�सवपन, तिवच�रतसवव�फ= सBफ-पान, रहसयव�द, गBढा जञा�नतसव)र= लिचतर, र�ख�लिचतर, छतिवत’अजजा�ब= अचमभ�, तिवसमय, आशचय

द�खिखल= पर�वश कारन�द�द= नय�य, बदल�, दह�ई, परश�स�द�र= फ��स) का� तखत�, लकाड)द�र(उपासगV)= का� स�रथ, 4�ड� हआद�र= घार, द�शद�र�= अधि�का�र), र�4�, अधि�पातित

Page 16: Urdu Hindi Dictionary

द�र= शर�ब, दव�ई, उपाच�रद�सत��= काह�न), कारथ�, तिकासस�द�ग= तिनश�न, घा�व का� लिचनह, काल�का, दJष, तिवपाद�, ह�तिन, शJका

द�म= 4�ल, फनद�द�म= का-मत, मBलयद�मन= आ�चल, तिकान�र�, गJद, अ�का, तलहट,द�न�= ब�जिदधाम�न, जञा�न)द�तिनसत�= 4�नत� हएद�तिनश= जञा�न, तिवजञा�न, लिशकष�द�’इम= अननत, सथा�य)दखल= परव�श कारन�, पाह�च, काल�दर= दव�र, दरव�ज�

न’अश= त�बBत, शव, अरथ{न’ईम= आननद, स�लभात�, श�पतिनतन�= (नका�रतमका) नहx, नन�आशन�= अ4नब), अपारिरलिचतन�इततिiफ�का-= असहमतित, मतभा�दन�इनस�फ-= अनय�यन�इब= सह�यका, परतिततिनधि�, उपाअधि�का�र)न�ओ= न�व, पाJत, 4ह�4न�ओनJश= बहत शर�ब पा)न�, द�वत उड�त� हएन�उमम)द= तिनर�श�, आश�ह)नतिन’अम= ल�भा, तिहतनW= नय�, त�4�, काचचा�नकबत= दभा�Vगय, तिवपाद�नकल= वणVन, कारथ�, अन�कारण, परतितरपानकल)= बन�वट,, काH तितरम, 4�ल), झBठ�नकश= लिचतर, लिचनह, नकशा�नकश�= लिचतर, छतिव, नमBन�, रपा उद�हरणन�का(शबद का� अनत म")= दव�र� परभा�तिवत, स� भार� हआन�कादर= अ�नयव�द,न�का�तिबल= अयJगय, अन�पाय�G, अकषमन�का�म= असफलन�कास= मBलयह)न, घाटिटय�तिनका�ह= तिवव�हन�G�= सBकषमत�, गBढात�, टिटपपाण)

Page 17: Urdu Hindi Dictionary

न�G�चx= दJष लग�न� व�ल�, सम)कष� कारन� का� इचछा� कान�G�द��= ब�जिदधाम�नन�G�बx= अतितअलJचन�तमकान�कस�न= ह�तिनन�का= अचछा�, भा�गयव�न, पा�णय�तम�, ससथिचचारिरतरनखर�= अकाडपान, च�ल�का-, बह�न�, डxग ह��कान�न�ख�श)= अपरसननात�, अतिपरयत�न�खBन= नख, पा�4�नगमn��= ��न, ग�न�, स�ग)त का� स�रन�गव�र= अरलिचकार, ब�सव�दतिनग�र= लिचतर, छतिव, पर�धिमका�, तिपरयतिनग�ह= दधिI, दशय, रकषण, द�ख भा�लतिनग�हब��= रकषका, द�ख भा�ल कारन� व�ल�न�च= नHतयन�च�र= अकषम, तिनबVल, ल�च�र, असह�यन�च)ज= त�चछा, मBलयह)ननजद,का= सम)पानजम= त�र�, गरह, भातिवषय, का�� डल)नजमn�= कातिवत�, छनद, करोम, परबनधीनजर= दधिI, द,खन�, काH पा�, दशय, उ �शय, अन�गरहनज�कात=सवचछात�, नमरत�, काJमलत�नज�फत= श�दधात�, सवचछात�नज�र�= दशयन4)ब= शली�घा�पा�तर, उiम, काH पा�ल�न�ज= गवV, घाम�ड, काJमलत�, स�नदरत�, श�ख), अकाडन�4�इज(न�4�यज)= अन�लिचतन�जिजश= घाम�ड, गवVन�4�का= पातल�, दबल�, काJमल, सह4 म" टBटन� व�ल�तिनज�म= परण�ल), करोम, र)तित, परबनधीनW4व�न)= यWवन, तसरण�ईनत�ई4= पारिरण�म, फल (नत)4� का� बहवचन)नत)4�= पारिरण�मन�तम�म= अपाBणVन�तसV= काठJर हदय, दय�ह)न, काठJरन�तव�न)= अकषमत�, तिनबVलत�, अस�मथयVन�त�= समबनधी, धिमतरत�, समबनधी), मJहन�त�कात= अशG, कष)णनद,म= घातिनषठा धिमतर

Page 18: Urdu Hindi Dictionary

न�द�सथिनसत�= अजञा�नत�वश, अन4�न� म"न�द�न)= अजञा�नत�, अन�ड)पानन�द�र)= गर)ब), तिन�Vनत�, द,नत�न�टिदम= लजजा�श)ल, नमर, लसथिजजातन�टिदर=दलVभा, अमBलय, अनBठ�न�द,द�= ल�लच)नWतिनह�ल= पाW��, पान)र), तिकाशJरन�पासनद= असव)काH त, भा �, घाHततिणतन�पा�इद�र)= तिनबVलत�, अयJगयत�नफरत= घाHण�, असथिसरच, भाय, तर�सनफस= आतम�, स�र, पर�णन�फम�Vन= आजञा� न म�नन� व�ल�न�फहम= मBखVन�तिफज= परभा�व हJन�, भा�दत� हआनबज= न�ड) का- गतित, न�ड) का- �डकाननब)= ईशवरदत, भातिवषयदवG�न�बBद= असतिसततवह)न, ल�पत, नIनWबह�र= वसनत का� आरमभनWबत= ब�र), पा�र), समयनम= ग)ल�पान, भा)ग� हआ, स)लननम= ग)ल�, तर, स)ल�नम�ज= पर�रथVन�न�म�’इश= द,ख�न�, तम�श�, दषयनमBन�= उद�हरण, परतितरपा, धिमस�लन�म= न�म, उपा�धि�, परतितषठा�, परलिसजिदधान�मनजBर= तिनष�धि�त, वरजि4Pतन�मदV= नपा��सकान�म�= पा�सतका, इतितह�स, ल�ख, तिनब��न�म�लBम= अन4�न�न�म�मतिकान= असमभवन�म�र�द= असनत�Iतिनम= मधय, आ��न�य�ब= दलVभा, अस���रण, दषपर�पयतिनय�ज= इचछा�, अन�रJ�, तिन�Vनत�, आवशयकात�तिनयBश= शराJत�, स�नत� हएन)ययत= उ �श, लकषय, आशय, इर�द�नर= नर, पा�सरषनमV= म�ल�यम, काJमल, �)म�

Page 19: Urdu Hindi Dictionary

नरगिगPस= एका तिकासम का� फB ल, पर�यस) का- आ�खन�र= अखिगन, नरकान�र�ज)= असनत�Iत�न�र�सत)= कापाटत�, ब�ईम�न)तिनर�ल)= अनBठ­, दलVभा, अस���रणनBर= परका�शन�ल��= तिवल�पा कारत� हए, स�बकात� हएन�ल�यका= अयJगय, अन�पाय�Gन�लिलश= आरJपा, लिशका�यत कारन�न)ल�म= बJल) लग� कार ब�चन�नव�जिजश= काH पा�, दय�ल�त�, स�रकषत�नश�= उनमiत�, गवV, घाम�डनश)न= ब%ठ� हआन�श�द= अपरसनना, उलल�सह)न, तिनसरतस�हन�लिशन�स= अजञा�न)न�श�करो= काH तघन, अ�नयव�द,तिनश�न= लिचनह, स�का� त, लकषय, घा�व का� लिचनह, द�ग, लकषण

तिनश�न)= लिचनह, य�दग�रनस)ब= भा�गय, भातिवषय, हJन)नस)म= मनद सम)र, पाछ� व� हव�, पाततिशचम) व�य�नस)हत= मनतरण�, पार�मशV, उपाद�शन�सबBर= अ�)र, वय�का� लन�समझ= अजञा�न), ब�जिदधाह)न, मBखVन�स�ज= असनत�I, असवसथा, असभयन�स�फ= गनद�, अश�दधा, अपातिवतरन�सBत= म�नवत�, म�नव परकाH तिततिनसबत= समबनधी, समJह, समबनधी लग�न�, त�लन�तिनस�र= फ" कान�, तिबख�रन�, नयWछ�वर कारन�, लिछटकान�न�सतV= तिव4यतिनह��= ग�पत, पारJकष, अपरकाट

Page 20: Urdu Hindi Dictionary

द�खिखल= पर�वश कारन�द�द= नय�य, बदल�, दह�ई, परश�स�द�र= फ��स) का� तखत�, लकाड)द�र(उपासगV)= का� स�रथ, 4�ड� हआद�र= घार, द�शद�र�= अधि�का�र), र�4�, अधि�पातितद�र= शर�ब, दव�ई, उपाच�रद�सत��= काह�न), कारथ�, तिकासस�द�ग= तिनश�न, घा�व का� लिचनह, काल�का, दJष, तिवपाद�, ह�तिन, शJका

द�म= 4�ल, फनद�द�म= का-मत, मBलयद�मन= आ�चल, तिकान�र�, गJद, अ�का, तलहट,द�न�= ब�जिदधाम�न, जञा�न)द�तिनसत�= 4�नत� हएद�तिनश= जञा�न, तिवजञा�न, लिशकष�द�’इम= अननत, सथा�य)दखल= परव�श कारन�, पाह�च, काल�दर= दव�र, दरव�ज�

न’अश= त�बBत, शव, अरथ{न’ईम= आननद, स�लभात�, श�पतिनतन�= (नका�रतमका) नहx, नन�आशन�= अ4नब), अपारिरलिचतन�इततिiफ�का-= असहमतित, मतभा�दन�इनस�फ-= अनय�यन�इब= सह�यका, परतिततिनधि�, उपाअधि�का�र)न�ओ= न�व, पाJत, 4ह�4न�ओनJश= बहत शर�ब पा)न�, द�वत उड�त� हएन�उमम)द= तिनर�श�, आश�ह)नतिन’अम= ल�भा, तिहतनW= नय�, त�4�, काचचा�नकबत= दभा�Vगय, तिवपाद�नकल= वणVन, कारथ�, अन�कारण, परतितरपानकल)= बन�वट,, काH तितरम, 4�ल), झBठ�नकश= लिचतर, लिचनह, नकशा�नकश�= लिचतर, छतिव, नमBन�, रपा उद�हरण

Page 21: Urdu Hindi Dictionary

न�का(शबद का� अनत म")= दव�र� परभा�तिवत, स� भार� हआन�कादर= अ�नयव�द,न�का�तिबल= अयJगय, अन�पाय�G, अकषमन�का�म= असफलन�कास= मBलयह)न, घाटिटय�तिनका�ह= तिवव�हन�G�= सBकषमत�, गBढात�, टिटपपाण)न�G�चx= दJष लग�न� व�ल�, सम)कष� कारन� का� इचछा� कान�G�द��= ब�जिदधाम�नन�G�बx= अतितअलJचन�तमकान�कस�न= ह�तिनन�का= अचछा�, भा�गयव�न, पा�णय�तम�, ससथिचचारिरतरनखर�= अकाडपान, च�ल�का-, बह�न�, डxग ह��कान�न�ख�श)= अपरसननात�, अतिपरयत�न�खBन= नख, पा�4�नगमn��= ��न, ग�न�, स�ग)त का� स�रन�गव�र= अरलिचकार, ब�सव�दतिनग�र= लिचतर, छतिव, पर�धिमका�, तिपरयतिनग�ह= दधिI, दशय, रकषण, द�ख भा�लतिनग�हब��= रकषका, द�ख भा�ल कारन� व�ल�न�च= नHतयन�च�र= अकषम, तिनबVल, ल�च�र, असह�यन�च)ज= त�चछा, मBलयह)ननजद,का= सम)पानजम= त�र�, गरह, भातिवषय, का�� डल)नजमn�= कातिवत�, छनद, करोम, परबनधीनजर= दधिI, द,खन�, काH पा�, दशय, उ �शय, अन�गरहनज�कात=सवचछात�, नमरत�, काJमलत�नज�फत= श�दधात�, सवचछात�नज�र�= दशयन4)ब= शली�घा�पा�तर, उiम, काH पा�ल�न�ज= गवV, घाम�ड, काJमलत�, स�नदरत�, श�ख), अकाडन�4�इज(न�4�यज)= अन�लिचतन�जिजश= घाम�ड, गवVन�4�का= पातल�, दबल�, काJमल, सह4 म" टBटन� व�ल�तिनज�म= परण�ल), करोम, र)तित, परबनधीनW4व�न)= यWवन, तसरण�ईनत�ई4= पारिरण�म, फल (नत)4� का� बहवचन)

Page 22: Urdu Hindi Dictionary

नत)4�= पारिरण�मन�तम�म= अपाBणVन�तसV= काठJर हदय, दय�ह)न, काठJरन�तव�न)= अकषमत�, तिनबVलत�, अस�मथयVन�त�= समबनधी, धिमतरत�, समबनधी), मJहन�त�कात= अशG, कष)णनद,म= घातिनषठा धिमतरन�द�सथिनसत�= अजञा�नत�वश, अन4�न� म"न�द�न)= अजञा�नत�, अन�ड)पानन�द�र)= गर)ब), तिन�Vनत�, द,नत�न�टिदम= लजजा�श)ल, नमर, लसथिजजातन�टिदर=दलVभा, अमBलय, अनBठ�न�द,द�= ल�लच)नWतिनह�ल= पाW��, पान)र), तिकाशJरन�पासनद= असव)काH त, भा �, घाHततिणतन�पा�इद�र)= तिनबVलत�, अयJगयत�नफरत= घाHण�, असथिसरच, भाय, तर�सनफस= आतम�, स�र, पर�णन�फम�Vन= आजञा� न म�नन� व�ल�न�फहम= मBखVन�तिफज= परभा�व हJन�, भा�दत� हआनबज= न�ड) का- गतित, न�ड) का- �डकाननब)= ईशवरदत, भातिवषयदवG�न�बBद= असतिसततवह)न, ल�पत, नIनWबह�र= वसनत का� आरमभनWबत= ब�र), पा�र), समयनम= ग)ल�पान, भा)ग� हआ, स)लननम= ग)ल�, तर, स)ल�नम�ज= पर�रथVन�न�म�’इश= द,ख�न�, तम�श�, दषयनमBन�= उद�हरण, परतितरपा, धिमस�लन�म= न�म, उपा�धि�, परतितषठा�, परलिसजिदधान�मनजBर= तिनष�धि�त, वरजि4Pतन�मदV= नपा��सकान�म�= पा�सतका, इतितह�स, ल�ख, तिनब��न�म�लBम= अन4�न�न�म�मतिकान= असमभवन�म�र�द= असनत�I

Page 23: Urdu Hindi Dictionary

तिनम= मधय, आ��न�य�ब= दलVभा, अस���रण, दषपर�पयतिनय�ज= इचछा�, अन�रJ�, तिन�Vनत�, आवशयकात�तिनयBश= शराJत�, स�नत� हएन)ययत= उ �श, लकषय, आशय, इर�द�नर= नर, पा�सरषनमV= म�ल�यम, काJमल, �)म�नरगिगPस= एका तिकासम का� फB ल, पर�यस) का- आ�खन�र= अखिगन, नरकान�र�ज)= असनत�Iत�न�र�सत)= कापाटत�, ब�ईम�न)तिनर�ल)= अनBठ­, दलVभा, अस���रणनBर= परका�शन�ल��= तिवल�पा कारत� हए, स�बकात� हएन�ल�यका= अयJगय, अन�पाय�Gन�लिलश= आरJपा, लिशका�यत कारन�न)ल�म= बJल) लग� कार ब�चन�नव�जिजश= काH पा�, दय�ल�त�, स�रकषत�नश�= उनमiत�, गवV, घाम�डनश)न= ब%ठ� हआन�श�द= अपरसनना, उलल�सह)न, तिनसरतस�हन�लिशन�स= अजञा�न)न�श�करो= काH तघन, अ�नयव�द,तिनश�न= लिचनह, स�का� त, लकषय, घा�व का� लिचनह, द�ग, लकषण

तिनश�न)= लिचनह, य�दग�रनस)ब= भा�गय, भातिवषय, हJन)नस)म= मनद सम)र, पाछ� व� हव�, पाततिशचम) व�य�नस)हत= मनतरण�, पार�मशV, उपाद�शन�सबBर= अ�)र, वय�का� लन�समझ= अजञा�न), ब�जिदधाह)न, मBखVन�स�ज= असनत�I, असवसथा, असभयन�स�फ= गनद�, अश�दधा, अपातिवतरन�सBत= म�नवत�, म�नव परकाH तिततिनसबत= समबनधी, समJह, समबनधी लग�न�, त�लन�तिनस�र= फ" कान�, तिबख�रन�, नयWछ�वर कारन�, लिछटकान�न�सतV= तिव4यतिनह��= ग�पत, पारJकष, अपरकाट

Page 24: Urdu Hindi Dictionary

टककार= म�ठभा�ड, शतर�त�, सप��V, परतितदवनदत�, ततिभाडन�

ट�काड�= एका भा�ग, एका काWर, एका अ�श, ख�डट��ग= ल�त, एका भा�गटBट= टBटन�, दर�र, ह�तिन

ट�ढा= च�ल�का-, ठग)टपाकान�= रिरसन�, बB�द बB�द कार तिगरन�, फल का� झरन�

टिठका�न�= घार, सथा�न, लकषय, स)म�

ठJकार= सरका�वट, ख�र�घा�त, अटका का� ल�ढाकान�

ठ� ड= श)त, श)तल

ड�का�= डका% त), लBटडगर= र�सत�, पारथ, सडका

ड�बर= झ)ल, त�ल�ब, पा�न) का� लिलय� बतVन

डर= भाय

Page 25: Urdu Hindi Dictionary

पा

पा�= ट��ग, पा��व, पा�ड का- 4डपा�का= ��रमिमPका, पातिवतर, श�दधा, तिनमVलपा�का-ज�= श�दधा, सवचछा, तिनमVलपा�गल= उनम�द,, मBखVपा%ग�म= स�द�श, सम�च�र, तिवमशपा�न)= 4ल, वष�V, चमका, चरिरतर, मय�Vद�पान�ह= शरण, स�रकष�, आशरामपा�बनद= बमबिनधीत, 4�4)र म" 4काड� हआ, अ�)नपा�म�ल= पा%रt का� न)च� का� चल� हआ, नI हआपा%म�न= वचन, परतितजञा�, समबिनधी, सव)काH तित, पा�धिIकारण

पाय�म= स�द�शपा�य�ब=काम गहर�, म�नव का- गहर�ईपारखन�= पार)कष� ल�न�पाद�V= लिचका, घाBघा�ट, ग�पतत�, एका�नतत�, ओटपारवरिरश= पा�लन�, पाJषण कारन�, पाJषण, रकष� कारन�

पारव�न�= पात�ग�, अधि�का�र, आजञा�, पर�म)पारसतिसतश= पाB4�, अर��न�पा�र= दसर� तिकान�र�, अनत, सम�पतिपतपा�रद�र)= पाकषपा�त, पाकष, अन�गरहपार)वश= स�नदर, पार) 4%स)पार�श�न= वय�का� ल, लिचपतिनततपाल= कषणपालका= बरWन), एका कषण, तिनधिमषपाश�म�न= पाशच�त�पा), लसथिजजात, पाछत�व� कारन� व�ल�

पा�श�= काल�, वयवस�य, का�म-�नधी�पास�द= च�हत, सव)काH तित, गर�हयत�पास)न�= सव�दपा�स= रकषण, तिनर)कषण, धय�न कारन�पा�सब�न= स�तर), चWका-द�रपाहलB= पाकष, ल�भा, स�न� का� पाकष

फ�इका(फ�यका)= शरा�षठा, मह�नफ�इद�(फ�यद�)= ल�भा, तिहत, उपायJतिगत�

Page 26: Urdu Hindi Dictionary

फकरो= तिन�Vनत�फ�का�= भाBख, वरत, तिन�Vनत�तिफकरो= तिवच�र, लिचनत�, मतित, र�यफखर= म�न,अह�का�र यश, गWरवफ�खिखर= अततिभाम�न)तिफग�र= द:खिखत, घा�यल, लिचपतिनततफF ग��= ददV भार) पा�का�र, सरदन, गJह�रफज= सरदन, रJन�, तिवल�पाफजल= शरा�षठात�, ग�ण, स�ब�जिदधा, पा�णयफ�जिजल= परव)ण, तिनपा�ण, सचचारिरतरफ% ज= सवतनतरत�, स�नदरत�, उद�रत�फW4= स�न�, भा)ड, 4नत�फतव�= नय�धियका आद�शतिफतन�= तिवदरJह, द�ग�, ल�भा�व, झगड�, ब�र�पानतिफतरत= सवभा�व, कापाट, रचन�, ब�जिदधातिफद�= बलिल, तिफरWत), शरादधा�, पारिरवतVनतिफद�ई= पर�म)फरका= अनतर, दर), 4�द�ई, दJषफर4= कातVवय, नWतितका कातVवय, तिनयमफम�Vइश= वसत�आ " का- म��ग, परयJ4न, आननद, इचछा�

फम�Vन= आद�श, र�4घाJषण�फय�Vद(फरिरय�द)= दखड� काहन�, पा�का�रफरिरशत�= द�वदत, स�द�श ल�न� व�ल� दत, ईशवरदत, भातिवषयदवG�फर�ब= �Jख�, च�ल�का-, ठग), कापाटफरJ= न)च�तिफरदWस= सवगV, उपावन

तिफर�का= 4�द�ई, लिचनत�, तिवरह, दर), अन�पासथिसथात)

फF रकात= 4�द�ई, अन�पासथिसथात)(पर�म म"), तिवरहफF सVत= अवसर, अवका�श, तिवशरा�मफWरन= त�रनत, श)घरत� स�, सपIत� स�फलका= आका�श, सवगV, भा�गयफF व�द= हदयफ�श= सनम�ख, जञा�त, परलिसदधाफस�न�= पर�मकारथ�, काह�न), तिकासस�फ�लिसल�= दर), अनतर, पाHरथकात�

Page 27: Urdu Hindi Dictionary

फ% सल�= तिनणVय, आद�श, समबिनधीफहम= समझ, ब�जिदधा

ब= दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा, ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)ब�= का� स�रथ, का� दव�र�, का� अधि�का�र)तिब=दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा , ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)

ब�=(उपासगV) तिबन�, न हJन�ब� अदब= अलिशI, असभयब� आबर= न)च, काल�तिकात अपाम�नका�रकाब� अनद�ज�= अनतह)न, अपा�रब� इसथिखतय�र)= असह�यब� इजजत= अपरतितधिषठात, म�न रतिहतब� इततिiफ�का-= फB ट, मतभा�दब� इनस�फ= अनय�यब� इमबिमतय�ज= अतिवव�का-, ब�जिदधाह)नब� इम�न= अतिवशवसन)य, झBठ�, ठगब� इहतितय�त)= अस�व��नब� एतितब�र= अतिवशवसन)य, तिवशव�स न कारन�ब��का�= �Jख�ब�4, म�ड� हआ, कापाट,, च�ल�काब�का-= अननत, श�ष, बका�य�ब� कादर= तिनमBVलयब� कार�र= ब�च%न, उत�वल�ब� कास= अका� ल�, धिमतरह)नब� का�र= वयरथV, ब�रJ4ग�र, आलस)ब� काF सBर= तिनदkष, न�दबखत= सWभा�गय, भा�गय, समHजिदधाबखश)श= उपाह�र, द�न, पा�रिरतJतिषकाब� खत�= तिनदkष, तिनरपार��ब� ख�द= ब�स��, आननदमगन, ब�हJशब� खबर= अस�व��न, मBखV, अजञा�न)ब�ख�र= भा�पा, त�पाम�न, जवर, करोJ�बगल= पाकष, बगलबग�वत= तिवदरJह, र�4दरJह, तिवशव�सघा�तब�ग= उपावन, पा�डt का� झ�रम�ट, का� ञज

Page 28: Urdu Hindi Dictionary

ब� गम= परसननाब� ग�न�= अपारिरलिचत, तिवद�श)ब� ग�न�ह= तिनदkषबचचा�= लिशश�ब� च%न= उत�वल�, वय�का� ल, वयगबजम= सभा�, टJल) (द�वत य� मनJर�4न का� लिलय�)

ब�ज=कारन� व�ल�, कात�V, परतिततिन�)ब�ज=सय�नपाकष), लिशका�र�ब�ज= दब�र�, व�तिपास, नका�रन�ब�ज�र= मणड)ब�ज�र)= घाटिटय�, अलिशI, भा ), स���रण, मणड) स� समबमबिनधीतब�ज)= ख�ल, शतV, द��वब�ज)च�= खिखलWन�, आमJद, ख�लब�जB= ब��ह, भा�4�, दव�र का� पालल�, स�न� का� पाकष

ब� जर= तिन�Vन, का� ग�लब� जब�न= गB�ग�, स�काJच), अव�काnब� 4�न= तिन4{वब� ज�र= अपरसनना, करोJ�)ब�4�रnVग= मह�न, आदरण)य, वHदधा, शरा�षठा4नब� 4�मV= तिनरपार��, तिनदkषबटिढाय�= शरा�षठातर, अचछा� ग�णt व�ल�, म�हग�ब�त=शबद, काह�वत, व�ण), कारथ�, परशन, सम�च�र, वय�पा�रिरका परसत�व, गपा, न�G�, स�रब� त�कात= शलिGह)नब� त�ब= उत�वल�, असह�य, ब�च%नब� तम)ज= अलिशI, असभयब� त�स)र= तिनषपरभा�व, वयरथब²त= घार, तिनव�सब%त= 4Jड�, छनद (कातिवत�)बद= ब�र�, कापाट,बद अखतर= अभा�ग�बद अन4�म= ब�र� अनतबद खवा�ब= का� सवपनबद चलन= चरिरतरह)न, अलिशI, दर�च�र)बद तर= अधि�का ब�र�, घाटिटय�

Page 29: Urdu Hindi Dictionary

बददआ= शरा�पाबदन= शर)रबदनस)ब= दभा�Vगय व�ल�बदन�म= का� परलिसदधा, अपायश व�ल�, तिननदन)यबदम�श= ग��ड�बदल�= परतितशJ�बदर= पाBणV चनदरम�बद स)रत= ब�र� सवभा�व व�ल�बद सBरत= का� रपाब�द= पावन, व�य�, मनद सम)रब�दल= म�घाब�दश�ह= र�4�, समर�टब�द�= शर�ब, मटिदर�ब�टिदय�= उ4�ड, मसरसथालब�टिदय�= पय�ल�ब� ददV= भा�वन� रतिहत, तिनदVय, अतय�च�र)ब� द�ग= न�द�न, तिनदkष, सवचछाब� द�द= अनय�य, असमत�, अतय�च�रब� द�र= 4�गHत, चWकानना�बBद= असतिसततव, हJन�बनद�= बनधीका, स�वका, मन�षयबजिनदग)= शरादधा�, पाB4�, स�व�बजिनदश= रचन�, श%ल) का- स�नदरत�, यJ4न�, सरका�वट

ब�न= रकषकाब�नJ= स�भरा�नत मतिहल�, का� ल)न सतर)ब� नज)र= अन�पाम, अनBठ�, जि4सका� काJई बर�बर का� न हJ

ब� नस)ब= अभा�ग�

Page 30: Urdu Hindi Dictionary

फफ�इका(फ�यका)= शरा�षठा, मह�नफ�इद�(फ�यद�)= ल�भा, तिहत, उपायJतिगत�फकरो= तिन�Vनत�फ�का�= भाBख, वरत, तिन�Vनत�तिफकरो= तिवच�र, लिचनत�, मतित, र�यफखर= म�न,अह�का�र यश, गWरवफ�खिखर= अततिभाम�न)तिफग�र= द:खिखत, घा�यल, लिचपतिनततफF ग��= ददV भार) पा�का�र, सरदन, गJह�रफज= सरदन, रJन�, तिवल�पाफजल= शरा�षठात�, ग�ण, स�ब�जिदधा, पा�णयफ�जिजल= परव)ण, तिनपा�ण, सचचारिरतरफ% ज= सवतनतरत�, स�नदरत�, उद�रत�फW4= स�न�, भा)ड, 4नत�फतव�= नय�धियका आद�शतिफतन�= तिवदरJह, द�ग�, ल�भा�व, झगड�, ब�र�पानतिफतरत= सवभा�व, कापाट, रचन�, ब�जिदधातिफद�= बलिल, तिफरWत), शरादधा�, पारिरवतVनतिफद�ई= पर�म)फरका= अनतर, दर), 4�द�ई, दJषफर4= कातVवय, नWतितका कातVवय, तिनयमफम�Vइश= वसत�आ " का- म��ग, परयJ4न, आननद, इचछा�

फम�Vन= आद�श, र�4घाJषण�फय�Vद(फरिरय�द)= दखड� काहन�, पा�का�रफरिरशत�= द�वदत, स�द�श ल�न� व�ल� दत, ईशवरदत, भातिवषयदवG�फर�ब= �Jख�, च�ल�का-, ठग), कापाटफरJ= न)च�तिफरदWस= सवगV, उपावन

तिफर�का= 4�द�ई, लिचनत�, तिवरह, दर), अन�पासथिसथात)

फF रकात= 4�द�ई, अन�पासथिसथात)(पर�म म"), तिवरहफF सVत= अवसर, अवका�श, तिवशरा�मफWरन= त�रनत, श)घरत� स�, सपIत� स�फलका= आका�श, सवगV, भा�गयफF व�द= हदय

Page 31: Urdu Hindi Dictionary

फ�श= सनम�ख, जञा�त, परलिसदधाफस�न�= पर�मकारथ�, काह�न), तिकासस�फ�लिसल�= दर), अनतर, पाHरथकात�फ% सल�= तिनणVय, आद�श, समबिनधीफहम= समझ, ब�जिदधा

ब= दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा, ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)ब�= का� स�रथ, का� दव�र�, का� अधि�का�र)तिब=दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा , ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)

ब�=(उपासगV) तिबन�, न हJन�ब� अदब= अलिशI, असभयब� आबर= न)च, काल�तिकात अपाम�नका�रकाब� अनद�ज�= अनतह)न, अपा�रब� इसथिखतय�र)= असह�यब� इजजत= अपरतितधिषठात, म�न रतिहतब� इततिiफ�का-= फB ट, मतभा�दब� इनस�फ= अनय�यब� इमबिमतय�ज= अतिवव�का-, ब�जिदधाह)नब� इम�न= अतिवशवसन)य, झBठ�, ठगब� इहतितय�त)= अस�व��नब� एतितब�र= अतिवशवसन)य, तिवशव�स न कारन�ब��का�= �Jख�ब�4, म�ड� हआ, कापाट,, च�ल�काब�का-= अननत, श�ष, बका�य�ब� कादर= तिनमBVलयब� कार�र= ब�च%न, उत�वल�ब� कास= अका� ल�, धिमतरह)नब� का�र= वयरथV, ब�रJ4ग�र, आलस)ब� काF सBर= तिनदkष, न�दबखत= सWभा�गय, भा�गय, समHजिदधाबखश)श= उपाह�र, द�न, पा�रिरतJतिषकाब� खत�= तिनदkष, तिनरपार��ब� ख�द= ब�स��, आननदमगन, ब�हJशब� खबर= अस�व��न, मBखV, अजञा�न)ब�ख�र= भा�पा, त�पाम�न, जवर, करोJ�

Page 32: Urdu Hindi Dictionary

बगल= पाकष, बगलबग�वत= तिवदरJह, र�4दरJह, तिवशव�सघा�तब�ग= उपावन, पा�डt का� झ�रम�ट, का� ञजब� गम= परसननाब� ग�न�= अपारिरलिचत, तिवद�श)ब� ग�न�ह= तिनदkषबचचा�= लिशश�ब� च%न= उत�वल�, वय�का� ल, वयगबजम= सभा�, टJल) (द�वत य� मनJर�4न का� लिलय�)

ब�ज=कारन� व�ल�, कात�V, परतिततिन�)ब�ज=सय�नपाकष), लिशका�र�ब�ज= दब�र�, व�तिपास, नका�रन�ब�ज�र= मणड)ब�ज�र)= घाटिटय�, अलिशI, भा ), स���रण, मणड) स� समबमबिनधीतब�ज)= ख�ल, शतV, द��वब�ज)च�= खिखलWन�, आमJद, ख�लब�जB= ब��ह, भा�4�, दव�र का� पालल�, स�न� का� पाकष

ब� जर= तिन�Vन, का� ग�लब� जब�न= गB�ग�, स�काJच), अव�काnब� 4�न= तिन4{वब� ज�र= अपरसनना, करोJ�)ब�4�रnVग= मह�न, आदरण)य, वHदधा, शरा�षठा4नब� 4�मV= तिनरपार��, तिनदkषबटिढाय�= शरा�षठातर, अचछा� ग�णt व�ल�, म�हग�ब�त=शबद, काह�वत, व�ण), कारथ�, परशन, सम�च�र, वय�पा�रिरका परसत�व, गपा, न�G�, स�रब� त�कात= शलिGह)नब� त�ब= उत�वल�, असह�य, ब�च%नब� तम)ज= अलिशI, असभयब� त�स)र= तिनषपरभा�व, वयरथब²त= घार, तिनव�सब%त= 4Jड�, छनद (कातिवत�)बद= ब�र�, कापाट,बद अखतर= अभा�ग�बद अन4�म= ब�र� अनत

Page 33: Urdu Hindi Dictionary

बद खवा�ब= का� सवपनबद चलन= चरिरतरह)न, अलिशI, दर�च�र)बद तर= अधि�का ब�र�, घाटिटय�बददआ= शरा�पाबदन= शर)रबदनस)ब= दभा�Vगय व�ल�बदन�म= का� परलिसदधा, अपायश व�ल�, तिननदन)यबदम�श= ग��ड�बदल�= परतितशJ�बदर= पाBणV चनदरम�बद स)रत= ब�र� सवभा�व व�ल�बद सBरत= का� रपाब�द= पावन, व�य�, मनद सम)रब�दल= म�घाब�दश�ह= र�4�, समर�टब�द�= शर�ब, मटिदर�ब�टिदय�= उ4�ड, मसरसथालब�टिदय�= पय�ल�ब� ददV= भा�वन� रतिहत, तिनदVय, अतय�च�र)ब� द�ग= न�द�न, तिनदkष, सवचछाब� द�द= अनय�य, असमत�, अतय�च�रब� द�र= 4�गHत, चWकानना�बBद= असतिसततव, हJन�बनद�= बनधीका, स�वका, मन�षयबजिनदग)= शरादधा�, पाB4�, स�व�बजिनदश= रचन�, श%ल) का- स�नदरत�, यJ4न�, सरका�वट

ब�न= रकषकाब�नJ= स�भरा�नत मतिहल�, का� ल)न सतर)ब� नज)र= अन�पाम, अनBठ�, जि4सका� काJई बर�बर का� न हJ

ब� नस)ब= अभा�ग�

Page 34: Urdu Hindi Dictionary

बब= दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा, ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)ब�= का� स�रथ, का� दव�र�, का� अधि�का�र)तिब=दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा , ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)

ब�=(उपासगV) तिबन�, न हJन�ब� अदब= अलिशI, असभयब� आबर= न)च, काल�तिकात अपाम�नका�रकाब� अनद�ज�= अनतह)न, अपा�रब� इसथिखतय�र)= असह�यब� इजजत= अपरतितधिषठात, म�न रतिहतब� इततिiफ�का-= फB ट, मतभा�दब� इनस�फ= अनय�यब� इमबिमतय�ज= अतिवव�का-, ब�जिदधाह)नब� इम�न= अतिवशवसन)य, झBठ�, ठगब� इहतितय�त)= अस�व��नब� एतितब�र= अतिवशवसन)य, तिवशव�स न कारन�ब��का�= �Jख�ब�4, म�ड� हआ, कापाट,, च�ल�काब�का-= अननत, श�ष, बका�य�ब� कादर= तिनमBVलयब� कार�र= ब�च%न, उत�वल�ब� कास= अका� ल�, धिमतरह)नब� का�र= वयरथV, ब�रJ4ग�र, आलस)ब� काF सBर= तिनदkष, न�दबखत= सWभा�गय, भा�गय, समHजिदधाबखश)श= उपाह�र, द�न, पा�रिरतJतिषकाब� खत�= तिनदkष, तिनरपार��ब� ख�द= ब�स��, आननदमगन, ब�हJशब� खबर= अस�व��न, मBखV, अजञा�न)ब�ख�र= भा�पा, त�पाम�न, जवर, करोJ�बगल= पाकष, बगलबग�वत= तिवदरJह, र�4दरJह, तिवशव�सघा�तब�ग= उपावन, पा�डt का� झ�रम�ट, का� ञजब� गम= परसननाब� ग�न�= अपारिरलिचत, तिवद�श)ब� ग�न�ह= तिनदkष

Page 35: Urdu Hindi Dictionary

बचचा�= लिशश�ब� च%न= उत�वल�, वय�का� ल, वयगबजम= सभा�, टJल) (द�वत य� मनJर�4न का� लिलय�)

ब�ज=कारन� व�ल�, कात�V, परतिततिन�)ब�ज=सय�नपाकष), लिशका�र�ब�ज= दब�र�, व�तिपास, नका�रन�ब�ज�र= मणड)ब�ज�र)= घाटिटय�, अलिशI, भा ), स���रण, मणड) स� समबमबिनधीतब�ज)= ख�ल, शतV, द��वब�ज)च�= खिखलWन�, आमJद, ख�लब�जB= ब��ह, भा�4�, दव�र का� पालल�, स�न� का� पाकष

ब� जर= तिन�Vन, का� ग�लब� जब�न= गB�ग�, स�काJच), अव�काnब� 4�न= तिन4{वब� ज�र= अपरसनना, करोJ�)ब�4�रnVग= मह�न, आदरण)य, वHदधा, शरा�षठा4नब� 4�मV= तिनरपार��, तिनदkषबटिढाय�= शरा�षठातर, अचछा� ग�णt व�ल�, म�हग�ब�त=शबद, काह�वत, व�ण), कारथ�, परशन, सम�च�र, वय�पा�रिरका परसत�व, गपा, न�G�, स�रब� त�कात= शलिGह)नब� त�ब= उत�वल�, असह�य, ब�च%नब� तम)ज= अलिशI, असभयब� त�स)र= तिनषपरभा�व, वयरथब²त= घार, तिनव�सब%त= 4Jड�, छनद (कातिवत�)बद= ब�र�, कापाट,बद अखतर= अभा�ग�बद अन4�म= ब�र� अनतबद खवा�ब= का� सवपनबद चलन= चरिरतरह)न, अलिशI, दर�च�र)बद तर= अधि�का ब�र�, घाटिटय�बददआ= शरा�पाबदन= शर)रबदनस)ब= दभा�Vगय व�ल�

Page 36: Urdu Hindi Dictionary

बदन�म= का� परलिसदधा, अपायश व�ल�, तिननदन)यबदम�श= ग��ड�बदल�= परतितशJ�बदर= पाBणV चनदरम�बद स)रत= ब�र� सवभा�व व�ल�बद सBरत= का� रपाब�द= पावन, व�य�, मनद सम)रब�दल= म�घाब�दश�ह= र�4�, समर�टब�द�= शर�ब, मटिदर�ब�टिदय�= उ4�ड, मसरसथालब�टिदय�= पय�ल�ब� ददV= भा�वन� रतिहत, तिनदVय, अतय�च�र)ब� द�ग= न�द�न, तिनदkष, सवचछाब� द�द= अनय�य, असमत�, अतय�च�रब� द�र= 4�गHत, चWकानना�बBद= असतिसततव, हJन�बनद�= बनधीका, स�वका, मन�षयबजिनदग)= शरादधा�, पाB4�, स�व�बजिनदश= रचन�, श%ल) का- स�नदरत�, यJ4न�, सरका�वट

ब�न= रकषकाब�नJ= स�भरा�नत मतिहल�, का� ल)न सतर)ब� नज)र= अन�पाम, अनBठ�, जि4सका� काJई बर�बर का� न हJ

ब� नस)ब= अभा�ग�

Page 37: Urdu Hindi Dictionary

नन’अश= त�बBत, शव, अरथ{न’ईम= आननद, स�लभात�, श�पतिनतन�= (नका�रतमका) नहx, नन�आशन�= अ4नब), अपारिरलिचतन�इततिiफ�का-= असहमतित, मतभा�दन�इनस�फ-= अनय�यन�इब= सह�यका, परतिततिनधि�, उपाअधि�का�र)न�ओ= न�व, पाJत, 4ह�4न�ओनJश= बहत शर�ब पा)न�, द�वत उड�त� हएन�उमम)द= तिनर�श�, आश�ह)नतिन’अम= ल�भा, तिहतनW= नय�, त�4�, काचचा�नकबत= दभा�Vगय, तिवपाद�नकल= वणVन, कारथ�, अन�कारण, परतितरपानकल)= बन�वट,, काH तितरम, 4�ल), झBठ�नकश= लिचतर, लिचनह, नकशा�नकश�= लिचतर, छतिव, नमBन�, रपा उद�हरणन�का(शबद का� अनत म")= दव�र� परभा�तिवत, स� भार� हआन�कादर= अ�नयव�द,न�का�तिबल= अयJगय, अन�पाय�G, अकषमन�का�म= असफलन�कास= मBलयह)न, घाटिटय�तिनका�ह= तिवव�हन�G�= सBकषमत�, गBढात�, टिटपपाण)न�G�चx= दJष लग�न� व�ल�, सम)कष� कारन� का� इचछा� कान�G�द��= ब�जिदधाम�नन�G�बx= अतितअलJचन�तमकान�कस�न= ह�तिनन�का= अचछा�, भा�गयव�न, पा�णय�तम�, ससथिचचारिरतरनखर�= अकाडपान, च�ल�का-, बह�न�, डxग ह��कान�न�ख�श)= अपरसननात�, अतिपरयत�न�खBन= नख, पा�4�नगमn��= ��न, ग�न�, स�ग)त का� स�रन�गव�र= अरलिचकार, ब�सव�दतिनग�र= लिचतर, छतिव, पर�धिमका�, तिपरयतिनग�ह= दधिI, दशय, रकषण, द�ख भा�लतिनग�हब��= रकषका, द�ख भा�ल कारन� व�ल�

Page 38: Urdu Hindi Dictionary

न�च= नHतयन�च�र= अकषम, तिनबVल, ल�च�र, असह�यन�च)ज= त�चछा, मBलयह)ननजद,का= सम)पानजम= त�र�, गरह, भातिवषय, का�� डल)नजमn�= कातिवत�, छनद, करोम, परबनधीनजर= दधिI, द,खन�, काH पा�, दशय, उ �शय, अन�गरहनज�कात=सवचछात�, नमरत�, काJमलत�नज�फत= श�दधात�, सवचछात�नज�र�= दशयन4)ब= शली�घा�पा�तर, उiम, काH पा�ल�न�ज= गवV, घाम�ड, काJमलत�, स�नदरत�, श�ख), अकाडन�4�इज(न�4�यज)= अन�लिचतन�जिजश= घाम�ड, गवVन�4�का= पातल�, दबल�, काJमल, सह4 म" टBटन� व�ल�तिनज�म= परण�ल), करोम, र)तित, परबनधीनW4व�न)= यWवन, तसरण�ईनत�ई4= पारिरण�म, फल (नत)4� का� बहवचन)नत)4�= पारिरण�मन�तम�म= अपाBणVन�तसV= काठJर हदय, दय�ह)न, काठJरन�तव�न)= अकषमत�, तिनबVलत�, अस�मथयVन�त�= समबनधी, धिमतरत�, समबनधी), मJहन�त�कात= अशG, कष)णनद,म= घातिनषठा धिमतरन�द�सथिनसत�= अजञा�नत�वश, अन4�न� म"न�द�न)= अजञा�नत�, अन�ड)पानन�द�र)= गर)ब), तिन�Vनत�, द,नत�न�टिदम= लजजा�श)ल, नमर, लसथिजजातन�टिदर=दलVभा, अमBलय, अनBठ�न�द,द�= ल�लच)नWतिनह�ल= पाW��, पान)र), तिकाशJरन�पासनद= असव)काH त, भा �, घाHततिणतन�पा�इद�र)= तिनबVलत�, अयJगयत�नफरत= घाHण�, असथिसरच, भाय, तर�सनफस= आतम�, स�र, पर�णन�फम�Vन= आजञा� न म�नन� व�ल�न�फहम= मBखV

Page 39: Urdu Hindi Dictionary

न�तिफज= परभा�व हJन�, भा�दत� हआनबज= न�ड) का- गतित, न�ड) का- �डकाननब)= ईशवरदत, भातिवषयदवG�न�बBद= असतिसततवह)न, ल�पत, नIनWबह�र= वसनत का� आरमभनWबत= ब�र), पा�र), समयनम= ग)ल�पान, भा)ग� हआ, स)लननम= ग)ल�, तर, स)ल�नम�ज= पर�रथVन�न�म�’इश= द,ख�न�, तम�श�, दषयनमBन�= उद�हरण, परतितरपा, धिमस�लन�म= न�म, उपा�धि�, परतितषठा�, परलिसजिदधान�मनजBर= तिनष�धि�त, वरजि4Pतन�मदV= नपा��सकान�म�= पा�सतका, इतितह�स, ल�ख, तिनब��न�म�लBम= अन4�न�न�म�मतिकान= असमभवन�म�र�द= असनत�Iतिनम= मधय, आ��न�य�ब= दलVभा, अस���रण, दषपर�पयतिनय�ज= इचछा�, अन�रJ�, तिन�Vनत�, आवशयकात�तिनयBश= शराJत�, स�नत� हएन)ययत= उ �श, लकषय, आशय, इर�द�नर= नर, पा�सरषनमV= म�ल�यम, काJमल, �)म�नरगिगPस= एका तिकासम का� फB ल, पर�यस) का- आ�खन�र= अखिगन, नरकान�र�ज)= असनत�Iत�न�र�सत)= कापाटत�, ब�ईम�न)तिनर�ल)= अनBठ­, दलVभा, अस���रणनBर= परका�शन�ल��= तिवल�पा कारत� हए, स�बकात� हएन�ल�यका= अयJगय, अन�पाय�Gन�लिलश= आरJपा, लिशका�यत कारन�न)ल�म= बJल) लग� कार ब�चन�नव�जिजश= काH पा�, दय�ल�त�, स�रकषत�नश�= उनमiत�, गवV, घाम�डनश)न= ब%ठ� हआ

Page 40: Urdu Hindi Dictionary

न�श�द= अपरसनना, उलल�सह)न, तिनसरतस�हन�लिशन�स= अजञा�न)न�श�करो= काH तघन, अ�नयव�द,तिनश�न= लिचनह, स�का� त, लकषय, घा�व का� लिचनह, द�ग, लकषण

तिनश�न)= लिचनह, य�दग�रनस)ब= भा�गय, भातिवषय, हJन)नस)म= मनद सम)र, पाछ� व� हव�, पाततिशचम) व�य�नस)हत= मनतरण�, पार�मशV, उपाद�शन�सबBर= अ�)र, वय�का� लन�समझ= अजञा�न), ब�जिदधाह)न, मBखVन�स�ज= असनत�I, असवसथा, असभयन�स�फ= गनद�, अश�दधा, अपातिवतरन�सBत= म�नवत�, म�नव परकाH तिततिनसबत= समबनधी, समJह, समबनधी लग�न�, त�लन�तिनस�र= फ" कान�, तिबख�रन�, नयWछ�वर कारन�, लिछटकान�न�सतV= तिव4यतिनह��= ग�पत, पारJकष, अपरकाट

Page 41: Urdu Hindi Dictionary

अकल= ब�जिदधा, तकाV , जञा�नअकाबर= सबस� मह�नअकासर= अधि�कातर, आमतWर पार, बहत, ब�र ब�र

अखज= पाकाडन�व�ल�, ल�न�व�ल�, छ,नन� व�ल�, लJभा)

अखब�र= सम�च�र, सम�च�रपातरअगर= यटिद, तरथ�तिपाअगयn��र= अ4नब), परतितदवनद, (ग%^र का� बहवचन)

अगल�त= अश�जिदधाय�� (गलत का� बहवचन)अ4Vमनद= मह�नअर4= �रत), कष�तर, पाHथव)अ4नब)= आ�गत�का, तिवद�श), पारद�स)अजल= अननतका�ल, सन�तनतव, तिनतयत�अ4ब= काWत�का, आशचयV, अस���रणअ4)ब= आशचयV4नका, अदभµत, तिनर�ल�अज�ब= पा)ड�, सनत�पा, द�डअज)ज= तिपरय, म�नन)य, आदरण)य, ग�णव�नअज)म= मह�न, तिवश�ल, उचचा मय�Vद� व�ल�अटका=तिवघन, ब���अततफ�ल= बचचा�, स�ततित (तितफल का� बहवचन)अतफ= दय�, भा"ट, पर�म, काH पा�अद�= ऋण च�का�न�, तिनबट�र�अद�= मनJहरत�, शराH�ग�र, स�नदरत�अद,ब= तिवदव�नअद�लत= नय�य�लय, नय�य, का�नBनअदम= शBनय, असतिसततवह)न, अभा�वअन4�म= अनत, पारिरण�म, फलअन4�मन= पारिरषद, सभा�, समम�लनअनद�ज�= अन�म�न, आ�कान�, म�पाअनदर= भा)तरअफसन�= काह�न), कासथिलपात कारथ�अफस�द�V= उद�स, तिवष�दअफसJस= शJका, पाछत�व�, उद�स)अब= अभा), वतVम�न

Page 42: Urdu Hindi Dictionary

अबतर= नI,तिबख�र� हआ, मBलयह)नअबद=अननतका�लअबर= ब�दलअबरB= भा�हअबस�र= आ�ख" (बसर का� बहवचन)अबन�= ब�ट� (इबन का� बहवचन),समबिनधी,सहमतित, घाटन�, स�यJग, अवसरअबस= ल�भाह)न, ब�का�र, वयरथV, त�चछाअबद= द�स, परम�तम� का� द�सअमलन= यरथ�रथV म", सच म", सतयत� पाBवVकाअम�नत= �रJहरअर4= य�चन�, तिवनय, तिवनत), पारखन�, परदशVनअशV= छत, छतर, सवkचचा सवगVअरम�न= इचछा�, ल�लस�, आश�अलफ�ज= शबद (लफज का� बहवचन)अल= काल�अल)म= ब�जिदधाम�न, तिवदव�नअववल= पररथम, सवVशरा�षठा, अतितउiमअशफ�का= सह�र�,अन�गरह, काH पा� (शफका का� बहवचन)

असतिशकाय�= करोB र, काठJरहदयअशका= आसBअसद= सिसPह, श�रअसर�र= भा�द (बहवचन)असफ�र= य�तर�य" (सफर का� बहवचन)असका�म= ब�र�इय��, कामजJरिरय��, काधिमय��अस)र= का% द,, बनद,असह�ब= म�लिलका, सव�म) (स�तिहब का� बहवचन)

असल= मBल, नxव, मBलतततवअसल)= मWलिलका, मBल, व�सततिवका, सतय, खर�असर= लिचनह, तिनश�न, लकषण, परभा�वअस�स= नxवअसब�ब= का�रण, व4ह, स��नअहज�न= द:ख (बहवचन)(हजन का� बहवचन)अतर= स�गमबिनधी

Page 43: Urdu Hindi Dictionary

आईन�= दपाVणआतिकाबत= अनत, पारिरण�म, भातिवषयआतिकाल= ब�जिदधाम�नआखिखर= अनत, अपतिनतमआग= अखिगन, जव�ल�(करोJ�,व�सन�,पर�म,आव�ग,4Jश)

आग�4= आरमभ,आगJश= आसिलPगन, गJद, छ�त)आच= जव�ल�, उषणत�, उतस�ह, ह�तिन, द:खआ�चल= दJपाटट� का� काJन�आज= परचणड इचछा�, लJभा, सथिलपस�आजद�Vह= उद�स, द:खिखत, ख)4� हआ, वय�का� ल,ब�च%न

आजम�ईश= परयतन, परयJग, 4�च, लिसदधा कारन�आज�द= सवतनतर, ब���रतिहतआजि4ज= शलिGह)न, उद�स)नआजिजम= दढात�, स�तिनततिशचतआतितश= आगआदत= र)तित, आचरण, परयJग, परवHतितआदम)= वयलिGआदधिमयत= मन�षयततव, मन�षयत�, लिशIत�आद�ब= आचरण (अदब का� बहवचन)आटिदल= नय�यपाBणV, सचचा�, न�का, तिनषकापाटआ��)= �Bल भार) त�ज हव�, अ��डआपा= सवय�, तिकास) काJ समम�न स� समबJधि�त कारन�

आफत�ब= सBयVआफत=आफ�त= दभा�Vगय, काटिठन�इय��, ब�र�इय�� (आफत का� बहवचन)आब= पा�न),चमका,स�नदरत�,तलव�र का- ��रआब-ए-आईन�= दपाVण का- चमकाआब-ए-चशम= आ�सBआब-ए-तलख= काडव� पा�न), आ�सB, शर�बआबर= आन, परलिसदधा,, मय�Vद�

Page 44: Urdu Hindi Dictionary

आब�द= बस� हआ, परसनना, समHदधाआम= स���रण, 4नत�, स�मनय, स�वVतितरकाआयनद�= भातिवषय म", आग�, इसका� ब�दआरजB= इचछा�, ल�लस�, आश�, अततिभाल�ष�आर�= स4�वट, शJभान�आर�ईश= स4�वट, स�नदरत�, स�शJततिभातआर�म= तिवशरा�म, स�ख, च%न, स�गमत�आलम= स�स�र, सHधिI, पर�नत, स�नदरत�, समयका�ल

आल�पा= ब�त-च)त, सवर धिमल�न�आलिलम= तिवदव�न, ब�जिदधाम�न, स�बJ�आल)= उचचा, मह�न, भावय, तिवश�ल, उiमआव�ज= शJर, धवतिन, च)ख, पा�का�रआव�जह= चच�V, अफव�ह, परलिसजिदधा, तिववरणआव�र�= तिबन� घारब�र का� , घा�मककाड, ह)नआशन�= पारिरलिचत, धिमतर, पर�म)आलिशका= पर�म), तिवव�ह�रथ{आलिशय�न�= घाtसल�, घारआश�फत�= बWखल�य� हआ, घाबर�य� हआ, भराधिमत

आस= उमम)द, आश�, भारJस�, शरणआसम�न= आका�श, सवगVआसम�न)= सव%रगिगPका, खगJल), अपतिनतरिरकष समबनधी), न)ल�

आसर�= स�रकष�, शरण, 4)न� का� स��नआस�न= सरल, स�गम, सह4आलिसम= पा�पा), दJष)आसBद�ह= समHदधा, अम)र, सनत�Iआ�सB= अशरा�आह= तिनशव�स, द,घाVशव�सआतिहसत�= �)म� स�, मHदलत�, आर�म स�

इकाब�ल= सWभा�गय, समHजिदधा, सफलत�, सव)काH तितइकार�र= शपारथ, सWगनधी, घाJषण�, सव)काH तित, परण

इसथिकतज�= आवशयकात�, म�ग, च�ह

Page 45: Urdu Hindi Dictionary

इखल�स= पर�म, सचचा�ई, श�दधात�, तिनषठात�,इसथिखतय�र= श�लिG, अधि�का�र, तिवकालपा, मरज), पर

इजजत= म�न, मय�Vद�, परलिसजिदधा, का-रगितP, यशइजह�र= बत�न�, परकाट,कारण, वणVन, घाJषण�इ4�ज(ए4�ज)= अचमभ�, चमतका�र, काWत�काइ4�जत= अन�मतित, सव)काH त), आजञा� द�न�इसथिजतर�ब= अश�पतिनत, लिचनत�, घाबर�हट, ब�च%न)इसथिजतर�र= बनधीन, तिवतिवशत�, अका� ल�हटइतम�म= समपBणVत�, लिसजिदधा, परव)णत�इतल�फ= ह�तिन, उ4डन�, न�शइतर�ज(एतर�ज)= तिवरJ�त�, आलJचन�इत�ब= करोJ�, अपरसननात�, ड�ट, दJष लग�न�इतितब�र(एतब�र)= तिवशव�स, भारJस�, आसर�इततिiका�= सह�र�, आसर�इततिiफ�का= स�यJगइततिiफ�कान= स��यJतिगका, अकासम�त स�इततिiह�म= दJष, दJष�रJपाणइततिiह�द= स�धि�, एकात�, धिमतरत�इदर�का= समझ बBझ, बJ�इनका�र= असव)का�र, तिवरJ�इमबिनकाल�ब= करो�पतिनतइनतज�र= परत)कष�इपतिनतका�म= बदल�, परतितशJ�इपतिनतख�ब= चयन, च�न�व, पासनदइपतिनतज�म= वयवसथा�, परबनधी, ढ�ग, करोमइनस�न= म�नव, मन�षय 4�तितइनस�तिनयत= म�नवत�, लिशIत�, स�श)लत�इन�द= तिवरJ�त�, दशमन), व%र, ल�गइन�म= पा�रसका�र, भा"ट, पा�रिरतJतिषकाइफn ºतख�र= म�न, का-रगितP, तिवलिशषठात�, खय�तितइफरा�त= अधि�कात�, ब�हलय, बहत�यतइरफ�न= जञा�न, तिवजञा�न, ब�जिदधाइफफत= श�दधात�, पातिवतरत�, सत)तवइबन= पा�तर

Page 46: Urdu Hindi Dictionary

इबरत= च�त�वन), ड��टइमबिबतद�= अन�षठा�न, आरमभइमबिबतस�म= म�सका� र�हट, उलल�सइमबिबतल�= दभा�Vगय, काI, पा)ड�इब�दत= पर�रथVन�, उपा�सन�इब�रत= बJल) भा�ष�, श%ल), रचन�इम�न= तिवशव�स, �मV मत, अ�त:कारणइमबिमतह�न= पार)कष�, परयJग, 4�च, परम�णइमबिमतय�ज= अनतर, अनतर कारन� व�ल�, तिवलिशषठात�

इम�रत= भावनइलम= जञा�न, तिवजञा�न, मत, लिसदधा�नतइललत= दJष, ब�र) आदत, ब)म�र), बह�न�, आ��र

इसथिलतफ�त= धिमतरत�, आदर, दय�, काH पा�, अन�गरहइल�का�= कष�तर, अधि�का�रसकष�तर, भाBधिम, भाBस�पाततिiइल�4= उपाच�र, लिचतिकातस�, परतिततिवषइल�न(एल�न)= बत�न�, म�न�द,, घाJषण�इशका= पर�मइसतिशतय�का= च�ह, इचछा�, ल�लस�इसतिशतह�र= तिवजञा�पान, परलिसजिदधा, खय�तितइशफ�का= दय�, अन�कामप�, दय�ल�त�इश�र�= इ�तिगत, लिचनह, स�का� तईश�द= आजञा�, आद�श, पारथपादVशनइसरा�फ= अतितवयय, उड�न�, उ4�डन�इसरा�र= हठत�, जिज , अतिवनय, दढा�गरहइसतिसतफ�= पादतय�गइसब�त= परम�ण, स�कषय, सबBतइसतिसतम�ल= बरतन�, बत�Vव, परयJग म" ल�न�इर�द�= लकषय, उ �शय, का�मन�, ल�लस�, इचछा�इशरात= आननद, मनJर�4न, हल�स, च�हल, सम�4

इशरा�का= उष�, परभा�त, चमका

उकाB बत= द�ड, स4�, उतपा)डन, य�तन�उ4�ड= ब�4र, तिवर�न, तिन4V

Page 47: Urdu Hindi Dictionary

का

उपा��त

उदV= स�न�, लिशवरउफका= ततिकषतित4उफत�द= दभा�Vगय, दघाVटन�, नxवउमम)द= आश�, परत)कष�, तिवशव�सउमर= आय�उब�ल= करोJ�, रJष, खWलउरिरय��= नगनत�, ख�ल), शBनय, तिवह)नउर4= उदय, मह�नत�, गWरव�पतिनवतउसत�द= अधय�पाका, ग�सराn

एहतितय�4= आवशयकात�एहतितय�त= स�व��न), धय�न रखन�एहस�स= भा�वन�, मनJभा�वएहस�न= उपाका�र, काH पा�, अन�गरह

ऐय�श= तिवल�स), ल�चचा�, ल�पाट, तिवषय�सGऐश= आननद, तिवल�स, स�ख, भाJगऐहतम�म= वयवसथा�

औका�त= समय (बहवचन) (वकत का� बहवचन)

औका�त= सथिसथात)औरत= सतर), पातन), नगनत�औल�द= सनत�न(वलद का� बहवचन)

का�गज= पानना�, पातर, ल�खय पातरका�तितब= ल�खका, लिलतिपाकातिकात�ब= पा�सतका, ल�ख, सनद�शकाद�= सथा�न (अधि�कातर शबद�नत म" आत� ह%)कानद�= गढा� हआ, नकका�श)द�रतिकान�र�= सम�दर तट, नद, का� तट, ह�लिशय�, स)म�

का-न�= दव�ष, व%र, ल�गका�इल(का�यल)= सव)का�रन�, म�नन�, पार�जि4त

Page 48: Urdu Hindi Dictionary

का�ईद�(का�यद�)= र)तित, तिनयम, आदत, अन�श�सन, आचरणकाज�= भा�गय, अधि�का�रसकष�तर, ईशवर)यद�डका�ज)= नय�यकाकातल= हतय�, व�का�तितल= हतय�र�, वधि�का, ग�पतघा�तकाकाद= आका�र, ऊ� च�ई, लमब�ईकादर= म�न, मBलय, परतितषठा�, आदरकादम= च�ल, गतित, पादच�पाकाF दरत= शलिG, सHधिI, परकाH तित, 4गतका% द=बनद, हJन�, सरका�वट, तिनय�तरणका�नBन= तिनयम, तिव��न, लिसदधा�नत, वयवसथा�काफस= पिपाP4र�, शर)र,4�ल)का�तिफय�= त�का, त�काबनद,, छनद, त�लकाबज�= पाकाड, शलिG, अधि�का�र, तलव�र का� म�ठठा�

काबर= सम�धि�का�तिबल= समरथV, चत�र, यJगय, ग�णव�नका�बB= शलिG, अधि�का�र, वश, पाकाडकाF बBल= सव)का�र कारन�, सव)काH तितकामर=चनदरम�का-मत= मBलय, उपायJतिगत�, द�म, ल�गतकाWम= र�षटर, 4नत�काय�मत=तिवन�श, मHतJतथा�न, उरथल-पा�रथलका�यद�(का�ईद�)= र)तित, तिनयम, आदत, अन�श�सन, आचरणका�यम= सथा�तिपात, ठहर� हआ, दढा, टिटका�ऊका�यल(का�इल)= सव)का�रन�, म�नन�, पार�जि4तका4V= ऋणकार�र= तिनव�स, सथिसथारत�, तिवशरा�म, �)र4, सनत�धिI

कार)ब= पा�स, तिनकाट, सम)पा, सम�न, पा�स आन�

काF ब�Vन= बलिल, भा"ट, बलिलद�न द�न�कालब= टिदल, मन, आतम�, ब�जिदधाकालम= ल�खन), लिलख�वट

Page 49: Urdu Hindi Dictionary

काWल= व�द�, शपारथ, ह�म), शबद, काह�वत, ब�तकासम= शपारथतिकासम= 4�तित, वगV, भा�ग, परकाH तिततिकासमत= भा�गय, भा�ग, सर, शरा�ण)तिकासस�= काह�न), कारथ�, पर�मकारथ�, झगड�, तिवव�द

काF सBर= दJष, अवग�ण, खJट, भाBल, पा�पा, असफलत�

ख�का= �Bलिल, भाBधिम, र�खख�4र= छ� र)खज��(खिखज��)= पातझड, वHदधा�वसथा�, कषयख4�लत= लजजा�, लजजा�श�ल)नत�ख4�लत= परसनना, श�भा, भा�गयव�नखिखज�न�(खज�न�)= �न स�गरह, काJष, र�4काJषखत= पातर, लिचनह, लिलखिखतखतर�= डर, भाय, तिवतिपाततिi, 4Jखिखमखतम= अनत, पाBर� हJन�, अनत कारन�, सम�पत)खत�= गलत), भाBल, ल�पारव�ह)ख�तितर= हदय, मन, का� लिलय�, का- तरफ स�, चयन, तिहत

ख�तब�= भा�षण, �मkपाद�श, परव�शन, पारिरचयखिखदमत= स�व�, आवभागत, कातVवय, नWकार)ख�द(खBद)= सवय�, वलिGगत, अपान�, एका��तख�द�= भागव�नnख�द,(खBटिद)= घाम�ड, अह�का�र, मन का- चWकास)ख�नद�न= का� ल, पारिरव�र, व�शख�न�= घार, कामर�, तिवभा�ग, तिहसस�ख�न�म(ख�नम)=शरा)मतित, र�4का� म�र), पातन)खBन= रG, हतय�खफ�= लिछपा�व, ग�पतत�, करोJधि�त, अपरसननाखबर= सम�च�र, जञा�न, सBचन�, वणVन, लJकाव�द, चच�V

खBब= बटिढाय�, अचछा�, उiम, स�नदर, मनभा�वनख�म= काचचा�, हर�, नWलिसखिखय�, अदकष, घाम�ड)

Page 50: Urdu Hindi Dictionary

ख�मJश= च�पपाख�म�र= नश�खय�ल= तिवच�र, कालपान�, मत, द�खभा�ल, म�नखिखय�ब��= पा�षपाव�टिटका�, फB लt का- कय�र)खर)द= खर)दन�, मJल ल�न�, मJल ल) हई वसत�खर�ब= ब�र�, दI, बरब�द हआ, तिबगड� हआ, अलिशI, अशली)लख�रVम= परसननाख%र= अचछा�, अतितउiमख%र=का� शल कष�म, कालय�ण, तिहत, आन�दखल�स= उदधा�र, सवतनतरत�, म�लिGख�लिलस= श�दधा, असल, खर�, तिनषकापाट(धिमतर)खलिलश= च�भान, पा)ड�, लिचनत�, श�का�खिखल�फ= तिवरJ�, तिवपाकषत�, असतयत�खिखल�फ= तिवसरदधाखवा�ब= नxद, सवपनखवा�र= दI, उ4�ड, धिमतरह)न, तिन�Vनखवा�तिहश= ल�लस�, इचछा�, अन�नय, तिवनय, म��गख�श= परसनना, मनभा�वनख�शका= सBख�, तिन4Vल, म�झ�Vय� हआ, लिचडलिचड� आदम)

खBश{द(ख�श{द)=सBयVखसत�= घा�यल, टBट� हआ, 4र4र, उद�स)नख�स= तिवश�ष, वयलिGगत, तिवलिशI, अधिमततिशरात, शरा�षठा4न

गज= न�पान� व�ल� ग4गज)द�= ड�का लग हआ, का�ट ख�य� हआग�जर= 4�न�, एका र�सत�, एका 4)वनग�ज�र�= 4)तिवका�, 4)वन तिनव�Vह, र�सत�, घारग�ज�रिरश= अन�नय, तिवनय, पर�रथVन�, वणVनग�ज)द�= च�न� हआ, तिनव�Vलिचतग�न�ह= दJष, पा�पा, अपार��ग�फतगB= ब�तच)त, उपाद�शग�म= खJय� हआ, ब�स��, अन�पासथिसथात, ल�पात�

Page 51: Urdu Hindi Dictionary

ग�मगशत�= भाटकात� हआ, खJय� हआग�मन�म= न�मह)न, अजञा�त, अतिवटिदत, परतितषठा�ह)न

ग�मर�ह= भाटका� हआ, खJय� हआ, दI, न)चग�मस�म= मWन, श�नतग�म�न= सनद�ह, श�का�, कालपान�, गवV, तिवच�र, अतिवशव�स

गJय�= व�गम), स�वG�, बJलत� हएगदV= �Bल, त�चछागदVन= गर)व�गरदिदPश= चककार, घा�म�व, दभा�Vगय, आव�र�पानगमV= उषण, 4लन�, परचणड, त)वर, उतस�हपाBणV, स4)व

तिगदV= पारिरधि�, गJल, पारिरपरद�श, नगरJपा�नततिगद�Vब= भा�वर, अतल सम�दर, बव�डरतिगरह= ग��ठ, 4Jड, अ�ग�ल) का� 4Jडतिगरय�= रJन�, तिवल�पा कारन�, सरदन, फरिरय�दतिगर��= अमBलय, मह�ग�, बहमBलय, भा�र), महतवपाBणV

तिगरिरय��= रJत� हए, च)खत� हएतिगरW= वचन, तिगरव)तिगरिरफत�र= बनद, बन�न�, पाकाडन�, वश हJन�, सममJतिहत, बनद,ग)र= तिव4य), ल�न� व�ल�, अधि�का�र), छ,नन� व�ल�

ग�ल= ग�ल�ब, फB ल, गहन�, छ�पाग�लज�र= उपावन, फB लt का- कय�र)ग�लदसत�= फB लt का� ग�चछा�ग�लबदन= काJमल, स�डWल, स�नदरतिगल�= रJष, लिशका�यत, अततिभाय�ग, दJषग�लशन= फB लt य� ग�ल�बt का� उपावनग�ल�ब= ग�ल�बग�लिलसत��= ग�ल�बt का� उपावनगव�र�= मनभा�वन, सममत, स�ह�वन�, काJमलत�गव�ह= स�कष)गव�ह)= परम�ण, स�कषय

Page 52: Urdu Hindi Dictionary

गJश= का�नगJश�= काJन�, काJण, काJठर), एका�नतत�ग�सत�ख)= अभादरत�, घाम�ड, �HIत�ग�स�र= छ,नत� हआ, लिछतरत� हआ, दर हJत� हआ

ग�सB= लट�ए�, का� शt का� छलल�ग%ह�न= स�स�र, सHधिI

ग^4ल= कातिवत�ग �र= र�4दरJह), तिवशव�सघा�त), अतिवशवसन)यग^फलत= अस�व��न), ऊ� घा, अच�तनत�गम= शJका, द:ख, लिचनत�गमखवा�र= टिदल�स� द�त� हएगमग�सस�र= टिदल�स� द�न� व�ल�गमद,द�= द:खिखत, वयलिरथतगमम�ज= भा�टिदय�, च�गल)ब�4ग�यब= ग�पत, लिछपा� हआ, अन�पासथिसथातग�^ब�र= व�षपा, ����, फ� ह�र, �Bल, द:खगरज= उ �शय, अरथV, रपा र�ख�, ल�लस�, सममतित

गर)ब= तिन�Vन, द,न, अ4नब), भाJल�, तिनर�ल�गरर= गवV, घाम�डग%^र= अ4नब), पारद�स)ग%^र= और भा), लिसव�य इसका� , इसका� उपार�नत, दसर�,

अलग, तिवद�श), ब�र�, पारनत�, बच�न�ग%^रत= म�न, नमरत�, श�ल)नत�, दव�ष, घाHण�गWर= धय�न, गहर) सJच, धय�न द�न�गलत= गलत, तर�टिटपाBणV, असतयगल)ज= गनद�, अश�दधा, भा �, असभय, अशली)लग�लिलब= तिव4य), पर��नग�लिलब= स���रणतय, अधि�कातर, समभवतnग�^ल�म= द�स, छJकार�, तिकाशJरगश= ब�हJश), मBछ�V, नश� म" उनमiग�^सस�= करोJ�, भा�व�कात�, रJष, लिचनत�, शJका

Page 53: Urdu Hindi Dictionary

चचका��= टपाकात� हआ, सतर�वणच�का= चWकानना�, च�सत, उदयम), सवसथा, मJट�, च�सत-दसरसत

च�काB = छJट, छ� र)च)ज= वसत�, पाद�रथV, स�मगर)लिचतवन= आका�र, दधिI, टिदख�वटच�द= तिकातन�, तिकातन�, का� छ, तिकातन) ब�र, तिकातन) द�र

च��द= चनदरम�च��दन)= चनदरम� का� परका�शच�दर= तिबछWन�, घाB�घाट, 4लपरपा�तच��द,= च��द, (��त�), �नच%न= आस�न), स�ख, श��तित, आर�मचमका= झलका, द,पतिपत, 4गमग�हट, च��चमन= पा�षपा व�टिटका�चर�ग= द,पाकाच�र�= औषधि�, लिचतिकातस�, सह�यत�, उपा�यच�र�ग�ह= गWचर भाBधिमच�ल= चलन� का� ढ�ग, र)तित, �Jख�च�ल�का= चत�र, परव)ण, �BVत, कापाट,लिचलमन= लिचकाचशम= आ�ख, आश�चशम-ए-ब Bर= न4र न लग�चशम-ओ-लिचर�ग= आ�ख का� परका�श, तिपरयचसमका= आ�ख म�रन�, झपाका, असममतित, धिमथय�बJ�

च�सत= स�व��न, च��ल�का, उदयम), व�गश)ल, त�ग, तन� हआचह= लघा�स�जञा� बन�न� का� परयJग म" आत� ह%च�ह= इचछा�, ल�लस�, पय�र, आवशयG�, च�न�व

च�हर�= म�ख, छतिव, म�खWट�

4�ग= य�दधा, लड�ई4�ग)र= समपततिi(भाBधिम का-)

Page 54: Urdu Hindi Dictionary

जि4गर= यकाH त, हदय, आतम�, मन4जब= आकाषVण, लJभा, मJह4जब�= ल�लस�, भा�वन�, आव�श, आव�ग, च�व4�जिजब= मनमJहका, आकाषVका4�द= 4�द, तितलिलसम, टJन�, मJहन�, पर�त�तम� का� परभा�व

4�द�= तिवभा�जि4त, तिबखर� हआ, अलग, पाHलिरथका, अनBठ�

4�द�ई= अन�पासथिसथात), अलग हJन�, तिवरह4ननात= सवगV, उपावन4न�ज�= अरथ{, शवय�तर�4न�ब= शरा)म�नn, म�नन)य4�न= आतम�, 4)वन, मन, शलिG, पर�म), पर�धिमका�, तिपरय�, तिपरय4�न)= 4)वन समबनधी)4�न)= एका पर�म) य� पर�धिमका�4�नBन= उनम�द, पा�गलपान4फ�= अनय�य, अतय�च�र, घा�व4बx= म�रथ�4म�ल= स�नदरत�, स�डWलपान4�म= पय�ल�4�मबिमबश= हरकात, गतित4�यज(4�ईज)= तिनयम�न�काB ल, अन�मतित अन�स�र4�यद�द= समप�ततिi, भाB समपततिi, व%य�लिGका समपततिi

4�र)= वतVम�न, परचलिलत, आ��तिनका, तिनतय, लग�त�र

4�मV= अपार��, दJष4�म�Vन�= अरथV द�ड, हर4�न�4ल�ल= परत�पा, त�4, तिवश�लत�4लव�= चमका, परदशVन, परत�पा, टिदख�व4�’ल= नकाल)4व�न= य�व�, तिकाशJर4व�ब= उiर, समत�, बर�बर, सम�न��तर4व�हर(4व�तिहर)= रतन, मततिण(4Wहर का� बहवचन)

Page 55: Urdu Hindi Dictionary

4शन= उतसव, भाJ44Jश= गम{, ततपारत�, उतस�ह, आव�ग, ल�लस�जि4सम= शर)र4�सत4B= खJ4, पाBछ त�छ, तल�श4हनना�म= नरका4ह�ज= पाJत, न�व4ह�न= स�स�र4�तिहल= मBखV, अनपाढा, 4�गल) अलिशI

जW= परका�श, सBयV का� परका�शज’इफ= तिनबVल, अपा�ग, असह�य, कष)णशलिG, वHदधा, दबVल

ज�’इ= पार�4य, तिवनI, फलह)न, वयरथVज�तिकार= काH तजञा, य�द कारत� हएज�तिकार= काH तजञा4न, भागव�नn का- परश�स� का- कातिवत�

ज)का= शJका, सनत�पा, तिवष�द, उद�स)जिजकरो= समरण, स��, य�द, काF र�न का� पा�ठ4�का�म= ठ�ड लगन�(ब)म�र))जWका= सव�द, सथिसरचजखम= घा�व, ह�न), कषतितज�त= आतम�, सवय�, 4�तित, वगVज�तित= अ�त4�Vत, पा%द�यश), सव�भा�तिवका, पर�काH तितका

जद�= चJट ख�य� हआ, दलिलतजिज = तिवपार)त, तिवसरदधा, परतितकाB ल, अस�गत, हठजBद= श)घर, अच�नका, त�रनतजन4)र= काड)जनना= सनद�हजिजनद��= का�र�ग�र, बनद,गHहजिजनद�= स4)व, पर�ण)जिजनदग)= 4)वन, 4)तिवका�, असतिसततवजिजनह�र= काभा) नहx, तिकास) तरह भा) नहxजिजनह�र= स�व��न!ज)नत= स4�वट, स�नदरत�

Page 56: Urdu Hindi Dictionary

जफर= तिव4य, 4)त, ल�भा4�’फ= तिनबVलत�जब�न= 4)भा, भा�ष�, मJमबi) का- जव�ल�जबर= शरा�षठा, मह�न, चJट,, ऊपार, उiमजबदVसत= शलिGपाBणV, परबल, करोB र, उiमज�तिबत= स�च�लका, सव�म), अधि�का�र)ज�तिबत= काठJर, �%यVव�न, तिनयम का� पा�लन कारन� व�ल�, अन�श�सकाज�तिबत�= तिनयम, र)तित, अन�श�सन, �मVस�तिहत�ज�ब�= अल�काH त, स�नदर, उलिचत, स�शJततिभातजम�न�= समय, का�ल, का�ल चकरोजम�नत= परतितजञा�पातर, तिवशव�सजम)न= भाBधिम, �रत), पाHथव)जम)र= मन, हदय, तिवच�र, मनन, बJ�ज�धिमन= �मVतिपात�, परतितभाB, 4म�नतद�र, तिवशव�स टिदल�न� व�ल�जय�द�(जिजय�द�)= अधि�कात�, अतय�धि�कात�, अतितशय

जिजय�= परका�श, चमका, �Bम��मजिजय�रत= त)रथVय�तर�, �मVसथाल पार 4�न�जर= सवणV, सJन�जबV= घा�व, चJट, तिपाट�ई, परभा�व, लिचनह(जब�Vत का� बहवचन)जरर= घा�व, ह�तिन, तिवपाद�, कषतित, शJका, वयरथ�, पार�4य, तिवन�श, बरब�द,जरिरफ= त)कषण, सBकषम, काJमलजरर= आवशयका, उलिचत, यJगय, तिनसस�द�ह रपा स�, पाBणV रपा स�जररत= आवशयकात�, तिववशत�, च�हतज�र= रJन�, तिवल�पा, उपावन, ल�लस�, इचछा�ज�र= ह�र� हआ, दब� हआ, कामजJरजJर= शलिG, बल, परभा�व, दब�वजल�ल= गलत), भाBल, अवग�ण, खJटजल)ल= न)च, घाHततिणत, दI, अ�म, त�चछाज�लिलम= करोB र, अतय�च�र)जिजललत= म�नह�तिन, अपाम�न, अन�दर, न)चत�

Page 57: Urdu Hindi Dictionary

4�लफ= घा��घार�ल� ब�ल, लट�ए�, का� श, छलल�4�लम= अतय�च�र, करोB रत�जहमत= मन का- पार�श�न), तिवपाद�, ददVजहर= तिवषजह)र= स�रथ), धिमतर, सहयJग)ज�तिहर= सपI, समकष, परतयकषज�तिहर�= सपI रपा स�, परतयकष रपा स�4�हन= ब�जिदधा, तकाV , समझ, तिवव�का

झरफ= गहर�, भा�दत� हआ, त)वरब�जिदधाजिझय��= करोJ�), भा)षण, ल�ट�र�, द�सरणझ�ल�=ओल�, ओस, काJहर�झJल)द�= तिबखर� हआ, गBढा, उलझ� हआ, पा�च)द�

टककार= म�ठभा�ड, शतर�त�, सप��V, परतितदवनदत�, ततिभाडन�

ट�काड�= एका भा�ग, एका काWर, एका अ�श, ख�डट��ग= ल�त, एका भा�गटBट= टBटन�, दर�र, ह�तिनट�ढा= च�ल�का-, ठग)टपाकान�= रिरसन�, बB�द बB�द कार तिगरन�, फल का� झरन�

टिठका�न�= घार, सथा�न, लकषय, स)म�ठJकार= सरका�वट, ख�र�घा�त, अटका का� ल�ढाकान�ठ�ड= श)त, श)तल

ड�का�= डका% त), लBटडगर= र�सत�, पारथ, सडकाड�बर= झ)ल, त�ल�ब, पा�न) का� लिलय� बतVनडर= भाय

Page 58: Urdu Hindi Dictionary

तत�ब= त�पा, शलिG, �)र4, करोJ�त�तिबश= त�पा, व%भाव, शJका, द:खत�स)र= परभा�व, छ�पात�4= म�का� टत�र)ख= तितलिरथ, इतितह�स वणVकरोम स� लिलख� हआत�र)का= अनधी�र�, ����ल�त�ज�= नय�, नरम, परसनना, त�4�त�का= दधिI, म�न, लकषय, दषयतब�ह= तिवनI, तिबगड� हआ, ब�र�, दIतबद,ल= बदलन�तबसस�म= म�सका� र�न�, परसननालिचi भा�वत4�ब�V= परयJग, परम�ण, अन�भाव, 4��चतJहफ�= उपाह�रतखत= सिसPह�सन, आसनतदबी,र= तिवमशV, तिवच�र, लिशकष�, उपा�य, आजञा�, परबनधी

तर�न�= ��न, सवर समत�, एका परका�र का� ग�न�

त4�Vम�न= अन�व�दकातसV= भाय, आ�तकातसV= दय�, काH पा�, कषम�तरकका-= ऊ� च�ई, उननातित, वHजिदधा, स���रतरका-ब= स�यJ4न, धिमशराण, वयवसथा�, यJ4न�, तिवधि�

तसलल)= ढ�ढस, सनतJष, आशव�सनतसल)म= नमसका�र, अततिभाननदन, समपाVण, अ�)नत�

तशरा)फ= समम�न कारत� हएतितशनग)= तHषण�, पय�स, ल�लस�, अततिभाल�ष�तसवव�र= कालपान�, टिदव�सवपन, तिवच�रतसवव�फ= सBफ-पान, रहसयव�द, गBढा जञा�नतसव)र= लिचतर, र�ख�लिचतर, छतिवत’अजजा�ब= अचमभ�, तिवसमय, आशचय

Page 59: Urdu Hindi Dictionary

द�खिखल= पर�वश कारन�द�द= नय�य, बदल�, दह�ई, परश�स�द�र= फ��स) का� तखत�, लकाड)द�र(उपासगV)= का� स�रथ, 4�ड� हआद�र= घार, द�शद�र�= अधि�का�र), र�4�, अधि�पातितद�र= शर�ब, दव�ई, उपाच�रद�सत��= काह�न), कारथ�, तिकासस�द�ग= तिनश�न, घा�व का� लिचनह, काल�का, दJष, तिवपाद�, ह�तिन, शJकाद�म= 4�ल, फनद�द�म= का-मत, मBलयद�मन= आ�चल, तिकान�र�, गJद, अ�का, तलहट,द�न�= ब�जिदधाम�न, जञा�न)द�तिनसत�= 4�नत� हएद�तिनश= जञा�न, तिवजञा�न, लिशकष�द�’इम= अननत, सथा�य)दखल= परव�श कारन�, पाह�च, काल�दर= दव�र, दरव�ज�

न’अश= त�बBत, शव, अरथ{न’ईम= आननद, स�लभात�, श�पतिनतन�= (नका�रतमका) नहx, नन�आशन�= अ4नब), अपारिरलिचतन�इततिiफ�का-= असहमतित, मतभा�दन�इनस�फ-= अनय�यन�इब= सह�यका, परतिततिनधि�, उपाअधि�का�र)न�ओ= न�व, पाJत, 4ह�4न�ओनJश= बहत शर�ब पा)न�, द�वत उड�त� हएन�उमम)द= तिनर�श�, आश�ह)नतिन’अम= ल�भा, तिहतनW= नय�, त�4�, काचचा�नकबत= दभा�Vगय, तिवपाद�

Page 60: Urdu Hindi Dictionary

नकल= वणVन, कारथ�, अन�कारण, परतितरपानकल)= बन�वट,, काH तितरम, 4�ल), झBठ�नकश= लिचतर, लिचनह, नकशा�नकश�= लिचतर, छतिव, नमBन�, रपा उद�हरणन�का(शबद का� अनत म")= दव�र� परभा�तिवत, स� भार� हआ

न�कादर= अ�नयव�द,न�का�तिबल= अयJगय, अन�पाय�G, अकषमन�का�म= असफलन�कास= मBलयह)न, घाटिटय�तिनका�ह= तिवव�हन�G�= सBकषमत�, गBढात�, टिटपपाण)न�G�चx= दJष लग�न� व�ल�, सम)कष� कारन� का� इचछा� का

न�G�द��= ब�जिदधाम�नन�G�बx= अतितअलJचन�तमकान�कस�न= ह�तिनन�का= अचछा�, भा�गयव�न, पा�णय�तम�, ससथिचचारिरतरनखर�= अकाडपान, च�ल�का-, बह�न�, डxग ह��कान�

न�ख�श)= अपरसननात�, अतिपरयत�न�खBन= नख, पा�4�नगमn��= ��न, ग�न�, स�ग)त का� स�रन�गव�र= अरलिचकार, ब�सव�दतिनग�र= लिचतर, छतिव, पर�धिमका�, तिपरयतिनग�ह= दधिI, दशय, रकषण, द�ख भा�लतिनग�हब��= रकषका, द�ख भा�ल कारन� व�ल�न�च= नHतयन�च�र= अकषम, तिनबVल, ल�च�र, असह�यन�च)ज= त�चछा, मBलयह)ननजद,का= सम)पानजम= त�र�, गरह, भातिवषय, का�� डल)नजमn�= कातिवत�, छनद, करोम, परबनधीनजर= दधिI, द,खन�, काH पा�, दशय, उ �शय, अन�गरह

नज�कात=सवचछात�, नमरत�, काJमलत�

Page 61: Urdu Hindi Dictionary

नज�फत= श�दधात�, सवचछात�नज�र�= दशयन4)ब= शली�घा�पा�तर, उiम, काH पा�ल�न�ज= गवV, घाम�ड, काJमलत�, स�नदरत�, श�ख), अकाड

न�4�इज(न�4�यज)= अन�लिचतन�जिजश= घाम�ड, गवVन�4�का= पातल�, दबल�, काJमल, सह4 म" टBटन� व�ल�

तिनज�म= परण�ल), करोम, र)तित, परबनधीनW4व�न)= यWवन, तसरण�ईनत�ई4= पारिरण�म, फल (नत)4� का� बहवचन)नत)4�= पारिरण�मन�तम�म= अपाBणVन�तसV= काठJर हदय, दय�ह)न, काठJरन�तव�न)= अकषमत�, तिनबVलत�, अस�मथयVन�त�= समबनधी, धिमतरत�, समबनधी), मJहन�त�कात= अशG, कष)णनद,म= घातिनषठा धिमतरन�द�सथिनसत�= अजञा�नत�वश, अन4�न� म"न�द�न)= अजञा�नत�, अन�ड)पानन�द�र)= गर)ब), तिन�Vनत�, द,नत�न�टिदम= लजजा�श)ल, नमर, लसथिजजातन�टिदर=दलVभा, अमBलय, अनBठ�न�द,द�= ल�लच)नWतिनह�ल= पाW��, पान)र), तिकाशJरन�पासनद= असव)काH त, भा �, घाHततिणतन�पा�इद�र)= तिनबVलत�, अयJगयत�नफरत= घाHण�, असथिसरच, भाय, तर�सनफस= आतम�, स�र, पर�णन�फम�Vन= आजञा� न म�नन� व�ल�न�फहम= मBखVन�तिफज= परभा�व हJन�, भा�दत� हआनबज= न�ड) का- गतित, न�ड) का- �डकाननब)= ईशवरदत, भातिवषयदवG�न�बBद= असतिसततवह)न, ल�पत, नI

Page 62: Urdu Hindi Dictionary

नWबह�र= वसनत का� आरमभनWबत= ब�र), पा�र), समयनम= ग)ल�पान, भा)ग� हआ, स)लननम= ग)ल�, तर, स)ल�नम�ज= पर�रथVन�न�म�’इश= द,ख�न�, तम�श�, दषयनमBन�= उद�हरण, परतितरपा, धिमस�लन�म= न�म, उपा�धि�, परतितषठा�, परलिसजिदधान�मनजBर= तिनष�धि�त, वरजि4Pतन�मदV= नपा��सकान�म�= पा�सतका, इतितह�स, ल�ख, तिनब��न�म�लBम= अन4�न�न�म�मतिकान= असमभवन�म�र�द= असनत�Iतिनम= मधय, आ��न�य�ब= दलVभा, अस���रण, दषपर�पयतिनय�ज= इचछा�, अन�रJ�, तिन�Vनत�, आवशयकात�तिनयBश= शराJत�, स�नत� हएन)ययत= उ �श, लकषय, आशय, इर�द�नर= नर, पा�सरषनमV= म�ल�यम, काJमल, �)म�नरगिगPस= एका तिकासम का� फB ल, पर�यस) का- आ�खन�र= अखिगन, नरकान�र�ज)= असनत�Iत�न�र�सत)= कापाटत�, ब�ईम�न)तिनर�ल)= अनBठ­, दलVभा, अस���रणनBर= परका�शन�ल��= तिवल�पा कारत� हए, स�बकात� हएन�ल�यका= अयJगय, अन�पाय�Gन�लिलश= आरJपा, लिशका�यत कारन�न)ल�म= बJल) लग� कार ब�चन�नव�जिजश= काH पा�, दय�ल�त�, स�रकषत�नश�= उनमiत�, गवV, घाम�डनश)न= ब%ठ� हआन�श�द= अपरसनना, उलल�सह)न, तिनसरतस�ह

Page 63: Urdu Hindi Dictionary

पा

न�लिशन�स= अजञा�न)न�श�करो= काH तघन, अ�नयव�द,तिनश�न= लिचनह, स�का� त, लकषय, घा�व का� लिचनह, द�ग, लकषणतिनश�न)= लिचनह, य�दग�रनस)ब= भा�गय, भातिवषय, हJन)नस)म= मनद सम)र, पाछ� व� हव�, पाततिशचम) व�य�

नस)हत= मनतरण�, पार�मशV, उपाद�शन�सबBर= अ�)र, वय�का� लन�समझ= अजञा�न), ब�जिदधाह)न, मBखVन�स�ज= असनत�I, असवसथा, असभयन�स�फ= गनद�, अश�दधा, अपातिवतरन�सBत= म�नवत�, म�नव परकाH तिततिनसबत= समबनधी, समJह, समबनधी लग�न�, त�लन�

तिनस�र= फ" कान�, तिबख�रन�, नयWछ�वर कारन�, लिछटकान�

न�सतV= तिव4यतिनह��= ग�पत, पारJकष, अपरकाट

पा�= ट��ग, पा��व, पा�ड का- 4डपा�का= ��रमिमPका, पातिवतर, श�दधा, तिनमVलपा�का-ज�= श�दधा, सवचछा, तिनमVलपा�गल= उनम�द,, मBखVपा%ग�म= स�द�श, सम�च�र, तिवमशपा�न)= 4ल, वष�V, चमका, चरिरतर, मय�Vद�पान�ह= शरण, स�रकष�, आशरामपा�बनद= बमबिनधीत, 4�4)र म" 4काड� हआ, अ�)न

पा�म�ल= पा%रt का� न)च� का� चल� हआ, नI हआपा%म�न= वचन, परतितजञा�, समबिनधी, सव)काH तित, पा�धिIकारण

पाय�म= स�द�शपा�य�ब=काम गहर�, म�नव का- गहर�ई

Page 64: Urdu Hindi Dictionary

पारखन�= पार)कष� ल�न�पाद�V= लिचका, घाBघा�ट, ग�पतत�, एका�नतत�, ओटपारवरिरश= पा�लन�, पाJषण कारन�, पाJषण, रकष� कारन�

पारव�न�= पात�ग�, अधि�का�र, आजञा�, पर�म)पारसतिसतश= पाB4�, अर��न�पा�र= दसर� तिकान�र�, अनत, सम�पतिपतपा�रद�र)= पाकषपा�त, पाकष, अन�गरहपार)वश= स�नदर, पार) 4%स)पार�श�न= वय�का� ल, लिचपतिनततपाल= कषणपालका= बरWन), एका कषण, तिनधिमषपाश�म�न= पाशच�त�पा), लसथिजजात, पाछत�व� कारन� व�ल�

पा�श�= काल�, वयवस�य, का�म-�नधी�पास�द= च�हत, सव)काH तित, गर�हयत�पास)न�= सव�दपा�स= रकषण, तिनर)कषण, धय�न कारन�पा�सब�न= स�तर), चWका-द�रपाहलB= पाकष, ल�भा, स�न� का� पाकष

फ�इका(फ�यका)= शरा�षठा, मह�नफ�इद�(फ�यद�)= ल�भा, तिहत, उपायJतिगत�फकरो= तिन�Vनत�फ�का�= भाBख, वरत, तिन�Vनत�तिफकरो= तिवच�र, लिचनत�, मतित, र�यफखर= म�न,अह�का�र यश, गWरवफ�खिखर= अततिभाम�न)तिफग�र= द:खिखत, घा�यल, लिचपतिनततफF ग��= ददV भार) पा�का�र, सरदन, गJह�रफज= सरदन, रJन�, तिवल�पाफजल= शरा�षठात�, ग�ण, स�ब�जिदधा, पा�णयफ�जिजल= परव)ण, तिनपा�ण, सचचारिरतरफ% ज= सवतनतरत�, स�नदरत�, उद�रत�फW4= स�न�, भा)ड, 4नत�

Page 65: Urdu Hindi Dictionary

फतव�= नय�धियका आद�शतिफतन�= तिवदरJह, द�ग�, ल�भा�व, झगड�, ब�र�पानतिफतरत= सवभा�व, कापाट, रचन�, ब�जिदधातिफद�= बलिल, तिफरWत), शरादधा�, पारिरवतVनतिफद�ई= पर�म)फरका= अनतर, दर), 4�द�ई, दJषफर4= कातVवय, नWतितका कातVवय, तिनयमफम�Vइश= वसत�आ" का- म��ग, परयJ4न, आननद, इचछा�

फम�Vन= आद�श, र�4घाJषण�फय�Vद(फरिरय�द)= दखड� काहन�, पा�का�रफरिरशत�= द�वदत, स�द�श ल�न� व�ल� दत, ईशवरदत, भातिवषयदवG�फर�ब= �Jख�, च�ल�का-, ठग), कापाटफरJ= न)च�तिफरदWस= सवगV, उपावनतिफर�का= 4�द�ई, लिचनत�, तिवरह, दर), अन�पासथिसथात)

फF रकात= 4�द�ई, अन�पासथिसथात)(पर�म म"), तिवरहफF सVत= अवसर, अवका�श, तिवशरा�मफWरन= त�रनत, श)घरत� स�, सपIत� स�फलका= आका�श, सवगV, भा�गयफF व�द= हदयफ�श= सनम�ख, जञा�त, परलिसदधाफस�न�= पर�मकारथ�, काह�न), तिकासस�फ�लिसल�= दर), अनतर, पाHरथकात�फ% सल�= तिनणVय, आद�श, समबिनधीफहम= समझ, ब�जिदधा

ब= दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा, ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)

ब�= का� स�रथ, का� दव�र�, का� अधि�का�र)

Page 66: Urdu Hindi Dictionary

तिब=दव�र�, स�रथ, स�, म", अनदर, सम)पा , ऊपार, का� लिलए, का� तरफ (उपासगV म" परयJग हJत� ह%)

ब�=(उपासगV) तिबन�, न हJन�ब� अदब= अलिशI, असभयब� आबर= न)च, काल�तिकात अपाम�नका�रकाब� अनद�ज�= अनतह)न, अपा�रब� इसथिखतय�र)= असह�यब� इजजत= अपरतितधिषठात, म�न रतिहतब� इततिiफ�का-= फB ट, मतभा�दब� इनस�फ= अनय�यब� इमबिमतय�ज= अतिवव�का-, ब�जिदधाह)नब� इम�न= अतिवशवसन)य, झBठ�, ठगब� इहतितय�त)= अस�व��नब� एतितब�र= अतिवशवसन)य, तिवशव�स न कारन�ब��का�= �Jख�ब�4, म�ड� हआ, कापाट,, च�ल�काब�का-= अननत, श�ष, बका�य�ब� कादर= तिनमBVलयब� कार�र= ब�च%न, उत�वल�ब� कास= अका� ल�, धिमतरह)नब� का�र= वयरथV, ब�रJ4ग�र, आलस)ब� काF सBर= तिनदkष, न�दबखत= सWभा�गय, भा�गय, समHजिदधाबखश)श= उपाह�र, द�न, पा�रिरतJतिषकाब� खत�= तिनदkष, तिनरपार��ब� ख�द= ब�स��, आननदमगन, ब�हJशब� खबर= अस�व��न, मBखV, अजञा�न)ब�ख�र= भा�पा, त�पाम�न, जवर, करोJ�बगल= पाकष, बगलबग�वत= तिवदरJह, र�4दरJह, तिवशव�सघा�तब�ग= उपावन, पा�डt का� झ�रम�ट, का� ञजब� गम= परसननाब� ग�न�= अपारिरलिचत, तिवद�श)ब� ग�न�ह= तिनदkषबचचा�= लिशश�

Page 67: Urdu Hindi Dictionary

ब� च%न= उत�वल�, वय�का� ल, वयगबजम= सभा�, टJल) (द�वत य� मनJर�4न का� लिलय�)

ब�ज=कारन� व�ल�, कात�V, परतिततिन�)ब�ज=सय�नपाकष), लिशका�र�ब�ज= दब�र�, व�तिपास, नका�रन�ब�ज�र= मणड)ब�ज�र)= घाटिटय�, अलिशI, भा ), स���रण, मणड) स� समबमबिनधीतब�ज)= ख�ल, शतV, द��वब�ज)च�= खिखलWन�, आमJद, ख�लब�जB= ब��ह, भा�4�, दव�र का� पालल�, स�न� का� पाकष

ब� जर= तिन�Vन, का� ग�लब� जब�न= गB�ग�, स�काJच), अव�काnब� 4�न= तिन4{वब� ज�र= अपरसनना, करोJ�)ब�4�रnVग= मह�न, आदरण)य, वHदधा, शरा�षठा4नब� 4�मV= तिनरपार��, तिनदkषबटिढाय�= शरा�षठातर, अचछा� ग�णt व�ल�, म�हग�ब�त=शबद, काह�वत, व�ण), कारथ�, परशन, सम�च�र, वय�पा�रिरका परसत�व, गपा, न�G�, स�रब� त�कात= शलिGह)नब� त�ब= उत�वल�, असह�य, ब�च%नब� तम)ज= अलिशI, असभयब� त�स)र= तिनषपरभा�व, वयरथब²त= घार, तिनव�सब%त= 4Jड�, छनद (कातिवत�)बद= ब�र�, कापाट,बद अखतर= अभा�ग�बद अन4�म= ब�र� अनतबद खवा�ब= का� सवपनबद चलन= चरिरतरह)न, अलिशI, दर�च�र)बद तर= अधि�का ब�र�, घाटिटय�बददआ= शरा�पाबदन= शर)र

Page 68: Urdu Hindi Dictionary

बदनस)ब= दभा�Vगय व�ल�बदन�म= का� परलिसदधा, अपायश व�ल�, तिननदन)यबदम�श= ग��ड�बदल�= परतितशJ�बदर= पाBणV चनदरम�बद स)रत= ब�र� सवभा�व व�ल�बद सBरत= का� रपाब�द= पावन, व�य�, मनद सम)रब�दल= म�घाब�दश�ह= र�4�, समर�टब�द�= शर�ब, मटिदर�ब�टिदय�= उ4�ड, मसरसथालब�टिदय�= पय�ल�ब� ददV= भा�वन� रतिहत, तिनदVय, अतय�च�र)ब� द�ग= न�द�न, तिनदkष, सवचछाब� द�द= अनय�य, असमत�, अतय�च�रब� द�र= 4�गHत, चWकानना�बBद= असतिसततव, हJन�बनद�= बनधीका, स�वका, मन�षयबजिनदग)= शरादधा�, पाB4�, स�व�बजिनदश= रचन�, श%ल) का- स�नदरत�, यJ4न�, सरका�वट

ब�न= रकषकाब�नJ= स�भरा�नत मतिहल�, का� ल)न सतर)ब� नज)र= अन�पाम, अनBठ�, जि4सका� काJई बर�बर का� न हJ

ब� नस)ब= अभा�ग�

Page 69: Urdu Hindi Dictionary

अकल= ब�जिदधा, तकाV , जञा�नअकाबर= सबस� मह�नअकासर= अधि�कातर, आमतWर पार, बहत, ब�र ब�रअखज= पाकाडन�व�ल�, ल�न�व�ल�, छ,नन� व�ल�, लJभा)अखब�र= सम�च�र, सम�च�रपातरअगर= यटिद, तरथ�तिपाअगयn��र= अ4नब), परतितदवनद, (ग%^र का� बहवचन)अगल�त= अश�जिदधाय�� (गलत का� बहवचन)अ4Vमनद= मह�नअर4= �रत), कष�तर, पाHथव)अ4नब)= आ�गत�का, तिवद�श), पारद�स)अजल= अननतका�ल, सन�तनतव, तिनतयत�अ4ब= काWत�का, आशचयV, अस���रणअ4)ब= आशचयV4नका, अदभµत, तिनर�ल�अज�ब= पा)ड�, सनत�पा, द�डअज)ज= तिपरय, म�नन)य, आदरण)य, ग�णव�नअज)म= मह�न, तिवश�ल, उचचा मय�Vद� व�ल�अटका=तिवघन, ब���अततफ�ल= बचचा�, स�ततित (तितफल का� बहवचन)अतफ= दय�, भा"ट, पर�म, काH पा�अद�= ऋण च�का�न�, तिनबट�र�अद�= मनJहरत�, शराH�ग�र, स�नदरत�अद,ब= तिवदव�नअद�लत= नय�य�लय, नय�य, का�नBनअदम= शBनय, असतिसततवह)न, अभा�वअन4�म= अनत, पारिरण�म, फलअन4�मन= पारिरषद, सभा�, समम�लनअनद�ज�= अन�म�न, आ�कान�, म�पाअनदर= भा)तरअफसन�= काह�न), कासथिलपात कारथ�अफस�द�V= उद�स, तिवष�दअफसJस= शJका, पाछत�व�, उद�स)अब= अभा), वतVम�नअबतर= नI,तिबख�र� हआ, मBलयह)नअबद=अननतका�लअबर= ब�दलअबरB= भा�हअबस�र= आ�ख" (बसर का� बहवचन)अबन�= ब�ट� (इबन का� बहवचन),समबिनधी,सहमतित, घाटन�, स�यJग, अवसरअबस= ल�भाह)न, ब�का�र, वयरथV, त�चछाअबद= द�स, परम�तम� का� द�सअमलन= यरथ�रथV म", सच म", सतयत� पाBवVकाअम�नत= �रJहरअर4= य�चन�, तिवनय, तिवनत), पारखन�, परदशVनअशV= छत, छतर, सवkचचा सवगVअरम�न= इचछा�, ल�लस�, आश�

Page 70: Urdu Hindi Dictionary

अलफ�ज= शबद (लफज का� बहवचन)अल= काल�अल)म= ब�जिदधाम�न, तिवदव�नअववल= पररथम, सवVशरा�षठा, अतितउiमअशफ�का= सह�र�,अन�गरह, काH पा� (शफका का� बहवचन)असतिशकाय�= करोB र, काठJरहदयअशका= आ¸सBअसद= सिसPह, श�रअसर�र= भा�द (बहवचन)असफ�र= य�तर�य" (सफर का� बहवचन)असका�म= ब�र�इय��, कामजJरिरय��, काधिमय��अस)र= का% द,, बनद,असह�ब= म�लिलका, सव�म) (स�तिहब का� बहवचन)असल= मBल, नxव, मBलतततवअसल)= मWलिलका, मBल, व�सततिवका, सतय, खर�असर= लिचनह, तिनश�न, लकषण, परभा�वअस�स= नxवअसब�ब= का�रण, व4ह, स��नअहज�न= द:ख (बहवचन)(हजन का� बहवचन)अतर= स�गमबिनधी

Page 71: Urdu Hindi Dictionary

आईन�= दपाVणआतिकाबत= अनत, पारिरण�म, भातिवषयआतिकाल= ब�जिदधाम�नआखिखर= अनत, अपतिनतमआग= अखिगन, जव�ल�(करोJ�,व�सन�,पर�म,आव�ग,4Jश)आग�4= आरमभ,आगJश= आसिलPगन, गJद, छ�त)आ¸च= जव�ल�, उषणत�, उतस�ह, ह�तिन, द:ख

आ�चल= दJपाटट� का� काJन�आज= परचणड इचछा�, लJभा, सथिलपस�आजद�Vह= उद�स, द:खिखत, ख)4� हआ, वय�का� ल,ब�च%नआजम�ईश= परयतन, परयJग, 4�च, लिसदधा कारन�आज�द= सवतनतर, ब���रतिहतआजि4ज= शलिGह)न, उद�स)नआजिजम= दढात�, स�तिनततिशचतआतितश= आगआदत= र)तित, आचरण, परयJग, परवHतित

आदम)= वयलिGआदधिमयत= मन�षयततव, मन�षयत�, लिशIत�

आद�ब= आचरण (अदब का� बहवचन)

आटिदल= नय�यपाBणV, सचचा�, न�का, तिनषकापाट

आ��)= �Bल भार) त�ज हव�, अ��डआपा= सवय�, तिकास) काJ समम�न स� समबJधि�त कारन�आफत�ब= सBयVआफत=आफ�त= दभा�Vगय, काटिठन�इय��, ब�र�इय�� (आफत का� बहवचन)आब= पा�न),चमका,स�नदरत�,तलव�र का- ��र

आब-ए-आईन�= दपाVण का- चमकाआब-ए-चशम= आ�सBआब-ए-तलख= काडव� पा�न), आ�सB, शर�ब

आबर= आन, परलिसदधा,, मय�Vद�आब�द= बस� हआ, परसनना, समHदधाआम= स���रण, 4नत�, स�मनय, स�वVतितरका

Page 72: Urdu Hindi Dictionary

आयनद�= भातिवषय म", आग�, इसका� ब�द

आरजB= इचछा�, ल�लस�, आश�, अततिभाल�ष�

आर�= स4�वट, शJभान�आर�ईश= स4�वट, स�नदरत�, स�शJततिभात

आर�म= तिवशरा�म, स�ख, च%न, स�गमत�

आलम= स�स�र, सHधिI, पर�नत, स�नदरत�, समयका�लआल�पा= ब�त-च)त, सवर धिमल�न�आलिलम= तिवदव�न, ब�जिदधाम�न, स�बJ�आल)= उचचा, मह�न, भावय, तिवश�ल, उiम

आव�ज= शJर, धवतिन, च)ख, पा�का�रआव�जह= चच�V, अफव�ह, परलिसजिदधा, तिववरण

आव�र�= तिबन� घारब�र का� , घा�मककाड, ह)न

आशन�= पारिरलिचत, धिमतर, पर�म)आलिशका= पर�म), तिवव�ह�रथ{आलिशय�न�= घाtसल�, घारआश�फत�= बWखल�य� हआ, घाबर�य� हआ, भराधिमतआस= उमम)द, आश�, भारJस�, शरण

आसम�न= आका�श, सवगVआसम�न)= सव%रगिगPका, खगJल), अपतिनतरिरकष समबनधी), न)ल�आसर�= स�रकष�, शरण, 4)न� का� स��न

आस�न= सरल, स�गम, सह4आलिसम= पा�पा), दJष)आसBद�ह= समHदधा, अम)र, सनत�Iआ�सB= अशरा�आह= तिनशव�स, द,घाVशव�सआतिहसत�= �)म� स�, मHदलत�, आर�म स�

Page 73: Urdu Hindi Dictionary

उकाB बत= द�ड, स4�, उतपा)डन, य�तन�उ4�ड= ब�4र, तिवर�न, तिन4VउदV= स�न�, लिशवरउफका= ततिकषतित4उफत�द= दभा�Vगय, दघाVटन�, नxवउमम)द= आश�, परत)कष�, तिवशव�सउमर= आय�उब�ल= करोJ�, रJष, खWलउरिरय��= नगनत�, ख�ल), शBनय, तिवह)नउर4= उदय, मह�नत�, गWरव�पतिनवतउसत�द= अधय�पाका, ग�सराn

Page 74: Urdu Hindi Dictionary

इकाब�ल= सWभा�गय, समHजिदधा, सफलत�, सव)काH तित

इकार�र= शपारथ, सWगनधी, घाJषण�, सव)काH तित, परण

इसथिकतज�= आवशयकात�, म�ग, च�ह

इखल�स= पर�म, सचचा�ई, श�दधात�, तिनषठात�,

इसथिखतय�र= श�लिG, अधि�का�र, तिवकालपा, मरज), पर

इजजत= म�न, मय�Vद�, परलिसजिदधा, का-रगितP, यश

इजह�र= बत�न�, परकाट,कारण, वणVन, घाJषण�

इ4�ज(ए4�ज)= अचमभ�, चमतका�र, काWत�का

इ4�जत= अन�मतित, सव)काH त), आजञा� द�न�

इसथिजतर�ब= अश�पतिनत, लिचनत�, घाबर�हट, ब�च%न)

इसथिजतर�र= बनधीन, तिवतिवशत�, अका� ल�हट

इतम�म= समपBणVत�, लिसजिदधा, परव)णत�

इतल�फ= ह�तिन, उ4डन�, न�शइतर�ज(एतर�ज)= तिवरJ�त�, आलJचन�

इत�ब= करोJ�, अपरसननात�, ड�ट, दJष लग�न�

इतितब�र(एतब�र)= तिवशव�स, भारJस�, आसर�

इततिiका�= सह�र�, आसर�इततिiफ�का= स�यJगइततिiफ�कान= स��यJतिगका, अकासम�त स�

इततिiह�म= दJष, दJष�रJपाणइततिiह�द= स�धि�, एकात�, धिमतरत�इदर�का= समझ बBझ, बJ�इनका�र= असव)का�र, तिवरJ�इमबिनकाल�ब= करो�पतिनतइनतज�र= परत)कष�इपतिनतका�म= बदल�, परतितशJ�इपतिनतख�ब= चयन, च�न�व, पासनदइपतिनतज�म= वयवसथा�, परबनधी, ढ�ग, करोम

इनस�न= म�नव, मन�षय 4�तित

Page 75: Urdu Hindi Dictionary

इनस�तिनयत= म�नवत�, लिशIत�, स�श)लत�

इन�द= तिवरJ�त�, दशमन), व%र, ल�ग

इन�म= पा�रसका�र, भा"ट, पा�रिरतJतिषका

इफn ºतख�र= म�न, का-रगितP, तिवलिशषठात�, खय�तित

इफरा�त= अधि�कात�, ब�हलय, बहत�यत

इरफ�न= जञा�न, तिवजञा�न, ब�जिदधाइफफत= श�दधात�, पातिवतरत�, सत)तवइबन= पा�तरइबरत= च�त�वन), ड��टइमबिबतद�= अन�षठा�न, आरमभइमबिबतस�म= म�सका� र�हट, उलल�सइमबिबतल�= दभा�Vगय, काI, पा)ड�इब�दत= पर�रथVन�, उपा�सन�इब�रत= बJल) भा�ष�, श%ल), रचन�इम�न= तिवशव�स, �मV मत, अ�त:कारण

इमबिमतह�न= पार)कष�, परयJग, 4�च, परम�ण

इमबिमतय�ज= अनतर, अनतर कारन� व�ल�, तिवलिशषठात�

इम�रत= भावनइलम= जञा�न, तिवजञा�न, मत, लिसदधा�नत

इललत= दJष, ब�र) आदत, ब)म�र), बह�न�, आ��र

इसथिलतफ�त= धिमतरत�, आदर, दय�, काH पा�, अन�गरह

इल�का�= कष�तर, अधि�का�रसकष�तर, भाBधिम, भाBस�पाततिi

इल�4= उपाच�र, लिचतिकातस�, परतिततिवष

इल�न(एल�न)= बत�न�, म�न�द,, घाJषण�

इशका= पर�मइसतिशतय�का= च�ह, इचछा�, ल�लस�इसतिशतह�र= तिवजञा�पान, परलिसजिदधा, खय�तित

इशफ�का= दय�, अन�कामप�, दय�ल�त�

इश�र�= इ�तिगत, लिचनह, स�का� तईश�द= आजञा�, आद�श, पारथपादVशन

Page 76: Urdu Hindi Dictionary

इसरा�फ= अतितवयय, उड�न�, उ4�डन�

इसरा�र= हठत�, जिज , अतिवनय, दढा�गरह

इसतिसतफ�= पादतय�गइसब�त= परम�ण, स�कषय, सबBतइसतिसतम�ल= बरतन�, बत�Vव, परयJग म" ल�न�

इर�द�= लकषय, उ �शय, का�मन�, ल�लस�, इचछा�

इशरात= आननद, मनJर�4न, हल�स, च�हल, सम�4

इशरा�का= उष�, परभा�त, चमका