Uçtan Emiflli Norm Santrifuj Pompalar

KULLANIM BAKIM

NM SER‹S‹

EC DECLARATION OF CONFORMITYAT UYGUNLUK BEYANI

Manufacturer / ‹malatç› : MAS DAF MAK‹NA SANAY‹ A.fi.

Address / Adres : Ataflehir Bulvar› Ata Çarfl› Kat:4 No:59 34758 Ataflehir/‹STANBUL-TÜRK‹YE

Name and address of the personauthorised to compile the technical fileTeknik Dosyay› derleyen yetkili kifli ve adresi

Ataflehir Bulvar› Ata Çarfl› Kat:4 No:59 34758Ataflehir/ ‹STANBUL - TÜRK‹YE

The undersigned Company certifies under its sole responsibility that the item of equipmentspecified below satisfies the requirements of the Machinery Directive 2006/42/EC which isapply to it.The item of equipment identified below has been subject to internal manufacturing checks withmonitoring of the final assessment by MAS DAF MAK‹NA SANAY‹ A.fi.

Afla¤›da tan›mlanm›fl olan ürünler için Makine Emniyeti yönetmeli¤i 2006 / 42 / AT'ninuygulanabilen gerekliliklerinin yerine getirildi¤ini ve sorumlulu¤un al›nm›fl olundu¤unu beyanederiz.Afla¤›da tan›mlanan ürünler iç üretim kontrollerine ba¤l› olarak MAS DAF MAK‹NA SANAY‹A.fi. taraf›ndan kontrol edilmifltir.

Equipment / Ürün : END SUCTION NORM CENTRIFUGAL PUMPS / UÇTAN EM‹fiL‹ NORM SANTR‹FUJ POMPALAR

Seri / Model-Tip : NM

For pumps supplied with drivers / Elektrikli pompa üniteleriDirectives / Yönetmelikler2006/42/EC Machinery Directive / Makine Emniyeti Yönetmeli¤i2006/95/EC Low Voltage Directive / Alçak gerilim yönetmeli¤i2004/108/EC Electromagnetic Compatibility Directive / Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmeli¤i

Regulations applied acc. to harmonize standards / Uygulanan Uyumlaflt›r›lm›fl StandartlarISO 12100-1/A1, ISO 12100-2/A1, EN ISO 14121-1, EN 809/A1, EN 60204-1:2006For pumps supplied without drivers / Motorsuz pompa üniteleriWe hereby declare that this equipment is intended to be incorparated into, or assembledwith other machinery to constitute relevant machinery to comply with essential health andsafety requirements of DirectiveThe machinery covered by this declaration must not be put into service until the relevantmachinery into which it is to be incorporated has been declared in conformity with provisionsof the directiveEkipman, uygun bir makina oluflturmak amac›yla di¤er ekipmanlar ile birlefltirilirken yada monteedilirken gerekli sa¤l›k ve güvenlik yönetmeliklerine uyulmas› gerekmektedir.Bu bildiri kapsam›nda yönetmelikte belirtilen bütün hükümler yerine getirilmeden makinan›ndevreye al›nmamas› gerekmektedir.

Place and date of issue / Yer ve Tarih : ‹stanbul, 17.05.2011

Name and position of authorized personYetkili kiflinin ad› ve görevi

: General Manager / Genel Müdür

Signature of authorized person :Yetkili kiflinin imzas›

01

‹Ç‹NDEK‹LERSayfa No

Girifl 11. Önemli Güvenlik Tedbirleri 12. Genel 23. Güvenli Çal›flma Koflullar› 24. Teknik Bilgiler 35. Tafl›ma Ve Depolama 36. Yerlefltirme/Montaj 4

6.1. Montaj 46.2. Ba¤lant› flekli 46.3. Temel 46.4. Kaplin ayar› 56.5. Borulama 66.6. Motor Ba¤lant›s› 7

7. Devreye alma ve Durdurma 77.1. Devreye alma öncesi haz›rl›klar 77.2. Dönme yönü kontrolü 77.3. Pompaya yol verme 87.4. Pompay› durdurma 8

8. Bak›m 88.1. ‹flletme S›ras›nda Yap›lacak Kontroller 88.2. Servis Hizmeti 98.3. Yedek parça 9

9. Ses Seviyesi ve Titreflim 1010. Demontaj-Tamir ve Montaj 11

10.1. Pompan›n sökülmesi 1110.2. Pompan›n Montaj› 1110.3. Kaplin Korumas› Montaj› 12

11. Olas› Ar›zalar, Nedenleri ve Çözümleri 1312. Pompa Boyut Tablosu ve Pompa A¤›rl›klar› 1413. S›kma Momenti 1514. Pompa Flanfllar›na Gelen Kuvvet ve Momentler 1515. Örnek Boru Donan›m› 1616. NM Kesit Resmi ve Parça Listesi 1717. Alternatif Uygulamalar 1818. NM Demontaj Resmi 19

G‹R‹fi

* Bu kitapç›k, MAS DAF MAKINA SANAY‹ A.fi. ürün gam›ndabulunan SPLT tipi yatay milli çift emiflli pompalar›n montaj,devreye alma ve bak›m önerilerini içerir.

* Do¤ru seçilen ve do¤ru kullan›lan bir santrifüj pompan›n ar›za ç›karmamas› ve sorunsuz çal›flabilmesi için bu kitap盤› önce dikkatlice okuyunuz ve burada belirtilen tüm uyar›lar› tam olarak uygulay›n›z. Bu kitapç›kta çal›flmakoflullar›, montaj, iflletmeye alma, ayarlar ve ana kontrollerile ilgili bilgiler bulunmaktad›r.

* Bu iflletme ve bak›m talimatlar› MAS DAF MAKINA SANAY‹A.fi.'nin önerilerini içerir. Bu talimatlarda pompan›n ba¤l› bulundu¤u sisteme ait çal›flt›rma ve bak›m özel bilgileri göz önüne al›nmam›flt›r. Bu bilgiler ancak sistemin yap›mve planlamas›ndan sorumlu kifliler (sistem imalatç›s› ) taraf›ndan verilmelidir.

* Lütfen sistem imalatç›s›n›n çal›flt›rma talimatlar›na baflvurunuz.

* El kitab›nda bulunan uyar›lara dikkat ediniz ve montaj-devreye alma ifllemlerinden önce kitap盤›n okunmas›n› sa¤lay›n›z. MAS DAF MAKINA SANY‹ A.fi. ihmalden kaynaklanan kazalardan veya sonuçlar›ndan sorumlu olmayacakt›r.

* Bu kitapç›kta cevab›n› bulamad›¤›n›z soru ve sorunlar›n›zda

mutlaka MAS DAF MAKINA SANAY‹ A.fi.' den yard›misteyiniz. Yard›m istedi¤inizde pompa etiket de¤erlerini ve

özellikle seri numaras›n› bildiriniz.* Bu kitapç›ktaki güvenlik talimatlar›, geçerli ulusal kaza

koruma yönetmeliklerini kapsamaktad›r. Bunlar›n yan› s›ramüflterinin iflletme, çal›flma ve ifl güvenli¤i tedbirleri de uygulanmal›d›r.

Çal›flt›rma Talimatnamesinde Kullan›lan ‹flaretler

1. ÖNEML‹ GÜVENL‹K TEDB‹RLER‹Ba¤lama ve devreye alma s›ras›nda do¤abilecek ifl kazalar›n›en aza indirmek için afla¤›daki kurallar uygulanmal›d›r:1. Ekipman ile ilgili güvenlik önlemi almadan çal›flmay›n›z.

Gerekti¤inde halat, güvenlik fleridi ve maske kullan›lmal›d›r.2. Ortamda yeterli miktarda oksijen oldu¤undan ve de

herhangi bir zehirli gaz olmad›¤›ndan emin olunuz.3. Kaynak veya herhangi bir elektrik cihaz›n› kullanmadan

önce patlama riski olup olmad›¤›n› kontrol ediniz.4. Sa¤l›¤›n›z› tehlikeye atmamak için (toz, duman...) ortam

temizli¤ini titizlikle denetleyiniz.5. Elektrik kazalar› riskini akl›n›zdan ç›karmay›n›z.6. Tafl›ma ekipmanlar›n› kontrol etmeden pompay›

kald›rmay›n›z.(vinç, halat...)7. Bir By-pass hatt›n›z oldu¤undan ve tesisat›n›z›n aç›k

oldu¤undan emin olunuz.8. Güvenli¤inizi sa¤layacak kask, gözlük ve koruyucu ayakkab›

kullan›n›z.9. Belirlenen uygun güvenlik mesafesi çerçevesinde tak›lma,

kayma riski için pompa çevresine koruyucu engel yerlefltiriniz.

10. Afl›r› ›s›nmaya, k›sa devreye, paslanmaya ve yang›na sebep olabilecek toz, s›v› ve gazlar pompa ünitesinden uzak tutulmal›, gerekli güvenlik tedbirleri al›nmal›d›r.

11. Pompa grubunun gürültü seviyesini kontrol ederek , (Ref.ISO EN 3744) personel ve çevreye verebilece¤i etkilere,zararlara ve gürültülü çal›flmaya karfl› önlem al›n›z.(bknz.Madde 8)

12. Tafl›ma ve depolama yönüne dikkat ediniz.13. Hareketli parçalar› personel yaralanmas›n› engellemek

için düzgünce kapat›n›z. Pompay› çal›flt›rmadan kaplin korumas›n› ve varsa kay›fl kasna¤› ba¤lay›n›z.

14. Tüm elektrik ve elektronik uygulamalar EN 60204-1 ve/veyayerel talimatnamelere uygun yetkili personel taraf›ndan yap›lmal›d›r.

15. Elektrik ekipmanlar›n› ve motoru afl›r› yüklemeye karfl› koruyunuz.

16. Yan›c› ve patlay›c› ak›flkanlar pompaland›¤›nda, statik elektriklenmeye karfl› uygun topraklama sa¤lanmal›d›r.

17. Pompa ünitesini ani ›s› de¤iflimlerine maruz b›rakmay›n›z18. At›k sistemleriyle çal›flan tüm personel bulaflabilecek

hastal›klara karfl› afl›lanmal›d›r.19. E¤er pompada insan veya çevre için tehlikeli s›v›lar

kullan›l›yor ise s›v›n›n püskürme ihtimaline karfl› koruyucubafll›k, s›z›nt› ihtimaline karfl› uygun bir kapta biriktirme sa¤layarak güvenlik tedbirlerini al›n›z.

Tüm Di¤er Sa¤l›k Ve Güvenlik Kurallar›n› ve Yasa ve Yönetmelikleri Uygulay›n›z

Talimat› dikkatlice okuyunuz vegerekti¤inde kullanabilmek için saklay›n›z.

Elektriksel Risklere karfl› ikaz iflareti

Kullan›c› güvenli¤i için ikaz iflareti

02

2 Genel2.1 Pompa Tan›m› ve kullan›m alanlar›NMM serisi pompalar tek kademeli, salyangozlu monobloktip pompalard›r.* Su flebekeleri ve bas›nçland›rma tesisleri* Sulama, ya¤murlama ve su boflaltma* Depo ve tanklar›n doldurulmas›-boflalt›lmas›* Is›tma ve so¤utma sistemlerinde, s›cak veya so¤uk su

sirkülasyonu* Kondens pompaj›* Yüzme havuzlar›nda su sirkülasyonu* Sa¤l›k ve temizlik tesisleri* Endüstriyel ve sosyal tesislerde* Gemilerde tatl› ve deniz suyu pompaj›nda

‹nce, temiz, afl›nd›r›c› olmayan, iri kat› parçac›klar veyaelyaf ihtiva etmeyen temiz ve hafif kirli, s›cakl›¤› 90oC'yekadar olan s›v›lar›n bas›nçland›r›lmas›nda kullan›labilir

D‹KKAT

Bu özelliklerin d›fl›ndaki kimyasal ve fiziksel özellikli s›v›lariçin firmam›za baflvurunuz.

NM tipi pompalar DIN 24255 (EN 733)'e uygun boyuttaki 25tipe ek olarak taraf›m›zdan gelifltirilen 22 adet tiplegeniflletilmifltir. Toplam olarak 47 tip mevcuttur.

Teknik ÖzelliklerEmme Flanfl› DN 50 - DN 400Basma Flanfl› DN32 - DN350‹flletme bas›nc› 10 bar.Çark anma çap› ø160--ø500Q: 5-2500m3/hHm: 4-105m.H›z: 1000-3600 d/d.

Pompa Etiketi

2.2 Performans bilgisiPompan›n gerçek performans› siparifl sayfas›ndan ve /veya test raporundan al›nabilir. Bu bilgiler pompa etiketindeyaz›l›d›r.Katalogda çizilen performans e¤rileri yo¤unlu¤u (=1 kg/dm3ve kinematik viskozitesi V=1cst olan ak›flkan (su) içinçizilmifltir. Yo¤unluk ve kinematik viskozitesi sudan farkl›olan ak›flkanlar için performans e¤rileri farkl› olaca¤›ndan,gerekiyorsa firmam›za dan›fl›n›z.

D‹KKATKatalogda ve etiket üzerinde verilen de¤erlerin d›fl›ndapompay› farkl› bir güçte motor ile çal›flt›rmay›n›z.

Sipariflte belirtilen ve firmam›zca sa¤lanan çal›flmanoktas›n›n d›fl›na ç›k›lmamal›d›r.Temin edilen pompan›n çal›flma emniyetinin sa¤lanmas›için belirtilen talimatlar›n yerine getirilmesi gerekir.

2.3 Garanti fiartlar›Sat›fl program›m›zda bulunan ürünler, firmam›z›n veuluslararas› MAS DAF MAKINA SAN. A.fi. kuruluflunungaranti ve güvencesi alt›ndad›r.Garanti süresi; pompan›n, müflteriye MAS DAF MAKINAveya bayii taraf›ndan fatura edildi¤i tarih itibariyle 24 ayd›r.Ürünün kullan›m ömrü 10 y›ld›r.Pompa ünitesinin; montaj ve devreye al›nmas› bu kitapç›ktabelirtilen uyar›lar dikkate al›narak yap›ld›¤›nda garantiflartlar› geçerli olacakt›r.

2.4 TestTüm pompalar, performans ve bas›nç testi yap›ld›ktansonra fabrikam›zdan sevk edilir. Taraf›m›zca performansgarantisi verilen pompalar›n, hatas›z çal›flma ve uygunmalzeme temini MAS DAF MAKINA SANAY‹ A.fi. garantisialt›ndad›r.

2.5 Bas›nç LimitiPompa çal›fl›rken ç›k›fl flanfl›ndaki bas›nç 10 Bar'dan dahayüksek olmamal›d›r.. Daha yüksek bas›nç oluflanuygulamalarda özel siparifl gerekir.

3. Güvenli Çal›flma Koflullar›Bu kitapç›k; montaj, çal›flt›rma ve bak›m için temel güvenliktalimatlar›n› içermektedir. Montaj ve iflletmeye alma öncesinde,müflterinin gerekli olan tüm personeli taraf›ndan okunmal›d›r.Talimatname montaj yerinde her zaman el alt›ndabulundurulmal›d›r. Genel güvenlik talimatlar› ile birlikte ilksayfada belirtilen önemli güvenlik tedbirlerine ve di¤erbölümlerde tekrarlanan güvenlik önlemlerine de uyulmal›d›r.

3.1 Personelin E¤itimiÇal›flt›rma, bak›m, muayene ve montaj personeli verilen göreviyapabilmek için gerekli bilgilere sahip olmal›d›r. Bu personelinsorumluluklar›, yeterlilikleri ve kontrol görevleri müflteri taraf›ndanbelirlenmeli ve personelin, çal›flt›rma talimat›n›n içeri¤initamamen anlamas› sa¤lanmal›d›r. Personel yeterli bilgiyesahip de¤il ise; iflletmeci taraf›ndan gerekli e¤itim verilmelidir.Talep edildi¤inde iflletmeci ad›na imalatç› / sat›c› taraf›ndane¤itim deste¤i sa¤lanacakt›r.

D‹KKATGüvenlik tedbirlerine uyumsuzluk ve personelin e¤itimsizli¤i,personele oldu¤u kadar makinaya ve çevreye karfl› da riskoluflturabilir. Oluflabilecek zararlardan MAS DAF MAKINASANAY‹ A.fi. sorumlu olmayacakt›r.

3.2 Güvenlik talimatlar›na uyulmamas› halinde oluflabilecektehlikelerGüvenlik talimatlar›na uyulmamas› kiflileri, çevreyi ve makineyitehlike alt›nda tutarak, risk ve hasar oluflturabilir. Güvenliktalimatlar›na uyulmamas› afla¤›daki tehlikeleri do¤urabilir :

Fabrikan›n önemli fonksiyonlar› durabilir.Bak›m ve servis için uygulanacak yollar t›kanabilirElektriksel, mekanik veya kimyasal etkiler ile insan hayat›tehlikeye girebilir.

03

3.3 Kullan›c› / Operatör için güvenlik tedbirleriSahada, tehlikeli, s›cak veya so¤uk parçalar kazara temasakarfl› korunmal›d›r.Hareketli parçalar (kaplin gibi) kazara temasa karfl›korunmal›d›r. Makine çal›flma halindeyken bu parçalar›nkoruyucular› sökülmemelidir.Elektrik enerjisinden do¤an tehlikeler giderilmelidir. Bu husustakidetaylar için VDE'ye ve yerel elektrik yönetmeliklerinebaflvurabilirsiniz.

3.4 Bak›m ve montaj için güvenlik tedbirleri‹flletmeci firma tüm bak›m, ara kontrol ve montaj ifllerininçal›flt›rma talimatlar›na uyan yetkili ve kalifiye personeltaraf›ndan yap›lmas›n› temin etmelidir.Makine üzerinde çal›flma sadece makine duruflta ikenyap›lmal›d›r. Bu çal›flt›rma talimatlar›nda tarif edilen makineninkapat›lmas› ile ilgili talimatlar›n her zaman uygulanmas›n›gerektirir.Sa¤l›¤a ayk›r› s›v›lar› pompalayan pompa ve setlerin tamamenuygun flekilde temizlenmesi gerekir. ‹flin bitiminde tüm emniyetve koruyucu ekipmanlar›n tak›larak çal›fl›r duruma getirilmesigereklidir. ‹flletmeye almadan önce "iflletmeye almaya haz›rl›k"bölümündeki talimatlar uygulanmal›d›r.

3.5 Parça de¤iflimiParça de¤iflim ve modifikasyonu sadece imalatç› ilegörüflmelerden sonra yap›lmal›d›r. ‹malatç› taraf›ndanonaylanm›fl de¤iflim parçalar› ve aksesuarlar emniyetiaç›s›ndan önemlidir.NOT: Uygun olmayan parça kullan›mlar› MAS DAF MAKINASANAY‹ A.fi. sorumlulu¤unda de¤ildir.

4. Teknik Bilgiler

4.1. Yap›sal dizaynYatay, tek kademeli, tek giriflli, emme a¤z› yatay eksenli,basma a¤z› düfley eksenli gövde ölçüleri DIN 24255 veEN 733'e uygun kapal› radyal çarkl›, yatay milli salyangoztip monoblok pompalard›r.

4.1.1 Salyangoz gövdeEmme a¤z› yatay eksenli basma a¤z› düfley eksenli olupgövde salyangoz tiptedir. Emme ve Basma flanfllar› DIN2533'e uygundur.

4.1.2 Flanfl pozisyonlar› - flanfllarEmme flanfllar› : Eksenel yönde DN50-DN300Basma flanfl› : Radyal olarak DN 32-DN250 yukar› do¤ruBasma flanfllar› : DIN 2533 -PN 16Emme flanfllar› : 50-200 : DIN 2533-PN 16:

250 -400: DIN2532-PN 10

4.1.3. Yard›mc› Ba¤lant›larGerekli yard›mc› ba¤lant›lar için montaj resimlerine bak›n›z.

4.1.4 ÇarkNM pompa çarklar› tam radyal, çift e¤imli (Francis tipi) veyakar›fl›k ak›ml› tiptedir. Çarklar elektronik balans tezgah›ndadinamik olarak dengelenmifltir. Eksenel itme kuvveti arkaafl›nma halkas› ve denge delikleri ile dengelenmifltir.

4.1.5 MilPompalarda, farkl› yüklerde çal›flabilen rijid flaft bulunmaktad›r.E¤ilmeye mukavim çap ve yatak ile salmastra aras›ndaki k›samesafe sayesinde salmastra için optimum koflullar› yaratando¤ru bir çal›flma sa¤lanmaktad›r.

4.1.6 Yataklama ve Ya¤lamaNorm santrifüj pompalarda rulmanl› yatak kullan›lmaktad›r.Yataklama, DIN 24255 kapsam›ndaki pompalarda özel birgres ile ömür boyu ya¤lanm›fl DIN 625'e uygun iki adet 6300-2RS-C3 tipi sabit bilyal› yatak ile sa¤lan›r. Daha büyükpompalarda ise bir adet 3300 tipi, bir adet 6300 veya NU300 tipi rulman kullan›l›r. Rulman yata¤› içine su kaçmas›n›önlemek için yatak kapaklar›n›n önünde su siperibulunmaktad›r.

4.1.7 SalmastraStandart üretimde s›zd›rmazl›k eleman› olarak, teflon örgülüso¤utulmam›fl yumuflak salmastra kullan›lmaktad›r. (90OC'yekadar uygundur)Salmastra kutusunda sulama halkas› bulunmaktad›r.* ‹ste¤e ba¤l› olarak so¤utulmam›fl mekanik salmastra

uygulanabilir (90OC'ye kadar)* So¤utma gömlekleri yumuflak veya mekanik salmastra

uygulamas› iste¤e ba¤l›d›r.fiekil 11a:Yumuflak salmastral› dizaynfiekil 11b:So¤utma gömlekli dizaynfiekil 11c:Mekanik salmastral› dizayn (Körüklü)fiekil 11d:Mekanik salmastral› dizayn (Yayl›)

4.2 Pompa grubunun konstrüksiyonu4.2.1. TahrikPompada ; DIN IEC, VDE ve TSE standartlar›na uygun 3fazl›, tam kapal›, fan so¤utmal›, sincap kafesli, IM2001-B35(ayakl›-flanfll›)tipi; DIN 42673'e uygun güç ve h›zlardaelektrik motoru tahrik için kullan›l›r.Elektrik Motorunun;‹zolasyon s›n›f›: FKoruma s›n›f› :IP 54-IP 55Frekans :50 Hz.Çal›flma flekli : S1Yol verme flekli: 4 kW' a kadar 3x380V (Y): 4 kW' tan büyük güçler için 3x380V (∆)+(Y/A)

4.2.2 Mil kaplini ve kaplin muhafazas›NM tipi pompalarda kelepçe tipi rijit kaplin kullan›lmaktad›r.Rijit kaplinin bulundu¤u bölgede EN 953 'e uygun kaplinmuhafazas› vard›r.

Kaza güvenlik yönetmeliklerine göre pompa sadece EN953'e uygun kaplin muhafazas› ile çal›flt›r›lmal›d›r.E¤er kaplin muhafazas› temin edilmemiflse, iflletmecitaraf›ndan tak›lmal›d›r.

4.2.3. Taban Plakas›DIN 24259' a uygun Çelik sacdan veya U profil çelikten imaledilmifltir.

5. TAfiIMA VE DEPOLAMAEmme ve basma ba¤lant›lar› ve tüm yard›mc› ba¤lant›lartafl›ma ve stoklama s›ras›nda kapat›lmal›d›r. Kör kapaklarpompa grubu monte edilirken ç›kar›lmal›d›r.

04

5.1 Tafl›maPompa ve pompa grubu montaj yerine kald›rma ekipmanlar›kullan›larak güvenli bir flekilde tafl›nmal›d›r.

D‹KKAT

Geçerli olan genel yük kald›rma güvenlik yönetmelikleriuygulanmal›d›r. Pompa ünitesini kald›r›rken ve tafl›rkenalttaki flekildeki gibi bir ask› sistemi kullan›n›z. Pompagrubunu kald›r›rken motorun veya pompan›n ask› halkalar›n›kullanmay›n›z. Afl›r› yük nedeni ile k›r›labilir ve hasaraneden olabilir. Ask› için örgülü bez halat› tercih ediniz.

fiekil 1: Pompa Grubunun Tafl›nmas›

Yanl›fl kald›rma personelin yaralanmas›na ve pompaünitesinin zarar görmesine neden olabilir.

Tafl›ma hasarlar›Pompay› teslim al›rken kontrol ediniz. Her hangi bir hasarvarsa firmaya bildiriniz.

5.2 Depolama

Depolama süresince üniteyi temiz ve kuru bir alandasaklay›n›z.Pompan›n uzun süre devre d›fl›nda kalaca¤› (yede¤eal›nca¤›)durumlarda afla¤›daki yönergeleri uygulay›n›z.1. Pompa içinde su varsa boflalt›n›z.2. Pompa gövdesi ve çark›n›, emme ve basma hatt›na k›sa

bir süre temiz s›v› f›flk›rtmak suretiyle temizleyin.3. Pompa gövdesi, emme ve basma hatt›n› boflalt›n.4. E¤er tamamen boflalmas› imkans›z ise, pompa gövdesi

içine az bir miktar antifriz ekleyin. Mili el ile döndürerekantifrizin kar›flmas›n› sa¤lay›n.

5. Emme ve basma ç›k›fllar›n› conta ile kapat›n›z.6. Pompa gövdesi içine uygun bir marka pas önleyici ve

korozyon önleyici sprey s›k›n›z.7. Donmay› engellemek ve rulmanlar›n ya¤lanmas› için

ayda bir kez pompa milini el ile çeviriniz.

6. Yerlefltirme / Montaj6.1 MontajPompa ve motor; standart imalat›m›zda ortak bir taban plakas›üzerine yatay yerlefltirilmifltir.

6.1.1 Montaj yeriPompa kontrol ve bak›m için kolayl›kla ulafl›labilir bir yerdeolmal›d›r. Pompa odas›; kren, yük asansörü veya forklift gibikald›rma sistemlerini kullanmaya uygun olmal›d›r.Pompa emme bas›nc›n›n en yüksek de¤erde olabilmesi içingrup mümkün oldu¤unca tesisin en alçak noktas›na monteedilmelidir.

6.1.2. Montaj yeri-ortam s›cakl›¤›Pompa gruplar›n›n bulundu¤u ortam›n s›cakl›¤›n›n +40 Co

'nin üzerine ç›kt›¤› durumlarda, ortama yay›lan ›s›y› yok edecekve temiz hava sa¤layacak uygun bir havaland›rmasa¤lanmal›d›r.

6.2 Ba¤lant› fiekliBa¤lant› tipi; pompa ve motorun dizayn tipine ve büyüklü¤üneoldu¤u kadar, yerel montaj flartlar›na da ba¤l›d›r. Ayakl› vemotorlu yatay pompalar ortak taban plakas›na yerlefltirilmifltir.

6.3 Temel6.3.1 GenelPompa kaidesinin (taban plakas›) beton ile doldurulmas›zorunludur. Zemin / beton esasl› temel veya çelik iskeletlitemel fleklinde olmal›d›r.NOT: Temel, pompa grubunun a¤›rl›¤›n›n tüm alana yay›laca¤›flekilde olmal›d›r.

6.3.2 Çelik ‹skeletin Temel ÖzellikleriÇelik iskeletli temel; taban plakas› tüm alana temas ederekyere civatalanacak veya kaynaklanacak flekilde olmal›d›r.

D‹KKAT

E¤er taban plakas› sadece dört noktadan desteklenmifl ise,pompa grubu ortada kalacak, kaplin ayar›n›n bozulmas›nave ses seviyesinin artmas›na sebep olacakt›r.

6.3.3 Zemin ÖzellikleriTemel yatay, düzgün, temiz ve tüm a¤›rl›¤› kald›rabilecekkapasitede olmal›d›r.NOT : Betonarme temeller en az B 25 dayan›m s›n›f›ndastandart betondan yap›lmal›d›r.

Mn.

20

mm

fiasenin alt›nda min. 20mm boflluk b›rak›n›z

dökmeden önce ›slat›n›zKaide yüzeyini pürüzlü b›rak›n›z ve harç

fiekil 2: Örnek Beton Zemini

Beton kaide.

HarçfiaseKal›p

05

6.3.4 Pompa Grubunun SabitlenmesiGrubun temel üzerinde ayarlar› yap›ld›ktan sonra ;karfl›l›kl› sabitleme civatalar› dönüflümlü olarak eflit flekildes›k›lmal›d›r.Taban plakas›n›n tüm alan› mümkün oldu¤unca sulu harçkar›fl›m› ile doldurulmal›d›r.NOT: Kal›plama ve harç kar›fl›m› ile sabitleme s›ras›ndataban plakas›n›n tüm yüzeyinin temel ile temas etti¤indenve boflluklar kalmad›¤›ndan emin olunmal›d›r. fiasenin içikomple betonla doldurulmal›d›r.

6.4 Kaplin Ayar›

6.4.1. GenelBir pompa grubunun sa¤l›kl› çal›flabilmesi için kaplinayar›n›n iyi yap›lmas› gerekmektedir. Titreflim, gürültü,yatak ›s›nmas›, afl›r› yüklenme (Çok Amper çekme) gibisorunlar›n nedeni eksen ayar› bozuk veya yanl›fl seçilmiflkaplindir.

Elastik kaplin, motor ve pompa eksenleri aras›ndaki eksenleme hatalar›n› düzeltmez;

fakat hatalar› görmemizi sa¤lar.Is›nma, titreflim, gürültü ve rulmanlarda afl›nmaproblemlerinin görülmemesi için kaplin ayar hatalar›mutlaka giderilmeli ve s›k s›k kontrol edilmelidir.Üzerinde tak›l› bulunan kaplin d›fl›nda farkl› bir kaplinkullanmay›n›z.

6.4.2 Kaplin Ayar›n›n Yap›l›fl fiekliKaplin ayar› için en az iki adet yaklafl›k 10 cm boyundadüzgün kenarl› metal parças› ( Çelik cetvel veya mastarv.s.) ve bir adet hassas kumpas gereklidir.(fiekil 3)( Daha hassas ayar için özel cihazlar kullan›labilir.)Bir kaplinde genellikle iki çeflit ayar hatas› olabilir

1. Paralel eksen kayma hatas›. (fiekil 4 -fiekil 6)Paralellik hatas›n› kontrol etmek için düzgün kenarl› mastar,kaplinin yüksekte olan parças› üzerine eksene paralelolarak bast›r›l›r. Mastar›n di¤er parçaya göre durumunabak›l›r. Mastar her iki parçaya da ayn› anda temas etmelidir.Bu ifllem kaplinin üstünde ,alt›nda, sa¤›nda ve solundaolmak üzere dört farkl› yönde yap›lmal›d›r. Her yönde uygunsonuçlar bulundu¤unda kaplinde paralellik sa¤lanm›flt›r.2. Aç›sal hata. (fiekil 5 -fiekil 7)Aç›sal hatay› kontrol etmek için kaplinin iki yar›s› aras›ndakimesafe karfl›l›kl› olarak yatay ve düfley düzlemde ölçülür.Dört noktada al›nan ölçüler eflit olmal›d›r.

Ayar hatalar› yatay veya düfley düzlemde olabilir. Yataydüzlemdeki hatalar pompa veya motor ayaklar› alt›na incesac parçalar› (Liner - flim) koyarak, düfley düzlemdekihatalar ise; pompa veya motoru ba¤lant› deliklerindenyatay düzlemde kayd›rarak düzeltilir.

fiekil 3: Yatay Ve Düfley düzlemde kaplin ayar›n›n kontrolüAfla¤›daki flekiller kaplin ayar›ndaki hatalar› ve düzeltmeyöntemlerini göstermektedir.

fiekil 4:Düfley düzlemde paralel kayma hatas› vedüzeltilmesi

fiekil 5: Düfley düzlemde aç› hatas› ve düzeltilmesi

fiekil 6: Yatay düzlemde paralel kayma hatas› vedüzeltilmesi

fiekil 7: Yatay düzlemde aç› hatas› ve düzeltilmesi

Pompa grubu kaplinlerinin ayn› eksende oldu¤undan(fiekildeki gibi) emin iseniz kaplin muhafazas›n› tak›n›z.

06

6.4.3 Pompa ve Motorun Akuplaj›E¤er, pompa grubu kullan›laca¤› yerde akuple ediliyor isekaplin afla¤›daki gibi tak›lmal›d›r.1. Pompa ve motor flaft ucunu içine bir molibden disülfit

tabakas› ile kaplay›n ve kamay› tak›n.2. Kaplin yar›lar›n› bir itme cihaz› vas›tas› ile pompa ve motor

flaftlar›na do¤ru, flaft ucu kaplin göbe¤ine oturana dek itin, e¤er bir çekici mevcut de¤il ise kaplin parçalar›n› (kaplin lastikleri ç›kar›larak) yaklafl›k 100OC'ye kadar ›s›tmak itmeyi kolaylaflt›r›r. Kaplin montaj› s›ras›nda pompave motor parçalar›nda oluflabilecek eksenel itme engellenmelidir. Kaplin parçalar›n› yerlefltirirken, pompamilini çark taraf›ndan, motor milini de pervane taraf›ndandestekleyin, gerekirse pervane bafll›¤›n› sökün.

3. Her iki kaplin göbe¤indeki vidalar›(set-screw)s›k›n.4. Pompa ve motoru ba¤larken kaplin parçalar› aras›nda

uygun aral›¤›n kald›¤›ndan emin olun.5. Taban plakas›na veya direkt temele ba¤l› yatay pompa

gruplar›nda kaplin ayar› madde 6.4.2' de tarif edildi¤i gibiyap›lmal›d›r.

6. Kaplin muhafazas›n› yerlefltirin.

Kaza önlem yönetmeliklerine göre, dönen parçalara ait tümkorumalar ve koruyucu ayg›tlar yerinde ve ifller durumdaolmal›d›r.

6.5 Borulama6.5.1- Genel

* Pompay› boru donan›m› için bir tafl›y›c› veya destek noktas› gibi kullanmay›n›z.

* Boru sistemi alt›na yeterli destekler koyarak boru ve armatürlerin a¤›rl›¤›n› bu desteklerin tafl›mas›n› sa¤lay›n›z.

* Pompan›n girifline ve ç›k›fl›na esnek parçalar (Kompansatör) koyarak boru sisteminin pompaya

yüklenmesini önleyiniz.* Bu tafl›y›c› esnek parçalar›n bas›nç alt›nda uzayaca¤›n›

düflünerek; yerlefltiriniz.* Emme borusu pompaya do¤ru yükselen bir e¤imde

olmal›, borudaki havan›n pompaya do¤ru ilerlemesi sa¤lanmal›d›r.

* Basma boru hatt›n›n pompadan depo veya ç›k›fl noktas›na do¤ru yükselen bir e¤imde olmas› ve hava cebi yapacak flekilde yükselip alçalmalar olmamas› önemlidir. Hava cebi yapabilecek noktalara vantuz veyapurjör gibi hava boflaltmaya özel parçalar konmal›d›r.

* Boru çap›n›n ve kullan›lan armatürlerin en az pompa a¤›z çap› kadar veya tercihen bir veya iki boy büyük olmas› önemlidir. Pompa a¤›z çap›ndan küçük çapta armatürler kesinlikle kullan›lmamal›d›r. Özellikle dip klapesi, süzgeç, pislik tutucu, filtre, çekvalf ve vana gibi elemanlar›n serbest geçifl alanlar› büyük, hidrolikkay›plar› az olanlar› tercih edilmelidir.

* S›cak s›v›larla çal›flan sistemlerde ›s›l genleflmeler hesaplanmal›, kompansatörler bu genleflmeye uygun özellikte ve pompaya yük getirmeyecek konumda yerlefltirilmelidir.

6.5.2 - Boru Montaj›nda Yap›lacak ‹fllemler

Boru montaj›nda afla¤›daki ifllemleri mutlaka yap›n›z.* Pompay› temel betonu üzerine flekil 2'de belirtildi¤i

flekilde montaj›n› yap›n›z.* Emme ve basma a¤›zlar›na firmam›z taraf›ndan konmufl

üzerinde firman›n logosu olan koruyucular› sökünüz .* Emme ve basma a¤›zlar›n› içi dolu (Orta deli¤i aç›lmam›fl)

lastik veya klingrit contalarla kapat›n›z.. Bu önlem boru montaj› s›ras›nda pompa içerisine kaynak çapa¤›, kaynak cürufu, kum, tafl , tahta parças› v.s. gibi yabanc› maddelerin girmesini önlemek için önemlidir. Bu contalar› montaj bitene kadar sökmeyiniz.

* Boru montaj›na pompa taraf›ndan bafllay›n›z. S›ra ile gereken parçalar›n montaj ve kaynak ifllemlerini yaparak ilerleyiniz.

* Bu ifllemler s›ras›nda tafl›y›c› destek parçalar›n› yerlerine koymay› ihmal etmeyiniz.

* Böylece emme taraf›nda emme deposu veya var ise dip klapesine, basma taraf›nda basma kollektörüne ve ard›ndan basma borusuna kadar olan tüm boru sistemini tamamlay›n›z.

* Tüm montaj ve kaynak ifllemleri tamamland›ktan ve kaynak iflleminden gelen ›s›nma yok olduktan sonra, emme deposundan basma borusuna (Cebri boru) kadar olan bütün c›vatal› ba¤lant›lar› sökünüz; sökülebilen tüm parçalar› ay›r›n›z.

* Bu parçalar› temizleyiniz ve ard›ndan astar boya ile içini d›fl›n› tamamen boyay›n›z.

* Parçalar› tekrar yerlerine ba¤lay›n›z. Ancak bu defa basma hatt›ndan bafllayarak pompaya do¤ru ilerleyiniz. Bu s›rada flanfl contalar›n› kontrol etmeyi unutmay›n›z. Gerekiyorsa (Kaynak s›ras›nda bir bozulma olmuflsa) de¤ifltiriniz.

* Pompa flanfl›na ulafl›ld›¤›nda, bu son ek noktas›nda pompa flanfl› ile boru sisteminin son flanfl› aras›nda bir eksen veya delik kaç›kl›¤› varsa, bu kaç›kl›¤› gidermek için manivela v.s. kullanarak sistemi zorlamay›n›z. Kolayca düzeltilemeyecek hatalara neden olabilirsiniz.

* Pompa flanfl› ile boru flanfl› aras›nda kaynak çekmelerinden yada baflka nedenlerden meydana gelen eksen kaç›kl›¤› var ise; düzeltmek için boruyu uygun bir yerinden kesiniz. Pompa taraf›ndaki parçay› pompaya ba¤lay›n›z. Kesti¤iniz yerde gerekli düzeltmeyi yaparak parçalar› yeniden kaynakla birlefltiriniz.

* Son kaynak yap›lan parçay› sökerek temizleyiniz ve yeniden boyay›p yerine monte ediniz.

* Bütün bu ifllemler bittikten sonra pompa girifl ve ç›k›fl›nakoydu¤unuz deliksiz contalar› sökünüz. Deliklerini açaraktekrar yerine yerlefltiriniz.

07

6.5.3 Boru montaj› sonras› yap›lacak ifllemler Ve borudonan›m›

fiekil 8: Boru donan›m›

Örnek boru donan›m› fiekil 8'de gösterilmifltir. Emme vebasma boru hatlar›na uygun manometreler tak›lmal›d›r.

Pompa sisteminde yard›mc› boru donan›m› varsa bunlar›tamamlay›n›z. (Salmastra veya yatak so¤utma suyu, drenajborusu , ya¤ borusu v.s.)

6.6 Motor Ba¤lant›s›Motor elektrik ba¤lant› flemas›na uygun olarak, elektrikteknisyeni taraf›ndan ba¤lanmal›d›r. Yerel elektrik kurallar›ve geçerli VDE yönetmelikleri uygulanmal›d›r.

* Elektrik ba¤lant›lar› yetkili elektrikçiler taraf›ndan yap›lmal›d›r.

* Pompa demontaj› s›ras›nda motor kapa¤›n› sökmedenelektri¤in kesilmifl oldu¤undan emin olunuz.

* Motorunuza uygun, elektrik ba¤lant›s› kullan›n›z.Patlama riski bulunan ortamlarda yetkililer taraf›ndanöngörülen güvenli¤i sa¤lay›c› yasa ve yönetmelikleruygulanmal›d›r.

6.6.1 Motor Ba¤lant› fiemas›* Kalk›flta yüksek moment gerektiren pompa motorlar›n› y›ld›z-üçgen ba¤lamay›n›z.* Frekans kontrollü motorlar; kalk›flta yüksek moment ve

düflük h›zlarda uygun so¤utma gerektirirler. Bu motorlariçin gerekli so¤utmay› sa¤lay›n›z.

fiekil 9: Elektrik Ba¤lant› fiemas›

6.6.2 Motor Korumas›* Güç kayna¤›na üç fazl› motor ba¤lanmal›d›r.* Termik korumal› bir motorun ›s› nedeniyle devreden

ç›k›fl›ndan sonra, motorun so¤umas›n› bekleyiniz ve motor tam olarak so¤umadan otomatik olarak

çal›flmayaca¤›ndan emin olunuz.* Motoru afl›r› yükleme ve k›sa devrelere karfl› korumak

için termik veya termik-magnetik röle kullan›n›z. Bu röleyimotorun çekti¤i nominal ak›ma göre ayarlay›n›z.

Elektrik ekipmanlar›, terminalleri ve kontrol sistemlerininunsurlar› çal›flmazken de ak›m tafl›yabilir. Ölümcül veciddi yaralanmalara yada onar›lmaz malzeme zararlar›naneden olabilir.

7. Devreye Alma / Durdurma

7.1.Devreye Alma Öncesi Haz›rl›klarYA⁄ KONTROLU: NM tipi yang›n pompalar› ömür boyubak›m istemeyen kendinden gresli rulmanlar ve yataklarladonat›lm›flt›r. Ya¤ kontrolü gerektirmemektedir.* Pompa salmastralar›n› kontrol ediniz.* Yol verme öncesi pompan›n ve emme borusunun

tamamen su ile dolu oldu¤undan emin olunuz. Bu konudacebri beslemeli pompalar için bir sorun yoktur. Emme vanas› varsa aç›l›r, hava tapalar› gevfletilerek havan›n at›lmas› ve pompan›n tamamen su ile dolmas› sa¤lan›r.

* Dip klapeli pompalarda ise pompa doldurma tapas› aç›larak su ile doldurulur. Veya basma hatt›nda birikmiflsudan yararlanarak küçük bir vana ile çekvalf baypasedilerek pompan›n dolmas› sa¤lan›r.

* Vakum pompas› ile yol verilen pompalarda vakum pompas› çal›flt›r›larak suyun emme borusunda yükselmesive ard›ndan pompay› doldurmas› sa¤lan›r.

D‹KKAT

Pompan›z› kuru (SUSUZ) çal›flt›rmay›n›z.

7.2 Dönme Yönünün Kontrolü:

D‹KKAT

* Pompan›n dönme yönü pompa etiketi üzerinde bir okile gösterilmifltir. Özel durumlar d›fl›nda, motordan pompaya do¤ru bak›ld›¤›nda saat ibresi yönündedir.fialtere çok k›sa bir süre için basarak pompan›n bu yönde döndü¤ünü görünüz. Ters yönde dönüyor isefaz ba¤lant›lar›n›n ikisinin yerini de¤ifltiriniz.

* Motor ba¤lant›s› üçgen ise, basma taraf›nda vanay› yavafl yavafl aç›n›z.

Girifl hatt› üstten

Pompa girifl flanfl

Pompa girifl flanfl

Girifl hatt› alttan

Borular›n döflenmesi

Y›ld›zÜçgen

* Motor ba¤lant›s› y›ld›z-üçgen ise, zaman rölesini maksimum 30 saniyeye ayarlay›n›z. Start butonuna basarak, y›ld›zdan üçgene geçiflini izleyiniz. Üçgene geçti¤inden emin oldu¤unuzda ç›k›fl vanas›n› yavafl yavafl aç›n›z. Vanay› motor üzerindeki amper de¤erini panoda okuyuncaya kadar aç›n›z.

* Dönüfl yönü ve Ak›flkan ba¤lant› yönü gibi iflaretlere mutlaka uyulmal› ve her zaman görülecek biçimde muhafaza edilmelidir. Dönüfl yönü kontrolü için kaplinmuhafazas›n› söktüyseniz, muhafazay› yerine ba¤lamadan pompay› tekrar çal›flt›rmay›n›z.

7.3 Pompaya Yol Verme* Emme vanas›n›n (Varsa) aç›k, basma vanas›n›n kapal›

oldu¤unu kontrol ediniz.fialteri kapatarak motora yol veriniz.

* Motorun yeterli h›za eriflmesini bekleyiniz.(Y›ld›z-Üçgenyol vermeli motorlarda motorun üçgene geçmesini bekleyiniz.

* Pano üzerindeki ampermetreyi gözleyerek, basma vanas›n› yavafl yavafl aç›n›z.

* ‹lk çal›flt›rmada cebri boru bofl ise vanay› sonuna kadaraçmay›n›z. Ampermetreyi izleyerek ak›m›n motor etiketinde yaz›l› de¤eri geçmemesini sa¤layacak flekildekontrollü olarak aç›n›z.

* Vanay› tamamen açt›ktan sonra pompa ç›k›fl›ndaki manometreden bas›nc› kontrol ediniz ve bu de¤erin

pompa iflletme noktas›ndaki (veya pompa etiketindeki)de¤er oldu¤unu görünüz.

* Vana tam aç›k iken manometrede okudu¤unuz de¤er etiket de¤erinden küçükse, yükseklik fazla hesaplanm›fldemektir, vanay› k›sarak manometredeki de¤eri artt›r›n›zve etiket de¤erine getiriniz.

* Vana tam aç›k iken manometrede okudu¤unuz de¤er etiket de¤erinden büyükse , manometrik yükseklik eksikhesaplanm›fl demektir. Pompa istenenden az debi basmaktad›r. Tesisat›n›z› ve hesaplar›n›z› yeniden kontrolediniz.

* Minimum Debi: Pompa iflletme s›ras›nda zaman zamans›f›r debi ile (Kapal› vana durumunda) çal›flacaksa , pompa içindeki su afl›r› ›s›narak pompaya zarar verebilir.Böyle durumlarda pompa ç›k›fl›na bir Minimum Debi Valfi (Min Flow Valve) ba¤lanmal›d›r.

D‹KKAT

Pompada afl›r› ›s›nma meydana gelirse motorudurdurunuz, so¤umas›n› bekleyiniz. So¤uduktan sonradikkatlice yol veriniz.

7.4 Pompay› Durdurma

D‹KKAT

Ani durufl ve kalk›fllarda basma borusu uzun olan yüksekdebili pompalarda su darbesinin oluflmamas› için arayabas›nç düflürücü valf konulmal›d›r.Aksi halde ani duruflta,suyun geriye hareketi su darbesine neden olur ve pompay›patlatabilir. Bu da ak›flkan›n çevreye yay›lmas›na(özellikle

k›zg›n, zehirli, kimyasal) pompa gövdesinden parçan›nf›rlamas›na sebep olacakt›r.)Normal flartlarda (ani elektrik kesilmesi v.b. haller d›fl›nda),pompay› afla¤›daki gibi durdurunuz:* Basma vanas›n› yavafl yavafl kapat›n›z.* fialteri aç›n›z, motoru durdurunuz. Rotorun yavafllayarak

durdu¤unu görünüz.* En az bir iki dakika geçmeden motora tekrar yol

vermeyiniz.* Pompa uzun süre devre d›fl› kalacaksa emme vanas›n›

ve yard›mc› devreleri de kapat›n›z. Pompa bina d›fl›ndave don tehlikesi var ise , tüm boflaltma tapalar›n› sökünüzve pompa içindeki suyu tamamen boflalt›n›z.

Bak›n›z 5.2 Depolama

D‹KKAT

Dona karfl› pompa tapalar›n› açarak, içerideki suyuboflalt›n›z.

8. Bak›mD‹KKAT

Bak›m operasyonlar› sadece yetkili personel taraf›ndanuygulanmal›d›r. Her zaman koruyucu giysi giyilmelidir.Yüksek ›s›lara ve zararl› ve/veya yan›c› s›v›lara karfl› korumagelifltirin. Personelin el kitab›n› okumas›n› sa¤lay›n veözellikle, gerekli özel ifller için o bölümlere uyarlay›n›z.* Güvenlik tedbirlerindeki talimatlar bak›m ve tamir

esnas›nda uygulanmal›d›r.* Düzenli takip ve bak›m pompa ve motorun ömrünü

artt›racakt›r.

Afla¤›daki talimatlar uygulanmal›d›r.

8.1 ‹flletme S›ras›nda Yap›lacak Kontroller* Pompa hiçbir zaman susuz çal›flt›r›lmamal›d›r.* Pompa uzun süre kapal› vana (S›f›r debi) konumunda

çal›flt›r›lmamal›d›r.* Sistemin parçalar› veya sistemin ›s›s› 60°C' yi aflt›¤›

durumlarda alevlenmeye karfl› tedbir al›nmal›d›r. Gereklialanlara koruma anlam›na gelen "s›cak yüzey" uyar›s› konulmal›d›r.

* Pompa çal›fl›rken yard›mc› sistemlerin tümü devrede olmal›d›r.

* Mekanik salmastral› pompalarda fazla bir bak›m gerekmez. Mekanik salmastradan su gelmesi salmastrayüzeylerinin afl›nd›¤›n› ve yenilenmesi gerekti¤ini gösterir.

* Sisteminizde yedek pompa var ise, yedek pompay› haftada bir kez k›sa bir süre çal›flt›rarak iflletmeye haz›rtutunuz. Bu pompalara ait yard›mc› sistemleri de kontrolediniz.

8.1.1 Parça kontrolü

D‹KKATGörsel tetkiki yapabilmek için pompaya her yöndenulafl›labilmelidir. Özellikle motor ve pompa iç ünitesinisökebilmek amac›yla yeterli bak›m ve tamir alan›b›rak›lmal›d›r. Ayr›ca boru hatt›n›n kolayca tak›l›psökülebilece¤inden emin olunmal›d›r.

08

8.1.1.1 Yatak ve Ya¤lamaDIN 625' e uygun iki adet bak›m gerektirmeyen rulmanl›yatak bulunur. Rulmanl› yataklar›n normal servis ömrü enaz DIN ISO 5199 teknik spesifikasyonlar›nda belirtilen iflletmesaatlerine ulafl›r.

8.1.2 Salmastra Bak›m›

8.1.2.1 Yumuflak Salmastralar* Yumuflak salmastra de¤iflimine bafllarken önce gleni

söküp geriye al›n›z, eski salmastralar› özel tirbuflon veyasivri uçlu bir aletle ç›kar›n›z. Varsa sulama halkas›n›ç›kar›n›z ve salmastra kutusunun içini, gleni ve sulamahalkas›n› temizleyiniz.

* Uygun ölçü ve kalitedeki salmastray› mil burcu üzerine sararak uçlar›n›n tam kapand›¤›n› görünüz.

* ‹lk halkay› ek yeri üste gelecek flekilde yerlefltirip, gleni kullanarak yerine itiniz.

* Varsa sulama halkas›n› yerine itiniz.* Di¤er halkalar› da ek yerleri bir alta, bir üste gelecek

flekilde yerlerine itiniz.* Son halkay› da yerlefltirdikten sonra, gleni yerine yerlefltirip

önce tamamen s›k›n›z. Böylece ezilen salmastra halkalar›salmastra kutusunun fleklini al›r.

* Sonra somunlar› gevfletiniz. Mili döndürerek somunlar› yavafl yavafl tekrar s›k›n›z. Milin hafifçe frenlendi¤ini farketti¤iniz zaman s›kmay› durdurunuz.

* Pompay› çal›flt›rd›ktan sonra salmastralardan damla damlasu gelmesi gerekir. Damla miktar› dakikada 10 damladanaz, 30 damladan fazla olmamal›d›r. Glen somunlar›n› karfl›l›kl› olarak hafifçe s›k›p gevfleterek uygun ayar›bulunuz.

* Salmastra bölgesinden akan suyun , çevre ve güvenlik aç›s›ndan uygun bir yöntemle toplanmas›n› ve/veya tahliyesini sa¤lay›n›z.

* Glen ayar› yapt›ktan sonraki iki saat sonunda salmastras›cakl›¤›n› kontrol ediniz. Salmastra s›cakl›¤›, ortam s›cakl›¤›ndaki suyu basan bir pompa için 80°C' yi geçmemelidir.

Yüksek s›cakl›kta s›v›lar basan pompalarda salmastraso¤utma uygulamalar› bulunmaktad›r.

Glen somunlar›n› s›karken bol kollu giysi giymeyiniz. Aksihalde kolunuzu dönen mile kapt›rman›za ve yaralanmalarasebep olabilir.

8.1.2.2- Mekanik SalmastralarMekanik salmastra; pompalarda kesin s›zd›rmazl›k sa¤layan,yumuflak salmastradan daha az bak›m isteyen, daha geliflmiflbir salmastra türüdür.

Mekanik salmastra;1- A¤›r çal›flma koflullar›nda güvenli s›zd›rmazl›k sa¤lar.(Kirli su pompalar›nda, kimyasal proses ve rafinerilerdesanayi pompalar›nda)2- Montaj› kolayd›r ve daha az bak›m ister.3- Milde afl›nma yaratmaz.

4- Salmastran›n çal›flmas› mil yüzeyi kalitesine ba¤l› de¤ildir.

8.1.3 KaplinBölüm 6.4 'de belirtildi¤i gibi kaplin ayar› s›k s›k kontroledilmelidir.

Afl›nm›fl olan lastikler mutlaka de¤ifltirilmelidir.

8.1.4 TahrikMotor üreticisinin iflletme talimatlar›na müracaat ediniz.

8.1.6 Di¤er ElemanlarBoru ba¤lant›lar›n›n ve contalar›n›n düzenli kontrolünüyap›n›z, afl›nan parçalar› de¤ifltiriniz.

8.2 Servis HizmetiMüflteri Hizmetleri Departman›m›z, sat›fl sonras›hizmetleri/servis deste¤ini sa¤lamaktad›r. ‹flletmecimontaj/demontaj ifllemlerini yetkili veya e¤itimli personeleyapt›rmal›d›r. Montaj/demontaj iflleminden önce pompan›niçinin bofl ve temiz olmas›na dikkat edilmelidir.

Bu fabrikam›z veya yetkili servislerimize gönderilen pompalariçin de geçerlidir.

Sahada yap›lacak tüm ifllemlerde, personel ve çevregüvenli¤ini sa¤lay›n›z.

8.3 Yedek ParçaNM tipi pompalar›n yedek parçalar›, üretim tarihindenitibaren ON YIL MAS DAF MAKINA SAN. A.fi. taraf›ndantemin edilme garantisi alt›ndad›r.Yedek parça siparifllerinizde pompan›z›n etiketinde yaz›l›olan afla¤›daki de¤erleri taraf›m›za bildirilmesigerekmektedir:

Pompa Tipi ve Boyutu : Motor Gücü ve H›z› : Pompa Seri No : Debi ve Man.Yükseklik :

Deponuzda yedek parça bulundurmak istiyorsan›z, ayn›tipteki pompa say›s›na ba¤l› olarak iki iflletme y›l› içinafla¤›daki tabloda görülen adetler firmam›z taraf›ndantavsiye edilmektedir.

09

10

9. Ses Seviyesi ve TitreflimSes seviyesini artt›ran sebepler afla¤›da belirtilmifltir;

* Kaplin lasti¤i da¤›lmas› sonucu, kaplinlerin birbirine temas›sonucunda ses seviyesi artar. (Kaplin eksen ayars›zl›¤› meydana gelir.)

* Pompa zemine gerekti¤i gibi sabitlenmemiflse, titreflimden dolay› ses seviyesi artar.

* Tesisatta kompansatör olmamas› ses ve titreflimi artt›r›r.* Motor rulman›ndaki afl›nma da ses seviyesini

artt›rmaktad›r.

Tesisatta ses seviyesini artt›r›c› etkenlerin olup olmad›¤›n›kontrol ediniz.

9.1. BEKLENEN GÜRÜLTÜ SEV‹YELER‹

(*) Ses koruma perdesi olmaks›z›n, sesi yans›tan yüzeyin üzerindeki serbest sahada, pompadan 1 m uzakl›kta ölçülende¤erler.

Yukar›daki de¤erler maksimum de¤erler olup,dB (A) birimindeki yüzey ses bas›nc› düzeyi (LPA), olarak gösterilmifltir. TSEN ISO 20361 'e uygundur.

10. DEMONTAJ, TAM‹R VE MONTAJPompa üzerinde çal›flmaya bafllamadan önce, bütün elektrikba¤lant›lar›n› sökünüz ve yanl›fll›kla çal›flt›r›lmamas› için gerekliönlemleri ald›¤›n›zdan emin olunuz.

10.1. Pompan›n sökülmesi (Demontaj)* Emme ve basma hatt›ndaki izolasyon vanalar›n› kapat›n›z.

Boflaltma tapas›n› (260) açarak pompa içinde kalan suyuboflalt›n›z.

* S›v› ya¤l› pompalarda rulman yata¤›ndaki (261) boflalatmatapas›n› açarak ya¤› boflalt›n›z.

* Kaplin ve di¤er güvenlik muhafazalar›n› sökünüz..* Ara parçal› (Spacer) kaplin kullan›lan pompalarda motoru

sökmek gerekmez- Kaplin ara parças›n› sökmek yeterlidir.

* Pompa tasar›m› "Arkadan sökülebilen"- (Back Pull Out )sistemde oldu¤u için, e¤er salyangoz gövde üzerinde

bir ifllem yap›lmayacak ise , boru ba¤lan-t›lar›n› sökmek gerekmez.

* Salyangoz gövde üzerinde ifllem yap›lacaksa veya pompay› baflka bir mekana tafl›mak gerekiyorsa Pompaemme ve basma flanfllar›n› ve varsa yard›mc› boru ba¤lant›lar›n› sökerek pompay› boru sisteminden ve flaseden ay›r›n›z.

* Salmastra kutusunu Salyangoz gövdeye ba¤layan Saplama somunlar›n› (360) sökünüz. Rotor grubunu

(Çark + Mil + Rulman yata¤› + Rulmanlar + Yatak kapaklar›+ Salmastra + Salamastra kutusu v.s) salyangoz gövdeden

ay›r›n›z.* Çektirme kullanarak kaplini sökünüz ve Kamay› ç›kar›n›z.* Çark somununu (65) söküp Uygun çektirme veya manivela

kullanarak pompa çark›n› (20) sökünüz ve çark kamas›n›ç›kart›n›z. Gerekirse pas çözücü solvent kullan›n›z.

* Rulman yata¤›n› salmastra kutusuna ba¤layan somunlar›(360) sökünüz.

* Mekanik salmastra varsa salmastra kapa¤›n› (55) sökünüz,salmastra kutusunu rulman yata¤›ndan ay›r›n›z. Mekaniksalmastra mil üzerinde kalacakt›r.

* Pompa yumuflak salmastral› ise salmastra kutusunu do¤rudan rulman yata¤›ndan ay›rabilirsiniz.

* Rulman kapaklar›n› sökünüz.* Rulmanlar› çektirme veya pres ile sökebilirsiniz, çekiç

kullanmay›n›z.

10.2. Pompan›n Montaj›* Montaj ifllemi sökme iflleminin ters s›ralamas›nda yap›l›r.

Bu konuda ekteki kesit resimleri size yard›mc› olacakt›r.* Montaja bafllamadan önce, temas yüzeylerine ve vida

yüzeylerine grafit, silikon veya benzeri kaygan bir maddesürünüz. Bu maddeleri bulam›yorsan›z s›v› ya¤sürebilirsiniz. (‹çme suyu basan pompalarda metalik ya¤kullanmay›n›z)

* Söktü¤ünüz contalar› ve O-Ringleri tekrarkullanmay›n›z. Yeni Conta ve O-Ringlerin sökülenler ileayn› boyut ve ölçüde olmas›na özen gösteriniz.

11

* Montaja Yatak grubundan bafllay›n›z. Rulmanlar› hafifçe›s›starak veya pres kullanarak mil üzerindeki yerlerine tak›n›z.

* Üzerinde rulmanlar bulunan mili so¤umaya b›rak›n›z (Mümkün ise so¤utunuz).Ve kaplin taraf›ndan Rulman

yata¤›ndaki yerine geçiriniz. (Presle veya plastik çekiçle)* Rulman kapaklar›n› yerlerine tak›n›z.* Mekanik salmastral› pompalarda: Mekanik salmastra

kapa¤›n› (58-59) (içine mekanik salmastran›n sabit eleman›yerlefltirilmifl olarak) mil üzerine geçiriniz. Ard›ndan Mekaniksalmastran›n döner parças›n› da mil üzerindeki yerine yerlefltiriniz.

* Yumuflak salmastral› pompalarda: salmastra glenini yerinetak›n›z , somunlar›n› s›kmay›n›z.

* Salmastra kutusu ve rulman yata¤›n› ba¤lay›n›z.* Bu aflamada Yumuflak salmastralar› ve sulama halkas›n›

takabilirsiniz.* Çark kamas›n› ve Pompa çark›n› yerine tak›n›z. Çark

somununu s›k›n›z.* Kaplini ve kaplin kamas›n› yerine tak›n›z.* Mekanik salmastral› pompada mekanik salmastra kapa¤›n›

s›k›n›z, yumuflak salmastral› pompada glen somunlar›n› s›k›n›z.

* Böylece rotor grubunun montaj› tamamlanm›fl olur.* Son olarak rotor grubunu, salyangoz gövdeye ba¤lay›n›z.

(Bu ifllem Salyangoz gövdeyi atölyeye getirdiyseniz atölyede, yerinde b›rakt›ysan›z yerinde yap›lacakt›r)

* Montaj s›ras›nda conta ve O-Ringlerin yerlerine düzgün oturmufl, ezilmemifl, kaymam›fl veya araya s›k›flmam›fl olmas›na dikkat ediniz.

* Pompay› flaseye yerlefltiriniz, motoru monte ediniz, emmeve basma borular›n› ve yard›mc› boru ve donan›mlar› ba¤lay›n›z, motor elektrik ba¤lant›lar›n› yap›n›z ve pompay›bölüm 7'de belirtildi¤i gibi iflletmeye al›n›z.

10.3. Kaplin Korumas› Montaj›

Monte edilen pompan›n rulman yata¤›na (1) nolu parçay›monte ediniz.

Motorla pompay› kaplin ile ba¤lay›n›z.

Kaplin korumas›n› yerlefltiriniz.

12

13

11. Olas› Ar›zalar, Nedenleri ve ÇözümleriAfla¤›daki tabloda s›k karfl›lafl›lan hatalar ve çözüm önerileri verilmifltir. Sorunu çözemedi¤iniz durumlarda firmam›zMüflteri Hizmetleri Departman›na müracaat ediniz.

Hatalar giderilirken pompa daima bas›nçs›z ve kuru olmal›d›r.

OLASI ARIZALAR OLASI ARIZALARIN NEDENLER‹ OLASI ARIZALARIN ÇÖZÜMLER‹

* Pompa ve borunun komplehavas›n› al›n.

* Vanay› bir miktar aç›n.

* Pompa ve borunun komple havas›n› al›n.* S›v› seviyesini yükseltin.* Y›pranm›fl komponentleri yenisiyle

de¤ifltirin.* Çal›flma noktas›n› etiket de¤erine

göre ayarlay›n.* Sürekli afl›r› yüklenme durumunda,

gerekirse çark›n çap›n› küçültün(torna edin).

* Kaplin ayar›n› yap›n.* Ya¤› de¤ifltirin, azalt›n veya artt›r›n.* Çark› yeniden balans yap›n.* Yeni yatak kullan›n.

1) Pompa yetersiz birdebi sa¤l›yor.

* Çal›flma noktas›n› yeniden ayarlay›n›z.* Tesiste yabanc› maddeleri kontrol ediniz.* Pompa ve borunun komple havas›n› al›n›z.* Borulama fleklini de¤ifltiriniz.* S›v› seviyesini yükseltiniz.

* Pompa afl›r› yüksek bir ç›k›flbas›nc›nda çal›fl›yor.

* Afl›r› yüksek karfl› bas›nç.* Pompa ve/veya boru havay› atam›yor,

emifl yapam›yor.* Boruda hava cepleri oluflmufl.* Tesisin Net Pozitif Emme Yükü

(NPSH) çok az.

* Çal›flma bas›nc›n› etiket de¤erinegöre ayarlay›n.

* H›z düflürülmeli.* Motor gücünü artt›rmak gerekir.* Hatal› sigortay› de¤ifltirin, elektrik

ba¤lant›lar›n› kontrol edin.

2) Motor afl›r› yüklenmifl. * Sistem bas›nc› siparifl de¤erindebelirtilenden daha az.

* Afl›r› h›z* Pompalanan ak›flkan›n yo¤unlu¤u

veya viskozitesi sipariflte belirtilende¤erden daha yüksek.

* Motor iki fazda çal›fl›yor.

3) Pompan›n basma bas›nc›afl›r› yüksek.

* Çal›flma bas›nc›n› etiket de¤erinegöre ayarlay›n.

* Sistem bas›nc› siparifl de¤erindebelirtilenden daha fazla.

* Kaplini de¤ifltirin veya ayar›n› yap›n.* Ya¤› de¤ifltirin, azalt›n veya artt›r›n.* Çarktaki dengeleme deliklerini

temizleyin yeni afl›nma halkas›kullan›n

4) Yatak s›cakl›klar›nda art›fl var. * Kaplin afl›nm›fl veya ayar› bozuk.* Çok fazla, çok az yada uygun

olmayan ya¤lama.* Eksenel itmede art›fl var.

* Yeni salmastra ba¤lay›n.* Salmastra burcunu de¤ifltirin.* Glen somunlar›n› s›k›n.

5) Salmastradan afl›r› kaçak var. * Salmastra bölgesinde afl›nma.* Glen gevflek.

* De¤ifltirin.* Ç›k›fl vanas›n› k›s›n.* Kaplini de¤ifltirin veya ayar›n› yap›n.* Pompay› etiket de¤erinde çal›flt›r›n.

6) Gürültülü çal›flma var. * Motor veya pompa rulmanlar› afl›nm›fl* Düflük manometrik yükseklik.

(Kavitasyon)* Kaplin afl›nm›fl veya ayar› bozuk.* Performans e¤risinin çok solunda

veya sa¤›nda çal›flmak.(Debi çok az veya çok fazla)

7) Pompa içinde afl›r› s›cakl›k art›fl› var.

* Pompa ve/veya boru havay› atam›yor,emifl yapam›yor.

* Debi çok az.

8) Pompa titreflimli çal›fl›yor. * Pompa ve/veya boru havay› atam›yor,emifl yapam›yor.

* Tesisin Net Pozitif Emme Yükü(NPSH) çok az.

* Pompan›n iç elemanlar› afl›nm›fl.* Sistem bas›nc› siparifl de¤erinde

belirtilenden daha az.* Kaplin ayar› bozuk.* Çok fazla, çok az yada uygun

olmayan ya¤lama* Rotor balanss›z.* Hatal› yataklar

14

12. POMPA BOYUT TABLOSU VE POMPA A⁄IRLIKLARI

15

13. SIKMA MOMENT‹

14. POMPA FLANfiLARINA GELEN KUVVET VE MOMENTLER

Uygulanan yüklerin tamam› müsaade edilen azami de¤erlere ulaflmad›¤›nda, afla¤›daki ilave flartlar›n sa¤lanmas›kayd›yla, bu yüklerden biri normal s›n›r› aflabilir:

- Bir kuvvetin veya bir momentin herhangi bir bilefleni, müsaade edilen azami de¤erin1,4 kat› ile s›n›flanmal›,

- Her bir flanfla etkiyen gerçek kuvvet ve momentler afla¤›daki formülü sa¤lamal›d›r:

Burada; , gerçek ve müsaade edilen azami de¤erlerin cebirsel iflaretleri dikkate al›nmaks›z›n, pompaseviyesindeki (giriflf flanfl› + ç›k›fl› flanfl) her bir flanfl (girifl ve ç›k›fl) için aritmetik yüklerin toplam›d›r.

Pompa flanfllar›na gelen kuvvetler TS EN ISO 5199 standart›na göre hesaplanm›flt›r. Hesaplamalar dökme demirve bronz malzemeler için geçerlidir. Paslanmaz malzemeden imal edilen flanfllara gelecek kuvvet ve momentleryaklafl›k olarak tablodaki momentlerin iki kat› olacakt›r.

16

15. ÖRNEK BORU DONANIMI

fiekil 10: Örnek boru donan›m›

A.TankB.Büyük radyüslü dirsekC.Min. E¤im 2 cm/m.D.Kolay ayr›labilir ba¤lant›lar, flanfllar vs.E. Çek ValfF. Süzgeç ve dip klapesiG.Emme vanas›H.Eksantrik emme redüksiyonuI. Basma vanas›J. fiebeke ba¤lant›s›K.Z›rhl› ve hava geçirmez kabloL. Beton blokM.Kirli su olufluN.KompansatörO.Kompansatör

17

16. NM KES‹T RESM‹ ve PARÇA L‹STES‹

Parça listesi

18

17. ALTERNAT‹F UYGULAMALAR

fiekil 11-b: So¤utma Gömlekli Dizayn fiekil 11-e: Körüklü Mekanik Salmastral› Dizayn

fiekil 11-d:Yaylı Mekanik Salmastralı Dizayn

18. NM Demontaj Resmi

19

NOTLAR

NOTLAR

www.masgrup.com • info@masgrup.com

Fabrika / Merkez Servis