การบรโภคทยงยน (Sustainable Consumption)

สฤณ อาชวานนทกล

บรษท ปาสาละ จ ากด

29 กรกฎาคม 2558

“การใชบรการและผลตภณฑในทางทตอบสนองตอความตองการขนพนฐานและปรบปรงคณภาพชวต ในทางทลดการใชทรพยากรธรรมชาตและวสดอนตรายใหเหลอนอยทสด ลดการปลอยของเสยและสารพษตลอดวงจรชวตของบรการหรอผลตภณฑ ในทางทไมคกคามความตองการของคนรนหลง”

- 1994 Oslo Symposium on Sustainable Consumption

นยาม “การบรโภคทยงยน” (Sustainable Consumption)

2

การผลตและการบรโภคทยงยน (Sustainable Consumption & Production: SCP) แยกขาดจากกนไมได

3 ทมา: UNEP

Sustainable Development Goals (SDG)

ทมา: Open Working Group proposal for Sustainable Development Goals, 2015

การบรโภคทยงยนใน Sustainable Development Goals (SDG)

ทมา: Open Working Group proposal for Sustainable Development Goals, 2015

การบรโภคทยงยนจ าเปนตอการสรางเศรษฐกจทยงยน แตบรรลยาก

• การบรโภคและแรงจงใจฝงอปสงคขาดไมไดส าหรบการสรางเศรษฐกจทยงยน – ปรบปรงระดบ Factor 4 (เพมผลตภาพสองเทาโดยใชทรพยากรนอยลงสองเทา

คอเทากบมประสทธภาพมากกวาเดมสเทา) ถาเพยงแตปรบเปลยนพฤตกรรมได

• อยางไรกด การสรางอทธพลตอการบรโภคและแรงจงใจฝงอปสงคไมใชเรองงาย – อ านาจ “อธปไตย” ของผบรโภค

– ผบรโภคทเอาแตใจ

– การบรโภคแบบท าเปนนสย ไรการไตรตรอง

6

ดลการตดสนใจของผบรโภค

7

จดทสงอทธพลได • การศกษา • คานยม • การโฆษณา • ศนยการคา

จดทสงอทธพลได • ภาษ • เงนอดหนนไปยง

ผบรโภค

จดทสงอทธพลได • นโยบายผลตภณฑ • เงนอดหนนไปยง

ผลตภณฑ • การตดฉลาก

ผลตภณฑ (หาซองายหรอไม)

ความจ าเปนและความปรารถนา • ปจจยส (อาหาร, ทอยอาศย) • ความตองการภายนอก • ความตองการภายใน • ความอยากไดและสงหรหรา

ราคาของผลตภณฑ • ตนทนการใช • ตนทนภายนอก

(externalities) • รายไดของผบรโภค

• ผบรโภคจ านวนมากตดสนใจโดยอตโนมต ตกอยใตอทธพลของอคตทหลากหลาย – เราสามารถ “สะกด” ใหผบรโภคเปลยนพฤตกรรมได

• สามารถปรบปรงการตดสนใจของผบรโภคดวยการปรบปรง “สถาปตยกรรมของทางเลอก” (choice architecture) เชน เปลยน “กรอบ” การเสนอทางเลอก

• ตวอยาง – ใสผลไมแทนขนมเคกในตะกรา “ลดราคา” ใกลเครองคดเงน

– แปะเทปกาวพาดกลางรถเขนชอปปง แปะปาย “กรณาใสผกและผลไมหนาปายน ใสของช าประเภทอนไวขางหลงปาย”

– เขยนค าเตอน “ผกรอกขอมลเทจในใบ ภ.ง.ด. จะเสยคาปรบ”

เศรษฐศาสตรพฤตกรรม: การ “สะกด” (nudge)

8

Opower – “สะกด” ใหคนอนรกษพลงงานดวยการเทยบกบเพอนบาน

• บรษท Opower ผผลตซอฟตแวรส าหรบผผลตพลงงานในสหรฐอเมรกา ใชสวนผสมระหวางไอท, big data และเศรษฐศาสตรพฤตกรรม กระตนใหผบรโภคประหยดพลงงาน เสรมสรางความสมพนธระหวางผผลตพลงงานกบผบรโภค

• กอตงป 2007 ชวยประหยดพลงงานไดแลว 8 พนลานกโลวตต-ชวโมง คดเปนเงนกวา 1,000 ลานเหรยญสหรฐ

9

Pact (ชอเดม GymPact) – “จาง” ใหคนออกก าลงกาย

• ใชระบบ “คาธรรมเนยมจงใจ” (motivational fee) – สมาชกตองจายเพมถาพวกเขาไมออกก าลงกายตามสญญาทเสนอเองตงแตตน ดวยความเชอวา ถาคนตองควกเงนเพม (ถกลงโทษ) ถาไมมาออกก าลงกาย พวกเขากจะมแรงจงใจมากขนทจะตงใจออกก าลงกายอยางสม าเสมอ

10

• ถาคนท าไดตามสญญาจะไดเงน ถาท าไมไดจะถกหกเงนไปใหกบสมาชกคนอนทท าได

• ขยายไปใหบรการบรษท

บทสรปจากงานวจย “สะกด”

11

• กลยทธการ “สะกด” ไมใชเรองใหม มกใชในการท าการตลาดเพอสงคม แตทผานมาไมไดท าอยางจงใจหรอเปนระบบ

• ใชการไดดในกรณทคนตดสนใจอยาง “ไมไดตงใจ” เทาไร ท าไปเพราะนสยหรอจตใตส านกมากกวา

• ในแงเครองมอเชงนโยบาย การ “สะกด” อยระหวางการออกกฎเกณฑก ากบดแล และการใหขอมล/ใหการศกษาแกผบรโภค – ไม “บงคบ” เทากบการออกกฎ แตแทรกแซงชวตสวนตวมากกวาการใหขอมล ดงนนจงตองมความชอบธรรมมากกวา

• จ าเปนตองออกแบบอยางระมดระวง ตองมความโปรงใส เลอกกรณทเปาหมายสวนตวของผคนสอดคลองกบประโยชนสวนรวม

อทธพลของผผลต: ผลจากการลดขนาดขวดสเปรยระงบกลนลง 50%

12

• นวตกรรมบรรจภณฑของผลตภณฑสเปรยระงบกลนครงแรกในรอบเกอบครงศตวรรษ ยนลเวอรใชเวลาศกษาวจยนานนบ 10 ป

• ใชกาซเหลวนอยลง 50%, อลมเนยมบรรจภณฑนอยลง 28% และมรอยเทาคารบอนนอยลง 25% ตอขวด – ขนาดขวดเลกลง 50% แตมปรมาณสเปรยเทาเดม

• ขายได 12 ลานขวดภายในเวลาเพยง 12 เดอน สงผลใหบรษทบรรลเปาการขายไดสามเดอนลวงหนากอนสนป

• ขวดเลกลงแปลวาสงไดมากกวาเดมตอเทยว ลดรอยเทาคารบอนจากการขนสง

ท าความรจก “ปาสาละ” ท

www.salforest.com

http://www.facebook.com/SalforestCo

สนใจตดตอ

info@salforest.com

02 258 7383 บรษท ปาสาละ จ ากด

2 สขมวท 43, คลองตนเหนอ เขตวฒนา กรงเทพฯ 10110

13