so-6-nam-2004

Nghin cu Lp php s 6(6/2004)

nclpTr s

27A Vng Th - Ty HH Ni

T: 080-48486 / 48487Fax: 080-48486

E-mail: [email protected]: [email protected]

Ban c vnV Mo

TS. V c KhinTS. Trn Ngc -ng

Trn Quc Thun

Tng bin tpNguyn Ch Dng

Pht hnhTi H Ni:

T: 080-43364Ti TP. H Ch Minh:

T: 080-83771

Giy php xut bnS 117/GP ngy 30/3/2001

ca B Vn ho - Thng tin

Ti khon0011000467735

Tp ch Nghin cu Lp php

Ngn hng ngoi th-ng Vit Nam

In ti Nh in Bo Thanh Ho

Tp ch ra hng thng - s 6 (41) thng 6 nm 2004

Mc lcThi s - Trao i

K hp th 5, Quc hi kho XI

Trch nhim chnh tr Minh c 3B lut T tng dn s u tin: mt b-c tin trong qu trnh ci cch t- php Xun Anh 9Chng u c nh t Nguyn Xun Kinh 14Mt bng gi mi v nhng gii php H Ngc Cn 16Cn t- duy a lnh vc trong nghin cu lp php

Bi Ngc Sn 18nh n-c v php lut

Lut t ai nm 2003: lm g pht huy ngun lc t aing c m 20

Lut t ai nm 2003 d-i kha cnh chnh sch php lutPhm Duy Ngha 26

Th chp quyn s dng t vay vn ngn hng: nhng v-ng mc cn khc phc L Th Thu Thu 30D n Lut cnh tranh

Cnh tranh bnh ng v s pht trin ng V n Thanh 35Lut th-ng mi: bn v vic sa i

D-ng Anh Sn 39K thut vn bn

Vn bn quy phm php lut: hu b hoc bi b Hong Th Ngn 44

B lut Hnh s nm 1999: cn tip tc hon thin Trnh Tin Vit 47

Cn phn bit r cn b, cng chc, vin chc H Th Thanh Vn 55

chnh schNhn thc th gii trong thi i thng tin

Nguyn Trn Bt 58Cn nui d-ng ngun thu v qun l chi tt

Trn nh Bt 63Bo him y t: thc ti v h-ng ci tin Trn Khc Lng 67

Tham kho n-c ngoiMt s kinh nghim ca Trung Quc trong qu trnh hon thinphp lut p ng cc yu cu ca WTO (tip theo v ht)

Nguyn Khnh Ngc 74Trang a ph-ng

H-ng -c c

Chuyn i s lng Ph Vn x-a Nguyn Nh- Du 83

nh ba: Cc ng ch lnh o ng v Quc hi cng cc chu thiunhi nhn dp 1-6, nh: Hong - Nam

Tn mc

2

LegiS 06/2004P 3. Political Responsibility, Minh Duc : The 5th session of the National Assembly closed its gate with at least two bold mem-ories, first the very fresh public concerns were placed in the House debate with critical view on the responsibility of the execu-tive branch and secondly the issue of political responsibility of the cabinet members was analysed in detail by the MPs in thethree days question time.P 9. The first Civil Procedure Code: a further step in the process of judiciary reform, Xuan Anh: The Code with 418 arti-cles adopted by the NA consolidated the civil procedural regulation in one Act governing settlement of not only civil but alsoeconomic and family transactions. Tough discussion in the House resulted in amendmend of a number of provision and princi-ples, which recognised the voluntary negotiation and settlement of the parties in the final version. Being consistent with thisprinciple the role of the state prosecutor in the civil proceeding was liberally changed to safeguarding procedural rules.P 14. Land speculation- a national danger: how to act against, Nguyen Xuan Kinh: The new Land Law of 2003 being in effectsince 1st July,2004 shall facilitate a legitimate property market. The state agency in charge of land management shall look at anumber of transparent measures to avoide land speculation and healthy property market.P 16. New Price Platform: view and solution, Ho Ngoc Can: The first quartal rocketing of price in the country has resulted inan official recognised New-Price Platform. Which of the two options shall the state adopt? either to tighten control the marketprice by fiscal measures or to devaluate the VND to the USD?P 18. Need for multi-disciplinary input in Legislative Study, Bui Ngoc Son: The rule of Law raised demand in law-making,but laws are designed still in the old way by lawyers with small input of scientists or specialist of other fields. A multi-discipli-nary policy analysis shall add enforceability to laws.P 20. Land Law 2003: opportynity for development of land resources for national growth, Dang Duc Dam: With a num-ber of ambitions for turning the land management to a market oriented approach, the new Land Law needs implementing guid-ance, which separates state management from economic function of the state agencies, SOEs, and land users of any sector of theeconomy should enjoy equal treatment based on market mechanism.P 26. Land Law 2003: Legal policy comentaries, Pham Duy Nghia: The author commented on the shortcomings of the recentLand Law prior the effective day and suggested implementing adjustments.P 30. Land morgage and Borrowing: Difficullties and how to overcome, Le Thi Thu Thuy: Land-users right recognised bythe Land law aimed at facilitating land morgage for borrowing from banks, however a number of administrative barriers andbanking regulations have prevented that from implementation.P 35. Draft Law on competition: Policy of Fair competition for Development, Dang Van Thanh, Assistant Professor, MP:Theauthor commented on policies outlined in the draft law, which has been discussed in the first round by the National Assembly.The said bill would contribute to control monopoly situation by law and state agency.P 39. Amendment of the Commercial Code: some opinion, Duong Anh Son: The author described shortcoming and proposedamendmend to the recent Commercial Code, which is in the law-making agenda of the National Assembly next year.P 44. Legal Documents: Abolition or Cancel of legal effect, by Hoang Thi Ngan: Abolition and Cancel of legal effect of legaldocuments are the two actions, which the competent authorities could utilize in suppervising the constitutionality, legality and con-sistency of legal documents. The author critized the inconsistent formulation of those terminologies in the legal system of VN.P 47. Opinions towards amendmend of the Penal Code of 1999, Trinh Tien Viet: The author discussed issues, which shall beconsidered in preparing the amendmend of the Penal code submitted to the NA next year.P 55. Inconsistent use of terminologies can bo[cadre ], cong chuc [public servant], and Vien chuc[state employee],Mrs. Ha Thi Thanh Van: This situation lead to inconsistent application of regulation concerning legal status of and on stateemployees.P 58. Understanding the world in the Information Aera, Nguyen Tran Bat:The so-called image danger brought about bythe Press and Information agencies may multiplify buble danger and distort the understanding of the surrrounding objects andevents in the world today , that required proper check and subjective process of received information.P 63. Afordable taxation and good management of state household, Tran Dinh But:The author critized the tax policy,whichexploits the corporate tax payers. Better management of the constraint state budget together with affordable taxation policywould enable growth in the long run.P 67. Health Insurance: policy constraint and advise, Tran Khac Long: The Ex-General Director of the medical InsuranceAgency described constraints in implementing health insurrance and proposed adjustment toward a mechanism of the healthinsurrance for the whole people.P 74. PRC experiences in perfection of the system of laws in response to WTO requirements (partII) , Nguyen KhanhNgoc:Legislation amended , administrative reform, judiciary branch adjustment in the PRC in response to the WTO requirementare the efforts of the government of the PRC before and after beeing accepted as member of this organisation.P 83. How the ancient Village Phu Van treated its Intellectuals , Nguyen Nhu Du: Village culture and law studied from anold Village Charter offered traditional value of a poor village in preferential treatment of its intellectuals.

Nghin cu Lp php s 6 T62004


Trch nhim chnh tr

3

K hp th nmca Quc hikho XI, sauhn mt thng lm vic

li nhng du n m

nt v mt k hp khn

tr-ng v hiu qu, mt

din n si ng bi

nhng vn ang -c

cuc sng t ra. V-t

qua khun kh thng

th-ng v nhng tranh ci

k thut lp php, k hp

-c cng chng quan

tm theo di, bnh lun

nh- mt tiu im sinh

hot chnh tr v nhng

vn st thc ca i

sng x hi v chnh tr

n-c nh. K hp Xun-

H hng nm th-ng nng

v lp php so vi k hp

Thu ng l trng tm

Ngn sch. Tuy nhin, k

t khi hot ng gim st

ca Quc hi b-c vo quy

trnh lut nh, cng vi s

quan tm ca cng lun v

c tri trong sut thi gian su

thng tr-c k hp, lm

cho mi k hp tr thnh t

hi ca cc vn v s

tm kim trch nhim chnh

tr ca Nh n-c ni chung,

trch nhim ca cc c-ng

v hnh php ni ring.

T nhng vn nngv kinh t-x hi...

Ngay t nhng ngy

u tin tho lun ti hi

tr-ng v tnh hnh kinh t -

x hi, cc vn c tri v

cng lun nu ln trong

Quan st k hp th nm Quc hi XI

Trch nhim chnh tr

Minh c

Hi th nng hi ca cuc sng, s b-n chi vt lnv-t kh ngoi x hi -c i biu t ln bn nghs ca Quc hi

[Ch tch Nguyn Vn An, phin hp 12/6/2004]

Li cm n

Tp ch Nghin cu lp php xinchn thnh cm n ng chNguyn c Kin, U vin U banth-ng v Quc hi, Ch nhim Uban Kinh t v Ngn sch ca Quchi, ng ch Phm Ngc Thin, ibiu Quc hi, Ph Tr-ng ban cngtc i biu, ng ch Nguyn cHin, Ph Ch nhim Vn phngQuc hi v i din U ban Vn hoGio dc, Thanh thiu nin v nhing ca Quc hi, i din lnh oS T- php thnh ph H Ni, cc cquan, on th, n v trong v ngoiVn phng Quc hi gi th-, quv n To son chc mng ng vinTp ch Nghin cu lp php nhndp k nim 79 nm ngy Bo ch Cchmng Vit Nam (21/6/1925 - 21/6/2004).

Cng nhn dp ny, Tp chNghin cu lp php xin gi n ccng ch, cc cng tc vin cng tonth bn c ca Tp ch li knh chcsc kho, hnh phc v tin b.

NCLP

Thi s - Trao i

4 Nghin cu Lp php s 6 T62004

su thng qua -c cc i

biu -a ra bn bc bng

nhng cch ring ca mnh.

Th nht, phi k n s

phn ca nng thn v nng

dn trong khung cnh gi tng

v hi nhp. i biu Bi Ngc

Thanh (Thanh Ho) lo ngi v

tnh trng tng tht nghip

nng thn i theo tc mt t

canh tc. ng lm mt con tnh

so snh (phin 18/5): -c bit

mi nm c n-c c khong

8.000-10.000ha t nng

nghip b chuyn mc ch s

dng, nu tnh theo s liu ca

ng bng Bc b, mi lao

ng ch c t 400-500m2 t

canh tc, th c mt mt hc-ta

t canh tc l mt i khong

20 ch lm v nh- vy, mi nm

s mt t mt triu r-i ti hai

triu ch lm t-ng ng vi din

tch t nng nghip b chuyn

mc ch s dng.

Nhiu i biu khc minh

ha ni khn kh ca nhiu gia

nh nng dn lung tui,

khng cn thch hp vi o

to li kim mt ch lm

trong doanh nghip, trong khi

con ci h ang cn nh. Chnh

sch h tr vic lm v tin n

b thu hi t ch-a t hiu qu

bn vng. Khng t nhng gia

nh tu nghi chi khon tin h

tr vo n tiu, mua sm m

vn khng th t to thu nhp

ti ch. H tr thnh th dn

lang thang bn hng rong, p

xch l, tr bn bo, nh giy

v t nht l khng -c chun

b chng li cc t nn x

hi. Cng may l B tr-ng Mai

i Trc khi bo co Quc hi vD tho K hoch s dng

t n nm 2010 (phin 31/5)

thng bo mt tin vui rng

n nm 2005, s c thm

2.913.200 hc ta t hoang ho

-c -a vo s dng. B

tr-ng Nguyn Th Hng cng

cho bit Chnh ph s ph duyt

ch-ng trnh o to ngh cho

cc khu cng nghip v cho

xut khu lao ng, nh-ng

ngun ngn sch ny ch

o to khong 150.000-

180.000 ng-i/nm so vi ch

tiu mt triu ng-i/nm do

Quc hi giao.

Bc xc tr-c i sng bp

bnh ca ng-i nng dn va

qua do hn hn, dch cm gia

cm, mt bng gi mi, nhiu

i biu yu cu Chnh ph cn

ngh n nhng gii php lu

di, bn vng hn nh- bo him

sn phm nng nghip, quy

hoch thu li, v sinh phng

dch, bao tiu sn phm. i

biu L Hong Minh (Bc Liu)

cho rng ch tr-ng thc hin

mi lin kt bn nh (nh nng,

nh khoa hc, Nh n-c v

doanh nghip) rt hay nh-ng

ch-a hin thc. Cc i biu

nhn mnh trch nhim thc thi

ca c quan hnh php.

Th hai, phi k n ch

xo i gim ngho -c

cc i biu nu ln khi Ch-ng

trnh quc gia mang m hiu

135 ny kt thc vo nm 2005.

Cc i biu vng kh khn

mong mun tip tc ch-ng

trnh sau nm 2005. y l mt

thc t khch quan, trong khi

mc sng trung bnh tng ln th

mc ngho cng thay i; mt

khc, nh- i biu Nguyn Th

N-ng (Cao Bng) phn tch:

Nhng x thuc Ch-ng trnh

135 hin nay bnh qun c 25-

26% h ngho. Nh-ng y mi

l bnh qun, cn nhng x,

thn, bn c t l ngho ti 50-

60%. Mt x c t l i ngho

cao ti 90% l x CSoLin

Lm ng. i biu iu KR

(k Nng) mong mun ch-ng

trnh i ti thn, bn v h-ng

v pha ty. Vic mt s dn b

kch ng tp trung gy ri ti

a ph-ng u thng t- va

qua khng phi v thiu t

canh tc, m ni ng hn l

thiu bin php canh tc, nng

sut thp, do cn h-ng dn

cch lm n cho ng bo. i

biu min trung cng mong

mun ko di ch-ng trnh 135

vng cn nhiu kh khn ny.

Th mi bit trch nhim iu

hnh lun lun b thch thc bi

vn c trong hon cnh mi

v cng vi trch nhim ca


Trch nhim chnh tr

5

Chnh ph l trch nhim phn

b ngn sch v gim st ca

Quc hi. Quc hi ngh

Chnh ph r sot, nh gi

hiu qu thc hin Ch-ng trnh

135 xy dng ph-ng n ko

di ch-ng trnh ny.

Th ba, l s lo ngi v

cht l-ng tng tr-ng v pht

trin khng bn vng. Ni lo ny

khng ch ca ring cc i biu

cc vng kh khn. i biu

Mai Quc Bnh (TP.HCM) ti

phin hp 13/5 cnh bo s tng

tr-ng dn s c hc ang tr

thnh gnh nng cho TP.HCM.

Trong s chn triu dn Thnh

ph, ch c su triu ng k h

khu; lao ng ngoi tnh chim

n 65% trong cc doanh

nghip ti ch. Thnh ph t

tng tr-ng 10-11% th bnh

vin thiu gi-ng, tr-ng hc

thiu ch, kt xe th-ng xuyn,

tai nn giao thng tng, knh

rch n-c en kt... Ni v bc

xc ca mt nn kinh t a

ph-ng pht trin nng, dn n

chi ph x hi tng cao, ng Bnh

cho rng c th l do ch-a c

quy hoch pht trin vng, mi

ch dng pht trin t on,

cc b.

Th t-, n nh x hi v

chng tham nhng -c cc i

biu nu ln nh- nhng bin

php song hnh bo m thc

hin h thng cc chnh sch

kinh t-x hi. i biu ng

Thun Phong (Bn Tre) ch mt

bn k th giu mt. l nht

lon, nh tham, tam gian, t

ph. Lon l gy ri trt t

cng cng, gy mt n nh,

Tham l tham nhng, gian l

k gian nhan nhn trong x hi,

in hnh nhnn bng gi,

Ph l tnh trng trm ng-i

lm mt ng-i ph, trn bo

d-i khng nghe, thiu vng

o c cng chc.

V vn nn tham nhng v

cht lung cng tc t- php

phi k n quan im thng

thn ca cc i biu ti phin

tho lun t sng 28 thng 5 v

hai bn bo co ca TANDTC

v VKSNDTC. i biu Nguyn

c Chnh (TP.HCM) dn s

liu trong bo co ca Chnh

n Ta n Nhn dn ti cao

trong 6 thng nhn m-i

nghn n (v 5872 v n)

ngh xem xt li cc bn n,

quyt nh ca ta n c

hiu lc php lut thuc thm

quyn gii quyt ca ta n

nhn dn ti cao ni n bc

xc v cht l-ng xt x. n oansai gim1, nh rng oan sai

s -c gii quyt bi th-ng

theo Ngh quyt 388 ca

UBTVQH, nh-ng ng li l vn

cht l-ng cn b v xt x.

Nhng thc t bc xc trong

cuc sng nh- c chy n, th-

k chy n, tm l chy cht

c quan t- php -c nu ra

trong cuc hp on Tp.H Ch

Minh v H Ni nh- mt bc

xc gim nim tin vo cng l.

Li thot phi chng l l-ng?

i biu Tr-ng Ho Bnh

(Tp.HCM) nghi ng iu ny,

ng cho rng l do o c

cng chc xung thp, d c

tr l-ng cao h vn vi phm,

ng tin lm mc nt h.

Nhng nguyn nhn khc -c

nu ra l ch tiu xt x, s can

thip vo xt x. R rng cng

tc cn b v c ch t chc

mi vn cn vn .

Th nm, Hi nhp v thch

thc -c tho lun ti phin

hp chiu 13/5, bc l nhng s

st rut canh cnh ca cc nh

chnh tr. Ai cng nhn thy tr-c

v -c thng bo rng s

khng ch bng hn ngch

30 nm nay ca WTO i vi

ngnh dt may, s chm dt

vo u nm 2005 v hn gim

hng ro thu quan AFTA vo

nm 2006 ang n gn, ang

rung mnh nhng hi chung lo

ngi v ch-a hnh trang cnh

tranh vi th gii; trong khi

1 Theo bo co ca TANDTC: trong 6 thng (1/10/2003-31/3/2004) c 5 ng-i -c to cp phc thm tuyn khngphm ti. S bn n, quyt nh c khng co, khng ngh chim 21,8%; s bn n, quyt nh b hy chim 1,4%,t-ng -ng vi 1200 v b hu (VietnamNet, 28/5/2004)

Thi s - Trao i


Chnh ph ch-a dm bo m

s m phn xong vic gia

nhp WTO vo nm sau.

Th su, s st rut ca cc

i biu cn th hin khi c li

trong bo co ca Chnh ph

nhng dng nh gi lp i lp

li v nhng yu km tn ti

lu nay m khng thy ci bin

-c bao nhiu. Pht biu tng

kt sau gn 3 ngy tho lun v

kinh t - x hi, Ph Ch tch

Quc hi Tr-ng Quang -c

cng bc xc v nhng yu

km trin min, lp i lp li.

ng ni:

... C kin cho rng nhng

yu km l c hu hay c th ni

l trm kha; c ngha l ln no

cng ni i, ni li m sa rt t...

n c nh-: cht l-ng tng tr-ng

thp, hiu qu v sc cnh tranh

ca nn kinh t ch-a cao, thiu quy

hoch tng th, u t- dn tri,

chm trin khai, tht thot ln, n

ng xy dng c bn cn cao.

i biu D-ng Trung Quc

trong phin tho lun chiu

13/5 by t lo ngi v chng

bnh lp li s yu km ny

theo cch nhn ca nh s hc:

Nu sau ny cc nh s hc

tp hp cc bn bo co Chnh ph

lin tc qua cc k hp Quc hi...

h cng s thy -c s lp li nh-

mt chng bnh kinh nin nhng

vn -c lit k trong phn kim

im hn ch yu km. Phn

ny lun -c trnh by mt cch

rt thnh khn km theo nhiu gii

php khc phc rt c th nh-ng

khng my khi xc nh -c tnh

hiu qu v thi gian v khng

nhiu vn -c dt im.

Ci ng lo ngi nht theo

ng l khi xem cc thnh tch

trong cc bn bo co, th thy

rng chng ta gii ng x tnh

th thot him ch ch-a

qun l mt cch bi bn, ch-a

nh v -c chng ta ang v

tr no trong bn pht trin

ca th gii.

Th by, v gim st ngn

sch nh n-c: Bui sng ngy

14 thng 5.2004 nh du mt

mc lch s ca Quc hi ta, ln

u tin xem xt quyt ton

ngn sch quc gia (nm 2002)

c km theo bo co ca Kim

ton Nh n-c. Lo ngi v

nhng con s v-t chi, tht thu

thu, chi sai, chi khng quyt

ton -c, i biu Nguyn

Minh Thuyt (Lng Sn) thy

run tay khi bm nt biu quyt

thng qua quyt ton 2002, cc

i biu khc ngh Chnh ph

phi gii trnh cc khon n

ng, tht thu thu, chi v-t d

ton tr-c khi biu quyt.

...n tm kim trch nhimchnh tr

Bo co ca Chnh ph v

tnh hnh kinh t-x hi kim

im trch nhim iu hnh;

trong c chnh sch gi c,

cht l-ng qun l nh n-c

ngnh v lnh th, trch nhim

tht thot, lng ph v hiu

qu u t- km, dn tri. Cc

i biu Quc hi trao i v

trch nhim c nhn v trch

nhim tp th ca Chnh ph

vi cao im l cc phin cht

vn. Theo quy trnh gim st

trong lut gim st, cn c vo

cc cu hi cht vn ca cc

i biu -c gi tr-c, y banth-ng v Quc hi d kin

mt danh sch cc v b tr-ng

-c chn tr li cht vn.

Quc hi thng qua danh

sch cui cng gm by v b

tr-ng tr li ti k hp ny.

Hu nh- cc vn -c

nu ra ti phin tho lun kinh

t x hi u xut hin li d-i

hnh thc cc cu hi cht vn -

nhng cu hi t ra tm

trch nhim chnh tr ca cc v

thnh vin Chnh ph v ca

tp th Chnh ph. Tuy nhin c

th d dng tm thy s khc

bit quan trng gia phin tho

lun ca Quc hi vi mt phin

cht vn: mt bn l s by t

thi ca Quc hi i vi vn

, cn mt bn li l s i

cht tm trch nhim chnh tr

i vi mt s vn , lnh vc

bc xc nht.

Tm ra gii hn trch nhim

chnh tr ca cc v b tr-ng

khng hn ch nhm dn n b


Trch nhim chnh tr

7

phiu tn nhim, m gip thc

y vic thc thi trch nhim

chnh tr, hnh chnh v l-ng

tm cng v ca h. Cng c l

v th m mt s lnh vc hoc

vn nh- lnh vc gio dc, y

t, vn y c, trch nhim

i vi u t- dn tri v.v.. cuc

i cht qua li nhiu khi khng

th phn nh -c trch nhim

rch ri theo h-ng i ti cng,

bi v cn c trch nhim an

xen ca cc ngnh, cc b

tr-ng lin quan, s iu hnh

tp th ca chnh ph, s v-ng

mc v c ch v trch nhim

ca a ph-ng. C v b tr-ng

khng dm ha na, v mt cy

lm chng ln non; c v li cho

rng quyn th hu hn m

trch nhim li v hn... H-ng

i ci cch hnh chnh h-ng ti

trch nhim c nhn v tp th

r rng, v s hp tc trn c s

trch nhim, ha ra cn gp

nhiu kh khn pha tr-c.

Cui cng, vi trch nhim

ng-i ng u Chnh ph, Th

t-ng ng n nhn ly

trch nhim tp th ca Chnh

ph i vi nhng vn bc

xc m i biu cht vn v

thy cn ch-a tha ng.

Din n cht vn ti Quc

hi -c cng chng theo di

st sao, mt phn v s trnh

din cc l gii v bc xc ca

cuc sng -c truyn hnh trc

tip, mt phn v s i thoi

trc tip th hin bn lnh chnh

tr v trch nhim dn c ca

cc chnh tr gia. Tuy nhin, c

i biu ln cng chng u

khng k vng din n ba ngy

ny s -a ra gii php tho g

nhng bc xc m ch mong

mun mt b-c lm r yu km

v thc y trch nhim. Gii

quyt vn , khc phc yu

km cn c thi gian, nhng

bin php v b-c i thuc

quyn v trch nhim ca nh

qun l v iu hnh.

Ch tch QH Nguyn Vn An

trong bi pht biu sau cc

phin cht vn ngy 12/6

nhn mnh:

Mc ch cui cng ca hot

ng cht vn l nhm nng cao

trch nhim chnh tr trong qun l

iu hnh, nng cao o c phc

v ca B tr-ng gi trng trch

trong b my Nh n-c, lm cho b

my Nh n-c vng mnh,... p

ng lng mong i v i hi chnh

ng ca c tri v nhn dn c

n-c, v ...cht vn khng phi

l hch sch, moi mc, m l

xy dng, gip cc B tr-ng pht

huy -u im, khc phc hn ch

yu km.

Cht vn trc tip ti hi

tr-ng gp phn lm r thc

trng qun l iu hnh kinh t

x hi ca t n-c, hnh thnh

np sinh hot trao i thng

thn, xy dng v dn ch;

cng chng cng c c hi -c

thng bo v ghi nhn s tn

ty v b-c tr-ng thnh ca

nhiu v B tr-ng sau hai nm

m nhn trng trch.

Cui cng, xin dn li ca

Ch tch Nguyn Vn An ti

phin 12/6 thay li kt v trch

nhim chnh tr:

Trn c s nhn thc ng

n trch nhim ca mnh tr-c

Quc hi, tr-c nhn dn, y banth-ng v Quc hi ngh cc c

quan hu quan ca Nh n-c, theo

chc nng nhim v ca mnh t

chc tt vic nghin cu tip thu v

gii quyt c hiu qu nhng vn

bc xc hin nay, thc hin

bng -c nhng li ha tr-c

QH, c tri v nhn dn, p ng

lng mong i v i hi chnh

ng ca c tri v nhn dn, nh-

kin pht biu ca Th t-ng Chnh

ph va qua; ngh cc c quan

ca QH, cc on BQH, cc v

BQH th-ng xuyn tip xc c tri,

tht s l ng-i i biu cho c tri,

i din cho ch, nguyn vng ca

c tri v nhn dn, thc hin tht tt

ch-ng trnh hot ng gim st

nm 2004, gp phn thc y vic

thc hin kin, kin ngh ca c

tri, ng thi th-ng xuyn thc

hin quyn cht vn ca BQH

gia hai k hp./.

Thi s - Trao i


K hp th 5, Quc hi kho XI b mcNCLP

Sau hn mt thng lm vic (t ngy 11/5/2004 n ht ngy 15/6/2004) k hp th 5, Quc hi kho

XI hon thnh ch-ng trnh lm vic.

Quc hi thng qua by o lut, hai quy ch v bn Ngh quyt quan trng: B lut T tng dns; Lut thanh tra; Lut sa i, b sung mt s iu ca Lut khiu ni, t co; Lut sa i, b sungmt s iu ca Lut cc t chc tn dng; Lut ph sn; Lut giao thng -ng thu ni a; Lut bov, chm sc v gio dc tr em; Ngh quyt ban hnh Quy ch hot ng ca U ban th-ng v Quchi v Ngh quyt ban hnh Quy ch hot ng ca Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi. Nghquyt ph chun tng quyt ton ngn sch nh n-c nm 2002; Ngh quyt ph chun Hip nh gian-c Cng ha x hi ch ngha Vit Nam v n-c Cng ha nhn dn Trung Hoa v phn nh lnhhi, vng c quyn kinh t v thm lc a ca hai n-c trong vnh Bc B; Ngh quyt v quy hochs dng t n nm 2010 v k hoch s dng t n nm 2005 ca c n-c v Ngh quyt v cngtc gii quyt khiu ni, t co trong lnh vc qun l hnh chnh nh n-c.

Quc hi cng tho lun, cho kin v su d n Lut khc: d n Lut cnh tranh, Lut in lc,Lut ban hnh vn bn quy phm php lut ca Hi ng nhn dn v U ban nhn dn; Lut sa i,b sung mt s iu ca Lut xut bn; Lut bo v v pht trin rng (sa i) v Lut an ninh quc gia.

Quc hi dnh thi gian nghe by v B tr-ng bo co kt qu gii quyt kin, kin ngh ca ctri v tr li cht vn ca i biu Quc hi. Vi tinh thn thng thn, xy dng, hot ng cht vn gp phn lm sng t mt s vn bc xc trong qun l, iu hnh i vi cc lnh vc k hoch-ut-, giao thng-vn ti, ti nguyn-mi tr-ng, vn ho-thng tin, gio dc-o to, th dc-th thao, y t.Nhng v B tr-ng c trch nhim tr li cht vn kim im nghim tc nhng vic lm -c,nhng vic ch-a lm -c, nhng yu km, kh khn, v-ng mc, phn tch nguyn nhn ch quan vkhch quan, thng thn, cu th nhn khuyt im ca ngnh mnh v trch nhim c nhn trong cngtc qun l, iu hnh; ng thi cng nu ln nhng vn c lin quan n trch nhim ca cc B,ngnh hu quan, ca cc cp chnh quyn a ph-ng v thc trch nhim ca cng ng dn c-. Thngqua hot ng ny, Quc hi thc hin quyn gim st ti cao i vi nhng chc danh -c Quc hibu hoc ph chun, gp phn nng cao hn na tnh tch cc v tinh thn trch nhim tr-c nhn dn.

Pht biu b mc k hp th 5, Quc hi kho XI, Ch tch Quc hi Nguyn Vn An nu r:

K hp th 5 ca Quc hi kho XI thnh cng tt p. C -c kt qu ny, tr-c ht do c sn lc vi tinh thn trch nhim cao tr-c nhn dn ca cc v i biu Quc hi, cc c quan ca Quchi; s c gng ca Chnh ph, cc c quan ca Chnh ph v cc c quan hu quan trong vic chunb v tin hnh k hp; s ng gp qu bu ca U ban Trung -ng Mt trn T quc Vit Nam trongvic tng hp y , kp thi kin, kin ngh ca c tri c n-c, gip cc i biu Quc hi c thmthng tin tham gia quyt nh cc vn trng i ca t n-c; s hot ng tch cc ca cc cquan phc v, c quan thng tn, bo ch, phn nh trung thc kin ca c tri v nhn dn, ngthi cng tuyn truyn kp thi, sinh ng cc hot ng ca Quc hi n c tri v nhn dn c n-c.Nhn dp ny, Quc hi nhit lit biu d-ng v cm n cc c quan, t chc v c tri c n-c nggp tch cc vo thnh cng ca k hp./.


B lut t tng dn s

9

Trong qu trnh ci cch t-php, cc c quan t-php lun ch trng nhim v

i mi t chc, nng cao cht

l-ng hot ng t tng, tham

gia xy dng, hon thin v p

dng thng nht php lut t

tng. c nhiu vn bn

php lut t tng v cc vn

bn lin quan n t tng sa

i cng nh- ban hnh mi

-c Quc hi, U ban th-ng

v Quc hi thng qua, l

B lut t tng hnh s (sa

i); Lut T chc To n

nhn dn (sa i), Lut T

chc Vin Kim st nhn dn

(sa i), Php lnh Thm

B lut T tng dn s u tin:

mt b-c tin trong qu trnh ci cch t- php

Xun Anh

Mt trong nhng du n quan trng ca hot ng lp php ti khp th 5 l vic thng qua d tho B lut t tng dn s (BLTTDS) utin. Theo Ngh quyt v vic thi hnh BLTTDS, B lut ny c hiu lct ngy 01 thng 01 nm 2005.

BLTTDS c 9 phn, 36 ch-ng, 418 iu -c xy dng trn quanim v ci cch t- php ca ng v bo m trnh t th tc cngkhai, cng bng, bo v quyn v li ch hp php ca cc bn

Hp 1: i mi lut t tng l mt trong nhng nhim vtrng tm ca ci cch t- php

Nhim v ci cch t- php -c t ra trong cc Hi ngh ln th8 Ban chp hnh Trung -ng kho VII, Hi ngh ln th 3 Ban chphnh Trung -ng kho VIII, Ngh quyt i hi i biu ng tonquc ln IX.

Ngh quyt s 08-NQ/TW ngy 02/01/2002 ca B Chnh tr Vmt s nhim v trng tm cng tc t- php trong thi gian ti chr: Nng cao cht l-ng cng t ca Kim st vin ti phin to,m bo tranh tng dn ch vi lut s-- ng-i bo cha v nhngng-i tham gia t tng khc, khi xt x To n phi m bo cho micng dn u bnh ng tr-c php lut, thc s dn ch, khchquan. Thm phn v hi thm c lp v ch tun theo php lut.Vic phn quyt ca To n phi cn c ch yu vo kt qu tranhtng ti phin to, trn c s xem xt y , ton din cc chngc, kin ca Kim st vin, ca ng-i bo cha, ca b co, nhnchng, nguyn n, b n v nhng ng-i c quyn v li ch linquan trong v n. ra nhng bn n, quyt nh ng php lut csc thuyt phc v trong thi hn php lut quy nh. Cc c quan t-- php c trch nhim to iu kin lut s- tham gia vo qu trnhtin hnh t tng, tham gia xt hi b can, nghin cu h s v n,tranh lun dn ch ti phin to.

Thi s - Trao i


phn v Hi thm (sa i),

Php lnh Kim st vin (sa

i), Php lnh thi hnh n dn

s (sa i) v BLTTDS -c

thng qua ti k hp th 5 va

qua l B lut t tng dn s

u tin trong lch s t tng

dn s tnh t Sc lnh s 13

nm 19461 n nay, l b-c

tin ca php lut t tng dn

s trong qu trnh ci cch t-

php, trong th hin ng

n -ng li ca ng sp

xp li h thng To n nhn

dn, phn nh hp l thm

quyn ca To n cc cp.

i t-ng iu chnh trongB lut t tng dn s-c m rng

Chng ta c B lut dn s

nm 19952 - l lut ni dung,

nh-ng v lut hnh thc th

nhng quy nh t tng dn s

nm ri rc trong nhiu vn

bn3. Ngy nay, vi chnh sch

m ca, hi nhp quc t, quan

h kinh t, th-ng mi, u t-

gia n-c ta vi cc n-c trong

khu vc v trn th gii ngy

cng tng th cc quan h giao

dch dn s v quan h kinh t

t c s cch bit. B lut t

tng dn s vi ngha php

in ho, i t-ng iu chnh

-c m rng, tp hp cc quy

nh php lut t tng v dn

s, hn nhn v gia nh, kinh

t, lao ng m bo tnh ng

b v hiu qu

trong vic gii

quyt cc v n

dn s, hn nhn

v gia nh, kinh

t, lao ng trn

c s c tnh n

c th ca tng

mi quan h php

lut, thng nht

p dng php lut

t tng gii

quyt cc tranh

chp trong hot

ng kinh doanh,

th-ng mi, tranh chp u t-,

c th ho cc cam kt trong

cc iu -c quc t m nh

n-c ta k kt hoc gia nhp

thnh php lut quc gia.

Bo m quyn t nhot ca cc -ng s

Quyn t nh ot ca cc

-ng s l nt c th trong

quan h dn s -c BLTTDS

th hin nh- vic -ng s c

trch nhim xut trnh chng c

bo v quyn v li ch hp

php ca mnh tr-c To n tr

tr-ng hp khng th t mnh

thu thp -c chng c v

-ng s yu cu th To n c

th tin hnh mt hoc mt s

bin php thu

thp chng c.

Nt mi

trong BLTTDS l

vic bo m

quyn bo v

ca -ng s,

bo m quyn

khiu ni, t co

trong t tng

dn s th hin

thnh nhng

nguyn tc c

bn c nhn,

t chc bo v quyn, li ch

hp php ca mnh c hiu qu.

(Xem hp 2)

Vic khiu ni, t co i vi

cc quyt nh t tng, hnh vi

t tng ca cc c quan, ng-i

tin hnh t tng khng thuc

phm vi iu chnh ca Lut

khiu ni, t co. V vy,

BLTTDS quy nh ti ch-ng

XXXIII v quyn, ngha v ca

ng-i khiu ni, ng-i b khiu

ni, ng-i t co, ng-i b t

co i vi cc quyt nh t

1 Sc lnh s 13 ngy 24-01-1946 ca Ch tch Chnh ph lm thi Vit Nam dn ch Cng ho quy nh To nc thm quyn xt x cc tranh chp v dn s2 B lut dn s -c thng qua ngy 28 thng 10 nm 1995 ti k hp th 8, Quc hi kho IX.3 Vn bn chuyn ngnh c gi tr php l cao nht v t tng dn s, kinh t, lao ng n-c ta lc l Phplnh Th tc gii quyt cc v n dn s, Php lnh Th tc gii quyt cc v n kinh t, Php lnh Th tc giiquyt cc tranh chp lao ng...

B lut T tngdn s l vn bn

php l c gi tr

cao nht iu

chnh cc mi

quan h t tng

dn s


B lut t tng dn s

11

tng, hnh vi t tng. Trong

ch-ng ny quy nh c th v

thi hiu khiu ni, thm quyn

v thi hn gii quyt khiu ni,

t co i vi tng i t-ng

chc danh t- php. V d iu

396 quy nh v thm quyn v

thi hn gii quyt khiu ni i

vi Th- k To n, Hi thm

nhn dn, Thm phn, Ph

Chnh n v Chnh n nh-

sau: Khiu ni quyt nh,

hnh vi t tng ca Th- k to

n, Hi thm nhn dn, Thm

phn, Ph Chnh n do Chnh

n giI quyt trong thi hn 15

ngy, k t ngy nhn -c

khiu ni. Nu khng ng vi

kt qu gii quyt th ng-i

khiu ni c quyn khiu ni

n To n cp trn trc tip.

Trong thi hn 15 ngy, k t

ngy nhn -c khiu ni, To

n cp trn trc tip phi xem

xt, gii quyt. To n cp trn

trc tip c thm quyn gii

quyt cui cng. Khiu ni

quyt nh, hnh vi t tng ca

Chnh n to n do To n cp

trn trc tip gii quyt trong

thi hn 15 ngy k t ngy

nhn -c khiu ni, To n

cp trn trc tip c thm quyn

gii quyt cui cng. Quyt nh

gii quyt khiu ni ca Chnh

n To n phi -c gi cho

ng-i khiu ni v Vin kim st

nhn dn cng cp.

Tng thm quyn cho Ton cp huyn

Ngh quyt 08/NQ-TW ngy

02/01/2002 ca B Chnh tr v

nt s nhim v trng tm cng

tc t- php trong thi gian ti

xc nh m rng thm quyn

xt x ca To n cp huyn l

mt b-c trong ci cch t-

php. B lut T tng hnh s

(sa i) quy nh cho To n

cp huyn -c xt x cc ti

phm rt nghim trng c

khung hnh pht vi mc cao

nht l 15 nm l ph hp vi

tnh hnh hin nay. Xt v mt

khch quan y l b-c t ph

trong ci cch t- php ph hp

vi ch tr-ng, -ng li ca

ng v Nh n-c l tp trung

h-ng v c s, lm r hn

chc nng, nhim v ca 2 cp

To n xt x s thm, phc

thm, tin ti vic To n ti cao

tp trung vo nhim v gim

c thm, ti thm v tng kt,

h-ng dn thng nht -ng li

xt x trong c n-c, ph hp

vi t chc v qun l h thng

b my ngnh To n theo

nhng quy nh trong Lut t

chc To n nhn dn sa i

nm 2002. Do vy vic tng

thm quyn cho To n nhn

dn cp huyn trong xt x dn

s l mt tt yu khch quan

ph hp vi xu th pht trin

ca t n-c ta.

BLTTDS quy nh thm

quyn To n cp huyn -c

gii quyt tt c cc tranh chp

v kinh doanh, th-ng mi, tr

nhng tranh chp c tnh cht

phc tp do To n cp tnh gii

quyt. Ngoi ra, To n cp

huyn cn gii quyt cc tranh

chp v dn s, hn nhn v

gia nh, kinh doanh, th-ng

mi, lao ng c yu t n-c

ngoi, tr nhng tranh chp c

ti sn n-c ngoi hoc cn

phi u thc cho Lnh s ca

Vit Nam n-c ngoi, cho To

n n-c ngoi do To n cp

tnh gii quyt.

Hp 2: -ng s c quynt bo v hoc nh lut s- hayng-i khc c iu kin theoquy nh ca B lut ny bov quyn v li ch hp phpca mnh. To n c trchnhim bo m cho -ng sthc hin quyn bo v ca h(iu 9 BLTTDS) v nguyn tcbo m quyn khiu ni, tco trong t tng dn s -cquy nh: C nhn, t chc cquyn khiu ni, c nhn cquyn t co nhng vic lmtri php lut trong hot ngt tng dn s. C nhn, tchc, c thm quyn phi tipnhn, xem xt v gii quyt kpthi, ng php lut cc khiuni v t co, thng bo bngvn bn kt qu gii quyt chong-i khiu ni, t co bit (iu 24 BLTTDS).

Thi s - Trao i


Vic m rng thm quyn

cho To n cp huyn nh- trn

l l trnh i n nhng b-c

tip theo trong qu trnh ci

cch t- php thc hin -ng

li i mi sp xp li h thng

To n nhn dn, phn nh

hp l thm quyn ca To n

cc cp, tin ti giao ton b

vic xt x s thm thuc thm

quyn To n cp huyn, vic

xt x phc thm thuc thm

quyn ca To n cp tnh, cn

cng tc gim c n, tng kt,

h-ng dn thng nht -ng li

xt x -c tp trung thuc

thm quyn To n ti cao.

Nhng vn lin quann trch nhim ca Ton trong hot ng thihnh n

Bn n, quyt nh ca To

n c hiu lc php lut phi

-c thi hnh v phi -c c

nhn, t chc tn trng. l

mt trong nhng nguyn tc c

bn ca php lut t tng. Thi

hnh n l giai on cui cng

ca qu trnh t tng, cc quy

nh ca php lut t tng nhm

nng cao cht l-ng xt x

cng chnh l m bo vic thi

hnh n c hiu qu. V th,

trong B lut t tng dn s

dnh phn th by gm ch-ng

XXX v ch-ng XXXI (t iu

375 n iu 383) quy nh

nhng bn n, quyt nh -c

thi hnh, cn c

-a ra thi hnh bn

n, quyt nh ca

To n, quyn yu

cu thi hnh n,

trch nhim ca c

nhn, t chc trong

thi hnh n, kim st

vic thi hnh bn n,

quyt nh ca To

n; quy nh v cp

bn n, quyt nh

ca To n, gii thch

bn n, quyt nh

ca To n; thi hiu

yu cu thi hnh bn

n, quyt nh ca

To n. Quy nh v

nhng vn lin

quan n trch

nhim ca To n

trong hot ng thi

hnh n nh- trn

trong B lut t tng dn s l

hp l, cn nhng vn c th

v thi hnh n s -c quy nh

trong vn bn php lut ring v

thi hnh n.

Vin kim st khng cquyn khi t v n dn s

n nay, Vin kim st

khng thc hin chc nng kim

st chung nn BLTTDS khng

quy nh Vin kim st c quyn

khi t v n dn s m cc c

quan, t chc c trch nhim

qun l ti sn nh n-c, li ch

cng cng hoc U ban dn s,

gia nh v tr

em; Cng

on; Hi lin

hip ph n

thc hin vic

khi kin

bo v li ch

cng cng, ti

sn ca Nh

n-c thuc

lnh vc mnh

qun l; bo

v quyn, li

ch hp php

cho thnh

vin ca t

chc mnh.

Khng quy

nh quyn

khi t ca

Vin kim st

cn nhm bo

m cho Vin

kim st tp trung lm tt hn

chc nng thc hnh quyn

cng t v nhim v kim st

cc hot ng t- php.

Hn na, vic quy nh nh-

nu trn l ph hp vi ch

tr-ng nng cao vai tr, trch

nhim ca cc c quan, t chc

trong vic tham gia qun l x

hi, bo v quyn, li ch hp

php ca cng dn.

BLTTDS cn c nhiu quy

nh th hin vic i mi v th

tc t tng, xin nu mt s ni

dung sau (Xem hp 3):

M rng thmquyn cho to n

cp huyn l

trnh tin ti thc

hin giao ton b

cc v n v to

n cp huyn xt

x s thm; to

n cp tnh xt x

phc thm; To

n ti cao xt x

gim c thm,

ti thm


B lut t tng dn s

13

Thay li kt: BLTTDS

khng trnh khi nhng bt cp

trong mt s quy nh v s

phn nh mt cch minh bch

tnh cht t tng v hnh chnh,

tnh cht t tng hnh s v t

tng dn s, nhng quy nh

phn bit nhng c th ca

phin to dn s vi phin to

hnh s. Nh-ng vi nhng ni

dung i mi c bn nh- nu

trn, chng ta c c s khng

nh vic ra i BLTTDS l mt

b-c tin quan trng ca lch s

pht trin t tng dn s, l

kt qu ca qu trnh ci cch

t- php ng gp vo s nghip

xy dng Nh n-c php quyn

x hi ch ngha Vit Nam ca

dn, do dn v v dn./.

Hp 3: Mt s ni dung i mi trong BLTTDS

V ho gii (iu 10):

Ho gii l mt trong nhng nguyn tc c bn trong t tng dn s. BLTTDS cn quy nh ti khon2 iu 5 nh- sau: Trong qu trnh gii quyt v vic dn s, cc -ng s c quyn chm dt, thay icc yu cu ca mnh hoc tho thun vi nhau v vic gii quyt v vic dn s mt cch t nguyn,khng trI php lut v o c x hi. Tr-c y, theo Php lnh th tc gii quyt cc v n dn s,trong tr-ng hp cc bn -ng s tho thun -c vi nhau th Thm phn lp bin bn ho gii thnhv sau 15 ngy mi ra quyt nh ho gii thnh. Thi gian nh- vy l qu di, v khng l sau khi cc-ng s t nguyn ng vi nhau m cng phi ch n 15 ngy nh- vic To n xt x s thmv n. Tip thu kin ny, BLTTDS quy nh ti khon 1 iu 187 nh- sau: Ht thi hn 07 ngy, k tngy lp bin bn ho gii thnh m khng c -ng s no thay i kin v s tho thun th Thmphn ch tr phin ho gii hoc mt Thm phn -c Chnh n To n phn cng ra quyt nh cngnhn s tho thun ca cc -ng s. Trong thi hn 05 ngy lm vic, k t ngy ra quyt nh cngnhn s tho thun ca cc -ng s, To n phi gi quyt nh cho cc -ng s v Vin kim stcng cp.

C quan tin hnh t tng v ng-i tin hnh t tng (iu 39 v iu 44):

BLTTDS phn bit r c quan tin hnh t tng v ng-i tin hnh t tng ti ch-ng IV l nt miph hp thc t. BLTTDS cng quy nh c th ti iu 39 xc nh cc c quan tin hnh t tng gmc: To n nhn dn, Vin kim st nhn dn; nhng ng-i tin hnh t tng gm c: Chnh n, Thmphn, Hi thm nhn dn, Th- k To n; Vin tr-ng Vin kim st, Kim st vin. BLTTDS cn quynh nhim v, quyn hn ca Vin tr-ng Vin kim st (iu 44); ca Kim st vin (iu 45).

Trch nhim tham gia phin to ca ng-i bo v quyn v li ch hp php ca -ng s

Ngoi ra, BLTTDS lm r vai tr, trch nhim ca cc c quan, t chc hu quan trong vic h trcc -ng s l mt trong nhng iu kin cn thit gip -ng s thc hin -c quyn t nh otca mnh, c bit, BLTTDS to iu kin lut s- tham gia tch cc vo vic gip -ng s bo vquyn v li ch hp php ca h. iu 203 quy nh trch nhim tham gia phin to ca ng-i bo vquyn v li ch hp php ca -ng s nh- sau:

Ng-i bo v quyn v li ch hp php ca -ng s phi tham gia phin to theo giy triu tpca To n; nu vng mt ln th nht c l do chnh ng th phi hon phin to. Ng-i bo v quynv li ch hp php ca -ng s -c triu tp hp l n ln th hai m vn vng mt th To n tinhnh xt x v n; trong tr-ng hp ny, -ng s t bo v quyn v li ch hp php ca mnh.

Thi s - Trao i


u c nh t - nhnghu qu

Nhn vo th tr-ng nh

t, c th thy ngay u c l

th phm chnh y gi nh

t ln cao. N-c ta u

thnh cng tr-ng ca th

gii nh- Trung Quc, m gi

nh t li cao hn nhiu ln

(xem hp 1). Gi nh t cao

vt nh h-ng ti gi thnh

ca hng ho, do phi khu

hao nh t qu nhiu, dn

n lm suy gim kh nng

cnh tranh ca hng Vit Nam

trn th tr-ng th gii.

Nhiu tai ho ln cng xut

pht t u c nh t, nhgi

n b gii phng mt bng ln

hn c chi ph xy dng cc

cng trnh h tng c s. u c

nh t lm gi nh t tng

nhanh, lm cho tm l ng-i

dn vng gii phng mt bng

khng mun chuyn i sm, v

mun ch gi nh t tng ln

s ko theo gi n b tng ln.

Chnh sch nh t cng ch-a

l-ng ht tai ho ny, nn c

quy nh cho php nh u t-

th-ng l-ng gi n b vi ch

t. Tuy nhin, vi vic qun l

gi nh t gn nh- b bung

lng th nh u t- kh c th

trng ch mt s h tr no

trong th-ng l-ng.

u c nh t c hi ln

nh- vy ti sao ch-a -c quan

tm ngn chn? Phi chng v

nhiu cn b cng tham gia u

c? D- lun rm ran nhiu

v nn ra tin tham nhng

qua mua bn nh t. Ng-i ni

khc x vo thnh ph H

Ch Minh mua nh t. Qu

tht, y l cch ra tin d

dng hn nhiu so vi ra tin

qua nhng ngn hng ti li.

V my xut

Th nht, iu tit qua thu:

gn y, c nhiu kin ngh

nh thu thu nhp cao vo

chnh lch gi mua bn nh t

ca ng-i mua bn nh t.

Theo ti, nu thc hin theo

kin ny th chc chn s y

gi nh t ln cao hn, nh

h-ng ti ch s gi chung, lm

cho lm pht kh kim sot

hn. Nu ch nh thu theo

chng u c nh t

Nguyn Xun Kinh*

1 Theo kt lun ca S Ti nguyn Mi tr-ng thnh ph H Ch Minh sau 6 thng nghin cu th tr-ng nh t.

Hp 1: Gi nh t n-c

ta hin cao nht th gii, gi t

ph c H Ni ln ti 40 l-ng

vng mt mt vung, t-ng

-ng 20.000 USD trong khi

Tokyo - Nht Bn vo thi k

t nht cng ch c 10.000

USD/m2, sau h xung cn

2000 USD/m2. (TG.)


Chng u c nh t

15

kiu ly tin vo nh t mua

bn u c, s lm gim

u c nh t, dn n gi

nh t gim i, v u c cng

nhiu, thu phi np cng cao.

C kin li cho rng, nh

thu cao vo cc v u c nh

t s khng kh thi v nu

ng-i bn tho thun ngm vi

ng-i mua. V vy, cn phi

nghin cu nhng bin php

ng b, to c s vng chc

cho vic nh thu cao vo u

c nh t.

Bi phng s iu tra v c

t Qun 2, thnh ph H Ch

Minh ca Bo Si Gn Gii

phng c -a tin trn gn bn

cy s ca hai con -ng chnh

c ti 70 cng ty mi gii nh

t, nhn ti hng trm th-ng

v mi gii. im ng ch

y l: nu c quan thu t

chc thu thu cht ch, khng

nhng s thu cho ngn sch

nh n-c m cn nm -c

rnh rt s v mua bn t ai

kiu u c mua i bn li kim

li. Nguyn nhn ca tnh trng

trn l do tn ti nhiu h thng

gi khc nhau, do c ch xin,

cho1. S Ti nguyn - Mi

tr-ng TP.HCM cng xut

kin v ci cch h thng

qun l th tr-ng bt ng sn.

Nu Tng cc thu vo cuc,

cng tham gia n ci cch

ny chc chn s hnh thnh

-c c ch thu thu v nm

chc cc v sang nh-ng nh

t, chun b chu o cho vic

dng php lut thu chng

u c nh t.

Th hai, trong vic gii

phng mt bng, kinh nghim

ca cc n-c lng ging l Nh

n-c t chc mt doanh nghip

chu trch nhim xy dng c s

h tng cc vng t nng

nghip cn gii phng mt

bng, sau mi bn li cho

nh u t-. Nh- vy ton b

chnh lch gia t nng

nghip gi r chuyn thnh t

cng nghip gi cao hn nhiu

ln -c thu vo ngn sch nh

n-c. iu 41, Lut t ai nm

2003 cho php thnh lp t

chc pht trin qu t theo

h-ng thu hi t ngay sau khi

cng b quy hoch m ch-a c

d n u t-.

Th ba, cng cn xem li

quan nim coi u c l chuyn

tt nhin ca th-ng tr-ng,

nht l ca th tr-ng chng

khon, ni m mua bn chng

khon -c coi nh- ngh thut

u c. Khng hong tin t

ng mi cch y c su

nm m nhiu ng-i qun

nhng c u c, c 2 t USD,

xy ra t ngy 15/5/1997 lm

bay qu d tr ngoi hi 30 t

USD ca Thi Lan trong vng

c 1 thng r-i, khin thng 7

nm 1997, Thi Lan phi th

ni hon ton t gi v b cc

qu u c dm trong khng

hong tin t. Nhc li chuyn

ny cc nh hoch nh

chnh sch ng d di vi u

c m v tnh th cho u c

khuy o th tr-ng nh t,

gy nh h-ng ti gi thnh

hng ho, tc xy dng, ri

c n vic qun l tin t. Mai

kia khi ta -a gi nh t vo

r hng ho tnh ch s gi,

th vi gi nh t tng nh-

pho thng thin, th-c o mc

lm pht s nhy ra sao?./.

* Chuyn vin kinh t

Thi s - Trao i


Trong phin hp Chnhph ngy 25/4/2004,B tr-ng B Th-ngmi Tr-ng nh Tuyn phtbiu: hnh thnh mt mtbng gi mi. y l iu ng chng ta phn tch nhnthc ng v mt bng gi miny.Tr-c ht hy n li lch shnh thnh cc mt bng gi mi.

Mt bng gi mi gy lmpht phi m Vit Namnm 1985 - 1988

Nm 1985, khi tin hnh cicch Gi - l-ng - tin, c kin cho rng cn phi phthnh tin theo mt bng gimi. kin ny ny sinh khiNh n-c iu chnh gi cungcp tng ln 10 ln, in hnhnh- gi go t 0,4 ng theotem, phiu ln 4 ng theo gith tr-ng. Nh-ng tip theo li c kin: gi tng 10 ln thtin phi tng ln 10 ln mi cho l-u thng1. Ni nh- vy li ng-c li quy lut l-u thngtin t. Bi l quy lut l-u thngtin t yu cu tin phi cn ivi hng, ch khng phi cni vi gi, theo cng thc M.V= P.Q ni ting ca IrvingFisher2. Mc cng din t quy

lut khi tin cn cho l-u thngvi cng thc t-ng t, cngthm vic tch M thnh Md -khi tin cn thit cho l-u thngv Ms - khi tin thc t l-uthng. Cng thc trn s thnhMd = P.Q/V v Ms phi bng viMd. Nu Ms > Md l lm pht,cn Ms < Md l thiu pht. Ktqu l sau v i tin nm1985, kho pht hnh -cvt sch tung ra l-u thng,tng tin ln 10 ln cho kp vigi tng ln 10 ln v lm phtphi m xy ra.

Mt bng gi mi gy suythoi su sc M

Mt bng gi mi hnh thnhvo thp nin 1970 trn th giido gi du la tr-c b ccn-c t- bn pht trin dng cquyn gi c p cho khng tngln -c. Khi OPEC khi cmvn du la i vi cc n-cng h Israel trong chin tranhxm l-c cc n-c rp nm1967 nng gi du th lnbn ln (gn bng gi vng) khibn du sang M. Thm vo l cuc khng hong nguynliu do cc hm m b khaithc cn kit, dn n vic gikhai thc kim loi, than ,...

tng ln. Chnh nhng nguynnhn ny to ra mt mtbng gi mi. Tng thng Mkhi nhm ln mt bnggi mi tng ln l lm pht v nghe theo nh ngha lmpht ca tr-ng phi lm phtgi c, cho rng lm pht biuth mt s tng ln trong mcgi chung3. Vi nh ngha ny,tr-ng phi lm pht gi ccng cho rng c lm phtvng vo th k XVI, khi chuu tiu tin c bng vng, mgi c chung tng ln bn ln.Tuy nhin, c nhng kin thcmc rng c my in no in ra-c tin vng lm phtvng. V nhm ln theo tr-ngphi kinh t ny, Tng thng Mcoi gi tng do khng hongnguyn, nhin liu l lm phtchi ph y nn tht chttin t mong h gi du lav nguyn liu xung. Do m n-c M phi lnh trnhai cuc suy thoi su sc, sauhai c sc du la vo cc nm1973 v 1980, th hin qua 2bng s liu sau y:

Nhn thc v gii php Vit Nam

Mt bng gi mi manh

Mt bng gi mi v nhng gii phpH Ngc Cn*

1 ny -c nhc li trong Tp ch Cng sn thng 2 nm 1998, trang 32.2 Vi M l khi tin t l-u thng, V l tc l-u thng tin t, P l gi c hng ho v Q l khi l-ng hng hov dch v -a ra l-u thng.3 Paul A. Samuelson, Kinh t hc, nh xut bn Chnh tr Quc gia nm 1997, trang 391.


Mt bng gi mi

17

nha hnh thnh trn th gii vnh h-ng ti Vit Nam vi chs gi c chung ln ti 5,4%trong bn thng qua. Tr-c mtbng gi mi , chng ta nnrt kinh nghim t lch s tin tth gii v trong n-c nhh-ng gii php thch hp. Theochng ti, nn cn nhc haicch tip cn sau y:

Th nht, khng -c coimt bng gi mi l lm pht,v nh- vy s i theo vt xe ca Tng thng M sau hai csc du la thp nin 1970 -1980, ly tht cht tin t hgi du v gi nguyn liu dokhng hong nguyn liu hnhthnh. Thng 4 va qua, gichung tng thm 0,5% l kimchng s tht bi ca vic lytht cht tin t chng lm

pht trong n-c v chng victng gi xng, thp, nha ht...t th tr-ng th gii. Chng ti kin ngh Ngn hng Trung-ng can thip h gi laM xung t 5% - 6%, nhm kogi nhng mt hng tng gi tth tr-ng th gii xung v tinVit Nam b ph gi ti15,6% l qu nhiu. H gi la M mc ny, tin Vit

Nam vn cn gi mc ph gitrn 10% khuyn khch xutkhu. Lm nh- vy chc chns ko ch s gi c chungxung s m trong cc thngti. V khng p dng bin phpny nn ch s gi c chung tip tc ln ti 0,5% trong thng4, tc l 6%/nm.

Th hai, khng nn thng chp nhn mt bng gimi v nh- vy l chp nhn lm

pht nm nay s v-t xa mc5% m Quc hi giao. Ng-ilao ng s phi gnh chucnh l-ng ch-a pht m gi tng, v ch s gi cc thng tikhng m s nui d-ng tm ls lm pht ca ng-i tiu dngnh- thi lm pht phi m 1985 -1988. H s em tin i muavng v la M trnh victin giy mt gi. y l im

yu km nht trong vic iuhnh gi c n-c ta v lmpht ch c 7,3% (bnh qun1,46%/nm) t nm 1999 tinm 2003 khng ng chong-i tiu dng c tm l lo ngi. D ch s gi ca 4 thngqua c ln ti 5,4% cng chbng 1% ca thi k lm phtphi m (500%/nm)./.

* Chuyn vin kinh t

4 Nh- ch thch 3.

Nm T ltng Ms

Ch sgi

T l tngGDP

Ghi ch

197319741975

6,1%2,4%4,5%

6,6%11,0%9,0%

5,77%- 0,59%- 0,36%

Ch cn tht cht tin t mc gim t l tng Ms t6,1% xung 2,4%, M lnh trn cuc suy thoi -0,59% v -0,36% trong khi lm pht li tng ln 11%

Bng 1: Tnh hnh tin t ca M trong c sc du la th nht

Nm T l tngMs

Ch sgi

T l tngGDP

Ghi ch

1979198019811982

9,4%4,9%4,9%7,4%

11,2%13,7%10,4%4,4%

3,18%- 0,23%2,45%- 2,3%

K ny Tng thng M cn nng li sut ln timc k lc ca th k XX l 20%/nm, nn gim- c lm pht xung 10,4% ri 4,4%, nhng lilnh - c cuc suy thoi su sc hn k tr- c, ti-2,3%.

Bng 2: Tnh hnh tin t ca M trong c sc du la th hai

Tht cht tin t chng lm pht chi ph y cn lp li M vo u nhng nm

1980 vi suy thoi cn nng hn: - 2,3%4.

Thi s - Trao i


Vit Nam, lutphp v cuc sngnhiu khi khngn nhp vi nhau. Hin trng

va tha va thiu php lut

c l phi tm nguyn nhn t

cch t- duy trong nghin cu

lp php.

Trit gia Vit Nam hin i,

c Gio s- Cao Xun Huy

phn loi ph-ng thc t- duy

ca loi ng-i thnh hai loi:

ph-ng thc ch ton v

ph-ng thc ch bit. Vi

ph-ng thc ch ton, qu

trnh t- duy xut pht t ton th

i n b phn, trn nguyn l:

ton th quyt nh b phn;

ton th khng phi ch l tng

s ca b phn, ngha l cc b

phn cng li khng ni ht

-c ni dung ca ton th -

c tnh ca mt b phn b quy

nh bi quan h ca n i vi

ton th v i vi cc b phn

khc. Ph-ng thc t- duy ch

bit xut pht t b phn i n

ton th, trn nguyn l: b

phn quyt nh ton th, ton

th l do cc b phn ghp li

m thnh, ton th ch l tng

s ca cc b phn1.Theo nh-

cch l gii ca Cao Xun Huy

th, ch ton v ch bit l hai

ng r ca ph-ng thc t- duy

ng - Ty. ng theo ph-ng

thc t- duy ch ton, Ty theo

ph-ng thc t- duy ch bit2. T -

duy ch bit thng tr trong khoa

hc ph-ng Ty v ngy nay

vn ang ph bin.

Khoa hc x hi -c phn

thnh: kinh t hc, s hc, dn

s hc, x hi hc, dn tc hc,

kho c hc, lut hc...Lut hc

li -c phn thnh: cc khoa

hc l lun - lch s v nh n-c

php lut, bao gm l lun

chung v nh n-c v php

lut, lch s nh n-c v php

lut, lch s cc hc thuyt

chnh tr - php l; cc khoa hc

lut thc nh, bao gm lut

hin php, lut hnh chnh, lut

hnh s, lut dn s, lut kinh

doanh...; cc khoa hc php l

ng dng, bao gm ti phm

hc, iu tra hnh s, thng k

t- php... Nhn chung, c mt

s chuyn bit ho rt su ang

din ra trong lnh vc lut hc.

Ti cho rng, nghin cu

lut hc ni chung v nghin

cu lp php ni ring Vit

Nam ang din ra vi mt

ph-ng thc t- duy ch bit.

Nghin cu lp php ang

chuyn bit ho vo cc b

phn ca x hi, nhn x hi

nh- s ghp li n thun ca

cc mt.

Chng ta vn ang coi trng

li t- duy chuyn gia. Cc

chuyn gia nghin cu lut hc

-c cp nhng mnh t

cn t- duy a lnh vc trong nghin cu lp php

Bi Ngc Sn*

1 Cao Xun Huy. T- t-ng ph-ng ng - gi nhng im nhn tham chiu. NXB Vn hc, 1995, tr 83-84.2 Ni nh- vy, khng c ngha l ph-ng Ty khng c t- duy ch ton. Tinh thn ch ton ph-ng Ty th hin t- duy h thng. Nh-ng tinh thn ch ton tuyt nhin ch-a phi l c -c v tr ch o trong t- t-ng khoahc ph-ng Ty. Xem : Cao Xun Ho - Ting Vit, vn Vit, ng-i Vit. NXB Tr, 2001, tr 370.


cn t- duy a lnh vc

19

ring v tha hi cy si trong

mnh t ca mnh. -ng

nhin, chng my ai quan tm

n mnh t ca ng-i bn

cnh. Mt nghin cu v lut

php th-ng mang tnh n

tuyn, khng my khi xut hin

nhng khi nim ngoi lnh vc

lut hc. Nhiu nghin cu

-c cng b trn cc din n:

Nghin cu lp php, Nh n-c

v php lut, Lut hc, Dn ch

v php lut... chng minh

cho nhn nh trn.

Tuy nhin, cng c nhng

nghin cu lut hc nhn x hi

vi mt nhn quan phi tuyn.

Ni doanh nhn tm n cng

l ca TS. Phm Duy Ngha,

Mt x hi lng x ca PGS.

TS. Nguyn ng Dung l

nhng nghin cu nh- vy.

Nh-ng d sao th mt cy lm

chng nn non.

Mt li t- duy a tuyn ch-a

ng tr trong c t- duy khoa hc

php l ln t- duy ca nhng

nh lp php. Hu qu l nhiu

o lut ra i m khng -c

tnh ton n s tc ng a

chiu ca x hi, v vy, khng

-c x hi chp nhn. Chng

ta vn nhn xt rng lut ca ta

thiu tnh h thng, ng b.

y chnh l h qu t li t-

duy ch bit trong nghin cu

php lut.

to -c nhng o lut

gn dn, phn nh -c i

sng ca dn, v -c dn s

dng v li ch ca dn, thit

ngh rng ph-ng thc t- duy

lp php cn phi -c din ra

theo li ch ton: nhn x hi l

mt tng th quyt nh b phn

hp thnh ca x hi; mt b

phn ca x hi b quy nh bi

quan h ca n i vi ton th

v i vi cc b phn khc.

t- duy lp php -c thc hin

theo li ny, xin c my khuyn

ngh sau y :

Th nht, nghin cu lpphp cn tch hp nhng tri thc

thuc nhiu lnh vc khoa hc

khc nhau. Chng hn nh-: trit

hc, s hc, tm l hc, dn tc

hc, vn hc, vn ho hc, kinh

t hc... Chng ta phi ti cu

trc chng trong mt chnh th

mi gii quyt tng vn

ring l theo quan im ch

ton: bi cnh ho vn php

l, tm ra mi quan h tc ng

qua li - hi quy gia vn

php l vi cc b phn ca n

(kinh t, vn ho, tm l, sinh

thi...), v gia bi cnh vi

bi cnh tng th - x hi.

Nghin cu lp php khng ch

l nghin cu cc quy phm

hnh thc. Nghin cu lp php

cn phi ch ra -c bi cnh

kinh t - x hi, c tng vn ho

dn tc, c tr-ng tm l, trit l

ca dn tc... nm sau mt quy

phm hnh thc.

Th hai, khi ban hnh mto lut cn huy ng tri thc

ca tt c cc ngnh khoa hc

gii quyt nhng vn

pht sinh trong x hi. iu ny

i hi mt cch nhn a chiu,

a tuyn v i t-ng cn phi

-c iu chnh bng php

lut. thc hin -c iu

ny, trong vic ban hnh mt

o lut, Nh n-c cn huy

ng tr tu ca nhng nh

khoa hc thuc cc ngnh

khoa hc khc nhau.

Th ba, mt khuyn nghring cho din n Nghin cu

lp php: khng nn coi y ch

l sn ring ca gii lut hc

m cn mi nhng nh khoa

hc thuc cc ngnh khoa hc

khc nh- s hc, trit hc, tm

l hc, dn tc hc, x hi hc,

vn hc, vn ho hc... tham

gia din n. Vi cch lm nh-

vy, nhng vn -c bn

trn Nghin cu lp php s

-c tip cn mt cch a

tuyn hn, do , phn nh i

sng x hi chun xc hn./.

* Khoa Lut- i hc Quc

gia H Ni

nh n-c v php lut


lut t ai nm 2003lm g pht huy ngun lc t ai

ng c m*

1. Tch bch qun l kinhdoanh v qun l hnh chnhi vi t ai

Vit Nam hin nay, t aikhng -c qun l nh- mt ti

sn, mt hng ho, khng do cc

doanh nghip qun l v kinh

doanh m vn do c quan hnh

chnh giao hoc cho thu theo kiu

ban pht, theo c ch xin - cho.

S khng tch bch gia qun

l hnh chnh v qun l kinh

doanh i vi t ai dn n

s lng tng, tin thoi l-ng nan

khi hoch nh chnh sch t ai

trong thi gian qua. Chnh sch

giao t, cho thu t hin hnh

cn qu lng lo i vi qun l

hnh chnh, nh-ng li qu g b,

thm ch l bt kh thi i vi hot

ng kinh doanh. Th tr-ng bt

Lut t ainm 2003, c

hiu lc tngy 1/7/2004.

Lut ny sto iu kinthun li hn

pht huyngun lc t

ai khan him.Tuy nhin

khng phi cban hnh lutl mi vn u -c gii

quyt n tho.Bi vit cpmt s vn cn -c ch

trong qutrnh h-ng

dn v t chcthc hin Lut

t ai nm2003, nhm

to ng lcpht huy

ngun lc tai phc v s

nghip phttrin kinh t -

x hi ca tn-c

ng sn s khng th hot

ng -c nu t ai vn do

cc c quan hnh chnh giao v

cho thu nh- hin nay.

Chnh v th, h-ng i mi

c bn pht huy ngun lc

t ai cc k to ln hin nay l

phn bit rnh mch gia qun

l hnh chnh v qun l kinh

doanh i vi t ai. Mun th,

phi lm nhiu vic, trong

ng ch l vic Lut t ai

nm 2003 cho php thnh lp

cc T chc pht trin qu t1.

Vic thnh lp t chc pht

trin qu t s to iu kin cho

Nh n-c c th thu hi t ngay

sau khi c quy hoch v khng

cn ch d n u t- -c c

quan nh n-c c thm quyn

xt duyt. y l loi hnh t

1 iu 41 ca Lut t ai nm 2003 quy nh: Nh n-c quyt nh thu hi t v giao t cho T chc phttrin qu t do U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung -ng thnh lp thc hin vic thu hi t,bi th-ng, gii phng mt bng v trc tip qun l qu t thu hi i vi tr-ng hp sau khi quy hoch, khoch s dng t -c cng b m ch-a c d n u t-.


Lut t ai nm 2003

21

chc mi ln u

tin xut hin n-c

ta. V th, trong cc

vn bn c th ho

v h-ng dn thi

hnh Lut t ai

cn lm r quy ch

t chc v hot ng

ca t chc ny. Nu

-c trang b

mnh v nhn lc v tin vn th t chc ny

c th h tr rt tt cc c quan nh n-c

trong vic n b, gii phng mt bng.

2. Xo bao cp v t

Thc hin nht qun ch tr-ng ca Hi

ngh TW 9 v p dng nhng bin php

mnh m, ng b xo bao cp v t.

qun l v khai thc tt ngun lc t ai,

chng ta phi thng nht mt nguyn tc

chung l: t ai thuc s hu ton dn do

nh n-c thng nht qun l th tt c nhng

ng-i s dng u phi thu t ca Nh

n-c, d y l t nng nghip hay t phi

nng nghip, t hay

t lm mt bng kinh

doanh. S phn bit i

x v nhng loi t

khc nhau, cho nhng

mc ch s dng khc

nhau v i vi nhng

ng-i s dng khc

nhau ch yu l thi

hn cho thu v mc

gi cho thu, ch khng -c thay i

nguyn tc trn y. Chng ta khng nn

phn bit giao t i vi mt s loi t v

mt s i t-ng, cn i vi nhng loi khc

v i t-ng khc th cho thu t2.

Nu trong giai on tr-c mt ch-a th

thc hin ngay nguyn tc cho thu t mt

cch nht qun, th ch t cng phi hn ch

n mc ti thiu vic giao t, nht l giao

t khng thu tin. Ngay c i vi t lm

tr s cc c quan nh n-c, t chc ng,

on th, t cho quc phng, an ninh cng

c th thc hin c ch giao t c thu tin

s dng t. Trong tr-ng hp ny, tin s

dng t -c d ton trong ngun kinh ph

m ngn sch nh n-c cp cho t chc

s dng. Cch lm ny s khuyn khch cc

ch th -c giao t s dng t tit kim

v c hiu qu hn.

Lin quan n ch tr-ng xo bao cp

v t, hin nay c hai vn cn -c

quan tm trong qu trnh t chc thc hin

Lut t ai:

2 i vi nhng nhu cu cn -c giao t, c th x l bng cch cho thu di hn, thm ch v thi hn.

Nh n-c c th thu hi tngay sau khi c quy hoch

v khng cn ch d n u

t- -c c quan nh n-c c

thm quyn xt duyt

Tr-c mt ch-a th thc hinngay nguyn tc cho thu t

mt cch nht qun, th ch t

cng phi hn ch n mc ti

thiu vic giao t, nht l giao

t khng thu tin

nh n-c v php lut


Th nht: vic giao t khng thu tin xy dng nh phc v ti nh c-

Lut t ai nm 2003 ch-a c s nht

qun v chnh sch t ai cho xy dng nh

. Trong khi t chc kinh t -c giao t s

dng vo mc ch xy dng nh bn

hoc cho thu phi np tin s dng t

(khon 2, iu 34), th t chc s dng t

xy dng nh phc v ti nh c- theo

cc d n ca Nh n-c li khng phi np

tin s dng t (khon 4, iu 44).

S thiu nht qun ny lm ny sinh

nhng h qu cn phi gii quyt. Tr-c ht,

trong khi chng ta ang c gng chuyn cc

cng trnh u t- ca Nh n-c sang thc

hin theo c ch kinh doanh (k c vic u

gi quyn s dng t v u thu d n c

s dng t) th vic xy dng nh phc v

ti nh c- cho cc d n li vn -c

bao cp v t. Hn na, quyn s dng

t i vi nh ti nh c- s b hn ch hn

nhiu so vi cc nh khc3. iu c tho

ng i vi nhng ng-i phi di di n

trong cc khu nh ti nh c- khng?

Th hai: chnh sch t ai i vi ccdoanh nghip nh n-c (DNNN) vnch-a -c x l mt cch r rng, dtkhot

Hin nay, nhiu DNNN s dng lng ph

t ai, thm ch mang t ca Nh n-c cho

thu thu li bt chnh. Cc ca hng bch

ho tng hp, th-ng mi quc doanh, nht

l cc ca hng bn l vn ang s dng

nhng din tch nh t ca Nh n-c m

cc doanh nghip khc c m cng khng

thy. bao gi ngnh th-ng mi hch

ton xem nhng bt ng sn cc k qu

gi ny c mang li g cho Nh n-c khng?

Hay l vn chuyn nhng doanh nghip

gy nhim ra khi trung tm: Chnh ph

c nhiu gii php tr gip nh-ng vn rt

ch. Nu DNNN cng thu nh- cc doanh

nghip dn doanh th chc rng khng cn

phi thc gic, rt nhiu DNNN s t nguyn

chuyn ra ngoi thnh ngay.

Thc trng ny vn ch-a c cch gii

quyt c th. iu 59 ca Lut t ai nm

2003 ch quy nh: Doanh nghip nh n-c

-c giao t c thu tin s dng t, nhn

chuyn nh-ng quyn s dng t m tin

s dng t, tin nhn chuyn nh-ng tr

c ngun gc t ngn sch nh n-c, th s

tin -c ghi vo gi tr vn ca Nh n-c

ti doanh nghip; doanh nghip c trch

nhim bo ton qu t.

Ngh quyt TW (thng 3 nm 2003)

yu cu phi -a gi tr quyn s dng t

vo gi tr DNNN thc hin c phn ho.

iu ny khng c nhiu ngha thc t, v

gi tr doanh nghip khng phi l tng c

hc gi tr cc ti sn ca doanh nghip. Hn

na, iu ny li cng lm ni r s bt cp,

thiu nht qun trong vic x l cc vn

lin quan n gi tr quyn s dng t trong

cc DNNN hin nay: V sao i vi DNNN

thc hin c phn ho th trong gi tr ti sn

3 Xem iu 109 ca Lut t ai nm 2003 quy nh quyn i vi t -c giao khng thu tin v iu 110 cuLut t ai nm 2003 -c giao c thu tin s dng t.


Lut t ai nm 2003

23

doanh nghip phi c gi tr quyn s dng

t, cn i vi cc DNNN khc th khng?

Theo ti, vn t lm mt bng sn

xut, kinh doanh ca cc DNNN c th -c

x l bng hai cch: Hoc l DNNN cng

thu t nh- cc

doanh nghip

dn doanh; hoc

l Nh n-c dng

gi tr quyn s

dng t u

t- gp vn vo

doanh nghip.

Tr-ng hp p

dng cch th

hai, gi tr quyn

s dng t phi

-c th hin y

trong gi tr ti

sn ca doanh

nghip lm c

s nh gi hiu qu vn u t- ca Nh

n-c trong cc doanh nghip .

3. Lm cch no iu tit -c gitr gia tng ca t bo m li ch choNh n-c?

Ngh quyt TW 9 yu cu: Thc hin

chnh sch iu tit bo m li ch ca

Nh n-c vi t- cch l ng-i i din ch s

hu v l nh u t- ln nht pht trin h

tng, lm tng gi tr ca t.

thc hin yu cu trn, theo ti, trong

thi gian ti phi tp trung lm tt ba vic

sau:

Th nht, qun l cht khu chuyni quyn s dng t

V nguyn tc, Nh n-c ch nn thu hi

t phc v an ninh, quc phng, li ch

quc gia, li ch cng cng. i vi t ai s

dng pht trin kinh t,

ng-i s dng t c

quyn t tho thun vi

cc bn lin quan khi

chuyn nh-ng t.

iu 40 ca Lut t

ai nm 2003 quy nh:

i vi d n sn xut,

kinh doanh ph hp vi

quy hoch s dng t

-c xt duyt th nh u

t- -c nhn, chuyn

nh-ng, thu quyn s

dng t, nhn gp vn

bng quyn s dng t

ca cc t chc kinh t, h

gia nh, c nhn m khng phi thc hin

th tc thu hi t. Tuy nhin, thc t cho

thy, nu khng c Nh n-c ng ra thu hi,

gii to ri sau mi cho thu t lm mt

bng cho sn xut kinh doanh th nhng

ng-i c nhu cu s dng t kh lng tip

cn -c, nht l nhng din tch t phi

chuyn i mc ch s dng, nhng din

tch t t-ng i ln, lin quan n quyn s

dng ca nhiu ng-i.

V vy, cc tr-ng hp chuyn nh-ng

quyn s dng t ng thi vi chuyn i

mc ch s dng t u phi do Nh n-c

thu hi, n b, gii phng mt bng v sau

Gii quyt t lm mt bngsn xut, kinh doanh ca cc

DNNN c th -c x l bng

hai cch: Hoc l DNNN

cng thu t nh- cc doanh

nghip dn doanh; hoc l

Nh n-c dng gi tr quyn

s dng t u t- gp

vn vo doanh nghip

nh n-c v php lut


giao hoc cho thu t sch n ch s dng

mi ch khng h v ch s dng c t tho

thun chuyn nh-ng quyn s dng t.

C thc trng trn l v khng c s tch

bch gia chuyn nh-ng quyn s dng t

v chuyn i mc ch s dng t. Ph

bin nht v cng rc ri nht l chuyn

nh-ng quyn s dng t gia nng dn v

doanh nghip ng thi vi chuyn mc ch

s dng t t nng nghip thnh t lm

mt bng sn xut kinh doanh. S khng

tch bch ny lm cho quyn v li ch v

cc mt, nht l v ti chnh, ca ba ch th

ch yu l Nh n-c, nng dn v doanh

nghip khng -c rch ri, d pht sinh

mu thun (ng-i nng dn cm thy mnh b

thit thi v gi n b thp hn rt nhiu so

vi gi th tr-ng)4.

Thc ra, gi t tng khng phi do chuyn

nh-ng m ch yu do chuyn i mc ch

s dng t (t t nng nghip thnh t xy

dng), v vy, Nh n-c c quyn thu v phn

ch yu khon chnh lch gi . cng

chnh l nguyn nhn gy tranh chp v gi

t cm cng nghip An Khnh v huyn

Ch-ng M H Ty cng nh- nhiu a

ph-ng khc trong c n-c hin nay.

gii quyt vn ny, c th cn nhc

cc ph-ng n sau:

- Nh n-c thu hi, n b gii phng mt

bng v chuyn i mc ch s dng t

sau mi giao hoc cho thu t sch ti

ng-i s dng mi.

- Tr-ng hp ch s dng c v mi t

tho thun chuyn nh-ng quyn s dng

t th phi tch bch r hai vic: chuyn

nh-ng quyn s dng t v chuyn i

mc ch s dng t.

Th hai, thu hi c din tch t haibn l -ng

pht huy tt hn ngun lc t ai, c

bit l huy ng mt phn gi tr gia tng

ca t khi Nh n-c xy dng kt cu h

tng th khi gii phng mt bng, Nh n-c

c th thu hi c di t hai bn l -ng

xy nh n b cho dn phi di di v xy

dng cc cng trnh phc li, ng thi thc

hin yu cu chnh trang th. Cch ny

-c mt s a ph-ng thc hin c hiu

qu, nh-ng cn v-ng mc v c s php l,

nh- i biu Nguyn B Thanh pht biu

tr-c Quc hi ngy 27/10/2003: Khi lm

-ng chng hn, th-ng th phi ly rng ra

hn so vi mt ct ca con -ng c qu

t to kinh ph xy dng h tng. Nu trong

Lut khng ni r nh- vy th sau ny a

ph-ng thu hi t ng-i dn s c kin5.

4 Theo con s ca S a chnh Nh t H Ni, ti khu nh h Linh m, tnh tt c cc chi ph gm n b,gii phng mt bng, xy dng h tng, cc loi thu phi npch ch-a y mt triu ng/m2; nh-ng sau khiu t- xong, trn 20 hc ta t y -c chia bn nn vi gi 12 17 triu ng/ m2. Ti sao c mc siu li1 n 15 nh- vy?(Th gii th-ng mi, ngy 4/10/2002, trang 3)5 Trong thc t, Nng thc hin kh tch cc ph-ng thc thu hi t hai bn l -ng to vn xy dng htng, v cho n nay thc hin -c i vi 4 tuyn ph ln dn vo Thnh ph l: -ng Nguyn Vn Linh(2km), -ng 2-9 v Cch mng Thng tm (6km), -ng Bch ng ng (7km) v -ng Nguyn Tt Thnh(12km). H Ni (sau ln khng thnh cng vi con -ng Trn Kht Trn) hin ang thc hin ph-ng thc nyi vi hai con -ng ni Lng H vi Thanh Xun v ni Ch Da vi Kim Lin.


Lut t ai nm 2003

25

Th ba, m rng din tch u giquyn s dng t

pht huy hiu qu ngun lc t ai,

cn hn ch, tin ti chm dt ph-ng thc

i t ly h tng, m thay bng ph-ng

thc to vn u t- t t qua u thu

quyn s dng t hoc u gi d n s

dng t6.

4. Pht trin mnh th tr-ng bt ngsn th cp pht huy ngun lc tai

Ngh quyt i hi IX yu cu phi tha

nhn v cng khai ho th tr-ng v quyn s

dng t. Qua , qu trnh chuyn nh-ng

quyn s dng t -c din ra mt cch

bnh th-ng v thun li, khng lm gi t

tng t bin v gi to, gy kh khn cho

hot ng sn xut kinh doanh, nht l cc

doanh nghip mi thnh lp rt cn c t

lm mt bng.

Vn quan trng na l bo m quyn

ch ng thc s trong khi thc hin cc

quyn -c php lut quy nh ca ng-i s

dng t. Sau khi c giy chng nhn quyn

s dng t, ng-i s dng t thc hin cc

quyn hp php trong phm vi quy hoch s

dng t -c cp c thm quyn ph

duyt, ch cn ng k vi c quan qun l

t v thc hin y cc ngha v theo

lut nh, khng phi xin php v cp php.

th tr-ng bt ng sn c th hot

ng v pht trin th gi t l vn cc k

h trng. iu 694 ca B lut Dn s

quy nh: Cc bn tho thun v gi chuyn

quyn s dng t trn c s bng gi do U

ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc

trung -ng ban hnh theo khung gi ca

Chnh ph quy nh.

Cn phn bit hai loi gi ch yu i vi

t ai: Ngoi gi t ca Nh n-c ch yu

p dng cho th tr-ng s cp, cn c gi t

do cc bn chuyn nh-ng quyn s dng

t t tho thun, ch yu p dng trn th

tr-ng th cp v t ai. Thc t cho thy,

th tr-ng bt ng sn, trong c quyn s

dng t, khng th pht trin theo h-ng

cng khai ho, chng no gi t ca Nh

n-c thot ly gi th tr-ng v gi th tr-ng

ca t ai ch-a -c lut php cng nhn.

Cng cn l-u l, vic thc hin cc

quyn ca ng-i s dng t trn th tr-ng

th cp l cc quan h dn s -c quy

nh bi B lut Dn s, v B lut ny c

dnh Ch-ng 6 vi 55 iu (t iu 690 n

iu 744) quy nh c th v chuyn

quyn s dng t./.

* Ban Nghin cu ca Th t-ng Chnhph

6 Va qua, Chnh ph chp thun ph-ng php bo m vn cho d n xy dng -ng s 5 ko di (Cu Chui-ng Tr-Ph-ngTrch-Bc Thng Long-Nam Vn Tr) bng vic u gi quyn s dng t to vn xy dng:cho tch vic u t- xy dng -ng s 5 ko di thnh hai d n l: D n xy dng -ng 5 ko di v Dn u gi quyn s dng t to vn xy dng -ng 5 ko di.

Nh n-c v php lut


1. Xy dng tiu ch bnh lun v nhgi Lut t ai

Mun bnh lun v nh gi mt d lut,

phi c nhng tiu ch xc nh. Theo thin

ca ti, c th s l-c -a ra cc tiu ch d-i

y:

Tiu ch v chnh sch (chnh tr phplut);

Tiu ch v tnh quy phm (cu trc dlut, lgc hnh thc v ni dung, quan h gia

quy nh v ch ti, tnh nht qun gia lut

chung v chuyn bit);

Tiu ch v tnh kh thi (t-ng thch vicc iu kin/th ch x hi hin c, kh

nng trin khai thc hin, nhng xung t li

ch v lc cn thc thi lut php);

Tiu ch v tnh d bo cho t-ng lai, tnhn nh, minh bch, c th tin liu v d

on tr-c -c cho ng-i thi hnh php

lut;

Nhng tiu ch khc tu theo cch nhgi.

Trong bi vit ny, ti ch la chn vic

nh gi v bnh lun Lut t ai trn tiu

ch chnh sch php lut. V php lut n-c ta

th ch ho -ng li ca ng, mun nh

gi Lut t ai cn da vo cc nh h-ng

chnh tr, c bit -c th hin qua Ngh

quyt Hi ngh ln th by, Ban chp hnh

Trung -ng kho IX v Tip tc i mi

chnh sch, php lut t ai trong thi k

y mnh cng nghip ho, hin i ho t

n-c. V i th, mi sa i php lut t

lut t ai nm 2003 d-i kha cnh

chnh sch php lut

Phm Duy Ngha*

Tr-c ngy Lut t ai nm 2003 c hiu lc, tcgi bnh lun mt s kha cnh chnh sch php lutnhm ch r chc nng trng yu nht ca php lutt ai; nhn thc v vai tr ca cng quyn i viqun l t ai; mi quan h gia php lut t ai vcc lut chuyn ngnh c lin quan


Lut t ai nm 2003

27

ai phi: a) hp hin, b) mang tnh k tha v

tip tc to iu kin t ai tr thnh

hng ho, c) t-ng thch vi qu trnh ci

cch lp php v hnh chnh ang din ra.

2. Minh bch ho quyn ti sn: Chcnng trng yu ca lut in sn

Mt ni dung trng yu nht ca Lut t

ai chnh l quy ch v in sn, quy nh v

quyn li v ngha v ca nhng ng-i c

quyn s dng t mt quyn ti sn c

bit. Lut in sn cng r rng, lm cho

quyn ca ng-i s dng t ngy cng tr

nn minh bch, loi tr -c chng cho,

nhm ln chnh l cng gp phn lm gim

chi ph giao dch, gim

ri ro kinh doanh. y

chnh l tinh thn ct

yu ca php lut in

sn c truyn thng

n-c ta t Quc triu

hnh lut (nm 1460),

c l cn -c nhn

mnh li trong thi i

ngy nay.

Nhiu hc gi cho rng ct li ca mi rc

ri trong quan h t ai hin nay bt ngun

t quy nh v s hu t ai. Thc ra, s

hu hoc s hu ton dn l nhng quan

nim tru t-ng ca gii lut hc, -c du

nhp vo ting Vit t hn 100 nm nay,

trong dn gian v gii kinh t hc ng-i ta ni

n quyn ti sn t- hoc cng, cng in

hoc t- in. S hu ton dn khng h mu

thun v cn tr quyn ti sn t-; ng-i lm

lut hon ton c th tng quyn cho ng-i

s dng t v gim thiu hoc loi tr s

can thip ca Nh n-c vo nhng ti sn

. T- in, i khi -c s dng hon ton

v mc ch cng.

T chnh sch khon h, cho ti cch

thit k cc quyn ca ng-i s dng t, t

gn hai thp k nay, nh n-c Vit Nam

tng b-c ti cng khai tha nhn quyn s

dng t nh- mt ti sn t-. Tu theo loi t,

quyn ca ng-i s dng tng ln ng ngha

vi kh nng can thip ca Nh n-c gim

xung; vic tr-ng dng t vo cc mc

ch cng cng, thu hi t nng nghip

chuyn mc ch s dng din ra khng

d dng theo Nh

n-c; ng-i ta nhn

thy ni vt v ca ch

u t- trong vic gii

phng mt bng cho

cc d n. Ni cch

khc, khi nim s hu

ton dn, trn thc t,

khng ngn cn

quyn ti sn t- v t,

bi vy, vic tranh lun v ch thuyt ny c

l l cng vic ca cc nh hn lm; thc

dng hn cn tm cch tng quyn cho ng-i

s dng t v gim thiu hoc hn ch can

thip ca cng quyn vo ti sn t- ca h.

Ch c nh- vy, lut t ai mi thc s tr

thnh lut in sn, ghi nhn nhng quyn

mang tnh loi tr ca ng-i s dng t; cc

quyn cng r rng, cng bt kh xm

phm, th ng-i s dng t mi yn tm u

t-, mi t lo bo v v s dng hiu qu t

ca mnh.

Tng thm quyn chong-i s dng t khng

mu thun vi s hu ton

dn v t ai

nh n-c v php lut


Lut t ai nm 2003 d nhin k tha

nhng quy nh t nm 1987, 1993 cho n

nay, song tic rng ch-a -a ra -c gii

php mi, mang tnh sng to gii quyt

bi ton hc ba v quyn ti sn t- ny. C

th minh ho iu ny bi hai v d sau:

(a) Lut t ai vn duy tr t- duy c v

cch phn chia cc loi t, tu theo tng

loi m Nh n-c ni lng quyn ti sn

cho ch s dng m vn bo l-u quyn can

thip vo hu ht cc loi t, v d ch s

dng t c nhiu hn

ch s dng t nng

nghip. Nh n-c vn

c quyn rng ri trong

vic thu hi t trong rt

nhiu tr-ng hp v

c bn theo ch nh

n-c. Nu vic thu hi

d dng theo ch ca

c quan cng lc, c

ngha l tnh loi tr ca

quyn s dng t rt thp. Ri ro ny lm

cho quyn s dng t ch-a thc s tr

thnh hng ho.

(b) Khng ch theo tiu ch loi t, lut

t ai cn phn bit i x theo tiu ch ch

th; cc quyn s dng t ca c nhn, h

gia nh, cng ng dn c-... -c quy nh

cch bit. Thi phn bit i x ny va

li thi, va th hin k thut php in km,

lm cho d lut thiu tnh khi qut.

3. Cng quyn v in sn: Dch vcng i vi qun l t ai

t ai, khc vi mi hng ho khc, cn

-c ng gi d dng cm nm, trao

i: Ngha l: chng cn -c o c, lp h

s tha, nh s, cp chng nhn d

dng l-u chuyn. Chng th- cng n

nh, cng ng tin cy, th t ai mi c

cuc i ring t do ca n: Ngoi vic l

nh , l t canh tc, l ni kinh doanh...,

t mi c th tr thnh ti sn bo m vay

vn, l c s cho th chp, chuyn nh-ng,

gp vn c phn lu di. y l mt ngha v

ca Nh n-c, mt dch v cng rt cp thit,

cn t ln hng u, cng lm nhanh cng

tt, k c vic phi

t b thu mt s loi

kinh ph ng gp

t ch s dng t

hin hnh. T b

mt s ngun thu

tr-c mt, c an

ton php l cho

nhn dn l mt

vic rt ng lm.

iu ny, theo hiu ca ti, ch-a -c

thit k tht thnh cng trong Lut t ai.

D-ng nhng-i son lut mi ch quan tm

n cc quyn ca c quan cng lc trong

vic can thip vo quyn s dng t

ngy cng mang tnh ti sn t-, m ch-a

nhn mnh ti ngha v cung cp an ton

php l v in sn cho nhn dn. T c

quan a chnh, quy trnh o c, lp h s

a chnh, th tc ng k, b sung hoc thay

i cc chng th- v nh t c l cn tr

thnh mt ni dung c bn ca php lut

in sn. Cc iu 43 53 cn -c xem xt

thm d-i cc tiu ch d-i y:

Nn xem xt thit k cc cquan ng kim in sn

ring bit vi thm quyn

cp chng th- v in sn


Lut t ai nm 2003

29

ng k, l-u gi chng th- v t ai l

mt th tc hnh chnh t- php c bit, cn

-c thc hin bi cc c quan chuyn trch.

Bi vy nn xem xt thit k cc c quan

ng kim in sn ring bit vi thm quyn

cp chng th- v in sn, va gii phng

cho c quan hnh chnh qu ti trong vic

cp giy chng nhn quyn s dng t, va

gp phn hnh thnh c quan chuyn trch

l-u gi chng th- v giao dch nh t;

Quy trnh xt cp chng th- v quyn s

dng t nn -c quy nh thng nht, bnh

ng cho cc ch th; khng phn tch thnh

c nhn, h, t chc kinh t hay tn gio nh-

hin nay; cng khng nn phn bit nng

thn vi thnh th (iu 50, 51 D tho).

4. X l mi quan h lut chung v lutring

Vic son tho Lut t ai (sa i) c

l cn tnh ti bi cnh lp php hin nay,

trong B lut Dn s, Lut xy dng, quy

hoch, php lut doanh nghip, php lut

ho gii, trng ti v gii quyt tranh chp

dn s v ang -c chun b xy dng

hoc sa i. Theo nhn xt ca ti, lut t

ai c ni dung kh m m, mt phn ng

k ca d lut iu chnh cc dch v cng

lin quan n lut quy hoch, qun l a

chnh (bn , h s i gii), cc quy nh

lin quan n iu kin kinh doanh, gii

quyt khiu ni t co v t ai.

S pha tp cc ni dung k trn lm cho

Lut t ai khng ch l lut in sn, m

cn gm lut kinh doanh c lin quan n t

ai, lut hnh chnh v t tng; (thc ra cc

vn v lut in sn ch tp trung vo

ch-ng IV vi khong 25 iu lut). cho

d lut c ng, kh thi, p ng ng nh-ng

bc xc ca nhn dn hin nay, nn chng

tch nhng phn v php lut quy hoch

hoc qun l mang tnh k thut (h s a

gii, bn a chnh, bn chuyn ngnh

v t ai) thnh nhng o lut ring. Lut

t ai nn i trng mc tiu m ng-i s

dng t n-c ta ang quan tm l an ton

php l, -c cp s , -c bo h khi

tranh chp, thun tin trong giao l-u, chuyn

i mc ch s dng t.

*

* *

S l-c xem xt bi cc tiu ch trn, c

th thy Lut t ai (sa i) l s ni di

ca cc vn bn hin hnh, m t c nhng

chnh sch v t- duy mang tnh t ph, gp

phn tho g cc ro cn lm cho t ai

thc s tr thnh hng ho. Nu thiu nhng

t- t-ng , Lut t ai ch-a th to ra an

ton php l cho ch s dng t, ch-a gim

chi ph giao dch cho doanh nghip v cn

to c hi cho nhng giao dch ngm/th

tr-ng ngm din ra. Mong rng cc ngh

nh v vn bn h-ng dn thi hnh Lut t

ai cng nh- cng cuc ci cch hnh chnh

trong lnh vc qun l t ai s b khuyt

nhng hn ch ca Lut trong qu trnh thc

hin sau thng by./.

* TS, Khoa lut- i hc Quc gia H Ni

Nh n-c v php lut


V ti sn gn lin vi t

Theo quy nh ti Ngh nh s 165/1999/N - CP caChnh ph v bo m tin vay th ng-i s dng t c ths dng quyn s dng t th chp cho mt TCTD vth chp cng trnh xy dng trn mnh t bo mcho mt khon vay khc. Quy nh ny t ra hai vn cn xem xt:

- C nn tch t ai (quyn s dng t) ra khi cngtrnh xy trn t hay khng?

- Khi thnh lp c quan ng k giao dch bo m thc cn quy nh nh- vy hay giao cho khch hng v bncho vay t quyt?

Khon 2, iu 732 ca B lut Dn s (BLDS) Vit Namquy nh: khi h gia nh, c nhn quy nh ti iu 729 v730 B lut ny th chp quyn s dng t, th nh , cng

trnh xy dng khc, rng trng, v-n cy v cc ti sn khc

ca ng-i th chp gn lin vi t ch thuc ti sn th chp

nu c tho thun. Ng-c li, BLDS khng quy nh r khith chp bt ng sn gn lin vi t ai th quyn s dngt c thuc i t-ng th chp hay khng.

Quy nh trn to iu kin cho bn th chp dng tisn gn lin vi t th chp ngn hng ny v dnggi tr quyn s dng t th chp ngn hng khc hocng-c li. V n Minh Phng - EPCO l mt v d in hnh.Cng ty Minh Phng th chp nh cho Ngn hng Ngoi

Th chp quyn s dng t vay vn ngn hng:

nhng v-ng mc cn khc phc

L Th Thu Thu*

Th chp quyns dng t vay

vn ngn hng vang ngy cng tr

nn ph bin. Tuynhin, vn t ra

hin nay l: gi tr tisn bo m tin

vay ch-a x l -ccn rt ln. Nguyn

nhn ch yu catnh trng ny l doh thng php lut

v bo m tin vayni chung v v th

chp quyn s dngt ni ring cn

thiu ng b, btcp so vi thc t,ch-a to iu kin

cho cc t chc tndng (TCTD) y

nhanh tin x lti sn bo m thu hi n. Bi vit

nu nhng v-ngmc v th chp

quyn s dng tvay vn ngn hng

v -a ra mt skin ngh


th chp quyn s dng t

31

th-ng Vit Nam v th chp gi tr quyn sdng t cho ngn hng Cng th-ng VitNam bo m thc hin ngha v tr nngn hng. Khi v n xy ra, c hai ngnhng khng bit x l ti sn th chp nh-th no thu n. V, hai ti sn th chp nitrn c quan h gn b, khng tch ri nhau1.Trn thc t, khi hai ngn hng -a ti sntrn ra bn u gi cng khai th khng c aing k mua. Bi l, quyn s dng t -cTo n tuyn giao cho ngn hng nh-ng tisn gn lin vi t li thuc quyn s huca t chc, c nhn khc hoc ng-c li.

Tuy nhin, khon 5,iu 6 ca Ngh nh178/1999/N - CP v bom tin vay quy nh:Khi th chp ti sn gn

lin vi t, khch hng

vay phi th chp c gi

tr quyn s dng t

cng vi ti sn , tr

tr-ng hp php lut c quy nh khc. Victh chp quyn s dng t m trn t c

ti sn gn lin, th gi tr ti sn bo m tin

vay bao gm gi tr quyn s dng t v gi

tr ti sn gn lin vi t2. Quy nh ny lhp l. V vy, iu 732 ca BLDS cn -cc th ho v cc quy nh php lut khccn -c sa i, b sung cho ph hp, toc s php l cho vic x l quyn s dngt bo m thc hin ngha v, trnh tnhtrng bn t nh-ng khng bn nh.

V ch th ca hp ng th chp

Ch th nhn th chp quyn s dngt

Trong quan h vay vn ngn hng c thchp quyn s dng t, ch th nhn thchp l TCTD cho khch hng vay vn. Tuynhin, do c th ca quan h t ai VitNam nn php lut quy nh iu kin ivi TCTD n-c ngoi v TCTD lin doanh khinhn th chp quyn s dng t. Tr-c y,php lut khng cho php cc TCTD n-cngoi v TCTD lin doanh -c nhn th

chp quyn s dngt. Hin nay, quynny ca TCTD n-cngoi v TCTD lindoanh -c php luttha nhn trongtr-ng hp cng chovay hp vn i viTCTD Vit Nam.

Khon 4, iu 12 ca Ngh nh s178/1999/N - CP quy nh: Tr-ng hpTCTD n-c ngoi, TCTD lin doanh v

TCTD Vit Nam cng cho vay hp vn i vi

mt d n ti Vit Nam, nu ti sn bo m

tin vay l gi tr quyn s dng t, th

TCTD Vit Nam phi l i din qun l ti

sn v giy t ca ti sn bo m tin vay.Nh- vy, TCTD n-c ngoi v TCTD lindoanh vn ch-a -c trc tip qun l ti snbo m v gi bn gc giy chng nhnquyn s dng t3.

1 Nguyn Vn Ph-ng: Mt s v-ng mc trong quan h vay vn ca doanh nghip nh n-c vi ngn hng, Tpch Ngn hng s 11 nm 2001, tr. 29.2 Khon 4, iu 8 ca Ngh nh 178/1999/N - CP v bo m tin vay ca cc TCTD. 3 Nguyn Vn Ph-ng: Ngh nh v bo m tin vay ci m v thng thong hn, Tp ch Ngn hng s 4,tr. 24.

Ti sn th chp l gi trquyn s dng t v gi

tr ti sn gn lin vi t

Nh n-c v php lut


Theo Thng t- lin tch s 772/2001/TTLT- TCC - NHNN ngy 21/5/2001 h-ng dnth tc th chp gi tr quyn s dng t vti sn gn lin vi t ca doanh nghip cvn u t- n-c ngoi ti TCTD hot ngti Vit Nam th ngn hng lin doanh v chinhnh ngn hng n-c ngoi ti Vit Nam-c cho vay i vi cc doanh nghip cvn u t- n-c ngoi c ti sn bo m lquyn s dng t, d l cho vay c lp haycho vay ng ti tr vi TCTD Vit Nam. Do, khi nhn th chp quyn s dng t cadoanh nghip c vn u t- n-c ngoi,ngn hng lin doanh v chi nhnh ngnhng n-c ngoi ti Vit Nam c quyn gibn chnh giy chng nhn quyn s dngt, cn bn th chp c quyn s dng dintch t th chp.

Tuy nhin, theo quy nh ca Ngh nh178/1999/N - CP th ngn hng lin doanhv chi nhnh ngn hng n-c ngoi ti VitNam li khng -c gi bn chnh giychng nhn quyn s dng t khi cng chovay hp vn. Trong tr-ng hp ny, ngnhng th-ng mi Vit Nam -c chn lmi l th chp phi thu xp, c cn bchuyn mn i thc t kim tra, nh gi tisn th chp. iu ny khng nhng gylng ph v thi gian, chi ph cho cc ngnhng ng ti tr m cn nh h-ng n tin trin khai thc hin d n v c hi kinhdoanh ca khch hng vay, c bit, khingn hng lin doanh v chi nhnh ngnhng n-c ngoi ti Vit Nam mt nhiuthi gian, cng sc nh gi khch hngvay vn (kh nng ti chnh bo m khnng tr n) v ti sn th chp (quyn sdng t).

Chnh v vy, trong tr-ng hp ny php

lut nn cho php cc bn tho thun chn

mt ngn hng ng ti tr lm i l th

chp (ngn hng khng nht thit phi l

ngn hng th-ng mi Vit Nam m c th

l ngn hng lin doanh, hoc chi nhnh

ngn hng n-c ngoi) th s pht huy -c

quyn t do kinh doanh v tit kim thi

gian, chi ph cho qu trnh thm nh, nh

gi ti sn th chp. Hn na, mc vn cho

vay ng ti tr ca ngn hng lin doanh

v chi nhnh ngn hng n-c ngoi chim

mt t l ln trong tng ngun vn cho vay

ng ti tr, v vy, cc ngn hng ny

mun gi bn chnh giy chng nhn quyn

s dng t th chp.

Ch th th chp quyn s dng t

Ch th th chp quyn s dng t l

khch hng vay, bn bo lnh. Khch hng

vay l t chc kinh t, h gia nh, c nhn

ch -c th chp quyn s dng t ti cc

TCTD -c php hot ng ti Vit Nam v

phi vi mc ch hot ng sn xut, kinh

doanh. Nh- vy, php lut khng cho php

khch hng dng khon vn vay vo mc

ch khc .

Thc tin hot ng cho vay ca cc

TCTD i vi khch hng (c bit khch

hng l c nhn) cho thy, nhng khon vay

ngn hn th-ng nhm mc ch tiu dng.

Do vy, Lut t ai cn sa i, b sung

theo h-ng cho php khch hng - ng-i s

dng t - -c th chp quyn s dng t

ti TCTD vay vn khng ch v mc ch

kinh doanh m cn v mc ch khc, min

sao khng tri vi php lut.


th chp quyn s dng t

33

V nh gi ti sn th chp

Vic xc nh gi tr quyn s dng t thchp i vi t -c Nh n-c giao, t ,t chuyn nh-ng hp php hin nay cngcn nhiu im v-ng mc. Theo Ngh nh178/1999/N - CP th gi tr quyn s dngt th chp -c xc nh theo gi t caU ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuctrung -ng (UBND) ban hnh.

Thc t cho thy khung gi t do UBNDban hnh th-ng thp hn, thm ch c nithp hn rt nhiu so vi gi thc t chuynnh-ng trn th tr-ng. iu ny khin chokh nng vay vn ca khch hng b hn chng k. Bi l, gi tr ti sn bo m ca hb nh gi thp so vi gi th tr-ng.

Tuy nhin, ph-ng n TCTD v khchhng t tho thun xc nh gi tr quyn sdng t theo nh- Ngh nh s 85/2002/N- CP ngy 25/10/2002 ca Chnh ph v sai, b sung Ngh nh s 178/1999/N - CPc th b li dng lmtng khng gi trquyn s dng t thchp, bo lnh chovay vn ln, dn ngia tng ri ro tndng. Bn cnh ,vic ch-a hnh thnhmt th tr-ng btng sn c t chctrong bi cnh gi t trn th tr-ng th-ngxuyn bin ng kh l-ng cng lm cho victho thun gi tr quyn s dng t giaTCTD v khch hng kh c c s tin cy.Mc d vy, theo chng ti, ph-ng n ny lph-ng n kh thi. Bi l, trong iu kin hin

nay, vic trao quyn t ch, t chu trchnhim cho cc TCTD ang -c tng c-ngv trong tr-ng hp ny, nn cc TCTDdm lm, dm chu.

V vic x l ti sn bo m l quyns dng t

Theo im 2, Khon 2.1, mc II, phn Bca Thng t- lin tch s03/2001/TTLT/NHNN - BTP - BCA - BTC -TCC ngy 23/4/2001 (TTLT 03) h-ng dnvic x l ti sn bo m tin vay thu hin cho cc TCTD th: TCTD trc tip bn tisn bo m (tr ti sn bo m l quyn

s dng t v cc ti sn khc m php lut

quy nh phi bn ti t chc bn u gi

chuyn trch). Nh-ng, theo iu 737 caBLDS th: khi n hn thc hin ngha vbo m bng th chp quyn s dng tm bn th chp khng thc hin hoc thchin khng ng ngha v, th quyn s dngt -c x l nh- sau:

- Trong tr-ng hp quyns dng t nng nghip, tlm nghip trng rng th chp ti ngn hng VitNam, TCTD Vit Nam th bnnhn th chp c quyn yucu c quan nh n-c cthm quyn t chc u giquyn s dng t thu hivn v li;

- Trong tr-ng hp quyn s dng t th chp vi t chc kinh t, c nhn VitNam trong n-c, th bn nhn th chp cquyn yu cu c quan nh n-c c thmquyn t chc u gi quyn s dng t thu hi vn v li;

Khung gi t thphn gi th tr-ng s

hn ch kh nng vay

vn ca khch hng

nh n-c v php lut


Nh- vy, BLDS khng bt buc vic x lti sn bo m tin vay l quyn s dngt phi thng qua cc t chc bn u gichuyn trch. iu ny cng c ngha l nubn nhn th chp khng yucu cc t chc bn u gichuyn trch x l quyn sdng t th h vn c quyn tnh ot cc bin php x lthch hp.

Vic Lut t ai v Thng t-nu trn ch quy nh chung rngquyn s dng t phi -c bnti t chc bn u gi chuyntrch lm hn ch tnh nngng ca cc TCTD trong vic xl quyn s dng t. Quy nhny dn n tnh trng thi gianx l b ko di v chi ph x l ti sn tngng k, ng thi cng buc ngn hngphi thc hin nhiu th tc xin php khngcn thit, do vy, gi tr thu hi t vic x lti sn cng gim ng k.

va to iu kin

so-6-nam-2004

Documents

Transcript of so-6-nam-2004