saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs...

13
 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis seqtoris analizi: cifruli taqografebis danergva Sida gadazidvebsa da gadayvanebSi da aseve aRsrulebis procesis dawyeba     2016

Transcript of saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs...

Page 1: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

 

saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis

xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

seqtoris analizi: cifruli taqografebis

danergva Sida gadazidvebsa da

gadayvanebSi da aseve aRsrulebis procesis

dawyeba

 

 

 

 

2016

Page 2: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

 

 

 

 

 

saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis

xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

seqtoris analizi: cifruli taqografebis

danergva Sida gadazidvebsa da

gadayvanebSi da aseve aRsrulebis procesis

dawyeba

პოლიტიკის დოკუმენტი

 

 

 

avtorebi: gela kvaSilava, irakli izoria,

ekaterine laliaSvili

Page 3: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

sarCevi

reziume ............................................................................................................................................................................ 3

Sesavali ......................................................................................................................................................................... 4

problemis aRwera ................................................................................................................................................ 4

problemis gadaWris gzebi............................................................................................................................ 8

rekomendaciebi ......................................................................................................................................................... 10

daskvna ............................................................................................................................................................................. 10

bibliografia ........................................................................................................................................................... 11

Page 4: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

reziume

saqarTvelos evrokavSirTan asocirebis xelSekrulebis VI Tavi transportis

sferoSi TanamSromlobis gaRrmavebas iTvaliswinebs da misi mizania:

saqarTvelosa da evrokavSiris satransporto seqtorebis erTmaneTTan

daaxloeba, qarTuli kanonmdeblobis evropul kanonmdeblosTan harmonizacia,

saqarTvelos gzebze sagzao usafrTxoebis gaumjobeseba, saqarTvelos

satransporto qselis daxvewa, mgzavrebisa da tvirTebis usafrTxo

gadaadgilebis uzrunvelyofa da garemoze transportis uaryofiTi

zemoqmedebis Semcireba. asocirebis SeTanxmebiT gansazRvruli 24-e danarTis

„sagzao transportis“ TavSi gaTvaliswinebulia 12 reglamenti da direqtiva. maT

Sesrulebaze pasuxismgebelia saxmeleTo transportis saagento, Sinagan saqmeTa

saministro, finansTa saministro.

mgzavrTa usafrTxo gadayvanisa da tvirTebis usafrTxo gadaadgilebisTvis

udidesi mniSvneloba eniWeba taqografebis gamoyenebas. saqarTvelos

prezidentis 2011 wlis 7 aprilis N187 brZanebulebiT, saqarTvelo SeuerTda

„saerTaSoriso saavtomobilo mimisvlis mwarmoebeli satransporto saSu-

alebebis ekipaJebis muSaobis Sesaxeb“ 1970 wlis 1-el ivliss JenevaSi

xelmoweril evropis SeTanxmebas (AETR). am SeTanxmebiT dadgenilia pirobebi,

rasac unda akmayofilebdnen saerTaSoriso gadazidvebze dasaqmebuli mZRolebi,

gansazRvrulia maTTvis avtosatransporto saSualebebis yoveldRiuri,

uwyvetad marTvis maqsimalurad dasaSvebi, xangrZlivobebi.

winamdebare naSromSi aRwerilia mgzavrTa da tvirTebis usafrTxo

gadaadgilebis kuTxiT dRes qveyanaSi arsebuli problemebi, mimoxilulia

saerTaSoriso gamocdileba da statistika qveyanaSi arsebuli sagzao-

satransporto SemTxvevebis Sesaxeb. analizis Sedegad gamovlinda, rom cifruli

taqografebis srulad danergva da gamoyeneba Sida gadazidva-gadayvanebSi

gazrdis mgzavrTa usafrTxo gadayvanasa da tvirTebis usafrTxo gadaadgilebas.

Seamcirebs siCqaris gadaWarbebiTa da mZRolis gadaRliT gamowveul sagzao-

satransporto SemTxvevebs gzebze, romelic yovelwliurad mzardi statistikiT

gvevlineba. am gadawyvetilebas eqneba pozitiuri ekonomikuri gavlena

saxelmwifo biujetze da mniSvnelovnad Seamcirebs jandacvis kuTxiT jandacvis

saministrosa Tu sxva saxelmwifo uwyebebis mier gaweul xarjebs. cifruli

taqografi erTaderTi meqanizmia, romelsac SeuZlia gaakontrolos, rom mZRoli

dReSi 10-11 saaTs ar muSaobs, rac xSirad xdeba saqarTveloSi, radgan mZRolsac

da kompaniasac eCqareba daniSnulebis adgilze misvla, rac mniSvnelovnad zrdis

gzebze arsebul usafrTxoebis risks.

Page 5: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

Sesavali

raSi gvWirdeba taqografi da ra funqciuri daniSnuleba aqvs mas?

taqografi avtosatransporto saSualebebis moZraobis parametrebis

aRmricxveli sakontrolo mowyobilobaa, romelic avtosatransporto

saSualebaSi montaJdeba. is avtomatur an naxevradavtomatur reJimSi aCvenebs da

inaxavs monacemebs am avtosatransporto saSualebis moZraobis, mZRolebis

muSaobisa da dasvenebis gansazRvruli periodebis Sesaxeb. konstruqciis

mixedviT, gamoiyeneba ori saxis taqografi − eleqtromeqanikuri (analoguri) da

eleqtronuli (cifruli1). eleqtromeqanikur taqografSi informaciis

registracia xdeba saregistracio furclebiT, xolo eleqtronul taqografSi −

mZRolis baraTiT. taqografi aRwers Semdeg parametrebs:

avtosatransporto saSualebis mier gavlil manZils;

avtosatransporto saSualebis siCqares;

maqsimaluri dasaSvebi siCqaris gadaWarbebas (Tu darRveva wuTze

met xans grZeldeboda);

avtosatransporto saSualebis marTvis xangrZlivobas;

muSaobis an samuSao adgilze yofnis sxva periodebs;

muSaobisas Sesvenebisa da dasvenebis yoveldRiur periodebs.

problemis aRwera

saqarTvelos gzebze rogorc mgzavrebis gadayvanis, ise tvirTebis gadatanis

dros yvelaze problemuri sakiTxi mZRolTa samuSaos, dasvenebis reJimisa da

manqanis siCqaris kontrolia. saqarTveloSi sagzao-satransporto Sejaxebebis

Sedegad gamowveuli travmatizmi da sikvdilianoba evropis qveynebTan SedarebiT

3-jer maRalia. gadaWarbebuli siCqare saqarTveloSi sagzao-satransporto

Sejaxebebis ZiriTadi mizezia − oficialuri statistikiT, sagzao Sejaxebebis

35% siCqaris gadaWarbebaze modis. garda imisa, rom avtosagzao semTxvevebi

qarTuli ojaxebis tragediis mizezi xdeba, saxelmwifo da kerZo organizaciebic

milionobiT materialuri zarals iReben. sxvadasxva eqspertis SefasebiT, es

zarali qveynis mTliani Sida produqtis 1-2% Seadgens. aRsaniSnavia, rom

qveyanaSi samgzavro gadazidvebis 90% da tvirTebis gadatanis naxevarze meti

modis saxmeleTo transportze da es cifri yovelwliurad izrdeba. imisTvis,

rom saqarTvelos gzebze Semcirdes sagzao satransporto Sejaxebebis

raodenoba, yvelaze efeqturi saSualeba cifruli taqografebis sistemis

danergvaa Sida gadayvanebsa da gadazidvebSi, rac, samwuxarod, aqamde ver

                                                            1   „საერთაშორისო საავტომობილო მიმოსვლის მწარმოებელი სატრანსპორტო საშუალებების ეკიპაჟების

მუშაობის შესახებ“ 1970 წლის 1-ელ ივლისს ჟენევაში ხელმოწერილ ევროპის შეთანხმება (AETR).

Page 6: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

ganxorcielda. aRsaniSnavia, rom saerTaSoriso gadazidvebSi CarTuli yvela

mZRoli d kompania ukve iyenebs am cifrul taqografebs. politikis dokumentis

mizania, instituciuri da samarTlebrivi barierebis gamovlena da konkretuli

rekomendaciebis momzadeba, rac daaCqarebs cifruli taqografebis gamoyenebas. 2

evrosabWos EC 561/2006, EEC3821/85 da 2006/22 EC regulaciebis Sesruleba da

cifruli taqografebis danergva Sida gadazidvebsa da gadayvanebSi Cveni

kvlevis obieqtia. aRniSnuli regulaciebi exeba rogorc saerTaSoriso, ise

adgilobrivi saavtomobilo gadazidvebis mwarmoebeli satransporto sa-

Sualebebis ekipaJebis, mZRolTa Sromisa da dasvenebis optimaluri reJimebis

dacvasa da gadaadgilebisas siCqaris kontrols. am regulaciebis ZiriTadi

moTxovnebi saerTaSoriso gadazidvebisTvis saqarTvelos kanonmdeblobaSi ukve

implementirebulia da 2013 wlis noembridan gaicema cifruli taqografebisaTvis

saWiro plastikuri baraTebi, dawyebulia mZRolebis gadamzadebis procesi.

aRsaniSnavia, rom Sida gadazidvebSi CarTuli satransporto saSualebebisTvis

am regulaciebis moTxovnebi unda dainergos xuTi wlis ganmavlobaSi da mis

implementaciaSi aqtiurad unda CaerTos sxvadasxva saxelmwifo uwyeba.

damatebiT problemas warmoadgens mxolod am regulaciebis debulebebis

moTxovnebis aRsrulebis meqanizmis Seqmna. amJamad gaurkveveli rCeba, Tu

romelma uwyebam unda ganaxorcielos am kanonis aRsruleba, rogor moxdeba im

adamianebis momzadeba, vinc gaakontrolebs rogorc saqarTveloSi moZrav

                                                            2   სტატისტიკური ანალიზი, შსს საინფორმაციო-ანალიტიკური დეპარტამენტის საინფორმაციო ცენტრი,

2015 წ.

Page 7: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

saerTaSoriso, ise adgilobrivi gadamyvenebs – mZRolebs. asocirebis

xelSekrulebidan xelmoweridan TiTqmis 2 ori weli gavida, Tumca misi

implementacia qveynis SigniT ar dawyebula.

asocirebis Sesaxeb SeTanxmebaSi gansakuTrebuli yuradReba eTmoba

satransporto saSualebebis usafrTxoebis pirobebis Sesrulebas − avtomobilis

gamarTulobas, mZRolebis kvalifikaciasa da maT mier samuSao saaTebisa da

dasvenebis reJmebis mkacrad dacvas. evropuli kanonmdeblobiT, mZRolma dRe-

RameSi maqsimum 9 saaTis ganmavlobaSi an kviraSi araumetes samjer 10 saaTis

ganmavlobaSi SeiZleba marTos satvirTo da samgzavro transporti. mZRoli

valdebulia 4.5 saaTiani marTvis Semdeg minimum 45 wuTiT Seisvenos.3 kvlevis

mizania, am mimarTulebiT ori wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi ganxocielebuli

cvlilebebisa da arsebuli situaciis analizi. politikis kvlevis dokumenti

Seecdeba gamoavlinos is sirTuleebi, rac aferxebs mis implementacias da

mTavrobasa da sazogadoebas SesTavazos misi mogvarebis gzebi da

rekomendaciebi.

saqarTvelos asocirebis xelSekrulebis garkveuli moTxovnebis Sesas-

ruleblad vada oridan eqvs wlamde aqvs, Tumca xelisuflebis politkuri nebis

pirobebSi, am sakiTxebis mogvareba Wianurdeba. aRsaniSnavia, rom am

kanonmdeblobasTan mierTeba qarTvel mZRolebs evropis satransporto sferoSi

dasaqmebis saSualebas miscems, rac, Tavis mxriv, TiToeuli qarTuli ojaxis

ekonomikur keTildReobas moemsaxureba.

seriozul problemaa is, rom am direqtivis implementacia pirdapir aris

damokidebuli avtosatransporto saqmianobis monitoringis aucileblobaze,

romlis ganxorcieleba saxmeleTo transportis saagentos mxridan saqarTvelos

kanonmdeblobiT SesaZlebelia yoveli konkretuli SemTxvevisTvis mxolod

sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze. es problema seriozul dabrkolebas

uqmnis rogorc am direqtivis, ise aRniSnuli SeTanxmebis moTxovnebis

srulyofil Sesrulebas. Tu am direqtivis debulebebi saqarTvelos

kanonmdeblobaSi srulad ar aisaxeba, qveyana dadgeba problemebis winaSe, radgan

2004 wlidan evrokavSiris, xolo 2010 wlidan evrokavSiris arawevri

qveynebisTvisac savaldebulo gaxda pirvelad registrirebuli (eqspluataciaSi

Seyvanili) axali avtosatransporto saSualebis aRWurva cifruli taqografiT.

saqarTvelos gzebze yovelwliurad izrdeba saerTaSoriso tvirTebis gadatanis

maCvenebeli, rasac sxva qveynis iuridiuli pirebi axorcieleben. xSiria

SemTxvevebi, roca mZRolebi ar icaven moZraobis wesebs, rac xSirad xdeba sagzao

satransporto Sejaxebis mizezi. Tumca imis gamo, rom Cvens teritoriaze ar

xorcieldeba cifruli taqografebis monitoringi, garTulebulia da xSirad

rTulia am ucxouri kompaniis mZRolebis samarTlebrivi da sxva tipis

                                                            3 ტაქოგრაფის სახელმძღვანელო, სახმელეთო ტრანსპორტის სააგენტო, 2015წ.

Page 8: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

pasuxismgeblobis sakiTxis damtkiceba. cifruli taqografebi, romelic uwyvet

reJimSi avtomaturad axorcielebs aRniSnuli parametrebis, aseve

avtosatransporto saSualebis gavlili manZilisa da moZraobis siCqaris

gazomvasa da registracias. evropis qveynebSi, aseve yofili postabWoTa qveynebis

did nawilSi taqografis Cveneba warmoadgens iuridiulad miRebul monacemebs

sasamarTlo arbitraJis an gzebze satransporto procesebis monitoringisa da

davebis ganxilvisas. cifruli taqografebis direqtivis danergva da misi

aRsruleba, xels Seuwyobs saqarTvelos gzebze sagzao usafrTxoebis

gaumjobesebas, usafrTxoebis donis gaumjobesebas da, rac aseve mniSvnelovania,

mZRolTa samuSao, socialuri pirobebis gaumjobesebas. politikis dokumentis

mizania, am direqtivis miRebisa da aRsrulebis procesis daCqareba da

xelisuflebisTvis arsebuli warmatebuli saerTaSoriso gamocdilebis

gaziareba, konkretuli samoqmedo gegmis SeTavazeba.

arsebuli viTareba:

2011 wlidan dRemde saxmeleTo transportis saagentos mier 750 mZRoli

gadamzadda da gaica baraTi, romliTac saerTaSoriso qveynebSi tvirTis

gadazidvis SesaZlebloba miecaT. aRsaniSnavia is faqti, rom taqografis

gamoyeneba am dromde ar aris savaldebulo mgzavrTa gadamyvani ga-

damzidavebisTvis. samarSruto taqsebis mZRolTa umetesoba Semosavlis

maqsimizaciis mizniT, dRis ganmavlobaSi dasvenebis dros ar iyenebs da did

manZils Sesvenebis gareSe gadis. dResisTvis aRniSnuli gadamzidavebis samuSao

pirobebisa da dasvenebis reJimis Semowmeba/gakontroleba arcerTi uwyebis mier

ar xdeba, am sferos deregulacia ki mZRolebs waaxalisebs meti manZili mokle

droSi gaiaron da amiT meti Semosavali miiRon. es garemoeba ki sagzao

SemTxvevebis gazrdis xelSemwyobi faqtoria.

asocirebis xelSekrulebisa da evrodireqtivebis Tanaxmad, taqografebis

gamoyeneba 2019 wlisTvis yvela tipis gadamzidavisTvis savaldebulo moTxovna

unda gaxdes. Tumca, Tu gaviTvaliswinebT saqalaqTaSoriso gzebze momxdar

sagzao SemTxvevebisa da fataluri SemTxvevebis raodenobas, gansakuTrebiT ki

samarSruto taqsebis mZRolTa muSaobis pirobebsa da avtomobilis marTvis

maneras, muSaobisa da siCqaris SezRudvis saWiroeba umokles vadebSia

gansaxorcielebeli.

taqografis Rirebuleba gadamzidavisTvis:

gadamzidavisTvis danadgaris Rirebulebaa: CamontaJeba daaxloebiT 1600 lari,

baraTi 100 lari, xolo mZRolis gadamzadeba 200 lari. baraTis vada da mZRolis

kvalifikacia 5 wlis ganmavlobaSi moqmedebs. Tu gadaviangariSebT, wlis

ganmavlobaSi gadamzidavs taqografis momsaxureba 60 lari daujdeba

(danadgaris Rirebulebis garda, rasac erTjeradad SeiZens). amis sanacvlod ki

miviRebT daaxloebiT 20-25%-iT Semcirdebul avtosagzao SemTxveevbs Cvens

Page 9: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

avtobanze da mniSvnelovnad Semcirebul finansur danaxarjebs, risi gaRebac

kompaniebs uwevT sagzao satransporto Sejaxebis Semdeg.

administrireba:

administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 127-e muxlis me-7 primas

mixedviT, kanonmdeblobis aRsruleba da taqografebis Semowmebis valdebuleba

sapatrulo policias evaleba da gawerilia misi aRsrulebis meqanizmi. swored am

mizniT, 2015 wels gadamzadda policiis 12 TanamSromeli, romelTac Seiswavles

saregistracio baraTis Semowmebis specifika, Tumca am dromde miRebuli codna

praqtikaSi ar gamouyenebiaT da ar dawyebula aRsrulebis procesi.

baraTis Semowmeba orgvarad xdeba: SeuiaraRebeli TvaliT da specialuri

mowobilobiT, romelic CamontaJebulia policiis avtomobilSi. danadgaris

arseboba patruls uadvilebs baraTis Semowmebis proceduras da sasurvelia,

sapatrulo avtomobili aRWurvili iyos mowyobilobiT, romlis Rirebuleba

daaxloebiTi 15-20 aTasi laria. sawyisi etapisTvis ki magistralze 5 sapatrulo

ekipaJis mier ganxorcielebuli aRsruleba savsebiT sakmarisi iqneba.

aRsaniSnavia, rom mowyobilobis SeZenamde, eleqronuli mowyobilobis gareSec

SesaZlebelia monitoringis ganxorcieleba, radgan policiis oficrebi

gadamzadebulni arian da sakmarisi codna aqvT saregistracio furclis

vizualurad daTvalierebisTvis. maT unda moiTxovon amonabeWdi da gaSifron

igi. SeuiaraRebeli TvaliT policiis warmomdgenels SeuZlia Seamowmos:

ekuTvis Tu ara es furceli konkretul mZRols;

bolo 28 dRis ganmavlobaSi daaRvia Tu ara dasvenebis reJimi;

bolo 28 dRis ganmavlobaSi gadaaWarba Tu ara siCqares.

problemis gadaWris gzebi

(alternativebi)

mocemuli analizis safuZvelze gamoikveTa problemis gadaWris gzebi, romelic

xels Seuwyobs am sakiTxis danergvasa da mogvarebas.

alternativa 1: arsebuli situaciis gaumjobesebisTvis moxdes am sakiTxis

sakanonmdeblo doneze mogvareba, rac gulisxmobs qveynis Sida gadamzidavTa da

mgzavrTa gadamyvanTa mier taqografebis gamoyenebis valdebulebas da kanonis

aRsrulebis mkafio meqanizmis Seqmna, mis aRsrulebaze pasuxismgebeli

konkretuli uwyebis gamovlenas. 2018 wlisTvis yvela mZRolisTvis

savaldebulo unda iyos, asocirebis xelSekrulebis Tanaxmad, taqografebis

gamoyeneba rogorc saerTaSoriso, ise Sida gadazidvebSi, amitom mniSvnelovania,

Page 10: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

etapobrivad moxdes sakanonmdeblo bazis daxvewa da harmonizacia

evrostandartebTan. am mizniT, Seiqmnas erToblivi samuSao jgufi saxmeleTo

transportis saagentos, sapatrulo policiis departamentisa da arasamTavrobo

seqtoris monawileobiT. am mimartulebiT garkveuli samuSaoebi ukve

Catarebulia saxmeleTo transportis saagentoSi, damuSavebulia sxvadasxva

samarTlebrivi dokumenti, amitom unda moxdes am saagentos rolis gaZliereba da

SemuSavebuli proeqtebis ganxorcieleba. paralerul reJimSi unda gaZlierdes

sapatrulo policiis roli aRsrulebis nawilSi, kerZod, aamaRlos ekipaJebis

codnis done aRniSnuli sakiTxebisadmi, gaaZlieros teqnikuri mxardaWera

sapatrulo policiis ekipaJebisTvis, raTa am ukansknelnma SeZlon monitoringis

ganxorcieleba da samarTaldarRvevebis gamovlena gzebze.

alternativa 2: Seiqmnas samuSao jgufi, romelic imuSavebda sakanonmdeblo

cvlilebebis paketze, aseve axali monitoringis samsaxuris Seqmnaze, romelic

SesaZlebelia daeqvemdebaros ekonomikisa da mdgradi ganviTarebis saministros

an Sinagan saqmeTa saministros. monitoringis samsaxuri darRvevis faqtebs

gamoavlens, samarTaldarRvevis arsebobis SemTxvevaSi, mZRols daajarimebs.

monitoringis samsaxurs SeeZleba aseve Seamowmos gadamzidavi kompaniebi da

moiTxovos maTgan informacia maTi mZRolebis Sesaxeb, daarRvies Tu ara Sromisa

da dasvenebis wesebi, gadaaWarbes Tu ara daSvebul siCqares gzaze. msgavsi

samsaxuris Seqmna da monitoringi mniSvnelovania, radgan sapatrulo policiis

ekipaJi xSirad ver moaxerxebs msgavis gadamowmebebs. amitom efeqturi iqneboda

iseTi samsaxurisTvis migvendo am sakiTxebis zedamxedveloba, romelic

damoukideblad mxolod am sakiTxebis monitoringiT dakavdeboda.

mocemuli alternativebidan upiratesoba mivaniWeT alternativa 1-s, vidanidan

saxmeleTo transportis saagento ukve didi xania muSaobs taqografebis Temaze,

saagentos aqvs saswavlo centri, romelic orientirebulia mZRolebisa da

makontroleblebis gadamzadebaze. damuSavebulia sxvadasxva samarTlebrivi

dokumenti taqografebis gamoyenebis srulad amoqmedebisTvis. amitom wamyvani

roli jgufis Seqmnis dros mieniWeba saxmeleTo transportis sagenetos, jgufSi

aseve Seva sapatrulo policia, arasamTavrobo seqtoris warmomadgenlebi.

alternativa 1 aZlierebs is faqti, rom saqarTveloSi arsebuli sistemiT, ukve

sapatrulo policias eniWeba uflebamosileba ganaxorcielos kontroli

mZRolis Sromisa da dasvenebis reJimebze, aseve siCqaris monitoringi

taqografebis meSveobiT. ukve SeimCneva samarTlebrivi kuTxiT winsvla, Tumca

misi srulyofisTvis aucilebelia sapatrulo policiis gaZliereba da

aRsrulebis meqanizmebis gaumjobeseba.

Page 11: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

10 

rekomendaciebi

mocemuli analizis ganxilvis Semdeg gamovyaviT alternativa 1 da am

alternativis Sesabamisad movamzadeT rekomendaciebi. warmogidgenT

gansaxorcielebeli zogadi rekomendaciebis Tanamimdevrobas:

Seiqmnas samuSao jgufi saxmeleTo transportis saagentos xelmZRva-

nelobiT, sadac Seva sapatrulo policia, arasamTavrobo seqtori;

samuSao jgufebma unda imuSaon sakanonmdeblo iniciativaze, rom

savaldebulo gaxdes qveynis SigniTac taqografebis gamoyeneba;

samuSao jgufma SeimuSaos samoqmedo gegma, sadac aRniSnuli iqneba

proeqtis ganxorcielebis vadebi, CarTuli mxareebi, konkretuli

davalebebi. aqve gaiweros vadebi mZRolebisTvis: ra periodSi gaivlian

gadamzadebas saswavlo centrSi, rodis miiReben mZRolis baraTs,

rodis moxdeba teqografis damontaJeba da maTi avtosatransporto

saSualebis teqnikurad gamarTva.

gaZlierdes sapatrulo policiis roli aRsrulebis nawilSi, kerZod,

sapatrulo policielebma saxmeleTo transportis sasawvalo centrSi

gaiaron gadamzadeba da miiRon makontroleblis baraTebi;

2017 wlis mdgomareobiT, sapatrulo policiam 6 sapatrulo

ekipaJisTvis SeiZinos Sesabamisi teqnikuri aRWurviloba, raTa SeZlos

ukve arsebuli saerTaSoriso gadamzidavebis gakontroleba, rac

kanoniT ukve evalebaT;

2018 wlisTvis sapatrulo policias ukve unda hyavdes ramdenime

saTanadod gadamzadebuli TanamSromeli, romlebic ganaxorcielebens

kompaniebis monitoringsa da aseve Seamowmeben kompaniaSi dasaqmebuli

mZRolebis mier Cadenil samarTaldarRvevebs Sromisa da dasvenebis,

aseve siCqaris gadaWarbebasTan dakavSirebiT.

daskvna

kvlevebis Tanaxmad, msofliosa Tu saqarTveloSi sagzao-satransporto

SemTxvevebis dros miRebuli dazianebebi sikvdilianobis rva mTavar mizezs

Sorisaa. sagzao-satransporto SemTxvevebis Sedegad miyenebuli WrilobebiTa da

sikvdilianobiT gamowveuli socialur-ekonomikuri xarjebi qveynis mTliani

Sida produqtis 1-1.5%-ia. oficialuri statistikuri monacemebiT,

saqarTveloSi 2015 wels sagzao SemTxvevebis raodenobam moimata − es monacemi 9

187-ia; saqarTveloSi momxdari sagzao-satransporo SemTxvevebis Sedegad

Page 12: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

11 

daSavda 6 432, xolo gardaicvala 602 adamiani4. saqarTveloSi 2014 welTan

SedarebiT, 2015 wels sagzao-satransporto SemTxveevbis Sedegad sikvdilianoba

15,2%-iT gaizarda. sagzao satransporto SemTxvevebis mizezebs Soris yvelaze

xSiri siCqaris gadaWarbebaa, rac mTliani sagzao-satransporto SemTxvevebis

35%-ia, xolo gadaRla/Zili saWesTan magistralebze 6 %-s Seadgens. siCqaris

gadaWarbebis faqtebis monitoringi da samarTaldarRvevebis gamovlena amJamad

mxolod siCqaris damafiqsirebeli videokamerebiT xdeba. cxadia, Cveni gzebi da

magistralebi ise ar aris datvirTuli am meqanizmiT, rom srulad SevZlod

moZraobis siCqaris gakontroleba. amas isic emateba, rom sapatrulo policiis

ekipaJs ar SeuZlia siCqaris gadaWarbebis dafiqsireba, anu ar gaaCniaT teqnikur-

materialuri aRWurviloba, Sesabamisad, siCqaris gadaWarbebiT gamowveul

samarTaldarRvevaze sapatrulo policia ver axerxebs reagirebas. aseve

reagirebis miRmaa avtobusebi da mikroavtobusebi, romlebic siCqaris

gadaWarbebiT momxdar sagzao-satransporto Sejaxebis erT-erTi mTavari

riskjgufia.

aseT viTarebaSi, roca saqarTvelos gzebze siCqaris kontroli Zneldeba,

taqografis gamoyenebis danergva mniSvnelovnad Seamcirebda sagzao-

satransporto SemTxvevebs rogorc satvirTo avtomobilebis, ise avtobusebisa

da mikroavtobusebis monawileobiT. mniSvnelovnad Semcirdeba is ekonomikuri,

socialuri danaxarjebi, romelic mosdevs sagzao-satransporto SemTxvevebs,

miT umetes, roca gadazidvebsa da mgzavrTa gadayvanaze vsaubrobT. evrokavSiris

trasekas sagzao usafrToebis proeqtis farglebSi, saerTaSiriso eqspertebma

Seafases sagzao Sejaxebebis Sedegad qveynisTvis miyenebuli ekonomikuri zarali

da miRebulma cifrma weliwadSi saSualod 300 milion amerikul dolari

Seadgena.

bibliografia

1. „saerTaSoriso saavtomobilo mimisvlis mwarmoebeli satransporto

saSualebebis ekipaJebis muSaobis Sesaxeb“ 1970 wlis 1 ivliss JenevaSi

xelmowerili evropis SeTanxmebas (AETR);

2. saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro, 2015 wlis kvleva;

3. taqografis saxelmZRvanelo, saxmeleTo transportis saagento, 2015 w;

4. statistikuri analizi, Sss sainformacio-analitikuri departamentis

sainformacio centri, 2015 w.

5. evrosabWos 1985 wlis 20 dekembris N3821/85 reglamenti „sakontrolo

mowyobilobis Sesaxeb;

                                                            4 საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო, 2015 წლის კვლევა.

Page 13: saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs Paper.pdf · 1 saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis

12 

6. evroparlamentisa da sabWos 2002 wlis 11 martis direqtiva N2002/15/EC

„saavtomobilo gadazidvebis mwarmoebeli pirebis samuSao drois

organizebis Sesaxeb;

7. saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsi;

8. saqarTvelos kanoni sagzao moZraobis Sesaxeb;

9. evroparlamentisa da sabWos 2006 wlis 15 martis reglamenti (EC ) N561/2006

„sagzao gadazidvebTan dakavSirebuli gansazRvruli socialuri

kanonmdeblobis Sesaxeb sabWos (EEC) N38/20/85 reglamentebi;

10. https://www.unece.org/fileadmin/DAM/trans/roadsafe/events/Belgrade-

2011.04/2011_Belgrade_Pres_Managing_and_coordinating_road_safety_-

international_experience_260411.pdf