saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs...
Transcript of saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis xelSekrulebaSi ...eap-csf.ge/images/doc/politics/Tachographs...
saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis
xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis
seqtoris analizi: cifruli taqografebis
danergva Sida gadazidvebsa da
gadayvanebSi da aseve aRsrulebis procesis
dawyeba
2016
1
saqarTvelo-evrokavSiris asocirebis
xelSekrulebaSi saxmeleTo transportis
seqtoris analizi: cifruli taqografebis
danergva Sida gadazidvebsa da
gadayvanebSi da aseve aRsrulebis procesis
dawyeba
პოლიტიკის დოკუმენტი
avtorebi: gela kvaSilava, irakli izoria,
ekaterine laliaSvili
2
sarCevi
reziume ............................................................................................................................................................................ 3
Sesavali ......................................................................................................................................................................... 4
problemis aRwera ................................................................................................................................................ 4
problemis gadaWris gzebi............................................................................................................................ 8
rekomendaciebi ......................................................................................................................................................... 10
daskvna ............................................................................................................................................................................. 10
bibliografia ........................................................................................................................................................... 11
3
reziume
saqarTvelos evrokavSirTan asocirebis xelSekrulebis VI Tavi transportis
sferoSi TanamSromlobis gaRrmavebas iTvaliswinebs da misi mizania:
saqarTvelosa da evrokavSiris satransporto seqtorebis erTmaneTTan
daaxloeba, qarTuli kanonmdeblobis evropul kanonmdeblosTan harmonizacia,
saqarTvelos gzebze sagzao usafrTxoebis gaumjobeseba, saqarTvelos
satransporto qselis daxvewa, mgzavrebisa da tvirTebis usafrTxo
gadaadgilebis uzrunvelyofa da garemoze transportis uaryofiTi
zemoqmedebis Semcireba. asocirebis SeTanxmebiT gansazRvruli 24-e danarTis
„sagzao transportis“ TavSi gaTvaliswinebulia 12 reglamenti da direqtiva. maT
Sesrulebaze pasuxismgebelia saxmeleTo transportis saagento, Sinagan saqmeTa
saministro, finansTa saministro.
mgzavrTa usafrTxo gadayvanisa da tvirTebis usafrTxo gadaadgilebisTvis
udidesi mniSvneloba eniWeba taqografebis gamoyenebas. saqarTvelos
prezidentis 2011 wlis 7 aprilis N187 brZanebulebiT, saqarTvelo SeuerTda
„saerTaSoriso saavtomobilo mimisvlis mwarmoebeli satransporto saSu-
alebebis ekipaJebis muSaobis Sesaxeb“ 1970 wlis 1-el ivliss JenevaSi
xelmoweril evropis SeTanxmebas (AETR). am SeTanxmebiT dadgenilia pirobebi,
rasac unda akmayofilebdnen saerTaSoriso gadazidvebze dasaqmebuli mZRolebi,
gansazRvrulia maTTvis avtosatransporto saSualebebis yoveldRiuri,
uwyvetad marTvis maqsimalurad dasaSvebi, xangrZlivobebi.
winamdebare naSromSi aRwerilia mgzavrTa da tvirTebis usafrTxo
gadaadgilebis kuTxiT dRes qveyanaSi arsebuli problemebi, mimoxilulia
saerTaSoriso gamocdileba da statistika qveyanaSi arsebuli sagzao-
satransporto SemTxvevebis Sesaxeb. analizis Sedegad gamovlinda, rom cifruli
taqografebis srulad danergva da gamoyeneba Sida gadazidva-gadayvanebSi
gazrdis mgzavrTa usafrTxo gadayvanasa da tvirTebis usafrTxo gadaadgilebas.
Seamcirebs siCqaris gadaWarbebiTa da mZRolis gadaRliT gamowveul sagzao-
satransporto SemTxvevebs gzebze, romelic yovelwliurad mzardi statistikiT
gvevlineba. am gadawyvetilebas eqneba pozitiuri ekonomikuri gavlena
saxelmwifo biujetze da mniSvnelovnad Seamcirebs jandacvis kuTxiT jandacvis
saministrosa Tu sxva saxelmwifo uwyebebis mier gaweul xarjebs. cifruli
taqografi erTaderTi meqanizmia, romelsac SeuZlia gaakontrolos, rom mZRoli
dReSi 10-11 saaTs ar muSaobs, rac xSirad xdeba saqarTveloSi, radgan mZRolsac
da kompaniasac eCqareba daniSnulebis adgilze misvla, rac mniSvnelovnad zrdis
gzebze arsebul usafrTxoebis risks.
4
Sesavali
raSi gvWirdeba taqografi da ra funqciuri daniSnuleba aqvs mas?
taqografi avtosatransporto saSualebebis moZraobis parametrebis
aRmricxveli sakontrolo mowyobilobaa, romelic avtosatransporto
saSualebaSi montaJdeba. is avtomatur an naxevradavtomatur reJimSi aCvenebs da
inaxavs monacemebs am avtosatransporto saSualebis moZraobis, mZRolebis
muSaobisa da dasvenebis gansazRvruli periodebis Sesaxeb. konstruqciis
mixedviT, gamoiyeneba ori saxis taqografi − eleqtromeqanikuri (analoguri) da
eleqtronuli (cifruli1). eleqtromeqanikur taqografSi informaciis
registracia xdeba saregistracio furclebiT, xolo eleqtronul taqografSi −
mZRolis baraTiT. taqografi aRwers Semdeg parametrebs:
avtosatransporto saSualebis mier gavlil manZils;
avtosatransporto saSualebis siCqares;
maqsimaluri dasaSvebi siCqaris gadaWarbebas (Tu darRveva wuTze
met xans grZeldeboda);
avtosatransporto saSualebis marTvis xangrZlivobas;
muSaobis an samuSao adgilze yofnis sxva periodebs;
muSaobisas Sesvenebisa da dasvenebis yoveldRiur periodebs.
problemis aRwera
saqarTvelos gzebze rogorc mgzavrebis gadayvanis, ise tvirTebis gadatanis
dros yvelaze problemuri sakiTxi mZRolTa samuSaos, dasvenebis reJimisa da
manqanis siCqaris kontrolia. saqarTveloSi sagzao-satransporto Sejaxebebis
Sedegad gamowveuli travmatizmi da sikvdilianoba evropis qveynebTan SedarebiT
3-jer maRalia. gadaWarbebuli siCqare saqarTveloSi sagzao-satransporto
Sejaxebebis ZiriTadi mizezia − oficialuri statistikiT, sagzao Sejaxebebis
35% siCqaris gadaWarbebaze modis. garda imisa, rom avtosagzao semTxvevebi
qarTuli ojaxebis tragediis mizezi xdeba, saxelmwifo da kerZo organizaciebic
milionobiT materialuri zarals iReben. sxvadasxva eqspertis SefasebiT, es
zarali qveynis mTliani Sida produqtis 1-2% Seadgens. aRsaniSnavia, rom
qveyanaSi samgzavro gadazidvebis 90% da tvirTebis gadatanis naxevarze meti
modis saxmeleTo transportze da es cifri yovelwliurad izrdeba. imisTvis,
rom saqarTvelos gzebze Semcirdes sagzao satransporto Sejaxebebis
raodenoba, yvelaze efeqturi saSualeba cifruli taqografebis sistemis
danergvaa Sida gadayvanebsa da gadazidvebSi, rac, samwuxarod, aqamde ver
1 „საერთაშორისო საავტომობილო მიმოსვლის მწარმოებელი სატრანსპორტო საშუალებების ეკიპაჟების
მუშაობის შესახებ“ 1970 წლის 1-ელ ივლისს ჟენევაში ხელმოწერილ ევროპის შეთანხმება (AETR).
5
ganxorcielda. aRsaniSnavia, rom saerTaSoriso gadazidvebSi CarTuli yvela
mZRoli d kompania ukve iyenebs am cifrul taqografebs. politikis dokumentis
mizania, instituciuri da samarTlebrivi barierebis gamovlena da konkretuli
rekomendaciebis momzadeba, rac daaCqarebs cifruli taqografebis gamoyenebas. 2
evrosabWos EC 561/2006, EEC3821/85 da 2006/22 EC regulaciebis Sesruleba da
cifruli taqografebis danergva Sida gadazidvebsa da gadayvanebSi Cveni
kvlevis obieqtia. aRniSnuli regulaciebi exeba rogorc saerTaSoriso, ise
adgilobrivi saavtomobilo gadazidvebis mwarmoebeli satransporto sa-
Sualebebis ekipaJebis, mZRolTa Sromisa da dasvenebis optimaluri reJimebis
dacvasa da gadaadgilebisas siCqaris kontrols. am regulaciebis ZiriTadi
moTxovnebi saerTaSoriso gadazidvebisTvis saqarTvelos kanonmdeblobaSi ukve
implementirebulia da 2013 wlis noembridan gaicema cifruli taqografebisaTvis
saWiro plastikuri baraTebi, dawyebulia mZRolebis gadamzadebis procesi.
aRsaniSnavia, rom Sida gadazidvebSi CarTuli satransporto saSualebebisTvis
am regulaciebis moTxovnebi unda dainergos xuTi wlis ganmavlobaSi da mis
implementaciaSi aqtiurad unda CaerTos sxvadasxva saxelmwifo uwyeba.
damatebiT problemas warmoadgens mxolod am regulaciebis debulebebis
moTxovnebis aRsrulebis meqanizmis Seqmna. amJamad gaurkveveli rCeba, Tu
romelma uwyebam unda ganaxorcielos am kanonis aRsruleba, rogor moxdeba im
adamianebis momzadeba, vinc gaakontrolebs rogorc saqarTveloSi moZrav
2 სტატისტიკური ანალიზი, შსს საინფორმაციო-ანალიტიკური დეპარტამენტის საინფორმაციო ცენტრი,
2015 წ.
6
saerTaSoriso, ise adgilobrivi gadamyvenebs – mZRolebs. asocirebis
xelSekrulebidan xelmoweridan TiTqmis 2 ori weli gavida, Tumca misi
implementacia qveynis SigniT ar dawyebula.
asocirebis Sesaxeb SeTanxmebaSi gansakuTrebuli yuradReba eTmoba
satransporto saSualebebis usafrTxoebis pirobebis Sesrulebas − avtomobilis
gamarTulobas, mZRolebis kvalifikaciasa da maT mier samuSao saaTebisa da
dasvenebis reJmebis mkacrad dacvas. evropuli kanonmdeblobiT, mZRolma dRe-
RameSi maqsimum 9 saaTis ganmavlobaSi an kviraSi araumetes samjer 10 saaTis
ganmavlobaSi SeiZleba marTos satvirTo da samgzavro transporti. mZRoli
valdebulia 4.5 saaTiani marTvis Semdeg minimum 45 wuTiT Seisvenos.3 kvlevis
mizania, am mimarTulebiT ori wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi ganxocielebuli
cvlilebebisa da arsebuli situaciis analizi. politikis kvlevis dokumenti
Seecdeba gamoavlinos is sirTuleebi, rac aferxebs mis implementacias da
mTavrobasa da sazogadoebas SesTavazos misi mogvarebis gzebi da
rekomendaciebi.
saqarTvelos asocirebis xelSekrulebis garkveuli moTxovnebis Sesas-
ruleblad vada oridan eqvs wlamde aqvs, Tumca xelisuflebis politkuri nebis
pirobebSi, am sakiTxebis mogvareba Wianurdeba. aRsaniSnavia, rom am
kanonmdeblobasTan mierTeba qarTvel mZRolebs evropis satransporto sferoSi
dasaqmebis saSualebas miscems, rac, Tavis mxriv, TiToeuli qarTuli ojaxis
ekonomikur keTildReobas moemsaxureba.
seriozul problemaa is, rom am direqtivis implementacia pirdapir aris
damokidebuli avtosatransporto saqmianobis monitoringis aucileblobaze,
romlis ganxorcieleba saxmeleTo transportis saagentos mxridan saqarTvelos
kanonmdeblobiT SesaZlebelia yoveli konkretuli SemTxvevisTvis mxolod
sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze. es problema seriozul dabrkolebas
uqmnis rogorc am direqtivis, ise aRniSnuli SeTanxmebis moTxovnebis
srulyofil Sesrulebas. Tu am direqtivis debulebebi saqarTvelos
kanonmdeblobaSi srulad ar aisaxeba, qveyana dadgeba problemebis winaSe, radgan
2004 wlidan evrokavSiris, xolo 2010 wlidan evrokavSiris arawevri
qveynebisTvisac savaldebulo gaxda pirvelad registrirebuli (eqspluataciaSi
Seyvanili) axali avtosatransporto saSualebis aRWurva cifruli taqografiT.
saqarTvelos gzebze yovelwliurad izrdeba saerTaSoriso tvirTebis gadatanis
maCvenebeli, rasac sxva qveynis iuridiuli pirebi axorcieleben. xSiria
SemTxvevebi, roca mZRolebi ar icaven moZraobis wesebs, rac xSirad xdeba sagzao
satransporto Sejaxebis mizezi. Tumca imis gamo, rom Cvens teritoriaze ar
xorcieldeba cifruli taqografebis monitoringi, garTulebulia da xSirad
rTulia am ucxouri kompaniis mZRolebis samarTlebrivi da sxva tipis
3 ტაქოგრაფის სახელმძღვანელო, სახმელეთო ტრანსპორტის სააგენტო, 2015წ.
7
pasuxismgeblobis sakiTxis damtkiceba. cifruli taqografebi, romelic uwyvet
reJimSi avtomaturad axorcielebs aRniSnuli parametrebis, aseve
avtosatransporto saSualebis gavlili manZilisa da moZraobis siCqaris
gazomvasa da registracias. evropis qveynebSi, aseve yofili postabWoTa qveynebis
did nawilSi taqografis Cveneba warmoadgens iuridiulad miRebul monacemebs
sasamarTlo arbitraJis an gzebze satransporto procesebis monitoringisa da
davebis ganxilvisas. cifruli taqografebis direqtivis danergva da misi
aRsruleba, xels Seuwyobs saqarTvelos gzebze sagzao usafrTxoebis
gaumjobesebas, usafrTxoebis donis gaumjobesebas da, rac aseve mniSvnelovania,
mZRolTa samuSao, socialuri pirobebis gaumjobesebas. politikis dokumentis
mizania, am direqtivis miRebisa da aRsrulebis procesis daCqareba da
xelisuflebisTvis arsebuli warmatebuli saerTaSoriso gamocdilebis
gaziareba, konkretuli samoqmedo gegmis SeTavazeba.
arsebuli viTareba:
2011 wlidan dRemde saxmeleTo transportis saagentos mier 750 mZRoli
gadamzadda da gaica baraTi, romliTac saerTaSoriso qveynebSi tvirTis
gadazidvis SesaZlebloba miecaT. aRsaniSnavia is faqti, rom taqografis
gamoyeneba am dromde ar aris savaldebulo mgzavrTa gadamyvani ga-
damzidavebisTvis. samarSruto taqsebis mZRolTa umetesoba Semosavlis
maqsimizaciis mizniT, dRis ganmavlobaSi dasvenebis dros ar iyenebs da did
manZils Sesvenebis gareSe gadis. dResisTvis aRniSnuli gadamzidavebis samuSao
pirobebisa da dasvenebis reJimis Semowmeba/gakontroleba arcerTi uwyebis mier
ar xdeba, am sferos deregulacia ki mZRolebs waaxalisebs meti manZili mokle
droSi gaiaron da amiT meti Semosavali miiRon. es garemoeba ki sagzao
SemTxvevebis gazrdis xelSemwyobi faqtoria.
asocirebis xelSekrulebisa da evrodireqtivebis Tanaxmad, taqografebis
gamoyeneba 2019 wlisTvis yvela tipis gadamzidavisTvis savaldebulo moTxovna
unda gaxdes. Tumca, Tu gaviTvaliswinebT saqalaqTaSoriso gzebze momxdar
sagzao SemTxvevebisa da fataluri SemTxvevebis raodenobas, gansakuTrebiT ki
samarSruto taqsebis mZRolTa muSaobis pirobebsa da avtomobilis marTvis
maneras, muSaobisa da siCqaris SezRudvis saWiroeba umokles vadebSia
gansaxorcielebeli.
taqografis Rirebuleba gadamzidavisTvis:
gadamzidavisTvis danadgaris Rirebulebaa: CamontaJeba daaxloebiT 1600 lari,
baraTi 100 lari, xolo mZRolis gadamzadeba 200 lari. baraTis vada da mZRolis
kvalifikacia 5 wlis ganmavlobaSi moqmedebs. Tu gadaviangariSebT, wlis
ganmavlobaSi gadamzidavs taqografis momsaxureba 60 lari daujdeba
(danadgaris Rirebulebis garda, rasac erTjeradad SeiZens). amis sanacvlod ki
miviRebT daaxloebiT 20-25%-iT Semcirdebul avtosagzao SemTxveevbs Cvens
8
avtobanze da mniSvnelovnad Semcirebul finansur danaxarjebs, risi gaRebac
kompaniebs uwevT sagzao satransporto Sejaxebis Semdeg.
administrireba:
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 127-e muxlis me-7 primas
mixedviT, kanonmdeblobis aRsruleba da taqografebis Semowmebis valdebuleba
sapatrulo policias evaleba da gawerilia misi aRsrulebis meqanizmi. swored am
mizniT, 2015 wels gadamzadda policiis 12 TanamSromeli, romelTac Seiswavles
saregistracio baraTis Semowmebis specifika, Tumca am dromde miRebuli codna
praqtikaSi ar gamouyenebiaT da ar dawyebula aRsrulebis procesi.
baraTis Semowmeba orgvarad xdeba: SeuiaraRebeli TvaliT da specialuri
mowobilobiT, romelic CamontaJebulia policiis avtomobilSi. danadgaris
arseboba patruls uadvilebs baraTis Semowmebis proceduras da sasurvelia,
sapatrulo avtomobili aRWurvili iyos mowyobilobiT, romlis Rirebuleba
daaxloebiTi 15-20 aTasi laria. sawyisi etapisTvis ki magistralze 5 sapatrulo
ekipaJis mier ganxorcielebuli aRsruleba savsebiT sakmarisi iqneba.
aRsaniSnavia, rom mowyobilobis SeZenamde, eleqronuli mowyobilobis gareSec
SesaZlebelia monitoringis ganxorcieleba, radgan policiis oficrebi
gadamzadebulni arian da sakmarisi codna aqvT saregistracio furclis
vizualurad daTvalierebisTvis. maT unda moiTxovon amonabeWdi da gaSifron
igi. SeuiaraRebeli TvaliT policiis warmomdgenels SeuZlia Seamowmos:
ekuTvis Tu ara es furceli konkretul mZRols;
bolo 28 dRis ganmavlobaSi daaRvia Tu ara dasvenebis reJimi;
bolo 28 dRis ganmavlobaSi gadaaWarba Tu ara siCqares.
problemis gadaWris gzebi
(alternativebi)
mocemuli analizis safuZvelze gamoikveTa problemis gadaWris gzebi, romelic
xels Seuwyobs am sakiTxis danergvasa da mogvarebas.
alternativa 1: arsebuli situaciis gaumjobesebisTvis moxdes am sakiTxis
sakanonmdeblo doneze mogvareba, rac gulisxmobs qveynis Sida gadamzidavTa da
mgzavrTa gadamyvanTa mier taqografebis gamoyenebis valdebulebas da kanonis
aRsrulebis mkafio meqanizmis Seqmna, mis aRsrulebaze pasuxismgebeli
konkretuli uwyebis gamovlenas. 2018 wlisTvis yvela mZRolisTvis
savaldebulo unda iyos, asocirebis xelSekrulebis Tanaxmad, taqografebis
gamoyeneba rogorc saerTaSoriso, ise Sida gadazidvebSi, amitom mniSvnelovania,
9
etapobrivad moxdes sakanonmdeblo bazis daxvewa da harmonizacia
evrostandartebTan. am mizniT, Seiqmnas erToblivi samuSao jgufi saxmeleTo
transportis saagentos, sapatrulo policiis departamentisa da arasamTavrobo
seqtoris monawileobiT. am mimartulebiT garkveuli samuSaoebi ukve
Catarebulia saxmeleTo transportis saagentoSi, damuSavebulia sxvadasxva
samarTlebrivi dokumenti, amitom unda moxdes am saagentos rolis gaZliereba da
SemuSavebuli proeqtebis ganxorcieleba. paralerul reJimSi unda gaZlierdes
sapatrulo policiis roli aRsrulebis nawilSi, kerZod, aamaRlos ekipaJebis
codnis done aRniSnuli sakiTxebisadmi, gaaZlieros teqnikuri mxardaWera
sapatrulo policiis ekipaJebisTvis, raTa am ukansknelnma SeZlon monitoringis
ganxorcieleba da samarTaldarRvevebis gamovlena gzebze.
alternativa 2: Seiqmnas samuSao jgufi, romelic imuSavebda sakanonmdeblo
cvlilebebis paketze, aseve axali monitoringis samsaxuris Seqmnaze, romelic
SesaZlebelia daeqvemdebaros ekonomikisa da mdgradi ganviTarebis saministros
an Sinagan saqmeTa saministros. monitoringis samsaxuri darRvevis faqtebs
gamoavlens, samarTaldarRvevis arsebobis SemTxvevaSi, mZRols daajarimebs.
monitoringis samsaxurs SeeZleba aseve Seamowmos gadamzidavi kompaniebi da
moiTxovos maTgan informacia maTi mZRolebis Sesaxeb, daarRvies Tu ara Sromisa
da dasvenebis wesebi, gadaaWarbes Tu ara daSvebul siCqares gzaze. msgavsi
samsaxuris Seqmna da monitoringi mniSvnelovania, radgan sapatrulo policiis
ekipaJi xSirad ver moaxerxebs msgavis gadamowmebebs. amitom efeqturi iqneboda
iseTi samsaxurisTvis migvendo am sakiTxebis zedamxedveloba, romelic
damoukideblad mxolod am sakiTxebis monitoringiT dakavdeboda.
mocemuli alternativebidan upiratesoba mivaniWeT alternativa 1-s, vidanidan
saxmeleTo transportis saagento ukve didi xania muSaobs taqografebis Temaze,
saagentos aqvs saswavlo centri, romelic orientirebulia mZRolebisa da
makontroleblebis gadamzadebaze. damuSavebulia sxvadasxva samarTlebrivi
dokumenti taqografebis gamoyenebis srulad amoqmedebisTvis. amitom wamyvani
roli jgufis Seqmnis dros mieniWeba saxmeleTo transportis sagenetos, jgufSi
aseve Seva sapatrulo policia, arasamTavrobo seqtoris warmomadgenlebi.
alternativa 1 aZlierebs is faqti, rom saqarTveloSi arsebuli sistemiT, ukve
sapatrulo policias eniWeba uflebamosileba ganaxorcielos kontroli
mZRolis Sromisa da dasvenebis reJimebze, aseve siCqaris monitoringi
taqografebis meSveobiT. ukve SeimCneva samarTlebrivi kuTxiT winsvla, Tumca
misi srulyofisTvis aucilebelia sapatrulo policiis gaZliereba da
aRsrulebis meqanizmebis gaumjobeseba.
10
rekomendaciebi
mocemuli analizis ganxilvis Semdeg gamovyaviT alternativa 1 da am
alternativis Sesabamisad movamzadeT rekomendaciebi. warmogidgenT
gansaxorcielebeli zogadi rekomendaciebis Tanamimdevrobas:
Seiqmnas samuSao jgufi saxmeleTo transportis saagentos xelmZRva-
nelobiT, sadac Seva sapatrulo policia, arasamTavrobo seqtori;
samuSao jgufebma unda imuSaon sakanonmdeblo iniciativaze, rom
savaldebulo gaxdes qveynis SigniTac taqografebis gamoyeneba;
samuSao jgufma SeimuSaos samoqmedo gegma, sadac aRniSnuli iqneba
proeqtis ganxorcielebis vadebi, CarTuli mxareebi, konkretuli
davalebebi. aqve gaiweros vadebi mZRolebisTvis: ra periodSi gaivlian
gadamzadebas saswavlo centrSi, rodis miiReben mZRolis baraTs,
rodis moxdeba teqografis damontaJeba da maTi avtosatransporto
saSualebis teqnikurad gamarTva.
gaZlierdes sapatrulo policiis roli aRsrulebis nawilSi, kerZod,
sapatrulo policielebma saxmeleTo transportis sasawvalo centrSi
gaiaron gadamzadeba da miiRon makontroleblis baraTebi;
2017 wlis mdgomareobiT, sapatrulo policiam 6 sapatrulo
ekipaJisTvis SeiZinos Sesabamisi teqnikuri aRWurviloba, raTa SeZlos
ukve arsebuli saerTaSoriso gadamzidavebis gakontroleba, rac
kanoniT ukve evalebaT;
2018 wlisTvis sapatrulo policias ukve unda hyavdes ramdenime
saTanadod gadamzadebuli TanamSromeli, romlebic ganaxorcielebens
kompaniebis monitoringsa da aseve Seamowmeben kompaniaSi dasaqmebuli
mZRolebis mier Cadenil samarTaldarRvevebs Sromisa da dasvenebis,
aseve siCqaris gadaWarbebasTan dakavSirebiT.
daskvna
kvlevebis Tanaxmad, msofliosa Tu saqarTveloSi sagzao-satransporto
SemTxvevebis dros miRebuli dazianebebi sikvdilianobis rva mTavar mizezs
Sorisaa. sagzao-satransporto SemTxvevebis Sedegad miyenebuli WrilobebiTa da
sikvdilianobiT gamowveuli socialur-ekonomikuri xarjebi qveynis mTliani
Sida produqtis 1-1.5%-ia. oficialuri statistikuri monacemebiT,
saqarTveloSi 2015 wels sagzao SemTxvevebis raodenobam moimata − es monacemi 9
187-ia; saqarTveloSi momxdari sagzao-satransporo SemTxvevebis Sedegad
11
daSavda 6 432, xolo gardaicvala 602 adamiani4. saqarTveloSi 2014 welTan
SedarebiT, 2015 wels sagzao-satransporto SemTxveevbis Sedegad sikvdilianoba
15,2%-iT gaizarda. sagzao satransporto SemTxvevebis mizezebs Soris yvelaze
xSiri siCqaris gadaWarbebaa, rac mTliani sagzao-satransporto SemTxvevebis
35%-ia, xolo gadaRla/Zili saWesTan magistralebze 6 %-s Seadgens. siCqaris
gadaWarbebis faqtebis monitoringi da samarTaldarRvevebis gamovlena amJamad
mxolod siCqaris damafiqsirebeli videokamerebiT xdeba. cxadia, Cveni gzebi da
magistralebi ise ar aris datvirTuli am meqanizmiT, rom srulad SevZlod
moZraobis siCqaris gakontroleba. amas isic emateba, rom sapatrulo policiis
ekipaJs ar SeuZlia siCqaris gadaWarbebis dafiqsireba, anu ar gaaCniaT teqnikur-
materialuri aRWurviloba, Sesabamisad, siCqaris gadaWarbebiT gamowveul
samarTaldarRvevaze sapatrulo policia ver axerxebs reagirebas. aseve
reagirebis miRmaa avtobusebi da mikroavtobusebi, romlebic siCqaris
gadaWarbebiT momxdar sagzao-satransporto Sejaxebis erT-erTi mTavari
riskjgufia.
aseT viTarebaSi, roca saqarTvelos gzebze siCqaris kontroli Zneldeba,
taqografis gamoyenebis danergva mniSvnelovnad Seamcirebda sagzao-
satransporto SemTxvevebs rogorc satvirTo avtomobilebis, ise avtobusebisa
da mikroavtobusebis monawileobiT. mniSvnelovnad Semcirdeba is ekonomikuri,
socialuri danaxarjebi, romelic mosdevs sagzao-satransporto SemTxvevebs,
miT umetes, roca gadazidvebsa da mgzavrTa gadayvanaze vsaubrobT. evrokavSiris
trasekas sagzao usafrToebis proeqtis farglebSi, saerTaSiriso eqspertebma
Seafases sagzao Sejaxebebis Sedegad qveynisTvis miyenebuli ekonomikuri zarali
da miRebulma cifrma weliwadSi saSualod 300 milion amerikul dolari
Seadgena.
bibliografia
1. „saerTaSoriso saavtomobilo mimisvlis mwarmoebeli satransporto
saSualebebis ekipaJebis muSaobis Sesaxeb“ 1970 wlis 1 ivliss JenevaSi
xelmowerili evropis SeTanxmebas (AETR);
2. saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro, 2015 wlis kvleva;
3. taqografis saxelmZRvanelo, saxmeleTo transportis saagento, 2015 w;
4. statistikuri analizi, Sss sainformacio-analitikuri departamentis
sainformacio centri, 2015 w.
5. evrosabWos 1985 wlis 20 dekembris N3821/85 reglamenti „sakontrolo
mowyobilobis Sesaxeb;
4 საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო, 2015 წლის კვლევა.
12
6. evroparlamentisa da sabWos 2002 wlis 11 martis direqtiva N2002/15/EC
„saavtomobilo gadazidvebis mwarmoebeli pirebis samuSao drois
organizebis Sesaxeb;
7. saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsi;
8. saqarTvelos kanoni sagzao moZraobis Sesaxeb;
9. evroparlamentisa da sabWos 2006 wlis 15 martis reglamenti (EC ) N561/2006
„sagzao gadazidvebTan dakavSirebuli gansazRvruli socialuri
kanonmdeblobis Sesaxeb sabWos (EEC) N38/20/85 reglamentebi;
10. https://www.unece.org/fileadmin/DAM/trans/roadsafe/events/Belgrade-
2011.04/2011_Belgrade_Pres_Managing_and_coordinating_road_safety_-
international_experience_260411.pdf