Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag...

47
Leadership Entrepreneurship Stewardship Prof. dr. André Wierdsma Nyenrode Business Universiteit CEIBS (China Europe International Business School) Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie

Transcript of Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag...

Page 1: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Leadership • Entrepreneurship • Stewardship

Prof. dr. André Wierdsma Ø Nyenrode Business Universiteit

Ø CEIBS (China Europe International Business School)

Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie

Page 2: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Opbouw bijdrage

Ø  Evolutionaire ‘hard-ware’ Ø  Culturele ‘soft-ware’ Ø  Existentiële uitdaging voor de mens Ø  Persoonlijk Operating System (POS) Ø  Leiderschap

Page 3: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

3

Evolutionaire ‘hardware’

Page 4: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Opbouw en werking van het brein

Ø  Reptielenbrein Ø  Zoogdierbrein Ø  Mensenbrein

Page 5: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Gelaagd ‘denk’gereedschap

1.  Fight, flight, freeze – pre-cognitief reflex systeem

2.  Snelle emotie, limbische reflex systeem:

primaire emotie 3.  Trage reflectieve neo-cortex systeem:

secundaire emotie

Page 6: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Gelaagdheid

Cultuur-logica

•  Organiseer-logica

•  individu •  relaties

Page 7: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Culturele ‘soft ware’ : mensbeeld:

Anglo-Amerikaans • atomistisch ik • Mens

Europees • relationeel ik • mensen

Page 8: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

8

Mens  IK  

Mensen  WIJ  

Page 9: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig
Page 10: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig
Page 11: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig
Page 12: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Evolutie “There can be no doubt that a tribe including many members who (…) are always ready to give aid to each other and to sacrifice themselves for the common good, would be victorious over other tribes; and this would be natural selection”

Charles Darwin

Page 13: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Existentiële uitdaging Ø Jezelf zijn in verbinding met anderen Ø Hechting en Identiteit Ø Identiteit en grenzen Ø Verbinding!? Ø Hechtingsangst Ø Verlatingsangst Ø Verlies van eigenheid

Page 14: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig
Page 15: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Existentiële uitdagingen Ø Omgaan met verschil Ø Omgaan met ‘de ander’ Ø Omgaan met ‘het andere’ van de

ander Ø Omgaan met ‘het andere’ in jezelf

Ø Verdragen van de broosheid

Page 16: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Existentiële thema’s

1.  Isolatie: ingroup-outgroup

2.  Autoriteit

3.  Concurreren of Samenwerken

Page 17: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Isolatie: Conformiteit

“Bij onzekerheid praten mensen anderen, die het lijken te weten, na.”

85%

100% - 15%

Page 18: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

18

Individu

Context

Page 19: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig
Page 20: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig
Page 21: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig
Page 22: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Organiseer’logica’

Ø Piramide Ø Machine Positioneel Organiseren

Macht en Positie Ø Organisme

Ø Keten Transactioneel Organiseren

Ø Netwerk Toegevoegde Waarde

Page 23: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Organiseer uitdaging

Omgaan met: Complexiteit en emergentie

Omgaan met verschil

P 6- 21

Page 24: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Belang mezelf

Belang Anderen

Dominantie

Vermijden

Samenwerking

Toegeven

Wilsconfrontatie

Page 25: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Persoonlijke Operating System (POS)

Ø Ontstaat wanneer?

Ø Hoe ontwikkelt het zich?

Ø Wat zijn de consequenties?

Page 26: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Onbewust werkmodel Personal Operating System

Ø Formattering gebeurt in het gezin van oorsprong

Ø Formattering is functioneel in context Ø Contexten veranderen Ø Onder stress vallen we terug Ø Formattering verrijken

Page 27: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Persoonlijk Operating System (POS)

Ø  Ouderboodschappen: - Toeschrijving Eigenschappen - Opjagers - Stop-regels (Wees niet…..)

Ø  Zelfbeeld & Script:

Innerlijk (werk)model om te (over)leven

Page 28: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Ouderboodschappen

Ø  Jij bent………….. Ø  Jij behoort niet……….. Ø  Gevoelens Minder waardig Gelijk waardig Meer waardig

Page 29: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Ø  Denken ik denk …

Ø  Voelen ik voel me … Regisseur: gezien de situatie en mijn behoefte wil ik …. Ø Doen/Gedrag

Page 30: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Drama driehoek

Ø  Slachtoffer

Ø  Aanklager

Ø  Redder

Page 31: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Patronen doorbreken Ø Herkennen Ø Erkennen Ø Verkennen nieuwe mogelijkheden Ø Herbeslissen Ø Realiseren en inslijten van nieuw

gedrag

Page 32: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Leiderschap: twee uitdagingen 1.  Plek nemen 2.  Bijdrage leveren

Ø  Werk systeem Ø  Sociaal systeem

Page 33: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Plek van de leider Eigen plek Ø Plek nemen Ø Plek krijgen Ø Systemisch inzicht

Page 34: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

34

Leider – Ontkoppelde betrokkenheid

Page 35: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Leiderschap en resultaatgericht werken

Ø  Taak 1: Het werk

Ø  Taak 2: De Emoties

die het werken aan de taak met zich meebrengen hanteren

Page 36: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

36

Ondersteunen

Uitdagen

Page 37: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Ø  Uitdagen Ø  Gebruik de kracht van het hier en

nu Ø  Ondersteunen Ø  Creëer veiligheid:

Ø  ‘containment’ Ø  ‘holding’

Page 38: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Uitdagen Hechten

Exploreren

Page 39: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

39

Leiderschap: Ø  exploratie vraagt

Ø  veiligheid vanuit hechting

Page 40: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Ondersteunen

Ø Wees expliciet over welk gedrag acceptabel is

Ø Wees bevestigend en waarderend

Ø Bewaak de realiteitstoetsing

Page 41: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Secure Base Leadership

Page 42: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Play to dominate

Play to win: Co-creatie

Play to avoid Play not to loose

Geen Ondersteunen Ondersteuning

Uitdagen

Geen Uitdaging

Page 43: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Veranderen

“Gedrag van de leiders is verandering in actie”

Page 44: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Leidinggeven aan samenwerking

Ø  Durf te ondersteunen

Ø  Ondersteun zodat anderen durven

Page 45: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Inspiratie en Verdieping Ø Leiderschap en Filosofie

Prof. Dr. Joep Dohmen & Prof Dr. André Wierdsma

Ø Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag

Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA)

Page 46: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

‘Leiderschap en filosofie’ Prof. Dr. Joep Dohmen (emeritus, Universiteit voor

Humanistiek) en prof. Dr. André Wierdsma (emeritus, Nyenrode Business Universiteit) bundelen hun inzichten en ervaringen. In een intensieve én inspirerende week, in gezelschap van maximaal 12 collega’s, reflecteert u op uw persoonlijk leiderschap. Hoe balanceert u tegenstellingen als controle én vertrouwen, maakbaarheid én broosheid? Wat bieden de denkers over levenskunst aan nieuwe perspectieven? Gun uzelf de inspiratie om daarna op authentieke wijze uw leiderschap te versterken. Levenskunst voor leiders.

Waar : ‘Academie op Kreta’ Wanneer : 18-23 junie én 3-8 september 2017 www.academieopkreta.nl / [email protected]

Page 47: Samenwerken in organisaties: de psychologische dimensie...Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig

Leiderschap: de kracht van voorbeeldgedrag Prof. Dr. André Wierdsma en Drs. Mil Rosseau (PTSTA) verzorgen samen al twintig jaar op Nyenrode workshops rond ‘veranderen en persoonlijk leiderschap’. Nu een unieke en intensieve masterclass van 3 dagen voor leidinggevenden (maximaal10 deelnemers). Geen college: u en uw vragen staan centraal. We werken aan de hand van ingebrachte casuïstiek en korte mini-lectures. Versterkt uw persoonlijk leiderschap. Speel niet meer om zelf te winnen. Leer samen met anderen te winnen door te uit te dagen en te ondersteunen. Werkt u vanuit innerlijke kracht en co-creatie? Zet u anderen in hun kracht? Bent u een thuisbasis voor uw mensen? Waar : Kaap Doorn in Doorn Wanneer : 15-18 mei 2017 Informatie en inschrijven : www.autonoom.com