Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC...

71
1 2 KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA Taangpi Lakh a Pawlpi’ Masuan Agelh: Gasper F. Colon and May-Ellen M. Colon Ateikhia: Dr. K. P. Gualnam July, August, September 2 0 1 6 T-1 Sabbath School Lesson wD;wdefcsif;bmom yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol OD;zkef;Edkif (00354) refae*sm uif;apmifhyHkESdyfwdkuf 206 a&T op mvrf ;? &ef uif ;rd Ue,f &efukef rdU xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol OD;apmxDrao (00589) OuX jrefrmjynfowraeYOykoftoif;awmf 68 OD;0dpm&vrf;? &efukef rdU tk yf a& - 1200 "r®'ge yxrtBudrf

Transcript of Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC...

Page 1: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

1 2

KHANGCING PAWLNIPI LAISIANGTHO SINNA

Taangpi Lakh a Pawlpi’ Masuan

Agelh: Gasper F. Colon and May-Ellen M. ColonAteikhia: Dr. K. P. Gualnam

July, August, September

2 0 1 6T-1

Sabbath School Lesson

wD;wdefcsif;bmom

yH kE S dy folyH kE S dy fol

yH kE S dy folyH kE S dy fol

yH kE S dy fol

OD;zkef;Edkif (00354)

refae*sm

uif;apmifhyHkESdyfwdkuf

206 a&Top mvrf;? &efuif; rdUe,f

&efukef rdU

xkwfa0olxkwfa0ol

xkwfa0olxkwfa0ol

xkwfa0ol

OD;apmxDrao (00589)

OuX

jrefrmjynfowraeYOykoftoif;awmf

68 OD;0dpm&vrf;?

&efukef rdU

tkyfa& - 1200

"r®'ge

yxrtBudrf

Page 2: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

3 4

THU OMTE

1. Na Khempeuh Angei Batkiksakna .................. 7

2. Thuneihna Piakik ........................................ 17

3. Laisiangtho Lui Sung a Thumanna leh

Hehpihna: Khen 1......................................... 28

4. Laisiangtho Lui Sung a Thumanna Leh

Hehpihna: Khen 2......................................... 38

5. Zeisu leh Taangpi Lak Phutna ...................... 49

6. Mihonte Tawh Zeisu Kikhawl ....................... 59

7. Zeisu in Amaute Deihsak ............................. 70

8. Zeisu in Lainatna Hong Lak ......................... 80

9. Zeisu in Atangsapnate uh ah Huu ................ 91

10. Zeisu in Amaute’ Muanna Ngah (Lawhtaak) .. 101

11. Zeisu in “Hong Zui Un” ci in Khoo.............. 110

12. Ni Tawp Kuan a Khuapi Sung Nasep ........... 120

13. En’ Bangci Ngak’ Ding? .............................. 130

Abucing Lungdamna Thu

Thuhilh sia khat in alaisiangtho mihon lak ahlammto hi. Asung teng, vang lialuaa gawp hi.Alaisiangtho sangg kahna ah alawmte tawh kipawl insimkhawm uh a; thumanhna, tanggsapna, hauhna, lehnuainena vai teng khempeuh anuai giitmang khin uh hi.Tua khit ciangin temteh tawh tua munte atkhia uh hi.Amanh uh ciangin, a Laisiangtho pen paat nenghnanghhi. Laisiangtho sung teng ah hih thute pen thu laigil hia akilakkhiat ciangin akisam hong tam peuh mah hi.Tua avangg lialuaa Laisiangtho in Pasian hong khualna,nasia tak leh vang nei tak in hong hilh hi.

SDA khat ih hihna tawh hih thu in bang hongthei sak hiam? Tampi tak mah hong theihsak kul hi.Kankhiatna pan SDA 30% te in pawlpi pua taangpitepanpihna vai ah kihel uh hi cih hong kidawk hi. A om lai70% te e leh? Zeisu in ni tawp kuan pawlpite’ “tawntunglungdamna” thu tangkona vai pawlpi bup tung ah suanhi (Mang. 14:6).

Abucing lungdamna thu ih cih bang hi mawkhiam? Zeisu’ nasep masuan vai Luke 4:16-21 ah, abucingin hong lahna ah, upmuanna tungtawn a hotkhiatna penihsep ihbawlte’ bulpi ahih hang abucing lungdamna thuin tuate khempeuh khengval lai hi. Zeisu’ hong lahnaah lungdamna thu tangkona pen azawng, akial, anaaasaa, akhasia, alungleeng, simmawh, daipaamte,thongkiate tung ah amuibun itna leh khualna lahnatezong nakitangsamh hi. Laisiangtho tawh kituakthumanhna hi a, ei pan theih bang a dawite sepsa tengphelkikna ah nitawp ni a siatna tung a apicing Zeisugualzawhna alamen ih hi hi.

Page 3: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Tu quarter sung in hih abucing “tawntung lung-damna thu” ih kansut ding a, hih lungdamna thu tawhpawlpi in tangpi koici huzaap cih ih sittel ding hi. “Pawlpi’ih cih ciangin, amau vai tawh thamang lo a, tawntunglungdamna thu Zeisu sepna bawlnate bang a tangko dinga akituamsapte cih bangin telsut hangh. Cihnopna ahkam tawh hilhna bek hi lo in midang taangpite’ kitang-sapnate khualna tak tawh nuntakna vai zongh ahihi.

Ih pawlpi bup in, ih khuatual pawlpi in atasamhtekoici donn hiam? Pawlpi’ masuante khempeuh ah;innkuan, khangnote, sabbath school, deconte, deaconessteleh pawlpimite khempeuh in hih nasepna ah amapang-khawm ding ihihi. Adventist tang nasemte (ACS -Adventist Community Services Unit or Centers) in Pasiankammal azaak nading uh lamsial in, pawlpi in lungdamnathu tawh anuntakna lahkhiat nang in mapang uh hi.Leitung mun tuamtuamte ah ACS pen; Dorcas, AdventistMen mindang khat peuh tawh sam uh hi. ADRA in zongSDAte’ panpihna nasepna’ min hi a, kumpi nasep hi loin pawlpi tungtawn in asepkhiat lian loh hang, mi-tasamhte panpihna nasepna pikhat ahihi.

Khazih tungtawn a Pasian hong sepsakna thu ahna lungdamhna na koici lah hiam? Pawlpi mite khat inna hi ci gen a:

Lamkal ah numeino khat ka mu a,Khuadam sa in ling in puanpa khat silh kawm in,Nektawm ding apicing ngah ding lamet omlo hi.Hehna tawh Pasian kiang ah:“Hih bang thu bang cia phal mawk na hi hiam?Hih vai ah, bang khat peuh hih lo na hi hiam?”Ka cih leh tawl khat sung bang mah hong dawng

kei hi.Zan ciangin hong dawng kik lian a:“Bang khat peuh bel hih peuh mah hi vengh;

5 6

Nang hong bawl kai veh!” hong ci hi. -- In DwightNelson, Pursuing the Passion of Jesus (Nampa, Idaho:Pacific Press Publishing Association, 2005), p. 78.

Hih khangcing pawl Laisiangtho sinna a at lai inGaspar Colon pen biakna lam sinna ah makaipi Wash-ington Adventist University, Takoma Park, Maryland, USAah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director leh Adventist Community Services Inter-national ah Director ahihi. Anih un Africa ah Missionarysem in, nidang Soviet Union ah zong kum 9 sem uh aakhangcing khin tano 2 nei in, tuu 2 zong nei uh hi.

Page 4: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

7 8

SINNA 1 June 25 - July 1

“NA KHEMPEUH ANGEI BATKIKSAKNA”

NIPINI (SABBATH) NITAK LAM June 25

SIM DINGTE: Pian. 1:26, 27; Thuhilhk. 6:5; Pian. 3:8-19; James 4:4; Gal. 4:19; Mark 2:1-12;John 10:10.

KAMNGAH: Tua ahih ciangin Pasian in Ama lim bangin mihing piangsak in amaute thuphapia a Pasian lim bang in piangsak hi.Amah in pasal leh numei piangsak hi.(Pian. 1:27).

Mikim in thudik ih theih nang in, ih kiim ih paamleitung teng en in, ih veeng ih paam leh ei mahmah ihki-et ding ahihi. Ahang pen adik lo mahmah thu khatom ngiau mawk hi.

Tua pen puukna kici in, mawhna zong kici a,langdona zong kici in, kikingkalhna lian zong kici hi.

Hi mah leh, thu hoih khat ah atawntung ding hilo hi. Kizomh paisuak lo ding hi. Zeisu hong pai in leimite mawhna tang ding in hong si a, hong paikik’ dingthu kamciam hong pia hi. Tua hun hong tun ciang inhih leitung vaite bei mang ding hi. Tua mun ah kumpithak, tawntung gam, hong kipan ding hi. “Hih kumpitehun sung in van Pasian in akisia ngei nawnlo ding kumpigam hong phut ding a; tua kumpi gam midangte’ khutsung tung lo ding a; gamlui teng kitamzan sak in kumpigam khempeuh kizo mang ding a, kip tawntung ding hi(Dan. 2:44, NKJV).

Angei bang kik takpi ta!

Akipatna dingin bel kumkikna ngak kul lo hi.Khazih sung a om mite in mi thak suak uh hi (2 Cor.5:17); Zeisu bang ding in hong kamciam zo hi (Rom. 8:29).Amah in midangte zong apuah pha ding in apawlpi hongsamm hi.

July 2, Nipini adingin, tu kal sinna hong lim-sinin maw.

NIMASANI (Sunday) June 26

PASIAN LIMM LEH MEEL

Laisiangtho in mihingte Pasian’ “limm leh meel”sunn in kipiang sak hong ci hi (Pian. 1:27). Limm penlimlang bang a mun 2 kilengg ahihkeh mun 3 kilenggmilim bang zong hi thei hi. Lawn theih loh lungsimngaihsutna, ih lungsim a ngaihsutna zong hi thei hi.Laisiangtho cihnop bang ahi tam?

Pian. 1:26, 27 sim in. Pasian “limm leh meel” suna kipiang sak cih Laisiangtho in hong bang ci gen hiam?Pian. 1:31; Thuhilhk. 6:5, leh 1 Thess. 5:23 zong en in.

Ih pu leh ih pi masa hong piansak a kipan Topain leitung ah nuntakzia hong dinthak a: nu leh pa ahiuh hi. Pasian’ mel a kibawl amau gel bek hi phot lai uhhi. Amaute zawng pan a hong khangkhia hi lo uh hi.Mihing ahi amau leh eite in piansak nuntakna nei dangtetawh ih kilamdang a tua bangh lodeuh a ngaihsutna khatpeuh in mihingte neusehna suak hi.

Pasian in “amin uh Adam phuah hi.” (Pian. 5:2).Tua pen, nu leh pa, anih un, kibang lo in atuampian uh

Page 5: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

hang in khat ahi uh hi. Anih un, amau omzia teng ahPasian limm la uh hi.

Pasian zia pen picing hi. “Piangsakpa’ khut panAdam hong piankhiat hun in; cilehsa, lungsim, lehnuntakna thu ah apiang sakpa sunn hi” -- E.G.White,Pilsianna, Ed., p. 15.

Hebrew laimal limm “cihna tselem hi a” “sunn”cih pen demuth ahihi. Hih kammalte in ciilehsaa lam,(tselem) leh sunglam (demuth) ahi nuntakna leh lungsimlam zong kihel hi. E.G. White muhna ah Pasian lim lehmel sun acih ciangin, “puatham kisutna leh zialehtongteagen ahihi.” - Tulpite leh Kamsangte, PP. p. 45.

Thuhilhk. 6:5 in mihingte omzia nam tampi kihela: khaa (nuntakna), lungsim (ngaihsutna), leh thatang(pumpi) te ahihi. 1 Thess. 5:23 sung ah zong akibangpian in hong gen hi. Pasian lim leh mel sun cih teh hihbang teng kihel kim hi.

Hih teng leh adang tampi “Pasian lim leh mel” ahkihel a, Laisiangtho in hong gen cianna ah: mihingtetuampian in tumh dang hi. Piansak dangte tawhkilamdang mahmah hi. Hih kilamdanna ih ngaihsut dending bang hang in thupi hiam?

NINIHNI (Monday) Mar. 27

PUUKNA LEH AZOMH

Laisiangtho in piansakna leh mawhna hong lutma kikal bang tan sawt cih hong genlo hi. Ni, Nipi, kum,bang zah cih thei kei hang.

Ih theih om sunh pen, puukna hun hong tung a,anungzui thupiangte’n hong nungzuih pahlian hi.

Adam leh Eve te’n sialeh pha theihna singkunggah hong neek uh ciangin guaktang a om ahih lam uh

9 10

hong kiphawk uh hi (Pian. 3:7). Pasian kiang pan kiliahsawm uh hi. Akhuavak puan uh tun beimang ta hi. (E.G.White, Tulpite leh Kamsangte, PP p. 57 en in). Pasiantawh akizopna uh pen a angsung khualna thusia uh inhong subuai hi. Mawhna’ piansak thusiate pan nupamasate pilsianna pia ding in Pasian hong kipan hi.

Anuai a munte sim in la Adam leh Evete’ mawhna’thusiate kawkkhia in. Tua bang ziate tu in zong kikoicimuh thei hiam?

Pian. 3:8-10 _________________________________________________________________________________________________Pian. 3:12 ___________________________________________________________________________________________________Pian. 3:13 ___________________________________________________________________________________________________Pian. 3:16 ___________________________________________________________________________________________________Pian. 3:17-19_________________________________________________________________________________________________

Puukna pen atakpi hi a, haksa in, mihingte adingin khawk peuh mah hi. Leitung a asau vei, adah huaithupiangte in mawhna’ suksiatzia hong kilangh sak hi.

Hih mawhna thusia pen hun khat ciang beimangin kipan kik nawn lo ding cih kamciam vai pen lunggulhhuai mahmah hi.

Nisim in ih mawhna thamanh athuak toto ih hihzia bangh ci bangh teng hiam?

Page 6: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

11 12

NITHUMNI (Tuesday) June 28

KIHUATNA LEH THUKHAT A LUANNA

Pian. 3:14, 15 sim in. Pasian in Satan kiang ah,“nang leh numei kikal leh nasuante leh ama suante kikalah kihuatna ka koih ding hi acih bang ci nuam hiam?(Pian. 3:15, NIV? Hih mun ah ei ading bang lametna muthei ding ihi hiam?).

Hebrew laimal ah kigal-neihna pen muhdahna lehgal cih kammal tawh alaimal bul kibang hi. Tua sialehpha theihna singkung gah anek uh ciangin, nupate inamau leh asuan akhakte uh Pasian tawh kigal-neihnalam hong tun’ uh hi (Rom. 5:10, Col. 1:21, James 4:4 enin). Hih mun ah Pasian in Amite Ama kiang hong tunpihkik nang lampi bawl in tua kigalneihna Ama kiang panSatan tung tuk sak ding akamciam hi a tua bang in Amaukzawhna thuguipi anokkhak sak hetlo dingin mihingtehotkhiat nang lampi asiall ahihi. Hih bang thu pen athupiankhiatna bul tawh en leng “thu khat ah luanna cih hia mihingte puukna vai ah aki khahsuah khempeuhditkikna hong bawlsa leh hong bawl laidingte agennaahihi.

Anuai a munte in thu khat ah luanna leh diknavai ah bang hong kilanghsak hiam? Siam. 1:3, 4; 1 Cor.5:7; 1 John 1:9.

Pasian thungaihsut siamte in hih thukhat-aluanna vai ah bawlphatkikna cih kammal na zangh uhhi. Latin kammal bul expiare in “thoihkik” cihna hi a,tatkhialhna bawlphatkikna ahihi. Mi khat in ahoih lobawl kha in thukham palsat a thudik thumann in dantatding phamawh sak hi. Mangte’n, mitatsiate in asepabawlnate uh pan “mihon tung ah leiba” nei na ci uh hi.

Ei vai ah mawhna ih nei a ahi zongin hotkhiatna geelnavai ah thukhat a luanna ahi eite tang a Khazih hong sihnain tua tatkhialhna gau pan hong thawveng sak hi. Khazihngiat in eite mawhna’ gauu hong ditkik sak ahihi. Pasianukna thu vai ah eite tuah ding gauu pen Zeisu in hongthuak laizang hi. Tua bang in thumann in angetna tengei tungtawn hi lo in, Khazih tungtawn in hong cingtaakta hi. Mawh neite ih hi a, ih khialhna hang in hongkimawh sak in Ama mai ah dik ih tangg hi. Hih thu in“van nuai teng ditkikna thu” ah thu tawphahpi ahihi(Sawl. 3:21, NKJV).

NILINI (Wednesday) June 29

ZEISU SUNG AH DITKIKNA

Na sung vuah Khazih hong pian takpi dong “nausuah natna ka thuakpih ngiat ka tanote aw” (Gal. 4:19,NKJV).

Pauban’ omlo a piansakte ih hihi. Kamsiathuaitak in mawhna tungtawn in pukma Paradise pen kitaanta a; sihna, thuakna, launa, khakngalna, lehawlmawhlohnate tawh hong dim hi. Hih leitung inpaubang lo, angei abat kik nang in hotkhiat geelna hongpiang hi. Puukna ah akitaan khempeuh ngahkik na dingin Khazih hong pai hi.

“Akipatcil in Pasian in Amah sunn in mihingpiangsak hi. Adeihhuai teng pia hi. Alungsim kikhaikima apumpi bup in et-lawm in kituak kim hi. Ahi zonginpuukna in hih silpiakte siasuak sak hi. Mawhna in,mihingte’n Pasian asutna teng, zuutsiang mang dek maihi. Hih thute ditkikna dingin hotkhiatna vai hong

Page 7: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

kipankhia a, mihingte suahtak nang lampi hong kisiallhi. Paubang lo a, aki piansak cil lai abat kik ding pennuntak’ mungtup hi a-mungtup dangte khempeuhte’bulpi ahihi.”-- E.G. White, Tuulpite leh Kamsangte, PP.p. 595. Tua ditkikna pen leitthak leh van thak matengapicing kim nailo ding ahita zongin, tu mahmah in eitesung ah kipan khin ta hi.!

Gal. 4:19 sim in. Acih lian thu bang bang hi mahleh hih mun ah Paul in kha lam vai bang vai thupi agenhi mawk hiam?

Heb. 1:3 sung ah Khazih ngiat pen Pasian limmlehmell bang in hong ki gen a - “Amah ngiat mah hongmusak” NKJV ahihi (John 14:9, 2 Cor. 4:4; Col. 1:15 tawhsaikaak in). Eite sung ah Pasian limm leh meel hongguan kik nuam hi. Ih thukim leh, Pasian limm leh meelahi Khazih “note sung ah aom, avang lian lametna” ihsung ah hong om thei hi (Col. 1:27, NKJV).

Apicing taktak ditkikna pen Zeisu anih veina hongpai ciang in ih ngah ding hi (1 Cor. 15:49, 1 John 3:2 enin). Ahi zongin Khazih ih sung ah hong om a eite Khazihsung ah ih om ciangin, tua ditkikna hih simlei ah hongkipan khinta hi. Tua bang hong pian takpi ciangin ihmipihte adin kik thei Pa kiang ah ih zuatpih nuammahmah ding hi.

Tua ditkikna eite sung ah tu mahmah in akipatkhit hangin Zeisu hong kumkik ciang, picing takpi panding cih ih phawk bang hang in kul den hiam?

NINGANI (Thursday) June 30

DITKIKNA VAI PAWLPI’ MASUAN

Paubang lo a kipiang sak ih leitung hong puuk inthubuai in hong kualvial hi. Ahi zongin nate thu - kante

13 14

cih bangin tawntung siatna sung ah Pasian in hongmawk nusiat lo hi. Simlei pian ma limh in hotkhiatnavai sehsa hi a (1 Pet. 1:2 en in). Amah mah hong kipia inhih leitung ah Zeisu hong pai in, singlamteh ah hongthuak a, hong paikik ding in hong kamciam hi. Vaikhempeuh siang a, mawhna akisuksiat ciangin, apuksahih leitung angeii hong bangh kik ding hi.

Alamdang thu in bel Pasian in eite, apawlpi tumahmah in tua ditkikna nasep masuan ah mapang dingin hong kho hi.

Mark 2:1-12 sung ah lawmta pawl khatte inpumzaw mi Zeisu kiang hong zuatpih uh hi. Hih thu inmihingte damhsakna leh angei batsak kikna vai hongbang ci lah hiam?

Zeisu tua inn ah om ahih man in mi dimlet hi.Mihingte a it a deihsakna in mihonte huup hi. Tua mi 4te in lungsim, pumpi, leh kha lam a anawngkai adamlomi Zeisu kiang hong zuatpih uh hi. Zeisu in amawhnateAmaisakna tungtawn in, lungnopna guan in kalsuan dingin thupia hi. Apum atangg a ditkikna angahlote adamkik taktak ahih theih ngeilohna thu lak hi.

John in Zeisu hih leitung a hong paina thu banghhi ci in hong telgen hiam? Hih kamciamte pan banghlametna ih ngah thei ding hiam? John 10:10, 1 John 3:8sim in.

John 10:10 in SDAte thupuak tomkaih ahihi kicingei hi. Hih thu in Khazih’ nasep masuan agen ahihi.Khazih pumpi ahi, Pawlp in Ama khekhap zui a dawinasepna ahi sihna pen apicing nuntakna tawh laih a;bawlphat ding ahihi (Sawl. 10:38; 1 John 2:6 en in).Mihingte pumpi, lungsim, leh kha lam vaite khempeuh

Page 8: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

15 16

Pasian limleh meel asun kik ding a ditkikna nasepnaah Khazih tawh mapang ding in pawlpi hong kikhooahihi.

Akitangsamh mite na piaktheih ding a naneihnakep silpiakte akitanggsamh kuate khawng hiam?

KIGINNI (Friday) July 1

NGAIHSUT BEH DING:

Pasian limleh mel neih-theihsak nang thute: Rom.8:29, Col. 1:15, 3:9-11, 2 Cor. 3:18, 5:17. E.G. White,“Piansakna,” “Ze-etna leh puukna,” leh “Tatkhiat dinggelna” vaite, Tuulpite leh Kamsangte, P.P. pp. 44-70ah sim in. Midangte hoih nading a Zeisu sung ah hongkipia angei batkik nang thu ahawmsawn ding in hongkikhoo hi. Midangte ading a lametna kamciamte asemding in eite hong kikhoo hi. Topa in lam tampi zangh ineite tungtawn in na sem thei hi. Pawlpi pawlkhatte inaveng apaamte uh tawh cidamna lam sepna tungtawn inmite panpih thei uh hi. Ih pawlpi zato leh cina donnanasep tuamtuamte zong ngimna kibangh mah ahihi.Lungsim puahphatna leh phungvuhnate tungtawn innuntakna’ kisapnate mihonte ki hawmsawn thei hi.Pawlpite in sang te phut in puah in, khut siamna, laitheih siamnate, hilhsawn siamna, midangte pattahtheihna,leh lungsim ngaihsut-zia lampi’na cihte ahihi.Angei batkikna leh nuntak picing vaite asin akannate uhtungtawn in lungsim leh kha lam aki-tangsapnateangaihsut khak ngeihlohte uh hong phawk ding uh hi.Hih bang thute in Pasian limm leh meel sutkik theih nangtawhtang bang ahihi (Eph. 4:22-24 en in). Pawlpi pencidamna leh thudangdangte ahawmkhia kipawlna dangte

sang in hawmkhiat siam thei ding a tuampian tak a omkhalam kitanggsapnate amakaih, apanpih thei ding angaihsut leh lamet ahihi.

KIKUP DINGTE:

1. Na veng na paam uh ah pawlpi in pumpi, lungsim, lehkhalam vai ah bang teng semkhia thei cihte ngaihsunin. Na pawlpi in bang teng khawng sepsan hiam? Napawlpi sep theih puah phat kikna leh angei batkiknang nasepte kikumkhawm ni.

2. Pumpi lam angei batkik nang a kipuahphatna vai nakoici telsiam’ hiam? Bang zah in mite cidam ding inih hanciam pih mah zongin, Topa hong paipak nai keileh natna ngah in teek veve ding hi hangh. Hih bangthute in angei batkikna vai pen, Zeisu hong kumkikkhit ciang picing taktak pan ding ahihzia hong koicitellah suak hiam?

3. Tu tawm a Pasian lim leh mel sut ding vai nangaihsutzia kikup bawl ni. Hong koici pian theih dinghiam? Ih khantohzia koici theih thei ding? Hong piantheih takpi nang in Pasian zia ih telsiang bang hangkul se hiam? Ei ngaihsut bang a ih khantoh mel keileh lungkiat ngaihsut in khawlbawl kha mawk lo dingin koici om thei ding ih hi hiam?

Page 9: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

SINNA 2 July 2 - 8

THUNEIHNA PIAKIK

NIPINI (Sabbath) Nitak lam July 2

SIM DINGTE: Pian. 1:26-28, Late 8:3-8; Pian. 2:15; Rom.8:20-22; Pai. 20:1-17; Rom. 1:25; 2 Thess.3:10.

KAMNGAH: Tua ciangin Pasian in “Ei ma lim, ei mahhong sun in mihingte bawl ni; tuipingasate tung, huih lak vasate tung,ganhingte tung, leitung khempeuh tung,leitung a abokvakte khempeuh tung ahukna nei sak ni” ci hi. (Pian. 1:26).

Puukna vai ah ihpu ihpi masa pente in a Pasianmeel asutna bek sang un atam zaw hong sumh uh hi.

“Mihingte bek hi lo in, leitangh mahmah zongmawhna’ hang in gilopa khut nuai hong suak a,tatkhiatna geelna tungtawn in angei hong bangkik dinghi. Piancil lai in leitung ukna Adam tung ah kipia hi.Khialkhemna ah hong puuk uh ciangin Satan khutnuaihong suak in Amah azopa in hong lenta hi. Tua bang inSatan pen “leitung Pasian” hong suak hi. Adam tung akipia thu- neihna sutkhia ta hi. Ahita zongin Khazih inAma hong kipum- piakna tawh mawhna thamanh hongpiaksak a, mihingte tanhkhia bek lo in atannsa thuneihnazong ngah kik sak hi. Adam masa tawh akitanntekhempeuh anihna tungtawn in kingahkik ding hi.” - E.G.White, Hun Paizia, Signs, Nov. 4, 1908.

Puukna khit ciangin mihingte’n tampi takkisuplawh a atuung a hong kipia “thu neihna” ih tan hi.

Tua akitann thuneihna ih cih bangh himawkhiam? Tu lai in “thuneihna” in aleh lam bek hongngaihsun sak kha hi mah leh, Eden hunlai in bel tuabang hi lo hi. Mihingte’ tung a akipiak masak hun inbang khiatna nei hiam? Tua bang a Eden a ihpu ihpimasate’ puukna khialhna hang a kitannsa pawl khattengah kik nang in pawlpi in bangci panpih thei ding hiam?

July 9 Nipini ading kiging in hih sinna sin takpini maw.

NIMASANI (Sunday) July 3

THU NEI DINGIN KIPIANG SAK

Tawl khat lai in mi khat in alawm, Pasian a umlo mi khat thu hih bangin na at ngei a, “zan kim lai inphawk-vat in dotna pawl khat ngaihsun kha in: “Hihsimlei thupiang ngiau mawk khat peuh a mawkpiantakpi maw? Ngim kholh gelkholh, adeihna ihpianphung ah leh vannuai ah om tuanlo takpi maw?Nuntakna khempeuh; kei, ka innkuanpih, ka tate cihbangte in khiatna hong nei lo takpi maw? Ka nuntaknain deihna khiatna anei hiam?

Puukna nung ah supna tampi hong piang hi.Puukna tangthu’ hong lah bangin, kigalneihna hong pianga Pasian tawh bek hilo in mihingte khat leh khat zongaki galneih suak in ih kizop zia hong kikhel hi. Atung atangthu sung a nupi nu bangin ei kua hi a, bang ding anungta, cih vaite ban ah mihingte aki mawkpian hi cihte in hong siatsuah thei zawkan a, ngaihsut kholh lehdeihna omlo pi a Pasian hong bawl hong piansak hi cihthute in hong siatsuah thei thute ahihi.

17 18

T-2

Page 10: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Anuai a munte’n mihingte’ ki piansakna vaiadeihna bang hi cih hong hilh hiam? Pian. 1:26-28, Late8:3-8; Isa. 43:6, 7? “Ka minthanna ding a ki piangsak”cih thu in bang cinuam hiam? (Isa. 43:7, NKJV). “KaPasian minthanna” leh thuneihna kikoici zop hiam?

Piancial thubu pan ih muh mah bangin, athudanga om ahi zongin, leitung thuneihna nei ding a ki piangsakcih kimu thei hi (Pian. 1:26 - 28). Anih un Pasianvangliatna kilangh sak in teh theih omlo Pasian thuneihnaakimuh theih nang hi a, (Mang. 1: 5, 6), piansak dangtepuah in, kem in, auk ding uh ahihi. Mawh-na hong luthi kei leh Pasian vangliatna amau tungtawn in, hihleitung ah hong ki koici muhkhiat thei ding cih gen theihhilo hi.

Tu in ahih leh, Zeisu sung ah upmuanna, thu-manna leh kipawlkhopna tungtawn in, David bangh maha: “kei ading in Topa’n Ama deihna hong picing sak dinghi” (Late 138:8, ESV) kici thei hi. Eite adingin Pasian ineite tungtawn in Ama deihna piangsak ding a ngimnanei cih, muanna leh lungkimna pen Amah ah ih kingaktakpi ciangin ih telsiam ding hi.

Mi khat peuh in Christian khat na hihna tawh nanuntakna’ deihna bang hiam cih hong dongh leh bangcidawn kik ding na hi hiam? Bang hang hiam?

NINIHNI (Monday) July 4

THU NEIHTHEIHNA SILPIAK

Pian. 1:26-28 a kigenna tawh kizui in leitung amihingte’ thuneih-theihna thu ahang bang hi mawkhiam?

19 20

Laisiangtho sung a thuneihna cih kammal penHebrew kammal pan hi a, uk theih nang thuneihna lehmawhpuak aneihna lak hi. Hih thu ah, thuneihnaacialcial aomna thu piansak dangte’ tung a mihingteakikoih ahihna, vangg leh thuneihna kipia ahihna lakhi. Hih kammal radah pen Laisiangtho sung amundangte ah zong akizat hangin bangci zat ding; mitephattuam na ding maw nawngkai nading cih kigen lianlo hi a, ahi zongin apuuk nailo mawhna omlo leitung ahahoih apha lam hi hamtang zaw ding hi.

Tua bang dan mah in Piancil 1:28 a, gualzo unacih zong kikhia thei ding hi. Hebrew kammal a gualzoding cih pen kavash hi a, mihingte’ thuneihna kawkkhi. Laisiangtho lui sung ah kavash pen radah sang inkhauhzaw a, nuaisiahna, vazawhna lak hi (Gamlak.32:22, 29; Jer. 34:11, 16; Esther 7:8; Nehe. 5:5).Muntampite ah thuneihna hoihzat lo a, Pasian lungkim-lohna zong kigen hi. Mawh neilo piansak tungg a nupate’tung a thupiakna leh azatna uh ah tua gualzawhna penahoih apha; apiang sak Pasian tangg a sepnabawlna vaitegenna ahihi. Deih bangh a mawkzatna agen hi lohamtang hi.

Thuneihna vai Piancil 2:15, sung a ih muhbeh ahPasian in Adam pen Eden huan apuah (abad - bawl,sepsak, kho) cih leh keem (shamar - uum, kepbawl,deihsak, koihtuam) cihna zong suak hi.

Hih bang teng tawh, thuneihna pen itna, kepna,donna, leh sepna bawlnate, agen ahihi. Pasian tawhkizopna tungtawn in ipu ipi masapente in amauthuneihna vai ah aki tanggsamh khempeuh zangh inpiangsak Pasian itna diktak a kawhmuh ding ahihi.

Page 11: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Thuneihna cih kammal in bel tulai in adiklo lampeuh akawkk hangin acil in bel tua bang hilo hi. Puuknahun malam a hih kammal kizatzia pen la in ih thuneihnamunte leh mite tung ah itna tawh ih zat ding hi mawk lohiam?

NITHUMNI (Tuesday) July 5

GAMGI (KIGII)

Mihingte’ “leitung bup” thuneihna (Pian. 1:26) ahkigii omlo maw. Laisiangtho paizia ah thuneihna (“akemacing hihna” vai) ah kigii aom kuul hi.

Gentehna in, Pasian in Adam tung ah sialehphatheihna singkung pen ama thuneihna akheng ahih lamgen hi (Pian. 2:15-17 en in). Mawhna masapen in neihsakepna vai hong suak hi. Adam leh Eve in Pasian koihthuneihna gamgi hong tuanpai suak hi. Piansakte in tuakigi paltanna vai tawh abuai lailai ahihi (Rom. 8:20-22).

Pai. 20:1-17 sim in. Pasian thukham vai ah bangci“kigii” te kiphut hiam? Tua thukham in mihingte’thuneihna’ gii khen vai bangh hong gen hiam?

Mihingte thupiangte pen (gentehna in, Pai. 1-14 aPharoah; Matt. 2 sung a Herod), hunte bei dong (Mang.13 en in), Satan makaihna tawh mi nuainen nuam mipawlkhatte’n amau thuneih tuak lohna vaite nelhsiahnuam in buaina piangsak uh hi. Amaute in “leitungkumpi” akineih Satan bangdan in thuneihna ala tawmuh hi (John 12:31). Thuneihna zatkhialhna pennelhsiahna hong suak hi.

Thu khat pan in, amau thuneihna azat nadingmunte uh ah anial, a asang nuamlo zong om thei hi (Matt.25:14-30, Luke 19:12-27).

21 22

Mawhna in piansak hun a kipia mihingte’thuneihna cia atan hangin atung a kipiasa teng beimangsiang samlo hi. Tu hun eite khut ah zong thuneihnatampi mah om lai veve sam a: gentehna in ei ma nuntaknaih zawh nang a Khazih hong panpihna vaite ah (1 Cor.9:25-27; Gal. 5:22, 23 en in), leh leitung leh asung apiansakte ih kep ih donna vaite, leh Pasian hong piaksakhempeuh tung ah thuneihna kinei hi (Jame. 1:17; Matt.25:14-30 en in). Christian ih hihna tawh gii khenna koiciang cih thei a ei thuneihna sung ah muanhuai tak a,acingg akemte ihhih ding ahihi.

Midangte’ thuneihna vai na ngaihsut sak ding thubangte khawng hi a, innkuan vai, lawm leh gualte, ihnasep ih silbawl pihte khawng e leh? Tua vaite ah ihtelsiam nang in bang thukhun in hong huh thei ding?(Gentehna in, Matt. 7:1, 12 en in).

NILINI (Wednesday) July 6

LEITUNG NGIAT KEPNA DONNA

“Tua ciangin Topa in Eden huan akem adonn dingin tua mite koih hi.” (Pian. 2:15, NKJV). Ih tenna leitungihkep ihdonna vai ah hih mun pan a ih lak theih dingbang thuguipite om thei ding hiam?

Mawhna hong lut ma in Adam leh Eve te tung ahakem adonn hihna vai Pasian in aap khin hi. Amaute inganhingte leh singkung lopate vai tel uh hi. Ahi zonginmawhna hong lut khit ciangin, amaute in Pasianalangdona uh tawh kizui in piansak nate in zong alangdohong bangh ta hi. Mihingte in ganhingte, singkung lopate,leh khuahunte, tung ah thu neihna neilo cih hong kimuuh hi.

Page 12: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

23 24

“A tualniamzaw piansakte tung ah Adam penkumpi bangh hi a Pasian tung ah a muanhuai laiteng,piansakte’n ama ukna mang uh a; hong mawh uh ciangin,hih thuneihna tann lawh uh hi. Amah mah in alutsaklangdona lungsim, ganhingte’ tung ah zong hong kizellta hi. Tua hi a, mihingte nuntakna bek hi lo, ganhingtepianzia, singkung lopate, leh ganmang tuulakte, adiikuh huih mahmah in zongh adahhuai siatna vai hong muhong theisak toto ta hi.” - E.G. White, Pilsinna, Ed., pp.26, 27.

Tu in leitung pianzia haksatnate leh khua hunomziate in mun pawlkhatte hong nawk zel lai hi. Tua hia, tuate pan ih kidal nang in pilna siamnate zat ding ihhanciam hi. Tuate in hong huh theihna aom phial zongin, tua nazat tuamtuamte mah in hong susia thei hi. Kiimleh paam ih cih pen, ih ngaihsut ih gamtat leh ibiak iupimuan vaite zong hong hi a, hih simlei ah zatkhialhna inmidangte’ adingin haksatna hong tun thei hi.

“SDA te in a ol a cidamhhuai nuntakzia limhngaihsut uh a, angsung vai leh asiahuai nate tawh buainuamlo hi. Piansak nate limh ngaihsut in, leitung a piangnate zatzia ah kidawm in, iduh ideih vai leh piansakte pingaihsutna tawh ih nungta hi.” - In “Official Statementof the Seventh-day Adventist Church on Environment,”1995.

Hih leitung vai kikhaikim tak a ngaihsut theihnang in: hong kipiak ih inn ih lote hoihtak in kem in; ihkiim ih paam na tuamtuamte peuh abia ih suak kha keina diam? Hih bang vaite ah Rom. 1:25 in hong vauhilhding bang thute om thei ding hiam?

NINGANI (Thursday) July 7

THUNEIHNA “PIA KIK”

Puukna hangin supna nasia tak in ih thuak a Edena piansak hun a thuneihna pawl khatte zong kitann hi.Tua ih tannsate apia kik dingin Khazih hong pai ahihi.

Khazih hong sepsaksa thute hangin eite in zongmidangte tung a tangko sawn ding in leh Khazih tungtawna ngah kik dingin hong kikhoo ahihi. Nih vei hong paima dong hih vai picing kim thei pak lo ding a, tun belakitanggsamh amangthang leitung thute nelhsiah miteading a, isep theih tampi om hi. Tua te ah panpih theidingin akitangsamhte huhna tawh tu mahmah in ih piaktheih pawl om thei hi.

Mawhna hang a kitannsate ih ngah kik theih nanga midangte ihuh ipanpih theihna vai anuai a munte inbangh hong gen hiam?

Thuhilhk. 15:7-12 ____________________________________

Luke 14:12-14 ________________________________________

1 Pet. 3:15 ___________________________________________

James 1:27 ____________________________________________

Isa. 58:7 _____________________________________________

2 Thess 3:10 _________________________________________

Pawlpi bup in akitangsamhte ih panpih nang a ihsep ding leh, ih sep theih sem ding a hong kisapna thu

Page 13: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

tampi om hi. Khat veivei abaih lam mahmah puansilhnikten piakna leh inn leh lo kitangsamhte panpihna zonghi thei hi. Piakkhiatna zong kisamh mah a, tua sang aakisamh-laizaw thuneihna piak kik ding vai om hi. Ihlametna thu ahangg ih gen ding hi mah a, ih hihtheihnate ah apumpi tangsapnate uh ah panpih a nuntakhoihzaw lam ih kawhmuh ding zong ahihi.

Aomzia leh akitanggsapzia, kibang lo in eite in ihomna munmun ah khuavak, damhna, leh lametna ihsuah ding ahihi. Hih thu in eite hong it, hong honkhia aAma na ih sep Pasian teci te ih suah nang a kisamh thuteahihi. Isep theih zah sem in Topa tha tawh ih kiim ihpaam a akitanggsamh mite adingin khuavak leh lametnaih suah ding ahihi. Christian diktak in tua bang sepding ahihi. Hih sepna ih tangtun ciangin Pasian zia atheisak ih suak thei hi. A pumpi kitangsapnate uh ah ihpanpihna tawh, alungtang uh Khasiangtho lut theih nanga apuahsak ihsuak hi. Hih bang nasep pen Zeisunasepzia hi a, tua bang sem ding a hong kikhoo ahihi.

KIGINNI (Friday) July 8

NGAIHSUT BEH DING:

E.G. White, “Temperance and Dietetics,” pp. 202-206; “Discipline,” pp. 287-290, Pilsinna, Ed., sung ah;“Need for Self-Mastery,” pp. 73, 74, Nek leh Dawn Vai,Counsels on Diet and Foods sung ah; The Principles ofStewardship,” pp. 111-113 “Sharing in the Joys of theRedeemed,” pp. 348-350, Counsels on Stewardship sungah.

Apuukcip leitung ah om ihihna tawh, mawhnatungtawn a ih sepnate ngaihsut ding nangawn haksa

25 26

mahmah hi. Pasian kammal in hong gen lo hi leh ihpiankhiatna, mawhna hong piankhiatna, leh thusia lehsihnate pen leitung a om ngeina suak in, angeina bangin kingaihsun lelmawk hi. Puukna thu in tua bang mawkding ahih lohna hong lak hi. Piancil thubu in Adam lehEve leitung ah thuneihna anei ding hi na pi, mawhnahong lut a kipan leitung tawh a kizopna uh pen, amaukikhel ahih man un hong kikhel a, hih leitang mahmahzong hong kikhel hi. Thakhat thu in athu neihna uhzong tannta uh a, avai uh hong siasuak mahmah ta hi.“Lingleh sote hong po in (Pian. 3:17, 18), tuiciim tun khitciangin (Pian. 7:12), sehnel gam leh gammang tuulakte,hotkhiat ut a athum atau leitung (Rom. 8:19-22) cih thutein Laisiangtho hong hilh zia, leitung a, mawhna hang athupiangte ahi uh hi.” Handbook of Seventhday-dayAdventist Theology, (Hagerstown, Md.: Review and Her-ald Pub. Assn. vol. 12, p. 254. Hotkhiatna thu,amangthangsate khempeuh ditkikna thu hang inlungdam huai mahmah a, hun beisa leh tulai hunte sangahoih zawtham mailam thu hong kamciam khinzota hi.

KIKUP DINGTE:

1. Hih thute in hih vaite agen lian ahih loh hangin (Pai.23:10-12; Thuhilhk. 11:11, 12; 20:19, ,20) hih thutetawh kizawitawn, ikiim ipaam hoih tak a icin ikep dingvai hong telsiam sak bang thuguipite ki lathei dinghiam? Akem acing hihna leh abia apai hihna kikalkoi mun ah bang hun in bang ci bang in koici kan’tankha cih koici telsiam thei ding ihi hiam?

2. Tu lai leitung om dan ih muh zia ngaihsun in. Ei pawlhi zaw maw ei gal suak? Na koici khentel thei dinghiam?

Page 14: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

27 28

3. Nimasa ni sinna tawpna ah kidongh thu ahi mihingte’nuntakna khiatna leh deihna vai kikum ni. Tua bangdotna hong donghte bangci dawn ding na hi hiam?Pasian leh hotkhiatna thu a umlo mite tawh ih dawnnakikoici lamdan’ ding hiam?

4. Thuneihna cih kammal atuung apat a akhiatna banganei kik dingin koici ngah kik sak thei ding ihi hiam?Tu mahmah in zong koici leng, tua ci thei ding hiam?

SINNA 3 July 9-15

LAISIANGTHO LUI SUNG ATHUMANNA LEH HEHPIHNA: Khen 1

NIPINI (Sabbath) Nitak lam July 9

SIM DINGTE: Paik. 22:21-23, 23:2-9; Amos 8:4-7; Isa.1:13-17, 58:1-14; Sawl. 20:35.

KAMNGAH: “Akinengniam mite adingin thumannasemkhia a gilkial te ann avak hi. Topa inthongkiate khahkhia hi; Topa in mittawte,khua mu sak hi. Topa in niam sakna athuakmite sangto sak a, Topa in thumann mitea it hi. Topa in peetate kem a, meigongnumei leh pa nei lo te ahuh hi; ahihhangin Amah in migilote’ vaihawmnasuksiat sak hi. (Late 146:7-9).

Kum tampi lai, khuadam simsim ni khat Newyorkkhuapi ah, kum 10 khawng apha pasalno khat khedapbulh lo, ling tantan kawm sa in khedap zuakna munsumbukpi’ tawlet ah hong khuakha hi. Nupi khat akianghong pai in, tawlet pan bangh galetet na hi hiam, aci leh;Pasian kiang ah khedap kop khat angen hing ci hi.Nupinu in zong asung lutpih in mawzaa (khetuam) kop 6vaikhak in tui beelpi khat leh kinuulna ngen lai hi. Tuanaupang anung lam ah paipih in, akhuttuamte asuahkhit teh, akengg (akhete) sawpsak in kinuulna tawh nullsak hi. Asai nu in mawzate hong paipih hi. Tua nupi nuin kop khat bulh sak in khedap zong leiisak hi. A lu

Page 15: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

zutsak in nop na sazaw hiam ci in dongh hi. Ciah ding aapaikhiat leh lamdang asa tua pasalno in khituiluangkawm in akhut lenkawm a, “nang Pasian zi na hi hiam?ci in dong hi.” - www.inspirationalstories.com/1/198.html.

Tua naupangpa in ama phawk khak sang, anasiazaw thudik agen ahihi. Pasian pawlpi in Ama lawmnuazi ahihi. Ama zialehtong ih kamngah sung ah hong dawkkhin zo hi. Akipuahpha Apawlpi mite ihih man in, Amazialehtong aleng-kik ding te ihihi. Ama a ih hih takpileh, azawng acimawhte adingin lainatna tak tawhvaihawm sak ding hi hangh.

July 16 Nipini ading akiging ding in tu kal sinnahong limsin in maw.

NIMASANI (Sunday) July 10

HEHPIHNA LEH THUMANNA: Pasian Mite’ Kiciaptehna(Kibilvuhna)

Akipat pan a kipan mihonte tung a thudik tak aom ding pen Pasian thukham leh adeihdan hiden hi.Mihonte tung a thudik tawh nuntaak pen Pasian geelnahi a: akitangsamh khempeuh kicing in, mite’n nuamsain, kilemna om hi.

Anuai a munte sim in la, hehpihna leh thumannavai ahihkeh “mihon ading a thudik” vai agente tomkaihin. Pai. 22:21-23, 23-2-9; Siampi 19:10; Paunak 14:31,22:7.

Tanglai Isrealte’ tung a kipia hehpihna lehthumann vaite Nipini thukham ah zong hong tellah hi.Pasian in tawlngakna vai nam 3 hong limgen diak hi.

Tawlngak hun vaite pan hehpihna leh thumannavai hong koici dawk hiam? Paik. 20:8-10; 23:10, 11;Siampi 25:8-55.

29 30

1. Nisagihni Nipini tanna ding vai genna ah mi khempeuhkikimm tak a hunpha, tawldamna hun piakna hi a,silate, ganhingte, leh gamdang mite zong kihel hi.

2. Kum 7na sim tawlngakna pen leibaate pengg sak in,mizawngte donna lahna, leh silate suahtakna piaknacihte ahihi. Khawlngak kum sung in ganhingte zongakhawlngak ding Pasian in gen hi (Biakpiak 25:6, 7en in).

3. Jubilee kum pen kum 50 cin kum hi a, khawlngakkum 7 vei khit ciang ahihi. Innmun logamte atuung aaneite tung ah kipia hi; leibaate kimaisak in, thongkiateleh silate suahtakna kipia hi. Jubilee kum pen mikhempeuh angei abat kik hun hi a, mi khempeuh tungah kipat thakna hunpha kipia hi. Hih thu in hauhluat leh zawn luatna kikal adawhtam kik thu ahihi.E.G. White, Damhna Thupha, M.H., p. 185.

Hih mun ah, Hebrew mipite tung ah, acimawh-zawte lamm pan a et in, thumanna leh hehpihna thuakiphan khop zia hong dawkk hi.

NINIHNI (Monday) July 11

AHUAMPI A GEELNA

Pian. 2:1-3 sim in. Hih thu ah Nipini vai in vai khem-peuh ahuamna hong bangci gen hiam?

Nipini limtak in ih tanh takpi leh ei mimaltawldamna, (Pai. 23:12), hong kitatkhiatna (Thuhilhk.5:12-15) leh vanthak leh leithak a, hong kiditkikna vaitetawh lungkim’ ding hi nailo hi. (Isa. 66:22, 23). NisagihNipi khawlngakna in leitung bup a nuntakna nei

Page 16: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

31 32

khempeuhte tawldamna huamkim hi. Nipini in ahuam-kimna ah, azawng ahau eite khempeuh pawlkhat hongsuah hi. Pasian pen ih Pa hong hi kim vek a mihingkhempeuh hong kikimsuah sak hi.

Zanni a ih muh mah bangin, mihonte tung athumanna vai in Nipi sim, kum sagih sim, leh Jubileekumte zong huamkimmang hi. Siampi 23 leh 25 sung akhawlngakna thuguikhun in Christiante khempeuhahuam-kimmang ahihi. Nisagihni Nipini in pian’saknakawkden bek lo in singlamteh leh leithak zong kawk innei den ding hi. Eite hong piang sak, hong lainat ih honpatawh hong kizomh sak in, a it mahmah; tangsapna anei,azawngkhal, athuaksiate tawh hong gawmtuah kim thei hi.

Khawlngak kum leh Jubilee kumte pentawldamna’ omzia telkhehna hi a, leitung a zat ding cihnahi vek tuan lo hi. Tu in zong ih zang kei hi. Piancil hunmawhna hong lut ma a kizang Nipini (Sabbath) bang loin tua te in pawi nipite tawh akipawl hi a, “hong piangding thute limla” (Col. 2:16, 17), Zeisu nasep leh hongkipiakna kawk ahih manin singlamteh a hong sihna tawhpicing khinta hi. Tua thu tungtawn in hih pawi nipinite(sabbaths) in midangte, adiak in azawng daipaamte, ihbawlzia ding thukhun hong pia ahihi. Tatkhiatte ahihman un Isreal te in leitung khuavak hi uh a, Pasianhehpihna khentuam omlo a lah ding mawhpuak neihnalak hi. Lungdamna tawh Amah athei nailote tung ahPasian zialeh-tong Amah aiawh a ilah ding ahihi.

Amos 8:47 sim in. Hih mun ah bang thu om a,midangte tawh ih kipawl-khopna vaite ah tuate mahabang khalo ding in bangci nuntaak ding? “Amau sepnabawlnate ka mangngilh kei ding hi” acih thu tawh bangcibang kizopna na mu hiam?

NITHUMNI (Tuesday) July 12

GENKHOLHNA THUTE: Khen 1

“Amau ading agen theilote adingin gen sak inla,azawngkhalte adingin vaihawm sak in. Gensak inlaakilawm akituak in thu khen in; azawng daipaamte donnin.” (Pau. 31:8, 9, NIV). Hih thuguikhun tulai hun adinginkoici lah in koici zat ding na hi hiam?

Tu kal tu hun dong ciang thute ah Pasian in Amite,Ama zialeh-tongg ahi hehpihna leh thumanna lunggulha, gamta dingin deih cih ih mu hi. Hebrew kamsangtein acimawh mite adingin gen theizel uh a, simmawhpampaih thuak mite tung a Ama zia aleh lam a alahnateuh, kisiik dingin gen in hanthawn hi. Pasian in angsungkhual tuanlo a, mite hotkhiat nopna tawh sepna bawlnatepen biakpiakna diktak na cizaw hi.

Isa. 1:13-17 sim in. Hih Pasian deihzia biakpiaknapen bangci bang hi cih hong pulaak hiam? Hih mun akipulaak thu koici lah in ih nuntakna ah koici zat dingihi hiam? Hih munte in bang hong hilh ahi hiam?

Laisiangtho lui kamsangte in amau hun khit vaitampite agen uh hangin amau hun sung a khalamlungsim kuanziate ah kipuahphatna vaite leh angsungvai omlo sepna bawlna vaite zong nak gen mahmah uhhi. Pasian sawltaak kamsangte in biakpiakna lamhanciam ding anasia gen pen hun in athuaksia mite adinga lunghimawh Pasian lainatna phawk in neilo hi. Pasianbiakpiakna vai ah “manlah lua a aki tasamhte ahuhmanlote sang a asiahuai-zaw teci pang pen ngaihsut zawhhi lo hi. Pasian nasem a kineite in a “biakpiakna” vai uhpen midangte’ tanggsapna vaite’ panpihna lam inzanghzaw leuh maw.

Page 17: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

NILINI (Wednesday) July 13

GENKHOLHNA THUTE: Khen 2

Isaiah hun lai leh tu lai adingin Pasian mite tainaleh lametna vai ahi genkholhna thu hong pia hi.

Ama mipihte vai ah ahehna thu agen khit teh (Isa.58:1 sim in), tua mite thu Pasian muhzia hong koici genhiam? Isa. 58:2 sim in.

A “awhsuah” lian ih theih loh hang Topa gennaah apuatham kidiksakna leh aki upsaknate uh atakpiahihlohna thei in taibawll hi. NIV ah ateikhiat dan enleng: “ka zia ka tongte athei nuam takpi bangkeek inNipini in hong zong den uh a, a Pasian uh ataisan lo Amathu athei nuam, adiktak a gamta bangh- keek in om uhhi.” (Isa. 58:2, NIV).

Isa. 58:3-14 sim in. Hih mite tung ah Topa inamau biakna omziate (a ann ngawl vaite uh) adikloh ziakoici gen hiam? Hih mun ah avai thupizaw bang hi mawkhiam?

Hih mun ah athupi vai in: biakpiaknate zongangsung vai mahmah thei a: Topa aw hihte leh huatehong sep hong bawl sak in cih bang peuh hi mawk hi.Ahun leh athu tawh kizui in ei vaite ih nget akul hunzong om thei mah ding hi. Ahi zongin hih mun ah Topagen thute in, biakpiakna diktak ih cih ah, “gilkialdangtak”, “bawlsiatna thuakte” leh “azawng angaute”panpihna akihel kul hi. Ahi zongin hih vaite ah midangtetung, thupha akibawl ciangin thupha asangte bek hi loin apia te mahmah in thupha sang uh hi. Hih mun akigen thu ah midang apanpihte’ tung a thupiangte simni. Midangte ading a ih sep ih bawlnate leh midangte

33 34

ihop ipiak tungtawn in thupha kisang hi. Hih bang kam-ciamte hun khat peuh ah a ngah khalo ki omlo hi. Micimawh dongtuakte ih huh ih panpihna tungtawn alungdamhna, lungkimna, leh lametna angahte mu khatek hilo ihi hiam? Hih bang sang a kilawm zaw a Khazih’zialehtong kilat khiatsak theih zawkna dang ding haksahi.

Sawl. 20:35 sim in. Nang mah leh midangte sepnabawlnate ah hih bang vaite koici muh in koici tuahkhakna hi hiam?

NINGANI (Thursday) July 14

THUHOIH PIANKHIAT NANG THATANG

Bang zah a ahoih apha, alamdang thumannneihna bek kicing lo hi. Isa. 58 sung ah Pasian mite inbiakna vaite leh sepna bawlnate ah kin’ ngaihsut mahmahnapi uh, a upmuanna uh taktai’ sak ding vai ah thanemuh hi. Pasian in apawlpi thuhoih thupha piakkhiatnasuaksak nuam in; Laisiangtho lui a kamsangte Amazialehtong akilangh-sak ding a asawlna thute hongpehtawi sawn kik hi.

Anuai a munte sim in. Ei nuntak pan lehaleitungbup huam pawlpi ih hihna tawh, Pasian in ihmunihmual a sepding a hong piak nate koici sepkhiat theiding ihi hiam?

Late 82:3___________________________________________________________________________________________________

Isa. 1:17 ____________________________________________________________________________________________________

T-3

Page 18: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

35 36

Khuapi sung a pawlpi khat thauvui thautang vaitawh akisawh pawi mihonte lak ah om kha hi. 2011sung in khuapi sung nasepna vai kikhoppi ah a Pastorpa un thu hong sungkhia hi. Ama gennate lak pan:“Christiante’n sihna lam zuan lo ding hi hang!” Zeisu inNain khua nupinu leh sii kha a apai mihonte (Luke 7:11-17), a khawlsak mah bangin lampi lamkal a thusia khangsemsemte en mawk kei ni.

Apiang peuh phat ding a om pawlpi ihi hiam?Pasian kiang ah, bang cia hih thuaksiatnate phal mawkna hi hiam? ci lo ding maw? Pasian in, “bang cia hihbangte phal mawk hong ci hi ven e?”

Hih pawlpi in kimm leh pamm khantoh-sakna vai,nasia tak in sem hi. Lampi teng ah lapawlte manlah uhhi. Lasa in, lai hawm in, akitangsamhte panpihna piauh hi. Hih ci bangin pawlpi in mipi huh in, veenglehpaamte’n noptuam lawh uh hi. Lampi tuamtuamte tawhpawlpi in mipi noptuam nang nakpi in bawl hi.

Hih pawlpi in koici bangin isep ibawl theih peuhtawh mite phattuamna leh damhna apiangsak apawlpiih suah theih dan ding lampi tampi lak pan khat ahihi.

Mipi lak a atasamhte panpih nang in bangh sembangh bawl thei ding na hi hiam?

KIGINNI (Friday) July 15

NGAIHSUT BEH DING:

E.G. White lai at, Tuulpite leh Kamsangte, P. P.sung a The Law Given to Israel,“ pp. 307-314; “God’sCare for the Poor,” pp. 530-536, sung sim in.

Laisiangtho sung ah thumann leh hehpihna vaikimu thei hi. Gehtehna in, Thuhilhk. 24:10-22 sim in.Hih vai ah hong ki tuam hilh khaknate en ni. Mizawngnasemte, leiba thangba neite ading Topa lunghihmawhnavaite kammal etlawmte tawh ahamsia zawte vai agenmawk bek hi lo in sep leh bawl ding thute vai ah banghsem bangh bawl in, banghte sem lo bawl lo ding a, leibathangba neite koicih in acimawh nasemte bang cih dingcih thute zong hong gen hi. Hih thumann leh mite adinga sepna bawlna thute mi khempeuh tung bek a piak lelding in pammaih lua hi. Nidang in kikoicih cih thu panin acimawhte lak ah koicih ding cih te hong gennangaihsun ni. “Egypt ah sila na hihna uh phawk un. Tuaziak in hih bangin thu kong pia hi (Thuhilhk. 24:22, NIV).Christiante ih hihna tawh, Pasian hehpihna leh ih kilawmloh pi a hong piak thuphate phawk den un. Tua hi a,Zeisu sung ah akicing ineih ilamhte tungtawn in (Eph.3:19, Col. 2:10), ihuh ih panpihna akisamhte adingin ihkiging den ding hi.

KIKUP DINGTE:

1. Thupiak lina in Nipini a silate khawlngak sak ding vaithupiakna in mi khempeuh Topa mai ah kikimna thuhong bangci gen hiam? Hih thu in ei na hong sepsakteleh ih khut nuai mite kilawm tak a koici bawl dingcih ih telsiam nang hong koici huh thei ding hiam?Singlamteh a Khazih hong sepsakna thu in Pasianmai ah mi khempeuh ih kikimzia hong koici kilat sakhiam?

2. “Khazih lungsim bang lungsim ih puak ciangin, lehAma sepnate ei sepna hong suah ciangin Isaiah inagen ann ngawlna vai: “kei teelkhiat annngawlna in

Page 19: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

siathuaina thute pan kisuutkhiatna, vangikte omsak-lohna hi lo hiam? (Isa. 58:6). Mizawng thuaksiatekisap bangh hi a, itna leh lungnemna tawhhihngamna, lametna, leh kimuanna aneih-theih nangun Pasian hong piak neihleh lamhte hopkhiatnaahihi.” E.G. White, in Pacific Union Recorder, July21, 1904. En bangci ding - Khazih sung a ih neihteakimu akilawng thei dingin akitanggsamhte koicihopkhiat mawk ding?

37 38

SINNA 4 July 16 - 22

LAISIANGTHO LUI SUNG ATHUMANN A LEH HEHPIHNA: Khen 2

NIPINI (Sabbath) Nitak lam July 16

SIM DINGTE: Ezkiel 37:1-14; Eph. 2:10; Ezkiel 47:1-8;Matt. 5:16; Mang. 22:1, 2; Isa. 61:1-11.

KAMNGAH: Hih tui aluanna mun peuh mah ah gan-hing namkim leh ngasa tampi om hi. Hihtui in si tuipi tui siangsak kik in, aluannapeuhpeuh ah nuntakna om sak kik dinghi. (Ezkiel 47:9).

1950 khit a kipan 1960 khit hun masa lam sungteng a hong khangto khuapi sung mun khat pen 1960khit 1970 madeuh pawl leh akhitdeuh pawl in galphualhong bangh hi. Nasepna phualpi pan zatui hoihlo zatnamunpite hong suak uh a, akiim apaam mun nawngkaisuaksak hi.

1986 kum in Christian innkuan khat amau khuapinawl mun nuam nusia in tua mun hong tung uh hi.Khuapi dang khat pan Pastor khat in zong tua innkangbangte hong lam pha kik uh hi. Tua innkuan nihtein lampite ah hun zangh khawm uh a, mi ahon nono intua kim ah kimuhpih uh hi. Hih mun teng ah pawlpikhat hong kipan in kikhelna apiang sak damna lehkipuahphatna tua munsia ah hong pankhia uh hi. Tudong in amau nasepnate uh in mongg nei toto in mitampite’ kikhelna lianpi piangsak hi.

Page 20: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

39 40

Hih bang a “lametna bei” munte adingin pawlpi’masuan vai Pasian in gen ding nei hi. Tu kal sinna inLaisiangtho lui’ gen thute hong genbeh toto in Pasianhong it, hong deihsakna thute Amite tung ah kilangkhiasak dingin hong khoo hi.

July 23 ni sinna ading tu kal sungin hong kigingin maw.

NIMASANI (Sunday) July 17

KHAZIH SUNG AH THALAWP

Mawhna sung a asi mite tung ah Pasian hehpihnatungtawn a apiang thei thute omzia (Ezekiel 37) ah hongkilak hi. Mangmuhna sung ah kamsang Ezekiel penKhasiangtho in asi, akeu, akithehthang guhte tawh kidimkuampi khat ah paipih hi. Hih guhte in Israel innkuantelimla ahihi. Pasian in, “Mihing Tapa aw, hih guhteanungta thei ding hiam? (Ezekiel 37:3) ci in dongh hi.

Hih thu’ dawnna in tua kamsangpa’n hih guhtetung a athupiak tungtawn in hong kilangh hi.

Ezekiel 37:1-14 sim in. Pasian in Amite ading inbang bawl ding hiam?

Tua guh keu te tung ah thu akipiak ciangin:

1. hong nungta in atam mahmah galkap honbangin hong dingkhia uh hi (Ezekiel 37:10, NIV).

2. Pasian in Amite amau gam ah lungmuang intengg sak ding hi (Ezekiel 37:14).

3. Pasian panpihna ahih lam thei ding uh hi.(Ezekiel 37:14).

Ahi zongin khanlawh bek pen kicing lo hi. Pasianmite masuan leh ngimna tawh akhanghlo uh ahihi. Minamte tung ah Israel mite in khuavak ahih ding uh ahihi.

Eph. 2:10 sim in. Bang hang in eite in kha lam athalawp leh Khazih ah bawlphatna ngahte ahi dingin hongkibawl hiam?

“Pasian in eite hong san’theihna pen a it Atapatungtawn hi a, ahoih apha sepna bawlnate pen ihmawhnate hong maisakna Ama hong itna pan a hongphulkhia ahihi. Eite thalawh hi lo in, eite hongkigupkhiatna vai ah ahoih apha sepna bawlnate’n hongpiak theih om peuhmah lo hi. Hotkhiatna in Khazih hangbek a Pasian a um mite tung ah, Pasian hong piakkhongsilpiak ahihi. Khazih upmuanna tungtawn in apatau mitein aup amuanna uh tawh kizui in lungmuanna ngah dinguh hi. Amaute akigupkhiatna ding un sepna bawlnaphate paulap theih hilo hi.

“Ahih leh sepna pha in manh nei lo hiam leh?Nisim a mawhna abawl ngekngek mawhnei mi khat penKhazih upmuanna tungtawn a kilawm akituak tak aagamta khat tawh kibang sak maw? Laisiangtho honggenna ah, “eite in Khazih Zeisu sung ah ahoih apha semin mapang ding a hong piansakte ihihi.”

Ih kilawm loh kawmkal a Ama hong geelsaknatungtawn in, ahoih apha omziate neihtheih nading thuhong pia hi. Khazih’ dikna hang bek in eite hong kisanghi a, hehpihna tawh gamtatna, itna tawh sepna bawlnatein upmuanna gahte ahihi.” E.G. White, TeltuamThupuakte, 3 SM. pp. 199, 200.

Page 21: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

NINIHNI (Monday) July 18

DAMTUI LUANNA GUNPI

Ezekiel 47:1-8 sim in. Ezekiel mangmuhna sunga biakinnpi ah bang thu piang hiam?

Tua biakinnpi pen akehkhia tawh kibang hi.Tuizawn khat peuh hoh kitamkha ahi tam maw? cih huaihi. Hih vai ah bel thu hoih ahihi.

Tua tui luangkhiate’n “ni suahna lam” manawhhi. Jerusalem pan nisuahna lam pen ci tuipi (tuipisi) hia, leitung a mun niampen ahihi. Jerusalem leh tuipi sikikal tai 21 tang (34 KM) hi a, sehnel gam hi in Arabahmun zong kihel a Jordan leh tuipi si kuam teng ahihi.Tua tuipi pen al lua a, asung ah anungta zo omlo hi.

Ahi zongin, biakinnpi pan a tui tawh akisuk khakciangin tuite in “damhna” hong ngah hi. Hih biakinnpipen Pasian pawlpi limla hi in (1 Pet. 2:4, 5), mun citengadingin cidamhna leh mawh-na khialhna sung a asi miteadingin damhna apia hong suak hi.

Matt. 5:16 sim in. Eite in leitung ah Amah ihaiawh zia ding vai Zeisu in bangh hong gen hiam?

Africa gam, Zambia gam a om Zambezi gun pensing nuai khat pan lui neu khat in hong kipan in Victoriazeu lam zuan in siakmit ciang apha lui neu pan khukciang, kawng ciang leh tui peh theih zah dong in hongthuuk semsem hi. Tua bang mah in tua biakinn pan ahong phulkhia gun pen kuama kantan zawhloh zah dongdingin hong picing to semsem ta hi (Ezekiel 47:5, NIV).

Na pawlpi’ damhsak theihna huzaap pen atuungin neu mah ta leh taangpi teng kikhel sak zah dongin

41 42

hong khangto ding hi. “Ih masuan pen atungg in aneumahmah gunhiangno bang khat in hong kilak hi.”- E.G.White, Testimonies for the Church, p.171.

Pasian in ei tungtawn a midangte ahuh apanpihtheih zia thute lahna in khuavak leh tui tawh kigentehhi. Mite kitang- sapnate ah apanpih thei zawsem koicisuah thei ding ihi hiam?

NITHUMNI (Tuesday) July 19

PAWLPI: NUNTAKNA NAAK KHAT

“Guntui aluanna mun peuh ah nuntakna neiganhingte nungta ding uh hi. Ngasa tampi om ding a . ..; guntui aluanna peuh ah na khempeuh nungta ding hi(Ezekiel 47:9, NIV).

Ezekiel genkholhna thu in Pasian pawlpi pan ahong luang guntui ah nuntakna om hi. Ezekiel 47:10 intua thu alamdanna behlap sawnlai hi. Anungta aomtheihlohna mun pen ngabengten’ angen uh apaihna munuh, nga tampi mat theihna mun hong suak ziau cihlamdang sak huai mahmah ding hi.

Pasian vangliatna amite sung ah aom cianginnidang a bang mah a omlohna mun ah nuntakna hongom ding hi.

“Pasian mapanna mun ah lamet omlo cih om theilo a, gupkhiat lah ding mi zong omlo in abeisa hehna lehthangpaihnate hang in mailam ah kuamanh hongmawhkawk theilo ding hi.”- The Interpreter’s Bible, (Nash-ville: Abingdon Press, 1956), vol. 6, p. 328.

Alamdang Pasian hehpihna in tua hehpihnathupha deihna tak tawh asang mite tung ah alamdang

Page 22: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

43 44

nate piangsak hi. Hih mun ah zong lungdamna thupuakkimu thei hi. Pasian in eite tungtawn in, alungkiaathanem, acimawh, sih ding bek angak mite tung ahpumpi leh kha lam lametna pia thei hi.

Ezekiel 47:12 leh Mang. 22:1, 2 saikaak in.Apawlpi tungtawn a Zeisu’ damsakna asangte ading inakip amuanhuai alawhtak ding vai uh bang thupiak honggen hiam?

Apawlpi mite’ angsung khual lohna hang adamhna angah Pasian mihonpite in thangvan ah, Pasiantokhom pan a hong luang gundang khat leithak ah muding uh hi. Tua mun ah sehnel gam abang, akeucip lehsihna cihte omlo ding hi.

Tua thupha adim hunpha ih ngak kawm in tu inPasian in Ama pawlpite tua bang damhna leh mihonte’tung a apicing nuntakna apiakhia munte suaksak nuamhi. Eite tungtawn in munsiate, lungkiat huai thute, lehikiim ipaam a si tuipi abangh munte Zeisu sung ah apicingnuntak pia nuam (John 10:10) a, hih thu in Adventistte’thupuak tomkaih thu ngumngeek ahihi.

Kamsangpa Amos in zong Ezekiel 47 ah tua bangpian khat hong pulaak hi. Amos 5:24 sim in. Hih thuomziate na pawlpi omzia tawh na koici saikaak hiam?Na pawlpi ah koici bangin damhna guntui aluang takpihiam?

NILINI (Wednesday) July 20

JUBILEE KAMCIAMTE

Laisiangtho lui sung ah thupha asangte’n asang-lote a panpih zia vaite uh tawh kidim hi.

Isa. 61:1-11 sim in. Hih mun ah Pasian in Amitetung ah bang gen a, hih mun a kigen thute eite adinginkoici laak in Topa hong sapna vaite tawh koici pengpehding ihi hiam? (Luke 4:18 zongh en in.)

Isa. 61 pen Pasian Khasiangtho in teeltuampatungtawn in mizawngte tung a lungdamna thu hilh ding,alungkiate lunglawp sak ding, galmat te ading suahtaknatangko ding, leh lungkhamna khualmial sung panthongkiate honkhia ding cih thute hong tangko hi (Isa.61:1). Hih kamciam tawh kipawl thute ahi “hunpha hongtangtung sak ahihi. “Topa deihsakna hunpha” cihkammal in Jubilee kum gen nuam hi a, tua pen mizawngdaipamte’ kitangsapna vaite panpihna vai hong gennaahihi.

Tua hi a, alungkimlo khasiatna neite, Zion a adahakapte kipia khin a, “vut leh vaite tangin etlawmna” leh“dahna kahnate tangin lungdamna sathau” leh“lungkiatna tang a phatna piakna silh puan asilhte (Isa.61:3, NIV) in tanglai munsiate apuahphate ahi uh hi.Messiah’ jubilee ah thupha sangte in amipite uh akikhelsak uh leh khuapi siacip lammkikte (Isa. 61:4) ahi uh hi.Pasian nasemte pen siampite leh mi huh mi panpihtekici uh a, akiim a-paam a minamte’ neihlehlamhte tawhkivaak uh hi (Isa. 61:5, 6).

Isa. 61 sung Pasian sathau nilhpa in Pasianthuciamna anei mite nopsakna tungtawn in Isa. 61:8, 9akiim vua om mite akikhel sakte ahihna limte hi a, tuhun leitung bup mite ading a siampite leh biakna nasemtegen nuam ahihi. Topa tung ah ih lungkimh ih lungdamhciangin hih bang kikhelnate eite sung ah zong hong piangin, imi isate lak ah hotkhiatna leh dikna puan silh inomlo ding ihi hiam (Isa. 61:10, 11)?

Page 23: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Isa. 61:9 sim in. Pasian in mite ading aseptheihziavangliatna teci ahihi. Tu lai eite zong tua bang hong kicithei ding hiam? Bang hang in kici thei ahih keh kicitheilo ding hiam?

NINGANI (Thursday) July 21

PAWLPI-KIKHELNA APIANG SAK

Micah 6 sim in. Hih mun ah Topa in bang vaidiklote gen hiam?

Micah in zong Laisiangtho lui kamsang dangtemah bangin puatham biakna vai bek tawh alungkim;kiniamkhiatna, hehpihna, leh thumann omlo in adikPasian’ san theih om theilo hi.

Micah 6:8 a athupi thupuak bangh hi mawk hiam?

“Biakna diktak pen zattakcing hi. Pawlpi paizialeh zatziate zong kihel a, ahi zongin . . . ann ngawl vaihizaw lo in gilkial dangtakte tawh hawm’khawm diamdiama, nuntakna vai ahihi. Akilanghkhia picinna keek mahPasian thukhenna a kizangh thei biakna’ omzia ahihi(Matt. 25:34-46).” - E.G. White, 4 SDA BC, p. 306.

Tu hun in zong Pasian in puatham etlawmna tawhlampial a nuntak asiangtho adapkoihte Pasian in nial hi(Micah 6:8). Ih biakpiakna paiziate pen amau leh amaukimanna anei hi tuan lo in; deihna thu khat ading akizangh hi a, tua in eite tungtawn a hong kilangh dingKhazih’ omzia ahihi. Tu kal sinna thupatna ah “lametbei” veng khat ah amau kitangsapnate apanpih ding ahong pai innkuan nih te ih mu hi. Amau inn dei khat ahaveng apaamte uh tawh mihonno khat in hong kikhawm

45 46

uh hi. Hih mite in aveng uh khanglo sak ding in deihnatak tawh thu hong ngen uh hi. Christian huhna piapawlkhat tawh kikop in akiim apaam uh a atualniammite leh innlehlote abawl pha dingin mi hong kaikhawmuh hi.

Tua veng tu in pai leng nidang sang a hoih zawtham, ahanciam mihonte kimu thei ding hi. Hih banghong pianna pen Zeisu’ itna atak a alakkhia nuam pawlpino khat in tua veng puahpha nuam ahih man uh ahihi.Hih thu in akilatkhiat sak thu in; Khazih in Ama mitetungtawn a midangte akisapna uh tawh kituak in nasiatak a ahuh apanpih nuamte hang ahihi.

Pasiann in mihonte agen ahita zongin aneu 8 ah“nang” acih kammal pen khat bek genna ahihi. Pasianin ahoih acih bang na koici lah hiam?

KIGINNI (Friday) July 22

NGAIHSUTBEH DING:

Jerem. 22:1-16; Ezekiel 16:49; Zech. 7:9, 10 simin. E.G. White genbehna, 4 SDA BC pp. 1165, 1166, “Ihzatote ading Pasian deihdan, 6 T 227-228.

“Leimi aw, amah in ahoih apha hong lak zo hi.Topa’n abangci ding in hong deih hiam? Thudik tak ingamta in hehpihna deih in kiniamkhiat tak in Pasian tawhtonkhawm in” (Micah 6:8, NIV). Pasian in Ama deihziahong genna ah tua sang in kicing-zaw theilai ding hiam?Pasian in “ahoih apha” hong lak a, hih kammal pen Piancil1 a azat kikkik kammal mah hi a, mawh lut ma piansaknahun hong lak kik ahihi. Tua hi a, deihna bulpi hong

Page 24: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

47 48

kilak kik in, atuung apat a Pasian hong deihsakna, lehZeisu hong paikik ciang a hong bawl phat dan ding honglak zong ahihi. Hih kammal “nang’ kitangsap” cih pen(amann zaw dingin) “nang’ tung pan a kilamen” cihnasuak hi. Cihnopna ah eite’ kiang pan a, “kideih thu in”ama hong tatkhiat te Khazih hehpihna tawh ih kituamhiam? Adawnna pen mite leh Pasian tawh kikoicih zopding cih thu ah hong kilak hi.

Amasa pen ah, thumann a gamtat ding ahihi. Hihpen tu quater thulu tawh kituak mahmah a, thumann losung ah athuaksiate koicih panpih ding cih vai ahihi.Anihna ah, hehpihna thu deih ding cih thu hi. Kihehpih-lohna tawh akidim hih leitung ah ih nungta hi. Eite inhehpihna deihtakpi in tua hehpihna midangte tawh ihkizopna ih nuntakna sung ah, kilangh sak dingin hongdeih hi. Athumna ah, Pasian mai ah kiniamkhiat tak akalsuan’ ding ahihi. Hih Micah 6:4 ah Pasian in Egyptgam pan a ahotkhiatna pen kiniamkhiat a muanhuai taka aom nang uh ahang leh athu hi leh, eite cihhuai zawkanlai ding hi hangh; Zeisu’ sisan tawh hong kitankhia ngiathi mawk lo ihi hiam? Singlamteh a hong kitatkhiatnaleh tua hong kitatkhiatna i manphatna thu in ih Pasianmai ah hong kiniamkhiat sak den ding thu ahihi.

KIKUP DINGTE:

1. Akitangsamh mite tung ah Laisiangtho lui’ hong genih mawh puakte koi munte ah mu thei ding ihi hiam?

2. Amos 5 sung, aneu 21-24 sung diak ah, Amos hun laibiakna mite tung ah Ama patkhiat biakpiaknatuamtuamte sangin midangte abawlzia uh vai ah lung-himawh zaw hi. Hih thu in bang vaite limh-gaihsutding cih hong theisak hiam?

3. Mite pumpi vai kitangsapnate ngaihsutna tawh akhalam vai uh leh ih phawkkhak loh vanzat tuamtuamtevai ah koici kigin ding ihi hiam? Ahamsia deuhte lehakitangsamhte ih panpihna ah koici kimkhai in koicilaivat ding ihi hiam?

Page 25: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

SINNA 5 July 23 - 29

ZEISU LEH TAANGPI’ LAK PHUTNA

NIPINI (Sabbath) Nitak lam July 23

SIM DINGTE: Luke 4:16-19, 10:25-37; Matt. 5:13; Isa.2:8; John 4:35-38; Matt. 13:3-9.

KAMNGAH: Zeisu in amaute kikhopna inn sung ahvan-tung gam lungdamhna thu hilh a,cinate damsak in, Galilee gam sung tengah avak kawikawi hi. (Matt. 4:23

Robert Louis Stevenson in hangsan tak a asep-khiatna thu ahi Treasure Island (tuikulh) tangthu ahthasanna vai tawh akithei pipen pa in; sang zong akahzo mel lo adam-loden mipa khat ahihi. Atawpna ah anuapate in ahuh ding sia khat leh apumpi kisapna apanpihding nupi khat cial’ sak hi. Nitak khat alup ma in tuanupi hong pai leh alupna ah na om lo in akhut leh anaktetawlet tawh taih a om mu hi. Khuasik angah ma in alupnaah lum dingin tua nupi nu in khauh takin gen hi.

Robert in, “tawlet lam ah hong pai in la, ka namuh hong en in” ci hi.

Nupinu hong pai hi. Anuai lampi ah lam-meiavaakpa in mei vavak kawikawi hi. “En dih ve”, mi khatin khualmial lak ciang khat tawh hawlh kawikawi! Rob-ert in ci hi. Lau kei ou! Pasian ading ahaksa lua om mawleh? ci hi.(Aspect Books), p. 332.

Laisiangtho lui ah atasamhte huh ding vai pawlkhat mu khin hangh. Tun bel Laisiangtho thak en ding

49 50

T-4

hi leng, Zeisu gennate tawh pat kan a hoihzaw aom mawktam maw? Zeisu gen akithei kim diak khat penn “leitungkhuavak ih hih ding ahihi” (Matt. 5:14). Tua cilengkhuavak diktak Zeisu a sunnte ih hi ding hi (John 8:12).Leitung a hong nuntak lai a, Zeisu’ hong hilhna thute inAma tungtawn in nasia tak a khuamial sung koici hawlhthei ding cih hong theisak ding hi.

July 30 Sabbath ni ading kiging dingin tu kalsinnate limtak in hong sin in maw.

NIMASANI (Sunday) July 24

ZEISU IN AMASUAN VAI AGENNA

Nazareth pan a akhangno Rabbi Zeisu pen Gali-lee kiim ah hong minnei mahmah hi (Luke 4:15). Laitheitebangh lo in Ama thu genzia ah, thuneite bang in gen a,laitheite bangin gen lo ahih man in mite in lamdangsauh hi (Matt. 7:28, 29, NKJV). Nipini Sabbath ni khat,Isaiah laizial akipiak ciangin, Zeisu in Isaiah 61 aneu 1,2 te asim khit madeuh, “Topa ih Pasian’ thuhkik ni” acihmadeuh ah hong khawl hi (Isa. 61:2, NIV).

Luke 4:16-19 sim in. Hih kammalte koi ah zakhin ih hi hiam? (Isa. 61:1, 2 sim in). Tua munte asimhnatungtawn in bangh atangko hi mawk hiam?

Ih muh sa bangin, “Topa lungkim kum” pen Ju-bilee kum tawh akibangh ahihi (Siampi 25 en in). Hihtungtang Nazareth ah hong hawh in Messiah vai gennahong simkhia a, “tu ni in note zakna ah hih thu hongtangtung hi” (Luke 4:21, NIV) hong ci ngiat hi. Hihthu genna tawh Amah sathau kinilhpa ahihna, mi-zawngte lungdamna thu ahilh, thongkiate asuaktasak, mittawte khua amu sak, aki simmawhte honkhiain ditkikna pia hi.

Page 26: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

51 52

Hih thute in aleitung nasepte hong gen a; hilhna, damh-sakna, leh panpihnate, akitangsamhte pia hi.

Isa. 61:2 bang hong hang a Zeisu in simsuak lose ahitam?

“Topa thuhkikna ni” cih pen bang cia zomsuak lose cih thu ah Ama nasepna pen tua hun lai a, adeihkaih thu uh ah Messiah in galkapte makaih in galte zomang in Israel te khut nuai suak sak mang dinginngaihsun uh hi. Tua pen ngaihsutkhialhna hi a, gam mitampite in Ama nasep mukhial kha ding uh hi. Ama sepsak ding te alunggulhte ading ngim’ in nei a akiim apaammite’ ngaihsutna vai tuamtuamte donn’ in nei lo hi.

Zeisu in Ama nasep hih bang teng tawh hong genciangin bang hong thei sak a, ei sep ei bawl ding vai honglim gen thute koici lah ding ihi hiam?

NINIHNI (Monday) July 25

VENGTE ITNA

“Na Topa Pasian na lungsim khempeuh, nanuntakna khempeuh, na thahatna khempeuh, tawh itin la” na vengte nang mah bangin it in (Luke 10:27).

Luke 10:25-37 sim in. Hih mun ah atasamhtepanpihna vai bang thupiak om hiam?

Thukham thutheite in thupiakte khempeuh in ihneih khempeuh tawh Pasian itna leh vengte ei bang maha itna vai vive ahihi. Dot ding thu pen “ka veng kuatehiam?” cih thu bek ahihi.

Khazih hun lai a akihilhzia uh ah amau mipihtebek avengte ci uh a, minamdangte khempeuh ahilobangin ngaihsun uh a tua thu asiang sak ding a Zeisu

asawl uh ahihi. Zeisu in gentehna gen in ngaihsutziatuamdang hong kilangh sak hi. Atasamh mi ih tuah khakpeuh ih veng suak sak hi. Veng khat pamm khat penkitangsapnate ah kipanpih hi. Siampite leh Levi te inamau anin, asianglo asuak sak dingin asep ding uh semnuamlo uh hi. Amau bangh mah apia kik zolote ading asih akul lo dingin biakna vai tawh kisiansuah tawmnapen zat nop mahmah khat suak mawk hi.

Tua thu tawh kitalsik in Samaria mipa in tua“midangpa, galpa,” ama tangin pia hi. Cihnopna ah “kavengte kua?” cih thu dot tangin “mi cimawhte kuan lawmbawl ding” cih thu ih dot ding ahihi. Kua mi hi mah leh:akitangsamhte khempeuh eima huh ding vive ahihi.

“Kua gammi, kua beh kua phung cih Pasian ahomlo hi. Amah in mi khempeuh a piangsakpa ahihi.Piansakna thu tawh mikim innkuan khat hi a, tatkhiatnatungtawn in khat ih hihi. Khazih in kikhennatekhempeuh susia dingin dalna puankhaite khempeuhhoong khia mang a, Pasian kiang oltak in kizuan thei hi.Ama hong itna zaii lua, thuuk lua, diim lua a mun citengah leet mangg hi.” - E.G. White, Khazih GentehnaThute, COL p. 386.

Vengta khat hihna ding pan bang thupoi in hongkhaktan hiam?

NITHUMNI (Tuesday) July 26

AHUAMKIM THUPIAK

“Note in leitung ci na hi uh hi” (Matt. 5:13, NIV).Hih mun ah, Zeisu in anungzuite “ci” bang a nate

akilamdang sak dingin hong deih hi. Pawlpi in “cibawm”no bangh a cikhawlna ahihi. Tua “ci te” bang tawh kua

Page 27: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

53 54

mahmah mawk leh, kilamdanna piang sak thei lo dinghi hangh. Ih piakkhiat ding hong omlo ding hi. Tua ci inkimanna hong neilo ding hi. Zeisu genna ah koi ah kikoihding?

Ahi zongin, Khazih’ itna sung ah tualbual leh,“apualamte” tawh “asung lam” ah om khawm nuam inmidangte kikhel sak dingin kikhawl khawm in anuntaknauh ah apha lam kikhelna piangsak in, tua ban ah,midangte tung ah akitangsamh taktak Zeisu sung ahhotkhiatna lam zuatpih ding hi hangh.

Thuhilhk. 12:30, 31:20, Isa. 2:8 sim in. Hih muntein bang thu lauhuai hong hilhkhol a, tua thangg ah aawkk lo dingin koici kidop thei ding ihi hiam?

NILINI (Wednesday) July 27

LOKHO NASEMTE BANGIN

John 4:35-38 sim in. Hih mun ah Zeisu in khangah nang a kisamh thu tuamtuamte bangci gen hiam?

Lokho mite’ nasep namtampi ahihi. Ann lak ma asep ding namtampi tak om hi (Matt. 9:35-38). Ann latebek Topa lo lai ah kisamh cih hilo hi. Lokhopa inanasemte kiang ah, “tu’n annlak hun ta ahih teh, khaituh ni ei” aci dingin ngaihsun leng maw? Ann lak pen lonasep zawh kuan ciang a sep ahihi.

Lokhawh nasep pen lo lei kalh, lo lei bawl hongkisamh hi. Lei hoihsa bawlsa hilo hi. (Matt. 13:3-9 simin). Na pawlpi in “lei sakh” anip sak ding leh “suangtumte”leh “lingte” koici lakkhiat thei ding hiam?

te vasawh ding ahi hiam? Ei leh ei bek maw? Ei abanglotetawh kihel khawm zaw ding?

Hih dotna’ dawnna ih telsiam nangin ci bek adimannlum leh ci pen alim sak nang bek a kisawh namtampiakihel annlumte tehkaak ni. Akuang masa ah ci bekkisawh leh lim khollo in duh huai theilo ding hi. Anihnakuang ah, ci pen alim bek tak ding a adangte tawhkigawmkhawm ahihi. Tua bang in tua annlum penamawkmawk pan alim mahmah hong suak hi. Ci inadangte tawh hong kihel khawm ciangin limsak semsemhi. Christian te zong tua bang dan mah ahihi. Pawlpisung “cibawm” sung ah ih om leh kikhelna bang mahhong piang lo ding hi.

Tua hi a, hih mun ah ih phawk ding thu khat omhi. Lam tampi pan eite deih huai in; teep lo, dawn lo,phee kap lo, thusia lak ah kihel kei kha mah ni. Tua tethupi mah hi. Ih hih ih bawl loh vai bek hong hi lo in, ihsep ih bawl vai hong hi zaw mawk lo maw? Ih veng ihpaam leh akitangsamhte tagahte en bang ci bawl cih hizaw mawk lo maw?

Matt. 5:13 sim kik in la, athudangte lim ngaihsutin. Ci in a alna koici tann thei ding?

“Ci in a alna nei kei leh, kam bek, huih bek hi in,Khazih itna kihel kei leh; apha bawl dingin vang nei theilo hi. Leitung ah tua bang nuntak in huzaap nei lo hi.” -E.G. White, Khangcin Lunggulh, DA p. 439.

Akihel tuamtuamte enkik ni. Ci bek hi leh limthei lo hi. Ci tam lua leh zong kine zo theilo thei hi. Cipen akibat pih lohte tawh gawm kul hi. Tua hi a, leitungmite mah ih bat a, ahih kei leh leitung mite tawh ih kibat

Page 28: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

55 56

Nasemte in ann lak mapek in agim atawlnate panphattuam ngah dingin ahaksa leikalh leh adangte semuh hi. Thupha tangko nasep ah alei bawl sang annlakvai bek peuh kilim ngaihsut kha zel hi. Tua bang dinghilo hi. Tua aki tangko ma in lei akipuah ding kul a, tuapen ann lak ding lametna hang mah ahihi. Ann lak nasepzong aban ban a ih ngaihsut kul hi: alei encian ding, aleipuah in bawl ding, khai tuh ann vawh, tui pia, lei hoihsak, lungno kaunote bei sak, ngak, ann la, saal ah kemcih te ahihi.

Ann lakna ah buh at, vakhop tuah pen amengnokhat bek hi a; pawlpi sung ah tua lokhawh cih pen aleietcianna ahi tua mihonte kitangsap diak te etna, amihontezia etcianna, amakai pawl tawh holimna cihte ahihi. Aleipuah leh bawlna ahi; akitangsapnate uh ngaihsut sakna,khaici tuh a vawhnate ahi kidot kikupnate, Laisiangthosinpihnate, mihon nonote’ vai, leh guah zuk dingthungetna - Khasiangtho kibuakna cih te ahihi. Namkhat bek tawh mi tawm bek kingah ding hi. Lampi tampizangh in ih pattah kul a, lak theih ding ann hong omding lametna aom sak semsem ahihi. Hih pawl nei in,hih loh pawl nei leng, annlak theih ding hong om dinglamet hong tawm mahmah ding hi.

Kha gupkhiatna vai teng ah bang mun ah mapangin na mapanh lohna bangte khawng tu’n na muh aomhiam?

NINGANI (Thursday) July 28

PAWLPI PHUH TAWMNA VAI

Matt. 10:5-10 sim in. Zeisu in bang hang in akiimapaam uh a khuate ah bang mah keng lo in paisak hiding hiam?

Zeisu nungzuite in anasepna munte uh ahnektawm zattawm keng mello a, pai ding thupiak penlamdang sak huai hi. Thu khat ah bel Pasian tung ahkinga ding, leh tua mite ading na asep kawm un amautawh kilawm bawl ding cihna zong ahihi. Tua bang intua mun a mite in amau nasepnate thupi ngaihsut in napanpih ding uh hi.

Adventist om nailohna khuapi sung mun khat ahPastor Frank’ makaite in pawlpi phut dingin kisawl hi.Atuung in bel tua sepna ding sum leh paai bang mah neilo hi. Gamlim khat en in tua mun huam sung kankawmin amite leh aomziate uh vakan khia hi. Mi tam tendiaknamun khat ah khawl in akiim apaam a nasepna muntuamtuamte ah tua kiim nuntakzia vadongh kawikawihi. Na sep na bawlna munte, huhna panpihna pianasepnate, khua sung makai zumh te, va hopih kawikawihi. Tua mun a tengg mi pawlkhat zong lawmbawl inamau zong tawh kipawl dingin khoo hi. Tua mite tawhaki holimna pan Presbyterian pawlpi biakinn huang ahsaap ding mun zong mu hi. Tua mun khuatual makaite’nahahna, aza zutna leh mipi panpih nasepna mun adinga kisamh van nengnengte lei nang kipatkhiat nang sumpawlkhat pia uh hi. Upa pawl in cidamna vai pen akisappi pen uh hi cih hong pulaak uh hi. Pastor Frank in tuamun ah kivelna mun leh kimuhkhop kikna ding munzong tua mun a om mite ading in bawlsak hi. Tua kivelnatuamtuamte pan asum kipiate tawh abeite kipia kik hi.Asawt lo in Sabbath School no khat hong kipan in tuamun ah mite pawlkhat hong pai zelzel uh hi. Pastor Frankin pawlpi phuh nang ahoih pen in tua mite’ kitangsapnaahuh ding nasepna mun bawlsak ding ahih lam hongthei a, tua pan pawlpi hong khangkhia ding hi. Tuanasepna pan in SDA pawlpi mi 140 val hong pha pak hi.

Page 29: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Pastor Frank tawh apiang thu pen Zeisu hong hilhbang zui in amite tawh mapang khawm leng hongpiantheih zia hong lak hi. Zeisu in ahilh bangin koicisepkhiat hiam? Nipi kik teh Khazih’ sepzia “eite zonggualzawhna diktak tawh midangte ading a sepkhiatzia”ih en pha ding hi.” - E. G. White, Damna Thupha, MHp. 143.

KIGINNI (Friday) July 29

NGAIHSUT BEH DING:

Ih pawlpi in ih kiim ih paam ah amapanzia dingZeisu hong hilhna dangte sim leng: Matt. 7:12, 23:23,25:31-46; Mark 4:1-34, 6:1-13; Luke 6:36, 11:42, 12:13-21, 14:16-24, 16:13, 18:18-27, 19:1-10; John 10:10,12:8, 17:13-18. E.G. White, “The Least of This My Breth-ren” pp. 637-641, Khangcin’ Lunggulh, DA, sung pansim in la; “The Missionary Pattern”, Signs of the Times,March 19, 1894 pan sim in..

“Pawlpi in leitung adingin khuavak ahih kei lehkhuamial ahi hi” - E.G. White, Signs of the Times, Sept.11, 1893. Hih pen angaihsut huai mahmah thu ahihi.Hih thu in Zeisu’ kammal, “Kei hong pawlpih lo te inhong langpan hi a, kei tawh akhawmkhawmte inmundang ah athehthangte ahihi” (Matt. 12:30, NKJV).Zeisu in hong siang gen a: kaingawi mun kikingkalhnavai ah omlo hi ci hi. Khazih lam ahih keh dawi lam ihhihi. Khuavak nasia tak ngah a, azat kei leh, alang pansuak hi. Eite hih leitung khuavak dingin hong kisam hia; khuavak ih hih kei leh khuamial ih hi pah hi. A thuhong paina akilamdan hangin vai khat hi uh a: “na sunga khuavak pen khuamial hi mawk leh nak mial mahmah

57 58

mawk ding hi lo maw!” (Matt. 6:23, NIV). Hih vai tenghih kammalte tawh kikhup thei kha ding hi ven: “tampiakipiate tung pan tampi kingen ding a, tampi aki aaptetung pan tampi kingen ding hi.” (Luke 12:48).

Kikup Dingte:

1. Midangte tung ah ih tangko na dingin leitung mitetawh ih kikhawlh kul cih vai kikum ni. Hih mun ahkoici kimkhai ding; amaute tung ah na hoih bawldingin koici ciang dong kikhawl in, tua sung ahawkkcip a, buailawh in ahonkhia suak lo a, adong-khawlh asuak lo dingin koici om ding ih hi hiam?

2. Mihon lak ah ih tualbual ciangin, kiukna vai tawhkibuai thei zel hi. Ih huh nopna vaite zong tua vaitetawh kizomh ahi; zawngkhalna, pilsinna, cidamna vaicih bangte khawng ahihi. Hih bang kiukna vai tawhhong buai a hong nawngkai loh nang in koici kidopthei ding ihi hiam? Kiukna vai tawh kinahvawh lohlah phamawh zel a, tua bang kiukna thute’ gau panahi thei bangin koici kikep thei ding ihi hiam?

3. Alang khat lam pan in tua bang a kiukna vai ah ihkihelna hang in ih huh ih panpih theih hun zong omthei kha lo ding maw? Ahih leh, koici bang dan hi a,ih tangkona nasep mapanna vai asupoi kha lo dinginkoi cih ding ih hi hiam?

Page 30: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

59 60

SINNA 6 July 30 - Aug. 5

MIHONTE TAWH ZEISU KIKHAWL’

NIPINI (Sabbath) Nitak lam July 30

SIM DINGTE: Matt. 1:22, 23; John 1:14; Luke 15:3-24;Matt 9:10-13; Late 51:17; 1 John 2:16;Philpp. 2:13-15.

KAMNGAH: Tua lai tak in siahdongte leh migilotekhempeuh in Zeisu thu ngai dinginakiang ah anai uh hi. Pharisee te lehlaitheite in, “hih pa in migilote ngai a,amau tawh ann nekhawm hi, ci in akouh hi. (Luke 15:1, 2).

Pawlpi upa khat in khanghamte omna inn ahkikhop pih dingin kha sim in khangnote tawh hong paizel uh hi. Anipi masa pen ah, khangnote’n amakaih sanlaitak un, tutna pei nei tawh papi khangham khat in tuaupa pa khut ahun bawl sung len hi. Kha khat khit khattuaci den zel hi. Khat vei tak ciang bel tua pa na omnawnlo hi. Tua mun a nasemte khat in tu zan bei mannawn lo kha mawk ding hi ci hi. Tua upa pa, tua painndei sung ah valut a. khua phawk nawnlo a om mu hi.Tua puteekpa khut la in, Topa in tawntung nuntaknaapiak nang thu ngetsak hi. Khua phawk nawnlo a,akingaihsun hi napi tua upa pa khut len tentan aathungetna kiza in kisang cih thei hi. Khitui naptui tawhtua inndei pan hong paikhiat leh “atanu hing” aci numeikhat phukha hi. Ka pa’n “kha khat khat vei Zeisu hongpai in ka khut hong let sak hi. Zeisu in khat vei ka khut

hong let kik ma in si nuam keng” hong ci hi, cih thu genhi. - Adapted from “The Least of These,” a video producedby Old Fashioned Pictures(2004). Used by Permission.

Christian hihna ih cih pen mi khat peuh adingin“Zeisu” suahna ahihi. Nungsang sinna tampite ah Zeisu’tangkoziate leh tua bangin apawlpi in bangci tangko theiding cih thute ahihi.

Aug. 6 Nipini adingin tu kal sinnate hong sin inhong kiging in maw.

NIMASANI (Sunday) July 31

KHAZIH’ SEPZIA BEK TAWH

Akiman zelzel E.G. White at lai khawkno in, miteng’ tung ah hotkhiatna atun na dingin Zeisu sepziabang a sep ding vai teng tomkaih hi (Matt. 9:35, 36 zongen in).

“Khazih sepzia bek in mite tung a tangkona ahpicin’na diktak hong pia ding hi. Amaute ading deihsaknatak tawh kikholh pih hi. Amaute alainatna lak in,atangsapnate uh ah panpih a, amaute’ muanna ngah hi.Tua khit ciangin “hong zui un ci in khoo hi”. E.G. White,Damna Thupha, MH p. 143.

Hih thute tel et dih ni.

1. Zeisu in amaute deih sakna tak tawh kikhawlhpih hi. (kizopnate bawl sak hi.)

2. Zeisu in mihingte lainat hi. (amau tawh kizopnabawl hi).

3. Amaute kitangsapnate ah panpih hi. (amautawh kizopna khat mah hi.)

Page 31: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

4. Akhatna pan athumna dong tungtawn in mitelungsim zo ngiat hi.

5. Tua khit ciang bek in, “hong zui in” ci in khoo hi.(nungzui suak sak hi).

Hih mun a vai teng ahuamkim tangkona kimu theihi. Hih bang a sepna in thupha tangkona picing sak inmakaih ding hi. Zeisu in nuntakkhop-ziate tuam koih loin (no. 1 - 4). Amah zui dingin samm (no. 5) a, e’n zong ihtua cih ding ahihi. Hih bang teng tawh pangkhawm leng“gualzawhna diktak” hong tun ding hi. Hih sinna in Zeisusepzia masapen hong tel et pih ding hi. Sinna 7 - 11 inadang teng hong limh et pih ding hi.

Anuai a munte in Topa Pasian in eite hongkikhawlhpihna thu bang hong gen hiam? (Matt. 1:22, 23;John 1:14).

Eite in mawhna hangin liamma ngah in ih siasuakkhinta hi. Ahi zongin mawhna hang a piang thusiatekhempeuh pen Zeisu mi bang a hong pianna tungtawn inmihingte tawh apicing Pasian hong bawlsak kilemkiknathupha in hong siansuah theita hi. Amah mihingte tawhkikhawl in lainat a “asia pen” a angaihsutte uh zonghpanpih hi.

Piansakte khempeuh a piangsak Pa (John 1:3 enin), Zeisu in mihing in hong piang a mite tawh kikhawl in atangsapnate uh ah panpih hi. Hih alamdang lametna dimthumann in midangte tawh ih kikholhna leh ih sep ihbawlna koici sukkhak ding ahi hiam?

NINIHNI (Monday) Aug. 1

KIMANSUAH IN KIMU KIK

Luke 15 ah Zeisu in gentehna 3 te Pharisee te lehthukham hilh siate in Zeisu amawh sakna vai uh ahi “mawh

61 62

neite lawmbawl in anne khawm” cih vai adawn kikna aagen ahihi (Luke 15:2 NIV).

Anuai a munte sim in la akimawh sakna adawnkikna vaite ciamteh in.

Luke15:3-7 ______________________________________

Luke 15:8-10 ______________________________________

Luke 15:11-24 _____________________________________

Gentehnate ah amangg na khat tawh kipan in pawikhamna tawh tawp a, Pasian hong itna vai genna lehhotkhiatna vai ah a lunglut mahmahna thute hongtheisak ahi hi.

Pastor khat VOP nasepna vai alunglutte thu akanhi a, a innkuan bup un khat lo buang Laisiangtho sinpiha ut vive ahi uh hi. Anu, apa, anaunu te in Khazih thusangthei uh a tua Pastor a inn vuah paiden sak nuam uhhi. A upa in bel Christian acih ngiat langpan in azak inzongza nuamlo hi. Pastor pa hong pai nitak sim in, tua pa’nbang mah sin nuamlo hi. Kal 6 sung limtak a Laisiangthoasinkhawm khit ciang un Pastor pa in tuiphum ding vaihong genpih ta hi. Khat sim in akhentat theih ma uh khatawmvei sung ngak dingin amau paulap tek tawh honggen uh hi. Lamet loh takin tua khangnopa annbuuklampan tua a sinna mun ah hong lut in Pastor pa’n kilawmasak hun peuh ciang aki tuiphum nop thu hong gen hi.Amah in laibului zuakna mun pan Laisiangtho bului khatlei a sinna khat khit khat ana et tohtohna tawh alungsimkikhel in ama upmuanna mihon mai ah genkhiat kulcih hong lungngai hi. Kal 2 khit teh tua pa tui kiphum a,

Page 32: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

63 64

kha khat khit teh adang teng kitui phum uh hi.Gentehnate sung pan hih khentatna thu ah vantung ahlungdamna om cih ki ngaihsun thei hi.

Zeisu in bel tua bang te tawh kimuh theih dinglampi zong a; tuikhuuk gei a Samaria numei nu, Romegalkapmangpa, “mi mawh numeinu, kum khat khasummanh akhe phung a paknamtui ava buak cih te leh mitampi te muh ding a kilawm lo asiangtho akisalua te tawhkimuh ding Zeisu in hong vaihawm hi.

Na pawlpi zia tawh kituak a na up loh mi khatpeuh kiang ah teci na pang ngei kha hiam? Tua bang“mawh neite” huap zo dingin nang leh na pawlpi inhehpihna kicing angah theih nang bang akisamh tam?

NITHUMNI (Tuesday) Aug. 2

MAWHNEITE TAWH ANNKUANG UMKHAWM

Matt. 9:10-13 sim in. Zeisu in Amah atel sit teadawn kikna pan athupi bang thupuak la ding ih hi hiam?Hosea 6:6 sim in.

Zeisu in tua hun lai mite’n “deih huai lo” asak uhmite tawh anneek dawhkan ah holim khawm uh hi.

Na ngeina vuah “adeih huai lote” kuate hi pipenhiam?

Pharisee te dotna in Zeisu tatzia ahi mi’ simmawhmi’ pampaihte tawh kikholh khawm huai lohna vai ahZeisu in hehpihna leh biakpiaknate’ kilamdan’na thu sinnding in sawl hi. “Hih thu akhiatna thei ta un: biakpiaknahi lo in hehpihna ka deih hi.” Tua hi a, midikte sam ding

hi lo in, mimawhte kisiik kik nang ahihi (Matt. 9:13,NKJV). Zeisu in biakna makaite kiang ah amau upmuan-na vai thupipen te sin ding a asawl bawl pen khasiathuai mahmah hi.

Tu in zong Laisiangtho lui hun a thu nawngkai,puatham biakpiaknate leh pawite mite in thupi ngaihsutzaw in midangte koici bawl cih ngaihsun kha mello uhhi. Hih vai ah Laisiangtho lui man’ in agen nop hongkitel-sak (Hosea 6:6) mahmah hi.

“Matthew pawi ah Khazih in ataii gawp Phariseete mah bangin mi tul tampite in khial kha uh hi.Alunggulh vaite uh leh alungsim kuanziate uh ataisatsangsikh un mi tampite in khuavak Pasian thumannnial zawsop uh hi. Amau mah kimuang uh a, amau pilnamuang in, kha lam azawngkhalnate uh phawk kha lo uhhi. . . . .

“Kidik-tawmsakna tawh kipawl ann ngawlna lehthungetnate Pasian mai ah kihhuai hi.” - E.G. White,Khangcin’ Lunggulh, DA, p. 280.

Ei deihdan pen adik a ngaihsun a, midangte’gamtatna vai ah thu khen ding baihlam thei mahmah hi.Ei ma deihna pampaih in kiniamkhiatna tak tawhKhasiangtho panpihna leh hehpihna pen ei lungkimnasuahsak ding ahihi.

Late 51:17 in eite bangh hong hilh hiam? Mawhnatawh ih kidimh lam ih theihna in hih thu hong koicitelsiam’ sakzaw thei ding hiam?

NILINI (Wednesday) Aug. 3

PILVANG TAK A KIKHAWLKHAWM

Thuhilhpa khat in “Adventist ahi lo” lawm bangzahna nei uh hiam cih Adventist mihon khatte dongh hi.

Page 33: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Anung lam a tu mi khat in gualzo takin, “kuamah kaneihloh kipaak ing!” ci hi. Ahoih mahmah a angaihsunzong hikha mah leh, amah leitung adingin koici bangkhuavak ahihna hong gen suak hi.

Ih muhsa bangin Matt. 5:13 ah, note in leitung ciina hi uh a, ahi zongin hih ci in alimna tann thei hi. Sidonkhuapi sumlengpipa khat in lei bek mah dapphah in citampi khol hi. Leitangh tawh kisawh kha thapai ahihmanin alimna hong bei hi. Hih cii te lampi ah kizalh inkongzing bawlna in kizangh hi. Tua bang mah in hihleitung tawh ih kizopzia vai ah ih kidop hong kul a, ihlimhna tuam hong mangthang sak hiam? Thupi ih sakte leitung ngaihsutna tawh akibang mah peuh ahi khahiam?

Hih thute pan leitung tawh ih kizopzia ding koicisin thei ding ihi hiam? Pian. 13:5-13, 19:12-26, Gamlak25:1-3 leh 1 John 2:16 zong en in.

Hih Laisiangtho munte in 1 John 2:16 sung aleitung ngaihsutziate tawh ih nuntak khakloh nang inmite tawh ih kizopzia kidop kisamh hi. Kidop kullo ihsak khak leh ei mah akikhem ih suak ding a, leitungziate pan kidop kul lo bangin ih ngaihsun ngei kei dinghi. Tua kawmkawm mah in amau’ hong siatlawh lohnang un ih bukk mawk leh bang phatuam mawk dingahi hiam?

Hih adikkim leh akikhaikim ngaihsut piaknaciamteh in: “Christian akicite’n ahilote tawh kikhawl loin amau tawh kikawm lo ding maw? Hi lo e, amautetawh kikhawl in leitung ah leitung mite bang lo in, amautelampi tawnlo in, amau a’ te peuh thupi sa khalo in, amau

65 66

T-5

zialehtong zil kha kei ni. Midang tawh kikholhna panZeisu kiang azuatpih ding ihi hi. - E.G. White, TeltuamThupuakte 3 SM, p. 231.

Adventist ahi lo lawm bang zah nei na hi hiam?Amau tawh kikoici pawlkhop nahi hiam? Kuan huzaapzaw a, nang amau maw? ahihkeh amau nang zaw maw?

NINGANI (Thursday) Aug. 4

ALUNGSIM KAWI KHANGMITE LAKAH

Khazih sung ah ih ngahte leitungte zong kitasamhuh hi. Ih neih athupi sak pen eima sung pan hi lo hi.Khazih kiang pan a ih ngah thu in midangte ih hopsawnding akul sak thu ahihi. Eite tampi hong kipia ahih mana anei lo te ih hopsawn akul ahihi. “Manh neilo in nangah bang un, manh sanglo in na pia un” (Matt. 10:8,NKJV).

Philip. 2:13-15 sim in. Hiah ei bang hong kigena, en siat lawh lo a, ih hopkhiat kik ding vai tawh ki koicizop hiam?

Leitung tawh ih kizopna ah amau ngaihsutziatepan ih kidal ding kisamh hi. Ei ngaihsutna tawh om inbiakna vai ah mi kilawh theilo thei hi. Tua bang a eiomom a omna pen angsung vai biakna suak thei hi.Pawlpi pawl khatte ah biakpiakzia leh upna guipitebuaipih in acimawh leitung kiphawk khalo hilo hiam?

Robert Linthicum, in alaibu at “AzawngkhalteThapiakna, Enpowering the Poor,” pp. 21-30, ah pawlpinam thumte gen a:1. Khuapi (mihon) sung a pawlpi. Hih bang pawlpite

mihon tawh kisawh kha lo hi. Apawlpi ngaih-sutpiin, apawlpi mite’ tangsapna ahihi.

Page 34: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

67 68

2. Khuapi (mihon) te kianga pawlpi. Hih pawlpi mihontekiang ah amau ngaihsut dan bangin na sem hi. Amipikisap ngaihsun kha lo hi. Hun tuamtuam bawlpih inamite kisapna tawh kituak lo in mipi zong kihel khataktak lo hi.

3. Khuapi (mihon) te tawh pawlpi. Hih pawlpi in mihonteencian hi. Khua sung makaite leh mipite tawh kikhawlin akitangsapnate uh dongh hi. Asep abawlnate uhin mipi adingin kimanna nei in, mipite’n zong sangthei uh a, tua sung ah kihel uh hi. Mipi ading aadeihsaknate uh mipi mah tawh vaihawm khawm uha, amaute tawh kop in hanciam khawm uh hi. Tuabang pawlpi, mihon kipawlnate ah kihel uh a, mipikisaplai vaite ah akisap leh panpih hi. Vaihawmkhawm khawm a, nei khawm khawm in zong khawmuh a, akisapna ah zangh khawm uh hi.

KIGINNI (Friday) Aug. 5

NGAIHSUT BEH DING:

E.G. White, Damhna Thupha, MH, p. 17-28; panleh “Etteh ding,” “Our Example,” leh “Levi Matthew,” pp.272-280, Khangcin’ Lunggulh, DA, pan sim in.

Pawlpi nasep pen leitung ading hi a, pawlpi adingbek hi lo hi. Midangte panpih nading a kibawl ahihi.Pawlpi khat huang sung lutna mipite’ omna tun mabiakinn mai ah akigelh lai suanpi khat om a, “nasemte’(sawltakte’) lutna kici hi. Tua in gensiang sa ing, hi lohia?

“Amangthangte tawh hun bei khawm lo inkitakhawm thei lo hi.” Zeisu mite tawh kikhawl theimahmah a, E. G. White in zong tu lai pawlpi tua ci ding

in hong hilh hi. Amite pen cii hi a, mihonte sung ahkisawh ding kul hi.

“Gam lak a pai a, ganhingte kiang ah tangko dinginhong kisawl lo hi. Zeisu mah bangin a ithuai lo,azawngkhal, amangthangte tawh kikhawlkhawm dinginTopa kamsangte’n hong khoo hi. Zeisu in mawh neitelawmbawl hi. Amaute tawh kikhawl in amau kiangvazuan hi. A upmuanna dausak ngei lo in, mawh neitekiang zuan nuam hi. Zeisu kiim a nuam asa diakte mawhneite ahi uh a, nuam asa lo pente misiangtho akicimawkpong te ahi uh hi. Zeisu in bel tua vaite awlmawhin nei lo a, ama masuan bang in gamta in, mawhneitehotkhiat ding vai ahihi. Tua pen amasuan hi a,misiangtho pawl khat in ih lung himawh sak kha phialzongin ei masuan ding zong hi pah hi.

“Adventist te ih kituam koih, ih kidai thah, ih tuamtat, kuamah dang omlo bang a ih tanggtatna sawtluazota hi. Tua bang hun bei ta hi. Tua bangin takhialngam nawn lo in, ta thei nawn lo hi hangh. Ih mipihtelak ah ei mahmah leh ih pawlpi mahmah in zongh ih luthun ta hi.” - Russell Burrill, How to Grow an AdventistChurch (Fallbrook, Calif.: Hart Books, 2008), p. 50.

KIKUP DINGTE:

1. Ih tuamtatna tawh “apaikhial” kisuak cih vai kikumni. Uang ih salua kha hiam, ahi mah ahi hiam? Ahihleh tua na dawnna Laisiangtho tawh koici nung thuapding na hi hiam?

2. Amau ih huh theih nang in ih kikholh hangin ih pawlpihong panpihna hong thuakpihnate bang hangin ih

Page 35: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

donn loh khak ding hi lo hiam? Pawlpi khat ih hihnatawh midangte ih panpihna ah amaute’n ei khat lehkhat hong kaih khiat zawh loh nangin ki koici panpihding ih hi hiam?

3. Pawlpi sung vai teng tawh ih tha, ih sum ih paai, tengbeimang in midangte kiang ah thumann kitangko khalohi. Hih thangg siahuaipi bang ci pelh thei ding ihihiam?

69 70

SINNA 7 Aug. 6 - 12

ZEISU IN AMAUTE DEIHSAK

NIPINI (Sabbath) Nitak lam Aug. 6

SIM DINGTE: John 3:4 - 4:6, Luke 19:38-42; Matt. 5:43-47;1 Cor.13, Mark 8:22-25, Philip. 2:3-5,James 2:14-17.

KAMNGAH: Na omna ah hong kisawlte zong suangtumtawh adeng Jerusalem khuapi aw, akpiin ano ngeekte akha nuai ah akhopbangin na tate tamveipi kakhawm nuamzo a, nang na ut kei hi. (Matt. 23:37).

Nipini zingsang Sabbath School kikhop lai tak SDAbiakinn kongpi pan skate tuang mihonte kigal muh hi.

Bang hang? Khangnote kituahna innpi sung skateboard paakhuan gei ahihi. Hih bang ding na lamet keileh ngaihsun pha kik in.

Khangno tatsiat akhangden beisak dingin kumpiin paakhuan khat bawl in kimawlna hoihte kimawl sakhi. Khangnote kikhoptuahna leh skate board paakhuanaman ciangin tua mun ah kumpi in kikhopna biakinnhun bawlna om sak nuam hi. Mihon makaite in biakinnomna tungtawn in tua khangnote’ lungsim ahoih lam inhuzaap dingin ngaihsun uh hi. Christian pawlpituamtuamte asap uh hang, khat beek in saanglo in Sab-bath school leh kikhopna Nipini Saturday zingsang innei hi.

Page 36: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

71 72

Tua skate boarder te pen hih Adventist te inakikholhpih nop gige te ahih man un tua mun ah kikhopngaklah uh hi.

Tua pawlpite in, “pawlpi” a telsutna uh ah: amauading a om a hilo mihonte ci uh hi. Hih telsuutna pen eipawlpite aki telsutna ahih ding kisamh hi.

Aug. 13, Nipini ading kiging dingin tu kal sinnahong telsin in maw.

NIMASANI (Sunday) Aug. 7

NINEVEH AH JONAH

Jonah 3:4 - 4:6 sim in. Hih kamsangpa in bangcilungsim puak nawngkaii nei hiam?

Jonah 4 ah Jonah pen Nineveh nisuahna lam ahtuu hi. Pasian in athusia puaksak tangko khin zo hi. Akhualzinna vai ngaihsun kik in. Nineveh apai noplohvai, atai sim vai, Pasian in Jonah asap kik hamtang vai,ngapi gil sung a nithum vai, tuipi sehtaak pan a gamlaleilam khualzinna vaite khawng hi. Bang ding hi mawk?Hih a huathuai mite tung ah hehpihna alak ding maw?Amite kisiik uh a, Jonah in azuau aki tanggsak banginkingaihsun hi. Minsia aki puasak in ngaihsun hi. Amalamet pen hih khuapi mi 120,000 lawkite tenna khuapiki suksiat ding vai hi a, Pasian in a teltuam mite maiphaapiakzawkna leh Nineveh mite Jonah in a muhdah ziahong lak ding hi.

Luke 19:38-42 sim in. Hih ah bang thu teng pianga, Jerusalem khuapi Zeisu in koici muh hiam?

Jonah hun khit kum 800 ciangin Zeisu in Jerusa-lem ki galmuhna mualbo tung pan laa tung tuang hi.“Pasian min tawh hong paipa” cih awtnate leh “vantungah lungmuanna leh sang bel mun ah minthanna!” (Luke19:38, NIV) cih lametna kidawng sawnte kiza hi. Hihbang gualzawhna vaite kawmkal ah, khuapi anai cianginkuun in kap a, “tu in na lungmuanna nang thu thei hileteh maw” (Luke 19:42, NIV) ci hi.

Akilamdanna ngaihsun ni. Jonah in utlo pi inPasian thupiakna mang in Nineveh khua mite adingngaihsun khalo hi. Zeisu in Jerusalem ading lunggulhnakhat tawh hong naii hi. Manh tam tak tawh akipiahotkhiatna ngah le uh cih thu ahihi.

Khuapi 2 te: Nineveh leh Jerusalem. Thu puak2 te: Jonah leh Zeisu. Akilamdanna bel kitel ei. Zeisuin angsung pengg, amite phatuamna adeihsaklungsimpuak kilangh sak hi. Pasian hehpihna tungtawnin amangthangte ading Zeisu’ lungsim puak bang nei theileng maw!

Angsung khualna in bang ci bangin midangtehotkhiatna vai thudon lo in hong omsak thei ding hiam?

NINIHNI (Monday) Aug. 8

“BANG BANG HI TA LEH” CIH NGAIHSUTNA

Miphakpa khat in Zeisu hong nai in damhna hongngen hi. Hih bang mi aki tuamkoih ding ahihi. AsiangthoZeisu in lawng in damsak veve hi (Matt. 8:1-4). Peter inZeisu kithu sit lai takin 3 vei tak nial hi (John 18).Thawhkik khit ciangin, Peter ki ngaihsunpha sak in amamasuan zomh kik sak veve hi (John 21). Corinth khua

Page 37: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Pasian pawlpi in Paul thuneihna leh huzaap mangnuamlo hi. Paul in panpih veve hi (2 Cor. 12:14, 15).

“Bang bang ahi zongin” ahihkeh “mah se leh” cihngaihsutna pen amau adeihsakte zia kilat sakna thuahihi.

“Mi a awn a makte in mawhna leh awlmawhlohna’henkol ah siatna zuan uh a, Khazih’ itna za kha ngeilouh hi. Ei leh amau dinhmun kilaih ding hi leh, eiteadingin bang hong sep sak deih ding ih hi hiam? Hihbang thute ei hih theih zah tawh, sepsak ding mawh puakih nei hi. Khazih thukhun thu khenna ah zat ding thu in“nang tung a hong kibawl ding na deih bangin midangtetung ah bawl in” cih thu ahihi. Matt. 7:12 - E.G. White,Khangcin Lunggulh, DA, p. 640.

Hih “kham thukham” pen ih nasepna ah mitephattuamna angaihsun masa lungsim luanzia hi a, eiphattuamna vai hi zaw lo hi.

Matt. 5:43-47; Luke 6:27, 35; 23:34 sim in. Hihmun ah Zeisu in mihon khatte ading ih lungsim kuanziavai athupi bangh hong lak hiam?Amau hong mudah in na galte “hi phial mah leh” mitetung ah itna lak in adik dingin Zeisu in hong khoo hi.Hih bang lungsim puak leh zialehtongg pen Pasian ziatawh na pengpah hi. “Na galte uh it un, ngah kik dinglamen lo in kawm un. Tua hi leh na thamanh uh tamding a Pasian tate na hi ding uh hi; bang hang hiam cihleh amah in alungdam theilo asiahuai mite tung ah dikhi.” (Luke 6:35, NIV).

Pasian in, “asiahuaite leh alungdam theilo te tungah dik hi” cih thu na koici telsiam hiam? (Gentehna in,

73 74

“bang cia mi tatsiate khangto uh? cih dotna na koicidawn diam?). Hih vai ah Rom. 2:4 hong koici kilat hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Aug. 9

ITNA GUALLEL NGEILO

Zeisu genna ah athupi pen thukhamte in Pasianitna leh vengte itna ahihi (Luke 10:27, 28). Ih vengtekua cih zong hong lak hi (Luke 10:29-37). Zeisu nuntakapat pan atawp dong, Pasian itna diktak hi a, amah ngiatin itna ahihi (1 John 4:16). Tua hi a, Pasian zia alenggkik ding ih hih a, Pasian zia diktak akilangh sak ding ihhih leh, a it mi ih hi ding hi.

A Lamdang khat pan ngaihsun leng, Christiansuah ding vai mite paulap bulpi pen Christiante mah nahi zel uh hi.

Tangthu sung leh tu lai mahmah in zong “Chris-tian” min puate in siahuai takin gamta uh a, Zeisu minpaulam lai sawn uh hi lo hiam? Daniel thubu mahmahin zong hih bang thu hong genkhol hi lo hiam (Dan.7:24, 25; Rom. 2:24)?

Nidang lai pek pan tu ni dong in mitampite lehChristian te in donn in neilo uh hi. Tua hi a, midangtetung ah ih nuntakna mahmah tawh Khazih ih kilat sakding hi zawsem ta hi. Ih kilatkhiat sak itna, Zeisu itnabang dante ei nuntak mahmah ah hong kilat ding ahihi.

1 Cor. 13 sim in. Paul in itna vai bang gen hiam?Itna ih cih bang hilo ci hiam? Itna in bang semkhia cihiam? Itna’ seploh bangte hi ci hiam? Atom in Christian

Page 38: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

75 76

te nuntakna ah itna hong koici kilat in itna thu lehmipite adingin teci ih hih ding vai itna tawh hong kikoici thukhat hiam? Athupi zawlai ah, hih bang itnaakilatkhiat nang in bang kikhelna kisamh na hi hiam?

NILINI (Wednesday) Aug. 10

NIH VEINA LAWNGKIK

Mark 8:22-25 sim in. Zeisu in alawn masak inmittawpa adamh sianglohna thu pan bang khalam thusinna ngah thei ding ih hi hiam?

Zeisu in tua mipi mit ah acil anuh khit ciangin,amah lawng in dongh a, “muh na nei hiam?” (Mark 8:23,,NIV) ci in dongh hi. Bang hang in Zeisu in amit cil nuhsakhiam? Tanglai thubute ah siampute in cil a zatna uh omhi. Hih na lamdang bawlna pen tua mapek zek inDecapolis a bengngong leh pau theilopa damh-saknapian dan hi (Mark 7:31-37 sim in). Hun dang a damsak-nate bang lo in, mittawpa ki damsakna pen cial nih phahi.

Mark 8:23, 24 sim in. Akidong, “muh na nei hiamcih thu ah tua mipa dawnna na koici telsiam hiam?

“Mite mu ing; amau singkung tawh kibangin paikawi-kawi” (Mark 8:24, NIV) ci hi. Apai kawikawi na uhbek tawh singkung pan khen thei hihtuak hilo hiam?Kha lam thu ah hih thupiang ih nuntakna ah koici bulhthei ding ihi hiam? Kha lam khua muhna hong piak khitteh dam sianglo hi kha ni. Mihingte, “singkung” bang amu lai mawk? Mittaw lai in mite kitangsapna phawkkha theilo hi hang. Tua te na zattawm, apha zah, vaidangkhat peuh, tuiphum tam ding, etlawm sakna cih peuh hi

thei hi. Tua bang ei deihna picin’sakna tawh tua bangtawh pawlpi ah mitampi kip thapai lo kha ding hi (Mark8:25 sim kik in).

Hih vai ah bang hang in Zeisu in hih mipa cial nihin damna pia se ahi tam?

Hih tungtang ah, tua ma in Zeisu in mittawtnanam dang khat agen ahihi. Anungzuite in athu genakhiatna telsiam lo uh a tua thu in, “Pharisee te leh Herod”silngo kidawm un” cih thu ahihi (Mark 8:15, NIV). Amaungaihsutna ah, annlum kicing apua khalo kisa kha uhhi. Zeisu in mittaw te cihna in: “note in mit nei in mulona hi uh hiam?” (Mark 8:18, NIV) ci hi.

Pawlpi pualamte bek in Zeisu’ damsakna akisamhhi lo hi. Pawlpi sung ah zong mittawtna om hi. Acianmuh theihloh mihingte nazat bang, misimna bang lel angaihsun in Khazih sung ah naungek thak tampite,innkuun lam pan pusuakkhia uh hi. Amaute in hoihtak a amuh theih nang un lawnkikna kisamh uh a, Zeisuit bangin midangte a it theih nang uh ahihi.

NINGANI (Thursday) Aug. 11

MIDANGTE A AWLMAWH PAWLPI

“Angsung vai tawh bangmah sem kei un.Kiniamkhiatna tawh midangte pibawl in nang’ lunglutnabek ngaihsun lo in midangte ading ngaihsut sak un. Khatleh khat na kizopnate uh ah Khazih Zeisu’ lungsim puakbang nei un (Philip. 2:3-5, NIV). Hih akigen thuguikhunin ih lungsim ih nuntak hong uk in midangte tawh ihkizopzia, ih pawlpi mite bek hilo in, ih veng ih paamtetung ah zong hong koici kilamdan’ ding hiam?

Page 39: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Zeisu hih leitung a hong om lai in ama ading bekngaihsun lo hi. Midangte ading angaihsun hi pipen hi.Ama sepnate ahun lopi a, kiphawngkhia gawp zong tammai hi. Jairus tanu si dek ading a inn vazuan dinginzong kisamkhia hi. Lam kal ah kum 12 sung siluangnatna nei numei nu in na dawntuah sawnlai hi (Mark5:21-43 sim in).

Khazih’ pawlpi in hih leitung ah alungsim lehakhutte ahihi. Zeisu in nadangte khempeuh sangmihingte itzaw a, apawlpi diktak in zong tua ci hi dinghi.

Pawlpite in ngimna geelnate nei uh a, ahoih aphaahihi. Midangte it takpina in ih geelnasate kantan in;adiak in tua geelnate in Pasian hong itna midangte ihlah nang, anawngkai sak ciang ahihi. Pawlpi tampite intuiphumna lim ngaihsut uh hi. Thu hoih thupha hi mahhi. Matt. 28:19 tangtunna zong ahihi. Ahi zongin tuiphum pen bangci vai hiam? Apawlpi mahmah’ phattuamnang maw? Apawlpi etlawm sak a apastor te lungkim’sakna maw? Ahihkeh na pawlpi in na omna mun uh ahKhazih na sanna uh tungtawn in nuntak picing ngahding deih sak in (John 10:10) hong piak khempeuh amauading ahoih aphapen na deih sak hiam?

Pawlpi khat in tua haksa mun a kisam buhcimsai khat hong uh hi. A pastor pa un, ih sai ih khak kulding hi, tua pan tui phum ding kuama kingah kei” cicihi. Mundang khat ah biakinn thak khat lam uh hi. Lungkim mahmah uh hi. A pastor pa’n akiim a mite biakinnsung ah sam in VBS ahihkeh cidamna vai ki etnate, bawlding agen uh ciangin ngaihsutna pawl khat hong lut a,ngaihsut masak pen khat in sualphah hong nin in hongsia kha leh ci uh hi. Akisil bukte hong dat mang leh ci

77 78

uh hi. Hih pawlpi nih te skate board pak a pawlpi biakinntawh saikaak in.

Tu ni a, Laisiangtho munte sim in. Midangte tungah na lungsim puak tawh akivalak hiam? Hih bangzialehtongg te ih nuntakna ah akilat khiat nang in angsung vai ah ih si thei takpina diam?

KIGINNI (Friday) Aug. 12

NGAIHSUT BEH DING:

E.G. White, Damna thupha, MH, pp. 17-28; “ihetteh ding na kisap lai khat” Khangcin Lunggulh, DA,pp. 518-523; “A Social Life, pp. 186-188, 190-192, 194-196, My Life Today pan en in.

“Mi tuamtuamte tawh kituah kha dingin amauomna ih zuat kul a; amau utna tawh hong zuan kholloding uh hi. Pulpit tung bek pan mite lungsim akilawngthei hi tuanlo hi. Zeisu in amau lak ah amau deihsaknatawh alungsim uh khanglo sak hi. Anisim nuntakna vaiuh ah cimlo in lawpna tawh keem hi. E.G. White, MyLife Today, p. 186. Tu mahmah in zong mite in hongzong ngei khollo uh hi.” Zeisu simlei ah hong pai a,hong zon mah bangin mite ih zon’ kisamh hi. Thu khatpan, hih pen ahaksa-lua hilo hi. Kisapna anei mi tampiom hi. Hih leitung pen aliam, akisia mun hi a, amitezong aliam abai vive mah hi a, apaupih ding, agen uhangaih sak ding, amau a it adon kisamh uh hi. Pawlipiih hihna tawh amaute pumpi kitangsapna ih piak dingahihi. James in hong genkholh mah bangin ih khialhkhak loh ding thupi hi. Upna bek nei a, sepna aom lo ihhih khak loh ding thupi hi. Hong gen thute zong nek lehdawn vai, puan silh nik ten vai, ahihkeh omziate vai ah

Page 40: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

79 80

hi lo in akitasamhte panpihna vai agen ahihi (James 2:14-17 en in.). Mite in bel ka um hi ci pong thei hi. Ih vengtevai ah ih omzia in ih upna hong lak ahihi.

KIKUP DINGTE:

1. James 2:14-17 sim in. James in hih mun a hong hilhkholh thu ah ih khialh khak loh nang in na pawlpibang ci panpih ding na hi hiam?

2. Laisiangtho sung a angsung vai ahi lo mite panpihnavai asemte pawl khat ngaihsun in. Gentehna in:“Joppa khua ah Tabita (G. Dorcas) in mizawngtepanpih in ahoih apha bawl den hi” (Sawl. 9:36, NIV).Na “Joppa” pawlpi ah nangh bang sem na hi hiam?

3. Mite in hong pahbawl in hong phat a, “na hoih sem”cih bang dan in hong phat uh ciang ahoih sep dinghaksa lo hi. Kuama theiloh a mite ading a ih sep ihbawlna, kuama zak khak loh, kuama phawk beekloh (ih huhte lo buang in) ciang e leh?

4. Christian khat kidongh a “na nuntak i deihna banghiam? Adawn kikna ah, “piakkhiat ding, bang mahnget loh ding” ci in dawng hi. Christian te lungsimpuak ding thu hong siang gen ngel maw?

SINNA 8 Aug. 13 - 19

ZEISU IN LAINATNA HONG LAK

NIPINI (Sabbath) Nitak lam Aug. 13

SIM DINGTE: 2 Kumpi. 13:23; Paikhiat 2:23-25; Luke7:11-16; 1 John 3:17; John 11:35; Rome12:15; 2 Cor. 1:3, 4.

KAMNGAH: Zeisu paikhia a mihonpi amuh ciangin;hehpihuai sa a, cinate khempeuh adamsak hi. (Matt. 14:14).

Hih sang khasiat huai zaw thei ding maw? Kum17 pha numeino, ama gualte thuak haksatnate leh adangtampite thuak in ama nuntakna la hiau hi. Anu apate’khakham veina kuamah’n ngaihsut sak zawh hi kei maw?

A Pastor uh a inn vuah hong pai hi. Bang mahgen lo in sawtpi tu hi. Amau tawh dahkhawm hi. Tuakhit teh hong kap in akhitui bei dong kap hi. Bang mahgenlo in vaciah kik hi.

Tawl khat khit teh, apa in tua Pastor sepnaalungkim mahmah na thu gen hi. Amau nupa in kammal,kamciam, thu vaikhak cihte kisamh lo hi. Tua lai tak aakisap uh pen thuakpihna lainatna hi ngiat hi.

“Nong thuakpihna’ manphatzia pen genzawh hikei” apastor kiang ah ci uh hi.

Lainatna thuakpihna in “pathos tawh,” leh “pa-thos pen hehpihna, lungnemna, ahihkeh dahna cihnahi. Mi khempeuh tawh lungkim huai tak a omkhopna

Page 41: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

ahihi. Midangte dahna ah thuakpihna lahna athakatuam a “kikhawlh-khawmna” ahihi.

Thuakpihna lahna ahi lainatna pen Zeisu in miteaompihzia ahihi.

Aug. 20 Nipini ading kiging dingin tu kal sinnahong telsin in maw.

NIMASANI (Sunday) Aug. 14

TAUNATE ZA

Vannuai pen alauhuai mun bangh thei hi: zamahmah, daicip, gol lua in gen tham ih hih lohna lehkhiatna neihlohna tawh dim hi. Tu lai pilna hong khansem ciangin aksi etnate tungtawn in vannuai ih cihngaihsut theihloh zah in na lian mahmah mawk hi. Dar-win ngaihsutzia veet tak a alate’n piang sakpa cih omsak nawnlo uh a, mihingte in lamet bei tak in alian luavannuai lak ah hong phawk kha aom dingin ngaihsunzo lo hi.

Hi mah leh Laisiangtho in piansakna thu tungtawnin akilamdang ngaihsutna leh muhna hong pia hi.

Mawhna sung ah apuuk asiasuak hih leitung mitetung a Pasian lainatna vai anuai a munte in bang honghilh hiam?

Thukhente 2:16-18___________________________________

2 Kumpi. 13:23_______________________________________

Isa. 54:7, 8, 10________________________________________

81 82

T-6

Laisiangtholui a Pasian pen Laisiangtho thak aZeisu bangin a cilgil, akhell, amaisak lo, lainatna nei lo,cih bangin ngaihsutna khat mi tampite in nei kha mawkuh a, hih munte in Laisiangtho lui sung a mihingte tunga Pasian’ laitnatna hong kilanghsak munte ahihi.

Paikhiat. 2:23-25 in thuaksiatna vai ah Pasiantatzia bang hong gen hiam?

Pasian in mite hehpih mahmah hi (James 5:11 enin).Hih pen Laisiangtho sung a kimu den thu ahihi.

“Ih thuak haksatnate Amah ih koh ciangin hongitna tungtawn in thuakhak sa mahmah hi. . . . . Ihlungmuanna asukha na khatpeuh Ama adingin thuneulua ngeilo hi. . . . Vantung ih Pa phawk khakloh, adonlohpia ih thuak haksatna cih zong omlo hi.” - E.G. White,Khazih Kiang Zuatna, SC p. 100.

Abangci mihon taunate na gei na paam mihontekiang pan in Topa kiang zuan a, tua bang mite thuakpihin apanpih ding in Pasian in hong koici zat thei ding hiam?

NINIHNI (Monday) Aug. 15

EI HONG THUAKPIH HONPA

Zeisu in leitung a hong om sungin Anasepnate ahmite tawh kikhawl in amau ahehpihna leh athuakpihnatekidawk zel hi. Amah hong paikhia in mihonpite mu a,amaute hehpih in, acinate uh damsak hi (Matt. 14:14,ASV).

Matt. 9:35, 36 leh Luke 7:11-16 sim in. Lainatnaleh hehpihna diktak kilat khiatna vai bang hong hilhhiam?

Page 42: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

83 84

Lainatna cih kammal in thuakpihna, dahpihnate tawhhong kizomh hi. Akhiatna omzia ah, hehpihna, dahpihna,thuakpihnate cihbangh hi. Hehpihna in khat thuaknahang a dahpihna ahihi. Thuakpihna in midangtengaihsut, thuaknate thuakpihna ahihi.

Lainatna leh hehpihna in athuakna uh theihpihbek lo in anoptuam, abei nangin panpih nopna nei hi.

Kiim leh paam ah adah huai thu inn-kang,ahihkeh sihna inn sung ah hong pian ciangin na koiciom hiam? Phun pong in, “Dah huai lua si e,” ci in paisanlel pen baihlam mahmah hi lo hiam? Na hehpihna hongkhang in lainatna hong neisak hi lo hiam? Lainatnataktak in hehnem in lawmte leh midangte huhnapanpihna hong piasak hi. Dahpihna lai khak in, amimahmah hawh in panpih in itna lahna in hehpihna diklakh hi.

Deihhuai tak in, mite leh huhna kipawlnate pantuahsiatna nasiate kipanpih zel hi. Ahi zong, mi “tawmbek” asukha thute ki donlo thei a, tua te in mi tawmnotelungsim nasia takin sukha thei hi.

Zeisu in hehpihna nei bek lo in tua hehpihna pankal khat suanbeh a, lainatna tawh sepna ahihi. Ei zongtua bang dingin hong kisam hi. Mi khat peuh in midangtetuahsiatna ah hehpih thei hi. Tua hehpihna in banghong semkhia sak hiam?

A zing-ann nek kawm in, mi khat in azi’ thuthangsim za kha a, gamdang khat ah, mi atul in si cih thuahihi. Tua vai, adah huaizia tawm vei agen khit teh ama

khua tukpeng kidemna ah kuan zo cih dotna tawhthugen hong laih ziau hi. Ei zong tua bang peuh mah ihhi theizel lel hiam? Tua bang vai ah ei’ mapan theihnakhatpeuh aom ding hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Aug. 16

AMAU TAWH THUAKKHAWM

Col. 3:12, 1 Pet. 3:8 leh 1 John 3:17 sim in. Hihmunte in bangh hong gen a, koici lainatpih thei ding ihihiam?

Lainatna cih kammal latin kammal compati panhi a, “thuakpih” cihna hi. En thuak ngei khin in telpih inhehpihna ih deih mah bangin midangte’ kitangsapna ahhuh in panpih takpi nopna kinei thei hi.

Sinna masate ah Samaria mi hoihpa thu ih theihsa hi. Zeisu in tua Samaria mipa thu hong limgen in,“Samaria mi khualzin khat in tua pa kiang hong nai a;tua pa amuh ciangin hehpih hi” (Luke 10:33, NIV). HihSamaria pa hehpihna ahihkeh thuakpihna in khualzinmiliampa hong panpih hi. Siampipa leh Levi mipa in,“hih pa huh lengh kei tung ah bangh piang ding?” cihkidong leh kilawm hi. Sarmaria mipa in bel, “hih pa kenhuh kei lengh amah bang suak ding? cih kidongh lehkilawm hi.” Hih bang thu ah Samaria mipa in tua mipadinmun ah kikoih in hong gamta hi. Ama neih leh lamhleh ama khamuanna midangpi khat adingin zanghkhiahi. Kammal dang in gen leng Christian hihna pen thuakngam kul a, zong haksa in manh tam mahmah kha theiding hi.

Tapa taimang thu hih bang lam tawh kien thei hi(Luke 15:20-32). Apa in kawkk bangin innkuan buaina

Page 43: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

apiang sak din-mun atun ding bang sem in bang bawlhiam? Lainatna tawh kawi in, apawlpihna puan silhsaka, muanna zungbuh pia in, suahtakna khedap bulh saka, lungdam pawikham cih thu in ataimang tapa pen tapadinmun apiak kik theih nang a, akipumpiakna thu ahihi.Taimang cih pen mawk bei, uang tat, kidawmlo, mi’ cihbang a omlo cihna hi. Ataimangte’ omzia tua bang danahihi. Khawl pak in tua ta taimang tung a, apa omziapen, ama pisuahna teng khahkhia in atatsia atapa aneihkhempeuh pia hi. Aupa adingin apa pen auang tat,amawk zat, gen theih omlo bangh ahihi. Apa penakisiikpa muhna ah ataimang hong bangin ama neihsakhempeuh atapa, tapa ahih theih nangin zanghmanggawp hi.

Hih bang hehpihna leh thuakpihna ah ei aituamvai dapkoih a, adah, athuak, ahaksate panpih dinghanciam a, gamtatkhiatna tawh amun ngei ah koih kikhi. Atom in ci leng, thuakpihna leh hehpihna in manhtawh hong pai thei mawk hi.

NILINI (Wednesday) Aug. 17

ZEISU KAPP

“Zeisu akapp hi” (John 11:35, NIV). Hih mun inbang hong gen a, Zeisu mihing ahihna bek hi lo in, tuasung a mite thuakna vai ah amah koici om cih thu ahihi.Rome 12:15 zong en in.

John 11:35 ah Zeisu in hehpihna, thuakpihna,leh deihsakna bulphuh hi. Lazarus sihna pan tho kiksak ding ahita zongin aki itpihte thuakna in ama pumpileh lungsim sukha hi. Ahi zongin Zeisu in ama lawm-it

85 86

si ahih man a, akap hi bek lo hi. Athupi zaw thammitsuan in mawhna hang a mihingte’ thuakna vai tenghang ahihi.

“Khangcin’ a kithuak dahna kahnate in luaiciphi. Pasian thupiakte palsatnate hang a thuaksiatnatemu hi. Leitung thupiangte ah Abel sihna vai a kipan,sialehpha kikal kikingkalhna in khawl hun nei thei ngeilo hi. Hong pai lai ding hun a piang ding thuaksiatnateleh dahna kahnate mitsuan in khitui leh sihna, cihte inmite’ tanh suak mawk ta, cih mu hi. Mun khempeuh amihingte thuaksiatna thu in alungtang vut hi. Mi mawhtehaksatna gik mahmah pen Ama tung ah kisuan a, amautehaksatnate ah panpih nuam lua kisa in akhituikhempeuh luang liang hi.” - E.G. White, Khangcin’Lunggulh, DA, p. 534.

Ama atna kammal zatte ah: Zeisu in, eite muhtheih ngei loh zah leh zia teng tawh mun citeng leh hunkhempeuh a, mihingte thuaksiatnate mu hi” na ci hi.

Ih it ih ngaih mite ading bek zong thuakzawh dingbangh hi lo hi. Nisim thu kizakna sung a te tawh gawmlai leng. Tua ban ah ei theih khak zawh ngei loh bang aatel atheipa in tua teng ading a, akap hi mawk hi. Pasianbek in tuate suuksiatzia telsiang hi. Tua te’ themnengzah bek thei ih hih manin ih lungdamh mahmah ding hia, tua nangawn ei adingin thuakhak lualai hi. Tua hunlaitak in Zeisu lungtang bang teng tak in vingvial zending cih ngaihsut bawl dih ven.

General William Booth, Salvation Army Pawlpiphuanpa in agenna ah, “tua khuapi ading na kah theihkei leh hong zang thei kei nung” - Roger S. Greenway

Page 44: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

87 88

and Timothy M. Monsma, Cities: Mission’s News Fron-tier (Grand Rapids, Mich.: Baker Pub. Group, 2000) p.246. Hih kammalte in eite bang hong gen ding akisamhtam?

NINGANI (Thursday) Aug. 18

HUHPA NAM DANGKHAT

Hehpihna’ To Zeisu Khazih’ Pa leh Pasian, ihhaksatnate ah hong hehnempa Pasian hong hehnepnathupha tawh haksa athuakte ih hehnep theihna ahi PaPasian leh ih Topa Zeisu Khazih in thupha hi den ta hen!(2 Cor. 1:3, 4, NKJV). Hih mun ah Paul in ih thuaksiatnatein hong huhpa hong hehpihna leh hehnepnate ih kiim ihpaam ah hong lah theih sak vai bang hong gen hiam?Na nuntakna ah tua bang dan na koici tuah khak ngeikhin hiam?

Hehnem cih kammal Latin - com (khawm, tawh)leh fortis (haat) pan hong pai hi. Khazih in eite hongthahat sak in en tua thahatna piasawn thei hang. Ihkhasiatnate pan in, midangte apha zaw sem in panpihthei hangh.

Pawlpite ah athuaksiate leh ahehnemte ki om denhi. Tua bang teng mah in pawlpi pen inn “muanhuai”“galtaina mun” (Gamlak. 35 en in) leh mihonte ading a,lung damhna (Ezekiel 47:1-12 en in) damtui luannamun suak sak hi.

Hehpihpa leh hehnepna lahna pen siamnakivakna khat ahihi. Ngaihsut ding thu pawl khat:

Kician mahmah in. Na gen sang’ na ngaihtamsakzaw in. Na omzia in na hehpihna leh na hehnepnakidawk sak hen.

♦ Nang lah theih dan bangin na thuakpihna lak in.Pawl khatte’n kahpihna tawh lak thei uh hi. Pawl khatteleuleu in adahte lungnopna ding khat peuh bawlna tawhlak uh hi.♦ Ami mahmah a ompihna in genna sepnate sanginthupi zaw thei zel hi.♦ Amau dandan in adahna uh lak sak in.♦ Mite thuak ngei zel dahnate ah mite omzia thei siamin.♦ “Na thuakna hong theihpih ingh” peuh ci kha ken.Ki theih pih khol lo zaw hi.♦ Adan bang diak a ngaihsut piak akisap hun omthei hi (Professional Counselling).♦ Piak sawm takpi lo pi in “kei mah in abei si ningpeuh ci mawkmawk ken.” Ahih theih hun ciang thungenkhawmkhawm a, vahawh hithiat, tha ngah huai laisiangthokamciamte adah akapte tawh ngaihsun khawm zel in.♦ Na pawlpi ahihkeh, na veng nai ah huhna panpihnaanei nuamte kipawlna bawl in.

KIGINNI (Friday) Aug. 19

NGAIHSUT BEH DING:

Thuhilhk. 24:10-22, Jonah 3, Mala. 3:17; Matt.15:32-38; Mark 6:34-44; Gal. 6:2; Heb. 10:32-34 sim in.E. G. White at, “Be sympathetic to All Men,” p. 189, leh“Thoughtful of Others,” p. 193, My Life Today laibu sungpan sim in la, “The Privilege of Prayer,” p. 100, Khazihkiang Zuatna, SC; “This is Pure Religion” leh “The Par-able of the Good Samritan,” khenpi 4 leh 5, Welfare Min-istry laibu ah sim in.

Page 45: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Manh khong hun in innkuan pawl khat kigawm khawmin atanote uh tawh ann leh awng-hawh vanhte tunn inkhuapi sung a inn neilote kiang ah vahawm dingin kithawiuh hi. Tawl khat asep khit uh teh mawtaw tung tuangin, khuapi munpi ah pai uh a, nai lang sung bang ahawmkhit uh teh nitak ann ne uh hi. Mawtaw gei azuat kawmun khat in; hih bang teng ih hih kalungkim ci hi. Tu a ihpiakte agil uh kial kik dek mai diai veh? Hi kisa, ahehnephuai, ahehpih huai, tam lua kisa in: hih vetna om keiaci nuam zong om thei ding hi ven? Ei hih theih themcikbek hi ei! Tua bang ngaihsutna mi tampite ngaihsut danbel hi mawk mah. Amasa pen ah, mi khempeuh in tuacingaihsut mawk leh kuamahn kuamah huh lo inasiahuaite suuk sawnlai ding hi. Thu khat pan in, mikhat ahuh thei, ahuh zo ding peuh in aki tasamhte huhin panpih le uh, asiathuai-zia phatuam beek ding hi.Anihna ah, Laisiangtho sung ah natna satna, thuaksiatna,leh thusia lasiate hih simlei ah vengg ngei ding ci lo hi.Vengg ngei lo ding ci zawsop lai hi. Zeisu hong om lai inzong mihingte thuaksiatnate venggsak pah tuan samlohi. Ama hih theih hih phot hi. Ei zong tua bang mah in:hehpihna, hehnepna leh huhna, panpihnate tawh ih hihtheihna ah huh ding ahihi.

KIKUP DINGTE:

1. Lungsim tamhkham mite adingin na pawlpi penkoici bangin amuanhuai, damhsakna mun suak thei dinghiam?

2. Anuai a thu kikum leng: “mitampite in bangcia Pasian in hih-ziau lo hiam? ci kha thei zel uh hi.Pasian in bel mi tampite in bang cia donn buang lo uhahi tam? ci kha ngel ding hi.” - Dwight Nelson, Prusuing

89 90

the Passion of Jesus (Nampa, Idaho: Pacific Press Pub-lishing Association, 2005). Atung a thu na thukim beekhia leh? Na thukim leh akikhel nangin bangh hih theiding ih hi hiam?

3. Hih E.G. White genna en ni: “kam hoih, kampha,kamkhum ih gen ziaute, mi ih vadonn pakna te in mitenuntakna ah lummei bang a kai khialkhemna leh lunghei-neihnate vengg sak ding hi. Zeisu bang a hehpihnate,thuneu nokhat a ih lahna in, Khazih dikna awnem azaaa, lungsim kongkhakte ahong thei dingin vangliatna tawhkidim hi.” - E. G. White, 9 T, p. 30. Hih thute in uphuailo zah a, dikna leh hehpihna ah thuhoih thupha piangsakding leh adah akapte ahuh apanpih theih zia bangh honggen hiam?

Page 46: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

91 92

SINNA 9 Aug. 20- 26

ZEISU IN ATANGSAPNATE UH AH HUU

NIPINI (Sabbath) Nitak lam Aug. 20

SIM DINGTE: Mark 5:22-43, 10:46-52; John 5:1-9; Late139:1-13; Mark 2:1-12; Sawl. 9:36-42.

KAMNGAH: Zeisu in kikhopna inn sung ah thuhilhin, gam sung khuapi, khuaneu khem-peuh ah vak kawikawi a, van- tung gamlungdamna thu hilh a, cina luna khem-peuh adam sak hi. (Matt. 9:35).

Africa gam a pension sang nupi khat nasep khawlnuam tuan lo hi.

Aveng apaam teng HIV-AIDS tawh buaimang gawpin damhna kisam uh hi. Akisamh masapen ah AIDStagahte in ann kicing ngah lo uh hi. 2002 kum in apawlpitawh kop in tua naupangte kal khat in ni guk ann limcipia uh hi. Naupang 50 tawh pankhia uh a, 2012 cianginnisim naupang 300 piazo uh hi. Tua pan in naucin’ sanghong pankhia uh a, tu in 45 te kah uh hi. Asep dingpawlkhatte pen ADRA pan puan hawm in, vaimim lehanntehte ahuan bawlna uh pan mite hawm uh a, cinatedonn uh hi. Numei te khut siamsinna zong pankhia uha, khat leh khat atheih tek uh kihilh in nungta zo uh hi.Tua bang a Zeisu itna kilahnate tungtawn in pawlpi thakkhat hong pokhia hi. Akipat cil in mi 5 pha uh a, 2012ciangin mi 160 bang kikhawm uh hi. Pasian in tagahinn, leh biakinn lamhna ding 2012 in lampi hon’ sak hi.

Christian te adingin mite kitanggsapna ah ih huhih panpih ding athupitzia apiang thute ah kilanghmahmah hi.

Aug. 27 Nipini sinna adingin hong kiging in maw.

NIMASANI (Sunday) Aug. 21

PASIAN NASEPNA AH KIBUAI SAK

Caperanum gei gunpang ah Zeisu gunkuang pantuak hi. (Mark 5 en in). Anungzuite bel Decapolis ahdawi veipa tawh akituahna vai uh ah lungbuai gawp laiuh hi. Angei bangin Amah angak amunuam mihon zongom hi. Mihon lak pan mi khat Ama kiang nai nuam inhong kipankhia hi. Huhna hong ngen lian in biakinnukpa na hihi.

Mark 5:22-43 sim in. Biakinn ukpa panpih dinga apai lai takin bangin nawngkai sak a, amanh koici donnhiam? Athupi zawlai ah, hih thupiang pan bang sinnangah in Pasian nasepna maban ah hong nawngkai sakkhawng aom ciang koici lah in koici donn ding ihi hiam?

Ki nawngkaisak pen kideih lo tek hi. Hi mah lohiam? Kimanlah in sep ding tam a, pai nading tam in,geel ding tam hi. Ngimna geelna kinei tek a, kitangtunnuam in ahun kilap nuam laisawn hi. Tua kawmkal ahvaidang hong lut theilai hi.

Tua ziak in khat peuh in kitangsapna nei a, huhnahong nget ciangin hun kituah loh seplai khat peuhnawtsiat theih ahih loh sawn teh nokkhak kisa thei hi.Khat veivei sep lai nusia in kihuh thei na pi huh nop lohman a, sep lai ih nusiat loh hunte zong e?

Page 47: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Mite ih panpih theihna hunpha pen ahun lemlokawmkal mah hi thei zel hi. Tua bang a hong kibuaisakkideih lo in geelnate hong kipelh gawpmang hi. Zeisunasep maban ah zong Ama panpihna piakte hunbuaikawmkal mah hi thei zel a, itna tak tawh huhna pia hi.Ngaihsun leng tua bang hunphate a nokkhak kawmkalhithei zel hi. Samaria midikpa thu thei khin hangh. Koiah pai a, bang sem bang bawl ding cih thei kei hangh.Tua atuahna mun ah khawl in panpih hi.

Hong kinokkhak sak hunte gen ding hi leng belmaw!

Khat peuh in kitangsapna nei a, huhna hong ngetnunung pen bang hun hi a, nang koici donn’ kik nahihiam?

NINIHNI (Monday) Aug. 22

KEN HONG KOICI HUH THEI DING?

Mark 10:46-52 leh John 5:1-9 sim in. Amun 2 ahZeisu in dotna dongh hi. Bang hang hiam?

Amun 2 ah Zeisu in amau deih bang hiam cihdongh hi; adeih uh thei gige hi napi. En thei kei lengzong Amahn thei peuh mah ding hi.

Hih dotna adotna tawh tua mite zahtak apia ahihi.Amau genna angaihna tawh amau buainate ahadonnopna lak hi. Vai tampite ah mite in adangdangsang in hopih ding, amau gen angaih sak ding deih uh a,ahang zong ih haksatnate ih genkhiat ciangin ih lunghong noptuam sak thei hi lo hia?

Ngaihsun lecin siavuan khat kiang ah pai in honget ziau khit teh lai at ziau in hong paikhiat sanh kik lehna koici ngaihsut tam maw. Na kitangsapna athei takpi

93 94

tam maw ci kha ngel niteh. Siavuan pa’n dongh lah hongdongh lo. Sii lah hong tehsak bek lo ci ngel ding hi teh.Zato nasepzia diktak pen “na bawl ma in athu telkanphot in” cih ahihi.

Zato lam tawh Pasian nasepna ah zong tua bangmah hi a, mipite bulphuh in amau kitangsapnakhempeuh ngaihsut sak hi. Pawlpi tampite in mite’kitangsapna athei khin kisa uh a, bangh sep sak dingcih zong sehsa in nei uh hi. Mite tawh amau kitangsapnavai ih kamkuppih ciangin tua in amau ih donn lam lak a,koici panpih ding deih cih zong kithei hi. Tua ban ahlawm thak zong ngah sawnlai ding hi hang.

“Mite pen amau kitanggsapna ah ih panpihnatungtawn in asuuk pen langpanna zong beimang thei hi.Khazih hih leitung a hong nuntak lai in mite tung ngiatah alunglut hi. Apaina peuh ah amau damhna dingngaihsut in nei hi. Eite in ahoih apha asem ama sepbanga asem abawl ding ih hi a, agilkial adangtakte vakin guaktang a omte puan silhsak a, adahte ahehnem dingih hihi.” - E.G. White, Welfare Ministry, p. 162.

Atamzaw in ih ngaihsutna kigen thei tek hi. Mitegenna angai siam theizaw koici suah thei ding ihi hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Aug. 23

ATHUUK ZAW KITANGSAPNATE

Zeisu in Topa ahih mah bangin mihingte thu amauakitheih uh sangin theizaw hi. Lungdamhna thubutesung mun tampi ah, Zeisu in mite tutawm a, angaihsutnabek hi lo in (Mark 2:8 en in) amau tangthu zongh thei hi(John 4:18).

Page 48: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

95 96

Late 139:1-13 sim in. Hih mun ah Pasian kammalin bangh hong gen hiam?

Zanni a ih muh sa bangin, Zeisu in mitekitangsapnate thei a, tuate ah huh in panpih hi. Sunglam kitangsapnate zongh thei hi. Hih vai pen pumzawpa’thu pan in atakpi ahihna kimu hi. Atungtham pan inpumpi damhna akitangsamh ahih ban ah athuukzaw oma, alupna pua a apai malim in, “ka tapa aw, na mawhnatemai ta hen” na ci hi (Mark 2:5).

Mark 2:1-12 sim in. Hih pa vai tawh kisai in asungtawng lam ah bang piang hiam? Koici bangin hih sunglamvai pen ih panpihnopte vai ah avaibuai hitheipen dinghiam?

Zeisu in hih vai pen pumpi vai bek ahihloh lamthei hi. “Pumpi damhsakna bek adeih hilo in, mawhnavangik pan hotkhiat akisamh hizaw hi. Zeisu mu kha in,maisakna ngah ding kician takpi leh van lungmuannangah in; asi a ahing zongin Pasian deihna ah lungkimding hi”. - E.G. White, Khangcin Lunggulh, DA, p. 267.

Zeisu bangin asung-tawng vaite mu thei kei khamah ni. Kua kua tung ah panpihna pia hi mah leng,mawhna’ suksiat piansakte vive ahi uh hi. Tua hi a, bangmunmun ah kisam himah leh hehpihna, kitheih cianna,amau ading a asi, ahoih pen teek mah adeihsak amau ait Pasian a om lamtak atheih ding uh kisamh uh hi.

Gupkhiatna kitheihcianna leh Pasian in hong itahih lam na theihna ngaihsun in. Midangte tua bangkiciatna leh itna angah nang un koici panpih thei dingnahi hiam?

NILINI (Wednesday) Aug. 24

JOPPA A DORCAS

Sawl. 9:36-42 sim in. Dorcas in akiim apaamkitangsapna te amuh ciangin Joppa ah bang hongsemkhia hiam? Sawl. 9:41 sung ah “thu um mite,meigongg diakdiakte cih kammal in bangh kawk hiam?(NIV).

Dorcas pen sep tawh athuahpah nungzui khatahihi. “Joppa ah Tabita kici nungzui khat om hi (Sawl.9:36, NIV). Zogam ah zo mite nungzui pawl khat Pi/Pu/Nu/Pa/Lia/Tang - “(Namin/,Pawlpi) leh midang tampiteahoih apha sepna bawlnate tawh kidim uh hilo hiam(Sawlt. 9:36, NKJV)?

Tua “thu um mite” in Christian pawlpi mite hi a;“tua meigonggte” cihna ah pawlpi ahi leh ahilote kihelthei ding uh hi. Dorcas in bel anih un huh ngel ding hi.Nang “Joppa pen pawlpi sung leh pua hi uh hi. Na pawlpisung mite donn’ kinkenna zong tangko nasepna vangneimahmah khat hi a, (Sawl. 2:42-47 en in). Pawlpi puate’n zong en ve vua, hih Adventistte kidon diak peuh mahve uh aw!” ci thei ding uh hi.

John 13:34, 35 leh John 15:12 sim in. Tua munthumte sung ah akibangh thupuak bangh hi a, bang hangin eite zuih dingin tua thu thupi mahmah hiam? Ahizongin, bang hang in, khat veivei zuih hak lua thei dinghiam?

Pawlpi pualamte kiang ah na ihsep ding cianginna sepzia na bawldan dingte na ngaihsut hong kul dinghi.

Amy Sherman in pawlpi khat peuh in midangtepanpihna a zattheih nam thumte agenna ah:

Page 49: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

1. Inn sung dan ah biakinn kiim leh paamte’ kitangsapnangaihsut sak hi. HIV/AIDS vai nasepna ah amakiimleh paam pen ama “Joppa” suak hi.

2. Huan’ sung dan ah pawlpi mi ahilo kiimleh paam a ommite hi a, huan neite in a inn sung akep khit teh ahuansung akep adonn dan ahihi. Khat veivei pawlpitekipawlkhawm in mihon nasepna khat semkhawm theiuh hi. Khuapi sung khat ah pawlpi tampite in cidam-huai ann zuakna tungtawn a, pawlpi thak kipan hi.

3. Tuu cingg dan sepzia ah mun khat cih sangin miziakibang hon teng khawm kawikawi a sepna ahihi. -Adapted from Ronald J. Sider et al., Churches ThatMake a Difference: Reaching Your Community withGood News and Good Works (Grand Rapids, Mich.:Baker Books, 2002), p. 146.

NINGANI (Thursday) Aug. 25

NA ASEM PAWLPI

“Nasep peuh Topa ap in, tua hi leh Amahn nageelnate hong kipsak ding hi (Paunak 16:3, NIV).

Na pawlpi in na kiim na paam ading mapan theihnang amuh theih khit ciangin pawlpi bup a hanciamkhopna tawh ataktak suah sak ding ahihi. Nang leh nang“makai” a na ki-ngaihsun kei zongin na panpih thei hi.Pawlpi bup in telkim leh zong hoih a, vengleh paam adinga, pawlpi’ masuan hong hita hi.

Pawlpi’ ngimna leh geelnate pen anuai a munthum pan bek hi hamtang leh deihhuai hi.

97 98

1. Laisiangtho leh SOP (Kamsanna LaiatThukhun- te) pan;

2. Kiim leh paam kitang-sapnate leh3. Mihonte thukimpihna leh sepkhop bawlkhopna

cihte ahihi. Pawlpi pawlkhat ah ngaihsut banggenkhopna, pawlpi mite kihel kim hun a, pawlpi puahphaa sepkhiat nang vai angaihsutnate uh leh asunmangteuh kitaang kupna hun pan zong hithei hi.

Luke 14:25-35 sim in. Hih mun ah kiaapna lehpawlpi nasep vai a picin nang a geelna vai tawh koicikinahvawh hiam?

Na kiim na paam te tangsapnate limh phatak apanpih theih nang ngaihsun leng: hun tampi leh vai tampiom hi. kitomkaih nuam khazel hi. Sepkhiat leh nungzuisuahsak vai a baih-bawl huai loh lam gentehna 2 tawhhong kihilh hi. Geelkholh ngaihsut kholh kisamh hi.Ahoih tak a kepna vai hipah hi. Luke 14:34 a cii i limhnaalna pen kipumpiakna gen nuam hi. Sepna bawlna-lotawh nungzui ih hihna in khiatna neilo hi. Eite in citakleh muanhuaitak a kipiakna kimanawh a, tua ihneih nakleh nasepna ah muanhuaina in hong zui ding hi.

Nakiim napaam na bat kim zawk theih nang ingeelna leh patkhiatnate na neih ma in pawlpi tawhsepkhop theih bang ci bangh lampite khawng hiam?

KIGINNI (Friday) Aug. 26

NGAIHSUT BEH DING:

Thuhilhk. 15:11, Job 29:11-17; Paunak 14:31;19:17; Sawl. 3:6; James 1:27-2:5; E.G. White, “Pioneer-

T-7

Page 50: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

99 100

ing in Australia,” pp. 327-338, Taangpi TungaTaangkona, Welfare Ministry, pan sim in.

Zeisu bang mah in Paul zong mite kitangsapnatesem in thamang hi. Hih vai Mars mualtung Athen khuapivai ah kimu thei hi. Sawl. 17:23 ah Paul pen Athentemilim biak vaite in lungham sak a, khuapi makaite, mipilmisiamte leh akimuhpih khak mite tawh kikum uh hi.Amau kitangsap leh thu-meineite mu hi. Amaute in theihloh pasian anuntakna uh ah tua amann Pasian thei a,kimanna neilo milimte abiak nawnloh ding uh ahihi. Tuakhit teh kikhopna inn ah Jew te leh “Gentile biakpiaknapiate” kiang ah thu gen hi (Sawl. 17:17, NKJV). Kammaldang in gen leng a hunpha ngahte limhtakin zangh a,lungdamhna thu tangko hi. Paul in amau mun uh panin zawnkhia a, kikhopna mun sungleh pualeh lampiteah kikuppih hi. Mihonte in bel Pasian banghdanvangliatna nei om cih ngaihsutna nei ahihna uh “theihloh Pasian’” tau zong na lam uh hi (Sawl. 17:23). Tuathu tung-tawn in Paul in, “theihloh pi a na biak uh” Pasiancih tawh lak-khia hi.” (Sawl. 17:23, NKJV). Amau laatesung a om thumann agelh khak uh siiksanh in: “eitezong ama suanleh khakte ihi hi” na ci hi (Sawl. 17:28,NKJV). Amite dinmun pan amilimte uh paisan in anungtaPasian leh Zeisu, sihna pan athawhkikna thu lam zuatpihhi. Atom in, ahilh nop mite kitangsapna en in, tuaakitangsapte uh ngahsak dingin hanciam hi.

Kikup Dingte:

1. “Lungmuanna leh lungdamna ngah nang lampiahilh nuam, adeih sak pa in tutawm a akitangsapte uhzongh akha lam tanggsapna vai uh bang mah in ngaihsutpih hi. E.G. White, Khangcin Lunggulh, DA, p. 365.

Mite’ kitanggsapna ah ih huh ih panpih ding vai ahang,bangh athupi thupuak hong kipia hiam?

2. Thumann puaksawn vai ngaihsutna ah, ihngimna bul mangngilh loh ding bangh hang in kidop kulhiam? Tua ngimna bangh hiam? Na dawnna ahang honggen in.

3. Ki buaisakna pawlkhatte sinsona suaksak loa, sepkhiat theih nang asiangtho thupha bangin koicimuh thei ding ihi hiam? Gal. 2:20 in hih vai ah hongkoici huh hiam?

Page 51: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

SINNA 10 Aug. 27 - Sept. 2

ZEISU IN AMAUTE’ MUANNA NGAH

NIPINI (Sabbath) Nitak lam Aug. 27

SIM DINGTE: Pian. 15:6; Gamlak 14:11; 1 Cor. 3:1-9;Dan. 6:1-3; Nehem. 2:1-9; Thuhilhk. 4:1-9; Sawl. 2:42-47.

KAMNGAH: Ahih hang in Zeisu thu kizel semsem a,mihonpite in thu ngai ding ahi zongin,cinate damhna ngah ding ahi zonginakikhawm uh hi. (Luke 5:15).

Kum tampi sung SDA pawlpi khat in kal khat inni 5 zing ann khuatual tan niam sang ah pia den hi.Agam bup in aleitung vai mahmah ahih hang, kumpisang khempeuh in thuhilh sia makai nei hamtang dingcih thu om a, tua sang leh akiim a mite in SDA pawlpipan in deih uh hi. (Pawlpi khat pan a nget cih pen tawmmahmah hi). Tua makaipa in pumpi, ngaihsutna, lehkha lam sangnaupangte kitangsapna vai leh akiim amihon khempeuh zong kihel hi. Tua bang hunpha penlamdang mai hi.

“No pawlpi tawh kizop, nopsa diak ingh” asiapipa’nci in avahawh pastor pa kiang ah gen a, “pawlpi dangtezong tua bang hi thei leh deih ing.” Pastor aciah khiatciangin tangpi tawh kizopna makaipa in pawlpi nasepnatehangin alungdamh thu gen a, Nipini ciang kong kikhawmthei ding hiam? cih dongh hi. Tu kal in Khazih kiang ihzuatpih nopte’ muanna ngah a, ei lam hong pan’ dingideih leh apian theih dan ding en ni.

101 102

Sept. 3, Nipini sinnate ading tu kal sinnate hongkiging in maw.

NIMASANI (Sunday) Aug. 28

MUANNA NGAH

Amau deihsak in, hehpihna lak in, akitangsapnate uh ah panpihna tawh Zeisu in, “amau muanna ngahhi.” Muanna cih kammal latin kammal ah con, akhiatnain “tawh” leh fides akhiatna “upmuanna” hi. Laisiangthosung a hih kammal upmuanna omzia tel’siam nanginkammal tampi kizangh hi. Hebrew ah “upmuanna”kammal bul pen amn hi a, Amen cih kammal hongpaikhiatna ahihi. Akhiatna bul omzia pen kizomh toto,leh muanhuai cihna hi. Akician, akip, akhauh, up-theihmuan-theih cihna hi. “Um” cih kammal in kiteikhia pena, Pasian hong gupna ah muanna hi in, akhat lam panin“thumann” cih na zong ahihi. Khazih bang a mite’muanna ngahna, deihsakna tak tawh sepkhiatnatemuhna tawh muanna hi a, Zeisu amuanna uh pen amauahehpih, amau tawh agamtakhawm akikhawlkhawmmite apanpihna tungtawn ahihi.

Anuai a munte kammal bul amn tawh kipan hi a,(Pian. 15:6; Gamlak 14:11; Isa. 7:9; Habakk. 2:4). Hihmun ah bangci kizat a, muanna leh lungkim’ zawhnakoici piak cihte suak hi.

Laisiangtho thak Greek kammal bul ah Hebrewkammal bul amn (upmuanna, upna) pen “pistis” ahihi.Hih Greek kammal upmuanna in upna, muanna, kiciatlinlianna, kingak-ngam-huaina, theihcianna cih te ahihi.Khazih in mite muanna angahna vai ah cihnopna pen

Page 52: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

103 104

kiciat sinsenna, theih cianna, muanna leh ama hongkikholhpihna, hehpihna leh sepsakna cih bangte khawnghi.

Laisiangtho sung ah hih muanna pen mihingtetunga kimuanna ahihkeh midang khat muanna ahahoihlo lam hi thei zel a, (Micah 7:5 leh Late 118:9 en in).Pasian vai ah akizat teh ahoih apha suak hi. Hih penkidop huai kammal ahihi. Zeisu nungzuite ih hihna tawhamah bang a mite tawh kikholh khawmna, hehpihna lehakitangsapnate uh ah panpihnate ahihi. Ih huh ihpanpihte in muanna hong neih ciangin Zeisu leh amahong sepsaknate lah ding ahihi.

Mi khat peuh in Pasian upmuanna diktak akoicibang hiam? hong ci leh, bangci dawnn ding a, bang hanghiam? Nipini ciang na dawnna hong keng in.

NINIHNI (Monday) Aug. 29

KIKHAIKIM TAKIN

Africa ah SDA pawlpi hong khang mahmah hi.Ahang bang ahi tam? Pawlpi makaite’n pawlpi khantohnaleh pawlpi mite’n deihsakna tawh paulap omlo a, mipitetung a sepkhiatna tungtawn ahihi. SDA te hong muannauh a president pa uh in zong hong zakha ta hi. Adventisttemihon nasepna khat ah amahn na mukha in lungdamhna ko hi.

Khazih aiawh ihih mah bangin ih omzia zong aetlawm’ kul hi. Zeisu mah bangin mite muanna ih ngahkisamh hi. Amau hong muanna zong Zeisu tawh ihzopsak kul hi. Ei pen azopna bek ihihi. Amaute in eisung ah Khazih sutna amuh uh kul a; itna, angsungkhuallohna, mite ading a angsung nialna tawh ei lam

hong nai thei uh hi. Ei hong limh-et luat uh leh mawhnei tek hi hang a, adeih loh pawl uh mu ding uh hi. Tuahi a, Zeisu lakhsawn a, Amah bek mah muanhuai cih ihmuh sak kul hi. Asawt lo in ei dangte lungkiat huai pahlel ding hi hangh.

1 Cor. 3:1-9, 5:1 sim in. Paul in pawlpi sung ahbang vai teng hawm hiam? Midangte kisam in, Paul gentemu le uh bangci bangh teci panna suak ding hiam?

Midangte ih huh ih panpih theih nangin kawk-banglo masa ding cih hi pah tuanlo hi. Ahi zongin mimuan-ngam khat ih hih kul zel hi. Zeisu bang a midangteih deih sak zawh zia tawh kituak in sem thei ding hihangh. Ataktak in ci leng pawlpi sung a kitot kinialnatepen mipite kitangsapna vai ah panpih in Khazih itna bangkilangh sak leng hih bang vai tuamtuamte hong beimangthei ding hi.

Lenglate hong pai zelzel leh, na pawlpi ah bangmu thei ding a, bangci bangh teici panna kilangh dinghiam?

NITHUMNI (Tuesday) Aug. 30

MIDANGTE TAWH KIZOPNA PHA

Min hoih minpha in neih leh lamhte sangindeihhuai zaw a; mite muanna in ngun leh khamm sangin man phazaw hi (Paunak 22:1, NIV). Hih thute einasepkhiatna leh teci pannate tawh ki koici zop hiam?

“Kizopna-pha ih cih bang hi mawk hiam? Bankah sum khol le cin amanh hong khangkhang hi.

Page 53: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Kizopnapha ih cih zong ahoih lam a kizopnate, bank asum koih tawh kibangh in manhpha hi. Mite ih panpihtheih nangin, amau kitangsap bangh hia, tua te ngahtheih,zia ding amau ngaihsutzia, tua vai kikupna lehkhentatna nei in, amau tawh akizomh toto kisuak hi.Hih pen midangte tawh kizopna vai hi. Ahoih lam a hongpiangte pen sum-met bawlna tawh kibangh hi. Khangtoto in amau mit ah nang akhangto na suak hi.

Pawlpi kepna laibu ah,” SDA te, gammi deihhuaiteih suah ding ahihi. . . . Mite phattuam nading ih semding hi”. Ih sepkhiatna leh sumleh paai tawh ih hih zawhzah panpih in; ih upna tawh kizui in mipi adingphattuamna,” “thumann tak, kilawmtak, leh tang tak inmipi’ vai ih hawm sak ding hi.” - Standards of ChristianLiving,” pp. 137, 138.

Zeisu in leitung a na hong sepnate ban ahLaisiangtho in Pasian mite’n “mite’ muanna” angah uhtehAmite tung a piangthei thute hong gen hi. Anuai a muntesim in la, hih mite’n midangte tawh atuah khak uh vaiteleh apiang thute gelhkhia le cin:

Sawl. 7:9, 10; Pian. 41:38-45____________________________

______________________________________________________

Dan. 2:46-49; 6:1-3___________________________________

______________________________________________________

Hih mun a kigente bang a a-nasia na tuak khakei zongin, tua pen athupi masa hi lo hi. Hih munte inakiim apaam ah huzaap anei thu lakkhia uh hi. E.G.

105 106

White in Tuulpite leh Kamsangte, PP, (pp. 217, 218, 221)leh Kamsangte leh Kumpite, PK, (p. 628) sung ah: Pasianmite in omzia deihhuaite tungtawn in “dawi biate’”muanna leh maipha ngah uh a: lungnemna, muanhuaina, ciimna, khensat siamna, siamna-kivakna, deihhuaina, nawkpaih zawh loh muan huaina cih te tungtawnahihi.

NILINI (Wednesday) Aug. 31

MIDANGTE TAWH KIZOPNA’ MANPHATZIA

Pawlpi ih cih te pen kipia tak a nasemte hi uh a,sum leh paai bel tawm mahmah hi. Mihon tawh kizopnapen amanh nei pen hi a, tua tungtawn in ngimna te atangtung ding ahihi. Gam pawlkhatte ah lokhote khat lehkhat kipanpih a, sepkhiat khawm pen kipawlkhopna’manhphatna omzia ahihi. Ama hun ama mun ah amauomzia zui a sep ahih hangin ahoih zawk nang in kipawlkhop a sep zong ahoih zawkna om thei hi.

Nehem. 2:1-9 sim in. Artaxerxes kumpipa inNehemiah tung a aneih muanna pen Pasian kiang panhi a, bang phattuamna om hiam?

“Nehemiah in akitangsapte apia zo dingte’ kiangpan ngen hi. Topa in ama neihsa akemte thumannnasepna adingin alungsim uh lawnsak nuam hi. Amana asemte, atung a mite’n apia nuam dingin mi lungsimlawnsak hi. Apiate’n Khazih upmuanna nei lo in, Amathu athei kha beeklote ahihna uh in nial sak tuanlo hi.”- E.G. White, Kamsangte leh Kumpite, PK, p. 634.

Ama nasep apicin nangin milim biate lungsimlawng hi. Hih thu in sinna thupi hong piak kul hi. Ih hihtheih zah in ih upna kibatpih loh te leh bangbang upna

Page 54: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

107 108

nei te tawh hi mah leh, Khazih masuan khangto dingahih nak leh sem nuam ding hi hangh. Midangte tawhih mapan khopnate ah kidawm takin thungen kawm inih masuan hong picin pih thei dingte tawh mihontephattuam na dingin mapang khawm thei ding hi hangh.Eite tangpi nasepna vaite, mi khat peuh te nasepnaphualpi khat peuh te in, ih masuan thupi sa in hongpanpih ding uh hi. Hih panpihnate san pah ding leh nialpah ding zong hi tuan lo hi. Thungetna tak tawh khatkhit khat ngaihsun in, ngaihsutna tuamtuam lehkankhiatnate tawh khentat ma in etcian kul hi.

Na mun na mual ah “midangte tawh kizopna” koicibawl in nang leh midangte adingin phattuamna pia theiding na hi hiam?

NINGANI (Thursday) Sept. 1

MITE MAIPHA NGAH

Eite pen thumann khuavak hong kipia pha diaktakpi mah hi. Hih khuavak pen Pasian thu lam;singlamteh thu telsiamna, biakbuk thu, misite omzia,Nipini diktak, kikingkalhna thu cih bang thuphate bekhi lo hi. Cidamna thute leh damhsakna vaite ah zong ihkiim ih paam ah hopsawn ding thu leh khuavak tampi ihnei hi. Ih cidamna thupuak pen mihonte ih phut theihnapi khat suak thei ding hi. Ih upna vai ah alunglut vetlotezongh, adik ahoih, ih cidamna thupuak ah lunglut uhhi. Hong kipia tua thumannn hopkhiat nang hunphasuak hi. Ih theih ih muh mah bangin, Zeisu in: “tampiakipiate tung ah tampi kingen kik ding a, tampi akiaapmite tung pan atamzaw kingen ding” ci hi (Luke 12:48,NKJV). Tua hi a, ei bel tam hong kipiak diak cih beldotna vet zong aom lo hi mawk hi.

Thuhilhk. 4:1-9 sim in. Tua hun in Topa in Amitebang gen a, tua thupiak tawh kizui in tua thugui let te inei adingin kimang a, acih bang a athu amanh hamtangding uh ahihna vaite zong eite hong ci mah suak hilohiam?

Tu ma kum tawm no khat lai in SDA hon khattengaihsutna ah: ikiim ipaam mihonte in ih pawlpi bup inomloh vatna-khat nei leng hong phawk mah ding uhhiam? Adawnna bel,hong kiphawk kha se diam? Minhong muang beek lo pi cih hi mai hi.

Tua bang dawnna lungkim huai lo ahih man inkideidanna kawmpi bawlna lam pan kikawmna lampi sialding hong kipan uh a, Pasian nasem mihon dangte tawhnasep khop hong kipan uh hi. Hih mipawlte tawh hongkizomh toto uh a, vai khat ah semkhawm pak bek hilo inmihonte phattuamna apia vaite hong sem uh hi. Pawlpihong muhzia uh hong kikhel ta hi.

Sawl. 2:42-47 sim in. Pawlpi masate hun lai a,“mite maipha ngahna vai Sawl. 2:47 leh pawlpi khannakikoici zop hiam? Hih mun ah aki thupi ngaihsut thutena pawlpi ngaihsutna tawh saikaak in.

KIGINNI (Friday) Sept. 2

NGAIHSUT BEH DING:

Mark 5:18-20; Luke 8:38, 39; Sawl. 5:12-16 simin. E.G. White, Our Example, pp. 17-28; Damna Thupha,MH sung ah; “The Grace of Courtesy” p. 236-240; 3 SMp. 238, 239 diakdiak ah; “Blessing the Children”, pp. 511-517, Khangcin Lunggulh, DA sung ah; “Relieve the Op-pressed,” p. 242; My Life Today sung ah na sim in.

Page 55: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Mihonte phattuam nang in ih pawlpi leh pawlpidangte kipawlkhop theihna lampi om hi. Mihontekitangsapna zong theih kul a, ahi thei zah a tua kitang-sapnate huh khawm theih ahihi. Mihonte leh pawlpidangte’ muanna ngah nang ahoih zaw dang omlo hi.Pawlpi leh mihon kikal ah kimuanna hong om ciangin,Zeisu nungzuih ding lampi akibawl khin hong suak a,hih bang sepna bawlnate in gah nei lo in om theilo dinghi. - E.G. White, Damna Thupha, MH, p. 144. Akitangsamhte huhna leh panpihna neng khat tawh mi bangzah in phattuam lawh khin a, bang zah dong inphattuampih lai ding cih Pasian bek in thei hi.

KIKUP DINGTE:1. Matt. 10:22 sung a: “mite in ka min hangin

note hong mudah ding uh hi. Ahi zongin atawp dong aathuak-zote in hotkhiatna ngah ding hi (NKJV) cih thuleh mihonte lak a, min hoih minpha ngah a, midangtetawh kipawlkhopna vai koici bangh hiam? Hih bangkawmkal ah koici sepkhiat thei ding ihi hiam?

2. Hih dotna kikumkhawm un: upmuanna diktakkoici bang dan hiam? Zeisu ah hotkhiatna tawh kipawlupmuanna ih neih takpi leh aneilote tawh kikoici lamdan’ding ihi hiam?

3. Midang upna kibatpih lohte kiang pan a, huhnalak ding vai pen ngaihsut cian kul hi. Nilini sinna ah thuumlote kiang pan a ngah ding zong hong gen hi. DamhnaThupha MH, p. 340 ah zuu zuak nasemte kiang panangah sumte vai agenna ah (pawlpi-mi “diktakte kiangpan hi phial mah leh zong”). Tua bang mite kiang pan a,sum ngahte ah “sii baang hi. Hamsia om hi.” na ci hi.Amann akhial koici theih in, kua tawh kipawl a, vai hoihkhat peuh ading ahi mah zongin kua kiang pan panpihnangah cih te koici ngaihsut ding?

109 110

SINNA 11 Sept. 3 - 9

ZEISU IN HONG ZUI UN CI-IN KHOO

NIPINI (Sabbath) Nitak lam Sept. 3

SIM DINGTE: John 10:1-5, 16; Luke 9:2; Mang. 14:6, 7;Luke 19:1-10; Sawl. 26:11-27; Mang. 3:20.

KAMNGAH: Ahih hangin midang nung azui kei dinguh a, akiang pan a taikhia ding uh hi.Bang hang hiam na ci uh leh midangte’aw athei kei uh hi. (John 10:5).

A.D. 362 in Rome gamhuam ukpipa Julian indawibiakna phonglo hi. Rome gamhuam teng ah Chris-tian biakna in khuplet a, dawibia uliante lunghimawhuh hi. Julian in dawisa-pipa khat kiang ah angaihsutalung-himawhzia, leh Christian te akhanna thu amangaihsutna leh amuhzia agenna ah: dawisate inmizawngte donn lo uh a, mi mawkmawkte Galileanchristian te in; mu in, huh in panpih uh a; amau a te bekhilo in, ei ate zong pia uh a, ei mizawngte’n ei kiang panhuhna ngah mel-lo uh hi.” - Quoted in Rodney Stark,Cities of God (San Francisco; HarperCollins Publishers,2006), p. 31.

Rome mite in amakaipa uh “Zeisu Khazih si leh,beimang dingin um uh hi. Tua sangsik in Rome mitampite in zui zawsop mawk uh hi. Amaute in hih thuvai atelkhehna uh ah: Zeisu’ nungzuite in Ama itna penakiim apaam a mite kitangsapnate ah panpihna tungtawnin kilanghsak uh hi. Zeisu in hiah aom lai in tua cih a,

Page 56: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

111 112

anungzuite zong tua cih uh hi. Zeisu nungzui ding a,akisap ciang azuih uh pen alamdang hilo hi.

Sept. 10, Nipini ading kiging in tu kal sinna honglim sin in maw.

NIMASANI (Sunday) Sept. 4

AMA AW THEI UH HI

John 10:1-5, 16 simm in. Zeisu aiawh ih hihnatawh ih kiim ih paam ah itna tak tawh kipawlkhopnatebawl in Zeisu kiang zuatpih ding athupitna ahang hihmunte in hong koici lah hiam? Ama aw azak nang unkoici panpih thei ding ihi hiam?

Mite Zeisu kiang zuatpih ding vai ah lawmtehuauna aw pen midangte awtna sangin vanggnei zaw hi.Ei hong muang lawm leh gual ih neih ciangin tuu cinghoih pa (John 10:11, 14) in ei tungtawn in, hih bangmite’n ama aw za in thei a, azuih theih nang un panpihthei hi.

Midangte’n Zeisu aw atheih nang un ih panpihtheih nang in ei mahmah in ih theih masak ding thupihi. Khembawlna tawh adim Satan’ aw leh Zeisu aw ih telnangin Pasian hong piak khentel theihna ih kisamh hi.Ih phawk tawntung ding thu in, eite kikingkalhnakawmkal ah ih om takpi a, guuk bawl nasep tawh asemden galpa in Zeisu hong hotkhiatna thu tawh ih kizopkhakloh nading in hong dal den hi.

Ahita zong in mite in Zeisu aw atheih nang unavang nei ma apanpih theite ki suak thei hi. Pianngeitetungtawn in (puukna vai khit ciangin), ahun amun zui ahong makaihnate, Khasiangtho in mihingte leh ama

kammal tungtawn in hong huzaap hi (Khazih kiangzuatna, SC, pp. 85 - 91 en in). Eite in tua awneem za a ihman’h leh midangte amakaih theite kisuak thei hi. Zeisu’gentehna bang keek a, mittaw in mittaw amakaih banghi nuam hetlo hi hangh. Matt. 15:14 en in).

Bang hang a Zeisu in mite tua ci huup thei zopeuh mah mawk ahi tam? Angsung khual lo tak a, amahong kipiakna pen nial theih hilo hi. Ama pumpi ahi eitein, angsung vaite nusia in, sawltaak bang in, ei sung ahAmah nungta khia sak leng ei sung pan a, Khazih’ sapnaaw in midangte huup in huzaap ding hi.

Tuu cing hoihpa aiawhte ih hih mah bangin eitein Ama nasepzia zuul in Amah zui dingin midangte khoothei ding hihangh. Kampauna ah citak muanhuai inZeisu kipumpiakna, itna, omzia diktak zuul hi leng; ihpanpih mite’ bilte hong kihong in pawlpi sung leh mihonlak a kideidannate hong vengg mang ding hi.

Tuucingpa’ awneem mite’n azak nang in bangcibang teng tawh panpih thei ding nahi hiam?

NINIHNI (Monday) Sept. 5

IH ZON DING AHIHI

Luke 19:10; Mark 1:17; Luke 9:2; leh Mang. 14:6,7 sim in. Hih mun teng a kigen kim athupi bang thukhat om hiam? Tu hun a om eite bang hong theisakhiam?

SDA pawlpi khat a pawlpi mite in, “Topa aw hihmihonte kote kiang pawlpi ah leh nang kiang nai theisak in” ci in thu ngen uh a, ih pawlpi siikhuup banginkingaihsun kha zel hi. Khat veivei bel mite in ih pawlpiei hanciamna lo tawh hong zuan thei mah uh hi.

Page 57: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Ahi zongin kum tampi hong bei in kuamah hongsung tum het kei mawk leh? Mi hong pai ding bekngaihsun tha pai in kha ngah nangin Zeisu sepzia kizuikha lo hi. Amaute tawh kipawlkhawm kikhawlkhawmin mite ih hotkhiat ding ahihi. “Eite in mite hong paiding ngak lo in aomna uh ih vazonkhiat ding ahihi.. . .. .Amau kiang ih zuat kei leh aki honkhia lo ding mi tampiom hi.” - E.G. White, Khazih Gentehna Thute, COL, p.229.

Zonkhiatna vai gentehna namtampi om a:1. Tuu cing pa in amang tuu khat zongin 99 te

nusia hi. (Matt. 18:10-14 en in). Zeisu in hih thu“naupangnote” mawhna bawlna pan dal a, pattah vai agenahihi. “Naupangnote” pen naupang takpi leh Christianthu ah naupang laite zong hi thei hi.Leitung azuat kik zel mah uh leh zong, vazong a Amakiang zuatpih kik ding ahihi.

Atung a thu tawh kivalak thu khat limhgen kikleng, amangte zonna ah akizanghte ihi ding hi. Amauteavazongkhia ding ahihi. Khat vei sunh pen “Pasian thuhong hilh in; hotkhiatna thu thumann hong hilh in acizongh om thei kha mah ding hi.” Tua bang bel om zennlo hi.

2. “Khazih in azon’zia” bel gah neilo in omlo dinghi. - E.G. White, Damhna Thupha, MH, p. 144. “Aniamnamun ah gahte” bek agen ahi hiam? - Ei tawh ih lungsimkuan akibanghte Christian pawlpi dangte peuh bek agenhi kei hangh. “Alawh haksa singgahte” bang cih ihi hiam?- Aleitung vaite, Pasian omlo acite, Muslimte, Jew te,Hindu te, Buddist te khawng e leh; Christian ngaihsutpicingte’n bel Adventist te san-theihhuai asa tampi omhi. Upna, muhna, ngaihsutna dangdang neite tawh belih lim sep lai ngel kul ding hi.

113 114

NITHUMNI (Tuesday) Sept. 6

TUA GUNLEIPI

Pawlpi in kiim leh paam mite adingin cidamnalam, innkuan vai, sum zeekna vai, kileptuahna vai cihtekinei a: “hong zui in” cih theih nang mun koi teng hiam?kici kha thei ding hi. Ih dot ding pen tua gunleipi kuahiam? cih ding hi a, adawnna pen nang mah! na hihi.Lungdamna thu tangkona vai ah akhauhpai pen gennaleh lahkhiatna in itna anei, mi ittheih Christian te ahihi.- E.G. White, Damhna Thupha, MH, p. 470. Ih nasepnavaite ah hong lunglut, thu theinuam a, hong kihel denteadon zo den, Pasian mite in lawm hoih ahi den nuamte,apanpih nuam dente ahi uh hi.

Alang lam pan in lengla akin bawllo te, nawngkaipeuh asa lel te in pawlpi khan’ nang vai adal pente suakthei hi. “Pawlpi mi, upna picing neilote leh anungtolhkik te hangin Topa in tu in mitampi hong lut sak nai loahihi. Upna picing neilo pawlpi mite in pawlpi mi thaktetung ah bangci huzaap nei ding hiam? Ih thupuakmawkna suaksak kha mawk ding uh hi lo hiam?” - E.G.White, Teci Panna Thute, 6 T, p. 371.

Luke 19:1-10 sim in. Zeisu mu dingin bang hanginZacchaeus in singkung tung ah kahkul sa-mawk hi dinghiam? Hih thupiang pan bang kha lam sinna la theiding ihi hiam?

Jericho a Zeisu kiang zuat theih nang akhaktanakiim a om mihonte in “mi mawh” Zacchaeus’ lunglutnathei in Zeisu khe phung zuan dingin na sam uh hi lehbang piang ding cih lung ngai un.

T-8

Page 58: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

115 116

Tua “mihon” lak ah eite khat peuh in Ama itna“veii” in mawh nei mihingte, Ama itna angah nuamte a“lawh sawn” Christian te kisuak thei ding hi. Ei mah banga mawhneite tung a, Pasian itna leh hehpihna vai, kintakpi hi leng; kha lam thu ah mi aban zo lote donn inKhazih kiang zuatpih thei ding hi hangh.

Pawlpi sung a maitang thak te ih koici bawl hiam?Amaute na hopih tanghtangh hiam? Awlmawh lo in,midang khat peuh in na donn na’n cia peuh na ci mawkhiam? Na dawnna in nangma vai bangh hong pholak abang kikhelna kisamh na hi hiam?

NILINI (Wednesday) Sept. 7

TUA SAPNA AW

Zeisu leh anungzuite in mite dam sak in alungsimuh tawntung vai lam ah puak hi (E.G. White, DamnaThupha, MH, p. 20). Mark Finley in mite Pasian’ khalamthu ih hilh kei leh kha lam tatsiatna hi hong ci hi. Zeisu’nasepzia pen amau kitangsap-pen vai uh tungtawn ahihi.Tua in damhsakna nasep vai ahihi. Khazih in pumpicidamna bek tawh lungkim hi lo hi. Ngimna pipen inZeisu sung ah tawntung nuntakna ahihi. Damh-saknanasep pen Zeisu nung azui ding a upmawhte tung anasepna hi lo in, Ama kiang azuatpih ding ih hihi. Miteit ih hih manin Zeisu in amaute apiak nop khempeuhapia-nuam ihihi.

Ken Zeisu hih dan, amasa lam bek sem ning in“hong zui in” cih vai lamsang bang mah hih kei ning!“Ken tua silpiak ngah keng” peuh ci kha mawk ke’n.Amasa lam teng sem le teh Zeisu thu gen kha in upmawhsang baihzaw sa-in alungsim uh ah abu-pi sem khin nahih man in hong ol mahmah ding hi.

Amite tawh na kitheih semsem ciangin,upmuanna thu gen nang hunpha Topa hoihzia gen khaknading hunpha ngak gige in. Kha lam vai thu gen theihnang hunpha zong toto in. Amau innkuan vai khawnganasep vai, abiakna vaite uh, dotna tungtawn in ih genih hop ding thute hong om toto ding hi.

Ei tuah khak thute pan in en leng avangg-nei tecipanna hong suak in, lauthawng sak lo pen ding hi. Nangtung a piang thu, Zeisu hong sep saksa thute agen nahia, gen ding tua bang thu ih neih ding mah ahihi.

Sawl. 26:11-27 ah nungzuipi Paul in Agrippakumpipa kiang ah ama tuah thute hong gen hi. Hih thupiang pan midangte tung ah teci pan vai bang sin theiding ihi hiam?

Adawldawl a agen ahihi. Paul in Topa atheih ma,ama omzia hong gen hi. Tua khit teh akikhelna thuhong pulaak hi. Tua hun a kipan Pasian in ama nuntaknasung ah hong sep khiat vaite hong gen toh khit cianginhong deihsakna thu tawh hong leh um hi.

Ei nuntakna pen Paul bangin nasia lua kei mahleh, Zeisu tawh kisai na thu bang ciang hi a, midangtetung ah hunpha aom sim in koici hopkhiat thei ding nahi hiam?

NINGANI (Thursday) Sept. 8

NA ZON UH LEH NA MU DING UH HI

Mang. 3:20, Matt. 7:7, 8 leh John 1:12 sim in.Hih mun thumte koici kizop a, Topa zong a, ih muh vaibang hong gen uh hiam?

Page 59: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Hih munte in, mihingte’n ih nget ih zon a, Zeisuih san ding ahih thu hong gen hi. Tua kawm mah inMang. 3:20 ah Zeisu in kong khak ah ding in kieu a, ihhon a ih lut sak ding ahi hi.

Hih thute kitukalh lo hi. Khasiangtho vangliatnatawh Topa in mite lungsim ah na sem a, amite’n atheikei phial zongin lamnaih den hi. Khat veivei apiang theilothute zong mawk uh hi. Tua bang thute ah lampi diklakh a azon uh amuh nang un ih lam-pii ding pen thuhoihthupha leh hunhoih hunpha ahihi.

Tua hi a, nang tungtawn in Zeisu in na mipihtenuntak lungsim “kong khakpi” akiu suak a, tua kongdeihna tak tawh ahong a, Amah asang mite khempeuhin Amah tawh hong tonkhawm thuphate sang ding uh hi(Mang. 3:20, John 1:12). Tua ban ah, Amah in anungzuitekiang ah ngen in, zongin, akong vakiu a, Ama gam“silpiakphate” ngah ding in hong khoo hi (Matt. 7:7, 8,11).

Khasiangtho in na lungsim hong lawng a, mi khatpeuh in Khazih lut nangin a “kong hong” nuam cih natheih ciangin “Kei tawh thu ngenkhawm in Khazih sanginla ainnkuanpih suak lo ding na hi hiam?” ci in va zolin. Anuai a bangin thu na ngen thei ding hi: “TopaZeisu aw, mawh ka hih lam ka thei a, nong maisakna kakisamh hi. Ka mawhnate tang a, nong sihna thu ka umhi. Tu in ka lungsim sung ah hong lut dingin kong khoohi. Topa leh honpa in nang hong muang in kong zuinuam hi. Zeisu min in kong thum hi Amen.”

Bang hun a khentatna ngen ding cih ih theihnangin kha lam phawk theihna kisamh hi. Hangsan luacih zong om thei a, hang ngam lo lua cih pen siazaw laithei hi. Khat veivei mihingte in Topa ading teelna vai ah

117 118

itna tawh khauh tak a tawsawn kul thei zel hi. Pawlkhatte in tawntung nuntakna leh tawntung supna kikalah akivaivei kua hi ding cih gen theih omlo hi.

Hih bang vai ah asiangtho mawhpuak ih nei takpihi.

KIGINNI (Friday) Sept. 9

NGAIHSUT BEH DING:

Late 77:20; Hosea 11:4; 2 Cor. 5:11-21 sim in.E.G. White, “Teaching and Healing” pp. 139-146 leh “Helpin Daily Living,” pp. 469, 470; Damna Thupha, MH,sungah; “This Man Receiveth Sinners” pp. 185-197 leh “GoInto the Highways and Hedges, “pp. 228-237, ChristObject Lessons sung a te sim in.

Topa a it Zeisu thu agen nuam khangno khat omhi. Pau zong kiva in, lawp mahmah a, teci nasia mahmahkhat suak hi. Ama thu gen kiza nuam hi. Ahi zongin,thu nawngkai khat om den a: mite Zeisu kiang ki-apdingin gen ngam lo den hi. Hih vai in pawlpi midangtelamdangsa sak hi. A thu dangte ah hangsan mahmahbang na pi, a upmuanna zong genkhia nuam mahmahna pi ci uh hi. Tawl khat khit ciang, adot uh leh, Nilini asinna vai mah bangin ken tua silpiak ngah keng ci lelmawk hi. Amanh khaici vawh nuam in midangte’ at dingin nusiat hi. Tawl khat khit teh hong nial ding uh ka lauman hi pi pen cih thu gen hi. Teci pang dinginkihawmthawhna khat nei den a, (tua pen ahoih hi samna pi) anget khit teh a ki aap loh ding uh lauthawng cihi. Pawlpi midangte in teci panna pen ei vai hi lo a,Zeisu thu hi ven ci uh hi. Eite bel akicingtaak lo hi denhang. Thungetna leh itna tak tawh Zeisu kiang ih

Page 60: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

119 120

kawhmuh khit ciangin, Khasiangtho nasep kisem theiloa, ki theihna leh kikhelna Amah bek in piangsak thei hi.Eite bel Khazih hong itna athei sak ding kamtaite bekihihi.

Kikup Dingte:

1. Zeisu sung ah ki aap ding a mite sawl ding laumai ing acite khat peuh kiang ah bang na gen ding hiam?

2. John 1:9 ah: “tua in leitung a hong paikhempeuh khuavak apia adik khuavak hi” (NKJV) ci hi.Topa in hotkhiatna mi khempeuh thei sak nuam cih thuhong koici telsiam thei sak hiam?

3. Na pawlpi in lenglate alawm bawl’ uh hiam?Kongpi pan a hong lut midang khat koici donsiam zawthei ding nahi hiam?

4. Na biakinn vuah lampi pan a hong lut ziau khatpeuh aom nunung pen bangh hun hiam? Pawlpi in koicilengla do hiam?

5. No inndei sung ah na kikhelzia gen phot in.Teci panna in koici zat khin a, koici zat thei lai ding na hihiam?

SINNA 12 Sept. 10 - 16

NI TAWP KUAN A KHUAPI SUNG NASEPNA

NIPINI (Sabbath) Nitak lam Sept. 10

SIM DINGTE: Sawl. 18:1-28; Pai. 2:23-25; Matt. 13:3-9,18-23; John 15:12, 13; 2 Pet. 3:9.

KAMNGAH: “Note sal a kong koihna khuapi phattuamna ding bawl un la, tua khuapi adinginTopa tung ah thu nget sak un. Bang hanghiam ci leh tua khuapi in phat tuamnaangah leh no zong phattuamna angahmah na hi uh hi.” ( Jerem. 29:7).

Vantung mi thumte tangkona in lungdamna thu,“gam khempeuh, nam khempeuh, pau khempeuh, lehmi khempeuhte kiang ah gen’ ding ahihi (Mang. 14:6,NKJV). Tua hi a, mite tenna mun khempeuh ah, tuathupuak tangko ding ahihi. Tu lai mite khuapi sung ahtam ten uh ahih man in khuapite ah ih pai kul hi.

2007 ngawngaw ciang bel khuapi sung nasep akulngiatzia UN Statical Expert te tangkona ah, leitungtangthu sung ah akhat veina in khuapi sung a teng tetam zaw ta hi cih hong pulak uh hi. Tu ni ciangin khuapinasep pen SDA te nasepna ah vai laigil hong suak ta hi.

Gam tampite ah Adventist te nasepnate ah khuapineu te leh khua neuneu te ah khuapi sung te sanginkimuibun zaw hi. Thu kankhiatnate pan in khuapi sungtaktak te ah SDA pawlpi bel akiza kha ngei lo zah hi maicih kimukhia a, “vantung mi thum te” thupuak cih kithei kha vet lo mai hi.

Page 61: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Tua hi a, akitel thu ah, leitung ih zelh nop lehkhuapite ih zelh kul mawk hi.

Sept. 27 Nipini adingin tu kal sinnate hong limsin in maw.

NIMASANI (Sunday) Sept. 11

KHUAPITE’ OMZIA

Khuapite in ngeina omzia tampi, minamte,kampaute, leh biakna tuamtuamte gawmkhawm manghi. Nidang in, akhenkhen in amau mun ciat ah om tekuh hi. Tu lam ciangin minam kim mun khat ah veng lehpaam in kinei uh hi. Hih bang ngeina kigawm tuahgawpna in buaina apian sak mah bang in hunpha zongpiang sak hi. Ngaihsutna thak kisang thei zaw in biaknathak biak ding hun lui lai sangin baihlam zaw hi. SDA tethupuak aza ngei lo dingte in zong hong za thei ta uh hi.

Sawl. 18:1-28 sim in la, Paul in khuapi sung apawlpi aphuhzia khat en in. Tua mun a asepna ah bangsin ding thu ih mu hiam?

Hih bang khuapite ah minam leh gamtatkampaute kigawm tuah khin mang hi. Paul in amakizoppih theih mi hon khat hong mukhia hi. Jewupmuanna anei, Rome gammi ahi, ama puanbuk lamnasep asemte khawng ahi uh hi. Hih nasep tawh amahkitodelh hi. Anung lam ciang Pasian nasem hong suakthu um innkuante tawh hong khuasa khawm uh hi. Akihawlkhiat mateng biakinn ah thu hilh in, thu um miteinn pen biakpiakna inn suaksak hi. Amah in thu umthakte thumann hilh in panpih puahpha in tua miteamakaih ding mi kiginsa in koih hi.

121 122

Siang tak a muh theih thu ah Paul in ngeinakigawm, upna nam kim kawmkal khuapi sung a nasepziading thei in zong nuamsa hi (1 Cor. 9:20-23 zong en in).Akiim apaam tawh kikoici zop a, thumann atheihsaknopte kiang ah akilawm pen in koici tangko ding cih theihi.

Mi pum leh pawlpi bup in ahoih thei thei in koicikigin in koici kizop ding a, koici zelh kim thei ding ihihiam?

NINIHNI (Monday) Sept. 12

THUUMNA TAUNATE ZA IN DONN

Zeisu in Jerusalem, Caperanum leh tua lai khuapidangte ah cina lunate, aliam abaite, leh mizawngte indamsakpa um’cih uh hi. Alungsim in haksa thuakmihingte vei hi.

Khuapi sung ah mite, inn te, van zatte, leh thunawngkai tampi om hi. Hih thute in pawlpite masuanah hong too thute ahihi. Thupha tangkote in hih thutedonn loh theih hilo a, athu ala bek ci mawk leng eithupuak amawkna hong suak ding hi ta hi. Ih sep ihbawlnate in veina, hehpihna, lametna cih ih gengentealahkhiat kei leh, ih gen ih hawmte in vangg neilo dinghi. Thu leh vai tampite lak ah khat hong hi bek mawkding hi. Paikhiat. 2:23-25, 6:5; Late 12:5; Rome 8:22 lehJob. 24:12 sim in. Hih munte ah bang thupuak kimuthei hiam?

Ih leitung haksatna tawh kidim hi. Mawhna lehthuaksiatna vangikte nuai ah tau hi. Hih vaite pankuamah suakta lo hi.

Page 62: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

123 124

Hih haksatnate mah in avangg nei teci pannahunpha hong pia ahihi. Hih mun ah kidop ding thu zongom hi. Pawlpi mi a hilo te in veeng leh paam vai ahpawlpi bang ci muh in; mihon vai leh mite’ tangsapnateah panpihna vaite kikal, kilamdan’ziate telsiam’ ding hongthupi hi. Mihonte adingin hun khat a khat vei innkuansim ah ann ahawmkhia pawlpi leh khuapi sung a biakinn om mawk khat pen kilamdang veve hi.

Hih pawlpi in bang sem hiam? Nisim in mipinasepna phual ah pai den hi. Mite zing sim in tua munah pai in zing ann sa vitvit ngah thei! Pawlpi lian zong hituan bek lo. Pawlpi mi 75 tang bek pha hi na pi avengapaamte’ kitangsapna khual pha mahmah uh hi. Hihbang pen nasep hoih mah hi in, ki aapna leh atangsamhtehuh nop takpina kisamh hi.

Ih pawlpi kim in ih kiim ih paam a hong piangtoto thuumna taunate don takpi leh mihonte in hongkoici muh ding cih ngaihsun in.

NITHUMNI (Tuesday) Sept. 13

KHUAPI SUNG AH VAWHNA LEH ANNLAKNA

Matt. 13:3-9, 18-23 sim in. Hih pen ih theihtheihih zakzak thu ahih hangin ih kiim ih paam ah koicibanghkisapna oma koici teci pan ding cih hong hilhna ih telsiamzawk nangin koici lak thei ding ihi hiam?

Khua neu vai a hong kigen ahih hangin, hihgentehna in, khuapi sung nasepna ah khuaneute sanginthupi zaw a, khuapi ah “leitangh manh tamzaw hi. Hihthu in khuaneute sang khuapi sung ah tangkonaneihhuai zaw ahih zia ahang hong tellah hi.

Aleitang tawh kizui in angah zah kilamdang a,tangkona ih neih ma in aleitang ih cian et masak kul hi.A “leitang” ki tel et khit teh “lei hoih” mun atawm leh tualei puahpha a akhauhte nell sak in, asuang alingtepaihkhiat kul ding hi. Tangkona amuibun dingin, pawlpiin na asepkholh, lei apuah kholh kul hi. Hih bang sepnain ih tangkona amuibutzia kilamdang sak mahmah theihi .

1 Cor. 12, Rom. 12 leh Eph. 4 te ah Khasiangthogahte thu na gen hi. Silpiak tampi om a, masuan khatbek ahihi. Leitangh omzia genna ah khaici vawhnakhuapi sung nasepna ah silpiak namtampi kisamh hi.E.G. White, gelhna mah bangin khuapite ah, “siamnaatuamtuam anei mite kisamh,” sep dan bawl dan thaktawh sep kul hi. Ahun amun akisapzia leh anuntakziauh ngaihsut kul hi.” E.G. White, Evangelism, p. 70.Pasian piak muhtheihna tawh khuapi sung a kisamhavaite mu thei hi. Tu lai in lampi tuamtuam tampi, silpiaknamtampi, sepzia bawl zia tuamtuamte ih zat hong kulhi. Thu genna khat ahih leh sepna nam khat bek ingualzawhna sau veipi hong pia lo ding hi. Tawlta khatsung in atun aban na ki thei zo nawnlo ding hi. Sepkholh bawl kholh kisamh hi.

Na teci pan nopna mite ngaihsun in. Bang ci bangleitang hiam? Aleitang koici puah thei ding na hi hiam?

NILINI (Wednesday) Sept. 14

AMI MAHMAH BULPHUH

John 15:12, 13; James 1:27; leh Gal. 6:2 sim in.Hih thute in, pawlpi pua lam nasepna ah vai thupi banghong gen uh hiam?

Page 63: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Khuapi ah mi tam lua ahih manin, upmuanna vai penami mahmah tawh kisai ahih lam kiphawk lo thei hi.Khuapi sung ahi a, koi mun ahi zongin atawpna ah Zeisutawh kitalsikh khak ngiat akisamh hi pipen hi.Kankhiatna pan muhkhiatna ah SDA hong suak atamzaw te in SDA sung a meltheih aneihna tungtawn hi theibul hi. Kilawmtatna vai ah, mite kiang a vatangkonadiak ah, ang sung vai bei a, mihingte phattuam sepna hipipen hi.

Alei kall in, khaici tuh in vawh a, apo thakte donnto in alak hun dong leh anntangte kepcingnate ahihi.Mite tawh koici kilawmtat ding cih ih sin kul a, amauthu koici ngaih in koici it thei ding cih te ahihi. Tangkonamunte ah hihte thupi mahmah in khuapi nasepna ahthupi zaw kan a, mite in khat vei vei akidonn loh ciangin,mihon tampi kawmkal ah amangthang banginkingaihsun kha thei uh hi.

Khuapi sung nasepna ah athupi mahmah vai khatpen Laisiangtho thak hun a, “inn biakinn a zat” Sawl.2:46 ahihkeh atam zaw mihonte pan honno khat zong hithei hi. Khuapi kiim ahihkeh khuapi sung a biakinnomlohna SDA pawlpi 3 leh atungsiah omna mun mihonno khat peuh kipankhia in mapang khia phot ding hi(E.G. White, 7 T, pp. 21, 22 en in.)

Khuapi sung ah hih bang dan a patkhiat kisamhhamtang hi. Ngeina leh minam tuamtuamte, pau lehham leh neih leh lamh tawh mite kituam-khennatekawmkal a khuapi lailawm sung a ahon khen nonote lehzia leh tongg tuamtuam neite cih bangin na kikhen totohi. Tua bang a khen tuam nono te angim veuveu ahonnonote lo tawh, Khazih masuan picing ngeilo ding hi.

Khuapi sung ah thu um mite Zeisu nungzuih dingahaksatna tampi om ahih manin akhen nono te nasepnakitangsam hi. Hong phu tuamtuamte; ze etna, ahi thei

125 126

maimai upna, omziate leh ngaihsutna dangdangte zongkihel hi. Thu um mi pawl khatte’n hih vaite hanginpawlpi nusia in, pawl khatte leuleu in hih bang omziateng athuak zo dingin akidalna lam un mi omziatengaihsut sak khalo uh a, itna adim Zeisu kilanghsakthei kha nawn lo zel uh hi.

NINGANI (Thursday) Sept. 15

KHUAPITE VA PHUANGKHIA

Apua lam ah Pasian thu vaphuang’khiat dingkuamah in baih ci lo hi. Baih lo ahih man’ ahihi. Mihingtepuuk in, sia huai in, kha lam vai lo uh hi. Paul in amavai agenna ah: “thukham in kha lam vai ahih lam ih theia, kei lah mihing vai in mawhna’ nuaisiah in ka om hi.”(Rom. 7:14, NKJV). Paul in tua ci leh, Topa athei loahihkeh Zeisu sung ah nuntak kikhelna anei ngeilotebang suak mawk ding?

Eite siatna siahuai zo kei phial leh zong, khuapiteanai-nawng’zia uh pen akithei khin sa hi den hi. Mawhnasung ah thangsiah a akilhcip theih nang a zolnate lehgalpa khialkhemna tuamtuamte mite in thuak uh hi. Tuahi a, khuapite va phonghlo ding cih thu abaih ahih peuhmah loh hang in, ih sep ding hi a, ih pawlpi in hongkisapna za a, muanhuai tak a ih sep ding ahihi.

Anuai a munte in Pasian thu theh zak ding vaiathupitzia hong koici gen hiam?

2 Pet. 3:9 __________________________________________________________________________________________________

1 Timothy 2:4 ______________________________________________________________________________________________

Page 64: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

127 128

Pasian kammal Laisiangtho sung ah bel Khazihhong sihna pen mawh neite khempeuh ading hi a: mihingkhempeuh huam in Adam leh Eve akipan asuan akhaktekhempeuh huam hi. Hih thu in, leitung khuapite sung amite khempeuh huamkim hi. Tua athupi anasia,amanpha thu azak kim uh kul hi.

“Pasian hong piak thupuak ah akilaih omlo hi.Khuapi sung a nasepna pen tu lai a akul thu ahihi.Khuapite ah Pasian deihna bang a, aki tangko’ khitciangin, ih muh ih theih khak ngei loh anasia sepkhiatnahong kipan thei ding hi.” - E.G. White, Medical Minis-try, p. 304.

Khuapite ah thupha tangko ding pen mi sim tunga sawlna hi a, Khazih tawh athuukzaw a kizopna, geelnapicing leh kiginkholhna, sepkhiatna, cih te kisamh hi.Khanlawhna leh kipuahphatna tungtawn ahihna penKhasiangtho tungtawn bek a picing ding ahih man ahihi.

Rom. 10:14, 15 sim in. Khazih nungzui akici eiteadingin bang thuguipite kipulaak hiam? Gupkhiatnanasepna ah koikoi a om ih hi zongin bangci banginsemkhia thei takpi ding ih hi hiam?

KIGINNI (Friday) Sept. 16

NGAIHSUT BEH DING:

1. Ministry to the Cities, (Hargerstown, Md.: Re-view and Herald Publsihing Association, 2012) sim in.Tua laibu ah E.G. White in khuapi sung nasep vai tawhkisai agelhnate akikaikhawm ahihi.

Khuapi sung a nasepna vai a thu thei siam SDAte khat in E.G. White lai atnate sung a khuapi sung leh

pua a sepna agenna thute telsutna hong nei hi. Tua vaiagenna thu 107 tangg aom lak pan 24 te in khuapi panpaikhiat ding vai ahihi. Ahi zongin mun 75 te ah khuapisung lut a sep ding vai hong gen hi. Adang 8 te bel amunvai genna hi lo hi. Pawlpi tangthu sut pa khat in ihmunpite leh ih mualte vai E.G. White gennate ah khuapipualam pan a sep dingin hong gen a, khuatual pawlpi’nasepna vaite ah khuapi sung pan a sep ding thu honggen hi na ci hi.

Khuapite a nasep vai ding na pawlpi in banghgeelna nei hiam? Na pawlpi khuapi pan bangh tan gamlahiam? Pawlpi kim in khuapi a sep ding vai amau tawhkisai ahih lam angaihsut ding uh ahihi. Adventist pawlpisim in hih vai ah sepna bawlna neih ciat ding ahihi.Khuapite ngaihsun kha lo a, khuapi pualam teng bek ahsepna pen Zeisu hong sawlna bangh manh taktakna suaktheilo hi.

“Khuapite sung ah tu lai thumann atheiinnkuante bang hang in tengg lo ding uh hiam? . . . .Akhuavak uh midangte tung a tang sak ding a, . . . .khuapite. . . . azuan pawlpi mi . . . . hong om ding hi.E.G. White, R H, Sept. 29, 1891.

KIKUP DINGTE:

1. Athupi thupuak ih neihte ngaihsun in. Ih lametnatetu mah a nuntak picing zaw, leh tawntung vai alianlametnate ngaihsun in. Zeisu sung ah ih neihlametna tawh kisai diak sung ah na deih diakLaisiangtho munte bangte khawng hiam? Banghangin tua te in khiatna nei diak hiam? Nipini ciangkikumkhawm ni.

Page 65: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

2. Tu a ih nuntak; ih gim ih tawl, ih liam ih baai, ih buai,ih bangh teng tawh lamet omlo in si in han ah muatlel ngel cih ngaihsun le cin, bang tawh kibang dinghiam? Hih bang pen khuapi sung a mi tampite up danpeuh hi mai mawk hi. Tua hi leh bangci banginmihingte amau om omna ah va nai’ a, itna tawh vatheihsak nopna koici neih thei ding ihi hiam?

129 130

SINNA 13 Sept. 17 - 23

E’N BANGCI NGAK DING

NIPINI (Sabbath) Nitak lam Sept. 17

SIM DINGTE: Matt. 24:35 - 25:46; 2 Pet. 3; James 2:14-26; John 4:35-38; 1 Cor. 3:6-8; Mang.21:1-4.

KAMNGAH: “Nasep hahkat un la, thadah kei un. Lung-damna tawh Topa na nasem un. Lawp inlungdam un. Gimna hong tun cianginthuak un. Thu ngen tawntung un. Misiang-thote asapna bang un na hawm un. Zindona hahkat un. (Rome 12:11-13).

1906 kum a, Sanfrancisco ah zinn hong linn makum tampi sung, California gam ke Sanfrancisco leh Oak-land ah SDA hong khang mahmah hi. Pawlpi mite in cinateleh cimawhte kiang ah vahawh uh hi. Tagahte ading lehnasep neilote adingin inn vaihawm sak uh hi. Cinate donnin inn khat khit khat Laisiangtho sin pih uh hi. Christianlaihawmte pia in cidam huai nuntakziate zongh hilh uh hi.Pawlpi in Laguna lampi a kikhopna inn nuai khan ahnaupangte ading sang hon’ sak uh hi. Nasemte omna munleh zatui lam nasepna nei uh hi. Acidam huai annte zuaknaleh gah leh teh annsai zong hong uh hi. Tenbaw khawlnamun neu ah zong tembaw tawh nasep kipan uh a, kikhopinnpi ah thu genna zong thuhilh siaten nei zelzel uh hi.

E.G. White in hih pawlpite nasepna ah lung taimahmah in “khuaikai, khuaibu” nihte na ci hi (RH, July5,1900). Nih vei kumkikna ih ngakkawm a, ih sep

T-9

Page 66: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

131 132

theihzia ding hong hilh suak hi. Ih Topa hong paikikding cih zong ih thei hi. Ngaihsut ding thu in ih ngakkawm in bang sem ih hi hiam? cih thu ahihi.

Hih dawnna tung ah mihingte tung a piang dingthu akinga ahihi.

Sept. 24, Nipini adingin tu kal sinna hong kigingin maw.

NIMASANI (Sunday) Sept. 18

ZEISU IH NGAK KAWM IN

Nungzuite in ni vang a teziahziah biakinnpi penetlawmsa mahmah uh hi. Zeisu in asawt lo a Christianpawlpite tuah ding thute omzia genna in nei a: “Hih temu hi ve uh cin maw?. . . . Ken kong gen in ah, hihsuangte khat leh khat hih bangin omlo in kisusia mangding hi.” (Matt. 24:2, NIV). Agen thu lamdangsa in, hihthute hong koici pian ding a, nong pai na ding limm lehhun beikuan omzia hong koici ding hiam?” (Matt. 24:3,NIV) cih na dongh uh hi. Matt. 24:4-31 ah, Zeisu inhong kumkikma a hih leitung a piang ding thute gen hi.

Hong piang ding limte agenna ah, Zeisu in,“atawpna ni hong tung ding hi pan lai a, hih thute ingimna thu kipatna ahihi.” (Matt. 24:8, NIV). Nungzuitedotna adawnna lian aneu 14 ah hong kigen hi. “Vantunggam lungdamna thu mi nam khempeuhte kiang ah teciahi dingin leitung mun khempeuh ah kitangko ding hi.Tua khit ciangin beina hong piang ding hi.” (Matt. 24:14,NIV).

Hih vai genna ah, alian 24 amasa aneu 35 te intua limmte ih tel et ding hong gen a, “hun bei hun dingvai” koici ngak ding cih zong hong hilh lai hi (Matt. 24:3,NIV). Kammal dang in gen leng, eite in tuu suk a ngak

cih hi mawklo in kumkikna ih ngak kawm in ih sep dingtampi hong kipia hi.

Matt. 24:36 - 25:46 sim in. Hih sung ah gentehnathute in Pasian mite in Zeisu hong kumkikna ih ngakkawm a, Pasian mite sep dingte hong gen tek hi. Hihmun a, Topa hong thu gente tom lak leng mimal leh pawlpibup a ih ki dot ding hong om a: Topa in gentehnatetungtawn a, hong gen thute koici ciang dong zui ih hihiam?

Zeisu in hih mun ah anungzuite’n hong pai kikding vai koici ngak ding cih hong hanthawn ahihi. Hihhun sung teng in Zeisu nungzuite in kigingsa in ih omding ahihi. Ih ngak kawm in ki it, ki deih saknate lehkizahtaknate ki koici lah ihi hiam? Kigingkholsa in,tangzang tak in, ih khalam vaite ah ih om ding hi. Topain akhut uh a akoih nazatte khang sak ding a, talent teleh sum leh paai te Pasian adingin zang in, hong it Pasianzia leh tong diktak ahi “acimawh pente” ih kep ih donnding ahihi.

NINIHNI (Monday) Sept. 19

IH NGAK KAWM IN KHANLAWHNA LEH KIPUAH-PHATNA

2 Pet. 3 sim in. Hih sung a hong kigen khanlawhnaleh kipuahphatna thute tomkaih in. Hih munte in tuquater sung ih sin thulupi tawh ki koici tuahkhawm kimhiam?

Pasian deihna “mite khat sim” ih “kisik ding” ahihi.(Matt. 2:9 NIV). Kisiikna vai Khasiangtho nasep ih septheih loh hangin, gupkhiatna thupuak va theisak a, asanuh leh, kisikna lam hong zuan ding uh hi.

Page 67: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Ei pawlpi mite zong ih vekpi in ih kisiik’ dingahihi. Kisiikna in zong kilawp suahna leh kipuahphatnalak a kihel thu khat mah ahihi. Kilawp-suahna ih cihpen nuntak kikna, thaksuah kikna, dipkikna ahihi.Kipuahphatna pen kibawlpha, thaksuah ding a,kipuahpha cihna hi (2 Cor. 5:17). “Pasian sutna diktakanei ding a khanlawhna pen ih kitang’sap pen thu ahihi.Hih vai pen ih sep masak pen ding thu ahihi.” - E.G.White, Teltuam Thupuakte, 1 SM, p. 121.

“Koici ngak ding cih vai” zanni a ih sinna ahkhanlawhna, kipuahphatna omzia leh thupiangte ahihi.Gentehna in, nungak 10 te akhanlawh uh kul tek hi.(Matt. 25:1-13). Nungak haite in amau nuntakna ahKhasiangtho anei zawk theih ding uh kisamh hi. Eitekiniamkhiat in, ang sung vai omlo in, thu ngen in Pasiankammal sim in, itna tawh sepna bawlna leh gennahawmna nei leng Khasiangtho leh guah nunung vang ihngah thei semsem ding hi. Ahi zongin Laisiangtho naksim mahmah in ki angsung vai mahmah thei veve hi.Khanlawhna leh guah nunung ading thu ngen in,angsung vai ading bek a, deihna kinei thei hi.Khanlawhna in a angsung vai lo, khualna piangsak hi.Khasiangtho ih ki dimh ciangin, deihna tak tawh miteading asemkhia nungzuite leh mapangte kisuak hi.

Ih thungetnate, Laisiangtho simnate, anasia guahnunung ading a Khasiangtho ngetnate ah khanlawhnaleh kipuahphatna ih kisamh hi. Apawlpi mahmah in ihngaihsutzia leh sepziate ah khanlawhna lehkipuahphatna kisamh hi. Ih ngaihsutnate leh gamtatnatekhempeuh ah “athu neu pen nangawn ah” khanlawhnaleh kipuahphatna kisamh hi. Hih vaite pen tu quatersinna thute ahihi.

133 134

Zeisu hong kumkikna ding vai ah, a awlmawh-lote ih hih loh nangin ki koici dop ding ih hi hiam? Hunhong bei tohtoh bang in Topa hong pai kikna vai atakpileh thukin mahmah ahihna koici ngaihsut den thei dingih hi hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Sept. 20

IH NGAK KAWM A PAWLPI MASUAN

James 2:14-26 sim in. Hih munte in ei kua hi a,hih mun ah ih omna ahang hong koici lomhgen hiam?

Nimasani’ sinna ah, nungzuite in biakinnpietlawmna vai hong gen uh hi. Zeisu in bel abei ding hihleitung a ama masuan vai omzia hong hilh hi. Athu ingen leng pawlpi aomna thu pen sep ding masuan omahih man a, pawlpi om hi kik zel hi.

SDA te masuan akigenkhiatna General Confer-ence Working Policy (A 05) ah, “mi khempeuh nungzuisuak sak in, tawntung thupha tangko in vangamlungdamna thu (Matt. 24:14) vantung mi thumtetangkona Mang. 14:6-12 tawh kizui in Zeisu amau honpaa sang a, abeibang pawlpi tawh khut kilen a, amah Topaa anei dingin hilh a, ama hong pai kik nang thu ah, kiginding ahihi.” Thu genna, hilhna, leh damhsaknate penhih masuan sepzia ding ahihi. “Damhsakna” vai ah Work-ing Policy in: “laisiangtho in mihing apum atangin cidamtak in nungta a ih sep ih bawlnate tawh natnate damsakin mi zawngkhalte leh simmawh bawlsiat thuakte adingama lainatna nasep masuan ah mapan’ ding ahihi”

Tu quarter sinna ah Zeisu in mihingte angei bangkik a, Ama liim leh meel sun ding a, hong deihsak

Page 68: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

135 136

masuan ah vangnei tak a mipite tung ah ih mapan theihnang thu ahihi. “Leitung in tu ma kum 1900 lai a,akitangsap Khazih akilat ding mah kitangsamh lai uhhi. Kipuahphatna nasia tak kisamh hang a, Khazihhehpihna tungtawn bek tawh a kingah thei pumpi,lungsim leh kha lam nuntakna thu ahihi. - E.G. White,Damhna Thupha, MH, p. 143.

Zeisu nasepzia pen ih masuan ah hun nunungpawlpi in ih etteh ding leh ih masuat ding ahihna thu,“seminar, thusinna,” azak khit teh pawlpi mi khat in: “kogei lam ah bel ngaihsutna thak, lampi thak cih tekingaihsun khol kei. Ih zaksa thu Zeisu sep bang a sepkhiatding vai zong thuthak zong hi kei. Ih ngaihsut ngei mahhi. Ih mangngilh khak ai veh” ci in hong genkhia hi.

“Sepna bawlna apiangkhia sak lo upna pen asihi.” Upna leh sepna bawlnate kikoici tangaih uh hiam?Bangci bangin sepna bawlnate in upmuanna khang sakhiam?

NILINI (Wednesday) Sept. 21

IH NGAK KAWM IN ANN LAK NUNUNG ADING KIGINNA

Zeisu in vantunggam thu hong hilhna ah lo khawhvai tawh hong hilh in sinna 5 na ah kisin khin hi. Lokhawh pen khat vei a aman hi lo in; lungduai tak a hunsawtpi kingak ahihi! Hih thu in akiphukha kikkik thu hiin ahun, amun, ami tuamtuamte tawh kisai toto hi.Khasiangtho makaihna tawh Pasian hong geel-saknateah ei koici mapan in; leii bawlna, khai vawh khai tuhna,leh ann laknate ah mapang ding a, ih kigin den dingahihi.

John 4:35-38 sim in. Bang limte tua ah kizangha, midangte ading a ih mapanna ah bang thupuak omhiam?

Mite lungtang bel theilo hi hangh. Amau lungtangah Khasiangtho in bang sem cih thei kei hangh. Mite enin ann lak hun bel sawt lai ngel ding peuh na ci khazongin; aki aap ding a nget ding bek angak mi zong naom ding hi. Mi khempeuh adingin lungsim galdona omtek a, midangte in Pasian atel ding ih panpih ding ahihi.

1 Cor. 3:6-8 sim in. Midangte kiang ah sepkhiatding vai hih mun ah bang thupuak om hiam?

Gentehna masa a Zeisu genna bang mah Paul inama gen dan a agen ahihi. Midangte tung a sepkhiatnapen lokho nasep tawh kivalaak hi. Ih sep kibang lo intua lungsim zawh nang a kisamh masuan hi kim ciat hi.Eite Pasian nasepna tuamtuamte ah akizangh ding ih hia, atawpna ah mi lungsim kikhel ding cih pen Pasianbek in sem thei hi.

Pasian hong piak masuan ah lungdam tak inkiniamkhiatna tak tawh hong kipia masuan ah lungdamdingin koici sin thei ding ih hi hiam? Bang hanginhamphatna takpi hi thei mawk hiam?

NINGANI (Thursday) Sept. 22

NGAK HUN BEI TA

Kum tampi lai in mikangte lai at siampa CharlesDickens in khuapi 2 te thu laibu “A Tale of Two Cities”akici khat at hi. Tua khuapite pen London leh Paris teahihi. Laisiangtho mahmah zong lam khat pan in khuapi2 te thu kici thei a, Babylon leh Jerusalem ahi uh hi.

Page 69: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

Mang. 14:8 ah leh Mang. 18 ah nungzuipi Johnin Babylon thu hong gen hi. Amah pen dawi-kua hi a,kha gilote buu ahihi. Kha lam pangg-tatna nei sak hi.Ama siahuai tanhsia thute kitangko khin a, “kicimhmang” kici hi. Hih khuapi pen asia huai, alehtat, Pasianalangdo khuapi hi a, ni khat ni ciangin kizo mang inkisusia ding hi.

Mang. 21:1-4 sim in. Jerusalem khua thak lehBabylon ki koici langkaak hiam?

Khuapi nihna in khuapi siangtho, Jerusalem thak,Mang. 21, 22 sung ah na kigen hi. Tua khuapi a omte inmo pa tel khin uh a, angsung vai leh kha lam kihhuainaanialte ahi uh hi. Pasian hehpihna tawh, tatsate inathupiak thukhamte mangin Zeisu upmuanna akilengg-kik nei uh hi (Mang. 14:12). Amau thuakkei-kaina lehZeisu abangh sepna bawlnate ah mapang uh a, leitung aaom sung un, van nunna ciam khin uh hi. Zeisu’upmuanna tung tawn in hotkhiatna ngah uh a; ama diknabek in vantung tawh kilawm sak hi. “Simmawh pente”adonna (Matt. 25:40) pen ahon-khia upmuanna akilanghsak apua lam a kidawkkhia thu ahihi.

Tuu no sisan hangin (Mang. 5) pawlpi’ lainatnanasep pen lungdam kipahna suak hi (Mang. 5:13, 14 enin). Tua alungdam huai leh asiangtho khuapi ah “amaukhitui te Pasian in nul sak ding a, sihna, dahna lehkahnate om nawnlo ding hi. Natna satnate zong om nawnlo ding hi.” (Mang. 21:4, NKJV). Lungmuanna picing omkik ta hi. Pasian liim leh meel, lungsim vai leh kha lamvai, pumpi lam vaite ah zong Pasian liim leh meel sunnta hi. Kikingkalhna vai adongg tung ta a, “aneu penpenpan alian pen dong, na khempeuh, nun nei leh nei lo,amau hoihna phatnate leh apicing lungdamna tawhPasian in itna hi ci in tangko uh hi. E.G. White,Kikingkalhna Lian, GC., p. 678.

137 138

Mang. 22:21 sim in. Laisiagtho anunung penmun in, koici bangin ih upna thu vaite khempeuh mankhawm kim hiam?

KIGINNI (Friday) Sept. 23

NGAIHSUT BEH DING:

Matt. 5:16; Col. 3:17; Heb. 13:15, 16 sim in. E.G.White, “On the Mount of Olive” pp. 6272-636 sim in la,“The Least of My Brethren” pp. 637-641; KhangcinLunggulh, DA, ah simkik in.

Zeisu in Ama hong kumkik ma hun bei kuanomziate hong gen a, ahoih omlo hi. Gal vai sa vai, gimnakhamhnate ahihi. Mite in siatnate vai Pasian nialna inzang leh azat ding uh tun zong om in tam semsem laiding hi. Tua hi a, Pasian mite adingin leh anung ka zuiaci te ading in ama zia leh tongg leimite kiang ah ih muhsak ding ahihi. Eite ih kiniamkhiat leh Pasian mai lehmite tung ah dik in migi in lung nem leng tu a, mi khathong kikhelna ah mi aza in hong kikhel ding uh hi.” -E.G. White, 9 T, p. 189. Midangte tung a tangkona ahavang nei mahmah thu ahihi. Zeisu hong pai kikna ihngak kawm in, amah in ama pawlpi mite in lungdamhnathu tawh kituak in agen ahawm anungta ding leh amahleh ama nasepna ah ei mah leh ih neihsate zangh in;mite it in zahtak in ih don ding a; Khasiangtho adingin ihnuntakna ih pia vek ding hi. Hih thu pen nialnakhempeuh in amaiman’ sak theih loh teci panna ahihi.

KIKUP DINGTE:

1. Babylon leh Jerusalem a omte kikoici lamdan dingcih thu kikup bawl ni. Tua khuapi gel’ kilamdanna

Page 70: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

139 140 MORNING WATCHJuly, 2016

1. Kiginni 1 John 4;:152. Nisagihni Rom. 15:4

3. Nimasani Proverb 29:254. Ninihni Proverb 10:295. Nithumni 1 John 4:186. Nilini Joshua 1:77. Ningani Exo. 20:208. Kiginni 2 Tim 1:79. Nisagihni Joshua 1:9

10. Nimasani Psalm 23:6 11. Ninihni 2 Chro. 20:21 12. Nithumni Ephe. 5:8 13. Nilini Matt. 24:12,13 14. Ningani Hagg. 2:4 15. Kiginni Exo. 9:16 16. Nisagihni 1 John 2:14

17. Nimasani Gen 22:12 18. Ninihni 1 Kings 18:44 19. Nithumni Num 13:30 20. Nilini 1 Sam 14:6 21. Ningani Exo. 32:1 22. Kiginni Job 1:6 23. Nisagihni Psalm 1:1,2

24. Nimasani 1 Kor. 9:25 25. Ninihni Nehem 6:3 26. Nithumni Joshua 7:19 27. Nilini Isa. 62:10 28. Ningani Dan. 2:23 29. Kiginni Malachi 3:17 30. Nisagihni Isa. 43:5, 6

31. Nimasani Isa. 40:31

pi pen bang hi ding hiam? Amunte leh aom mitekilamdanna koi pan kimu pi pen ding hiam?

2. Christian te ading dotna picing in, Christian teupmuanna vai ah gamtatna in mun anei hiam? cihhi lo in; nei mawk mah hi. Ih dot zawk ding thu pen,“gamtatna in hong gup theih kei leh Christianupmuanna ah bang mun la hiam? Hih vai midangtetawh ih kizop ih tangkonate ah koici dawn ding ih hihiam?

3. Zeisu hong paikik nang koici ngak ih hi hiam? Amahong kum kik ding ih lamet takpina lahna dinginbang sem mawk ihi hiam? Kumkikna a um lo te tawhih nuntakzia bang hang in kilamdang ding hiam?

Page 71: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · ah sem hi. May-Ellen Colon in GC Sabbath School De-partment leh Personal Ministries Department ah Assis-tant Director

MORNING WATCH 141August, 2016

1. Ninihni Mark 15:252. Nithumni John 12:323. Nilini Num. 21:94. Ningani John 8:285. Kiginni 1 Pet. 1:18,196. Nisagihni 1 John 1:7

7. Nimasani Rom 5:118. Ninihni Rom 5:8,99. Nithumni Heb 10:19,20

10. Nilini Rom 5:10 11. Ningani 2 Kor. 1:10 12. Kiginni Gala. 6:14 13. Nisagihni 1 Kor. 3:20, 21

14. Nimasani Jere. 9:23 15. Ninihni Jere. 9:23 16. Nithumni Jere. 9:24 17. Nilini 1 Pet. 4:11 18. Ningani John 11:25,26 19. Kiginni 2 Kor. 9:15 20. Nisagihni Heb. 7:25

21. Nimasani Hosea 14:9 22. Ninihni Psalm 92:4 23. Nithumni Phil. 2:8 24. Nilini Psalm 85:10 25. Ningani Col. 2:15 26. Kiginni Luke 9:23 27. Nisagihni Gala. 2:20

28. Nimasani John 10:27 29. Ninihni Matt. 10:38 30. Nithumni Matt. 27:32 31. Nilini Luke 23:42

142 MORNING WATCHSeptember, 2016

1. Ningani 1 Kor. 3:92. Kiginni Luke 1:63. Nisagihni Luke 16:10

4. Nimasani Col 3:235. Ninihni Proverb 3:336. Nithumni 1 Chro. 19:137. Nilini Job 1:58. Ningani Psalm 71:179. Kiginni Luke 5:38

10. Nisagihni Psalm 119:67

11. Nimasani 2 Kor. 12:10 12. Ninihni Isa. 32:17 13. Nithumni Acts 22:3 14. Nilini Acts 10:4 15. Ningani 1 Kor. 15:58 16. Kiginni 1 Pet. 3:15 17. Nisagihni Proverb 3:27

18. Nimasani John 13:35 19. Ninihni Jude 1:3 20. Nithumni Proverb 11:25 21. Nilini Ephe. 2:10 22. Ningani Psalm 41:1 23. Kiginni Mark 16:15 24. Nisagihni Isa. 43:10

25. Nimasani Proverb 3:9 26. Ninihni Matt. 5:14 27. Nithumni Luke 15:6 28. Nilini 2 Chro. 20:15 29. Ningani Matt. 25:21 30. Kiginni Matt. 24:14