rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

32
isLkfgo, sYn PrFissko aqy inAU Xfrk qoN ieko smyN pRkfisLq hPqfvfr Email:[email protected] www.punjabtimesusa.com Price 50¢ Punjab Times, Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 20451 N Plum Grove Rd. Palatine, IL 60074 Ph:847-359-0746, Fax:847-705-9388 inAU Xfrk aYzIsLn Thirteenth Year in Publication gwzIaF aqy GrF dI ieMsLorYNs sbMDI slfh-msLvrf krky pYsy dI bwcq kro. (sYl): 718-757-7809 Pon (dPqr): 516-439-5420 (PYks): 516-439-5418 pRfeIvyt gwzIaF, kmrsLIal trwk, lfeIP aqy GrF dI ieMsLorYNs dI syvf ivc qjLrbykfr bObI isMG nUM cMgIaF syvfvF leI awj hI kfl kro pMjfbI BrfvF dI syvf ivc hr pl hfjLr bObI isMG ry zIE cM n pR dy sI 712-432-4419 `qy kfl krky aqy vYbsfeIt www.channpardesi.com rfhIN 24 GMty 7 idn suxo hor jfxkfrI leI kfl kro drsLn isMG bsrfEN, Pon: 815-557-4991 srvx isMG itvfxf, Pon:219-670-4579 nvIN idwlI: Bfrq dy rfÈtrpqI dI cox leI kFgrs dI agvfeI vfly XU[pI[ey[ gTjoV vwloN dfdf vjoN jfxy jFdy pRxb muÉrjI aqy Bfjpf dI agvfeI vfly aYn[zI[ey[ vwloN pI[ey[ sMgmf BfvyN mYdfn ‘c hn pr aMkVy dws rhy hn ik sRI muKrjI df plVf BfrI hY. sfbkf rfÈtrpqI zf[ ey[pI[jy[ abdul klfm vwloN rfÈtrpqI dI cox lVn qoN nFh krn nfl sRI muKrjI dI ijwq XkInI ho geI hY. zf[ klfm vwloN cox nf lVn dy PYsly vfiÈMgtn: PYzrl ibAUro afP ienvYstIgyÈn (aYP[bI[afeI[) ny Bfrq dI ieMtYlIjYNs ibAUro (afeI[bI[) nMU Brosf idwqf hY ik ieh Bfrq iKlfP srgrm KfilsqfnI afgUaF nMU Bfrq dy spurd krn leI iqafr hY, BfvyN ienHF nMU amrIkI nfgirkqf vI ikAuN nf imlI hovy. AuNj, aYP[bI[afeI[ ny Èrq lfeI hY ik Bfrq nMU pihlF ieh sfbq krnf pvygf ik sbMDq afgU dihÈqpsMdI dIaF kfrvfeIaF ivc Èfml rhy hn. sUqrF muqfbk vfiÈMgtn ivc Bfrq aqy amrIkf ivckfr 13 jUn nMU ‘rxnIqk mfmilaF bfry hoeI gwlbfq’ mOky dohF jFc eyjMsIaF ny ieh sihmqI pRgtfeI hY. ies mIitMg ivc Bfrq vwloN gRih skwqr rfj kumfr isMG aqy ieMtYlIjYNs ibAUro dy zfierYktr inhcl isMG sMDU ny Bfg ilaf. BfrqI aiDkfrIaF ny amrIkf ivc amrIkI aY P[bI[afeI[ KfilsqfnI afg U aF n M U Bfrq hvfl y krn leI sihmq? pihlF sbU q py È krn dI Èrq rw KI nfgirk bx ky rih rhy KfilsqfnI afgUaF nMU Bfrq Byjx df mfmlf AuTfieaf sI. aiDkfrIaF dI tIm ny myrIlYNz XUnIvristI dy ‘sYNtr afP aYksIlYNs stzI afP tYrirËm aYNz rYspONss tU tYrirËm’ (aYs[tI[ey[afr[tI[-stfrt) vwloN dihÈqpsMdI bfry iekwTy kIqy aMkiVaF dI pux-Cfx vfly smfgm ivc vI iÈrkq kIqI. ieh vI sihmqI bxI hY ik ies sYNtr vwloN iekwTy kIqy aMkVy Bfrq nMU muhweIaf krvfey jfxgy. ies sYNtr kol dihÈqpsMdI dIaF iek lwK dy krIb GtnfvF dy vyrvy hn. sYNtr ny ienHF GtnfvF dy vwK-vwK pwKF nMU vwKry-vwKry kox qoN GoiKaf-priKaf hY. ies ivc dihÈqpsMd jQybMdIaF aqy dihÈqpsMdF dy ivhfr bfry gihrfeI nfl GoK kIqI geI hY qF ik ienHF df aiDaYn krky agFh qoN aijhIaF GtnfvF rokx leI koeI smJ jF rxnIqI bxfeI jf sky. ies dy nfl hI BfrqI aiDkfrIaF dI pYrvfeI ‘qy lÈkr-ey-qoiebf nfl sbMDq dihÈqpsMd zyivz kolmn hYzlI dI Bfrq nMU spurdgI dy kfgËfq inaF mihkmy nMU Byj idwqy gey hn. ieh XkIn vI idvfieaf igaf hY ik Bfrq iKlfP dihÈqpsMd kfrvfeIaF ivc Èfml hor lokF iKlfP bxdI kfrvfeI kIqI jfvygI. lÈkr-ey-qoiebf nfl sbMDq iek hor ÈKLs qhfvur rfxf bfry vI ivcfrF kIqIaF geIaF. gOrqlb hY ik amrIkf hux Bfrq nfl aMdrUnI surwiKaf dy mfmilaF ‘qy vfhvf qflmyl ibTf irhf hY. ies bfry keI smJOiqaF bfry Auc-pwDrI ivcfrF cwl rhIaF hn. amrIkf ies qoN pihlF ieËrfeIl smyq 11 mulkF nfl aijhy smJOiqaF Auqy shI pf cuwkf hY. Bfrq nfl smJOqf ienHF smJOiqaF dy afDfr Auqy hI kIqf jf irhf hY. rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ pR xb dI ijw q vw l py ÈkdmI sM gmf nfl ho vy gf mu kfblf pI[ey[ sMgmf pRxb muKrjI nfl aYn[zI[ey[ aqy iqRxmUl kFgrs ƒ Jtkf hI nhIN lwgf, sgoN Aup rfÈtrpqI df ahudf vI XU[pI[ey[ dI JolI ivc jFdf lwgdf hY. zf[ klfm ny sfP kih idwqf sI ik AunHF dI iek vfr hor rfÈtrpqI bxn dI iewCf nhIN hY. asl ivc Auh srb- sihmqI nfl qF ieh ahudf sMBflx leI iqafr sn aqy AunHF ies bfry ivcfr vI jLfihr kIqy sn pr AunHF dy nF ‘qy sihmqI nvIN idwlI (pMjfb tfeImË ibAUro): pRDfn mMqrI zf[ mnmohn isMG df pwCmI qfkqF qoN moh BMg ho igaf hY. AunHF df kihxf hY ik Bfrq vrgI ivÈfl afriQkqf afpxIaF smwisafvF dy hwl leI bfhr qoN iksy bhuq vwzI mdd dI afs nhIN kr skdI aqy nf iksy ny ieMnI vwzI mwdd dyxI hI hY. ies leI dyÈ ƒ afpxIaF smwisafvF df hwl Éud kwZxf hovygf. Auh muÈikl ivc PsI GrylU afriQkqf dy hvfly nfl itwpxI kr rhy sn. afpxI ivdyÈ Xfqrf qoN prqidaF hI AunHF aYlfn kIqf ik hux Éud hI ZukvyN kdm cuwk ky afpxI afriQkqf ƒ muÈkl ivcoN kwZxf pvygf. mYksIko ivc jI-20 isÉr sMmyln aqy brfËIl ivc rIE-20 sMmyln ivc ihwsf lY ky prqy zf[ mnmohn isMG ny ikhf ik ipCly kuJ idnF dIaF GtnfvF kfrn AunHF ƒ ies gwl df XkIn hor pwkf ho igaf hY ik Bfrq vrgy vwzy dyÈ leI koeI kOmFqrI hwl nhIN hY. hux sfnMU afpxI afriQkqf ies soc nfl iqafr krnI hovygI ik aOKy smyN vwzI mwdd iksy pfisEN nhIN imlygI ijs dy Brosy sMkt ivcoN inkilaf jf sky. zf[ mnm o hn is M G df p w Cm vfilaF q o N m o h B M g svY-inrBrqf dI afeI Xfd (bfkI sPf 7 `qy) dUjy pfsy ivksq dyÈF vwloN ivkfsÈIl mulkF dI vfqfvrn pwKI arQcfry (grIn iekfnmI) dy mfmly ‘qy mwdd nf krn Aupr vI Bfrq ny inrfÈf pRgtfeI hY. Bfrq ny ikhf hY ik jykr ivksq dyÈ vfqfvrn pwKI arQcfry dy AudyÈ ƒ pRfpq krnf cfhuMdy hn qF ivkfsÈIl mulkF dI mwdd leI awgy afAux, nhIN qF ieh muwdf nuwkry lwg jfvygf. rIE-20 isÉr sMmyln ivc Bfrq sxy dunIaf dy krIb sO mulkF dy afgUaF ƒ Bfrq ny sunyhf idwqf ik vfqfvrn pwKI arQcfry ƒ lfgU nf krn vfly mulkF Aupr ivksq dyÈF vwloN iekpfsV kfrvfeI qihq vpfrk pfbMdIaF lfAuxf iblkul glq hY. ies dy nfl hI Bfrq ny vfqfvrn pwKI arQcfry ƒ aiq ËrUrI krfr idMidaF ikhf hY ik ies nfl ivkfs krn qy grIbI htfAux ivc mwdd imlygI.

Transcript of rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Page 1: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

isLkfgo, sYn PrFissko aqy inAU Xfrk qoN ieko smyN pRkfisLq hPqfvfrEmail:[email protected]

Price 50¢

Punjab Times, Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 20451 N Plum Grove Rd. Palatine, IL 60074 Ph:847-359-0746, Fax:847-705-9388

inAU Xfrk aYzIsLnThirteenth Year in Publication

gwzIaF aqy GrF dI ieMsLorYNs sbMDIslfh-msLvrf krky pYsy dI bwcq kro.

(sYl): 718-757-7809Pon (dPqr): 516-439-5420

(PYks): 516-439-5418

pRfeIvyt gwzIaF, kmrsLIal trwk,lfeIP aqy GrF dI ieMsLorYNs dI syvfivc qjLrbykfr bObI isMG nUM cMgIaFsyvfvF leI awj hI kfl kro

pMjfbI BrfvFdI syvf ivchr pl hfjLr

bObI isMG

ryzIE cMn pRdysI712-432-4419 `qy kfl krky aqy

vYbsfeIt www.channpardesi.com rfhIN24 GMty 7 idn suxo

hor jfxkfrI leI kfl krodrsLn isMG bsrfEN, Pon: 815-557-4991srvx isMG itvfxf, Pon:219-670-4579

nvIN idwlI: Bfrq dy rfÈtrpqI dIcox leI kFgrs dI agvfeI vfly XU[pI[ey[gTjoV vwloN dfdf vjoN jfxy jFdy pRxbmuÉrjI aqy Bfjpf dI agvfeI vfly

aYn[zI[ey[ vwloN pI[ey[ sMgmf BfvyN mYdfn‘c hn pr aMkVy dws rhy hn ik sRImuKrjI df plVf BfrI hY. sfbkfrfÈtrpqI zf[ ey[pI[jy[ abdul klfmvwloN rfÈtrpqI dI cox lVn qoN nFh krnnfl sRI muKrjI dI ijwq XkInI ho geIhY. zf[ klfm vwloN cox nf lVn dy PYsly

vfiÈMgtn: PYzrl ibAUro afPienvYstIgyÈn (aYP[bI[afeI[) ny BfrqdI ieMtYlIjYNs ibAUro (afeI[bI[) nMUBrosf idwqf hY ik ieh Bfrq iKlfPsrgrm KfilsqfnI afgUaF nMU Bfrqdy spurd krn leI iqafr hY, BfvyN ienHFnMU amrIkI nfgirkqf vI ikAuN nf imlIhovy. AuNj, aYP[bI[afeI[ ny Èrq lfeIhY ik Bfrq nMU pihlF ieh sfbq krnfpvygf ik sbMDq afgU dihÈqpsMdI dIaFkfrvfeIaF ivc Èfml rhy hn.

sUqrF muqfbk vfiÈMgtn ivc Bfrqaqy amrIkf ivckfr 13 jUn nM U‘rxnIqk mfmilaF bfry hoeI gwlbfq’mOky dohF jFc eyjMsIaF ny ieh sihmqIpRgtfeI hY. ies mIitMg ivc Bfrq vwloNgRih skwqr rfj kumfr isMG aqyieMtYlIjYNs ibAUro dy zfierYktr inhclisMG s MD U n y Bfg ilaf. BfrqIaiDkfrIaF ny amrIkf ivc amrIkI

aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI afgUaF nMUBfrq hvfly krn leI sihmq?

pihlF sbUq pyÈ krn dI Èrq rwKInfgirk bx ky rih rhy KfilsqfnIafgUaF nMU Bfrq Byjx df mfmlf AuTfieafsI. aiDkfrIaF dI tIm ny myrIlYNzXUnIvristI dy ‘sYNtr afP aYksIlYNsstzI afP tYrirËm aYNz rYspONss tUtYrirËm’ (aYs[tI[ey[afr[tI[-stfrt)vwloN dihÈqpsMdI bfry iekwTy kIqyaMkiVaF dI pux-Cfx vfly smfgm ivcvI iÈrkq kIqI. ieh vI sihmqI bxI hYik ies sYNtr vwloN iekwTy kIqy aMkVyBfrq nMU muhweIaf krvfey jfxgy. iessYNtr kol dihÈqpsMdI dIaF iek lwK dykrIb GtnfvF dy vyrvy hn. sYNtr ny ienHFGtnfvF dy vwK-vwK pwKF nMU vwKry-vwKrykox qoN GoiKaf-priKaf hY. ies ivcdihÈqpsMd jQybMdIaF aqy dihÈqpsMdFdy ivhfr bfry gihrfeI nfl GoK kIqIgeI hY qF ik ienHF df aiDaYn krky agFhqoN aijhIaF GtnfvF rokx leI koeI smJjF rxnIqI bxfeI jf sky.

ies dy nfl hI BfrqI aiDkfrIaFdI pYrvfeI ‘qy lÈkr-ey-qoiebf nflsbMDq dihÈqpsMd zyivz kolmn hYzlIdI Bfrq nMU spurdgI dy kfgËfq inaFmihkmy nMU Byj idwqy gey hn. ieh XkInvI idvfieaf igaf hY ik Bfrq iKlfPdihÈqpsMd kfrvfeIaF ivc Èfml horlokF iKlfP bxdI kfrvfeI kIqI jfvygI.lÈkr-ey-qoiebf nfl sbMDq iek horÈKLs qhfvur rfxf bfry vI ivcfrFkIqIaF geIaF.

gOrqlb hY ik amrIkf hux Bfrqnfl aMdrUnI surwiKaf dy mfmilaF ‘qyvfhvf qflmyl ibTf irhf hY. ies bfrykeI smJOiqaF bfry Auc-pwDrI ivcfrFcwl rhIaF hn. amrIkf ies qoN pihlFieËrfeIl smyq 11 mulkF nfl aijhysmJOiqaF Auqy shI pf cuwkf hY. Bfrqnfl smJOqf ienHF smJOiqaF dy afDfrAuqy hI kIqf jf irhf hY.

rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’

pRxb dI ijwq vwl pyÈkdmIsMgmf nfl hovygf mukfblf

pI[ey[ sMgmfpRxb muKrjI

nfl aYn[zI[ey[ aqy iqRxmUl kFgrs ƒJtkf hI nhIN lwgf, sgoN Aup rfÈtrpqIdf ahudf vI XU[pI[ey[ dI JolI ivc jFdflwgdf hY.

zf[ klfm ny sfP kih idwqf sI ikAunHF dI iek vfr hor rfÈtrpqI bxn dIiewCf nhIN hY. asl ivc Auh srb-sihmqI nfl qF ieh ahudf sMBflx leIiqafr sn aqy AunHF ies bfry ivcfr vIjLfihr kIqy sn pr AunHF dy nF ‘qy sihmqI

nvIN idwlI (pMjfb tfeImËibAUro): pRDfn mMqrI zf[ mnmohn isMGdf pwCmI qfkqF qoN moh BMg ho igaf hY.AunHF df kihxf hY ik Bfrq vrgI ivÈflafriQkqf afpxIaF smwisafvF dy hwlleI bfhr qoN iksy bhuq vwzI mdd dIafs nhIN kr skdI aqy nf iksy ny ieMnIvwzI mwdd dyxI hI hY. ies leI dyÈ ƒafpxIaF smwisafvF df hwl Éud kwZxfhovygf. Auh muÈikl ivc PsI GrylU

afriQkqf dy hvfly nfl itwpxI kr rhysn. afpxI ivdyÈ Xfqrf qoN prqidaFhI AunHF aYlfn kIqf ik hux Éud hI ZukvyNkdm cuwk ky afpxI afriQkqf ƒ muÈklivcoN kwZxf pvygf.

mYksIko ivc jI-20 isÉr sMmylnaqy brfËIl ivc rIE-20 sMmyln ivcihwsf lY ky prqy zf[ mnmohn isMG nyikhf ik ipCly kuJ idnF dIaF GtnfvFkfrn AunHF ƒ ies gwl df XkIn hor

pwkf ho igaf hY ik Bfrq vrgy vwzy dyÈleI koeI kOmFqrI hwl nhIN hY. hux sfnMUafpxI afriQkqf ies soc nfl iqafrkrnI hovygI ik aOKy smyN vwzI mwdd iksypfisEN nhIN imlygI ijs dy Brosy sMktivcoN inkilaf jf sky.

zf[ mnmohn isMG df pwCm vfilaF qoN moh BMgsvY-inrBrqf dI

afeI Xfd

(bfkI sPf 7 `qy)

dUj y pfs y ivksq dyÈF v wl o NivkfsÈIl mulkF dI vfqfvrn pwKIarQcfry (grIn iekfnmI) dy mfmly ‘qymwdd nf krn Aupr vI Bfrq ny inrfÈfpRgtfeI hY. Bfrq ny ikhf hY ik jykrivksq dyÈ vfqfvrn pwKI arQcfry dyAudyÈ ƒ pRfpq krnf cfhuMdy hn qFivkfsÈIl mulkF dI mwdd leI awgyafAux, nhIN qF ieh muwdf nuwkry lwgjfvygf.

rIE-20 isÉr sMmyln ivc Bfrqsxy dunIaf dy krIb sO mulkF dy afgUaFƒ Bfrq ny sunyhf idwqf ik vfqfvrn pwKIarQcfry ƒ lfgU nf krn vfly mulkFAupr ivksq dyÈF vwloN iekpfsV kfrvfeIqihq vpfrk pfbMdIaF lfAuxf iblkulglq hY. ies dy nfl hI Bfrq ny vfqfvrnpwKI arQcfry ƒ aiq ËrUrI krfr idMidaFikhf hY ik ies nfl ivkfs krn qy grIbIhtfAux ivc mwdd imlygI.

Page 2: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (2)

Ph: 212-947-9833, 212-695-0601

One stop shop for all your taxi needs

qIh sfl qoN pMjfbI BfeIcfry dI syvf ivc

Roman Sapino, Dan Bratshpis, Arun Agarwal, Jeff SimonFor Insurance: Shama Sharma, 212-947-9833, ext. 202For Accident Claims: Roohi Preet Kaur, 212-391-1373

We are here at your service to sell and buy or lease new & old medallions.We are in business to help our Punjabi community since last 30 years.

tYksI mzflIanKrIdx, vycx jFlIjL ‘qy lYx jFdyx leI sfzfsUJvfn qy suihrdstfP quhfnUMvfjb kImqFidvfAux leI hrXqn krygf.

All types of insurance*Medallion Loans *Medallion Transfers*Accident Claims *Taxi Stand Facility Available

PleaseContact:

TTTTThe Fhe Fhe Fhe Fhe Friendlriendlriendlriendlriendly Gry Gry Gry Gry Group Ltd.oup Ltd.oup Ltd.oup Ltd.oup Ltd.Chelsea Chelsea Chelsea Chelsea Chelsea TTTTTaxi Braxi Braxi Braxi Braxi BrokokokokokererererersssssOSG CorOSG CorOSG CorOSG CorOSG Corppppp.....Big Big Big Big Big AAAAApple Brpple Brpple Brpple Brpple Brokokokokokerererereraaaaaggggge Ince Ince Ince Ince Inc.....

rxjIq isMG hrbMs isMG iZwloN

inAU Xfrk (ibAUro): sQfnkQfxf nMbr 102 dIaF lMGI 19 jUn nUMhoeIaF kimAUintI kONsl coxF ivc do iswKAumIdvfr s[ hrbMs isMG iZwloN vfeIspRYjLIzYNt aqy BfeI rxjIq isMG sMgojlf

sYikMz vfeIs pRYjLIzYNt vjoN afpxI pUrIslyt smyq jyqU rhy hn. ivroDI imsmrIaf Qfmsn dI slyt vwzy Prk nflhfr geI. ijLkrXog hY ik ipCly 13 sflFqoN ies hlky ivc iswK AumIdvfrF nylgfqfr ijwq drj krfeI hY. ies Qfxydf ielfkf Xfin irwcmMz eyrIaf kfPI iswKvsoN vflf hY. AuNj gory lokF ny vI ijLafdfqriswK AumIdvfrF vflI slyt nUM hI votFpfeIaF hn.

jyqU slyt ivc dUjy AumIdvfrpRYjLIzYNt lCmx buzfeI, sYktrI ircrzsimQ aqy KjLfncI ims sYNzrf sLfmlhn. ienHF coxF ivc idlcsp gwl iehrhI ik iswK AumIdvfrF dy mukfbly koeIvI AumIdvfr KVHf nf hoieaf ijs krky

kimAUintI kONsl coxF ivc doiswK AumIdvfr jyqU

sfrIaF votF AunHF dy hwk ivc BugqIaF.ies ijwq nfl ies ielfky ivc iswKF dfpRBfv hor vD igaf hY. puils pRsLfsndI ingrfnI hyT coxF pUrI qrHF sLFqIpUrnrhIaF. Xfd rhy ieh kONsl lokF aqy

puils ivcfly rfbqy df kMmkrdI h Y. k oeI vIis Lkfieqkrqf k O Nslsfhmxy afpxI gwl byKOPho ky kr skdf hY. ieskONsl vloN cMgf kMm krnvfly puils aPsrF nU MmhIn y ivc iek vfrsnmfnq kIqf jFdf hY.kimAUintI dy ijLafdfqrmsly vI kONsl rfhIN hwlkIqy jFdy hn.

dwsxXog hY ik s[hrbMs isMG iZwlo N iek

sPl ibjnsmYn hn ijnHF kol amrIkfivc gYs stysLnF dI cyn hY aqy ieMzIafivc iZwloN aYvIeysLn hYlIkfptr nF dIkMpnI hY. BfeI rxjIq isMG sMgojlfdmdmI tksfl dy purfxy ividafrQI hn.iesy dOrfn cox kmytI mYNbr bIbI jsbIrkOr ny jyqU AumIdvfrF nUM vDfeI idwqI hY.

inAU Xfrk (ibAUro): inAU Xfrkdy myar dI sfl 2013 ivc hox vflIcox leI zYmokrYt pfrtI dI qrPoNAumIdvfr bxn dy cfhvfn inAU XfrkistI dy pbilk aYzvokyt sRI ibl zIblfsIE leI iek PMz ryijLMg smfgmpMjfbI BfeIcfry vloN ieQy rfiel ieMzIafpYlys ivKy s[ ikrpfl isMG ibilMg dyAudm nfl kIqf igaf.

s[ ikrpfl isMG aqy sYktrI aYirkny ies Cy Puwt, Cy ieMc lMmy AumIdvfr dfiswK BfeIcfry nfl quafrP krvfAuNidaFdwisaf ik ibl zI blfsIE iek bhuq hIpwky ierfdy vfly iensfn hn aqy lokF dIsyvf krnf AunHF df akIdf hY. AuhrfsLtrpqI ibl kilMtn aqy sRImqIihlyrI kilMtn dI cox pRcfr muihMm leIvI kMm krdy rhy hn.

myar dI cox leI AumIdvfr zI blfsIE leI PMzryjLr

ies mOky pMjfbI BfeIcfry dI qrPoNbObI kumfr, rGbIr isMG suBfnpur,gurdyv isMG kMg, hrdyv isMG pwzf, s[nrUlf aqy hrjIq isMG qUr ny sRI blfsIEnUM cox pRcfr dOrfn hr qrHF dI mdd dfBrosf idwqf. hornF qoN ielfvf ies mOkyBuipMdr isMG bopfrfey, ihMmq isMGsrpMc, ihMmq isMG (pMQk susfietI),rxjIq isMG mihmdpur hfjLr sn.

inAU Xfrk `c gurdfsmfn df sLoa 18 agsq nUM

inAU Xfrk (ibAUro): hfeIpaYˆtrtynmYˆt vwloN nfmI gfiek gurdfsmfn df Èoa ieQy kolzn sYtr ivc 18agsq nUM krvfieaf jf irhf hY. hfeIp

aYˆtrtynmYˆt prvfirk Èoa krvfAuxvflI kMpnI hY.

pMjfb tfeImj nfl Pon qy gwlkridaF hfeIp aYtrtynmYt dy mflk lwKIigwl ny dwisaf ik gurdfs mfn df ÈoapUrI qrHF pirvfrk hovygf aqy isikAuirtIdf pUrf pRbMD hovygf. hor jfxkfrI leIlwKI igwl jfˆ nryÈ nfl Pon 516-808-7171 rfhIN sMprk kIqf jf skdf hY.

anMd mYirj aYkt qihqpihlf ivafh rijstr

nvIN idwlI: anMd mYirj aYktbxfey jfx dI iswK sMgqF dI mMg AussmyN kfƒnI qOr ‘qy amlI rUp Dfr geIjdoN ies aYkt aDIn mihrOlI invfsIgurmIq isMG puwqr hrpRIq isMG ny afpxfivafh dI rijstryÈn krvfeI.

Page 3: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (3)

ivigafpk iDafn dyxpMjfb tfeImjL dy AunHF sB izPfltr ivigafpkF,

ijnHF ny iesLiqhfr luaf ky vfr vfr afKy jfx ‘qy vI pYsynhIN idwqy, nUM bynqI hY ik Auh afpxf bkfieaf POrI qOr‘qy cukqf kr dyx. jy ieh bkfieaf jUn mhIny dy aKIrqwk cukqf nf kIqf igaf qF ies sbMDI jfxkfrI nfisrP bfkI aKbfrF nfl sFJI kIqI jfeygI sgoN aKbfrivc vI CfpI jf skdI hY.

–mYnyjr, pMjfb tfeImjL

Quick Stop 40, Oklahoma

Help Help Help Help Help WWWWWantedantedantedantedanted

kfl kro:832-512-7172

trwk stfp leI loV hY

Kfx-pIx aqy irhfiesL muPq, cMgI qnKfh

kuk, kYsLIar, mkYink aqy mYnyjr

ieMzIan rYstorYNt ivc Pulky pkfAuxleI Kfs qOr ‘qy kuk dI loV hY

Gas StationGas StationGas StationGas StationGas StationFFFFFor Saleor Saleor Saleor Saleor Sale

Branded Philips 66 GasStation in Decatur, IL alongwith former bank space forrent is available for sale byjobber.

Contact:847-620-2603 or 847-361-7274

e-mail: [email protected]

Gas sale over 100,000 gallons

Indian restaurant also for sale.

ryzIE cVHdI klf ‘qycMn gurfieaf nfl

mulfkfq 3 nUMPrImFt (aYs[ asLok BOrf):

ryzIE cVHdI klf vloN pMjfbI dy nfmvrgIqkfr Buwlf rfm cMn AurP cMn gurfieafvfly nfl iek ivsLysL mulfkfq afAuNdI 3julfeI mMglvfr nUM sLfm 3:30 qoN 5:30vjy qwk gurfieaf qoN pRsfirq kIqI jfeygI.

ieh jfxkfrI idMidaF ryzIE sMcflks[ gurcrn isMG mfn aqy s[ lKvIrisMG ny dwisaf ik cMn ny iswK ieiqhfsbfry aqy pMjfbI iPlmF leI bhuq sfryimafrI gIq ilKy hn. gIq ilKx dy nflnfl Auh gIq gfAux df vI sLOkIn hY.

inAU Xfrk (ibAUro): gurduafrfbfbf mwKx sLfh lubfxf iswK sYNtr dypRDfn s[ gurmyj isMG ny afiKaf hY ikgurU Gr dI pRbMDk kmytI df jnrlhfAUs hI ies df mflk hY aqy ieh iksyvI ivakqI ivsLysL dI mlkIaq nhIN. ieQyjfrI iek ibafn ivc AunHF afiKaf ikkuJ lokF vloN ies glqPihmI df pRcfrkIqf jf irhf hY ik ies gurU Gr dI sMsQfdy swq mYNbr mflk hn pr ieh iblkulJUT hY. AunHF afiKaf ik pihlF ies sMsQfdf jnrl hfAUs nhIN sI bixaf ijs krkykuJ lok hI ies df pRbMD clfAuNdy sn aqyafps ivc iml bYT ky gurduafrf sfihb dypRbMDk cux lYNdy sn pr hux ieh gurduafrfjnrl hfAUs Xfin sMgq dI mlkIaq hY.

ibafn ivc s[ gurmyj isMG ny iehvI afiKaf ik kuJ lok ieh vI kihMdy hn

ik gurU Gr dI pRbMDk kmytI dI mYNbrisLpQoVHI hY pr mYNbrisLp bxfAux leI 45idn df noits idwqf igaf sI. aKbfrFivc ibafn Cpvfey gey sn aqy pUry cfrhPqy ieCuk lok mYNbrisLp lYNdy rhy. Ausvkq kuJ lokF ny bfeIkft kridaFmYNbrisLp nhIN leI sI. ies ivc iksy dfkI ksUr hY. jy asIN mYNbrisLp lYx dycfhvfn iksy swjx nUM ienkfr kIqf hovyqF asIN dosLI hovFgy. AunHF afiKaf ikagly sfl jnrl hfAUs dI mYNbrisLpiPr KolHI jfvygI aqy jo vI sLrDflU iesgurU Gr ivc pwky qOr ‘qy nqmsqk huMdfhY aqy sMivDfn anusfr sLrqF pUrIaFkrdf hY, Auh afpxI mYNbrisLp lY skdfhY. aglIaF coxF vI jnrl hfAUs ny hIkrnIaF hn aqy koeI vI mYNbr pRDfn dIcox lV skygf.

gurduafrf bfbf mwKx sLfh jnrl hfAUsdI mlkIaq hY: gurmyj isMG

bfbf bMdf isMG bhfdr df sLhIdI smfgm pihlI nUMinAU Xfrk (ibAUro): bfbf bMdf isMG bhfdr ieMtrnYsLnl iswK susfietI,

inAU Xfrk vloN bfbf bMdf isMG bhfdr, AunHF dy spuqr aqy AunHF nfl sLhIdIaFpfAux vfly 700 isMGF df sLhIdI idhfVf ieQy gurduafrf iswK klcrl susfietI,irwcmMz ihwl ivKy afAuNdI pihlI julfeI nUM mnfieaf jfeygf. ies sbMDI aKMz pfT dfarMB 29 jUn nUM svyry 9:30 vjy hovygf, 30 jUn nUM sLfm dy ivsLysL dIvfn sjxgy aqypihlI julfeI nUM Bog pvygf.

aYqvfr pihlI julfeI nUM Bog AuprMq dIvfn sjxgy. iswK ivdvfn aqy nOjvfnafgU zf[ suKpRIq isMG Audoky aqy BfeI hirMdr isMG (tYkss) ivsLysL qOr ‘qy sMgqFnfl ivcfr sFJy krngy. susfietI ny smUh sMgqF nUM ies smfgm ivc hfjLrI BrndI bynqI kIqI hY. hor jfxkfrI leI Pon 917-892-2401, 347-341-0198 jF718-577-8359 Auqy sMprk kIqf jf skdf hY.

sYn hojy (ibAUro): Auh sMsQfvFaqy ibjns ivigafpk sfvDfn rihx jopMjfbI aKbfrF ivc iesLiqhfr CpvfAuxipCoN AunHF dy ibl cukqf nhIN sn krdyikAuN ik hux pMjfbI aKbfrF ny nf isrPaijhy ivigafpkF dy iesLiqhfr agoN qoNnf Cfpx df hI PYslf ilaf hY sgoN AunHFdy ies vqIry nUM pfTkF qk nsLr krndf vI PYslf kIqf hY.

kYlIPornIaf qo N Cpdy pMjfbIaKbfrF vloN bxfeI geI pMjfbI mIzIafaYsosIeysLn ny AunHF sB ivigafpkF nUMapIl kIqI hY ik Auh ltkdy bkfey 30julfeI qk cukqf kr dyx, nhIN qF nfisrP AunHF dy nF pMjfbI aKbfr afpsivc sFJy krngy sgoN aKbfrF ivc AunHFdI sUcI vI nsLr kIqI jf skdI hY. aijhyivigafpkF dy iesLiqhfr koeI vI aKbfrnhIN Cfpygf.

aYsosIeysLn dI lMGy hPqy hoeI iekmIitMg ivc ngr kIrqn, siBafcfrkqy Kyz myilaF ijhy BfeIcfrk poRgrfmFleI sB aKbfrF vloN ieko ryt lYx dfPYslf vI ilaf igaf. ieh PYslf mOsmIiesLiqhfrF dy mfmly ivc ilaf igaf hY.ieh vI PYslf ilaf igaf ik iksy vI

Kbr ivc iksy swjx df tYlIPon nMbr jFeImyl nhIN iliKaf jfeygf. ies mIitMgivc jsjIq isMG (kOmFqrI aMimRqsrtfeImjL), gurjiqMdr isMG rMDfvf (pMjfbmyl), pRym kumfr cMubr (dysL duafbf),sMdIp cfhl (pMjfb inAUjL), blbIr isMGaYm ey (prdys tfeImjL), jsvMq isMG sYdoky(pMjfb aYkspRYs inAUjL), kuldIp isMGDflIvfl (ieMzo XU aYs zfielfg) aqyjgdyv isMG BMzfl (pMj diraf) sLfml hoey.

iesLiqhfr Cpvf ky pYsy nf dyx vfilaFivruD pMjfbI aKbfr iekjut hoey

hfQI dI svfrI krkyPisaf iswDU

aMimRqsr: lMGy idnIN mihMgfeIiKlfÌ Bfjpf dy dyÈ-ivafpI pRdrÈndOrfn sMsd mYNbr nvjoq isMG iswDU nyhfQI dI svfrI kIqI sI. iswDU dy ieskdm iKlfÌ vx jIv pRymI nfrfË hn.iek pÈU aiDkfr sMgTn ny iswDU iKlfÌiÈkfieq drj krvfeI hY. sMXukq rfÈtrnfl sbMDq ieMtrnYÈnl afrgynfeIjyÈnPfr aYnIml pRotYkÈn ny iswDU qy Bfjpfnyqf blbIr puMj ‘qy vx jIv surwiKafkfƒn qy prvYnÈn afÌ krUeyltI tUaYnIml aYkt dy AulMGx df doÈ lfAuNdyhoey iÈkfieq drj krvfeI hY.

cMzIgVH (pMjfb tfeImËibAUro): pMjfb srkfr df ÉËfnf BfvyNKflI hY pr sUby dy Aup muwK mMqrIsuKbIr isMG bfdl ny afpxI vËfrqdIaF hvfeI AuzfxF leI sO kroV rupeydI Xojnf iqafr kIqI hY.

Xfd rhy ik muwK mMqrI pRkfÈisMG bfdl aqy Aup muwK mMqrI dIaFhvfeI AuzfxF ‘qy ipCly sfl 15 kroVrupey Auzf idwqy gey sn. Auc pwDrIsUcnf muqfbk s[ suKbIr isMG bfdlny mfrc-apRYl ivc iqMn kOmFqrIhYlIpfktr kMpnIaF dIaF syvfvF lYxleI ienHF dy numfieMidaF nfl ivcfr-vtFdrf kIqf sI. ienHF kMpnIaF ivcamrIkI kMpnI ‘bYl’, PrFsIsI-jrmnIkMpnI ‘XUrokOptr’ aqy ietlI dI kMpnI‘agsq vYstlYNz’ Èfml hn. ienHFkMpnIaF qoN awT jF Cy sItF vfly

hYlIkfptrF dIaF syvfvF lYx leI tYNzrmMgy gey sn. jfxkfrI anusfr ietlI

dI kMpnI ‘agsq vYstlYNz’ nfl smJOqflgBg isry cVH igaf hY. ieh Xojnf kuwlimlf ky 150 kroV rupey qwk phuMcx dfaMdfËf hY.

sUby dy ÈihrI hvfbfËI bfry skwqr

ivÈvjIq KMnf ny ienHF tYNzrF dI puÈtIkIqI hY aqy ikhf hY ik ieh Xojnf keI

icrF qoN ivcfrI jf rhI sI. ies Xojnfdf akflI dl dI ivDfn sBf ivc hoeIimsflI ijwq nfl koeI sbMD nhIN hY.ies dy nfl hI Auh sUby dI afriQkhflq bfry puwCy gey svflF ƒ tfl gey.

Xfd rhy ik ies vyly pMjfb8923 kroV rupey dy ivwqI Gfty aqy3123 kroV rupey dy mflI Gfty nfljUJ irhf hY. iek Auc aiDkfrI nyafpxf nfm nf dwsx dI Èrq ‘qydwisaf hY ik pMjfb dI afriQk hflqpihlF hI zfvFzol hY. iewQoN qwk ik

lok BlfeI skImF vflf pYsf mulfËmFdIaF qnÉfhF dyx leI vriqaf jf irhfhY. ies qrHF dI sUrq ‘c sO kroV rupeydI Xojnf hvfeI AuzfxF leI bxfAuxIiksy vI sUrq ‘c jfieË nhIN hY.

KËfnf KflI pr[[[

suKbIr bfdl dI sO kroVI Auzfx

moty puils mulfËmlfeIn hfËr

ieslfmfbfd: lihMdy pMjfb ivc324 moty pils mulfËmF ƒ afm izAUtIqoN htf ky AunHF df qbfdlf puils lfeInivc kr idwqf igaf hY. ieh Auh puilsmulfËm hn ijnHF df lwk 38 ieMcF qoN vwDmotf hY ijnHF ivc ispfhI qoN lY kyieMspYktr qwk Èfml hn. asl ivcrfvlipMzI pulIs dy kuwl 19 hËfr jvfnFivc mihË 4269 df lwk hI 38 ieMcF qoNGwt motf pfieaf igaf. ies sbMD ivc14731 mulfËmF ƒ pihlI julfeI qwkafpxf iZwz GtfAux leI ikhf igaf hY.

bfbf bMdf bhfdr dfÈhIdI purb mnfieaf

rfcYstr, inAU Xfrk: bfbf bMdfisMG bhfdr susfietI dy lokl cYptrvloN bfbf bMdf isMG bhfdr df ÈhIdI purblMGy aYqvfr ivn jYÌ plfËy ivc sLrDfnfl mnfieaf igaf. kIrqn AuprMq pRo[lKivMdr isMG ivrk ny bVy Bfv pUrvkqrIky nfl bfbf bMdf isMG bhfdr dy jIvnAuqy cfnxf pfieaf.

pRo: ivrk ny dwisaf ik godfvrI kMZyafpxy zyry ‘qy rihMdy bMdf vYrfgI ny gurUgoibMd isMG qoN aMimRq Ck ky bMdf isMGbhfdr bx ky pMjfb phuMc ky srihMd dIiewt nfl iewt KVkfeI aqy vËIr KF ƒiÈksq idqI. pMjfb dy bhuq sfryielfikaF ƒ Piqh krn ipCoN bfbf jI nypMjfb ivc iek aijhy rfj dI sQfpnfkIqI jo shI sLbdF ivc gurU sfihbfn vloNimQI pfqsLfhI sI. kwQU nMgl ivcigRPqfrI qoN bfad bMdf bhfdr ny bVIsLfn nfl mugl hkUmq dy jLulmF dfsfhmxf kIqf pr eIn nhIN mMnI.

Page 4: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (4)

ieslfmfbfd: s wqfDfrIpfiksqfn pIplË pfrtI dy afgU rfjfprvyË aÈrP dyÈ dy 25vyN pRDfn mMqrIcux ley gey hn. AunHF dI cox nfl dyÈivc isafsI sMkt qF iPlhfl tl igafhY pr jnfb aÈrP df rfh kMizaF nflBiraf hY. Buwto pirvfr dy vÌfdfr 61sflf aÈrP leI pRDfn mMqrI bxn dfrfh bIqy idn Aus vyly KuwlH igaf jdoNiBRÈtfcfr dy kys ivc mKdUm ÈhfbUdIndy igRPqfrI vfrMt jfrI hoey sn.

sB qoN pihlF pfrtI ny afpxfAumIdvfr mKdUm ƒ cuixaf sI. AuNj nvyNpRDfn mMqrI vI duwD Doqy nhIN ikAuNik AuhKud ibjlI pRfjYktF ivc hoey GpilaFivc Psy hoey hn. ieh doÈ AunHF ‘qy Ausvyly lwgy sn jdoN Auh XUsuP rËf iglfnIdy mMqrI mMzl ivc ibjlI mMqrI sn.

pfiksqfn dI sMsd dy 342 mYNbrIhyTly sdn jF kOmI asYNblI ivc jnfbaÈrP ƒ 211 votF peIaF. ivroDI iDr

pI[aYm[aYl[ (aYn[) dy AumIdvfr srdfrmihqfb aihmd Éfn awbfsI ƒ 89 votFhI imlIaF jdik Aulymf-ey-ieslfm dymuKI mOlfnf PËlur rihmfn ny afpxf nFvfps lY ilaf. jnfb aÈrP df sbMDpMjfb dy rfvlipMzI dy ÈfhI Éfndfn nflhY. ËrdfrI iÉlfÌ iBRÈtfcfr dy mfmlymuV nf KolHx kfrn iglfnI ƒ kursI

rfjf prvyË aÈrP bxy pfik dy nvyN pRDfn mMqrI

vfiÈMgtn: BfrqI-amrIkIgvrnr bObI ijMdl ny amrIkIrfÈtrpqI brfk Ebfmf ‘qy doÈ lfieafik AunHF afpxI 2008 dI ‘afs qyqbdIlI‘ dI muihMm dI bjfey aYqkIN ‘vMzoqy doÈ mVo‘ dI cox muihMm ivwZ leI hY.ijMdl ny sI[aYn[aYn[ vYWbsfeIt dy KuwlHymMc ‘qy lyK ivc afiKaf hY ik 2008ivc rfÈtrpqI Ebfmf ny ‘afs qyqbdIlI‘ dy sunyhy ‘qy muihMm clfeI sIpr vIrvfr ƒ AunHF EhfeIE ivcbolidaF rfÈtrpqI vjoN dUjI vfr coxleI ‘vMz pfE qy doÈ mVo‘ df sunyhfidwqf hY.

ieh ikhf jf irhf hY ik ijMdlrfÈtrpqI dy ahudy leI irpbilknAumIdvfr imwt romnI dy nfl AuprfÈtrpqI dy dfavydfrF ivcoN hn. iksyamrIkI sUby dy pihly BfrqI-amrIkIgvrnr ijMdl ny afiKaf ik EbfmfamrIkIaF ƒ ieh nhIN afK skdy ikcfr sfl pihlF nfloN Auh ibhqr hflqivc hn ijs krky Auh afpxy irkfrz leIdUijaF ƒ ksUrvfr Tihrfa rhy hn.

AunHF ikhf ik jdoN Ebfmf ny ahudfsMBfilaf sI qF AudoN qoN hux qk 5 kulwK qoN vwD lokF ƒ nOkrIaF imlIaFhn. AunHF ikhf ik AunHF dy slfhkfrF

df anumfn sI ik 800 arb zflr dfrfhq ibwl byruËgfrI ƒ awT PIsdI qoNhyT rwKygf pr ieh irkfrz 40 mhIinaFleI bYNcmfrk qoN Aupr rhI qy ajy vIcwl rhI hY. mwD vrgI pirvfrF dI afmdnGtI hY. 30 PIsdI qoN vwD krËdfr krËydy boJ nfl zuwb gey hn, 2[30 kroVamrIkI byruËgfr jF nIm bykfr hn.ies sfl inkly kflj grYjUeytF ivcoNawDy byruËgfr hn jF nIm bykfr hn.ies mhIny dy ÈurU ivc vI ijMdl ny doÈlfieaf sI ik Ebfmf pRÈfsn Audfrvfdqy nfaihlIaq df imlgoBf hY.

AunHF kMËrvyitv pulItIkl aYkÈnkfnPrMs dI iÈkfgo mIitMg ƒ sMboDn

ijMdl ny Ebfmf ‘qy inÈfnf sfiDafEbfmf vwloN afpxy ivroDI imwt romnI ‘qy iqwKy hmly

vfiÈMgtn: amrIkI rfÈtrpqI brfk Ebfmf nynOkrIaF Bfrq qy cIn ijhy dyÈF dI JolI pfAux bdly afpxyivroDI irpbilkn AumIdvfr imwt romnI ƒ krfry hwQIN lYNidaFikhf ik amrIkI lokF ƒ Evl afiPs ivc aijhy ivakqIƒ ibTfAux dI loV nhIN jo afAUtsorisMg df mohrI hovy.

sRI Ebfmf ny ieh gwl ‘vfiÈMgtn post` ivc CpI Ausirport df hvflf idMidaF afKI hY ijs ivc ikhf igaf hY sRIromnI dI mflkI vflIaF kMpnIaF Bfrq qy cIn ijhy dyÈF ƒ nOkrIaF qbdIlkrn vflIaF mohrI kMpnIaF ivc Èfml hn. Ploirzf ivc tYNpf ivKy cox smfgmivc AunHF afiKaf ik Evl afiPs ivc iksy aijhy ivakqI ƒ ibTfAux dI loVnhIN jo afAUtsorisMg df mohrI hovy. aijhy rfÈtrpqI dI loV hY jo amrIkInOkrIaF leI lVy qy amrIkI inrmfx leI jUJy. AunHF dI iehI Xojnf hY jokfrafmd hovygI. iesy kr ky Auh amrIkf dy rfÈtrpqI vjoN dUjI vfr cox lVrhy hn. ies irport nfl arbpqI romnI dy ies dfavy dI vuwkq GtI hY ik iekvYNcr pUMjIpqI dy qOr ‘qy AunHF df qjrbf zfvFzol amrIkI arQcfry ivc nvIaFnOkrIaF pYdf krn ivc shfeI hovygf. Ebfmf dI cox muihMm dI qrPoN stYPnIktr ny iliKaf hY ik vfiÈMgtn post ny irport CfpI hY ik imwt romnI dI ivwqIkMpnI byn kYpItl ny aijhIaF keI PrmF ivc pYsf lfieaf hoieaf hY jo amrIkIkfimaF vwloN kIqIaF jfx vflIaF nOkrIaF cIn qy Bfrq ijhy Gwt AujrqF vflydyÈF ivc qbdIl krn ivc mfhr hn.

kridaF afiKaf ik Ebfmf pRÈfsnAudfrvfd qy nfaihlIaq df imlgoBf hYqy ieh gwTjoV iek Gfqk gwTjoV hY. AunHFrfÈtrpqI dI iËMmyvfrI ƒ aOKf kfrjkrfr idMidaF ikhf ik ies df sB qoN

aOKf kfrj ieh hY ik qusIN bhfny nhINbxf skdy. hYrI trUmYn ieh gwl smJdysn. amrIkf dy rfÈtrpqI ƒ ies gwldI iejfËq nhIN. bhfny rfÈtrpqI ƒCotf qy kmËor idKfAuNdy hn.

guafAuxI peI hY qy mMinaf jf irhf hY iksrvAuWc adflq jnfb aÈrP koloN vIaijhI hI kfrvfeI dI mMg kr skdI hY.

rfvlipMzI iËlHy dy guwjr Kfn hlkyqoN Auh 2002 qy 2008 ivc kOmI asYNblIleI cuxy gey. Auh do vfr iglfnI mMqrImMzl ivc rhy. iBRÈtfcfr dy doÈF kfrnAunHF ƒ ipCly sfl PrvrI ivc mMqrImMzl qoN asqIPf dyxf ipaf qy ies sflaprYl ivc sUcnf qknIk mMqrI vjoNAunHF dI mMqrI mMzl ivc vfpsI hoeI.AunHF dI pRDfn mMqrI vjoN AumIdvfrI ƒswqfDfrI gwTjoV dI mu wK BfeIvflpI[aYm[aYl[ (ikAU) df pUrf smrQn sI.

ies pfrtI dy sdn ivc 50 mYNbrhn. kOmI asYNblI dI mOjUdf smrwQf 339dI hY ikAuNik PoËIaf vhfb dI mOq, iglfnIƒ aXog krfr dyx qy pI[pI[pI[ afgUPrËfnf ƒ muawql kIqy jfx kfrn iqMnsItF KflI hn. sdn ivc iekwlI pI[pI[pI[dy 128 qy BfeIvflF dy 98 mYNbr hn.

rfÈtrpqI vwloN mOqqoN bfad kYdI dI

PFsI muafPnvIN idwlI: rfÈtrpqI pRiqBf

pfitl ny 35 kYdIaF dI mOq dI sËf ƒAumr kYd ivc bdl ky ijwQy mhFidaflUhox df sbUq idwqf hY, AuQy pMj sfl pihlFmr cuwky ivakqI dI mOq dI sËf muafÌkrky nvF ieiqhfs isrijaf hY. imlIjfxkfrI anusfr krnftk dy bfbUrfeyiqVky dI vI mOq dI sËf rfÈtrpqIvwloN mfP kr idwqI geI geI jdoNik AuhpMj sfl pihlF 8 akqUbr, 2007 ƒmr cuwkf hY.

iËkrXog hY ik Aus dI mOq dI ÉbrvI kyNdr ƒ Byj idwqI geI sI. iqVky nysdfiÈv mwTU dy svfmI rUp ivc 16 sfldI skUl ividafrQx ƒ agvf krn qoNbfad blfqkfr krky kql kr idwqfsI. kyNdrI gRih mMqrfly dI slfh ‘qy idwqIgeI ies sËf muafPI ‘qy hux keI svflAuWT rhy hn. iek BKvF svfl ieh vIsfhmxy af irhf hY ik iek pfsy ÈrmnfkbyrihmI dI hwd krn vfly doÈIaF qy ieQoNqwk ik mr cuwikaF dI sËf vI hukmrfnvwloN muafP kIqI jf rhI hY jdoNik dUjypfsy srkfrF dIaF nIqIaF iKlfP afvfËAuTfAux vfly keI Auc kotI dy buwDIjIvIaFqy smfijk kfrkunF ‘qy sMgIn kys pfeyjf rhy hn qy mIzIaf qy afm jnqf ivcvwzy roh dy bfvjUd vI sËf ivc koeI muafÌInhIN idwqI jf rhI.

nvIN idwlI: BfrqI vsoN dy qyËInfl ho rhy ÈihrIkrn dy mwdynËraMdfËf hY ik 2050 qk dyÈ dI 85 kroVafbfdI ÈihrF ivc vsdI hovygI. iehKulfsf snaqI cYNbr sI[afeI[afeI[ qypRfprtI slfhkfr kMpnI jOnË lYNglfsfly (jy[aYl[aYl[) dI irport ivckhI geI hY.

irp ort m uqfbk Bfrq ivcÈihrIkrn ibRks (brfËIl, rUs, Bfrq,cIn qy dwKxI aPrIkf) dyÈF ivc sB qoNvwD qyËI nfl vD irhf hY ijs kfrnÈihrF AuWqy dbfa vD irhf hY. ‘ieMzIaniraYltI-QrU id luikMg glfs` isrlyKvflI ies irport ivc ikhf igaf hY ikBfrq ivc ÈihrIkrn axikafsI qyËrÌqfr nfl vD irhf hY qy dyÈ ivcÈihrI afbfdI df ihwsf jo 2001 ivc28 PIsdI sI, 2011 ivc vDky 31

PIsdI ho igaf. aiDaYn muqfbk sMXukqrfÈtr dy aMdfiËaF muqfbk ieh dribRks mulk ivcoN sB qoN vwD hY. ies drmuqfbk aMdfËf hY ik 2050 qk BfrqIÈihrF dI kuwl afbfdI 84[3 kroV hojfvygI jo amrIkf, brfËIl, rUs, jpfnqy jrmnI dI ajokI afbfdI dy kuwl joVdy brfbr hY. ÈihrIkrn dI qyË rÌqfrdy kfrn, dyÈ df ichrf-mohrf vI bdl

irhf hY qy Kfskr ÈihrF ivc asmfnCUMhdIaF iemfrqF Ausr rhIaF hn.

irport muqfbk iesy qrHF CotyksibaF qy ÈihrF ivc vI qyËqbdIlIaF af rhIaF hn qy AuWQyKuwlHIaF sVkF qy PfleIEvr bx rhyhn qy rIal astyt df ivkfs hoirhf h Y. j y [a Yl[aYl[ v wl o NsI[afeI[afeI[ leI iqafr iesirport ivc ieh vI ikhf igaf hY ik

qyË rPqfr ÈihrIkrn nfl ÈihrF ivcrIal astyt qy buinafdI ZFcy dy ivkfsleI vI vwzy pwDr AuWqy mOky bxn dy afsfrhn qy nfl hI vwzy pwDr AuWqy hunrmMdikrq ÈkqI vI imlygI.

ies qyË ÈihrIkrn dy nfl hIirport ivc BfrqI afbfdI dI lgfqfrGt rhI aOsq Aumr dy qwQ ƒ vI AuBfirafigaf hY. irport anusfr 2020 qk Bfrq

BfrqI afvfm ny ÈihrF vwl vhIrF GwqIaF

amrIkf qy pfiksqfn ivcflymuV tkrfa

vfiÈMgtn: pRmuwK jrnYl vwloNkfbul dy hotl ‘qy hoey hmly leIpfiksqfn afDfrq hkfnI nYWtvrk ƒdoÈI krfr dyx qoN bfad amrIkf qypfiksqfn muV tkrfa dy rfh vwl vDdynËr af rhy hn qy vfeIt hfAUs ny Kqrynfl iswJx leI ËrUrI kdm AuTfAux dfaihd ilaf hY.

vfeIt hfAUs dy izptI pRYs sYktrIjoÈ arnYst ny rfÈtrpqI brfk Ebfmfnfl tYNpf jFidaF eyarPors vn ‘qypwqrkfrF ƒ dwisaf ik aiqvfdIaF vwloNamrIkI dsiqaF ‘qy hmly krn leIpfiksqfn ƒ surwiKaq itkfxy dy qOr ‘qyvrqx bfry qOKly jwg Ëfihr hn. AusÉqry nfl iswJx leI ËrUrI kdm AuTfeyjfxgy. ies qoN pihlF aPgfinsqfnivcly nfto dsiqaF dy amrIkI kmFzrjnrl jOhn aYln ny kfbul dy hotl ‘qy

hoey hmly leI hkfnI nYWtvrk ƒksUrvfr Tihrfieaf sI. aYln ny doÈlfieaf sI ik alkfiedf nfl juVynYWtvrk ny ieh hmlf AudoN kIqf jdoN kuJhPqy pihlF amrIkI rwiKaf skwqr ilEnpYnytf ny ikhf sI ik pfiksqfn vwloN afpxIsrËmIn ‘qy aiqvfdIaF dIaF surwiKaqpnfhF Kqm krn qoN ienkfr krn ‘qyamrIkf df sbr zoldf jf irhf hY.

sRI arnYst ny ikhf ik vfiÈMgtnny pfiksqfn srkfr kol pRfeIvyt qyjnqk qOr ‘qy ieh muwdf AuTfieaf sI.AunHF ikhf ik Auh pfiksqfn nfl afpxyirÈiqaF ƒ mhwqv idMdy hn qy AunHFdihÈqgrd gruwpF nfl iswJx leIimljul ky kfrvfeI krn dy ZMg qrIkylwBxy jfrI rwKy jfxgy jo amrIkI dsiqaFqy inrdoÈ pfiksqfnI ÈihrIaF dovF leIÉqrf bxy hoey hn.

2050qwk

vwsxgy85

kroVlok

ivc aOsq Aumr mihË 29 sfl hovygIjdoNik ieh cIn qy amrIkf ivc 37,

pwCmI XUrp ivc 45 qy jpfn ivc 48sfl hovygI.

idwlI sB qoN vwD mukfblybfË ÈihrmuMbeI: idwlI ƒ Bfrq df sB qoN vwD mukfblybfË Èihr krfr idwqf igaf

hY. iekonoimst ieMtYlIjYNs XUint (eI[afeI[XU[) dI nvIN Koj irport anusfridwlI dunIaf dy 120 sB qoN vwzy ÈihrF ivcoN 68vyN sQfn AuWqy hY.

ieh srvyKx istI gruwp ny krfieaf. Bfrq dI kOmI rfjDfnI ny muMbeI ƒpCfV idwqf. muMbeI ies sUcI ivc 70vyN sQfn ‘qy hY ijs qoN bfad Bfrq dIislIkfn vYlI bMglOr 79vyN, puxy 97vyN, cynweI 105vyN qy kolkfqf 106vyN sQfn‘qy afAuNdy hn. hOt spOtË nF dI ies irport ivc pUMjI kfrobfr, pRiqBf qysYlfnIaF ƒ iKwc pfAux dI Xogqf dy afDfr ‘qy dunIaf dy sB qoN vwD mukfblybfËÈihrF dI drjfbMdI kIqI geI hY. ies irport ivc afey qkrIbn 75 kroV dIafbfdI vfly ienHF 120 ÈihrF df 2011 ivc aflmI arQcfry ivc 29 PIsdIXogdfn sI qy ienHF dI kuwl ÈuwD GrylU pYdfvfr 20[24 Krb zflr sI. afriQkÈkqI dy ilhfË qoN cotI dy 20 ÈihrF ivcoN 15 eyÈIaf dy ihwsy afey ijnHF ivcbMglOr 16vyN qy aihmdfbfd 19vyN sQfn ‘qy hn. aflmI qOr ‘qy XUrpI qyamrIkI Èihr sB qoN vwD mukfblybfË mMny gey hn.

Page 5: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (5)

ryzIE cVHdI klf suxo

Dfrimk, siBafcfrk pRogrfm, qfjLf KbrF, tfk sLoa,gurduafrf sYn hojLy qoN gurbfxI df iswDf pRsfrxhux $40 vflf vwzf ryzIE isrP $30 ivc KrIdo

bhuq hI vDIaf kuafiltI

hux dunIaF Br ivcwww.radiock.com ‘qy

byeyrIaf aqy XUbf istIhPqy dy swqy idn, 24 GMty

> Preet Fabric, Fremont > Kash Fabrics, Hayward> LA Merchandise, Yuba City > Sidhartha International, Fremont

gurcrn isMG mfn, Pon 510-557-0061lKbIr isMG, Pon 510-760-9882

Radio CK, PO Box 296, Fremont, CA 94537

ryzIE qusIN Pon

832-551-5038832-551-5038832-551-5038832-551-5038832-551-5038510-972-0442510-972-0442510-972-0442510-972-0442510-972-0442

`qy vI sux skdy ho

Matrimonialsvr dI loV hY

kMinaf dI loV hY

Wanted suitable Jat Sikh UScitizen or green card holder matchfor Jat Sikh girl 27, 5’-4", Mastersin Public Health, doing city job.Contact: [email protected]

US/Canadian professionalmatch sought for a US educated,pretty, charming Jat Sikh 30, 5"5tall girl, on work permit. Respondto Ph. 408-439-4761or email:[email protected]

jwt iswK grIn kfrz holzrlVky, 30 sfl, kwd 5’-6” leI suMdrsusLIl lVkI dI loV hY. sMprk kro:99159-83690 jF eIm yl:[email protected]

jwt iswK Aumr 33 sfl, kwd 6Put amrIkf rihMdy qlfksLudf lVkyleI amrIkI istIjLn jF grIn kfrzholzr lVkI dI loV hY. sMprk kro:Pon 734-353-2112

jwt iswK DflIvfl sohxy-sunwKypVHy ilKy, cMgI jLmIn-jfiedfd dymflk lVky, 22 sfl, kwd 6 Put leIamrIkn/kYnyzIan istIjLn/grInkfrz holzr GrylU lVkI dI loV hY.sMprk kro: Pon 408-417-2308

Well settled Sikh Parjapatparents seek a US professionalmatch for beautiful 27, 5’-7’’daughter, Masters ComputerScience from USA, with goodsalary at a multinational companyin USA. Cont.: Ph. (317)-332-0418

kMboj iswK lVkI, 30 sfl, 5’-5", hirafxf ivc srkfrI vkIl leIieMzIaf jF amrIkf ivc Xog vr dIloV hY. sMprk kro: 91-97799-21999 jF 347-659-9894

jwt is wK ielYktrIklieMjInIar, Aumr 26 sfl, kwd 5’-7” amrIkI istIjLn lVky leIamrIkf rihMdI poRPYsLnl jwt iswKlVkI dI loV hY. sMprk kro: 209-675-5441

* Local andlong distance

* Dry & ReferLoads

OKKJI Transfer LLC.SpecializSpecializSpecializSpecializSpecialized in ed in ed in ed in ed in TTTTTrrrrrucucucucuckingkingkingkingking

15238 Radiance Dr., Noblesville, IN, 46060

sMprk kro:

Toll Free: 1-855-966-5554Manny Sandhu: 317-603-1000, Sam Bhullar: 732-486-9045

Fax: 317-774-9665

Wanted Drivers andOwner Operators

kfgjL idE aqyhPqy `c pYsy lE

rivdfsIaf iswK lVky, 36, 5’-7" vYsLno klInsLyv vrk primt ‘qykMm krdy lVky leI amrIknieMmIgrFt jF ivjLtr vIjLy ‘qy afeIlVkI dI loV hY. sMprk kro: 916-730-8029, Email:[email protected]

ipCly idnIN nvIN idwlI dy ieMpIrIalhotl ivc BfrqI sYnf dI Aucqm pdvIAuqy phuMcy iswK jrnYl dI pusqk ‘eysoljrË jnrl` df irlIË smfgm sI.jy jy vjoN jfxy jFdy joigMdr jsvMq isMGdI svYjIvnI. pMjfbI dI jfxI pCfxI lyKkjoVI pRBjoq kOr qy nirMdrpfl isMG dyjvfeI qy AunHF dI CotI DI roihnI (anUpm)dy pqI dI, AuNj qF myry simaF df hrpMjfbI afpxy iksy nf iksy irÈqydfr qoNdUr-durfzy dyÈF ivc jf ky lVIaFlVfeIaF dy ikwsy sux cuwikaf hY pr eynIAucI pdvI qy phuMcy iksy sYnfpqI dI khfxIpVHn df iewk afpxf hI mËf hY. Kfs krkyeys leI ik ies ivcoN lgBg sO sfl dysYink siBafcfrk jIvn df ieiqhfs imldfhY.

jy jy df ipqf syvf mukq krnl hYqy Aus df dfdf brqfnvI POj dy bYNz ivczrwmr huMdf sI. krnl dI pdvI qy phuMcxvfly qF sYnf dy AuqrfvF-cVHfvF ƒ jfxdyhI huMdy hn pr bYNz vfjy vfly vI Gwt nhINhuMdy. Auh sYink pltxF dI agvfeI jokrdy hn. jy jy dy dfdf afqmf isMG nyaijhf PrË inBfAuNidaF afpxy swjy moZyivc golI lgvf leI sI ijs kfrn Ausƒ kyvl piqq hI nhIN sI hoxf ipaf,bfkI df sfrf jIvn afpxI jIvn loVF dIpUrqI leI Kwby hwQ dI vrqoN krnI peI.1918 ivc pihlI vwzI jMg dy Kfqmy Auqyizscfrj hoieaf ieh zrwmr 1967 qwkpUry hONsly nfl jIivaf. jy jy ƒ Aus dyboly ieh Èbd awj vI cyqy hn, ‘ispfhIdf bytf krnl qy krnl df bytf jnrl.`

afqmf isMG df bytf jsvMq isMGkrnl dI pdvI qwk phuMicaf jo awj 91

vrHy dI afXU ivc vI pUrf irÈt-puÈt hY.jy jy ny afpxI svYjIvnI ivc afpxy ipqfqy dfdy bfry ilK ky pihly qy dUjy sMsfrXuwD dI mfr-DfV qy brbfdI df nkÈf vIAulIikaf hY. ieh svYjIvnI Aus dIafpxI nf rih ky pUry sO sfl dy sYinkjIvn dI bfq pfAuNdI hY. bfp dfdy dysfhmxy AunHF dy puwq-poqry vloNsYink jIvn dIaF isKrF Cuhxvfly Bfvk plF dI pyÈkfrIsmyq. nvMbr 1915 qoN apRYl1916 dy AunHF idnF df mfrimkvrxn hY jdoN mrfTf rjmYNt dyispfhIaF ƒ pUry rfÈn dI QF awDyqy awDy dI QF cwpf rfÈn AuqyguËfrf krnf ipaf. eyQoN qwk ikjIvq rihx leI afpxIaF hIKcrF df mfs Kfxf ipaf sI.ienHF ispfhIaF dI bhfdrI dfiËkr iPilp mysn nF dy jrmnispfhI dI icwTI ivc eys qrHFdrj hY: ‘kyvl dfnvF df rwb hIjfxdf hY ik aMgryËF ny ienHF kflyrMg dy BUqinaF dy juwsy ivc kIBr CwØizaf hY jo jYkfry CwzdyeydF awgy vDdy hn ijvyN kIVymkOiVaF ƒ mDol rhy hox.`

jdooN 1985 qoN 1987 qwkhYdrfbfd ivKy jy jy ƒ Kud AusybtflIan dI kmFz sMBflxI peIijs ivc swqr sfl pihlF Ausdy dfdf kMm krdy rhy sn qFAuh Kud vI Bfvuk ho igaf sI. iesbtflIan ny pihlI aflmI jMg smyNmYsopotfmIaf dI lVfeI smyN mrfTfbtflIan nfl iml ky lVfeI lVI sI.inscy hI jdoN ies btflIan df bYNz jy jydy awgy jFdf hovygf qF Aus ƒ Aus ivcafpxy dfdy df srUp zrwmr df PrËinBfAuNdf idKfeI idMdf hovygf.

pusqk ivc iewk pVfa Auqy sYmmfink Èfa iksy sYink aÌsr df smfncuwk ky quiraf jFdf ivKfieaf igaf hY

ijs qoN iekilaF afpxf smfn sMBfilafnhIN sI jFdf. Auh jdoN sYink afpxyshfiek df DMnvfd krdy smyN jfnxfcfhuMdf hY ik Aus df eynf hmdrd shfiekkOx sI qF mfink Èfa afpxy Auqr ivckyvl eynf hI kihMdf hY ik Aus df aslIkMm sYinkF dI shfieqf krnf hI hY pr

jdoN koeI hor kMm nf imly qF pltxf dIagvfeI vI kr lYNdf hY. mfink Èfa ƒisvl vrdI ivc hox kfrn Aus sYink nynhIN sI pCfixaf.

mYƒ eys pusqk ivc dyÈ vMz smyNihMdU, musilm, iswK qy eIsfeI sYinktukVIaF df rfqo rfq afpo afpxyiPrikaF dIaF ho jfxf vI smJ afAuNdfhY. ieh tukVIaF suqMqrqf df aYlfn hoxqoN pihlF qwk iewk dUjI dy moZy nfl moZfzfh ky eydF lVdIaF afeIaF sn ijvyNAunHF df ieko iek Drm dyÈ dI rwiKafleI lVnf hI hY, hor koeI nhIN.

pusqk Cy BfgF ivc vMzI hoeI hY.Auprokq gwlF kyvl pihly Bfg ivcoN hn.

bfkI BfgF ivc jy[jy[ isMG btflIankmFz krdf, aljIrIaf ivc imltrIatYcI dI iËMmyvfrI inBfAuNdf, ibRgyzF dIkmFz sMBfldf, vwzy apRyÈnF dI inÈfndyhIkrdf, isaficn glyÈIar Auqy cVHdf,kfrigl dI lVfeI lVdf, pUrI dI pUrIafrmI kmFz krdf qy jMgI lft dI pdvI

sMBfldf jMmU kÈmIr qy gvFZI dyÈFnfl iswJdf idKfieaf igaf hY.Auhdy leI aruxfcl pRdyÈ dIgvrnrI iewk qrHF df phu PutflfhY ijs ivc Auh ies gVbVI vflyrfj dI AusfrI leI rfq idn iewkkrI rwKdf hY.

ie MpIrIal hotl vflfsmfgm vI sYink ivAuNqbMdI vflfsI. jy jy nfl kMm kr cuwky krnlqy ib Rg yzIar Aus dI DrminrpwKqf qy Audfrqf dy ikwsy suxfrhy sn. smfgm dI pRDfngI iksyrfjnIqIvfn dy hvfly krn dI QFsyvf mukq eyar mfrÈl arjnisMG ƒ sONpI geI sI. Aus nypusqk dI AusfrU qy Drm inrpwKphuMc ƒ rwj ky srfihaf. smfgmlMmf ËrUur sI pr hY sI ivÈy nflpUrf inaF krn vflf. lyKk ny iespusqk df smrpx BfrqI sYnf qyafpxy pirvfr ƒ kIqf hY. pusqkdf pMjfbI anuvfd lok gIq pRkfÈnkol hY. Auh ies df nF ‘jMgI lft`rwKdy hn jF ‘jrnYl ispfhI` jF

koeI hor smF dwsygf.jy jy Auho ijhf hI hY ijs ƒ mYN Aus

dI srivs dy muZly idnF ivc pUnf ivKyimilaf sI. mYN dwKxI Bfrq dI Xfqrf Auqyinkilaf Auhdy kol pUury do idn irhf sI.

aMiqkf(hrbMs lfl mujirm dsUhI)myrI awKF ‘c AuhmoqI jo byqrqIb izwgdf hY,iksy dy hfr dy aMdrproieaf jf nhIN skdf.myrI ikÈqI dy lMgr ƒmlfho qoVdy jfE,kdy ikÈqI ƒ sfhl ‘qyzboieaf jf nhIN skdf.

pRQm iswK jrnYl dI svYjIvnIinwksuwk

gulËfr isMG [email protected]

guMmÈudf adfkfrf lYlfKfn dubeI ‘c

muMbeI: bflIvuwz dI guMm hoeIadfkfrf lYlf Kfn iËMdf hY qy Auh PrËIpfsport ‘qy dubeI ivc rih rhI hY. iehjfxkfrI muMbeI puils vwloN igRÌqfr kIqygey Aus dy dosq prvyË aihmd tfk nyidwqI. Aus ny puils ƒ dwisaf ik lYlf qyAus dy pirvfr dy pMj mYNbr dubeI ivchn. Aus ny dwisaf ik lYlf ny dfAUdiebrfhIm dy krIbI nfl ivafh krvf ilafhY. lYlf ipCly iek sfl qoN guMm sI.

Page 6: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (6)

Established in 200013th Year in Publication

Published every Saturdayby A B Publication Inc.

20451 N Plum Grove Rd.Palatine, IL 60074-2018Ph:847-359-0746Fax:847-705-9388Email:[email protected]

www.punjabtimesusa.com

Editor:Amolak Singh Jammu

Astt. Editor:Jaspreet KaurKuljeet SinghGraphics:

Mandeep Singh

Our Columnists Ashok Bhaura

Tarlochan Singh Dupalpur Baljit Basi

Prof. Kulwant S. Romana

CaliforniaShiara Dhindsa661-703-6664

New YorkIqbal S. Jabowalia

917-375-6395Circulation

Harbhajan Singh917-856-5229

PhotographerKamaljit Singh VirdiPh. 847-502-2703

Distributed in:California, Illinois, Indiana, Michi-gan, Wisconsin, Ohio, Iowa,Missisipi, Arkansas, Texas, Nevada,Virginia, Oregon, Arizona, Georgia,Florida, Massachusettes, Washington,New York, Missouri

Punjab Times

zfk rfhIN prcf mMgvfAux leIsflfnf cMdf: 90 zflr,pMj sfl leI: 400 zflr

not: pMjfb tfeImË ivc CpylyKF ivcly ivcfrF nfl adfrf pMjfbtfeImË df sihmq hoxf jrUrI nhINhY. ieh pfTkF dI mihj jfxkfrI ihwqCfpy jFdy hn. AunHF dy shI jF glqhox bfry PYslf pfTkF dy hwQ ivc hY.

p Mjfb tfeImË ivc CpyieÈiqhfrF ivc kIqy gey dfaivaF dIjrUrI nhIN ik adfrf pMjfb tfeImËqfeId krdf hovy. pfTk iksy vIiesLiqhfr dy dfaivaF dI pusLtI afpkr lYx.

DisclaimerThe views expressed in the

articles published in the columnsof Punjab Times are that oftheir writers, and it is notimplied that Punjab Timesendorses them.

Sameway Punjab Timesdoes not necessarily endorsesthe claims made in theadvertisements published inPunjab Times.

All disputes subject toChicago jurisdiction.

(zf[) nvdIp kOrblivMdr (inwkI) kOr syKoNsRI sMnI DUVpoR[ joigMdr isMG rmdyvs[ svrnjIq isMG iZloNs[ amolk isMG gfKls[ hridafl isMG idElzf[ guridafl isMG bsrfns[ blivMdr isMG sMDU

s[ hrjIq isMG sfhIs[ srvx isMG itvfxfs[ jYdyv isMG BwTls[ jsivMdr isMG (jwsI) igwlzf[ hrgurmuKpfl isMGsRI aXuiDaf slvfns[ srbjIq isMG iQafVf

pMjfb tfeImjL df afnryrI slfhkfr borzs[ jgdIsLr isMG klyrs[ drsLn isMG drVs[ rfijMdr isMG bYNss[ mndIp isMG BUrfs[ sLmsLyr isMG bopfrfeysRI guirMdr isMG igwlsRI hYpI hIr

ieslfmfbfd/nvIN id wlI(pMjfb tfeImË): bMb DmfikaF dy kysivc PFsI dI sËf df sfhmxf kr rhysrbjIq isMG dI irhfeI bfry BMblBUsfpY igaf hY. pihlF pihl ieh Ébr nÈrhoeI ik pfiksqfn dy rfÈtrpqI afisPalI ËrdfrI ny srbjIq isMG dI mOq dIsËf Aumr kYd ‘c qbdIl kr idwqI hY.srbjIq ikAuNik 14 sfl qoN vwD kYdpihlF hI kwt cuwkf hY, ies leI ikhfigaf ik Aus ƒ CyqI hI irhfa kIqf jfirhf hY. bfad ‘c sRI ËrdfrI dy bulfryPrhq AuWlf bfbr ny spwÈt kIqf iksrbjIq isMG dI PFsI dI sËf Aumr kYd‘c bdlx vflI Ébr glq hY.

sRI bfbr ny dwisaf ik ieh mfmlfsrbjIq isMG vflf nhIN hY, blik surjIqisMG nfl sbMDq hY. 1989 ivcrfÈtrpqI gulfm ieshfk Kfn nyqqkflIn pRDfn mMqrI bynrËI Buwto dIisÌfrÈ ‘qy surjIq isMG nF dy bMdy dImOq dI sËf Aumr kYd ‘c qbdIl kIqIsI. Xfd rhy ik Bfrq aqy pfiksqfn,dohF dyÈF ‘c ieh Ébr PYl geI ik sRIËrdfrI ny srbjIq isMG dI sËf muafÌkr idwqI hY. ies qoN bfad vDfeIaF aqysvfgqF df islislf vI ÈurU ho igaf.

srbjIq isMG dy pirvfr ivc vI ÉuÈI dIlihr dOV geI pr bfad ivc sfiraF ƒmfXUsI JwlxI peI. 49 sflf srbjIq

isMG ƒ 1990 ivc lihMdy pMjfb ivc hoeylVIvfr bMb DmfikaF ijnHF ivc 14 bMdymfry gey sn, dy kys ivc doÈI krfr dyky PFsI dI sËf suxfeI geI sI. srbjIqafpxy-afp ƒ bygunfh dwsidaF lgfqfrkihMdf irhf ik Aus ƒ iksy hor mulËmdI QF igRPqfr kIqf igaf sI aqy ieh

‘glq pCfx’ df mfmlf hY. Auh ies vylylfhOr dI kot lKpq jylH ivc hY. Aus ƒ2008 ivc PFsI dI sËf idwqI jfxI sI

pr sfbkf pRDfn mMqrI XUsP rËf iglfnIdy dKl qoN bfad ieh aml aximQy smyNleI rok idwqf igaf sI. srbjIq dI BYxdlbIr kOr ny ikhf sI ik srbjIq isMGnÈy dI hflq ivc Btk ky srhwd pfrcilaf igaf sI aqy pfiksqfnI surwiKafdsiqaF dy hwQ af igaf sI.

iBwKIivMz vfsI srbjIq isMG dIPFsI dI sËf Aumr kYd ivc qbdIl kIqyjfx dI Ébr puwjx ‘qy srbjIq isMG dypirvfr ivc KuÈI df mfhOl bx igaf.pirvfr ny Aus dI irhfeI dI KuÈI ivcipMz ‘c lwzU vI vMzy. srbjIq isMG dIpqnI suKpRIq kOr, bytIaF pUnm qysvpndIp, BYx dlbIr kOr aqy pirvfrdy hor jIaF nMU mIzIaf aqy hor irÈqydfrFdy Pon afAuxy ÈurU ho gey pr KuÈI df iehmfhOl QoVHI dyr hI irhf. pfiksqfn dyrfÈtrpqI afisP alI ËrdfrI dy bulfryPrhq AuWlf bfbr df ibafn af igaf ikieh mfmlf BfrqI kYdI srbjIq isMGnfl sbMDq nhIN, sgoN iek hor kYdIsurjIq isMG nfl juiVaf hoieaf hY. iehkYdI (surjIq isMG) ipCly iqMn dhfikaFqoN jylH ivc bMd hY.

sRI bwbr ny ikhf, “mYƒ lgdf hY ikkoeI glqI lwgI hY. ieh muafPI df mfmlfnhIN hY. ieh srbjIq df kys hI nhINsgoN surjIq df mfmlf hY. Aus ƒ 1989ivc mOq dI sËf suxfeI geI sI.” cyqyrhy ik surjIq isMG vI ies vkq kotlKpq jylH ivc bMd hY. Auh 30 sflF qoNjylH ivc hY. Aus ƒ vI Bfrq-pfik srhwdqoN hI igRPqfr kIqf igaf sI.

srbjIq isMG dI PFsI muafÌI bfry BMblBUsfbhuqI dyr nf rhIaF pirvfr dIaF KuÈIaF

srbjIq isMGsurjIq isMG

nvIN idwlI: gujrfq dy muwK mMqrInirMdr modI dy kfrjkfl dOrfn gujrfqkdy vI dyÈ df nMbr iek sUbf nhIN irhfpr qqkflI muwK mMqrI kyÈU BfeI ptyldy smyN gujrfq dyÈ df iek nMbr sUbfËrUr irhf hY. modI ny afpxy kfrjkflivc jo vfady kIqy hn, Auh kdy vI pUrynhIN kIqy gey. ies dy bfvjUd AunF ƒ dyÈBr ivc ‘ivkfs purÈ` ikhf jFdf hY.

muwK mMqrI ny vwzy vwzy Grfixaf ƒirafieqF dy ky sUby ƒ krËy dy boJ hyTdwb idwqf hY. muwK mMqrI ƒ iBRÈtfcfr dydoÈF df sfhmxf krnf pY irhf hY qy ieskrky lokfaXukq ƒ htfAux leI rfjsrkfr ny suprIm kort ivc kys dfierkIqf hY. ieh Kulfsf afr[tI[afeI[ qihqpRfpq kIqI jfxkfrI ivc sfhmxy afieafhY. ieh jfxkfrI ies sfl do jnvrI ƒhfsl hoeI hY jo sfbkf gRih rfj mMqrImhFgujrfq jnqf pfrtI dy pRDfn govrDnBfeI pI[ ËzwPIaf ny pRfpq kIqI hY.

ies jfxkfrI ivc dwisaf igaf hYik muwK mMqrI modI dy swqf sMBflx qoNbfad sfl 2003 qoN lY ky 2011 qksUby ivc pUMjI invyÈ iKcx leI pMj sMmylnkIqy gey. ies arsy dOrfn 17701sihmqI pwqrF ‘qy dsqKq kIqy gey praml ivc isrP 1907 sihmqI pwqr hIafey jo kul sihmqI pwqrF df 10[77PIsdI bxdy hn. sihmqI pwqrF AuWqydsqÉq krn smyN dfavf kIqf igaf sIik sUby ivc 39,60,148[01 kroV dfinvyÈ hovygf pr invyÈ isrP 1,85,470kroV df hoieaf hY ijhVf isrP 4[68

‘ivkfs purÈ` modI dy rfj ivc pCiVaf gujrfqPIsdI bxdf hY.

muwK mMqrI nirMdr modI ny sihmqIpwqrF ‘qy dsqÉq krdy smyN aYlfn kIqfsI ik kul 1,01,70,017 kroVivakqIaF ƒ ruËgfr imlygf pr ruËgfrisrP 2,98,714 ivakqIaF ƒ imilafijhVf aunmfnq ruËgfr df 2[9 PIsdIbxdf hY. modI dy swqf sMBflx smyN sUbyisr 25,000 kroV df krËf sI ijhVfvD ky svf lwK kroV df ho igaf hY. modIdy kfrjkfl smyN gRih rfj mMqrI rhygovrDn ny ikhf ik sUby ƒ ibjlI Auqpfdndy mfmly ivc srplws sUbf ikhf jFdf hYpr hkIkq ies dy Ault hY.

modI BfeI dy swqf sMBflx mOky sUby

dy iksfnF ƒ 16 GMty ibjlI imldI sIijhVI Gtf ky awT GMty kr idwqI geI hY.muwK mMqrI dUjy sUibaF ƒ ibjlI dyx dfmfx hfsl kr rhy hn pr afpxy sUby dy4,55,885 lwK iksfn ipCly ds sflqoN vwD smyN qoN kunYkÈn lYx leI lfeInivc lwgy hoey hn. ienF ivc 3,49,997AunHF iksfnF dIaF arËIaF Èfml hnijQy pfxI df pwDr TIk pwDr ‘qy hY.kbfielI Kyqr dy 56,464 iksfn virHaFqoN ibjlI kunYkÈn hfsl krn dI AuzIkkr rhy hn. AunHF ikhf ik ienHF aMkiVaFqoN aMdfËf lfieaf jf skdf hY ik ibjlIsrpwls sUby dI kI hflq hY.

ies dy nfl hI pRfiemrI iswiKaf dy

Kyqr ivc gujrfq pCVdf jf irhf hY .modI dy swqf sMBflx smyN 82,54,000ividafrQI skUlF ivc pVHdy sn sfl2010-11 ivc igxqI vDx dI bjfey1[09 lwK Gwt ky 81,45,000 rih geI.dUjy pfsy sUby dI afbfdI ijhVI sfl2001-02 ivc pMj kroV sI sfl 2010-11 ivc vD ky Cy kroV ho geI hY. afbfdI dyvwDx nfl pRfiemrI ivc ividafrQIaF dIigxqI vDky 96[0 lwK hoxI cfhIdI sI prAultf igxqI 14[45 lwK Gt geI.

jy pRfiemrI ivc ividafrQIaaFigxqI Gt jfvygI qF kudrqI hY ik AucyrIiswiKaf ivc igxqI hor Gt jfvygI.

modI iÉlfÌ lfmbMdI hor qyjnvIN idwlI: jnqf dl (XUnfeIitz) ny DmkI idwqI hY ik jykr Bfjpf ny

gujrfq dy muwK mMqrI nirMdr modI vrgy iPrkU bMdy ƒ pRDfn mMqrI dy ahudy leIAumIdvfr vjoN pyÈ kIqf qF Auh aYn[zI[ey[ ivcoN bfhr ho jfvygf. ies nfl Bfjpf dIagvfeI hyTly aYn[zI[ey[ df sMkt hor zUMGf ho igaf hY. AuDr bldI ‘qy qyl pfAuNidaFBfjpf ikhf hY ik ieh iks kol hwl hY ik Auh iksy ƒ Drm-inrpwK hox df srtIiPkytdyvy. afr[aYs[aYs[ dy muKI mohn Bfgvq ny ikhf hY ik koeI ‘ihMdUvfdI‘ pRDfn mMqrIikAuN nhIN bx skdf.

ibhfr dy muwK mMqrI inqIÈ kumfr ny ikhf sI ik 2014 dIaF lok sBf coxF leIaYn[zI[ey[ df pRDfn mMqrI leI AumIdvfr Drm inrpwK hoxf cfhIdf hY. jy[zI[ (XU)dy jnrl skwqr iÈvfnMd iqvfVI vwloN ies gwl ƒ iswDy modI ivroDI rUp dyx nflaYn[zI[ey[ ivc Put pYx dI AumId pYdf kr idwqI. AunHF ikhf ik srvyKx qoN sfhmxyafieaf sI ik jykr sfbkf pRDfn mMqrI atl ibhfrI vfjpfeI 2002 ivc goDrfkFz mgroN gujrfq ivc hoey dMigaF kfrn modI srkfr ƒ brÉfsq kr idMdy qF dyÈivc muV 2004 ivc aYn[zI[ey[ srkfr bx jfxI sI. Bfjpf ƒ vot Aus dy afgUvfjpfeI dy AudfrvfdI hox kfrn pYNdI sI qy gujrfq dMigaF mgroN Bfjpf df iPrkUichrf nMgf ho igaf qy aYn[zI[ey[ 2004 dI lok sBf cox hfr igaf.

asLok BOrf 3 qoN 8julfeI qwk vYnkUvr qy

isaftl ivcPrImFt (ibAUro): pMjfb tfeImjL

dy sQfeI kflmnvIs, pwqrkfr qy pMjfbIlyKk aYs[ asLok BOrf 3 aqy 4 julfeInUM isaftl ivc mrhUm kuldIp mfxkdy sLfigrd pRIqm brfV kol hoxgy. 4julfeI nUM Auh AuQy sfihqk smfgm ivcihwsf lYxgy.

sRI BOrf anusfr 5 julfeI qoN 8julfeI qwk Auh vYnkUvr rihxgy ijQyhkImpur Kyz myly vfly puryvfl BrfgurjIq isMG puryvfl dy byty dy ivafhsmfgm ivc sLfml hoxgy aqy afpxyimwqr sfihqkfrF nUM imlxgy. AunHF nflsMprk Pon 206-331-8852 (isaftl)aqy 604-726-8410 (vYnkUvr) rfhINkIqf jf skygf.

Page 7: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (7)

nYsLnl trwk zrfeIivMg skUl

4585 Pell Dr. Secramento CA, 95838

*trwk zrfieivMg skUlsrkfr qoN mfnqf pRfpq hY*lfiesYNs lYx AuprMq kMm/jObdI gfrMtI*irhfiesL df vI Kfs pRbMD*2-3 hPiqaF ivc pRoPYsLnltrwk zrfievr bxo

Kashmir S. ThandiOffice: (866) 933-3038

Balhar S. Ranu Cell:916-502-7733Yuba City Ph:530-383-2785

Call For Special Price

NaNaNaNaNational tional tional tional tional TTTTTrrrrrucucucucuck Drik Drik Drik Drik Driving Scving Scving Scving Scving Schoolhoolhoolhoolhool

sYkrfmYNto, kYlIPornIafjLordfr mMg `qy hux XUbf istI lokysLn vI sLurU

Enr aprytr aqy zrfeIvr cfhIdy hnkMpnI zrfeIvr nUM 35 sYNt pRqI mIl idwqy jfxgy

*vfjb Bfa ‘qy hvfeI itktF *BrosymMd syvfamrIkf dy vwK vwK sLihrF qoN nvIN idwlI,

muMbeI jF iksy vI hor sLihr leI

Call:Syed M.J. Ahsan, Ph:201-889-0192e-mail: [email protected]

We are with you till your final destination.We are with you till your final destination.We are with you till your final destination.We are with you till your final destination.We are with you till your final destination.

Sana Sana Sana Sana Sana TTTTTrrrrraaaaavvvvvel & el & el & el & el & TTTTTour LLour LLour LLour LLour LLCCCCC157 Oak Land Ave., Jersey City, NJ 07306

qMdUrIey, kuwk aqy vytrstfP dI loV hY

ieMzIanaYpoils, ieMzIafnf ivc vDIafcldy ieMzIan rYstorYNt leI qMdUrIey,

kuwk aqy vytr stfP dI loV hYcMgI qnKfh, irhfiesL PrI

sMprk kro: kulivMdr isMG

Pon: 317-437-0367

iqrCI njLrjsvMq isMG sLfd

Pon: 209-992-7185

*gAUaF ‘qy huMdy awiqafcfr dfprdfPfÈ krn vfly suKivMdrdfs df 15 agsq nUM bhfdrIaYvfrz nfl snmfn kIqf jfvygf-bfdl

-[[[qy iswKF ‘qy huMdy awiqafcfr dfprdfPfÈ krn vfly df hÈr jsvMqisMG KflVf vrgf hovygf!

*lok sBf coxF qwk kYptnamirMdr isMG nUM pRDfn rihx dyxfcfhIdf-BwTl

-hfrnf qF hY eI, ikAuN nf klMkkYptn dy mQy lwgy.

*BfrqI mUl dy lok amrIknFnfloN Gwt sONdy hn-iewk Kbr

-amrIknf nUM pqf af peI aglyjhfn zflr nhIN cwldy.

*kYNsr qoN bcfa leI afieafpYsf Kf geI pMjfb srkfr

-ivkfs leI pYsf qF cfhIdf eI afiPr!

*jfq brfdrI d y nfm ‘q ygurduafry nf bxfey jfx-isMGsfihbfn

-ikAuNik vMzIaF pfAux leI ijMny kucfhIdy sI bxf ley gey hn.

*hux notF ‘qy mhfqmf gFDI dIQF ieMdrf qy aMbydkr dIaFlwgxgIaF PotoaF

-[[[qy BivK ivc rfjIv, sonIaF qyrfhul dIaF!

*bfdl ny afr aYs aYs pwKIBfjpf afgU nUM afpxf isafsIslfhkfr lfieaf

-ÉUb guËrygI jb iml bYTyNgy dIvfny do.

nhIN bx skI. Bfjpf df sfrf dfromdfrzf[ klfm Auqy sI. ies qoN bfad Bfjpfkol sRI sMgmf dI hmfieq qoN ibnF horkoeI cfrf nhIN sI. iPr sRI sMgmf dy nF‘qy kOmI jmhUrI gTjoV ibKr igaf. iesgwTjoV dy BfeIvfl jnqf dl (XU[) nykFgrsI AumIdvfr pRxb muKrjI dIhmfieq krn df ÌYslf kr ilaf. iekhor BfeIvfl iÈv sYnf pihlF hI kFgrsI

AumIdvfr ƒ vot pfAux df ÌYslf krcuwkI hY.

iesy dOrfn sRI sMgmf ny Bfjpf vwloNhmfieq df svfgq kridaF hor rfjnIqkpfrtIaF ƒ vI mwdd leI apIl kIqI hY.AunHF afpxI cox muihMm dI ÈurUafq sRIhirmMdr sfihb ivKy nqmsqk ho kykIqI. AunHF dfavf kIqf ik AunHF ƒ BfjpfqoN ielfvf AuVIsf, qfimlnfzU aqy pMjfbdy muwK mMqrIaF df smrQn hfsl hY.

pRxb dI ijwq vwl pyÈkdmI, sMgmf nfl hovygf mukfblf(sPf iek dI bfkI)

kI kihMdI hY qyl dI Dfr[[[nvIN idwlI: rfÈtrpqI dI cox pRikiraf ivc 4896 mYNbr hn. ies ivc 786

sMsd mYNbr aqy 4120 mYNbr rfj ivDfn sBfvF dy hn. kuwl vot 10,97,012 hn aqyijwqx vfly AumIdvfr ƒ 50 pRqIÈq votF cfhIdIaF hn. XU[pI[ey[ dy kol 450,555vot hn jo kul mYNbrF df 41 pRqIÈq bxdf hY. ies ivcoN kFgrs dIaF afpxIaF331,855 votF hn. iqRxmUl qy zI[aYm[ky[ sihXogIaF kol 1[0 pRqIÈq aqy srkfrƒ bfhroN hmfieq dyx vflI smfjvfdI pfrtI kol 6[34 pRqIÈq votF hn. iqRxmUlkFgrs dy kol 4[40 pRqIÈq votF hn.

aYn[zI[ey[ kol 27[7 pRqIÈq votF hn. ies ivcoN Bfjpf dI 21[2 pRqIÈq vot hY.Kwby pwKI dlF kol 4[7 pRqIÈq vot hY. hor dlF ivcoN bspf kol 3[98 pRqIÈq, aMnfzI[aYm[ky[ kol 3[3 pRqIÈq vot hY. ies qoN ielfvf horF dy kol 10[1 pRqIÈq votFhn. bspf aqy sI[pI[aYm[ sRI muKrjI dI hmfieq df aYlfn pihlF hI kr cuwky hn.

pRxb vwloN ivwq mMqrI dy ahudy qoN asqIPfnvIN idwlI: rfÈtrpqI dI cox lVn leI sRI pRxb muKrjI ny ivwq mMqrI

dy ahudy qoN asqIÌf dy idwqf hY. AunHF pRDfn mMqrI mnmohn isMG ƒ afpxfasqIPf sONipaf. pRDfn mMqrI ny ivwq mMqrfly df cfrj iPlhfl afpxy kol rwKilaf hY.

AuGy arQ ÈfsqrI zf[ mnmohn isMG dI shfieqf leI do rfj mMqrI aYs[aYs[plfnImnIkm aqy nmo nrfiex mIxf hoxgy. Xfd rhy ik zf[ mnmohn isMG ƒ1991 ivc nrismhf rfE srkfr vyly ivwq mMqrI bxfieaf igaf sI aqy AuhdyÈ ivc afriQk suDfrF df sUqrDfr bxy sn.

Page 8: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (8)

cMzIgVH (pMjfb tfeImjL ibAUro):pMjfb ivc muV akflI Bfjpf srkfrbxn qoN bfad pMjfb c isafsI bdlfÉorIqy puils iËafdqIaF df isÉr ho igafhY qy isrP iqMn mhIinaF `c hI 2272kys pMjfb rfj mnuwKI aiDkfr kimÈn

kol suxvfeI leI afey hn. ieh jfxkfrIkimÈn vwloN iqafr irport qoN pqf lwgIhY. ipCly pUry sfl dOrfn puilsiËafdqIaF dy kuwl 8562 kys suxvfeIleI pRfpq hoey sn jdik ipCly iqMnmhIinaF ivc hI 2272 kys suxvfeI leIdfier ho cuwky hn.

ies df Bfv ieh hoieaf ik iekmhIny ivc hI ies iksm dy 750 qoN vwDkys suxvfeI leI afAux lwgy hn. AuNjbIqy sflF nfloN ipCly pUry sfl dOrfnpuils iËafdqIaF dIaF Gwt iÈkfieqFsuxvfeI leI pRfpq hoeIaF sn. sfl2010 ivc vI lMGy sfl nfloN 2300 qoNvwD kys suxvfeI leI dfier hoey sn. 1

jnvrI, 2012 qoN lY ky 31 meI qwkkimÈn kol suxvfeI leI 3861 kysdfier hoey hn jdik ienHF ivcoN srkfrdy hoNd ivc afAux qoN bfad dy kysF dIigxqI 2272 ƒ puwj geI hY.

hfsl jfxkfrI anusfr pMjfb rfjmnuwKI aiDkfr kimÈn 1997 ivc hoNdivc afieaf sI qy kimÈn kol pihly hIsfl suxvfeI leI 57 kys afey sn. AusqoN bfad agly sfl ieh igxqI 492 ƒ

puwj geI sI. sfl 1999 ivc kimÈn kol1093 kys, sfl 2000 ivc 2406 kys,2001 ivc 3641 kys, 2002 ivc 4344kys, sfl 2003 ivc 6422 kys, 2004ivc 9661 kys, 2005 ivc 9835 kys,2006 ivc 8852 kys, 2009 ivc 9905kys qy 2010 ivc suxvfeI leI 10338kys dfier hoey sn.

puils iËafdqIaF dy kysF ivc 20PIsdI igxqI isafsI bdlfKorI vfly

pMjfb `c isafsI bdlfÉorI qy puils iËafdqIaF df isÉrkysF dI hY jdik 25 PIsdI qoN vwD kysihrfsqI mOqF dy hn. kimÈn ny puilsiËafdqIaF dy kysF ƒ gMBIrqf nfl lYxfÈurU kIqf hY qy puils aPsrF iÉlfÌivBfgI kfrvfeI dI isPfrÈ hI nhIN kIqIsgoN lwKF rupey hrjfnf lfAuxf vI ÈurUkr idwqf hY. ivroDI iDr pMjfb pRdyÈkFgrs kmytI vwloN srkfr bxn qoN bfadhI hfkm iDr `qy isafsI bdlfKorI qypuils vDIkIaF dy doÈ lfAuxy ÈurU kridwqy gey sn. ivroDI iDr dy nyqf sunIljfKV ny doÈ lfieaf ik hflfq eynI ivgVcuwky hn ik hryk akflI jQydfr hIzI[aYs[pI[ bixaf iPr irhf hY. AunHF ikhfik AunHF kol ipCly idnF ivwc hI 130iÈkfieqF afeIaF hn.AunHF ikhf ik ivDfnsBf sYÈn ivc muwK mMqrI qoN ies df jvfbmMigaf jfvygf. ies bfry ÈRomxI akflIdl dy bulfry qy jnrl skwqr zf[ dljIqisMG cImf ny ikhf ik bhuqIaF iÈkfieqFsrkfr ƒ bdnfm krn leI jfalIidwqIaF jf rhIaF hn. aslIaq df pqfqF iÈkfieqF dy PYsly vyly hI lwg skygf.AunHF ikhf ik akflI Bfjpf srkfr vylyhfly vI kFgrs dy rfj dy idnF nfloNiÈkfieqF dI igxqI Gwt hY.

iqMn mhIinaF `c2272 kys drj

cMzIgVH (pMjfb tfeImjL ibAUro):akflI-Bfjpf srkfr byÈwk tYksAugrfeI dy mfmly c vwzf mfarkf mfrndy dfavy kr rhI hY pr aslIaq iehhY ik pMjfb ivc sflfnf 400 rupey kroVrupey dy syl tYksF dI corI huMdI hY. iehtYks corI ryl rsqy rfhIN huMdI hY ijsdf Byq hux KuwlHx lwigaf hY. kr qyafbkfrI ivBfg dy ienPorsmYNt ivMg vwloNieh aMdfËf lfieaf igaf hY ik hr vrHyryl rsqy rfhIN 4000 kroV rupey df mflpMjfb qoN bfhr afAuNdf/jFdf hY ijs ivckroVF rupey dy syl tYks dI corI huMdIhY.

biTMzf jMkÈn `qy kroVF rupey dIsyl tYks corI df mfmlf ienPorsmYNtivMg vwloN PiVaf igaf sI. Aus mgroNienPorsmYNt ivMg ÌrIdkot qy iÌroËpur

(aYt biTMzf) dy juafieMt zfierYktrvfeI[aYs[ mftf ny ryl mihkmy ƒ qlbkr ilaf sI. hux jdoN ryl mihkmy nyryl rsqy pMjfb qoN bfhr Byjy mfl dfirkfrz dyx qoN afnfkfnI ÈurU kr idwqIhY qF ienPorsmYNt ivMg ƒ mfmlf ÈwkIjfpx lwigaf hY.

ienPorsmYNt ivMg ny luiDafxf ivcipCly idnF ivwc tYks corI df mfmlfPiVaf sI qy AuQy krIb 50 lwK rupey dfjurmfnf kIqf sI. biTMzf jMkÈn qy iesmhIny pihlI dÌf tYks corI df mflPiVaf igaf sI qy 299 ng sIl kIqygey sn. ies qrHF iÌroËpur ivc qkrIbn9 lwK rupey df jurmfnf vpfrIaF ƒ kIqfigaf sI. jdoN AuproQlI ieh mfmlysfhmxy afey qF ienPorsmYNt ivMg nyAuWqrI rylvy dy cIP kmrÈIal ieMjnIar

qoN sfl 2005-06 qoN hux qwk ryl mfrgrfhIN pMjfb qoN bfhr gey mfl qy bfhr qoNpMjfb afAux vfly mfl dI buikMg dfirkfrz mMg ilaf sI.

ryl mihkmy ny ieh irkfrz dyx qoNtflf vwitaf hoieaf hY. sUqr dwsdy hnik pMjfb dy vpfrI rylvy rfhIN afpxf

mfl dUjy rfjF ivc Byjdy hn ijnHF dIsUcnf kr qy afbkfrI ivBfg kol nhINhuMdI qy nf hI ryl mihkmy vwloN kr qyafbkfrI ivBfg ƒ koeI sUcnf idwqI jFdIhY ijs krky tYks corI df kfrobfr cldfrihMdf hY. ienPorsmYNt ivMg hux iesmfmly ivc tYks corI df vwzf Gplf nMgfhox df anumfn lf irhf hY.

ienPorsmYNt ivMg dy juafieMtzfierYktr kYptn vfeI[aYs[ mftf nybiTMzf jMkÈn qy tYks corI df mfl PVnmgroN AuWqrI rylvy dy cIP kmrÈIalmYnyjr ƒ sfl 2005-06 qoN hux qwkvpfrIaF vwloN bfhr Byjy mfl qy bfhroNmMgvfey mfl dI buikMg df irkfrz 20jUn qwk dyx leI afiKaf sI pr rylvydf koeI vI aiDkfrI pyÈ nf hoieaf. sRImftf ny rylvy aiDkfrIaF ƒ 14 idnF df

smF hor dy idwqf hY qy cfr julfeI qwkbuikMg df sfrf irkfrz pyÈ krn vfsqyafiKaf hY. sRI mftf ny dwisaf ik jy 4 julfeIƒ rylvy afpxf irkfrz pyÈ nhIN krdf qFAuh afpxIaF inaFiek qfkqF dI vrqoN krdyhoeI AuWqrI rylvy dy cIP kmrÈIal mYnyjr,iProËpur dy zI[afr[aYm[ iKlfÌ sÉqkfrvfeI krngy. AunHF dwisaf ik AunHF ƒmuwZly hflfq qoN lwgdf hY ik pMjfb ivcsflfnf 400 kroV rupey dy syl tYks dIcorI huMdI hY ijs ivc ryl ivBfg vIBfgIdfr hY. AunHF dwisaf ik roËfnf 10qoN 12 kroV rupey df mfl pMjfb qoN bfhrafAuNdf/jFdf hY qy sflfnf 4000 kroVrupey df mfl afAuNdf/jFdf hY ijs qoN lwgdfhY ik sflfnf 400 kroV dy syl tYks dI corIhuMdI hY. AunHF afiKaf ik Auh ies mfmly dIzUMGfeI nfl jFc krngy.

pMjfb ivc sflfnf 400 kroV rupey dI tYks corI

cMzIgVH: pMjfb mihlf kmFzo puilsvflf pihlf sUbf bx igaf hY. bhfdrgVHdy purfqn ikly ivc siQq kmFzo tryingsYtr ivKy p Mjfb afrmz pu ils(pI[ey[pI[) nfl sbMDq vI[afeI[pI[surwiKaf kors kr rhIaF 20 lVkIaFdI tRyinMg smfpq ho geI hY. mihlf kmFzovjoN trying lYx vflIaF ieh kFstyblvjoN BrqI hoeIaF lVkIaF nvnIq kOr,sMdIp kOr, vIrpfl kOr, kMvljIq kOr,ismrjIq kOr, ikrndIp kOr, sMdIp kOr,suKprIq kOr, gulfbjIq kOr, kmljIqkOr, blivMdr kOr, sumn kumfrI, sunIqfdyvI, mndIp kOr, kuldIp kOr, privMdrkOr, rvnIq kOr, rmndIp kOr, rvnIqkOr qy ggndIp kOr hn.

dyÈ dy KuPIafqMqr anusfr aiqvfdIsrgrmIaF ivc mihlfvF dI vrqoN dfruJfn vDx lwgf hY ijs dy mwdynËrsrkfr vwloN puils ivc pihlI vfrmihlf ispfhIaF dI iswDI BrqI kIqI geIhY. lVkIaF hr Kyqr ivc bhuq sPlqfnfl awgy af rhIaF hn qy iesy qihqlVkIaF df ieh bYc iqafr kIqf igafhY ijnHF ƒ hr qrF dy hiQafrF dI tRyinMg,

DmfkfKyË pdfrQF dI pCfx qy AunHF qoNbcfa qy aOKy smyN ivc vI[vI[afeI[pI[ ƒsurwiKaq kwZ ky lY jfx dI muhfrq idwqIgeI hY qy ies tRyinMg qoN bfad ienFlVkIaF ƒ vI vI afeI pI qy vI afeI pIsurwiKaf ijs ivc Kfs qOr qy muwK mMqrIqy Aup muwK mMqrI Èfml hn, dI surwiKafqihq nyVly surwiKaf Gyry ivc qfienfqkIqf jfvygf.

vI vI afeI pI surwiKaf ivc aOrqF

ƒ lfAux df pihlf qjrbf hY qy ies qoNbfad lVkIaF dI tRYiPk, lfa aYNzafrzr qy aY NtI rfiets vrgIaFmhwqvpUrn qy cuxOqIpUrn izAUtIaF ivcvI qfienfqI kIqI jfvygI. kmFzo tryingsYNtr dy kmFzYNt gurdIp isMG pMnU ny dwisafik ieQy 20 lVkIaF df bYc vI afeI pIsikAurtI kors leI afieaf sI ijnHF ƒ 4hPqy dI sKq tRyinMg dy ky vI vI afeI pIsurwiKaf leI iqafr kIqf igaf hY.

pMjfb bixaf mihlf kmFzo puils vflf pihlf sUbf

cMzIgVH: pMjfb dy pfxIaF ‘cXUrynIam dI bhuqfq ny lokF dy sfh sUqley hn pr pMjfb srkfr ies muwdy ‘qyrqI Br vI gMBIr nhIN. hYrfnI dI gwl qFieh hY ik pMjfb srkfr ny pIx vfly pfxIivc XUrynIam dI hoNd ƒ rokx leI koeIvI qjvIË kyNdrsrkfr ƒ nhIN ByjIijs krky ky Ndrsrkfr koeI vIkdm cu wkx ivcasmrQ hY.

b yÈ wk iehmuwdf kyNdr srkfr dy iDafn ‘c hY pries bfry koeI vI kfrvfeI leI pMjfbsrkfr ƒ irport ByjxI pvygI. ies bfrykyNdrI pyNzU ivkfs mMqrI jY rfm rmyÈ dfkihxf hY ik kyNdr srkfr XUrynIam bfryAus smyN hI koeI kdm cuwk skdI hY jdoNpMjfb srkfr afpxI irport pyNzU ivkfsmMqrfly kol ByjygI pr ajy qwk pMjfbsrkfr ny koeI irport nhIN ByjI.

AuNj AunHF mMinaf ik pMjfb dy muwKmMqrI pRkfÈ isMG bfdl ny ies islisly

ivc AunHF nfl gwlbfq ËrUr kIqI sI.AunHF ikhf ik AunHF ny ies bfry qjvIËbxf ky Byjx leI ikhf hY qy jdoN pMjfbsrkfr dI qjvIË afvygI qF ies ‘qykfrvfeI kIqI jfvygI. AunHF ikhf ikkyNdr srkfr ies bfry pMjfb srkfr

dy huMgfry ƒ AuzIk rhIpr ajy qfeI N s Ubfsrkfr KfmoÈ hY.

ipCly idnIN py NzUivkfs mMqrfly ny pIxvfly sfP leI vwK-vwKsUibaF ƒ pYsf jfrI kIqf

qy sB qoN vwD pYsy Aus sUby ƒ idwqy snijQy pfxI vI iËafdf rsfiex jF ishqleI hfnIkfrk qwq hn. pMjfb ƒ vI 103kroV krn df PYslf kIqf igaf hY prjykr pMjfb ny XUrynIam vfly pfxI dfsuDfr krnf hY qF rfj srkfr ƒ jldIirport bxf ky kyNdr srkfr ƒ ByjxIpvygI. Aus qoN bfad hI kMm awgyqurygf. mflvy dy keI ihwisaF dy pfxIivc XUrynIam qwq hox dI puÈtI ho cuwkIhY.

kyNdr srkfr ƒnhIN ByjI ajyqfeIN qjvIË

pMjfb srkfr XUrynIam dykihr qoN bypRvfh

BfrqI nOjvfnF ‘cKudkuÈIaF dfruJfn viDaf

lMzn: Bfrq ivc nOjvfnF dI mOqleI dUjf sB qoN vwzf kfrn AunHF vwloNkIqIaF jf rhIaF KudkuÈIaF hn. nOjvfnFvwloN kIqIaF jf rhIaF KudkuÈIaF dymfmly ivc Bfrq sB qoN awgy hY. Bfrqivc mOqF dy mfmly ‘qy kIqy gey sB qoNpihly srvyKx ivc ieh gwl sfhmxyafeI hY ik 2010 ivc KudkuÈIaF krnvflIaF aOrqF ivcoN 56 PIsdI qy 40PIsdI purÈF dI Aumr 15 qoN 29 sflF dyivcfly hY.

srvy anusfr ijMnIaF aOrqF dyÈivc KudkuÈIaF nfl mrdIaF hn, qkrIbnEnIaF hI grB avsQf qy bwcf pYdf krndOrfn mrdIaF hn. ies qoN ielfvf Bfrqivc sB qoN vwD purÈ hfdisaF ivc mrdyhn. sB qoN vwD KudkuÈIaF Ëihr pI kykIqIaF geIaF. Pfhf lY ky mrn vfilaFdI igxqI dUjy nMbr ‘qy hY. kOmFqrIidmfgI ishq bfry mfhr pRo[ ivkrm ptylny afs pRgtfeI hY ik lMzn skUl afPhfeIijn aYNz troipkl mYzIsn vwloN kIqyaiDaYn nfl KudkuÈIaF rokx df rfhlwBx ivc mdd imlygI.

Page 9: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (9)

cMzIgVH (p Mjfb tfeImjLibAUro): ivDfn sBf coxF qy Aus qoNbfad ngr ingm dIaF coxF ‘c imlIkrfrI hfr qoN buKlf ky kFgrs pfrtIvwloN hux ÈihrI ihMdU vot ƒ KuÈ krn dIkoiÈÈ kIqI jf rhI hY. ‘Drm inrpwK‘kFgrs ies rxnIqI ‘qy cwlidaF iswKF

dy aMdrUnI mfmilaF ‘c dÉl dyx qoN vIbfË nhIN af rhI. hYrfnI dI gwl qF iehhY ik kFgrs ƒ sfkf curfsI dI XfdgfrbxfAux qy BfeI blvMq isMG rfjoafxfƒ ‘ËMdf ÈhId‘ df iÉqfb dyx ‘c vI‘aiqvfd‘ df AuBfr idKfeI dy irhf hYpr dUjy pfsy kwtVpMQI mMnI jfx vflIBfjpf dI ies bfry sur nrm hY.

ivroDI iDr kFgrs ny sfkf nIlfqfrf dI Xfdgfr bxfAux qy BfeIrfjoafxf ƒ snmfn dyx dy muwdy ‘qy lMGyidn pMjfb ivDfn sBf ivc vI ËordfrhMgfmf kIqf. hfkm qy ivroDI iDrdrimafn sdn ivc iqwKIaF JVpFhoeIaF. kfgrs ny srkfr ‘qy sUby dy

hflfq Érfb krn qy grm dlIaF ƒ Èihdyx dy doÈ lfey qF sdn dy nyqf qy muwK mMqrIpRkfÈ isMG bfdl ny iehI doÈ ivroDI iDr ‘qylfAuNidaF Ébrdfr kIqf ik pMjfb dI ÈFqInfl Kyzx dI koiÈÈ nf kIqI jfvy.

dovyN iDrF pOxf GMtf iesy muwdy ‘qyimhxo-imhxI huMdIaF rhIaF. spIkr ƒ

vI keI vfrI mfmly ivc dÉl dyxf ipaf.kFgrs dy sfry mYNbr srkfr ivruwD nfarymfrdy hoey sdn dy ivckfr af bYTy ijskfrn spIkr crnjIq isMG atvfl ƒsdn dI kfrvfeI pOxy GMty leI mulqvIkrnI peI. sdn muV juVn ‘qy vI Èor-Èrfbf jfrI irhf qF aKIr spIkr ny sdn

somvfr qwk AuTf idwqf. ivroDI iDr dynyqf sunIl kumfr jfKV ny srkfr ‘qysUby dy hflfq Érfb krn dy doÈ lfAuNidaFikhf ik muwK mMqrI bfdl dy Drm inrpwKichry ƒ lok Èwk dI ingHf nfl dyKx lwgyhn. AunHF ikhf ik sUby dy lok ies smyNsihmy hoey hn. AunHF ikhf ik srkfr dfkoeI Drm nhIN huMdf qy muwK mMqrI eykqfqy aKMzqf kfiem rwKx leI hÜP lYNdfhY pr iewQy Drm inrpwK ichry ‘qy lokFdf Brosf AuTdf jf irhf hY.

kFgrs ny BfrqI jnqf pfrtI ‘qyinÈfnf syDidaF ikhf ik sfkf nIlf qfrfdI Xfdgfr kfiem krn qy BfeI rfjoafxfƒ iËMdf ÈhId df iKqfb dyx ipwCyakflIaF dI qF mjbUrI ho skdI hY prBfjpf dy afgU ikAuN kursIaF nfl icMbVypey hn. aijhIaF iqwKIaF itwpxIaF ‘qyBfjpf dy mdn mohn imwql vI BVk peyqy AunHF kFgrs ‘qy aiqvfd ƒ sdf Èihdyx dy doÈ lfey. sRI imwql ny BfeIrfjoafxf dy muwdy ‘qy ieh qF ikhf ik BfrqIjnqf pfrtI kfqlF ƒ ÈhId nhIN mMndIpr dohF GtnfvF dy ivroD jF inMdf vflymuwdy qoN tflf vwt ilaf. ivroDI iDr ny

kFgrs vwloN sfkf curfsI dI Xfdgfr df ‘aMnHf` ivroDmuwK mMqrI ‘qy doglI bolI bolx dy doÈvI lfey. kFgrs df kihxf hY ik iessMvydnÈIl muwdy qoN akflI dl vwloNafpxy afp ƒ vwK krnf hfsohIxf hYikAuNik ÈRomxI gurduafrf pRbMDk kmytIdy afgU s[ bfdl dI iejfËq qoN ibnFkoeI PYslf nhIN lY skdy. ivroDI iDrjdoN ies muwdy ‘qy bol rhI sI qF srkfrIiDr dy keI mY NbrF ibkrm isMGmjITIaf, zf[ dljIq isMG cImf, ivrsfisMG vltohf ny tokf-tfkI kIqI ijs ƒsdn dy nyqf s[ bfdl ny rok idwqf.

ies smyN dOrfn hI muwK mMqrI nysdn ivc ibafn idwqf qy dfavf kIqfik drbfr sfihb ivc Xfdgfr vjoN isrÌgurduafry dI AusfrI kIqI jf rhI hY joglq nhIN. AunHF sfkf nIlf qfrf ƒ byhwd‘duKdfeI qy iGnfAuxI` Gtnf vI krfridwqf. muwK mMqrI dy ibafn qoN bfad vIivroDI iDr dI qswlI nf hoeI qy sRI jfKV,kyvl iZwloN, suwKI rMDfvf qy horF dIagvfeI hyT sfry mYNbr sdn dy ivckfraf gey. ies mOky pRdyÈ kFgrs dy pRDfnkYptn amirMdr isMG aqy sInIar afgUbIbI rfijMdr kOr BwTl gYr hfËr rhy.

Xfdgfr bfry Bfjpf dI sur nrmcMzIgVH: sfkf nIlf qfrf dI

Xfdgfr bxfAux qy BfeI blvMq isMGrfjoafxf ƒ iËMdf ÈhIdy df snmfn dyxdy muwdy ‘qy Bfjpf dI sur nrm hY. BfjpfdI pMjfb mfmilaF bfry kmytI dy muKIÈFqf kumfr ny muwK mMqrI pRkfÈ isMGbfdl nfl mulfkfq krky ienHF muwidaF‘qy Bfjpf df ruÉ spwÈt kr idwqf hY.

sRI ÈFqf kumfr df kihxf hY ikBfrqI jnqf pfrtI aiqvfd qy aiqvfdIaF bfry afpxy isDFqk stYNz ‘qy pUrI qrHFkfiem hY. AunHF ikhf ik sfkf nIlf qfrf mMdBfgI Gtnf sI. BfvyN ies Gtnf ƒXfd krnf TIk nhIN pr iPr vI s[ bfdl ny ivDfn sBf ivc BfÈn idMidaF hflqspwÈt kr idwqI hY ik drbfr sfihb smUh ivc gurduafrf sfihb dI AusfrI hIkIqI jf rhI hY. AunHF ikhf ik muwK mMqrI dy ibafn qoN bfad Xfdgfr koeIvwzf muwdf nhIN rhI. sRI ÈFqf kumfr ny ikhf ik BfeI rfjoafxf dy mfmly ‘qypfrtI vwloN pihlF hI spwÈt kIqf jf cuwkf hY ik Bfjpf kfqlF ƒ ÈhId nhINmMndI. ÈRomxI akflI dl vwloN grmdlIaF ƒ Èih dyx dy svfl ‘qy ÈFqf kumfr nypUrI qrHF cuwp vwt leI.

aMimRqsr: iek pfsy pMjfb kFgrssfkf curfsI dI Xfdgfr bxfAux df ivroDkr rhI hY pr idwlI dI kFgrsI muwKmMqrI ÈIlf dIkÈq df kihxf hY ik idwlIivc nvMbr 1984 dy iswK kql-ey-afmdI Xfd ivc jykr koeI iswK sMgTnXfdgfr bxfAuNdy hn qF AunHF ƒ koeIieqrfË nhIN hovygf. Auh sRI hirmMdrsfihb ivc mwQf tykx leI puwjy sn ijQyAunHF idwlI iswK gurduafrf pRbMDk kmytIvwloN bxfeI geI srF df AudGftn kIqf.qkrIbn 2800 vrg gË Kyqr ivc bxfeIgeI sRI gurU qyg bhfdr sfihb invfssrF ‘c 84 kmry hn.

ies mOky AunHF ikhf ik XfdgfrbxfAux bfry iksy vI sMgTn vwloN sihXogjF pRvfngI bfry koeI apIl nhIN kIqIgeI jykr aijhI koeI apIl krygf qF

Auh ËrUr ivcfrkrngy. id wlIkmytI vwloN bxfeIgeI srF dI ÈlfGfkridaF AunHF ikhfik idwlI ivc vwzIigxqI ivc ÈrDflUsRI hirmMdr sfihbafAuNdy hn pr ieQyirhfieÈ dI muÈklpyÈ afAuNdI hY. iehsrF ies smwisafƒ dUr krygI. ies dOrfn idwlI kmytI dypRDfn prmjIq isMG srnf ny afiKaf ikÈRomxI akflI dl ny 2002 qy 2007dIaF coxF ivc idwlI iswK kqlyafmXfdgfr bxfAux df aYlfn kIqf sI pr

kqlyafm dI Xfdgfr ‘qy ieqrfË nhIN: ÈIlf

hfly kuJ nhIN hoieaf. AunHF ikhf ik jykrÈRomxI akflI dl ieh Xfdgfr nhINbxfAuNdf qF idwlI kmytI vwloN bgYrsrkfrI mdd dy ieh Xfdgfr bxfeIjfvygI.

nvIN idwlI: iek pfsy ijQy iswKieh kih rhy hn ik 1984 dy kqlyafmdy doÈIaF ƒ srkfr qwqI hvf vI nhINlwgx dy rhI, AuQy puils ies dy aYnAult dfavf kr rhI hY ik Aus dIkfrvfeI dI bdOlq idwlI dIaF vwK-vwKadflqF ny 442 doÈIaF ƒ sËf idwqI hY.1984 ivc qqkflI pRDfn mMqrI ieMdrfgFDI dI hwiqaf mgroN kOmI rfjDfnI qydyÈ dy keI hor ihwisaF ivc iswKF dfkqlyafm hoieaf. iswKF ƒ ijQy cux-cuxky mfiraf igaf, AuQy AunHF dy Gr qykfrobfr PUk idwqy gey. kfqlF ny mfsUmbwicaF qy aOrqF qk ƒ nhIN bKiÈaf.iswKF df kihxf hY ik 28 sflF bfad vIdoÈI ÈrHyafm kfƒn df mUMh icVf rhy hn.

ies bfry pulIs dy sInIar aiDkfrIdf kihxf hY ik rfjDfnI ivc vwK-vwKadflqF 442 doÈIaF ƒ sËf suxf cuwkIaFhn qy isrP iek kys suxvfeI aDIn hY.AunHF dwisaf ik 442 doÈIaF ƒ sËf suxfcuwkIaF hn qy isrP iek kys suxvfeIaDIn hY. AunHF dwisaf ik 442 doÈIaFivc 49 ƒ Aumr kYd qy iqMn ƒ 10-10sfl qoN vwD dI sËf hoeI hY. idwlI puilsdy Cy aiDkfrIaF ƒ vI vwK-vwK kfrnFkrky sËf hoeI hY.

srkfr ny ihMsf dI jFc leI aprYl1985 ivc jsits rMgnfQ imÈrf kimÈnkfiem kIqf sI. ies qoN bfad idwlIpRÈfsn ny kpUr-imwql kmytI qy jYn-agrvfl kmytI ibTfeI. ies qoN ielfvfsI[bI[afeI[ ƒ kuJ isafsqdfnF iKlfPmfmly dI jFc qy muV jFc krn leIiËMmyvfrI sONpI geI. eyjMsI aijhy lokFiKlfP drj mmfilaF ivc swq dI jFcmukMml kr cuwkI hY. ienHF swq kysF qoNielfvf eyjMsI vwloN do kysF ƒ bMd krnbfry pyÈ kIqI irport adflq mnËUr krcuwkI hY qy pMj kys adflq ivc cwl rhy hn.

ies qoN pihlf jFc dOrfn ikhf igaf

sI ik dwKx pwCmI idwlI dy QfixaF ivckqlyafm bfry drj kysF ivcoN 21 ivcsbUq nhIN imly. ienHF pMj QfixaF ivc56 kys drj hoey sn ijnHF ivcoN iqMnivwc sËf hoeI, do suxvfeI aDIn hn qy30 kysF ivc mulËm brI ho gey qy 21kysF ivc sbUq nhIN imly.

iek kys ijs dy sbUq nhIN imly qyAuh 1 nvMbr 1984 ivwc nrYxf Qfxy ivcdrj ho ieaf sI. A us ivc iq MnaxpCfiqaF ƒ awg lf ky mfr idwqf igafsI. 1984 kqlyafm dy kys nËPgVH,dbVI, nrYxf, ieMdrpurI qy idwlI CfAuxIQfixaf ivc drj kIqy gey sn.

iswK kqlyafm: 442 doÈIaF ƒ sËf df dfavf

idwlIpuils dy

CyaiDkfrIvI doÈIkrfr

iswK kqlyafm dI Xfdgfr bxfAux dfmfmlf ivcfiraf jfvygf: srnf

aMimRqsr: ÈRomxI kmytI vwloN sfkf nIlf qfrf dI XfdgfrbxfAux dI ÈurUafq krn qoN bfad hux idwlI iswK gurduafrfpRbMDk kmytI vwloN vI idwlI ivc nvMbr 1984 ivc vfpry iswKkqlyafm dI Xfdgfr bxfey jfx dI AumId hY. idwlI kmytI dypRDfn prmjIq isMG srnf ny afiKaf hY ik Xfdgfr bxfAux dfmfmlf idwlI kmytI dI kfrjkfrnI dI hox vflI mIitMg ivcivcfiraf jfvygf. s[ srnf ny dwisaf ik idwlI iswK gurduafrfpRbMDk kmytI vI idwlI ivKy vfpry iswK kqlyafm ivc ÈhId hoey hËfrF iswKF dIXfdgfr bxfAux dI iewCuk hY qy ieh mfmlf kfrjkfrnI dI mIitMg ivc ivcfirafjfvygf. sfkf nIlf qfrf Xfdgfr bfry gwl kridaF s[ srnf ny afiKaf ik iehXfdgfr gurduafry dy rUp ivc gurduafrf smUh ivc nhIN hoxI cfhIdI sI.

pIVqF dy lfl kfrzF df irkfrz gfiebcMzIgVH: curfsI dy iswK kqlyafm dy pIVqF ƒ lfl kfrz jfrI krn dy vyrivaF

ƒ lY ky luiDafxf pRÈfsn iGrdf nËr af irhf hY. sUcnf kimÈn pMjfb ny lfl kfrzjfrI krn dy vyrivaF bfry sUcnf aiDkfr qihq jfxkfrIaF nf dyx ‘qy luiDafxfizptI kimÈnr dy lok sUcnf aiDkfrI ƒ kfrn dwso noits jfrI kIqf hY qy hukm idwqf hYik iÈkfieqkrqf vwloN mMgIaF geIaF jfxkfrIaF Aus ƒ sONpIaF jfx.

hfsl jfxkfrI anusfr sMgrUr dy rihx vfly hrmnjIq isMG idEl ny sUcnfaiDkfr qihq luiDafxf izptI kimÈnr dy dÌqr qoN curfsI dy pIVqF ƒ lfl kfrzjfrI krn bfry vyrvy mMgy sn pr dÌqr vwloN jfxkfrI nf idwqI geI. s[ idEl nyies dI iÈkfieq sUcnf kimÈn pMjfb ƒ kIqI ijs dI 16 meI ƒ hoeI suxvfeI dOrfnkimÈnr dÌqr vwloN pyÈ ivakqI ny kimÈn ƒ Brosf idwqf sI ik lfl kfrz jfrIkrn bfry jfxkfrI iÈkfieqkrqf ƒ hÌqy dy ivc ivc sONp idwqI jfvygI. ies mfmlydI suxvfeI dOrfn iËlHf pRÈfsn vwloN pyÈ numfieMdy ny kimÈn ƒ dwisaf ik aiDkfrIaFvwloN kfÌI koiÈÈ krn dy bfvjUd vI iÈkfieqkrqf ny jo jfxkfrI mMgI hY, Auh nhINlwB skI, ies leI iÈkfieqkrqf ƒ jfxkfrI nhIN sONpI jf skdI.

ivDfn sBf ivc hMgfmf

Page 10: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (10)

cMzIgVH (pMjfb tfeImjLibAUro): ÈRomxI akflI dl (b) qyBfjpf ivcfly qlKI vDxI ÈurU ho geIhY qy Bfjpf afgU nvjoq isMG iswDU qykYbint mMqrI ibkrm isMG mjITIafafhmo-sfhmxy ho gey hn. byÈwk dovFpfrtIaF dI hfeIkmfn ies gwl ƒbhuqf nhIN gOl rhI pr hyTly pwDr ‘qypfrtI vrkr iek-dUjy ƒ vyKxf nhINcfhuMdy. ivDfn sBf coxF qoN bfad hoeIaFngr ingm qy ngr pMcfieq coxF ‘cdovF pfrtIaF ‘c kVvfht vDI hY.

aMimRqsr ngr ingm coxF ivcakflIaF vwloN gTjoV Drm nf inBfAuxdy lwgy doÈF qoN bfad ieh mfmlf Ausvyly qUl PV igaf jdoN ÈRomxI akflIdl dy nOjvfn kYbint mMqrI ibkrmisMG mjITIaf qy Bfjpf dy qyË qrfrsMsd mYNbr nvjoq isMG iswDU ivcflyiqwKI ÈbdI jMg ÈurU ho geI. ieh mfmlydI ÈurUafq Aus vyly hoeI jdoN Bfjpf dyijwqy kONslrF dy snmfn leI kIqImIitMg ivc s[ iswDU ny ieqrfËpRgtfieaf sI ik Bfjpf vfrzF ivcbfgI akflI AumIdvfr Auqfr ky Bfjpfƒ hrfieaf igaf qy ies nfl gTjoVDrm ƒ swt vwjI hY.

ies mfmly bfry kYbint mMqrI

ibkrm isMG mjITIaf ny pwqrkfrsMmyln ivc Èryafm afiKaf ik ngringm coxF dOrfn gTjoV Drm dI pflxfivc koeI kuqfhI nhIN kIqI geI qy iesbfry iksy ƒ ibafnbfËI vI nhIN krnIcfhIdI. s[ mjITIaf ny afiKaf ik ÈRomxIakflI dl ƒ gTjoV Drm dI pflxfbfry s[ iswDU qoN sbk lYx dI loV nhIN.jykr ÈRomxI akflI dl ny 2009 ivcsMsd coxF smyN gTjoV Drm nf inBfieafhuMdf qF awj aMimRqsr df sMsd mYNbrkoeI hor huMdf. AunHF spwÈt kIqf ikakflIaF vwloN gTjoV Drm ƒ inBfAuNdyhoey aMimRqsr dwKxI hlky ivcoN s[ iswDU

ƒ 3000 votF, rfjfsFsI hlky ivcoN 15hËfr votF, atfrI ivcoN 5700 votF,mjITf ivcoN 21 hËfr votF nfl ijqfieafsI. AunHF ny ngr ingm coxF ivcakflIaF vwloN guMzfgrdI krn dy lfeygey doÈF ƒ bybuinafd krfr idMidaF afiKafik s[ iswDU ienHF doÈF ƒ sfbq krn.

dUjy pfsy nvjoq isMG iswDU ny s[mjITIaf vwloN Cwzy qIrF df jvfb idMidaFafiKaf ik Bfjpf s[ mjITIaf dIkTpuqlI nhIN jo Aus ƒ hr gwl df jvfbdyvy. Auh ies bfry pRkfÈ isMG bfdl qysuKbIr isMG bfdl nfl gwlbfq kr cuwkyhn. ies bfry jykr koeI sbUq dyxf

hovygf qF Auh s[ bfdl ƒ dyxgy. AunHFafiKaf ik ngr ingm coxF ivc gTjoVDrm dI pflxf nf kIqy jfx df mfmlflokF vwloN AuTfieaf igaf hY nf ik AunHFny ies mfmly ƒ AuBfiraf hY qy nf hIAunHF ies mfmly ivc iksy ivakqIivÈyÈ ƒ doÈI Tihrfieaf hY.

s[ mjITIaf vwloN 2009 ivcsMsdI coxF smyN akflI hlikaF ivcoNijqfAux dy kIqy dfavy bfry s[ iswDU nyafiKaf ik jykr Bfjpf sfQ nf idMdIqF do vfr pMjfb ivc akflI srkfr vInf bxdI qy nf hI s[ mjITIaf mMqrIbxdy. AunHF ikhf ik mrhUm kFgrsIpRDfn mMqrI ieMdrf gFDI dy smyNakflIaF dI srkfr iek jF do sfl hIcldI sI pr hux sMsd ivc Bfjpf sMsdmYNbrF dI igxqI vDx kfrn hI pMjfb ivcakflI srkfr pUrf smF cl skI hY.

ngr ingm coxF ivc guMzfgrdIdy doÈF bfry AunHF afiKaf ik ieh coxFmuV kyNdrI cox kimÈn dy abËrvrdI ingrfnI hyT krvf ky dyK leIaFjfx, swc afpy sfhmxy af jfvygf.s[ iswDU ny afiKaf ik ÈRomxI akflIdl AunHF dI dsqfr brfbr hY qyakflI afgUaF ƒ vI Auh ies brfbrhI snmfn idMdy hn.

akflI dl qy Bfjpf ivcfly qlKI vDxI ÈurUiswDU qy mjITIaf afhmo-sfhmxy

cMzIgVH: afm lokF ƒ rotIaFpkfAux leI gohy dIaF pfQIaF df DUMafawKF ‘c pvfAuxf pY irhf hY pr dyÈ dfiek-iek lIzr cfr-cfr pirvfrF ijMnygYs dy islMzr PUk irhf hY. iehbdiksmqI hI hY ik sbiszI dy afDfrAuqy idwqI jFdI rsoeI gYs df vwzf ihwsfdyÈ dy vI[vI[afeIpIË hI vrq rhy hn.ieh gwl dyÈ dIaF srkfrI qyl kMpnIaFvwloN ÈurU kIqy gey pfrdrÈqf portl ivckhI geI hY.

ies vYWb portl muqfbk AuprfÈtrpqI hfimd ansfrI dI srkfrIirhfieÈ ivc iek sfl dOrfn aijhy 171islMzr Kp gey. iesy qrHF ivdyÈ rfjmMqrI prnIq kOr dI irhfieÈ ivKy 161islMzr vrqy gey. AuqrfKMz dy muwK mMqrIivjY bhuguxf ny kOmI rfjDfnI ivc mQurflfeIn siQq afpxI irhfieÈ ivKy 14[2iklo vfly 83 islMzr iek sfl dOrfn

vrqy jdoNik Bfjpf dy sfbkf pRDfnrfjnfQ isMG dI irhfieÈ ivKy 80 qysfbkf mMqrI mnohr isMG igwl dIirhfieÈ ‘qy 79 islMzr vrqy gey.

portl muqfbk snaqkfr nvInijMdl dI ipRQvI rfj roz siQq irhfieÈ

ivKy sfl dOrfn 369 islMzr Brvfey geyBfv aOsqn roËfnf iek qoN vI vwD islMzrBrvfieaf igaf. ieh islMzr do gYskunYkÈnF rfhIN Brvfey gey ijnHF ivcoN iekAunHF dy mrhUm ipqf E[pI[ ijMdl qy iekrfDf dyvI rfvq nfmIN aOrq dy nF Auqy hY.ieh portl qyl mMqrI aYs jYpfl rYzI nylFc kIqf ijs rfhIN lok afpxIaF buikMgFAuqy nËr rwK skxgy qy ieh vI dyKskxgy ik AunHF dI QF iksy hor ƒ qFpihlF islMzr nhIN idwqf jf irhf.

ieh vwKrI gwl hY ik sfl dOrfn sRIrYzI dI irhfieÈ Auqy 26 islMzr gey jomfsk do qoN vwD bxdy hn. ies bfry sRIrYzI ny mËfhIaf aMdfË ivc ikhf ik iesvwzI igxqI qoN pqf lwgdf hY ik Auh vIiek mÈhUr lIzr hn. AunHF ikhf ik AunHFdy Gr roËfnf vwzI igxqI lok afAuNdyhnó. keI vfr do-iqMn sO vI, ies leIËfhr hY ik Kpq vI vwD hovygI.

prnIq kOr ny PUky 161 gYs islMzr

cMzIgVH (pMjfb tfeImjLibAUro): iPlmI adfkfr Em purI nymuwK mMqrI pRkfÈ isMG bfdl nflmulfkfq kIqI. ies mulfkfq df mksdpitaflf ivKy hrpfl itvfxf sYNtr ÌfrprPfrim Mg afrts (aYc[tI[sI[pI[ey[), pMjfbI QIeytr ƒ ivksqkrn leI afpxIaF XojnfvF bfry s[bfdl ƒ jfxU krvfAuxf sI. ieh sYNtrAuWGy rMgkrmI mrhUm hrpfl itvfxfdI Xfd ivc bxfieaf igaf hY. muwKmMqrI df DMnvfd kridaF Em purI nyikhf ik Auh afDuink aYc[tI[sI[pI[ey[ƒ irkfrz smyN ivc mukMml krn leIs[ bfdl dy inwjI qOr ‘qy irxI hn ijnHFny QIeytr nfl pRym krn vfly rfj Brdy lwKF lokF dy supinaF ƒ sfkfr kIqfhY.

EmpurI ny ikhf ik jvfnI dy idnF

dOrfn hI hrpfl itvfxf ny AunHF aMdrklfkfrI dy bIj bIjy sn jo hux pUrIqrHF iKV ky drÉq df rUp Dfrn kr geyhn.” AunHF ikhf ik AunHF ƒ krIar ivcjo pRiswDI imlI hY, Auh itvfxf dI agvfeIsdkf hI hY ijnHF ny AunHF ƒ QIeytr dybuinafdI gur isKfey.

s R I p urI n y ikhf ik AuhaYc[tI[sI[pI[ey[ ivKy zrfmy krn leIQIe ytr dIaF Au WGIaF ÈKsIaqFnsIrUdIn Èfh, pryÈ rfvl, rfj bwbr qyhorF ƒ pRyirq krngy qF jo zrfmf pRymIAunHF dI klf ƒ vyK skx.

AunHF ikhf ik pMjfb ivc QIeytr dIlihr ƒ muV surjIq krn dy vzyry AudyÈdy mwdynËr zrfmy dy inXmq Èoa krvfeyjfxgy ikAuNik sUby dI ipCly smyN dOrfnQIeytr dy Kyqr ivwc afpxI AuWc pwDrIÈfn Kuws geI hY.

mIitMg ivc prvfsI mIzIaf gruwpdy cyarmYn rfijMdr sYxI vI hfËr snijnHF ny pMjfbI kOmFqrI iPlm akYzmIaYvfrz dyx bfry muwK mMqrI ƒ jfxUkrvfieaf. AuWGIaF pMjfbI ÈKsIaqFƒ ieh aYvfrz torFto ivKy 3-6agsq ƒ idwqy jfxgy ijs df AudyÈivÈv pwDr ‘qy pMjfbI klf qy siBafcfrƒ inKfrnf hY.

muwK mMqrI ny aYc[tI[sI[pI[ey[ dyknvInr mnpfl itvfxf qy rYËIzYNtzfierYktr sRImqI nInf itvfxf ƒieMstIicAUt ivc inXmq qOr ‘qy nftkkrvfAux leI afiKaf. AunHF Brosf idwqfik rfj srkfr vloN aYc[tI[sI[pI[ey[ ƒiek pRmuwK ieMstIicAUt bxfAux leIhr sMBv mdd qy sihXog idwqfjfvygf qF jo pMjfbI QIeytr dI Èfn ƒ muVsurjIq kIqf jf sky.

pMjfbI QIeytr ƒ ivksq krn leI Em purI hMBlf mfrygfmuwK mMqrI bfdl nfl mulfkfq

hux pMjfb ivc lwgygfjfiedfd tYks

cMzIgVH: mflI qMgI df iÈkfrakflI-Bfjpf srkfr lokF dIaF awKF‘c Gwtf pf rhI hY. tYks mukq bjt pyÈkrn ipwCoN srkfr hux iqMn nvyN tYkslokF ‘qy Qopx dI iqafrI ivc hY qF iksUby df mflI Gftf jo 6838 kroV hY,Gtfieaf jf sky. sUbf srkfr ƒ mflIGftf 100 ÌIsdI Gtf ky 3123 kroV ‘qyilafAuxf pvygf qF ik 13vyN ivwq kimÈnqoN 1482 kroV dI grFt iml sky.

lokF ‘qy lfey jfx vfly nvyN tYksFivc mobfeIl Pon aprytrF ‘qy tfvrbxfAux ‘qy tYks, jfiedfd tYks qyibjlI kr ‘c vfDf Èfml hY. ies bfryafKrI PYslf akflI qy Bfjpf afgUaFdI mIitMg ipwCoN hI hovygf qF vI srkfrny nvyN tYksF ƒ lfgU krn df kMm ÈurUkr idwqf hY. srkfr ƒ tfvrF qoN 100kroV rupey iekwqr hox dI AumId hY.

iesy qrHF ibjlI kr ivc vfDf krky srkfr ƒ 140 kroV hwQ lwgx dIAumId hY. ieh tYks 13 qoN 17 ÌIsdIkrn dI AumId hY. jfiedfd tYkshirafxf dI qrË ‘qy lfgU hovygf. kyNdrqoN grFt hfsl krn leI nvyN tYkslgfAuxy ËrUrI hn.pMjfb dy ivwq mMqrIprimMdr isMG ZINzsf ny bjt pyÈ krnmOky hI spÈt kr idwqf sI ik srkfr ƒivwqI Gfty ƒ nwQ pfAux leI sÉq PYslylYxy hI pYxgy.

cMzIgVH: iËlHf jlMDr idhfqIpuils ny suwK sfgr aYNtrtynmYNt dy bYnrhyT vwzf sMgIqk gruwp clfAux vflysuKvMq isMG suwKf gfÉl ƒ bIqy idnINbynkfb kIqy gey rxjIq isMG AurÌ rfjfkMdolf dI agvfeI hyTlI nÈf smgilMgqfxybfxy df ihwsf hox dy doÈF qihqigRPqfr kr ilaf hY.

BrosyXog sUqrF anusfr idhfqIpuils nfl sbMDq puils pfrtI ny suwKfgfÉl ƒ sQfnk bsqI dfinÈmMdF KyqrqoN AudoN kfbU kr ilaf jdoN Auh afpxIkfly rMg dI mriszIË kfr nMbr sI[aYc[03 vfeI 0999 ivc svfr ho ky iksykMm jf irhf sI. sUqrF anusfr puils nysuwKf iÉlfÌ ieh kfrvfeI ‘afeIs` nF dfbyhwd nÈIlf pdfrQ brfmd hox AuprMqbIqy idnF dOrfn igRPqfr kIqy gey vwK-

vwK doÈIaF koloN kIqI geI puwCigwC dyafDfr qy kIqI hY.

puils suwKf ƒ iksy axdwsI QF rwKky puwCigwC kr rhI hY. sUqr dwsdy hnik hux qwk dI puwCigwC qoN suwKf gfÉl dyrfjf kMdolf nfl kfPI krIbI sbMD hoxdI puÈtI vI ho cuwkI hY qy Aus dI rfjfkMdolf vloN dyÈ ivdyÈ ivc kIqy gey keIvwzy sOidaF ivc ÈmUlIaq pfey jfx dIsMBfvnf hY.

iËkrXog hY ik suwKf gfÉl ies qoNpihlF Qfxf zvIËn nMbr 1 ivKy nyhf BMgVfgruwp nfl sbMDq klfkfr dy ibafnF ‘qydrj kIqy gey agvf dy mfmly ivc vInfmËd ho cuwkf hY jo hfly qwk jFc aDInhY. puils aiDkfrIaF ny suwKf gfÉl dIigRPqfrI dI hfly puÈtI krn qoN ienkfrkIqf hY.

‘afeIs` dy srgxy rfjf kMdolfdf sfQI suwKf gfÉl kfbU

Page 11: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (11)

ibjlI df bMbibjlI df bMbpMjfb ivc aMqF dI pY rhI grmI dOrfn ibjlI dI kmI kfrn lokF ivc hfhfkfrmwcI peI hY. ibjlI krky pfxI df sMkt vI vD igaf hY. ÈihrF ivc qF BfvyN ibjlIiPr vI loV jogI CwzI jf rhI hY pr pyNzU ielfikaF c ibjlI kwtF df koeI aMq nhINhY. ipMzF c vsdy lokF ƒ koeI ielm nhIN huMdf ik ibjlI kdoN afAuxI hY. bhuqI vfrds-ds GMty dy kwt lgdy hn. idn Br dI muÈwkq qoN bfad ikrqI vrg ƒ rfq vIjfg ky lMGfAuxI pY rhI hY. ibnF Èwk, vD grmI kfrn aYqkIN ibjlI dI mMg vwDhY pr ibjlI sMkt dy asl kfrn srkfr dI nflfiekI ivc pey hn. srkfr nyvyly isr ibjlI df pRbMD nhIN kIqf. hor qF hor AUurjf dy rvfieqI sroqF vwl huxqwk iksy vI srkfr ny iDafn nhIN idwqf hY.

cMzIgVH: pMjfb ivDfn sBf ivckFgrs ny ibjlI dI kmI df muwdf cuwikafpr swqfiDr vwloN pMjfb kFgrs dy pRDfnkYptn amirMdr isMG dI ibjlI corI dymfmly df Pfnf Psf idwqf igaf ijs kfrnmfhOl bhuq grmf igaf.

ivroDI iDr dy nyqf sunIl kumfrjfKV ijAuN hI ibjlI dI kmI dy muwdy ‘qybolx lwgy qF ÈRomxI akflI dl nflsbMDq mYNbr sohx isMG TMzl, ivrsfisMG vltohf aqy zf[ dljIq isMG cImfafpxIaF sItF ‘qy KVHy ho gey. ienHFivDfiekF ny kYptn amirMdr isMG dymoqI mihl ivwc lwgy ibjlI dy mItrFdIaF sIlF tuwtx df muwdf Coh ilaf.AunHF sfbkf muwK mMqrI Auqy ibjlI corIkrn dy doÈ lfey.

sRI jfKV ny ÈRomxI akflI dl vwloNkYptn amirMdr isMG Auqy ibjlI corI

pMjfb ivDfn sBf ivc hMgfmfpMjfb kFgrs dy pRDfn kYptn amirMdr isMG ny sUbyivc afey ibjlI sMkt leI bfdl srkfr nMU iËMmyvfrTihrfieaf hY. AunHF df kihxf sI ik ibjlI df agfAUNpRbMD krnf srkfr df kMm sI jo kIqf nhIN igaf. AunHFmuwK mMqrI pRkfÈ isMG bfdl dy ies dfavy nMU KoKlfkrfr idwqf ik 2013-14 ivc pMjfb kol vfDU ibjlIhovygI. AunHF doÈ lfieaf bfdl srkfr nf qF ibjlIcorI rok skI hY aqy hI vfDU ibjlI df hI pRbMD kIqf

igaf hY. srkfr afpxI nflfiekI lkfAux leI bhfny GV rhI hY. srkfr ƒies sMkt bfry jvfb dyxf cfhIdf hY.

gOrqlb hY ik pMjfb ivc jdoN 2002 qoN lY ky 2007qwk kFgrs dI srkfr sI qF AudoN suKbIr isMG bfdl nysUby ivc afey ibjlI sMkt leI kYptn amirMdr isMG nMUiËMmyvfr Tihrfieaf sI. AudoN AunHF ny ibjlI sMkt nMU 100sflF dOrfn sB qoN vwzf ibjlI sMkt afiKaf sI. AudoNAunHF ikhf sI ik ibjlI df pRbMD krn dI QF kYptn srkfrafpxy ivroDIaF iKlfP bdlflAU kfrvfeIaF krn ivcruwJI hoeI hY. hux suKbIr isMG bfdl df kihxf hY ikgrmI kfrn ibjlI sMkt pYdf hoieaf hY. muwK mMqrI pRkfÈ isMG bfdl ny ikhf hYik afAuNdy sflF ‘c ibjlI sMkt hwl kr ilaf jfvygf.

pMjfb ivc ibjlI dIKpq sB qoN vwD‘asocYm’ vwloN kIqy aiDaYn

muqfbk pMjfb ibjlI Kpq dy mfmlyivc dyÈ Br ivc sB qoN awgy hY. sUbyivc pRqI kYptf ibjlI Kpq 1506[3iklovft hY. dUjf nMbr gujrfq(1330[8 iklovft), qIjf hirafxf(1208[2) aqy cOQf nMbr qfimlnfzU(1079[9) df hY. ipwCy rih gey sUibaFivc ibhfr (91), afsfm (175[1) aqyAuqr pRdyÈ (340[5) afAuNdy hn.

dy lfey doÈF ƒ isafsq qoN pRyirq dwisaf.sdn ivc kYptn amirMdr isMG ny ikhfik moqI mihl ivc ibjlI ingm dyaiDkfrIaF df Cfpf muwK mMqrI dy inrdyÈF

‘qy mfiraf igaf. AunHF doÈ lfieaf ikmuwK mMqrI vwloN ieh kfrvfeI AunHF ƒËlIl krn leI krvfeI geI.

ies dy nfl hI AunHF ikhf ik ÈRomxIakflI dl aqy BfrqI jnqf pfrtI nysfl 2007 ivc srkfr bxfAux smyN iqMnsflF dy smyN aMdr vfDU ibjlI vflf rfjbxfAux df dfavf kIqf sI jo pMj sflFdOrfn vI swc sfbq nhIN hoieaf. pfvrkOmvwloN Qrml plFtF dI smyN isr murMmqnf krn kfrn 250 mYgfvft ibjlI GwtpYdf ho rhI hY.

dyhfq nMU dohrI mfr: pMjfb dfdyhfqI (pyNzU) Kyqr ies vyly ibjlI dIdohrI mfr sih irhf hY. ipMzF ivc lMmykwtF ny ipMzf vfilaF nMU duKI kIqfhoieaf hY. lok rfqF vI jfg ky lMGf rhyhn. ies dy Ault ÈihrI KyqrF ivc idny vIibjlI dI ÌËUl ÉrcI ho rhI hY.

isafsI ibjlIaF dI kVkVfht

pitaflf: grmI vDx aqy mOnsUnivc dyrI ny pfvrkOm aiDkfrIaF dI nINdAuzf idwqI hY. pfvrkOm ny ibjlI dI mMgivc vfDy dy jo aMdfËy lfey sn, Auh sfryDry-Drfey rih gey hn. pfvrkOmaiDkfrIaF df iÉafl sI ik ipCly iqMnvirHaF dI mMg muqfibk aYqkIN vfDf 10ÌIsdI hovygf pr mMg ipCly vrHy dymukfbly 25 ÌIsdI vD geI hY. hux pMjfbivc ibjlI mMg 2155 lwK XUint qwkphuMc geI hY ijs kfrn pfvrkOm ƒGrylU aqy snaqI kwt lfAuxy pY rhy hn.

pfvrkOm ny idhfqI KyqrF c 4 GMty,iËlHf hYWzkuafrtrF qy ÈihrF ivc 3 GMtyaqy pitaflf, muhflI qy biTMzf afid ivc2 GMty dy ibjlI kwt lfieaf igaf hY.ies qoN ibnf pfvrkOm ny stIl snaqFleI hÌqy c do idn qy afm snaqF leIhÌqy c iek idn nfÊy aqy 4 GMty ibjlI kwtroËfnf df lfAux df vI ÌYslf kIqf hY.

pRbMD ipwCy rih gey: pfvrkOm dycyarmYn-km-mYnyijMg zfierYktrieMjInIar ky[zI[cODrI muqfbk pfvrkOmvwloN grmI aqy Jony dy mOsm dOrfnKyqIbfVI KpqkfrF ƒ 8 GMty ibjlI,AudXog aqy hor KpqkfrF ƒ inrivGnibjlI dyx leI Xog pRbMD kIqy gey sn

pr jUn ivc mOnsUn nf afAux kfrnibjlI dI mMg ivc ipCly sflF dy mukfblybhuq iËafdf vfDf hoieaf hY. ies pRxflIanusfr ibjlI pRbMDF ivc aOsqn 10PIsdI ibjlI vfDU pRbMD kIqy gey pries sfl ibjlI dI mMg ivc 20 PIsdIqoN vwD irkfrz kIqI geI hY. pfvrkOm nypRqI idn 2000 lwK XUint ibjlI dyx dfpRbMD kIqf sI jdoN ik mMg 2150 lwKXUint pRqI idn hox lwgI hY. pMjfb nMUafs sI ik 5400 mYgfvft ibjlI lozizspYc kyNdr rfhIN pMjfb ivc puwj jfvygIijs sbMDI mnËUrI vI imlI hoeI sI.

pfvrkOm vwloN ibjlI kwt

izspYc sYNtr df ksUr kwiZafpitaflf: pMjfb rfj pfvr kfrporyÈn dy inrdyÈk (vMz) arux vrmf ny doÈ

lgfieaf ik AuWqr-Kyqr loz izspYc kyNdr AunHF ƒ sUby ivc loVIdI mfqrf ivcibjlI splfeI dI afigaf nhIN idMdf ijs kfrn sUby ivc ibjlI sMkt df sfhmxfkrnf pY irhf hY. dUjy pfsy awj kwlH Jony lvfeI pUry jobn ‘qy hY ijs krky ibjlI dImMg vDI hY. iksfn iÈkfieqF kr rhy hn ik AunHF ƒ itAUbvYlF leI vfadymuqfibk awT GMty ibjlI dI splfeI nhIN iml rhI. sRI vrmf ny ikhf ik mINhnfl ibjlI sMkt qoN rfhq iml jfvygI.

hirafxf dy ibjlI skwqr ajIq mohn Èrn ny dwisaf ik sUby ivc sfry KyqrFivc 300-400 mYgfvft ibjlI sMkt df sfhmxf krnf pY irhf hY. pMjfb aqyhirafxf ivc roËfnf 2 qoN 4 GMty ibjlI kwt lgfAux dy dfaivaF dy Ault 3-10 GMtyroËfnf ibjlI kwt lgfey jf rhy hn. pMjfb ivc AudXoigk aqy Prnys iekfeIaF ‘qyhÌqy ivc do idn df nfgf rwiKaf igaf hY.

cMzIgVHIaF nMU vI ibjlIkwtF df pqf lwigaf!

ibjlI dI mMg vDx kfrn ies sflcMzIgVH ivc vI 3-5 GMitaF df ibjlI kwtlgfieaf jf irhf hY. ieh pihlI vfr hY ikpMjfb dI rfjDfnI cMzIgVH ivc ieMnylMmy kwt lwg rhy hn. pihlF cMzIgVHivc ibjlI dI mOj rihMdI sI. jdoN do lfglyÈihrF muhflI (pMjfb) aqy pMckUlf(hirafxf) dy lok ibjlI kwtF nfl hfloN-byhfl hoey huMdy sn, AudoN vI cMzIgVHIaF nMUpUrI ibjlI imldI sI.

cMzIgVH (pMjfb tfeImjL ibAUro):akflI-Bfjpf srkfr vwloN prvfsIBfrqIaF ƒ rfj ivc koeI muÈklnf afAux dy dfavy kIqy jf rhy hnpr hkIkq ies qoN kohF dUr hY. rfj‘c afm qOr ‘qy prvfsI pMjfbIaFdIaF jfiedfdF ‘qy kbËy krn dymfmly lgfqfr sfhmxy af rhy hnpr puils ies sbMDI koeI KfskrvfeI nhIN kr rhI.

ieho ijhI hI Gtnf mihlpurblfk dy ipMz moqIaF ivc sfhmxyafeI. ieQy iek prvfsI BfrqIpirvfr afpxy 11 mrly dy plft‘qy guaFZIaF vwloN kIqy kbËy ƒCuzvfAux leI ipCly 20 sfl qoNjdo-jihd kr irhf hY. plft qoNnfjfieË kbËf CuzvfAux leI pIVqpirvfr dy mYNbr muwK mMqrI smyqaYn[afr[afeI[ sBf pMjfb qy pMjfb puilsdy AuWc aiDkfrIaF kol ilKqI iÈkfieqFkr kr ky Qwk cuwky hn pr AunHF dy hwQkuJ nhIN lwigaf.

prvfsI BfrqIaF dI suwK shUlq

leI bxfeI geI aYn[afr[afeI[ sBfpMjfb koloN vI iensfP nf imlx kfrn

smuwcy pirvfr ny sBf dI mYNbriÈp qoNasqIPf dy idwqf. lfgly ipMz moqIaF dyprvfsI BfrqI gurbKÈ isMG qy rxjIqkOr ny dwisaf ik Auh sMn 1970 qoN kYnyzfivc rih rhy hn. ies dy bfvjUd Auh

srkfr nhIN PV rhI prvfsI pMjfbIaF dI bFhafpxy ipMz smyq pMjfb ivc bxfeI afpxIjfiedfd nfl juVy hoey hn.

ies lMmy arsy dOrfn Auh keIvfr Bfrq prqy qy afpxy ipwCy Cwzky gey ËmIn jfiedfd df smyN smyNjfieËf vI lYNdy rhy. iesy dOrfn AunHFdy afpxy hI mkfn nfl lgdy 11mrly dy plft ‘qy AunHF dy guaFZIny nfjfieË kbËf kr ilaf. AunHFƒ jdoN ies bfry pqf lwigaf qFAunHF pMjfb phuMc ky iensfP leIkeI AuWc aiDkfrIaF nfl sMprkkIqf pr isvfey lfiraF qy inrfÈfqoN AunHF dy kuJ vI pwly nhIN ipaf.iksy vI aiDkfrI ny koeI suxvfeInhIN kIqI. aYn[afr[afeI[ sBfpMjfb koloN vI iensfP nf imlxkfrn AunHF ny afpxy smyq pirvfrdf sBf df bixaf pCfx pwqr vfps

kr idwqf. AunHF ikhf ik iek pfsy ivdyÈFivc aYn[afr[ afeIË ƒ iensfP dvfAuxqy AunHF dI sMpqI dI rwiKaf pihl dyafDfr ‘qy krn dy JUTy sohly gfey jf rhyhn qy dUjy pfsy hkIkq kuJ hor hI hY.

cMzIgVH:anpVHF nfloN pVHy-ilKypMjfbIaF c aprfiDk ibrqI vwD hY. byÈwkhor sUibaF vFg pMjfb ivc pVHy-iliKaFdI igxqI qyËI nfl vD rhI hY pr mnuwKIkdrF kImqF dI Gft kfrn pVHy ilKy lokiËafdf aprfD kr rhy hn. zfierYktrjnrl jylH pMjfb dy aMkiVaF anusfrpMjfb ivc anpVH lokF nfloN ikqy vwDpVHy ilKy lok jylHF c bMd hn. aMkiVaFanusfr sfl 2011 dOrfn kuwl 12 hËfr468 pVHy ilKy lok vwK-vwK jurmF qihq jylHFivc kYd kIqy gey. sfl 2010 qoN sfl 2011qwk dy ienHF pVHy ilKy kYdIaF ivcoN 11 hËfr438 mrd qy 1030 aOrqF sn.

hYrfnIjnk gwl ieh hY ik ies smyNdOrfn vwK vwK jurmF qihq jylHF ivc kYdkIqy anpVH lokF dI igxqI 6869 sIijnHF ivc 6701 mrd qy 168 aOrqF sn.aMkVy dwsdy hn ik sfl 2007 qoN 2011qwk 51,258 pVHy ilKy mrd jylH c zwkygey jdik ienHF sflF dOrfn anpVH mrdkYdI isrP 26,546 sn. iesy qrHF ienHFsflF dOrfn 3,890 pVHIaF ilKIaF aOrqFjylH `c afeIaF jdik jylH `c anpVHaOrqF dI igxqI isrP 611 sI.

aMkiVaF anusfr dhfkf pihlF sfl2000 ivc pMjfb ivc jylH jfx vfly pVHyilKy mrd 2295 qy aOrqF 105 sn.

pVHy ilKy pMjfbIaF `c iËafdf aprfDk ibrqIAus qoN bfad sfl 2006-07 ivc ienHFivc Ëbrdsq vfDf drj hoieaf. AussmyN jylHF c gey pVHy ilKy mrd 9377qy aOrqF 671 sn. sfl 2007-08 ivcieh igxqI hor vDI qy pVHy ilKy mrdkYdI 9620 jdik aOrqF 670 hogeIaF. sfl 2008-09 ivc jylH jfxvfly pVHy ilKy mrd 10212 jdik aOrqF670 sn. iesy qrHF sfl 2009-10 ivc10 hËfr 611 pVHy ilKy mrd qy 849 pVHIaFilKIaF aOrqF jylH geIaF. Auprokq sfrysflF dOrfn jylHF dy kYdI bxn vfly lokFivc anpVH mrd aOrqF dI sMiKaf piVHaFiliKaF qoN kfPI Gwt sI.

jfiedfdF Auqy nfjfieËkbiËaF df islislf jfrI

Page 12: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (12)

pMjfb tfeImjLÈincrvfr, 30 jUn 2012

-cfcf byilhfjLTfh-sotf

guafcy dI Bfl!pYsf dIn qy pYsf eImfn bixaf, dunIaF iesy leI rhI ey nwc Xfro.Bly bury df inrK nf irhf koeI, smJo lokF df mr igaf mwc Xfro.cfry qrP hI kuPLr dI cVHI ‘nyHrI, sonf afK ky vycdy kwc Xfro.ho igaf bnfvt df bolbflf, imwTy JUT df pY igaf lwc Xfro.isafsq ivcoN qF kdoN df Auizaf ey, BfsLxbfjLIaF inrI aY Kwc Xfro.Drm sQfnF `coN vI gfieb hoieaf, ikhVy aMbrIN cVH igaf swc Xfro?

AuipMdrBfrqI sMsd dy 60 sflF dOrfn bhuq

vfr coxF hoeIaF aqy hr vfr coxF qoNbfad votrF ivc jmhUrIaq leI QoVHIjfgrUkqf hor vDI hY. jfgrUkqf dfmqlb ieh nhIN ik votrF ivc vot pfAuxdf AuqÈfh viDaf hY. swc qF ieh hY ikvotr hr vfr iek cox aml qoN bfaddUjy cox aml qwk afÈf aqy inrfÈfivckfr izwky-zoly KFdf rihMdf hY. Ausdf jy iksy pfrtI jF afgU nfl moh pYdfhoieaf qF Aus qoN bfad moh-BMg vIhoieaf. kdy-kdy Auh moh aqy mohBMg,dovF qrHF dy hflfq qoN Aupr irhf.ies dOrfn BfrqI jmhUrIaq vwDqoN vwD qjrbf hfsl krdI geI.kih skdy hF ik ieh afpxI bflavsQf qoN jvfnI ivc dfKl ho geIpr ajy ieh kihxf jldbfËIhovygI ik sfzI sMsdI jmhUrIivvsQf pkyrI ho geI hY. jdoN qwklok jfqI aqy iPrkU afDfr ‘qy votFpfAuNdy rihxgy, AudoN qwk asINafpxI jmhUrIaq ƒ pR OVjmhUrIaq nhIN kih skdy.

Bfrq df sMsdI jmhUrI qMqrbhu-pfrtI ivvsQf vflf hY.isafsI pfrtIaF lokqMqrI amlƒ awgy vDfAux leI sB qoN aihmsMsQfvF hn. sMsdI ivvsQf dIÈurUafq ivc hI Bfrq ivc bhu-pfrtI ivvsQf hoNd ivc af geIsI. swc ikhf jfvy qF afËfdI qoNpihlF hI Bfrq ivc bhu-pfrtIivvsQf hoNd ivc afAuxI ÈurU hogeI sI. bhu-pfrtI ivvsQf dybfvjUd Bfrq ivc afËfdI dyÈurUafqI dhfikaF ivc kFgrs dfieMnf iËafdf dbdbf irhf ik BfrqIlokqMqr iek pfrtI Èfsn ivvsQf vflflokqMqr hI lgdf sI. bfad ivc kFgrskmËor huMdI geI aqy iek qoN iËafdfpfrtIaF ny afpxI hoNd df aihsfskrfAuxf ÈurU kr idwqf.

awj Bfrq ivc pfrtI ivvsQf dfies kdr pqn ho cuwkf hY ik asIN Èfiedieh vI nf kih skIey ik Bfrq ivc bhu-pfrtI lokqMqr hY. swc qF ieh hY ik huxqF pfrtIhIxqf vfly hflfq bx rhy hn.isafsI pfrtIaF bhuqy afgUaF dy inwjIsMgTn bx gey lgdy hn. iksy jmhUrIdyÈ dI rfjnIqI ivc srgrm isafsIpfrtIaF dy aMdr vI jmhUrIaq lfgU hoxdI AumId kIqI jFdI hY pr awj bhuqIaFpfrtIaF ivc aMdrUnI jmhUrIaq dIaxhoNd hY. dyÈ dI sB qoN vwzI aqy purfxIpfrtI, kFgrs Auqy iek pirvfr df kbËfhY. ies qoN bdiksmqI vflI gwl hor kIho skdI hY ik ies pfrtI dy lokF dfmMnxf hY ik rfjIv gFDI df pirvfr hIies pfrtI ƒ iekjuwt rwK skdf hY.dhfikaF qoN iek pirvfr df pRBfv iespfrtI ‘qy brkrfr hY. pirvfrvfd dI iesalfmq ƒ dyÈ dIaF bhuqIaF pfrtIaFny apnf ilaf hY. swc ikhf jfvy qF KuMbFvFg AugIaF sfrIaF hI KyqrI pfrtIaFkFgrs dy ies pirvfrvfdI rog qoN vI

kuJ iËafdf hI gRsq hn. kFgrs dfpirvfrvfd qF AunHF dy pirvfrvfdsfhmxy iPwkf hI pY jFdf hY. asl ivcawj Bfrq aMdr pfrtI ivvsQf df pqnho igaf hY. bhuqIaF pfrtIaF ƒ isafsIpfrtIaF ies leI ikhf jFdf hY ik AunHFƒ cox kimÈn qoN mfnqf hfsl hY aqykimÈn qoN imly cox inÈfn ‘qy Auh coxFlVdIaF hn. AunHF ivc afm kfrkunF dIkoeI iewËq nhIN. iksy pRogrfm nfl koeIlgfE nhIN. isrP swqf-suwK Bogxf hIAunHF df mksd hY. AunHF ivc aMdrUnIcoxF isrP idKfvy vjoN hI huMdIaF hn aqy

jy cox kimÈn df dbfa nf hovy qF iehaMdrUnI coxF vI nf krfeIaF jfx. AunHFdI kfrjkfrnI kmytI dIaF bYTkF jF qFhuMdIaF hI nhIN, jy huMdIaF vI hn qF AunHFdf koeI arQ nhIN huMdf. AunHF pfrtIaFdy isKrly ahudydfrF ƒ pRDfn jF jnrlskwqr nhIN, sgoN suprImo ikhf jFdf hY.iËkrXog hY ik ‘suprImo’ BfrqI iÌlmFivc aprfDIaF dy gYNg dy muKI ƒ ikhfjFdf h Y. ieh ‘s uprIm o’ aÈlIlpirvfrvfdI aml ƒ AuqÈfihq krdy hnaqy Éud dyÈ dI jfqvfdI ivvsQf ivcoNqfkq hfsl krdy hn. AunHF dI pRqIbwDqfnf qF dyÈ leI hY aqy nf hI lokqMqrleI. iËafdfqr mfmilaF ivc Auh AusjfqI jF Aus jfqI smUh leI vI pRqIbwDnhIN hn ijs qoN Auh qfkq hfsl krkyafpxIaF sfry qrHF dIaF kmIaF dybfvjUd qfkqvr bxy hoey hn.

afKr pfrtI ivvsQf df ieh hÈrikAuN hoieaf? ies df kfrn BfrqI smfjdI jfqI ivvsQf hY. jfqI ivvsQf mUlrUp ivc rfjnIqk dfa-pyc vflI rhI hYijs dI mwdd nfl bhuq Coty qbky ny dyÈdI bhuq vwzI afbfdI ‘qy Èfsn kIqf. jfqIivvsQf rfjnIqk, afriQk aqy smfijkgulfmI dI hI ivvsQf hY jo Bfrq ivcivdyÈI gulfmI dy nfl-nfl mËbUq huMdIrhI hY. ivdyÈI ÈfskF ny rfjqMqr dy Ëmfny

ivc ies dI jMm ky vrqoN kIqI aqy iesƒ AuqÈfihq vI kIqf. jmhUrIaq dIÈurUafq dy nfl-nfl ies ivvsQf ƒ Éqmkrn dI sÉq ËrUrq sI, pr bdiksmqInfl ies ƒ Éqm krn bfry swqf ‘qy bYTyafgUaF ny soicaf hI nhIN. jfqI ivvsQfmUl rUp ivc asmfnqf aqy Gwt-igxqIduafrf bhu-igxqI dy ÈoÈx ‘qy afDfrqivvsQf hY pr ies ivvsQf nMU Kqm kIqybgYr lokqMqr dI ivvsQf apnf leIgeI. ies nfl hI jfqI ivvsQf dflokqMqr dI pfrtI ivvsQf nfl sMGrÈÈurU ho igaf. ijQy jfqI ivvsQf lokqMqr

ƒ afpxy muqfibk clfAux dIkoiÈÈ krn lwgI; AuQy lokqMqr,jfqI ivvsQf dI gqIÈIlqf ƒ iekhor qrIky nfl vDfAux lwgf.rfjnIqk smrQn vDfAux aqycoxF ivc ijwq hfsl krn leIpfrtI ‘qy nhIN, sgoN jfqI qyinrBrqf vDI. jfqIaF smrQnhfsl krn dy bxy-bxfey sMd dy rUpivc ikAuNik pihlF hI mOjUd sn, iesleI jfqIaF pfrtIaF Aupr hfvIhuMdIaF geIaF aqy pfrtI ivvsQfdf kcUMmr inkldf igaf.

awj sMsd dI pqlI hflq bfryqrHF-qrHF dy svfl KVHy ho rhy hn.bfbf rfmdyv aqy aMnf hËfry ijhylok sMsd mYNbrF dy ikrdfr dy pRsMgivc sMsd ‘qy hI svfl KVHy krrhy hn. ieh swc hY ik sMsd ivcbhuq sfry aprfDI lok hn. AunHFivcoN keIaF ‘qy aprfDk mukwdmyvI cwl rhy hn, pr kuJ aijhyÈfqr iksm dy aprfDI vI hnijnHF ‘qy koeI mukwdmf nhIN cwlirhf. aijhy lok, sMsd ivc QoVHy

nhIN hn, blik AunHF dI igxqI kfPI vwzIhY. sB qoN Éqrnfk gwl ieh hY ik aijhysMsd mYNbrF ivcoN kuJ qF afpxIaF kiQqpfrtIaF dy suprImo vI hn. dl-bdlUkfƒn kfrn ienHF DurMqrF dy afdyÈ AunHFdIaF pfrtIaF dy nfl-nfl AunHF dy sMsdmYNbrF ƒ vI mMnxy pYNdy hn. jy sMsd `cafpxy suprImo dI iewCf dy iKlfÌ vot pfAuNdyhn qF AunHF dI mYNbrI Kqm ho jFdI hY.

Ëfhr hY ik BfrqI sMsd dy hflfqTIk nhIN hn pr iPlhfl BfrqIaF kolies qoN ibhqr ivvsQf nhIN hY. AumIdkrnI cfhIdI hY ik pROVqf vDx dy nfl-nfl BfrqI sMsdI jmhUrI ivvsQf ‘qyjfqIvfd dI jkV kmËor hovygI aqypfrtI ivvsQf Aus dI jgHf lYx lwgygI.ies sUrq ivc sMsd aprfDI qwqF qoN vImukq ho jfvygI.

Bfrq dI jmhUrIaq kOmI-kOmFqrI QiVHaF Auqy aksr crcf ivc rihMdI hY. ies dy hwk qyivroD ivc keI qrHF dIaF dlIlF idwqIaF jFdIaF hn aqy ieh dlIlF vfhvf KVkvIaF/kVkvIaFvI huMdIaF hn. asl ivc jdoN qoN Bfrq bfry ‘sMsfr qfkq’ bxn dI crcf cwlI hY, sfry sMsfr dIaFnËrF Bfrq Auqy itkIaF hoeIaF hn. dUjy bMny, hflfq dI ivzMbnf ieh hY ik BfrqI jmhUrIaq dImËbUqI bfry crcf ijMnI iqwKI ho rhI hY, ies ivc inGfr Aus qoN ikqy vwD qyËI nfl af irhf hY. ieslyK ivc jmhUrIaq dIaF afDfr, isafsI jQybMdIaF bfry gwlF CyVIaF geIaF hn. ienHF isafsIjQybMdIaF ivcoN jmhUrIaq ijMnI qyËI nfl Kfrj hoeI hY aqy hux vI ho rhI hY, Aus nfl jmhUrIaqAuqy bhuq vwzf svfl lwg igaf hY. isafsI afgUaF ny afpxy ihqF Kfqr ienHF jQybMdIaF nMU ieMnIaFhIxIaF bxf idwqf hY ik ieh jmhUrIaq dy rfh df roVf bx ky rih geIaF hn. -sMpfdk

dyÈ jmhUrI, ÊYr-jmhUrI isafsI dl

afKr pfrtI ivvsQf df ieh hÈrikAuN hoieaf? ies df kfrn BfrqIsmfj dI jfqI ivvsQf hY. jfqI ivvsQfmUl rUp ivc rfjnIqk dfa-pyc vflIrhI hY ijs dI mwdd nfl bhuq Coty qbkyny dyÈ dI bhuq vwzI afbfdI ‘qy ÈfsnkIqf. jfqI ivvsQf rfjnIqk, afriQkaqy smfijk gulfmI dI hI ivvsQf hY joBfrq ivc ivdyÈI gulfmI dy nfl-nflmËbUq huMdI rhI hY. ivdyÈI ÈfskF nyrfjqMqr dy Ëmfny ivc ies dI jMm kyvrqoN kIqI aqy ies ƒ AuqÈfihq vIkIqf. jmhUrIaq dI ÈurUafq dy nfl-nfl ies ivvsQf ƒ Éqm krn dI sÉqËrUrq sI, pr bdiksmqI nfl ies ƒÉqm krn bfry swqf ‘qy bYTy afgUaF nysoicaf hI nhIN. jfqI ivvsQf mUl rUpivc asmfnqf aqy Gwt-igxqI duafrfbhu-igxqI dy ÈoÈx ‘qy afDfrq ivvsQfhY pr ies ivvsQf nMU Kqm kIqy bgYrlokqMqr dI ivvsQf apnf leI geI.

mMgl gRih ‘qy DrqIvFg pfxI

vfiÈMgtn: ivigafnIaF nydfavf kIqf hY ik mMgl gRih dy aMdrpfxI hY. iek rsfly ivc ikhf igaf hYik mMgl gRih dy kuJ ihwisaF ivc AuvyNhI pfxI hY ijvyN DrqI dy hyTF huMdf hY.gRih dIaF keI QfvF DrqI vFg hIiswlIaF nËr af rhIaF hn.

aYqkIN jUn mhInf pMjfb leI bVf kihrvfn ho ky twkiraf hY. pMjvyNswcy pfqÈfh gurU arjn dyv jI dI ÈhIdI aqy 1984 ‘c sRI akfl qKqAuqy POjF cfVHy jfx df drd qF sdf-sdf leI lV nfl bMinHaf igaf hYpr ies drd dIaF lIkF nMU smJx-smJfAux dI cfrfjoeI ajy qwk vInhIN hoeI hY. sfzy ieiqhfs ivc ‘isMGfvlokn’ nF df iek Èbd afAuNdfhY. ies Èbd dy iswDy ijhy arQ afpxy bIqy Auqy JfqI mfrnf hY. ies Jfqivc BivwK dy AuslvwitaF dIaF pYVF proeIaF huMdIaF hn ijnHF ny agFhKuwlH ky pihlF pgzMzIaF aqy iPr Èfhrfh bxnf huMdf hY. agFh jfx dfiehI iek rfsqf hY, pr asIN afpxy nfl Ault vrqfE-ivhfr kIqf hY.asIN bIqy nMU ivcfrnf qF iek pfsy irhf, ies bfry gwl qorn leI vIiqafr nhIN hF. ieh sfzy simaF df koeI sMqfp hI hY jo sfnMU ies pfsyvDx qoN lgfqfr rok irhf hY. pMjfb ny sdf nfiek df rol inBfieaf hYaqy nfiek sdf nvyN rsiqaF dI qlfÈ ivc irhf hY ijs nMU sfzyieiqhfs-imiQhfs ivc cOQI kUt vjoN vI jfixaf jFdf hY. jfpdf hY ikasIN cOQI kUt df iKafl hux Buwl bYTy hF. iesy df nqIjf hY ik gwzI dyphIey lIh Auqy vI nhIN pY sky hn. ieko QFEN hI GuMm rhy phIey sfnMU qurdyhox df BulyKf pf rhy hn, sgoN kihxf qF ieh cfhIdf hY ik asIN hIqurdy hox df Brm pfl ilaf hY. jy aijhf nf huMdf qF pMjfb Bfjpf dyjnrl skwqr kml Èrmf ny muwK mMqrI pRkfÈ isMG bfdl df isafsIslfhkfr nhIN sI bx skxf. koeI vI ÈKLs ies inXukqI nMU mihËinXukqI afK ky gwl tfl skdf hY, pr iqrCI nËry dyiKaF ies dy arQbhuq zUMGy hn. ies bfry kuJ qwqy vgdy lok aksr crcf vI krdy hn,BfvyN Auh msly dI qih qwk jfx dI QF pyqly pwDr Auqy hI ies df ivroDkrdy hn. ies pyqlypx krky msly ijAuN df iqAuN hI nhIN rihMdy, blikpihlF nfloN vI iBaMkr ho ky twkrdy hn. aijhf iek vfr nhIN, anykvfr hoieaf hY.

muwK mMqrI dy isafsI slfhkfr pihlF zf[ dljIq isMG cImf huMdysn, pr AunHF dy ivDfiek bxn qoN bfad ieh ahudf KflI sI aqy ÈRomxIakflI dl dI swqf ivc BfeIvfl BfrqI jnqf pfrtI (Bfjpf) dI awKies ahudy Auqy hI sI. pihlF-pihl jdoN Bfjpf ny ies ahudy leI Ëormfiraf qF kuJ akflI hlky hYrfn hoey pr bfad ivc ijs qrHF dohFpfrtIaF ny ies mfmly nMU nijwiTaf, Aus dI Cfx-bIx kIiqaF keIaihm qwQ sfhmxy afAuNdy hn. akflI dl dI Bfjpf nfl sFJ, swqf dIBfeIvflI nfl ÈurU hoeI sI. lhU-luhfx pMjfb ivc afpxIaF srgrmIaFdubfrf ÈurU krn vyly akflI afgU pRkfÈ isMG bfdl ny ihMdU-iswK eykqfdy nF ‘qy akflI dl aqy Bfjpf ivckfr sFJ df pwqf Kyizaf sI aqy huxies pwqy dI bdOlq Auh afpxy hr ivroDI nMU mfq dy ky isafsq dI aijhItIsI Auqy jf bYTy hn ijQoN AunHF nMU lfh skxf jy asMBv nhIN qF aOKfËrUr hY. ipCly kuJ simaF dOrfn AunHF ny isafsI ipV ivc kuJ pYNqVy iesihsfb nfl mwly hn ik ivroDI vI dyKdy rih gey hn. akflI dl vrgIjuJfrU jQybMdI nMU AunHF ny iks qrHF afpxy Gr dI dihlIË aMdr ilafvfiVaf hY, ies bfry hux koeI crcf krn dI loV bfkI nhIN rih geI.hF, ieMnf ËrUr kihxf bxdf hY ik afpxI isafsI ‘ilafkq’ dy nfl-nfl AunHF ny bfkIaF dIaF kmËorIaF nMU KUb vriqaf. ieh do-DfrIqlvfr ivroDIaF Auqy hI nhIN, blik pMjfb dy BivwK Auqy bhuq bydrdInfl vfhI geI.

hux jy rqf ku isafsI ipV ivcoN bfhr af ky vI hflfq df jfieËfleIey, Bfv isMGfvlokn krIey qF pMjfb ivc AuTy ibjlI dy sMkt nfllok qRfh-qRfh kr rhy hn, pr iksy pfsy hoieaf kuJ vI nhIN. iehIinwslqf pMjfb nMU lY bYTI hY. pMjfb df ieAuN bYTy rihxf pMjfb dI hfr hYaqy swqfDfrIaF dI ijwq hY. sfzy nfloN qF lihMdy pMjfb dy lok hI cMgy hnijnHF ny ibjlI dy mfmly ‘qy Gwto-Gwt ivroD qF Ëfihr kIqf hY. gwl ibjlIdI nhIN hY. vwK-vwK mOikaF Auqy ijMnf isMGfvlokn cfhIdf sI, nhINhoieaf. iesy krky kuJ msly aqy nukqy ijAuN dy iqAuN Ps gey hn. lokinwsl ho jfx, swqfDfrIaF leI ies qoN vwzf ienfm hor kI ho skdf hY.ies vyly sB qoN pihlI qrjIh bIqy Auqy muV Jfq mfrn dI hY. ieh amlglqIaF suDfrn aqy mfrIaF mwlF nMU dUx-svfeIaF krn df mOkf bKLÈdfhY. ies mOky dI qlfÈ ibnf Èwk afp krnI pYxI hY, vfr-vfr aqy hrvfr krnI pYxI hY. aijhf nf kIqf igaf qF isafsI ipV dIaF gotIaFkuJ ku bMidaF duafly GuMmI jfxIaF hn. iehI Auh cwkrivAU hY jo afKrkfrinwslqf vwl drvfjy KolH idMdf hY. bIqy nUM Buwl jfxf inwsl ho jfxf hY aqybIqy nMU nf ivcfrnf BivwK dy rfh bMd krn dy brfbr hY.

pMjfb bnfm isMGfvlokn

Page 13: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (13)

dihÈqvfd nhIN, Gor ainaF hY asl ibmfrI: aruMDqIdys-prdys/mulfkfqFqusIN rfjDRoh aqy ÊYrkfƒnI

kfrvfeIaF (r ok U) kfƒn jF‘aPspf’ ijhy kfƒnF ƒ AusjmhUrIaq ivc ikvyN dyKdy ho ijsƒ sB qoN vwzI jmhUrIaq vjoNvizafieaf jFdf hY?

aruMDqI rfey: mYƒ KuÈI hY ik qusIN‘vizafieaf jFdf’ lÌË vriqaf hY.Bfrq dI jmhUrIaq bfry ieh ZuwkvF lÌËhY. ieh mwD vrg leI jmhUrIaq hY.kÈmIr jF mnIpur jF CwqIsgVH vrgyQFvF `qy jmhUrIaq ikqy nhIN lwBdI.blYk mfrkIt ivc vI nËrIN nhIN pYNdI.XU[ey[pI[ey[, jo XU[pI[ey[ srkfr vwloN nvyNrUp ivc ilaFdf ‘potf’ hY, aqy aPspfvrgy kfƒn hfsohIxI hwd qwk swqfvfdIhn. ieh hkUmq nUM iksy ƒ vI igRÌqfrkr lYx jF mfr dyx dI KuwlH idMdy hn.jmhUrIaq ivc ienHF leI koeI QF nhINhY, pr jdoN qwk ieh muwKDfrf mwD vrgƒ inÈfnf nhIN bxfAuNdy, AudoN qwk iehmnIpur, nfgflYNz jF kÈmIr dy lokF,ÊrIbF jF ‘muwK ihwsy’ aMdr musilm‘dihÈqpsMdF’ ivruD vrqy jFdy hn, iksyƒ koeI icMqf nhIN hY.

kI lokF ny hkUmq ivruD jMgCyVI hoeI hY jF rfj ny lokF ivruD?qusIN aYmrjYNsI ƒ, jF GwtigxqIaFƒ ikvyN dyKdy ho jo mihsUs krdIaFhn ik AunHF ƒ inÈfnf bxfieaf jfirhf hY, pihlF iswK qy hux muslmfnieAuN smJdy hn?

aruMDqI rfey: kuJ lok rfj ivruDjMg lV rhy hn. rfj ny afpxy bhuigxqInfgirkF ivruD jMg CyVI hoeI hY. 70ivaFivc aYmrjYNsI dI nObq ies krky afeIikAuNik ieMdrf gFDI hkUmq aYnI byvkUÌsI ik ies ny mwD vrg Aupr Jptxf ÈurUkr idwqf sI aqy AunHF ƒ hyTly vrgF qyvFJy lokF nfl ieko rwsy bMnH idwqf sI.awj mulk dy ivÈfl ihwsy aYmrjYNsI nfloNvI vwD sMgIn hflq ivc hn pr iesajokI aYmrjYNsI ƒ ÉUb ilÈkf-puÈkfky aqy vwD clfkI nfl iÈMgfr ky ilaFdfigaf hY. mYN pihlF hI kih cuwkI hF: Ërf

dyKo, jdoN df Bfrq pRBUswqf-sMpn rfÈtrbixaf hY, Bfrq srkfr ny ikMnIaF jMgFCyVIaF hn; ikMnIaF imsflF hn jdoN‘afpxy’ hI lokF ivruD ÌOj ByjI geI-nfgflYNz, asfm, imËorm, mnIpur,kÈmIr, goaf, bMgfl, pMjfb aqy (CyqIhI CwqIsgVH dI vfrI afAux vflI hY).BfrqI rfj lgfqfr lVfeI ivc juitafhoieaf hY. jMg hmyÈf kbfielIaF,eIsfeIaF, muslmfnF, iswKF vrgIaFGwt-igxqIaF iÉlfÌ CyVI geI hY prmwD vrg, Auc jfqI ihMdUaF ivruD kdyCyVI nhIN geI.

jy rfj ‘dihÈqpsMd DiVaF’ivruD kfrvfeI nhIN krdf qF ihMsfƒ TwlH ikvyN pvygI? kI ieMj aMdrUnIsurwiKaf qihs-nihs nhIN hovygI?

aruMDqI rfey: mYN nhIN smJdI ikkoeI ieh vkflq kr irhf hY ikdihÈqpsMd DiVaF iÉlfÌ koeI kfrvfeInf kIqI jfvy, Éud ‘dihÈqpsMd’ vI iehnhIN kihMdy. Auh dihÈqvfd ivroDI kfƒnÉqm krn leI nhIN kih rhy. Auh AuhIkr rhy hn jo AunHF ny krnf hY; AuhBlIBFq jfxdy hn ik ies dy kfƒnI jFhor nqIjy kI hoxgy. Auh afpxy roh dfieËhfr kr rhy hn aqy Aus pRbMD ƒbdlx dI lVfeI lV rhy hn jo ainaFaqy nfbrfbrI pYdf krdf hY. Auh Éud ƒ‘dihÈqpsMd’ nhI N smJdy. j y‘dihÈqpsMdF’ q o N q uhfzI m urfd

sI[pI[afeI[ (mfEvfdI) qoN hY, mYN AunHFƒ dihÈqpsMd nhIN smJdI. hF, AuhKfVkU hn qy ÊYrkfƒnI hn, pr ieQy qFkfrporyt-rfj dy jhfd df ivroD krnvfly hr bMdy Aupr mfEvfdI hox df Twpflf idwqf jFdf hY-cfhy Aus dI ivcfrDfrfmfEvfdI hovy jF nf; cfhy Auh iesivcfrDfrf nfl sihmq vI nf hovy qF vI.sImf afËfd vrigaF ƒ pfbMdIÈudf sfihqrwKx dy jurm ivc Aumr kYd dIaF sËfvFidwqIaF jf rhIaF hn. so, hux 2012ivc ‘dihÈqpsMd’ dI pRIBfÈf kI hY? aslivc dihÈqpsMd qF Auh afriQk nIqIaFhn jo ivafpk nfbrfbrI, BuwKmrI qyAujfVy leI iËMmyvfr hn; ienHF ivruD rosËfhr krn vfly lok dihÈqpsMd nhINhn. kI asIN ibmfrI dy lwCxF ƒ muÉfiqbhoxf cfhuMdy hF jF ibmfrI ƒ? dihÈqvfdibmfrI nhIN hY. ibmfrI qF Gor ainaFhY. jy sfzf smfj inaFpUrn smfj hovy,mfEvfdI qF iPr vI hoxgy. iesy qrHF horieMqhfpsMd DVy vI hoxgy ijnHF dfhiQafrbMd tfkry jF dihÈqpsMdhmilaF ivc XkIn hY; pr AunHF ƒ Auhhmfieq nhIN imlygI jo awj iml rhI hY.iek mulk vjoN, sfƒ Èrm afAuxI cfhIdIhY ik asIN iewQy aYnI jhflq, durdÈfaqy iswDy-aiswDy nslI-swiBafcfrk aqymËHbI kwtVvfd ƒ sihx kr rhy hF. asINqF ieh ZONg rcxf vI Cwz idwqf hY ik sfƒinaF dI sUJ vI hY. asIN qF bws vwzIaF

kfrporyÈnF aqy zuwb rhy amrIkf nF dyjhfË mUhry gozy tykdy jf rhy hF.

kI rfj ny Ìon tYp krky qy soÈlnYtvrk sfeItF ‘qy hmly krky vwzyBfeI (jfrj aOrvYl dy nfvl AunIsO curfsI df Gor qfnfÈfh ikrdfr)vflf vqIrf nhIN apnf ilaf?

aruMDqI rfey: hkUmq qF aYnIbyhXf ho cuwkI hY ik ÈrHyafm mMn rhI hYik sfzy sfiraF dI hr smyN jfsUsI kIqIjf rhI hY. jdoN ies ƒ ies df ivroD hInËr nhIN af irhf, ieh aijhf kry vIikEN nf? afvfm ƒ kfbU krky rwKxf hrsQfpqI dI iÌqrq hY, ieMj hI hY nf?pUrf mulk hor vDyry Dfrimk aqyrUVHIvfdI bx irhf hY; dih-lwKF lokqIrQF, mMdrF aqy msijdF ivc jf kyafpxI sMqfpI iËMdgI dI byVI bMny lfAuxdIaF ardfsF afpxy rwb ƒ krdy hn.nfl hI asIN robotF dy Aus dOr ivc pYrDr rhy hF ijQy kMipAUtr nfl clfeIaFjfx vflIaF mÈInF nfl hr cIË qYahovygI, AuhI qYa krngIaF ik ikhVIcIË nYiqk hY aqy ikhVI nhIN hY. BuwljfE Dfrimk gRMQF ƒ. hux kMipAUtr qYakrngy ik kI TIk hY aqy kI Êlq. huxmwKI ijwzy jfsUsI dy sMd eIjfd ho cuwkyhn jo sfzI hr nklo-hrkq ƒ irkfrzkr skdy hn. hfly ieh Bfrq ivc nhINphuMcy, pr CyqI hI phuMc jfxgy. XU[afeI[zI[ (ivlwKx ÈnfÉqI aMk) kMtrol aqy

jfsUsI df iek hor rUp hY, pr lok iehlYx leI iek-dUjy dy AuproN dI pY rhyhn. vMgfr ieh hY ik ies kdr buJfrqFaqy jfsUsI dy bfvjUd kMm ikvyN kIqf jfvy,ivroD jfrI ikvyN rwiKaf jfvy.

jylHF ivc zwky hvflfqIaF,rfj-DRoh dy mukwdimaF ivc PsfeylokF dI hflq bfry isafsq ivckoeI jnqk pRqIkrm nhIN ho irhf?kI ieh mnuwKI aiDkfr jQybMdIaFvloN GVy ÊYrpRsMgk muwdy hox krkyhY?

aruMDqI rfey: ieh ÊYrpRsMgk muwdynhIN hn. ieh vwzf muwdf hY. hËfrF lokrfj-DRoh jF XU[ey[pI[ey[ qihq jylHF ivczwky hoey hn. AunHF Aupr afm qOr ‘qy jFqF mfEvfdI hox df doÈ hY jF musilm‘dihÈqpsMd’ hox df. acMBy dI gwl iehhY ik ies dy koeI srkfrI aMkVy hI nhINhn. jF qF quhfƒ AunHF QFvF ‘qy jf ky pqflwgdf hY jF vwKo-vwKry ielfikaF ivckMm kr rhy mnuwKI aiDkfr kfrkuMnF qoN.hkUmq aqy puils pRÈfsn ivc qsIhypUrI qrHF pRvfnq hn. kOmI mnuwKI aiDkfrkimÈn ny afpxI iek irport ivc iËkrkIqf ik lMGy sfl dOrfn hI puils

sFJI nypflI kimAUinst pfrtI(mfEvfdI) nfloN awz hox df muwK kfrnkI bixaf?

sFJI nypflI kimAUinst pfrtI(mfEvfdI) ny avfm dy ihwqF dI gwl krnICwz idwqI sI. ds sfl (1996 qoN 2006qwk ) jo XuwD cwilaf, Aus dIaF pRfpqIaFƒ Bulf idwqf igaf. iesy leI asIN iespfrtI nMU Cwz ky nvIN pfrtI bxfeI hY.asIN pfrtI bxfAux ivc BfvyN dyr kIqIhY pr sfzf PYslf iblkul drusq hY.afpxI pfrtI df nF asIN nypflIkimAUinst pfrtI (mfEvfdI) rwiKaf hY.

sFJI nypflI kimAUinst pfrtI(mfEvfdI) dy muKI pRcMz df quhfzI nvINpfrtI bfry koeI pRqIkrm?

jdoN sfzf kOmI sMmyln cwl irhf sIqF AunHF df Pon afieaf sI. AunHF dfkihxf sI ik asIN ies muwdy Auqy gwlkrIey. asIN puwiCaf-gwl krn df mksdkI hY? AunHF ikhf ik pfrtI dI vMzmulqvI kr idE. sfzf kihxf sI ik asINpfrtI ivc rih ky ijMnI ku lVfeI lVskdy sI, lVI hY. hux iekwTy cwlxf sMBvnhIN. kwlH nMU jy koeI gwl qurdI hY qFasIN huMgfrf BrFgy, pr gwl ivc koeIqwq, koeI jfn hoxI cfhIdI hY.

qusIN kRFqI dI gwl kr rhy hoN? kIquhfzf mqlb hiQafrbMd sMGrÈ qoN hY?

asIN hflfq df mulMkx krFgy aqyiPr nvIN kfrj-idÈf qYa krFgy. asINlok ivdroh dI iqafrI dI idÈf ivcjfvFgy. nypfl jgIrdfrI dfby vflf dyÈ sIaqy iPr arD-AupinvyÈI huMdf hoieaf huxnv-AupinvyÈ qwk phuMc igaf hY. ies leIdysL nMU nvIN lok kRFqI dI loV hY.

nvMbr ivc ijhVI sMivDfn sBf dIcox hox vflI hY, Aus ivc qusIN ihwsflEgy?

nvMbr ivc jo coxF ho rhIaF hn,asIN Aus ivc ihwsf nhIN lvFgy. asIN kIkrFgy, ieh qF Ausy mOky hI dwsFgy,iPlhfl asIN ihwsf nhIN lY rhy. vYsy vI

nvMbr ivc jo coxF ho rhIaF hn, AuhmuÈikl hI jfpdIaF hn. kuJ lok vfrvfr coxF dI gwl kr rhy hn pr asIN

nfarf idwqf hY ik ies nfl smwisaf dfhwl nhIN hovygf. ies leI sB ƒ golmyËsBf krnI cfhIdI hY. sMivDfn sBf dyÈdf isafsI ivkfs nhIN hY.

nypfl dy sMkt leI qusIN iks ƒiËMmyvfr mMndy ho?

ies sMkt leI vwzy dlF dy muwK afgUiËMmyvfr hn. srkfr ijMmyvfr hY. jo loksrkfr aqy sMivDfn sBf dy pRDfn bxybYTy hn, Auh iËMmyvfr hn. ijnHF dy hwQivc swqf sI aqy ijnHF ‘qy sMivDfn sBfrfhIN sMivDfn bxfAux dI iËMmyNvfrI sI,AuhI asPl hoey. dUjI gwl, ieh sMsdIivvsQf dI asPlqf vI hY.

coxF nypfl sMkt df hwl nhIN: mohn bYidaf ikrn

sFJI nypflI kimAUinst pfrtI (mfEvfdI) (sMKyp ivc XU[sI[pI[aYn[-mfEvfdI) doPfV ho geI hY.ipCly kuJ sflF qoN nypfl dy mfEvfdIaF ivckfr kRFqI dy muwdy ‘qy vfhvf ByV cwl irhf sI. ies vylypfrtI ivc iqMn DVy sn. iek dI agvfeI pfrtI dy muKI puÈp kml dfhl AurP pRcMz aqy dUjy DVy dIagvfeI pRDfn mMqI bfbU rfm BwtfrfeI dy hwQ ivc hY. qIjf DVf ijs ny hux nypflI kimAUinst pfrtI(mfEvfdI) dy nF hyT nvIN pfrtI bxf leI hY, dI agvfeI mohn bYidaf ikrn kr irhf hY. mohnbYidaf ikrn DVy dI nyVqf BfrqI mfEvfdIaF nfl rhI hY aqy ieh DVf coxF ivc vI XkIn nhINrwKdf. ies df kihxf hY ik ds sfl dy hiQafrbMd sMGrÈ qoN bfad kRFqI leI jo hfsl kIqf igafsI, Auh sB coxF aqy pRcMz qy BwtfrfeI dIaF nIqIaF ny qihs-nihs kr idwqf hY. ies DVy muqfbk,ies ny ienHF dohF afgUaF nMU pUrf mOkf idwqf pr ieh afgU nypfl nMU sMkt ivcoN kwZx ivc asPl rhyhn. ies leI hux nfl cwlxf aOKf hY, BfvyN afpsI gwlbfq cwldI rwKx leI rfh KuwlHy rwKy gey hn.pyÈ hn mohn bYidaf ikrn nfl mulfkfq dy kuJ aMÈ:

jy qusIN sMsdI pRbMD ƒ rwd krdy hoNqF quhfzy kol dUjf bdl ikhVf hY?

nypfl ivc asIN sMsdI pRbMD ƒ rwdkrdy hF. asIN nypfl ivc jnvfdI gxqMqrcfhuMdy hF. ies qoN bfad smfjvfd aqyiPr sfmvfd vwl jfxf hY.

Bfrq dI BUimkf ƒ ikvyN dyKdy ho?Bfrq dI BUimkf skfrfqmk nhIN

hY. nypfl nv-AupinvyÈk dyÈ hY. sfzfivÈlyÈx iehI hY ik Bfrq df Èfsk vrgnypfl dy Èfsk vrg nfl iml ky jnqfdI luwt kr irhf hY. Bfrq dI BUimkfnypfl ivc dÉl dyx vflI hY.

quhfzf aglf kdm kI hY?sfzI pfrtI dI kyNdrI kmytI dI bYTk

hovygI. pfrtI aqy kOmI aËfdI dI pwKivc muihMm clfvFgy. aMdoln dI iqafrIkrFgy qy jQybMdI qy pfrtI ivc anuÈfsnpYdf krFgy.

pRDfn mMqrI dy qOr ‘qy bfbU rfm BwtrfeIdy kfrjkfl ƒ qusIN ikvyN dyKdy ho?

dyKo, AunHF df jo vfadf sI ik lokmukqI POj snmfnjnk ZMg nfl rlyvFkrvfAuxgy, ieh Auh nhIN kr sky.jnqf dy pwK ivc sMivDfn inrmfx dIgwl khI sI AunHF ny, Aus ivc vI AuhasPl rhy. nypflI jnqf dy pwK ivcjo isafsq krnI cfhIdI sI, Aus ivcAuh sPl nhIN hoey.

nypfl dy rYzIkl mfEvfdIaF ny vwKrI pfrtI bxfeI

(bfkI sPf 19 `qy)

aruMDqI rfey

koeI vI aflock BfrqI rfj ƒ aYnf lMmy hwQIN nhIN lYNdf ijvyN aruMDqI rfey lYNdI hY. Aus dI iehlVfeI poKrfn dy Dmfky qoN ÈurU hoeI, iPr nrmdf ‘qy kyNdrq ho geI aqy smyN dy nfl ieh horbÊfvqF, lok GolF aqy rUpoÈ mfEvfdI lihr qwk PYldI geI. ies lVfeI ivc aruMDqI rfey nyafpxI klm rfhIN BfrqI hkUmq, ies qy kulIn vrg, kfrporyt dYNqF aqy aflmI ivqI srmfeyaqy srmfeydfrI dy ZFcy ƒ inDVk vMgfiraf hY. 2002 ivc adflq dI qOhIn bdly Aus ƒ iekidn leI jylH Byijaf igaf aqy iPr nvMbr 2010 ivc idwlI ivKy ‘kÈmIr: afËfdI-ieko iekrfh’ ivÈy bfry sYmInfr ivKy Bfrq iÉlfÌ aKOqI qkrIr krn Auqy Aus ivruwD dyÈ-DRohI hox dfielËfm lfieaf igaf. pyÈ hn hPqfvfrI rsfly ‘afAUtluwk’ dy qfËf aMk (2 julfeI 2012)ivc pfinnI afnMd nfl Aus dI gwlbfq dy aMÈ. ‘pMjfb tfeImË’ leI ies gwlbfq df anuvfdbUtf isMG (Pon: +91-94634-74342) ny kIqf hY.

Page 14: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (14)

qrlocn isMG dupflpur

ilKqum

Pon: 408-915-1268

sMn sMqflI dI dyÈ vMz bfry keIiPlmF bx cukIaF hn. AunHF ivcoN keIcricq vI bhuq rhIaF. iesy qrHF AusKUnI dOr bfbq nfvl, kivqfvF qykhfxIaF vI bhuq ilKIaF geIaF. lyiknsafdq hsn mMto ny afpxI khfxI ‘toBftyk isMG’ ivc ijvyN Aus duKFq dIaF mhInprqF ƒ icqiraf hY, Aus dI koeI horimsfl lwBxI aOKI hY. cMgf Blf iensfnikvyN afpxI jMmx-BoieM qoN dUr jfx dyivgocy kfrn arD-pfgl ho jFdf hY. koeIbyqrs awKF hI hoxgIaF jo mMto dI iehkhfxI pVHidaF suwkIaF rih jfx.

ieh khfxI BfvyN mYN keI dPf pihlFvI pVH cuwkf hF pr pMjfb tfeImjL dyipCly aMk ivc CpI ies khfxI ivclymfrimk idRÈ dubfrf pVHidaF mYƒ AuhgwlF Xfd af geIaF jo gfhy-bgfhy sfzyGr ivc huMdIaF rihMdIaF sn. myry hoÈ-hvfs sMBflx qwk BfvyN ieh kihrvfpiraF aTfrF-AunI sfl ho cuwky snpr jd vI kdy sfzy mfqf-ipqf jF mfmy-BUaf ‘rOilaF’ dIaF XfdF Poldy, qd AuhieMj ibrqFq suxfieaf krdy sn ijvyN ikqyieh do-cfr idn pihlF dIaF hoeIaFbIqIaF hI hox.

sfzy dfdy-bfby qF swq-awT pIVHIaFqoN duafby dy ipMz dupflpur dy pwky bfiÈMdysn pr myry BfeIaf jI df ivafhpfiksqfn dy iËlHf srgoDf ivc ‘iswKFvflf’ rylvy styÈn dy lfgly ipMz cwkiek sO AunI (rfmpur KyVy vfly sMq hrnfmisMG iesy cwk dy jMmpl sn) ivc hoieafsI. rOilaF qoN swq-awT ku sfl pihlFieh ivafh ho cuwkf sI. ies krky jdoNmfr-mrfeI ÈurU hoeI qF myry mfqf jI dfafpxy mfipaF pRqI iPkrmMd hoxfsuBfvk hI sI. BfeIaf jI ikvyN suvKqyrotI lV bMnH ky afpxy shuiraF dI Bflivc inkl pYNdy sn, ieh AunHF BIhfvlyidnF dI lMmI khfxI hY.

myrIaF mfsIaF kfPilaF nflbIqIaF axhoeIaF suxfAux vyly hubkINro pYNdIaF sn (kfPI ibrD avsQf ivcieh dovyN mfsIaF jIvq hn). sfzy nfny nyienHF dohF jxIaF ƒ gwzy Auqy mUMh prnylMmIaF pf ky Aupr rjfeIaF-gDyly suwtidwqy qF ik ieh ‘duÈmx’ dI nËrIN nfpYx. Bry-BukMny Gr Cwz ky ieMj iehkfÌlf quiraf. nfnf dwsdf huMdf sI,KurlIaF qoN afpy KolHy bfkI pÈU qF iewDrAuDr qur gey, pr iek gAU rMBdI hoeIienHF dy gwzy mgr ikMnI vft BwjdI rhI.rfq-brfqy ikqy iZwz ƒ Julkf dyx leInfnf, mfsIaF ƒ kuJ Kfx leI idMdf qFawKF lfl krky ieh zrfAuxI nsIhq dyxInf Buwldf, “ijAuNdy jI duÈmx dy kbËy cafAux nfloN afh brCf afpxy iZwz `cafpy KoB ilAu.”

afpxIaF mfsIaF mUMhoN ies KUnIXfqrf df hfl suxidaF sfƒ afpxf sfhrukdf mihsUs hoxf qF asIN AunHF ƒpuwCxf, “mfsI, quhfƒ rjfeIaF QwlydwbIaF ƒ sfh ikvyN afAuNdf irhf?”

“vy puwqf, julk-julk krdy gwzy dyPwitaF ivckfr ivrl vI sIgf qy PwitaFƒ ikwzIaF-ikwzIaF morIaF vI sn. rfhivc qury jFidaF jdoN ilwbVIaF-ilwbVIaFlfÈF aqy vwZIaF tuwkIaF lwqF bfhF sfzynËrIN pY jFdIaF qF asIN sihm ky awKFmIc lYNdIaF. kwcy rsiqaF ivc ikqy ikqylhU qy imwtI df lfl sUhf cIkxf gfrfbixaf ids pYxf qF sfzy sfh hor vIsUqy jfxy. afly-duafly AucI-AucIllkfry vwjdy aqy ‘hlf[[[lf[[[lf`huMdI jd sfzy kMnIN pYNdI qF sfƒ lwgxfik sfh sfƒ af eI nhIN irhf. asINjmF eI imwtI ho jfxf.”

qury afAuNidaF rfh ivc hI sfzIpVnfnI pUrI ho geI. AuDroN, kfPly ‘qyhjUm ny hmlf kr idwqf. nfny ny afpxImF dI lfÈ Kys ‘c lpytI qy rfh qoN Ërf

htvIN QF srkVy dy bUiJaF kol rwK idwqI.mfmy dwsdy ik lfÈ lfh ky nfnf PurqInfl muV gwzy Auqy cVH qF igaf, lyiknbldF dy sotI mfrn qoN pihlF Aus ny BONaky Kys ivc lpytI peI afpxI mF dIlfvfirs rwKI lfÈ vwl nËr Br kydyiKaf. ieh sI ibpqf mfry puwq dy afpxImF dy afKrI drÈn! musIbqF qy aOkVFJwldf sfzf nfnf afKr cfr bwicaF smyqgVHÈMkr lfgy ipMz DmfeI af phuMcf.

iewDr sfzy ipMz ivc awiDAuN vwDafbfdI muslmfnF dI sI. jdoN srhwd pfroNkqlo-gfrq dIaF ÉbrF PYlIaF qF ienHFny vI ihMdusqfn Cwz jfx dIaF slfhFkrnIaF ÈurU kr idwqIaF. dwsdy hn iksfzy ipMz ivc iswKF qy muslmfnF ivc

afpsI sihcfr isry df sI, lyikn jdafly-duafly ipMzF ivc muslmfnF dy GrFƒ awgF lwgxIaF ÈurU hoeIaF qF sfzy ipMzdy ihMdU-iswKF ny muslmfnF ƒ Bry idlnfl ikhf ik Brfvo, hux sfzI koeI vfh-pyÈ nhIN jfxI. ijvyN-ikvyN qusIN afpxf-afp bcfvo. Kfs krky ijs rfq sfzylfgly ipMz mIrpur jwtF dy muslmfnF dyGrF ƒ lwgI awg dy BFbV sfzy ipMzoN idsxlwgy, Aus rfq muslmfnF ny ipMz CwzxdI iqafrI PV leI. kihMdy, KudfeIaf nFdf iek nyk sIrq muslmfn afpxy koTy‘qy cVH ky pfglF vFg AucI-AucI DfhFmfridaF khy, “E loko, mYN vI dupflpurCwz jfvF?”

Aus mnhUs rfq sfzy ipMz dymuslmfnF ny ‘afpxy ipMz’ ƒ afKrIslfm khI. diraf sqluj kMZy jf ky jdipMz dy ihMdU-iswKF ny afpxy hmsfieaFƒ ivdf kIqf qF kihMdy ny bMdy-qIvIaFsB prl-prl hMJU vgf rhy sn.

gVbVI dy ienHF idnF ivc sfzf bfbfiek idn iJVI ivcoN bflx lYx igaf. sfzyipMz dy diraf vfly pfsy bhuq sMGxI iJVIhuMdI sI, ijQy PlfhI dy drÉq iËafdfhox krky Aus ƒ ‘PlfhIaF’ hI ikhf jFdfsI. hux qF ‘AuQy hrI kRFqI’ dy mfrU suhfgyny sB kuJ pwDrf kr idwqf hoieaf hY prAunHF idnF ivc AuQy pÈU gvfcy nhIN snlwBdy. iek Èfm jd bflx lYx gey hoeybfby ny dyiKaf ik srkVy dy Jurmt ijhyivc kuJ ihljul hoeI hY. hwQ vflI kuhfVIsMBfl ky jd bfbf awgy viDaf qF kIdyKdf hY, AuQy do nOjvfn kuVIaF sLih kybYTIaF sn. AunHF ƒ afpxIaF DIaF smJky bfbf afpxy Gry lY afieaf. sqlujdy kMZy-kMZy rfhoN vwl jf rhy iksykfÌly Auqy ihMdUaF-iswKF ny hmlf kridwqf. ieh dovyN kuVIaF rfq dy hnyryivc afpxy kfÌly nfloN inwKV geIaFsn. jfn bcfAux leI ivcfrIaF iJVI`c luk ky bih geIaF.

sfzy Gr ieh dovyN musilm kuVIaFdo-iqMn idn rhIaF. Gr ivc sfzf bfp

jvfn jhfn ‘mrd’ sI. sfzIaF dovyN BUafdwsdIaF huMdIaF sn ik asIN glF ivccuMnIaF pf ky afpxy Brf df ‘pMj gRMQI’(gurbfxI dI poQI) Auqy hwQ rKvf ky ksmleI ik Auh ienHF dohF kuVIaF ƒ ‘rfjkOr’ aqy ‘hukm kOr’ hI smJy. sfzfbfbf afpxy iek hor sfQI dI mwdd nflienHF dohF kuVIaF ƒ rfq dy hnyry ivcrfhoN jf ky muslmfnF dy kfÌly `c Cwzky afieaf sI.

afpxy BfeIaf jI dy iek dosq dIawKIN dyKI Gtnf sux ky asIN suMn ho jFdy.sfzy ipMz dy nihr vfly pfsy soZIaF dfbfg huMdf sI (awj kwlH Auh vI rVf mYdfnbx cuwkf hY ikAuNik soZI sfihb anMdpursfihb jf vsy hn). kihMdy ny, Aus bfg

ivc pMj-swq bMdy muitafr musilm kuVIƒ GyrI KVHy sn. Auh sfry jxy kuVI ƒkih rhy sn ik qUM sfzy ivcoN Plfxy nflivafh krvf lY (ijs bMdy nfl ivafhkrvfAux leI Aus bdiksmq kuVI ‘qydbfa pfieaf jf irhf sI, Aus ƒ buwZyhoey ƒ ienHF sqrF dy lyKk ny ÈyKUpur dyskUl ivc pVHn smyN dyiKaf hoieaf hY.aYnf bdsUrq qy dilwdrI ik Auhdy koloNdUr-dUr ho ky lMGidaF vI bwkry vrgIbdbU afAuNdI huMdI sI. BfeIaf jI dy dwsxanusfr Auh musilm kuVI prIaF vrgIsohxI-sunwKI sI).

kuVI vwloN ienkfr krn ‘qy AunHFbMidaF ny ikhf ik iPr mrn leI iqafrho jf. ieh kihx vfly dirMdy ‘mnuwK’ nyimafn ‘coN qlvfr sUq leI. BfeIaf jIiGigafeI ‘vfË ivc iek iksm df roNidaFhI dwsdy, “kfkf, kihMdy Aus inBfgx nyzrIaF-sihmIaF awKF nfl sfiraF dyichiraF vwl nËr GumfeI. iPr Aus ny

kMnF ƒ hwQ lf ky, afkfÈ vwl mUMh kIqfaqy nMgI qlvfr leI KVHy[[[ isMhu dy mohrygrdx Jukf idwqI. iewko vfr nfl[[[!soZIaF dy bfg ivc jnfnf DV aqy isrkeI idn ruldy rhy.”

‘ÉrbUjy ƒ dyK ky KrbUjf rMg PVdfhY` dy aKfx mUjb sfzy ipMz dy ‘jQy’ ƒvI Jwl kuwidaf. luwt-mfr dI mnÈf nflieh byt ivcly musilm vsoN vfly ipMzmhwdIpur jf vVy (muslmfnF dy cly jfxqoN bfad ieh ipMz ‘by-crfg’ hI cilafaf irhf hY). ies ‘tIm’ ivc myrf bfbfvI Èfml sI. Auh myry bfp ƒ ‘kwlf-kfrf` puwq hox kfrn ienHF ‘lotU muihMmF’ivc Èfml nhIN sI hox idMdf. aKy, aYvyNjfh jFdI nf ho jfey! sfzy ipMz dy bMdymhwdIpur dy nvyN bxy iksy KflI pey ‘Gr’ivc jf Gusy. luwt df mfl lwBx leI iehkoTIaF-BVoly qy sMdUk dI Prolf-ProlIkr rhy sn ik acfnk KwlF-KUMijaF ivcluikaf bYTf iek muslmfn ienHF dy nËrINpY igaf. lotU toly ny afpo-afpxy hiQafrsMBfl ley. Aus ivcfry ny ienHF mohryhwQ bMnH ky lHylVIaF kwZIaF, “Brfvo, mYNbVI imhnq muÈwkq nfl nvyN koTy pfeysn ik AuqoN afh musIbq af peI. myrfsfrf twbr iewQoN jfx vyly mYƒ nfl iljfxleI Ëor lfAuNdf irhf pr afpxf Gr Cwzky ‘prfey QF’ jfx ƒ myrI rUh nhIN mMnI.hux quhfƒ ‘quhfzy gurU’ df vfsqf aY,mYƒ mfirAu nf.”

jdoN awKF ‘c PqUr nwcdf hovy, AudoNgurU vI ikwQy Xfd rihMdf hY. dyKidaFhI dyKidaF sfiraF dy brCy, tkUey qyqlvfrF Aus inrdoÈ dy KUn ‘c nhf rhysn.

iek sfl nnkfxf sfihb dI Xfqrf‘qy myrf iek irÈqydfr pfiksqfn igaf.sRI nnkfxf sfihb mUhry iekwTy hoeyiewDrly pMjfb qoN gey hoey muslmfn iswKXfqrUaF ƒ AunHF dy ielfikaF bfry puwCxlwgy jd myry irÈqydfr ny dwisaf ik myrfipMz nvF Èihr iËlHy ivc blfcOr lfgy hYqF AunHF ivcoN kuJ bËurg awKF nm krkykihMdy, “srdfr, sfzf ipMz vI blfcOrkol huMdf sI krOr. dojÉ ivc jfeybIrovflIaf bKqfvr isMhu, ijhdy jQy nysfzy GrF ƒ awgF lf ky sfiVaf. sfzyjIaf-jMq ƒ inhwkf mfiraf.” myry AusirsLqydfr nUM ieh sux ky jfipaf ijvyNAuh hI ies df ksUrvfr hovy.

dunIaF ivc Èfied hI koeI aijhfiKwqf hovy ijQy kdy mnuwK hwQoN hI mnuwKqfdf Gfx nf hoieaf hovy. ikqy QoVHf ikqy

bhuqf, nr-sMGfr df qFzv hr QF hoieaf.ieh inrIaF bIqy dIaF hI KUnI khfxIaFnhIN, sgoN swiBak khy jFdy sfzy simaFdOrfn vI aijhy Bfxy vfpr rhy hn. ipClIsdI dy afKrI do dhfky ies gwl dy gvfhhn. asih qy akih ËulmI ikwsy sux-sux ky duKI huMidaF koeI rwb ƒ gflF kwZlYNdf hY, koeI Drm ƒ hI sfry ‘puafVy dIjVH’ smJx lwg pYNdf hY. koeI rfjnIqIƒ ksUrvfr TihrfAuNdf hY. ieh vI swc hYik lhU-vItvyN GwlUGfry ikqy vI nf vfprn,kuwl dunIaF amn-cYn nfl vsy, aYsy suBfgyXqn vI ivÈv pwDr qy huMdy rihMdy ny, iPrvI ikqy nf ikqy kRoD df jvflfmuKI PitafhI rihMdf hY. awg mwcdI hI rihMdI hY qyDUMaF inkldf hI rihMdf hY.

Auh ikhVI ÈkqI hoeI ijhVI awKF‘c KUn Auqfr idMdI hY? ihridaF ‘coN qrsAuzf idMdI hY? ienHF svflF dy Auqr lwBxleI vI afpo-afpxf nËrIaf hY. gurbfxIdIaF pMkqIaF ny,

afpy iCMJ pvfiemlF KfVf ricaf]afip iBVY mfryafip afip kfrj ricaf]dsmyÈ ipqf ny vI ‘nmo klh krqf

nmo ÈFq rUpy]’ AucfridaF Ausy ‘prmÈkqI’ ƒ klyÈ aqy ÈFqI leI iËMmyvfrafiKaf hY. aijhI Bfvnf hI bfbf buwlHyÈfh ny iek kfPI ivc ibafn kIqI hY,

vfh vfh mftI dI gulËfr,mftI GoVf mftI joVfmftI df asvfr.mftI mftI ƒ dOVfey,mftI df KVkfr.mftI mftI ƒ mfrn lfgI,mftI dy hiQafr.ijs mftI pr bhuqI mftI,iqs mftI hMkfr.mftI kudm kryNdI Xfr.

mftI mftI ƒ mfrn lwgI!

1947 dI vMz df KimafjLf Bugq rhy lok

sUrj dy ivafh ƒ pMj sfl ho gey.ieh smF ies qrHF lMG igaf ijvyN kwlHdI gwl hovy. pMj sfl nhIN, ijvyN pMjidn hI hoey hox. mfqf-ipqf ƒ vI icMqfhox lwg peI ikAuNik glI-muhwly dIaFjnfnIaF kuJ nf kuJ kihMdIaFrihMdIaF. koeI iksy isafxy dI, koeIDfgy-qvIq vfly bfby dI qy koeI pIr-pYgMbr dI jgHf dI dws pfAuNdI. mfqfijwQy vI jFdI, AuQy hI suwKxf suwKafAuNdI. ijvyN ipafsf bMdf pfxI dI Bflivc Aunf icr GuMmdf rihMdf hY, ijMnficr Aus ƒ iml nhIN jFdf; iehI hflsUrj dI mfqf df sI. sUrj dI vhutIienHF gwlF ‘qy ivÈvfs nhIN krdI sIpr sws dy kihx ‘qy Aus ƒ nfl jfxfpYNdf sI. sUrj dI bdlI iksy dUjy rfjivc ho geI. Auh afpxI pqnI ƒ AuQynfl lY igaf.

smyN ny krvt leI. Gr ivc cMdvrgI bytI df jnm hoieaf. sUrj qykml donoN bhuq ÉuÈ sn. mfqf-ipqf,

BYx-Brf KuÈ nhIN sn ikAuNik Auh bytIƒ Èfied pirvfr ivc vfDf nhIN snsmJdy. mfqf glI-muhwly vfilaF dIaFvDfeIaF svIkfr kr rhI sI pr idloNAunHF pIrF-PkIrF qy bfibaF ƒ kos rhIsI ik mYN muMzy dI suwKxf suwKI sI.[[[nflyawj-kwlH qF mÈIn dws idMdI hY ik mMuzfhY jF kuVI, pr ƒh puwq ƒ akl kOxdyvy?

do sfl bfad byty dIp df jnmhoieaf. sfrf pirvfr, irÈqydfr, BYx-Brf hwdoN vwD KuÈ sn. mfqf AunHF pIrF,bfibaF ƒ Xfd kr rhI sI ijQy-ijQysuwKxf suwKIaF sn ikAuNik suwKxf lfhux

df smF af igaf sI. mfqf ibÈn kOrny icwTI nfloN tYlIPon hI TIk smiJaf.Pon dI bYl vwjI, kml ny gwl kIqI.mfqf ny Aus df hfl-cfl puwiCaf qyafpxy sfry sbMDIaF bfry, glI-muhwlydy lokF bfry dwisaf ik iks qrHFvDfeIaF dy rhy hn. iPr sUrj nflgwl hoeI, “puwq qyrf bfpU qy Brf bhuqÉuÈ hn. AunHF ny qF prsoN dI dfrU AuqrnnhIN idwqI. ies qoN vwD ÉuÈI kI ho skdIhY? awj kwlH sonf qF hwQ nhIN lfAuxidMdf pr ÈrIkF ivc nwk rwKx leIqyrIaF pMj BYxF ƒ koeI tUMb qF pfAuxIpYxI aF. ijhVIaF suwKxF hn qy qyrybfpU ny poqy dI sfry ipMz ƒ pfrtI krnIhY, ijMnI jldI ho sky 5 lwK ruipafByj dyeIN. jy qyry kol Gwt hox qF iehoijhy smyN bMdf XfrF-dosqF koloN vIAuDfr lY lYNdf hY. jldI qoN jldI pYisaFdf ieMqjLfm krky Pon kr deIN ikAuNikajy ipMz ivc lwzU vMzxy aF.” kih kymfqf ny rsIvr rwK idwqf.

lwzU vMzxyprivMdr isMG iZwloNPon: 516-234-8545

imMnI khfxI

Page 15: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (15)

cMzIgVH (pMjfb tfeImjL ibAUro):gurU sfihbfn ny 'mfns kI jfiq sBY eykopihcfnbo` kihMidaF iswKF ƒ smuwcImnuwKqf nfl ipafr krn df sMdyÈ idwqfqy ieiqhfskfrF anusfr iesy kQn dIpRoVqf kridaF pMjvyN gurU sfihb ny iswKFdy srv AuWc Dfrimk sQfn vjoN jfxy jFdy

swcKMz sRI hirmMdr sfihb df nINh pwQrmuslmfn PkIr sFeI mINaf mIr koloNrKvfieaf qy ies rwbI nUr dy somy dy cuPyrydrvfËy rwKx ipwCy vI ies ƒ srb sFJfdrsfAux dI soc hY.

scKMz sRI hirmMdr sfihb BFvy iswKFdf muwK Dfrimk sQfn hY pr ÈurU qoN hIgYr iswKF dI afsQf df vI kyNdr irhf hY.ieiqhfskfrF anusfr mhfrfjf rxjIqisMG vyly vI gYr iswK nf isrÌ drÈnFleI ieQy afAuNdy sn blik syvf ivc vIvD cVH ky ihwsf lYNdy rhy. awsI dy dhfkyivc pMjfb dy hflfq ivgVn kfrn ÊYriswKF dI afmd kfPI Gt geI pr hOlI-hOlI sB kuJ afm ho igaf.

awj qkrIbn iek lwK ÈrDflUroËfnf sRI hirmMdr sfihb dy drÈnF ƒafAuNdf hY qy AunHF ivc 40 PIsdI dy krIb

gYr iswK Èfml huMdy hn. iewQy inmfxyÈrDflU vjoN hfËr hox vfilaF ivc smuwcyivÈv `qy rfj kr cuwky brqfnIaF dImhfrfxI aYilËfbYQ qy ivÈv ivc mnuwKIaiDkfrF dy sB qoN vwzy hfmI dyÈ kYnyzfdy pRDfn mMqrI stIpn hfrpr vI Èumfrhn. aihm gwl hY ik dohF ny ieQy afky ijQy afqimk ÈFqI imlx df anuBvjqfieaf AuQy gurU Gr ƒ mnuwKqf dIBlfeI df AuWjvl sroq mMinaf.

Aukq dohF qoN ielfvf brqfnIafdy rfjkumfr cfrls, kYnyzf dy sfbkfpRDfn mMqrI jIn krwstIan, iPËI dy

pRDfn mMqrI, sy Nt ikzË dy pRDfnmMqrI, brqfnIaf dy sfbkf pRDfn mMqrIdI pqnI cYrI blyar, kYn yzf qybrqfnIaF smyq bhuq sfry mulkF dymMqrI, hfeI kimÈn qy hor aiDkfrIiewQy ÈrDfpUrvk mwQf tyk cuwky hn qyhryk ny afpxy anuBv ƒ ibafnidaFiewQoN imly aduwqI srUr df iËkr kIqf hY.guaFZI dyÈ pfiksqfn nfl sbMDq bhuqsfrIaF pRmuwK isafsI ÈÉIsIaqF vI iewQysIs Jukf cuwkIaF hn.

ivdyÈI rfÈtr muKIaF qoN ielfvfvwK-vwK Drm gurU vI iewQy drÈn krn

af cuwky hn ijnHF ivc buwD mwq dy dlfeIlfmf, ietlI dy dUsry pop, sRI sRI rvIÈMkr, aËmyr ÈrIP jfmf msiËd dy muKIÈfml hn. sRI hirmMdr sfihb ivKy hfËrIƒ Aukq sfiraF ny afpxy leI vzmuwlfmfx dwsidaF ruhfnIaq dy ies kyNdr qoNielfhI nUr pRfpq hoieaf mMinaf.

sRI hirmMdr sfihb ivKy nqmsqkhox vflIaF hor gYr iswK pRBfvÈflIÈÉsIaqF ivc BfrqI rfÈtrpqIey[pI[jI[ abduwl klfm qy pRiqBf pfitlÈiml hn, AunHF qoN ielfvf Aup rfÈtrpqIzf[ hfimd ansfrI, BYroN isMG ÈyKfvq,sfbkf pRDfn mMqrI cMdr ÈyKr, ieMdrkumfr guËrfl, atl ibhfrI vfjpyeI,vI[pI[ isMG vI iewQy nqmsqk ho kymfnisk ÈFqI pRfpq kr cuwky hn.

BfrqI isafsI pfrtIaF dy muKIaFvjoN sonIaf gFDI qy lfl ikRÈn azvfnIny vI sRI hirmMdr sfihb ivKy mwQftykidaF rUhfnI aÈIrvfd pRfpq hox dIgwl khI. mOjUdf kyNdrI vËIrF ivcoN pI[icdMbrm, vI[ky[ Qfms, kipl iswbl,suÈIl kumfr iÈMdy, anMd Èrmf, jY rfmrmyÈ vI sRI hirmMdr sfihb ivKy afpxypirvfr qy mnuwKqf dy Bly leI ardfskr cuwky hn. sUqrF anusfr Bfjpf afgUazvfnI dy mfqf nfl sbMDq hryk vrHyhir kI pOVI ivKy sRI aKMz pfT dy Bogpfey jFdy hn ijs ivc AunHF dy pirvfrk

mYNbr Èfml huMdy hn. ivÈv dIaF pRmuwKkfrobfr ÈÉsIaqF ivc Èumfr aMbfnIpirvfr, iespfq ikMg lkÈmI imwql,ivjY mflIaf, godryË pirvfr, BfrqIgrup dy sunIl imwql, zI[aYl[aYP[pirvfr, spfeIs dy bI[ky[ modI, kolieMzIaf dy cyarmYn aYs[ nrisMg rfE,ibrlf pirvfr, jYt eyarvyË dysI[aYm[zI[ nryÈ goiel vI sRI hirmMdrsfihb ivKy ainn ÈrDf rwKidaF hfËrI lvfAuNdyrhy hn. dyÈ dI iPlm snaq dy cotI dy isqfryqy inrmfqf inrdyÈk vI sRI hirmMdr sfihbdy ÈrDflUaF ivc Èfiml hn.

AuWGI iPlm ÈÉsIaq XÈ copVf hrsfl sRI drbfr sfihb ivKy rumflfcVHfAux dI syvf leI afAuNdy hn. AunHFqoN ielfvf smuwcf bwcn pirvfr, jy[pIdwqf, mDur BMzfrkr, slmfn Kfn,ÈfhruK Kfn, afimr Kfn, akÈY kumfr,ainl kpUr, irÈI kpUr, rxbIr kpUr,jiqMdr , ÈkqI kpUr, kYtrInf kYP,rvInf tMzn, rfxI mUKrjI, iÈlpf ÈYtI,sonm kpUr smyq bhuq sfrIaF iPlmIÈÉsIaqF sRI hirmMdr sfihb ivKydrÈn krky afpxy afp ƒ vZBfgy kihcuwky hn. Aukq pRmuK ÈKÈIaqF qoNielfvf kroVF dI igxqI ivc gYr iswKsRI hirmMdr sfihb ivc BrpUr afsQfrwKdy hn qy iewQy ardfs AuprMq imlIaFanUTIaF KuÈIaF df dfavf krdy hn.

mfns kI jfiq sBY eyko pihcfnbo df pRqIk hY hirmMdr sfihb

aMimRqsr: sRIhirmMdr sfihb siQqpurfqn byrIaF dI sFB-sMBfl kr rhy pMjfbKyqIbfVI XUnIvristI,luiDafxf dy mfhrF nyÈ R omxI g urduafrfp Rb MDk kmytI d yaiDkfrIaF ƒ suJfaidwqf hY ik byrIaF dIlMmI Aumr leI ienHF ƒlfK dy kIVy dy hmly qoNbcfAux dI loV hY.byrIaF dy afly-duaflyimwtI df Gyrf vDfAuxqy ÈrDflUaF ƒ ies bfry vDyry jfgrUkkrn dI loV hY. ÈRomxI kmytI ny ienHFsuJfvF ƒ ieMn-ibMn aml ivc ilafAuxdf Brosf idwqf.

pMjfb KyqIbfVI XUnIvristI dymfihrF vwloN sRI hirmMdr sfihb siQqpurfqn byrIaF byr bfbf buwZf sfihb,duwK BMjnI byr qy lfcI byr dI sFB-sMBfl df kMm kIqf. mfhrF ny pihlFbyrIaF dI sok dI kFt-CFt kIqI sI.ies kFt-CFt dOrfn lfK dy kIVy vflIaFtfhxIaF ƒ vI kwt idwqf sI. tIm vwloNiqMnF byrIaF qy Gfqk kIiVaF ƒ mfrnleI dvfeI df iCVkfa kIqf igaf hY.

mfhrF dI tIm ny iqMnF byrIaF dyafly duafly dy Kyqr ƒ surwiKaq krnqoN bfad byrIaF qy vwK-vwK dvfeIaFdf iCVkfa kIqf hY. ieh iCVkfa huxjulfeI-agsq ivc qy muV akqUbrmhIny ivc kIqf jfvygf. ies bfry zf[dys rfj ny dwisaf ik pI[ey[XU[ mfhrFvwloN hr sfl meI-jUn ivc byrIaF dIsok dI kFt-CFt krn qoN bfad dvfeIdf iCVkfa kIqf jFdf hY. AunHF dwisafik ieh rwbI ikRÈmf hY ik byr bfbf buwZfsfihb dI Aumr 400 sfl qoN vDyry ho

cuwkI hY qy ieh byr ajy vI Pl dy rhIhY. kuJ sfl pihlF ies qy lfK dy kIVydy vwzy hmly kfrn Pl afAuxf bMd hoigaf sI qy sFB-sMBfl muihMm qihqkIqy gey XqnF mgroN ies ƒ muV Pllwgxf ÈurU ho igaf hY.

mfhrF ny ÈRomxI kmytI aiDkfrIaFƒ dwisaf ik byrIaF ƒ lfK dy kIVy dyhmly qoN bcfAux leI vDyry kFt-CFtdI loV hY. iesy qrHF drÉqF ƒ vDyryDuwp, pfxI muhweIaf krn leI ienHF dfimwtI df Gyrf vDfAux dI loV hY. Kfskrky duwK BMjnI byr dy afly-duaflyimwtI df Gyrf ivÈfl krn dI vDyry loVhY. ies qoN ielfvf ÈrDflUaF ƒ jfgrUkkrn dI loV hY ik Auh purfqn byrIaFƒ kVfh pRÈfid vfly hwQ nf lfAux, ienHFdy afly-duafly dfl, cOl afid dy ilPfPynf suwtx qF jo iewQy kIVy iekwTy nf hox.AunHF dwisaf ik byr bfbf buwZf sfihb dyqxy nyiVAuN imwtI ivcoN vwzI pwDr `qyaijhIaF vsqF imlIaF hn jo ies ruwKdI sFB-sMBfl leI TIk nhIN hY. mfhrFny suJfa idwqf ik ÈrDflUaF ƒ aijhfkrn qoN rokx leI ienHF dy afly-duaflyjflI lfeI jf skdI hY.

purfqn byrIaF ƒ lfK dy kIVyqoN bcfAux dI slfh

400 sfl purfxIaF byrIaF nMU ipaf bUr

nqmsqk hox vfilaF`c 40 PIsdI gYr iswK

> kI trwk clfAux kr ky quhfzy kol ijLm jfx jF ksrqkrn df ivhl hI nhIN hY?> sfzI kMpnI dIaF dysI dvfeIaF vrq ky qusIN afpxfvjLn sOiKaF hI Gtf skdy ho. ienHF dvfeIaF dy koeIsfeIz iePYkt vI nhIN hn.> sfzI kMpnI ipCly 32 sfl qoN 72 dysLF ivc afpxIaFhrbl dvfeIaF nfl lokF dI syvf kr rhI hY.

kI qusIN ijafdf Bfr dy kfrn sLUgr, kolYstrol, blwzpYRsLr, kbjL, kmr drd, joVF dy drd, hrdm QkfvtmihsUs hox, QoVf ijhf qurn nfl sfh cVHn afidalfmqF qoN rfhq pfAuxf cfhuMdy ho?

916 East Main Street, Suite 106,Greenwood, IN 46143

dysI bfjLfr dy iblkul krIbdPqr hfeIvya afeI-65 dy aYgijt 99 dy iblkul nyVy

www.punjabiweightloss.blogspot.comwww.goherbalife.com/skaur

trwkr vIr EFS, T-check,Com-check rfhIN pyamYNt

kr skdy hn.

Safe & Easy Weight LossPh:317-886-4858

hrjIq isMG jOhl:pihlF Bfr 204 pONzaqy bfad ivc 164 pONz

pitaflf: ÈRomxI gurduafrfpRbMDk kmytI afpxy pRbMD hyTlygurduafiraF dIaF iemfrqF dI AusfrIkfr syvf rfhIN krvfAux bfry PYsilaF`qy ijQy muV nËrsfnI krygI, AuQy ijhVykfr syvf vfly bfibaF df kMm qswlIbÉÈnhIN hY, AunHF qoN kfr syvf vfps lYx dfvI PYslf ilaf igaf hY. iesy dOrfn agFhqoN jo vI ÈRomxI kmytI mulfËm piqq hflqivc pfieaf igaf, Aus dI qurMq CuwtI kridwqI jfvygI. ieh sÉq PYsly gurduafrfsRI dUK invfrn sfihb ivKy ÈRomxI kmytIdy pRDfn jQydfr avqfr isMG mwkV dI

pRDfngI hyT hoeI ÈRomxI kmytI dI aMiqRMgkmytI dI bYTk dOrfn ley gey.

aMiqRMg kmytI dI ies bYTk ivcÈRomxI kmytI dy pRbMD hyTly gurU GrFdIaF iemfrqF dI AusfrI kfr syvf rfhINkrvfAux dy kIqy gey PYsilaF `qy muVivcfr krn leI pMj mYNbrI kmytI dfgTn vI kIqf igaf ijs ivc krnYl isMGpMjolI, gurbcn isMG krmUMvfl, idaflisMG koilaFvflI qy mohx isMG bMgI ÈfmlkIqy gey.

ÈRomxI kmytI dy pRDfn jQydfravqfr isMG mwkV ny aMiqRMg kmytI dy

PYsilaF bfry jfxkfrI idMidaF dwisafik sRI gurU nfnk dyv jI nfl sbMDqgurduafrf AujYn dI kfr syvf bfbfkÈmIr isMG BUrI vfilaF ƒ idwqy jfxdf PYslf ilaf igaf hY. AunHF dwisafik È R omxI km yt I m ul fËmF p Rq IskrIinMg kmytI vI bxfeI jfvygI ijsdy Gyry qihq jo mulfËm piqq pfeyjfxgy AunHF dI CuwtI hovygI. AunHF iehvI ikhf ik gurduafrf sfihb dI hdUdqy irhfieÈ ivc rihx vfly mulfËm dypirvfr df koeI vI jIa piqq hoieaf qFAus dI vI CuwtI lfËmI hovygI.

ÈRomxI kmytI dy piqq mulfËmF dI CuwtI hovygI

Page 16: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (16)

-----> hor jfxkfrI leI sMprk kro <-----hrivMdr isMG GoqVf Pon:708-228-8520, ajYb isMG lwKx Pon:847-544-1788, sMqoK isMG zI sI Pon:847-338-3866nirMdr isMG srF Pon:630-205-9264, ajmyr pMnU Pon:630-440-3458,jskrn isMG DflIvfl Pon:630-290-7993

lvdIp isMG dulq Pon:224-425-0705, bldyv isMG igwl Pon: 847-239-4700, hYpI hIr Pon: 630-205-6575

svrgI s[ myjr isMG mOjI

aMqrrfsLtrI kbwzI kwp mylf

sohx igwlbldyv swlHF pfKr isMGjQydfr qfrf isMG swlHFpRkfsL isMG bfdl(muK mMqrI, pMjfb)

surjIq isMG rKVf(pyNzU ivkfs mMqrI, pMjfb)

drsLn isMGDflIvfl

s[ bcn isMG igwl(kbwzI pRomotr)

amrjIq sMDr

byaMq isMGbopfrfey

prmjIq isMGiswDU

sqvMq isMG kflykf bhfdr isMG blbIr sYxIhrjIq sMDr hirMdr cfhl lflI iswdivMdrgorfieaf

inwk gfKl guljLfr mulqfnI jgmIq isMG blivMdr isMG lv imnhfsmnijMdr BMmrfbfb huMdl hrijMdr sMDU suKmyl isMGatvfl

mnjIq isMG dsUhf

spFsr- isLkfgo: inwk gfKl, blivMdr isMG (Pst cuafies kfrpYts), lwkI shoqf, jwsI shoqf, guljLfr isMG mulqfnI, pfl zMzonf, BuipMdr isMG huMdl, zf[ hrijMdr isMG Kihrf, gurmuK Bulr, jgmIq isMG(jwsI), blivMdr sMDU, jwsI sMDU, lv imnhfs, myjr isMG mwlHI, jrnYl isMG mwlHI, hrivMdr isMG kMg, sMnI igwl, crn isMG (dIvfn aYNz klfk afto), blivMdr isMG inwk (romIEivl), primMdr isMG hYpI, sqivMdrisMG, guirMdr isMG iZwloN, ibkrm isMG iswDU, ivkrFq isMG (afeI aYn E sI, XU aYs ey), hrijMdr sMDU, jsvIr soZI, bldyv isMG bfgVI, aMimRqpfl isMG rMDfvf, suKvIr isMG gognf hrjIq isMG, amrIk isMG(amr kfrpYts), gurmIq isMG Bolf, guridwq isMG sYxI, rvI (afr ky kfrpYts), hrbMs isMG srpMc.imlvfkI: pfKr isMG iswDU, amrjIq sMDr, jgdIsLr klyr, bcn igwl, hrBjn sMDyvflIaf, gurdyv jOVf, suKjIq iZwloN, kulvMq iZwloN, bhfdr bopfrfey, hrivMdr isMG (lflI) iswDU, hirMdr cfhl, surjIq qUr,afigafpfl isMG cfhl, byaMq isMG bopfrfey, jgjIq iswDU rozf, prmjIq iswDU, qyijMdr igwpI, ruipMdr aroVf.afieEvf: sohx isMG igwl, kmldIp isMG sMGf, zyvnport qoN gurcrn isMG shoqf, jsivMdr isMG jwsI, crnjIq isMG cMnf, Bjn isMG qy kmljIq isMG sMGf.EhfieE: muKiqafr isMG syKoN, guirMdr isMG iZwloN, hrivMdr vflIaf (isnisnYtI).

pihlf ienfm sUbydfrbfpU krqfr isMG dI

Xfd ivc

dljIq isMG rfjpurfcyarmYn

hrivMdr isMG GoqVf(pRDfn)

kulvMq iZwloN

dUjf ienfmvirMdr sfhI, drsLn isMG drV qy ipRQpfl isMG GoqVf

ruipMdr

Page 17: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (17)

pMjfb sports klwb, isLkfgo : lKivMdr isMG lwKf (ieMzIafnf), hrdIp isMG qfAU, lflI iswDU (imlvfkI), srUp iZloN, guirMdr iZloN(isnisnYtI EhfieE), rfijMdr idafl, asLok mfier, juJfr isMG kMg, hirMdr isMG srF, primMdr isMG kfhloN, ajmyr isMG lwKx, mihMdr isMGrkflf, drsLn izzrfl, gurpRIq igwl, ruipMdr isMG kMg, rGbIr isMG kMg, rfxf BMzfl, gurdIp isMG iZwloN, igafn isMG sIhrf, zf[ sLrnjIqisMG rMDfvf, jgmohn isMG aMqfl, afigafpfl isMG cfhl.

sDU jgdIsLr isMGklyr

rfijMdr isMG bYNsnirMdr isMGmuMdr

hrpfl isMGtFzf

blivMdr inwkisMG

bfbI slympurpfl KlIl hirMdr vflIafrfxf ivrk

hrBjnsMDfvflIaf

gurdyv isMGsMq bfbf pRym isMG susfietI aqy pMjfbI amYirkn XUQ klwb afP ieMzIafnf

12 agsq 2012

kbwzI mYcF qoN bfad pMjfb qoN phuMcy cotI dy lok gfiek drsLkF dymnorMjn leI rMgfrMg poRgrfm pysL krngy.

(idn aYqvfr, svyry 11 qoN rfq 9 vjy qwk)

myly dy muwK mihmfn pMjfb dy muK mMqrIs[ pRkfsL isMG bfdl hoxgy.

imsLIgn: hrpfl isMG tFzf, nirMdr isMG muMdr, kulivMdr igwl, gurdIp isMG pflI, kuldIp igwl, bldyv isMG, hrdyv isMG, sMnI DUV, iskMdr isMG, plivMdr bfT, mnijMdr bYxIpfl, dlbfrf isMG mFgt, rfjbIrisMG bopfrfey, avqfr isMG, ieMdrjIq isMG sohI, sqpfl isMG, igafn isMG, gurmyl isMG, Bolf isMG, qrsym isMG, sqnfm isMG, hrpRIq isMG hYpI, hrdIp isMG, Kym isMG, mndIp isMG DflIvfl (bYtl krIk),amr rfj isMG AumrfnMgl, krnYl isMG, jrnYl isMG, gurijMdr isMG izMpl, lfzI mulqfnI, irMkU, rfj jfmfrfey, krn igwl, rfj sIhVf, krmbIr isMG.krfAUn puafieMt, ieMzIafnf: hrjIq isMG sfhI, mndIp isMG BUrf, rfijMdr isMG bYNs, DrimMdr isMG KtVf, XfdivMdr isMG KtVf, guirMdr isMG igwl, jspfl isMG jwsI, jsvIr isMG pflIaf, iskMdr isMG ibwtU,kuldIp isMG tFzf, srvx isMG itvfxf, gurnfm isMG iswDU, rfxf ivrk, kmljIq ivrk, hirMdr isMG qUr, jngIr isMG DflIvfl, mwKx isMG igwl, lKvIr isMG cImf, pflI gryvfl, hirMdr isMG misafxf, kuldIpisMG lMg, jspfl isMG GoqVf, jsvIr isMG pflIaf, suirMdr isMG pflIaf.ieMzIanaYpoils: drsLn isMG drV, ipRQpfl isMG GoqVf, virMdr sfhI, mnjIq nfgrf, mwKx isMG, bldyv isMG swlHF, jsvIr lflI, qIrQ atvfl (imwqrF df Zfbf), sqvMq inwjr.ieMzIafnf: pfl KlIl, gurmIq isMG, bwbU slympur, ikMtU bfvf, muKiqafr isMG, ENkfr isMG, gurbcn isMG pwpU, sonUM pihlvfn, mndIp isMG (lwkI) GoqVf, avqfr isMG, mnjIq isMG muMdr, mONtI, sonI.

ies vfr df mylf svrgI s[ myjr isMG mOjI nUM smripq hovygf

mwKx isMGipRQpfl GoqVf drsLn isMGdrV

virMdr sfhI mnjIq isMG nfgrf suKdyv smrfjsvIr lflI jgjIq isMG iswDU

r aroVf

Odeum Expo Center1033 North Villa Avenue, Villa Park, IL 60181

Page 18: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (18)

Kyz jgq

‘pMjfb tfeImË’ dy pfTkF leI ÈurU kIqy kflm ‘afKqsvIrF boldIaF’ nMU BrpUr huMgfrf imilaf hY. ies kflm nypfTkF dy idlF aMdr bYTy Èfier nMU KUb hlUixaf hY. iehkflm ÈurU krn df sfzf mksd vI iehI sI. ies kflmqihq CpI qsvIr dyK ky quhfzy mn ivc jo vlvly AuTdy hn,Auh kivqf dIaF iek-do sqrF ivc sfnUM qsvIr dy isrlyKdy qOr `qy Byjo. ‘gfgr ivc sfgr’ Brn vfilaF nMU pihlimlygI. vDIaf, CFtvINaF ilKqF prcy ivc CfpIaF jfxgIaF.pfTkF dI shUlq leI, Audfhrx vjoN Poto nfl kfiv totf vIidwqf igaf hY. kfiv totf quhfzI afpxI jF iksy hor dI rcnfvI ho skdI hY. ies vfr kYpsLn sfzy pfs phuMcx leI afKrIqfrIK 7 julfeI hY. -sMpfdk

pfTkF df kflm

afK qsvIrF boldIaF

kYpsLn mukfblf-19

kYpsLn mukfblf-17

kYpÈnFdfdI-poqy dI ‘lVfeI’BfgF nfl ieh ‘iQafeI!poqf lwqF ipaf mfry,dfdI jfvy bilhfry! -qrsym isMG, sYn hojLy

---afKdy isafxyimwTf myvf jwg df,dfdI leI qF poqfhuMdf rUp rwb df.duwD icwtf jUVI ‘qyrumfl Pwbdf,‘sIn’ hY purfxf ieho‘kuwqyvwZ’ df! -qrlocn isMG dupflpur

---Cwz puwq ryzUaf,nf kr aVIaF.kdoN dI mYN KpdIsrHfxy KVHI aF.rotI lY ky bfpU dI

qYN Kyq jfxf aF,kMMm vI skUl dfajy mukfxf aF. -rfTyÈvr isMG sUrfpurI Pon: (916) 969-9337

---af zwzIey cwl AuT nhf,suhxI ijhI qUM vrdI pf.bIbf bx skUly jfh,gfixaF df qUM Bus nf pf. -jgmIq isMG pMDyr ipMz: klfhV (liuDafxf) Pon: 91-98783-37222

---dfdI lfz lzfvy,krdI KyzF poqy nfl.poqf suxy ryVUaf,dyKo hoeI peI kmfl. -ivkrmjIq isMG ivwkI stfktn, kYlIPornIaf.

---dhIN nfl prFTf Kf ky,puwqrf! pVHn skUly jfh.pVH ilK ky ivdvfn bxyN qUM,sfzy idl dI ieko cfh. -nIlm sYxI Pon: 510-502-0551

---AuT suhixaf cwl skUly,ikqy twlI nf vwj jfvy.mUl nfloN ivafj ipafrf,dfdI lfz lzfvy.BfvyN poqf lwqF mfry,iPr vI KVHI muskfvy.

-jgjIq kOr, imsLIgn.

mF dy gozy lwg ky bcVf, kuJ kihMdf lwgy ivcfrf.myry leI vI do Guwt Cwz deIN, co leIN nf sfrf.DfrF kwZdI soc rhI ey, ipMz dI iek suafxI.mihMgf swcIN ho cwilaf ey, duwD dy nfloN pfxI.

port blyar: Bfrq dy kyNdr ÈfsqaMzymfn qy inkobfr tfpU smUh ivclIaFieiqhfsk QfvF qy XfdgfrF ijvyN sYlUlrjylH, vfeIpr tfpU ivclf PFsI df qÉqf,cfQm sfmf imwl (afrf) qy jfpfnI bMkrFƒ ivrfsqI QfvF/iemfrqF df ruqbf idwqfjfvygf. ieh PYslf muwK skwqr ÈkqIisnhf dI agvfeI hyTlI aMzymfn qyinkobfr afeIlYNzË styt hYrItyj kmytIdI pihlI mIitMg ivc ilaf igaf hY.

cuxIaF geIaF ivrfsqI QfvF ivcaMgryËF dI hkUmq vyly kfly pfxI dI jylHvjoN mÈhUr sYlUlr jylH, vfeIpr tfpU

kfly pfxI dI jylH ƒ imlygf ivrfsqI drjfivcly PFsI dy qÉqy, jfpfnI bMkrF qycfQm afry qoN ielfvf gOrimMt buafeyËsInIar sYkMzrI skUl qy imlz puafieMtvI Èfml hn. hOlI-hOlI hor QfvF qyXfdgfrF ƒ vI ivrfsqI drjf idwqf jfvygfqF ik ienHF dI sMBfl kIqI jf sky.

sUqrF muqfbk sUbfeI ivrfsqIkmytI ny ienHF QfvF dI ZukvIN inÈfndyhIkrn df ÌYslf kIqf hY. ienHF dI sFB-sMBfl, ieiqhfsk GtnfvF bfry loVINdydsqfvyË muhweIaf krfAux leI mfihrFdI inXukqI kIqI jfvygI qy ienHF dI rfKIqy surwiKaf df bMdobsq vI kIqf jfvygf.pihly gyV ivc ienHF dI sMBfl dI Xojnfqy pRogrfm iqafr kIqf jfvygf qy ienHF bfryloVINdy dsqfvyË qy vyrvy iqafr kIqy jfxgy.

Pyr ienHF ƒ srkfrI gËt ivcaMzymfn inkobfr dy klf qy siBafcfrkivBfg dI ingrfnI hyT surwiKaq krfridwqf jfvygf. pRÈfsn ieh XkInI bxfeygfik PFsI dy qÉqy qy hor QfvF dI pivwqrqfkfiem rih sky. gOrqlb hY ik rfjDfnI

port blyar nyVy vfeIpr tfpU ivc siQqjylH Auh QF sI ijwQy brqfnvI hkUmq vylydoÈIaF qy isafsI kYdIaF ƒ rwiKaf jFdfsI. PFsI dy qÉqy dy KMzr iek itwly AuqymOjUd hn.

ies qÉqy Auqy ipÈfvr dy pTfx ÈyralI ƒ PFsI idwqI geI sI ijs ny 8PrvrI, 1872 ƒ cfQm tfpU dy sfhmxyhop tfAUn ivKy BfrqI vfiesrfey lfrzmfXo df kql kr idwqf sI. ies jylH ƒ1906 ivc sYlUlr jylH bxn ipwCoN bMdkr idwqf igaf sI. cfQm tfpU ivKy siQqcfQm afrf aMgryËF ny 1836 ivcbxfieaf sI jo eyÈIaf dy sB qoN vwzy lwkVIdy afiraF ivwcoN iek sI. sYlUlr jylHivc Bfrq dy anykF afËfdI GulftIaF ƒbMd rwiKaf igaf sI. jylH dI AusfrI 1896ƒ ÈurU ho ky 1906 ivc pUrI hoeI sI.ienHF QfvF dI sMBfl leI aMzymfn inkobfrdy Aup rfjpfl lYPtInYNt jnrl (irtf[)BoipMdr isMG ny sRI isnhf dI agvfeIhyT ieh kmytI bxfeI sI.

kbwzI[[[kbwzI[[[ krdf kfly rMg dfiewk Cy Ìuwtf drÈnI gwBrU jdoN ryz pfAuxafieaf qF drÈkF dIaF qfVIaF ny myrfiDafn iKicaf. Auh jfPI ƒ DUh ky pflHyvwl iljf irhf sI. mYN hQlf aKbfr Cwzky iKzfrIaF vl iDafn nfl dyKx lwgf.

keI lMmy lMJy gYr pMjfbI iKzfrI idKfeIidwqy. kbwzI dI Kyz nfloN mYdfn ivc inqryienHF iKzfrIaF pRqI myrI Auqsukqf vDI.

KyzF ivc myrI koeI rucI nhIN, mYN afpxyimwqr nfl isrP gyVf kwZx afieaf sF.ienHF gory aqy kfly iKzfrIaF ny mYnUM sfrftUrnfmYNt dyKx leI aMdro-aMdrI iqafrkr ilaf sI.

ÈRomxI afkflI dl nfl juVy kuJpMjfbIaF vloN bxfeI geI sports aYNzklcrl susfietI ny PirjLno dy sMnIsfeIz hfeI skUl ivc Epn kbwzItUrnfmYNt krvfieaf sI. pMjfbIaF dI kOmIKyz vjoN pRcfrI aqy vizafeI jFdI kbwzI‘c gory aqy kfly iKzfrIaF dI mOjUdgI nyKyz nUM globl afBf dy idqI sI.

jdoN vI ienHF iKzfrIaF ‘coN koeI ryzpfAuNdf jF jwPf mfrdf qF drÈkF dIaFqfVIaF nfl mYdfn gUMj AuTdf. vK vKsiBafcfr aqy nslF iekimk hoeIaFidsdIaF sn.

ienHF invykly iKzfrIaF dy ‘kbwzImoh` bfry jfxn leI mYN kfhlf sF. KyzpRbMDkF nfl koeI nyVqf nf hox krky mYNglobl pMjfbI mIzIaf dy skwqr sMqoKimnhfs df shfrf ilaf. Aus ny mYnUMagly mYc dI iqafrI kr rhy do kflygwBrUaF nfl jf imlfieaf. Cy Ìuwty 34sflf mfeIk ny dwisaf ik do dhfky pihlF

kbwzI dIaF glvwkVIaF

avqfr goNdfrf, PirjLnoPon:559-449-3553

Aus df kbwzI nfl vfh ipaf sI pr PyrCwz ky hor KyzF Kyzx lg ipaf. ipClysfl iPr Auh kbwzI vl prq afieaf hY.

muV surjIq hoey kbwzI moh bfrypuwCx qy Aus ny disaf ik ies Kyz ƒ40-50 sflF dI Aumr qk Kyizaf jfskdf hY. inkIaF motIaF JrItF jF mmUlIswtF qoN ibnF kbzI KyzidaF koeI jfnlyvf swt nhIN vjdI ik quhfƒ ijLafdfsmF mYdfn ‘coN bfhr rihxf pvy.

suriKaf krmcfrI vjoN kMm krdymfeIk ny disaf ik kbwzI iKzfrI pirvfrvFg rihMdy hn, koeI nslI ivqkrf nhIN.

hr koeI quhfƒ glvwkVI ‘c lYNdf hY. hwQimlfAuNdf hY. ieh puwCx ‘qy ik rMg Bydny kdy Aus dy kbwzI pRym ‘qy prCfvF qFnhIN pfieaf qF Aus df jvfb sI ik AuhnslI nËrIey nfl nhIN socdf.

amrIkI drÈk Putbfl, bysbfl,bfsktbfl vrgIaF KyzF dy dIvfny hn,Pyr ienHF kfly aqy gory iKzfrIaF df kbwzIvwl JukfA ikAuN? mYN puiCaf.

Aus df kËn zFty boilaf, iewQydrÈkF dI vwzI qfdfd huMdI hY jo quhfzypRdrÈn ‘qy qfVIaF mfrdI hY aqy hONslfvDfAuNdI hY. quhfnUM ivakqIgq jOhridKfAux df mOkf imldf hY.

iesy qrHF dIaF BfvnfvF gorymksIknF dIaF sn. Auh bVy imlfpVysn. jdoN AunHF ƒ iek pfsy ho ky gwlkrn leI ikhf qF Auh Jwt afpxy tRYksUt lfh ky iek pfsy KVy ho gey. 21-22sfl dy sky BrfvF hfeIzl aqy ihsUËsLfvyË ny disaf ik Auh kYlIPornIaf dyÈihr XUbf istI ‘c rihMdy hn. amrIkIkbwzI tIm ‘c huxy huxy kYnyzf qoN Kyz kyafey hfeIzl ny dwisaf ik kbwzI nflAunHF df vfh skUlI sfQIaF rfhIN ipaf.AunHF ny hI disaf sI ik ieko sfhy

‘kbwzI[[[kbwzI` bolxf hY. Putbfl Kyzdyaqy pihlvfnI krdy BrfvF ny AunHF dIdyKf dyKI kbwzI KyzxI ÈurU kr idwqI, johux ÈOk ‘c bdl cuwkI hY. ivÈv kbwzItUrnfmYNt ‘c Bfg lYx leI Auh ipClyvrHy pMjfb vI gey sn ijQy Auh pMjfbIaFdy kbwzI pRym, imlxsfrI aqy duwD dIvrqoN qoN bhuq pRBfivq hoey.

jdoN pMjfb ivcly ivÈyÈ anuBvF bfrypuiCaf qF donoN Brf Thfkf mfr ky hwsy aqyafiKaf, “AuQoN dIaF sVkF, tRYiÌk aqypF[[[pF.” mYƒ smJ nf afeI ik Auh acMBfjfhr kr rhy hn jF qnË mfr rhy hn!

gYr pMjfbIaF ‘coN kbwzI dy nfmIiKzfrIaF bfr y K ulfsf kridaFaMqrrfÈtrI kbwzI rYÌrI gurmyl idAulny disaf ik amrIkI mYksIkn ihAUjaqy hfeIzl qoN ibnF kfly iKzfrIaF ‘ciÈkfgo dy sI jy, skfthom dy Pirz,jUnIar zFty, bykrjLPIlz dy lYrIjohnsn, imnIsotf dy zFty johnsn,isaftl dy abdul lqIÌ AurÌ mIkfmÈhUr hn. sfbkf pihlvfn mIkf pMjfbaqy kYnyzf ‘c “vDIaf jfÌI” df iKqfbijwq cuwkf hY. nfeIjyrIan kYnyzIaniKzfrI zYnIal, jo Kyz pRymIaF ‘c qUÌfnisMG vjoN jfixaf jFdf hY, kYnyzf ‘civDfn sBf dIaF coxF vI lV cuwkf hY.

idAul muqfibk ieh gYrpMjfbIiKzfrI BfvyN Kyz dIaF brIkIaF qoN jfxUMnhIN pr ieh Gft Auh afpxy kwd kfT,bfhUbl aqy qfx nfl pUr lYNdy hn. iehvI pqf lwigaf ik ieh iKzfrI iek mYcjF tUrnfmYNt dy 4-5 hËfr zflr qwk lYlYNdy af.

zop tYstF ‘c PylH bhuqy iKzfrIaFƒ dyKidaF ishq dy PIlz ‘c kbwzI BfvyNbhuqf Xogdfn nf pfvy, siBafcfrF dyafdfn-pRdfn ‘c ieh Xogdfn pRqK sI.

sLfvyjL qy hfeIzl sMqoK imnhfs nfl zFty aqy mfeIk

BrjfeI hwQoN jyT kqlmMzI arnIvflf: ipMz ailafxf

ivKy BrjfeI ny afpxy jyT df cfkU mfrky kql kr idwqf hY.

aOrq imRqk dy Coty Brf dI pqnIsI jo ik kql krn qoN bfad Gr ‘coNÌrfr ho geI. kql df kfrn Gr ivcmfmUlI JgVf dwisaf igaf hY.

Page 19: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (19)

isafsq df ipV

jiqMdr pnMUPon: 91-98140-68455

pfiksqfn df sMivDfnk sMktbnfm Bfrq df gfzIrfh

kursI pfiksqfn dy pRDfn mMqrI dI izwgI hY, itwpxIaF AuQoN dI nYÈnl asYNblI dIspIkr dy ikrdfr qy ivhfr dy iKlfP hoeIaF hn qy Bfrq ivc ies gwl df cfakIqf jf irhf hY ik iewQoN dy hvfly AuQy idwqy gey hn. ieh hvfly dyx nfl Bfrq dy

ikhVy tOhr ƒ Puwl lwg gey, ieh smJ skxf aOKf hY. vwzI gwl ieh afKI geI hY ikpfiksqfn dy ivDfnk adfiraF dy spIkr vI nfl dy dyÈ Bfrq dy kuJ spIkrF vrgypwKpfqI aqy sMivDfn dI pRvfh nf krn vfly hn. Bfrq leI mfx vflI gwl AudoN hoxI

sI, jy ieQy Aus qoN bfad ieho ijhf pwKpfq krn df islislf ruk jFdf.

GtnfvF df vihx keI vfrI bMdy ƒaxikafsI KuÈI df mOkf dy idMdf hY, prieh KuÈI ijvyN axikafsI huMdI hY, AuvyNhI byiewËqI ƒ iewËq dy vrk ivc lpyt kyimlI vI ho skdI hY. ies vfr pfiksqfnaMdr rfjsI GtnfvF df ijhVf vihxvigaf hY, Bfrq dy lokF leI Auh vI kuJiesy iksm dI KuÈI aqy byiewËqI dI dohrIijhI Jlk dyx vflf sfbq hoieaf hY.

pihlF ieh dyiKaf jfvy ik AuQyhoieaf kI hY? iewk pRDfn mMqrI dI kursIKohI geI. Aus ƒ kursI Cwzx leI mjbUrkr dyx dy sB ieÈfry kIqy jFdy rhy, prAuh rfj-mihl qoN bfhr inklx ƒiqafr nhIN sI. kursI Aus dI iewksMivDfnk ksUr kfrn geI hY, hflFikAus qoN vwD ksUr Aus dy puwqr dy kysivc srkfrI mÈInrI vrq ky iBRÈtfcfrkrn dy vI Èfied inkl jfxy sn ijnHFdI suxvfeI ajy bfkI hY, pr Auh ksUries isafsI Jtky df kfrn nhIN bxy.iglfnI ƒ sËf afpxy pfrtI pRDfn aqydyÈ dy mhF-bdnfm rfÈtrpqI afisPalI ËrdfrI AuWqy ho rhy sfry hmilaFawgy Zfl bx ky KVox dI imlI hY. ijsbMdy Kfqr sËf Bugq leI, Auh iewdF dIaFgwlF dI pRvfh krn vflf nhIN; ijs idnmOkf bx igaf, pMjF imMtF ivc suwkf inkljfx df PfrmUlf lwBI bYTf hY. iksy vIdyÈ df kfƒn iksy mfnisk rogI ƒ sËfnhIN dy skdf. afisP alI ËrdfrI bfryikhf jFdf hY ik Aus dy idmfg ivc iewkvfrI nuks pY cuwkf hY qy Auh ieh gwl rwdkrn dI QF ieh kihMdf hY ik iewk vfrInuks ipaf sI, iPr mYN ielfj krvf ilafqy TIk ho cuwkf hF. ijs idn mukwdmy dfsfhmxf krnf ipaf, Auh kih dyvygf ikieh AudoN dy kys hn, jdoN myrf idmfgTIk nhIN sI. ieMnI ku gwl ƒ bhfnf bxfky AuQoN dI inaF pfilkf qoN bcx df Toskys bxf lvygf ik jdoN iksy dI idmfgIhflq TIk nf hovy, AudoN kIqy jurm dIsËf nhIN idwqI jf skdI.

iglfnI iKlfP afey pfiksqfnsuprIm kort dy PYsly mgroN mKdUmÈhfbUdIn pRDfn mMqrI ƒ bxfAux dI sfrIiqafrI hoeI peI sI ik Aus dy vI vfrMtinkl afey. ieh vfrMt vI ieho ijhy snijnHF ivc Ëmfnq dI afigaf nhIN sI,Aus ƒ ilaf ky adflq ivc pyÈ kIqfjfxf ËrUrI sI qy pfiksqfn dI rfjnIqIKVHy pYr iewk ipwCoN dUjy qmfÈy df aKfVfbxdI-bxdI rih geI. hux qIjf pRDfnmMqrI rfjf prvyË aÈrP bxfieaf igafhY ijhVf ikMnI dyr su-hMZxf sfbq hoskygf, ies bfry koeI nhIN jfxdf. iehAus mulk dy lokF dI bdiksmqI hY.

gvFZI mulk dI ies bdiksmqI qoNBfrq dy lokF ƒ KuÈI nhIN sI hoxI cfhIdI,pr mIzIaf ieho ijhI KuÈI dI plyt ‘kuCmITf ho jfey` vfly ZMg nfl pyÈ krdf hY.vIh ku sfl pihlF iewk vfrI pfiksqfnivc bhuq iËafdf muËfhry mihMgfeI dysvfl AuWqy hoey qF iewk idn AuQoN dy kyNdrImMqrI mMzl dI mIitMg ny pRYWs ƒ dyxleI AunHF cIËF dI sUcI bxfAux AuWqy awDfidn lf idwqf sI ijhVIaF Bfrq ivc AusqoN mihMgIaF sn. Bfrq df iewk mMqrI iehkihx ƒ tI[vI[ sfhmxy pyÈ ho igaf ikaYnIaF ku cIËF ƒ Cwz dyeIey qF bfkI dIaFsB cIËF sfzy kol pfiksqfn nfloN ssqIaFhoxf AuQoN dI srkfr vI mMndI hY. ieh KuÈhox vflI gwl nhIN sI. afpxI qulnf Ausƒ pfiksqfn nfl nhIN sI krnI cfhIdIijwQy srkfr nF dI koeI cIË nhIN idKfeIidMdI, blik AunHF dyÈF nfl krn dI loV sIijhVy Bfrq dy nfl jF Aus qoN bfad afËfdho ky bhuq awgy inkl gey qy Bfrq cIËFssqIaF krn dI QF ssqI ËmIr vflylIzrF dI jyb ivc ipaf iPrdf hY.

hux vfly mfmly ivc vI sfzy lokFƒ KuÈ krn leI sfzf mIzIaf do idnies gwl AuWqy lwgf irhf ik pfiksqfn dy

pRDfn mMqrI dI kursI Kohx vyly BfrqIadflqF dy do PYsilaF dy hvfly idwqygey hn. ieh hvfly ËrUr idwqy gey hoxgy,pr ies qoN sfbq Auh kI krnf cfhuMdyhn? asIN Auh dovyN hvfly pVHy hn, prAunHF ivc KuÈ hox vflI koeI gwl nhINlwBI. ies dI QF ieh smJ af geI hY ikpihlF sfzy aMdr dI hflq qoN sfzIaFadflqF ny prdf cuwikaf sI qy hux

pfiksqfn dI adflq ny vI cuwk idwqf hY.ies ivc KuÈI vflI iPr ikhVI gwl hoeI?

pfiksqfn suprIm kort ny jdoN pRDfnmMqrI iglfnI ƒ ahudy dy Xog nf hox dfhukm kIqf qF ies df afDfr iehbxfieaf ik sËf pf cuwkf bMdf ies ahudyAuWqy nhIN rih skdf. sËf Aus ƒ isrPvIh sYikMz hoeI sI qy motI cmVI vflylIzr ieMnI ku sËf ƒ sËf nhIN smJdy,pr kfƒn dI nËr ivc sËf df vwD jFGwt hoxf nhIN, sËf lwgxf qy BugqxfAus ƒ kursI dy Xog nhIN Cwzdf. iesafDfr AuWqy aglf PYslf kOmI asYNblIdI spIkr ny dyxf sI. spIkr bIbIPihmIdf imrËf ny afpxy pfrtI afgU dyiKlfP PYslf dyx dI QF suprIm kort dfhukm prHy rwK idwqf, ikAuNik Aus ƒ pqfsI ik pfrlImYNt dy spIkr dy PYsly ƒcuxOqI nhIN idwqI jf skdI. ijhVI gwlAus ƒ Xfd nhIN sI, Auh ieh ik kOmIasYNblI dy mYNbr dy qOr AuWqy pRDfn mMqrIbfry koeI PYslf dyx jF nf dyx leI Ausƒ hor gwlF qoN KuwlH sI, mYNbr dI Xogqf bfryPYsly leI sMivDfn ƒ Auh nhIN AulMG skdIsI. jdoN kys suprIm kort ivc jf puwjf qFAuQy jf ky kursIdfr df Jtkf ho igaf hY.

ieh PYslf dyx smyN pfiksqfnsuprIm kort ny do bhuq aihm kysF ivcBfrqI adflqF dy PYsly df hvflf dy idwqfijs qoN sfzy keI lokF ƒ cfa cVH igafhY. AunHF do kysF ivcoN iewk hirafxy dyivDfiek jgjIq isMG df sI ijs nyrfÈtrvfdI kFgrs pfrtI ivc pftk dynF hyT hirafxf zYmokryitk dl bxfilaf sI. dl-bdlIaF leI afpxy iewkivDfiek gieaf rfm dy iewko idn do vfrdl-bdlI krn dy smyN qoN bdnfmI Kwtrhy hirafxf rfj ivc ieh mfmlf vIbdnfmI df muwdf bx igaf. spIkr df

ies bfry PYslf sB dI qswlI krfAuxvflf nhIN sI. jdoN kys suprIm kort ivciljfieaf igaf qF AudoN dy Bfrq dy muwKjwj dI pRDfngI vfly iqMn jwjF dy bYNc nyPYslf idMidaF nfl ilK idwqf ik iksymYNbr dI mYNbrI rwd krn df mfmlf coxkimÈn kol jfxf cfhIdf hY, ikAuNikspIkr PYsly lYx vyly rfjsI pRBfv hyTaf jFdy hn. pfiksqfnI adflq ny hux

ies df hvflf AuQoN dI spIkr bIbIPihmIdf imrËf dy mfmly ivc idwqf qyTIk idwqf hY, pr ies qoN BfrqI lokF ƒKuÈ hox dI QF ieh socx dI loV hY ik sfzydyÈ dy ivDfn sBf spIkrF vwloN inBfey jFdypwK-pfq dI crcf hux gvFZ dy mulk dIaFadflqF ivc vI hox lwg peI hY.

dUjf mfmlf Aus AuWqr pRdyÈ df hYijs dI rfjnIqI df iËkr afAuNdy sfrkuJ vI mMnx ƒ iqafr hoxf pYNdf hY. Ausrfj ivc iewk vfrI pRDfn mMqrI atlibhfrI vfjpfeI dy afÈIrvfd nfl iewksrkfr bhujn smfj pfrtI dI bIbImfieafvqI ny bxfeI qy Bfjpf dI mwddlYx vyly rfj dy Bfjpf afgU lfljI tMznƒ bIbI ny rwKVI bMnH ky afpxf Brf mMinafsI. kuJ idnF bfad dovF dI ax-bx hogeI qF bIbI ny ‘lfljI tMzn` ƒ ‘lflcItMzn` kih ky icVfieaf sI qy iPr idwlIqoN Bfjpf dy ieÈfry nfl Aus dI srkfrqoV ky mulfiem isMG Xfdv dI bxf idwqIgeI sI. mulfiem dy kol bhumq nf hoxkr ky ijwQoN bMdy qoVy jf sky, qoV ky nvyNnF hyT nvIaF pfrtIaF bxfAux df zrfmfkIqf igaf. bIbI mfieafvqI dI pfrtI dyqyrF mYNbr vI Aus ƒ Cwz ky AudoN mulfiemisMG dy hwk ivc Bugq gey qF ivDfn sBfivc bhujn smfj pfrtI dy lIzr svfmIpRsfd mOrIaf ny AudoN dy spIkr kysrInfQ iqRpfTI ƒ ienHF qyrF dI mYNbrI dl-bdlI ivroDI kfƒn hyT Kqm krn dIbynqI kIqI sI. spIkr iqRpfTI ikAuNikAus Bfjpf df sI ijs dI hfeI kmfn idwlIqoN sfrIaF KyzF Kyz rhI sI, Aus ny dl-bdlI ivroDI kfnUn vrq ky ienHF dI mYNbrIKqm krn dI QF mulfiem df kMm sOKfkrn leI cuwp vwt leI qy aglIaF coxFhox qwk mfmlf ‘ivcfr aDIn` bxfeIrwKxf TIk smJ ilaf sI. iPr ieh mfmlf

sfzI suprIm kort ivc clf igaf sI.Bfrq dy Aus vkq dy muwK jwj dI

pRDfngI hyT pMj jwjF dy bYNc ny jdoN mfmlfivcfiraf qF spIkr iqRpfTI dy ikrdfrbfry vI itpxIaF kIqIaF sn. suprImkort df kihxf sI ik spIkr df iehivhfr Bfrq dy sMivDfn dI Dfrf 102aqy 191 dI AulMGxf hY. ieh nObq afAuxqoN pihlF alfhfbfd hfeI kort vI kih

cuwkI sI ik jdoN qyrF mYNbr afpxI pfrtIivcoN qIjy ihwsy qoN Gwt hn qF ienHF ƒvwKrI nvIN pfrtI bMnHx vfly mMn lYx dfspIkr df PYslf glq hY, pr spIkr nyies hukm dI vI pRvfh nhIN sI kIqI.sfP hY ik mfmlf suprIm kort dy hwQAudoN AuWqr pRdyÈ dI ivDfn sBf dy spIkrdI sMivDfn ƒ itwc smJx dI nflfiekIkfrn AuvyN hI phuMicaf sI, ijvyN huxpfiksqfnI kOmI asYNblI dI spIkrPihmIdf imrËf dI afpxI pfrtI vwlnfjfieË vPfdfrI dy kfrn phuMc igafhY. Bfrq dI suprIm kort ny AudoN ieh ikhf

sI ik ieho ijhy mfmly spIkrF dy kol nfjf ky iswDy cox kimÈn kol jfxy cfhIdyhn, ijhVf iewk jF dUjI pfrtI dI vPfdfrInfl bwJf nf hox kr ky nymF-kfƒnF dymuqfbk PYslf krn df pfbMd huMdf hY aqyAus dy kIqy ƒ suprIm kort smyq keIQFvF AuWqy GoK krn dI guMjfieÈ huMdI hY.

kursI pfiksqfn dy pRDfn mMqrI dIizwgI hY, itwpxIaF AuQoN dI nYÈnl asYNblIdI spIkr dy ikrdfr qy ivhfr dy iKlfPhoeIaF hn qy Bfrq ivc ies gwl df cfakIqf jf irhf hY ik iewQoN dy hvfly AuQyidwqy gey hn. ieh hvfly dyx nfl Bfrqdy ikhVy tOhr ƒ Puwl lwg gey, ieh smJskxf aOKf hY. vwzI gwl ieh afKI geIhY ik pfiksqfn dy ivDfnk adfiraF dyspIkr vI nfl dy dyÈ Bfrq dy kuJspIkrF vrgy pwKpfqI aqy sMivDfn dIpRvfh nf krn vfly hn. Bfrq leI mfxvflI gwl AudoN hoxI sI, jy ieQy Aus qoNbfad ieho ijhf pwKpfq krn df islislfruk jFdf. pMjfb qoN tuwt ky bxy aqy‘afieaf rfm, igaf rfm` vfly hirafxydI imsfl iewk vfrI iPr dyx dI sfƒ loVpY rhI hY. AuQy ipClI vfr kFgrs pfrtIbhu-sMmqI qoN QoVHI ijhI ipwCy rih geIqF Aus ny cODrI Bjn lfl dI hirafxfjn ihq pfrtI dy swqF ivcoN Cy ivDfiekqoVy aqy sfry mMqrI bxf ky afpxf zMgsfr ilaf sI. hirafxf jn ihq pfrtIny ies dl-bdlI dI spIkr koliÈkfieq kr idwqI, pr spIkr ny iesbfry koeI PYslf nf ilaf, ikAuNik dl-bdlI df lfB Kud Aus dI pfrtI ƒ hoirhf sI. mfmlf hfeI kort ivc phuMcigaf qy aMq ƒ kuhfVf cwl igaf hY. lIzrFdy ikrdfr dI kflK Gtx df sMkyq koeInhIN qy ies gwl df cfa kIqf jf irhf hYik pfiksqfn dy pRDfn mMqrI df vZFgfkrn leI AuQoN dI adflq ivc sfzy dyÈdy hvfly idwqy gey hn.

pfiksqfn suprIm kort ny jdoN pRDfn mMqrI iglfnIƒ ahudy dy Xog nf hox df hukm kIqf qF ies dfafDfr ieh bxfieaf ik sËf pf cuwkf bMdf iesahudy AuWqy nhIN rih skdf. sËf Aus ƒ isrP vIhsYikMz hoeI sI qy motI cmVI vfly lIzr ieMnI ku sËfƒ sËf nhIN smJdy, pr kfƒn dI nËr ivc sËf dfvwD jF Gwt hoxf nhIN, sËf lwgxf qy Bugqxf Aus ƒkursI dy Xog nhIN Cwzdf. ies afDfr AuWqy aglfPYslf kOmI asYNblI dI spIkr ny dyxf sI. spIkrbIbI PihmIdf imrËf ny afpxy pfrtI afgU dy iKlfPPYslf dyx dI QF suprIm kort df hukm prHy rwKidwqf, ikAuNik Aus ƒ pqf sI ik pfrlImYNt dy spIkrdy PYsly ƒ cuxOqI nhIN idwqI jf skdI.

blI df bwkrf:XUsP rËf iglfnI

mhF-bdnfm ?:afisP alI ËrdfrI

ihrfsq ivc 3,000 mOqF hoeIaF. qusINpuwCdy ho, ies bfry jnqk pRqIkrm ikAuNnhIN? vjHf ieh hY ik ijhVf vI koeIpRqIkrm idMdf hY, Aus ƒ jylH ivc zwkidwqf jFdf hY! zrf-Dmkf ky cuwp krfieafjFdf hY. ies qoN ielfvf, aYn[jI[E[ vwloNmuwidaF ‘qy TMZf iCVkx aqy Gcolf KVHfkrn aqy hkUmqI jbr qy jfsUsI ivcfly,mYN nhIN smJdI ik jnqk lihrF df koeIBivwK hY. QoVHf ghu nfl dyKo. qusIN dyKogy,AuQy ikvyN lokF nfl ‘iKlvfV‘ ho irhf hY.mYN smJdI hF ik afAux vfly sflF ivcjnqk tfkry dI QF BMnqoV lY lvygI. qybdiksmqI nfl dihÈqpsMdI BMnqoV dfieMqhf rUp hY.

puils, KuÌIaf eyjMsIaF aqyhiQafrbMd qfkqF dI srgrmI dIaxhoNd ivc kI arfjkqf nhIN PYljfvygI?

aruMDqI rfey: jy asIN lokF dy vDrhy roh dy kfrnF nfl nhIN nijwTdy, iesdf iswtf arfjkqf ivc nhIN, jMg ivcinklygf. jdoN aijhy kfƒn bxfey jf rhyhn jo Dn-kubyrF dI hor dOlq btornaqy ies Aupr jwPf mfrI rwKx ivc mwddkrdy hn qF jmhUrI ivroD aqy ÊYrkfƒnIsrgrmI mfx vflI srgrmI bx jFdIhY. mYƒ qF iblkul nhIN lwgdf ik qusINkroVF lokF ƒ kMgfl bxfAuNdy jfE, AunHFdIaF ËmInF qy guËfry dy vsIly Koh kyAunHF ƒ ÈihrF vwl Dwk idE, AuQy AunHFdIaF JuwgIaF Zfh ky AunHF ƒ AuQoN vI dbwlidE aqy AumId ieh kro ik qusIN AunHF dyroh ƒ puils, ÌOj aqy kYd dIaF sËfvFnfl kucl idEgy; pr Èfied mYN ÊlqhF. Èfied ieh kIqf jf skdf hY. AunHF ƒBuwKy mfr idE, jylHF ivc zwk idE, mfridE. qy ies ƒ mnuwKI ichry vflIjmhUrIaq df nF dy idE.

dihÈqvfd nhIN, Gor ainaF hYasl ibmfrI: aruMDqI rfey(sPf 13 dI bfkI)

Page 20: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (20)

gurmiq igafn

zf[ gurnfm kOr, kYnyzf

(cldf)

gurbfxI igafn

aglf pRÈn kIqf hY, “khf jog kosfr” arQfq jog jF Xog df sfr kI hY?ies df aMgryËI anuvfd hY, “vt iej deysYNs afP Xogf?” ies qoN pihlF vI“kvn jog, ko Bog hY” dy isrlyK hyTilKy do lyKF ivc pfqMjlI irÈI dy aÈtFgXog qy crcf kridaF ieh dwsx dI koiÈÈkIqI sI ik ies dy awT aMg hn: Xm,inXm, afsx, pRfxfXfm, pRiqhfr,Dfrnf, iDafn aqy smfDI. Xog sLfsqrBfrqI Cy vYidk drÈnF ivcoN iewk hY ijsdf bfnI pfqMjlI irÈI hY. pfqMjlI dyXog-sUqr anusfr ies aÈtFg mfrg`qy cwl ky jigafsU aiDafqmk bulMdIaFpRfpq kr skdf hY aqy pUrI qrHF ivlInho skdf hY. ieh mukqI dI avsQf hYijs ƒ Xog sLfsqr anusfr ‘kYvlX`pd ikhf jFdf hY. Xog drÈn ƒ mMnxvfly jogIaF/iswDF dy keI iksm dy iPrkyvI pRcilq hoey ijnHF df smfj Auqy kfPIpRBfv ipaf. gurU nfnk sfihb dIaFjogIaF nfl hoeIaF goÈtIaF dy afDfr`qy ieh dwsx dI vI koiÈÈ kIqI sI ikgurU nfnk sfihb ny Drm ƒ bfhrI ByKnfloN qoV ky nYiqk kImqF nfl joiVaf.gurU nfnk sfihb ny jo Drm drÈn idwqfAuh iekFqk aqy iqafg nfl juiVafhoieaf nf ho ky smfjk aqy gRihsQpRDfn hY.

ienHF lyKF ivc gurmiq dy nËrIey ƒsMKyp ivc spÈt krn dI koiÈÈ kIqIsI. Xog (ijs df pMjfbI rUp jog hoxfiËafdf shI jfpdf hY aqy sRI gurU gRMQsfihb dI bfxI ivc vI jog hI iliKafimldf hY) afqmf df prmfqmf arQfqqwq df prm qwq ivc ivlIn hoxf hY. iesqrHF Aupr idwqI pMkqI df arQ ieh jfpdfhY ik afqmf dy prmfqmf ivc ivlIn hoxdf sfr kI hY? gurmiq ivc Xog sLfsqrdy aÈtFg mfrg ƒ prmfqmf dy afqmfnfl sMjog df rsqf pRvfn nhIN kIqf igaf.bfhrI ByK dI QF qy nYiqk guxF ƒ qrjIhidwqI geI hY ikAuNik nYiqk guxF qoN ibnFByK afpxy afp ivc pKMz aqy azMbrhY. ies lyK ivc ieh ivcfrn dI koiÈÈkIqI jfvygI ik gurmiq anusfr prmfqmfnfl afqmf dy sumyl df sfr kI hY?

iswK Drm drÈn anusfr Auh bMdfhI jogI khfAux df hwk rwKdf hY ijs ƒjIvn dI shI jugiq dI smJ hovy. jIvndI shI jugiq hY pMj ivkfrF ƒ dUr krkyafpxf mn akfl purK dI ismrqI ivcjoVnf. jdoN mnuwK afqmk jIvn ƒ Aucfcuwkx vfly krm krdf hY qF hI swcf jogIhY. ijs mnuwK df mn ivkfrF dy mukfblykmËor hY, Auh ivkfrF qoN Cutkfrf pfAuxdy Byd ƒ nhIN smJ skdf. ijs mnuwKaMdr prmfqmf afpxf sdIvI rihx vflfnfm vsfAuNdf hY, Auh mnuwK hI prmfqmfnfl imlfp dI jugiq ƒ smJ skdf hY.aijhy mnuwK ƒ qpÈ aqy TMz, Gr aqyjMgl iewko ijhy jfpdy hn. prmfqmf dIisPiq-sflfh-rUp krxI Aus df afmkrm bx jFdf hY. Auh prmfqmf dIisPiq-sflfh dI bfxI dI ÉYr mMgdf hYaqy akfl purK nfl Aus dI sFJ bhuqgihrI ho jFdI hY. Aus dy aMdr AucI suriq

aqy ismrn-rUpI jugiq jfg pYNdI hY. iehhI asl jogI hY. Auh gurU dI dwsI syvfkrdf hY, gurU dy Èbd ƒ afpxI ivcfrbxfAuNdf hY. Aus dI sRyÈt krnI hY afpxyaMdroN hAumY ƒ Kqm krnf. prmfqmf dIisPiq-sflfh ivc lwgy rihxf hI jogIdy jp, qp, sMjm, pfT aqy Drm-pusqkhn. ijs mnuwK ƒ ruwK ibrK, Gr, bfhrjMgl-hr QF prmfqmf nËr afAuNdf hY,Aus ƒ iksy qrHF dy ivkfrF qoN zr nhINhuMdf Auh asl jogI hY. Auh jogI gRihsQivc rih ky afpxf suBfAu sihxÈIlbxfAuNdf hY. imwTf suBfAu aqy sMqoK Ausdy inq krm hn. aijhy mnuwK ‘qy rogËor nhIN pf skdf aqy Aus ƒ mOq df vIzr nhIN huMdf. aijhf jogI ivkfrF qoNÉlfsI pf lYNdf hY ikAuNik Auh rUp-rihqprmfqmf df rUp ho jFdf hY.

ijhVf mnuwK Aus mfieaf dy pRBfvqoN rihq (inrMjn) prmfqmf ƒ iDafAuNdfhY, Auh afp vI mfieaf dy hwilaF qoN inzrhuMdf hY, Auh hI asl jogI hY. Auh hrvyly sucyq rihMdf hY ikAuNik Aus dI suriqhmyÈf prmfqmf ivc juVI rihMdI hY. AuhjogI mn ƒ cMgf lgdf hY. Auh afpxyaMdr pYdf hoey bRhm dy qyË nfl mOq dyjfl ƒ sfV idMdf hY. Aus aMdroN buZfpyaqy mOq df BY Éqm ho jFdf hY. aijhfmnuwK afp vI sMsfr-sfgr qoN pfr lMGjFdf hY aqy afpxy sMgI-sfQIaF ƒ vIqfr lYNdf hY. ijhVf mnuwK gurU dy dwsyrsqy ‘qy qurdf hY, Auh hI asl jogIbxdf hY. Auh prmfqmf dy inrml BYivc jIvn-pMD ƒ qih krdf hY aqy inzrho ky ivcrdf hY. mnuwK ijs iksm dyieÈt ƒ iDafAuNdf hY, Auho ijhf hI Auhafp bx jFdf hY,

aiDafqm krm kry qf sfcf]mukiq Bydu ikaf jfxY kfcf]1]

---siq guru syvy so jogI hoie]BY ric rhY su inrBAu hoie]jYsf syvY qYso hoie]4]

(m[1, pMnf 223-24)gurU nfnk awgy PurmfAuNdy hn ik

prmfqmf nfl imlfp df, jog df shIZMg ies qrHF hI afAuNdf hY ik mnuwKmfieafvI sMsfr ivc rihMidaF vI mfieafqoN inrlyp prmfqmf ivc juiVaf rhy.prmfqmf nfl imlfp df rsqf gurU qoNpqf lgdf hY. jdoN gurU iml pYNdf hY qFmn ivcoN hr qrHF df sihm muwk jFdf hY.ivkfrF vwl dOVdy mn ƒ rok ky rwK skIdfhY. mn dy aMdr prmfqmf dy nfm df pRvfhvwg pYNdf hY aqy mn azol avsQf ivcitk jFdf hY. ihrdy dy aMdr hI prmfqmfnfl sFJ bx jFdI hY.

gurU nfnk sfihb anusfr prmfqmfdy imlfp df aiBafs mnuwK ƒ ies qrHFkrnf cfhIdf hY ik sMsfr ivc rihMidaF,sMsfrk kfr-ivhfr kridaF hI mnivkfrF vwloN dUr rhy. ies qrHF ismrn-aiBafs krn vfly dy aMdr hI afqmkanMd dI sihj-Duin pYdf ho jFdI hY. iesanMd ƒ mfxidaF aijhI afqmk avsQfpRfpq kr lYNdf hY ijs ivc iksy iksmdf BY nhIN rihMdf, Auh BY-mukq ho jFdfhY. ies qrHF jdoN mfieafvI sMsfr dy mohdI kflK ivc rihMidaF hI mfieaf qoNinrlyp ho ky prmfqmf ivc juVy rihskIey qF jog arQfq prmfqm-imlfpdI jfc af jFdI hY,

siqguru BytY qf shsf qUtYDfvqu vrij rhfeIaY]inJru JrY shj Duin lfgYGr hI prcf pfeIaY]aMjn mfih inrMjin rhIaY

jogu jugiq iev pfeIaY]3] (pMnf 730)

rfgu rfmklI ivc gurU nfnk sfihbjogI dI rihxI dI ivafiKaf krdy hn ikasl jogI dI rihxI-bihxI ieh hY ikAus df mn sdf ÈFq rihMdf hY. Auh sBivc iewko ijhI nËr nfl prmfqmf dIivafpkqf ƒ dyKdf hY. gurU dy Èbd ivcjuV ky Auh pRym dI iBwiKaf rfhIN afpxIafqmk BuwK ƒ dUr krdf hY arQfq Ausdf mn iqRÈnf ivc Btkdf nhIN. ies dyAult ijhVf mnuwK afpxI BuwK imtfAuxleI mMgdf iPrdf hY, Auh cMdrI BuwK ivcsVdf rihMdf hY. aijhf mnuwK ies sMsfrivc vI duwK pfAuNdf hY aqy agly jhfnivc vI. aijhf Aus mnuwK nfl vfprdfhY ijs ny gurU dI miq nhIN leI. koeIivrlf mnuwK gurU dI iswiKaf ‘qy qur kyprmfqmf dI BgqI df lfhf Ktdf hY,

jogI jugiq shij Gir vfsY]eyk idRsit eyko kir dyiKafBIiKaf Bfiesbid iqRpqfsY]1]rhfAu]

(pMnf 879)aiDafqmk pRfpqIaF df sfr nfm-

ismrn ivc hY. hAumY aiDafqmkpRfpqIaF dy rfh ivc sB qoN vwzf aiVwkfhY aqy hAumY ƒ isrP qy isrP prmfqmfdy nfm ivc mn ƒ rMg ky hI dUr kIqf jfskdf hY. jo mnuwK prmfqmf dy nfm ivcrwqy hoey hn, Auh prmfqmf ivc smfeyrihMdy hn. nfm ivc rwqy hoey mnuwKF ƒ hIjog dI jugiq qy shI ivcfr pRfpq hoeIhY. prmfqmf dy nfm rfhIN hI mukqI pRfpqhuMdI hY aqy qRYlokI dI soJI afAuNdI hY.nfm rfhIN mn ivc sihj afAuNdf hY,itkfAu afAuNdf hY. nfm ivc rwiqaFprmfqmf nfl imlfp arQfq jog huMdfhY aqy nfm ivc rwqy hoey hoxf hI puMnkrm hY. nfm ivc lwgxf hI swcI aqyAuqm krxI hY ies rfhIN hI prmfqm-guxF nfl jfx-pCfx huMdI hY aqy sFJbxdI hY. nfm imldf pUry gurU qoN hY. swcyprmfqmf ivc lIn rihxf hI jog dI asljugqI hY, jog df sfr hY. jogI lok afpxybfrF iÌrikaF dI vMz ivc pY ky aqysMinafsI afpxy ds iÌrikaF dI vMz ivcpY ky asl inÈfny qoN Buwl gey hn,

nfmy rfqy hAumY jfie]nfim rqy sic rhy smfie]nfim rqy jog jugiq bIcfru]nfim rqy pfvih moK duafru]

(pMnf 941)rfg mfrU ivc gurU nfnk dwsdy hn

ik prmfqmf dy nfm df ismrn mnuwK dyaMdroN ivkfrF dI mYl Do idMdf hY aqyivkfr hI aiDafqmk pRfpqI dy rfh ivcroVf hn. gurmiq anusfr ijs jogI dIjIvn-jugiq prmfqmf df pivwqr nfmismrnf hY, Aus df mn ivkfrF dI mYl qoNsfP ho jFdf hY. prmfqmf, jo sB dfipafrf, sB df mflk aqy sdIvI rihxvflf hY, sdf Aus jogI dy ihrdy ivc vwsdfhY. aijhy jogI df jnm mrn df cwkrÉqm ho jFdf hY. awgy rfg bsMq ivcmnuwK ƒ smJfAuNdy hn ik mUrK mnuwKprmfqmf df nfm ikAuN ivsfr idwqf hYikAuNik aMq smyN prmfqmf df nfm kMmaf skdf hY. akl df aMnHF mnuwK ipMzy‘qy suafh ml ky hMkfr ivc af jFdf hY.nMgy rih ky, ipMzy ‘qy suafh ml ky, ienHFqrIikaF nfl prmfqmf nfl imlfp nhINho skdf. gurU dI iswiKaf soc aqy smJik prmfqmf hr QF ivafpk hY. prmfqmfdy nfm ivc juVnf hI ieËq mfx hY, iehIAucI jfiq hY. mfl Dn df ahMkfr krnfvI Buwl hY ikAuNik sMsfr qoN jfx vyly kuwJvI mnuwK dy nfl nhIN jFdf. kfm, kRoD,loB, moh aqy hAumY ƒ dUr krky afpxymn ƒ vws ivc rwKxf jog jugiq df sfrhY arQfq prmfqmf nfl imlfp pYdfkrn vflI jugiq dI nINh hY,

mqu Bsm aMDUly grib jfih]ien ibiD nfgy jogu nfih]1]pMc mfir icqu rKhu Qfie]jogu jugiq kI iehY pfie]5]

(pMnf 1189)gurU amrdfs iesy ivcfr ƒ idRV

krvfAuNdy hn ik prmfqmf df nfmismrnf hI prmfqmf nfl imlfp dIjugiq hY. Auh jogI ƒ sMboDn krdy hnik aijhI vIxf vjfAu ijs nfl Aucyafqmk jIvn df iewk-rs anMd pYdf hojFdf hY aqy mnu wK afpxI suriqprmfqm-suriq ivc joVI rwKdf hY. kMnFivc imhnq dIaF muMdrF aqy dieaf dI

kÌnI bxf. jnm mrn dy cwkr df zrcyqy rwKxf, ieh ipMzy ‘qy ibBUqI ml.dUsiraF dI syvf krnf aqy afpxy aMdrsMqoK pYdf krnf, ieh Kwpr qy JolI bxf.afqmk jIvn dyx vflf prmfqmf df nfmcUrmf pf. qyrf zMzf prmfqmf ivc afpxymn ƒ joVI rwKxf hovy aqy prmfqmf dycrnF ivc suriq ƒ itkf ky rwKxf isMÕIvjfAuxf hovy. afpxy mn ƒ prmfqmf dIXfd ivc pwkf krnf, ieh afsx ‘qybYTxf hY ijs nfl mn dI iKJ dUr hovygI.bfhr aftf mMgx jfx dI QF afpxy srIrngr dy aMdr hI prmfqmf dy nfm dfdfn mMg ijs nfl prmfqmf df nfm pRfpqho jfvygf. afpxy srIr ƒ zMzI bxf aqyies nfl prmfqm-BY aqy pRym dy do qUMbyjoV. hr vkq gurU dy snmuK hox nflprmfqmf dy pRym dI qfr ihrdy ivc vwjjfvygI. ies qrHF aMdroN iqRÈnf muwkjfvygI. gurU sfihb anusfr ijhVf mnuwKprmfqmf dI rËf df anusfrI ho kyivcrdf hY, prmfqmf dy crnF ivc afpxfmn joV ky rwKdf hY, Auh hI aslI jogIaKvfAuNdf hY. Aus dy aMdroN zr aqy sihmdUr ho jFdf hY, Aus df ihrdf pivwqr hojFdf hY. ies qrHF Aus mnuwK ƒ prmfqmfnfl imlfp dI jugiq dI soJI af jFdI hY,

hukmu bUJY so jogI khIaYeyks isAu icqu lfey]shsf qUtY inrmlu hovYjogu jugiq iev pfey]6]

(pMnf 908)gurU rfmdfs jogI ƒ prmfqmf df

nfm ismrn dI iswiKaf afpxy mn ƒdyx df afdyÈ krdy hn. ies srIr ngrivc prmfqmf df nfm ismrn dy krmbIjx leI kihMdy hn ijs nfl rwbI nfmdf suhxf Kyq Aug pYNdf hY. nfm ismrnnfl hI mn zolx qoN rukdf hY. gurU dImiq rfhIN mn ƒ nfm-jl nfl isMjx dfAupdyÈ kIqf hY,

hiQ kir qMqu vjfvYjogI QoQr vfjY byn]gurmiq hir gux bolhu jogIiehu mnUaf hir rMig Byn]1]Aupr idwqI ivcfr crcf qoN ieh

spÈt huMdf hY ik gurmiq drÈn anusfrjog df sfr gurU dy rsqy ‘qy cwl kyprmfqmf dy nfm ismrn ivc hY. nfmrfhIN hI mn ivkfrF qoN Cutkfrf pfAuNdfhY aqy prmfqm-suriq ivc ivlIn huMdfhY. iehI jog hY.

khf jog ko sfr?

sorT mhlf ùpRIqm jfin lyhu mn mfhI]apny suK isAu hI jgu PFiDEko kfhU ko nfhI]ñ]rhfAu]suK mY afin bhuqu imil bYTqrhq chU idis GyrY]ibpiq prI sB hI sMgu CfizqkoAU n afvq nyrY]ñ]Gr kI nfir bhuqu ihqu jf isAusdf rhq sMg lfgI]jb hI hMs qjI ieh kFieafpRyq pRyq kir BfgI]ò]ieh ibiD ko ibAuhfru binE hYjf isAu nyhu lgfieE]aMq bfr nfnk ibnu hir jIkoAU kfim nf afieE]ó]gurdyv ipqf jI ies pfvn Èbd

rfhIN jIv ƒ muKfiqb huMdy hn ik hyimwqr ipafry! qUM ies ivcfr ƒ afpxyaMdr cMgI qrHF soc-smJ ky ibTf lYik ieh sfrf sMsfr afpxy hI suwKF nflbwJ ky bYTf hoieaf hY aqy ies jgqivc koeI BI iksy dy aMq vyly qwk inBxvflf sfQI nhIN. sB JUuT hI hY.

suK mY afin bhuqu imil bYTqrhq chU idis GyrY]ibpiq prI sB hI sMgu CfizqkoAU n afvq nyrY]ñ]hy BfeI! jdoN ieh jIv suwKF ivc

Kyzdf hY qF ies dy swjx-imwqr aqyirÈqydfr sfry hI Aus dy afs-pfs afky bYTy rihMdy hn aqy Aus jIv ƒ chuMpfisaF qoN Gyrf pfeI rwKdy hn, pr ijvyNhI Aus jIv ‘qy mfVy idn afAuNdy hn jFkoeI ibpqf qy musIbq af pvy qF sfry hIAus df sfQ Cwz ky dOV jFdy hn, koeIAus dy nyVy nhIN Zukdf.

Gr kI nfir bhuqu ihqu jf isAusdf rhq sMg lfgI]jb hI hMs qjI ieh kFieafpRyq pRyq kir BfgI]ò]hy BfeI! ies mnuwK dI nfr Bfv

iesqrI ijs nfl mnuwK bhuq pRym BI krdfhY aqy Auh iesqrI BI afpxy pqI dy nflhI hr smyN rihMdI hY aqy kdI dUr nhINjFdI, pr Auh hr smyN nfl rihx vflIiesqrI jd Aus dy mnuwK ny pRfx iqafgy,Bfv hMs rUpI afqmf ies kfieaf srIr

ivcoN AuzfrI mfr ky Auz geI qF Ausvyly Auh BI Aus qoN zr ky, Bfv murdfsrIr ƒ dyK ky pRyq pRyq krdI hoeIAus qoN dUr BwjdI hY. ies leI hy jIv,nfm ismrn kr.

ieh ibiD ko ibAuhfru binE hYjf isAu nyhu lgfieE]aMq bfr nfnk ibnu hir jIkoAU kfim nf afieE]ó]Èbd dy aKIr ivc nOvyN siqgurU

afKdy hn ik hy BfeI! ies jgq, BfvsMsfr df ieh ivhfr qF ievyN df hI hY,pr ieh jIv iPr BI ies ivc PisafbYTf rihMdf hY aqy ies mqlbI sMsfrnfl afpxf ipafr pf ky glq rsqy‘qy qur irhf hY pr gurdyv hux afKdyhn ik hy nfnk! swcI gwl qF ieh hY ikjdoN jIv df aMq smF afAuNdf hY qF AusprmyÈr dy ibnF koeI BI ies dy kMmnhIN afAuNdf. so, hy jIv! qUM pRBU dfnfm ismrn kr.

afE ipafirE! Èbd gurU nfljuVIey.

-surjIq kOr sYkrfmYNto Pon:916-687-3536

pRIqm jfin lyhu mn mfhI

Page 21: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (21)

nYx-nksL

aYs[ asLok BOrf

gwl bxI ik nhIN aYs[ aÈok BOrf

Duwpy bYTIaF XfdF

ijnHF ny Gr dI cfr dIvfrI qoN bfhrpYr nhIN kwiZaf, Auh sMsfr dIaF gwlF krn,soBdf nhIN. hr vkq dUijaF ivc nukskwZx vfly afp kdy vI cMgy nhIN huMdy.

iek bMdf afpxy Gr afey irÈqydfrƒ dws irhf sI, “afpF afpxy vwzy muMzydf ivafh kIqf, guaFZ ivcoN nf Tfkrafieaf qy nf srdfrf.”

irÈqydfr boilaf, “awCf ieMny mfVyguaFZI.”

“ieh qF Cwz, jdoN sfzI mF mrIawCrI, ieh AudoN vI nhIN afey qy hux bfpUjvfly mry `qy vI ienHF hfa df nfarfnhIN mfiraf.”

dyK lvo, hfly vI ies Blymfxs ƒvihm hY ik guaFZI hI cMgy nhIN, jdoN ikpVHn vfly smJ jfxgy ik nuks hY ikwQy?

asl ivc afpxy aMdr vwl muVndI ienHF ƒ jfc kdy af hI nhIN skdI.ienHF dy afpxy gl ivc hfr kdy pYxynhIN huMdy, ieh duUijaF dy glF ivcoN Auqfrndy XqnF ivc lwgy huMdy hn.

ijs Xuwg ivc afpixaF dy KUn ivcpfxI vV igaf hovy, Aus Xuwg ivc dUijaFdI vÌfdfrI dIaF gwlF krnIaF bymfienfhI huMdIaF hn. pr ijnHF ny quhfzy leIbhuq kuJ kurbfn kIqf hovy, jy qusIN AunHFdI iËMdgI `c awk vI bIj idwqy hox, qykMzy vI iKlfr idwqy hox qF aMdroN vIiPtkfrF pYxgIaF qy huwJF vI vwjxgIaF.vwKrI gwl hY ik byÈrmI dI ‘hI-hI` kro.

dosq jdoN duÈmx bxdy hn qF burydy Gr qwk jFdy hn ikAuNik dohF ƒ hIpuwCx dI ËrUrq nhIN huMdI ik ‘buwJ myrImuwTI ivc kI?`

keI vfr ptVI qoN ieMjx qF TIk-Tfk gujLr gey huMdy hn pr zwby afps ctkrf jFdy hn, qF iPr kI kIqf jf skdfhY? hfkm isMG qy sudfgr isMG ‘kwTy hIiswK lfeIt ieMnPYNtrI rYjImYNt ivc BrqIhoey sn. bhuqy pVHy-ilKy nf hox kfrnPOj ivc clo afm lybr vrgI nOkrI imlgeI. dohF dI pihlF afpsI koeI jfx-pCfx nhIN sI pr ‘kwiTaF dI tRyinMg hoeIqy nOkrI vI pUny ivc iek QF hI imlgeI. suBfa iml igaf qy iPr dohF dIaFafdqF iml geIaF ijs nfl sFJ horgUVHI ho geI. hflFik hfkm isMG cMgy

Gr ivcoN sI, cfr isafV vI kol sn qyGr-bfr vI cMgf sI. ivcfrf sudfgr isMGgrIb-gurbf, idhfVI-dwpf krn vflypirvfr ivcoN, pr dovyN ienHF gwlF qoN bhuqAupr AuWT gey sn.

POj ivc BrqI hox ipwCoN pihlF hfkmisMhu df ivafh hoieaf. dovyN ‘kwTy CuwtI lYky afey. hflFik hfkm df sbMD mflvynfl sI qy sudfgr df duafby nfl, privafh ivc dohF ny rwj ky GVmws pfieaf.

qy iPr jdoN sudfgr df ivafh hoieafqF AudoN qwk hfkm isMhu dy do bwcy vI hocuwky sn-puwq surjIq qy DI hrjIq kOr.

pr jfq-pfq dIaF aKOqI AulJxFqoN Aupr AuWT ky hfkm isMG dy sfry pirvfrny cfvF dy mUMh KolH idwqy sn. ieAuN ieqPfkdI cfdr hyT qy ipafr dI buwkl ivc dohFpirvfrF df bhuq kuJ sFJf huMdf igaf.pMdrF sflF ipwCoN dohF ny hor nOkrI krnnfloN irtfiermYNt ƒ qrjIh idwqI qy iekmhIny dy awgV-ipwCV nfl ieh jgqf-Bgqf hOldfr dI pYnÈn lY ky afpo-afpxyGrIN af gey, pr dohF df myl-imlfppihlF nfloN vI dUxf huMdf igaf.

smyN ny rMg bdilaf qy hfkm isMGƒ krfry hwQ idKf‘qy; Auh ÈUgr df mrIËbx igaf qy ibmfrI df pqf AudoN hI lwgfjdoN AuhdIaF dovyN ikznIaF jhfË dy ieMjxvFgUM ‘kwTIaF bih geIaF.

gwl Bly idnF dI aY. gwl sudfgrisMG qwk phuMc geI. Auh Jolf cuwk Bwjfafieaf qy kihx lwgf, “Xfr leI jfnvfr idaFgy. myry kol do ikznIaF ny, mYNienHF df acfr pfAuxY, iek qUM luaf lY.”

“mYN qF mrnf eI af, qUM kfhƒ Éqrydy GuwgU df btn dwbdYN?” hfkm nysmJfAux dI koiÈÈ kIqI.

“zfktr aFhdy huMdy af, cwl jFdYkMm iek nfl vI. nfly afpxy dohF dfKUun ieko qfsIr vflf, jfxI iewko grup.”AudoN hfly ikznIaF dy smgl hox dIaFÉbrF nhIN sn afAux lwgIaF.

bws hÌqy ivc ho igaf lYx-dyx. doku mhIinaF ivc hfkm isMhu qF bx igafGoVy vrgf, pr zfktrF ny pqf nHIN kIlfpRvfhI vrqI. sudfgr dy aMdrienPYkÈn ho geI. dysI pMjfbI ivc khIjfx, jihrbfd ho igaf iehƒ.

Blf qF kr igaf sudfgr isMG prafp cly igaf hspqfl. suwk ky qvIq

bx igaf. icpk igaf mMjy ‘qy; bws zyZku mhInf kwitaf hoxf, af geI hoxI vfrMtlY ky. ieMj bfeIaF virHaF dy jvfn puwqqy afpxI arDFgxI awCrI ƒ iekwilaFCwz ky sudfgr iPr cly hI igaf.

hfkm ishuM ƒ aihsfs ho igaf sIik iksy dI afeI koeI mrdf qF nhIN prsudfgr ny ieh vI dosqI qy XfrI dy nFmuhwbq df ieMqkfl krvf ky swc kr idwqfsI. AuNj, hfkm ƒ aMdroN ieh duwK GuxvFg lwg igaf sI.

drÉq iPr mOldf-mOldf suwkx lwgipaf. ieMnI kurbfnI df Bfr ikwQy cwikafjFdY! afiKr hfkm ilÌ hI igaf qy pUryZfeI sfl ipwCoN sudfgr dI pYV dwb hIleI. mrn lwgy ny afpxy puwqr sqnfmƒ kol bulf ky ikhf, “puwqr dyK, sudfgrny myry nfl sikaF BrfvF qoN vI Aupr dIinBfeI aY. qYnUM qF mYN ivafh vI ilafpr Auhdf kwlf-kihrf puwqr gulÈn hflypVHdY. koeI khy nf ieh sky Brf nHIN.ivafh `qy Auhdy sfry cfa pUry krIN.”hfkm isMhu dy suafsF dI pUMjI iehkihMidaF muwk geI. dohF pirvfrF `cafAux-jfx bixaf irhf.

qkdIr ny iek hor moV kwt ilaf.gulÈn df pVHidaF hI iek kuVI nflipafr ho igaf. ipafr ho jfxf gunfhnhIN sI, pr kuVI gurjIq vwzy GrfixaFqy Aucy mihlF vfilaF dI DI sI. dohF nyivafh qF krvf ilaf ijs df pqf isrPmF awCrI ƒ sI, pr sfihbF vFg vIrÈmIr qlvfrF nhIN, rÌlF lY ky gurjIqqy gulÈn dy ipwCy inkl afey. iqMnF nyGr Cwizaf qy sqnfm kol af gey pries iTkfxy df ÈrIky vfilaF ƒ pqf lwghI jfxf sI, AuQoN iqMnF ƒ sqnfm ny rfqo-rfq aijhy iTkfxy ‘qy phuMcf idwqf ikDrmrfj vI jy lwBxf cfhy qF vrHy lwgjfx.

gulÈn qy gurjIq dI pVHfeI ivcflyltk geI. gulÈn ny soicaf, “Grprqxf qF hux aOKf hY hI, iksy bfhrlymulk inkldy hF.”

iesy vkPy dOrfn gulÈn DI df bfpvI bx igaf. sqnfm ny AuhdI mdd kIqIqy gulÈn 4-5 lwK dy ky iek eyjMt rfhINamrIkf phuMc igaf. AuQy ikhVf jwj lwgxfsI, Auh gYs styÈn ‘qy kMm lwg igaf.ÉYr, jvfnI df Ëor sI. gulÈn vfhvf GMtylfAuNdf qy zyZ ku sfl ivc sqnfm qyhornF dy PVy-PVfey pYsy vI Auqfr suwty.

gulÈn jdoN vI sqnfm ƒ Pon krdfqF kihMdf, “dUjy-qIjy idn gyVf Gry mfrafieaf kr. gurjIq ƒ Edrn nf dyeIN,bytI gurlIn df iKafl rwKIN. pypr imlxdI dyr aY, CyqI bulf lYxf mYN sB ƒ.”

cfr-pMj sfl hor guËr gey prgulÈn dy pwky hox vfly pyprF dI khfxIawgy nf qurI. iek idn qVksfr mF awCrIdf Pon afieaf. mF TIk hovy, aYs vyly qFAuh kdy Pon nhIN krdI huMdI. GfbirafgulÈn boilaf, “mF sB TIk qF hY.”

“hF, TIk hY puwq.”“sqnfm gyVf mfr jFdf huMdY, dUjy-

cOQy.”

“hux qF roË eI mfrdY puwq.”“iPkr krdY bfhlf.” [[[qy nfl hI

mF dIaF DfhF inkl geIaF.“mF gwl qF dws kI aY. gurjIq dy

Brf qMg krdy ny[[[mF boldI ikAuNnHIN[[[gwl kI aY[[[mYN afhnF sqnfm ƒ,awg lf ky PUk dy vwzy isafVF vfilaFƒ[[[sfly AucIaF jfqF dy.”

“puwq qYN zflr ƒ PUkxY. af jf Cwzky sB kuJ.”

“mF gwl kI aY, mYN smiJaf nhIN?”“sqnfm qy gurjIq glq ho gey

ny. puwqr qyrI iewËq rul geI imwtI dI QFsuafh ivc.”

Pon kwitaf igaf.gulÈn ƒ XkIn nf afvy. nfl hI

Pon imlf ilaf Auhdy Gry. sqnfm dIpqnI ny cuwikaf.

“BfbI.”“hF, gulÈn.”“sqnfm ikwQy aY?”“qyry Gry. mYN bhuq smJf ky dyK

ilaY, hux qF myrIaF hwzIaF vI hor BfrnHIN JwldIaF. svyry mYN afpxf bytf lY kypyky clI jfvFgI qy kdy vI sqnfm dymwQy nhIN lwgFgI. glq ho gey ny gurjIqqy sqnfm.

gulÈn ny iPr AujfV ilaf hwQoNgulÈn. lutf leI lMkf.

itkt ktf ky iswDf sqnfm dy Gry.nMgI qlvfr nHyrI vFg ÈUky. ivhVy ivcbYTy sqnfm ‘qy kr‘qf vfr, ‘pfpIaf! swpFdy puwq nhIN huMdy imwq. pihlF qUM qy iPrgurjIq.’[[[pr inÈfnf AuWk igaf.

sqnfm kol bYTf Auhdf alsYÈnkuwqf mflk ‘qy hmlf jr nf sikaf.mfiraf Jtkf, quVf ilaf sMgl. pfV‘qIpYNt gulÈn dI. krqIaF lIrF. pihlF hInwk guaf cuwky gulÈn dy nwk ‘qy kr‘qfkuwqy ny hmlf. BIV juV geI. ipMz ho igaf‘kwTf.

lok dMd tuwk ky gwlF krn, “kI hoigaf ienHF kmly BrfvF ƒ?”

jd ƒ af geI puils dI jIp. DUhky suwt ilaf gulÈn aMdr. pr puilsIaFdy hwQF ivcoN inkl ky gulÈn kihx lwgf,“sux Auey sqnfm kMjr idaf, qyry pflqUkuwqy ny zyZ sfl qyrIaF burkIaF Kf kyvÌfdfrI kr`qI, pr qusIN myry bfp dIjfn lY ky qy myry ivÈvfs ƒ Tyzy mfr kymyrf Gr luwitaf. ijwdx jLmfnq hoeI,KoprI ikqoN imlygI qy DV qyrf ikqoN hor.”

lok iPr smJ gey sn ik kuwqf bMdynfloN ikqy isafxf qy cMgf hI huMdY.

PUky ies aOlfd ny XuwgF dy sMskfrijs bFdr aqy bFdrI ƒ qusIN qmfÈy ivc afey idn ivafh krvfAuNidaF dyiKaf hY, Auh ieh zrfmf kdy nf krn jy AunHF dI akl df Kfnf

KuwlH igaf hovy. iZwz dI Kfqr zug-zugI nfl nklI Pyry krfAux vfly mdfrI bFdr ƒ PVn dI sdIaF purfxI jugq vrq rhy hn pr bFdr ƒivigafnk Xuwg df hfly koeI lfB nhIN hoieaf. qMg mUMh vfly BFzy ivc bdfmF dIaF awDf ku iklo igrIaF pf idwqIaF jFdIaF hn. Auh afpxI muwTIqF Tok ky Br lYNdf pr BFzy ‘coN hwQ nhIN inkldf. Auh PiVaf qF jFdY pr mUrK muwTI KolH ky Bwjdf nhIN, ikAuNik lflc bFdrF df sfieaf huMdfhY. jy bMdf vI jfn Éqry ‘c pf ky iewdF kry qF nF Auhdf vI bdilaf jf skdY. hux isafxy kihxgy ik jy Auh kfbU afAux dy zroN muwTI KolHx lwgpvy qF iPr Auhƒ bFdr kOx khy? jvfnI vflI Aumr ivc cMgf-Blf bMdf vI juwqIaF ies krky kpfl ‘c Kf lYNdY ikAuNik ieÈk BUqnf akl ƒropVI ijMdrf lf ky bYTf huMdf hY. qusIN vyiKaf hoxY ik keI mfipaF ny aOlfd ƒ akl dIaF puVIaF duwD dI QF awD-irVky nfl vI KuafAux dI koiÈÈkIqI pr kuwqy dI pUC nlkI ivcoN inklI hI nhIN. iesy leI keI mfipaF dIaF kbrF vI roNdIaF rhIaF ik kI gwzf KVHf sI aijhI aOlfd ibnF?iksmq ƒ bUr pYx dI AuzIk kridaF keI buwZy ho gey, keI AuzIkidaF awgy hI lMG gey, pr afsF dI pUxI mukwdrF dy crKy nyVy af hI nhIN skI.AuNj smwisafvF kMD twp ky vyl vFg GyrdIaF hI rhIaF. asl ivc dosqI keI vfr duhfeI pfAuNdI hI rih jFdI hY.

hfly kuJ idn pihlF hI ieh ÉbrafeI sI ik krnYl igwl ƒ kYNsr hY.ies ibmfrI bfryAuhƒ dwisaf nhINigaf sI pr nfllgdI hI Ébr af geI ik Bfxf vrqigaf hY. 1981 qoN lY ky hux qwk mYN qykrnYl igwl gUVHy imwqr rhy. Auh Aumrivc mYQoN vIh sflvwzf sI. hrcrngryvfl, krnYl igwldf Ausqfd sI qy dohFdf ipMz jmflpuravfxf luiDafxf-cMzIgVH roz ‘qy hY.iewQy hI cmkIlf vIkeI vrHy irhf. mYN dodrjn qoN vwD rfqFAuhdy kol kwtIaF.A uhdy d o DIaFikrndIp kOr q ykMvr dIp qy puwqr dyKidaF-dyKidaFAuzfr hoey qy ivafhy gey. suKivMdr kOrdyvI suBfa dI pqnI hY.

‘ieh kIhny kYd kry, bwcy srdfrkuVy’ Dfrimk gIq, iPr ‘mYƒ ryÈmIrumfl vFgUM rwK muMizaf`, ‘lwzU Kf kyqurdI bxI, hor ikhiVaF kMmF ƒ jwtmrdf`, ‘nwZIaF dy ivc qyrI AuTxIbYTxI` afid gIqF nfl isKr qF hoeIaf; Auh sB qoN vwD crcf ivc ieskrky irhf ik Auh surIlf vI sB qoNvwD sI. krnYl igwl ny suirMdr kOrnfl gfieaf, nirMdr bIbf nfl vI,jgmohn kOr qy rxjIq kOr nfl vI

qur igaf sfzf Xfr krnYl igwlgfieaf qy lMbf smF AuhdI joVI pRIqIbflf nfl rhI.

iek vfrÈmÈyr sMDU nyl ok s urF ‘c

ilK‘qf beI krnYl dy gIq bhuq cwlypr afp nhIN cwilaf. iesy leI joqÈIaFawgy hwQ kwZ ky kihMdf irhf, “dyKIN

myrI vI gwl bxUM[[[?”iPr Auh ÈmÈyr nflnfrfË irhf. guwsy ‘cAuh mfxk ƒ lY ky myryGr afieaf qy kihxlwgf, “qUM myry bfry‘pMjfbI itRibAUn’ ivcilK.” sfzI dosqI horgUVHI huMdI geI. kuldIpmfxk dy dÌqr dIAuprlI mMiËl ivcAuhdf dÌqr huMdf sIqy mYN jdoN vI luiDafxf

jfxf, idny Auhdy dÌqr ivc qy rfqINjmflpur rOxkF lwgxIaF.

ijs jsvMq BMvry qoN krnYl igwlny sMgIq dI qflIm leI, AuhI BMvrfkihMdf huMdf sI ik “krnYl igwl hY qFjwt, pr mrfsIaF qoN vI surIlf hY.”1970 ivc gfien ƒ Auhny pRoPYÈn bxfilaf aqy ies qoN pihlF Auh zyZ sfllok sMprk ivBfg c gvweIaf bx kyvI ivciraf.

sfzy agly lOa dI bfrI ÈurU hogeI hY pr afpxy surIly Xfr dy akflclfxy ‘qy rUh hAuky Br rhI hY.

-aYs[ aÈok BOrf

kroVF df rfjfmwQy itwkf lf ky vyKo, krdf ikvyN zrfmf.huxy kroVF dy Gply ivc byl ‘qy afieaf gfmf.

ikwdF rhI qyrI jylH vy bwicaf, mF puwCdI mwQf cuMm.golI vwjy mrn ivroDI, ienHF aYvyN pf’qI DuMm.

mF mYQoN vwzf rfjf, ikhVf hoAUgf dunIaF Auqy.aMnHI pINhdI koeI nHIN puwCdf, sB cwtI jFdy kuwqy.

swq puÈqF df mfl bxf ilaf, krU kbIlf mOj.rOlf pf ky afpy bih jU, ieh sfDF dI POj.

swc puwCyN mF sfD nHIN koeI, corF dy sB Xfr.iqwKy QoVHy KuMZy rwKdy hwQ bhuqy hiQafr.

cfr idn jy mwCr Kf igaf, kI af igaf lohVf.koTf Br ley soc vI ‘BOry’ pYsf ikhVf QoVHf.

Page 22: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (22)

pRo[ gurBgq isMG pMjfb dy vrqmfndOr dy isrmOr mOilk icMqk hn. pwCmivc ho rhy bOiDk ivkfs nfl Auh inrMqrbf-vfsqf hn aqy pUrb qy pwCm dy bOiDkivkfs ivckfr sumyl leI lgfqfrXqnÈIl. huxy Cp ky afeI AunHF dI nvINikqfb, “ivsmfdI pUMjI” (pMjfb aqypMjfbI dI mOilkqf), ies pwKoN Kfs iDafndI mMg krdI hY. pwCm dy sfmrfjIpUMjIvfdI pRbMD ƒ drpyÈ srbpwKI sMktdy hwl leI, AunHF ny ies ikqfb ivc‘ivsmfdI pUMjI’ dy sMklp ƒ AuBfirafhY. ivsmfdI pUMjI dy icMnH AulIkx leIAunHF ny gurU gRMQ sfihb dI iPlfsPI qyAus ivc drj ivsmfd Èbd df shfrf

ilaf hY. smuwcI mnuwK jfqI ƒ afpxy aMqdy nyVy lY afAux vfly Gor sMktgRsqpUMjIvfdI pRbMD dy pfr jf ky dyKx dI koiÈÈpwKoN ieh Xqn slfhuxXog hY. byÈwk dyKxfieh bxdf hY ik ies sMklp df amlIrUp (aiBafs) awj dy aflmI mnuwKIsmfj ƒ koeI agvfeI dy skdf hY?

gurBgq isMG afpxy ivsmfdI pUMjIdy sMklp ƒ AuBfrn leI ies ikqfbivclI afpxI kyNdrI ilKq ‘ivsmfdIpUMjI: globl (aflmI) smfjF leI bdl’dI ÈurUafq ienHF ÈbdF nfl krdy hn,

“hux qF ieh kOmFqrI pwDr `qysvIkfr ho cuwkf hY ik ajoky smfijkpRbMD mnuwK dI srbpwKI pRPuwlqf krnleI sMqoKjnk nhIN hn. iesy leI ienHFsmfjF ivc ros, ivroD aqy aMqr-sMGrÈvD rhy hn.”

afpxI iesy ilKq ivc Auh vrqmfndOr dI ies krUr hkIkq ƒ pRvfn krdyilKdy hn, “pUMjI ƒ vDfAux, vwD vsqFAuqpMn krn nfl ivkfs krn dI Duws nyvfqfvrx aqy pRikrqI dI durvrqoN dyruJfn pYdf kIqy hn. ienHF nfl DrqI dIgrmI vDI hY aqy jIvn leI nvyN KqryhoNd ivc afey hn.”

gurBgq isMG afpxI ilKq ‘pMjfbdI swiBafcfrk pCfx’ ivc ies DfrnfdI hor puÈtI krdy ilKdy hn, “inrol jFhnyrI mfdf-pRsqI nfl jIvn aqy smfjdf asfvF ivkfs hoieaf hY. vsqF dfAuqpfdn viDaf hY. kuJ BuwK nMg dUr hoeIhY, pr ies nfl vfqfvrx ivc igrfvtafeI hY. axcfhIaF jF vrqIaF jfcuwkIaF vsqF dy kUVy ny smytx dIsmwisaf KVHI kIqI hoeI hY. AupXog ƒpihl dyx nfl plfsitk hoNd ivc afieafhY jo jIvn aqy vfqfvrx leI Kqrfbixaf hY.” aqy “afly-duafly ivc joaÈFq mfhOl bx irhf hY, acfnkasMquÈt vrgF vwloN Dmfky ho rhy hn,ieh iswD krdy hn, ik ivÈv dy sB loksmvrqI jIvn sMklpF aqy aiBafsFqoN awgy jfxf cfhuMdy hn.”

afpxI iek hor ilKq ‘sRI gurU gRMQsfihb: ivsmfdI jIvn aqy smfj dfsMklp’ ivc amrIkn kvI aYjrfpfAUNzaqy smfj ivigafnI mfrsl mOs dy hvflynfl AunHF ny pUMjIvfdI sfmrfjI siBaqfdy kurfhy pY jfx dI gwl khI hY. ienHFhvfilaF anusfr,

“amrIkn kvI aYjrfpfAUNz bVyblvMq ZMg nfl afpxI kivqf (kYNtoj)ivc kihMdf hY ik sUdKor siBaqf ny jIvndI aBolqf, dYivqf ƒ Kqm kr idwqf hY.sB suMdr dyvIaF, pRyimkfvF vysvfvF bxgeIaF hn.”

“smfj ivigafnI mfrsl mOssmJdf hY ik ijvyN sfzy ipqfmy jIvn ƒ

suÊfq aqy ies df qfxf-bfxf smJdysn, Aus ƒ iqafg ky mnuwKI siBaqf ƒvpfr aqy igxqI-imxqI vwl qor idwqfigaf hY, ies nfl pwCmI siBaqf kurfhypY geI hY.”

“Prfiez ny qF ieQoN qwk kih idwqfhY ik sfrI pwCmI siBaqf pRymfqmkAUrjf qoN tuwtI hoeI hY aqy ‘ibmfr’ hY.ies siBaqf dy suPny vI ies AudfsInqfjF ibmfrI qoN pRBfivq hn. nqIjy vjoNpwCmI siBaqf df avcyqn, ibmfravcyqn hY.”

idlcsp gwl ieh hY ik ieMnf kuJkihx dy bfad gurBgq isMG Kud hI ienHFDfrnfvF ivc pRgt kIqI geI Tos hkIkqƒ DuMdlf krn dI koiÈÈ krdy hn. iehkih ky Auh afpxy hI pfTkF ƒ AulJfidMdy hn ik “ieh DfrnfvF BfvyN aMiqmpwKI hox, pr ienHF ivc iek gwl swc hYik pUMjIvfdI pRbMD afpxIaF afriQkaqy ivkfs muKI pRfpqIaF dy bfvjUdivsmfdI mnuwK AuqpMn nhIN kr sikaf.PUkoXfmf dI ieh gwl vI swc hY ikpUMjIvfdI lokqMqr qoN ibhqr hor pRbMDvI ivÈv ajy nhIN isrj sikaf.”

ieh hvfly dy ky iewQy mYN lyKkdIaF ilKqF ivcly svY-ivroDF ƒ pRgtkrn dI gusqfKI nhIN kr irhf, sgoNmYN AunHF dy hkIkq (XQfrQ) ƒ dyKx dyDuMdly idRÈtIkox ƒ spwÈt krn dIkoiÈÈ kr irhf hF. duKdfeI gwl ieh hYik mwD vrg ‘coN afey lgBg sfry hIbuwDIjIvI ies glq Dfrnf df iÈkfrhn ik awj dy sfmrfjI dOr aMdr vIpUMjIvfdI pRbMD dIaF kuJ afriQk aqyivkfsmuKI ‘pRfpqIaF’ hn. jy sfmrfjI‘pUMjIvfdI pRbMD dIaF afriQk aqyivkfsmuKI pRfpqIaF hn’ aqy ‘pUMjIvfdIlokqMqr qoN ibhqr’ hor pRbMD vI ivÈvajy nhIN isrj sikaf’, qF iPr pUMjIvfdny mnuwK jfqI df ieh hÈr ikAuN kIqf hY?awj pUMjIvfdI pRbMD dy bdl dI Bfl ikAuNkIqI jf rhI hY? ‘ivsmfdI mnuwK AuqpMnkrnf’ qF pUMjIvfd ny afpxf inÈfnf kdyvI nhIN sI imiQaf aqy afpxy pRbMD ivcsuDfr leI Auh hmyÈf qwqpr irhf hY.

mOilk icMqn dI ies AulJx dfkfrn AunHF dI pUMjI jF pUMjIvfdI pRbMDbfry bxI aDUrI jF iekihrI smJ hY.dyKx jF prKx vflI gwl qF ieh hY ikasl ivc pUMjIvfdI pRbMD dIaF ieh‘afriQk aqy ivkfsmuKI pRfpqIaF’ kIhn aqy ‘pUMjIvfdI lokqMqr’ dI aslIKslq kI hY?

pUMjIvfdI pRbMD dIaF ieh ‘afriQk

aqy ivkfsmuKI pRfpqIaF’ kI hn aqy‘pUMjIvfdI lokqMqr’ dI aslI KfsIaqkI hY, ies bfry afpxy koloN kuJ kihxdI bjfie pRo[ pUrn isMG dy ÈbdF ivckihxf Èfied iËafdf ZuwkvF rhygf. mhfnamrIkI kvI vflt ivtHmYn dy ÈbdF ivcpUMjIvfdI smfj aMdr afey aqy inrMqraf rhy inGfr dI puÈtI kridaF AunHF nykvI df ieh lMbf hvflf idwqf hY, “kfPIsmyN dI ÊYr-hfËrI ipCoN sqMbr 1870ivc mYN iPr kuJ hPiqaF dI CuwtI qy inAUXfrk Èihr qy brukiln ivc afieaf hF.Èfndfr idRÈfvlI, sfgrF dI KuwlH, ienHFmhFngrF dI BIV-BfV, apUrv rUp dIaFsiQqIaF, ndIaF qy KfVIaF, cmkdIaFsfgr qrMgF, kImqI qy AucIaF iemfrqFqy ienHF dy lohy qy sMgmrmr dy mwQy ijnHFivc izËfeIn dI mOilk Èfn idRÈtmfn

hY, ijnHF Auqy JMzy Juwl rhy hn, Èor vflIaFglIaF, KuwlHIaF cOVHIaF sVkF qy ienHFdIaF sMgIqk DunIaF jo rfqRI smyN vIiek-dUjy nfl kdy rlgwz nhIN huMdIaF,mulfËmF dy Gr, BrIaF-BkuMnIaF dukfnF,mfl gudfm, vwzf vpfirk kyNdr qybrukiln df prbqI bfg qy Aus dIaFJflF, vwK-vwK toilaF ivc lokF dIaFmMzlIaF df juVnf, AunHF dI gwlbfq,vxj-vpfr, ieklvFjy sQfnF Auqy Èfmdy mn prcfvy, ieh sB kuJ myry aMdrlIÈkqI dI Bfvnf ƒ sMquÈt krdy hn. ienHFdI BrpUrqf, gqI afid ƒ vyK ky BuwKimtdI hY aqy afpxI suhjvfdI cyqnfduafrf, iek qrHF dI inrMqr vzwqx qysMpUrn pUrqI df aihsfs huMdf hY. hmyÈf

jdoN mYN Auqr qy pUrb dIaF ndIaF ivcikÈqIaF rfhIN afr pfr jFdf hF AunHFiÈkfiraF duafrf ijwQy cflk vI nfl huMdyhn, jF ‘vfl strIt’ jF ‘golz aYkscyNj’puwj ky, mYƒ anuBv huMdf hY ik kyvl kudrqhI afpxy KyqrF dIaF KuwlHIaF hvfvF, JuwldyJwKVF, rfq idn dy nËfiraF, prbqF, vxFaqy sfgrF krky mhfn aqy sRyÈT nhINhY, sgoN iek kMmIN ruJI, bhuBFqI mnuwKqfdy kMm dI BrpUrqf vI bVI mhfn hY.

ienHF suMdr glIaF, vsqUaF, dukfnF,GrF, ienHF Auqyijq joÈIlIaF mnuwKF dIaFBIVF, ienHF dy guMJldfr vxj-vpfr dI Èfnaqy ies ÈkqIvr bhu-qfxy-pyty vfly Dnjfiedfd dy ieh sfry afzMbr aqykfrKfnydfrI afid sB ieQy af juVy hn.”

pUMjIvfdI afriQk qy ivkfsmuKIpRfpqIaF dy ies jlOa df ieMnf ivsQfrI

vyrvf dyx qoN bfad kvI ies bfry joitwpxI krdf hY, Auh vI iDafn dyxvflI hY, “pr ies sB kuJ df smuwcfpRBfv burI qrHF iqafgxXog hY. iehqF Aus anUTI cmk vwloN awKF muMd lYxvflI gwl hY. ieho hI qF sB qoN vDyrymhwqvpUrx gwl hY. ienHF lokF dyivakqIqv ƒ brIkbInI nfl jdoN asINGoKdy hF qF vwzf pRÈn icMnH lwg jFdfhY. asIN ieh puwCx leI mjbUr ho jFdyhF ik kI ieh mnuwK, mnuwK aKvfAuxdy Xog hn? ieh sB iKzfrI qy irÈtpuÈt aOrq mrd ijs aYÈpRsqI ivcÊlqfn hn, kI ieh jIvn jugq iksysuMdr rhurIq jF siBafcfr dI pRqIinDqfkrdI hY? kI ienHF dI klf, afËfdImfx rhy rwjy-puwjy lokF dy brfbr qulxvflI hY? kI ieh nYiqk aqy DfrimkBfvnf vflI mhfn siBaqf hY jo vwzIpdfrQk siBaqf df ieko iek inaFeyAuicq icMnH hoxf cfhIdf hY?”

afpxy hI mn ivc pYdf hoey iessuafl df juafb idMidaF mhfn kvIilKdf hY, “ieh mMnxf pYY Ndf hY ikpfrdrÈI nYxF leI jo nYiqkqf dIÉurdbIn ivcoN ieh sB kuJ qwkdf hY, ƒieh sB kuJ KuÈk, shfrf df cptfmfrUQl hI jfpdf hY. ieh mhFngringUxI, koJI krUpqf nfl Bry pey hn.ieQy BUq mMzrf rhy hn. mMnxf pYNdf hYik ieQy hr QF dukfnF, glIaF, igrijaF,nft-GrF, nfc-GrF ivc cplqf,Aujwzpuxf, kmIngI qy ÈoiDaF vflIclfkI aqy nfsiqkqf pRDfn hY.

hr QF nOjuafn hwz-hrfm, inrlwj,mUVH, smyN qoN pihlF pkrOV hoey, ivikRq,ivÈweI, iesqrI qy purÈF df rogI qy iBRÈt

rUp, ilipaf poicaf, rMigaf-iÈMgfiraf,ijnHF dy rMg iPwky qy imtYly, Gr GrfxyqoN rihq gMdy KUn vfly hn. cMgI mF bxndy gux jF qF mr cuwky hn jF mr rhy hn.ienHF ivc suMdrqf bfry GtIaf (gYr-kudrqI) ivcfr af gey hn, ijnHF dI rIqI-mirafdf dIaF kVIaF sdfcfr qoN iblkuwlaiBwj hn. Èfied ieh sMsfr ivc sB qoNvwD kmIny lok hn.”

vflt ivtHmYn dy ies sfry kQn bfrypRo[ pUrn isMG dI itwpxI hY, pUMjIvfdI“lokqMqr bfry vflt ivtHmYn dI lMmIndir qoN dyiKaF Aus dy Auprokq vrxnivcoN ieh pRgt huMdf hY ik Auh lokqMqrdy bfhrI pwK ƒ inhfr ky ikMnf Audfs hY.ikAuN jo ies ivc koeI zUMGfeI jF gihr-gMBIrqf nhIN hY, ies sfrI afDuinkqf dyvwz-afkfrI bfhrmuKI psfr ivc. Ausdf ivcfr hY ik koeI vI afqmf mOjUd nhINhY. ies leI Auh afpxy lokF dy snmuwK,afpxy gIqF ivc afpxy afdrÈklokqMqr dy supinaF ƒ sfkfr kr irhfhY. iesy pRsMg ivc mYN ieh socx qoN rihnhIN skdf ik pMjfb ivc gurU sfihbfn dysmyN iek vfr Drq aqy afkfÈ ivcqixaf hoieaf prdf pry ho igaf sI aqygurU sfihbfn dy smyN aijhy rfj qy smfjdI isrjxf hoeI sI ijs bfry ik vfltivtHmYn vrxn kr irhf hY.” (iswKI dIafqmf, sPf 263-64)

ies hkIkq dI smkflI puÈtIkridaF isrdfr kpUr isMG ilKdy hn,“sfzy jIvn-kfl ivc vI BfvyN amrIkfny koeI bhuqy dyÈF qy POjI aiDkfr nhINjmfieaf, pr qF vI bol-cfl dI amrIknÈbdfvlI, amrIkI bsqr, amrIknsMgIq, iBaMkr-Èor-Èrfby vfly amrIkngfxy qy kfmI nfc, Bvn klf dy Kyqrivc asmfnF ƒ CUMhdIaF AucIaF iemfrqFbxfAux df amrIkI Jwlpuxf, sfry sMsfraMdr PYl igaf hY.

amrIkf, kYnyzf, brqfnvI tfpUaFaqy pwCmI XUrp aMdr vsdy 90 PIsdIiswK prvfsI ijhVy byhXfeI nfl dfVHIaFktvfAux qy Bwdy, kuZwby qy jFglI PYÈnaqy qMbfkU-noÈI dI mMdI Gfqk ibmfrIdf iÈkfr ho cuwky hn, AunHF df shIanumfn iewQoN hI lwgdf hY. ies dy AultaPrIkn mhFdIp aqy eyÈIaf dy dwKxpUrbI KyqrF ivc rihMdy iswK prvfsIaFny hux qwk afpxI sfbq sUrq vflI iswKIÈfn aqy qMbfkU-noÈI qoN iglfnI dIishqmMd aqy ÈlfGfXog afdq ƒ kfiemrwiKaf hoieaf hY. asIN ieh dfavf nhINkr skdy ik amrIkI siBafcfr dyimafr XkInI qOr pur hornF QfvF ‘qypYdf hox vflI hr ÈYa nfloN vDIaf hn.”

‘pUMjIvfdI pwCmI siBaqf dIaFafriQk qy ivkfsmuKI pRfpqIaF’ dI CotIijhI Jlk kimAUinst icMqk PrYzirkeyNglË ny 1845 ivc ilKI afpxI bhuqhI aihm dsqfvyË ‘ieMglYNz ivc ikrqIjmfq dI hflq’ ivc vI idKfeI hY. Ausvyly dy lMzn (XUrp) dI hYrfnIjnkckfcOND df iËkr kridaF eyNglË dfkihxf hY,

“lMzn vrgy Èihr ivc ijwQy ibnFiksy ÈurUafq qy aMq dy phuMicaF bMdfGMitaF bwDI GuMm skdf hY, ibnF iksyCoty ijhy aMdfËy dy lfieaF ik ijvyN koeI(cfry pfisEN) KuwlHf dyÈ phuMc ivc hovy.ieh acMBfjnk cIË hY. ies vsIh pwDrdy kyNdrIkrn ny 25 lwK mnuwKI hoNdF ƒiek QF iekwTf krky Zyr lf dyx ny, ienHF25 lwK hoNdF dI ÈkqI sYNkVy guxf vDfidwqI hY. ies ny lMzn ƒ sMsfr dI vpfrk

‘pMjfb tfeImË’ dy ipCly aMkF ivc s[ gurbcn isMG dy lyKF dI lVI CfpI geI sI ijsivc AunHF s[ ajmyr isMG vwloN iswK aqy KfilsqfnI lihr bfry pRgtfey ivcfrF bfry bVIaFBfvpUrq itwpxIaF kridaF afiKaf sI ik ajmyr isMG dIaF ieh rcnfvF iswKI dy asly qoNikMnIaF dUr hn aqy pMjfb nMU lIh Auqy pfAux dI QF iks qrHF pMjfb dy lokF nMU bMd glI vwl DwkrhIaF hn. AunHF df inrxf sI ik ieh sfrf kuJ ajmyr isMG dI iswK ieiqhfs aqy iPlfsPI dIEprI, pyqlI aqy aDUrI smJ kfrn hoieaf hY. s[ gurbcn isMG iksy vyly Kud ajmyr isMG dyivcfrDfrk sfQI rhy hn jdoN Auh iekwTy kimAUinst pfrtI ivc kMm krdy sn. hux AunHF ny pRo[gurBgq isMG vwloN pMjfb aqy pUMjIvfd dy pRsMg ivc kIqI aihm itwpxIaF dI GoK kIqI hY. ijsqrHF dy iqwKy svfl AunHF s[ ajmyr isMG dI ivcfrDfrk phuMc bfry AuTfey sn, Ausy qrHF dysvflIaf inÈfn AunHF ny pRo[ gurBgq isMG dIaF ilKqF Auqy kIqy hn. Aus df ienHF dohF ivdvfnFnfl ivcfrDfrk vKryvF ieMnf ku hY ik s[ ajmyr isMG aqy pRo[ gurBgq isMG kimAUinstPlsPy nMU mUloN hI rwd krky qurdy hn aqy keI QFeIN kimAUinstF iKlfP nPrq df iCVkf vIkrdy hn jdik s[ gurbcn isMG kimAUinst PlsPy dIaF ivÈlyÈxI jugqF aqy sMdF nMU awj dysmfj nMU smJx leI vrqdy hn. ies lyK ivc vI AunHF pRo[ gurBgq isMG dI ‘awDI-aDUrI’ phuMcbfry bhuq iqwKIaF itwpxIaF kIqIaF hn. ienHF itwpxIaF bfry iksy dI vI sihmqI jF asihmqIsMBv hY. AunHF ivcfrF nMU vI prcy ivc bxdI QF idwqI jfvygI. -sMpfdk

pRo[ gurBgq isMG df ‘ivsmfdI pUMjI’ df sMklpkurfhy peI pwCmI (pUMjIvfdI-sfmrfjI) siBaqf

gurbcn isMGPon: 91-98156-98451

(bfkI agly sPy `qy)

Page 23: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (23)

rfjDfnI bxf idwqf hY, dYNqnumf bMdrgfhFbxf idwqIaF hn aqy hËfrF jhfË KVHykr idwqy hn ijhVy inrMqr Qymj (diraf)ivc cldy rihMdy hn. lMzn pul qoN smuMdrvwl AuqFh dyiKaF jo nËfrf idsdf hY,Auho ijhf idRÈ mYN iËMdgI ivc pihlF kdynhIN dyiKaf. diraf dy dohF iknfiraF `qyiemfrqF dy smUh, Kfs krky vUilc qoNagFh, dohF kMiZaF dy nfl cldy axigxqjhfË lgfqfr hor nyVy-nyVy huMdy aKIr qwkijwQy diraf dy ivckfr isrP Cotf ijhfrsqf bc jFdf hY, rsqf ijs ivcoN iek-dUjy dy awgy ipCy huMdy sYNkVy stImr(BfP-ieMjx nfl cwlx vflIaF byVIaF)dOVy iPrdy hn. ieh sfrf kuJ ieMnf vsIh,ieMnf pRBfvÈflI hY ik mnuwK nf isrP iesidRÈ dI ckfcOND ivc afpxy afp ƒ BuwljFdf hY, sgoN Auh aMgryËF dI DrqI Auqykdm rwKx qoN pihlF hI ieMglYNz dImhfnqf dy ikRÈmy ivc guafc jFdf hY.”

pr lMzn dI ies ckfcOND ny ikMnIku mnuwKI kurbfnI leI hY, eyNglË df Ausvyly df kIqf Auh iËkr pVH ky awj vImnuwK JMjoiVaf jFdf hY. eyNglË dy afpxyÈbdF ivc, “pr ies sfry kuJ vfsqy jokImq qfrnI peI hY, jo mnuwKI kurbfnIkrnI peI hY, Auh bfad ivc spwÈt huMdIhY. rfjDfnI dIaF glIaF ivc iek jF doidn GuMm ky bVI muÈikl nfl mnuwKI BIVFaqy vfhnF dIaF lwgIaF aMqhIx lfeInFivcoN lMG ky mhFngr dIaF gMdIaFbsqIaF ivc jf ky hI bMdf pihlI vfrmihsUs krdf hY ik ienHF lMzn vfsIaFƒ afpxy Èihr ivcly siBaqf dy iehsfry ikRÈmy KVy krn vfsqy afpxy mfnvIivhfr dy sB qoN cMgy guxF ƒ kurbfn krnleI mjbUr kIqf igaf hY ik AunHFivclIaF lupq sYNkVy mnuwKI ÈkqIaF ƒmfr idwqf igaf hY, qF ik kuJ ku dUjIaFÈkqIaF ƒ iËafdf ivkisq kIqf jfvyaqy ienHF ÈkqIaF ƒ hornF dUijaF nflrl ky jrb idwqI jfvy.

glIaF ivclIaF ivafkul BIVF hImn ivc iGRxf pYdf krdIaF hn. iehsfrf kuJ ieho ijhf hY ijs ivruwD mnuwKImn bgfvq krdf hY. sfry vrgF aqypwDrF dy lwKF lokF dIaF iek-dUjy ‘qycVHIaF BIVF, kI ieh sfry lok bfkIaFvFg hI mnuwKI guxF aqy ÈkqIaF nflBrpUr, mnuwKI hoNd nhIN rwKdy aqy kI iehsfry vI hornF bfkI mnuwKF vFg hI KuÈjIvn bqIq krnf nhIN cfhuMdy? jF kIKuÈ rihxf ienHF dy ihq ivc nhIN aqy qFhI, ieh ies qrHF dIaF BIVF bxy hoeyhn. ijnHF df kuJ vI sFJf nhIN, ijnHF dfkuJ vI iek-dUjy nfl lYxf-dyxf nhIN aqyijnHF df isrP ies gwl bfry iek cuwpsmJOqf hY ik hr koeI PuwtpfQ dy afpxypfsy hI rhygf qF ik dUjy ivroDI pfsy qoN afrhI BIV dy vhfa ivc rukfvt nf pvy. jdoNikiksy mnuwK dy mn ivc kdy ieh iKafl vInhIN afAuNdf ik Auh iksy dUjy mnuwK ƒnËr cuwk ky dyKx df mfx hI dy dyvy.

vihÈI hwd qwk AudfsInqf, iksy dyinwjI ihqF vwl mukMml inKyVy dI hwd qwkbyvfsqgI, hor vI iGRxq aqy hwqk BrIbx jFdI hY, jdoN iksy sIimq QF aMdrhor vI iËafdf ivakqIies BIV ivc Èfiml hojFdy hn aqy ibnF ÈwkijMnf mrËI koeI iehhkIkq jfxdf hovy ikqMgidlI aqy KudgrjIBiraf ieklfpf, hrQF sfz y smfj dfbuinafdI inXm hY, priPr vI hor iksy QF ieheynf byÈrmI Biraf,ieMnf svY-cyqMn nhIN,ijMnf ieh ies mhfnÈihr dIaF ienHF BIVFivc hY. mnuwKqf dI Coty

qoN Coty tukiVaF ivc vMz, ijs ivc hrtukVy df afpxf vwKrf inXm hY.”

ieh sfrf kuJ kI pYdf kr irhf hY,ies df idl-tuMbvF iËkr vI pVHn vflfhY. eyNglË df kihxf hY, “sfiraF dIsfiraF ivruwD smfjI jMg df aYlfn hoigaf hY. lok iek-dUjy ƒ mnuwK nhIN;isrP vrqoN dI vsqU smJdy hn. hr koeIdUjy dI DoKy BrI luwt krdf hY aqy ienHFsfiraF df aMq ieh hY ik qgVf mfVy ƒpYrF hyT drVI afAuNdf hY aqy kuJ kuÈkqIÈflI pUMjIpqI hr iek vsqU Auqy,afpxf kbËf jmHf ky bYTy hoey hn, jdoNik bfkI hornF leI mihË afpxI hoNdbcfAuxI hI aOKI ho geI hY.”

ieh ‘pUMjIvfdI afriQk ivkfs dIaFpRfpqIaF’ dI Aus vyly dI hkIkq hY, jdoNajy pUMjIvfd afpxy-afp ƒ sQfipq krnleI jfgIrdfrI nfl lV irhf sI aqy Ausivc ajy kuJ ku agFhvDU kdrF kImqFbfkI bcIaF sn. jdoN ajy Auh afpxI cVHqdy dOr ivc sI aqy afËfdI, brfbrI qyBfeIcfry dy nfhry lf irhf sI; pr awj dysfmrfjI dOr ivc qF dunIaF Br dy sfryhI vwzy ÈihrF dI ieh hkIkq hor vI iBaMkraqy vihÈI rUp aKiqafr kr geI hY; blikmnuwKI drd dI ieMqhf ho geI hY.

muwZly dOr dy pUMjIvfdI pRbMD aqyawj dy sfmrfjI pUMjIvfdI pRbMD df qwqieko hox dy bfvjUd, ieiqhfs ivcly ienHFdy rol iblkuwl vwKry hn, jdoN ik pRo[gurBgq isMG dohF ƒ ieko rwsy nfl hIbMnHI afAuNdy hn. afpxy muZly dOr ivcjfgIrdfrI qy rjvfVfÈfhI pRbMD nfl twkrlY rhy pUMjIvfdI pRbMD df ieiqhfsk rolagFhvDU sI, pr afpxI sQfpqI qoNbfad sfmrfjI pUMjIvfd df smuwcf rolnf isrP mnuwK GfqI hY, sgoN ieh mnuwKjfqI dI qbfhI df kfrn bx irhf hY. awjdunIaF Br dy sfry hI mhFngr qy vwzyÈihr mnuwKqfhIx sfmrfjI siBafcfr dygVH bxy hoey hn ijwQy QoVHI ijhI igxqIdy prjIvI sUr-numf mnuwK afpxI hvsaqy pYsy dI hfbV ivc pfgl hoey dOVIjFdy hn aqy iek Coty ijhy mwD-vrg ƒafpxI qrË-ey-iËMdgI ijAux leI pRyrdybfkI BfrI bhuigxqI lokF ƒ nrk BogxleI mjbUr kr rhy hn. ikrq aqykudrqI hkIkq qoN tuwty hoey sfmrfjIklpnf ivc jIa rhy ieh lok nf isrPkudrqI soimaF dI qbfhI kr rhy hn,sgoN BfrI bhuigxqI mnuwKF dI ikrq ÈkqIƒ ajfeIN guaf rhy hn.

pRo[ gurBgq isMG ies swcfeI qoNawKF nhIN mIt skdy ik awj grIb dyÈFdy hr mhFngr jF vwzy Èihr df idnsYNkVy hËfrF nMgy pYr qury-iPrdy bwicaFqoN ÈurU huMdf hY jo afpxy moiZaF ‘qy KflIborIaF ltkfeI qVky svyry kfgË qy horinwk-suwk cugdy afm iml jFdy hn. joidn cVHn qoN pihlF-pihlF sfry idn dyiKwlry kUVy ivcoN Auh sfrf kuJ cug lYxfcfhuMdy hn ijs dy kuJ ku pYsy iml skdyhox. bdbU dIaF buhfrF Cwzdy kUVy dy ZyrFduafly iekwTy hoey grIb bwcy afm idsjFdy hn ijhVy Aus kUVy kcry ‘coN AuhcIËF cugdy hn ijnHF dI pYisaF ivc koeI

kImq pY skdI hY.ienHF ÈihrF ivc rihMdI Aujwz vsoN

ƒ ieh aihsfs vI nhIN huMdf ik kUVy kcrydy ies qrHF iekwTy kIqy hoey ZyrF ƒ lwgIawg nf isrP vfqfvrx ivc qpÈ vDfrhI hY sgoN AunHF dy sfh lYx leI loVINdIafksjIn dI mfqrf vI Gtf rhI hY. ienHFmhFngrF dIaF bdidmfg murdf rUhF dyGrF ivc mfmUlI qnKfhF ‘qy kMm krdIaF

nOkrfxIaF, nOkr, sPfeI krn vflIaF,24 GMty ienHF dIaF kfrF clfAux vflyzrfeIvr qy ieho ijhy hor inwky-vwzy kMmkrdy bVI muÈikl nfl pirvfrk iËMdgIZoNdy, kroVF ÈihrI lok nrk Bog rhy hn.

ieh hY ‘pUMjIvfdI lokqMqr’ qy‘pUMjIvfdI afriQk ivkfs dIaF pRfpqIaF’dI aslIaq ijs ƒ gurBgq isMG asloNhI axgOilaf kr rhy hn. awj dysfmrfjI smfj dI ieh kOVI hkIkq hIaYËrf pfAUNz, mfrsl mOs aqy Prfiezdy ienHF kQnF dI puÈtI krdI hY ik smuwcIpwCmI sfmrfjI siBaqf mnorogI ho kykurfhy pY cuwkI hY. ieh sglI mnuwK jfqIƒ kudrqI hkIkq qoN bhuq dUr lY afeIhY. ibnf swLk, isafxy mnF ivc ieh suaflpYdf ho skdf hY ik sfrI dI sfrI pwCmIsiBaqf hI ikAuN aqy ikvyN kurfhy pY geI?

ies df ieko-iek qswlIbKÈ juafbiehI hY ik aMqhIx (munfPyKorI) lflc,aMny mukfbly aqy Gor arfjkqf dy afpxyvjUd smoey lwCxF kfrn pUMjIvfdI qrËdy ivkfs ny mnuwK ƒ kudrq nfloN aqyAus dI ieiqhfsk cyqnf nfloN qoV idwqfhY. mn aqy qn dy cyqMn irÈqy ƒ kudrqnfloN qoV ky mnuwK ƒ afpxI aslI kudrqIaOkfq hI Bulf idwqI hY. Aus ƒ inrol(BogI) hvfeI klpnf aqy Gor hMkfr ivcijAux lf idwqf hY. ies inrol hvfeIklpnf aqy Gor hMkfr ny mnuwKI mn ƒrogI bxf idwqf hY aqy Aus ƒ smfj nfloNqoV idwqf hY. mnuwKI siBaqf dy hux qwkdy hoey ivkfs nfl ijMnf ku smfjIkrnhoieaf sI ijhVf smUihk anuBvIisafxp df afDfr sI, sfmrfjI pUMjIvfdny Aus smfjIkrn ƒ vI KyrUM-KyrUM kridwqf hY. ieh smfjIkrn hI ikAuNik mnuwKI

isafxp df somf sI, iesleI ieh somf suwk jfxnfl mnuwKI isafxp vImUrKqf ivc bdlxI ÈurU hogeI hY. iekwlf hoieaf mnuwKsmfjI qy ieiqhfskanuBvI isafxp qoN ivhUxfhuMdf jf irhf hY.

ies mUrKqf df vwzfpRgtfvf mnuwK dIaF dobuinafdI ËrUrqF pUrIaFkrn dy ZMgF qoN ho irhfhY. ieh dovyN loVF hn,mnu wKI Kfx-pIx aqypihrfvf. hr mnuwK dy

afpxy cOigrdy aqy mOsm anusfr iehdovyN loVF pUrIaF krn dy kudrq ny vsIlybxfey hoey hn; pr sfmrfjI KpqkfrIdI ckfcOND ivc guaficaf mnuwK afpxycOigrdy dIaF kudrqI qrjIhF Cwz kydunIaF Br ivc sfmrfjI kMpnIaF dybxfey ieksfr Bojn qy ieko ijhy kwpiVaFƒ apnfAux vfsqy qrjIh dy irhf hY.ies mUrKqf df inrlwj pRgtfvf AuqrI

Bfrq aMdr Br srdI dy mOsm ivc kiQqaMgryËI skUlF ivc pVH rhIaF inwkIaF-inwkIaF mfsUm bwcIaF vwloN pfeIaF skrtFqy sIq TMZ ivc pIqy jf rhy kokf kolf,pYpsI kolf aqy KfDI jf rhI afeIskRImqoN ho irhf hY.

ieh koeI aYvyN hI nhIN vfpr igaf.ieh murdf pUMjI duafly Ausry smfjI qfxy-bfxy dI aslIaq hY. murdf pUMjI duaflyAusiraf sfrf smfjI qy rfjnIqk pRbMDkflpink hY. ies pUMjIvfdI kflpinksMsfr dI inÈfndyhI mfrks-eyNglË ny‘kimAUinst mYnIPYsto’ ivc pihlF hIkIqI hoeI hY pr duKdfeI gwl ieh hY ikgurBgq isMG vrgy suihrd icMqkF ny vIies inÈfndyhI dI pYV nhIN nwpI ijs krkyawj sfry pfsy ivcfrDfrk BMblBUsf hY.

kimAUinst mYnIPYsto ivc drj hY,“pYdfvfrI dy ZMgF ivc bVy iqwKy suDfrkrky aqy afvfjfeI dIaF vDIaF shUlqFkfrn pUMjIvfd ny iewQoN qwk ik sB qoN vwDjFglI kOmF ƒ vI afpxy Gyry ivc lYaFdf hY. afpxIaF vsqUaF dIaF ssqIaFkImqF ƒ qopKfny dy qOr qy vrq ky iesny sfrIaF cInI kMDF twp leIaF hn ijnHFnfl ies ny ivdyÈIaF pRqI Gor nÌrq

rwKdy jFglIaF ƒ vI gozy tykx leI mjbUrkr idwqf hY.”

Èbd dy shI arQF ivc awj df idsirhf ieh sMsfr asl ivc pUMjIvfdIsfmrfj df klipq kudrqI hkIkq qoNtuwtf aqy kurfhy ipaf smfj hY. mnuwKjfqI df duKFq ieh hY ik gurBgq isMGvrgy iËafdfqr icMqk ikAuNik mwD vrgivcoN hn, ies leI Auh sfry hI, vwD-Gwt hwd qwk, sfmrfjI KpqkfrI dI hvfeIklpnf df iÈkfr hn. Auh ies hvfeIklpnf ivcoN bfhr inkl ky dyKx dI loVhI mihsUs nhIN krdy. iesy leI AunHF ƒajy vI ies pUMjIvfdI pRbMD dIaF ‘afriQkaqy ivkfsmuKI pRfpqIaF’ nËr afAuNdIaFhn aqy pUMjIvfdI lokqMqr qoN ibhqr horkoeI pRbMD vI nhIN idsdf. Auh mnuwKI inGfraqy ivgfs ivcfly koeI spwÈt inKyVf hInhIN kr sky. iesy krky iÌlfsPI dy Kyqrivc Auh koeI nvF lFGf nhIN BMnH sky. AuhKuÈI aqy KyVy dy arQ hI Buwl gey hn.

gurBgq isMG df ieh socxf iblkuwlTIk hY ik gurmiq ieh nvF lFGf BMnHxivc sfƒ shfeI ho skdI hY, ikAuNik iehieiqhfsk anuBvI cyqnf (iÌlfsÌI) nflsrÈfr hY, ieh mn qy qn dy irÈqy ƒspwÈt krdI hY aqy mnuwK ƒ kudrq nfljoVdI hY. kudrq dy bhuq sfry rUpF aqyAus dy bhuq sfry anuBvF dy drÈnkrvfAuNdI hY. ies leI ieh ivsmfd dyhflfq pYdf krdI hY pr ieh ivsmfdisrP ÌlsÌy dI pwDr Auqy hI mfixaf jfskdf hY, ikAuNik mnuwKI aflf-duaflfienHF hflfq dy iblkuwl anukUl nhIN hY.smuwcy mnuwKI smfj ivc ivsmfd pYdf krnleI jF afpxI mnuwKI hkIkq ƒ pCfx kykudrq df anMd mfxn vflf ivsmfdIsmfj isrjx leI ies afly-duafly dyhflfq bdlxf bhuq ËrUrI hY.

cyqnf dI ies pwDr ‘qy phuMc ky hIgurU goibMd isMG vwloN Kflsf pMQ dI sfjxfkrn aqy Kflsf rfj iswK pfqÈfhI,hlymI rfj jF byÊmpury dy smfj dIAusfrI leI kIqy sMGrÈ dI aihmIaqdf pqf lwgdf hY. AunHF dy ‘grIb iswKF ƒpfqÈfhI’ dyx dy imQy inÈfny dI smJafAuNdI hY. ajokIaF sMsfr hflfq ivcpMjfb aMdr ies inÈfny ƒ amlI rUpdyx leI hI ipClI sdI dI kimAUinst lihrdy aml ƒ GoKx dI loV mihsUs huMdI hY.ijs loV qoN gurBgq isMG bc rhy hn aqyafpxy mn ivc “ivsmfdI pUMjI” vrgysMklp GV ky Kud vI guMmrfh ho rhy hnaqy iswK pMQ smyq afm lokF dy vI guMmrfhhox dIaF sMBfvnfvF pYdf kr rhy hn.

(cldf)

muwZly dOr dy pUMjIvfdI pRbMD aqy awj dy sfmrfjI pUMjIvfdIpRbMD df qwq ieko hox dy bfvjUd, ieiqhfs ivcly ienHF dy roliblkuwl vwKry hn, jdoNik pRo[ gurBgq isMG dohF ƒ ieko rwsynfl hI bMnHI afAuNdy hn. afpxy muZly dOr ivc jfgIrdfrI qyrjvfVfÈfhI pRbMD nfl twkr lY rhy pUMjIvfdI pRbMD dfieiqhfsk rol agFhvDU sI pr afpxI sQfpqI qoN bfadsfmrfjI pUMjIvfd df smuwcf rol nf isrP mnuwK GfqI hY, sgoNieh mnuwK jfqI dI qbfhI df kfrn bx irhf hY. awj dunIaFBr dy sfry hI mhFngr qy vwzy Èihr mnuwKqfhIx sfmrfjIsiBafcfr dy gVH bxy hoey hn, ijwQy QoVHI ijhI igxqI dyprjIvI sUr-numf mnuwK afpxI hvs aqy pYsy dI hfbV ivcpfgl hoey dOVI jFdy hn aqy iek Coty ijhy mwD-vrg ƒafpxI qrË-ey-iËMdgI ijAux leI pRyrdy bfkI BfrI bhuigxqIlokF ƒ nrk Bogx leI mjbUr kr rhy hn. ikrq aqy kudrqIhkIkq qoN tuwty hoey sfmrfjI klpnf ivc jIa rhy ieh loknf isrP kudrqI soimaF dI qbfhI kr rhy hn, sgoN BfrIbhuigxqI mnuwKF dI ikrq ÈkqI ƒ ajfeIN guaf rhy hn.

cyqnf dI ies pwDr ‘qy phuMc ky hI gurU goibMd isMGjI vwloN Kflsf pMQ dI sfjxf krn aqy Kflsf rfj iswKpfqÈfhI, hlymI rfj jF byÊmpury dy smfj dI AusfrIleI kIqy sMGrÈ dI aihmIaq df pqf lwgdf hY. AunHF dy‘grIb iswKF ƒ pfqÈfhI’ dyx dy imQy inÈfny dI smJafAuNdI hY. ajoky sMsfr hflfq ivc pMjfb aMdr iesinÈfny ƒ amlI rUp dyx leI hI ipClI sdI dIkimAUinst lihr dy aml ƒ GoKx dI loV mihsUs huMdIhY, ijs loV qoN gurBgq isMG bc rhy hn aqy afpxy mnivc “ivsmfdI pUMjI” vrgy sMklp GV ky Kud vI guMmrfhho rhy hn aqy iswK pMQ smyq afm lokF dy vI guMmrfh hoxdIaF sMBfvnfvF pYdf kr rhy hn.

bIbIaF, bfby aqy zyrypMjfb tfeImjL dy 23 jUn dy aMk

ivc Cpy lyK ‘bIbIaF, bfby aqy zyry’ivc bIbI surjIq kOr sYkrfmYNto nyzyrfvfd dIaF alfmqF Aupr TIk hIAuNgl DrI hY. sMq rxjIq isMG ZwzrIaFvfly dy zyry ‘prmysLrduafr’ ivc rihMdIiek nOjvfn lVkI dyKudkusLI krn dI Gtnf dy hvfly nflbIbI jI ny bhuq suMdr qrIky nflzyiraF ivc bIbIaF aqy nOjvfnlVkIaF dI ho rhI byadbI df ijLkrkIqf hY. AunHF ieh svfl vI bhuq vfjbAuTfieaf hY ik ies leI ijLMmyvfr kOxhY? ieh gwl shI hY ik ies leIijLMmyvfr Kud aMDivsLvfsI pirvfr hnjo afpxIaF nOjvfn lVkIaF nUM zyiraFAuqy lY ky jFdy hn. lVkIaF Kud vIzyiraF dI ckfcOND aqy rihxI-bihxIvyK ky zyiraF ivc rihx dI glqI krbYTdIaF hn aqy iPr AunHF nUM hI ies

df KimafjLf Bugqxf pYNdf hY. sLfiedhI koeI zyrf aijhf bicaf hovy ijQoNzyrydfrF dy cyilaF bfry cirwqrhIxqf dIaFGtnfvF crcf ivc nf afeIaF hox.

gurU sfihb ny sfnUM sLbd gurU sRIgurU gRMQ sfihb dy lVlfieaf sI pr lokmnmuKqf krky zyiraF

aqy aKOqI bfibaF dIaF momoTgxIaFivc af jFdy hn. bIbI surjIq kOr nyaMDivsLvfsI pirvfrF nUM aKOqI zyiraFdy gurmiq ivroDI ivhfr pRqI sucyqkrky iswKI pRqI bhumuwlI syvf inBfeIhY. myrI vI zyrfvfd dy cwkr ivc PsylokF nUM apIl hY ik dyhDfrI gurUzMmnUM Cwz ky sLbd gurU sRI gurU gRMQsfihb dy lV lwgx. gurU gRMQ sfihbqoN vwzf igafn df sfgr dunIaF ivcikqy nhIN hY.

-jsimwqr isMG mujwPrpurPon: 908-472-5367

sMpfdk dI zfk

Page 24: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (24)

(lVI joVn leI ipClf aMk vyKo)

1924 dIaF 8vIaF ElMipk KyzFleI aYmstrzm, lfs eyNjls, irE izjnIro qy rom vI AumIdvfr sn pr iehKyzF dUjI vfr pYirs nUM iml geIaF. AuQy

ieh 4 meI qoN27 julfeI qkhoeIaF prA u d G f t n Ismfr oh 5julfeI n U Mh o ieaf. 17KyzF dy 126eIvYNt sn ijnHFivc 44 mulkFd y 3092

iKzfrIaF ny Bfg ilaf. Bfrq vwloN 7iKzfrI pYirs gey ijnHF ivc iqMn aMgryjLsn. pMjfb dy dlIp isMG ny 6[637 mItrlMmI Cfl lf ky 14vF sQfn hfsl kIqfaqy pflf isMG ny 1500 qy 5000 mItrdIaF dOVF lfeIaF. dlIp isMG jo bfadivc brgyzIar bixaf, mfmUlI Prk nflPfeInl rfAUNz ivc afAuxo rih igaf.Aus nUM nvIN idwlI ivKy pihlIaF eyisLafeIKyzF dI joq jgfAux df mfx imilaf.

pYirs ny ieh KyzF eyny vDIaf ZMgnfl krvfeIaF ik 1900 vflIaF KyzFdIaF isLkfieqF dy sfry Doxy Do idwqy. 45hjLfr drsLkF dI smrwQf df aflIsLfnElMipk styzIam bxfieaf. iKzfrIaFdy rihx leI pihlI vfr ElMipk ipMz qypihlI vfr hI 50 mItr dI dUrI vflfqYrn qlfa qfmIr kIqf igaf ijs ivcrwsIaF lf ky lynF insLcq kIqIaFgeIaF. pihlI vfr hI ‘istIas,aYltIas, PortIas’ Xfin hor qyjL, horAuWcf, hor awgy, ElMipk KyzF df mftobxfieaf igaf. pihlI vfr KyzF df ryzIEqoN pRsfrn kIqf igaf. ijQy mulkF qyiKzfrIaF dy KyzF ivc ihwsf lYx dI irkfrzqoV igxqI sI AuQy Kyz mukfbilaF ivcvI bVy irkfrz twuty. aQlYitk KyzF ivc8 ivsLv qy 14 nvyN ElMipk irkfrz bxy.trYk ivc pfvo nrmI qy qYrn qlfa ivcjfnHI vyjLmUlr dI gwzI cVHI rhI.

pfvo nrmI ny 5 son qmgLy ijwqy.Auh hwQ ivc stfp vfc lY ky dOVdf sI.hryk gyVy Auh GVI vwl vyK ky afpxIrPqfr df ihsfb rwKdf. aKLIrly cwkr‘qy Auh GVI suwt idMdf sI. suBfa vjoNcuwpkIqy pfvo nrmI ny 3 ElMipk KyzFivc 9 sony qy 3 cFdI dy qmgLy ijwq kybws kIqI. qYrfkI mukfbilaF c amrIkfdy jfnHI vyjLmUlr nUM pfxIaF df cYNpIanikhf igaf. Auh aijhf qYrfk sI ijs nyqfrIaF dy 67 ivsLv irkfrz kfiem kIqy.bfad `c Auh iPlmF vwl clf igaf qytfrjn df rol adf krn lwgf.

brqfnIaf dy hYrflz aOsbOrn ny 6Put 6 ieMc AuWcI Cfl lf ky qy izkYQlnivc 7710[775 aMk bxf ky nvyN ivsLvirkfrz rwKy jo keI sfl nf tuwty. Aus dyhmvqnI aYirk ilzl ny 400 mItr dOV47[6 sYkMz ivc lf ivKfeI qy hYrflzabrfhm 100 mItr dI dOV ijwq ky ivsLvsB qoN qyjLqrfr afdmI aKvfieaf.amrIkf ny 45, 27, 27, iPnlYNz ny 14,13, 10, PrFs ny 13, 15, 10, sony, cFdIqy qFby dy qmgLy ijwqy jd ik brqfnIafqy ietlI cOQI QF rhy.

nOvIaF ElMipk KyzF 1928 ivchflYNz dI rfjDfnI aYmstrzm ivc 17meI qoN 12 agsq qk cwlIaF. 15 KyzF

dy 109 eIvYNtF ivc 3014 iKzfrIaF nyBfg ilaf. pihlI vfr AuilMpIaf dy KMzrF‘coN afqsLI sLIsLy rfhIN sUrj dIaF ikrnFqoN agnI pYdf kIqI geI jo ElMipk KyzFsmyN lgfqfr bldI rhI. pihlI vfraOrqF leI aQlYitks dy mukfbly hoey.pihlI vfr iKzfrIaF df mfrc pfsthoieaf qy hYrI zYns ny iKzfrIaF vwloNshuM cuwkI. pihlI vfr ienHF KyzF nUM ‘smrElMipk gymjL’ df nF idwqf igaf ikAuNik‘ivMtr ElMipk gymjL’ vI sLurU ho cuwkIaFsn. pihlI vfr kokf kolf KyzF df spFsrbixaf. pfvo nrmI ny afpxf nOvF sonqmgLf ijwiqaf. kYnyzf dy prsI ivlIamny 100 qy 200 mItr dOVF ijwq ky Cupyrusqm vflI gwl kIqI. qYrn ivc iPr‘pfxIaF df cYNpIan’ jfnHI vyjLmUlrCfieaf irhf. mYrfQn dOV ivc 24 mulkFdy 75 dOVfk sLfml hoey ijnHF ivcoNaljIrIaf dy ipCokV df pYirs vfsImuhMmd aYl EafPI 2 GMty 32 imMt 53[2sYkMz dy smyN nfl pRQm afieaf. kusLqIaFivc iPnlYNz dy pihlvfnF dI JMzI rhI.

ElMipk KyzF ivc hfkI dy mukfbly1908 qy 1920 dIaF KyzF ivc hI hoeysn j o brqfnIaf n y ij wq y sn.aYmstrzm ivc Bfrq dI hfkI tImpihlI vfr sLfml hoeI ijs ivc awDyiKzfrI aMgryjL sn pr kpqfn jYpflisMG sI. Bfrq ny afstrIaf nUM 6-0,bYljIam nUM 9-0, zYnmfrk nUM 5-0 qysivtrjLlYNz nUM 5-0 golF nfl hrfAuxAuprMq PfeInl ivc hflYNz nUM 3-0 golFAuqy hrf ky sony df qmgLf ijwiqaf. AuQyiDafn isMG vI Kyizaf ijs df nF cMncfnxI ivc Kyz df aiBafs krdf irhfhox kfrn bfad ivc iDafn cMd pY igaf.amrIkf ny 22, 18, 16, jrmnI ny 10,7, 14, iPnlYNz ny 8, 8, 9 kRmvfr sony,cFdI qy qFby dy qmgLy ijwqy aqy svIzn qyietlI cOQy-pMjvyN QF rhy. mYzl sUcI ivcBfrq 24vyN QF irhf.

1932 dIaF ElMipk KyzF lfseyNjls ivc 30 julfeI qoN 14 agsqqwk hoeIaF. 14 KyzF dy 117 eIvYNtF ivc37 mulkF dy 1408 iKzfrIaF ny Bfgilaf ijnHF ivc 127 aOrqF sn. pihlIvfr cIn df iek iKzfrI ElMipk KyzFivc puwjf. mrdF nUM ElMipk ipMz ivcTihrfieaf igaf qy aOrqF nUM hotl ivc.AudGftnI smfroh smyN iek lwK drsLknvyN bxfey kolIjLIam ivc hfjLr sn.stfkhom dIaF KyzF df hIro ijm QorpymMdy hfl styzIam dy dr mUhry KVHf sIijs kol itkt lYx jogy pYsy nhIN sn. nONson qmgLy ijwqx vfly pfvo nrmI qy irtolfnUM KyzF ivc Bfg nhIN sI lYx idwqf igafikAuNik Auh pysLfvr iKzfrI bx gey sn.pfvo nrmI ny 22 ivsLv irkfrz nivafeysn qy Auh ElMipk KyzF dI mYrfQn dOVijwq ky irtfier hoxf cfhuMdf sI.

Bfrq vwloN hfkI dI tIm lfs eyNjlsgeI ijs df kpqfn lfielpurIaf lflsLfh buKfrI sI. isrPL iqMn tImF mYdfnivc sn. Bfrq ny jpfn nUM 11-1 qyamrIkf nUM 24-1 golF ‘qy hrf ky golzmYzl ijwiqaf. amrIkf ivruD iDafn cMddy Brf rUp isMG ny 12 gol kIqy. AuQysMsfrpur df gurmIq isMG kulfr vIKyizaf. amrIkf Bfrq qoN 24-1 qy jpfnqoN 9-2 golF ‘qy hfr ky vI qFby df qmgLf

ijwq igaf! pihlI vfr jyqUaF leIivktrI stYNz vriqaf igaf.

lfs eyNjls iKzfrI BfvyN Gwt phuMcypr irkfrz vwD tuwty. 116 AulMipkirkfrz qy 21 ivsLv irkfrz nivafeygey. 100 mItr dOV df PYslf Poto iPinsLrfhIN hoieaf jo amrIkf dy 5 Put 5 ieMcdy eyzI toln ny 10[38 sYkMz ivcijwiqaf. pihlI vfr 50 iklomItr dI vfkhoeI jo lfqvIaf dy jYins ny 4 GMty 50imMt 10 sYkMz ivc ijwqI. amrIkf dykoplYNz ny 40[58 mItr dUr izsks suwtky nvF AulMipk irkfrz bxfieaf.amrIkf dI hI izzirksn ny do sony qyiek cFdI df qmgLf ijwq ky bwly bwlykrvfeI. kYnyzf dI iPl aYzvrz ijs nyaYmstrzm qoN qFby df qmgLf ijiqaf sIlfs eyNjls ivc 3 qFby dy qmgLy ijwqI qy‘qFibaF’ vflI aQlIt vjoN irtfier hoeI.amrIkf ny 41 sony, 32 cFdI, 30 qFby,ietlI ny 12, 12, 12 qy PrFs ny 10, 5,4 qmgLy ijwqy. qmgLf sUcI ivc svIzncOQy, jpfn 5vyN qy Bfrq 19vyN QF irhf.

1936 dIaF KyzF jrmnI dI rfjDfnIbriln ivc pihlI qoN 16 agsq qkhoeIaF. 19 KyzF dy 129 eIvYNtF ivc 49dysLF dy 3738 iKzfrIaF ny Bfg ilaf.3075 dOVfk KyzF dI imsLfl EilMpIaf

qoN briln ilafey. iek lwK drsLkF dybihx leI bxfey styzIam ivc azolPLihtlr ny KyzF df AudGftn kIqf. pihlIvfr Kyz mukfbly tIvI qoN ivKfey gey.pihly hI mukfbly ivc jrmnI dy hFsvolkyny 16[20 mItr golf suwt ky golz mYzlijwiqaf qF ihtlr ny hwQ imlf ky sLfbfsLyidwqI. ies ipwCoN amrIkf dy kfly aQlItsI[ jfnHsn ny 2[03 mItr AucI Cfl lfky son qmgLf ijwiqaf qF ihtlr AuT kyclf igaf! Auh XhUdI qy kfly iKzfrIaFnUM nPrq krdf sI.

briln dIaF KyzF nUM jYsI EvYNsdIaF KyzF kih ky Xfd kIqf jFdY. AuhnyAuproQlI sony dy cfr qmgLy ijwqy. AuhmnuwKI juwsy ivc qfkq df bMb sI. Auhny25 meI 1935 nUM 45 imMt dy smyN ivciqMn ivsLv irkfrz qoVy sn qy cOQf brfbrkIqf sI. lMmI Cfl df irkfrz qF cOvIsfl Auhdy nF KVHf irhf! briln ivc Auh100, 200 qy 4+100 mItr irlya dOVFdy nfl lMmI Cfl dy mukfbly ijwiqaf.Auhdf bcpn aiq dI gLrIbI ivc gujLirafsI pr Auh godVI df lfl sfbq hoieaf.

mYrfQn dOV 27 mulkF dy 56 dOVfkFny dOVI ijs nUM ds lwK jrmnF ny sVkiknfry KVH ky vyiKaf. qIh hjLfr pihrfdyx vfly ispfhI sn. do korIan son kIcuMg qy suMg XFg jo jpfn vwloN mYrfQndOV rhy sn, sony qy qFby dy qmgLy ijwqy.Bfrq dy pMj aQlItF ivc pMjfb dy rOxk

isMG qy inrMjx isMG sn. iDafn cMd dIagvfeI ivc BfrqI hfkI tIm ny hMgrInUM 4-0, amrIkf nUM 7-0, jpfn nUM 9-0, PrFs nUM 10-0 qy jrmnI nUM 8-1golF nfl hrf ky lgfqfr qIjI vfr golzmYzl ijwiqaf. tIm ivc gurcrn isMGgryvfl vI Kyizaf jo bfad ivc krnlbixaf. jrmnI ny 33, 26, 30, amrIkfny 24, 20, 12 qy hMgrI ny 10, 1, 5,sony, cFdI qy qFby dy qmgLy ijwqy. ietlIcOQy QF irhf qy iPnlYNz pMjvyN QF.

1940 dIaF 12vIaF ElMipk KyzFtokIE nUM imlIaF jo 21 sqMbr qoN 6akqUbr qwk hoxIaF sn pr 1938 ivcjMg dy afsfr vyKidaF jpfn ny asmrwQfpRgt kr idwqI. iPr kOmFqrI ElMipkkmytI ny ieh KyzF hYlisMkI nUM dy idwqIaFjo 20 julfeI qoN 4 agsq qwk krfAuxIaFsn. 1939 ivc dUjI ivsLv jMg lwg geIijs krky bfrHvIaF KyzF nf ho skIaF.1944 dIaF 13vIaF KyzF lMzn nUM imlIaFpr jMg jfrI rihx kfrn Auh vI nf hoskIaF. afKLr bfrF sflF bfad 14vIaFKyzF 1948 ivc 29 julfeI qoN 14 agsqqwk lMzn hoeIaF. 17 KyzF dy 136 eIvYNtsn ijnHF ivc 59 mulkF dy 4099iKzfrIaF ny Bfg ilaf. afjLfd Bfrq vwloNpihlI vfr 79 iKzfrI lMzn gey.

hfkI dIaF kul 13 tImF sn. Bfrqny arjntInf nUM 9-1, afstrIaf nUM 8-0, spyn nUM 2-0 qy hflYNz nUM 2-1 golFAuqy hrfAux ipCoN PfeInl ivc brqfnIafnUM 4-0 golF Auqy hrf ky lgfqfr cOQIvfr golz mYzl ijwiqaf. pMjfb df blbIrisMG vI Kyizaf ijs ny sB qoN vwD golkIqy. KyzF dy AudGftn smyN vYNblystyzIam aMdr 85 hjLfr drsLk mOjUdsn. jrmnI qy jpfn nUM KyzF qoN lFByrwiKaf igaf. lwKF juafn jMg dI BytfcVH jfx kfrn isrPL cfr nvyN ivsLvirkfrz kfiem ho sky pr hflYNz dI PYnIblYNkrs koien ny kmfl kr ivKfeI.

PYnI 18vyN sfl ivc sI jdoN Auhnybriln dIaF ElMipk KyzF ‘c Bfg ilaf.30 sfl dI Aumr ivc Aus nUM dubfrfElMipk KyzF ivc Bfg lYx df mOkfimilaf. qd qk Auh do bwicaF dI mF bxcuwkI sI qy bwcy AuhnUM hwlfsLyrI dyx leIhfjLr sn. Aus ny Cy eIvYNtF dI iqafrIkIqI pr AudoN dy inXmF muqfibk Aus nUMcfr eIvYNtF ivc Bfg lYx idwqf igaf qyAuh cfry golz mYzl ijwq geI. amrIkfdf rfbrt brUs mYQIas ajy 17 sflFdf sI ik sB qoN aOKy eIvYNt izkYQln dfgolz mYzl ijwq igaf. AuNj Auhdf eynfburf hfl ho igaf sI ik mF bfp dIaFbfhF ‘c izwgidaF Auhny ikhf sI, “mYnUMBfvyN koeI ds lwK zflr vI dyvy mYN muVky izkYQln nhIN krFgf!”

pr Auh qF kihx dI gwl sI. Aus nyhYlisMkI dIaF ElMipk KyzF ivc vIizkYQln kIqI qy lMzn dy 7139 aMkF dymukfbly 7887 aMkF nfl iPr son qmgfijwiqaf. arjntInf dy kfbryrf ny mYrfQnijwqI qy cYkoslovfkIaf df POjI aYimljLYtoipk ds hjLfr mItr nUM pY igaf.amrIkf qy imsr dy Bfrcukfvy, qurkI dypihlvfn, PrFs dy qygbfjL, dwKxIaPrIkf dy muwkybfjL, hMgrI dy insLfncIqy mYksIko dy GoVsvfr vDyry qmgy ijwqy.amrIkf ny 38, 27, 19, svIzn ny 16,

11, 17 qy PrFs ny 10, 6, 13, sony,cFdI qy qFby dy qmgy hfsl kIqy. hMgrIcOQy, ietlI 5vyN qy Bfrq 22vyN QF irhf.

1952 dIaF 15vIaF ElMipk KyzFiPnlYNz dy sLihr hYlisMkI ivc 19 julfeIqoN 3 agsq qwk hoeIaF. 17 KyzF dy 149eIvYNtF ivc 69 dysLF dy 4925 iKzfrIaFny Bfg ilaf. sovIaq rUs dy iKzfrI 1912qoN bfad dubfrf KyzF ivc sLfml hoey.KyzF dI joq pfvo nrmI qy hYns kolHymYnnny jgfeI. aYiml jLYtoipk lMmIaF dOVFivc hUMJf Pyr igaf ijs krky hYlisMkIdIaF KyzF jLYtoipk dIaF KyzF khIaFjFdIaF hn. Auh 5 qy 10 hjLfr mItrdIaF dOVF ijwqx dy nfl mYrfQn nUM vI pYigaf. AuhdI pqnI zfnf jLYtoipk jYvilnsuwtx ivc son qmgf ijwqI.

rUs dIaF aOrqF ny mrdF nfloN vwDmYzl ijwqy qy aQlYitks dy nON eIvYNtFivcoN awTF ivc nvyN ElMipk irkfrz kfiemkIqy. qYrn dy sfry mukfbilaF ivc nvyNirkfrz bxy. Bfr cuwkx, pihlvfnI qyijmnfsitks ivc rUs, muwkybfjLI ivchMgrI qy GoVsvfrI ivc svIzn dI JMzIrhI. bfsktbfl ivc amrIkf ny iksynUM lvy nf lwgx idwqf. Putbfl df sonqmgf hMgrI ny ijwiqaf. hfkI dIaF 12tImF sn. Bfrq ny afstrIaf nUM 4-0 qybrqfnIaf nUM 3-1 ‘qy hrfAux ipwCoN hflYNznUM 6-1 golF Auqy hrf ky lgfqfr 5vINvfr golz mYzl ijwiqaf. blbIr isMG ny13 golF ivcoN 9 gol kIqy. lMzn qyhYlisMkI dy sYmI PfeInl qy PfeInl mYcFivc ijMny gol blbIr isMG ny kIqy Auhajy qk irkfrz hY. AulMipk KyzF dy iqMngolz mYzl, golF df ElMipk irkfrz qykoc vjoN Bfrq nUM hfkI df ivsLv kwpijqfAux vflf blbIr isMG ajy ijAUNdfhY. iqMn golz mYzl ijwqx vfly iDafncMd nUM pdm BUsLn dyx dIaF gwlF qF hohI rhIaF hn, vyKdy hF blbIr isMG nUMieh purskfr kdoN imldf hY?

hYlisMkI ivc amrIkf ny 40, 19,17, sovIaq rUs ny 22, 30, 19, hMgrIny 16, 10, 16 kRmvfr sony, cFdI qy qFbydy qmgy ijwqy. svIzn 5vyN qy ietlI 6vyNQF irhf. Bfrq dy ky[ Xfdv ny kusLqIaFivcoN qFby df qmgf ijwiqaf.

1956 dIaF 16vIaF ElMipk KyzFleI ds sLihr AumIdvfr sn. votF peIaFqF afKLrI gyV ivc mukfblf mYlbOrn qyibAUns eyarjL ivckfr rih igaf jo 21-20 votF nfl mYlbOrn dy hwk ivc irhf.ieAuN ElMipk KyzF pihlI vfr dwKxIdunIaF dy dys afstRylIaf ivc hoeIaF.ieh KyzF 22 nvMbr qoN 8 dsMbr qkkrvfeIaF geIaF. 17 KyzF dy 151 eIvYNtFivc 67 mulkF dy 3184 iKzfrIaF ny Bfgilaf. rOn klfrk imsLfl styzIam ivcilafieaf qy jOnH lYNzI ny iKzfrIaF vwloNshuM cuwkI. izAUk afPL aYznbrg ny KyzFdf AudGftn kIqf.

afstRylIaf ivc bfhr df Auh psLUdfKl nhIN sI ho skdf ijhVf Cy mhInykurftIn ivc nf rhy. ies leI GoVsvfrIdIaF KyzF 11 jUn qoN 17 jUn qwk stfkhomivc hoeIaF. aPrIkf dy kInIaf, XUgMzfqy ieQopIaf afid dysL pihlI vfr ElMipkKyzF ivc sLfml hoey pr keI mulkF nyKyzF df bfeIkft vI kIqf jo bfad ivcmfsko qy lfs eyNjls dIaF KyzF smyN vwzIpwDr ‘qy puwjf. pUrbI qy pwCmI jrmnIsMXukq tIm lY ky afey.

mYlbOrn dIaF KyzF ivc afstRylIafdI bYtI kQbrt golzn grl sfbq hoeIijs ny spirMt dOVF dy iqMn golz mYzlijwqy pr sB qoN bhuqf iDafn sovIaqrUs dy vlfdImIr kuqs ny iKwicaf. lMmIaF

ElMipk KyzF eyQnjL qoN lMzn qk-2ElMipk KyzF mnwuK dy jLor qy jugq df Auqsv hn. ivsLv df sB qoN vwzf jsLn!

afAuNdy idnF ‘c kul dunIaF df mIzIaf ElMipk KyzF dIaF gwlF krygf. pfTkF nUMElMipk KyzF dy ieiqhfs qy ElMpIanF dIaF mfrIaF mwlF dI aihm jfxkfrI dyxleI pysL hY ipRM[ srvx isMG dI lyK lVI. -sMpfdk

ipMR[ srvx isMG

(bfkI agly sPy `qy)

Kyz ieiqhfs

Page 25: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (25)

dOVF dOVdy kuqs dI sUhI bunYx awg dIaFlftF CwzdI lwgdI. Aus ny 5000 qy10,000 mItr dIaF dOVF ivc nvyNAulMipk irkfrz rwKy. mIzIey ny Aus nUM‘rUsI robot’ df iKLqfb idwqf. aQlYitksdy 38 eIvYNtF ivcoN 29 dy irkfrz nivafeygey. izsks suwtx df mukfblf amrIkfdy al Ertr ny ijwiqaf qy Auh lgfqfrcfr ElMipks ijwqdf igaf. amrIkf dfhI aYc[ knolI hYmr suwtx df son qmgfij wqx dy nfl izsks sutfvIcYkoslovfkIaf dI iPkotovf df idl vIijwq igaf. AunHF dI sLfdI pUMjIvfdI qysmfjvfdI mulkF ivc iek pul mMnI geI.

Bfr c u wkx, ijmnfsitks qykusLqIaF ivc sovIaq rUs dy iKzfrIaFny sB qoN bhuqy mYzl ijwqy. muwkybfjLI ivchMgrI, qygbfjLI ivc ietlI qy bfsktbflivc amrIkf vfDU rhy. Putbfl df golzmYzl sovIaq rUs ny ijwiqaf qy BfrqcOQy QF irhf. BfrqI aQlItF ivc imlKfisMG, sohx isMG, jgdyv isMG, ajIqisMG qy mihMdr isMG horIN sLfml sn prkoeI PfeInl qk nf phuMc sikaf. blbIrisMG dI kpqfnI ivc BfrqI hfkI tIm nyaPgLfinsqfn nUM 14-0, amrIkf nUM 11-0, isMGfpur nUM 6-0 qy jrmnI nUM 1-0golF Auqy hrf ky PfeInl mYc ivcpfiksqfn nUM 1-0 gol Auqy hrfieaf qylgfqfr CyvIN vfr golz mYzl ijwiqaf.sovIaq rUs 37, 29, 32, amrIkf 32,25, 17 qy afstRylIaf 13, 8, 14, sony,cFdI qy qFby dy qgLimaF nfl Aupr rhy qyBfrq 1 son qmgy nfl 24vyN QF irhf.

1960 dIaF KyzF leI 7 sLihrAumIdvfr sn pr votF dy aMqm gyV ivcrom nUM 35 qy lujLfny nUM 24 votF imlxkfrn ieh KyzF ietlI ivc 25 agsq qoN11 sqMbr qwk hoeIaF. 17 KyzF dy 150eIvYNtF ivc 83 dysLF dy 5346 iKzfrIaFny Bfg ilaf. Bfrq vwloN 45 iKzfrI rom

gey. grmI dy bfvjUd 74 AulMipkirkfrz tuwty ijnHF ‘coN 27 ivsLv irkfrzsn. AudGftn smfroh smyN swq hjLfrkbUqr afkfsL ivc Cwzy gey qy AulMipkjoq jgx dy nfl hI rom dy sfry igrijaFdIaF GMtIaF vwj AuTIaF.

rom dIaF KyzF amrIkf dI ivlmfruzolPL dIaF KyzF khIaF jFdIaF hn ijsny dOVF ivc iqMn golz mYzl ijwqy. bcpnivc Auh polIE dI mrIjL rhI sI qy AunIBYx BrfvF ivc 17vyN QF jMmI sI. ieQopIafdy dOVfk abyby bkIlf ny nMgy pYrIN dOVidaFmYrfQn ijwqI qy amrIkf df al ErtriPr izsks df golz mYzl ijwq igaf.kYsIas klya jo bfad ivc muhMmd alIbixaf, ny mu wkybfjLI df son qmgfijwiqaf. zYnmfrk df ky[ jynsn 100iklomItr dI sfeIkl dOV lfAuNidaF mrigaf. bfad c pqf lwgf ik Aus ny QkyvyNqoN bcx leI koeI nsLfvr dvfeI leIsI. Aus dI mOq iKzfrIaF dy zop tYstkrn df kfrn bxI. sovIaq rUs dIlfrIsf lqInInf srboqm ijmnfst rhI.

Bfrq ny 9 aQlItF qy 3 insLfnybfjLFqoN ielfvf hfkI qy Puwtbfl dIaF tImFByjIaF. ‘PlfeINg iswK’ imlKf isMG 400mItr dOV ivc 45[6 sYkMz dy smyN nflcOQy sQfn qy irhf. AuNj ieh smF pihlyElMipk irkfrz nfloN ibhqr sI qy BfrqIaQlItF leI ajy vI vMgfr bixaf hoieaY.BfrqI hfkI tIm zYnmfrk nUM 10-0,hflYNz nUM 4-1, inAUjLIlYNz nUM 3-0,afstRylIaf nUM 1-0 qy jrmnI nUM 1-0golF `qy hrf ky PfeInl ivc pfiksqfnqoN 0-1 gol nfl hfr geI. sovIaq rUsny 43, 28, 29, amrIkf ny 34, 21,16, ietlI ny 13, 10, 13 aqy jrmnI ny12, 19, 11 kRmvfr sony, cFdI qy qFby dyqmgy ijwqy. Bfrq cFdI dy iek mYzl nflmYzl sUcI ivc 32vyN QF irhf.

(cldf)

pMjfb dI pMQk srkfr ny iËlHfmfnsf dy jogf ksby dI PYktrI ivc kqlhoeIaF gAUaF dI Xfd ivc XfdgfrbxfAux df aYlfn kr idwqf hY. Auh vIgAUaF dy kql hox dI Ébr imlx ipwCoN28 GMty dy ivc-ivc hI, jd ik aTfeI

sfl pihlF kurbfn ho cuwky ÈhIdF ƒsrkfr ivsfr ky bYTI hoeI hY. hY nf hYrfnkr dyx vflI gwl. siqjug qoN lY ky huxqwk glI-glI iPrn qy BuwKIaF mrnvflIaF gAUaF dI pihlI vfr iksysrkfr ny sfr leI hY aqy pMjfb srkfrny bfËI mfr leI hY; vrnf, sfryihMdusqfn dy iksy hor muwK mMqrI ƒ qFakl hI nhIN afeI ik Auh vI gAU mfqfdI sfr lvy. DMn hn, sfzy pMjfb dy muwKmMqrI jI ijnHF ny sdIaF qoN nhIN, juwgF qoNhI iensfn dy hwQoN mrdIaF gAUaF dIXfdgfr bxfAux dI gwl kIqI hY.

dunIaF jfxdI hY ik pMjfb dy lokbVy Audfr-icwq hn aqy pMjfb ivc iehXfdgfr bxnI vI cfhIdI hY qF ik afAuxvflI sfzI nvIN pIVHI vI ÌÉr kr sky iksfzy pMjfb ivc kYsy-kYsy lok rfj krdyrhy hn ijnHF ny pÈUaF dIaF XfdgfrFsQfpq krky ieiqhfs dI isrjxf kIqIhY. ies sMsfr ivc sB qoN Auqm aKvfAuxvflI mfns jUn dI jnm dfqf jF jgq jxnIaOrq pÈUaF qoN vI bdqr jUn hMZf rhI hY,iPr vI aOrq dI bdiksmqI ik gAU, aOrq

ƒ ipwCy Cwz ky bhuq awgy lMG geI hY.vYsy, vkq-vkq dI gwl hY. bfdl

jI afK rhy hn, “ijs PYktrI ivc gAUaFƒ kql kIqf jFdf sI, Ausy QF `qy hIXfdgfr bxfvFgy aqy doÈIaF ƒ sÉq qoNsÉq sËfvF vI dyvFgy.” iPr lok pqfnhIN ikAuN kurlf rhy hn? pMjfb ivc qFDUMaFDfr ivkfs ho irhf hY. asl ivcpMjfb ivc cfry pfsy bdamnI qyguMzfgrdI df rfj hY. lokF dI iewËq qyafbrU surwiKaq nhIN. pUry ihMdusqfn dfaMn dfqf pMjfb df iksfn afp Pfhy lwg-lwg mr irhf hY aqy Aus dy mfsUm bwcyglIaF ivc rul rhy hn. pMjfb dIaFsVkF `qy jvfn DIaF ÈrHyafm bypwq horhIaF hn. ijwQy pMjfb ivc kdI pMjdiraf vgdy sn, hux Èrfb, BuwkI, crs,aPIm qy smYk dy pMj diraf CwlF mfrrhy hn. afAux vfly smyN ivc hI sfzysohxy dyÈ pMjfb df hr bfiÈMdf ienHFdirafvF ivc qfrIaF lfieaf krygf aqyvkq qoN pihlF hI afpxy mfns jnm ƒbrbfd krky mfq lok ƒ alivdf afKjfieaf krygf.

hor qF hor, ijs bI[jy[pI[ afgU lfliksLn azvfnI dy ibafn hn ik swcKMzsRI hrimMdr sfihb ‘qy hmlf krn leIieMdrf gFDI ‘qy dbfa AunHF pfieaf sI,AuhI azvfnI awj PÉr-ey-kOm muwKmMqrI pRkfsL isMG bfdl dI ijMd-jfnhY. bfdl sfihb df qF mfrg drÈn vIazvfnI jF Aus dy sfQI hI krdy hn.iPr jy pMQk srkfr gAUaF dI Xfdgfrbxf ky azvfnI-ikaF ƒ ÉuÈ krnf cfhuMdI

hY qF ikhVI alokfr gwl hY? bfdl srkfrdI qF sfrI mÈInrI hI azvfnI-ikaF dyhukmF aqy ieÈfiraF ‘qy hI cwldI hY.

gwl koeI bhuqI purfxI nhIN, ivDfnsB coxF qoN pihlF jd azvfnI dI ‘rQXfqrf’ pMjfb vVnI sI qF nMnHIaF CFvFvflI bIbI hrismrq kOr bfdl pUryjlOa aqy ÈfhI-TfT nfl pMjfb dy bfrzr`qy phuMcI sI aqy PuwlF dI vrKf krkyazvfnI Xfqrf ƒ pMjfb lY ky afeI sI.Auh qF Blf hovy klgIaF vfly pfqÈfh dyaxKIly aqy gYrqmMd isMG df ijs nysRI hirmMdr sfihb aMdr mwQf tykx afeyazvfnI ƒ isropfAu nf dy ky iswK jgqdI iewËq rwK idKfeI sI aqy dunIaF ƒdws idwqf sI ik sfzI axK aqy gYrqajy vI ijAuNdI hY. sfzy cIÌ minstrsfihb qF gMgf gey, gMgf rfm qy jmunfgey, jmunf dfs; pr iswK kOm iek idnqF jfgygI ËrUr qy ÈhIdF dIaF kurbfnIaFdy muwl vI pYxgy.

dUjy pfsy socx vflI aqy dyKx vflIgwl hY ik hËfrF isrlwQ mrjIvVy ÈhIdFƒ pfsy rwK ky pÈUaF dIaF XfdgfrF bxf

ky iks ƒ ÉuÈ kIqf jf irhf hY? AusÌÉr-ey-kOm leI akfl qÉq sfihb qoNhux ikhVy Prmfn jfrI huMdy hn? hoxfqF Auh hI hY, jo mflk hukm krngy.cfr ku idn crcf hovygI, iPr Aus qoNbfad AuhI azvfnI qy AuhI ÌÉr-ey-kOm jÈn mnfAuxgy, ibafn dyxgy, ivkfshoxgy; qy pMjfb idn duwgxI, rfq cOgxIqrwkI krdf hoieaf afpxI brbfdI ‘qyawQrU kyrdf afpxy-afp ƒ AujVdfhoieaf dyKdf rhygf. ies ƒ hr roËAujVn dI aqy rox dI afdq jo pY geIhY. pMjfb qF hr roË qy hr vyly roNdf hY,kdI afpxy byeImfn qy gwdfr afgUaF ƒdyK ky; kdI Dfrimk ilbfs pf ky iPrdybygYrq qy DrmI bxy lokF ƒ dyK ky; kdIafpxIaF jvfn DIaF dI iewËq sVkF ‘qyruldI dyK ky; kdI afpxy afAux vflyvkq dy vfrsF ƒ nÈy ivc twlI ho ky mOqdy mUMh ivc jFdy dyK ky; kdI afpxI Èfno-ÈOkq dy vyilaF ƒ Xfd kr-kr roNdf hY.kdI axK leI mr imtx vfly sUrbIrXoiDaF ƒ Xfd kr-kr DfhF mfrdf hY.kdI bfbf bMdf isMG bhfdr qy jrnYl

hux gAUaF dIaF vI XfdgfrF bixaf krngIaF

surjIq kOr sYkrfmYNtoPon: 916-687-3536

ElMipk KyzF eyQnjL qoN lMzn qk-2

myrI Aumr 60 sfl hY. kOm vfsqymyrI koeI kurbfnI nhIN. mYƒ ieh pqf hYik myry ivc koeI gux nhIN hY pr mYƒafpxy byÈumfr aOguxF df vI koeI igafnnhIN. mYN pUurn iswK jF guriswK hox dfdfavf vI nhIN kr skdf, pr mYN sRI gurUnfnk pfqÈfh dI iswKI Aupr cwlx dIisrqoV koiÈÈ krdf hF. mYN grIb, inmfxfaqy awDf-aDUrf ijhf iswK hF. ies leImyrI kmËor ijhI afvfË vI iksy nhINsuxnI. qusIN ikAuNik ies vkq bhuq AuWcfruqbf pRfpq kr cuwky ho, aYsf ruqbfijhVf ies sMsfr ‘qy iksy ivrly ƒ hIpRfpq huMdf hY. ies dunIaF dy lok mOqkoloN zrdy Bwjdy hn pr iewDr mOq quhfzykoloN zr ky Bwj geI hY. quhfƒ iËMdf ÈhIdaYlfinaf jf cuwkf hY. ies pwqr rfhIN mYNCotIaF-CotIaF bynqIaF quhfzy qwkphuMcfAux dI koiÈÈ kr irhf hF. jy TIksmJo qF ies vkq kOm ivc afpxI sBqoN ÈkqIÈflI aqy pRBfvÈflI afvfË rfhINieh bynqIaF kOm qwk puwjdIaF kr idE,

afp kOm ƒ apIl kro ik ÈRomxIgurduafrf pRbMDk kmytI dy sfry 170mYNbr kurbfnI, iqafg aqy syvf Bfvnfvfly cuxy jfx. ijhVf iswK gurduafrf coxFivc niÈaF dI vrqoN krdf qy krfAuNdf hYaqy hor glq ZMg-qrIky apnfAuNdf hY,Aus ƒ iswKI ivcoN Cyikaf jfvy. ijvyN gurUsfihbfn grIbF, inmfixaF, inqfixaF,duKIaF, dwby-kucilaF aqy loVvMdF dynfl KloNdy sn aqy ienHF dI mdd krdysn, iesy qrHF ÈRomxI gurduafrf pRbMDkkmytI vI kry.

kOm ƒ aglI apIl afp ieh kroik ÈRomxI akflI dl aijhf bxfieafjfvy ijhVf iksy df inwjI nf hovy, sgoNakfl purK df akflI dl hovy. ijhVfgurUaF dI DrqI pMjfb df Èfsn gurUaFdI iswiKaf anusfr aYsy imsflI ZMg nflclfvy ik bfkI dunIaF vI ies inafrIkOm dy inafry pRbMD dI nkl kry. iekaYsf rfj pRbMD ijs ivc hwk, swc,iensfÌ aqy kfƒn df rfj hovy aqy ijsivc irÈvqKorI, bdnIqI, byeImfnI,hAumY, hMkfr aqy kunbfprvrI, nf-aihlIaq aqy isÌfrÈ nIqI df nfmo-inÈfn nf hovy.

iswK kOm cfr ieho ijhIaF mhfn,

bydfg, pRBfvÈflI, ivdvqf BrpUr,iqafgI aqy lfsfnI ÈÉsIaqF dI coxkrky awgy ilafvy ijnHF dI gwl smyqsfry iswK jgq, pUrI dunIaF suxy. ienHF

ivcoN iek pMjfb df muwK mMqrI, dUjf ÈRomxIakflI dl df pRDfn, qIjf ÈRomxI gurduafrfpRbMDk kmytI df pRDfn aqy cOQf sRI akflqKq sfihb df jQydfr hovy.

afp kOm ƒ koeI aijhf pRbMD krn

dI apIl kro ik dunIaF Br ivc ijwQy vIkoeI iswKI Bys ivc gurUaF dy nfm ‘qy jFsRI gurU gRMQ sfihb dI Cqr-Cfieaf QwlyJUT, pfKMz aqy luwt-Koh dI dukfn clfirhf hY, iswKI bfxy jF iswKF vfly nfmnfl irÈvqKorI, byeImfnI, DoKfDVI aqyibgfnf hwk mfr ky Dn dOlq iekwTI krirhf hY, inrdoÈF dy kql krdf hY, BrUxhwiqaf krdf hY aqy iksy vI ZMg nfliensfnIaq dy duwKF kÈtF ivc vfDf krdfhY, ƒ iswK kOm ivcoN brKfsq kIqf jfvy.gurduafiraF df pRbMD nyk iensfnF ƒsONipaf jfvy aqy gurduafiraF ivcoNnfjfieË mukwdmybfËI, puils dKl,cODrbfËI, GplybfËI aqy hAumYvfd vrgyklMk Éqm kIqy jfx. gurduafiraF dfpYsf dunIaF Br dy duwKF, drdF, klyÈFaqy burfeIaF ƒ dUr krn ‘qy Kricaf jfvy.gurU sfihbfn iesy qrHF hI krdy sn aqyawj vI gurUGrF ivc gurU dy inafry pMQ ƒiesy qrHF hI krnf cfhIdf hY.

rfjoafxf sfihb jI, iswK kOm ƒieh apIl vI kr idE ik Gwto-Gwt pMjfb

dI DrqI Auqy iek, isrP iek hI aYsfskUl gurUaF ƒ smripq bxf dyvy ijQygrIbF, inmfixaF aqy inqfixaF dyhoxhfr bwicaF ƒ duinafvI iswiKaf dynfl nfl nykI, swcfeI, iensfnIaq aqyaslI iswKI aqy Dfrimkqf vI isKfeIjfvy aqy iesy hI qrË dy vDIaf hspqflaqy ivÈfl lfiebRyrI gurUaF dI DrqI AuprsQfpq hox ijhVy gurUaF dI aqy AunHF dIiswKI dI hoNd df pUrI dunIaF ƒ aihsfskrvf skx.

ienHF apIlF Aupr kOm qF hI gOrkrygI, jy kOm sUJ-bUJ rwKdI hovygI. sRIgurU gRMQ sfihb ivc bhuq vfr akl,mOq, buwD-ibbyk, igafn aqy ivwidafpRfpqI Aupr Ëor idwqf igaf hY. ies leIBfeI sfihb jI, myrI ies bynqI vfsqy vIiswK kOm ƒ apIl kro ik kOm igafnpRfpqI ƒ pihl dyvy qF hI kOm cMgy nykbMidaF ƒ afpxy rihbr cux skdI hY.cMgy afgU hI kOm ƒ cMgI agvfeI dy skdyhn. sRI akfl qÉq sfihb df jQydfrakflI PUlf isMG vrgf qF hovy aqy ijsƒ pUrI kOm cuxy. dunIaF Br ivc mOjUdiswK sMsQfvF vfsqy isrÌ muwTI BrafgUaF-pRbMDkF dI loV hY, qy jy ieMny kuvI bydfg, nyk, mhfn, iqafgI aqy byloVyloBF-lflcF aqy svfrQF qoN rihq iswKaqy guriswK nhIN lwBdy, iPr qF ies kOmdf Bog pY cuwikaf! iPr asIN ikhVI kOmnfl DwkyÈfhI, Ëulm aqy byiensfPI dIgwl krdy hF?

DMnvfd.-dlivMdr isMG ajnflf Pon: 661-834-9770

BfeI blvMq isMG rfjoafxf dy nF icwTI

hrI isMG nlUey vrgy XoiDaF ƒ Xfd kr-kr hAuky Brdf hY, suxn vflf koeI nhIN.bws do qrHF dy lok hI bcy hn, KrIdxvfly jF ivkx vfly. iPr ies vyly qFkihxf bxdf hI hY ijvyN BfeI gurdfs jI

afKdy hn, ‘rfjy pfp kmFvdy, AultI vfVKyq kAu KfeI.‘

ikqy pMjfbIaF aqy iswK kOm dIaxK jfg pvy qy pMjfb dy idn iPrjfx![[[vrnf gAUaF dI Xfdgfr bxn qoNbfad pqf nhIN aglI vfrI ikhVy pirMdyjF pirMdI dI afAuxI hY jF afAux vflI hYijs dI ÈhIdI qoN ÉuÈ ho ky pMjfb srkfrXfdgfrF df islislf hI ÈurU kr dyvy.sfry ihMdusqfn ivcoN pMjfb srkfr ny jopÈUaF dy nF qy, muafÌ krnf, gAUaF dynfm ‘qy Xfdgfr bxfAux dI pihlkdmIkrky aYlfn kIqf hY, Aus ƒ sux ky ÈhIdFqy mrjIviVaF dy pirvfr qF aMdrI vV-vV roNdy hoxgy.

KrI gwl

BfeI rfjoafxfkoeI ieÈfrf qF sfzy vwl hovy.AuTy qUPfn ƒ koeI qF TwlH hovy.hryk gwl ƒ isafsq dI puwT nf cfVHo,BKy msly df vI koeI hwl hovy.jFbfjL kOm dy PFsI dy qÉiqaF ‘qy KVHy,ies qoN Auqy hor ikhVf swc hovy.inwqry pfxI ƒ ijnHF jfx jy gMDlf kIqf,AunHF ƒ rihnumfeI df ikvyN hwk hovy.kUV dI pCfx jy kOm kr nf skI,swc mYdfn Èfied hI sfzI gwl hovy.

- - - - -nirMdr aMbflvI

pfTkF dI rfey

Page 26: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (26)

Bfrq bhurMgy iqAuhfrF df dyÈ hYijnHF ivcoN ivsfKI pMjfbIaF df mOsmIiqAuhfr hY. ieh smuwcI dunIaF ivc ijwQyvI pMjfbI bYTy hn, bVy AuqÈfh nflmnfieaf jFdf hY.

sqfrvIN, AunIvIN aqy vIhvIN sdIivc ies idn aijhIaF aihm rfjnIqkGtnfvF hoeIaF ik ieh idn dunIaF Brivc crcf df ivÈf ho inbiVaf ijs nyBfrq dy rfjnIqkieiqhfs ivcaijhf AuBfrilaFdf ik Bfrq dIqkdIr vI bdlidwqI. ieh iqMnivsfKIaF 1699,

1857 aqy 1919 vflIaF sn.1699 vflI ivsfKI: 1699 vflI

ivsfKI dI crcf krn qoN pihlF Bfrqivc pMjfb dI DrqI aqy rfjsI bxqr‘qy Jfq mfrnI ËrUrI hY.

pMjfb KuwlHy zuwlHy srsbË mYdfnF,phfVF, kudrqI ndI-nfilaF nfl BrpUrhY. AuQy mOsm lgfqfr bdldy hn. lokfeImuwZ kdIm qoN hI rjvfVfÈfhI, nOkrÈfhI,jgIrdfrF dy rihmo-krm ‘qy ijAuNdI rhIhY. ihMdU smfj dy rKvfly aKvfAux vflyivhlVF vwloN pfey jfq-pfq, vihm-Brm,krm-kFzF dI gRwsI hoeI ikrqI vsoN BfvyNafpxy ipCly krmF df Pl smJ sBbrdfÈq krdI rhI pr iemfndfrI, bgYrmËHbo-imlq, BfeIcfrk sFJ rfhIN mylymnfAuxy, kudrqI afÌqF smyN grIb jFbyvsF dI mwdd krnI ies dI KfsIaqrhI aqy ieMj hI ieh puÈq-dr-puÈqiËMdgI bsr krdI af rhI sI. ieh gwlcMdr gupq vyly afieaf syaf, mgqnIË,hrÈ vrDn dy rfj kfl vyly PfhIXfnaqy muhMmd gËnvI dy hmly nfl afieafalbrUnI vI ilKdf hY, “ienHF lokF ivciemfndfrI, BrfqrI Bfv aqy sFJIvflqfvfly sfry gux mOjUd sn.”

ieiqhfs kI hY, PlsPy kI hn?ikrq aqy ivcfrF ƒ imlf ky Tos aqypfeydfr nqIjy qd hI kwZy jf skdy hn,jy smfj dI ibhqrI leI bxfeI jfx vflIrxnIqI, Aus dI bxqr aqy ivkfs nflsbMDq qwQ TIk idÈf vwl hoxgy.

ipClIaF do sdIaF iswKI PlsPy dypRBfv vflIaF sn ijnHF df ÈurUafqI sÌrBgqI lihr ny Auqr-pwCm qoN kIqf. bfbynfnk ny jfq-pfq vrgy smfjI kohV,vihmF-BrmF qy krm-kFzF ƒ vMgfiraf.pYdl cwl ky cfr AudfsIaF khy jfx vflysÌr ivc smfjk brfbrI, sFJIvflqfdy PlsPy df vI pRcfr kIqf. bfby nfnkdy arMBy pirvrqnkfrI smfjk bdlfadI muihMm ƒ mMiËl-ey-mksUd qwkphuMcfAux leI nvIN jugq apnfeI. afpxfjFnÈIn BfeI lihxf jI ƒ gurU aMgd jIkih ky bxfieaf aqy sqkfiraf.

gurU aMgd dyv ny ikrqI jn smUhƒ ibafn dyx leI gurmuKI ilpI ƒ afpxIilpI vjoN pRcwilq kIqf. igafn dI BuwKvjoN mr rhy lokF leI gurmuKI ilpI rotIvFg sfbq hoeI. ieh aYsI jug pltfAUqy loVINdI kRFqI sI ijhVI bfby nfnk dyPlsPy ƒ ivksq krn leI vrdfn sfbqhoeI. ies nfl pyNzU qy grIb ikrqI lokFivc jfgRqI dI aYsI lihr AuTI ijhVI qyËInfl ies PlsPy nfl juVdI clI geI.

qIjI pfqÈfhI gurU amrdfs jI nyAUc-nIc Aupr iswDf hmlf kIqf jdoNafpxI bytI bIbI BfnI df ivafh XqIm

aqy CfbVI lfAux vfly grIb nOjvfn nflkIqf. jfq-pfq ƒ TwlH pfAux leIgoieMdvfl sfihb ivc bfAulI bxvfeI.AuQoN hr iek ƒ pfxI Brn dI KuwlH sI.asl c ieh curfsI pfAuVIaF lokF ƒ CUq-Cfq dy nrk ivcoN kwZx df vsIlf sI.

cOQI pfqÈfhI sRI gurU rfm dfs nyaMimRqsr `c srovr iqafr krvfieafijQy bRfhmx aqy dUjIaF ÈRyxIaF ƒieÈnfn krn leI brfbr hwk idwqf. pMgqivc bYT ky lMgr Ckxf, sdIaF qoN cwlyafAuNdy bRfhmxvfd ‘qy krfrI cot sI.

pMcm pfqÈfh sRI gurU arjn dyvjI dy vyly qwk ieh Dfrimk pYrokfrF dfsmUh nf rih ky vwKry BfeIcfry dy rUpivc nËr afAux lwgf. ieh pMjfb dIsmfjk bxqr ivc guxfqmk qbdIlIsI. kImqI qohPy-sugfqF dy nfl-nfldsvMD dI rkm byÈumfr iekwTI hox lwgI.ies nfl bfrF hor Dfrimk sQfnF dIaFAusfrIaF ÈurU kIqIaF geIaF. ies Auqyvkq dI srkfr nËr rwKx lwg peI ikieh iek idn rfj swqf leI Kqrf pYdfkr skdI hY. so, gurU jI ƒ bfdÈfhjhFgIr dy hukm nfl 1606 eIsvI ‘clfhOr ivc ÈhId kr idwqf igaf.

mIrI pIrI dy mflk gurU hrgoibMdsfihb ny iswK smfj ƒ muZwlI DrmavsQf dy nfl irafsqI iekfeI ivcqbdIl kIqf. AunHF Prmfieaf ik Èsqriensfn dy ijAuNdy rihx leI loVF ivcoNpihlI loV hY. vYsy, mnuwK ny ijAuNdy rihxleI afpxy bcfa leI ijhVf pihlf aOËfrbxfieaf sI, Auh Aus df hiQafr hI sI.ikrq aqy Èsqr df sumyl gurU sfihb dyjMgI pYNqVy dI ÈkqI sI.

sRI gurU hrrfie ny afpxI gurgwdIsmyN ÈsqrDfrI rihx dy nfl-nfldvfKfnf vI sQfpq krvfieaf ijwQoNgrIbF aqy loVvMdF ƒ muÌq dvf-dfrUidwqf jFdf sI. sRI gurU hrikÈn ƒ sMKypijhf jIvn imilaf. afp 1661 eIsvInMU idwlI ivc joqI joq smf gey.

gurU qyg bhfdr sfihb ny smfj dIqbdIlI aqy eykqf qy ikrq leI Ëoridwqf. nf iksy qoN zrn aqy nf hI iksy ƒzrfAux df AupdyÈ idwqf. AunHF ny ikhfik iksy ƒ prfieaf smJxf iswKI asUlFdy ivruD hY. ienHF pRvcnF sdkf iswKIlihr ivc sMgq idn duwgxI aqy rfqcOgxI, qrwkI dIaF mMiËlF vwl vD rhIsI. hkUmq ny afpxI slqnq ƒ ÉqrfsmJidaF AunHF nMU 1675 dy nvMbr mhInyaOrMgËyb dy hukm nfl idwlI dy cFdnIcOk ivc ÈhId kr idwqf igaf. AunHF dIÈhfdq ‘qy ieiqhfskfr john jy[aYP[gozrn ilKdf hY, “Èhfdq dy lhU nfl aYsfieiqhfs iliKaf igaf ijs ny muglIafslqnq df jvfl ÈurU kr idwqf.”

sRI gurU goibMd isMG afpxI iËMdgIdy 33 sflF vfly AuqrfvF-cVHfvF vflyqjribaF qoN vI smJdy sn ik gurU nfnkdyv vwloN arMBI iswK lihr dy nF Qwlydby-kucly ikrqI vrg dy kRFqI dy sMGrÈivc mIrI-pIrI dy mflk smyN ÈsqrF nyvI pRvyÈ kr ilaf sI. ieh smuwcI mfnvqfdy kilafx leI do sdIaF qoN vwD smyN dfazol sÌr krky gurU goibMd isMG qwk

phuMcf sI. gurU goibMd isMG jI aijhIjQybMdI bxfAux dI loV mihsUs kr rhysn ijhVI Drm ivc ivÈvfs rwKx dynfl-nfl lV mrn df jËbf vI rwKdIhovy. AunHF df iKafl sI ik myrf imÈnBfVy dy bMidaF rfhIN nypry cVHn vflf nhINhY. so, gurU jI lokF dy idlF ƒ hlUxf dyxleI iswKF dI vwKrI pCfx bxfAux leIijhVf ienklfbI kdm cuwkxf cfhuMdy sn,Auh sRI gurU amr dfs jI vwloN kIqI hoeIivsfKI vfly idn dI cox ƒ hI iDafn ivcrwKidaF 1699 eIsvI dI ivsfKI vflfidn hI cuixaf. sfry ihMdosqfn ivc gurUnfnk nfm lyvf sMgq ƒ swdy Byjy gey.Aus idn afnMdpur sfihb dI krmXogIDrqI ‘qy msMdF aqy BgOiVaF iKlfÌ iswKsMgq ny BfrI iekwT krky hfËrI lvfeI.

1699 dI ivsfKI vfly idn gurU jIny afpxy imÈn muqfbk afpxy nvyN pMQdf ivDfn bxI styj qoN hYrfnIjnk ivDIrfhIN jMgjU ilbfs, guwsy Bry ichry, hwQivc ilÈkdI nMgI qlvfr, kurbfnI leIvfrI-vfrI iek-iek isr dI mMg krkypRvfngI leI sMgq dI kcihrI ivcrwiKaf. ijhVy kurbfnI leI isr pyÈ krnleI hfËr hoey sn, AunHF ivc BfeI dieaf

rfm jI KwqrI aqy bfkI cfr ÈUdr khfAuxvfly BfeIcfry nfl sbMDq BfeI Drm dfsjI, mohkm cMd jI, sfihb cMd jI aqyBfeI ihMmq rfie jI sn.

jdoN afKrI vfr gurU jI styj ‘qyafey, qlvfr BfvyN qfËy lhUu nfl lwQ-pwQ sI pr afpxy imÈn ivc kfmXfbhox krky ichry ‘qy ÉuÈI dI Jlk pYNdIsI. AunHF Prmfieaf knfq ipwCy htf idE.pMjy isr kurbfn krn vfly XoDy-sUrbIr,ieko ijhy Èsqr pfeI ieko lfeIn ivcisr JukfeI KVHy sn. ieko bfty ivcoN aMimRqCkf ky AunHF ƒ isMGF dy ruqby nfl pMjipafiraF df iKqfb idwqf. afp jI nygoizaF Bfr ho ky jdoN AunHF ipafiraF pfsoNaMimRq dI dfq mMgI, Aus vyly AunHF ƒafpxy-afp qoN Aucf dwisaf aqy mflkqy syvk df irÈqf Éqm krky brfbrIilaFdI: vfih vfih gurU goibMd isMG afpygur cylf. so, ieh sI ivcfrDfrf dy aglypVfa dI ÈurUafq.

ies nfl gurU jI ny jfq-pfq, AUc-nIc, ielfkfpRsqI qy iPrkfpRsqI qoN AuprAuT ky bfby nfnk vwloN arMBI ikrq aqy

kRFqI vfly PlsPy nfl mnuwKqf dy BlyleI nvF ienklfbI iensfn pMjfb ivcafnMdpur sfihb dI DrqI qoN pYdf kIqfijs dIaF rgF ivc sfry ihMdosqfn dykony-kony ivc vsx vfilaF df sFJf KUnsI. ies nfl sfry grIb qy inhwQy lokFdI iËMdgI dy sfry msly, duwK aqy suwKsFJy ho gey. AunHF vkqF ivc, bury hflfqivc mhfn ienklfbI kdm sI; Aus vylydI rjvfVfÈfhI, iPrkfpRsqI aqy mOkydI muglIaf slqnq dy iÉlfÌ.

ieh hkIkq hY ik 1699 eIsvI dIivsfKI qoN bfad AuTIaF sfrIaF DfrimklihrF mgroN ienklfbI rUp DfrnkrdIaF rhIaF. ieh dyÈ dI afËfdI leIhiQafr vjoN jfxIaF jFdIaF hn.

ivsfKI 1857 vflI: Bfrq dysuqMqrqf sMgrfm ivc nfmDfrI mq dfivÈyÈ QF hY. BfeI bflk isMG jI ny sMqKflsf dy rUp ivc ies dI buinafd rwKI.siqgurU rfm isMG jI ny 1857 eIsvI ƒBYxI sfihb (iËlHf luiDafxf) ivcnfmDfrI kUkf sMq Kflsf ƒ aiDafqmkkdrF-kImqF, rfÈtrvfdI srUp,Dfrimk mirafdf rfhIN ivÈyÈ pCfx idwqI.suqMqrqf sMgrfm leI kurbfnIaF, smfj

suDfr, iesqrI jfqI df siqkfr afpxygurU ivc aQfh ÈrDf pRym nfl pUrnivÈvfs dy ieiqhfs dI ÈurUafq kIqI.

nfmDfrI mq ivc gurU prMprf huxsiqgurU rfm isMG jI, siqgurU hrI isMGjI, siqgurU pRqfp isMG jI aqy vrqmfnsiqgurU jgjIq isMG rfhIN clI af rhI hY.

sRI gurU goibMd isMG jI ny KflsfpMQ ƒ mugl sfmrfj aqy ivdyÈIhmlfvrF df tfkrf krn leI iqafrkIqf. iesy ikrpf sdkf mhfrfjf rxjIqisMG df rfj, pMjfb ivc sQfpq hoieaf.nfmDfrI siqgurU rfm isMG jI ny mhfrfjfrxjIq isMG dI POj ivc BrqI ho kyKflsf rfj dI Èfn dy nfl-nfl kuMvrKVk isMG dIaF kmËorIaF vyKIaF qyivcfrIaF; ik ieh iek idn ryq dIaFnIhF vFg Zih-ZyrI ho jfvygf. iehI socky nOkrI Cwz idwqI. aMgryË srkfr nyafpxI kUV-kpt dI nIqI rfhIN 1849eIsvI ivc pMjfb ‘qy mukMml kbËf krilaf, pr joq jo gurU sfihbfn ny jgfeIsI, Auh buJx vflI nhIN sI. bgfvq dyielËfm ivc BfeI mhfrfjf isMG ƒ

igRÌqfr krky isMgfpur nËrbMd kr idwqfijwQy Auh 8 julfeI 1856 ƒ ÈhIdI pfgey. 1857 ivc ivsfKI vfly idn siqgurUrfm isMG jI ny aMgryË sfmrfj iÉlfÌnf-imlvrqn lihr dy rUp ivc suqMqrqfsMgrfm dI nINh rwKI. Xfd rhy ik 1857ivsfKI vfly idn qoN 1872 qwk 12 lwKlok nfmDfrI mq apnf cuwky sn. aMgryËsrkfr siqgurU rfm isMG ƒ afpxf sBqoN vwzf duÈmx smJdI sI aqy siqgurUrfm isMG ƒ igRÌqfr kr ky brmf (huximaFmfr) dI mFzly jylH ivc bMd kridwqf. siqgurU rfm isMG dI jlfvqnI qoNbfad 1872 qoN 1906 qwk nfmDfrI lihrny kurbfnIaF dI jo dyx Bfrq ƒ idwqI,Auh afpxy-afp ivc ijAuNdI-jfgdIimsfl hY.

hor vI bhuq sfrIaF lihrF BfvyNAuTIaF sn pr nfmDfrI lihr sfmrfjaMgryË ivruD kRFqIkfrI lihr vjoN AuBrky sfhmxy afeI. hux Jfq mfrIey nfmDfrIlihr dy ÈhIdF Auqy:

1[ 5 agsq 1871 ƒ rfie kot PFsIlwgy-3

2 15 sqMbr 1871 ƒ aMimRqsrivc PFsI-4

3[ 26 nvMbr 1871 nMU luiDafxfjylH ivc PFsI-2

4[ 14 jnvrI 1872 nMU mlOd ivcÈhfdq pfeI-2

5[ 15 jnvrI 1872 nMU mlyrkotlyÈhId hoey-8

6[ 17 jnvrI 1872 nMU mlyrkotlyqopF nfl ÈhId hoey-49

7[ 17 jnvrI 1872 nMU Ausy idnqlvfr nfl ÈhId-1

8[ 18 jnvrI 1872 nMU mlyrkotlyqopF nfl ÈhId-16

9[ 19 agsq 1873 ƒ aMimRqsrhwiqaf kys nfl sbMDq-146

10[ kfly pfxI aqy guMmÈudf-24419vIN sdI qwk kUkf lihr df AudyÈ

sI pMjfb ivc Kflsf rfj kfiem krnf.mhfrfjf dlIp isMG ny jdoN 1840 ivcpMjfb afAux df aYlfn kIqf sI qF isrÌnfmDfrI smfj ny hI pUrf sihXog dyxdI gwl afKI sI.

nfmDfrI smfj 1913-14 ivc gdrpfrtI, ieMzIan nYÈnl kFgrs qy ikrqIpfrtI, 1923 ivc akflI lihr aqy1929 ƒ lfhOr kFgrs sMmyln smyN hrlihr ivc vD-cVH ky ihwsf lYNdf irhf.

ieh nfmDfrI lihr ijhVI 1857 ƒivsfKI vfly idn BYxI sfihb qoN arMBhoeI sI, Dfrimk lihr pwKoN iPr rfjnIqkipV ivc vI pUrI qrHF srgrm rhI.smfijk qOr ‘qy vI ÌËUl rsmF, rIqI-irvfËF ƒ Éqm krky anMd kfrj dIrsm ‘qy idRVqf nfl pihrf idwqf. aMgryËdy smyN vI ieh mÈhUr sI ik koeI vI kUkfisMG JUT nhIN boldf aqy nf hI Èrfb,mfs df syvn krdf hY. 1857 dI ivsfKIvfly idn qoN aMgryË srkfr iÉlfÌ nfmDfrIsmfj vwloN clfey kRFqIkfrI aMdoln ivciek vI kUkf isMG srkfr df vPfdfr nhINbixaf. 1947 nMU afËfdI vfly idnDfrimk mirXfdf anusfr BYxI sfihb csPYd rMg df JMzf Julf idwqf igaf.

ivsfKI 1919 jwilHaFvfly bfgvflI: 13 apRYl 1919 ivsfKI vfly idnaMimRqsr ivc jwilHaFvfly bfg ivKy iehKUnI sfkf vrqfieaf sI ivdyÈI brqfnvIsrkfr ny. ieiqhfs sdf-sdf leIafpxI pYVF Cwz igaf. aMgryË srkfrny Aus idn hËfrF inhwQy qy inrdoÈ lokFdy lhUu nfl afpxy hwQ rMgy, BfrqIBfeIcfry ivc mUMh kflf krvfieaf.

ivsfKI nfl pMjfbIaF df irÈqf bVf mohvMqf aqy hulfry vflf hY. afm krky iehiqAuhfr BfvyN myly nfl juV igaf hY pr ies df ieiqhfs ProilaF ielm huMdf hY ik iesipwCy ikMnIaF kfrj-lVIaF juVIaF hoeIaF hn aqy ies nfl ikMny dOr gihry juVy hoey hn.s[ ikrpfl isMG sMDU ny afpxy ies lyK ivc ivsfKI dy ieiqhfs dI gwl kridaF AunHFiqMn ivsfKIaF bfry gwlF sFJIaF kIqI hn ijnHF ny pMjfb hI nhIN, smuwcy Bfrq dyisafsI, afriQk aqy smfijk qfxy-bfxy nMU pRBfivq kIqf. ienHF ivsfKIaF df muZlfafDfr BfvyN Dfrimk hI sI pr ipwCoN ieh PYl ky bhuq ivrft ho igaf. -sMpfdk

iqMn ivsfKIaF ijnHF Bfrq dI qkdIr bdl idwqI

ikrpfl isMG sMDUPon: 559-259-4844

(bfkI agly sPy `qy)

Page 27: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (27)

ieMzIan nYÈnl kFgrs df Aus vyly iehBrm tuuwt igaf sI ik aMgryË srkfr qoNjMg ijwq jfx qoN bfad ivDfnk hwk imljfxgy. aMgryË srkfr ny jMg ijwqx qoNbfad rolt aYkt lY aFdf ijhVf srkfrIjbr df hiQafr sI. ies ibwl dy shfryiksy vI bMdy ƒ igRPqfr jF nËrbMd kIqfjf skdf sI. Auh bMdf kfƒnI cfrfjoeIleI vkIl nhIN sI kr skdf. muwkdI gwlik nf apIl, nf dlIl. so, ieh sI 1919ivc ivsfKI vfly idn df jnqk ros.

kuJ kfrn hor vI sn. pMjfb ivcoNPOjI koty pUry krn dy bfvjUd sÉqIaFkIqIaF geIaF sn ijs df ivroD vIhoieaf, Psfd vI hoey. dyÈ Br ivcoN kuwlBrqI df awDf ihwsf pMjfb ivcoN BrqI kIqfigaf. AunHF idnF ivc igafrF kroVruipaf pMjfb ivcoN iekwTf kIqf igaf sI.jMg Kqm hox qwk 12794 POjI mfry geyaqy 24732 ËÉmI hoey. AunHF simaF ivcmhFmfrI, ibmfrIaF vI PYldIaF aqy lwKFmnuwKI jfnF mOq dy mUMh cly geIaF, iPrvI srkfr ny koeI qvwjo nf idwqI. jMg qoNbfad mihMgfeI vDdI geI ijs ny grIbiksfn aqy mËdUr ‘qy mfrU asr kIqf.ienHF sfry kfrnF df roh 1918 ivc jMgÉqm hox vyly lokF ivc nËr af irhfsI. aMgryË cqur sI. Auh jfxdf sI ikaMdr hI aMdr lfvf pwk irhf hY. iesleI aMgryË srkfr ies dI rokQfm leIhwQkMzy vrq ky vsoN ƒ dbfAuxf cfhuMdIsI. 1907 ivc lYNz klonfeIjyÈn ibwlilaFdf igaf sI jo BfrqI jnqf vwloN BfrIivroD kfrn vfps lYxf ipaf sI. srkfrAus ƒ afpxI kmËorI smJdI sI. 1912-

13 ivc gdrIaF vwloN hiQafrbMd GolrfhIN afËfdI dy pRvfinaF ƒ srkfrPfsIaF dy rhI sI aqy Aumr kYd ivczwk rhI sI. ÈhId-ey-afËm Bgq isMGny idwlI dy sfQIaF nfl iml ky lfrzhfrizMg ƒ bMb nfl AuzfAux dI sfiËÈ qoNsrkfr bhuq iPkrmMd sI. 1918 qwkienHF lihrF ƒ dbfAux qoN bfad vIsrkfr vwloN rolt aYkt vfly ibwl leIafDfr iqafr kIqf igaf, ijhVf hr dyÈBgq ƒ rokx leI Kfs sI. ies dy nflhI sr mfeIkl Auzvfier ienklfbIaFƒ sÉq sËfvF dyx leI kfƒnI pRcwlqavsQf ƒ BMg krn dy hwk ivc sI. AuhaYsf afrzInYNs jfrI krn dy hwk ivcsI qF jo srkfr ƒ jurm sfbq krn dIloV hI nf rhy. ienklfbI bfgIaF ƒ qFhI dbfieaf jf skdf sI. aMgryË srkfr

ny rolt ibwl dy afDfr ‘qy kmytI bxfeI.18 mfrc 1919 eIsvI ƒ vfiesrfie qoNpfs ho ky jdoN kONsl ivc pfs hox leIibwl afieaf qF mdn mohn mflvIaf,mËhr Aul hwk aqy muhMmd alI ijnfhny asqIÌf dyx df aYlfn kr idwqf.

ieh sI rolt aYkt ibwl:1[ iksy vI mukwdmy ivc srkfr ƒ

Prd jurm lfAux dI loV nhIN.2[ doÈI ƒ nf apIl qy nf hI dlIl

df hwk sI.3[ sfrI kfƒnI kfrvfeI bMd kmry

ivc.4[ mukwdmy jldI Éqm krny.5[ hfeIkort aYzvokyt jnrl dy

kihx ‘qy iksy vI jgHf mukwdmf qbdIlkIqf jf skdf sI.

rolt aYkt ibwl iÉlfÌ hr QF ‘qy

aMdoln ÈurU ho gey. srhwdI ksibaF ivcivroD srkfr dy kMtrol qoN bfhr ho geysn. 2 PrvrI 1919 ƒ lfhOr ivcieMzIan aYsosIeyÈn ny mIitMg ivc roltaYkt dI inKyDI kIqI. 9 PrvrI ƒaMimRqsr ivc gokl cMd nfrMg ny iessvfl ‘qy pbilk mIitMg kIqI.

13 PrvrI ƒ zf[ sYP-Aud-dInikclU ny BfrI iekwT ivc srkfr dy iesibl dI iqwKI aflocnf kIqI. 16 PrvrIƒ zf[ sqpfl ny lokF dy BfrI iekwT ivcies ibwl dy iÉlfÌ svfl AuTfieaf. 22PrvrI ƒ mulqfn ivc kFgrs kmytI nyiesy ibwl ivruD jlsf kIqf. 26 PrvrIƒ aMimRqsr ivc zf[ ikclU ny ibwl ivruDpbilk jlsy ivc qkrIr kIqI. 9 mfrcƒ lfhOr brYzly hfl ivc vI mIitMg kIqIgeI. 30 mfrc nUM dyÈ-ivafpI hVqfldf swdf idwqf igaf. 6 apRYl ƒ dyÈ Brivc ies ibwl iKlfÌ hVqfl aqy jlsyhoey ijs ivc lwKF lokF ny ihwsf ilaf. 6apRYl ƒ hI rfm nOmI vyly muslmfnF qyihMdUaF ƒ iml ky iqAuhfr mnf kyBfeIcfrk sFJ aqy eykqf df sbUq idwqf.7 apRYl ƒ zf[ ikclU aqy zf[ sqpfl nMUigRÌqfr kr ky DrmÈflf Byj idwqf. Ausyidn hVqfl hoeI qy jlUs kwZ ky irhfeIdf mMg pwqr zI[sI[ aMimRqsr ƒ dyxleI jdoN jlUs rylvy pul ‘qy phuMcf qFPOj ny rok ilaf. nf rukx ‘qy POj nygolI clf idwqI aqy 20 lok ÈhId hogey. 10 apRYl ƒ aMimRqsr Èihr POj dyhvfly kr idwqf igaf. jnrl zfier nyrfm bfg ivc afpxf hYWzkvftr bxf kyPOj dI kmFz sFB leI.

11 apRYl nMU lokF ƒ afpxy ÈhIdFdf ikiraf krn leI 2 vjy qwk df smFidwqf igaf. Ausy rfq ibjlI aqy pfxI dIsplfeI sB bMd kr idwqI geI. 13 apRYlivsfKI vfly idn lok sUrj iCpx qoN pihlFies df hwl qlfÈ krn leI jilHaFvflybfg ivc iekwTy hox lwgy. jnrl zfierƒ ies pbilk jlsy dI sUcnf iml geI.Aus ny gorKf rjmYNt dI iek POjI tukVIƒ nfl ilaf. bfg ƒ ijhVf iek hI rsqfjFdf sI, Aus ƒ rok ilaf igaf. jnrlzfier ny bgYr iksy icqfvnI dy inhwQylokF ‘qy golI clfAux df hukm dy idwqf.14 imMt qwk golI cwlI. 1650 rfAUNzclfey gey. 500 qoN vwD lok mfry geyaqy bhuq sfry ËÉmI hoey.

ienHF ivsfKIaF ny afpxy muwZlyDfrimk pVfa ‘coN guËridaF ivÈflrfjnIqk afDfr bxf ilaf sI. gulfmIdIaF ËMjIrF qoVn leI rfh pDrfieaf joivÈfl huMdf igaf. jwilHaFvfly bfg dIivsfKI ny smuwcI dunIaF df iDafn afpxyvwl iKicaf. pUry ihMdosqfn dy lokF ivcaMgryË srkfr dy dmn ivruD guwsy dIlihr dOV geI. mhfqmf gFDI dI agvfeIvflI kFgrs ijhVI isrP zumInIansrkfr qwk dI mMg ‘qy hI bYTI sI, Ausny lokF dy guwsy ƒ BFipaf aqy bfËI hwQoNjFdI dyKI qF pUrn suqMqrqf df aYlfnkr mfiraf.

awj smyN dI loV hY ijQy ienHFivsfKIaF ƒ Dfrimk pwKoN mnfieaf qypRcfiraf jFdf hY, AuQy ies idn zuwlHy lokFdy KUn ƒ rfjnIqk qOr ‘qy vI pRcfirafqy ivcfiraf jfvy.

bljIq bfsI

Pon: 734-454-4958

sLbdJroKf

kuJ sfl pihlF q wk s R omxIgurduafrf pRbMDk kmytI bfry iek lqIPLfafm hI cldf huMdf sI ik ieh hr sflafpxy iejlfs dOrfn pysL kIqy bjt ivciswK Drm dy pRcfr, smfjk suDfr jFividaf afid leI Krcy dI ivvsQf nhINkrdI blik ies dy mYNbr gurduafiraFivc lwgy insLfn sfihb nUM hor Aucf cuwkxleI hum humf ky hwQ KVHy kr idMdy hn.ieh lqIPf iek qrHF nfl iswK jgq ivcbOiDk AunqI nfloN PokI sLfn dI bVOqrIvwl vDyry rucI pRqI vI sMkyq krdf hY.sbwb nfl insLfn sLbd ivc ‘sLfn’ sLbdvI smfieaf hoieaf hY pr vfsqv ivcieh sLfn dy ‘gOrvmeI idwK’ vfly arQFvflf nhIN. mjLydfr gwl hY ik ies sLfndf vfsqf Aupr AuTx nfl nhIN blikbYTx nfl hY. mqlb ik ies cVHdIaFklF vfly pRqIk dy muZly arQ ZihMdIaFklF vwl jFdy hn. ies pfsy bfad ivcafvFgy, pihlF insLfn sfihb dy JMzf hoxbfry kuJ hor pwK ivcfr leIey.

kuJ ilKqF ivc ijLkr hY ik gurUamr dfs, gurU rfm dfs aqy gurU arjndyv vyly hI JMzy JulfAux dI rsm kIqIjFdI sI. ienHF simaF ivc JMzy df rMgicwtf dwisaf jFdf hY. pr ienHF dfaivaFdI pusLtI nhIN ho skI. gurU hir goibMdrfey ny pihlI vfrI 1609 ivc akflqKq (AudoN akfl buMgf) sfihb qoN JMzfJulfieaf. ieh JMzf kysrI rMg df sI.AudoN ies nUM ‘akfl Dujf’ jF ‘siqgurU kfinsLfn’ ikhf jFdf sI. insLfn sfihb dfrMg aksr hI nIlf vI huMdf sI. awj vIinhMgF df insLfn sfihb nIly rMg df huMdfhY. Bfrq dI JMzf prMprf anusfr insLfnsfihb iqkoxI sLkl df huMdf hY ijsivckfr awj klH KMzf, do doDfrI qlvfrFaqy cwkr df icMnH huMdf hY pr pihly dOrFivc hor qrHF dy insLfn vI sn. JMzy ivcKMzf bhuq bfad ivc, sLfied AunIvIN sdIivc jiVaf igaf sI. iek Koj anusfries icMnH df Kfkf iksy aMgryjL nybxfieaf sI. ieiqhfskfr jy aYs gryvflanusfr insLfn sfihb dy ajokf rUp Dfrnivc koeI ZfeI sO sfl lwgy. myvfV dy

ikrmcI rMgy iqkony JMzy qy dgdf hoieafsUrj aqy ktfr dI sLkl huMdI sI. gurUgoibMd isMG aqy bfad ivc iswK POjFkUc krdy smy N insLfn sfihb nfliljFdIaF sn. imslF dy smyN JMzf-brdfrinsLfncI aKvfAuNdy sn. iek imsl dfqF nF vI imsflFvflI imsl sI qy eyhIimsl hor imslF nUM vI insLfncI Xfin

JMzf-brdfr muhweIaf krdI sI. iehimsl pihlF hirmMidr sfihb dI rfKIkrdI sI.

insLfn sLbd nUM JMzy dy arQF ivcBfrq dy kuJ hor hlikaF vloN vIapnfieaf igaf hY ijvyN asIN Aupr myvfVdy isLsLodIaf rfjpUqF df ijLkr kIqf hY.iswK Drm nfl sbMDq hr afdrXogvsq, ivakqI, sQfn afid awgy sfihblf idwqf jFdf hY ijvyN svfrf sfihb, dfqxsfihb. ievyN hI insLfn dy awgy sfihb lfky bixaf insLfn sfihb isrPL iswKF dyJMzy dy nF vjoN hI pRiswD ho igaf hY. keIbhuq sLrDfvfn iswK gurduafiraF ivcgwzy insLfn sfihb dI vI pirkrmf krdyhn aqy hr pirkrmf qoN bfad mWQftykx lwg jFdy hn. ieh pRivrqI mUrqI

pUjf qoN Gt nhIN. ‘insLfn’ muZly qOr `qyPfrsI df sLbd hY aqy PfrsI ivc ies dyJMzy qoN ibnF hor vI bhuq sfry arQ hnijnHF ivcoN keI pMjfbI ivc vI af geyhn. ijvyN icMnH, twk, dfgL, pYV, rihMdKUh Md, m uhr, dsqKq. pr sfzIidlcspI vflf arQ hY, ibTflxf,gwzxf, sQfpq krnf, itkfAuxf afid.

ieh sLbd do jujLF dy joV qoN bixaf hY,in+sLfd. sLfd sLbd df purfqn jLYNd rUp‘hd’ sI qy pUrf sLbd sI inhd. awj vIasIN nfm-inhfd nUM nfmo-insLfn dy arQFivc vrqdy hF. sLfd jF hfd sLbd bYTxdf arQ idMdf hY jd ik ‘in’ iek agyqrhY jo sLbd dy arQF nUM qIKx krdf hY.jd koeI cIjL bYTdI hY qF Auh ijs dUjIcIjL jF jgHf `qy bYTdI hY Aus `qy koeIJrIt jF dfgL pfAuNdI hY, eyhI insLfn hY-khfvqI dohf hY,

krq krq aiBafs kyjVmq hoq sujfn.rsrI afvq jfvq qyisl pr pVq insLfn.insLfnf qy insLfnI sLbd vI BfvyN

insLfn dy Byd hI hn pr ienHF dy afpxy

vwKry arQ vI hn. iksy cIjL jF jgHf ‘qyipaf hoieaf dfgL Aus cIjL dI XfdidlfAuNdf hY qy iek qrHF Aus dI insLfnIbx jFdf hY. asl ivc qF bYTx qoN awgyiksy dy inrf CUhx nfl vI koeI cIjL CUhxvfly dI insLfnI bx jFdI hY ijvyN ipafrdI insLfnI rumfl. PfrsI ivc mrd ilMgnUM vI insLfn ikhf jFdf hY qy idlcspgwl hY ik ilMg df muZlf arQ vI insLfnhuMdf hY. PfrsI ivc insLfn sLbd dy pMjfbIinsLfnf vfly arQ vI hn arQfq koeImMijLl jF lksL. qIr jF bMdUk clfAuxdy aiBafs leI pihlF dUr iksy jgHf ‘qytwk lfieaf jFdf hY ijs ‘qy isLsq bMnHky hiQafr clfeIdf hY. ijs jIv qy awKjF mfno mfnisk awK df twk lf ky vfrkIqf jfxf hY, Auh vI insLfnf hI hY. arQivsqfr nfl iksy cIjL dI pCfx krfAuxvflI koeI hor cIjL, ivcfr jF vrqfrfafid vI insLfn bx igaf ijvyN iCwkFafAuxf jF kFbf iCVnf TMz lwgx dIinsLfnI hY. iesy hI qrHF JMzy dy arQFivc insLfn iksy Drm, kOm, POj,pfrtI, sMgTn afid df pCfx icMnH bxigaf.

gurUaF qy BgqF ny ies sLbd dI KUbvrqoN kIqI hY, ‘gfvY ko dfiq jfxY nIsfx’-gurU nfnk, koeI Aus dIaF dfqF nUM AusdI insLfnI smJdf hoieaf gfAuNdf hY. ‘agYpuC n hoveI jy sux nIsfxY jfie’-gurUnfnk Bfv prmfqmf dy dr `c koeI roknhIN afvygI jy Aus dy nF dI insLfnI lY kyjfeIey.

asIN dyK cuky hF ik insLfn sLbdivc bYTx dy arQF vflf ‘sLfd’ DfqUkfrjsLIl hY. ies sLbd dy sujfqI bhuqsfrIaF afirafeI BfsLfvF ivc imldy hnijnHF df ijLkr asIN vKo vKry sLbdF dIcrcf dOrfn krFgy. sMsikRq ivc ies dyByd sd, sfd aqy sLfd vI hn. sMsikRqsLfd, insLfd jF ivsLfd dy arQ GorAudfsI hY arQfq qbIaq bYTI hY. insLfd

df arQ sMgIq dI pihlI jF afKrI survI huMdf hY ikAuNik ieh bYTvIN huMdI hY.sMsikRq ivc hI ‘insLiq’ df arQ vyhlybYTxf, byhrkqI, susqI afid huMdf hY.pMjfbI ‘nysqI’ iesy nfl jf juVdf hY.PfrsI ivc insLfdn df arQ bYTxf huMdfhY. pMjfbI afsx, Audfs (mUl arQ prybYTxf), AupfsLk (mUl arQ jo nyVy bYTfhY) qoN ielfvf hor vI Zyr sLbd ies DfqUqoN bxy imldy hn. mYdy dI gfd pfxI hyTbYT jfvy qF insLfsqf bx jFdf hY. aMgryjLIdf afm sLbd sit vI ies df skf sohdrfhY. ies qoN ielfvf set, settle, session,subside (Auqrnf, lwQxf) dissident(nrfjL, pry bYTf) sediment (qlCt)afid vI iesy nfl jf juVdy hn. rUsI ivcsd df arQ bfg huMdf hY Bfv koeI DrqIivc gwzy pOdy. ilQUeynIan ivc soidqI dfarQ gwzxf huMdf hY.

aMgryjLI df sLbd nest (aflHxf)vI iesy mUl Bfv nfl juiVaf hoieaf hY.aflHxf Auh bsyrf hY ijQy pMCI af kybYTdf hY. jrmn ivc vI ieho sLbd hY,lfqInI ivc nidus qy PrFsIsI ivcnicher hY. sMskiRq, bMgflI ivc nIz(in+sd df ivigiVaf rUp) sLbd df arQrYxbsyrf, Tfhr aqy aflHxf huMdf hY. ienHFTfhr dy arQfvyN sLbdF qoN iPr insLfnsfihb df cyqf afAuNdf hY, gurduafry dyivhVy ivc Aucf lMmf sLfnFmwqf, JUldfieh JMzf ieh Brosf idMdf hY ik ieQyloVvMdF nUM Tfhr iml skdI hY. ies dynfl hI ieh pMQ dy bulMd hOsly df vIsMkyq hY. aYvyN qF nhIN kihMdy, ‘JUlqyinsLfn rhyN pMQ mhfrfj ky.’

JUlqy insLfn rhyN pMQ mhfrfj ky

jwilaFvflf bfg

Page 28: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (28)

surjIq hFs1980 ivc mYN mhfrfjf rxjIq isMG vyly dI pMjfb dI jIa prqI

afmdnI df aMdfËf lfieaf sI ijhVI 1980 dy Bfrq dI jIa pRqIafmdnI nfloN svf guxI sI, qy ies nfl Bfvukqf dy pdfriQk kfrn dfpqf lwigaf. ieh anumfn skyl df sUck hY, nf ik aMkVy dI ÈuDmfnqfdf; ikAuNik sulwB vyrvy dI smwgrI dy keI Kwpy hn.

pwkI gwl qF nhIN, Èfied KuÈhflI df kfrn mulqfn sUby dIafbfdkfrI sI. iÉafl rhy ik aMgryË ƒ pMjfb ivc nihrF kwZx dfiÉafl mulqfn dIaF brsfqI nihrF dyK ky afieaf sI. mrhUm pRoPLYsrnUr-Aul hsn anusfr mugl ies krky izwg pey ikAuNik AunHF nyakbr df clfieaf jfgIrdfrI pRbMD zyg ilaf sI aqy mhfrfjf rxjIqisMG ies krky kfiem irhf ikAuNik Ausny pMjfb ivc iehI pRbMD muVijAuNdf kr ilaf sI.

ieh Êlq iÉafl hY ik rxjIq isMG ny mfilk iksfnI pYdfkIqI. mfilk iksfnI dI hoNd dy do kfrn huMdy hn; jF qF pYdfvfr ieMnyBfrI muwl dI hY ik mfilk iksfn hI KyqI dI dyKBfl kr skdf hY. iehkMm mwDkfl ivc ietlI dy bfgbfnI ielfky ivc hoieaf. aijhy ielfkyivc jfgrIdfrI vflf kMm vDy tYks krdy hn. jF POjI kfrn huMdf hY,jdoN srkfr ivÈyÈ ielfky ‘coN hI BrqI krdI hY, ijvyN rUsI kfswk, jFaijhf ielfkf cIn ivc vI sI. mhfrfjf rxjIq isMG dy vyly ieh dovyNiksm dy kfrn lop sn.

Bfvukqf df dUjf kfrn mhfrfjf rxjIq isMG dI rfj ÈRyxI dIbxqr hY. asUl dy qOr ‘qy iksy iPrky dI rfj ÈRyxI ivc ihwsydfrIAuhdI vsoN dy anupfq anusfr hoxI cfhIdI hY. ieMj brfbr df aMkiek (1[0) bxdf hY. iswKF dI rfj ÈRyxI ivc pRqIinDqf df aMk cfr4[0 hY aqy muslmfnF dI iek btf cfr (1/4); ihMdUaF leI brfbr df(1[0) sI. so, iswKF leI mhfrfjf rxjIq isMG bfry Bfvuk hoxf svfrQdI gwl hY.

Bfvukqf df qIjf kfrn ivafpk rfj BgqI hY. pUrb aMgryË nIqIÈfsqr rfjBgqI ƒ rfm-BgqI ‘qy qrjIh idMdy hn. gurU amr dfsanusfr ‘ijs hI kI srkfr hY/iqs hI kf sB koie.’

qnsuK ilKdf hY:rfm Bgiq kTn bhu afihjogIsur nhIN pfvih qfihqF qy syvf rfj kI kIjYkfrju krky jg jsu lIjYsfzy ivcoN bhuiqaF ƒ smkflI rfijaF dI rfj BgqI krn df

mOkf nhIN imldf ijs krky ieiqhfsk rfijaF dI mihmf krky sfrlYNdy hF.

afriQkqf dIaF KuÈ-gvfr gwlF mgroN nf-gvfr gwl vI sfhmxyafeI. 1980 dy pMjfb dI jIa prqI afmdnI rxjIq isMG kfl dI jIprqI nfloN isrÌ duwgxI inwklI, zyZ sO sfl ivc. bYNk ivc pwkf jmHFkrfieaf pYsf awT sfl ivc duwgxf ho jFdf hY.

awj vI sfƒ mhfrfjf rxjIq isMG vflI mukfblqn KuÈhflI dIpYrvI krnI cfhIdI hY aqy 150 sfl dy pCVypn ƒ dUr krn dyAuprfly krny cfhIdy hn. 1800 ivc ivksq dyÈF dI ax-ivksqnfloN amIrI duwgxI sI ijhVI 2000 ivc 60guxI ho geI hY.

sfzf isafsq ‘qy ieÉiqafr iËafdf huMdf aqy afriQkqf ‘qyQoVHf, pr glq isafsq vI pCVypn df kfrn ho jFdI hY. ipwCy ijhysfzI Êlq isafsq ny sfƒ kroVF rupey df krËfeI kr idwqf. ieMnf kupYsf puils aqy afqMkvfdIaF ny rl-iml ky pMjfb dy lokF qoN Augrfhilaf hoxf hY. arbF-ÉrbF qoN vwD nuksfn ny sfzI ÉuÈhflI ƒ mMdhflIvwl Dwikaf hY.

iKafl huMdf hY ik ÈqfbdIaF mnfAux nfl lok mgr lwg jfxgy.gurU rfmdfs anusfr ‘loik pqIxY nf piq hoie.’ lokF ƒ piqafAuxflokqMqr dI iprq hY. ieh lokqMqr df AudyÈ jF afdrÈ nhIN. lokqMqrI‘piq’ jnqf dI KuÈhflI nfl huMdI hY. ijvyN mYkimwln kihMdf sI ‘XUnYvr hYz iet so guwz’, ieMnI cMgI hflq kdy vI nhIN sI. ËrUrqÈqfbdIaF qy pYsf vMzx dI nhIN, sgoN pRgqI vfsqy srmfieaf lfAuxdI hY.

awj dy ihMdosqfn dI dunIaf ivc buinafdI qOr ‘qy AuhI hflq hYijhVI mhfrfjf rxjIq isMG dI sI. mhfrfjf ikvyN nf ikvyN afpxy idn

kwZ igaf pr sfƒ inq-inq kwZxy muÈikl hoxy hn. AuWnIvIN sdI ivcaMgryË nfl mukfblf krnf muÈikl sI. 1815 ivc brqfnIaf dIAupj sfrI dunIaf dI Aupj df 50 PIsdI sI, arQfq Auh bfkI sfrIdunIaf nfl brfbr df Ëorfvr sI. 1826 ivc brqfnIaf kol 15hËfr stIm ieMjx sI, sfzy kol iek vI nf.

iebn KldUn anusfr vMÈ df AuQfn iqMn puÈqF ivc huMdf hY, cOQIivc mhfnqf bxdI hY, aqy pqn huMidaF vI iqMn puÈqF lwg jFdIaF

hn. iswK rfj iek puÈqI jlvf sI. ieh sfzy vfsqy afriQk Audm dIpRyrnf qF ho skdf hY, ieh df bdl nhIN.

awj qoN swT-swqr sfl pihlF myry pRfiemrI skUl vfly ipMz,hFs klF ivc dupihr ƒ iksy dI rotI nhIN pwkdI sI. sfrf ipMz dfxyBunf ky cwbdf sI. 1814 ivc gujrfq dy nfiËm ƒ rxjIq isMG dfhukm hoieaf ik Auh pMj sO mx mwkI dy dfxy Bunf ky rjOrI bYTI POjleI Byjy.

keI vfr ieMnf mINh pYNdf ik mhfrfjy df drbfr nf lwg skdf.awj vFgUM iek vfr mINh nfl lfhOr ‘c sO Gr Zih gey aqy pMJI bMdymr gey.

mhfrfjy dIaF qopF cwlx vyly pft skdIaF sn. mugl bfdÈfhqurkI ƒ hmyÈf nf pftx vflIaF qopF Byjx leI kihMdy. aMgryËI qopPtdI nhIN sI. vlfieq ivc afhlf ZlfeI leI pihlF jMgl, iPr kolfsulwB sI. icwpolf (afriQk ieiqhfskfr) XUrpI cVHq dy iqMn kfrndwsdf hY-qop, bfdbfn aqy GVI. qop ny XUrp ƒ aijwq kr idwqf.suDiraf, ivksq bfdbfn XUrp ƒ amrIkf, aÌrIkf, eyÈIaf lY afieaf.GVI ny mkfnkI mfnskqf pYdf kIqI ijs ‘qy smkflI ivigafn Kloqf hY.mhfrfjy ƒ sOÊfq vjoN GVI afeI ijhVI Auhny mflKfny iBjvf idwqI.smkflI smfj ivc GVI leI koeI QfAuN nhIN sI.

POj rfq ƒ nhIN cwldI sI, rfh Buwl jFdI sI. nfly corF df zrhuMdf sI. POj mulqfn ƒ jf rhI sI ik rfh ivc zfkUaF ny pMdrF bMdymfr idwqy. kyvl kMpnI dI POj ƒ mhInyvfr qnÉfh imldI sI. iekvfr ÈfihËfdf KVk isMG dI POj do qopF smyq msqI gyt (lfhOr)qnÉfh leI bfgI ho geI. mhfrfjy ƒ dIvfn BvfnI dfs Porn ihsfbcukfAux leI Byjxf ipaf.

Èfsn ivc svY-inXm dI Gft sI. iPlOr ƒ jFdI POj ny mhfrfjydy sMgI kpUrQly dy rfjf Piqh isMG afhlUvflIey df ielfkf brbfdkr idwqf. awj vFgU jfqI svY-inXm df qotf sI. isaflkot nyVy doPOjI kmFzrF dI twkr ivc koeI do sO bMdy mfry gey. pMjfb dy sMkt dyidnF ivc sfzI puils aijhf kr lYNdI sI.

iBRÈtfcfr dI sfzI prMprf mhfrfjf rxjIq isMG nfloN purfxI hY.1812 dI gwl hY ik mhfrfjf afpxy mIr munÈI ƒ kihMdf ik Auh lwKruipaf dyvy, jy Auhny afpxI pdvI ‘qy kfiem rihxf hY. ieMj hI mhfrfjfny PkIr aËIË-Aud-dIn aqy Auhdy BrfvF qoN zyZ lwK ruipaf mMigafikAuNik kÈmIr dI muihMm ‘qy bhuq pYsf Krc hoieaf hY. pfTk dovyNgwlF df sbMD smJ skdy hn.

srkfr iBRÈt bMdy ƒ ‘incoV’ ky Auh dy koloN pYsf Koh lYNdI huMdIsI. rfjnIqI dy ilKfrI ies kfrj c vrqy qsIhy ƒ ‘incoVn’ kihMdyhn. aksr krmcfrI incoV hox mgroN iPr Ausy ahudy qy kMm krdyrihMdy sI. afDuink kfƒn ‘incoVn’ dI afigaf nhIN idMdf.

ijhf awj dy ihMdosqfn df sYkUlirËm hY, Auho ijhf mhfrfjy dfsI. muslmfn dI rfjÈRyxI ivc 1/4 pRiqinDqf df iËkr af cuwkf hY.jlMDr ivc ajoiDaf dfs adflqI (jwj) sI. Auh ny mhfrfjy ƒ iliKaf

ik Auhny sQfnk muslmfnF ƒ gAU hwiqaf dy doÈ ivc kYd aqy hËfrrupey jurmfnf kr idwqf hY. mhfrfjy ny ikhf ik jurmfnf iqMn hËfrkr dy.

pihlI aYNglo-iswK lVfeI mgroN hYnrI lfrMs lfhOr cIÌ kimÈnrho igaf, pr kfƒn ajy ‘lfhOr drbfr’ df hI cwldf sI. hYnrI lfrMsdf Cotf Brf jfrj lfrMs pyÈfvr ivc ‘pulItIkl eyjMt’ sI. AuQoN dymuslmfnF ny smiJaf ik aMgryËI rfj dy afAux nfl pMjfb ivc vIbfkI ihMdosqfn vFgUM gokuÈI dI afËfdI hY. jfrj lfrMs ny AunHF dy Grjlf idwqy.

1863 qwk ‘pMjfb skUl afÌ aziminstryÈn’ nfmI nXf pRbMDcldf irhf. brqfnvI ihMdosqfnI kfƒn 1863 ivc lwigaf. hYnrIlfrMs ny ‘drbfr’ ƒ iliKaf ik aËfn (bFg) dI KuwlH hoxI cfhIdI hY.‘drbfr’ iswK rfj dy amIrF-vËIrF df sMG sI, pr kfrjkfrI hkUmqhYrfnI lfrMs dI hI sI. ‘drbfr’ ny BfvyN vIh idn tfl mtol kIqI,gwl qF jYqy dI mMnI jfxI sI pr ‘drbfr’ ny ieh gwl ËrUr khI ikijhVf kMm ieMny sfl qoN bMd sI, Auh muV ÈurU krn nfl sfzI hwqkhovygI. ieqlfh hovy ik ijs idn aËfn dI afËfdI hoeI, Ausy idnmsijd mMidr df Èor-Èrfby df mukfblf ÈurU ho igaf. awj vI rwb dyGrF dy lfAUz-spIkr aYvyN nhIN boldy.

keI mhfrfjf rxjIq isMG dy mihlF awgy arË krn vflyafpxI QfAuN ÌkIr ibTf idMdy sI. ijhVy keI-keI sfl bYTy rihMdy.koeI afpxy afp ƒ nfnk-poqf kihxf vflf mdd-ie-muafÈ leIkeI mhIny bYTf irhf.

igwdVF, ieiqhfskfrF aqy aÉbfrF dI sFJ huMdI hY, ieh iekwTyimaFkdy hn. sfry zogiraF dy DRoh dIaF alfhxIaF suxfeI jFdy hnpr mUlrfj, sUbydfr mulqfn dI koeI gwl nhIN krdf ijhVf, aMgryËny aYNglo-iswK lVfeI qoN pihlF gMZ ilaf sI. brqfnvI ihMdosqfn qoNlfhOr df Gwt qoN Gwt Pfslf iProËpur qoN ÈurU huMdf hY. iesy krkymuwdkI sBrfE lVfeIaF hoeIaF. jy mUlrfj ‘drbfr’ nfl huMdf qFaMgryËI POj df Kwbf pfsf ax-sMBfilaf rihMdf sI, ikAuNik mulqfndI POj kdy vI diraf pfr krky hmlf kr skdI sI. ies krkylVfeI luiDafxy-iPlOr qoN ÈurU hoxI sI, ijhVf lfhOr qoN ikqy iËafdfPfsly qy hY. Èfied aMgryË ieMny Pfsly dI jMg lVn qoN ihcikcfAuNdf.

mhfrfjf rxjIq isMG ƒ aMgryËI qfkq df TIk anumfn sI. ieskMm ivc Auhdy mfmy, jINd dy rfjf rfjpiq isMG ny mwdd kIqI, ijs ƒaMgryËI rfj df roË df anuBv sI. koeI aMgryËI, XUrpI sYlfnI afAuNdfqF mhfrfjf AunHF dI doÈIaF qoN vwD afAu-Bgq krdf. ies krkymhfrfjf, aMgryË dI nflfgVH dI ijwq ‘qy GMitaF bwDI qfrIÌ krdfirhf. Auh aMgryË-ipRX hoxf cfhuMdf sI. sfzy keI bMdy mhfrfjy vwloNbrqfnvI ihMdosqfn ‘qy hmly dI klpnf krdy aYvyN vkq guafAuNdyrihMdy hn.

nihrU ny kolMbo qoN hukm idwqf sI ik afpxI POj cIn qoN afpxfKuwisaf ielfkf pRfpq kr lvy. qusIN 1962 dI cIn-BfrqI jMg dfnqIjf jfxdy ho. nfsr ny ‘Cy idn dI lVfeI’ ivc ieËrfeIl qy hmlfkrky sB kuJ guaf ilaf. mhfrfjy ny km-aË-km nihrU, nfsrvflI glqI nhIN kIqI. nXfX anusfr a-smfn vsqF df mukfblfnhIN kIqf jf skdf, ies krky ieiqhfs c ivcrdy ivakqI a-quwl

huMdy hn. nukqf pRsMg ƒ smJx df hY.sfzy icMqkF ny kdy nhIN soicaf ik sfzy smfj ivc kI ÉrfbI sI

ik mhfrfjy dy awKF mItidaF sfr ÉfnfjMgI ÈurU ho geI. POj hkUmq dIduÈmx bx geI. rxjIq isMG dy XUrpI jrnYl pMjfb Cwz gey ijvyN cIgueyrf, kFgo dy lfrMt kbIly ƒ Cwz igaf sI. ‘DRooh’ khI jfx dfmqlb hY ik asIN afpxy rog ƒ smJxf nhIN cfhuMdy.

hfikm jmfq ivc iBMn-iBMn iPrikaF df iËkr afieaf hY. iksyXUrpI df iswK rfj ivc rfj ÈRyxI ‘c Èfiml hox df aMk iswKF dy cfr(4[0) qoN ikqy iËafdf sI. dwugxy-duwgxy qoN vI vwD. idRÈt rUp ‘c BfvyNiswK rfj sI pr XQfrQ df XQfrQ kuJ hor kihMdf sI. jy koeI smkflIsmfj ivigafnI huMdf qF Auhny iesy gwl qoN iswK rfj dy pqn dfanumfn lf lYxf sI. mhfrfjf rxjIq isMG DMn sI. AuhdI DMn-DMnkridaF jy afpxy lokF dI DMnqf nhIN huMdI qF ies ivc sfzI nlfiekIhY aqy mhfrfjy dI by-adbI hY. AuhdI JUTI-mUTI dI DMn-DMn krkycuwp ho jfxf iDrg hY.

mhfrfjf rxjIq isMG bfry asIN ikAuN Bfvuk hF?

sfzy icMqkF ny kdy nhIN soicaf iksfzy smfj ivc kI ÉrfbI sI ikmhfrfjy dy awKF mItidaF sfrÉfnfjMgI ÈurU ho geI. POj hkUmq dIduÈmx bx geI. rxjIq isMG dy XUrpIjrnYl pMjfb Cwz gey ijvyN cI gueyrf,kFgo dy lfrMt kbIly ƒ Cwz igaf sI.‘DRooh’ khI jfx df mqlb hY ik asINafpxy rog ƒ smJxf nhIN cfhuMdy.

idRÈt rUp ‘c BfvyN iswK rfj sI prXQfrQ df XQfrQ kuJ hor kihMdf sI.jy koeI smkflI smfj ivigafnI huMdfqF Auhny iesy gwl qoN iswK rfj dy pqndf anumfn lf lYx sI. mhfrfjf rxjIqisMG DMn sI. AuhdI DMn-DMn kridaF jyafpxy lokF dI DMnqf nhIN huMdI qF iesivc sfzI nlfiekI hY aqy mhfrfjy dIby-adbI hY. AuhdI JUTI-mUTI dI DMn-DMn krky cuwp ho jfxf iDrg hY.

Page 29: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (29)

cfcy mOjU df ieh qIjf Éq sI:‘Èwbn ny sFJI kMD vfly mkfn ivc

aftf cwkI lf leI hY[[[mkfn sfrf idnihwldf rihMdf hY[[[iek pl leI vI cYnnhIN imldf qy AusdI afvfË sfrI-sfrIrfq kMnF ivc gUMjdI rihMdI hY. pUrI rfqjfgidaF qy KMGidaF hI bIq jFdI hY.ies vfrI grmIaF dIaF CuwtIaF ivc afky GwtoGwt ies musIbq qoN qF KihVfCuzfa jf. cwkI ikqy hor vI lfeI jf skdIhY. qlfa dy prly pfsy myrf do kmiraFdf mkfn ÉflI ipaf hY ijhVf, Aus ivc

lf ley[[[mYN koeI ikrfieaf vI nhINlvFgf[[[GwtoGwt iËMdgI dy bcy-Kucy idnqF ieh Duwk-Duwk suxy bÊYr ÈFqI nfllMGx[[[.’

ies qo N awgy myrI pqnI leIaÈIrvfd sI qy bwicaF leI ipafr[[[qymyrI qrwkI qy kfmXfbI AuWqy KuÈI pRgtkIqI geI sI pr Éq Éqm krn lwigaFƒ kuJ hor vI cyqy af igaf sI-

‘[[[qy Auh inwkf hY nf? AuhI ijsdfipE afpxy jOaF vfly Kyq dI rfKI krdfhuMdf sI[[[ijs ƒ[[[qy ies ipwCoN AunHF kuJilK ky ieMj kwitaf hoieaf sI ik mYN pVHnf skF, pr mYN sB kuJ pVH ilafsI[[[‘mYN do vfrI sunyhf Byijaf, pr Auhafieaf hI nhIN. AusdI ËmIn myrI afqmfAupr boJ bxI hoeI ey hux. ieMj lwgdf eyijvyN koeI CfqI Auqy hl clf irhf hovy.byty, Auh afpxI ËmIn vfps ikAuN nhINlY lYNdf? Auh afpxI ËmIn vfps lY leyqy myry sIny df Bfr hOlf ho jfey qy PflyvFg myrI CfqI dy ivc qF nf cuwBy[[[.’[[[iesipwCoN ipafr-muhwbq dIaF kuJ gwlFilKIaF hoeIaF sn, pr vfk AuWKVy-puwKVyijhy sn. iPr AunHF mYƒ cyqf krvfieafsI-

‘qUM nfrfË ho ky clf igaf sYN[[[gwlieMj hoeI sI ik bI aMmF dI sony dI hMslIguafc geI sI. sfry iehI kihMdy sn ikAuh hMslI AunHF vwzI BfbI ƒ dy idwqIhY[[[so, mYN qyrf sfmfn dyx qoN nFh kridwqI sI. gwl qF bI aMmF dI mOq qoN keIsfl bfad KuwlHI (AunHF aDrMg ho jfxipwCoN keI sfl guMigaF vFg hI ibqfeysn) ik Auh hMslI vyc ky AunHF bjrIeyvflI msijd df ÌrÈ pwkf krvf idwqfsI qy Aus dIaF kMDF dI murMmq vI! AusipwCoN mYN qYƒ keI Éq pfey[[[koeI iqMn sflpihlF jd qUM ipMz afieaf sYN, afiKafvI sI beI afpxf sfmfn lY jf. BfeIsfhb dy clfxf kr jfx mgroN jdoN BfbIBupfl ivc rih rhI sI, mYN quhfzy GroNsfrf sfmfn ies krky cukvf ilafieafsI ik qusIN hux ieQy hI rhogy. iPr jdqUM alfhfbfd ivc dfÉlf lY ilaf sI qyafpxf sfmfn lYx afieaf sYN, ieh phfVijwzy plMG, pfxI vflIaF tYNkIaF, purfxyizËfien dy cInI dy brqn[[[ijnHF Auqy gUVHyrMg dy Puwl-bUty bxy ny qy lwkV dy Auh

vwzy-vwzy sMdUk, bksy ijnHF ivc bfkIsfmfn hux qwk bMd ipaf hY, rwKx jogIjgHf nhIN. qyrf mkfn bVf hI Cotf ijhfhY; pr byty hux lY vI jf[[[mYN Blf kdoNqk sFBdf rhFgf? hux qF mYƒ Aus koloNBYa afAux lwg ipaf hY[[[jfpdf hY, ijvyNAus duafly swp-TUMhyN qury iPrdy ny qy kdIkdI myry plMG dy ierd-igrd af phuMcdyny[[[.’

ies ipwCoN iqMn cfr vfk hor aijhyhI sn qy iPr Pwjn qy inwky df iËkr sIqy iPr aMbF vfly bfg df ikwsf jo hux vIAunHF dy nF sI qy ijsƒ Auh myry nF krvfdyxf cfhuMdy sn. iPr Aus Gtnf df iËkrsI jdoN iËmINdfrI dy Kfqmy smyN cuqflIhËfr dy bfAUNz muafvËy vjoN imly sn qymYN pYsy-pYsy df muQfj huMdf sF. Auh pYsfqF pqf nhIN kdoN df Éqm vI ho igaf sI,pr ËmIn jfiedfd jo vI bfkI sI, myry nFkr dyx bfry iliKaf sI[[[‘bytf, ies vfrIgrmIaF dIaF CuwtIaF ivc afvIN ËrUr.bhU qy bwicaF ƒ vI nfl hI ilafvIN[[[ÈwbnqyrI gwl mMn lvygf qy inwkf vI[[[.’

aÉIr ivc iliKaf sI-‘ipwCly sflaMbF dI KfsI Psl Érfb ho geI sI, iesvfr ËrUr cMgI hovygI. Èihr ivc aMb kIsvfh imldy hoxy ny, qyry bfÊ vrgf lMgVfAuWQy ikwQy imldf hoeygf?’

cfcy mOjU df ieh Éq koeI cfr-pMjidn pihlF afieaf sI qy mYN awT vfrIpVH cuwØikaf sF. soicaf sI, ies vfrIAunHF ƒ Éq ËrUr ilKFgf qy ies gwl dfivÈvfs idvfvFgf ik Auh sfrf sfmfnijs ƒ rwKx vfsqy myry ies do kmiraFdy mkfn ivc swcmuwc jgHf nhIN, ËrUr lYjfvFgf[[[BfvyN Auh iksy ƒ dyxf hI ikAuNnf pvy.

úúúmfijd cfcf jI afpxy vwzy sfry mkfn

dy bfhr ijsƒ ipMz dy lokI hvylI kihMdysn, vwzy sfry qÉqpoÈ AuWqy gol isrhfxynfl Zoa lfeI bYTy ny. qÉqpoÈ AuWqy duwD-icwtI cfdr ivCI hoeI hY. isgrt AunHFdIaF AuNglF ivc sulg rhI hY. awKFieMnIaF lfl ny ik AunHF AuWqy do vfr polfijhf hwQ Pyiraf jfey qF ÉUn iqRpx lwgpey. kqrIaF kflIaF muwCF qy isafh-kfly GuMgrfly vflF ny AunHF dy lfl surÉichry ƒ roabdfr bxf idwqf hY. qÉqkol mUVf rwiKaf hoieaf hY. cuPyry kirMdyvwzIaF-vwzIaF zFgF cuwkI KVHy ny.

mfijd cfcf jI ny lMmf kÈ iKwicafqy isr ƒ hlkf ijhf Jtkf dy ky boly-

“mihkU[[[eIdgfh dy prly pfsy vflyKyqF df cwlf koTfr phuMcf idqY?”

“hF srkfr.” mihkU ny kMm pUrf hojfx dI ieqlfh vI zridaF-zridaF hIidwqI sI.

“qy bfjry vfly KyqF dI Psl?”“Auh vI kwtI jf cuwkI aY srkfr.”

mihkU kMbx lwgf.“pr gwlf ajy k oTfr nhI N

phuMicaf[[[ikAuN?”iksy ny koeI Auqr nhIN idwqf.mihkU ijs dIaF awKF DrqI Auqy

gwzIaF hoeIaF sn, afpxI zFg dIaF gMZF

AuWqy AuNglF Pyrn lwg ipaf, pr iksykirMdy ny AusdI ieh hrkq dyKI nhIN,ikAuNik AunHF dIaF awKF vI DrqI AuqygwzIaF hoeIaF sn.

“myr y svfl df jvfb nhI Nimilaf[[[.” mfijd cfcy hurIN kVky. ieMjlwigaf ijvyN ibjlI kVkI hovy qy AunHF dIafvfË bwdlF nfl tkrfa rhI hovy.

mfijd cfcf jI ny isgrt isrhfxypeI ÈIÈy dI qsqrI ivc rwK idwqI. rfmBrosy vwl dyiKaf qF qyl copVI AusdIzFg Ausdy hwQoN izwg peI.

pr ieMj lwigaf ijvyN iksy ny Ausdydy izwgx df KVfk suixaf hI nf hovy.Auh hwQ joV ky boilaf, “hËUr kMm `qyisrP do bMdy afey sI.”

“hUM.” mfijd cfcf jI ny ijvyN guwsfpIx dI koiÈÈ kIqI.

“hËUr[[[“ rfm Brosy ny kMbdIafvfË ikhf, “iek bMdf Èwbn ƒ bulfAuxigaf sI, pr AusdI mF kihMdI, ibmfraY. bygfr nhIN kr skygf.”

“hUM[[[.” mfijd cfcf dy sMGxyBrvwty iek-dUjy nfl juV ky Prkx lwgpey qy kirMidaF ivc BYa dI lihr dOVgeI. Aus vyly Auh pUry guwsy ivc sn.

“hËUr ijwdx dI Ausdy Brf ny ÈihroNpYsy Byj ky Ausƒ aftf cwkI luaf ky idwqIaY, Auh bygfr qoN kMnIN kqrfAux lwg ipaYjI.”

“kwlH qoN cwkI dI afvfË myry kMnF`c nhIN pYxI cfhIdI.” AunHF isgrt buwlHFƒ lfeI. lMmf sUtf iKwicaf qy jdoN qÉqpoÈqoN hyTF pYr lmkfey qF iksy ny dyiKaf ikiek slIpr qÉqpoÈ dy hyTF iKsikafhoieaf hY qy Ausny zridaF-zridaF AuhAunHF dy pYr kol kr idwqf. mfijd cfcfjI ny iek vfrI iPr lTYqF vwl dyiKaf qyafpxI gwl duhrfeI-

“kwlH qoN cwkI dI afvfË kMnIN nhINpYxI cfhIdI[[[.”

rfqo-rfq nyVy-qyVy dIaF bsqIaFqy ipMzF ivc munfdI krvf idqI geI-‘kwlHqoN cwkI `qy aftf ipsvfAux koeI nhINjfvygf. ijsƒ loV hovy, kxk lY afvy qyhvylI dy ipCly drvfËy qoN Enf hI aftflY jfvy[[[koeI ipsfeI nhIN lwgygI.’

agly idn ipMz ivc mOq vrgI cuwp

psrI hoeI sI.Èwbn zrdf-zrdf afpxy kwcy mkfn

ivcoN bfhr inkilaf. cwkI pMjfh swTkrmF ‘qy sI. rsqy ivc keI jxyimly[[[Ausny roË vFg slfm, bMdgI qyrfm rfm kIqI, pr iksy df juafb nfimilaf. iksy ny Aus nfl awK vI nhINimlfeI. cwkI BFa-BFa kr rhI sI.kxk dI iek gTVI vI nhIN sI afeI.kMzy dy pwlVy ivc vwty rwK ky, dUjy ƒ AuhafpxI iksmq vFg hI hvf ivc zoldfdyKdf irhf. sUrj qlfa vfly vwzy bohVipwiCEN isr kwZ ky sfry ipMz AuWqy afphuMicaf pr aftf ipsvfAux koeI nfafieaf qF Aus soicaf Gr vfps clfjfey. ajy Ausny soicaf hI sI ik joKf

isr AuWqy vwzI sfrI pMzcuwkI af phuMicaf. joKy nyp Mz ËmIn Au Wq y r wKidqI[[[Èwbn ny Aus vwlllcfeIaF awKF nfldyiKaf ijvyN iksy prfeIjnfnI ƒ vyK irhf hovy-pr zridaF-zridaF.

dovyN cuwp sn. aÉIrÈwbn ny ikhf, “awj cwkInhIN cwlygI.”

“ikAu N? zrigaYN?”

“nhIN, pr cwkInhIN cwlxI.”

“iPwty mUMh qyry[[[mYNqF qYƒ mrd bwcf smJdfsI, pr qUM qF inrf Auhinkilaf Eie.”

dohF ny iek vfrIiPr iek dUj y v wlqwikaf.

joKf vI Èwbn vFgnroaf, jvfn gwBrU sI.do-cfr sfl vwzf hoAU qFkI? pr awj qk AusnyvflF ƒ mihMdI nhIN sIlfeI. do juafk sn qy

dovyN kuVIaF. asl ivc Èwbn afpxy nfloNvwD Aus bfry soc irhf sI-‘mIaF AusƒnOkrI qoN htf dyxgy, iPr vI bfaË nfafieaf qF Gr sVvf dyxgy. kwcIkbIldfrI aY, kI bxUMgf ies df?’ iehIsoc ky Ausny aftf pIsx qoN ienkfr kridwqf sI pr Èwbn dy cwkI clfAux jF nfclfAux nfl koeI Ìrk nf ipaf[[[joKy ƒnOkrIEN htf idwqf igaf sI qy Ausdf cfribsivaF df Kyq ijhVf mIaF dy KyqF nfllwgdf sI, rfqo rfq Kfl dy aMdrly pfsykr idwqf igaf sI.

ipMz ivc do-cfr idn rqf qxfaijhf irhf, guwJI crcf iCVI qy cuwp psrgeI[[[sB kuJ pihlF vFg hI hox lwgf,pr cwkI dI afvfË kdI iksy ƒ nhIN

qIjf Éq AurdUafibd suhyl dI AurdU khfxI ‘qIjf Éq’ krvtF lYrhy vkqF dIaF gwlF hn. ienHF krvtF df iswDf ijhfmqlb hyTlI Auqy hox qoN hY. vkq bdl irhf hY, blikBwijaf jf irhf hY aqy bMdf ies dOV ivc lgfqfr gyVyKf irhf hY. ieh gyVy kdoN goqy bx jFdy hn, pqf hI nhINlgdf. ies khfxI df iek KwbIKfn pfqr afKrkfrbyhwd lfcfr ho jFdf hY. ieh khfxI asl ivc bMdy dIpYNT qoN lfcfrI qwk df mfrimk icwqr hY. ieh mnuwK dIiPqrq dy ies pwK nUM AuGfVdI hY ik jdoN bMdy dI cwldIhuMdI hY qF Auh iksy dI gwl suxnI qF iek pfsy rhI,pCfxdf qwk nhIN. –sMpfdk

afibd suhyl

anuvfd: mihMdr bydI, jYqoPon:91-94177-30600

suxfeI idwqI. keI sfl qwk gwizaF AuWqyÈihroN ipsvf ky aftf ilaFdf jFdf irhfqy hvylI dy ipCly drvfËy qoN lok dfixaFbrfbr aftf lY jFdy rhy. ipMz vfly ÉuÈsn ik clo do pYsy ipsfeI bc jFdI hY.AunHF do pYisaF dy qyl nfl do idn Grivc rOÈnI ho jFdI hY.

úúúAus cuwp qy iPr sB kuJ pihlF vrgf

ho jfx aqy cfcy mOjU dy ienHF ÉqF ivckfrGwtoGwt vIh sfl df Pfslf hY. smyN nymfijd cfcf ƒ mOjU mIaF bxf idwqf hY.Auh iek hwQ ivc lohy df gVvf qy dUjyhwQ ivc sotI ijhVI AunHF dy buZfpy dfiewko iewk shfrf hY, PVI msijd aMdrdfÉl huMdy, gVvf msijd dy ÌrÈ AuqyrwKdy (ijhVf jgHf-jgHf qoN iqVk cuwikafsI) qy sotI kMD nfl lf idMdy, pr pihlFvFg koeI AunHF ƒ mUhrlI kqfr ivc afjfx leI nhIN kihMdf[[[Auh afÉrI jF AusqoN aglI kqfr ivc Klo ky jF kdI bYTky nmfË pVHdy qy iPr sotI tykdy hoeyhvylI prq afAuNdy ny ijsdy cbUqry dIaFpOVIaF dIaF iewtF pqf nhIN kdoN dIaFlop hoeIaF hoeIaF ny. Auh vfrI-vfrI Jukky sotI qy gVvf cbUqry AuWqy rwKdy, iPrdovyN hQylIaF nfl kMD df shfrf lY kyAuWqy cVHdy. icwp-icwp krdIaF igwzlawKF nfl cfry pfsy dyKdy qF koeI zFgËmIn AuWqy nhIN izwgdI, iksy dy hwQ nhINkMbdy.

AunHF df Éq hux vI myry sfhmxyipaf hY, mYN jvfb ivc do lfeInF vIilKIaF ny-

‘aiq siqkfr Xog ccf jfn,bhuq bhuq slfm!quhfzf Éq imilaf. suwK-sFd df

pqf lwigaf. Éudf quhfzf sfieaf icrFqwk sfzy isrF AuWqy rwKy. quhfzf aÈIrvfdlYx leI ienHF grmIaF dIaF CuwtIaF ivcËrUr afvFgf. jy quhfzI iewCf hY qF sfmfnvI lY jfvFgf[[[.’

ies ipwCoN myrI klm ruk geI[[[horilKdf vI kI? Aus cwkI bfry ijsdf koeInF-inÈfn vI nhIN sI[[[qy joKy dy puwqrinwky ƒ ijsdf hux afpxf pwkf do-mMiËlfmkfn hY, itAUbvYWl qy sfeIkl spyarpfrts dI dukfn hY, Blf ikMj ies gwlAuWqy rfËI kr skdf hF ik Auh afpxIdo-cfr ibsvy ËmIn lY lvy. Auh cfribsvy ËmIn ijs ƒ mfijd cfcy dy muMzykeI sfl pihlF gihxy krky Buwl vI cuwkyhoxy ny.

mfijd cfcy df ieh Éq myË AuWqyipaf hY qy myrf iliKaf aDUrf ÉqvI[[[ieMj hI pihly do ÉqF nfl hoeI sI.

úúú

kfhnUM roldYN pMjfb dy nsIb hfxIaF.kfhnUM tMgdYN pMjfb nUM slIb hfxIaF.

hIrF-rFiJaF dy dysL ivc KYr rihx dy,pMjF pfxIaF dy vyg nUM hulfrf lYx dy,vyK ivhVy ‘c ivCfeI nf jrIb hfxIaF.

zUMGy ipafr dy srovrF ‘c ivs Gol nf,son DrqI ‘c afdmI df ÉUn zol nf,tuwk dyvIN nf pirMidaF dI jIB hfxIaF.

kfhnUM jgdy icrfÊ qUM buJfeI jf irhYN,

sohxy vsdy GrF dy ivc sog pf irhYN,mfpy puwqF qoN bÊYr ny ÊrIb hfxIaF.

buwZy ibrD hoey ruwKF kol CFvF rihx dy,lUMaF qwqIaF ‘c imwTIaF hvfvF rihx dy,kr dUr huMdy rfhIaF nUM krIb hfxIaF.

sohxy sUrjF dy mwQy Auqy kflKF nf DUV,inwkI Aumrf ‘c iËMdgI df rihx dy srUr,kfhnUM imwqrF nUM mMndYN rkIb hfxIaF.

pMjfb sMqfp dy simaF ivc iliKaf gIq

-pRo[ suihMdr bIr

Page 30: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (30)

lfs eyNjls dI 22 sflf adfkfrfikRstn stIvrt meI 2011 qoN meI2012 qwk 34[5 imlIan zflr kmfky sMsfr dI sB qoN mihMgI adfkfrfbx geI hY. Aus ny kihMdIaF-khfAuNdIaF adfkfrfvF nMU poCfV idwqfhY. ieh irport mÈhUr mYgËIn‘Porbs’ dI hY. 9 apRYl 1990 nMU jnmIikRstn ny 9 sfl dI Aumr ivc iPlm‘id QrtInQ eIar’ ivc rol kIqf sI.iPr 2002 ivc afeI iPlm ‘pYinkrUm’ nfl Aus ny sB df iDafn iKwicaf.2008 ivc ‘id itivlfeIt sfgf’ sIrIËnfl qF Aus ny hwd hI mukf idwqI. AusdIaF hor cricq iPlmF ivc ‘ËfQUrf’,‘ien id lY Nz afP ivmY Wn’, ‘idmYsYNjrË’, ‘azvYNcr lYNz’, ‘snoavHfeIt aYNz id hMtmYn’ aqy ‘id rnvya’Èml hn. lfs eyNjls ivc jMmI-plIikRstn df ipqf jOhn stIvrt styjmYnyjr aqy tYlIivËn pRoizAUsr hY.AuhdI mF ijAUls mfn-stIvrtafstrylIaf qo N h Y aqy ptkQfslfhkfr hY. ikRstn afstrylIaf jfky isznI XUnIvristI ivc pVHnf cfhuMdIhY. Auh bhuq cfa nfl afKdI hY, “mYNkflj ivc sfihq pVHnf cfhuMdI hF.”lyKk bxnf Aus df suPnf hY. kMm nMUAuh rwb vFg pUjdI hY. iesy krky ieMnICotI ijhI Aumr ivc Aus ny ieMnIaFmwlF mfr leIaF hn.

aBY dI pihlI iPlm ‘socf nf Qf’2005 ivc afeI sI. agly sfl‘aihsqf aihsqf’ irlIË hoeI. ienHFiPlmF ivc Aus dI adfkfrI bVI dmdfrsI pr iPlmF ny AuqnI kmfeI nhINkIqI, ijMnI afs kIqI jf rhI sI. iPr2007 ivc mltI-stfrr iPlm‘hnImUn trYvlË pRfeIvyt ilmtz’ nybfks afiPs Auqy DuMmF pf idwqIaF. Ausysfl do hor iPlmF ‘eyk cflIs kI lfstlokl’ aqy ‘mnormf isks PIt aMzr’

irlIË hoeIaF. ‘mnormf isks PIt aMzr’ny qF inAU Xfrk ivc ‘ieMzo-amYirknafrts kONsl iPlm PYstIvl’ ivc bYstiPlm df iKqfb vI PuMz ilaf. 2008 ivcbxI ‘Eey lwkI! lwkI Eey’ ny Aus dIlokipRXqf nMU cfr cMn lf idwqy. 2009ivc ‘dyv zI’ iPlm ivc Aus ny tfeItlrol inBfieaf aqy sB nMU dMg krky rwKidwqf. mÈhUr iPlm aflock mrhUminKq kfËmI ny ies iPlm df irivAUilKidaF iPlm nMU pMjF ivcoN pUry pMj

stfr idwqy. ‘iËMdgI nf imlygI dubfrf’(2011) nfl Aus ny iek vfr iPrDmfkydfr hfËrI luafeI.

hfl hI ivc Aus dI nvIN iPlm‘ÈMGfeI’ irlIË hoeI hY. iPlmsfË idbfkrbYnrjI vwloN isafsq dy ipCokV ivcbxfeI geI ies iPlm dI vI bhuq pRÈMsfhoeI hY aqy ies ny bfks afiPs AuqyvI KUb kmfeI kIqI hY. ieh iPlmPrFsIsI lyKk vYsIils vYsIlIkos dycricq nfvl ‘ËYWz’ Auqy afDfirq hY.

‘ËYWz’ nF hyT pihlF PrFsIsI iPlm vIbx cuwkI hY. ‘ÈMGfeI’ dI khfxI Bfrqdy awj dy ivkfs mfzl Auqy bhuq iqwKfivaMg kwsdI hY.

swqfDfrI pfrtI afpxf pRojYktlfAuxf cfhuMdI hY. ies pRojYkt df ivroDkr rhy isafsI kfrkun/pRoPYsr zf[aihmdI (adfkfr pRsMnjIq cYtrjI)sVk hfdsy ivc PwtV ho jFdf hY. aihmdIdI sfQx ÈfilnI (adfkfrf kflkIkoieciln) muqfbk ieh koeI sVk hfdsfnhIN sI, sgoN sfiËÈ sI. vIzIEgRfPrjoigMdr prmfr (adfkfr iemrfnhfÈmI) dafvf krdf hY ik Aus kolies sfiËÈ dy sbUq hn. gwl qurnlwgdI hY qF srkfr ho rhI aflocnf dIDfr KuMZI krn leIvwzy aPsr tI[ey[

ikRÈn (adfkfr aBY idEl) nMU jFcleI ByjdI hY. ies qoN bfad jdoNlVIaF KuwlHx lgdIaF hn qF pqflwgdf hY ik swqf iDr df qF pRojYkt hIkoeI hor sI. ieh pRojYkt koeI hor nhIN,ÈMGfeI df pRojYkt sI.

aBY isMG idEl dmdfr adfkfrhY. Aus ny iPlm jgq nMU afpxIaFafhlf iPlmF ajy dyxIaF hn. KoKlImÈhUrI ipwCy Auh nhIN Bwjdf. bws, idllf ky kMm krdf hY. lokF vwloN imlyipafr qoN Auh bhuq KuÈ hY. iesy clo-cl ivco N Aus nM U afpxf ipafr(adfkfrf pRIqI dysfeI) vI lwB igafhY. asl iËMdgI ivc aBY idEl dIawjkwlH adfkfrf pRIqI dysfeI nflitAUinMg bxI hoeI hY.

aBY idEl: idElF dy twbr ivcoN asl adfkfraBY idEl: idElF dy twbr ivcoN asl adfkfr

sMsfr dI sB qoN mihMgI adfkfrfnyhf DUpIaf leIprK dI GVI

vDdI Aumr dy bfvjUd nyhf DUpIafdf afkrÈx Gt nhIN irhf sgoN idn-bidn vD irhf hY. 'muMnI gYNgstr` vflInvIN idwK nyhf ƒ iml cuwkI hY pr huxAus leI prK dI GVI hY. 'PMs gey ryEbfmf` vflI nyhf muV crcf ivcafAux leI nvIN rUp sËf qy nvIN idK

lY ky af rhI hY. nvIN iÌlm 'rÈ`vfsqy nyhf ny afpxIaF ËulPF dfaMdfË bdl ilaf hY.

asl ivc nyhf `qy amrIkInfiekf Èyrn tyt df asr hY qy Ausvrgf hI vflF df aMdfË nyhf DUpIafny bxvfieaf hY. lMmy vflF vflI nyhfleI vfl Coty krvfAuxy vI iekkurbfnI khI jf skdI hY. ÈmIn zysfeIny iÌlm 'rÈ` `c nyhf ƒ nvIN rMgqidwqI hY. dUsry pfsy iÌlm 'mYksImm``c nyhf ƒ sfVHI pihnfeI geI hY.vwKry-vwKry qËrby nyhf DUpIaf krrhI hY. nyhf dI joVI 'rÈ` c iemrfnhfÈmI nfl hY. nyhf ies iÌlm ivcÉbr cYnl dI pwqrkfr bxI hY. iemrfndf vqIrf nyhf ƒ vDIaf lwigaf pr'rÈ` dy inrdyÈk ÈmIn dI acfnk mOqny nyhf ƒ bhuq duwK phuMcfieaf hY. 'rÈ`leI nyhf hux ÈmIn dI pqnI ipRaMkfƒ BrpUr sihXog dy rhI hY.

Gry nyhf nMU sfry CotU kihMdy hnpr Aus ivc bhuq sfrIaF vwzIaF gwlFhn. Auh smJOqfvfdI nhIN. iek dOrAuh vI sI ik iPlm jgq ivc Aus dypYr nhIN sn lwg rhy pr Aus ny pUrfqhwml rwiKaf aqy awj iPr Aus dIgwzI lIh `qy hY.

sohf alI Kfn nfl aBY idEl.

‘sMjIdf’ Èbd aBY isMG idEl leI aYnZuwkvF hY. Auhdf imËfj afpxy ccyry BrfvF-snI idEl qy bObI idEl, qoN bhuq htvF hY.afpxIaF iPlmF rfhIN Aus ny dws idwqf hY ikisnymf isrP mnorMjn nhIN, ies ivc sunyhfdyx dI bhuq vwzI qfkq huMdI hY. hkIkq nfljuiVaf isnymf Aus nMU bhuq psMd hY aqy AusdIaF iPlmF Auqy ies df rMg sfP dyiKaf jfskdf hY. ‘cupky cupky’, ‘mdr ieMzIaf’ aqy‘zf[ stRyNj lv’ Aus dIaF psMdIdf iPlmFhn. aBY idEl nMU afpxI ivlwKx adfkfrIAuqy mfx vI bhuq hY. Auh GumMzI nhIN. AuhafKdf hY, “mYN aYkitMg vfly pfsy afpxy ipqfajIq isMG idEl krky nhIN afieaf. mYN qFicrF qoN iQeytr kr irhf sI. ieh myry hwzFivc ricaf hoieaf hY. iPr vI iPlmF vwlafAuNidaF-afAuNidaF mYnMU 10 sfl lwg gey.”ieh gwl swc hI hY. Auh afpxy dm `qy iPlmjgq ivc afieaf aqy Cfieaf vI. hr iksyny Aus dI adfkfrI dI ÈlfGf kIqI.

Page 31: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (31)

Page 32: rfÈtrpqI Bvn ivc cwlygI ‘dfdf-igrI’ aYP[bI[afeI[ KfilsqfnI ...

Punjab Times Vol 13, Issue 26, June 30, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 26, 30 jUn 2012 (32)