OECD 360°

Employment rate, Total, % of working age population, Q1 2019 or latest available Source: OECD Data; Labour market statistics; OECD (2019), Employment rate (indicator). doi: 10.1787/1de68a9b-en

Paryż, 30.04.2019 r.

04(27)/2019

Rozwój a pomoc rozwojowa

Może jest uniwersalną regułą, że im kwestia bardziej wieloznaczna, tym więcej dyskutantów i pewnych siebie opiniodawców. W przypadku rozwoju tak być nie musi, gdyż pojęcie to jest w całości konstruowane przez posługujących się nim. Gdy więc pada termin rozwój, pytajmy od razu: rozwój w jakim rozumieniu?

W przypadku organizacji międzynarodowych takich jak OECD rozwój jest rozumiany jako rozwój społeczno-gospodarczy. Wymiar gospodarczy jest identyfikowany ze wzrostem wielkości sprzedaży dóbr i usług – w skrócie z produkcją materialną. Wymiar społeczny zaś ze zmianami w warunkach życia ludzi wyrażającymi się m.in. ich stanem zdrowia, oczekiwaną długością lat życia i coraz częściej subiektywnymi odczuciami – zadowoleniem z życia, poczuciem jego sensu, etc.

Rozwój społeczno-gospodarczy jest wielowymiarowym procesem, który na ogół dzieje się w sposób naturalny, „od wewnątrz” (endogenicznie). Pomoc rozwojowa jest rozumiana jako interwencja z zewnątrz (przekazanie pewnych zasobów: kapitału czy wiedzy), której celem jest przyspieszenie rozwoju społeczno-gospodarczego. Pomoc rozwojowa może być całkowicie bezinteresowna (niekomercyjna) lub przemieszana z wątkami komercyjnymi (może być przygotowaniem do przyszłych działań komercyjnych), przy czym warto pamiętać, że komercyjny nie oznacza szkodliwy – każda dobrowolna transakcja rynkowa oznacza, że obie jej strony widzą dla siebie korzyść i ją osiągają. Warto pamiętać o tym, że pomoc może być skuteczna lub jałowa (lub wyłącznie propagandowa). Nie powinno dziwić, że pomoc bezinteresowna czasami okazuje się jałowa lub wprost szkodliwa, jeśli prowadzona jest przez pięknoduchów bez uwzględnienia warunków lokalnych i właściwych sekwencji rozwojowych.

Rozwój może być wynikiem działania prywatnych podmiotów gospodarczych – jeśli przedsiębiorstwa budują przykładowo zakłady przetwórstwa ryb w Afryce, jeśli nadmiernie nie zanieczyszczają gleby, wód i powietrza, jeśli szkolą przyszłych pracowników i płacą im zgodnie z miejscowymi warunkami, to rozwój jest pozytywnym skutkiem ubocznym takich działań. Skutki rozwoju muszą być akceptowane przez ludzi, których dotyczą. Dla nas żyjących w odległości tysięcy kilometrów piękno przyrody Kenii może wydawać się wartością, którą należy chronić przed zmianami (czytaj – zmianami, a w rezultacie rozwojem). Dla mieszkańców tego kraju ważniejsze może okazać się przybliżenie do materialnych warunków życia w Europie, a to może pociągnąć za sobą trwałe przekształcenie, a nawet degradację, środowiska.

Gdy w wielu krajach europejskich trwa dyskusja nad zwiększeniem skali pomocy dla Afryki tak, aby pomoc ta skutkowała rozwojem, od wielu lat w Afryce krzątają się przedsiębiorstwa chińskie. Według danych zgromadzonych przez AidData w latach 2000-14 Chiny zainwestowały w Afryce 121,6 miliarda dolarów. Chińskie środki zostały skierowane na inwestycje infrastrukturalne, w tym: budowę obwodnicy Addis Abeby (320 mln dolarów); linii kolejowej Addis-Abeba – Dorelah (4 miliardy dolarów), linii kolejowej Nairobi – Mombasa (4 mld dolarów) czy linii Port-Gentil – Libreville (600 mln dolarów).

Środki skierowane na projekty infrastrukturalne rzadko gwarantują zwrot, gdyż trudno jest nałożyć wystarczająco wysokie opłaty na użytkowników, a zwrot jest bardzo powolny. Nic dziwnego, że taki biznes przybiera formę G2G (rząd z rządem). W Chinach środki mobilizuje rząd, w państwach afrykańskich stroną, mniej czy bardziej bezpośrednio, są również rządy.

Rozmach chińskich działań rodzi niekiedy podejrzliwość. Pojawiają się głosy, że dla państw afrykańskich jest to droga do pułapki zadłużeniowej (tak jak działo się już w latach 1980-tych 1990-tych), korupcji politycznej i uzależnienia. Liderzy Afryki są innego zdania. W czasie VIII Forum Chiny-Afryka we wrześniu 2018 roku w Pekinie Prezydent Senegalu Macky Sall twierdził: „Wszystko co robimy z Chinami, podkreślam to, jest pod całkowitą kontrolą, w tym wymiar finansowy i kwestia długu”.

Puryści pomocowi próbują ustalić na ile inwestycje chińskie są pomocą, na ile do pomocy nie mogą być zaliczone – Chiny nie są członkiem Komitetu Pomocy Rozwojowej (DAC) OECD, ani Klubu Paryskiego, nie stosują się do kryteriów ODA (Oficjalnej Pomocy Rozwojowej - Official Development Aid). Dla państw Afryki wydaje się to nie mieć znaczenia – skala zaangażowanych chińskich środków sprawia, że gdyby nawet zawartość altruistycznej pomocy w inwestowanych miliardach była niska, to i tak w rezultacie daje więcej niż klarownie czysty pomocowy grosz.

Prof. Aleksander Surdej Ambasador, Stały Przedstawiciel Rzeczypospolitej Polskiej przy OECD

Ph

oto

: MSZ

Spis treści

Wywiady

Z Ambasadorami o OECD - „Belgia i OECD”, Wywiad z JE Ambasadorem Jean-Joëlem Schittecatte, Stałym Przedstawicielem Belgii przy OECD

Liderzy OECD o problemach świata

Wydział Azji Południowo-Wschodniej OECD - Wywiad z Alexandrem Böhmerem, Szefem Wydziału Azji Południowo-Wschodniej Sekretariatu Relacji Globalnych OECD

Wydarzenia

Współpraca Stałego Przedstawicielstwa RP przy OECD z Sekretariatem Generalnym OECD - Biuletyn „OECD 360˚” doceniony przez SG OECD

„Measuring Economic and Social Well-Being” - Seminarium naukowe z udziałem Martine Durand, Głównego Statystyka OECD, w Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie

„Beyond GDP: Measuring what counts for economic and social performance” - Seminarium z udziałem Martine Durand, Głównego Statystyka OECD, w siedzibie Zarządu Krajowego Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego

Posiedzenie EUTELSAT IGO - Zgromadzenie Państw-Stron Europejskiej Organizacji Telekomunikacji Satelitarnej (EUTELSAT IGO)

Konferencja NAEC OECD - New Analytical Tools and Techniques for Economic Policymaking

FORUM OECD «Świat w tyglu e-mocji», 20-21.05.2019 - Rejestracja uczestników do 6 maja 2019

Konferencja - Michał Kalecki and the Problem of International Equilibrium

Analizy

Współpraca rozwojowa - Oficjalna Pomoc Rozwojowa w 2018 r. Prezentacja wstępnych danych DAC OECD

Jednostki zewnętrzne OECD - Podmioty OECD zlokalizowane poza siedzibą Organizacji

Wybrane publikacje OECD

Polityka ekonomiczna - Przegląd gospodarczy – Francja 2019

Polityka podatkowa - Raport: The Sharing and Gig Economy: Effective Taxation of Platform Sellers

Polityka innowacyjnaa - Jak wykorzystać cyfrowe innowacje?

Edukacja - Kodowanie w szkole: Uczyć? Nie uczyć? Oto jest pytanie

Edukacja - Rzecz o edukacji przedszkolnej

Standardy OECD - Trzeci raport OECD z przeglądu standardów Organizacji

Opracowania stażystów SP RP przy OECD

Współpraca OECD z Bałkanami Zachodnimi - Specjalne strefy ekonomiczne na Bałkanach Zachodnich

Varia

Co czyta Francja? - Anty-przewodnik komunikacji politycznej

Inne informacje

SP RP OECD w mediach - Filmy edukacyjne SP RP przy OECD

Warto wiedzieć… - Zasoby informacyjne OECD; OECD Blogs; Przydatne adresy; OECD iLibrary

Z Ambasadorami o OECD

„Belgium and OECD”

Interview with H. E. Ambassador Jean-Joël

Schittecatte, Permanent Representative of Belguim

to the OECD

1. What has your country gained thanks to the

membership at its start and what is gaining now?

Belgium is a founding member and OECD played a very important role in the recovery after World War II and afterwards in the shaping of a prosperous world, aiming at an inclusive and sustainable growth and based upon our common values of free trade, social market economy, democracy and rule of law. The OECD has the strength of numbers: it can produce powerful benchmarking exercises in a cross-country perspective through which countries can learn from each other’s best practices. It provides us with highly appreciated, quality, evidence based policy advice for national and collective problems, based upon mutual support of its members.

2. What are Belgium’s priorities in its relationship

with the OECD now?

In our globalized, rapidly changing, and sometimes very disruptive world, multilateralism seems to us more necessary than ever and the only way to face many issues. Inward looking approaches have proven to be lose-lose – what does unfortunately not ensure that they won’t come back. With its network of experts, exchange of information and good practices, the OECD remains one of the main tools for efficient cooperative strategies. We also count on the OCDE, together with the European

„Belgia i OECD”

Wywiad z JE Ambasadorem Jean-Joëlem

Schittecatte, Stałym Przedstawicielem Belgii

przy OECD

1. Co Pana kraj zyskał na początku, a jakie korzyści

czerpie obecnie z członkostwa w OECD?

Belgia jest krajem założycielskim OECD, a Organizacja odegrała bardzo ważną rolę w odbudowie po II wojnie światowej oraz w późniejszym czasie w kształtowaniu lepszego świata, dążąc do inkluzywnego i zrównoważonego wzrostu opartego na wspólnych wartościach takich jak wolny handel, społeczna gospodarka rynkowa, demokracja i rządy prawa. Siłę OECD stanowią dane statystyczne: tworzenie solidnych analiz porównawczych, dzięki którym kraje mogą uczyć się najlepszych praktyk. Zapewnia nam to doradztwo dla polityk, które jest wysoko cenione, dobrej jakości, oparte na dowodach oraz dotyczące problemów krajowych i problemów zbiorowości, oparte na wzajemnym wsparciu jej krajów członkowskich.

2. Co obecnie stanowi priorytet w relacjach Belgii

z OECD?

W naszym globalnym, szybko zmieniającym się, a czasem podlegającym wstrząsom świecie, multilateralizm wydaje się nam bardziej potrzebny niż kiedykolwiek, jako jedyny sposób na stawienie czoła wielu problemom. Inne podejścia do rozwiązań nie sprawdziły się - co niestety nie gwarantuje, że nie będą ponawiane. OECD, dzięki sieci ekspertów, wymianie informacji i dobrym praktykom pozostaje jednym z głównych narzędzi

Wyw

iad

y

Ph

oto

: Mar

coIll

um

inat

i/O

ECD

Union, to voice the interests of small and medium economies in international fora such as G7 and G20, and support the effort for common, agreed solutions.

3. Which recent reports and works of the OECD are particularly relevant to Belgium’s domestic public policies? For the near future, we engaged in three upcoming reviews of Belgium, notably the Economic Survey in 2019, the start of our Third Environmental Review exercise, and the Peer Review of our Development Cooperation in 2020. Belgium has also recently engaged the OECD to conduct an in-depth study of its productivity performance. The main goal is to identify the drivers behind weak productivity growth and provide recommendations for policy action based on international best practices. More generally, we especially look forward to the outcome of the work on the important and challenging issues of the preservation of a free trade based upon rules, the shape and development of global value chains, the digitalization of the economy, taxation issues in general, economic policy, development, energy and steel..., with a special focus on social dialogue, gender equality, decent job and the promotion of small and medium enterprises. Together with representatives from regions and communities in Belgium we also value the work of the OECD on regional development policy and education. From a geographical perspective, we pay particular attention to the relations of the OECD with Africa.

4. What does your country expect from the OECD in the not-so distant future? The quality and reputation of the evidence based, bottom-up (from the committees to the Council and Ministerial) prepared products of the organization should remain our priority.

In a world of competing international organizations, it should concentrate on its core business and added value sectors. The role of the organization to set global standards and disseminate them, and its contribution to the establishment of a level playing field are also greatly appreciated and should continue. We also closely follow transversal questions like membership, budget and external relations.

5. You have been working as the Ambassador and Permanent Representative of Belgium from September 2015. What you consider as a personal reason for satisfaction from your work for your country and for the OECD?

skutecznych strategii współpracy. Liczymy również na to, iż OCDE wraz z Unią Europejską będą wyrażać interesy małych i średnich gospodarek na forach międzynarodowych, takich jak G7 i G20 oraz wspierać wysiłki na rzecz wspólnych, przyjętych rozwiązań.

3. Które spośród ostatnich raportów oraz prac OECD są szczególnie ważne w kształtowaniu polityk krajowych Belgii? W najbliższej przyszłości Belgia jest zaangażowana w trzy nadchodzące przeglądy Belgii, w szczególności przegląd gospodarczy w 2019 r., rozpoczęcie naszego trzeciego przeglądu środowiskowego oraz ocenę Peer Review dot. naszej współpracy na rzecz rozwoju w 2020 r. Belgia również niedawno zaangażowała OECD w prowadzenie pogłębionego badania w kwestii produktywności. Głównym celem jest zidentyfikowanie czynników powodujących słaby wzrost produktywności i przedstawienie zaleceń dotyczących prowadzenia polityk opartych na najlepszych praktykach międzynarodowych. Ogólnie rzecz biorąc, oczekujemy na wyniki prac nad ważnymi i trudnymi kwestiami takimi jak utrzymanie wolnego handlu w oparciu o zasady, kształt i rozwój globalnych łańcuchów wartości, cyfryzację gospodarki, ogólne kwestie podatkowe, politykę gospodarczą, rozwój, energię i stal ..., ze szczególnym naciskiem na dialog społeczny, równość płci, godną pracę i promocję małych i średnich przedsiębiorstw. Razem z przedstawicielami regionów i społeczności Belgii cenimy także pracę OECD w zakresie polityki regionalnej i edukacji. Z geograficznego punktu widzenia zwracamy szczególną uwagę na stosunki OECD z Afryką.

4. Czego Pana kraj oczekuje ze strony OECD w nieodległej przyszłości? Naszym priorytetem pozostają jakość i reputacja przygotowanych produktów organizacji opartych na dowodach, począwszy od działalności komitetów do Rady i posiedzeń ministerialnych. OECD powinna również pozostać organizacją opartą na konsensusie: nie tylko jest to postrzegane jako DNA organizacji, ale także stanowi podstawę i warunek jakości jej pracy z przeznaczeniem dla krajów członkowskich. W świecie konkurujących organizacji międzynarodowych powinniśmy koncentrować się na swojej podstawowej działalności i obszarach o wartości dodanej. Rolą organizacji jest ustanawianie globalnych standardów i ich rozpowszechnianie. Jej wkład w ustanowienie równych reguł gry jest również bardzo doceniany i powinien być kontynuowany. Uważnie śledzimy również kwestie przekrojowe, takie jak członkostwo, budżet i stosunki zewnętrzne.

5. Funkcję Stałego Przedstawiciela Belgii przy OECD objął Pan we wrześniu 2015 roku. Co stanowi dla Pana powód do szczególnej, osobistej satysfakcji tak z pracy na rzecz Pana kraju, jak i ze współpracy z OECD?

“OECD should also remain a consensus based organization: not only is this within the DNA of the organization, it is also the very base and condition of the quality of its work and its appropriation by the members”.

It is a great position! Intellectually challenging, at the center of issues that will pretty much influence our lives for maybe decades (thinking of the digitalization, for instance) in a pleasant atmosphere, with excellent colleagues coming from different background but all devoted to the work of the organization and trying to provide “better policies for better lives”. Despite the quite different views among us we manage to reach consensus based decisions and have always kept a professional and friendly atmosphere. In this, I have also to underline the critical role in our work of a dedicated, efficient and friendly Secretariat. And it is for me a particular honor, of course, to serve as our Dean.

6. In which fields would you consider the cooperation with Poland within the OECD? Our two countries share a lot of historical, cultural, economic bonds and we rejoiced in the end of the artificial division of our continent. They are also two middle size open economies, for which regional arrangements (a.o. the European Union, NATO, Visegrad Group and Benelux – both cooperating on a regular base) and participation to international organizations such as the OECD, are of the essence to maintain a say in the challenging and fast changing environment. I am happy, for instance, to sit together with my distinguished Polish colleague Ambassador Surdej in the network for open and inclusive economies, and I appreciate a lot the quality and ambition of his participation in our discussions and works, as once again showed in this 360° regular publication. Our co-facilitators role for the subsidiary body on Governance of the Development Assistance Committee (GOVNET), linking the reflections of the experts with the comprehensive policy orientations discussed at the Committee is another example of this excellent cooperation.

To świetne stanowisko! Wyzwanie intelektualne, w centrum problemów, które będą miały wpływ na nasze życie przez dekady (na przykład na digitalizację) w przyjemnej atmosferze, z doskonałymi kolegami pochodzącymi z różnych środowisk, którzy poświęcają się pracy organizacji i próbują poprzez swoje działania zapewniać „lepsze polityki dla lepszego życia”.

W tym kontekście muszę również podkreślić kluczową rolę jaką odgrywa w naszej pracy skuteczny i przyjazny sekretariat OECD. Oczywiście dla mnie szczególnym zaszczytem jest pełnienie funkcji dziekana.

6. W jakich obszarach Polska współpracuje z innymi krajami na forum OECD? Nasze dwa kraje mają wiele wspólnych historycznych, kulturowych, gospodarczych więzi i cieszyliśmy się z końca sztucznego podziału naszego kontynentu. Są to również dwie otwarte gospodarki średniej wielkości, dla których porozumienia regionalne w ramach np. Unii Europejskiej, NATO, współpracujących regularnie krajów Grupy Wyszehradzkiej i Beneluksu, jak i udział w organizacjach międzynarodowych, takich jak OECD, mają kluczowe znaczenie dla uczestnictwa dając możliwość wyrażania głosu w trudnym i szybko zmieniającym się środowisku. Cieszę się, że mogę wraz z moim wybitnym polskim kolegą, ambasadorem Surdejem, zasiadać w sieci otwartych i inkluzywnych gospodarek, i bardzo cenię sobie jakość i ambicję jaką wykazuje poprzez udział w naszych dyskusjach i pracach, co po raz kolejny udowadnia poprzez regularne publikowanie Biuletynu OECD 360°. Nasze kraje łączy współdzielona funkcja koordynatorów dla organu pomocniczego ds. Zarządzania Komitetem Pomocy Rozwojowej Governance of the Development Assistance Committee (GOVNET), jest ona kolejnym przykładem doskonałej współpracy.

„Pomimo niekiedy odmiennych poglądów, udaje nam się osiągnąć decyzje oparte na konsensusie przy utrzymaniu profesjonalnej i przyjaznej atmosfery.”

Wydział Azji Południowo-Wschodniej OECD

Wywiad z Alexandrem Böhmerem,

Szefem Wydziału Azji Południowo-Wschodniej

Sekretariatu Relacji Globalnych OECD

1. Jakie jest Pańskie dotychczasowe doświadczenie? W jakich okolicznościach objął Pan swoją

obecną funkcję?

Posiadam wykształcenie w dziedzinie prawa i polityki ekonomicznej oraz tytuł doktora nauk społecznych ze

specjalnością w zakresie federalizmu Unii Europejskiej i ukierunkowana na politykę konkurencji. Wcześniej

pracowałem w ministerstwie gospodarki Niemiec, Dyrekcji Generalnej ds. Handlu Komisji Europejskiej i

Niemieckim Związku Przemysłowym zajmując się obszarami polityki handlowej

i inwestycyjnej. Później zacząłem pracować w OECD nad regionalnym programem promującym lepsze

polityki inwestycyjne w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Następnie w latach 2013/14 objąłem

obecną funkcję szefa Wydziału Azji Południowej i Południowo-Wschodniej, gdzie zostało mi powierzone

zadanie utworzenia regionalnego programu OECD Azji Południowo-Wschodniej oraz biura OECD

w Dżakarcie.

2. Jakie są zalety pracy na forum OECD?

OECD jest niezwykle stymulującym środowiskiem pracy - co roku około 10 000 zewnętrznych ekspertów

uczestniczy w spotkaniach OECD w Paryżu. Ponadto wielu czołowych badaczy akademickich przybywa do

głównej siedziby OECD w Paryżu „Chateau de la Muette”, co tworzy możliwość poznania głównych

czynników mających wpływ na globalną gospodarkę. Praca ta jest dobrym połączeniem dla osób

zainteresowanych nauką, które zarazem pragną rozwijać zastosowania praktyczne na ogół nieobecne w

ramach pracy na uniwersytecie. Jeżeli chcemy rozwijać się pracując w OECD, ważnym jest posiadanie

dobrych akademickich podstaw. Myślę, że praca z państwami nieczłonkowskimi przynosi szczególnie dużo

Lid

erzy

OEC

D

Ph

oto

: OEC

D

satysfakcji, ponieważ OECD oferuje nowoczesne podejście do polityk rozwojowych: nie tylko finansowanie

projektów rozwojowych, ale także skupienie się na transferze wiedzy i zachęcanie do reform strukturalnych

w polityce gospodarczej. Takie podejście bardzo dobrze wpisuje się w potrzeby współczesności –

szczególnie w Azji , gdzie coraz więcej krajów wychodzi z systemu oficjalnej pomocy rozwojowej.

3. Jakim programem zarządza Pana Wydział?

Znaczenie programu SEARP wynika z faktu, że region Azji Południowo-Wschodniej jest jednym z najbardziej

dynamicznych i zróżnicowanych obszarów na świecie, z rosnącym wpływem na gospodarkę światową

i ambitnymi perspektywami integracji regionalnej.

OECD i Azja Południowo-Wschodnia mają długotrwałe i wzajemnie korzystne relacje, które od końca lat 90-

tych nadal się rozwijają.

W 2007 r. Ministrowie krajów OECD wskazali Azję Południowo-Wschodnią jako region o strategicznym

znaczeniu dla Organizacji, a Indonezja i Indie stały się kluczowymi partnerami wraz z Brazylią, Chinami i RPA.

Zainaugurowany przez Sekretarza Generalnego OECD, Angela Gurrię i japońskiego premiera Shinzō Abe na

posiedzeniu Rady OECD na szczeblu ministerialnym w maju 2014 r., program SEARP ma na celu wspieranie

krajowych priorytetów reform w zakresie polityk i wysiłków na rzecz integracji regionalnej w Azji

Południowo-Wschodniej.

Celem jest wspieranie wzajemnego uczenia się i wymiany dobrych praktyk między decydentami w Azji

Południowo-Wschodniej i krajach OECD.

Projekt Wspólnoty Gospodarczej ASEAN (AEC) Blueprint 2025, zapoczątkowany podczas 27 szczytu ASEAN

w listopadzie 2015 r., przewiduje wysoce zintegrowaną, spójną, konkurencyjną, innowacyjną i dynamiczną

Azję Południowo-Wschodnią, o zwiększonych powiązaniach z gospodarką światową.

Program SEARP aktywnie wspiera region w realizacji tych celów poprzez program prac obejmujący szeroki

zakres polityk i angażujący kluczowych interesariuszy zarówno z krajów Azji Południowo-Wschodniej, jak

i krajów OECD.

Struktura Programu ma na celu zachęcenie do systematycznej wymiany doświadczeń w celu opracowania

wspólnych rozwiązań regionalnych i globalnych wyzwań w zakresie polityk. Składają się na niego

tematyczne Sieci Polityk Regionalnych Regional Policy Networks (RPN) i inicjatywy oraz regionalny przegląd

gospodarczy Regional Economic Outlook, który wykorzystuje prace merytoryczne OECD i Azji Południowo-

Wschodniej oraz dialog w zakresie polityk.

Obszary obecnie objęte RPN to podatki, dobra praktyka regulacyjna, polityka inwestycyjna i promocja,

rozwój edukacji i umiejętności, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz zrównoważona infrastruktura. Przyszłe

prace będą obejmowały inicjatywy dotyczące handlu, innowacji i równości płci.

Program obejmuje Przegląd Gospodarczy dla Azji Południowo-Wschodniej, Chin i Indii, który monitoruje

średniookresowe trendy makroekonomiczne i integrację regionalną, odgrywając ważną rolę

w identyfikowaniu pojawiających się trendów w regionie i dostarczaniu nowych danych do zróżnicowanego

otoczenia pracy.

„Mój Wydział koordynuje relacje z kluczowymi partnerami OECD - Indiami i Indonezją,

kieruje krajowym programem z Tajlandią oraz regionalnym programem OECD dla Azji

Południowo-Wschodniej OECD Southeast Asia Regional Programme (SEARP).”

Program opiera się na merytorycznych pracach i wykorzystuje mechanizmy takie jak odbywająca się 2 razy

do roku Grupa Sterująca i roczne Forum Regionalne, aby zagwarantować, że zasady wzajemnych korzyści,

wzajemnego szacunku i otwartego dialogu są obecne w strukturze Programu.

4. W jaki sposób Pańska praca odnosi się do działalności innych podmiotów międzynarodowych,

które pozostają aktywne w regionie w tych obszarach tematycznych, o których Pan wcześniej

wspomniał?

Region SEA ma bogatą sieć regionalnych inicjatyw dotyczących zarządzania gospodarczego. Proces ASEAN

wyróżnia się tym, że jest uważany za udany proces integracji gospodarczej, ustępujący jedynie rynkowi

wewnętrznemu UE. Ale istnieją również inne formaty integracji: APEC, EAS, ASEAN + 3, ASEAN +6, które

przyciągają uwagę decydentów gospodarczych ASEAN. SEARP może działać skutecznie w regionie, przy

ścisłym wsparciu i koordynacji z istniejącą architekturą regionalną oraz znajdowaniu obszarów, które nie są

jeszcze nim objęte i mogą przyczynić się do wykorzystania siły OECD wynikającej z gromadzenia danych

i dostarczania produktów analitycznych dla decydentów. Jednocześnie SEARP ma dodatkowy cel, którym

jest zbliżenie państw Azji Południowo-Wschodniej do OECD poprzez włączenie w pracę organów Organizacji

i przyjmowanie jej instrumentów.

5. Jakie są Państwa flagowe produkty?

Do flagowych produktów należy zaliczyć między innymi publikacje Rocznych Perspektyw OECD dla Azji

Południowo-Wschodniej, Chin i Indii (OECD Outlook for Southeast Asia, China and India), a także drugie

wydanie publikacji 2018 ASEAN SME Policy Index.

6. Jaka jest Pańska wiza regionu do 2050 roku?

Do głównych czynników wzrostu globalnego należy to, iż odnotowano w ciągu ostatnich 15 lat średnie

tempo wzrostu wynoszące 5%. Sformalizowanie w 2015 roku przez Stowarzyszenie Narodów Azji

Południowo-Wschodniej Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) zintegrowanej Wspólnoty

Gospodarczej ASEAN daje więcej możliwości wzrostu i zatrudnienia w całym regionie. W przyszłości

spodziewamy się stałej stopy wzrostu z uwzględnieniem dywidendy demograficznej, która w dalszym ciągu

istnieje w większości gospodarek SEA. Wyzwania pojawiają się w związku z potencjalnym spowolnieniem

wzrostu w Chinach, brakiem zdolności instytucjonalnej do prowadzenia polityk publicznych wysokiej

jakości, a także ze wzrostu protekcjonizmu. Sukces gospodarczy SEA opiera się w dużej mierze na integracji

z regionalnymi i globalnymi łańcuchami wartości, a do wyzwań należą ciągłe wysiłki na rzecz liberalizacji,

w szczególności w zakresie barier pozataryfowych. Wyrażamy nadzieję, że w ciągu najbliższych 10-20 lat

więcej krajów w regionie może dołączyć do Singapuru, jako kraju o wysokich dochodach. Członkostwo

w OECD byłoby wówczas naturalnym zwieńczeniem tego procesu.

„Azja Południowo-Wschodnia jest jednym z najbardziej dynamicznych i różnorodnych

regionów na świecie, z rozległymi zasobami naturalnymi, rozwijającą się klasą średnią,

młodą i dynamiczną populacją oraz zróżnicowaną gospodarką”.

Interview with Mr Alexander Böhmer,

Head of the Southeast Asia Division in the Global Relations Secretariat, OECD

1. What is your background? How did it happen that you took over your current function?

My background is law and economic policies and I hold a Ph.D. on European Union federalism with a special

emphasis on competition policy. I have previously worked with the German Federal Ministry, the EU

Commission DG Trade and the Federation of German Industry with a focus on trade and investment policies.

I then started in the OECD working on a regional programme to promote better investment policies in the

Middle-East and North African region. Following that, I took over my current function as Head of the South

and Southeast Asia Division in 2013/14 where I was tasked to set up the OECD Southeast Asia Regional

Programme and the Jakarta Office of the OECD.

2. What are the advantages of working at and for the OECD?

In addition, many academic thought leaders are also passing through our Chateau at la Muette in Paris so

you can keep up a good understanding of major trends impacting the global economy. The work is a good

mix for academically interested people who at the same time want some level of practical application –

which you would not find in a university/institute set up. Still, a strong academic background is important

if you want to progress in the OECD. I think the work with non-members is particular rewarding in that

OECD is offering a very modern approach to development policies: focus on knowledge transfer and

enticing structural economic policy reforms, rather than only funding of development projects. This

approach fits very well during a time when – namely in Asia – more and more countries are graduating out

of the donor system.

3. What is the programme your Division is co-ordinating about?

My Division is co-ordinating the key partner relationships of OECD with India and Indonesia, the Country

Programme with Thailand and the OECD Southeast Asia Regional Programme (SEARP).

The focus of the SEARP can be explained by the fact that the Southeast Asia region is one of the most

dynamic and diverse areas in the world, with a growing influence on the world economy and an ambitious

regional integration roadmap.

The OECD and Southeast Asia have a longstanding and mutually beneficial relationship that has steadily

developed since the late 1990s.

In 2007, OECD Ministers identified Southeast Asia as a region of strategic priority for the Organisation, and

Indonesia and India became Key Partners along with Brazil, China, and South Africa.

Inaugurated by OECD Secretary-General Angel Gurría and Japanese Prime Minister Shinzō Abe at the OECD

Council Meeting at Ministerial level in May 2014, the OECD SEARP aims to support domestic priorities,

policy reforms and regional integration efforts in Southeast Asia.

It also seeks to foster mutual learning and the exchange of good practices between policy makers in

Southeast Asia and OECD countries.

The ASEAN Economic Community (AEC) Blueprint 2025, launched during the 27th ASEAN Summit in

November 2015, envisages a highly integrated, cohesive, competitive, innovative and dynamic Southeast

Asia, with enhanced connectivity and integrated into the global economy.

“The OECD is an extremely stimulating work environment with some 10.000 experts

attending OECD meetings in Paris every year.”

The SEARP actively supports the region in meeting these objectives through a work programme which spans

a wide range of policy areas and involves key stakeholders from both Southeast Asian and OECD countries.

The Programme’s structure is designed to encourage a systematic exchange of experiences to develop

common solutions to regional and global policy challenges. It is comprised of thematic Regional Policy

Networks (RPNs) and Initiatives, and a Regional Economic Outlook, which will build on the work programme

of substantive OECD and Southeast Asian bodies and dialogue processes.

The initial RPNs focus areas are Tax, Good Regulatory Practice, Investment Policy and Promotion, Education

and Skills Development, Small and Medium-Sized Enterprises and Sustainable Infrastructure. Further work

is being developed through Initiatives on Trade, Innovation, Gender.

The Programme comprises an overarching Economic Outlook for Southeast Asia, China and India that

monitors medium-term macroeconomic trends and regional integration, playing an important role in

identifying emerging trends in the region and providing input into the different work streams.

The Programme draws on these substantive output areas and uses mechanisms such as the biannual

Steering Group and the annual Regional Forum to ensure that the principles of mutual benefit, mutual

respect and open dialogue are woven into the Programme's fabric.

4. How does your work relate to the activities of other international entities, which remain active in the region and/or in the same work areas that you have mentioned?

The SEA region has a rich network of regional economic governance initiatives. The ASEAN process stands

out in that it is a highly successful economic integration process, second only to the EU internal market. But

there is also APEC, EAS, ASEAN + 3, ASEAN +6 and other formats which are drawing the attention of ASEAN

economic policy makers. The SEARP can only work in the region in close support and coordination with

these existing regional architecture, find some niches which are not covered yet and play on the strength

of OECD: data collection and provision of analytical products for policy makers. At the same time, SEARP

has the additional objective of bringing Southeast Asian countries closer to OECD bodies and instruments.

5. What are your flagship products?

The annual OECD Outlook for Southeast Asia, China and India and the ASEAN SME Policy Index (second

edition 2018), amongst others.

6. Tell us about your vision for your region in 2050?

With an average growth rate of 5% over the past 15 years, it is also one of the main drivers of global growth.

The formalisation, in 2015, of an integrated ASEAN Economic Community (AEC) by the Association of

Southeast Asian Nations (ASEAN) is generating even more opportunities for growth and employment across

the region. Going forward we expect a sustained growth rate taking into account the demographic dividend

which still exists in most SEA economies. However, challenges stem from a potential slowdown of growth

in China, lack of governance capacities as well as raising protectionism. SEA’s economic success model is

very much based on its integration into regional and global value chains and continuous liberalisation

efforts addressing in particular non-tariff barriers remains an ongoing challenge. We still hope that more

countries in the region can join Singapore’s status as high income country in the next 10-20 years. OECD

membership would then be an almost natural complement.

“Southeast Asia is one of the most dynamic and diverse regions in the world, with

extensive natural resources, an expanding middle class, a young and dynamic

population and a diversified economy”.

Współpraca Stałego Przedstawicielstwa RP przy OECD

z Sekretariatem Generalnym OECD

Biuletyn „OECD 360˚” doceniony przez SG OECD

20 marca 2019 r. Ambasador Aleksander Surdej otrzymał list gratulacyjny od Sekretarza

Generalnego OECD Angela Gurrii. SG OECD złożył gratulacje z okazji opublikowania 25

jubileuszowego numeru biuletynu „OECD 360˚” - pierwsze jego wydanie ukazało się końcem

października 2016 roku.

Biuletyn został uznany za wzorcowy element informowania o OECD i promocji współpracy Stałych

Przedstawicielstw państw członkowskich OECD z samą organizacją.

Wyd

arz

enia

„Measuring Economic and Social Well-Being”

Seminarium naukowe z udziałem Martine Durand, Głównego Statystyka OECD, w Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie

8 kwietnia 2019 r. w Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie odbyło się seminarium naukowe pt.

„Measuring Economic and Social Well-Being”. Gościem spotkania była Martine Durand, Dyrektor

Dyrektoriatu Statystyki i Główny Statystyk Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.

Od lewej: Prorektor ds. Nauki UEK prof. dr hab. Aleksy Pocztowski; Martine Durand, Główny Statystyk OECD;

Prof. UEK dr hab. Marek A. Dąbrowski, kierownik Katedry Makroekonomii UEK

W trakcie seminarium omawiano najnowsze osiągnięcia w badaniach prowadzonych przez OECD nad

miernikami dobrobytu gospodarczego i społecznego, a także znaczenie tych prac dla

międzynarodowych analiz gospodarczych oraz projektowania i oceny polityk publicznych.

Ze strony gospodarzy, spotkanie otworzył Prorektor ds. Nauki UEK prof. dr hab. Aleksy Pocztowski,

który wskazał na wagę prac badawczych realizowanych przez OECD dla codziennej działalności

naukowej krakowskich ekonomistów. Prof. UEK dr hab. Marek A. Dąbrowski, kierownik Katedry

Makroekonomii UEK, wprowadził zaś uczestników w tematykę seminarium i przedstawił sylwetkę

Dyrektor Durand.

Martine Durand rozpoczęła swój wykład od uzasadnienia potrzeby wykroczenia poza najbardziej

rozpowszechnioną miarę łącznego dochodu, PKB, dla właściwego pomiaru dobrobytu. Podkreśliła, że

podstawowe trudności związane z ilościową oceną dobrobytu wynikają z jego wielowymiarowego

charakteru, a także konieczności analizowania go przez pryzmat funkcjonowania jednostek, obywateli

państw, a nie tylko całych systemów gospodarczych. Rozmaite czynniki pozaekonomiczne,

przesunięcia w rozkładzie dochodu czy kwestie środowiskowe sprawiają ponadto, że ocena dobrobytu

nie będzie prowadziła do uzyskania jednej, powszechnie akceptowanej miary. Ocena ta musi być nie

tylko kompleksowa, ale także aktualizowana w odpowiedzi na zmiany społeczne i gospodarcze, takie

jak długotrwałe skutki kryzysu finansowego i gospodarczego po 2007 r.

Wyd

arz

enia

Ph

oto

: Un

iwer

syte

t Ek

on

om

iczn

y w

Kra

kow

ie

Odpowiedzią na te problemy są dwie kluczowe inicjatywy badawcze prowadzone w ostatnich latach

przez OECD. Pierwszą z nich jest rozpoczęty w 2011 r. program „Lepsze polityki dla lepszego życia”.

W ramach tego projektu, tradycyjne mierniki dobrobytu – dochód na osobę, sytuacja na rynku pracy

czy warunki mieszkaniowe – są uzupełniane przez szeroki zbiór statystycznych wskaźników jakości

życia. Zdrowie, więzy społeczne, równowaga między pracą i czasem wolnym oraz możliwości

edukacyjne to tylko niektóre z trudnych do jednoznacznego pomiaru czynników wpływających na

jakość życia. Co równie istotne, statystyki z poziomu makro są konfrontowane z subiektywnymi

ocenami dobrobytu, pochodzącymi z badań ankietowych. Podejście to dopełnia analiza możliwości

utrzymania „dobrego życia” w przyszłości: właściwego wykorzystania zasobów środowiskowych oraz

kierunków rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego.

Drugim z ważnych projektów badawczych jest Grupa Ekspertów Wysokiego Szczebla (HLEG), niezależny

zespół badawczy pod egidą OECD, w którego działanie zaangażowało się wielu wybitnych ekonomistów

i specjalistów z innych nauk społecznych. Prace grupy prowadzą do jednoznacznego wniosku, że

zjawiska, które mierzymy wpływają na działania, które podejmujemy w sferze publicznej.

Wykorzystanie niewłaściwych wskaźników dobrobytu prowadzi więc często do zaniedbania obszarów,

które mogłyby wpłynąć na poprawę jakości życia ludzi. Jaskrawym przykładem jest problem pomiaru

nierówności, który – według najnowszych ustaleń HLEG – powinien być dokonywany przynajmniej

w trzech płaszczyznach: nierówności pionowych (np. rozkładu dochodu narodowego), poziomych

(związanych z charakterystyką danej grupy społecznej, np. miejsca urodzenia) i nierówności szans. Tak

rozumiane nierówności wykraczają poza rozwarstwienie majątkowe i obejmują różnice w poziomie

zdrowia, edukacji czy uczestnictwa w życiu politycznym.

W toku wykładu, Dyrektor Durand wielokrotnie odwoływała się do pozycji i perspektyw Polski

w prowadzonych przez OECD rankingach dobrobytu, w ujęciu międzynarodowym i regionalnym

(w podziale na województwa). Obok czynników wpływających pozytywnie na dobrobyt Polaków –

wysokiego poziomu bezpieczeństwa, dostępu do edukacji czy korzystnej sytuacji na rynku pracy –

Martine Durand omówiła także obszary, w który Polska odbiega istotnie in minus od średniej OECD.

W świetle niedawnych badań, do dziedzin pozostawiających w Polsce sporo do życzenia należą przede

wszystkim ochrona środowiska, zaangażowanie obywatelskie, sytuacja mieszkaniowa oraz

funkcjonowanie służby zdrowia.

Spotkanie było okazją do dyskusji na temat pomiaru dobrobytu na tle bieżących zjawisk gospodarczych

i społecznych. Uczestnicy seminarium komentowali znaczenie mierników proponowanych przez OECD

dla prowadzenia polityki gospodarczej, zwłaszcza w warunkach tendencji populistycznych, gdy

rządzący próbują manipulować opinią publiczną za pomocą arbitralnie wybieranych wskaźników

i statystyk. Dyskusję wzbudził problem złożoności mierników dobrobytu, powiązań między ich

składowymi oraz zależności tych elementów od specyfiki konkretnych społeczeństw. Odniesiono się

także do budzącego kontrowersje tematu wpływu korporacji międzynarodowych na poziom dobrobytu

obywateli państw, które zajmują różne miejsca w globalnych łańcuchach tworzenia wartości.

Seminarium zostało zainicjowane przez Stałe Przedstawicielstwo Rzeczpospolitej Polskiej przy OECD

i przygotowane we współpracy z Katedrą Makroekonomii UEK oraz krakowskim oddziałem Polskiego

Towarzystwa Ekonomicznego. Honorowy patronat nad spotkaniem objął JM Rektor Uniwersytetu

Ekonomicznego w Krakowie.

dr Jakub Janus, Katedra Makroekonomii, UEK

„Beyond GDP: Measuring what counts

for economic and social performance”

Seminarium z udziałem Martine Durand, Głównego Statystyka OECD, w siedzibie Zarządu Krajowego Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego

Dnia 9 kwietnia 2019 roku odbyło się w siedzibie Zarządu Krajowego Polskiego Towarzystwa

Ekonomicznego w Warszawie otwarte seminarium Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa

Ekonomicznego organizowane wspólnie z Komitetem Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk

przy współpracy Stałego Przedstawicielstwa Rzeczpospolitej Polskiej przy OECD.

Martine Durand, Główny Statystyk OECD

Debata dotyczyła treści Raportu OECD pt. Beyond GDP: MEASURING WHAT COUNTS FOR ECONOMIC

AND SOCIAL PERFORMANCE autorstwa Josepha E. STIGLITZA, Jeana-Paula FITOUSSI’EGO i Martine

DURAND. Główne zagadnienia Raportu zaprezentowała jego współautorka, Martine Durand, Główny

Statystyk OECD. Moderatorem debaty był profesor Bogusław Fiedor, przewodniczący Komitetu Nauk

Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk i wiceprezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Debata

spotkała się z zainteresowaniem, o czym świadczy wysoka frekwencja podczas spotkania.

Raport OECD, który był przedmiotem debaty, jest obecnie tłumaczony na język polski przez dr.

Zbigniewa Matkowskiego, tłumacza wielu publikacji Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Dr

Zbigniew Matkowski był gościem niniejszego seminarium, a także spotkał się z Martine Durand

poprzedniego dnia na uroczystej kolacji, w której uczestniczył m.in. prof. Krzysztof Marczewski z Rady

Naukowej Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.

Prezentacja zaprezentowana podczas seminarium: http://www.pte.pl/pliki/2/1/PPT_prezentacja.pdf

Link do nagrania video ze spotkania:

https://www.youtube.com/watch?v=1LS9gx9g8YI&feature=youtu.be

Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

Wyd

arz

enia

Ph

oto

: Po

lski

e To

war

zyst

wo

Eko

no

mic

zne

Posiedzenie EUTELSAT IGO

Zgromadzenie Państw-Stron

Europejskiej Organizacji Telekomunikacji Satelitarnej (EUTELSAT IGO)

W dniach 10-11 kwietnia 2019 roku Ambasador Aleksander Surdej przewodniczył polskiej delegacji

uczestniczącej w odbywającym się co dwa lata posiedzeniu stron Europejskiej Organizacji

Telekomunikacji Satelitarnej (EUTELSAT IGO).

EUTELSAT IGO jest utworzoną w 1977 roku organizacją, która skupia obecnie 49 państw, której celem

jest monitorowanie funkcjonowania operatorów stacji satelitarnych (w tym głównie EUTELSAT S.A.)

pod kątem ochrony interesów państw europejskich.

Uczestnicy 41 posiedzenia stron EUTELSAT IGO (w środku Sekretarz Wykonawczy Piotr Dmochowski-Lipski)

Delegaci z państw członkowskich poddali analizie najważniejsze kwestie dotyczące funkcjonowania

EUTELSAT IGO oraz wysłuchali wystąpienia Prezesa EUTELSAT SA. Podjęte w czasie posiedzenia decyzje

wytyczające kierunki działania organizacji na najbliższe dwa lata i zapewniają warunki dla jej

skuteczności i efektywności.

EUTELSAT-em IGO kieruje Pan Piotr Dmochowski-Lipski – jedyny Polak na czele międzynarodowej

organizacji rządowej (IGO- International Governmental Organization), a Polska została wybrana

ponownie do Rady Doradczej EUTELSAT IGO.

Wyd

arz

enia

Ph

oto

: Eu

tels

at IG

O

Konferencja NAEC OECD

New Analytical Tools and Techniques for Economic Policymaking

W dniach 15-16 kwietnia 2019 r. odbyła się w siedzibie OECD konferencja, której celem było

promowanie nowych narzędzi analitycznych w ekonomicznym myśleniu. Została ona zorganizowana

się ona w ramach trwającego już kilka lat projektu OECD – New Approaches to Economic Challenges,

w ramach którego organizowane są regularnie seminaria z naukowcami, których cechuje

innowacyjne podejście do analizy ekonomicznych zjawisk.

Kwietniowa konferencja dała decydentom politycznym, pracownikom naukowym i badaczom

ekonomii możliwość przedyskutowania politycznych implikacji wynikających z rozwoju nowych

narzędzi i technik analitycznych. Zastanawiano się, w jaki sposób innowacje metodologiczne i podejścia

interdyscyplinarne, takie jak modelowanie typu agent-based, analiza sieci, uczenie się maszyn

(machine-learning), analiza big data, czy modelowanie w czasie rzeczywistym mogą przyczynić się do

lepszego zrozumienia złożoności i interakcji między systemami gospodarczymi, finansowymi,

społecznymi i środowiskowymi.

Wydarzenie to uwydatniło silne partnerstwo pomiędzy OECD a szeregiem innych innowacyjnych

instytucji ekonomicznych, w tym Instytutem Santa Fe, Instytutem Fields czy Centrum Badawczym

Komisji Europejskiej. Przyciągnęło również szeroką publiczność w Internecie, gdzie na żywo można było

oglądać wszystkie seminaria. Łącznie obejrzało je ponad na Twitterze ponad 800 000 widzów.

Wszystkie materiały z konferencji NAEC dotyczącej nowych narzędzi analitycznych są dostępne online,

pod wskazanym linkiem: http://www.oecd.org/naec/new-economic-policymaking

Ł.B.

Wyd

arz

enia

Ph

oto

: OEC

D

FORUM OECD «Świat w tyglu e-mocji», 20-21.05.2019

Rejestracja uczestników do 6 maja 2019 : http://www.oecd.org/forum/registration/

W 20-lecie swojego istnienia, Forum OECD 2019 kontynuuje debatę nt. korzyści i wyzwań ery globalizacji, gwałtownego rozwoju technologii cyfrowych, telekomunikacyjnych i sztucznej inteligencji oraz realnych szans realizacji celów zrównoważonego rozwoju i spowolnienia zmian klimatu. Kanwą dla dyskusji będzie niepokój społeczeństw wobec konsekwencji zmian technologicznych i zagrożeń współczesnego świata: wykluczenie cyfrowe, transformacja pracy, obawa o bezpieczeństwo danych osobowych, nietolerancja, dewastacja środowiska naturalnego, migracje ludności. W tej sytuacji, idea globalnej odpowiedzialności instytucji publicznych i świata biznesu za warunki życia społeczeństw oraz promocja dialogu rządzących ze społeczeństwem obywatelskim są dzisiaj nie tylko potrzebą chwili, ale elementem koniecznym budowy współczesnych, inkluzywnych gospodarek.

Organizatorzy Forum OECD 2019 uznali, że określenie „Świat w tyglu e-mocji”: World in e-motion / Le

monde é-mouvant najlepiej zobrazuje temat tegorocznej debaty: zmienny świat ery transformacji

cyfrowej, migracji ludności i zmian klimatu.

Debata ta będzie zorganizowana wokół zagadnień:

1. Nowy kontrakt społeczny (New Societal contract / Un nouveau contrat sociétal)

2. Uczciwość i zaufanie (Integrity and Trust / L’intégrité et la confiance)

3. Transformacja cyfrowa a przyszłość pracy (Digital Transformation and the Futue of Work / La

transformation numérique et l’avenir du travail)

4. Współpraca międzynarodowa (International Co-operation / La coopération internationale)

Dyskusja w panelach segmentu Nowy kontrakt społeczny będzie dotyczyć potrzeby zapewnienia

równych szans, w tym dla rozwoju przedsiębiorczości, w dobie pogłębiających się różnic społecznych

i trwających migracji. Debata odbędzie się m.in. w oparciu o raporty OECD:

- 2018 Framework for Policy Action on Inclusive Growth - https://doi.org/10.1787/9789264301665-en

- 2018 OECD Risks That Matter Survey - http://www.oecd.org/els/soc/Risks-That-Matter-2018-Main-Findings.pdf

Wyd

arz

enia

Photo:©OECD 2018;Cover©Fabio Parmeggiani Photo:©OECD 2019;Cover Page:©Shutterstock/nuu_jeed

Segment Uczciwość i zaufanie podejmie w dyskusji kwestię potrzeby odbudowy zaufania do instytucji,

biznesu i otoczenia w miejscu pracy, w kontekście zjawiska dyskryminacji i prześladowań z powodu

rasy, płci, religii, lub orientacji seksualnej, szczególnie w Internecie i mediach społecznościowych.

Kanwą dla debaty będą raporty OECD:

- Bridging the Digital Gender Divide - http://www.oecd.org/internet/bridging-the-digital-gender-divide.pdf

- How’s Life in Digital Age - http://www.oecd.org/publications/how-s-life-in-the-digital-age-9789264311800-en.htm

Photo:©OECD 2018 Photo: ©OECD 2019

Panele segmentu Cyfryzacja a przyszłość pracy będą zorganizowane wokół debaty nt. niezbędnych

działań, jakie powinny zostać podjęte na rzecz wykorzystania transformacji cyfrowej dla rozwoju

i dobrobytu społeczeństw. Należą do nich m.in. zmiany w sferze systemów nauczania, uzyskiwania

umiejętności oraz zapewnienie dostępu do zmieniającego rynku pracy. Gwałtowny rozwój sztucznej

inteligencji będzie analizowany także jako źródło niepokoju społeczeństw i wzrostu społecznych

oczekiwań dotyczących bezpiecznego zarządzania danymi osobowymi. W debacie planuje się m.in.

wykorzystanie następujących raportów OECD:

- Going Digital: Shaping Policies, Improving Lives - https://doi.org/10.1787/9789264312012-en

- OECD Skills Outlook, OECD Skills Strategy - https://doi.org/10.1787/9789264273351-en

Photo: ©OECD 2019; Cover©Sylvain Fraccola and Christoph Schmid Photo: ©OECD 2017; ©iStockphoto.com/kupicoo;

. ©iStockphoto.com/cybrain; Jaroslav Machacek/Shutterstock

Współpraca międzynarodowa obejmie debatę na temat potrzeby wzmocnienia koordynacji

w dziedzinie polityki podatkowej, konkurencji i handlu, implementacji zobowiązań podjętych na rzecz

realizacji celów zrównoważonego rozwoju oraz spowolnienia zmian klimatycznych. W tym segmencie

przewiduje się podjęcie potrzeby zapewnienia społeczeństwom nowego rodzaju przywództwa:

odpowiedzialności i dialogu rządzących, związków zawodowych i społeczeństwa obywatelskiego.

Dyskusja odbędzie się m.in. w oparciu o wspólny raport OECD i Światowej Organizacji Handlu:

- OECD-WTO Handbook on Measuring Digital Trade

Program Forum OECD 2019 jest aktualnie nadal w przygotowaniu, można nadal wnosić uwagi

w j. angielskim via Internet na stronie The Forum Network - vide: www.oecd-forum.org.

Udział w Forum OECD, otwarty i bezpłatny dla wszystkich zainteresowanych uczestników, wymaga

obowiązkowej rejestracji via Internet – vide odsyłacze w językach roboczych OECD:

http://www.oecd.org/forum/registration/ ; http://www.oecd.org/fr/forum/inscription/

Po zgłoszeniu zainteresowania udziałem, uczestnicy otrzymują zaproszenie z Sekretariatu OECD.

Informacje na temat praktycznych aspektów uczestnictwa w Forum OECD 2019 w Paryżu, tj. m.in.:

siedziby, rejestracji, identyfikatorów, wymogów bezpieczeństwa i zasad udziału przedstawicieli

mediów – vide: http://www.oecd.org/forum/about/practical-information.htm

OECD (2018), Opportunities for All: A Framework for Policy Action on Inclusive Growth, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/9789264301665-en OECD (2019), “Risks that Matter: Main Findings from the 2018 OECD Risks that Matter Survey,” www.oecd.org/social/risks-that-matter.htm OECD (2019), How's Life in the Digital Age?: Opportunities and Risks of the Digital Transformation for People's Well-being, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/9789264311800-en OECD (2019), Going Digital: Shaping Policies, Improving Lives, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/9789264312012-en OECD (2017), OECD Skills Outlook 2017: Skills and Global Value Chains, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/9789264273351-en

D.S.

Konferencja

Michał Kalecki and the Problem of International Equilibrium

Stałe Przedstawicielstwo RP przy OECD w Paryżu we współpracy z Polskim Towarzystwem

Ekonomicznym organizuje w dniu 26 września 2019 r. konferencję pt. „Michal Kalecki and the

Problem of International Equilibrium”, która odbędzie się w siedzibie OECD w Paryżu.

Konferencja organizowana jest z okazji 120 urodzin wybitnego polskiego ekonomisty Michała

Kaleckiego (1899-1970). Jej tematyka odnosi się do problemów związanych z nierównowagami

bilansów płatniczych, w tym w krajach rozwijających się. Poruszone zostaną również kwestie polityki

zatrudnienia i roli reform strukturalnych w jej promowaniu.

Referaty wiodące wygłoszą:

- Jerzy Osiatyński, Economics of Michał Kalecki and its Relevance To-day.

- Stephany Griffith-Jones, International Equilibrium — the Outstanding Challenges.

- Jan Toporowski, International Debt Problem.

- Esteban Perez, The Prebisch — Kalecki UNCTAD debate.

- Peter Clarke, The Keynes and White Plans at Bretton Woods.

Osoby zainteresowane udziałem w wydarzeniu proszone są o przesyłanie abstraktów wystąpień (max. 300 znaków) do 21 czerwca 2019 r. na adres: paryz.oecd.sekretariat@msz.gov.pl Ł.B./E.M.

Wyd

arz

enia

Współpraca rozwojowa

Oficjalna Pomoc Rozwojowa w 2018 r. Prezentacja wstępnych danych DAC OECD

Rosnąca w ostatnich latach wielkość Oficjalnej Pomocy Rozwojowej, która osiągnęła w roku 2017

poziom 146,6 mld USD, w 2018 r. wzrosła wprawdzie nominalnie do ponad 149 mld USD, jednak po

uwzględnieniu zmian kursowych USD, jej wysokość należy skorygować do 143,2 mld USD, co oznacza

spadek o 2,7%. Jeszcze wyraźniej zmniejszyła się pomoc przekazywana do państw najbiedniejszych,

głównie w regionie sub-saharyjskim.

Według przedstawionych przez OECD w kwietniu br. wstępnych danych, wysokość Oficjalnej Pomocy

Rozwojowej przekazanej przez państwa członkowskie DAC w 2018 r., wyniosła 153.0 mld USD, co

stanowi 0.31% ich średniego Przychodu Narodowego Brutto (PNB).

Po raz pierwszy, zastosowano przyjęte przez DAC w 2014 r. zmodernizowane zasady raportowania

przez państwa pożyczek udzielanaych na zasadach preferencyjnych (niższe od rynkowych

oprocentowanie, przedłużony okres ich spłaty). Polega ona na zastąpieniu wysokości sum udzielanych

pożyczek przez ich element dotacyjny wskazany w wartości pieniężnej. Ma to na celu bardziej

wiarygodne odzwierciedlenie wysiłku państw-donatorów dostarczających państwom rozwijającym się

pożyczek na zasadach uprzywilejowanych oraz stworzenie motywacji (poprzez system obliczania

elementu doatacyjnego) do ich kierowania szczególnie do państw najbiedniejszych.

Nie potwierdziły się obawy zgłaszane przez organizacje pozarządowe o sztucznym zawyżaniu

wysokości ODA w nowym systemie raportowania pożyczek rozwojowych. Wprawdzie nowa

metodologia przyniosła ona ogólny wzrost o 2,5% w odniesieniu do wszystkich państw członkowskich

DAC, jednak jej efekty okazały się zróżnicowane w przypadku poszczególnych państw. Spowodowała

znaczący wzrost w przypadku Japonii (40,8% !), Portugalii (914,2%) i Hiszpanii (11,4%), obniżyła jednak

ten wskaźnik dla Korei (minus 2,8%), Francji (-2,9%) oraz Belgii i Niemiec (-3,5%).

Największymi donatorami pozostają wciąż Stany Zjednoczone (34,3 mld USD) oraz, kolejno, Niemcy

(25 mld USD), Wielka Brytania (19,4 mld USD), Japonia (14,2 mld USD) oraz Francja (12,2 mld USD).

Spośród nich, jedynie Wlk. Brytania wypełnia przyjęte w ramach ONZ zobowiązanie przekazywania na

wsparcie państw rzowijających się 0,7% PNB (Przychodu Narodowego Brutto). Bliskie osiągnięcia tego

celu są Niemcy (0,61%), systematycznie zbliża się do niego Francja (obecnie 0,43%). Wyraźnie

odbiegają od tego wskaźnika Japonia (0,28%) i USA (0,17%), które jednak uznają go jedynie za

zalecenie, a nie formalne zobowiązanie.

Wskaźnik 0,7% ODA/PNB osiągnęły lub przekroczyły te same kraje, co w roku 2017: Szwecja (1.04%),

Luksemburg (0.98%), Norwegia (0.94%), Dania (0.72%) i Wlk. Brytania. Warto przy tym wskazać na

podobny rezultat dwóch krajów spoza DAC : Turcji (1,10%) i Zjednoczonych Emiratów Arabskich

(0,95%).

Państwa G7 przekazują ¾ całkowitej wielkości ODA, natomiast wkład państw członkowskich UE wynosi

56,4% globalnej ODA ( 0,47% ich uśrednionego PNB, czyli powyżej średniej DAC).

An

aliz

y

Czynnikiem powodującym ogólny spadek wysokości ODA w 2018 r. jest w głównej mierze malejący

napływ uchdźców do Europy. Na pomoc dla nich kierowaną i klasyfikowaną jako ODA przeznaczono

10,8 mld USD, co oznacza spadek o 28.4% w stosunku do 2017 r. (7.1% oogólnej ODA w porównaniu

do 9.6% w 2017 r. i 11.0% w 2016 r.). Wśród 12 krajów, które odnotowały spadek ODA miało to

kluczowe znaczenie w przypadku Austrii (-11,7%), Finlandii (-14,6%), Grecji (-14,5%), Włoch

(-21,3%) oraz znaczące w przypadku Norwegii (-4,2%), Czech (-3,2%) i Niemiec (-3,0%). Znaczące spadki

w przypadku Japonii (-13,4%) i Portugalii (-15,6 %) oraz wzrost ODA w przypadku 17 państw

spowodowane były częstymi corocznymi fluktuacjami wynikającymi z chwilowych uwarunkowań (np.

wielkości wpłat do instytucji międzynarodowych, tak jak w przypadku Polski za wzrost o 5,4%

odpowiedzialne są głównie wpłaty do części rozwojowej budżetu UE, a nie długoterminowego trendu.

Niepokój budzić może jednak zauważalne przesunięcie przepływów ODA: geograficzne oraz

w odniesieniu do grup dochodowych państw rozwijających się. Pomoc dwustronna kierowana do

krajów Afryki wyniosła 29.7 mld USD, co oznacza spadek o 4.0% w porównaniu do 2017 r. (jeszcze

głębszy w przypadku regionu subsaharyjskiego - 25.9 mld USD to spadek o 4,4%). Państwa o niskim

dochodzie otrzymały 24 mld USD pomocy dwustronnej (spadek o 6%). Nawet w przypadku państw

najsłabiej rozwniętych, które są priorytetowym celem międzynarodowej pomocy rozwojowej, 27,6 mld

USD oznacza spadek o 2,7%.

Statystki opublikowane przez OECD jak i inne dane dotyczące przepływów finansowych do państw

rozwijających się (np. spadek bezpośredich inwestycji zagranicznych) wskazują, że są one daleko

niewystarczające w stosunku do potrzeb finansowych wynikających z potrzeby zrealizowania do roku

2030 Celów Zrównoważonego Rozwoju. Przełamanie impasu w zapewnieniu radykalnego wzrostu

finansowania na rzecz rozwoju poprzez mobilizację innych, poza ODA, środków, jest głównym celem

jaki postawiła sobie nowa Przewodnicząca Komitetu Pomocy Rozwojowej, Susanna Moorehead, która

objęła tę funkcję w połowie lutego br.

Więcej informacji:

http://www.oecd.org/newsroom/development-aid-drops-in-2018-especially-to-neediest-

countries.htm

M.Ł.

Jednostki zewnętrzne OECD

Podmioty OECD zlokalizowane poza siedzibą Organizacji OECD posiada wiele jednostek zlokalizowanych poza swoją siedzibą, głównie w krajach

członkowskich Organizacji. Choć podmioty te posiadają ograniczony skład osobowy oraz zakres prac,

odgrywają zasadniczą rolę w poszerzaniu wiedzy o OECD i jej pracy. Rozpowszechniają również

publikacje i standardy OECD. Jednostki zewnętrzne OECD pełnią również ważną rolę w kontaktach

z lokalnymi interesariuszami, w tym z ambasadami krajów członkowskich OECD w państwach

partnerskich. Jednocześnie zbierają i przekazują do centrali Organizacji informacje na temat

bieżących zmian w regionalnej lub lokalnej polityce oraz gospodarce.

Podmioty OECD w państwach członkowskich Organizacji

• Austria: Multilateral Tax Centre (Vienna)

• Niemcy: OECD Berlin Centre

• Węgry: Multilateral Tax Centre (Budapest), OECD-GVH Regional Centre for Competition (Budapest)

• Włochy: Centre of the OECD International Academy for Tax Crime Investigation (Ostia), MENA-OECD Governance Programme Training Centre (Caserta), OECD LEED Centre for Local Development (Trento and Venice)

• Japonia: OECD Tokyo Centre

• Korea: OECD/Korea Policy Centre (Seoul), FATF Training and Research Institute (Busan)

• Meksyk: OECD Mexico Centre (Mexico City), Multilateral Tax Centre (Mexico City)

• Turcja: Multilateral Tax Centre (Ankara), OECD Istanbul Centre (pending establishment)

• Stany Zjednoczone: OECD Washington Centre, OECD representation at the United Nations (New York).

Podmioty OECD w państwach niebędących członkami Organizacji

• Argentyna: Centre of the OECD Academy for Tax and Financial Crime Investigation (BA)

• Brazylia: OECD/CVM Centre on Financial Education and Literacy in Latin America and the Caribbean

• Chiny: Contact point in Beijing, Multilateral Tax Centre (Yangzhou)

• Indonezja: Contact point in Jakarta

• Federacja Rosyjska: Contact point in Moscow. A.L.

An

aliz

y

Ph

oto

: ©P

ixab

ay/

Yuri

_B

Polityka ekonomiczna

Przegląd gospodarczy – Francja 2019

Według nowego raportu OECD francuska gospodarka zwolniła, a słabszy wzrost

gospodarczy i gorsze perspektywy zatrudnienia wpływają na poziom życia

i dobrobyt. Zdaniem ekspertów Organizacji polityka gospodarcza powinna

koncentrować się na długoterminowych strategiach ożywienia wzrostu

gospodarczego, poprawie stanu finansów publicznych, tworzeniu większej liczby

lepszych miejsc pracy oraz zapewnieniu bardziej inkluzyjnego społeczeństwa.

Photo: © OECD 2019; Cover © Tungtopgun/Shutterstock.com

OECD wskazuje, że wzrost gospodarczy uległ spowolnieniu po ożywieniu gospodarczym w latach 2017-2018.

W ostatnich latach globalne otoczenie gospodarcze, polityka pieniężna EBC i reformy strukturalne wspierały

eksport i inwestycje. Jednakże globalna niepewność i skutki niepokojów społecznych miały negatywny

wpływ na wzrost, szczególnie w drugiej połowie 2018 r. Stopy zatrudnienia pozostają niskie, a sytuacja

fiskalna nie uległa poprawie. Realny wzrost płac i wydajności nie powrócił do poziomu sprzed kryzysu,

pomimo niewielkiego ożywienia w latach 2017-18. Rząd francuski zrewidował w programie stabilności

budżetowej prognozy na 2019 r. dotyczące wzrostu PKB zapowiadając 1,4% wobec poprzednio

deklarowanego 1,7%. W kolejnych trzech latach przewidywany jest wzrost na tym samym 1,4% poziomie.

OECD prognozuje wzrost gospodarczy dla Francji na poziomie 1,3% w 2019 i 2020.

Konsumpcja i wzrost gospodarczy skorzystają na zwiększeniu siły nabywczej gospodarstw domowych. OECD

przewiduje, że w 2019 r. wzrost PKB utrzyma się na poziomie ok. 1,3 %. Oczekiwane spowolnienie wśród

głównych partnerów handlowych Francji będzie miało wpływ na eksport i inwestycje biznesowe. Z drugiej

strony, wzrost zatrudnienia i płac realnych, niższe podatki i ceny ropy naftowej będą wspierać konsumpcję

gospodarstw domowych. Polityki publiczne, wdrożone w życie pod koniec 2018 r. na skutek protestów

Żółtych Kamizelek, zwiększą dochód rozporządzalny oraz konsumpcję emerytów i osób o niskich

dochodach. Organizacja odniosła się również do reform gospodarczych wdrożonych przez pierwsze dwa

lata rządów Prezydenta Macrona: z szacunków OECD wynika, że podjęte do tej pory środki powinny

w okresie dziesięciu lat podwyższyć PKB na mieszkańca o 3,2%, poprawiając sytuację finansową głównie

gospodarstw domowych o średnich i niskich dochodach. Dobrze została przyjęta przeprowadzona

w pierwszym roku rządów kompleksowa reforma rynku pracy, obniżenie składek społecznych dla

przedsiębiorstw i pracowników, przekształcenie ulgi podatkowej dla przedsiębiorców w ramach CICE

(program na rzecz konkurencyjności i zatrudnienia) w stałe obniżenie kosztów pracy. Wszystkie ww.

reformy powinny przyczynić się do poprawy wzrostu w perspektywie średnioterminowej i rozwijać

zatrudnienie.

Główne zagrożenia związane z tymi prognozami są związane silniejszym niż oczekiwano spowolnieniem

wzrostu w gospodarkach rozwiniętych (zwłaszcza w Europie), ograniczającym eksport i inwestycje. Ponadto

ostatnie niepokoje społeczne uwypukliły potrzebę redystrybucji i amortyzacji skutków reform w celu

uzyskania ich społecznej akceptacji i sprawnego wdrażania. Ostatnie protesty społeczne miały niewielki

wpływ na wzrost gospodarczy w 2018 r., ale ich utrzymanie czy rozwój mogą wpłynąć na zwiększenie

społecznej i gospodarczej niepewności.

Spowolnienie wzrostu wydajności i słabe wskaźniki zatrudnienia zmniejszyły wzrost PKB per capita. Wzrost

wydajności zmniejszył się w ciągu ostatnich dziesięciu lat, podobnie jak w większości innych krajów OECD.

Wskaźnik zatrudnienia (pomimo historycznie wysokiego poziomu) jest nadal jednym z najniższych wśród

Pu

blik

acj

e O

ECD

państw OECD, szczególnie w przypadku pracowników nisko wykwalifikowanych, młodzieży i starszych. Zbyt

wielu pracowników posiada umiejętności, które nie odpowiadają potrzebom rynku pracy, a miejsce

zajmowane w społecznej drabinie jest w ogromnym stopniu uzależnione od pochodzenia rodzinnego.

Nierówny dostęp do szkoleń utrudnia integrację zawodową młodzieży. Wreszcie, do niedawna rosnące

wydatki publiczne były finansowane przez wysokie podatki, obciążając dochód rozporządzalny gospodarstw

domowych. Pomimo tego, stosunek długu publicznego do PKB wzrósł do blisko 100%.

Wydatki publiczne szybko rosły. Aby zmniejszyć udział wydatków publicznych w stosunku do PKB, konieczne

będzie dokonanie przeglądu wydatków. Możliwa jest w szczególności poprawa podziału relacji fiskalnych

między samorządami lokalnymi oraz zwiększenie efektywności wydatków na szczeblu samorządowym.

Ponadto niektóre wydatki nie przynoszą oczekiwanych rezultatów: wyniki kształcenia w dużej mierze

odzwierciedlają pochodzenie rodzinne, a pracownicy o niskich kwalifikacjach do niedawna w niewielkim

stopniu korzystali ze szkoleń zawodowych. Rządowy program reform mający na celu kontrolę wydatków

publicznych poprzez przeglądy wydatków powinien być wdrażany szybciej. Proponowane połączenie

programów socjalnych i świadczeń mieszkaniowych pomogłoby również lepiej kierować pomocą społeczną.

Ponadto wydatki na emerytury są znaczne i konieczne będą nowe środki mające na celu podniesienie

rzeczywistego wieku odchodzenia z rynku pracy.

Wykres 1. Wzrost wydatków publicznych na przestrzeni ostatnich 20 lat

Źródło: ECO/EDR(2019)9, s. 23

Usprawnienie systemu podatkowego wsparłoby działalność gospodarczą. Wiele niewielkich podatków

wpływa negatywnie na przedsiębiorstwa i powinno zostać poddanych przeglądowi w celu uproszczenia

systemu. Zwolnienia z podatku VAT i obniżone stawki są znaczne, a niektóre z nich przynoszą zbyt małe

korzyści gospodarstwom domowym o niskich dochodach. Ograniczenie tych zwolnień promowałoby

działalność gospodarczą i bardziej redystrybucyjną strukturę podatkową, pozwalając jednocześnie na

zmniejszenie obciążeń podatkowych. Podatki ekologiczne muszą również lepiej odzwierciedlać koszty

środowiskowe i społeczne. Ich akceptacja społeczna będzie wymagała stopniowych zmian, bez zwiększania

obciążeń podatkowych, oraz przy wdrażaniu środków kompensacyjnych w celu promowania społecznej

sprawiedliwości.

Reformy otoczenia regulacyjnego zwiększające konkurencję podniosłyby wydajność i innowacyjność.

Kompleksowy program uproszczenia zasad prowadzenia działalności gospodarczej mógłby ułatwić nowym

przedsiębiorstwom wejście na rynek i wzrost gospodarczy. Ponadto przepisy dotyczące wchodzenia na

rynek i prowadzenia działalności pozostają rygorystyczne w przypadku wielu usług świadczonych w ramach

wolnych zawodów, takich jak księgowi, notariusze i farmaceuci, co ma wpływ na wydajność i zatrudnienie.

W celu upewnienia się, że takie regulacje leżą w interesie publicznym, pomocne byłoby dokonanie

przeglądu istniejących regulacji, przede wszystkim pod kątem rynkowej konkurencyjności.

100

105

110

115

120

125

130

135

140

2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2017

FRANCE Germany Euro area²

Wykres 2. Zatrudnienie w wieku 15-64 lat, % ludności, Q3 2018r.

Źródło: ECO/EDR(2019)9, s. 12

Wskaźniki zatrudnienia pozostają niskie w porównaniu międzynarodowym, pomimo niedawnego wzrostu.

Nisko wykwalifikowani, młodzi i starsi pracownicy mają szczególnie niskie wskaźniki zatrudnienia. Niski

poziom kwalifikacji części siły roboczej w połączeniu z surowymi przepisami dotyczącymi rynku pracy

ograniczyły dostęp do zatrudnienia. Nadal konieczne jest wzmocnienie środków wsparcia i szkoleń,

w szczególności dla osób długotrwale bezrobotnych, nisko wykwalifikowanych i młodych. Rząd w dalszym

ciągu obniża koszty pracy i zwiększa dopłaty do wynagrodzeń dla osób o niskich dochodach, co pomoże

poprawić ich sytuację na rynku pracy i ich dochód rozporządzalny.

Zapewnienie podaży odpowiednich umiejętności zwiększyłoby liczbę miejsc pracy i produktywność.

Przedsiębiorstwa zgłaszają rosnące niedobory umiejętności, podczas gdy odsetek młodych ludzi, którzy nie

pracują, nie kształcą się ani nie uczestniczą w szkoleniach, jest nadal wysoki. Programy szkolenia

zawodowego jak dotąd przynosiły niski zwrot z inwestycji. Rząd zainicjował reformy mające na celu poprawę

dostępu do programów podnoszenia kwalifikacji i przekwalifikowania zawodowego. Reforma systemu

szkolnictwa zawodowego mogłaby pozwolić na zmniejszenie rozbieżności między programami

edukacyjnymi a potrzebami przedsiębiorstw. Regularna ocena szkoleń zawodowych i dotowanych

programów zatrudnienia powinna poprawić ich jakość. Programy, co do których stwierdzono, że mają

pozytywny wpływ na perspektywy zatrudnienia ich uczestników, powinny zostać rozszerzone. Wdrażane

reformy mają również na celu rozwój praktyk zawodowych. Aby reformy te były w pełni skuteczne,

konieczne będzie wzmocnienie relacji między przedsiębiorstwami a placówkami edukacyjnymi oraz dalsze

zmniejszanie odsetka osób przedwcześnie kończących naukę.

Reforma rynku pracy byłaby korzystna dla wzrostu produktywności i dochodów. Niedawne reformy

promują bardziej elastyczny rynek pracy poprzez ograniczenie kosztów zwalniania pracowników i rozwój

negocjacji na poziomie przedsiębiorstw. Z drugiej strony, liczba umów krótkoterminowych gwałtownie

wzrosła. Zawieranie umów krótkoterminowych powinno wymagać zwiększenia względnych kosztów

krótkoterminowego zatrudniania i zreformowania systemu ubezpieczeń od bezrobocia, tak aby nie sprzyjał

on powtarzaniu się krótkoterminowych okresów zatrudnienia i bezrobocia. Władze przewidują podjęcie

działań w tym kierunku. Ponadto sprzyjanie mobilności pracowników pomogłoby w dopasowaniu ofert

pracy do osób ich poszukujących. Lepszy transport publiczny i niższe koszty transakcji mieszkaniowych

zwiększyłyby efektywność lokalnych rynków pracy.

Więcej informacji: http://www.oecd.org/eco/surveys/france-economic-snapshot/

https://www.oecd-ilibrary.org/economics/oecd-economic-surveys-france-2019_a0eee144-en

OECD (2019), OECD Economic Surveys: France 2019, OECD Publishing, Paris,

https://doi.org/10.1787/a0eee144-en

Ł.B.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

ITA ESP FRA EA OECD USA CAN GBR DEU JPN

Polityka podatkowa

Raport: The Sharing and Gig Economy: Effective Taxation of Platform Sellers

Rozwój cyfrowych gospodarek, opartych w znacznej mierze na internetowych platformach dostarcza nowych możliwości dzielenia się aktywami, zwiększania wydajności, obniżania cen, oferowania lepszych usług oraz zwiększania wyboru zarówno dla dostawców, jak i konsumentów. OECD opublikowało raport (The Sharing and Gig Economy: Effective Taxation of Platform Sellers), w którym wskazuje w jaki sposób, kraje mogą efektywnie opodatkowywać platformy online funkcjonujące w ramach tzw. gospodarki współdzielenia (sharing and gig economy). Photo: © OECD 2019; Cover © metamorworks/Shutterstock.com

Z punktu widzenia administracji podatkowych wiąże się to również z szeregiem wyzwań: z jednej

strony, pewne nowe działania mogą nie zawsze być widoczne przez administracje podatkowe;

z drugiej, postęp technologiczny i lepszy dostęp do danych może prowadzić do większej przejrzystości

i mieć pozytywny wpływ na uproszczenie systemu podatkowego.

W raporcie wykazano, że skuteczne opodatkowanie podmiotów online stanowi wyzwanie, z którym

zmaga się wiele administracji podatkowych. OECD podkreśla, że niezależnie od wszelkich działań

podejmowanych na szczeblu krajowym, do zapewnienia powodzenia tych działań kluczowa jest

wzmocniona międzynarodowa współpraca. Dlatego też, we wskazanym opracowaniu wskazano szereg

obszarów, w których społeczność międzynarodowa mogłaby wzmocnić współpracę, takich jak:

wzmacnianie świadomości podatkowej zarówno po stronie użytkowników jak i twórców platform,

przygotowanie wraz z platformami dobrowolnego kodeksu postępowania czy normalizację wymiany

informacji podatkowych pomiędzy jurysdykcjami. Raport ma także pomoc w opracowaniu modeli

legislacyjnych prowadzących do znormalizowania sprawozdawczości poprzez sporządzenie wspólnych

wytycznych w tym zakresie.

Celem opublikowanego raportu było zapewnienie efektywnego opodatkowania przy jednoczesnym

unikaniu nakładania niepotrzebnych obciążeń na sprzedawców działających w ramach platform, jak

również dzielenie się doświadczeniami innych państw

Dokument jest podzielony na cztery rozdziały:

• Rozdział 1 omawia rolę platform internetowych w gospodarce współdzielenia;

• Rozdział 2 zawiera kilka przykładów obecnych podejść, które są podejmowane przez

administracje podatkowe objęte umowami o wolnym handlu;

• W rozdziale 3 przedstawiono szereg opcji, które administracje podatkowe mogą wdrożyć

w celu zapewnienia zgodności w badanym sektorze;

• W rozdziale 4 przedstawiono trzy zalecenia i rozważania dotyczące ewentualnych dalszych

prac:

1. Opracowanie kodeksu postępowania - Biorąc pod uwagę fakt, że wielu uczestników gospodarki

współdzielenia może nie być pewna co do swoich zobowiązań podatkowych, edukacja i doradztwo są

ważnymi aspektami poprawy przestrzegania przepisów podatkowych. Może to być bardziej skuteczne,

jeśli platformy będą również dostarczać informacji w tej dziedzinie. W tym względzie standaryzacja

podejść przyjmowanych przez różne administracje podatkowe może mieć pozytywny wpływ na

Pu

blik

acj

e O

ECD

zmniejszenie obciążeń, w tym poprzez umożliwienie platformom opracowywania rozwiązań, które

mają szerokie zastosowanie w różnych jurysdykcjach.

2. Kontynuacja dyskusji w celu stworzenia bazy dowodowej dotyczącej ryzyka podatkowego

i możliwości zmniejszenia obciążeń. Podczas gdy szereg administracji podatkowych zidentyfikowało

problemy związane z przestrzeganiem przepisów, obecna baza dowodowa dotycząca skali i charakteru

niezgodności jest stosunkowo słabo rozwinięta. W związku z tym mogą istnieć alternatywne

możliwości zapewnienia zgodności, czy to w drodze samokontroli, czy też ustaleń dotyczących

przestrzegania przepisów w fazie projektowania. Jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę fakt, że

w nadchodzących latach spodziewany jest szybki wzrost gospodarki współdzielenia opartej. OECD

zaleca się, aby grupy robocze administracji podatkowych działających w ramach umów o wolnym

handlu dążyły do lepszego zrozumienia skali ryzyka podatkowego. Mogłoby to również dotyczyć

rozwoju ściślejszej współpracy międzynarodowej, jak również dalszej wymiany informacji na temat

skutecznych praktyk i podejść legislacyjnych.

3. Opracowanie legislacyjnego modelu znormalizowanej sprawozdawczości. Standaryzacja wymogów

w zakresie sprawozdawczości i należytej staranności we wszystkich jurysdykcjach może pomóc

zminimalizować obciążenia dla platform, które są lub mogą w przyszłości być obecne na szczeblu

międzynarodowym, pomagając w uniknięciu mnożenia się różnych wymogów w zakresie

sprawozdawczości. Aby standaryzacja została osiągnięta w sposób jednolity i terminowy, konieczne

będą jednak wielostronne dyskusje polityczne. Taka normalizacja może również ułatwić opracowanie

międzynarodowych umów o automatycznej wymianie informacji dla jurysdykcji pragnących skorzystać

z tej możliwości.

Więcej informacji:

http://www.oecd.org/tax/joint-audit-2019-enhancing-tax-co-operation-and-improving-tax-certainty-

17bfa30d-en.htm

https://www.oecd-ilibrary.org/taxation/joint-audit-2019-enhancing-tax-co-operation-and-improving-

tax-certainty_17bfa30d-en

OECD (2019), Joint Audit 2019 – Enhancing Tax Co-operation and Improving Tax Certainty: Forum on Tax Administration,

OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/17bfa30d-en

Ł.B.

Polityka innowacyjna

Jak wykorzystać cyfrowe innowacje?

Opublikowany na początku kwietnia 2019 roku raport OECD Digital Innovation:

Seizing Policy Opportunities przedstawia w jaki sposób transformacja cyfrowa

widoczna jest przez pryzmat technologii cyfrowych, danych i oprogramowania

oraz analiz opartych na sztucznej inteligencji. Raport odnosi się również do

ogólnych trendów pojawiających się w gospodarce i czynnikach wpływających

na dynamikę sektora innowacyjnego.

Photo: © OECD 2019; Cover © © adimas/AdobeStock.com

Ważnym aspektem jest wykorzystanie danych jako kluczowego wkładu w innowacje, pojawiających się

nowych możliwości wynikających z drukowania 3D, czy też rosnące zapotrzebowanie na usługi dzięki

technologiom cyfrowym. W świetle pojawiających się zmian niniejszy raport analizuje, w jaki sposób

polityka innowacyjna powinna się dostosować do obecnej sytuacji w erze cyfrowej tak, aby wspierać

rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu.

Raport podkreśla, iż innowacje stają się coraz częściej cyfrowe. Większość współczesnych innowacji to

nowe produkty, procesy lub modele biznesowe, których realizacja bardzo często odbywa się dzięki

technologiom cyfrowym lub zawartym w oprogramowaniu danym. Niektóre procesy innowacyjne

zmieniają się w erze cyfrowej transformacji poprzez wykorzystanie analiz opartych na sztucznej

inteligencji. Umożliwia to przeprowadzanie badań na dużą skalę oraz zastosowanie nowych technik

wirtualnej symulacji i opracowywania nowych produktów.

Sprawozdanie określa obszary priorytetowe dla działania w zakresie polityki innowacyjnej oraz bada

nowatorskie podejścia wdrażane przez kraje w celu wspierania technologii cyfrowych.

Niniejszy raport przedstawia m. in. następujące aspekty:

- „Polityka innowacji w erze cyfrowej” (ukazanie w jaki sposób polityka innowacji powinna sprostać

nowym wyzwaniom)

- „Wpływ transformacji cyfrowej na innowacje w różnych sektorach” (analiza koncentruje się na trzech

sektorach gospodarczych: działalność rolno-spożywcza, motoryzacyjna i detaliczna)

- „Krajobraz cyfrowej polityki innowacji w 2019 r.” (zawiera przegląd strategii politycznych i inicjatyw

przyjętych w wielu krajach OECD celem wsparcia procesu transformacji cyfrowej. Inicjatywy

w szczególności koncentrują się na: poprawie technologii cyfrowej, promowaniu przedsiębiorczości

cyfrowej oraz wspieraniu badań i innowacji w kluczowych sektorach).

Poniższe zestawienie opisuje wpływ transformacji cyfrowej na procesy innowacyjne i powiązania

wynikające z zastosowania cyfrowych innowacji dla gospodarki i społeczeństwa.

Pu

blik

acj

e O

ECD

SYNTEZA RAPORTU

Źródło: Digital innovation: Seizing policy opportunities © OECD 2019, s. 15

Więcej informacji: https://www.oecd-ilibrary.org/science-and-technology/digital-innovation_a298dc87-en

OECD (2019), Digital Innovation: Seizing Policy Opportunities, OECD Publishing, Paris,

https://doi.org/10.1787/a298dc87-en

E.M.

Edukacja

Kodowanie w szkole: Uczyć? Nie uczyć? Oto jest pytanie

Nauka kodowania w szkole to temat niesłychanie modny w ostatnich

latach. Szkoły, a przede wszystkim ministerstwa edukacji,

wprowadzając kodowanie jako przedmiot chcą pokazać jak bardzo

zależy im na tym, aby uczniowie przyswajali aktualną i potrzebną na

rynku pracy wiedzę.

Photo:© Markus Spiske on Unsplash

A. Schleicher kierujący Dyrektoriatem OECD ds. Kształcenia i Umiejętności stawia jednak zasadnicze

pytanie: czy przypadkiem nie jest tak, że wprowadzając kodowanie przeciążamy i tak już przeładowane

programy szkolne? Czy języki kodowania, z którymi dzieci i młodzież zapoznają się w szkole nie będą

przestarzałe w momencie, gdy wejdą oni na rynek pracy?

I przywołuje przykład innego „modnego” przedmiotu wprowadzonego w szkołach po kryzysie 2008 r.,

mianowicie podstaw przedsiębiorczości. Przedmiot został wprowadzony a nawet objęty testami PISA.

Wyniki testu z 2014 r. (pierwszy test PISA zawierający pytania dotyczące podstaw ekonomii) były

następujące: w szkołach, w których wykładano podstawy przedsiębiorczości oceny były bardzo

zróżnicowane. Natomiast w Szanghaju, gdzie nie wykładano bezpośrednio podstaw przedsiębiorczości

ale zaawansowaną matematykę, wyniki były znacznie lepsze niż w szkołach, w których wprowadzono

podstawy przedsiębiorczości. Świadczy to o tym, że test ten lepiej napisała młodzież operująca

pewnymi konceptami, aniżeli ta nauczona konkretnych przykładów.

Nasuwa się wniosek, że nauczanie myślenia konceptualnego oraz motywowanie do pogłębionej analizy

i rozumowania okazuje się skuteczniejsze, aniżeli ciągłe rozszerzanie wiedzy z różnych dziedzin

i dodawanie kolejnych przedmiotów do programów szkolnych. Przyjmując tę perspektywę, należałoby

zrewidować dotychczasowe podejście do przedmiotu i uczyć nie tyle samego kodowania, co pewnego

myślenia obliczeniowego, które pozwoli na wykorzystanie tej wiedzy w użyciu każdego języka

kodowania, a nie wyłącznie tych znanych i wykorzystywanych dzisiaj, których przyszłość tempo zmian

technologicznych stawia pod znakiem zapytania. Oczywiście w nauczaniu myślenia konceptualnego

i obliczeniowego jak najbardziej można wykorzystać kodowanie, ale nie można ograniczać się

wyłącznie do tego.

Wg A. Schleichera, wniosek ten należałoby rozciągnąć na wszystkie przedmioty wykładane w szkołach

i na uniwersytetach oraz zreformować szkolnictwo w taki sposób, żeby położyć większy nacisk na

rozwój myślenia obliczeniowego, konceptualnego i abstrakcyjnego wśród uczniów i studentów. Takie

właśnie umiejętności gwarantują im możliwość rozwiązania każdego problemu i wykorzystania

zdobytej w szkole wiedzy w zdecydowanej większości sytuacji, z którymi mogą się zetknąć w życiu

zawodowym.

Źródło: http://oecdeducationtoday.blogspot.com/2019/03/should-schools-teach-coding.html

K.R.

Pu

blik

acj

e O

ECD

Edukacja

Rzecz o edukacji przedszkolnej

„Wspomagając naukę i rozwój najmłodszych”1 to opracowanie autorstwa

Andreasa Schleichera podsumowujące i rozwijające ustalenia IX ISTP,

o którym wspominaliśmy w poprzednim numerze (OECD 360˚ 3(26)2019). Do

piątego roku życia dzieci rozwijają się błyskawicznie. Jest to czas, kiedy

najłatwiej wypracować u nich motywację do nauki oraz właściwe postawy

wobec otaczającego je świata.

Photo: ©OECD 2019©Diego Cervo / Shutterstock © Monkey Business Images / Shutterstock

Pochodzące z niższych warstw społecznych, a zwłaszcza ze środowisk imigranckich piętnastolatki, jeśli

w przeszłości chodziły do przedszkola, osiągają w testach PISA znacznie lepsze wyniki, niż ich nieobjęci

edukacją przedszkolną koledzy o podobnym statusie społecznym2. Tym bardziej niepokoi fakt, że

w większości krajów OECD dostęp do edukacji na poziomie przedszkolnym opiera się na selekcji

społecznej i środowiskowej na niekorzyść dzieci wywodzących się z terenów wiejskich lub z najniższych

warstw społeczeństwa.

O sukcesie edukacji na każdym poziomie decyduje nie sam fakt jej odbycia, a jej jakość. Aby ją zmierzyć,

zbadano jakość interakcji opiekun-dziecko oraz interakcji między dziećmi. Te uwarunkowane są nie tyle

poprzez poziom wykształcenia personelu czy liczebność grup (ważną w przypadku dzieci do trzeciego

roku życia), co przede wszystkim przez ogólny klimat placówki, organizację czasu pracy oraz dodatkowe

szkolenia dla pracujących już opiekunów. Dość ważnym elementem decydującym o jakości nauczania

przedszkolnego jest również jego dostępność. Przedszkola powinny być dla wszystkich dzieci, a nie

jedynie dla maluchów z rodzin uprzywilejowanych. Trwałość rezultatów nauczania przedszkolnego

powinna być zagwarantowana poprzez ciągłość programu nauczania pomiędzy przedszkolem a szkołą

podstawową. Nie bez znaczenia pozostaje też sposób nauczania przedszkolnego polaryzujący się wokół

dwóch koncepcji: pierwsza zorientowana jest na szeroko pojęty rozwój dziecka, podczas gdy druga

przypomina nauczanie szkolne; gry czy zabawy proponowane są przez nauczyciela i mają silniejszy lub

słabszy wydźwięk dydaktyczny. Najskuteczniejsze jest połączenie tych dwóch metod, ponieważ wtedy

dziecko rozwija się równomiernie. Elementy pierwszej koncepcji stymulują rozwój umiejętności

miękkich i uczą współżycia w społeczności; elementy drugiej pozwalają nabyć umiejętności konieczne

do rozpoczęcia nauki w szkole (np. oswajanie z kształtem liter i dźwiękami, wprowadzanie

najprostszych pojęć matematycznych).

W opracowaniu sporo miejsca poświęcono wpływowi nowych technologii informacyjnych na małe

dzieci; niektóre z nich mają kontakt z tabletem czy telefonem komórkowym wcześniej aniżeli

z książkami. Wielu badaczy analizowało ten temat, a wnioski są podobne: z jednej strony umiarkowany

kontakt z nowymi technologiami korzystnie wpływa na rozwój ogólny dzieci i nastolatków. Granie

w gry rozwija refleks i umiejętność szybkiej analizy sytuacji, a odwiedzanie portali społecznościowych

pozytywnie wpływa na poczucie własnej wartości i przynależności do grupy. Większość nauczycieli

potrafi też umiejętnie wykorzystać nowe technologie do rozszerzenia czasu nauki poza ten spędzany

1 Andreas Schleicher, Helping our Youngest to Learn and Grow. International Summint on the Teaching Profession, https://www.oecd-ilibrary.org/education/educating-our-youngest_9789264313873-en 2 I tak, wśród młodzieży pochodzenia imigranckiego różnica ta wyniosła w przypadku testu z rozumienia tekstu pisanego średnio 49 pkt na korzyść dla młodych ludzi objętych w dzieciństwie edukacją przedszkolną. Tych 49 pkt odpowiada 1,5 roku edukacji szkolnej.

Pu

blik

acj

e O

ECD

w szkole, choćby poprzez korzystanie z aplikacji do utrwalania materiału. Z drugiej zaś strony, należy

kłaść bardzo duży nacisk na ochronę prywatności i bezpieczeństwa w internecie włączając te

zagadnienia w zajęcia szkolne o ogólniejszym profilu: i tak np. problematyka sekstingu powinna być

poruszana na zajęciach WDŻ, phishingu czy prania brudnych pieniędzy – na zajęciach z podstaw

przedsiębiorczości, a znęcania się w sieci – podczas godziny wychowawczej.

Dzisiejsze kilkulatki będą żyły w świecie zdominowanym przez komputery o potężnej mocy

obliczeniowej oraz sztuczną inteligencję, więc izolowanie ich od nowych technologii jest zupełnie

pozbawione sensu. Należy je natomiast z nimi oswajać i uczyć mądrego z nich korzystania

uwzględniając wszystkie zagrożenia, które te technologie niosą ze sobą.

Więcej informacji:

https://www.oecd-ilibrary.org/education/educating-our-youngest_9789264313873-en

Schleicher, A. (2019), Helping our Youngest to Learn and Grow: Policies for Early Learning, International Summit on the

Teaching Profession, OECD Publishing, Paris,

https://doi.org/10.1787/9789264313873-en

K.R.

Standardy OECD

Trzeci raport OECD z przeglądu standardów Organizacji

Standardy OECD poddawane są co pewien czas przeglądowi i aktualizacji, aby Organizacji mogła

w dalszym ciągu skutecznie reagować na wyzwania stojące przed rządami narodowymi. Biorąc

powyższe pod uwagę, w maju 2016 r. rozpoczęto kompleksowy przegląd standardów Organizacji.

Obecnie prowadzona jest druga faza tej inicjatywy, a Sekretariat OECD przedstawił kilka dni temu

trzeci raport obrazujący działania podjęte w ramach ww. procesu.

Podczas pierwszej fazy przeglądu, komitety techniczne OECD przyjęły 28 Planów Działania. Została ona

zakończona w lipcu 2017 r. zaakceptowaniem przez Radę zestawu działań, który obejmował m.in.

zniesienie 32 nieaktualnych już instrumentów. Drugi etap - który jest w toku - koncentruje się na

wdrożeniu ww. Planów Działania, poprzez przegląd, rewizję i monitoring implementacji 134

instrumentów prawnych OECD, jak również poprzez analizę zasadności opracowania nowych

standardów Organizacji.

CELE JAKIM SŁUŻĄ STANDARDY OECD

Źródło: Tabela 1. z „Progress Report on Standard-setting Review” (C(2019)43)

Trzeci raport dla państw członkowskich zawiera informacje o postępach zarówno w zakresie wdrażania

Planów Działania poszczególnych komitetów technicznych OECD, jak i inicjatyw mających na celu

poprawę funkcji wypracowywania standardów w ramach samej Organizacji. W 2019 r. przewiduje się

przyjęcie przez Radę 12 nowych instrumentów prawnych i 10 zmian już istniejących instrumentów.

Powstałe w latach 2018-19 nowatorskie standardy OECD dot. takich zagadnień jak sztuczna inteligencja

podbudowały pozycję Organizacji, wskazując na jej skuteczność, sprawność i możliwość obdarzenia

zaufaniem.

Od czasu MCM 2018 oraz włączając instrumenty zaakceptowane podczas przedmiotowej sesji, przyjęto

8 nowych instrumentów prawnych OECD, włączając w to 7 obszarów prac, w których Organizacja nie

posiadała wcześniej standardów. Zmiany te obrazuje poniższa tabela.

Pu

blik

acj

e O

ECD

REWIZJA STANDARÓW OECD W OKRESIE POMIĘDZY MCM 2018 a MCM 2019

Źródło: Tabela 1.3 z „Progress Report on Standard-setting Review” (C(2019)43)

Z uwagi na odmienną priorytetyzację prac w ramach komitetów technicznych OECD oraz ograniczone

środki, implementacja Planów Działania na tym poziomie nie przebiega zawsze tak samo sprawnie.

Realizacja niektórych działań będzie zapewne kontynuowana nawet po 2021 roku. Dodać należy, iż

poza przeglądem standardów, OECD prowadzi nadal prace ukierunkowane na zwiększanie znaczenia

i wpływu już istniejących instrumentów prawnych Organizacji (dissemination of standards) oraz na

włączanie wyżej wskazanych do prac wszystkich dyrektoriatów Organizacji (mainstreaming within the

OECD).

Warto także zauważyć, iż OECD angażuje w przedmiotowe prace w coraz większym stopniu

wewnętrznych i zewnętrznych partnerów, co zwiększa legitymację końcowych produktów.

W przyszłości planowany jest rozwój nowoczesnych instrumentów służących konsultacjom, włączając

w to scentralizowane platformy online poświęcone konsultacjom publicznym. Dobry przykład stanowi

OPSI - the OECD’s Observatory of Public Sector Innovation, które przeprowadziło zaawansowane

konsultacje nad projektem Deklaracji dotyczącej innowacji w sektorze publicznym („Declaration on

Public Sector Innovation”).

Więcej informacji:

https://www.oecd-opsi.org/declaration-consultation/

A.L.

Współpraca OECD z Bałkanami Zachodnimi

Specjalne strefy ekonomiczne na Bałkanach Zachodnich

Program Regionalny OECD dla Europy Południowo-Wschodniej wspiera kraje regionu z założeniem ugruntowania zrównoważonego wzrostu oraz zwiększenia inwestycji i zatrudnienia m.in. poprzez reformy dot. konkurencyjności i rozwój sektora prywatnego. Wśród szerokiej gamy polityk pozyskiwania inwestycji, specjalne strefy ekonomiczne (SSE) odgrywają szczególną rolę w przyciąganiu inwestorów zagranicznych, którzy mają w ten sposób szansę skorzystania z udogodnień podatkowych i regulacyjnych oraz ułatwień ustanowionych w granicach stref.

Photo: ©OECD 2017

Raport OECD Tracking Special Economic Zones in the Western Balkans: Objectives, Features and Key

Challenges stanowi pogłębioną analizę powyższej tematyki i - według wiedzy autorów - pierwszą próbę

systematycznego zgromadzenia w jednym miejscu doświadczeń sześciu różnych gospodarek: Albanii,

Bośni i Hercegowiny, Macedonii, Kosowa, Czarnogóry i Serbii. Raport zawiera informacje nt.

specjalnych stref ekonomicznych w każdym z państw oraz opisuje sposób ich wykorzystania próbując

odpowiedzieć na następujące pytania:

1) Jakie zachęty oferują specjalne strefy ekonomiczne na Bałkanach Zachodnich?

2) Jaki wpływ mają one na poziom FDI w regionie (Foreign Direct Investment), a także szerzej, na

badane gospodarki?

Ekspansja stref i bezpośrednich inwestycji zagranicznych na Bałkanach Zachodnich, 2006-2015

Źródło: Data from zone authorities compiled by the OECD and Wiiw Annual Database (2016)

Specjalne strefy ekonomiczne rozwinęły się w regionie w ramach strategii inwestycyjnych mających na

celu zwiększenie inwestycji produkcyjnych w krajach Bałkanów Zachodnich, które przez dziesięciolecia

walczyły o odwrócenie post-transformacyjnej deindustrializacji i stworzenie podstaw dla

zrównoważonego wzrostu gospodarczego. W ciągu ostatnich ośmiu lat liczba specjalnych stref

ekonomicznych wzrosła czterokrotnie. Głównym celem stref jest przyciągnięcie inwestycji,

w szczególności bezpośrednich inwestycji zagranicznych, zorientowanych na eksport, oraz tworzenie

nowych miejsc pracy, poprzez zapewnienie różnych zachęt fiskalnych i niefiskalnych dla inwestorów

strefowych. W rezultacie, na całym obszarze Bałkanów Zachodnich, sieci stref są zazwyczaj

zlokalizowane w miejscach strategicznych, w pobliżu dużych miast, korytarzy transportowych i granic

Op

raco

wa

nia

państwowych. Zwykle znajdują się także w pobliżu centrów przemysłowych z okresu przed

transformacją, gdzie mogą mieć większy dostęp do siły roboczej z określonymi umiejętnościami

technicznymi.

Strefy różnią się jednak miedzy sobą. Mają różną charakterystykę – od stref przeważnie państwowych

lub centralnie zarządzanych w Macedonii, do zdecentralizowanego partnerstwa publiczno-prywatnego

w Serbii oraz stref w pełni prywatnych w Bośni i Hercegowinie oraz Czarnogórze lub też połączenia obu

wariantów w Albanii i Kosowie. Macedonia oferuje na przykład swoim inwestorom strefowym

najszerszy zakres zachęt podatkowych i poza-podatkowych, w tym dotacje, korzystne warunki

udzielania pożyczek, gwarancje państwowe i ulgi podatkowe. W Serbii oraz Bośni i Hercegowinie są to

w dużej mierze zachęty oparte na przepływach pieniężnych, takie jak zwolnienia z ceł i podatku od

wartości dodanej (VAT), chociaż Serbia oferuje również inwestorom znaczne subsydia w zakresie siły

roboczej zarówno w strefach, jak i poza nimi. Mimo, że wszystkie gospodarki Bałkanów Zachodnich

mają narzucone przez UE limity pomocy udzielanej przedsiębiorstwom przez państwo, są one mniej

restrykcyjne niż w przypadku państw unijnych jeżeli chodzi o rodzaj pomocy, jakiej mogą udzielić.

W ciągu ostatnich pięciu lat inwestycje skumulowane w strefach stanowiły około 45% bezpośrednich

inwestycji zagranicznych w Macedonii i około 80% w Serbii przy czym ta ostatnia była zdominowana

przez dużą inwestycję Fiat-Chrysler w 2012 roku w zakład produkcji samochodów. Podobnie jak

w Europie Środkowej i Wschodniej na początku lat dziewięćdziesiątych, sektor motoryzacyjny jest

liderem w ożywianiu FDI w strefach ekonomicznych Bałkanów Zachodnich. Ponad 90% inwestycji

dotyczyło przemysłu motoryzacyjnego, od produkcji małych części samochodowych po montaż całych

pojazdów. Producentów samochodów przyciągają - oprócz bardzo atrakcyjnych ofert dla firm

nastawionych na eksport, które zmniejszają koszty prowadzenia działalności gospodarczej - także silna

przemysłowa przeszłość regionu, tania wykwalifikowana siła robocza i bliskość rynku UE.

Od momentu powstania, specjalne strefy ekonomiczne w regionie przyciągnęły prawie 400

zagranicznych firm i łączne inwestycje o wartości ponad 2,5 mld EUR. Firmy działające w specjalnych

strefach ekonomicznych wygenerowały ponad 22 000 miejsc pracy w Serbii, 6 800 w Macedonii i około

1 700 w Bośni i Hercegowinie. Mimo, że inwestycje strefowe są stosunkowo nowe (w większości mają

miejsce krócej niż dekadę), niektóre wstępne dane (oficjalnie niepotwierdzone) sugerują, że strefy

miały szereg pozytywnych „efektów ubocznych” w obszarze edukacji, szkoleń i infrastruktury. Z drugiej

strony, jak dotąd, miały one ograniczony wpływ na transfer technologii do producentów krajowych

i integrację lokalnych dostawców z działalnością inwestorów zagranicznych.

Raport stanowi podstawę dla przyszłych badań, które będą służyć analizie, czy specjalne strefy

ekonomiczne działają jako skuteczne i optymalne narzędzia do przyciągania inwestycji na Bałkany

Zachodnie i czy przyczyniają się do zrównoważonego wzrostu w regionie. Raport bierze również pod

uwagę implikacje wynikające z potencjalnego członkostwa omawianych krajów w Unii Europejskiej,

oraz potrzebę ostatecznej harmonizacji ich polityk w zakresie konkurencyjności, w tym strategii dot.

specjalnych stref ekonomicznych, z przepisami unijnymi.

Raport stanowi interesującą publikację także w kontekście zbliżającego się Szczytu Bałkanów

Zachodnich w Poznaniu (4-5 lipca 2019 r.), w czasie polskiego przewodnictwa w Procesie Berlińskim.

Więcej informacji:

http://www.oecd.org/south-east-europe/SEZ_WB_2017.pdf

https://berlinprocess.info/

Zuzanna Gwizdała – stażystka w SP, Uniwersytet Warszawski

Co czyta Francja?

Anty-przewodnik komunikacji politycznej

„Nikt nie ma zdolności do permanentnego popełniania błędów. A jednak …”. Cytat ten ilustruje

nieznośną trudność prowadzenia skutecznej komunikacji politycznej.

Renaud Czarnes, były dziennikarz, następnie doradca premiera Francji Jean-Marc Ayrault (w latach

2012-14), a obecnie dyrektor do spraw komunikacji w firmie Dalkia (grupa EDF), w błyskotliwym 90-

stronicowym eseju poddał analizie złe nawyki, błędne przekonania oraz wątpliwe praktyki polityków

w obszarze komunikacji politycznej.

Renaud Czarnes nie próbuje formułować ogólnych prawidłowości, ani recept odpornych na zmienne

okoliczności. W swojej pracy przytacza przykłada z ostatnich dekad francuskiego życia politycznego,

aby wskazać to czego należy unikać. W nieco żartobliwy sposób określa komunikację polityczną

mianem anty-materii – wszyscy mają swoje zdanie na temat tego, co należy zrobić, ale dopiero post-

factum dowiadujemy się czy i kto miał rację. Jeśli nie istnieje ognioodporny zasób wiedzy apriori, to co

doradcom i politykom pozostaje, to wiedza o tym, czego należy unikać. Skutecznej komunikacji

politycznej uczymy się na błędach – najlepiej, żeby były to błędy … innych.

Więcej informacji: https://www.editions-kawa.com

Renaud Czarnes, Anti-manuel de communication politique, Edition Kawa, 90 stron, cena 19,90 euro.

A.A.S.

Va

ria

SP RP OECD w mediach

Filmy edukacyjne SP RP przy OECD

Wszystkie filmy dostępne są pod następującymi adresami:

http://paryzoecd.msz.gov.pl/pl/p/paryzoecd_fr_s_pl/

http://www.msz.gov.pl/en/p/paryzoecd_fr_s_en/paryzoecd_fr_s_enroot

Adresy na kanale YT PolandMFA:

„Polska i OECD”/ „Poland and OECD”

https://www.youtube.com/watch?v=lOUCt7EflPQ

https://www.youtube.com/watch?v=x9b35tMeAv8

„Edukacja dla wszystkich”/„Education for All”

https://www.youtube.com/watch?v=TJwiz_b691c

https://www.youtube.com/watch?v=_d_dfaPgPJE

„Polska, podatki, OECD”

https://www.youtube.com/watch?v=S1MGfIL5wVU&t=5s

Inn

e in

form

acj

e

Warto wiedzieć …

Zasoby informacyjne OECD

Statystyczna baza danych OECD

Na podanej stronie dostępny jest katalog baz danych OECD oraz dane statystyczne uszeregowane wg tematyki, które można wykorzystywać również do porównywania poszczególnych rezultatów: https://data.oecd.org/home/

Katalog publikacji OECD w 2017 roku

W publikacjach OECD znajdują się analizy i dane porównawcze wykorzystywane do ustalenia przyszłych trendów i międzynarodowych standardów dotyczących m. in. zagadnień mających bezpośredni wpływ na życie ludzi. Zawarte w publikacjach informacje dotyczą następujących zakresów tematycznych: Ekonomia, Rolnictwo, Pomoc rozwojowa, Edukacja, Zatrudnienie, Energia, Finanse i Inwestycje, Zarządzanie publiczne, Przemysł i Usługi, Energia nuklearna, Nauka i Technologia, Kwestie społeczne, zdrowotne i migracyjne, Podatki, Handel, Transport, Rozwój regionalny. Wykaz publikacji w 2017 r. znajduje się na stronie: https://issuu.com/oecd.publishing/docs/cata_key_2017_maj_web?e=3055080/43182506

Księgarnia internetowa OECD

Księgarnia internetowa OECD oferuje szeroki dostęp do informacji o publikacjach OECD, Międzynarodowej Agencji Energii (IEA), Centrum Rozwoju OECD, Międzynarodowego Forum Transportu (ITF), Centrum Badań Naukowych i Innowacji (CERI). Księgarnia umożliwia również dostęp do katalogu publikacji i periodyków oraz baz danych OECD pod następującym adresem: www.oecd.org/bookshop

E-newsletter OECD

Biuletyn OECD w wersji elektronicznej zatytułowany What's New @ OECD wydawany jest raz w miesiącu. Poprzednie wydania dostępne są pod adresem: http://www.oecd.org/about/publishing/whatsnew.htm

Aby otrzymywać Biuletyn drogą elektroniczną konieczna jest rejestracja dostępna pod adresem: www.oecd.org/about/publishing/oecddirect.htm

OECD Observer

OECD Observer jest kwartalnikiem, który przedstawia w zwięzły i miarodajny sposób analizy kluczowych światowych problemów gospodarczych i społecznych. Na łamach OECD Observer znajdują się artykuły ekspertów OECD i innych gości podsumowujące najnowsze ustalenia w dziedzinie gospodarki światowej. Każde wydanie zawiera artykuły pogrupowane tematycznie, wykazy nowych publikacji i recenzje książek. W pakiecie OECD Observer znajduje się również roczne wydanie OECD Yearbook, zawierające informacje, w których położony jest nacisk na aktualne wyzwania oraz rozwiązania globalnych problemów gospodarczych, społecznych i środowiskowych. OECD Observer dostępny jest pod adresem: http://oecdobserver.org/

Inn

e in

form

acj

e

Warto wiedzieć …

OECD Blogs

OECD prowadzi blogi w kluczowych kwestiach, które dzisiaj mogą interesować

społeczeństwo. Na ich stronach znajdują się komentarze pracowników OECD i blogi

ekspertów mówiące o tematyce tak różnorodnej jak bezrobocie, emerytury, poprawa

edukacji i mierniki postępów w społeczeństwie. OECD zachęca do czynnego brania udziału

w tego typu dyskusjach.

Insights

Seria opracowań OECD Insights wyjaśnia w zrozumiały sposób ważne kwestie stojące przed społeczeństwem. Blog Insights nakreśla pierwsze spojrzenie i jest kontynuacją tych rozważań. http://oecdinsights.org/

Education Today

Blog OECD Educationtoday, który omawia istniejące i pojawiające się kwestie dotyczące edukacji, w tym wyniki międzynarodowych rezultatów studentów (PISA), umiejętności XXI wieku, rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki. http://oecdeducationtoday.blogspot.com/

Ecoscope

Blog OECD Ecoscope omawia całą serię zagadnień, które znajdują się w centrum zainteresowanoń OECD, m.in. makroekonomicznych, strukturalnych i pomiaru dobrobytu. https://oecdecoscope.wordpress.com/

Development Matters

Blog OECD Development Matters stanowi platformę do otwartych i świadomych dyskusji na temat możliwości rozwoju i wyzwań stojących w tym temacie. https://oecd-development-matters.org/

ProgBlog

ProgBlog pochodzi z Globalnego Projektu mierzenia postępu społeczeństw (Global Project for Measuring the Progress of Societies and the Wikiprogress). http://theblogprogress.blogspot.com/

Skills and Work

Blog OECD Skills and Work dotyczący kwestii umiejętności i pracy to platforma OECD, która ma na celu dzielenie się analizą dotyczącą umiejętności pracowników, umiejętności korzystania z pracy oraz sposobu oceny i reagowania na zmieniające się potrzeby w zakresie umiejętności. https://oecdskillsandwork.wordpress.com/

Inn

e in

form

acj

e

Warto wiedzieć …

Przydatne adresy

Stałe Przedstawicielstwo RP przy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju

• SP RP przy OECD - strona główna:

http://www.paryzoecd.msz.gov.pl/

• SP RP przy OECD - Twitter:

https://twitter.com/PLPermRepOECD

OECD

• OECD - strona główna:

www.oecd.org

• OECD - Careers:

http://www.oecd.org/careers/

• OECD - YouTube:

www.youtube.com/oecd

• OECD - Facebook:

https://www.facebook.com/theOECD

• OECD - Twitter:

https://twitter.com/oecd

• OECD - Flickr:

https://www.flickr.com/photos/oecd

Inne agencje

• Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) - strona główna:

https://www.iea.org/

• Agencja Energii Jądrowej (NEA) - strona główna:

http://www.oecd-nea.org/

• Centrum Rozwoju (DEV) - strona główna:

http://www.oecd.org/dev/

• Międzynarodowe Forum Transportu (ITF) - strona główna:

http://www.itf-oecd.org/

Inn

e in

form

acj

e

Warto wiedzieć …

OECD iLibrary

OECD iLibrary jest globalną bazą wiedzy zawierającą dane, informacje oraz publikacje OECD. Według

stanu na luty 2018 roku umieszczono w niej 11 755 e-booków, 60 100 rozdziałów,

5 615 dokumentów roboczych. OECD iLibrary w szczególności skierowana jest do środowisk

uniwersyteckich, ośrodków badawczych, parlamentów krajowych, organizacji pozarządowych oraz

do bibliotek.

Strona dostępna jest w dwóch wersjach językowych: angielskiej i francuskiej, jednakże dla niektórych

publikacji znajdują się także streszczenia w 25 wersjach językowych, w tym polskiej. Strona posiada

również szereg wyszukiwarek tematycznych, liczne katalogi oraz bazę danych statystycznych z 17

zakresów tematycznych. Dokumenty dostępne są w różnych formatach.

Dostęp do OECD iLibrary znajduje się pod następującym adresem:

www.oecd-ilibrary.org

Szczegółowy przewodnik korzystania z OECD iLibrary znajduje się w wersji polskiej i angielskiej pod

adresami:

http://assets.oecdcode.org/ilibraryres/OECD%20iLibrary_UserGuide%202016_PL.pdf

http://assets.oecdcode.org/ilibraryres/Gettngstarted_Polish_2012.pdf

http://assets.oecdcode.org/ilibraryres/user_guide_oecd-ilibrary_en.pdf

Informacje o sposobie korzystania z OECD iLibrary znajdują się na You Tube pod następującym

adresem:

https://www.youtube.com/user/OECDiLibrary

https://www.youtube.com/watch?v=nN5tNWvfDB4

Broszura ze szczegółowymi informacjami o OECD iLibrary znajduje się pod adresem:

https://issuu.com/oecd.publishing/docs/oecd_ilibrary_brochure_2017?e=3055080/41406163

Obecnie z OECD iLibrary korzysta ponad 2000 instytucji w przeszło 100 krajach. Ich lista dostępna

jest pod adresem:

http://www.oecd.org/about/publishing/oecdilibrarysubscribers-

abonnesaoecdilibrary.htm?utm_source=Adestra&utm_medium=email&utm_content=list%20by%20c

ountry&utm_campaign=What%27s%20New%2014%20February&utm_term=demo

Inn

e in

form

acj

e

Warto wiedzieć

OECD iLibrary

Inn

e in

form

acj

e

OECD 360°

Stałe Przedstawicielstwo RP

przy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju

KONTAKT:

136, rue de Longchamp

75116 Paris

Tel. +33 (0)1 56 28 57 60

Fax. +33 (0)1 56 28 94 66

� Aby wejść na stronę internetową placówki: http://www.paryzoecd.msz.gov.pl � Aby skontaktować się z placówką: paryz.oecd.sekretariat@msz.gov.pl

Jeżeli nie życzą sobie Państwo otrzymywać tego typu informacji, prosimy o e-maila zwrotnego pod wyżej wymieniony adres z informacją „proszę o usunięcie mojego adresu z listy adresatów”. Uprzejmie informujemy, iż nie zbieramy ani nie przetwarzamy danych identyfikacyjnych w celu ich przekazania lub sprzedaży podmiotom zewnętrznym dla celów marketingowych ani nie rozsyłamy wiadomości w imieniu osób trzecich.