Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005...
Transcript of Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005...
![Page 1: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/1.jpg)
1
T Blomberg
1 2.2.2005
Bitumen standardisation
Nya funktionella testmetoderför bindemedel
Metoddag - 14. Mars 2005
T Blomberg
2
Bitumen standardisation
2.2.2005
Standardiseringsläge idag
Vägbitumen EN 12591:19995-årsrevision 2004, färdig 2007EU mandat
Hårda vägbitumen EN 13924Bitumen 10/20 & 15/25EU mandatFärdig 2005
![Page 2: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/2.jpg)
2
T Blomberg
3
Bitumen standardisation
2.2.2005
PMB-specifikationer EN 14023EU mandatFärdig 2005
Specifikationer för bitumenemulsioner EN 13808EU mandatFärdig 2005
Specifikationer för bitumenlösningar prEN xxxxxUnder arbete, blir sammatyp som föremulsionerFärdig 2007
T Blomberg
4
Bitumen standardisation
2.2.2005
EU mandat
• Ej nationella specialförhållanden
• Nationella deviationer är inte tillåtna⇒ Sveriges A-deviation på viskositet @ 60 °C försvinner
• Bara en testmetod per en egenskap- (RTFOT/TFOT/RFT)
• Produsentens produkt kontroll
• CE märket
![Page 3: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/3.jpg)
3
T Blomberg
5
Bitumen standardisation
2.2.2005
= 40= 45 = 50 = 55 = 60= 65= 70 = 75 = 80 TBRNPD
200-300
120-200
90-150
75-130
65-105
40-100
45-80 25-55 10-40TBRNPD
109876543210
Classes for the essential requirements of PMB
NPD – No performance determinedTBR – To be reported
Penetration at 25 ºC
Softening point
Classes of convenience - PMB
T Blomberg
6
Bitumen standardisation
2.2.2005
Vägbitumen specifikationer
EN 12591
Version 1 – EN 12591:1999
Version 2 – hEN 12591:2005
Revision varje 5 år
Performance related standards
Version 1 – CEN TR:2005
Ny version vid behov
hEN PR-specification
![Page 4: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/4.jpg)
4
T Blomberg
7
Bitumen standardisation
2.2.2005
Nya testmetoder
• Kompleksmodul (DSR) prEN 14770
• Zero Shear Viscosity – ZSV (oskillation)EVT 2000 Pas prEN xxxx
• Zero Shear Viscosity – ZSV (krypning)viskositet @ 60 ºC prEN xxxx
• Pressurised Aging Vessel prEN 14769
• Bending Beam Rheometer prEN 14771
T Blomberg
8
Bitumen standardisation
2.2.2005
BENDING BEAM RHEOMETER (BBR)
• Bindemedelbalkens böjning vid lågatemperaturer mätas i BBR-testen
• Bindemedlets styvhet räknas
• Testresultat ger bindemedlets kritiska temperatur
![Page 5: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/5.jpg)
5
T Blomberg
9
Bitumen standardisation
2.2.2005
BBR utrustning
Air bearing
Load cell
Deformation measuring
Liquid bath
Thermometer
T Blomberg
10
Bitumen standardisation
2.2.2005
BBR testprincip
![Page 6: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/6.jpg)
6
T Blomberg
11
Bitumen standardisation
2.2.2005
BBR testresultat
Testas vid tre olika temperaturer
T Blomberg
12
Bitumen standardisation
2.2.2005
BBR testmetod
+ Metoden är i allmän bruk i USA och Euroopassa
+ Repeterbarheten är bra
+ Bra korrelation med vägbitumenets lågtemperaturegenskaper
± Korrelationen är inte ännu verifierad för PMB
- m-värdets betydelse är tveksam, specielt för PMB
![Page 7: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/7.jpg)
7
T Blomberg
13
Bitumen standardisation
2.2.2005
Höga beläggningstemperaturer
Testmetoder:
– Kompleksmodul - DSR,– Zero Shear Viscosity ZSV, oskillation– Zero Shear Viscosity ZSV, krypning
T Blomberg
14
Bitumen standardisation
2.2.2005
Kompleksmoduls mätning - DSR
Apply oscillating stress
SampleMeasure oscillating strain
Fixed lower plate
Time
Time
Stress
Strainδ γ
σ
G* (Stiffness) = σ/ γTIME OF TEST = 1 hr for one T°C and one frequency
and 4 to 6 hrs for ≠ T°C and frequencies
![Page 8: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/8.jpg)
8
T Blomberg
15
Bitumen standardisation
2.2.2005
Zero shear viscosity - oskillation
• Bindemedlets viskositet vid mycket lågaskyvhastigheter, som närmar sig noll
• Kan användas också för PMB
+ Utrustningen är i allmän bruk (DSR)
± Korrelationer med asfaltens deformation @ 60°C
T Blomberg
16
Bitumen standardisation
2.2.2005
ZSV: Oskillationsmetod
10
100
1000
0,1 10 1000 100000Angular frequency (rad/s)
Com
plex
vis
cosi
ty (P
a.s)
nK )(10
app ϖη
η+
=Simplified Cross model:
![Page 9: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/9.jpg)
9
T Blomberg
17
Bitumen standardisation
2.2.2005
Zero shear viscosity - krypning
• Bindemedlets viskositet vid “statisk” kryptest
• Kan användas också för PMB
+ Utrustningen är i allmän bruk (DSR)
± Bra korrelationer med asfaltens deformation @ 60°C
- Testmetoden kräver långa testtider
T Blomberg
18
Bitumen standardisation
2.2.2005
ZSV: Creep/Creep recovery testprincip
Time
Com
plia
nce
J(t)
=1/η0
= tcreep/η0
Creep recovery Creep
tcreep
![Page 10: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/10.jpg)
10
T Blomberg
19
Bitumen standardisation
2.2.2005
ZSV - oskillation
• EVT - temperatur @ 2000 Pas(mjukpunkt)
ZSV - krypning
• Viskositet @ 60 °C
EN-metoder under arbete inom CEN
T Blomberg
20
Bitumen standardisation
2.2.2005
Pressure Aging Vessel (PAV), EN 14769(föråldring under tryck)
• Testförhållandena:20 timmar @ 90-110ºC / tryck 2.1 MPa.
• Mycket använt i USA och Europa.
• Beskriver bindemedlets förhårdning i beläggningen.
• Metodens korrelation med europeiska förhållandena är inte verifierad.
![Page 11: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/11.jpg)
11
T Blomberg
21
Bitumen standardisation
2.2.2005
PAV-utrustning
T Blomberg
22
Bitumen standardisation
2.2.2005
Performance related specifications
Data collection framework
![Page 12: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/12.jpg)
12
T Blomberg
23
Bitumen standardisation
2.2.2005
Density
Solubility
Flash point
- Increase in softening point R&B
- Retained penetration @ 25 °C
RTFOT - Change in mass
Storage stability (PMB)
Elastic recovery @ 10 °C & 25 °C (PMB)
Fraass breaking point
Kinematic viscosity @ 135 °C
Dynamic viscosity @ 60 °C
Softening point R&B
Penetration @ 25 °C
LTASTAFresh
Binder conditionCharacteristic
PRODUCT DESCRIPTION ACCORDING TO CONVENTIONAL SPECIFICATIONS
T Blomberg
24
Bitumen standardisation
2.2.2005
Adhesion Test to be confirmed
Vialit pendulum @ test conditions
Tensile test @ test conditions
Force ductility @ test conditions
Cohesion
Bending beam rheometer (BBR) @ test cond.
Stiffness at low service temperature
Complex modulus (DSR) @ test conditions
Stiffness at intermediate service temperature
Zero shear viscosity 2 (creep) @ test conditions
Zero shear viscosity 1 (oscillation) @ test cond.
Complex modulus (DSR) @ test conditions
Stiffness at high service temperature
LTASTAFresh
Binder conditionCharacteristic
PERFORMANCE-RELATED PROPERTIES
![Page 13: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/13.jpg)
13
T Blomberg
25
Bitumen standardisation
2.2.2005
CENpro
cess
T Blomberg
26
Bitumen standardisation
2.2.2005
Bitumen ringanalys 2004Finland
FortumResearchNaantali refineryPorvoo refinery
LemminkäinenCentral laboratoryLohja factory
Icopal/Factory
Katepal
Oulu University
ValtatieVTT
EstlandRoad Admin.
Sverige
NynäsNynäshamnGöteborg
Skanska SverigeVästNordSyd
Vägverket produktion
VTI
NCC
KTH
Total 28 laboratorier
DanmarkIcopal Central lab
NorgeSINTEF
BelgienNynas/Antwerp
KinaPNAC laboratory
UKEastham Refinery
NynasEasthamDundee
![Page 14: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/14.jpg)
14
T Blomberg
27
Bitumen standardisation
2.2.2005
Testmetoder
Bitumen
• 50/70
• 160/220
Penetration 25 ºC
Softening point
Dynamic viscosity 60 ºC
Kinematic viscosity 135 ºC
Fraass breaking point
Flash point COC
RTFOT
- change of mass
- penetration 25 ºC
- softening point
- retained penetration
- change of softening point
T Blomberg
28
Bitumen standardisation
2.2.2005
Reproduserbarhet (R) enligt ASTM C 670
Resultat jämförades mot metodens reproduserbarhet
Rn = Kn * (R2/2,8)
Rn = max skillnaden mellan testresultater
Kn = konstant för n laboratories från ASTM C 670
R2 = max skillnaden mellan två testresultater enligt metoden
![Page 15: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/15.jpg)
15
T Blomberg
29
Bitumen standardisation
2.2.2005
50/70
40
45
50
55
60
0 5 10 15 20 25
Pen
etra
tio
n @
25
C
Average Max diff
T Blomberg
30
Bitumen standardisation
2.2.2005
160/220
130
135
140
145
150
155
160
165
170
175
180
0 5 10 15 20 25
Pen
etra
tio
n @
25
C
AverageMax diff
![Page 16: Nya funktionella testmetoder för bindemedel - · PDF fileBitumen standardisation 2.2.2005 ... Force ductility @ test conditions Cohesion Bending beam rheometer ... Metoddag 2005 TB.ppt](https://reader030.fdocuments.in/reader030/viewer/2022020302/5abe2ced7f8b9aa15e8c7cb2/html5/thumbnails/16.jpg)
16
T Blomberg
31
Bitumen standardisation
2.2.2005
38
43
48
53
0 5 10 15 20 25
So
ften
ing
po
int
160/220
50/70