NĂM THỨ 32 - BỘ MỚI - SỐ 279 (T4/2019) Website:...

NĂM THỨ 32 - BỘ MỚI - SỐ 279 (T4/2019) Website: t4ghcm.org.vn

Nói khôNg với thực phẩm giả,thực phẩm kém chất lượng.

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Chịu trách nhiệm xuất bản: BS. CK2. Huỳnh Ngọc ThànhGiấy phép xuất bản: Số 869/STTTT-BC cấp ngày 04 tháng 7 năm 2016

TRONG SỐ NÀY

03 Hoạt động khám, chữa bệnh tại Việt Nam đang thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư

04 Chỉ mới có 1,68% dân số Việt Nam tham gia hiến máu

05 Bệnh sốt xuất huyết không thể lơ là

06 Bệnh Sởi ở trẻ em-những điều cần lưu ý

07 Khi nào cần xét nghiệm sán dải lợn?

08 Một số biểu hiện khác biệt của trẻ tự kỷ

09 Nói không với thực phẩm không an toàn, thực phẩm kém chất lượng

10 Phòng tránh tổn thương da cho bé khi ra đường mùa nắng

11 Những điều cần biết về bệnh ghẻ ngứa

12 Phòng Cấp cứu tổng hợp và Khoa Ngoại niệu ghép thận đã làm nỗi lo

của tôi tan biến

13 Chân dung một đoàn viên thanh niên tâm huyết với công tác bảo hiểm y tế

14 Bệnh viện Ung Bướu thử nghiệm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong điều trị bệnh ung thư

15 Tiêm chủng

16 Liệu có thể hóa trị ung thư mà không bị thuốc “hành”?

17 Chế độ ăn thích hợp mùa hè

18 Nhiều hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe được T4G triển khai trong năm 2018

19 Thủ Đức đẩy mạnh công tác truyền thông phòng chống dịch bệnh

đến các trường học trên địa bàn Quận

20 Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh chính thức giới thiệu “Phiếu khảo sát trải nghiệm người bệnh trong thời gian điều trị nội trú tại bệnh viện”

21 Tư vấn & hỏi đáp

22 Ký kết hợp tác giữa Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh-Đại học Y khoa

Phạm Ngọc Thạch với Đại học Trà Vinh

23 Bệnh viện Nhân dân Gia Định: Điều hành hoạt động khám, chữa bệnh theo hướng quản trị thông minh

Bên cạnh đó, trong thời gian qua Việt Nam đã cho phép đầu tư vào hệ thống y tế để phát triển mạnh các chuyên khoa lâm sàng, cải thiện trải nghiệm của bệnh nhân. Do đó nhu cầu của người dân ngày càng tăng đối với các dịch vụ y tế cao cấp. Vì vậy nhiều nhà đầu tư cũng đã bắt đầu có được lợi nhuận nhờ đầu tư vào hệ thống khám chữa bệnh.

Hiện tại có rất nhiều nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực y tế nhưng họ mong muốn Việt Nam đơn giản hóa thủ tục đầu tư, thuận tiện cho họ khi muốn bỏ vốn vào các ngành, trong đó có ngành y tế. Như vậy, Việt Nam sẽ có lợi thế cạnh tranh để trở thành điểm đến đầu tư y tế hấp dẫn.

Tại hội thảo, Bác sĩ Dilshaad Ali, Cố vấn chuyên môn của DG

Medical đã nêu 5 lý do khiến Việt Nam đang trở thành điểm thu hút các nhà đầu tư về y tế:

- Đặc điểm dân số: kết hợp cả nhóm tuổi lao động và nhóm cao tuổi, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng tạo áp lực lớn cho các đô thị, người dân có thu nhập khá gia tăng đồng nghĩa với việc tăng các cơ sở y tế tư nhân, chuyển dịch cơ cấu sang công nghiệp hóa ảnh hưởng đến lối sống và sức khỏe của người dân.

- Đặc điểm kinh tế: tầng lớp trung lưu đang gia tăng đáng kể, tăng chi tiêu bình quân đầu người, chi phí phát sinh cho giáo dục và y tế tiếp tục tăng, xu hướng lựa chọn chăm sóc sức khoẻ có chất lượng, trong đó du lịch y tế là khả thi.

- Lối sống hiện đại: các bệnh phát sinh do lối sống, tỷ lệ truy

cập Internet và kỹ thuật số thuộc nhóm cao nhất thế giới, bắt đầu chú trọng vào y học chức năng và cá thể hóa, bệnh nhân được giáo dục tốt.

- Mô hình chăm sóc sức khỏe: giảm các bệnh truyền nhiễm, tăng các bệnh không lây nhiễm, các bệnh trở nên phổ biến bao gồm: ung thư, tim mạch, chuyển hóa, chấn thương chỉnh hình và hô hấp, các chương trình tầm soát và chăm sóc sức khỏe toàn diện ngày càng phát triển, chống lão hóa đang trở thành nhu cầu.

- Bảo hiểm y tế: trên 80% dân số đã có bảo hiểm y tế xã hội, 5% dân số có bảo hiểm tư nhân, 73% còn chi trả viện phí bằng tiền mặt, tỷ lệ bệnh viện công-bệnh viện tư đang tăng trưởng.

(Theo Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh)

Hoạt động khám, chữa bệnh tạiViệt Nam đang thu hút sự quan tâm

của các nhà đầu tư

Tại Hội thảo “Ngành Y tế cần làm gì để thu hút đầu tư” tại Tp. Hồ Chí Minh do Hội Y học và Hội Hành nghề Y tư nhân Tp. Hồ Chí Minh phối hợp cùng Thời báo Kinh tế Sài Gòn và Công ty DG Medical tổ chức ngày 29/03 vừa qua, các chuyên gia cho rằng Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới hiện nay với thu nhập người dân tăng cao, rất nhiều gia đình đã chi nhiều hơn cho tiêu dùng và đây là cơ hội cho việc đầu tư các dịch vụ y tế cao cấp.

Nhiều nhà đầu tư đang quan tâm đến lĩnh vực y tế tại Việt Nam. Ảnh: Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (ảnh:medonthan.com)

Sức khỏe TP. HCM • Số 279 Tháng 4/2019 3

Tiêu điểm

PGS. TS. Nguyễn Thị Xuân Thu, Chủ tịch Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia Vận động hiến máu tình nguyện, cho biết thêm: Hiện mạng lưới công tác vận động hiến máu tình nguyện toàn quốc đã được hình thành

vận động hiến máu dịp Tết và Lễ hội Xuân hồng, chương trình “Chủ nhật Đỏ”, chiến dịch “Những giọt máu hồng Hè” và Hành trình Đỏ, Ngày Toàn dân hiến máu tình nguyện 7/4, Ngày Quốc tế người hiến máu 14/6… Đặc biệt, công tác tuyên truyền, vận động hiến máu

Máu quốc gia, Phó Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, BS. CKII. Phạm Tuấn Dương cho biết: Những bước phát triển nhanh chóng của phong trào hiến máu tình nguyện hằng năm đã góp phần rất lớn vào sự phát triển chung của ngành truyền máu

Chỉ mới có 1,68% dân số Việt Nam tham gia hiến máu

Năm 2018, toàn quốc đã vận động và tiếp nhận được hơn 1,336 triệu đơn vị máu, trong đó 98,3% lượng máu tiếp nhận từ người hiến máu tình nguyện, tương đương 1,68% dân số tham gia hiến máu. Đây là thông tin được đưa ra tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác Vận động hiến máu tình nguyện năm 2019 được Ban Chỉ đạo quốc gia Vận động hiến máu tình nguyện tổ chức sáng 12/3, tại Hà Nội.

Năm 2018, Bệnh viện Truyền máu Huyết học Tp. Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 215.000 túi máu. Lượng máu đạt 93% kế hoạch, hiện tại nguồn cung không đủ so với nhu cầu của bệnh nhân. Bệnh viện cung cấp máu và chế phẩm máu cho hơn 100 bệnh viện, nguồn máu chủ yếu là từ nguồn hiến tình nguyện nên không ổn định, lúc tăng lúc giảm so với nhu cầu.

(Tài liệu Hội nghị Tổng kết công tác vận động hiến máu tình nguyện)

và từng bước hoàn thiện. 100% các tỉnh, thành phố đã thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, cấp huyện và 79% số xã, phường có Ban chỉ đạo. Lượng máu tiếp nhận được năm 2018 tăng 11,5 lần so với năm 1994.

Cùng với đó, nhiều hoạt động đã, đang được tổ chức, tiếp tục phát huy hiệu quả tích cực trong phong trào hiến máu tình nguyện như: Chiến dịch

tình nguyện được đẩy mạnh, tạo sự lan tỏa trong cộng đồng; giúp nâng cao nhận thức, quan niệm của người dân về hiến máu tình nguyện. Ban Chỉ đạo hiến máu tình nguyện các cấp đã tổ chức hơn 16 nghìn cuộc tuyên truyền, vận động với gần 1,195 triệu lượt người tham dự.

Khẳng định những đóng góp của phong trào hiến máu tình nguyện, Phụ trách Trung tâm

Việt Nam cũng như nền y học hiện đại.

Theo BS Phạm Tuấn Dương, Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương là một đơn vị đầu ngành về huyết học và truyền máu của cả nước, mỗi ngày điều trị cho trên 1.400 bệnh nhân bị bệnh về máu. Viện còn là cơ sở tiếp nhận, sàng lọc, điều chế và cung cấp máu cho các bệnh viện lớn nhất cả nước. Năm 2018, Viện đã tiếp nhận được 323.615 đơn vị máu (chiếm trên 24% tổng lượng máu của cả nước), trong đó hiến máu tình nguyện là 317.513 đơn vị máu (tăng 6.7% so với năm cùng kỳ năm trước).

(Theo Thông tấn xã Việt Nam)

Nhân viên Ngành Y tế Tp. Hồ Chí Minh tham gia hiến máu tình nguyện do Công đoàn Ngành Y tế phát động đợt hè năm 2018

4

Tiêu điểm

Bệnh sốt xuất huyết lây từ người bệnh sang người lành qua muỗi vằn Aedes aegypti. Với khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm và nằm trong vùng lưu hành của muỗi vằn Aedes aegypti-trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết, 24 quận huyện của Tp. Hồ Chí Minh luôn là địa phương thuận lợi cho sự lây lan bệnh sốt xuất huyết.Để chủ động phòng chống sốt xuất huyết cần làm tất cả những gì có thể để không bị muỗi đốt và không cho muỗi phát triển:- Ngay từ khi chưa có ca bệnh, các điểm nguy cơ phát sinh lăng quăng truyền bệnh sốt xuất huyết của từng phường xã đã được lập danh sách để đưa vào lịch giám sát thường xuyên. Các biện pháp diệt muỗi, diệt lăng quăng tại mỗi nhà dân cần được thực hiện tự giác và đồng bộ bởi chính mỗi người dân của Thành phố. Nhân viên y tế và chính quyền có vai trò hướng dẫn, nhắc nhở sự tuân thủ của chủ sở hữu, chứ không làm thay chủ nhân. Đối với những chủ sở hữu không chấp hành các hướng dẫn sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.- Diệt lăng quăng: là biện pháp căn cơ nhất để phòng chống

bệnh sốt xuất huyết và được khuyến cáo thực hiện thường xuyên tại mỗi nhà, mỗi cơ quan tổ chức. Các chiến dịch diệt lăng quăng trên diện rộng được triển khai trên toàn Thành phố vào những thời điểm đầu mùa và giữa mùa dịch. Tuy nhiên để chiến dịch này thành công thì rất cần sự tham gia của mọi người, mọi gia đình truy tìm và loại bỏ ngay những ổ lăng quăng trong chính căn nhà hay nơi làm việc của mình. Đối với những nơi công cộng thì cơ quan chủ quản và chính quyền địa phương phải có trách nhiệm thực hiện.- Phun hóa chất diệt muỗi trưởng thành: Để diệt muỗi sốt xuất huyết kỹ thuật phun không gian (gồm cả phun ULV và phun khói nóng) được áp dụng khi dịch bệnh đang lan nhanh và tuân theo chỉ định

chuyên môn về thời gian, phạm vi thực hiện. Cần có sự hợp tác của mọi người để thực hiện phun hóa chất vào bên trong nhà vì muỗi sốt xuất huyết hoạt động và hút máu trong nhà. Nhưng song song đó thì diệt lăng quăng vẫn phải được thực hiện nghiêm túc và thường xuyên để đảm bảo hiệu quả của phun hóa chất.

- Khi nhà có ca bệnh: cần đi khám bệnh tại cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng. Tất cả các ca bệnh đến khám hay nhập viện đều được xem là ca chỉ điểm để từ đó các trạm y tế tiến hành điều tra mở rộng để đánh giá tình hình bệnh tại địa phương mình để có kế hoạch xử lý cho phù hợp.

(Trung tâm Y tế dự phòng Thành phố)

Bệnh sốt xuất huyếtkhông thể lơ là

Từ nhiều năm nay, sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm lưu hành tại nhiều quốc gia vùng nhiệt đới trong đó có Việt Nam. Trước đây, bệnh sốt xuất huyết được cho là bệnh của trẻ em, tuy nhiên hơn 10 năm nay tỷ lệ bệnh nhân sốt xuất huyết người lớn (trên 15 tuổi) xấp xỉ 50% trong tổng số ca bệnh ghi nhận được. Các trường hợp tử vong do sốt xuất huyết hầu hết ghi nhận trên bệnh nhân có cơ địa béo phì, bệnh mạn tính; một số trường hợp tử vong ở người lớn còn do chủ quan tự điều trị tại nhà, đến bệnh viện trễ.

Trung tâm Y tế quận Thủ Đức phun thuốc xịt muỗi khu vực đang có dịch sốt xuất huyết (ảnh: Kim Tuyến)


Phòng, chống dịch bệnh

Nguyên nhân mắc bệnh

Bệnh sởi là tình trạng nhiễm virút cấp tính. Tác nhân gây bệnh sởi là virút thuộc giống Morbillivirus của họ Paramyxoviridae. Sởi lan truyền do dịch tiết mũi họng của người nhiễm bệnh theo không khí thoát ra khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Người bệnh có thể lây nhiễm cho người khác trước và sau vài ngày xuất hiện triệu chứng của bệnh.

Triệu chứng bệnh sởi

Khi bị nhiễm sởi, sau giai đoạn ủ bệnh kéo dài khoảng 7 ngày-2 tuần, bệnh nhân thường có những triệu chứng thường gặp

sau đây:

- Sốt cao (nhiệt độ đo được thường trên 39°C), khi dấu hiệu sốt thuyên giảm sẽ bắt đầu xuất hiện dấu hiệu phát ban đặc trưng của sởi. Lúc đầu ban nổi ở sau tai (vùng gáy), sau đó lan ra mặt, rồi lan dần xuống ngực bụng và lan ra toàn thân. Khi ban sởi biến mất cũng mất dần theo thứ tự đã nổi trên da, đặc điểm ban sởi là ban dạng sẩn (ban gồ lên mặt da), khi bay sẽ để lại những vết thâm trên da rất đặc trưng thường gọi là “vằn da hổ”.

- Ngoài ra, trẻ bị mắc sởi thường có một số triệu chứng kèm theo như: chảy nước mũi, ho hay đỏ mắt, đôi khi trẻ bị tiêu chảy.

Những biến chứng thường gặp

Trẻ em là đối tượng có nguy cơ bị những biến chứng nặng nề của bệnh. Những biến chứng thường gặp khi mắc bệnh sởi ở trẻ em được ghi nhận tại các cơ sở y tế như: viêm tai giữa cấp, viêm phổi nặng có thể dẫn đến tử vong, viêm não, tiêu chảy và ói mửa do sởi, thường xảy ra cho trẻ nhỏ, nhất là trẻ nhũ nhi, mờ hoặc loét giác mạc có thể gây mù lòa, suy dinh dưỡng nặng ở trẻ em hậu nhiễm sởi. Phụ nữ có thai mắc bệnh sởi có thể bị sảy thai, sinh non hay sinh trẻ nhẹ cân.

Chăm sóc trẻ mắc sởi tại nhà

- Do bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao nên việc phòng ngừa bệnh, tránh tình trạng lây lan trong cộng đồng là điều phụ huynh cần chú ý. Mọi người cần giữ vệ sinh cá nhân,

Bệnh Sởi ở trẻ em-những điều cần lưu ýThời gian gần đây, số trẻ mắc sởi có xu hướng tăng tại các cơ sơ y tế và bệnh viện nhi trên cả nước khiến cho nhiều bậc phụ huynh lo lắng. Sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virút gây ra và dễ bùng phát thành ổ dịch. Trẻ nhũ nhi mắc sởi rất nguy hiểm vì sức đề kháng của trẻ còn yếu.

vệ sinh nhà cửa và môi trường chung quanh, giữ gìn nơi sinh hoạt thông thoáng, sạch sẽ.

- Nâng cao sức đề kháng cho trẻ nhỏ bằng chế độ ăn với đầy đủ dưỡng chất cần thiết, đồng thời tăng cường lượng chế độ ăn uống giàu vitamin nhất là vitamin A để bảo vệ đôi mắt của trẻ mắc bệnh sởi.

- Tránh quan niệm cho bệnh nhân kiêng tắm, kiêng gió, ủ kín trẻ sẽ làm cho bệnh thêm trầm trọng hơn.

Biện pháp phòng ngừa hiện nay: chủ động-đơn giản-hiệu quả

- Thực hiện chủ động việc tiêm ngừa bệnh sởi: bằng vắc-xin được khuyến cáo khi trẻ đủ 9 tháng tuổi theo chương trình tiêm chủng mở rộng tại các cơ sở y tế và được miễn phí. Tuy nhiên, việc tiêm một mũi vắc-xin duy nhất không đủ tạo ra miễn dịch bền vững nên cần phải tiêm nhắc lại mũi thứ 2 lúc trẻ được 18 tháng tuổi.

- Thực hiện tốt việc cách ly trẻ bệnh: khi phát hiện trẻ bệnh, sớm đưa trẻ đến cơ sở y tế để khám và chữa trị kịp thời, thực hiện cách ly nguồn bệnh tránh lây lan cho cộng đồng.

- Đeo khẩu trang y tế khi chăm sóc trẻ bệnh, tránh sự lây nhiễm chéo tại các bệnh viện có bệnh nhân mắc sởi đến các trẻ khác.

- Rửa tay sạch sẽ đúng cách trước và sau khi chăm sóc trẻ bệnh để ngăn ngừa sự lây nhiễm chéo từ trẻ bệnh sang trẻ lành.

ThS. BS. Đinh Thạc-Bệnh viện Nhi đồng 1

6


Sán dải lợn có thể gây bệnh ở người dưới 2 dạng khác nhau:

- Bệnh sán dải lợn trưởng thành:

Sán trưởng thành sống ký sinh ở đường tiêu hóa của người, phần đầu có các giác hút và móc để bám vào phần trên ruột non để hấp thu chất dinh dưỡng. Nhiễm sán dải lợn trưởng thành thường không có triệu chứng rõ rệt, có thể người bệnh bị đau bụng, rối loạn hấp thu, suy nhược cơ thể… Những đốt sán già ở cuối cơ thể con sán có thể tự đứt ra và đào thải qua phân. Thường người bệnh có thể phát hiện hàng ngày các đốt sán rời rạc hoặc một đoạn các đốt dính liền ra theo phân (những đoạn nhỏ, dẹt, trắng ngà như xơ mít).

- Bệnh ấu trùng sán dải lợn:

Đa phần bệnh ấu trùng sán dải lợn là biến chứng của bệnh nhiễm sán trưởng thành. Những đốt sán già rụng đi và nằm trong đường tiêu hóa bệnh nhân, nếu như có rối

loạn nhu động ruột, đốt sán có thể bị đẩy ngược lên dạ dày. Đốt sán sẽ bị vỡ ra và phóng thích từ 30.000-50.000 trứng tại dạ dày, các trứng được hấp thu vào máu, theo vòng tuần hoàn đi đến các cơ quan rồi tạo thành rất nhiều các nang chứa ấu trùng. Nuốt phải trứng sán dải lợn qua đồ ăn thức uống cũng có thể gây bệnh ấu trùng, tuy nhiên trong trường hợp này, số lượng nang sán rất ít.

Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà có những biểu hiện khác nhau. Nếu nang sán nằm trong cơ, có thể sờ thấy dưới da có những u nhỏ bằng hạt đậu, không ngứa, không đau. Nếu nang sán nằm trong não, người bệnh có thể bị đau đầu, động kinh, yếu liệt hoặc hôn mê. Nếu nang sán nằm trong mắt có thể gây giảm thị lực hoặc mù.

Khi nào cần xét nghiệm?

Xét nghiệm chẩn đoán bệnh sán lợn trưởng thành là xét nghiệm phân tìm trứng sán, hoặc định danh đốt sán nhìn thấy trong phân. Chỉ định xét nghiệm phân khi người bệnh thấy trong phân có vật thể lạ không chắc là đốt sán, hoặc khi có những triệu chứng ở đường

tiêu hóa nghi ngờ do nhiễm ký sinh trùng. Xét nghiệm phân để tìm trứng, ấu trùng các loại ký sinh trùng đường ruột, kể cả trứng sán dải lợn.

Xét nghiệm máu là xét nghiệm tìm kháng thể đối với ấu trùng sán dải lợn để định hướng chẩn đoán sau khi có những bằng chứng khác nghi ngờ bệnh ấu

Khi nào cần xét nghiệm sán dải lợn?Sán dải lợn có tên khoa học là Taenia solium, cơ thể sán bao gồm rất nhiều đốt kết nhau thành dải, có chiều dài trên 2 mét (700-1.000 đốt). Dân gian còn gọi là “sán xơ mít”.

trùng. Không dùng xét nghiệm máu để tầm soát bệnh vì kết quả dù dương tính cũng không xác định thời gian mắc bệnh.

Điều trị:

Điều trị các thuốc xổ giun sán thông thường sẽ không tiêu diệt được sán dải lợn. Người bệnh nên đi khám chuyên khoa ký sinh trùng để có chỉ định điều trị đúng, không nên tự mua thuốc uống.

Phòng ngừa:

- Không ăn nên thịt lợn tái, sống. Trong lúc chế biến thực phẩm nếu thấy trong thịt lợn có các nang ấu trùng giống như hạt gạo, phải tiêu hủy đi.

- Nếu nghi ngờ có đốt sán trong phân, nên đi khám để được điều trị sớm và triệt để nhằm ngăn ngừa biến chứng bệnh ấu trùng.

- Phân người bệnh phải được quản lý tốt, không đi bừa bãi, là nguồn lây bệnh cho lợn. Không nuôi lợn thả rong để tránh tiếp xúc mầm bệnh từ môi trường.

- Nên dùng các loại đồ ăn, thức uống sạch, đã được nấu chín.

ThS. BS. Đinh Nguyễn Huy Mẫn-Trưởng khoa Xét nghiệm, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới



Sự bất thường về cảm quan và hoạt động

Với trẻ tự kỷ, do sự kém nhạy cảm của các giác quan nên dù một tác động nhỏ cũng có thể gây ra những kích thích quá ngưỡng (ví dụ trẻ sẽ nhảy liên tục, đu đưa thân người, leo trèo, chạy đi chạy lại...). Ngược lại, khi trẻ tự kỷ có giác quan nhạy cảm quá mức thì tác động dù lớn cũng không đủ đạt đến ngưỡng kích thích của trẻ (ví dụ một số trẻ tự kỷ không dám bước lên cầu thang máy, sợ xích đu, sợ cầu trượt…). Do những bất thường về mặt cảm quan này, trẻ thường có khó khăn trong kế hoạch vận động. Trẻ thường vụng về và lóng ngóng khi chơi đồ chơi. Không thể chơi đồ chơi một cách thích hợp, trẻ có khuynh hướng chơi mãi một thứ đồ chơi mà mình

có thể thao tác thành công nhất.

Khi mà thính giác của trẻ tự kỷ kém nhạy cảm, trẻ sẽ không thể nghe người khác nói. Khi đó trẻ sẽ có khuynh hướng thích nghe nhạc hay những hoạt động có tiếng ồn lớn thay vì chơi với ai. Ngược lại, các hoạt động dưới ngưỡng do bởi sự nhạy cảm thái quá về thính giác có thể làm trẻ bịt tai chỉ vì nghe tiếng mưa rơi, hoảng hốt khi nghe tiếng máy hút bụi…

Sự kém nhạy cảm về thị giác khiến cho trẻ tự kỷ có kiểu chơi định xếp thành hàng rồi ngắm chúng từ những góc cạnh bất thường. Có khi, trẻ dành hàng giờ chỉ để chăm chút ngắm xếp ngay hàng thẳng lối hoặc xăm soi một cọng cỏ nhỏ, mặc cho bạn bè cùng lứa đang nô đùa xung quanh mình. Ngược lại,

với những trẻ tự kỷ có sự nhạy cảm quá mức về thị giác, trẻ sẽ thích chơi nơi bóng tối hơn là chạy nhảy ngoài sân nắng.

Trẻ tự kỷ có những qui luật bất biến do chính trẻ đặt ra

Do đặc tính cơ bản của trẻ tự kỷ là không thích sự thay đổi. Các sinh hoạt cuộc sống của trẻ và gia đình càng ổn định càng đem đến cho trẻ cảm giác an toàn. Trong cuộc chơi cũng vậy, trẻ tự kỷ sẽ tự thiết lập một qui luật chơi cho riêng mình và trẻ cũng đòi hỏi người cùng chơi với trẻ tuân thủ theo đúng qui luật do chính mình đặt ra. Nghe và theo qui luật chơi

Một số biểu hiện khác biệtcủa trẻ tự kỷ

“Tự kỷ” tiếng Anh “autism” có nghĩa là “xa cách”. Trẻ tự kỷ không chỉ tự tổ chức và vận hành các hoạt động tâm trí của mình, mà trẻ còn vận hành chúng một cách khác biệt làm cho những người thân của trẻ, cho dù đã cố gắng tìm lý lẽ biện minh cho những hành vi của con, vẫn cảm thấy con mình thực sự “nó khác với những trẻ khác”.

Chăm sóc, dạy dỗ trẻ tự kỷ cần có thời gian và sự kiên trì

của người khác là điều trẻ tự kỷ không thể làm được. Đa số trẻ tự kỷ trong một nhóm bạn thường là đối tượng gây hấn (hoặc là nạn nhân bị gây hấn), cho nên trẻ tự kỷ thường chọn cách chơi cô lập.

Trẻ tự kỷ chỉ thực hiện được kiểu chơi rập khuôn và mang tính lặp đi lặp lại

Qui luật của việc chơi một cách sáng tạo, chơi biểu tượng hay chơi tương tác qua lại… đối với các trẻ nhỏ là điều bình thường nhưng đối với trẻ tự kỷ là điều không thể. Hạn chế về khả năng suy nghĩ tưởng tượng và các rối loạn về bắt chước người khác không cho phép trẻ hòa hợp chơi cùng bạn cùng trang lứa.

Khoa Tâm lý-Bệnh viện Nhi đồng 2

8

Sức khỏe cộng đồng

Tác hại của thực phẩm giả, kém chất lượng, không an toàn với sức khỏe con người:

1. Nếu ngộ độc những kim loại nặng tích tụ dần trong cơ thể có thể gây ra:

- Suy gan, suy thận.

- Thoái hóa hệ thần kinh trung ương dẫn đến sa sút trí tuệ, bệnh Parkinson, mất ngủ, lo âu, suy giảm trí nhớ.

- Suy tủy xương dẫn đến thiếu máu, giảm bạch cầu (tế bào để bảo vệ cơ thể chống lại các vật lạ xâm nhập).

2. Ngộ độc dư lượng kháng

sinh hoặc thuốc kích thích tăng trọng của gia súc tích tụ dần trong cơ thể có thể gây ra:

- Phù, ứ nước trong cơ thể.

- Rối loạn nhịp tim.

- Kích thích hệ thần kinh làm lo âu, mất ngủ, căng thẳng, sau đó có thể gây suy nhược thần kinh.

- Cơ thể dễ bị đề kháng với các loại kháng sinh nên khi chúng ta bị bệnh sẽ khó điều trị.

- Suy gan, suy thận.

3. Ngộ độc những chất vô cơ như formol, ure, hàn the… có thể gây ra:

- Tổn thương gan thận mạn tính.

- Nguy cơ gây ung thư.

- Tổn thương tế bào não.

Việc phát hiện, thông báo kịp thời cho các cơ quan chức năng, đồng thời không mua những loại thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ góp phần khắc phục tình trạng thực phẩm không an toàn đến tay người tiêu dùng, bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của chính chúng ta.

Đế Anh-Ban Quản lý An toàn thực phẩm Tp. Hồ Chí Minh

Nói không với thực phẩmkhông an toàn, thực phẩm

kém chất lượngĐể tăng cường hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh thực phẩm và nâng cao nhận thức, kiến thức của người tiêu dùng trong công tác bảo đảm an toàn thực phẩm, Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm chọn chủ đề Tháng hành động vì an toàn thực phẩm năm 2019 là “Nói không với thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng. Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng”.



Bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân có nghĩa là tất cả mọi người có thể sử dụng các dịch vụ y tế có chất lượng ở bất cứ nơi đâu và bất cứ lúc nào, mà không bị gặp khó khăn về tài chính.

Sức khỏe là quyền của con người; mọi người cần được thông tin và sử dụng các dịch vụ y tế cần thiết để chăm sóc sức khỏe của chính mình và sức khỏe của gia đình mình.

Tự chi trả từ tiền túi cho các dịch vụ y tế đang đẩy người dân vào tình trạng nghèo đói, ngay cả ở các nước có thu nhập cao.

Ở nhiều quốc gia, chi trả tiền thuốc khi sử dụng các dịch vụ y tế là nguyên nhân chính làm cho người dân trở nên bị khó khăn về tài chính.

Chăm sóc sức khỏe ban đầu có chất lượng và dễ dàng tiếp cận là yếu tố cơ bản để thúc đẩy bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Chăm sóc sức khỏe ban đầu phải là cấp độ chăm sóc đầu tiên khi người dân tiếp xúc với hệ thống y tế, nơi mà cá nhân, gia đình và cộng đồng được chăm sóc sức khỏe nhiều nhất, từ truyền thông giáo dục sức khỏe, phòng bệnh đến điều trị, phục hồi chức năng và chăm sóc giảm nhẹ, gần nơi người dân sống và làm việc.

Chăm sóc sức khỏe ban đầu là chăm sóc con người, giúp cải thiện sức khỏe hoặc duy trì sức

khỏe, thay vì chỉ điều trị các bệnh hoặc một tình trạng cụ thể.

Chăm sóc sức khỏe ban đầu bao gồm phần lớn nhu cầu sức khỏe của người dân trong suốt

mạnh mẽ sẽ góp phần mang lại kết quả tốt hơn cho sức khỏe, tiết kiệm chi phí và cải thiện chất lượng chăm sóc.

Nhân viên y tế đóng một vai trò quan trọng trong tuyên truyền,

Nhân ngày Sức khỏe Thế giới (7/4/2019): thông điệp về ý nghĩavà tầm quan trọng của chăm sóc

sức khỏe ban đầu

Nhân ngày Sức khỏe Thế giới, ngày 7/4/2019, Tổ chức Y tế Thế giới vừa ra thông điệp về ý nghĩa và tầm quan trọng của chăm sóc sức khỏe ban đầu hướng đến bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

cuộc đời, bao gồm các dịch vụ như sàng lọc các vấn đề sức khỏe, vắc-xin, thông tin giáo dục sức khỏe về cách phòng bệnh, kế hoạch hóa gia đình, điều trị trong điều kiện dài hạn và ngắn hạn phối hợp với các cấp độ chăm sóc khác và phục hồi chức năng.

Chăm sóc sức khỏe ban đầu là cung cấp các dịch vụ y tế một cách hiệu quả và công bằng và giúp các quốc gia đạt được tiến bộ trong bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Một hệ thống y tế với dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu

giáo dục sức khỏe cho người bệnh biết cách chăm sóc và phối hợp chăm sóc, chuyển tải nhu cầu chính đáng của người bệnh đến các nhà quản lý y tế và hoạch định chính sách.

Nhân viên y tế tham gia chăm sóc sức khỏe ban đầu phải có mối quan hệ liên tục và tin cậy với bệnh nhân, biết được lịch sử về tình trạng sức khỏe của họ; biết bức tranh đầy đủ giúp người bệnh cải thiện chăm sóc tình trạng sức khỏe của họ và tiết kiệm chi phí.

Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh

Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam

10


Dấu hiệu nhận biết bệnh:

Người bị ghẻ sẽ có các dấu hiệu sau:

- Ngứa nhiều về đêm, nhất là vùng da non (như kẽ ngón tay, mặt trước cổ tay, trên đường chỉ tay, nách, quanh rốn, bụng dưới, mặt trong đùi...).

- Nổi mụn nước màu trắng đục, nằm rải rác, tập trung nhiều ở vùng da non.

- Có thể kèm nổi sẩn cục (hay còn gọi là nốt ghẻ) màu nâu-đỏ ở bìu, dương vật, nách, đường kính khoảng 3-5mm, có ngứa hoặc không, thường gặp ở trẻ em.

- Bệnh ghẻ ngứa rất dễ lây, nên xung quanh thường có nhiều người bị ngứa.

Phương pháp điều trị:

Thông thường bệnh ghẻ ngứa không cần làm xét nghiệm. Bệnh được điều trị chủ yếu là thuốc bôi tại chỗ (bôi toàn thân, buổi tối) để diệt cái ghẻ, uống thuốc kháng histamin với mục đích giảm ngứa, để tránh cào gãi, phòng ngừa nhiễm trùng và chàm hóa.

Những lưu ý khi điều trị:

- Bệnh cần được phát hiện sớm, điều trị đúng và kịp thời để giảm tối đa nguy cơ biến chứng nhiễm trùng và tránh lây lan.

- Điều trị đồng thời cho cả người tiếp xúc tình dục và ở chung nhà với người bệnh, dù

có ngứa hay không.

- Phải vệ sinh đồ dùng cá nhân như quần áo, khăn tắm, khăn trải giường...(giặt, sấy khô ở nhiệt độ ≥ 60oC hoặc luộc nước sôi, phơi nắng, ủi nóng 2 mặt) hoặc loại bỏ, không tiếp xúc với người bệnh (cất vào tủ) ít nhất

Phòng bệnh:

- Cần vệ sinh cá nhân hàng ngày bằng cách tắm, rửa tay với xà phòng.

- Khi có người ở gia đình hay xung quanh bị ngứa, nhất là ngứa về đêm và có nhiều người cùng ngứa, phải đi khám

Những điều cần biếtvề bệnh ghẻ ngứa

Ghẻ ngứa là một bệnh da lây nhiễm, do ký sinh trùng cái ghẻ gây ra, lây truyền từ người sang người qua tiếp xúc thông thường (như bắt tay) và nhất là qua quan hệ tình dục hoặc gián tiếp qua đồ vật truyền bệnh như giường chiếu, mền mùng, quần áo v.v...

BS. Nguyễn Thị Thùy DungBệnh viện Da liễu Tp. Hồ Chí Minh

là 4 ngày, để tránh lây lan cho người xung quanh và tránh tái nhiễm.

- Bôi thuốc đúng cách: bôi thuốc 1 lần vào buổi tối, bôi sau khi tắm sẽ có hiệu quả hơn, bôi toàn thân trừ mặt và đầu. Chú ý bôi kỹ những vùng nếp gấp, sinh dục, quanh móng, sau tai; đối với trẻ em nên bôi luôn cả vùng mặt và đầu.

chuyên khoa da liễu.

- Tránh tiếp xúc với người bị ghẻ như bắt tay, dùng đồ hoặc giặt và phơi chung đồ.

- Nếu mình bị ghẻ, cần tránh tiếp xúc với người xung quanh, không dùng chung đồ đạc và ngủ riêng, cần đi khám ngay để được điều trị sớm, tránh biến chứng và tránh lây cho những người xung quanh.



“Phòng Cấp cứu tổng hợpvà Khoa Ngoại niệu ghép thậnđã làm nỗi lo của tôi tan biến”

Người nhà bệnh nhân là một Việt kiều chia sẻ: “Tôi đọc khá nhiều bài viết về bệnh viện tại Việt Nam và thật sự lo lắng. Nhưng chính cung cách làm việc của nhân viên phòng Cấp cứu tổng hợp và Khoa Ngoại niệu ghép thận, Bệnh viện Nhân dân 115 đã làm nỗi lo của tôi tan biến”.

Bản tin Sức khỏe Tp. Hồ Chí Minh xin được trích lại nội dung bức thư này:

Kính gửi: Ban giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115,

Orlando, ngày 26 tháng 1 năm 2019

Tôi viết thư này, trước là xin cảm ơn BS. Phạm Lê Duy của Khoa Ngoại niệu ghép thận cùng tập thể nhân viên của khoa, sau cũng xin cảm ơn ê-kíp nhân viên khoa Cấp cứu tổng hợp của BS. Trần Văn Sóng, đã chẩn đoán và điều trị cho anh tôi là bệnh nhân Phạm H. C., nằm tại Phòng A408. Anh tôi đã qua điều trị 2 tuần tại một bệnh viện tỉnh mà không

thuyên giảm.

Sau khi tham khảo, gia đình tin tưởng và xin chuyển lên khám cấp cứu tại quý bệnh viện. Triệu chứng lâm sàng là bí tiểu và tiểu ra máu. Bệnh án của bệnh viện tỉnh còn ghi u xơ tuyến tiền liệt, viêm phổi ho có bọt hồng và viêm cầu thận. Đã được điều trị kháng sinh.

Tôi đọc khá nhiều bài viết về bệnh viện tại Việt Nam và thật sự lo lắng. Nhưng chính cung cách làm việc của nhân viên phòng Cấp cứu tổng hợp và Khoa Ngoại niệu ghép thận đã làm nỗi lo của tôi tan biến.

Từ khi anh tôi bước vào phòng cấp cứu tổng hợp, khoảng 9g

sáng, thời lượng được bấm để theo dõi cho đến khi được đưa lên khoa, chừng 3g chiều.

Phải nói là buổi sáng ấy rất đông bệnh nhân. Tôi không hề thấy ai lớn tiếng với người nhà người bệnh. Nhiều bác sĩ đã khám cho anh tôi và hội chẩn trước khi cho lên Khoa. Anh tôi được ít nhất hai bác sĩ đến khám và được xét nghiệm máu và siêu âm ổ bụng.

Tại đây, BS. Phạm Lê Duy đã đặc biệt quan tâm và tìm ra nguyên nhân chính gây ra bí tiểu: anh tôi bị tiểu đường mà không biết nên hệ thần kinh bàng quang đã không hoạt động. BS. Duy và các y tá, điều dưỡng đã tận tình hướng dẫn anh tôi cách tự chăm sóc và chống viêm nhiễm trước khi xuất viện. Sáng hôm sau, BS. Duy còn đích thân gọi để theo dõi và dặn dò.

Trong lúc đang chờ tại phòng Cấp cứu tổng hợp, có một người nhà bệnh nhân đứng cạnh tôi, cũng đã khen ngợi rất nhiều về chuyên môn và cung cách phục vụ của nhân viên bệnh viện.

Tôi xin thay mặt gia đình cảm ơn. Nhân dịp năm mới, kính chúc quý vị nhiều sức khỏe và hạnh phúc để chăm sóc bệnh nhân.

Nay kính,

Phạm Tường Chi

Orlando, Florida, Hoa Kỳ

Phòng Công tác xã hội-Bệnh viện Nhân dân 115

Bệnh viện Nhân dân 115

12

Người tốt - Việc tốt

Trong công tác chuyên môn, Kim Anh biết sắp xếp công việc khoa học, hợp lý, luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công. Được giao phụ trách quản lý công tác bảo hiểm y tế tại đơn vị Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh, điểm nổi bật của Kim Anh là luôn tích cực học tập, nâng cao kiến thức và có những sáng kiến, cải tiến để đạt hiệu quả cao nhất trong công việc, đồng thời giúp đơn vị triển khai thực hiện tốt các quy định của bảo hiểm y tế.

Bắt đầu từ ngày 01/01/2018, Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh triển khai khám bảo hiểm y tế tại Phòng khám đa khoa. Có thể nói đây là bước đi mới của Trung tâm Y tế trong hoạt động khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân trên địa bàn quận Bình Thạnh. Nhớ lại những ngày đầu mới tiếp cận công tác này, Kim Anh cho biết cô cũng còn rất mơ hồ, không biết bắt đầu từ đâu và đây là điều trăn

trở của Kim Anh. Và sau những ngày trăn trở đó, Kim Anh đã bắt đầu tìm hiểu, vừa làm vừa cải tiến. Chỉ sau một thời gian ngắn, Kim Anh đã rút ra được cho mình những kinh nghiệm và mạnh dạn đăng ký sáng kiến cải tiến “Sử dụng mã bảo hiểm y tế từ thành phố đưa về để quản lý các mã khám chữa bệnh bảo hiểm y tế trong toàn đơn vị” giúp cho công tác quản lý thuận tiện hơn, các bước thực hiện trở nên đỡ vất vả, từng bước một hoàn thiện các bước khởi đầu để thẩm định và ký kết hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Trong quá trình công tác, Kim Anh cũng đã thiết kế lại các loại sổ sách, biểu mẫu phù hợp với hoạt động của đơn vị để phục vụ cho công tác báo cáo công tác khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tại Phòng khám đa khoa… Tính đến nay hoạt động khám chữa bệnh bảo hiểm y tế của đơn vị đã đi vào quỹ đạo sau hơn 4

tháng triển khai với hơn 3.804 lượt khám, đồng thời để đảm bảo cho 12 trạm y tế phường khám chữa bệnh bảo hiểm y tế được cung ứng về thuốc, vật tư tiêu hao trực tiếp mà không cần thông qua Bệnh viện quận như trước đây.

Trong công tác, hoạt động Đoàn và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Kim Anh đã có nhiều thành tích nổi bật. Kim Anh là một đoàn viên năng nổ, luôn xung kích, đi đầu trong các phong trào tình nguyện, tham mưu Chi đoàn các nội dung hoạt động gắn với đặc thù chuyên môn Ngành Y tế bằng các nội dung thiết thực, góp phần cùng tổ chức Đoàn Thanh niên quận Bình Thạnh chăm lo cho người dân trên địa bàn. Vì vậy, trong năm 2018, Kim Anh đã được đơn vị bình xét danh hiệu lao động tiên tiến và là tấm gương điển hình của Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh để lớp trẻ phấn đấu làm theo trong tháng Thanh niên-Kỷ niệm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 26/3.

Tạ Đức Nhân, Trưởng phòng TT-GDSK, Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh

Chân dung một đoàn viên thanh niên tâm huyết với công tác bảo hiểm y tế

Thông qua việc tham gia các phong trào và hoạt động Đoàn Thanh niên đã xuất hiện ngày càng nhiều gương cán bộ Đoàn và Đoàn viên thanh niên tiêu biểu, vừa thực hiện tốt nhiệm vụ công tác chuyên môn, vừa đi đầu trong tham gia các phong trào. Tiêu biểu điển hình trong số đó có bạn Nguyễn Thị Kim Anh đang công tác tại Phòng Kế hoạch Nghiệp vụ của Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh.

CN. Nguyễn Thị Kim Anh - Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh


Người tốt - Việc tốt

Đó là phần mềm trí tuệ nhân tạo “IBM Watson for Oncology” do tập đoàn IBM của Mỹ xây dựng dựa trên nền tảng dữ liệu lớn, hiện nay đã được triển khai áp dụng ở 230 bệnh viện của 13 nước trên thế giới như Mỹ, Trung Quốc, Ấn độ, Hàn Quốc, Thái Lan…

Phần mềm AI này tập trung vào 2 loại bệnh ung thư phổ biến là ung thư vú và ung thư đại trực tràng. Bệnh viện Ung bướu đã thử nghiệm phần mềm này trên 103 bệnh nhân ung thư vú và 126 bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Kết quả cho thấy tỷ lệ tương đồng giữa phác đồ của Bệnh viện và phác đồ của

giá dựa trên thực tiễn của Việt Nam như đặc thù của các bệnh viện (cơ sở vật chất, danh mục thuốc và quá tải) và của người bệnh (địa lý, tài chính, chế độ bảo hiểm y tế…); không thay thế được bác sĩ khi ra quyết định điều trị.

Hội đồng khoa học Bộ Y tế có nhận định như sau:

- Về giá thành sử dụng tuệ nhân tạo IBM Watson for Oncology trong tư vấn giúp bác sỹ chuyên ngành ung thư lựa chọn phác đồ điều trị ung thư cho người bệnh phải phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội của Việt Nam. Hội đồng đề nghị các đơn vị triển khai xem xét hạ giá thành khi triển khai trí tuệ nhân tạo IBM Watson for Oncology tại các bệnh viện. Hội đồng đề nghị Bộ Y tế sớm xem xét để xây dựng giá thành sử dụng trí tuệ nhân tạo trong tư vấn lựa chọn phác đồ điều trị ung thư và quy định được bảo hiểm y tế chi trả cho người bệnh tham gia bảo hiểm y tế.

- Hội đồng khuyến nghị các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ở nước ta có thể sử dụng trí tuệ nhân tạo IBM Watson for Oncology trong tư vấn, hỗ trợ bác sỹ chuyên ngành ung thư lựa chọn phác đồ điều trị ung thư cho người bệnh, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị bệnh ung thư ở nước ta.

(Theo Cổng thông tin điện tử Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh)

Bệnh viện Ung Bướu thử nghiệm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI)

trong điều trị bệnh ung thưBệnh viện Ung bướu TP.HCM là một trong 3 bệnh viện (Bệnh viện K, Bệnh viện Ung bướu thành phố Hồ Chí Minh và Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ) được Bộ Y tế chọn tham gia thử nghiệm ứng dụng phần mềm trí tuệ nhân tạo trong tư vấn và hỗ trợ các bác sĩ trong lựa chọn phác đồ điều trị bệnh ung thư tiên tiến và hiệu quả cho người bệnh.

phần mềm đưa ra là 80,3%; trong đó tương đồng về phác đồ điều trị ung thư vú là 71%, ung thư đại trực tràng là 88,1%.

Phần mềm AI hỗ trợ hầu hết các giai đoạn của ung thư vú và ung thư đại trực tràng. Đánh giá hiệu quả của phần mềm trí tuệ nhân tạo này, các bác sĩ Bệnh viện Ung bướu nhận xét như sau:

Về ưu điểm: Cơ sở dữ liệu của hệ thống chủ yếu theo thực tế điều trị ung thư tại nước Mỹ, sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh; giúp các bác sĩ có thể cập nhật những phác đồ mới, bổ sung thêm thông tin và hạn chế những sai sót trong qua trình điều trị; đưa ra được các gợi ý điều trị cho hầu hết các giai đoạn, có hỗ trợ khá chuyên sâu về các phác đồ hóa trị, nội tiết; hỗ trợ tìm kiếm tài liệu một cách nhanh nhất; phát huy tối ưu hiệu quả khi áp dụng mô hình hội đồng chuyên gia (Tumor board).

Về hạn chế: Chưa có phiên bản tiếng Việt; chưa có sự đánh

14

Thông tin Y học

Tiêm chủng1. Vắc xin là:

A. Chế phẩm sinh học có chứa kháng thể, được dùng với mục đích phòng bệnh.

B. Chế phẩm sinh học có chứa kháng thể, được dùng với mục đích chữa bệnh.

C. Chế phẩm sinh học có chứa kháng nguyên, được dùng với mục đích chữa bệnh.

D. Chế phẩm sinh học có chứa kháng nguyên, được dùng với mục đích phòng bệnh.

2. Về bản chất, tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh do tạo ra:

A. Miễn dịch chủ động, không đặc hiệu.

B. Miễn dịch chủ động, đặc hiệu.

C. Miễn dịch thụ động, không đặc hiệu.

D. Miễn dịch thụ động, đặc hiệu.

3. Nguyên tắc phòng chông bệnh truyền nhiễm:

A. Lấy phòng bệnh là chính trong đó thông tin, giáo dục, truyền thông, giám sát bệnh truyền nhiễm là biện pháp chủ yếu.

B. Công khai, chính xác, kịp thời thông tin về dịch là biện pháp chủ yếu.

C. Thực hiện việc phối hợp liên ngành và huy động xã hội trong phòng, chống bệnh truyền nhiễm là biện pháp chủ yếu.

D. Lồng ghép các hoạt động phòng, chống bệnh truyền nhiễm vào các chương trình phát triển kinh tế-xã hội là biện pháp chủ yếu.

4. Thứ tự các bước trong quy trình Chỉ định tiêm vắc-xin và Tư vấn trước tiêm chủng là:

A. Hỏi tiền sử và các thông tin có liên quan, Tư vấn tiêm chủng, Khám sàng lọc, Chỉ định tiêm chủng.

B. Tư vấn tiêm chủng, Hỏi tiền sử và các thông tin có liên quan, Khám sàng lọc, Chỉ định tiêm chủng.

C. Hỏi tiền sử và các thông tin có liên quan, Khám sàng lọc, Chỉ định tiêm chủng, Tư vấn tiêm chủng.

D. Khám sàng lọc, Hỏi tiền sử và các

thông tin có liên quan, Tư vấn tiêm chủng, Chỉ định tiêm chủng.

5. Nội dung nào sau đây KHÔNG ĐÚNG trong tư vấn cho phụ huynh hoặc người được tiêm chủng:

A. Tác dụng không mong muốn và những rủi ro khi tiêm chủng.

B. Mọi vắc xin đều an toàn tuyệt đối.

C. Chống chỉ định trong tiêm chủng.

D. Lợi ích và tác dụng phụ, phản ứng nặng có thể có của việc tiêm chủng.

6. Thứ tự các bước khi tiến hành tiêm vắc xin:

A. Rửa tay, kiểm tra lọ/ống vắc xin, lắc lọ vắc xin, mở lọ/ống vắc xin, đâm kim tiêm vào và dốc ngược lọ vắc xin lên để lấy vắc xin, lấy đủ liều tiêm đối với từng loại, đẩy pít tông đuổi khí trong bơm tiêm, tiêm vắc xin

B. Kiểm tra lọ/ống vắc xin, rửa tay, lắc lọ vắc xin, mở lọ/ống vắc xin, đâm kim tiêm vào và dốc ngược lọ vắc xin lên để lấy vắc xin, lấy đủ liều tiêm đối với từng loại, đẩy pít tông đuổi khí trong bơm tiêm, tiêm vắc xin.

C. Kiểm tra lọ/ống vắc xin, lắc lọ vắc xin, mở lọ/ống vắc xin, đâm kim tiêm vào và dốc ngược lọ vắc xin lên để lấy vắc xin, lấy đủ liều tiêm đối với từng loại, đẩy pít tông đuổi khí trong bơm tiêm, rửa tay, tiêm vắc xin.

D. Cả 3 câu trên đều sai.

7. Về khoảng cách giữa các mũi tiêm trong loạt tiêm cơ bản

A. Khoảng cách tối thiểu giữa các mũi tiêm là khoảng cách qui định cho phép đạt được miễn dịch bảo vệ đã được chứng minh trong các nghiên cứu. Tăng thời gian giữa các mũi tiêm không ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch bảo vệ

B. Với vắc xin bất hoạt, mũi tiêm được xem có giá trị khi khoảng

cách giữa các mũi tiêm ít hơn 4 ngày so với khoảng cách tối thiểu. Với vắc xin sống giảm độc lực, mũi tiêm có giá trị khi khoảng cách giữa các mũi tiêm ít nhất 28 ngày.

C. Câu A và câu B đều đúng

D. Câu A đúng, câu B sai

8. Xử trí ban đầu sôc phản vệ tại y tế cơ sở: chọn câu KHÔNG PHÙ HỢP

A. Ngừng tiêm ngay, cho người trẻ nằm tại chỗ đầu thấp nới rộng quần áo và ủ ấm cho người bệnh.

B. Tiêm dưới da 1/2 ống -1 ống Adrernalin 1mg, đồng thời gọi người tuyến trên trợ giúp và báo bác sĩ xin y lệnh điều trị.

C. Cho người bệnh thở ôxy mũi thổi ngạt hoặc bóp bóng Ambu có oxy. Nặng hơn thì phải chuẩn bị ngay phương tiện cho thầy thuốc đặt nội khí quản hoặc mở khí quản

D. Gọi người tuyến trên hỗ trợ

9. Thao tác nào sau đây là thực hành tiêm an toàn?

A. Dùng tay ấn vào chỗ tiêm bị chảy máu

B. Tiêm vắc xin (cho trẻ) vào mông trẻ

C. Lưu kim tiêm ở lọ vắc xin để lấy vắc xin cho các liều sau

D. Dùng đúng dung môi để pha hồi chỉnh cùng nhà sản xuất, cùng loại vắc xin

10. Trường hợp nào là không hoãn tiêm vắc xin?

A. Trẻ sốt ≥ 37,5°C hoặc hạ thân nhiệt ≤ 35,5 °C (đo nhiệt độ tại nách).

B. Trẻ mới dùng các sản phẩm globulin miễn dịch trong vòng 3 tháng trừ trường hợp trẻ đang sử dụng globulin miễn dịch điều trị viêm gan B.

C. Trẻ đang hoặc mới kết thúc đợt điều trị corticoid (uống, tiêm) trong vòng 14 ngày

D. Trẻ có cân nặng trên 2000 gram

MỜI BẠN NHỚ LẠI

Xem

đáp

án

tran

g 24


Thông tin Y học

Tác dụng phụ của hóa trị:

Những tác dụng phụ điển hình của hóa trị thường gặp bao gồm: Cảm giác buồn nôn, giảm khẩu vị do hóa trị, đau do loét miệng, tiêu chảy, bong tróc da, mệt mỏi và đau nhức cơ thể. Ngoài ra có thể còn xuất hiện các tác dụng phụ của hóa trị ít gặp nhưng nguy hiểm đến tính mạng như: sốc thuốc, nhiễm trùng huyết do giảm bạch cầu nặng, suy thận do thuốc độc thận, rối loạn điện giải do nôn ói hoặc tiêu chảy mất kiểm soát.

Tuy nhiên, việc trao đổi về tác dụng phụ của hóa trị giữa bệnh nhân và bác sĩ ung bướu ở một số bệnh viện còn nhiều khó khăn vì tâm lý người bệnh còn e ngại.

Cách giảm tác dụng phụ của hóa trị:

Mỗi người bệnh sẽ có đáp ứng với hóa trị và tác dụng phụ

khác nhau. Do vậy, cần tìm hiểu trước về các tác dụng phụ có thể gặp trong lúc hóa trị. Một số tác dụng phụ có thể xử lý hiệu quả bằng thuốc dự phòng như nôn ói, tiêu chảy, táo bón, đỏ da, nhức mỏi cơ. Tuy nhiên, điều quan trọng là người bệnh cần phát hiện kịp thời các tác dụng phụ nguy hiểm, đe dọa tính mạng như: thoát mạch, sốt giảm bạch cầu hạt, tiêu chảy hoặc ói mức độ 3-4, sốc phản vệ để được điều trị kịp thời và tránh các hậu quả nặng nề.

Những điều bệnh nhân cần chuẩn bị:

- Tham khảo các tài liệu về các tác dụng phụ có thể gặp liên quan đến loại thuốc hóa trị sắp dùng. Đặc biệt là các thông tin về thoát mạch, sốt giảm bạch cầu hạt, tiêu chảy hoặc ói mức độ nặng, sốc phản vệ, tắc mạch.

- Có nhật ký theo dõi tác dụng

phụ theo ngày.

- Lưu số điện thoại cấp cứu hoặc đường dây nóng của trung tâm hóa trị để có thể liên hệ 24/7. Hãy liên hệ ngay khi xuất hiện hoặc nghi ngờ có các tác dụng phụ nặng

- Trao đổi với bác sĩ/dược sĩ lâm sàng về các thuốc dự phòng hoặc điều trị tác dụng phụ. Các thuốc cần thiết thường được bác sĩ kê toa về nhà để sử dụng khi xảy ra tác dụng phụ. Kiểm tra chéo y lệnh thuốc trước khi điều trị cho bệnh nhân.

Nhằm giúp người bệnh bớt phải chịu đựng các tác dụng phụ đó, Trung tâm Ung bướu Vinmec Central Park đã thiết lập đội ngũ và chương trình hỗ trợ bệnh nhân hóa trị. Trên hết, bệnh nhân có được thời gian trao đổi với bác sĩ nhiều hơn và giảm đi các tác dụng phụ gặp phụ gặp phải.

Liệu có thể hóa trị ung thư mà không bị thuốc “hành”?

Hóa trị là phương pháp sử dụng thuốc để ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư và có thể xem là một trong những giai đoạn khó khăn nhất đối với bệnh nhân ung thư. Hóa trị có thể xảy ra nhiều tác dụng phụ khiến người bệnh phải mệt mỏi. Liệu có thể hóa trị ung thư mà không bị thuốc “hành”?

TS. BS. Lê Tấn ĐạtBệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park

Bệnh nhân điều trị ung thư tại Bệnh viện Vinmec

16

Thuốc và sức khỏe

Sau Tết tiết trời thường oi bức, người ta cảm thấy uể oải, nhất là người già, trẻ em và hậu quả là biếng ăn. Vậy ăn gì cho mát để giải nhiệt luôn được nhiều người quan tâm. Một trong những cách chữa bệnh của y học cổ truyền là “ẩm thực liệu pháp” là dùng thức phẩm để điều chỉnh cân bằng âm dương, cân bằng tạng phủ .

Khí hậu nóng bức của mùa hè ảnh hưởng đến sức khỏe con người, gây các chứng thường gặp như: Ra mồ hôi nhiều làm mất nước và muối khoáng, gây mất cân bằng điện giải, họng khô khát, hay giận dữ. Từ phần khí ảnh hưởng đến phần huyết bị bức bách sinh chứng ho, chảy máu cam, lên ban đỏ, động kinh, hôn mê và có thể gây bệnh tiêu chảy bởi thức ăn, nước uống kém vệ sinh, nằm/ngồi nơi đất ẩm ướt, ăn đồ sống, lạnh khi đang làm việc dưới khí trời nóng bức. Do vậy ăn mặc cần vệ sinh sạch sẽ, thức ăn phải thanh đạm, dễ tiêu hóa.

Sau đây là một số thức ăn có tính giải nhiệt, dễ tiêu hóa trong mùa nóng.

Mùa hè chúng ta nên ăn nhiều cá tươi, rau tươi, nước trái cây giải khát, thức ăn, thức uống có mùi vị đắng, tánh mát, vị chua hay ngọt. Một số thực phẩm mang tính hàn tốt cho cơ thể trong mùa hè như: rau má, rau đắng, khổ qua, bầu, bí xanh, củ năng (mã thầy), củ sắn (củ đậu), dưa chuột, rau cần, rau

dền, rau ngót, ngó sen, nấm rơm, cà chua, me, dứa... dùng dưới dạng nấu canh, xào ít dầu, luộc, làm thức uống... tùy loại và tùy thích.

Ngoài rau củ thì các loại hải sản cũng được coi là thực phẩm tốt trong mùa viêm nhiệt. Trong các loại hải sản thì trai, hàu có tính hàn, giúp bổ âm, giải độc, thanh nhiệt, tốt cho cả nam phụ lão ấu. Không chỉ giúp giải nhiệt, các món ăn từ trai, hàu

đậu xanh xay cả vỏ. Đây là món ăn rất tốt cho mùa hè.

- Đậu đen: Theo Nam dược thần liệu, đậu đen có vị ngọt, tính hàn, bổ thận, bổ gan, trị thiếu máu. Đậu đen trị được nhiều bệnh cho mùa hè như trừ phong nhiệt, giải độc, giải nhiệt và dùng làm thuốc bổ dưỡng. Món ăn giải nhiệt rất tốt trong tiết hạ là cháo đậu đen hầm gà ác. Đây là món ăn lợi tiểu, giải nhiệt, thích hợp

Chế độ ăn thích hợp mùa hèBS. Huỳnh Liên ĐoànHội Y học Tp. Hồ Chí Minh

còn chữa trị nhiều chứng khác nữa.

Kế đến là các loại đậu.

- Đậu xanh có vị ngọt, tính mát, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Dùng dưới dạng cháo, chè hoặc làm giá. Món mà người xưa hay dùng để giải nhiệt là nấu cháo

với mọi lứa tuổi, rất tốt cho sức khỏe.

Bên cạnh việc áp dụng một chế độ ẩm thực thanh đạm, dễ tiêu hóa; trong mùa hè nên chú ý nghỉ ngơi, không nên phơi nắng quá nhiều, sau khi ra mồ hôi nên thay quần áo ngay, tránh nhiễm lạnh.


Thuốc và sức khỏe

Cụ thể, T4G vẫn duy trì được 100% mạng lưới T3G ở các đơn vị công lập. Ở khối ngoài công lập, cũng có 80% đơn vị đã thành lập mạng lưới T3G. Từ năm 2017, T4G bắt đầu thành lập mạng lưới TT-GDSK tại các doanh nghiệp. Tính đến cuối năm 2018, đã có 15 doanh nghiệp có trên 500 lao động tại các khu chế xuất, khu công nghiệp trên địa bàn Thành phố thành lập tổ T3G trong đó có 2 phòng khám tư nhân được đặt tại Khu chế xuất Tân Thuận và Khu công nghiệp Tân Bình.

Từ năm 2018, T4G cũng chính thức trở thành đơn vị thực hành của sinh viên Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch về kỹ năng TT-GDSK tại cộng đồng. Hoạt động của mạng lưới truyền thông tuyến cơ sở cũng đã được mạng lưới T3G triển khai dưới nhiều hình thức cho nhiều lượt người dân tham dự, góp phần nâng cao kiến thức của người dân về chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Trong năm 2019, phát huy những kết quả đạt được T4G tiếp tục thí điểm triển khai và nhân rộng các mô hình truyền thông xã hội nhằm bắt kịp những ứng dụng thông tin hiện nay, dựa vào sức mạnh của truyền thông xã hội thông

qua các mạng xã hội như facebook, youtube, zalo, viber, messenger... để tăng cường việc cung cấp thông tin cho người dân. T4G cũng tiếp tục tăng cường các bài viết về sức khỏe, phổ biến luật, tin video, trao đổi kinh nghiệm TT-GDSK bằng video, các chuyên mục đã có để chuyển tải thông tin, tổ chức các sự kiện, chiến dịch truyền thông tạo sự lan tỏa rộng rãi các thông điệp sức khỏe đến cộng đồng.

Tại buổi lễ tổng kết hoạt động năm 2018 cũng là Lễ Kỷ niệm 40 năm thành lập, T4G đã vinh dự được Ủy ban nhân dân Tp. Hồ Chí Minh trao tặng cờ truyền thống vì những đóng góp trong suốt 40 năm qua cho sự nghiệp chăm sóc sức sức khỏe ban đầu, tạo nền tảng vững chắc và góp phần cho sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân của toàn Ngành Y tế.

Kim Tuyến

Nhiều hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe được T4G triển khai trong năm 2018

Theo báo cáo tại Hội nghị tổng kết hoạt động của Trung tâm Truyền thông-Giáo dục sức khỏe TP. HCM (T4G) tổ chức ngày 15/3/2019 vừa qua, nhiều hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe (TT-GDSK) đã được T4G triển khai trong năm 2018.

Ngoài ra, các hoạt động TT-GDSK nhằm nâng cao kiến thức-thái độ-thực hành (KAP) đúng của người dân về các biện pháp chăm sóc sức khỏe đã được T4G duy trì trong nhiều năm qua cũng đã được thực hiện bằng nhiều hình thức phong phú như truyền hình, phát thanh, website, bản tin, trang facebook, bảng led, tài liệu truyền thông, sinh hoạt khoa học kỹ thuật, câu lạc bộ, tài liệu truyền thông, treo băng rôn, tổ chức các sự kiện truyền thông nhân các ngày sức khỏe trong năm, hiện khảo sát/nghiên cứu khoa học... Ở mảng đào tạo-huấn luyện, trong năm 2018, T4G đã tổ chức được 23 lớp CME về phương pháp TT-GDSK và cấp chứng nhận đào tạo cho 1.100 lượt học viên.

T4G tổ chức gian hàng tại Ngày hội sức khỏe trẻ em năm 2018

18

Truyền thông - Giáo dục Sức khỏe

Tại các buổi tập huấn, cán bộ, giáo viên, công nhân viên của các trường được báo cáo viên của Trung tâm Y tế Quận truyền đạt kiến thức về những bệnh dịch hay gặp trên địa bàn và trong môi trường học đường như: sốt xuất huyết, tay chân miệng, sởi… Nội dung kiến thức bao gồm tác nhân gây bệnh, đường lây truyền, các dấu hiệu nhận biết bệnh; biến chứng nguy hiểm… từ đó hướng dẫn cách phòng ngừa những bệnh trên cho bản thân, gia đình và đặc biệt là cho các bé. Đặc biệt buổi tập huấn đã nhấn mạnh và nêu lên tầm quan trọng trong công tác truyền thông tại trường học về bệnh sốt xuất huyết, tay chân miệng và sởi. Song song đó, nhà trường phải luôn thực hiện công tác vệ sinh khử khuẩn hàng ngày, hàng tuần để thực hiện môi trường học tập an toàn cho học sinh.

Việc cung cấp các kiến thức cơ bản và cách phòng ngừa các

dịch bệnh cũng như các quy trình vệ sinh khử khuẩn, quy trình xử lý khi có ca bệnh tại trường cho các cán bộ, giáo viên công nhân viên tại các trường trên địa bàn là hết sức cần thiết và ý nghĩa, nhằm góp phần bảo đảm sức khỏe cho học sinh và hạn chế việc lây truyền bệnh dịch tại trường học.

Qua các hoạt động nêu trên, hy vọng tình hình dịch bệnh tại Thủ Đức trong năm 2019 sẽ được kéo giảm và kiểm soát các dịch bệnh tốt hơn, không để xảy ra dịch bệnh trong trường học, tạo môi trường học tập tốt nhất cho các em học sinh.

Phòng Truyền thông-Trung tâm Y tế quận Thủ Đức

Thủ Đức đẩy mạnh công tác truyền thông phòng chống

dịch bệnh đến các trường họcTừ đầu năm 2019 đến nay, Trung tâm Y tế quận Thủ Đức đã phối hợp với Phòng giáo dục quận tổ chức nhiều buổi tập huấn triển khai các công tác trong phòng chống dịch bệnh tại trường học với số lượng khoảng 200 cán bộ, giáo viên của các trường tham dự trong mỗi buổi

BS. Đào Thị Mỹ Liên, Phòng Truyền thông-Giáo dục Sức khỏe-Trung tâm Y tế quận Thủ Đức tại buổi tập huấn cho các trường công lập

Và tại buổi tập huấn cho các trường mầm non ngoài công lập


Truyền thông - Giáo dục Sức khỏe

Loại cơ sở khám, chữa bệnh áp dụng triển khai: Các bệnh viện công lập và tư nhân trên địa bàn TP.HCM.

Tần suất khảo sát: Tiến hành khảo sát định kỳ ít nhất 2 lần/năm (6 tháng đầu năm và 6 tháng cuối năm), khuyến khích các bệnh viện khảo sát định kỳ và thường xuyên mỗi tháng hoặc mỗi quí.

Thời điểm khảo sát và đôi tượng khảo sát:

- Thời điểm khảo sát: Sau khi người bệnh đã hoàn tất đầy đủ

tiêu chí sau:

+ Người bệnh: Người bệnh có độ tuổi từ 16 tuổi trở lên, điều trị nội trú các khoa lâm sàng trong thời gian nghiên cứu, không mắc các bệnh làm ảnh hưởng đến nhận thức và tri giác (như tâm thần, đột quỵ, hôn mê, lơ mơ, các tình trạng bệnh tật dẫn đến không thể trả lời được câu hỏi…), hiểu và trả lời được bằng tiếng Việt, đồng ý tham gia khảo sát trải nghiệm.

+ Thân nhân người bệnh hoặc người chăm sóc chính: Người trên 18 tuổi, nắm rõ bệnh tình

Đối với người bệnh, thân nhân người bệnh không biết đọc, biết viết nhưng đáp ứng các tiêu chuẩn khảo sát thì nhân viên điều tra hỗ trợ hỏi và điền phiếu khảo sát.

Phương pháp chọn mẫu và sô lượng mẫu: Để bảo đảm độ tin cậy và tính đại diện, đồng thời giúp bệnh viện xác định chính xác những vấn đề người bệnh chưa trải nghiệm tích cực, việc chọn mẫu phải đảm bảo đầy đủ các khoa trong bệnh viện và căn cứ dựa theo số lượng người bệnh xuất viện tại các khoa bệnh viện tiến hành chọn mẫu ngẫu nhiên:

- Đối với bệnh viện có số giường bệnh kế hoạch trên 500 giường: Số lượng người bệnh cần khảo sát ít nhất là 100 người bệnh/đợt khảo sát

- Đối với bệnh viện có số giường bệnh kế hoạch từ 200-500 giường: Số lượng người bệnh cần khảo sát ít nhất là 50 người bệnh/đợt khảo sát

- Đối với bệnh viện có số giường bệnh kế hoạch dưới 200 giường: Số lượng người bệnh cần khảo sát ít nhất là 30 người bệnh/đợt khảo sát

Trong thời gian tới, để thuận lợi cho các bệnh viện trong xử lý kết quả khảo sát, Sở Y tế sẽ xây dựng phần mềm xử lý số liệu khảo sát trải nghiệm người bệnh.

(Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh)

Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh chính thứcgiới thiệu “Phiếu khảo sát trải nghiệm

người bệnh trong thời gian điều trị nội trú tại bệnh viện”

Bên cạnh đường dây nóng, ki-ốt “Khảo sát ý kiến không hài lòng của người bệnh khi đến khám bệnh tại khoa Khám bệnh của các bệnh viện” và “Phiếu khảo sát trải nghiệm người bệnh trong thời gian điều trị nội trú tại bệnh viện” sẽ là những công cụ thiết thực giúp cho các bệnh viện không ngừng cải tiến chất lượng, hướng đến sự hài lòng của người bệnh.

thủ tục xuất viện, chuẩn bị rời khỏi bệnh viện.

- Đối tượng khảo sát: theo thứ tự ưu tiên: người bệnh hoặc thân nhân người bệnh/người chăm sóc chính, đáp ứng các

người bệnh, là người chăm sóc chính người bệnh từ lúc nhập viện đến khi xuất viện, hiểu và trả lời được bằng tiếng Việt, đồng ý tham gia khảo sát trải nghiệm.

Bệnh nhân đăng ký khám bệnh

20

Hoạt động ngành

Chào bác sĩ!

Con gái em được 27 tháng. Bé hầu như chưa nói được chữ gì. Em mới bắt đầu cho bé đi nhà trẻ lúc 26 tháng. Theo quan sát, trong lớp em thấy bé có hôm cũng chơi với bạn, hôm thì không. Đặc biệt hôm nào có cô giáo dạy nhạc là bé ngồi nghe, lúc phấn khích đứng lên đi xung quanh, giống như múa vậy. Bé biết nghe, khi gọi bé quay lại. Biết kéo tay mẹ đi đến chỗ đi vệ sinh. Bé cũng hay hờn dỗi và khóc ăn vạ. Khi gặp người lạ lúc đầu thì bé sợ, nhưng một lúc chơi với bé hoặc đưa điện thoại thì bé không lạ nữa. Bé muốn lấy vật gì, bảo bé hôn mẹ thì mẹ mới cho, bé cũng làm theo. Bé rất thích xem ca nhạc, khi nghe nhạc mặt rất phấn khởi có khi múa theo. Bé không tập trung, khi em ngồi ca hát, chơi đồ chơi, đọc truyên hay nói chuyện với bé bé chỉ ngồi một lúc rồi bỏ đi. Khi bé ăn phải có điện thoại thì mới chịu ngồi ăn ngoan và ăn nhanh (ngoài lúc ăn thì bé không chơi điện thoại). Khi lấy đồ chơi, đôi khi biết cất vào chỗ cũ và đóng cửa tủ rất gọn gàng. Em lo lắng lắm, không biết là bé có bị tự kỷ không. Nhờ bác sĩ tư vấn giúp và hướng dẫn cho em thêm cách để dạy bé nói tại nhà.

Chân thành cám ơn.

Trả lời:

Chào mẹ,

Bé 27 tháng tuổi mà chưa nói

được từ nào, về cơ bản bé cần phải được theo dõi không chỉ chậm nói mà còn về những vấn đề khác của bé (cũng là điều mà mẹ đang lo lắng sợ con bị tự kỷ).

Chúng tôi muốn mẹ xác minh thêm một số điều sau:

- “Bé đi học được hơn 1 tháng, có hôm chơi với bạn và có hôm không?” Vậy, tính đến thời điểm hiện tại, bé đã chịu chơi cùng bạn chưa? Trẻ dưới 3 tuổi khi đi học đa phần là tự chơi, tuy nhiên sẽ không quá chăm chú đến mức quên hết mọi thứ xung quanh. Nghĩa là bé sẽ ngó sang bạn xem bạn đang chơi gì, có khi vì thích món đồ của bạn mà chạy lại dành lấy…

- “Khi gọi bé biết quay lại”. Vậy, bao nhiêu lần mẹ gọi thì bé sẽ quay lại? Và mỗi lần gọi như vậy mẹ chỉ cần gọi 1-2 tiếng là bé sẽ quay lại liền hay phải gọi rất lâu? Nếu như trong 10 lần gọi, bé mới quay lại 1-2 lần thì xem như bé không đáp ứng đúng với dấu chỉ “gọi biết quay lại”.

- Bé có vẻ thích nhạc và hay bắt chước múa theo, khi ăn cũng cần nhạc, bị cuốn mình vào điệu nhạc đến mức “phấn khích đứng lên đi xung quanh, giống như múa vậy” dù là trong lớp học. Vậy, khi cô giáo dạy hát hay đọc thơ thì trẻ như thế nào, có ngồi chung với các bạn không hay bé sẽ lãng đi chỗ khác và làm việc

riêng của mình? Ngoài ra bé còn bắt chước người lớn việc gì nữa không?

- Trẻ dưới 5 tuổi thường không thể ngồi tập trung được quá 5-7 phút, cho nên vấn đề không tập trung của bé ở 27 tháng tuổi không được xem là yếu tố đáng lo ngại. Tuy nhiên, việc bé 27 tháng tuổi biết cất đồ chơi sau khi chơi xong vào đúng vị trí lại là yếu tố cần được quan tâm.

Hãy đưa đến Bệnh viện để chúng tôi có dịp quan sát bé và đưa ra những nhận định chính xác nhất và cũng để giải tỏa những băn khoăn của mẹ.

Thân mến

Chuyên viên tâm lý Nguyễn Quí Quỳnh-Bệnh viện Nhi đồng 2

Chào bác sĩ!

Em có thẻ bảo hiểm thai sản PTI và thẻ bảo hiểm y tế trái tuyến. Cho em hỏi khi đi sinh ở Bệnh viện Từ Dũ, em có thể áp dung đồng thời cả hai thẻ được không? Sau khi BHYT đã chi trả, phần con lại thì sử dung bảo hiểm PTI có được không ạ? Hay chỉ được sử dung 1 thẻ thôi ạ? Em cảm ơn.

Trả lời:

Chào bạn,

Bảo hiểm PTI là bảo hiểm dịch vụ cao. Bảo hiểm y tế là bảo hiểm thông thường

Hiện nay, bạn chỉ có thể sử dụng một loại bảo hiểm khi khám chữa bệnh, tức là khi bạn sử dụng BHYT thì sẽ không thể sử dụng bảo hiểm PTI. Trường hợp, bạn sử dụng bảo hiểm PTI nhưng sau đó bị bảo hiểm PTI từ chối thanh toán thì Bệnh viện chấp nhận thanh toán theo thẻ BHYT của bạn.

Chúc bạn nhiều sức khỏe.

CN Đinh Thị Hoài Thanh-P.Tài chính Kế toán, Bệnh viện Từ Dũ


Tư vấn hỏi đáp

Tham dự buổi lễ ký kết, có GS. TS. Nguyễn Tấn Bỉnh-Giám đốc Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh, lãnh đạo của 10 bệnh viện Thành phố (Nhân dân Gia định, Nguyễn Trãi, Bình Dân, Từ Dũ, Nhi đồng Thành phố, Chấn thương chỉnh hình, Ung bướu, Mắt, Răng Hàm Mặt, Tai Mũi Họng), PGS. TS. Ngô Minh Xuân- Hiệu trưởng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thach, về phía Trà Vinh có đồng chí TS.

tịch Hội đồng Quản lý Bệnh viện Thực hành (Nguyên Hiệu trưởng Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh).

Phát biểu tại buổi lễ ký kết, GS. TS. Nguyễn Tấn Bỉnh-Giám đốc Sở Y tế cho rằng mục đích cao nhất trong việc hợp tác là hỗ trợ Đại học Trà Vinh, bệnh viện thực hành đào tạo nguồn nhân lực y tế cho tỉnh Trà Vinh nói riêng và đồng bằng sông

sớm, Tp. Hồ Chí Minh đã thành lập Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng cán bộ y tế-nay là Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch. Đối với Trà Vinh, việc thành lập trường Đại học Trà Vinh (trong đó có khoa Y- Dược) là một việc làm hết sức cần thiết.

Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh sẽ hỗ trợ toàn diện cho Bệnh viện thực hành của Trà Vinh, từng bước và vững chắc. Bên cạnh đó, Bệnh viện Thực hành của Đại học Trà Vinh cần phát huy nội lực, bên cạnh sự hỗ trợ của các Bệnh viện Thành phố, Bệnh viện thực hành cần liên kết với Bệnh viện Đa khoa Trà Vinh, Bệnh viện Sản Nhi Trà Vinh để hoạt động chăm sóc sức khỏe người dân ngày càng tốt hơn. Về đào tạo, phía các đơn vị Thành phố sẽ phối hợp Đại học Trà Vinh đào tạo tại chỗ để có thời gian chăm sóc người bệnh trong điều kiện nguồn nhân lực còn khó khăn.

Tại buổi ký kết, 10 bệnh viện thành phố đều sẵn sàng hỗ trợ cho Đại học Trà Vinh, nhận đào tạo bác sĩ của Bệnh viện thực hành, từng bước chuyển giao kỹ thuật trong các chuyên khoa: ngoại khoa tổng quát, chấn thương chỉnh hình, hồi sức cấp cứu, sản, nhi, mắt, răng hàm mặt, tai mũi họng, ung bướu…

Phòng Nghiệp vụ Y-Sở Y tế

Ký kết hợp tác giữa Sở Y tếTP. Hồ Chí Minh-Đại học Y khoa

Phạm Ngọc Thạch vớiĐại học Trà Vinh

Ngày 29/3/2019, Sở Y tế Tp. Hồ Chí Minh, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch và Đại học Trà Vinh đã có buổi lễ ký kết chương trình hợp tác hỗ trợ Đại học Trà Vinh trong việc đào tạo nguồn nhân lực sinh viên y khoa, đồng thời hỗ trợ bệnh viện thực hành của Đại học Trà Vinh để giúp đào tạo nguồn nhân lực y tế cho tỉnh Trà Vinh (ảnh).

Cao Mỹ Phượng-Giám đốc Sở Y tế Trà Vinh, lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Trà Vinh, Bệnh viện Sản Nhi. Về phía Đại hoc Trà Vinh có PGS. TS. Phạm Tiết Khánh-Hiệu trưởng Đại học Trà Vinh, PGS. TS. Võ Tấn Sơn-Chủ

Cửu Long nói chung, đồng thời giúp cho bẹnh viện thực hành góp phần chăm sóc sức khỏe cho người dân của Trà Vinh. Với kinh nghiệm của Ngành Y tế Thành phố trong việc đào tạo nguồn nhân lực y tế là từ rất

22


Trong đó có thể kể đến mô hình “Khoa khám bệnh thông minh” (hay còn gọi là “Khoa khám bệnh không tiếng ồn” đã giúp bệnh viện chủ động phân bổ người bệnh vào các khâu đăng ký, khám bệnh, làm xét nghiệm, đóng viện phí, cấp phát thuốc, rút ngắn tối đa thời gian chờ khám đồng thời kiến tạo môi trường khám bệnh ngoại trú an toàn, trật tự và tiện nghi.

Theo đó, Bệnh viện đã tổ chức cho bệnh nhân lấy số thứ tự ở máy tự động, màn hình hiển thị hàng đợi tại các vị trí lấy số, phòng khám, tiếp nhận, viện phí, dược, cận lâm sàng tạo thành một chuỗi liên tục kết nối vào phần mềm quản lý tổng thể của Bệnh viện. Bệnh nhân được lấy số thứ tự từ màn hình cảm ứng tự động theo đối tượng và chuyên khoa cần khám, sau đó được điều phối theo thứ tự vào các phòng khám bằng phần mềm tự động, cho phép bệnh nhân biết được thời gian chờ đến lượt khám.

Theo khảo sát, thời gian trung bình một lượt khám đơn thuần cũng như một lượt khám có kết hợp xét nghiệm lãnh thuốc tại Bệnh viện năm 2018 đã giảm tối đa 57 phút so với chỉ tiêu của Bộ Y tế và giảm 34 phút so với chỉ số

Bệnh viện thực hiện năm 2015.

Để tiếp đón hơn 5.000 lượt khám chữa bệnh ngoại trú mỗi ngày, Bệnh viện đã nỗ lực tiếp nhận người bệnh lấy số tự động từ 5h sáng. Tuy nhiên, có nhiều người bệnh do nhiều lý do khác nhau đã đến bệnh viện từ rất sớm, phát sinh việc vất vả xếp hàng giữ chỗ chờ bốc số. Với tinh thần cầu thị, lắng nghe và liên tục cải tiến chất lượng, Bệnh viện đã tiếp tục nghiên cứu các giải pháp căn cơ hơn, dự kiến sẽ sớm triển khai đầu tư hệ thống lấy hẹn khám bệnh từ xa.

Bên cạnh đó, Bệnh viện cũng đã tự xây dựng phần mềm khảo sát hài lòng người bệnh, lắp đặt màn hình cảm ứng hiện đại với mục đích tiếp cận nhanh nhất với những mong đợi và ý kiến

phản hồi của người bệnh, giúp Bệnh viện không ngừng cải tiến chất lượng.

Ngoài ra, để bảo đảm an toàn cho người bệnh và cho cả nhân viên y tế, Bệnh viện đã xây dựng quy trình báo động hệ thống code tập trung, bao gồm 4 code cơ bản và thiết yếu, tập trung một tổng đài báo động với các quy trình giải quyết cụ thể.

Bệnh viện cũng đã triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong mọi mặt hoạt động theo hướng quản trị thông minh, từ việc xây dựng quản lý xét nghiệm, quản lý kháng sinh, đánh giá và can thiệp dinh dưỡng lâm sàng... nhằm đảm bảo công tác chăm sóc toàn diện người bệnh được thực hiện thuận tiện và hiệu quả.

(Bệnh viện Nhân dân Gia định)

Bệnh viện Nhân dân Gia Định: Điều hànhhoạt động khám, chữa bệnh theo hướng

quản trị thông minhTrong bối cảnh số lượng bệnh nhân khám chữa bệnh ngoại trú ngày càng tăng cao, Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, đặc biệt ứng dụng công nghệ thông tin để cải tiến quy trình khám chữa bệnh, đáp ứng sự hài lòng người bệnh.



GIỜ KÊNH

CỘNG ĐỒNG KHÔNG KHÓI THUỐC

PHÁT CHÍNH CHỦ NHẬT 10g30-11g00FM 95.6 MHz

PHÁT LẠI THỨ NĂM 19g00-19g30

BÁC SĨ CỦA BẠN

PHÁT CHÍNH THỨ BA 14g00-14g30AM 610 KHz

PHÁT LẠI THỨ TƯ 22g00-22g30

CHUNG TAY PHÒNG, CHỐNG DỊCH

PHÁT CHÍNH THỨ HAI 10g30-11g00AM 610 KHz

PHÁT LẠI THỨ HAI 14g30-15g00

LỊCH PHÁT SÓNG CHƯƠNG TRÌNH PHÁT THANH

Sử dụng thực phẩm kém chất lượng sẽ ảnh hưởng lâu dàiđến sức khỏe toàn dân, đến giống nòi.

Đáp án:

1: D, 2: B,

3: A, 4: C,

5: B, 6: A,

7: C, 8: D,

9: D, 10: D

MỜI BẠN NHỚ LẠI

SỐ THÁNG 4/2019

NĂM THỨ 32 - BỘ MỚI - SỐ 279 (T4/2019) Website:...

Documents

Transcript of NĂM THỨ 32 - BỘ MỚI - SỐ 279 (T4/2019) Website:...