Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df...

22
SAPTAHIK Nepali National Weekly Friday, Feb 20, 2009 k[i7 @$ d"No ?= *÷– jif{ !$ c+s #( sf7df8f} +, z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% af“sL k[i7 # df n8fO“ xfb} {g uf]/vfnL o'4d}bfgdf k'u]sf] uf]/vfnL n8fO glhtL kms{ +b}g, k|l;4 ef/tLo b}lgs hfu/0fn] n]v]sf] 5— ‘slkn klg ltg} uf]/vf hjfg x'g\, hf] ;+uLtsf] dxfo'4df lel8/x]sf 5g\ / pgL of] o'4 lht]/} kmls{g]5g\ .’ tf]iff{ ;/sf/ / ;f}/eL;“u pTs[i6tfsf lglDt lel8/x]sf b]x/fb"gsf uf]vf{nL slkn yfkf h:tf];'s} kl/l:yltsf] ;fdgf u/]/ klg cjZo ljho x'g] cvaf/sf] ljZn]if0f 5 . cfufdL dfr{ ! tfl/v pTs[i6 tLg k|ltof]uLdWo] klxnf], bf];|f] / t];|f]sf] gfd ;fj{hlgs ul/g]5 . alnp8 kfZj{ufogdf hDg] nIo lnPsf slknn] kmf}hL k];fnfO{ klg lg/Gt/tf lbg] atfPsf 5g\ . 7f]/ cg'zf;gdf af“lwPsf] kmf}hL slkn yfkfn] Xbo:kzL{ uLt ;'gfP/ dflg;sf] dg lhTg;S5 eGg] /fd|f] pbfx/0f ag]sf 5g\ . o'4d}bfgdf /fOkmn af]s]/ lj/f]wLx¿nfO{ ;vfk kfg{ tof/ /xg] slkn oltv]/ OlG8og cfO8nsf] rf}yf] ;+:s/0fsf] pkflw r'Dg] t/v/df 5g\ . pTs[i6 tLgleq k|j]z ug{ ;kmn slknsf] ef]6 a}+s alnof] ePsfn] klg k|zfGt tfdfª kl5 bf];|f] g]kfnLefifLsf ¿kdf pgn] OlG8og cfO8nsf] tfh klxl/g] ;Defjgf a9]sf] xf] . ;]gfsf] xftn] aGb's af]Sg dfq xf]Og, lu6f/ / xfdf] {lgod klg rnfpg ;S5 lg, ;fKtflxs;“usf] s'/fsfgLdf slknn] eg]— …;fg}b]lv /x]sf] ;+uLtk|ltsf] cfsif{0f k|:km'6g x'g] qmddf d}n] cfh of] ;kmntf xfl;n u/]sf] x' “ .Ú kmf}hL kl/jf/df hlGdP/ pQm kl/jf/sf] rfxgfljk/Lt hfg'x'“b}g eGg] dfGotfsf sf/0f ;+uLtk|ltsf] cf;lQm ;fj{hlgs ug{ g;s]sf slknn] cGttM dgleqsf] Tof] rfxgf ;w}+ n'sfO/xg ;s]gg\ . xh'/a'afb]lv bfOx¿;Dd 7"nf] kl/jf/sf ;a} k'?if ;b:o kmf}hdf ePsfn] klg dl:tisdf ;fg}b]lv kmf}hdf hfg'k5{ eGg] bafa lyof], slknn] eg]— …;+uLt / g[Todf cTolws ?lr ePsfn] n'lsl5kL o; k|sf/sf ultljlwdf ;l/s x'Gy]+, h;sf ;DaGwdf kl/jf/ k"0f{ ¿kdf cgle1 x'GYof] .Ú ;fg}b]lv u'gu'gfO/xg] slknn] ;f+uLlts If]qdf olt 7"nf] pknlAw xfl;n u/]sf] b]v]/ pgsf] kl/jf/ b+u 5 . …sfG5f] 5f]/fn] olt 7'nf] k|ult unf{ eGg] ;f]r]s} lyOg“,Ú cfdf snfjtLn] elgg\— …5f]/fsf sf/0f oltv]/ xfd|f] b]z–ljb]z;Dd klxrfg aGof], v'zLsf] ;Ldf g} 5}g .Ú OlG8og cfO8nsf] cl8;g /fpG8b]lv pTs[i6 tLg 5gf}6;Ddsf ;a} >[ +vnf g5'6fO{ x]/]sL cfdf snfjtL ca 5f]/f] kSsf OlG8og cfO8n aG5 eGg] s'/fdf ljZj:t l5g\ . cf7 dlxgfkl5 ut ;f]daf/ b]x/fb"gl:yt /]Nj] :6];gdf cfOk'u]sf 5f]/fnfO{ e]6\bf 5rlNsPsf cf“;' k'5\b} pgn] elgg\— …ca ltdL d]/f nflu dfq xf]Og, nfvf} + dflg;sf lk|o ePsf 5f}, To;sf/0f ltd|f x/]s kfOnfn] ca ;kmntf kfpg]5g\ .Ú 5f]/fnfO{ e]6\g]lalQs} 9fsf6f]kL klx¥ofOlbPsL cfdf snfjtLn] 5f]/fsf] ufnfdf DjfO“;d]t vfOg\ . pTs[i6 tLgleq kg{ ;kmn k|lt:kwL{x¿sf] u[xgu/df ;f+uLlts sfo{qmd ug]{ ;f]gLsf] k"j{of]hgfadf]lhd b]x/fb"gsf slkn yfkf oxf“ cfOk'u]sf lyP . /]Nj] :6];gdf slknnfO{ b]Vg]lalQs} pgsf] lhtsf lglDt k|z+;sx¿n] gf/fafhL k|f/De u/]sf lyP . eL8 a9\g yfn]kl5 tTsfn} v'nf lhkdf r9fOPsf slknsf] k5f8L k|z+;sx¿sf] h'n'; lgl:sPsf] lyof] . /]Nj] :6];gb]lv /fhk'/ /f]8;Ddsf] g]kfnL x'g'df uj{ …h;f] u/, h] u/ htf;'s} n}hfpm dnfO, of] dg t d]/f] d]/f] g]kfnL xf],Ú –of] uLt dnfO{ c;fWo} dg k5{, s'/fsfgLsf] klxnf] r/0fd} slkn yfkfn] eg]— …of] uLt ;'Gg] x/]s g]kfnLnfO{ o;sf] zAbn] 6r u5{ xf]Og < To;}n] d k|foM of] uLt ;'G5' . ljZje/ 5l/Psf g]kfnLnfO{ of] uLtn] af“Wg ;Sg] pgsf] ts{ lyof] . e"uf]nn] 6f9f agfP klg lbnsf] sg]S;gsf sf/0f g]kfnLx¿ glhs ePsf] slknn] atfP . 6f9f eP klg uf]vf{nLx¿df glhs x'g;Sg] v'aL 5, slknn] bfz{lgs z}nLdf eg]— …tkfO{ +x¿ Tolt 6f9faf6 cfpg'n] klg o;nfO{ k'li6 u5{ lg .Ú dWok[i7df Pp6f csf] { k|0fo hf]8L /ldt / /]lhgf s ljb'/ vltj8f÷b]x/fb'g g]kfnaf6 ;xof]usf] cfzf 5

Transcript of Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df...

Page 1: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

SAPTAHIK Nepali National Weekly Friday, Feb 20, 2009 k[i7 @$ d"No ?= *÷– jif{ !$ c+s #( sf7df8f}+, z'qmaf/, kmfu'g (, @)^%

af“sL k[i7 # df

n8fO“ xfb}{g uf]/vfnL

o'4d}bfgdf k'u]sf] uf]/vfnL n8fO glhtLkms{+b}g, k|l;4 ef/tLo b}lgs hfu/0fn] n]v]sf]5— ‘slkn klg ltg} uf]/vf hjfg x'g\, hf] ;+uLtsf]dxfo'4df lel8/x]sf 5g\ / pgL of] o'4 lht]/}kmls{g ]5g\ .’ tf ] iff { ;/sf/ / ;f }/eL;“upTs[i6tfsf lglDt lel8/x]sf b]x/fb"gsf uf]vf{nLslkn yfkf h:tf];'s} kl/l:yltsf] ;fdgf u/]/klg cjZo ljho x'g] cvaf/sf] ljZn]if0f 5 .cfufdL dfr{ ! tfl/v pTs[i6 tLg k|ltof]uLdWo]klxnf], bf];|f] / t];|f]sf] gfd ;fj{hlgs ul/g]5 .alnp8 kfZj{ufogdf hDg] nIo lnPsf slknn]kmf}hL k];fnfO{ klg lg/Gt/tf lbg] atfPsf 5g\ .

7f]/ cg'zf;gdf af“lwPsf] kmf}hL slknyfkfn] Xbo:kzL{ uLt ;'gfP/ dflg;sf]dg lhTg;S5 eGg] /fd|f] pbfx/0f ag]sf5g \ . o '4d }b fgdf /fOkmn af ]s ]/lj/f]wLx¿nfO{ ;vfk kfg{ tof/ /xg] slkn

oltv]/ OlG8og cfO8nsf] rf}yf] ;+:s/0fsf] pkflwr'Dg] t/v/df 5g\ . pTs[i6 tLgleqk|j]z ug{ ;kmn slknsf] ef]6 a}+salnof] ePsfn] klg k|zfGt tfdfª kl5bf];|f ] g]kfnLefifLsf ¿kdf pgn]OlG8og cfO8nsf] tfh klxl/g];Defjgf a9]sf] xf] . ;]gfsf] xftn]aGb's af]Sg dfq xf]Og, lu6f/ /xfdf]{lgod klg rnfpg ;S5 lg,;fKtflxs;“usf ] s '/fsfgLdfslknn] eg]— …;fg}b]lv /x]sf];+uLtk|ltsf] cfsif{0f k|:km'6g x'g]qmddf d}n] cfh of] ;kmntfxfl;n u/]sf] x'“ .Ú

kmf}hL kl/jf/df hlGdP/ pQmkl/jf/sf] rfxgfljk/Lt hfg'x'“b}geGg] dfGotfsf sf/0f ;+uLtk|ltsf]cf;lQm ;fj{hlgs ug{ g;s]sfslknn] cGttM dgleqsf] Tof] rfxgf

;w}+ n'sfO/xg ;s]gg\ . xh'/a'afb]lvbfOx¿;Dd 7"nf] kl/jf/sf ;a} k'?if ;b:okmf}hdf ePsfn] klg dl:tisdf ;fg}b]lvkmf}hdf hfg'k5{ eGg] bafa lyof], slknn]eg]— …;+uLt / g[Todf cTolws ?lrePsfn] n'lsl5kL o; k|sf/sf ultljlwdf;l/s x'Gy]+, h;sf ;DaGwdf kl/jf/k"0f{ ¿kdf cgle1 x'GYof] .Ú

;fg}b]lv u'gu'gfO/xg] slknn] ;f+uLlts If]qdfolt 7"nf] pknlAw xfl;n u/]sf] b]v]/ pgsf] kl/jf/b+u 5 . …sfG5f] 5f]/fn] olt 7'nf] k|ult unf{ eGg];f]r]s} lyOg“,Ú cfdf snfjtLn] elgg\— …5f]/fsfsf/0f oltv]/ xfd|f] b]z–ljb]z;Dd klxrfg aGof],v'zLsf] ;Ldf g} 5}g .Ú

OlG8og cfO8nsf] cl8;g /fpG8b]lv pTs[i6tLg 5gf}6;Ddsf ;a} >[+vnf g5'6fO{ x]/]sL cfdfsnfjtL ca 5f]/f] kSsf OlG8og cfO8n aG5eGg] s'/fdf ljZj:t l5g\ . cf7 dlxgfkl5 ut;f]daf/ b]x/fb"gl:yt /]Nj] :6];gdf cfOk'u]sf5f]/fnfO{ e]6\bf 5rlNsPsf cf“;' k'5\b} pgn] elgg\—…ca ltdL d]/f nflu dfq xf]Og, nfvf}+ dflg;sflk|o ePsf 5f}, To;sf/0f ltd|f x/]s kfOnfn] ca;kmntf kfpg]5g\ .Ú 5f]/fnfO{ e]6\g]lalQs} 9fsf6f]kLklx¥ofOlbPsL cfdf snfjtLn] 5f]/fsf] ufnfdfDjfO“;d]t vfOg\ .

pTs[i6 tLgleq kg{ ;kmn k|lt:kwL{x¿sf]u [xgu/df ;f +uLlts sfo{qmd ug] { ;f ]gLsf ]k"j{of]hgfadf]lhd b]x/fb"gsf slkn yfkf oxf“cfOk'u]sf lyP . /]Nj] :6];gdf slknnfO{ b]Vg]lalQs}pgsf] lhtsf lglDt k|z+;sx¿n] gf/fafhL k|f/Deu/]sf lyP . eL8 a9\g yfn]kl5 tTsfn} v'nf lhkdfr9fOPsf slknsf] k5f8L k|z+;sx¿sf] h'n';lgl:sPsf] lyof] . /]Nj] :6];gb]lv /fhk'/ /f]8;Ddsf]

g]kfnL x'g'df uj{…h;f] u/, h] u/ htf;'s} n}hfpm dnfO,

of] dg t d]/f] d]/f] g]kfnL xf],Ú –of] uLt dnfO{c;fWo} dg k5{, s'/fsfgLsf] klxnf] r/0fd} slknyfkfn] eg]— …of] uLt ;'Gg] x/]s g]kfnLnfO{o;sf] zAbn] 6r u5{ xf]Og < To;}n] d k|foM of]uLt ;'G5' . ljZje/ 5l/Psf g]kfnLnfO{ of] uLtn]af“Wg ;Sg] pgsf] ts{ lyof] . e"uf]nn] 6f9fagfP klg lbnsf] sg]S;gsf sf/0f g]kfnLx¿glhs ePsf] slknn] atfP . 6f9f eP klguf]vf{nLx¿df glhs x'g;Sg] v'aL 5, slknn]bfz{lgs z}nLdf eg]— …tkfO{+x¿ Tolt 6f9faf6cfpg'n] klg o;nfO{ k'li6 u5{ lg .Ú

dWok[i7dfPp6f csf]{ k|0fo hf]8L

/ldt / /]lhgf

s• ljb'/ vltj8f÷b]x/fb'g

g]kfnaf6 ;xof]usf]cfzf 5

Page 2: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 @

nfOe zf]

j[if

ldy'g

ss{6

l;+x

sGof

t'nf

j[lZrs

wg'

ds/

s'De

dLg

tkfO{+sf] of] ;ftftkfO{+sf] of] ;ftfd]if

of] ;ftfsf] k~rf·

/+ud~r Sof;]6

/+ud~r

Uofn/L

�lbgx'“ al9/x]sf] nf]8;]l8ªn] xfd|f] eljio st} 9'+u] o'utkm{kms{g] t xf]Og < nf]8;]l8ªs} ljifoj:t' ;d]6]/ ljDa g]kfnn]l;4fy{ cf6{ Uofn/Ldf gf6s …cwf]ultÚ d~rg u¥of] . xl/ZrGb|s]=;L=åf/f lgb]{lzt pQm gf6sdf d'/f/L nfld5fg], lzlz/ ;'j]bL,cg'k v8\sf, cd[t kf}8]n, 6+s rf}nfufO{+, /ljgrGb| s]=;L, zfGtfyfkf, ljlgtf /]UdL cflbn] clego u/]sf lyP .�snfsf/ hof zdf{ nlntsnfsf] gof“ cfofd u|flkms snfcGtu{t l8lh6n snfsf] k|bz{gL ub}{l5g\ . pgn] l;h{gf u/]sfPs bh{g l8lh6n snfsf] k|bz{gL ef]ln zlgaf/ lbp“;f] b'O{ah]b]lv Ps ;ftf;Dd /fhwfgLsf] u0faxfnl:yt ckf6{d]G6 P6:6'l8of]df x'“b}5 . cd]l/sfaf6 nlntsnfdf :gfts u/L kmls{Psfsnfsf/ slkndl0f bLlIftåf/f ;~rfng ul/Psf] pQm cf6{ :6'l8of]sf]pb\3f6g klg ef]ln snfsf/ zdf{sf] lrqsnf k|bz{gLsf] pb\3f6g;“u}x'g]5 . k|bz{gLsf] zLif{s …dfO Go' js{;{Ú /flvPsf] 5 .�/fd]5fksf] ;b/d'sfd dGynLsf] ;f}Gbo{ tyf /xg;xg;“uglhs /x]/ tof/ kfl/Psf lrqx¿sf] k|bz{gL aa/dxnl:yt g]kfnsnf kl/ifb\df cfof]hgf ul/Psf] 5 . dGynLnfO{ lrqdf ptfg]{sfd cu|h snfsf/ ljho yfkf tyf ls/0f dfgGw/n] u/]sf x'g\ .ut k'; @# ut] dGynLd} a;]/ cg'ej u/]]sf] dGynLnfO{ pgLx¿n]k|ToIf Sofgef;df ptf/]sf x'g\ . /fd]5fkl:yt hubLz l3ld/]k|lti7fgsf] k|f+u0faf6 c3fpGh]n lgofn]sf] ;f}Gbo{nfO{ snfsf/ljho tyf ls/0fn] a|; tyf /+usf] dfWodaf6 Sofgef;df k|:t'tu/]sf 5g\, h;n] dGynLsf] k|fs[lts ;f}Gbo{, P]ltxfl;s tyf;f+:s[lts kIfnfO{ k|:t't u/]sf] 5 . cd"t{, cw{d"t{ tyf jf:tljsz}nLdf snfsf/åon] dGynLnfO{ Sofgef;df ;hfPsf 5g\ ./+u;+of]hgdf vlKk; dflgPsf b'j} snfsf/n] dGynLnfO{ /+uLgtyf snfTds ¿kdf !%–!% j6f Sofgef;df ptf/]sf 5g\ . utz'qmaf/ k|f/De ePsf] k|bz{gL cfh z'qmaf/;Dd hf/L /xg]5 .

rnlrq

l;nl;nfg ]kfnL rnlrqdf

klxnf ] k6sb ] lvg ] gfos/fh ltldlN;gftyf gf losf; f ] l g o fs ] ; L a L r s f ]r ' Dagsf ] rrf {clxn ] lgs } 5 .x f : oc legoa f 6lrlgPsf snfsf/l;kL kf}8]n tyf /fh'kf08]n] lgdf{0f u/]sf]rnlrq …l;nl;nfÚsf] Pp6f b[Zodf /fh /;f]lgofaLrsf] cw/kfg o;} ;ftf x]g{ kfOg]5 . cfhz'qmaf/ ;fj{hlgs x'g] qmddf /x] klg ut a'waf/k|hftGq lbj;sf cj;/df of] rnlrqsf] k|bz{glatf{df]8, bds, w/fg, /fhlj/fh, hgsk'/, x]6f}+8f,gf/fo0f3f6, kf]v/f, a'6jn, bfª, ;'v]{tnufot s'n!& :yfgsf rnlrq ejgaf6 k|f/De ePsf] 5 .labfsf lbg bz{s ;+Vof a9\5 eGg] nfu]/ rnlrqrf“8} ;fj{hlgs ul/Psf] kf}8]nn] atfP . /fh]Gb| pk|]tLsf]lgb]{zgdf …kmfOe KjfOG6 jfg ;/fplG8ª ;fpG8l;:6dÚ k|ljlwaf6 x]g{ kfOg] rnlrq …l;nl;nfÚdf k|]d / ldqtfsf] syf plgPsf] 5 . h;df lj/fhe§, /]vf yfkf, ldlynf zdf{, /fh ltldlN;gf, ;f]lgofs];L, uf]ljGb 9'+ufgf, d~h' >]i7, cf/kL kGt, ;"/jL/kl08t, ;'zLn kf]v/]n cflb snfsf/n] clego u/]sf5g\ . gflosf /]vf yfkfsf] bf]xf]/f] e"ldsf /x]sf] of]rnlrqdf j;Gt yfkfsf] ;+uLt, bLks jfGtjfsf]5fof“ª\sg, lxdfn s];Lsf] åGå, jfnbLk /fO{sf] lgdf{0flgoGq0f tyf zfGtf g]kfnLsf] g[To lgb]{zg 5 .

lbNnL–^/fs]z

cf ]dk |sfzd ] x / f å f / fl g b ] { l z ta l n p 8 s f ]gof “ rnlrq…lbNnL–^Ú sf ];fj{hlgs k|bz{g c f hz ' q m a f / b ] l v k|f/De x'“b}5 . of]r n l r q d f cleif]s aRrg, ;f]gd sk'/,ct'n s'ns0fL{, lbJof bQf, cf]d k'/L, Clif sk"/,jlxbf /xdfg cflb snfsf/n] d'Vo e"ldsf lgjf{xu/]sf 5g\ .

ofbufos lji0f';'j]bLsf kkuLtx¿sf];+u|x …ofbÚ>f]tfdfemcfPsf] 5 .gf}j6f uLt ;dfj]z ul/Psf]of] ;+u|xnfO{ ;Demgf cl8of]n]ahf/df NofPsf]xf] . ;+u|xdf ufos ;'j]bLsfcltl/Qm s[i0f lnDa"sf] zAbtyf ;+uLt 5 . ;+u|xsf uLtdf;kgf>L, a]g'sf /fO{, df]lxtd'gfn tyf c/fh s]zjsf] klg:j/ ;'Gg ;lsG5 .

/fO8ufos;'Gb/les]6LsfkkuLtx¿sf];+u|x …/fO8Ú>f]tfdfem cfPsf] 5 . Do'lhs86sdn] ahf/df NofPsf] of];+u|xsf uLtdf ufos ;'Gb/sfcltl/Qm lbg]z >]i7, ls/0fles]6L, lghg >]i7, lkzfGt>]i7, dgf]h l3ld/] tyf /fh]Gb|uf}tdsf] zAb tyf ;+uLt 5 .

d'xf/u f o s/ f d x l /G o f } k f g ] n ]ufPsf kktyf cfw'lgsuLtx¿sf] gof“ ; + u | x…d'xf/Ú >f]tfdfem cfPsf] 5 .l/ofh Do'lhsn] ahf/df NofPsf]of] ;+u|xdf cf7j6f uLt ;'Gg;lsG5 . ;+u|xsf uLtx¿ ;'/]zclwsf/L , dx ]z v8 \sf ,lznfaxfb'/ df]Qmfg tyf ufosGof}kfgn] ;+uLta4 u/]sf 5g\ .afns[i0f vgfnn] ;+u|xsf ;a}uLt /rgf u/]sf x'g\ .

kmfu'g ( ut] M cGt/f{li6«o ;fdflhs Gofo lbj;, ljhof PsfbzL, !) ut] M ljZj dft[efiff lbj;,!@ ut] M dxflzj/fqL, /fli6«o ;]gf lbj;, !$ ut] M cf}+;L, !% ut] M UofNkf] Nxf];f/ .

sfddf ;kmntf kfpg ufx|f]knf{ . cfnf]rgf Pj+ vlr{nf] ofqfx'g;S5 . cfOtaf/b]lv k|;Ggtfa9\g]5 . dfg–;Ddfg klg kfpg'xf]nf .wg cfh{g ug]{ cj;/ h'6\g]5 .k/fqmdsf] ult tLj| x'g'sf ;fy}cWoogdf ;kmntf xft nfUg]5 .cfkmGtx¿af6 ;xof]u k|fKt xf]nf .

:jf:Yo u8a8 /xgfn] dgf]an36\g ;S5 . sfddf ;kmntf kfpgufx|f] knf{ . g}/fZotf Pj+ pbfl;gtfa9\g]5 . ;dodf lg0f{o x'g ;Sg]5}g .s'/f sf6\g]x¿ ;lqmo /xg]5g\ .d+unaf/b]lv dfg;Ddfg ldNg]5 .Joj;fodf nfe Pj+ ofqf x'g] of]u5 . cWoogdf ;kmntf kfpg'xf]nf .af]nL k|efjzfnL x'g]5 .

/dfOnf] ofqf x'g ;S5 .e]63f6df /dfpg] cj;/ k|fKt x'g]5 .Joj;fodf nfe ldNg]5 . k/fqmda9\g'sf ;fy} cw'/f sfd aGg] tyfgof“ sfd kfOg] of]u eP klgcfOtaf/b]lv :jf:Yo u8a8 x'g],sfddf cj/f]w cfpg] tyf lrGtf a9\g]of]u 5 . s'/f sf6\g]x¿ ;lqmo /xg]5g\ .

sfddf cj/f]w cfpgfn]dgf]an 36\g]5 . wg cfh{g x'g;S5 . ofqf kmnbfoL /xnf .e]63f6df /dfpg] cj;/ ldn]klg d+unaf/b]lv :jf:Yo u8a8/xg], sfddf cj/f]w cfpg] tyflrGtf a9 \g ] of ]u 5 . s'/fsf6\g]x¿ ;lqmo /xg]5g\ . sfdubf{ ;+od ckgfpg'xf]nf .

unt ljrf/ a9\g ;S5 . sfddfcj/f]w cfpgfn] dgf]an 36\g]5 .cWoogdf cj/f]w cfpg]5 . s'/fsf6\g]x¿ ;lqmo /xg]5g\ . cfOtaf/b]lvkl/>d ug'{k/] klg wg cfh{g ug]{cj;/ h'6\g]5 . Joj;fodf ;kmntfkfpg'xf]nf . e]63f6df /dfpg kfOg]5 .vf“bf tyf af]Nbf ljrf/ k'¥ofpg'xf]nf .

3/]n' ;d:ofn] ;tfpg]5 .dg b'ljwfu|:t x'g;S5 . sfddfcj/ f ] w c fpg fn ] dg f ] an36\g]5 . vr{ cln a9L g} x'g]b]lvG5 . d+unaf/b]lv kl/>dug' {k/ ] klg sfddf ;kmntfl d Ng 'sf ;fy } wg cfh {gug]{ cj;/ h'6\g]5 . dfg–;Ddfgklg kfpg'xf]nf .

af]nLsf] k|efj Pj+ k/fqmda9\g]5 eg] cw'/f sfd k"/f x'g'sf;fy} gof“ sfd kfOg] of]u 5 .cWoogdf ;kmntf kfpg'xf]nf . wgcfh{g ug]{ cj;/ h'6\g]5 . Joj;fodfk|fKt x'g] ;kmntf oyfjt\ /xg]5 . 3/]n';d:ofn] ;tfpg ;S5 . s'/f sf6\g]b]lv;hu /xg'kg]{ a]nf 5 .

ljjfbb]lv k/} /xg'xf]nf . 3/]n';d:ofn] klg ;tfpg ;S5 . dgr~rn x'g] x'“bf w}o{tf cfjZosb]lvG5 . s'/f sf6\g]x¿ ;lqmo/xg]5g\ . cfOtaf/ tyf ;f]daf/k/fqmd a9\g], cw'/f sfd aGg]Pj+ gof“ sfd kfOg] of]u 5 .cWoogdf ;kmntf k|fKt xf]nf . wgcfh{g ug]{ cj;/ h'6\g]5 .

;'?df dfg ;Ddfg ldNg]5 .dg k|;Gg /xnf . sfddf ;kmntfk|fKt x'g]5 . Joj;foaf6 nfe xftnfUg]5 . k/fqmd a9\g'sf ;fy} cw'/fsfd aGg] tyf gof“ sfd kfOg] of]u5 . c¿sf] dg ;lhn} lhTg ;lsg]5 .cfkmGtx¿af6 ;xof]u kfpg'xf]nf .af]Nbf ljrf/ k'¥ofpg'kg]{ a]nf 5 .

vr{ Pj+ ljjfb a9\g]5 . lrGtfn];tfpg ;S5 . s'/f sf6\g]x¿ ;lqmo/xg]5g\ . :jf:Yo u8a8 x'g ;S5 .c¿sf] sfd w]/} ug'{knf{ . h; kfpg];Defjgf 5}g . cfOtaf/ tyf ;f]daf/k/fqmd a9\g], cw'/f sfd aGg] Pj+wg cfh{g ug]{ cj;/ h'6\g]5 .Joj;fodf ;kmntf kfpg'xf]nf ./dfOnf] ofqf x'g]5 .

wg cfh{g ug]{ cj;/ h'6\g]5 .sfddf ;kmntf kfpg'xf]nf . efUon];fy lbg]5 . cfkmGtx¿af6 ;xof]uk|fKt x'g]5 . af]nLsf] k|efj a9\g]5 .Joj;foaf6 nfe xft nfUg]5 .cfOtaf/ / ;f]daf/ vr{, ljjfb Pj+lrGtf a9\g] tyf sfddf cj/f]w cfpg]of]u 5 . em"6f cf/f]k klg nfUg ;S5 .

dfg–;Ddfg ldNg ]5 .c¿af6 k|z+;f kfpg'xf]nf . wgcfh{g ug] { cj;/ h'6 \g ]5 .k/fqmd a9\g'sf ;fy} cw'/f sfdaGg] tyf gof“ sfd kfOg] of]u5 . d+unaf/b]lv vr{, ljjfb Pj+lrGtf a9\g] tyf sfddf cj/f]wcfpg] of]u 5 . em"6f c/f]k klgnfUg ;S5 .

rnlrqdf ef/tLo d"nsf cd]l/sg o'js/f]zg -cleif]s_ sf] syf lrq0f ul/Psf] 5, hf]klxnf] k6s ef/t 3'Dg cfPsf x'G5g\ . cfkm\gLxh'/cfdfn] hLjgsf] clGtd lbg cfkm" hlGdPs}7fp“df latfpg] lg0f{o u/]kl5 pgL ef/t cfPsfx'G5g\ . kfZrfTo hLjgz}nLdf cEo:t /f]zgnfO{ef/tsf] snf, ;+:s[lt tyf /xg;xgsf af/]dfhfgsf/L x'“b}g . pgL ef/tLo vfgf klg klxnf]k6s rflv/x]sf x'G5g\ . ef/t cfpg'cl3 pgn]xh'/cfdfsf] cd]l/sf 5f8\g] lg0f{o unt ePsf]dflg/x]sf lyP, t/ ef/t cfO;s]kl5 pgnfO{cfkm" :jo+ unt /x]sf] cg'ej x'G5 . rnlrqsf]syfn] To;a]nf gof“ df]8 lnG5, ha pgnfO{la6\6' -;f]gd_ n] dg k/fpg yflN5g\ . /f]zgklg la:tf/} la6\6'k|lt cfslif{t x'G5g\ . rnlrqsf]syfdf lbNnLsf] Pp6f efusf] lrq0f ul/Psfn]of] rnlrqsf] zLif{s g} lbNnL–^ /flvPsf]lgb]{Zfssf] syg 5 . rnlrqdf of] ;x/nfO{ g}Pp6f kfqsf ¿kdf ptfl/Psf] 5 .

kmfo8{ ck †cfh z'qmaf/b]lv

xlnp8df;fj{hlgsk | b z { g Lk | f/De x 'g ]r n l r q…kmfo8{ ck †ÚnfO{ sd]8L tyfl6g > ]0 f Ldf;dfj]z ul/Psf]5 . ! 306f #$ldg]6 nfdf] of]r n l r q d flgsf]n; l8Úcu:6f],O l/s lqm l:rog cf]N;]g, ;f/fxf/f]d/, 8]lgn x\ofl/; tyf lgsf]n 6'afonfn] d'Voe"ldsf lgjf{x u/]sf 5g\ . ;f]gL lkSr;{n]ljZjJofkL ¿kdf k|bz{g ug{ nfu]sf ] of ]rnlrqsf] lgb]{Zfg ljn Un'sn] u/]sf x'g\ .cd]l/sfsf] n; P~hn; tyf Soflnkmf]lg{ofdf5fof+sg ul/Psf] of] rnlrqdf ljBfnodfcWoog/t l6g Ph;{x¿sf] syf ;d]l6Psf] 5 .;d/ l;hgdf cfof]hgf x'g] km'6an k|ltof]lutfsfnflu lro;{ ln8/ ;'Gb/Lx¿ km'6an v]nf8Lx¿sf]SofDkdf k|j]z u/]kl5 pTkGg x'g] kl/l:yltnfO{rnlrqdf cfsif{s 9+un] lrq0f ul/Psf] 5 .lro;{ ln8/ ag]sL gflosf tyf km '6anv]nf8LaLrsf] k|]dsyfn] lszf]/fj:yfsf] k|]dnfO{k|ltlglwTj u/]sf] 5 .

�w/fgl:yt o'gfO6]8 dN6L cf6\{;sf] k|:t'ltdf ut ;ftf …k|f]h]S6d':sfgÚ lzif{ssf] gf6s d~rg ul/Psf] 5 . dlxnfx¿ lsgj]Zof aG5g\ < ;8s afnaflnsfsf] l:ytL s:tf] 5 < dflg;lsg ul/j aG5 < gf6sdf oLg} k|ZgnfO{ snfsf/x¿n] clegodfkm{t cfsif{s 9+un] lrq0f u/]sf lyP . gf6ssf] cGTodf lgb]{zsk|zfGt tfdfªn] ;a}n] Ps–Ps ?k}of“ ;xof]u u/] ;a} kLl8tsf]d':sfg lsGg ;lsg] atfP . :yfgLo snfsf/x¿n] g} clegou/]sf] pQm gf6sdf w/fgs} snfsf/ xif'{ /fO{, ;kg >]i7 cflbn]uLt–;+uLt k|:t't u/]sf lyP .

k':ts

slj gj/fh ;'Aafsf &^ j6f km'6s/ sljtfsf] ;+u|x aLr…af6f]df Ao'“em]/Ú nfO{ df]8{g a'S;n] k|sflzt u/]sf] xf] . sljtf–;+u|xdf slj ;'Aafn] kl5Nnf] Ps bzsdf g]kfnL ;dfhdf ljsl;tePsf /fhg}lts tyf ;fdflhs kl/j]zx¿nfO{ cfkm\gf] n]vgLsf]ljifo agfPsf 5g\ . of] s[ltsf] d"No ! ;o %) ?k}of“ 5 .

aLr af6f]df Ao"“em]/

Page 3: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 #

k[i7 ! af6 hf/Lsl/a % lsnf]ld6/ nfdf] ;8skl/qmdfkl5 xf ]6n chGtfdfk'¥ofOPsf slknn] xf]6n kl/;/d}k l/jf/sf ;a } ;b:o tyf;fyLefOnfO { e ]6 ]sf lyP .To;nuQ} pgsf] ;8s kl/qmdfk|f/De ePsf] lyof] . lbnf/fdrf]saf6 ;'? ePsf] of] ofqfd'VodGqL cfjf; If]q, u9L s]G6x ' “b } slknn] cWoog u/ ]sf ]ljBfno uf]/vf ldln6«L :s'nk 'u ]sf ] lyof ] . u '?hg tyf;fyLx¿;“usf] e]63f6kl5 pgnfO{;x/sf leqL dfu{ x'“b} l8PeL:s'ndf k'¥ofOof], hxf“ pgn]ljBfyL{ ;Ktfxsf] pb\3f6g u/]sflyP . dWofGxdf kqsf/;Dd]ngdf ;d]t ;xefuL ePsfslknn] ;f“em % ah]kl5 …b'gs]gfd Ps zfdÚ zLif{sdf :yflgo/+uzfnf cfO{6LaLkLdf cfof]lht;f+uLlts sfo{qmddf ljleGgnf]slk|o uLt ;'gfP .

ut jif{ OlG8og cfO8ndf;xefuL uflosf rf? ;]djfnsf;fydf pgn] g]kfnL uLt …Rofª\jfcf]P Rofª\afÚ ufP eg] Psnufogtkm { …;Demgf la; {gf;nnnn, emg\–emg\ a9\of] lt;{gfÚufPkl5 pQ]lht ePsf bz{sx¿jfG;df]/ eGb} s/fPsf lyP .sG;6{df slknn] …s'5s'5 xf]tfx}Ú sf] …sf]xL ldn uofÚ b]lv …;'gf]uf}/ ;], xd hf] rng] nu], w'd==Úcflb sl/a Ps bh{g uLt ufPsflyP . sG;6{df ;]gfsf ] Ps6's8Ln] uLt k|:t't u/]/ pgsf]:jfut u/]sf] lyof] . cfof]hs;f ]gL OG6/6]gd]G6 Rofgnn]slknnfO{ xf]6ndf NofOk'¥ofp“bf;d ]t / +uzfnfdf bz {sx¿jfG;df]/ ul//x]sf lyP . slkn/flt ! ah] gof“ufp“l:yt cfÎgf]3/ k'u]sf lyP .

sl7g d]xgt tyf O{Zj/sf]cfzLjf{bsf sf/0f of] ;kmntfkfPsf] atfpg] slknn] ef]6 ug]{

;a}k|lt hLjge/ cfef/L /xg]pNn]v u/] . ;+uLtsf] cf}krfl/slzIff glnP klg s8f :j–cEof;sf sf/0f pTs [ i6tLg;Ddsf] ofqf ;Dej ePsf]pgn] atfP . slknn] eg]— …;+uLtl;s]/ cfPsf cGo k|ltof]uL;“uk|lt:kwf{ ug{ ufx|f ] eP klglg0ff{osx¿sf] ck]Iffcg'¿k v/f]plqg ;kmn ePsfn] OlG8ogcfO8n aGg]df ljZj:t 5' .Ú -x]g'{xf]; jftf{ k[i7 % df _

kfl/jfl/s k[i7e"ldk'Vof}{nL ynf] a}t8L atfP

klg cfh;Dd g]kfn kfOnf g6]s]sfslknsf lktf ls;gl;+x yfkfef/tdf a;] klg cfkm\gf] klxrfguf]vf{nL eg]/ lbg kfp“bf uj{ x'g]atfp“5g\ . …xfdL k|jf;L g]kfnLxf } + , Ú pgn] eg ]— …g ]kfn /g]kfnLk|ltsf] dfof ;b}j 5,To;sf/0f e"uf]nn] 5'6\ofP klgxfd | f ] dg g ]kfnL g } 5 . Úls;gl;+xsf xh'/a'afn] ;g\ !(##df ef/tLo uf]vf{ kmf}haf6 cjsfzk|fKt u/]sf lyP . pgsf cg';f/xh'/a'af ef/tLo ;]gfdf sfo{/tePkl5 yfkf kl/jf/ b]x/fb"g ;/]sf]xf ] . ;g\ !(^) df ef/lto;]gfaf6 cjsfz k|fKt u/]sfls;gl;+xsf b'O{ efO 5f]/f klgkmf}hd} egf{ eP . ls;gl;+xn] klg;g\ !((^ df cjsfz kfP .ls;gl;+xsf tLg 5f]/f s'zn,s]zj / slkn qmdzM ;g\ !((*,@))), @))# df ef/tLo uf]vf{kmf}hdf ;+nUg ePsf lyP . …xfd|f]t kl/jf/ g} kmf }hL ePsfn]

x'g;S5, 3/sf] jftfj/0f klgkmf}hsf] h:t} 5,Ú nfdf] h'"ufd ';fb } { ls;g l; +xn ] eg ]—…kl/jf/sf ;a} ;b:o Ps–csf{nfO{ ;fyLefOh:tf] ldqjt\Jojxf/ u5f}{ + . slknsL cfdfsnfjtL b]x/fb"gd} hlGdPsLg]kfnLefifL eP klg pgL klgxfn;Dd g]kfn k'u]sL 5}gg\ . b'O{5f]/f s'zn / s]zjsf] ljjfxu/fO;s]sf afa' ls;gl;+xn]o;k6s sfG5f] 5f]/f cfp“bfljjfxsf] s'/f;d]t pKsfOxfn], t/5f]/f slknn] ca d'DaO{af6 cfkm}a'xf/L lnP/ cfpg] hjfkm lbP .oBlk ;f+uLlts Sofl/o/df ev{/}pknlAw xfl;n ug]{ af6f]tkm{cu|;/ ePsfn] tTsfn ljjfxsf];Defjgf g/x ]sf ] slknn ];fKtflxsnfO{ atfP . 3/aflx/lgl:sPkl5 lxGbL af]Ng'kg]{ afWotfeP klg of] kl/jf/n] 3/leqg]kfnL efiff g} k|of]u ug]{ u/]sf]5 . afa' ls;gl;+xsf] k]G;g /tLg 5f]/fsf] ;+o'Qm sdfOsf sf/0f

slknsf] kl/jf/sf] cfly{s l:yltklg dha't b]lvG5 . hLjgdfb'Mvsf lbg klg lyP, t/ clxn]To:tf] 5}g, cfdf snfjtL]n]elgg\— …eujfg\sf] s[kfn] ;a}5f]/fn] kmf}hdf hflu/ kfP, sfG5f]5f]/fn] oqf] rrf{ sdfof], oxf“eGbfs] rflxof] <Ú

afa'nfO{ s'bfpg] /x/l/6fo/ eP/ 3/ a;]sf

afa'nfO{ s]xL ;docl3 pgn]6]lnkmf]gdf ca 3/ al;/xg'kb}{g,d tkfO{+x¿nfO{ s'bfp“5' eg]sflyP . geGb} oltv]/ 5f]/fsf] kIfdfef]6 ul/lbg pgsf afa' b]x/fb"gdxfgu/ dfq xf ]Og, u|fdL0fa:tLx¿df ;d]t -Pp6f hDaf]6f ]nL lnP/_ s'lb/x]sf 5g\ .b'lv/x]sf] 3' "8f b]vfp“b} afa'ls;gl;+xn] eg]— …oxL qmddfPp6f uDeL/ b'3{6gfdf ;d]t k/]/v'6\6f b'lv/x]sf 5g\, t/ 5f]/fnfO{lhtfpg] pT;fxdf of] kL8f klglal;{Psf] 5' .Ú 5f]/fn] eg]sf] s'/f;Dem]/ s'lb/x]sf] atfpg] yfkf

cfÎgf] 5f]/f] ;f]g' lgudh:t} rlr{tePsf] x]g{ rfxG5g\ .

ef]l6ªsf] nx/k|zfGt tfdfªsf] kIfdf

l;lSsd / bfhL{lnªdf h;/L nx/l;h{gf ul/Psf] lyof], To:tf] gePklg b]x/fb"gdf a:g] * nfvg]kfnLn] pgnfO{ dfof ul//x]sf]:yflgo g]kfnL kqsf/ t?0fu'?ªn] atfP .

g]kfnaf6 ;xof]u==== o'jtLx¿df slkn qm]h…ltdLnfO{ e]6\g d}n] cfh

sn]h a+s u/]+ lg,Ú chGtfxf ]6ndf slknnfO { e ]6 \gcfOk'u]sL ;]kmfnL k|wfgn]eGg] ]lalQs} slknn] k/}af6hjfkm kmsf{P— …;]kmfnL, d]/f]tl:a/ cvajf/df x]¥of} <Úslkn b]x/fb"g cfp“b}5g\ eGg] s'/f ;'g]/ pT;flxt oxf“sf o'jtLx¿n]pgsf] ;8s kl/qmdfdf klg pT;fxaw{s ;xeflutf hgfP .slkn;“u xft ldnfpg rfxg]x¿sf] ;+Vof pNn]Vo b]lvof], :yfgLoPs kqsf/n] eg]— …o'jtLx¿df x\ofG8;d slknk|ltsf] qm]hsf] of]/fd|f] pbfx/0f xf] .Ú

Page 4: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 $

c“Wof/f]af6 pHofnf]lt/ a9\g, g5'6fp“m ;fKtflxs k9\g.;f}hGo M ;fKtflxs–kflIfs klqsf /fli6«o ;~hfn

…tLtf] ;ToÚ :tDesf nflucfkm"n] b]v]sf, ef]u]sf s6' ;Tok7fpg xflb{s cg'/f]w 5 .

—;Dkfbs

;DkfbsLo

lr7Lkq

d'vfn] tLtf] ;To

xfd|f] g]kfndfcrDd 5g\ g]kfnL hgtf kmf]xf]/L /fhgLlthfn, k|k~r, :jfy{kg / if8\oGq g} sltljZjf; 5}g s'g} bnsf g]tfx¿sf] oxf“eQf vfO{ n7\l7Psf 5g\ l;+xb/af/dfcfkm\g} rfn cfkm\g} ult /fd|f] 5}g dlthgtfnfO{ ;w}el/ s:tf] cfklQclt dL7f s'/f uy]{ lgjf{rgtfsfslt rf“8} nf]stflGqs e} ¿kfGtl/t efsf <s;/L hfnfg\ hgtfsf ;fd' km]l/ gfd–¿k km]/L <hgtfn] lg s] hjfkm b]nfg\ logsf st'{t x]/L <g ;'lw|P dfcf]jfbL, g ;'lw|P e|i6,g ;'lw|P ;+;bjfbL, g sf]xL g} 5g\ k|:6 <x6\b}g ca o:tf] rfnn] cft+s HofbtLbf]if dfq yf]k/]/ a:5f} ca slt <hgtfnfO{ s;}k|lt nfUg} 5f8\of] e/a]kQf 5g\ slt dfG5], sf]xL lj:yflkt 3/nf]stGqsf] gfp“df c¿ ljs[lt a9\b}5g\s] aGnf / ;+ljwfg bnx¿ 8Ub}5g\hgtfnfO{ z+s}z+sf s] xf]nf /fhgLlt <slxn] aGnf ;+ljwfg s:tf] xf]nf gLlt <Rofp pld|Pem}+ kf6L{ hGd] nf]stGqsf] gfp“dfltgs} dfu k"/f ug{ jftf{ 7fp“–7fp“dfh] eP lg cGTo ePg, rf]/, 8s}tL 3':;fu0ftGq g} aGg] eof] xfQL cfof], xfQL cfof]— km':;f .

– jf;'b]j b]jsf]6f, d'rf]s $, ;fpg], uf]/vf

:jfy{l;l4sf nfluhgtf Tof] gfd xf] h;nfO{ cfkm\gf] :jfy{l;l4sf nflu g]tfx¿n]

hxf“ klg h;/L klg k|of]u u5{g\ . oxL gfddf a's'{;L df/]/ oxLgfdnfO{ xf“Sb} cfkm\gf] ;Ddf]xgsf] hfndf kf5{g\ . ltgsf] ;Dk"0f{r]tgfnfO{ o;/L jzdf kf5{g\ ls cfkm\gf] v'§fdf cfkm}+n] aGr/f] xfGgklg of] hgtf gfd tDtof/ x'G5 . crDdsf] s'/f s] 5 eg] pgLx¿rf/ cfgfsf] k|nf]egdf k/]/ b"/b[li6 u'dfp“b} afx|cfgf dfl;“b} uPsf]rfn kfP/ klg aQLsf k'tnL;/x ltgsf] :jfyf{lUgdf xf]ldg tof/x'G5g\ . ljj]sxLgtfsf] l;sf/ x'“b} cfkm\gf] Ifdtfdfly cfkm}+n] s'7f/f3ftu5{g\ . o;/L Ifl0fs k|flKtsf nflu k':tf}+k':tfsf] ;kgf rsgfr'/agfOlbg ;S5 of] hgtf gfd . d/]kl5 8'd} /fhf rl/tfy{ ePsf] 5cfh t/ cfkm\gf] ;kgf ;fsf/ x'g g;Sbfsf] kL8f axg ul//x]sf]hgtfnfO{ ul/vfg xf]Og n'l6vfg / dfl/vfg l;sfO“b}5 .

cGwf] nf]Ug]sf] ;xf/f aGg'sf] ;§f ;ltwd{sf] gfddf ufGwf/Ln]cf“vfdf k§L af“Wg] d'v{tf u/]sf] l:ylt cfhsf] oyfy{ xf] . hals sf]xL

s7f]/ ;+3if{ ug{ ;Sg]dflg; g} k|sfzdf cfp“5 .

;Lwf uf ]8fn ] l; +9Lrl9+b}g 3'“8f v'DRofpg}k5{ .

zflnu|fd kTy/, wflbªpRr rl/q ePsL kTgL

s;n] kfpg ;S5 < ltgLd'uf–df ]tLeGbf klg a9Ld"Nojfg\ x'lG5g\ .

emul8of >LdtL jiff{sf]lbgdf Psf]xf]/f] tktk r'xg]em/Lh:t} x'g\ .

t'n;L kf]v/]n, lj/f6gu/h;/L ;+;f/sf s'g} klg

dflg;sf ] cg'xf/ ldNb}gTo;/Lu/L pgLx¿sf OR5f,cfsf+Iff clg ljrf/ klgkm/s–km/s x'G5g\ .

hf] c¿sf] c;kmntfclg laklQdf /dfp “5g \ltgLx¿ kfkL x'g\ .

;+;f/df /fd|f] ;Nnfx lbg]dflg; sd x'G5g\ t/ v'§f tfGg]dflg; k|z:t e]l6G5g\ .

gf/fo0f s'“j/, u'NdLeljio Hof]ltifLn] xf]Og,

cfkm\g} jt{dfgn] atfp“5 .;'vn] xf]Og, b'Mvn] g}

;fyLsf] dxŒj a9fp“5 .bLks uf]tfd], :ofª\hf

cfkm"nfO{ ufGwf/L dfGg tof/ 5}g . 7"nf :j/ / d'8\s] ann];'¥ofPsf] e/df cfkm"nfO{ dxfg\ dfGg] of] hgtf ;d"x lbgx“'lar/f aGb} uPsf] rfn} gkfO{ dkfO{+d} /ld/x]sf] 5 . ltgnfO{ oltklg x]Ssf 5}g ls /fHo geP s]sf] hgtf, o:tf hgtfnfO{ tljgf d]xgt ;'s]sf] kftnfO{ ;/x ;lhn} g]tfx¿n] km]l/ ge]l6g]u/L, gb]lvg] u/L x'Tofpg] hfn /R5g\ .

cfkm\gf ;GtfgnfO{ ;f“r]/ hgtfsf ;GtfgnfO{ x/t/xn]pkof]u ug]{ oL g]tfx¿;“u oL hgtf lsg ;dfg Jojxf/sf]ck]Iff /fVb}gg\ < o;sf] Pp6} hjfkm 5 ls cfhsf hgtf cGwf,alx/f, nf6f / ;'wf ;a} e};s]sf 5g\ . Pp6f o:tf] /fIf;n]lbglbg} Psf]xf]/fO/x]sf] 5 hf] s;}sf] x'g ;Sb}g, hf] cfkm\gf]:jfy{sf nflu tGdotfsf ;fy nfu]sf] 5 . olb o;f] gePsf] ePh'g;'s} jf h:tf];'s} l:ylt cfOk/]klg k"0f{ Ifdtfsf ;fy k|noNofpg;Sg] hgtf o;/L cfkm\g} ljWj+;df nflukg]{ lyPgg\ .cfkm\gf] /fi6« ;ª\s6df k/]sf] a]nf, 6'j|mf6'j|mfdf l5ofl5of ePsf]a]nf, cf“;'sf] ;6\6fdf /ut aUg nfu]sf] a]nf, of] tkf]e"lddf :jo+kz'klt /f]Psf] a]nfdf cfkm\gf] cl:tTjsf] /Iffy{ oL ;a}sf] /Iffug{ klg x'“sf/ u'l~hP/ gsf/fTds k|j[lQnfO{ ys{dfg u/fpg'kg]{xf], t/ To;f] x'g ;ls/x]sf] 5}g . o;sf] klg Pp6} sf/0f 5, Tof]xf]— hgtf;“u ePsf] ;Dk"0f{ ;fdYo{nfO{ log} g]tfx¿n] nsjfdfl/lbPsf 5g\ cyjf cN5] agfOlbPsf 5g\ . ca t kftdflysf]lhGbuLdf lhp“b}5g\ hgtf, h;nfO{ s'g cf“wLn] slt v]/ sxf“nu]/ km\of“lslbg] xf] yfxf 5}g .

—uËf ;'j]bL

;x/ rrf{

;fOa/ un{

;fyLx¿sf] nx}nx}df nlhgf u'?ª df]8lnªsf] ;+;f/df k'lug\ . ld; l6gkf]v/f–@))* df ;xefuL ePkl5 /fdahf/ kf]v/fsL !( jifL{of nlhgfnfO{of] If]qn] nf]Eofof] . pQm k|ltof]lutfdf pgn] a]:6 8]«;sf] 6fO6n lhltg\ .To;kl5 pgnfO{ ljleGg km];g ;f] / P8df df]8lnªsf nflu ckm/ cfpgyfNof] . % lkm6 ^ OGr cUnL nlhgfnfO{ Ao'6L sG6]:6x¿df ;xefuL eP/k|ltef b]vfpg kfp“bf v';L nfU5 . ;fyL agfpg] tyf gof“ 7fp“sf] e|d0fPj+ g[To dg k/fpg] nlhgf sd af]lN5g\ . pgnfO{ k'?ifsf] g/d af]nL /cfsif{s JolStTjn] l5§} k|efljt t'Nofp“5 . km';{b ldNof] eg] pgL cgnfOgRofl6ª / ljleGg ;f];n ;fO6x¿df 3G6f+} latfp“5g\ . wgs'6fsf] e]8]6f/pgnfO{ ;a}eGbf dgkg]{ 7fp“ xf] . :gfts txsf] cWoogdf Jo:t nlhgfn]af“sL /x]sf] ;do df]8lnªnfO{ lbPsL l5g\ . k|foM lhG; / kfOG6df 7f“l6P/lx+8\g dg k/fpg] u'?ª df]8lnªdf UNofd/ cfjZos dflG5g\ . nlhgfsfcfsif{s tl:a/x¿ ;f/f;+;f/ 86sddf x]g{ ;lsG5 .

nlhgfsf] /+u

kmf]6f] kqsf/nfO{ lqms]6 Pjf8{ ef/tn] Ps OGr klg g]kfnLe"ld ldRg kfp“b}g .

–pk]Gb| ofbj, k//fi6«dGqL;'w|]/ cfP eg] k|r08nfO{ d]/f]kf6L{df :jfut 5 .

–dft[sf ofbj;/sf/ rnfpg aGb'srnfpg'h:tf] ;lhnf] 5}g eGg] s'/fg]skf dfcf]jfbLn] k|dfl0ft u¥of] .

–;'zLn sf]O/fnfxfd|f] g]t[Tjdf /x]sf] ;/sf/lu/fpg cj;/jfbL s'tTjnfluk/]sf 5g\ .

–k'iksdn bfxfn, k|wfgdGqLdfcf]jfbLn] wDsL / qf;sf]e/df PsbnLo zf;g nfb\g]k|of; ul//x]sf] 5 .

–z]/axfb'/ b]pjf;/sf/df uPkl5 dfcf]jfbLk|lthgtfsf] ljZjf; 36]sf] 5 .

–;LkL uh'/]ns'g} klg ;]gf ;]gfkltsf];gsdf rNg ;Sb}g .

–?Sdfª\ub s6'jfnkmf];{ u7g ug{ dnfO{ uf¥xf] 5}g .

–a'l4dfg tfdfª, g]tf, /fk|kfzlQmdf cfO;s]kl5 dfcf]jfbLx¿;]gfafx]s c¿ s'g} s'/f ub}{gg\,lsg < of] /x:osf] ljifo xf] .–k|f= df]xDdb xha'Nnf, ;b:o,

;]gf ;dfof]hg ljz]if ;ldlteujfg\n] sf]xL h'/fOlbP .;+;f/df k|]d g} ;a}eGbf 7"nf]s'/f xf], af“sL ;a} a]sf/ .

–dgLiff sf]O/fnf

g]skf Pdfn]sf] gof“ af6f]g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ -PsLs[t dfS;{jfbL–n]lggjfbL_ sf]

cf7f}+ dxflwj]zg a'6jndf e}/x]sf] 5 . ;+ljwfg;efsf] lgjf{rgdfck|Tofl;t k/fho a]xf]/]sf] g]skf Pdfn]sf nflu cf7f}+ dxflwj]zgpmhf{sf] gof“ ;|f]t aGg] s'/f g]tfx¿n] atfp“b} cfPsf 5g\ . ef]lnkmfu'g !) ut];Dd rNg] pQm dxflwj]zgn] g]skf Pdfn]nfO{slt pmhf{ lbG5 To;sf] ljZn]if0f cfufdL lbgdf g]skf Pdfn]sfultljlwx¿n] g} ug]{5 . clxn]sf nflu g]skf dfcf]jfbL;“u ;Qf;fem]bf/L ug]{ jf gug]{ eGg] ljifon] g} g]skf Pdfn]sf] eljiolgwf{/0f ug]{ cg'dfg ug{ ;lsG5 . Pdfn]leq clxn] :ki6 ¿kdfb'O{ wf/ b]vf k/]sf] 5 . klxnf] wf/n] dfcf]jfbL;“u ;Qf ;fem]bf/Lul//x]sf] 5 eg] csf]{ wf/ To;sf] lj/f]wdf plePsf] 5 . oL b'O{ljk/Lt wf/aLr /x]sf] cGtå{GånfO{ a'6jn dxflwj]zgn] tfls{slgisif{df k'¥ofpg] cg'dfg ug{ ;lsG5 .

gfddf sDo'lg:6 cfj/0f cf]9]/ klg g]skf Pdfn] sltkod'2fdf k|hftflGqs /fhg}lts bneGbf a9L nf]stGqjfbL 5 .;z:q qmflGtåf/f g} ;Qf sAhf ug{ ;lsG5 eGg] pb\3f]ifsf;fy :yfkgf ePsf] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ bh{gf}+ lr/fdf ljeQmePsf a]nf tTsfnLg dfS;{jfbL / dfS;{jfbL–n]lggjfbLsDo'lg:6 kf6L{aLr PsLs/0f e} cl:tTjdf cfPsf] g]skf Pdfn]n]To;kl5 u/]sf] /fhg}lts ofqf s'g} klg nf]stGqjfbL / hgtfsf]dtdf ljZjf; ug]{ /fhg}lts bnsf nflu;d]t cg's/0fLo 5 .dtbfgdfkm{t hgtfaf6 cg'df]lbt eP/ klg sDo'lg:6x¿ ;Qfdfk'Ug ;S5g\ eGg] pbfx/0f k|:t't ul/;s]sf] g]skf Pdfn];+ljwfg;efsf] lgjf{rgdf a]xf]g'{k/]sf] csNkgLo k/fhosf afah'bklg nf]stGqsf] kIfdf cl8u /xg'n] g]kfndf nf]stGqsf] eljiopHHjn /x]sf]tkm{ ;+s]t u5{ .

clxn] a'6jn dxflwj]zgaf6 g]skf Pdfn]n] cfkm\gfnflu s'g af6f] /f]H5, To;n] ;du| g]kfnsf] /fhg}ltseljionfO{ k|efljt ug]{5 . g]skf dfcf]jfbL;“u ;Qf ;fem]bf/Lul//x]sf] g]skf Pdfn]sf nflu a'6jn dxflwj]zgn] lgwf{/0fug]{ af6f] o;sf/0f klg g]kfnL /fhgLltsf nflu dxŒjk"0f{x'g]5 ls g]kfnsf] efjL ;+ljwfg s;/L n]lvg]5 < t;y{g]skf Pdfn]sf g]tf tyf sfo{stf{ b'j}n] a'6jn dxflwj]zgnfO{g]kfn / g]kfnL hgtfsf] eljio;“u uf“;]/ x]/]sf 5g\ eg]To;nfO{ cltzof]lSt eGg ldNb}g .

ljgo/fh kf08]n] pQm ;Ddfg k|bfgu/]sf lyP . pTs[i6 3f]if0ff u/]sf] emG8}Ps jif{kl5 kf]v/fd} pgn] ;Ddfg kfPsfx'g\ . pgsf] tl:a/ Unf]an 5gf}6df;d]t k/]sf] lyof] . Pl;og :t/sf]lqms]6df pTs[i6 tl:a/afkt o:tf];Ddfg k|fKt ug]{ /l~ht klxnf] g]kfnLx 'g \ . $( j6f b]zsf ! ;o ^@tl:a/dWo] /l~htsf] tl:a/ pTs[i6 ePsf]xf] . pgn] kf]v/f /+uzfnfdf cGgk"0f{lxd>[+vnfsf] km]bLdf 9'Ë] lqms]6 d}bfgdfcEof; ul/x]sf] tl:a/ lvr]sf lyP ./l~ht kf ]v/fdf /x ]/ v ]ns'bkmf]6f]kqsfl/tf ub}{ cfPsf 5g\ . pgL;fKtflxssf ;xof]uL kmf]6f]u|fkm/ klg x'g\ .

l q ms ] 6sf ]; j f ] { R r; + : y fcfO{;L;Lsf]P l ; o gkmf]6f] ckmlb Po/–@))& af6;Dd f l gtk m f ] 6 f ]k q s f /

;'bz{g /l~htnfO{ ut ;ftf kf]v/fdfpQm ;Ddfg k|bfg ul/Psf] 5 . P;L;Lsfljsf; ljefuLo clws[t aGb'nf jg{k'/ftyf g]kfn lsqm ]6 ;+3sf cWoIf

Page 5: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 %

PsfPs ;]lna|]6L aGbf s:tf]cg'ej e}/x]sf] 5 <

v';L 5', kmf}hLsf ¿kdflrlgPsf]df clxn] l;+u/ kmf}hL efOePsf] 5' . OlG8og cfO8ndf;xefuL x'g'cl3 cfduf]vf{nL h:t}kmf}hdf sfd ug]{ / hLjg latfpg];f]rdf lyP“, t/ ca y'k|} bfloTjylkPsf 5g\ . klxn] d labfdf 3/cfp“bf /]Nj] :6];gdf plqP/ emf]nfsf“wdf xfn]/ ;x/ 3'Db} 3/ k'Uy]+,clxn] To;f] ug{ gkfP klg yf]/}dflg;n] dfq lrGg] slkn yfkfnfO{clxn] ;a}n] lrGbf b+u 5' .

OlG8og cfO8n aGg]df slQsf]ljZj:t x''g'x'G5 <

ca OlG8og cfO8n aGg]dfd 9'Ss 5', d]/f b'O{ k|lt:kwL{ dlxnf;fyLx¿ Ifdtfjfg eP klg gDa/jfg d} x'“ h:tf] nfU5 . dnfO{+tkfO{+x¿sf] dfof rflxPsf] 5,g]kfndf a:g] g]kfnLx¿n] ef]6ul/lbg'eof] eg] d ;xh} OlG8ogcfO8n aG5' . csf]{ s'/f, dnfO{ef]6 ul//xg'ePsfx¿ ;a}sf nfluklg ca d OlG8og cfO8naGg'k5{ .

olt pknlAw k|fKt xf]nfh:tf]nfu]sf] lyof] <

lyPg, ;+uLtdf ?lr eP klgkl/jf/n] kmf}hL agf];\ eGg] rfxgf/fv]sfn] kmf}hd} uP“, t/ ut jif{l;lSsddf ;DkGg AofG8 k|lt:kwf{dfxfd|f] cs]{:6f AofG8 ;jf]{Ts[i6 ePkl5eg] dleqsf] ;+uLtdf]x km]l/ hfu]/

ca OlG8og cfO8naGg]df 9'Ss 5'

cfof ] . b 'O { k6ssf ] AofG8k|ltof]lutfdf d}n] g} pTs[i6ufossf] k'/:sf/ kfP“ . k|x/Ldfsfo{/t g]kfnL k|zfGt tfdfª OlG8ogcfO8n ag]kl5 pgLaf6} k|efljteP/ d}n] OlG8og cfO8nsf]cl8;g /fpG8df ;xeflutf hgfP“ .To;kl5 s8f d]xgtsf sf/0fpknlAw xfl;n ub}{ uPsf] 5' .

of] jif{ klg uf]vf{nL g} OlG8ogcfO8n aGbf s:tf] ;Gb]z hfnf t <

hxf“ /x] klg g]kfnLx¿dfPstfsf] efjgf /x]5 eGg] k|:6e};s]sf] 5 . Pstfs} sf/0f utjif{ k|zfGt OlG8og cfO8n ag] .o;k6s dnfO{ klg ;a}n] ;xof]uug'{ePsf] 5, To;sf/0f uf]vf{nLOlG8og cfO8n aGbf ca s'g}cfZro{ x'“b}g . hxf“;Dd ufosLsf]s'/f 5, sfo{qmdsf lg0ff{os tyf6]lnlehg x]g]{ hgtfn] klg pTs[i6ufossf] sb/ u5{g\ . d OlG8ogcfO8nsf] pkflw l8he{ ug{ ;S5' .ca g]kfnLx¿sf] klxrfg p7\g]qmddf 5 eGg] ;Gb]z km}lnPsf] 5,of] /fd|f] s'/f klg xf] .

s:tf] klxrfg <g]kfnL jf uf]vf{nL eGg]lalQs}

rf}sLbf/, axfb'/ sfG5f eGg] k'/fgf]dfGotfdf kl/jt{g cfPsf] 5, caxfdL cfdef/tLoh:t} ljleGgIf]qdf dflyNnf] txdf /x]/ cfkm\gf]k|ltef b]vfpg ;S5f}+ eGg] ;a}n]yfxf kfp“b} uPsf 5g\ .

;]gfsf] ;kf]6{ s:tf] /x\of] <

d}n] ;g\ @))& df ePsf];]gfs} Ps sfo{qmddf ;xeflutfhgfPsf] lyP“, Toxf“ sg{n;fÚax¿n]d]/f] ufosLsf] k|z+;f ug'{eof] . clxn];Dk"0f{ ef/tLo kmf}hn] dnfO{ ;kf]6{ul//x]sf] 5, To;sf/0f klg of]pknlAwdf kmf}hsf] 7"nf] e"ldsf 5 .sg{n;fÚan] dnfO { OlG8ogcfO8ndf hfg k|f]T;fxg klgug'{ePsf] lyof] t/ cl8;g /fpG8dfs]xL ;d:of ePsf] lyof] .

s:tf] ;d:of <d kmf}hL ePsfn] k|ltof]lutfdf

;fd]n u/fpg] ls gu/fpg] eGg]lyof] . ufnf /fpG8df cfO;s]kl5Psk6s d /]lhd]G6 kms{g] tof/Ldfk'lu;s]sf] lyP“, kl5 s'/f ldNof] .vf;u/L cg' dlnsn] kmf}hdf /x]klg ltd|f] unf /fd|f] /x]5, d]xgtu/, ;kmntf kfp“5f} eg]/ To;a]nflbPsf] ;Nnfx d]/f lglDt k|]/0ff aGof] .d]/f] dgdf /x]sf] ;+uLtk|ltsf]rfxgfnfO{ s;}n] cj/f]w gug'{ g} of]ofqfsf lglDt ;xfos ag]sf] 5 .

nfdf] ;dokl5 b]x/fb"g cfp“bfs:tf] cg'ej eof] <

:6];gdf eJo :jfut eof],dnfO{ t ;a} ;kgfh:tf] nfUof] .9fsf6f]kL nufOlbP/, gu/f ahfP/,uf8Ldf /fv]/ km"ndfnf nufOlb"bfd cfkm}+ 5Ss kl//x]sf] lyP“ . cS;/r'gfj lht]sf g]tfsf] ljho h'n';o:tf] x'GYof] . d]/f cu|hx¿n] uf]vf{nLsf]OHht a9fPsf]df ltdLnfO{ wGojfbeGbf c;fWo} v';L dx;'; u/]+ .

;+uLt gl;s]sf] JolQm s;/LOlG8og cfO8n l8he{ unf{ t <

d}n] ;+uLt gl;s] klg d]/f]

z/L/df ;+uLt dfq 5, ljut 5dlxgfotf d]/f] ufosLdf w]/} ;'wf/cfPsf] 5 . u'?x¿n] w]/} s'/fl;sfpg'ePsf] 5 . d}n] klg Psbd}s8f d]xgt u/]sf] 5' . ;+uLt l;Sg]rfxgf w]/} 5, To;sf/0f ca ;+uLtl;Sg rfxG5' t/ d]/f] ufosLhgtfnfO { dg k/ ]sf ] 5,lg0ff{osx¿nfO{ dg k/]sf] 5, To;cfwf/df klg OlG8og cfO8nnfO{d l8he{ ug{ ;S5' .

lg0ff{osx¿df s;n] w]/} dfoftyf s;n] cfnf ]rgf u/ ]sf ]kfpg'ePsf] 5 <

cg' dlNnsn] w]/} ;kf]6{ug'{ePsf] 5 . cfdL{df ;+uLt k|ltefx'g' uf}/jsf] s'/f xf] eg]/ pxf“n]eg]sf] ;lDem/xG5' . cGo lg0ff{osn]klg /fd|} Jojxf/ ug'{ePsf] 5 t/hfj]b cVt/n] a]nfavt s8fcfnf]rgf ubf{ ge{; x'G5' . pb"{zAbsf] pRrf/0fdf s]xL sdhf]/Lx'g] ePsfn] pxf“ To;nfO{ klqmP/sd]G6 lbg 'x 'G5 . oBlk of ]sdhf]/LnfO{ d}n] ;'wfb}{ nu]sf] 5' .

olt w]/} ef]6 kfpg'x'G5 h:tf]nfu]sf] lyof] <

lkofgf] /fpG8df d nueucfp6 x'G5' h:tf] nflu;s]sf] lyof],dnfO{ s;}n] glrg]sf sf/0f klgef]6 Psbd} sd lyof] t/ kl5 ufnf

/fpG8df k'u]kl5 ef/tLo kmf}h,b]x/fb"g, bfhL{lnª, l;lSsd, cf;fd,lbNnLnufot ef/tsf ljleGgIf]qdf a:g] g]kfnLefifL tyfg]kfnaf6 ;d]t ef]6 cfpg yfn]sfn]d]/f] ofqf ;xh aGof] .

k|zfGt tfdfª;“u e]6 eof] <k|zfGt;u tLg–rf/ k6s

e ]6 e };s ]sf ] 5 . pxf “n ]slGkm8]G; /fVg', xfdLnfO{ ;kf]6{ug] { hgtf 5g\ eg]/ xf};nfa9fpg'eof] . k|zfGt;“u ;'?d} e]6ePsfn] klg dnfO{ Psbd} ;lhnf]eof ] . clxn ] k lg km f ]gdfs '/ fsfgL ul//xG5f } + . d ]/ f ];kf]6{sf lglDt pxf“ klg ef]6dfUg lx+8\g'ePsf] 5 . d]/f lglDtk|zfGt k|]/0ffsf ;|f]t x'g'x'G5 .

lg0ff{osx¿ o;k6s dlxnfOlG8og cfO8n ag]sf] x]g{ rfxG5f}+elg/x]sf 5g\ lg <

lg0ff{osn] rfx]/ x'“b}g, hgtfn]rfxg'k¥of] lg . ;f]gfnL a]Gb|]n] To:tf]s'/f u/] klg k|lt:kwf{df To:tf] x'“b}gh:tf] nfU5 . OlG8og cfO8ndfhgtfn] h;nfO{ w]/} dg k/fp“5g\cfO8n klg pxL x'G5 . s;}sf]JolQmut b[li6sf]0fn] o;df km/s kfb}{g .

o 'jtLx¿n ] k | ]d k | :tfj/fv]sf 5}gg\ <

k|z+;s w]/} kfPsf] 5', h;df

o 'jtL klg 5g \ t/ s;}n ]clxn];Dd To:tf] k|:tfj u/]sf5}gg\ . Tof] lbg klg cfp“b} xf]nft/ clxn] d]/f] ljjfx ug]{ s'g}of]hgf 5}g . s]xL ;do ;+uLtl;s]/ Sofl/o/ ljsf; u/]kl5 dfqljjfxsf af/]df ;f]Rg]5' .

g]kfn hfg'ePsf] 5 <d l;lSsdl:yt uf ]/vf

/]lhd]G6df sfo{/t 5', l;lSsdaf6l;lnu'8L x'“b} cfpg'kg]{ ePsfn]Psk6s sf“s8le6f x'“b} sf7df8f}+ k'Ug]of]hgfdf lyP t/ km';b{ ldn]g . cal5§} sf7df8f}+ cfp“5' . Toxf“ cfP/dL7f uLt ;'gfP/ bz{sx¿nfO{dgf]/~hg lbg] d jfrf u5'{ .

g]kfnL uLt slQsf] ;'Gg'x'G5 <w]/} ;'g]sf] 5', k'/fgf ufos–

uflosfsf] t'ngfdf gof“ ufos–uflosfsf] uLt w]/} ;'g]sf] 5' . dGqAofG8, ;'/]z s'df/, ;ljg /fO{, ;'udkf]v/]n cflb ufossf dL7f uLtsf]d km\ofg x'“ . dnfO{ g]kfnL ;+uLtklg dg kg]{ ePsfn] g]kfnL uLtufpg] wf]sf] 5, ca Tof] OR5f klgk"/f x'G5 xf]nf .

k|z+;sx¿nfO{ ;Gb]z <;j{k|yd d]/f] oxf“;Ddsf] ofqfsf

nflu ef]6 ul/lbg] ;a}nfO{ wGojfb .ca cfufdL lbgdf klg o:t} ;kf]6{ul/lbg'xf]nf eGg] cg'/f]w u5'{ .

OlG8og cfO8n aGg]df d 9'Ss 5', d]/f b'O{ k|lt:kwL{ dlxnf ;fyLx¿

Ifdtfjfg eP klg gDa/ jfg d} x'“ h:tf] nfU5. dnfO{+ tkfO{+x¿sf] dfof rflxPsf]

5, g]kfndf a:g] g]kfnLx¿n] ef]6 ul/lbg'eof] eg] d ;xh} OlG8og cfO8n

aG5'. csf]{ s'/f, dnfO{ ef]6 ul//xg'ePsfx¿ ;a}sf nflu klg ca d OlG8og

cfO8n aGg'k5{.‘

Page 6: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 ^

k/LIffsf] tof/Lk/LIffsf nflu dfgl;s tof/L hlt cfjZos x'G5 Tolt g}

ef}lts tof/L klg ug'{kg]{ x'G5 . k/LIff lbg hfg'cl3 cfkm"nfO{ rflxg];fdu|L 5–5}g hf“r ug'{k5{ . s'g} ;fdfg 5'6] tTsfn} To;sf] Joj:yfug'{k5{ . ;fy}, cgfjZos ;fdu|Lx¿ af]Sg] emGem6 ug'{x'“b}g . klx/gklg cfkm"nfO{ ;lhnf] x'g] dfq nfpg'k5{, h;n] ubf{ s'g} klg ef}lts;fdu|Lsf sf/0fn] cfkm"nfO{ dfgl;s c;/ gk/f];\ .

k/LIffsf lglDt cfjZos ;fdu|L• k|j]zkq• /fd|f];“u n]Vg ;lsg] snd -PseGbf a9L_• k]lG;n / k]lG;n ltvfg]{ d]l;g• O/]h/• Hofldlt aS; tyf ?n/• Sofns'n]6/• ljleGg /+usf k]lG;n Pj+ sndx¿

k/LIffdf Wofg lbg'kg]{ s'/f• k|Zgkq /fd|f];“u k9\g]• k|Zgsf] cfzo a'em\g]• slt c+ssf] k|Zg xf] x]g]{• k|fKt x'g] c+ssf cfwf/df slt n]Vg'kg]{ xf] lgSof}{n ug]{• cfkm"nfO{ ;lhnf] nfUg] k|Zgaf6 n]Vb} hfg]• ;dosf] Vofn ug]{• eflifs z'4tfdf Wofg lbg]• pQ/ n]lv;s]kl5 ;do af“sL /x] bf]xf]¥ofP/ n]lvPsf] s'/f hf“r ug]{• slt gDa/sf] k|Zgsf] hjfkm n]v]sf] xf] :ki6;“u n]Vg] .• k/LIffdf pQ/sfkLnfO{ afof“ ;fO8df ! bzdnj % OGr ef“Rg] .• k|Zgkq xn ug'{cl3 bf]xf]¥ofP/ x]g]{• pQ/skL hf“r ug]{ lzIfssf] dg lhTg ;kmf / /fd|f] n]Vg]• k/LIffsf] ;dodf tgfjd'Qm x'g]

la;{g gx'g] s'/f• k/LIffsf] ltly–ldlt ofb /fVg]• k/LIff ;~rfngsf] ltly–ldlt cfkm"n] cWoog ug]{ sf]7fdf 6f“:g]• k/LIff ;~rfng x'g] :yfgsf af/]df /fd|f];“u a'em\g]•;a} ljifosf] tof/L plQs} ug]{ .

‘;kmntfsf nflu tLg s'/fcfjZos x'G5,cfTdljZjf;, nugzLntf /lg/Gt/ cEof; .’

–vKt8 :jfdLP;Pn;L k/LIff glhls“b}5 .

sl/a $ nfv ljBfyL{ jif{el/sf]d ]xgtnfO { ;fy {s agfpgcWoogdf h' l6;s]sf 5g\ .kl/jlt{t /fhg}lts jftfj/0f,kf7 \ok ':tssf ] cefj, aGb–x8\tfn, nf]8;]l8ªh:tf cj/f]wl5rf ] Nb } ljBfyL {x¿ ; 'vbeljiotkm{ cu|;/ x'g hf]8tf]8sf;fy k7g–kf7gdf Jo:t x'gyfn]sf 5g\ .

P;Pn;Lsf] glthfn] g}af“sL cWoogsf] af6f] lgwf{/0f ug]{x' “bf ljBfyL{x¿ of] k/LIffnfO{cj;/ clg r'gf}tL b'j} dfG5g\ .P;Pn;L k/LIff pQL0f{ u/]kl5dfq pRr lzIff cWoogsf] 9f]sfv'N5 . To;}n] ljBfnotxsf]clGtd v'8\lsnf] kf/ ug{ ;a}k|oTgzLn x'G5g\ .

w]/}h;f] ljBfyL{ k/LIffkl5s:tf] glthf cfpnf eg]/ lrlGttx'G5g\ . k/LIffaf6 k|fKt x'g] glthfefUolr6\7f xf]Og . To;}n] /fd|f]glthfsf] ck]Iff ug]{n] k/LIffcl3TolQs} kl/>d ug'{ cfjZosx'G5 . /fd|f];“u cWoog u/]/ k/LIfflbg ;s] g/fd|f] glthf cfpg] s'/}x'“b}g . k/LIffsf] glthf kl/>d clgnugzLntfdf e/ k5{ . k/LIffdf;kmntf k|fKt ug{ ljifout 1fgeP/ dfq k'Ub}g, cfkm"n] cfh{gu/]sf] 1fgnfO{ c¿n] klg a'em\g;Sg] u/L k|:t't Pj+ cleJoQmug{ ;s] dfq ;kmntf k|fKt x'G5 .k/LIffdf ljBfyL{n] k|Zgsf] xn ug{;S5 ls ;Sb}g eGbf k9fPsfs'/fnfO{ p;n] s'g ¿kdf / s;/Lu|x0f u5{ eGg] s'/f dxŒjk"0f{ xf] .ljBfyL{n] k9fPsf s'/fnfO{ s;/L

a'em]sf 5g\ eGg] s'/f p;n] n]v]sf]hjfkmdf emNsG5 . To; }n ]hlxn] klg ljBfyL{x¿n] cfkm"n]a'em]sf] s'/fnfO{ df}lns ¿kdfk|:t't ug{ ;Sg'k5{ .

;a} ljBfyL{sf] af}l4s IfdtfPs} lsl;dsf] x' “b}g . ;x/sf];'ljwf;DkGg ljBfnodf k9\g]ljBfyL{ / b'u{d ufp“df k9\g] ljBfyL{n]p:t} cj;/ kfPsf x'“b}gg\, t/ k/LIff;a}sf lglDt p:t} x'G5 .

;kmntfsf tLg ;"qcfTdljZjf; M cfTdljZjf;

gePsf dflg;n] s'g} klg If]qdf;kmntf xfl;n ug{ ;Sb}g .ljZjdf 7"nf–7"nf ;kmntf k|fKtu/ ]sf df lg;sf ] k5f l8cfTdljZjf;n] g} sfd u/]sf]kfOG5 . dfgjLo ;f ]r Pj +k |of;nfO { pRrtd ljGb 'dfk'¥ofpg] cfTdljZjf; g} xf] . ctMljBfyL{n] k/LIffdf ;kmntf k|fKtug{ cfTdljZjf; cfjZos x'G5 .k/LIffxndf k'u]kl5 sltko ljBfyL{cfkm"n] hfg]sf] s'/f klg la;{G5g\ .pgLx¿ 8/n] sfDg], lrl9g] h:tfk |j [ lQ b ]vfp“5g\ . P;Pn;Lk/LIffnfO{ …cfO/g u]6Ú sf] ;+1flbg'n] klg pgLx¿sf] dfgl;stfdfo:tf] 8/ k}bf ePsf] x'G5 .ljBfyL{df cfTdljZjf; gx'g' g}o;sf] d"n sf/0f xf] .

sltko ljBfyL { cfkm + }n ]n]v]sf] hjfkmdf ljZjf; ub}{gg\clg c¿n] n]v]sf] x]/]/ ;fg] {k|oTg u5{g\ cyf{t\ cfkm"nfO{sdhf]/ dfg]/ pgLx¿ k/LIffdf/fd|f ]; “u n]Vg ;Sb}gg\ . of ]cfTdljZjf;sf] sdLn] xf] .

leS6/ km\o|f+sn] eg]sf 5g\–…x/]s dflg;leq lx6n/h:tf qm"/JolQmnfO{ klg k/flht ug{ ;Sg]zlQm x'G5 .Ú pgL nfvf}+ dflg;nfO{ox'bLnfO{ dfg]{ qmddf lx6n/n]/fv]sf ] sG:6« ]G;g SofDkaf6

;s'zn k'mTsg ;kmn ePsf lyP .To;a]nf pgsf] ;xof]uL ;fyLc¿ sf ]xL geP/ pgLleqs}cfTdljZjf; lyof] . cfkm"n] hfg]sf]s'/fnfO{ k/LIffdf s'zntfk"j{sn]Vg cfTdljZjf; ckl/xfo{ x'G5 .d k/LIffdf ;jf]{Ts[i6 c+s xfl;nu5'{ eGg] b[9 ;+sNk x'g'k5{ .;kmntf xfl;n ug{ d ;Ifd 5'eGg] efjgf x'g'k5{ .

nugzLntf M nugzLntf;kmntfsf ] csf ] { l; +9L xf ] .cWoogdf nugzLn eP/ nfUg]ljBfyL{n] k/LIffdf k5'tfpg' kb}{g .s'g} klg ljifosf ;DaGwdf hfGgpT;'s x'g], hfGgsf nflu k|of;ul//xg] afgLn] ljBfyL{nfO{ kl/kSjagfp“5 . dg nfu]sf] a]nf k9\of]c¿ a]nf jf:t} gug]{ afgL w]/}dfx'G5 . o;f] ubf{ pgLx¿n] hfg]sfs'/f klg la;{g ;S5g\ . To;}n]cfkm"n] cWoog ug] { ljifodflg/Gt/ nfUg'k5{ . ghfg]sf] /cK7\of/f] ljifo cfpgf;fy k':tskm\of“Sg' x'“b}g, a? ToxL cK7\of/f]s'/f hfGg] lg/Gt/ k|of; ug'{k5{ .

of]hgfa4 9+un] cWoogu/]sf] s'/f a'em\g ;lhnf] x'G5 .lbgx'" gof“–gof“ s'/f k9\b} hf“bfcufl8 k9]sf s'/fnfO{ klg a]nf–a]nf ;Demg'k5{ / cEof; ug'k5{ .cfkm"n] ghfg]sf s'/f ;fyL{x¿;“u5nkmn u/]/ hfGg ;lsG5 .cleefjs tyf lzIfssf ];xfotfn] klg ghfg]sf ljifohfGg d2t ldN5 . o:tf ]nugzLntfn] ljBfyL{nfO{ ;w}+;kmntftkm{ 8f]¥ofp“5 .

lg/Gt/ cEof; M Pp6fegfO 5, …k9]/ hfg]sf] eGbf k/]/hfg]sf] sfd nfU5 .Ú lstfasf]sL/f] eP/ x'“b}g . k9]sf s'/fnfO{Jofjxfl/s hLjgdf nfu" ug{;lsPg eg] Tof] lzIff Joy{ x'G5 .cfkm\g} cg'ejaf6 k|fKt u/]sf 1fg

lbuf] x'G5, 3f]s]sf] kf7 Ifl0fsdfq x ' G5 . kf7 \oqmddfcEof;dfkm{t cWoog ug'{ w]/}pQd x'G5 . cfkm" s'g ljifocWoog ub}{5', o;af6 s] s'/fhfGg] < eGg] dfgl;stf cWoogug' {cl3 g} to ug' {k5{ clgcWoog ug]{ ljifonfO{ a'“bfut¿kdf l6kf]6 ug'{k5{ . o;/L l6kf]6ubf{ ga'lemPsf] s'/f lzIfs;“u;f]w]/ jf ;fyLx¿dfem cGtlq{mofu/]/ hfGg'k5{ . cWoog u/]sf]1fgnfO{ Jofjxfl/s ¿kdf k|:t'tug]{ k|of; ug'{k5{ . ljBfnodfcWoog u/]sf s'/f 3/df cfP/cEof; ug ' {k5 { . cfkm \g }cEof;åf/f k|fKt 1fg :d/0fdf/fVg Pj+ k/LIffdf df}lns ¿kdfcleJoQm ug{ ;lsG5 .

ul0fth:tf ] k |of ]ufTdsljifosf ] cEof;af6 cWoogk|f/De ug'{k5{ . cGo ljifo cWoogubf{ ;fyLx¿ a;]/ 5nkmn ug'{nfebfos x'G5 . cfkm"n] cWoogul/;s]kl5 cWoog u/]sf] s'/faf6d}n] s] s] hfg]+ eg]/ cf“vf lrDn]/dgg ug'{k5{ . ghfg]sf] s'/f hfGgk'gM cWoog ug'{k5{ .

lrGtf xf]Og lrGtg /fd|f]k/LIffsf] 38Ldf w]/}h;f]

ljBfyL{nfO{ lrGtfn] ;tfp“5 .k/LIff glhls“b} hf“bf lrGtf a9\b}hfG5 . ;a} ljBfyL{df k/LIffsf]a]nf tgfj l;h{gf x'G5, t/o;}nfO{ lrGtfsf] ¿kdf lnPk/LIff;d]t lau|g] 8/ x'G5 . To;}n]ljBfyL{n] tgfj sd ub}{ s;/Lk/LIffdf /fd|f] ug]{ eGg]tkm{ Wofgdf]8\g'k5{ . ;sf/fTds ;f]r Pj+kl/>dsf] kmn dL7f] x'G5 eGg]s'/f klg a'em\g'k5{ .

k/LIffdf zfl//Ls sDkgdx;'; x'G5 eg] To;sf af/]dfklg ;f]Rg'kg]{ x'G5 . tgfj w]/}a9\g'sf] sf/0f cWoogdf sdhf]/

x'g' g} xf] . w]/}h;f] ljBfyL{ k/LIffglhlsPkl5 dfq kf7 3f ]SgyfN5g\ . Psflt/ k/LIffsf] tgfjcsf{lt/ k9fOsf] ef/n] pgLx¿dfgl;s ¿kn] yfS5g\ . To;}n]k9]sf s'/f ;lhn} u|x0f ug{;Sb }gg \ . kmntM pgLx¿ctflNnG5g\ . k/LIffdf s;/L n]Vg]eGg] eon] pgLx¿df uDeL/lrGtf pTkGg u5{ . To;}n] kl5k5'tfpg'eGbf ;dod} d]xgt ug'{a'l4dtfk"0f{ x'G5 .

;'?b]lv g} kf7of]hgf Pj+

;dotflnsf agfP/ cWoog ug]{afgL a;fNg'k5{ . lgoldt cWoogug]{ ljBfyL{nfO{ k/LIffsf] ;dodfa9L dfgl;s ef/ x'“b}g . cufl8g} cWoog u/]sf ljifonfO{ :d/0fug{ dfq lstfa Pj+ gf]6 x]g'{kg]{ePsfn] pgLx¿ k/LIffdf s] n]Vg]eGg] lrGtfdf x' “b}gg\ . o;/Lof]hgfa4 Pj+ lgoldt cWoogug]{ ljBfyL{n] k/LIff kf7 3f]Sg]xf]Og, ljutd} cWoog u/]sf]kf7sf ;DaGwdf lrGtg ug'{k5{ .

–lzj d'lvof

P;Pn;L M ;kmntfsf] ;"q

sflGtk'/ klAns]zG;sf] jflif{sf]T;j ;DkGgsflGtk'/ klAns]zG;n] Ps

sfo{qmdsf aLr cfkm\gf] !^ cf}+jflif{sf]T;j dgfof] . sfo{qmddfg]kfnsf ] lgdf {0fdf sflGtk'/klAns]zG;sf] ;sf/fTds e"ldsf/xg ] hfgsf/L u/fOof ] .sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{ cWoIftyf k |aGw lgb ] {zs s}nfzl;/f]lxofn] Ps jif{leq g]kfnel/laxfg afx « ah ] leq klqsfk'¥ofpg] ;+oGq tof/ ul/g] atfP .o;sf nflu lgs6 eljiodfg]kfnuGhaf6 sflGtk'/sf] ;'b"/tyf dWoklZrdf~rn ;+:s/0flg:sg] ePsf] 5 . To;afx]ssflGtk'/n] gof“ k|ljlwsf] ;b'kof]uub}{ sflGtk'/nfO{ gof“ ;fh;Hhfdfk|:t't ug] { ePsf] 5 . …xfdLcTofw'lgs k|ljlwsf] k|of]u ub}{sflGtk'/nfO{ sDKo'6/ 6' k|];sf]cjwf/0ffdf nfg]5f}+ .Ú sfo{qmddfl;/f]lxofn] eg], …To;kl5 xfdLnfO{

v6\lsPsf] cefj k"/f x'g]5 .Ú!^ jif{cl3 yfkfynLsf] ;fgf]

sf]7faf6 k|f/De ePsf] sflGtk'// sf7df8f}+ kf]:6 clxn] g]kfn,gf/L, ;fKtlxs, O{–sflGtk'/;Ddk'u]sf] :d/0f ub} { l;/f]lxofn]sflGtk'/ stf/ ;+:s/0f;Dd k'Ubf

O{Zj/L 1jfnL, ;fKtflxssf ;'j|tcfrfo{nfO { k '/:s[t ul/of ] .wgu9Lsf kqsf/ df]xg a'9f tyfkmf]6f]u|fkmLsf zflnu|fd ltjf/L klgk'/:s[t eP . k'/:s[t x'g]x¿dfsflGtk'/ PkmPdaf6 /lj >]i7tyf k|ltdf >]i7, dfs] {l6ªaf6ho]Zj/ cof {n, k |zf;gaf6xl//fd ;fksf]6f tyf jf;'b]j> ] i 7 , k | ] ; a f 6 cd/g fy/ fhyn f , ;s ' { n ] ;ga f 6k'is/k|;fb tyf 6Lsfk|;fb a/fnlyP . kmfOgfG;tkm{ ;Gtf]if zdf{n]k'/:sf/ k|fKt u/] . sfo{qmddfgub k'/:sf/ kfpg]df ltnaxfb'/a:g]t, lgb]z /]UdL, s[i0fz/0fkf}8]n, gGbnfn cdufO{+, wL/h>]i7, kf/;k|sfz g]kfn, k| ]dg]kfnL, kf]v/f ;+jfbbftf k|]dg]kfnL tyf sf7df8f}+ kf]:6sf lji0f'a '9fyf ]sL lyP . sfo {qmddf;fKtflxs tyf gf/Lsf ;Dkfbs

klg lj>fd glnPsf] atfP .l;/f]lxofn] sflGtk'/nfO{ lgs6eljiod} ljleGg vf8L d'n'saf6k|sfzg ug]{ hfgsf/L lbP . …xfdLsf l Gtk '/nfO { o ' / f ]k tyfcd]l/sfaf6 klg lgsfNg k|of;/t5f}+ .Ú l;/f]lxofn] eg], …ljZjel/

5l/Psf g]kfnLnfO{ sflGtk'/n] Ps}:yfgdf Nofpg]5 eGg] xfd|f ]ljZjf; 5 .Ú

sfo {qmddf sf l Gtk '/klqsfsf lxd ]z ah | frfo { ,sf7df8f } + kf ] :6sf cf lbToclwsf/L, g]kfn ;fKtflxsaf6

; 'jf; 9sfnn ] sf l Gtk '/klAns]zG; g]kfnL kqsfl/tfsf]dfOn:6f]g ePsf] atfp“b} o;nfO{yk prfOdf k'¥ofpg] lhDdfJoj:yfkssf] dfq} xf ]Og ;a}sd {rf/Lsf ] sf “wdf cfPsf ]atfP . sflGtk'/sf ;Dkfbs; 'w L / zdf {n ] go f “ g ] k fnlgdf{0f sflGtk'/sf] klg ld;gePs f ] at fp “ b } ; + ljwfglgdf {0fdf ;lqmo /fhgLltsbnx¿nfO { cfkm \g f ] k lg;sf/fTds ;xof]u /xg] atfP .g]kfnsf ;Dkfbs k|zfGt cof{nn]sflGtk '/ hgkIfLo ;+ ljwfglgdf{0fsf kIfdf nflu/xg] atfP .sfo{qmddf sf7df8f} + kf]:6sf;Dkfbs clvn]z pkfWofo tyfsflGtk'/ klAns]zG;sf lgb]{zs/fd]Zj/ yfkfn] klg sflGtk'/n]lnPsf ] nIonfO { ld6js{sfdfWodn] cl3 a9fpg] atfP .

Page 7: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 &

P;Pn;L M 8/fpg'kg]{ s]xL 5}glzj d'lvof

cWoognfO{ dxŒj glbg]ljBfyL{x¿ ;w}+ k/LIff;“u 8/fO/x]sfx'G5g\ . k/LIffxndf k'u]kl5 s] n]Vg]eGg] lrGtf dgdf /xG5 . oBlkh'g ljBfyL{ nugzLn x'G5 p;n]k/LIffdf 8/fpg'kg]{ s]xL sf/0f 5}g .lgoldt cWoog ug]{, cfkm\gf]ljifoj:t'sf ;DaGwdf lh1f;'tyf cfTdljZjf;L ljBfyL{sfnflu t P;Pn;L k/LIff Pp6f/fd|f] cj;/ xf] .

ljBfyL{x¿n] of] cj;/nfO{rgfvf] eP/ ;b'kof]u ug'{k5{ .P;Pn;L k/LIffnfO{ cfkm \gf ]hLjgs} dxŒjk"0f{ cj;/sf ¿kdfu|x0f u/]/ ;b'kof]u ug{ ;s]eljionfO{ ;xL lbzf lbg ufx|f]x'“b}g . k/LIffn] dflg;sf] v'aLhf “Rg] dfq xf ]Og, eljiosf ]dfu{bz{g;d]t u5{ . k/LIffdf8/fP/ xf]Og, pT;flxt eP/;xefuL x'g'k5{ . hLjgsf] x/]sl;+9L pSngsf nflu xfdLn] s'g}g s'g} ¿kdf k/LIff lbg}k5{ .hf lu/sf ] vf ]hLdf tNnLgo'jfx¿sf nflu k/LIffn] /f]huf/Llbnfp“5 eg] /f]huf/d"ns ;+3–;+:yfx¿n] pDd]bjf/ 5gf}6 k/LIffk|0ffnLaf6} u5{g\ .

lsg x'G5 8/ <P;Pn;LnfO{ kmnfd] 9f]sfsf]

;+1f lbPsfn] klg w]/} ljBfyL{dfgl;s ¿kn] of] k/LIffb]lvt;{G5g\ . of] k/LIffnfO{ klg c¿k/LIff;/x ;fdfGo ¿kdf lnPljBfyL{df eo pTkGg x'“b}g, oBlk;fdfGo eg ]/ k/LI f fsf ];+j]bgzLntfnfO{ ga'em\g' eg]sf]/fd|f] s'/f xf]Og .

P;Pn;Lsf ] k/LI f fdf;a}eGbf a9L k|of]u x'g] zAb k|Zg/ k/LIff x'g\ . k|Zg w]/}n] ghfGg]vfnsf] x'G5 cyjf k/LIff eg]sf]8/nfUbf] / ;+s6k"0f{ cj:yf xf]eGg] wf/0ff w]/} ljBfyL{df kfOG5 .k/LIff;“u cgfjZs t;{g] sf/0fn] g}

w]/} ljBfyL{ c;kmn x'G5g\ . k|Zg /k/LIffsf] ;DaGwdf oyfy{ hfgsf/Llng' lzIfs, ljBfyL{, cleefjs,lzIffljb\ tyf ;/f]sf/jfnf ;a}sfnflu ckl/xfo{ 5 .

k|Zg / k/LIffsf] oyfy{ a'emf}+k|Zg eg]sf ] zAbx¿sf ]

To:tf] ;d"x xf], h;nfO{ k/LIffyL{n]a'em\g ;S5g\ . h;sf] hjfkm;f]Rgsf nflu p;sf] dl:tisdfv'nb'nL k}bf x'G5 clg p;sf]hjfkm k|Zgstf{n] a'em\5 . o;/LlglZrt ljifo cyjf lglZrtIfdtfsf nflu ljBfyL{sf] l;sfO,pknlAw k/LIf0f ug{ ul/Psf] cg'/f]wg} k|Zg xf] . s'g} ljifoj:t'dfljBfyL{x¿sf] 1fgsf] :t/ tyf af]wyfxf kfpg k|Zg ;f]lwG5 .

;a} k/LIffyL{nfO{ pgLx¿n]xfl;n u/]sf] 1fg, ;Lk, af]w tyfk|of]u cflb b]vfpg] ;dfg cj;/k|bfg ug'{ k/LIff ;~rfngsf] d'Vop2]Zo xf] . k|Zgkqdf s]xL ;lhnfk|Zg -&% k|ltzthltn] 7Ls pQ/lbg]_, s]xL ufx|f] -@% k|ltzthltn]7Ls pQ/ lbg]_ tyf clwsf+zaLrsf -%) k|ltzthltn] pQ/lbg]_ k|Zgx¿ ;dfj]z ug'{k5{ .k|Zgx¿ k':tsaf6 h:tfsf] t:t}glbg] xf] eg] ljBfyL{x¿sf] 3f]Sg],s07:t pQ/ lbg ] k |j [ lQlg?T;flxt x'G5 . k/LIffsf] a]nfdfdfq k9 \g ] k |j [ lQ x6fpgcleefjsx¿n] cfkm\gf 5f]/f5f]/Ln]b}lgs ljBfno uP–guPsf] tyfu[xsfo{ u/]–gu/]sf] hf“r ug'{k5{ .ljBfyL{nfO{ k9\ eg]/ bafa lbg'jf cfbz{sf] s'/f 5f“6\g'eGbfcWoogsf nflu plrt jftfj/0ftof/ ul/lbg' cleefjs Pj+lzIfssf] bfloTj xf] .

k/LIff lng] sIffsf] jftfj/0fzf/L l/s Pj + dgf ]j }1f lgsb[li6sf]0faf6 :j:y / k|]/0ffbfoLx 'g ' cfjZos 5 . k/LIffsf ];dodf hf“r ufx|f] 5, /fd|f] u/gq c;kmn x'G5f}, l56f]–l56f] n]v

h:tf xtf]T;flxt ug]{ vfnsfjfSox¿ k|of]u ug'{ x'“b}g . o;n]ljBfyL {x¿sf] dgl:ylt dfqlauf5{ . To;}n] k/LIffxnsf]jftfj/0f :j:y Pj+ k|]/0ffbfoLagfpg k/LIffdf uf8{ a:g]x¿nfO{tflnd lbOg'k5{ .

k/LIffk|lt gsf/fTds efjgfx6fpg k/LIffsf] p2]Zo :ki6kfl/g'k5{ . hf“r;“u 8/fpg' kb}{g,of] cfkm\gf] v'aL k|:t't ug]{ cj;/xf] eGg] s'/f ljBfyL{nfO{ :ki6kfl/lbg'k5{ .

P;Pn;L k/LIffsf] tof/LP;Pn;L k/LIff cfpg ca

w]/} ;do af“sL 5}g . k/LIffcfO;Sof] eg]/ cflQg'eGbf dgdfs'g} tgfj glnO 5f]6f] ;dodfof]hgfa4 tl/sfn] cWoog ug'{a'l4dfgL x'G5 . ;Defljt k|Zgx¿cfkm}+n] tof/ u/]/ To;sf] xn ub}{k/LIffsf] tof/L ug'{k5{ . o;a]nfdgdf s'g} tgfj x'g'x'“b}g . zfGtjftfj/0fdf a;]/ cWoogdf Wofgs]lGb|t ug'{k5{ . of] 5f]6f] ;donfO{xtf]T;flxt xf]Og, pT;flxt eP/k9fOdf nufgL ug{' /fd|f] x'G5 .• of]hgf agfP/ dfq cWoog cl3a9fpg] . cfkm"n] k|fKt u/]sfpknlAwx¿af6 k[i6kf]if0f lnO/xg]afgLsf] ljsf; ug]{ .• ;'wf/fTds / ;kmn l;sfOsf nflulzIfs tyf cleefjs;“u ;dembf/Lljsf; ug]{ Pj+ ;xof]u lng] .• :d/0fnfO{ alnof] agfpg] ;"qx¿ljsf; ug]{ . cfjZos k/] lzIfs Pj+cleefjssf] ;xof]u lng] .• cWoog ;d"x÷l;sfO ;s{nx¿df;+nUg eP/ ;xeflutfd"ns l;sfOsfnflu cEof; ug]{ .• k'/fgf jf gd'gf k|Zgkqx¿ ;+u|xu/]/ cfkm\gf] cWoog k'g/fjnf]sg ug]{ .• pTs[i6 ljBfyL{sf] pQ/k'l:tsf;f6f;f6 u/]/ ;Lk ljsf; ug]{ .

k/LIffk"j{sf] tof/L• tof/ ul/Psf] l6kf]6x¿nfO{bf]xf]¥ofpg], ;fy} ;d"xdf k|Zgf]Q/ ug]{ .

• ;dodf ;'Tg] / p7\g] afgL a;fNg] .• k/LIffdf hfg'eGbfcl3 g} ;Dk"0f{cfjZos ;fdu|L hf]xf] ug]{ / ;a};fdu|L Ps} :yfgdf /fVg] .• u]d Knfg u/]h:t} c+sef/ x]/L;do 5'6\ofpg], ;fy} ;dosf]juL{s/0f, ;Dkfbg / n]v]sf]pQ/nfO{ cfkm} +n] hf“Rg] ;do5'6\ofpg'k5{ .• k/LIff ;'? x 'g 'eGbf s]xL;docl3 g} k/LIffs]Gb|df k'Ug] .• k/LIffcl3 k/LIffs]Gb|, k/LIffsf]7f/ Joj:yfkgsf ;DaGwdf ;fdfGohfgsf/L xfl;n ug]{ .k/LIffsf] ;dodf ug'{kg]{ sfdx¿• k|Zgkq xftdf kbf{ k|f/lDes¿kdf ug' {kg] { sfd ;lsPsf]x'g'k5{, dflh{g 5f8\g], sfkLsf] klxnf]kfgfdf n]Vg], /km ug]{ :yfg 5f8\g]h:tf sfo{ k|f/lDes sfo{ x'g\ .• k|Zgkq lnPkl5 k|Zg gDa//fd|f];“u n]v]/ dfq pQ/ n]VgyfNg], Pp6f k|Zgsf] pQ/ csf]{k|Zg gDa/df gn]Vg] .• k|Zgx¿sf] cfzo a'em\g], o;sfnflu k6s–k6s k|Zg x]g]{ . cfzoa'em]/ k|Zg xn ubf{ cfTdljZjf;klg alnof] x'G5 .• ;dosf] of]hgf agfpg] . h:t},k|To]s k|Zg ;dfg 5g\ e]g] k|Zgxn ub } { hfg ] , t/ ljleGgcª\sef/sf k|Zgsf] xsdf eg];a}eGbf klxn] w]/} cª\sef/sfk|Zg xn ug]{ .• hfg]sf k|Zgx¿ ;a}eGbf klxn]xn ug]{ / af“sL /x]sf hl6nk|Zgx¿ qmdzM xn ub}{ hfg] .• k|To]s k|Zgsf d'Vo zAbx¿nfO{cG8/nfOg ug] { tfls k|Zgn]dfu]sf] pQ/sf] lglZrGttf ug{;lsof];\, h:t}– JofVof u/,n]vfhf]vf u/, t'ngf u/, j0f{gu/, km/s b]vfpm OToflb .

s;/L a9fpg] :d/0fzlQmclwsf+z dflg; eG5g\—

lsg d h'g;'s} s'/f klg t'?Gt}la;{G5' . ljz]if u/L ljBfyL{ rfx]ljBfnosf x'g\ jf sn]hsf,k9\g]lalQs} la;{g] s'/f atfp“5g\ .o:tf] ;d:of lsg cfp“5 eGg]tkm{pgLx¿sf] Wofgfsif{0f x'g}k5{ .Pp6f ljBfyL{sf] klxrfg eg]sf]p;sf] :d/0fzlQm g} xf] . To;}n]:d/0fzlQm s;/L a9fpg] <;f]Rg}kg]{ x'G5 .• lbge/sf] sfdsf] af]emn] yfs]sf]dflg;n] a]n'sL ca]/;Dd cWoogug'{eGbf laxfg ;vf/} u/]sf] cWoognfdf] ;do;Dd :d/0fdf /xG5 .• cfkm"n] kl9;s]kl5 k':tssfx/]s kfgf ;/;tL{ x]bf{ klg lal;{Psf]s'/f k'gM :d/0fdf cfp“5 .• kf7\ok':ts, k'l:tsfdf /x]sflrq, tYof+s, ;"qnfO{ ljz]if Wofglb “bf kf7;“u ;DalGwt s'/f;Demg d2t ldN5 .• cfkm"n] kl9;s]kl5 To;sf] a'“bfl6kf]6 tof/ ug'{sf ;fy} ;f/f+zn]Vg'k5{ . a'“bf jf ;f/f+z x]g{lalQs}k"/} kf7 :d/0f ug{ ;lsG5 .• k9\gs} nflu k9\g] lx;fan]l56f]–l56f] k9\bf Wofg ljs]lGb|tx'g;S5 . nfdf] ;do;Dd :d/0fdfcfp“b}g . To;}n] l9n} eP klg cy{k"0f{9+un] ulxl/P/ cWoog ug'{k5{ .

• lglZrt ;dodf ;Gt'lnt 9+un]vfgf vfg], cf/fd tyf b}lgsJofofd ug]{ . o;n] :d/0fzlQma9fpg 7"nf] d2t u5{ .• dl:tissf] k|of]u sd x'g] ;doljz]if u/L ofqf ubf{, n'uf w'“bf,g'xfp“bf, uf]7fnf] hf“bf, 3fd tfKbfcfkm"n] cwoog u/]sf ;fdu|Lx¿nfO{;lDemP/ ;dosf] ;b'kof]u ug{'k5{ .• k9\bf ToxL s'/fnfO{ l;nl;nfldnfP/ n]lvxfNg] afgL a;fNbfrf“8} ;Demg ;lsG5 .• lj1fgdf lrq, ul0ftdf kmd'nf{n]v]/ :d/0fzlQmnfO{ a9fpg;lsG5 eg] cGo ljifonfO {cfkm"n] dgdg} uLth:t} l;nl;nfldnfP/ k9\gfn] kf7 :d/0f ug{;lhnf] x'G5 .• cfkm\gf ;dsIfLx¿;“u e]63f6x' “bf kf7\ok':ts;“u ;DalGwts'/fnfO{ lnP/ ts{–ljts{ ugf{n]k9]sf] s'/f :d/0fdf tfh} /xG5 .• :d/0fzlQm a9fpg cfkm} +dfcfTdljZjf; hufpg'k5{ / c¿s'zn 5fq–5fqfem}+ k9\g ;S5'eGg ] ;f ]r lnP/ lgoldtcWoogtkm{ nflu/xg'k5{ . ;d:ofjf k/LIff;“u 8/fpg' x ' “b }g,lsgeg ] 8/fpg ]sf ] cfwf:d/0fzlQm To;} x|f; x'G5 .k/LIff;“u ltg} ljBfyL{ 8/fp“5g\h;n] lgoldt cWoog ub}{gg\ .

Page 8: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 *

s]xL ;docl3klZrdL ahf/df PKknsDkgLsf] cfOkmf]g cfof] .of] ef/tLo ahf/df klgcfO;s]sf] 5 . To;}n] g]kfnLahf/df klg of] cjZocfOk'Ug]5 . cfOkmf]gdf gof“lkmr/x¿ k|z:t} 5g\, t/klg To;df ePsf] Pp6fdxŒjk"0f { lkmr/ 6rl:q mg k | l j lw x f ] .cfOkmf ]gsf ] k |of ]udfs'g} a6g cyjf l:6s/flvPsf] 5}g . o;df cf} +nfsf]rfncg ';f/ kmf ]gsf] lkmr;{;~rfng ug{ ;lsG5 .

kmf]g ;]6df t of] k|ljlwev{/} lelqPsf] xf] . xfdLn] b]Vb}cfPsf ljleGg a|fG8sf Nofk6kdfklg of] k|ljlwsf] k|of]u e}/x]sf]5 . cf} +nfsf] 6'Kkfn] g} xfdLs;{/nfO{ ljleGg :yfgdf 3'dfpg;S5f}+ . o;sf nflu dfp;sf]cfjZostf kb} {g . Nofk6kdfePsf ] of ] k | lj lw 8 ]:s6ksDKo'6/df klg lelqg] ePsf] 5 .dfOqmf ];km \6 of ] cleofgdfnfluk/]sf] 5 . dfOqmf];km\6n] gof“sDKo'6/ ck/]l6ª l;:6d ljG8f]h–& dfkm{t\ of] k|ljlw leœofpgnfu]sf] xf] . dfOqmf];km\6 ;g\@)!) df of] k|ljlw ahf/df

dfp;sf] :yfgdf cGo l8lh6npks/0fn] k|e'Tj hdfpg]5g\ .

6r l:qmg dfq geP/ of]eGbf Ps sbdcl3 ePsfk|ljlwsf] k|of]u klg a9\bf] qmddf/xg]5 . cg'xf/ / z/L/sf] rfnsfcfwf/df rNg] sDKo'6/sf ;fy}cGo l8lh6n pks/0fx¿ klglgdf{0f x'g] eljiojf0fL ljz]if1x¿u5{g\ . clxn] klg o; k|sf/sf

Nofpg] tof/Ldf 5 . of] k|ljlwsf]k|j]zkl5 8]:s6k sDKo'6/dfk |of ]u x ' “b } cfPsf dfp; /lsa f ] 8 {n ] k lg c f } kr f l /s¿kdf labfO lng]5g\ .

8]:s6k sDKo'6/df 6rl:qmgsf] k|of]u Nofk6kdf eGbf Pssbd cl3 x'g]5 . s'g} klg kmfOnjf ;km\6j]o/ vf]Ng ljG8f]hdf ePsfcfOsgdf cf}+nf /flvlbP k'U5 .To;}u/L kmfOn jf tl:a/ ;fg{ tLkmfOn jf tl:a/df cf}+nf /fv]/8«Øfu ug{ ;lsG5 . dfOqmf];km\6n]ljsf; u/]sf] ljG8f]h–& k|ljlwn]sDKo'6/ k|ljlwsf] ljsf;nfO{ klg;+s]t u/]sf] 5 . o;af6 eljiodfdfp; / lsaf]8{ljxLg sDKo'6/n]k|e'Tj hdfpg]5g\ . ljz]if1x¿sfcg';f/ cfufdL s]xL bzsd}

$) jif{sf] eof] dfp;sDKo'6/df k|of]u ul/g] dfp; $) jif{sf] k'Uof] . klxn] of]

sf7n] ag]sf] lyof] / o;df lyRgsf nflu Pp6f dfq a6glyof] . o;sf] k|yd k|bz{g 8f= 8un; P+u]naf6{n] u/]sf lyP .;g\ !(^* sf] l8;]Da/ ( sf lbg kmn HjfOG6 sDKo'6/ sGk|m]G;dfo;sf] k|bz{g ul/Psf] lyof] . To;}n] l8;]Da/ ( tfl/vnfO{ dfp;sf]hGdlbg dfflgG5 t/ dfp;nfO{ lan O+uln;n] agfPsf lyP . pgn]agfPsf] dfp;n] sDKo'6/ k|of]u ug{ lgs} ;xh ePsf] lyof] . o;sf];xof]uaf6 sDKo'6/df ePsf 8s'd]G6nfO{ s;/L skL / k]:6 ug{ ;lsG5eGg] s'/f b]vfpg lgs} ;lhnf] ePsf] lyof] .

8un; Pu]naf6{ k|ljlw ljz]if1 lyP . clxn] pgsf] lgwge};s]sf] 5 . pgsf ;fydf sfd u/]sf 8f= h]km ?lnkm\;g clxn];g dfOqmf]l;:6dsf l/;r{ u|'ksf lgb]{zs 5g\ . dfp;sf sf/0fg} b'j} xftn] sDKo'6/ rnfpg ;lsg] k|0ffnLsf] ljsf; ePsf] xf] .x]bf{ d';fh:tf] cfsf/ / o;sf] k5fl8 hf]l8Psf] tf/ k'R5/h:tf]nfUg] ePsfn] o;sf] gfd dfp; /flvPsf] xf] . oBlk o;sf] gfddfp; s;n] /fVof] eGg] s'/f yfxf x'g ;s]sf] 5}g . o;nfO{ahf/df km}nfpg] >]o PKkn sDkgLnfO{ hfG5 . ;Dk"0f{ ck/]l6ªl;:6d ljsf; u/L dfp;sf] clgjfo{tfnfO{ km}nfpg] sfd eg]dfOqmf];km\6n] u/]sf] xf] .

Sofd]/fsf] ljsf; e};s]sf] 5 .cf“vf lemDSofp“bf cyjf z/L/rnfp“bf tl:a/ lvRg] Sofd]/fx¿alg;s]sf 5g\ . o;sf] cy{ casDKo '6/sf dfp;x¿ s ]xL;dokl5 x/fpg]5g\ t/ klg8]:s6k sDKo'6/ rnfpgsf nflueg] dfp; g} ;lhnf] x'G5 . To;}n]dflg;n] cfkm\gf] ?lrcg';f/ k|of]uug]{ x'gfn] of] klg rNtLd} /xg]5 .

>LdtL / df]afOn kmf]gdfs'g dxŒjk"0f{ < eb| dflg;x¿a;]/ df]afOn cfzlQm ljifosf]s '/fsfgL ul//x “bf of ] k |ZghlGdof] . k|Zg nlIft ul/PsfJolQmn] pQ/ lbP– …>LdtL tslxn ]sfxL + dfOt hflG5g \ ,To;a]nf pgL geP klg vf;}km/s kb}{g t/ df]afOn Psl5ggx'“bf cs}{ ;+;f/df k'u]+ ls Sofxf] eGg] cg'e"lt x'G5 .Ú clxn]sf]Jo:t ;dfhdf dflg;x¿ cfkm\gf]hLjg;fyLnfO{ s]xL ;do la;{g;S5g\, t/ df]afOn kmf]gnfO{la;{g' eg]sf] pgLx¿sf lglDt;a }eGbf xf lgsf/s cj:yfx'G5 eGg] s'/f dfly pNn]lvt;+jfbn] k'li6 u5{ .

kf]6]{an k|ljlwsf] of] pks/0fclxn] ;a}sf lglDt cfsif{0fsf]s ] Gb | alg;s]sf ] 5 . cfwfbzscl3;Dd ;x/L If]qdf s]xLJolQmn] af]Sg] of] k|ljlwnfO{cfTd;ft\ ug]{x¿sf] ;+Vof clxn]%) nfv gfl3;s]sf] 5 . …g]kfn6]lnsdsf #) nfveGbf a9Ltf//lxt kmf]g;]jfsf pkef]Qmf5g\,Ú g]kfn 6]lnsdsf Jofkf/k|aGws k|df]b k/df/ eG5g\– …rf“8}g} of] ;+Vof %) nfv g3fpg]nIo 5 .Ú otf :kfO; g]kfnk|f=ln=sf] d]/f] df]afOnn] !& nfv%) xhf/ pkef]QmfnfO{ df]afOnkmf]gsf] ;]jf pknAw u/fPsf]atfPsf] 5 . :kfO; g]kfnsf a|fG8Dofg]h/ ;gt zdf{sf cg';f/ d]/f]

df]afOnn] casf lbgdf tLj|ultdf nfOg ljt/0f ub}{5 .

df ]a fOnk | lt clxn ]sf ];dfhsf] cfzlQmnfO{ a'em\g s]xL;docl3 g ]kfn 6 ] lnsdn ]ljBfyL{x¿sf nflu eg]/ ljt/0fu/]sf] l;dsf8{ lng b]lvPsf]eL8nfO{ ;lDemP x'G5 . k|To]s lbgxhf/f} + ljBfyL{ l;dsf8{ lngnfOgdf v8f lyP . o;af6s] :ki6 x'G5 eg] clxn] klgdf]afOn kmf]g lng rfxg]x¿sf];+Vof cTolws 5 . 6]lnsdsfJofkf/ k|aGws k/df/ eG5g\–…df]afOn df]x sf7df8f}+df dfq

xf]Og, aflx/sf lhNnfx¿df klgTolQs} 5 .Ú

…h'g;'s} ;do cfkm" htf uPklg ;fy}df /xg] of] pks/0fn];+;f/sf] h'g;'s} s'gfdf /x]sfcfkmGtx¿;“u ;~rf/ ;+jfbu/fOlbg] ePsfn] klg o;sf]nf]slk|otf a9]sf] xf],Ú df]afOnk|ljlws} If]qdf sfo{/t Ogf]e]l6ekLkLPnsf k|d'v sfo{sf/L ;'dgzfSo eG5g\– …k|;ª\u tkfO{+n]eg]h:t} xf], k;{ la;{g ;lsG5,>LdtLsf] hGdlbg la;{g ;lsG5t/ df ]afOn la;{g ;ls“b }g,lsgls o;n] x/avt hf]–sf]xLn]

vf]h]sf] avtdf cfkm"nfO{ pknAwu/fOlbg] ePsfn] clxn] of ]k|ljlw gx'“bfsf] cj:yf sNkgfklg ug{ ;ls“b}g .Ú

/fhwfgLdf cWoog ug{cfPsL lj/f6gu/sL cgfldsfe08f/L df]afOnnfO{ Pp6f k"0f{dgf]/~hgsf] dfWod dflG5g\ .…sf7df8f } + a:bf 3/sf ] ofbcfO/xG5, sd; ]sd 3/af6h'g;'s} a]nf cfpg ;Sg] kmf]gn]dnfO { cfgGb lbG5 lg †Úcgfldsf elG5g\– …Tolt dfqxf ]Og, df ]afOnd} uLt ;'Ggk fpg ] ePsfn ] k m '; { bd fdgf]/~hg klg lbG5 .Ú cfkm\gf]nflu df]afOn g} cfOk8 klgePsf] cgfldsf atfp“l5g\ .

Jofkf/ Joj;fodfsfo{/tx¿b]lv ljBfyL{x¿;Ddcfkm\gf] nlIft sfd ;DkGg ug{df]afOn k|efjsf/L ;fwg ag]sf]atfp“5g\ . ;xl/of ;dfhdfJo:t dflg;x¿sf] ;do artug{ df]afOnn] plQs} e"ldsfv]n]sf] 5, clg ;fyL agfpg]rfxgf /fVg] / k|]d ug{ rfxg] o'jfk':tfsf lglDt klg df]afOnultnf] dfWod ePsf] 5 . df]afOn;]jf k|bfos ;+:yfx¿n] Eofn'P8]8 ;le{;sf ¿kdf l/ª6f]gb]lvsnAofs l/ª6f]g, tl:a/ k7fpgPdPdP;h:tf ; ]jf klgylklbPsfn] o'jf k':tfn] df]afOnsf]k|of]u ?rfPsf] d]/f] df]afOnsfzdf{ atfp“5g\ .

a9\bf] 5 df]afOn df]x

x/fp“b} 5 dfp;

prfO 36\g] eof] ;u/dfyfsf]

;+;f/s} cUnf] lxdr'r'/f] ;u/dfyfsf] prfO * xhf/ * ;o $*ld6/ dflgG5, t/ ;u/dfyfsf] cflwsfl/s prfO **$% ld6/dfGg'kg]{ lbg cfp“b}5 . ljutdf w]/} ljb]zLn] ;u/dfyfsf] prfOslxn] a9]sf] t slxn] 36]sf] bfaL ub}{ cfPsf lyP . ;g\ !((( dfcd]l/sL lhof]u|fkmL ;f];fO6Ln] ;u/dfyfsf] prfO @ ld6/ a9]/ *xhf/ * ;o %) ld6/ k'u]sf] bfaL u/]sf] lyof] . ;g\ @))& df rLg;/sf/n] ^ dlxgf nufP/ ;u/dfyfsf] prfOsf ;DaGwdf cg';Gwfgu/]sf] lyof] . pQm cg';Gwfgcg';f/ ;u/dfyfsf] prfO @ ld6/a9]sf] xf]Og, # ld6/ 36]sf] 5 . ;u/dfyfsf] prfOsf ljifodf;j{k|yd ;g\ !*%@ df cg';Gwfg ePsf] lyof] . To;a]nf ;u/dfyfsf]prfO * xhf/ * ;o $) ld6/ dflgPsf] lyof] . ;g\ !*%$ df *xhf/ * ;o $* ld6/, ;g\ !**)–*# b]lv !()@ ;Dd * xhf/ *;o *@ ld6/, ;g\ !((( df * xhf/ * ;o %) ld6/ / ;g\ @))&df rLg ;/sf/sf] dftxtdf /x]sf] …:6]6 Ao"/f] ckm ;j]{loª PG8 DoflkªÚn] u/]sf] cWoogcg';f/ * xhf/ * ;o $% ld6/ dflgPsf] 5 . k|m]Grn]vsåo P= kf]p;lag / P;\ 6];f]gn] eg] cfkm\gf] k':tsdf ;u/dfyfsf]prfO * xhf/ * ;o $^ ld6/ n]v]sf 5g\ eg] j]:6/Dofgåf/fk|sflzt ljZjsf] gS;fdf ;u/dfyfsf] prfO * xhf/ * ;o $^ ld6/n]lvPsf] 5 . o;/L ;u/dfyfsf] prfO * xhf/ * ;o $* ld6/af6 #ld6/ 36]/ * xhf/ * ;o $% ld6/ ePsf] hfgsf/L lbg / To;}nfO{dfGotf lbg];DaGwL 5nkmn ug{ ut h]7 !$, !%, !^ df …:6]6 Ao'/f]ckm ;j]{loª PG8 DoflkªÚ n] g]kfnnfO{ cfdGq0f u/]sf] lyof] . pQmcj;/df g]kfnL gfkL 6f]nLn] lrlgof“ 6f]nLn] /fv]sf] ;u/dfyfsf] prfO* xhf/ * ;o $% ld6/ dfGg'kg]{ k|:tfjdf tTsfn} ;xdlt ghgfO{ kl55nkmn ug]{ u/L yf“tL /fv]/ cfPsf lyP . –lggfd s'n'ª

ljBfyL{sf] lj1fg k|bz{gL

sf7df8f}+— ljBfyL{x¿n] k|fKt u/]sf ;}4flGts 1fgnfO{ k|of]ufTds¿kdf k|bz{g ug]{ cj;/ sd}n] kfPsf x'G5g\ . uf}td xfO{:s'n / o'lge;{nsn]hsf ljBfyL{x¿n] rflx“ leGgfleGg} sfo{qmddf o:tf] cj;/ k|fKtu/]sf 5g\ . /fhwfgLsf] nug6f]nl:yt uf}td xfO{:s'nsf ljBfyL{x¿n]tof/ kf/]sf] ljleGg k|f]h]S6 ut ;f]daf/ ljBfno xftfd} k|bz{g u/] .ljBfnodf xfl;n u/]sf] ;}4flGts 1fgnfO{ pgLx¿n] k|of]ufTds ¿kdftof/ u/L k|bz{g u/]sf lyP . …uf}td ;fOG; k|f]h]S6–@)^%Ú df sIff &b]lv ( ;Dd cWoog/t ljBfyL{x¿n] s]j'nsf/, xfO8«f] On]lS6«l;6L,lkmN6/];g cflbsf gd'gf k|bz{g u/]sf lyP . rf/–rf/ hgfsf] ;d"xdfljeflht !@ l6dn] pQm gd'gf k|bz{g u/]sf lyP .

o;}u/L o'lge;{n sn]hdf cWoog/t !! / !@ sIffsf ljBfyL{x¿n]s]j'nsf/, u|Lg xfp; Okm]S6, /f]af]6, EjfO; :6k sf/ cflbsf] gd'gfk|bz{g u/]sf lyP . sn]h xftfleq} zlgaf/ / cfOtaf/ ;~rflnt…o'lge;{n PS:kf]–@)^% tyf ;fOG; PlShlj;gÚ dfkm{t ljBfyL{x¿n] ;f]k|bz{gL u/]sf x'g\ . ;fOG; PlShlj;gcGtu{t ljBfyL{x¿n] lj1fgsf]l;4fGtnfO{ cfwf/ dfg]/ ljleGg k|of]u u/]sf lyP . k|ltof]lutfTds¿kdf cfof]hgf ul/Psf] pQm PlShlj;gdf k|yd, lålto, t[tLo / rf}yf]:Yffg k|fKt ug]{ ljBfyL{ ;d"xnfO{ k'/:s[t ul/Psf] lyof] . pQm k|bz{gLdf## xhf/ cjnf]sgstf{ k'u]sf] lzIfs ¿ks clwsf/Ln] atfP .

Page 9: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 (

hGd lbgsf] z'esfdgf

x/]s laxfg dlGb/df

;fg}b]lv snfsfl/tfdf ?lr /fVg] uLtf~hnLn]ld; gy{ O:6–@))& sf] d's'6 lht]kl5 df]8lnªIf]qdf cfkm\gf] Sofl/o/ ;'? u/]sL lyOg\ .u'xfxf6Ldf ;DkGg pQm k|ltof]lutf lht]kl5pQ/L–k"jL{ If]qdf pgn] rrf{ kfPsL lyOg\ .pQm k|ltof]lutfaf6 pgL zf/Ll/s ¿kdf dfqxf]Og, leqL dg–dl:tissf b[li6n] klg ;'Gb// ;an l5g\ eGg] cfdhg;d'bfodf ulx/f]5fk 5f]8\g ;kmn eOg\ . pgn] ;g\ @))^ dfld; kmf]6f]h]lgs, ld; l:sg tyf ld; o'lge{l;6L/ cGttM ld; o'lge{l;6L d'DaO{sf] pkflw;d]txft kf/]sL lyOg\ . To;f] t !% jif{sf] slnn}pd]/df pgn] …ldyÚ gfds rnlrqdf clegoug]{ cj;/ kfPsL lyOg\ . l;lSsddf klxnf] k6sjg]sf] c+u|]hL efiffsf] 5f]6f] rnlrq …ldyÚ sf]lgb]{zg k|zfGt /;fOnLn] u/]sf lyP .

ljBfnodf 5“b}b]lv ljleGg gf6sdfclego u/ ]/ snfsf l/tfdf xf ] ldPsLuLtf~hnLn] alnp8df klg /fd|} 5fk 5f8\g]cfzf ul/Psf] 5 . alnp8df uLtf~hnLsf]k|j]znfO{ l;lSsd]nLx¿n] uf}/jsf ¿kdflnPsf 5g\ . xfn pgL rnlrqsf] 5fof+sgsfqmddf sf]nsftf k'u]sL l5g\ . pQm rnlrqsf]5fof+sg e}/x]sf] / xfn uLtf~hnL rnlrqo'lg6;“u} /x]sf] pgsf] kfl/jfl/s ;|f ]tn]atfPsf] 5 .

alnp8df l;lSsdsL

uLtf~hnL

df};dL dNnsf] kl/ro rnlrq gflosfsf ¿kdfdfq ;Lldt 5}g . pgL ca rnlrq lgdf{t[ klg ag]sLl5g\ . df};dLn] lgdf{0f u/]sf] rnlrq …lu/km\tf/Ú clxn]/fhwfgLdf k|bz{g e}/x]sf] 5 . nfdf] ;do rnlrq If]qaf66fl9Pkl5 pgL Psn dlxnfs} ljifodf cfwfl/t rnlrqdfkm{t\k'gM clego If]qdf kmls{PsL lyOg\ . olta]nf pgL Psndlxnfdfem lk|o kfq ag]sL l5g\ . >Ldfg\;“u ;DaGwljR5]bu/]sf ;fdfGo dlxnf dfq xf]Og ;]lna]|6L gflosfx¿ klgclxn] df};dL;“u lgs6 5g\ .

uf}/L dNn, ;f}hGo ;'Aaf, lk|of l/hfn, ;'l:dtfsfsL{, ;l~rtf n'O{+6]n, k"hf rGb cflb gflosf g]kfnLrnlrq If]qsf Psn dlxnf x'g\ . df};dL oLgflosfx¿;“u efjgfTds ¿kn] lgs6 /x]sf] atfOG5 .ljwjf dlxnfn] /ftf] klx/g nufpg kfpg'k5{ eGg];Gb]z af]s]sf] rnlrq lgdf{0f ul/;s]sL df};dLkl5Nnf ] ;dodf Psn dlxnfx¿sf nfluk/fdz{bftf klg ag]sL l5g\ . cfufdL lbgdf>Ldfg\;“u ;DaGwljR5]b u/]sf gflosfx¿ ldn]/s'g} ;+u7g vf]nL To;sf] g]t[Tj df};dLnfO{ lbOof]eg] s;}n] cfZro{ dflg/xg'kb}{g .

;dfh;]jL df};dL

;l~rtf n'O“6]nsf] ?lr s]df xf]nf < /fd|f] nfpg], /fd|f]

clego ug]{ jf w]/} k9\g] < oLklg pgsf ?lr x'g ;S5g\ t/

pgsf] Pp6f uhasf] afgL 5 .km';{b ldNg]lalQs} dlGb/wfpg] . eujfgk|lt ;fx|}ljZjf; ug]{ ;l~rtf elG5g\–…d h] eP“ of] ;a} eujfgs}s[kfn] xf] . o;df d]/f] of]ubfgt b'O{ k|ltzt dfq 5, (*k|ltzt eujfgs} xft xf] .Úx/]s d+unaf/ u0f]zsf gfddfj|t a:g] ;l~rtf km';{bldn];Dd u0f]z dlGb/k'luxflN5g\ . olb sf7df8f+}aflx/ uPsf] a]nf k¥of]eg] glhssf] u0f]zdlGb/ k'lU5g\ .

dlGb/df cfTdfnfO{zflGt ldNg] wf/0ff /fVg];l~rtf kz'kltgfysf] dlGb/klg lgoldth;f] hflG5g\ .sfd ljif]zn] laxfg dlGb/hfg EofOgg\ eg] a]n'sf ePklg hfg] pgn] atfOg\ .dlGb/ hfg'sf] cGo sf/0f klg5 ls < ;l~rtfn] o;ljifodf t s]xL atfOgg\ t/x/]s dflg;sf nflu dlGb/sf]k|fª\u0f lrGtf d'Qm x'g] 7fp“xf] h:tf] nfU5 pgnfO{ .

ufos lbk]zlszf]/

kmfu'g & ut]bLks >]i7 -rnlrq lgb]{Zfs_

kmfu'g ( ut]Crf l3ld/] -gflosf_ ;ljg /fO{ -ufos_

kmfu'g !! ut];'lbg kf]v/]n -¥ofk ufos_ lqm; s];L -ufos_

lzj d'lvof8]gL 8]Ghf]ª\kfkl5 alnp8 rnlrq pBf]udf csL{

l;lSsd]nL o'jtL uLtf~hnL yfkfn] cfkm\gf] efUorDsfpg] cj;/ kfPsL l5g\ . k|l;4 lxGbL rnlrq…lh:dÚ sf lgb]{zs cldt ;S;]gfsf] gof“ rnlrqdfcg'alGwt eP/ pgn] alnp8 rnlrq pBf]udf k|j]zkfPsL x'g\ . xfn 5fof+sgsf] qmddf /x]sf] rnlrq…l6gfsL 5ljÚ df uLtf~hnLn] zLif{ e"ldsf lgjf{x ug]{cj;/ kfPsL l5g\ .

rnlrqdf pgL;“u} alnp8 :6f/ /0fjL/ ;'/Lsf]d"Vo e"ldsf 5 . …rnlrqdf d}n] l6gfsf] e"ldsfu/]sL 5',Ú l;lSsdsf] df]8lnª If]qdf /fd|f] VofltsdfPsL uLtf~hnLn] rnlrqdf cfkm\gf] e"ldsfsf;DaGwdf elgg\– …l6gf Pp6L cw{lrlgof“ o'jtL xf],p;sf] ;DaGw /0fjL/;“u uf“l;Psf] x'G5 .Ú rnlrqdfpgn] /0fjL/nfO{ slxn] dfof ug]{ t slxn] 3[0ff ug]{rl/q lgjf{x ug]{ atfOg\ .

uLtf~hnL klZrd l;lSsd Rofv'ª lgjf;L x'g\ .

Page 10: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 !)

jL/uGh— g]kfnsf Jo:tgfos–gflosfb]lv rl/q cleg]tf /cleg]qLx¿ s]xL ;dootf ef]hk'/Lrnlrqk|lt cfslif{t x'g yfn]sf5g\ . gfos lj/fh e§nfO{ ef]hk'/Lrnlrqdf clego ubf{ v'a/dfOnf] nfU5 . pgn] Psjif{otf tLgj6f ef]hk'/Lrnlrqdf clego ug{EofO;s]sf 5g\ .

snfsf/nfO{ g]kfn / ef/tsfy'k}| bz{sdfem lrgfp“5 .Ú

…cfkm\gf] 8fOnu d k|foMg]kfnLd} af]nL /x]sL 5',Ú /]vfn]elgg\ . gflosf ldlynf zdf{sf]ef]hk'/L rnlrq cg'ej klg;'vb 5 . ef]hk'/L rnlrqdfgf/L kfqnfO{ dxŒj, ;Ddfglbg] clg gf/L kfqs} j/k/ syf3'Dg] ePsfn] klg cfkm"nfO{

csL{ gflosf z'e]R5fyfkfsf] ef]hk'/L rnlrqdfclegosf] cg'ej /dfOnf] 5 .rnlrq …xd x}+ xL/f] lxGb':tfgLÚdf gfos lj/fh e§sL alxgLsf]e"ldsf lgjf{x ul//x]sL z'e]R5fsflGtk'/ 6]lnlehgsf] rlr{t6]ln>[ª\vnf …oxf“sf] rngÚ / g]kfn6]lnlehgdf k|;f/0f e}/x]sf]…hLjgrqmÚdf ;d]t clegoul//x]sL l5g\ .

eljiodf ef]hk'/Lrnlrqsf] ofqfnfO{ lg/Gt//fVg] pgsf] of]hgf 5 . gflosf/]lhgf pk|]tL klg of] rnlrqsf]Pp6f uLtdf b]vf kb}{l5g\ .lglvn pk]|tLb]lv lnP/ em/gfyfkf tyf cGo y'k|} snfsf/n]ef]hk'/L rnlrqdf xft xfn]/;kmntfsf] :jfb rflv;s]sf 5g\ .

—z+s/ cfrfo{

g]kfnLsnfsf/nfO{

tfGof] ef]hk'/Lrnlrqn]

klxnf] ef]hk'/L rnlrq…nfun /x P /fhfhLÚ ;'k/xL6ePkl5 bz{saf6 /fd|f] /]]:kf]G;kfPsf lj/fhn] bf];|f] ef]hk'/Lrnlrq …/IfsÚ sf] 5fofª\sgsfo{ ;s]sf 5g\ eg] xfn pgLjL/uGhdf t];|f] ef]hk'/L rnlrq…xd x}+ xL/f] lxGb':tfgLÚ sf]5fofª\sgdf Jo:t 5g\ . lj/fheG5g\– …Pp6f ;Ifdsnfsf/n] ;a} efiffnfO{plQs} dfof ug{ ;Sg'k5{,ef]hk'/L rnlrqn]

ef]hk'/L rnlrqdf clego ug{/dfOnf] nfUg] pgsf] ts{ 5 .…ef]hk'/L snf–;+:s[lt cToGt;d[4 ePsfn] ef]hk'/Lrnlrqdf clego ug{ kfp“bfxfd|f] snfdf rds cfp“5,Úldlynfn] atfOg\ .

xfn;Dd b'O{ ef]hk'/Lrnlrq …sa xf]O{ ldngjfxdf/Ú / …lqsf]0fÚdf clegoul/;s]sL ldlynfsf] …xd x}+lx/f] lxGb':tfgLÚ t];|f] ef]hk'/Lrnlrq xf] . ef]hk'/L rnlrqsf

bz{sn] cToGt ?rfPsfn] cfkm"pT;flxt ePsf] ldlynfatfp“l5g\ . cfkm\gf] gfd klgldlynf ePsfn] oxf“sf bz{sn]cfkm"nfO{ dw];L d"ns} snfsf/sf¿kdf lrGg] u/]sf] zdf{atfp“l5g\ . Psk6s ef]hk'/Lrnlrqsf ;'k/:6f/ /lj lszgn]cfkm"nfO{ ef]hk'/L rnlrqdfclego ug{ cToGt ;xh x'G5xf]nf egL lh1f;f /fv]sf] ;De“mb}pgn] elgg\– …/lj lszgn] dnfO{d}lynL g} dfg]5g\ .Ú

� ;'j|t cfrfo{P~h]lngf hf]nL rnlrqdf

/f]dfG; jf of}gpQ]hs b[Zosf]5fof+sgdf hfg] cl3Nnf] /ftcfÎgf] >Ldfg\;“u of}gsf] ;'vb\cfgGb lnP/ ;Gt'i6 x'lG5g\ .To;kl5 k'?if snfsf/;“u pQ]hsb[Zo ubf{ pgL dfq clego ug{yflN5g\ / pgnfO{ jf:tljs pQ]hgfcfp“b}g . xlnp8sL tL gflosfn]s'g} a]nf eg]sf] of] s'/f slnp8sLgflosf /]vf yfkfn] st} k9]sL lyOg\/] . ljjflxt ePsfn] /]vfsf nfluof] s'/f ;Dej x'g;S5 . oBlkpgsf nflu P~h]lngfsf] h:tf]k"j{tof/L cfjZos 5}g . …oxf“ Toltv'n:t ¿kdf /f]dfG; b]vfpg ;Dej5}g . To;}n] dnfO{ k'?if snfsf/;“u/f]dflG6s clego ubf{ ;xh dx;';x'G5,Ú –/]vfn] elgg\ . /]vfsf cg';f/…/fh]z xdfn, lbnLk /fodfemL, lj/fhe§x¿;“u /f]dfG;sf] clego ubf{bfOx¿;“u lhl:sPsf] h:tf] nfU5 .pxf“x¿;“u To:tf b[Zo ubf{ dgleqb]lvefj lgsfn]/ clego u5'{, t/ gof“k'':tfsf gfosx¿;“u clego ubf{ efjNofpg d]xgt g} ug'{kb}{g .Ú lsg t <pgsf] hjfkm lyof]– …klxnf] tpgLx¿;“u d]/f] pd]/ ldN5, bf];|f]pgLx¿sf] bf¥xL .Ú

/]vfn] rnlrq …lxDdtÚ /…ls:dtÚdf clxn]sf rsn]6L t/Rof:;–r':; bf¥xL pdf/]sf gfoscfo{n l;Ub]n;“u /f]dfG; ul/g\ .…p;sf] ufnfdf ufnf hf]l8“bf /p;sf] bf¥xLdf xft k'Ubf a]Un}k|sf/sf] cg'e"lt x'GYof],Ú pgn]d':s'/fp“b} elgg\– …stf–stf s]xLlaemfPh:tf] .Ú /fhaNnen] klxnf]rnlrqd} bf¥xL kfn], h;df pgsLgflosf lyOg\— o'gf pk|]tL . k|]ddornlrq ePsfn] …kvL{ a;]+Údf

pgLx¿aLrsf] /f]dflG6s b[Zo a9Lx'g ' :jfefljs lyof ] . o'gf;DemlG5g\— …p;sf] bf¥xL xNsf ePklg s8f 5, t/ s'g} klg b[Zodfp;sf] bf¥xLn] dnfO{ b/km/fPg .Ú/fhnfO{ bf¥xL kfn]sf] / gkfn]sf] b'j}cj:yfdf ;'xfpg] o'gfsf] wf/0ff 5 .

Crf l3ld/] kf]v/fdf …5f8L uPkfk nfUnfÚsf] 5fof+sgdf l5g\ . of]rnlrqdf pgsf gfos 5g\—/fhaNne sf]O/fnf . pgn] klxnf]rnlrqdf em}+ of] rnlrqdf klg5\of;ld;] bf¥xL pdf/]sf 5g\ .CrfnfO{ k'?ifn] bf¥xL pdf/]sf] /fd|f]nfU5 . bf¥xL pdf/]sf k'?ifx¿…d]GnLÚ b]lvg] pgsf] egfO 5 .rsn]6L cg'xf/ ePsfn] bf¥xL sf6]/lrNnf] ePsf] ;'xfp“b}g ls < Crfsf]cg'dfg xf] . pgn] cfÎgf] lx/f] /fhsfaf/]df elgg\– …pgsf] cg'xf/rsn]6L 5, lSng ;]edf pgLcem rsn]6L b]lvG5g\ . pgnfO{xNsf bf¥xL /fv]sf] ;'xfp“5 .Ú oBlkCrfn] bf¥xL ePsf gfosx¿;“u/f]dfG; ubf{ 5fnfdf …PnhL{Ú x'g]klg atfOg\ . /ldt 9'+ufgf;“u s'g}rnlrqdf /f]dfG; ubf{ uw{g /kfv'/fdf …PnhL{Úsf vl6/fx¿cfPsf] tLtf] cg'ej 5 pgL;“u /klg /ldtnfO{ bf¥xL kfn]sf ];'xfPsf] Crfsf] syg 5 .

/ldt 9'+ufgfn] klxnf] rnlrq…dfof gdf/Údf lrNnf] ufnfagfP/ clego u/]sf lyP .To;df pgsf] gflosf lyOg\—;l~rtf n'O“6]n . To;kl5 kl5Nnf]rnlrq …u'?–blIf0ffÚdf clegoubf {;Dd pgn ] s 'g } klgrnlrqdf bf¥xL sf6]sf 5}gg\ .of] rnlrqdf klg pgsf] hf]8L;l~rtf g} l5g\ . …lrNnf /ldtrsn]6L lyP . bf¥xLjfn /ldt

lyP . …u'?–blIf0ffÚ ;Dd cfOk'Ubfpgsf] bf¥xL nfdf] e};s]5 .Ú;l~rtf elG5g\– …bf¥xL kfn]sf]gfos;“u ufnf hf]8\g'kg]{ b[Zoug' { {k/ ]sf ] 5}g . jf:tjdf drnlrq ;fOg ubf{ klxNo} s] s'/flSno/ u5{' eg] d clt /f]dflG6sb[Zo ulb{g“ . To;}n] gfosx¿sf]ufnf;Dd k'Ug'k/]sf] 5}g .Ú

cfo{g l;Ub]n b'O{ jif{cl3clego u/]sf] Do'lhs lel8of]…3f“; sf6\g] v's]{/Údf bf¥xL sf6]sflrNnf …rsn]6LÚ b]lvPsf lyP .gflosf /~hgf zdf{;“u pgn] Tof]lel8of]df /f]dflG6s clego u/]sflyP . kl5Nnf] k6s rnlrq…df};dÚdf pgL gflosf zdf{;“u}gfos eP . …bf¥xL sf6\bf pm So'6dfq} lyof], clxn] r':; bf¥xL /fVbfpm DofRof]/, So'6 cem egf}+ ;]S;Lb]lvPsf] 5,Ú –/~hgfn] cfo{gsf]bf¥xLsf] ljZn]if0f g} ul/g\ . cfo{guf ]/f ] ePsfn] p;nfO{ bf¥xL;'xfp“5 . pgsf] cg'xf/cg';f/bf¥xL Dofr klg u/]sf] s'/f eGg/~hgfn] 5'6fOgg\ . 5fof+sgsf

glaemfpg] bfx«Lx\ofG8;d\ 5g\ . pgnfO{ h:tf] ¿kwf/0f u/ ] klg ; 'x fp “5 . Ú–;l~rtfn] elgg\– …cf/8L -/ldt_d]/f] km]e/]6 lx/f] xf] . pm;“u …dfofgdf/Úkl5 …d[To'~hoÚdf sfd u/]“ .…dfof gdf/Ú sf lrNnf /ldtd[To'~hodf r':; bf¥xL kfn]sf

qmddf cfo{gsf] bf¥xL laemfPg <of] k|Zgdf /~hgf s]xL a]/ xf“l;g /elgg\– …p;sf] bf¥xL xf], em';]NsL/fxf]Og lg . To;dfly rnlrqdfp;sf] c“ufnf]df af“lw“bf jf /f]dfG;ubf{ d}n] To:tf] cg'e"lt g} ul/g“ .Úcfo{gnfO{ bf¥xL kfn]sf] ;'xfPsf] s'/f

u g ] {/~hgfnfO{e g ]c fÎg f ]> L d f g \r n l r ql g b ] { z sZ o f de§/fO{n] bf¥xLkfn]sf] k6Ss} dg kb} {g ./~hgfn] elgg\– …pxf“ So'6 x'g'x'G5 .To;}n] pxf“n] bf¥xL sf6]s} ;'xfp“5 .Ú

…tl:a/Údf gfos l/d]zclwsf/Ln] bf¥xL kfn]sf 5g\ .hLjgb]lv lbSs, a]/f]huf/ tyf k|]ddfc;kmn k|]dLsf] ¿k kbf{df lrq0fug{ pgsf] r':; bf¥xLn] pgnfO{

lgs} ;fy lbPsf] 5 . pQm rnlrqdfk|]/0ff zdf{n] pgsf] hf]8L eP/ clegou/]sL l5g\ . k|]/0ffsf cg';f/ l/d]znfO{rnlrqsf] rl/qcg';f/ bf¥xL ;'xfPsf]5 . rnlrqsf clt sd /f]dfG;sfb[ZodWo]sf s]xL b[Zodf k|]/0ffn]l/d]znfO{ c“ufnf]df af“Wg'kg]{ lyof] .

…Tolta]nf p;sf] bf¥xLn]xNsf 3f ]RYof ] ,t/ To;nfO{ ;fdfGo g}dfg]+ . bf¥xLn] 3f]RbfdnfO{ To:tf] s'g}a]Un} cg'e"lt ePg,Ú–k|]/0ffn] elgg\ .

; ' d g l ; + xslxn] bf¥xL kfNg]t slxn] sf6\g]sfd u5{g\ .ljut s]xL; d o o t feg] pgLr ' : ;

bf¥xLd} e]l6G5g\ .piff kf}8]n;“u ;'dgn] …/fHoÚ,

…/0f;+u|fdÚ cflb rnlrqdf /f]dfG;sfb[Zo ul/;s]sf 5g\, t/ piffnfO{;'dgsf] bf¥xL laemfPsf] 5}g .…/fHodf eGbf /0f;+u|fddf p;sf] /d]/f] /f]dflG6s b[Zo a9L lyof] . pm;“u/f]dfG; ubf{ d]/f] Wofg bf¥xLlt/ uPg .dnfO{ s'g} klg a]nf p;sf] bf¥xLn]laemfPsf] cg'ej ePg,Ú –piffn];'gfOg\ . ljqmfGt a:g]t klg xNsf

bf¥xL /fVg] gfos x'g\ . piffnfO{rnlrq …knkndfÚ pgsf] bf¥xLlaemfPg . cem o;f] egf}+ bf¥xLePsf gfos;“u clego ubf{ klgpiff ;xh dx;'; ul5{g\ . oBlkpiff elG5g\– …bf¥xL kfn]sfnf]Ug]dflg; kmf]x/L b]lvG5g\ .Ú

Page 11: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009

neu'?

!!

lkmNdL va/

�:jf:Yo;]jfdf sfo{/t;+:yf P:o'/]G; o'lg6L nfOkmklAns lnld6]8n] rnlrq lgdf{0fug]{ ePsf] 5 . pQm ;+:yfn] j;Gtlg/f}nfsf] lgb] {zgdf rnlrq…ljhokyÚsf] lgdf{0f ug{ nfu]sf]xf], h;df ;'zLn If]qL, lglvnpk|]tL, ;l~rtf n'O“6]n, bLkslqkf7L cflb snfsf/sf] d'Voe"ldsf /xg]5 .

�l5Gtfªsf] sxfnL nfUbf]cj:yf lrq0f ub{ } { l5GtfªxTofsf08df cfwfl/t rlnrq…sfn/flqÚ sf] lgdf{0f k|f/DeePsf] 5 . ;'/ >[ª\uf/ lkmND;

k|f=ln= sf7df8f}+ / hggL hGde"ld;f +:s[lts /+ud~r wgs'6fn]agfpg nfu]sf] rnlrq …sfn/flqÚ/ËsdL{ lszf]/ cg'/fusf] lgb]{zgdfaGg nfu]sf] xf] . of] rnlrqdf¿k]z pk|]tLsf] k|:t'lt, ;ef;bxl//fh v ]jfsf ] kl/sNkgf,s[i0fk|;fb cfrfo{sf] k6syf tyf

;+jfb Pj+ k'?iff]Qd lzjfsf]6Lsf]lgdf{0f /xg]5 . of] rnlrqsf] uLtuf]kfn a/fO{nLn] n]v]sf x'g\ eg]o;sf] 5fof+sg vf]s', l5Gtfª,

cf “ lv;Nnf tyf wgs '6f;b/d'sfd cf;kf;df ul/g]5 .

�s'dfn / dfemL hflts:tf 5g\ / pgLx¿ sxf“ a:5g\ <pgLx¿sf] /xg;xg / cj:yfs:tf] 5 < o:t} ljifoj:t' ;d]6]/u'NdL lhNnfsf s'dfn, dfemL /;LdfGts[t hfltx¿sf] klxrfglbg n3'rnlrq …ufhnLÚ tof/x'g] qmddf 5 . u'NdL lhNnfsfljleGg :yfgdf si6s/hLjgofkg ul//x]sf s'dfn,dfemL / ;LdfGts[t hfltnfO{;d]6]/ d]l/gf l;g] d]s;{ k|f=ln=n]ufhnLsf] lgdf{0f ug{ nfu]sf] xf] .

sIff !@ df cWoog ubf{b]lv g} d cfkm\gL Snf;d]6;“u k|]dug{ yfn]+ . Kn;6'sf] ;dflKt;“u} d}n] rf6{8{ PsfpG6 k9\g yfn]+ .xfdL Ps–csf{nfO{ lgs} dfof u5f}{+ . xfn d ;LP / aLaLP; bf];|f]jif{sf] 8an sf];{ ub}{5' . pgL klg aLaLP; bf];|f] jif{df cWoog/tl5g\ . ca Ps jif{df pgsf] ljjfx x'g] lglZrt 5 . dnfO{ ;LPjf l8u|L h] u/] klg cWoog l;Wofpg cem} rf/ jif{ nfU5 . pgLcfkm\gf] v'§fdf pleg] ePkl5 dfq ljjfx ug]{ atfp“l5g\ / d klgToxL rfxG5' . xfdL b'j} ufp“n] kl/j]zdf x'ls{Psfn] of] s'/fnfO{uf]Ko /fVg rfxG5f}+ . lsgls ufp“sf] wf/0ff xfdLn] sNkgf u/]eGbflgs} km/s 5 . Toxf“ k|]dnfO{ OHht laufg]{ dfWod dflgG5 .To;}n] xfdL xfd|f] kl/jf/af6 ;d]t of] s'/f n'sfO/x]sf 5f}+ . of]UoePkl5 ;a}sf] d~h'/Ldf ljjfx ug]{ xfd|f] rfxgf 5 . d cfkm\gf]eljio laufg{ ;lSbg“ / pgLaf6 cnu klg x'g ;lSbg“ . o:tf]cj:yfdf ;kmn JolQm ag]/ pgsf] ;fy ;Ddflgt / ;kmn hLjglatfpg] d]/f] nIo s;/L k"/f xf]nf <

–aL=xfd|f] ;dfhdf clwsf+z k|]dsf] cGTo oxL sf/0fn] x'g]

u/]sf] kfOG5 . k|]d x'G5 / kl5 k9fO jf pRr cWoog u/]/Sofl/o/ agfpg o'jsn] k9fOnfO{ /f ]H5 eg] o'jtLsfcleefjsx¿n] ljjfx ul/lbG5g\ . tkfO{+x¿sf] k|]dsf] klg ToxLxljut gxf]nf eGg ;ls“b}g . k|]dn] k9fO lalu|Pnf eGg] yfxflyof] eg] lsg k|]d ug{ yfNg'eof] < jf:tjdf k|]d jf ljjfxn]k9fO laufg]{ xf]Og, tl/sf hfGg'eof] eg] cem ;lk|G5 . ;dfhdfljjfxkl5 pRr cWoog u/]/ nIo k|fKt u/]sf dflg; w]/} 5g\ .clxn]sf] ;dfhdf ljjfxkl5 >Ldfg\–>LdtL b'j} ;'vb j}jflxshLjg JotLt ub}{ cfkm\gf] cWoognfO{ klg cl3 a9fPsf cg]sf} +pbfx/0f kfOG5g\ . To;}n] d]/f ] ;Nnfx dfGg'x'G5 eg] cf–cfkm \gf kl/jf/sf ;b:onfO { o; ljifodf hfgsf/Llbg'xf];\ . pxf“x¿ /fhL x'g'eof] eg] s]xL ;dokl5 ljjfxubf{ km/s gknf{ . olb /fhL x'g'ePg eg] klg tkfO{ +x¿n]lg/fz e}xfNg] cj:yf 5}g, lsgls dnfO{ nfU5, g]kfnsf]sfg'gcg';f/ tkfO{+x¿ aflnu e};Sg'eof] / ljjfxsf ljifodflg0f{o ug]{ clwsf/ tkfO{+x¿nfO{ 5 .

kf7sx¿sf] k|]d lh1f;f Pj+;d:of ;dfwfg ug]{

p2]Zon] xfdLn] of] :tDe;'? u/]sf xf}+. cfkm\gf

k|]d;DaGwL ljleGg ;d:ofxfdLnfO{ n]lvk7fpg' xf];\.

tL ;d:ofsf] ;dfwfgljleGg ljz]if1sf] /fo–

;Nnfxcg'¿k gflosf /]vfyfkfn] vf]Hg] k|of;

ug'{x'g]5. of] :tDesfnflu s'g} z'Ns nfUg]5}g.

cfkm\gf] ;d:of;fKtflxssf] 7]ufgfdf

k7fpg'xf]nf.

Page 12: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 !$

;f]Rb}5',=====pkm\===Psl5g x}===emf8f / afGtfn]5'§f5'§} ;tfPsf] 5 . ;lDemG5' x}, vf]O Ps}k6st ;tfPsf] /x]g5 . t/ dnfO{ a]nf a]nf emf8ftyf afGtf e}lbP x'GYof] h:tf] nfU5, To;n] k]67Ls u5{ lg===hLjghnn] g} 7Ls kf5{, ;tfpg]u/L 5}g===== .

;'lgn kf]v/]n, gf6\osdL{clxn];Dd t ofb x'g] u/L ;tfPsf] 5}g,

t/ slxn]sfxL+ ;fdfGo kvfnf nfU5 . clxn] tb]znfO{ g} emf8fafGtf nflu/x]sf] cj:yfdf b]zsf]gful/s ePsfn] dnfO{ klg To;sf] k|efjkl/xfN5 lg xf]Og <

bof/fd bfxfn, lgb]{zs;tfPsf] 5, rf/–kf“r jif{cl3 emf8f–afGtfn]

lgs} u|:t agfPsf] lyof] . To;a]nf klg xl:k6n thfg'k/]g, t/ d]l8snaf6 cf}ifwL NofP/ vfg'k¥of] .

bLklzvfdf tkfO{+n] s:tf] e"ldsf lgjf{x ug'{ePsf] 5 <k|]dsyfdf cfwfl/t of] rnlrqdf d}n] bLksf ¿kdf d'Vo gfossf]e"ldsf lgjf{x u/]sf] 5' .rnlrqsf] cfkm\gf] e"ldsfk|lt slQsf] ;Gt'i6 x'g'x'G5 <lgb]{zs g/]z kf}8\ofnsf] l8«d k|f]h]S6sf ¿kdf lgdf{0ful/P klg rnlrqsf] 5fof+sgkl5 of] d]/f] klg l8«dk|f]h]S6 aGg k'u]sf] 5 cyf{t\ o;sf] k|bz{gkl5 g]kfnLrnlrqdf :yflkt x'g] cfzf lnPsf] 5' .gflosf c?0fLdf nD;fn;“usf] hf]8L slQsf] ;'xfp“bf] 5 <k|]dL–k|]ldsfsf ¿kdf xfd|f] hf]8L ;'xfPsf] cg'ej u/]sf]5' . lgb]{zs tyf cGo snfsf/x¿n] klg xfd|f] hf]8LnfO{bz{sn] dg k/fpg] wf/0ff JoQm u/]sf 5g\ .5fof+sgsf] clGtd lbg b'3{6gfdf kg' {eP5, s;/Leof] Tof] 36gf <jf:tjdf crDd nfUg] u/L d 3fOt] eP“ . @))* sf] clGtdlbg ;f“em rnlrqs} clGtd b[io 5fof+sg x'“b} lyof] . clGtdb[iosf nflu gflosf c?0fLdf / d rf]ef/sf] 8f“8faf6 xfdkmfNg'kg]{b[io lyof] . xfdkmfn]kl5 ;6 t cf]s] eof] t/ gflosfsf] zl//;“u7f]lSsP/ d]/f] xft g} ef“lrof] .clxn] s] ub}{ x'g'x'G5 <8fS6/n] Ps dlxgf cf/fd ug'{ eg]sf lyP . df3sf]clGtd ;ftfb]lv rnlrq …d]/f] Pp6f ;fyL 5Ú sf] af“sLsfd l;Wofp“b} 5' .

cf7 jif{cl3 ld:6/ g]kfnsf] pkflw lht]kl5df]8lnªaf6 clego If]qtkm{ cfslif{t ePsf lj/f6gu/sfhLjg n'O“6]n g]kfnL rnlrq If]qsf] nflu gof“ gfd xf].pgn] sl/a tLg jif{cl3 g} k|bz{g ePsf] rnlrq ‘tLvf{’df clego ug'{cl3 Pp6f 6]ln>[+vnfdf klg clegou/]sf lyP. o;} jif{ k|bz{g ePsf b'O{ rnlrq ‘;fgf];+;f/’ tyf ‘gl;j cfkm\gf]’ af6 dfq pgnfO{ bz{sn] ‘gof“gfos’ sf] ¿kdf lrGg kfP. ev{/} 5fof+sg ;DkGgePsf] rnlrq ‘bLklzvf’ df bLksf] zLif{s e"ldsf lgjf{xu/]kl5 pT;flxt ag]sf n'O“6]n of] rnlrqsf] k|bz{gkl5cfkm" rnlrq If]qdf :yflkt x'g] s'/fdf 9'Ss 5g\.

tkfO{++nfO{ emf8fafGtfn] slQsf] ;tfPsf] 5 <

s]jn Ps k|Zgof] s'/fnfO{ d slxNo} la;{g ;lSbg“===Tof] eGbf cl3/ kl5 klg dnfO{ emf8f–afGtf ePsf] 5}g .

ul/df kGt, gflosfdnfO{ slxNo} ;tfp“b}g ======s]df 5fKg] xf]

of] < d vfgfdf Psbd} sG;; 5', To;sf/0femf8f–afGtf nfu]sf] 5}g . xfOh]lgs vfgf dfqvfG5'====slxn]sfxL xNsf–km'Nsf km'8 kf]Ohlgªn]k|f]And ug]{ dfq xf] =====;tfPsf] 5}g .

;fGb|f k'g, x]o/:6fOln:6s:tf] crDd, dnfO{ t clxn] klg emf8f–

afGtfn] g} ;tfO/x]sf] 5, Pp6f sG;6{ ;s]/kms{g]lalQs}b]lv emf8f–afGtfn] ;tfPsf] xf] . cgAofn]G;vfgf / kfgL eof] eg]+ emf8f–afGtfn] ;dfOxfN5,dnfO{ a]nf–a]nfdf of] ;d:ofn] ;tfO/xG5 .

clgn l;+x, ufos

hDsf e]6

d'DaO{— slkn yfkf olta]nf rrf{sf] lzv/df5g\ . ;f+uLlts l/ofln6L ;f] OlG8og cfO8n–$sf] pTs[i6 tLgdf 5gf}6 ePkl5 slkn yfkf g}casf] OlG8og cfO8n x'g]df clwsf+z g]kfnL 9'Ss5g\ . g]kfnLefifL ufos lbg–k|ltlbg lzv/ r9\b}hf“bf g]kfnLn] uj{ dx;'; u/]sf 5g\ . To;}n] klgpgnfO{ rf/}lt/af6 ;xof]u / ;dy{g h'l6/x]sf] 5 .b]z–ljb]z / g]kfnaf6 slknnfO{ ef]6 lbO/x]sfnfvf}+ g]kfnL slknnfO{ g} OlG8og cfO8n agfpgvl6/x]sf 5g\ . cfufdL dfr{ ! ;Dd nuftf/ ef]l6ªu/]/ slknnfO{ lhtfpg olta]nf b]x/fb"g, l;lSsd,bfhL{lnª, lbNnL / d'DaO{sf g]kfnLx¿ nfluk/]sf5g\ eg] slkn sfo{/t cfdL{ SofDkn] ;d]t slknsf];dy{gdf ef]l6ª ul//x]sf] 5 . ufos yfkfnfO{ d'DaO{df/x]sf ufos–uflosf, ;+uLtsf/, uLt;+uLtk|]dL Pj+z'elrGtsx¿n] s;/L x]/]sf 5g\ < ;fKtflxssf nflud'DaO{df jL/]Gb| kf}8]nn] u/]sf] s'/fsfgL M

cfdL{df nfu]sf] o'jf;+uLtsf] If]qdf nfu]/Tolt dfly k'Ug' /fd|f];+s]t xf] . pgdf s]xLv'aL 5 eGg] s'/f o;n]k |df l0 ft u/ ]sf ] 5 .eujfg\n] ;fy lbP / ;a}g]kfnLn] ef]6 u/] eg]cjZo klg slkn g}OlG8og cfO8n aGg ;S5g\ . xfdL ;a}sftkm{af6 pgnfO{ ;kmntfsf] z'esfdgf 5 .

–/l~ht uhd]/ -jl/i7 ;+uLtsf/_^) k|ltzt g]kfnL

/x]sf] b]x/fb"gaf6 slknn]k|ltlglwTj ubf{ cjZo klg;a}nfO{ v';L nfu]sf] 5 .p;nfO{ ;kmntfsf nfluw]/}–w]/} z'esfdgf 5 . of]xfdL ;a}sf nflu uj{sf] s'/fklg xf] .–s'df/ sfG5f -kfZj{ ufos_

slknsf af/]df s;n] s] eg] <h'g lx;fan] slknn] OlG8og cfO8ndf

ufO/x]sf 5g, h:tf] pgsf] k|:t'lt 5 To;n] 6kjfgdf cfpg] lglZrt 5 . slknsf] EjfO;sf]

Sjfln6L klg /fd|f] 5 .cem} l;s]/ lg/Gt/ ufogIf]qd} cl3 a9] eg] slkncjZo /fd|f] ufos aGg;S5g\ . pgL OlG8ogcfO8nsf] ljh]tf aGg]dfd k"0f{ cfzfjfbL 5' .

–;f}o{lht af“:sf]6f -o'jf;+uLtsf/_

Pp6f g]kfnLefifL ufos olt 7"nf] k|lt:kwf{dfplqP/ 6k y|L;Dd cfOk'Ug' ;a}sf nflu v';Lsf]s'/f xf] . k|zfGth:t} o;kflnsf] OlG8og cfO8ndfklg slkn g} ljh]tfx 'G5g\ eGg ] xfdL;a}nfO{ nfu]sf] 5 .To;sf nflu xfdLn]cf–cfkm\gf] 7fp“af6;Sbf ] ;xof ]uug'{k5{ .

–/ljrGb| e§/fO{-kf]:6 k|f]8S;g

OGrfh{, afnfhL6]lnlkmNd_

bf];|f] k6s s/f]8f}+ bz{sn] x]g]{ l/ofln6L zf]dfPp6f g]kfnLefifL ufos pTs[i6 y|Ldf k'u]sf 5g\,of] uj{sf] s'/f xf] . olb ;a}n] ;xof]u ug]{ xf] eg]cjZo klg slkn g} OlG8og cfO8n aGg]5g\ . d;Dk"0f{ g]kfnLnfO{ slknsf nflu -cfkm"n] ug]{ kmh'nvr{ sd u/]/ eP klg_ ef]6 ug{ clkn ub{5' .

xfdLn] d'DaO{df cfkm\gf]:t/af6 ;xof]u ul//x]sf5f}+ / slknsf] ;dy{gdfl56\6} Pp6f sfo{qmd ug]{klg ;f]r agfPsf 5f}+ .

–df:6/ yfkfcWoIf, g]kfnL >ldsdhb'/ o'lgog, d'DaO{

slknsf ] lhTg ];Defjgf a9L 5 . d}n] k|zfGtsf] h:t} slknsfnflu klg 7fp“–7fp“df ef]6sf nflu ljz]if kxnu/]sf] 5' . lbNnL, u'xfj6L tyf l;nu'9Lsf]

; fna f / Lnu fotsf7fp“df km\ofg Snax¿u7g ePsf ] 5 .;a}lt/sf] jftfj/0fslkndo ag]sf] 5 .;a } uf ]vf {nL lgs }pT;flxt b]lvG5g\ .s]xL :yfgdf ;fd"lxsef]l6ªsf nflu a'y;d]t

:yfkgf ug]{ kxn e}/x]sf] 5 .–1fg]Gb| cof{n -bfhL{lnªsf kqsf/_

d}n] ;'?b]lv g}OlG8og cfO8n x]b} {cfPsf] 5' . clxn];Ddslkn g} ;/f;/ cufl8al9/x]sf 5g\ . casf]k|lt:kwf{df ;d]t slknv/f] ¿kdf pqg] 5g\ ./x \of ] ef ]6sf ] s '/f ,pgnfO{ ef/tel/ 5l/P/

/x]sf g]kfnL, g]kfn / ljb]zdf /x]sf g]kfnLx¿n]dfq xf]Og, k"/} ef/tLo cfdL{n] ;d]t ef]6 ul//x]sf5g\ . To;}n] klg casf] OlG8og cfO8t slkn g} aG5g\eGg]df d cfzfjfbL 5' .– ljZj kf}8]n -z'elrGts, d'DaO{_

slkn yfkfsf]:j/df Pp6f 5'6\6}hfb ' 5 . pgLnuftf/ 8]Gh/ hf]gdfgk/L 6k y|L;Ddk'u]sf x'g\ . pgn] caclGtd k|lt:kwf{sfnf lu cem a9Ld]xgt ug'{k5{ / ;a}g]kfnLn] slknsf]kIfdf w]/}eGbf w]/}ef]6 ug'{k5{ . ca slkn g} OlG8og cfO8n aG5g\eGg]df xfdL ;a} k|jf;L g]kfnL 9'Ss 5f} .

–6]saxfb'/ l;+x-;f+:s[lts sfo{qmd cfof]hs_

o;kf ln klgOlG8og cfO8ndfg]kfnLefifL ufos g}ljh]tf x'g] ;Defjgfb]lvPsf] 5 . s/f]8f}+ bz{sn]ljZjJofkL ¿kdf x]g] {l/ofln6L zf ]dfg]kfnLefifL ufos oltdfly k'Ug' xfdL ;a}sfnflu uj{sf] s'/f xf] . d'Vos'/f t ef]6 xf] x]/f}+, slknnfO{slt ef]6 k|fKt x'G5 <

–hd'gf zdf{ -uflosf_

Page 13: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 !%

;fgf] kbf{

klxnf] ljZj

(�;fKtflxs–s';'d] ?dfn lSjhsf] pQ/

cfufdL z'qmaf/;Dd cfOk'Ug] u/L;fKtflxssf] 7]ufgfdf k7fpg'xf]nf .

�s'kgdf k7fOPsf] pQ/ dfq :jLsfo{ x'g]5 .

�ljh]tfx¿dWo] uf]nfk|yfaf6 kf“rhgfnfO{ uf]kLs[i0f d'lehsf tkm{af6lg/s kf}8]nåf/f lgb]{lzt Pj+ ;f}o{lhtaf:sf]6fåf/f ;+uLta4 rnlrq …gof“s';'d] ?dfnÚsf ;'dw'/ uLtx¿ ;+u|lxtPs–Psj6f cl8of] l;8L jf Sof;]6k|bfg ul/g]5 . ;fy} kf“r hgfnfO{sf7df8f}+sf] rfalxnl:yt uf]kLs[i0fd'lehdf k|bz{g e}/x]sf] rnlrqsf] @–@ j6f l6s6 k|bfg ul/g]5 .

�of] …;fKtflxs–s';'d] ?dfnÚ lSjhsf;t{ tyf lgodx¿df ;jf{lwsf/;+o'Qm ¿kdf sflGtk'/ klAns];G;tyf uf]kLs[i0f d'lehsf] /xg]5 .

uf]lks[i0f d"lehdf slt j6f l;g]df xn 5g\ <

=====================================================================

=====================================================================

gfd M ============================7]ufgf M ============================

==============================kmf]g gDa/ M ============================

lSjh–^ sf l6s6 ljh]tfx¿M!= j;Gt vqL, kgf}tL@= ;'wf+z' bfxfn, lrtjg#= s}nfz nfdf, gof“ahf/$= ;+ho s];L, sf]6]Zj/%= pd]z l/hfn, sf}zn6f/

lSjh–$ sf ;L8L ljh]tfx¿M!= Hof]lth+u lg/f}nf, bds@= jfz'b]j s'n'ª, ;f]n'v'Da"#= l/sdfgl;+x yfkf, gjnk/f;L$= e/t rf}w/L, rfjlxn%= clgtf cfrfo{, hf]/kf6L

ljh]tfx?n] kl/ro kq;lxt uf]kLs[i0f d'leh, rfjlxn kmf]g g+= $$&(*(#÷$ dfPs dlxgfleq ;Dks{ /fVg'xf]nf . pkTosf aflx/sf ljh]tfn] kl/lrt JolQmdfkm{tkl/ro kq k7fO{ k'/:sf/ kfpg ;Sg'x'g]5 .

lSjh–^ sf] pQ/ M lg/h a/fn

cGTodf===df lg;df

of}gsf ljleGgl s l ; d s f;d:of b ]vfk5 {g \ . oL; d : o f x ¿/f]usf sf/0fn]dfq geP/z/L/sf] agfj6,lnª\usf] cfsf/ jf z/L/sf] prfO cflbn] klg l;h{gf x'G5 .o:t} lsl;dsf] ;d:of dlxnfx¿df klg /xG5 . cfÎgf] of}g;fyLcUnf] x'g', lnª\usf] cfsf/ 7"nf] x'g', of}glqmofdf nfdf] ;donfUg g;Sg' cflb–OToflb . of}g;Dks{df o:t} ;d:of ePsfhf]8Lx¿n] s'g cf;gdf ;xjf; ug'{ pko'Qm x'G5 eGg] s'/fsf]hfgsf/L www.ivillage.com df pknAw 5 .

�xf:o>[+vnfx¿df t/fO{ d"nsf]rl/q lgjf{x ug]{ snfsf/ lzjz+s/ l/hfnn]gof“ xf:o>[+vnf …lvr8LÚ sf] lgb]{zg u/]sf5g\ . /fhg}lts tyf ;fdflhs ljifoj:t'dflgdf{0f ul/Psf] of] >[+vnfsf] k|;f/0f t/fO{6]lnlehgaf6 k|f/De ePsf] 5 . kmfu'g @ut] z'qmaf/b]lv k|To]s ;fTff /flt *M#)ah] k|;f/0f x'g] of] >[+vnfdf /lj 8+uf]n,d~h' >]i7, z]v/ vgfn, cf/kL e§/fO{,sf]lknf sfsL{, ladnf ;+Gof;L, s[i0fsf]O/fnf cflb snfsf/n] k|d'v e"ldsflgjf{x u/]sf 5g\ . lgb] {zs l/hfnsfcg';f/ >[ +vnfnfO{ dgf]/~hs agfpgx/]s efudf Ps–Psj6f bf]xf]/L uLt;dfj]z ul/Psf] 5 .

�ufos ;'ud kf]v/]n tyf clgnl;+x lel8of] hSsLsf ¿kdf k|:t't x'g]ePsf 5g\ . Od]h Rofgnaf6 rf“8} k|;f/0fx'g] ;f+uLlts k|lt:kwf{Tds sfo{qmd …kkcfOsgÚ dfkm{t kk ;+uLtsf oL b'O{ :yflktufos sfo{qmd k|:tf]tfsf ¿kdf k|:t't x'gnfu]sf x'g\ . sfo{qmdsf] :j¿k klg oL b'j}ufosn] agfPsf x'g\ . kk ;+uLtdf gof“

k|ltefsf] vf]hL ug]{ p2]Zon] cfof]hgf ug{nfluPsf] sfo{qmdsf cl3Nnf >[+vnfx¿dfljleGg sn]h uP/ ;f+uLlts k|ltefx¿sf]vf]hL ul/g]5 . sn]hx¿af6 vf]lhPsf@) hgf k|lt:kwL{nfO{ !)–!) hgfsf]b'O{ ;d"xdf ljefhg ul/g]5, h;nfO{;'ud tyf clgnsf] ;d"xdf /flvg]5 .To;kl5 dfq jf:tljs k | lt :kw f {k | f/De x'g]5 . k|lt:kwf{sf] lg0ff{osdfs'GtL df]Qmfg, gjLg s] e§/fO{ tyf Pl8«og

k|wfg /xg]5g\ .�g]kfn 6]lnlehgaf6 k|;f/0f

e}/x]sf] xf:o>[+vnf …em\ofO“s'6L em\ofO“Ú n]k|;f/0fsf] &% cf}+ efu k"/f ePsf] pknIodfPp6f ljz]if sfo{qmd cfof ]hgf ug] {ePsf] 5 . kmfu'gsf] clGtd ;ftf x'g]sfo{qmddf 6]ln>[ +vnfdf clego ug] {snfsf/ tyf ;xefuL k|fljlwsx¿nfO{;Ddfg ul/g] >[+vnfsf lgb]{zs bdg¿kfv]tLn] atfPsf 5g\ .

�;u/dfyf 6]lnlehgaf6 k|;f/0fe}/x]sf] rnlrq;DaGwL sfo{qmd …dgf]/~hgPs;fyÚ df df]8n ;aL sfsL{ gof“ lel8of]hSsLsf ¿kdf k|:t't ePsL l5g\ . of ]sfo {q md zlgaf/ ;f “em ^ M#) ah ]k|;f/0f x'G5 . sfo{qmddf ;/f]h s];Lsfo{qmd k|:tf]tfsf ¿kdf ;lqmo 5g\ .of ] sfo {qmddf k |To ]s ;ftf g ]kfnLrn lrq ty f ; f + u L l ts I f ] qs f;]lnla|6L;“u /dfOnf v]n v]nfOG5 .

a]nfotdf ;f+uLlts k|lt:kwf{;fKtflxs ;dfrf/

sf7df8f}+— ut zlgaf/ cyf{t\ Eofn]G6fOg 8]sf] cj;/ kf/]/a]nfotsf] /fhwfgL nG8gdf g]kfnL ;f+uLlts ;d"xx¿aLr k|ltof]lutf;DkGg ePsf] 5 .

cfofd ;fpG8 PG8 lehgn] cfof]hgf u/]sf] k|ltof]]lutf …g]lKnhnfOe AofG8 sG6]:6Ú df !@ j6f :yfgLo g]kfnL ;f+uLlts ;d"xn]efu lnPsf lyP . k|ltof]lutfdf s]G6l:yt k]k/]h AofG8n] jif{ @))(sf] ;jf]{Ts[i6 ;f+uLlts ;d"xsf] k'/:sf/ lht]sf] 5 . k]k/]hn] pkflw;“u}! nfv ?k}of“, 6«kmL tyf Pp6f uLt /]sl8{ª Pj+ Do'lhs lel8of]lgdf{0fsf] cj;/ k|fKt u/]sf] 5 .

bf];|f] k6s cfof]lht of] k|ltof]lutfdf nG8gd} Jo:t ;f+uLlts;d"x …8]OG6L P//Ú n] bf];|f] :yfg xfl;n ub}{ 6«kmL tyf Pp6f lu6f/k|fKt u¥of] . k|ltof]lutfdf cfzf AofG8sf ;dL/ cfn]n] cfl6{:6 ckmcu{gfOh/ RjfO; Pjf8{ lht] . ;jf] {Ts[i6 ufossf] Pjf6{ x]l8hAofG8sf s]jnn] lht] eg] ;jf] {Ts[i6 ln8 lu6fl/:6sf] pkflwk]k/]hsf z];g lnDa"sf] kf]N6fdf k¥of] . k|ltof]lutfsf cGopkflwdWo] ;jf] {Ts[i6 af; lu6fl/:6 8]OG6L P//sf lbj; /fO{,;jf] {Ts[i6 8«d/sf] pkflw ;+ud, ;jf] {Ts[i6 a]:6 lsaf]8{ Kn]o/sf]pkflw 8]OG6L P//sf clebfg yfkf tyf ;jf]{Ts[i6 cb/ OG:6«'d]G6sf]k'/:sf/ Og/l;ofsf ljzfn u'?ªn] lht] .

a]nfotdf a:g] g]kfnL o'jfsf] k|ltef k|:km'6gsf nflu pQmk|ltof]lutf ul/Psf] lyof] . k|ltof]lutfdf cfof]hs cfofd AofG8 tyfut jif{sf] ljh]tf o' PG8 c; -u]:6 AofG8_ klg ;xefuL lyP . pQmcj;/df :kwf{df h]lk6L /sh{, nf:6 ldg]6, x]l8h, ;k{6f{Og, Og/l;of,k]k/]h, cfzf, km:6 P6]D6, gf] sf]8, k|ltljDa, /fd|f], uN;{, 8]OG6L P//tyf ;]G6 n'gfl6saLr k|lt:kwf{ ePsf] lyof] .

sG8dn] g} dfkg ug]{s'g} k'?ifn] cfkm\gf] lnª\usf] nDafO 9f“6]/ dlxnfnfO{ of}g

cfgGb lbG5' eG5 eg] To:tf k'?ifsf] lnª\usf] nDafO kQfnfufpg ;lsg] sG8d cGt/fli6«o ahf/df cfPsf] 5 . ;g\@))( sf] k"j{;GWofdf o'/f]ksf] ahf/df cfPsf] of] sG8dn] s'g}klg k'?ifsf] lnª\u slt nfdf] 5 eGg] s'/f dfkg ug{ ;S5 . of]

dfkgsf] clGtd dfkb08 ( bzdna * OGr;Dd 5 .of] sG8dn] k'?ifsf] lnª\u ;]lG6ld6/ / OGrdf dfkgug{ ;S5 . o'/f]lkog u'0f:t/sf] dfkb08 k"/f u/]sf]of] sG8dsf] lgdf{0f sG8f]d]l6«s sDkgLn] u/]sf] xf] .sltko dlxnfn] cfkm\gf] kf6{g/sf] lnª\u dfkgug{ of] sG8d lsGg] u/]sf] / sltko k'?ifn]

cfkm\gf] lnª\usf] cfsf/ dlxnfn] yfxf kfpg]x'gfn] o;sf] k|of]uk|lt ?lr g/fv]sf]

atfPsf 5g\ .

ls; ld P n6Eofn]G6fO{g 8] sf] cj;/dfd]lS;sf]df $) xhf/ eGbfa9L hf]8Lx?n] Ps} :yfgdfe]nf eP/ Ps csf{nfO{r’Dag u/] . Ps} k6sr’Dag u/]sf] of] ;+Vofclxn] ;Dds} ;jf{lws /x]sf]cfof]hsn] atfPsf 5g\ .

;8ssf] gfdfs/0fci6«]lnofsf] 8fla{g u|fld0f If]qdf Ps lbg ;8ssf] kmf]xf]/

;kmf ug]{ qmddf #) j6f eGbf a9L …;]S; 6f]oÚ km]nf k¥of] . Ps}/ft Ps} :yfgdf o;/L ;]S; 6f]o km]nf k/]sf] of] If]qd} klxnf]36gf eof] . Ps} /ftdf o;/L hDdf ePsf] ;]S; 6f]o -l8N8f]_ n]pQm If]qnfO{ rlr{t agfof] eg] ljleGg z+sf pkz+sf klg pAhfof]. cflv/ oqf] dfqfdf ;]S; 6f]o s;n] km\ofSof] eg]/ < o;/L Ps}/ftdf ;]So 6f]ox? hDdf ePkl5 u|fld0f e]udf 7’n} rrf{ eof]/ dflg;x?n] cf–cfkm\g} lsl;dn] c8\sn sf6\g yfn] . t/ ;f]If]qdf kfO{Psf] ;]S; 6f]ox? t sltn] t clxn];Dd b]v]sf ;d]tlyPgg\ eg] s]xL cg’ejLx?n] k|of]u ug{ ;d]t nu] . cs:dft?kdf b]vf k/]sf] ;]S; 6f]osf] jf/]df s’g} lsl;dsf] lgof}{ngcfPkl5 :yflgo AolQmx?n] pQm ;8ssf] gfdg} l8N8f] af]n]e8{gfdfs/0f u/] .

Page 14: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009

k|sfz nfdf

nfOe zf]

!^ ;ftfsf] :j/

ltdL dnfO{=== s'g z}nLdfcfwfl/t uLt xf] <of] uLt nf]s–kk z}nLdf cfwfl/t 5 .uLtsf] s'g kIfdf a9L d]xgtug'{ePsf] 5 <ufogdf a9L d]xgt u/]sf] 5',t/ Snf l;sn d ]nf ]8Ldfcfwfl/t ePsfn] uLtsf] d]nf]8LkIf s0f{lk|o 5 .of] uLtn] nf]slk|otf xfl;n ug]{s'/fdf slQsf] cfzfjfbL x'g'x'G5 <lrtjgsf Pkm=Pd=df sfpG68fpgdf ;d]t k/]sfn] o;n]>f]tfsf] dg lhTg] s'/fdf 9'Ss 5' .of] uLt s:tf >f]tfsfnflu xf] <of] uLt d]nf]8L dg k/fpg];a} pd]/sf >f]tfsf nflu xf] .Do'lhs lel8of]n] uLtnfO{ ykprfOdf k'¥ofpnf <;'/h >]i7n] lgdf{0f ug'{ePsf]of] uLtsf] lel8of]af6 /fd|}/]:kf]G; kfO/x]sf] 5' . lel8of]n]uLtnfO{ nf ]slk|o agfpg]s'/fdf 9'Ss 5' .

Do'lhs ck8]6

AofG8

kf“r jif{cl3 :yflkt ;f+uLlts ;d"x …b 6fOdÚ k[ys\ z}nLsf];+uLt l;h{gf u/]/ rrf{df 5 . Pp6} kl/jf/sf tLg hgf bfh'efOtyf csf{ Ps ;+uLtsdL{ ;xefuL of] ;d"x …k|f]u]|l;eÚ z}nLsf];+uLt–l;h{gfsf sf/0f >f]tfdfem nf]slk|o ePsf] xf] . ;d"xdfrf/ hgf ;+uLtsdL{ 5g\ . tLg hgf bfh'efOdWo] ;d"xdf ch/>]i7 l;tf/jfbg tyf lu6fl/:6sf ¿kdf ;lqmo 5g\ . csf{ efOcIfo >]i7 klg lu6fl/:6 / ufos x'g\ . ceo >]i7 kfZrfTojfBoGq 8«d tyf k"jL{o jfBoGq tanfjfbgdf lgk'0f 5 . /fs]zdfgGw/ a]; lu6fl/:6 x'g\ .

of] ;d"xn] xfn;Dd kf“r bh{geGbf a9L ;f+uLlts sfo{qmddf;xeflutf hgfO;s]sf] 5 . sf7df8f}+sf dx]Gb| k'ln; Sna tyfe[s[6Ld08kdf cfof]hgf x'g] /s z}nLsf ;f+uLlts sfo{qmddf of];d"xsf] pkl:ylt clgjfo{h:t} e};s]sf] 5 . ;d"xsf ch/ >]i7eG5g\— …uLlt;+u|x tof/ kfg'{eGbf nfOe sfo{qmdd} bz{snfO{dgf]/~hg u/fp“bf cfgGb cfp“5 .Ú To;}n] xf]nf, ;d"xn] xfn;DdPp6f klg uLlt;+u|x tof/ kf/]sf] 5}g . …cfufdL 5 dlxgfleqdfxfd|f] klxnf] uLlt;+u|x >f]tfdfem cfpg]5, l;tf/jfbs >]i7 eG5g\—…;+u|xsf nflu b'O{j6f uLt /]sl8{ª ul/;Sof}+ .Ú

rf/} hgf ;+uLtsdL{n] ljut kf“r jif{b]lv lgoldt ¿kn];+uLtsf] k|lzIf0f klg lnO/x]sf 5g\ . pgLx¿dWo] ch/ tyf/fs]z aLaL If]qL;“u lu6f/ tyf lagf >]i7;“u l;tf/jfbgsf]k|lzIf0f ln+b}5g\ eg] ceo l;gfd+unl:yt ;+uLt ljBfnodfcWoog/t 5g\ . ;d"xsf ufos cIforflx+ /ljgbf; >]i7;“uufogsf] k|lzIf0f lnO/x]sf 5g\ .

�:juL{o gf]gf sf]O/fnf cauLtdf cfpg] ePsL l5g\ . g]kfnLsf+u|];df gf]gf cfdfsf ¿kdfkl/lrt sf]O/fnfsf] d[To'kl5 pgsf];Demgfdf uLt agfOPsf] 5 .gf]gfsf] ;Demgfdf agfOPsf] uLtut ;f]daf/ /]sl8{ª x'“bf ;'Gg]x¿w'?w'? /f]P . gf]gfsf] d[To'kl5 sf]O/fnflgjf;sL ;+/Ifs pdfnIdL zdf{n]n]v]sf] uLt ;'ldt v8\sfn] :j// ;+uLt lbP/ tof/ u/]sf 5g\ .sf]O/fnf lgjf;leq} 5fofÍgu/]/ of] uLtsf] Do'lhs lel8of]klg tof/ ul/g]5 .

�hf8f] df};dn] 5f]8\b}uPsf] / udL{ df};dsf] cfudg;“u}cfOtaf/ wgs'6f SofDk;sf] k|fË0fdf;f+:s[lts sfo{qmdn] tft]sf] lyof] .pQm cj;/df z'4 hgjfbL uLtn]SofDk; k|fË0f u'~hfodfg ePsf]lyof] . vrfvr el/Psf] SofDk;sf]

• ufos Pl8«og k|wfg kf]v/f, a'6jn tyfsf7df8f}+df bz{sdfem Psn ufog sfo{qmddfkm{tk|:t't x'g] ePsf 5g\ . tfn Do'lhssf] k|:t'ltdfcfof]hgf x'g] ;f+uLlts sfo{qmd …;fxf/f nfOehggL ljb Pl8«og k|wfgÚ sf] klxnf] sfo{qmdef]ln zlgaf/ kf]v/faf6 k|f/De x'“b}5 . cfof]hsc;nd vfgn] lbPsf] hfgsf/L cg';f/ ;f]xLsfo{qmd kl;{ cfOtaf/ a'6jn tyf kmfu'g !&ut] /fhwfgLsf] hfjnv]ndf cfof]hgf ul/g]5 .tLgj6} :yfgdf ufos k|wfgn] Ps bh{geGbfa9L uLt–;+uLt k|:t't ug]{5g\ eg] sfo{qmds}qmddf pgn] cfkm\gf] gof“ uLlt;+u|x …hggLÚ sf]nf]sfk{0f ;d]t ug]{5g\ . sfo{qmddf :yfgLo;+uLtsdL{x¿sf] klg ;xeflutf /xg]5 .

• bfhL{lnªsL g]kfnLefifL uflosf k|s[ltlu/L kl;{ cfOtaf/ sf7df8f}+df cfof]hgf x'g];f+uLlts sfo{qmddf ;xefuL x'“b}l5g\ . gd'gfk|ultzLn dlxnf ;dfh, sn+sLn] v'nfd~rdfcfof]hgf ug{ nfu]sf] pQm sfo{qmddf a+ufncfO8n sdf{ z]kf{sf ;fy} sflg{en AofG8n] nfOe;+uLt k|:t't ug]{5 .

• sflnsf:yfg, sf7df8f}+l:yt g]kfnosf]

hGdldlt M ;fn gegf}“ xf]nf, @@ d+l;/hGd:yfg M sGkm\o'lhª 5gfdsf] cy{ M clk|msL lkofgf]jfbs l;g] EofG8daf6

k|efljt eP/?lr M ksfpg], a'gfO Pj+ k':ts k9\g]cWoog M aLPPNad M of] dgklxnf] uLt M ltd|f] dfofdf/flz M ldy'gdgkg]{ uLt M PS; dGqsf] ltdLnfO{ 5'g] xftx¿klxnf]k6s ahfPsf] afhf M xfdf]{lgodglhssf] ;fyL M >Ldfg\ -/fh]z >]i7_;a}eGbf a9L dfof M cfdfdgkg]{ uxgf M cf}+7L;lkª M w]/} ef] dHhfn] gu/]sf]ljjfx M $ jif{cl3klxnf] 8]l6ª M uf]bfj/Ldf dx“uf] lrof vf“b}dgkg]{ ufos M bLk, cf]d bfOdgkg]{ gfos M /fh]z xdfndgkg]{ gflosf M t[lKt gf8s/, lakgfuflosf gePsf] eP M l6lrªdf Jo:t x'Gy]“l/; p7]sf] a]nf M 3/d} cfP/ aa{/fp“5'dgkg]{ afgL M c¿nfO{ cfb/ u/]/ af]Ng]dg gkg]{ afgL M ;]lG6d]G6n 5'

/dfOnf] If0f M Od]h Pjf8{, sflnsf PkmPdaf6 Pjf8{

g/dfOnf] If0f M cfdf u'dfp“bf

glhsaf6

Kof/flkm6nfO{ nlIft ub}{ l5Gtfª;f+:s[lts ;d"xsf snfsf/x¿ tyfs~rg ;+:s[lts ;d"xsf] ;+o'Qmk|:t'ltdf sDAof6 8«];df :jfutuLt / g[Ton] sfo{qmdsf] 9f]sfvf ] lnPsf ] lyof ] . To;kl5snfsf/x¿n] cfwf bh{geGbf a9LhgjfbL g[To k|:t't u/]sf lyP .

�b :sfO{ d'eLsf] Aofg/dflgdf {0f x 'g nfu]sf ] rnlrq

…sf7df8f}+Ú -h] klg x'g ;S5 of];x/df_ sf] uLt /]sl8{ª olta]nfd'DaO{df e}/x]sf] 5 . uLt /]sl8{ªsfnflu rnlrqsf lgdf{tf, lgb]{zstyf gfos cfsfz clwsf/L /;+uLtsf/ /fx'n k|wfg ut ;ftfd'DaO{ k'u]sf 5g\ . rf/j6f uLt/]s8{ ug{ d'DaO{ cfPsf cfsfzn]

of] rnlrqdf s}nfz v]/, ;'vljGb/,cflbTogf/fo0f emf, ;~hLjgL,;'lglw rf}xfg cflb ufos–uflosfn]uLt ufpg] atfP .

�ut zlgaf/ /fhwfgLsfclwsf+z xf]6n tyf /]:6'/f“df;f+uLlts sfo{qmdsf] cfof]hgf u/]/Eofn]G6fOg 8] dgfOof ] .b/af/dfu{l:yt l/bd Kofn];dfufosåo oz s'df/ tyf afa' af]u6L

;xefuL eP eg] ;f“lu|nf xf]6ndfuflosf l;g] u'?ª tyf ;f+uLlts;d"x tŒjn] uLt–;+uLt k|:t't u/] .;f]N6L xf]6ndf cfof]lht ;f+uLltssfo{qmddf ;f+uLlts ;d"x xf6{a|]s/n] uLt–;+uLt k|:t't u/] .kf]v/fsf] ;f“lu|nf len]hdf ;DkGgsfo{qmddf uflosf k|Llt sf}/ tyf

l8h] kfonn] ;f+uLlts jftfj/0fl;h{gf u/] . 7d]nl:yt af]6N; PG8lrlDgdf ;f+uLlts ;d"x cf:yf;“u}ufos wd]{Gb| ;]jfgn] k|]d uLt k|:t'tu/] . 7d]ns} 8]lndf uf8]{gdf;f+uLlts ;d"x g]xf AofG8n] nfOesG;6{ k|:t't u¥of] . b/af/dfu{l:yttxlah /]:6'/f“df ufos cd/t08'sf/n] uLt–uhn k|:t't u/] .

�cd]l/sfdf a;f]af; ug]{g]kfnL o'jfx¿sf] ;d"x b efOAhn]Eofn]G6fO6 8]s} cj;/ kf/]/ bf];|f]Do'lhs lel8of] ;fj{hlgs u/]sf]5 . klxnf ] Do ' lhs lel8of ]…yfls;s]+Ú bz{sx¿n] ?rfPkl5Eofn]G6fOgsf] pkxf/sf ¿kdf utzlgaf/b]lv g} bf];|f] Do'lhs lel8of]…v} s] ef]Ú g]kfnL 6]lnlehgRofgnaf6 k|;f/0f x'g yfn]sf] xf] .

�snflglw OlGb/f ;+uLtdxfljBfnon] cfkm\gf] ! ;o $*cf}+ ;f+uLlts >[+vnfcGtu{t utz'qmaf/ nlntk'/sf] k'Nrf]sl:ytcfkm \g } kl/;/df cfof ] lhtsfo{qmddf tanfjfbs ldn]ztG8'sf/sf] Psn k|:t'lt ;DkGgu¥of] . pQm sfo{qmddf tanfjfbstG8'sf/n] Ps;fy tLg tanf ahfO{cfkm}+n] tof/ kf/]sf] h'unaGbL k|:t'tu/]sf lyP . sfo{qmddf uflosf lk|o+sfclwsf/Ln] uLt ufP/ ;f+uLlts jftfj/0ftof/ kf/]sL lyOg\ .

�;+uLtsf/ cfnf]s>Ln]gf/fo0fuf]kfn o'jf ;+uLt k'/:sf/k|fKt u/]sf 5g\ . ut zlgaf/cfof]lht Ps sfo{qmddf c/lgsf]o'jf snf k'/:sf/af6 lrqsf/åowgaxfb'/ ofSvf tyf efO/fhfdxh{gn] kfP . tLg} hgfnfO{ /fi6«slj

dfwj l3ld/]n] zlgaf/ k'/:sf/x:tfGt/0f u/] . gf/fo0fuf]kfn k'/:sf/#) xhf/ ?k}of“sf] 5 . c/lgsf] k'/:sf/eg] hgxL @) xhf/ ?k}of“sf] 5 .

�d[uf}nfkLl8t ;+uLtsdL{k"0f{ u'?ªnfO{ g]kfn tfdfª snfsf/;+3n] cfly{s ;xof]u k|bfg u/]sf]5 . nfdf] ;dob]lv lqlj lzIf0fc:ktfndf pkrf/ u/fO/x]sfu'?ªnfO{ ^ nfv @$ xhf/ ?k}of“;+3sf cWoIf rGb|s'df/ bf]ªn]x:tfGt/0f u/]sf x'g\ . /]l8of]g]kfn;“u ;Da4 ufos u'?ªufog, ; +uLt ;+of ]hg tyfn]vgdf ;lqmo 5g\ .

�cd]l/sfsf] jflzË6gl8;Ldf ut cfOtaf/ cfof]lht;f+uLlts sfo{qmddf b'O{ hgf /fh'nfdf …nfOe sG;6{Ú df ;xefuLeP . sfo{qmddf d+uf]lnog xf6{\;sf/fh' nfdf tyf …b PGhN;Ú sf /fh'nfdfn] uLt ;+uLt k|:t't u/]/sfo{qmdnfO{ ;+uLtdo agfP .tfdfª hfltsf] Nxf];f/ kj{ dgfpgcfof]lht of] sfo{qmddf :yfgLog]kfnL snfsf/x¿n] ufog tyf g[Tok|:t't u/]sf lyP .

�ut ;ftf skgl:yt skg;+uLt ;/f]a/n] zf:qLo ;+uLtsfo{qmdsf] @& cf}+ >[+vnf ;~rfngu/]sf] 5 . ;/f]a/n] k|To]s dlxgfcfof]hgf ub}{ cfPsf] ;f+uLltssfo{qmdsf] kl5Nnf] >[ +vnfdfufos /fdf d08n cfsif{0fsf] s]Gb|ag]sf lyP . g]kfnL tyf lxGbLehg ufogdfkm{t Voflt cfh{gu/ ]sf /fdfn ] sfo {qmddf; +uLtdfkm {t bz {sx¿dfcfWoflTds efj hufPsf lyP .

…cf/Úzfnfdf x/]s c+u|]hL dlxgfsf] clGtdz'qmaf/ cfof]hgf x'g] ;f+uLlts sfo{qmd …kn]+6LÚdf o;k6s sljj/ dfwjk|;fb l3ld/] ;xefuLx'“b}5g\ . cfufdL z'qmaf/ cyf{t\ kmfu'g !^ ut];f“em ^ ah] k|f/De x'g] kn]+6Lsf] gof“ >[+vnfdfsljj/ l3ld/] klxnf] k6s ;xefuL x'g nfu]sf]cfof]hs g]kfnon] hgfPsf] 5 . sfo{qmddf g]kfnLuLt–;+uLtsf kf/vLx¿n] d"w{Go ;fwsx¿sf];fdLKodf /x]/ :t/Lo uLt–;+uLt Pj+ ;|i6fsfcGt/+u cg'ejx¿ ;'Gg kfp“5g\ .

•g]kfnsf ufp“–ufp“ k|fs[lts ;|f ]tn]el/e/fp 5g\ . tL ;|f]tx¿nfO{ ko{6sLo ;|f]tsf¿kdf ljsf; ug]{ p2]Zon] g]kfn ko{6g af]8{n]cfufdL j}zfv !*,!( / @) a[xt\ ko{6g d]nfsf]cfof]hgf ug]{ ePsf] 5 . g]kfnsf s'gf–sGb/fdf/x]sf cf]em]ndf /x]sf ;Dkbfx¿sf] klxrfg Pj+k|rf/–k|;f/ u/L Toxf“sf afl;Gbfx¿sf] hLjg:t/psf:g] clek|fon] t];f] k6s cfof]hgf ug{nfluPsf] ko{6g d]nfnfO{ u|fdL0f ko{6g ljz]ifagfOg] ePsf] 5 .

l;g] u'?ª

Page 15: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 !&

sljtf tfn'df cfn' ofb cfof]cfh km]l/ pxL Pp6f /ft ofb cfof]ltd|f] d]/f] ;kgLsf] aft ofb cfof];lDem“bf ctLtnfO{ kmls{P/ oxf“oL b'O{ gogsf v''';L ofb cfof]/ft e'n]+, lbg e'n]+, e'n]+ ;of}+ lbgx¿e'Nbfe'Nb} ;kgLdf ltd|} ofb cfof]g;Dem"“ ef] dg slt 6'6]k'm6] eGbfXboleq e};s]sf] 3fp ofb cfof];Demgfsf kfgfx¿ kN6fp“b} hf“bfcb[Zo Tof] df}g 3ft ofb cfof]cfh km]l/ pxL Pp6f /ft ofb cfof]ltd|f] d]/f] ;kgLsf] aft ofb cfof] .

–lji0f'axfb'/ l/dfn

cfkm\g} 9's9'sL

n3' syf k|sfz cf]emf

cab]lv d]/f] e/ ltdL dfq k5\of}{ eg]nufOlbG5' l;Gb'/ ca ltdL l;p“bf] e5\of}{ eg];fgf] hft 7"nf] hft e]befj ug'{x'Ggdfof u5'{ ltdLnfO{ ltdL dfof 55\of}{ eg]sfnn] 5f]8\nf t/ d}n] ltdLnfO{ 5f8\g]5}gPs} ;fy j}t/0fL gbL d;“u} t5\of}{ eg]rv]jfsf] eGbf klg xfd|f] hf]8L cd/ agf];\Ps} ;fy lrxfgdf d;“u} d5\of}{} eg] .

– k|sfz zdf{

5}g d}n] wfPsf]la:of}}{ Sof/] ltdLn] ltdLnfO{ d}n] rfx]sf]ltd|f] ofbdf t8\k] klg 5}g d}n] wfPsf]j]bgf kf]v]sf] xf] xf]Og uLt ufPsf]ltd|f] ;Demgfdf af“r]sf] 5' t/ 5}g d}n] wfPsf]ltdLnfO{ e]6\g egL xf]Og d Toxf“ cfPsf]ltd|f] dg a'em]sf] xf] 5}g d}n] wfPsf]dfof dfq nfPsf] xf]Og hLjg g} ;'Dk]sf]d]/f] d'6' ToxL 5 5}g d}n] ltdLnfO{ wfPsf]g;f]+r cGoyf 5}g d}n] wfPsf]sxf“ k'Ubf]/x]5 Toxf“ dflg;n] rfx]sf] .

– cg'k e§/fO{

d]/f] s'/f]

cd/ dfof

Psflaxfg} sfgfkm';L eof], ufp“sL dfOnL3/df 5}g c/], km]l/ csf]{ xNnf ;'lgof] 8Nn]klg 3/df 5}g, If0fe/d} ufp“df xNnf km}lnof]—8Nn]n] dfOnLnfO{ eufof] c/] † ;f/f ufp“l/;n] tfTof] . ;a}sf] cg'xf/ qmf]wn] an]sf]b]lvof] . ;a}sf] d'vdf Pp6} cfjfh lyof]—ca ;dfhdf ljs[lt km}lnG5, ;a}sf 5f]/La]6Lsf]afgL lau|G5, h;/L eP klg dfOnL / 8Nn]nfO{5'6fpg}k5{, cflb OToflb=== . ;dfh e]nf eof],lgisif{ lgl:sof]— 8Nn] / dfOnLnfO{ hxf“af6vf]h]/ eP klg 5f]8kq u/fOlbg] . ;dfhsf];lqmotfdf rf“8} Tof] sfo{ klg ;kmn eof]cyf{t\ dfOnL / 8Nn]sf] 5f]8kq eof] .

s]xL lbgkl5 km]l/ ufp“df sfgfkm';L ;'?x'g yfNof], l5M To:tL kf]On uPsL klg s;/Ld'v b]vfp“b} lx“8\g ;s]sL . Toqf] lbg efu]/lx“8]sL=== ef]ln b'O{ hLpsL eO{ eg] s;n] x]g]{ <o:tLnfO{ ufp“df To;} /fVg'x'“b}g, ToxL 8Nn]sf]lhDdf nfOlbg'k5{, cflb OToflb . km]l/ ;dfhe]nf eof] . ef]ln ufp“df cfpg ;Sg] ljs[ltsf];dfwfg ug{ dfOnLnfO{ 8Nn]sL lhDdfnufOof] . ;dfhsf] lg0f{o ;'gL 8Nn] / dfOnLPscsf{sf] d'vfd'v ug{ yfn] . pgLx¿sf]cf“vfdf Ps t v';L b]lvGYof] eg] csf]{ km]l/ef]ln s'g} cs}{ clglZrt lg0f{o x'G5 ls eGg] k|Zg <

– 8f]naxfb'/ yfkf

;dfh

Eofn]G6fOg–8]sf] lbg kf/]/b'O{ j[4f bDktL gof“z}nLdf xlgd'gdgfpg s'g} xf]6ndf a;] . lbgel/3 'd ] , 8 'n ] clg /ft k/ ]kl5a"9f] a]8df a;]/ k'nlst x'“b}afy?ddf /x]sL a"9LnfO{ eGof]–lk|o bf“t a|; u¥of} <

xh'/, d]/f] ul/;s+], tkfO{{+sf]ub}{5'— leqaf6 hjfkm cfof] .

)))o; k6ssf] Eofn]G6fOg–

8]df un{k|m]G8nfO{ s] lbpm“, s]lbpm“ h:tf] e}/x]sf] 5 of/–Pp6fn] eGof] .

d]/f] kmf]g gDa/ b] g===,csf]{n] pQ/ lbof] .

)))hd'gfbfOnfO { l5d]sLn]

;f]w]– …tkfO{+n] ufp“df ePsf] 3/sltdf a]Rg'eof] <Ú

hd'gfbfO l5d]sLsf] 5]pdfuP/ sfg]v';L ub}{ eg]– …s'g}s'/fnfO{ uf]Ko /fVg ;Sg'x'G5bfxfnhL <Ú

…;S5' ;S5'Ú l5d]sL Jou|

efjdf af]Nof]– …lsg g;Sg' <Ú…xf]=== d klg /fVg ;S5' .Ú

)))…xfd | f ] sfsf t nf:6

nf]eL x'g'x'G5 .Ú…lsg <Ú…cl:t sfsfsf] 5f]/f /fh'n]

Ps ?k}of“sf] 8n/ lgn]sf] lyof] .pN6f ] kf/ ] / df lyaf6 v '§ fkqm]/ em'G8\ofP/ s]–s] u/]/ k};flgsfn]/} 5f8\g'eof] .Ú

)))…/ftel/ 3'/]/ x}/fg kfg]{ d]/f

>Ldfg\sf] 3'/fO /f]Sg] s'g} pkfoatfpg' t 8fS6/;fÚa .Ú

…w]/} tl/sf 5g\ alxgL, h:tf]ls >Ldfg\ ;'Tg'cl3 b'O{ lunf;dgtftf ] b "w dx xfn ]/v'jfOlbg'xf];\ jf pxf“;“u k|]dk"j{sJojxf/ ug'{;\ jf 3f]K6f] kf/]/ ;'Tgnufpg';\ jf tkfO{+sf] b'j} sfgdf?jf vf“b\g';\ jf tkfO{+ >Ldfg\sf]d'vdf uGxfpg] df]hf vf“lblbg';\ .Ú

)))…x ]g ' {; \ bfO , Ú 8fS6/n ]

la/fdLsf] lg/LIf0f ul/;s]kl5eg]— …tkfO{+sf] pd]/cg';f/ ttkfO{+sf] :jf:Yo 7Ls} 5 t/ klg:j:y, tGb'?:t /xg b}lgs rf/lsnf]ld6/ k}bn lx“8\g';\, ;f“RrLtkfO{+ sfd r}+ s] ug'{x'G5 <Ú

…xh'/, d x'nfsL x'“ lr7Laf“8\5'Ú pQ/ cfof] .

)))

d/]kl5 klg b'lgof“n]tkfO{+nfO{ ;lDem/xf];\, To;sfnflu s] ug'{k5{ <

C0f vfP/ dg'{k5{ .

k"mnh:t} agf}“ eGy]“ t/ sf“8f eOP5cfÎg} 9's9'sL;“u klg 6f9f eOP5y'gL /fVg g;s]/ efjgfsf Hjf/ef6flaGtLkq r9fp“bf klg 5f8f eOP5;hfpm“nf eg]sf] y]“ j;Gt e} au}“rf Tof]t/ klx/f]n] phf8]sf] 8f“8f eOP5k"mnbfg aGg] lyof] lhGbuLsf] clenfifft/ sjf8Ldf ldlNsPsf] ef“8f eOP5lIflthsf] af6f] x'“b} h'g 5'g] dg lyof]t/ cfkm} 5'/f ef“lrPsf] uf8f eOP5lhGbuLe/ ;f“rf] dfof u5{' eGbf aft nfUof]cfkm}nfO{ sfd gnfUg] sjf8 eOP5 .

–;'/]z s]=8L=

5f]/fsf] k|ult b]v]/ s:tf]nflu/x]sf] 5 <

xfdL t Psbd} v';L 5f}+ .b]x/fb"gaf6 dfq xf]Og, ljb]zaf6klg y'k|} dflg; e]6\g cfpg'ePsf]5 . b]z–ljb]zdf gfd rn]sf] 5 .slknsf sf/0f xfdL klg lrlggkfPsf 5f} + . o:tf] xf]nf eGg]sNkgf klg lyPg . xfdL dfqxf]Og, oxf“sf ;a} k|jf;L g]kfnLdf

v';L 5fPsf] 5 .slknsf] ;f+uLlts ;kmntfdf

tkfO{+x¿sf] of]ubfg slt 5 lg <kmf}hL k[i7e"ld ePsf] xfd|f]

kl/jf/df kmf}hafx]s c¿ s'/fx'“b}gYof] . p;n] ljBfnodf klgljleGg ;f+:s[lts sfo{qmddf;xeflutf hgfp“bf] /x]5 . d}n]klxnf] k6s ;g\ @))& df l;dnfkN6gdf p;n] ufPsf] ;'g]+ . 5f]/fn]

/fd|f] ufp“bf] /x]5 eGg] ToxLyfxf kfPsf] xf] . xfdLn] p;sf]k | ltef glrg] klg p;sf ];kmntfdf /dfpg] / p;nfO{;xof]u ug]{ df}sf kfPsf 5f}+ .

of] ;kmntfn] tkfO{+x¿nfO{sxf“ k'¥ofPh:tf] nfu]sf] 5 <

xfdLnfO{ t sNkg} gu/]sf];+;f/df 5f}+ h:tf] ePsf] 5 .d]/L a"9L cfdfb]lv rf/ jif{sf]gflt;Dd ;a} slknsf lglDtJo:t 5f}+ . xfdLnfO{ e]6\g] ;a}n]awfO{ lbg'ePsf] 5 . slkn g]kfn/ g]kfnLsf dfq xf]Og, pQ/fv08sf;a}sf] Kof/f] 5f]/f] ePsf] 5 . xfdLslknk|lt uj{ u5f}{+ .

5f ]/f ] OlG8og cfO8na G g ] d f s lQs f ] l j Zj :tx 'g 'x ' G5 <

dnfO{ t dfr{ ! tfl/vslxn] cfp“5 h:tf] ePsf] 5,To; lbg slknsf] ljho pT;jdgfpg xfdL cft'/ 5f}+ . slknn]lhTg] lglZrt 5 . ;f}/eL;“u s8f6Ss/ eP klg slknn] ;xh}lhTg]5 .

tkfO{+ t u|fG8 lkmgfn]dfhfg'x'G5 xf]nf lg <

hgj/L @@ df d'DaO{ k'u]/Pp6f sfo{qmd x]/]/ kmls{P“ . ca;f]gLn] af]nfof] eg] xfdL a'af–cfdf g} hfG5f}+ . 5f]/fsf] lhtdfp;nfO{ c“ufnf] xfNg] /x/ 5 .

a'af ls;gl;+x yfkf cfdf snfjtL yfkfs:tf] nflu/x]sf] 5 <v';L 5f} + , 5f]/fn] u/]sf]

k|ultaf6 ;a}eGbf w]/ } cfdf–a'af t v';L x'g] xf] lg, t/slkn ca d ]/ f ] 5f ] / f dfq/x]g, p;sf] cem} w]/ } /fd|f ]xf ];\ eg]/ k|fy{gf ul//x]sL 5' .

5f]/f] cfO8n aGg]df 9'Ssx'g'x'G5 <

ca t lhTg] p;}n] xf] h:tf]nfU5 . p;nfO{ dfof ug]{ y'k|} 5g\ .;a} g]kfnL bfh'efOn] dfofug' {ePsf ] 5, g]kfndf a:g]bfh'efO lbbL alxgLx¿nfO{ klgslknsf] kIfdf ef]6 xflnlbg

cg'/f]w u5'{ . kN6gsf bfh'efOn]klg dfof ul/lbg'xf]nf . ca d]/f]5f]/f OlG8og cfO8n ePsf] ;'GgrfxG5' .

5f]/f;“u nfdf] ;dokl5e]6\bf s:tf] nfUof] <

cf7 dlxgfcl3 b]Vbf alnof]b]v]sf] 5f]/f] b'AnfPsf] b]v]/ kL/nfUof] .

OlG8og cfO8nsf ;a }sfo{qmd x]g'{x'G5 <

slknsf] cl8;g /fpG8b]lvcl:t 6k y|L x'“bf;Ddsf] ;a}efu x]/]sL 5' . Plnldg];g x'g]lbg eg] ;fx| } 9's9's x'G5, t/

hlta]nf pm ;'/lIft ePsf]3f]if0ff x'G5 3/df ;a}eGbf v';Ld x'G5' .

g]kfn k'Ug'ePsf] 5 <5}g, t/ hfg] dg w]/}

5, kN6gdf /x“bf slknsflktfsf y'k| } ;fyL g]kfnsfx ' g ' x ' G Y o f ] , c l xn ] tpxf“x¿;“u klg ;Dks{ 5}g .5f]/fsf] ef]6 clknsf lglDtg]kfn hfg] s'/f klg rn]sf]lyof], t/ vf]O s] eof], ldn]g .xfdL gcfP klg slknnfO{cfÎg} 5f]/f ;Dem]/ w]/} ef]6xflglbg'xf]nf eGg rfxG5' .

slknsf] OlG8og cfO8n aGg];Defjgf slQsf] b]Vg'ePsf] 5 <

oxf“ cfpg'cl3;Dd dnfO{slknsf] olt 7"nf] eJo :jfutx'G5 xf]nf h:tf] k6Ss} nfu]sf] lyPg,t/ p;df ufpg] Ifdtf dfq xf]Og,p;nfO{ w]/} dflg;sf] ;fy klg/x]5 . To;sf/0f pm OlG8ogcfO8nsf] alnof] bfa]bf/ xf] . oltw]/} dflg; Ps} 7fp“df a;]/ h'n';nufPsf] d}n] klxnf] k6s b]v]+ .

OlG8og cfO8n dlxnfnfO{agfpg] s]xL lg0ff{ossf] rfxgfnfO{

s] eGg'x'G5 <OlG8og cfO8n l/ofln6L

;f] xf], To;df lg0ff{osx¿nfO{af]Ng] :jtGqtf lbOPsf] 5, t/xfd|f] sfo{qmdsf] km/Dof6cg';f/h;sf] kIfdf w]/} ef]6 cfp“5,OlG8og cfO8n pxL aG5 .To;sf/0f dlxnfnfO{ OlG8og cfO8nagfpg] eGg] k|Zg} cfp“b}g .

slkn OlG8og cfO8n aGg;Ifd 5g\ <

ufnf /fpG8df 5gf}6 ePsf;a} cfO8n aGg] Ifdtf /fV5g\,

To;df klg slknsf] ufosLpTs [ i6 ePsfn ] p;n ]clxn];Ddsf] ofqf to u/]sf] xf] .

ljutdf k|zfGt tfdfªdflyt s]xL cf/f]k lyof] lg <

To:tf] xf]Og, k|zfGt klg6\ofn]G6 ePs}n] cfO8n ePsf x'g\ .pgsf] h:tf] d]nf]l8o; cfjfh yf]/}sf]dfq x'G5 . pgn] eljiodf w]/} k|ultug] { rlr{t ufos–uflosfx¿atfp“5g\ . To:t} slknn] klg of]If]qnfO{ lg/Gt/tf lbP eg] pgsf]klg ;Defjgf alnof] 5 .

kmlh; kflnKof6l/ofln6L k|f]8\o';/, ;f]gL 6]lnlehg

k[i7 % af6 hf/L

Page 16: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 !*

kfpg] M

k7fpg] M

;Gb]z M

s'kg ;Gb]z

;Gb]z

;fKtflxs ;fyLsf nflu kmd{gfd M ====================================================================================

pd]/ M ========================================= prfO M ===================================

k];f M =================================== lzIff M ================================

:jefj M===================================== j}jflxs l:ylt M ======================

cle?lr M ====================================j0f{ M ===================================

Od]n M ==========================================================================================

7]ufgf M=========================================================================================

tkfO{+ s:tf] ;fyLsf] vf]hLdf x'g'x'G5 <

===========================================================================================================

===========================================================================================================

gf]6 M tl:a/ / gub ?= %).– clgjfo{ 5 . cfkm"n] pNn]vug{ rfx]sf] yk ljj/0f 5'§} kfgfdf k7fpg ;lsg]5 .

si6s/ ofqfP;Pn;L k/LIffnfO{ kmnfd]

9f]sf klg elgG5 . P;Pn;L kf;ug{ d]xgt ug'{k5{ . w]/} nfdf]kl/>daf6 5'6\sf/f kfp“bf h;nfO{k lg dgdf zf l Gt x ' G5 /dgf ]/~hg ug] { OR5f x'G5 .xfdLnfO { klg To:t } eof ] .P;Pn;L k/LIff ;lsPkl5 :s'nhLjgs} cGTo ePsf] dx;'; eof]/ ;fyLx¿;“u clGtd k6sdgf ] /~hg ug ] { OR5fdgdf hfUof ] . ;f ]xLcg '¿k;fyLx¿ ldn]/ km'Nrf]sL 3'Dg hfg]of]hgf agfOof] .

of]hgfcg'¿k xfdL !@ hgf;fyL laxfg km'Nrf]sLsf] uGtJolnP/ k|:yfg u¥of} + . o;eGbfklxn] xfdLn] km'Nrf]sLsf af/]df;'g]sf / k9]sf dfq lyof}“ . xfdLlaxfg !) ah] uf]bfj/L k'Uof}“ /clncln vfgf vfP/ dflyplSnof}+ . xfdLnfO{ af6f]sf af/]dfyfxf lyPg . To;sf/0f xfdL uf8Lhfg ] sRrL af6f ]af6 } dflyrl9/x\of}“ . 3fd rsf]{ lyof] . xfdLsl/a # 3G6f hlt lx“8]/ dflyuof}“, af6f]df xfdLn] kfgL;d]tkfPgf}“ / cGo s'g} dflg;nfO{ klge]6]gf}“ . udL{ ePsfn] xf]nf ;a}hgfltvf{n] Kofs–Kofs ePsf lyof}“,t/ st} kfgL lyPg . To;}n] xfdLs]xLa]/ ¿vsf] 5xf/Ldf a:of}“ /k'gM dflylt/ lx“8\of}“ . xfdL k'gM@ 3G6f #) ldg]6 hlt lx“8\of}“ .g t kfgL kfOof] g t sf]xLdflg; g} e]l6P . a? xfdLn]¿vdf n6/Dd } km ' ln/x ]sfnfnLu'/f“; e]§fof}“ .

xfdL k'gM @ 3G6f dflylt/lx “8 \of } “ t/ uGtJodf k ' Ug;lsPg . ;a}hgf lg/f; eP/

hLjgsf] uf]/]6f]df ;fyL

a]xLa]/ a;L tnlt/} emg]{ lg0f{ou¥of}“ . $ ah] xfdL uGtJodf k'Ugg;sL 3/ kms{g] lg0f{osf ;fytnlt/ em¥of}“ .

embf { af6f ]df xfdLn ]aLraLrdf ;8saf6 h+unlt/emg]{ ;–;fgf] af6f] b]v]kl5 5f]6f]af6f] xf]nf eGg] ;f] +r]/ ToxLaf6f]af6 tnlt/ lx“8\of}“ . sl/a !

3G6f hlt tnlt/ em/]kl5 xfdLlx“8]sf] af6f] Pp6f vf]N;fdf uP/6'+luof] . To;kl5 kf] yfxf eof]xfdL lx “8 ]sf ] af6f ] dflg;n]h+unaf6 bfp/f lnP/ 3/ hfg]af6f] /x]5 . xfdL ef]s / Kof;n]56k6fO/x]sf lyof}“ . af6f] 6'+luPkl5a]n'sf &M#) ah];Dd af6f] vf]Hg]k|of; u¥of}“ t/ af6f] kfOPg,ef]sn] ;fyLx¿ y'r'y'r' a:g yfn] .

To;kl5 ;a}sf] ;Nnfxn]xfdL h+unsf] aLrd} /ft sf6\g]lg0f{o u¥of}“ . To;kl5 ;a}nfO{3/sf] kL/ nfUg yfNof] . xfdL !@hgfdWo] & hgf s]6L / % hgf

dfq s]6f lyof}“ . s]6Lx¿ ;a} hgf?g yfn] .

b 'ef { Uo, nu]sf $ j6fdf]afOnsf] klg af6f]df uLt ;'Gb}Aof6«L ;lsPsf] lyof] . 3/df kmf]gklg ug{ kfOPg . h;f]t;f] s'/fub} { a:bf /ftsf] !@ aHof] .To;kl5 t 3g3f]/;“u kfgL kg{yfNof] . ;a}n] cfwf afx'n] n'ufnufPsf lyof}“ . h+undf lx“8\bfsf“8fn] xft sf]l/Psf lyP . kfgL

k/]kl5 sf]/]sf] 7fp“df rx\¥ofP/56\kl6+b} /ft latfof}“ . laxfg% ah ]k l5 af6f ] vf ] Hg ]of]hgf agfOof] .

of]hgfcg'¿k s]6Lx¿ lx“8\gg;Sg] cj:yf ePsfn] & hgfs]6L / ! hgf s]6f ;fyLnfO{ Toxf“5f8]/ xfdL $ hgf af6f] vf]HgyfNof}“ . xfdLn] ^M#) ah] af6f]kfof}“ / ;a} hgfnfO{ af6f]df NofP/tnlt/ em¥of}“ . xfdL laxfg (M#)ah] uf]bfj/L cfP/ 6Gg kfgL lkof}“/ vfgf vfof}“ . To;kl5 s]xL a]/cf/fd u/]/ xfdL 3/ cfof}“ .

– ljj]s

eQmk'/ ;x/ g]kfnsf k|d'vz}lIfs ko{6sLo uGtJodWo] Psxf] . afx|f } + ztfAbLb]lv rf}wf } +ztfAbL;Dd g]kfn pkTosfsf]/fhwfgL /x]sf] o; k|frLg gu/sf]e|d0f ug{ xl/t ;d"xn] ljz]ifJoj:yf ldnfPsf] 5 . kf7\oqmddfcfwfl/t e|d0fsf] sfo{qmdn]ljBfyL{x¿nfO{ cfkm}+n] x]/]/ l;Sgk|f ]T;fxg u5{ . ljBfyL {x¿n]k/LIffdf clgjfo{ ¿kdf s'g} Pp6fe|d0f sfo{qmdsf af/]df k|ltj]bgtof/ ug ' {kg ] { x ' G5, t/ljBfyL {x¿nfO { ; |f ]t ;fdu|Lh'6fpg s'g} klg ;/sf/L lgsfosf]Wofg guPsf] x'“bf ljBfyL{nfO{nlIot u/L e|d0f sfo{qmdsf]cfof]hgf ul//x]sf] xl/t ;d"xsf;b:o /fhf k|hfklt atfp“5g\ .

zfxsfn ;'? x'g'cl3 of]gu/df k|z:t d7dlGb/, b]jfno,lzjfno, b/af/, ;Qn, kf]v/L,9'ª\u]wf/f lyP . tLdWo] s]xL xfnklg ljBdfg 5g \ . oL;Dkbfx¿sf ] cWoog Pj +cjnf]sg ug{ a;]{lg xhf/f}+ ljBfyL{eQmk'/ cfpg] u/]sf 5g\ . krkGgem\ofn] b/af/, kf“rtn] dlGb/,

;'g9f]sf, ;fgf] kz'klt, ;fgf]s[i0fdlGb/, 7"nf] lzjln+u, gjb'uf{,btfqo cflb oxf“sf x]g{ 5'6fpggx'g] ;Dkbf x'g\ .

ut z}lIfs jif{ xl/t ;d"xn]!) xhf/ ljBfyL{nfO{ eQmk'/ e|d0fu/fPsf ] lyof ] . ljBfyL { /ljBfnon ] rfx ]sf ] lji fodfhfgsf/L lbg e|d0f ufO8x¿vl6Psf 5g \ . ufO8x¿n ]ljBfyL{nfO{ ;Dkbfx¿sf af/]dflj:t[t hfgsf/L lbg] u/]sf5g \ . c f k m " n ] k f Ps f ]hfgsf/Laf6 pT;flxt ljBfyL{n]

e |d0fsf af/ ]df n ]v–/rgf,sljtf / l go f q f n ] v Lkqk lqsfd f k lg k |s f lztu/]sf] kfOG5 . e|d0f sfo{qmdsf]p2]Zo ljBfyL{df l;h{gzLntf/ cg ';Gwfg ug ] { Ifdtfsf ]ljsf; ug'{ xf] .

e|d0fdf cfPsfx¿n] lgs}vf]h–cg';Gwfg u/]/ ljleGghfgsf/L tyf gof“ s'/f klg ktfnufp“5g\ . ;fdflhs lzIffljifocGtu{t s] lGb «t e |d0fsfo{qmddf ljBfyL{nfO{ eQmk'/sfaf/]df P]ltxfl;s hfgsf/L Pj+

tYox¿sf] cjut u/fOG5 . oLtYo / tYof+sx¿sf] jt{dfgl:ylt kQf nufO{ ljBfyL{x¿n];'emfj / lgisif{;lxt cWoog–k|ltj]bg tof/ u5{g\ .

e |d0f ljBfyL {nfO {Jofjxfl/s lzIff k|bfg ug]{ PsdxŒjk"0f{ sfo{qmd ePsfn] lzIfsklg k"j{tof/Lsf ;fy e|d0fsfnflu hfg'k5{ . xfnsf lbgdf ;dos6fpg] lx;fadf dfq e|d0fsfo{qmd to ug{' d'v{tfk'0f{ x'g'sf;fy} ;do / k};fsf] kmh'n vr{xf] eGg] s'/f ;Dk"0f{ e|d0f 6f]nLsfcu'jfn] a'em\g' cfjZos 5 .ljBfyL{nfO{ vf]h Pj+ cg';Gwfgug{ tNnLg u/fpg k|]/0ff lbg'ljBfno kl/jf/sf] bfloTj xf] .

eQmk'/ cfpg] ljBfyL{sfnflu kf “r;"qLo lgod nfu"ul/Psf ] 5 . ljBfyL {nfO {cg'zfl;t, ;Eo, ;fj{hlgs :yn;kmf /fVg ;r]t u/fpg lgodagfOPsf x 'g \ . e |d0fnfO {pknlAwd"ns agfpg oL lgodeQmk'/ cfOk'Ug] x/]s ljBfnonfO{lnlvt ?kdf pknAw u/fOG5 .

–/ljg /frlnsf

@! jifL{o bLks/fh kf7s% lkm6 # OGr cUnf 5g\ .rf6{8 PsfpG6]G6sf ljBfyL{kf7s cWoogzLn 5g\ . sdaf]Ng] :jefjsf kf7sn] ljjfxu/ ]sf 5 }gg \ . gof “ –gof “JolQm;“u ldqtf ug{ ?lr /fVg]kf7s ux'“uf]/f] j0f{sf 5g\ .kf7snfO{ pgsf] Od]n 7][email protected] cyjfdf]afOn gDa/ (*$!*#)@&(df ;Dks{ ug{ ;lsG5 .

aL, nfvf} +nfv ;Demgf .d;“u ltdL l/;fPsL xf ]nf .ltdL clxn] cs}{ ;+;f/df /Db}5\of} . 7Ls} 5, ltd|f] bfDkTo hLjg;bf–;bf v';L /xf ]; \ , ;fy };kmntfsf] z'esfdgf .

uh]Gb|kL=, lbg ;Sg] / lbg ldNg]

eP ltdLnfO{ ;+;f/sf] ;a} v';LlbGy]+, h;sf nflu d}n] hlt g}b'Mv–si6 ug{ lsg gk/f];\, t/ ;dosf]ultzLntf clg afWotfn] ubf{ rfx“bf–rfx“b} klg d}n] ltdLnfO{ s'g} ef}ltspkxf/ lbg ;lsg“, t/ klg ltd|f]k|ult, ;'v, v';L Pj+ nIosf] lzv/r'Dg ;s eGb } k | ]dlbj;sf ]d+undo z'esfdgf .

;Gtf]ifsf7df8f}+af6 hgsk'/ hf“bf

cfwf lbg aGbdf kbf{ a;dflrgfhfgL ePsL; “u ldqtfa9fpg] /x/ 5 . Tof] lbg sG6\ofS6gDa/ lng lal;{P5', olb ldN5eg] ca cfpg] tLg zlgaf/ dhfgsL dlGb/sf] d"n9f]sfdf laxfgcf7 ah]b]lv cfwf 306f klv{/x]sf]x'G5' . cfzf 5, cfpg'x'G5 .

ljgf]b;aL, ltdL;“u kf]xf]/ xf]nL

v]Nbfsf] /dfOnf] cem} klg uf9f 5 .of] kfnf klg xf]nL v]Ng 7"nf] dDdLsf]3/df cfp5\of} xf]nf, klv{/xG5' .

;/f]hslkn yfkfnfO{ OlG8og

cfO8ndf lhtfP/ km]l/ g]kfnL d"nsfsnfsf/nfO{ ljZjk|l;4 agfpg]sfddf ;xof]u ug{ ;a} g]kfnLefifLnfO{cfu|x ub{5' . ef]6 kmf]/ slkn .

cl:dtf zdf{

@# jifL{o /fh]z of]~hglgbf]{if % lkm6 % OGr cUnf5g\ . k|x/Lsf hflu/] of]~hguDeL/ :jefjsf 5g\ . /fh]zw"d|kfg Pj+ dlb/fkfgaf6 6f9f/xg] ;fy} ;fgfltgf s'/fdfdgd'6fa gug]{, hftLo e]befjg/fVg ] , ;fyLsf ] ;DaGwuf“l;;s]kl5 Tof ] ;DaGwlg/Gt/ rnfpg] ;fyLsf ]vf]hLdf 5g\ . pgnfO{ ;z:qk|x/L an, s+sflnlgdfO{ u0f,6+lsl;g'jf/L–#, df]/ªdf kqfrf/ug{ ;lsG5 .

eQmk'/df Jojl:yt z}lIfs e|d0f

hfg', ltdL;“u latfPsf gf}jif {sf x/]s If0f ;'vb /x] .cfhLjg ltd|f] dfof / ;xof]urfxG5' . ljjfxsf] jflif{sf]T;jdfxflb{s z'esfdgf .

hfgl8o/ ;L=, ltdLn] lsg To;f]

u¥of} < d]/f] dfofdf s] sdL lyof]/ < olb ltdLnfO{ p;sf] dfofa9L nfUYof] eg] d;“u lsg dfofuf“:of} < p;nfO{ xfd|f] ;DaGwsfaf/]df atfpg ltdLn] afWo kf/]sLxf} . olb ltdLn] klxNo} ltd|f] /p;sf] ;DaGwsf af/]df v'n:tatfPsL eP of] l:ylt cfp“b}gYof]xf]nf . h]–h;f] eP klg d cem}ltdLnfO{ :jLsf/ ug{ ;S5' .lsgls ca p;n] ltdLnfO {:jLsf/ ub}{g . Psk6s kmf]g u/ .

hL=nf ]8; ] l8ªsf a ]nfdf

hg;+Vof a9\g] eof], To;}n] ;d:tg]kfnLdf d cfu|x ug{ rfxG5'—;w}+ c:yfoL ;fwg k|of]u u/f}+ .w]/} ;Gtfg hGdfP/ clxn]sf]kl/l:yltdf x'sf{pg ufx|f] k5{ .

bf}+t/L

Page 17: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009

8f= /fh]Gb| eb|f

of}g lh1f;f / ;dfwfg

!(

ca xfd|f] kfnf] of] :tDedf xfdLn] /fv]sf k|Zgsf] #) zAbdf ga9fO{ pQ/k7fpg'kg]{5 . k|To]s pQ/sf ;fydf cfk\mgf] k"/f gfd, 7]ufgf /pd]/ n]Vg glal;{g'xf]nf . k|Zg gDa/ Ps ;w}+ cfufdL k|Zgsf¿kdf /xg]5 . Pp6f kfgfdf Pp6f pQ/ dfq :jLsf/ ul/g]5 .!= dlxnfx¿ a'l4dfg\ x'G5g\ ls k'?if <@= g]kfnsf] /fhg}lts lx/f] sf] xf] < lsg <#= k|]dljjfx /fd|f] x'G5 ls k/Dk/fut ljjfx < lsg <$= ;a}eGbf 7"nf] wd{ s] xf] <%= k|]dL–k|]ldsfljxLg hLjg s:tf] x'G5 <^= g;fn' cf“vfn] df]lxt x'g'x'G5 ls tkfO{ +nfO{ d':sfgn]

e't'Ss} agfp“5 <&= sfnL o'jtL / uf]/L o'jtLdWo] sf] a9L /fd|f x'G5g\ < lsg <*= k};f kfpg' 7"nf] s'/f xf] ls k|]d kfpg' < lsg <(= tkfO{+n] lhGbuLdf sf]af6 s:tf] wf]sf kfpg'ePsf] 5 <!)= xfdL g]kfnL lsg / s] sf/0fn] lk5l8Psf 5f}+ <

s:tf o'js /fd|f dflgG5, lsg < k|Zg M d #) jifL{of ljjflxtdlxnf x'“ . d]/f b'O{ ;Gtfg 5g\ . d]/f]>Ldfg\ j}b]lzs /f]huf/Lsf] l;nl;nfdfstf/ hfg'ePsf] 5 dlxgf e};Sof] .>Ldfg\sf] cg'kl:yltdf d}n] of}g;Gt'li6k|fKt ug{ ;ls/x]sL 5}g . slxnsfxL+s[lqd j:t'af6 ;Gt'li6 lnG5' eg] slxn]cf}+nf v]nfP/ ;Gt'li6 lnG5', t/ klgk'?if;“usf] ;+;u{h:tf] cfgGb rflx+ x'“bf] /x]g5 .k/k'?if;“u ;DaGw /fvf}+ eg] ef]ln yfxf kfpg]8/ . s] nfDrf] efG6faf6 jf cf}“nf v]nfP/;Gt'li6 ln“bf of}g ;+qmd0f x'G5 < dk|ltdlxgf &% xhf/ ?k}of“ sdfpg] >Ldfg\5f]8\g klg ;lSbg“ / of}g;Gt'li6 klg k|fKtug{ rfxG5' . o;sf nflu d}n] s:tf] ljlwckgfp“bf /fd|f ] x'G5 <

– Kof;LpQ/ M >Ldfg\–>LdtL w]/} 5'l§P/

a:bfsf] of}ghLjgof}ghLjg xfd|f] hLjgsf] Pp6f cleGg

efu xf] . xfdLdf ePsf]rfxgf xfdL :jfefljs?kdf k"/f ug]{ k|of;u5f}+, of] clwsf/sf] s'/f klg xf] . k|To]s;dfhn] o;nfO{ dxŒj lbPsf] tyf To;nfO{k"/f ug{ ;Sg] af6f] v'nf ul/lbPsf] x'G5 . ljjfxug]{ k/Dk/f ;dfhdf dxŒjsf ;fy :yflktx'g'sf] k5fl8 Pp6f dxŒjk"0f{ sf/0f of] klgxf] . ;dfhn] tf]s]sf] kl/lwleq /x“bfsf] of}glqmofsnfk :jLsfo{ x'G5, t/ ;dfhdf To;n]tf]s]sf] d"NodfGotfleq dfq a:bf of}g rfxgfcffkm"n] rfx]cg';f/ k"/f ug{ ;lsg] l:yltx'“b}g . o:tf] a]nfdf tLj| ePsf] of}grfxgfzfGt kfg{ xfdL k|fs[lts ¿kd} j}slNkspkfox¿ vf]Hg yfN5f}+ . cWoogx¿n] lgoldtof}g;Dks{ ug]{ JolQm cfÎgf] lgoldt ;fyL;“u5'l§P/ nfdf] ;do;Dd a:bf of}grfxgf k"/fug]{ j}slNks pkfosf ¿kdf csf]{ JolQm;“uof}g ;Dks{ /fVg] u/]sf] b]vfPsf] 5 . of] w]/}lsl;dn] hf]lvdk"0f{ x'g;S5 . csf]{ ;lhnf]af6f] eg]sf] x:td}y'g g} xf] .

dlxnf x:td}y'gxfd|f sltko c+u–k|To+u of}g ;Dj]bgzLn

x'G5g\ . xfd|f s]xL ljz]if cËnfO{ :kz{ ubf{ Psljz]if lsl;dsf] ;'vfg'e"lt x'G5 . dlxnfx¿sf]s'/f ug]{ xf] eg] eufÍ'/, of]lg, euIf]q tyf:tg ljz]if lsl;dn] of}g ;+j]bgzLn x'G5g\ .cfk"mn] dg k/fPsf] JolQmn] oL cËx¿ :kz{ubf{ cfgGb cfpg] s'/f Psflt/ 5 eg] cfkm}+n]klg tL c+u :kz{ ubf{, 3if{0f ubf{ jf egf}+v]nfp“bf cfgGb k|fKt x'G5 . cfkm}+n] cfÎgfc+ux¿ v]nfP/ of}g cfgGb kfpg] ljlwnfO{ g}x:td}y'g elgG5 . x'g t sltko JolQmdlxnfn] x:td}y'g ub}{gg\ eGg] dfG5g\ t/ s'/fTo;f] xf]Og .

dlxnfx¿n] s;/L x:td}y'g u5{g\ <JolQm–JolQmcg';f/ x:td}y'g ug]{ tl/sf

km/s k5{ g} . dlxnfx¿sf] x:td}y'gdfeufÍ'/sf] 3if{0f Ps k|d'v lqofsnfk xf] .o;df xft k|of]u dfq xf]Og, hf“3n] bafa lbg'jf cGo j:t'df 3if{0f u/fpg'h:tf cg]sf}+lqmofsnfk k5{g\ . of]lgleq} cf}+nf jf s]xL s'/f

k;fP/ x:td}y'g ug]{ rng klg 5 .x:td}y'g ubf{ pNn]Vo ;+Vofdfdlxnfx¿n] :tg v]nfp“5g\ . ljz]ifu/L klZrdf d'n'sdf cg]sf}+lsl;dsf of}g k|;fwg klg k|of]uul/G5 .

s] ;+qmd0f xf]nf <x:td}y'g ubf{ euIf]q jf

of]lgdf s'g} rf]6 gnfuf];\ eGg] s'/f dxŒjk"0f{5 . 3fp–rf]6 nfu] ;+qmd0f x'g] ;Defjgfx'G5 . ;fdfGotof tkfO{+n] ;hu eP/ cf}+nfrnfpg'ePsf] 5 eg] 3fp x'“b}g jf rf]6k6snfUb}g . cfkm\gf] gª sltsf] nfdf] 5 ljrf/k'¥ofpg'k5{ . sltko dlxnfn] tkfO{+n] h:t}cf}+nfb]lv afx]s cGo s]xL j:t' k;fP/of}gcfgGb lnG5g\ . o:tf] sfo{ ubf{ of]lgaf6kof{Kt dfqfdf /; cfO;s]sf] x'g'k5{ / of}gpQ]hgf x'“bf of] :jfefljs ¿kdf g} x'G5 .o:tf] gePsf] l:yltdf cGo s'g} lrKnf]kbfy{sf] k|of]u ug{ la;{g' x'“b}g . kof{Kt

dfqfdf lrKnf] kbfy{x'“bf of]lgdf rf]6 k'Ug];Defjgf ;'Vvf

cj:yfsf] eGbf lgs} sd x'G5 . o;sf ;fy}x:td}y'gdf k|of]u ul/g] j:t' Psbd};kmf ePsf] s'/f ;'lglZrt ug' {kg] { x'G5 .oL ;a} s'/fdf Wofg lbP ;+qmd0fsf] ];Defjgf Go"g x'G5 . To;f] t tkfO{ +nfO{klg yfx} xf]nf— lnË k|j]z u/fPs} sf/0fn]klg ;+qmd0f x'g;S5 .

sdfpg] >Ldfg\nfO{ s;/L 5f]8\g] <k|]d / cfTdLotfnfO{ ef}lts b"/Ln] sd

x'g lb“b}g eGg] dfGotfdf w]/} JolQm ;xdt5g\ . To;}n] o:tf ef}lts b"/Ln] dgsf]b'/LnfO{ kSs} klg sd gug'{kg]{ xf], t/ oyfy{s] xf] eg] ;a}sf] dfldnfdf To:tf] gx'g;S5 . …sdfpg]Ú >Ldfg\nfO{ 5f]8\g g;Sg]tkfO{+sf] cleJolQmdf dfof / cfTdLotf sd5, ef}ltstf a9L . sfdgf u/f}+, tkfO{+x¿sf]aLrdf klg ;DaGwn] cem k|uf9tf kfcf];\ .To;}n] o:tf s'/fdf ;hu /xg' a'l4dfgLx'G5 . tkfO{+sf] ljjfx s:tf] k|sf/sf] lyof]yfxf ePg, t/ dfuL ljjfxsf] s]xL kl5 g}km/s–km/s :yfgdf a:g'k/]sf] l:yltdf eg]>Ldfg\ / >LdtLsf] aLrdf k|uf9 ;DaGwljsf;sf nflu rflxg] kof{Kt ;do gx'g;S5 . nfdf] ef}lts b"/Ldf km/s–km/skl/l:yltdf a:g'kbf{ of}g cfgGbsf nflus'g} ljsNk gvf]lhPnf jf cfTdLotf cs}{JolQm;“u ljsl;t gxf]nf klg eGg;ls “b }g . o:tf ] kl/ l:yltdf Psflt/>Ldfg \–>LdtLaLrsf ] lg/Gt/ ; 'dw '/;DaGw clg of }gcfgGb / csf { lt/cfly {s ;DkGgtfsf ] cgfjZosrfxgfsf] aLrdf ;Gt'ng sfod /fVg'dxŒjk"0f{ ljifo ePsf] 5 .

;DaGwdf ;'dw'/tf sfod /fVg, k|0fo;DaGwnfO{ dnhn ug{ clg k'?if;“us}of}g;Dks{ /fVg k};fsf] nf]edf dfq gk/Laflx/ g} sfd ug]{ eP klg aLr–aLrdfe]63f6 ug'{ / cfTdLo ;do latfpg'dxŒjk"0f{ x'G5 .

dh:tf] dfq} eP klg /fd|}dfGg'k5{ .

xl8Gb| sfsL{ -@%_3f]8fsf] h:tf] s]z kfn]/

bfbflu/L b]vfpg] o'js xf]Og,lrl6Ss s]z kf/]/ sf6L pTs[i7 /;sf/fTds ljrf/ Pj+ efjgfaf]s]sf o'js /fd|f dflgG5g\ .

zdz]/ of]~hg, l;/xfeljiok|lt ;r]t, nfu"kbfy{

;]jg gug]{ rsn]6L cg'xf/ tyfx]G8;d o'js lsgls d To:t} 5' .

k|jL0f 1jfnL, s/fbLd]xgtL, ;'zLn, st{Jolgi7

/ cfsif{s z/L/sf wgL o'js/fd|f dflgG5g\ . lsgls o:t}o'js dWokfg / w"d|kfgaf6klg 6f9f x'G5g\ .

zDe'/fh ;f]N6L, df]/ªOdfGbf/, cWoogdf t]h,

;xof]uL, x“l;nf / km/fl;nfo'jsx¿ /fd|f x'G5g\, t/ yf]/} dfqx'G5g\ s'ntaf6 ar]sf .

o'hn l3ld/], df]/ªcfsif{s JolQmTj, lzlIft,

pRr dxfTjfsf+IfL, c;n afgL–Jojxf/ , v 'nf b [ l i6sf ] 0 f /;docg';f/ cfkm"nfO{ kl/jt{g ug{;Sg] o'js /fd|f x'G5g\ .

[email protected]

cfkm\gf] b]zsf] ;+:s[lt cg';f/rNg] o'js g} dnfO{ /fd|f nfU5g\ .

;'lhtf kf}8]n -!^_, lrtjg3d08b]lv 6f9f, OdfGbf/

tyf :jR5 ljrf/ ePsf o'js/fd|f x'G5g\ .

kbd/fh dxtf/f, 8f]Nkfxfd|f ;Dkfbsh:tf .

ljgf]b vltj8fa"9f g]tfx¿sf] afx'Notf

ePsf] b]zdf hlt /fd|f o'js ePklg s] sfd < a? ;DkfbsHo",s:tf …j [4Ú /fd|f dflgG5g\,eGg'ePsf] eP===.

b]z/fh k|wfg -@^_, emfkfhf“8–/S;L gvfg], o'jtLsf]

x/]s OR5f k"/f ul/lbg] o'js s]6Ln]dg k/fp“5g\ t/ dnfO{ cfkm\gf]stJo k"/f ug]{ o'js /fd|f nfU5g\ .

5ljlg/fz lbnhn] -@$_;sf/fTds ;f ]r /fVg ] ,

:jR5 Xbo ePsf, ljrf/, a]xf]/f,Jojxf/, cfr/0fh:tf s'/fx¿c;n ePsf ;xof]uL, bofn',kl/>dL, d]xgtL, b'Mv–;'vdf ;fylbg], ;fdflhs ;b\efj /fVg],s'nt / s'dfu{tkm{ gnfu]sf o'js/fd|f dflgG5g\ .

;~hLj vqL -!&_, /fd]5fk

of] k|Zgsf] hjfkm s]6Ln]lbg'kg]{ xf] t/ d}n] eGg'kbf{ ;f]emf],OdfGbf/, x]Nkkm'n / ;dfh ;]jfug{ ;Sg] s]6f /fd|f dflgG5g\ clgo:t} s]6f ;a}nfO{ dg k5{g\ .

t?0fs'df/ s0f{, l;Gw'nLtkfO{+h:tf lg, rfp/L k/]sf

ufnf, p“6h:tf] Hofg, s'v'/f h:tfbGt clg wf]qmf] 6]k s/fPh:tf]af]nL s;/L /fd|f] x'G5 t <

k|sfz zdf{ -!*_ulDe/, x“l;nf], cg'zfl;t,

cfbz{jfbL / rl/qjfg\ [email protected]

s'g} klg v/fa sfo{dfgnfUg], s]6Lsf] kl5 nfu]/ cfkm\gf];do aaf{b gug]{, b]z / ;dfhk|ltlhDd]jf/ k'?if /fd|f dflgG5g\ .

j}wgfy sf]O/fnf, ef]hk'/of] k|Zg unt 7fp“df cfOk'Uof] .

a? o;nfO{ o'jtLx¿;“u ;f]w] hjfkmkfpg'x'GYof] ls <

ho/fd sf]O/fnfdh:t} o'js /fd|f dflgG5g\ .

;a} s]6L d]/f kl5 nfU5g\ t/ d rflx“pgsf] kl5 nflu/x]+5' .e'jgs'df/ rf}nfufO+{ -!&_, ;nf{xL

;fwf/0f, /fd|f ] k;f{ln6LePsf], Jojxfl/s o'js /fd|fdflgG5g\ . d o:t} k|s[ltsf] 5' .

dLgaxfb'/ kl/of/ , l;/xf

Page 18: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 @)• k|]ds[i0f >]i7

xfn} dfq d]/f] If]qdf Ps!^ jifL{of o'jtLn] ljif vfOg\ .rf“8f]eGbf rf“8f] c:ktfnk'¥ofOof] / pgL af“Rg ;kmneOg\ . kl5 ;'lgof], pgn] k|]ddfwf]sf kfPkl5 cfTdxTofsf] af6f]/f]h]sL lyOg\ . k|]dsf sf/0fcfhef]ln o:tf w]/} 36gfbf]xf]l//xG5g\ . o:tf] k|of;ug]{df o'jseGbf o'jtLsf] ;+Vofa9L kfOG5 . xfd|f] kl/j]zdfklg k|]dljof]usf sf/0f Hofgkmfn]sf / Hofg kmfNg vf]Hg]s}og\\ o'jfo'jtL 5g\ . cfTdxTofug'{ klg Ps lsl;dsf] ljs[ltxf], t/ cfhef]lnsflszf]/lszf]/L jf o'jfo'jtLn]cfTdxTof eg]sf] unt s'/f xf]eGg] a'em\bf–a'em\b} klg ToxL kycjnDag ug{ vf]Hg'df /fHo,;dfh, kl/jf/ / :jo+JolQms} bf]if 5 .

hLjg;“u efu]/ ;d:of;dfwfg x'g] xf]Og . ;d:of;“uk/flht eP/ cfkm\gf] xTofcfkm}++n]] ug'{eGbf ;d:of;“un8]/, h'w]/ To;af6 5'6\sf/fkfpg] k|of; ug'{k5{, t/o'jfo'jtLx¿df k|]ddf wf]sfkfpg]lalQs} cfTdxTof ug'{sf]af6f] /f]Hg] k|j[lQ a9]sf] 5 .rnlrqdf b]vfOg] cfTdxTofsf]gof“–gof“ z}nLn] o:tf] ljs[t;f]r ePsfx¿ xf}l;Psf 5g\ .rnlrq / pkGof;df b]vfOg] /sf]l/g] k|]d jf:tljs hLjgdf;Dej 5}g t/ sltkonfO{ ToxLcfbz{ k|]dsf] af6f]df 8f]l/g dgnfU5 . kmn:j¿k pgLx¿cfkm\gf] cfbz{sf] xf/dfcfTdxTof;Dd ug{ cu|;/x'G5g\ . abln“bf] ;do;“u} k|]dsf];f]rdf klg kl/jt{g cfjZos5 . k|]d eg]sf] kfgL xf], kfgLsf]cfsf/ h;/L lunf;sf] cfsf/jf c¿ ef}lts rLhsf] cfsf/df9N5, To;} u/L k|]d klg ;do /j:t'l:yltcg';f/ 9Ng'k5{ .k|]ddf k"/f ljZjf; u/L

hLpHofg g} ;'lDkxfNg' plrtxf]Og . k|]d ljljw k|nf]egn]k|]l/t x'g;S5, t/ To;sfaf/]df hfgsf/L kfpg ;lsPsf]x'“b}g . cfbz{ k|]dsf] rfxgf 5eg] o:tf k|]dLnfO{ lrg]/ a]n}dfp;sf] xft ;dfpg'k5{ .

cfhef]ln k|]dsf] gfddfx'g] c;'/lIft ;Dks{n] klgo:tf] s[TonfO{ a9fjf lbPsf]xf] . rnlrqsf] l;sf] u/L, tLrnlrqsf] 36gfqmdnfO{ g]kfnLkl/j]zdf leœofpg vf]Hbf k'/fgf]9f“rfsf] ;dfh;“u k/flhtePsf o'jfo'jtLnfO{ cfkm\g} k|]dlgNg' g cf]sNg' ePsf]3fdhlQs} ;To xf] . xfd|f];dfhdf cem} klg k'?if /dlxnfnfO{ x]g]{ b[li6sf]0fdfPs¿ktf 5}g . xfd|f] ;dfhn]gf/Lsf] cl:dtfnfO{ cem} klgsf“rsf ¿kdf kl/eflift u5{ /gf/Lsf] cl:dtfdf k/]sf] bfunfO{;xg ;Sb}g . k|]ddf s'g} o'jtLc;'/lIft of}g;Dks{sf sf/0fue{jtL eOg\ eg] ;dfhn] bf]ifLk'?ifnfO{ y'Sb}g, a? o'jtLsf]k]6nfO{ y'S5 .

k|]ddf o:tf] abgfdL;xg'k/]kl5 o'jtLx¿n] ;dfhsf]cfnf]rgf / pk]IffnfO{ ;xg'eGbfcfkm}++n] cfkm\gf] xTof ug'{ g}pko'Qm b]V5g\ . o;sf/0fo'jfo'jtLx¿sf] k|]dljof]udfhLjgsf] cjd"Nog x'“b} uPsf]5 . o:tf 36gfdf sdL Nofpgo'jtLx¿ ljz]if rgfvf] x'g'k5{ .

o'jtLx¿n] klg cfkm\gf] rl/qdfnfu]sf] bfunfO{ cfTdxTofsf] Psdfq ljsNk gdfgL a? To;nfO{zlQmsf ¿kdf lng'k5{ . cfkm\gf]dft[Tjsf nflu klg gf/Lju{n]k|]ddf wf]sf kfP klg af“Rg] k|of;ug'{k5{ . k'/fgf] lxGbL rnlrq…h'nLÚdf h'nLn] u/]sf];+3if{af6 klg o'jtLx¿n] ;Gb]zu|x0f ug{ ;S5g\ .

k|]dljof]usf sf/0f x'g]cfTdxTofsf] dfqf sd ug]{ xf]eg] gf/LnfO{ x]g]{ b[li6dfkl/jt{g Nofpg'k5{ . gf/Labgfd x'g'df k'?if klg Tolt g}bf]ifL x'G5 . gf/Lsf] dft[TjnfO{y'Sg] k/Dk/f cGTo x'g'k5{ . c¿ljsl;t d'n'sdf cfTdxTofx'g'df k|]dsf] eGbf klg c¿dfgl;s sf/0fsf] k|d'v e"ldsfx'G5, t/ g]kfndf cfTdxTofx'g'df k|]d g}} d'Vo sf/0f x'g]u/]sf] 5 . g]kfndf k|]ddf;fdflhs rf;f] jf nf~5gf klgo;sf] bf]ifL x'g] u/]sf] 5 . s'g}o'jf–o'jtLaLrdf k|]d 5 eg];dfhn] tL o'jf–o'jtLsfkl/jf/df cg]sg\ s'/f nufP/3/df lsrnf] km}nfpg] sfdu5{ . kmn:j¿k k|]ddf rf]6vfPsf o'jfo'jtL cfkm\gf]clGtd ;xf/f kl/jf/sf];++/If0faf6 g} jl~rt x'G5g\ / To;cj:yfdf cfTdxTofnfO{ g} Psdfq ljsNk b]V5g\ .

3/kl/jf/df klglszf]/fj:yfdf cfkm\gf

5f]/f5f]/LnfO{ cleefjsn]c;'/lIft k|]d;DaGwsf af/]dfhfgsf/L lbP/ pgLx¿sf]hLjgk|ltsf] pk]IffnfO{ la:tf/}x6fpg ;lsG5 . s'g} o'jf–o'jtLn] hLjgdf lg/fzfsf] dfqs'/f u5{g\ jf egf}+ cfTdxTofsf]s'/f u5{g\ eg] pgLx¿k|lt;xfg'e"lt k|s6 ub}{ hLjgsf]dxŒjsf af/]df k|sfz kfg{;lsG5 . hLjgsf pHHjnkIfnfO{ b]vfP/ pgLx¿nfO{lbzflgb]{z ug'{k5{ .

k|]dljof]udf rf]6vfPsfx¿nfO{ Oltxf; /jt{dfgsf k|]dljof]usf y'k|}pbfx/0fLo syf ;'gfP/gjhLjgsf] k|]/0ff lbg ;lsG5 .kmn:j¿k ljsNkx¿lt/ dgtflgG5 / hLjgk|lt pgLx¿sf]dgdf dfof knfpg yfN5 .k|]ddf k|]dLn] jf k|]ldsfn] s'g}sdhf]/ kIfnfO{ cf}+NofP/ wf]sflbPsf] 5 eg] cfTdxTof ug'{sfo/tf dfq xf], a? Tof]wf]sfaf6 l;Sb} wf]sflbg]]nfO{ a}u'gsf] ;f6f] u'gsf]l;4fGtn] abnf lng ;lsG5 .

k|]ddf wf]sf kfPsf]hLjgnfO{ l;h{gfTds agfpg;lsG5 . h:tf], ;dfh;]jf,lrqsnf, ;flxTo jf c¿ s'g}klg snfn] hLjgnfO{ /+ufpg;lsG5 . cfTdxTofsf nflucfkm\g} Xbon] k|]/0ff lbP klgcfkm\g} Xbosf] ljkIfdf pleg;Sg] zlQm o'jfo'jtLn] xfl;n

ug{'k5{ . /ft k¥of] eGb}dflaxfgL ;w}+sf nflu x/fPsf]xf]Og, /ftsf] uf9fkgfd} pHofnf]k|eftsf] ;+s]t x'G5 . g]kfnL;flxTodf klg kfl/hft, xl/eQms6'jfn, af;' zlz, ;?eQm /ljho dNn k|]dljof]usf k|tLsx'g\ . pgLx¿n] k|]dljof]ukl5cfTdxTof u/]gg\, a?hLjgnfO{ l;h{gfTds agfP/c¿sf nflu klg cfkm\gf] hLjgk|]/0ffbfoL agfP .

cfkm\gf] xTof cfkm}++n] ub}{dfk'?iffy{ k|bz{g x'g] xf]Og . s]xLjif{cl3sf] 36gf xf]— Ps kfun

k|]ddf rf]6vfPsfx¿

k|]dLn] cfkm\g} k|]ldsfsf] s~r6dfuf]nL k|xf/ u/L cfkm"n] klgcfTdbfx u/] . eGg';\ t,;+;f/n] Tof] 36gfaf6 k|]/0fflnof] ls To;k|lt 3[0ff u¥of] <Oltxf;n] pgsf] k]:tf]nnfO{k"hf u¥of] ls y'Sof] < o;sf/0fk|]dljof]unfO{ cfkm\g} xTofsf]k]:tf]n xf]Og, kfl/hft /ljho dNnn] h:tf]l;h{gfsf] snd agfcf}+ . hLjgTolt ;:tf] 5}g . hLjgsf] d"Noa'emf}+ / a'emfcf}+ . o;/L l;h{gfdfaf“Rg] xf] eg] k|]dsf] 3fp s]xL lbgd}cjZo lgsf] x'g]5 .

;'ldqf c~hfgs]xL ;ftfcl3 w/fg–!& sf @^ jifL {o

;lGbk ;'j]bLn] cfTdxTof ug{ ljif ;]jgu/] . 3/–kl/jf/n] pgnfO{ ljifn] 56kl6Psf]cj:yfdf sf]7fdf km]nf kf/]sf lyP . s]6Ln]cfÎgf] k| ]dk|:tfj c:jLsf/ u/]sf sf/0fcfkm"n] ljif ;]jg u/]sf] pgn] kl/jf/nfO{atfP . pgL a]xf];Ld} s]6Lsf] gfd aa{/fO/x]sflyP . kl/jf/n] a]n}df pkrf/ u/fpg kfPsfn]pgL af“Rg ;kmn eP .

w/fg–!# l:yt h]lgy af]l8{ª :s'nsL @#jifL{of lzlIfsf ;'htf /fO{n] & c;f/df sf]7fsf]l;lnª k+vfdf ;nsf] kf;f] nufP/ cfTdxToful/g\ . kfl/jfl/s ;|f]tsf cg';f/ pgL Toltgaf]Ng] :jefjsL lyOg\ . kl/jf/nfO{ pb\w[t ub}{

o'jfx¿ lsg

cfTdxTof u5{g\ <

Ps k|x/Ln] eg]— 36gf x'g] lbg pgL kmf]gdfs;};“u ukm ul//x]sL lyO{g\ . pgn] dg{'cl3cfÎgf] afof“ xftsf] gf8Lsf] gzf sf6]sL lyO{g\ .To;} u/L w/fg–!# sL !* jifL{of dlGb/f;'Aafn] c;f]h !! ut] k+vfd} ;nsf] kf;f]nufP/ cfTdxTof ul/g\ . SofDk;df cWoog/t/fO{sf] cfTdxTofsf] /x:o v'Ng g;s]sf]hfgsf/L k|x/Ln] lbPsf] 5 .

oL dflysf 36gf cfTdxTofsf s]xL pbfx/0fdfq x'g\ . Onfsf k|x/L sfo{no, w/fgdf /flvPsf]rf/ jif{sf] tYof+sdf *) k|ltzt o'jfo'jtLn]

em'lG8P/ cfTdxTof u/]sf 5g\ . cfly{s jif{)^@÷^# df @@, )^#.^$ df !! , )^$.^% df!$ / ut c;f]h dlxgfdf dfq # hgfn]cfTdxTof u/]sf 5g\ .

l8k|];g, dfgl;s /f]u, l;hf]km]lgofePsf dflg;x¿n] a9L cfTdxTof ug] { aLkLsf]O/fnf :jf:Yo lj1fg k|lti7fgsfdfgl;s ljefusf k|d'v 8fS6/ k|df]b:ofª \jf ]n ] atfP . crfgs ck | Tof lzt36gf eP, tgfjsf pkfox¿ gb]v]/,cfj]udf cfP/, k|m:6];g eP/, nIo k"/f ug{g;Sbf, rfxgf k"/f gx' “bf, k| ]ddf c;kmnx' “bf csf] { hGddf ;kmn x'G5 eGg]efjgfTds cGwljZjf;n] ubf{ cfTdxTofsf36gfx¿ x'g] u/]sf] :ofª\af]n] hfgsf/L lbP .cfTdxTof ug'{sf] csf]{ sf/0f atfp“b} 8f= :ofª\af]eG5g\— …k9fOdf c;kmn, cfly{s ;d:of,

a]/f]huf/ eP/ leqleq} ljt[i0ff x'“bf klgdflg;x¿ cfTdxTof u5{g\ .Ú o'jfx¿df ;f]Rg]zlQm sd x'g] / tTsfn} pknlAwx¿ xftnfUg'kg]{ ;f]rfOn] klg cfTdxTof tkm{ cfslif{tx'g] u/]sf] :ofª\af]sf] ts{ 5 .

o:tf] dfgl;s ;d:of klg /f]u xf], s]xLpkfo lgsfNg ;lsG5 eGg] ljifodf 1fg geP/pkrf/df cfpg grfx]sf] pgn] atfP . dgsf]leqsf] s'/f, 3/fo;L ;d:of dfGg] / pkrf/dfhf“bf ;dfhn] klg kfun eP5 eGg]h:tf z+sfug]{ 8/n] klg v'n]/ pkrf/df cfpg g;s]sf]s'/f atfp“b} 8f= :ofª\af]n] eg]— …h;n] ubf{cfTdxTofsf] 36gf a9\bf] qmddf 5 . pgsf]k/fdz{ lng lzlIft / ;xl/of o'jfx¿ dfqcfpg] u/]sf 5g\ . ;d:ofsf] klxrfg ug{ g;sLleqleq} bafP/ /fVbfsf] kl/0ffd cfTdxTof ePsf]pgsf] egfO 5 .

Page 19: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 @!

kf]v/f— kf]v/fsf tGg]/L hLjg e§/fO{n] laNs'n} gof“ 8s'd]G6«Llgdf{0f u/]sf 5g\ . sd} dfqfdf lzIff;DaGwL 8s'd]G6«L aGg] u/]sf]kl/k|]Iodf pgn] cfkm\gf] 8s'd]G6«Lsf] zLif{s g} lzIffsf] vf]h /fv]sf5g\ . b'O{ jif{sf] k|of;kl5 of] 8s'd]G6«L clxn] lgdf{0f eP/ k|bz{gsf]tof/Ldf 5 . lzIff s] xf] < lzIffsf] k|f/De slxn] / s;/L Efof] <xfd|f k'vf{ s;/L k9\y] < lzIffsf] pknlAw s] xf] < xfnsf] lzIffk|0ffnLs:tf] 5 < h:tf ljifonfO{ ;d]6]/ tof/ ul/Psf] j[Qlrq lzIffsf]vf]hsf] ;Dkfbg k"/f e} k|bz{gsf nflu tof/Ldf 5 .

j[Qlrqdf 9'+u]o'u, j}lbssfn, lnR5ljsfn, dNnsfn, zfxsfn/ /f0ffsfnsf] z}lIfs cj:yf s:tf] lyof] < / xfnsf] z}lIfs cj:yfa'‰g s0ff{nLsf] ;]/f]km]/f]df ePsf Xbo:kzL{ 36gfnfO{ ;d]l6Psf] 5 .To;f] t of] j[Qlrqn] g]kfndf c+u|]hL lzIffsf] k|f/De, b/af/ :s'nsf]Oltxf;, ;+:s[t lzIffsf] Oltxf;sf] j0f{g ub}{{ lzIffn] k|fKt x'g] 1fg,dfgj–;Eotf, lj1fg ljsf; / ;+:s[ltnufot g]kfnL efiffsf] pTklQPj+ ljsf;;“u} l;~hf pkTosfnfO{ klg ;d]6]sf] 5 . sl/a () ldg]6nfdf] of] j[Qlrq * nfv ?k}of“df lgdf{0f ePsf] xf] .

8s'd]G6«LdflzIffsf] vf]hL8s'd]G6«LdflzIffsf] vf]hL

:ju{åf/Ld'lg lemd|'sdf dxf]T;j

:ju{åf/L cf>deGbf $$lsnf]ld6/ tn /x]sf] em'd|sgbLsf] lsgf/df kmfu'g @ b]lv!) ut];Dd :ju{åf/L dxf]T;jx'“b}5 . sf7df8f}+af6 $ ;o @%lsnf]ld6/ 6f9f /x]sf]dxf]T;j:yndf ! ;o %) j6fk|bz{gL sIf /flvPsf 5g .cfof]hsx¿n] dxf]T;jcfof]hgfsf nflu cfpg]dGqLnfO{ Ps kf]sf dfukq k];u/]/ :jfut u/]sf lyP . Ko'7fglhNnfsf ufp“–ufp“df ;8sk'¥ofpg cg'/f]w ub}{ pQmdfukq k|:t't ul/Psf] xf] .

k|bz{gLdf Ko'7fgsf] df}lnsaf3d'v] r'n];Lsf] Jofks k|rf/–k|rf/ x'g] dxf]T;j cfof]hslhlj; Ko'7fgn] hfgsf/Lu/fPsf] 5 . Ko'7fgsf pBf]uL–Joj;foLn] dxf]T;jnfO{ cfkm\gf]Jofkf/ a9fpg] cj;/sf ¿kdf

lnPsf 5g\ . dxf]T;jsfbz{sx¿n] Ko'7fg wfld{s /ko{6sLo :ynx¿sf] lj:t[thfgsf/L kfpg]5g\ . oxf“sfx]g{nfos :ynx¿dWo]leqLsf]6, uf}d'vL, P]/fjtL /dNn/fgL d'Vo x'g\ .

dxf]T;jsf a]nfdfzf]efofqfdf Ko'7fg lhNnfsf];+:s[lt emNsfpg] ljljwemf“sL;lxt P]ltxfl;s ;/fogfr k|bz{g ul/g]5 . To;}u/Ldgf]h uh'/]n tyf lht'g]kfnsf] k|:t'ltaf6 bz{sx¿n] xf“:g]cj;/ kfPsf 5g\ .

dxf]T;jdf :ju{åf/Lcf>dsf] k|ltd"lt{ dlGb/ klg/flvPsf] 5 . 8]9 nfv dflg;n]cjnf]sg ug]{ dxf]T;jdf $s/f]8 ?k}of“ a/fa/sf] sf/f]af/x'g] cg'dfg cfofhsx¿sf] 5 .

–/ljg /frlnsf

gd:t] AofG8 aL;f}+ jif{dfk|j]z u/]sf] pknIodf gof“ tyfk '/ fgf uLtx¿sf ] lel;8Lsn]S;g;d]t tof/ u/L >f]tfdfemNofpg nfu ]sf ] hfgsf/LAofG8k|d'v tyf ufos O{Zj/u'?ªn] lbPsf 5g\ . gd:t] AofG8sf]aL;f}+ jflif{s pT;j kf/]/ oxLkmfu'g !@ ut] e[s'6Ld08k,sf7df8f}+ tyf kmfu'g !& ut]kf]v/fdf sG;6{ x'g] ePsf] 5 .

gof“ g]kfn;“u} gof“–gof“;fª\uLlts sf];]nLx¿ lnP/ gd:t]AofG8;d ]t /f l i6 «o tyfcGt/f{li6«o Vofltk|fKt ;fª\uLlts;d"xx¿n] dxflzj/fqLsf] eJodxf]T;jdf ;xeflutf hgfpg]klg AofG8k|d'v tyf ufos O{Zj/u'?ª atfp“5g\ . dxf ]T;jdfhfkfg, Sofgf8f, cd]l/sf, hd{gL,ef/t cf lb b ]zsf rlr {tAofG8x¿sf] ;+nUgtf /xg]5 eg]Toxf“ :jb]zL AofG8sf] pkl:yltx'g]5 . To;}u/L gof“ k'/fgf ufos–

kf]v/fdf ;fgf] k/L tyf ;fgf] afa'

kf ]v/f– lzz' lgs]tg:s'ndf cWoog/t ;ft jifL{ofPlgsf /fgf ;fgf] k/L kf]v/f eGg]w'gdf l5g\ . To;f] t Plgsfo;cl3 g} ¥ofDkdf ;d]tSof6jfs u/]/ cg'ej a6'ln;s]sLl5g\ . Plgsf elG5g\– cfkm\gf] v'aLb]vfpg of] k|ltof]lutfn] dnfO{;xof]u ug]{5 .

pgL dfq xf]Ogg\, pgLh:t}w]/} afnaflnsf kl5Nnf] ;dodfoxf“ cfof]hgf x'g] afn;f}Gbo{k|ltof]lutfdf ;xefuL x'g o;/Lg} pT;'stf b]vfO/x]sf 5g\ . :yfgLocleefjsx¿ klg cfkm \gfafnaflnsfsf] Ifdtf clej[l4u/fpg o:tf k|ltof]lutfdf ;xefuLu/fpg cft'/ x'g] u/]sf 5g\ . Pscleefjs eG5g\– o:tf ]k|ltof]lutfn] afa'–gfgLnfO{ hf“ul/nf]/ km'lt{nf] klg agfp“bf] /x]5 .

afnaflnsfdf n's]sf] k|ltef k|:km'6gug]{ Wo]on] …lht xfd|f]Ú n] kf]v/fdf;fgf] k/L tyf ;fgf] afa' k|ltof]lutfcfof ]hgf ug{ nfu]sf ] 5 .k|ltof]lutfdf & b]lv !@ jif{;Ddsfafnaflnsf ;xefuL 5g\ .

kmfu'gsf] bf];|f] ;ftf x'g]k|ltof]lutfsf nflu cfof]hsx¿n]ljleGg ljifodf pgLx¿nfO{tf lnd lbg yfn ]sf 5g \ .k|ltof]lutfdf !)–!) hgf afn–aflnsfn] k|lt:kwf{ ug] {5g\ .sf]l/of]u|fkm/ k'is/ yfkf tyf/fh ]z hf ];Ln ] pgLx¿nfO {¥ofDkdf lx+8\g l;sfO/x]sf 5g\ .k|ltof]lutfdf ;xefuL x'g nfu]sfclwsf+z afnaflnsfn] lhTgsfnflu eGbf klg cfk\mgf] Ifdtfclej[l4sf nflu k|ltof]lutfdfefu lng nfu]sf] atfP .

–lzj zdf{

gd:t] AofG8sf] ;fª\uLlts dxfwdfsf

uflosfx¿df cf]dljqmd lji6, bLk>]i7, v]d/fh u'?ª, ;ljg /fO{,/fh' nfdf, lgdf ?Daf, afa' af]u6L,l;g] u'?ª, ldUdf z]kf{, clegfzl3l;ª, od a/fn, pbo–dlgnf;f]tfª, nIdL Gof}kfg], gf/fo0f /fodfemL,/fh' kl/of/, ldng df]Qmfg cflbdxf]T;jdf ;xefuL x'g]5g\ . sfo{qmdgd:t] AofG8, g]kfn tyf hfkfgsf];+o'Qm cfof]hgfdf x'g nfu]sf] xf] .

6'“l8v]ndf Nxf];f/ †

Nxf];f/ dxf]T;j /demdk"0f{

g'jfsf]6— htf x]¥of] Tot}tfdfª j]ze"iffdf ;lhPsfo'jfo'jtLsf] eL8 clg tfdfªefiffs} uLt–;+uLtsf] /Gsf] .g'jfsf]6sf] ;b/d'sfd ljb'/glhs}sf] sf]ngLdf cfof]lhtNxf];f/ dxf]T;jsf] /demd xf]of ] . tfdfªx¿sf] afx'NotfePsf] lhNnf eP klg klxnf]k6s ePsf] dxf]T;jn] u|fdL0fe]udf nf]k x'g] cj:yfdf k'u]sf]k/Dk/fut g[Ton] bz{sx¿sf]dg lht]sf] lyof] . tfdfª hfltsf]dgf]/~hgk"0f{ k|:t'lt cGo hfltPj+ ;d'bfosf o'jfo'jtLsf nflucfsif{0fsf] s]Gb| ag]sf] lyof] .

lqmP;g ;fdflhs o'jf Sna/ g]kfn tfdfª ljBfyL{ 3]b'ªn]dxf]T;jsf] cfof]hgf u/]sf lyP .tfdfª hfltsf] nf]kf]Gd'v g[To…tr]dfÚ -3f]8f gfr_ sf] k|:t'ltdg nf]Eofpg] vfnsf] lyof] . d]Gbf]dfof efsf / g'jfsf]6 tyf/;'jfsf] tfdfª ;d'bfodf nf]slk|o;fOsn s'????===== efsfdf hLpdsf{pg] t?gf–tGg]/Lsf] tftL g}nfu]sf] lyof] . pQm cj;/dfb]p/fnL, aªtfª, sNof0fk'/, sfx'n]cflb tfdfª a:tLaf6 NofOPsfemf“sLx¿ k|bz{g ul/Psf lyP .dxf]T;jdf v]ns'bsf ljleGgk|ltof]lutf klg ;~rfng ePsf lyP .

;fKtflxs ;dfrf/sf7df8f} +— o; k6ssf]

clGtd Nxf];f/ …UofNjf]Ú sf]cj;/ kf/]/ cfufdL z'qmaf/b]lv/fhwfgLdf tLglbg] Nxf ];f/dxf]T;j x'“b}5 . /fhwfgLsf] d'6'6 ' “ l8v ]ndf z 'qmaf/b ] lvcfOtaf/;Dd ;~rfng x'g] of]dxf ] T;jnfO { jif {s } pTs [i6dxf]T;jsf ¿kdf k|:t't ug{cfof]hsx¿ nfluk/]sf 5g\ .

6fzL kL= z]kf{åf/f cfof]hgfug{ nfluPsf] lxdfnL e]usf]Nxf];f/ dgfpg] of] sfo{qmddf;f+:s[lts sfo{qmdnfO{ d'Vocfsif{0fsf ¿kdf ;dfj]z ul/Psf]5 . dxf]T;jsf tLg} lbg lbp“;f]# ah]b]lv ;f“em & ah];Dd;f+uLlts sfo{qmd tyf l8h] ;];g;~rfng ul/g]5 . sfo{qmddfs'lGt df]Qmfg, /]Zdf ;'g'jf/, /f]hdf]Qmfg, ljho nfdf, /fds[i0f

9sfn, c~h' kGt, /fh]zkfon /fO{,lgzf ;'gf/, ljdn 8f“uL, d~h'dxt, s[i0f b]jsf]6f cflb ufos–uflosfn] cfw'lgs, kk tyf bf]xf]/LuLt–;+uLt k|:t't ug]{5g\ eg]k|To]s lbg ;f“em %M#) ah]b]lvPs 306f l8h] /fh' tyf l8h]t ] lGhªn] 6 ' “ l8v]nnfO { 8fG;km\nf]/df kl/jt{g ug]{5g\ .

sfo{qmdsf ;+of]hs tyfpb\3f]ifs lbg]z l8;Lsf cg';f/dxf]T;jdf km]; k]lG6ª, xfQLr9fO, wg'sf“8 xfGg] k|ltof]lutfcflb ;~rfng ul/g]5 . o;afx]s

sfo {q md cjlwe/ lj leGghfthfltsf ] k | ltlglwTj x'g ]klx/gx¿sf] k|bz{gLsf ;fy} !;oeGbf a9L vfBkbfy {sf:6nx¿ ;hfOg ]5g \ . afn–aflnsfx¿sf nflu 5'§} v]nd}bfglgdf {0f ul/g] hfgsf/L klgcfof ]hsx¿n] lbPsf 5g \ .o;afx]s dxf]T;jdf ;xefuL x'g]bz {sx¿dWo ] k | To ]s lbgk/Dk/fut klx/gdf ;lhPsfx¿dWo]af6Ps hgf dlxnf tyf Ps hgfk'?ifnfO{ …a]:6 8]«;Ú sf] Pjf8{k|bfg ul/g]5 .

t'?Gt} ;'l6ª x'g nfu]sf] 7"nf]

kbf{sf] rnlrqsf] nflu

t'?Gt} snfsf/ rflxof] .

ghfGg ]nfO { rnlrq

lgb ] {zsåf/f tflndsf ]

Joj:yf . (*$!@&%&!$,

@))#&^#

dlxnf, k "?if, u [ lx0fL,

ljBfyL { , sd {rf/Lx¿

ch]{G6, $%))–!),%)),

Fixed, 3/d} a;L sfd ug]{

ldNg ] , )!–^@@)!!(,

(*$!*!@)!) .

lzlIft clzlIft dlxnf,

k "?if t ' = cfjZostf,

( ,))).– , sf }zn6f/ ,

^ ^ ) % $ ) ! ,

(*)#$@!%@^ .

/fd|f] sdfO{ ug{sf] nflu

(*)#^)$&#&

b//]6– ?= !) k|lt zAb

-;fwf/0f_– ?= @) k|lt zAb -sn/ xfO{nfO6_

la1fkg lbg / a'‰gsfnflu cfkm\gf] glhs}sfsflGtk'/ auL{s[t;+sng sfp06/tyf l;wf df]jfOn

(*$!–@)%(&& df;Dks{ ug{ cg'/f]w

ul/G5 .

Page 20: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 @@

sf7df8f} +— k|yd /fli6«odlxnf a'l4rfnsf] zLif{ pkflwlht]/ df ]gfln;f vDa' lgs}pT;flxt eOg\ t/ Tof] pT;fxcfof]hsx¿df b]lvPg . a'l4rfnv]ndf dlxnfx¿nfO{ klg a9fjflbg ] p2 ]Zon ] cfof ] lhtk|ltof]lutfdf v]nf8Lsf] ;xeflutflg/fzfhgs /x\of] . …klxnf] k6sePsfn] dlxnfx¿sf] ;xeflutfpNn]Vo /xg ;s]g,Ú cfof]hs g]kfna'l4rfn ;+3sf k|rf/ k|d'vbLksfhL dxh{gn] eg]– …xfdLn]sDtLdf %) hgf v]nf8L ;xefuLx'g] ck]Iff u/]sf lyof}+ .Ú /fhwfgLdfkmfu'g ! ut]b]lv % ut];Dd rn]sf]k|ltof]lutfdf #^ hgf dlxnfv]nf8Lsf] dfq ;xeflutf /x\of] ./fhwfgLsf ljleGg ljBfnodfcWoog ul//x]sf vf]6fª, df]/ª,/f}tx6, k;f{, alb{of, tgx'“nufot!$ lhNnfsf v]nf8Ln] k|ltof]lutfdfefu lnPsf lyP . To;dWo] klgclwsf +z v]nf8L /fhwfgLs}

bLkHof]lt pRr df=lj=sf lyP .ljZj r]; dxf;+3n] cfufdL

cf]nlDkof8df dlxnf ;xeflutfclgjfo { ug] { ePkl5 g]kfna'l4rfn ;+3n] dlxnf a'l4rfnsf]klxnf] /fli6«o k|ltof]lutf cfof]hgfug] { hf“u/ rnfPsf] xf] . of]k|ltof]lutf lht]sf v]nf8LnfO{¿;df x'g] #( cf}+ cf]nlDkof8df;xeflut u/fOg]5 . x 'g tk|ltof]lutfdf k|yd :yfg k|fKtu/]sL df]gfln;fn] o;cl3 g}stf/df ;DkGg !% cf } +cf]nlDkof8df efu lnO;s]sLl5g\ . To;afx]s pgn] ;g\ @))^df lbNnLdf ;DkGg Pl;og hf]gno'–@) r]; RoflDkogl;k klgg]kfnL dlxnf v]nf8Lsf] k|ltlglwTju/]sL lyOg\ .

/fli6«o v]ns'b kl/ifb\l:yt:jLldª k'n kl/;/df ;~rflntk|ltof]lutfdf df]gfln;fn] &bzdnj % c+s a6'Nb} pkflwlht]sL x'g\ . 6fOD; sn]hdf

cWoog/t pgn] clGtd r/0fsf]v]n v]Ng'cl3 g} lht cfkm\gf] kIfdf;'/lIft ul/;s]sL lyOg\ . :jL;lnucGtu{t * /fpG8sf] v]ndfdf]gfln;fn] cfOtaf/ g} k|ltåGåLVjflk|ª df=lj=sL dlgtf s';L tyfbLkHof]ltsL tf/f 3n]nfO{ pl5Gb}& c+s a6'n ]sL lyOg\ . ;f ]cj:yf;Dd pgsf ] lgs6tdk|ltåGåL bLkHof]ltsf zfGtf yfkf/ cl:dtf clwsf/Ln] % bzdnj% c+s dfq hf]8]sf lyP .

;f]daf/ ;DkGg clGtdr/0fsf] v]ndf pgL bLkHof]ltsLljzfvf h};jfn;“u le8]sL lyOg\ .k|ltof]lutfdf k|yd tyf låtLo:yfg k|fKt u/]sfn]] cfufdL r}tdfcfof]hgf x'g] kf“rf}+ /fli6«o v]ns'bdxf]T;jdf ;xeflutf hgfpg]cj;/ kfpg]5g\ . k|ltof]lutfdfbLkHof]ltsL cl:dtf clwsf/L &c+s hf]8\b} bf];|f] eOg\ .

bLkHof]lt pRr df=lj=sLzfGtf yfkfn] t];|f] :yfg k|fKt

/fli6«o dlxnf a'l4rfn

v} t ;xeflutf <ul/g\ . pgn] s'n & c+s NofPsLlyOg\ . k|f]u]l;k c+ssf cfwf/dfcl:dtfn] zfGtfnfO{ t];|f] :yfgdfkf/]sL x'g\ . % bzdnj % c+ssf;fy bLkHof]ltsL ljzfvf h};jfnn]rf}yf] / tf/f 3n]n] kf“rf}+ :yfg k|fKtu/] . % bzdnj % c+s hf]8]sLtf/f k|f]u]l;k c+ssf cfwf/dfljzfvfeGbf kl5 k/]sf x'g\ .u|LgNofG8sL ;dLIff uf}tdn] %bzdnj % c+s k|fKt ub}{ 5}6f}+:yfgdf / ljgf h};jfnn] ;ftf}+:yfg k|fKt u/] . % bzdnj % c+shf]8]sL ljgf k|f]u]l;k c+ssf cfwf/df;dLIffeGbf kl5 k/]sL x'g\ .

v ]nf8Lsf ] ;xef lutfpT;fxhg g/x] klg cfufdLlbgdf k|ltof]lutfnfO{ lg/Gt/tflbg] cfof]hsx¿n] atfPsf 5g\ .…k|ltof]lutfnfO{ lgoldt jagfP/nfg]5f}+,Ú dxh{gn] eg]– …cfufdLjif{x¿df v]nf8Lsf] ;+Vof ylkg]s'/fdf xfdL ljZj:t 5f}+ .Ú–lzj d'lvof

NofPkl5 b'j} ljBfno bf];|f] ePsf x'g\ . k|ltof]lutfdf ;xefuLPyn]lS6S; k'?iftkm{ lqz"nL ;fd'bflos af]l8ª :s'nsf c?0f tfdfª/ dlxnftkm{ eLd;]g df=lj=sL ;'lgtf >]i7 pTs[i6 v]nf8L 3f]liftePsf 5g\ . elnantkm{sf] pTs[i6 v]nf8L lbJo/Tg af]l8{ª :s'nsL>]of k|wfg 3f]lift eOg\ . dlxnf elnandf eg] lbJo/Tg af]l8{ª:s'nn] lqe'jg lqz"nLnfO{ ;Lwf ;]6df x/fPsf] lyof] . lhNnfv]ns'b ljsf; ;ldltsf] cfof]hgfdf ePsf] v]ns'b k|ltof]lutfdflhNnfsf !$ ljBfnosf v]nf8Lx¿n] k|lt:kwf{ u/]sf lyP .

–gjbLk chgjL

/fi6«klt /lgªlzN8

e}?d pRr dfljnfO{

g'jfsf]6— g'jfsf]6df ;DkGg k|yd /fi6«klt /lgªlzN8cGt/dfWolds ljBfno:t/Lo k|ltof]lutfsf] pkflw e}?d pRrdfWolds ljBfno, xfQLuf}+8fn] xft kf/]sf] 5 . lqe'jg lqz"nLpRr df=lj=sf] v]nd}bfgdf ;DkGg k|ltof]lutfdf #( cª\ssf ;fye}?d pRr df=lj= ljhoL ePsf] lyof] . k|ltof]lutfdf b'O{j6fljBfno bf];|f] ePsf 5g\ . eLd;]g dfWolds ljBfno, a§f/ /lqe'jg lqz"nL pRr dfWolds ljBfno, lqz"nLn] a/fa/L c+s

OlG8og uN;{n] 6; lhtLg]kfnL uN;{nfO{ Aofl6ª ug{ lgDtf]lbPkl5 g]kfnL uN;{n] @) cf]j/df* ljs]6 ktgkl5 (* /gsf]of ]ukmn tof/ kf¥of], h;sf]hjfkmdf OlG8og uN;{n] !& cf]j/# andf ! ljs]6 dfq u'dfO{ljhoL nIo k"/f u¥of], OlG8oguN;{sL gLnd j'dg ckm lb Dofr/ j'dg ckm lb l;l/h;d]t eOg\ .

k'?iftkm{ cfof]hs jL/uhPs]8]dLsf k'lgt yfkf a]:6Aof6\;Dofg / /fhLj >]i7 a]i6an/ 3f]lift eP . ef/tLo SnalbNnLsf uf}/j zdf{ Dofg ckm bl;/Lh eP . k|ltof]lutfdf g]kfn/ ef/tsf u/L & dlxnf tyf k'?ifSna ;xefuL lyP .

–z+s/ cfrfo{

kf]v/f– ;/fªsf]6 tyfkfd]sf] cfsfzel/ Kof/fUnfOl8ªp8]sf] x]g{ dflg;x¿sf] afSnf]eL8 nfU5 . k|foMo:tf] eL8b]lvg] cfsfzdf Kof/fUnfOl8ªk|ltof]lutf g} cfof]hgf ePkl5eL8 ga9g] s'/} ePg . o; jif{klg bz{sx¿nfO{ dgf]/~hg lbgtyf ko{6sLo gu/L kf]v/fdf v]nko{6gsf] ljsf; ug]{ p2]Zon]* ut] ut]b]lv oxf“ b;f}++ v'nfKof/fUnfOl8ª k|ltof]lutf ;'?ePsf] 5 .

tLg lbg;Dd rNg ]k|ltof]lutfdf ljb]zL / :jb]zLu/L ! ;o kfOn6 ;xefuLx'g]5g\ . ;fxl;s v]nsf ¿kdflrlgg ] Kof/ f UnfOl8ªsfk|ltof ]uLx¿n] ;/fªsf]6af6

p8fg u/L n]s;fO8sf] vx/]dfcjt/0f ug]{5g\ . sl/a $)xhf/ bz{sn] p8fgsf] cjnf]sgug]{ cfof]hs 6«]lsª Ph]G6\;P;f]l;o;g ckm g]kfn -6fg_klZrdf~rn If]qLo RofK6/sfcWoIf j;Gt/fh bjf8Ln ]atfP .

a]:6 Pqmf]Jofl6s, a]:6 :kf]6NoflG8ª / a]:6 kmgtkm{ pTs[i6k |bz{g ug] {x¿nfO { k '/:s[tul/g ]5 . k | ltof ]uLtfdf;xeflutfsf nflu ! xhf/ %;o ?k}of“ z'Ns ltg'kg{]5 . utjif { ;DkGg gjf } + v 'nfKof/fUnfOl8ª k|ltof ]lutfdfljleGg @* /fi6«sf kfOn6 clg!* g]kfnL;lxt &% hgfn] efulnPsf lyP .

cGt/f{li6«o Kof/fUnfOl8ª

@)–@) dlxnf k'?if lqms]6jL/uGh— jL/uGhdf

;~rflnt x]dGt ;/f{km :d[lt @)–@) cGt/f{li6«o dlxnf–k'?if lqms]6k|ltof]lutfcGtu{t k'?iftkm{sf] pkflwcfof]hs jL/uGh lqms]6 lqms]6Ps]8]dL tyf dlxnftkm{sf] pkflwOlG8og uN;{n] pkflw r'd]sf 5g\ .

kmfOgn v]ndf cfof]hsjL/uGh lqms]6 Ps]8]dLn] /fh:yfgaLnfO{ & ljs]6n] k/flht u¥of] .jL/uGhsf] cfbz{gu/ /+uzfnfdf3/]n' bz{ssf] 7"nf] pkl:ylt tyf;dy{gaf6 xf}l;Psf cfof]hsSnasf v]nf8Ln] Aofl6ª / alnªb'j}df pTs[i6 k|bz{g u/]/ 3/]n'bz{snfO{ ;Gt'i6 kf/] . dlxnfkmfOgntkm{ OlG8og uN;{n] g]kfnLuN;{nfO{ ( ljs]6n] dft lb“b};fgbf/ ljho xfl;n u¥of] .

kf]v/f– e"tk"j{ v]nf8L d~r,sf:sLn] x/]s jif{ ub}{ cfPsf]kf]v/f Dof/fyg o; k6s !)lsnf]ld6/ b"/Ldf ;Lldt x'g k'u]sf]5— bf }8df ;z:q k |x/Lsfv]nf8Lx¿sf] jr{:j sfod /x\of] .k|ltof]lutfdf ;z:qsf ch'{g9sfn klxnf] eP .

pgn] lgwf { l/t !)lsnf]ld6/sf] b"/L #@ ldg]6 $@;]s]G8df k"/f u/] . To:t} sf7df8f}+sfnId0f dNnn] ## ldg]6 %#;]s]G8df lgwf{l/t b"/L kf/ ub}{ låtLo:yfg k|fKt u/] eg] ;z:qs}ci6gf/fo0f rf}w/Ln] ## ldg]6 %&;]s]G8df lgwf{l/t b"/L kf/ u/L t[tLo:yfg xfl;n u/] .

dlxnftkm{ ePsf] ;f]xL b"/Lsf]

bf}8df ;z:qsL ;"o{dfof /fO{ k|ydeOg\ . pgn] lgwf{l/t b"/L $)ldg]6 #& ;]s]G8df kf/ u/]sLlyOg\ . To:t} låtLo x'g] xl/b]jLl;Gt'dnfn] $! ldg]6 $$ ;]sG8/ t[tLo x'g] ;z:qsL ljGbf >]i7n]$# ldg]6 ^ ;]s]G8df lgwf{l/tb"/L kf/ u/L t [tLo eOg\ .k|ltof]lutfdf k|yd, låtLo /t[tLo x'g]nfO{ qmdzM & xhf/,$ xhf/ / # xhf/sf ;fydfk|df0fkq k|bfg ul/Psf] lyof] .

k'?iftkm{sf] # ;o @ /dlxnftkm{sf] $% u/L s'n # ;o$& v]nf8sf] ;xeflutf /x]sf]k | ltof ] lutfdf v]nk| ]dLx¿sf ]pT;fxhgs pkl:ylt b]lvGYof] .k|ltof]lutfdf ;xefuL x'g] ^)jifL{o hfkfgL dlxnf ldr'sf]nfO{;Ddfg ul/Psf] lyof] . pgn]lgwf{l/t bf}8 kf/ u/]sL lyOg\ .)%* ;fnb]lv lgoldt ¿kdfx'“b} cfPsf] kf]v/f Dof/fygdfb]ze/af6 k|ltof]uLx¿ ;xefuLx'g cfp“y], t/ o; k6s eg]sf7df8f}+, :yfgLo / ljefuLotyf sf:sL lhNnfsf ;Lldtwfjsn] dfq k|lt:kwf{ u/]sf lyP .

kf]v/f bf}8df;z:qsf] jr{:j

Page 21: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 @#

sf7df8f}+– o; k6sssf]k|m]a|'c/L !$ cyf{t\ Eofn]G6fOg8]sf lbg k[y' a]Un} b'ljwfdf lyP .Eofn]G6fOg–8]sf] laxfg df]afOnxftdf v]nfO/x]sf k[y' sn u/f}+ls P;PdP; k7fpm “ eg ]/;f]lr/x]sf lyP . g]kfnnfO{ klxnf]k6s !& jif {d ' lgsf ] Pl;;Llqms]6sf] pkflw lbnfpg] l6dsf]g]t[Tj ;Dxfn]sf k[y' af“:sf]6f nfdf]Snf]h SofDkkl5 ;f]xL lbg 3/hfg] d'8df lyP .

k[y'sf] eGbf cnUu} lsl;dsf]lrGtf cfsfz kl/of/nfO{ lyof] .dnfO{ s;}n] dg gk/fPsf] xf] lsd}n] dg k/fpg] s]6L gkfPsf] xf] <oxL s'/f a'em\g ;s]sf] 5}g . d]/f]RjfO; cln km/s ePs} sf/0fn]klg dgsf] s'/f ug]{ un{k|m]G8 kfpgg;s]sf] h:tf] nfU5 . un{k|m]G8x¿w]/} 5g\, cfsfz eG5g\– …dnfO{;f]emL / /fd|L clg cfkm"h:t}:jefj ePsL s]6L dg k5{g\ .ÚkmfOgndf g]kfnnfO{ lht lbnfpgdxŒjk"0f{ e"ldsf v]Ng] ;fu/ k'gsf]lrGtf cs} { 5 . nfdf ] ;dolqms]6sf] Snf]h SofDkdf /x]/g]kfnnfO{ lht lbnfpg] qmddfpgn] cfkm\gf] k9fOnfO{ g} Tofu] .pgn] r }t !@ ut]b ] lv x 'g ]P;Pn;L k/LIff lbg'kg] { 5 .d'gnfO6 :s'nsf] xf]:6ndf a;]/kl9/x]sf ;fu/dfly hlt;Sbf]rf“8f] e}/xjf uP/ 5'6]sf] k9fOk"/f ug'{kg]{ r'gf}tL 5 .

g]kfnnfO{ !& jif{d'lgsf]P;L;L lqms]6sf] pkflw lbnfpgsKtfgsf] e"ldsf lgjf{x u/]sfk[y'sf s]6L ;fyLx¿ gePsf xf]Ogg\t/ d}n] ;a}nfO{ ;fyLsf ¿kdfx]/] klg s;}nfO{ k|kf]h u/]sf] 5}g .s:tf] :jefjsL s]6LnfO{ k|kf]hu/f}+ h:tf] nfU5 < k[y' eG5g\–…r'na'n] t/ OG6]lnh]G6 / l8;]G6:jefj dg k5{ .Ú

l6g Phsf] dWodf /x]sf oLv]nf8Ln] !& jif{d'lgsf] lqms]6dfg]kfnnfO{ 3]/} kIfaf6 P]ltxfl;slht lbnfP . pd]/ ;d"xsf] lqms]6k|ltof]lutfdf g]kfnn] !& jif{d ' lgsf ] P;L;L pkflw lhTgg;s]sf] cj:yfdf of] ;kmntfn]g]kfnnfO{ ;a} pd]/ ;d"xdf;kmntfsf] :jfb;d]t rvfPsf] 5 .k[y'n] !@ jif{sf] pd]/df !%jif{d'lgsf] g]kfnL l6dsf] sKtfgL;DxfNb} ;g\ @))^ df dn]l;ofdf

pkflw xft kf/]sf lyP . ut jif{klg g]kfnnfO{ ;]ldkmfOgndfk'¥ofp“bf l6dsf clwsf+z v]nf8La9L pd]/sf] k|dfl0ft eP/ l6dvf/]h ePkl5 pgsf] ;kgf cw'/f]ePsf] lyof] . o;k6s k[y'n]u[xd}bfgdf g]kfnnfO{ cGt/f{li6«olht lbnfPsf 5g\ . P;L;Ln]cfkm\gf] sfo{qmddf !% / !& jif{d'lgsf] lqms]6 k|ltof]lutf cfof]hgfgug]{ 3f]if0ff u/]sf sf/0f g]kfng} of ] k |ltof ] lutfsf ] clGtdljh]tf;d]t ePsf] 5 .

k[y'n] b'O{ sIffdf k9\bf klxnf]k6s O{P;kLPgdf lqms]6 v]nx]/]sf lyP . klxnf] k6s lqms]6nfO{Ps6sn] x]/]sf k[y'nfO{ of] v]ncf}wL dgk¥of] . pgn] cfkm\gfcfdfa'afnfO{ eg]/ Aof6 / anlsGg nufP clg 3/d} lqms]6v]Ng yfn] . ;fu/ k'gn] sIff &df k9\bf :s'nsf] gf]l6; af]8{dflqms]6sf] 6«]lgª v'n]sf] k9]kl5lqms ]6 v ]Ng yfn ]sf x 'g \ .kmfOgnsf csf{ gfos cfsfzl;+xkl/of/sf] syf eg] cnUu} 5 .pgL cf7 jif{sf] x'“bf cfkm\gL 7"nLcfdfsL 5f]/Lsf] ljjfxdf ef/t,d'DaO{ uPsf lyP . d'DaO{df hf]–sf]xL klg ;lrgsf] dfq s'/f uy]{ .a'em\b} hf“bf ;lrg lqms]6sf rlr{tv]nf8L /x]5g\ . cfkm" klg To:t}aGg] ;f ] +rsf ;fy cfsfzn]d'DaO{d} cleefjsnfO{ lqms]6Aof6 / an lsGg nufP clglqms]6 v]Ng yfn] .

b'O{ lbbLsf PSnf] efO k[y' &sIffd} k9\bf afn'jf6f/ lqms]6Snadf egf{ e};s]sf lyP . To;sf]nuQ} pgL :s'n / Sna:t/sf6'gf{d]G6x¿ v]Ng yfn] / ;g\@))^ df ;DkGg !% jif{d'lgsf]lqms ]6 l6ddf klxnf ] k6ssKtfgsf] e"ldsfdf k|:t't eP .To;kl5 pgn] cfkm\gf ] pd]/;d"xdf g]kfnL l6dsf] g]t[Tj;DxfNb} cfO/x]sf 5g\ . uf]N8]gu]6 sn]hn] !! sIffdf Dofg]hd]G6kl9/x]sf k[y'sf] k|ltefsf] sb/ ub}{&) k|ltzt 5fqj[lQ lbPsf] 5 .k[y' k9]s} sn]hdf cfsfzl;+x klgk9\5g\ t/ pgsf] ljifo eg] xf]6nDofg ]hd]G6 xf ] . jL/uGhsfafl;Gbf cfsfz kl/jf/sf sfG5f5f]/f x'g\ . pgsf] kfl/jfl/sk[i7e"ld ;+uLt xf] . a'af clgnn]pgnfO{ lsaf]8{ / lutf/ ahfpg

l;sfP eg ] :yfgLo ; 'bLkdfgGw/n] lqms]6 . cfsfz eG5g\–…d ]/ f ] /utdf ; +uLt 5 .clxn] d]/f] nIo eg]sf] /fd|f]lqms]6/ aGg] xf ] , of ] g;s];+uLtlt/ nfUg]5' .Ú

e }/xjfsf ;fu/nfO {;kmntfsf] v';Lkl5 P;Pn;Lsf]lrGtf eP klg pgL clxn] km';{bdfls:dt rnlrqsf] …jf v'bf===Ú jfnugsf] …t'd xf] tf]===Ú uLtu'gu'gfO/x]sf x'G5g\ . ;'udkf]v/]nsf uLtx¿ dg k/fpg];fu/nfO{ cltkm c;ndsf lxGbLuLtn] klg df]lxt t'Nofp“5 t/k[y'nfO{ eg] cN6/g]l6e /s ;+uLta9L dg k5{ . PSn} x'“bf k[y' …;f]gLcf ] ;f ]g L = = = Ú uLt g } a9Lu'gu'gfp“5g\ . k[y' eG5g\– cfkm}+nfO{v ';L /fVg pgnfO { lxGbLrnlrqsf /f]dflG6s uLt / g]kfnLkk uLtx¿n] plQs} ;3fp“5g\ .Do'lhssf] If]qdf klg cfkm\gf]Sofl/o/ b ]v ]sf cfsfznfO {cN6/g ] l6e /s dg k/ ]klg eQm/fh cfrfo{sf] …d'6'hln/x]5===Ú cf}wL dg k5{ . cfkm\gf]d'6' ghn] klg of] uLtsf] dfof,efsf / ;+uLtn] cfkm"nfO{ 5'g]pgsf] egfO 5 .

k[y' / ;fu/sf] rnlrqdfeg] nueu Ps} lsl;dsf] ?lr5 . pgLx¿ b'j}nfO{ sf]l/ogrnlrq dg k5{g\ . xndf grNg]ePsf sf/0f l8eL8L NofP/pgLx¿ 3/d} rnlrq x]5{g\ t/k[y' ;fyLefO ldn] eg] xnd} klghfG5g\ . k[y'n] kl5Nnf] k6sulhgL x]/] t/ ;fu/nfO{ xndfhfg dg nfUb }g . g ]kfnsfgflosfx¿nfO{ vf;} glrg]sf;fu/nfO{ /fh]z xdfn dgk5{g\eg] alnp8sf ;ndfg vfg /;flxb sk'/ klg dg k5{g\ t/gflosfdf sf] 5g\ lg < ;fu/k|Llt lhG6f, s+ugf / lk|o+sfrf]k8fsf] gfd lnG5g\ .

vfglkgsf ] s '/ f ubf {cfsfznfO{ au{/ / lkHhf dgk5{eg] ;fu/nfO { cfO;lqmd /k[y 'nfO { dMdM a9L dgd5{ .

o;afx]s pgL h+s km'8df clna9L qm]hL 5g\ . k[y' s]xL sfd

l76fx¿sf]cf–cfkm\g} /f};

gx'“bf :GofS; vfg] ;f]+rdf x'G5'eG5g\ . vfg t y/L–y/Lsf dgkg]{/x ]5 t/ agfpg rflx “ s ]cfp“5 < k[y' xf“:b} eG5g\— lrofksfpg . ;fu/ yK5g\— rfprfpksfpg / b "w pdfNgcfp“5 . xf]6n Dofg]hd]G6sfljBfyL{ cfsfz cfkm"nfO{ eftksfpg / cG8f pl;Gg cfpg]s'/f atfp“5g\ .

cfsfznfO{ 6«fon afOsdgk5{ . s]xL ;docl3 pgsf]afOs b'3{6gfdf k/]sf] lyof] h;sfsf/0f ;fu/ of] k|ltof]lutfdfclGtd ;dodf ;xefuL eP .

k5f8L a:bf b'3{6gfdf k/]sf sf/0fclxn] pgnfO{ k5fl8 a:g s]xL8/ nfU5 t/ rnfpg eg] 8/nfUb }g . ;fu/nfO { km '; {bdf;fyLx¿;“u a;]/ ukm ug{ a9Ldg nfU5, km';{b eP cfsfz;fyLx¿nfO { lh:Sofpg?rfp“5g\ . pgL ;fyLx¿nfO{rnfP/ x'G5 jf s] u/]/ x'G5 x}/fgkf5{g\ clg l/;fof] eg] km]l/kmsfpg klg yfN5g\ . cfsfzeG5g\– …d ;fyLx¿nfO{ lh:SofP/hlt x }/ fg kf5 ' { Tolt g }pgLx¿nfO{ kmsfP/ v';L klgagfpg ;S5' .Ú

tl:j/ M gj/fh j

fUn]

tl:j/ M pHj

n 8

+uf]n

Page 22: Nepali National Weekly g]kfnL x'g'df uj{himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/saptahik/... · 2015. 10. 27. · z'qmaf/, kmfug (, @)^%' Feb 20, 2009 @ nfOe zf] j[if ldy'g

sflGtk'/ klAns];G; -k|f=_ ln= åf/f k|sflzt tyf d'lb|t, sfof{no M sflGtk'/ sDKn]S;, ;'ljwfgu/, kf]=a=g++= ̂ )!(, sf7df8f}+, g]kfn, kmf]g g+= $$*)!)), km\ofS; M (&&–!–$$&)!&*, email:[email protected]{ g++= ((÷)%!÷%@, ;jf{lwsf/ M sflGtk'/ klAns];G; -k|f=_ln= ;“u ;'/lIft . cWoIf tyf k|aGw lgb]{zs M s}nfz l;/f]lxof, lgb]{zs M :jl:tsf l;/f]lxof tyf /fd]Üj/ yfkf, ;Dkfbs M ;'jf; 9sfn .

z'qmaf/, kmfu'g (, @)^% Feb 20, 2009 @$

t];|f] ln+uL / df]8nsf] ldnLh'nL km]zg

zflGtsf] sfdgf ub}{ sf]nfh–$ljgf tfdfª

w/fg— ut df3 @( b]lvkmfu'g # ut] Eofn]G6fOg 8];Ddw/fg ;efu [xdf o 'gfO6 ]8dlN6cf6 { \; -o "PdP_ 8fG;; ]G6/åf/f k |:t 't Do ' lhsn…sf]nfhÚ efu–$ rf/ lbg;Dd

…Do ' lhsn sf ]nfhÚ efu–$ljuteGbf cem a9L :t/Lo /klZrdf g[Tox¿nfO{ g]kfnLkgsf]:jfb;lxt cem ;'Gb/ 9ª\uaf6k|:t't ul/Psf] lyof] .

ljz]if u/L :s'nsfljBfyL{x¿nfO{ nlIft u/L tof/

w/fg— Toltv]/ bz{sx¿5Ss k/] ha t];|f] lnËLsf k|f]h]S6clkm;/ ;~ho zdf{n] :6]hdfcfkm\gf t];|f] lnËL ;fyLx¿nfO{af]nfP/ pgLx¿sf] kl/ro u/fP .w/fgsf ] ;efxndf ;DkGgrf/lbg] Do'lhsn sf]nfh–$ sf];dfkg sfo{qmddf t];|f] lnËL/ :yfgLo df]8nx¿sf] ;+o'Qmkm];g zf]n] bz{sx¿nfO{ 5'§}dgf]/~hg k|bfg uof] . t];|f]lnËLx¿;“u klg ;'Gb/tf /k|ltef x'G5 eGg] s'/f Toltv]/yfxf“ eof] hltv]/ c¿ :yfgLo

df]8nx¿;“u pgLx¿ ;f]dfcfp“bf s;}n] kQf] kfPgg\ .bz{snfO{ sf] t];|f] lnËL / sf]:yfgLo df]8n x'g 5'6\ofpguf¥xf] k/]sf] lyof] . t];|f] lnËL/ df]8nx¿ p:t} b]lvPsf lyP .cNk;+Vos ¿kdf /x]sfx¿nfO{w/fg e ]nf ] l;6L sn ]h /cWoog/t ljBfyL{x¿n] ;fylbPsf lyP . t];|f] lnËL df]8n;'xfgL /fhwfdL, v';L /fO{ /s[li6gf yfkf ¥ofDkdf plqPsflyP eg] c¿ ;ft hgf df]8nn]pgLx¿nfO{ ;fy lbPsf lyP .

ut zlgaf/ cf–cfkm\gf]k|]dnfO{ k|:km'6g u/] lgjf{0ffsG6«L Snasf] v'nf rf}/df w/fg]o'jfo'jtLx¿n] . nf]8;]l8ªeP/ r's 3fl]K6Pem}+ ePsf] lyof]w/fg t/ lgjf{0ff sG6«L Snadfeg] ;+uLtsf] w'd dlRr/x]sf]lyof] . hf]8Lsf] c“ufnf]df cf“vflrlDnP/ lnKtx'g]x¿sf] cfKfm\g}d:tL lyof] . k|]d hf]8Lx¿ Ps–csf{k|lt e't'Ss x'“b} Gffr] .;k{em}+ n'6'k'l6“b} dfofsf] ;fu/df8'la/xsf lyP clwsf+zo'jfo'jtL .

/ft l5lKk“b} lyof], eL8 klgaflSn“b} lyof] t/ klg pgLx¿Gfg:6k 8fG;df Jo:t g} lyP .

kf]v/f em'Dof] Eofn]G6fOgdfEofn]G6fOg 8] dgfpg

sltko hf]8L s'g} PsfGt 7fp“ k'u]t slt t ljleGg ;df/f]xdf;xefuL eP . o 'jfo 'jtLsf ]rfxgfcg'¿k g} of] jif{ kf]v/fdfEofn]G6fOgsf o:tf y'k|} sfo{qmdcfof]lht eP .

o; k6s 7fp“–7fp“df ePsf8fG;kf6L{sf] /f}gsn] ;x/ u'nhf/b]lvof] . lbp“;f]eGbf ;f“em 9Ns"b}uPkl5 8fG;kf6L{df sDd/ dsf{O{–dsf{O{ gfRgx¿sf] ;+Vof pNn]Vo/x\of] . dWofGx af¥x ah]b]lv /flt;f9] ( ;Dd Eofn]G6fOg pT;jsf]/f}gs 5fPsf] b]lvof] . Eofn]G6fOg8]s} cj;/df Sna Kof/fl8;f] a9Lg} hd]sf] kfOof] . Toxf“ o'jfo'jtLx¿sf]rfxgfnfO{ dWogh/ /fv]/ EjfO;g]kfnn] Eofn]G6fOg ljz]if sfo{qmdu/]sf] lyof] .

Eofn]G6fOg 8]sf cj;/dfoxf“sf c¿ l8:sf]y]sx¿df klg

rNof] . rf/} lbg l9nf] k'u]sfsltko bz {s u ]6df…xfp;km'nÚsf] af]8{ b]v]/ lg/fze} kmls{P . :yfgLo g[To ;]G6/n]k|:t't u/]sf] sfo{qmd o;/L…xfp;km'nÚ ePsf] ;DejtM of]klxnf] 36gf xf] .

bz{sx¿ lsg olt;f/f]em'lDdP t Do'lhsn sf]nfhdf< bz{ssf ¿kdf sfo {qmdx]l/;s]kl5 w/fgsf ufos lzjnfld5fg ]n ] k | ltlqmof lbP,…w/fgsf :yfgLo snfsf/x¿n]olt :t/Lo g[To k|:t't ug{;S5g\ eGg] d}n] sNkgf g}u/]sf] lyOg“ .Ú

sfo{qmd ;~rflnsf klgtftfdfªn] lbPsf] hfgsf/Lcg';f/ljut rf/ jif {b ] lv lg/Gt/cfof]hgf e}/x]sf] …sf]nfhÚsf];'?b]lv efu–$ klZrdf / k"jL{og[Tox¿sf] ;ª\ud ag]sf] 5 .

ul/Psf] …sf]nfhÚ sf] efu–$ dflszf]/lszf ]/Lx¿nfO{ g[TosfdfWodaf6 :j:y dgf]/~hgsf;fy} hLjgf]kof]uL ;Gb]z klglbOPsf] lyof] . …sf]nfhÚsf k|To]sk|:t'lt ;zQm, k|of]uzLn Pj+;Gb]zd"ns lyP .

/ f ]6 \ ¥ofs Sna ckmlj/f6gu/åf/f ut zlgaf/cfof ]lht h'lgo/ lk|G; PG8lk|G;]; k|ltof]lutfsf] pkflw ck{0fl3ld/] / g]G;L yfkfn] xft kf/]sf5g\ . k|ltof]lutfdf lk|G;];tkm{km:6 /g/ck :jLs[lt Kofs'/]n,;]s]G8 /g/ck ;fIfL 9sfn /lk|G;tkm{ km:6 /g/ck cfo';af:tf]nf, ;]s]G8 /g/ck ;'ne

Eofn]G6fOg ljz]if sfo{qmd eP .To:t} bf]x]f/L /]:6'/f“b]lv uhn/]:6'/f“x¿df Eofn]G6fOg 8]sfsfo{qmdx¿ ul/P . s]xL ;do;':tfPsf] kf]v/fsf] /flqhLjgn]Eofn]G6fOg ljz]if sfo{qmddfkm{tk'gtf{huL kfPsf] 5 .

—lzj zdf{

If]qL eP . k|ltof]lutfdf a]:68«];sf] pkflw ljz]if zfSo /cf:df bfxfnn] xft kf/]sf lyP .ld:6/ Sof6js l/;e df:s] /ld; Sof6js /Iff s];L eOg\ .kmf ]6f ]h]lgssf] pkflw c~hnl3ld/] / lzjfgL kf]v/]nn] lht]eg] Eo"c/ RjfO; /Iff s];L /;'of]u sfsL{ ePsf lyP . o;}u/L6\ofn]G6df ;'ne IF]qL / slg:sfd08n tyf l8l;Kn]gdf ;'of]usfsL { / >]of emf 5flgP .k|ltof]lutfdf & b]lv !@ jif{ pd]/;d"xsf !! afns / !$ aflnsf;xefuL ePsf lyP .k|ltof]lutfdf ufosåo ;'ldtv8\sf, k|anbLk ljZjf;n] lxdfn,kxf8, t/fO{ uLtn] bz{snfO{ n6\7kf/]sf lyP eg] kf/; yfkfn]xf:ok|:t'ltn] ;a}nfO{ dgf]/~hgk|bfg u/]sf] lyof] .

—;~hLj vgfn

pkflw l3ld/] / yfkfnfO{

Eofn]G6fOgdf w/fg]sf] w'dlgjf{0ff sG6«L Snasf] v'nf

rf}/df ;~rflnt Eofn]G6fOg /f]hkf6L{df l8h] o'jfn] jftfj/0fnfO{yk pQ] lht agfP, ; fyd fk | :tf ]t f / ]g f;fsf ] elËdfn]klg bz{s Pj+ kf6L{ qm]hLx¿sf]Wofg lvr]sf ] lyof ] . rf }/df/ËL la/ËL nfO6sf] ;lDd>0f /rs f ] { ; + u Ltn ] pk l :ythf]8Lx¿nfO{ ggfrL w/} ePg .