DPP B2(b)

Institut Kemahiran MARA Sungai Petani, KedahINFORMATION SHEETPROGRAMME : SESSION : CODE/COURSE : LECTURER : TOPIC : SUB-TOPIC : SIJIL TEKNOLOGI KEJURUTERAAN LUKISAN STRUKTUR JUL DIS 2011 ECS 3032 EN. AZNAN OSMAN @ OTHMAN 5.0 5.6 ESTIMATING Bills of Quantity Method SEMESTER : SHEET NO : WEEK : 3A & 3B IS 17 19

After completing the topic, student should be able to : 5.6.1 LEARNING OUTCOME : 5.6.2 5.6.3 5.6.4 Estimate by interpret drawing Estimate by measure and extract quantity Estimate by abstract quantity Estimate by estimating cost

5.6

KAEDAH SENARAI KUANTITI (BILS OF QUANTITY METHOD) Kaedah senarai kuantiti ialah kaedah yang paling baik dan tepat berbanding dengan kaedah anggaran lain. Juru Ukur Bahan mengeluarkan kuantiti mata benda yang telah diukur daripada lukisan -lukisan kerja dengan tepat. Mata benda tersebut dikumpulkan dalam bentuk bilangan dan

dibahagikan kepada pecahan-pecahan tajuk yang tertentu. Seterusnya senarai mata benda dikumpulkan jumlah ukurannya. Jumlah ukuran mata benda ini didarab pula dengan harga unit mata benda bagi mendapatkan anggaranjumlah kos projek. Langkah-langkah menyediakan senarai kuantiti ialah seperti berikut : i. ii. iii. iv. Mentafsir lukisan Mengukur dan mengeluarkan kuantiti Mengumpulkan kuantiti Menganggar kos

Page 1 of 15

DPP B

5. .1

E

SI Dalam

I I ES I ah

E

I Y) l i an ang i l an

j

mbi aan, j ni

mestilah merangkumi aspek reka bentuk, struktur an perkhi matan. Seseorang Juru Ukur Bahan perlu mempunyai kemampuan untuk memahami, mentafsir an menghubungkaitkan lukisan tersebut engan tepat supaya kuantiti bahan apat ianggarkan an operasi kerja boleh ikenal pasti. A ntara jenis lukisan yang

perlu itafsirkan ialah : a. Lukisan reka bentuk Lukisan struktur Lukisan perkhi matan i an uki an berkaitan a ntuk Design Drawing) nibina , ialah lukisan yang bangunan. Lukisan ini adangan

ka b ntuk juga isebut luki an engan reka bentuk sesebuah

termasuklah pelan, keratan

an pandangan sisi bangunan

seperti Rajah 5. .1a. Lukisan ini dihasilkan oleh Pelukis Pelan Seni ina dan direka bentuk oleh seorang Arkitek. b. uki an Struktur Structural Drawing) uki an truktur ialah lukisan yang menunjukkan bahagian bangunan

yang menanggung beban seperti asas, tiang, rasuk, tangga, lantai dan struktur bumbung. Lukisan ini mengandungi maklumat khusus yang berkaitan dengan komponen yang menguatkan binaan tersebut seperti spesifikasi spesifikasi tetulang keluli, konkrit dan saiz struktur seperti Rajah 5. .1b. Lukisan ini dihasilkan oleh Pelukis Pelan Struktur dan direka bentuk oleh seorang Jurutera Struktur . c. uki an P rkhi matan Services Drawing) uki an p rkhi matan ialah lukisan yang memberikan perincian tentang pemasangan perkhidmatan yang diperlukan dalam sesuatu projek. Beberapa jenis sistem perkhidmatan yang diperlukan bagi sesuatu bangunan ialah sistem bekalan elektrik, bekalan air, pembersihan najis dan air sisa, penyaman udara dan sistem telekomunikasi. Rajah 5. .1c menunjukkan contoh lukisan perkhidmatan sistem bekalan air.

P

f

Rajah 5. .1a

uki an Reka entuk/Senibina

5. .1b

uki an Struktur

as/Penapak)

"

Page

of

DPP B

!

# $

DPP B2(b)

5.6. c Lukisan Perkhidmatan (Sistem Bekalan Air)

5.6.2

MENGUKUR DAN MENGELUARKAN KUANTITI (MEASURING AND TAKINGOFF QUANTITY) Mengukur dan mengeluarkan kuantiti adalah merupakan satu proses mengukur, menjumlahkan dan mendarab dimensi mata benda dan operasi kerja yang terlibat dengan menggunakan borang ukur kuantiti. Borang ukur kuantiti juga disebut orang dimensi, terbahagi kepada dua bahagian dan setiap

bahagian mengandungi empat ruang. Ruang yang berkenaan ialah ruang mendarab, ruang ukuran, ruang jumlah dan ruang keterangan kerja.Rajah 5.6.2 menunjukkan contoh borang ukur kuantiti.

Rajah 5.6.2 Borang Ukur Kuantiti / Borang Dimensi

Page 4 of 15

DPP B

Ruang mendarab digunakan untuk mencatatkan angka yang perlu didarab berdasarkan bilangan mata benda yang berulang, misalnya empat tetulang keluli lembut. Ruang ukuran digunakan untuk mencatatkan ukuran mata benda, misalnya ukuran luas ialah panjang dan lebar, uk uran isipadu ialah panjang, lebar dan tinggi. Ruang jumlah digunakan untuk mencatatkan jumlah seperti jumlah ukuran lelurus, luas, isipadu dan bilangan mata benda. Ruang keterangan kerja pula digunakan untuk mencatatkan secara ringkas dan padat keterangan operasi kerja bagi mata benda yang diukur. Dalam contoh-contoh berikut ditunjukkan beberapa kaedah catatan ukuran dan keterangan kerja bagi mata benda dalam borang ukur kuantiti. a. kuran elurus Linear

easurement)

Dalam kaedah mencatatkan mata benda yang mempunyai unit ukuran lelurus hanya ukuran panjang sahaja yang dicatatkan dalam ruang ukuran. Jumlah panjang dicatatkan dalam ruang jumlah manakala tebal dan lebar dicatatkan dan dinyatakan bersama keterangan kerja dalam ruang keterangan kerja.

Contoh

100 mm x 50 mm te al kayu ergergaji yang telah diawet untuk kasau um ung panjangnya ,50 m dicatatkan seperti Rajah 5. . b :

Rajah 5. . b Pengisian borang d imensi untuk ukuran lelurus

)0

)

Page

of

'& % (

2

1

3

2

2

2

DPP B

b.

kuran

eluasan Area

easurement)

Kaedah mencatatkan ukuran keluasan ialah dengan mencatatkan panjang dan lebar mata benda dalam ruang ukuran. Luas dicatatkan dalam ruang jumlah. Ukuran tebal dicatatkan bersama keterangan kerja dalam ruang keterangan kerja. Contoh

Lepaan untuk lantai konkrit panjang 4.50 m dan le ar 3.65 m. Te al

lepaan simen dan pasir ialah 30 mm dicatatkan seperti Rajah 5. . c :

Rajah 5. . c Pengisian borang dimensi dengan ukuran luas

c.

kuran Isipadu Volume

easurement)

Kaedah mencatat isipadu digunakan untuk mengukur isipadu kerja penggalian tanah untuk asas, parit, ruang bawah tanah dan lain -lain. Ukuran panjang , lebar dan dalam dicatatkan dalam ruang ukuran. isipadu dicatatkan dalam ruang jumlah. ontoh mata benda yang menggunakan ukuran luas ialah kerja penggalian tanah atas, kotak acuan dan konkrit alas. Ukuran isipadu hendaklah dicatat mengikut urutan iaitu panjang, lebar dan tinggi / dalam. Contoh Penggalian parit untuk asas jalur erukuran 0.00 m panjang, 0.60 le ar ilai

dan 1. 0 m dalam dicatatkan seperti Rajah 5. . d.

8

Page

of

65 4 7 D B

B

E

9 @

D

C

A

E

DPP B

Rajah 5. . d Pengisian borang dimensi dengan ukuran isipadu d. kuran erat Weight

easurement)

Mata benda seperti tetulang dicatat dalam ukuran berat. Panjang keluli lembut dicatatkan dalam ruang ukuran. Jumlahnya didarabkan dengan berat per meter tetulang dan dicatatkan dalam ruang keterangan kerja. Diameter dan jenis tetulang juga dicatatkan dalam ruang keterangan kerja. Contoh Kaedah mencatat berat bagi tetulang keluli lembut yang panjangnya dan berdiameter mm ialah seperti Rajah 5. . e. m

Rajah 5. . e Pengisian borang dimensi dengan ukuran berat

P

Page

of

HG F I

Q R

S

DPP B

e.

kuran ilangan Quantity

easurement)

Mata benda untuk lampu, kipas siling, sinki dan lain -lain dicatatkan dalam ukuran bilangan di ruang ukuran. Contoh Kaedah mencatatkan kipas siling ialah seperti Rajah 5. . .f.

Rajah 5. . f Pengisian borang dimensi dengan ukuran bilangan

engumpulkan kuantiti ialah melakukan kerja mengabstrak, iaitu memindahkan segala ukuran dan keterangan kerja dari borang ukur kuantiti ke dalam borang abstrak. ujuan mengabstrak adalah untuk membahagi serta

mengumpulkan segala butiran dan keterangan kerj a mengikut tajuk kecil dan kuantitinya dibundarkan. Rajah 5. .3. ontoh catatan dalam borang abstrak adalah seperti

Rajah 5. .3 Pengisian orang bstrak

Page 8 of

ba

5. .3

E

P

I I COLLECTI

QUANTITY)

VU T W

X Y

`

DPP B

5. .4

E

R

S ESTI ATE COST)

Selepas kerja mengabstrak dilakukan, keterangan kerja, unit dan kuantiti kerja dicatatkan ke dalam borang senarai kuantiti untuk menganggar kos. atatan daripada borang abstrak pada contoh di atas dicatatkan dalam senarai kuantiti seperti Rajah 5. .4.

Rajah 5. .4

orang senarai kuantiti

CONTOH TAKSIRAN Rajah 5. .5 menunjukkan pelan dan keratan asas jalur yang akan dibina bagi sebuah makmal komputer. Anggarkan kos pembinaan asas jalur tersebut termasuk dinding bata sehingga aras permukaan bumi. Maklumat Penting : Kadar kos :

Menggali tanah atas = RM Menggali parit Lapisan kedap Konkrit untuk asas Dinding ata = RM = RM

.40/m

12.50/m2 1.20/m2

= RM 120.47/m 2 = RM 112.20/m 2

g

Page

of

ed c f

r

q

h i

p

s

DPP B2(b)

PE AN

AKMAL KOMP TER

Aras bumi

mm lapisan kedap

KERATAN A-ARajah 5. .5 Pembinaan Asas Jalur

PENYELESAIAN : Anggaran kos projek pembinaan asas jalur dilakukan dalam empat peringkat berikut : a. b. c. d. Menyenaraikan kerja yang perlu diukur Mengeluarkan kuantiti dengan menggunakan borang ukur kuantiti Mengumpulkan kuantiti dengan menggunakan borang abstrak Menganggarkan kos dengan menggunakan borang senarai kuantiti.

vt

ut

Page

of

y

y

Asas jalur - konkrit padu ( : : mm batu baur)

xx

mm tebal dinding bata diikat dengan simen mortar ( : )

w

xx x xA A

DPP B2(b)

a.

Menyenaraikan kerja -kerja yang perlu diukur

PROJEK : MEMBINA ASAS JALUR UNTUK MAKMAL KOMPUTER

Kerja yang akan diukur :a. b. c. d. e. Penggalian tanah atas Penggalian parit Lapisan kedap Konkrit untuk asas inding bata

Page

of

DPP B2(b)

b.

Mengeluarkan kuantiti dengan menggunakan borang ukur kuantiti

PROJEK : MEMBINA ASAS JALUR UNTUK MAKMAL KOMPUTERa. Penggalian Tanah Atas Luas kawasan : = panjang x lebar Panjang (+) Lebar asas jalur, 2//600 = 600 Lebar Tebal 60.00 0.60 0.23 8.28 e. Dinding Bata Tinggi dinding 60.00 0.90 54.00 = 900 = = 600 225 = 20 600 Lebar (+) Lebar asas jalur, 2//600 = 600 = 10 600 Menggali tanah atas 100 mm tebal bermula dari aras tanah, mengangkut dan membuang lebihan tanah purata jarak 50 m dari tapak b. Penggalian Parit Panjang asas jalur : 2/20 000 2/10 000 Dalam asas jalur : Asas ke aras tanah Asas Lapisan kedap (-) Tanah atas = = = = 900 225 50 1 175 100 Penggalian tanah = 1 075 Menggali parit untuk asas jalur bermula dari aras yang disediakan tidak melebihi 1.50 m dalam; menimbus semula, memadat; membuang lebihan tanah; purata jarak 50 m dari tapak c. 60.00 0.60 36.00 Lapisan Kedap 50 mm tebal lapisan kedap (1:9) untuk bahagian bawah asas jalur = 40 000 = 20 000 60 000 = 10 000 = 20 000 d. Konkrit Untuk Asas Panjang asas jalur : 2/20 000 2/10 000 = 40 000 = 20 000 = 60 000

Konkrit padu (1:3:6 40 mm batu baur) untuk asas jalur dituang ke dalam parit.

20.60 10.60 218.36

225 mm tebal dinding bata daripada jenis bata biasa, diikat dengan simen mortar (1:3)

60.00 1.08 0.60 38.88

Page 12 of 15

DPP B2(b)

c.

Mengumpulkan Kuantiti

engan Menggunakan Borang Abstrak

Mengga anah a as 100 m te a berm la dar aras tanah, mengang ut dan membuang tanah lebihan purata jara 50 m dari tapa unit (m2 218 36 218 36 mu a surat 218 m2

2

Menggali parit untu asas jalur bermula dari aras yang disedia an, tida melebihi 1 50 m dalam; menimbus semula dan memadatkan, mengangkut dan membuang lebihan tanah, purata jarak 50 m dari tapak

38 88 38 88

50 mm tebal lapisan kedap (1 9 untuk bahagian bawah asas jalur

36 00 36 00

Konkrit padu (1 3 6 40 mm batu baur untuk asas jalur

8 28 8 28

54 00 54 00

f

unit (m2

muka surat 2 54 m2

Page

of

f h

225 mm tebal dinding bata, daripada bata biasa, diikat dengan mortar (1 3

f

unit (m3

8 m3

f

h h

f

unit (m2

36 m

2

f h

f

unit (m3

muka surat 2 39 m3

muka surat 2

muka surat 2

g

e

e

e

e

e d

e

e

f

g

g

g

g

g

g

g

g

g

g

DPP B2(b)

d.

Menganggarkan Kos engan Menggunakan Borang Senarai Kuantiti

PROJ K : M MB NA A A JALUR UN UK MAKMAL KOMPUTER

A

Kerja Tanah Menggali tanah atas, 100 mm tebal bermula dari aras tanah, mengangkut dan membuang lebihan tanah purata jarak 50 m dari tapak

B

Menggali parit untuk asas jalur, bermula dari aras disediakan, tidak melebihi 1 50 m dalam; menimbus semula, memadatkan, mengangkut dan membuang lebihan tanah, purata jarak 50 m dari tapak

C

Kerja Lapisan Kedap 50 mm tebal lapisan kedap untuk bahagian bawah asas jalur

E

Kerja Bata 225 mm tebal dinding bata dari bata biasa diikat dengan mortar (1 3

ki

ji

v v

u

D

Kerja Kon rit Konkrit padu (1 3 6 40 mm batu baur untuk asas jalur

Jumlah Kos

p

Buti n

K te n an Ke ja

Unit

m

2

m

3

m

2

m

3

m

2

Page

of

o

n n

m

s qp r t

l

l

Kuantiti

Kadar RM sen

Jumlah RM sen

w

w v

qp

218

2

40

523

20

39

12

50

487

50

36

1

20

43

20

8

120

47

963

76

54

112

20

6058

80

8076

46

DPP B2(b)

EXERCISE 17. : . Siapakah yang mengeluarkan kuantiti mata benda yang telah diukur daripada lukisan-lukisan kerja dengan tepat? . . . . yatakan langkah-langkah menyediakan senarai kuantiti> Dalam mentafsir lukisan, namakan tiga jenis lukisan yang perlu ditafsirkan? Apakah yang dimaksudkan dengan mengukur dan mengeluarkan kuantiti? Apakah nama lain bagi Borang Ukur Kuantiti dan namakan ruang -ruang yang terdapat dalam borang tersebut? . . Apakah perbezaan antara ruang ukuran dan ruang jumlah? Apakah yang dimaksudkan dengan mengumpulkan kuantiti dan nyatakan tujuannya? 8. Dalam menganggar kos, manakah yang melibatkan jumlah kos setiap butiran?

RE ERENCE : . eachers handout Ab. Aziz Abd. Latiff, Ismail Yusof, Abdul

. Pengajian Kejuruteraan Awam ingkatan Aziz Abu Bakar (DBP) . Pengenalan Ukur Kuantiti Binaan . Aturcara Kontrak & aksiran . ota JKR (IKRAM)

Rosli Abd. Rashid (DBP & U M)

Uzairi j. Saidin (IBS)

yx

yx

Page

of