Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2017/October/HT-22... · 2018. 12. 21. · PCI Manipur Jt....

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/20 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy changer (october) 22, 2017 pathienni (sunday) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI RADIANT E L E C T R I C A L S Lighthouse Lane Tiddim Road, Churachandpur Electric hmangruo chikim, company hran hran kutsuok (multi brand) kan nei, mi hung pan ro Discount khawm kan pek thei. # 8413801371 “Social Media, Facebook le WhatsApp haia ram le hnam hmasawnna ding idea nei an tam ang hehu chun an ram le hnam chu hma a va sawn naw lawm lawm! A la pangngai zing!!...” Police Commemoration Day an hmang ccpur: October 21, 2017 khan India ram pumpuia Police Commemoration Day hmang a ni le inzaw- min Churachandpur Dis- trict-a khawm zani zingkar 8AM khan Mr Lunkhomang Khongsai, Additional SP (Law & Order), CCPur in- rawinain Churachandpur Police Station-ah Com- memoration Day hmang a nih. Hi huna hin CCPur Civil Police, Women Police, Traffic Control Police hai bakah Indian Reserve Bat- talion (IRB) le Police-a rank officer hai an \hang tawl. Mr Lunkhomang Khongsai, Additional SP, CCPur in parade com- mander a inthawk guard of honour lain, James Vai- phei, Second OC, Police Station chun Police Com- memoration Day hmang a nina san hrillangna neiin September, 2016 a inthawk August, 2016 inkar sung khan Police an duty-naa thi 370 hai hming tiem- langna a nei a, Police thi hai inzana le sunnain min- ute khat sung to\awka hun hmang a ni zoin Lunkho- mang Khongsai, Addl. SP (L&O) inrawinain Police thi hai inzana in par inh- lanna an nei. Kum khat liemta sunga India rama Police le si- pai 370 thi hai lai Andhra Pradesh-ah 5, Arunachal Pradesh-ah 2, Assam-ah 1, Bihar-ah 12, Chhattisgarh ah 23, Delhi- 13, Gujarat- ah 2, Jammu & Kashmir- ah 42, Jharkhand-ah 2, Karnataka-ah 12, Madhya Pradesh ah 1, Maharastra- ah 1, Meghalaya ah 2, Odi- sha ah 9, Rajasthan ah 1, Tamil Nadu ah 2, Uttara- khand ah 7, Uttar Pradesh ah 76, West Bengal ah 16, Manipur ah 3, BSF 54, CISF 13, CRPF 49, Fire service, civil defence le Home Guard 6, ITDP 11, NCB 1 le SSB 2 an \hang. Hi hun sunga Manipur- a mani duty-na hmuna thi- na tuok hai chu- Havaldar Yengkhom Jiban Singh, Head constable MD Ayub khan le Head constable LS Lungrei Charanga hai an nih. By-Law hawngna an nei ccpur: Young Vaiphei Association (YVA), Com- pound Veng Unit chun Oc- tober 21, 2017 6AM khan Unit Office-ah khawsung inkeihruoi dan ding By- Law siema um hawngna hun an hmang. By-law hi Upa Vungminthang, President, YVA GHQ in YMA in Eviction order dodalnain sit-in-protest an nei ccpur: New Bazar, CC- Pur-a Women Market bawl- na ding le inzawma inhriet- tirna iengkhawm pe hmasa loa ADC, Churachandpur in hi lai hmuna um YMA Lamka Branch Office Evic- tion thaw dinga Order an suokhum an lungawinawzie suklangnain Young Mizo Association (YMA) Lamka Branch chun October 21, 2017, 12:00Noon a inthawk khan Thangzam Road-a an Office tuolah Sit-in-protest an nei. Sit-in-Protest a hin YMA Lamka Branch mem- ber tam tak an \hng a, Eviction thaw a ni theina dingin sawrkar compen- sation pe dinga an ngenna thu hai inziekna Placard an chawi bakah an tar bawk. Zothanga, Secretary, YMA Lamka Branch chun, sawrkarin kum 1993 laia hi hmuna Waiting Shed bawl a phal pek a ni bakah an ngenna dungzuia invest- ment thaw a phal pek a ni a. Hi dungzui hin Waiting Shed chunga Office bawl a ni thu a hril. A hril peinaah Sep- tember 19, 2017-a Wom- en market bawl ding leia YMA Office sawn dinga PCI Manipur Jt. Presbytery khawmpui ccpur: Presbyterian Church of India, Mizoram Synod hnuoia Manipur area chun Lingsiphai hmunah 2nd Joint Presbytery khawmpui an hmang mek zanikhan Rev. Lalrinmawia le Rev. S. Lama VAiphei han Pa- thienthu an hril. Khawmpui hi vawisun zo an tih. Kohran Hmeich- he Ni an hmang ccpur: Lamka Presby- terian Kohran-a Nuhmei Pawl chun October 21, 2017, 11:00AM khan Sun- day School Hall-ah 14th Kohhran Hmeichhe Ni an hmang. Hun hmasaah Kohran Hmeichhe Ni thupui “Nau- pang enkawl dan” ti Rev. Lalthantluanga in a ziek chu Unicky in tiemdawkna a nei a, thupui le inzawmin hriltlangna nei a nih. Hun hninaah |hazeli le B. Lawmruali hai inrawi- nain group tum tum han item hran hrana inruolsiekna a nei zoin Lalhmingmawii, Secretary in \awng\ainain hun a khar. Ruo intak ta- kin a sur ding imphal: Vawisun hin Odisha, Nagaland, Mani- pur, Mizoram le Tripura haiah ruo intak takin a la sur el thei niin India Meteorological Depart- ment thusuok chun a hril. Ruo sur ding hi thlipuiin a zui el thei bawk. Thlipui hrat dan ding hi 45-65 kmp ni el theia hril a ni bawk. Ruo hi Jharkhand, Bihar, Assam, Meghalaya, West Bengal le Arunachal Pradesh haiah khawm a sur ring a nih. Bawng thisa sa fak leiin mi 1 a thi imphal: Bawng thisa sa a fak leiin October 20, 2017 11 AM vel khan Patsoi Po- lice Station huop sunga Ngairangbam Maning Lei- kai a um Maibam Kanta (35), s/o Khema chu a thi niin ei thu dawngna chun a hril. Bawng neitu hi Khun- drakpam Premananda a nih. Bawng thisa sa hi Kanta le a ruol han hme dingin an suong a, bu an fak hmain Kanta hin an bawngsa suong hi an tem a, chu taka inthawk chun a um dan a hung danglam a, RIMS Hospital, Imphal panpui a ni a, sienkhawm a damnawna chu tuorzo lovin hun sawtnawte sun- gin a hung thi nia hril a nih. Hi lei hin bawng hi tura vai hlum a ni ring a nih tiin ei thu dawngna chun a hril. Manipur Tech. University VC dingin Tombi Singh imphal: Laiphrakpam Tombi Singh, Manipur University a Economics le Dean (School of Social Science) haia profes- sor a inthawka pension ta chu Vice Chancellor (VC), Manipur Technical University sin chel dingin Commissioner (Higher & Technical Education, Govt of Manipur chun order an suo. Hi sin hiDr Laiphrak- pam Tombi Singh chunk um 3 or kum 70 a ni chenin chel a tih tiin order-ah zieklang a nih. Congress MLA 6 Hai An Hung Kîr Nâwk El Thei: O. Ibobi Singh imphal: Opposition leader le CM hlui Mr O Ibobi Singh chun, Congress MLA paruk Minister chanvo beiseia BJP zawmhai chu tuchen hin iengkhawm pek an la ninaw leiin an hung kir nawk el thei, hi lei hin Congress chun an changah action la dingin Assembly Speaker Y. Khemchand kuomah khawm iengkhawm a hril naw a nih, tiin IANS news a hril. Inrinnia IANS news palai a hril dan chun, tactic hmangin an chungah action iengkhawm lak lo a ni thu a hril a. Forest Minister T Shaymkumar, MLA laklut khawm la nih lova BJP a zawm leia dis- qualify dinga an ngênna ngaisak nâwna thuah ruok chu High Court an nawr thu a hril a. High Court-in anni \an zâwnga thutlukna a siem ngei a beisei thu a hril bawk. Pu Ibobi chun, Congress MLA 6 hai chun Minister chanvo beisei- in BJP an zawm a. Amiruokchu, March 15 a BJP minority sawrkâr laklut china inthawkin thil tluong takin a la fe thei naw niin a hril. Health Minister Mr L. Jayenta- kumar chun inbanna a peklut a, a keikir nawk a. Parliamentary Secre- tary 12 laia 6 khawmin Minister han an by-pass hlak leiin inbanna an pek a niin a hril bawk. CM Biren ruok chun alternative arrangement thua inban a nih tiin a hril thung. Congress MLA 6 hai thuah, CM Pu Biren chun, minister inpek ding tina a um nawh. BJP sawrkârin de- velopment work a thaw \hat leiin re- election um sien khawm (BJP ticket- in) an tling tho ding ti an hriet leia BJP hung zawm an nih, tiin a hril. Ibobi ruok chun, BJP sawrkârin thil thar iengkhawm a la thaw nawh. A thaw sun chun Congress sawrkâr thawsahai hming thar inbuka hawng mei mei a nih, tiin a hril. “Single largest party kan ni a. Governor Dr Najma Heptullah khan, sawrkâr siemna ding chance a mi pek hmasa tak ding a nih. Con- gress-in seat 28 kan chang a, BJP in 21. Party danghai le \hangruolin Seat 32 an nei thei leiin Biren chu sawrkâr siem dingin a ko ta a nih” tiin a hril bawk. Congress MLA 6 hai chungah action an lak nawa chu, Congress national leader hai lungril a detin an dit tah naw leiin hung kir nawk an tak hmêl thu a hril bawk. Tu- lai hnai khan Salman Khurshid chun, Shillong ah, party suoksan tahai chu an hung kir nawk ding an nawh, tiin a lo hril ta a. “Party member \henkhat an phu nêka \ha pek an ni hnunga mimal hlâwkna beiseia party suoksan hai chu an hung kir nawk ding an nawh” tiin a hril niin Ibobi chun a hril. Ibobi chun, “Congress in sawrkâr a siem nawk le nawk naw thu a pawimaw ta naw a. All In- dia level ah Congress-in ram a chân hnunghai a hmu kir nawk pei ta a, inthim khela var kan hmu leiin kan lungngai nawh” tiin a hril bawk. Bukpi Meet 2017 an hmang ccpur: Bukpi khawmi inzawmkhawm (BKK) huoihawtnain Oct. 21, 2017 khan YPA GHQ Hall, Hi- angtam Lamka-ah “I Ma Ua Kitaitehna Di Omte Ah Vualzohna Ngah Di’n Kuh- kal Tak In I Taai Di Uh” ti thupui hmangin Bukpi Meet, 2017 hmang a ni a, hi huna hin Class X le XII hlawtlingna chang hai lawmpuina hun hmang a ni bawk. Bukpi meet hi hun hnia \he a ni a, hun khatnaah N. Sonzalian, IFS, Chief Con- servator of Forest, Govt. of Manipur khuollienin a \hang a, Dr N. Nengkhan- pau Hauzel, Chief Manag- er, Lead Bank, State Bank of India le N. Liantung- nung, Chief of Bukpi vil- lage hai guest of honour le Special Guest in an \hang. Hun hninaa chn K. Ngulkhanthang, Addl. Di- rector, Horty & Soil con- servation, Govt. of Manipur khuollienin a \hang a, Mad- am Teresa Tangpua, MCS, AC to Imphal East DC guest of honour in a \hang. lekha siem a ni thu chu an hriet a, sienkhawm hi thua a hran lieua inhriettirna lekha pek an ninaw thu, Sept. 20, 2017 khan ADC, CCPur Chairman van hmu- puiin Office \hiek peknaw hai sien an nuom thu an in- tlun a, September 23, 2017 khawm khan Minister V. Hangkhanlian khawm an inhmupui bakah September 26, 2017 nia ADC Chair- man le EM pahni hai an inhmupui huna hi chun- gthua la hriltlang \hat nawk dinga in\he an ni thu a hril. ADCC le inbiekna nei nawk hun ding an ng- hak lai zingin October 16, 2017 khan ni 5 sunga Of- fice suoksan dinga Eviction Notice insuo khum an ni a. Hi le inzawm hin October 17, 2017 khan Branch Ex- ecutive Committee neiin ADCC thil thaw danah an lungawinaw hle a. Of- fice \hiek ding a ni tho tho chun zangnadawmna (com- pensation) pek nisien ti a ni a. Hi thua hin October 18, 2017 khan ADC Chairman, CEO, Executive Members le EO hai kuomah inhriet- tirna pek hmasak an ninaw thu an intlun a, ADC Chair- man in inbiekna nei dinga a hril laia Eviction Notice insuo khum an nina thua le YMA Office mipui sum le tha senga bawl a ni leiin mimal ta a ninaw leiin date- line peka um chu keisei pek dingin an ngen niin a hril. October 20, 2017 nia zangnadawmna pe dinga ngenna lekha peklut a ni a, hi dungzui hin ADC Chair- man in Mr Kamkholal, EM, ADCC ina inbiekna nei dinga a ti dungzuiin inbie dingin Branch Execu- tive member hai an va fe a, sienkhawm inbiekpui ding an hmel hmu ding a umnaw leia thil fe danah an lungawinaw leia hienganga Sit-in-protest hi an nei niin Zathanga chun a hril. a hawng a, Pro-Pastor Ph. Thienneilal in pathien kuomah \awng\aia inhlan- na a nei. Unit President Luaithang chun, khawsung In tinin tuolah electric bulb pakhat seng zan huna sit- var hlak dinga hotu han an ngen dungzuia thuawi taka zawmtu khawsung mipui hai chungah lawmthu a hril. Branch kum 32 tlingna puolin hun an hmang saikawt: HYA Saikawt Branch chun October 21, 2017 khan an Branch kum 32 tlingna champha le inza- wmin Saikawt hmuna an Office sukfaina sin thawin an hnatlang bakah HYA Saikawt Branch \huoitu lo thi ta hai hrietzingna le inza- nain minute khat sung to\ awka hun hmang a nih. Hi zo hin Pu Rohm- inglien F. Tusing, Chair- man, Saikot Youth Club chun \huoitu fam lo chang ta hai le an sung le kuo hai le HYA Sakawt branch ta din- ga \awng\aina hun a hmang. HYA Saikawt Branch president Pu Timothy Z. Zote chun \huoitu hlui hai inzana chibai a buk a, Oct. 23, 2017 a inthawk Dr HT Sangliana Rolling Trophy Football le Volleyball tour- nament um dinga Branch member \hang ding hai chu game spirit nei taka inkhel dingin an cha tawl. Manipur-a Hnam Hran Hran 20 A Inthawka Farhai Bu Fakpuina Nei A Nih Mi Tin Ei Inzatuoa Muongna A Um Phâ Hmasâwnna Um Thei A Tih: Biswajit Singh imphal: Manipur chu hnam chi hran hran 30 nêka tam um khâwm ei nih leiin mi tinin, hnam tin ei inzat- uo a, muongna a um pha le chau hmasâwnna tak tak um thei a ti tiin Works Min- ister & Information Minis- ter Mr Thongam Biswajit Singh chun a hril. Manipur-a Meitei haiin chîng dan \ha an nei pak- hat, an far/naunu hai kum khatah bu vawi khat an fak- puina hlak “Ningol Chak- kuoba” (Farhai Ruoi) an \hena, All Manipur Ethni- cal Socio-Cultural Organ- isation, Naath Kanba Lup, Manipur State Shumang Leela Council le All Ma- nipur Arts & Culture Stu- dents’ Union hai buotsai 24th Eikhoigi Iche-Ichals- ingbu Ningshingba Numit “Ningol Chak-Kouba”, Iboyaima Sumang Leela Shanglen, Palace Com- pound-a an neina huna a hril a nih. Manipur-a hnam hran hranhai lai inhreitthiemna, inhmangaina le inremna \halem a um theina dinga an buotsai a ni a. Nuhmei- hai thilpek (gift) hai pêk an nih bawk. “Manipur chu hnam hran hran chêng khâwmna a ni a. Inzatawnna ei nei phât muongna um thei a ta. Muongna a um phât hmasâwnna um thei a tih” tiin a hril. “Ei rêngin ei inhrietthiema ei inza tawn phât leh chauh muongna hmung ei tih” a ti bawk. Minister Biswajit chun, hnam hran hran 20 nêka tama inthawka nuhmei (farnuhai) chibai bukin a lo hmuok tâwl a, bu an fâk tlâng. “Vawisûna in hlima in lâwm ang tak hin hmatieng khawm hlim le lâwm taka in um pei ka beisei a, ka ditsakpui bawk cheu” tiin a ditsakna thu an hlân tâwl. Farnu ruolhai khawm ni danga bu fa tlâng ngai lo an hei fâk tlâng tâwl chu inhawi an ti tâwl hle. Hi huna hin Consumer Affairs, Food & Public Distribution Minister Mr Karam Shyam khawm a \hang ve a. Hnam hran hran 20 nêka tam fiela um- hai \huoituhai le farnuhai ruoi ropuitak kil tlâng a nih. “Ningol Chakkuoba” le inzawm hin Inrinni October 21 khan hmun hran hran ah inser a nih a. Chief Minis- ter, Governor, Opposition Leader le Minister dang danghai khawmin mipui- hai kuomah lâwmpuina thuchahai an puong tawl. Chief Minister Mr N. Bi- ren Singh chun, Manipur-a Festival ropuitak le lientak >>sunzawmna Page 4-ah Nemcha Kipgen-in Hmeithaihai Bu A Fakpui imphal: Manipur-a nuh- mei (tribal) minister umsun Ms Nemcha Kipgen chun a biel Kangpokpi district sûnga nuhmei hmeithaihai po po October 21 niin bu a fakpui tâwl ve. Hi ni hi 1st Kangpokpi District Widow’s Wel- fare Society – Huhhingna (Retreat) Camp tâwpna ni tak, Kangpokpi Christian Church (KCC) ah nei a ni a. Pi Nemcha Kipgen chu khuol liena fiel a ni leiin remchânga lain hmeithai bu a fakpui tawl ta a nih. Hmeithai 100 kuomah thu hrilin, “Manipur-a nuhmei minister umsun ka nina angin, tribal nuhmei ni lang khawm, Manipura nuhmeihai po pohai chunga mawphurna neiin kan hriet a. Hieng ang program haia \hang ve le in thil thaw thlawp hi ka thaw ding lieu lieu ah ka ngai a. |hang theia ka um leiin ka lâwm hle a nih” tiin a hril. Pi Nemcha chun khawvêlah nuhmei ropui tak tak chanchin tamtak hriet ding a um a. Chuleiin, nuhmeihai khawm mani theina ringa, mani inring- zoa thil ropui takhai thaw ve tum dingin an fui tâwl a. “Khawtlang, ram le hnam hmasâwnna dingin tamtak ei thaw thei a nih” tiin a hril. Ei rama ei nina le inza- wma mita hmu phâk zing entawn ding hrilin, Man- tripukhri, Imphal East district-a Renu handloom & Handicraft Co-opera- tive Society Ltd neitu Ms Renu chanchin hrilin, a sin thawkrimna leia National Award chen dawngnu en- tawna, taima taka sin thaw ve dingin nuhmeihai an fui bawk. A hril dan chun, Ms Renu hin hmeithai tamtak chu puon khawng inchûkti- rin sin a pek tah a. Hmeithai hai sin a pek bâkah an nau- hai le naufahra dang tamtak khawm khawm sikul \ha tak tak an kai theina dingin a \hangpui niin a hril. Nuhmei tam lem sin siempeka an income suk- pung pêkna ding le mi tam lem a \hangpui theina din- gin Kangpokpi ah khawm Renu Handloom & Handi- craft Co-operative Society Ltd branch hawng a tum niin a hril bawk. Minister Nemcha hin Social Welfare Depart- ment hnuoia Indira Gandhi National Widow Pension Scheme (IGNWPS) (Tar Pension) thu khawm a hril a. Tar hi scheme la chang ve lohai po po hming chu a kuoma pelut dingin an hriettir a. Harsatna neihai chun “Nemcha Kipgen App” hmangin an harsat- na thu iengtiklai khawm phone/internet hmangin an hril thei thu a hril bawk. (DIPR)

Transcript of Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2017/October/HT-22... · 2018. 12. 21. · PCI Manipur Jt....

Page 1: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2017/October/HT-22... · 2018. 12. 21. · PCI Manipur Jt. Presbytery khawmpui ccpur: Presbyterian Church of India, Mizoram Synod hnuoia Manipur area

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/20 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

changer (october) 22, 2017 pathienni (sunday)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

RADIANT E L E C T R I C A L S

Lighthouse LaneTiddim Road, Churachandpur

Electric hmangruo chikim, company hran hran kutsuok

(multi brand) kan nei, mi hung pan ro

Discount khawm kan pek thei.

# 8413801371

“Social Media, Facebook le WhatsApp haia ram le hnam hmasawnna ding idea nei an tam ang hehu chun an ram le hnam chu hma a va sawn

naw lawm lawm! A la pangngai zing!!...”

Police Commemoration Day an hmangccpur: October 21, 2017 khan India ram pumpuia Police Commemoration Day hmang a ni le inzaw-min Churachandpur Dis-trict-a khawm zani zingkar 8AM khan Mr Lunkhomang Khongsai, Additional SP (Law & Order), CCPur in-rawinain Churachandpur Police Station-ah Com-memoration Day hmang a nih. Hi huna hin CCPur Civil Police, Women Police, Traffic Control Police hai bakah Indian Reserve Bat-talion (IRB) le Police-a rank

officer hai an \hang tawl. Mr Lunkhomang Khongsai, Additional SP, CCPur in parade com-mander a inthawk guard of honour lain, James Vai-phei, Second OC, Police Station chun Police Com-memoration Day hmang a nina san hrillangna neiin September, 2016 a inthawk August, 2016 inkar sung khan Police an duty-naa thi 370 hai hming tiem-langna a nei a, Police thi hai inzana le sunnain min-ute khat sung to\awka hun

hmang a ni zoin Lunkho-mang Khongsai, Addl. SP (L&O) inrawinain Police thi hai inzana in par inh-lanna an nei. Kum khat liemta sunga India rama Police le si-pai 370 thi hai lai Andhra Pradesh-ah 5, Arunachal Pradesh-ah 2, Assam-ah 1, Bihar-ah 12, Chhattisgarh ah 23, Delhi- 13, Gujarat-ah 2, Jammu & Kashmir-ah 42, Jharkhand-ah 2, Karnataka-ah 12, Madhya Pradesh ah 1, Maharastra-ah 1, Meghalaya ah 2, Odi-

sha ah 9, Rajasthan ah 1, Tamil Nadu ah 2, Uttara-khand ah 7, Uttar Pradesh ah 76, West Bengal ah 16, Manipur ah 3, BSF 54, CISF 13, CRPF 49, Fire service, civil defence le Home Guard 6, ITDP 11, NCB 1 le SSB 2 an \hang. Hi hun sunga Manipur-a mani duty-na hmuna thi-na tuok hai chu- Havaldar Yengkhom Jiban Singh, Head constable MD Ayub khan le Head constable LS Lungrei Charanga hai an nih.

By-Law hawngna an nei

ccpur: Young Vaiphei Association (YVA), Com-pound Veng Unit chun Oc-tober 21, 2017 6AM khan Unit Office-ah khawsung inkeihruoi dan ding By-Law siema um hawngna hun an hmang. By-law hi Upa Vungminthang, President, YVA GHQ in

YMA in Eviction order dodalnain sit-in-protest an nei

ccpur: New Bazar, CC-Pur-a Women Market bawl-na ding le inzawma inhriet-tirna iengkhawm pe hmasa loa ADC, Churachandpur in hi lai hmuna um YMA Lamka Branch Office Evic-tion thaw dinga Order an suokhum an lungawinawzie suklangnain Young Mizo Association (YMA) Lamka Branch chun October 21, 2017, 12:00Noon a inthawk khan Thangzam Road-a an Office tuolah Sit-in-protest an nei. Sit-in-Protest a hin YMA Lamka Branch mem-ber tam tak an \hng a, Eviction thaw a ni theina dingin sawrkar compen-sation pe dinga an ngenna thu hai inziekna Placard an chawi bakah an tar bawk. Zothanga, Secretary, YMA Lamka Branch chun, sawrkarin kum 1993 laia hi hmuna Waiting Shed bawl a phal pek a ni bakah an ngenna dungzuia invest-ment thaw a phal pek a ni a. Hi dungzui hin Waiting Shed chunga Office bawl a ni thu a hril. A hril peinaah Sep-tember 19, 2017-a Wom-en market bawl ding leia YMA Office sawn dinga

PCI Manipur Jt. Presbytery khawmpuiccpur: Presbyterian Church of India, Mizoram Synod hnuoia Manipur area chun Lingsiphai hmunah 2nd Joint Presbytery khawmpui an hmang mek zanikhan Rev. Lalrinmawia le Rev. S. Lama VAiphei han Pa-thienthu an hril. Khawmpui hi vawisun zo an tih.

Kohran Hmeich-he Ni an hmang

ccpur: Lamka Presby-terian Kohran-a Nuhmei Pawl chun October 21, 2017, 11:00AM khan Sun-day School Hall-ah 14th Kohhran Hmeichhe Ni an hmang. Hun hmasaah Kohran Hmeichhe Ni thupui “Nau-pang enkawl dan” ti Rev. Lalthantluanga in a ziek chu Unicky in tiemdawkna a nei a, thupui le inzawmin hriltlangna nei a nih. Hun hninaah |hazeli le B. Lawmruali hai inrawi-nain group tum tum han item hran hrana inruolsiekna a nei zoin Lalhmingmawii, Secretary in \awng\ainain hun a khar.

Ruo intak ta-kin a sur dingimphal: Vawisun hin Odisha, Nagaland, Mani-pur, Mizoram le Tripura haiah ruo intak takin a la sur el thei niin India Meteorological Depart-ment thusuok chun a hril. Ruo sur ding hi thlipuiin a zui el thei bawk. Thlipui hrat dan ding hi 45-65 kmp ni el theia hril a ni bawk. Ruo hi Jharkhand, Bihar, Assam, Meghalaya, West Bengal le Arunachal Pradesh haiah khawm a sur ring a nih.

Bawng thisa sa fak leiin mi 1 a thiimphal: Bawng thisa sa a fak leiin October 20, 2017 11 AM vel khan Patsoi Po-lice Station huop sunga Ngairangbam Maning Lei-kai a um Maibam Kanta (35), s/o Khema chu a thi niin ei thu dawngna chun a hril. Bawng neitu hi Khun-drakpam Premananda a nih. Bawng thisa sa hi Kanta le a ruol han hme

dingin an suong a, bu an fak hmain Kanta hin an bawngsa suong hi an tem a, chu taka inthawk chun a um dan a hung danglam a, RIMS Hospital, Imphal panpui a ni a, sienkhawm a damnawna chu tuorzo lovin hun sawtnawte sun-gin a hung thi nia hril a nih. Hi lei hin bawng hi tura vai hlum a ni ring a nih tiin ei thu dawngna chun a hril.

Manipur Tech. University VC dingin Tombi

Singhimphal: Laiphrakpam Tombi Singh, Manipur University a Economics le Dean (School of Social Science) haia profes-sor a inthawka pension ta chu Vice Chancellor (VC), Manipur Technical University sin chel dingin Commissioner (Higher & Technical Education, Govt of Manipur chun order an suo. Hi sin hiDr Laiphrak-pam Tombi Singh chunk um 3 or kum 70 a ni chenin chel a tih tiin order-ah zieklang a nih.

congress MLA 6 Hai An Hung Kîr Nâwk El Thei: O. Ibobi Singhimphal: Opposition leader le CM hlui Mr O Ibobi Singh chun, Congress MLA paruk Minister chanvo beiseia BJP zawmhai chu tuchen hin iengkhawm pek an la ninaw leiin an hung kir nawk el thei, hi lei hin Congress chun an changah action la dingin Assembly Speaker Y. Khemchand kuomah khawm iengkhawm a hril naw a nih, tiin IANS news a hril. Inrinnia IANS news palai a hril dan chun, tactic hmangin an chungah action iengkhawm lak lo a ni thu a hril a. Forest Minister T Shaymkumar, MLA laklut khawm la nih lova BJP a zawm leia dis-qualify dinga an ngênna ngaisak nâwna thuah ruok chu High Court an nawr thu a hril a. High Court-in anni \an zâwnga thutlukna a siem ngei a beisei thu a hril bawk. Pu Ibobi chun, Congress MLA 6 hai chun Minister chanvo beisei-in BJP an zawm a. Amiruokchu, March 15 a BJP minority sawrkâr

laklut china inthawkin thil tluong takin a la fe thei naw niin a hril. Health Minister Mr L. Jayenta-kumar chun inbanna a peklut a, a keikir nawk a. Parliamentary Secre-tary 12 laia 6 khawmin Minister han an by-pass hlak leiin inbanna an pek a niin a hril bawk. CM Biren ruok chun alternative arrangement thua inban a nih tiin a hril thung. Congress MLA 6 hai thuah, CM Pu Biren chun, minister inpek ding tina a um nawh. BJP sawrkârin de-

velopment work a thaw \hat leiin re-election um sien khawm (BJP ticket-in) an tling tho ding ti an hriet leia BJP hung zawm an nih, tiin a hril. Ibobi ruok chun, BJP sawrkârin thil thar iengkhawm a la thaw nawh. A thaw sun chun Congress sawrkâr thawsahai hming thar inbuka hawng mei mei a nih, tiin a hril. “Single largest party kan ni a. Governor Dr Najma Heptullah khan, sawrkâr siemna ding chance a mi pek hmasa tak ding a nih. Con-

gress-in seat 28 kan chang a, BJP in 21. Party danghai le \hangruolin Seat 32 an nei thei leiin Biren chu sawrkâr siem dingin a ko ta a nih” tiin a hril bawk. Congress MLA 6 hai chungah action an lak nawa chu, Congress national leader hai lungril a detin an dit tah naw leiin hung kir nawk an tak hmêl thu a hril bawk. Tu-lai hnai khan Salman Khurshid chun, Shillong ah, party suoksan tahai chu an hung kir nawk ding an nawh, tiin a lo hril ta a. “Party member \henkhat an phu nêka \ha pek an ni hnunga mimal hlâwkna beiseia party suoksan hai chu an hung kir nawk ding an nawh” tiin a hril niin Ibobi chun a hril. Ibobi chun, “Congress in sawrkâr a siem nawk le nawk naw thu a pawimaw ta naw a. All In-dia level ah Congress-in ram a chân hnunghai a hmu kir nawk pei ta a, inthim khela var kan hmu leiin kan lungngai nawh” tiin a hril bawk.

Bukpi Meet 2017 an hmang

ccpur: Bukpi khawmi inzawmkhawm (BKK) huoihawtnain Oct. 21, 2017 khan YPA GHQ Hall, Hi-angtam Lamka-ah “I Ma Ua Kitaitehna Di Omte Ah Vualzohna Ngah Di’n Kuh-kal Tak In I Taai Di Uh” ti thupui hmangin Bukpi Meet, 2017 hmang a ni a, hi huna hin Class X le XII hlawtlingna chang hai lawmpuina hun hmang a ni bawk. Bukpi meet hi hun hnia \he a ni a, hun khatnaah N. Sonzalian, IFS, Chief Con-

servator of Forest, Govt. of Manipur khuollienin a \hang a, Dr N. Nengkhan-pau Hauzel, Chief Manag-er, Lead Bank, State Bank of India le N. Liantung-nung, Chief of Bukpi vil-lage hai guest of honour le Special Guest in an \hang. Hun hninaa chn K. Ngulkhanthang, Addl. Di-rector, Horty & Soil con-servation, Govt. of Manipur khuollienin a \hang a, Mad-am Teresa Tangpua, MCS, AC to Imphal East DC guest of honour in a \hang.

lekha siem a ni thu chu an hriet a, sienkhawm hi thua a hran lieua inhriettirna lekha pek an ninaw thu, Sept. 20, 2017 khan ADC, CCPur Chairman van hmu-puiin Office \hiek peknaw hai sien an nuom thu an in-tlun a, September 23, 2017 khawm khan Minister V. Hangkhanlian khawm an inhmupui bakah September 26, 2017 nia ADC Chair-man le EM pahni hai an inhmupui huna hi chun-gthua la hriltlang \hat nawk dinga in\he an ni thu a hril. ADCC le inbiekna nei nawk hun ding an ng-hak lai zingin October 16, 2017 khan ni 5 sunga Of-fice suoksan dinga Eviction Notice insuo khum an ni a. Hi le inzawm hin October 17, 2017 khan Branch Ex-ecutive Committee neiin ADCC thil thaw danah an lungawinaw hle a. Of-fice \hiek ding a ni tho tho chun zangnadawmna (com-

pensation) pek nisien ti a ni a. Hi thua hin October 18, 2017 khan ADC Chairman, CEO, Executive Members le EO hai kuomah inhriet-tirna pek hmasak an ninaw thu an intlun a, ADC Chair-man in inbiekna nei dinga a hril laia Eviction Notice insuo khum an nina thua le YMA Office mipui sum le tha senga bawl a ni leiin mimal ta a ninaw leiin date-line peka um chu keisei pek dingin an ngen niin a hril. October 20, 2017 nia zangnadawmna pe dinga ngenna lekha peklut a ni a, hi dungzui hin ADC Chair-man in Mr Kamkholal, EM, ADCC ina inbiekna nei dinga a ti dungzuiin inbie dingin Branch Execu-tive member hai an va fe a, sienkhawm inbiekpui ding an hmel hmu ding a umnaw leia thil fe danah an lungawinaw leia hienganga Sit-in-protest hi an nei niin Zathanga chun a hril.

a hawng a, Pro-Pastor Ph. Thienneilal in pathien kuomah \awng\aia inhlan-na a nei. Unit President Luaithang chun, khawsung In tinin tuolah electric bulb pakhat seng zan huna sit-var hlak dinga hotu han an ngen dungzuia thuawi taka zawmtu khawsung mipui hai chungah lawmthu a hril.

Branch kum 32 tlingna puolin hun an hmangsaikawt: HYA Saikawt Branch chun October 21, 2017 khan an Branch kum 32 tlingna champha le inza-wmin Saikawt hmuna an Office sukfaina sin thawin an hnatlang bakah HYA Saikawt Branch \huoitu lo thi ta hai hrietzingna le inza-nain minute khat sung to\awka hun hmang a nih. Hi zo hin Pu Rohm-inglien F. Tusing, Chair-man, Saikot Youth Club chun \huoitu fam lo chang ta hai le an sung le kuo hai le HYA Sakawt branch ta din-

ga \awng\aina hun a hmang. HYA Saikawt Branch president Pu Timothy Z. Zote chun \huoitu hlui hai inzana chibai a buk a, Oct. 23, 2017 a inthawk Dr HT

Sangliana Rolling Trophy Football le Volleyball tour-nament um dinga Branch member \hang ding hai chu game spirit nei taka inkhel dingin an cha tawl.

Manipur-a Hnam Hran Hran 20 A Inthawka Farhai Bu Fakpuina Nei A NihMi Tin Ei Inzatuoa Muongna A Um Phâ Hmasâwnna Um Thei A Tih: Biswajit Singh

imphal: Manipur chu hnam chi hran hran 30 nêka tam um khâwm ei nih leiin mi tinin, hnam tin ei inzat-uo a, muongna a um pha le chau hmasâwnna tak tak um thei a ti tiin Works Min-ister & Information Minis-ter Mr Thongam Biswajit Singh chun a hril. Manipur-a Meitei haiin chîng dan \ha an nei pak-hat, an far/naunu hai kum khatah bu vawi khat an fak-puina hlak “Ningol Chak-kuoba” (Farhai Ruoi) an \hena, All Manipur Ethni-cal Socio-Cultural Organ-isation, Naath Kanba Lup, Manipur State Shumang Leela Council le All Ma-nipur Arts & Culture Stu-dents’ Union hai buotsai 24th Eikhoigi Iche-Ichals-ingbu Ningshingba Numit “Ningol Chak-Kouba”,

Iboyaima Sumang Leela Shanglen, Palace Com-pound-a an neina huna a hril a nih. Manipur-a hnam hran hranhai lai inhreitthiemna, inhmangaina le inremna \halem a um theina dinga an buotsai a ni a. Nuhmei-hai thilpek (gift) hai pêk an nih bawk. “Manipur chu hnam hran hran chêng khâwmna a ni a. Inzatawnna ei nei phât muongna um thei a ta. Muongna a um phât

hmasâwnna um thei a tih” tiin a hril. “Ei rêngin ei inhrietthiema ei inza tawn phât leh chauh muongna hmung ei tih” a ti bawk. Minister Biswajit chun, hnam hran hran 20 nêka tama inthawka nuhmei (farnuhai) chibai bukin a lo hmuok tâwl a, bu an fâk tlâng. “Vawisûna in hlima in lâwm ang tak hin hmatieng khawm hlim le lâwm taka in um pei ka beisei a, ka ditsakpui bawk cheu” tiin

a ditsakna thu an hlân tâwl. Farnu ruolhai khawm ni danga bu fa tlâng ngai lo an hei fâk tlâng tâwl chu inhawi an ti tâwl hle. Hi huna hin Consumer Affairs, Food & Public Distribution Minister Mr Karam Shyam khawm a \hang ve a. Hnam hran hran 20 nêka tam fiela um-hai \huoituhai le farnuhai ruoi ropuitak kil tlâng a nih. “Ningol Chakkuoba” le inzawm hin Inrinni October 21 khan hmun hran hran ah inser a nih a. Chief Minis-ter, Governor, Opposition Leader le Minister dang danghai khawmin mipui-hai kuomah lâwmpuina thuchahai an puong tawl. Chief Minister Mr N. Bi-ren Singh chun, Manipur-a Festival ropuitak le lientak >>sunzawmna Page 4-ah

Nemcha Kipgen-in Hmeithaihai Bu A Fakpui

imphal: Manipur-a nuh-mei (tribal) minister umsun Ms Nemcha Kipgen chun a biel Kangpokpi district sûnga nuhmei hmeithaihai po po October 21 niin bu a fakpui tâwl ve. Hi ni hi 1st Kangpokpi District Widow’s Wel-fare Society – Huhhingna (Retreat) Camp tâwpna ni tak, Kangpokpi Christian Church (KCC) ah nei a ni a. Pi Nemcha Kipgen chu khuol liena fiel a ni leiin remchânga lain hmeithai bu a fakpui tawl ta a nih. Hmeithai 100 kuomah thu hrilin, “Manipur-a nuhmei minister umsun ka nina angin, tribal nuhmei ni lang khawm, Manipura nuhmeihai po pohai chunga mawphurna neiin kan hriet a. Hieng ang program haia \hang ve le in thil thaw thlawp hi ka thaw ding lieu lieu ah ka ngai a. |hang theia ka um leiin ka lâwm hle a nih” tiin a hril. Pi Nemcha chun khawvêlah nuhmei ropui tak tak chanchin tamtak hriet ding a um a. Chuleiin, nuhmeihai khawm mani theina ringa, mani inring-zoa thil ropui takhai thaw ve tum dingin an fui tâwl a. “Khawtlang, ram le hnam hmasâwnna dingin tamtak ei thaw thei a nih” tiin a hril. Ei rama ei nina le inza-wma mita hmu phâk zing entawn ding hrilin, Man-

tripukhri, Imphal East district-a Renu handloom & Handicraft Co-opera-tive Society Ltd neitu Ms Renu chanchin hrilin, a sin thawkrimna leia National Award chen dawngnu en-tawna, taima taka sin thaw ve dingin nuhmeihai an fui bawk. A hril dan chun, Ms Renu hin hmeithai tamtak chu puon khawng inchûkti-rin sin a pek tah a. Hmeithai hai sin a pek bâkah an nau-hai le naufahra dang tamtak khawm khawm sikul \ha tak tak an kai theina dingin a \hangpui niin a hril. Nuhmei tam lem sin siempeka an income suk-pung pêkna ding le mi tam lem a \hangpui theina din-gin Kangpokpi ah khawm Renu Handloom & Handi-craft Co-operative Society Ltd branch hawng a tum niin a hril bawk. Minister Nemcha hin Social Welfare Depart-ment hnuoia Indira Gandhi National Widow Pension Scheme (IGNWPS) (Tar Pension) thu khawm a hril a. Tar hi scheme la chang ve lohai po po hming chu a kuoma pelut dingin an hriettir a. Harsatna neihai chun “Nemcha Kipgen App” hmangin an harsat-na thu iengtiklai khawm phone/internet hmangin an hril thei thu a hril bawk. (DIPR)

Page 2: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2017/October/HT-22... · 2018. 12. 21. · PCI Manipur Jt. Presbytery khawmpui ccpur: Presbyterian Church of India, Mizoram Synod hnuoia Manipur area

Hmasawnna Thar2 changer (october) 22, 2017pathienni (sunday) article/health & employment news

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

VAWISUN THUPUIMi popo le inremna le thienghlimna hnawt ro, chuong le naw chun tukhawmin Lalpa hmu naw ni hai; - Hebrai 12:14

HT Pathienni sermon

EditorialKhawvel thil

Khawvel thil ti hin kawk chi tum tum a nei a, a huopzau hle a, a hrila hril seng ding le a zieka ziek seng ding a ni nawh. Khawvel thil ti hin a \ha zawng le a \ha naw zawngin kawk a nei thei ve ve bawk. Mihriemhai hi khawvela cheng ei la ni leiin khawvel thil dit, inhnar le mamaw chi hran hran ei nei seng. Ei hril nuom tak chu khawvel thil a taluo a ngainat, an dik nawzawng le a \ha nawzawnga hmang hi a \ha naw a, ei society in \hatpui nekin a tuorhla hle a, nasa takin ei sietpui mek a, ei la sietpui pei ding a nih. Hi lei hin khawvel thil hai hi a hmang dan ei thiem hle a \ul a nih. Ei hmang thiem naw chun ei ta dinga hling le chang (trap) a hung ni thei a nih. Unau Meitei han Ningol Chakkouba an thaw hi a \ha a. Hi lei hin Manipur a cheng tlang mihai lai khawm a thaw ve hi ei tam ta hle. Ningol Chakkou-ba thil tum tak chu ei hriet seng. In hmangai le in lunginsietna leia \a han an farnu pasal nei tasa hai bu fak tlangpuina a nih. Tienlai chun sum seng a tam naw a, Ningol Chakkouba hin phurrik an tlun ngai nawh. |hangthar huna ruok chun Ningol Chakkou-ba hi mi tam tak ta dingin phurrik a hung ni tah. A nei le a hau hai ta ding chun hlimna le lawmna Ni a ni a, a rethei le a nei nawhai ta ding ruok chun \apna Ni an chang ta a nih. Ningol Chakkouba Nia phurrik siemtu chu thilthlawnpek (Gift) inpek hi a nih. |a han an farhai thil \ha le mantam gift-a an pek ang bawkin farhai khawma an In tienga an fe huna fak ding le dawn ding inhnik le \ha an chawi ve a hung \ul a. Pasal le nuhmei hai ta ding khawma sum seng tamna ve ve a hung ni tah. A bikin pasalhai ta dingin sum seng a tam bik zuol. Tulai lem chu farnu \henkhat chun Ningol Chakkouba Ni hin an \ahai kuomah demand an nei hlak. An demand ang an pek thei naw chun, hlimna Ni le lawmna Ni ni hlak khan nuorna Ni le lungsenna Ni a hung inchang ta hlak a nih. Hi thil hi thil pawi tak a nih. Tienlaia Ningol Chakkouba thiltum \ha le hlu em em el kha khawvel thil a hung inrawl ta leiin society sûngah kar (gap) a hung um ta a, mi \ha le misie hai inkar a hung inhlat ta em em el a nih. Khawvel thil hai chu pawisa, rângkachak \hi, rângkachak nabe, rângkachak kutsebi, TV, Refrigerator, Motor etc. hai an nih. Khawvel thil chi tum tum hai hin Nin-gol Chakkouba hlutna kha a suknêp tah le a. Ningol Chakkouba Ni chu mani nei in show khumna Ni ang hielin a hung fe el ta hi a pawi a, siem \hat a hun ta hle a nih. Inkhap ringawt hlak thil thei a ni awm si naw a, a lampui ding chu hi Kut hmang hlaktu hnam han an buoipui a \ul a nih. Ringtu Kristien intihai lai khawm khawvel thil hi a power a hrât hle a, Kohran Pawl hran hran hai inel-tuona khawm khawvel thil (materialism) a ni tah. A Pathien thu tak nêkin thâwlâwm thaw suok râwn lem, budget nei tam lem, building, hmun le hmang bâkah motor \ha nei lem thu hai chu Kohran Pawl hran hran hai ineltuona nitain an lang. Ei Bible in khawvel hi a châknahai pumin a bohmang ding a nih a ti hi a hung indik mek a, a la hung indik pei ding a nih. Khawvel thil hin chu a tu tu hai khawm hi a mi hne a nih. Hnam tum tum hai harsatna lien tak pak-hat chu Mo thil sâwm hi a nih. A thu chun mo thil sâwm tam hi a \ha nawh ei ti seng a. Amiruokchu, ei hun a hungtlung pha leh ei thaw nawk \awk hlak. Vaihai chau hi mo thil sâwm (dowry) buoi le har-satna tuok an ni naw a, Manipur a chêng hnam hai po po khawm hi dowry thil hin ro a mi la rel khum a, a salah ei lan tang tâwl a nih. Hi thil hin khawvel thil ei ngainat le ngaihlutzie chieng takin a târlang a nih. Ei nunghâk le tlangvâl hai khawm hi dan anga nuhmei pasal innei hi an nuom naw chu a ni naw a, sum seng a tam leia a ruka innei hi an tam lem a nih. Hi khawm hi khawvel thil lei tho a nih.

“what is that in your hand?” (I KUTA KHA IEM ANI A?) John 8:1-11

Rev. Dr. H.M.Songate

october 14, 2017 zingkar chu ni dang ang naw takin inhnu deuin personal devotion (Pathien

le inpawlna) ka nei thei chau a. Sap rama inthawka hung tlung hlim kani leiin jetlag (hunbi inthlak leia imu intuolo) ka la nei lei a nih. |awng\aina ka nei mek laiin Sap rama ka thuhrilhai ka hang sui let nawk a. Chulaia, pakhat hung lut vang vang chu, “what is that in your hand?” (i kuta kha iem ani a?) ti thu October ni khat tuk New Mariah Congregational Church, Neath khawpuia ka hril kha a nih. Ringtuhai ei hrat thei nawna le ei \hangmawbawk lientak chu, ‘ei kut haia lung ei chawi deu run hi’ a nih, ti thu ka hril a. Ringtu lungchawihai hrim hrim chun hmangaina an nei tak tak thei naw thu dam, mi tadinga damna nekin natna intluntu anni thu dam, mi tadinga malsawmna anni thei ngainaw zie dam ka hril sa bawka. Chu tuk chun, Thla 18 kha Biekina inkhawm dinga a lungrila um hlak inkhawm ngam silo khawm a lo um ve a. Ruol bak deua lo seilien, boxer ni bawk a lo nih a. Hi pa le pulpita inthawka intuok dinga Lalpan hun a lo buotsai hi mak ka tih a, an pastorhai nupa khawma mak an ti em em. Tu ani ka hriet naw leiin, thuhril lai a mitthli a tla ani ka hmu a, inkhawm \inin chibai lovin ami lo kuo ve ngui ngui a. A hmu phawtin mak an ti hle a nih. Pastor a kuo vawikhatna ni awmtak a nih! ka testimony: Chu tuk chun Pathien remti ani ngei ringin ordination ka chang hnunga Pathienin danglam taka ka nun le ka sinthawna popo her danglam khawpa ami kona thar, ka la hril suok ngailo chu tawite in ka hril el tah a. Alcoholics (Zu ngolvei), drug addicts, nawchizawr le HIV & AIDS hai hi pastor ni lang khawm ngaidan pakhat chau, thlakthleng el theilo ka nei tlat hlak thu ka hril a. Mi tamtakin hmangai tak le duot emema an enkawl ka hmu hin mak kati lem thu dam ka hril kai pei a. 1992 kuma ka nuhmei Lalbeisei leh hieng ang mihai an enkawlna hmun “Home” pakhat nuhmei le pasal 30 vel umna kan va sir thu le inhawi kati naw zie dam, kir vat vat ka nuom zie dam ka hril a. Hi home hi pastor nupa in an enkawl ani nghe nghe a. A pastorpa chu doctorate chen inchuk ani nghe nghe a. An nupa chun home a um popo hai leh lunch (Bu fak) nei tlang dingin an hung rawt thut el a. Bu fakpui ta nek neka kir vat vat ka nuom zie thu dam ka hril khan mak an ti deu in ka hriet a. Addict ruol le bu fak tlang chu thil thei dingah ka ngai nawh a. Chuongchun, suonlam mawi takel ka siema, an insungah a hranin an nupa le chaua bu kan fak thu ka hang hril pei a. Chuonga thiem taka suonlam siema a hrana bu kan fak lai taka Pathienin ami hung biek thu ka hril chu a ngaituhai lungril chu a them hne tah hle a. Kei khawm a tharin ami hung them a, tlai el thei lovin mitthli in ami tuom vel el tah a. Bu fak khawpa In tieng bus-a kan kir nawk chun, ka lungril nat zie le Lalpa’n a

hmangaihai ka hmangai thei ve naw kha pawi ka tih a, kan sir ta emem ti thu ka hril zawm pei a. Ka nuhmei Lalbeisei a kuomah, “Ei ruolhai kha pastor an nih a, eini khawm pastor ei ni ve a. Amiruokchu, an hmu ang le an nei ang ei nei ve naw a nih. Inhawi ka tinaw emem a; chuleiin, vawizan chu Pathien ei biek ding a nih” ka hung ti tah a. Chu zan chun sung inkhawm zo, naupanghai an in vawng hnungin kan nupa chauin Pathien kuomah thupha chawi malamin, “Lalpa, kha hai nupa khan zurui ruol HIV natna invawi ruol le mi dang dang an hmangai emem a, keini nupa hlaka hun tawite khawm kan hmangpui pei nawh a. Anni rawi le bufak hmunkhat takngiel khawm kan nuom naw kha kan thawsuol a nih. Mi ngaidam la, khahai nupa ang khan ngolvei, drugs addicts le HIV & AIDS invawihai hmangai ve thei dingin mi siem rawh” tia kan nupa \awng\aina thu khawm ka hril zawm pei a. Pathienin ami biek el naw leiin zingkar inhma deuin ka thova, ka khat chauin Pathien kuomah hienghin ka tawng\ai nawk a, “Lalpa, pastor ka tlin naw a ni hi, Pharisaihai ang chau ka nih. Kha pastor nupahai ang khan I hmangaihai mi iengang khawm nihai sien hmangai ve dingin ka hringna hung siem danglam la, ka lungril hung thlakthleng la, ka chang chang, changpui ka tih” tia ka \awng\ai thu ka hril zawm nawk pei a. Chutaka Pathien thu ka lungrilah chieng taka hung suok chu, “what is that in your hand?” (i kutah khan iem a um a?) ti zawna khir taluo ringawt el hi ani el tah a. Bible ah ka zuk en luo chun John 8:1-12 sunga Uirenu chanchin kha a lo nih a. Kei khawm misuol lema ngaihai, inti \ha fahranin lung kan letkhum ani ti ka hrietin pawi ka ti em em a, mitthli pumin, “Lalpa en rawh, tuhin ka kuta lung popo a bo tah. Rut nawk ngai ta nawng ka tih” ti thu ka hril chun, ngaithlatuhai lungril chu nasatakin a hung sun tah a. lung bo nun: A tawi zawngin- ka thaw nuom ngainaw le ka rin emem hlak sin thaw dingin Lalpa kut chu ka chungah a um ta leiin, keiin thaw lovin keia umpa chun sin danglam tak el, ka ruolhai le kei ngei khawma mak kati thil ka hung thaw \an el tah a. Aizawl khawpuiah AIDS invawihai an hmu dan le an en dang danhai hre in, hun iemani chen ngaituona, tha le zung le sum sengin, “CARE Project” tiin ruihlo invawihai le AIDS natna invawihai ta dingin Pathienin ami hung sukpuitling pek a. Mizorama ka ruol le pai, ka rawngbawltuhai chen khawma, “thuhriltu le inchuktirtu I nih a, AIDS chu buoipui naw rawh” tiin hmaisana an mi hril thu dam le harsatna ringlo taktak ka tuok thu ka hril pei a. Manipur khawpui Imphal kha population le inphu a, ‘AIDS leia Hmeithai tamna tak ani’ ti Bangkok inkhawmpuina ah ka zuk hmu dawk bawk a. Ka rawi haiin “Imphala Hmeithaihai tading khawm project

siem rawh” an mi hung ti nawk a. Pathien remti ni ringin ‘hope care project’, hmethaihai tading lieu lieuin buotsai a hung ni nawk thu le hmeithai tamtak Hindu le Muslim le tribal haiin sandamna chen an hung changpei thu ka hril zawm pei a. Ka hratna kuta ka thaw theilo ding-“thawthei ruollo a inlang khawm ringnan thawthei a nih” ti ka hung hmu malam pei a. “Guwahati Street Children project” le “Dimapur railways rag pickers school”, sirhak laia kan thaw \an ve, tuta High School puitling ropui deu dam saw ka hung hril kaia. A ngaitu haiin mak an ti ang bawkin kei khawmin mak ka ti thar em em a. Ka thuhril lai chun iengtinam ka lo thaw ani aw tiin ka ngaituo nghe nghe a! Bill Johnson (niin ka hriet) Allow God to work through you (Nangah Pathien sin inthawtir rawh) ti kha ka hung hriet suok a. Chun, ka hringna chen Pathienin a hung them danglam leia “India HIV & AIDS Task Force” member chen ka hung ni thu dam, le Christian response to HIV & AIDS menace chen ziek dinga ditsakna ka dawnghai mak kati zie thu dam a hung suok zut zut leiin ka hril malam pei a. “Lung bo nun” ramah Pathienin ami \huoilut dan chu mak an tih a, kei ngei khawmin a thar takin mak ka ti ve a! Ka thaw nuomnaw tak inthawtira ka um dan le ra danglam taktak a suok danhai le, chu kut tlawmtak hnung leia, hieng projecthai ah mi tam takin rawngbawlna ding le sung le kuo enkawlna ding chen an hmu thu dam ka lungrilah a hung suok a. Ka hang ngaituo vang vang chun, makti takin, “i ropui ie” tiin ka khatin Lalpa kan pak tah a! lung i pai rawn am?: Lung pai ngailo ringtu ni chu Pathien thilthawtheina inlangna ani zie thu in kan sunzawm a. Ringtuhai ei pardawk theina ding lampui indiktak chu “Judgemental lo” (Mi sawisel lo, \ha inti bik lo) midang hmu lova Pathiena mani inhmu hi a lo ni lem thu kan hril zawm a. Kei khawm mi zak sie emem (introvert, ruol dang popo neka hratlo le ringna tlawm) ni lang khawm Pathienin a thil min hmutirhai ropui zie le ka sin thawnahai chu ‘slide’ in a lim dam kan en tir tah a. Mak tak el in thlarau malsawmna a luong liema, ka hung ding chen khan an senior pastor in a thu hmuthar le testimony thar anei thu ami la hung hril a nih. Kuta lung chawilo nun chu alo hadam el chau ni lovin Pathienin thil dang thawnain I kut ruok kha alo hmang nuom zing a nih! Lung chi iengzam I la pai a? Lung iengzam I fun deu \ut a? Biekinah chen lung fun hlak ringtu haiin thlarau bohmang man thei naw ni hai. Mani kuta lung umhai kha, midang dengna a hmang lovin, mani indeng inla, Isu hmingin bo vang vang sienla, la nawk ta naw inla, mak ei ti khawpin Lalpan ami \huoi ding a nih. Lalpa thlarau \huoina indiktak le thilthawtheina maktak ei beisei chun “Lung” fut \ut lo kha a lampui ani ie! Unau, dittak, I kutah khan iem a um lie?

Greenfield airport siemna ding clearance a pek tahnew delhi: Rs. 1,400 crores chuong senga Gu-jarat-a Hirasar hmuna greenfield airport siemna dingin sawrkar thlungpui chun clearance a pek tah. Rajkot hmuna airport

hmang lai mek a chin ta lei bakah ram man tam taluo leia runway suklien le suk-sei tumna \hul a ni hnunga state sawrkarin airport thar siem dinga rawtna hi a hung siem a nih. Hi le inzawm

hin Environment Ministry chun Gujarat State Avia-tion Infrastructure Compa-ny Ltd (GSAICL) kuomah greenfield airport siemna ding hin environmental clearance a pek ta a nih.

Union minister in Tipu Jayanti-a fiel lo dingin Karnataka sawrkar a hrilbengaluru: Union Minister Anantkumar Hegde chun, November 10, 2017 nia Tipu Sul-tan Jayanti hmang tumna le inzawmin Karna-taka sawrkar chu hi pro-gramme/function-a \hang dinga fiel lo dingin an hril. Mr Hegde chun Tuipu Sultan chu mi nunrawng le tuolthattu, nuhmei a hawnpuia suolluitu (mass rapist) a nih tiin an tum a, hiengang mihriem chawimawina dinga hun hmang dinga chun \hang dinga fiel lo dingin Kar-nataka sawrkar a hril a nih. Hi thua hin Chief Secretary le Uttara Kannada deputy

Commissioner hai kuoma khawm lekha thawnin, 18th century laia Mysore lo awptu Tipu Sultan birth anniversary le inzawma hun hmang dinga fiel ding hai lai a hming in\hangtir lo dingin thu an cha a nih. Hieng laizing hin Kar-nataka CM Siddaramaiah chun, fielna hi central le state leaders tin hai kuoma thawn a ni ding thu le an pawm le pawmnaw chu

an ni thu a nih tiin a hrila, BJP chu hi thil politics thi-la lain an tum. British hai dona indo vawi 4 a um a, Tipu Sultan khan India zalenna dingin khang British hai le indona vawi 4 haia khan a lo \hang vawng a, zalenna suoltu “freefom fighter” British awpbetnaa inthawk India zalenna suolna kawnga thaw hlawk em em a nih tiin Mr Siddaramaiah chun a hril. Mr Hegde hi kum 2016 khawm khan Tipu Jay-anti hmang ding dodalin buoina siem tuma intumna leiin man a lo tuok ta a nih.

PM Modi in a mi thlawp, tukhawmin AIADMK sawihning naw nih: TN Ministerandipatti: Tamil Na-du-a AIADMK minister KT Rajendra Balaji chun Prime Minister Narendra Modi a ringzo char char hle. Prime Minister Narendra Modi in AIADMK a thlawp leiin tukhawmin sawihning naw ni hai tiin a hril. Minister KT Rajendra Balaji hi Tamil Nadu-a sawrkarna siemtu K. Palaniswami inrawi AIAD-MK pawla mi a ni a, party symbol chungthuah khawm

EPS camp chun party sym-bol an chang ngei ding thu a hril bawk. Hi thu hi zani hmasa zana party meeting huna a

hril a ni a, Prime Minister Narendra Modi ei ni tieng a \hang leiin DMK \hangin tu khawmin AIADMK chu sawihning zonaw nih tiin Mr Rajendra Balaji chun a hril a nih. Ms Jayalalitha thi hnun-ga AIADMK sunga buoi-na um le faction pahnia an in\he hnunga Election Commission in AIADMK symbol hi a tu lem lem khawm hmang theilo dinga a hren pek a nih.

KNP a ramsa kap tum mi 2 AK-47 rifle leh manguwahati: October 19, 2017 khan Assam-a Kaziranga National Park (KNP) a dan loa ramsa kap tuma intum leiin Kamar-gaon, Golathat district-ah pasal pahni Park official han an man. Mana um hai chu Jo-seph Hanghal of Manipur le Digen Pegu hai an ni a, Ka-ziranga National Park-a Sa-mak kap an tum laia man le an kuta inthawk AK-56 rifle man a nih tiin Park of-ficial thusuok chun a hril. Mr Hanghal hi silai kap thiem (sharpshooter) a ni a, tuolsung mi han Ka-ziranga Park-a Agoratoli range-a Samak kaptu ding hrima an ruoi niin park of-ficial thusuok chun a hril.

Kaziranga National park hi Guwhati-a inthawk km. 250 vela hla a ni a, Samak 2,000 vel le ramsa dang dang umna hmun a ni a. Tulai hnaia dan lova sapeltu man hai kuta inthawk auto-matic rifles man a ni rawp-na chun helpawl hai le inza-wmna an nei ring a ni leiin Park official hai ngaimaw a hlaw ta hle a nih. Wildlife crime expert hai chun, a tlangpuiin sapeltu hai hin Samak kap-

na ding chun point 303 ri-fles an dit tak a, automatic rifles a bikin AK-47 rifles hai chu anni beitu hai laka invenghimna ding taka an hmang niin an hril. Tukum June thla khawm khan Darrang district-a Dalgaon hmuna AK-56 Rifle 1 le .303 rifle, silencer le silaimu le an man Mujibur Ali le Jakir Hussain hai \hangin dan lova sapeltu mi iemanizat man an nih.

Aadhaar le Bank Account thlungzawm compulsory a nih: RBImumbai: Reserve Bank of India (RBI) chun, biomet-ric identity number Aadhaar le Bank Account lo thei lova thlungzawm (mandatory) a nih tiin zanikhan a hril. Right to Information (RTI) hmanga petition pe-kluta um dungzuia RBI in

lo thei loa Bank Account le Aadhar thlungzawm dingin Order an suo nawh ti media report um le inzawma RBI in hi chungthua hrilfiena a hung siem a nih. RBI in hrilfiena a siem dungzui hin, June 1, 2017 a Prevention of Money-

Laundering (Mantenance of Records) Second Amend-ment Rules, 2017 official Gazette insuoa um dung-zuiin Aadhaar number le Bank Account thlungawm hi lo thei lo (mandatory) a nih tiin RBI thusuok chun a hril. (PTI)

Pasal pakhat a chil inliektir le inzawmin mi 3 man

nalanda: October 19, 2017 khan pasal kum 54 mi Mahesh Thakur chu an khuo mi Mr Surendra Ya-dav in kawt nawk (knock-ing) loa a lut leia a hremnain ama Chil (saliva) inliektir

le slipper-avuok a nih. Mr Mahesh Thakur hi Azadpur village panchayat kuta pekdawk a ni hnunga Panchayat in a hremnaa ama chil inliektir le vuok nia hril a nih.

Hi thil tlung le inzawma complaint peklut a ni dung-zuiin mi pathum- Surendra Yadav (a lutna In neitu), Mr Dharmendra Yadav le village Mukhiya Rajendra Manjhi hai chu zanikhan Police han an man. Mr Ma-hesh Thakur hi sam met/tan (barber) a fakzawngtu a nih. Police chun, Surendra Yadav hin a nuom chun police-ah case a file thei a, sienkhawm Panchayat in an thua hiengang hremna pek theina thuneina an nei nawh tiin an hril.

Page 3: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2017/October/HT-22... · 2018. 12. 21. · PCI Manipur Jt. Presbytery khawmpui ccpur: Presbyterian Church of India, Mizoram Synod hnuoia Manipur area

Hmasawnna Thar3 changer (october) 22, 2017pathienni (sunday) national/international & advertisement

laktawi

(17,

19,

22,

26,

29)

Kan Ngai Em Em Kan Naupa

Mr. Lalringlien NgaiteVankhawpui i min lawisan ni a champha a vawi-hni na, October ni 22 a hung in hersuok hin, kan khawsawtna le kan ngaina che a zuol a, kan lungril a i thar zing. Van Jerusalem thara sungkim a ei intuokkhawm hun ding kan nghâkhla ngei.

I Pa : Lienkhawhmang Ngaite I Nuhmei le I Nauhai.

UP in Police martyr hai zangnadawmna Rs. 40 lakh in a sukpunglucknow: Uttar Pradesh sawrkar chun ram venghimnaa hringna chan Police officials sunghai kuomah zangnadawmna Rs. 20 pek hlak chu Rs. 40 pek ta dingin a puong. Hi thu hi Uttar Pradesh Chief Minister Mr Yogi Adityanath in zanita Luc-know hmuna Police Com-memoration Day hmangna huna a puong a nih. Hi baka hin Police department unit tin haia commendable med-als khawm 200 a inthawk

950 a sukpung a ni thu le Police thina tuok sungkuo mi 400 hai kuomah sin pek an ni ta thu a hril. Mr Yogi hin an duty-na hmuna thi Police officials 76 hai inzana pein, ram

venghimna dinga sinthaw Police officials thina tuok sungkuo hai sawrkarin a ensan ngainaw ding thu le a \ul le pawimaw ang peia sawmdawlna a pek ding thu a hril bawk.

VP Naidu AIIMS a inthawk a suok

new delhi: All India Institute of Medical Sci-ences (AIIMS), New Delhi hmuna Angioplasty thawa um Vice President M. Venkaiah Naidu (68) chu zanikhan hospital-a in-thawk insuoktir a nitah. Mr Naidu hi zani hma-saa kha surgery thawa um a ni a, ni 3 sung chu ieng-khawm thaw loa chawl-hadam dingin doctor han thurawn an pek. (PTI)

TN Ngamantu 4 an man nawk

rameswaram: Sri Lanka Navy chun zani zingkar inhmatak khan Thalaimannar coast-a Nga mana um Tamil Nadu Nga-mantu 4 hai chu an Lawng le an Ngamanna hmangruo hai leh an man nawk. Sri Lanka ramsung tuipuiah Nga an man tia intumna leia Sri Lanka Navy hai hin an man a nih.

Truck eksiden leiin mi 10 an thi

mumbai: Zani zingkar khan Maharashtra-a San-gli district sunga Tasgaon-Kawathe Mahankal Road-a Sangli hmunah Truck pak-hat eksidenin an letthlu a, mi 10 in thina an tuok bakah midang 5 an hliem. Hliem hai hi Miraj hmuna hospi-tal-ah admit an nih. Truck eksiden hun hi zani zingkar 3AM vel kha nia hril a nih.

India \halai hai IS \hang dinga latu Philippines ramah man

new delhi: Islamic Terrorist (IS) lut dinga so-cial media haia India \halai hai fielna siema latua intum le National Investigation Agency (NIA) in an suizui mek Indian origin Ms Karen Aisha Hamidon chu Philip-pines ramah man a nih. Ms Hamidon hi IS hai aiaw-a social media hai hmanga IS \hang dinga \halai hai fielna siem le latu (recruiter) a intum a ni a, Philippines a National Bu-reau of Investigation (NBI)

han ni 2 vel liemtaa kha an man a nih. Ms Hamidon hi Philip-pines based-terrorist leader thi tah Mohammad Jafaar Maquid nuhmei a ni a, Indian investigation agency chun kum 2016 khan Face-book, Telegram channels le WhatsAapp groups hai hmangin India le khawvel rambung dang dang haia \halai hai IS a lut dinga fielna a siem hlak ti an hmusuok leia nasa taka a hnung an lo sui ta le ram-

bung tum tum a intelligence agencies han wanted-a an lo puong ta a nih. India mi pahni ISIS ta dinga sinthaw mana um Mohammad Sirajuddin (Jaipur hmuna Indian Oil Coporation mananger) le Tamil Nadu-a computer engineer Mohammad Nas-eer (23) hai inpuongnaa Karen in a hrilhmu leia ISIS zawm niin an hril a. Hi le inzawm hin NIA chun nikum khan Chargesheet an lo file ta a nih. Ms Karen hin IS sup-porters hai hmang dinga siem Facebook, Telegram channels le WhatsApp groups hai hmangin US, the UK, India, the UAE, Argentina, Australia, Ban-gladesh le rambung dang danga \halai hai chu IS zawm ding hin a fiel hlak nia hril a nih.

Police Commemoration Day hmang; HM in Police thi hai inzana le par inhlanna a nei

new delhi: India rama hmun tum tuma chun zan-ikhan Police Commemora-tion Day hmang a nih. New Delhi-a chun Police Me-morial Ground-ah Police Commemoration day hi hmang a ni a. Hi huna hin Home Minister Rajnath Singh khawm \hangin ram le hnam sanna dinga Police thi hai inzana le par inh-lanna a nei a, Minister of state for Human Resource Development Dr Satya pal Singh le Central Paramili-tary Forces tina hotu tak hai bakah Delhi Police Com-

missioner hai khawmin an uop. Programme hi Central Industrial Security Force (CISF) hai mikhuolna hnu-oia hmang a ni a, hi huna hin Director, Intelligence Bureau Rajiv Jain chun tukum sunga ram ta dinga hringna lo inhlan tah Po-lice Personnel hai hming tiemlangna a nei. Police Commemora-tion Day hi October 21, 1959-a China le India ram-ria Police 10 han hringna an inhlan hrietzingna dinga hmang a nih.

October 21, 1959 khan China sipai han ramri veng-tu Police 20 hai chu bomb hmangin an bei a, kha huna khan Police 10 in thina an tuok bakah midang 7 ma-nin China sawrkarin Jail-ah a khum a, mi 3 hai chu himin an thlansuok a nih. January 1960 –a State le UT tina Inspector Gen-eral of Police Annual Conference an nei hunah October 21 chu India ram pumpuia Police Commem-oration Day-a hmang dinga thutlukna an lo siem dung-zuia kum 1961 a inthawk kum tin Police Commemo-ration Day hi hmang hlak a nih. Kum 1961 a inthawk tuchena hin ram le hnam sanhimna dingin Police 34,400 han hringna an lo inhlan ta a. October, 2016 a inthawk August, 2017 inkar kum khat liemta sung khan India ramah Police 383 zetin thina an tuok bawk a nih. (AIR)

Maoist han motor 5 an rawsiet

dantewada: Chhat-tisgarh-a Dantewada dis-trict sung, Baster division-a chun zanikhan Maoist ni dinga ringhla han motor 5 zet an rawsiet. Hieng mo-tor 5 hai hi Rel lampui siemlien naa sinthawnaa hmang an nih.

Nuhmei rethei khawsunga inthawk hnawtdawk

ranchi: Jharkhand-a chun September 28, 2017 nia bu fak ding neinaw leia thi nia hril nuhmei naupang Santoshi (11) pi-engna nu Ms Koyli Devi chu khawsung mipui han an khaw hming a suksiet tia intumin khawsunga in-thawk an hnawtdawk nia hril a nih. A hnungin hi nuhmei rethei takel hin Panchayat building a va bel. District Administration chun local official hai chu hi thil tlung hi enfel dingin an hriettir. October 15, 2017 nia Food security le inzawma sinthawtu Organisation han nuhmei naupang hi ph-ing\ama thi a nih tia report an pek le inzawma hi thil hi hrietsuoka hung um a ni a. Organisation han an in-dawnnaah hi nuhmei rethei takel Ms Koyli Devi chun, an ration card Aadhaar card le thlungzawm (linked) a ninaw leia an sungkuo in Public distribution System (PDS) hnuoia bufai an lak

ve theinaw leia a naunu hi phing\ama thi niin a hril a nih. Hiengang thil tlung le inzawm hin Jharkhand Food minister Saryu Roy chun, PDS hnuoia bufai lakna dingah Aadhaar Card lo thei lo a ni nawh tiin a hril. Bufai lakna dinga hin Driving Licence le Voter I Card annawleh Identity card hai hrim hrim hmang thei vawng a ni a, Aadhar Card lo theilo a ni nawh tiin Roy chun a hril. Chief Minister Raghu-bar Das chun October 17, 2017 khan hi thil tlungna hmun Simdega va sirin Deputy Commissioner Manjunath Bhajantri chu report kimchang taka pelut dingin an hriettir. Tuchena hin Simdega District administration chun Ms Santoshi kha Malaria leia thi niin a hril a, sienkhawm Health department chun dis-trict administration thuhril hi an hniel. (IANS)

RSS worker pak-hat kaphlum

ghazipur: Ut-tar Pradesh-a Ghazipur district-a chun zanikhan bike-a chuong pasal pahni han Rashtriya Swayamse-vak Sangh (RSS) worker le local journalist Rajesh Mishra chu Karanda area hmuna a dawr-a a um laiin an kaphlum. Mr Rajesh Mishra si-laia kap a ni huna hin a upa khawm Dawr sunga hin a um ve leiin na takin hliemna a tuok ve niin Po-lice thusuok chun a hril. Ni 4 vel liemta khan Punjab-a Ludhiana hmuna hmaituom pasal pahni Bike-a chuong han senior RSS leader Ravinder Go-sain chu an lo kaphlum ta bawk. RSS hai ngenna an-gin Mr Gossain thina sui-zuitu dingin Chief Minister Amarinder Singh chun NIA suizui dingin Order a lo in-suo ta nih. (EWD)

BJP worker han flag dum an phar khum

pune: BJP workers hai chun zani hmasa zantienga Baramati hmuna bazar in le parking shed hawngna hunah Nationalist Congress Party (NCP) chief Sharad Pawar chu flag dum an phar khum. Municipal council in fielna card-ah Chief Minis-ter Devendra Fadnavis, dis-trict minister Girish Bapat le senior BJP leader hai hming an \hangsatirnaw lungsena hi thil hi an thaw nia hril a nih.

RSTV Editor –in-Chief selection Committee

new delhi: Rajya Sab-ha TV (RSTV) a Editor-in-Chief candidate ding th-langtu dingin Prasar Bharati Chairman A Surya Prakash inrawinaa member 5 umna committee indin a nih. Member dinga ruot hai chu- Rajya Sabha MP Swapan Dasgupta, Prasar Bharati CEO Shashi Shek-har Vempati, Additional Secretary (Personnel), Ra-jya Sabha Secretariat PPK Ramacharyulu le journalist Rahul Srivastava hai an nih. RSTV hi Vice Presi-dent Chairman nina hnuoia Rajya Sabha (Upper House of Parliament) in a enkawl a nih. (AIR)

OBC leader Alpesh Thakor in Congress zawm a tumahmedabad: Gujarat Assembly Election hung um ding le inzawmin OBC leader Alpesh Thakor chun Congress party zawm a tum. Congress chun sawrkarna siemtu BJP khing dingin Hardik Patel le Dalit leader Jignesh Mevani hail eh United Front indin tumin hma an lak mek bawk. Gujarat Assembly Election nei ding hun puong la ninaw sienkhawm ni tlawmte hnunga election hun ding puong a hung ni ta ding a ni a. Hi lei hin political party tum tum hai chun

\hang an lak nasa ta hle a nih. Gujarat OBC, SC le ST Exta Manch (OSS) leader Alpesh Thakor

chun October 23, 2017 nia rally hu-nah ama thlawptu hai chun Congress an zawm ding niin a hril. Mr Thakor hin Congress Vice President Rahul Gandhi an hmupui hnunga Congress a zawm ding thu hi a puong a ni a, rally huna hin Rahul Gandhi khawm a hung \hang ding thu a hril. Mr Hardik Patel (24) inrawinaa Gujarat state-a Patel hnam han OBC status ngena nuorna an nei a inthawk Mr Thakor hi hrietlar a hung um a nih.

Prince Charles-in Lal Sin Thawin N. Ireland A Sirlondon: Britain lal ding Prince Charles chu kum 68 lai a lo nih ve tah leiin lal a nina anga sin a thaw tam hman naw ding ti khawm a hriet nîng a tih, bâkah Queen Elizabeth kum 90 a chuonga a hrât tah naw leiin Britain lal sin chu a tam thei ang tak thaw a tum ve tah. Zirtawpni a inthawka Inrinni chen aw dingin tulai hnaia ruo tui sur tam taluo leia Northern Ireland-a khuohai tuiletin a chim siet laia pakhat Londonderry khuo a va sir a. Naupang khawsung mi tuilet tuortu (victim) tamtakin an lo hmuoka, an lalpa ding hmêl an hmu ringawt khawmin a hmel a \ha nawa chu an hlim hle. Prince Charles khawm kum 70 tling vâng an taa chu a tuhai ang naupang ruol ama lo hmuoktuhai hmêl a hei hmu chu a hlim em em a. A ha a dawr vur vur zing el a nih. Lady Diana thu hnungna a hlimna nasatak a la nih hiel naw dim a nih ti dingin a um. A hlim hle nasan hi a nuhmei Camilla

\hang lova inzin a nih lei a nih ti dingin Camilla leh an inzin dun khawmin a hlim tho si. Prince Charles hin rawng uk coat suit hakin a hnuoiah zakuo var le necktie \iel a awr a. A sam a var vawng taa chu a hmai (being) a la sen hlut hlut a, a hriselna a \ha ti hmu thei a nih. Naupanghaiin an mobile phone a thla lak tumin an lo intlar \hap a. An ran (Ui) hai le hung dam an nih. Ui le naupanghai chu inang rawngin a lâwm tâwl a. Tuilien leia harsatna an

tuokhai sawtnawt bek chu theinghil reng reng an tih. Pr ince Char les h in August thlaa tuilienin a suksiet Northern Ireland ramhai a fang a. Khuo iemani zatah losinthawtu (farmers) le sumdawngtuhai inkhawmnaa ah thu hrilin a thlamuon tawl a nih. August thla khan Northern Ireland ram chenve vel chu thla khat sung ni tin darkar kuo vel pei ruopui le thlipuiin a nuoi a nih. Tuilien lei hin mi 120 san suok ngaiin thuomhnaw 510 a suksiet vawng a

nih. Abikin Co Donegal khuohai chu a chim siet vawng a, an huon thlai le in le lohai a suksiet vawng. Hi hma khawm hin Prince Charles hin Somerset le Aberdeenshire khuohai tuilienin a chim bawk a lo sir tah a. A thei ang angin a \hangpui tâwl a nih. T u t a \ u m a P r i n c e Charles inzinna hin Queen Elizabeth-in kum tina a thaw hlak, Northern Ireland-a Irish National Army (IRA) han independence an nawr laia thil tlung râpthlâk Bloody Sunday an tih hlak, khaw hnunga Remembrance Sunday tia an hmang hlak, a va thang ve ziekna \hang dinga Charles a tir lei a nih. Queen Elizabeth chu kum 91 a nih tah a. Lal sin tamtak le khuol ram hla fe ding chun a hrât tâwk tah nawh a. Prince Charles chu a dawta lal ding a nih bawk leiin a sin iemani zat chu a lo inthawtir tan a nih. England le Ireland mipuihaiin lalnu Elizabeth ang thovin an pawm niin an lang.

China Ramah Bu (Rice) Meter 2.2-a Insâng Siem Suok

beijing: China Central Hunan Province-a Changsha County, Jinjing Town-a “Father of Hybrid Rice” an ti el Mr Yuan Longping chun Bu (Rice) meter 2.2 zeta insâng a siem suok, niin Chinese Academy of Science-a Institute Sub-tropical Agriculture (ISA) chun a hril. Liemtah October 16 a interview an neinaa chun Yuan Longping chun, a Bu siem suok thar (Paddy) hi a tlângpuiin meter 1.8 chen le 2.2 chena insangin an thang thei a. “Bu lien pa” (giant rice) tiin an ko a. Hectare khat peiah tonne 11.5 (1 tonne = 1000 Kg) vel a suok dinga beisei a nih. Chu umzie chu Bufai narân nêkin a let 15-20 velin a pung/suok tam lem tina a nih. ISA hril dan chun, hi

buchi (hybrid rice) hin MU khat (hectare 0.07 or 1.16 acres vel) pei ah bufai Kg. 1, 149.02 a suok thei niin a hril. Chu umzie chu hectare khatah tonner 17.2 tina a nih. Hi hi hmun dang, pil dang, Hebei Province tienga an chinga suok zat a nih. Yuan chun a Bu siem suok hi “Xiang Liangou 90” an buk a, Handan City, Yongjan District-a an ensinna hmasataka chun MU 100 biel ah an chîng a. Plot pathum ensinna dingin an thlang suoka, an hei chîng chun Yuan-in a beisei nêka insâng bu an inthar niin an hril. Plot MU khat ah Kg. 3, 591.84 an inthar a, chu chun tuta world record um zing MU khata Kg. 1, 149.02 a khum a nih. Chu umzie chu, average-in Sangam khat/acre khat ah Kg. 3, 126 vel

(Gari 10-12 vel) a suok tina a nih. Bu hi chîng/enkawl that le that nawin maw a phur niin an hril bawk. Ni kum khan Yuan a project pahni Habei le Yunan haia mi chun MU khat peiah Kg. 1, 082 le Kg. 1, 088 ve ve an thar suok niin Yuan chun a hril. MU khat (1.2 acre vel) peiah Kg 1000 chu a suok tina a nih. Ni kum khan China rama bawk, Guangdong province ah double-cropping le inzawmin Bu (r ice) chingnaah world record thar siem a nih bawk. Kum 2016-a an bu thar suok (double cropping) chu MU khat peiah Kg. 1, 537.78 an inthar a nih. Kum 50 vel liemtaa inthawk khan Mr Yuan hin research a lo thaw tah a, theory-in bufai \ha chi tamtak inthar thei dan um dingin a ring a. Chu a research ra suok chu tuhin a sik tah a nih. China mipui zaa 65% nêka tam khin Bufai an fak leiin le South East Asia le South Asia le Africa \henkhat mihai hin bufai ei fak vawng leiin khawvêlin bufai a \ûl tam tam deu a. Hi lei hin ‘hybrid rice’ hi siem a \ûl tah niin a hril.

Nineveh Biela Oil Field 44 Iraq Sipai Han An Lâkbaghdad: Iraq rama Army le helpâwl, abîkin Kurdish helpâwlhai kâra buoina chu a la fe pei a. Zirtawpni chen khan Iraq sipaihai chun Nineveh biela thautui hipsuokna (oil field) 44 zet an lak kir nawk tah niin Iraq military thusuok chun a hril. Iraqi Joint Operations Command (JOC) thusuokin a hri l dan chun, Iraqi army hai chun, Nineveh khawpui Mosul a inthawka Km. 60 vela hla Zummar khuoa thautui field chu 15th Division Iraqi Army han an lak tah a. A kâwla Ayn Zala le Butma khuoa oil field 44 vel khawm an lak sa bawk niin a hril. Zingkar inhma takin Kirkuk a inthawka Km. 40 vela hla Altun Kupri ah Iraq

sipai an lut a. Peshmerga helpâwl hai leh an inkâp met hnungin an lakfel tah a nih. Kirkuk le Kurdish capital Erbil inkâra khuo um Altun Kupri hi army le helpâwl, a tu tu ta ding khawmin khawpui remchâng tak (strategic town) a nih. Hienga Nineveh biela Oil Field hai, abîkin Atlun Kupri an lak kir nawk hi Kirkuk biel le Kurdish biel an hne hnunga hnêna

ropui tak a nih tiin military thusuok chu a hril. Hi la i b ie l h i Kurd haiin independent dita referendum an nei china inthawkin Iraq leh an buoi a. Prime Minister Haider al-Abadi chun Thaw\anni a inthawk khan, thautuia hausa hilai biel le Kirkuk biel po po chu army hai kuomah la kir vawng dingin thu a pek a. Chu dungzuia army thahratna hmang a nih.

Kurdistan independent rambung hi Iraq chauvin an kal nawh a, Iran le Arab rambung dang hai Turkey, Syria hai khawmin an kal a. Israel charin Kurd hai a \an a nih. Hnam tlâwm lem le hnuoihnung an ni leiin sirdea an um zing zing chu an ditpui naw lei le hma sawn vea mania ro inrêl ve an ditpui lei a nih. Israel-in a \an leia dit naw bur khawm Iran le Syria an um. Kurdistan zalênna an neia independent an nih chun Turkey, Iran le Syria haiah tamtak an um ve leiin an ram a sukbuoi an inlau a nih. Kurd hai hi mi huoisen hieng rambung haia Army tamtak khawm Kurd an nih leiin independent an nih chun an ramhai a chau thei ding a nih.

Page 4: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2017/October/HT-22... · 2018. 12. 21. · PCI Manipur Jt. Presbytery khawmpui ccpur: Presbyterian Church of India, Mizoram Synod hnuoia Manipur area

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSchanger (october) 22, 2017pathienni (sunday)

SUNzawmNa

English Premier League:

brighton chun khuolr^lah west ham united va hnewest ham : Zirtawpni zan khan Premier League inkhel pakhat ngawi a um a. Tukuma Premier League kai thar hlawk Brighton hai chu West Ham tieng an van zin a, goal 3 tawp va thunin hratna hlu tak an va chang. Brighton ta dinga goal thuntuhai chu Glenn Murray(10`), Jose Izqui-erdo(45`) le Glenn Murray bawk (75` penalty) hai an nih. Inkhel hi an inhne tawk thawkkhat hle a, muolneitu tiengin ball an chang rawn lem meta chu goal an thun thei nawh. West Ham manager Slaven Bilic chun an hrat nawa chu a la beidawng el naw thu a hril a, a hmatieng hun ding khawm ieng-khawm harsatna a um naw ding thu a hril bawk. Brigh-ton hai an hrat dungzui hin tuta season fe mekah khuol-rala an hrat vawikhatna a ni a. Entu mipui a tam lem chu goal pathumna a lut zo hin eltamin khelmuol an suok-

san a, West Ham hai an khekkhum malam bawk. Brighton an hrat dung-zui hin table-ah 10-na an inhlangkai a, West ham ruok chu relegation zone chung charah 17-na an ni mek ve thung. Bilic chun, ‘Kei manager ka na, ieng-khawm thup a ngai nawh. Ka mawphurna chu thawng ka ta, Board khawma a mawphurna chu a thaw ve el ding a nih,’ tiin an hrat-naw zo hlim hin a hril. West Ham hin season an \an \ha naw hle a, inkhel hmasa pathumhaiah an hrat naw vawng a, chu hnung pangahaiah point pariet

char an hlaw dawk a nih. Brighton manager Chris Hughton chun, ‘Team \ha pangngai tak le inkhel kan ni a, kan khel \ha hle a, anni khawmin an mi beilet nasa hle. Anachu kan ta ding chu hi inkhel hi a hlu hle a nih,’ tiin a hril. Brighton an hrat lem inzawma hriet ding awm \henkhat : • Tuta \um hi Brighton ta dinga khuolr^la an hrat insangna tak vawihnina a nih. Kum 1981 khan Crys-tal Palace hai chu an khel-muolah 3-0 bawkin an lo va hne tah. • Tuta West Ham hai

hrat naw hi kum 1931-a inthawka anni khelmuola premier league kai thar team laka an hratnaw in-sangna tak a la nih. No-vember 1931 khan premier league kai thar tho West Brom lakah anni khelmuol ngeiah 5-1 tawpin an lo tlawm ta bawk. • Slaven Bilic-in West Ham a enkawl china in-thawkin penalty vawi 18 an tuor tah a, anni neka tuor rawn an la um nawh. • West Ham hin pre-mier league team po po lai tuta season hin head lut an dawng rawn tak ta a, vawi 5 an dawng tah. West Ham hai hi kar nawk Nilaini khin EFL Cup Fourth round Tottenham leh inkhel an ta, Pathienni nawk Crystal Palace leh premier league-ah intuok bawk an tih. Brighton ruok chun October 29 khin Southampton mikhuol an tih (Premier League).

FIFA Under 17 World Cup 2017:

Spain le Iran inkhel an ta, Germany le Bra-zil intuok bawk an tihkochi : Vawizan hin FIFA Under 17 World Cup Quarter Final inkhel sunza-wm ning a tih. Zantieng dar 5 hin Jawaharlal Nehru In-ternational Stadium, Kochi-ah Spain le Iran inkhel hma-sang an tih. Tulai khawvela football tieng panga hming inlar Spain hai hi beisei um ve tak an ni a, an raw-lthar Abel Ruiz khawm a khel \ha thawkkhat hle a. Vawizan khawm hin en khawp a ni ring a nih. Anni

hin knockout-ah France hai 2-1 in an hne a, vawizan

khawm an inring tawk hle ring a um. Iran hai khawm tukuma tournament-a hin an khel sie bik naw khawp el a. Group stage-a khan Guinea, Costa Rica le Ger-many an hne fai vawng hnungin knockout-ah Mex-ico an hne nawk a. Cup la thei ding khawpa \ha an ni ve leiin hieng hai inkhel hi en khawp ni ngei a tih. Inkhel pahninaah Ger-many chun Brazil intuokpui ve thung an tih. Anni pahni

khawm hi Cup la thei ding khawpa player nei \ha ve ve an ni leiin mi tam tak en nuom an nih. Anni hi zan dar 8-ah Vivekananda YUbu Bharati Karingan Stadium, Kolkota-ah inkhel an tih. Brazil chun knock-out-ah Honduras hai 3-0 tawpa hnein Quarter Final an inhlangkai a. Germany khawma Colombia hai 4-0 tawpa hnein an hung inh-langkai ve a ni leiin suong um tak ve ve chu an nih.

Martin Glenn-in sin a thaw \ha hle

: Baroness Sue Campbell

london : England Foot-ball Association Head of Women’s Football, Bar-oness Sue Campbell chun FA Chief Executive Martin Glenn chu an pak hle a, a sinthaw reng reng sawisel ding a um naw thu a hril. Campbell chun, ‘Mi fel chungchuong,’ a ti hiel a nih. Zirtawpni zan khan England nuhmei team chu friendly match-ah France laka 1-0 in an tlawm lem a. Kha inhkel zo khan Camp-bell chun, ‘A sin hi a thaw \ha hle a, sin khir tak thaw a ni leiin a awlsam naw hle. Hieng anga hratnawna result hi ei ta dingin cho-na lientak a ni a, inchuk ding khawm tam tak ei nei bawk. Hieng ang chanchin a \ha naw zawng hi a um ta naw ka beisei,’ tiin a hril.

champions League 2016-17 khan Real Madrid nekin Leicester city chun pawisa hmu rawn lemleicester : Nikum Champions league-a khan Leicester City chu Quarter Final chen an kai a, Real Madrid chu champion an nih. Anachu Leicester hin kha \um khan pawisa an hmu rawn lem tlat. Anni kha Quarter Final-ah Atletico Madrid chun an hneban a, anachu champions league an inkhel phut kum ni bawka hin £73.2m an dawng phak a nih. Real Madrid ruok chun £72.6m chau an dawng ve thung. Pahnina Juventus hai

a dawng rawn tak an ni a, £98.6m an dawng phak. Hi taka pawisa an dawng/hmu hi inkhelnaa an hlaw reng le ticket zawrna le marketing

tienga an hmuhai belkhawm a nih. Nikum champions league-a khan club a \hang taphawt kha 12.7m Euro an

dawng seng a. Vawikhat an hrat chun 1.5m Euro pek bel-sa an ni bakah draw an nei chun 500,000 Euro peksa an ni bawk. Chun knockout kai-hai kha 6m Euro peksa an ni a, Quarter Final kaihai 6.5 m euro peksa an ni bawk. Semi Final kai chenhai 7.5 m Euro pek belsa niin pahnina le pakhatnahai chu 11m Euro le 15 m Euro peksa an ni bawk. Hi khela hin ticket zawrna le sumdawngna dang danga an hmuhai belkhawmsa hlak a nih.

Football thu leng vel• Barcelona chun kum thar January khin Manchester United-a inthawk Ander har-rera lak ngei an tum.• Barcelona bawk chun Liverpool-a in-thawk a tawpna tak dingin January khin Philippe Coutinho lak nawk tumin \hang lang an tih.• Chuong lai zing chun Liverpool tieng chun Coutinho a la cham zing theina dingin thil iengkim relfel pei an tum.• Arsenal hmat^wng Mesut Ozil chu tuta season tawpa hin a contract a bo ding a ni a, chu hnungah Manchester United a zawm nuom niin a hril. • Arsenal manager Arsene Wenger ruok

chun Ozil hi a la um sunzawm pei ding thu hi zaah za a chieng thu a hril.• Manchester United Boss Jose Mourinho chun striker Zlatan Ibrahimovic chu tukum

sung ngei a hliem-na a dam fel hman a beisei.• England le Tot-tenham striker Har-ry Kane chu Real

Madrid haiin beisei zing hai sien khawm ama chun club pakhat ta ding chaua player pawimaw ni a nuom lem thu a hril.• Tottenham manager Mauricio Pochet-tino chun Everton midfielder Ross Barkley chu January thla khin lak ngei tumin hma lang a tih. Spurs hai hi player hliem an inz-ing ut leiin midfielder an tlasam hle a nih.

Charlotte Crosby, Toy Sex Doll le Michael Jackson Anglos angeles: MTV Geordie Shore 2011 a inthawka inlâr tan, Charlotte Crosby chun a hnar nal a ti naw taluo leia plastic surgery vawi tam a thaw tah thu an phât naw lai zingin a fans tamtak chun Sex Toy a ang taluo an ti a. |henkhat chun Michael Jackson a ang taluo an tih bawk. Ningani khan a ngaizawngpa Stephan Bear le an thlalâk hlui pakhat le tienlai deuva a thlalâk, a hnar operation a thaw hmaa mihai le a thar, op-eration zo hnunga mi post-in an suo a. Instagram fans tamtak chun, a hnar plastic surgery a thaw ngun taluo chu a hmêl a suksiet lema siemfâwm Sex Toy a hawi an tia chu a lung a sen chuong nawh. “I hmêl hei en khawmin, ‘too plastic for com-fort’ taktak i hawi nawh, plastic i ang” tiin direct tak takin an comment tâwl a nih. |henkhat nawk thung chun, Michael Jackson angin vawi iengza i hnar at/siem\ha la khawm i siem \ha râwn poleh se zuol deu deu a nih” tiin a hril. Charlotte (27) khawmin, plastic surgery a nei ngun taluo leia a hmêl khawm ngai a aw ta naw thu a hril a. Plastic surgery nei chu ‘intawl tluk’ a awl niin a hril. A hnar chau ni lovin a hner le hmai dang hai khawm a siem tha met met vawng tah niin ip lovin a hril. Kum 2015 Geordie Shore an nei laia This Morning program-a khawm khan, hlâwtling tak tak a nuom leiin operation chau ni lovin a rikna

(weight) suktlâwmna ding chenin nasatakin a thaw thu a hril a. A nundân le a fak le dawn, an chei dan hai chenin a thlak danglam niin a hril. Miin inlârna ding le hlâwtlingna dinga an pal tlanghai hi a mei mei naw thei hle. “Ka lifestyle ka thleng taa chu hrisêl sawt a. Ka thil dawn khawm ka suktlâwm tah a. Tuhin fâkthei khawm an hnik hnik ka fak naw lem tah” tiin sum a hau hnungin fak dawn an hnik naw lem niin a hril. MailOnline le interview an neina ah, “Kum 2 vel chu ma hnar ka siem\ha tah a. Newcastle

ah thla 5/6 dan peiah ka siem hlak. Hnar plastic surgery bâka ‘lip filler’ khawm a thaw a. Kylie Jenner a thawnaa inthawka a hriet am a nih ti indawnna chu, “Jenner-in lip filling a hriet hma daia ka thaw an tah” tiin a hril. Charlotte chun mi tamtakin sawiselhai sienkhawm, a ta dingin a \haa confidence khawm a pek niin a hril. “Surgery ka thaw hma chun, kei le kei kan ring tâwk naw em em a. Film ka chang-nahai ka en chang khawmin ka lo inhmu ngam ngai nawh. Tuhin chu confidence ka nei ta a, huoi takin camera khawm ka en ngam tah” tiin a hril. “Ka naupang tet a inthawkin vawisûn chenin vawi khat khawm, tukhawma “I hnar a nal nawh” an mi la tih nawa chu kei ka um an hawi thei naw leia ka thaw a nih” tiin a hnar plastic surgery a thawna san a hrilfie bawk. A lim thar a post hi fans tamtak chun an lo inpâk vet hung a. Sawiseltuhai an dem ve thung. “Miin a hringnun a nuom dan dâna a hmanga, a hmêl a nuom ang anga a siemthar chu tukhawm an sawisêl thei nawh, tiin Charlotte chu an thuhril, sawiselnahai chu theinghil dingin an ung infui let thung. Charlotte Crosby le Stephan Bear hi kha hma met, thla hmasak khan an in\he a. Charlotte chun vawi hni lai a \apna social media ah a shared hman a. Tuhin an hung inkawp nawk tah leiin a hlim hle niin a hril.

Britney Spears-in Kum 20 Hmaa Schoolgirl Angin

los angeles: “Gimme More” le “Baby One More Time” hla hit le hla inlâr dang tamtak saklara 1990s laia khawvel runtu Britney Spears chun, an larna hla le inchei dan ‘schoolgirl’ angin kum 20 a liem hnungin an chei nawka, a hlasak le lam dânhai ang char a thaw nawk

chu, a danglamna bek bek a la um nawh. Kum 20 liemtaa Baby One More Time ti music video a an chei dan ang charin an chei a. Instagram-a a thlalâk a fans hai ta dinga a pholanga chun a la nal hle. Kum 35 niin nau pahni a nei taa chu nunghâk ang tho a la nih. Blouse var insing deu hakin skirt \iel insing deu bawk a bil a, 1998 hit laia mi ang tho kha a la nih. Nau pahni nei tah Britney hin Beyonce a hla “Don’t Hurt Yourself” ti play-sak pumin building sung hall pakhatah Oxford Blouse hakin, khup chen student mawza bunin a lam suk pei a. A nunghâk lai thlalâk iemani zat târlang pei bawkin video ah suklang pei a nih a. Kum 20 a kâra um chu hriet hran an tak khawp el. Britney Spears hi a la nunghâk that ang bawkin a lungril le taksa khawm a la \halai a, bâkah ni tina exercise rik tak tak thaw zing zing a nina hin a taksa a sukhrilsel el bâkah \halai deuvin a la um thei zing niin an lang. A la \halai bawk chu nîng a tih, ama nêka naupang dai, Sam Asghari (23) leh an inngaizâwng tlat. Ama nêkin kum 12 zetin a naupang a nih. Ama kum 35 an taa chu kum 20 tleirâwl vel ang thovin a la chei har pei a nih. Tukhawm hin World Tour nei zing a nih.

Olivia Culpo, Rs. 54, 080 Man Bra Leh Miami Ah

miami: Miss Universe hlui model hlawtlingtak ni tah Olivia Culpo chun khawvel hring lem le dei lem \hat zie le mawizie entirna ni fawmin, insilna zakuohnuoi (bikini) thar pholang malamin a pieng nalzie le \hatzie pholangin Inrinni khan Miami beach, Florida ah a ruolhai leh photo session an nei a, inhawi an ti hle a, lo entuhai khawm inhawi an ti hle. Kum 25-a upa Olivia hin zakuohnuoi (bra) le kekawrte rawng inang char (bikini) tiel, thing kung le hna lima chei hakin sunscreen leh an nal vel a, a taksa

pieng nalna en nuom a um zing laia thlîrtuhai mit bâka lungril latutak chu a Bra (bodice) hâk hi a nih. A hming khawm “Vitamin A” ti a nih a. Hei enin hote, a nene hmur lai po chau thup simple deu a anga chu Rs. 54, 080 man zet a nih. Thlalatuhai leh pose hran hran an lak naw kar lakah a ruolhai leh tui an lo chen pei a. A bikini thar khawm an fuk naw deu amanih ding, a kekawrte a kei \ha deu rana, lo thlîrtuhai ta ding ruok chun thlîr nghawk um lo an chang thung. Olivia hin a sam khawm a hlim tung vawng a. A nabe rângkachak thîr inbiel kak el chun a chei danglam hle bawk. Olivia hi a ruolhai pathum model vawng Shanina Shaik, Caroline Lowe le Daniela Braga hai leh an ni a. A ruolhai le tuifinriet panga le tui sûngah thlalâk chi hran hran an inlaka, inhawi an ti hle. An rêngin IMG model an nih. Modeling bâkah Miss Universe hlui Olivia hin tulai chu silver screen (cinema/movie) tieng khawm chang a hau hle a. |henkhat chu American music thriller “American Satan” ti a nih a. October 13 khan tlângzar a ni tah. Film dang pakhat action chu Bruce Willis le an chang “Reprisal” a nih a, post-production stage-a um a nih tah.

For One Life Second Division League, 2017 hawng

ccpur: Churachandpur District Sports Associa-tion (CDSA) huoihawtnain zani 1:00PM khan Peace Ground, Tuibong, CC-Pur-ah For One Life Asia District Second Division League, 2017 hawngna programme hmang a nih. League hawngna hi SN. John, Hony Secretary, CDSA in a kei\huoi a, Pro Pastor Laltawnvela Duhlian in \awng\ainain hun a hawng a, James Thangluai, Vice President, CDSA in lawm-lutna thucha a hrilin For One Life Asia hai lawmpuina thilpek inhlan a nih. Hi huna Rev. Joseph R. Joute, Director, For One Life Asia in thu a hrilnaa chun, CDSA in District Second Division League, 2017 Donor ni thei dinga

For One Life a remti pe-kna thuah lawmthu a hril a. |hangthar \halai hai kawng tum tuma an ngirh-mun dawmsangna dinga hmatieng \hangruol pei ding le tuornamentah inkhel-thiem tam tak an hung suok ngei ditsak thu a hril. Mr Michael Esh, Inter-national Dirctor, For One Life Asia chun, For One Life hi \halai hai thiemna le theina phawrsuok le an ngirhmun dawmsangna dinga indin a ni thu hrilin, hi le inzawm hin program/project tum tum, a bikin sports le music tiengpanga hmasawnna a um theina ding tiengpangah theitaw-pin hma a lak a nih tiin a hril. CDSA \huoitu le Do-nor han players hai inspec-

tion an nei zo hnungin Mi-chael Esh, chun District Second Division League, 2017 \annain match kick-off na neiin football match \an a nih. Opening match a hin B. Aijalon Sporting Club (BASC) le Zoveng Football Club (ZVFC) an inkhel a, ZVYC in 2-1 in hratna an chang. October 23, 2017 khin inkhel sunzawm nawk ning a ta, 12:00Noon in Unau Football Club (UFC) le Bright Star Sporting Club (BSSC) inkhel an ta, 1:30PM in Seilak Veng YC (SVYC) le Vengnuam United Soccer (VENUS) inkhel an ta, 3PM ah Tang-nuam Youth Club (TYC) le Zounou Sporting Club (ZSC) inkhel an tih.

“Ningol Chakkuoba” hin unau kârah inhmangaina le inlainatna chuoi theilo a sukpung ka beisei a. Hi hun hin nu le pa haiin an nauhai an hmangaih zie le an the-inghil ngai nawzie a târlang a. Sungkuo inlaichinna a

suknghet zuol a nih” tiin. “Ni dang chu Meitei lai chauh hmang hlak a nia, tuhin chu hnam tinin ei hmang ta a, lâwm a um hle. Hnam hran hran kâra in-lainatna le inlaichinna \ha siemtu a nih ngei ka beisei.

Hi Festival hin hmangaina le inlainatna suklangin mu-ongna le hlimna a siem a, chu chun hnam hran hran chîng dan hran hran neihai lai inpumkhatna le inhum-himna chi khat a siem a nih” tiin a hril. (DIPR )

Manipur-a Hnam Hran Hran 20 A Inthawka Farhai Bu Fakpuina

Losinthawtuhai Double Income Theina Ding chu IFFcO A Nih: PMnew delhi: Prime Min-ister Mr Narendra Modi chun, a vision ang taka kum 2022 chenah chu India rama losinthawtu (farmer) hai income a double thei-na ding chu hnuoi \hatna hmang \hat le thiemna-ah an nghat a. Chu taka din-ga pawimawtak chu India Farmers & Fertilizer Co-operative Ltd (IFFCO) hi a nih, tiin a hril. “Ei vision ang taka kum 2022 chena losinthawtuhai-in an thlai thar hai a double an tlo suoka income khawm double an nei theina ding chun hnuoi\hatna (fertil-izer) le technology chang-kâng hai indiktak le \ha taka hmang le cashless-transac-tion uor hin a sukpuitling thei ding a nih” tiin a hril. Hi thu hi IFFCO Gold-en Jubilee (kum 50na) an hmangna huna a hril a ni a. “IFFCO in India rama losinthawtu (farm-ers) hai hmasâwnna dinga a hmalaknahai hi a ropui a. Sawrkarin hnuoi\hatna (Urea) black market-a zawr sukbo a tumna a hmalâkna pakhat, Urea Neem-Coat-ing ah khawm IFFCO hi a \angkai hle a nih” tiin a hril.

Pu Modi chun, sawrkârin kum 2022 losin-thawtuhai income double-na dinga a bituk (fix) angin, a hun taka sukpuitling thei-tu ding chu IFFCO farming technique hai hi a nih tiin a hril a. Losinthawtuhai inza-wmkhawma farming tech-nique changkânghai hmang inchuktirna hi a nih ei goal (double income) sukpuit-lingtu ding chu tiin a hril. IFFCO hi 1967 khan cooperative 57 a inthawka in\an a nih a. Tuhin chu In-dian Cooperative hran hran 36, 000 an tling phâk tah. Tu kum 2017 hi kum 50 a tlingna Golden Jubilee kum a nih angin India ram hmun hran hran 125 ah Farmers’ Training a thaw zing a nih. Hienglai zing hin Prime Minister chun Pathienni (Oct. 22) hin Gujarat inzin a ta, Bhavnagar le Vado-dara districts haiah proj-

ect hran hran launch a tih. Pu Modi chun Gulf of Cambay-a Bharuch-a Da-hej le Bhavnagar district-a Ghogha inkâra lawng chi khat Roll-on Toll-off (Ro Ro) chu hawng a tih. Hi project (lawnga inzinna) hi Rs. 615 crore senga siem ding a nih. Hi Ro Ro project hin hieng khuo pahnihai kar, lamliena Km. 310 chu tui chunga fein Km.30 chauvin inchangtir a ta, darkar khat (minit 30) fe chauh a nih tah ding a nih. “Ro Ro Service hin lam a sukhnai bâkah thautui bawk a ta, environmental friendly niin foreign exchange program \ha tak a nih bawk ding niin a hril. Hi project hi Mr Modi ‘dream project’ a nih a. January 2012 khan Gujarat Chief Minister a nih laia foundation a lo phûm tah a nih. Prime Minister hin Va-dora ah project 8 a rêngin Rs. 1, 140 crore sêngna ding foundation lungphûm hawng bawk a tih. Hi zova hin Navlakhi compound, Vadora ah thu hril a tih. (IE)