สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจส าหรบการเงน(Economic Environment for Finance)

ครงท 3

ดร. ภทรจต จมพล กอซโซล

ดร. ณรงคชย ฐตนนทพงศ

ดร. ธนาภทร เรองศร

เงนเฟอ (Inflation)

• อตราเงนเฟอ (Inflation rate) คอ อตราการเพมขนของระดบราคา

เมอเปรยบเทยบกบชวงเวลากอนหนา แตไมไดหมายความวาสนคาทกชนดจะตองมราคาสงขน บางชนดอาจลดลง บางชนดอาจคงท แตสวนใหญเพมสงขน

• อตราเงนเฟอสามารถแสดงไดจาก ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index: CPI) และ GDP Deflator

• ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index: CPI) คอ การวดตนทนของสนคาและบรการทซอโดยผบรโภค เชน ราคาปน คอ 110 ราคาปทแลว คอ 100 ดงนน อตราเงนเฟอ คอ 10 %

• ในกรณของประเทศไทย หนวยงานทท าหนาทรบผดชอบในการจดท า CPI คอ กรมเศรษฐกจการพาณชย กระทรวงพาณชย

Inflation Rate in Year 2 =CPI in Year 2 - CPI in Year 1

CPI in Year 1100

ขนตอนในการค านวณดชนราคาผบรโภค

• ก าหนดวาราคาของสนคาใดทส าคญตอผบรโภค

- ท าการส ารวจผานแบบสอบถามใหแกผบรโภคเพอท าการถวงน าหนกส าหรบการค านวณราคาของสนคาและบรการ

• หาราคาของสนคาและบรการแตละอยางทอยในตะกราในแตละชวงเวลา

• ใชขอมลของราคาเพอค านวณหาตนทนของตะกราของสนคาและบรการในแตละชวงเวลา

- ก าหนดปหนงเปนปฐาน แลวใชเปนมาตรฐานในการเปรยบเทยบกบปอน

- ค านวณเลขดชนโดยการหารราคาของตะกราสนคาในปหนงๆทตองการพจารณาดวยราคาของตะกราสนคาในปฐาน แลวคณดวย 100

เงนเฟอ (Inflation)

• อตราเงนเฟอทวไป (Headline Inflation) : ▫ คอ การเปลยนแปลงของราคาสนคาและบรการทใชบรโภคโดยทวไป ซงครอบคลมราคาสนคาทงหมวดอาหารและเครองดม และหมวดอน ๆ ทไมใชหมวดอาหารและเครองดม (CPI)

• อตราเงนเฟอพนฐาน (Core Inflation) :▫ คอ ดชนราคาผบรโภคทวไปทหกสนคาในหมวดอาหารสดและพลงงานออก เนองจากมความผนผวนในระยะสนเปนผลมาจากปจจยดานฤดกาล และอยนอกเหนอการควบคมของนโยบายการเงน

ทมา : ธปท. 2556

ปญหาเกยวกบการวดคาครองชพผานCPI

• แมวา CPI จะเปนการวดทถกตองเกยวกบสนคาทเลอกมาอย

ในตะกรา แตกไมใชวธการวดคาครองชพของประชากร

ทสมบรณทสด เนองจากมปญหาดงตอไปน

1. ความล าเอยงในการทดแทนสนคา (Substitution bias)

2. การมสนคาใหมเขามาสตลาด

3. มการเปลยนแปลงของคณภาพของสนคาทไมสามารถวดได

• ปญหาทง 3 ประการนท าให CPI มคามากกวาความเปนจรง

ท าใหคาครองชพมากกวาคาทแทจรง (ประมาณ 1% ตอป)

ปญหาเกยวกบการวดคาครองชพผาน CPI

1. ความล าเอยงในการทดแทนสนคา (Substitution Bias)▫เนองจากโครงสรางในตะกราสนคาและบรการทใชในการค านวณจะไมเปลยนแปลงเพอท าใหสามารถสะทอนปฏกรยาของผบรโภคทมตอการเปลยนแปลงของราคาโดยเปรยบเทยบ ผบรโภคมแนวโนมทจะเปลยนแปลงการบรโภคไปยงสนคาทมความถกกวาโดยเปรยบเทยบ ดงนนดชนราคาทค านวณออกมาจะท าใหการเพมขนของราคามากกวาทควรจะเปนจากการทไมไดค านงถงความสามารถในการทดแทนกนของสนคา

ปญหาเกยวกบการวดคาครองชพผาน CPI

2. การมสนคาใหมเขามาสตลาด▫ ตะกราสนคาไมไดสะทอนใหเหนการเปลยนแปลงในอ านาจซอทเกดจากการมสนคาชนดใหมเขามาในตลาด การมสนคาใหม ท าใหเกดความหลากหลายขน ซงท าใหมลคาของเงนแตละหนวยมคามากขน

ผบรโภคตองการเงนนอยลงในการทจะรกษาระดบของมาตรฐานการครองชพทตนเองมอย

3. มการเปลยนแปลงของคณภาพของสนคาทไมสามารถวดได▫ ถาคณภาพของสนคาเพมขนจากปหนงไปอกปหนง มลคาของเงนทใชในการซอขายสนคานนเพมขน ถงแมวาราคาของสนคานนจะไมไดเปลยนแปลงไป

▫ มความพยายามทจะปรบราคาส าหรบคณภาพทมการเปลยนแปลงไป แตความแตกตางนนเปนสงทวดไดยาก

The GDP Deflator versus the Consumer Price Index

• The GDP deflator สะทอนใหเหนราคาของสนคาและบรการทงหมดทผลตขนภายในประเทศ เปนการเปรยบเทยบราคาสนคาทผลตขนในเวลาปจจบนกบราคาของสนคาประเภทเดยวกนทอยในปฐาน

• The Consumer Price Index สะทอนใหเหนราคาของสนคาและบรการทงหมดทผบรโภคซอไป และเปนการเปรยบเทยบราคาของตะกราสนคาทตองการเปรยบเทยบกบราคาในปฐาน

สาเหตของการเกดเงนเฟอ

• เงนเฟอทเกดทางดานอปสงค (Demand-Pull Inflation)

เนองจากอปสงครวมเพมขนอยางรวดเรว โดยทอปทานรวมหรอผลตภณฑในประเทศเพมตามไมทน เพราะในระยะสนระบบเศรษฐกจไดน าเอาปจจยการผลตทมอยมาใชผลตสนคาและบรการเตมทแลว สงผลใหระดบราคาสงขน

• เงนเฟอทเกดทางดานอปทาน (Cost-Push Inflation)

เกดจากการหดตวของอปทาน ท าใหตนทนในการผลตสงขน ผผลตจงตองขายสนคาในราคาสงขน

Stagnation (ภาวะเศรษฐกจชะงกงน)

ผลกระทบของเงนเฟอ

• อ านาจซอลดลง

• อตราดอกเบยสงขน

• การลงทนลดลง

• บนทอนการกระจายรายได

• ฐานะการคลงของรฐบาลดขน

• รายไดสทธจากการสงออกลดลง

• เงนสกลของประเทศออนคาลง

• สนคลอนเสถยรภาพของรฐบาล

การแกปญหาเงนเฟอ

• นโยบายการคลง :

▫ ควรใชนโยบายรดตว คอ รฐบาลควรลดรายจายและ/หรอเพมรายได ลดการขาดดลของงบประมาณ หรอท างบประมาณแบบเกนดล

• นโยบายการเงน :

▫ ควรใชนโยบายการเงนแบบเขมงวด โดยการลดปรมาณเงนเพอใหสภาพคลองในตลาดลดลง

เงนฝด (Deflation)

• คอภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปลดลงเรอยๆ อยางตอเนองท าใหอ านาจซอของเงนเพมขน อยางไรกตาม สภาวการณดงกลาวเปนปรากฏการณทไมพงประสงค กลาวคอ แมวาราคาสนคาจะมแนวโนมลดลงกตาม แตจะไมสงผลใหอปสงคมวลรวมเพมสงขน เนองจากเงนฝดเปนภาวะทเกดจากปรมาณเงนทหมนเวยนอยในระบบเศรษฐกจมนอยเกนไปเมอเทยบกบความตองการถอเงน ประชาชนมเงนไมพอทจะใชในการจบจายซอหาสนคาและบรการ

การก าหนดเปาหมายของนโยบายการเงน

• ธนาคารแหงประเทศไทยด าเนนนโยบายการเงนภายใตกรอบเปาหมายเงนเฟอแบบยดหยน (Flexible Inflation Targeting) มาตงแตเดอนพฤษภาคม 2543

• 1) ใชอตราเงนเฟอพนฐาน (Core inflation) เปนเปาหมายในการด าเนนนโยบาย

• 2) ใชชวงรอยละ 0-3.5 ตอป เปนเปาหมาย โดยค านงถง ความสามารถในการปรบตวของประชาชนในกลมตางๆ ในระบบเศรษฐกจตอการเปลยนแปลงของระดบราคา และความสอดคลองกบอตราเงนเฟอของประเทศคคาคแขงส าคญของไทย

• 3) ใชอตราเงนเฟอพนฐานเฉลยรายไตรมาสเปนเปาหมาย

คณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.)

คณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.) • อ านาจหนาทของ กนง. ระบไวอยางชดเจนในกฎหมาย ดงน

• 1.ก าหนดเปาหมายของนโยบายการเงนของประเทศ โดยค านงถงแนวนโยบายแหงรฐ สภาวะเศรษฐกจและการเงนของประเทศ

• 2.ก าหนดนโยบายการบรหารจดการอตราแลกเปลยนเงนตราภายใตระบบการแลกเปลยนเงนตราตามกฎหมายวาดวยเงนตรา

• 3.ก าหนดมาตรการทจ าเปนเพอใหสอดคลองกบเปาหมายและนโยบายตาม (1) และ (2)

• 4.ตดตามการด าเนนมาตรการของ ธปท. ตาม (3) ใหเปนไปอยางถกตองและมประสทธภาพ

• คณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.) มความเหนวาเปาหมายอตราเงนเฟอพนฐานทรอยละ 0-3.5 มความเหมาะสมกบภาวะเศรษฐกจของไทย

• การทก าหนดเปนชวง (Range) และมขนาดกวางพอสมควร กเพอทจะชวยใหการด าเนนนโยบายการเงนมความยดหยนและสามารถรองรบการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจตางๆ ทอาจเกดขนในชวงสนๆ (Temporary economic shocks)

• ชวยลดความจ าเปนทคณะกรรมการฯ จะตองปรบเปลยนนโยบายการเงนบอยครง ซงหมายถงการลดความผนผวนของอตราดอกเบย สงผลใหระบบเศรษฐกจและการเงนของประเทศด าเนนไปไดอยางราบรน

กรณทอตราเงนเฟอพนฐานเคลอนไหวออกนอกชวงเปาหมาย

• ขอตกลงรวมกนระหวางคณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.) และรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงไดก าหนดไววา

“กรณทอตราเงนเฟอพนฐานเคลอนไหวออกนอกชวงเปาหมาย ตามทไดตกลงรวมกนไว ให กนง. ชแจงสาเหต แนวทางแกไข และระยะเวลาทคาดวาอตราเงนเฟอพนฐานจะกลบเขาสชวงทก าหนดไวโดยเรว รวมทงใหรายงานความคบหนาของการแกไขปญหาเปนระยะตามสมควร”

การวางงาน (Unemployment)

• แรงงาน (Labor) หมายถง บคคลทอยในวยท างาน หรอ

ประชากรในวยท างาน ประเทศไทยใชเกณฑบคคลทมอาย

ตงแต 15 ปขนไป

• ก าลงแรงงาน (Labor Force) หมายถง แรงงานทงหมด หกออก

ดวยจ านวนบคคลทไมไดอยในก าลงแรงงาน ไดแก นกเรยน

นกศกษาทตองเรยนเตมเวลา นกบวช ผเกษยณอาย ผเจบปวย

และพการทงทางรางกายและสตปญญาทไมสามารถท างานได

และผทท างานในครวเรอน เชน แมบาน

• ก าลงแรงงาน = แรงงานทมงานท า + แรงงานทวางงาน

การวางงาน (Unemployment)

• แรงงานทมงานท า หมายถง บคคลอาย 15 ปขนไป

▫ ท างานอยางนอย 1 ชวโมง โดยไดรบคาจาง

▫ ไมไดท างานเลย หรอท านอยกวา 1 ชวโมง แตเปนผทปกตมงานประจ า

แตชวงทส ารวจไมไดท างาน โดยยงไดรบคาตอบแทน

• แรงงานทวางงาน หมายถง บคคลอาย 15 ปขนไป มความพรอมและเตมใจ

ในการท างาน แตไมมงานท าเลยแมแตชวโมงเดยวในชวงเวลาทมการส ารวจ

(30 วน กอนวนสมภาษณ)

• ประเทศใดมแรงงานทวางงานในอตราทสง จะเปนปญหาเศรษฐกจและสงคม

ทตองแกไข

• การวดวาประเทศใดมการวางงานสงหรอต า ใชอตราการวางงานเปนตวบอก

อตราการวางงานในประเทศไทยหนวย: ลานคน

ทมา: ธปท. 2554 และ สศช. 2556

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554

จ านวนประชากร (ณ วนสนป) 63.08 61.97 62.42 62.83 63.04 63.39 63.53 63.88 67.58

ผทอยในก าลงแรงงาน 34.90 35.81 36.13 36.43 36.94 37.70 38.43 38.64 38.92

ผมงานท า 33.84 34.91 34.21 35.69 36.25 37.02 37.71 38.04 38.46

ภาคเกษตร 13.88 13.91 13.62 14.17 14.31 14.70 14.69 14.55 14.83

นอกภาคเกษตร 19.96 21.00 20.60 21.52 21.94 22.32 23.01 23.49 23.58

ผวางงาน 0.75 0.73 0.66 0.55 0.51 0.52 0.57 0.60 0.2

(อตราการวางงาน) (2.2) (2.0) (1.8) (1.5) (1.4) (1.4) (1.5) ............. 0.68

ผวางงานทหางานท า 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1

ผวางงานทไมหางานท า 0.6 0.6 0.5 0.5 0.4 0.4 0.5 0.5

ผวางงานตามฤดกาล 0.31 0.17 0.21 0.19 0.18 0.16 0.15 0.20 0.19

(รอยละของผอยในก าลงแรงงาน) (0.9) (0.5) (0.6) (0.5) (0.5) (0.4) (0.4) (0.5)

สาเหตของการวางงาน

• การวางงานตามปกตในตลาดแรงงาน :

▫ วางงานระยะสนๆ เกดจากการเปลยนงาน รอบรรจใหม

• การวางงานเนองจากโครงสราง :

▫ วางงานจากการเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจ

• การวางงานเนองจากวฏจกร :

▫ วางงานไปตามวฏจกรเศรษฐกจ (Business Cycles)

• การวางงานเนองจากคาแรงไมยดหยน :

▫ คาแรงในตลาดไมปรบตวไปตามอปสงคและอปทานของแรงงาน ท าใหคาแรงในตลาดสงเกนไป

ผลกระทบของการวางงาน

• ผลตภณฑทผลตขนจรงต ากวาผลตภณฑตามศกยภาพ

• การบรโภคและการลงทนลดลง

• บนทอนการกระจายรายได

• ฐานะการคลงของรฐบาลเลวลง

• เกดปญหาทางสงคม

• สนคลอนเสถยรภาพของรฐบาล

การแกปญหาการวางงาน

• ลดการวางงานตามปกต

• ลดการวางงานเนองจากโครงสราง

• ลดการวางงานเนองจากวฏจกร

▫ นโยบายการคลง

ดานรายจาย : รฐควรเพมรายจายท าใหเกดการจางงาน

ดานรายได : ลดอตราภาษเพอกระตนการบรโภคและ การลงทน

▫ นโยบายการเงนแบบขยายตว

คอ ควรเพมปรมาณเงน ลดอตราดอกเบยเงนก ผอนคลายขอจ ากดสนเชอ