Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

110
Prof. Dr. Ali Osman

Transcript of Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Page 1: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Prof. Dr. Ali Osman Öncel

Page 2: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 3: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 4: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 5: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 6: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 7: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 8: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 9: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

The world's first earthquake records were obtained in 1889 in Potsdam. So Seismic recording Of the earthquake in Japan.

Page 10: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 11: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 12: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 13: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 14: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 15: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 16: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 17: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 18: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 19: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 20: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 21: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 22: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Kaynak: http://www.bgs.ac.uk/schoolseismology/schoolSeismology.cfc?method=viewStations

Page 23: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 24: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 25: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 26: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Bir Deprem Zonu’nda Kırılma

Page 27: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Depth

Into the

earth

Surface of the earth

Distance along the fault plane 100 km (60 miles)

START

Page 28: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 29: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 30: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 31: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 32: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 33: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 34: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 35: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 36: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 37: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 38: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 39: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 40: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

1

10

100

1000

5.5 6 6.5 7 7.5Magnitude

Kilo

me

ters

8

Page 41: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

1

10

100

5.5 6 6.5 7 7.5 8

Magnitude

Seco

nds

Page 42: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Büyüklük Daha Çok Açığa Çıkan

EnerjiMesafe

Sarsıntı Mesafeyle AzalırYerel Zemin

Sarsıntıyı Büyütür

Page 43: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 44: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Maliyet

Etkilenme

Hasar Görebilirlik

Sismik Tehlike

Deprem Riski $ RİSK = Sismik Tehlike x Hasar Görebilirlik x Etkilenme x $ Maliyet (Unesco)

Deprem Riski $ RİSK = Sismik Tehlike x Hasar Görebilirlik x Etkilenme x $ Maliyet (Unesco)

Page 45: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 46: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Global Deprem Modeli (Kagan,2011) büyük Japonya M9 depreminden önce depremin olacağı yerde deprem olma olasılığının yüksek olduğunu başarıyla gösterdi.

Page 47: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

M5

M7

M6

Page 48: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 49: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Northridge, CA 1994

Page 50: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Northridge, CA 1994

Page 51: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

KGO-TV News ABC-7Loma Prieta, CA 1989

Page 52: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Kobe, Japan 1995

Page 53: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 54: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Kobe, Japan 1995

Page 55: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Landers, CA 1992

Page 56: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Source: National Geophysical Data Center Niigata, Japan 1964

Page 57: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Source: National Geophysical Data Center Santa Cruz Mtns, California , 1989

Page 58: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

KGO-TV News ABC-7Loma Prieta, CA 1989

Page 59: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Photograph Credit: Henry Helbush. Source: National Geophysical Data Center

1957 Aleutian Tsunami

Page 60: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 61: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 62: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 63: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 64: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 65: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 66: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 67: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 68: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 69: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 70: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Riskli (Şiddetli) alan değişiminin nedeni, yerin dayanımının değişik ve göreceli dayanımının farklı olmasıdır. Çünkü riskli alan yerin durumuna göre değişir. Adreslere dayalı olarak bir depremden sonra toplanan veriler Yer veya Yapıya, hem yere hem de yapıya bağlı olarak risk değişimini göstererek RİSKLİ ALAN (GeoCoding) belirlemesinde kullanılabilir.

Toprak

Kaya

Courtesy: Soil amplification maps of Ottawa prepared by GSC & Carleton Univ, John Adams, 2011.

Riskli alanlar veya yapılar şiddeti büyütür!

Page 71: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 72: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 73: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 74: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

MTA - 2012MTA - 2012

Page 75: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

MTA - 2012MTA - 2012

Page 76: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

MTA - 2012MTA - 2012

Page 77: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

2012 MTA- 1:500,002012 MTA- 1:500,00

Page 78: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 79: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

1938 – M6.8

Page 80: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 81: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Üniversiteler

Tokyo TohokuKyushuNagoyaHirosaki

Üniversiteler

Tokyo TohokuKyushuNagoyaHirosaki

Page 82: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Ülkemizde yıllardır çok başlı deprem izleme olayı bitirilmiş ve bütün izlemeler TEK MERKEZDE EŞ ZAMANLI toplanarak KAMU SAVURGANLIĞINA son verilmiştir.

Bunun anlamı bütün üniversiteler İSTERLERSE İZLEME YAPACAK fakat BÜTÜN İZLER TEK MERKEZDE TOPLANACAK.

Page 83: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 84: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

İnsan Kaynaklı Depremler

Page 85: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

DYFI

Page 86: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 87: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 88: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Atkinson and Wald, 2007

Page 89: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 90: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Zemin Sağlam ZayıfPGA % 3.5329 5.3928

ŞİDDET ıv v

Erzincan- Gümüşhane: ~ 60 km

Page 91: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Kanada’da en son olan orta büyüklükte bir depremi hissedenlerin potansiyel sayısı 19 milyon.

Depremi Hissettin mi? Gelen web raporu sayısı ve ortaya Quebec bölgesinin doğusu ve batısı arasında alansal risk farkı ortaya çıkmıştır.

Val-des-Bois, Québec Depremi 23 Haziran 2010, Mw= 5.0

55 km, KKB Ottawa

Page 92: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Kaynak: IEEE Instrumentation & Measurement Magazine, 2009

Page 93: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Kaynak: Seismological Research Letters Volume 80, Number 1 January/February 2009

Page 94: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 95: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 96: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Alçak katlı binalar, yüksek katlı binalara göre sarsılma şiddeti farklıdır.

Page 97: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Yüksek katlı binalarda sismik sarsıntı, kat yüksekliğine ve temel yapı özelliklerine göre değişmektedir.

Page 98: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 99: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 100: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Yapı Jeofiziği: Hasarsız Yapı İnceleme Çalışmaları

Page 101: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Dünya’dan Çeşitli Yapı Standartları Kuruluş ve Kurumları

Kaynak: http://www.slideshare.net/oncel/kentsel-dnmde-yap-jeofizii-standartlar

Page 102: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 103: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Riskli Alan İncelemeleri

Page 104: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Yapılaşma Jeofiziği: Hasarsız Yer İnceleme Çalışmaları

Page 105: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 106: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Konutlarda şiddete (hasara) yol açacak yöntemler yasaklanmalıdır.

Hasarsız inceleme tekniklerinin – Yapılaşma Jeofiziği- güçlendirmeye karar verilen konutlarda kullanılarak konut incelemeleri sırasında hasar riski sıfırlanmalıdır.

Hasarlı İnceleme Yöntemleri (kolonlardan karot alınması vs…) yapıldığında binanın taşıyıcı sistemlerinde az veya çok hasara neden olunabilmektedir.

Page 107: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Yapı Jeofiziği -hasarsız yapı inceleme- yöntemleri kullanılmalıdır

Yer ve Yapı incelemeleri Avrupa ve Dünya Yapı İnceleme standartlarına uygun olmalıdır.

Sakıncalı gevşek zeminlerin sismik dalgaları büyütmesi, sağlam zeminlere göre yüksek olmaktadır.

Alçak katlı binalar, yüksek katlı binalara göre sarsılma şiddeti farklıdır.

Yüksek katlı binalarda sismik sarsıntı, kat yüksekliğine ve temel yapı özelliklerine göre değişmektedir.

Page 108: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Yer ve yapı etkileşimi – Rezonans - potansiyelinin araştırılması gerekir.

Rezonans Riski İncelemeleri (RRİ), zemin ve yapının doğal titreşim periyotlarının ölçülmesiyle incelenebilir.

RRİ yapılmadan yapı sakıncalık çalışmaları sonlandırılmamalıdır.

RRİ Jeofizik Yöntemlerle ve Jeofizik Mühendisleri tarafından yapılır.

Yüksek katlı binalarda sismik enerji ve şiddet farklıdır. Kat yüksekliğine bağlı olarak sismik enerji büyümektedir

1985 Meksika depreminde rezonansa bağlı olarak kentte meydana gelen yıkımlar görülüyor.

Page 109: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi
Page 110: Deprem Odaklı Riski Azaltma Eğitimi

Ülkemizde vatandaşın deprem çalışmalarına katılması noktasında bilinçlendirilmesine başlanmamıştır.

Vatandaşlardan olan depremlerden sonra depremi internet veya telefon üzerinden ihbar etmesi hala talep edilmemektedir.

Ucuz deprem sensörleri dağtılarak deprem risk çalışmalarında vatandaşın bir partner olarak görülmesi sistemine geçilmemiştir.