•

PEDACII DIOSCORI·. DAE ANAZARBENSIS DB MATE�

RIA MEDICA LIBR.l V. IANO CO&NAR.lO Medico Phyuco interprett.

Z I V S D B M I A N I C 0 R. N A R. t I E M B L E Itt A 't A-" fingulis capitibus aditda.

.DIOSCORIDAE DE BESTIIS V£� N B N V M E I A C V LA N T I 8 Y $, E T L E T A L f.,.

bus medicammtis Libri 11. l;odem Cor* � nario interprete.

II V S D E l4 I A N I C _0 R. N A R I t, t N E 0 S D E M · L 1.­. bros, Expofitionum Libri 11.

ADIVNCTIS IN FINE TR.IBVS TABVLI$ t.OCV.­pletiffiinis, qwbus omnia qu� toto tradantur

opere, indicantur.

:SASI�EAE M.D. LVII. �umpriuilcgio lmp.in annos v.

4·� 4 D I O·S C 0 •• D J! · Jrt A T E It I A

�&nificationem, quod & iprum Jongiorl tempore in chalcitin muta.ri pofl'et. ·Q..UfenUeid •ff inquit,bzc tria medi�amenta eiufdem gencrc facultatiS dfc,rcnuirarc 8£ craffitudinc parduaa dUfefen�ia.Et craffiffimii quidem eft Sori, tcnuiffimum Mify , med1um chalcitis. Qpum autcla ��tmbp,� chalcids,& m1fy ,liquart poffint cocrura,& magis chalcitts quam m•fy, fori non liqua, tur,eo quod lapidofius 8£ uehemcntius compacrum dl:quemadmodum rurfus zgrius ltquv tur Mify quam chalcitis,co quod natiuo calorc elaboratum 6ccius cxitlir.ldcm rurfus chalciril'

· uim habet,inquit,�dfiringetcm & acrem.Scd pr�ominatur acris, eoufqt ut & urat,&cruftam jnducat.At ufta minus mordet,fcd non minus 6ccat, deponit au rem non parum de adftriCUo" n£! Qparc uaa om nino melior cft;tcnaiorum pard om euadens,& acrimonJam non affumcns. No�i autcm omnia ufta dum lauantur,moderatiora & minus morda'cia fieri. Officinzparrlaa uitriolii albii,partim rubrfi,pro chalcitide agnofcunt.Et hinc nofiri partim weif}fupffen-o4fT«a p�rum �otPimol,partim Roc 4tt4tncnr, hoc: eft atramcntum futorium rubrum appellant.

Dl! .MI'SY. CAP. LXXXI · Mify afrume11dum eft Cyprium,aurf fpeciem przfnens,durum, Sl dum fraglmr, aurum rd"crens,Sl flellarum modo fpledicans. Vim 8l uRionem eande habet, quarn chaldris:prztnquam quod pforicum ex eo non paratur:prout magis 8l minus ualf ... dpm eft differens. At li gyptium ad alia quid em przftat, ut quod efficacius eft: feel

· ;d ocularia medicamcnta przdido Ionge inferius eft.

EMBLE.MA LXXXI

. Mify tradidcruntaUqui ncri cxufto laptcfc In fcrobib. florc eius lutco,mifccntc fe lignl ptnd &uiUz.Rcuerii autem e fupradicro fit Japidc,concretum natura difcrcrvm(JJ,& opumii Cypriq. rum officinis:cuius notr font friati aur�z fdntitlz,& quii tcratur arenofa natura,fiuetura cbal• c:lttdi Gmilis.Hoc autcm mifcem qui aurfi purgant.lta Plin. loco przccdcttti embfcmatc citato. qui& jpfc rtuocat,dii ait Mify fi eri e fupradialo lap ide. N� aut ex lapidt chalcite,fcd tx Chalcri, ddtsqua Phn.nomin•s cognattoncfcducrus cum chalcitc,uclut dixi,confudit, mify ficrt;cx Gal. fent&ia dcdaraui.Addit mox Plin.mifyos uires 8£ ufum. Vtilitas_dus infufi cum rofaceo·auteb. purulcntis,& lana impofiti capitis ulccribus. Extenuat ctiam fcabricias oculorum inuctctaras. P'nrdpue utile ton6llis,contra<f anginas 8£ fuppilrata.Ratio Ut redecim drachmzln hem ina a, ceti coquaritur addito mdlc,doncc lcntefcat.Sic ad fupradieta utile ca. QuotltS opus fit molhrt liim (ius, mel afpcrglrur.Erodit& caflum fiftularum �x accto foucnrlum,&collyrijs additur. St fbt & fangutncm,ulceraip quz ferpwnt,qucruc putrtfcunt.Abfumit 8£ excrefcetues camcs, pe� Jjafitct uiriliratls uitijs otile.Et fozminarum profluuium fiftit. Sic Plinius. Diofc� candem quaD\ chalc;d• uim tp6 attribuit,fed differrc ab illa,prout magis aut minus ualldum dTct,ait.Hoc Ga.;, Ienos dcclarat.Particlpant,lnqult,quamuis urant,ctiam adftriClionc.Dum autdurfs carnib.a� bJbcntur,Mtfy mii1us mordet ij chafcitis,etiamfi non m_tnus calidum fit Cj ilia, fed hoc ex dfaa liZ tcnultatc habct.Mify noftri pattim gclb l'itriol,partim gel& 4tr4ment uocanr.

·

t>S MELANTERlA. CAP. LXXXIl

Mclanterla quzdam faucibus fodinarum·, t. quibus crs eruftur, accre(dt (al(ugini• modo. Quzdam fuperne in przdidorum locorum wmma parte' quz edam tm�· dl.lnuenitur & foffilis quzdam in Cilida f 8l alijs quibufdam locis. PrzRat quz ful ... ph uris colorcm habet, lzuis, plana, pura, & quz aquz contadu cito nigrcfcit. Viaa babet urcntcm, tandem quam Mify.

·

E.MBLEMA LXXXIt

Meluucriam Latini Atramcntum metallicum uocant.Piin.lib.J �.cap. �.atramcntum in gc• Dcre inter facntlos col orcs rcccnfens,Atramcntum quo<JJ,inquit,jnter faditios crir: quiquam eft 8£ terra gcminz oriaJnis. Autcnim falfucinas modo emanat: aur terra ipfa fulphurci co loriS' ad hoc ptobaror.Hzc au rem de arramento metallico ip(um loqut,quam Diofc.mclantcriam ap pellat, utriUfCJ ucrba dedarant. Galen us mclanteriain tx pharmacls multum adfiringcnribus cfi"e dicit, una cum hoc quod ctiam tcnuium partium dl,fere maxi me ex om nib. quz adfirjn,. aunc. Offidnz attamentull'l citrinum uocanr. Et noftri gelbm, ober f�nt4�m 6ercffd)U't(cli Qpidamcatam lfr4U' obtrfd}ll'4f13 4tr4mena. Paratur 8£ melantcria cx cfauis uctuftis & aceto• quaQJ babcc ACUUIIib. 7�P·J ,.& rurfus quomodo paranda 6t,doC'Ct ciufdcm librt, cap. 9 9;

· · * ClauoJ'

J . M I!"D 1 C A . L I B E ll V Clauorum caligarum uctcrum pr�lotorii & probe ficcatorii lib ram unam, in fcxtarium unum �c�i accrriml 'm ittito,& per quinqJ dies 6nito.Deindc in olla fidili aut fer rea, Iento lgne. donee �erebutliat coquito el excolato. Quod autem conuertl,clauorum caligarum ucterum,in Or�cis

· ·�odkabus habetor, .=AOrJfl ?111:A«£.£v �AIII)'ia.v:quan(j an imprcffis,fliTf61V faifo, pro �A61V I ega" . t�r. iutA�}'IIV ita'} dixircaligam calciamcntum,quod notlri ftifd uocant. Vnde Caligula Ro. lmpn-.nominatus eft,& caliga Maximini in proucrbium ucnit. Idem Aetius lih.14.cap. � o. me" Jantcrlan a uerufias clauas derafam.At eo quo docet modo parare ex clauis cum aceto, fere bo;. (!ie f•tor_es UtUntur,qui UCteres claugs,& ferramcnta uetera cuiufcunqJ formor, in acetum, aut �iliorls gcncris zythum mittunt,&agitanc fzpius ptraliquot dies,at<J ita fua mclanu:rii pariit.

DE S 0 R I. CAP. LXXXIII o 'R. 1 qui dam errore fed udi putaucrunt dfe melanteriam.Propriii cnlm gc.-

s nus etl,non ira illi diffimile.Se� uiroflus eft Sori,.& naufcam inducir.lnucni ... · • turin J£.gyp ro.Scd & inalijs loci�,ut in Libya,Hifpania,& Cypro.Pr�fertor ·Al.gyptium,& quod dum frangitur qigr!us apparer,foramina<P multa habet, & fub ...

:pinguc efl,infupcrcj adftringir,& ad guflutn,& olfadum uirofum dl,& flomachum 'cuertir. Quod uero non fplcndicat dum fragitur ,fimiliter Ut Mify) altcrius grnerls 8( 'de bile elf� pu randum eft. Vim & uflione candcm cum pr;rdidis habet. Sa nat & deli ., tium dolores indirum in caucrnas,& laban res dentes firm at. Prod eft coxedicum do lori,fi cum uino per dyfrcrem infun.datur. Varos extin�uit cum aqua illitum. Mifce ...

• .�urmedicamenris pilos denigratibus.In communi u�ro modo, ex his & fcre omnib. 'alijs,ualidiora ccnfenda funr no utla uRis:exceytis fale.fece,nitro,calce, &fimilibus. qu�cunq; eruda diffolui poffunt.Ha:c enim dum uruntur efficadora.redduntur�

EMBLEMA LXXXIII •

· Sort·Acgyptium m;sxime laudatut,multum fuperato Cyprio,Hifpanfenli & Africo: quanlj ·oculorum quciqJ curationi quid:un uulius Cyprium putant.Sed in quacunc:J natione optimii,. ·cut maximum uirus olfadu,trlrum<) pinguittr nigrefccns,& fpongiofum. Stomacbo res cotta r•a in ranrum,ut quibufdam olfaClu modo uomitiones mouear. EtAegyptium quidem tale eft. Altcrius dation is contritum fplcndefcit, & mify eft lapido6us. Prodeftaurem & ditium dolort� G contineatur & colluatur:& oris ulcerib.grauibus,qu;r<) fcrpunt uritur carbonibus Ut chalcl.i' tis:SicPiin.lib. J4· cap. u. omnia utDiofc.ntfiquod alterius na tionis contrirum fplendefcerc

. Plinius ait.Diofc.aurcm non fplendicat habet,id eft TO .1 JLM J..IICJL7fvti(ov, ut uel hie parricula JL-1 .redon�et,ucl ab illo prorterlta ftt.Qp:r u�ro inter mify, Sori , & cbalcitidem affinitas lit, emblu ·mate 1 o.ex Galeno dcclaraui. Officinz fori , arrame mum rubrum uocant. Nofiri ltotcr bag, · (d)ll't(d,. alij gran' obcr fd)ll'tr� arr4ment. ·

DE DIPHRYGE. CAP. LXXXIIIi ' 1 PH :rt Y G 1 s tres fpedes elfc putandum eft. V num enim mct'allicii eft, quod

D in fola C[jpro nafcirur.lta enim_ut lutofum efi: ex profunda quoda iflhic loco effertur. cinde cxtradum ficcatur in fole .. Er pofrea farmentis circum circa

poGds uritur. V nde etiam diphryges uocatum ell, quod & a fole, & a farmetis uftum eft,& reflccatum,ac ueluti toftum.Airerum dum concitur <rs,uelur fex qu�dam fuhR 'det.Nam pofi frigidz aquz affufion�m, udut fuperius de zris fforc diiferentcs dixi ...

tnus,pofr fublatum zs,in fornacis fundo inhzr�ns tale genus inucnirur,ei adflridio nem,& faporcm zris habens.T �rtium hoc modo paratur.Lapidem pyriten appclla ... tum,in fornace compofitum urunt hi qui ad hoc confriruri funt �ad multos dies uelut calc em:& quum rubricz color em contraxerit,ablatum reponunt. Qgidam ex folo Ia pi de qui zs efficit,ficri hoc diphryges tradunt:quum affatus in �eis,edudus fuerit in fcrobes,& hie uritur.Nam fcrobium locum circa circa occupat.& poR fublaros Ia pi ... des nihilominus inuenitur.Przfertur quod fa pore zris habet,a:ruginiscF :& quod lin gua multum adflringit & r�ficcat,quod fane ufla ochra no fa cit, quam qulda urentes pro diphryge uendunr. Vim habet adftringetcm, in renee repurganrem, extergente,. 'fkcanre;cxcrcfcenres carnes reprimente, 8(. malign a ac fcrpetia ulcera ad cicatric�m perducen&cm. Difcuti£ edam abfccffua refina tercbiniliina, aut cera to .exceptum.. ·

:i .M 8 LJ;"'