Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

download Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

of 46

Transcript of Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    1/46

    oda

    dr. Nelly Al Audhah, M.Sc

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    2/46

    CESTODACIRI-CIRI UMUM

    Cacing dewasa hidup di saluran usus danlarva di jaringan vertebrata &

    invertebrata.

    Bentuk badan pipih dorsoventral,memanjang seperti pita, bersegmen(proglotid >>> dewasa (berisi reproduksi

    & ) Tdk mempunyai alat cerna

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    3/46

    Cestoda

    Tubuh t.a. skolek (ujung bgn anterior ygberubah menjadi alat pelekat >>> kait-kait & alat isap) , leher dan strobila

    Hermafrodit Reproduksi : Ovipar Kadang-kadang berbiak dalam bentuk

    larva Infeksi umumnya oleh larva dalam kista.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    4/46

    Sifat-s i fat umum cestoda

    Badan cacing dewasa terdiri dari:

    1. Skolek (kepala >>> alat utk melekat,

    dilengkapi dgn batil isap/lekuk isap)

    2. Leher (tempat pertumbuhan badan)

    3. strobila (badan yg trdr segmen-segmen(proglotid)

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    5/46

    Cestoda

    Sistem reproduksi: Hermaprodit

    Telur dilepaskan bersamaproglotid/tersendiri melalui lubang uterus)

    Embrio di dlm telur (onkosfer >> embrioheksakan)

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    6/46

    Infeksi :

    1. menelan larva infektif2. Menelan telur

    Klasifikasi

    Ordo PSEUDO PHYLLIDEA1. Diphyllobothrium latum

    2. Diphllobothrium (Spirometra) mansoni

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    7/46

    2. Ordo CYCLOPHYLLIDEA

    Taenia saginata penting di Indonesia

    Taenia solium

    Hymenolepis nana Hymenolepis diminuta

    Dipylidium caninum

    Echinococcus granulosus tidak penting di Indonesia E. multilocularis

    Multiceps spp.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    8/46

    Phylum : Plathyhelminthes

    Kelas Ordo Famili Genus Spesies

    Cestoda Pseudophylidea Diphylobothriidae Diphylobothrium D. latumD. mansoni/

    Spirometra

    mansoni

    (Diphylobothrium

    binatang

    Cyclophyli

    idea

    Taeniidae Taenia T. saginata

    T. solium

    Echinococcus E. granulosus

    E. multilocularisMulticeps M. multiceps

    Hymenolepididae Hymenolepis H. nana

    H. diminuta

    Dilepididae Diphylidium D. caninum

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    9/46

    Morfologi cacing dewasa dan larva Cestoda

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    10/46

    Ordo Pseudophyllidea

    Diphyllobothrium latum

    Hospes :

    H. definitif : manusia

    H. Reservoir : anjing, anjing hutan, beruang

    Penyakit : difilobotriasis

    Penyebaran Geografik : Amerika, Eropa,

    dan Afrika (Madagaskar)

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    11/46

    Morfologi dan Siklus Hidup

    Cacing dewasa:

    Panjang sampai 10 meter, t.a. 3000-4000 proglotid.

    Skolek : seperti sendok, mempunyai dua lekuk isap

    Proglotid : Lebar lebih panjang dari panjangnya

    Lubang uterus di bagian tengah proglotid

    Mempunyai lubang uterus Uterus panjang berkelok-kelok membentuk

    roset.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    12/46

    CACING DEWASA

    Diphyllobotrium latum

    PANJANG : 3 - 10 mPROGLOTID : LEBAR >PANJANG

    JML : 3000 - 4000

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    13/46

    SKOLEKS Diphyl lobo thr ium latum

    BENTUK:

    SEPERTI SENDOK

    ALAT ISAP :

    SEPERTI CELAH 2 BH

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    14/46

    Telur :

    Mempunyai operkulum

    Sel-sel telur

    Menetas dalam airkorasidium Memerlukan 2 hospes perantara

    Hospes perantara I : Cyclopsdan Diaptomus

    Berisi larva PROCERCOID

    Hospes Perantara II : ikan salem

    Berisi larva PLEROCERCOID atau SPARGANUM

    D hid D l t

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    15/46

    Daur hidup D. latum

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    16/46

    TELUR Diphy l lobothr ium latum

    TELUR :

    45-70 PUNYA OPERKULUM

    TAK ADA HEK EMBRIO

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    17/46

    Morfologi D. latum

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    18/46

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    19/46

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    20/46

    Rekapitulasi dari morfologi D. latum

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    21/46

    Cara infeksi :

    makan ikan mentah yang mengandung

    larva pleroserkoid

    Patolog i dan gejala kl in is

    Tidak menimbulkan gejala berat

    Cacing di permukaan usus halusmenimbulkan anemia hiperkrom makrositer

    Bila jumlah cacing besarobstruksi usus

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    22/46

    Diagnosis Menemukan telur dalam tinja

    Atau proglotid keluar bersama tinja

    Pengobatan

    Atabrin dalam keadaan perut kosongdisertai pemberian Na-bikarbonas.

    Epidemiologi

    tidak ditemukan di Indonesia.

    Masak ikan dengan sempurna.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    23/46

    Hymeno lepis nana

    (dwarf tapeworm)

    Hospes : Manusia dan tikus

    Penyakit : himenolepiasis

    Penyebaran geografik : kosmopolit

    Morfo log i dan daur h idup

    Merupakan cacing pita terkecil

    Pjg 25 mm-40 mm dan lebar 1 mm

    Ukuran strobila berbanding terbalik dgn jmlcacing di dlm hospes

    Skolek bulat kecil, dgn 4 batil isap & rostellum

    pendek & berkait-kait

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    24/46

    Bgn leher pjg & halus

    Strobila dimulai dgn proglotid immatur

    (sangt pendek & sempit), lebih kedistallebih lebar & luas.

    Ujung distal strobila membulat

    Telur keluar bersama proglotid yg hancur,berbentuk lonjong (30-47 )

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    25/46

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    26/46

    H. nana

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    27/46

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    28/46

    Proglotid H. nana

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    29/46

    Patologi dan Gejala Klinis

    Cara infeksi : Tertelan telur

    Autoinfeksi interna

    Umumnya tanpa gejala

    Jumlah cacing yang besariritasi mukosa

    Yang sering timbultoksemia umum

    Infeksi berat pada anak kecilkeluhanneurologi yang gawat.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    30/46

    Diagnosis

    Menemukan telur dalam tinja

    Pengobatan : Atabrine, bitionol,prazikuantel dan niklosamid.

    Epidemiologi : Sering pada anak-anak < 15 tahun Kontaminasi dengan tinja tikus

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    31/46

    Hymeno lepis dim inu ta

    Hospes : Tikus dan manusia

    Penyakit : himenolepiasis diminuta

    Penyebaran : kosmopolit

    Patologi dan gejala klinis : tanpa gejala, infeksikebetulan >>> menelan cistiserkoid (dlm serangga)

    Diagnosis :

    Menemukan telur dalam tinjaKadang-kadang cacing dapat keluar spontan

    setelah purgasi.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    32/46

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    33/46

    Morfologi H.diminuta

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    34/46

    Hymenolepis nanadan H. diminuta

    H. Nana H. diminuta

    Panjang 25 40 mm 20 60 cm

    Skoleks Rostelum + kait Rostelum tanpa kait

    Telur Lonjong, 30-47

    Mempunyai 4-8 filamenpada kedua kutub

    Agak bulat,

    60-79 Tanpa filamen.

    Hospes

    perantara

    - Pinjal tikus,

    kumbang tepung,

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    35/46

    Perbandingan morfologi H. nana& H. diminuta

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    36/46

    Dipy l id ium caninum

    Hospes : Anjing , kucing, rubah dan kadang-kadang manusia (dlm lumen usus)

    Hospes perantara : pinjal Ctenocephalides canis

    Ctenocephalides felis

    Penyebaran : kosmopolit

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    37/46

    Morfologi dan Siklus Hidup

    Panjang kira-kira 25 cm

    Skoleks berbentuk belah ketupat, 4 batilisap, rostelum dan kait-kait.

    Proglotid : seperti tempayan, tiap proglotidmempunyai dua set alat reproduksidualubang kelamin pada kedua sisi.

    Telur : berkelompok dalam satu kapsul @15-25 butir.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    38/46

    Habitat : rongga usus halus

    Cara infeksi : tertelan kutu (pinjal)

    anjing/kucing yang mengandung Cysticercoid

    Dlm usus oleh enzim pencernaan cistiserkoid

    pecah >>> cacing muda keluar >> melekat dipermukaan vilus usus halus >>> 25 hr tumbuh

    mjd. Dewasa.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    39/46

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    40/46

    Siklus hidup D. caninum

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    41/46

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    42/46

    Proglotid Dipylidium caninum

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    43/46

    Patologi dan Gejala Klinis

    Manusia merupakan hospes kebetulan(accidental).

    Tidak menimbulkan gejala Kebanyakan mengenai anak-anak < 8 thn.

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    44/46

    Diagnosis, Pengobatan,

    Diagnosis : menemukan proglotid yangbergerak aktif atau kapsul berisi telur

    dalam tinja.

    Pengobatan :

    Drug of choiceniklosamid

    prazikuantel

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    45/46

    Epidemiologi dan Pencegahan

    Eradikasi pinjal

    Mengobati hewan-hewan piaraan yang

    terinfeksi. Jangan bergaul erat dgn anjing sebagai

    sumber infeksi

    A h tik t i

  • 5/28/2018 Cestoda Umum Pseudophyllidea d Latum d Mansoni

    46/46

    Ayo perhatikan materi

    selanjutnya !!!