1

IN10STAPPEN

eentopteam

Bouwmetjeheleteamaanjouwsterksteteamooit

2

Stap1.Werksamenof…

TogetherEveryoneAchievesMiracles(TEAM)EentopteamensamenwerkenIndetitelvanditboekhebikhetovereentopteam.Alsjedeze2woordenlasdandachtjezekerenvastaaneentopteam.Misschiendachtjeaaneensuccesvolteamindesportwereldofaaneenwinnaarsteamwaarjezelftoebehoordeof…jedroomdevaneeneigenimpactteam.Destartvaneentopteamissamenwerking.Ofandersgezegdinwelkemateisiedereenbereidoméchtsamentewerkenmetelkaaromeengemeenschappelijkdoeltebereiken.Ditklinktmisschienvoorjoulogisch.Spijtiggenoegtoontderealiteitdatditnietaltijdhetgevalis,integendeelderealiteitzietermeestalminderrooskleuriguit.Trekdusniettesneldeconclusiedatiedereenditookwil.Samenwerkenisdebasisvoorwaardeomertekomenalstopteam.Dieperesamenwerkingzorgtimmersvoorbetererelatiesbinnenhetteam.Alsderelatiesgoedzijnbinnenhetteamdanishetnietalleenleukomtewerken.Jegaatookbeterengemakkelijkersamenwerken.Jezietdathetprimazitinhetteam.Jevoeltookdatjullieeigenlijknogmeerkunnen.Julliebeïnvloedenmekaaromeenextratandjebijtesteken.Ditgebeurteigenlijkheelnatuurlijk,zonderdatdaarechtovergesprokenwordt.Diesupersfeerinternstralenjullieookuitnaardeexternewereld:jullieklanten,anderediensten,deleidinggevenden,hetmanagementteamofdedirectie.Diebetererelatiesgenererenautomatischbetereteamresultatenwaardooriedereenooktevredenis.Enditbrengtjullieineenvicieuzecirkelwaardoorhetsamenwerkennogbetergaatenzoverder.Echterzondersamenwerken,jada’seenwerkwoord(jemoeterdusookietsvoordoen),zullenwenietdietopresulatenhalenendusookgeentopteamwordenofzijn.Derelatiesbinnendegroepzullennietzogesmeerdlopen.Medewerkersgaanminderintiatiefnemen,zezijneerderterughoudend.Demotivatieisernietbijiedereen.Jezietdathetteameigenlijknietzogoedaanmekaarhangt.Jevoeltdaterookbepaaldespanningenhangen.Dieeerdernegatievesfeerspeeltookeenrolopdegemotiveerdemedewerkers.Inbeginheeftditechtergeenofweinigeffectophen.Echteralsereenmomentkomtwaarzijookgeïnfecteerdgerakendanzalhunmotivatieookdalen.Wieheeftdannogdebereidheidomerechtvoortegaan?Dusderesultatenzullensneldalenwathetwerkklimaatallesbehalvezalbevorderen.Ditteamkomtdusineennegatievespiraal.Gelukkigkunnenzezelfhetheftinhandennemenenbeslissenoméchttegaanwerkenaanhuninternesamenwerking.Destartvaneentopteam.[Praktijkvoorbeeld:PV]DenkeensaandeRodeDuivels.Eenvoetbalploegmetdebestespelersopelkepositie.Maarsamenspelenlukthennietaltijd.Jezietophetveldeenploegdienietaanmekaarhangt.Bepaaldespelersgunnennietdatanderespelersscoren.Zewillenzelfindeschijnwerpersstaan.Zewillenhetsamenspelnietbevorderen.Zekijkennaarzichzelf:zelflopenendebalnietafgevenaaniemandanders.Jezietduseigenlijkeenploegvan11spelersdienietsamenklittentotééngeheel.Voetbalistocheenploegsport.Dewilomhetsamenspelte

3

bevordereniserniet.Erzitpreciesookgeenfutindegroep.Jezietzelfbijbepaaldespelerseengelatenheid.Ja,datkanzelfsbijprofessionelespelers:eigenaardigenookerg.Welkeresultatenzullenzijhalen?Inderdaad,eerdergemiddeldofzelfsslechteresultaten.Ditzalhenooknietmotiverenomdevolgendewedstrijdermeervoortegaan.Tijdensdeinterviewshoorjehendanmeestalooksprekenoverdeandereploegenveelminderoverhuneigenverantwoordelijkheid.Alsjewijstnaareenanderdanzijnerwel3vingersdienaarjouwijze.Zewetenwatsamenspelenis.Dithebbenzeooitweleensgeleerdofzelfsgedaaninandereploegen.Dushierligthetnietaan.Debekwaamheid,hetwetenhoezekunnensamenspelen,iser.Hetgaathiervooralomdewil(demotivatie,demotievenominactietekomen)omsamentespelen.Alsdiewilernietofteweinigisdanlukthetsamenspelspijtiggenoegniet.Elkindividuheeftwelzijnredenenwaaromhijwilofnietwilsamenspelen.Alserteveelspelerszijndiedewilniethebbenomsamentespelendanwordthetheelmoeilijkomkampioenteworden.[/PV]DewiltotsamenwerkenHetgaathemdusnietalleenomdejuistemensopdejuisteplaatsenophetjuistemomenttehebben.Watontbreektisdewiltotsamenwerken.Ja,zoalsinhetvoorbeeld,dewilomsamentewillenspelenenervoortegaan.Eentopteambestaatdusuitindividuendieéchtwillensamenwerkenomsamentegaanvoorde‘extramile’(resultaat)ende‘extrasmile’(relaties).Eengroepvanindividuenkandusevoluerennaareenteamennadiennaareentopteam.Allesstartdusbijhetindividuzelf:bijjezelfalsmedewerkerofalsleidinggevende.Interessantomeensstiltestaanbijjezelfenjezelfdevraagtestellen:

- Watwilik?- Watvindikbelangrijk?- Watwilikverderontwikkelen?

Eenaantalalternatievevragenzijn:- Werkikgraagsamenmetanderen?- Vindiksamenwerkenbelangrijk?- Wilikverderinvestereninbetersamenwerken?

Toewijding,inzet,motivatiezijnhierbijbelangrijk.Motivatieisdebereidheidoméchtsamentewerkenmetdecollega’saangemeenschappelijkedoelen.Zonderdiebereidheidishetonmogelijkmeetebouwenaanjullietopteam.Ofandersgezegd:inwelkematewiliksamenwerkenmetdeanderenvanmijnteam?Ditgaatzoweloverdesamenwerkingmetdeandereteamleden(jouwcollega’s)enookdesamenwerkingmetdeleidiggevende.Ditlaatsteisuiteraardookheelbelangrijkomdaterookmaaréénleidinggevendeis.Alsjealsteamlidnietkuntsamenwerkenmetjouwleidinggevendedanwordthetooknietgemakkelijk.

4

[PV]Mijn16-jarigedochterStefaniewerktsindsenkelemaandenineenbrasserie’tHofkevanMachelen.Ineenrestauranthebjeenerzijdsdekeukenmetdechefkok,eventueelhulpkoks,deafwas,…enanderzijdsdezaalmetdebediening,detoog,…Jemerktalsnelofdesamenwerkingtussendekeukenendezaalgoedloopt.Alsjeopeenvlottemanierjebestellingvanjegerechtenkandoorgevenenjehoeftniettelangtewachtenendekwaliteitvanhetetenisgoed,danlooptdezesamenwerkingwaarschijnlijkwelgoed.Indezaalkanjeookduidelijkdesamenwerkingzien.Verlooptdebedieningvandedrankjesaldannietvlot.Ookalsjeletopdemaniervancommunicerentussendemensenvandebedieningendetoogzaljeietskunnenopmerken.Eentoprestaurantzoalsdezebrasserieiseenrestaurantwaarbijzoweldesamenwerkingtussendezaalendekeukenalsdesamenwerkingindezaalenindekeukengesmeerdlopen.[/PV][OPDRACHT]Ditiseenindividueleopdrachtvoorzoweldeteamleideralsvoordeteamleden.Iksteljegraageenaantalreflectievragenoversamenwerken.Beantwoordzoeerlijkenoprechtmogelijk.Denkniettelangnaenschrijfvooralookjouwantwoordop.Jekanhiervoorhetwerkboekgebruiken(zie:https://schoolvoorleiderschap.com/10-werkboek).

- Kanjijgoedsamenwerkenmetanderen?(*)- Kanjijgoedsamenwerkenmetjouwcollega’s(collega-teamledenofcollega-

leidinggevenden)?- Kanjijgoedsamenwerkenmetjouwleidinggevende?

- Wiljijookgoedsamenwerkenmetanderen?(*)- Wiljijookgoedsamenwerkenmetjouwcollega’s(collega-teamledenofcollega-

leidinggevende)?- Wiljijgoedsamenwerkenmetjouwleidinggevenden?

- Wathebjenodigomgemakkelijkerenbetersamentewerken?

(*)Missschienhebjeopdezevragenvooralmetneegeantwoord.Proficiatdatjezoeerlijkhebtgeantwoord.Waarschijnlijkwerkjedanlieveralleen.Daarisooknietsmismee.Weetdathetdanmoeilijkisomgoedtefunctionerenindemeesteteams.Jekanookuitkijkennaareenandereuitdagingwaarbijjewelalleenkanwerkenenniethoeftsamentewerkenineenteam.[/OPDRACHT]

5

Stap2.WerkaanvertrouwenCreëereenveiligeomgevingEenveiligeomgevinggeeftvertrouwenwaardoormensenookgemakkelijkersamenwerken.Eenomgevingisveiligalsjeopeenongedwongenmanierkanomgaanmetjouwcollega’senleidinggevende.Jehoeftvoornietstevrezen,hetisalshetwaredatallesgesmeerdloopt.Ja,alleradertjespassenmooiinmekaar.Jehoeftnietconstantnatedenkenofjewelgoedbezigbent.Jemagfoutenmakenzolangjeeruitleert.Eriseveneenseenvrijheidvanhandelen.Jekrijgtdusvoldoendetijdenruimteomzelfstandigookbepaaldezakentedoen.Jehoeftnietvooralallesennogwatverantwoordingafteleggen.Jekrijgtprecieshetstatuutvanprofessionalofexpertinjouwdomein.Hierdoorishetnatuurlijkookprettigwerkenensamenwerken.Erisrespect,eerbied,waarderingtussendecollega’sonderlingendeleidinggevende.Iedereenhoudtrekeningmetdekwaliteiten,prestatiesencompetentiesvaniedereen.Zokrijgjesneleengoedgevoelwaardoorjejeechtopjouwgemakvoelt.Hierdoorwerkjeookrustigerenzelfzekerder.Jegaatookmeervanjouwpotentieelinzettenwaardoorderelatiesmetjeklantenencollega’sbeterenbeterworden.Alsrelatiesbeterwordendanwordenderesultatenookbeter.(H)erkendediversiteitGeen2mensenzijngelijk.Iedereenisdivers,anders.Ditiseenrijkdomvoorjouworganisatiewaardoorwealsteamookveelmeerkunnendanelkindividuapart.Elkindividuheeftzijnkennisenervaringen.Daarnaastheeftelkeenookideeën,inzichten,gedachten,…Doordezesamentebrengenkomenwetotnogbetereoplossingenvoordeproblemendieerzijn.Alsmensenhunkennis,ervaringen,ideeën,…mogeninzettenindeorganisatiedanstijgthetvertrouwen.Nietalleenvertrouweninzichzelf,ookhetvertrouweninanderenendeleidinggevende,vertrouwenindeorganisatie,…Enja,vertrouwenindetoekomst.Alswedeinternediversiteitnietherkennendangebruikenwehetpotentieelvanonzemedewerkersnietvolledig.Demensenvoelendatzemeerkunnenmaarspijtiggenoegnietmogenwaardoordemotivatiezaloptreden.Zezullenminderenmindervertrouwenhebbeninzichzelfendeanderen.Hetvertrouwentenopzichtevanhunleidinggevendezalookdalenwaardoorzeookmindergoedgaanpresteren.Initiatiefzullenzeookminderenmindergaannemen.Dezedemotivatiezetzichoveropderelatiesmethuncollega’sendeklanten.Degevolgenzijndrastisch.Naasthetherkenneneninzettenvanderijkdomvandediverstiteitvandemedewerkers,ishetookbelangrijkomdieverscheidenheidookteerkennen.Ja,waarderinguitsprekenoverhetanderszijn.Ditkanbijvoorbeelddoorhetgevenvaneencompliment.Indevolgendestapgaikhierdieperopin.[PV]

6

Bijdeintakevooreenteamcoachingverteltdeleidinggevendemedathetbelangrijkstepijnpuntinzijnteamcommunicatieis.Ikvraagwatverderdoor.Ikkomtewetendatmedewerkersgeenvragendurvenstellenaanmekaarendatzehetmoeilijkhebbenomechttezeggenwaterleeft.Ikneemditverdermeeinmijnvoorbereidingen.Ikgaopzoeknaaroefeningendieditkunnenduidelijkmakenenwaaruitzekunnenlerenhoehetandersenbeteraantepakken.Hetis9uureniedereeniserenwestartendeteamcoaching.Iedereenzietergoedgezinduit.Tochvoelikwatterughoudendheid.Evenlangzaamstarten,jaopwarmen,zodatiedereenrustigkaninstappen.Ditluktaardig,iedereenbegintzowatlostekomen.Ikzieookwatmeerlachendegezichtenenvoeldatdegoestingnaarbovenkomt.Bijeeneersteechteoefeningvoelikerzitietsnietgoed.Hetvertrouwenisonvoldoendeaanwezig.Ikpasmijnprogrammaaan(ikhebhiergeenprobleemmee,integendeelmijndoelisimmersomditteamechtverdertedoengroeienendanishetvoorbereidedraaiboekslechtseenmiddel).Ikvraagiedereenomindividueelgedurende5minutennatedenkenoverdevolgendevraag(ikschrijfzeookopeenflipchart,zodatdevraagduidelijkzichtbaarisenlaateenzachtmuziekjehoren):“Wathebjijnodigominallevertrouwentekunnensamenwerkenmetanderen?”.Ikvraaghenomhunantwoordenopverschillendepost-itstezetten.Nadiennodigikiedereenuitomindividueeldepost-itsteklevenopdeflipchartentelkensookeenwoordjeuitlegtegeven.Hierontstaatdirecteenschitterendeuitwisselingvanpersoonlijkebehoeftes.Eenaantalantwoordenkomenterug,dezeclusterenwealvast.Opheteindekrijgenweeenaantalclusters:verwachtingendiesamenhorenendievertrouwenzullenverhogen.Vanuitdieclustersmakenweeenactieplan,ttz“Welkeactie(s)gaanwesamenondernemen?”.Eengoedactieplanvermeldteenwat,wiegaathetdoenenwanneerzullenwehetdoen.Ditactieplanhebiktijdensdeteamcoachingverdergebruikt.Jezagzohetvertrouwenverhogenindegroep.Dezegroepwasplotselinginstaatomveelmeertedoen.Decommunicatieverliepookveelwarmerenveeloprechter.Bijdestartenkelewekennadientijdenshetterugkommomentdachtikdatikeenanderegroepvoormijhad.Tochzekerinvergelijkingmetdestartvandeeersteteamcoachingsdag.Dezegroepwerktenuéchtgoedsameneninvollevertrouwen.Decommunicatieverliepopeenschitterendemanier.Ditteamwaséchtgegroeid.[/PV]KwetsbaarzijnisgoedIedereenheeftkwaliteitenenvalkuilen.Hetiszelfszodatelkekwaliteiteigenlijkeenvalkuilkanzijn.Ditzekeralswedoorschieteninonzekwaliteitdanwordthetalsneleenvalkuil.Naastkwaliteitenenvalkuilen,hebbenweooknogallemaaluitdagingenenallergiën.Aanalle4kunnenwewerken.Onzekwaliteitenwillenwewaarschijnlijkbehoudenenindienmogelijknogversterken.Onzevalkuilenenallergiënwillenwewaarschijnlijkverminderenofvermijden.Enwewillenwerkenaanonzeuitdagingenofandersgezegddezeversterken.

7

Kwetsbaarmogenzijnbetekentdatjehierookopenenblootmagoverspreken.Jemagfierzijnopdepositievezaken.Jehoeftjeooknietteschamenvoordezakendienogkunnenverbeterdworden(versterken,verminderen,vermijden).Metjecollega’senleidinggevendehieroversprekenisgeentaboe.Integendeeliedereenisbereidomhierovertecommuniceren.Inhetbeginverlooptditmisschienwataandestroevekant.Hoemeerjeditgaatoefenenhoegemakkelijkerhetwordtvooriedereenwaardoorhetvertrouwennogmeergroeit.

[PV]Googlebestudeerdegedurendejareneffectieveteams.Enigekwaliteitdiehiervoorzorgdeis…vertrouwen.Debesteorganisatieswordengemaaktdoortopteams.Hetonderzoekkreegdecodenaam‘ProjectAristoteles’alshuldebetuigingvoorhetgekendecitaatvandezefilosoof:“hetgeheelismeerdandesomvandedelen.”Deonderzoekerssteldenvastdathetmindervanbelangiswieerinhetteamzit,watechterhetbelangrijsktewas,isvertrouwen.Zebeschrijvenhetookalspsychologischeveiligheid.Ditverwijstnaardeperceptievaneenindividuomeenrisicotenemenendereactievandeteamledenhierop.[/PV]EnkelepraktischetipsIkgagraagnogwatdieperinopvertrouwen.Ikgeefjeeenaantalpraktischezaken.Verderinhetboekgaanweinverschillendestappenhierzekernogdieperopin.

- Bescheidenheidsiert:maakdedingennietgroterdanzezijnenalsjeietsnietweetofjehebteenfoutgemaakt,weeseerlijk.

- Eerstluisteren:respecteerhoeanderendenkenenvoelenzodatjejouwcollega’sookbeterleertkennenenbijgevolgookjezelf.

- Helpanderen:vanafdatjeiemandhelptcreëerjedirectvertrouwen,detijddiejeinvesteertinanderenkrijgjemeerdanterug.

- Toonempathie:leefjouinindesituatie,gedachtenengevoelensvanjouwcollega’somechttebegrijpenwatergebeurt.

- Weesjezelf:doorauthentiektezijnverhoogjehetvertrouwen,immersniemandisperfect.

- Woordenzijndaden:doeookwatjezegtzogevenwoordenookvertrouwenengoedvoorbeelddoetvolgen

GoestingAlswegoedsamenwerkenenerisvoldoendevertrouwendankomenmedewerkersmetgoestingwerken.Iemanddiemetgoestingkomtwerkenstraaltditookuit.Hijofzijgaatookopeenanderemanierommetzijncollega’s,leidinggevende,klanten,…Hijdenktvanuit

8

stimulerendegedachten.Diegedachtenzorgenvoorpositievegevoelens.Endiegevoelenszorgenvoorconstructievegedragingen.Derelatiesmetanderenlopengesmeerd.Ditreflecteertzicheveneensopderesultatendiewordenbereikt.Diezijninderdaadookheelgoed.Ditstuurtdandievicieuzecirkelverderaan.Onzestimulerendegedachtenwordenbevestigdeneigenlijknogversterktwaardooronzegevoelensengedragingenookindezezinverderevolueren.Ofkortsamengevat:samenwerkenenvertrouwenzorgenvoorbetererelatiesenresultaten.[OPDRACHT]Ditiseengroepsopdracht.Omhetbesteuitdezeopdrachttehalenkanjebestwerkenmeteenflipchart,post-itsenmarkeerstiften.Deopdrachtverlooptalsvolgt:

- Vraagaaniedereenomgedurende5minutennatedenkenoverdevolgendevraag:“Wathebjijnodigominallevertrouwentekunnensamenwerkenmetanderen?”

- Schrijfjouwantwoordenoppost-its(elkantwoordopeenanderepost-it).- Nodigiedereenuitoméénvoorééndepost-itsteklevenopdeflipchart.Geefgerust

ookeenwoordjeuitlegoverdeinhoud.- Clusterbepaaldeantwoorden:gelijklopendeantwoordensamenbrengen.- Maakeenactieplan(wat/wie/wanneer):“Welkeactie(s)gaanwesamen

ondernemen?”.- Voeruitenevalueer.

[/OPDRACHT]

9

Stap3.Communiceermeteffect

“Thequalityoflifeisthequalityofyourcommunication.”(TonyRobbins)

Leven=communiceren&communiceren=lerenAlsmenscommuniceerjevoortdurend.Kanjeniet-communiceren?Nee,ditgaatniet.Jecommuniceertaltijd,ookalsjenietszegt.Hetleveniscommuniceren.Hoebeterjijcommuniceert,hoebeterjijgaatleven.Betercommunicerenleerjevooraldoorteoefenen.Staookafentoestilbijjezelf.Steljedevraag:‘hoekaniknogbetercommuniceren?’.Jouwcommunicatiebestaatuit3delen:

- Verbalecommunicatie:dewoordendiejegebruikt- Vocalecommunicatie:hetgebruikvanjestem(snelheid,volume,frequentie,…)- Visuelecommunicatie:demanierwaaropjejouwlichaaminzet(bewegingarmen,

lichaamshouding,…)Deze3elementenbepalenookdeimpactvanjouwcommunicatie.Alsdemanierwaaropjejestemgebruiktovereenkomtmetjouwstemenjouwlichaamdancommuniceerjecongruent.Opditmomentkrijgjeeenpositiefeffectmetjeboodschap.[PV]EenmedewerkerPietvraagtaanzijnleidinggevendeHildeomvroegernaarhuistemogengaan.Pietvoeltzichnietzozelfzekerenstraaltditookuit.Zijnstemtriltenspreektaarzelend.Hijgebruiktveelverkleinwoordjesenkomtnietdirecttotdekernvanzijnboodschap.Zijnschouderszijnnaarbenedengericht.Hijvermijdtoogcontact,zekerinhetbegin.Hildeluistertenobserveerthaarmedewerker.Haareerstereactieisomdezegunstniettoetestaan.Zijvindthetbelangrijkdathaarmedewerkerszelfzekercommunicerennietalleenmetdeklantenmaarookmethem.Zijdoetechterietstotaalanders…HildevraagtaanPiet:‘watkanjijdoenomjouwboodschapkrachtigertemaken?’.Pietdenktevenna(ditduurttochenkeleseconden)enzegtdan:

- Zelfzekerderzijn:gelovendatikmijndoelgahalen- Krachtigerspreken- Snellertotmijnvraagkomen- Mijnlichaamsterkerinzetten

Hildevraagthemomevennaarbuitentegaanen5minutentewachten.Nade5minutenmagPietterugkomen.Pietkomtterug…enbrengtzijnboodschapmetontzettendveelzelfvertrouwen.Zijnleidinggevendevraagthem:‘wathebjenugeleerdenwatgajenuandersdoen?’.Demedewerkerantwoordtmeteenfierestem:‘ikgamezelfgoedenzelfzekervoorbereidenopgesprekkenenikgeloofdatikmeerkandanikdenk’.Pietmagvroegernaarhuisgaan.En…beidenhebbenietsgeleerd.[/PV]

10

AssertiefcommunicerenAssertiviteitisopkomenvoorjezelfmetrespectvoordeander.Beideelementenzijnbelangrijk.Isslechtséénvanbeideelementenaanwezigdankrijgjeofwelagressiviteit(alleenopkomenvoorjezelf)ofwelsubassertiviteit(alleenrespecthebbenvoordeander).Degrensissomsvrijvaagenhetelementrespectvoordeanderishierdoorslaggevend.Toonikinmijnmaniervancommunicerenrespectvoordeander?Hetisnietaltijdeenvoduigomditindepraktijktebrengen.Alsikcommuniceerendetweezijdigecommunicatieontwikkeltzichrichtingeenzijdigecommunicatie,dancommuniceeriknietmeerassertief.Assertiefcommunicereniszeggenwatjedenkt,voeltendoetmetrespectvoordeander.Respectvolcommunicerenisookdeanderbetrekkenindecommunicatie,luisterennaarhem,hemeenplaatsgeven,hemlatenspreken,uitwisselenvanideeën,enz.Hetisechtkomentoteendialoogmettweegelijkwaardigepersonen.Beidepersonenwaarderenelkaarengevenelkaarwaarde.Alsbeideassertiefcommuniceren,dankanjedenkenaanhetbeeldvancommunicerendevaten.Zevullenelkaaraan.Hetisgevenenontvangenvanbeidekanten.Hoeweetjeofjenogassertiefaanhetcommunicerenbent?Steljezelfhiervoordevolgendetweevragen:

- Komikopvoormezelf?- Hebikrespectvoordeander?

Alsjeantwoordhieroptweemaaljais,danzitjewaarschijnlijkgoed.Twijfelje,stuurdanjecommunicatiebijencommuniceernogassertiever.Duidelijk,heldercommunicerenDuidelijkenheldercommunicerenisnietaltijdgemakkelijk.Enkelepraktischetipsdiejehierbijkunnenhelpen,zijn:

- DoelvanhetgesprekStavoorjegesprekevenstilbijjouwboodschap:‘watisjouwboodschap?’en‘hoegajedezebrengen?’.Eveneensishetgoedomnatedenkenoverhetdoelvanjouwgesprek:‘watwiljebereiken?’.Ditdoelkanjedanvoorogenhouden.Afentoetoetsjeafofjedichternaarjouwdoelevolueertofomgekeerd.Inhetlaatstestuurjebij.

- BouweenrelatieopImpactrealiserenalsjecommuniceert,doejevooraldooreengoederelatieoptebouwen.Resultaatkomtpasalsderelatiesgoedzijn.Dieverbondenheidofunistaatookcentraalinhetwoordcomm-uni-catie.Dooractiefteluisteren,begriptetonen,inhethierennuteblijvenwerkjeaandierelatie.Ikweetdatditookafhankelijkisvanpersoontotpersoon.Blijfoefenen.

- WeesjezelfAuthenticiteitiseenwoorddatjeregelmatigleest.Blijfzoveelmogelijkjezelf.Ookditisnietvooriedereengemakkelijk.Reflecterenhelptmijomhierintegroeien:‘watkaniknogbeterdoenomnogmeermezelftezijn?’.Hoemeerjijjezelfkanzijn,hoemakkelijkerjijcommuniceert.Enja,hoegemakkelijkerjijookleeft.

11

Herleeseenshetpraktijkvoorbeeldhierbovenmetinjouwachterhoofddezepraktischetips.Watleerjehieruit?FeedbackgevenWaarschijnlijkhoorjeregelmatigdatfeedbackenterugkoppelingbelangrijkzijn.Datklopt.Bijtweezijdigecommunicatiezijnerminstenstweepersonenenwiljegraagdatdeanderjegoedheeftbegrepen.Terugkoppelinggevenzorgthiervoor.Ikhebhethieroverfeedbackgeven.Indevolgendeparagraafhebikhetookoverfeedbackontvangen.Dezeparagraafgaatechteroversituatieswaarjijalsmedewerkerofalsleidinggevendefeedbackgeeftaanjouwmedewerkerofleidinggevende.Eeneerstebelangrijkelementbijfeedbackgeven,isduidelijkheid.Geefduidelijkheiddoorzodichtmogelijkbijdefeitenteblijven.Beschrijfaandehandvandevolgendevragen:

- Watisergebeurd?- Wathebjegezien?- Wathebjevastgesteld?- Wathebjegevolgd?- Watishetgevolghiervan?- Enz.

Jewijktnietafvandefeiteneninterpreteertzoweinigmogelijk.Ikweetdatditnietgemakkelijkis.Hoemeerjeditechteroefent,hoebeterjehierinwordt.Spreekzoveelmogelijkvanuitjezelf.Eenpraktischetiphierbijisomjezinnenmet‘ik’tebeginnen.Bijvoorbeeld:‘Ikhebvastgestelddat…’,‘Alsjeditdoet,danvoelikmezo’,enz.Jespreekthierdoorveelrustiger,waardoordeimpactvanjouwwoordentoeneemt.Hetmomentwaaropjefeedbackgeeft,ismedebepalendvoorheteffectervan.Hetidealemomentomfeedbacktegeven,iszosnelmogelijknadatjijhetgezien,gehoordofgevoeldhebt.Geefjefeedbackvooralinalleopenheid.Jijcommuniceertopennaarjouwmedewerkerofleidinggevende.Bijopbouwendefeedbacklaatjeookopenheidbijhemomhiermeeaandeslagtegaanofniet.Ditlaatsteisuiteraardnietzogemakkelijk,wantjewilgraagveranderingzienbijdeander.FeedbackontvangenNaastfeedbackgeven,ontvangjeookafentoefeedback.Bedenkvoorjezelfeenswanneerjijvoordelaatstekeerpositievefeedbackhebtgekregenofwanneerjijvoordelaatstekeerpositievefeedbackgaf.Hoereageerdejijopdiepositievefeedback?Meestal(inmeerdan80%vandegevallen),minimaliseertdeontvangerditdoorbijvoorbeeldtezeggen:‘Ikhebgewoonmijnwerkgedaan.’Maarwatgebeurteropdatmoment?Eigenlijkzegjedantegendegever,ikhoefjefeedbackniet.Debestemanieromtereageren,isdoorjeopentestellenvoorfeedbackvananderen,zowelvanjouw(collega-)medewerkersalsvanjouwleidinggevende.Alsjefeedbackontvangt,danzegje‘dankjewel’enjeneemtdeinformatieinjeop.Daarnaonderzoekje

12

watjekandoenmetdezeinformatie.Misschienkanjeerietsuitleren,misschienookniet.Datisnieterg.Jehebtdefeedbackoprechttoegelatenendatishetbelangrijkste.Doordiefeedbackkanjemisschienietsveranderenwaardoorjijookbeterwordt.Alsje(positieveofconstructieve)feedbackontvangt,ishetalshetwarealsofjeeengeschenkontvangtvaniemand.Voordatjeditopenmaakt,bedankjedegevertochook?Doeditookbijfeedbackontvangen.[OPDRACHT]Ditiseendubbeleopdracht,enerzijdspositievefeedback(compliment)enanderzijdsconstructieveofopbouwendefeedbackinverbandmetietsdatjoustoort,datbeterkan.

- Geefgedurendedekomendevijfdagenelkedagiemandvanjouwteam(teamleiderofteamleden)eencompliment:eenpositievefeedback.

- Geefgedurendedekomendevijfdageniemandvanjouwteam(teamleiderofteamleden)eenconstructievefeedback.

[/OPDRACHT]

13

Stap4.Durftevragen(#DTV)

“Alsikaltijddoewatikaltijddeed,zalikaltijdkrijgenwatikaltijdkreeg.”

EHBO(EersteHulpBijOnwetendheid)Jijhelptwaarschijnlijkookgraagmensen.Dittypeertonsookalsmens.Hebjijhetookwatmoeilijkeromhulptevragen?Demeestemensenhebbenhierlastvan.Opzo’nmomentdenkjewaarschijnlijk:

- iktrekwelmijnplan,- ikdoehetwelzelf,- ikzoekhetwelzelfuit,- ikwildeandernietlastigvallen,- …

Daarisnietsmismeealsjeerechtalleenvoorstaat.Ditisdenkikniethetgeval.Jekanhetefficiënteraanpakken.Jebehoorttoteenteam.Eenteambestaandeuitenkeleprofessionalsdiesamenwerken.Iedereenmetzijnexpertisesenervaringen.Alsjeditallemaalsamenbrengtdankrijgjeeenongelooflijkpotentieel.Ja,zelfseenongekendpotentieel.Julliekunnenveelmeerdanjulliezelfbeseffen.Eenteamismeerdandeoptelsomvanelkindividu.Somsleesjeweleens:1+1=3of1+1>3.Bijeentopteamishet:1+1>11.Vertrouweropalsjijhetnietweetdatjouwcollega’sofjouwleidinggevendehetwelweet.Hoevoeltditaan?Tochcomfortabel.Jevertrouwteropdathetwelgoedkomt.[PV]DekoordvanToyota.IndeproductiehallbijToyotahangenerherenderkoorden.Jevraagtjemisschienafwaaromhangendiekoordendaar.Toyotaverwachtvanhaarmedewerkersdatzeverantwoordelijkheidopnemenvoorwatzedoen.Ganshetprocesisnognietgerobotiseerd.Menselijkehandelingenblijvendusbelangrijk.Tijdensdeassemblagevaneennieuwewagenkanerafentoeweleensietsfoutgaan.Jemerktalsmedewerkereenfout,danhebjedeverantwoordelijkheidomaandekoordtetrekken.Hetproductieprocesvaltstil.Deteamleiderkomtnaarjetoeomjeverdertehelpen.Indiennodigkomtzelfsdeleidinggevendevandeteamleider.Julliedenkensamennaovermogelijkeoplossingenengaandeverbeteringdanookdoorvoeren.Defocusligtopkansentotverbetering:stoppen,nadenkenenverbeteren.Deze‘durftevragen’gaateenstukverderdandeletterlijkeinvulling.Medewerkerstrekkenaandekoordomdatzeooknietwillendatcollega’snadiennogmeerindeproblemenzoudenzitten.Ditcreëerteengrootverantwoordelijkheidsgevoel,veelinitiatiefenvertrouweninmekaarenindeleiding.

14

[/PV]EenmogelijkverloopEerstgajenatuurlijkzelfuitzoekenwatjekanondernemen.Jehebtzelfookheelwatexpertiseenervaring.Zetdieookvolledigin,zokomjemisschienvooruitzonderhulptevragen.Opeenbepaaldpuntkomjenietmeerverder.Jezietgeenuitwegmeer.“Alsjealtijddoetwatjealtijddeed,zaljealtijdkrijgenwatjealtijdkreeg.”Stadanevenstilendenkna.Analyseereerstofhetbelangrijkofnietbelangrijkis.Belangrijkinhetkadervanjouwwerk,vanwatervanjouverwachtwordt.Ishetnietbelangrijk?Parkeerhetergensofnogbeterlaathetlos.Hetistochnietbelangrijk.Daarnaonderzoekjeofhetdringendofnietdringendis.Alshetnietdringendisdankanjeeenmomentinplannenomhetverdertebehandelen.Bijdringendzoekjeuitwiejoukanverderhelpenengajezosnelmogelijknaardiecollegaofnaarjouwleidinggevende.Stelhemdevraag:‘Magikjouietsvragenaub?’.Inhetslechtstegevalpasthetnietopdatmoment,vraagdan:‘Wanneerpasthetbeter?’.Eventueelgajenogdedringendheidinroepen.Hulpzaljezekerkrijgenalsjeeromvraagt.WaarermensenzijnwordtergemenstBrengmensenbijeenenerisleven.Afentoeiserookweleenseenconflictenda’sbestok.Eenconflictiseenbotsingtussenwaarhedendienietinéénverhaalpassen.Jijhebtjouwwaarheidendeanderzijnwaarheid.Spijtiggenoegpassenzenietineengemeenschappelijkverhaal.Hoejedenktoverconflicten,beïnvloedthoejijjevoeltalsjeineenconflictterechtkomt.Ditzorgtervoordatjeopeenbepaaldemaniergaathandelen.Gedachtenbeïnvloedengevoelensengevoelenszorgenvoorgedragingen.Ikdeelmetjouviermogelijkegedachtendiejekanhebbeninverbandmetconflicten:

- Conflictenverstorendeharmonie(negatief)- Conflictenhorenernueenmaalbij(eerdernegatief)- Conflictenzorgenvoorinnerlijkegroei(eerderpositief)- Focusopdepositievekantenvanconflicten(positief)

Inwelkevandevierherkenjejehetmeest?Jouwgedachtenbeïnvloedenjouwgedragingen.Datisjouwpersoonlijkheid.Desituatiekanookeeninvloedhebbenopjou.Bijconflictenspelenzoweljouwbelangeenrolalsdatvandeander.Hierkomenwedanooktotvijfmogelijkestrategieën:

- Vermijden:jullievindenhetallebeinietbelangrijk- Doordrukken:jehoudtgeenrekeningmethetbelangvandeander- Toegeven:jelaathetbelangvandeandervoorgaan- Compromissluiten:jullielatenhetbelangvandeandervooreenstukmeespelen- Samenwerken:julliehoudenallebeivolledigrekeningmethetbelangvandeander

Welkevande5strategieënpasjijhetgemakkelijksttoe?

15

Jouweerlijkeantwoordenopdevragenopheteindevandevorige2alinea’sgeeftjealeengoedideehoejijdenkenreageertopconflicten.Durftevragen,durftesprekenalserconflictenzijn.Zetdeeerstestap(ja,ikweethetditisdemoeilijkste)enluisteraandachtig.Communiceerassertief(ziestap3)ennodigjouwcollegaookuitomdittedoen.Zocreëerjevertrouwenengajedoorechtesamenwerkingkomentoteenoplossingdiegedragenisdoorallebei.[PV]OnlangsbegeleiddeikeenBusinessCentervaneengrootbedrijf:eenteamvan8teamledensamenmetdeteamleider.Voormijisditeenechteteamcoaching,zonderteamleiderheeftditgeenzin.Defocusvandeteamcoachingwas:Hoekunnenwijnogmeertopklantencontactencreëren?Communicatieisderodedraad.Decontactenmetdeklantenverlopenvooralviatelefoonenpermail.Tegenwoordigkrijgenzemeerenmeermails.Tijdenséénvandepraktischecases,legtGudrunuithoezetewerkgaat.Ikhoorhaarverschillendekerenzeggen:‘ikdenkdatdeklant…’,‘ikdenkdatde…’,‘ikdenkdat’.Ikluisteraandachtigverderenopheteindevraagikhaar‘watbedoeljemetikdenk’.Zezegtme:‘Wel,jeweettochwel,…ikverondersteldat…’.Haarcollega’sgevenhaardeopmerking:‘danbenjetochnietzeker’.Samenkomenwetotdetip:herhaalofherformuleerdevraagvandeklanttotdathijakkoordgaatmetjouwsamenvatting.Kenjijnoghetrondeblauwepotjemetwittelettersdatmisschieninbepaaldehandtassenzit.Ja,hetpotjeNIVEA.NIVEAstaathierdanvoor‘NietInvullenVoorEenAnder.’[/PV]CommuniceermetmekaarHoemeerjulliecommunicerenmetmekaar,hoebeterjulliemekaarzullenbegrijpen.Komjeafsprakenookna,dithelpthetvertrouwenteversterkenenbevorderteveneensdesamenwerking.Erkendeindividuelesterktesdanisvragenstellenookgemakkelijker.Alshetechtnietmeergaat,trekdanaandealarmbeldooreencollegaofjouwleidinggevendeaantespreken.[OPDRACHT]Dekomendevijfdagengaje

- bijtwijfeldirecthulpvragenbijeencollegaofjouwleidinggevende,- vrijwillighulpbiedenaaneencollegaofjouwleidinggevende.

Wachtniet,doehetnu![/OPDRACHT]

16

Stap5.Weeseenleider!

Leiderschapisbijdragenaaneenbeterewereld.(BeneBailleul)

IedereeniseenleiderAlsmedewerkersgeenleiderszijndanleggenzealleverantwoordelijkheidopdeschoudersvandeleidinggevende.Hierdoormoetdeteamleidervooralleszorgen.Deteamleiderneemtdebeslissingen,verdeeltdetaken,neemtinitiatieven,komttusseningevalvanconflicten,lostproblemenop,controleertdeuitvoering,…Deteamledenplaatsenzichzelfineenafwachtendemodus.Alsernietskomtdandoenzeweinigofniets.Jemerkthetdirectalsdeteamleiderernietis,allesvaltstil.Zomaakjegeentopteam.Alsteamleidermaakjeeentopteamdoorjouwteamledentezienentebehandelenalseenleider.Jespoorthenaanompersoonlijkleiderschapoptenemen.Persoonlijkleiderschapishetbestehalenuitjezelf.Hieroverstrakswatmeerdetails.Alsmenshebjeeenbinnenkanteneenbuitenkant.Eenleiderheefteenbinnenkantdiezichkarakteriseertdoordriezaken.

- Eenleiderheefteenhogemotivatie.Hijwilinactiekomen,dingendoen,zakenrealiseren,bijdragen.Hijwildiepassieookoverdragenendelenmetanderen.

- Eenleiderheefteveneenseenpassievoorwathijdoet.Diepassieiseeninternvuur:dedingendiehijdoetdoethijgraagendedingendiehijgraagdoet,doethijgoed.Hijdeeltzijnpassiemetanderen.

- Eenleiderisookpositiefingesteld.Hijzoektvooraldepositievedingen.Hijzieteenprobleemalseenuitdagingwaardoorhijookgemakkelijkertotoplossingenkomt.Zijnpositiviteitzethijinindegroepzodatanderenditookovernemen.

Kijkeensnaardebuitenkantvaneenleider,ofandersgezegdwatzieenhoorje.Ookhierdeelikdriebelangrijkezaken.

- Eenleiderisiemanddiezijnverantwoordelijkheidneemt.Jehebtdeverkeerdeinfogegevenaanjouwcollegaofklantdankomjehierookvooruit.Enjelosthetprobleem(ofdeuitdaging)ookop.

- Eenleiderneemtookinitiatief.Deteamleiderisafwezig.Eenbeslissingisnodigomverdertekunnen,danneemjeookdiebeslissing.Misschientwijfelje,maartochneemjedebeslissing.Jeblijftnietzittenwachten.

- Eenleiderheefteveneenseenenormefocus.Jeblijftniethangeninhetverleden.Jefocusgaatnaardetoekomst.Jeblikvooruit.Jesteltjezelfdevraag:‘hoekanikbijdragenaandetoekomst?’

[PV]Operationaliteitenteamcoachingisnietaltijdeenvoudig.Deoplossingisdanwerkentijdensapartemomentenmetapartedeelgroepen.Jebrengtdanbestnadienookalleinformaties

17

samenomtoteenactieplantekomen.Ikzitopdezelfdelijnalsdeteamleider.Hijwilnamelijknadeapartesessiesverderwerkenmetdeinformaties.Tijdensdederdedagvaltmeietsop.Eenteamlidverwijstnaardeteamleiderenmerktop:‘hijmagwatmeerleiderschaptonen?’Eriseveneenstilte.Ikvraagwatverderdoor.Enkrijgwatextrainput:‘snellerbeslissen,meerfeedbackgeven,richtingduidelijkermaken,…’Boeiendezakenkomennaarboven.Ikvraagaandegroep:‘watkunnenjulliedoenomhemhierbijtehelpen?’Terugeenstilte.Endankomthet:‘wezoudenhethemkunnenvragen,wemoetenzelfactieverreageren,wekunnenhembeterondersteunen,…’Eenmooiereeksvanactiesdiedeteamledenkunnenondernemen.Ikvraag:‘watbetekenendieacties?’Snelantwoordtiemand:‘wenemenzelfleiderschapop’.Datisinderdaad…[/PV]PersoonlijkleiderschapJezelfleidinggevenisdestartvanpersoonlijkleiderschap.Jekanhetnogandersformuleren:benjijjeeigenleidinggevende?Hoebeterjijjezelfleidt,hoemeerjijeenleiderbent.Jeneemtverantwoordelijkheidvoorjeeigendadenenwoorden.Jewijstnietnaaranderen.Jekijktindespiegel.Jebentjebewustvanwatjedoetennietdoet.Jebenteenbewusteleider.Bewustleiderschapbetekentdatjijafentoedetijdneemtomstiltestaanbijwiejebentenwatjedoetenwatheteffectervanis.Jekanditreactiefdoen.Jehebtietsmeegemaaktenjestaatevenstilomditteanalyseren.Ofproactief,dwzdatjevoorafnadenktoverdemogelijkegevolgenvanjouwwoordenen/ofdaden.Jegaatdusbewustommetjouwmaniervanhandelen:‘hoekanikmezelfverbeteren?’Jegaatontspannenommetwerkdruk.Jehoorthetbijiedereenoveralisereenbehoorlijkewerkdruk.Afentoehoorjeookdatdestressstelselmatigtoeneemt.Jekuntjehierdoorlatenbeïnvloedenofjekanhierrustigmeeomgaan.Ditiseenkeuzediejezelfkanmaken.Ikweethetditisnietaltijdevengemakkelijk.Doorhierbewustmeeomtegaan,gajemerkendatditookveelgemakkelijkergaat.Hierdoorgajeookkomentoteenveelbetereharmonietussenwerkenprivé.Jouwcommunicatiealsleiderisookwelheelbijzonder.

- Jekomtopvoorjezelfmetrespectvoordeanderofandersgezegdjecommuniceertopeenassertievemanier.Jehebthierdoorookdegrootstekansopeengoederelatieengoedresultaat.

- Jecommuniceertookauthentiek,ttzjouwbinnenkantenjouwbuitenkantzijncongruent.Watjezegt(hetverbale:zieookstap3)enhoejehetzegt(hetnon-verbale:zieookstap3)isinharmonie.Hetkloptechtwatjezegt.

- Jeboodschapbrengjedaadkrachtig.Daadkrachtgecombineerdmetassertiviteitenauthenticiteitzorgenvooréchtpersoonlijkleiderschap.

18

Jebenteenauthentiekeleider.Jehebtgeenmaskerop.Jebentwiejebent.Jecollega’swetenwiezevoorzichhebben.Zehebbengeenverrassingen.Zevertrouwenjevolledig.Hierdoorkomjetoteenuniekesamenwerking.SamenleidtnaarsamenIedereeneenleiderofsamenleidenofnogandersgezegdgedeeldleiderschapzorgtervoordatjullietransformerenvaneenteamnaareentopteam.Jegeeftjouwteameenextradimensie.Hiercreëerjeechtimpact.Jehebtduspersoonlijkleiderschapzowelvandeteamleideralsvandeteamleden.Overhetleiderschapvandeteamleiderschreefikinmijneersteboek“LeidinggevenmetIMPACT”.HierinbeschrijfikdéIMPACT-methodevoorleidinggevendenzodatjijalsteamleidernuéchthetbestehaaltuitjezelfenjeteam.DéIMPACT-methodebestaatuit:

- I: Ikweetwatikwil ->startbijjezelf- M: Mijnmedewerkerszijnerklaarvoor ->bereidjeteamvoor- P: Passiedrijftmijnorganisatie ->zetjulliepassiesin- A: Aanpakkenvanverbeterpunten ->verbeterwaarnodig- C: Coachenvanmijnteam ->ontwikkeljouwmedewerkers- T: Telkenssamengenieten ->leefmetplezier

Voorhetleiderschapvandeteamledenhebikookeenacroniembedacht.Ja,ikgebruikookhetacroniemIMPACT:

- I: Ikweetwatikwil ->startbijjezelf- M: Mijncompetentieszijntop ->bereidjezelfvoor- P: Passiedrijftmijnleven ->zetjouwpassiesin- A: Aanpakkenvanverbeterpunten ->verbeterwaarnodig- C: Coachenvanmezelf ->ontwikkeljezelf- T: Telkensgenieten ->leefmetplezier

Leider,staop!LeefmetIMPACTofanderssamengevat:Leid+Leef+Geniet[OPDRACHT]KISSjouwpersoonlijkleiderschapKISSstaatvoor:Keep,Improve,StartenStop.Hoegajetewerk?

- Staevenstilbijjouwpersoonlijkleiderschap(hetmaaktnietuitofjeteamleiderofteamlidbent).Doehetzoeerlijkmogelijk.

- Vulde4vakkenin:o Keep:

! Watgajebehouden?! Watdoejealgoed?! Waarbenjefierop?

o Improve:! Watjeverbeteren?! Watkanjenogverbeteren?

19

! Watmoetjeverbeteren?o Start:

! Watgajestarten?! Watgajeextradoen?! Watgajeextraaandachtgeven?

o Stop:! Watgajestoppen?! Watgajenietmeerdoen?! Watgajegeenaandachtmeergeven?

[/OPDRACHT]

20

Stap6.Bouwjullietoekomst

“Clarityiseverything.”(BrianTracy)

HetbelangvandoelenJehebtzekerenvastalgehoorddatwerkenmetdoelenhelptomeffectiefookdingenterealiseren.Denkzelfeensterugaanjouwgrootsterealisatiesinhetleven.Dekansisheelgrootdatjetoeneendroomhad.Jedroomwildejeabsoluutverwezenlijken.Jegeloofdeerinenjegingerookvoor.Proficiat,jebehaaldejouwdroom.Ikweetookdatjenietaltijdalledromengaatrealiseren.Doelengevenrichting.Ja,jewerktineenbepaalderichting.Zonderdoeldobberjemaarrond.Jebereiktweliets:wensjeditwel?Eendoelzorgtookvoorgemakkelijkerefocus.Zonderdoelhebjeookweinigofgeenfocus.Waarfocusisvoeljeookdeenergie.Dieenergiewerktineenteamheelaanstekelijk.Doordierichtingweethetganseteambeterwatwegaandoen.Maarookwatwenietgaandoen.Ditscheptheelwatduidelijkheidvooriedereen.Hetbijkomendevoordeelisookdatjulliekunnenaftoetsenwaarjulliestaan.Deactiesdiejezalondernemenbrengenjedichterofverderbijjulliedoel.Jekandussnelengemakkelijkbepalenofjegoedbezigbent.Doelenmotiverenmensen.Motivatiebetekentmotievenominactietekomen.Doelengevendiemotieven.Inhetwoordmotievenzithetwoordmotieofbeweging.Jekomtindeactie.Jegaatvooruit.Doelenbrengenjouinbeweging.Extrastappenzettendoejedoorambitieuzedoelen.Uitdagingenzorgenerimmersvoordatjeopzoekgaatnaarnieuwemanierenomdietehalen.Bestwelspannendomdatjeuitjecomfortzonegaat.Wateengevoelgeefthetjoualsjedieuitdagendedoelenhaalt?Doordoelenkanjesturenenbijsturen.Sturenisevoluerenineenbepaalderichting,zoalsmetjestuurindewagen.Jegaatregelmatigevaluerenofjegoedbezigbent.Doorteevaluerenkanjenadienbeterengemakkelijkerevolueren.Evaluatiebevattweebelangrijkeluiken:‘watdoeikgoed?’en‘watkanikbeterdoen?’Eenvliegtuigvliegtblijkbaar98%nietopzijnkoers.Voortdurendebijsturingishierdusnoodzakelijkomuiteindelijkdebestemming,dejuisteluchthaven,tebereiken.StartenmetdoelenNietelkmomentisgoedomtestartenmetdoelen.Jeteammoeterookklaarvoorzijn.Vandaardatditnietdeeerstestapis.Devorigestappenhebbeneeninvloedopdeze.Hoebeterdevorigestappenafgewerktzijn,hoegemakkelijkerjedezestapzultdoorlopen.

21

Metdoelenwerkenbetekentdatjenogmeernaarresultaatgaatwerken.Jekanmaarbetereresultatenhalenalsjegoederelatieshebtinjouwteam.Ookjij,teamleiderofteamlid,draagthiertoebij.Hetganseteamheefthiereenverantwoordelijkheid.Zijnderelatiesnognietgoedgenoeg,werkdaneersthieropverder.Alsjedevorigestappengoeddoorlopenhebtdanzijnderelatiesok.Dankanjenaareenvolgendniveaugaanmetjouwteam.Jegaatnusamenderesultatenverbeteren.Eenbijkomendeffectisdatderelatiesnogverderzullenverbeteren.Ja,vanrelatiesviaresultatennaarrelaties.SamendoelenstellenSomskrijgjealsteamleiderjouwdoelenopgelegdvanjouwleidinggevendeofvandedirectie.Danishetnatuurlijkbelangrijkomdiedoelendoortevertalennaarjouwteameneventuuelooknaarelkindividuapart.Collectievedoelen,doelenwaarhetganseteamaanmeewerkt,zijnnatuurlijkheelkrachtig.Alsjegeenopgelegdedoelenkrijgtdankanjealsteamleiderzelfdedoelenvastleggen.Jegaatzelfbepaleninwelkerichtingjijenjouwteamwillenevoluerendekomendejaren.Hiernageefikjegraageenvoorbeeld.Inditgevalishetookwelgoedomdiedoelenookvoortestellenaanjouwleidinggevendeofdirectie.Jekanookalsteamleidersamenmetjouwteamjulliedoelbepalen.Doorditsamentedoenkrijgjenatuurlijkookeengrotereaanvaarding.Waardoorjulliekansopslagenenormverhoogt.Jouwteambetrekkenzorgtvoorbetrokkenheid.Alsjijjebetrokkenvoeltdangajeerookveelmeervoorgaan.Ookvoordeopgelegdedoelenzoweldoordedirectiealsdoordeteamleiderbetrekjebestookjouwteamzosnelmogelijk.Zovoelenzezichookaangesproken.Communicatieisderodedraadinonsleven.[PV]Tijdenseenlanglopendleiderschapstrajectwerkteikmetdeteamleidersookronddoelen:zowelhunindividueledoelenalsdedoelenvoorhunganseteam.Hetcollectievedoelofteamdoeldraaitronddevragen:

- Waarwiljijnaartoemetjouwteam?- Hoezietjouwteameruitbinnen3à5jaar?- Hoegaatjouwteamevoluerendekomendejaren?- …

Ikdoeeenbijzondereoefeningmetdegroepleidinggevenden.Ikvraaghenomeerstdeogentesluiten.Ikzetwatzen-muziekop.Meteenzachteentragestemvertelikeenverhaalovereenwandelingdiejemaaktindetoekomst.Naditverhaalnodigikhenuitomeencollagetemaken.Elkedeelnemerkrijgteenaantaltijdschriften,eenschaarenlijm.Ikvraaghenomdetijdschriftentedoorbladeren(nietlezen)enherenderfoto’suitteknippendiehunaandachttrekken.Devragenhierbovenstaanop

22

eenflipchart.Zokunnenzehierindividueelovernadenken.Iknodighenuitomditzopositiefenzovrijmogelijktedoen.Zokomjetotdebesteresultaten.Tijdenshetmakenvanhuncollagespeelteveneenszachtemuziekopdeachtergrond.Hetisstil,ttzniemandspreekt,iedereenluistertnaarzichzelf.Dekersopdetaartkomtalszeindividueelhuncollageuitleggen.Jehoorterdemooisteverhalen.Éenvandedeelnemerskwamtothetvolgendedoel:“Wij,contactcenterABC,hebbendeawardgewonnenvanhetbestecontactcentervanonzesectorDEF.”ToenAnneliesditverteldezagjedepassienietalleeninhaarogen,ganshaarlichaamstraaldedituitalsofzedeawardalhadden.Zedeeldehaardoelmetzoveelvuurenvlamdatzeopheteindevanhaaruitlegeenstaandeovatiekreeg.Ja,doelenzijnheelkrachtig.[/PV]SamendoelenrealiserenEchtdoelenrealiserenbetekentookmekaarskwaliteitentenvolleinzetten.Alsjijwerktvanuitjouwkwaliteitendangaatallespreciesbeter,snellerengemakkelijker.Jouwmotivatieisookveelgroter.Diemotivatiestraaljeookuitenwerktaanstekelijkbijjouwcollega’s.Spreekjouwcollegaookaanoverzijnkwaliteiten.Duidelijkheidquarollenhelptomdoelenterealiseren.Jevoeltjeveelrustigeralsjeweetvanmekaarwiewatgaatdoenwanneer.Hetgeeftmeerzekerheidenveiligheidbinnendegroep.Derisico’sverminderendrastischwaardooriedereenmeerenmeerinflowwerkt.Allesstroomtveelbeterbinnendegroep.Jeklantenvoelenditook.Dekansisgrootdatzejouditookgaanmelden.Hetverantwoordelijkheidsgevoelbinnenjegroepisgroot.Iedereeniseenleider(ziestap5)engedraagtzichookalseenleider.Jeneemtindividueleverantwoordelijkheidop.Colleciefdoejeditook.Maakjeeenfoutdankomjehierooksnelenopenvooruit.Collega’shelpjeverder.Metenisweten.Jehebtditwaarschijnlijkalgehoord.Somsismetenzweten,datisspijtiggenoegdebedoeling.Startmetmetenendoehetvanafhetbeginzoeenvoudigmogelijk.Gaopzoekomditooktevereenvoudigen.Jekanmetenopindividueelniveauenookopteamniveau.Deteamresultatenuithangenenbesprekenhelptomsamendoelenterealiseren.[PV]Erwareneensdriemensen:Iedereen,IemandenNiemand.Opeendagmoestereenbelangrijkeopdrachtvervuldworden.Iedereenwerdgevraagddittedoen.IedereendachtechterdatIemandhetwelzoudoen.EnhoewelIedereenhetkon,deedNiemandhet.HierdoorwerdIemandboosomdathetdetaakvanIedereenwasennuhadNiemandhetgedaan.

23

Iedereendacht,Iemandhadhetkunnendoen,maarNiemandhadzichgerealiseerddatIedereenhetwildedoen.OpheteindebeschuldigdeIedereenIemandomdatNiemanddeedwatIedereenhadkunnendoen.[/PV][OPDRACHT]Dezeopdrachtdoejebestmetjevoltalligeteam.Zenoemt‘visionmeeting’eniseigenlijkeenx-rayvanjouworganisatie.Dedetailuitlegvindjeinhetgratiswerkboek(https://schoolvoorleiderschap.com/10-werkboek).

- Hetverleden(analysevanhetlaatstejaar(*))o Watgingerfoutvorigjaar?o Wathebikverkeerdgedaanvorigjaar?o Watgingergeweldigvorigjaar?o Wathebikditjaargoedgedaan?o Conclusie:

! fout/verkeerd=>verbeteren! geweldig/goed=>bestendigen

- Hetheden(SWOT-analyse)o Intern

! Watzijnonzesterktes?! Watzijnonzezwaktes?

o Extern! Watzijnkansen?! Watzijnbedreigingen?

o Conclusie:! S:hoedezenogmeerinzetten?! W:hoedezeverminderen?! O:hoedezegebruiken?! T:hoedezevermijden?

- Detoekomst(jouwGPSofGeenPaniekSysteem)o Steldoeleno Bepaalstrategiëeno Maakeenplan

(*)periodekanjezelfaanpassen(hier:jaar)[/OPDRACHT]

24

Stap7.VergaderverstandigVergaanofvergaanBijvergaderenzijnertweeuitersten:vergaanofvergaan.Tussendieextremenzittenerheelwatvariaties.Vergaanisnatuurlijkergpijnlijk.Eerlijk,ikhoorditmeerenmeer.Ditgebeurtmeestalbijorganisatiesdielijdenaanvergaderitis.Precieseenviruswaarzenoggeenantivirusvoorhebben.Spijtigwanthetkanookanders.Hetmoetanders.Staeensstilbijdekostvanvergaderen.Teleensdeurendiejijwekelijksbesteedtofmoetbestedenaanvergaderen.Jekentjouwloon.Dankanjeuitrekenenwatdekostprijsisineuro.Buitentijd,zijnernoganderekostenzoalsbijvoorbeeldenergiepeil,motivatie,stress,…Denegatieveeffectenofkostenvanvergaderenzijndusenorm.Hetisdusbelangrijkdatjijjouwtijdechtnuttigkanbestedenendatvergaderingenefficiënt(doelmatig)eneffectief(doeltreffend)verlopen.Ganshetteam(teamleiderenteamleden)hebbenhierbaatbij.Nacommunicatieisopvolgingéénvandebelangrijkstedingenomeffectiefteevoluerenvaneenteamnaareentopteam.Enopvolgingkanbijvoorbeeldgebeurentijdensvergaderingen.Redentemeerdatjullievergaderingenookkrachtigencomfortabelverlopen.Communicatieenopvolgingzijntweebelangrijkesuccesfactorenomjullierelatiesenresultatenteverbeteren.IedereenverantwoordelijkWegaaneveninzoomenopdeverschillendefasesbijvergaderen.Maarvooraleerikditdoe,stipikevenaandatiedereenverantwoordelijkheiddraagtvoorhetgoedeverloopvanvergaderingenenvoorderesultatendieerookuitkomen.Hetisnietalleendeverantwoordelijkheidvandevoorzitter.Deledenvandevergaderingdelendieverantwoordelijkheidtenminstealsjullieeenechttopteamwillenworden.Voordevergaderingisvoorbereidingontzettendbelangrijk.Eengoedevoorbereidingisaldehelftvanhetwerk.Devoorzitterzalzichvooralfocussenopdepraktischevoorbereidingvandevergadering:zaal,agenda,uitnodigingen,hulpmiddelen,…Deledenvandevergaderingzullenvooraldeagendapuntenbestuderenenuitwerken.Zonderdievoorbereidingvooraf,komjeterechtineenvergaderingwaariedereennaariedereenkijkt.Ditwerktniet.Tijdensdevergaderingdraagtactievedeelnamevaniedereenpositiefbijtotheteindresultaat.Passiviteitiseendooddoenerdangaanjullierichtingvergaanmetalleanderegevolgen.Communicerenopeenassertievemanier(zieookstap3)tijdensvergaderenneemtdedrukwegencreëerteensfeerwaarbijhetvooriedereenleukisomtesprekenmetenteluisterennaarmekaar.Bijassertiefcommunicerengeefjeaanwanneerhetokisenwanneerhetnietokisvoorjou.Ditopeenmanierwaarbijniemandzichgekwetsthoefttevoelen.Eriseenopenenpositievesfeer.

25

Wijisookbelangrijkerdanik.Jegaatsamenopzoeknaarhetgemeenschappelijkbelang.Jecijfertjouwpersoonlijkebelangenwatweg.Jekijktendenktvanuithetgeheel,vanuithettopteam.Nadevergaderinggajeaandeslagmetjouwactiepunten.Jeneemtjouwverantwoordelijkheidop.Jevolgtjouwactiesookop,zodatjedevolgendevergaderingnietmoetdeelnemenmetblozendekaken.Jestimuleertookjouwcollega’somdittedoenalsjemerktdatiemandhethiermoeilijkmeeheeft.Eventueelhelpjeookjouwcollega(zieookstap4).ZittendofstaandvergaderenIndemeesteorganisaties,bedrijven,teamsgaatmetaltijdzittendvergaderen.Zittendvergaderencreëerteenbepaaldedynamiekdienietaltijdstimulerendisvoordevergadering.Integendeelhetenergiepeilwordtsomsnaarbenedengezogentijdenshetzitten.Ditkomtomdatalsjezitjelongenookmeerdichtgedruktzijndanalsjestaat.Jekrijgtminderzuurstofbinnenwaardoorjeookminderenergiekrijgt.Ditveroorzaaktstatischevergaderingenwaariedereeninmeegesleurdwordt.Alsjedantochzittendvergadert,bouwdanzekerwatvariatiein.Ditkandoorbijvoorbeelddeagendazooptestellendatagendapuntenmethetzelfdedoelnietnamekaarvolgen.Afwisselingkrijgjedoorbijvoorbeeldtestartenmeteeninformatiefpunt.Danlaatjeditvolgendooreenadviserendpunt,bijvoorbeeldeenbrainstorming.Aansluitendneemjeeenpuntwaarjeingroepgaatbeslissen.Ziejedevariatieontstaaninjouwvergadering.Zittendevergaderingenzouikvooralgebruikenomrelationelezakentebespreken(bijvoorbeeld:hoekunnenwehetsamenwerkennogverbeteren?).Dezevergaderingendurenwaarschijnlijkooklangerdandestaande.Destaandevergaderingenkanjebijvoorbeeldgebruikenomtefocussenopresultaten.Doortestaankrijgjezekerenvastkorterevergaderingen.Jevergaderingzalookmeer‘tothepoint’zijn.Jezalminderafleidingenhebben.Deaandachtzalveelmeeraanwezigzijn.Misschienhebjealgehoordvande‘huddle’-vergadering.Hetwoord‘huddle’verwijstnaareentermuithetAmerikaansvoetbal.Spelersvormensameneengeslotencirkelmetdearmenopmekaarsschouder.Enroependankrachtigsamenhunstrijdkreet.Een‘huddle’-vergaderingiseenkortevergadering.Meestalmetalsdoelsneldestandvanzakentedelenmetmekaar.Tweevragenstaanhiercentraal:

- Waarstajemomenteel?- Wathebjenodig?

Alsiedereenzijnantwoordengedeeldheeftendeconclusieszijngetrokken,gaatiedereenterugaandeslag.Meestalduurtditeenpaarminutentotmaximum15minuten.Iedereenisterugmeeenhetbevordertdegroepsdynamiekendeactiegerichtheid.Jekanjehiernietwegstoppen.Iedereeniszichtbaarvooriedereen.Desamenwerking(ziestap1)verbetert,hetvertrouwen(ziestap2)neemttoe,communicatie(ziestap3)krijgtmeereffect,mensennemenmeer

26

initiatief(ziestap4),hetverantwoordelijkheidsgevoel(ziestap5)stijgt.Derelatiesbinnenjeteamkrijgeneenextradimensiewaardoorderesultatenookstelselmatigverbeteren.[PV]IkneemdeelaaneenMastermindgroep.Ditiseengroepvan8ondernemersdiemaandelijkstweemaalsamenkomen:éénmaalliveenéénmaalonline.Wewerkenersamenaanonzegroeialsondernemer.Hoemeerwijgroeienalsondernemer,hoebeterweonzeklantenkunnenhelpen.Tijdenséénvandesessieswasvergadereneenthema.Eencollega,ikbenevendenaamkwijt,deeldeeenschitterendverhaal.Eenorganisatiesteldevastdathaarmedewerkersheelweinigrisico’snamen.Bijdemedewerkerszatdeschrikervooralin:’watalsikinitiatiefneemenhetlooptslechtaf?’.Omverdertegroeienalsorganisatiewashetbelangrijkdatdemedewerkersookgroeiden.Alsjenatuurlijkgeenofweinigrisico’sneemtdangroeijebijnaniet.Jeblijftinjecomfortzone.Dezonewaarjijjecomfortabelvoelt,ttzjedoetdedingenopdemanierwaaropjehetaltijdaldeed.Eenbelangrijkewaardevoorditbedrijfwas:foutenmakanmagomteleren.Ditwildenzeookdaadkrachtiginvoerenmeteenknipoog.Zebedachtende‘grootsteflater–award’.Foutenmethumoreenplaatsgeven.Flatersmakenkonzolangjeerookmaaruitleerde.Alleenaldoorhetverzamelenvandeflaters,leerdeiedereenontzetttendveel.Naastdeflaterbestudeerdendemedewerkersooktelkensdelessendiezehieruitleerden.Nietalleenleerrijkvoordemakervandeflatermaarookvoordeanderenvandeorganisatie.Doordezeactieveranderdenderelatiestussendemedewerkersenhunleidinggevendentotaal.Erwaseenveelontspannendersfeerwaarbijiedereenerechtvoorging,initiatiefnam,nieuwedingenuitprobeerde.Alheelsnelverbeterdenderesultatenook.Detransformatievanrisico-aversnaarrisico-nemendgebeurdeopeen3-talmaanden.Nuwilniemandnogterugnaardeoude,devroegeresituatie.Deneuzenstaangerichtopdetoekomst(ziestap6).[/PV][OPDRACHT]Startelkevergadering/meetingmetdeknipperlichten:

- Hoezit/stajeerbij?- Jekiestuitdevolgendeantwoorden:

o Groen:ikbenoko Oranje:ikbenokennietoko Rood:ikbeneigenlijknietok

Vraagalsvoorzittervandevergaderingofjouwmedewerker/teamlideenwoordjeuitlegwilgeven(zekeringevalvanrood).Indiennodig,gajehierdieperopin.[/OPDRACHT]

27

Stap8.Versneljulliegroei

“Alswijaltijddoenwatwealtijddeden,zullenwealtijdkrijgenwatwealtijdkregen.”

(AlbertEinstein)

Stilstaanis…Stilstaanisachteruitgaan.Hoeveelkerenhebjeditalgehoord?Stilstaanbetekentimmersgeenverandering,geenverbetering,geenvooruitgang,…Zonderverandering,verbetering,vooruitgang,…blijftjulliegroepeengroep.Investereninvooruitgangmaaktvanjulliegroepeenteamenalsjulliedoorzettenooknogeentopteam.Ikstartdezestapmethetcitaat:“Alswijaltijddoenwatwealtijddeden,zullenwealtijdkrijgenwatwealtijdkregen.”Jekanevengoeddewijvervangendoorik:“Alsikaltijddoewatikaltijddeed,zalikaltijdkrijgenwatikaltijdkreeg.”Alsteamspelendeindividueleteamledeneenbelangrijkerolenuiteraardookhetteamzelf.Indezestapgaikdieperinopzoweldepersoonlijkealsdeteamverantwoordelijkheid.[PV]Enkelecijfers:

- 71%vandevolwassenendenkendathetlerenkanleidentoteenbeterekwaliteitvanleven

- 72%vanonsdenkendatwemeertijdmoetenbestedenaandepersoonlijkeontwikkeling.

- 83%vanonsgelovendatlerenzalbelangrijkerwordeninditmillennium.- 92%vandemensendenkendathetlerenvannieuwedingenplezantis.- 93%vanonsgelovendathetnooittelaatisomteleren.- 95%vandemensendenkendathetlerenover/vannieuwedingenjezelfvertrouwen

verhoogt.[/PV]Levenslangleiderschapsleren(4L)Levenslanglerenof3Liseentermdiejemeerenmeerziet.Jekanhetookvertalenalshetblijvendinvestereninlerenengroeien.Ikspreeknoglieverover4Loflevenslangleiderschapsleren.Metleiderschapbedoelikzowelhetpersoonlijkleiderschapvanelkteamlidenteamleiderenookhetteamleiderschap.Ofandersgezegd:

- hoehaalikhetbesteuitmezelf?- hoehalenwijhetbesteuitonsteam?

Hiernadeelikzevenvoordelenvanlevenslangleiderschapsleren.Iknodigjeuitomtijdenshetlezenjezelfdevraagtestellen:‘Watkanikandersdoenomeenbeterresultaattekrijgen?’Indetitelschrijfiktelkens‘je’.Jekan‘je’lezenals‘je’(deverschillendeteamleden,individuen)enookals‘jullie’(team).

28

Maaktjecompetenter

Werkenaanjouweigengroei,maaktjecompetenter.Jeblijftgroeiendoorbijkomendekennis(hetkennen)optedoen,nieuwevaardigheden(hetkunnen)telerenenaanjehouding(hetzijn)tewerken.Jewordtdusvoortdurendcompetenterencompetenter.Doortewerkenaanjeeigenontwikkeling,werkjealshetwareaanjepersoonlijkegroei.Ja,jegroeitalshetware(figuurlijk).

Verhoogtjemotivatie

Doornieuwedingenaantelerenofdoornieuwezakentelerentoepassen,verlaatjededagdagelijkseroutineomietsnieuwstedoen.Diebeweging,eventjestestoppenmethetnormaleomietsanderstedoen,zorgtervoordatjejouwmotivatieverhoogt.Voortdurendhetzelfdemoetendoenisnietzomotiverend:beeldjeindatje25jaaraandelopendebandstaatomaltijddezelfdehandelingentemoetendoen.Alsjeergensbegintineennieuwejob,voeljeookdiehogemotivatie.Jeeigenontwikkelinginhandennemenzaljemotivatieverhogen.

Maaktjeflexibeler

Doordatjemeerweet,meerkent,meerkunt,…voeljejelekkerinjevel.Jeweetdatjemeeraankuntdanvroeger.Situatieswaarvanjevroegereenkouderillingkreegofangstigwerd,zijnerminderenminder.Jekuntjeminderstijfopstellennaarjecollega’senjeeigenleidinggevenden.Jebenteenflexibelerpersoongeworden,diebijmaniervansprekenallesituatiesaankan.”Laatmaarkomen”:ikvoelmesterkgenoegomtehandelen.Ikverhoogookmijnjobtevredenheid.

Geeftjemeerkansen

Alscompetenterteamlidofteamleider,krijgjeplotselingmeerkansen.Jewordtgevraagdomeenbepaaldepositieintenemeninhetbedrijfomdatjijdaardegekniptepersoonvoorbent,ttzjebentdecompetentepersoonvoordiefunctie.Ofjekanzelfveelgemakkelijkersolliciterenvooreenopenstaandebetrekkingofzelfsaangevendatjeindetoekomstdiebepaaldeplaatsgraagzouhebbenomdatjijhierdeidealepersoonvoorbentgezienjouwcompetenties.

Geeftjemeerzelfzekerheid

Hoemeerjeweet,hoemeerjekent,hoemeerjekunt,…hoerustigerikmevoelinsituaties.Herinnerjenogdeeerstedagalsmedewerkerofalsleidinggevende,brrrrrr.Najarenervaring,nahetvolgenvancursussen,nahettoepassenvannieuwedingen,…voeljejeveelzelfzekerder.Indienjenietinvesteertinjouwpersoonlijkegroei,zaljealtijddiezelfdepersoonblijvenvanhetbeginvanjouwloopbaan.Alsjeblijftwiejewas,danblijfjeklein.Alsjeinvesteertinjezelf,danwordjegroot(s).

Verhoogtjouwwaarde

29

Dewereldomonsheenverandertvoortdurend.Nietverandereniseenwaarborgopstilstaan.Tijdensdelaatsteeeuwzijnwegeëvolueerdvaneenindustrieeltijdperk,viaeeninformatietijdperknaareenkennistijdperk.Hetvermogenomeffectiefdejuistekennisteverkrijgen,teverwerkenentoetepassen,zaleenbelangrijkevaardigheidwordenindezeeeuw.Onsvermogenzalnietlangeralleenwordenbeoordeeldopkwalificatiesuithetverleden,maarookbeoordeeldwordendooronsvermogenomtelerenenonsaantepassenaandetoekomst,aandeveranderendeomgeving.Hetblijvenlerenverhoogtjouwwaarde,injehuidigbedrijfenooknaaranderebedrijventoe,dusnaardevolledigearbeidsmarkt,zowelnationaalalsinternationaal.

Maaktjerijker

Doorteblijvenleren,wordjerijker.Ja,waarschijnlijkookfinancieel.Buitenhetfinanciële,wordjealsmensookrijker.Jevoeltjesterker,rustiger,zelfzekerder.Doordatjeookrijkerbent,kanjeanderenveelgemakkelijkerhelpen.Watisermooierdananderenkunnenhelpen,ondersteunen,begeleiden?Hoevoeljijjealsjejouwkennisenvaardighedenkuntinzettenomiemandtehelpen?Derijkdomdiejijhebtopgedaan,kunnenenmogendelenmetanderenisietsdatmensenenormwaarderenenwaardoorzeeigenlijknogeenstukjerijkerworden.

[PV]Ikhoordehetcitaat“Alsikaltijddoewatikaltijddeed,zalikaltijdkrijgenwatikaltijdkreeg.”voordeeerstemaalvelevelejarengeleden.Ikherinnermedathetcitaatmetoenraakte.Zonderechtertebeseffenwatdekrachthiervanwasofzoukunnenzijn.Ikhadtijdnodigomhetteverwerken.Ditisooklogischheelwatnieuwedingendiewebewustlerenkrijgenpashunpraktischeuitwerkingalszeookéchtonbewustgeïntegreerdzijn.Zowashetookbijmij.Opeenbepaaldmomentkreegikdeklik,hetbesef.Ikstondstilbijmezelfenkeekindespiegel:‘Watkanikandersdoenomeenbeterresultaattekrijgen?’Eerlijk,ikwastoenalsleidinggevendenogaldirectief.Ikvoeldealgeruimetijddatmijngedragervoorzorgdedathetresultaattochniethetresultaatwasdatikvoorogenhad.Ikwistechterniethoeditteveranderen.Ja,toenikeerlijkindespiegelkeekendevraagbeantwoorddebegonmijnlevenalsleidinggevendedrastischteverbeteren:

- Ikbegonechtteluisterennaarmijnmedewerkers- Ikbetrokmijnteamledenbijbeslissingen- Ikvertrouwdeophunexpertise- Ikzochtsamenmethennaaroplossingen- …

Derelatiesbinnenmijnteamverbeterdenheelsnel.Erwerdmeergelachen.Medewerkerskwamenmetgoestingwerken.Zedeeldenveelmeerinformatiesmetmij.Mijncontactenmetmijnleidinggevendeverliepenookhelemaalanders.Hetwederzijdsvertrouwengroeide.Ja,enderesultatenvanhetteamgingenpositiefvooruit.Ikvoeldemeandersenzagookdatonsteamandersenbetersamenwerkte.[/PV]Vanjijnaarjullie

30

Gaeensterugnaardeteksthierboven.Hetgedeelteoverde7voordelenvanlevenslangleiderschapsleren(4L).Hetstartmet‘Maaktjecompetener’.Herleesjedeteskteenswaarbijje‘je’vervangtdoor‘jullie’.Jevoegteendimensietoewaardoorjulliealsteamverderevoluerennaareentopteam.Enjesteltjezelfdevraag:‘Watkunnenwijandersdoenomeenbeterresultaattekrijgen?’.[OPDRACHT]Dezeopdrachtisdubbelwantwewerkenzowelophetindividueelniveaualsophetteamniveau.

- Alsteamlid:o maakjeeerstjouwPOP(PersoonlijkOntwikkelingsPlan)op

! beschrijfjouwsterktes(kennis,vaardigheden,houding)! bepaaljouwgroeipunten(kennis,vaardigheden,houding)

o bespreekditmetjouwteamleider! overlegoverbeidePOP’s(eenopgemaaktdoorteamlidenander

opgemaaktdoorteamleider)! beslisoverdePOP

- Alsteam:o Beschrijfjulliesterktes,troeven,…o Bepaaljulliegroeipunten

[/OPDRACHT]

31

Stap9.VerbetervoortdurendPerfectiebestaatnietPerfectieisietsbijzonders.Hetdoetietsmetmensen.Jekentwaarschijnlijkookweleenperfectionist.Iemanddieeerstallesvollediginordewilhebbenvooraleerhijermeebuitenkomt.Meestalduurtditdanookontzettendlangvooraleererechtietsgebeurt.Indemeestegevallenishetechternietnodigomdirectietsperfecttehebben.Denkzelfeventerugaanhetmomenttoenjestartteinjehuidigefunctie.Meerspecifiekdenkeensterugaanaljouwtakentoenendekwaliteitdiejetoenafleverde.Ikbener100%zekervandatdekwaliteitdiejenulevertveelveelhogerisdaninhetbegin.Hoekomtdit?Jebentbewustofonbeuwstopzoekgegaannaarverbetering.Jedoetaanvoortdurendeverbetering.Zokomjeooktoteentopproductoftopdienst.[PV]Dezondagmorgengajemisschienook,netzoalsveleanderen,elkeweeknaardebakkeromversekoffiekoekenenkleinebroodjestehalen.Jehebtditalshetwareingeplandinjouwweekendritueel.Samenmetdefamilieaantafeleenmomentvangenieten.Degeuralleenzorgtalvooreenbijzondermoment.Nietallebakkershebbendezelfdekwaliteit.Alsjeeentopbakkerhebtdangajegegarandeertterug.Hetkanooktegenvallen:slechtesmaak,verkeerdelevering,nietvers,…Alshetdaneenstegenvaltdanweetik:jegaatnietmeerterug.Jedeeltjouwnegatieveervaringmetvriendenenfamilie.Teruggaandoejezekerniet,laatstaandatjehetzegtaandebakker.Jegaatopzoeknaareenalternatief.Eenandereenbeterebakkervindenisnudeopdracht.Endankanjeweergenietenvandiezondagmorgenmomentenmetdefamilie.[/PV]DegoudengroeicirkelInhetvoorbeeldhierbovenbeschreefikdegoudengroeicirkel.Ikweetzekerdatjedegoudengroeicirkelonbewusttoepastalsjijjeherkentinmijnvoorbeeld.DegoudengroeicirkelismijnbenamingvoordeDeming-cyclusofdePDCA-cyclus:

- P:Plan(plannen)- D:Do(doen,uitvoeren)- C:Check(controleren,evalueren)- A:Act(bijsturenindiennodig)

HerkenjedePDCAinmijnbakkersvoorbeeldvanhierboven.Elkealineaverwijstnaaréénvande4elementen.Heelwatteamsenorganisatieszijnheelgoedinhettweedetedoen.

32

Eenaantalvandezeorganisatiesdoenooknogaanplanning.Zestartenmeteenplanningenvoerendezenadienookuit.Eenminimumaantalorganisatiesnemendetijdomdederdeendevierdestaptezetten,namelijkhetevaluerenomverderteevolueren.Doordegoudengroeicirkeldoejeaanvoortdurendeverbeteringenstreefjenaarexcellentie,opwegnaardeperfectie.Perfectiebestaateigenlijknietomdatalleswelaltijdnogkanverbeteren.Degroeicirkelhelptnietalleenorganisatiesomteexcelleren.Ookindividuenenteamspassendittoeomverdertegroeien.De3P’sVoortdurendverbeterenkanjetoepassenopheelwatzaken.Kijkeensnaarjouwteam.Ikgametjoufocussenopde3P’s:

- Personen–wie- Producten–wat- Processen–hoe

Personenzijnjouwcollega’s,jouwteamgenoten,zoweljouwteamleideralsalleteamleden.Ditheeftdustemakenmetde‘wie’injullieteam.Indevorigestap,stap8,hebjejouverdieptin‘versneljulliegroei’.Dezestapgingoverdeverdereontwikkelingvaniedereenindividueelenjulliealsteam.Productenofdienstenzijnjullieoutputdiejullieleverenaanjullieklanten.Ofandersgezegdjullieklantennemenbepaaldeproductenofdienstenafvanjulllie.Hiergaathetdusoverde‘wat’:watproducerenjullie?,welkedienstenleverenjullie?.Dekwaliteitvanjullieproducten,dienstenkunnenjullieverbeteren.Jegaatookluisterennaarjullieklanten.Jegaatinspelenophunverwachtingenzodatzijtevredenzijn.Tevredenklantenkomenterug.DederdePisprocessen.Processenzijndeopeenvolgendeactiviteitendiejulliebijherhalinguitvoerenomeenproductteproducerenofeendienstteleveren.Dieopeenvolgendeactiviteitenwordenuitgevoerddooréénofmeerderecollega’s.Hierziejedelinktussende3P’s:processenuitgevoerddoorpersonenomproductenteleveren.Processenkanjeookanalyserenomtebepalenhoewedezekunnendoelmatiger(efficiënter)endoeltreffender(effectiever)temaken.PDCAkanjetoepassenopde3P’s.Misschiendoejeditalonbewust.Doorhetbewusttoetepassengajenogsnellerengemakkelijkerexcelleren.Ditgeeftrandeffecten:

- Meerbetrokkenheid- Meerplezier- Meerpassie- Meerduidelijkheid- Meerstructuur- Meercommunicatie- Meersamenwerking- Minderstress- Minderfouten- …

33

Duurzamekwaliteit:netietsmeerdan…Jekaninvierstappenwerkenaanduurzamekwaliteit.Hierdoorkrijgjeookeenanderklantencontactwaardoorklantenjullieambassadeursworden.Zegaanreclamemakenvoorjouinplaatsvandatjulliezelfreclamemoetenmaken.Zekomenterugenbrengenzelfnieuweklantenmee.

- Kwaliteit=hetvoldoenaandeverwachtingenvandeklantAlsiktijdenstrainingenvraag:watiskwaliteit?Dankrijgikeenstandaardantwoord:‘kwaliteitishetvoldoenaandeverwachtingenvandeklant’.Da’sprimaeenschitterendestart.Hierbouwikverderop.Nogdriestappen.

- Kwaliteit=voldoenaandeverwachtingenvandeinterneenexterneklantEeneersteverdiepingdoeikrondhetwoordklant.Eenklantisiemanddiejouw/jullieproductofdienstafneemt.Erzijntweesoortenklanten.Misschiendenkje:goedeenslechteklanten.Datisniethetgeenikbedoel.Iksplitsopininterneenexterneklanten.Interneklantenzijnklantenbinnenjouworganisatie.Ofandersgezegdcollega’sdiejouwproductofdienstafnemen.Meestalbetalenzehierooknietvoor.Externeklantenzijndeklantendiezichbuitenjullieorganisatiebevinden.Sommigengebruikenookhetwoordeindklanten.Zijbetalenvoorjouwproductofdienst.Hettweedeniveauis:‘kwaliteitisvoldoenaandeverwachtingenvandeinterneenexterneklant’.

- Kwaliteit=voldoenaandeuitgesprokenenvanzelfsprekendeverwachtingenvandeinterneenexterneklant

Indestartdefinitiestaatookhetwoordverwachtingen.Ookhiergaikwatdieperopin.Ishetgemakkelijkomdeverwachtingenvandeklanttekennen?Nee,wanterzijnookhiertweetypesverwachtingen.Deeerstezijndeuitgesprokenverwachtingen.Detweedezijndevanzelfsprekendeverwachtingen.Alsjeeennieuwewagenkooptdanzijndeuitgesprokenverwachtingenalleopties(kleur,velgen,,…).Deuitgesprokenverwachtingenzetjealtijdoppapier:omzekertezijndatjegeenfoutenmaakt.Devanzelfsprekendeverwachtingisbijvoorbeelddatdeautoweldegelijkgoedrijdt,datdetechnischespecificaties(bvverbruik)juistzijn.Demoeilijkstevandetweeverwachtingenzijndevanzelfsprekende.Zezijnvanzelfsprekendvoordeklant.Voordeleverancier,jij,zijndezenietaltijdduidelijk.Hoemeerduidelijkheiddatjijkrijgtoverdebeideverwachtingenhoegemakkelijkerjijeenkwalitatiefvolproductofdienstkanafleveren.Communicatieishierontzettendbelangrijk.Hetderdeniveauis:‘kwaliteitisvoldoenaandeuitgesprokenenvanzelfsprekendeverwachtingenvandeinterneenexterneklant’.

- Duurzamekwaliteit=netietsmeerdanvoldoenaandesteedstoenemendeuitgesprokenenvanzelfsprekendeverwachtigenvandeinterneenexterneklanten

Duurzamekwaliteitishethoogsteniveau,devolgendestap.Zijnverwachtingentijdloos?Devraagstelleniszebeantwoorden.Verwachtingenveranderen.Kijkeensnaarjouwautoenvergelijkdezeeensmetjeeersteauto:wateenverschil.Enerzijdsveranderenverwachtigen

34

enanderzijdszorgtdekersopdetaartvoorterugkerendeklanten.Terugkerendeklantenzorgtvoorduurzamerelaties.Duurzamekwaliteitis‘netietsmeerdanvoldoenaandesteedstoenemendeuitgesprokenenvanzelfsprekendeverwachtigenvandeinterneenexterneklanten’.Werkenaanduurzamekwaliteitkanjedoendoorvolgende2vragenregelmatigtebeantwoorden:

- Hoekunnenwij‘netietsmeerdan…’toepassen?- Hoekanik‘netietsmeerdan…’toepassen?

[PV]IklogeerdeonlangsinéénvandeVanderValkhotelsinNederland.Ikhadmijnkamergeboektviainternet.Jekankiezentussenverschillendekamertypes.Deprijsisafhankelijkvanhetkamertype.Ikkooseenstandaarkamermetontbijt.Ditvoldeedvolledigaanmijnverwachtingen.Ikhadwatikzocht.Ikwasblij.Ikkwamaaninhethotel.Ikwerdopeengastvrijemanierverwelkomt.Dejongedamelegdemealleskeuriguit:bar,restaurant,ontbijt,zwembad,….Tothierverliepallesgoed.Ikwasblij.Opheteindevandecheck-inverteldedereceptionistemedatzemeeengratisupgradekongeven:inplaatsvaneennormalekamerkreegikeensuite.Ikhadhiernietomgevraagd.Ikwassuperblij.Toch‘netietsmeerdan’…[/PV][OPDRACHT]Tweeopdrachtenvoorjouwganseteam:

1. Neemeenprocesofeenproduct(ofdienst)a. Geefiedereenpost-itsb. Steldevolgende3vragen

i. Watgaatergoed? ☺ii. Watkanerbeter? :-⎜iii. Watmoeterbeter? #

c. Welkezijnjullieconclusies?2. Neemeenproductofdienst

a. Hoekunnenwij‘netietsmeerdoendan’…?b. Oplijstenoptiesc. Watgaanwedoen?d. Watgaikdoen?

[/OPDRACHT]

35

Stap10.Viermetjouwtopteam

“Watjeaandachtgeeft,groeitenbloeit.”(BeneBailleul)

LessenuittopprestatiesAlsikmensenenteamsbestudeerdietopprestatiesleverendankomiktotdriebelangrijkelessen.Eeneersteisdatzijeenongelooflijkeinnerlijkemotivatiehebben.Ditisookzobijtopteams.Elkteamlidisongelooflijkgemotiveerdomerechtvoortegaan.Iedereenzetzijnongekendpotentieelinomertegeraken.Zewillenmeerdanhetbesteuitzichzelfhalen.Zewerkenvanuiteenpassie,gedrevenheidomgoedtedoenvooreenander.Alleteamledenhebbenookeenongelooflijkefocus.Defocushierisdubbel:enerzijdsfocusophuntaakenanderzijdsfocusophetteam.Doordezedubbelefocusslagenzeerookinombetertepresterendanandereteams.Hundoel,richtingisduidelijkwaardoorhetfocussenookveelgemakkelijkerwordt.Eriseenlaserfocuswaardooralleseigenlijkookeenstukgemakkelijkergaat.Eenderdelesishardtwerken.Ja,ikschrijfhierhardtmetdentomdathetzowelgaatoverhardwerkenalswerkenmeteenhart.Hardwerkenbetekenterechtvoorgaan.Tothetresultaateris.Hartwerkeniswerkenmeteenhart.Erzijnvoordecollega’s,voordeklanten,voordeomgeving.Deze3lessenmakenvanjouwteameentopteam:

- Eenongelooflijkeinnerlijkemotivatie,- Eenonweerstaandbarefocus,- Hardtwerken.

BlijvendtopprestatiesleverenOmtopprestatiesteblijvenleverenhebjenogextravaardighedennodig.De3belangrijkstezijn:

- Creativiteit- Continuverbeteren- Doorzetten

Creativiteitishetkunnenbedenkenvannieuweoplossingen,ideeën,mogelijkhedenentoepassingen.Omgoedtefunctionerenineenvoortdurendeveranderendeomgevingishetbelangrijkdatjecreatiefeninnovatiefbent.Alsjijnietverandertenjeomgevingverandertwel,dankomjeongetwijfeldindeproblemen.Datgeldtjammergenoegnietalleenvoorjoualsteamlidofteamleidermaarookvoorjulliealsteam.Weeszocreatiefmogelijkenzetjouwcreativiteitdagelijksin.Zegnietdatjenietcreatiefbent,wantiedereenkancreatiefdenken.Hetvraagtalleenvoordeenemenseengrotereinspanningdanvooreenandere.Hebjealeenpeuter/kleuterbuitendelijntjeszientekenen?Datluktgemakkelijk.Jijkonditvroegerook,duskanjehetnuook…Samenmetjeteamcreatiefzijnissupermotiverend.

36

Gacontinuopzoeknaarzakendiejulliekunnenverbeteren.Ditkunnenjullieproductenofdienstenzijn,julliesamenwerking,jullieklantgerichtheid,jullieresultaatgerichtheid,enz.Julliekunnenaltijdverbeteren.Ookjijkanaltijdverbeteren.Zetkleinestappenenjulliebereikenopheteindprachtigeresultaten.Doeditsamenmetallecollega’szodathetdraagvlakgroteris.Zogenietenjullieookvaneenkruisbestuiving.Julliekomenzekermomententegendathetwatmoeilijkergaat.Degenedieblijftdoorzetten,bereiktdetopvandeberg.Doorzettenendisciplinezijnheelbelangrijk.Doorditsamentedoenmetcollega’sgaathetookeenstukgemakkelijkervooriedereen.Jetrektmekaarmeenaardetopvandeberg.‘Winnaarsgevennietop,opgeverswinnennooit.’BinnenbeginnenbuitenwinnenIkgebruikdezetitelgraagalsikorganisatiesbegeleidinhungroei.Jekanhetookandersomschrijvenals‘eerstzaaienendanoogsten’.Jemoeteerstinterninjullieteamallesgoedorganiseren,voordatjeechtresultatenkrijgt.Hetiszoalshetspelenvaneengezelschapsspel.Hetspelstaathiervoorjullieopdracht,jullieverantwoordelijkheid.Deregelsstaanvoorhoejulliejulliealsteamorganiseren.Alsderegelsnietduidelijkzijn,danhebbenjulliehetmoeilijk,wantjulliewetennietgoedwatmag,watkan,watmoetenwatnietmag,watnietkan,watnietmoet,enz.Alsjulliederegelsgoedkennen,kunnenjulliehetspelgemakkelijkengoedspelenenkrijgenjulliemooieresultaten.Deprestatiesvanjeteamwordentopalshetspelenderegelsduidelijkzijnvooriedereen.Willenjulliegaanvoortopprestaties,danmoetenjulliehetspelenderegelsduidelijkmakenvoormekaar.Uiteraardishetbelangrijkdatjullieookvoldoenderuimtehebbenomheteigenspeltespelen,maardanwelbinnenhetgroteregeheel.Metregelsbedoelikeigenlijkafspraken.Afsprakenmaakjemettweeofmeerderepersonen.Hoemeerregelsbespreekbaarzijn,hoemeerdeafsprakengedragenzullenzijnwaardoordesamenwerkingookveelgemakkelijkerverloopt.Successen,zezijner…Alsjullieeendoelbereikthebben,danishettijdomdattevieren.Alsiemandeenpersoonlijkdoelheeftbehaald,dankanjeditookindividueelvieren.Wanneerjulliealsteameengroepsdoelhebbengerealiseerd,vierjedituiteraardmetjevolledigeteam.Ookkandeorganisatieeenorganisatiedoelstellinghebbenbereikt.Danvierjemetdeheleorganisatie.Zekeralsjulliemoeilijkedoelenhebbengehaald,isvierenuiterstbelangrijk.Andersvergetenmensenheelsneldatjullieditsamenhebbenverwezenlijkt.Omhetsuccestebestendigen,verankerenenteborgen,vierenwedusonssucces.Wachthiernietmee.Hoesnellerjehetsuccesviert,hoebeter.Herinnerjijjenogtoenjeafstudeerdevandemiddelbareeschool,hogeschoolofuniversiteit?Alsjedittoenhebtgevierd,weetjedatvastnogwel.Deimpactvanhetvierenisenorm.Jehoudtdepassiesterk.Successennuvieren,topprestatieslatervoorbereiden

37

Doorsuccessennutevieren,bereidenjulliedetopprestatiesvanmorgenvoor.Datistochschitterend.Doornuaandachttegevenaanjesucces,vergrotenjulliedekansoptoekomstigsucces.Doorhetvieren,verankerenjulliejesucces.Hetisalshetwaredatjullieditsuccesvereeuwigen.Hetkannietmeerweg.Ookalsjullieditdoenvoorkleineresuccessenheeftditeffectvoorjetoekomstigesuccessn.Somsvierenjulliekleineresuccessenniet,omdathetmaarkleinesuccessenzijn.Eigenlijkmakenjullieditsuccesdannogkleinerdanhetalis.Jullieverkleinenjullieeigensucces,jullieverkleinenzichzelf.Ditgeldtuiteraardookopindivdiueelniveau:jeverkleintjezelf.Datistochnietechtmotiveren.Hetisabsoluutnietnodigenhetwerktooknogcontraproductief.Gavoorhetvierenvanjulliesuccessen:zowelopteamniveaualspersoonlijkniveau.[PV]Onlangsnodigdemijnboekhoudermijuitvooreenvoetbalwedstrijd:KVMechelen–KFCOWilrijk-Beerschot(ProximusLeague:1B).SuperbelangrijkewedstrijdwantKVMechelenmoestdewedstrijdwinnenomdebekerbinnentehalenenoptepromoverennaarJupilerProLeague(1A).Ikkenweinigvanvoetbal.Hetwasookgeledenvantoenikkindwasdatiknogeenwedstrijdgezienhebvanuiteenstadium.Ikwildeweleensproevenvandiesfeer.Enja,ditwasookeensuperbelangrijkewedstrijd.Dus…ikgingmee.EnjaKVMechelenwonmet2-1.Dustitelkampioen.Oléoléolé.Enkeleminutennadatdescheidsrechterdewedstrijdbeëindigtstaatdegrasmatvolmetsupportersdiedansen,juichen,zingen,pleziermaken.Deophitsendemuziekzorgtvoornogmeersfeerinenomhetstaduim.Hetpodiummetdetriomfboogwordtklaargezet.Hetisnogevenwachtenopdewinnaars.Ookalsnietvoetbalsupportwordikmeegezogenindefeestvreugde.Overallachendegezichten,mensendiegenietenvandeoverwinning.Alsdeploegdaneindelijkophetpodiumkomtendebekerinontvangstneemtdankomtereenclimax.Deambianceversterkt.Iedereendanst,zingt,springt,…alsofzeallemaalzelfhebbengevoetbaldengewonnen.Successenvierenistochwelsuperplezant.[/PV][OPDRACHT]PlanNUjullievolgende‘feestmoment’.

- Watgajevieren?- Waaromwiljeditvieren?- Wanneergajeditvieren?

Bepaallater:- Hoegajevieren?- Waargajevieren?- Wienodigjeuit?- …

38

Stuurmeeenfotoofvideovanjullievieringmeteenwoordjeuitleg:bene@schoolvoorleiderschap.com.Jeontvangtvanmijnadieneenbijzondergeschenk.[/OPDRACHT]