ARCADIS NED ERLAND C ARBON FOOTPRINT 20111 IMAGINE …1841C388-247E-41F3-810F... · arc 2011 imag...

ARC2011IMAG

DIREC

ARNH

25 juli

07653

B0201

CADIS NED1 GINE THE S

CTIE ARCAD

HEM

i 2012

3953:0.2 ‐ Defi

15.000004.003

ERLAND C

SUSTAINA

IS NEDERLAN

initief

CARBON FO

ABLE RESU

ND BV

OOTPRINT

ULT

T

ARCADIS Nederland Carbon Footprint 2011 Imagine the sustainable result

076533953:0.2 - Definitief ARCADIS 1

Inhoud

1 Inleiding ................................................................................................................................................................ 3

2 Aanpak, afbakening & uitgangspunten .......................................................................................................... 5

2.1 Aanpak ........................................................................................................................................................ 5

2.2 Afbakening ................................................................................................................................................. 6

2.2.1 Vaststellen boundaries .......................................................................................................... 6

2.2.2 Mutaties gehuurd oppervlak................................................................................................ 7

2.3 Uitgangspunten ......................................................................................................................................... 8

2.3.1 Energiegegevens gebouwen ................................................................................................. 8

2.3.2 Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s ................................................................. 8

2.3.3 Brandstof verbruik zakelijk verkeer privéauto’s ............................................................... 9

2.3.4 Brandstofverbruik zakelijk vliegreizen ............................................................................... 9

2.3.5 Aantal medewerkers ............................................................................................................. 9

2.3.6 Vloeroppervlakte gebouwen .............................................................................................. 10

3 Carbon footprint 2011 ARCADIS Nederland BV......................................................................................... 11

4 Directe CO2‐emissies ......................................................................................................................................... 15

4.1 Aardgasverbruik ...................................................................................................................................... 15

4.2 Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s ................................................................................... 16

5 Indirecte CO2‐emissie door energieopwekking ........................................................................................... 19

5.1 Elektriciteitsverbruik ............................................................................................................................... 19

5.2 Warmte en koude .................................................................................................................................... 20

6 Overige indirecte CO2‐emissies....................................................................................................................... 23

6.1 Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto’s .................................................................................. 23

6.2 Brandstofverbruik zakelijke vliegreizen ............................................................................................... 24

Bijlage 1 Literatuurlijst ............................................................................................................................... 25

Bijlage 2 Verklaring verificatie carbon footprint 2011 .......................................................................... 27

Colofon ...................................................................................................................................................................... 31



1 Inleiding

Duurzaamheid is een belangrijk uitgangspunt in de bedrijfsvoering van ARCADIS. Bij ARCADIS werken

we al sinds 1888 aan de verbetering van onze leefomgeving. Wij streven naar ruimte voor ontwikkeling en

economische groei in balans met het milieu en onze leefomgeving. Gezamenlijk met onze opdrachtgevers

verbeteren wij die leefomgeving.

Wij maken duurzaamheid expliciet door duurzaamheid intern te organiseren in drie sporen, zoals

onderstaand is gevisualiseerd:

1. Duurzame oplossingen: de ambitie is dat wij in alle projecten voor klanten en partners zoeken naar de

meest duurzame oplossing binnen de kaders van het project.

2. Duurzame bedrijfsvoering: natuurlijk is ons eigen huis op orde en streven we ernaar om onze

bedrijfsvoering constant verder te verduurzamen en te borgen in de organisatie.

3. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO): initiatieven waarmee we onze bijdrage leveren aan

een duurzame maatschappij.


4

ARCADIS 076533953:0.2 - Definitief

We streven in onze eigen bedrijfsvoering om duurzaam bewust te handelen. Focus daarbinnen ligt op

bewustwording duurzaamheid bij onze medewerkers, efficiënt gebruik van materialen,

energiebesparingen en het gebruik van duurzame energie.

Om inzicht te krijgen in de invloed die ARCADIS Nederland heeft op het milieu, en derden inzicht te

geven in het effect van haar activiteiten op de CO2‐problematiek, maakt ARCADIS jaarlijks een CO2‐

footprint. Hierin wordt de invloed op het milieu uitgedrukt in de hoeveelheid broeikasgassen.

Deze footprint vormt ook het uitgangspunt voor de energie‐reductiedoelstellingen.



2 Aanpak, afbakening & uitgangspunten

2.1 AANPAK

Deze carbon footprint is gebaseerd op de NEN‐ISO 14064‐1.

Op basis van de NEN norm is een onderverdeling gemaakt van de CO2‐emissies in drie categorieën:

Directe CO2‐emissies.

Indirecte CO2‐emissies door energieproductie.

Overige indirecte CO2‐emissies.

Aan de hand van de CO2‐Prestatieladder zijn deze gegevens weer onderverdeeld naar zeven soorten

emissies. Deze zijn als volgt gecategoriseerd:

Directe CO2‐emissies

Aardgasverbruik ‐ Scope 1

Koelmiddelen en koelinstallaties ‐ Scope 1

Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s ‐ Scope 1

Indirecte CO2‐emissies door energieopwekking

Elektriciteitsverbruik ‐ Scope 2

Warmte en koude ‐ Scope 2

Overige indirecte CO2‐emissies

Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto ‐ Scope 3

Brandstofverbruik zakelijke vliegreizen ‐ Scope 3

De carbon footprint van ARCADIS Nederland (ANL) bevat de CO2‐emissies van scope 1, 2 en 3 conform

NEN‐ISO 14064‐1. Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto en zakelijke vliegreizen worden in deze

footprint als scope 3 beschouwd. Dit wijkt af van de onderverdeling van de CO2‐Prestatieladder, zie figuur

1. Om de carbon footprint te bepalen zijn er gegevens verzameld over alle soorten emissies1.

Op basis van deze gegevens en de conversiefactoren2 zijn de hoeveelheden CO2‐equivalenten bepaald.

1 Koudemiddelen en koelinstallaties vallen onder scope 1. In deze carbon footprint is het effect van het vrijkomen van

de koelmiddelen naar de atmosfeer niet meegenomen. De CO2‐Prestatieladder biedt de mogelijkheid dit minimale effect

buiten beschouwing te laten. Het elektriciteitsverbruik ten behoeve van de installaties is wel meegenomen.

2 Conversiefactoren conform ‘Handboek CO2‐Prestatieladder 2.0, 23 juni 2011’.

ARCADIImagine

6

ARCA

Figuur

Refere

Het ge

van d

conve

bereke

Conso

De wi

deze a

2.2

2.2.1

Aan d

bepaa

veran

contro

S Nederland Carbon Foo the sustainable result

ADIS

r 1: Indeling Sco

entiejaar

ehanteerde re

e geverifieerd

ersiefactoren z

enen van de d

olidatie

ijze waarop co

aanpak staat in

AFBA

1 VAST

de hand van h

ald. Er is gekoz

ntwoordelijkhe

ole heeft.

otprint 2011

ope 1, 2 en 3 con

ferentiejaar vo

de carbon footp

zoals opgenom

doelstelling wo

onsolidatie is u

n onderstaand

AKENING

TSTELLEN BO

et GHG‐Proto

zen voor de ‘O

eid neemt voo

nform de CO2‐P

oor de CO2‐red

prints uit 2008

men in het “Ha

ordt uitgegaan

uitgevoerd is d

de paragraaf 1

OUNDARIES

ocol zijn de Or

Operationele c

or 100% van de

Prestatieladder (

ductiedoelstel

8 en 2009 uitge

andboek CO2‐

n van de herb

de ‘Operation

1.2 Afbakening

rganizational

control approa

e uitstoot door

(Handboek 2.0)

llingen is 2008

evoerd. Deze h

‐Prestatieladd

erekende carb

nal control app

g.

boundaries v

ach’ aanpak, w

r bedrijfsonde

8. In 2011 is ee

herberekening

er 2.0”, 23 jun

bon footprint.

proach’. Een on

van ARCADIS

waarbij ANL d

erdelen waaro

076533953:0.2

en herberekeni

g is gebaseerd

ni 2011. Voor h

nderbouwing

S Nederland B

de

over zij operati

- Definitief

ing

d op de

het

g van

V

ionele



Voor het bepalen van de operationele controle over de verschillende bedrijfsonderdelen zijn de volgende

vier criteria gehanteerd:

1. Geen werkmaatschappij (alleen financieel, geen activiteiten dus geen CO2).

2. Geen rechtspersoon (in het kader van IFRS geen rechtspersoon en dus geen controle).

3. Geen personeel (geen personeel van ANL werkzaam).

4. Geen doorslaggevend belang (geen doorslaggevende belang c.q. stem in het genoemde bedrijfsdeel).

Naar aanleiding van de bovenstaande criteria heeft ANL de volgende entiteit tot haar boundaries

gedefinieerd:

ARCADIS Nederland BV (KvK 09036504 BTW NL006293700B13).

Deze boundaries omvatten de locaties c.q. gebouwen zoals opgenomen in tabel 1. Geen van de gebouwen

is, met uitzondering van de locatie Schoonebeek, in het bezit van ANL.

Nr. Naam Locatie Adres Entiteit

1. Amersfoort, Eempolis Piet Mondriaan 26 ARCADIS Nederland BV

2. Apeldoorn Het Rietveld 59a ARCADIS Nederland BV

3. Arnhem Beaulieustraat 22 ARCADIS Nederland BV

4. Arnhem, Bellevue Utrechtseweg 68 ARCADIS Nederland BV

5. Assen Zendmastweg 19 ARCADIS Nederland BV

6. ’s-Hertogenbosch, bedrijfsrest. Utopialaan 40 ARCADIS Nederland BV

7. ’s-Hertogenbosch, kantoor Utopialaan 40 ARCADIS Nederland BV

9. Hoofddorp, Transpolis Polarisavenue 15 ARCADIS Nederland BV

10. Hoorn Nieuwe Steen 3 ARCADIS Nederland BV

11. Maastricht, Colonel Stationsplein 18d ARCADIS Nederland BV

12. Rotterdam Lichtenauerlaan 100 ARCADIS Nederland BV

13. Goes Vogelenzangweg 100 ARCADIS Nederland BV

14. Beilen Hanekampen 8 ARCADIS Nederland BV

15. Berkel en Rodenrijs Noordeindseweg 388a ARCADIS Nederland BV

17. Schoonebeek Dwarsakker 13 ARCADIS Nederland BV

19. Assen Wiltonstraat 19a ARCADIS Nederland BV

20. Leusden Lockhorsterweg 16 ARCADIS Nederland BV

21. Rosmalen Kleine Elst 8 ARCADIS Nederland BV

23. Zwolle, Witpaard Govert Flincklaan 31 ARCADIS Nederland BV

24. Wageningen, In situ Nudepark 97a ARCADIS Nederland BV

25. Marknesse, Alkyon Voorsterweg 28 ARCADIS Nederland BV

27. Apeldoorn Weegschaalstraat 49 ARCADIS Nederland BV

28. Enschede Oldenzaalsestraat 1165 ARCADIS Nederland BV

29. Arnhem, Rijntoren Nieuwe Stationstraat 1 ARCADIS Nederland BV

Tabel 1: ANL Locaties 2011

2.2.2 MUTATIES GEHUURD OPPERVLAK

In 2011 hebben zich de volgende mutaties voorgedaan in het gehuurd oppervlak:

Wageningen In situ is per 11 januari 2011 afgesloten.

Arnhem Rijntoren is per 1 januari 2011 een ANL locatie (voorheen ARCADIS NV).


8


2.3 UITGANGSPUNTEN

2.3.1 ENERGIEGEGEVENS GEBOUWEN

Energieverbruiken worden bepaald aan de hand van meetgegevens uit facturen of handmatige aflezing

van de energiemeters. Bij het ontbreken van jaarafrekeningen c.q. maandverbruiken of in de situatie dat

het tijdvak niet gelijk is aan het kalenderjaar, wordt via berekeningen op beschikbare gegevens het

jaarverbruik vastgesteld:

Om het aardgasverbruik en geleverde warmte te berekenen wordt gebruik gemaakt van graaddagen.

Hiermee wordt het energieverbruik gecorrigeerd voor de buitentemperatuur. Het aardgasverbruik en

de geleverde warmte is berekend naar rato van het aantal graaddagen met als referentie temperatuur

18 °C en als temperatuur de gemiddelde etmaaltemperatuur. Als bijvoorbeeld de gemiddelde

etmaaltemperatuur gelijk is aan 6,8°C dan heeft die dag een equivalent van 18 – 6,8 = 11,2 graaddagen.

In het jaar 2011 was het totaal aantal graaddagen gelijk aan 2.622,4. De etmaaltemperaturen zijn

afkomstig van het KNMI, waarbij voor alle gebouwlocaties de temperaturen van weerstation de Bilt

worden aangehouden.

Het elektriciteitsverbruik wordt berekend naar rato van het gemiddelde elektriciteitsverbruik per dag.

Voor de opslagplaatsen Leusden en Rosmalen zijn geen facturen of betrouwbare meetgegevens voor het

aardgasverbruik beschikbaar. In dit geval zijn de gegevens geïnterpoleerd op basis van de andere

vergelijkbare locaties. Hiervoor is aangenomen dat het ontbrekende aardgasverbruik voor de

opslagplaatsen 5 Nm³ bedraagt. Het totaal van de op basis van kentallen bepaalde hoeveelheid is gelijk

aan 0,74% van het aardgasverbruik.

Voor de locatie Arnhem Rijntoren is het warmteverbruik niet bekend. Hiervoor is op basis van geleverde

warmte per vierkante meter bij de locatie Rotterdam (0,17 GJ/ m²) een inschatting gemaakt.

Voor drie locaties (opslagplaatsen Leusden, Rosmalen en kantoor Arnhem Rijntoren) zijn geen facturen of

betrouwbare meetgegevens voor elektriciteit beschikbaar. In dit geval zijn de gegevens geïnterpoleerd op

basis van de andere vergelijkbare locaties. Hiervoor is aangenomen dat het ontbrekende

elektriciteitsverbruik voor de opslagplaatsen 25 kWh/m² bedraagt. Voor het kantoorpand is uitgegaan van

125 kWh/ m². Het gaat hier om 3,6% van het totale elektriciteitsverbruik.

2.3.2 BRANDSTOFVERBRUIK ZAKELIJK VERKEER LEASEAUTO’S

Het aantal leaseauto’s wordt vastgesteld als gemiddelde van het aantal leaseauto’s op 1 januari van het

verslagjaar en 1 januari van het verslagjaar+1 (jaar volgend op verslagjaar). Het aantal wordt per

brandstofsoort afgerond op hele getallen. Het aantal leaserijders wordt verkregen uit de

personeelsadministratie.

Brandstofgegevens worden verkregen van de leasemaatschappijen. Ook brandstoffen die buiten de

tankpas om zijn getankt, worden via de declaratie bij de leasemaatschappij opgenomen in de

brandstofadministratie. Brandstoffen getankt in het buitenland ten behoeve van privéreizen in het

buitenland kunnen niet gedeclareerd worden en vallen buiten de brandstofadministratie. Tankpassen zijn

alleen geldig in Nederland.



Voor het berekenen van de brandstofverbruiken door de leaseauto zijn de volgende aannames gedaan:

Het aantal privékilometers dat met de leaseauto wordt gereden is gemiddeld 7.500 km per persoon per

jaar. Dit is gebaseerd op onderzoek van Goudappel Coffeng in opdracht van de Vereniging van

Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA).

Voor het omrekenen van gereden kilometers naar verbruikte liters brandstof zijn de omrekenfactoren

van www.energielabel.nl gebruikt.

2.3.3 BRANDSTOF VERBRUIK ZAKELIJK VERKEER PRIVÉAUTO’S

De zakelijke reizen met de privéauto zijn bekend op basis van de declaraties. Hierbij worden de gereden

kilometers in een verslagjaar gelijk gesteld aan de kilometers gedeclareerd in het verslagjaar. Jaarlijks

worden de gegevens medio februari opgevraagd.

Omdat het (sinds 2010) mogelijk is na februari nog declaraties uit het voorgaande jaar in te dienen wordt

in december van het jaar nogmaals een overzicht opgevraagd over de declaraties van het voorgaande

verslagjaar. Het verschil wordt meegenomen in de carbon footprint van het huidige verslagjaar.

2.3.4 BRANDSTOFVERBRUIK ZAKELIJK VLIEGREIZEN

Vliegreizen door ANL medewerkers worden voornamelijk via BCD‐Travel geboekt. De gereisde

vliegkilometers worden per kwartaal door BCD‐Travel aangeleverd. Incidenteel wordt door medewerkers

zelf reizen geboekt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de creditcard gegevens van BCD‐Travel, waardoor

ook deze reizen in de ticketadministratie van BCD‐Travel worden opgenomen.

De informatie van BCD‐Travel bevat alleen de vliegafstanden van het gehele traject. Aangezien de

CO2‐Prestatieladder uit gaat van CO2‐coëfficienten op basis van iedere startstop afstand, zijn de trajecten

verder handmatig uitgesplitst naar start‐stop afstanden. Hierbij is uitgegaan van de afstanden zoals

weergegeven op http://www.travelmath.com. Voor het referentiejaar 2008 is gebruik gemaakt van de

website www.howmanyhours.com. De impact van de andere basis voor vaststellen van de afstanden is

nihil aangezien de websites enkel worden gebruikt voor het vaststellen van de klasse waarin het traject

valt: 0‐700 km, 701‐2500 km of groter dan 2500 km. De berekening van de hoeveelheid CO2 geschied op

basis van de vliegafstanden per ticket zoals verstrekt door BCD‐Travel. De afstanden per ticket voor 2008,

2009 en 2010 zijn op identieke wijze vastgesteld.

2.3.5 AANTAL MEDEWERKERS

De wijze waarop het aantal medewerkers wordt berekend is afwijkend van de voorgaande verslagjaren.

In de carbon footprint van 2011 wordt uitgegaan van de stroomcijfers3 over het gehele jaar 2011 in plaats

van de stand per 31 december.

Reden van de wijziging in berekeningswijze is een aanzienlijke wijziging in medewerker aantallen in 2011.

Hierdoor bleek de stand per december niet toereikend. Voorgaande jaren was het aantal medewerkers

nagenoeg gelijk (slechts enkele procenten afwijking) waardoor er geen noodzaak was voor het berekenen

van de stroomcijfers. Tevens wordt in andere jaarrapportages van ANL ook gebruik gemaakt van de

stroomcijfers. Door deze wijziging conformeert de carbon footprint zich hieraan.

3 Deze worden bepaald door de medewerkers aantallen van 1 januari 2011 en 31 december 2011 bij elkaar op te tellen en

te delen door 2.

ARCADIImagine

10

ARCA

Het aa

plus d

gereke

met v

reguli

inhuu

2.3.6

De vlo

VV

BV

Ne

Voor

verhu

afgele

prakti

Figuur


ADIS

antal medewe

de inhuur van

end indien dit

aste medewer

iere urenadmi

ur vastgesteld

6 VLOE

oeroppervlakt

VO = verhuurb

VO = bruto vlo

etto vloeroppe

de berekening

uurbaar vloero

eid van de BVO

ijk van VVO, w

r 2: Beschrijving

otprint 2011

erkers in een v

uit detacherin

t een structure

rkers. Hier is s

inistratie van A

en een op een

EROPPERVLA

ten van de geb

baar vloeropp

oeroppervlak;

ervlak= binnen

g van kentallen

oppervlak. Voo

O of netto vlo

welke gelijk is

g vloeroppervlak

verslagjaar is g

ngsbureaus en

eel karakter he

sprake van als

ANL boekt. O

n overgenomen

AKTE GEBOU

bouwen word

pervlak;

nwerks opper

n energieverb

or de locaties

eroppervlak. H

s aan 0,88 maa

k conform NEN

gelijk aan het a

n uitzendburea

eeft en er in de

s de ingehuurd

Op divisie nive

n in de rappor

UWEN

den uitgedrukt

rvlak exclusief

bruik of CO2 p

waar de waar

Hierbij wordt

al BVO of netto

N 2680

aantal medew

aus. De inhuu

e dagelijkse be

de medewerke

eau wordt op b

rtage van de f

t conform de N

f vaste wande

er m² vloerop

rde van VVO n

t uitgegaan van

o.

werkers met een

r wordt tot de

edrijfsvoering

er zijn/haar ge

basis van gebo

ormatiecijfers

NEN2580 in:

n, vides en gla

pervlak word

niet beschikba

n een gemidd

076533953:0.2

n arbeidscont

e medewerker

g geen verschi

ewerkte uren i

oekte uren de

s.

aslijncorrectie

dt uitgegaan va

aar is wordt di

delde waarde i

- Definitief

ract

rs

l is

in de

.

an

it

in de



3 Carbon footprint 2011 ARCADIS Nederland BV

Op basis van zes soorten CO2‐emissies is de totale CO2‐emissie van ANL berekend. De CO2‐emissie in 2011

is gelijk aan 8.587 ton CO2. In figuur 3 is te zien dat het grootste aandeel (54%) hiervan wordt veroorzaakt

door het brandstofverbruik van zakelijk verkeer leaseauto’s.

Figuur 3: Totale CO2‐emissie ANL 2011

In tabel 2 is de totale CO2‐emissie onderverdeeld naar verschillende soorten emissie weergegeven.

Activiteit Scope CO2

[ton/jaar]

Percentage

[%]

Directe CO2-emissies

Aardgasverbruik Scope 1 441 5,1%

Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s Scope 1 4.664 54,3%

Indirecte CO2-emissies door energieopwekking

Elektriciteitsverbruik Scope 2 1.853 21,6%

Warmte en koude Scope 2 137 1,6%

Overige indirecte CO2-emissies

Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto’s Scope 3 1.131 13,2%

Brandstofverbruik zakelijke vliegreizen Scope 3 361 4,2%

Totaal 8.587 100%

Tabel 2: CO2‐emissie onderverdeeld naar soorten emissies


12


In tabel 3 wordt de CO2‐emissie per medewerker en per vloeroppervlak weergegeven.

Activiteit Scope CO2 per

medewerker

[ton/fte]4

CO2 per 100 m2

vloeropp.

[ton/100 m2]5

Directe CO2-emissies

Aardgasverbruik Scope 1 0,21 1,05

Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s Scope 1 2,24

Indirecte CO2-emissies door energieopwekking

Elektriciteitsverbruik Scope 2 0,89 4,40

Warmte en koude Scope 2 0,07 0,33

Overige indirecte CO2-emissies

Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto’s Scope 3 0,54

Brandstofverbruik zakelijke vliegreizen Scope 3 0,17

Totaal 4,13 5,68

Tabel 3: CO2‐emissie per medewerker en per 100 m2 vloeroppervlak

Om een beeld te krijgen waardoor de CO2‐emissies worden veroorzaakt zijn in figuur 4 de zes soorten

emissies onderverdeeld naar 2 hoofdactiviteiten:

Mobiliteit:

− Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s.

− Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto’s.

− Brandstofverbruik zakelijke vliegreizen.

Huisvesting:

− Aardgasverbruik.

− Elektriciteitsverbruik.

− Warmte en koude.

Figuur 4: Onderverdeling CO2‐emissie naar hoofdactiviteiten

Mobiliteit is verantwoordelijk voor 71,7% van de totale CO2‐emissie van ANL. De overige 28,3% wordt

veroorzaakt door het energieverbruik van gebouwen.

4 In 2011 is het aantal medewerkers gelijk aan 2.079 fte.

5 In 2011 is het totaal verhuurbaar oppervlak gelijk aan 42.087 m2.



Tabel 4 geeft de CO2‐emissies onderverdeeld naar hoofdactiviteit weer. Voor mobiliteit is dit gelijk aan

6.155 ton CO2. De CO2‐emissie die wordt veroorzaakt door het energieverbruik van de gebouwen komt

overeen met 2.432 ton CO2.

Hoofdactiviteit CO2

[ton/jaar]

Percentage

[%]

CO2

[ton/fte]

CO2

[ton/ 100 m2]

Mobiliteit 6.155 71,7% 2,96

Huisvesting 2.432 28,3% 1,17 5,78

Totaal 8.587 100% 4,13 5,78

Tabel 4: CO2‐emissies onderverdeeld naar hoofdactiviteit

Figuur 5 en tabel 5 geven de hoeveelheid CO2‐emissie onderverdeeld naar scopes conform de NEN ISO

14064‐1.

Figuur 5: Onderverdeling CO2‐emissie naar scopes volgens NEN ISO 14064‐1

Scopes CO2

[ton/jaar]

Percentage

[%]

CO2

[ton/fte]

Scope 1 5.105 59,5% 2,46

Scope 2 1.990 23,2% 0,96

Scope 3 1.492 17,4% 0,72

Totaal 8.587 100% 4,13

Tabel 5: Onderverdeling CO2‐emissie naar scopes volgens NEN ISO 14064‐1


14




4 Directe CO2-emissies

In dit hoofdstuk worden de directe CO2‐emissies (scope 1) veroorzaakt door ANL in 2011 weergegeven.

Het betreft de volgende emissies:

Aardgasverbruik (§ 4.1).

Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s (§ 4.2).

4.1 AARDGASVERBRUIK

Bij ANL wordt het aardgas primair gebruikt voor het verwarmen van de gebouwen. In 2011 komt de CO2‐

emissie ten gevolge van het aardgasverbruik overeen met 441 ton. Dit is ongeveer 5% van de totale CO2‐

emissie die wordt veroorzaakt door ANL in 2011. De meeste CO2‐emissie daarvan wordt veroorzaakt door

de locatie Apeldoorn Rietveld (22,4%), gevolgd door de locaties Arnhem Beaulieustraat (16,6%) en Assen

Zendmastweg (12,6%). Figuur 6 bevat een overzicht van de CO2‐emissies van de tien “grootste” locaties

wat betreft het aardgasverbruik in ton CO2 per jaar. De overige locaties staan onder ‘Overige kantoren’.

Figuur 6: CO2‐emissie aardgasverbruik 2011


16


In tabel 6 staan de CO2‐emissies voor de tien “grootste” locaties wat betreft de CO2‐uitstoot per vierkante

meter ten gevolge van het aardgasverbruik weergegeven. Van het totaal verhuurbare vloeroppervlak in

2011 (42.087 m2) wordt 17.261 m2 niet verwarmd met aardgas, maar met stadswarmte of warmte uit een

warmte‐koude opslagsysteem.

Locaties Vloeroppervlak

[m2]

CO2

[kg/ m2/ jaar]

Zwolle 4.529 35,8

Assen ZM 3.831 26,8

Goes 2.077 24,6

Marknesse 2.286 23,0

Hoofddorp 898 22,8

Apeldoorn RV 3.090 21,8

Enschede OS 976 20,4

Den Bosch Rest. 1.117 20,0

Arnhem Bea 1.335 19,1

Maastricht 631 18,4

Overige kantoren 4.056 8,8

Totaal 24.826 241,3

Tabel 6: Overzicht tien “grootste” locaties wat betreft de CO2‐emissie per m2 ten gevolge van het aardgasverbruik 2011

4.2 BRANDSTOFVERBRUIK ZAKELIJK VERKEER LEASEAUTO’S

Het zakelijk verkeer binnen ANL wordt veroorzaakt door leaseauto’s en privéauto’s. In deze paragraaf

wordt de hoeveelheid CO2‐emissie veroorzaakt door de leaseauto’s gerapporteerd. In totaal is er 2.017.935

liter brandstof verreden door 840 leaseauto’s. Hiervan was 398.692 liter ten behoeve van privé gebruik

(excl. woon‐werkkilometers) en 1.628.244 liter ten behoeve van zakelijk verkeer. In tabel 7 staat het

verbruik per brandstoftype weergegeven.

Brandstoftype Hoeveelheid brandstof

[liter]

Conversiefactor

[g CO2/liter]

CO2

[ton/jaar]

Percentage

[%]

Benzine 448.309 2.780 1.246 26,8%

Diesel 958.960 3.135 3.006 64,5%

LPG 220.975 1.860 411 8,8%

Totaal 1.628.244 4.664 100%

Tabel 7: CO2‐emissie brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseautoʹs 2011

De totale CO2‐emissie veroorzaakt door het brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto’s is gelijk aan

4.664 ton. Dit is 54,6% van de totale CO2‐emissie van ANL in 2011. Het grootste deel van deze emissie

(64,5%) wordt veroorzaakt door de dieselauto’s, zie figuur 7. De benzineauto’s zijn verantwoordelijk voor

26,7% en LPG auto’s voor 8,8%.



Figuur 7: CO2‐emissie brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseautoʹs 2011


18




5 Indirecte CO2-emissie door energieopwekking

In dit hoofdstuk worden de indirecte CO2‐emissies door energieopwekking (scope 2) veroorzaakt door

ANL in 2011 weergegeven.


Elektriciteitsverbruik (§ 5.1).

Warmte en koude (§ 5.2).

5.1 ELEKTRICITEITSVERBRUIK

Bij ANL wordt elektriciteit primair gebruikt voor de verlichting, ventilatie en koeling van de gebouwen en

het gebruik van kantoorapparatuur. In 2011 komt de CO2‐emissie veroorzaakt door het

elektriciteitsverbruik overeen met 1.853 ton. Dit is 21,6% van de totale CO2‐emissie die wordt veroorzaakt

door ANL in 2011. De meeste CO2‐emissie wordt veroorzaakt door de locatie Amersfoort (38,4%), gevolgd

door de locaties Arnhem Beaulieu (9,2%) en Apeldoorn Rietveld (9,2%). Figuur 8 bevat een overzicht van

de CO2‐emissies van de tien “grootste” locaties betreft elektriciteitsverbruik in ton CO2 per jaar. De overige

locaties staan onder ‘Overige kantoren’.

Figuur 8: CO2‐emissie elektriciteitsverbruik 2011


20


In tabel 8 staan de CO2‐emissies voor de tien “grootste” locaties wat betreft de CO2‐uitstoot per vierkante

meter ten gevolge van het elektriciteitsverbruik weergegeven.

Locaties Vloeroppervlak

[m2]

CO2

[kg/ m2/ jaar]

Arnhem BV 12.082 795,7

Hoofddorp 3.831 59,3

Amersfoort 4.529 59,0

Maastricht 3.090 49,7

Den Bosch Bol 2.286 45,7

Arnhem Bea 135 44,5

Zwolle 3.748 43,3

Den Bosch Rest 2.077 37,7

Arnhem Rijntoren 1.117 37,5

Apeldoorn RV 1.296 37,4

Overige kantoren 7.896 21,0

Totaal 42.087 44,0

Tabel 8: Overzicht tien “grootste” locaties wat betreft de CO2‐emissie per m2 ten gevolge van het elektriciteitsverbruik

2011

Opvallend is dat Amersfoort (die in de totale uitstoot als gevolg van elektriciteitsverbruik bovenaan staat)

in deze tabel op de 3e plaats staat, omdat dit kantoor veel minder CO2 per vierkante meter uitstoot.

Daarnaast valt op dat een kleine locatie als Arnhem Bellevue de meeste CO2‐emissie per vierkante meter

emitteert. Dit is te verklaren door de (data)servers op die locatie, die veel elektriciteit verbruiken.

5.2 WARMTE EN KOUDE

Op drie locaties wordt warmte ten behoeve van gebouwverwarming ingekocht en op één locatie koude

voor gebouwkoeling. De kantoren Rotterdam en Arnhem Rijntoren worden verwarmd middels warmte

afkomstig van stadsverwarming (ENECO Warmte BV).

Het kantoorgebouw Eempolis te Amersfoort wordt verwarmd en gekoeld middels een warmte‐koude

opslag systeem (WKO). In 2011 is evenals in voorgaande jaren, met behulp van een huurketel bijgestookt

in verband met onbalans van de WKO, welke in de volgende paragraaf is weergegeven.

Figuur 9 bevat een overzicht van de CO2‐emissies ten gevolge van het warmte‐ en koudeverbruik in ton

CO2 per jaar.

Figuur 9: CO2‐emissie warmte‐ en koudeverbruik 2011



In tabel 9 staan de CO2‐emissies per jaar weergegeven van de locaties waar warmte en koude wordt

verbruikt.

Locatie & Omschrijving Hoeveelheid in 2011 Conversiefactor

[ g CO2/ …]

CO2

[ton/jaar]

Amersfoort – bijstook stookolie 10.177 liter 3.185 32

Amersfoort – benodigde

elektriciteit WKO 192.706 kWh 455 88

Rotterdam - stadswarmte 640 GJ 20.000 12,8

Arnhem Rijntoren -

stadswarmte 221 GJ 20.000 4,4

Totaal 137

Tabel 9: CO2‐emissie warmte‐ en koudeverbruik

Het kantoorgebouw Eempolis te Amersfoort beschikt over een warmte‐koude opslag systeem (WKO).

Dit WKO systeem heeft in 2011 in totaal 1.771 GJ koude en 2.264 GJ warmte geleverd. Voor de opwekking

en distributie van deze twee energiestromen is in totaal 192.706 kWh aan elektriciteit verbruikt.


22




6 Overige indirecte CO2-emissies

In dit hoofdstuk worden de overige indirecte CO2‐emissies (scope 3) veroorzaakt door ANL in 2011

weergegeven.


Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto’s (§6.1).

Brandstofverbruik zakelijke vliegreizen (§6.2)..

6.1 BRANDSTOFVERBRUIK ZAKELIJK VERKEER PRIVÉAUTO’S

Het zakelijk verkeer binnen ANL wordt veroorzaakt door leaseauto’s en privéauto’s. In deze paragraaf

wordt de hoeveelheid CO2‐emissie veroorzaakt door het zakelijk verkeer met privéauto’s vastgesteld. In

totaal is er door de privéauto’s 5.408.592 km gereden. In tabel 10 staat het verbruik per brandstoftype

weergegeven.

Brandstoftype Gereden km’s

[km/jaar]

Conversiefactor

[g CO2/ km]

CO2

[ton/jaar]

Percentage

[%]

Benzine 2.854.481 215 614 54,3%

Diesel 2.333.903 205 478 42,3%

LPG 330.308 175 39 3,4%

Totaal 5.408.592 1.131 100%

Tabel 10: CO2‐emissie brandstofverbruik zakelijk verkeer privéautoʹs 2011

De totale CO2‐emissie veroorzaakt door het brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto’s is gelijk aan

1.131 ton. Dit is 13,2% van de totale CO2‐emissie van ANL in 2011. Het deel van deze emissie (54,3%)

wordt veroorzaakt door de benzineauto’s, zie figuur 10. De dieselauto’s zijn verantwoordelijk voor 42,3%

en LPG auto’s voor 3,4%.


24


Figuur 10: CO2‐emissie brandstofverbruik zakelijk verkeer privéautoʹs 2011

6.2 BRANDSTOFVERBRUIK ZAKELIJKE VLIEGREIZEN

Medewerkers van ANL maken gebruik van het vliegtuig om grote afstanden te overbruggen. De totale

CO2‐emissie veroorzaakt door het brandstofverbruik zakelijke vliegreizen is gelijk aan 361 ton, zie tabel 11.

Categorie Afstand reizen

[km/jaar]

Conversiefactor

[ g CO2/km]

CO2

[ton/jaar]

Vervoer < 700 km 150.615 270 41

Vervoer 700 - 2.500 km 461.468 200 92

Vervoer > 2.500 km 1.689.053 135 228

Totaal 2.301.135 361

Tabel 11: CO2‐emissie brandstofverbruik zakelijke vliegreizen 2011

Dit is 4,2% van de van de gehele CO2‐ emissie van ANL in 2011. De grootste CO2‐emissie wordt

veroorzaakt door de vliegreizen boven de 2.500 km (63%), gevolgd door vliegreizen tussen de 700 km en

de 2.500 km (26%), zie ook figuur 11.

Figuur 11: CO2‐emissie brandstofverbruik zakelijke vliegreizen 2011



Bijlage 1 Literatuurlijst Goudappel Coffeng. Zicht op de zakenautorijder.

KNMI klimatologie: Datagegevens van het weer in Nederland (2012).

http://www.knmi.nl/klimatologie.

Milieu Centraal. www.energielabel.nl.

Nederlands Normalisatie‐instituut (2006). NEN ISO 14064‐1:2006, Greenhouse gases ‐ Part 1:

Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse

gas emissions and removals.


Specification with guidance at the project level for quantification, monitoring and reporting of

greenhouse gas emission reductions or removal enhancements.


Specification with guidance for the validation and verification of greenhouse gas assertions.

Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (2012): Handboek CO2‐Prestatieladder 2.1.

Travelmath (2012). http://www.travelmath.com/flights/.

World Resources Institute & World Business Council for Sustainable Development (2004). The

Greenhouse Gas Protocol: A Corporate Accounting and Reporting Standard.


26


0765339

Bij

953:0.2 - Definitief

jlage 22 Verkfootp

klaringprint 2

g verifi2011

ARCADIS

icatie

S Nederland Carbon FootImagine the sustain

AR

carbo

tprint 2011 able result

RCADIS 27

on

ARCADIImagine

28

ARCA


ADIS

otprint 2011

076533953:0.2 - Definitief

0765339

953:0.2 - Definitief

ARCADIS

S Nederland Carbon FootImagine the sustain

AR

tprint 2011 able result

RCADIS 29


30




Colofon

ARCADIS NEDERLAND CARBON FOOTPRINT 2011 IMAGINE THE SUSTAINABLE RESULT

OPDRACHTGEVER:

Directie ARCADIS Nederland BV

Arnhem

STATUS:

Definitief

AUTEUR:

ing. N.C.W. Spapens

C.W.J. Goorts MSc.

GECONTROLEERD DOOR:

ir. N. van Geenhuizen

ir. H.R. Kolkhuis Tanke

VRIJGEGEVEN DOOR:

ing. N.C.W. Spapens

25 juli 2012

076533953:0.2

ARCADIS NEDERLAND BV

Utopialaan 40‐48

Postbus 1018

5200 BA ʹs‐Hertogenbosch

Tel 073 6809 211

Fax 073 6144 606

www.arcadis.nl

Handelsregister 9036504

ARCADIS NED ERLAND C ARBON FOOTPRINT 20111 IMAGINE …1841C388-247E-41F3-810F... · arc 2011 imag...

Documents

Transcript of ARCADIS NED ERLAND C ARBON FOOTPRINT 20111 IMAGINE …1841C388-247E-41F3-810F... · arc 2011 imag...