ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera...

12
Saenphet K, Khrongkaew C, Saenphet S, U-pathi J, Sudwan P. The effects of Moringa Oleifera extract on the seminiferous epithelium in pre-mature male rats. Chula Med J 2018 May - Jun; 62(3): 607 - 18 Background Moringa oleifera (M. oleifera) Lam. is an herb, widely regarded for its nutritional and medicinal properties. It is promoted as a dietary supplement to prevent and treat malnutrition. M. oleifera leaves also contain many antioxidants. Objective This study was aimed to assess the safety of the extract from M. oleifera leaves on gametogenesis in pre-mature male rats. Methods Forty pre-mature male Wistar rats, 4-5 week-old, were divided into five groups. They were administered orally with aqueous extracts of M. oleifera at the doses of 60, 120, 180 and 240 mg/kg BW for 60 consecutive days, while the control-group received only distilled water (1 ml/day). At day 61, the testes of all rats were weighed and processed for histological investigation. Results The results showed that the control group and the group that was given 60 mg/kg BW of M. oleifera leaves extract contained most seminiferous epithelium development during stage I, while the doses of 180 and 240 mg/kg BW had a more developed seminiferous epithelium during the stage XII. Moreover, at the dose of 120 mg/kg BW the most development of seminiferous epithelium was at stages I and XII equally. Finally, testicular weight and seminiferous tubule diameter of all experimental groups receiving the extract of M. oleifera were not significantly different from those in the control group. เวชศาสตร์ร่วมสมัย ผลของสารสกัดจากใบมะรุม (Moringa oleifera Lam.) ต่อเยื่อบุท่อสร้างอสุจิในหนูขาววัยก่อนเจริญพันธุ์ กนกพร แสนเพชร* จิราวรรณ ครองแก้ว* สุภาพ แสนเพชร* จุรีพร อุปธิ** ไพวรรณ สุดวรรค์*** : : : : * Department of Biology, Faculty of Science, Chiang Mai University ** Department of General Education, Kanchanabhisek Institute of Medical and Public Health Technology ***Department of Anatomy, Faculty of Medicine, Chiang Mai University Chula Med J Vol. 62 No. 3 May - June 2018

Transcript of ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera...

Page 1: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

Saenphet K, Khrongkaew C, Saenphet S, U-pathi J, Sudwan P. The effects of MoringaOleifera extract on the seminiferous epithelium in pre-mature male rats. Chula Med J 2018May - Jun; 62(3): 607 - 18

Background Moringa oleifera (M. oleifera) Lam. is an herb, widely regarded for its nutritionaland medicinal properties. It is promoted as a dietary supplement to preventand treat malnutrition. M. oleifera leaves also contain many antioxidants.

Objective This study was aimed to assess the safety of the extract from M. oleiferaleaves on gametogenesis in pre-mature male rats.

Methods Forty pre-mature male Wistar rats, 4-5 week-old, were divided into five groups.They were administered orally with aqueous extracts of M. oleifera atthe doses of 60, 120, 180 and 240 mg/kg BW for 60 consecutive days, whilethe control-group received only distilled water (1 ml/day). At day 61,the testes of all rats were weighed and processed for histological investigation.

Results The results showed that the control group and the group that was given60 mg/kg BW of M. oleifera leaves extract contained most seminiferousepithelium development during stage I, while the doses of 180 and 240mg/kg BW had a more developed seminiferous epithelium during the stageXII. Moreover, at the dose of 120 mg/kg BW the most development ofseminiferous epithelium was at stages I and XII equally. Finally, testicularweight and seminiferous tubule diameter of all experimental groups receivingthe extract of M. oleifera were not significantly different from those in

the control group.

เวชศาสตรรวมสมย

ผลของสารสกดจากใบมะรม (Moringa oleifera Lam.)ตอเยอบทอสรางอสจในหนขาววยกอนเจรญพนธ

กนกพร แสนเพชร*

จราวรรณ ครองแกว* สภาพ แสนเพชร*

จรพร อปธ** ไพวรรณ สดวรรค***

:

:

:

:

* Department of Biology, Faculty of Science, Chiang Mai University** Department of General Education, Kanchanabhisek Institute of Medical and Public Health Technology***Department of Anatomy, Faculty of Medicine, Chiang Mai University

Chula Med J Vol. 62 No. 3 May - June 2018

Page 2: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

608 Chula Med Jกนกพร แสนเพชร และคณะ

Conclusion The findings of this study indicated that the aqueous extract from M. oleifera

leaves are safe for seminiferous epithelium and the reproductive organs of

the male rats. It may also be beneficial for reproduction by stimulating

the development of the male reproductive tract.

Keywords M. oleifera, seminiferous tubule diameter, seminiferous epithelium, medicinal

plant.

Correspondence to : Sudwan P. Department of Anatomy, Faculty of Medicine, Chiang Mai

University, Chiang Mai 50200, Thailand.

E-mail: [email protected]

Received for publication: March 16, 2018.

:

:

Page 3: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

609ผลของสารสกดจากใบมะรม (Moringa oleifera Lam.) ตอเยอบทอสรางอสจในหนขาววยกอนเจรญพนธ

Vol. 62 No.3May - June 2018

กนกพร แสนเพชร, จราวรรณ ครองแกว, สภาพ แสนเพชร, จรพร อปธ, ไพวรรณ สดวรรค.

ผลของสารสกดจากใบมะรม (Moringa oleifera Lam.) ตอเยอบทอสรางอสจในหนขาววย

กอนเจรญพนธ. จฬาลงกรณเวชสาร 2561 พ.ค. - ม.ย.;62(3): 607 - 18

เหตผลของการทำวจย มะรม (Moringa oleifera Lam.) เปนสมนไพรทไดรบการยอมรบอยาง

กวางขวางถงสรรพคณทางโภชนาการและทางยาเปนพชทมธาตอาหาร

สงมการสงเสรมใหนำมารบประทานเปนผลตภณฑเสรมอาหารเพ อ

ปองกนและรกษาภาวะทพโภชนาการ และใบมะรมยงประกอบไปดวย

สารทออกฤทธตานอนมลอสระหลายชนด

วตถประสงค เพ อทดสอบความปลอดภยในการใชสารสกดนำจากใบมะรมตอการ

สรางเซลลสบพนธของหนขาวเพศผวยกอนเจรญพนธ

วธการทำวจย นำหนขาวเพศผวยกอนเจรญพนธสายพนธ Wistar อาย 4-5 สปดาห

จำนวน 40 ตว แบงเปน 5 กลมเทา ๆ กน มาปอนสารสกดนำจากใบมะรม

ความเขมขน 60, 120, 180 และ 240 mg/kg BW เปนระยะเวลา 60 วน

สวนกลมควบคมปอนนำกลน 1 มล./วน เมอสนสดการทดลอง นำอณฑะ

มาชงนำหนกและเตรยมเนอเยอเพอศกษาลกษณะจลกายวภาค

ผลการศกษา หนขาวเพศผกอนวยเจรญพนธกลมควบคมและกลมทไดรบสารสกด

จากมะรมความเขมขน 60 mg/kg BW จะพบเย อบทอสรางอสจ

(seminiferous epithelium) อยในระยะท 1 สวนสารสกดจากมะรม

ความเขมขน 180 และ 240 mg/kg BW มผลใหเกดการพฒนาของเยอบ

ทอสรางอสจในระยะท 12 มากทสด ในขณะทสารสกดจากมะรมความ

เขมขน 120 mg/kg BW มการพฒนาของเยอบทอสรางอสจในระยะท 1

และ 12 เทา ๆ กน สวนเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจและนำหนก

อณฑะของหนทดลองกลมทไดรบสารสกดจากใบมะรมทกความเขมขน

ไมมความแตกตางกบกลมควบคมอยางมนยสำคญทางสถต

สรป สารสกดนำจากใบมะรมนอกจากจะมความปลอดภยตอเยอบทอสราง

อสจ และอวยวะสบพนธของหนขาวแลว ยงอาจใหผลดตอการสบพนธ

โดยมผลกระตนการพฒนาของเซลลสบพนธเพศผดวย

คำสำคญ มะรม, เสนผานศนยกลางของทอสรางอสจ, เยอบทอสรางอสจ, สมนไพร.

:

:

:

:

:

:

Page 4: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

610 Chula Med Jกนกพร แสนเพชร และคณะ

การใชยาแพทยแผนปจจบนในประเทศไทยตอง

นำเขาจากตางประเทศเปนสวนใหญตองใชงบประมาณสง

ยาบางชนดอาจกอใหเกดผลขางเคยงตอระบบตาง ๆ ใน

รางกายได เชน ยาแอสไพรนมสรรพคณใชลดไข แกปวด

ทกชนด มฤทธตานการอกเสบ แตสงผลกระทบตอระบบ

สบพนธ(1) โดยทำใหนำหนกอณฑะและจำนวนอสจลดลง

รบกวนการทำงานในเยอบทอสรางอสจทมกระบวนการ

สรางอสจ (spermatogenesis) และหากไดรบตอเนอง

เปนเวลานาน สามารถนำไปสภาวการณเปนหมนได(2)

ปจจบนจงมการสงเสรมการใชยาสมนไพรทดแทนยาเคม

แผนปจจบน มพชสมนไพรหลายชนดในประเทศไทยทม

ฤทธ ในการยบยงและปองกนโรคได ตามประกาศของ

คณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต เรองบญชยาหลก

แหงชาต พ.ศ. 2561 โดยรายการบญชยาหลกแหงชาตท

เปนบญชยาจากสมนไพร ยาแผนไทยหรอยาแผนโบราณ

และยาพฒนาจากสมนไพร ซ งมต วยาในสตรตำรบ

ทประกอบดวยสมนไพรหลายชนด เชน ไพล (Zingiber

cassumunar Roxb) กระชาย (Boesenbergia rotunda

(Linn.) Mansf.) ขมนชน (Curcuma longa Linn.) ขง

(Zingiber officinale Roscoe) รวมถงมะรม (Moringa

oleifera Lam.) ทกำลงเปนทนยมใชกนมากและรบประทาน

อยางแพรหลาย(3)

มะรม (Moringa oleifera Lam.) มตนกำเนด

มาจากเทอกเขาหมาลยของประเทศอนเดย บงคลาเทศ

และปากสถาน รวมทงมการปลกกนอยางแพรหลายใน

ประเทศแถบแอฟรกา ซาอดอารเบย อเมรกากลางและ

อเมรกาใต หมเกาะคารบเบยน และประเทศแถบเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต(4 - 5) ใบมะรมจดเปนสวนทมคณคาทาง

อาหารสงและยงประกอบไปดวยสารทมฤทธตานอนมล

อสระ เชน ascorbic acid, flavonoids, phenolics,

carotenoids, oestrogenic substances, b-sitosterol,

iron, calcium, phosphorus, copper,vitamins A, B and

C, a-tocopherol, riboflavin, nicotinic acid, folic acid,

pyridoxine, b-carotene, protein, essential amino acids

เชน methionine, cystine, tryptophan และ lysine(6 - 7) ซง

แสดงถงความเปนไปไดทจะพฒนาใบมะรมและฝกมะรม

เปนผลตภณฑเสรมอาหารตอไปในอนาคต เพอแกปญหา

การขาดสารอาหารในเดกโดยใชผงใบมะรมผสมในอาหาร

ซงเปนโครงการทเกดขนในประเทศเซเนกล อนเดย เบนน

ซมบบเว และกานา(4, 8 - 9) นอกจากนใบมะรมยงใชใน

การรกษาโรคหอบหด เปนไข ปวดหว กรดไหลยอน

มาลาเรย ภาวะนำตาลในเลอดตำ ปอดบวม ทองเสย

หและตาอกเสบ ไขมนในเลอดสง เปนตน(4) นอกจากนน

ยงมการศกษาวามะรมมฤทธ ในการตานอนมลอสระ

ตานมะเรง ตานแบคทเรย ตานการอกเสบ และชวยปกปอง

ตบ(10 - 12) รวมทงใชสำหรบรกษาโลหตจางดวย(13) ยงไป

กวานน สารสกดจากใบมะรมทสกดดวยนำสามารถควบคม

ภาวะไทรอยดผดปกตในหนขาวทงเพศผและเพศเมย(14)

และยงสามารถควบคมระดบคอเลสเตอรอลในหนได(15)

อยางไรกตาม มพชสมนไพรจำนวนไมนอยทม

สรรพคณในการรกษาไดหลายอาการ แตอาจมคณสมบต

ทอาจกอใหเกดผลเสยตอระบบการทำงานของรางกายได

เชน รายงานผลของสาร Gossypol จากตนฝาย เมอปอน

ใหแกหนขาวทความเขมขน 30 mg/kg BW/day ระยะ

เวลา 7 สปดาห พบวาทำใหเกดลกษณะถงใส (vacuoles)

หลายขนาด ในเย อบทอสรางอสจ (seminiferous

tubule) (16) สารสกดเอทานอลจากกระชายดำมผลตอ

การทำหนาทของ sertoli cell(17) และสามารถเพมจำนวน

อสจในนำอสจ แตทำใหเกดถงใสในเซลลตบ(18) นอกจากน

สารสกดเอทานอลจากกระชาย มผลเพ มขนาดของ

เสนผานศนยกลางของทอสรางอสจและนำหนกอณฑะ

ของหนขาว(19) จากรายงานขางตนทำใหเหนวา สมนไพร

ทใชในปจจบนมทงรายงานทกอใหเกดผลดและผลเสย

ตอระบบสบพนธ ดงนนการศกษาบทบาทของใบมะรม

ดานการบำรงระบบสบพนธเพศชายจงเปนทสนใจ แมจะม

รายงานการใชสารสกด hexane จากใบมะรมทความ

เขมขน 50 mg/30 g BW นาน 21 วน มผลทำใหนำหนก

testis ขนาดเสนผาศนยกลางของทอสรางอสจเพมขน(20)

และรายงานทพบวาใบมะรมผงทำใหนำหนกของอณฑะ

หลอดเกบตวอสจ (epididymis) จำนวนและความสามารถ

ในการเคลอนทของอสจเพมขน เมอศกษาในหน mice

ทเหนยวนำใหเปนโรคเบาหวาน(21)

Page 5: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

611ผลของสารสกดจากใบมะรม (Moringa oleifera Lam.) ตอเยอบทอสรางอสจในหนขาววยกอนเจรญพนธ

Vol. 62 No.3May - June 2018

อยางไรกตาม การศกษาถงผลของใบมะรมตอระบบสบพนธเพศชายทเกยวของกบเนอเยอและลกษณะโครงสรางทอสรางอสจยงมการศกษานอยมาก ดงนนศกษาครงนจงมวตถประสงคของเพอการศกษาถงผลของสารสกดดวยนำของใบมะรมตออณฑะและลกษณะของเนอเยอและลกษณะโครงสรางภายในโดยตรวจสอบจากลกษณะผนงเยอบทอสรางอสจ และเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจในหนขาวเพศผวยกอนเจรญพนธ

วธการศกษาการเตรยมสารสกดมะรม

ใชใบสดของมะรม ลางใหสะอาด สบใหละเอยดแลวแชในนำ ทงไว 4 ชวโมง จากนนกรองดวยผาขาวบางแลวนำไปเขาเครอง rotary evaporator เพอเอาตวทำละลายออกจากสารสกด หลงจากนนนำไปทำใหแหงดวยวธ freeze drying

การเตรยมสตวทดลองหนขาวเพศผ ใหญสายพนธ Wistar (Rattus

norvegicus) นำหนกประมาณ 200 - 250 กรม อาย 4 -5 สปดาห จากสำนกสตวทดลองแหงชาต มหาวทยาลยมหดล ตำบลศาลายา อำเภอนครชยศร จงหวดนครปฐมมาเลยงในกรงสแตนเลส พนท 30 x 35 x 15 เซนตเมตรรองพนดวยขเลอย โดยแยกกรงละ 2 ตว ในหองทดลองทควบคมอณหภม ประมาณ 25 2 C ใหแสงสวางวนละ12 ชวโมง ใหหนปรบตวกบสภาพแวดลอม 1 อาทตย ใหอาหารและนำตลอดระยะเวลาการทำการทดลอง

การออกแบบการทดลองนำหนจำนวน 40 ตว มาแบงเปน 5 กลมๆ ละ

8 ตว มาปอนสารทางปากวนละ 1 ครง ครงละ 1 ml จนครบ60 วน โดยหนกลมควบคมปอนนำกลน และหนกลมทดลองทง 4 กลม ปอนสารสกดมะรมความเขมขน 60,120,180 และ 240 mg/kg BW ตามลำดบ เมอสนสดการทดลอง ทำใหหนสลบและเกบอณฑะทง 2 ขาง นำไปลางในนำเกลอ ชงนำหนก และนำอณฑะดานซายไปตดท มความหนาตามขวาง 6 ไมโครเมตรดวยเคร องตดเนอเยอเพอทำแผนสไลด จากนนจงทำการยอมดวยส

hematoxylin และ eosin (H&E) เพอนำไปศกษาลกษณะผนงเยอบทอสรางอสจและบนทกความถของระยะของเยอบทอสรางอสจเปนระยะท 1, 2, 7, 9, 12 และ 14(stage I, II, VII, IX, XII และ XIV) ดงภาพท 1 โดยกำหนดใหระยะท 1 และ 2 เปนตวแทนของเยอบทอสรางอสจในระยะเรมแรก (early stage), ระยะท 7 และ 9 เปนตวแทนของเยอบทอสรางอสจในระยะกลาง (middle stage) และระยะท 12 และ 14 เปนตวแทนของเยอบทอสรางอสจในระยะทาย (late stage) เนองจากระยะดงกลาวมลกษณะเฉพาะทชดเจนและงายตอการจำแนกความแตกตางในการศกษา (รปท 1) รวมทงศกษาเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจโดยการสมและเลอกวด 10 ทอ ใน 1 sectionของอณฑะ แลวนำมาหาคาเฉลยภายใตกลองจลทรรศนแบบใชแสงทกำลงขยาย 10x และบนทกภาพดวยกลองถายภาพนงยหอ OLYMPUS

การใชสถตและการวเคราะหขอมลการศกษาครงนใชแผนการทดลองแบบ com-

pletely randomized design (CRD) ในการวเคราะหความแตกตางของขอมล และใชวธวเคราะหหาความแตกตางโดยใช Bonferroni test กรณทขอมลมความแปรปรวนไมเทากนจะวเคราะหโดยใชสถต Kruskal-Wallis test และวธวเคราะหหาความแตกตางโดยใชMann-Whitney test ดวยโปรแกรมสำเรจรปทางสถตSPSS for Window version 17.0 ทระดบความเชอมน 95%

ผลการศกษาจากการทดลองใหสารสกดจากใบมะรม (M.

oleifera) แกหนขาวเพศผเปนเวลา 60 วน เมอสนสดการทดลองและศกษาทางเนอเยอวทยาของอณฑะไดผลการทดลองดงน

นำหนกอณฑะนำหนกอณฑะทเทยบเปนเปอรเซนตตอนำหนก

ตวของหนทดลองกลมทไดรบสารสกดจากใบมะรมทกความเขมขนมคาไมแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต(P 0.05) (ตารางท 1)

Page 6: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

612 Chula Med Jกนกพร แสนเพชร และคณะ

เสนผานศนยกลางของทอสรางอสจ (Diameter of

seminiferous tubule)

เสนผานศนยกลางของทอสรางอสจเม อเทยบ

กลมควบคมกบกลมทไดรบสารสกดจากใบมะรมความ

เขมขน 60, 120, 180 และ 240 mg/kg BW มเสนผาน

ศนยกลางทอไมแตกตางอยางมนยสำคญทางสถต

(P 0.05) (ตารางท 2)

ระยะเยอบทอสรางอสจ (Stage of seminiferous

epithelium)

การศกษาทางเนอเยอวทยาของอณฑะเมอนำ

มาตดขวางและยอมดวยส hematoxylin และ eosin พบวา

โครงสรางโดยทวไปประกอบดวยเนอเย อทอย ระหวาง

ทอสรางอสจทม Leydig’s cell และทอสรางอสจซ งม

spermatogenic cell ระยะตาง ๆ กำลงพฒนาในกระบวน

การ spermatogenesis มการจดเรยงตวทแตกตางกน

ในแตละระยะของการพฒนา ซงในหนขาวมการพฒนา

ทงหมด 14 ระยะ (stage I – XIV) แตในการศกษานจะให

ความสนใจเพยง 6 ระยะ คอ ระยะท 1, 2, 7, 9, 12 และ

14 (รปท 1) พบวาหนขาววยกอนเจรญพนธมรอยละของ

เยอบทอสรางอสจในระยะท 1 มความแตกตางกนอยาง

มนยสำคญ โดยพบวาหนกลมควบคมกบกลมทไดรบ

ตารางท 1. นำหนกอณฑะตอนำหนกตวของหนขาว ทไดรบสารสกดจากมะรม (M. oleifera) ความเขมขน 60, 120,180 และ 240 mg/kg BW เปนเวลา 60 วน เปรยบเทยบกบกลมควบคม (Mean SD) โดยใชสถต one-way

ANOVA

กลมทดลอง เปอรเซนตนำหนกอณฑะตอนำหนกตว(g%)

Control 0.59 0.03NS

M. oleifera 60 mg/kg BW 0.57 0.10 NS

M. oleifera 120 mg/kg BW 0.50 0.19 NS

M. oleifera 180 mg/kg BW 0.54 0.10 NS

M. oleifera 240 mg/kg BW 0.58 0.06 NS

NSไมมความแตกตางกนอยางมนยสำคญระหวางกลม

ตารางท 2. เสนผานศนยกลางของทอสรางอสจ ทไดรบสารสกดจากมะรม (M. oleifera) ความเขมขน 60, 120, 180 และ240 mg/kg BW เปนเวลา 60 วน เปรยบเทยบกบกลมควบคม (Mean SD) โดยใชสถต one-way ANOVA

กลมทดลอง คาเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจ(m)

Control 230.18 21.079 NS

M. oleifera 60 mg/kg BW 230.92 17.571 NS

M. oleifera 120 mg/kg BW 233.72 19.706 NS

M. oleifera 180 mg/kg BW 235.89 12.342 NS

M. oleifera 240 mg/kg BW 246.80 11.938 NS

NS ไมมความแตกตางกนอยางมนยสำคญระหวางกลม

Page 7: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

613ผลของสารสกดจากใบมะรม (Moringa oleifera Lam.) ตอเยอบทอสรางอสจในหนขาววยกอนเจรญพนธ

Vol. 62 No.3May - June 2018

สารสกดจากมะรมความเขมขน 60 mg/kg BW มความชก

มากกวากลมทไดรบสารสกดจากมะรมความเขมขน 180

และ 240 mg/kg BW อยางมนยสำคญ ในทางตรงกนขาม

หนกลมทไดรบสารสกดจากมะรมความเขมขน 180 และ

240 mg/kg BW มรอยละของเยอบทอสรางอสจในระยะ

ท 12 มความชกมากกวาหนกลมควบคมและกลมทไดรบ

สารสกดจากมะรมความเขมขน 60 mg/kg BW อยางมนย

สำคญ (P < 0.05) ในขณะทความชกของเยอบทอสราง

อสจในระยะท 2, 7, 9 และ 14 ไมมความแตกตางกนใน

หนแตละกลมอยางมนยสำคญ (P 0.05) (ตารางท 3)

รปท 1. Seminiferous epithelium ของหนขาวกลมควบคมทอยใน Stage I, II, VII, IX, XII, XIV; Spermatogonia type A (A),

1 Spermatocyte (P), Meiosis (M) (H&E ; 40X)

Page 8: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

614 Chula Med Jกนกพร แสนเพชร และคณะ

อภปรายผล

ในการศกษาครงนทำการศกษาผลของสารสกด

จากใบมะรม (M. oleifera Lam.) ทสงผลตอระบบสบพนธ

เพศชาย โดยประเมนจากนำหนกของอณฑะ ขนาดเสน

ผานศนยกลางทอสรางอสจ และระยะผนงเยอบทอสราง

อสจ ซงการตรวจสอบจากพารามเตอรขางตนสามารถ

ชวดถงความสมบรณในเพศชายได

ผลตอนำหนกอณฑะ

จากการตรวจสอบผลนำหนกของอณฑะ พบวา

นำหนกท เทยบเปนเปอรเซนตตอนำหนกตวของหน

ทดลองกลมทไดรบสารสกดดวยนำจากใบมะรมความ

เขมขน 60, 120, 180 และ 240 mg/kg BW มนำหนก

ทไมแตกตางจากหนกลมควบคมอยางมนยสำคญทางสถต

(P 0.05) ซงสอดคลองกบการศกษาของ Chivapat

และคณะ ทพบวาหนขาวเพศผทไดรบสารสกดดวยนำ

จากใบมะรมความเขมขน 10, 100 และ 1000 mg/kg BW

ตดตอกนเปนเวลา 6 เดอน มนำหนกอณฑะทเทยบเปน

เปอรเซนตตอนำหนกตว ไมแตกตางจากกลมควบคม

อยางมนยสำคญทางสถต (P 0.05) ซงไดทดลองใน

หนขาวเพศผสายพนธเดยวกน คอ Rattus norvegicus

และสารสกดทใชมาจากพชทมพนทเพาะปลกในประเทศ

ไทยเชนเดยวกน(22) ในขณะเดยวกนทงระยะเวลาทปอน

สารสกด และความเขมขนกไมไดมผลตอการเปลยนแปลง

นำหนกอณฑะ แตการศกษาของ Cajuday และ Pocsidio

พบวาหน mice เพศผทไดรบสารสกดดวย hexane จาก

ใบมะรมความเขมขน 5 และ 50 mg/30 g BW เปนเวลา

21 วน มนำหนกอณฑะเพมขนอยางมนยสำคญเมอเทยบ

กบกลมควบคม แสดงใหเหนวา hexane อาจเปนตวสกด

ทดกวานำ จงทำใหไดสารสำคญในใบมะรมทมผลตอ

การเพมนำหนกอณฑะ(20) จากรายงานของ Pamok และ

คณะ พบวาสารสกดใบมะรมและใบวานพญาวานรจาก

เอทานอลใหผลดกวาสารสกดจากนำ(23) แสดงใหเหนวา

การสกดใบมะรมดวยสารสกดทตางกนใหผลทแตกตางกน

และจากการศกษาของ Bhatt และคณะ พบวาจำนวน

Leydig cell ทเปนแหลงสรางฮอรโมน testosterone

จะสงผลใหระดบ testosterone ลดลงเมอมปจจยททำให

จำนวนเซลลลดลง(24) สอดคลองกบการทดลองของ

Gupta และคณะ ทพบวาจำนวน Leydig cell ลดลง

ทำใหระดบของ serum testosterone ลดลง สงผลใหมการ

ลดลงของนำหนกของอวยวะสบพนธและการสรางเซลล

สบพนธอยางมนยสำคญ เมอปอน Albizialebbeck ให

ตารางท 3. รอยละของ stage of seminiferous epithelium ของหนทไดรบสารสกดจากมะรม (M. oleifera) ความเขมขน60, 120, 180 และ 240 mg/kg BW เปนเวลา 60 วน เปรยบเทยบกบกลมควบคม

Groups Stage of seminiferous epithelium (%)M. oleifera I I I VII IX XII XIV

Control 35.48 5.87a 17.34 4.66NS 13.57 7.55NS 6.44 2.03NS 23.42 3.04a 1.83 1.03a

60 mg/kgBW 42.47 5.49a 22.69 6.58NS 6.59 1.17NS 5.38 4.13NS 21.14 2.88a 1.72 1.13a

120 mg/kgBW 33.11 8.92ab 23.87 5.04NS 12.64 4.74NS 4.10 1.71NS 28.40 5.31ab 1.42 0.56a

180 mg/kgBW 21.45 5.54bc 23.87 5.04NS 14.53 2.81NS 4.03 1.89NS 32.44 5.27b 3.68 4.20a

240 mg/kgBW 20.21 3.95c 23.87 5.04NS 14.97 4.26NS 5.02 1.34NS 34.56 5.20c 2.30 0.84a

NS ไมมความแตกตางกนอยางมนยสำคญระหวางกลมในแนวตง (P <0.05)a,b,cตวอกษรแตกตางกนแสดงความแตกตางกนอยางมนยสำคญระหวางกลมในแนวตง (P <0.05)

Stages I, II, VII, IX and XII of seminiferous epithelium วเคราะหโดยใชสถต one-way ANOVA and Bonferroni testStage XIV of seminiferous epithelium วเคราะหโดยใชสถต Kruskal-Wallis test และ Mann-Whitney test

Page 9: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

615ผลของสารสกดจากใบมะรม (Moringa oleifera Lam.) ตอเยอบทอสรางอสจในหนขาววยกอนเจรญพนธ

Vol. 62 No.3May - June 2018

หนขาวทความเขมขน 50 mg/kg BW เปนเวลา 60 วน(25)

แตจากการทดลองในหนท ป อนดวยสารสกดนำจาก

ใบมะรมนมนำหนกของอณฑะไมแตกตางจากกลมควบคม

แสดงใหเหนวาสารสกดนำจากใบมะรมอาจไมมผลตอ

จำนวน Leydig’s cell และ testosterone

ผลตอเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจ

จากการศกษาครงน พบวาเสนผานศนยกลาง

ของทอสรางอสจในกลมควบคมและกลมทไดรบสารสกด

นำจากใบมะรมความเขมขน 60, 120, 180 และ 240

mg/kg BW ไมมความแตกตางกนอยางมนยสำคญทาง

สถต (P 0.05) แตจากรายงานของ Cajuday และ

Pocsidio พบวาหน mice เพศผทไดรบสารสกดดวยเฮกเซน

จากใบมะรมความเขมขน 0.5, 5 และ 50 mg/30 g BW

มขนาดเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจเพมขนอยาง

มนยสำคญทางสถต(20) โดยพบวาสารสกดจากใบมะรม

ม สารต านอนม ลอ สระท สามารถเพ มกระบวนการ

spermatogenesis ได และกระบวนการดงกลาวเกดขน

ภายในทอสรางอสจ จงทำใหเสนผานศนยกลางทอสราง

อสจเพมขนดวย และอาจเนองมาจากสายพนธของหน

ทใชในการศกษา และสารสกดทใชแตกตางจากงานวจย

น จงทำใหผลการทดลองทไดแตกตางกน แตทงนการศกษา

ท พบวาสารสกดจากพชสมนไพรบางชนดท มฤทธ ใน

การเพมเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจ อาจไมมผลตอ

การเปลยนแปลงของระดบฮอรโมนเพศชายกได ดงเชน

การศกษา Sudwan และคณะ ศกษาผลของสารสกด

เอทานอลจากราก Boesenbergia rotunda ทความเขมขน

60, 120 และ 240 mg/kg BW ในหนขาว อาย 6 สปดาห

นาน 60 วน พบวาหนทไดรบสารสกดทกกลมมเสนผาน

ศนยกลางทอสรางอสจเพมขนอยางมนยสำคญทางสถต

เมอเทยบกบกลมควบคม (P 0.05) แตไมมผลตอระดบ

testosterone และ androstenedione(19) และจากรายงาน

ของ Piyachaturawat และคณะ ททำการปอนสารสกด

Curcumas comosa ความเขมขน 500 mg/kg BW และ

ปอน estrogen ความเขมขน 1, 2, 5 และ 10 g/kg BW

ในหนขาวเปนเวลา 7 วน พบวากล มท ไดรบสารสกด

Curcumas comosa ความเขมขน 500 mg/kg BW ม

ขนาดของเสนผานศนยกลางของทอสรางอสจเลกกวา

กลมควบคม โดยมการจดเรยงตวของเซลลภายในทอเปน

แบบหลวมๆ เรยงตวไมเปนระเบยบ และเกดความเสยหาย

ของ spermatogonia และ spermatid ภายในทอสราง

อสจ ซงผลดงกลาวไมแตกตางจากกลมทรบ estrogen

ทกความเขมขน(26) โดย estrogen เปนสาเหตของการ

ฝอลบ (atrophy) ของอณฑะ และอวยวะชวยสบพนธของ

เพศผ ทงยงลดระดบฮอรโมน testosterone(27) ดงนนจง

เปนไปไดทสารสกดนำจากใบมะรมอาจไมมผลตอระดบ

ฮอรโมน testosterone และ estrogen และไมมผลตอ

เสนผานศนยกลางของทอสรางอสจ

ผลตอระยะผนงเยอบทอสรางอสจ

จากการทดลองพบวาความชกของเยอบทอสราง

อสจในระยะท 7 ไมมความแตกตางกนในหนแตละกลม

สอดคลองกบรายงานของ Yotarlai และคณะ(28) ททดสอบ

ผลของนำคน Boesenbergia rotunda ตอคณภาพอสจ

ในหนขาวเพศผ ทงหนวยกอนเจรญพนธและวยเจรญพนธ

ทความเขมขน 60, 120 และ 600 mg/kg BW นาน 30 วน

พบวาหนวยกอนเจรญพนธทไดรบสารสกดทกความเขมขน

มเยอบทอสรางอสจระยะท 7 และ 8 ไมแตกตางจากกลม

ควบคมอยางมนยสำคญ และใชหนอาย 4-5 สปดาหเชน

เดยวกน โดยระยะ ท 7 และ 8 มความสำคญคอเปนระยะ

ทอสจมความสมบรณทสดจงเปนตวบงชความสามารถ

ในกระบวนการสรางเซลลสบพนธได(29) อยางไรกตาม

งานวจยครงนไดศกษาเยอบทอสรางอสจในระยะอนทเปน

ระยะเรมแรกและระยะทายของผนงเยอบทอสรางอสจดวย

เมอนำมาเปรยบเทยบภายในแตละกลม พบวาหนขาว

วยกอนเจรญพนธกลมควบคมกบกลมทไดรบสารสกด

จากใบมะรมความเขมขน 60 mg/kg BW มความชกของ

เยอบทอสรางอสจในระยะท 1 ซงเปนระยะเรมแรกมาก

กวากลมทไดรบสารสกดจากมะรมความเขมขน 180 และ

240 mg/kg BW ในทางตรงกนขามหนกลมทไดรบสาร

Page 10: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

616 Chula Med Jกนกพร แสนเพชร และคณะ

สกดจากมะรมความเขมขนสงกวาคอ 180 และ 240 mg/

kg BW มความชกของเยอบทอสรางอสจในระยะท 12

ซงเปนระยะทาย ๆ มากกวาหนกลมควบคมกบกลมทได

รบสารสกดจากมะรมความเขมขน 60 mg/kg BW ทงน

อาจเน องมาจากสารสกดมะรมท ม ความเขมขนสง

มผลมากระต นใหเกดการพฒนาของระยะผนงเย อบ

ทอสรางอสจไปสในระยะทาย ๆ เรวขน จงสามารถพบวา

มความชกของระยะท 12 ตางกน

จากขอมลดงกลาวขางตนพบวาสารสกดนำจาก

ใบมะรมทใชในการวจยครงนในภาพรวมแลวไมมผลตอ

นำหนกของอณฑะ ความกวางของเสนผานศนยกลาง

ทอสรางอสจ และการเปลยนแปลงของเซลลระยะตาง ๆ

ของเซลลของผนงเยอบทอสรางอสจ และมะรมยงไมได

กอใหเกดการเปล ยนแปลงในเชงลบแกระบบสบพนธ

เพศชาย อยางไรกตามเพอเปนการยนยนผลทไดใหม

ความชดเจนมากขน ควรมการศกษาเพมเตม เชน มการ

ตรวจวดระดบของฮอรโมน testosterone หรอฮอรโมน

อน ๆ ทมผลตอระบบสบพนธเพศชาย ตรวจสอบภาวะ

oxidative stress ในผนงเยอบทอสรางอสจ รวมทงมการ

ใชสารสกดจากใบมะรมในรปแบบอน เชน ใชเอทานอล

หรอ hexane ในการสกดใบมะรม และควรมการทดสอบ

สารสกดในหนวยเจรญพนธดวย นอกจากนอาจเปลยน

จากการใชใบมะรมสดเปนการสกดจากใบมะรมแหง

เปนตน โดยขอมลจากการศกษาเบองตนนสามารถใช

เปนฐานขอมลในการแสดงผลของสารสกดจากใบมะรม

ตอระบบสบพนธ และรบรองถงความปลอดภยของใบมะรม

ตออวยวะสบพนธของหนขาวเพศผ รวมถงสามารถนำมา

ประยกตใชทางการแพทยตอไป

สรป

สารสกดจากใบมะรมความเขมขน 60, 120, 180

และ 240 mg/kg BW ไมมผลตอนำหนกอณฑะและ

เสนผานศนยกลางทอสรางอสจ นอกจากจะมความ

ปลอดภยตออวยวะสบพนธเพศชายของหนขาววยกอน

เจรญพนธ แลวยงอาจสงผลดตอการสบพนธโดยมผล

กระตนการพฒนาของเซลลสบพนธในถงอณฑะในระยะ

ตาง ๆ ในหนขาวเพศผดวย

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร

หองปฏบต งานวจ ย 1 ภาควชากายวภาคศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม และภาควชาการศกษาท วไป

ว ทยาลยเทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสข

กาญจนาภเษก ในการสนบสนนการจดทำและเผยแพร

ผลงานวจย

เอกสารอางอง

1. ประภสสร ผลโพธ. แอสไพรนยาธรรมดาทไมธรรมดา

หากใชตองระวง. Fact Sheet หมวดยา 2552;8:

1-5.

2. Didolkar AK, Patel PB, Roychowdhury D. Effect of

aspirin on spermatogenesis in mature and

immature rats. Int J Androl 1980;3:585-93.

3. ประกาศคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต เรอง

บญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2561 เรอง บญชยา

จากสมนไพร ประกาศในราชกจจานเบกษา

เมอวนท 19 มกราคม 2561. กลมนโยบายแหง

ชาตดานยา. นนทบร: สำนกงานคณะกรรมการ

อาหารและยา กระทรวงสาธารณสข; 2561.

4. Sujatha BK, Patel P. Moringa Oleifera – Nature’s

gold. Imper J Interdiscipl Res 2017;3:1175-9.

5. Kumssa DB, Joy EJ, Young SD, Odee DW,

Ander EL, Broadley MR. Variation in the

mineral element concentration of Moringa

oleifera Lam. and M. stenopetala (Bak. f.)

Cuf.: Role in human nutrition. PLoS One 2017;

12:e0175503.

6. Siddhuraju P, Becker K. Antioxidant properties of

various solvent extracts of total phenolic

constituents from three different agroclimatic

origins of drumstick tree (Moringa oleifera

Page 11: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

617ผลของสารสกดจากใบมะรม (Moringa oleifera Lam.) ตอเยอบทอสรางอสจในหนขาววยกอนเจรญพนธ

Vol. 62 No.3May - June 2018

Lam.) leaves. J Agric Food Chem 2003;51:

2144-55.

7. Anwar F, Latif S, Ashraf M, Gilani AH. Moringa

oleifera: a food plant with multiple medicinal

uses. Phytother Res 2007;21:17-25.

8. Glover-Amengor M, Aryeetey R, Afari E, Nyarko A.

Micronutrient composition and acceptability

of Moringa oleifera leaf-fortified dishes by

children in Ada-East district, Ghana. Food

Sci Nutr 2017;5:317-23.

9. Makkar HPS, Becker K. Nutrional value and

antinutritional components of whole and

ethanol extracted Moringa oleifera leaves.

Anim Feed Sci Technol 1996;63:211-28.

10. Farooq F, Rai M, Tiwari A, Khan AA, Farooq S.

Medicinal properties of Moringa oleifera/:

An overview of promising healer. J Med

Plants Res 2012;6:4368-74.

11. Mbikay M. Therapeutic potential of Moringa

oleifera leaves in chronic hyperglycemia and

dyslipidemia: a review. Front Pharmacol 2012;

3:24.

12. Maizuwo AI, Hassan AS, Momoh H, Muhammad

JA. Phytochemical constituents, biological

activities, therapeutic potentials and nutritional

values of Moringa oleifera (Zogale): a review.

J Drug Des Med Chem 2017;3:60-6.

13. Estrella MCP, Mantaring JBV, David GZ. A

double-blind, randomized controlled trial on

the use of malunggay (Moringa oleifera) for

augmentation of the volume of breastmilk

among non-nursing mothers of preterm

infants. Philipp J Pediatr 2000;49:3-6.

14. Tahiliani P, Kar A. Role of Moringa oleifera leaf

extract in the regulation of thyroid hormone

status in adult male and female rats.

Pharmacol Res 2000;41:319-23.

15. Ghasi S, Nwobodo E, Ofili JO. Hypocholesterolemic

effects of crude extract of leaf of Moringa

oleifera Lam in high-fat diet fed wistar rats.

J Ethnopharmacol 2000;69:21-5.

16. Hoffer AP. Effects of gossypol on the seminiferous

epithelium in the rat: a light and electron

microscope study. Biol Reprod 1983;28:

1007-20.

17. Sudwan P, Saenphet K, Saenphet S, Wongsawad

C. Sperm density and ultrastructure of

Sertoli cells in male rats treated with

Kaempferia parviflora Wall. Ex Baker extract.

Southeast Asian J Trop Med Public Health

2007;38:249-54.

18. Sudwan P, Saenphet K, Saenphet S, Suwansirikul

S. Effect of Kaempferia parviflora Wall. ex.

Baker on sexual activity of male rats and its

toxicity. Southeast Asian J Trop Med Public

Health 2006;37 Suppl 3:210-5.

19. Sudwan P, Saenphet K, Aritajat S, Sitasuwan N.

Effects of Boesenbergia rotunda (L.) Mansf.

on sexual behaviour of male rats. Asian J

Androl 2007;9:849-55.

20. Cajuday LA. Pocsidio GL. Effects of Moringa

oleifera Lam. (Moringaceae) on the

reproduction of male mice (Mus musculus).

J Med Plants Res 2010;4:1115-21.

21. Priyadarshani N, Varma MC. Effect of Moringa

oleifera leaf powder on sperm count, histology

of testis and epididymis of hyperglycaemic

mice Mus musculus. Am Int J Res Formal,

Appl Nat Sci. 2014; 7:7–13.

22. Chivapat S, Sincharoenpokai P, Saktiyasuthorn

Page 12: ผลของสารสกัดจากใบมะร ุมMoringa oleifera Lam.clmjournal.org/_fileupload/journal/450-5-18.pdf · 2018. 5. 7. · ผลของสารสกัดจากใบมะร

618 Chula Med Jกนกพร แสนเพชร และคณะ

N, Shuaprom A, Thongsrirak P, Sakpetch A,

et al. Acute and chronic toxicity of Moringa

oleifera Linn leaves extracts. Thai J Vet Med

2011;41:417-24.

23. Pamok S, Saenphet S, Vinitketkumnuen U,

Saenphet K. Antiproliferative effect of

Moringa oleifera Lam. and Pseuderanthemum

palatiferum (Nees) Radlk extracts on the

colon cancer cells. J Med Plants Res 2012;

6:139-45.

24. Bhatt N, Chawla SL, Rao MV. Contraceptive

evaluation of seed extracts of Abrus

precatorius L. in male mice (Mus musculus).

J Herb Med Toxicol 2007;1:45-8.

25. Gupta RS, Chaudhary R, Yadav RK, Verma SK,

Dobhal MP. Effect of Saponins of Albizia

lebbeck (L.) Benth bark on the reproductive

system of male albino rats. J Ethnopharmacol

2005;96:31-6.

26. Piyachaturawat P, Timinkul A, Chuncharunee A,

Suksamrarn A. Effect of Curcuma comosa

extract of male fertility in rats. Pharm Biol

1999;37:22-7.

27. Moger WH. Direct effects of estrogens on the

endocrine function of the mammalian testis.

Can J Physiol Pharmacol 1980;58:1011-22.

28. Yotarlai S, Chaisuksunt V, Saenphet K, Sudwan

P. Effects of Boesenbergia rotunda juice on

sperm qualities in male rats. J Med Plants

Res 2011;5:3861-7.

29. Hess RA. Quantitative and qualitative

characteristics of the stages and transitions

in the cycle of the rat seminiferous epithelium:

light microscopic observations of perfusion-

fixed and plastic-embedded testes. Biol

Reprod 1990;43:525-42.