Annual report for NEQAS in Clinical Microscopy - 1. า · ีงระมา พ.ศ. 2557 Annual...

รายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห สาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2557 Annual report for National External Quality Assessment Scheme in Clinical Microscopy - 2014

1/24

รายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห สาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ปงบประมาณ พ.ศ. 2557

Annual report for NEQAS in Clinical Microscopy - 2014

1. บทน า (Introduction)

การประเมนคณภาพโดยองคกรภายนอก (external quality assessment) เปนองคประกอบทส าคญประการหนงของระบบคณภาพ (quality assurance) เปนสงบงชการด าเนนงานทผานมา (retrospective performance) ดงนนผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการชนสตรสาธารณสข จ าเปนตองไดคณภาพ เพอใหผ ใชบรการไดผลทถกตอง (correctness) เชอถอได (reliability) อนเกดประโยชนตอการวนจฉยโรค รกษาโรคไดอยางมประสทธภาพ (efficiency) และเกดประสทธผล (effectiveness)

2. วตถประสงค (Objective) เพอประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห โดยเปรยบเทยบผลการทดสอบระหวางหองปฏบตการสมาชกทใชวตถทดสอบชดเดยวกนทงหมด ผลวเคราะหของหองปฏบตการสมาชกแตละแหง จะน ามาเปรยบเทยบกบคาเปาหมายทก าหนด (Target values หรอ Assigned values) และรายงานผลสรปการประเมนคณภาพใหหองปฏบตการสมาชกทราบ เพอน าไปปรบปรง แกไข และพฒนาใหมคณภาพตอไป

3. ผด าเนนแผน (Coordinator)

การประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหสาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ปงบประมาณ พ.ศ. 2557ด าเนนการโดย นางสาวนฐกาญจน ละเอยดด และนางสาวพชร บญสทธ กลมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข เลขท 88/7 ถนนตวานนท ต าบลตลาดขวญ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000 หองปฏบตการสมาชกหรอผสนใจทวไปสามารถใหขอเสนอแนะไดทโทรศพทหมายเลข 0-2951-0000 ตอ 99765 โทรสารหมายเลข 0-2951-0000 ตอ 99764 e-mail address: [email protected]

4. คณะกรรมการทปรกษา (Advisory board) ก ล ม ป ร ะ เม น ค ณ ภ า พ ก า รต ร ว จ ว เค ร า ะ ห ส า น ก ม า ต ร ฐ า น ห อ ง ป ฏ บ ต ก า ร กรมวทยาศาสตรการแพทย ด าเนนงานภายใตการใหค าปรกษา แนะน า สนบสนนขอมลวชาการดานตางๆ รวมทงการวเคราะหทางสถต จากคณะกรรมการทปรกษาแผนทดสอบความช านาญดานชนสตรสาธารณสข ซงประกอบดวยคณบด คณะเทคนคการแพทย คณะสหเวชศาสตร คณะเวชศาสตรเขตรอน จากมหาวทยาลยทงภาครฐและเอกชน ผอ านวยการศนยบรการโลหตแหงชาต สภากาชาดไทย นายก


2/24

สภาเทคนคการแพทย นายกสมาคมเทคนคการแพทยแหงประเทศไทย ในพระอปถมภพระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาโสมสวล พระวรราชาทนดดามาต ผ เชยวชาญทางดานสถตและระบบสารสนเทศจากศนยความเปนเลศทางสารสนเทศศาสตรชวเวชและสาธารณสข คณะเวชศาสตรเขตรอน โดยมอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยเปนทปรกษา รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยเปนประธานกรรมการ ผอ านวยการส านกมาตรฐานหองปฏบตการและผด าเนนงานดานการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเปนเลขานการและผชวยเลขานการตามล าดบ

5. ชนดและคณลกษณะวตถทดสอบ (Type & Characteristic of test item) วตถทดสอบทจดสงใหหองปฏบตการสมาชก สวนใหญจางเหมาชวงเตรยมวตถทดสอบ โดย

หองปฏบตการระดบกลมน าทไดรบการยอมรบหรอผานการรบรองระบบคณภาพตามมาตรฐานสากลหรอมาตรฐานวชาชพ ไดแก ส านกโรคตดตอน าโดยแมลง กรมควบคมโรค เตรยมสเมยรเลอดยอมดวย Giemsa stain ภาควชาปรสตหนอนพยาธ มหาวทยาลยมหดล เตรยมวตถทดสอบตะกอนอจจาระ และภาควชาปรสตวทยา คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล เตรยมวตถทดสอบสเมยรเชอปรสตในอจจาระยอมดวยสพเศษ โดยวตถทดสอบทงหมดผานการทดสอบความเปนเนอเดยวกน (Homogeneity) และความคงทนของวตถทดสอบ (Stability) ตลอดอายการใชงานทระบไว

วตถทดสอบจดสงใหหองปฏบตการสมาชกปละ 3 ครง แตละครงประกอบดวย

- สเมยรเลอด (Stained blood smear) จ านวน 1 แผน

- ภาพถายตะกอนปสสาวะ (Urine sediment by photo observation) จ านวน 1 แผน 4 รปภาพ

- ตะกอนอจจาระ (Stool sediment) จ านวน 2 หลอด หรอ ตะกอนอจจาระ จ านวน 1 หลอด และ สเมยรเชอปรสตในอจจาระยอมดวยส Modified acid fast stain (Permanent stained smear) จ านวน 1 แผน

โดยมคณลกษณะวตถทดสอบส าหรบปงบประมาณ พ.ศ. 2557 (ตารางท 1-3)

ตารางท 1 คณลกษณะของวตถทดสอบสเมยรเลอด (Stained blood smear)

ครงท รหส ชนดของเชอ ระยะ %parasitemia

1/2557 157 BP Plasmodium falciparum ring form 4.00

2/2557 257 BP Plasmodium vivax ring form, growing trophozoite, schizont and gametocyte

0.92

3/2557 357 BP Plasmodium falciparum ring form and growing trophozoite 0.28


3/24

ตารางท 2 คณลกษณะของวตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ (Urine sediment by photo observation)

ครงท 1/2557 ครงท 2/2557 ครงท 3/2557

รหส ชนดของเซลล รหส ชนดของเซลล รหส ชนดของเซลล

157 UA 1

Hyaline cast 257 UA 1

Bilirubin crystal 357 UA 1

Calcium oxalate crystal

157 UA 2

Trichomonas vaginalis 257 UA 2

Renal epithelial cell 357 UA 2

Pseudohyphae

157 UA 3

Bacteria 257 UA 3

Granular cast 357 UA 3

Bladder epithelial cell

157 UA 4

Squamous epithelial cell 257 UA 4

Mucous thread 357 UA 4

Ammonium biurate crystal

ตารางท 3 คณลกษณะของวตถทดสอบตะกอนอจจาระ (Stool sediment)

ครงท ตวอยางท 1 - ST A ตวอยางท 2 - ST B

ชนดของเชอ ระยะ ชนดของเชอ ระยะ

1/2557 Blastocystis hominis Hymenolepis nana

vacuolated form egg

Strongyloides stercoralis Echinostoma spp.

larva egg

2/2557 Endolimax nana Taenia spp.

cyst egg

Ascaris lumbricoides Trichuris trichiura

egg egg

3/2557 Giardia lamblia Paragonimus spp.

cyst egg

Cryptosporidium spp. oocyst

6. รายการทดสอบและระยะเวลาการจดสง (Test & Date of Distribution)

ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ ด าเนนการจดสงวตถทดสอบและรายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห 3 รายการทดสอบ ไดแก Microscopic examination for Blood Parasite, Urine sediment by photo observation และ Stool sediment examination

ผด าเนนแผนไดด าเนนการจดสงวตถทดสอบและรายงานผลใหหองปฏบตการสมาชกทราบในปงบประมาณ พ.ศ. 2557 (ตารางท 4)


4/24

ตารางท 4 ก าหนดการจดสงวตถทดสอบและรายงานผลปงบประมาณ พ.ศ. 2557

ครงท สงวตถทดสอบ รบรายงานผลกลบ สงรายงานผลเบองตน

สงรายงานผลฉบบสมบรณ

1/2557 13 มกราคม 2557 3 กมภาพนธ 2557 10 กมภาพนธ 2557 24 มนาคม 2557

2/2557 29 เมษายน 2557 23 พฤษภาคม

2557 3 มถนายน 2557 10 กรกฎาคม 2557

3/2557 28 กรกฎาคม 2557 18 สงหาคม 2557 25 สงหาคม 2557 23 กนยายน 2557

7. การประเมนผล (Performance Evaluation)

7.1 คาก าหนดหรอคาเปาหมาย (Assigned value or Target value)

คาก าหนดหรอคาเปาหมายไดจากคาพองกลม (Consensus mode หรอ median) ของผลการตรวจวเคราะหจากหองปฏบตการสมาชกกลมน าและหองปฏบตการสมาชกทมคณภาพเปนทยอมรบหรอมผลการเปนสมาชกการประเมนคณภาพฯ ทผานมา 2 ปลาสดอยในระดบดถงดเยยม (ระดบคะแนนมาตรฐาน 3.5-4.0)

7.2 วธการใหคะแนน (Scoring method) 7.2.1 วตถทดสอบสเมยรเลอด รหสวตถทดสอบ “-BP”

คะแนนการรายงานชนดและระยะของสงทตรวจพบ ดงน

รายงาน genus และ species ตรงคาเปาหมาย ได 2 คะแนน รายงานระยะตรงคาเปาหมาย (พจารณาเมอ genus และ species ตรงคาเปาหมายเทานน)

ได 2 คะแนน

รายงาน genus / species และระยะไมตรงคาเปาหมาย ได 0 คะแนน รายงานระยะตรงคาเปาหมายบางสวน พจารณาคะแนนเปนกรณ

คะแนนการรายงาน %parasitemia ใชการประเมนดวยหลกสถต Z-score ดงน

Z - score = Laboratory result - Mean Standard deviation (SD)

คา | Z | 2 ได 2 คะแนน 2 < | Z | < 3 ได 1 คะแนน

| Z | 3 ได 0 คะแนน

7.2.2 วตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะรหสวตถทดสอบ“-UA1”,“-UA2”,“-UA3”,“-UA4”


5/24

คะแนนการรายงานชนดของสงทพบ ดงน

รายงานตรงคาเปาหมาย ได 1 คะแนน รายงานไมตรงคาเปาหมาย ได 0 คะแนน

7.2.3 วตถทดสอบตะกอนอจจาระ รหสวตถทดสอบ “-ST A” และ “-ST B”

คะแนนการรายงานชนดและระยะของสงทตรวจพบ ดงน

รายงาน genus และ species ตรงคาเปาหมาย ได 1 คะแนน รายงานระยะตรงคาเปาหมาย (พจารณาเมอ genus และ species ตรงคาเปาหมายเทานน)

ได 1 คะแนน

รายงาน genus / species และระยะไมตรงคาเปาหมาย ได 0 คะแนน

กรณไมจ าเปนตองรายงาน species จะพจารณาความถกตองเฉพาะ genus

7.3 การค านวณคะแนนมาตราาน (Calculation of the Standard score) การประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหสาขาจลทรรศนศาสตรคลนก จะประเมนผลการตรวจวเคราะหแยกตามชนดวตถทดสอบคอ สเมยรเลอด ภาพถายตะกอนปสสาวะ และตะกอนอจจาระ โดยก าหนดคะแนนเตมของวตถทดสอบแตละชนดเปนคะแนนเตมมาตรฐานเทากบ 4.0

คะแนนมาตรฐานทไดของแตละวตถทดสอบ = คะแนนรวมของผลการวเคราะหแตละวตถทดสอบ X 4 คะแนนเตมรวมคาเปาหมายแตละวตถทดสอบ

7.4 เกณฑมาตราานยอมรบคณภาพ (Acceptable range) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการก าหนดเกณฑการยอมรบคณภาพการตรวจวเคราะหของแตละ

รายการทดสอบทคะแนนมาตรฐานมากกวาหรอเทากบ 3.0 โดยจดระดบคณภาพ (Quality Ranking) ดงน

คะแนนมาตรฐาน (Standard score) ระดบคณภาพ (Quality ranking)

4.00 Excellent (ดเยยม)

3.50 คะแนนมาตรฐาน < 4.00 Good (ด)

3.00 คะแนนมาตรฐาน < 3.50 Satisfactory (พอใช)

< 3.0 Unacceptable (ตองปรบปรง)


6/24

8. การรายงานผล (Scheme Report)

ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ จดท าและสงรายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหให หองปฏบตการสมาชก ดงน

8.1 รายงานผลเบองตน (Preliminary report) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการจะจดสงรายงานผลเบองตนภายใน 1 สปดาหหลงจากวนสดทายทก าหนดใหหองปฏบตการสมาชกรายงานผลกลบถงส านกมาตรฐานหองปฏบตการ (Closing date or due date) เพอใหหองปฏบตการสมาชกน าขอมลไปประกอบการพจารณาปรบปรงหรอแกไขขอบกพรองในกรณทหองปฏบตการสมาชกรายงานผลแตกตางจากรายงานดงกลาวกอนทรายงานผลฉบบสมบรณจะด าเนนการจดเตรยมเสรจเรยบรอย นอกจากนส านกมาตรฐานหองปฏบตการไดเผยแพรรายงานผลเบองตนบนเวปไซดของส านกมาตรฐานหองปฏบตการควบคไปดวย หองปฏบตการสมาชกสามารถเขาดขอมลไดท http://blqs.dmsc.moph.go.th/

8.2 รายงานผลฉบบสมบรณ (Final report) รายงานผลฉบบสมบรณ แสดงคาคะแนนทหองปฏบตการไดรบในแตละวตถทดสอบ พรอมระบ

คาเปาหมายทใชในการค านวณ เพอเปนขอมลในการพฒนาคณภาพการด าเนนงานตอไป

8.3 รายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหประจ าป (Annual report) รายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหประจ าปงบประมาณ ส านกมาตรฐาน

หองปฏบตการจะด าเนนการจดสงใหหองปฏบตการสมาชกหลงเสรจสนการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครบ 3 ครงในแตละปงบประมาณ เพอรายงานภาพรวมผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห หองปฏบตการสมาชกทงภาครฐและเอกชนทวประเทศ และขอมลความตอเนองในการรายงานผลการวเคราะหกลบสม าเสมอซงแบงกลมตามตนสงกด เขตตรวจราชการ และเครอขายบรการกระทรวงสาธารณสขส าหรบใชเปนแนวทางในการวางแผนพฒนางานในแตละพนทตอไป

8.4 การมอบประกาศนยบตร (Certificate) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ จะมอบประกาศนยบตรการรายงานผลกลบอยางตอเนองให

หองปฏบตการสมาชกทรายงานผลกลบภายในระยะเวลาทก าหนด (Closing Date) ครบ 3 ครง และมอบเกยรตบตร (Continuous Excellent Quality, CEQ) แกหองปฏบตการสมาชกสาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ทผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหทง 3 ครง ไดคะแนนเตม 4.0 ทกรายการทดสอบของการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห

9. จ านวนหองปฏบตการสมาชก (Participating laboratories)

9.1 จ านวนหองปฏบตการสมาชกการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ปงบประมาณ พ.ศ. 2557 จ านวน 1,081 แหง ประกอบดวย


7/24

- หนวยงานภาครฐสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 688 แหง ไดแก หองปฏบตการโรงพยาบาลศนย (PHRH) 32 แหง โรงพยาบาลทวไป (PHGH) 49 แหง และโรงพยาบาลชมชน (PHCH) 607 แหง

- หนวยงานภาครฐสงกดกระทรวงสาธารณสข นอกส านกงานปลดกระทรวง (PNPS) จ านวน 50 แหง ไดแก หองปฏบตการสงกดกรมการแพทย (DMS) 21 แหง กรมควบคมโรค (DDC) 3 แหง กรมวทยาศาสตรการแพทย (DMSc) 2 แหง กรมอนามย (DH) 12 แหง และกรมสขภาพจต (DMH) 12 แหง

- หนวยงานภาครฐนอกกระทรวงสาธารณสข (GNPH) จ านวน 74 แหง ไดแก หองปฏบตการสงกดกรงเทพมหานคร กระทรวงศกษาธการ กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทยและรฐวสาหกจตางๆ - หนวยงานภาคเอกชน (NGPH) จ านวน 269 แหง

9.2 จ านวนหองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 738 แหง ไดแกหนวยงานสงกดส านกงานปลดกระทรวง และนอกส านกงานปลดกระทรวง จ านวน 688 และ 50 แหงตามล าดบ แสดงรายละเอยดจ านวนหองปฏบตการสมาชกรายจงหวดและเขตตรวจราชการ (ตารางท 5)

ตารางท 5 จ านวนหองปฏบตการสมาชกรายจงหวดและเขตตรวจราชการสงกดกระทรวงสาธารณสข

เขต จงหวด PNPS 50 แหง

PHRH 32 แหง

PHGH 49 แหง

PHCH 607 แหง

รวม 738 แหง

สวนกลาง กรงเทพมหานคร 11 - - - 11

01

นนทบร 3 - - 3 39 ปทมธาน 2 - 1 6

พระนครศรอยธยา - - - 12

สระบร 1 2 1 8 02

ชยนาท - - 1 3 22 ลพบร 1 - 1 8

สงหบร - - 2 1

อางทอง - - 1 4 03

ฉะเชงเทรา - - 1 8

29 ปราจนบร - 1 - 6

สระแกว 1 - - 5

นครนายก - - 1 1


8/24


PHRH 32 แหง

PHGH 49 แหง

PHCH 607 แหง


สมทรปราการ 1 - 1 3 04

กาญจนบร - - 2 10 41 นครปฐม 1 1 - 7

ราชบร 1 - 3 6

สพรรณบร - 1 1 8 05

ประจวบครขนธ - - 2 5 20 เพชรบร - - 2 7

สมทรสาคร - - 1 -

สมทรสงคราม - - 1 2

06 ชมพร - - - 7

50 สราษฎรธาน 2 1 1 15

นครศรธรรมราช 1 1 - 13

พทลง - - 1 8 07

ระนอง - - 1 3

28 พงงา - - 2 5

ภเกต - 1 - 2

กระบ - - - 4

ตรง 2 1 - 7 08

สงขลา 2 2 - 9

43 สตล - - 1 5

ปตตาน - - - 4

ยะลา 1 - - 6

นราธวาส - - 2 11

09 จนทบร - - - 7

30 ชลบร 2 2 - 5

ระยอง - 1 - 8

ตราด - - 1 4


9/24


PHRH 32 แหง

PHGH 49 แหง

PHCH 607 แหง


10

หนองคาย - - 1 4 27 บงกาฬ - - - 5

เลย 1 - 1 11

หนองบวล าภ - - 1 4

11 นครพนม - - 1 9

50 มกดาหาร - - - 6

สกลนคร - 1 - 13

อดรธาน 1 2 - 17

12 รอยเอด - - 1 10

56 ขอนแกน 2 - 1 20

มหาสารคาม - - 1 9

กาฬสนธ - - - 12

13 อ านาจเจรญ - - 1 4

46 ศรสะเกษ - - 1 14

ยโสธร - - - 6

อบลราชธาน 3 1 - 16

14 สรนทร - 2 - 12

76 นครราชสมา 2 1 - 26

บรรมย - 1 - 18

ชยภม - 1 - 13

15 เชยงใหม 5 1 - 19

49 แมฮองสอน - - 1 5

ล าปาง 1 1 - 10

ล าพน - - 1 5

16 นาน - - 1 10

36 พะเยา - - 1 3

เชยงราย - 1 - 13


10/24


PHRH 32 แหง

PHGH 49 แหง

PHCH 607 แหง


แพร - - 1 6

17

ตาก - - 2 6

47 พษณโลก 1 2 - 6

สโขทย - - 2 7

เพชรบรณ - - 1 10

อตรดตถ - 2 - 8

18 ก าแพงเพชร - - - 9

38 พจตร - - - 8

นครสวรรค 2 2 - 10

อทยธาน - - - 7

หมายเหต: แบงเขตตรวจราชการ ตามค าสงกระทรวงสาธารณสข ท 159/2556 ลงวนท 25 มกราคม 2556

10. การรายงานผลกลบของสมาชก (Return Report from Participants)

10.1 รอยละการรายงานผลกลบของหองปฏบตการสมาชก หองปฏบตการสมาชกรายงานผลกลบภายในระยะเวลาทก าหนด (Closing date) ครงท 1/2557

2/2557 และ 3/2557 รอยละ 90.6 92.6 และ 91.0 ตามล าดบ และหองปฏบตการทรายงานผลตอเนองทง 3 ครง รอยละ 81.8 (ตารางท 6)


11/24

ตารางท 6 รอยละการรายงานผลกลบของหองปฏบตการสมาชก

กลม หองปฏบตการ

รอยละการรายงานผลกลบ (จ านวนทรายงานผลกลบ/จ านวนสมาชก)

ครงท รายงานผลตอเนอง 3 ครง 1 /2557 2/2557 3/2557

PHRH 100.0 (32/32) 96.9 (31/32) 100.0 (32/32) 96.9 (31/32)

PHGH 87.8 (43/49) 93.9 (46/49) 95.9 (47/49) 83.7 (41/49)

PHCH 90.3 (548/607) 92.1 (559/607) 90.4 (549/607) 80.4 (488/607)

PNPS 94.0 (47/50) 94.0 (47/50) 88.0 (44/50) 86.0 (43/50)

GNPH 91.9 (68/74) 91.9 (68/74) 91.9 (68/74) 81.1 (60/74)

NGPH 90.3 (243/269) 93.3 (251/269) 91.1 (245/269) 82.2 (221/269)

รวม 90.6 (979/1081) 92.6 (1001/1081) 91.0 (984/1081) 81.8 (884/1081)

10.2 รอยละการรายงานผลกลบของหองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข หองปฏบตการสมาชกในสงกดกระทรวงสาธารณสขสวนกลางและ 18 เขตตรวจราชการ จ านวน

738 แหง รายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ครงท 1/2557 รายงานผลกลบรอยละ 68.2 ถง รอยละ 100.0 ครงท 2/2557 รายงานผลกลบรอยละ 81.8 ถง รอยละ 98.0 ครงท 3/2557 รายงานผลกลบรอยละ 81.8 ถง รอยละ 100.0 และหองปฏบตการสมาชกทไมรายงานผลกลบทง 3 ครงโดยเฉลยรอยละ 3.3 (ตารางท 7)


12/24

ตารางท 7 การรายงานผลวเคราะหกลบของหองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข แยกตามเขตตรวจราชการ

เขต จ านวน สมาชก (แหง)

จ านวนสมาชกทรายงานผลกลบ ไมรายงานผลกลบทง 3 ครง 1/2557 2/2557 3/2557

แหง รอยละ แหง รอยละ แหง รอยละ แหง รอยละ

สวนกลาง 11 9 81.8 10 90.9 9 81.8 4 36.4

1 39 38 97.4 36 92.3 33 84.6 1 2.6

2 22 15 68.2 18 81.8 18 81.8 3 13.6

3 29 28 96.6 28 96.6 27 93.1 1 3.4

4 41 35 85.4 37 90.2 38 92.7 2 4.9

5 20 19 95.0 19 95.0 20 100.0 0 0

6 50 45 90.0 49 98.0 49 98.0 1 2.0

7 28 26 92.9 25 89.3 24 85.7 2 7.1

8 43 38 88.4 40 93.0 40 93.0 1 2.3

9 30 28 93.3 29 96.7 28 93.3 0 0

10 27 27 100.0 26 96.3 25 92.6 0 0

11 50 43 86.0 45 90.0 43 86.0 1 2.0

12 56 52 92.9 52 92.9 50 89.3 1 1.8

13 46 41 89.1 42 91.3 42 91.3 1 2.2

14 76 70 92.1 71 93.4 68 89.5 1 1.3

15 49 43 87.8 44 89.8 42 85.7 3 6.1

16 36 33 91.7 32 88.9 36 100.0 0 0

17 47 46 97.9 46 97.9 45 95.7 1 2.1

18 38 34 89.5 34 89.5 35 92.1 1 2.6

รวม 738 670 90.8 683 92.5 672 91.1 24 3.3 หมายเหต: หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข ไดแก โรงพยาบาลศนย /ทวไป /ชมชน รวมทงหองปฏบตการสงกดกรมการแพทย กรมสขภาพจต กรมควบคมโรค กรมอนามยและกรมวทยาศาสตรการแพทย


13/24

11. ผลการประเมน (Performance Evaluation Data) 11.1 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชก หองปฏบตการสมาชกทรายงานผลกลบส านกมาตรฐานหองปฏบตการภายในระยะเวลาทก าหนด

ผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหทระดบคะแนนไมต ากวา 3.0 แบงกลมตามสงกดหองปฏบตการและประเภทวตถทดสอบ (ตารางท 8)

11.1.1 วตถทดสอบสเมยรเลอด หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครงท 1/2557 2/2557

และ 3/2557 รอยละ 94.4 85.6 และ 59.1 ตามล าดบ

11.1.2 วตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครงท 1/2557 2/2557


11.1.3 วตถทดสอบตะกอนอจจาระ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครงท 1/2557 2/2557


ตารางท 8 หองปฏบตการสมาชกทมผลการประเมนคณภาพฯ ผานเกณฑแตละรายการทดสอบ

กลมสมาชก

รอยละหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑ (จ านวนหองปฏบตการสมาชกทมคะแนน ≥3.0 /จ านวนทรายงานผลกลบ)

ปรสตในสเมยรเลอด ภาพถายตะกอนปสสาวะ ตะกอนอจจาระ

ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3

PHRH 93.8 (30/32)

93.5 (29/31)

59.4 (19/32)

90.6 (29/32)

90.3 (28/31)

96.9 (31/32)

87.5 (28/32)

96.8 (30/31)

87.5 (28/32)

PHGH 93.0 (40/43)

89.1 (41/46)

63.8 (30/47)

72.1 (31/43)

84.8 (39/46)

87.2 (41/47)

76.7 (33/43)

91.3 (42/46)

63.8 (30/47)

PHCH 94.1

(515/547) 83.5

(466/558) 59.9

(328/548) 62.7

(343/547) 83.9

(468/558) 92.3

(506/548) 69.1

(378/547) 92.1

(514/558) 55.8

(306/548)

PNPS 94.1 (46/47)

83.0 (39/47)

47.7 (21/44)

83.0 (39/47)

83.0 (39/47)

88.6 (39/44)

66.0 (31/47)

87.2 (41/47)

47.7 (21/44)

GNPH 97.0 (65/67)

91.2 (62/68)

63.2 (43/68)

73.1 (49/67)

86.8 (59/68)

89.7 (61/68)

67.2 (45/67)

91.2 (62/68)

61.8 (42/68)

NGPH 93.8

(228/243) 87.7

(220/251) 57.6

(141/245) 77.8

(189/243) 92.0

(231/251) 93.1

(228/245) 74.5

(181/243) 90.4

(227/251) 62.0

(152/245)

รวม 94.4

(924/979) 85.6

(857/1001) 59.1

(582/984) 69.5

(680/979) 86.3

(864/1001) 92.1

(906/984) 71.1

(696/979) 91.5

(916/1001) 58.8

(579/984)


14/24

11.2 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข พจารณาตามเขตตรวจราชการ

11.2.1 รายการทดสอบปรสตในสเมยรเลอด ครงท 1/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอย

ละ 86.8 (เขตตรวจราชการท 8) และสงสดรอยละ 100.0 (เขตตรวจราชการท 6) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 94.2 (ตารางท 9)

ครงท 2/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 72.2 (เขตตรวจราชการท 2) และสงสดรอยละ 94.6 (เขตตรวจราชการท 4) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 84.3 (ตารางท 10)

ครงท 3/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 33.3 (เขตตรวจราชการท 2) และสงสดรอยละ 88.9 (เขตตรวจราชการสวนกลาง) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 60.0 (ตารางท 11)

11.2.2 รายการทดสอบตะกอนปสสาวะ ครงท 1/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอย

ละ 47.4 (เขตตรวจราชการท 8) และสงสดรอยละ 88.9 (เขตตรวจราชการสวนกลาง) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 66.1 (ตารางท 9)

ครงท 2/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 63.2 (เขตตรวจราชการท 5) และสงสดรอยละ 95.2 (เขตตรวจราชการท 13) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 84.2 (ตารางท 10)

ครงท 3/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 77.8 (เขตตรวจราชการสวนกลาง) และสงสดรอยละ 97.1 (เขตตรวจราชการท 14 และ 18) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 91.5 (ตารางท 11)

11.2.3 รายการทดสอบตะกอนอจจาระ ครงท 1/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอย

ละ 38.5 (เขตตรวจราชการท 7) และสงสดรอยละ 82.1 (เขตตรวจราชการท 9) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 70.3 (ตารางท 9)

ครงท 2/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 85.0 (เขตตรวจราชการท 8) และสงสดรอยละ 100.0 (เขตตรวจราชการท 2 และ 5) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 91.8 (ตารางท 10)


15/24

ครงท 3/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 44.4 (เขตตรวจราชการท 2) และสงสดรอยละ 88.9 (เขตตรวจราชการสวนกลาง) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 57.6 (ตารางท 11)

ตารางท 9 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข แตละเขตตรวจ ราชการ ครงท 1/2557

เขต

ผลการประเมนคณภาพฯ ผานเกณฑคะแนนมาตราาน ≥ 3.0 สมาชก ตอบกลบ (แหง)

ปรสตในสเมยรเลอด

ภาพถายตะกอนปสสาวะ ตะกอนอจจาระ

แหง รอยละ แหง รอยละ แหง รอยละ

สวนกลาง 9 8 88.9 8 88.9 6 66.7 1 38 36 94.7 22 57.9 31 81.6 2 15 13 86.9 11 73.3 12 80.0 3 28 25 89.3 16 57.1 21 75.0 4 35 34 97.1 28 80.0 24 68.6 5 19 18 94.7 14 73.7 12 63.2 6 45 45 100.0 36 80.0 36 80.0 7 26 25 96.2 21 80.8 10 38.5 8 38 33 86.8 18 47.4 25 65.8 9 28 27 96.4 17 60.7 23 82.1 10 27 26 96.3 18 66.7 20 74.1 11 43 40 93.0 28 65.1 28 65.1 12 52 51 98.1 28 53.8 32 61.5 13 41 36 87.8 25 61.0 30 73.2 14 70 66 94.3 45 64.3 51 72.9 15 43 42 97.7 30 69.8 27 62.8 16 33 30 90.9 22 66.7 26 78.8 17 46 45 97.8 33 71.7 32 69.6 18 34 31 91.2 23 67.6 25 73.5 รวม 670 631 94.2 443 66.1 471 70.3


16/24

ตารางท 10 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข แตละเขตตรวจราชการ ครงท 2/2557

เขต





สวนกลาง 10 9 90.0 8 80.0 9 90.0 1 36 31 86.1 33 91.7 35 97.2 2 18 13 72.2 17 84.4 18 100.0 3 28 23 82.1 21 75.0 25 89.3 4 37 35 94.6 32 86.5 34 91.9 5 19 16 84.2 12 63.2 19 100.0 6 49 43 87.8 44 89.8 45 91.8 7 25 19 76.0 20 80.0 24 96.0 8 40 33 82.5 27 67.5 34 85.0 9 29 26 89.7 23 79.3 26 89.7 10 26 22 84.6 21 80.8 24 92.3 11 45 35 77.8 40 88.9 41 91.1 12 52 42 80.8 44 84.6 50 96.2 13 42 38 90.5 40 95.2 39 92.9 14 71 61 85.9 63 88.7 62 87.3 15 44 36 81.8 33 75.0 39 88.6 16 32 26 81.3 27 84.4 28 87.5 17 46 40 87.0 40 87.0 42 91.3 18 34 28 82.4 30 88.2 33 97.1 รวม 683 576 84.3 575 84.2 627 91.8


17/24

ตารางท 11 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข แตละเขตตรวจราชการ ครงท 3/2557

เขต





สวนกลาง 9 8 88.9 7 77.8 8 88.9 1 33 22 66.7 31 93.9 15 45.5 2 18 6 33.3 17 94.4 8 44.4 3 27 12 44.4 26 96.3 13 48.1 4 38 26 68.4 34 89.5 22 57.9 5 20 14 70.0 19 95.0 9 45.0 6 49 35 71.4 45 91.8 26 53.1 7 24 16 66.7 20 83.3 14 58.3 8 40 26 65.0 36 90.0 19 47.5 9 28 17 60.7 26 92.9 16 57.1 10 25 15 60.0 22 88.0 15 60.0 11 43 27 62.8 38 88.4 30 69.8 12 50 22 44.0 46 92.0 26 52.0 13 42 18 42.9 39 92.9 28 66.7 14 68 40 58.8 66 97.1 42 61.8 15 42 26 61.9 36 85.7 21 50.0 16 36 19 52.8 34 94.4 21 58.3 17 45 33 73.3 39 86.7 32 71.1 18 35 21 60.0 34 97.1 22 62.9 รวม 672 403 60.0 615 91.5 387 57.6


18/24

12. วจารณและสรปผล (Discussion & Conclusion)

ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย ด าเนนการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห สาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ในปงบประมาณ พ.ศ. 2557 รวม 3 ครง โดยจดสงวตถทดสอบใหหองปฏบตการสมาชกจ านวน 1,081 แหง หองปฏบตการสมาชกรายงานผลการตรวจวเคราะหกลบ ส านกมาตรฐานหองปฏบตการภายในระยะเวลาทก าหนดมากกวารอยละ 90 ยกเวนกลมหองปฏบตการโรงพยาบาลทวไป (PHGH) รายงานผลกลบครงท 1/2557 รอยละ 87.8 และกลมหองปฏบตการหนวยงานภาครฐนอกสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข (PNPS) รายงานผลกลบครงท 3/2557 รอยละ 88.0 โดยเฉลยมหองปฏบตการสมาชกทรายงานผลกลบตอเนองทง 3 ครงรอยละ 81.8 (ตารางท 6) และหองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสขไมสงรายงานผลกลบทง 3 ครงรอยละ 3.3 (ตารางท 7) หองปฏบตการบางแหงรายงานผลลาชา หรอรายงานผลผดพลาด/ไมชดเจน/ไมครบถวน ดงนนหองปฏบตการสมาชกควรปฏบตตามคมอสมาชกและค าแนะน าทจดสงใหพรอมวตถทดสอบในแตละครง รวมทงตรวจสอบการรายงานผลกอนสงกลบมายงส านกมาตรฐานหองปฏบตการภายในเวลาทก าหนด ทงนเพอประโยชนของสมาชกในการไดรบทราบระดบคณภาพการตรวจวเคราะห และสามารถใชผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหในการพฒนางานของหองปฏบตการใหไดประโยชนสงสดตอไป

ผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหรายการทดสอบปรสตในสเมยรเลอด ปงบประมาณ พ.ศ. 2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ครงท 1/2557 รอยละ 94.4 ครงท 2/2557 รอยละ 85.6 และครงท 3/2557 รอยละ 59.1 (ตารางท 8) โดยการประเมนคณภาพฯ ครงท 3/2557 วตถทดสอบทจดสงใหหองปฏบตการสมาชกคอ สเมยรเลอดทมเชอมาลาเรย Plasmodium falciparum ซงม mean of %parasitemia เทากบ 0.28 ประเดนการไมผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ สวนใหญ เกดจากหองปฏบตการสมาชกรายงานสายพนธ เช อมาลาเรยไมถกตอง รอยละ 31.6 หองปฏบตการสมาชกบางแหงรายงานระยะของเชอมาลาเรยไมตรงคาเปาหมาย รอยละ 0.7 หรอรายงาน %parasitemia ของเชอมาลาเรยไมถกตอง รอยละ 7.0 ดงนนผปฏบตงานควรทบทวนความรและพฒนาทกษะในการตรวจแยกชนดสายพนธ ระยะของเชอปรสต และการรายงาน %parasitemia ของเชอมาลาเรย (กรณตรวจพบเชอมาลาเรย) ดวยกลองจลทรรศนอยางสม าเสมอจะชวยเพมความช านาญในการตรวจวเคราะหเชอปรสตในเลอดได

ผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหรายการทดสอบตะกอนปสสาวะ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ครงท 1/2557 รอยละ 69.5 ครงท 2/2557 รอยละ 86.3 และครงท 3/2557 รอยละ 92.1 (ตารางท 8) การประเมนคณภาพฯ ครงท 1/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ เพยงรอยละ 69.5 โดยประเดนทหองปฏบตการสมาชกรายงานผลไมถกตอง ไดแกรปภาพ Trichomonas vaginalis (157 UA 2) หองปฏบตการสมาชกรายงานผลถกตองรอยละ 72.2


19/24

หองปฏบตการสมาชกบางแหงรายงานผลเปน White blood cell รอยละ 27.7 อยางไรกตามการรายงานผลตะกอนปสสาวะจากภาพมขอจ ากดเรองการปรบระยะภาพ และการเลอนดเซลลอนๆ เพอเปรยบเทยบอาจเปนสาเหตหนงทท าใหสมาชกรายงานผลไมถกตอง

ผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหรายการทดสอบตะกอนอจจาระ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ครงท 1/2557 รอยละ 71.1 ครงท 2/2557 รอยละ 91.5 และครงท 3 /2557 รอยละ 58.8 (ตารางท 8) การประเมนคณภาพฯ ค รง ท 1/2557 และ ครง ท 3/2557 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ไมถงรอยละ 80 โดยครงท 1/2557 วตถทดสอบ 157 ST A จดสงปรสตคอ Blastocystis hominis ระยะ vacuolated form และ Hymenolepis nana ระยะ egg ห องปฏบต การสมาชก รายงาน Blastocystis hominis ถก ตองรอยละ 41.7 และรายงาน Hymenolepis nana ถก ตองรอยละ 73.2 โดย หองปฏบต การสมาชกบางแห งรายงานผลเปน Hymenolepis diminuta การประเมนคณภาพฯ ครงท 3/2557 วตถทดสอบ 357 ST A จดสงปรสตคอ Giardia lamblia ระยะ cyst และ Paragonimus spp. ระยะ egg หองปฏบตการสมาชกรายงาน Paragonimus spp. ถกตองรอยละ 71.4 โดยหองปฏบตการสมาชกบางแหงรายงานผลเปนปรสตในกลม Intestinal flukes, Diphyllobothrium latum หรอ Fasciola spp. และวตถทดสอบ 357 ST B จดสงสเมยรเชอปรสตในอจจาระยอมดวยส Modified acid fast stain คอ Cryptosporidium spp. ระยะ oocyst ซงเปนเชอ ฉวยโอกาส (Opportunistic protozoa) มขนาดเลกมากตองอาศยการยอมสพเศษในการวนจฉย หองปฏบตการสมาชกรายงานถกตองรอยละ 74.2 จะเหนวาหองปฏบตการสมาชกบางแหงยงขาดความช านาญในการตรวจเชอโปรโตซว การตรวจแยกชนดเชอปรสตในอจจาระภายใตกลองจลทรรศน รวมทงการตรวจสเมยรเชอปรสตในอจจาระทยอมสพเศษ ดงนนผปฏบตงานควรทบทวนความรและพฒนาทกษะในการตรวจเชอปรสตในตะกอนอจจาระ โดยเฉพาะอยางยงการตรวจเชอโปรโตซวเพอใหเกดความช านาญและเปนประโยชนในการชวยวนจฉยโรคและการรกษาผ ปวยของแพทยตอไป

ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ แจงสถานะคณภาพของหองปฏบตการสมาชกแตละแหงใหผบรหารโรงพยาบาลของหองปฏบตการสมาชกรบทราบทกครงผานชองทางการรายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห (Performance evaluation report form) ซงรายงานแตละรอบประกอบดวยขอมลความถกตองของการตรวจวเคราะหวตถทดสอบ และภาพรวมระดบคณภาพการตรวจวเคราะหรายการตางๆเปรยบเทยบกบหองปฏบตการสมาชกอนๆ เพอใหสมาชกไดเปรยบเทยบผลและเกบเปนขอมลอางอง และเปนสวนหนงในการน าไปพฒนาระบบคณภาพหองปฏบตการ เนองจากการรายงานผลการตรวจวเคราะหจากหองปฏบตการทางการแพทยตองผดพลาดนอยทสดหรอไมผดพลาดเลย เพอใหเกดประโยชนสงสดแกผ รบบรการ ทงนผ ทเกยวของทกภาคสวนจะตองมสวนชวยกระต น สงเสรม และสนบสนนเจาหนาทหองปฏบตการใหไดรบการศกษา หาขอมลความรเพมเตม และสรางความตระหนกใน


20/24

ประโยชนจากการ เขารวมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห รวมทงด าเนนการจดสงรายงานผลทกรอบภายในเวลาทก าหนด จงจะเกดประโยชนคมคาจากการเขารวมเปนสมาชกแผนการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห

13. กตตกรรมประกาศ (Acknowledgement)

ขอขอบพระคณ ผบรหารกรมวทยาศาสตรการแพทย ผอ านวยการส านกมาตรฐานหองปฏบตการ หวหนากลมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ทใหการสนบสนนการด าเนนงานและใหค าปรกษาดานวชาการและการบรหารจดการ รวมทงจดสรรทรพยากรใหสามารถด าเนนงานไดส าเรจตามวตถประสงค ขอขอบคณเพอนรวมงาน เจาหนาทกลมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห และฝายบรหารทวไปทกทานทใหความรวมมอและชวยด าเนนงานใหส าเรจลลวงดวยด


21/24

ภาคผนวก (Annex) ค าสงแตงตงคณะกรรมการทปรกษาแผนทดสอบความช านาญ

ดานชนสตรสาธารณสข


22/24


23/24

รายนามผปฏบตงาน

กลมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ส านกมาตราานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย ปงบประมาณ พ.ศ. 2557

1. นางสาวสภาวลย ปยรตนวรสกล 2. นางอญชล กจจะการะ 3. นางสาวอารดา กลอมเกลยง 4. นางสาวนฐกาญจน ละเอยดด 5. นางสาวชนากานต เลศประเสรฐ 6. นางสาวพชร บญสทธ 7. นางสาววลยวรรณ แกนยง 8. นางกนยรตน สรโย 9. นายสกล แกวนนท 10. นายตน แปนทอง 11. นายสนนท สนธระ


24/24

Annual report for NEQAS in Clinical Microscopy - 1. า · ีงระมา พ.ศ. 2557 Annual...

Documents

Transcript of Annual report for NEQAS in Clinical Microscopy - 1. า · ีงระมา พ.ศ. 2557 Annual...