การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

โดย นายนเรศ ทองอนทร

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

โดย นายนเรศ ทองอนทร

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

A STUDY OF ACHIEVEMENT ON THAI LITERATURE OF MATTHAYOMSUKSA 4 STUDENTS BASED ON THE READER-RESPONSE THEORY

WITH RCA TECHNICAL QUESTIONS

By

MR. Naret THONG-IN

A Thesis Submitted in partial Fulfillment of Requirements for Master of Education (TEACHING THAI LANGUAGE)

Department of Curriculum and Instruction Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2017 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

หวขอ การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

โดย นเรศ ทองอนทร สาขาวชา การสอนภาษาไทย แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

อาจารยทปรกษาหลก ผชวยศาสตราจารย ดร. บษบา บวสมบรณ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ

(อาจารย ดร. อบลวรรณ สงเสรม )

อาจารยทปรกษาหลก

(ผชวยศาสตราจารย ดร. บษบา บวสมบรณ )

อาจารยทปรกษารวม

(ผชวยศาสตราจารย ดร. กรภสสร อนทรบ ารง )

อาจารยทปรกษารวม

(ผชวยศาสตราจารย ดร. ยวร ผลพนธน )

ผทรงคณวฒภายนอก

(ผชวยศาสตราจารย ดร. สายวรณ สนทโรทก )

ง

บทค ดยอ ภาษาไทย

57255404 : การสอนภาษาไทย แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต ค าส าคญ : การเรยนรตามทฤษฎตอบสนอง รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA / ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย

นาย นเรศ ทองอนทร: การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผชวยศาสตราจารย ดร. บษบา บวสมบรณ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของ

นกเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA 2) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA กลมตวอยางท ใชในการวจยคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/5 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 45 คน เครองมอทใชในการวจยครงนไดแก แผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนเรยนวรรณคดไทย แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA การวเคราะหขอมล การวเคราะหคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และสอบคาทแบบกลมตวอยาง 2 กลมไมเปนอสระตอกน (t-test dependnt) ผลการวจยสรปไดดงน 1) ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนบส าคญทางสถตทระดบ 0.05 2) ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรดวยวธการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA โดยรวมอยในระดบมาก

จ

บทค ดยอ ภาษาองกฤษ

57255404 : Major (TEACHING THAI LANGUAGE) Keyword : READER-RESPONSE THEORY WITH RCA TCECHING QUESTIONS / THAI LITERATURE ACHIEVEMENT

MR. NARET THONG-IN : A STUDY OF ACHIEVEMENT ON THAI LITERATURE OF MATTHAYOMSUKSA 4 STUDENTS BASED ON THE READER-RESPONSE THEORY WITH RCA TECHNICAL QUESTIONS THESIS ADVISOR : ASSISTANT PROFESSOR BUSABA BUASOMBOON

the purpose of this researh were to 1) compare thai literature achievement of mathayomsuksa 4 student before and after learning based on reader-response theory with RCA technical questions 2) investigate the opinons of mathayomsuksa 4 students towards learning based on reader-response theory with RCA technical questions. The sample of this research were 45 mathayomsuksa 4/5 students of Samutsakhonwittayalai school, Mahachai, Samut Sakhon povince in the second semester of the academic year 2016. The research instruments were lesson plans based on reader-response theory with RCA technical questions, pre and post achievement test and quertionnaire on student' s opinons towards based on reader-response theory with RCA technical questions. The data were analyzed by mean, standard deviation and t-test dependent. The results of this research were : 1) Thai literature achievement of mathayomsuksa 4 students after learning based on reader-response theory with RCA technical questions were higher than the achievement scores before learning based on reader-response theory with RCA technical questions. The scores were significantiy at the 0.05 level. 2) The opinions of mathyomsuksa 4 students towards learning based on reader-response theory with RCA technical questions. were high positive.

ฉ

กตตกรรมประกาศ

กตตกรรมประกาศ

งานวจยฉบบนส าเรจลลวงไปดวยด เพราะไดครบความเมตตา และความอนเคราะหจาก ผชวยศาสตราจารย ดร.บษบา บวสมบรณ ผชวยศาสตราจารย ดร.กรภสสร อนทรบ ารง ผชวยศาสตราจารย ดร.ยวร ผลพนธน ซงเปนอาจารยทปรกษางานวจยฉบบน และใหค าแนะน าทเปนประโยชนอยางยงตอผวจยเปนอยางยง รวมทง อาจารย ดร.อบลวรรณ สงเสรม ประธานกรรมการในการสอบวทยานพนธ และ ผชวยศาสตราจารย ดร.สายวรณ สนทโรทก ผทรงคณวฒทกรณาใหค าปรกษาและแนะน า ซงสงผลใหงานวจยเลนนถกตองและสมบรณยงขน ผวจยขอขอบพระคณกบความกรณาของทกทานเปนอยางยง

งานวจยฉบบนจะส าเรจไปไมไดหากขาดแรงกระตนการขบเคลอนจาก อาจารยวชตา ทองค ากลยา ทเคยวเขญใหผวจยเรมท างานงานวจยเปนครงแรก และชวยแกปญหาทกปญหาทเกดขนใหผวจยมาโดยตลอดยงขน ผวจยขอขอบพระคณกบความกรณาเปนอยางยง

ขอกราบขอบพระคณสงศกดสทธ หลวงพอบานแหลม และเจาแมทบทมทคอยคมครองผวจยมาโดยตลอดท าใหผวจยมโอกาสไดพบค าตอบทกครงทผวจยเกดปญหา จนน าไปสการแกไขนนไดอยางราบรน

ขอกราบขอบพระคณ อาจารยลอชย-อาจารยบญเรอน ชนอม อาจารยกตตมา ปทมาวไล อาจารยจฬาลกษณ คชาชย ทกรณาเปนผเชยวชาญตรวจสอบ และแกไขเครองมอในการวจยครงนท าใหงานวจยเลนนถกตองและสมบรณยงขน ผวจยขอขอบพระคณกบความกรณาของทกทานเปนอยางยง

ขอบคณ โรงเรยนสมทรสาครวทยาลยทท าใหผวจยระลกเสมอวาโรงเรยนสมทรสาครวทยาลยคอบานของผวจย ผวจยขอขอบคณเปนอยางยง

ขอบคณ อาจารยนนทดา เฟองไกรศร และนกศกษาฝกประสบการณวชาชพ ปการศกษา 2559 ตลอดจนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 และ 5 ทเปนก าลงกายจนท าใหงานวจยเลมนสมบรณยงขน ผวจยขอขอบคณเปนอยางยง

ทายทสดนผวจยขอขอบพระคณ คณนลน ทองอนทร คณอญชล ทองอนทร มารดาและพสาวของผวจย คณพรรณงาม ชงแดง แมนอยของผวจย ทสนบสนนก าลงกาย ก าลงใจ ก าลงทรพย ก าลงสตปญญา แกผวจย ตลอดจนบรพาจารยทงหมดทงมวล บญกศลใดใดกตามอนเกดจากงานวจยฉบบนผวจยขอนอมบชาแด บดามารดา ครอาจารย และผทมสวนรวมในงานวจยนทงสน

นเรศ ทองอนทร

ช

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................. ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ....................................................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. ฉ

สารบญ .............................................................................................................................................. ซ

สารบญตาราง .................................................................................................................................... ฎ

สารบญแผนภม .................................................................................................................................. ฐ

บทท 1 .............................................................................................................................................. 1

บทน า ........................................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ....................................................................................... 1

กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................................................... 5

ค าถามในการวจย ......................................................................................................................... 8

วตถประสงคในการวจย ................................................................................................................ 8

สมมตฐานของการวจย .................................................................................................................. 8

ขอบเขตของการวจย ..................................................................................................................... 8

นยามศพทเฉพาะ .......................................................................................................................... 9

ประโยชนทไดรบ ......................................................................................................................... 10

บทท 2 ............................................................................................................................................ 11

วรรณกรรมทเกยวของ ................................................................................................................ 11

หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนสมทรสาครวทยาลย พทธศกราช 2559 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ............................................................................................................................ 12

ความรทวไปเกยวกบวรรณคด ..................................................................................................... 14

ฌ

การสอนวรรณคดไทย ................................................................................................................. 24

แนวคดทเกยวกบทฤษฎการตอบสนองของผอาน ........................................................................ 28

แนวคดการใชค าถามทกษะชวต (เทคนคค าถามแบบ RCA) ........................................................ 36

งานวจยทเกยวของกบทฤษฎการตอบสนองของผอาน ................................................................ 37

บทท 3 ............................................................................................................................................ 42

วธด าเนนการวจย ....................................................................................................................... 42

บทท 4 ............................................................................................................................................ 56

ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................................................ 56

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ...................................................................................................... 56

ตอนท 2 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนร วรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ...................................................................................................... 57

บทท 5 ............................................................................................................................................ 62

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ............................................................................................ 62

สรปผลการวจย ........................................................................................................................... 63

อภปรายผล ................................................................................................................................. 63

ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................... 68

รายการอางอง ................................................................................................................................. 69

ภาคผนวก........................................................................................................................................ 71

ภาคผนวก ก ............................................................................................................................... 70

ภาคผนวก ข ............................................................................................................................... 72

ภาคผนวก ค ............................................................................................................................. 128

ภาคผนวก ง .............................................................................................................................. 135

ญ

ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 144

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 โครงสรางรายวชา รหสวชา ท 31102 วชา ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ........ 14

ตารางท 2 แบบแผนการวจยแบบ The One-Group Pretest-Posttest Design.......................... 42

ตารางท 3 ก าหนดการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน ....................................... 47

ตารางท 4 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย .................................. 49

ตารางท 5 ตารางเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนวรรณคด ....... 50

ตารางท 6 การแปรผลคาเฉลยความคดเหนทมตอวธสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานของลเครท (Likert) .................................................................................................................................. 53

ตารางท 7 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ............................................................................................................................. 57

ตารางท 8 ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทยนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA... 59

ตารางท 9 คาดชนความสอดคลองระหวางจดประสงค เนอหาและการจดกจกรรมการเรยนรของแผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ...................................................................................................................................................... 129

ตารา งท 1 0 ค าด ชน ค ว ามสอดคล อ ง ร ะหว า งข อ สอบก บจ ดปร ะส งค เ ช งพฤต ก ร รม แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แบบทดสอบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 50 ขอ ............. 130

ตารางท 11 ค าด ชน ความสอดคล อ งระหว า งข อสอบก บจ ดประส งค เ ช งพฤต ก ร รม แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แบบทดสอบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 50 ขอ ............. 131

ฏ

ตารางท 12 ค าด ชน ความสอดคล อ งระหว า งข อสอบก บจ ดประส งค เ ช งพฤต ก ร รม แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แบบทดสอบอตนย ชนดเขยนตอบ จ านวน 4 ขอ ................................ 132

ตารางท 13 คาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงคในการถาม แบบสอบถาม ความคดเหนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ........................................................................................................................... 133

ตารางท 14 คาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ขอสอบจ านวน 24 ขอ ............................................................................................................................. 134

ตารางท 15 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนย กอนเรยน จ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน .................................................................. 136

ตารางท 16 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนย กอนเรยนจ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน (ตอ) ......................................................... 137

ตารางท 17 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนย หลงเรยน จ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน .................................................................. 139

ตารางท 18 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนยหลงเรยนจ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน (ตอ) ............................................................................. 140

ตารางท 19 ตารางการแปลความหมายระดบความสามารถในการตอบสนองตอวรรณคด .......... 142

ตารางท 20 แสดงผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA ...................................................................................................... 143

ฐ

สารบญแผนภม

หนา แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย ................................................................................................ 7

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ภาษาเปนเครองมอทใชในการตดตอสอสารเพอสรางความเขาใจระหวางกน ภาษาไทยเปนภาษาหนงทสามารถบงบอกถงเอกลกษณของความเปนตวตนในภาษาไทย ซงในคมอตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (กระทรวงศกษาธการ.ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา , 2551) กลาวไววา

ภาษาไทยเปนเอกลกษณของชาต เปนสมบตทางวฒนธรรมอนกอใหเกดความเปน

เอกภาพ และเสรมสรางบคลกภาพของคนในชาตใหมความเปนไทย นอกจากนยงเปนสอทแสดงภมปญญาของบรรพบรษดานวฒนธรรม ประเพณ ชวทศน โลกทศน และสนทรยภาพ โดยบนทกไวเปนวรรณคดและวรรณกรรมอนล าคา ภาษาไทยจงเปนสมบตของชาตทควรคาแกการเรยนร เพออนรกษและสบสานใหคงอยคชาตไทยตลอดไป

จากขอความดงกลาวจะเหนไดวาภาษาไทยเปนเครองมอในการสะทอนวฒนธรรม โดยใช

ภาษาเปนเครองมอถายทอดสะทอนอารมณความรสก วถชวตความเปนอย ความเชอ รวมไปถงขนบธรรมเนยมประเพณ โดยสงผานการปรากฏสงตาง ๆ เหลานในรปลกษณะทเรยกวาวรรณกรรมและวรรณคด

วรรณคดถกสรางขนโดยอาศยภาษาเพอแสดงออกถงความงามในการใชภาษา ความไพเราะ น าเสยง ขอคดสอนใจ เพอเปนแนวทางในการด าเนนชวต (วรเวทยพสฐ.พระ., 2502) อธบายความหมายของวรรณคดวา “หนงสอทนบวาเปนวรรณคดตองมลกษณะการเรยบเรยงถอยค ากะทดรด เกลยงเกลา เหมาะสม มรสไพเราะ ท าใหเกดความตรงใจ กระทบกระเทอนอารมณผอาน” (ปญญา บรสทธ, 2542) อธบายความหมายของวรรณคดวา “วรรณคด คอ การสรางสรรคทางภาษาใหเกดผลงานเพอการอานการฟงและความบนเทงใจ ทงยงใหความรและคตธรรม เปนผลพลอยไดอกดวย” จากความหมายของวรรณคดสรปไดวา วรรณคดเปนการน าเสนอถายทอดอารมณ ความรสกนกคด คตสอนใจ ผานภาษาซงการเลอกใชภาษานนกวจะมกลวธทสามารถท าใหผอานเกดการเขาถงความรสก อารมณสะเทอนใจ รวมถงการบนทกเรองราวในอดต วถชวต ความเชอ สงคมวฒนธรรมและความเปนอย

2

รนฤทย สจจพนธ (รนฤทย สจพนธ, 2540) และปญญา บรสทธ (ปญญา บรสทธ, 2542)ใหความหมายของวรรณคดสรปไดวา วรรณคดเปนการน าเสนอถายทอดอารมณ ความรสกนกคด คตสอนใจ ผานภาษาซงการเลอกใชภาษานนกวจะมกลวธทสามารถท าใหผอานเกดการเขาถงความรสก อารมณสะเทอนใจ รวมถงการบนทกเรองราวในอดต วถชวต ความเชอ สงคมวฒนธรรมและความ เป นอย จะ เห น ได ว าการ เ ร ยนวรรณคดน นจะต อง เ ร ยนร ส งท ผ านมาแล ว อาจเปนเหตการณ หรอสถานการณทตองใหไดใชทกษะในการคดและแกปญหาซงในปจจบน

องอร สพนธวนช และคณะ (องอร สพนธวรช และคณะ, 2555) และ ศรวไล ดอกจนทร (ศรวไล ดอกจนทร, 2529) อธบายวา การเรยนวรรณคดเปนการเรยนรเรองราวของมนษยไมวาจะเปนวถการด ารงชวต วฒนธรรม ความรสกนกคด การประกอบอาชพ รวมไปถงการเขาใจความคดของมนษยทสะทอนมาในรปแบบของภาษาในการคดสรรค าทสามารถใชแทนอารมณความรสก และเปนการแสดงความชาญฉลาดอกทางหนง วรรณคดยงมหนาทยกระดบจตใจของมนษยใหเจรญขน ยงสามารถน าสงเหลานมาประยกตปรบใชในการด ารงชวตตอไปได

การเรยนวรรณคดนนไมไดเปนพยงการเรยนเพยงแตตวบทเนอหาแตเปนการเรยนรสภาพสงคมวฒนธรรม วถชวตความเปนอย ตลอดจนเรยนรถงอารมณความคดของมนษยทเกดขนในขณะนนยงสามารถสอนหรอใหขอคด หรอยกระดบจตใจของมนษยได ซงหากกลาวถงระบบการศกษาในอดตกมการเรยนการสอนวรรณคดมาอยาตอเนอง ในอดตมการทองจ าวรรณคด หรออาขยานจนกระทรวงศกษาธการไดพฒนารปแบบการเรยนการสอนมาเปนล าดบ

กระทรวงศกษาธการไดก าหนดหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ใหวรรณคดไทยอยในสาระท 5 ททกระดบชนตองเรยน และระบมาตรฐาน คอ “มาตรฐานท 5.1 เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคา และน ามาประยกตใชในชวตจรง” (กรมวชาการ.กระทรวงศกษาธการ , 2551) ซงผเรยนจะตองสรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน วเคราะหตวละครส าคญ วถชวตไทย และคณคาทไดรบจากวรรณคดวรรณกรรมและบทอาขยาน พรอมทงสรปความรขอคดเพอน าไปประยกตใชในชวตจรงแนวคดเกยวกบการเรยนการสอนวรรณคดไทย อยางไรกตามการสอนวรรณกรรมวรรณคดไทยยงไมประสบความส าเรจเทาทควร นกเรยนขาดความใสใจในการอาน นกเรยนไมสามารถเขาถงเนอหาไดเพราะไมรศพทจงท าใหนกเรยนเกดความเบอหนาย ซงสอดคลองกบการสมภาษณครผสอนวชาภาษาไทย ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย กลมสาระการเรยนรภาษาไทยทกลาววา (พรทพย เหลากอด, ประภา กองบวแกว, วชตา ทองค ากลยา สมภาษณในวนท 28 มถนายน พ.ศ. 2559 ) “การสอนวรรณกรรมวรรณคดไทยนนยงประสบปญหาไมประสบความส าเรจเทาทควร นกเรยนขาดความใสใจ

3

ในการอาน นกเรยนไมสามารถเขาถงเนอหาไดเนองจากไมรศพทจงท าใหนกเรยนเกดความเบอหนาย”

ปญหาดงกลาวมาจากการสอนวรรณคดปญหาการสอนวรรณคดมผสนใจศกษากนมากจะเหนไดจากงานวจยหลายเรอง ในการสอนวรรณคดไทยมวธสอนทสามารถน ามาแกปญหาไดเชน วธการสอนแบบหมวกหกใบ (พระมหาอ านาจ แสงศร, 2548) การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคด เรอง ลลตตะเลงพาย ทใชกระบวนการจดการเรยนรดวยเทคนคการคดแบบหมวกหกใบกบกระบวนการจดการเรยนรแบบปกต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 วธการสอนแบบรวมมอดวยเทคนคจกซอร 2 (ปรญญา ปนสวรรณ, 2553) การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทจดการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคจกซอร 2 กบแบบปกต ทฤษฎตอบสนองของผอาน (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) ไดวจยเรองการพฒนารปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทย ตามทฤษฎตอบสนองของผอานเพอเสรมสรางความสามารถดานการตอบสนองวรรณคด การอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรองของนสตระดบปรญญาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย (ปารชาต ตามวงค, 2550) ไดวจยเรองผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานทมตอความสามารถในการอานเพอความเขาใจและเจตคตตอวรรณกรรมลานนาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน (เนตรนภา ประสงห, 2553) ไดวจยเรองผลการเรยนตามทฤษฎตอบสนองของผอานทมตอความเขาใจในการอานวรรณคดรอยกรองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนหนองจอกพทยานสรณ ส านกงานเขตหนองจอก กรงเทพมหานคร (ถนมรกษ ชชยมงคล, 2557) ไดวจยเรองการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนเรยนและหลงเรยนทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน (จฬาลกษณ คชาชย, 2557) ไดวจยเรองการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กอนเรยนและหลงเรยนทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน ทฤษฎตอบสนองของผอานเปนหนงในวธการสอนทผวจยสนใจ ผวจยมความสนใจทฤษฎตอบสนองของผอานซงเปนอกวธการหนงทจะสามารถเพมผลสมฤทธการเรยนรวรรณกรรมและวรรณคด ทฤษฎตอบสนองของผอานนไดรบความนยมในการเรยนการสอนวรรณคดมาเปนเวลานานกวาหกทศวรรษ โดยเรมจากเมอ Rosenblatt ไดพมพหนงสอชอ Literature as Exploration ในป ค.ศ. 1938 หลงจากนนนกวชาการวรรณคดไดน าทฤษฎนไปประยกตใชอยางแพรหลาย ดงท Pugh (1988: online); (Church 1997: online) และ (Hong 1997: online) ไดอธบายความส าคญของทฤษฎการตอบสนองของผอานของ อางถงใน (พรทพย ศรสมบรณเวช , 2547) ไดน าทฤษฎตอบสนองของผอานไปใชในการสอนวรรณคดโดยจะเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหน หาค าตอบดวยตนเองอยางเปนอสระทางความคด ทฤษฎตอบสนองของผอานนยงชวยพฒนาการ

4

เรยนรของผเรยน การท าความเขาใจในวรรณคด การแลกเปลยนระหวางผเรยน และใหผเรยนไดมากขน

นอกจากนการเรยนวรรณคดเปนการเรยนรเรองราวของมนษยไมวาจะเปน วถการด ารงชวต วฒนธรรม ความรสกนกคด การประกอบอาชพ รวมไปถงการเขาใจความคดของมนษยทสะทอนมาในรปแบบของภาษาในการคดสรรค าทสามารถใชแทนอารมณความรสก และเปนการแสดงความชาญฉลาดอกทางหนง และวรรณคดมหนาทยกระดบจตใจของมนษยใหเจรญขน ยงสามารถน าสงเหลานมาประยกตปรบใชในการด ารงชวตตอไปได

ความส าคญของวรรณคดดงกลาวยงสอดคลองกบ การพฒนาทกษะชวต ภายในคมอ แนวทางการพฒนาทกษะชวตบรณาการการเรยนการสอน 8 สาระการเรยนรหลกสตรแกนกลางการศ กษาข น พ นฐ าน พทธศ ก ร าช 2551 (กรมว ช าการ . กร ะทรว งศ กษาธ ก า ร , 2551) ไดอธบายความหมายของทกษะชวตวา “ทกษะชวต เปนความสามารถของบคคลทจะจดการกบปญหาตาง ๆ รอบตวในสภาพสงคมปจจบน และเตรยมพรอมส าหรบการปรบตวในอนาคต” จะเหนไดวาคอการจดการกบปญหาตางทเกดขนรอบตวและเปนการเตรยมความพรอมรบกบสงทจะเกดในอนาคต ทกษะชวตจงมความสมพนธกบการเรยนวรรณคด กลาวคอ วรรณคดเปนการจ าลองสถานการณใหผเรยนไดแกปญหาในกระบวนการใชทกษะชวต

คมอแนวทางการพฒนาทกษะชวตบรณาการการเรยนการสอน 8 สาระการเรยนรหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551(กรมวชาการ.กระทรวงศกษาธการ , 2551) ไดอธบายกระบวนการการใชทกษะชวตวา “ทกษะชวตเปนวธการสะทอน (Reflect) ความรสกและความคดทไดรบจากการปฏบตกจกรรม เชอมโยง (Connect) กบประสบการณในชวตทผานมาหรอทตนเองไดเรยนรมาแลวเปนองคความรใหม แลวน ามาปรบใช (Apply) ในชวตประจ าวนของตนเองทงในปจจบนและอนาคต”

คมอแนวทางการพฒนาทกษะชวตบรณาการการเรยนการสอน 8 กลมสาระการเรยนรหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (กรมวชาการ.กระทรวงศกษาธการ , 2551) ไดเสนอขนตอนการตงค าถามเพอใหเหนกระบวนการเปนค าถาม 3 ขอ เรยกวา RCA ไดแกกระบวนการการใชทกษะชวตวา Reflect หมายถงการสะทอนความรสกและความคดทไดรบจากการปฏบตกจกรรม Connect หมายถงการเชอมโยงกบประสบการณในชวตทผานมาหรอทตนเองไดเรยนรมาแลวเปนองคความรใหม และ Apply หมายถงน ามาปรบใชในชวตประจ าวนของตนเองทงในปจจบนและอนาคต

ดงนนในงานวจยครงนผวจยไดใชรปแบบการสอนดวยทฤษฎการตอบสนองของผอานของ พรทพย ศรสมบรณเวช เปนหลกและน าเทคนคการตงค าถามแบบ RCA มาบรณาการเพอพฒนาผลสมฤทธในการเรยนวรรณคดในระดบมธยมศกษาปท 4 มจ านวน 2 เรอง ไดแก อเหนา ตอน

5

ศกกะหมงกหนง และนทานเวตาลเรองท 10 ซงเหมาะแกการศกษาตามทฤษฎตอบสนองผอานบรณาการกบทกษะชวต เนองจากสามารถน าความรทไดจากการเรยนไปประยกตในชวตประจ าวน และสอดคลองกบท (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) ไดเสนอการเลอกใชเรองทจะมาสอนควรจะมเนอหาทเปนเรองราวมสถานการณขดแยง หรอมพฤตกรรมตวละครทสามารถน ามาตงประเดนใหผเรยนน าไปพจารณาและผสอนสามารถวเคราะหเนอหาใหเหมาะแกเวลาเรยน เนอหายงตองมขนาดสนเพอสะดวกในการเรยนการสอนตอไป

จากเหตผลทกลาวมาทงหมด ผวจยจงน ารปแบบการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองของผอาน ของ พรทพย ศรสมบรณเวช และการใชทกษะชวตทใชเทคนคค าถามดงกลาวโดยยอวา ค าถาม RCA ของกระทรวงศกษาธการ มาใชในการจดการเรยนรวรรณคดส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 เพอพฒนาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย และยงเปน แนวทางการจดการเรยนรใหครผสอนจดการเรยนรใหบรรลเปาหมายตามหลกสตร

กรอบแนวคดในการวจย

การศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA ผวจยไดศกษาแนวคดและทฤษฎผลงานวจยทเกยวของกบการเรยนทฤษฎตอบสนองของผอาน และแนวคดการพฒนาทกษะชวต ดงน

ทฤษฎการตอบสนองของผอาน Rosenblatt (1995) อางถงใน (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) กลาววาสงแรกทผสอนวรรณคดทกคนควรยอมรบ คอ ธรรมชาตของวชาวรรณคด จะตองเกยวของกบประสบการณชวต ดงนน สงทเกดขนในกระบวนการอานวรรณคด คอ ผอานจะน าประสบการณชวตของตนเองมาเชอมโยงกบเรองราวในวรรณคด

พรทพย ศรสมบรณเวช (พรทพย ศรสมบรณเวช , 2547) ไดศกษาการพฒนารปแบบ การเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานเพอเสรมสรางความสามารถ ดานการตอบสนองวรรณคดการอานเพอความเขาใจ และการคดไตรตรองของนสตระดบปรญญามหาบณฑต โดยสงเคราะหจาก Rosenblatt ตลอดจนเอกสารและงานวจยทเกยวของจนไดรปแบบขนตอน ดงน

ทฤษฎการตอบสนองของผอานเพอเสรมสรางความสามารถดานการตอบสนองวรรณคด การอานเพอความเขาใจ และการคดไตรตรองของนสตระดบปรญญามหาบณฑต ม 5 ขน

6

คอ ขนท 1 สรางความเขาใจเบองตนในการอาน ขนท 2 เชอมโยงประสบการณ ขนท 3 เรยนรอยางมปฏสมพนธ ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ ขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทกตอบสนอง

คมอแนวทางการพฒนาทกษะชวตบรณาการการเรยนการสอน 8 สาระการเรยนรหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (กระทรวงศกษาธการ.ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2551) ไดอธบายกระบวนการการใชทกษะชวตวา “ทกษะชวตเปนวธการสะทอน (Reflect) ความรสกและความคดทไดรบจากการปฏบตกจกรรม เชอมโยง (Connect) กบประสบการณในชวตทผานมาหรอทตนเองไดเรยนรมาแลว เปนองคความรใหม แลวน ามาปรบใช (Apply) ในชวตประจ าวนของตนเองทงในปจจบนและอนาคต” จากกระบวนการดงกลาวครผจดกจกรรมการเรยนจะเปนผตงประเดนค าถาม หลงจากเสรจสนกระบวนการเรยนการสอนเนอหาสาระในหลกสตรแลว เพอใหผเรยนเปดเผยตวเอง ผานการสะทอนความรสกหรอมมมอง (Reflect) ไดคดเชอมโยงความรใหมกบประสบการณเดมของผเรยน (Connect) และไดประยกตความรนน (Apply) ไปใชในชวตจรงของผเรยน เรยกค าถามดงกลาวโดยยอวา ค าถาม RCA ซงยอมาจาก Reflect : สะทอน Connect : เชอมโยง Apply : ปรบใชหรอประยกตใชนนเอง

ผวจยไดน าขนตอนการสอนวรรณคดไทย ตามรปแบบ (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) มาจดกจกรรมการเรยนร ดงน ขนท 1 สรางความเขาใจเบองตนในการอาน ขนท 2 เชอมโยงประสบการณ ขนท 3 เรยนร อย างมปฏส ม พนธ ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ ขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทกตอบสนอง และบรณาการรวมกบทกษะชวตเปนวธการสะทอน (Reflect) ความร ส กและความคดท ได ร บจากการปฏบต ก จกรรม เช อมโยง (Connect) กบประสบการณในชวตทผานมาหรอทตนเองไดเรยนรมาแลวเปนองคความรใหม แลวน ามาปรบใช (Apply) ในชวตประจ าวนของตนเองทงในปจจบนและอนาคต จากแนวคดดงกลาวผวจยไดก าหนดกรอบแนวคดในการวจยดงน

7

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย

8

ค าถามในการวจย

1. ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจด การเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA หลงเรยนสงกวากอนการจดการเรยนรหรอไม

2. ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA อยในระดบใด

วตถประสงคในการวจย

1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอน เร ยนและหล ง เ ร ยนด วยว ธ การจดการ เร ยนร ตามทฤษฎตอบสนองผ อ าน ร วมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA

2. เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนร วรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

สมมตฐานของการวจย

เพอใหสอดคลองกบขอค าถามงานวจย ผวจยจงก าหนดสมมตฐานของการวจยตอไปน ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนร

ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA หลงเรยนสงกวากอนเรยน

ขอบเขตของการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ นก เรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ า เภอเมอง จ งหวดสมทรสาคร ภาคเร ยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 11 หองเรยน รวม 406 คน กลมตวอยาง คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/5 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 1 หองเรยน รวม 45 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Samplimg) โดยการจบสลากโดยใชหองเรยนเปนหนวยสม

9

2. ตวแปรทศกษา ไดแก ตวแปรตน (Independent Variable) คอ วธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ตวแปรตาม (dependent Variable) คอ 1) ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย

2) ความคดเหนของนกเรยน ทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทยตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA 3. เนอหาทใชในการทดลอง คอ วรรณคดไทยจากหนงสอแบบเรยนวรรณคดวจกษ

ชนมธยมศกษาปท 4 จ านวน 2 เรอง ไดแก อเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง นทานเวตาลเรองท 10 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย สาระท 5 วรรณคด และวรรณกรรม มาตรฐาน ท5.1 เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและน ามาประยกตใชในชวตจรง

4. ระยะเวลาทใชในการทดลอง ระยะเวลาทใชในการทดลองครงนผวจยทดลองใน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 ก าหนดระยะเวลาในการทดลอง 4 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ คาบละ 50 นาท โดยมการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน จ านวน 2 คาบ รวมทงสน 10 คาบ

นยามศพทเฉพาะ

ในการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคด ไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผ อาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA มนยามศพทดงน

1. การจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน หมายถง วธการจดการเรยนรวรรณคดไทยทสงเสรมใหผ เรยนเชอมโยงประสบการณเดม สงเสรมใหม อสระทางการคด และแลกเปลยนประสบการณใหมระหวางกน โดยม 5 ขน คอ ขนท 1 สรางความเขาใจเบองตนในการอาน ขนท 2 เชอมโยงประสบการณ ขนท 3 เรยนรอยางมปฏสมพนธ ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ และ ขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทกตอบสนอง

2. เทคนคค าถามแบบ RCA คอ ค าถามพฒนาทกษะชวตผานการสะทอนความรสกหรอมมมอง (Reflect) ไดคดเชอมโยงความรใหมกบประสบการณเดมของผเรยน (Connect) และไดประยกตความรน น (Apply) ไปใช ในชวตจร งของผ เ ร ยน เรยกค าถามด งกล าวโดยยอวา ค าถาม RCA ซงยอมาจาก Reflect : สะทอน Connect : เชอมโยง และ Apply : ปรบใชหรอประยกตใช

10

3. ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย หมายถง คะแนนของนกเรยนทไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย ทผวจยสรางขนเปนขอสอบแบบปรนยจ านวน 24 ขอ และขอสอบอตนยจ านวน 2 ขอ รวม 30 คะแนน

4. ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หมายถง ความรสกนกคดของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทยตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบ แนวคดการตงค าถามพฒนาทกษะชวต ในดานระยะเวลา เนอหา การจดการเรยนร และประโยชนทไดรบ

5. น ก เ ร ย น ห ม า ย ถ ง ผ ท ก า ล ง ศ ก ษ า อ ย ใ น ร ะ ด บ ช น ม ธ ย ม ศ ก ษ า ป ท 4 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559

ประโยชนทไดรบ

1. การเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA จะท าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทยสงขน

2. การเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA จะท าใหนกเรยนมทกษะในการใชชวตทดขน

3. นกเรยนจะสามารถแกปญหาชวตไดโดยน าประสบการณจากวรรณคดมาเปนแบบอยาง ในการแกปญหา

4. นกเรยนจะเชอมโยงความรและวรรณคดใหเปนความรเดยวกนเพอท าความเขาใจ ตวบทวรรณคดไดดยงขน

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรอง “การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ” ผวจยไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอเปนพนฐานในการวจยดงน 1. หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนสมทรสาครวทยาลย พทธศกราช 2559 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย 2. ความรทวไปเกยวกบวรรณคด 2.1 ความหมายของวรรณคด 2.2 ความส าคญและคณคาของวรรณคด 2.3 องคประกอบของวรรณคด 2.4 หลกการวจารณวรรณคด 2.5 วรรณคดทใชในการวจย 2.5.1 วรรณคดเรอง อเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง 2.5.2 วรรณคดเรอง นทานเวตาลเรองท 10 3. การสอนวรรณคด 3.1 จดมงหมายของการสอนวรรณคด 3.2 วธการสอนวรรณคดไทย และแนวทางการจดการเรยนรวชาภาษาไทย 4. แนวคดทเกยวกบทฤษฎตอบสนองของผอาน 4.1 ความเปนมาของทฤษฎตอบสนองของผอาน 4.2 สาระส าคญของทฤษฎตอบสนองของผอาน 4.3 การจดการเรยนรวรรณคดตามทฤษฎตอบสนองของผอาน

4.4 รปแบบการจดการเรยนรวรรณคดไทยตามทฤษฎตอบสนองของผอาน ของพรทพย ศรสมบรณเวช

5. แนวคดการใชค าถามทกษะชวต (เทคนคค าถามแบบ RCA) 6. งานวจยทเกยวของกบทฤษฎการตอบสนองของผอาน 6.1 งานวจยในประเทศ 6.2 งานวจยตางประเทศ

12

หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนสมทรสาครวทยาลย พทธศกราช 2559 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ค าอธบายรายวชา วชา ภาษาไทย รหสวชา ท31102 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4 เวลา 2 ชวโมง /สปดาห 40 ชวโมง / ภาคเรยน จ านวน 1.0 หนวยกต ภาคเรยนท 2 ฝกอานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดอยางถกตองไพเราะและเหมาะสมกบเรอง ทอาน ฝกตความแปลความและขยายความเรองทอานทมความยากระดบสงข น โดยวเคราะหและวจารณเรองทอานในทกๆดานอยางมเหตผล คาดคะเนเหตการณจากเรองทอานและประเมนคา เพอน าความรความคดไปใชตดสนใจแกปญหาในการด าเนนชวตวเคราะหวจารณแสดงความคดเหนโตแยงเกยวกบเรองทอานและเสนอความคดใหมอยางมเหตผลตอบค าถามจากการอานงานเขยนประเภทตางๆภายในเวลาทก าหนด เมออานเรองตางๆแลวเขยนกรอบแนวคด ผงความคด บนทก ยอความและรายงานสงเคราะหความรจากการอานสอสงพมพ สออเลกทรอนกสและแหลงเรยนรตางๆมาพฒนาตน พฒนาการเรยนและพฒนาความรทางอาชพ รจกศกษาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงอยางมความรความเขาใจเพอน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนและน าไปใชแกปญหาในชวตและมมารยาทในการอาน

เขยนสอสารในรปแบบตางๆไดตรงตามวตถประสงค โดยใชภาษาเรยบเรยงถกตอง มขอมลและสาระส าคญชดเจน ผลตงานเขยนของตนเองในรปแบบตางๆ ประเมนงานเขยนของผอนแลวน ามาพฒนางานเขยนของตนเอง เขยนรายงานการศกษาคนควาเรองทสนใจตามหลกการ เขยนเชงวชาการและใชขอมลสารสนเทศอางองอยางถกตองบนทกการศกษาคนควาเพอน าไปพฒนาตนเองอยางสม าเสมอและมมารยาทในการเขยน พดฟงและ ด สงทเปนความรและความบนเทงจากสอรปแบบตางๆ รจกเลอกฟงและดสงทเปนประโยชน แลวน าความรมาเปนขอมลในการตดสนใจแกปญหา แลววเคราะหวจารณและพดแสดงความคดเหนไดอยางมเหตผล ฝกพดในโอกาสตางๆทงทเปนทางการ ก งทางการและไมเปนทางการ โดยใชภาษา กรยาทาทาง และการแสดงออกตามหลกการพดโดยมมารยาทในการฟง การดและการพด ศกษาพลงของภาษาและลกษณะของภาษาใชภาษา ใชค าราชาศพทไดตรงความหมายและถกตองตรงจดประสงค ฝกแตงค าประพนธประเภท โคลง มทกษะในการเลอกใชค าใหเหมาะแกโอกาสและฐานะของบคคลโดยใชไดถกตองตามระดบภาษา เขาใจการใชภาษาของกลมบคคลในวงการตางๆในสงคม โดยใชทกษะทางภาษาและเทคโนโลยการสอสารพฒนาความรอาชพและการด าเนนชวต ชนชมผใชภาษาไทยถกตองและยกยองผใชภาษาอยางมคณธรรม

13

ศกษากวนพนธประเภท โคลง บทกวรวมสมย บทละคร วรรณกรรมประเภทสารคด บทความ

เพอวเคราะหวจารณโดยใช หลกการวจารณวรรณคดเบองตน ศกษาปจจยแวดลอมทท าใหเกด

วรรณคดและ เขาใจววฒนาการทางวรรณคดและวรรณกรรม เพอเปนความรพนฐานในการเขาใจโลก

ทศนและวถชวตของคนไทย โดยรจกน าความรไปใชในการตดสนใจแกปญหาและการด าเนนชวต

รหสตวชวด ท 1.1 ม.4/1 ม.4/2 ม.4/3 ม.4/4 ม.4/5 ม.4/6 ม.4/7 ม.4/8 ม.4/9 ท 2.1 ม.4/1 ม.4/2 ม.4/3 ม.4/4 ม.4/5 ม.4/6 ม.4/7 ม.4/8 ท 3.1 ม.4/1 ม.4/2 ม.4/3 ม.4/4 ม.4/5 ม.4/6 ท 4.1 ม.4/1 ม.4/2 ม.4/3 ม.4/4 ม.4/5 ม.4/6 ม.4/7 ม.4/8 ท 5.1 ม.4/1 ม.4/2 ม.4/3 ม.4/4 ม.4/6 รวมตวชวด 36 ตวชวด

14

ตารางท 1 โครงสรางรายวชา รหสวชา ท 31102 วชา ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4

ล าดบ

หนวยการเรยนร

มาตร

ฐาน

ตวชว

ด สาระส าคญ

เวลา

คะแน

น

ระ

หว

าภา

ค ปล

ายภา

ค

7 วรรณกรรม และวรรณคด

ท 5.1 1,3,6 -นทานเวตาลเรอง 10 -อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

8

30

20

10

รวม 8 30 20 10

ความรทวไปเกยวกบวรรณคด

2.1 ความหมายของวรรณคด วรรณคด เปนศลปะทใชภาษาเปนสอในการสรางสรรค ค าวาวรรณคด ไดมผใหนยามไว

หลายทาน ดงน พระวรเวทยพสฐ (วรเวทยพสฐ.พระ., 2502) ไดใหความหมายของวรรณคดไววา “วรรณคด

คอ หนงสอทมลกษณะเรยบเรยงถอยค าเกลยงเกลา เพราะพรง มรสปลกมโนคต (Imagination) ใหเพลดเพลน กระทบกระเทอนอารมณตางๆ เปนไปตามอารมณของผประพนธ

พระยาอนมานราชธน (อนมานราชธน. พระยา, 2518) ใหความหมายของวรรณคดไววา “วรรณคด คอ ความรสกนกคดของกว ซงถอดออกมาจากจตใจใหปรากฏเปนรปหนงสอ มถอยค าเหมาะเจาะเพราะพรงเราใจใหผอานหรอผฟงเกดความรสก”

วทย ศวะศรยานนท (วทย ศลวะศรยานนท, 2518) ใหความหมายของวรรณคดสรปไดวา วรรณคดอนเปนค าทเราบญญตขนใชเทยบค า Literature ในภาษาองกฤษ หมายถง บทประพนธทรดรงตรงใจผอาน ปลกมโนคต (Imagination) ท าใหเพลดเพลนและเกดอารมณตางๆ ละมายคลายคลงผประพนธ นอกจากนนบทประพนธทเปนวรรณคดจะตองมรปศลปะ (Form) รปศลปะนเองท าใหเกดความงาม

ศรวไล ดอกจนทร (ศรวไล ดอกจนทร, 2529) ใหความหมายของวรรณคดวา หมายถง หนงสอทเรยบเรยงดวยค าเกลยงเกลาไพเราะ กระตนใหเกดอารมณสะเทอนใจ ทงยงเปนหนงส อทสอดแทรกคณคาตางๆ และสารตถประโยชนไวอกดวย

กลาวโดยสรป วรรณคด คอหนงสอทมการเรยบเรยงถอยค าไวอยางเกลยงเกลาและกอใหเกดอารมณสะเทอนใจ ตามอารมณของผประพนธและยงใหความรใหขอคดอนเปนคณประโยชน

15

2.2 ความส าคญและคณคาของวรรณคด วรรณคดเปนผลงานทมนษยสรางขน ดวยความงามทางภาษาทมความส าคญในการใชแสดง

ความคด ความรสก และคตแงคดสอนใจตางๆ อกทงมคณคาเหมาะแกการศกษา ซงมผรไดกลาวถงความส าคญและคณคาของวรรณคดไวดงน

ศรวไล ดอกจนทร (ศรวไล ดอกจนทร, 2529) กลาวถงความส าคญของวรรณคดไว 10 ดาน คอ

1. วรรณคดเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต 2. วรรณคดเปนงานสรางสรรคของมนษย 3. วรรณคดเปนศลปะแขนงหนง 4. วรรณคดเปนผลรวมของประสบการณมนษย 5. วรรณคดเปนการสอสารและถายทอดวฒนธรรม 6. วรรณคดเปนเครองส าเรงอารมณ และสงบนเทงอยางหนง 7. วรรณคดเปนกระจกสะทอนชวตและสงคม 8. วรรณคดเปนบอเกดของศลปะและวรรณกรรม 9. วรรณคดมอทธพลตอชวต จตใจ คานยม อารมณและสตปญญาของผคนในสงคม 10. วรรณคดเปนวชาหนงทนกเรยนตองเรยนในระบบโรงเรยน รนฤทย สจจพนธ (รนฤทย สจพนธ, 2540) กลาววาวรรณคดมคณคาตอผอาน และผศกษา

2 ประการ คอ 1. คณคาทางอารมณ วรรณคดเปนงานศลปะทสรางความเพลดเพลนดวยสนทรยภาพทางภาษาจากถอยค าและ

โวหารการบรรยายและพรรณนา วรรณคดจงมพลงจงใจผอานใหมอารมณรก เศรา ขบขน สมเพช สงสาร โกรธ ชนชมปต ฯลฯ คณสมบตของวรรณคดขอนจงเรยกไดวาเปนอาหารใจ

2. คณคาทางปญญา วรรณคดใหความรในสาขาวชาตางๆ ทกวถายทอดไวทงอยางตงใจและไมตงใจ นอกจากน

ยงใหขอคดทเปนประโยชน ใหหยงเหนแกนแทของชวต เขาใจธรรมชาตของมนษย ผศกษาจงอ าจจดจ าสงทไดจากการอานวรรณคด มาเปนประสบการณรอง และน าเหตการณ ขอคด และความรในเรองมาเปนอทาหรณ เพอแกปญหาชวตของตนเอง

ดนยา วงศธนะชย (ดนยา วงศธนะชย, 2529) ไดกลาวถงคณคาของวรรณคด สรปไดดงน 1. คณคาทางอารมณ กอใหเกดความสนกสนานบนเทงใจ ท าใหผอานสะเทอนอารมณ

ในทางใดทางหนง

16

2. คณคาทางสตปญญาใหความรในดานตางๆ เชน สงคม วฒนธรรมเกดการหยงเหนชวต และโลก

3. คณคาทางศลธรรม ชวยผดงศลธรรมในสงคมของตน ไมบอนท าลายความสงบสขในสงคม หรอฉดใหสงคมเสอมทรามลง

ชตสณ สนธสงห (ชตสนย สนธสงห, 2532) ไดกลาวถงคณคาของวรรณคดในดานตางๆ ดงน

1. คณคาทางดานจตใจ วรรณคดในฐานะศลปะมคณคาส าคญตอจตใจ เปนเครองประเทองอารมณ กอใหเกดความ

เพลดเพลน ความเพลดเพลนทไดรบจากวรรณคดนนเกดจากรส และลลาของการประพนธทกวสรางขนดวยอารมณและจนตนาการทแตกตางกนไปตามแรงบนดาลใจทเกดขน

นอกจากความเพลดเพลนทเราไดรบจากวรรณคด ซงท าใหจตใจมความสนกสนานรนรมยแลว รสแหงความงามของวรรณคดกใหคณคาแกจตใจเชนกน กลาวคอ กอใหเกดสนทรยภาพในจตใจ บ ารงจตใจเราใหประณต ใหรกและเขาถงความไพเราะ และซาบซงในความงาม

2. คณคาทางปญญา วรรณคดมใชแตจะท าใหผอานเพลดเพลนไปกบเนอหา และการใชภาษาอนงดงามเทานน

หากแตยงน าความรอบรมาสผอาน ทงในเรองของสรรพวทยาการดานตางๆ และในเรองของโลก และชวต

วรรณคดยงเพมพนความรดานอน เชน ประวตศาสตร การเมอง การปกครอง เปนตน แตผอานตองไมลมวา วรรณคดไมใชต ารา แมวาวรรณคดบางเรองอาจใชเนอหาหรอเหตการณทางประวตศาสตรเปนสวนด าเนนเรอง แตกวจะแตงเตมเสรมตอหรอนกฝนสรางมโนภาพของตนขนเพอใหวรรณคดนาอาน

ในดานประวตศาสตร วรรณคดมคณคาในแงทใหขอมลทางประวตศาสตร นอกเหนอไปจากสงทประวตศาสตรบนทกไว ประวตศาสตรจะบนทกเนอหาทเพงเลงขอเทจจรง มหลกฐาน มเหตผล แตวรรณคดสามารถใหขอมลดานอารมณ ความรสกของผคนทรวมเหตการณ ทศนคตและแนวทางในการด าเนนชวตของบคคลในสงคมในสมยหนง

นอกจากเหตการณทางประวตศาสตร เราอาจเรยนรประวตศาสตรและต านานของสถานทตางๆ จากวรรณคดไดเชนกน เชน รเรองประวตต าบลสามเสน จากนราศพระบาทและเรองสามโคกหรอปทมธานจากนราศภเขาทอง

ความรดานอน เชน การเมองการปกครอง และกฎหมาย เปนสงทพบไดในวรรณคดเชนกน จากศลาจารกของพอขนรามค าแหง เราไดความรเกยวกบกฎหมายตางๆ เชน กฎหมายเชงภาษอากร กฎหมายมรดก ตลอดจนวธการพจารณาคด เปนตน

17

ความรทไดรบจากวรรณคดอกอยางกคอ ความรทางดานวฒนธรรม ประเพณและชวตความเปนอยในสงคมยคหนงสมยหนง ซงมกเปนยคทวรรณคดนนถอก าเนดขนมา ตวอยางวรรณคดทสะทอนวฒนธรรมและชวตความเปนอยทเหนไดชดเจนทสด คอ เสภาเรองขนชางขนแผน ทแสดงชวตสามญชนในสมยรตนโกสนทร มประเพณตางๆ ทปรากฏในวรรณคดเรองนอยมากมาย และมความสมพนธกบชวตคนไทย นบตงแตประเพณการเกด การรบขวญ การโกนจก การท าขวญ การบวช การแตงงาน การเผาศพ เปนตน

3. คณคาทางดานภาษา ความรทไดจากวรรณคดทเปนหลกจรงๆ คอ ความรทางภาษา กลาวคอวรรณคด ท าใหเรา

รจกศพทตางๆ ทกวเลอกสรรมาใชโดยเฉพาะศพททใชกนในวงนกปราชญและกว เชน ศพทภาษาบาล สนสกฤต หรอภาษาโบราณ นอกจากศพทแลวยงสามารถเรยนรส านวนตางๆ ทสามารถน ามาใชในชวตประจ าวน เชน เมอตองการสอความวาการเรยกชอนนไมส าคญเทากบคณสมบตของสงใดสงหนงจะใชส านวนจากเรองโรเมโอและจเลยตวา “อนวาชอนนส าคญไฉน” เปนตน

จากความส าคญและคณคาทกลาวมา สรปไดวา วรรณคดมความส าคญในการสอสารและถายทอดวฒนธรรม เปนกระจกสะทอนชวตและสงคม ใหความรในดานตางๆ อกทงยงเปนเครองประเทองอารมณ กอใหเกดความเพลดเพลน รวมถงชวยผดงศลธรรมในสงคมอกดวย

2.3 องคประกอบของวรรณคด วรรณคดมลกษณะเฉพาะทแสดงใหเหนเปนองคประกอบตางๆ ซ งมผรไดใหค าอธบาย

องคประกอบของวรรณคดไวดงน สทธวงศ พงศไพบลย (สธวงศ พงศไพบลย, 2525) ไดกลาวถงองคประกอบวรรณคด สรป

ไดวาวรรณคดมองคประกอบหลกคอ 1. ภาษา มทงการใชถอยค าและระดบของภาษา 2. รปแบบ ซงหมายถงวธการเขยนของแตละบคคล ซงแบงได 2 ลกษณะ คอ รปแบบของ

ลกษณะการประพนธ และรปแบบซงเปนขนบนยมในการด าเนนเรอง 3. สารตถะหรอแนวคดของเรอง กคอลกษณะอนเปนวสยธรรมดาธรรมชาตของโลกและ

มนษยทผแตงมองเหน และมงหมายจะแสดงลกษณะนนออกมาใหปรากฏแกผอาน สารตถะของเรองจงเปนสารทผแตงสอมายงผอาน แสดงใหเขาใจวาวถทางแหงโลกเปนเชนน

4. กลวธทางศลปะจะท าใหวรรณคดมชวตชวา มความถกตองและสมจรงและมความเปนตวของตวเอง

วภา กงกะนนทน (วภา กงกะนนทน, 2533) กลาวถงองคประกอบของวรรณคด สรปไดวา วรรณคดประกอบดวยสวนตางๆ ทส าคญและสมพนธกน 3 สวน จะขาดสวนหนงสวนใดมไดคอ

18

1. ภาษา คอ ภาษาทใชในการด าเนนเรอง 2. เนอหา หมายถง เรองราวหรอขอคด และอาจจะมคนหรอตวละคร เวลา สถานท

และทศนะ 3. รปแบบ คอ รปแบบการแตง สายทพย นกลกจ (สายทพย นกลกจ, 2533) ไดกลาวถงองคประกอบของวรรณคด สรปได

วาองคประกอบของวรรณคดมอย 3 สวน ดงน 1. ภาษา เปนเครองมอในการถายทอดความนกคด อารมณและจนตนาการ ท าใหผอาน

วรรณคดเขาใจและเกดความซาบซง 2. เนอหา หมายถง เรองราวตวละคร ฉากและทศนะของผแตง 3. รปแบบ แบงตามรปแบบการประพนธออกเปน 3 ประเภท คอ รอยแกว รอยกรอง และ

รปแบบอน ซงจดเขาประเภทรอยแกวหรอรอยกรองไมได ชตสณ สนธสงห (ชตสนย สนธสงห, 2532) กลาวถงองคประกอบของงานเขยนแยกตาม

ประเภทไดดงน วรรณกรรมประเภทบทละครมองคประกอบทส าคญ ไดแก 1. โครงเรอง คอ การวางโครงเรองวาจะด าเนนไปอยางไรบาง 2. ตวละคร ผเขยนอาจจะใหลกษณะนสยตวละครโดยการใชทฤษฎของจตวทยาประกอบ

หรอโดยการแสดงความสมพนธของตวละครนนๆ กบตวละครอนๆ ในเรอง 3. บทสนทนา เปนสวนทท าใหเนอเรองด าเนนไปและบงนสยตวละครดวยในขณะเดยวกน 4. การแบงละครเปนฉากและองก ละครในสมยโบราณนยมแบงเปนหาองก ในแตละองกจะ

มหลายฉากและเหตการณในฉากตางๆ เหลานจะเกดขนในสถานทเดยวกน 5. แนวเรองหรอแกนเรอง คอ ขอคด ปรชญา หรอบทเรยนทผเขยนตองการจะสอสารถง

คนด 6. ดนตร ละครสวนมากนยมใชดนตรประกอบทงเพอใหเกดความเพลดเพลน ความม

ชวตชวา เพอชวยสรางบรรยากาศของเรอง และเพอเนนเรองใหเขมขนยงขน วรรณกรรมประเภทรอยกรองมองคประกอบ ดงน 1. ฉนทลกษณ คอ รปแบบเฉพาะตวของบทรอยกรองประเภทตางๆ 2. ภาษา หมายถง การเลอกใชถอยค าอยางประณตบรรจงใหเหมาะกบฉนทลกษณนนๆ 3. ความเปรยบ การใชความเปรยบจะใหทงจนตภาพทชดเจนและใหความไพเราะ และ

ความลกซง 4. สญลกษณ บทรอยกรองสวนมากจะมขนาดสน และถกจ ากดดวยรปแบบของฉนทลกษณ

ดงนนการใชสญลกษณจงชวยกวใหสามารถพดไดกวางไกลลกซงในความยาวทจ ากด

19

5. การอางถง การอางถงชอในประวตศาสตรหรอในแนวต านานกด หรอชอทรจกกนดแลวกตาม ยอมเพมความลกซงและความหมายในกวนพนธบทนนๆ มากขน โดยทกวยงสามารถประหยดการใชค าได

6. ความหมาย หมายถง ความหมายทกวตองการถายทอดถงผอาน จากองคประกอบของวรรณคดทนกวชาการกลาวถง สรปไดวา องคประกอบของวรรณคด

นนประกอบดวย ภาษา เนอหาและรปแบบ โดยภาษาเปนเครองมอในการถายทอดความนกคดอารมณและจนตนาการ ท าใหผอานเกดความเขาใจและซาบซง เนอหา หมายถง เรองราว ตวละคร ฉากและทศนะทผแตงสอมายงผอาน และรปแบบ หมายถง ลกษณะของการประพนธ แบงออกเปนรอยแกว รอยกรองและรปแบบอนซงจดเขาประเภทรอยแกวหรอรอยกรองไมได

2.4 หลกการวจารณวรรณคด 2.4.1 ความหมายของการวจารณวรรณคด มผใหความหมายไวดงน หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (บญเหลอ เทพยสวรรณ. หมอมหลวง , 2517)

กลาวถงหลกวจารณวรรณคดวา แบงเปนล าดบขนคอ ขนวเคราะห วนจฉยสาร วจารณ วพากย ใหไดความหมายของ การวจารณไววา พจารณากลวธการแตงของผแตงเปนประการส าคญ นอกเหนอจากการพจารณาเนอหาและการตความ

วทย ศวะศรยานนท (วทย ศลวะศรยานนท, 2518) กลาวถงการวจารณวรรณคดวา การวจารณ หมายถง การพจารณาลกษณะของบทประพนธ แยกแยะสวนประกอบทส าคญและหยบยกออกมาเพออธบายวามความงามอยางไร หมายความวาอยางไร และชใหเหนวาแตละสวนขององคประกอบของงานประพนธนนมความส าคญตอสวนรวมอยางไร และวนจฉยวาหนงสอนนดหรอไมดอยางไร

เถกง พนธเถกงอมร (เถกง พนธเถกงอมร, 2528) กลาวถงความหมายของการวจารณวรรณคดวาการวจารณวรรณคด คอ การแสดงทรรศนะสวนตวในแงมมตางๆ ของผอานทมตอหนงสอเรองใดเรองหนงวา หนงสอนนๆ ผแตงไดแสดงจดเดนและจดดอยทปรากฏเปนโครงเรอง แกนเรอง ทวงท านอง การเขยน กลวธการแตง ตวละคร ฉากและบรรยากาศ ตลอดจนถอยค าส านวนอยางไรบาง รวมทงการประเมนคณคาของหนงสอนนๆ ไดอยางมหลกเกณฑและสมเหตสมผล

จากการศกษาการวจารณวรรณคด สรปไดวา การวจารณวรรณคด หมายถง การพจารณาลกษณะของบทประพนธ แยกแยะสวนประกอบทส าคญ และประเมนคณคาของหนงสอนนๆ วาดหรอไมดอยางไรไดอยางมหลกเกณฑและสมเหตสมผล

2.4.2 ขนตอนการวจารณวรรณคด มผใหความหมายไวดงน

20

กหลาบ มลลกะมาส (กหลาบ มลลกะมาส, 2522) กลาววา โดยทวไปแลวนกวจารณล าดบขนตอนของการวจารณวรรณคดไวเปน 2 ขนตอน คอ การอธบายลกษณะ (วเคราะห) วรรณคดนนๆ และการประเมนคณคาหรอตดสนคณคา

1. การวเคราะหวรรณคด คอ การแยกวรรณคดทเปนรปส าเรจอยแลวนน ออกเปนสวนยอยตางๆ อยางมหลกเกณฑ ในการวเคราะหผฝกฝนการวจารณควรจะไดค านงถงหวขอตางๆ ดงน

1.1 การแบงสวนยอยตางๆ ทประกอบกนเขาเปนรปวรรณคดฉบบนนๆ เชน โครงเรอง สารตถะของเรอง ตวละคร บทสนทนา ฉาก กลวธแตงและสไตลในการแตง เปนตน

1.2 การอธบายลกษณะของสวนยอยตางๆ สวนใดมความเดนหรอดอย ซงจะสงผลใหวรรณคดเรองนนมความดหรอความดอยเพราะสวนใด

1.3 พจารณาใหเหนจดประสงคส าคญ หลกการหรอกลวธหรอวธการส าคญทผแตงน ามาใช

1.4 พจารณาความสมพนธระหวางสวนตางๆ ในวรรณคดเรองนน เพอแสดงใหเหนถงความกลมกลน ความแตกตาง หรอความขดแยงระหวางสวนเหลานน

2. การประเมนคณคา อาจท าไดทงภายในเนอเรองวรรณคดเรองนนเอง หรออาจน าไปเปรยบเทยบกบวรรณคดเรองอนทเหมาะสม ควรทจะน ามาเปรยบเทยบกนได เพอใหเหนลกษณะและคณคาทเดนชดขน โดยทวไปการประเมนคณคาในขนสดทายอาจท าใหไดในหวขอดงน

2.1 ประเมนคณคาจากความถกตองเกยวกบขอเทจจรงบางประการ

หรอเกยวกบหลกการหรอความสมเหตสมผล 2.2 ประเมนคา โดยแสดงความสมพนธระหวางสวนตางๆ ในวรรณคดเรอง

นน เพอแสดงใหเหนความเหมาะสม ความสอดคลองตลอดจนความแตกตางหรอความสอดคลองกน 2.3 ประเมนคณคาในดานเอกภาพของวรรณคดเรองนน วามลกษณะเปน

บรณภาพเพยงใด มตอนใด สวนใดแยกออกไป ไมสอดคลองกบจดประสงคของวรรณคดเรองนนหรอไม

2.4 ประเมนคณคาของประสทธภาพในการใชกลวธและทวงท านองของผแตงวาดเดน หรอออน ไมเหมาะสมในสวนใดตอนใด

2.5 ประเมนคณคาดวยการเปรยบเทยบกบวรรณคดเรองอน (ควรเปนเรองทรจกดหรอมความสมพนธอยางใดอยางหนงกบเรองทวจารณ) เพอเนนใหเหนคณคาของวรรณคดทวจารณนนชดเจนยงขน

21

เถกง พนธเถกงอมร (เถกง พนธเถกงอมร, 2528) กลาววา เนองจากการวจารณวรรณคดไมมหลกการและแนวปฏบตตายตวเสมอไป จงควรยดหลกการและแนวปฏบตพนฐานส าหรบการวจารณ ซงแบงเปนการวจารณสองดาน คอ ดานเนอหาและรปแบบ

การวจารณดานเนอหานน เปนการพจารณาดานการวเคราะหเนอเรอง ลกษณะนสยตวละคร การด าเนนเรอง และแกนเรอง สวนดานรปแบบมการพจารณาองคประกอบ จงหวะลลาการเสนอภาพพจน การใชสญลกษณ การใชภาษา ทวงท านองการเขยน และประดษฐการ

สรปไดวา ขนตอนและหลกเกณฑในการวจารณวรรณคดนน ผวจารณจะตอง วเคราะหดานเนอหาและรปแบบของวรรณคดออกเปนสวนยอยตางๆ อยางมหลกเกณฑ ประเมนคณคาในดานความถกตอง ดานเอกภาพ ดานทวงท านองในการแตงและเปรยบเทยบกบวรรณคดเรองอนได

2.5 วรรณคดทใชในการวจย 2.5.1 อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทมาของเรอง อเหนาเปน วรรณคดเกาแกเรองหนงของไทย เปนทรจกกนมานาน เขาใจวานาจะเปน

ชวงปลายสมยกรงศรอยธยา โดยไดผานมาจากหญงเชลยปตตาน ทเปนขาหลวงรบใชพระราชธดาของสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศ (ครองราชย พ.ศ. 2275 – 2301) โดยเลานทานปนหย ของหญงเชลยชาวมลาย (ยะโว) โดยเลาถวายเจาฟากณฑลและเจาฟามงกฎ พระราชธดา ซงปรากฏหลกฐานจาก เรอง อเหนา ในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย (พระพทธเลศหลานภาลย.พระบาทสมเดจ, 2543) จากนนพระราชธดาทงสองไดทรงแตงเรองขนมาองคละเรอง เรยกวาอเหนาเลก (อเหนา) และอเหนาใหญ (ดาหลง) ประวตดงกลาวมบนทกไวในพระราชนพนธอเหนา ในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย (ชลดา เรองรกษลขต, 2557)

เรองอเหนา หรอทเรยกกนวานทานปนหยนน เปนนทานทเลาแพรหลายกนมากในชวา เชอกนวาเปนนยายองประวตศาสตรของชวา ในสมยพทธศตวรรษท 16 ปรงแตงมาจากพงศาวดารชวา และมดวยกนหลายส านวน พงศาวดารเรยกอเหนาวา “ปนจ อน กรตปาต” (Panji Inu Kartapati) แตในหมชาวชวามกเรยกกนสนๆ วา “ปนหย” (Panji) และ นทานอเหนา “หกะยต ปนหย สมหรง”(Hikayat Panji Semirang) นาจะแตงขนในราวพทธศตวรรษท 20-21 หรอในยคเสอมของราชวงศอเหนาแหงอาณาจกรมชปาหต และอสลามเรมเขามาครอบครอง นทานปนหยของชวานน มดวยกนหลายฉบบ แตฉบบทตรงกบอเหนาของเรานนคอ ฉบบมาลต ใชภาษากวของชวาโบราณ มาจากเกาะบาหล (บรพตรสขมพนธ.เจาฟา, 2554)

22

ผแตง เปนบทพระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ทรงโปรดเกลาให

กรมหมนเจษฎาบดนทร เจาฟากรมหลวงพทกษมนตร และสนทรภชวยขดเกลา จดประสงคการแตง เพอใชแสดงละคร และเปนการฟนฟมรดก ลกษณะการแตง เปนกลอนบทละคร เนอเรองยอ

เมออเหนาไดจนตะหรา ธดาทาวหมนหยาเปนชายา และไมยอมกลบไปอภเษกกบบษบา ทาวดาหากรวมากจงประกาศวา กษตรยผใดมาขอบษบากจะยกให ระตจรกา อนชาของระตเจาเมองลาส า ไดเหนรปบษบาไดมาสขอบษบาเปนคตนาหงน ในเวลาใกลๆกนนน วหยาสะก าเจาชายหนมรปงาม โอรสของทาวกะหมงกหนงไดสงทตไปขอบษบา แตถกทาวดาหาปฏเสธจงเรยกนองชายทเปนเจาเมองประหมน และปะหยงมาชวยรบ แมนองชายทงสองของทาวกะหมงกหนงจะทรงทดทานมใหท าศกแตกมอาจท าใหทรงเปลยนพระทยไดเลย

ฝายทาวดาหา ไดสงขาวศกไปยงเมองกเรปน ซงทรงใชใหกะหรดตะปาต ยกทพมาพรอมกบทรงมราชสาสนไปถงอเหนากบทาวหมนหยา อเหนาจงยกทพมาพรอมกบระเดนดาหยนคมกองทพหมนหยามาดวย ดานเมองกาหลงไดสงต ามะหงงและดะหมงยกทพมาชวย เมองสงหดสาหรไดใหสหรานากงยกทพมาชวย

ในการรบวหยาสะก าเขารบกบสงคามาระตาและถกสงคามาระตาแทงดวยทวนจน เสยชวต ทาวกะหมงกหนงเขารบกบอเหนาและถกอเหนาใชกรชแทงถงเสยชวตเชนกนฝายระตทงสองคอ ทาวประหมนและทาวปะหยงเหนเหตการณดงนนจงขอยอมแพ

2.5.2 นทานเวตาลเรองท 10 ทมาของเรอง

ตนเคาของนทานเวตาลมาจากวรรณคดอนเดยโบราณทแตงเปนภาษาสนสกฤต ซงศวทาสกวสนสกฤตแตงไวแตสมยโบราณกอนพทธกาล คอ เกนกวา 2,500 ปลวงมาแลว ตอมา โสมเทวะไดน ามารวมเขาไวในกถาสรตสาคร ซงเปนหนงสอรวบรวมนทานตางๆ อนเปนทรจกกนอยางแพรหลายในอนเดย ตนฉบบเวตาลปญจวงศตทตกทอดมาจนถงปจจบนมทงส านวนฉบบภาษาสนสกฤตและฉบบภาษาฮนด

พระนพนธรอยแกวของ น .ม.ส. หรอ พระราชวรวงศเธอ กรมหมนพทยาลงกรณ ทรงนพนธเมอ พ .ศ . 2461 โดยแปลเรยบเรยงจากเรอง Vikram and the Vamprire ตนฉบบภาษาองกฤษโดย เซอร รชารด เอฟ เบอรตน ( Sir Richard F.Burton ) เพราะฉบบของ Burton

23

เรยบเรยงขนใหม มอรรถรสกวาฉบบเดมในพากยสนสกฤตทมอยในกถาสรตสาคร น .ม.ส. กลาวไวในค าน าของนทานเวตาลวา

“หากอานนทานเวตาลในภาษาองกฤษ อานฉบบของเบอรตนไดอรรถรสกวาฉบบอน หากจะเปรยบกบเครองเพชรพลอย ทท าเปนวตถส าหรบประดบกายกเหมอนกบพลอยแขกอยางด ซงชางฝรงเอาไปฝงในเรอนทองค าอนมรป แลลายงดงามถกตาผดทม ใชแขก ถงผ อานไมใชฝรงกเหนดอยางฝร งได เพราะอานภาษาองกฤษ”

การแปลนทานเวตาลของเบอรตนมใชการแปลแบบค าตอค า แตเปนการน าเอาเรองมาเลาใหมตามส านวนของตนเองส าหรบใหคนองกฤษอาน โดยไดสอดแทรกค าอธบายเกยวกบวฒนธรรมและความเชอของชาวอนเดยไวดวย เรยบเรยงขนเพยง 11 เรองเทานน และ น.ม.ส. ทรงน ามานพนธขนใหม จากฉบบภาษาองกฤษของเบอรตน 9 เรองเทานน น.ม.ส.ทรงอธบายถงการเรยบเรยงนทานเวตาลวาถาเทยบกบฉบบทแปลตรงจากสนสกฤตหรอฮนดจะเหนตางกนมาก เพราะในฉบบภาษาองกฤษมส านวนความคดแลโวหารของเบอรตนปะปนอยมาก น.ม.ส.ทรงน านทานเวตาลมาแปลและเรยบเรยงเปนภาษาไทย โดยมไดยดตนฉบบภาษาองกฤษอยางเครงครด บางตอนกทรงตดเนอความออกเสยบางเพอใหเรองกระชบขน บางตอนกทรงเตมความคดเหนสวนพระองคลงไปดวย และบางตอนกเปลยนแปลงเสยใหม นทานเวตาลของ น.ม.ส. ประกอบดวยนทานยอยเพยง 10 เรอง และในจ านวนนมอยเพยงเรองหนงซงไมไดแปลมาจาก Vikram and the Vampire or Tales of Hindu Devilry คอ นทานยอยเรองท 8 หรอเรองของพระยศเกต

นทานซอนเรองท 1 – 6 ตรงกบฉบบของเบอรตน เรองท 7 ตรงกบเรองท 8 ของ เบอรตน เรองท 9 ตรงกบเรองท 10 ของเบอรตน และเรองท 10 ตรงกบเรองท 11 ของเบอรตน เรองท 7 ของเบอรตนไมมในฉบบของ น.ม.ส. และเรองท 8 ของ น.ม.ส. ไมมในฉบบของเบอรตน น.ม.ส.ทรงเรยบเรยงนทานเวตาลขนจากฉบบภาษาองกฤษของเบอรตน 9 เรอง คงแปลและเรยบเรยงเรองท 8 จากกถาสรตสาครเพยงเรองเดยว ซงกไมไดแปลจากตนฉบบสนสกฤต หากแปลจากฉบบภาษาองกฤษของ ซ.เอส. ทอวนย ( C.H.Tawney )นทานเวตาลเปนงานประพนธของ น.ม.ส. ทแสดงถงลลาการเขยนรอยแกวไดอยางดเยยม มความไพเราะ และความแจมแจงในทวงท านองมการอปมาอปไมยทงในรปของรอยแกวและกวนพนธ โดยเหตท น .ม.ส. ทรงเปนกวทมความสามารถในการใชภาษา ดวยเหตนนทานเวตาลจงเปนทนยมแพรหลายอยางมาก

ผแตง น.ม.ส. หรอ พระราชวรวงศเธอ กรมหมนพทยาลงกรณ จดประสงคการแตง เผยแพรวรรณคดสนสกฤต

24

ลกษณะการแตง รอยแกว เนอเรองยอ

ในโบราณกาล มเมองทใหญเมองหนงชอ กรงธรรมประ พระราชาทรงพระนามวา ทาวมหาพล มพระมเหสททรงสรโฉมงดงามแมมพระราชธดาททรงเจรญวยแลว ตอมาไดเกดศกสงครามทหารของทาวเอาใจออกหาง ท าใหทรงพายแพ พระองคจงทรงพาพระมเหสและพระราชธดาหลบหนออกจากเมองเพอไปเมองเดมของพระมเหส ในระหวางทางทาวมหาพลไดถกโจรรมท ารายเพอชงทรพยและสงของมคา จนพระองคสนพระชนม จนพระราชธดาและพระมเหสเสดจหนเขาไปในปาลก

ในเวลานนมพระราชาทรงพระนามวา ทาวจนทรเสน กบพระราชบตร ไดเสดจมาประพาสปาและพบรอยเทาของสตร ทงสองพระองคตกลงกนวาเมอพบสตรทงสองจะแบงสตรทงสองโดยจะใหสตรทมรอยเทาทใหญเปนพระมเหสของทาวจนทรเสน และสตรทมรอยเทาทเลกเปน พระชายาของพระราชบตร แตเมอพบนางทงกปรากฏวา รอยเทาทใหญคอพระราชธดา และรอยเทาทเลก นนคอ พระราชมารดา ดงนนพระราชธดาจงเปนพระมเหสของทาวจนทรเสน และพระมารดาไดเปนพระชายาของพระราชบตร

การสอนวรรณคดไทย

3.1 จดมงหมายของการสอนวรรณคดไทย ในการเรยนสอนวรรณคดใหไดผลนน ครตองทราบจดมงหมายของการสอนเพอใหการสอน

บรรลตามวตถประสงคและเกดประสทธภาพ ซงผรและนกการศกษาไดกลาวถงจดมงหมายของการสอนวรรณคดไว ดงน

หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (บญเหลอ เทพยสวรรณ. หมอมหลวง, 2517) ไดเสนอความคดไววา การเรยนการสอนวรรณคดประการแรก ควรใหนกเรยนไดทราบถงประวตของวรรณคด เพอทจะไดรวาวรรณคดของชาตมววฒนาการมาอยางไร มงานชนเอกอะไรบางและงานนนไดรบการยกยองเพราะเหตใดเพอใหนกเรยนเกดความภาคภมใจ ประการทสอง ควรใหนกเรยนไดเรยนวรรณคดหลายแบบเพอใหรเนอเรอง โดยสรปและสามารถพจารณารายละเอยดของวรรณคดจนเหนคณคาได ประการสดทายตองมงใหนกเรยนรจกวรรณคดนนๆ มสวนสวยงามและสวนบกพรองตรงไหน โดยฝกใหนกเรยนเกดความคดทจะตหรอชม

ประภาศร สหอ าไพ (ประภาศร สหอ าไพ , 2524) ไดกลาวถงจดมงหมายในการสอนวรรณคดวาควรเนนใหนกเรยนเกดมโนทศน มความรเนอเรองทกระจางชด มความร และเขาใจเกยวกบฉนทลกษณ สามารถถอดค าประพนธได เกดความคด จนตนาการ และสนทรยภาพจากเรองท

25

เรยน มวจารณญาณ รจกวจารณ เปรยบเทยบ และสามารถเรยนรวฒนธรรม ความเชอ ประเพณ จากวรรณคด

สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย (สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย , 2522) ไดกลาวถงจดมงหมายการสอนวรรณคดวา เพอใหนกเรยนไดรจกความหมายของวรรณคด รจกลกษณะขอบงคบตางๆ ของค าประพนธทใช มทกษะในการอานใหเหนคณคาของวรรณคด เขาถงอรรถรส สามารถวจารณนสยและการกระท าของตวละครได

สมถวล วเศษสมบต (สมถวล วเศษสมบต, 2536) กลาววา การสอนวรรณคดควรมงใหนกเรยนตระหนกถงคณคาของวรรณคด และภาคภมใจในผลงานวรรณคดของบรรพบรษ ใหเหนสภาพชวตสงคมและวฒนธรรมทปรากฏในวรรณคด ใหจนตนาการ เกดความคดรเรมสรางสรรคและสามารถน าความรไปใชใหเกดประโยชนได

หมอมหลวงอจจมา เกดผล (อจจมา เกดผล. หมอมหลวง, 2545) กลาวถงจดมงหมายของการสอนวรรณคดวา ควรใหผเรยนเหนความส าคญของวรรณคด ทงในดานประโยชนตนและประโยชนสวนรวม รจกรปแบบทวงท านองและลลาของวรรณคด รจกสงเกตลกษณะนสยของตวละครในเรองแลว เปรยบเทยบกบชวตจรง สามารถน าสวนดไปใชและไมท าตามในสวนทไมด

พวงเลก อตระ (พวงเลก อตระ, 2539) ไดกลาววา ความมงหมายของการสอนวรรณคดเพอใหเหนคณคาของวรรณคดและงานประพนธทใชภาษาอยางมรสนยมในฐานะเปนวฒนธรรมของชาต คอ ใหเกดความซาบซงในรสแหงความไพเราะของวรรณคด อนประกอบดวย เสยง รสของค า รสของความเขาใจภาษาทใชในวรรณคดซงเปนภาษาทกวเลอกสรรค าไพเราะและมอ านาจ

จากจดมงหมายดงกลาว สรปไดวา ในการสอนวรรณคดนนควรใหผเรยนไดตระหนกถงคณคาของวรรณคด เหนความส าคญในฐานะทวรรณคดเปนสมบตและเปนวฒนธรรมประจ าชาต รจกรปแบบ รส ทวงท านองและลลาของวรรณคด รวมไปถงนสยของตวละคร เพอน าไปสความคดรเรม

3.2 วธสอนวรรณคดไทย และแนวทางการจดการเรยนรวชาวรรณคดไทย การสอนวรรณคดนน ควรใชวธการหลายๆ วธ โดยไมเนนแบบครบรรยายแตเพยงผเดยว

หรอแบบใหนกเรยนทองจ า แตควรจะใหนกเรยนไดคด และใชเหตผลในการศกษาคนควาดงตอไปน หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (บญเหลอ เทพยสวรรณ. หมอมหลวง, 2517) กลาวถง

การสอนวรรณคดสรปไดวา ครควรเรมใหนกเรยนไดท ากจกรรมการอานโดยการใหนกเรยนอานตววรรณกรรมทงเรอง จากนนควรสอนใหนกเรยนเขาใจวรรณคดหรอวจกษโดยครฝกใหนกเรยนเกดความคดทจะตชมหรอพจารณาสวนทงามและบกพรองวาอยตรงไหน ตวละครตวใดดหรอเลวอยงไร เจตนาของผแตงคออะไร เมอครทราบความคดเหนของนกเรยนแลวครควรบอกความคดของครใหนกเรยนทราบดวยเพอเปนการชแนวทางหรอแนวความคด จากนนใหนกเรยนตความหรอวนจฉยสารและใหพจารณากลวธและวพากษวจารณ

26

ประภาศร สหอ าไพ (ประภาศร สหอ าไพ, 2524) กลาวถงวธการสอนวรรณคดวา เนอหาทจะสอน ไดแก มโนทศน เนอหา ฉนทลกษณ ค าศพท การตความบทประพนธ สนทรยภาพ การอานท านองเสนาะ ซงครจะตองก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมใหชดเจน สวนในการสอนนนตองใหผเรยนไดท ากจกรรมโดยใชความคดพจารณาดวยตนเองเปนส าคญ และใชสอการสอนใหเหมาะสมกบเนอหา

หมอมหลวงอจจมา เกดผล (อจจมา เกดผล, 2536) ไดใหขอเสนอแนะในการสอนวรรณคดไววาครควรเขาใจเนอหาทแทจรงของวรรณคดทจะน ามาสอน จดหากจกรรมเกมประกอบการสอน หาเทคนคใหมๆ ทท าใหการเรยนการสอนไมนาเบอ ควรยกตวอยางในปจจบนทนกเรยนสามารถเหนไดอยางชดเจน เปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหน ไมบงคบใหนกเรยนทองบทประพนธตางๆ แตควรชใหเหนลลาและความไพเราะของบทประพนธ แลวใหนกเรยนเลอกทองบททนกเรยนประทบใจแทน รวมทงกระตนใหนกเรยนแสดงความคดเหน รจกวจารณยอมรบความคดเหนของผอน

สมถวล วเศษสมบต (สมถวล วเศษสมบต, 2536) ไดเสนอแนวทางการสอนวรรณคดวา ครควรวางแผนอยางละเอยด หาหนงสออานประกอบ เตรยมเกรดความรและจดกจกรรมในบทเรยนตงจดมงหมายไวเปนเชงพฤตกรรม คอ จดประสงคการเรยนร แลวจดกจกรรมการสอนใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร สอนเดกใหมวจารณญาณโดยยวยใหเดกคด อภปรายและตดสนใจโดยใชเหตผลทถกตองและควรใหทราบถงประวตความเปนมาของเรอง เชน ผแตงคอใคร แตงสมยใด เปนตน

ฐะปะนย นาครทรรพ (ฐะปะนย นาครทรรพ, 2545) กลาวถงแนวการสอนวรรณคดสรปไดวา ตองปลกฝงใหนกเรยนเคยชนกบสงสวยงาม ความไพเราะลกซง เพราะการเคยวเขญใหนยมตามครจะไมท าใหเกดความซาบซงในสนทรยภาพทแทจรงขนมาได เดกตองเกดความซาบซงในความไพเราะงดงามนนขนมาได จงควรสอนใหนกเรยนรจกรสไพเราะของวรรณคดและรจกความสขความเพลดเพลนจากการอานวรรณคดเพอเปนพนฐานส าคญส าหรบการเรยนวรรณคดใหลกซงตอไป

จากแนวทางในการจดการเรยนรวชาวรรณคดนนสรปไดวา ในการจดการเรยนรนนมแนวทาง คอ ครผสอนตองมความเขาใจเนอหาของวรรณคดใหถองแทกอน จงสามารถถายทอดวรรณคดใหผเรยนไดอยางมประสทธภาพ ครจะตองก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมใหชดเจน รวมไปถงตองมเทคนคในการสอนทหลากหลาย เพอกระตนใหผเรยนมความรสกอยากทจะเรยนรวรรณคด ครผสอนตองเปดโอกาสใหผเรยนแสดงความคดเหนและเปดโอกาสใหผเรยนเลอกทองบทประพนธตามความสนใจและชแนะใหผเรยนเหนความส าคญและความไพเราะไปถงความงามในดานวรรณศลป

27

แนวทางการจดการเรยนรวชาวรรณคดไทย กรมวชาการ (กรมวชาการ.กระทรวงศกษาธการ, 2546) ไดแนวทางการจดการเรยนรวชา

วรรณคดไทยโดยสรปได ดงน 1. อานเขาใจ การอานเขาใจนบเปนขนตอนแรกในการสอนวรรณคดและวรรณกรรม ซงคร

ตองเตรยมการสอน โดยอานวรรณคดหรอวรรณกรรมทจะสอนนนใหเขาใจ และการจดการเรยนการเรยนการสอนใหนกเรยนเขาใจดวย ดงน

1.1 เขาใจเรอง สามารถจบใจความส าคญและรายละเอยดของเรองไดสามารถตอบค าถามไดวา เรองนนคอเรองอะไร กลาวถงใคร ท าอะไร ทไหน เมอไร ท าอยางไร และผลของการกระท านนเปนอยางไร

1.2 เขาใจศพท คอ สามารถเขาใจความหมายของศพทยากหรอศพทตางยคสมย 2. ไดเสยงเสนาะ การสอนวรรณคดและวรรณกรรม ไมวาจะเปนรอยแกวหรอรอยกรอง

ลวนมเสยงเสนาะของบทประพนธ หากจะยกตวอยางใหนกเรยนเขาใจถงความส าคญของเสยงกท าได โดยยกตวอยางขอความมาสกประโยค แลวครอานออกเสยงแตกตางกนเปนอานออกเสยงธรรมดา กบอานออกเสยงตามอารมณของขอความ นกเรยนจะพบวา เสยงเสนาะของขอความนนอยทลลาการอานออกเสยงใหเหมาะสมกบขอความ

3. เจาะแนวคดส าคญ การสอนใหนกเรยนสามารถจบแนวคดส าคญของเรอง (theme) ไดจะตองใหนกเรยนอานเขาใจเสยกอน แลวจากนนสามารถทจะประมวลเรองทอานทงหมดเพอวเคราะหดวาสาระตางๆ ทงหลายของเรองทอานตางมงสประเดนเดยวกนอยางไร หากสามารถวเคราะหและจบสาระทหลากหลายของเรองไดวา ทายทสดแลวสาระเหลานนมงสผลอยางเดยวกน กแสดงวาผอานมศกยภาพในการอานสงในระดบทสามารถวเคราะห วนจฉยสารได สามารถทจะเชอมโยงสาระหรอเหตการณตางๆ ในเรอง และสามารถอธบายสาระหรอเหตการณตางๆ เหลานนไดอยางมเหตผล การสอนจบแนวคดส าคญอาจท าไดโดยครคอยชวยกระตนหรอแนะวธคดพจารณาสาระส าคญใหนกเรยนคนพบดวยตนเองไดโดยงาย กจะท าใหนกเรยนภมใจจากนนกกระตนใหคดตอวาสาระส าคญเหลานมงสผลอยางเดยวกนคออะไร ทงนอยาลมชใหนกเรยนเขาใจวาสาระส าคญอาจมหลายประเดน แตแนวคดส าคญจะตองมเพยงประเดนเดยวเทานน

4. หมนวเคราะหวนจฉย การสอนใหนกเรยนรจกวเคราะหวนจฉย คอ การสอนใหนกเรยนสามารถแยกแยะและพจารณาเรองทอานไดทงรปแบบ เนอหา กลวธและการภาษาวา แตละองคประกอบมรายละเอยดอยางไร

5. ใสใจวพากษวจารณ การสอนใหนกเรยนกลาแสดงความคดเหนตอเรองท อานมความส าคญ เมอสามารถวเคราะหวนจฉยรายละเอยดตางๆ และสามารถแสดงใหเหนความประสานสมพนธขององคประกอบตางๆ เหลานนไดอยางมเหตผลเชอมโยงเขาดวยกน เพอแสดงความคดเหน

28

ของตนประกอบไดอยางกลมกลนแลว กเรยกไดวา รวพากษวจารณ การสอนในขนนมงทจะใหนกเรยนเขยนบทวจารณอาจจะเปนเรองยากเกนไป แตครผสอนสามารถเลอกใชกลวธการสนทนาซกถาม หรอใชบทบาทสมมตวา ถานกเรยนเปนตวละครนนๆ นกเรยนจะหาทางออกของปญหาอยางไร เหตใดจงเลอกทางออกเชนนน แลวรวมกนแสดงความคดเหนตอเรองทอานกนบไดวาเปนการสอนวจารณในระดบหนง

6. ประสานกจกรรม หากครผสอนรจกเลอกกจกรรมตางๆ ใชประกอบการเรยนการสอนวรรณคดและวรรณกรรม จะท าใหการเรยนการสอนสนกสนานและนาสนใจยงขน นอกจากนยงชวยใหนกเรยนเขาใจและจ าเนอหาไดดยงขนดวย กจกรรมในการสอนวรรณคด เชน กจกรรมบทบาทสมมต กจกรรมการแสดงละคร กจกรรมขบรองฟอนร า กจกรรมวาดภาพ กจกรรมคนควา กจกรรมทายปญหา

7. สมพนธเนอหา การเรยนการสอนวรรณคดและวรรณกรรมใหสมพนธเนอหาอนๆ ทงในวชาเดยวกนและตางวชา เชน สอนใหสมพนธกบราชาศพท สอนใหสมพนธกบหลกภาษา สอนใหสมพนธกบเนอหาวชาประวตศาสตรและภมศาสตร

จากแนวทางในการจดการเรยนรวชาวรรณคดไทยนนสรปไดวา การจดการเรยนรวชาวรรณคดไทยตองจดแนวทางการเรยนรใหสมพนธในดาน การอานเขาใจ โดยผเรยนตองเขาใจเรอง เขาใจศพท อานรอยกรอง รอยแกวไดเขาถงอารมณของวรรณคดไทยนนๆ รถงแนวคดส าคญรจกการพนจวรรณคดไทย กลาทจะแสดงความรสกนกคดเกยวกบวรรณคดไทยนน รจกประสาน หรอบรณาความรจากวชาวรรณคดไทยสการกจกรรมอนได

แนวคดทเกยวกบทฤษฎการตอบสนองของผอาน

4.1 ความเปนมาของทฤษฎการตอบสนองของผอาน ในป ค.ศ.1930 Rosenblatt ไดพฒนาแนวคดและสมมตฐานทเกยวกบกระบวนการอาน

วรรณคด โดยเขยนหนงสอชอ Literature as Exploration ในป ค.ศ.1938 และ The Reader, the Text, the Poem ในป ค.ศ.1978 Rosenblatt 1995: 5; 24-28, อางถงใน (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) กลาววา สงแรกทผสอนวรรณคดทกคนควรยอมรบ คอ ธรรมชาตของวชาวรรณคด จะตองเกยวของกบประสบการณชวต ดงนน สงทเกดขนในกระบวนการอานวรรณคด คอ ผอานจะน าประสบการณชวตของตนเองมาเชอมโยงกบเรองราวในวรรณคด Rosenblatt ไดศกษากระบวนการทเกดขนระหวางตวบทกบผ อานและยนยนวาประสบการณสวนบคคลมอทธพลตอการเขาใจประสบการณในวรรณคด แลวเรยกรองใหมการส ารวจการตอบสนองทผอานมตอวรรณคด โดยเนนวาผสอนวรรณคดควรมบทบาทในการสงเสรมใหผเรยนมความรสกตอศลปะการใชถอยค า และแนะน าแนวทางใหผเรยนไดสมผสมรดกทางวรรณศลปดวยประสบการณของตนเอง เนอเรองวรรณคดจง

29

ด ารงอยในกระบวนการระหวางผอานกบตวบท ทงตวบทและผอานเปนองคประกอบส าคญในกระบวนการสรางความหมายจากวรรณคด

นกวรรณคดและนกวชาการวรรณคดหลายคนตางยอมรบกนทฤษฎการตอบสนองของผอานของ Rosenblatt มอทธพลตอการเรยนการสอนวรรณคดอยางยงมาโดยตลอดในชวงหกทศวรรษถงปจจบน ดงท Church (1997) กลาวถงทฤษฎนเปลยนจดเนนจากเนอเรองมาเปนการสรางปฏกรยาตอบสนองทผอานมตอเนอเรอง ทฤษฎไดรบความนยมอยางยง เพราะใหอสระแกผอานในการตดสนวาวรรณคดเรองนนมอทธผลอยางไรตอตน และตองการใหผอานคนพบความซาบซงใจในการอานวรรณคดดวยประสบการณของตนเอง

4.2 สาระส าคญของทฤษฎการตอบสนองของผอาน Rosenblatt 1994: 13-16, อางถงใน (พรทพย ศรสมบรณเวช , 2547) ไดเสนอความ

คดเหนเกยวกบทฤษฎการตอบสนองของผอานสรปไดวา วรรณคดเปนสงเราทท าใหเกดความเชอมโยงระหวางประสบการณเดมของตนเขามาตความ และสรางความเขาใจความหมายจากวรรณคด เนอเรองในวรรณคดเปรยบเสมอนโนตดนตรทคตกวสรางไวใหผอนน าไปเลน เสยงดนตรทเกดจากผเลนแตละคน แมวาจะมาจากโนตเพลงเดยวกนจะมความแตกตางกน ในการอานวรรณคดกเชนเดยวกน ผสอนวรรณคดจงตองสงเกตกระบวนการทผ เรยนน าประสบการณของตนมาท าความเขาใจความหมายในวรรณคดไดอยางไร ประสบการณของผอานจงเปนวตถดบในการผลตประสบการณใหมจากวรรณคด การสอนวรรณคดจะตองพฒนาศกยภาพของผเรยนใหสามารถสรางความหมายในตวบท โดยการใหผเรยนคดไตรตรองตวบทนน

สาระส าคญของทฤษฎการตอบสนองของ Rosenblatt สรปไดดงน 1. วรรณคด คอ ส งเราทกระตนความสนใจของผ อาน และท าใหผ อานเชอมโยง

ประสบการณเดมของตนกบความหมายของถอยค าในเนอเรอง 2. ผอานจะน าประสบการณเดมของตนมาสมพนธกบตวบท และสรางประสบการณใหม

จากความทรงจ า ความคด และความรสก ความหมายในวรรณคดจงเกดจากตวบทและประสบการณของผอาน

3. ผอานมหนาทตความตวบท ตวบทมหนาทสรางปฏกรยาตอบสนองใหเกดกบผอานเปนรายบคคล

4. การสรางความเขาใจวรรณคดไมไดเกดขนในลกษณะโดดเดยว แตเกดจากการมปฏสมพนธกบผอน

5. การสรางความเขาใจวรรณคดเปนประสบการณสวนบคคล ประสบการณของผเรยนเปนหวใจของการสรางประสบการณทางวรรณคด

30

6. ประสบการณจากการอานวรรณคด เกดจากการตความของผเรยนแตละคนและการขยายขอบเขตความเขาใจ โดยการแสดงความคดเหนรวมกบผอน เมอผเรยนไดคดไตรตรองวรรณคด ผเรยนจะสามารถพฒนานสยรกการอานไดอยางยงยนตลอดชวต

7. การอานวรรณคด คอ การสรางประสบการณระหวางผอานกบตวบท ผอานจะเตมความคดเหนของตนลงไปในตวอกษร ตวอกษรจงเปนสอความคด และความรสกของผอาน ผอานจะเขาถงวรรณคดไดโยใชความคด อารมณ และประสบการณเดมของตน วรรณคดมหนาทสรางประสบการณใหมใหผอาน และมบทบาทในการสรางความหมายในวรรณคด

นอกจากน Rosenblatt ไดอธบายความสมพนธของวรรณคดกบการคดไตรตรอง สรปไดวาประสบการณจากวรรณคดและประสบการณในชวตจรงของผเรยนกอใหเกดกระบวนการคดไตรตรอง โดยอางองแนวคดของ Dewey และนกปรชญาในสาขาปฏบตนยม (Pragmatist) วา การคดไตรตรองในชวตจรงจะเกดขนเมอมความขดแยง ความคบของใจ ท าใหเกดทางเลอกในการเปลยนแปลงพฤตกรรม ความคดประเภทนจะเกดในสถานการณทตงเครยดและกดดนซง วรรณคดไดก าหนดสถานการณเชนนนไวเสมอ และสรางความขดแยงทคลายคลงกบสถานการณในชวตจรง กระบวนการคดไตรตรอง ประสบการณในวรรณคด คอ กระบวนการน าไปสการไตรตรองประสบการณในชวตจรง ดงนน การศกษาวรรณคดจงควรตงอยบนรากฐานของประสบการณจากวรรณคด ซงแทจรงแลวกคอประสบการณจ าลองของผอานนนเอง ถาบคคลไดรบการสงเสรมใหฝกการคดไตรตรองอยเสมอกจะกลายเปนนสย มความพรอมในการคดและสามารถคดไตรตรองในสถานการณจรงทจะตองตดสนใจไดอยางดยง

จากสาระส าคญเกยวกบทฤษฎการตอบสนองของผ อานสรปไดวา ทฤษฎนเนนการน าประสบการณเดมของผเรยนหรอของผอาน ประสบการณจากชวตจรงมาเชอมโยงกบวรรณคดทเรยน โดยมการเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนอยางหลากหลาย เพอการพฒนาการเรยนรวรรณคดใหมประสทธภาพมากยงขน

4.3 การจดการเรยนการสอนวรรณคดตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน Rosenblatt (1995: 48; 63-64) ไดอธบายการจดการเรยนการสอนวรรณคดตามทฤษฎ

การตอบสนองของผอานสามารถสรปได ดงน 1. ผสอนวรรณคด ควรสงเสรมใหผเรยนตระหนกวาสงส าคญทสดในการเรยนวรรณคด

คอ การเขาใจชวตมนษยและสงคม 2. การสอนวรรณคด ควรพฒนาศกยภาพของผเรยนเปนรายบคคล ใหผ เรยนสราง

ความหมายและคดไตรตรองอยางมวจารณญาณดวยตนเอง 3. ผเรยนควรมอสระในการแสดงปฏกรยาตอบสนอง ผสอนควรสงเสรมใหผเรยนพฒนา

ความเขาใจ และเกดการตอบสนองตอวรรณคดตามศกยภาพของแตละคน ควรสรางบรรยากาศหรอ

31

สถานการณการเรยนการสอนทท าใหผเรยนรสกอบอนและอสระในการแสดงความรสกและความคดเหน ผสอนจะตองพยายามสรางนสยรกการอานและทศนคตในการวพากษวจารณและสงเสรมใหผเรยนพฒนาความเขาใจวรรณคดในบรบทของอารมณและความสนใจใฝรของผเรยน บรรยากาศการเรยนการสอนทอสระ ผอนคลาย และปลอดภย จะท าใหผเรยนแสดงการตอบสนองตอวรรณคดอยางเปนธรรมชาต โดยไมเสแสรางแกลงท า

นอกจากน นกวชาการวรรณคดทน าแนวคดเกยวกบทฤษฎการตอบสนองของผอานไปประยกตใชและขยายผล ไดอธบายแนวทางในการจดการเรยนการสอนวรรณคดตามทฤษฎการตอบสนองของผอานไวดงน

Matin (1989: 377-378) ไ ด เ ป ร ย บ เท ยบกา ร เ ร ย นก า รสอนว ร รณคด แบบ เ ด ม (Aristotelianism) กบการเรยนการสอนวรรณคดตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน สรปไดวา การเรยนการสอนแบบเดมผสอนมบทบาทในการวเคราะหวรรณคดและตงค าถามเกยวกบเนอหาเรองใหผเรยนตอบ ไมเนนการเรยนรโดยการคนพบของผเรยน สวนการเรยนการตอบสนองตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน ผสอนมบทบาทในการสงเสรมใหผเรยนคด และอธบายความรสกของตนทเกดจากการอานวรรณคด

Probst (1984: 33-35 และ 1987) ไดอธบายการน าทฤษฎการตอบสนองของผอานไปใชในการเรยนการสอนวรรณคด สรปไดดงน

1. ผสอนควรเสรมใหผเรยนเชอมนในการตอบสนองของตนทเกดจากการอาน ไมวาจะเปนดานอารมณ การเชอมโยงประสบการณ ความทรงจ า จนตภาพ หรอความคดเหน ควรสงเสรมใหผเรยนแสดงการตอบสนองอยางชดเจน โดยส ารวจการตอบสนองทเกดขนจากตวบทและจากประสบการณอนๆ รวมทงใหผเรยนสะทอนการตอบสนอง และวเคราะหการตอบสนองของตน

2. บรรยากาศในชนเรยนควรมลกษณะของการรวมมอมากกวาการแขงขน ในการอภปราย ไมควรมการตดสนวาใครถกหรอผด แพหรอชนะ แตควรสงเสรมใหผเรยนเกดความคดทชดเจนและพฒนาความคดของตน การอภปรายในชนเรยน ไมวาจะเปนการอภปรายระหวางผเรยนกบผสอนหรอการอภปรายระหวางผเรยนดวยกน ควรเปนบรรยากาศของการยอมรบความคด และเหนความส าคญซงกนและกน

3. ควรเนนความรทเกดจากการสะทอนความคดของผเรยน และการอภปรายมากกวาความรทปรากฏเปนตวอกษร แมวาความสามารถในการอานวรรณคดจะเกยวของกบการสงเกตภาษาและการพจารณารปแบบเพอการแสดงการตดสนคณคาของวรรณคด องคประกอบเหลานยงคงความส าคญในการเรยนการสอนวรรณคด แตทฤษฎการตอบสนองของผอานเสนอแนวทางวาการเรยนการสอนวรรณคดควรน าไปสความเขาใจชวตและสงคม และใหอสระแกผเรยนมากกวาการจ ากดความคดและประสบการณ

32

4. ในการอภปรายจะตองเนนประเดนทสงเสรมใหผเรยนเกดการตอบสนอง ผสอนควรสนบสนนใหผเรยนวเคราะหสาระทอยในบทเรยน โดยการตความเพอคนหาความหมายทแฝงอยในวรรณคดเรองนน

5. ผสอนจะตองสรางบรรยากาศทเนนการเรยนรแบบรวมมอมากกวาการเรยนรแบบแขงขน ในการอภปรายไมควรตดสนวาถกหรอผด แพหรอชนะ แตควรเปนการสรางความคดใหมจากบทเรยน เพอใหผเรยนไดเกดความรความเขาใจอยางลกซง มการปรบเปลยนความคดและยอมรบความคดของผอน เพอขยายมมมองเกยวของกบวรรณคด

6. ควรใหผเรยนเชอมโยงการอานวรรณคดเรองนกบเรองอนๆ ทเคยอานมาแลว รวมทงการอภปรายในประเดนอนๆ หรอประสบการณอนๆ ทเกยวของกบวรรณคดและการพจารณาวรรณคดเรองอนๆ ทผเรยนควรอานตอไป

Brown และ Stephens (1995: 221-224) ไดเสนอแนะการสอนวรรณคดตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน สรปไดดงน

1. การสรางบรรยากาศในชนเรยนใหเปนชมชนแหงการเรยนร (classroom learning community)

ผสอนควรใชการอภปรายในชนเรยนโดยน าประเดนตางๆ ทเปนความขดแยงในวรรณคด แลวสงเสรมใหผเรยนเกดการตอบสนอง ประเดนตางๆ เหลาน ผสอนอาจเปนผก าหนด หรอใหผเรยนเปนผก าหนดกได เมอผเรยนเกดการตอบสนองแลว กใหผเรยนอภปรายตอไปวารสกอยางไรกบสถานการณความขดแยงและการแกไขปญหา ซงจะท าใหผเรยนพฒนาไปสการตอบสนองในระดบตางๆ ตอไป

2. การแบงกลมศกษาและแลกเปลยนความคดเหน (student sharing and study groups)

ผสอนควรใหผเรยนแบงกลมศกษา เพอก าหนดแนวทางในการอานและการอภปรายเกยวกบวรรณคด แลวอภปรายแลกเปลยนความคดเหนตามประเดนนน เชน ผเรยนอาจจะแสดงปฏกรยาตอตวละครในวรรณคด โดยการแสดงความรสกชอบหรอไมชอบ เปนตน

3. การเรยนรเปนค (learning partners) ผสอนควรใหผเรยนจบคสนทนากบเพอนรวมชน เพอเปนขอมลส าหรบน าไปเขยนบนทก

การเรยนรการตอบสนองตอวรรณคด (literary response journals) ในขนนผเรยนจะไดส ารวจความรสกทเกดจากการอานวรรณคดและตดสนใจวาจะแสดงการตอบสนองตอวรรณคดเรองนอยางไร

4. การเรยนรรายบคคล (individual learning) ผสอนควรใหผเรยนตรวจการตอบสนองของตนทมตอวรรณคดทอาน และสรปวาวรรณคด

เรองนสงผลกระทบอยางไร แลวแสดงการตอบสนองทตนมตอวรรณคดโดยการเขยนบนทกการเรยนร

33

การสอนวรรณคดตามทฤษฎการตอบสนองของผอานสรปไดวา ในการเรยนการสอนนน ควรมงเนนใหผเรยนคนหาความรดวยตวเอง มการแลกเปลยนความรซงกนและกน เพอสงเสรมใหผเรยนท าความเขาใจโดยการเชอมโยงประสบการณของตวเองกบสงทอานและผสอนควรตรวจในสงทผเรยนเขยนบนทกตอบสนองความรมา เพอดวาผเรยนมความเขาใจในวรรณคดเปนรายบคคลอยางไร

4.4 รปแบบการจดการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานของ พรทพย

ศรสมบรณเวช เปนรปแบบการสอนทพฒนามาจาก ทฤษฎการตอบสนองของผอานของ Rosenblatt การเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานของพรทพย ศรสมบรณเวช เปนนวตกรรมการเรยนรวรรณคดไทยทเนนผเรยนเปนส าคญและเปนทางเลอกหนงในการจดการเรยนการสอนวรรณคดใหสอดคลองกบจดมงหมายของหลกสตรและธรรมชาตของวชา รปแบบนจะสามารถน าไปใชกบผเรยนไดทกระดบ โดยพจารณาคดเลอกวรรณคดและจดกจกรรมทเหมาะสมกบวฒภาวะและศกยภาพของผเรยน ผลทเกดขนจากการใชรปแบบน คอ เสรมสรางความสามารถของผเรยนดานการตอบสนองตอวรรณคด การอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรอง (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) รายละเอยดของรปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานของ พรทพย ศรสมบรณเวช ทผวจยน ามาศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคด ไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 มหลกการและขนตอน ดงน

4.1.1 หลกการของรปแบบการเรยนการสอน รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานมหลกการ

4 ประการ คอ 1. หลกการดานการสรางความเขาใจจากประสบการณ ผเรยนสรางความเขาใจในการอานวรรณคดจากประสบการณเดมของตนในการเรยน

การสอนวรรณคด รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานน เนนการจดสถานการณใหผเรยนน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคด

2. หลกการดานความแตกตางระหวางบคคล ผเรยนแตละคนมศกยภาพในการเขาใจวรรณคดแตกตางกนตามประสบการณเดมของ

แตละคน รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานน เนนการใหเสรภาพแกผเรยนในการแสดงความรสก ความคดเหนและการยอมรบการแสดงการตอบสนองตอวรรณคดของผเรยนโดยปราศจากอคต

3. หลกการดานการมปฏสมพนธ ผเรยนควรมสวนรวมในกระบวนการเรยนร โดยแลกเปลยนความรสกความคดเหนของ

ตนกบผอน เพอพฒนาความสามารถในการคดไตรตรองและการตอบสนองตอวรรณคด รปแบบการ

34

เรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานน เนนการจดสภาพการเรยนการสอนใหผเรยนมปฏสมพนธรวมกนในชนเรยน

4. หลกการดานการทบทวนและการคดไตรตรอง ผเรยนแตละคนควรมโอกาสทบทวนและคดไตรตรองประสบการณจากการอาน

วรรณคดและขอมลปอนกลบ โดยการเขยนบนทกการเรยนร แลวจบคแลกเปลยนกนอาน รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานน เนนการใหขอมลปอนกลบในบนทกการเรยนรของผเรยน เพอพฒนาความเขาใจในการอานวรรณคดและใหผเรยนเหนมมมองในการตอบสนองตอวรรณคดทหลากหลายมากขน

4.4.2 ขนตอนการจดการเรยนการสอน รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผ อ าน

ประกอบดวยขนตอนการเรยนการสอน 5 ขน แตละขนมกจกรรมการเรยนการสอน ดงน ขนท 1 สรางความเขาใจเบองตนในการอาน 1.1 อานเนอเรองวรรณคดตอนทก าหนด 1.2 สรปความเขาใจในการอานวรรณคดตามศกยภาพ 1.3 น าเสนอความเขาใจในการอานเนอเรองโดยการพด หรอการเขยนตาม

ศกยภาพของตน 1.4 รวมกนอภปราย และสรปเนอเรองวรรณคดตอนทเปนบทเรยน ขนท 2 เชอมโยงประสบการณ 2.1 น าเสนอตวอยางขอความ หรอตวอยางเหตการณในวรรณคดหรอประเดน

อนๆ ทเกยวของกบวรรณคดมาอภปรายรวมกนในชนเรยน 2.2 น าเสนอประสบการณของตนทเกยวของกบขอความ เหตการณหรอ

ประเดนอนๆ ทเกยวของกบวรรณคด 2.3 อภปรายรวมกน เพอเชอมโยงประสบการณของผเรยนกบวรรณคดให

ชดเจนยงขน ขนท 3 เรยนรอยางมปฏสมพนธ 3.1 แบงผเรยนเปนกลมยอย ใหผเรยนรและท างานรวมกบผอน 3.2 รวมกนก าหนดประเดนอภปราย หรองานกลมในลกษณะอนๆ ทเกยวของ

กบเนอเรองวรรณคด 3.3 อภปรายหรอท างานกลมทไดรบมอบหมาย โดยเนนการแสดงความ

คดเหนทเชอมโยงประสบการณกบวรรณคด

35

ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ 4.1 ผแทนของแตละกลมน าเสนอผลงานในชนเรยน 4.2 รวมกนอภปราย และน าเสนอความคดเหนเพมเตม โดยการใหและรบ

ขอมลปอนกลบซงกนและกน ขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทกการตอบสนอง 5.1 ชวยกนทบทวนเนอหา แลวสรปประเดนส าคญจากการเรยนรในกลมยอย

และการน าเสนอผลงานกลมในชนเรยน 5.2 เขยนบนทกการเรยนร โดยการแสดงความร ความเขาใจ ความรสกและ

ความคดเหนเกยวกบวรรณคดอยางอสระ สงใหผสอนตรวจพจารณา 5.3 ตรวจพจารณาบนทกการเรยนรและใหขอมลปอนกลบในบนทกการ

เรยนรของผเรยนแตละคนแลวสงคนบนทกการเรยนรใหผเรยน 5.4 จบคแลกเปลยนกนอานบนทกการเรยนรทกครง โดยเปลยนคอานเพอให

รบทราบความคดเหนของผเรยนคนอนๆ อยางหลากหลาย 4.4.3 การวดและประเมนผล การวดและการประเมนผลการเขยนบนทกความร ในรปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานของพรทพย ศรสมบรณเวช ใชตามแนวคดของ Brown และ Stephen โดยจ าแนกความสามารถในการตอบสนองตอวรรณคดเปน 5 ระดบ ดงน 1. ระดบขอเทจจรง (facture level) ผอานแสดงความเขาใจตวบทโดยการอธบายเหตการณในเนอเรองเหมอนกบการรายงานขาวหนงสอพมพ โดยการระบรายละเอยดของเหตการณตามทปรากฏในเนอเรอง 2. ระดบความรสกรวม (empathic level) ผอานเชอมโยงความสมพนธระหวางตวละครกบเหตการณ หรอสถานการณในเรองโดยการพยายามท าความเขาใจอารมณความรสกนกคดของตวละคร 3. ระดบการวเคราะห (analytical level) ผอานใชการอานรายละเอยด (close reading) ในการพจารณาองคประกอบของเรอง เชน พฒนาการของตวละคร การใชสญลกษณ แนวคด และน าเสยงของผแตง 4. ระดบความเหนใจ (sympathetic level) ผอานแสดงการตอบสนองตอสถานการณในเรอง โดยระบความรสกเหนใจทมตอชะตากรรมของตวละคร และเขาใจพฤตกรรมของตวละครมากขน 5. ระดบการวจารณ (critical level)

36

ผอานตความและคดไตรตรองคณคาของวรรณคด โดยเชอมโยงความร ความเขาใจ และทศนคตทมตอเรอง

จากระดบความสามารถในการตอบสนองของผ อานทกลาวมานน สรปไดวา ระดบความสามารถแตละระดบนนจะขนอยกบความเขาใจในการเรยน การรสกรวม การวเคราะห วจารณ จงจะพฒนาไปสระดบความสามารถในการตอบสนองของผอานทสงขนได

ในการวจยการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ทจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานน ผวจยไดใชขนตอนในการจดการเรยนรและการวดและประเมนผลการเรยนร ตามรปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎ การตอบสนองของผอานของ พรทพย ศรสมบรณเวช

แนวคดการใชค าถามทกษะชวต (เทคนคค าถามแบบ RCA)

5.1ทกษะชวตในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงพฒนาผเรยนใหมคณภาพ

มาตรฐานการเรยนร ทจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการคอ 1. ความสามารถในการสอสาร 2. ความสามารถในการคด 3. ความสามารถในการแกปญหา 4. ความสามารถในการใชทกษะชวต 5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการน ากระบวนการตาง ๆ ไปใชในการด าเนนชวตประจ าวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การท างานและการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆอยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอนส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐานมนโยบายและเปาหมายการพฒนาคณภาพผเรยนในดานความสามารถและทกษะตลอดจนคณลกษณะทจะชวยเสรมสรางใหผเรยนมคณภาพตามเปาหมายของหลกสตร และมภมคมกนการด าเนนชวต ผเรยนจะตองมความสามารถในการปรบตวตอสภาพแวดลอมทางสงคมทเปลยนแปลงและทาทาย ซงตองใชกระบวนการคดและการตดสนใจทเหมาะสม จงจะสามารถอยในสงคมไดอยางปลอดภยและมความสข

คมอแนวทางการพฒนาทกษะชวตบรณาการการเรยนการสอน 8 สาระการเรยนรหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (กระทรวงศกษาธการ.ส านกวชาการและมาตรฐาน

37

การศกษา, 2551) ไดอธบายกระบวนการการใชทกษะชวตวา “ทกษะชวตเปนวธการสะทอน (Reflect) ความร ส กและความคดท ได ร บจากการปฏบตกจกรรม เช อมโยง (Connect) กบประสบการณในชวตทผานมาหรอทตนเองไดเรยนรมาแลวเปนองคความรใหม แลวน ามาปรบใช (Apply) ในชวตประจ าวนของตนเองทงในปจจบนและอนาคต” จากกระบวนการดงกลาวครผจดกจกรรมการเรยนจะเปนผตงประเดนค าถาม หลงจากเสรจสนกระบวนการเรยนการสอนเนอหาสาระในหลกสตรแลว เพอใหผเรยนเปดเผยตวเอง ผานการสะทอนความรสกหรอมมมอง (Reflect) ไดคดเชอมโยงความรใหมกบประสบการณเดมของผเรยน (Connect) และไดประยกตความรนน (Apply) ไปใชในชวตจรงของผเรยน เรยกค าถามดงกลาวโดยยอวา ค าถาม RCA ซงยอมาจาก Reflect : สะทอน Connect : เชอมโยง Apply : ปรบใชหรอประยกตใช

การใชค าถาม RCA กจกรรมทก าหนดใหมการอภปรายแสดงความรสกนกคดและ การประยกตความคดอยางมประสทธภาพหลงการจดกจกรรมการเรยนรแตละครง ดวยประเดนค าถามสะทอน เชอมโยงปรบใช เพอใหผเรยนไดเรยนรบทเรยนส าคญ ทจะพฒนาและเสรมสรางทกษะชวตใหกบตวผเรยนไดตระหนกร และเหนคณคาในตนเองและผอานรจกการจดการกบอารมณและความเครยดอยางเหมาะสมและรจกสรางสมพนธภาพทดกบผอานรจกคดวเคราะห ตดสนใจและแกปญหาอยางสรางสรรค

ค าถามเพอการสะทอน (R) ขณะปฏบตกจกรรมการวดรปสเหลยมผนผา และ รปสเหลยมจตรสดวยเชอก และการ

ค านวณความยาวรอบรปของรปสามเหลยม (ตนเตน, นาเบอ), (ยาก-งาย), (เครยม-ไมเครยด) ค าถามเพอการเชอมโยง (C) นกเรยนจะท าอยางไร จงจะท าใหความเครยดหายไป วธผอนคลายตนเองทดทสด

และเหมาะสมกบตนเองเปนอยางไร ค าถามเพอการปรบใช (A) ถาเกดความเครยดหรอความกาวหนา จะผอนคลายดวยวธการใด การปฏบตกจกรรมในครงตอไป นกเรยนจะท าอยางไรจงจะไมเกดความเครยด

งานวจยทเกยวของกบทฤษฎการตอบสนองของผอาน

6.1 งานวจยในประเทศ งานวจยทเกยวกบทฤษฎการตอบสนองของผอาน พรทพย ศรสมบรณเวช (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) ไดวจยเรองการพฒนารปแบบการ

เรยนการสอนวรรณคดไทย ตามทฤษฎตอบสนองของผอานเพอเสรมสรางความสามารถดานการตอบสนองวรรณคด การอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรองของนสตระดบปรญญาบณฑต

38

จฬาลงกรณมหาวทยาลย มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎตอบสนองของผอาน เพอเสรมสรางความสามารถการตอบสนองตอวรรณคดการอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรองของนสตระดบปรญญาบณฑต และเพอประเมนคณภาพของรปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขน กลมตวอยางเปนนสตคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย จ านวน 34 คน แบงเปนกลมทดลอง 17 คน และกลมควบคม จ านวน 17 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบทดสอบความสามารถในการอานเพอความเขาใจ แบบบนทกการเรยนร แบบบนทกผลการสอนและแบบบนทกการสมภาษณ ผลวจยพบวา กลมทดลองมคะแนนความสามารถดานการตอบสนองตอวรรณคด การอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรองสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ความสามารถของผเรยนกลมทดลองดานการตอบสนองตอวรรณคด การอานเพอความเขาใจ และการคดไตรตรองเปนผลมาจากการใชรปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขน

ปารชาต ตามวงค (ปารชาต ตามวงค, 2550) ไดวจยเรองผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานทมตอความสามารถในการอานเพอความเขาใจและเจตคตตอวรรณกรรมลานนาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน มวตถประสงค เพอศกษาผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานทมตอความสามารถในการอานเพอความเขาใจ และเจตคตตอวรรณกรรมลานนาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน และเพอเปรยบเทยบความสามารถในการอานเพอความเขาใจ และเจตคตตอวรรณกรรมลานนาของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนตนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานกบการจดการเรยนรแบบปกต กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยเชยงใหม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ทก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 จ านวน 87 คน เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนรวรรณกรรมลานนา แบบวดความสามารถในการอานเพอความเขาใจและแบบวดเจตคตตอวรรณกรรมลานนา ผลจากการวจยพบวา ความสามารถในการอานเพอความเขาใจและเจตคตตอวรรณกรรมลานนาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยเชยงใหม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม สงขน หลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

เนตรนภา ประสงห (เนตรนภา ประสงห, 2553) ไดวจยเรองผลการเรยนตามทฤษฎตอบสนองของผอานทมตอความเขาใจในการอานวรรณคดรอยกรองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนหนองจอกพทยานสรณ ส านกงานเขตหนองจอก กรงเทพมหานคร มวตถประสงคเพอศกษาความสามารถในการอานวรรณคดรอยกรองเพอความเขาใจของนกเรยน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนหนองจอกพทยานสรณ ส านกงานเขตหนองจอก กรงเทพมหานคร ทก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จ านวน 42 คน เครองมอ

39

ทใชในการทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนร แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการอาน ผลจากการวจยพบวา ความสามารถในการอานวรรณคดรอยกรองเพอความเขาใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนหนองจอกพทยานสรณ ส านกงานเขตหนองจอก กรงเทพมหานคร สงขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และเจตคตของผเรยนดขน หลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน

ถนมรกษ ชชยมงคล (ถนมรกษ ชชยมงคล, 2557) ไดวจยเรองการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนเรยนและหลงเรยนทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน มวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภช ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 จ านวน 43 คน เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนร แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย แบบสอบถามความคดเหนความพงพอใจของผเรยน ผลจากการวจยพบวา ความสามารถในการอานวรรณคดรอยกรองเพอความเขาใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 รตนโกสนทรสมโภช ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร สงขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และเจตคตของผเรยนดขน หลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน

จฬาลกษณ คชาชย (จฬาลกษณ คชาชย, 2557) ไดวจยเรองการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนเรยนและหลงเรยนทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน มวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ค อ น ก เ ร ยนระด บช น ม ธ ยมศ กษาป ท 3 โ ร ง เ ร ยนว ดนา งสาว ( ถ า ว ร ร าษฎร บ า ร ง ) อ าเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร ทก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 จ านวน 38 คน เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนร แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย แบบสอบถามความคดเหนความพงพอใจของผ เรยน ผลจากการวจยพบวา ความสามารถในการอานวรรณคดรอยกรองเพอความเขาใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนวดนางสาว (ถาวรราษฎรบ ารง) อ าเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร สงขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และเจตคตของผเรยนดขน หลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน

40

6.2 งานวจยตางประเทศ Garrison (Garrison, 1991) ไดวจยเกยวกบการตอบสนองทางการอานของผ เรยนใน

มหาวทยาลยทมตอการอานบทเรยนวรรณคดและบทเรยนทไมเปนวรรณคดเพอศกษาวาผอานรบรเนอหาของบทเรยนทเปนวรรณคดกบบทเรยนทไมเปนวรรณคดเหมอนกนหรอไม กลมตวอยางเปนผเรยนเพศหญง 29 คน และเพศชาย 4 คน ในชนเรยนภาษา ซงมผเรยนหลากหลายชนป ผวจยใหกลมตวอยางเขยนแสดงการตอบสนองอยางอสระทมตอการอานบทเรยน จ านวน 6 บท ทงบทเรยนทเปนวรรณคดและไมใชวรรณคดและใหตอบแบบสอบถามเกยวกบการอานและการเขยน ผลการวจย พบวา ผอานรบรคณลกษณะของบทเรยนทเปนวรรณคดกบบทเรยนทไมเปนวรรณคด ผอานมความคดเหนและกลยทธในการอานบทเรยนทเปนวรรณคดกบบทเรยนทไมเปนวรรณคดแตกตางกน กลมตวอยางสวนใหญชอบการตอบสนองโดยการเขยนบนทกการเรยนร มเพยงเลกนอยทชอบการเขยนรายงาน และมจ านวนนอยทสดทชอบการเขยนทงสองแบบ กลมตวอยางเหนวารปแบบการเขยนมความเหมาะสมกบรปแบบบทเรยนอยางใดอยางหนง การตอบสนองโดยการเขยนเปนวธการทผอาน ไดแสดงความคดเชงไตรตรอง และเชอมโยงความคดของผอาน

จากการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ พบวา ในการตอบสนองตอบทเรยนทเปนวรรณคดกบบทเรยนทไมเปนวรรณคด แมวาผอานจะไตรตรองจากประสบการณของตน แตผอานกจะใชวธการแตกตางกน กลาวคอ ในการตอบสนองตอบทเรยนทเปนวรรณคด ผอานจะเนนการจนตนาการถงอนาคต สวนในการตอบสนองตอบทเรยนทไมเปนวรรณคด ผอานะใชประสบการณของตนในการเชอมโยงเรองราวทปรากฏในบทเรยน ในการอานบทเรยนทเปนวรรณคด ผอานจะแสดงความคดเหนทนอกเหนอไปจากตวบท โดยเนนประเดนทางสงคมสวนรวม แตการอานบทเรยนทไมเปนวรรณคด ผอานจะแสดงความคดเหนเกยวกบเรองทอยในตวบทเทานน

Kessler (Kessler. K.J, 1992) งานวจยครงนไดศกษาพฤตกรรมในหองเรยนระหวางการเขยนบทสนทนาและการวเคราะหประเภทและการตอบสนองของนกเรยนจากเดอนตลาคม 1992 ถง เดอนมกราคม 1992 ไดศกษาการตอบสนองของนกเรยนทอาน นยาย Holocaust และถายถอดการตอบสนองเหลานนของคประชากร คอนกเรยน เกรด 12 ในชนเรยนภาษาองกฤษ โรงเรยนมธยม south central Pennsylvania พบวามการตอบสนองมากและหลากหลายซงเปนไปตามการตอบโตในหองเรยนระหวางนกเรยนและคร

Courtney (Courtney. L.L., 1999) งานวจยครงนศกษาไปทการตอบสนองของผอานทเปนนกเรยนระดบ 5 จ านวน 24 คน โดยเนนการศกษาวาการตอบสนองของผอานในการเรยนการสอนวรรณคดในชนเรยนมผลอยางไรตอพฒนาการทางการเขยนของนกเรยน การศกษาครงนใชการบนทกเทปการอภปราย การเขยนบนทกการเรยนร เพอตรวจสอบวานกเร ยนพฒนาความสมพนธระหวางการอานกบการเขยนไดอยางไรในการวเคราะหการตอบสนอง และการเขยนของนกเรยนใช

41

กรอบแนวคด ไดแก ระดบการตอบสนองตอเนอหา บทบาทของผเรยนในการอภปรายเกยวกบวรรณคด บทบาทของครในการเลอกเนอหาวรรณคด อทธพลของวธการตอบสนอง และอทธพลของการเขยน ผลการศกษาพบวานกเรยนมความสามารถเชอมโยงการอานและการเขยนในชนเรยนม 2 ลกษณะ คอ นกเรยนทมความสามารถในการอานเปนอยางด กบนกเรยนทมความซาบซงทางสนทรยภาพในขณะอานวรรณคด นกเรยนเหลานรวมกนสรางความเขาใจเนอเร อง โดยใชประสบการณซบซอนของเรองเปนสอน าไปสการวจารณวรรณคด และการพฒนาตนเองใหเปนนกอานทด นกเรยนใชความเขาใจองคประกอบของวรรณคดเพอน าไปสเนอเรองและพฒนาความสมพนธระหวางการอานกบการเขยน

Miller (Miller. T.D, 2003) งานวจยครงนศกษาไปทการตอบสนองของผอานของนกเรยนระดบชนประถมวย 1 หองเรยนจ านวน 28 คน โดยใชทฤษฎตอบสนองของผอาน Rosenblatt และทฤษฎปฏสมพนธเชงสงคมของ Vygotsty ส าหรบวรรณคดทเลอกมาคนควา พบวาผเรยนมความสามารถในการวเคราะหวฒนธรรมไดดผวจยเสนอแนะวาควรใชโอกาสในการเชอมโยงวฒนธรรมทบานและโรงเรยนส าหรบนกเรยนชวงอายปฐมภมในโรงเรยนจะท าใหเพมการเรยนรไดขน

จากการศกษางานวจยทกลาวมาแลวนน ท าใหเหนแนวทางการใชทฤษฎการตอบสนองของผอาน และการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ซงมนกวจยหลาย ๆ ทานน ามาศกษา จากการศกษานนผวจยสนใจน ามาศกษาวรรณคดไทยในระดบชนมธยมศกษาปท 4 ซงจะไดกลาวตอไปในบทท 3

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยเรอง การเปรยบเทยบศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 ทจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA มวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน 2) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎ การตอบสนองของผอาน งานวจยนเปนการวจยแบบจ าลองการทดลอง (Pre Experimental Designs) ใชแบบแผนการวจยการทดลองกลมเดยว มการวดกอนและหลงการทดลอง (The One-Group Pretest-Posttest Design) ซงมรปแบบดงน (มาเรยม นลพนธ, 2555) ตารางท 2 แบบแผนการวจยแบบ The One-Group Pretest-Posttest Design

T1

X T2

T1 คอ การทดสอบกอนเรยน

X คอ การจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน T2 คอ การทดสอบหลงเรยน ขนตอนและวธด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ดงน 1. ขนเตรยมการ

1.1 ศกษาคนควา ต ารา เอกสารและงานวจยทเกยวของ 1.2 ก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 1.3 ตวแปรทใชในการศกษา

2. ขนสรางและหาคณภาพเครองมอ 2.1 เครองมอทใชในการทดลอง 2.2 การสรางและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ

43

3. ขนด าเนนการทดลอง 4. ขนวเคราะหขอมล รายละเอยดของการด าเนนการทดลองมขนตอน ดงน 1. ขนเตรยมการ

1.1 ศกษาคนควา ต ารา เอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน 1.1.1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการ

เรยนรภาษาไทย และหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ปการศกษา 2559 1.1.2 หนงสอ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการเรยนวรรณคดไทย 1.1.3 หนงสอ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสอนตามทฤษฎการตอบสนอง

ของผอาน และการใชเทคนคค าถามแบบ RCA 1.1.4 อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง และนทานเวตาลเรองท 10 1.2 ก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 1.2.1 ประชากร

ประชากร คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ า เภอเมอง จ งหวดสมทรสาคร ภาคเร ยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 11 หองเรยน รวม 406 คน โดยการจดหองเรยนเปนแบบคละความสามารถและมความรพนฐานวชาภาษาไทยไมแตกตางกน

1.2.2 กลมตวอยาง กลมตวอยาง คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/5 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ า เภอเมอง จ งหวดสมทรสาคร ภาคเร ยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 1 หองเรยน รวม 45 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Samplimg) โดยการจบสลากโดยใชหองเรยนเปนหนวยสม

1.3 ตวแปรทใชในการศกษา 1.3.1 ตวแปรตน (Independent Variable) คอ การจดการเรยนรวรรณคดไทย

ตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน และการใชเทคนคค าถามแบบ RCA 1.3.2 ตวแปรตาม (Dependent Variable) คอ 1.3.2.1 ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 1.3.2.2 ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการ

เรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA 2. ขนสรางและหาคณภาพเครองมอ

2.1 เครองมอทใชในการทดลอง

44

การวจยครงนผวจยไดก าหนดเครองมอในการทดลองมดงน 2.1.1 แผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน 2.1.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนกอนและหลงเรยนวรรณคดไทย 2.1.3 แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตาม

ทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA 2.2 การสรางและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ 2.2.1 แผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผ อาน รวมกบ

การใชเทคนคค าถามแบบ RCA มขนตอนในการสราง ดงน 2.2.1.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย และหลกสตรสถานศกษากลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย พทธศกราช 2559

2.2.1.2 ศกษาเอกสาร ต าราและงานวจยทเกยวของกบการเขยนแผนการจดการเรยนรและการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผ อาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ R C A

2.2.1.3 ศกษาอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง และนทานเวตาลเรอง 10 เพอวเคราะหประเดนปญหาทน ามาเปนสาระส าคญในแผนการจดการเรยนร

2.2.1.4 น าขอมลสาระส าคญทไดจากการศกษามาเปนแนวทางการจดท าแผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

2.2.1.5 สรางแผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA จ านวน 2 แผน คอ แผนการจดการเรยนรท 1 เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง จ านวน 4 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 2 เรองนทานเวตาลเร องท 10 จ านวน 4 ช ว โมงรวมท งส น 8 ช ว โมง โดยใช เน อหาวรรณคด ไทย อ เหนา ตอนศกกะหมงกหนง และนทานเวตาลเรอง 10 แผนการจดการเรยนรประกอบดวย สาระส าคญ มาตรฐานตวชวด เนอหาสาระ คณลกษณะอนพงประสงค กจกรรมการเรยนร สอและแหลงการเรยนร การวดและการประเมนผล โดยรปแบบการเรยนการสอนมรายละเอยด ดงตอไปน

รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มหลกการส าคญ 4 ประการ คอ

1. การสรางความเขาใจจากประสบการณเดม ผเรยนสรางความเขาใจในการอานวรรณคดจากประสบการณเดมของตน

รปแบบนเนนการจดสถานการณใหผเรยนน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคด 2. ความแตกตางระหวางบคคล

45

ผเรยนแตละคนมศกยภาพในการเขาใจวรรณคดแตกตางกนตามประสบการณเดมของแตละคน รปแบบนเนนการใหเสรภาพแกผเรยนในการแสดงความรสก ความคดเหน และยอมรบการแสดงการตอบสนองตอวรรณคดของผเรยนโดยปราศจากอคต

3. การมปฏสมพนธในการเรยนร ผเรยนควรมสวนรวมในกระบวนการเรยนร โดยการแลกเปลยนความรสก

ความคดเหนของตนกบผอน เพอพฒนาความสามารถในการคดไตรตรอง และการตอบสนองตอวรรณคด รปแบบนเนนจดสภาพการเรยนการสอนใหผเรยนมปฏสมพนธรวมกนในชนเรยน

4. การทบทวนและการคดไตรตรอง ผเรยนแตละคนควรทบทวนและคดไตรตรองประสบการณจากการอาน

วรรณคดและขอมลปอนกลบ โดยการเขยนบนทกการเรยนรแลวจบคแลกเปลยนกนอาน รปแบบนเนนการใหขอมลปอนกลบในบนทกการเรยนรของผเรยน เพอพฒนาความเขาใจและการตอบสนองวรรณคด

รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบ มวตถประสงค 3 ขอ คอ

1. นกเรยนสามารถสรปเนอหาวรรณคดได 2. นกเรยนสามารถวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดได 3. นกเรยนสามารถสรปความรและขอคดจากการอานวรรณคด น าไป

ประยกตใชในชวตจรงได กจกรรมการเรยนรมขนตอน ดงน ขนท 1 ขนสรางความเขาใจเบองตนในการอาน โดยผเรยนอานเนอเรอง

วรรณคดตอนทก าหนด ผเรยนสรปความเขาใจในการอานวรรณคดตามศกยภาพของตน ผเรยนน าเสนอความเขาใจในการอานเนอเรองโดยการพดหรอการเขยนตามศกยภาพของตน ผสอนและผเรยนรวมกนอภปรายและสรปเนอเรองวรรณคดตอนทเปนบทเรยน

ขนท 2 ขนเชอมโยงประสบการณ ผสอนน าเสนอตวอยางขอความ หรอตวอยางเหตการณในวรรณคด หรอประเดนอนๆ ทเกยวของกบวรรณคดมาอภปรายรวมกนในชนเรยน ผเรยนน าเสนอประสบการณของตนทเกยวของกบขอความ เหตการณหรอประเดนอนๆ ทเกยวของกบวรรณคดทผสอนน าเสนอ โดยการพดหรอเขยนสนๆ ผเรยนและผสอนอภปรายรวมกน เพอเชอมโยงประสบการณของผเรยนกบวรรณคดใหชดเจนยงขน

ขนท 3 เรยนรอยางมปฏสมพนธ โดยแบงผเรยนเปนกลมยอย ใหผเรยนเรยนรและท างานรวมกบผอน ผสอนและผเรยนรวมกนก าหนดประเดนการอภปราย หรองานกลมใน

46

ลกษณะอนๆ ทเกยวของกบเนอเรองวรรณคด ผเรยนอภปรายหรอท างานกล มทไดรบมอบหมาย โดยเนนการแสดงความคดเหนทเชอมโยงประสบการณกบวรรณคด

ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ โดยใหตวแทนของแตละกลมน าเสนอผลงานในชนเรยน ผสอนและผเรยนรวมกนอภปรายและน าเสนอความคดเหนเพมเตม โดยการใหและรบขอมลปอนกลบ (feedback) ซงกนและกน

ขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทกการตอบสนอง ผเรยนชวยกนทบทวนเนอหาแลวสรปประเดนส าคญจากการเรยนรในกลมยอย และการน าเสนอผลงานกลมในชนเรยน ผเรยนแตละคนเขยนบนทกการเรยนรโดยการแสดงความรและความเขาใจ ความรสก และความคดเหนเกยวกบวรรณคดอยางอสระ ผเรยนสงใหผสอนพจารณา ผสอนตรวจพจารณาบนทกการเรยนรและใหขอมลปอนกลบในบนทกการเรยนรของผเรยนแตละคนแลวสงคนบนทกการเรยนรใหผเรยน ผเรยนจบคแลกเปลยนกนอานบนทกการเรยนรทกครง โดยเปลยนคอานเพอใหรบทราบความคดเหนของผเรยนคนอนๆ อยางหลากหลายโดยใชเทคนคค าถามแบบ RCA มาเปนค าถามในการกระตนการแสดงความคด

การใชเทคนคค าถามแบบ RCA คอการตงค าถามพฒนาทกษะชวตเปนวธการสะทอน (Reflect) ความรสกและความคดท ไดรบจากการปฏบตกจกรรม เชอมโยง (Connect) กบประสบการณในชวตทผานมาหรอทตนเองไดเรยนรมาแลวเปนองคความรใหม แลวน ามาปรบใช (Apply) ในชวตประจ าวนของตนเองทงในปจจบนและอนาคต” จากกระบวนการดงกลาวครผจดกจกรรมการเรยนจะเปนผตงประเดนค าถาม หลงจากเสรจสนกระบวนการเรยนการสอนเนอหาสาระในหลกสตรแลว เพอใหผเรยนเปดเผยตวเอง ผานการสะทอนความรสกหรอมมมอง (Reflect) ไดคดเชอมโยงความรใหมกบประสบการณเดมของผเรยน (Connect) และไดประยกตความรนน (Apply) ไปใชในชวตจรงของผ เรยน เรยกค าถามดงกลาวโดยยอวา ค าถาม RCA ซงยอมาจาก Reflect : สะทอน Connect : เชอมโยง Apply : ปรบใชหรอประยกตใชนนเอง

รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มการวดและประเมนผลในระหวางการเรยนการสอน โดยใชการสงเกตและบนทกพฤตกรรมการประเมนผลงานกลม และหลงการเรยนการสอน ใชการตรวจพจารณาบนทกการเรยนรของผเรยนและการท าแบบทดสอบ โดยก าหนดการจดการเรยนร ดงตารางท 5

47

ตารางท 3 ก าหนดการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน

แผนการจดการเรยนรท เรอง จ านวน/คาบ

1 อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง จ านวน 1 แผน 4 2 นทานเวตาลเรองท 10 จ านวน 1 แผน 4

รวม 8

2.2.1.6 น าแผนจดการเรยนรทสรางขนน าเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบความถกตองดานการใชภาษาและเนอหา จากนนปรบปรงและแกไขแผนการจดการเรยนรตามค าแนะน าของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ 2.2.1.7 น าแผนจดการเรยนรทไดรบการปรบปรงแกไขแลวเสนอผเชยวชาญ จ านวน 3 คน ประกอบดวย ผเชยวชาญดานเนอหา ดานวธการจดการเรยนร และดานการวดผลและประเมนผลเพอตรวจสอบความถกตองและความเทยงตรงของเนอหา (Content Validity) โดยพจารณาหาคาดชนความสอดคลองระหวางจดประสงค เนอหาและการจดกจกรรมการเรยนร (Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยก าหนดเกณฑการใหคะแนนดงน

+1 หมายถง แนใจวา เนอหาและการจดกจกรรมการเรยนร มความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร

0 หมายถง ไมแนใจวา เนอหาและการจดกจกรรมการเรยนรมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร

-1 หมายถง แนใจวาเนอหาและการจดกจกรรมการเรยนรไมสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร โดยค านวณคา IOC จากสตร

IOC = ∑R

N

เมอ IOC คอ คาความสอดคลองระหวางจดประสงคกบเนอหา ∑R คอ ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N คอ จ านวนผเชยวชาญ

โดยคาดชน ความสอดคลองตงแต 0.50 ขนไป ถอวามความสอดคลองกนในเกณฑ ทยอมรบได ซงผลการตรวจสอบความสอดคลองระหวางจดประสงค เนอหาและการจดกจกรรมการเรยนร ไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00

48

2.2.18 น าแผนการจดการเรยนรทไดผานการเสนอแนะจากผเชยวชาญทใหปรบปรงแกไข ดานระยะเวลาในการจดการรในแตละขนตอนใหเกดความเหมาะสม

2.2.1.9 น าแผนการจดการเรยนรทไดรบการปรบปรงแกไขแลวจ านวน 1 แผนไปใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 ทเปนกลมตวอยาง รวม 40 คน

2.2.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยม 2 ตอน มคะแนนรวม 30 คะแนน โดยตอนท 1 เปนแบบทดสอบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 24 ขอ ขอละ 1 คะแนน ตอนท 2 เปนแบบทดสอบอตนย จ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน ทงนคะแนนทไดจากแบบทดสอบอตนยนน จ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน ผวจยจะน ามาแปลงคะแนนทง 2 ขอ ใหเปน ขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน เพอใหน าหนกคะแนนสอดคลองกบโครงสรางสรางรายวชาตามหลกสตรสถานศกษา เกณฑการแปลผลการแปลงคะแนนนนแนบในภาคผนวก โดยขอสอบจะเปนขอสอบชดเดยวกนในการทดสอบกอนเรยน (Pretest) และหลงเรยน (Posttest) ขนตอนการสรางและการตรวจสอบคณภาพ ดงน

2.2.2.1 ศกษาเอกสารหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย และหลกสตรสถานศกษา กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบช นม ธยมศกษาปท 4 โ รง เร ยนสมทรสาครวทยาล ย ต าบลมหาชย อ า เภอเ มอง จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559

2.2.2.2 ศกษาทฤษฎ หลกการ และวธสรางเครองมอวดผลทางการศกษา 2.2.2.3 วเคราะห เนอหาสาระ และจดประสงคการเรยนรเรองการจดการ

เรยนรวรรณคดไทย 2.2.2.4 สรางตารางวเคราะหขอสอบ ตามแนวคดของบลม และคณะ ดงน

49

ตารางท 4 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย

การวเคราะหขอสอบ อเหนา นทานเวตาล ชนดขอสอบ

ความรความจ า 4 4 ปรนย ความเขาใจ 5 5 ปรนย

การน าไปใช - - -

วเคราะห 3/1 3/1 ปรนย/อตนย สงเคราะห - - -

ประเมนคา - - - รวม 12 12 -

2.2.2.5 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนวรรณคดไทยตอนท 1 ขอสอบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 24 ขอ ตอนท 2 ขอสอบอตนยจ านวน 2 ขอ 2.2.2.6 สรางเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนวรรณคดแบบแจกแจงระดบการปฏบต (Rubric) โดยผวจยสรางตามเกณฑการประเมนความสามารถ ดงน

50

ตารางท 5 ตารางเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนวรรณคด

ระดบ

ความ

สามา

รถ

ระดบคะแนน

5 คะแนน 4 คะแนน 3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน 1. เขยนตอบทกประเดน 2. มการแสดงความคดเหนทเปนความรสก 3. ยกตวอยางประกอบ 4. มแนวทางการแกไขพรอมยกตวอยางชดเจน

1. เขยนตอบทกประเดน 2. มการแสดงความคดเหนทเปนความรสก 3. ยกตวอยางประกอบ 4.มแนวทางการแกไข

1. เขยนตอบทกประเดนอยาง 2. มการแสดงความคดเหนทเปนความรสก 3. ยกตวอยางประกอบ

1. เขยนตอบทกประเดนอยาง 2. มการแสดงความคดเหนทเปนความรสกเทานน

1. เขยนตอบทกประเดนอยาง สน ๆ ไมมการขยายความ หรอยกตวอยางประกอบประเดนใดๆ เลย

2.2.2.7 น าเสนอแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย ตารางวเคราะหขอสอบและเกณฑการตรวจใหคะแนนไปใหทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบการใชภาษาความถกตองของขอค าถาม จากนนปรบปรงและแกไขตามคะแนะน าของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ 2.2.2.8 น าเสนอแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยและเกณฑการตรวจใหคะแนนตอผเชยวชาญ จ านวน 3 คน พจารณาวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธแตละขอวดตามตวชวดทระบไวหรอไม โดยใชวธของโรวเนลล (Rovinelli) และแฮมเบลตน (Hambleton) ประเมนขอสอบในตารางวเคราะหเพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคเชงพฤตกรรม ( Index of Item Objective Congruence : IOC) น าตารางว เคราะหค า IOC ของผเชยวชาญ มาค านวณคาดชนความสอดคลองแลวเลอกขอสอบทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.50 ขนไปโดยใชเกณฑการประเมน ดงน

+1 หมายถง แนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 0 หมายถง ไมแนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร -1 หมายถง แนใจวาขอค าถามไมสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร

51

โดยค านวณคา IOC จากสตร

IOC = ∑R

N

เมอ IOC คอ ค าความสอดคลองระหว างขอค าถามกบจดประสงค

∑R คอ ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N คอ จ านวนผเชยวชาญ

โดยคาดชน ความสอดคลองตงแต 0.50 ขนไป ถอวามความสอดคลองกนในเกณฑทยอมรบได ซงผลการตรวจสอบความสอดคลองไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00

2.2.2.9 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใชเพอหาคณภาพกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/2 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 40 คน ทเคยเรยนเนอหาบทอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง และนทานเวตาลเรอง 10 มาแลว

2.2.2.10 น าผลการทดสอบของแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย ตอนท 1 ซงเปนขอสอบปรนยมาวเคราะหคณภาพรายขอเพอหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) โดยเลอกขอสอบจ านวน 24 ขอ ทมคาความยากงาย (p) 0.20 ถง 0.80 และมคาอ านาจจ าแนก (r) 0.20 ขนไป ซงผลการวเคราะหคณภาพรายขอเพอหาคาความยากงาย (p) อยระหวาง 0.28 ถง 0.78 และมคาอ านาจจ าแนก (r) อยระหวาง 0.30 ถง 0.75

2.2.2.11 ค านวณหาคาความเชอมนของขอสอบปรนยโดยใชสตร KR-20 (Kuder Richardson -20) ซงผลการค านวณหาคาความเชอมนเทากบ 0.81

2.2.2.12 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย ตอนท 1ขอสอบแบบปรนย จ านวน 24 ขอ จาก 50 ขอสอบทวเคราะหและตรวจโดยผเชยวชาญเรยบรอยแลวไปใชทดสอบกบกลมตวอยางกอนเรยน (Pretest) และหลงเรยน (Posttest) 2.2.2.13 สวนแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย ตอนท 2 ซงเปนขอสอบแบบอตนย จ านวน 4 ขอ น ามาตรวจใหคะแนน โดยผเชยวชาญ 3 คน วเคราะหคา IOC ของผเชยวชาญมาค านวณคาดชนความสอดคลองแลวเลอกขอสอบทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.50 ขนไป โดยใชเกณฑการประเมน ดงน

+1 หมายถง แนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 0 หมายถง ไมแนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร -1 หมายถง แนใจวาขอค าถามไมสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร

52

โดยค านวณคา IOC จากสตร

IOC = ∑R

N

เมอ IOC คอ ค าความสอดคลองระหว างขอค าถามกบจดประสงค

∑R คอ ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N คอ จ านวนผเชยวชาญ

โดยคาดชน ความสอดคลองตงแต 0.50 ขนไป ถอวามความสอดคลองกนในเกณฑ ทยอมรบได ซงผลการตรวจสอบความสอดคลองไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00

2.2.2.14 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย ตอนท 2ขอสอบแบบอตนย จ านวน 4 ขอ เลอกเพยง 2 ขอทไดปรบปรงตามเกณฑเรยบรอยแลวไปใชทดสอบกบกลมตวอยางกอนเรยน (Pretest) และหลงเรยน (Posttest)

2.2.2.15 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทย ตอนท 2ขอสอบแบบอตนย จ านวน 2 ขอ มาตรวจใหคะแนน โดยผวจย และครนนทดา เฟองไกรศร ครกลมสาระการเรยนรภาษาไทย เพอวเคราะห และตรวจสอบวาเกณฑการใหคะแนน (Rubric) ทสรางขนสามารถน าไปใชไดหรอไม โดยพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) ผลปรากฏวามคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ 0.83 แสดงวาคะแนนทไดจากการตรวจของผวจยและผเชยวชาญมความสอดคลองกนสง

2.2.3 แบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานมขนตอนการสรางและตรวจสอบคณภาพ ดงน

2.2.3.1 ศกษาวธการสรางแบบสอบถามความคดเหนแบบมาตราสวน ประมาณคา (Rating Scale) จากเอกสารและต าราทเกยวของ

2.2.3.2 น าขอมลสาระส าคญทไดจากการศกษามาวเคราะหขอมลทงในดานทฤษฎและแนวคดมาเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถามความคดเหนการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย

2.2.3.3 สรางแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการสอน วรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผ อาน รวมกบการใช เทคนคค าถามแบบ RCA จ านวน 16 ขอ แบบมาตราสวนประมาณคา โดยการวดระดบ 5 ระดบของลเครท (Likert) จากหนงสอคมอการสรางเครองมอวดคณลกษณะดานจตพสยของส านกทดสอบทางการศกษา กระทรวงศกษาธการ (2539: 47-77) ดงน

53

ตารางท 6 การแปรผลคาเฉลยความคดเหนทมตอวธสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานของลเครท (Likert)

คาเฉลย ระดบความคดเหน 1.00 – 1.49 นอยทสด

1.50 – 2.49 นอย 2.50 – 3.49 ปานกลาง

3.50 – 4.49 มาก

4.50 – 5.00 มากทสด 2.2.3.4 น าแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA โดยใหอาจารย ทปรกษาวทยานพนธตรวจแกไขความถกตองเหมาะสม จากนนปรบปรงแกไขแบบสอบถามความคดเหนตามค าแนะน าของอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหขอความสอดคลองกบแบบสอบถาม 2.2.3.5 เสนอแบบสอบถามความคดเหนใหผ เชยวชาญดานการวดผล และประเมนผลตรวจสอบความถกตองและหาคาดชนความสอดคลองระหวาง ขอค าถามกบจดประสงคในการถาม (Index of Item Objective Congruence : IOC) ถาคาดชนความสอดคลองมคาตงแต 0.50 ขนไป ถอวามความสอดคลองในเกณฑทยอมรบไดโดยใชเกณฑการประเมน ดงน

+1 หมายถง แนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 0 หมายถง ไมแนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร -1 หมายถง แนใจวาขอค าถามไมสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร ซงผลการตรวจสอบความสอดคลองไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00

2.2.3.6 น าแบบสอบถามทผานการพจารณาตรวจสอบจากผเชยวชาญแลวไปเปนเครองมอในการวจย 3. ขนด าเนนการทดลอง

การสอนตามแบบการวจยแบบจ าลองการทดลอง (Pre Experimental Designs) มวธการดงน

3.1 เลอกกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ผวจยไดสมตวอยางหองเรยนอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยวธจบสลากเปนกลมตวอยาง คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท

54

4/5 จ านวน 45 คน ทจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถาม แบบ R C A

3.2 ทดสอบกอนเรยน (Pretest) กบกลมตวอยาง โดยใชขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนหลงการเรยน

3.3 ทดลองสอนตามแผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานทสรางขน จ านวน 2 แผน แผนละ 4 ชวโมง รวมเวลาสอนทงหมด 8 ชวโมง ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 โดยผวจยเปนผสอนเอง

3.4 ทดสอบหลงเรยน (Posttest) เรองการเรยนวรรณคดไทย โดยใชขอสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยซงเปนชดเดยวกบกอนเรยน

3.5 น าแบบสอบถามความคดเหน ไปสอบถามความคดเหนกบกลมตวอยาง 3.6 ตรวจใหคะแนนการท าขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย 3.7 น าคะแนนมาวเคราะหหาคาทางสถตเพอทดสอบสมมตฐาน

4. ขนวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลส าหรบการวจยครงน ประกอบดวย 4.1 การหาคาประสทธภาพขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย ผว จย

ด าเนนการดงน 4.1.1 หาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบตวช วด ใชสตร IOC

(Index of Item Objective Congruence) 4.1.2 น าขอสอบปรนยมาหาคาความยากงายและคาอ านาจจ าแนกโดยวเคราะห

ขอสอบเปนรายขอและหาคาความเชอมนของขอสอบ โดยใชสตร KR-20 ของ Kuder Richardson (มาเรยม นลพนธ, 2555: 182)

4.2 เปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยกอนเรยนและหลงเรยนดวยการ

จดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน โดยวเคราะหคาเฉลย (x) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และใชการทดสอบคาท แบบ ไมเปนอสระตอกน (t-test dependent)

4.3 วเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนอง

ของผอานโดยการวเคราะหคาเฉลย (x) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยระดบความคดเหนชนดมาตราสวนประมาณคา มเกณฑดงน

55

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.49 หมายถง นอยทสด คาเฉลยระหวาง 1.50-2.49 หมายถง นอย คาเฉลยระหวาง 2.50-3.49 หมายถง ปานกลาง คาเฉลยระหวาง 3.50-4.49 หมายถง มาก คาเฉลยระหวาง 4.50-5.00 หมายถง มากทสด

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรองการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาป

ท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA มวตถประสงค 1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผ อาน รวมกบการใช เทคนคค าถามแบบ RCA 2) เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอ การจดการเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

ผวจยเสนอผลการวเคราะหขอมลตามล าดบ ดงน ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาป

ท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใช เทคนคค าถามแบบ RCA

ตอนท 2 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจด การเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนค

ค าถามแบบ RCA

ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผ อาน รวมกบการใช เทคนคค าถามแบบ RCA โดยทดสอบคาทแบบกล มตวอยาง 2 กลม ไม เปนอสระตอกน (t-test dependent) ดงตารางท 7

57

ตารางท 7 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

กลมตวอยาง n คะแนนเตม 𝐱 S.D. t Sig

ขอสอบปรนย ทดสอบกอนเรยน 45 24 7.11 2.63

-20.10* 0.00 ทดสอบหลงเรยน 45 24 16.60 2.18

ขอสอบอตนย ทดสอบกอนเรยน 45 6 2.24 0.68

-12.87* 0.00 ทดสอบหลงเรยน 45 6 4.95 1.32

รวมขอสอบปรนยและอตนย

ทดสอบกอนเรยน 45 30 9.35 2.67 -25.46* 0.00

ทดสอบหลงเรยน 45 30 21.55 2.58 * มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 7 พบวาคะแนนผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยกอนเรยนของนกเรยนทเรยนดวยการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

มคาเฉลย (x) เทากบ 9.35 และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 2.67 สวนคะแนน

ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยหลงเรยนมคาเฉลย (x) เทากบ 21.55 และมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 2.58 เมอตรวจสอบความแตกตางระหวางคาเฉลย พบวา ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ตอนท 2 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนร

วรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนค

ค าถามแบบ RCA

ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

58

จ าแนกเปนภาพรวมและรายดาน จ านวน 4 ดาน คอ ดานระยะเวลา ดานเนอหา ดานการจดการ

เรยนร และดานประโยชนทไดรบจากการเรยนร โดยวเคราะหคาเฉลย (x) และระดบความคดเหน ดงตารางท 8

59

ตารางท 8 ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทยนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

ขอ รายการ 𝐱 S.D. ผลการ

วเคราะห ดานระยะเวลา

1 เวลาทก าหนดไวในขนสรางความเขาใจเบองตนในการอานมความเหมาะสม

4.31 0.59 มาก

2 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนเชอมโยงประสบการณมความเหมาะสม 4.47 0.58 มาก

3 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนรอยางมปฏสมพนธมความเหมาะสม 4.53 0.58 มากทสด 4 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนใหและรบขอมลปอนกลบมความเหมาะสม 4.40 0.65 มาก

รวม 4.43 0.45 มาก ดานเนอหา 5 ความยาวของแตละตอนเหมาะสม 4.40 0.75 มาก 6 กอใหเกดการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง 4.64 0.52 มากทสด 7 ชดเจน ไมสบสน 4.73 0.53 มากทสด 8 สอดคลองกบศกยภาพของผเรยน 4.62 0.49 มากทสด รวม 4.61 0.34 มากทสด

ดานการจดการเรยนร 9 นกเรยนไดน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคด 4.27 0.68 มาก 10 นกเรยนไดแสวงหาค าตอบดวยตนเอง 4.24 0.77 มาก 11 นกเรยนมอสระในการแสดงการตอบสนองตอวรรณคด 4.56 0.66 มากทสด 12 นกเรยนไดมปฏสมพนธกบผอน 4.33 0.74 มาก รวม 4.35 0.52 มาก

ดานประโยชนทไดรบ 13 ชวยท าใหนกเรยนมความรสกทดตอการเรยนวรรณคด 4.60 0.62 มากทสด

14 ชวยใหนกเรยนสามารถสรางความเขาใจในการอานวรรณคดจากประสบการณเดมของตน

4.49 0.69 มาก

15 ชวยใหนกเรยนแสดงความรสกความคดเหนและแสดงการตอบสนองตอวรรณคดโดยปราศจากอคต

4.47 0.89 มาก

16 ชวยใหนกเรยนสามารถแลกเปลยนความรสกความคดเหนของตนกบผอน 4.40 0.96 มาก รวม 4.48 0.65 มาก รวมทกดาน 4.46 0.37 มาก

60

จากตารางท 10 พบวา ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใช

เทคนคค าถามแบบ RCA โดยภาพรวมอยในระดบมาก (x = 4.46, S.D. = 0.37) เมอพจารณา ความ

คดเหนรายดาน พบวา ดานเนอหาอยในระดบมากทสด (x = 4.61, S.D. = 0.34) รองลงมาคอดาน

ประโยชนทไดรบ (x = 4.48, S.D. = 0.65) ดานระยะเวลา (x = 4.43, S.D. = 0.45) และ ดานการ

จดการเรยนร (x = 4.35, S.D. = 0.52) อยในระดบมากตามล าดบ เมอพจารณารายละเอยดพบวา ดานเนอหา เนอหามความชดเจนไมสบสน อยในระดบมาก

ทสด (x = 4.73, S.D. = 0.53) รองลงมาคอกอใหเกดการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง

อยในระดบมากทสด (x = 4.64, S.D. = 0.52) และสอดคลองกบศกยภาพของผเรยน อยในระดบ

มากทสดเทากบ (x = 4.62, S.D. = 0.49) ดานประโยชนทไดรบ ชวยท าใหนกเรยนมความรสกทดตอการเรยนวรรณคด อยในระดบ

มากทสด (x = 4.60, S.D. = 0.62) รองลงมาคอชวยใหนกเรยนสามารถสรางความเขาใจในการอาน

วรรณคดจากประสบการณเดมของตนอยในระดบมาก (x = 4.49, S.D. = 0.69) ตอมาชวยใหนกเรยนแสดงความรสกความคดเหนและแสดงการตอบสนองตอวรรณคดโดยปราศจากอคต อยใน

ระดบมาก (x = 4.47, S.D. = 0.89) และชวยใหนกเรยนสามารถแลกเปลยนความรสกความคดเหน

ของตนกบผอนอยในระดบมาก (x = 4.40, S.D. = 0.96) ดานระยะเวลา เวลาทก าหนดไวในชนเรยนรอยางมปฏสมพนธมความเหมาะสมอยในระดบ

มากทสด (x = 4.53, S.D. = 0.58) รองลงมาคอเวลาทก าหนดไวในชนเรยนเชอมโยงประสบการณ

มความเหมาะสมอยในระดบมาก (x = 4.47, S.D. = 0.58) ตอมาเวลาทก าหนดไวในชนเรยนให

และรบขอมลปอนกลบมความเหมาะสมอยในระดบมาก (x = 4.40, S.D. = 0.65) และเวลาท

ก าหนดไวในขนสรางความเขาใจเบองตนในการอานมความเหมาะสมอยในระดบมาก (x = 4.31, S.D. = 0.59)

ดานการจดการเรยนร นกเรยนมอสระในการแสดงการตอบสนองตอวรรณคดอยในระดบ

มากทสด (x = 4.56, S.D. = 0.66) รองลงมาคอนกเรยนไดมปฏสมพนธกบผอนอยในระดบมาก

(x = 4.33, S.D. = 0.74) ตอมานกเรยนไดน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคดอย

ในระดบมาก (x = 4.27, S.D. = 0.68) และนกเรยนไดแสวงหาค าตอบดวยตนเองอยในระดบมาก

(x = 4.24, S.D. = 0.77) ในการวเคราะหขอมล ผวจยด าเนนการวเคราะหบนทกผลหลงการจดกจกรรมการเรยนรท

ผวจยบนทกไวเมอสนสดการสอนแตละครง เพอศกษาพฤตกรรมของผเรยน บรรยากาศการเรยน

61

การสอน ปญหาและอปสรรคในการเรยนการสอน และอานความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตมของผเรยนจากแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA เพอศกษาความคดเหนของผเรยนทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรองการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA เปนการวจยแบบจ าลองการทดลอง (Pre Experimental Designs) ใชแบบแผนการวจยการทดลองกลมเดยว มการวดกอนและหลงการทดลอง (The One – Group Pretest – Posttest Design) โดยมวตถประสงค เพอ 1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA 2) เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/5 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย ต าบลมหาชย อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 1 หองเรยน รวม 45 คน ซงไดมาจากการสมตวอยางอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวยสมดวยวธการจบสลาก ตวแปรตน คอ วธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA ตวแปรตาม คอผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 และความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA ทผานการตรวจคาดชนความสอดคลอง IOC ไดคาดชนความสอดคลอง 1.00 แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนกอนและหลงเรยนวรรณคดไทยเปนแบบทดสอบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 24 ขอ มคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 มคาความยากงาย (p) อยระหวาง 0.28 ถง 0.78 และมคาอ านาจจ าแนก (r) อยร ะหว า ง 0.30 ถ ง 0.75 และม ค า คว าม เช อม น ของข อสอบปรน ย โ ดย ใช ส ต ร KR-20 (Kuder Richardson -20) เทากบ 0.81

แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนกอนและหลงเรยนวรรณคดไทยเปนแบบทดสอบอตนย ชนดเขยนตอบ จ านวน 2 ขอ มคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 มคาสมประสทธสหสมพนธ แบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) เทากบ 0.83 แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบ การใชเทคนคค าถามแบบ RCA เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ จ านวน

63

16 ขอ ประเมนในดานระยะเวลาดานเนอหา ดานการจดการเรยนรและดานประโยชนทไดรบมคาดชนความสอดคลอง IOC เทากบ 1.00

การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผ อาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ใชการทดสอบคาท แบบกลมตวอยาง 2 กลม ไมเปนอสระตอกน (t-test dependent) และแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใช

เทคนคค าถามแบบ RCA โดยการวเคราะหคาเฉลย (x) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) สรปผลการวจยไดดงตอไปน

สรปผลการวจย

1. ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจด การเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

2. ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนเรยนและหลงเรยนดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาความคดเหนรายดาน พบวา ดานเนอหาอยในระดบมากทสด รองลงมาคอ ดานประโยชนทไดรบ ดานระยะเวลา และดานการจดการเรยนรอยในระดบมากตามล าดบ

อภปรายผล

จากผลการวจยเรองการเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 ดวยวธการจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA สามารถน าไปสการอภปรายผลไดดงตอไปน

1. จากผลการวจยทพบวา ผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนทเรยนดวย การจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ทงนอาจเนองมาจากการจด การเรยนรวรรณคดไทยส าหรบนกเรยน กลาวคอ มรปแบบการจดการเรยนรทมความเหมาะสมใน การน ามาใชจดการเรยนรวรรณคด โดยมหลกการของรปแบบการเรยนการสอนทส าคญ 4 ประการ ดงน 1) หลกการดานการสรางความเขาใจจากประสบการณ คอผ เรยนสรางความเขาใจในการอานวรรณคดจากประสบการณเดมของตน 2) หลกการดานความแตกตางระหวางบคคล คอ ผเรยนแตละ

64

คนมศกยภาพในการเขาใจวรรณคดแตกตางกนตามประสบการณเดมของแตละคน 3) หลกการดานการมปฏสมพนธ กลาวคอ ผเรยนควรมสวนรวมในการกระบวนการเรยนร โดยการแลกเปลยนความรสก ความคดเหนของตนกบผ อน เพอพฒนาความสามารถในการคดไตรตรองและการตอบสนองตอวรรณคดและ 4) หลกการดานการทบทวนและการคดไตรตรอง คอ ผเรยนแตละคนควรทบทวนและคดไตรตรองประสบการณจากการอานวรรณคดและขอมลปอนกลบ โดยการเขยนบนทกการเรยนรแลวจบคแลกเปลยนกนอาน (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) และยงแทรกการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ยอมาจาก “ทกษะชวตเปนวธการสะทอน (Reflect) ความรสกและความคดทไดรบจากการปฏบตกจกรรม เชอมโยง (Connect) กบประสบการณในชวตทผานมาหรอทตนเองไดเรยนรมาแลวเปนองคความรใหม แลวน ามาปรบใช (Apply) ในชวตประจ าวนของตนเองทงในปจจบนและอนาคต”

นอกจากกระบวนการดงกลาวครผจดกจกรรมการเรยนจะเปนผตงประเดนค าถาม หลงจากเสรจสนกระบวนการเรยนการสอนเนอหาสาระในหลกสตรแลว เพอใหผเรยนเปดเผยตวเอง ผานการสะทอนความรสกหรอมมมอง (Reflect) ไดคดเชอมโยงความรใหมกบประสบการณเดมของผเรยน (Connect) และไดประยกตความรนน (Apply) ไปใชในชวตจรงของผ เรยน เรยกค าถามดงกลาวโดยยอวา ค าถาม RCA ซงยอมาจาก Reflect : สะทอน Connect : เชอมโยง Apply : ปรบใชหรอประยกตใช การใชค าถาม RCA กจกรรมทก าหนดใหมการอภปรายแสดงความรสกนกคดและการประยกตความคดอยางมประสทธภาพหลงการจดกจกรรมการเรยนรแตละครง ดวยประเดนค าถามสะทอน เชอมโยงปรบใช เพอใหผเรยนไดเรยนรบทเรยนส าคญ ทจะพฒนาและเสรมสรางทกษะชวตใหกบตวผเรยนไดตระหนกร และเหนคณคาในตนเองและผอาน รจกการจดการกบอารมณและความเครยดอยางเหมาะสมและรจกสรางสมพนธภาพทดกบผอาน รจกคดวเคราะห ตดสนใจและแกปญหาอยางสรางสรรค

จากหลกการของรปแบบการจดกจกรรมดงกลาว มงเนนการจดสถานการณใหผเรยนน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคด โดยเนนการอานวรรณคดอยางละเอยดและตความวรรณคดตามประสบการณของผเรยนเอง ตรงจดนจะเปนแรงกระตนใหผเรยนแตละคนมการตอบสนองตอวรรณคด นอกจากนลกษณะส าคญของการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานจะใหเสรภาพแกผเรยนในการแสดงความรสก ความคดเหน และยอมรบการตอบสนองตอวรรณคดของผเรยนโดยปราศจากอคต ท าใหผเรยนสรางความเขาใจวรรณคดตามศกยภาพของตน โดยใชการคดอยางมวจารณญาณในการแสวงหาค าตอบดวยตนเอง ซงสอดคลองกบงานวจยของ Miller (2003) ทวจยเกยวกบการใชการอภปรายกลมในประเดนดานวฒนธรรมทเชอมโยงวรรณกรรมส าหรบเดกในชนเรยนระดบปฐมวย โดยใชทฤษฎการตอบสนองของ Rosenblatt และทฤษฎ

65

ปฏสมพนธเชงสงคมของ Vygotsky ผลการวจยพบวา ผ เรยนสามารถพฒนาความคดอยางมวจารณญาณไดด โดยใชการวเคราะหวฒนธรรมในวรรณคด

นอกจากนผลการวจยพบวาทฤษฎการตอบสนองของผอานของพรทพย ศร สมบรณเวช (2547) ทวจยเรองการพฒนารปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎตอบสนองของผอานเพอเสรมสรางความสามารถดานการตอบสนองวรรณคด การอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรองของนสตระดบปรญญาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผลการวจยพบวากลมทดลองมคะแนนความสามารถดานการตอบสนองตอวรรณคด การอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรองสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบงานวจยของจฬาลกษณ คชาชย (2557) ไดวจยเรองการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนเรยนและหลงเรยนทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน ผลจากการวจยพบวา ความสามารถในการอานวรรณคดรอยกรองเพอความเขาใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนวดนางสาว (ถาวรราษฎรบ ารง) อ าเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร สงขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และเจตคตของผเรยนดขน หลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน ยงสอดคลองกบงานวจยของ ปารชาต ตามวงค (ปารชาต ตามวงค, 2550) ทพบวา ความสามารถในการอานเพอความเขาใจและเจตคตตอวรรณกรรมลานนาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยเชยงใหม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม สงขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎตอบสนองของผอาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และงานวจยของถนมรกษ ชชยมงคล (ถนมรกษ ชชยมงคล , 2557) ไดวจยเรองการศกษาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนเรยนและหลงเรยนทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองผอาน ผลจากการวจยพบวา ความสามารถในการอานวรรณคดรอยกรองเพอความเขาใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 รตนโกสนทรสมโภช ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร สงขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และเจตคตของผเรยนดขน หลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน

2. จากผลการวจยทพบวาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอจ าแนกรายดานนกเรยนมความคดเหนระดบมากทสดตอ ดานเนอหาอยในระดบมากทสด รองลงมาคอ ดานประโยชนทไดรบ ดานระยะเวลา และดานการจดการเรยนรอยในระดบมากตามล าดบโดยมรายละเอยดดงน

ความคดเหนตอดานตอมาคอดานเนอหา นกเรยนมความคดเหนตอดานเนอหาในการจดการเรยนรวรรณคดตามทฤษฎการตอบสนองตอผอานวามความยาวเหมาะสม ชดเจนไมสบสน

66

สอดคลองกบศกยภาพของผเรยนและกอใหเกดการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง อาจเปนเพราะวรรณคดทง2 เรอง คอ อเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง นทานเวตาลเรองท 10 เปนวรรณคดทผเรยนสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใชในชวตประจ าวนได จงเหมาะกบการจดการเรยนรดวยทฤษฎตอบสนอง ของผอานทใช รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ซงจะกระตนใหเกดแนวคดแกผอานน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคด อกทงตอนทตดมาเรยนกมความสนกระชบ รวมถงเปนเรองทมสถานการณขดแยง ซงสอดคลองกบทพรทพย ศรสมบรณเวช (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) ไดเสนอแนะในการเลอกเรองทจะมาสอนวา เนอหาทจะน ามาเปนบทเรยนควรมเรองราวทเปนสถานการณขดแยงหรอมพฤตกรรมของตวละครทสามารถก าหนดเปนประเดนใหผเรยนน าไปคดพจารณาและผสอนสามารถวเคราะหเนอหาเพอแบงเปนตอนๆ ใหเหมาะกบเวลาเรยน นอกจากนเนอหาตองมขนาดสนเพอใหสะดวกในการเรยนการสอน ดงนน วรรณคดทง 2 เรองนจงเหมาะสมส าหรบน ามาจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน

ดานความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA รองลงมาคอ ดานประโยชนทไดรบ คอ การจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน ชวยใหนกเรยนสามารถสรางความเขาใจในการอานวรรณคดจากประสบการณเดมของตน ชวยใหนกเรยนมความรสกทดตอการเรยนวรรณคดและชวยใหนกเรยนแสดงความรสก ความคดเหน แสดงการตอบสนองตอวรรณคด โดยปราศจากอคต ทงนอาจเปนเพราะรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรทมบรรยากาศของความเปนประชาธปไตย โดยใหเสรภาพแกผเรยนในการแสดงความรความเขาใจ และความคดเหนของตนทมตอวรรณคด ผสอนสนใจพฒนาศกยภาพของผเรยนรายบคคลมากกวาการเปรยบเทยบกบศกยภาพของผเรยนคนอน มการจดสภาพการเรยน การสอนทสงเสรมใหผเรยนแลกเปลยนความร ความคดเหน และประสบการณจากการอานวรรณคดโดยการเรยนรรวมกน และสงเสรมใหผเรยนแลกเปลยนประสบการณการอานวรรณคดโดยการใหและรบขอมลปอนกลบ (feedback) ซงกนและกนในชนเรยน ซงสอดคลองกบผลการวจยของ เนตรนภา ประสงห (เนตรนภา ประสงห, 2553) ทพบวา ความสามารถในการอานวรรณคดรอยกรองเพอความเขาใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนหนองจอกพทยานสรณ ส านกงานเขตหนองจอก กรงเทพมหานคร สงขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎตอบสนองของผอานมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และเจตคตของผเรยนดขนหลงจากไดรบการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน

ส าหรบความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ตอมาคอ ดานระยะเวลา นกเรยนมความคดเหนตอดานระยะเวลาในการจดการเรยนรวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานวาเหมาะสม เนองจากรปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานเปนรปแบบทสงเสรมให

67

ผเรยนเชอมโยงประสบการณของตนกบวรรณคด มอสระในการแสดงความรสกความคดเหน เนนกระบวนการคดอยางหลากหลาย ในประเดนทเกยวของกบวรรณคด มจดประสงคเพอเสรมสรางความสามารถของผเรยนดานการตอบสนองตอวรรณคด ซงมขนตอน 5 ขน คอ ขนท 1 สรางความเขาใจเบองตนในการอาน ขนท 2 เชอมโยงประสบการณ ขนท 3 เรยนรอยางมปฏสมพนธ ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ และขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทกการตอบสนอง สอดคลองกบผลการตรวจสอบรปแบบการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองตอผอานของพรทพย ศรสมบรณเวช (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547) ทพบวา กจกรรมการเรยนการสอนแตละขนตอนอยภายในระยะเวลาทก าหนด ผเรยนสวนใหญอานเนอเรองวรรณคดมากอนลวงหนาตามการมอบหมายของผสอนและสามารถอภปรายและน าเสนอผลการอภปรายไดภายในเวลาทก าหนด

ดานสดทายคอดานการจดการเรยนร ผ เรยนไดแลกเปลยนความร ความคดเหน และประสบการณจากการอานวรรณคดโดยการเรยนร รวมกบผอาน ท าใหผเรยนเรยนรและเขาใจวรรณคดตามศกยภาพของตนเอง กลาวคอ รปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานสามารถเสรมสรางใหเกดความสามารถในการตอบสนองตอวรรณคด เพราะผเรยนไดแสดงความคดเหนทมตอวรรณคดโดยอสระในบรรยากาศการเรยนการสอนทปราศจากอคต อบอนและเปนมตร การไดแลกเปลยนความคดเหนกบผสอนและเพอนรวมชนเรยน และการแลกเปลยนกนอานบนทกการเรยนร ชวยเสรมสรางความสามารถในการตอบสนองตอวรรณคดไดดขนกวาเดม เพราะไดรบรมมมองทางความคด และความรสกของผอนทมตอวรรณคดเรองเดยวกนอยางหลากหลาย นอกจากนรปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน ยงเปนรปแบบ การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง เพราะใหอสระแกผเรยนในการคด ตความ และท าความเขาใจวรรณคดตามศกยภาพของผเรยนแตละคน สอดคลอง Kessler (1992) ทกลาววาทฤษฎตอบสนองของผอานทใช รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA จะท าใหเกดการตอบสนองมาก และหลากหลายซงเปนไปตามการตอบโตในหองเรยนระหวางนกเรยนและคร และสอดคลองกบแนวคดของ Probst (1984: 33-35, 1987), อางถงใน (พรทพย ศรสมบรณเวช, 2547)ทกลาววาบรรยากาศในชนเรยนควรมลกษณะของการรวมมอมากกวาการแขงขน ในการอภปรายไมควรมการตดสนวาใครถกหรอผด แพหรอชนะ แตควรสงเสรมใหผเรยนเกดความคดทชดเจนและพฒนาความคดของตน การอภปรายในชนเรยนไมวาจะเปนการอภปรายระหวางผเรยนกบผสอนหรอการอภปรายระหวางผเรยนดวยกนควรเปนบรรยากาศของการยอมรบความคด และเหนความส าคญซงกนและกน

จากผลการวจยและการอภปรายผลดงกลาว เปนเหตผลส าคญทสนบสนนวาผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA หลงเรยนสงกวากอนเรยน

68

ขอเสนอแนะ

จากการวจยครงนผวจยไดคนพบขอสงเกตจากประสบการณตรงทอาจกอใหเกดประโยชนตอการศกษาตอไปน

ขอเสนอแนะเพอการน าผลการวจยไปใช 1. วรรณคดทน ามาใชในการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการ

ใชเทคนคค าถามแบบ RCA ควรเปนวรรณคดท เหมาะสมกบวยของผ เรยน มเรองราวท เปนสถานการณความขดแยง มพฤตกรรมของตวละครทสามารถก าหนดเปนประเดนใหผเรยนน าไปคดพจารณา และเปนวรรณคดทผเรยนสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใชในชวตประจ าวนไดซงจะสอดคลองกบขนตอนการเชอมโยงประสบการณจะท าใหผเรยนเขาใจในตวบทไดมาขน

2. ครผสอนควรมความรรอบตว และประสบการณทจะเชอมโยงตวบทวรรณคดกบเหตการณในชวตปจจบน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการประยกตใชทฤษฎการตอบสนองของผอาน และการใชเทคนคค าถามแบบ

RCA กบความสามารถดานการคดลกษณะอนๆ เชน การคดอยางมวจารณญาณ เปนตน 2. ควรมการศกษาผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนการใช เทคนคค าถาม

แบบ RCA กบกลมสาระการเรยนร อนๆ เชน กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เปนตน

รายการอางอง

รายการอางอง

Courtney. L.L. (1999). Living the text as an author: An examination of the connection between reading and writing in a fifth – grade classroom. Retrieved from http://thailis-db.car.chula.ac.th/dao/detail.nsp

Garrison, B. M. (1991). Exploring Literary and non-literary reading through the responses of university student. Retrieved from http://thailis-db.car.chula.ac.th/dao/detail.nsp

Kessler. K.J. (1992). Peer dialogue journals:Anethonographic study of shared reader response the Holocasust literature. Retrieved from http://thailis-db.car.chula.ac.th/dao/detail.nsp

Miller. T.D. (2003). Literature discussion groups respond to culturally relevant children’s literature in the kindergarten classroom. Retrieved from http://www.lib.UMI.com/dissertations/fullcit/3084872

เถกง พนธเถกงอมร. (2528). ลกการวจารณวรรณคด. นครศรธรรมราช: โครงการต าราแลtเอกสารวชาการ วทยาลยครนครศรธรรมราช.

เนตรนภา ประสงห. (2553). ผลการเรยนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานทมความเขาใจในการอานวรรณคดรอยกรองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนหนองจอกพทยานสรณ ส านกงานเขตหนองจอก กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.

กรมวชาการ.กระทรวงศกษาธการ. (2546). การจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา.

กรมวชาการ.กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

กระทรวงศกษาธการ.ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรภาษาไทย กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

กหลาบ มลลกะมาส. (2522). วรรณคดวจารณ. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยรามค าแหง.

70

จฬาลกษณ คชาชย. (2557). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองของผ อาน. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะศกษาศาสตร มหาวทยาศลปากร.

ชลดา เรองรกษลขต. (2557). วรรณคดไทย วรรณคดอาเซยน, pp. 30-31. ชตสนย สนธสงห. (2532). วรรณคดทศนา. กรงเทพมหานคร: โครงการต าราคณะอกษรศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ฐะปะนย นาครทรรพ. (2545). การสอนภาษาไทยขนพนฐานระดบมธยมศกษา. กรงเทพมหานคร:

ส านกพมพเมธทปส. ดนยา วงศธนะชย. (2529). การอานเพอชวต. กรงเทพมหานคร: คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

สถาบนราชภฏพบลสงคราม. ถนมรกษ ชชยมงคล. (2557). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 5 ทจดการเรยนรตามทฤษฎตอบสนองของผ อาน. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะศกษาศาสตร มหาวทยาศลปากร.

บรพตรสขมพนธ.เจาฟา. (2554). หกะยต ปนย สมหรง. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพโฆษต. บญเหลอ เทพยสวรรณ. หมอมหลวง. (2517). วเคราะหรสวรรณคดไทย. กรงเทพมหานคร:

โรงพมพไทยวฒนาพานช. ประภ าศร ส ห อ า ไพ . ( 2524). ว ธ ก า ร สอนภาษา ไทย ร ะด บม ธ ย ม . ก ร ง เ ทพมหาน ค ร :

โรงพมพไทยวฒนาพานช. ปรญญา ปนสวรรณ. (2553). การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนชน

ม ธยมศ กษาป ท 2 กบแบบปกต . ว ทยานพนธปรญญาศ กษาศาสตร มหาบณฑ ต สาขาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ปญญา บรสทธ. (2542). วเคราะหวรรณคดไทยโดยประเภท. กรงเทพมหานคร: ราชบณฑตยสถาน. ปารชาต ตามวงค. (2550). ผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนตามทฤษฎการตอบสนองของผอานท

มตอความสามารถในการอานเพอความเขาใจและเจตคตตอวรรณกรรมลานนาของนกเรยนร ะ ด บ ม ธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น ต น . ว ท ย า น พ น ธ ป ร ญ ญ า ค ร ศ า ส ต ร ม ห า บ ณ ฑ ต คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พรทพย ศรสมบรณเวช. (2547). การพฒนารปแบบการเรยนการสอนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานเพอเสรมสรางความสามารถดานการตอบสนองตอวรรณคดการอานเพอความเขาใจและการคดไตรตรองของนสตระดบปรญญาบณฑต. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พระพทธเลศหลานภาลย.พระบาทสมเดจ. (2543). อเหนา. กรงเทพมหานคร: ศลปบรรณาคาร.

71

พระมหาอ านาจ แสงศร. (2548). การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคด เรอง ลลตตะเลงพาย ทใชกระบวนการจดการเรยนรดวยเทคนคการคดแบบหมวกหกใบกบกระบวนการจดการเรยนรแบบปกต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

พ ว ง เ ล ก อ ต ร ะ . ( 2539). ว ธ ส อ น ภ า ษ า ไ ท ย ร ะ ด บ ม ธ ย ม ศ ก ษ า . ก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มาเรยม นลพนธ. (2555). วธวจยทางการศกษา. นครปฐม: โรงพมพมหาวทยาลยศลปากรนครปฐม. รนฤทย สจพนธ. (2540). สสรรพวรรณศลป. กรงเทพมหานคร: บรษทตนออ แกรมม จ ากด. วรเวทย พสฐ .พระ. (2502). วรรณคด ไทย. กร ง เทพมหานคร: ศนยภาษาและวรรณคด ไทย

คณะอกษรศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วทย ศลวะศรยานนท. (2518). วรรณคดและวรรณคดวจารณ. กรงเทพมหานคร: โรงพมพแพรพทยา. วภา กงกะนนทน. (2533). วรรณคดศกษา. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช. ศรวไล ดอกจนทร. (2529). การสอนวรรณคดและวรรณกรรมไทย. เชยงใหม: คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม. สมถว ล ว เ ศษสมบ ต . ( 2536). ว ธ ก า ร สอนภาษา ไทยม ธ ยมศ กษ า . ก ร ง เ ทพมหานคร :

วทยาลยครพระนคร. สายทพย นกลกจ. (2533). วรรณคดเกยวกบขนบประเพณ. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยศรนครนท

รวโรฒ บางเขน. สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย . (2522). วธการสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา.

กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช. สธวงศ พงศไพบลย. (2525). วรรณคดวเคราะห. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครลาดพราว. อนมานราชธน. พระยา. (2518). การศกษาวรรณคดในแงวรรณศลป. กรงเทพมหานคร: บรรณาคาร. อจจมา เกดผล. (2536). กจกรรมการเรยนการสอนวรรณคดไทยในโรงเรยนมธยมจะสอนภาษาไทยให

สนกไดอยางไร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อจจมา เกดผล. หมอมหลวง. (2545). การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวชาวรรณคดไทยของนกเรยน

ระดบชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยมทเรยนดวยวธสอนแบบกระบวนการกล มสมพนธกบว ธสอนแบบปกต . รายงานการวจย เสนอท คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

องอร สพนธวรช และคณะ. (2555). ภาษาไทยระดบมธยมศกษาตอนปลาย ชดฝกอบรมคร . กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

72

70

71

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

ผเชยวชาญตรวจเครองมอในการวจย

71

ผเชยวชาญตรวจเครองมอในการวจย 1. ชอ อาจารยลอชย ชนอม

วฒการศกษา กศ.ม (การวดผล) ต าแหนง ขาราชการบ านาญ สถานทท างาน -

2. ชอ อาจารยกตตมา ปทมาวไล

วฒการศกษา ปร.ด (หลกสตรและการสอน) ต าแหนง ครช านาญการ ประจ ากลมสาระฯ คณตศาสตร และหวหนางานหลกสตร สถานทท างาน โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย อ าเภอเมองฯ จงหวดสมทรสาคร

3. ชอ อาจารยจฬาลกษณ คชาชย

วฒการศกษา ศษ.ม (ภาษาไทย) ต าแหนง ครช านาญการ ประจ ากลมสาระฯ ภาษาไทย สถานทท างาน โรงเรยนวดนางสาว (ถาวรราษฎรบ ารง) อ าเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร

ภาคผนวก ข

เครองมอในการวจย

73

. แผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

74

แผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แผนการจดการเรยนรท 1

แผนการจดการเรยนร เรอง อเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง ชนมธยมศกษาปท 4 รายวชา ภาษาไทยพนฐาน เวลา 4 คาบ 1.0 หนวยกต ผสอน นายนเรศ ทองอนทร โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย จงหวดสมทรสาคร ……………………………………………………………………………………………………………………………………… มาตรฐานการเรยนร / ตวชวด มาตรฐาน ท 5.1 เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและน ามาประยกตใชในชวตจรง ตวชวด 1 วเคราะหและวจารณวรรณคด และวรรณกรรมตามหลกการวจารณเบองตน

3 วเคราะหและประเมนคณคาดานวรรณศลปของวรรณคดและวรรณกรรมในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต 4 สงเคราะหขอคดจากวรรณกรรม และวรรณคดเพอน าไปประยกตใชในชวตจรง

จดประสงคการเรยนร 1. นกเรยนสรปเนอเรองตอนทก าหนดได 2. นกเรยนแสดงความคดเหนการตอบสนองตอเหตการณในเรองโดยใชประสบการณเดมมา

อภปราย 3. นกเรยนคดวเคราะหสถานการณความขดแยง และแสดงความคดเหนได

สาระส าคญ อเหนา เปนวรรณคดทไดรบการยกยองของบทละครร า เพราะเปนหนงสอซงแตงดทงกลอน ทงความ และทงกระบวนการทตะเลนละครประกอบการ และยงเปนหนงสอทด ในทางทจะศกษาประเพณไทยสมยโบราณ บทละครเรองอเหนาจะมเคาโครงมาจากนทานพนเมองของชาวชวา พรอมทงยงสอดแทรกขอคดและคณธรรมตาง ๆการศกษาบทละครเรองอเหนาดานเนอหา และขอคดท าใหไดรบความรและสามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได สาระการเรยนร อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทกษะ / กระบวนการ

-ทกษะการคดวเคราะห -ทกษะการสงเคราะห -ทกษะการประเมนคา -ทกษะกระบวนการกลม

75

คณลกษณะอนพงประสงค -มวนย -ใฝเรยนร -มงมนในการท างาน

ชนงาน / ภาระงาน -แบบบนทกการเรยนร -แบบฝกหด อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

กจกรรมการเรยนร คาบท 1 ครสนทนากบนกเรยนเชอมโยงเขาสบทเรยน เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ขนท 1 สรางความเขาใจเบองตนในการอาน (50 นาท)

1. ครใหนกเรยนอานอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 2. ครและนกเรยนชวยกนทบทวนเรอง โดยใหนกเรยนอาสาสมคร 2-3 คนพดน าเสนอความ

เขาใจเบองตนจากการอานเนอเรอง และชวยกนเรยงล าดบเหตการณส าคญเปนแผนภาพสรปความคด สรปเนอเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง คาบท 2 ขนท 2 เชอมโยงประสบการณ (50 นาท)

1. ครยกตวอยางขอความใน อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง “ซงเกดศกสาเหตเภทภย กเพราะใครท าความไวงามพกตร ครงหนงกใหเสยวาจา อายชาวดาหาอาณาจกร” 2. ครใหนกเรยนสงเกตขอความททาวกเรปน ทแสดงใหเหนชนวนการศก สงททาวกเรปนคด

เกดขนเพราะเหตใด 3. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบประสบการณทนกเรยนเคยประสบ และสอดคลองกบ

ขอความดงกลาว 4. ครยกตวอยางขอความใน อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ขอความตอไป

“มราชธดายาใจ แกลงไวแตงตวยวชาย จนลกเราลางคตนาหงน ไปหลงรกผกพนมนหมาย จะใหชงผวเขาเอาเดดดาย ชางไมอายไพรฟาประชาชน”

5. ครและนกเรยนสงเกตขอความของทาวกเรปน ทแสดงใหเหนพฤตกรรมของพระราชบดา ทมตอพระโอรส และเชอมโยงไปสพฤตกรรมของบดาทมตอบตรทเคยพบเหน

76

6. นกเรยนสงเกต บทประพนธเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง นอกจากจะกระท าใหนกเรยนเขาใจเรองไดตามวตถประสงคของผพระราชนพนธแลว ยงปรากฏคณคาดานวรรณศลปอยางไรภายในเรอง

7. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายคณคาดานสงคมวฒนธรรม และสะทอนวถไทยทปรากฏในเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สะทอนใหเหนสภาพชวต ความคด ความเชอ คานยม ความรในสงคมเหมอนหรอแตกตางกนอยางไรกบสงคมในปจจบน

8. นกเรยนสรปความรและขอคดจากบทประพนธเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

เพอน าไปใชในชวตจรง

คาบท 3

ขนท 3 เรยนรอยางมปฏสมพนธ (25 นาท)

1. นกเรยนแบงกลมท าใบงานตามค าสงใบงาน ใหนกเรยนแตละกลมสรปประเดนส าคญจาก

เนอเรอง แลวเขยนอภปรายแสดงความคดเหนประเดนดงกลาวโดยอสระ

2. ครอภปรายและใหขอมลเพมเตม ในกรณผเรยนไมเขาใจกจกรรมกลมนกเรยนใหแตละ

กลมด าเนนการตามค าสงในใบงานตามเวลาทก าหนด

ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ (25 นาท)

1. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนมาน าเสนอผลการอภปรายประเดนส าคญจากบทประพนธ

เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

2. ครและนกเรยนกลมอนฟงการน าเสนอ การอภปราย แลวแสดงความคดเหนเพมเตม

และประเมนการน าเสนอผลงานกลม รวมกบครในแบบประเมนทก าหนดให

คาบท 4

ขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทก (50 นาท)

1. นกเรยนทบทวนเนอหาแลวชวยกนสรปประเดนส าคญ ขอคดจากการอภปราย

ในกลมยอย และการน าเสนอในชนเรยน

2. คร เขยนสรปประเดนส าคญจากการน าเสนอใน powerpoint หรอบนกระดาน

แลวใหนกเรยนพจารณาอกครง

77

3. นกเรยนแตละคนเขยนบนทกการเรยนร โดยแสดงความร ความเขาใจ ความรสก

และความคดเหนเกยวกบเนอเรองโดยอสระดวยค าถามกระตน ตามแนวการตงค าถามดวยเทคนค

RCA แลวจบคแลกเปลยนกนอานกอนน ามาสงคร

ค าถามการสะทอน (Reflect)

3.1 นกเรยนรสกอยางไรหลงจากอานบทประพนธในเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

ค าถามเชอมโยง (Connect)

3.2 น ก เ ร ยนม ค ว ามค ด เห นอย า ง ไ รก บก ารศ กจ ากบทประ พนธ เ ร อ ง อ เ หนา

ตอนศกกะหมงกหนง

ค าถามประยกต (Apply)

3.3 ถานกเรยนเปนทาวกะหมงกหนงนกเรยนจะท าอยางไรกบการกระท าในการศกครงน

สอ / แหลงการเรยนร

-บทประพนธเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

-ใบงานกจกรรมกลม

การวด และการประเมน สงทประเมน

-พฤตกรรมการตอบสนองตอวรรณคด

-ใบงานกจกรรมกลม

วธการ

-ประเมนพฤตกรรมการเรยนรายบคคล

-ประเมนการน าเสนอผลงานในลกษณะกลม

-ตรวจพจารณาบนทกการเรยนร

เครองมอ

-แบบประเมนพฤตกรรมการเรยน

-แบบประเมนการน าเสนอเสนอผลงานกลม

-ค าถามและประเดนการคดไตรตรอง

-แบบบนทกการเรยนร

-เกณฑประเมนการตอบสนองตอวรรณคด

78

รายละเอยดเนอหาสาระ

เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

ผแตง พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

ลกษณะค าประพนธ กลอนบทละคร

จดมงหมายในการแตง เพอใชในการแสดงละครใน

เรองยอ

ดนแดนชวาโบราณมกษตรยวงศหนงเรยกวา วงศอสญแดหวาหรอวงศเทวา เพราะวาสบ

เชอสายมาจากเทวดา คอ องคปะตาระกาหลา กลาวกนวาวงศนมพนองสองค องคพครองเมอง

กเรปน องคทสองครองเมองดาหา องคทสามครองเมองกาหลง และองคทสครองเมองสงหด

สาหร กษตรยวงศเทวามอานภาพยงใหญดวยยศศกด ถอตววาเปนชนชนสงจงอภเษกกนเฉพาะใน

วงศพนอง นอกจากนทงส เมองเทานนทสามารถแตงตงมเหสได 5 องค ตามล าดบต าแหนง

คอ ประไหมสหร มะเดหว มะโต ลก เหมาหราหง แตมสวนเกยวของกบเมองหมนหยาซงเปน

เมองเลกกวา กลาวคอ เจาเมองนมราชธดาสามองค องคโตชอนหลาอระตา ไดไปเปนประไหมสหร

เมองกเรปน องคทสองชอ ดาหราวาต ไดไปเปนประไหมสหรเมองดาหา สวนองคสดทองชอ

จนดาสาหร ไดอภเษกกบโอรสทาวมงกน และไดครองเมองหมนหยา ทาวกเรปนมโอรสองคแรก

กบลก ชอวา กะหรดตะปาต ตอมามโอรสกบประไหมสหรเปนหนมรปงามและเกงกลาสามารถมาก

ชอ อ เหนา หรอ ระเดนมนตร และมราชธดาชอวยะดา สวนทาวดาหามร าชธดากบ

ประไหมสหรชอ บษบา และมโอรสชอ สยะตรา บษบามอายไลเลยกบอเหนา ทาวกเรปนจงหมน

บษบาใหกบอเหนา และสยะตรากหมนหมายกนไวกบวยะดา

สวนระตหมนหยากบประไหมสหรกมราชธดาชอระเดนจนตะหรา อายรนราวคราวเดยวกบ

อเหนา ทาวสงหดสาหรกบประไหมสหรมโอรสชอระเดนสหรานากง ราชธดาชอระเดนจนดาสาหร

ทาวกาหลงมราชธดาชอ ระเดนสะการะหนงรด ซงเปนคตนาหงนของสหรานากง

เมอพระอยยกาทเมองหมนหยาสนพระชนม ทาวกเรปนมอบหมายใหอเหนาไปรวมพธถวาย

พระเพลงพรอมกบกะหรดตะปาต อเหนาพบจนตะหรากหลงรก จนพธถวายพระเพลงเสรจแลวกยง

ไมยอมกลบกเรปน ทาวกเรปนจงตองอางวาประไหมสหรจะมพระประสตกาลใหกลบมาเปนก าลงใจ

ใหพระราชมารดา อเหนาจ าใจตองกลบมาประจวบกบพระราชมารดาประสต พระราชธดาหนาตา

79

นารกนามวา ระเดนวยะดาอยางไรกตามอเหนายงหาทางกลบไปเมองหมนหยาอก โดยอางวาจะไป

ประพาสปา แลวปลอมตวเปนโจรปาชอ มสารปนหย ระหวางทางไดรบกบระตบศหนา นองชาย

สดทองของระตปนจะรากนและระตปกมาหงน ปรากฏวาระตบศสหนาตายในทรบ นางดรสาซงเพง

เขาพธอภเษกกบระตบศสหนาจงกระโดดเขากองไฟตายตามพระสวาม สวนระตจะรากน

และระตปกมาหงนยอมแพ และถวายพระธดาและพระโอรสใหอเหนา คอ นางสะการะวาต

นางมาหยารศม และสงคามาระตา เมออเหนาเขาเมองหมนหยาไดกลกลอบเขาหานางจนตะ

หรา แลวไดสองนางคอ นางสะการะวาต และนางมาหยารศมเปนชายา และรบสงคามาระตาเปน

นองชาย

ทาวกเรปนเรยกอเหนากลบเมองถงสองครง พรอมทงนดวนอภเษกระหวางอเหนากบบษบา

แตอเหนาไมยอมกลบ สงความตดรอดนางบษบา ทาวกเรปนและทาดาหาทราบเรองกขดเคอง

พระทย ทาวดาหาถงกบหลดปากวาถาใครมาขอบษบากจะยกให

ฝายจรกา ระตเมองเลกเมองหนง และเปนอนชาของทาวลาส าผนมธดา คอ ระเดนกสมา

เปนคหมนของสงคามาระตา จรกาเปนชายรปชวตวด า แตอยากไดชายารปงาม จงใหชวยวาดไป

แอบวาดภาพราชธดาของเมองสงหดสาหร คอ นางจนดาสาหร ครนทราบขาววานางบษบาสวยงาม

มากจงใหชางวาดแอบวาดภาพนางบษบาอก ชางวาดแอบวาดภาพได 2 ภาพ คอ ตอนนางบษบา

เพงตนบรรทบและภาพทแตงองคเตมท ขณะเดนทางกลบองคปะตาระกาหลาบนดาลใหรปนาง

บษบาททรงเครองตกหายไป จรกาไดเหนภาพทเพงตนบรรทมเทานนกหลงใหลถงกบสลบลงทนท

เมอจรกาไดขาวจากชางวาดภาพวาบษบารางคตนาหงน จงรบใหระตลาส า พชายมาสขอ

บษบา ทาวดาหาก าลงโกรธอเหนาอยแมจะรวาจรการปชว ต าศกด แตเมอพลงปากวาใครมาขอก

จะยกให จงจ าใจยากนางบษบาใหจรกาและก าหนดการววาหภายในสามเดอน

กลาวถงกษตรยอกวงศหนง องคพครองเมองกะหมงกหนงมพระโอรสชอวหยาสะก า

องครองครองเมองปาหยง องคสดทองครองเมองปะหมนสลด

อยมหาวหยาสะก าโอรสทาวกะหมงกหนง เสดจประพาสปาแลวพบภาพวาดของนางบษบา

ทรงเครองทหายไปกคลงไคลหลงถงกบสลบเชนกน ทาวกะหมนกหนงรกและเหนใจโอรสมาก จงให

คนไปสบวานางในภาพนนเปนใครแลวใหแตงทตไปขอ แตทาวดาหามอบนางบษบาใหจรกาแลวจง

ปฏเสธไป เมอไมสมหวง ทาวกะหมงกหนงจงยกทพมาชงนางบษบา โดยแจงระตปาหยงและระต

ปะหมนนองชายและหวเมองทงหลายยกทพมาชวยรบดวย

80

ทาวกเรปนจงเรยกตวอเหนาจากเมองหมนหยามาชวยทาวดาหาท าศกกบทาวกะหมงกห

นง อเหนาเปนฝายมชยในศกครงน อเหนาสงหารกะหมงกหนง สงคามาระตาสงหารวหยาสะก า

ระตปาหยงกบปะหมนยอมแพขอเปนเมองขน เมอเสดจศกอเหนาเขาเฝาทาวดาหา เมอไดพบกบ

นางบษบากหลงรกทนทจงหาทางขดขวางพธอภเษกโดยการลกพาตวบษบาไปซอนไวในถ า

องคปะตาระกาหลากรวท อเหนาท าไมถกตอง จงบนดาลใหเกดลมหอบนางบษบาไปจาก

อเหนา อเหนาและนางบษบาตางตองเผชญกบเหตการณตาง ๆ เปนเวลาหลายปจงไดกลบมาพบกน

คณคาดานเนอหา

แนวคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง เปนเรองทแสดงใหเหนถงความรกของพอทม

ตอลกรกและตามใจทกอยาง แมนกระทวตวตายกยอม

ฉาก ตอนศกกะหมงกหนงจะปรากฎฉากรบทชดเจน มการตงคาย การใชอาวธ

และการตอสของตวละครส าคญ

ปมขดแยง ตอนศกกะหมงกหนง มหลายขอแยง แตละปมปญหาเปนเรองทอาจเกดไดใน

ชวตจรง และสมเหตสมผล เชน

ปมแรก คอ ทาวกเรปนใหอเหนาอภเษกกบบษบา แตอเหนาหลงรกจนตะหราไมยอม

อภเษกกบบษบา

ปมทสอง คอ ทาวดาหาขดเคองอเหนา ยกบษบาใหจรกา ท าใหทาวกเรปนและพระญาต

ทงหลายไมพอพระทย

ปมทสาม ทาวกะหมงกหนงมาสขอบษบาใหวหยาสะก า แตทาวดาหายกใหจรกาไปแลวจง

เกดศกชงนางขน

ปมทส อเหนาจ าเปนตองไปชวยดาหา จนตะหราคดวาอเหนาจะไปอภเษกกบบษบา

จนตะหราขดแยงในใจตนเอง หวนใจกบสถานภาพของตนเอง

ปมทสามเปนปญหาทส าคญทสด เมอทาวกะหมงกหนงคดจะท าสงครามกบกรงดาหาเพอชง

นางบษบามาใหวหยาสะก าโอรสองพระองค ทาวกะหมงกหนงหารอกบระตปาหยงและทาวปะหมนผ

เปนอนชา ทงสองทดทานวาดาหาเปนเมองใหญของกษตรยวงศอสญแดหวาผมฝมอเลองลอใน

การสงครามสวนกะหมงกหนงเปนเพยงเมองเลก ๆ คงจะสศกไมได แตทาวกะหมงกหนงกไมฟงค าทด

ทานเพราะรกลกมากจนไมอาจทนเหนลกทกขทรมารได แมจะรวาอาจสศกไมได แตกตดสนใจท า

สงครามดวยเหตผลทบอกแกอนชาทงสองวา

81

แมวหยาสะก ามอดมวย พกคงตายดวยโอรสา

ไหนไหนจะตายวายชวา ถงเรวถงชากเหมอนกน

ผดกท าสงครามดตามท เคราะหดกจะไดดงใฝฝน

พดงพฤกษาพนาวน จะอาสญเพราะลกเหมอนกลาวมา

ตวละคร อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มตวละครทมบทบาทส าคญปรากฏอยมาก

ตวละครมบคลกลกษณะนสยทโดดเดนและแตกตางกน เชน

ทาวกเรปน

ถอยศศกดไมไวหนาใคร ไมเกรงใจใคร เชน ในราชสาสนถงระตหมนหยา กลาวต าหนระต

หมนหยาอยางไมไวหนาวา เปนใจใหจนตะหราแยงคหมนบษบา สอนลกใหยวยวนอเหนา

เปนตนเหตใหบษบารางคตนาหงน

ในลกษณอกษรสารา วาระตหมนหยาเปนผใหญ

มราชธดายาใจ แกลงใหแตงตวไวยวชาย

จนลกเรารางคตนาหงน ไปหลงรกผกพนมนหมาย

จะใหชงผวเขาเอาเดดดาย ชางไมอายไพรฟาประชาชน

บดนศกประชดตดดาหา กจจาลอแจงทกแหงหน

เสยงงานการววาหจราจล ตางคนตางของหมองใจ

การสงครามครงนมไปชวย ยงเหนชอบดวยหรอไฉน

จะตดวงศตดญาตใหขาดไป กตามแตน าใจจะเหนด

ในพระราชสาสนของทาวกเรปนถงอเหนาไดยกความผดใหจนตะหรา จงมลกษณะเปน

ผใหญทมอ านาจ แตไมมเมตตา ถอยศศกด และทตองชวยดาหานน เพราะถาดาหาแพหมายถง

กษตรยวงศเทวาพายแพดวย ซงถอวาเปนเรองทนาอายอยางยง

ถงไมเลยงบษบาเหนวาชว แตเขากรอยวาตวนนเปนพ

อนองคทาวดาหาธบด นนมใชอาหรอวาไร

มาตรแมนเสยเมองดาหา จะพลอยอายขายหนาฤาหาไม

ทาวดาหา

หยงในศกดศร ใจรอน เชน ตดสนใจรบศกกะหมงกหนงโดยไมสนใจวาจะมใครมาชวย

หรอไม ดงค าประพนธ

82

คดพลางทางสงเสนาใน เรงใหเกณฑคนขนหนาท

รกษามนไวในบร จะดทขาศกซงยกมา

อนงจะคอยทามาใช ทใหไปแจงเหตพระเชษฐา

กบสองศรราชอนชา ยงจะมาชวยหรอประการใด

แมจะเคองขดตดรอน ทงสามพระนครหาชวยไม

แตผเดยวจะเคยวสงครามไป จะยากเยนเปนกระไรกตามท

-เปนคนรกษาสจจะ รกษาเกยรตยศชอเสยงเปนอยางยง เมอไดยกนางบษบาใหจรกาไปแลว

เมอกะหมงกหนงมาสขออกจงปฏเสธ ดงทวา

อนอะหนะบษบาบงอร ครงกอนจรกาตนาหงน

ไดปลดปลงลงใจใหมน นดกนจะแตงการววาห

ซงจะรบของสระตน เหนผดประเพณหนกหนา

ฝงคนทงแผนดนจะนนทา สงของทเอามาจงคนไป

อเหนา

-รอบคอบ มองการณไกล ตอนทสงคามาระตารบกบวหยาสะก า อเหนาไดเตอน

สงคามาระตาวาไมช านาญกระบ อยาลงจากหลงมา เพราะเพลงทวนนนช านาญอยแลวจะเอาชนะได

งายกวา

เมอนน ระเดนมนตรใจหาญ

จงตอบอนชาชยชาญ เจาจะตานตอฤทธกตามใจ

แตอยาลงจากพาช เพลงกระบยงหาช านาญไม

เพลงทวนสนทดจดเจนใจ เหนจะมชยแกไพร

-มอารมณละเ อยดออน เม อจากสามนางมาเหนส ง ใดกคดถ งนางท งสาม ค าประพนธ

ความตอนนมความไพเราะมาก

วาพลางทางชมคณานก โผนผกจบไมองม

เบญจวรรณจบวลยชาล เหมอนวนพไกลสามสดามา

นางนวลจบนางนวลนอน เหมอนพแนบนวลสมรจนตะหรา

จากพรากจบจากจ านรรจา เหมอนจากนางสการะวาต

แขกเตาจบเตารางรอง เหมอนรางหองมาหยารศม

83

นกแกวจบแกวพาท เหมอนแกวพทงสามสงความมา

ตระเวนไพรรอนรองตระเวนไพร เหมอนเวรใดใหนราศเสนหา

เคาโมงจบโมงอยเอกา เหมอนพนบโมงมาเมอไกลนาง

คบแคจบแคสนโดษเดยว เหมอนเปลาเปลยวคบใจในไพรกวาง

ชมวหคนกไมไปตามทาง คะนงนางพลางรบโยธ

-มความรบผดชอบ รกชอเสยงวงศตระกล เมอเกดศกกะหมงกหนง แมจะเคยดอดงเอาแต

ใจตวเอง แตเมอทราบขาวศกจงตองรบไปชวย ดงทกลาวถงเหตผลส าคญทจะตองไปชวยปองกน

เมองดาหา ลกษณะนสยขอนเหมอนกบทาวกเรปน อเหนาบอกจนตะหราวา

แมเสยดาหากเสยวงศ อปยศถงองคอสญหยา

-รกาลเทศะ รส านกผด เมอยกทพมาดาหา ไมกลาเขาเฝาทาวดาหาทนท ขอพกพลนอก

เมองและท าการรบแกตวกอน จงใหต ามะหงงไปเฝาทาวดาหาและรายงานวา

ใหขาทลองคพระทรงฤทธ ดวยโทษผดตดพนอยหนกหนา

จะขอท าการสนองพระบาทา เสรจแลวจงจะมาอญชล

จนตะหรา

-คารมคมคาย พดจาตดพออเหนา มการเปรบบเทยบ เหนบแนมดวยความนอยใจ เชน

พระจะไปดาหาปราบขาศก หรอร าลกถงคตะนาหงน

ดวยสงครามในจตยงตดพน จงบดผนพจนาไมอาลย

ไหนพระผานฟาสญญานอง จะปกปองครองความพสมย

ไมพราศแรมรางหางไกล จนบรรลยมอดมวยไปดวยกน

...............................................

แลววาอนจจาความรก พงประจกษดงสายน าไหล

ตงแตจะเชยวเปนเกลยวไป ทไหนเลยจะไหลคนมา

...............................................

โอวานาเสยตวนก เพราะเชอสนหลงรกจงช าจต

จะออกชอลอชวไปทวทศ เมอพลงคดผดแลวจะโทษใคร

-ไมดอดง ไมงอนจนเกนงาม ยอมรบฟงเหตผลของอหนา

84

เมอนน จนตะหราวาตโฉมเฉลา

ไดเหนสารทราบความส าเนา คอยบรรเทาเบาทกขแคลงใจ

จงเคลอนองคลงจากพระเพลาพลาง นวลนางบงคมแถลงไข

ซงพระจะเสดจไปชงชย กตามใจไมขดอธยา

แมส าเรจราชการงานศก แลวร าลกอยาลมหมนหยา

จงเรงรบยกทพกลบมา นองจะนบวนทาภวไนย

ทาวกะหมงกหนง แมมปลงใจใหธดา เราจะยกโยธาไปชงชย

-เปนคนประมาท ไมรจกวเคราะหฝายขาศก คอ คาดวาอเหนาอยหมนหยา ก าลงมความเคองกน

อยคงไมยกทพมาชวยรบ

อนระเดนมนตรกเรปน กขดเคองกนไปขอใหญ

ไปอยเมองหมนหยากวาปไป ทไหนจะยกพลมา

วหยาสะก า

เปนชายรปงาม ดงทอเหนาชนชมไววา

ทนตแดงดงแสงทบทม เพรศพรมเพรารบกบขนง

เกศาปลายงอนงามทรง เอวองคสารพดไมขดตา

-เอาแตใจตนเอง จะเอาอะไรกตองได ดงททาวกะหมงกหนงบอกปาหยงกบปะหมนวา

เอนดนดดาโศกาลย วามไดอรไทจะมรณา

-รกศกดศร อเหนากลาวจาบจางทาวกะหมงกหนง วหยาสะก าแคน จงตอบไปวา

เมอนน วหยาสะก าใจกลา

ไดฟงคงแคนแทนบดา จงรองตอบวาจาวาไป

ดกอนอรราชไพร อยาพาทลบหลทานผใหญ

โอหงบงอาจประมาทใคร จะนบนอบยอมไหวอยาพงนก

มเรากเจาจะตายลง อยาหมายจตคดทะนงในการศก

ยงมทนพนตมาขคก จะรบแพแลลกไมมลาย

85

คณคาดานวรรณศลป

การใชค าและโวหาร เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มการใชภาษาทสละสลวยให

อารมณอนลกซงกนใจ อกทงมโวหารเปรยบเทยบใหเหนภาพพจนใหเกดความรสกสะเทอน

อารมณ ทส าคญยงแฝงดวยขอคดทมคณคายงอกมากมาย ดงน

การใชภาษาสละสลวยงดงาม มการเลนค า เลนสมผสพยญชนะเพอให เกดความ

ไพเราะ เชน

ตอนอเหนาชมดง

วาพลางทางชมคณานก โผนผกจบไมองม

เบญจวรรณจบวลยชาล เหมอนวนพไกลสามสดามา

นางนวลจบนางนวลนอน เหมอนพแนบนวลสมรจนตะหรา

จากพรากจบจากจ านรรจา เหมอนจากนางสการะวาต

-การใชโวหารเปรยบเทยบ คอ โวหารอปมาเปนการสรางอารมณใหกบผอานกวเปรยบได

ชดเจน เชน

กรงกษตรยขอขนกนบรอย เราเปนเมองนอยกระจหรด

ดงหงหอยจะแขงแสงอาทตย เหนผดระบอบบราณมา

-ปาหยงกบปะหมนประเมนก าลงฝายตนวาเปนเพยงเมองเลก ๆ เทานน คงสวงศเทวา

ไมได จงไมควรสเปนการเตอนสตใหหยดคด แตกไมไดผล ปญหาใหญจงตามมา หรอจากค าคร า

ครวญของจนตะหรา ทเปรยบความรกเหมอนสายน าไหลทไหลไปแลวจะไมมวนยอนกลบ ทมาของ

ส านวน "ความรกเหมอนสายน าไมมวนไหลยอนกลบ" ค าคร าครวญของจนตะหราเปนเพราะเกด

ความไมมนใจในฐานะของตนเอง เกดความรสกขนมาวาตนอาจตองสญเสยคนรก เพราะขาวการ

แยงบษบาแสดงวาบษบาตองสวยมาก อกทงยงเปนคหมนของอเหนามากอน ยงท าใหรสก

หวาดหวน ดงค าประพนธทอานแลวจะเกดอารมณสะเทอนใจ สงสาร และเหนใจวา

แลววาอนจจาความรก พงประจกษดงสายน าไหล

ตงแตจะเชยวเปนเกลยวไป ทไหนเลยจะไหลคนมา

สตรใดในพภพจบแดน ไมมใครไดแคนเหมอนนอกขา

ดวยใฝรกใหเกดพกตรา จะมแตเวทนาเปนเนองนตย

-อกตอนหนงมใชอปมาโวหารไดกนใจเชนกน เพราะแสดงความรกอนทวมทนของพอทมตอลก

86

"พดงพฤกษาพนาวน จะอาสญเพราะลกเหมอนกลาวมา"

ความรกของพอทนไมไดทเหนลกมทกข หากแลกไดจะยอมรบทกขแทนลก แตเมอท าไมไดพอกตอง

พยายามจนถงทสด แมรวาจะไปตายกยอม บทเปรยบเทยบนเปรยบกบธรรมชาต คอ ตนไม

บางประเภททเมอออกผลแลวตนจะตายไป ตนไมตายเพราะลกกเปรยบไดกบทาวกะหมงกหนงตอง

ตายเพราะมสาเหตมาจากวหยาสะก าซงเปนพระราชโอรสนนเอง อปมานฝากขอคดไวใหลก ๆ ใหลก

รวาพอแมรกเรามากมายเพยงใดอกตอนหนงเปนขอความในพระราชสาสนททาวกเรปนมไปถง

อเหนา ทาวกเรปนเปนคนรกลกกจรง แตกหยงในเกยรตถอยศถอศกด ถาลกผดกจะไมมวนโอน

ออน ค าประพนธตอนนจงใหอารมณของความเดดขาด เขมแขง ไมมการออนวอนขอรองใด

เปดโอกาสใหอเหนาคดเอาเอง หากไมมากถอตดพอตดลกชนดไมตองมาเผาผกน

แมมยกพลไกรไปชวย เรากมวยกอยามาดผ

อยาดทงเปลวอคค แตวนนขาดกนจนบรรลย

ใชค าบรรยายชดเจนไดภาพพจน ผอานนกภาพตามผเขยนบรรยายตามไปยงจะท าใหได

อรรถรสในการอานมากขน เชน ตอนอเหนาตอสกบทาวกะหมงกหนงดวยใชกรชเปนอาวธ จะเหน

ลลาทาทางและจงหวะทสอดคลองกน เหนททาอนฉบไวและสงางาม

เมอนน ทาวกะหมงกหนงเรองศร

ไดฟงค าชนชมยนด ครงนอเหนาจะวายชนม

อนเพลงกรชชวามลาย กรสนทดไมขดสน

คดแลวชกกรชชวามลาย รายท าท ากลมารยา

กรขวานนกมกรชกราย พระหตถซายนนถอเชดหนา

เขาปะทะประกรชดวยฤทธา ผดผนไปมาไมครนคราม

เมอนน ระเดนมนตรชาญสมาน

พระกรกรายลายกรชตดตาม ไมเขดขามครามถอยคอยรบ

หลบหลกไววองปองกน ผดผนหนออกกลอกกลบ

ปะทะแทงแสรางท าส าทบ ยางกระหยบรกไลมไดยง

เหนระตถอยเทากาวผด พระกรายกรชแทงอกตลอดหลง

ลมลงดาวดนสนก าลง มอดมวยชวงปลดปลง

87

คณคาดานความร

เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง กวแทรกความรเกยวกบเรองตาง ๆ ไวมากมายโดยเฉพาะเรอง

การรบในสมยกอน เราจะไดรจกประเภทของอาวธ วธการใชอาวธ กลวธการรบ การตงคาย

การสอดแนมขาศก เปนตน

การใชอาวธ

บางเปาชดจดยงปนใหญ ฉตรชยมณฑกนกสบ

........................................

บดนน นายทหารกเรปนไมหวนไหว

ใหระดมปนตบรงไว แลวไลโยธประจญ

ตางมฝมออออง วางวงเขาถงอาวธสน

ดาบสองมอโถมทะลวงฟน เหลากรชตดพนประจญรบ

ทหารหอกกลอกลบสประยทธ ปองปดอาวธไมหลกหลบ

พวกพลพาชตกระทบ ร าทวนสวนประจบโถมแทง

บางสกดซดพงหอกค เกาทณฑธนนาวแผลง

ตะลมบอนฟอนฟนกนกลางแปลง ตอแยงยทธยงชงชย

ตายระดบทบกนดงฟอนฟาง เลอดนองทองชางเหลวไหล

กองหลงประดงหมนขนไป ตวนายไลไพรเขาบกบน

การตงคาย

เหนละหานธารน าไหลหลง รมไทรใบบงสรยศร

จงด ารสตรสสงเสน ใหตงทนาคนามตามต ารา

-ทพกะหมงกหนง เดนทพมาถงกอนจง เลอกท าเลบร เวณรมน า ต งคายแบบ "นาคนาม"

สวนอเหนาเลอกไดบรเวณเนนทราย จงตองตงคายแบบ "ครฑนาม"

"ครนถงเนนทรายชายทง แวนแควานแดนกรงดาหา

จงใหหยดกองทพตงพลบพลา ทตองนามครฑาเกรยงไกร"

88

คณคาดานสงคมวฒนธรรม

ประเพณและความเชอ แมบทละครเรองอเหนาจะมทมาจากชวา แตรชกาลท 2 ทรง

ดดแปลงแกไขใหเขากบธรรมเนยมประเพณของบานเมองของไทย เราจงสามารถหาความรเรอง

เหลานจากวรรณคดเรองอเหนาไดอยางถกตอง ซงปรากฏอยหลายตอน เชน ตอนทาวดาหาเสดจ

ออกรบทตเมองกะหมงกหนง

เมอนน พระองคทรงพภพดาหา

ครนสรยฉายบายสามนาฬกา กโสรจสรงคงคาอาองค

ทรงเครองประดบสรรเสรจ แลวเสดจยางเยองยรหงส

ออกยงพระโรงคลบรรจง นงลงบนบลลงกรจ

ยาสาบงคมบรมนาถ เบกทตถอราชสารศร

จงด ารสตรสสงไปทนท ใหเสนน าแขกเมองมา

นอกจากนยงสะทอนใหเหนถงความเชอเรองโชคชะตา การเชอเรองค าท านาย ดงททาวกะห

มงกหนงใหโหรมาท านายกอนจะยกทพไปเมองดาหา โหรกท านายวา

บดนน พระโหราราชครผใหญ

รบรสพจนารถภวไนย คลต ารบขบไลไปมา

เทยบดดวงชะตาพระทรงยศ กบโอรสถงฆาตชนษา

ทงชนโชคโยคยามยาตรา พระเคราะหขดฤกษพาสารพน

จงทลวาถายกวนพรงน จะเสยชยไพรเปนแมนมน

งดอยอยาเสดจสกเจดวน ถาพนนนกเหนไมเปนไร

แมตอนทอเหนาจะยกทพไปชวยเมองดาหากตองดฤกษยาม มการท าพธตดไมขมนามหรอพธ

ฟนไมขมนาม โดยน าเอาตนไมทมชอรวมตวอกษรกบชอฝายขาศก มาฟนใหขาดประหนงวาไดฟน

ขาศก และยงมพธเบกโขลนทวาร ซงท าพธตามต าราพราหมณ โดยท าเปนประตสะดวยใบไม

สองขางประตมพราหมณนงประพรมน ามนตใหทหารทเดนลอดประต ทง 2 พธนท าเพอความเปน

สรมงคล และสรางขวญก าลงใจใหทหาร ดงค าประพนธตอไปน

พอไดศภกฤกษกลนฆอง ประโคมคกกกกองทองสนาม

ประโรหตตดไมขมนาม ท าตามต าราพชยยทธ

89

...........................................

ชพอกเบกโขลนทวาร โอมอานอาคมคาถา

เสดจทรงชางทนงหลงคา คลาเคลอนโยธาทกหมวดกอง

คณคาดานแนวคดและคตชวต

สะทอนภาพชวตของบรรพบรษ

- การแบงชนชนวรรณะ เชน การไมยอมไปเกลอกกลวกบวงศตระกลอนนอกจากวงศเทวา

ดวยกน ท าใหเกดการแตงงานระหวางพนองสายเลอดเดยวกน

- ไมมสทธเลอกคครองดวยตนเอง ตองปฏบตตามความพอใจของผใหญ

- สภาพความเปนอยรมเยนเปนสข มการละเลนตาง ๆ มากมาย

- มความเชอทางไสยศาสตร เชน การแกบน การใชเครองรางของขลง การดฤกษ

- ดานกศโลบายการเมอง มการรวบรวมเมองทออนแอกวาเขามาเปนเมองบรวาร

ความเขาใจธรรมชาตมนษย

- ธรรมชาตในเรองความรกของคนวยหนมสาว มกขาดความยงคด เอาแตใจตนเองเปนใหญ

ไมค านงถงความทกขใจของพอแม

- ธรรมชาตของอารมณโกรธมกท าใหววามตดสนใจผดพลาดอนจะกอใหเกดปญหาตามมาภายหลงได

อเหนา เปนวรรณคดท เปนมรดกของชาตทเตมไปดวยความสนกสนานตามเนอเรอง

ความไพเราะของรสวรรณคด และสะทอนใหเหนถงภมปญญาของบรรพชนทไดถายทอดสภาพของ

สงคมไทย ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ ความคด ความเชอแบบไทย ๆ สอดแทรกไวไดอยางมศลป

ทงยงแฝงดวยขอคด คตธรรมทสามารถน าไปปรบใชในชวตอกดวย

90

บนทกผลหลงการจดกจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………… ลงชอ...........................................ครผสอน (นายนเรศ ทองอนทร)

91

ค าสง ก าหนดใหนกเรยนแบงกลมใหมจ านวนสมาชก 8 คน จากนนใหด าเนนการตอไปน

1. สรปประเดนของเรอง 2. แสดงความคดเหนเกยวกบประเดนของเรองโดยละเอยด เชอมโยงวรรณคดกบประสบการณ

ของตน 3. บนทกพรอมทงรายงานสมาชกทราบ และทบทวน 4. สงตวแทนกลมน าเสนอหนาชนเรยน

แบบบนทกกจกรรมกลม สมาชกกลม 1.……………………………………….. 2.………………………………………..

3.……………………………………….. 4.……………………………………….. 5.……………………………………….. 6.……………………………………….. 7.……………………………………….. 8.………………………………………..

ประเดนท 1 (แสดงความคดเหนเกยวกบประเดนของเรอง) ………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………

ใบงานกจกรรมกลม

92

………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………ประเดนท 2 (เชอมโยงวรรณคดกบประสบการณของตน) ………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………

93

ค าสง ใหนกเรยนพจารณาเนอเรองในบทเรยน แลวเขยนบนทกการเรยนร ไมนอยกวา 20 บรรทด โดยใหนกเรยนอธบาย แสดงความรสก ความคดเหนอยางอสระตามหวขอตอไปน ค าถาม (R) -นกเรยนรสกอยางไรหลงจากอานบทประพนธเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ค าถาม (C) -นก เรยนมความคด เหนอย างไรกบการศกจากบทประพนธ เร อง อ เหนา

ตอน ศกกะหมงกหนง ค าถาม (A) -ถ าน ก เ ร ยน เป นต วละคร ใน เร อ งน ก เ ร ยนจะท า อย า ง ไรก บการศ ก ของ

ทาวกะหมงกหนงครงน …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

บนทกการเรยนร

94

แบบประเมนการน าเสนอผลงานกลม

กลม ชอ-นามสกล

ผน าเสนอผลงาน

ความนาสนใจ ของประเดน

ทเสนอ (3 คะแนน)

ความชดเจน ในการน าเสนอ (3 คะแนน)

การตอบปญหา

ของผน าเสนอ (3 คะแนน)

รวม (9 คะแนน)

1

2 3

4

5 6

ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………

95

เกณฑการประเมนการน าเสนอผลงานกลม

มตคณภาพผลงาน (Rubrics)

รายการประเมน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน 0 คะแนน

1. ความนาสนใจของประเดนทเสนอ

ก าหนดประเดน ไดนาสนใจ สอดคลองกบเนอเรองทกประเดน ท าใหเขาใจเนอเรอง

ก าหนดประเดน ไดนาสนใจ แตมประเดน ไมสอดคลองกบ เนอเรอง 1 ประเดน

ก าหนดประเดน ไมนาสนใจ และ มประเดน ไมสอดคลองกบ เนอเรอง 2 ประเดนขนไป

ก าหนดประเดน ไมสอดคลองกบ เนอเรอง ตองปรบปรงวธคด

2. ความชดเจนในการน าเสนอ

น าเสนอไดนาสนใจ ชดเจนและเปนระบบ

น าเสนอไดนาสนใจและชดเจน

น าเสนอไดนาสนใจ

น าเสนอ ไมนาสนใจ ไมชดเจนและ ไมเปนระบบเลย

3. การตอบปญหาของผน าเสนอ

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาทกขอของผฟงไดอยางชดเจนและมนใจ

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาของผฟงไมได 1 ขอ

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาของผฟงไมได 2 ขอขนไป

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาไมได ผสอนตองแนะน าชวยเหลอจงจะสามารถตอบได

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 7 – 9 หมายถง ดมาก 5 – 6 หมายถง ด 3 – 4 หมายถง พอใช 0 – 2 หมายถง ควรปรบปรง

96

แบบประเมนพฤตกรรมการเรยน

ล าดบ

ชอ-นามสกล

การซ

กถาม

ทตรง

ประเ

ดน

(3)

การต

อบค า

ถาม

(3)

การร

วมกจ

กรรม

(3)

การร

วมอภ

ปราย

ตรงป

ระเด

น (3

) กา

รแสด

งควา

มคดเ

หน

(3)

รวม

(15)

1 2

3

4 5

6

7 8

9 10

11

12 13

14

15 16

17

18 19

97

เกณฑการประเมนพฤตกรรมการเรยน

มตคณภาพผลงาน (Rubrics)

รายการประเมน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน 0 คะแนน

1. การซกถามทตรงประเดนนาสนใจ

ซกถามตรงประเดน 2 ค าถามขนไป

ซกถามตรงประเดน 1 ค าถาม

ซกถามแตไมตรงประเดน

ไมซกถามเลย

2. การตอบค าถาม ตอบค าถามไดถกตอง 2 ขอขนไป

ตอบค าถามไดถกตอง 1 ขอ

ตอบค าถามแต ไมถกตอง

ไมตอบค าถามเลย

3. การรวมกจกรรม

มความกระตอรอรน ใหความรวมมอในการท ากจกรรมทกขนตอนและใหความชวยเหลอในการท างาน

มความกระตอรอรนและใหความรวมมอ ในการท ากจกรรม ทกขนตอน

มความกระตอรอรน แตยงไมให ความรวมมอ ในการท ากจกรรมบางขนตอน

ไมกระตอรอรน และไมใหความรวมมอในการท ากจกรรมเลย

4. การรวมอภปรายตรงประเดน

รวมอภปรายตรงประเดน 2 ประเดนขนไป

รวมอภปรายตรงประเดน 1 ประเดน

รวมอภปรายแตไมตรงประเดน

ไมรวมอภปรายเลย

5. การแสดง ความคดเหน

แสดงความคดเหน แปลกใหม และมความส าคญตอ การเรยนร

แสดงความคดเหนแปลกใหม

แสดงความคดเหนแตไมแปลกใหม

ไมแสดง ความคดเหนเลย

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 12 - 15 หมายถง ดมาก 8 - 11 หมายถง ด 4 - 7 หมายถง พอใช 0 - 3 หมายถง ควรปรบปรง

98

เกณฑการประเมนใบกจกรรมกลมการเรยนวรรณคด ประเมนการตอบสนองตอวรรณคด รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

มตคณภาพผลงาน (Rubrics)

รายการประเมน

5 คะแนน 4 คะแนน 3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน

ระดบความสามารถ

เขยนอธบายขอด-ขอดอยของเรองไดอยางละเอยด ชดเจน ตความ และสรปคณคาของเรองได

เขยนแสดงความรสก ความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมของตวละคร หรอสถานการณ ในเรองอยางเขาใจลกซง

เขยนอธบายองคประกอบของเรองอยางละเอยดลกซง เชน การใชสญลกษณ การสราง ตวละคร การก าหนดสถานการณ

เขยนอธบายพฤตกรรม ตวละคร หรอสถานการณ ในเรอง โดยพยายามท าความเขาใจ สาเหตของพฤตกรรมหรอสถานการณ

เขยนแสดงความเขาใจเบองตน โดยการอธบายเหตการณ ในเนอเรองอยางสนๆ

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 4 – 5 หมายถง ดมาก 3 หมายถง ด 2 หมายถง พอใช 1 หมายถง ควรปรบปรง

99

แผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แผนการจดการเรยนรท 2

แผนการจดการเรยนร เรอง นทานเวตาล เรองท 10 ชนมธยมศกษาปท 4 รายวชา ภาษาไทยพนฐาน เวลา 4 คาบ 1.0 หนวยกต ผสอน นายนเรศ ทองอนทร โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย จงหวดสมทรสาคร ……………………………………………………………………………………………………………………………………… มาตรฐานการเรยนร / ตวชวด มาตรฐาน ท 5.1 เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและน ามาประยกตใชในชวตจรง ตวชวด 1 วเคราะหและวจารณวรรณคด และวรรณกรรมตามหลกการวจารณเบองตน 3 วเคราะหและประเมนคณคาดานวรรณศลปของวรรณคดและวรรณกรรมในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต 4 สงเคราะหขอคดจากวรรณกรรม และวรรณคดเพอน าไปประยกตใชในชวตจรง จดประสงคการเรยนร

1. นกเรยนสรปเนอเรองตอนทก าหนดได 2. นกเรยนแสดงความคดเหนการตอบสนองตอเหตการณในเรองโดยใชประสบการณเดม

มาอภปราย 3. นกเรยนคดวเคราะหสถานการณความขดแยง และแสดงความคดเหนได

สาระส าคญ นทานเวตาล เปนวรรณคดสนสกฤตโบราณทไดรบความนยมอยางแพรหลายในทวปตางๆ และมผแตงในแตละชาตน าไปแปลเปนภาษาของตนเอง ดวยการด าเนนเรองทแปลกใหมแบบนทาน ซอนนทาน และเนอหาทสนกสนานพรอมทงสอดแทรกขอคดหลกปฏบตเอาไวในแตละตอน การศกษานทานเวตาลดานเนอหาและขอคด ท าใหไดรบความรและสามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได สาระการเรยนร นทานเวตาลเรองท 10 ทกษะ / กระบวนการ

-ทกษะการคดวเคราะห -ทกษะการสงเคราะห -ทกษะการประเมนคา -ทกษะกระบวนการกลม

100

คณลกษณะอนพงประสงค -มวนย -ใฝเรยนร -มงมนในการท างาน

ชนงาน / ภาระงาน -แบบบนทกการเรยนร -แบบฝกหด นทานเวตาลเรองท 10

กจกรรมการเรยนร คาบท 1

ครสนทนากบนกเรยนเชอมโยงเขาสบทเรยน เรอง นทานเวตาลเรองท 10 ขนท 1 สรางความเขาใจเบองตนในการอาน (25 นาท) 1. ครใหนกเรยนอาน นทานเวตาลเรองท 10 2. ครและนกเรยนชวยกนทบทวนเรอง โดยใหนกเรยนอาสาสมคร 2-3 คนพดน าเสนอความ

เขาใจเบองตนจากการอานเนอเรอง และชวยกนเรยงล าดบเหตการณส าคญเปนแผนภาพสรปความคด สรปเนอเรอง นทานเวตาลเรองท 10 ขนท 2 เชอมโยงประสบการณ (25 นาท)

1. ครยกตวอยางขอความใน นทานเวตาลเรองท 10 “ขาพเจาใหเกดกะเหมนตาซาย หวใจเตนแรง แลตากมดมว เปนลางไมดเสยแลว”

เวตาลยงเกดความรสก “เบอหนายการถกสะพายไปมาหลายเทยว” จงตดสนใจ “ตงปญหาทยากทลถามสกท”

2. ครใหนกเรยนสงเกตขอความของเวตาล ทแสดงใหเหนความรสกของเวตาล 3. ครสนทนกบนกเรยนเกยวกบประสบการณทนกเรยนเคยประสบ และสอดคลองกบ

ขอความดงกลาว 4. ครยกตวอยางขอความใน นทานเวตาลเรองท 10 ขอความตอไป “ลนของคนนนตดคอคนเสยมากตอมากแลว” “ขาพเจาขอถวายพระพรใหทรงไดรบความส าราญ เปนผลตอการนงครงน พระองคได

ทรงเพยรพยายามมาหลายครงแลวทจะหามความชางพดในพระองค แตกไมส าเรจ ขาพเจาจะไมทลถามวาการทพระองคระงบความชางพดนน เปนไปดวยความถอมพระองค แลความสามารถกมพระสตไวได หรอเปนดวยความโงไมสามารถเทานนเอง”

101

5. ครและนกเรยนสงเกตขอความของเวตาล ทแสดงใหเหนพฤตกรรมทมตอพระวกรมาทตย และเชอมโยงไปสพฤตกรรมทเคยพบเหน

6. นกเรยนสงเกต บทประพนธใน นทานเวตาลเรองท 10 นอกจากจะกระท าใหนกเรยนเขาใจเรองไดตามวตถประสงคของผพระราชนพนธแลว ยงปรากฏคณคาดานวรรณศลปอยางไรภายในเรอง

7. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายคณคาดานสงคมวฒนธรรม และสะทอนวถไทยทปรากฏในเรอง นทานเวตาลเรองท 10 สะทอนใหเหนสภาพชวต ความคด ความเชอ คานยม ความรในสงคมเหมอนหรอแตกตางกนอยางไรกบสงคมในปจจบน

8. นกเรยนสรปความรและขอคดจากบทประพนธใน นทานเวตาลเรองท 10 เพอน าไปใชในชวตจรง คาบท 2 ขนท 3 เรยนรอยางมปฏสมพนธ (50 นาท)

1. นกเรยนแบงกลมท าใบงานตามค าสงในใบงาน ใหนกเรยนแตละกลมสรปประเดนส าคญจากเนอเรอง แลวเขยนอภปรายแสดงความคดเหนประเดนดงกลาวโดยอสระ

2. ครอภปรายและใหขอมลเพมเตม ในกรณผเรยนไมเขาใจกจกรรมกลม 3. นกเรยนแตละกลมด าเนนการตามค าสงในใบงานตามเวลาทก าหนด

คาบท 3 ขนท 4 ใหและรบขอมลปอนกลบ (50 นาท)

1. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนมาน าเสนอผลการอภปรายประเดนส าคญจากบทประพนธ นทานเวตาลเรองท 10

2. ครและนกเรยนกลมอนฟงการน าเสนอ การอภปราย แลวแสดงความคดเหนเพมเตม และประเมนการน าเสนอผลงานกลม รวมกบครในแบบประเมนทก าหนดให

คาบท 4 ขนท 5 ทบทวนและเขยนบนทก (50 นาท)

1. นกเรยนทบทวนเนอหาแลวชวยกนสรปประเดนส าคญ ขอคดจากการอภปราย ในกลมยอย และการน าเสนอในชนเรยน

2. คร เขยนสรปประเดนส าคญจากการน าเสนอใน powerpoint หรอบนกระดาน แลวใหผเรยนพจารณาอกครง

102

3. ครใหนกเรยนใหนกเรยนแตละคนเขยนบนทกการเรยนร โดยแสดงความร ความเขาใจ ความรสก และความคดเหนเกยวกบเนอเรองโดยอสระดวยค าถามกระตน ตามแนวการตงค าถามดวยเทคนค R-C-A แลวจบคแลกเปลยนกนอานกอนน ามาสงคร ค าถามการสะทอน (Reflect)

3.1 นกเรยนรสกอยางไรหลงจากอานบทประพนธนทานเวตาลเรองท 10 ค าถามเชอมโยง (Connect)

3.2 นกเรยนมความคดเหนอยางไรกบพฤตกรรมของเวตาลจากบทประพนธนทานเวตาล เรองท 10

ค าถามประยกต (Apply) 3.3 ถานกเรยนเปนตวละครในเรองนกเรยนจะท าอยางไรกบการกระท าของเวตาลครงน

สอ / แหลงการเรยนร 1. บทประพนธนทานเวตาลเรองท 10 2. ใบงานกจกรรมกลม

การวด และการประเมน สงทประเมน - พฤตกรรมการตอบสนองตอวรรณคด - ใบงานกจกรรมกลม วธการ - ประเมนพฤตกรรมการเรยนรายบคคล - ประเมนการน าเสนอผลงานในลกษณะกลม - ตรวจพจารณาบนทกการเรยนร เครองมอ - แบบประเมนพฤตกรรมการเรยน - แบบประเมนการน าเสนอเสนอผลงานกลม - ค าถามและประเดนการคดไตรตรอง - แบบบนทกการเรยนร - เกณฑประเมนการตอบสนองตอวรรณคด

103

รายละเอยดเนอหาสาระ เรอง นทานเวตาล เรองท 10 ผแตง พระราชวงศเธอกรมหมนพทยาลงกรณ ทรงช านาญดานภาษาและวรรณคดเปนพเศษ ไดทรงนพนธหนงสอไวมากมายโดยใชนามแฝงวา “น .ม.ส. ” ซงทรงเลอกจากตวอกษรตวหลงพยางคของ พระนาม (พระองคเจา) “รชนแจมจรส” ลกษณะค าประพนธ นทานเวตาล แตงเปนรอยแกว โดยน าท านองเขยนรอยแกวของฝรงมาปรบเขากบส านวนไทยไดอยางกลมกลน และไมท าใหเสยอรรถรส แตกลบท าใหภาษาไทยมชวตชวา จงไดรบยกยองเปนส านวนรอยแกวทใหมทสดในยคนน เรยกวา “ส านวน น .ม.ส. ” เรองยอ

ในโบราณกาล มเมองท ใหญเมองหนงชอ กรงธร รมประ พระราชาทรงพระนามวา ทาวมหาพล มพระมเหสททรงสรโฉมงดงามแมมพระราชธดาททรงเจรญวยแลว ตอมาไดเกดศกสงครามทหารของทาวเอาใจออกหาง ท าใหทรงพายแพ พระองคจงทรงพาพระมเหสและพระราชธดาหลบหนออกจากเมองเพอไปเมองเดมของพระมเหส ในระหวางทางทาวมหาพลไดถกโจรรมท ารายเพอชงทรพยและสงของมคา พระองคสนพระชนม จนพระราชธดาและพระมเหสเสดจหนเขาไปในปาลก ในเวลานนมพระราชาทรงพระนามวา ทาวจนทรเสน กบพระราชบตร ไดเสดจมาประพาสปา และพบรอยเทาของสตรซงเมอพบสตรทงสองจะใหรอยเทาทใหญเปนพระมเหสของทาวจนทรเสน และรอยเทาทเลกเปนพระชายาของพระราชบตร แตเมอพบนางทงกปรากฏวา รอยเทาทใหญคอพระราชธดาและรอยเทาทเลก นนคอ ระราชมารดา ดงนนพระราชธดาจงเปนพระมเหสของทาวจนทรเสน และพระมารดาไดเปนพระชายาของพระราชบตร คณคาดานเนอหา และสงคมวฒนธรรม นทานเวตาลมความดเดนดานเนอหา คอ ใหขอคดและแฝงคตธรรม รวมทงความรตาง ๆ ไวดงน ความอดทนอดกลน เปนค าสอนในทกศาสนา กลาวถง “ขนต” คอ ความอดทนอดกลนตออารมณตาง ๆ ไมเปนทาสอารมณ พระวกรมาทตยเปนปราชญผเกงกลา รอบร และอยในวรรณะกษตรยทสงสง ยอมไมยอมใหใครดหมนศกดศรวาโงเขลา ดงทเวตาลมกกลาวยวยให พระวกรมาทตยแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาทายเรองเลา ท าใหพระองคตองกลบไปปนตนอโศกเพอจบเวตาลใสยามอยหลายครง นบไดวามความเพยรพยายามอนนาชมเชยตามทผแตงกลาวไววา “...พระวกรมาทตยเสดจปนขนและลงหลายครงกไมยอทอ ปรากฏความเพยรเหมอนหนงวาจะยอมปนขนลงอยจนสนยค...”

104

ครนเวตาลยอมใหจบได กยวยจนหลดไปได วนเวยนอยถง 24 ครง จงนบวาเปนยอมแหง ความเพยรทมความอดทน และความพยายาม ยากทมนษยธรรมดาจะท าไดและในทายทสดเมอพระองคไมทรงตอบปญหาในเรองสดทาย เวตาลจงกลาวชมและกลาวอวยพรวา “..ทรงตงมน พระราชหฤทยดนกพระปญญาราวกบเทวดา และมนษยอนทมปญญาจะหามนษยเสมอมได...ขาพเจาขอถวายพระพรใหทรงรบความส าราญ เปนผลแหงการททรงนงครงน...” นอกจากนค าพดของเวตาลและการกระท าของพระวกรมาทตยยงเปนสงทใหประโยชนแกผอานเปนอยางมาก ดวยสะทอนค าสอนในเรองการขมจตของมนษย อยางเชนทพระวกรมาทตยประสบความเปนผมทฐมานะไมยอมในสงทไมถกใจ บางครงอาจสงผลเสยตอผนนเอง ดงนน การพยายามทจะยบยงชงใจไมพดมากปากไวเกนไปจงเปนสงทจ าเปนมาก เพราะเมอใดเราคดกอนพดไมใชพดกอนแลวคด เมอนนเรากจะมสต สตเปนสงทส าคญ เพราะเปนพนฐานของสมาธและปญญา ถาไมมสตสงตาง ๆ ทเราท าไปหรอตดสนใจไปโดยไรสตอาจสงผลรายกบเรามากเกนจะประเมนได

นทานเวตาลสอนใหเรามสตรบรได รจกคดวเคราะห รจกหามใจกอนทจะพดหรอท าอะไรลงไปกลศก การรบไมใชแตอาวธทเปนหอกดาบ (สมยโบราณ) อยางเดยวตองใชอยางอนดวย ดงน

“ขาศก...ใชทงทองค าแลเหลกเปนอาวธ คอ ใชทองค าซอน าใจนายทหาร แลไพรพลของพระราชาใหเอาใจออกหางจากพระองค แลใชเหลกเปนอาวธฆาฟนคนทซอน าใจไมได...” ถาพจารณาแลวตรงกบส านวนไทย ทกลาวไววา “แขงเทาแขงเงนงาง ออนไดดงถวล” การเตอนสต เครองประดบเปนสงทท าใหไดรบอนตรายจากโจรราย แมจะเปนชายทม ฝอมอ เชน ทาวมหาพลกตาม เมอตกอยในหมโจรเพยงคนเดยวยอมเสยทได ดงน

“โจร...ครนเหนชายคนเดยวแตงตวดวยของมคาเดนเขาไปในปาเชนนน กคมกนออกมาจะเขาชงทรพยในองคพระราชา ทาวมหาพลทรงเหนดงนนกทรงแสงธนยงพวกโจรลมตายเปนอนมาก นายโจรไดทราบวา ผมทรพยผานมาฆาฟนพวกตนลงไปเปนอนมาก ดงนนกกระท าสญญาเรยกพลโจรออกมาทงหมดแลวเขาลอมรบพระราชา ทาวมหาพลองคเดยวเหลอก าลงจะตอสปองกนอาวธพวกโจรไดกสนพระชนมลงในทนน..”

การครองเรอน ผชายสมยกอนตองหาผหญงทเหมาะสมมาเปนคครองเพอปรนนบตตนเอง และเตมเตมความสขใหกบชวตครอบครว

“ขอพระองคอยารบสงเชนนน เพราะบานของผใหญในครอบครวนน ถาไมมแมเรอนกเปนบานทวา อนงพระองคยอมจะทรงทราบคาถาซงมลเทวะบณฑตแตงไว มความวา ชายผไมใชคนโงยอมคนสเรอนซงไมมนางทรกผมรปงามคอยรบรองในขณะทกลบถงเรอนนนแมเรยกวาเรอนกไมใชอน คอคกซงไมมโซเทานนเอง พระองคยอมทรงทราบดวยพระองคเองวา ความสขแหงพอบานซงอยเดยวโดดนนมไมไดในบาน แลมไมไดนอกบานเพราะไมมหวงจะไดความสขเมอกลบมาสเรอนแหง

105

ตน” ความเชอ นทานเวตาลสะทอนใหเหนถงความเชอเกยวกบลางสงหรณกอนจะเกดเรองเลวราย ซงจะเหนไดจากเวตาลรสกเขมนตาซาย และมอาการอน ๆ ท าใหเกดความหวนวตกซงปจจบนกยงมความเชอเรองนกนอย

ความรเรองวฒนธรรมอนเดย กอนอานเวตาลท าใหทราบพฤตกรรมของชนชาตอนเดยในยคโบราณ ซงมขนบธรรมเนยม ประเพณ และความเปนอยทมอทธพลมาจนถงปจจบน รวมทง การแพรกระจายความเชอไปยงประเทศเพอนบานทนบถอศาสนาพราหมณ เชน การแบงชนวรรณะ ผเรยนควรคนหาขอมลจากนทานเวตาลทกเรองเพอเกบเกยวความรทแปลกแตกตาง และคลายคลงกบไทยเพอน ามาวเคราะห วจารณ เปรยบเทยบ อนเปนการเพมพนสตปญญาใหมากขน

การใชสตปญญา นทานเวตาลนอกจากจะใหความบนเทงแลวยงแฝงดวยขอคดทเปนประโยชนตอผอาน เพราะแกนของเรองนใหเหนชดเจนวา การใชปญญาของพระวกรมาทตยอยางเดยวนนไมสามารถแกปญหาและเอาชนะเวตาลได แตพระองคจะตองใชสตประกอบกบปญญาควบคกนจงจะเอาชนะเวตาลได “พระราชาทรงตปญหายงไมทนแตก พอทรงนกขนไดวาการพาเวตาลไปสงใหแกโยคนน จะส าเรจไดกดวยไมทรงตอบปญหา จงเปนอนทรงนงเพราะจ าเปนแลเพราะสะดวก กรบสาวกาวทรงด าเนนเรวขนครนเวตาลทลเยาใหตอบปญหาดวยวธกลาววาโงจะรบสง อะไรไมไดกทรงกระแอม” คณคาดานวรรณศลป ความดเดนดานส านวนโวหาร นทานเวตาลฉบบพระนพนธ กรมหมนพทยาลงกรณแตงเปน รอยแกว (บางเรองมกาพย กลอน และฉนทแทรก) โดยน าท านองการเขยนรอยแกวของฝรงมาปรบเขากบส านวนไทยไดเปนอยางด ไมท าใหส านวนไทยเสอมเสยแตกลบท าใหภาษาไทยมชวตชวา เปนส านวนรอยแกวทใหมทสดในยคนน เรยกวาส านวน น.ม.ส. เชน “...มเหสซงแมจะมพระราชธดาจ าเรญวยใหญแลวกยงเปนสาวงดงามถาจะเปรยบกบพระราชบตรกคลายพกบนองยงกวาแมกบลก ทเปนเชนนไมใชเพราะพระราชธดามอาการแกเกนอายทจรงเปนดวยพระราชมารดาเปนสาวไมรแก แลความสาวของพระนางเปนเครองประหลาดของคนทงหลาย...” ส านวนท 1 "คลายพกบนองยงกวาแมกบลก" เปนความเปรยบดวยถอยค างาย ๆ แตเขาใจไดอยางชดเจน ส านวนท 2 "เครองประหลาด" คอ เรองประหลาด ไมคอยมในสมยนน

106

การใชส านวนเปรยบเทยบมความไพเราะลกซง และแฝงดวยขอคดมผลใหงานเขยนมความออนชอยและท าใหคลอยตามไดอยางแนบเนยน เชน “หญงทพระราชาพบในปามกจะงามกวาหญงทจะหาไดในกรง เหมอนดอกไมปาทงามกวาดอกไมในสวน” “ขอพระองคอยางทรงรบสงเชนนน เพราะบานของผเปนใหญในครอบครวนน ถาไมมแมเรอนกเปนบานทวาง อนงพระองคยอมจะทรงทราบคาถาซงมลเทวะบณฑตแตงไว มความวา ชายผไมใชคนโงยอมคนสเรอนซงไมมนางทรกผมรปงามคอยรบรองในขณะทกลบถงเรอนนนแมเรยกวาเรอนกไมใชอน คอคกซงไมมโซเทานนเอง พระองคยอมทรงทราบดวยพระองคเองวา ความสขแหงพอบานซงอยเดยวโดดนนมไมไดในบาน แลมไมไดนอกบานเพราะไมมหวงทจะไดความสขเมอกลบมาสเรอนแหงตน” นอกจากนผแตงยงมการสอดแทรกค าพดทดงความสนใจของผอานดวยโวหารตาง ๆ เพอกระตนใหผอานคดตามเพอทจะน าไปสการรวมแกปมปญหาของเรอง เชน “เมอลกกลบเปนเมยพอ แมกลบเปนเมยลก ลกกลบเปนแมเลยงของผวแมตวเอง แลแมกลบเปนลกสะใภของผวแหงลกตน แลตอมาบตรและธดากเกดจากนางทงสอง แลบตรแลธดาทงสองกมบตรแลธดาตอ ๆ กนไป” นทานเวตาล เปนนทานทมความเปนพเศษ กลาวคอเปนนทานทมนทานเรองยอยซอนอยในนทานเรองใหญ ซงนอกจากจะไดรบความสนกสนานและความตนเตนแลว ยงมขอคดและคตเตอนใจแฝงอยในเรอง รวมทงปรศนาของเวตาลและค าตอบทายเรองซงมลกษณะเปนการวเคราะหวจารณทคมคาย ขบขนและประชดประชน และผทตองการศกษาส านวนรอยแกวกควรจะไดอาน นทานเวตาล หากสงเกตการใชถอยค าและส านวนโวหารไดวาจะเหนไดวา น.ม.ส. ไดพยายามเลอกสรรค าและขอความไดอยางดยง

107

บนทกผลหลงการจดกจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชอ...........................................ครผสอน (นายนเรศ ทองอนทร)

108

ค าสง ก าหนดใหนกเรยนแบงกลมใหมจ านวนสมาชก 8 คน จากนนใหด าเนนการตอไปน 1. สรปประเดนของเรอง 2. แสดงความคดเหนเกยวกบประเดนของเรองโดยละเอยด เชอมโยงวรรณคดกบประสบการณของตน 3. บนทกพรอมทงรายงานสมาชกทราบ และทบทวน 4. สงตวแทนกลมน าเสนอหนาชนเรยน แบบบนทกกจกรรมกลม สมาชกกลม 1.……………………………………….. 2.………………………………………..

3.……………………………………….. 4.……………………………………….. 5.……………………………………….. 6.……………………………………….. 7.……………………………………….. 8.………………………………………..

ประเดนท 1 (แสดงความคดเหนเกยวกบประเดนของเรอง) ………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………

ใบงานกจกรรมกลม

109

………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………… ประเดนท 2 (เชอมโยงวรรณคดกบประสบการณของตน) ………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………

110

ค าสง ใหนกเรยนพจารณาเนอเรองในบทเรยน แลวเขยนบนทกการเรยนร ไมนอยกวา 20 บรรทด โดยนกเรยนตองอธบาย แสดงความรสก ความคดเหน ตามหวขอดงนอยางอสระ ค าถาม (R) -นกเรยนรสกอยางไรหลงจากอานบทประพนธนทานเวตาล เรองท 10 ค าถาม (C) -นกเรยนมความคดเหนอยางไรกบพฤตกรรมของเวตาล จากบทประพนธ นทานเวตาล เรองท 10 ค าถาม (A) -ถานกเรยนเปนพระวกรมาทตย นกเรยนจะท าอยางไรการกระท าของเวตาลครงน …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

บนทกการเรยนร

111

แบบประเมนการน าเสนอผลงานกลม

กลม ชอ-นามสกล

ผน าเสนอผลงาน

ความนาสนใจ ของประเดน

ทเสนอ (3 คะแนน)

ความชดเจน ในการน าเสนอ (3 คะแนน)

การตอบปญหา ของผน าเสนอ (3 คะแนน)

รวม (9 คะแนน)

1

2 3

4

5 6

ขอเสนอแนะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

112

เกณฑการประเมนการน าเสนอผลงานกลม

มตคณภาพผลงาน (Rubrics)

รายการประเมน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน 0 คะแนน

1. ความนาสนใจของประเดนทเสนอ

ก าหนดประเดน ไดนาสนใจ สอดคลองกบเนอเรองทกประเดน ท าใหเขาใจเนอเรอง

ก าหนดประเดน ไดนาสนใจ แตมประเดน ไมสอดคลองกบ เนอเรอง 1 ประเดน

ก าหนดประเดน ไมนาสนใจ และ มประเดน ไมสอดคลองกบ เนอเรอง 2 ประเดนขนไป

ก าหนดประเดน ไมสอดคลองกบ เนอเรอง ตองปรบปรงวธคด

2. ความชดเจนในการน าเสนอ

น าเสนอไดนาสนใจ ชดเจนและเปนระบบ

น าเสนอไดนาสนใจและชดเจน

น าเสนอไดนาสนใจ

น าเสนอ ไมนาสนใจ ไมชดเจนและ ไมเปนระบบเลย

3. การตอบปญหาของผน าเสนอ

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาทกขอของผฟงไดอยางชดเจนและมนใจ

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาของผฟงไมได 1 ขอ

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาของผฟงไมได 2 ขอขนไป

ผน าเสนอสามารถตอบปญหาไมได ผสอนตองแนะน าชวยเหลอจงจะสามารถตอบได

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 7 – 9 หมายถง ดมาก 5 – 6 หมายถง ด 3 – 4 หมายถง พอใช 0 – 2 หมายถง ควรปรบปรง

113

แบบประเมนพฤตกรรมการเรยน

ล าดบ

ชอ-นามสกล

การซ

กถาม

ทตรง

ประเ

ดน

(3)

การต

อบค า

ถาม

(3)

การร

วมกจ

กรรม

(3

) กา

รรวม

อภปร

ายตร

งประ

เดน

(3)

การแ

สดงค

วามค

ดเหน

(3

) รว

ม

(15)

1 2

3

4 5

6

7 8

9 10

11

12 13

14

15 16

17

18 19

114

เกณฑการประเมนพฤตกรรมการเรยน

มตคณภาพผลงาน (Rubrics)

รายการประเมน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน 0 คะแนน

1. การซกถามทตรงประเดนนาสนใจ

ซกถามตรงประเดน 2 ค าถามขนไป

ซกถามตรงประเดน 1 ค าถาม

ซกถามแตไมตรงประเดน

ไมซกถามเลย

2. การตอบค าถาม ตอบค าถามไดถกตอง 2 ขอขนไป

ตอบค าถามไดถกตอง 1 ขอ

ตอบค าถามแต ไมถกตอง

ไมตอบค าถามเลย

3. การรวมกจกรรม

มความกระตอรอรน ใหความรวมมอในการท ากจกรรมทกขนตอนและใหความชวยเหลอเพอการท างาน

มความกระตอรอรนและใหความรวมมอ ในการท ากจกรรม ทกขนตอน

มความกระตอรอรน แตยงไมให ความรวมมอ ในการท ากจกรรมบางขนตอน

ไมกระตอรอรน และไมใหความรวมมอในการท ากจกรรมเลย

4. การรวมอภปรายตรงประเดน

รวมอภปรายตรงประเดน 2 ประเดนขนไป

รวมอภปรายตรงประเดน 1 ประเดน

รวมอภปรายแตไมตรงประเดน

ไมรวมอภปรายเลย

5. การแสดง ความคดเหน

แสดงความคดเหน แปลกใหม และมความส าคญตอ การเรยนร

แสดงความคดเหนแปลกใหม

แสดงความคดเหนแตไมแปลกใหม

ไมแสดง ความคดเหนเลย

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 12 - 15 หมายถง ดมาก 8 - 11 หมายถง ด 4 - 7 หมายถง พอใช 0 - 3 หมายถง ควรปรบปรง

115

เกณฑการประเมนใบกจกรรมกลมการเรยนวรรณคด ประเมนการตอบสนองตอวรรณคด รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

มตคณภาพผลงาน

(Rubrics)

รายการประเมน

5 คะแนน 4 คะแนน 3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน

ระดบความสามารถ

เขยนอธบายขอด-ขอดอยของเรองไดอยางละเอยด ชดเจน ตความ และสรปคณคาของเรองได

เขยนแสดงความรสก ความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมของตวละคร หรอสถานการณ ในเรองอยางเขาใจลกซง

เขยนอธบายองคประกอบของเรองอยางละเอยดลกซง เชน การใชสญลกษณ การสราง ตวละคร การก าหนดสถานการณ

เขยนอธบายพฤตกรรม ตวละคร หรอสถานการณ ในเรอง โดยพยายามท าความเขาใจ สาเหตของพฤตกรรมหรอสถานการณ

เขยนแสดงความเขาใจเบองตน โดยการอธบายเหตการณ ในเนอเรองอยางสนๆ

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 4 – 5 หมายถง ดมาก 3 หมายถง ด 2 หมายถง พอใช 1 หมายถง ควรปรบปรง

116

เกณฑการประเมนบนทกการเรยนร ประเมนระดบความสามารถในการตอบสนองตอวรรณคด รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

มตคณภาพผลงาน

(Rubrics)

รายการประเมน

5 คะแนน 4 คะแนน 3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน

ระดบความสามารถ

เขยนอธบายขอด-ขอดอยของเรองไดอยางละเอยด ชดเจน ตความ และสรปคณคาของเรองได

เขยนแสดงความรสก ความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมของตวละคร หรอสถานการณ ในเรองอยางเขาใจลกซง

เขยนอธบายองคประกอบของเรองอยางละเอยดลกซง เชน การใชสญลกษณ การสราง ตวละคร การก าหนดสถานการณ

เขยนอธบายพฤตกรรม ตวละคร หรอสถานการณ ในเรอง โดยพยายามท าความเขาใจ สาเหตของพฤตกรรมหรอสถานการณ

เขยนแสดงความเขาใจเบองตน โดยการอธบายเหตการณ ในเนอเรองอยางสนๆ

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 4 – 5 หมายถง ดมาก 3 หมายถง ด 2 หมายถง พอใช 1 หมายถง ควรปรบปรง

117

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย

118

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย เรอง อเหนา และนทานเวตาลเรองท 10 ค าชแจง แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยฉบบนแบงออกเปน 2 ตอนดงน ตอนท 1 ขอสอบปรนยจ านวน 24 ขอ 12 คะแนน ตอนท 2 ขอสอบอตนยจ านวน 2 ขอ 8 คะแนน ตอนท 1 ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย × บนตวอกษรทเปนค าตอบทถกทสดในกระดาษค าตอบ 1. วรรณคดเรองใดตอไปนสามารถใชเปนบทละครในไดทงหมด

ก. อเหนา ไชยเชษฐ คาว ข. อเหนา ไกรทอง สงขทอง ค. อเหนา อณรท รามเกยรต ง. อเหนา มณพชย รามเกยรต

2. ขอใดตอไปนกลาวไดถกตองเกยวกบจดมงหมายส าคญในการพระราชนพนธเรองอเหนา ของรชกาลท 2 ไดอยางถกตอง

ก. เพอใชในการแสดงละครใน ข. เพออนรกษวรรณคดของชาต ค. เพอปรบปรงใหมความเหมาะสมกบการเลนละครใน ง. เพอปรบปรงพระราชานพนธเรองอเหนาในลนเกลารชกาลท 1

3. “อนอเหนาเอามาท าเปนค ารอง ส าหรบงานฉลองกองกศล ครงกรงเกาเจาสตรเธอนพนธ แตเรองตนตกหายพลดพลายไป”

จากค าประพนธขางตน ขอความทขดเสนใตหมายถงใคร ก. เจาฟากลฑล เจาฟามงกฎ ข. เจาฟากลฑล เจาฟาอทมพร ค. เจาฟากลฑล เจาฟาสงวาลย ง. เจาฟากลฑล เจาฟาธรรมาธเบศร

4. “อนสรยวงศเทวญอสญหยา เรองเดชเดชาชาญสนาม ทงโยธกช านาญการสงคราม ลอนามในชวาระอาฤทธ กรงกษตรยขอขนกนบรอย เราเปนเมองนอยกระจรด”

จากค าประพนธขางตนตรงกบส านวนไทยในขอใด ก. ไมซกงดไมซง ข. วายน าเขาหาจระเข ค. แมงเมาบนเขากองไฟ ง. หงหอยแขงแสงพระอาทตย

119

5. ขอใดตอไปนมความหมายตรงกบส านวน “ตนไมตายเพราะลก” ก. แมวหยาสะก ามอดมวย พคงตายดวยโอรสา ข. เอนดนดดาโศกาลย วามไดอรไทจะมรณา ค. แมนมยกพลไกรไปชวย ถงเรามวยกอยามาดผ ง. ไหนไหนจะตายวายชวา ถงเรวถงชากเหมอนกน

6. ค าพดในขอใดตอไปนมลกษณะเปนการกลาวหา (ความเขาใจ) ก. ครงหนงกใหเสยวาจา อายชาวดาหาอาณาจกร ข. มราชธดายาใจ แกลงใหแตงตวไวยวชาย ค. เกดณรงคสงครามกเพราะใคร จนเดอดรอนทวไปของธาน ง. ซงเกดศกสาเหตเภทภย กเพราะใครท าความไวงามพกตร

7. ค าพดในขอใดตอไปนมลกษณะเปนการตดพอ ก. พระจะไปดาหาปราบขาศก หรอร าลกถงคตนาหงน ข. แลววาอนจจาความรก พงประจกษดงสายน าไหล ค. ดวยใฝรกใหเกนพกตรา จะมแตเวทนาเปนเนองนตย ง. ไหนพระผานฟาสญญานอง จะปกปองครองความพสมย

8. “หวงเปนเกอกทองรองบาทา พระผทรงเทวาอนปรากฏ จะขอเปนบตรผมยศ ใหโอรสขานอยดงจนดา อนกรงไกรไอศรยทงสอง จะเปนทองแผนเดยวในวนหนา ขอพ านกพกพงพระเดชา ไปกวาชวนจะบรรลย”

จากค าประพนธขางตนทขดเสนใตตรงกบขอใด ก. รมโพธรมไทร ข. ขาเกาเตาเลยง ค. เยนศระเพราะพระบรบาล ง. ขอเปนขารองบาททกชาตไป

9. ขอความใดตอไปนมความหมายตรงกบพทธศาสนสภาษต “วสาสา ปรมาญาต” ก. สดแตวามจตพศวาส กนบเปนญาตกนได ข. อนองคทาวดาหาธบด นนมใชอาหรอวาไร ค. ชะรอยเปนบพเพนวาสา เทวาอารกษมาชกให ง. เหนจะรกเมยจรงยงกวาญาต ไหนจะคลาดจากเมองหมนหยาได

120

10. “สตรใดในพภพจบแดน ไมมใครไดแคนเหมอนอกขา ดวยใฝรกใหเกนพกตรา จะมใครเวทนาเปนเนองนตย”

จากค าประพนธขางตนตรงกบขอใด ก. เกนหนาเกนตา ข. หมาเหาเครองบน ค. สดแตใจจะไขวควา ง. รกเขาขางเดยวขาวเหนยวนง

11. “หวงเปนเกอกทองรองบาทา พระผทรงเทวาอนปรากฏ จะขอเปนบตรผมยศ ใหโอรสขานอยดงจนดา”

จากค าประพนธขางตนมภาพพจนโวหารใด ก. บคลวต ข. นามนย ค. อปมา ง. อปลกษณ

12. “อนกรงไกรไอศรยทงสอง จะเปนทองแผนเดยวในวนหนา ขอพ านกพกพงพระเดชา ไปกวาชวนจะบรรลย”

จากค าประพนธขางตนมภาพพจนโวหารใด ก. อปมา บคลวต ข. อปมา นามนย ค. อปมา อตพจน ง. อปมา อปลกษณ

13. “เวตาลปญจวงศศต” มความหมายตรงกบขอใด ก. นทาน 10 เรองของ น.ม.ส. ข. นทาน 25 เรองของ น.ม.ส. ค. นทาน 15 เรองของ เวตาล ง. นทาน 25 เรองของ เวตาล

14. ขอใดตอไปนกลาวถกตองเกยวกบลกษณะนทานเวตาลฉบบของ น.ม.ส. ก. เปนเรองเลา ข. เปนนทานชด ค. เปนนทานชาดก ง. เปนนทานสภาษต

121

15. วรรณคดเรองใดตอไปนใชรปแบบลกษณะการประพนธคลายกบนทานเวตาล

ก. นทานทองอน ข. นทานโบราณคด ค. นทานอาหรบราตร ง. นทานอสป “อศปกรณ า”

16. เวตาลใชกลวธใดทท าใหพระวกรมาทตยทรงเผลอตรสตอบปญหา ก. ยวย ข. ยวเยา ค. ยวยวน ง. ยวเยาะ

17. นทานเวตาลเรอง 10 มประเดนตรงกบขอใด ก. การเลอกค ข. ความฉลาด ค. ความถกผด ง. ความดความชว

18. “ใชทองค าแลเหลกเปนอาวธ” จากขอความมความหมายตรงกบขอใด ก. ใชอาวธทท าดวยเหลกและทองค า ข. ใชทงการท าดและท ารายเพอโตตอบศตร ค. ใชทองค าและเหลกปองกนตวเปนการแกปญหาเฉพาะหนา ง. ใชทงการตดสนบนเพอใหเขากบฝายตนและการก าจดบคคลทซอใจไมได

19. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบคณคาของนทานเวตาล ก. โครงเรองซบซอนชวนใหตดตาม ข. อดมไปดวยขอคดและค าคมตางๆ ค. เรองจบดวยปรศนาชวนใหคดแกไข ง. เรองราวแปลกและแตกตางจากนทานทวไป

122

20. “อมนษยทมคณธรรมต านน ถงจะมฤทธเดชอยางไรกพายแพผทมคณธรรมสง โดยเฉพาะมนษยทมความกลาหาญ ในขณะเดยวกนวรรณคดโบราณจะแสดงใหเหนวา มนษยทมคณธรรมสงนนกจะมกเลสบางอยางซงท าใหตนตองตกอยในทล าบาก มปญหาทตองขบคดจนกว าจะเอาชนะกเลสนนไดจงจะมชยชนะตอมนษยทมคณธรรมต ากวาตน” จากขอความขางตนใชโวหารชนดใด

ก. เทศนาโวหาร ข. อปมาโวหาร ค. บรรยายโวหาร ง. พรรณนาโวหาร

21. “....โยคพาพระองคไปหนาเทวรปนางทรคา แลเมอเขาไดบชาแลวเขาจะเชญใหพระองคเคารพเทวรปโดยอษฎางคประณต” ขอใดตอไปน ไมได หมายถง “นางทรคา”

ก. พระนางอมา ข. พระนางกาล ค. พระนางลกษม ง. พระนางปารวต

22. “ลนคนตดคอคนเสยมากตอมากแลว” จากขอความตรงกบค าประพนธในขอใด ก. สามารถอาจหามงด วาจา ปางเมอยงโกรธา ขนแคน ข. พาทมสตรง รอคด รอบคอบชอบแลผด กอนพรอง ค. ค าหยาบจาบจางอา- ฆาตข ไปหมนนนทาบาย โทษใหผใด ง. ควรกลากลากลาวถอย ทงหทย แทแฮ สวภาพพจนภายใน จตพรอม

23. “ลนคนตดคอคนเสยมากตอมากแลว” จากขอความดงกลาวใชภาพพจนใด ก. อปมา ข. บคลวต ค. อตพจน ง. อปลกษณ

123

24. “ปราชญผมความรยอมใชเวลาของตนอยกบหนงสอ มใชใชเวลาในการนอนและการขเกยจอยางคนโง” จากขอความขางตนตรงกบส านวนในขอใด

ก. เวลาเปนของมคา ข. การใชเวลาใหคมคา ค. เวลาและวารไมเคยคอยใคร ง. ใหแสวงหาความรจากการอานหนงสอ

ตอนท 2 ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน 1. หากนกเรยนเปนทาวกะหมงกหนงนกเรยนเหนดวยหรอไมกบการศกครงน หากเปนนกเรยนจะท าอยางไรเพอจะเปลยนแปลงเหตการณศกครงน 2. “การแตงงานพอสลบกบลก ลกสลบกบแม” นกเรยนเหนดวยหรอไม เพราะเหตใด หากเปนนกเรยนจะท าเชนใดกบเหตการณดงกลาว

124

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนการสอน ตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

125

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนวรรณคดไทย ตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

ค าชแจง 1. แบบสอบถามความคดเหนฉบบนเปนการสอบถามความคดเหน หรอความรสกของนกเรยนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ R C A 2. ค าตอบของนกเรยนในแบบสอบถามความคดเหนฉบบน เปนการแสดงความคดเหนห รอความรสกของนกเรยนแตละคน ไมมขอใดถก ไมมขอใดผด ขอใหนกเรยนตอบตามความเปนจรง 3. ค าตอบของนกเรยนในแบบสอบถามความคดเหนไมน าไปรวมในการตดสนวดผลสมฤทธ ทางการเรยน แตผลจากการสอบถามนจะน าไปใชพฒนากระบวนการจดการเรยนรวรรณคดไทยใหม ความเหมาะสมยงขน 4. การตอบแบบสอบถามความคดเหนฉบบนใหนกเรยนอานค าถาม แลวท าเครองหมายลงในชองวางทตรงกบความคดเหนของนกเรยน โดยแบงระดบความคดเหนออกเปน 5 ระดบ คอ เหนดวยมากทสด เหนดวยมาก เหนดวยปานกลาง เหนดวยนอย และเหนดวยนอยทสด แบบสอบถามความคดเหนฉบบนแบงออกเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 ความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA ตอนท 2 ความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตม เกณฑการใหคะแนน เหนดวยมากทสด ได 5 คะแนน เหนดวยมาก ได 4 คะแนน เหนดวยปานกลาง ได 3 คะแนน เหนดวยนอย ได 2 คะแนน เหนดวยนอยทสด ได 1 คะแนน

126

ตอนท 1 ความคดเหนตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน ค าชแจง โปรดอานขอความแตละขออยางละเอยดแลวใสเครองหมาย ลงในชองตารางทตรงกบ ความคดเหนทเปนจรงของนกเรยน

ขอ รายการ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

ดานระยะเวลา

1 เวลาทก าหนดไวในชนสรางความเขาใจเบองตนในการอาน มความเหมาะสม

2 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนเชอมโยงประสบการณมความเหมาะสม

3 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนรอยางมปฏสมพนธมความเหมาะสม

4 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนใหและรบขอมลปอนกลบมความเหมาะสม

ดานเนอหา 5 ความยาวของแตละตอนเหมาะสม

6 กอใหเกดการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง 7 ชดเจน ไมสบสน

8 สอดคลองกบศกยภาพของผเรยน

ดานการจดการเรยนร 9 นกเรยนไดน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคด

10 นกเรยนไดแสวงหาค าตอบดวยตนเอง 11 นกเรยนมอสระในการแสดงการตอบสนองตอวรรณคด

12 นกเรยนไดมปฏสมพนธกบผอน ดานประโยชนทไดรบ

13 ชวยท าใหนกเรยนมความรสกทดตอการเรยนวรรณคด 14 ชวยใหนกเรยนสามารถสรางความเขาใจในการอานวรรณคด

จากประสบการณเดมของตน

15 ชวยใหนกเรยนแสดงความรสกความคดเหนและแสดงการตอบสนองตอวรรณคดโดยปราศจากอคต

16 ชวยใหนกเรยนสามารถแลกเปลยนความรสกความคดเหน ของตนกบผอน

127

ตอนท 2 ความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตม ………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………

ภาคผนวก ค

การตรวจสอบเครองมอในการวจย

129

ตารางท 9 คาดชนความสอดคลองระหวางจดประสงค เนอหาและการจดกจกรรมการเรยนรของแผนการจดการเรยนรตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

แผน เนอหาสาระ จดประสงคการเรยนร

ผเชยวชาญ (IOC) 1 2 3

1 อเหนา

1. นกเรยนสรปเนอเรองตอนทก าหนดได +1 +1 +1 1.00 2. นกเรยนแสดงความคดเหนการตอบสนองตอเหตการณในเรองโดยใชประสบการณเดมมาอภปราย

+1 +1 +1 1.00

3. นกเรยนคดวเคราะหสถานการณความขดแยง และแสดงความคดเหนได

+1 +1 +1 1.00

2 นทานเวตาล

1. นกเรยนสรปเนอเรองตอนทก าหนดได +1 +1 +1 1.00

2. นกเรยนแสดงความคดเหนการตอบสนองตอเหตการณในเรองโดยใชประสบการณเดมมาอภปราย

+1 +1 +1 1.00

3. นกเรยนคดวเคราะหสถานการณความขดแยง และแสดงความคดเหนได

+1 +1 +1 1.00

130

ตารางท 10 ค าดชนความสอดคลองระห วางขอสอบกบจดประสงค เ ช งพฤต กรรม แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แบบทดสอบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 50 ขอ

เนอหาสาระ ขอสอบ ผเชยวชาญ คาดชน

ความสอดคลอง (IOC)

1 2 3

อเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง

ขอสอบขอท 1 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 2 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 3 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 4 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 5 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 6 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 7 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 6 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 9 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 10 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 11 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 12 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 13 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 14 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 15 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 16 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 17 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 18 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 19 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 20 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 21 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 22 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 23 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 24 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 25 +1 +1 +1 1.00

131

ตารางท 11 คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค เช งพฤตกรรม แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แบบทดสอบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 50 ขอ

เนอหาสาระ ขอสอบ ผเชยวชาญ คาดชน

ความสอดคลอง (IOC)

1 2 3

นทานเวตาล เรองท 10

ขอสอบขอท 26 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 27 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 28 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 29 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 30 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 31 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 32 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 33 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 34 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 35 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 36 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 37 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 38 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 39 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 40 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 41 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 42 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 43 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 44 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 45 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 46 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 47 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 48 +1 +1 +1 1.00

ขอสอบขอท 49 +1 +1 +1 1.00 ขอสอบขอท 50 +1 +1 +1 1.00

132

ตารางท 12 คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค เช งพฤตกรรม แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอานรวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA แบบทดสอบอตนย ชนดเขยนตอบ จ านวน 4 ขอ

เนอหาสาระ ขอสอบ

ผเชยวชาญ คาดชน ความ

สอดคลอง (IOC)

1 2 3

อเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง ขอสอบขอท 1 +1 +1 +1 1.00

นทานเวตาลเรองท 10 ขอสอบขอท 1 +1 +1 +1 1.00

133

ตารางท 13 คาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงคในการถาม แบบสอบถาม ความคดเหนทมตอการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

ขอ รายการ ผเชยวชาญ

(IOC) 1 2 3

ดานระยะเวลา

1 เวลาทก าหนดไวในชนสรางความเขาใจเบองตนในการอานมความเหมาะสม

+1 +1 +1 1.00

2 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนเชอมโยงประสบการณมความเหมาะสม

+1 +1 +1 1.00

3 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนรอยางมปฏสมพนธมความเหมาะสม +1 +1 +1 1.00

4 เวลาทก าหนดไวในชนเรยนใหและรบขอมลปอนกลบมความเหมาะสม

+1 +1 +1 1.00

ดานเนอหา 5 ความยาวของแตละตอนเหมาะสม +1 +1 +1 1.00

6 กอใหเกดการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง +1 +1 +1 1.00

7 ชดเจน ไมสบสน +1 +1 +1 1.00 8 สอดคลองกบศกยภาพของผเรยน +1 +1 +1 1.00

ดานการจดการเรยนร 9 นกเรยนไดน าประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงกบวรรณคด +1 +1 +1 1.00

10 นกเรยนไดแสวงหาค าตอบดวยตนเอง +1 +1 +1 1.00 11 นกเรยนมอสระในการแสดงการตอบสนองตอวรรณคด +1 +1 +1 1.00

12 นกเรยนไดมปฏสมพนธกบผอน +1 +1 +1 1.00 ดานประโยชนทไดรบ

13 ชวยท าใหนกเรยนมความรสกทดตอการเรยนวรรณคด +1 +1 +1 1.00 14 ชวยใหนกเรยนสามารถสรางความเขาใจในการอานวรรณคดจาก

ประสบการณเดมของตน +1 +1 +1 1.00

15 ชวยใหนกเรยนแสดงความรสกความคดเหนและแสดง การตอบสนองตอวรรณคดโดยปราศจากอคต

+1 +1 +1 1.00

16 ชวยใหนกเรยนสามารถแลกเปลยนความรสกความคดเหนของตนกบผอน

+1 +1 +1 1.00

134

ตารางท 14 คาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน รวมกบการใชเทคนคค าถาม แบบ RCA ขอสอบจ านวน 24 ขอ

ขอท กลมสง กลมต า r p หมายเหต

1 14.00 7.00 0.35 0.53 น าไปใช

2 16.00 6.00 0.50 0.55 น าไปใช 3 12.00 2.00 0.50 0.35 น าไปใช

4 16.00 6.00 0.50 0.55 น าไปใช 5 15.00 9.00 0.30 0.60 น าไปใช

6 10.00 4.00 0.30 0.35 น าไปใช 7 10.00 1.00 0.45 0.28 น าไปใช

8 16.00 8.00 0.40 0.60 น าไปใช 9 14.00 4.00 0.50 0.45 น าไปใช

10 12.00 2.00 0.50 0.35 น าไปใช 11 12.00 5.00 0.35 0.42 น าไปใช

12 11.00 2.00 0.45 0.32 น าไปใช

13 17.00 10.00 0.35 0.67 น าไปใช 14 19.00 11.00 0.40 0.75 น าไปใช

15 19.00 7.00 0.60 0.65 น าไปใช 16 20.00 7.00 0.65 0.68 น าไปใช

17 20.00 11.00 0.45 0.78 น าไปใช 18 20.00 11.00 0.45 0.78 น าไปใช

19 19.00 8.00 0.55 0.67 น าไปใช 20 20.00 5.00 0.75 0.62 น าไปใช

21 17.00 9.00 0.40 0.65 น าไปใช 22 18.00 8.00 0.50 0.65 น าไปใช

23 13.00 3.00 0.50 0.40 น าไปใช 24 17.00 9.00 0.40 0.65 น าไปใช

คาความเชอมนเทากบ 0.81

135

ภาคผนวก ง

ผลสมฤทธ กอน – หลงเรยนวรรณคดไทย

136

ตารางท 15 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนย กอนเรยน จ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน

Pretest

คนท ขอท 1

5 คะแนน ขอท 2

5 คะแนน รวม (10)

ขอท 1 3 คะแนน

ขอท 2 3 คะแนน

รวม (6)

1 3 1 4 1.8 0.6 2.4 2 2 3 5 1.2 1.8 3

3 2 3 5 1.2 1.8 3

4 2 3 5 1.2 1.8 3 5 2 2 4 1.2 1.2 2.4

6 1 2 3 0.6 1.2 1.8 7 2 2 4 1.2 1.2 2.4

8 1 2 3 0.6 1.2 1.8 9 2 2 4 1.2 1.2 2.4

10 2 3 5 1.2 1.8 3 11 3 2 5 1.8 1.2 3

12 3 2 5 1.8 1.2 3 13 1 1 2 0.6 0.6 1.2

14 2 2 4 1.2 1.2 2.4

15 2 2 4 1.2 1.2 2.4 16 1 1 2 0.6 0.6 1.2

17 2 3 5 1.2 1.8 3 18 2 3 5 1.2 1.8 3

19 1 2 3 0.6 1.2 1.8 20 2 1 3 1.2 0.6 1.8

21 2 1 3 1.2 0.6 1.8 22 1 1 2 0.6 0.6 1.2

23 2 3 5 1.2 1.8 3 24 3 2 5 1.8 1.2 3

25 1 3 4 0.6 1.8 2.4

137

ตารางท 16 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนย กอนเรยนจ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน (ตอ)

Pretest

คนท ขอท 1

5 คะแนน ขอท 2

5 คะแนน รวม (10)

ขอท 1 3 คะแนน

ขอท 2 3 คะแนน

รวม (6)

26 2 1 3 1.2 0.6 1.8

27 2 2 4 1.2 1.2 2.4 28 2 2 4 1.8 1.8 3.6

29 3 3 6 0.6 0.6 1.2

30 1 1 2 1.2 1.2 2.4 31 2 2 4 0.6 0.6 1.2

32 1 1 2 1.8 1.8 3.6

33 3 3 6 1.2 0.6 1.8 34 2 1 3 1.2 1.2 2.4

35 2 2 4 0.6 0.6 1.2 36 1 1 2 1.2 0.6 1.8

37 2 1 3 1.2 0.6 1.8

38 2 1 3 1.2 1.2 2.4 39 2 2 4 0.6 0.6 1.2

40 1 1 2 0.6 1.8 2.4

41 1 3 4 0.6 1.2 1.8 42 1 2 3 1.2 1.2 2.4

43 2 2 4 1.2 1.2 2.4

44 2 2 4 0.6 0.6 1.2 45 1 1 2 1.2 1.2 2.4

x 5.48 x 3.28

138

หมายเหต การแปลงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนยกอนเรยนจ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน ท าโดยน าคะแนนทไดจากการตรวจตามเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบสอบวดผลสมฤทธด านวรรณคด ไทย ดงตารางท 5 คณดวย 3 และหารดวย 5

139

ตารางท 17 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนย หลงเรยน จ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน

Posttest

คนท ขอท 1

5 คะแนน ขอท 2

5 คะแนน รวม (10)

ขอท 1 3 คะแนน

ขอท 2 3 คะแนน

รวม (6)

1 4 5 9 2.4 3 5.4 2 3 3 6 1.8 1.8 3.6

3 3 3 6 1.8 1.8 3.6 4 5 5 10 3 3 6

5 4 4 8 2.4 2.4 4.8

6 4 4 8 2.4 2.4 4.8 7 5 5 10 3 3 6

8 5 5 10 3 3 6 9 5 5 10 3 3 6

10 5 5 10 3 3 6 11 4 4 8 2.4 2.4 4.8

12 1 2 3 0.6 1.2 1.8 13 2 2 4 1.2 1.2 2.4

14 5 5 10 3 3 6 15 5 4 9 3 2.4 5.4

16 3 2 5 1.8 1.2 3

17 4 4 8 2.4 2.4 4.8 18 1 2 3 0.6 1.2 1.8

19 2 2 4 1.2 1.2 2.4 20 5 5 10 3 3 6

21 5 5 10 3 3 6 22 4 4 8 2.4 2.4 4.8

23 2 4 6 1.2 2.4 3.6 24 5 5 10 3 3 6

25 5 5 10 3 3 6

140

ตารางท 18 แสดงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนย หลงเรยนจ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน (ตอ)

Posttest

คนท ขอท 1 เตม 5 คะแนน

ขอท 2 เตม 5 คะแนน

รวม (10)

ขอท 1 เตม 3 คะแนน

ขอท 2 เตม 3 คะแนน

รวม (6)

26 2 3 5 1.2 1.8 3 27 5 4 9 3 2.4 5.4

28 5 5 10 3 2.4 5.4

29 3 3 6 3 3 6 30 5 5 10 1.8 1.8 3.6

31 4 4 8 3 3 6 32 5 4 9 2.4 2.4 4.8

33 5 5 10 3 2.4 5.4

34 5 5 10 3 3 6 35 2 3 5 3 3 6

36 4 4 8 1.2 1.8 3

37 3 4 7 2.4 2.4 4.8 38 5 5 10 1.8 2.4 4.2

39 5 5 10 3 3 6 40 5 5 10 3 3 6

41 5 5 10 3 3 6

42 5 5 10 3 3 6 43 5 5 10 3 3 6

44 5 5 10 3 3 6

45 5 4 9 3 3 6

x 9.04 x 5.42

141

หมายเหต การแปลงคะแนนจากแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย แบบทดสอบอตนยกอนเรยนจ านวน 2 ขอ ขอละ 5 คะแนน รวม 10 คะแนน โดยแปลงใหคะแนนขอละ 5 คะแนน เปนขอละ 3 คะแนน รวม 6 คะแนน ท าโดยน าคะแนนทไดจากการตรวจตามเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบสอบวดผลสมฤทธดานวรรณคดไทย ดงตารางท 5 คณดวย 3 และหารดวย 5

142

ตารางท 19 ตารางการแปลความหมายระดบความสามารถในการตอบสนองตอวรรณคด

ระดบคะแนน ระดบความสามารถ

1 -เขยนตอบทกประเดนอยางสน ๆมการแสดงความคดเหนทเปนความรสกเทานน

2 -เขยนตอบทกประเดนอยางมการแสดงความคดเหนท เปนความรสก ยกตวอยางประกอบ และมแนวทางการแกไข

3 -เขยนตอบทกประเดนอยางมการแสดงความคดเหนท เปนความรสก ยกตวอยางประกอบ และมแนวทางการแกไข พรอมยกตวอยางชดเจน

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คะแนน ระดบคณภาพ 3 หมายถง ด 2 หมายถง พอใช 1 หมายถง ควรปรบปรง .

143

ตารางท 20 แสดงผลสมฤทธการเรยนวรรณคดไทยตามทฤษฎการตอบสนองของผ อาน รวมกบการใชเทคนคค าถามแบบ RCA

คนท

Pretest Posttest D D2 คนท

Pretest Posttest D D2

1 11.4 22.4 11 121 24 9 19 10 100 2 14 22.6 8.6 73.96 25 10.4 22 11.6 134.56

3 9 18.6 9.6 92.16 26 7.8 20 12.2 148.84

4 8 25 17 289 27 7.4 21.4 14 196 5 9.4 19.8 10.4 108.16 28 10.6 19 8.4 70.56

6 3.8 22.8 19 361 29 11.2 20.6 9.4 88.36 7 8.4 19 10.6 112.36 30 12.4 24 11.6 134.56

8 9.8 23 13.2 174.24 31 10.2 19.8 9.6 92.16

9 11.4 23 11.6 134.56 32 10.6 18.4 7.8 60.84 10 9 25 16 256 33 13.8 26 12.2 148.84

11 12 24.8 12.8 163.84 34 6.4 23 16.6 275.56

12 10 20.8 10.8 116.64 35 8.2 22 13.8 190.44 13 8.2 15.4 7.2 51.84 36 10.8 20.8 10 100

14 6.4 22 15.6 243.36 37 8.8 17.2 8.4 70.56

15 6.4 21.4 15 225 38 12.4 21 8.6 73.96 16 3.2 22 18.8 353.44 39 10.2 24 13.8 190.44

17 15 23.8 8.8 77.44 40 8.4 25 16.6 275.56 18 3 16.8 13.8 190.44 41 10.8 25 14.2 201.64

19 7.8 15.4 7.6 57.76 42 10.4 19 8.6 73.96

20 12.8 23 10.2 104.04 43 12.4 22 9.6 92.16 21 6.8 23 16.2 262.44 44 8.2 24 15.8 249.64

22 7.2 23.8 16.6 275.56 45 10.4 21.4 11 121

23 7 21.6 14.6 213.16

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นายนเรศ ทองอนทร วน เดอน ป เกด 11 กรกฎาคม 2530 สถานทเกด จงหวดสมทรสาคร

วฒการศกษา พ.ศ.2553 ส าเรจการศกษาปรญญาศกษาศาสตรบณฑต ภาษาไทยหลกสตร 5 ป คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม

พ.ศ.2557 ศกษาตอระดบปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ทอยปจจบน 67/307 หมท 6 ต าบลทาทราย อ าเภอเมองฯ จงหวดสมทรสาคร ผลงานตพมพ โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย จงหวดสมทรสาคร