22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
Transcript of 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
1/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
UNIT-IV
THEORY OF SAMPLING AND TESTING OF HYPOTHESIS
4.0 OBJECTIVES4.1 NEED FOR SAMPLING4.2 ELEMENTS OF SAMPLING PLAN4.3 TYPES OF SAMPLING
4.3.1 Rand ! " P" #a#$%$&' Sa!(%$n)S$!(%* Rand ! Sa!(%$n)S&"a&$+$*d Rand ! Sa!(%$n)S',&*!a&$- Rand ! Sa!(%$n)C% ,&*" Sa!(%$n)
4.3.2 N n/Rand ! " N n/P" #a#$%$&' Sa!(%$n)C n *n$*n-* Sa!(%$n)
J d)!*n&a% Sa!(%$n)&a Sa!(%$n)
4.4 SAMPLING AND NON/SAMPLING ERRORS4.4.1 R*a, n, + " ,a!(%$n) *"" ",4.42 R*a, n, + " n n/,a!(%$n) *"" ",
4. TESTING OF HYPOTHESIS4. .1 Sa!(%$n) D$,&"$# &$ n4. .2 S&anda"d E"" "4. .3 N %% A%&*"na&$ * H'( & *,$,4. .4 E"" ", $n &*,&$n) + '( & *,$,4 .5.5 C"$&$-a% R*)$ n4. .5 T6 &a$%*d and On* &a$%*d &*,&4. .7 La")* and S!a%% ,a!(%* &*,&
4.5 PROCEDURE FOR TESTING OF HYPOTHESIS4.7 TESTS OF SIGNIFICANCE
4.7.1 T*,& + " ,$n)%* !*an4.7.2 T*,& + " d$++*"*n-* + &6 !*an,4.7.3 T*,& + " &6 ,&anda"d d* $a&$ n,4.7.4 T*,& + " S$n)%* P" ( "&$ n4.7. T*,& + " d$++*"*n-* + &6 (" ( "&$ n,
4.8 Ana%',$, + Va"$an-*4.8.1 A,, !(&$ n,4.8.2 On* 6a' ANOVA4.8.3 A((%$-a&$ n,
4.0 Objectives
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 1
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
2/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
Sa!(%$n) $, #*$n) ,*d $n " * *"9'da' %$+* 6$& & :n 6$n) a# & $&.F " *9a!(%*,;a - : &*,&, a ,!a%% < an&$&' + "$-* & ,** 6 *& *" $& a, #**n 6*%% - :*dand a )"a$n!*"- an& d *, n & *9a!$n* *a- )"a$n + 6 a& * $n&*nd, & ( "- a,*; # &
$n,(*-&, n%'a ,!a%% < an&$&' + )"a$n,. M ,& + " d*-$,$ n, a"* #a,*d n & **9a!$na&$ n + a +*6$&*!, n%'.
In a ,&a&$,&$-a% $n *,&$)a&$ n; & * $n&*"*,& , a%%' %$*, $n & * a,,*,,!*n&+ )*n*"a% !a)n$& d* and & * ,& d' + a"$a&$ n 6$& "*,(*-& & n* " ! "*
- a"a-&*"$,&$-, "*%a&$n) & $nd$ $d a%, #*% n)$n) & a )" (. T $, )" ( +$nd$ $d a%, " n$&, nd*" ,& d' $, -a%%*d ( ( %a&$ n " n$ *",*. T , $n,&a&$,&$-,; ( ( %a&$ n $, an a))"*)a&* + #=*-&, " n$&, nd*" ,& d'. T *( ( %a&$ n !a' #* +$n$&* " $n+$n$&*.
Sampling and Sample
Sa!(%$n) $, a !*& d + ,*%*-&$n) n$&, + " ana%',$, , - a,,* %d,; - n, !*",; - !(an$*, *&-. +" ! & * "*,(*-&$ * ( ( %a&$ n
nd*" ,&a&$,&$-a% $n *,&$)a&$ n. T * & * "' + ,a!(%$n) $, #a,*d n & *principle of statistical regularit . A-- "d$n) & & $, ("$n-$(%*;a ! d*"a&*%' %a")* n !#*" + $&*!, - ,*n a& "and ! +" ! a %a")* )" (a"* a%! ,& , "* n an a *"a)* & ( ,,*,, & * - a"a-&*"$,&$-, + & * %a")*")" (. A ,!a%%*,& n n/d$ $,$#%* (a"& + & * ( ( %a&$ n $, -a%%*d aunit . A n$& , %d #* 6*%% d*+$n*d
and , %d n & #* a!#$) ,. F " *9a!(%*; $+ 6* d*+$n* n$& a, a ,* %d& *n $& , %d #* d*+$n*d & a& a (*", n , %d n & #*% n) & &6 ,* %d,n " , %d $& %*a * & (*", n, #*% n)$n) & & * ( ( %a&$ n.
A +$n$&* , #,*& + a ( ( %a&$ n $, -a%%*d a ,a!(%* and & * n !#*" +n$&, $n a ,a!(%* $, -a%%*d $&, ,a!(%* ,$>*. B' ana%'>$n) & * da&a - %%*-&*d
+" ! & * ,a!(%* n* -an d"a6 $n+*"*n-* a# & & * ( ( %a&$ n nd*" ,& d'.
!arameter and Statistic
T * ,&a&$,&$-a% - n,&an&, + a ( ( %a&$ n %$:* !*an ?!@; a"$an-* ?, 2@;and (" ( "&$ n ?P@ a"* &*"!*d a, parameters. S&a&$,&$-a%measures li"e!*an ? x@; a"$an-* ?, 2@; (" ( "&$ n ?(@ - !( &*d +" ! & * ,a!(%*d
#,*" a&$ n, a"* :n 6n a, statistics . Sa!(%$n) $, *!(% '*d & & " 6 %$) &n & * ( ( %a&$ n (a"a!*&*". A statistic $, an *,&$!a&* #a,*d n ,a!(%*
da&a & d"a6 $n+*"*n-* a# & & * ( ( %a&$ n (a"a!*&*".
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 2
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
3/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
4.# N$$% &O' S()!*IN+S (( ,* & a& & * "a6 !a&*"$a%, d*(a"&!*n& $n a - !(an' "*-*$ *,
$&*!, $n % &, and $,, *, & *! & & * (" d -&$ n d*(a"&!*n& a, and 6 *n"*< $"*d. B*+ "* a--*(&$n) & *,* $&*!,; & * $n,(*-&$ n d*(a"&!*n& $n,(*-&,
" &*,&, & *! & !a:* , "* & a& & *' !**& & * "*< $"*d ,(*-$+$-a&$ n,. T ,
?$@ $& - %d $n,(*-& a%% $&*!, $n & * % & "
(ii) $& - %d &a:* a ,a!(%* and $n,(*-& & * ,a!(%* + " d*+*-&$ *,S&a&$,&$-, + " Mana)*", and & *n *,&$!a&* & * & &a% n !#*" +d*+*-&$ *, + " & * ( ( %a&$ n a, a 6 %*.
T * +$",& a((" a- $, -a%%*d complete enumeration ,census . It as t/omajor d$,ad an&a)*, na!*%'; & * &$!* - n, !*d and & * - ,& $n % *d $n $&.
T * ,*- nd a((" a- & a& ,*, ,a!(%$n) a, &6 !a= " ad an&a)*,.
?$@ I& $, ,$)n$+$-an&%' %*,, *9(*n,$ *.
?$$@ I& &a:*, %*a,& ( ,,$#%* &$!* 6$& #*,& ( ,,$#%* "*, %&,.
T *"* a"* ,$& a&$ n, & a& $n % * d*,&" -&$ n (" -*d "* 6 *"* ,a!(%$n) $,& * n%' an,6*". A 6*%%/d*,$)n*d ,&a&$,&$-a% ,a!(%$n) !*& d % )' 6 %d)$ * a-- "a&* "*, %&, and a& & * ,a!* &$!* 6$%% "*, %& $n - ,& "*d -&$ n and%*a,& &$!*. T , ,a!(%$n) $, & * #*,& a a$%a#%* & % & d*-$,$ n !a:*",.
4. $*$)$NTS O& S()!*IN+ !*(N
T * !a$n ,&*(, $n % *d $n & * (%ann$n) and *9*- &$ n + ,a!(%* , " *' a"*
I) Objectives T * +$",& &a,: $, & %a' d 6n $n - n-"*&* &*"!, & * #a,$-#=*-&$ *, + & * , " *'. Fa$% "* & d*+$n* & * #=*-&$ *?,@ 6$%%
-%*a"%' nd*"!$n* & * ( "( ,* + -a""'$n) & & * , " *' $&,*%+. F "*9a!(%*; $n a na&$ na%$>*d #an: 6an&, & ,& d' ,a $n), #an:a-- n& %d*", (*"-*(&$ n + & * ,*" $-* < a%$&' "*nd*"*d *" a(*"$ d + n* '*a"; & * #=*-&$ * + & * ,a!(%$n) $,; *"*; & ana%'>*& * (*"-*(&$ n + & * a-- n& %d*", $n & * #an:.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 3
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
4/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
ii) !opulation to be covered Ba,*d n & * #=*-&$ *, + & * , " *';& * ( ( %a&$ n , %d #* 6*%% d*+$n*d. T * - a"a-&*"$,&$-,- n-*"n$n) & * ( ( %a&$ n nd*" ,& d' , %d a%, #* -%*a"%'d*+$n*d. F " *9a!(%*; & ana%'>* & * (*"-*(&$ n + & * ,a $n), #an:a-- n& %d*", a# & & * ,*" $-* "*nd*"*d #' & * #an:; a%% & *
a-- n& %d*", $n & * #an: - n,&$& &* & * ( ( %a&$ n & #*$n *,&$)a&*d.
iii) Sampling frame In "d*" & - *" & * ( ( %a&$ n d*-$d*d ( n;& *"* , %d #* , !* %$,&; !a( " & *" a--*(&a#%* !a&*"$a% ?-a%%*d& *frame @ 6 $- ,*" *, a, a ) $d* & & * ( ( %a&$ n & #* - *"*d.
T * %$,& " !a( ! ,& #* *9a!$n*d & #* , "* & a& $& $, "*a, na#%'+"** +" ! d*+*-&,. T * ,a!(%$n) +"a!* 6$%% *%( , $n & * ,*%*-&$ n
+ ,a!(%*. A%% & * a-- n& n !#*", + & * ,a $n), #an: a-- n&%d*", $n & * #an: a"* & * ,a!(%$n) +"a!* $n & * ana%',$, +
(*"-*(&$ n + & * - ,& !*", "*)a"d$n) & * ,*" $-* "*nd*"*d #' & *
#an:.iv) Sampling Unit F " & * ( "( ,* + ,a!(%* ,*%*-&$ n; & * ( ( %a&$ n
, %d #* -a(a#%* + #*$n) d$ $d*d ( $n& ,a!(%$n) n$&,. T *d$ $,$ n + & * ( ( %a&$ n $n& ,a!(%$n) n$&, , %d #*
na!#$) ,. E *"' *%*!*n& + & * ( ( %a&$ n , %d #*% n) & = ,&n* ,a!(%$n) n$&. Ea- a-- n& %d*" + & * ,a $n), #an: a-- n&
$n & * #an:; + "! a n$& + & * ,a!(%* a, a%% & * ,a $n), #an:a-- n& %d*", $n & * #an: - n,&$& &* & * ( ( %a&$ n.
v) Sample Selection T * ,$>* + & * ,a!(%* and & * !ann*" +
,*%*-&$n) & * ,a!(%* , %d #* d*+$n*d #a,*d n & * #=*-&$ *, +& * ,&a&$,&$-a% $n *,&$)a&$ n. T * *,&$!a&$ n + ( ( %a&$ n (a"a!*&*"a% n) with & *$" !a")$n + n-*"&a$n&' a"* , !* + & * $!( "&an&a,(--&, & #* + %% 6*d $n ,a!(%* ,*%*-&$ n.
vi) 1ollection of data T * !*& d + - %%*-&$n) & * $n+ "!a&$ n a, * d*-$d*d; :**($n) $n $*6 & * - ,&, $n % *d and & * a-- "a-'a$!*d a&. P ',$-a% #,*" a&$ n; $n&-" *6$n) "*,( nd*n&, and- %%*-&$n) da&a & " ) !a$% a"* , !* +& * !*& d, & a& -an #*+ %% 6*d $n - %%*-&$ n + da&a.
vii) (nal sis of data T * - %%*-&*d da&a , %d #* (" (*"%' -%a,,$+$*dand , #=*-&*d & an a((" ("$a&* ana%',$,. T * - n-% ,$ n, a"*d"a6n #a,*d n & * "*, %&, + & * ana%',$,.
4.2 T pes of Sampling
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 4
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
5/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
T * &*- n$< * + ,*%*-&$n) a ,a!(%* +" ! a ( ( %a&$ n , a%%' d*(*nd, n& * nature of & * da&a and t e t pe of en3uir . T e procedure of,a!(%$n) ma #* #" ad%' -%a,,$+$*d nd*" & * + %% 6$n) *ad,
1) !robabilit sampling or random sampling and
Non-probabilit sampling or non-random sampling.
4.2.# !robabilit sampling
S&a&$,&$-, + " Mana)*", Probability sampling $, a !*& d + ,a!(%$n) & a&*n, "*, & a& * *"' n$& $n & * ( ( %a&$ n a, a :n 6n non- ero c ance +#*$n) $n-% d*d $n & * ,a!(%*.
T * d$++*"*n& !*& d, + "and ! ,a!(%$n) a"*
,a Simple 'andom Sampling ,S'S
Simple random sampling $, & * + nda&$ n + (" #a#$%$&' ,a!(%$n). I& $, a,(*-$a% -a,* + (" #a#$%$&' ,a!(%$n) $n 6 $- * *"' n$& $n & * ( ( %a&$ n a,an *< a% - an-* + #*$n) $n-% d*d $n a ,a!(%*. S$!(%* "and ! ,a!(%$n) a%,!a:*, & * ,*%*-&$ n + * *"' ( ,,$#%* - !#$na&$ n + & * d*,$"*d n !#*" +
n$&, *< a%%' %$:*%'. Sa!(%$n) !a' #* d n* 6$& " 6$& & "*(%a-*!*n&. I&!a' #* n &*d & a& 6 *n & * ,a!(%$n) $, 6$& "*(%a-*!*n&; & * n$&, d"a6na"* "*(%a-*d #*+ "* & * n*9& ,*%*-&$ n $, !ad*. T * ( ( %a&$ n ,$>* "*!a$n,- n,&an& 6 *n & * ,a!(%$n) $, 6$& "*(%a-*!*n&. I+ n* 6an&, & ,*%*-& n
n$&, +" ! a ( ( %a&$ n + ,$>* N 6$& & "*(%a-*!*n&; & *n * *"' ( ,,$#%*,*%*-&$ n + n n$&, ! ,& a * & * ,a!* (" #a#$%$&'. T , & *"* a"* NC n( ,,$#%* 6a', & ($-: ( n n$&, +" ! & * ( ( %a&$ n + ,$>* N. S$!(%*"and ! ,a!(%$n) ) a"an&**, & a& a ,a!(%* + n n$&, a, & * ,a!*(" #a#$%$&'1NCn + #*$n) ,*%*-&*d.
$5ample
A #an: 6an&, & ,& d' & * Sa $n), Ban: a-- n& %d*", (*"-*(&$ n +& * ,*" $-* < a%$&' "*nd*"*d *" a (*"$ d + n* '*a". T * #an: a, &("*(a"* a - !(%*&* %$,& + ,a $n), #an: a-- n& %d*",; -a%%*d a, ,a!(%$n)+"a!*; ,a' 00. N 6 & * (" -*,, $n % *, ,*%*-&$n) a ,a!(%* + O & + 00
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)*
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
6/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
and $n&*" $*6$n) & *!. T $, - %d #* a- $* *d $n !an' 6a',. T6 - !! n6a', a"*
,# Lottery method : S*%*-& 0 ,%$(, +" ! a # 9 - n&a$n$n) 6*%%, ++%*d 00 ,%$(, + a-- n& n !#*", 6$& & "*(%a-*!*n&. T $, !*& d -an
#* a((%$*d 6 *n & * ( ( %a&$ n $, ,!a%% *n ) & and%*., Random numbers method: *n & * ( ( %a&$ n ,$>* $, *"'
%a")*; & * ! ,& ("a-&$-a% and $n*9(*n,$ * !*& d + ,*%*-&$n) a ,$!(%*"and ! ,a!(%* $, #' ,$n) & * "and ! n !#*" &a#%*,.
,b Stratified 'andom Sampling
Stratified sampling $, a &6 /,&*( (" -*,, $n 6 $- & * ( ( %a&$ n $,(a"&$&$ n*d $n& , #/( ( %a&$ n,; " ,&"a&a. T * ,&"a&a , %d #* ! & a%%'*9-% ,$ * and - %%*-&$ *%' *9 a ,&$ * $n & a& * *"' ( ( %a&$ n *%*!*n&, %d #* a,,$)n*d & n* and n%' n* ,&"a& ! and n ( ( %a&$ n *%*!*n&,, %d #* !$&&*d. N*9&; *%*!*n&, a"* ,*%*-&*d +" ! *a- ,&"a& ! #' a"and ! (" -*d "*; , a%%' SRS. T*- n$-a%%'; n%' SRS , %d #* *!(% '*d $n,*%*-&$n) & * *%*!*n&, +" ! *a- ,&"a& !. In ("a-&$-*; , !*&$!*, ,',&*!a&$-,a!(%$n) and & *" (" #a#$%$&' ,a!(%$n) (" -*d "*, a"* *!(% '*d. S&"a&$+$*d,a!(%$n) d$++*", +" ! < &a ,a!(%$n) $n & a& & * ,a!(%* *%*!*n&, a"*,*%*-&*d (" #a#$%$,&$-a%%' "a& *" & an #a,*d n - n *n$*n-* " = d)!*n&. A!a= " #=*-&$ * + ,&"a&$+$*d ,a!(%$n) $, & $n-"*a,* ("*-$,$ n 6$& &$n-"*a,$n) - ,&.
T * a"$a#%*, ,*d & (a"&$&$ n & * ( ( %a&$ n $n& ,&"a&a a"* "*+*""*d& a, T * "' + Sa!(%$n) and ,&"a&$+$-a&$ n a"$a#%*,. T * -"$&*"$a + " & *,*%*-&$ n + & *,* a"$a#%*, - n,$,& + T*,&$n) + H'( & *,$, ! )*n*$&';
*&*" )*n*$&'; "*%a&*dn*,,; and - ,&. T * *%*!*n&, 6$& $n a ,&"a& ! , %d#* a, ! )*n* , a, ( ,,$#%*; # & & * *%*!*n&, $n d$++*"*n& ,&"a&a , %d#* a, *&*" )*n* , a, ( ,,$#%*. T * ,&"a&$+$-a&$ n a"$a#%*, , %d a%, #*-% ,*%' "*%a&*d && * - a"a-&*"$,&$- + $n&*"*,&. T * ! "* -% ,*%' & *,* -"$&*"$a a"* !*&; & *)"*a&*" & **++*-&$ *n*,, $n - n&" %%$n) *9&"an* , ,a!(%$n) a"$a&$ n. F$na%%'; & *
a"$a#%*, , %dd*-"*a,* & * - ,& + & * ,&"a&$+$-a&$ n (" -*,, #' #*$n) *a,' & !*a, "* anda((%'.
?-@S stematic 'andom Sampling
In systematic random sampling, & * ,a!(%* $, - ,*n #' ,*%*-&$n)a "and !,&a"&$n) ( $n& and & *n ($-:$n) * *"' $ & *%*!*n& $n , --*,,$ n +" ! & *,a!(%$n) +"a!*.
T * ,a!(%$n) $n&*" a%; i, $, d*&*"!$n*d #' d$ $d$n) & * ( ( %a&$ n ,$>* N #'
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 5
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
7/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
& * ,a!(%*,$>* n and " nd$n) & & * n*a"*,& $n&*)*". F " *9a!(%*; & *"* a"* 100;000*%*!*n&, $n& * ( ( %a&$ n and a ,a!(%* + 1;000 $, d*,$"*d. In & $, -a,*; & * ,a!(%$n)$n&*" a%.i, $,
100. A "and ! n !#*" #*&6**n I and 100 $, ,*%*-&*d. I+; + " *9a!(%*; & $,n !#*" $,23; & * ,a!(%* - n,$,&, + *%*!*n&, 23; 123;223;323;423; 23; and , n.
Systematic sampling $, ,$!$%a" & SRS $n & a& *a- ( ( %a&$ n*%*!*n& a, a:n 6n and *< a% (" #a#$%$&' + ,*%*-&$ n. H 6* *"; $& $, d$++*"*n& +" ! SRS $n& a& n%'& * (*"!$,,$#%* ,a!(%* ,$>* n & a& -an #* d"a6n a, a :n 6n and *< a%(" #a#$%$&' +,*%*-&$ n. T * !*a, "$n) ,a!(%* + ,$>* n a, a >*" (" #a#$%$&' + #*$n)
,*%*-&*d.
F " systematic sampling, 6* a,, !* & a& & * ( ( %a&$ n *%*!*n&, a"*"d*"*d $n
, !* "*,(*-&. In , !* -a,*,; & * "d*"$n) $, n"*%a&*d & & * - a"a-&*"$,&$-+ $n&*"*,&.
S',&*!a&$- ,a!(%$n) $, a - n *n$*n& 6a' + ,*%*-&$n) a ,a!(%*. I& "*< $"*,%*,, &$!* and- ,& 6 *n - !(a"*d & ,$!(%* "and ! ,a!(%$n).
,d 1luster 'andom Sampling In cluster sampling, & * &a")*& population $, +$",& d$ $d*d $n&
! & a%%' *9-% ,$ *and - %%*-&$ *%' *9 a ,&$ * , #( ( %a&$ n; " -% ,&*",. T *n a "and !,a!(%* + -% ,&*",,*%*-&*d; #a,*d n a (" #a#$%$&' ,a!(%$n) &*- n$< * , - a, SRS. F " *a-,*%*-&*d-% ,&*"; *$& *" a%% & * *%*!*n&, a"* $n-% d*d $n & * ,a!(%* " a ,a!(%* +*%*!*n&, $,d"a6n (" #a#$%$,&$-a%%'. I+ a%% & * *%*!*n&, $n *a- ,*%*-&*d -% ,&*" a"*
$n-% d*d $n & *,a!(%* & * (" -*d "* $, -a%%*d one-stage cluster sampling. I+ a ,a!(%* +*%*!*n&, $,d"a6n (" #a#$%$,&$-a%%' +" ! *a- ,*%*-&*d -% ,&*"; & * (" -*d "* $, two-stage clustersampling. F "& *"! "*; a -% ,&*" ,a!(%* -an a * ! %&$(%* ?! "* & an &6 @,&a)*,; a,$n ! %&$,&a)* -% ,&*" ,a!(%$n).
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 7
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
8/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
T * d$,&$n-&$ n #*&6**n -% ,&*" ,a!(%$n) and ,&"a&$+$*d ,a!(%$n) $, & a&$n -% ,&*",a!(%$n); n%' ,a!(%* + , #( ( %a&$ n, ?-% ,&*",@ $, - ,*n; 6 *"*a, $n,&"a&$+$*d,a!(%$n); a%% & * , #( ( %a&$ n,?,&"a&a@ a"* ,*%*-&*d + " + "& *" ,a!(%$n).
4.2. Non-!robabilit Sampling
T * + nda!*n&a% d$++*"*n-* #*&6**n (" #a#$%$&' ,a!(%$n) and n n/(" #a#$%$&',a!(%$n) $, & a& $n n n/(" #a#$%$&' ,a!(%$n) (" -*d "*; & * ,*%*-&$ n + & *,a!(%* n$&,d *, n & *n, "* a :n 6n - an-* & & * n$&, #*$n) ,*%*-&*d. In & *" 6 "d,& * n$&, a"*,*%*-&*d 6$& & ,$n) & * principle of probabilit . E *n & ) & * n n/(" #a#$%$&'
,a!(%$n) a, ad an&a)*, , - a, "*d -*d - ,&; ,(**d and - n *n$*n-* $n$!(%*!*n&a&$ n; $& %a-:, a-- "a-' $n $*6 + & * ,*%*-&$ n #$a,. N n/(" #a#$%$&' ,a!(%$n) $, , $&a#%* + " ($% & ,& d$*, and *9(% "a& "' "*,*a"- .
T * !*& d, + n n/"and ! ,a!(%$n) a"*
,a 1onvenience sampling6
Convenience sampling a&&*!(&, & #&a$n a ,a!(%* + - n *n$*n&*%*!*n&,. T * ,*%*-&$ n + ,a!(%$n) n$&, $, %*+& ("$!a"$%' & & * $n&*" $*6*".O+&*n; "*,( nd*n&, a"* ,*%*-&*d #*-a ,* & *' a((*n & #* $n & * "$) &(%a-* a& & * "$) & &$!*. E9a!(%*, + - n *n$*n-* ,a!(%$n) $n-% d*
?1@ U,* + ,& d*n&,; - "- )" (,; and !*!#*", + , -$a% ")an$>a&$ n,;
?2@ !a%%/$n&*"-*(& $n&*" $*6, 6$& & < a%$+'$n) & * "*,( nd*n&,;
?3@ D*(a"&!*n& ,& "*, ,$n) - a")* a-- n& %$,&,.
Convenience sampling $, & * %*a,& *9(*n,$ * and %*a,& &$!* consuming +a%% ,a!(%$n) &*- n$< *,. T * ,a!(%$n) n$&, a"* a--*,,$#%*; *a,' & !*a, "*;
and - (*"a&$ *.
,b 7udgmental sampling6
Judgmental sampling $, a + "! + - n *n$*n-* ,a!(%$n) $n 6 $- & *( ( %a&$ n *%*!*n&, a"* ,*%*-&*d #a,*d n & * = d)!*n& + & * "*,*a"- *".
T * "*,*a"- *"; *9*"-$,$n) = d)!*n& " *9(*"&$,*; - ,*, & * *%*!*n&, &
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 8
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
9/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
#* $n-% d*d $n & * ,a!(%*. B*-a ,* * " , * #*%$* *, & a& & *' a"*"*("*,*n&a&$ * + & * ( ( %a&$ n + $n&*"*,& " a"* & *"6$,* a((" ("$a&*.C !! n *9a!(%*, + = d)!*n&a% ,a!(%$n) $n-% d*
?1@ T*,& !a":*&, ,*%*-&*d & d*&*"!$n* & * ( &*n&$a% + a n*6 (" d -&;
?2@ P "- a,* *n)$n**", ,*%*-&*d $n $nd ,&"$a% !a":*&$n) "*,*a"- #*-a ,*they a"* - n,$d*"*d & #* "*("*,*n&a&$ * + & * - !(an';
?3@ E9(*"& 6$&n*,,*, ,*d $n - "&.
,c 8uota sampling6
T $, $, a "*,&"$-&*d &'(* + = d)!*n& ,a!(%$n). T $, - n,$,&, $n,(*-$+'$n) < &a,
+ & * ,a!(%*, & #* d"a6n +" ! d$++*"*n& )" (, and & *n d"a6$n) & *"*< $"*d ,a!(%*, +" ! & *,* )" (, #' = d)!*n&a% ,a!(%$n). &a,a!(%$n) $, 6$d*%' ,*d $n ($n$ n and !a":*& "*,*a"- , " *',.
4.4 S()!*IN+ (N% NON S()!*IN+ $''O'S6
A ,a!(%* $, a (a"& + & * 6 %* ( ( %a&$ n. A ,a!(%* d"a6n +" ! & *( ( %a&$ n d*(*nd, n - an-* and a, , - a%% & * - a"a-&*"$,&$- + & *
( ( %a&$ n !a' n & #* ("*,*n& $n & * ,a!(%* d"a6n +" ! & * ,a!*( ( %a&$ n. Any statistical measure say, mean of the sample, may not beequal to the corresponding statistical measure of the population from whichthe sample has been drawn. hus there can be discrepancies in thestatistical measure of population. $.*.. parameters and !he statisticalmeasures of sample drawn from the same population. $.*.; statistic. T *,*d$,-"*(an-$*, a"* :n 6n a, E"" ", $n ,a!(%$n). E"" ", $n ,a!(%$n) a"* + &6&'(*,
?$@Sampling Errors
?$$;@on-sampling Errors
4.4.# Sa!(%$n) E"" ",
Sampling Errors $, $n *"*n& $n & * !*& d + ,a!(%$n). Sa!(%$n)d*(*nd, n
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)*
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
10/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
- an-* and d * & & * *9$,&*n-* + - an-* $n ,a!(%$n); & * ,a!(%$n) *"" ",-- ".
E"" ", $n ,a!(%$n) a"$,* ("$!a"$%' d * & & * + %% 6$n) "*a, n,
!. "aulty selection of the sample. T $, !a' #* d * & ,*%*-&$ n +
d*+*-&$ * ,a!(%$n)&*- n$< *, 6 $- !a' $n&" d -* & * *%*!*n& + #$a,; *.).; ( "( ,$ * " = d)!*n&a%,a!(%$n); $n 6 $- $n *,&$)a& " d*%$#*"a&*%' ,*%*-&, a n n/"*("*,*n&a&$ *,a!(%*.
#. Substitution. S !*&$!*, an $n *,&$)a& " 6 $%* - %%*-&$n) & * $n+ "!a&$ n+" ! a(a"&$- %a" ,a!(%$n) n$&; $n-% d*d $n & * "and ! ,*%*-&$ n , #,&$& &*, a- n *n$*n-*!*!#*" + & * ( ( %a&$ n and & $, !a' %*ad & , !* #$a, a, & *
- a"a-&*"$,&$-( ,,*,,*d #' & * , #,&$& &*d n$& !a' #* d$++*"*n& +" ! & ,* ( ,,*,,*d #'& *
"$)$na% n$& $n-% d*d $n ,a!(%$n).
$. "aulty demarcation of sampling units
%. &ariability of the population. Sa!(%$n) *"" " !a' a%, d*(*nd & *a"$a#$%$&' "*&*" )*n*$&' + & * ( ( %a&$ n +" ! 6 $- & * ,a!(%*, a"* & #* d"a6n.
4.4. Non-Sampling $rrors
on-sampling errors " B$a, a & !a&$-a%%' -"**( $n d * & !an+a-& ", 6 $-a%6a', a"' +" ! n* $n *,&$)a& " & an & *". B$a, !a' a"$,* $n & * + %% 6$n)d$++*"*n&6a',.
?$@ D * & n*)%$)*n-* and -a"*%*,,n*,, n & * (a"& + & * $n *,&$)a& "
?$$@ D * & +a %&' (%ann$n) + ,a!(%$n)
?$$$@ D * & & * +a %&' ,*%*-&$ n + ,a!(%* n$&,
?$ @ D * & $n- !(%*&* $n *,&$)a&$ n and ,a!(%* , " *'
? @ D * & +"a!$n) + a 6" n) < *,&$ nna$"*
? $@ D * & n*)%$)*n-* and n n/"*,( n,* n & * (a"& + & * "*,( nd*n&,
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 10
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
11/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
? $$@ D * & , #,&$& &*, + ,*%*-&*d n$& #' an & *"
? $$$@ D * & *"" " $n - !($%a&$ n
?$9@ D * & a((%'$n) 6" n) ,&a&$,&$-a% !*a, "*.
4.9 T$STIN+ O& :;!OT:$SIS
T * &*,&$n) + '( & *,$, $, a (" -*d "* & a& *%(, , & a,-*"&a$n & *%$:*%$ d + '( & *,$>*d ( ( %a&$ n (a"a!*&*" #*$n) - ""*-& #' !a:$n) ,*
+ & * ,a!(%* ,&a&$,&$-. In &*,&$n) + '( & *,$, a ,&a&$,&$- $, - !( &*d +" ! a,a!(%* d"a6n +" ! & * (a"*n& ( ( %a&$ n and n & * #a,$, + & $, ,&a&$,&$-; $&$, #,*" *d 6 *& *" & * ,a!(%* , d"a6n a, - !* +" ! & * ( ( %a&$ n 6$&-*"&a$n ,(*-$+$*d - a"a-&*"$,&$-.
4.9.# Sampling %istribution
C n,$d*" a%% ( ,,$#%* ,a!(%*, + ,$>* n 6 $- -an #* d"a6n +" ! a)$ *n ( ( %a&$ n. F " *a- ,a!(%* 6* -an - !( &* a ,&a&$,&$- , - a, !*an;,&anda"d d* $a&$ n; *&-. 6 $- 6$%% a"' +" ! ,a!(%* & ,a!(%*. T *a))"*)a&* + a"$ , a% *, + & * ,&a&$,&$- nd*" - n,$d*"a&$ n !a' #*)" (*d $n& a +"*< *n-' d$,&"$# &$ n. T $, d$,&"$# &$ n $, :n 6n a, ,a!(%$n)d$,&"$# &$ n + & * ,&a&$,&$-. T , & * (" #a#$%$&' d$,&"$# &$ n + a%% &( ,,$#%* a% *, & a& a ,a!(%* ,&a&$,&$- -an &a:* $, -a%%*d & * ,a!(%$n)
d$,&"$# &$ n + & * ,&a&$,&$-.Sa!(%$n) !*an and ,a!(%* (" ( "&$ n #a,*d n "and ! ,a!(%* a"*
*9a!(%* + ,a!(%* ,&a&$,&$-
Sa!(%$n) d$,&"$# &$ n + & * M*an +" ! n "!a% ( ( %a&$ n
I+ 91; 9 2; 9 3; .. 9 n a"* n $nd*(*nd*n& "and ! ,a!(%*, d"a6n +" ! an "!a% ( ( %a&$ n 6$& !*an ! and ,&anda"d d* $a&$ n ,; & *n & * ,a!(%$n)d$,&"$# &$ n +9 ?& * ,a!(%* !*an@ + %% 6, a n "!a% d$,&"$# &$ n 6$& !*an! and ,&anda"d d* $a&$ n n .
I& !a' #* n &*d & a&
?$@ & * ,a!(%* !*an 9 $ 1n9$n 91 92 9nn T , 9 $, a "and ! a"$a#%* and 6$%% #* d$++*"*n& * *"' &$!* 6 *n an*6 ,a!(%* + n #,*" a&$ n, a"* &a:*n.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 11
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
12/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
?$$@ 9 $, an n#$a,*d *,&$!a& " + & * ( ( %a&$ n !*an !. $.*. E ? 9 @ ; d*n &*d #' 9 .
?$$$@ T * ,&anda"d d* $a&$ n + & * ,a!(%* !*an 9 $, )$ *n #' 9 n .
Sampling distribution of proportions
S (( ,* & a& a ( ( %a&$ n $, $n+$n$&* and & a& & * (" #a#$%$&' +-- ""*n-* + an * *n; ,a' , --*,, $, P. L*& 1/P d*n &*, & * (" #a#$%$&' +
+a$% "*.
C n,$d*" a%% ( ,,$#%* ,a!(%*, + ,$>* n d"a6n +" ! & $, ( ( %a&$ n. F " *a-,a!(%*; d*&*"!$n* & * (" ( "&$ n ( + , --*,,*,. A((%'$n) -*n&"a% %$!$&& * "*!; $+ & * ,a!(%* + ,$>* n $, %a")*; & * d$,&"$# &$ n + & * ,a!(%*(" ( "&$ n ( + %% 6, a n "!a% d$,&"$# &$ n 6$& !*an !( P and S.D
( P n .
4.9. Standard $rror
T * ,&anda"d d* $a&$ n + & * ,a!(%$n) d$,&"$# &$ n + a ,&a&$,&$- $,-a%%*d & * ,&anda"d *"" " + & * ,&a&$,&$-. T * ,&anda"d d* $a&$ n + & *d$,&"$# &$ n + & * ,a!(%* !*an $, -a%%*d & * ,&anda"d *"" " + & * !*an.L$:*6$,*; & * ,&anda"d d* $a&$ n + & * d$,&"$# &$ n + & * ,a!(%* (" ( "&$ n$, -a%%*d & * ,&anda"d *"" " + & * (" ( "&$ n.
T * ,&anda"d *"" " $, ( ( %a"%' :n 6n a, ,a!(%$n) *"" ". Sa!(%$n)*"" " & " 6, %$) & n & * ("*-$,$ n and a-- "a-' + & * *,&$!a&*. T *,&anda"d *"" " $, $n *",*%' (" ( "&$ na% & & * ,a!(%* ,$>* $.*. & * %a")*" & *,a!(%* ,$>* & * ,!a%%*" & * ,&anda"d *"" ".
T * ,&anda"d *"" " !*a, "*, & * d$,(*",$ n + a%% ( ,,$#%* a% *, +& * ,&a&$,&$- $n "*(*a&*d ,a!(%*, + a +$9*d ,$>* +" ! a )$ *n ( ( %a&$ n. I& $,
,*d & ,*& ( - n+$d*n-* %$!$&, + " ( ( %a&$ n (a"a!*&*", $n &*,&, +,$)n$+$-an-*. T , & * ,&anda"d *"" ", + ,a!(%* !*an 9 and ,a!(%*(" ( "&$ n ( a"* ,*d & +$nd - n+$d*n-* %$!$&, + " & * ( ( %a&$ n !*an !and & * ( ( %a&$ n (" ( "&$ n P "*,(*-&$ *%'.
Statistic Standard$rror
'emar"
Sa!(%* !*an 9 n P ( %a&$ n ,$>* $, $n+$n$&* " ,a!(%*6$& "*(%a-*!*n&
nN/nN/1 P ( %a&$ n ,$>* N +$n$&* " ,a!(%*
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 12
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
13/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
6$& & "*(%a-*!*n&
Sa!(%* P" ( "&$ n?(@
P n P ( %a&$ n ,$>* $, $n+$n$&* " ,a!(%*6$& "*(%a-*!*n&
P n N/nN/1 P ( %a&$ n ,$>* N +$n$&* " ,a!(%*6$& & "*(%a-*!*n&
4.9.2 Null and (lternative : pot esis
Null : pot esis6 T * ,&a&$,&$-a% '( & *,$, & a& $, ,*& ( + " &*,&$n) a'( & *,$, $, :n 6n a, N %% H'( & *,$,. T * n %% '( & *,$, $, ,*& ( $n
&*,&$n) a ,&a&$,&$-a% '( & *,$, n%' & d*-$d* 6 *& *" & a--*(& " "*=*-& & *n %% '( & *,$,. I& a,,*"&, & a& & *"* $, n d$++*"*n-* #*&6**n & * ,a!(%*
,&a&$,&$- and ( ( %a&$ n (a"a!*&*" and 6 a&* *" d$++*"*n-* $, & *"*; $,a&&"$# &a#%* & ,a!(%$n) *"" ",. N %% H'( & *,$, , a%%' d*n &*d #' H 0 .
(lternative : pot esis6 T * n*)a&$ n + N %% H'( & *,$, $, -a%%*d & *A%&*"na&$ * '( & *,$,. In & *" 6 "d,; an' '( & *,$, 6 $- $, n & a n %%
'( & *,$, $, -a%%*d a%&*"na&$ * '( & *,$,. I& $, a%6a', d*n &*d #' H 1 " H a .I& $, ,*& $n , - a 6a' & a& "*=*-&$ n + n %% '( & *,$, $!(%$*, & * a--*(&an-*
+ a%&*"na&$ * '( & *,$,.
4.9.4 $rror in testing of pot esis
F " &*,&$n) & * '( & *,$,; 6* &a:* a ,a!(%* +" ! & * ( ( %a&$ n; ann & * #a,$, + & * ,a!(%* "*, %& #&a$n*d; 6* d*-$d* 6 *& *" & a--*(& "
"*=*-& & * '( & *,$,. H*"*; &6 &'(* + *"" ", a"* ( ,,$#%*. A n %% '( & *,$,- %d #* "*=*-&*d 6 *n $& $, &" *. T $, $, -a%%*d T'(* I *"" " and & *(" #a#$%$&' + - !!$&&$n) &'(* I *"" " $, d*n &*d #' K. A%&*"na&$ *%'; an *"" "- %d "*, %& #' a--*(&$n) a n %% '( & *,$, 6 *n $& $, +a%,*; & $, $, :n 6n a,
T'(* II *"" " and & * (" #a#$%$&' + - !!$&&$n) &'(* II *"" " $, d*n &*d #' .
T $, $, $%% ,&"a&*d $n & * + %% 6$n) &a#%*
Statistical %ecision of t eTest
TrueSituation
: 0 is True : 0 is &alse
H0 $, T" * C ""*-& T'(* I E"" "
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 13
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
14/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
D*-$,$ n
H0 $, Fa%,* T'(* II E"" " C ""*-&D*-$,$ n
4.9.9. 1ritical 'egion
A "*)$ n $n & * ,a!(%* ,(a-* 6 $- a! n&, & "*=*-&$ n + n %%'( & *,$, ?H 0@ $, -a%%*d & * -"$&$-a% "*)$ n. A+&*" + "! %a&$n) & * n %% and
a%&*"na&$ * '( & *,$, a# & a ( ( %a&$ n (a"a!*&*"; 6* &a:* a ,a!(%* +" !& * ( ( %a&$ n and -a%- %a&* & * a% * + & * "*%* an& ,&a&$,&$-; and - !(a"*$& 6$& & * '( & *,$>*d ( ( %a&$ n (a"a!*&*". A+&*" d $n) & $,; 6* a * &d*-$d* & * -"$&*"$a + " a--*(&$n) " "*=*-&$n) & * n %% '( & *,$,. T *,*-"$&*"$a a"* )$ *n a, a "an)* + a% *, $n & * + "! + an $n&*" a%; ,a' ?a;#@; ,& a& $+ & * ,&a&$,&$- a% * +a%%, &,$d* & * "an)*; 6*"* "*=*-& & * n %%
'( & *,$,. I+ & * ,&a&$,&$- a% * +a%%, 6$& $n & * $n&*" a% ?a;#@ & *n 6* a--*(&H0. T $, -"$&*"$ n a, & #* d*-$d*d n & * #a,$, + & * %* *% + ,$)n$+$-an-*.A& %* *% + ,$)n$+$-an-* !*an, & a& + & * ,&a&$,&$-a% a% * a""$ *d a&+" ! & * ,a!(%*, 6$%% +a%% &,$d* & $, "an)* ?a;#@and + & * a% *, 6$%%#* 6$& $n & * "an)* ?a;#@. T , & * %* *% + ,$)n$+$-an-* $, & * (" #a#$%$&' +
T'(* I *"" ". T * %* *%, + ,$)n$+$-an-* , a%%' *!(% '*d $n &*,&$n) +'( & *,$, a"* and 1 . A $) ,$)n$+$-an-* %* *% - ,* + " &*,&$n) a'( & *,$, 6 %d $!(%' & a& $) *" $, & * (" #a#$%$&' + "*=*-&$n) a n %%
'( & *,$, $+ $& $, &" *.Table of critical value < = of 9> #0>
T/o tailed test K2. 8
K 1. 5 K1.54
One tailed test K2.33
K1.54
K 1.28
4.9.? T/o tailed and one tailed test6
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 14
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
15/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
T * (" #a#$%$&' - " * + & * ,a!(%$n) d$,&"$# &$ n + & * &*,& ,&a&$,&$- $,a n "!a% - " *. In an' &*,&; & * -"$&$-a% "*)$ n $, "*("*,*n&*d #' a ( "&$ n +& * a"*a nd*" & $, n "!a% - " *. T $, - " * a, &6 ,$d*, ? " *nd,@ :n 6na, &6 &a$%,. T * "*=*-&$ n "*)$ n !a' #* "*("*,*n&*d #' a ( "&$ n + a"*a n*a- + & * &6 ,$d*, " #' n%' n & * ,$d* + & * n "!a% - " * and- ""*,( nd$n)%' & * &*,& $, :n 6n a, &6 &a$%*d &*,& ? " &6 ,$d*d &*,&@ " n*&a$%*d &*,& ? " n* ,$d*d &*,&@.
*n & * &*,& + '( & *,$, $, !ad* n & * #a,$, + "*=*-&$ n "*)$ n"*("*,*n&*d #' # & ,$d*, + & * ,&anda"d n "!a% - " *; $& $, -a%%*d a &6&a$%*d &*,& " &6 ,$d*d &*,&.
*n & * &*,& + '( & *,$, $, !ad* n & * #a,$, + "*=*-&$ n "*)$ n"*("*,*n&*d #' an' + & * ,$d*, + & * ,&anda"d n "!a% - " *; $& $, -a%%*d a
n* &a$%*d &*,& " n* ,$d*d &*,&.
4.9.@ *arge and small sample test
T * &*,& + ,$)n$+$-an-* $, ?a@ T*,& + ,$)n$+$-an-* + " %a")* ,a!(%* and?#@ T*,& + ,$)n$+$-an-* + " ,!a%% ,a!(%*,. F " %a")*" ,a!(%* ,$>* ?.30@; a%% & *d$,&"$# &$ n, %$:* B$n !$a%; P $,, n *&-.; a"* a((" 9$!a&*d #' n "!a%d$,&"$# &$ n. T , n "!a% (" #a#$%$&' - " * -an #* ,*d + " &*,&$n) +
'( & *,$,.
4.? !'O1$%U'$ &O' T$STIN+ O& :;!OT:$SIS6
S&*(, + " &*,&$n) '( & *,$, $, )$ *n #*% 6 ? + " # & %a")* ,a!(%* and ,!a%%,a!(%* &*,&,@
Step #6 Null pot esis6 S*& ( n %% '( & *,$, H 0
Step 6 (lternative : pot esis6 S*& ( a%&*"na&$ * H'( & *,$, H 1; 6 $-$, - !(%*!*n&a"' & H 0 6 $- 6$%% $nd$-a&* 6 *& *" n* &a$%*d ?"$) & " %*+&&a$%*d@ " &6 &a$%*d &*,& $, & #* a((%$*d
Step 26 *evel of significance6 C ,* an a((" ("$a&* %* *% + ,$)n$+$-an-*
[email protected] 46 Test Statistic ? " &*,& + -"$&*"$ n@
Ca%- %a&* & * a% * + & * &*,& ,&a&$,&$-; &/E?&@S.E.?&@
Und*" & * n %% '( & *,$,; 6 *"* & $, & * ,a!(%* ,&a&$,&$-
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 1
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
16/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
Step 96 1ritical Value6 F$nd & * -"$&$-a% a% * a + a& & * %* *% +,$)n$+$-an-*; +" ! & * &a#%* a"*a, nd*" & * n "!a% - " * a Q a% *, $n-a,* + %a")* ,a!(%*,; " a"*a, nd*" &/&a#%*; F/&a#%*; C $/,< a"* &a#%* $n-a,* + ,!a%% ,a!(%*,.
Step ?6 Inference6 * - !(a"* & * - !( &*d a% * + ?$n a#, % &*a% *@ 6$& & * ,$)n$+$-an& a% * ?-"$&$-a% a% *@ K 2 ? " a@. I+ a; 6*
"*=*-& & * n %% '( & *,$, H0 a& a %* *% + ,$)n$+$-an-* and $+ a ; 6*a--*(& H 0 a& a %* *% + ,$)n$+$-an-*.
4.@. *('+$ S()!*$ T$STS6
4.7.1 T*,& + " ,$n)%* !*an
Step #6 Setting up of a Null pot esis. T *"* $, n ,$)n$+$-an-*d$++*"*n-* #*&6**n & * ,a!(%* and & * ( ( %a&$ n !*an " & * ,a!(%* a,#**n d"a6n +" ! & * (a"*n& ( ( %a&$ n. H 0 9
Step 6 Setting up of an (lternative pot esis6 T *"* $, a ,$)n$+$-an-*d$++*"*n-* #*&6**n & * ,a!(%* !*an and & * ( ( %a&$ n !*an. H 1 9
Step 26 &i5ing of level of significance6 a ?n "!a%%' $& $, @
S&*( 4 C !( &a&$ n + &*,& S&a&$,&$-
< cal A 9/ n
Step 96 1ritical Value6 F$nd & * -"$&$-a% a% * a a& a %* *% + ,$)n$+$-an-*;+" ! & * &a#%* a"*a, nd*" & * n "!a% - " *, a Q a% *,.
Step ?6 Interference6 I+ & * ! d % , + & * -a%- %a&*d a% * -a%W K ;#&a$n*d $n ,&*( ; 6* a--*(& & * n %% '( & *,$, a& a %* *% + ,$)n$+$-an-*.
O& *"6$,* 6* "*=*-& & * n %% '( & *,$, a& a %* *% + ,$)n$+$-an-*.
N 6; 6* d$,- ,, & * a# * 6$& an *9a!(%*.
$5ample 4.# A Sa!(%* + 400 !a%* ,& d*n&, + a - %%*)* $, + nd & a * a!*an *$) & + 171.38-!. Can $& #* "*)a"d*d a, a ,a!(%* +" ! a %a")*( ( %a&$ n 6$& !*an *$) & 171.17-! and ,&anda"d d* $a&$ n 4.40-!X
Solution6
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 15
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
17/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
G$ *n n 400 ?La")* Sa!(%*@
171.17-! 9 171.38 -! 3.30 -!
Null : pot esis ,: 0 6 Sa!(%* !*an a, #**n d"a6n +" ! a %a")*
( ( %a&$ n 6$& !*an *$) & + 171.17 -!. $.*.; H 0 171.17 -!(lternative : pot esis ,: # 6 Sa!(%* !*an a, n & #**n d"a6n +" ! a%a")* ( ( %a&$ n 6$& !*an 171.17-! $.*.; H 1 171.17-!.
*evel of significance ?K@
Test Statistic6
< cal A 9/ n
< cal A 171.38/171.174.40400
< cal A 0.210.22 A 0.B94?
1ritical value6 A& %* *%; 0.0 1. 5
In&*"+*"*n-* S$n-* & * -a%- %a&*d a% * + $, %*,, & an & * -"$&$-a% a% * + a& %* *%; *n-* 6* a--*(& & * n %% '( & *,$, and - n-% d* & a&; & *
,a!(%* !*an a, #**n d"a6n +" ! a %a")* ( ( %a&$ n 6$& !*an *$) & +171.17-!.
$5ample 4. T * !*an %$+*&$!* + 100 +% "*,-*n& %$) & # %#, (" d -*d #' a- !(an' $, - !( &*d & #* 1 70 ", 6$& ,&anda"d d* $a&$ n + 120
",. I+ ! $, & * !*an %$+*&$!* + a%% & * # %#, (" d -*d #' & * - !(an';&*,& & * '( & *,$, 1500 ", a)a$n,& & * a%&*"na&$ * '( & *,$, ! 1500 ", ,$n) a %* *% + ,$)n$+$-an-*.
Solution6* a"* )$ *n
Z 1 70 ",. 1500 ",; , 120 ",; n 100
Null : pot esis ,: 0 6 ! 1500. $.*.; T *"* $, n ,$)n$+$-an& d$++*"*n-*#*&6**n & * ,a!(%* !*an and ( ( %a&$ n !*an.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 17
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
18/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
(lternative : pot esis ,: # 6 M1 1500 ?& 6 &a$%*d A%&*"na&$ *@ T *"* $, a,$)n$+$-an& d$++*"*n-* #*&6**n & * ,a!(%* !*an and ( ( %a&$ n !*an.
*evel of Significance ,a 6
Test Statistic6
-a% 9/ n
-a% 1 70/1500120100 /2.
-a% 2.
1ritical value6 A& %* *%;
In&*"+*"*n-* S$n-* & * -a%- %a&*d a% * $, )"*a&*" & an & * -"$&$-a% a% * + a& %* *%; *n-* 6* "*=*-& & * n %% '( & *,$, and - n-% d* & a& ; & *"* $,a ,$)n$+$-an& d$++*"*n-* #*&6**n & * ,a!(%* !*an and ( ( %a&$ n !*an.
Self C (ssessment 8uestion
1. A "and ! ,a!(%* + 00 !*!#*", a, a !*an 3.4 -! and S.D 2.51-!. I, & * ,a!(%* +" ! a %a")* ( ( %a&$ n + !*an 3.2 -! and S.D2.51 -!X
n 00; 9 3.4; 3.2 ; 2.51; -a% 1.724
[H$n& H0 $, a--*(&*d a& %* *%\
2. A "and ! ,a!(%* , ,$>* 400 d"a6n and & * ,a!(%* !*an 6a, + nd& #* . T*,& 6 *& *" & * ,a!(%* - %d a * - !* +" ! a n "!a%( ( %a&$ n 6$& !*an 100 and ,&anda"d d* $a&$ n 8 a& %* *%.n 400; 9 ; 100; 8; -a% 2.[H$n& H0 $, "*=*-&*d a& %* *%\
4.@. Test for difference of mean6
Dor"ing 'ule6
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 18
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
19/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
Step #6 Setting up of a Null : pot esis6 T * &6 ,a!(%*, a *#**n d"a6n +" ! d$++*"*n& +" ! d$++*"*n& ( ( %a&$ n, a $n) & * ,a!*!*an, and *< a% ,&anda"d d* $a&$ nH0 1 2
Step 6 Setting up of an (lternative : pot esis. T * &6 ,a!(%*,a * #**n n & d"a6n +" ! d$++*"n* &+" ! d$++*"*n& ( ( %a&$ n,.
H0 1 2 ?T6 &a$%*d &*,&@; " H1 1 2 ?On* &a$%*d &*,&@; "
H1 1 2?On* &a$%*d &*,&@.
Step 26 &i5ing t e level of Significance6 K ?n "!a%%' $& $, @
Step 46 1omputation of test Statistic6
-a% 91/ 92 12n1 22n2 $+ & * ( ( %a&$ n ,.d , a"* :n 6n-a% 91/ 92,12n1 ,22n2 $+ & * ( ( %a&$ n ,.d , a"* n & :n 6n.
Step 96 1ritical Value6 F$nd & * -"$&$-a% a% * a a& K %* *% +,$)n$+$-an-*; +" ! & * &a#%* a"*a, nd*" & * n "!a% - " * a / a% *,
Step ?6 Inference6 I+ & * ! d % , + & * -a%- %a&*d a% *; #&a$n*d $n,&*( ; 6* a--*(& & * n %% '( & *,$, a& K %* *% + ,$)n$+$-an-*;O& *"6$,* 6* "*=*-& & * n %% '( & *,$, a& a %* *% + ,$)n$+$-an-*.
$5ample 4.26 A - %%*)* - nd -&, # & da' and * *n$n) -%a,,*, $n&*nd*d * $d*n&$-a%. A ,a!(%* + 100 da' ,& d*n&, '$*%d, *9a!$na&$ n "*, %&, a,
nd*" 91 72 and 1 14.8. A ,a!(%* + 200 * *n$n) ,& d*n&, '$*%d,*9a!$na&$ n "*, %& nd*" 92 73. and 2 17. . A"* & * &6 !*an,&a&$,&$-a%%' *< a% a& %* *%X
Solution6
* a"* )$ *nn 100; 91 72 and 1 14.8; n 200; 92 73. and 2 17.
Null : pot esis ,: 0 6 H0 1 2. .*; & * &6 !*an, a"* ,&a&$,&$-a%%' *< a%.
(lternative : pot esis ,: # 6 1 2 ?T6 &a$%*d &*,&@ $.*.; & * &6 !*an,a"* n & ,&a&$,&$-a%%' *< a%.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 1
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
20/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
*evel of Significance ?K@
Test Statistics
-a% 91/ 92 12n1 22n2 72.4/73. ?14.8@2100 ?17. @2200 /1. 3.7 2/1. 1. 47 /0.77
>-a% 0.77
1ritical value6 (t 9> level ; 0.0 1. 5
Inference6 S$n-* & * -a%- %a&*d a% * + -a% $, %*,, & an & * -"$&$-a% a% * + a& %* *%; *n-* 6* a--*(& & * n %% '( & *,$, and - n-% d* & a&; & *
&6 !*an, a"* ,&a&$,&$-a%%' *< a%.
$5ample 4.4 A "and ! ,a!(%* + 1000 6 ":*", +" ! S & Ind$a , 6, & a&& *$" !*an 6a)*, a"* R, 47 (*" 6**: 6$& a ,&anda"d d* $a&$ n + R,. 28. A"and ! ,a!(%* + 1 00 6 ":*", +" ! N "& Ind$a )$ *, a !*an a)* + R,. 4(*" 6**: 6$& a ,&anda"d d* $a&$ n + R,. 40. I, & *"* an' ,$)n$+$-an&d$++*"*n-* #*&6**n & *$" !*an %* *%, + 6a)*,X
Solution
* a"* )$ *n; n 1 1000; 91 47 and , 1 28; n 2 1 00; 92 73. and
S2 17.
Null : pot esis ,: 0 6 H0 1 2 $.*.; & *"* $, n ,$)n$+$-an& d$++*"*n-*#*&6**n & *$" !*an %* *% + 6a)*,
(lternative : pot esis ,: # 6 H 1 1 2 ?T6 &a$%*d &*,&@ $.*.; & *"* $, a,$)n$+$-an& d$++*"*n-* #*&6**n & *$" !*an %* *% + 6a)*,.
*evel of significance ,= 6
Test Statistics
-a% 91/ 92,12n1 ,22n2 47/ 4 ?28@21000 ?40@21 00 /21.8 07 /21.3504 /1.47
-a% 1.47
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 20
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
21/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
1ritical value6 A& %* *%
Inference6 S$n-* & * -a%- %a&*d a% * + -a% $, %*,, & an & * -"$&$-a% a% * + a& %* *%; *n-* 6* a--*(& & * n %% '( & *,$, and - n-% d* & a& & *
&6 !*an, a"* ,&a&$,&$-a%%' *< a%.
Self-(ssessment 8uestion
1. In a , " *' $+ # '$n) a#$&,; 400 6 !*n , ((*", a"* - ,*n a&"and ! $n , (*" !a":*& A % -a&*d $n -*"&a$n ,*-&$ n + & * -$&'. T *$"a *"a)* 6**:%' + d *9(*nd$& "* $, R,. 2 0 6$& a ,&anda"d d* $a&$ n
+ R,. 40. F " 400 6 !*n , ((*", - ,*n a& "and ! $n , (*" !a":*&B $n an & *" ,*-&$ n + & * -$&'; & * a *"a)* 6**:%' + d *9(*nd$& "*
$, R,. 220 6$& ,&anda"d d* $a&$ n + R,. . T*,& a& %* *% +,$)n$+$-an-* 6 *& *" & * a *"a)* 6**:%' + d *9(*nd$& "* + & * &6
( ( %a&$ n, + , ((*", a"* *< a%.[H$n& n1 400; 91 2 0; , 1 40; n 2 400; 92 220 and , 2 ; -a%
8.82\2. Rand ! ,a!(%*, d"a6n +" ! &6 - n&"$*, )a * & * + %% 6$n) da&a
"*%a&$n) & & * *$) &, + ad %& !a%*,2.
1ountr(
1ountrE
M*an *$) & $n$n- *,
57.42 57.2
S&anda"dd* $a&$ n
2. 8 2. 0
N !#*" + ,a!(%* 1000 1200
I, & * d$++*"*n-* #*&6**n & * !*an, ,$)n$+$-an&X
[H$n& n1 1000; 91 57.42; , 1 2. 8; n 2 1200; 92 57.2 and , 2 2. 0; -a%1. 5\
[email protected] Test for single proportion
Dor"ing 'ule6
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 21
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
22/61
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
23/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
Inference6 S$n-* & * -a%- %a&*d a% * + -a% $, %*,, & an & * -"$&$-a% a% * + a& 1 %* *%; *n-* 6* a--*(& & * n %% '( & *,$, and - n-% d* & a&; & *
,a!(%* a, #**n d"a6n +" ! a ( ( %a&$ n 6$& (" ( "&$ n P; $.*.; H 0 P 0. .
Self C assessment 8uestion
1. In a "and ! ,a!(%* + 400 (*", n, +" ! a %a")* ( ( %a&$ n; 120 a"*+*!a%* -an $& ,a$d & a& !a%*, and +*!a%*, a"* $n & * "a&$ n 3 $n & *( ( %a&$ n. U,* %* *% + ,$)n$+$-an-*.[H$n& n 400; ( 120400 0.3 P 38 0.37 1/P 1/0.37 0.52 2. 8\
-a% 3.12
[email protected] Test for t/o proportions6
Dor"ing 'ule6
Step #6 Setting up of a Null : pot esis. T * &6 ,a!(%*, a * #**nd"a6n +" ! ,a!* ( ( %a&$ n; $.*.; H 0 P1 P 2 .
Step 6 Setting up of an (lternative pot esis. T * &6 ,a!(%*, a *n & #**n d"a6n +" ! ,a!* ( ( %a&$ n; $.*.; H 1 P1 P 2
Step 26 &i5ing of level of significance6 K ?n "!a%%' $& $, @
Step 46 1omputation of test statistics6
-a% (1/(2P ?1n1 1n2@ *"* P n1(1 n2(2n1 n2 and1/P
Step 961ritical value6 F$nd & * -"$&$-a% a% * a a& a %* *% + ,$)n$+$-an-*;+" ! & * &a#%* a"*a, nd*" & * n "!a% - " * aQ a% *,.
$5ample 4.? In a ,a!(%* + 500 !*n +" ! a -*"&a$n -$&'; 4 0 a"* + nd &
#* ,! :*",. In a ,a!(%* + 00 +" ! an & *" -$&' 4 0 a"* + nd & #*,! :*",. D & * da&a $nd$-a&* & a& & * &6 -$&$*, a"* ,$)n$+$-an&%' d$++*"*n&6$& "*,(*-& & ("* a%*n-* + ,! :$n) a#$&, a! n) !*nX
Solution6
G$ *n n 1 500 n 2 00 ( 1 4 0500 0.7 ( 2 4 0 00 0.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 23
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
24/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
P n1(1 n2(2n1 n2 5000.7 00?0. @500 00 0.5
1/P 1/0.5 0.4
Null : pot esis ,: 0 6 T * &6 ,a!(%*, a * #**n d"a6n +" ! ,a!*( ( %a&$ n; $.*.; H0 P1 P 2
(lternative : pot esis ,: # 6 T * &6 ,a!(%*, a * n & #**n d"a6n +" !& * ,a!* ( ( %a&$ n; $.*.; H 1 P1 P 2.
*evel of significance ,= 6
T*,& S&a&$,&$-
-a% (1/(2P ?1n1 1n2@ 0.7 /0. 0.5?0.4@?1500 1 00@ 0.2 0.02 8 .7
-a% .7
1ritical Value6 A& %* *%; 0.0 1. 5
Inference6 S$n-* & * -a%- %a&*d a% * + -a% $, )"*a&*" & an & * -"$&$-a%a% * + a& %* *%; *n-* 6* "*=*-& & * n %% '( & *,$, and - n-% d*
& a&;& * &6 ,a!(%*, a * n & #**n d"a6n +" ! & * ,a!* ( ( %a&$ n.
$5ample 4.@ A !a- $n* ( &, & 15 $!(*"+*-& a"&$-%*, $n a ,a!(%* + 00.A+&*" & * !a- $n* $, *" a %*d; $& ( &, & 3 $!(*"+*-& a"&$-%*, $n a #a&- +100. Ha, & * !a- $n* $!(" *dX
Solution
G$ *n n 1 00 n 2 100 ( 1 15 00 0.032 ( 2 3100 0.03
P n1(1 n2(2n1 n2 000.032 100?0.03@ 00 100 0.0315
1/P 1/0.0315 0. 58
Null : pot esis,: 0 6 P 1 P 2 .
(lternative : pot esis ,: # 6 P 1 P 2 ? n* &a$%*d &*,&@
*evel of significance ,= 6
Test Statistic6
-a% (1/(2P ?1n1 1n2@ 0.032/0.030.0315?0. 58@?1 00 1100@ 0.0020.010 0.1
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 24
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
25/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
-a% 0.1
1ritical Value6 A& %* *%; 0.0 1.54
Inference6 S$n-* & * -a%- %a&*d a% * + $, %*,, & an & * -"$&$-a% a% * + a&
%* *% *n-* 6* a--*(& & * n %% '( & *,$, and - n-% d* & a&; & *"* $, n$!(" *!*n& a+&*" *" a %$n).
Self (ssessment 8uestion
1. In a "and ! ,a!(%*, + 500 and 1000 !*n +" ! &6 -$&$*, 400 and500 !*n a"* + nd & #* %$&*"a&*. D & * da&a $nd$-a&* a& %* *% +,$)n$+$-an-* & a& & * ( ( %a&$ n a"* ,$)n$+$-an&%' d$++*"*n& $n & *(*"-*n&a)* + %$&*"a-'X[H$n& n1 500; n 2 1000; ( 1 400500 0.57; ( 2 5001000 0.5P 0.52 0.37 ;\
-a% 2.572. B*+ "* an $n-"*a,* $n *9-$,* d &' n &*a 400 (* (%* & + a ,a!(%* +
00 (*", n, 6*"* + nd & #* &*a d"$n:*",. A+&*" an $n-"*a,* $n & *d &'; 400 (*", n, 6*"* :n 6n & & * &*a d"$n:*", $n ,a!(%* + 500(* (%*. D ' & $n: & a& & *"* a, #**n a ,$)n$+$-an& d*-"*a,* $n & *- n, !(&$ n + &*a a+&*" & * $n-"*a,* $n & * *9-$,* d &'X
3. [H$n& n1 00; n 2 500; ( 1 400 00 0.80; ( 2 400500 0.57P 0.73 0.27;\
4. -a% 4.81 H 0 P1 P 2 H1 P1 P 2 ? n* &a$%*d &*,&@.
4.F(N(*;SIS O& V('I(N1$6
In !an' ,&a&$,&$-a% ,& d$*, a a"$a#%* + $n&*"*,&; -a%%*d & * "*,( n,*a"$a#%* ? " d*(*nd*n& a"$a#%*@; $, $d*n&$+$*d. T *n & * da&a a"* - %%*-&*d
& a& &*%% , a# & 6 n* " ! "* +a-& ", ? " $nd*(*nd*n& a"$a#%*,@$n+% *n-* & * a"$a#%* + $n&*"*,&. I+ 6* -ann & - n&" % & * +a-& "?,@ #*$n),& d$*d; 6* ,a' & a& & * da&a #&a$n*d a"* #,*" a&$ na%. F " *9a!(%*;, (( ,* & a& $n "d*" & ,& d' 6 & * ,$>* + a !* "*%a&*, & & * ,a%*("$-* + & * !*; a "*a% *,&a&* a)*n& "and !%' ,*%*-&, 0 "*-*n&%' , %d
!*, and "*- "d, & * ,< a"* + &a)*, and ,a%* ("$-*, + & *,* !*,.B*-a ,* & * "*a% *,&a&* a)*n& -ann & - n&" % & * ,$>*, + & * "and !%',*%*-&*d !*,; 6* ,a' & a& da&a a"* #,*" a&$ na%.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 2
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
26/61
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
27/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
L*& , , (( ,* & a& N #,*" a&$ n,; $ 1; 2; .: = 1;2 .@ + a"and ! a"$a#%* Z a"* )" (*d n , !* #a,$,; $n& : -%a,,*, + ,$>*, n 1;n 2 ; n : "*,(*-&$ *%'
?N $ 1:n$ @ a, *9 $#$&*d #*% 6
M*an T &a%
Z11 912 . . . . . . 9 1n1 91 T1
Z21 922 . . . . . . 9 2n2 92 T2
Z$1 9 $2 . . . . . . 9 $n$ 9$ T$
Z :1 9 :2 . . . . . . 9 :n: 9: T :
+rand Total+
T * & &a% a"$a&$ n $n & * #,*" a&$ n 9$= -an #* ,(%$& $n& & * + %% 6$n) &6- !( n*n&,
?$@ T * a"$a&$ n #*&6**n * -%a,,*, " & * a"$a&$ n d * &d$++*"*n& #a,*, + -%a,,$+$-a&$ n; - !! n%' :n 6n a,&"*a&!*n&,.
?$$@ T * a"$a&$ n 6$& $n & * -%a,,*, $.*.; & * $n *"*n& a"$a&$ n +& * "and ! a"$a#%* 6$& $n & * #,*" a&$ n, + a -%a,,.
T * +$",& &'(* + a"$a&$ n $, d * & a,,$)na#%* -a ,*, 6 $- -an #* d*&*-&*dand - n&" %%*d #' !an *nd*a " and & * ,*- nd &'(* + a"$a&$ n d * &- an-* -a ,*, 6 $- a"* #*' nd & * - n&" % + !an and.
In Pa"&$- %a"; %*& , - n,$d*" & * *++*-& + : d$++*n& "a&$ n, n & * '$*%d $n !$%:+ N - 6, ? + & * ,a!* #"**d and ,& -:@ d$ $d*d $n& : -%a,,*, + ,$>*, n 1; n 2;
..n : .
R*,(*-&$ *%' ?N $ 1:n$ @ H*n-* & * , "-*, + a"$a&$ n a"*
?$@ E++*-& + "a&$ n,?$$@ E"" " d * & - an-* -a ,*, (" d -*d #' n !*" , -a ,*, & a& & *'
a"* n & d*&*-&*d and $d*n&$+$*d.
Test !rocedure6
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 27
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
28/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
T * ,&*(, $n % *d $n -a""'$n) & & * ana%',$, a"*
1@ Null : pot esis ,: 0 6 T * +$",& ,&*( $, & ,*& ( + a n %% '( & *,$,H0 1 2 :
2@ (lternative : pot esis ,: # 6 a%% 1 , a"* n & *< a% ?$ 1;2; :@3@ *evel of significance L*& K 0.04 Test statistic6
Va"$ , , !, + ,< a"*, a"* #&a$n*d a, + %% 6,
a@ F$nd & * , ! + a% *, + a%% & * ?N@ $&*!, + & * )$ *n da&a. L*& & $,)"and & &a% "*("*,*n&*d #' G .
T *n - ""*-&$ n Fa-& " ?C.F@ G2N#@ F$nd & * , ! + ,< a"*, + a%% & * $nd$ $d a% $&*!, ?9$=@ and & *n & *
T &a% , ! + ,< a"*, ?TSS@ ^^ 9$=2/C.F.-@ F$nd & * , ! + ,< a"*, + a%% & * -%a,, & &a%, ? " *a- &"*a&!*n&
& &a%@ T$ ?$ 1;2; .:@ and & *n & * , ! + ,< a"*, #*&6**n & *-%a,,*, " #*&6**n & * &"*a&!*n&, ?SST@ $, SST $ 1:T$2n= / C.F.6 *"* n$ ?$ 1;2; ..:@ $, & * n !#*" + #,*" a&$ n, $n & * $ & -%a,,
" n !#*" + #,*" a&$ n, "*-*$ *d #' $ & &"*a&!*n&.d@ F$nd & * , ! + ,< a"*, 6$& $n & * -%a,, " , ! + ,< a"*, d * &
*"" " ?SSE@ #' , #&"a-&$ n. SSE TSS/SST
1@ %egrees of freedom ,d.f 6 T * d*)"**, + +"**d ! + " & &a% , ! +,< a"*, +"**d ! + " SSE $, ?N/:@
2@ )ean sum of s3uares6 T * !*an , ! + ,< "*, + " &"*a&!*n&, $,SST:/1 and !*an , ! + ,< a"*, + " *"" $, SSEN/:
3@ (NOV( Table6 T * a# * , ! + ,< "*, & )*& *" 6$& & *$""*,(*-&$ * d*)"**, + +"**d ! and !*an , ! + ,< "*, 6$%% #*, !!a"$>*d $n & * + %% 6$n) &a#%*.
(NOV( Table for one-/a classification
Sources ofVariation
d.f. S.S.
).S.S &-ratio
Eet/eenTreatments
:/1 SST SST:/1MST
MSTMSE F 1
$rror N/: SSE SSEN/:
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 28
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
29/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
MSE
Total N/1
Ca%- %a&$ n + a"$an-* "a&$ n
Va"$an-* "a&$ + F $, & * "a&$ #*&6**n )"*a&*" a"$an-* and ,!a%%*"a"$an-*; & ,
F 1 Va"$a&$ n #*&6**n & * &"*a&!*n&,Va"$a&$ n 6$& $n & * &"*a&!*n&,
MSTMSE
I+ a"$an-* 6$& $n & * &"*a&!*n& $, ! "* & an & * a"$an-* #*&6**n & *&"*a&!*n&,; & *n n !*"a& " and d*n !$na& " , %d #* $n&*"- an)*d andd*)"**, + +"**d ! ad= ,&*d a-- "d$n)%'.
4 1ritical Value of & or Table value of &6 T * -"$&$-a% a% * + F " &a#%* a% * + F $, #&a$n*d +" ! F &a#%* + " ?:/1; N/:@ d.+. a& %* *% + ,$)n$+$-an-*.
9 Inference6I+ -a%- %a&*d F a% * $, %*,, & an &a#%* a% * + F; 6* !a' a--*(& "n %% '( & *,$, H0 and ,a' & a& & *"* $, n ,$)n$+$-an& d$++*"*n-*#*&6**n &"*a&!*n&,. I+ Ca%- %a&*d F a% * $, )"*a&*" & an &a#%* a% * +F; 6* "*=*-& " H 0 and ,a' & a& & * d$++*"*n-* #*&6**n &"*a&!*n&, $,
,$)n$+$-an&.
$5ample 4.@
T * + %% 6$n) &a#%* )$ *, & * '$*%d, n 1 ,a!(%* (% &, nd*" & "** a"$*&$*,+ ,**d
A 20 21 23 15 20B 18 20 17 1 2C 2 28 22 28 32
P"*(a"* an ana%',$, + a"$an-* &a#%*
S % &$ n
Null : pot esis ,: 0 6 1 2 3 ?$.*.; a"$ , a"$&$*, + ,**d, a"*! )*n* ,@
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 2
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
30/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
(lternative pot esis ,: # 6 1 2 3 ?$.*.; a"$ , a"$&$*, + ,**d,a"* n & ! )*n* ,@
*evel of Significance,= 6 0.0
Test Statistic6Variet Tota
lS3uares
( 20 21 23 15 20 100 10000
E 18 20 17 1 2 02
1 2 28 22 28 32 13 1822
+rand Total 220
S3uares6
Variet Total
( 400 441 2 2 5 400 2025
E 324 400 28 22 52 18531 52 784 484 784 102
43701
Total @9B0
1orrection &actor ,1.&. G2N 33021 7250
T &a% , ! + S< a"*, ?TSS@ $, TSS ^^ 9$=2/ C.F 7 0/7250 330
S ! + ,< a"*, #*&6**n & * -%a,,*, " #*&6**n & * &"*a&!*n&, ?SST@ $,
SST $ 1:T$2n$ / C.F.
SST ? 1002 2 13 2 @/7250
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 30
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
31/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
74 0/7250 1 0
S ! + ,< a"*, d * & *"" " ?SSE@ TSS QSST 330/1 0 140
(NOV( Table for one-/a classification
Source ofVariation
d.f. S.S ).S.S &Aratio
Eet/eentreatments
3/1 2 1 0 1 02 11.557 8.142
$rror 14/2 12 140 14012 11.557
Total 1 /1 14
Table Value6 Ta#%* a% * + F + " 2;12@ d.+.; a& %* *% + ,$)n$+$-an-* $,3.8 ?F" ! F/&a#%*@
Inference6 S$n-* -a%- %a&*d F $, )"*a&*" & an &a#%* a% * + F; 6* !a' "*=*-&" H 0 and ,a' & a& a"$ , a"$*&$*, + ,**d, a"* n & ! )*n* ,.
Self C (ssessment 8uestion
1. T "** (" -*,,*, A; B and C $, &*,&*d & ,** 6 *& *" & *$" &( &, a"*
*< $ a%*n&. T * + %% 6$n) #,*" a&$ n + &( & a"* !ad*A 10 12 13 11 10 14 1 13B 11 10 12 13C 11 10 1 14 12 13
Ca""' & & * ana%',$, + a"$an-* and ,&a&* ' " - n-% ,$ n
:int6
S "-*, +Va"$a&$ n
d.+. S.S. M.S.S F/"a&$
B*&6**n&"*a&!*n&,
3/1 2 7 7 2 3. 3. 3.1 1.0 7
E"" " 18/2 15 1 1 15 3.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 31
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
32/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
1
T &a% 1 /1 18
Ta#%* a% * + F + " ?2;15@ d.+. a& %* *% + ,$)n$+$-an-* $, 3.53
1 apter Summar
T $, - a(&*" a, *9(%a$n*d d$++*"*n& &'(*, + ,a!(%$n). F$",& 6*d$,- ,,*d & * n**d an *%*!*n&, + ,a!(%$n) (%an. * - n&$n *d #'d$,- ,,$n) ,a!(%$n) and n n/,a!(%$n) *"" ", and T*,&$n) + '( & *,$,. *,a6 & a& # & %a")* ,a!(%* and ,!a%% ,a!(%* &*,& a"* $n+*"*n-*, -an #*!ad*. * %*a"n*d & a& (" -*d "* + " &*,&$n) + '( & *,$, + " &*,&$n) ,$n)%*!*an; d$++*"*n-* + &6 !*an,; ,$n)%' (" ( "&$ n and d$++*"*n-* + &6
(" ( "&$ n, nd*" %a")* ,a!(%* &*,&,. T - n-% d* & $, - a(&*"; 6* *9(%a$n*d6 & &*,& ! )*n*$&' ,$n) n* 6a' ANOVA.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 32
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
33/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
UNIT Q V
CORRELATION AND REGRESSION ANALYSIS
.0 OBJECTIVES
.1 MEANING OF CORRELATION
.2 TYPES OF CORRELATION.2.1 P ,$&$ * and N*)a&$ * C ""*%a&$ n.2.2 L$n*a" and N n/%$n*a" C ""*%a&$ n
.3 MEASUREMENT TECHNI UES OF CORRELATION COEFFICEINT
.3.1 S-a&&*" D$a)"a!.3.2 ]a"% P*a", n , C *++$-$*n& + C ""*%a&$ n
.3.3 S(*a"!an , Ran: C ""*%a&$ n Ran:, a"* )$ *n d$"*-&%'
N n /"*(*a&*d "an:,R*(*a&*d "an:,
.4 PROPERTIES OF CORRELATION COEFFICEINT
. MEANING OF REGRESSION
.5 TYPES OF REGRESSION LINES.5.1 R*)"*,,$ n %$n*, + Z n Y.5.2 R*)"*,,$ n %$n* + Y n Z
.7 CONSTUCTION OF REGRESSION E UATIONS
.8 PROPERTIES OF REGRESSION COEFFICENTS
. DIFFERENCES BET EEN CORRELATION AND REGRESSION
.10 APPLICATIONS OF REGRESSION ANALYSIS
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 33
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
34/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
INT'O%U1TION
In & $, n$& ' 6$%% #* a#%* & %*a"n & * - n-*(& + - ""*%a&$ n and
"*)"*,,$ n. A%, +" ! & $, n$& ' 6$%% #* a#%* & %*a"n & * a"$ , !*& d,+ #&a$n$n) & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n&,; "an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n&;
"*)"*,,$ n *< a&$ n, *&-. T $, n$& *9(%a$n, & * d$++*"*n-*, #*&6**n & *- ""*%a&$ n and "*)"*,,$ n. I& $, *a,' & nd*",&and & * &*- n$< *, & #*d$,- ,,*d $n & $, n$& #' !a:$n) ,* + -a%- %a&$ n. T"' & & * *9a!(%*(" #%*!, 6$& & * -a%- %a& ".
9.# )$(NIN+ O& 1O''$*(TION
* a"* +a!$%$a" & a&; & * - an)* $n n* +a-& "; ,a'; & * a! n& +"a$n+a%% a++*-&, & * - an)* $n & * & *" +a-& ",; ,a'; '$*%d + "$-*. T $, !*an,& a& & *"* *9$,&, , !* :$nd + "*%a&$ n, $( #*&6**n & * &6 +a-& ",. T ,- ""*%a&$ n $, "*%a&$ n, $( #*&6**n &6 +a-& ",.
In ,$!(%* 6 "d,; - ""*%a&$ n !*an, & * d*)"** + "*%a&$ n, $(#*&6**n &6 " ! "* +a-& ", . An *9a!(%* + & * "*%a&$ n, $( & a& *9$,*&6**n & * ("$-* and d*!and.
9. T;!$S O& 1O''$*(TION
T *"* a"* d$++*"*n& &'(*, + - ""*%a&$ n. T *' -an #* -%a,,$+$*d $n& & *+ %% 6$n) -a&*) "$*,.
a@ P ,$&$ * and N*)a&$ * d*)"** - ""*%a&$ n#@ L$n*a" and N n/%$n*a" - ""*%a&$ n
F$",& 6* 6$%% d$,- ,, ( ,$&$ * and N*)a&$ * d*)"** - ""*%a&$ n
9. .# !ositive and Negative degree correlation
I+ & * - an)*, $n & * +a-& ", a"* $n & * ,a!* d$"*-&$ n & *n & *- ""*%a&$ n $, ,a$d & #* P ,$&$ * d*)"** - ""*%a&$ n . R*%a&$ n, $( #*&6**n& * a! n& + "a$n+a%% and '$*%d + "$-* $, an *9a!(%* + ( ,$&$ * d*)"**- ""*%a&$ n. I+ & * "a$n+a%% %* *% $n-"*a,*, & *n & * '$*%d + "$-* a%, $n-"*a,*,and $-*/ *",a.
N 6; 6* 6$%% d$,- ,, & * %$n*a" and N n/%$n*a" - ""*%a&$ n.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 34
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
35/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
9. . *inear and Non-linear 1orrelation
I+ & * - an)*, $n & * +a-& ", a"* $n & * - n,&an& "a&$ & *n & *- ""*%a&$ n $, ,a$d & #* L$n*a" - ""*%a&$ n .
F " *9a!(%*
A! n& + "a$n+a%%?$n !!@
40 50 80 100 120
Y$*%d + "$-* 100 10
200
2 0 300
F" ! & * a# * *9a!(%*; $& -an #* #,*" *d & a& a! n& + "a$n+a%%$n-"*a,*, 6$& 20 !! a& *a- %* *% and '$*%d + "$-* $n-"*a,*, 6$& 0& nn*, a& *a- %* *%.
I+ & * - an)*, $n & * +a-& ", a"* n & $n & * - n,&an& "a&$ & *n & *- ""*%a&$ n $, ,a$d & #* N n/%$n*a" - ""*%a&$ n .
F " *9a!(%*
Fa-& "1
40 50 80 100 120
Fa-& "2
100 1 0 200 2 0 300
F" ! & * a# * *9a!(%*; $& -an #* #,*" *d & a&; & * - an)*, a&a"$ , %* *%, a"* d$++*"*n&
Self (ssessment 8uestion
S&a&* & * d$++*"*n& &'(*, + - ""*%a&$ n 6$& *9a!(%* $n & * ,(a-* )$ *n#*% 6. L$!$& ' " an,6*" $n a# & 80 6 "d,.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 3
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
36/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ ________________________________
9.2.# Scatter %iagram
I+ & * a% *, + a"$a#%*, " +a-& ",; ,a' Z and Y $, (% &&*d $n & * ZY Q(%an*; & * d$a)"a! + & * da&a #&a$n*d $, -a%%*d a, ,-a&&*" d$a)"a!. T *)"*a&*" & * ,-a&&*" + & * (% &&*d ( $n&, n & * d$a)"a!; & * %*,,*" $, & *"*%a&$ n, $( #*&6**n & * &6 a"$a#%*, " +a-& ",
1. I+ a%% & * ( $n&, %$* n a ,&"a$) & %$n* +a%%$n) +" ! & * % 6*" %*+&/ and- "n*" & & * ((*" "$) &/ and - "n*"; & * - ""*%a&$ n $, ,a$d & #*(*"+*-&$ * ( ,$&$ *?F$) .1@ $.*. & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n& " 1
&igure 9.# rA G#
2. I+ a%% & * ( $n&, %$* n a ,&"a$) & %$n* +a%%$n) +" ! & * ((*" %*+&/ and - "n*"& & * ((*" "$) &/ and - "n*"; & * - ""*%a&$ n $, ,a$d & #* (*"+*-&$ *%'n*)a&$ * ?$.*. & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n& " /1@ F$) .2.
&igure 9. r A -#
F$) "* I+ a%% & * ( $n&, %$* n a ,&"a$) & %$n* +a%% $n a na"" 6 #and and & *', 6 a "$,$n) &*nd*n-' +" ! & * % 6*" %*+&/ and - "n*" & & * ((*" "$) &/
and - "n*"; & *"* 6 %d #* $) d*)"** + ( ,$&$ * - ""*%a&$ n. F$) .3
9.2 r A #
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 35
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
37/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
I+ a%% & * ( $n&, %$* n a ,&"a$) & %$n* +a%% $n a na"" 6 #and and & *', 6 a d*-%$n$n) &*nd*n-' +" ! & * ((*" %*+& and - "n*" & & * % 6*""$) &/ and - "n*"; & *"* 6 %d #* $) d*)"** + n*)a&$ * - ""*%a&$ n.F$) .4.
F$) .4 " 1
I+ a a%% & * ( $n&, %$* n a ,&"a$) & %$n* +a%% $n a 6$d*%' #and and & *', 6 a "$,$n) &*nd*n-' +" ! ^& * % 6*" %*+&/ and - "n*" & & * ((*""$) &/ and - "n*"; & *"* 6 %d #* % 6 d*)"** + ( ,$&$ * - ""*%a&$ n.F$) . .
F$) . " 0
I+ a%% & * ( $n&, %$* n a ,&"a$) & %$n* +a%% $n a 6$d*%' #and and & *' , 6 ad*-%$n$n) &*nd*n-' +" ! & * ((*" %*+& and - "n*" & & * % 6*" "$) & and- "n*"; & *"* 6 %d #* % 6 d*)"** + n*)a&$ * - ""*%a&$ n. F$) .5
F$) .5 " 1
I+ & * (% &&*d ( $n&, %$* n a ,&"a$) & %$n* (a"a%%*% & 9/a9$, " $n
a( a>a"d !ann*" $& , 6, & * a#,*n-* + - ""*%a&$ n #*&6**n &6+a-& ",. F$) .7.
F$) .7 " 0
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 37
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
38/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
9.2. H('* !$('SON S 1O$&&I1$INT O& 1O''$*(TION
A, a !*a, "* + d*)"** + %$n*a" "*%a&$ n, $( #*&6**n &6 a"$a#%*,;]a"% P*a", n d* *% (*d a + "! %a -a%%*d - ""*%a&$ n - *++$-$*n&. T *- ""*%a&$ n - *++$-$*n& #*&6**n &6 a"$a#%* , a%%' d*n &*d #' " 9'; $, a!*a, "* + "*%a&$ n, $( #*&6**n & *! $, d*+$n*d a,;
"9' C ?9;'@ 9 '
Z/ZY/YZ/Z2Y/Y2
9'92'2
*"* 9 Z/Z ' Y/Y
Dor"ing !rocedure
Step # D*n &* n* ,*"$*, #' Z and & *" #' Y
Step 6 Ca%- %a&*Z and Y + & * Z and Y ,*"$*, "*,(*-&$ *%'; ,$n) & *+ "! %a;
Z Zn and Y Yn
Step 26 Ta:* & * d* $a&$ n, + & * #,*" a&$ n, $n Z/,*"$*, and +" ! Z and6"$&* $& nd*" & * - % !n *ad*d #' 9 /Z . Ta:* & * d* $a&$ n + & *
#,*" a&$ n, $n Y ,*"$*, +" ! Y and 6"$&* $& nd*" & * - % !n ' Y/Y.
Step 46 M %&$(%' & * "*,(*-&$ * d* $a&$ n, and 6"$&* $& nd*" & * - % !n*ad*d #' 9'.
Step 96 S< a"* & * d* $a&$ n, #&a$n*d $n ,&*( 4 + " Z and Y ,*"$*, and 6"$&*$& nd*" & * - % !n *ad*d #' 9 2 and ' 2 .
Step ?6 A((%' & * + %% 6$n) + "! %a & -a%- %a&* & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n&?"@.
"9' 9'92'2
$5ample 9.# F$nd & * - *++$-$*n& + - ""*%a&$ n #*&6**n *$) & + #" & *",and ,$,&*", +" ! & * + %% 6$n) da&a
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 38
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
39/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
:eig t of Erot ers,in cm
5 55
57
58 5 70 71
:eig t of Sisters,in cm
57
58
55
5 72 72 5
Solution6 L*& & * *$) &, + B" & *", #* d*n &*d #' Z and & a& + S$,&*", #' Y. L*& , ("*(a"* & * + %% 6$n) &a#%*
J 5 A Z/Z ; A ZA ^ZnA 4757A ?F
Y/Y
5 J ;
5 /3 57 /2 5 4
55 /2 58 /1 2 4 1
57 /1 55 /3 3 1
58 0 5 0 0 0 0
5 1 72 3 3 1
70 2 72 3 5 4
71 3 5 0 0 0
4@?
- 4F2
- 0F
2
F" ! & * a# * &a#%*.
N 7 ^Z 475 ^Y 483 ^9' 20 ^9 2 28 ^' 2 32
Z A ^Zn A 4757 A ?F
Y A ^Yn A 4837 A ?B
]a"% P*a", n , C *++$-$*n& + C ""*%a&$ n $, n 6 -a%- %a&*d a, + %% 6,
" 9'92'2
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 3
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
40/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
2028 32
20 .2 1 ? .5 5 202 . 33
" 0.05581
Self C (ssessment 8uestion
Ca%- %a&* & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n& #*&6**n & * *$) & + ,$,&*" and *$) &+ & * #" & *", +" ! & * )$ *n da&a
:eig t of Sisters,in cm
54
5 55
57
58
5 70
:eig t of Erot ers,in cm
55
57
5 58
70
58 72
[H$n& Z 57; Y 58; ^Z 2 28; ^Y 2 34; ^9' 2 ; " 0.81\
S ort 1ut )et od
T * a# * d$"*-& !*& d + " -a%- %a&$n) " $, n & - n *n$*n& 6 *n ?$@& * &*"!, + & * S*"$*, Z and Y a"* %a")*" and & * -a%- %a&$ n + Z and Y#*- !* d$++$- %& ? "@ ?$$@ & * !*an + Z " Y a"* n & $n&*)*",. In & *,* -a,*,6* a((%' & * + %% 6$n) + "! %a + a,, !*d !*an
"9' n^d9d'/?^d9@?^d'@n^d92/?^d9@2n^d'2/?^d'@2
6 *"*;
d9 Z/A; A $, & * a,, !*d !*an + Z Q ,*"$*,
d' Y/B; B $, & * a,, !*d !*an + Y Q ,*"$*,
n $, n !#*" + #,*" a&$ n + Z and Y
":$n) P" -*d "*
Step #6 D*n &* n* ,*"$*, #' Z and & * & *" #' Y.
Step 6 Ta:* an' &*"! A a, a,, !*d !*an + Z ,*"$*, and B a, a,, !*d!*an + Y ,*"$*, ?("*+*"a#%' & * !$dd%* n*@.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 40
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
41/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
Step26 Ta:* & * d* $a&$ n, + & * #,*" a&$ n, $n Z Q ,*"$*, +" ! A and 6"$&$& nd*" & * - % !n *ad*d #' d9 Z/A. Ta:* & * d* $a&$ n, + & *
#,*" a&$ n, $n Y ,*"$*, +" ! B and 6"$&* $& nd*" & * - % !n *ad*d #' d' Y/B.
Step 46 M %&$(%' & * "*,(*-&$ * d* $a&$ n, and 6"$&* $& nd*" & * - % !n*ad*d #' d9 d'.
Step 96 S< a"* & * d* $a&$ n, #&a$n*d $n ,&*( 4 +" Z and Y ,*"$*, and 6"$&*$& nd*" & * - % !n *ad*d #' d9 2 and d' 2 .
Step ?6 A((%' & * + %% 6$n) + "! %a & -a%- %a&* & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n&?"@.
"9' n^d9d'/?^d9@?^d'@n^d92/?^d9@2n^d'2/?^d'@2
E9a!(%* .2 Ca%- %a&* & * - *++$-$*n& + - ""*%a&$ n + " & * + %% 6$n) (a$",+ a% *, + Z and Y.
Z 17 1 21 25 20 28 25 2
Y 23 27 2 25 27 2 30 33
S % &$ n
L*& & * a,, !*d !*an, + " Z and Y #* 23 and 27 "*,(*-&$ *%'; , & a& d9 Z/23; d' Y/27;
* a * & * + %% 6$n) &a#%*
J ; d 5 A J-2
d A ;-@
d 5d d 5 d
17 23 /5 /4 24 35 15
1 27 /4 0 0 15 0
21 2 /2 /2 4 4 4
25 25 3 /1 /3 1
20 27 /3 0 0 0
28 2 /2 /10 2 4
25 30 3 3
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 41
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
42/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
2 33 5 5 35 35 35
#F? #? 0 ?0 #44 @0
N &* & a&; *"*Z ^Zn 1858 23.2 ; 6 $- $, n & an $n&*)*"; 6* ,*, "&/- & !*& d;
H*"* n 8; ^d9 2; ^d' 0; ^d9d' 50; ^d9 2 144; ^d' 2 70;
"9' n^d9d'/?^d9@?^d'@n^d92/?^d9@2n^d'2/?^d'@2
"9' 850/2?0@8?144@/?2@28?70@/?0@2
"9' 4801148 50
"9' 48033.8821?23.5543@
"9' 480801.7 52
"9' 0. 87
Self C assessment 8uestion
C !( &* & * - *++$-$*n& + - ""*%a&$ n + " & * + %% 6$n) da&a
Z 10 2 13 2 22 11 12 2 21 20
Y 12 22 15 1 18 18 17 23 24 17
[An, " 9' 0. 3\
9.2.2 6 Spearman s 'an" 1orrelation 1oefficient
T * - *++$-$*n& + "an: - ""*%a&$ n $, #a,*d n & * a"$ , a% *, + & *a"$*&$*, and $, d*n &*d #'
` 1/ 5^D2n3/n
6 *"*; D Q $, & * d$++*"*n-* + - ""*,( nd$n) "an:, and n Q $, & * n !#*" "(a$", + #,*" a&$ n,.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 42
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
43/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
T;!$ I6 '(NHS ('$ +IV$N %I'$1T*;
Dor"ing !rocedure
Step #6 D*n &* "an: + Z ,*"$*, #' R 1 and "an: + Y ,*"$*, #' R 2 .
Step 6 Ca%- %a&* & * d$++*"*n-* " R1 and R 2 and 6"$&* $& nd*" & * - % !n*ad*d #' D
Step 26 S< a"* & * d$++*"*n-* D and 6"$&* $& nd*" & * - % !n *ad*d #' D 2 .
Step 46 A((%' & * + "! %a
` 1/ 5^D2n3/n
T $, !*& d $, d*,-"$#*d 6$& + %% 6$n) *9a!(%*
$5ample 9.26 T6 = d)*, $n a #*a &' - n&*,& "an: & * 12 *n&"$*, a, + %% 6,.
J d)*Z
1 2 3 4 5 7 8 10 11 12
J d)* Y
12
5 10 3 4 7 8 2 11 1
Ca%- %a&* & * "an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n& #*&6**n & * &6 = d)*, Z and Y.
7udge J,' #
7udge ;,'
%A' # -'
%
1 12 /11 121
2 /7 4
3 5 /3
4 10 /5 35
3 2 45 1 1
7 4 3
8 7 1 1
8 1 1
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 43
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
44/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
10 2 8 54
11 11 0 0
12 1 11 121
Total 4#?
H*"* n 12 ^D 2 415
N 6;
` 1/ 5^D2n3/n
` 1/ 5?415@123/12
` 1/ 24 51728/12
` 1/ 24 51715 1/ 1.4 4
` /0.4 4
$5ample 9.46 T*n - !(*&$& ", $n a #*a &' - n&*,& 6*"* "an:*d #' & "** = d)*, $n & * + %% 6$n) "d*"
7udge#
1 5 10 3 2 4 7 8
7udge 3 8 4 7 10 2 1 5
7udge2
5 4 8 1 2 3 10 7
U,* & * "an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n& & d*&*"!$n* 6 $- (a$" + = d)*, a, & *n*a"*,& a((" a- & - !! n &a,&* $n #*a &'.
S % &$ n
L*& R1; R 2; R 3 "*,(*-&$ *%' #* & * "an:, )$ *n #' +$",&; ,*- nd and & $"d = d)*.
L*& `$ = #* & * "an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n& #*&6**n & * "an:, )$ *n #' $ & and =& = d)*,; $ 1;2;3 = 1;2;3.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 44
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
45/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
L*& D$= R$ Q R=; #* & * d$++*"*n-* + "an:, + an $nd$ $d a% )$ * #' $ & and J &
J d)*.
7udge#
' #
7udge
'
7udge2
' 2
%# A' # -'
%# % 2 A' -' 2
% 2 %#2 A' # -' 2
%#2
1 3 5 /2 4 /3 / 2
5 4 1 1 1 1 2 4
8 /3 /1 1 4 15
10 4 8 5 35 /4 15 2 4
3 7 1 /4 15 5 35 2 4
2 10 2 /8 54 8 54 0 0
4 2 3 2 4 /1 1 1 1
1 10 8 54 / 81 /1 1
7 5 /1 1 1 1 2 4
8 7 /1 1 2 4 1 1 T &a% 0
0#
4?0
H*"* n 10 ^D 12 2 200; ^D 23 2 214 ^D 13 2 50
&irst and Second 7udges
` 12 1 / 5^D122n3/n 1/ 5?200@103/10 1/ 1200 0 1/ 1.2121 0.2121Second and T ird 7udges
` 23 1 / 5^D232n3/n 1/ 5?214@103/10 1/ 1284 0 1/ 1.2 5 0.2 5
&irst and T ird 7udges
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 4
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
46/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
` 13 1 / 5^D132n3/n 1/ 5?50@103/10 1/ 350 0 1/ 0.3535 0.5354
S$n-* ` 13 $, !a9$! !; & , & * (a$" + & * +$",& and & $"d = d)*, a, & *n*a"*,& a((" a- & - !! n &a,&* $n #*a &'.
Self Cassessment 8uestion
1. T6 = d)*, $n a ! ,$-a% - n&*,& "an: & * 10 *n&"$*, a, + %% 6, J d)*Z
3 8 4 7 10 2 1 5
J d)* Y
5 4 8 1 2 3 10 7
[H$n& n 10 ^D2
14 ` 0.84 \
2. T*n C !(*&$& ", $n a #*a &' - n&*,& 6*"* "an:*d #' & "** = d)*, $n& * + %% 6$n) "d*"
1 ,&
J d)*1 4 8 5 10 7 3 2
2 nd
J d)*4 8 7 5 10 3 2 1
3 "d
J d)*5 7 8 1 10 2 3 4
U,* ,(*a"!an , - *++$-$*n& + "an: - ""*%a&$ n & d*&*"!$n* 6 $- (a$" + = d)*, a, & * n*a"*,& a((" a- & - !! n &a,&* $n #*a &'
[H$n& n 10 ^D 12 2 74; ^D 23 2 44; ^D 13 2 1 5; ` 12 0 1 ; ` 23 0.7333` 13 0.0 4 \
T;!$ II6 '(NHS ('$ NOT +IV$N C NON C '$!$(T$% '(NHS
In & $, -a,* 6* a"* )$ *n n%' & * da&a. * a,,$)n & * "an:, & # && * ,*"$*, + Z and Y #' )$ $n) & * "an:, $n a,-*nd$n) "d*" + " # & ,*"$*,? " d*,-*nd$n) "d*"@.
Dor"ing 'ule
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 45
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
47/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
Step #6 A,,$)n "an:, & *a- $&*!, + # & ,*"$*, $n a,-*nd$n) "d*,-*nd$n) "d*".
Step 6 Ca%- %a&* & * d$++*"*n-* + "an:, and 6"$&* $& nd*" & * - % !n*ad*d #' D.
Step 26 S< a"* & * d$++*"*n-* D and 6"$&* $& nd*" & * *ad$n) D 2.
Step 46 A((%' & * + "! %a;
` 1 / 5^D2n3/n
T $, !*& d $, *9(%a$n*d 6$& & * *%( + & * + %% 6$n) *9a!(%*.
$5ample 9.9
F " & * + %% 6$n) da&a -a%- %a&* & * - *++$-$*n& + "an: - ""*%a&$ n.SeriesJ
80 1 71 51 81 70
Series ;
123 13 1 4 110 10 134 121 105
Solution6
SeriesJ
Series ;
'an" J
,' #
'an" ;
,'
% %
80 123 0 0
1 13 7 7 0 0
1 4 8 8 0 0
71 110 4 3 1 1
51 10 2 1 1 1
81 134 5 5 0 070 121 3 4 /1 1
105 1 2 /1 1
Total
4
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 47
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
48/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
H*"*; n 8 ^D 2 4
N 6;
` 1 / 5^D2n3/n 1 Q 5 ?4@83/8 1 / 24 04 1/0.0475 0.0 24
Self C assessment 8uestion
Ca%- %a&* & * "an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n& + " & * + %% 6$n) da&a + &6 ,*"$*,
S*"$*,Z
2 8 87 85 83 77 71 53 3 0
S*"$*,
Y
85 83 1 77 58 8 2 82 37 7
[H$n& n 10 ^D 2 44 ` 0.733\
T;!$ III6 '(NHS ('$ NOT +IV$N C '$!$(T$% '(NHS
I+ &6 " ! "* $nd$ $d a%, a"* (%a-*d & )*& *" $n an' -%a,,$+$-a&$ n 6$&"*,(*-& & an a&&"$# &*; & *"* a"* ! "* & an n* $&*! 6$& & * ,a!* "an: $n*$& *" " # & & * ,*"$*,; & *n & * (" #%*! $, , % *d #' a,,$)n$n) a *"a)*"an: & *a- + & *$" $nd$ $d a%, 6 a"* ( & $n a &$*.
F " *9a!(%*; , (( ,* an $&*! $, "*(*a&*d a& "an: ; ?$.*.; & * & and5 & $&*! a"* a $n) ,a!* a% *,@; & *n & * - !! n "an: a,,$)n*d & & *and 5 & $, ? 5@ 2 . . T * n*9& "an: a,,$)n*d & "$-*; & *n & * - !! n "an:a,,$)n*d & & * a% * $, , ! + & * "an:, #' d$ $d*d #' 3. In "d*" & +$nd & *"an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n& & * ad= ,&!*n& +a-& " $, add*d & & * + "! %a;6 $- $, )$ *n #'
Ad= ,&!*n& Fa-& " ?A.F@ 112 ?! 3/!@
*"* ! $, & * n !#*" + &$!*, an $&*! $, "*(*a&*d. T $,Ad= ,&!*n&, Fa-& " $, & #* add*d + " *a- "*(*a&*d a% * $n # & & * ,*"$*,.
T * ! d$+$*d + "! %a + " & * "an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n& $, )$ *n #';
` 1 Q 5[^D2 112^?!3/!@\n3/n
T $, !*& d $, *9(%a$n*d 6$& & * + %% 6$n) *9a!(%*;
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 48
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
49/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
$5ample 9.? F" ! & * + %% 6$n) da&a "*%a&*d & & * ,*"$*, Z and Y; -a%- %a&*& * - *++$-$*n& + "an: - ""*%a&$ n.
S*"$*,Z
48 33 40 15 15 5 24 15 7
S*"$*, Y
13 13 24 5 1 4 20 5 1
Solution
SeriesJ
Series ;
'an" J,' #
'an" ;,'
%A' # -'
%
48 13 8 . 2. 5.2
33 13 5 . 0. 0.2
40 24 7 10 /3 .00
5 1 2. /1. 2.2
15 1 3 7 /4 15.00
15 4 3 1 2 4.00
5 20 10 1 1.0024 4 1 1.00
15 5 3 2. 0. 0.2
7 1 8 1 1.00
Total 4#.00
H*"* n 10; ^D 2 41
[R*!a": In & * Z ,*"$*,; 6* ,** & a& & * a% * 15 $, "*(*a&*d & "$-*; & *- !! n "an: $, )$ *n & & * Z a% * $, 3; 6 $- $, & * a *"a)* + 2.3 and 4.$.*.; ?2 3 4@ 3 3\
N 6; Ad= ,&*!*n& Fa-& "
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 4
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
50/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
F " Z ,*"$*,; AF 1 112 ?3 3/3@ 2
F " Y ,*"$*,; ;
AF2 112 ?2 3/2@ 0.
AF3 112 ?2 3/2@ 0.
T * - *++$-$*n& + "an: - ""*%a&$ n $,;
` 1 Q 5 [ ^D2 112^!3/!\n3/n
1 Q 5[41 2 0. 0. \103/10
1 Q 544 0
1 Q 254 0
1/ 0.2557
` 0.7333
Self C assessment 8uestion
O#&a$n & * "an: - ""*%a&$ n - *++$-$*n& + " & * + %% 6$n) da&aS*"$*,Z
58 54 7 0 54 80 7 40 54
S*"$*, Y
52 8 58 4 81 50 58 48 0 70
[H$n& n 10 ^D 2 72 ` 0. 4 \
9.4 properties of 1orrelation 1oefficient T * a% * + " d *, n & d*(*nd n 6 $- + & * &6 a"$a#%*, nd*"
,& d' $, %a#*%*d Z and 6 $- $, %a#*%*d Y. T * - ""*%a&$ n - *++$-$*n& %$*, #*&6**n /1 and 1 $.*.; /1W"W 1 T * - ""*%a&$ n - *++$-$*n& $, $nd*(*nd*n& + - an)* + "$)$n and
,-a%*.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 0
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
51/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
" 1; $+ a%% ?Z$; Y =@ (a$", %$* n a ,&"a$) & %$n* 6$& ( ,$&$ * ,% (* and
" /1; $+ a%% ?Z$; Y =@ (a$", %$* n a ,&"a$) & %$n* 6$& n*)a&$ * ,% (*.
9.9 '$+'$SSION (N(*;SIS
Mana)*", +&*n !a:* d*-$,$ n, #' ,& d'$n) & * "*%a&$ n, $( #*&6**na"$a#%*, and (" -*,, $!(" *!*n&, -an +&*n #* !ad* #' nd*",&and$n)
6 - an)*, $n n* " ! "* a"$a#%*, a++*-& & * (" -*,, &( &. R*)"*,,$ nAna%',$, $, a ,&a&$,&$-a% &*- n$< * $n 6 $- 6* #,*" * da&a & "*%a&* a
a"$a#%* + $n&*"*,&; 6 $- $, -a%%*d & * d*(*nd*n& ? " "*,( n,*@ a"$a#%*; &n* " ! "* $nd*(*nd*n& ? " ("*d$-a& "@ a"$a#%*. T * #=*-&$ * $, & # $%d a
"*)"*,,$ n ! d*%; " ("*d$-&$ n *< a&$ n; & a& -an #* ,*d & d*,-"$#* ;("*d$-& and - n&" % & * d*(*nd*n& a"$a#%* n & * #a,$, + & * $nd*(*nd*n&
a"$a#%*,. F " *9a!(%*; a - !(an' !$) & 6$, & $!(" * $&, !a":*&$n)
(" -*,,. A+&*" - %%*-&$n) da&a - n-*"n$n) & * d*!and + " a (" d -&; & *(" d -& , ("$-*; and & * ad *"&$,$n) *9(*nd$& "*, !ad* & (" ! &* & *(" d -&; & * - !(an' !$) & ,* "*)"*,,$ n ana%',$, & d* *% ( an *< a&$ n& ("*d$-& d*!and n & * #a,$, + ("$-* and ad *"&$,$n) *9(*nd$& "*.P"*d$-&$ n, + d*!and + " a"$ , ("$-*/ad *"&$,$n) *9(*nd$& "*- !#$na&$ n, -an & *n #* ,*d & * a% a&* ( &*n&$a% - an)*, $n & *- !(an' , !a":*&$n) ,&"a&*)$*,.
In & * 6 "d, + M.M. B%a$";
R*)"*,,$ n ana%',$, $, a !a& *!a&$-a% !*a, "* + a *"a)*"*%a&$ n, $( #*&6**n &6 " ! "* a"$a#%*, $n &*"!, + & * "$)$na% n$& +& * da&a .
9.9. T pes of 'egression *ines
A %$n* + "*)"*,,$ n $, & * %$n*; 6 $- )$ *, & * #*,& *,&$!a&* + n* a"$a#%*Z; + " an' )$ *n a% * + & * & *" a"$a#%*. * a * &6 &'(*, + "*)"*,,$ n%$n*,; na!*%';
R*)"*,,$ n %$n* + Z n Y R*)"*,,$ n %$n* + Y n Z.
F$",& 6* 6$%% )$ * & * "*)"*,,$ n %$n* + Z n Y.
I& $, & * %$n*; 6 $- )$ *, & * #*,& *,&$!a&* + " & * a% *, + Z + " a ,(*-$+$*da% * + Y.
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 1
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
52/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
I& $, )$ *n #'
Z / Z # 9' ?Y / Y@
*"* # 9' $, & * "*)"*,,$ n - *++$-$*n& + Z n Y; 6 $- -an #* -a%- %a&*d
,$n) an' + & + "! %a nd*" & * na& "*, + & * da&a# 9' ^9'^'2
6 *"*; 9 Z / Z and ' Y / Y
"
# 9' n^d9d'/?^d9@?^d'@n^d92/?^d'@2
6 *"*; d 9 Z Q A; d ' Y Q B and A; B a"* a,, !*d !*an
"
# 9' " 9 '
6 *"* " $, & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n&; 9 a n d ' a"* & * ,&anda"dd* $a&$ n, + " Z and Y ,*"$*,.
N 6 6* )$ * & * "*)"*,,$ n %$n* + Y n Z.
I& $, & * %$n*; 6 $- )$ *, & * #*,& *,&$!a&* + " & * a% * + Y + " a,(*-$+$*d a% * + Z.
I& $, )$ *n #'
Y / Y # '9 ?Z / Z@
*"* # '9 $, & * "*)"*,,$ n %$n* + Y n Z; 6 $- -an #* -a%- %a&*d ,$n)an' n* + & * + %% 6$n) + "! %a d*(*nd$n) ( n & * na& "* + da&a.
# '9 ^9'^92 6 *"* 9 Z / Z and ' Y / Y
"
# 9' n^d9d'/?^d9@?^d'@n^d92/?^d'@2 6 *"*; d 9 Z/ A d ' Y/B and A; B a"*a,, !*d !*an.
"
MATHEMATICS AND STATISTICS Pa)* 2
-
7/21/2019 22536177 Mathematics and Statistics Unit IV V
53/61
BHARTHIDASAN UNIVERSITY
# '9 " ' 9 6 *"* " $, & * - ""*%a&$ n - *++$-$*n& 9; ' a"* & * ,&anda"dd* $a&$ n, + Z and Y ,*"$*,.
9.@ 1ONST'U1TION O& '$+'$SSION $8U(TION
$5ample 9.@ T * *$) & + a ,a!(%* + 10 +a& *", and & *$" *%d*,& , n, a"*)$ *n #*% 6 & & * n*a"*,& -!@.
H*$) & + Fa& *"?Z@
170 157 152 153 157 155 15 171 155 15
H*$) & + S n?Y@
155 157 154 155 155 154 158 170 153 155
?$@ O#&a$n & * &6 "*)"*,,$ n *< a&$ n,?$$@ E,&$!a&* & * %$:*%' *$) & + Fa& *" 6 *n & * *$) & + S n $, 1 0
-!.?$$$@ E,&$!a&* & * %$:*%' *$) &