Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law...

26
Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje 1. Наслов на наставниот предмет Антикорупциско право * 2. Код 3. Студиска програма Административно право и Јавна администрација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Правен факулет „Јустинијан Први“ – Скопје 5. Степен (прв, втор, трет) Втор 6. Академска година/семестар четврта / VII семестар 7. Број на ЕКТС кредити 8 8. Наставник 9. Предуслови за запишување на предметот Завршени студии од прв циклус и упис на студии од втор циклус насока Административно право и Јавна администрација на Правниот факултет „Јустинијан Први“ или добиено уверение за стекнати 240 кредити на било која насока или од било кои студии, доколку предметот Антикорупциско право се оптира како опционен предмет од страна на студенти на втор циклус студии. 10. Цели на предметната програма (компетенции): Во рамки на предметот Антикорупциско право студентите од насоката Административно право и Јавна администрација ќе се здобијат со можност да се запознаат со начините за спречување на корупцијата кои се утврдени во правната регулатива на Република Македонија и во меѓународните документи, особено имајќи ја предвид Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата (United Nations Convention against Corruption) ратификувана од страна на Република Македонија во 2007. Студентите притоа ќе ја осознаат и институционалната рамка за спречување корупција во нашата држава: независни државни органи за спречување корупција во јавниот сектор (Државната комисија за спречување на корупцијата), внатрешни контроли (односно механизми за надзор), обвинителство и судство. Во вториот дел, студентите ќе ги изучат најзначајните меѓународни акти, стандарди и иницијативи за сузбивање корупција во јавниот сектор [во рамки на ООН, Европската унија, Советот на Европа – Група на држави против корупцијата (ГРЕКО), ОЕЦД и слично]. Оттаму, се очекува дека студентите ќе: - ги зајакнат своите познавања и вештини на примена на антикорупциското законодавство, така што тие по завршувањето со предметот би биле подготвени не само да истражуваат на темата туку и да даваат правни совети и информации на жртви на корупција како и на други лица на кои ѝм се потребни; - ги разграничуваат превенирањето на корупција во јавниот сектор и постапките и мерките за казнување на коруптивни активности; - направат дистинкција помеѓу методите за спречување судир на интереси од една страна и оние за спречување корупција во вршењето работи од јавен интерес од друга страна; * Оваа нацрт-наставна програма е изготвена од страна на проф. д-р Ана Павловска-Данева во соработка и со техничка помош од м-р Константин Битраков, а во рамките на проектот „Anti-corruption Teaching Programs: Courses and Legal Clinics“ поддржан страна на Open Society Foundations под програмата Civil Society Scholar Awards. Програмата се базира на Модел курсот за Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата / United Nations Convention against Corruption Model Course подготвен од страна на Канцеларијата на Обединетите нации за дрога и криминал / United Nations Office on Drugs and Crime, достапен на: http://www.track.unodc.org/Academia/Pages/AcademicCourse.aspx.

Transcript of Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law...

Page 1: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

1. Наслов на наставниот предмет Антикорупциско право*

2. Код

3. Студиска програма Административно право и Јавна администрација

4. Организатор на студиската

програма (единица, односно

институт, катедра, оддел)

Правен факулет „Јустинијан Први“ – Скопје

5. Степен (прв, втор, трет) Втор

6. Академска година/семестар четврта / VII

семестар 7. Број на ЕКТС

кредити

8

8. Наставник

9. Предуслови за запишување на

предметот

Завршени студии од прв циклус и упис на студии од втор

циклус насока Административно право и Јавна

администрација на Правниот факултет „Јустинијан Први“

или добиено уверение за стекнати 240 кредити на било која

насока или од било кои студии, доколку предметот

Антикорупциско право се оптира како опционен предмет од

страна на студенти на втор циклус студии.

10. Цели на предметната програма (компетенции):

Во рамки на предметот Антикорупциско право студентите од насоката Административно право и

Јавна администрација ќе се здобијат со можност да се запознаат со начините за спречување на

корупцијата кои се утврдени во правната регулатива на Република Македонија и во меѓународните

документи, особено имајќи ја предвид Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата

(United Nations Convention against Corruption) ратификувана од страна на Република Македонија во

2007. Студентите притоа ќе ја осознаат и институционалната рамка за спречување корупција во

нашата држава: независни државни органи за спречување корупција во јавниот сектор (Државната

комисија за спречување на корупцијата), внатрешни контроли (односно механизми за надзор),

обвинителство и судство. Во вториот дел, студентите ќе ги изучат најзначајните меѓународни акти,

стандарди и иницијативи за сузбивање корупција во јавниот сектор [во рамки на ООН, Европската

унија, Советот на Европа – Група на држави против корупцијата (ГРЕКО), ОЕЦД и слично]. Оттаму,

се очекува дека студентите ќе:

- ги зајакнат своите познавања и вештини на примена на антикорупциското законодавство,

така што тие по завршувањето со предметот би биле подготвени не само да истражуваат на

темата туку и да даваат правни совети и информации на жртви на корупција како и на други

лица на кои ѝм се потребни;

- ги разграничуваат превенирањето на корупција во јавниот сектор и постапките и мерките за

казнување на коруптивни активности;

- направат дистинкција помеѓу методите за спречување судир на интереси од една страна и

оние за спречување корупција во вршењето работи од јавен интерес од друга страна;

* Оваа нацрт-наставна програма е изготвена од страна на проф. д-р Ана Павловска-Данева во соработка и со

техничка помош од м-р Константин Битраков, а во рамките на проектот „Anti-corruption Teaching Programs:

Courses and Legal Clinics“ поддржан страна на Open Society Foundations под програмата Civil Society Scholar

Awards. Програмата се базира на Модел курсот за Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата /

United Nations Convention against Corruption Model Course подготвен од страна на Канцеларијата на

Обединетите нации за дрога и криминал / United Nations Office on Drugs and Crime, достапен на:

http://www.track.unodc.org/Academia/Pages/AcademicCourse.aspx.

Page 2: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

- се здобијат со знаења за важноста на слободниот пристап до информации од јавен карактер,

односно на принципот на транспарентност како алатка за спречување или откривање на

корупција и

- се стекнат со познавања за заштитата на укажувачите.

Студентите ќе бидат остручени за работа во јавните органи, во Државната комисија за спречување

на коруцијата, меѓународните (владини и невладини) организации, односно судовите,

обвинителството и сл. Тие ќе можат да работат на сите работни места во институциите поврзани со

спречување на конфликт на интереси и корупција.

11.

Содржина на предметната програма:

Во рамки на предметната програма се изучува антикорупциското право во Република Македонија, но

и на меѓународно ниво, како посебна (специфична) правна гранка која во себе во голема мера опфаќа

управноправни правила. Имено, фокусот на Антикорупциско право е ставен на правната и

институционалната рамка поврзана со корупцијата во јавниот сектор.

Прва глава: Поим на корупција

Имајќи ја предвид целта на предметната програма, студентите најнапред ќе се запознаат со поимот

на корупција – класични правни, социолошки и други поимања. Непосредно потоа следи и

типологијата на корупцијата, т.е. разграничувањето на корупцијата во јавниот наспроти корупцијата

во приватниот сектор, како и определувањето на системската односно политичката корупција. Тоа ќе

биде сторено земајќи ги предвид најзначајните теоретски согледувања, но и современи меѓународни

стандарди и акти донесени во рамките на ООН, Европската унија, Советот на Европа и

Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД).

Втора глава: Етика и корупција

Содржината ќе биде проткаена со етичките норми во правната професија, но и во јавната

администрација, медиумската сфера и сферата на политиката. Поинаку речено, во оваа глава

студентите ќе се бават со прашањето за релацијата помеѓу етиката и корупцијата (дали етичките

кодекси можат да спречат коруптивни практики, во која мера придонесуваат кон превенција од

коруптивни дејствија, како да се постапи во случај на законито, но неетичко однесување и сл).

Трета глава: Конвенција на Обединетите нации против корупцијата (United Nations Convention

against Corruption)

По општите напомени студентите ќе се запознаат и со позначајните меѓународни акти со кои се

забранува корупција во јавниот сектор, а тоа е првенствено Конвенцијата на Обединетите нации

против корупцијата (United Nations Convention against Corruption). Како единствениот универзален

договор (ратификуван од 186 држави) кој се однесува на спречувањето на и справувањето со

корупција, оваа ковенција предвидува дека секоја држава-потписничка (страна) ќе се стреми да:

развие култура на владеење на правото, односно да го примени концептот на добро владеење (чл. 1-

14); овозможи учество на јавноста во градењето на политиките и пристап до информации од јавен

карактер без особени бариери (чл. 13, поврзан со чл. 8 и 10); ја спречи корупцијата во приватниот

сектор со тоа што ќе предвиди механизми за контрола на финансиската состојба на претпријатијата

и кривична одговорност за коруптивни практики (чл. 12, 21, 22, 23, 24, 26, 39 и 40); обезбеди заштита

на укажувачите и новинарите кои откриваат кривични дела од сферата на корупцијата (чл. 8, 10, 12,

13); ја спречи корупцијата во правосудниот сектор (чл. 11); усвои адекватна правна рамка за

спречување на корупција во постапките за јавни набавки (чл. 5-13); превенира перење на пари (чл.

14, 15, 16, 23, 37, 40, 46, 51, 52 и 58); соработува со другите држави-потписнички (страни) во поглед

на гонењето и казнувањето кривични дела поврзани со корупција (чл. 38, 39, 40, 42 поврзани со чл,

6, 11, 12 и 13); одземање и враќање на незаконски стекнат имот (чл. 50 – 58). Конвенцијата исто така

предвидува дека секоја држава ќе има специјализирани антикорупциски тела (чл. 36). Како основни

принципи во нејзиниот текст можат да се пронајдат транспарентноста и одговорноста. Од

компаративни причини, во оваа глава ќе стане збор и за други регионални акти како што се:

Казненоправната конвенција против корупција на Советот на Европа (Criminal Law Convention on

Corruption); Граѓанскоправната конвенција против корупција (Civil Law Convention on Corruption);

Конвенцијата на ЕУ за борба против корупција која вклучува службени лица на Европските заедници

Page 3: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

и службени лица на земјите-членки (Convention on the fight against corruption involving officials of the

European Communities or officials of Member States of the European Union) и слично.

Четврта глава: Правна рамка во Република Македонија за спречување на корупцијата

Во оваа глава следи запознавање со домашната правна рамка во Република Македонија, што во себе

ги опфаќа основите на: Законот за спречување на корупција; Законот за спречување на судир на

интереси, Законот за лобирање; Законот за заштита на укажувачи; Кривичниот законик и Законот за

кривичната постапка; Законот за финансирање на политичките партии; Законот за организација и

работа на органите на државната управа; Законот за Владата на Република Македонија; Законот за

вработените во јавниот сектор како и Законот за административните службеници; Законот за пристап

до информации од јавен карактер; Законот за граѓанска одговорност за навреда и клевета и други. Од

овие прописи на студентите ќе ѝм бидат посочени позитивноправниот поими на корупција, судир на

интереси, јавен сектор, укажувач, како и поедините инкриминации.

Петта глава: Органи за спречување на корупција во Република Македонија

Програмата е конструирана така за да посвети особено внимание на Државната комисија за

спречување на корупцијата. Ќе бидат опфатени нејзиното устројство, надлежности и овластувања,

начинот на работа како и обврските за пријавување или известување кои се пропишани за сите други

органи. Меѓу другото, тука спаѓа: донесувањето на Акционен план на Државната комисија за

спречување на корупција; давањето мислења на предлози на закони за спречување на корупцијата;

покренувањето иницијативи пред надлежните органи за финансиско-материјално работење на

политичките партии; покренувањето иницијативе за разрешување, распоредување, сменување или

други мерки на одговорност на избрани или именувани лица, службени лица или одговорни лица во

јавни претпријатија и други правни лица кои располагаат со државен капитал; покренувањето

иницијативи за кривично гонење и слично.

Освен на овој најзначаен и независен државен орган надлежен за спречување на корупцијата, во

рамките на оваа глава посебно внимание ќе биде посветено и на обвинителството и судството во

делот во кој се тие надлежни за гонење и казнување на сторителите на коруптивни дејствија и

кривични дела во сферата на корупцијата.

Шеста глава: Начелото на транспарентност или слободниот пристап до информации од јавен

карактер како алатка за превенција и откривање на корупција

Во оваа глава ќе стане збор за улогата на јавноста (граѓаните) во спречувањето на корупцијата.

Студентите ќе се запознаат со начинот на кој принципот на транспарентност предвиден во низа

меѓународни акти (види: трета глава) се развиваше во изминатите две децении, како на меѓународен

план така и во поедините држави. Основниот мотив е да се посочи дека ниту една држава не може

ефективно да се справи со проблемот на корупцијата доколку граѓаните не можат на едноставен

начин да дојдат до информации за тоа носителите на власт градат политики, носат одлуки и

управуваат со јавните финансии. На прво место ќе биде опфатен концептот на отворена власт (open

government) особено низ призмата на глобалната иницијатива Отворено владино партнерство (Open

Government Partnership) започната во 2011. Понатаму, студентите ќе се запознаат и со меѓународните

стандарди за пристап до информации од јавен карактер, каде ќе стане збор за Повелбата за отворени

податоци (Open Data Charter), Индексот за отворени, корисни и реупотребливи информации на ОЕЦД

(OECD OURdata index) и критериумите на Светската банка (World bank) за буџетската

транспарентност (како посебен концепт значаен за целокупната транспарентност). На крајот, посебно

внимание ќе се посвети и на постапката за пристап до информации од јавен карактер во Република

Македонија уредена согласно одредбите од Законот за слободен пристап до информации од јавен

карактер. Студентите ќе бидат охрабрени да спроведат и самостојно истражување за да оценат дали

македонското законодавство соодветствува на наведените меѓународни норми.

Седма глава: Улогата на укажувачите и медиумите во спречувањето на корупцијата

Во рамки на програмата ќе биде опфатен и режимот за заштита на лицата кои пријавуваат коруптивни

практики (укажувачи), односно за новинарите кои ја известуваат јавноста за соодветните дејствија.

Станува збор за два суштествени аспекти на откривањето корупција. Во поглед на првиот, студентите

прво ќе се запознаат рамката за заштита на укажувачите поставена во Конвенцијата на Обединетите

нации против корупцијата, како и со Акцискиот план на Г20 за антикорупција за 2017-2018 (Anti-

Corruption Action Plan 2017-2018). Потоа ќе следи и компаративен преглед каде особено внимание ќе

Page 4: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

се посвети на Законот за откривање информации од јавен интерес (Public Interest Disclosure Act) на

Обединетото кралство, законската рамка во САД (особено Sarbanes-Oxley Act) и подзаконските акти

на француската Комисија за заштита на податоци (Commission nationale de l'informatique et des

libertés). На крајот детално ќе биде проучен Законот за заштита на укажувачите на Република

Македонија (првично споменат во четвртата глава) по што ќе бидат изложени неговите основни

правила, но и слабости. Во поглед на вториот аспект, повторно ќе биде анализирана Конвенцијата на

Обединетите нации против корупцијата, по што ќе се обрне внимание и на Законот за спречување на

корупцијата (чл. 56). Кога станува збор за мотивираноста на новинарите да објавуваат податоци

поврзани со коруптивни акти и нивната заштита, дел од вниманието ќе се посвети и инстиутот

клевета и навреда. На студентите ќе ѝм биде претставен Законот за граѓанска одговорност за навреда

и клевета, а како клучна ќе биде опфатена и јудикатурата на Европскиот суд за човекови права

(ЕСЧП) во случаите кога новинари биле санкционирани за објавување коруптивни скандали. Како

помошна алатка за анализа каков правниот режим за клевета и навреда треба да биде поставен за да

не спречи објавување на податоци за коруптивни акти, предвид ќе се земе и еден од прирачниците на

Меѓународниот прес – институт (Manual: Freedom of Expression, Media Law and Defamation).

Глава осма: Корупција во јавната администрација

Како еден од најгорливите проблеми, оваа наставна програма ја опфаќа и корупцијата во јавната

администрација или поинаку речено корупцијата кај административните службеници. Поаѓајќи од

меѓународните акти и стандарди, особено во поглед на принципот на транспарентност, ќе се

обработат неколку прашања. Во прв план ќе стане збор за начинот на пополнување работни места во

јавната администрација, односно за тоа дека јасните правила во тој контекст се еден од одлучувачките

фактори за интегритетот на административните службеници. Ако секој од нив е вработен поради

заслуга веројатноста дека тој/таа ќе постапува етично и со интегритет е поголема. Истото се однесува

и на напредувањето и наградувањето во службата, но и деградирањето. За оваа проблематика

студентите ќе се запознаат со Препораките на ОЕЦД за подобрување на етичкото однесување во

јавните служби (Recommendation of the OECD on Improving Ethical Conduct in the Public Service), но

и со правилата за пополнување на работни места, унапредување и наградување на службениците во

Република Македонија содржани во Законот за вработените во јавниот сектор и Законот за

административните службеници. Во втор план студентите ќе се запознаат со принципот на

одговорност и неговото значење, особено земајќи предвид дека секој вработен во јавниот сектор,

меѓу што и секој административен службеник, за работењето одговара кривично, материјално и

дисциплински. Со оглед на единаесеттата глава, во оваа пригода ќе бидат обработени само

материјалната и дисциплинската, повторно според Законот за вработените во јавниот сектор и

Законот за административните службеници.

Освен овие два аспекти за спречувањето корупција помеѓу административните службеници, во

главата ќе стане збор и за други одредби кои на посреден или непосреден начин влијаат на

корумпираноста на службениците. Тука би се вброиле забраните за примање подароци, за одбивање

на незаконски наредби, како и оние за пријавување на сомневање или сознание за кривично дело или

за незаконско или недозволиво постапување. Дел од материјата е веќе апсолвирана во претходната

глава, имајќи предвид дека административните службеници можат да се јават како укажувачи (види:

седма глава).

Глава деветта: Корупција во правосудството и во органите надлежни за спречување на

корупцијата

Деветтата глава од наставната програма се однесува на корупцијата во правосудството, примарно

опфаќајќи ги судовите и обвинителствата, како и во органите надлежни за спречување на

корупцијата. Тематиката ќе биде обработена низ призмата на ефективната заштита на човековите

права и слободи воопшто. Имено, корумпираноста во правосудството и органите надлежни за

спречување на корупцијата, слично како и кај администрацијата, е една од основните пречки за

унапредувањето на заштитата на човековите и граѓанските права и слободи, а со тоа и на државата

воопшто. Оттаму, студентите ќе се запознаат со основните одредби од Конвенцијата на Обединетите

нации против корупцијата, но и со другите меѓународни документи и акти како што се: Мислењето

бр. 13 (2010) на Советодавниот совет на Европските судии за улогата на судиите во извршувањето на

судските одлуки; Бенгалорските начела за судско поведение; Препораката на Комитетот на министри

на Советот на Европа Рец. (2010)12 и појаснувачкиот меморандум. Освен тоа, предмет на обработка

Page 5: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

ќе бидат и порепораките дадени во Извештаите за напредокот на Република Македонија кои на

годишно ниво се издаваат од страна на Европската унија (поглавје 23), како и Оцените и препораките

на високата група експерти на Европската комисија за системското владеење на правото (2017). Во

поглед на позитивното право на Република Македонија студентите ќе стекнат познавања од Законот

за судовите, Законот за јавното обвинителство, Законот за судскиот совет, но и Законот за судска

служба и Законот за јавнообвинителска служба. Причината зошто последните два прописи се

обработуваат во рамки на темата е фактот што на меѓународен план корупцијата во правосудството

се третира холистички, опфаќајќи ги и службениците.

Кога станува збор пак за вториот дел на оваа глава, студентите ќе се стекнат со сознанија за

коруптивни скандали токму во специјализираните антикорупциски органи. Акцентот ќе биде ставен

на законските гаранции кои една држава треба да ги предвиди, како овие тела би биле целосно

независни, но и на механизмите за надзор над нив. Особено внимание ќе се посвети на правилата за

именување, одговорност разрешување на членови на Државната комисија за спречување на

корупцијата, како и на Оцената на националниот систем за интегритет од 2016 – документ издаден

од Transparency International.

Глава десетта: Корупција во пенитенцијарните установи

Во рамките на оваа тема, студентите ќе се стекнат со сознанија за најчестите видови корупција во

затворите, во кои се разбира мора да постои и вмешаност од страна на службениците (затворската

полиција, затворски воспитувачи), па дури и можност за организиран криминал со вклученост на

носители одредени функции – директор на затвор, директор на Управата за извршување на санкции,

министер за правда. Во рамките на предавањата, ќе бидат вклучени практичари кои имаат

долгогодишно професионално работно искуство во некој од затворските установи во РМ, а ќе биде

вклучена и посета на студентите во една од казнено-поправните установи во државата во рамките на

која ќе имаат можност да разговараат со вработените.

Глава единасетта: Кривични дела од областа на корупцијата и кривична постапка против

сторителите

Во оваа глава ќе се посвети внимание на инкриминациите од Кривичниот законик на Република

Македонија кои се поврзани со поимот на корупцијата, како и на релевантните процесни норми за

гонење на лицата со коруптивно поведение – сторителите на соодветните кривични дела. Во

Кривичниот законик може да се детектираат повеќе дела кои по своето битие и природа се

подведуваат под корупција: злоупотреба на службената положба и овластување (членот 353);

несовесно работење во службата (членот 353-в); проневера во службата (членот 354); измама во

службата (членот 355); давање поткуп (членот 358); примање поткуп (357); давање награда за

противзаконито влијание (членот 358-а); примање награда за противзаконите влијание (членот 359);

противправно стекнување и прикривање имот (членот 359-а); неовластено примање подароци

(членот 253); неовластено давање на подароци (членот 253-а).

Од аспект, пак, на процесните одредби во македонското позитивно право, студентите ќе ги

продлабочат своите познавања на Законот за кривичната постапка во Република Македонија кои веќе

ги имаат апсолвирано во текот на студиите од прв циклус, но и со посебните процесни правила за

дела од организираниот криминал. Во тој контекст, анализирана ќе биде и надлежноста на Основното

јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција, како и онаа на одделението на

Основниот суд Скопје I – Скопје за организиран криминал и корупција.

Глава дванаесетта: Решавање случаи во Клиниката за анти-корупциско право

Во последните часови студентите ќе се здобијат со можност да работат на вистински случаи поврзани

со корупција во рамки на Правната клиника за антикорупциско право на Правниот факултет

„Јустинијан Први“ (Клиника). Работата ќе се одвива на тој начин што под менторство на професорите

и експертите од практиката, студентите ќе анализираат предмети пристигнати во Клиниката, по што

ќе дадат правно мислење. Споменатите предмети во Клиниката ќе бидат доставувани од страна на

физички и правни лица на кои ѝм е потребно правно мислење, но и од страна на здруженија на

граѓани и институции со кои Правниот факултет „Јустинијан Први“ има остварено соработка. На тој

начин студентите кои го слушаат предметот Антикорупциско право ќе го применат знаењето

стекнато во текот на единаесетте седмици настава, односно ќе се стекнат со практични вештини кои

ќе ги доразвиваат и ползуваат во текот на нивната кариера.

Page 6: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

12. Методи на учење: Наставата ќе биде составена од интерактивни предавања со

професор и наставник, како и вежби со истакнати струшњаци

од практиката, и посета на релевантни институции. Таа ќе се

одвива во вкупно 12 работни седмици. Студентите се должни

активно да партиципираат вклучувајќи се во дискусии,

одговарајќи на квизови и пишувајќи куси есеи на зададена

тема. Тие ќе имаат прилика да ѝм поставуваат прашања на

експертите од практиката, а особено ќе бидат охрабрени да

даваат свои коментари на прочитаната литература. Се

препорачува редовно следење на наставата и вежбите, како и

сериозна партиципатција на студентите при нивното

изведување.

13. Вкупен расположлив фонд на

време

200 часа

14. Распределба на расположливото

време

Теоретска настава, вежби и домашно учење

15. Форми на наставните активности 15.1 Теоретска настава

Во текот на слушањето на

предметот Антикорупциско

право студентите ќе имаат 55

часа теоретска настава (11

седмици по 5 часа)

55

15.2. Практична работа

Последната седмица од

наставата студентите ќе

работата на практични случаи во

Правната клиника за

антикорупциско право на

Правниот факултет „Јустинијан

Први“

5

15.3 Самостојни задачи

Со исклучок на првата и

последната седмица од

наставата, студентите во текот

на целото слушање на предметот

Антикорупциско право ќе

добиваат задачи за самостојно

истражување. Се очекува дека ќе

ѝм бидат потребни 4 часа

седмично за таа намена, односно

40 часа во текот на семестарот.

Студентите ќе можат да одберат

за кое од самостојните

истражувања ќе подготват есеј,

но мораат да имаат минимум 2

во текот на семестарот. Секој од

есеите ќе носи по 10 бодови.

40

15.4 Домашно учење

Се очекува дека студентите ќе

можат да ја совладаат

задолжителната литература во

100

Page 7: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

вкупно 100 часа во текот на

семестарот

16. Начин на оценување

17.1 Тестови/завршен испит 70 бода

17.2 Есеи (2 по 10 бодови) 20 бода

17.3 Активност и учество 10 бода

17. Критериуми за оценување (бодови /

оценка)

до 51 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

18. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик

19. Метод на следење на квалитетот на

наставата

Евалуација и самоевалуација

20. Литература

20.1 Задолжителна литература

Р.

бр.

Автор Наслов Издавач Година

1. Гордана

Лажетиќ,

Гордан

Калајџиев,

Бобан Мисоски,

Дивна Илиќ

Димоски

Казнено процесно

право (учебно

помагало)

/ 2015

2. Наум Гризо,

Симеон

Гелевски,

Борче

Давитковски,

Ана Павловска-

Данева

Административно

право

Правен факултет

„Јустинијан Први“ –

Скопје

2011

3. Никола

Тупанчески

Економско казнено

право

Правен факултет

„Јустинијан Први“

2015

4. / Конвенција на

Обединетите нации

против корупцијата

(United Nations

Convention against

Corruption)

Канцеларија на

Обединетите нации за

дрога и криминал

2005

Page 8: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

20.2 Дополнителна литературе (академски и експертски трудови, домашно законодавство и

изданија на институции од домашниот поредок, меѓународни документи и изданија на

меѓународните организации)

Р.

бр.

Автор Наслов Издавач Година

1. Baker &

McKenzie

Global Corporate

Liability Handbook

Baker & McKenzie 2017

2. Daniel

Kaufmann

Transparency,

Incentives and

Prevention (TIP) for

Corruption Control

and Good

Governance

Qinghua University 2002

3. Dirk Vorhoof Freedom of

Expression and

Information and the

Case Law of the

European Court of

Human Rights and

the Court of Justice of

the EU – Overview

and Highlights 2014

Columbia University, Low

Library

2014

4. Frank Smyth Journalist Security

Guide – Covering the

News in a Dangerous

and Changing World

Committee to Protect

Journalists

5. Margot

Cleveland (et.

al.)

Trends in the

International Fight

against Bribery and

Corruption

Journal of Business Ethics 2009

6. Suzan Rose-

Ackerman

Corruption and

Government: Causes,

Consequences and

Reform

Cambridge University Press 1999

7. Silvana Fumega,

Fabrizio

Scrollini

Exploring the role of

digital civil society

portals in improving

Right to information

regimes

U4 – Anti-Corruption

Resource Centre

N/A

8. Tina Søreide

Corruption and

Criminal Justice:

Bringing Together

Economic and Legal

Perspectives

Edward Elgar Publishing Inc. 2016

9. Jody Freeman The Private Role in

Public Governance

New York University Law

Review, vol. 75, No. 101

2000

10. John Joseph

Wallis

The Concept of

Systematic

National Bureau of

Economic Research

2004

Page 9: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

Corruption in

American Political

and Economic

History

http://www.nber.org/papers/

w10952

11. / Закон за спречување

на корупцијата

Службен весник на

Република Македонија

бр. 28/2002,

46/2004,

126/2006,

10/2008,

161/2008,

145/2010,

97/2015 и

148/2015

12. / Закон за лобирање Службен весник на

Република Македонија

бр.106/2008 и

135/2011

13. / Закон за заштита на

укажувачи

Службен весник на

Република Македонија

бр. 196/2015

14. / Закон за спречување

на судир на

интереси

Службен весник на

Република Македонија

бр. 70/2007,

114/2009,

6/2012,

153/2015

15. / Кривичен законик Службен весник на

Република Македонија

бр. 37/1996,

80/1999,

4/2002,

43/2003,

19/2004,

81/2005,

60/2006,

73/2006,

7/2008,

139/2008,

114/2009,

51/2011,

135/2011,

185/2011,

142/2012,

166/2012,

55/2013,

82/2013,

14/2014,

27/2014,

28/2014,

41/2014,

115/2014,

132/2014,

160/2014,

199/2014,

196/2015,

226/2015 и

97/2017

16. / Закон за кривичната

постапка

Службен весник на

Република Македонија

бр. 150/2010,

100/2012,

142/146

Page 10: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

17. / Закон за

организација и

работа на органите

на државната управа

Службен весник на

Република Македонија

бр. 58/2000,

44/2002,

82/2008,

167/2010 и

51/2011

18. / Закон за Влада на

Република

Македонија

Службен весник на

Република Македонија

бр. 59/2000,

12/2003,

55/2005,

37/2006,

115/2007,

19/2008,

82/2008,

10/2010,

51/2011,

15/2013,

139/2014,

196/2015 и

142/2016

19. / Закон за

вработените во

јавниот сектор

Службен весник на

Република Македонија

бр. 27/2014,

199/2014 и

27/2016

20. / Закон за

административните

службеници

Службен весник на

Република Македонија

бр. 27/2014,

199/2014,

48/2015,

154/2015,

5/2016,5142/20

16 и 11/2018

21. / Закон за

финансирање на

политичките партии

Службен весник на

Република Македонија

бр. 76/2004;

86/2008;

161/2008;

96/2009;

148/2011;

142/2012 и

23/2013

22. / Закон за слободен

пристап до

информации од

јавен карактер

Службен весник на

Република Македонија

бр.. 13/2006,

86/2008,

6/2010,

42/2014,

148/2015,

55/2016

и64/2018

23. / Закон за граѓанска

одговорност за

навреда и клевета

Службен весник на

Република Македонија

бр. 143/2012

24. Државна

комисија за

спречување на

корупцијата

Упатство за

управување со

ризик од корупција

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

25. Државна

комисија за

Водич за судир на

интереси

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

Page 11: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

спречување на

корупцијата

26. Државна

комисија за

спречување на

корупцијата

Насоки за

ефективна истрага и

казнување на дела

на корупција

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

27. Државна

комисија за

спречување на

корупцијата

Прирачник за

заштита на

укажувачи

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

28. ADB/OECD Working Together to

Combat Corruption:

International and

Regional Initiatives

Proceedings of the 6th

Regional Anti-Corruption

Conference for Asia and the

Pacific: Organisation for

Economic Co-operation and

Development

2009

29. OECD Post-Public

Employment: Good

Practices for

Preventing Conflicts

of Interest

ОЕЦД издаваштво, Париз 2010

30. Акциски план

против корупција

2017-2018

G20 2017

31. / Казнено-правна

конвенција против

корупција

Совет на Европа – European

Treaty Series no. 173

1999

32. / Граѓанско-правна

конвенција против

корупција

Совет на Европа – European

Treaty Series no. 174

1999

33. / Препораки на

Комитетот на

министри на

Советот на Европа

Рец(2010)12

Совет на Европа –

издаваштво

2012

34. / Leaflet on

Demafamation

Совет на Европа 2018

35. / Мислење бр.

13(2010) за улогата

на судиите во

извршувањето на

судските одлкиon

the Role of Judges in

the Enforcement of

Judicial Decisions

Совет на Европа 2010

36. / Конвенција на ЕУ за

борба против

корупцијата помеѓу

службени лица на

Европските

EURLex OJ C 195,

25.6.1997

Page 12: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

заедници и на

земјите-членки на

ЕУ

37. / Оцените и

препораките на

високата група

експерти на

Европската

комисија за

системското

владеење на правото

(2017)

Европска комисија

38. International

Press Institute

Manual: Freedom of

Expression, Media

Law and Defamation,

Training Manual

Меѓународен прес-

институт и Иницијативе за

правна заштита на

медиумите

2015

39. Transparency

International

Whistleblower

Protection and the

UN Convention

Against Corruption

Transparency International 2013

20.3

Корисни линкови

Р.

бр.

Автор Наслов Линк

1. ADB/OECD Working Together to

Combat Corruption:

International and

Regional Initiatives

достапен на:

http://www.oecd.org/site/adboecdanti-

corruptioninitiative/meetingsandconferences/43

804713.pdf

2. OECD Post-Public

Employment: Good

Practices for

Preventing Conflicts

of Interest

достапен на: http://www.oecd.org/gov/post-

public-employment-9789264056701-en.htm

3. Акциски план за

спречување на

корупција на G20

достапен на:

https://www.mofa.go.jp/files/000185882.pdf

4. / Казнено-правна

конвенција против

корупција

достапен на:

https://www.coe.int/en/web/conventions/full-

list/-/conventions/treaty/173

5. / Граѓанско-правна

конвенција против

корупција

достапен на:

https://www.coe.int/en/web/conventions/full-

list/-/conventions/treaty/174

6. / Препораки на

Комитетот на

министри на

Советот на Европа

Рец(2010)12

достапен на: https://rm.coe.int/16807096c1

Page 13: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

7. / Leaflet on

Demafamation

достапен на: https://rm.coe.int/leaflet-

defamation-en/168079ceca

8. / Мислење бр.

13(2010) за улогата

на судиите во

извршувањето на

судските одлкиon

the Role of Judges in

the Enforcement of

Judicial Decisions

достапен на:

https://www.coe.int/en/web/ccje/opinion-n-13-

on-the-role-of-judges-in-the-enforcement-of-

judicial-decisions

9. / Конвенција на ЕУ за

борба против

корупцијата помеѓу

службени лица на

Европските

заедници и на

земјите-членки на

ЕУ

достапен на: https://eur-lex.europa.eu/legal-

content/EN/ALL/?uri=CELEX%3A41997A062

5%2801%29

10. EU Оцените и

препораките на

високата група

експерти на

Европската

комисија за

системското

владеење на правото

(2017)

достапен на:

https://ec.europa.eu/neighbourhood-

enlargement/sites/near/files/2017.09.14_seg_rep

ort_on_systemic_rol_issues_for_publication.pdf

11. International

Press Institute

Manual: Freedom of

Expression, Media

Law and Defamation,

Training Manual

достапен на:

https://www.mediadefence.org/sites/default/files

/resources/files/MLDI.IPI%20defamation%20m

anual.English.pdf

12. Transparency

International

Whistleblower

Protection and the

UN Convention

Against Corruption

достапен на:

https://www.google.com/search?q=Whistleblow

er+Protection+and+the+UN+Convention+Agai

nst+Corruption&rlz=1C1GGRV_enMK758MK

758&oq=Whistleblower+Protection+and+the+

UN+Convention+Against+Corruption&aqs=chr

ome..69i57j69i60.671j0j4&sourceid=chrome&i

e=UTF-8

Page 14: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

1. Title of the course Anti-Corruption Law *

2. Code

3. Studies Programme Administrative Law and Public Administration

4. Institution where the course is set up

and carried out (unit, institute,

department, chair)

Faculty of Law “Iustinianus Primus” – Skopje

5. Degree of studies (first, second, third) Second

6. Academic year/semester fourth / VII

semester 7. No. of ECTS credits 8

8. Lecturers

9. Prerequisites to enroll in the course Completed first degree (bachelor) studies and enrollment in the

second degree (master of laws) studies of Administrative Law and

Public Administration at the Faculty of Law “Iustinianus

Primus”; in alternative, if a student from any other second degree

(master) study programme selects the course Anti-Corruption

Law as an optional one, a confirmation that he/she has received

240 credits from whichever other programme or studies is

sufficient for enrollment.

10. Course aim (competences)

The course Anti-Corruption Law is aimed to equip the Administrative Law and Public Administration

students with knowledge on the mechanisms for corruption prevention set down in the legislation of the

Republic of Macedonia, but also in the international documents especially the United Nations Convention

against Corruption (UNCAC) ratified by the Macedonian Assembly (Parliament) in 2007. In that respect,

the students will be introduced to the country’s anti-corruption institutional framework: independent

authorities established in order to prevent corruption in the public sector (the State Commission for

Prevention of Corruption), internal controls (mechanisms for supervision), prosecution offices and courts.

Furthermore, they will learn about the most significant international acts, standards and initiatives for

prevention of corruption in the public sector [established or adopted within the UN, the European Union, the

Council of Europe – Group of States against Corruption (GRECO), the OECD, etc.). It is therefore expected

that the students are going to:

- strengthen their knowledge and improve their skills related to the implementation of the anti-

corruption legislation, i.e. be prepared not just to research on the topic but also to provide victims

of corruption and any other interested persons with legal advice and/or information;

- be able to distinguish the methods to prevent corruption in the public sector vis-à-vis the measures

to penalize (sanction) the corrupt;

- be able to distinguish the phenomenon of conflicts of interest from the phenomenon of corruption

(a conflict of interests can exist without corruption, but there can be no corruption without a conflict

of interests), which would also lead to them having capacities to differentiate the methods to prevent

both occurrences;

- become aware how important it is, when speaking of the prevention of corruption, that a country

has a proper legislation for access to information of public interest, i.e. that the fight against

* This draft syllabus is prepared by Prof. Ana Pavlovska, PhD in collaboration with and technical assistance by

Konstantin Bitrakov, LL.M., within the project “Anti-corruption Teaching Programs: Courses and Legal Clinics”

supported by the Open Society Foundations under the programme Civil Society Scholar Awards. The syllabus is based

upon the United Nations Convention against Corruption Model Course prepared and published by the United Nations

Office on Drugs and Crime, retrieved from: http://www.track.unodc.org/Academia/Pages/AcademicCourse.aspx.

Page 15: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

corruption cannot be successful without proper implementation of the principle of transparency set

out in numerous international documents;

- learn more in respect to the protection of whistleblowers.

It is expected that if a student completes the course successfully, he/she will be qualified to work at any

public authority, the State Commission for Prevention of Corruption, the international (governmental and

non-governmental) organizations, the judiciary, etc. Respectively, they are going to be able to work on any

job-position that is related with prevention of conflicts of interest and/or corruption.

11.

Course content

The course is constructed in such way that the students are going to learn more about the Macedonian anti-

corruption legislation, as well as the relevant international documents. This is an indeed peculiar legal area

which includes rules of different kinds, many of which are deemed as Administrative Law ones. Those very

rules (the Administrative Law ones) will be found in the focus, namely the course Anti-Corruption Law deals

primarily with the corruption in the public sector.

Unit one: Introduction to corruption

Bearing in mind the course aim, the students will first and foremost become acquainted with the concept of

corruption – classical legal, sociological and other types of definitions. Upon that they will learn more about

the corruption typology, i.e. what is considered as corruption in the public sector and what in the private

sector, the notion of systemic corruption and the one of political corruption. For that purpose they be

introduced to the contemporary theories, but also international standards and acts adopted or developed

within the UN, the EU, the Council of Europe as well as the Organization for Economic Co-Operation and

Development (OECD).

Unit two: Corruption and ethics

This course unit will deal with the legal profession’s ethical norms and standards, as well as the meaning of

the principle of ethics when it comes to the public administration, the media and the political sphere. In other

words, what the students will focus on is the question how is the principle of ethics related with the existence

of corruption (do codes of ethics effectively prevent corruptive behavior, to what extent, and what actions

should the authorities undertake when a certain individual or a legal person behaves legally but not

ethically?).

Unit three: United Nations Convention against Corruption (UNCAC)

Following the introductory remarks given in the first two units, the students will be introduced to the most

important international acts which forbid corruption in the public sector as well as corruptive acts in general.

The first among them is the United Nations Convention against Corruption (UNCAC). The UNCAC is not

just the only universal convention (ratified by 186 states) that deals with corruption, but also one that does

so in a rather holistic manner. First of all, it covers both the prevention and the handling of corruption;

secondly, different provisions are contained for each area where corruption can occur. In that sense, the

UNCAC stipulates that each State Party will strive to: develop a rule of law culture and to implement the

concept of good governance (Articles 1 – 14); enable to public to participate in the public policies

development as well as to access information that are of its interest without unusual barriers (Article 13 in

relation to Articles 8 – 10); prevent corruption in the private sector by setting out mechanisms to supervise

the companies as are procedures for appropriate auditing and certification as well as criminal liability

(Articles 12, 21, 22, 23, 24, 26, 39 and 40); protect whistleblowers and journalists who report on criminal

actions which constitute corruption (Articles 8, 10, 12, and 13); prevent corruption in the justice sector

(Article 11); adopt an adequate legal framework to prevent corruption in the public procurement procedures

(Articles 5 – 13); prevent money laundering (Articles 14, 15, 16, 23, 37, 40, 46, 51, 52 and 58); collaborate

with the other State Parties when it comes to the prosecution and sanctioning of corruption (Articles 38, 39,

40 and 42 in relation with Articles 6, 11, 12, and 13); properly regulate the confiscation and asset recovery

(Articles 50 – 58). In addition, the UNCAC also provides that every State Party shall, in accordance with

the fundamental principles of its legal system, ensure the existence of a body or bodies or persons specialized

in combatting corruption through law enforcement – specialized authorities (Article 36). From the

perspective of its fundamental principles, the UNCAC rests upon the ones of transparency and accountability.

Besides the UNCAC, this unit will, for comparative purposes, also deal with other regional acts such as: the

Council of Europe’s Criminal Law Convention on Corruption and Civil Law Convention on Corruption; the

Page 16: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

EU Convention on the fight against corruption involving officials of the European Communities or officials

of Member States of the European Union, etc.

Unit four: Anti-corruption legal framework of the Republic of Macedonia

This unit is focused on the anti-corruption legal framework of the Republic of Macedonia which consists of

numerous laws (statutes): the Prevention of Corruption Act; the Prevention of Conflicts of Interest Act; the

Whistleblowers Protection Act; the Criminal Code; the Criminal Procedure Act; the Act on the Organization

and Operation of the State Authorities; the Act on the Government of the Republic of Macedonia; the Public

Employees Act; the Administrative Servants Act; the Political Parties’ Financing Act; the Act on Free Access

to Public Character Information, Act on Civil Liability for Insult and Defamation. The students are expected

to learn these acts’ basic provisions in order to understand how the Macedonian legislation defines

corruption, conflicts of interest, public sector and whistleblowing. In addition, the criminal provisions will

be only briefly introduced to the students so that more attention can be paid further on in the course.

Unit five: Anti-corruption authorities in the Republic of Macedonia

The course places special attention on the State Commission for Prevention of Corruption (Commission).

The students will learn more about the way it is organized, its competences and the obligations all authorities

and officials have towards it. This would cover, inter alia, the Commissions’ right and duty to adopt an

Action Plan; its competence to provide opinions whenever there are draft laws that deal with the prevention

of corruption; its right to initiate proceedings for supervision of the political parties’ financial conduct; its

right to provide initiatives for dismissal or degradation of elected or appointed officials, as well responsible

persons within the public enterprises and the legal persons which manage state capital; its right to initiate

criminal investigation and prosecution, etc.

Aside from this independent state authority, the unit will also deal with the role of the prosecution offices

and the courts, i.e. their competences to prosecute and sanction persons who have committed criminal

offences that pose corruption.

Unit six: The principle of transparency or the access to information of public interest as a tool to

prevent and uncover corruption

The sixth unit deals with the role of citizens when it comes to the fight against corruption. Students will learn

about the principle of transparency, its scope and its meaning, as well as the way it has been developing in

the Republic of Macedonia and internationally in the past two decades. The general idea therein is to raise

awareness that no country can effectively deal with corruption if its citizens cannot access information on

the way policies are developed, decisions reached and/or finances managed in a simple procedure. From a

structural point of view, the lecture will start with the concept of open government as interpreted by the

global initiative Open Government Partnership which was commenced in 2011. Upon that, students will find

more about the international standards on access to information which are of interest to the public. As

reference points, the unit will include the Open Data Charter, the OURdata Index of the OECD and the World

Bank criteria on budget transparency (as a subcomponent of the principle of transparency as a whole). Last

but not least, the Macedonian legislation is also going to be included. The lecturers will elaborate on the key

provisions of the Act on Free Access to Public Character Information, encouraging the students to carry out

their own research if they are in line with the international norms.

Unit seven: Whistleblowers and media in the fight against corruption

This course will address the crucial role played by individuals who come forward with information on

corruption (whistleblowers) and by journalists who report on such acts. Respectively, the seventh unit

comprehends two disclosure of information aspects. As for the first one, students are going to learn how

crucial the whistleblowers’ protection is in the anti-corruption endeavors. What has to be borne in mind in

this sense is that many of the corruption scandals that we know of now would have remained uncovered

without these individuals. Therefore, the regime for their protection is one of paramount importance.

Students will learn more about the provisions of the UNCAC, the G20 Anti-Corruption Action Plan 2017-

2018, the comparative legislation including United Kingdom’s Public Interest Disclosure Act (PIDA), the

Sarbanes-Oxley Act of the United States and the by-laws adopted by the French Commission for Data

Protection (Commission nationale de l'informatique et des libertés), as well as the Macedonian

Whistleblowers Protection Act. When it comes to the last act (the one of the Republic of Macedonia) it is

crucial to note that its provisions are not merely going to be explained but also criticized vis-à-vis the ones

in the enlisted foreign legal acts (statutes). As for the second aspect of information disclosure, the unit will

Page 17: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

again briefly focus on the UNCAC, while more attention will be paid on the Macedonian Prevention of

Corruption Act. However, bearing in mind that it is crucial when it comes to the prevention of self-

censorship, the defamation regime will also be dealt with. Namely, the lecturers will firstly present the key

provisions of the Act on Civil Liability for Insult and Defamation; after which they will help the students

assess their adequacy by comparing them to the standards provided in the decisions of the European Court

of Human Rights (in cases where journalists were sanctioned for disclosing corruption-related information).

As a helpful tool for the elaborated task, students are going to be encouraged to also take into consideration

one of the International Press Institute’s publications, i.e. the Manual: Freedom of Expression, Media Law

and Defamation).

Unit eight: Corruption in the public administration

It is undisputed that one of the most challenging problems in every country is the public administration

corruption, or, in other words, the existing corruption among the civil (or so-called administrative) servants.

Although many lessons in that respect have been learned in the past decades, awareness rising in this context

– especially among young lawyers who are the future legal professionals – is still a necessity. For that

purpose, the eight unit deals with the international and national standards and rules for employment,

promotion (awarding) and degrading of civil servants, as well as the ones for their accountability. In other

words, two sets of rules and standards are in our focus. Both of them are essential when it comes to the

prevention of corruption. As for the first one, the unit starts off with one of the key documents on this topic

issued by the OECD – the Recommendations on Improving Ethical Conduct in the Public Service. As it is

pointed out therein, the integrity (or the ethical conduct) of the civil servants depends, to a large extent, on

how vivid the rules for their employment, promotion and degradation are, and whether their content promotes

a merit-based approach. Namely, one can only expect ethical conduct if the demonstration of high-quality

and dedication brings about the civil servant’s employment or promotion, whereas the lack thereof about

his/her degradation. This relation goes vice-versa too. One should not expect that there will be integrity in

the public service if the principle of merits is not fully implemented. Once this is absolved, the students will

concentrate on the Macedonian legislation and the provisions of the Public Employees and the

Administrative Servants Act. They will not only examine and learn the provisions related with the

administrative servants’ employment (or even broader – engagement), promotion, awarding and degradation

but also compare them with the standards promoted by the OECD. As for the second set of standards and

rules – the ones related with accountability – this unit will only refer to the civil servants’ disciplinary and

material liability (i.e. liability for damages) and not the criminal one which is the focus of the eleventh unit.

Besides these two sets of rules and standards, the unit will also contain reference to other provisions of the

Macedonian legal system which affect the corruption in the public administration. Those are, for instance,

the once that forbid administrative servants from receiving gifts, as well as the ones that provide for their

protection once they have reported wrongdoings (criminal or other types) within their institutions. As for

these latter ones, it has to be taken into account that some of the rules have already been introduced to the

students in the previous unit (more information: unit seven which deals with whistleblowers’ protection).

Unit nine: Corruption in the justice sector and within the anti-corruption authorities

There is no dispute that the justice sector (the courts and the prosecution offices) and the independent

(specialized) anti-corruption authorities play an important role in the fight against corruption in general.

Nevertheless, there is also no dispute that they are not immune to this negative phenomenon as well. Having

that said, this unit will firstly reveal how difficult it is to prevent corruption within the courts and the

prosecution offices, but also how essential that is when it comes to the effective protection of human rights

and liberties. Students will study both, the international rules, recommendations and standards as well as the

Macedonian legal framework: the UNCAC; the Opinion no. 13(2010) on the Role of Judges in the

Enforcement of Judicial Decisions; the Recommendation CM Rec. (2010)12 of the Council of Europe and

its explanatory memorandum; the Bangalore Principles of Judicial Conduct; the European Union’s Reports

on the Progress of the Republic of Macedonia (chapter 23); the Assessment and recommendations of the

Senior Experts’ Group on system Rule of Law issues 2017 in the Republic of Macedonia (issued by the

European Union); the Courts Act; the Public Prosecution Act; the Judicial Council Act; the Acts on Judicial

Service and the Act on Prosecutorial Service. Of course, only certain provisions or chapters of each act or

document will be pointed out.

So far we were referring to the corruption in the courts and the public prosecution offices. However, as

already said, this shall also refer on the corruption within the specialized anti-corruption authorities. The

Page 18: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

students will not only become acquainted with some of the largest corruption scandals related with anti-

corruption institutions world-wide, but also get insights in the latest theoretical considerations on the

mechanisms and methods to prevent corruption among the ones establish to fight it. Special attention will be

given to the legal provisions that regulate the appointment and dismissal of the State Commission for

Prevention of Corruption members, as well the ones regarding their accountability. In that respect, the unit

will also elaborate on the latest National Integrity System Assessment published in 2016 by Transparency

International.

Unit ten: Corruption in the penitentiary institutions

This unit will bring the students closer to the corruption in the penitentiary institutions, meaning they will

gain knowledge on who the perpetrators usually are and what types of acts of corruption they most-

commonly commit. What is important in respect to the perpetrators is to stress out that there could be no

corruption in the prisons and the other penitentiary institutions if the administrative staff (the prison police,

the tutors, etc.) is not involved as well. Furthermore, it is not uncommon that the higher ranking (elected or

appointed) officials – such as the prison directors, the director of the Directorate for Execution of Sanctions,

or the Minister of Justice – are involved too, which ultimately means that there is organized crime as well.

The lectures are going to be carried out not just by professors, but also by practitioners which have a

significant experience in some of the Macedonian penitentiary institutions. In addition, the students will have

the opportunity to visit one of the respective institutions and discuss their questions and views with the

employees as well.

Unit eleven: Crimes in the area of corruption and criminal procedure against the perpetrators

The eleventh unit has two main focal points: the incriminations from the Macedonian Criminal Code which

are related to the concept of corruption and the relevant procedural rules for prosecuting and sanctioning the

perpetrators. Respectively, the Criminal Code has multiple provisions which criminalize actions that can be

deemed as corruption: misuse of official position and authorization (Article 353); recless work in the service

(Article 353-v); embezzlement (Article 354); fraud (Article 355); bribery – active (Article 358); bribery –

passive, i.e. receiving (Article 357); giving awards for illegal influence (Article 358-a); receiving awards for

illegal influence (Article 359); illegal gain and hiding of assets (Article 359-a); illegal receiving of gifts

(Article 253); illegal giving of gifts (Article 253-a).

As for the procedural rules in the Macedonian legal system, it is expected that the students already have some

knowledge in respect to the Criminal Procedure Act which will, in this case, be deepened. In that respect,

they will pay more attention to the special (lex specialis) provisions which are related to organized crime.

Additionally, they will also analyze the competences of the Prosecution for Organized Crime and Corruption,

as well as the ones of the special department for organized crime and corruption within the Court-of-First-

Instance Skopje I – Skopje.

Unit twelve: Practical work at the Anti-Corruption Law Legal Clinic

The last unit is not envisaged as a classical lecture. Instead, the students will have the opportunity to have

some practical work on real-life cases related with corruption in the Anti-Corruption Law Legal Clinic

established at the Faculty of Law “Iustinianus Primus” (Clinic). This practical work will be carried out in

such way that the students will examine the cases that have arrived in the Clinic and, under the supervision

of their professors and attorneys, provide legal advice to the persons who need it. Some of those cases are

delivered by individuals and natural persons who need advice, while some by the non-governmental

organizations and institutions that have established cooperation with the Faculty of Law “Iustinianus

Primus”. That way the students are going to have the chance to apply the knowledge they have gained during

the eleven weeks of lectures and gain (at least basic) skills which they can upgrade in the future.

12. Methods of learning The lectures will be interactive. Some of them are going to be

carried out by professors, while in some cases the students will

have exercises or group-work under the supervision of experts

from the practice. In addition, they will visit institutions that are

of relevance. Each unit will be covered in one week, meaning that

the entire course duration is twelve working weeks. Each student

is obliged to actively participate in the discussions and the

quizzes, as well as to write essays as requested. They are strongly

encouraged to ask questions whenever they have some, as well as

Page 19: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

to provoke deliberations with both, the professors and the other

experts. They can freely comment on the literature they have read.

Each student is advised to regularly attend classes.

13. Total of hours 200

14. Allocation of hours Theoretical lectures, exercises, independent research and home

learning

15. Activities within the course 15.1 Theoretical lectures

During the semester, the students

will have a total of 55 hours of

theoretical lectures (5 hours during

the course of eleven weeks)

55

15.2. Exercises (practical work)

The last week of the semester will

be dedicated to practical work

within the Anti-Corruption Law

Legal Clinic at the Faculty of Law

“Iustinianus Primus”

5

15.3 Independent research

In each of the working weeks,

except the first and the last ones,

the students will receive tasks to

carry out independent researches.

It is expected that each of those

researches is going to consume 4

hours a week, i.e. 40 hours during

the semester. The students will be

able to freely decide which of the

research-topics they want to write

an essay one, however, they have

to have at least prepare at least two

essays during the entire semester.

Each essay will bring them 10

points

40

15.4 Home learning

It is expected that in order to learn

the literature they are requested to,

the students will need 100 hours

100

16. Grading methods

17.1 Test/Final Exam 70 points

17.2 Essays (2 x 10 points) 20 points

17.3 Active participation in class 10 points

17. Grading criteria up to 51 point 5 (five) (F)

51 to 60 points 6 (six) (Е)

61 to 70 points 7 (seven) (D)

71 to 80 points 8 (eight) (C)

81 to 90 points 9 (nine) (В)

Page 20: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

91 to 100 points 10 (ten) (А)

18. Language Macedonia

19. Methods to monitor the class /

lectures’ quality

Evaluation and self-evaluation

20. Literature

20.1 Mandatory reading

No. Author(s) Title Publisher Year

1. Gordana

Lazhetikj,

Gordan

Kalajdzhiev,

Boban Misoski,

Divna Ilikj

Dimoski

Criminal Procedural

Law (learning

materials)

/ 2015

2. Naum Grizo,

Simeon

Gelevski,

Borche

Davitkovski,

Ana Pavlovska

Daneva

Administrative Law

(University

Textbook)

Faculty of Law “Iustinianus

Primus”

2011

3. Nikola

Tupancheski

Economic Criminal

Law

Faculty of Law “Iustinianus

Primus”

2015

4. / United Nations

Convention against

Corruption

United Nations Office on

Drugs and Crimes

2005

20.2 Additional literature (academic and expert articles, national legislation and publications of

national authorities, international documents and publication of international organizations)

No. Author Title Publisher Year

1. Baker &

McKenzie

Global Corporate

Liability Handbook

Baker & McKenzie 2017

2. Daniel

Kaufmann

Transparency,

Incentives and

Prevention (TIP) for

Corruption Control

and Good

Governance

Qinghua University 2002

3. Dirk Vorhoof Freedom of

Expression and

Information and the

Case Law of the

European Court of

Human Rights and

the Court of Justice of

Columbia University, Low

Library

2014

Page 21: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

the EU – Overview

and Highlights 2014

4. Frank Smyth Journalist Security

Guide – Covering the

News in a Dangerous

and Changing World

Committee to Protect

Journalists

5. Margot

Cleveland (et.

al.)

Trends in the

International Fight

against Bribery and

Corruption

Journal of Business Ethics 2009

6. Suzan Rose-

Ackerman

Corruption and

Government: Causes,

Consequences and

Reform

Cambridge University Press 1999

7. Silvana Fumega,

Fabrizio

Scrollini

Exploring the role of

digital civil society

portals in improving

Right to information

regimes

U4 – Anti-Corruption

Resource Centre

N/A

8. Tina Søreide

Corruption and

Criminal Justice:

Bringing Together

Economic and Legal

Perspectives

Edward Elgar Publishing Inc. 2016

9. Jody Freeman The Private Role in

Public Governance

New York University Law

Review, vol. 75, No. 101

2000

10. John Joseph

Wallis

The Concept of

Systematic

Corruption in

American Political

and Economic

History

National Bureau of

Economic Research

http://www.nber.org/papers/

w10952

2004

11. / Prevention of

Corruption Act

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 28/2002,

46/2004,

126/2006,

10/2008,

161/2008,

145/2010,

97/2015 and

148/2015

12. / Lobbying Act Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no.106/2008 and

135/2011

13. / Whistleblowers

Protection Act

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 196/2015

14. / Prevention of

Conflicts of Interests

Act

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 70/2007,

114/2009,

6/2012, and

153/2015

Page 22: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

15. / Criminal Code Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 37/1996,

80/1999,

4/2002,

43/2003,

19/2004,

81/2005,

60/2006,

73/2006,

7/2008,

139/2008,

114/2009,

51/2011,

135/2011,

185/2011,

142/2012,

166/2012,

55/2013,

82/2013,

14/2014,

27/2014,

28/2014,

41/2014,

115/2014,

132/2014,

160/2014,

199/2014,

196/2015,

226/2015 and

97/2017

16. / Criminal Procedure

Act

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 150/2010,

100/2012,

142/146

17. / Act on the

Organization and

Operation of the State

Authorities

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

бр. 58/2000,

44/2002,

82/2008,

167/2010 and

51/2011

18. / Act on the

Government of the

Republic of

Macedonia

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 59/2000,

12/2003,

55/2005,

37/2006,

115/2007,

19/2008,

82/2008,

10/2010,

51/2011,

15/2013,

139/2014,

196/2015 and

142/2016

19. / Public Employees

Act

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 27/2014,

199/2014 and

27/2016

Page 23: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

20. / Administrative

Servants Act

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 27/2014,

199/2014,

48/2015,

154/2015,

5/2016,5142/20

16 and 11/2018

21. / Political Parties’

Financing Act

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 76/2004;

86/2008;

161/2008;

96/2009;

148/2011;

142/2012 and

23/2013

22. / Act on Free Access to

Public Character

Information

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 13/2006,

86/2008,

6/2010,

42/2014,

148/2015,

55/2016 and

64/2018

23. / Act on Civil Liability

for Insult and

Defamation

Official Gazette of the

Republic of Macedonia

no. 143/2012

24. State

Commission for

Prevention of

Corruption

Corruption Risk

Management

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

25. State

Commission for

Prevention of

Corruption

Guideliness on

Conflicts of Interest

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

26. State

Commission for

Prevention of

Corruption

Guidelines for

Effective

Investigations and

Appropriate

Punishment of

Corruption Offences

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

27. State

Commission for

Prevention of

Corruption

Handbook on the

Protection of

Whistleblowers

Државна комисија за

спречување на корупцијата

2016

28. ADB/OECD Working Together to

Combat Corruption:

International and

Regional Initiatives

Proceedings of the 6th

Regional Anti-Corruption

Conference for Asia and the

Pacific: Organisation for

Economic Co-operation and

Development

2009

29. OECD Post-Public

Employment: Good

Practices for

OECD Publishing, Paris 2010

Page 24: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

Preventing Conflicts

of Interest

30. Anti-Corruption

Action Plan 2017-

2018

G20 2017

31. / Criminal Law

Convention on

Corruption

Council of Europe –

European Treaty Series no.

173

1999

32. / Civil Law

Convention on

Corruption

Council of Europe –

European Treaty Series no.

174

1999

33. / Recommendations

CM Rec(2010)12

Council of Europe

Publishing

2012

34. / Leaflet on

Demafamation

Council of Europe 2018

35. / Opinion no. 13(2010)

on the Role of Judges

in the Enforcement of

Judicial Decisions

Council of Europe 2010

36. / EU Convention on

the fight against

corruption involving

officials of the

European

Communities or

officials of Member

States of the

European Union

EURLex OJ C 195,

25.6.1997

37. EU The former Yugoslav

Republic of

Macedonia:

Assessment and

recommendations of

the Senior Exerts’

Group on systemic

Rule of Law issues

2017

European Commission 2017

38. International

Press Institute

Manual: Freedom of

Expression, Media

Law and Defamation,

Training Manual

International Press Institute

and Media Legal Defense

Initiative

2015

39. Transparency

International

Whistleblower

Protection and the

UN Convention

Against Corruption

Transparency International 2013

20.3 Useful links

No. Author Title Link

Page 25: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

1. ADB/OECD Working Together to

Combat Corruption:

International and

Regional Initiatives

Available at:

http://www.oecd.org/site/adboecdanti-

corruptioninitiative/meetingsandconferences/43

804713.pdf

2. OECD Post-Public

Employment: Good

Practices for

Preventing Conflicts

of Interest

Available at: http://www.oecd.org/gov/post-

public-employment-9789264056701-en.htm

3. Anti-Corruption

Action Plan 2017-

2018 of G20

Available at:

https://www.mofa.go.jp/files/000185882.pdf

4. / Criminal Law

Convention on

Corruption

Available at:

https://www.coe.int/en/web/conventions/full-

list/-/conventions/treaty/173

5. / Civil Law Convention

on Corruption

Available at:

https://www.coe.int/en/web/conventions/full-

list/-/conventions/treaty/174

6. / Recommendations

CM Rec(2010)12

Available at: https://rm.coe.int/16807096c1

7. / Leaflet on

Demafamation

Available at: https://rm.coe.int/leaflet-

defamation-en/168079ceca

8. / Opinion no. 13(2010)

on the Role of Judges

in the Enforcement of

Judicial Decisions

Available at:

https://www.coe.int/en/web/ccje/opinion-n-13-

on-the-role-of-judges-in-the-enforcement-of-

judicial-decisions

9. / EU Convention on the

fight against

corruption involving

officials of the

European

Communities or

officials of Member

States of the European

Union

Available at: https://eur-lex.europa.eu/legal-

content/EN/ALL/?uri=CELEX%3A41997A062

5%2801%29

10. EU The former Yugoslav

Republic of

Macedonia:

Assessment and

recommendations of

the Senior Exerts’

Group on systemic

Rule of Law issues

2017

Available at:

https://ec.europa.eu/neighbourhood-

enlargement/sites/near/files/2017.09.14_seg_rep

ort_on_systemic_rol_issues_for_publication.pdf

Page 26: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје - Skopje 1 ... Law Course... · Наслов на наставниот предмет Антикорупциско

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Ss. Cyril and Methodius University

Правен факултет „Јустинијан Први“ – Скопје Faculty of Law “Iustinianus Primus” - Skopje

11. International

Press Institute

Manual: Freedom of

Expression, Media

Law and Defamation,

Training Manual

Available at:

https://www.mediadefence.org/sites/default/files

/resources/files/MLDI.IPI%20defamation%20m

anual.English.pdf

12. Transparency

International

Whistleblower

Protection and the UN

Convention Against

Corruption

Available at:

https://www.google.com/search?q=Whistleblow

er+Protection+and+the+UN+Convention+Again

st+Corruption&rlz=1C1GGRV_enMK758MK7

58&oq=Whistleblower+Protection+and+the+U

N+Convention+Against+Corruption&aqs=chro

me..69i57j69i60.671j0j4&sourceid=chrome&ie

=UTF-8