1Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ

Ο Ηλεκτρονικός

Υπολογιστής Ο Η/Υ στη ζωή μας

2012-2013

Η εργασία έγινε στα πλαίσια του μαθήματος Project από τους μαθητές του Α1’ του 1ου Γενικού Λυκείου

Χαλκίδας.

2

Περιεχόµενα

1. Ιστορική Αναδροµή του Η/Υ 1.1 Μηχανισµός των Αντικυθήρων…………………………………………………...………………….σελ.04

1.2 Ιστορική εξέλιξη……………………………………………………………………………………………..σελ.06

i. 1η γενιά Η/Υ (1946 – 1956) ii. 2η γενιά Η/Υ (1957 – 1963) iii. 3η γενιά Η/Υ (1964 – 1973) iv. 4η γενιά Η/Υ (1974 εως σήµερα)

1.3 Λειτουργικά Συστήµατα…………………………...……………………………………………………..σελ.15 2. Χρήση του Η/Υ

2.1 Παιχνίδια………………………………………………………………………………………………………..σελ.19 2.2 Επικοινωνία…………………………………………………………………………………………………...σελ.21

i. Τηλεδιάσκεψη (Πρόγραµµα ΣΧΕ∆ΙΑ) ii. Χώροι Κοινωνικής ∆ικτύωσης

3. ∆ιαδίκτυο: Κατάχρηση, Εθισµός 3.1 Κατάχρηση του Η/Υ………………………………………………………………………………………σελ.25

i. Αιτίες του φαινοµένου ii. Ηλικιακές οµάδες που εµφανίζουν εξάρτηση στο διαδίκτυο

3.2 DaedelusProject……………………………………………………………………………………………σελ.25 3.3 Κίνδυνοι συνδεδεµένοι µε ψυχικά προβλήµατα………………………………………….…σελ.27

i. Το άγχος – φόβος για τους Η/Υ ii. Ο εθισµός από τη χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου

3.4 Συµπτώµατα και ενδείξεις……………………………………………………………….……………..σελ.29 i. Ψυχολογικά συµπτώµατα ii. Σωµατικά συµπτώµατα

3.5 Κίνδυνοι συνδεδεµένοι µε σωµατικά προβλήµατα………………………………………...σελ.30 i. Το σύνδροµο του καρπιαίου σωλήνα ii. Το σύνδροµο της οθόνης iii. Παθήσεις από κακή στάση του σώµατος iv. Οθόνες και ακτινοβολίες v. Η φωτοεπιληψία vi. Κίνδυνοι από τα υλικά κατασκευής

3.6 Αντιµετώπιση………………………………………………………..………………………………………..σελ.33 i. Αντιµετώπιση του εθισµού ii. Το πρώτο ιατρείο «Ηλεκτρονικού Εθισµού»

4. Ασφαλής Χρήση και Ηθικά ∆ιλήµµατα 4.1 Υπολογιστής: Χρησιµότητα και Κίνδυνοι………………………………………………………..σελ.35 4.2 Επικίνδυνες σελίδες που πρέπει να αποφεύγουµε………………………………………..σελ.35 4.3 Ηλεκτρονικό Ψάρεµα……………………………………………………………………………………..σελ.36 4.4 Πνευµατικά δικαιώµατα………………………………………………………………………………….σελ.36 4.5 Καλύτερη Προστασία µέσω της Καχυποψίας…………………………………………………σελ.36 4.6 23 Απλές Βασικές Αρχές για την Ασφαλή Χρήση του Internet και των

Υπολογιστών…………………………………………………………………………………………………σελ.37 5. Ερωτηµατολόγια

5.1 Ερωτηµατολόγια ∆ηµοτικού…………………………………………………………………………..σελ.38

3

5.2 Ερωτηµατολόγια Γυµνασίου/Λυκείου……………………………………………………………..σελ.40

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στα πλαίσια του µαθήµατος “Ερευνητική Εργασία” επιλέξαµε το θέµα τεχνολογία και χρήση του ηλεκτρονικου υπολογιστη και του διασικτύου’.Το θέµα επιλέχθηκε µε κριτήριο την κινητοποίηση του ενδιαφέροντος των µαθητών µε σκοπό την απόκτηση πολλαπλών γνώσεων και εµπειρίας.Τα µαθησιακά οφέλη είναι η διεύρυνση της γνώση του Η/Υ , διερεύνηση του πρώτου υπολογιστή-µηχανισµό των Αντικυθήρων,χρήση και αξιοποίηση νέων τεχνολογιών ,ηθική και κοινωνική ευαισθητοποίηση και τέλος τα πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα του Η/Υ.

Τελικός στόχος είναι να ευαισθητοποιηθούν οι µαθητές και να ανακαλύψουν τις διαστάσεις της τεχνολογίας του ηλεκτρονικού υπολογιστή.Να τον δουν ως υπηρέτη της ανθρωπότητας,ως δυνάστη και τέλος ως απειλή για την ίδια την ύπαρξή τους.

Προκειµένου να ερευνήσουµε το θέµα χωριστήκαµε σε τέσσερις ερευνητικές οµάδες µε τα εξής υποθέµατα :

- Η πρώτη οµάδα ασχολήθηκε µε την ιστορική αναδροµή του Η/Υ

- Η δεύτερη οµάδα ασχολήθηκε τις Χρήσεις του.

- Η τρίτη οµάδα ασχολήθηκε µε τα όρια σωστής χρήσης και κατάχρησης του Η/Υ καθώς και ό,τι αφορά τον εθισµό.

- Τέλος , η τέταρτηοµάδα ανέλαβε να βρει πληροφορίες σε σχέση µε τα ηθικά διλήµµατα του Η/Υ.

Μέρος της έρευνας/εργασίας µας ήταν η δηµιουργία ερωτηµατολογίων τα οποία απαντήθηκαν από µαθητές δηµοτικών, γυµνασίων, αλλά και λυκείων. Μετά από τις κατάλληλες έρευνες οδηγηθήκαµε σε συµπεράσµατα για τις διάφορες λειτουργίες του ηλεκτρονικού υπολογιστή καθώς και τις επιπτώσεις του σε όλους εµάς, τους χρήστες του.

4

1) ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ ΤΟΥ Η/Υ

Ο Μηχανισµός των Αντικυθήρων

Η Ανακάλυψη

Ο µηχανισµός των Αντικυθήρων (γνωστός και ως αστρολάβος των Αντικυθήρων υπολογιστής των Αντικυθήρων) είναι ένα αρχαίο τέχνηµα που πιστεύεται ότι ήταν ένας µηχανικός υπολογιστής και όργανο αστρονοµικών παρατηρήσεων, που παρουσιάζει οµοιότητες µε πολύπλοκο ωρολογιακό µηχανισµό.

Προσπάθειες Ανακατασκευής Μια µερική ανακατασκευή του µηχανισµού πραγµατοποιήθηκε από τον Αυστραλό επιστήµονα των υπολογιστών Άλαν Τζωρτζ Μπρόµλεϋ (Allan George Bromley, 1947-2002), του Πανεπιστηµίου του Σύδνεϋ και τον ωρολογοποιό του Σύδνεϋ Φρανκ Πέρσιβαλ (Frank Percival). Η έρευνα αυτή ώθησε τον Μπρόµλεϋ να επανεξετάσει την ανάλυση ακτινών Χ του Πράις. Ο Μπρόµλεϋ, µε τη βοήθεια του Βρετανού Μάικλ Ράιτ, παρήγαγε επίσης νέες και ακριβέστερες ακτινοσκοπήσεις (απεικονίσεις µε ακτίνες Χ) του µηχανισµού οι οποίες µελετήθηκαν από έναν µαθητή του, τον Μπέρναρντ Γκάρντνερ(Bernard Gardner), το 1993.

Αργότερα, ένας Βρετανός κατασκευαστής µηχανικών πλανηταρίων ονόµατι Τζων Γκληβ (John Gleave) κατασκεύασε ένα λειτουργικό αντίγραφο του µηχανισµού. Σύµφωνα µε την ανακατασκευή του, η ανάγνωση του εµπρόσθιου τροχού υποδεικνύει την ετήσια πορεία του Ήλιου και της Σελήνηςδιαµέσου του Ζωδιακού Κύκλου κατά το Αιγυπτιακό ηµερολόγιο. Η ανάγνωση του επάνω οπίσθιου τροχού παριστάνει µια περίοδο τεσσάρων ετών και συσχετίζεται µε άλλες ενδείξεις που παριστάνουν τον Μετωνικό κύκλο των 235 συνοδικών µηνών, ο οποίος ισούται µε 19 ηλιακά έτη. Συνοδικός µήνας ονοµάζεται η περίοδος που µεσολαβεί ανάµεσα σε δύο νέες σελήνες. Η ανάγνωση του κάτω οπίσθιου τροχού σκιαγραφεί τον κύκλο ενός και µόνου συνοδικού µήνα, ενώ ένας δευτερεύων τροχός καταγράφει το σεληνιακό έτος των 12 συνοδικών µηνών.

Μια ακόµη ανακατασκευή έγινε το 2002 από τον Μάικλ Ράιτ (Michael Wright), τότε έφορο µηχανολογίας µηχανικής του Μουσείου της Επιστήµης του Λονδίνου, σε συνεργασία µε τον Μπέρναρντ Γκάρντνερ από το Σύδνεϋ.

Επίσης Ο µαθηµατικός ∆ιονύσιος Κριάρης έκανε το 1999 µια πρώτη ανακατασκευή, βασισµένη στο µοντέλο του Πράις. Ακολούθησε µια ακόµα το 2007 µε ακόµη µεγαλύτερη λεπτοµέρεια, καθότι βασίζεται στα αποτελέσµατα των νέων ερευνών από το Πρόγραµµα Έρευνας για τον Μηχανισµό των Αντικυθήρων.

Τα θραύσµατα του πρωτοτύπου φυλάσσονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Στη συλλογή χαλκών βρίσκονται σε προθήκη τα τρία µεγαλύτερα θραύσµατα.

Ιστορική Καταγωγή και Εξέλιξη του Μηχανισµού

5

Για την ικανότητα κατασκευής πολύπλοκων µηχανισµών από γρανάζια, έχουµε πολύ λίγες πληροφορίες, γιατί ουσιαστικά σαφή αναφορά στους οδοντωτούς τροχούς έχουµε για πρώτη φορά από τον αλεξανδρινό µηχανικό Ήρωνα. Όµως υπάρχουν ενδείξεις που υποδεικνύουν τον Αρχιµήδη ή και τον Κτησίβιο ως πιθανούς εφευρέτες του οδοντωτού τροχού.

Ο Αρχιµήδης είναι γνωστός για τις πολύπλοκες κατασκευές του που αναπαριστούσαν τις κινήσεις των άστρων και των πλανητών στο στερέωµα, έχουµε όµως πληροφορίες µόνο για το τι λειτουργίες εκτελούσαν και όχι για το πως τις εκτελούσαν. Πιθανότατα όµως ο τρόπος λειτουργίας τους να ήταν παρόµοιος µε του µηχανισµού των Αντικυθήρων. Τη σφαίρα του Αρχιµήδη έχουν αναφέρει οι Πάππος, Πρόκλος, Σέξτος Εµπείρικος, Φιρµίκιος, Μαρτιανός Καπέλλα, Οβίδιος και Τερτυλλιανός, όµως την σηµαντικότερη µαρτυρία δίνει ο Κικέρων.

Στα πρώιµα στάδια της εξέλιξης παρόµοιων µηχανισµών βρίσκουµε τα ηλιακά ρολόγια, αρχικά στατικά και αργότερα µεταφερόµενα. Τα µεταφερόµενα ηλιακά ρολόγια είναι κοντινοί πρόγονοι του µηχανισµού των Αντικυθήρων.

Με τα νεότερα ευρήµατα γίνεται φανερό ότι η τεχνολογία των οδοντωτών τροχών διατηρήθηκε εν µέρει και στο Βυζάντιο, δεδοµένου ότι έχει βρεθεί ένας απλούστερος µηχανισµός κατασκευασµένος τον 5ο-6ο αιώνα. Μάλιστα αντίστοιχος µηχανισµός περιγράφεται από τον µεταγενέστερο Άραβα Αλ Μπιρουνί. Ένα µεγάλο ποσοστό των τεχνολογικών κατακτήσεων στον τοµέα αυτό αφοµοιώθηκε από τους Άραβες. Όπως είναι επίσης γνωστό, πλήθος αρχαίων ελληνικών πραγµατειών έχουν διασωθεί µόνο σε αραβικές µεταφράσεις. Οι Άραβες πειραµατίστηκαν µε διάφορα σχέδια και κατασκευές για να αποδείξουν την ορθότητα των ελληνικών κειµένων.

Η τεχνολογία των οδοντωτών τροχών εξελίχθηκε µεταξύ άλλων στην ωρολογοποιία που εµφανίστηκε και άνθησε τον 13ο και 14ο αιώνα.

Πρόσφατες Έρευνες

Το πρόγραµµα έρευνας του µηχανισµού των Αντικυθήρων (Πανεπιστήµιο Αθηνών, Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, Πανεπιστήµιο Κάρντιφ) διεξήγε µελέτες και διεθνές συνέδριο στην Αθήνα, στις 30 Νοεµβρίου 2006 και την 1 ∆εκεµβρίου, στο οποίο ανακοινώθηκαν τα αποτελέσµατα των πρόσφατων ερευνών. Συµµετείχαν ειδικοί της ιστορίας των µηχανισµών και της αρχαίας ελληνικής αστρονοµίας και τεχνολογίας. Ταυτόχρονα, τα αποτελέσµατα της πρώτης φάσης της έρευνας δηµοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature. Στις 7 Απριλίου του 2008, σε εκδήλωση που οργανώθηκε στην Αθήνα από την Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας , οι ειδικοί της ελληνοβρετανικής ερευνητικής οµάδας ανακοίνωσαν τα σηµεία στα οποία επικεντρώνεται η συνέχιση της έρευνας µε τη συνεργασία ειδικών από τον χώρο της Ιστορίας της Επιστήµης.

Παράλληλα, ο Μαικλ Ράιτ, που είναι ο µοναδικός ερευνητής που έχει επεκτείνει το υλικό του µοντέλο έτσι ώστε να περιλαµβάνει τις κινήσεις των 5 πλανητών που ήταν γνωστοί στην αρχαιότητα (Ερµή, Αφροδίτη, Άρη, ∆ία και Κρόνο), αναθεώρησε το µηχανικό του µοντέλο µε βάση τα τελευταία αποτελέσµατα των ερευνών. Για τις κινήσεις των πλανητών δεν υπάρχουν άµεσες µηχανικές ενδείξεις από τα θραύσµατα του µηχανισµού, παρά µονάχα τα ονόµατα δύο πλανητών (της Αφροδίτης και πιθανώς του Ερµή) στις πρόσφατα αναγνωσθείσες επιγραφές. Παρουσίασε το αναθεωρηµένο µοντέλο του σε εκδήλωση του Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών, στην Αθήνα στις 6 Μαρτίου 2007, στα πλαίσια του προγράµµατος: "Επιστήµης κοινωνία".

6

Ιστορική Εξέλιξη

1η Γενιά Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Οι ανάγκες του Β΄ Παγκοσµίου Πολέµου για διάφορα ζητήµατα που προέκυψαν (π.χ. βαλλιστική έρευνα) δηµιουργούν την επιτακτική ανάγκη για την κατασκευή µιας ικανής υπολογιστικής µηχανής. Ο πρώτος τέτοιου είδους υπολογιστής κατασκευάστηκε το 1941 από τον Γερµανό Κornad Zuse και ονοµάστηκε Ζ3. Ο υπολογιστής υτός λειτουργούσε κάτω από την επίβλεψη ενός εξωτερικού προγράµµατος σε διάτρητη χαρτοταινία. Οι πράξεις γίνονταν στο δυαδικό σύστηµα µε κινητή υποδιαστολή. Τέλος, διέθετε µνήµη 64 λέξεων µε τη χρήση 2600 ροδελών. Ο υπολογιστής αυτός καταστράφηκε το 1944 κατά τον βοµβαρδισµό του Βερολίνου.

Την ίδια χρονιά,στην Αµερική κατασκευάζεται στο πανεπιστήµιο του Harvard ο υπολογιστής Mark I. µε τη συνεργασία του καθηγητή φυσικής Howard Aiken και της εταιρίας IBM. Ο υπολογιστής αυτός λειτούργησε µέχρι το 1959.

Το 1946,εν όψει Β΄ Παγκοσµίου Πολέµου, ο Λι Ντεφορέ (Lee DeForest) κατασκεύασε τον πρώτο

7

ηλεκτρονικό υπολογιστή επονοµαζόµενος και Eniac(Electronic Numerical Intergrador And Calculator) . Η µηχανή του υπολογιστή αυτού απαρτιζόταν από 19000 τρίοδους λυχνίες, η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύµατος για τη λειτουργία του έφτανε µέχρι και τα 200 KW. Όσο για το µέγεθος του καταλάµβανε περίπου 170 τ.µ. (δηλαδή έναν ολόκληρο όροφο) και ζύγιζε 30 τόνους! Σε σχέση µε την υπολογιστική δύναµη του Mark I ο Eniac είχε τη δυνατότητα να πραγµατοποιεί αριθµητικές πράξεις 300 φορές πιο γρήγορα. Ένα από τα µειονεκτήµατα της συγκεκριµένης υπολογιστικής µηχανής ήταν το γεγονός ότι ο επαναπροσδιορισµός της καλωδίωσης ώστε να εκτελεστεί µία διαφορετική εφαρµογή ήταν επίπονος και αρκετά χρονοβόρος.

8

2η Γενιά Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Στη δεύτερη γενιά ηλεκτρονικών υπολογιστών γίνεται η αντικατάσταση τών τριοδίων λυχνείων απο τα τρανζίστορς.Τα τρανζίστορς προσφέρουν µια σηµαντική µείωση τού όγκου τών µηχανών µε την ταυτόχρονη ελάττωση της απαιτούµενης ηλεκτρικής ενέργειας και µε την παράλληλη αύξηση της ταχύτητας τών υπολογιστών.Το 1956 στη Μασαχουσέτη ιδρύθηκε ο πρώτος ηλεκτρονικός υπολογιστής που λειτούργισε µε τρανζίστορ.

Είναι αξιοσηµείοτο να σηµείωθει οτι στην δεύτερη γενιά γίνεται η εµφάνιση τών πρώτων γλωσσών υψηλού επιπέδου,για την κατασκεύη και την εφαρµογή προγραµµάτων τελευταίας τεχνολογίας καθώς και για την γρήγορη εξέλιξη και διάδοση τών ηλεκτρωνικών υπολογιστών.Ο John Backus παρουσίασε τον πρώτο µεταγλωττιστή της Fortran το 1956 καθώς και την γλώσσα cobol.Στη δεύτερη γενιά υπολογιστών εµφανίστηκε παράλληλα και µια δεύτερη βιοµηχανία που στόχευε στην τελειωποίηση τών συστηµάτων τών τρανζίστορσ αλλά και άλλων στοιχείων και κυκλωµάτων που θα µπορούσαν να τοποθετηθούν πάνω σε ενα chip.Tα τρανζίστορς χρησιµοποιούνται καθηµερινά απο τους ανθρώπους καθώς είναι εύχρηστα και µπορεί ο καθένας να τα πάρει µαζί του για να ακούσει µούσικη. Μέχρι το 1948,η εφεύρεση του τρανζίστορ άλλαξε σε µέγαλο βαθµό την ανάπτυξη του υπολογιστή.Το τρανζίστορ αντικατέστησε τη µεγάλη,δυσκίνητη σωλήνα κενού σε τηλεοράσεις,ραδιόφωνα και υπολογιστές.Ως αποτέλεσµα το µέγεθος των ηλεκτρονικών µηχανηµάτων συρρικνώνεται απο τότε.Το τρανζίστορ ήταν στην εργασία απο το 1956.Σε συνδιασµό µε τις εξελίξεις στο µαγνητικό πυρήνα µνήµης, το τρανζίστορ οδήγησε στη δεύτερη γενιά υπολογιστών την ύπαρξη µικρότερων τρανζίστορ τα οποία ήταν πιο γρήγορα και πιο αξιόπιστα απο τους προκατώχους τους.Οι πρώτες µεγάλες µηχανές για να επωφεληθούν απο τα τρανζιστορ τα οποία χαρακτηρίστικαν στην συνέχεια ως υπεριπολογιστές stretch απο τη IBM και LARC απο Sperry -Rand.Αυτοί οι υπολογιστές µπορούσαν να χειρήστουν ενα τεράστιο βαθµό δεδοµένων γι' αυτό υπήρχε µεγάλη ζήτηση απο τους επιστήµονες.Αυτά τα µηχανήµατα λόγο τών ικανοτήτων τους ήταν δαπανηρά και ετσί περιοριζόταν η ελκυστηκότητα τους. Η δεκαετία του 1960 αποδείχτηκε εµπορικά επιτυχηµένη καθώς οι υπολογιστές της 2η γενιάς εισχόρησαν στα πανεπιστήµια,στις επιχειρήσεις καθώς και στην κυβέρνηση.Αυτοί οι υπολογιστές

9

περιείχαν τρανζίστορ,σε αντικατάσταση µε το σωλήνα κενού.Κατά τον τρόπο αυτό όλα τα στοιχεία που συνδέονται µε τον σύγχρονο υπολογιστή σήµερα :εκτυπώτης,αποθήκευση στο δίσκο µνήµης και τα αποθηκευµένα προγράµµατα.Ένα σηµαντικό παράδειγµα ήταν η IBM 1401, η οποία έγινε παγκωσµίως αποδεκτή σε όλη τη βιοµηχανία και θεωρείται από αρκετούς ως το MODEL T τού κλάδου της πληροφορικής.Το 1965 όλες οι επιχειρήσεις χρησιµοποιούσαν υπολογιστές 2η γενιάς. Οι υπολογιστές της 2η γενιάς είχαν την ευελιξία λόγο του αποθηκευµένου προγράµµατος και τη γλώσσα προγραµµατισµού να είναι οικονοµικά αποτελεσµατική και παραγωγικοί για επαγγελµατική χρήση.Η αποθηκευµένη έννοια του προγράµµατος σηµαίνει ότι οι εντολές για να κάνει ο υπολογιστής µια συγκεκριµένη λειτουργία διεξήθησαν στο εσωτερικό µνήµης του υπολογιστή,και θα µπορούσε γρήγορα να αποκατασταθεί από ενα διαφορετικό σύνολο οδηγιών για µια διαφορετική λειτουργία.Ενας υπολογιστής για παράδειγµα θα µπορούσε να τυπώσει τα τιµολόγια τών πελατών και λίγα λεπτά αργότερα να σχεδιάζουν προιόντα ή να υπλογισθεί το κόστος αυτών τών προιόντων.Ένας υπλογιστής µπορεί να προγραµµατιστεί όταν αντικαταστήσουµε τις διάφορες γλώσσες που υπάρχουν στο σκλήρο δίσκο τ, µε µαθηµατικούς τύπους,φράσεις,γένικα µε ένα αινιγµατικό δυαδικό µηχανισµό.Όλοι η βιοµηχανία λογισµικού άρχισε µε την 2η γενιά των υπολογιστών.

3η Γενιά Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Η τρίτη γενιά των ηλεκτρονικών υπολογιστών χαρακτηρίζεται από τη µερική αντικατάσταση του τρανζίστορ και των άλλων ηλεκτρονικών στοιχείων από τα ολοκληρωµένα κυκλώµατα. Τα ολοκληρωµένα κυκλώµατα συγκεντρώνουν µέσα σε µια µικρή επιφάνεια της τάξεως του 1 cm2 πάρα πολλά ηλεκτρονικά στοιχεία (τρανζίστορς, διόδους κ.λ.π).

Το πρώτο ολοκληρωμένο

κύκλωμα

Η είσοδος των ολοκληρωµένων κυκλωµάτων έδωσε νέες δυνατότητες στους κατασκευαστές, τέτοιες ώστε να χαρακτηριστεί σαν η επανάσταση στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Η αρχή έγινε στις 7 Μαρτίου 1964 όταν η ΙΒΜ παρουσίασε την σειρά 360 ("υπολογιστής όλων των διευθύνσεων"). Η παρουσίαση αυτή είχε δύο άµεσα αποτελέσµατα: το ξεκίνηµα µιας κούρσας

10

µεταξύ των ανταγωνιστών για κάτι ανάλογο, τη συνειδητοποίηση του πραγµατικού προβλήµατος των υπολογιστών, του λογισµικού. Ο IBM 360 ήταν ο πρώτος υπολογιστής, ο οποίος διέθετε "λειτουργικό σύστηµα", ένα πρόγραµµα επόπτη, που ήταν επιφορτισµένο µε το συγχρονισµό των διαφόρων οργάνων και την εκτέλεση των προγραµµάτων των χρηστών. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του IBM 360 ήταν η εισαγωγή και χρήση των µαγνητικών δίσκων, γεγονός που χαρακτηρίζει επίσης την τρίτη γενιά των υπολογιστών. Την εποχή αυτή η CDC κατασκεύασε το µοντέλο 3600 και λίγο αργότερα το 6600 που ήταν ο ισχυρότερος υπολογιστής την περίοδο 60 - 75, ικανός να εκτελεί πολλά εκατοµύρια πράξεις το δευτερόλεπτο και χρησιµοποιήθηκε κυρίως σε στρατιωτικές υπηρεσίες και την µετεωρολογία. Την περίοδο της τρίτης γενιάς εµφανίστηκαν και οι µίνι υπολογιστές σαν απάντηση στην ανάγκη για µικρότερους και φθηνότερους υπολογιστές, που ζητούσαν οι µικρότερες επιχειρήσεις. Την εποχή αυτή όµως παρουσιάζεται µεγάλη ανάπτυξη και στο λογισµικό (software). Αναπτύσονται και βελτιώνονται οι γλώσσες υψηλού επιπέδου (Cobol, Algol, Fortran κλπ) και ενσωµατώνονται στα νέα λειτουργικά συστήµατα. Επίσης αυτή την εποχή κάνει και την εµφανισή σε πρακτική εφαρµογή η ιδέα του καταµερισµού του χρόνου (timesharing), που είχε αρχικά αναπτυχθεί στο MIT. Με την βοήθεια αυτής της τεχνικής δίδεται στον κάθε χρήστη η ψευδαίσθηση ότι ο υπολογιστής ασχολείται συνέχεια µαζί του ενώ στην πραγµατικότητα του δίδεται µόνο ένα µικρό κλάσµα του συνολικού χρόνου, που όµως είναι αρκετό για τις δυνατότητες του υπολογιστή. Συµπερασµατικά, οι µηχανές της τρίτης αυτής γενιάς έφτασαν τα πέντε εκατοµύρια εντολές το δευτερόλεπτο µε κύριες µνήµες ηµιαγωγών της τάξης των δύο εκατοµυρίων χαρακτήρων, ενώ έγινε αντιληπτή και η ανάγκη σοβαρής αντιµετώπισης της δηµιουργίας προγραµµάτων, µε αποτέλεσµα τη δηµιουργία των πρώτων οίκων λογισµικού.

IBM 360

Ακόµη στην τρίτη γενιά υπολογιστών εµφανίζονται και οι υπολογιστές της δεκαετίας του 80, οπου θα αναφερθούν παρακάτω. Υπολογιστές της δεκαετίας του 80

11

Οι υπολογιστές της δεκαετίας του 80 (home computers ή σπιτικοί υπολογιστές) ξεκίνησαν και τέλειωσαν τη ζωή τους µέσα σε emulators. Πρόκειται για προγράµµατα τα οποία προσοµοιώνουν έναν υπολογιστή σε λογισµικό και έτσι ο υπολογιστής «τρέχει» λειτουργεί δηλαδή εικονικά, µέσα από έναν άλλο µεγαλύτερο υπολογιστή. Φανταστείτε σα να προσπαθούµε µέσα σε µια µικρή πισίνα να αναπαράγουµε ένα κύµα για να δούµε πως ένα πλοίο θα ισορροπήσει. Ετσι στο χώρο των υπολογιστών, όλοι οι «µικροί» υπολογιστές φτιάχτηκαν πρώτα σε πρόγραµµα και αργότερα όπου υπήρχε χρηµατοδότηση πέρασαν στην παραγωγή και από το εργοστάσιο µια µέρα βρέθηκαν σε ένα κατάστηµα υπολογιστών (τότε οι υπολογιστές δεν πουλιόντουσαν στα super market!). Πολλοί από τους υπολογιστές αυτούς δεν κατάφεραν να γίνουν διάσηµοι και έτσι µετά από λίγο καιρό καταργήθηκαν. Όµως η ζωή τους συνεχίζεται «εικονικά» καθώς πολλοί emulators υπάρχουν και έτσι µπορούµε να δούµε πως ήταν οι υπολογιστές αυτοί µέσα από τους σηµερινούς µας υπολογιστές.

παραδείγµατα δύο υπολογιστών της δεκαετίας του '80 Texas Instrument TI-99/4A

Πρόκειται για το πρώτο υπολογιστή 16bit ευρείας κατανάλωσης που κυκλοφόρησε σε χαµηλή τιµή στην Αµερική το 1981, στα 500 δολάρια ως εξέλιξη του µοντέλου TI-99/4 ο οποίος το 1979 είχε τιµή 1100 δολάρια!. Στην Ελλάδα έφτασε ένα χρόνο αργότερα σε τιµή 40 χιλιάδων δραχµών όταν στην άλλη άκρη του ατλαντικού οι παρατεταµένες ζηµίες ανάγκασαν την κατασκευάστρια TEXAS INSTRUMENTS να µειώσει τη τιµή στα 99 δολάρια. Ο υπολογιστής φτιάχτηκε µε τη φιλοσοφία να προσφερθεί ένα φθηνό εκπαιδευτικό εργαλείο για την εισαγωγή στο κόσµο των υπολογιστών ενώ µε διάφορες επεκτάσεις µπορούσε να χρησιµοποιηθεί και για επαγγελµατική χρήση, κάτι στο οποίο δεν πέτυχε. Αντιθέτως όµως ήταν και από τους πρώτους υπολογιστές που µπορούσαν να «µιλήσουν». Ειδικά προγράµµατα και επεκτάσεις επέτρεπαν στο µικρό αυτό υπολογιστή να µιλήσει µε φωνή, µάλιστα τις χρονιές εκείνες χρησιµοποιήθηκε πολύ πετυχηµένα από την εκποµπή «Κόκκινοι Γίγαντες Άσπροι Νάνοι» (1982) του ∆ιονύση Σιµόπουλου, σηµερινού διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου. Το πρώτο αποθηκευτικό µέσο του υπολογιστή ήταν το κασετόφωνο! Τεχνικά χαρακτηριστικά: 3MHz ταχύτητα, 16ΚΒ µνήµης, επεξεργαστής TMS 9900 της ίδιας εταιρείας, 24 γραµµές µε 24 γράµµατα η γραµµή, και ανάλυση 256x192 µε 16 χρώµατα. Παρόµοια χαρακτηριστικά είχαν τα πρώτα κινητά τηλέφωνα!

Sinclair QL

Η Sinclair ήταν ιδιαίτερα γνωστή στην Ελλάδα για το πετυχηµένο της µικρό υπολογιστή σπιτιού «Sinclair ZX Spectrum» που πραγµατικά έφερε την επανάσταση το 1982 πουλώντας εκατοµµύρια κοµµάτια στην Ευρώπη και αρκετές χιλιάδες στην Ελλάδα τα επόµενα χρόνια. Το Spectrum ήταν η πρώτη λύση οικονοµικού υπολογιστή στην Ευρωπαϊκή αγορά όταν οι µεγάλες εταιρείες ξεκινούσαν δειλά δειλά να αγοράζουν τα πρώτα τους συστήµατα υπολογιστών (µηχανοργάνωση). Η Sinclair προσπάθησε να µπει σε αυτό το χώρο µε το Sinclair QL αλλά δεν τα κατάφερε. Στα χαρτιά ήταν ο καλύτερος (και µάλιστα από τους πρώτους 32bit) υπολογιστές της εποχής. Όµως ατυχίες στην παραγωγή του έφεραν αλλεπάλληλες καθυστερήσεις και όταν τελικά κυκλοφόρησε στην αγορά τα

12

πρώτα κοµµάτια ήταν ελαττωµατικά µε αποτέλεσµα το προϊόν και η εταιρεία λίγο αργότερα να «σβήσει». Παρόλα αυτά δε θα πρέπει να παραλήψουµε πάρα πολλές καινοτοµίες που είχε ο υπολογιστής, ήδη από το 1984 όταν κυκλοφόρησε: δίγλωσσο περιβάλλον εργασίας µε πραγµατική Ελληνική µετάφραση βιβλίων και προγραµµάτων που ήρθε το 1985, λειτουργικό σύστηµα µε «παράθυρα» που µπορούσε να τρέξει πολλές εφαρµογές ταυτόχρονα, ενσωµατωµένη συσκευή αποθήκευσης (δύο αναγνώστες µικροκασέτας χωρητικότητας 85KB, που ήθελαν µέχρι και 1 λεπτό για να διαβαστούν). Μια µεγάλη καινοτοµία ήταν το γεγονός ότι ο υπολογιστής προσφέρονταν µαζί µε σουίτα εφαρµογών γραφείου (κάτι σαν το σηµερινό Microsoft Office), εφαρµογές δηλαδή επεξεργασίας κειµένου, φύλλου και βάση δεδοµένων, κατασκευαστής των οποίων ήταν η PSION, η εταιρεία που αργότερα έφτιαξε το λογισµικό SYMBIAN που αποτέλεσε 20 χρόνια αργότερα και το βασικό λογισµικό των κινητών της NOKIA. Ηταν και ο πρώτος υπολογιστής του περίφηµου Linus Torvalds ο οποίος αργότερα έφτιαξε το λειτουργικό σύστηµα Linux το οποίο «ξεκίνησε» την open source επανάσταση!

4η Γενιά Ηλεκτρονικών Υπολογιστών Η γενιά αυτή χαρακτηρίζεται από και σηµαντικές εξελίξεις. Η κλίµακα των συστηµάτων αυτών είναι πλέον µεγάλη (Large Scale Integration) και δίνει τη δυνατότητα να πραγµατοποιηθούν εκατοµµύρια πράξεις ταυτόχρονα το δευτερόλεπτο. Το πιο βασικό χαρακτηριστικό της γενιάς αυτής είναι η δηµιουργία του πρώτου προσωπικού υπολογιστή. Σε αυτή την εποχή συναντάµε για πρώτη φορά την παράλληλη επεξεργασία η οποία εκτοξεύει την υπολογιστική ισχύ στα ύψη, πραγµατοποιεί δηλαδή δισεκατοµµύρια πράξεις το δευτερόλεπτο. Παλιότερα η επεξεργασία αυτή ήταν µονοπώλιο των υπολογιστών, στην εποχή µας όµως αυτό έχει πάψει πια να ισχύει τα µικρά και γρήγορα συστήµατα έχουν µεγάλη απήχηση ανεβάζοντας στα ύψη την υπολογιστική ισχύ. Στις αρχές της περιόδου γίνεται γνωστή η ιδέα των γραφικών περιβαλλόντων χρήστη. Με αυτό τον τρόπο ο άνθρωπος αναπτύσσει φιλική σχέση µε τον υπολογιστή, οι εντολές γίνονται πια µέσω εικονιδίων. Το βασικό χαρακτηριστικό όµως της τέταρτης γενιάς είναι η ανάπτυξη µικροϋπολογιστών και συγκεκριµένα µικρών προσωπικών υπολογιστών. Ένας πλήρη υπολογιστής µπορεί να δηµιουργηθεί από έναν µικροεπεξεργαστή, µια µνήµη και µερικά κυκλώµατα υποστήριξης. Το πρώτο µοντέλο δηµιουργήθηκε το 1969.Η ανάπτυξη αυτή του µοντέλου επινοήθηκε σαν λύση στην κατασκευή υπολογιστών ειδικής χρήσης. Για πρώτη συναντάµε τον πρώτο µικροεπεξεργαστή ο ιστορικός 4004 της intel.

H γενιά αυτή χαρακτηρίζεται από σηµαντικές αλλαγές. Αρχικά δηµιουργήθηκαν ολοκληρωµένα κυκλώµατα που ενσωµατώνουν πολλά στοιχεία µεταξύ τους. Αυτή τεχνολογία οδήγησε στη µείωση του όγκου και του κόστους και την

13

αύξηση της χωρητικότητας της µνήµης των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένας πλήρης υπολογιστής µπορεί να κατασκευαστεί από έναν µικροεπεξεργαστή µια µνήµη και διάφορα κυκλώµατα υποστήριξης. Οι υπολογιστές αυτοί µαζί µε την ταυτόχρονη ανάπτυξη εκ µέρους πολλών επιστηµόνων οι οποίοι έδωσαν βάση στους µικροϋπολογιστές. Στην τέταρτη γενιά έκανα επίσης την εµφάνιση τους τα λεγόµενα πακέτα εφαρµογών για τους προσωπικούς υπολογιστές. Ένα από τα πρώτα ιστορικά προϊόντα ήταν ένα πακέτο λογιστικού φύλλου που συνόδευε τον προσωπικό υπολογιστή. Στις αρχές της δεκαετίας του 80, εµφανίστηκαν πολλά αξιόλογα µηχανήµατα τα όποια χρησιµοποιήθηκαν στο επαρκώ από τους ανθρώπους, η επιτυχία τους ανάγκασε την ΙΒΜ να εισβάλει στο χώρο παραγωγής προσωπικών υπολογιστών. Η είσοδος ΙΒΜ καθιέρωσε κάποια καινούρια πρότυπα στο χώρο, πράγµα που οδήγησε στην τεράστια ανάπτυξη και εξέλιξη των προσωπικών υπολογιστών. Το 1984 γίνεται η είσοδος στην αγορά του Apple Macintos. Oι υπολογιστές που έχουµε σήµερα ανήκουν στην 4η γενιά, ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του µνήµη, το δικό του χώρο αποθήκευσης δεδοµένων, οθόνη, πληκτρολόγιο, ποντίκι και κάθε είδους µέσω για να δίνουµε πληροφορίες στον υπολογιστή. Κάθε 18 µήνες η ισχύς των παραγόµενων υπολογιστών διπλασιάζεται. Από αυτό καταλαβαίνουµε για πιο λόγο ένας υπολογιστής είναι ταχύτερος σε σχέση µε τον υπολογιστή που αγοράστηκε ένα χρόνο πριν. Οι προσωπικοί υπολογιστές που έχουµε στο γραφείο, στο σπίτι στη δουλειά εισήχθησαν το 1981.Την δεκαετία του 80 οι προσωπικοί υπολογιστές είχαν µεγάλη ζήτηση µε αποτέλεσµα το PC να γίνει πιο προσιτό στους ανθρώπους και ο υπολογιστής να µπει στην καθηµερινότητα κάθε ανθρώπου. Όλο και περισσότερες εταιρείες πάσχιζαν να κάνουν τους υπολογιστές πιο µικρούς και πιο εύχρηστους για να έχουν περισσότερα κέρδη αφού είχαν γίνει πλέον περιζήτητοι. Πρέπει να σηµειωθεί ότι παρά τις αλλαγές που υπέστησαν οι υπολογιστές του 2010 ακόµα εξακολουθούν να ανήκουν στους υπολογιστές της 4η γενιάς. Χαρακτηριστικά της 4ης Γενιάς Υπολογιστών

1. Βασίζονται σε συστήµατα µικροεπεξεργαστών. 2. Είναι πολύ µικροί. 3. Είναι φθηνότερη µεταξύ των άλλων γενεών. 4. Είναι φορητή και αξιόπιστη. 5. ∆εν χρειάζονται κλιµατισµό, παράγουν θερµότητα από µόνοι τους. 6. Χρειάζονται ελάχιστη συντήρηση. 7. Το κόστος τους είναι πολύ χαµηλό. 8. GUI και συσκευές κατάδειξης επιτρέπει τους χρήστες να µάθουν να χρησιµοποιούν τον

υπολογιστή γρήγορα. 9. Οι διασυνδέσεις των υπολογιστών οδηγούν στην καλύτερη επικοινωνία και στην κοινή

χρήση πόρων. 10. Είναι πολύ ισχυρή γενιά γιατί µπορεί να εκτελέσει περισσότερα προγράµµατα ταυτόχρονα

και για περισσότερες ώρες.

14

Οι υπολογιστές συνδέθηκαν µε τον τρόπο που εργάζονται οι άνθρωποι.Για την εξυπηρέτηση τους οι υπολογιστές έγιναν πιο µικροί και µπορούσαν να συνδεθούν µεταξύ τους, ή απόδικτυωµένους να µοιράζονται πληροφορίες.λογισµικό,µνήµη και γενικά να επικοινωνούν µεταξύ τους.Σε αντιδιαστολή µε έναν δικτυωµένο υπολογιστή ο οποίος µπορεί να χρησιµοποιηθεί από όλους, δηµιούργησαν υπολογιστές µεµονωµένους που είχαν την µορφή ηλεκτρονικών πυλών.Χρησιµοποιώντας ένα ήδη δικτυωµένο καλώδιο η γενικά γραµµές τηλεφωνούν µπορούσαν να φτάσουν σε µεγάλες διαστάσεις η έκταση τους.Στις ΗΠΑ το 1992 ο Αλ.Γκορ υποσχέθηκε να κάνει την ανάπτυξη της λεγόµενης "λεωφόρου των πληροφοριών" .Τα ιδανικά που εκφράστηκαν από τον Γκορ είναι η καθηµερινή χρήση των e-mail και το ηλεκτρονικό εµπόριο.Μια νέα γενιά υπολογιστών θα προκύψει µε την σύνδεση ασύρµατων επικοινωνιών µε στόχο την ευρεία δικτύωση της περιοχής. Όσον αφορά τις γλώσσες προγραµµατισµού,υπήρχε υψηλή ανάπτυξη στο επίπεδο των γλωσσών, όπως η FP ή λειτουργικό προγραµµατισµού και PROLOG ( προγραµµατισµος στη λογική).Ενας προγραµµατιστής θα µπορούσε να αφήσει πολλές πληροφορίες για τον compiler ή για το σύστηµα εκτέλεσης.Εναλλακτικά γλώσσες όπως το PASCAL,C χρησιµοποιείτε για επιτακτικό ύφος.∆ύο άλλες εξελίξεις της γενιάς ήταν η γλώσσα προγραµµατισµού C και UNIX λειτουργικό σύστηµα.Ο συγγραφέας του C και TOMPSON, χρησιµοποιούνται µαζί µε το C για να γράψει ένα συγκεκριµένο είδος UNIX για ( ∆εκέµβριος PDP 11).Τότε έγιναν ευρέως γνωστά σε πολλούς υπολογιστές. Ένα άλλο γεγονός που πρέπει να αναφερθεί ήταν η δηµοσίευση της έκθεσης από τον PETER D,το 1982 το οποίο χρηµατοδοτήθηκε από το τµήµα των ΗΠΑ και το εθνικό επιστηµονικό ίδρυµα.Η αµελής έκθεση όπως ονοµαζόταν, τόνισε την ανάγκη πρωτοβουλιών και τη συντονισµένη εθνική προσοχή στην αρένα της υψηλής απόδοσης υπολογιστών στις ΗΠΑ.Η άµεση απάντηση στην Lax έκθεση ήταν η NSF των κέντρων υπολογιστών. Άλλα κέντρα που προέκυψαν αργότερα, ήταν στο ΣΑΝ ΦΡΑΝΣΙΣΚΟ το supercomputing center, Εθνικό κέντρο για εφαρµογές υπερυπολιστών. Τα ινστιτούτα είχαν πραγµατικά συµβάλλει στη παροχή υπολογιστικού χρόνου για σούπερ υπολογιστές που θα δινόντουσαν στους µαθητές για να βοηθήσουν στην εκπαίδευση τους, αλλά και για την δηµιουργία πακέτων λογισµικού.

15

Λειτουργικά Συστήµατα

ΣύγχρονοΛειτουργικόΣύστηµα – ΛΣ

Λειτουργικό Σύστηµα: είναι ένα βασικόπρόγραµµα (ή σύνολο προγραµµάτων) πουελέγχει τη λειτουργία του υπολογιστή καιπαρέχει υπηρεσίες στους χρήστες του.

• Αξιοποιεί το υλικό (Hardware) • ∆ιεπαφή (interface) ανθρώπου - µηχανής • ∆ιαχειρίζεται τους πόρους (resources) Η/Υ • Μεταφέρει εντολές ή απαιτήσεις τουχρήστη. • ∆ίνει χρήσιµες πληροφορίες για τον Η/Υ. • ∆ιαχειρίζεται την Κεντρική Μνήµη.•Οδηγεί την ΚΜΕ κατανέµοντας χρόνολειτουργίας στους χρήστες

(Multiuser) • ∆ιαχειρίζεται συσκευές εισόδου / εξόδου • Ελέγχει εκτέλεση των προγραµµάτων. • Μηχανισµοί ασφάλειας Η/Υ.

Το Λ.Σ. καθορίζει ένα πλαίσιο για τους χρήστες και τα προγράµµατάτους ώστε να συνυπάρχουν, να συνεργάζονται και να λειτουργούνταυτόχρονα και αποδοτικά, υποστηρίζοντας:

• Ταυτόχρονη εκτέλεση και αλληλεπίδραση πολλών προγραµµάτων τωνχρηστών • ∆ιαµοιραζόµενες εφαρµογές που καλύπτουν συνήθεις απαιτούµενεςδιευκολύνσεις • Μηχανισµούς διαµοίρασης και συνδυασµού συστατικών λογισµικού • Πολιτικές για ασφαλή και δίκαιη διαµοίραση των πόρων

1) φυσικών πόρων (π.χ. χρόνος της CPU και χώρος αποθήκευσης) 2) λογικών πόρων (π.χ. αρχεία δεδοµένων, προγράµµατα)

(1940) Η µηδενική γενιά: Η/Υ χωρίς λειτουργικό σύστηµα.

16

Τα πρώτα υπολογιστικά συστήµατα δεν είχαν λειτουργικό σύστηµα. Οι χρήστες είχαν άµεση

προσπέλαση στη γλώσσα µηχανής και προγραµµάτιζαν τα πάντα κυριολεκτικά µε ≪το χέρι≫.

Οι χρήστες των πρώτων Η/Υ ήταν µόνο έµπειροιπρογραµµατιστές οι οποίοι έδιναν εντολές χειριζόµενοιτους διακόπτες και τα σήµατα ελέγχου.

(1950 – 1960) Η πρώτη γενιά λειτουργικών συστηµάτων. Έχουµε την πρώτη γενιά λειτουργικών συστηµάτων όπου ο χρήστης ήτανυπεύθυνος να επιλέγει τις εργασίες/εντολές που θα εκτελεστούν, ταπρογράµµατα που θα τρέξουν κλπ.Για να εκτελέσει κάποιο πρόγραµµα ο χρήστης έπρεπε να δουλεύει πάνωστην "κονσόλα" µεταβάλλοντας το περιεχόµενο καταχωρητών , εκτελώνταςεντολές βήµα-βήµα, εξετάζοντας θέσεις µνήµης και, γενικά,αλληλεπιδρώντας µε τον Η/Υ στο χαµηλότερο δυνατό επίπεδο (σε γλώσσαµηχανής χρησιµοποιώντας κατευθείαν το δυαδικό σύστηµα!!). Ένα λάθος στις εντολές του χρήστη µπορούσε να καταστρέψει τολειτουργικό σύστηµα ή να "κολλήσει" το σύστηµα.Μόνο οι πολύ έµπειροι χρήστες που γνώριζαν καλά την γλώσσα µηχανήςτου Η/Υ µπορούσαν να χρησιµοποιήσουν τα πρώτα λειτουργικά συστήµατα.

(1959 – 1965) δεύτερη γενιά λειτουργικών συστηµάτων. Με την εξέλιξη του υλικού των Η/Υ π.χ. ανακάλυψη του λεγόµενου "κανάλιδεδοµένων" (data channel) άρχισαν να γράφονται πιο "πολύπλοκα" (για τηνεποχή) λειτουργικά συστήµατα.

• Software buffering: παράδειγµα "στοίβαγµα" (queuing) αποτελεσµάτων λόγω καθυστέρησης γραψίµατος της εισόδου κλπ.

• Χειρισµός σηµάτων διακοπτών (interrupt handling) κλπ..

(1965 – 1980) τρίτη γενιά λειτουργικών συστηµάτων • ∆υνατότητα πολυπρογραµµατισµού: ∆ιαχωρισµός της µνήµηςσε διάφορα "µέρη" έτσι ώστε

διάφορες εργασίες (εκτελέσιµαπρογράµµατα) να εξυπηρετούνται "ταυτόχρονα". • Φόρτωση πολλών εργασιών ταυτόχρονα (από κάρτες). • ∆υνατότητα διαµοίρασης χρόνου: κάθε πρόγραµµα εκτελείταιαπό λίγο διάστηµα ώστε να

φαίνεται ότι όλα τα προγράµµατατρέχουν "ταυτόχρονα".Την εποχή αυτή δηµιουργήθηκε το πρώτο UNIX σύστηµα!

(1980 – 1990) Τέταρτη γενιά λειτουργικών συστηµάτων Εµφάνιση των πρώτωνπροσωπικών υπολογιστών (PCs).

• Apple operating system • Amiga operating system • Dos operating system κλπ κλπ.

(1990 – σήµερα) Πέµπτη γενιά λειτουργικών συστηµάτων

• Αλληλεπίδραση χρήστη µε Γραφικό Περιβάλλον (GUI) • Εξέλιξη του DOS-> Windows (έχουµε τα Windows 3.0,Windows 95, Windows 98 µέχρι τα

σηµερινά Windows XP / Vista).

17

• Λειτουργικό σύστηµα Mac OS (βασισµένο σήµερα στο BSD Unix). • Linux: ανοικτού κώδικα λειτουργικό σύστηµα UNIX. • Symbian: Λειτουργικό σύστηµα κινητών τηλεφώνων. • κλπ κλπ.

Χαρακτηριστικά των σύγχρονων Λ.Σ. • Εξέλιξη του υλικού

1. Πολλοί επεξεργαστές 2. Υψηλή ταχύτητα συνδέσεων δικτύου 3. Πολλές και µεγάλες σε χωρητικότητα συσκευέςαποθήκευσης

• Εξέλιξη του λογισµικού 1. Πολυµεσικές εφαρµογές 2. Πρόσβαση στο διαδίκτυο 3. Μοντέλο πελάτη / εξυπηρέτη (client / server)

Μερικά αστεία ιστορικά στοιχείαγια τους υπολογιστές:

“Οι υπολογιστές του µέλλοντος µπορεί να ζυγίζουν λιγότερο από1,5 τόνο”, γνωστοί µηχανικοί (1949) “Νοµίζω ότι υπάρχει µια παγκόσµια ζήτηση στην αγορά γιαπερίπου πέντε υπολογιστές”, T. Watson, γενικός διευθυντής τηςIBM (1943) “∆εν υπάρχει κανένας ιδιαίτερος λόγος για να θέλει κάποιος ένανυπολογιστή στο σπίτι του”, K. Oslon, πρόεδρος της DEC (1974) “640Κbyte µνήµης είναι αρκετά για όλους”, B. Gates, πρόεδροςτης Microsoft ( 1981)

Βιβλιογραφία • http://en.wikipedia.org/wiki/Operating_system • http://en.wikipedia.org/wiki/ENIACκλπ.. σελίδες wikipedia • http://www.scribd.com/doc/900541(Παύλος Σπυράκης, Λειτουργικά Συστήµατα Ι, Τόµος Β, ΑΕΠ) • http://www.vintagecomputer.net/cbm_b_prototypes.cfm • http://www.allaboutapple.com/museo/crono.htm • http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_computer_hardware_in_communist_countries

18

2) Χρήση του Η/Υ

Οι πηγές της ψυχαγωγίας έχουν εξελιχθεί µε την πάροδο του χρόνου. Μια από τις τελευταίες της µορφές για τον παρόντα πολιτισµό είναι οι υπολογιστές. Με ενσωµατωµένα παιχνίδια για δική µας χρήση, µε διάθεση των λογισµικών που µας επιτρέπουν να ζωγραφίσουµε, να ακούσουµε µουσική, να παρακολουθήσουµε βίντεο, ταινίες και µας επιτρέπει να δηµιουργήσουµε µουσική ή βίντεο ή ταινίες, είναι σίγουρα η πιο εξελιγµένη µορφή ψυχαγωγίας. Ο υπολογιστής έχει γίνει πραγµατικά µια σηµαντική πηγή ψυχαγωγίας για τους ανθρώπους που γνωρίζουν να τον χρησιµοποιούν ή τουλάχιστον ξέρουν τα βασικά. Η προφανέστατη και πιο διαδεδοµένη πηγή ψυχαγωγίας στους υπολογιστές είναι το διαδίκτυο, το οποίο µας συνδέει όχι µόνο µε όλο τον υπόλοιπο κόσµο, αλλά µας επιτρέπει επίσης να βρούµε την διασκέδαση που ψάχνουµε και στο σπίτι. ∆ωµάτια συνοµιλίας (chatrooms) όπως είναι τα γνωστά στους περισσότερους από εµάς facebook και MSN Messenger, µας επιτρέπουν να συνδεθούµε µε ανθρώπους που έχουν τον ίδιο τρόπο σκέψης και να συζητήσουµε µαζί τους για τα αγαπηµένα µας θέµατα. Μας επιτρέπουν επίσης να συνδεθούµε µε φίλους µας σε ολόκληρο τον κόσµο. Ιστοσελίδες που περιέχουν ειδήσεις για διάφορα θέµατα αποτελούν µια σηµαντική πηγή ενηµέρωσης. Online παιχνίδια µας επιτρέπουν να παίξουµε µε άλλους

19

ανθρώπους που έχουν πρόσβαση στο εν λόγω παιχνίδι σε ένα εικονικό κόσµο, ενώ όλοι καθόµαστε στο δικό µας χώρο µπροστά από το PC µας. Αναρίθµητα παραδείγµατα του διαδικτύου ως πηγή ψυχαγωγίας µπορούν να ειπωθούν. Τώρα µε το Google η Microsoft υπόσχεται να κατασκευάσει τις πλήρεις εικονικές δοµές, έτσι ώστε να µην χρειάζονται οι άνθρωποι να ταξιδέψουν για να εξερευνήσουν τις πόλεις αυτές. Το µόνο που χρειάζεται είναι να συνδεθείτε µε τον κόσµο του Google (Google Earth) ή την τοποθεσία της Microsoft και να εξερευνήσετε την πόλη σε απευθείας σύνδεση όπου µπορείτε να περπατήσετε στους δρόµους, ακόµη και να αγοράσετε σε καταστήµατα ενώ σχολιάζετε τις τιµές µε τους άλλους πελάτες στα καταστήµατα. Τώρα δεν υπάρχει καµία αµφιβολία ότι οι υπολογιστές αποτελούν την κύρια πηγή της ψυχαγωγίας και διασκέδασης σε αυτή τη γενιά.

Παιχνίδια/Gaming

Στις αρχές της δεκαετίας του 90 ήταν πολύ διαδεδοµένες οι οικιακές παιχνιδοµηχανές (amstrand, amiga, commodore, Atari, spectrum) ενώ παράλληλα είχαν κάνει την εµφάνιση τους στην Ελληνική αγορά οι πρώτες παιχνιδοµηχανές τσέπης (Nitendo, sony κ.λπ.) και πολύ αργότερα γύρω στο 1998 µε την παγκόσµια άνθιση των υπολογιστών του διαδικτύου και των παιχνιδιών από µεγάλες βιοµηχανίες (sony, sega, Microsoft, Atari, nintendo κ.λπ.) άτοµα της γενιάς µας άρχισαν να ανοίγουν τα πρώτα καταστήµατα µε κονσόλες Playstation και ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

Τα πρώτα καταστήµατα της Gnet ξεκίνησαν το 1999 από τη πόλη της Θεσσαλονίκης σαν καταστήµατα που προσφέρουν εκµίσθωση ηλεκτρονικών υπολογιστών και παροχή υπηρεσιών διαδικτύου. Το κόστος απόκτησης ενός υπολογιστή καθώς και η απρόσιτη τιµή της σύνδεσης µε το διαδίκτυο, έκανε απίθανη τη δυνατότητα να διασκεδάσουµε και να ενηµερωθούµε στο σπίτι µε αυτό τον τρόπο. Θέτονται λοιπόν τα εξής ερωτήµατα Είναι δηµιουργικό το ηλεκτρονικό παιχνίδι;

20

Ποια είναι τα στοιχεία στο ηλεκτρονικό παιχνίδι που προκαλούν το ενδιαφέρον σε ένα παιδί- έφηβο ή φοιτητή; Γιατί κάποιος επιλέγει αυτόν τον τρόπο διασκέδασης; Όπως και τα παιχνίδια της παιδικής ηλικίας των γονιών, έτσι και τα σύγχρονα βιντεοπαιχνίδια βασίζονται στην ενεργητική συµµετοχή του παίκτη. Μας προσκαλούν να δηµιουργήσουµε και να έρθουµε σε επαφή µε πρόσωπα, χαρακτήρες και ιστορίες. Όπως κάθε παιχνίδι, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ακολουθούν τους κανόνες της ζωής: έχουν υπόθεση, ρόλους, στόχο και σκοπό, νικητές ή ηττηµένους. Ανάλογα µε το είδος τους και τη πλοκή τους αναφέρονται σε ένα ρεαλιστικό ή φανταστικό κόσµο, απαιτούν εµπειρία, προσοχή, επιδεξιότητα, ικανότητα, µερικές φορές τύχη ή πονηριά, συνεργασία, στρατηγική, ταχύτητα ή µέθοδο, όπως ακριβώς συµβαίνει µε κάθε τι στη πραγµατική µας ζωή. Οι δηµιουργοί των παιχνιδιών αντιγράφουν την ίδια την πραγµατικότητα ή τις φαντασιώσεις µας! Τα παιχνίδια δεν είναι απλώς φανταστικοί κόσµοι τους οποίους ερευνούµε. Αντίθετα, ενισχύουν τη δύναµη της φαντασίας µας. Ο κάθε παίκτης µπορεί να γίνει – έστω και εικονικά- πρωταγωνιστής σε ένα επιλεγµένο έργο. Ο χαρακτήρας που επιλέγει µπορεί να βρεθεί σε µια πόλη για να λύσει ένα µυστήριο στα παιχνίδια περιπέτειας, µπορεί να γίνει στρατηγός του Αλεξάνδρου , του Αννίβα, ή των παγκοσµίων πολέµων, αναβιώνοντας ιστορικές µάχες δηµιουργώντας υποδοµές πόλεις και χωριά, πολίτες, εργασίες, στρατεύµατα και διοικητική µέριµνα, ώστε να κερδίσει τις µάχες µε αντίπαλους τον υπολογιστή ή άλλους ανθρώπους, µπορεί να βρεθεί στον υπόκοσµο αναπτύσσοντας το αστυνοµικό του δαιµόνιο, να οδηγήσει τα γρηγορότερα αυτοκίνητα σε αγώνες ταχύτητας, να γίνει παράγοντας και προπονητής στις καλύτερες ποδοσφαιρικές οµάδες κάνοντας ακριβώς ότι ένας επιχειρηµατίας στη Ρεάλ ή στη Μίλαν, να αντιµετωπίσει τις δυνατότερες οµάδες του NBA, να παίξει σκάκι µε το καλύτερο πρόγραµµα ή µε πραγµατικό αντίπαλο σε οποιοδήποτε µέρος του κόσµου, ή να αντιµετωπίσει µε την οµάδα του εξωγήινες µηχανές ή φυλές σε ένα πόλεµο των άστρων. Ανάλογα λοιπόν µε το θέµα που διαπραγµατεύονται και τους τρόπους χειρισµού τους, τα παιχνίδια αυτά χωρίζονται σε κύριες κατηγορίες: Action Adventure Strategy Racing Sports Simulation – Εξοµοιωτές Massively multiplayer on line Role playing games( RPG)

21

Τα παιχνίδια λοιπόν αυτά µπορούν να παιχτούν χωρίς να είναι απαραίτητη η σύνδεση µε το Internet, αλλά στα περισσότερα αν το επιθυµούµε µπορούµε να συναγωνιστούµε µε άλλους στον ίδιο χώρο µέσω της πολλαπλής σύνδεσης κάποιων υπολογιστών (lan), αλλά και µε τη χρήση του Internet, προκαλώντας άτοµα ή οµάδες από την Ελλάδα και από όλο τον κόσµο. Ταυτόχρονα σε αυτή τη περίπτωση οι δυνατότητες των υπολογιστών µας δίνουν την ευκαιρία να συνοµιλούµε µε αυτούς τους παίκτες µέσω chatrooms ή κονσόλας που διαθέτουν τα παιχνίδια αυτά. Την µεγαλύτερη απήχηση έχουν τα παιχνίδια δεξιοτήτων δράσης, τα παιχνίδια στρατηγικής και τα παιχνίδια ρόλων. Στα παιχνίδια ρόλων οι παίχτες δηµιουργούν φανταστικούς χαρακτήρες, κάθε ένας µε τα δικά του χαρακτηριστικά δύναµης, αντοχής ή ευφυΐας, ζώντας µια φανταστική επική περιπέτεια επίλυσης γρίφων και µαχών.

Επικοινωνία

Τηλεδιάσκεψη

Τι είναι τηλεδιάσκεψη Τηλεδιάσκεψη είναι η επικοινωνία, µέσω υπολογιστών, δύο η περισσοτέρων ατόµων ή οµάδων ατόµων, που βρίσκονται σε απόσταση µεταξύ τους. Κατά την τηλεδιάσκεψη γίνεται συγχρόνως οπτική και ακουστική επαφή των µετεχόντων (τηλεδιάσκεψη µπορούµε να έχουµε και µε ακουστική επαφή µόνο). Η τηλεδιάσκεψη γίνεται σε πραγµατικό χρόνο και επιτρέπει να γίνει οµιλία, συζήτηση, ερωτήσεις και απαντήσεις µε οµιλητές και ακροατές σε απόσταση. Η οθόνη του υπολογιστή είναι εκείνη που κάνει δυνατή την οπτική και την ακουστική επαφή.

Μορφές τηλεδιάσκεψης Μπορούµε να έχουµε τηλεδιάσκεψη µεταξύ δύο η περισσότερων σηµείων. Μπορούµε να έχουµε ακουστική επαφή µόνο µεταξύ δύο η περισσότερων σηµείων. Η συζήτηση µε την χρήση του πληκτρολόγιου δεν είναι τηλεδιάσκεψη αν και χρησιµοποιείται πολύ συχνά.

Τεχνολογία τηλεδιάσκεψης Για την τηλεδιάσκεψη χρησιµοποιείται µεγάλη ποικιλία από τεχνολογίες επικοινωνίας και πληροφορικής που διαφέρουν µεταξύ τους σε απαιτήσεις υποδοµής και κόστους. Κυρίως απαιτείται:

• Σύνδεση µε Internet • Ευθεία τηλεπικοινωνιακή ζεύξη

• Τηλεόραση

• ∆ορυφορική Τηλεόραση

22

Το πρόγραµµα ΣΧΕ∆ΙΑ Το πρόγραµµα ΣΧΕ∆ΙΑ είναι ένα πρόγραµµα δηµιουργίας δικτυακού ιστού στα δηµοτικά σχολεία του Αιγαίου. Συνδέοντας τα σχολεία µέσω του Internet, µεταξύ τους αλλά και µε κοµβικά σηµεία, το Πρόγραµµα προσφέρει πληροφόρηση, ενηµέρωση, διδασκαλία, ψυχαγωγία στους αποδέκτες τους και µε τον τρόπο αυτόν βοηθά τους δασκάλους και τους µαθητές στη δουλειά τους. Με την ολοκλήρωση του Προγράµµατος αυτού για τα σχολεία που µετέχουν στο Πρόγραµµα, τους δασκάλους, τους µαθητές αλλά και τις µικρές κοινωνίες των νησιών, θα υπάρχει ανοικτό ένα παράθυρο προς τον κόσµο της πληροφορίας.

Τεχνολογία και Επικοινωνία Η τεχνολογία, στη σύγχρονή της µορφή, έρχεται να δώσει πολλές λύσεις σε πολλές περιπτώσεις όπου η κλασική ανθρώπινη επαφή εµποδίζεται από διάφορες παραµέτρους. Στα αποµονωµένα νησιά του Αιγαίου, όπου οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες και οι δυσκολίες στη συγκοινωνία κάνουν δύσκολη την πρόσβαση, η τεχνολογία θα βοηθήσει πολύ στην άρση της αποµόνωσης. Η τηλεδιάσκεψη στα νησιά του Αιγαίου αναµένεται να βοηθήσει την επικοινωνία στα νησιά και τη συµµετοχή των κατοίκων στα δρώµενα της ευρύτερης περιοχής, περιορίζοντας αρκετά τις µετακινήσεις που και χρονοβόρες είναι αλλά και δηµιουργούν οικονοµικές επιβαρύνσεις.

Πιλοτική Εφαρµογή Λειτουργικής Χρήσης

Σήµερα η τηλεδιάσκεψη στα νησιά του Αιγαίου βρίσκεται ακόµα σε πιλοτικό στάδιο. Έχει εφαρµοσθεί πειραµατικά σε συνέδρια, αλλά λίγοι έµαθαν γι' αυτήν, αφού τα συνέδρια ήταν επιστηµονικής φύσεως άρα εξειδικευµένα σε µεγάλο βαθµό. Στόχος όµως δεν είναι να χρησιµοποιηθεί η τηλεδιάσκεψη µόνο σε εξειδικευµένες περιπτώσεις αλλά να συνειδητοποιηθεί ότι αυτή βοηθά πρακτικά και λειτουργικά. Για το λόγο αυτό θεωρούµε ότι η πραγµατοποίηση σύσκεψης του Πρωθυπουργού µε δηµάρχους της ∆ωδεκανήσου µε τη χρήση τηλεδιάσκεψης, αντί της συµβατικής διάσκεψης, αποτελεί µια εφαρµογή λειτουργικής χρήσης αυτής της τεχνολογίας και πηγή έµπνευσης για διεύρυνση της χρήσης αυτής σε πολλούς τοµείς της Αιγαιοπελαγίτικης ζωής

Μέσα Κοινωνικής ∆ικτύωσης

Το Blog To ιστολόγιο, γνωστό συχνά µε την ονοµασία blog, είναι µορφή ιστοχώρου. Είναι λίστα καταχωρήσεων από την πιο πρόσφατη καταχώρηση στην παλαιότερη. Το περιεχόµενο των καταχωρήσεων µπορεί είναι οτιδήποτε, όπως νέα , πολιτικοκοινωνικός σχολιασµός, σχολιασµός των µέσων µαζικής ενηµέρωσης και των διασηµοτήτων, προσωπικά ηµερολόγια και ειδικά θέµατα όπως τεχνολογία, µόδα, αθλητικά, τέχνες, γαστρονοµία. Συνήθως δεν απαιτείται ενδελεχής επιµέλεια του κώδικα της ιστοσελίδας, µιας και συχνά είναι εγκατεστηµένα αυτόµατα συστήµατα, που παρέχουν την δυνατότητα στο διαχειριστή του ιστολογίου να συντάξει µια καταχώρηση µε πολύ λίγα βήµατα. Είναι ένας τρόπος έκφρασης µέσω του διαδικτύου.

Το Skype Το Skype είναι µια εξαιρετικά δηµοφιλής εφαρµογή µε εκατοµµύρια χρήστες από όλον τον κόσµο. Αρχικά ήταν για επικοινωνία σε Η/Υ. Πλέον προσφέρει κλήσεις σε οποιοδήποτε µέρος του κόσµου,

23

σε οποιοδήποτε δίκτυο τηλεφωνίας, σταθερής και κινητής, µε χαµηλές χρεώσεις. Επίσης οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα αποστολής αρχείων αλλά µπορούν να κάνουν τηλεδιάσκεψη µε συναδέλφους και φίλους τους που βρίσκονται στο άλλο άκρο του πλανήτη. ∆ιατίθεται σε εκδόσεις για Windows, Mac και Linux, όπως επίσης και για τις πλατφόρµες φορητών συσκευών . Παλαιότερα ήταν διαθέσηµο και για Windows Mobile αλλά η έκδοση αυτή έχει διακοπεί. H σύνδεση που παρέχει µεταξύ των χρηστών γίνεται µέσω άµεσων συνδέσεων.

Το Facebook Το Facebook είναι ο ιστόχωρος κοινωνικής δικτύωσης που ξεκίνησε στις 4 Φεβρουαρίου του 2004. Οι χρήστες µπορούν να επικοινωνούν µέσω µηνυµάτων µε τις επαφές τους και να τους ειδοποιούν όταν ανανεώνουν τις προσωπικές πληροφορίες τους. Ο Μαρκ Ζακερµπερκ ίδρυσε το Facebook, ενώ ήταν φοιτητής του πανεπιστηµίου του Harvard. Αρχικά δικαίωµα συµµετοχής είχαν µόνο οι φοιτητές ενώ αργότερα επεκτάθηκε. Το όνοµα της ιστοσελίδας προέρχεται από τα έγγραφα παρουσίασης των µελών πανεπιστηµιακών κοινοτήτων µερικών Αµερικάνικων κολεγίων και προπαρασκευαστικών σχολείων που χρησιµοποιούσαν οι νεοεισερχόµενοι σπουδαστές για να γνωριστούν µεταξύ τους. Tο 2005 το δικαίωµα πρόσβασης επεκτάθηκε σε µαθητές συγκεκριµένων λυκείων και µέλη ορισµένων µαθητικών κοινοτήτων, ενώ το 2006 η υπηρεσία έγινε προσβάσιµη σε κάθε άνθρωπο του πλανήτη που η ηλικία του ξεπερνούσε τα 13 χρόνια. Το Facebook είναι ένας καλός τρόπος δικτύωσης µε φίλους και γνωστούς. Παρά το ότι ενέχει κινδύνους (κυρίως για παραβίαση προσωπικών δεδοµένων), ο προσεκτικός χρήστης δεν έχει πρόβληµα. Το Facebook ακόµα παρέχει παιχνίδια και υπάρχει η δυνατότητα ανεβάσµατος φωτογραφιών και βίντεο.

Wiki To Wiki είναι ένας τύπος ιστότοπου που επιτρέπει σε οποιονδήποτε να δηµιουργήσει και να επεξεργαστεί τις σελίδες του. Σε ένα wiki, διάφορα άτοµα µπορούν να γράφουν µαζί (όχι ταυτοχρόνως). Έτσι, διευκολύνεται η συνεργασία πολλών ατόµων για τη συγγραφή ενός έργου. Αν ένας χρήστης κάνει κάποιο λάθος, ο επόµενος µπορεί να το διορθώσει. Μπορεί επίσης να προσθέσει κάτι νέο στη σελίδα, πράγµα που επιτρέπει τη συνεχή βελτίωση και ενηµέρωση. Επίσης στα wiki µπορεί να γίνεται συζήτηση. Σε ορισµένα wiki υπάρχουν οι ειδικές σελίδες για αυτό το σκοπό, ενώ σε κάποια άλλα wiki, συζήτηση µπορεί να γίνεται σε όλες τις σελίδες. Ουσιαστικά είναι ένα εργαλείο δηµιουργίας ανοιχτών εγκυκλοπαιδειών.

To YouTube ∆ηµιουργήθηκε το Φεβρουάριο του 2005 και το Νοέµβριο του 2006 ονοµάστηκε από το περιοδικό Time"Invention of the Year 2006". Τον Οκτώβριο του 2006, η εταιρεία αγοράστηκε από την Google µε ενάντια 1,65 δισεκατοµµυρίων δολαρίων ΗΠΑ και σήµερα λειτουργεί ως θυγατρική της Google. Η εταιρία εδρεύει στο Σαν Μπρούνο της Καλιφόρνια. Μεγαλύτερο µέρος του περιεχοµένου στο YouTube έχει φορτωθεί από τα άτοµα, αν και µέσα µαζικής ενηµέρωσης και επιχειρήσεις συµπεριλαµβανοµένων των CBS, BBC, Vevo και άλλες οργανώσεις παρέχουν ορισµένο από το υλικό τους µέσω του site, ως µέρος του προγράµµατος εταιρικής σχέσης YouTube. Όλοι µπορούν να βλέπουν τις αποθηκευµένες ψηφιακές ταινίες (βίντεο), ενώ τα εγγεγραµµένα µέλη µπορούν να αποθηκεύουν απεριόριστο αριθµό ταινιών. Μαζί µε τις ταινίες εµφανίζεται και ο αριθµός των µελών που τις έχουν δει, ώστε να φαίνονται ποιες είναι οι πιο δηµοφιλείς. Επίσης ένας χρήστης µπορεί να πεί αν του αρέσει ένα βίντεο ή όχι. Τα εγγεγραµµένα µέλη µπορούν να αφήσουν σχόλια στο κάθε βίντεο και να πατήσουν το κουµπί "Μου αρέσει" καθώς επίσης και να βαθµολογήσουν τα σχόλια άλλων χρηστών.

24

Μη εγγεγραµένοι χρήστες µπορούν να παρακολουθήσουν τα βίντεο. Βίντεο που θεωρούνται ότι περιέχουν δυνητικά προσβλητικό περιεχόµενο είναι διαθέσιµες µόνο σε εγγεγραµµένους χρήστες 18 και άνω.

3) ∆ιαδύκτιο: Κατάχρηση, Εθισµός

Το διαδίκτυο αποτελεί ένα ισχυρό εργαλέιο ψηφιακής τεχνολογίας και έχει επιφέρει επανάσταση στον επαγγελµατικό χώρο, στο σχολείο και στην οικογένεια κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Στη συνέχεια θα αναπτύξουµε το θέµα εξετάζοντας τις επιπτώσεις της κατάχρησης του διαδικτύου στην ανάπτυξη της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων. Ο νέος τρόπος επικοινωνίας των σύγχρονων κοινωνιών έχει επηρεάσει άµεσα τη συµπεριφορά των ανθρώπων και καθορίζει σε σηµαντικό βαθµό την καθηµερινότητά µας. Τα νέα µοντέλα συµπεριφοράς και κοινωνικής δράσης των ατόµων αφορούν και τα παιδιά τα οποία όµως, όπως και οι ενήλικες, έχουν βρεθεί εκτεθειµένα σε καταστάσεις που τους επηρεάζουν άµεσα και αρκετές φορές δεν είναι σε θέση να τις ελέγχξουν. Όπως θα λέγαµε για προγράµµατα σε τηλεόραση, ότι θα πρέπει να υπάρχει πάντα επίβλεψη απο τους γονείς, το ίδιο θα πρέπει να απαιτούµε και για τις ”επισκέψεις” των παιδιών µας σε διάφορες

25

ιστοσελίδες στο διαδίκτυο. Οι επιπτώσεις της κατάχρησης του διαδικτύου είναι πολύ σοβαρές όταν αυτές αφορούν παιδιά και έφηβους, οι οποίοι βρίσκονται ακόµη σε ευαίσθητο αναπτυξιακό στάδιο και δεν έχουν ακόµη αναπληρώσει την διαµόρφωση χαρακτήρα και προσωπικότητας.

Κατάχρηση του Η/Υ

Αιτίες του φαινοµένου

Από τα πρώτα στοιχεία που προκύπτουν από τα 35 (τριάντα πέντε) παιδιά και εφήβους που προσήλθαν στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας ( Μ . Ε . Υ. ) µε αίτηµα την αντιµετώπιση της υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου προκύπτουν ότι :1.το φαινόµενο είναι συχνότερο στα αγόρια , 2.σε δυσλειτουργικές οικογένειες , 3.σε παιδιά µε καταθλιπτικό συναίσθηµα ή διάσπαση προσοχής - υπερκινητικότητα.Φαίνεται ότι πάνω από τα µισά παιδιά κάποιο ψυχικό υπόστρωµα που πιθανώς συµβάλλει στην ανάπτυξη κατάχρησης διαδικτύου , ενώ στα υπόλοιπα σηµαντικό ρόλο φαίνεται να παίζουν περιβαλλοντικοί παράγοντες .Οι νέες κοινωνικές συνθήκες παίζουν το ρόλο τους στην ανάπτυξη του φαινοµένου.

Ηλικιακές οµάδες παιδιών που εµφανίζουν εξάρτηση στο διαδίκτυο

Το φαινόµενο µπορεί να εµφανιστεί σε εφήβους κατά την πρώϊµη εφηβεία (10 -14 ετών) ή και σε µικρότερη ακόµη ηλικία . Είναι πιο συχνό κατά τη µέση εφηβεία ( 15 -17 ετών ) , κατά την οποία η έφηβοι πειραµατίζονται και σταδιακά αυτονοµούνται,καθώς κατά την όψιµη εφηβεία ( 17 ετών και άνω) . Οι περισσότεροι εξαρτηµένοι έφηβοι ασχολούνται µε ‘παιχνίδια’,στο σπίτι ή στα internet

26

cafe.Μπορεί να σταµατήσουν το σχολείο να αποµονωθούν από την οικογένεια και τους φίλους , να είναι επιθετικοί µε τους γονείς , να κλέβουν χρήµατα από την οικογένεια για να ‘παίζουν’,να ζουν σε ένα δωµάτιο,να µην τρώνε ή το αντίθετο(να παχύνουνε πολύ ) , να µην γυµνάζονται και να µην κοιµούνται για 24ωρα.

DaedalusProject

Μελέτες που αφορούν το γιατί τα ηλεκτρονικά παιχνίδια θεωρούνται ευχάριστα και γοητεύουν, έδειξαν ότι αυτά έχουν κοινά κάποια χαρακτηριστικά (Malone, 1981). Προσφέρουν το αίσθηµα του ελέγχου, της περιέργειας, της εξωγενούς και της εσωγενούς φαντασίας προκαλώντας ταυτόχρονα την ενασχόληση µε αυτά. Με βάση αυτά τα αποτελέσµατα οι Lepper και Malone (1987), πρότειναν τη χρήση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών ως ένα µέσο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Τα εκπαιδευτικά ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι εκείνα τα παιχνίδια που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη της λογικής και την απόκτηση δεξιοτήτων και γνώσης µε έναν ευχάριστο τρόπο (Klawe&Phillips, 1995). Από τις πρώτες έρευνες που έγιναν για την χρήση των παιχνιδιών στην εκπαίδευση (Gordon, 1970) αποδείχθηκε ότι αποτελούν µία πηγή κινήτρου για τους χρήστες να δοκιµάσουν τις γνώσεις τους, να τις αναπτύξουν εφαρµόζοντας τις καθώς και να 4 µάθουν πράγµατα που δεν γνωρίζουν, ενώ ταυτόχρονα διασκεδάζουν (Malone, 1980). Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που µας δίνει η καταγραφή µιας µελέτης που ακούει στο όνοµα DaedalusProject. Έχοντας δείγµα 30.000 παικτών οι οποίοι συµµετέχουν στο πρόγραµµα µέσω ερωτηµατολογίων, το ProjectDaedalus καταγράφει τις συνήθειες, τα κίνητρα και τις εµπειρίες που αποκοµίζουν οι παίχτες των MMORPG. Το πρώτο ενδιαφέρον στοιχείο που παρατηρείται είναι ότι οι παίχτες των MMORPG έχουν µέσο όρο ηλικίας τα 26 χρόνια, καταρρίπτοντας έτσι την αντίληψη περί «εφηβικής φύσης» αυτών των παιχνιδιών, ενώ το ηλικιακό εύρος ξεκινάει από τα µόλις 11 χρόνια και φτάνει τα 68. Επίσης, οι µισοί έχουν σταθερή εργασία, το ένα τρίτο είναι παντρεµένοι, ενώ το ένα τέταρτο έχει παιδιά. Υπάρχει µια πραγµατικά µεγάλη ποικιλία δηµογραφικών στοιχείων µεταξύ των παιχτών, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι µέσα στα παιχνίδια, συνάπτονται συνεργασίες µεταξύ ανθρώπων που στην πραγµατική ζωή δεν έχουν κανένα κοινό σηµείο µεταξύ τους. Ο χρόνος ενασχόλησης µε ένα MMORPG ( Massively-MultiplayerOnlineRolePlayingGame) κυµαίνεται στις 22 ώρες εβδοµαδιαίως, ενώ ένα ποσοστό 8% δηλώνει ότι ξεπερνά τις 40 ώρες παιχνιδιού, αριθµός που αντιστοιχεί σε µια εργάσιµη εβδοµάδα. Υπάρχει κι ένα σηµαντικά µεγάλο ποσοστό 61% που δήλωσε ότι τουλάχιστον µία φορά ασχολήθηκε µε το παιχνίδι για δέκα συνεχόµενες ώρες. Είναι τα παιχνίδια εθιστικά και πότε συµβαίνει αυτό; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και ποιες λύσεις υπάρχουν; Όπως συµβαίνει µε κάθε τι που µπορούµε να απολαύσουµε, η υπερβολική του χρήση οδηγεί στη κατάχρηση του και φυσικά δηµιουργεί εθισµό. Τα παιχνίδια στον υπολογιστή, στα κινητά, στις κονσόλες, στο σπίτι ή το Internet café, µπορεί να γίνουν εθιστικά όσο και η τηλεόραση, το φαγητό, ή το ποτό µας, όταν δεν υπάρχει µέτρο, ενηµέρωση και γνώση. Η υπερβολική ενασχόληση µε τα παιχνίδια στους υπολογιστές έχει οδηγήσει τα άτοµα που δρουν καταχρηστικά, στην προσκόλληση τους σε αυτά για αρκετές

27

ώρες την ηµέρα. Σήµερα οι πρώτες υποστηρικτικές µονάδες για αυτά τα άτοµα άρχισαν να λειτουργούν στην Αµερική, ενώ στην Κίνα όπου αυτό το µέσο διασκέδασης είναι πολύ διαδεδοµένο, έχουν θεσπιστεί νόµοι που απαγορεύουν µέσω λειτουργικού να παίξει κάποιος παραπάνω από κάποιες επιτρεπόµενες ώρες την ηµέρα. Άλλο ένα πρόβληµα που δηµιουργείται είναι η ανησυχία «κατά πόσο επηρεάζουν τα παιχνίδια αυτά τη συµπεριφορά των παιδιών». Σύγχρονες έρευνες ακόµη και στο Ελλαδικό χώρο, έχουν επισηµάνει τα θετικά αποτελέσµατα του ηλεκτρονικού παιχνιδιού, όταν αυτό πραγµατοποιείται µε µέτρο. Ειδικότερα για το εάν ο εθισµός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχει επίπτωση στην κοινωνική συµπεριφορά των ενασχολούµενων µε αυτά και ιδιαιτέρως στα παιδιά αλλά και το αν ο εθισµός ευθύνεται για φαινόµενα παραβατικότητας και βίαιης συµπεριφοράς, συζητήθηκαν πρόσφατα κατά την διάρκεια διηµερίδας, µε τίτλο «Οι νέες τεχνολογίες του διαδικτύου και η διδακτική της Κοινωνιολογίας». Ο αν. καθηγητής του ΤΕΙ Μεσολογγίου κ. Σ. Συρµακέσης αναφέρθηκε σε έρευνες οι οποίες πιστοποιούν τα θετικά αποτελέσµατα της χρήσης των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. «ο αυτόµατος συντονισµός χεριού και µατιού, καθώς και η εµπέδωση µιας σειράς ιστορικών γεγονότων συνιστούν 2 χαρακτηριστικά παραδείγµατα των θετικών πλευρών του». Επίσης – όπως συµπλήρωσε- τα παιδιά χρήστες αυτών των παιχνιδιών τείνουν να είναι πιο δεκτικά στις τεχνολογικές καινοτοµίες. Από την πλευρά του ο δρ. καθηγητής κ Ηρ. Βαρλάµης αναφέρθηκε στην δυνητική µαθησιακή κοινότητα , ως την πιο σύγχρονη τάση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση ενώ η κ. Μ. Κωλέτση ανέλυσε το ψηφιακό χάσµα που αναδύεται µεταξύ τεχνολογικά προνοµιούχων και αναλφάβητων Υπάρχει µια υπερβολή γύρω από την ενοχή των παιχνιδιών στη βίαιη συµπεριφορά: Το κάθε παιδί που έχει την καθοδήγηση από το σπίτι, γνωρίζει ότι ο χαρακτήρας που διαχειρίζεται δεν είναι υπαρκτό πρόσωπο. Ουσιαστικά δεν ταυτίζεται µε αυτόν, παρά µόνο τον χρησιµοποιεί σαν µέσο για την επίτευξη του σκοπού του. Πόσοι από εµάς γίνανε κλέφτες διότι στα παιδικά µας παιχνίδια προσποιούµασταν τους χαρακτήρες αυτούς στο κλέφτες και αστυνόµοι; Πόσοι από εµάς πέσανε από το µπαλκόνι προσπαθώντας να κάνουν τον superman; Πόσοι γίναµε σατανιστές ακούγοντας το απαγορευµένο τότε ροκ; Πόσους σκοτώσαµε στη προσπάθεια µας να γίνουµε ο Ράµπο ή ο Κότζακ; Μεµονωµένα περιστατικά υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντα. Αλλά οι πιθανότητες βίαιης συµπεριφοράς ενός παιδιού µάλλον θα πρέπει να αναζητηθεί σε πολλαπλές συγκυρίες και όχι µονόπλευρα σε ένα εύκολο και βολικό στόχο. Σε όλους όµως τους πιθανούς κινδύνους υπάρχουν λύσεις που µπορούν να θωρακίσουν τους εαυτούς µας και τα παιδιά µας. Πρώτα από όλα η έλλειψη γνώσης για το τι είναι το διαδίκτυο, ο υπολογιστής ή το παιχνίδι, µας οδηγούν σε πανικό και υστερική συµπεριφορά. Καθηµερινά βοµβαρδιζόµαστε από ειδήσεις γεµάτες υστερία, σκανδαλολογία, επικίνδυνες γενικεύσεις και απαισιοδοξία, που µας κάνουν να αισθανόµαστε ανήµποροι, ευάλωτοι και απροστάτευτοι µπροστά στο «κακό» που παραµονεύει έξω από την πόρτα µας. Για εµάς είναι περισσότερο επικίνδυνη η απαξίωση της τεχνολογίας και η φοβία που καλλιεργείται στις παιδικές ψυχές, από τις ίδιες τις απειλές του διαδικτύου. Είναι τραγικό το 60,9% των Ελλήνων να αδιαφορεί, αγνοεί, µέχρι και να αρνείται την είσοδό του στο διαδικτυακό κόσµο. Επιπροσθέτως, το ποσοστό χρηστών από το σπίτι (18,6%) κατατάσσει την Ελλάδα στην προτελευταία θέση της Ευρώπης των «25»

28

Κίνδυνοι συνδεδεµένοι µε ψυχικά προβλήµατα

Το άγχος - φόβος για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές

Το πρόβληµα του άγχους – φόβου για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές εµφανίζεται σε ανθρώπους όχι µικρής ηλικίας, οι οποίοι δεν έχουν γνώσεις για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και δεν είναι

εξοικειωµένοι µε τη χρήση τους. Γενικά, η επαφή του ανθρώπου µε τη νέα τεχνολογία έχει ως αποτέλεσµα τη δηµιουργία άγχους ή φόβου, αφού αυτή συχνά εκλαµβάνεται ως απειλή για την υπόσταση του ανθρώπου. Στη διερεύνηση του φαινοµένου και των αιτίων που το προκαλούν

αναλυτικά, έχουν εστιάσει αρκετές έρευνες (Orman 1996, Παναγιωτακόπουλος, Κουστουράκης & Κατσίλλης 2001, Panagiotakopoulos & Koustourakis 2001, Παναγιωτακόπουλος 2002).

Άγχος ή φόβο βέβαια, δεν αισθάνονται µόνο οι άνθρωποι που δεν έχουν γνώσεις για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές αλλά και σχετικά έµπειροι χρήστες όταν ευρίσκονται κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, µπροστά σε απρόβλεπτες καταστάσεις.

Κύριος τρόπος αντιµετώπισης και µείωσης του άγχους – φόβους για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές είναι η συµµετοχή σε σεµινάρια που γίνονται µε έµπειρους επιµορφωτές και στοχεύουν αρχικά να αποµυθοποιήσουν τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, στη συνέχεια να προσφέρουν γνώση για τη δοµή και τη λειτουργία του και µετέπειτα για άλλα εξειδικευµένα θέµατα.

Ο εθισµός απο τη χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου

Μέχρι πρότινος το πρόβληµα του εθισµού ήταν συνδεδεµένο µε τη χρήση ουσιών, αλκοόλ ή νικοτίνης. Με την εξάπλωση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, ο εθισµός από τη χρήση τους έχει πάρει διαστάσεις και συνδέεται άµεσα µε τη χρονικά υπερβολική χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, η οποία λειτουργεί δυσµενώς και σε βάρος άλλων δραστηριοτήτων του ανθρώπου και θα µπορούσε να χαρακτηριστεί ως παθολογική (Griffiths 1996 & 1997, Schuman 1997). Ιδιαίτερα στο Internet, στις περιπτώσεις που η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι υπέρµετρη και ξεπερνά τις 5-6 ώρες ηµερησίως σε καθηµερινή βάση, έχουν διαπιστωθεί συµπτώµατα ψυχικών διαταραχών. Το πρόβληµα αυτό, όπως φαίνεται, θα απασχολεί όλο και περισσότερο τους ερευνητές και ψυχολόγους (Griffiths 1996, Griffiths 1998, Young 2000, Παναγιωτακόπουλος 2002).

Ο Davis (2001) διακρίνει δύο τύπους παθολογικής χρήσης του Internet, µε βάση τον τρόπο λειτουργίας του χρήστη. Η πρώτη κατηγορία (SpecificPathologicalInternetUse - SPIU) περιλαµβάνει αυτούς που χρησιµοποιούν υπέρµετρα το Internet µε συγκεκριµένους στόχους, π.χ. για on-line εµπορικές συναλλαγές, για δηµοπρασίες, για παιχνίδια, για συλλογή πορνογραφικού υλικού κλπ.. Η δεύτερη κατηγορία (GeneralizedPathologicalInternetUse - GPIU) περιλαµβάνει αυτούς που χρησιµοποιούν υπέρµετρα το Internet χωρίς συγκεκριµένους στόχους, π.χ. για άσκοπο σερφάρισµα από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα και οργάνωση πληροφορίας χωρίς προφανή-άµεσο στόχο, για συζήτηση σε chatrooms κλπ.

Το 2000 σχετική έρευνα αποκάλυψε πως το ποσοστό των εθισµένων από τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, ξεπερνούσε το 5% των χρηστών συνολικά (Center for On-Line Addiction 2000). Ο Fienberg (2000) επίσης, υποστήριξε πως το 8% των χρηστών Internet στις ΗΠΑ είναι εθισµένοι µε την περιήγηση σε σελίδες µε πορνογραφικό περιεχόµενο. Το ποσοστό αυτό όπως

29

φαίνεται, παρουσιάζει αυξητικές τάσεις, όσο βελτιώνεται από πλευράς λειτουργικότητας το Internet και αυξάνουν οι διευκολύνσεις µέσω αυτού.

Το 2001, σε έρευνα της Anderson µε συµµετοχή 1300 φοιτητών από 8 αµερικανικά κολέγια φάνηκε πως το 9,8% των συµµετεχόντων πληρούν τρία ή περισσότερα κριτήρια µεταξύ αυτών που φανερώνουν εξάρτηση ή εθισµό στη χρήση του Internet (Anderson 2001). Τα κριτήρια, τα οποία χρησιµοποιήθηκαν από την Anderson, είναι αυτά που έχουν διαµορφωθεί από την Αµερικανική Ψυχιατρική Ένωση και παρουσιάζονται σε σχετικό εγχειρίδιό της (APA 1994) για τη διάγνωση και τον έλεγχο των διανοητικών διαταραχών που προέρχονται από κάθε είδους εξάρτηση.

Συµπτώµατα και ενδείξεις

Ψυχολογικά συµπτώµατα

- Αίσθηση ευφορίας όση ώρα βρισκόµαστε στον υπολογιστή

- Είµαστε ανίκανοι να σταµατήσουµε τη δραστηριότητα

- Αποζητούµε όλο και περισσότερο χρόνο στον υπολογιστή

- Παραµελούµε οικογένεια και φίλους

- Νιώθουµε κενοί , θλιµµένοι και οξύθυµοι όταν δεν βρισκόµαστε στον υπολογιστή

- Λέµε ψέµατα στην οικογένεια και τους φίλους µας για τις δραστηριίοτητές µας

- Αντιμετωπίζουμε προβλήματα με τη δουλειά και το σχολείο

Σωµατικά συµπτώµατα

30

- ∆ιατροφικές διαταραχές

- ∆ιαταραχές του ύπνου και αλλαγή των συνηθειών ύπνου

- Μυοσκελετικές παθήσεις (π.χ. σκολίωση )

- Μειωµένη αθλητική δραστηριότητα

-Ξηρά µάτια -µυωπία

- Ηµικρανίες

Κίνδυνοι συνδεδεµένοι µε σωµατικά προβλήµατα

Το σύνδροµο του καρπιαίου σωλήνα

Πρόκειται για τη συµπίεση του µέσου βραχιόνιου νεύρου, που διέρχεται από τα καρπιαία οστά της παλάµης (Sheehan 1990a, Sheehan 1990b, Trainor & Krasnewich 1998). Η τυποποιηµένη, επαναλαµβανόµενη κίνηση των δακτύλων κατά τη χρήση του πληκτρολογίου ή του ποντικιού έχει ως αποτέλεσµα τη δηµιουργία φλεγµονών στα καρπιαία οστά και τη συµπίεση του µέσου βραχιόνιου νεύρου. Ο χρήστης πονά στα άνω άκρα, τα οποία επίσης µουδιάζουν ή κινούνται µε δυσκολία. Στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται ακινησία ή χαλαρή εργασία µε τα άνω άκρα και χρήση νάρθηκα, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις χρειάζεται εγχείρηση (Kline & Hudson, 1995).

Η πρόληψη του συνδρόµου του καρπιαίου σωλήνα (Anderson, 1995) µπορεί να γίνει µε περιοδική διακοπή της επαναλαµβανόµενης, στερεότυπης και µονότονης κίνησης των δακτύλων, µε περιοδικές ασκήσεις κίνησης των άνω άκρων ή τέλος, µε σωστή θέση των άνω άκρων κατά τη χρήση του πληκτρολογίου .

Εικόνα 1. Το µέσο βραχιόνιο νεύρο

31

Το σύνδροµο της οθόνης

Η πολύωρη εργασία µε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή καταπονεί τα µάτια και επιταχύνει την εξέλιξη οφθαλµικών προβληµάτων. Το πρόβληµα µεγαλώνει επικίνδυνα όταν το υποσύστηµα εικόνας του ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι µέτριο ή κακό. Τα µάτια κουράζονται, ερεθίζονται, κοκκινίζουν, υπάρχει αίσθηση ξηρότητας και καψίµατος, έκκριση δακρύων, θολή ή εξασθενηµένη όραση, δυσκολία εστίασης σε µακρινές αποστάσεις, εµφάνιση µαύρων κηλίδων ή διπλών ειδώλων (Trainor & Krasnewich 1998). Τα προηγούµενα συνδυάζονται µε πονοκέφαλο. Τα συµπτώµατα αυτά είναι γνωστά ως σύνδροµο της οθόνης.

Πρόληψη µπορεί να γίνει εάν χρησιµοποιούµε µια καλή οθόνη και κάρτα γραφικών, αν περιορίσουµε τη χρονική διάρκεια της εργασίας µε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και αν προσαρµόζουµε τα µάτια σε µακρινές αποστάσεις κατά τη διάρκεια των διαλειµµάτων της εργασίας.

Πρόσφατα, µια έρευνα στην Ιαπωνία µε δείγµα περισσότερους από 5000 εργαζόµενους συνέδεσε την ασθένεια του γλαυκώµατος αλλά και της µυωπίας µε την υπέρµετρη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών

Παθήσεις απο κακή στάση του σώµατος

Κατά τη µακροχρόνια χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή έχουν ανιχνευτεί προβλήµατα που σχετίζονται µε την κακή στάση του σώµατος, όπως: τενοντίτιδες, κακώσεις των νεύρων ή των αιµοφόρων αγγείων που διέρχονται από τον αυχένα, κακώσεις των νεύρων που διέρχονται από τους ώµους, κακώσεις των νεύρων που διέρχονται από τον αγκώνα (ωλενικό νεύρο) και, κυρίως, πόνοι στην πλάτη του χειριστή. Οι πόνοι στην πλάτη οφείλονται γενικά σε κακή στάση του σώµατος επί µεγάλο χρονικό διάστηµα.

Εικόνα 2. Σωστή θέση σώµατος (κορµού και άκρων) χειριστή ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Προληπτικά, οι µικρές περιοδικές διακοπές από τη µονότονη εργασία είναι απαραίτητες, σε συνδυασµό µε χαλαρές ασκήσεις κίνησης του σώµατος και των χεριών, ώστε να αποκαθίσταται η κυκλοφορία του αίµατος από τη µακρά ακινησία σηµαντικού τµήµατος του σώµατος ή από τη

32

µονότονη και επαναλαµβανόµενη κίνηση των χεριών στο πληκτρολόγιο (Holloway 1991, Trainor & Krasnewich 1998).

Η σωστή στάση του σώµατος κατά την εργασία µε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή φαίνεται στην Εικόνα 2 (Sheehan 1990b, Health & Safety Guidelines for Computer Use at MIT 1997, Trainor & Krasnewich 1998).

Οθόνες και ακτινοβολίες

Η οθόνη αποτελεί ένα κρίσιµο περιφερειακό, για το οποίο στο παρελθόν έχει γίνει αρκετή έρευνα και έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις σε σχέση µε την υγιεινή του χρήστη ηλεκτρονικού υπολογιστή. Εκ κατασκευής, οι οθόνες καθοδικού σωλήνα (CRT) αποτελούν πηγές εκποµπής ηλεκτροµαγνητικών ακτινοβολιών (Health & Safety Guidelines for Computer Use at MIT 1995a). Τα πεδία αυτά έχουν θωρηθεί επικίνδυνα για την υγεία µας (Sheehan 1990a, Updegrove & Updegrove 1991, Fleming et al. 1991, Goldhaberetal. 1988, Windhametal. 1990, Schnorretal. 1991, Frumkin 1991).

Σήµερα βέβαια, µε τις οθόνες υγρών κρυστάλλων (LCD), ή καλύτερα µε τις οθόνες υγρών κρυστάλλων µε τρανζίστορ λεπτής µεµβράνης (LCD/TFT) δεν υπάρχουν προβλήµατα ακτινοβολιών και ο χρήστης δεν αντιµετωπίζει τέτοια προβλήµατα.

Εικόνα 3. Επιτρεπτές και µη κατευθύνσεις φωτός προς τη θέση χειριστή ηλεκτρονικού υπολογιστή

Τέλος, την καλή απεικόνιση βοηθά και η σωστή πρόσπτωση του φωτός του περιβάλλοντος (Εικόνα 3), το οποίο θα πρέπει να είναι διάχυτο και δεν πρέπει να προσπίπτει άµεσα και κάθετα προς την οθόνη (Updegrove & Updegrove 1991, Sheehan 1991).

Η φωτοεπιληψία

Τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί φωτοεπιληπτικά φαινόµενα σε παιδιά τα οποία επί µακρό χρόνο ασχολούντο µε λογισµικό ψυχαγωγίας (ηλεκτρονικά παιχνίδια). Κατά τη χρήση των παιχνιδιών αυτών διαπιστώθηκε πως εµφανίζονταν στην οθόνη του ηλεκτρονικού υπολογιστή ή της τηλεόρασης έντονες και συνεχείς εναλλαγές φωτός – εκλάµψεις (Harding 1998, Trenité et al. 1999, Zifkin & Trenité 2000). Συνεπώς, πρέπει να αποφεύγεται η πολύωρη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και ιδίως η χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών από τα παιδιά, ιδιαίτερα µάλιστα, από όσα είναι επιρρεπή ή έχουν εµφανίσει επιληπτικές κρίσεις.

33

Οι κίνδυνοι απο τα υλικά κατασκευής

Το µέγεθος της απειλής από τα τοξικά υλικά (µόλυβδος, χρώµιο, υδράργυρος, κάδµιο, κοβάλτιο, αρσενικό αλλά και πλαστικά PVC ή επιβραδυντές καύσης) που εµπεριέχονται στο υλικό του ηλεκτρονικού υπολογιστή δεν είναι επαρκώς προσδιορισµένο (Health & Safety Guidelines for Computer Use at MIT 1995b). Υπολογίζεται πως στα υλικά κατασκευής ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή «κρύβονται» περισσότερες από 1.000 χηµικές ουσίες, αρκετές από τις οποίες είναι ιδιαίτερα τοξικές. Η τοξικότητα αυτή των στοιχείων ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι ενεργή ακόµα και όταν ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι σε αχρηστία και σε µεγάλες συγκεντρώσεις µπορεί να προκαλέσει βλάβες, τουλάχιστον στον εγκέφαλο ή στο κεντρικό νευρικό σύστηµα του ανθρώπου.

Αντιµετώπιση

Αντιµετώπιση του εθισµού

Σύµφωνα µε τον έλληνα ερευνητή, ο εθισµός στο ∆ιαδίκτυο αποτελεί ένα καθαρά ψυχιατρικό φαινόµενο και η αντιµετώπισή του ανήκει στο φάσµα των ψυχιατρικών νοσηµάτων. «Είναι µάλιστα χαρακτηριστικό ότι στα παιδιά αυτά εµφανίζεται υψηλή συννοσηρότητα µε άλλα προβλήµατα,όπως οι διαταραχές ελέγχου των παρορµήσεων,το σύνδροµο υπερκινητικότητας και ελλειµµατικής προσοχής,η κατάχρηση καπνού,αλκοόλ και άλλων ουσιών». Οι απόψεις πάντως µεταξύ των επιστηµόνων ακόµη διίστανται, ίσως επειδή το όλο ζήτηµα είναι «φρέσκο» και κανένας, ούτε καν οι ειδικοί, δεν έχουν καταλήξει σε οριστικά συµπεράσµατα. Ο εθισµός στο ∆ιαδίκτυο δεν έχει οριστεί επισήµως ως ψυχική διαταραχή, αν και τα γεγονότα που τρέχουν µε... υψηλές ιντερνετικές ταχύτητες µαρτυρούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι διόλου απίθανο να συµβεί σύντοµα. Οπως όλα δείχνουν, το διαδικτυακό µέλλον διαγράφεται ακόµη πιο... εθιστικό και για τον λόγο αυτό, σύµφωνα µε τον κ. Σιώµο, πρέπει να υπάρξει ταχεία αντίδραση της πολιτείας ώστε να προλάβει αυτά που έρχονται. «Είναι σηµαντικό να υπάρξει ευαισθητοποίηση του κοινού και της πολιτείας σχετικά µε το ζήτηµα.Η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγµή χαµηλό ποσοστό χρήσης του ∆ιαδικτύου,ωστόσο τα επόµενα χρόνια το ποσοστό θα εξισωθεί µε εκείνο των άλλων ευρωπαϊκών χωρών όπως η Νορβηγία,άρα θα αυξηθεί και ο εθισµός στο ∆ιαδίκτυο.Το πρόβληµα αναµένεται να πλήξει όχι µόνο τις µικρές ηλικίες,αλλά και τους ενηλίκους». Οι νέοι πάντως είναι οι περισσότερο ευάλωτοι στον κίνδυνο του εθισµού, καθώς είναι εκείνοι οι

34

οποίοι έχουν ενσωµατώσει πολύ περισσότερο την τεχνολογία στη ζωή τους. «Το µεγάλο εµπόδιο που έχουν οι γονείς ως προς το να ελέγξουν το τι κάνουν τα παιδιά τους µε τον υπολογιστή είναι ότι υπάρχει µεγάλο “τεχνολογικό” χάσµα γενεών.Οι γονείς δεν µπορούν να οριοθετήσουν την ενασχόληση των παιδιών τους µε το ∆ιαδίκτυο και τους υπολογιστές γενικότερα,αφού πολλοί από αυτούς δεν έχουν τη γνώση για να το πράξουν.Ετσι,στα µάτια του παιδιού αποδυναµώνεται ακόµη περισσότερο το γονεϊκό πρότυπο» λέει ο κ. Σιώµος. Οι γονείς, λοιπόν, πρέπει να ξανακαθήσουν στα θρανία... της τεχνολογίας αυτή τη φορά, µαζί µε τους δασκάλους, αλλά και η πολιτεία οφείλει να µοιραστεί µαζί τους τα ίδια θρανία. Μόνο τότε οι έφηβοι θα περάσουν µε επιτυχία τις... εξετάσεις του ∆ιαδικτύου χωρίς να µείνουν µετεξεταστέοι στη ζωή.

Το πρώτο ιατρείο “Ηλεκτρονικού Εθισµού”

Πριν από περίπου δύο µήνες ξεκίνησε στο Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο της Θεσσαλονίκης η λειτουργία του πρώτου εξειδικευµένου ψυχιατρικού ιατρείου για την αντιµετώπιση του εθισµού παιδιών και εφήβων στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στο ∆ιαδίκτυο. Το ιατρείο, το οποίο έχει ήδη αντιµετωπίσει 20 κλινικά περιστατικά, στελεχώνεται από διεπιστηµονική οµάδα επαγγελµατιών Ψυχικής Υγείας διαφορετικών ειδικοτήτων µε επιστηµονικά υπεύθυνο τον κ. Κρ.Χριστιανόπουλο και υπεύθυνο σχεδιασµού και οργάνωσης τον κ. Σιώµο. Κύριοι στόχοι του ιατρείου αποτελούν η εξέταση όλων των εφήβων 10-18 ετών µε προβληµατική χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του ∆ιαδικτύου, η διάγνωση µε βάση συγκεκριµένες επιστηµονικές κλίµακες και βέβαια η θεραπευτική αντιµετώπιση των διαγνωσµένων περιπτώσεων εθισµού στο ∆ιαδίκτυο. Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις αφορούν συµβουλευτική παρέµβαση στον έφηβο και στην οικογένεια, ειδικό εξατοµικευµένο πρόγραµµα περιορισµού της υπερβολικής χρήσης και εκµάθησης ενός ορθολογικότερου τρόπου χρήσης των νέων τεχνολογιών από τον έφηβο, γνωστικοσυµπεριφορική ψυχοθεραπευτική παρέµβαση ή φαρµακοθεραπεία. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, όπου µπορεί να συνυπάρχει αυτοκτονικός ιδεασµός και µείζων καταθλιπτική διαταραχή, καθώς και συµπτώµατα καχεξίας εξαιτίας της συνεχόµενης πολυήµερης ενασχόλησης µε το ∆ιαδίκτυο (π.χ., διαδικτυακά παιχνίδια) υπάρχει η δυνατότητα ενδονοσοκοµειακής νοσηλείας στην Ψυχιατρική Κλινική Παιδιών και Εφήβων. Το ειδικό ιατρείο λειτουργεί κάθε Πέµπτη 9 π.µ.- 2 µ.µ. στον χώρο των Εξωτερικών Ιατρείων της Ψυχιατρικής Κλινικής Παιδιών και Εφήβων του Ιπποκράτειου Νοσοκοµείου και το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι το 2310 892.417. Αξίζει να σηµειωθεί ότι και στην Αθήνα ειδικοί της Μονάδας Εφηβικής Υγείας στο Νοσοκοµείο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» (κυρία Αρτεµις Τσίτσικα, κ. Γ.Κόρµας υπό τη διεύθυνση του καθηγητή κ. ∆. Καφετζή ) δέχονται περιπτώσεις εθισµένων παιδιών στο ∆ιαδίκτυο. Στο πλαίσιο, όµως, της προσπάθειας οργανωµένης αντιµετώπισης ενός προβλήµατος που ήδη χτυπάει την πόρτα αρκετών οικογενειών και το οποίο, ως φαίνεται, θα

35

γιγαντωθεί στα χρόνια που έρχονται θυµίζοντας «τσουνάµι», πριν από λίγο καιρό συστάθηκε και η µη κερδοσκοπική Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της ∆ιαταραχής Εθισµού στο ∆ιαδίκτυο µε έδρα τη Λάρισα. Ο σκοπός της εταιρείας είναι επιστηµονικός, µε κύριους άξονες την αναγνώριση, τη µελέτη και την αντιµετώπιση της διαταραχής εθισµού στο ∆ιαδίκτυο, την εκπαίδευση διεπιστηµονικών οµάδων, την εφαρµογή προγραµµάτων υποστήριξης και την ευαισθητοποίηση του κοινού, των επιστηµόνων και της πολιτείας.

4) ΑΣΦΑΛΗΣ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ Η/Υ ΚΑΙ ΗΘΙΚΑ ∆ΙΛΗΜΜΑΤΑ

Υπολογιστής, Χρησηµότητα και Κίνδυνοι

Το διαδίκτυο προσφέρει στα παιδιά απίθανες ευκαιρίες να ανακαλύπτουν, να συνδέονται και να δηµιουργούν ηλεκτρονικά. Ωστόσο η χρήση διατρέχει κινδύνους, είναι δηλαδή ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσµο. Οι κίνδυνοι ποικίλλουν ανάλογα µε την ηλικία του παιδιού και το πόσο εξοικειωµένο είναι µε τον Η/Υ.

Παρά την αδιαµφισβήτητη χρησιµότητά τους όµως, το Internet υποκρύπτει κάποιους κινδύνους τους οποίους κάθε χρήστης ανακαλύπτει σταδιακά όσο αποκτά µεγαλύτερη εξοικείωση µε το µέσο αυτό. Αυτοί οι κίνδυνοι αφορούν την έκθεση των παιδιών σε παράνοµο ή πορνογραφικό περιεχόµενο, την εξαπάτησή τους από αγνώστους ενήλικες οι οποίοι υποκρίνονται ότι είναι ανήλικοι ή την άσκηση πίεσης για αποκάλυψη προσωπικών στοιχείων µε την επιρροή που µπορεί να έχει ένας µεγαλύτερος ενήλικας σε µικρά παιδιά.

Ιδιαίτερα τα παιδιά, που βρίσκονται σε µια ευαίσθητη σε κάθε ερέθισµα ηλικία, είναι περισσότερο εκτεθειµένα στους κινδύνους του διαδικτύου. Συγκεκριµένα:

Μπορούν να εκτεθούν σε ακατάλληλο πορνογραφικό ή προσβλητικό περιεχόµενο.

Μπορούν να έρθουν σε επαφή µε αγνώστους που µπορούν να τα βλάψουν.

Υπόκεινται σε πιέσεις από τις έµµεσες αλλά και επιβλητικές διαφηµίσεις στο Ιντερνέτ.

36

Μπορούν να εθιστούν στη χρήστη του Ιντερνέτ και έτσι κινδυνεύουν να παραµελήσουν τις κοινωνικές τους δραστηριότητες, τις σχολικές τους υποχρεώσεις, τα παιχνίδια τους µε φίλους

Όπως και στην καθηµερινή µας ζωή έτσι και στο διαδίκτυο το περιεχόµενο των µηνυµάτων µας δεν πρέπει να έχει υβριστικό ή διαφηµιστική χροιά(µόνο ενηµερωτική-πληροφοριακή χροιά).

Επικίνδυνες σελίδες που πρέπει να αποφεύγουµε

• Ads (σελίδες µε διαφηµιστικά banner) • Aggressive (σελίδες που προπαγανδίζουν την επιθετική συµπεριφορά και το ρατσισµό) • Audio-video (σελίδες που περιέχουν οπτικοακουστικό υλικό προϊόν πνευµατικής

δηµιουργίας που προστατεύεται) • Drugs (σελίδες που προωθούν τα ναρκωτικά) • Gambling (σελίδες σχετικά µε τα τυχερά παιχνίδια) • Hacking (σελίδες σχετικές µε παραβιάσεις ασφαλείας διαφόρων συστηµάτων) • Porn (σελίδες µε πορνογραφικό υλικό) • Violence (σελίδες που προωθούν την βία) • Warez (παράνοµη διανοµή προγραµµάτων)

Ηλεκτρονικό ψάρεµα

Μία επίθεση ηλεκτρονικού ‘ψαρέµατος’ πραγµατοποιείται όταν κάποιος κάποιος υποδύεται κάποιον άλλο ώστε να σας ξεγελάσει και να µοιραστείτε µαζί του προσωπικές ή άλλες ευαίσθητες πληροφορίες, συνήθως µέσω ενός πλαστού ιστότοπου. Το κακόβουλο πρόγραµµα είναι ένα λογισµικό που εγκαθίσταται στον υπολογιστή σας, τις περισσότερες φορές εν αγνοία σας, και είναι σχεδιασµένο για να βλάψει τον υπολογιστή σας ή πιθανώς να κλέψει πληροφορίες από τον υπολογιστή σας.

Πνευµατικά δικαιώµατα

Τα πνευµατικά δικαιώµατα προστατεύουν τον τρόπο που εφαρµόζετε µία ιδέα, αλλά όχι και την ίδια την ιδέα. Η αντιγραφή υλικού από το ∆ιαδίκτυο για προσωπική χρήση επιτρέπεται, αλλά η προβολή του υλικού αυτού ως δικού σας απαγορεύεται. Για παράδειγµα, αν χρησιµοποιήσετε το υλικό για να φτιάξετε µια δική σας παρουσίαση, θα πρέπει να αναφέρετε την πηγή του. Η προώθηση παράνοµου υλικού (όπως παράνοµα αντίγραφα ταινιών ή αρχείων µουσικής που διατίθενται µέσω διοµότιµων (peer-to-peer) δικτύων) είναι παράνοµη. Η αντιγραφή λογισµικού ή βάσεων δεδοµένων για τα οποία απαιτείται άδεια απαγορεύεται, ακόµα και για προσωπική χρήση. Η χρήση υλικού χωρίς έγκριση ενδέχεται να επισύρει οικονοµικές αξιώσεις για βλάβες και να έχει και άλλες νοµικές συνέπειες.

37

Καλύτερη Προστασία Μέσω της Καχυποψίας

Οι περισσότεροι χρήστες που πέφτουν θύµατα ηλεκτρονικής απάτης δεν γνωρίζουν τα πιο βασικά πράγµατα του Η/Υ του περιηγητή και κατά συνέπεια του διαδικτύου . Η πρόληψη είναι η καλύτερη προστασία και επιτυγχάνεται µε έναν πάρα πολύ απλό τρόπο: την καχυποψία! Αρκεί ο χρήστης να µάθει να µην εµπιστεύεται ότι βλέπει στην οθόνη του και να µην κάνει κλικ σε ότι του τραβάει την προσοχή , πριν αξιολογήσει την σοβαρότητα του .Το πρόβληµα της ασφάλειας όµως είναι πάρα πολύ σπουδαίο και η ανάγκη για προστασία µεγάλη.

23 Απλές Βασικές Αρχές για την Ασφαλή Χρήση του Internet και των Υπολογιστών

1. Χρησιµοποίησε τις πιο ενηµερωµένες εκδόσεις των προγραµµάτων. 2. Εγκατέστησε προγράµµατα ανίχνευσης ιών και πρόσθετο λογισµικό ασφαλείας. 3.Χρησιµοποίησε προγράµµατα µόνο από αξιόπιστες πηγές . 4.Κάνε Backup . 5.∆ιαφλυλλαξε τους κωδικούς σου. 6.Απόφυγε την προβολή άγνωστων αρχείων ,µηνυµάτων ή συνδέσµων. 7.Να χρησιµοποιείς πάντα νόµιµα αρχεία, µουσικής και βίντεο. 8.Σεβάσου τα πνευµατικά δικαιώµατα. 9.Να ελέγχεις την φερεγγυότητα των ηλεκτρονικών καταστηµάτων. 10.Προστασία προσωπικών δεδοµένων. 11.Τι θα πρέπει να γνωρίζεις πριν προχωρήσεις σε µια ηλεκτρονική εµπορική συναλλαγή . 12.Πού µπορείς να απευθυνθείς για συµβουλές ή επίλυση θεµάτων που αφορούν σε ηλεκτρονικές συναλλαγές. 13.Χρηση της πιστωτικής κάρτας σε εµπορικές συναλλαγές. 14.Κανόνες για την ασφάλεια των συναλλαγών σε ηλεκτρονικά καταστήµατα δηµοπρασιών. 15.Πρόσεξε τη χρήση υπολογιστών στους οποίους έχουν πρόσβαση και άτοµα που δεν γνωρίζεις. 16.Μην δίνετε προσωπικά σας στοιχεία και να µην αποκαλύπτετε λεπτοµέρειες της προσωπικής σας ζωής σε άλλους χρήστες στο internet σε καµία περίπτωση.

38

17.Μην γνωστοποιείτε σε άγνωστους µέσω του διαδικτύου τα στοιχεία επικοινωνίας σας και την διεύθυνση της κατοικίας σας, του σχολείου σας κλπ. 18.Μην αποκαλύπτετε τους κωδικούς πρόσβασης που χρησιµοποιείτε στις διάφορες υπηρεσίες υπηρεσίες του διαδικτύου . 19.Κατά την επίσκεψη σας στους διάφορους διαδικτυακούς τόπους µην συµπληρώνετε φόρµες µε τα ως άνω στοιχεία που σας ζητούνται. 20.Μην στέλνετε υλικό από τον δικό σας Η/Υ . 21.Να έχετε υπόψη σας ότι τα προϊόντα της πνευµατικής δηµιουργίας προστατεύονται και η διανοµή τους µέσω του διαδικτύου είναι παράνοµη πράξη. Το ίδιο παράνοµη πράξη θεωρείται η διακίνηση προγραµµάτων υπολογιστών εκτός κι αν ανήκουν στην ιδική κατηγορία του ελεύθερου λογισµικού .Σε κάθε περίπτωση διαβάστε ή συµβουλευτείτε τους µεγαλύτερους σε σχέση µε τους όρους χρήσης κι αν επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση του. 22.Μην χρησιµοποιείτε οποιοδήποτε πρόγραµµα βρίσκεται στο διαδίκτυο . ∆εν είναι όλα τα προγράµµατα ασφαλή, ακόµα κι αν εµφανίζονται ως παιχνίδια. 23.Μην ανοίγετε e- mail από άγνωστους αποστολείς µε περίεργα θέµατα ή χωρίς θέµα.

Ερωτηµατολόγιο ∆ηµοτικού

ΘΕΜΑ ΕΘΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

ΗΛΙΚΙΑ: _______ ΤΑΞΗ:_______ 1) Έχετε υπολογιστές στο σπίτι σας; Ναι Όχι 2) Υπάρχει πρόσβαση στο διαδίκτυο; Ναι Όχι 3) Για ποιο λόγο χρησιµοποιείτε τον Η/Υ; Ψυχαγωγία Σχολικές Εργασίες 4) Κάθε πότε χρησιµοποιείτε τον Η/Υ; Σε καθηµερινή βάση Αραιά και που Σπάνια 5) Πόσες ώρες τον χρησιµοποιείτε; (αναλόγως την προηγούµενη σας απάντηση) µέχρι 1 ώρα 2-4 ώρες 4-6+ ώρες 6) Επιλέγετε να χρησιµοποιείτε προγράµµατα δωρεάν ή προγράµµατα που πρέπει να γίνετε συνδροµητές; ∆ωρεάν Επί πληρωµή 7) Χρησιµοποιείτε τον υπολογιστή µε την επίβλεψη ενός ενήλικα; Ναι Όχι

39

8) Ο υπολογιστής βρίσκεται σε: Σε κοινόχρηστο χώρο Σε κάποιο δωµάτιο 9) Στον ελεύθερο χρόνο σας προτιµάτε να: ασχολείστε µε τον Η/Υ να διαβάζετε κάποιο βιβλίο να βλέπετε τηλεόραση να αθλείστε κάτι άλλο__________ 10) Έχετε διαπιστώσει µείωση των σχολικών σας επιδόσεων επειδή παραµελήσατε τα µαθήµατά σας για να ασχοληθείτε µε τον Η/Υ; Ναι Όχι 11) Μπορείτε να ελέγξετε την επιθυµία σας να σερφάρετε στο διαδίκτυο; Ναι Όχι 12) Προτιµάτε να επικοινωνείτε µέσω ιστοσελίδων ή τηλεφώνου; Ιστοσελίδα Τηλέφωνο

Αποτελέσµατα

Ε’ ∆ηµοτικού

• 100% των παιδιών δήλωσαν ότι έχουν Η/Υ και σύνδεση στο διαδίκτυο. • Χρησιµοποιούν όλοι τον Η/Υ για ψυχαγωγία και 89% και για σχολικές

εργασίες. • 66% των µαθητών χρησιµοποιούν τον Η/Υ κάθε µέρα και 44% από

αυτούς 4-6 ώρες και ίσως παραπάνω. • Γενικά οι µαθητές προτιµούν δωρεάν προγράµµατα. • 55% Χρησιµοποιούν τον Η/Υ στον ελεύθερό τους χρόνο ενώ 33% δεν

έχουν κάποια άλλη ασχολία. • 22% έχουν διαπιστώσει µείωση στις επιδόσεις τους στο σχολείο. • Παρ’ όλα αυτά 100% των µαθητών µπορούν να ελέγξουν την επιθυµία

τους να σερφάρουν στο διαδίκτυο. • Οι περισσότεροι µαθητές προτιµούν να επικοινωνούν µέσω διαδικτύου

αντί του τηλεφώνου.

40

ΣΤ’ ∆ηµοτικού

• 100% των µαθητών έχουν Η/Υ αλλά 95% από αυτούς έχουν σύνδεση στο διαδίκτυο.

• 85% Χρησιµοποιούν τον Η/Υ για ψυχαγωγία ενώ 90% για σχολικές εργασίες.

• Οι περισσότεροι µαθητές χρησιµοποιούν τον Η/Υ αραιά και που και µέχρι 1 ώρα.

• Επίσης και στην ΣΤ’δηµοτικού είναι φανερή η προτίµησή για δωρεάν εφαρµογές.72% των µαθητών δεν επιλέγουν να ασχολούνται µε τον Η/Υ στον ελεύθερό τους χρόνο ενώ µόνο το 4% έχει δει µείωση στις επιδόσεις του στο σχολείο.

• Όλοι οι µαθητές µπορούν να ελέγξουν την επιθυµία τους να χρησιµοποιήσουν τον Η/Υ και περίπου οι µισοί µαθητές επιλέγουν να επικοινωνούν µέσω διαδικτύου αντί τηλεφώνου.

Ε’ ∆ηµοτικού

ΣΤ’ ∆ηµοτικού

41

Ερωτηµατολόγιο Γυµνασίου/Λυκείου

ΘΕΜΑ ΕΘΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΙΚΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

Ηλικία_________ Φύλο__________

1) Έχετε ηλεκτρονικό υπολογιστή? Ναι Όχι

2) Πόσες ώρες χρησιµοποιείτε τον υπολογιστή? Ο-2 ώρες 2-4 ώρες 4-6 ώρες πιο πολύ

3) είστε εθισµένοι στον ηλεκτρονικό υπολογιστή? Ναι Όχι

4) για ποιους λογούς χρησιµοποιείτε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή? Παιχνίδια-ψυχαγωγία εύρεση πληροφοριών ενηµέρωση αγορές επικοινωνία Άλλα________________

5) Επισκέπτεσαιιστοσελίδεςπορνογραφικούπεριεχοµένου? Ναι Όχι

6) Έχετελογαριασµό σε κάποιαιστοσελίδακοινωνικήςδικτύωσης? Ναι Όχι

7) Ποια ιστοσελίδαεπισκέπτεστεσυχνότερα? YouTube Facebook Άλλα_______________

8) Κατεβάζετεταινίες και τραγούδια?

42

Ναι Όχι 9) Εφόσονέχετελογαριασµό σε κάποιοsiteαποδέχεστεαιτήµατααπόαγνώστους?

Ναι Όχι 10) Κάνετεchat µε αγνώστους?

Ναι Όχι 11) Επισκέπτεστεinternetcafeé?

Ναι Όχι Σπάνια 12) Επηρεαστεί τις σχολικές σας επιδόσεις η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή? Ναι Όχι 13) Προτιµάτε να βγαίνετε έξω ή να αφιερώνετε χρόνο στον ηλεκτρονικό υπολογιστή? Να βγαίνω έξω Να αφιερώνω χρόνο… 14) Οι γονείς σας ελέγχουν τις ιστοσελίδες που επισκέπτεστε? Ναι Όχι 15) Έχετε δεχτεί κάποιου είδους παρενόχλησης? Ναι Όχι 16) Αγοράζετε ρούχα κ.α. από το internet? Ναι Όχι Καµία φορά

Αποτελέσµατα

Σύµφωνα µε το ερωτηµατολόγιο που µοιράσαµε σε µαθητές Γυµνασίου-Λυκείου βρήκαµε τα εξής αποτελέσµατα:

• ∆ιαπιστώσαµε ότι όλα τα αγόρια και οι πλειοψηφία των κοριτσιών έχουν ηλεκτρονικό υπολογιστή τον οποίο χρησιµοποιούν µέχρι τέσσερις ώρες. • Ενώ τα περισσότερα κορίτσια δήλωσαν ότι δεν είναι εθισµένα στον υπολογιστή µικρότερο ήταν το ποσοστό των αγοριών που παραδέχτηκαν το ίδιο. • Αγόρια και κορίτσια χρησιµοποιούν τον υπολογιστή για τους ίδιους περίπου λόγους. Περισσότερο για παιχνίδια, πληροφορίες και επικοινωνία. Βέβαια το ποσοστό χρήσεις των κοριτσιών για πληροφορίες και επικοινωνία είναι µεγαλύτερο από των αγοριών, παρόλο που τα αγόρια ξεπερνούν τα κορίτσια κατά 6% στη χρήση των παιχνιδιών. • Ένα πολύ µεγάλο ποσοστό των αγοριών απάντησε ότι επισκέπτεται ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχοµένου ένα ακόµα µεγαλύτερο ποσοστό των κοριτσιών ήταν αρνητικό. • Στην ερώτηση : αν έχετε κάποιο λογαριασµό σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης τα αποτελέσµατα των αγοριών και των κοριτσιών ήταν ισοδύναµα καθώς η πλειοψηφία και των δύο απάντησε ναι. • ∆ιαπιστώσαµε ότι το µεγαλύτερο ποσοστό αγοριών και κοριτσιών επισκέπτονται συχνότερα το facebook και αµέσως µετά το YouTube. Ωστόσο αρκετοί επισκέπτονται και άλλες σελίδες. • Επίσης βρήκαµε ότι τα περισσότερα αγόρια αλλά και τα κορίτσια κατεβάζουν

43

τραγούδια και ταινίες από το Internet. • Παραπάνω από τα µισά κορίτσια παραδέχτηκαν ότι αποδέχονται αιτήµατα από αγνώστους ενώ τα περισσότερα αγόρια δήλωσαν το αντίθετο. Αντίστοιχα λίγο λιγότερα από τα µισά κορίτσια συνηθίζουν να µιλάνε µε αγνώστους ενώ πολύ λίγα αγόρια κάνουν το ίδιο. • Επισκέπτεστε Internetcafe? Σε αυτή την ερώτηση τα αγόρια απάντησαν θετικά ή σπάνια ενώ τα κορίτσια αρνητικά και ένα µικρότερο ποσοστό τους θετικά. • ∆ιαφορά επίσης παρατηρήθηκε στην επιρροή των σχολικών επιδόσεων από την χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, όπου τα αγόρια επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τα κορίτσια. • Ευχάριστο γεγονός είναι ότι σχεδόν όλοι οι µαθητές αγόρια και κορίτσια προτιµούν να βγαίνουν έξω µε τους φίλους τους παρά να καίγονται µπροστά από µία οθόνη. • Ωστόσο η µεγαλύτερη πλειοψηφία υποστηρίζει ότι δεν ελέγχουν οι γονείς τους τις ιστοσελίδες που επισκέπτονται. • ∆υστυχώς περίπου τα µισά κορίτσια έχουν δεχτεί κάποιου είδους παρενόχληση ενώ το ποσοστό των αγοριών που έχουν δεχτεί κάποια είναι πολύ µικρό. • Στην τελευταία µας ερώτηση η οποία αφορά τον τοµέα του marketing, και πιο συγκεκριµένα τα ψώνια των εφήβων µέσω Internet, είδαµε ότι τα κορίτσια αγοράζουν ρούχα κλπ καθόλου ή κάποιες φορές ενώ τα αγόρια αγοράζουνε συχνότερα.

• ή κάποιες φορές ενώ τα αγόρια αγοράζουνε συχνότερα.

Γυµνάσια / Λύκεια

44

45

ΤΕΧΝΗΜΑ

46

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Κλείνοντας λοιπόν την εργασία µας, επιτύχαµε όλους τους στόχους που θέσαµε αρχικά δουλεύοντας οµαδικά και ατοµικά. Με την εργασία µας θέλαµε να πληροφορήσουµε κυρίως συµµαθητές µας για την ιστορία του υπολογιστή αλλά φυσικά και για την χρήση και τους κινδύνους που διατρέχει. Με την δηµιουργία ερωτηµατολόγιων αλλά και την λεκτική πληροφόρηση οι µαθητές πληροφορήθηκαν, έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ευαισθητοποιήθηκαν

Για την ερευνητική εργασία εργάστηκαν οι µαθητές του Α1:

• Αγραφιώτης Θανάσης • Αδάµ Λιάνα

• Ακριώτης Άγγελος • Αλεξίου Παναγιώτης • Αναστασίου Γιάννης

• Ανδριανόπουλος Γιάννης • Ασλάνης ∆ηµήτρης • Βέρρας Φίλιππος

• Βλασοπούλου Νάσια • Γεροντάκη Κορίνα

• Γεροντίτης Μιχάλης • Γιαννάκη Αγαθή

• Γιαννάκης Μάριος • Γουβίτσα Εβελίνα

• ∆άσκαλος Άγγελος • ∆άσκου Άννα

• Επιτήδειος Μιχάλης • Ζησέκας Ευριπίδης

• Θεοδώρου Βαγγέλης • Θεοχάρης Νικόλας

• Θωίδης Σάββας • Ισµίρογλου Βασιλική • Καλαγκάτση Χριστίνα

• Καλιώρας Άγγελος • Καναράς ∆ηµήτρης

• Καντανολέων Αναστασία

Στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας επισκεφθήκαµε το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και ξεναγηθήκαµε στην αίθουσα που φιλοξενεί την αρχαιότερη υπολογιστική µηχανή

(µηχανισµός των Αντικυθήρων).

47

Βιβλιογραφία

Φώτης Ε. Λαζαρίνης, Ουρανία Χ. Κουγιουρούκη «Τεχνολογία Επικοινωνιών» Εκδοτικός οίκος Σαββάλα, Αθήνα 2002

Πηγές http://el.wikipedia.org http://dsepwiki.wikispaces.com http://leitourgika-systhmata-epal-b.ggia.info/ http://en.wikipedia.org/wiki/Operating_system http://en.wikipedia.org/wiki/ENIACκλπ.. σελίδες wikipedia http://www.scribd.com/doc/900541(Παύλος Σπυράκης, Λειτουργικά Συστήµατα Ι, Τόµος Β, ΑΕΠ) http://www.vintagecomputer.net/cbm_b_prototypes.cfm http://www.allaboutapple.com/museo/crono.htm http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_computer_hardware_in_communist_countries www.etpe.gr