ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΗΝΕΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

O Κώστας Καραγιώργης στην περίοδο της ανταρτικής του δράσεως με την ιδιότητα Λαϊκού αντιστράτηγου.

ΤΡΕΙΣ ΜΗΝΕΣ TOY ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

PUBLISHED BY THE GREEK AMERICAN TRIBUNE - 131 WEST 14th STREET NEW YORK N.Y. 1945

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΩΝ ΕΚΔΟΤΩΝ

Το ¥Ελληνοαμερικανικό Βήμα νομίζει πως ήτανε καθήκον του εθνικό και ιστορικό να εκδώση το βιβλιάριο αυτό, γιατί τους ¥Τρεις Μήνες του Κώστα Καραγιώργη στην Αμερική δεν τους θεώρησε σαν απλή επίσκεψη κάποιου που ήρθε από την Ελλάδα για να ιδή τα αξιοθέατα μέρη της Αμερικής για προσωπική του ικανοποίηση. Η αποστολή του Καραγιώργη ήταν κατ' εξοχήν εθνική. Ήταν ο πρώτος έκτακτος πρεσβευτής που μας έστειλεν ο αγωνιζόμενος λαός της Ελλάδας. Ήταν ο πληρεξούσιος του ΕΑΜ και η φωνή του ήταν φωνή της καινούργιας Ελλάδας και η σκέψη του

σκέψη της λαοκρατικής Ελλάδας. Το βιβλιάριο αυτό είναι αναμνηστικό του ιστορικού του διάβα ανάμεσα στον Ελληνισμό τής Αμερικής, περιέχει σύντομα το Έργο του στο διάστημα των τριών μηνών, που ήτανε μαζί μας, τι είπε, τι έγραψε, τι διακήρυξε, ποίες εντυπώσεις άφησε στον Ελληνοαμερικανικό και τον Αμερικανικό κόσμο. Και περιέχει ακόμα υποδείξεις για το πώς πρέπει να κεφαλαιοποιηθή το έργο αυτό και για τους Έλληνες της Αμερικής και για τον Ελληνικό Λαό. Ελπίζουμε πως τουλάχιστο σ' ένα μικρό βαθμό, κατορθώσαμε να δώσουμε την εικόνα των τριών μηνών του Καραγιώργη στην Αμερική.

ΤΟ "ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΒΗΜΑ"Νέα Υόρκη 1945.

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΠΙΣΤΟΛΑΚΗ

Ο κ. Στέλιος Πιστολάκης, Πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου, ο οποίος λόγω ασθενείας δεν ηδυνήθη να παραστή στη συγκέντρωση του MANHATTAN CEΝTER της Νέας Υόρκης που έγινε την 6ην Ιουνίου όπου 2.000 Έλληνες άκουσαν τον κ. Καραγιώργην, διεβίβασεν εις τον Πρόεδρον αυτής το ακόλουθον μήνυμα:

ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ, ΠΕΝ. 6 Ιουνίου 1945. Πρόεδρον Συγκεντρώσεως Μανχάτταν Σέντερ, Νέας Υόρκης.

Αδύνατον να παραστώ εις την συγκέντρωσίν μας απόψε, λόγω ασθενείας. Παρακαλώ όπως απευθύνετε εκ μέρους μου εγκάρδιον χαιρετισμόν προς τον φίλοξενούμενον ήρωα της Ελληνικής Αντιστάσεως και διακεκριμμένον εκπρόσωπον του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, τον αδάμαστον αγωνιστήν Κώσταν Καραγιώργην.Ευτυχείς σεις που θα ακούσετε από τα χείλη του την ζωντανήν και μεγαλειώδη ιστορίαν του αγώνος και των θυσιών του Ελληνικού Λαού - του αγώνος κατά των κατακτητών, τον οποίον oι οπαδοί του Μοναρχοφασισμού, oι οποίοι είναι oι Κουίσλινγκ της Ελλάδος και τα όργανά των εδώ, μισθωτοί ξένων προπαγανδών, προσπαθούν να αμαυρώσουν δια να εξυπηρετήσουν ξένα συμφέροντα και την λαομίσητον φασιστικήν Δυναστείαν.Έχω την πεποίθησιν ότι ο γνωστός δια τον πατριωτισμόν του και τα Δημοκρατικά του αισθήματα Ελληνισμός της Νέας Υόρκης, θα υψώση και πάλιν φωνήν διαμαρτυρίας εναντίον της αγρίας τυραννίας και τρομοκρατίας που ενασκείται και πάλιν κατά του Δημοκρατικού Ελληνικού Λαού από την σπείραν των Κουίσλιγκ και των Μοναρχοφασιστών που ξένες λόγχες τους επέβαλαν εις την Ελλάδα και πάλιν.Είμαι όπως πάντοτε - και απόψε μαζί σας ψυχικώς.

ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΙΣΤΟΛΑΚΗΣ

A WORD FROM EVA SIKELIANOU

To Americans and Greek-Americans Kostas Karagiorghis said:

"In Greece Imperialism is doomed. From whatever country it descends as a blight, with whatever brutality it decimates its people, it will fall before a power greater than itself. For in Greece a new

generation has arisen; hundreds of thousands of boys and girls who have absorbed the spirit of Greece-not in school not in books, but in life itself. Before this lucid consciousness imperialism is helpless".

To this mighty prophesy I add a prayer; "When these eaglets will have delivered their country from present tyranny may they remain Greek to the end. Along with bombs and destroyers of foes and friends, which they will overcome, may they also overcome their own superficial ease in imitating customs and fashions unworthy of men and women. If this must be imitative let them take the best model which is themselves - remembering that to be Greek is to transform imitation into creation.

As a guide back to their own sense of dynamic proportions, may they turn to the only ancient art which has survived: music.

I do not mean the music of the West but the music of melody and rhythm, through which the Greek people still can compose new songs, spontaneously, even when they know nothing about their ancient musical theory miraculously preserved in the notation of the orthodox church: the music which the Greek race has preserved, and which, in turn, has preserved the Greek race. May they learn in practice and also in theory, this art which e-xalts the words of great poets, and which has kept the Greek people dancing through joy and sorrow for three thousand years" This will free their minds to choose true values in life; it will preserve them from stultifying mechanisms that deaden the soul; and it will draw them again into rhythm which strengthens, sweetens and enlightens the human race.

New York July 23, 1945

Πέντε σχεδόν χρόνων δικτατορία του Βασιληά και του Μεταξά υπέσκαψαν τα υλικά και ηθικά θεμέλια της χώρας. Ηγετικά, στρατιωτικά, πολιτικά και συνδικαλιστικά στελέχη του Μεταξά έγιναν θαυμάσιοι Κουϊσλιγκς της Γερμανικής κατοχής. Γιατί, απλούστατα, είταν από πρωτύτερα θαυμάσιοι πεμπτοφαλαγγίτες. Η Ελλάδα πλήρωσε βαρύτατο φόρο στην τριπλή ξένη κατοχή (Ιταλική, Γερμανική, Βουλγαρική). Περίπου 1.000.000 άνθρωποι (και όλη η Ελλάδα δεν είχε παρά 8.000.000) χάθηκαν από πείνα, αρρώστιες, εκτελέσεις και στο εσωτερικό μέτωπο της αντίστασης στα χρόνια της κατοχής, 1.400 χωριά και κωμοπόλεις κάηκαν από τον κατακτητή. Αυτή υπήρξε η τιμωρία του Ελληνικού λαού για το ευρύτατο κίνημα της εθνικής αντίστασης που ανέπτυξε σε πανεθνική και παλλαϊκή κλίμακα. Η αντίσταση που απλώθηκε σε όλες τις πόλεις, σε όλη την ύπαιθρο και στην τελευταία γωνιά της χώρας, που δεν άφησε απέξω ούτε τα μικρά νησιά των Κυκλάδων, από παθητική στην αρχή, εξελίχθηκε σε ενεργητική, σαμποταριστική και ένοπλη, τόσο στα βουνά, όσο και στις πόλεις.

Oι ιδιομορφίες του Ελληνικού κινήματος της Αντίστασης είναι ότι αναπτύχθηκε μια μεγάλη ΜΑΖΙΚΗ αντίσταση του λαού των πόλεων, που πήρε τη μορφή διαδηλώσεων, κινητοποιήσεων κάθε μορφής και απεργιών των υπαλλήλων, των δημοσίων υπαλλήλων, των εργατών, αλλά και των επιστημόνων, διανοουμένων, καλλιτεχνών. Οι μεγαλύτερες απεργίες στην άλλωστε πλούσια σε μεγάλα γεγονότα, εργατική και υπαλληλική ιστορία της Ελλάδας, έγιναν ακριβώς κάτω από την κατοχή εναντίον των Γερμανών και είχαν εθνικό επαναστατικό χαρακτήρα.

Άλλη Ελληνική ιδιομορφία της αντίστασης είναι η πολύ μεγάλη γυναικεία συμμετοχή, όχι απλώς παθητική και βοηθητική αλλά και πλήρη, ενεργητική, ακόμα και με το όπλο στο χέρι. Ξεπερνούν τις 500.000 όσες γυναίκες πήραν μέρος στους διάφορους κλάδους του ΕΑΜ και από τα 400.000 μέλη της εθνικοαπελευθερωτικής οργάνωσης της νεολαίας τα 45% ήταν κορίτσια. Η συμμετοχή των Ελληνίδων στον αγώνα της Αντίστασης είναι ένα λαμπρό έπος και πολλές σελίδες αυτού του έπους είναι γραμμένες με αίμα σκοτωμένων ή πληγωμένων γυναικών και κοριτσιών.

Αλλά υπάρχει και μια τρίτη σοβαρή ιδιομορφία του Ελληνικού κινήματος Αντίστασης σε σχέση με τα άλλα Ευρωπαϊκά ανάλογα κινήματα. Πλάι στο ρωμαλέο αντάρτικο κίνημα των βουνών που είχε τους τελευταίους μήνες της κατοχής 70.000 ένοπλους άνδρες στον ΕΛΑΣ, 12.500 άνδρες στην Εθνική Πολιτοφυλακή και διπλάσιον αριθμό εφεδρικών μισοενόπλων σχηματισμών, στην Ελλάδα αναπτύχθηκε ένα στρατιωτικό κίνημα Αντίστασης μέσα στις πόλεις και κατά πρώτο λόγο στην Αθήνα και Πειραιά.

Δόθηκαν ολόκληρες μάχες. Ιδίως στα 1944, μέσα στους δρόμους και τις πλατείες της Αθήνας και του Πειραιά. Ολόκληρες συνοικίες ουσιαστικά ήταν ελεύθερες και διεκδικούσαν κάθε φορά σπιθαμή προς σπιθαμή το έδαφος τους από τις επιδρομές των Γερμανών και των Κουϊσλιγκς. Είναι πολλές εκατοντάδες οι νεκροί αγωνιστές της Αντίστασης στις Αθηναϊκές αυτές μάχες.

Είναι γνωστό ότι τα 4/5 της χώρας είχαν απελευθερωθεί ακόμη από τα 1942-43 από τις αντάρτικες δυνάμεις. Σε όλες αυτές τις επαρχίες είχε εγκατασταθεί, με δημοκρατικές εκλογές, όπου πήραν μέρος άνδρες και γυναίκες από 18 χρονών κι επάνω, ένα καθεστώς ελεύθερης Ελλάδας, με πλήρη κρατική λειτουργία στρατιωτική, δικαστική, εκπαιδευτική, θρησκευτική. Την Ελεύθερη αυτή Ελλάδα διοικούσε η Προσωρινή Κυβέρνηση των Βουνών και το Εθνικό Συμβούλιο των Ελλήνων -μια προσωρινή Βουλή εκλεγμένη από 1.800.000 Έλληνες όχι μόνον στις ελεύθερες, αλλά και σε σκλαβωμένες περιοχές.

Είναι επίσης γνωστό ότι το φθινόπωρο του '44 η Ελλάδα λευτερώθηκε με τις δυνάμεις της. Η κάθοδος των Ρώσσων στα Βαλκάνια και η Αγγλοαμερικανική αεροπορική επίθεση έκαναν δύσκολη την παραμονή των Γερμανών στην Ελλάδα. Η γενική επίθεσις των ανταρτών τους έκανε να φύγουν γρηγορώτερα και αντί να κάνουν φεύγοντας τις ζημίες που υπελόγιζαν. Έπαθαν οι ίδιοι φοβερές ζημίες. Τα Αγγλικά στρατεύματα δεν έδωσαν ούτε μια μάχη πάνω στο Ελληνικό έδαφος. Αποβιβάστηκαν μέρες ή βδομάδες ύστερα από την αποχώρηση των Γερμανών. Αμερικανός ανταποκριτής περιγράφει την απόβαση των Βρετανών στον Πειραιά σαν γραφικά ¥τουριστικήº. Αλλά ¥τουρίστεςº που βγαίνουν με τανκ, κανόνια, αεροπλάνα, ρουκετοβόλα (όλα καμωμένα στην Αμερική ¥MADE IN AMERICAº) δύσκολα μπορεί να αποφύγουν τον πειρασμό να μεταφράσουν σε κατοχή τον θαυμασμό τους προς τον ¥μικρόν ηρωικόν σύμμαχονº. Και η ιστορία των Άγγλων Τόρις είναι γεμάτη από υποκύψεις σε τέτοιους πειρασμούς.

Το πιο φυσικό - και το πιό τίμιο - πράγμα του κόσμου θα είταν να αποκτούσε ο Ελληνικός Λαός μαζί με την εθνική και την πολιτική του απελευθέρωση την δυνατότητα να κινηθεί ελεύθερα μέσα στο ίδιο του το σπίτι. Και όμως έγινε κάτι το διαμετρικά αντίθετο. Η Ελλάδα αποτελεί μια θλιβερή εξαίρεση μέσα στην Ευρωπαϊκή, δημοκρατική και αντιφασιστική συμφωνία. Δεν απόκτησε καν την εθνική της ανεξαρτησία, παρ’ όλο ότι δεν υπάρχουν πια Γερμανοί, Ιταλοί ή Βούλγαροι κατακτητές στο έδαφός της. Και όσο για πολιτικές ελευθερίες η Ελλάδα παρουσιάζει σήμερα στην

πραγματικότητα μιά νέα φάση των πολιτικών συνθηκών πού επικρατούσαν επί Μεταξά και κατοχής. Είναι φανταστικά απίστευτο, αλλά γεγονός ότι αυτό γίνεται συχνά και με τα ίδια πρόσωπα...

Η πολιτική εξέλιξη της Ελλάδος τον τελευταίο χρόνο της κατοχής και στις πρώτες βδομάδες ύστερα από την κατοχή, βάδιζε κατά τον ίδιο τρόπο που βάδιζε και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Η σταθερή θέληση του ΕΑΜ να λυθεί το εσωτερικό ελληνικό πολιτειακό πρόβλημα από τον λαό και μόνον απ' αυτόν και η μεγάλη υποχωρητικότητα του είχαν οδηγήσει στο σχηματισμό Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας και στην αυτοδιάλυση της Προσωρινής Κυβέρνησης των βουνών. Η κυβέρνηση αυτή είχε το μειονέκτημα να προεδρεύεται από έναν αναξιόπιστο πολιτικό, αη-διαστικό δούλο των Τόρις, τον Γεώργιο Παπανδρέου. Αλλά, ωστόσο, είχε το πλεονέκτημα ότι αντιπροσώπευε όλες τις πολιτικές μερίδες και θα μπορούσε να φτάσει σε γρήγορο και ελεύθερο δημοψήφισμα και εκλογές. Και πραγματικά προς τα εκεί βάδιζε η κατάσταση όταν η Εθνική κυβέρνηση έφτασε μετά την απελευθέρωση στην Αθήνα. Αλλά όπως στο Βέλγιο, στην Ιταλία, πρωτύτερα στη Γιουγκοσλαβία, στην Πολωνία, η ελεύθερη εσωτερική εξέλιξη σκόνταψε στο τρομοκρατικό, αυθαίρετο εμπόδιο των Άγγλων Τόρις.

Μόνο που στην Ελλάδα αυτό έγινε κατά τρόπο πολύ πιο κυνικό και πιο αδιάλλακτο απ’ ότι έγινε οπουδήποτε άλλου.

Tι φυσικότερο πράμα για το Βρετανικό Στρατηγείο να δεχόταν την προσφορά του ΕΛΑΣ να συνεχίσει τον αγώνα κατά των Γερμανών στην Κρήτη, Δωδεκάνησα. Μήλο. Να συνεχίσει τον αγώνα στο Ιταλικό και Γιουγκοσλαβικό μέτωπο ως το τέλος του πολέμου; Και όμως το Βρετανικό Στρατηγείο όχι μόνον δεν δέχτηκε αλλά και απαίτησε, σε πλήρη συμφωνία με τους Έλληνες αντιδραστικούς, την διάλυση του ΕΛΑΣ. Το ΕΑΜ πιστό και πάλι στην επιθυμία του να φτάσει ο Ελληνικός Λαός σε ελεύθερο δημοψήφισμα και εκλογές χωρίς εσωτερικές ανωμαλίες, δέχτηκε την διάλυση υπό τον όρο να διαλυθούν όλα τα εθελοντικά σώματα των Πραιτοριανών του Γλύξμπουργκ που είχαν σχηματισθεί στο εξωτερικό. Ο ίδιος ο Παπανδρέου και όλη η Κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας είταν σύμφωνοι για τη συνολική αυτή διάλυση - αλλά διαφωνούσε ο Στρατηγός Σκόμπι. Ζήτησε τελεσιγραφικά την διάλυση του ΕΛΑΣ, αλλά όχι και την διάλυση των Βασιλικών Πραιτωριανών.

Δεν είναι λάθος του Ελληνικού Λαού αν οι Άγγλοι Τόρις αποφάσισαν τόσο αλαφρόμυαλα να γράψουν στους δρόμους της αδάμαστης Αθήνας την πιο επαίσχυντη σελίδα της Βρετανικής στρατιωτικής Ιστορίας. Ο Ελληνικός Λαός είταν υποχρεωμένος να εκτελέσει το πικρό καθήκον του εναντίον αδίκων συμμάχων. Κάποτε θά γραφτεί με λεπτομέρειες το ασύγκριτο έπος των 33 ήμερων της πάλης του Αθηναϊκού Λαού και των έξη συνολικά εβδομάδων της πάλης ολόκληρου του Ελληνικού λαού εναντίον της Βρετανικής αυθαιρεσίας. Ολόκληρη η Ιστορία της ένοπλης πάλης των λαών δεν έχει άλλο τέτοιο παράδειγμα σκληρού αγώνα ενός πολύ άσχημα οπλισμένου, γυμνού και πεινασμένου λαού που χτυπήθηκε τριαντατρείς μέρες με τρεις μηχανοκίνητες μεραρχίες, με δεκάδες αεροπλάνα, με βαρύ πυροβολικό, αλλά και ολόκληρο στόλο που πήρε ενεργό μέρος με τα κανόνια του, τους προβολείς του, τους άνδρες του.

Η Βρετανική επέμβαση του Δεκεμβρίου δεν είχε καμμιά σχέση με την στρατιωτική εντιμότητα. Αλλά και η κατάσταση που εγκαταστάθηκε από τους Άγγλους στην Ελλάδα ύστερα από τoν

Δεκέμβριο, δεν είχε καμμιά σχέση με την πολιτική εντιμότητα. Η Συμφωνία της Βάρκιζας, που η υπογραφή της υπήρξε τόσο ανάγκη για το ΕΑΜ όσο και για τους Άγγλους, θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία μιας ομαλής εσωτερικής πολιτικής ζωής. Αλλά η συμφωνία αυτή, που τιμήθηκε ολοκληρωτικά από το ΕΑΜ, δεν υπήρξε για τους Έλληνες αντιδραστικούς και για τους Βρετανούς Τόρις που τους έβαλαν και τους διατηρούν στην εξουσία, τίποτε άλλο παρά πρόσχημα.

Ολόκληρο το κίνημα της Εθνικής Αντιστάσεως βρίσκεται από καταδίωξη. Πρόσχημα η ¥ηθική αυτουργίαº για ποινικά αδικήματα. Έτσι διώχτηκαν από το Πανεπιστήμιο ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως των Βουνών καθηγητής Σβώλος και άλλοι πέντε καθηγητές. Έτσι διώκονται οι έξη δεσποτάδες που ήσαν στο ΕΑΜ. Έτσι πιάστηκαν 10.000 άνθρωποι και βρίσκονται ακόμα στη φυλακή 15.000. Έτσι άρχισαν σοβινιστικές φασιστικές καταδιώξεις εναντίον των σκλάβων Μακεδόνων, που αναγκάστηκαν να καταφύγουν στο Γιουγκοσλαβικό έδαφος. Έτσι άρχισε μια εξωφρενική εθνικιστική εκστρατεία εναντίον των βορείων γειτόνων της Ελλάδος για εδαφική επέκταση, αλλά όχι και εναντίον της Αγγλίας που κρατάει την ελληνική μεγαλόνησο Κύπρο, όχι εναντίον της αντιδραστικής Τουρκίας που κρατάει την Ανατολική Θράκη. Έτσι μπορεί ο Φράνκο να είναι περήφανος ότι στην άλλη γωνιά της Μεσογείου βρήκε το ανέλπιστο ταίρι του.

Αλλά μια τέτοια κατάσταση, σαν την σημερινή Ελληνική, βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με όλη την πολιτική και ηθική βάση του πολέμου, όπως αυτή εκπροσωπήθηκε και αποκρυσταλλώθηκε στον Χάρτη του Ατλαντικού και στις αποφάσεις της Μόσχας και Τεχεράνης. Βρίσκεται προ πάντων σε αντίθεση με το πνεύμα και το γράμμα της Κριμαίας που ζητάει κατηγορηματικά ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ και ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗ προσωρινή διακυβέρνηση της κάθε Ευρωπαϊκής χώρας για να δοθεί η ελευθερία στον κάθε λαό να βρει την οριστική του διακυβέρνηση με πραγματικά ελεύθερες Εκλογές.

Ό Κώστας Καραγιώργης φωτογραφημένος με τον Γαβρίλοβιτς, Υφυπουργόν των Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας, κατά την συνάντησίν τους στον Άγιο Φραγκίσκο.

Είναι απολύτως ακατανόητο ότι μπορεί να γίνει κουβέντα σοβαρή γιά ηθικές αρχές του φοβερού πολέμου που μόλις τελείωσε στην Ευρώπη και συνεχίζεται στην Ασία και που στοιχίζει φανταστικές θυσίες σε ανθρώπινο αίμα, υγεία και υλικά αγαθά, χωρίς να λυθεί το Ελληνικό πρόβλημα, όπως λύθηκε και το Πολωνικό ή το Γιουγκοσλαβικό. Η διάσκεψη των Τριών στο Πότσδαμ δεν μπορεί να έχει καμμιά έννοια και καμμιά βαθύτερη αρμονία με τον Χάρτη του Ατλαντικού αν δεν λύσει κάθε εκκρεμότητα που έμεινε υπόλοιπο από την κοσμοϊστορική σε βαρύτητα Διάσκεψη της Κριμαίας.

Και τέτοια κραυγάζουσα και οδυνηρή εκκρεμότητα, είναι πριν απ’ όλα το Ελληνικό πρόβλημα. Υπάρχει βέβαια ο φόβος να ¥ντραπείº ο κ. Τσώρτσιλ να θέσει το ζήτημα (αν επιζήσει από τις εκλογές), αλλά ούτε ο Πρόεδρος Τρούμαν ούτε ο Στρατάρχης Στάλιν θα έχουν κανένα λόγο να ντραπούν.

Ο ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΩΤΗΡΙΑ

(Μία ενδιαφέρουσα ομιλία του Κώστα Καραγιώργη στή Νέα Υόρκη).

Θα ήθελα να σας απασχολήσω λίγα λεπτά ειδικά για την θέση των Ελλήνων διανοουμένων, επιστημόνων και καλλιτεχνών στα χρόνια της κατοχής. Φυσικά υπήρξαν και στην Ελλάδα, όπως σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη, διανοούμενοι που πούλησαν την ψυχή τους στους κατακτητές. Και φυσικά υπήρξε και στην Ελλάδα μάζα διανοουμένων που χωρίς να συνεργαστή διόλου με τον κατακτητή έμεινε παθητική, υποταγμένη στο ¥μοιραίοº, απελπισμένη. Αλλά είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα σοβαρότατη μερίδα από διανοουμένους και καλλιτέχνες μπήκε στο κίνημα τής Αν-τιστάσεως. Π.χ. η πλειοψηφία των γιατρών, των δικηγόρων, των μηχανικών, χημικών και

αρχιτεκτόνων στην Αθήνα. Η πλειοψηφία των ηθοποιών και μέσα σ' αυτούς σοβαρά καλλιτεχνικά ελληνικά ονόματα και ο κορυφαίος Έλληνας ηθοποιός Αιμίλιος Βεάκης. Πολλοί λογοτέχνες και μέσα σ' αυτούς oι κορυφαίοι σύγχρονοι ποιητές Άγγελος Σικελιανός και Κώστας Βάρναλης.

Η συμμετοχή δεν υπήρξε μόνον παθητική ή μόνον οργανωτική. Σε όλες τις μεγάλες απεργίες και διαδηλώσεις που έγιναν στην Αθήνα στα 1942-1943-1944 η συμμετοχή των διανοουμένων ήταν εκ-πληκτική. Η πρώτη εθνική διαδήλωσις ήταν φοιτητική - αυτό ήταν φυσικό. Λιγώτερο φυσικό ήταν η διαδήλωσις εκατοντάδων δικηγόρων του ΕΑΜ, πίσω από την ελληνική σημαία και η σύγκρουσίς της με την δύναμη των Καραμπινιέρων. Κατόπιν οι απεργίες γιατρών, δικηγόρων, ηθοποιών και όλων των δημοσιοϋπαλληλικών κλάδων ήταν αναπόσπαστο μέρος των γενικότερων εθνικών παλλαϊκών απεργιών. Στην ύπαιθρο η απόλυτη πλειοψηφία των δασκάλων πήρε το όπλο στο χέρι ή μεταβλήθηκε σε προπαγανδιστές και οργανωτές του κινήματος της Αντιστάσεως. Το ίδιο έκανε και το μεγαλύτερο μέρος των διανοουμένων των Επαρχιών. Οι γιατροί ανέλαβαν το έργον της Εθνικής Αλληλεγγύης, δηλ. του Ερυθρού Σταυρού του Εθνικού Απελευθερωτικού Κινήματος, αν δεν έγιναναντάρτες oι ίδιοι.

Αλλά και ονόματα σοβαρά της Ελληνικής πνευματικής ζωής λαμπρύνουν το κίνημα της Εθνικής Αντιστάσεως. Ο Πρόεδρος της Προσωρινής Κυβερνήσεως των Βουνών ήταν ένας κορυφαίος διανοούμενος, ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου Αλέξανδρος Σβώλος. Άνθρωποι, όπως ο καθηγητής Νομικής Άγγελος Αγγελόπουλος, ο καλύτερος χειρουργός της Ελλάδος καθηγητής Πέτρος Κόκκαλης έγιναν υπουργοί της Προσωρινής Κυβερνήσεως. Όπως άλλωστε πολλοί παιδαγωγοί, συγγραφείς και καλλιτέχναι βγήκαν οι ίδιοι στο βουνό για να βοηθήσουν την οργάνωση των απελευθερωμένων επαρχιών.

Οι διανοούμενοι της Ελλάδος με το μέτωπο ψηλά μπορούν να μιλούν για το κίνημα της Αντιστάσεως και για τη συμμετοχή τους σε αυτό. Αυτό δεν εμποδίζει την κατάσταση που ύστερα από τα γεγονότα του Δεκεμβρίου, εγκαταστάθηκε από τους Άγγλους στην Ελλάδα να έχη κηρύξη σε διωγμό, μαζί με όλο το κίνημα της Αντιστάσεως και τους διανοουμένους του. Όλοι σχεδόν οι διανοούμενοι που ετέθησαν εκτός θέσεως από τους Γερμανούς για συμμετοχή στο εθνικό κίνημα, παραμένουν και τώρα εκτός θέσεως. Άλλοι βρίσκονται στη φυλακή ή καταδιώκονται. Και τις τελευταίες αυτές μέρες ήρθε το αποκορύφωμα. Η Κυβέρνησις έπαψε από το Πανεπιστήμιο τους πέντε καθηγητές που βγήκαν στα βουνά και τον Πρύτανη του Πολυτεχνείου. Αυτή η επαίσχυντος δίωξις των διανοουμένων και καλλιτεχνών της Αντιστάσεως έχει ως τόσο και την καλή πλευρά, ότι ανοίγει ένα αγεφύρωτο χάσμα μέσα στην Ελληνική διανόηση και Τέχνη και τον φασισμό που, παρ’ ελπίδα, κυριαρχεί ακόμη στην ελληνική επίσημη πολιτική αλλά και πνευματική ζωή. Η οριστική νίκη του Ελληνικού λαού πάνω στο φασισμό θα είναι και νίκη της ελληνικής διανόησης πάνω στη σκοτεινή πνευματική αντίδραση.

Η ομιλία αυτή γίνηκε στις 15 Ιουνίου 1945. σε συγκέντρωση του Συλλόγου συγγραφέων και καλλιτεχνών στη Νέα Υόρκη.

Ο ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗΣ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

Στην επίσκεψη του ο Καραγιώργης στο Σικάγο, στις 22 Ιουνίου 1945 μίλησε σε Ελληνικό Ραδιοφωνικό ακροατήριο.

Παραθέτουμε τον λόγο του.

Αγαπητοί μου Έλληνες και Ελληνίδες.

Είμαι πολύ ευτυχής που μπορώ να επικοινωνήσω για λίγη ώρα μαζί σας. Θα ήθελα στη λίγη αυτή ώρα να σας μεταδώσω τον αληθινό παλμό, τις αληθινές ελπίδες, αγωνίες και πόθους της σημερινής Ελλάδας, θα προσπαθήσω να σας δώσω μια αναγκαστικώς ωχρή εικόνα των αγώνων της Ελλάδας των τελευταίων χρόνων. Πρόκειται για την Ελλάδα του κινήματος της Αντιστάσεως. Το κίνημα αυτό της Αντιστάσεως βασικά δεν ήταν τίποτα το διαφορετικό από το κίνημα της Αντιστάσεως που παρουσιάστηκε σε όλες τις χώρες της κατακτημένης Ευρώπης.

Υπάρχουν, ωστόσο, μερικές ελληνικές ιδιομορφίες. Μια θετική ιδιομορφία είναι ότι το Ελληνικό κίνημα της υπογείου αντιστάσεως ήρθε σαν φυσική συνέπεια του έπους της Ελληνικής Αντιστάσεως στα Αλβανικά βουνά. Αλλά υπάρχει και μια αρνητική ιδιομορφία. Το Ελληνικό κίνημα της Αντιστάσεως εδέησε να αρχίσει σε μια Ελλάδα που είχε ζήσει πρωτύτερα πέντε χρόνια φασιστικής δικτατορίας του Βασιληά και του Μεταξά. Η δικτατορία αυτή, απροκάλυπτα φιλική προς τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι, ανοικτά φασιστική και ολοκληρωτική, είχε υποσκάψει τα υλικά και ηθικά θεμέλια της χώρας. Ενώ έγιναν τόσοι έρανοι του Μεταξά δήθεν υπέρ της αεροπορίας, ακόμα και στον Ελληνισμό της Αμερικής, στην κρίσιμη ώρα βρέθηκε με 15 μισοάχρηστα αεροπλάνα.

Θυμίζω επίσης μόνο ότι κατά την διάρκεια του ιταλοελληνικού πολέμου, οι καλύτεροι Έλληνες αξιωματικοί ξηράς και θαλάσσης έμειναν εκτός πολέμου, γιατί ήταν δημοκρατικοί και μόνον δημοκρατικοί, ενώ οι πεμπτοφαλαγγίτες στρατηγοί ήταν επικεφαλής μεγάλων μονάδων και έγιναν θαυμάσιοι Κουϊσλιγκ Πρωθυπουργοί και Υπουργοί (στρατηγοί Τσολάκογλου, Μπάκος, Μπακόπουλος, Κατσιμήτρος, Δεμέστιχας κλπ. κλπ.)

Το κίνημα της Αντιστάσεως ενσωματώθηκε ευθύς από τους πρώτους μήνες της κατοχής στο συνασπισμό του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕAM) και στη στρατιωτική του ένοπλη δύναμη πόλεων και βουνών, τον ΕΛΑΣ.

Ξέρω ότι, όπως άλλωστε και για πολλά άλλα κινήματα Αντιστάσεως σε όλη την Ευρώπη, υπάρχει στο εξωτερικό η αντίληψη ότι είναι ¥κόκκινοº. Αυτό προήλθε και από το γεγονός ότι οι κομμουνιστές συνήθως πήραν πολύ γρήγορα την πρωτοβουλία της συγκροτήσεως εθνικών συνασπισμών αντιστάσεως. Αλλά προέρχεται και από την κακή πίστη και κακή θέληση αντιδραστικών κύκλων ή μελετητών, πολύ συχνά πάνω στο έδαφος της γηραιάς Αγγλίας, που ξεμπέρδευαν πάρα πολύ εύκολα με τη ζωντανή πραγματικότητα της κατεχόμενης Ευρώπης, χαρακτηρίζοντας την χοντρικώς ¥κόκκινηº. Το ΕΑΜ της Ελλάδας δεν είναι κόκκινο. Κόκκινο είναι βέβαια το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας που συμμετείχε στο ΕΑΜ ευθύς εξ αρχής και

που προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στον αγώνα, αλλά δεν είναι ασφαλώς κόκκινο ούτε το Αγροτικό Κόμμα, ούτε το Κόμμα της Λαϊκής Δημοκρατίας, ούτε το Σοσιαλιστικό Κόμμα, ούτε η Δημοκρατική Ένωση, ούτε το Δημοκρατικό Κόμμα. Ούτε είναι κόκκινα τα εργατικά συνδικάτα που όλα ανεξαιρέτως ανήκαν στο ΕΑΜ, ούτε η επαγγελματική οργάνωση των Δημοσίων Υπαλλήλων που ανήκε ολόκληρη στο ΕΑΜ, ούτε η οργάνωση της Νεολαίας ΕΠΟΝ με 40.000 μέλη όλων των παρατάξεων ή και καμιάς παρατάξεως. Μια σαφής και αναντίρρητη απόδειξη της υπερκομματικότητας του ΕΑΜ είναι το γεγονός ότι 16 στρατηγοί του παλαιού στρατού πήραν μέρος στον ένοπλο αγώνα του ΕΛΑΣ και μαζί τους ο τέως αρχηγός του Γενικού Επιτελείου στρατηγός Σαρηγιάννης.

Ποιος δεν γνωρίζει τέτοια ονόματα και δόξες του Ελληνικού στρατού όπως ο στρατηγός Νεόκοσμος Γρηγοριάδης, φίλος του Βενιζέλου και άλλοτε Αντιπρόεδρος της Γερουσίας; Όπως οι στρατηγοί Στέφανος Σαράφης, Μανώλης Μάντακας, Ευριπίδης Μπακιρτζής, Χατζημιχάλης, Ψιάρρης, Τζιότζιος, Αυγερόπουλος, Τσαμάκος, Φλούλης, Νόσης, Δημάρατος; Όλοι αυτοί οι στρατηγοί πήραν τα όπλα και πολέμησαν ηρωικά στις γραμμές του ΕΛΑΣ. Ποιος δεν γνωρίζει το όνομα του στρατηγού Οθωναίου, που αν και δεν βγήκε στο βουνό, ευνοούσε εν τούτοις το Κίνημα της Αντιστάσεως;

Ούτε ένας από τους στρατηγούς αυτούς δεν ήταν κομμουνιστής, όπως δεν υποθέτω να ήταν και πολλοί από τους 1.500 αξιωματικούς του παλιού στρατού, μόνιμοι και έφεδροι, που υπηρέτησαν στον ΕΛΑΣ. Δημοσιεύτηκε στην Ελλάδα ο κατάλογος 1550 Κληρικών που πήραν μέρος στο κί-νημα της Αντιστάσεως και επικεφαλής τους ήταν έξη δεσποτάδες που απ' αυτούς βγήκαν στο βουνό, οι μητροπολίτες Κοζάνης και Πύργου. Αλλά δεν ήταν κομμουνιστές ούτε και οι καθηγηταί του πανεπιστημίου, ούτε ο Πρύτανις του Πολυτεχνείου, ούτε οι Ακαδημαϊκοί Γεωργαλάς και Βέης που πήραν όλοι κατά το μάλλον ή ήττον ενεργό μέρος στο κίνημα της Αντιστάσεως. Στους τελευταίους μήνες της κατοχής το ΕΑΜ συγκέντρωσε στις γραμμές του πάνω από 1.500.000 μέλη και 30% από τον αριθμό αυτό ήταν γυναίκες και κορίτσια. Η τεράστια αυτή δύναμη συγ-κεντρώθηκε γιατί το ΕΑΜ είταν είδος συνασπισμού πραγματικά υπεράνω κομμάτων και υπεράνω πολιτικών και ιδεολογικών διαφορών. Είταν ένας συνασπισμός παλιών κομμάτων, παρατάξεων, οργανώσεων, προσωπικοτήτων, αλλά και εκατοντάδων χιλιάδων απλών οπαδών.

Δεν είναι δυνατόν να εξιστορήσω το έργο του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ στα χρόνια της κατοχής. Περιορίζομαι σε μια ξερή αναρίθμηση των μεγάλων γεγονότων.

1ον. Όταν τον χειμώνα του 1941 - 42 πέθαιναν στην Αθήνα κατά χιλιάδες οι άνθρωποι από πείνα, το ΕΑΜ ανέλαβε τολμηρά τον αγώνα για το ψωμί και το συσσίτιο του λαού. Έγιναν εθνικές α-περγίες και διαδηλώσεις που κατέληξαν στο να αποδώσουν ένα ελάχιστο όριο διατροφής μέσω του Ερυθρού Σταυρού.

2ον. Όταν η κυβέρνηση του Κουΐσλιγκ Λογοθετόπουλου διέταξε για λογαριασμό των Γερμανών την πολιτική επιστράτευση, το ΕΑΜ με παλλαϊκές ηρωϊκότατες κινητοποιήσεις στους δρόμους των Αθηνών. Ίδιες κινητοποιήσεις γυναικών και κοριτσιών. ΜΑΤΑΙΩΣΕ αυτήν την πολιτική επιστράτευση. Η Ελλάδα είναι η ΜΟΝΗ ΧΩΡΑ της κατεχόμενης Ευρώπης όπου η προσπάθεια των Γερμανών για πολιτική επιστράτευση ναυάγησε οικτρά. Εκατοντάδες χιλιάδες νεαροί Έλληνες γλίτωσαν την φοβερή περιπέτεια της Γερμανικής στολής.

3ον. Δυο έως τρία χρόνια πριν το τέλος της Κατοχής oι αντάρτες λευτέρωσαν τα 4/5 της Ελλάδος και περιόρισαν τους Ιταλούς, Γερμανούς και Βουλγάρους και την εξουσία της Ελληνικής Κυβερνήσεως Κουϊσλιγκ σε κάπως μεγαλύτερες επαρχιακές πόλεις και στις βασικές συγκοι-νωνιακές γραμμές.

4ον. Στην αποφασιστική στιγμή της αποβατικής ενεργείας στη Σικελία η στρατιωτική δράση του ΕΛΑΣ που εξετέλεσε πλήρως το σχέδιο επιχειρήσεων του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής, υπήρξε ιδιαιτέρως πολύτιμη για τους Συμμάχους. Υπάρχει πανηγυρική αναγνώριση του γεγονότος αυτού από τον στρατηγό Ουίλσον με ιδιαίτερη ημερησία διαταγή και είχα ο ίδιος την τιμή να παραλάβω τα επίσημα συγχαρητήρια του Ουίλσον μέσω του Βρετανού Ταγματάρχου Έντι για να τα διαβιβάσω σε όλους τους αντάρτες Θεσσαλίας και Μακεδονίας.

5ον. Στα απελευθερωμένα μέρη της Ελλάδας το ΕΑΜ οργάνωσε μια πρότυπη διοικητική, δικαστική, θρησκευτική και εκπαιδευτική υπηρεσία, βασισμένη σε πλήρη δημοκρατική εκλογή από τό σύνολο των πολιτών ανδρών και γυναικών, από 18 χρονών και άνω. Για να εξακολουθήσει η εκπαιδευτική υπηρεσία απολύσαμε εκατό δασκάλους από το στρατό.

6ον. Τέλος στην αποφασιστική στιγμή, όταν η κάθοδος των Ρώσσων στα Βαλκάνια και η εντατική Αμερικανική και Βρετανική αεροπορική δράση έκαναν την θέση των Γερμανών πολύ δύσκολη στην Ελλάδα, η γενική επίθεση του ΕΛΑΣ ανάγκασε τους Γερμανούς να εγκαταλείψουν γρήγορα την Ελλάδα και με σοβαρές απώλειες.

Σας είναι, πιστεύω γνωστό, ότι ούτε μια μάχη δεν δόθηκε πάνω στο ελληνικό έδαφος μεταξύ Αγγλικού στρατού και Γερμανών. Η Ελλάδα ελευθερώθηκε από τον ΕΛΑΣ και ήταν γραφικά σωστή η παρατήρηση Αμερικανού ανταποκριτού ότι η Βρετανική απόβαση στον Πειραιά υπήρξε ¥τουριστικήº.

Υπήρξε μια μεγάλη απογοήτευση για τον Ελληνικό Λαό και μια τραγική σελίδα της ιστορίας του ότι μετά την απελευθέρωση βρέθηκε κάτω από οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες πρωτάκουστες μέσα στην σημερινή κατάσταση όλης της υπόλοιπης Ευρώπης. Η πολιτική των Άγ-γλων Τόρις στηριζόμενη δυναμικά στην μονομερή ύπαρξη Βρετανικού στρατού στην Ελλάδα χωρίς Αμερικανικά ή Σοβιετικά στρατεύματα, οδήγησε στη γνωστή ανοικτή επέμβαση του κ. Σκόμπυ. Είναι γνωστό πως κατάληξη των θλιβερών γεγονότων υπήρξε η Συμφωνία της Βάρκιζας μεταξύ ΕΑΜ και ΕΛΑΣ αφ’ ενός και της κυβερνήσεως Πλαστήρα αφ’ έτερου υπό την εγγύηση της Βρετανικής κυβερνήσεως. Η συμφωνία αυτή θα μπορούσε παρ’ όλα όσα έγιναν, να αποτελέση βάση θετική για ομαλή εσωτερική εξέλιξη. Εξασφάλιζε πλήρη αμνηστία έξω από τα ποινικά αδική-ματα, πλήρεις δημοκρατικές ελευθερίες, ελευθερία Τύπου, εκκαθάριση των δημοσίων και στρατιωτικών υπηρεσιών από δοσιλόγους. Γρήγορη τιμωρία των δοσιλόγων. Δημιουργία πραγματικά εθνικού στρατού.

Εν τούτοις παρ’ όλο ότι η κυβέρνηση δεν αρνείται διόλου τη Συμφωνία και μάλιστα την δημοσίευσε στην ¥επίσημη εφημερίδα της κυβερνήσεωςº και παρ' όλη τη Βρετανική εγγύηση της Συμφωνίας, η Συμφωνία αυτή δεν εφαρμόζεται. Έχει εγκατασταθεί μια σκοτεινή κατάσταση στην Ελλάδα που συνεχίζει ολοένα και πιο απροκάλυπτα το έργο της φασιστικής δικτατορίας του

Μεταξά αλλά και της ξένης κατοχής. Όλο το κίνημα της Εθνικής Αντιστάσεως βρίσκεται σε διωγμό. 30.000 άνθρωποι βρίσκονται μέσα στις φυλακές με γελοίες προφάσεις. Έξη καθηγητές του Πανεπιστημίου και μ’ αυτούς ο καθηγητής Σβώλος, Πρόεδρος τής Κυβερνήσεως των Βουνών, διώχτηκαν από το Πανεπιστήμιο. Ο Πρύτανις του Πολυτεχνείου κ. Κιτσίκης επίσης. Οι έξη επίσκοποι είναι υπό δίωξη και οι δύο που ήταν στο βουνό διώχτηκαν ήδη από τις θέσεις τους. Είναι νόστιμο όσο και τραγικό γιά τό Έθνος, εξ άλλου απόλυτα φυσικό, ότι την δίωξη τους ενήργησε σαν Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου ο Επίσκοπος Ιωαννίνων Σπυρίδων Βλάχος, αυτός ακριβώς ο ιερωμένος που έκανε τις διαπραγματεύσεις με τους Γερμανούς για συνθηκολόγηση. Όλοι οι προδότες του Έθνους βρίσκονται ελεύθεροι και μάλιστα στις θέσεις τους, ο εθνικός στρατός δεν έγινε αλλά στην θέση του υπάρχει στρατός πραιτωριανών του Βασιληά.

Η μοναδική δίκη που έγινε των Αρχικουϊσλιγκς κατέληξε ουσιαστικά σε κωμωδία αφού διήρκεσε κάπου 4 μήνες. Ο σκοπός είναι προφανής:να δημιουργηθούν τέτοιες συνθήκες στην Ελλάδα ώστε με ένα κάλπικο δημοψήφισμα και ανάλογες εκλογές να γυρίσει ο Βασιλεύς και να μονιμοποιηθεί μια φασιστική κατάσταση στην Ελλάδα.

Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η συμπάθεια του Ελληνικού Λαού βρίσκεται πάντα προς το πλευρό της Εθνικής Αντιστάσεως και ότι σ’ αυτήν αποβλέπει και για το μέλλον του. Οι εργατικές εκλογές παρά τις δυσμενείς συνθήκες που έγιναν τους τελευταίους μήνες, κατέληξαν σε πανηγυρική επιτυχία του ΕΑΜ κατά 85-90 %. Ο δημοκρατικός Τύπος, παρά τις διώξεις, έχει διπλή κυκλοφορία από τον Τύπο της Δεξιάς. Σοβαρότατοι δημοκρατικοί παράγοντες όπως ο καθηγητής Τριανταφυλλόπουλος και πολλοί άλλοι συνάδελφοι του, αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στη ση-μερινή κυβέρνηση, γιατί ήξαιραν ότι δεν αντιπροσωπεύει τίποτα από τον Ελληνικό Λαό και είναι δουλικά δεμένη με τους Αγγλους Τόρις.

Από το σημερινό αδιέξοδο η Ελλάδα μπορεί να βγει ΜΟΝΟΝ με πραγματικά ελεύθερες εκλογές και πραγματικά ελεύθερο δημοψήφισμα. Τό ΕΑΜ προτείνει δύο απολύτως λογικά πράγματα: 1) Να σχηματισθή μια αντιπροσωπευτική κυβέρνηση από όλες τις παρατάξεις, Δεξιάς, Κέντρου και Αριστεράς, που να κάνει τις εκλογές με κύρος, και 2) Να ελέγξει και επιστατήσει στις εκλογές αυτές μια Δημοκρατική Επιτροπή, Αμερικανική, Βρετανική και Σοβιετική. Αυτό αποτελεί ήδη υπόσχεση ρητή του κ. Τσώρτσιλ και πρέπει να εφαρμοσθεί. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα δοθεί δυνατότης στον Ελληνικό Λαό, όπως άλλωστε είναι και ρητή απόφασις της Κριμαίας να λύσει ο ίδιος το εσωτερικό του πρόβλημα.

Τώρα που λύθηκε και το Πολωνικό κυβερνητικό πρόβλημα σύμφωνα με τη συμφωνία της Γιάλτας, όπως πρωτύτερα είχε λυθεί και το Γιουγκοσλαβικό, δεν μένει παρά το Ελληνικό ζήτημα εκκρεμές και άλυτο. Αλλά άλυτο Ελληνικό πρόβλημα σημαίνει όχι μόνο δυστυχία, ανωμαλία και κίνδυνο εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα. Σημαίνει και μιά εστία φασιστικής ανωμαλίας γιά όλη την Ευρώπη, για όλο τον κόσμο.

Ο Ελληνικός Λαός περιμένει απ' όλους τους φίλους του στο εξωτερικό, απ' όλους εκείνους που εκτίμησαν τις μεγάλες θυσίες του και τη σοβαρή συμβολή του στο συμμαχικόν αγώνα, να τον βοηθήσει προς τη λύση αυτή, τη μόνη τίμια και λογική, τη μόνη δημοκρατική.

ΝΙΚΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ

Υπό ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ

Ο Αρχηγός του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος Νίκος Ζαχαριάδης, ελευθερωμένος από το χιτλερικό στρατόπεδο του DACHAU, έφθασε στην Αθήνα και ανέλαβε την ηγεσία του Κόμματος του. Βγήκε γερός, σωματικά, πνευματικά και ψυχικά ύστερα από τρομακτική περιπέτεια 9 ετών. Γιατί ο επαναστάτης που λευτέρωσαν τα στρατεύματα τής Αμερικανικής Δημοκρατίας στη Βαυαρία έχει πίσω του μια ολόκληρη Ιστορία μαρτυρίου. Συνελλήφθη, χωρίς κανένα νόμιμο λόγο, από τή φασιστική δικτατορία του Γλύξμπουργκ - Μεταξά στα 1936. Κλείστηκε για χρόνια σ' ένα τελείως απομονωμένο κελί των υγρών φυλακών της Κέρκυρας. Κατόπιν μεταφέρθηκε σ' ένα επίσης τελείως απομονωμένο κρατητήριο της Ασφάλειας Αθηνών, όπου έμεινε ως την κατοχή της χώρας από τους Γερμανούς.

Η κυβέρνηση του Γλύξμπουργκ φεύγοντας για την Αίγυπτο διάταξε να τον παραδώσουν στην Γκεσταπό, όπως άλλωστε και όλους τους εχθρούς του φασισμού φυλακισμένους δημοκρατικούς, αγροτικούς, σοσιαλιστές, κομμουνιστές όλοι μαζί περίπου 2.500. Η Γκεσταπό μετέφερε σχεδόν αμέσως τον Ζαχαριάδη στις φυλακές της Βιέννης και έπειτα στο περιβόητο στρατόπεδο του DACHAU, από όπου δεν επρόκειτο να βγει παρά μόνον με το τέλος του ίδιου του Χιτλερισμού. Η εξαιρετική σωματική του υγεία αλλά και το ακατάβλητο ηθικό του τον βοήθησαν να ξαναγυρίση στο κόμα του και στο λαό του γερός.

Μια ιστορική εποχή, καθώς και τα μεγάλα κοινωνικά ρεύματα βρίσκουν την ενσάρκωση τους σε ορισμένες ιστορικές προσωπικότητες. Οι προσωπικότητες αυτές, γέννημα και θρέμμα των συνθηκών που τις γέννησαν, τις ζωντανεύουν, τις ενσωματώνουν, τις συνειδητοποιούν και μεταβάλλονται οι ίδιες σε κινητήρια δύναμη. Ο Ζαχαριάδης αποτελεί ένα μεγάλο παράδειγμα.

Οι επαναστατικές λαϊκές μάζες που είχαν προσανατολισθεί προς την κομμουνιστική ιδεολογία ζητούσαν τον αρχηγό τους. Αλλά αρχηγό ζητούσε και το πλατύτερο λαϊκό δημοκρατικό κίνημα, πού συγκεντρώθηκε στην Ελλάδα κατά μάζες εκατομμυρίων κάτω από τη σημαία της ΛΑΟΚΡΑΤΙΑΣ, δηλαδή του ολόπλευρου αγώνα εναντίον των αντιδραστικών δυνάμεων της Ελλάδος, κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών και κουλτουριστικών.

Ο παλιός πολιτικός κόσμος της Ελλάδος, ύστερα από τον θάνατο του Βενιζέλου, Τσαλδάρη και άλλων πολιτικών αρχηγών, παρουσιάζει μια εξαιρετική αποσυνθετική κρίση και μια συνεχή σκιαμαχία ανάξιων επιγόνων. Αντίθετα, το αριστερό ρεύμα της Λαοκρατίας παρουσίασε αφθονία λαμπρών στελεχών και πρώτον απ' όλους τον Ζαχαριάδη.

Η προσωπικότητα του είναι σύνολο από ορισμένα χαρακτηριστικά που η σύνθεση τους κάνει το μεγάλο αρχηγό. Διαθέτει, πρώτα πρώτα, εκείνα τα ηθικά προσόντα που είναι απαραίτητα για έναν επαναστάτη πολιτικό: το θάρρος και η τόλμη του είναι παροιμιώδη στην Ελλάδα. Είχε πάντα να κάνει, όπως άλλωστε ολόκληρο το δημοκρατικό κίνημα της Ελλάδας, με τη φασιστική αστυνομία και τις φασιστικές φυλακές. Οι αποδράσεις του, καταπληκτικές σε σύλληψη και τόλμη, έχουν αφήσει εποχή στα επαναστατικά χρονικά της χώρας. Στην πραγματικότητα η ζωή του Ζαχαριάδη από τα 1923-1936 δεν υπήρξε παρά κυριολεκτικά μια ζωή ¥μεταξύ αποδράσεωνº. Και όλες αυτές

l

οι αποδράσεις έγιναν με κίνδυνο ζωής. Αλλά η τόλμη του αυτή μαζί με τα άλλα ηθικά του προσόντα, την ειλικρίνεια, την καλωσύνη και την ¥μπέσαº στον λόγο του, δεν αποτελούν παρά απλές προϋποθέσεις στην καθαυτό προσωπικότητα του Ζαχαριάδη, που είναι πολιτική, οργανωτική, θεωρητική.

Ο Ζαχαριάδης σαν ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ είναι προικισμένος με ένα οξύτατο κριτήριο, με ¥διαγνωστικήº πολιτική ικανότητα αλλά και με ταχύτητα ενεργείας. Από πολύ νωρίς εσήμανε τον κίνδυνον του φασισμού για την Ελλάδα και κάλεσε σε συναγερμό όλες τις ειλικρινείς αντιφασιστικές δυνάμεις της χώρας. Δεν είναι λάθος του Ζαχαριάδη, ούτε του κόμματος του, αν τα αστικά και μικροαστικά κόμματα της χώρας, τυφλωμένα από μια πολιτική ¥Τσάμπερλαινº δεν θέλησαν να κάνουν τίποτε εναντίον του Ελληνικού φασισμού ή μάλιστα και βοήθησαν τον Μεταξά να εγκαθιδρύσει την μοναρχική δικτατορία του.

Από πολύ νωρίς, ακόμα από τα 1934-35, ο Ζαχαριάδης σήμανε τον κίνδυνο μιας Μουσολινικής και Χιτλερικής επιδρομής στην Ελλάδα και κάλεσε σε εθνικό συναγερμό για την άμυνα της χώρας. Και όταν άρχισε ο Μουσολίνι την άνανδρη και απρόκλητη επίθεση του ο Ζαχαριάδης μέσα από το κελί της Ασφάλειας έκανε μια φλογερή έκκληση σε όλους τους Έλληνες να υπερασπίσουν σπιθαμή προς σπιθαμή τη χώρα σε έναν θανάσιμο αγώνα. Ο Μεταξάς δημοσίευσε σε φωτοτυπία σε όλον τον Τύπο την έκκληση του Ζαχαριάδη αλλά τον κράτησε στο κελί για να τον παραδόσει στην Γκεσταπό. Η έκκληση αυτή του Ζαχαριάδη στάθηκε αργότερα, στους πρώτους μήνες της ξένης κατοχής, ο θεμέλιος λίθος για την δημιουργία του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) ανεξάρτητα από κοινωνικές, πολιτικές, ιδεολογικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Ο Ζαχαριάδης σαν ΟΡΓΑΝΩΤΗΣ είναι ισάξιος με τον πολιτικό. Με ένα έξοχο ρεαλιστικό πνεύμα βρίσκει αμέσως τι είναι πραγματοποιήσιμο στο μάξιμουμ μέσα στις συγκεκριμένες συνθήκες κάθε φορά. Αποτελεί ένα ηφαίστειο ενεργητικότητας ο ίδιος, αλλά - κι αυτό είναι το κυριότερο -αποτελεί μια ΠΗΓΗ ενεργείας που σπρώχνει όλους τους συνεργάτες του, όλους τους φίλους του, όλους τους οπαδούς του να αποδώσουν τό μάξιμουμ των δυνατοτήτων τους. Η μέθοδος του είναι να εξασφαλίζει σε όλους την ανάπτυξη της πρωτοβουλίας. Έλεγε πάντα: ¥πέσε στο νερό να μάθεις να κολυμπάςº. Και έσπρωχνε τους συνεργάτες του συστηματικά σε βαθύτερα νερά για να μαθαίνουν και καλύτερο κολύμπι.

Ο Ζαχαριάδης σαν ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΣ συμπληρώνει την εικόνα. Πολύγλωσσος (ξαίρει καλά Γαλλικά, Ρωσσικά και Γερμανικά), έχει κάνει συστηματική μελέτη τής Μαρξιστικής κοσμοθεωρίας, αλλά συγκεντρώνει και γερή εγκυκλοπαιδική μόρφωση. Η συμβολή του στη Μαρξιστική ανάλυση της Νεοελληνικής πραγματικότητας είναι τεράστια. Εκτός από τα παλιότερα πολυάριθμα άρθρα και εισηγήσεις του. Έγραφε μέσα στο κελλί του (απάνω σε πανάκια που σώθηκαν για το επαναστατικό μουσείο) τη συνθετική ¥Ιστορία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδοςº, που δίνει ταυτόχρονα και μια ολοκληρωμένη σκιαγραφία της Νεοελληνικής ιστορικής διαδρομής. Με το άλλο βιβλίο του, γραμμένο επίσης στη φυλακή, ¥Ο Αληθινός Παλαμάςº, ο Ζαχαριάδης δεν τοποθετεί μόνο τον μεγαλύτερο νεοέλληνα ποιητή στη σωστή του θέση, αλλά και δίνει πλήρη σκια-γραφία του νεοελληνικού κουλτουριστικού προβλήματος.

Αυτός είναι ο Ζαχαριάδης, σε μια ωχρότατη και πάρα πολύ γενική σκιαγραφία του. Γυρίζει σήμερα στο κόμμα του και στο λαό του ωριμότερος, συνθετικώτερος, πολυτιμότερος. Έχει μπροστά του

ένα τεράστιο πεδίο ενεργείας και δράσης (δεν είναι παρά σαραντατριών χρονών). Στο διψασμένο έδαφος της βασανισμένης ελληνικής πολιτικής ζωής, που στενάζει περδικλωμένη στα εμπόδια που διαρκώς προβάλλουν oι Βρετανοί Τόρις, ο γυρισμός του Ζαχαριάδη, με τις ικανότητες και το γόητρο του, δεν μπορεί παρά να παίξει έναν εξαιρετικό ρόλο στην εξέλιξη ολόκληρου του Ελληνικού Λαού.

Σ. Β. Το άρθρο αυτό εδημοσιεύθη επίσης εις το ΡΕΟPLE'S WORLD του Αγίου Φραγκίσκου και το Κυριακάτικο WORKER της Νέας Υόρκης.

Δ. ΧΡIΣΤΟΦΟΡΙΔΟΥ

ΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ

Το μήνυμα του από την Λαοκρατική Ελλάδα.

Τι σημαίνει για τον Ελληνισμό της Αμερικής.

Για πολύν καιρό τόσο ο γράφων, προσωπικά, όσο και το ¥Ελληνοαμερικανικό Βήμαº σχεδιάζουν την συγγραφή και έκδοση μιας κοινωνιολογικής Ιστορίας του Ελληνισμού της Αμερικής και μιας Ιστορίας που να ασχοληθή με τα βαθύτερα κοινωνικοϊστορικά αίτια της Ελληνικής μετανα-στεύσεως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σχέδιο αυτό δεν έμπαινε σε ενέργεια γιατί υπήρχαν άλλα επείγοντα ζητήματα και μερικές δυσκολίες, λόγω του πολέμου.

Η επίσκεψις όμως του Καραγιώργη στην Αμερική σαν αντιπροσώπου του ¥Ριζοσπάστηº και της ¥Ελεύθερης Ελλάδαςº στην Συνδιάσκεψη του Αγίου Φραγκίσκου και σαν αντιπροσώπου της Κ. Ε. του ΕΑΜ. γενικά, επιτάχυνε την εξέλιξη του σχεδίου προς την πραγματοποίηση του. Και κάτι παραπάνω δημιούργησε η επίσκεψη αυτή. Μας έδωσε όπως θα εξηγήσω παρακάτω, μια καινούργια ιστορική συνειδητότητα της υπάρξεως μας σαν του μεγαλύτερου κομματιού του απόδημου Ελληνισμού, μια καινούργια συνειδητοποίηση του ρόλου μας στο παρελθόν και της δυναμικότητας μας στο μέλλον. Ξεκαθάρισε ακόμα μέσα στο μυαλό μας η επίσκεψη αυτή του Κώστα Καραγιώργη την είκόνα της σύγχρονης. Λαοκρατικής Ελλάδας και μας βοήθησε στην επανεξέταση των σχέσεων μας με την Ελλάδα αυτή.

Σαν προοίμιο της Ιστορίας μας.

Έτσι, από μιά άποψη, τα λίγα αυτά λόγια μου στο Αναμνηστικό αυτό Βιβλιαράκι, θα είναι σαν προοίμιο στη σχεδιαζόμενη Κοινωνιολογική Ιστορία του Ελληνισμού της Αμερικής. Προτού όμως γράψω περισσότερα στην προοιμιακή αυτή εκτίμηση της Ιστορίας του Αμερικανικού Ελληνισμού και των νέων προβλημάτων και καθηκόντων που μπαίνουν μπροστά στο προοδευτικό κίνημα μας γύρω από το ¥Βήμαº και τις φιλικές του οργανώσεις, θα ασχοληθώ σύντομα με την επίσκεψη του Κώστα Καραγιώργη, με την καινούργια ζύμωση ιδεών που δημιούργησε αυτή και με την αποκρυστάλλωση άλλων Ιδεών που ήτανε στο τελευταίο στάδιο της ζυμώσεώς τους.

Είναι αλήθεια ότι κανείς μας δεν περίμενε να μας στείλει το ΕΑΜ αντιπρόσωπο του σ’ αυτή την περίοδο και μάλιστα ένα από τους άριστους του στο πεδίο της ανώτερης πολιτικής διανοήσεως και

στο πεδίο τής κορυφαίας στρατιωτικής του δράσεως στο βουνό και της υπόγειας δράσεως του στις πόλεις - και ακόμα έναν που είναι προικισμένος με το τάλαντο της πραγματολογικής ρητορικής και της διαλεχτικής πολυμέρειας σε αντίθεση προς την δημαγωγική, ουτοπιστική, διακοσμητική και κούφια ρητορική του παλιού κόσμου.

Είναι είπαμε, αλήθεια, πως κανένας μας δεν περίμενε ούτε αντιπρόσωπο του ΕΑΜ, πολύ λιγότερο τον Καραγιώργη. Και όμως όταν τον είδαμε μεταξύ μας, όλοι μας ρωτούσαμε τον εαυτό μας σαν να τον περιμέναμε καιρό, γιατί δεν ήρθε νωρίτερα, να απαντήση σε πολλές απορίες μας, να ξεκαθαρίση πολλές αοριστίες, να λογαριάση το κίνημα της Αντιστάσεως τόσο από τις υποτιμήσεις όσο και τις υπερτιμήσεις που γεννούσαν πεσσιμισμό ή υπεραισιοδοξία.

Δημιούργησε μαγνητικό πεδίο.

Η παρουσία αυτού του κορυφαίου Εαμίτη και Ελασίτη ξαλάφρωοε το συνωστισμό που υπήρχε στην κυκλοφορία των ιδεών στο μυαλό όλων μας, σχετικά με το Ελληνικό ζήτημα - ένα συνωστισμό και ένα αδιέξοδο που δημιουργεί από καιρό σε καιρό στην πορεία της Ιστορίας η συσσώρευση ερωτήσεων για άμεσα και για Ιστορικά προβλήματα περισσότερων από τις διαθέσιμες απαντήσεις.

Ο Καραγιώργης δεν απάντησε μονάχα στις απορίες των Ελλήνων της Αμερικής τις σχετικές με τα τρέχοντα ζητήματα, αλλά εξηγώντας τα απάντησε και σε πολλές ερωτήσεις τους ιστορικού χαρακτήρα. Και μπορούμε να πούμε ότι και ο ίδιος ο Καραγιώργης διδάχθηκε πολλά από την επαφή του με τους Έλληνες της Αμερικής και με το κοινωνικό τους περιβάλλον, το Ελληνοαμερικανικό και Αμερικανικό. Με το δοκιμασμένο μέσο της διαλεκτικής εξετάσεως των πραγμάτων, μέσα σε τρεις μήνες κατώρθωσε να μάθη όσα θα έπαιρνε χρόνια να μάθουν άλλοι επισκέπτες που απομονώνονται σ’ ορισμένες κοινωνικές ζώνες και δεν βλέπουν την ζωή παρά από μιά γωνιά ή δυο, και όχι τετράγωνα.

Μπορεί να πη κανένας πως η επίσκεψη του Καραγιώργη, η αιφνιδιαστική, να πούμε, από την αρχή ακόμη είχε τέμπο ταχύτητας και εντατικότητας αντίστροφα ανάλογο προς το λίγο χρονικό διάστημα της διαμονής του στη χώρα αυτή. Μόλις πάτησε το πόδι του στην Νέα Υόρκη φάνηκε καθαρά ότι ήτανε κάτι παραπάνω από δημοσιογράφος. Μόλις έφθασε, γένηκε αυτόματα πολιτικό μαγνητικό πεδίο. Οι ξυπνημένες και συνειδητές Ελληνοαμερικανικές δυνάμεις πρώτα - οι γενικές Αμερικάνικες πολιτικοκοινωνικές δυνάμεις κατόπιν - τον περιστοιχίσανε αναζητώντας από την προσωπικότητα του που συμβόλιζε την Λαοκρατική Ελλάδα, νέα ιδεολογικά και ψυχολογικά ρεύματα και στενότερους συντονισμούς.

Η άφιξη του.

Στην Νέα Υόρκη έμεινε καμμιά δεκαριά μέρες - μέρες επαφής και κατατοπίσεως. Ο γράφων το θεωρεί ευτύχημα ότι πρώτος ήρθε σε επαφή με τον Καραγιώργη στο ξενοδοχείο Γουώλντορφ Αστόρια, λίγες ώρες ύστερα από την άφιξη του στο αεροδρόμιο Λαγκάρντια στις 13 του Απρίλη. Η συγκίνηση μου η βαθιά από την γνωριμία αύτη - ιστορική, θα την ονομάσω, για μένα - η συνείδηση ότι ήτανε η πρώτη μου επαφή με την μαχόμενη Ελλάδα, μέσον ενός από τους πιο μαχητικούς και φωτισμένους εκπροσώπους της αποτέλεσαν - για μένα ένα καινούργιο ξεκίνημα στον δρόμο της

ζωής μου και της πολιτικής πάλης μου έδώ στην Αμερική, από τα 1916. Ήρθα στη χώρα αυτή, σημαιοφόρος των αστικών προοδευτικών ιδεών, το 1916, σε μια περίοδο που η Ελληνική μοναρχοφεουδαρχία και η αστική τάξη βρισκότανε σε σύγκρουση ζωής και θανάτου. Πα-ρακολούθησα από μακρυά και είδα νοερά με πικρία πως οι δύο παλαίουσες τάξεις στην Ελλάδα ενωθήκανε ύστερα από 20 χρόνια, το 1936, και πως αντιμέτωπη τους βρέθηκε η Ελλάδα των λαϊκών μαζών, στις τάξεις των οποίων ήτανε φυσικό να βρεθώ και εγώ 15 χρόνια και εδώ. Και τώρα σφίγγω το χέρι του εκπροσώπου της Ελλάδας των Λαϊκών Μαζών, του ΕΑΜ, του τίμιου Ελληνικού Λαού. Και βλέπω στο πρόσωπο του τη Λαοκρατούμενη Ελλάδα όπως βγήκε από το σφυροκόπημά της μέσα στή φωτιά της Αντιστάσεως ενάντια σε πέντε καταχτητές - τους Ιταλούς φασίστες, τους Νάτσι του Χίτλερ, τους Βουλγάρους σωβινιστές, τους Άγγλους Τόρηδες και τους Έλληνες Κουϊσλιγκς της Αξονικής ή Βρετανικής Ιμπεριαλιστικής μάρκας.

Το έργο του.

Στον Άγιο Φραγκίσκο, ο Καραγιώργης γνωρίσθηκε και συνομίλησε με πρόσωπα διεθνούς βαρύτητος και κύρους από όλες τις χώρες, μεταξύ των οποίων τον Γαβρίλοβιτς, υφυπουργό των Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας, τον Μανουιλίσκι της Ουκρανίας, τον Κουζνέτσωφ, αρχηγό των Σοβιετικών Εργατικών Ενώσεων και άλλους. Ας σημειωθεί εδώ ότι ο Καραγιώργης ομιλεί ευχερώς την Γαλλική, Γερμανική, αρκετά καλά την Ρωσσική, ακόμα και την Αγγλική.

Παρακολούθησε την Ιστορική Συνδιάσκεψη επί ένα μήνα και πλέον στην πρώτη δραματική της φάση. Τους υπόλοιπους δύο μήνες τους αφιέρωσε σε διαφωτιστική δράση για το Ελληνικό πρόβλημα, κυρίως υπό την αιγίδα του Ελληνομερικάνικου Συμβουλίου

(GREEK—AMERICAN COUNCIL), που έργο του είναι η σωστή παρουσίαση του έργου του ΕΑΜ στο Αμερικανικό και Ελληνοαμερικανικό κοινό.

Θα μπορούσε να γράψη κανένας ολόκληρο τόμο για το έργο του Καραγιώργη στο διάστημα των τριών μηνών τής παραμονής του στην Αμερική. Εδώ θα δώσω σύντομη εικόνα.

Πρώτα όμως, θα προσπαθήσω να ταξινομήσω τις διάφορες μορφές τής δράσεως του.

α). Μαζικές συγκεντρώσεις.

β). Δεξιώσεις και γεύματα (πολιτικού χαρακτήρα φυσικά) που θα μπορούσαν να ονομασθούν στενές συγκεντρώσεις.

γ). Συνεντεύξεις με αντιπροσώπους του Τύπου, ομαδικά.

δ). Συνεντεύξεις με επιφανείς δημοσιογράφους και ραδιοφωνικούς ομιλητές.

ε). Αρθρα στις διάφορες εφημερίδες ή περιοδικά και ραδιοφωνικές ομιλίες.

Μαζικές συγκεντρώσεις

Στην Νέα Υόρκη.

Η μεγαλύτερη μαζική συγκέντρωση - μεγαλύτερη όχι μόνο σε σχέση με άλλες συγκεντρώσεις που μίλησε ο Καραγιώργης, μα και σε σχέση και σύγκριση με οποιαδήποτε συγκέντρωση αυτού του είδους, δηλ. καθαρώς πολιτική κατ’ αντίθεση προς τις κοινωνικές συναθροίσεις ή εθνικούς εορτασμούς ή φιλανθρωπικές συγκεντρώσεις - έγινε στις 6 Ιουνίου, στην Νέα Υόρκη, στην μεγάλη αίθουσα τού Μανχάτταν Σέντερ, όπου μαζεύτηκαν πάνω από 2.000 ανδρών και γυναικών για να ακούσουν τον Καραγιώργη. Οι ακροατές προερχότανε από κάθε κοινωνική τάξη. Στη συγκέντρωση αυτή έχουν συλλεγή με μια εύγλωττη έκκληση του φιλοπροόδου κ. Ανδρέα Αποστόλη, προέδρου του Συλλόγου Πειραιωτών, κάπου 4.000 δολλάρια, για την ανατύπωση της Λευκής Βίβλου του ΕΑΜ και για την εκτύπωση της σε αγγλική μετάφραση. Στην ίδια συγκέντρωση μίλησε και η Εύα Σικελιανού, η γνωστή Ελληνολάτρις διανοούμενη. Πρόεδρος της συγκεντρώσεως ήτανε ο κ. Μ. Μανδελενάκης, πρόεδρος του Συλλόγου των Κρητών Ομόνοια . Η συγκέντρωση έγινε υπό την αιγίδα του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου.

Ένα χαρακτηριστικά ένδιαφέρο γεγονός:

Στην ίδια αίθουσα, αργότερα, ωργανώθηκε Διάλεξη, με ομιλητή τον γνωστό καθηγητή Δασκαλάκη, από την Αντίδραση, με υποστήριξη της ¥Ατλαντίδοςº, οργάνου των Μοναρχοφασιστών, του Αρχιεπισκόπου Αθηναγόρα, των Ελληνικών Προξενικών αρχών, των προεδρογραμματέων διαφόρων μεγαλόσχημων Σωματείων. Και όμως όλο - όλο το ακροατήριο ήτανε εκατόν πενήντα (αριθμός 150), και μεταξύ των ακροατών ήτανε φυσικά ο Αρχιεπίσκοπος, ο Πρόξενος και ο γνωστός Κοτζιάς. Είναι η πρώτη καθαρά πολιτική συγκέντρωση που κάνανε οι Μοναρχοφασίστες, χωρίς επίδειξη εθνικών λαβάρων και πατριωτική τελετουργική κινητοποίηση, και για πρώτη φορά πληροφορηθήκανε αυθεντικά και κάτω από το συγκριτικό φως της συγκεντρώσεως για τον Καραγιώργη, ότι άν καμμιά φορά τρέχει αθρόα ο Ελληνισμός σε εορτασμούς και πανηγύρεις όπου συμπίπτει αυτοί να κρατούν τα λάβαρα, πηγαίνει για τα λάβαρα και όχι για αυτούς. Γι’ αυτούς 150 άτομα φαίνεται πως είναι όλη η αριθμητική δυναμικότης που διαθέτουν στη μεγαλύτερη παροικία της Αμερικής.

Στο Χαίβερχιλλ, Μασσαχουσέτης.

Στις 10 Ιουνίου ο Καραγιώργης μίλησε στην αίθουσα τής Κοινότητος Χαίβερχιλλ της Μασσαχουσέτης, σαν να λέμε του Βόλου, από άποψη μεγέθους της πόλεως. Προεδρεύων ήτανε ο κ. Μ. Γέρος, σημαίνων επιχειρηματίας της πόλεως και από τους αρχηγούς του εκεί Τμήματος του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου. Το ακροατήριο ήτανε κάπου 500. Ολόκληρο το Συμβούλιο της Κοινότητος και τα Σωματεία της πόλεως υποστηρίξανε τη συγκέντρωση.

Ύστερα από τη συγκέντρωση αυτή, ο διευθυντής της εφημερίδος της πόλεως HAVERHILLGAZETTE παρέθεσε προς τιμήν του Καραγιώργη γεύμα που τό τιμήσανε όλοι οι αξιωματούχοι της πόλεως, από τον δήμαρχο ως τον δικαστή της πόλεως.

Στο Ντητρόϊτ, Μίτσιγκαν.

Στην πόλη αυτή μίλησε στις 24 Ιουνίου μπροστά σε 650 με 700 ακροατές, στην αίθουσα του Σαιντ Άντριους Χώλλ, με προεδρεύοντα τον απόμαχο ήρωα λοχία του Αμερικανικού Στρατού, Αναστάσιο Σούρλα, πρώην δημοδιδάσκαλο. Ο Φράνκεστην, από τους κορυφαίους αρχηγούς του CIO και της Ενώσεως των Εργατών Αυτοκινήτων, υποψήφιος δήμαρχος της μεγάλης αυτής πόλεως, μίλησε στη συγκέντρωση.

Στο Σικάγο, Ιλλινόϊς.

Στην πόλη αυτή μίλησε στις 22 Ιουνίου, μπροστά σε 1.000 άνδρες και γυναίκες όλων των μερίδων της παροικίας, με προεδρεύοντα τον Ιατρό Σ. Σωτηράκο. Εκτός του Καραγιώργη μίλησε στην ίδια συγκέντρωση, σαν ένδειξη όχι μόνο ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, αλλά και τιμής προς τον φιλοξενούμενο αγωνιστή, ο Δόκτωρ Μακ Κήον, καθηγητής του Τμήματος αρχαίας φιλολογίας, στο Πανεπιστήμιο Σικάγου. Η συγκέντρωσις έγινε υπό την αιγίδα του Τμήματος του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου Σικάγου και ήτανε αντιπροσωπευτική όλων των κοινωνικών δυνάμεων της παροικίας.

Στον Άγιο Φραγκίσκο, Καλιφόρνιας.

Στην πόλη αυτή ο Καραγιώργης για πρώτη φορά μίλησε σύντομα στην Εκκλησία του Ευαγγελισμού μαζί με άλλους Έλληνες δημοσιογράφους, μπροστά σε 2.000 περίπου Έλληνες, ύστερα από μια θερμότατη και ρεαλιστική εισήγηση του Προέδρου της Κοινότητος κ. Ι. Χατζή. Τόσο η εισήγηση για τον Καραγιώργη όσο και τα λόγια του Καραγιώργη ξεσηκώσανε θύελλα χειροκροτημάτων.

Αργότερα, στις 12 Μαΐου, ο Καραγιώργης μίλησε σε συγκέντρωση που έγινεν υπό την αιγίδα του Τμήματος του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου Αγίου Φραγκίσκου και κυρίως με την υποστήριξη της Ελληνοαμερικανικής Αλληλοβοηθητικής Ενώσεως, πρωτοπόρου προοδευτικής οργανώσεως. Κάπου 700 ήτανε οι ακροατές. Στην ίδια συγκέντρωση μίλησε για τον αγώνα του Λαού τής Ελλάδας και ο καθηγητής Χόλλανδ. Προεδρεύουσα της συγκεντρώσεως ήτανε η Σοφία Μαλεκάκη από την Ελληνοαμερικανική γενεά.

Στο Πιτσβούργο, Πενσυλβάνιας.

Στην πόλη αυτή, ο Καραγιώργης μίλησε στην αίθουσα των Διαλέξεων Καρνέγκι μπροστά σε άνδρες και γυναίκες όχι μόνο του Πιτσβούργου άλλά και των γύρω πόλεων. Ο διανοούμενος Δ. Βαλάκος προήδρευσε στη συγκέντρωση. Ό εργατικός αρχηγός Λάζαρης άνοιξε το πρόγραμμα.

Μικρές συγκεντρώσεις και γεύματα.

Στις 20 του Ιούνη έγινε μιά θαυμαστή δεξίωσις προς τιμήν του Καραγιώργη στη Φιλαδέλφεια υπό την αιγίδα του Τμήματος του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου και με προεδρεύοντα τον σημαίνοντα επιχειρηματία Βασίλειο Βασιλειάδη. Κάπου διακόσια αντιπροσωπευτικά άτομα τι-μήσανε τον επισκέπτη.

Στις 15 του Ιούνη μίλησε για το ρόλο του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα μπροστά σε 60 Έλληνες και Αμερικανούς εργατικούς αρχηγούς και δραστήρια μέλη επαγγελματικών Ενώσεων της βιομηχανίας Τροφίμων, με εισηγητή τον Έλληνα εργατικό αρχηγό Νικ Χάρρις της υπό αριθ. 6 Ενώσεως Βιομηχανίας Τροφίμων.

Σχετικά με το έργο του ΕΑΜ για την διάσωση των Ισραηλιτών Ελλάδας, ο Καραγιώρης κατόπιν μακράς συνομιλίας του με τον επιφανή Ισραηλίτην Ραββίνον Γουσίζ και συνεντεύξεως του με αντιπροσώπους Εβραϊκών οργανώσεων και του Εβραϊκού και Αμερικάνικου Τύπου, μίλησε σε γεύμα που δόθηκε προς τιμήν του από σημαίνοντας Ελληνοεβραίους της Νέας Υόρκης, με πρωτοβουλία της Ελληνοαμερικανίδος Ισραηλίτισσας Ραχήλ Ντάλβην. Στο γεύμα αυτό εξήγησε διεξοδικά τό ζήτημα της διασώσεως χιλιάδων Εβραίων με προσπάθειες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Χάρη στις ενέργειες αυτές η ανάγκη της βοήθειας των Εβραίων της Ελλάδας και γενικά του αγώνος του Ελληνικού Λαού πήρε συγκεκριμένη υπόσταση στην συνείδηση εκατομμυρίων Εβραίων της Αμερικής.

Σαν συνέπεια της ενέργειας του Καραγιώργη καθώς και της δημοσιεύσεως της εκθέσεως του ΕΑΜ για την διάσωση των Εβραίων, μαζί με επιστολές του Ραββίνου Μπαρζελάϊ, επιφανείς Εβραίοι ιδιαίτερα δε μεταξύ των εργατικών αρχηγών και των προοδευτικών πολιτικών αρχηγών ερευνήσανε από πιο κοντά τον ιστορικό χαρακτήρα του αγώνος του ΕΑΜ μέσα στο αντιφασιστικό πλαίσιο και γενήκανε οι πιο φανατικοί υποστηριχτές με τα αξιόλογα μέσα δημοσιότητας και δημοσίων σχέσεων που διαθέτουν.

Στις 30 Ιουνίου, επιφανείς ομογενείς επιχειρηματίες του Πιτσβούργου δώσανε προς τιμήν του Καραγιώργη γεύμα στο ξενοδοχείο Ούϊλλιαμ Πένν. Στο γεύμα αυτό παρακαθίσανε κάπου 70 πρόσωπα, μεταξύ αυτών και πολλοί αντιπρόσωποι του Παναμερικανικού Συνεδρίου του

¥Ελληνοαμερικανικού Βήματοςº που συνέπεσε να γίνη στις 30 Ιουνίου - Ιουλίου, στο Πιτσβούργο. Συμποσιάρχης του γεύματος ήτανε ο Ελληνοαμερικανός επιστήμων χημικός κ. Πήτερ Πάουλους. Ο Καραγιώργης στην περίπτωση αυτή μίλησε για τους Έλληνες της παλιάς μεταναστευτικής γενεάς και για τους Αμερικανογεννημένους Έλληνες, όπως τους εγνώρισε και έκαμε μερικές βαθυστόχαστες παρατηρήσεις ιδιαίτερα για τις σχέσεις και τις αντιθέσεις μεταξύ της γενεάς που μετανάστευσε, που σε ένα βαθμό διατηρεί ακόμα μερικές πολιτικές και ιδεολογικές παραδόσεις που στην Ελλάδα παλιώσανε και αχρηστευθήκανε, και της νέας της Αμερικανικής Ελληνικής γενεάς, που καθώς είναι γεννημένη και αναθρεμμένη στο Αμερικανικό περιβάλλον είναι στην νοοτροπία της Φιλελληνική μάλλον παρά Ελληνική - Φιλελληνική προοδευτική με πλατύτερη κατανόηση της σημερινής Ελλάδας και όχι Ελληνική με στενή αντίληψη των σημερινών πραγματικοτήτων στην Ελλάδα.

Στην ίδια πόλη (το Πιτσβούργο), στις 11 του Ιούλη, ο Καραγιώργης μίλησε στους αντιπροσώπους του Συνεδρίου του ¥Βήματοςº διεξοδικά για το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο και τους ιστορικούς παράγοντες που το αρχίσανε, το αναπτύξανε, πολιτικά και στρατιωτικά, και το ολοκληρώσανε σε βαθμό που να γίνη αυτό κυρίαρχο της Ελληνικής πολιτικής και εθνικής σκηνής και κύριος συντελεστής της Απελευθερώσεως. Η ανάλυση αυτή του Καραγιώργη μπροστά σε ακροατές που αυτοί και οι ομάδες ή οργανώσεις που αντιπροσωπεύανε είναι στην πρωτοπορεία του

Εαμισμού εδώ στην Αμερική - Ελληνικού και Αμερικάνικου Εαμισμού - ήτανε επόμενο να κάμη βαθιά εντύπωση. Και δεν επρόκειτο μονάχα γιά εντύπωση μα και για βαθύτερη κατατόπισιν των ακροατών στο ιστορικό νόημα του Κινήματος Αντιστάσεως και στη σημασία του για την Ελλάδα, τα Βαλκάνια, τη Μεσόγειο, την Ευρώπη - τον Κόσμο όλο.

Στη Νέα Υόρκη, στις 9 του Ιούλη, μέσα στους φόβους και τις ανησυχίες μήπως αναχωρήσει ξαφνικά ο Καραγιώργης μαζί με την όλη αντιπροσωπεία, ωργανώθηκε βιαστικά ένα γεύμα με προοπτική στενού κύκλου γιά καμμιά πενηνταριά. Και ήρθαν χωρίς καμμιά δημοσία διαφήμηση ΕΚΑΤΟ ΠΕΝΗΝΤΑ, πληρώνοντας ο καθένας βαρειά για τα έξοδα του, στην αίθουσα του ξενοδοχείου Μακ Άλπιν, δηλ. όσοι πήγαν στην διάλεξη Δασκαλάκη, δωρεάν, και ύστερα από εντατική δημόσια διαφήμηση με τα μεγαλείτερα διάμεσα ¥κύρουςº και επισημότητας. Στο γεύμα αυτό προέδρευσε ο γνωστός στην Ιστορία του Ελληνικού, Ελληνοαμερικανικού και Αμερικανικού αθλητισμού, κ. Δημήτριος Τόφφαλος, και μιλήσανε χώρια από τον Καραγιώργη και η Κα Εύα Σικελιανού και ο γράφων το παρόν.

Σε μιά από τις συναθροίσεις στενού κύκλου Αμερικανών διανοουμένων, ο Καραγιώργης μίλησε για τον ρόλο των διανοουμένων της Ελλάδας και απάντησε σε πολλές και ενδιαφέρουσες ερωτήσεις. Εισηγητής ήτανε ο Άλμπερτ Καν, συν συγγραφέας του πολυθρύλητου βιβλίου ¥ΤΗΕ PUDTAGAINST THE PEACEº.

Μία από τις στενού κύκλου συναθροίσεις έγινε στο Λος Άντζελες, υπό την αιγίδα της Στοάς της Ελληνοαμερικανικής Αλληλοβοηθητικής Ενώσεως.

Αναφέρω εδώ χρονογραφικά και για την τιμητική βραδυά που οργανώσανε οι Λιμνιώτες (καταγόμενοι από τη Λίμνη της Ευβοίας, απ' όπου κατάγεται και ο Καραγιώργης). Ο Στ. Μιμίλης πρωτοστάτησε στην οργάνωση της. Η βραδυά αυτή για τον Καραγιώργη ήτανε μάλλον αισθηματική, αναμνησιακή γιατί συναντήθηκε με παιδικούς του φίλους σε μια ατμόσφαιρα συγχωριανών που είχε κι' αυτή τον τόπο της μέσα στα γενικώτερα πλαίσια.

Συνεντεύξεις με αντιπροσώπους του Τύπου και με επιφανείς Ραδιοφωνικούς σχολιαστάς.

Ιδιαίτερη σπουδαιότητα έχουνε οι συνεντεύξεις του Καραγιώργη με αντιπροσώπους τού Τύπου -συνεντεύξεις που ονομάζονται εδώ PRESS CONFERENCES. Διασκέψεις ή Συσκέψεις με αντιπροσώπους του Τύπου. Τέτοιες συνεντεύξεις έγιναν στην Νέα Υόρκη, στο Ντητρόϊτ, στο Σικάγο και αλλού. Στο Σικάγο μαζί με τους αντιπροσώπους των εφημερίδων ήτανε και αντιπρόσωποι οργανώσεων και ομάδων (Αμερικανικών, φυσικά). Στη συνέντευξη αυτή για την όποία πρωτοστάτησεν ειδικά ο επιστήμων χημικός κ. Ν. Τσερώνης, ήτανε παρόντες κάπου 50 αντιπρόσωποι εφημερίδων, περιοδικών και οργανώσεων. Αποτέλεσμα αυτών είναι ότι δημοσιευθήκανε λεπτομερείς περιγραφές γύρω από το έργο του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ όπως το παρουσίασεν ο Καραγιώργης.

Χώρια από τις γενικές αυτές συνεντεύξεις, έγιναν και ιδιαίτερες συνεντεύξεις με διάφορες εφημερίδες και περιοδικά. Το PΙM της Νέας Υόρκης αφιέρωσε ολόκληρες στήλες σε δηλώσεις του Καραγιώργη. Έγραψαν επίσης οι μεγάλες εφημερίδες ¥Τάϊμςº της Νέας Υόρκης, ¥Ήλιοςº του Σικάγου, ¥Νταίηλυ Νιουςº και ¥Τριμπιούνº τού Σικάγου, ¥Νιουςº του Ντητρόϊτ, ¥Πιπλς

Γουόρλντº του Αγίου Φραγκίσκου, ¥Νταίηλυ Γουώρκερº της Νέας Υόρκης, τα περιοδικά ¥Νιού Μάσεςº, ¥Πρότεσταντº, για να αναφέρουμε μόνον ολίγα παραδείγματα.

Η συνάντηση με δημοσιογραφικές διασημότητες.

Τέσσαρες ιδιαίτερες συνεντεύξεις μεταξύ Καραγιώργη και Αμερικανών δημοσιογράφων και ραδιοφωνικών σχολιαστών πρέπει να σημειωθούν χωριστά, διότι τα αναφερόμενα πρόσωπα είναι διασημότητες, όχι μονάχα Παναμερικανικές, αλλά και παγκόσμιες. Είναι ο Ρίτσαρντ Μάουερ του Σικάγο ¥Νταίηλυ Νιουςº, του ¥Νιου Γιόρκ Ποστº και άλλων εφημερίδων, που ήτανε στη Μέση Ανατολή και στην Ελλάδα, στην περίοδο των γεγονότων Δεκέμβρη - Γενάρη πριν και μετά. Ο Μάουερ είνε εκείνος που κατήγγειλε δριμέως την Αγγλική λογοκρισία για την διαγωγή της πάνω στα γεγονότα της Ελλάδας. Ο Τζώρτζ Σέλδες δημοσιογράφος μεγάλης ολκής, διευθυντής του FACT, εφημερίδος ιδιότυπης που ξεσκεπάζει άφοβα την Φασιστική Αντίδραση κάθε μορφής, εγχώριας και ξένης. Ο Ντριού Πήαρσων χρονογράφος (COLUMNIST) που διαβάζεται από 40 εκατομμύρια αναγνώστες και ακούεται κάθε Κυριακή από το ραδιόφωνο από άλλα εκατομμύρια, μιλώντας συχνά για την Ελλάδα. Αυτός ξεσκέπασε τηλεγράφημα του Τσώρτσιλλ στον Σκόμπυ όπου ο τελευταίος επήρε εντολή να μεταχειρισθή την Αθήνα σαν καταχτημένη πόλη! Ο Γιοχάνες Στήλ, ραδιοφωνικός σχολιαστής, πολιτικός χρονογράφος και συγγραφέας, που συστηματικά υποστηρίζει τον αγώνα του Ελληνικού Λαού. Εδώ αναφέρω και τον ραδιοφωνικό σχολιαστή της Αμερικανικής Εργατικής Ομοσπονδίας, Σαίχτερ, στο Σικάγο, ο οποίος μετάδωσε ραδιοφωνικά μία συνέντευξη με τον Καραγιώργη.

Σε όλους αυτούς ο Καραγιώργης μετάδωσε πηγαίες πληροφορίες, χώρια από την κατατόπισή τους στην σημερινή θέση του Ελληνικού ζητήματος. Τις πληροφορίες αυτές έχουν χρησιμοποιήσει κιόλας μερικοί από αυτούς, άλλοι στο σύνολο τους και άλλοι εν μέρει.

Σε μια επιστολή του στους ¥Τάϊμςº Νέας Υόρκης που δημοσιεύθηκε, ο Καραγιώργης ανατρέπει τους ισχυρισμούς άρθρου της εφημερίδος ότι τάχα το ΕΑΜ και το Κομμουνιστικό Κόμμα θέλουν ¥Μικράν Ελλάδαº, ισχυρισμούς πού είναι απηχήσεις των παραπλανητικών τηλεγραφημάτων του ανταποκριτού της εφημερίδος στην Αθήνα, Σέντζουϊκ.

Ένα άρθρο του Καραγιώργη για τον Νίκο Ζαχαριάδη δημοσιεύθηκε στο ¥Πηπλς Γουόρλντº του Αγίου Φραγκίσκου και στο ¥Νταίηλυ Γουώρκερº της Νέας Υόρκης. Ένα άρθρο του που συνοψίζει και ξεκαθαρίζει το όλο Ελληνικό πρόβλημα, δημοσιεύθηκε στο ¥NEW MASSESº, ενώ η Νταίηλυ Γουώρκερ στις 10 Ιουνίου, δημοσιεύει σκίτσο του Καραγιώργη μαζί με άλλους Ευρωπαίους αρχηγούς Κινημάτων Αντιστάσεως με τον τίτλο: ¥Οι Νέοι Άνθρωποι της Ευρώπηςº.Στο ¥Ελληνοαμερικανικό Βήμαº και στον ¥Εθνικό Κήρυκαº δημοσιεύθησαν δύο πολύ χαρακτηριστικές συνεντεύξεις για το έργο του Κινήματος της Αντιστάσεως.Χώρια από τις εμφανίσεις του σε δημόσιες συγκεντρώσεις, μεγάλες ή μικρές, ο Καραγιώργης μίλησε σε δεκάδες χιλιάδων Ελλήνων μέσον του ραδιοφώνου, στον Άγιο Φραγκίσκο, στο Σικάγο, στη Φιλαδέλφεια.

Τό θέμα και η μέθοδος των ομιλιών του Καραγιώργη.

Στο βιβλιαράκι αυτό δημοσιεύονται συνοπτικές εικόνες του Κινήματος της Αντιστάσεως και των

μεταπολεμικών εξελίξεων, από αυτόν τον Κώστα Καραγιώργη. Το περιεχόμενο των άρθρων αυτών ήτανε θέμα των ομιλιών του Καραγιώργη με ένα σωρό λεπτομερειακές περιγραφές και αναλύσεις του αγώνος και αναδρομές ατό παρελθόν, στα διάφορα ιστορικά στάδια πού προηγηθήκανε του αγώνα. Τόσο με τις αφηγήσεις και αναλύσεις αυτές, όσο και με τις απαντήσεις στα διάφορα ερωτήματα του ακροατηρίου, ο Κώστας Καραγιώργης σήκωνε την διπλή αυλαία δύο προηγουμένων Ελλάδων, της φεουδαρχικής και της αστικοτσιφλικάδικης που γνώρισαν οι ακροατές του, σαράντα, τριάντα, είκοσι, δεκαπέντε, ακόμη και δέκα ή και πέντε χρόνια πριν και παρουσίαζε μπροστά στα μάτια τους μια ολότελα διαφορετική Ελλάδα, που μονάχα εκείνοι που συνδέθηκαν λίγο-πολύ με τον Λαϊκό αντιφασιστικό αγώνα στην Αμερική, με τις Εργατικές Ενώσεις, με Αριστερές πολιτικές οργανώσεις, με το Νιου Ντήλ, καταλαβαίνανε σε ένα ή σε άλλο βαθμό συγκεκριμμένα. Πολλοί από τους ακροατές που αποχτήσανε στην Αμερική μια παράξενη, μικτή πολιτική προσωπικότητα ήτανε στην Αμερική με τον Ρούσβελτ και με το Εργατικό κίνημα, στην Ελλάδα με τον Βασιληά, τον Μεταξά, τον Τσουδερό, τον Παπανδρέου, τον Πλαστήρα, με όποιον άλλον θέλετε, όχι όμως με το ΕΑΜ.

Το ΕΑΜ πολλοί ακροατές, όχι έξάπαντος αντιεαμικοί όλοι τους, δεν το καταλαβαίνανε καθόλου, κάτω από Ελληνικούς όρους, ένω καταλαβαίνανε τουλάχιστο τό Νιου Ντήλ τού Ρούσβελτ, πού ήτανε πολύ συντηρητικώτερο από τό ΕΑΜ. Πολλούς Έλληνες που έχουν να δουν την Ελλάδα 30 και 40 χρόνια που την ξαναείδανε. Ίσως μερικοί από αυτούς επιπόλαια σε κανένα μικρό ταξειδάκι, το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ τους θυμίζει μια μειονότητα ανθρώπων που στην εποχή που φύγανε από την Ελλάδα τους χαραχτηρίζανε οι κυρίαρχες τάξεις δημαγωγικά σαν ανισόρροπους, σοσιαλιστές, άθεους, μαλλιαρούς, οχτρούς της θρησκείας και της αρχαίας σοφίας. Οι Έλληνες αυτοί με την παλιά φεουδαρχική η ατομιστική και τοπικιστική εικόνα της Ελλάδας μέσα στο μυαλό τους δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι η Ελλάδα του ΕΑΜ είναι η Ελλάδα των απλών ανθρώπων, των χωρικών και των εργατών και των φτωχών διανοουμένων και των γυρολόγων και λοιπών μικροαστών - των ανθρώπων των λαϊκών τάξεων από τις οποίες προέρχονταν και αυτοί και που η οίκονομική και πολιτική καταπίεση τους έστειλε στην Αμερική να βρουν πόρους ζωής.

Αποκάλυψε την καινούργια Ελλάδα.

Για πολλούς από τους Έλληνες αυτούς που ακούσανε τον Καραγιώργη η σύγχρονη Λαοκρατική Ελλάδα ήρθε σαν αποκάλυψη. Ο Καραγιώργης τους συνέδεσε Ιστορικά με την καινούργια Ελλάδα και τους έπεισε πως οι άλλες δύο Ελλάδες που είχαν φέρει μαζί τους δεν υπήρχαν πια. Στο διάστημα της απουσίας τους τόσο η Ελλάδα του Γεωργίου του Α' και του Κωνσταντίνου και των Τζακιών και των Τσιφλικάδων όσο και η Ελλάδα του Βενιζέλου και των μεγαλεμπόρων και χρηματιστών, πιο συγχρονισμένη από την πρώτη, αναχρονιστικιά όμως και αυτή σε σύγκριση με τις νέες κοινωνικές δυνάμεις, δεν υπήρχαν πια παρά σαν ανάμνηση και σαν απομεινάρια ξένων Ιμπεριαλιστικών συμφερόντων που ψυχορραγούσαν και αυτά.

Μ’ όλο που ο Καραγιώργης μιλούσε για την ανάγκη πάνδημου κρατικού μετώπου ακόμα και με κείνους που δεν πήραν ενεργό μέρος στον αγώνα, που ήτανε όμως άμεσα αμέτοχοι εγκλημάτων δοσολογικών, οι ακροατές καταλαβαίνανε πως ο καινούργιος άνεμος της Ιστορίας θα τους σαρώσει όλους που αγνοήσανε το ΕΑΜ.

Μάλιστα, οι ακροατές του Καραγιώργη καταλαβαίνανε με τις αναλύσεις και τις απαντήσεις του,

πως πολλοί από τους γνωστούς τους στην Ελλάδα, από τους συγχωριανούς τους, από τους συγγενείς τους, αυτούς τους αδελφούς τους, δεν ήτανε απλώς Βασιλικοί ή Μεταξικοί ή Γερμανόφιλοι ή Αγγλόφιλοι όπως σ' άλλες εποχές, ότι πάνω στην κρίσιμη στιγμή της πάλης των λαών ενάντια στον φασισμό, πηγαίνοντας συνειδητά ή ασυναίσθητα, από συμφέρο ή από λιγοψυχιά, με τις δυνάμεις της αντιδράσεως, σαν χωροφύλακες ή αστυνομικοί ή χαφιέδες ή Ταγματασφαλίτες, δεν ήτανε πια απλοί οπαδοί και δικαιούχοι των ρουσφετιών των δυνάμεων αυτών, αλλά και προδότες του έθνους και της πατρίδος τους.

Μερικές απαντήσεις.

Κάποιος ρώτησε τον Καραγιώργη πώς εξηγεί τό γεγονός ότι οι Εαμίτες και οι Κομμουνιστές σκοτώσανε τον αδελφό κάποιου.

- Οι Εαμίτες και Ελασίτες και Κομμουνιστές, απάντησε, σκοτώσανε πολλούς χαφιέδες, προδότες και εγκληματίες που συνεργάζονταν με τους εχθρούς της πατρίδος. Μπορείτε να μου πήτε γιατί σκοτώσανε και ποιοι σκοτώσανε και πότε και πού σκοτώσανε τον αδελφό κάποιου;

Αλλά ο Καραγιώργης συνιστούσε στους ακροατές του να στείλουν επιτροπές στην Ελλάδα να μάθουν την αλήθεια και όχι να προσπαθούν να την βρουν με δελτάρια που ταχυδρομούνται στην Αμερική οργανωμένα από την προπαγάνδα, για να παρθούν συγχωροχάρτια από την Αμερική.

Το σπουδαιότερο όμως σημείο της επισκέψεως του Καραγιώργη είναι ότι μας παρουσίασε την καινούργια Ελλάδα που αγωνίσθηκε όχι μονάχα για την εθνική ανεξαρτησία της, μα και για την πολιτική και κοινωνικο-οικονομική χειραφέτηση της και τή πνευματική της ύψωση στα νέα Ιστορικά πλαίσια τής εποχής. Στην καινούργια αυτή Ελλάδα, την Λαοκρατική, πρέπει να προνατολισθή ο Ελληνισμός της Αμερικής, οργανωμένος και ανοργάνωτος.

Την Ελλάδα αυτή θα την εννοήσει η νέα γενεά καλλίτερα παρά την παλιά, είτε την Μοναρχοφεουδαρχική, είτε την Ελλάδα των στρατηγικών βάσεων και των τοκομεριδίων και κερδομερισμάτων των Ιμπεριαλιστών.

Εδώ στην Αμερική είμεθα στα πρόθυμα μιας νέας εποχής που πρέπει να κατανοηθή από τους εργάτες και τους επιχειρηματίες και διανοουμένους και όσους Έλληνες αγρότες υπάρχουν. Στον αγώνα μας για μια καινούρια Αμερική σε ένα ανώτερο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο, αντάξιο της νίκης του Αμερικανικού Λαού ενάντια στο φασισμό, θα διδαχθούμε και το νέο τρόπο της συνδέσεως μας με την ηρωική γενέτειρα μας – την Λαϊκή Ελλάδα.

Ο Καραγιώργης ήτανε, αλήθεια, ο ιδεώδης άνθρωπος, για να μας φέρη το μήνυμα της καινούργιας αυτής Ελλάδας. Μ’ όλον που είναι από τα σπλάχνα της Εαμικής Ελλάδας, είναι όμως και κάτι από μας, τον απόδημο Ελληνισμό. Γι’ αυτό, όταν έφυγε του ευχηθήκαμε:

«Στο καλό, και γρήγορο γυρισμό στην Αμερική, κάτω από καλλίτερες περιστάσεις για την γενέτειρα­.

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ

Την ώρα που φεύγω για την Ελλάδα σας στέλνω τις ευχαριστίες και τους χαιρετισμούς μου. Το ΕΑΜ έκανε το καθήκον του στον αγώνα για την λευτεριά στο πλευρό των Συμμάχων, θα το κάνει και για την αναγέννηση της Ελλάδας.Υπολογίζει στην βοήθεια ειλικρινών φίλων της Δημοκρατίας όπως εσείς.

Κ. ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗΣ