Chapter 2Chapter 2Evolution of Evolution of Management TheoryManagement Theory

พฒนาการของแนวคดและทฤษฎการพฒนาการของแนวคดและทฤษฎการจดการจดการ

LecturerLecturer : Kosawat Ratanothayanon: Kosawat Ratanothayanon

ว ตถ ประสงค ว ตถ ประสงค

•อธบายลำาดบขนพฒนาการของทฤษฎการจดการในแตละยคได

•อธบายแนวคดโดยสงเขปของทฤษฎการจดการแตละทฤษฎได

ContentsContents

• แนวคดทฤษฎด งเด ม(Classical Theory)

• แนวคดทฤษฎเชงพฤตกรรมศาสตร (Behavioral Theory)

• แนวคดทฤษฎสมยใหม(Modern Theory)

• แนวคดในยคปจจ บน(Contemporary Management Perspective)

พฒนาการของแนวคดทฤษฎพฒนาการของแนวคดทฤษฎองค การองคการ

แนวคดแบบดงเด ม (Classical Theory)

แนวคดเช งพฤตกรรมศาสตร (Behavioral Theory)

แนวคดสมยใหม (Modern Theory)

แนวคดในยคป จจ บ น(Contemporary Management Perspective)

แนวคดแบบดงเดม(Classical Theory)

1. Classical Organization Theory1. Classical Organization Theoryทฤษฎกล มคลาสสคทฤษฎกล มคลาสสค

* Scientific Management Theory

ทฤษฎการจ ดการเชงว ทยาศาสตร

* Bureaucracy Theory

ทฤษฎระบบราชการ* Administrative Theory

ทฤษฎการจ ดการเชงบร หาร

Scientific Management TheoryScientific Management Theoryทฤษฎการจ ดการเช งว ทยาศาสตร ทฤษฎการจ ดการเช งว ทยาศาสตร

: Frederick W. Taylor (1856-1965): บดาแหงการจดการเชงวทยาศาสตร

แนวคด งานทกงานตองมการกำาหนดวธการทำางานและนำาวธการทางวทยาศาสตรเขามาใช เชน การศกษาเรองเวลาและการเคลอนไหวของคนงานขณะทำางาน (Time and Motion Study) แตละงาน จะมวธทดทสดเพยงวธเดยว (The one

best way)

แนวคด (ตอ)

•หลกเกณฑในการคดเลอกคนงานจะพจารณาจากความสามารถและความถนดของแตละคนและตองมการอบรมพฒนา

•ทำางานรวมกบคนงาน•งานและความรบผดชอบจะตองแบงแยกกน

ชดเจนระหวางฝายบรหารและคนงาน

Scientific Management TheoryScientific Management Theoryทฤษฎการจ ดการเช งทฤษฎการจ ดการเช ง

ว ทยาศาสตร ว ทยาศาสตร

Scientific Management TheoryScientific Management Theoryทฤษฎการบร หารจ ดการแบบทฤษฎการบร หารจ ดการแบบ

วทยาศาสตร ว ทยาศาสตร : Frank and Lilian Gilbreth (1868-1924)

แนวคด 1. ในการทำางานนนจะมหนทางทดทสด เพยงวธเดยวเทานน (The one best way)

2. ใหความสนใจในการขจดความเมอยลา ในการทำางานและขจดการเคลอนไหวท ไมจำาเปนออกไป (Time and Motion Study)

“Therbligs”

Scientific Management TheoryScientific Management Theoryทฤษฎการบร หารจ ดการแบบทฤษฎการบร หารจ ดการแบบ

วทยาศาสตร ว ทยาศาสตร

: Henry L. Gantt

แนวคด1. นำาหลกการจดการทางวทยาศาสตรมาใชโดย

นำาเสนอ “Gantt’s Chart” ตารางเวลาการปฏบตงาน ของคนงาน ใชในการวางแผน, ควบคมและประเมนผลการ ปฏบตงาน2. การใหสงจงใจ (Incentives) กบคนงานโดยใชระบบโบนส

Gantt’s ChartGantt’s Chart

กำาหนดหวขอคนหาขอมลเขยน

รายงานพมพรายงานอานสอบกลาง

ภาคอานสอบปลายภาค

กจกรรม

กย.

ตค.

พย.

ธค. มค.

กพ.

Bureaucracy TheoryBureaucracy Theoryทฤษฎระบบราชการทฤษฎระบบราชการ

: Max Weber (1864-1920)

• นกสงคมวทยาชาวเยอรมน• องคการแบบราชการในอดมคต• พฒนาทฤษฎเกยวกบโครงสรางและกจกรรม ขององคการทเกยวของสมพนธกบอำานาจ

หนาท

ทฤษฎระบบราชการของ ทฤษฎระบบราชการของ Max Max WeberWeber

องคการราชการในอดมคต

แบงงาน

กนทำา

ล ำาด บข นการ

บงค บบ ญชา

ผบร หาร

มออาชพ

หลกยต ธร

รม

กฎระเบ ย

บ

คดเล อกเป น

ทางการ

Administrative TheoryAdministrative Theoryทฤษฎการบร หารทฤษฎการบร หาร

: Henry Fayol (1841-1925 )

• บดาทฤษฎการบรหารจดการดำาเนนงานสมยใหม

• วศวกรเหมองแรชาวฝรงเศส• จำาแนกกจกรรมดานบรหารจดการ ออกจากกจกรรมดานเทคนค

ทฤษฎการบร หารของ ทฤษฎการบร หารของ FayolFayol

กจกรรมทางธรก จ 6 กลมงาน

POCCC (Planning, Org, Command, Coordinate, Control)

เทคนคTechnical activities

พาณชย Commercial

activities

การเง นFinancial activities

ความมนคง

Securityactivities

การจ ดการ

Management activities

การบญชAccounting

activities

หลกการจ ดการของ ฟาโยล หลกการจ ดการของ ฟาโยล 14 14 ขอ ขอFayol’s Principles of Fayol’s Principles of

ManagementManagement

1. การแบงงาน (Division of Labor)

2. อำานาจหนาทและความรบผดชอบ (Authority and Responsibility)

3. เอกภาพในการบงคบบญชา (Unity of Command)

4. สายการบงคบบญชา (Line of Authority)

5. การรวมอำานาจ (Centralization)

6. ความมนคง (Stability of tenure of personnel)

7. เอกภาพของทศทางการบรหาร (Unity of Direction)

8. ความยตธรรม (Equity)

9. ความเปนระเบยบ (Order)

10.ความคดรเรม (Initiative)

11.การมวนย (Discipline)

12.ระบบการใหผลตอบแทน (Remuneration of Personal)

13.ความเขาใจในเปาหมายขององคการรวมกน (Interest to Common Interest)

14.ความรสกรวม/ความสามคค (Esprit De Corps)

หลกการจ ดการของ ฟาโยล หลกการจ ดการของ ฟาโยล 14 14 ขอ ขอ

Fayol’s Principles of Fayol’s Principles of ManagementManagement

เปร ยบเท ยบทฤษฎในกลม เปร ยบเท ยบทฤษฎในกลมClassicalClassical

Scientificเนนทคนงานจดเดน- เนนการเพมประสทธภาพในการผลต โดยใชการทดลองเชงวทยาศาสตร คนงานมหนาทปฏบตตามระบบทผบรหารวางไว และจะสามารถปฏบตงานไดดขนถาไดรบผลตอบแทนในรปตวเงนมากขน

Bureaucracyเนนทองคการโดยรวมจดเดน-เนนเรองโครงสราง อำานาจหนาท การแบงงานกนทำาและกฎระเบยบขอบงคบ

Administrativeเนนทผบรหารจดเดน- เนนหลกการบรหารทดสำาหรบองคการโดยรวม โดยเนนเรองการกำาหนดหนาททางการจดการ การแบงงานกนทำา ความเสมอภาค

นกทฤษฎในยค นกทฤษฎในยค ClassicalClassical

Scientific•Frederick W. Taylor• Frank and Lilian Gilbreth•Henry L. Gantt

Bureaucracy•Henry Fayol

Administrative•Max Weber

แนวคดเช งพฤตกรรมศาสตร (Behavioral

Theory)

2.2. Behavioral Management Behavioral Management TheoryTheory

ทฤษฎบร หารจ ดการเช งพฤตกรรมทฤษฎบร หารจ ดการเช งพฤตกรรมศาสตร ศาสตร Elton Mayo :

• กรณศกษาทฮอรทอรน (Hawthorne Studies)

ศกษาทดลองเรองความสมพนธระหวางการเพมผลผลตกบแสงสวางในขณะปฏบตงานของคนงาน โดยตงสมมตฐานไววา การเปลยนแปลงลกษณะทางกายภาพ (แสงสวาง) มผลตอการเพมผลผลตหรอปรมาณการผลต ผลการทดลอง : มปจจยอนๆทนอกเหนอจากสภาพแวดลอมทางกายภาพทมผลตอการเพมขนหรอลดลงในผลผลตของคนงาน ไดแก ความสมพนธทางสงคมและขวญกำาลงใจทดในการทำางาน

Behavioral Management TheoryBehavioral Management Theoryทฤษฎบร หารจ ดการเชงพฤตกรรมศาสตร ทฤษฎบร หารจ ดการเชงพฤตกรรมศาสตร

Elton Mayo (ตอ): กรณศกษาทฮอรทอรน (Hawthorne Studies)

ศกษาทดลองเรองแรงจงใจในการทำางานของคนงานททำางานพนขดลวดโทรศพท ตงสมมตฐานไววาคาตอบแทนเปนสงจงใจททำาใหคนงานผลตผลผลตใหมากขน ผลการทดลอง : เงนไมใชสงจงใจทสำาคญทสดกลมทไมเปนทางการมอทธพลตอการปฏบตงานของคนงาน

Abraham H. MaslowAbraham H. Maslow

Hierarchy of Needs Theory

-แบงความตองการเปน 5 ขนเรมจากระดบตำาไป ระดบสง Physiological, Safety, Social,

Esteem, Self-Actualization

เมอความตองการในระดบหนงไดรบการตอบสนองจะเกดความตองการในระดบทสงขนตอไป ความตองการใดไดรบการตอบสนองแลวจะไมเกดการจงใจอกตอไป

Hierarchy of Needs Theory Hierarchy of Needs Theory

แกไขเฉพาะหนาได ด

การด ำารงช ว ตอย , การขบถ าย

Douglas McGregorDouglas McGregor

Theory X : มองพนกงานในแงลบ• ไมชอบทำางาน เล ยงงานถาท ำาได

• ตองการการด แลควบคม ลงโทษ บงค บ เพ อให งานเป นไปตามเป า

หมาย

• ไมม ความร บผ ดชอบ หลบเล ยง

• ทะเยอทะยานตำา ไม ต องการมส วนร วม

Theory Y : มองพนกงานในแงบวก• งานเป นเร องปกต พร อมจะทำางาน

• ร จ กต ดส นใจ ควบคม-ร บผ ดชอบตนเอง

• กระต อร อร น แสวงหาความร บผ ดชอบ

• มความคดสร างสรรค แก ป ญหาไดเอง

แนวคดสมยใหม(Modern Theory)

Modern TheoryModern Theoryทฤษฎการจ ดการสมยใหมทฤษฎการจ ดการสมยใหม

แบงไดเปน 3 แนวคด คอ1. แนวคดการจ ดการเช งปร มาณ

(Quantitative Management) โดยนำาเทคนคทางคณตศาสตร สถตมาประยกตใช เชน- การจดการการดำาเนนงาน (Operation Management)

- วทยาศาสตรการจดการ (Management Science)

2. แนวคดเช งทฤษฎระบบ (System Theory) :

โดยองคการเปนเสมอนกบระบบๆ หนงซงมความสมพนธกนกบสภาพแวดลอมภายนอกทอยรอบๆองคการ ตวระบบเองประกอบดวย 4 สวนทมความเกยวของกน ไดแก

- ปจจยนำาเขา (Inputs)

- กระบวนการแปรสภาพในการบรหาร (Process)

- ปจจยนำาออก/ผลผลต (Outputs)

- การปอนกลบ (Feedback)

Inputs-4M

-Technology, Information resources

Process Outputs-Product&service-Customer satisfaction-Financial results

Environment

System

A systems view of the organization

3. แนวคดเช งทฤษฎการจ ดการเช งสถานการณ (Contingency Theory)

การบรหารจดการเปลยนแปลงไปตามสถานการณและสภาพแวดลอม ไมมรปแบบการบรหารจดการแบบเดยวทดทสดสำาหรบทกองคการ Classical

Theory

Behavioral Theory

QuantitativeTheory

SystemTheory

ContingencyTheory

แนวคดในยคปจจบ น((Contemporary Management Perspective)

แนวคดในยคปจจ บน(Contemporary Management Perspective)

• Reengineering• TQM• Knowledge Management (KM)• Learning Organization

บทสรปบทสร ป1.ทฤษฎแนวคดทฤษฎด งเดม

1.1 ทฤษฎการจดการเชงวทยาศาสตร: Frederick W. Taylor, Frank and Lilian Gilbreth, Henry L. Gantt1.2 ทฤษฎระบบราชการ: Max Weber1.3 ทฤษฎการจดการเชงบรหาร: Henry Fayol

2. แนวคดทฤษฎเชงพฤตกรรมศาสตร: Elton Mayo, Abraham Maslow, Douglas McGregor

3. แนวคดทฤษฎสมยใหม: 3.1 แนวคดการจดการเชงปรมาณ 3.2 แนวคดเชงทฤษฎระบบ และ 3.3 แนวคดเชงทฤษฎการจดการเชงสถานการณ

4. แนวคดในยคปจจบน: Reengineering, TQM, Knowledge Management (KM), Learning Organization