การจั�ดการข้�อมู�ล

((Data managementData management))

ข้�อมู�ล (Data)

ข้�อมู�ล เป็�นองค์�ป็ระกอบ ที่��สำ�าค์�ญข้องระบบสำารสำนเที่ศค์อมูพิ�วเตอร� การจั�ดการข้�อมู�ล (data management) เป็�นกลยุ#ที่ธ์�ที่��ใช้�ในการบร�หารองค์�การ ให�มู�ป็ระสำ�ที่ธ์�ภาพิ และต�องมู�การต�ดสำ�นใจัที่��ถู�กต�อง รวดเร+ว และที่�นต,อเหต#การณ์�ในการที่�าธ์#รก�จัในยุ#ค์ป็.จัจั#บ�น

ว�ตถู#ป็ระสำงค์�ในการจั�ดการข้�อมู�ล

1.การเก+บข้�อมู�ล สามารถนำ�ากลั�บมาใช้�งานำได้�อี�กในำภายหลั�ง

2.การจั�ดข้�อมู�ล สามารถนำ�ากลั�บมาใช้�งานำได้�อีย�างม�ประส�ทธิ�ภาพ

3.การป็ร�บป็ร#งข้�อมู�ล สามารถปร�บปร�งข้�อีม!ลัให�เป#นำข้�อีม!ลัป$จจ�บ�นำอีย!�เสมอี

4.การป็กป็/องข้�อมู�ล ป&อีงก�นำข้�อีม!ลัให�ม�ความปลัอีด้ภ�ยจากการลั�กลัอีบใช้�งานำ หร)อีแก�ไข้

หน,วยุข้�อมู�ล (Data Unit)

หนำ�วยข้อีงข้�อีม!ลัคอีมพ�วเตอีร,สามารถจ�ด้เร�ยงจากข้นำาด้เลั-กไปข้นำาด้ใหญ่�ด้�งนำ�/

บ�ต (bit ) เช้�นำ 0 หร)อี 1 ต�วอ�กษร (character) ต�วอี�กษร 1 ต�ว

ASCII 1 bytes ( 8 bit) Unicode 2 bytes (16 bit)

เข้ตข้�อมู�ล (field) ข้�อีความใด้ ๆ ซึ่34งประกอีบไปด้�วยกลั��มต�วอี�กษรท�4แทนำข้�อีเท-จจร�ง

ID NAME Position

001 John Engineer

002 Anna Manager เข้ตข้�อมู�ล

ต�วอ�กษร

หน,วยุข้�อมู�ล (Data Unit)

ระเบ�ยุนข้�อมู�ล (record) กลั��มข้อีงเข้ตข้�อีม!ลัต�างๆ แฟ้/มู (file) กลั��มข้อีงระเบ�ยนำข้�อีม!ลัท�4ม�โครงสร�างเด้�ยวก�นำ

ID NAME Position

001 John Engineer

002 Anna Manager

… … …

ระเบ�ยุนข้�อมู�ล

แฟ้/มู ต�าแหน,ง

แฟ้/มู

ฐานข้�อมู�ลฐานข้�อมู�ลฐานข้�อมู�ลฐานข้�อมู�ล

หน,วยุข้�อมู�ล (Data Unit)

ฐานข้�อมู�ล (database) กลั��มข้อีงแฟ้&มท�4ม�ความส�มพ�นำธิ,ก�นำ

อาจัารยุ�

ว�ช้า

น�กศ3กษา

เข้ตข้�อมู�ลค์�ยุ� (Key Field)

เข้ตข้�อมู�ลค์�ยุ� (key field ) ใช้�ส�าหร�บระบ�ระเบ�ยนำข้�อีม!ลัอีย�างเฉพาะเจาะจง ข้�อีม!ลัในำกลั��มนำ�/จะไม�ซึ่�/าก�บระเบ�ยนำอี)4นำ ๆ

เข้ตข้�อมู�ลค์�ยุ�เข้ตข้�อมู�ลค์�ยุ�

ช้น�ดข้องข้�อมู�ล (Data Types)

ค์,าตรรกะ (booleans ) ม�ค�า จร�ง ก�บ เท-จ จั�านวนเต+มู (integers ) เลัข้ท�4ไม�ม�เศษส�วนำหร)อีทศนำ�ยม เช้�นำ 1, -1, 345,

-543 จั�านวนจัร�ง (floating-point values ) จ�านำวนำต�วเลัข้ใด้ๆ เช้�นำ 23.456,

-4755.3333445 ต�วอ�กษร (character) ข้�อีม!ลัท�4แทนำด้�วยกลั��มข้อีงบ�ต เป#นำต�วอี�กษรหร)อี

ส�ญ่ลั�กษณ์, เช้�นำ A, S, B สำายุอ�กข้ระ (strings) กลั��มข้อีงต�วอี�กษร ว�นที่��และเวลา (date/time ) ข้�อีม!ลัว�นำท�4หร)อีเวลัา ไบนาร� (binary ) ข้�อีม!ลัทางคอีมพ�วเตอีร, เช้�นำ แฟ้&ม ร!ปภาพ ไฟ้ลั,ว�ด้�โอี

ป็ระเภที่ข้องแฟ้/มูข้�อมู�ล

แฟ้/มูหล�ก (master files) ค)อีแฟ้&มท�4เก-บข้�อีม!ลัท�4เก�ด้การเปลั�4ยนำแปลังนำ�อีย หร)อีแทบไม�ม�การเปลั�4ยนำแปลังเลัย อีาจเร�ยกได้�ว�าเป#นำแฟ้&มข้�อีม!ลัถาวร หร)อีก34งถาวร แฟ้&มลั!กค�า แฟ้&มส�นำค�า แฟ้&มข้�อีม!ลัการข้ายประจ�าเด้)อีนำ

แฟ้/มูรายุการเป็ล��ยุนแป็ลง (transaction files) ค)อีแฟ้&มท�4เก-บข้�อีม!ลัรายการท�4เก�ด้การเปลั�4ยนำแปลังก�อีนำท�4จะนำ�าไปปร�บปร�งให�ก�บแฟ้&มรายการหลั�ก แฟ้&มรายการข้ายในำแต�ลัะว�นำ

ล�กษณ์ะการป็ระมูวลผลข้�อมู�ล

การป็ระมูวลผลแบบกล#,มู (batch processing) การป็ระมูวลผลที่�นที่� (real-time processing)

ล�กษณ์ะการป็ระมูวลผลข้�อมู�ล (Data Processing)

การป็ระมูวลผลแบบกล#,มู (batch processing) เป#นำการประมวลัผลัโด้ยรวบรวม

ข้�อีม!ลัต�างๆ มาประมวลัผลัตามช้�วงเวลัาท�4ก�าหนำด้ โด้ยข้�อีม!ลัท�4ใช้�ในำการประมวลัผลัอีาจมาจากเอีกสารต�างๆ ข้�อีม!ลัท�4ป&อีนำแบบอีอีนำไลันำ, แต�ข้�อีม!ลัจะย�งไม�ถ!กประมวลัผลัท�นำท� จนำกว�าจะถ3งช้�วงเวลัาท�4ก�าหนำด้ไว� เพ)4อีลัด้ค�าใช้�จ�าย เช้�นำ ค�านำ�/าประปา ค�าไฟ้ฟ้&า ยอีด้บ�ญ่ช้�บ�ตรเครด้�ต

ล�กษณ์ะการป็ระมูวลผลข้�อมู�ล (Data Processing)

การป็ระมูวลผลที่�นที่� (real-time processing) เป#นำการประมวลัผลั

ท�4ได้�ผลัลั�พธิ,ท�นำท�4เม)4อีท�ารายการเข้�าส!�ระบบ เช้�นำ การถอีนำเง�นำจากต!� ATM ท�4ต�อีงม�การปร�บเปลั�4ยนำยอีด้เง�นำในำบ�ญ่ช้� ซึ่34งถ�าการประมวลัผลัท�าแบบอีอีนำไลันำ, จะเร�ยกว�า online transaction processing (OLTP)

การเข้�าถู3งข้�อมู�ล (Data Access)

การเข้�าถู3งข้�อมู�ลแบบล�าด�บ (sequential data access) เป#นำการเข้�าถ3งข้�อีม!ลัแบบท�4ต�อีงอีาศ�ยการอี�านำข้�อีม!ลัต�/งแต�ต�นำ จนำถ3งข้�อีม!ลัท�4ต�อีงการ เหมาะส�าหร�บการอี�านำข้�อีม!ลัปร�มาณ์มากแลัะเร�ยงลั�าด้�บ

การเข้�าถู3งข้�อมู�ลแบบสำ#,มู (random data access) การเข้�าถ3งข้�อีม!ลัลั�กษณ์ะนำ�/จะต�อีงใช้�กลัไกการหาต�าแหนำ�งระเบ�ยนำว�ธิ�ต�างๆ เหมาะส�าหร�บการค�นำหาข้�อีม!ลัจ�านำวนำไม�มาก แลัะม�การเพ�4ม ลับ แก�ไข้ข้�อีม!ลัเป#นำประจ�า

การจั�ดโค์รงสำร�างแฟ้/มูข้�อมู�ล

ม�ป$จจ�ยท�4ต�อีงพ�จารณ์าในำการเลั)อีกโครงสร�าง ได้�แก� ปร�มาณ์ข้�อีม!ลั ความถ�4ในำการด้3งข้�อีม!ลั ความถ�4ในำการปร�บปร�งข้�อีม!ลั

จ�านำวนำคร�/งท�4อี�านำข้�อีม!ลัจากหนำ�วยความจ�าส�ากรอีงต�อีการด้3งข้�อีม!ลั การจ�ด้โครงสร�างข้�อีม!ลัแบบต�างๆ

แฟ้&มลั�าด้�บ (sequential file) แฟ้&มส��ม ( direct file หร)อี hash file) แฟ้&มด้รรช้นำ� (indexed file) แฟ้&มลั�าด้�บด้รรช้นำ� (indexed sequential file)

การจั�ดโค์รงสำร�างแฟ้/มูข้�อมู�ล

แฟ้/มูล�าด�บ (sequential file) เป#นำการจ�ด้โครงสร�างแฟ้&มท�4ง�ายท�4ส�ด้ ค)อี ระเบ�ยนำถ!กเก-บเร�ยงต�อีเนำ)4อีงก�นำไปตามลั�าด้�บข้อีงเข้ตข้�อีม!ลัค�ย,

การจั�ดโค์รงสำร�างแฟ้/มูข้�อมู�ล

แฟ้/มูสำ#,มู (direct file หร)อี hash file) ใช้�แก�ป$ญ่หาความลั�าช้�าในำการเข้�าถ3งข้�อีม!ลัข้อีงแฟ้&มลั�าด้�บ ค)อีใช้�ข้�อีม!ลัในำเข้ตข้�อีม!ลัค�ย,เป#นำข้�อีม!ลันำ�าเข้�า แลัะให�ผลัลั�พธิ,เป#นำต�าแหนำ�งท�4อีย!�ข้อีงระเบ�ยนำ

ต�วอยุ,างแฟ้/มูดรรช้น�

ต�วอยุ,างการแที่รก record

การจั�ดโค์รงสำร�างแฟ้/มูข้�อมู�ล

แฟ้/มูล�าด�บดรรช้น� (indexed sequential file) ค)อีต�วระเบ�ยนำในำแฟ้&มข้�อีม!ลัไม�เร�ยงตามลั�าด้�บ แต�เร�ยงเฉพาะค�ย,ในำด้รรช้นำ� แลัะม�การก�าหนำด้ด้รรช้นำ�บางส�วนำ(partial indexed)เพ�4มข้3/นำมา

Menu

ต�วอยุ,างแฟ้/มูล�าด�บดรรช้น�

ต�วอยุ,างการแที่รก record

เป็ร�ยุบเที่�ยุบโค์รงสำร�างแฟ้/มูข้�อมู�ล

แฟ้/มูโป็รแกรมูและแฟ้/มูข้�อมู�ล

แฟ้/มูโป็รแกรมู ค)อีแฟ้&มโปรแกรมประกอีบด้�วยช้�ด้ค�าส�4งต�างๆ ท�4ท�างานำอีย�างใด้อีย�างหนำ34ง เช้�นำ โปรแกรมประมวลัผลัค�า Microsoft Word

ป็ระเภที่แฟ้/มูโป็รแกรมู สำ,วนข้ยุายุCommand COM

Application Program

EXE

Batch Program BAT

Dynamic Link Library

DLL

แฟ้/มูโป็รแกรมูและแฟ้/มูข้�อมู�ล

แฟ้/มูข้�อมู�ล ค)อีแฟ้&มท�4ได้�จากการบ�นำท3กข้�อีม!ลัด้�วยแฟ้&มโปรแกรม ซึ่34งแฟ้&มข้�อีม!ลับางประเภทสร�างแลัะเป;ด้ด้�วยโปรแกรมใด้โปรแกรมหนำ34งโด้ยเฉพาะ

ป็ระเภที่แฟ้/มูข้�อมู�ล สำ,วนข้ยุายุ โป็รแกรมู มูาตรฐาน

Adobe Photoshop Drawing

PSD Adobe Photoshop

Bitmap BMP

Conceptual Data Model CDM PowerDesigner DataArchitect

Microsoft Word Document

DOC Microsoft Word

Visio Drawing VSD Visio

ระบบแฟ้/มูข้�อมู�ล ระบบแฟ้/มูข้�อมู�ล ((File SystemsFile Systems))

ในำอีด้�ตการจ�ด้เก-บข้�อีม!ลัด้�วยคอีมพ�วเตอีร,ม�ลั�กษณ์ะเป#นำแฟ้&มข้�อีม!ลั เม)4อีม�การข้ยายระบบก-เร�4มม�การเก-บข้�อีม!ลัท�4อี�สระต�อีก�นำ ท�าให�ม�การเก-บข้�อีม!ลัอีย!�หลัายท�4 ข้�อีม!ลัเหลั�านำ�/นำอีาจไม�ใช้�ข้�อีม!ลัท�4เป#นำป$จจ�บ�นำ การข้ยายระบบจ3งจ�าเป#นำอีย�างย�4งท�4จะต�อีงค�านำ3งถ3งการจ�ด้เก-บข้�อีม!ลัด้�วย ซึ่34งการเก-บข้�อีม!ลัแบบเด้�มท�าให�เก�ด้ป$ญ่หาต�างๆ ด้�งนำ�/

ป็.ญหาข้องแฟ้/มูข้�อมู�ล

ค์วามูซ้ำ�8าซ้ำ�อนข้องข้�อมู�ล (data redundancy) เก-บข้�อีม!ลัเด้�ยวก�นำไว�มากกว�า 1 แห�ง เนำ)4อีงจากแต�ลัะหนำ�วยงานำ

ต�างคนำต�างเก-บ สำอดค์ล�องก�นข้องข้�อมู�ล (data inconsistency)

เก-บแฟ้&มข้�อีม!ลัไว�หลัายท�4 เปลั�4ยนำแปลังในำหนำ�วยงานำหนำ34งอีาจไม�ได้�ตามไปเปลั�4ยนำแปลังในำอี�กหนำ�วยงานำหนำ34ง

ข้�อมู�ลแยุกอ�สำระต,อก�น (data isolation) แฟ้&มข้�อีม!ลัไม�ม�การเช้)4อีมโยงก�นำ ต�างคนำต�างเก-บ ร!ปแบบก-อีาจ

แตกต�างก�นำ เช้�นำ หนำ�วยเป#นำนำ�/วแลัะหนำ�วยเป#นำเซึ่-นำต�เมตร ท�าให�การเข้�าถ3งท�าได้�ยาก

ป็.ญหาข้องแฟ้/มูข้�อมู�ล ค์วามูไมู,ป็ลอดภ�ยุข้องข้�อมู�ล (poor security)

ก�าหนำด้ส�ทธิ�ในำการเข้�าถ3งข้�อีม!ลัท�าได้�ยากเนำ)4อีงจากแต�ลัะหนำ�วยงานำม�อี�สระในำการจ�ด้การข้�อีม!ลั

ข้าดบ�รณ์ภาพิข้องข้�อมู�ล (lack of data integrity) การตรวจสอีบความถ!กต�อีงข้อีงข้�อีม!ลัเป#นำไปได้�ยาก เช้�นำ ค�าเกรด้เฉลั�4ยต�อีงไม�

ต�ด้ลับ เนำ)4อีงจากข้�อีม!ลัเก-บอีย!�หลัายท�4 ค์วามูข้38นต,อก�นระหว,างโป็รแกรมูป็ระยุ#กต�ก�บโค์รงสำร�างข้องแฟ้/มูข้�อมู�ล

(application / data dependence) โครงสร�างแฟ้&มข้3/นำอีย!�ก�บโปรแกรมประย�กต,ท�4แต�ลัะหนำ�วยงานำใช้� ซึ่34งถ�าม�การปร�บ

เปลั�4ยนำโปรแกรมประย�กต,ก-ต�อีงปร�บเปลั�4ยนำโครงสร�างแฟ้&มด้�วย

ระบบฐานข้�อมู�ล (DATABASE SYSTEMS)

ระบบฐานำข้�อีม!ลั (database) หมายถ3ง กลั��มข้อีงข้�อีม!ลัท�4ม�ความส�มพ�นำธิ,ก�นำแลัะถ!กนำ�ามาจ�ด้เก-บในำท�4เด้�ยวก�นำ โด้ยข้�อีม!ลัอีาจเก-บไว�ในำแฟ้&มข้�อีม!ลัเด้�ยวก�นำหร)อีแยกเก-บหลัาย ๆ แฟ้&มข้�อีม!ลั แต�ต�อีงม�การสร�างความส�มพ�นำธิ,ระหว�างข้�อีม!ลัเพ)4อีประส�ทธิ�ภาพในำการจ�ด้การข้�อีม!ลั

ระบบจ�ด้การฐานำข้�อีม!ลั (Database Management System:DBMS) เป#นำซึ่อีฟ้ต,แวร,ระบบท�4ใช้�ในำการจ�ด้การฐานำข้�อีม!ลั เปร�ยบเหม)อีนำส)4อีกลัางระหว�างผ!�ใช้�แลัะโปรแกรมประย�กต,ต�างๆท�4เก�4ยวข้�อีงก�บการใช้�ฐานำข้�อีม!ลั

ระบบฐานข้�อมู�ล (DATABASE SYSTEMS)

ฝ่>ายทะเบ�ยนำ

ฝ่>ายการเง�นำ

ฝ่>ายกอีงท�นำก!�

ย)ม

ฝ่>ายห�อีงสม�ด้

ข้�อมู�ลน�กศ3กษาข้�อมู�ลการลงที่ะเบ�ยุนข้�อมู�ลผลการเร�ยุนข้�อมู�ลการเง�นข้�อมู�ลกกองที่#นข้�อมู�ลการยุ9มู-ค์9น

โค์รงสำร�างฐานข้�อมู�ล

โป็รแกรมูที่ะเบ�ยุน

โป็รแกรมูบ�ญช้�

โป็รแกรมูกองที่#น

โป็รแกรมูยุ9มู-ค์9น

ระบบจั�ดการฐานข้�อมู�ล(DBMS)

ระบบจั�ดการฐานข้�อมู�ล(DBMS)

ข้�อด�ข้องระบบฐานข้�อมู�ล

การใช้�ข้�อมู�ลร,วมูก�น (data sharing) ค)อีข้�อีม!ลัแลัะสารสนำเทศจากหนำ�วยงานำหนำ34งสามารถใช้�งานำร�วมก�บหนำ�วยงานำอี)4นำ ๆ ได้�

ลดค์วามูซ้ำ�8าซ้ำ�อนข้องข้�อมู�ล (reduce data redundancy) ค)อี การจ�ด้เก-บข้�อีม!ลัจะรวบรวมไว�ในำท�4เด้�ยวก�นำ

หนำ�วยงานำต�าง ๆ สามารถท�4จะเร�ยกใช้�แฟ้&มข้�อีม!ลัเด้�ยวก�นำได้� ท�าให�ประหย�ด้เนำ)/อีท�4ในำการจ�ด้เก-บข้�อีม!ลัแลัะลัด้ความซึ่�/าซึ่�อีนำลังได้�

ข้�อด�ข้องระบบฐานข้�อมู�ล

ข้�อมู�ลมู�ค์วามูถู�กต�องมูากข้38น (improved data integrity)ค)อี การจ�ด้เก-บข้�อีม!ลัจะเก-บไว�ในำท�4แห�งเด้�ยวก�นำ หากม�การแก�ไข้ข้�อีม!ลัใด้ ๆ ก-จะปร�บปร�ง ณ์ แห�งเด้�ยว ท�าให�ข้�อีม!ลัม�ความถ!กต�อีงมากย�4งข้3/นำ

เพิ��มูค์วามูป็ลอดภ�ยุให�ก�บข้�อมู�ล (increased security) ค)อี การเข้�าถ3งข้�อีม!ลัผ!�ใช้�จะถ!กก�าหนำด้ส�ทธิ�?ด้�วยรห�สผ�านำ (password) ให�สามารถเข้�าใช้�ข้�อีม!ลัในำส�วนำท�4เก�4ยวข้�อีงเท�านำ�/นำ

ข้�อด�ข้องระบบฐานข้�อมู�ล

มู�ค์วามูเป็�นอ�สำระข้องข้�อมู�ล (data independenc y) ค)อี หากม�การเปลั�4ยนำแปลังโครงสร�างข้อีงตารางในำฐานำข้�อีม!ลั

ก-ไม�จ�าเป#นำต�อีงแก�ไข้โปรแกรมประย�กต,ท�4ใช้� จ3งเก�ด้ความเป#นำอี�สระระหว�างการจ�ด้เก-บข้�อีม!ลัแลัะการประย�กต,ใช้�