Companion AnimalsCompanion Animals

รศ.ดร.วโิรจน ์ภทัรจนิดา

http://ag.kku.ac.th/virote

การจดัจาํแนกแมวการจดัจาํแนกแมวโดยทั�วไปมกีารแบง่พันธุแ์มวออกเป็น โดยทั�วไปมกีารแบง่พันธุแ์มวออกเป็น ๒ ๒ ลกัษณะ ลกัษณะ แมวขนยาวแมวขนยาว (longhaired cat) (longhaired cat) แมวขนสั 1น แมวขนสั 1น ((shorthaired cats)shorthaired cats)

กลุ่มขนสันสยาม (Siamese) / โคราช (Korat)อเมรกินับอ๊บเทล (American Bobtail)อะบสิสเินยีน (Abyssinian)อเมรกินัไวรแ์ฮร์ (American Wirehair)บอมเบย ์(Bombay)บรติสิชอ๊ตแฮร ์(British Shorthair)เบอรเ์มส (Burmese)คอรน์ชิเร็ก (Cornish Rex) ดวีอนไชรเ์ร็ก (Devonshire Rex)อยีปิเตยีนมวั (Egyptian Mau)อยีปิเตยีนมวั (Egyptian Mau)เอก๊โซตกิชอ๊ตแฮร ์(Exotic Shorthair)ฮาวานาบราวน ์(Havana Brown)เจเปนนสีบอ๊บเทล (Japanese Bobtail)

แมง (Manx)ออ๊กซแิคส (Ocicat)ออเรยีนตอลช็อตแฮร ์(Oriental shorthair)รสัเซยีนบล ู(Russian Blue)สกอ๊ตตสิโฟลด ์(Scottish Fold)ซงิกะปรูา (Singapura)สฟิงซ ์(Sphynx)ทอนกเินส (Tonkinese)

กลุม่ขนยาวบาลสิเนส (Balinese)

เบอรแ์มน (Birman)ซมิรคิ (Cymric (ด ูแมง (Manx))

ฮมิาลายนั (Himalayan)จาวานสี (Javanese (ด ูบาลเินส (Balinese))

เมนคนู (Maine Coon)นอรเ์วเจยีนฟอรเ์รส (Norwegian Forest)นอรเ์วเจยีนฟอรเ์รส (Norwegian Forest)

เปอรเ์ซยีน (Persian)แร๊กดอลล ์(Ragdoll)

โซมาล ี(Somali)ทฟิฟานี� (Tiffany (ด ูชานตลิล ี(Chantilly))

เตอรก์สิแองโกลา (Turkish Angora)ออสเตรเลยีนมสิ (Australian Mist (Spotted Mist))

ชานตลิล ี(Chantilly (Tiffany))

พนัธุแ์มวไทยพนัธุแ์มวไทยแมวไทยม ีแมวไทยม ี5 5 พันธุ์พันธุ์วเิชยีรมาศวเิชยีรมาศ11ขาวมณีขาวมณี22ขาวมณีขาวมณี22โคราชโคราช3 3 โกญจาโกญจา4 4 ศภุลกัษณ์ศภุลกัษณ์5 5

ทีVอยูอ่าศยัของแมวทีVอยูอ่าศยัของแมว--กลางวนัใหอ้ยูอ่ยา่งอสิระ กลางคนืขงัในกรงกลางวนัใหอ้ยูอ่ยา่งอสิระ กลางคนืขงัในกรงกรงขนาดกรงขนาด11xx11xx1 1 เมตร และม ีเมตร และม ี2 2 ชั 1น ชั 1น --มกีระบะทรายหรอืขี1เถา้ไว ้มกีระบะทรายหรอืขี1เถา้ไว ้

อาหารลกูแมว::

ลกูแมวอยูก่นินมแมไ่ปจนหยา่นม ลกูแมวหยา่นมเมื�ออาย ุ45 วนั

อาย ุ3 เดอืน ใหก้นิอาหารเนื1อได ้ใหก้นิวนัละ 4 มื1อ ใหก้นิวนัละ 4 มื1อ

อาย ุ7 ถงึ 12 อาทติยล์ดลงเหลอื 3 มื1อนมที�ใชเ้ลี1ยงลกูแมวใชน้มผงเลี1ยงทารก

นมววัสด อุน่อณุหภมู ิ98-100 F

::อาหารแมวโต::

ลกูแมวทีVหยา่นมใหก้นิวนัละ 3 มื\อ-โตเต็มทีVใหก้นิวนัละ 3 มื\อ-ควรฝึกใหแ้มวกนิอาหารเป็นเวลา -ควรฝึกใหแ้มวกนิอาหารเป็นเวลา -ไมค่วรทิ\งอาหารใหแ้มวกนิท ั\งวนั ป่วยได ้ทอ้งรว่งได ้

::อาหารแมวทอ้ง::

-ตอ้งมคีณุภาพสงู โปรตนีมาก ไขมนันอ้ย -กอ่นคลอด 3 อาทติย์ เพิVมอาหารกนิ10-20 % -กอ่นคลอด 1 ถงึ 2 วนัจะไมก่นิอาหาร -หลงัจากคลอด อาหารทีVแมก่นิตอ้งเพยีงพอ -หลงัจากคลอด อาหารทีVแมก่นิตอ้งเพยีงพอ

::อาหารแมวแก ่::

-ตอ้งการพลงังานนอ้ยลง-อาหารตอ้งยอ่ยงา่ย มวีติามนิ มีแรธ่าตแุละเนื\อทีVไมม่ผีงัผดื- อาหารไมม่ไีขมนั/นํ \าตาล- อาหารไมม่ไีขมนั/นํ \าตาลวิVงเลน่นอ้ยลง ใหก้นินอ้ยกนิมากทอ้งอดืได ้

อาหารสาํเร็จรปูม ี2 แบบ 1.แบบเป็นเม็ดหรอือาหารแหง้ -มเีนื\อสตัว ์แป้งและวติามนิแรธ่าตคุรบ-มโีปรตนี 20 เปอรเ์ซ็นต ์-ซื\อเก็บไวไ้ดน้าน -ปลอ่ยใหแ้มวกนิไดต้ลอดท ั\งวนั -ปลอ่ยใหแ้มวกนิไดต้ลอดท ั\งวนั -อาหารแหง้ชว่ยขดัฟนัใหส้ะอาด เหงอืกใหแ้ข็งแรง

อาหารเม็ด-ควรหดัใหก้นิต ั\งแตเ่ล็ก ๆถงึหยา่นม-อาย ุ3 เดอืนใหอ้าหารแหง้ลว้นๆ-แมวทีVไมเ่คยกนิอาหารแหง้มากอ่น อาจผสมในนํ\า นม เพืVอใหเ้ม็ดนิVมข ึ\น ควรจะมถีว้ยใสน่ํ \าสะอาดต ั\งไวด้ว้ยควรจะมถีว้ยใสน่ํ \าสะอาดต ั\งไวด้ว้ย

2.อาหารเปียก/อาหารกระป๋อง

-แมวชอบอาหารเปียกมากกวา่อาหารแหง้ -ชอบกนิของดบิ เนื\อปลาและอาหารทะเล กุง้ ป ูหอย -แตค่วรทาํใหส้กุกอ่นป้องกนัโรคพยาธ ิ-ปลาควรแกะกา้งออกอาจตดิคอแมว-ปลาควรแกะกา้งออกอาจตดิคอแมว-กระดกูไก ่ไมค่วรใหแ้มวแทะกนิ -อาหารมนั เค็มจดั จะทาํใหแ้มวทอ้งเสยี-ใหป้ลาเป็นประจาํ อาจทาํใหแ้มวเกดินิVวควรสลบั กุง้ ป ูเนื\อสตัวต์า่ง ๆ

-นยิมใหอ้าหาร 2 มื\อเชา้เย็น

สขุอนามยัลกูแมวเกดิใหมก่ระตุน้ขบัถา่ยโดยใชผ้า้ชุบนํ \าอุน่ลบูบรเิวณทวารหนกั จะทาํใหล้กูแมวปสัสาวะ อจุจาระภายใน 1-2 นาท ี

ลกูแมวอาย ุ21 วนั จะขบัถา่ยไดเ้อง หม ัVนลกูแมวอาย ุ21 วนั จะขบัถา่ยไดเ้อง หม ัVนสงัเกตปสัสาวะและอจุจาระของลกูแมว ปสัสาวะปกตมิสีเีหลอืงออ่นหรอืใสอจุจาระปกตมิสีนีํ \าตาลจางหรอืเขม้

การป้องกนัโรค-ลูกแมวอาจตดิโรคได้ง่ายหากไม่ได้

รับนํานมเหลอืงภายใน 24 ชั&งโมงแรก -การถ่ายพยาธิ เริ&มเมื&ออายุ 6 สัปดาห์-การถ่ายพยาธิ เริ&มเมื&ออายุ 6 สัปดาห์

-ทาํวคัซีนตามโปรแกรม

การฝึกแมว-แมวชอบอสิระ จงึฝึกยาก ควรฝึกแต่เลก็อยู่-มหีลกัเช่นเดยีวกบัฝึกสุนัข

" ทาํดมีรีางวลั ทาํผดิไม่ได้รางวลั " คอื -คาํชม สัมผสั เช่น การลูบหัวไป-คาํชม สัมผสั เช่น การลูบหัวไปรับของกนิ -เมื&อทาํผดิ ถูกดุ เสียงหนัก หรือกระตุกเชือกที&คล้อง

:: ฝึกนสิยัอยูร่ว่มกนักบัคน ::แมวมนีสิยัเป็นสตัวป์่า

การเลน่ควรดวูา่อารมณด์พีอหรอืไม ่อารมณด์วี ิVงเขา้มาหาและใชห้างพนั

หตู ั\งตรง ตาขยายกลมโต หนวดกระดกิ ถา้ยอกเยา้มนัจะเลยีมอืตอบ ถา้ยอกเยา้มนัจะเลยีมอืตอบ

แตถ่า้มนัไมพ่รอ้ม/โกรธ หพูบัไปทางดา้นขา้ง

หนวดเหยยีดตรง แกวง่หางไปมาและเตรยีมตะปบ

:: ฝึกขบัถา่ย ::แมแ่มวจะสอนลกู ๆเอง

ควรจดัถาดทรายตื\น ๆ ไวใ้หแ้กล่กูแมวถา้ถกูขงัอยูใ่นกรงเมืVอปวดทอ้ง จะแสดงอาการคุย้พื\น ตะกยุกรงจะแสดงอาการคุย้พื\น ตะกยุกรง

ถา้แมวไมข่บัถา่ยในถาด แกไ้ขคอืใช้กระบะใหญข่ึ\น

การสอนถา่ยนอกบา้น ตอ้งมทีางแมวเขา้ออก ประตบูานสปรงิ

:: การฝึกแมวในสายฝึก ::ใชส้ายอานผกูตวัดกีวา่สายผกูคอ

จงูแมวใหเ้ดนิเลน่ในบา้นกอ่นฝึกคร ั\งแรกการฝึกข ั\นทีVสองสอนใหแ้มวเดนิตามในสายฝึก หากแมวเดนิตามก็ใหร้างวลัตามก็ใหร้างวลัหากแมวดิ\นพยายามจะหนขีอใหอ้ดทนการฝึกข ั\นทีVสามคอืการฝึกนอกบา้น แมวจะไวตอ่สิVงกระตุน้มกัจะหยดุดมดอกไมห้รอืจอ้งสิVงเคลืVอนไหวควรเดนิแบบชา้ ๆ เดนิใหส้นกุ

การลา่เหยืVอการลา่เป็นสญัชาตญิาณ แมจ่ะนําเหยืVอมาใหล้กูจนถงึ4สปัดาห ์สปัดาหท์ีV 5 ลกูแมวสามารถฆา่หน ูถา้เลี\ยงแมวกบัหนแูตเ่กดิแมวจะไมล่า่หนชูนดิน ั\นหนชูนดิน ั\นสงัคมและของเลน่การเลน่ชว่ยลดความเสยีหายและการกา้วรา้วการเลน่จะเพิVมมากขึ\นต ั\งแตอ่าย ุ4-13 สปัดาห ์

การกระโดดขึ\นโตะ๊ตอ้งจดัหาทีVเกาะในแนวต ั\งใหล้กูแมวการหา้ม ใหว้างผา้เทปไว ้2 เสน้หรอื ใชส้ายทีVสง่ผา่นกระแสไฟฟ้า

การทาํลาย-การขว่นเป็นการกระทาํปกติ-การขว่นเป็นการกระทาํปกติมนัไดแ้ตง่เล็บ ทาํเครืVองหมาย-ควรจะจดัหาของใหข้ว่นทีVแข็งแรง พลกิแนวต ั\งหรอืแนวนอนได้-เคี\ยวของทีVเป็นเสน้ใย/ตน้ไม ้ควรจะเก็บไวใ้นทีVท ีVไปไมถ่งึ สายไฟไมค่วรเสยีบปล ัmก

::สขุภาพโดยรวมของแมว:: วคัซนีป้องกนัแมวจากโรคตดิเชื\อได ้90 %

(โรคมะเร็งของเม็ดเลอืดในแมว :: Feline Leukemia ) ::เกดิจากเชื\อไวรสั FeLV เกดิจากเชื\อไวรสั FeLV จะทาํลายเซลลใ์นระบบการสรา้งภมูคิุม้กนักอ่ใหเ้กดิมะเร็งเม็ดเลอืดฉดีวคัซนีนี\ 2 เข็ม

โรคไขห้ดัแมว ( Feline Distemper )

-หรอืโรคลําไสอ้กัเสบตดิเชื\อไวรสั-พบไดใ้นแมวทกุอายุ-มไีข ้เบืVออาหาร อาเจยีน ทอ้งเสยี ขาดนํ\า ออ่นเพลยี ตวัส ัVน เดนิไมต่รงขาดนํ\า ออ่นเพลยี ตวัส ัVน เดนิไมต่รง-แมวอาจตายภายใน 1 สปัดาห ์-ลกูแมวทีVเป็นโรคนี\ 3 ใน 4 ตวัจะตาย -ควรฉดีวคัซนีในลกูแมวอายนุอ้ยกวา่ 12 สปัดาห ์

Rabies ) ::( โรคพษิสนุขับา้ -โรคนี\เป็นโรคของสตัวส์ูค่น ( สนุขั แมว ปศสุตัว ์สตัวป์่า ) -เชื\อไวรสัทาํลายเนื\อเยืVอระบบประสาท -มรีะยะฟกัตวัของโรคต ั\งแต ่10 วนัจนถงึหลาย ๆ เดอืน จนถงึหลาย ๆ เดอืน -การกดัหรอืสมัผสันํ \าลายจะตดิเชื\อนี\ฉดีวคัซนีอาย ุ12 สปัดาหข์ ึ\นไป

Feline (โรคเยืVอบชุอ่งทอ้งอกัเสบ Infection Peritonitis) ::

-เกดิจากเชื\อไวรสั เกดิโรคนี\จะตํVา -แตแ่มวทีVเป็นโรคนี\จะเสยีชวีติเสมอภายใน 6 เดอืน6 เดอืน-แมวจะมชีอ่งทอ้งขยายใหญ ่เนืVองจากมีของเหลวสะสมอยู ่มไีข ้นํ \าหนกัลด และตาเจ็บ

Feline (โรคระบบทางเดนิหายใจ Respiratory Disease )

-เชื\อไวรสั (Feline rhinotracheitis และ Feline calicivirus)-โรคมกัจะแพรก่ระจายเมืVอแมวไอ-โรคมกัจะแพรก่ระจายเมืVอแมวไอ-แมวทีVป่วยมกัมนีํ \ามกู นํ \าตาไหล จมกูและปากมแีผล ตาอกัเสบ มไีข ้-ควรฉดีวคัซนี

::กนิยาเบืVอ:: ใชส้ารดดูซบัพษิเชน่ ถา่นและไขข่าวป้อนใหแ้มวกนิจนหมด หรอืนํ \ามนัมะกอก กรอกปากจนอาเจยีน

การป้อนยาแมวยดัไวใ้นตบัไกย่า่ง แลว้ปลอ่ย: ยาเม็ด

ใหแ้มวกนิตบัไกเ่อง-บดยาเม็ดผสมนํ\าตาลป้ายปากแมว แมวจะเลยีเอง

ใชห้ลอดฉดียาฉดีเขา้ปาก ยานํ \า

สวสัดีสวสัดี

virote/th.ac.kku.ag://http