อาจารยวภาณ แมนอนทร

บทท 6 : อวจนภาษา

ความหมายของอวจนภาษา

ภ าษ าท ไ ม ใ ช ถ อ ย ค า แ ต ส า ม า ร ถ ส อความหมายและความเขาใจระหวางกนได

“Actions speak louder than words” ท าดกวาพด

ความหมายของอวจนภาษา

พฤตกรรมของมนษยหรอสงทมนษยตงใจสรางและก าหนดขน เพอ ใ ช สอความหมายไดเหมอนกบถอยค าในภาษาและเปนทยอมรบกนในสงคม

ความส าคญของอวจนภาษา

1. มนษยใชอวจนภาษาในการแสดงความรสกและทศนคต

ของตน

2. มนษยใชอวจนภาษาในการประเมนความรสกภายในของ

บคคลอน

3. อวจนภาษามสวนส าคญในการสอสารระหวางบคคล

4. อวจนภาษาเปนสงส าคญตอศกยภาพในการสอสารและสงผลตอการสรางความสมพนธระหวางคสอสาร

ลกษณะเฉพาะของอวจนภาษา

1. อวจนภาษาอาจกอใหเกดความหมายทก ากวม หรอ

ไมชดเจน

2. อวจนภาษามความเกยวของกบประเพณวฒนธรรมและ

มความหมายแตกตางกนไปตามแตละประเพณวฒนธรรม

3. อวจนภาษาเออใหเกดการสอความหมายอยางตอเนอง

4. อวจนภาษาท าใหมนษยเกดการรบรไดหลายชองทาง

พรอมกน

5. อวจนภาษาทปรากฏนนอาจเกดจาก

ความตงใจทจะสอความหมายไปยงบคคลอน

เกดโดยรตวและไมรตว

6. อวจนภาษาทมนษยก าหนดขนใชมทมาจาก

การเลยนแบบกรยาอาการตามธรรมชาต

ปฏกรยาทางกาย

การบญญตหรอก าหนดโดยสงคม

ประเภทของอวจนภาษา

1. การเคลอนไหวของรางกายหรอภาษารางกาย(body movement:Kinesics)

1.1 การแสดงทาทาง (Gestures)

1.1.1 สญลกษณแทนวจนภาษา (Emblems)

1.1.2 การแสดงทาทางประกอบวจนภาษา(Illustrators)

1.1.3 การแสดงทาทางเพอใหควบคมปฏสมพนธ/พฤตกรรมของคสอสาร (Regulators)

1.1.4 การแสดงทาทางเพอสออารมณความรสก(Affect Displays)

1.1.5 การแสดงทาทาง/พฤตกรรมเพอลดความกดดนชวยปรบตนใหรสกดขน (Adaptors)

1.2 การแสดงออกทางสหนา (Face Expression)

1.3 การตดตอสอสารดวยสายตา (Eye Contact) 1.3.1 เพอสอสารความรสกนกคดไปยงบคคลอน

1.3.2 เพอประเมนปฏกรยาตอบสนองของคสอสาร

1.3.3 เพอสราง รกษาความสนใจและความตงใจของคสอสาร

1.3.4 เพอใชควบคมปฏสมพนธของคสอสารในกระบวนการสอสาร

1.3.5 เพอลดความรสกหางไกลระหวางคสอสารซงอยหางกน

การหลบสายตา / การละสายตาจากคสอสาร (eye avoidance)

1. ใหความสนใจกบสงเราทไดรบจากประสาทรบรอนเพอสราง

ความเปนสวนตว / ท าใหคสอสารรถงเกดความเปนสวนตว 2. การละสายตาสามารถสอใหเหนถงความสนใจทลดนอยลง /

ขาดความสนใจ 3. การละสายตาอาจบงบอกถงความไมตองการทจะรบสงเราท

ปรากฏ 4. การหลบตาอาจสอใหเหนวาบคคลนนก าลงใหความสนใจกบสงเราซงไดรบจากประสาทรบรอน

2. การน าเสนอตนเอง/การแสดงออกของบคคล(Self- Presentation)

2.1 การสมผส (Touch Comm. หรอ Haptics) สามารถสอความหมายได 5 ประการ

1. ความรสกเชงบวก

2. สอใหเหนถงความรสกทเปนมตร/กาวราวรนแรง 3. ชวยในการควบคมพฤตกรรมทศนคต/ความรสก ของคนอน

4. เปนการแสดงการทกทายและบอกลา

5. เกยวของกบการปฏบตงาน

2.2 เสอผาและการแตงกาย(Clothing and Personal Grooming)

2.3 ความสามารถในการควบคมอารมณความรสกและการแสดงออก (Poise)

2.4 กาลภาษา (Chronemics or time)

3.ปรภาษา(Paralanguage) แบงเปน 4 ประเภท

3.1 คณลกษณะของเสยง (Vocal Characteristics)

3.1.1 ระดบเสยง (Pitch) “ นงลง ”

3.1.2 ระดบความดง-เบาของเสยง (Volume)

3.1.3 ความชา-เรวในการพด (Rate or Speed)

3.1.4 น าเสยงและโทนเสยง (Tone) หรอ คณภาพของเสยง (Voice Quality)

3.2 เสยงซงไมใชถอยค าแตสามารถสอความหมายได

3.3 การเวนระยะการพด(Pause) หรอ การนงเงยบ(Silences)

การหยดพดชวขณะ อาจหมายถง 1. ชวยลดระดบความเรวในการพด

2. ชวยใหผฟงท าความเขาใจ/คดตาม

3. บอกเปนนยแกผฟงวาสงทผพดก าลงน าเสนอ /นาสนใจ

4. เปนสญญาณใหผฟงแสดงการโตตอบได

5. ตองการหลกเลยงทจะพดถงเรองตาง ๆ

การนงเงยบสอความหมายเชงบวก 1. แสดงความเคารพยกยอง ชนชม

2. การมสมาธจดจอในเรองใดเรองหนง

ในเชงลบ 1. แสดงความไมเปนมตร

2. ไมใสใจ สบสน เศรา ฯลฯ

3.4 เสยงหรอถอยค าทท าใหการพดฟงดไมราบรน(Vocal Interferences)

4. การจดสภาพแวดลอมรอบตว(Management of Environment)

4.1 เทศภาษา(Proxemics) คอการศกษาระยะหางระหวางบคคล

4.1.1 ระยะหางระหวางบคคลหรอคสอสาร(Personal

Space)

ความสมพนธทมความเปนสวนตวมากๆระยะหาง0-18 นว

ความสมพนธกบบคคลตาง ๆ ระยะหาง 1.5-4 ฟต

ความสมพนธทางสงคมทมลกษณะเปนทางการระยะหาง 4-12 ฟต

ความสมพนธกบสาธารณชน ระยะหาง 12-25 ฟต

4.1.2 การจดพนท (Spatial Arrangement)

แบงเปน 2 ประเภท

การจดทนง การตกแตงพนท

4.1.3 การก าหนดอาณาเขต (Territoriality)

อาณาเขตปฐมภม (Primary Territory)

อาณาเขตทตยภม (Secondary Territory)

อาณาเขตสาธารณะ (Public Territory)

4.2 อณหภม(Temperature) แสงสวางหรอแสงไฟ(Lighting) และส (Color)

4.2.1 อณหภมขณะสอสารมผลตอความส าเรจ/เปนอปสรรคตอความส าเรจ

4.2.2 แสงสวาง/แสงไฟในสถานททเกดการสอสาร

4.2.3 สสามารถกระตนใหเกดปฏกรยาทงทางกายและอารมณ

การแปลความหมายของอวจนภาษา

1. แปลความหมายของอวจนภาษาโดยอาศยปรบทแวดลอม 2. เปรยบเทยบพฤตกรรมทบคคลแสดงออกกบลกษณะนสย

ปกตของบคคล 3. การแสดงปฏกรยาโตตอบโดยใชวจนภาษาทเหมาะสมเพอ

ตรวจสอบความเขาใจ 4. ควรตรวจสอบและฝกฝนการรบรบคคลอนและการรบร

สงคม

การพฒนาทกษะในการใชอวจนภาษา

1. ระวงการแปลความหมายอวจนสาร

2. ใสใจหรอใหความสนใจอวจนภาษาอยางเหมาะสม

3. ประเมนการใชอวจนภาษาของตนเองเพอปองกนการสอความหมายไปโดยไมตงใจ

4. ควรตระหนกวาพฤตกรรมตาง ๆ ทเราคดวาเปนเรองปกต/ไมส าคญอาจสรางความรสกทไมดใหกบคนอนได

The end