8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
1/25
LAPORAN PROBLEM BASED LEARNING 4
BLOK ENDOKRIN DAN METABOLISME
“MUDAH LELAH ”
Tutor :
dr. Doddy Novrial
Kelompok 4
1. Lucky Mariam G1A009005
2. Muarif G1A009013
3. Ro tika!aty A"i"a# G1A009022
$. %i&dy Nofiatri R. G1A009035
5. %ily Gu tafia&to G1A00905'
(. )ari&a Ad"a&i *+rma G1A009059
,. Ra#ma D+!i A. G1A0090'1
'. Maula&a Ri"-i u&iar G1A0090'9
9. /a!"ia M+rd#ia&a G1A00909'
10. Nurul Ar y M G1A009120
11. G+ a G+ ta&a A G1A00912$
12. A& a Mi&tar a G1A00(0,,
) M NTR AN ND D )AN NA4 NAL
6N 7 R4 TA4 8 ND RAL 4 D RMAN
/A)6LTA4 ) D )T RAN DAN LM6 LM6 ) 4 *ATAN
86R64AN ) D )T RAN
6R% ) RT
2010
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
2/25
BAB I
PENDAHULUAN
A. LATAR BELAKANG
ada +lak a&aa& problem based learning ya& k++m at di ;lok
+&dokri& da& m+ta;oli m+ i&i< kami aka& m+m;a#a t+&ta& o;+ ita di +rtai
y&drom+ m+ta;olik . ;+ ita adala# uatu ko&di i dima&a +r;a&di& a& ;+rat
;ada& da& ti& i ;ada& m+l+;i#i ta&dar ya& dit+&tuka&. 4+da& ka& o;+ ita
adala# ko&di i k+l+;i#a& l+mak< ;aik di +luru# tu;u# atau t+rlokali a i ada
;a ia& ;a ia& t+rt+&tu. ;+ ita m+ru aka& +&i& kata& total l+mak tu;u#< yaitua a;ila dit+muka& total l+mak tu;u# =25> ada ria da& =33> ada !a&ita
/aktor faktor +&y+;a; o;+ ita ma i# t+ru dit+liti. ?aik faktor
li& ku& a& mau u& +&+tik ;+r +ra& dalam t+r@adi&ya o;+ ita . /aktor
li& ku& a& a&tara lai& +& aru# ikolo i da& ;udaya. Da#ulu tatu o ial da&
+ko&omi @u a dikaitka& d+& a& o;+ ita . &dividu ya& ;+ra al dari k+luar a
o ial +ko&omi r+&da# ;ia a&ya m+& alami mal&utri i. 4+;alik&ya< i&dividu dari
k+luar a d+& a& tatu o ial +ko&omi l+;i# ti& i ;ia a&ya m+&d+rita o;+ ita .
)i&i dik+ta#ui ;a#!a +@ak ti a d+kad+ t+rak#ir< #u;u& a& a&tara tatu o ial
+ko&omi d+& a& o;+ ita m+l+ma# kar+&a r+val+& i o;+ ita m+&i& kat +cara
dramati ada +tia k+lom ok tatu o ial +ko&omi. M+&i& kat&ya o;+ ita tak
l+ a dari ;+ru;a#&ya aya #idu < + +rti m+&uru&&ya aktivita fi ik< da&
k+;ia aa& m+&o&to& t+l+vi i ;+r@am @am.
/aktor +&+tik m+&+&tuka& m+ka&i m+ +& atura& ;+rat ;ada&&ormal m+lalui +& aru# #ormo& da& &+ural. 4+lai& itu< faktor +&+tik @u a
m+&+&tuka& ;a&yak da& ukura& +l adi o a +rta di tri;u i r+ io&al l+mak tu;u#.
;+ ita ;+r#u;u& a& +rat d+& a& di tri;u i l+mak tu;u#. Ti + o;+ ita m+&urut
ola di tri;u i l+mak tu;u# da at di;+daka& m+&@adi o;+ ita tu;u# ;a ia& ata
upper body obesity B da& o;+ ita tu;u# ;a ia& ;a!a# lower body obesity B.
;+ ita tu;u# ;a ia& ata m+ru aka& domi&a& i +&im;u&a& l+mak tu;u# di
tru&cal . T+rda at ;+;+ra a kom art+m+& @ari& a& l+mak ada tru&cal< yaitu
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
3/25
tru&cal u;cuta&+u ya& m+ru aka& kom art+m+& ali& umum< i&tra +rito&+al
a;domi&alB< da& r+tro +rito&+al. ;+ ita tu;u# ;a ia& ata l+;i# ;a&yak
dida atka& ada ria< ol+# kar+&a itu ti + o;+ ita i&i l+;i# dik+&al +;a ai
Candroid obesity . Ti + o;+ ita i&i ;+r#u;u& a& l+;i# kuat d+& a& dia;+t+ <
#i +rt+& i< da& +&yakit kardiova kul+r dari ada o;+ ita tu;u# ;a ia& ;a!a#
;+ ita tu;u# ;a ia& ;a!a# m+ru aka& uatu k+adaa& ti& i&ya akumula i
l+mak tu;u# ada r+ io lut+of+moral. Ti + o;+ ita i&i l+;i# ;a&yak t+r@adi ada
!a&ita +#i& a +ri& di +;ut C gynoid obesity . Ti + o;+ ita i&i ;+r#u;u& a&
+rat d+& a& a& ua& m+& trua i ada !a&ita +da& ka& i&droma m+ta;olic
m+ru aka& kum ula& ko&di i ukura& tu;u# ya& tidak +#at da& k+tidak&ormala&
#a il la;oratorium ya& m+&y+;a;ka& i&dividu m+miliki ri iko ya& ti& it+r#ada +&yakit kardiova kular. Modifika i aya #idu ya& a r+ if da&
m+& u&aka& o;at o;ata& u&tuk m+& ata i ko&di i ya& m+&@adika& 4i&droma
M+ta;olik aka& m+& ura& i +lua& &ya ;+rla&@ut ada +&yakit @a&tu& da&
trok+. 4i&droma m+ta;olik @u a dik+&al d+& a& 4i&droma E atau 4i&droma
R+ i t+& i & uli&.
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
4/25
B. KASUS
INFORMASI 1
Ny. 4< +ora& i;u ruma# ta& a ;+ru ia $2 ta#u& data& d+& a&
k+lu#a& muda# l+la#. L+la# uda# dira aka& !alau u& ia #a&ya ;+raktivita
ri& a& a@a. a @u a m+ra aka& &y+ri ada +r +&dia& ya& m+&o a& tu;u#
+ +rti lutut< a#a da& u& u& . a +ora& !a&ita ya& +mar m+ma ak da&
tidak +r&a# m+& atur ola maka&&ya. Ny. 4 m+&d+rita #i +rt+& i +@ak F 3
ta#u& ya& lalu< ruti& ;+ro;at da& t+rko&trol d+& a& diur+tik. 4+@ak 3 ta#u& i&i
ula< +tia ta#u& ia m+m+rik aka& ula dara# ua a d+& a& #a il &ormal.
Dari +m+rik aa& fi ik dit+muka& #a il :
)6 : ;aik< om o M+&ti
T? : 15' cm
?? : 9( k
TD : 1$0H90 mm*
*R : 9( IHm+&it
RR : 22IHm+&it
4tatu i&t+r&u d;N
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
5/25
BAB II
PEMBAHASAN
A. KEJELASAN ISTILAH DAN KONSEP
Diur+ i
Adala# @+&i o;at ya& m+&uru&ka& t+ka&a& dara# da& m+ra& a& di +r+ i&
atau ya& m+&y+;a;ka& +& +luara& uri&+.
B. MENETAPKAN DEFINISI DAN BATASAN PERMASALAHAN ANG
TEPAT
1. M+& id+&tifika i ma ala# ya& dida atka& dari i&forma i 1.d+&tita a i+&
1. 6 ia : $2 ta#u&
2. 8+&i k+lami& : !a&ita
3. 4tatu : ;u Ruma# Ta& a
)+lu#a& 6tama : muda# l+la# !alau ;+raktivita ri& a&
Ri!ayat +&yakit 4+kara&
1. & +t : /r+ku+& i :
2. Loka i :
3. )ualita :
$. )ua&tita H k+ ara#a& :
5. )ro&olo i : +ora& i;u ruma# ta& a ya& muda# l+la#
!alau u& m+lakuka& aktivita ri& a& dia
m+ra aka& &y+ri ada +&di t+rutama lutut< a#a da& u& u& . M+&d+rita #i +rt+& i
+@ak 3 ta#u& lalu ruti& ;+ro;at da& t+rko&trol
d+& a& diur+tic +@ak 3 ta#u& ya& lalu ula.
Gula dara# ua a dalam k+adaa& &ormal.
(. /aktor m+m +r;uruk :
/aktor m+m +ri& a& :
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
6/25
,. Ma&if+ ta i : muda# l+la# da& m+ra aka& &y+ri di
+r +&dia&
Ri!ayat +&yakit Da#ulu :
Ri!ayat +&yakit )+luar a :
Ri!ayat 4o ial da& ri;adi : i;u ruma# ta& a ya& +mar m+ma ak da&
tidak +r&a# m+& atur ola maka&&ya
+m+rik aa& fi ik
)6 : ;aik< com o m+&ti
Ti& i ;ada& : 15' cm
?+rat ;ada& : 9( k
T+ka&a& dara#: 1$0H90 mm*D+&yut &adi : 9(IHm+&it
/r+ku+& i &a a : 22Hm+&it
2. *i ot+ a +&+ aka& dia &o i d+& a& +m;a&di& &ya< #i ot+ a ya& kami
a@uka& u&tuk ka u diata adala# +;a ai ;+rikut
a. ;+ ita
)ar+&a ?M dari a i+& adala# diata &ormal yaitu = 3'. *al itum+& i&dika ika& o;+ ita ti& kat 2.
;. o;+ ita di +rtai di li id+mia
dikataka& di l id+mia adala# kar+&a kadar kol+ trol dalam dara#
ti& i. Dia um ika& m+lalui a&am&+ i ;a#!a a i+& m+m u&yai ola
maka& ya& tidak t+rko&trol da& @ara& m+lakuka& lati#a& @a ma&i.
c. *i +rt+& i
ada +m+rik aa& fi ik dida atka& ;a#!a t+ka&a& dara# a i+& adala#1$0H90 mm* . M+ru aka& +rta&da #i +rt+& i ri& a&.
d. i&droma m+ta;olic
m+& a a m+& a@uka& dia &o i i&droma m+ta;olik adala# kar+&a
a i+& m+m u&yai +@ala +@ala ya& miri d+& a& +&yakit i&droma
m+ta;olik< a&tara lai& :
i. *i +rt+& i
ii. ;+ ita c+&tral
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
7/25
iii. Di li id+mia
3. M+&+&tuka& +m+rik aa& +&u&@a& ya& #aru dilakuka& da&
i&t+r r+ta i&ya.
6&tuk l+;i# m+&+ aka& dia &o i dari #i ot+ i ya& di a@uka&. Maka
di +rluka& +m+rik aa& +&u&@a& . +m+rik aa& +&u&@a& ya& t+ at
u&tuk ka u i&i adala# m+& ukur kadar ula dara# +!aktu da& m+& ukur
kadar kol+ t+rol yaitu *DL da& LDL +rta +rlu @u a dilakuka&
+& ukura& kadar tri li +rid dalam dara#. 6&tuk &ilai &ormal dari ma i&
ma i& +m+rik aa& +&u&@a& adala# +;a ai ;+rikut<
GD4 : J200 m Hdl
TG : J200 m Hdl*DL : J50 m Hdl ;+r;+da ;+da m+&urut ;+r;a ai
um;+r< dari ;uku lmu +&yakit dalam dikataka&
m+&urut +&+litia& dari AT u&tuk adala# u&tuk
ria J $0m Hdl da& u&tuk !a&ita J 50 m HdlB
LDL : J200 m Hdl
!. MEN USUN BERBAGAI PENJELASAN MENGENAIPERMASALAHAN
INFORMASI "
Dari #a il +m+rik aa& la;oratorium dit+muka& :
GD4 : 1(5 m Hdl
TG : 255 m Hdl
*DL : $2 m Hdl
LDL : 212 m HdlDari informasi 2 diketahui bahwa kadar Gula Darah
Sewaktunya (GDS) adalah normal, trigliseridnya (Tg)
meningkat, High density Lipoprotein (HDL) menurun, Low
Density Lipoprotein (LDL) meningkat
#al t+r +;ut da at m+m;a&tu u&tuk da at dit+ aka&&ya dia &o i ya&
m+& +rucut. ada #i ot+ i diata da at dik+&ali ;a#!a a i+& m+&d+rita
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
8/25
o;+ ita . M+lalui +& ukura& ?M a i+& ya& da at dik+ta#ui d+& a&
data ;+rat ;ada& da& ti& i ;ada&.
6&tuk #i ot+ i i&droma m+ta;olik t+ta di +rta#a&ka& kar+&a a i+&
m+& alami atau m+miliki kum ula& i&droma a& ua&.
INFORMASI #
Li& kar i& a& : '' cm
&forma i m+& +&ai ;+rat ;ada& a i+& +maki& m+m +rkuat #i ot+ i
;a#!a a i+& m+&d+rita o;+ ita . Di +;a;ka& kar+&a u&tuk li& kar
i& a& !a&ita d+!a a &ormal adala# J '0 cm. Li& kar i& a& ''
cm ;+rarti uda# da at di a tika& a i+& m+&d+rita o;+ ita . Namu& dari +@ala +@ala ya& mu&cul dalam i&forma i k+ dua m+& +&ai
kadar kol+ t+rol dara# ya& a;&ormal< ya& didia &o i +;a ai uatu
k+lai&a& +&yakit di li id+mia. T+ta m+&@adika& i&droma m+ta;olik
adala# #i ot+ i dari ka u i&i.
l+# kar+&a itu ada ka u i&i< u&tuk dia &o i ya& kami a@uka& adala#
;+ ita di +rtai d+& a& 4i&droma M+ta;olik.
D. MERUMUSKAN TUJUAN BELAJAR
1. M+&@+la ka& o;+ ita di +rtai i&droma m+ta;olic
2. M+&y+;utka& +@ala kli&i dari o;+ ita di +rtai i&droma m+ta;olik
3. M+&@+la ka& ato +&+ i t+r@adi&ya o;+ ita di +rtai i&droma m+ta;olik
$. M+&@+la ka& atofi iolo i ta&da da& +@ala ya& mu&cul
5. M+&@+la ka& ro &o i da& kom lika i ada o;+ ita di +rtai i&droma
m+ta;olik (. M+&@+la ka& +&atalak a&aa& o;+ ita di +rta i&droma m+ta;olik
E. BELAJAR MANDIRI SE!ARA INDI$IDUAL ATAU KELOMPOK
M+&cari um;+r r+f+r+& i ya& t+rkait d+& a& a ara& ;+la@ar ya& uda#
dir+&ca&aka& yaitu ;+ru a mat+ri dari t+It;ook atau @ur&al t+r;aru. 4uda#
dilak a&aka&.
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
9/25
F. MENARIK ATAU MENGAMBIL SISTEM INFORMASI ANG
DIBUTUHKAN DARI INFORMASI ANG ADA
1. o%e&'()& *)+ &'+*,om) me()%ol'-
De '+'&'
4i&drom M+ta;olik atau 4i&drom E m+ru aka& kum ula& dari faktor2
ri iko u&tuk t+r@adi&ya +&yakit kardiova kular ya& dit+muka& ada
+ora& i&dividu. /aktor faktor ri iko t+r +;ut m+li uti di li id+mi<
#i +rt+& i< a& ua& tol+ra& i luko a da& o;+ ita
a;domi&alH +&tral. T#+ Natio&al #ol+ t+rol ducatio& ro ram Adult
Tr+atm+&t a&+l N AT B m+&da atka& ;a#!a i&drom
m+ta;olik m+ru aka& i&dika i u&tuk dilakuka& i&t+rv+& i t+r#ada aya#idu ya& k+tat< m+li uti di+t< lati#a& fi ik da& i&t+rv+& i farmakolo ik.
7+ a GL ada laki2 kulit #itam am ai 3,> ada !a&ita
*i a&ik. r+val+& i 4i&drom M+ta;olik m+&i& kat d+& a& ;+rtam;a#&ya
u ia da& ;+rat ;ada&. )ar+&a o ula i +&duduk Am+rika ya& ;+ru ia
la&@ut maki& ;+rtam;a# da& l+;i# dari + aru# m+m u&yai ;+rat ;ada&
l+;i# atau +muk < di +rkiraka& 4i&drom M+ta;olik m+l+;i#i m+rokok
+;a ai faktor ri iko rim+r t+r#ada +&yakit kardiova kular. 4i&drom
m+ta;olik @u a m+ru aka& r+diktor kuat u&tuk t+r@adi&ya DM ti + 2dik+mudia& #ari. . /ord 4
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
10/25
+&yakit kardiova kular didu a dim+dia i ol+# t+r@adi&ya tr+ ok idatif
ya& m+&im;ulka& di fu& i +&dot+l ya& aka& m+&y+;a;ka& k+ru aka&
va kular da& +m;+&tuka& at#+roma. *i ot+ i lai& m+&yataka& ;a#!a
t+r@adi +ru;a#a& #ormo&al ya& m+&da ari t+r@adi&ya o;+ ita
a;domi&al. 4uatu tudi m+m;uktika& ;a#!a ada i&dividu ya&
m+& alami +&i& kata& kadar korti ol didalam +rum ya& di +;a;ka&
ol+# tr+ kro&ikB m+& alami o;+ ita a;domi&al< r+ i t+& i i& uli& da&
di li id+mia. ara +&+liti @u a m+&da atka& ;a#!a k+tidak +im;a& a&
ak i #i otalamu #i ofi i adr+&al ya& t+r@adi aki;at tr+ aka&
m+&y+;a;ka& t+r;+&tuk&ya #u;u& a& a&tara a& ua& iko o ial da&
i&fark miokard. /ord 4
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
11/25
4+da& aka& o;+ ita m+ru aka& k+adaa& +&um uka& l+mak ya& ;+rl+;i#a& di
@ari& a& adi o a. )+adaa& i&i tim;ul aki;at +& atura& maka& ya& tidak ;aik<
aya #idu kura& +rak< da& faktor k+turu&a& +&+tikB. )+l+;i#a& +&+r imaka&a& ya& kita ko& um i +cara kumulatif aka& ditim;u& +;a ai cada& a&
+&+r i ;+ru a l+mak tu;u#. )+tidak +im;a& a& a&tara +&+r i ya& ma uk da&
ya& di u&aka& tu;u# m+m;uat ;+rat ;ada& ;+rtam;a#. +ra&a& +&+tik dalam
k+@adia& o;+ ita t+r;ukti dari ada&ya ri iko o;+ ita +kitar 2 3 kali l+;i# ti& i
ada i&dividu d+& a& ri!ayat k+luar a o;+ ita 6&tuk m+& ukur o;+ ita
di u&aka& ukura& i&d+k ma a tu;u# MTB. MT di#itu& dari: ?+rat ;ada& ) B
di;a i Ti& i ;ada& kuadrat M2
B?+rat ;ada& ) BTi& i ;ada&2 M2B
)i ara& &ormal MT A ia a ifik 1'
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
12/25
l+mak di dalam ro& a +rut< ya& di +;ut +;a ai o;+ ita +&tral. M+& i& at
o;+ ita +&tral +ri& di#u;u& ka& d+& a& kom lika i m+ta;olik da& +m;ulu#
dara# kardiova kul+rB< tam ak&ya +& ukura& L l+;i# m+m;+ri arti
di;a&di& ka& MT. Ada&ya tim;u&a& l+mak di +rut t+rc+rmi& dari m+&i& kat&ya
L . 4+;a ai atoka&< i& a& ;+rukura& S 90 cm m+ru aka& ta&da ;a#aya ;a i
ria< +da& ka& u&tuk !a&ita ri iko t+r +;ut m+&i& kat ;ila li& kar i& a&
;+rukura& S '0 cm.
;+ ita L !a&ita = '0 cm< ria = 90 cmB ditam;a# 2 dari $ /aktor ;+rikut i&i :
1. Tri li +rida S 150 m Hdl
2. )ol+ t+rol *DL J $0 m Hdl riaB< J 50 m Hdl !a&itaB
3. *i +rt+& i
T+ka&a& dara# i tolik S130 mm*
T+ka&a& dara# dia tolik S '5 mm*
Gluko a dara# ua a S 100 m Hl
". Me+7e% (k)+ /e8)l) kl'+'& *),' o%e&'()& *)+ &'+*,om) me()%ol'-
a. o;+ ita a;domi&al adala# ;+&tuk dari o;+ ita ya& ali& kuat
;+r#u;u& a& d+& a& i&droma m+ta;olik. *al i&i da at t+rli#at +cara
kli&i d+& a& m+&i& kat&ya li& kar +rut.
;. di li id+mia at#+ro +&ik ;+rma&if+ ta i d+& a& +&uru&a& kadar *DL
< +&i& kata& kadar tri li +rid< da& mall d+& + LDL.c. +&i& kata& t+ka&a& dara# ;+r#u;u& a& d+& a& o;+ ita da& ;ia a&ya
t+r@adi ada r+ i t+& i i& uli&.
d. r+ i t+& i i& uli&Hi&tol+ra& i luko a t+r@adi ada +;a ia& o ula i
d+& a& i&droma m+ta;olik. *al i&i ;+r#u;u& a& +rat d+& a& kom o&+&
i&droma m+ta;olik lai&&ya da& ;+r;a&di& luru d+& a& ri iko )7
+&yakit kardiova kul+rB.
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
13/25
+. k+adaa& roi&flama i m+&i& katka& kadar # R +;a ai aki;at
dil+ a ka&&ya itoki& roi&flama i m+ru aka& +rta&da ri iko t+r@adi&ya
i&fark myocard.
f. k+adaa& rototom;ik m+miliki karakt+ri tik +&i& kata& la mi&o +&
activator ii;itor A 1B< fi;ri&o +&< da& faktor 7 .
+&i& kata& faktor ri iko m+ta;olik +lalu ;+r#u;u& a& d+& a& ti& i&ya
akumula i @ari& a& adi o a a;domi&al< t+rutama @ari& a& l+mak vi c+ral
4ala# atu karakt+ri tik o;+ ita a;domi&alHl+mak vi c+ral adala#
t+r@adi&ya +m;+ ara& +l +l l+mak< +#i& a +l +l l+mak t+r +;ut aka&
m+& +kr+ i roduk roduk m+ta;olik< dia&tara&ya itoki& roi&flama i<
rokoa ula&< + tida i&flama i< da& a& iot+& i&o +&. roduk roduk dari+l l+mak da& +&i& kata& a am l+mak ;+;a dalam la ma ;+rta& u&
@a!a; t+r#ada ;+r;a ai +&yakit m+ta;olik + +rti dia;+t+ < +&yakit
@a&tu& < #i +rli id+mia< out< da& #i +rt+& i
#. Me+8el)&k)+ p)(o/e+e&'&
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
14/25
4. Me+8el)&k)+ p)(o '&'olo/' ()+*) *)+ /e8)l) 7)+/ m +- l
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
15/25
1. atofi iolo i 4i&drom M+ta;olik aB ;+ ita
;+ ita ya& di am;arka& d+& a& MT tidak ;+ itu+& itif dalam m+& am;arka& ri iko kardiova kular da& a& ua&
m+ta;olic ya& t+r@adi. 4tudi m+&u&@ukka& ;a#!a o;+ ita +&tral
ya& di am;arka& ol+# li& kar +rut d+& a& cut off ya& ;+r;+da
a&tara @+&i k+lami& l+;i# +& itiv+ dalam m+m r+dik i a& ua&
m+ta;olic da& ri iko kardiova kular. Li& kar +rut
m+& am;arka& ;aik @ari& a& adi o + u;kuta& da& vi c+ral.4+ora& d+& a& o;+ ita da at tidak ;+rk+m;a& m+&@adi
r+ i t+& i i& uli& da& +;alik&ya r+ i t+& i i& uli& da at dit+muka&
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
16/25
ada i&dividu ta& a o;+ l+a& u;@+ct B. &t+rak i faktor +&+tic
da& li& ku& a& aka& m+modifika i tam ila& m+ta;olic dari uatu
r+ i t+& i i& uli& mau u& o;+ ita .
8ari& a& adi o + m+ru aka& +;ua# or a& +&dokri& ya&aktif m+& +kr+ i ;+r;a ai faktor ro da& a&ti i&flama i + +rti
l+ ti&< adi o&+kti&< Tumor N+kro i /aktor TN/ B< &t+rl+uki&
( L (B< da& r+ i ti&. )o& +&tra i adi o&+kti& la ma m+&uru&
ada ko&di i DM ti + 2 da& o;+ ita . 4+&ya!a i&i di +rcayam+miliki +f+k a&tiat+ro +&ik ada #+!a& co;a da& ma&u ia.4+;alik&ya< ko& +&tra i l+ ti& m+&i& kat ada ko&di i r+ i t+& i
i& uli& da& o;+ ita da& ;+r#u;u& a& d+& a& ri iko k+@adia&kardiova kular tidak t+r a&tu& dari faktor ri iko tradi io&al
kardiova kulat< MT< da& ko& +&tra i R . 4+@au# i&i ;+lum
dik+ta#ui a aka# +& ukura& +& ukura& mark+r #ormo&al dari
@ari& a& adi o + l+;i# ;aik dari ada +& ukura& +cara a&atomi
dalam m+m r+dik i ri iko k+@adia& kardiova kular da& k+lai&a&
m+ta;olic ya& t+rkait. ;B Di li id+mia
Di li id+mia ya& k#a ada i&drom m+ta;olic dita&dai d+& a& +&i& kata& tri li +rida da& +&uru&a& kol+ t+rol *DL. )ol+ t+rol
LDL ;ia a&ya &ormal< &amu& m+& alami +ru;a#a& truktur
;+ru a +&i& kata& mall d+& + LDL. +&i& kata& ko& +&tra i
tri li +rida la ma di ikirka& aki;at +&i& kata& ma uka& a am
l+mak ;+;a k+ #ati +#i& a t+r@adi +&i& kata& roduk i
tri li +rida. Namu&< tudi ada ma&u ia da& #+!a& m+&u&@ukka&
;a#!a +&i& kata& tri li +rida t+r +;ut ;+r ifat multifaktorial da&tidak #a&ya diaki;atka& ol+# +&i& kata& ma uka& a am l+mak
;+;a k+ #ati.+&i& kata& kol+ t+rol *DL di +;a;ka& +&i& kata& tri li +rida
+#i& a t+r@adi tra& f+r tri li +rida k+ *DL. Namu&< ada uk@+k
d+& a& r+ i t+& i i& uli& da& ko& +&tra i tri li +rida &ormal da at
dit+muka& +&uru&a& kol+ t+rol *DL.
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
17/25
2. ;+ ita m+ru aka& uatu +&yakit multifaktorial ya& t+r@adi aki;at
akumula i @ari& a& l+mak ;+rl+;i#a&< +#i& a da at m+& a& u
k+ +#ata&.
9. Me+e+( k)+ kompl'k)&' *)+ p,o/+o&'& o%e&'()& *'&e,()' &'+*,om)
me()%ol'-
KOMPLIKASI
?+;+ra a kom lika i ya& mu&cul aki;at i&droma m+ta;olic
a&tara lai& +ra& a& trok+< +ra& a& @a&tu& < k+;utaa& da& a al i&@al.
)om lika i i&i mu&cul aki;at a& ua& +m;ulu# dara# ya&
m+& aki;atka& a& ua& alira& dara#< ada#al dara# +&diri m+m;a!a
maka&a& ya& #aru didi tri;u ika& k+ +tia +l tu;u# kita. Maka
t+r a&tu& +l ma&a ya& Qk+la ara& dulu< kalau +l +l i&@al maka
mu&cul a al i&@al< kalau +l +l @a&tu& ;i a mu&cul +ra& a& @a&tu& <
;+ itu @u a +l +l or a& ya& lai&.
:. Me+e+( k)+ pe+)()l)k&)+))+ /)+// )+ O%e&'()& *'&e,() S'+*,om)
Me()%ol'k
PEN!EGAHAN SINDROM METABOLIK
1. M+& atur kom o i i maka&a&2. M+& atur !aktu maka&3. +&uru&a& ;+rat ;ada& +cara ;+rmak&a da at m+m +r;aiki +mua
a +k dari i&drom m+ta;olik. D+mikia& ula +&i& kata& aktifita
fi ik da& +& ura& a& a u a& kalori aka& m+m +r;aiki a;&ormalita
i&drom m+ta;olik. +ru;a#a& di+t + ifik ditu@uka& t+r#ada
a +k2 t+rt+&tu dari i&drom m+ta;olik + +rti :M+& ura& i a u a& l+mak @+&u# u&tuk m+&uru&ka& r+ i t+& i
i& uli&M+& ura& i a u a& aram u&tuk m+&uru&ka& t+ka&a& dara#M+& ura& i a u a& kar;o#idrat d+& a& i&d+k lik+mik ti& i u&tuk
m+&uru&ka& kadar luko a dara# da& tri li +rida$. Di+t ya& ;a&yak m+& a&du& ;ua# ;ua#a&< ayur ayura&< ;i@i
;i@ia&< l+mak tak @+&u# da& roduk2 u u r+&da# l+mak ;+rma&faat
ada +;a ia& ;+ ar a i+& d+& a& i&drom m+ta;olik. Dokt+r
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
18/25
k+luar a +f+ktif dalam m+m;a&tu a i+& m+ru;a# aya #idu &ya
m+lalui +&d+kata& i&dividual u&tuk m+&ilai ada&ya faktor2 ri iko
+ ifik< i&t+rv+& i t+r#ada faktor2 ri iko t+r +;ut +rta m+m;a&tu
a i+& dalam m+& id+&tifika i #am;ata&2 ya& dialami dalam u aya
m+ru;a# +rilaku.
4aat i&i ;+lum ada tudi acak t+rko&trol ya& k#u u t+&ta&
+&atalak a&aa& 4i&drom M+ta;olik. ?+rda arka& tudi kli&i <
+&atalak a&aa& a r+ if t+r#ada kom o&+&2 4i&drom M+ta;olik
da at m+&c+ a# atau m+m +rlam;at o& +t dia;+t+ < #i +rt+& i
da& +&yakit kardiova kular. 4+mua a i+& ya& didia &o i
d+& a& 4i&drom M+ta;olik #+&dakla# dimotiva i u&tuk m+ru;a#k+;ia aa& maka& da& lati#a& fi ik&ya +;a ai +&d+kata& t+ra i
utama. +&uru&a& ;+rat ;ada& da at m+m +r;aiki +mua a +k
4i&drom M+ta;olik< m+& ura& i +mua +&y+;a; da& mortalita
+&yakit kardiova kular. Namu& k+;a&yaka& a i+& m+& alami
k+ ulita& dalam m+&ca ai +&uru&a& ;+rat ;ada&. Lati#a& fi ik
da& +ru;a#a& ola maka& da at m+&uru&ka& t+ka&a& dara# da&
m+m +r;aiki kadar li id< +#i& a da at m+m +r;aiki r+ i t+& ii& uli&.13)
L)('6)+ F'&'k 2
tot ra& ka m+ru aka& @ari& a& ya& ali& +& itif t+r#ada
i& uli& didalam tu;u#< da& m+ru aka& tar +t utama t+r@adi&ya
r+ i t+& i i& uli&. Lati#a& fi ik t+r;ukti da at m+&uru&ka& kadar li id
da& r+ i t+& i i& uli& didalam otot ra& ka. +& aru# lati#a& fi ik
t+r#ada +& itivita i& uli& t+r@adi dalam 2$ P $' @am da& #ila&dalam 3 am ai $ #ari. 8adi aktivita fi ik t+ratur #+&dakla#
m+ru aka& ;a ia& dari u a#a u&tuk m+m +r;aiki r+ i t+& i i& uli&.
a i+& #+&dakla# diara#ka& u&tuk m+m +r;aiki da& m+&i& katka&
d+ra@at aktifita fi ik&ya. Ma&faat ali& ;+ ar da at di +rol+# ;ila
a i+& m+&@ala&i lati#a& fi ik +da& +cara t+ratur dalam @a& ka
a&@a& . )om;i&a i lati#a& fi ik a+ro;ik da& lati#a& fi ik
m+& u&aka& ;+;a& m+ru aka& ili#a& t+r;aik. D+& a& m+& u&aka&
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
19/25
dum;;+ll ri& a& da&elastic exercise band m+ru aka& ili#a& t+r;aik
u&tuk lati#a& d+& a& m+& u&aka& ;+;a&. 8ala& kaki da& @o i&
+lama 1 @am +r#ari @u a t+r;ukti da at m+&uru&ka& l+mak vi +ral
+cara ;+rmak&a ada laki2 ta& a m+& ura& i @umla# kalori ya&
di;utu#ka&.11,12)
D'e(
4a ara& utama dari di+t t+r#ada 4i&drom M+ta;olik adala#
m+&uru&ka& ri iko +&yakit kardiova kular da& dia;+t+ m+litu .
R+vi+! dari Cochrane Database m+&duku& +ra&a& i&t+rv+& i di+t
dalam m+&uru&ka& ri iko +&yakit kardiova kular. ?ukti ;ukti dari
uatu tudi ;+ ar m+&u&@ukka& ;a#!a di+t r+&da# odium da atm+m;a&tu m+m +rta#a&ka& +&uru&ka& t+ka&a& dara#. *a il2 dari
tudi kli&i di+t r+&da# l+mak +lama l+;i# dari 2 ta#u& m+&u&@ukka&
+&uru&a& ;+rmak&a dari k+@adia& kom lika i kardiova kular da&
m+&uru&ka& a& ka k+matia& total.
The Seventh Report of the Joint National Co ittee on
!revention, Detection, "val#ation and Treat ent of $i%h &lood
!ress#re 'JNC () m+r+kom+&da ika& t+ka&a& dara# i tolik a&tara 120 P 139 mm* atau dia tolik '0 P '9 mm* +;a ai tadium r+
#i +rt+& i< +#i& a modifika i aya #idu uda# mulai dit+ka&ka&
ada tadium i&i u&tuk m+&c+ a# +&yakit kardiova kular.
?+rda arka& tudi darithe Dietar *pproaches to Stop $ pertension
'D*S$) < a i+& ya& m+& ko& um i di+t r+&da# l+mak @+&u# da&
ti& i kar;o#idrat t+r;ukti m+& alami +&uru&a& t+ka&a& dara# ya&
;+rarti !alau u& ta& a di +rtai +&uru&a& ;+rat ;ada&.+&uru&a& a u a& odium da at m+&uru&ka& t+ka&a& dara#
l+;i# la&@ut atau m+&c+ a# k+&aika& t+ka&a& dara# ya& m+&y+rtai
ro + m+&ua. 4tudi darithe Coronar *rter Ris+ Develop ent in
o#n% *d#lts m+&da atka& ;a#!a ko& um i roduk2 r+&da# l+mak
da& aram di +rtai d+& a& +&uru&a& ri iko i&drom m+ta;olik ya&
;+rmak&a. Di+t r+&da# l+mak ti& i kar;o#idrat da at m+&i& katka&
kadar tri li +rida da& m+&uru&ka& kadar *DL kol+ t+rol< +#i& a
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
20/25
m+m +r;+rat di li id+mia. . 4uatu tudi m+&u&@ukka& ada&ya kor+la i
a&tara +&yakit kardiova kular da& a u a& ;i@i ;i@ia& da& k+&ta& .
ara +&+liti m+r+kom+&da ika& di+t ya& m+& a&du& ;i@i ;i@ia&<
;ua# ;ua#a& da& ayura& u&tuk m+&uru&ka& ri iko +&yakit
kardiova kular. f+k @a& ka a&@a& dari di+t r+&da# kar;o#idrat
;+lum dit+liti +cara ad+kuat< &amu& dalam @a& ka +&d+k< t+r;ukti
da at m+&uru&ka& kadar tri li +rida< m+&i& katka& kadar *DL
c#ol+ t+rol da& m+&uru&ka& ;+rat ;ada&.
ili#a& u&tuk m+&uru&ka& a u a& kar;o#idrat adala# d+& a&
m+& a&ti maka&a& ya& m+m u&yai i&d+k lik+mik ti& i d+& a&
i&d+k lik+mik r+&da# ya& ;a&yak m+& a&du& +rat. Maka&a&d+& a& i&d+k lik+mik r+&da# da at m+&uru&ka& kadar luko a o t
ra&dial da& i& uli&.12)
Modifika i aya #idu m+lalui +&uru&a& ;+rat ;ada&< ola# ra a
t+ratur< ;+r#+&ti m+rokok da& m+& ura& i maka&a& ;+rl+mak. D+& a&
m+& ura& i 10> dari k+l+;i#a& ;+rat ;ada& +cara otomati da at
m+&uru&ka& t+ka&a& dara# da& m+m +r;aiki a& ua& r+ i t+& i i& uli&.
4+;a ia& ora& mam u m+&uru&ka& t+ka&a& dara# da& #i +r lik+mia&ya#a&ya d+& a& m+ru;a# aya #idu . Namu&< +;a ia& ;+ ar ora&
m+m+rluka& ;a&tua& o;at o;ata& u&tuk m+&uru&ka& t+ka&a& dara#<
m+&uru&ka& tri li +rida da& m+&i& katka& *DL.
)ar+&a +mua +rma ala#a& i&i ali& t+rkait< maka +&a& a&a& ada
atu u& ur dari i&drom i&i da at m+m +r;aiki u& ur ya& lai&.
o&to#&ya< m+lalui ola# ra a ya& t+ratur< aka& m+m;a&tu a&da
m+&uru&ka& ;+rat ;ada&< m+& ura& i ula dara# +rta m+m +r;aiki
ko&di i #i +r lik+mia da& r+ i t+& i i& uli&. )om;i&a i a&tara maka&a&
ya& +#at d+& a& ola# ra a ya& t+ratur da at m+& o;ati ko&di i
i&droma m+ta;olik +#i& a m+&c+ a# ri iko +&yakit @a&tu& < rok+<
dia;+t+ da& ma ala# m+di lai T+ra i ada ora& o;+ ita
1. T+ra i di+t
D+& a& cara m+& ura& i a u a& l+mak< kar;o#idrat
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
21/25
2. Aktivita fi ik Mi al&ya d+& a& m+lakuka& ola#ra a ;+r@ala&B +lama 30 m+&it +cara
ruti& 3I +mi& u lalu diti& katka& m+&@adi 5 kali +mi& u +lama $5
m+&it. *al i&i t+r;ukti da at m+m;akar 100 200 kaloriH#ari3. T+ra i +rilaku• +& a!a a& : k+;ia aa& maka&< aaktivita fi ik< ma&a +m+& tr+• 4timulu co&trol• +m+ca#a& ma ala#• Duku& a&
$. /armako t+ra io;at• 4i;utramid+)o&tra i&dika i u&tuk +&d+rita #i +rt+& i< +&yakit @a&tu& koro&+r<
da& trok+• rli tat :;+k+r@a d+& a& m+& #am;at a; or; i l+mak 30>
5. Ti&daka& ;+da#8ika ?M l+;i# dari ama d+& a& $0 atau 35 da& a al dalam t+ra i
m+& u&aka& o;at< dilakuka& ;+da# a tro.M+&uru&ka& r+ iko +&yakit kardiova kular at#+ro cl+ro i da&
dia;+t+ m+llitu ti + 2 ada a i+& ya& ;+lum dia;+t+ .1. +&atalak a&aa& ada 2 ilar :
a. Tatalak a&a +&y+;a;
?+rat ;ada& l+;i#Ho;+ ita U aktifita fi ik ;. Tatalak a&a factor li id da& &o& li id2. +&uru&a& ;+rat ;ada& :
a. +& atura& +&uru&a& ;+rat ;ada& m+ru aka& da ar< ;aik dalam
o;+ ita mau u& i&drom m+ta;olic. ;. +&uru&a& ;+rat ;ada& 5 10> uda# da at m+m;+rika&
+r;aika& rofil m+ta;olicc. +&a& a&a&&ya :
! Di+t! Aktifita fi ik == ola#ra a
! +ru;a#a& +rilaku == ya& t+r +&ti&! ;at o;ata& == +&uru&a& ;+rat ;ada& i;utrami& da&
orli tatBara k+r@a i;utrami& :
• ara k+r@a&ya +&tral• f+k m+& ura& i a u a& +&+r y m+lalui +f+k m+m +rc+ at
ra a k+&ya& da& m+m +rta#a&ka& +& +luara& +&+r y
+f+k &ya m+&uru&ka& ;+rat ;ada& da& m+m +rta#a&ka&
;+rat ;ada& ya& uda# turu&B
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
22/25
• f+k m+ta;olic == +&uru&a& ;+rat ;ada& d+& a&
+m;+ria& i;utrami& +t+la# 2$ mi& u di +rtai d+& a&
di+t da& aktifita fi ik == m+m +r;aiki kadar tri li +rida
da& kol+ t+rol *DL3. Tol+ra& i luko a m+ru aka& ala# atu ma&if+ ti i&drom m+ta;olic
ya& da at m+&@adi a!al uatu dia;+t+ m+llitu . +&+litia&
m+&u&@uka& ada&ya #u;u& a& ya& kuat a&tara tol+ra& i luko a
t+r a& u TGTB da& ri iko kardiova kular ada i&drom m+ta;olic
da& dia;+t+ .a. +ru;a#a& aya #idu
;. Aktifita fi ik ya& t+ratur == +f+ktif m+&uru&ka& ;+rat ;ada&
da& TGTc. Modifika i di+t +cara ;+rmak&a m+m +r;aiki luko a 2 @am
a ca ra&dial da& kadar i& uli&.
$. *i +rt+& i :a. Tia"olidi&dio& == +& aru# ri& a& t+ta i +r i t+& t+r#ada
+&uru&a& t+ka&a& dara# y tol+ da& dia tol+ ;. Tia"olidi&dio& da& m+t#formi& == m+&uru&ka& kadar a am
l+mak v+vac. ada dia;+t+ r+v+&tio& ro ram == m+t#formi& m+& ura& i
ro r+ i dia;+t+ +;+ ar 31> da& +f+ktif ada a i+& muda da&
o;+ ita .5. T+ra i u&tuk di li id+mia :
a. +ru;a#a& aya #idu d+& a& m+dika i ;. +ru;a#a& di+t da& aktifita fi ik == tidak cuku == di ara&ka&
d+& a& o;at a&c. T+ra i o;at +m;rifo"il == m+m +r;aiki rofil li id da&
m+&uru&ka& ri iko +&yakit kardiova kul+r.d. /+&o;i;rat:
! k#u u m+&uru&ka& kadar tri li +rida! m+&i& katka& kol+ t+rol *DL! m+&uru&ka& kadar fi;ri&o +&
+. kom;i&a i f+&ofi;rat da& tati& :! m+m +r;aiki kadar tri li +rida! m+m +r;aiki kol+ t+rol *DL! m+m +r;aiki LDL
(. Ti&daka& ;+da#
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
23/25
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
24/25
DAFTAR PUSTAKA
%id@aya. 200$. ;+ ita da& i&droma m+ta;olik . Forum Diagnosticum . $:1 1(.
T@okro ra!iro A. 2005. T#+ M+t : &+ of T#+ Ma@or T#r+at to *uma& *+alt#.
Plennery Lecture Surabaya Metabolic Syndrome Update-1 (SUME SU-1! .
4ura;aya: 19 20 /+;ruari.4+miard@i. 200$. T#+ 4i &ifica&t of 7i c+ral /at i& M+ta;olic 4y&drom+. 8akarta:
Diabetes Meeting "-1# $%tober .
Gru&dy 4.M. 200(. M+ta;olic y&drom+: co&&+cti& a&d r+co&c+ili&
cardiova kul+r a&d dia;+t+ !orld. & 'm oll ardiol . $,:1093 1110.
M. %a#;a. 200,. ;+ ity a&d o;+ ity i&i iat+d m+ta;olic y&drom+: m+c#a&i tic
li&k to c#ro&ic kid&+y di +a +.lin & 'm Soc )ep*rol . 2:550 5(2.
*ay+ < +t+r .< %alt+r< Ro&ald 4.Mac. 2009. +u%u Sa%u pemeri%saan ,lini%.Ta& +ra& : ?i&aru a Ak ara u;li #+r
La!r+l++< 4#+r!ood. 200(. Fisiologi Manusia . 8akarta: G
Nu !a&tari< Dya#.< )umala< o y. 199'. ,amus Sa%u ,edo%teran Dorland.
8akarta: G .
i+rc+< 4ylvia. 200,. Pato isioogi dan Me%anisme Penya%it . 8akarta: G
ric+< 4ylvia A.< %il o&< Lorrai&+ %. 2005. Pato isiologi %onsep %linis proses-
proses penya%it. 8akarta: +&+r;it ;uku k+dokt+ra& G
8/18/2019 Dokumen.tips Sindrom Metabolik 55cb7cea7dcaf
25/25
4#a#a;< Al!i. S/)D0$M ME '+$L/,. al+m;a& : 4u;;a ia& &dokri&olo i
M+ta;oli m+ ?a ia& lmu +&yakit Dalam /) 6& ri.
4udoyo< Aru %.< +tiyo#adi< ?am;a& .< al!i< dru .< imadi;rata< Marc+llu .<
4+tiadi< 4iti. 200(. +u%u a ar ilmu penya%it dalam. 8akarta: u at
+&+r;ita& d+ art+m+& ilmu +&yakit dalam /)6 .
Soegondo, Sidartawan 2""# Sindrom Metaboli% < +u%u ' ar /lmu Penya%it
Dalam di i $. 8akarta: &t+r&a u;li #i& : 1'$9 1'50.
7+ a GL. ;+ ity< t#+ m+ta;olic y&drom+< a&d cardiova cular di +a +. Am *+art
8 2001K1$2:110' 1(.D++& D. M+ta;olic 4y&drom+ : Tim+ of Actio&. Am /am #y icia& 200$K(9:
2',5 '2./ord 4< Gil+ %*< Di+t" %*. r+val+&c+ of t#+ m+ta;olic y&drom+ amo&
6.4. adult : fi&di& from t#+ T#ird Natio&al *+alt# a&d Nutritio&
Iami&atio& 4urv+y. 8AMA 2002K2',:35( 9.