www.sansran.com

สรรสาร ลค คออะไรสรรสาร ลค เปนโปรแกรมสำาหรบพฒนาและจดการระบบคนคน

ขอมลผาน Web Browser ผใชสามารถสงใหโปรแกรมสรางดชนจากไฟลเอกสารทอยบนฮารดดสกของเครองหรอจะเปนเอกสารบนเวบกได โปรแกรมจะทำางานโดยผาน Interface ของ Web Browser ดงนนจงทำาใหการจดการขอมล การสงงาน รวมทงการตงคาตางๆทเกยวของกบระบบเปนไปอยางงายและสะดวก จดเดนของสรรสาร ลค คอความสามารถในการคนคนภาษาไทยไดถกตองและมความครอบคลมสง รวมทงยงมการเพมคณลกษณะตางๆททำาใหการคนคนเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน เชนการแนะนำาคำาทใชคนคน (Query Suggestion) เปนตน

คณลกษณะของสรรสาร ลค- Support full-text and field-text search: ระบบสามารถคนคนเอกสาร จากขอความทงหมดหรอโดยการระบตาม field กได - Support local files and Web pages: ระบบสามารถสรางดชนขอมลจากเอกสารทอยบน ฮารดดสกของเครองหรอจะเปนเอกสารทอยบนเวบกได- Support multiple file formats: ระบบสามารถรองรบเอกสารในรปแบบ ( Format) ตางๆได เชน HTML, PDF, DOC- High-performance indexing for Thai language: ทางทมไดวจยและพฒนา โปรแกรมตดคำาภาษาไทย ( LexTo: Lexeme Tokenizer) ซงแกปญหาของคำาไมรจกโดย การเพมคำาในฐานขอมลและแกปญหาคำากำากวมโดยการวเคราะหทางสถต ทำาใหดชน ของคำาทสรางขนมามคณภาพในการคนคนสง

1

- User-friendly via Web browser interface: ผใชสามารถใชงานระบบผาน Web Browser ทวๆไป เชน Firefox และ Internet Explorer เปนตน- Configurability: ผใชสามารถกำาหนดและตงคาตางๆทเกยวของกบการคนคนได เชน จำานวนผลลพธจากการคนคน และ จำานวน field ตางๆในเอกสาร เชน หวขอ ผแตง และเนอหา เปนตน- Additional features related to Thai language: ระบบมคณลกษณะตางๆทางภาษาไทย ซงสามารถชวยผใชในการคนคนขอมลไดมประสทธภาพมากยงขน การแนะนำาคำาทใชคนคน ( Query Suggestion) และการแกไขคำาทพมพผด ( Query Approximation) เปนตน

ทมาของสรรสาร ลค          ในปจจบนการสบคนขอมลเปนหนงในเทคโนโลยทขาดไมไดในยคเทคโนโลยสารสนเทศ โดยทผานมานนทมนกวจยและพฒนาโปรแกรมสรรสารซงเปนหนวยงานวจยโครงสรางพนฐานสารสนเทศอจฉรยะ ของฝายวจยและพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ (RD-I) สงกดศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกส และคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) ไดมการทำาวจยและพฒนาเทคนคตาง ๆทเกยวของเทคโนโลยคนคนขอมล มานานหลายป ผลงานทผานมาคอระบบสบคนขอมลบนอนเตอรเนตในชอสรรสาร (sansarn.com) ทผานมาทางทมสรรสารไดชวยพฒนาระบบสบคนขอมลใหกบหนวยงานทงของรฐและเอกชนตางๆ แตความตองการใชงานของระบบสบคนขอมลกยงมอยมาก ดงนนทางทมจงมแนวทางทจะพฒนาระบบคนคนขอมล ในลกษณะตนแบบรหสเปด (Open Source Search Engine) ทงนเพอใหผพฒนาโปรแกรมทวไปสามารถ นำาเอาโปรแกรมไปใชพฒนาตอยอดใน

2

ระบบสารสนเทศตางๆ โดยทไมตองเสยคาธรรมเนยมการใชโปรแกรม (License Fee) ซงจะชวยใหการใชงานเทคโนโลยสบคนขอมลในประเทศไทยเปนไปอยางแพรหลายมากขน และยงชวยลดการนำาเขาของซอฟตแวรตางประเทศไดอกดวย

สรรสารออฟไลน (Sansarn Offline)สรรสารออฟไลน (Sansarn Offline) เปนโปรแกรมสำาหรบ

สบคนขอมลบนอนเตอรเนตแบบไมเชอมตอ โดยทขอมลจากเวบไซตจะถกคดเลอกจากผใช เพอนำามาจดเกบลงในเครองคอมพวเตอร จากนนผใชเปดโปรแกรมเพอสรางสารบญสำาหรบจดขอมลลงตามหมวดหม และสงใหโปรแกรมทำาการสรางฐานดชนจากขอมลโดยอตโนมต ทงนขอมลทงหมดรวมทงฐานดชนสามารถนำาไปบนทกบนสอดจตอลตางๆได เชน ฮารดดสค แผนซด/ดวดรอม หรอ Thumb Drive เปนตน ซงจะทำาใหสามารถแจกจายไปยงผทตองการใชขอมลไดงาย

โปรแกรมนเหมาะกบผใชคอมพวเตอรทอาศยอยในพนททไมสามารถเชอมตอกบอนเตอรเนตไดหรอมความเรวของการเชอมตอตำา

3

โดยทผใชสามารถพกพาสอดจตอลทมขอมลพรอมกบฐานดชนไปใชงานกบเครองคอมพวเตอรใดกไดทมโปรแกรมสรรสารออฟไลนลงไว การประยกตใชงานทนาจะเปนประโยชนคอ การคดเลอกและจดทำาขอมลจากอนเตอรเนตทเกยวของกบรายวชาตางๆทใชสอนในชนเรยน เพอเปนสอการเรยนรเพมเตมสำาหรบนกเรยน

โครงสรางทางสถาปตยกรรมของระบบแสดงในรปตอไปน

4

ขนตอนท 1: การบรหารจดการเนอหาขอมล (Content Administration)- การเกบรวบรวมขอมล (Collector): ผบรหารจดการขอมลซงอาจจะเปนครและอาจารย ทำาการเกบขอมลโดยใช คำาสง Save As ใน Web Browser เกบหนาเวบพรอมทงสอมลตมเดยอนๆทอยภายในหนานนๆเชน รปภาพ Flash และอนๆ การเกบขอมลจากเวบอาจจะอาศยโปรแกรมอนๆเชน Teleport Pro ทำาการเกบทละมากๆไดเชนกน - การสรางสารบญสำาหรบจดเกบขอมลตามหมวดหม (Organizer): ผบรหารจดการขอมลสามารถใชโปรแกรมในการสรางสารบญตามตองการได โดยทหวขอในสารบญสามารถแยกเปนลำาดบชนไดไมสนสด เชน สาระการเรยนร > วทยาศาสตรทวไป > ธรณวทยา เปนตน

5

- การสรางฐานดชนเพอการสบคน (Indexer): เมอทำาการสรางสารบญ รวมทงนำาเอาขอมลตางๆจดลงในสารบญเรยบรอยแลว ผบรหารจดการขอมลสงใหโปรแกรมสรางฐานดชนโดยอตโนมตได โปรแกรมจะทำาการประเมนเนอทบนฮารดดสคทตองการใหดวย ขอมลรวมทงฐานดชนจะถกจดรวมไวในแพคเกจเดยวกน (.san package) เพอสะดวกตอการนำาไปบนทกบนสอดจตอลตางๆและแจกจายไดงาย

ขนตอนท 2: การคนคนเนอหาขอมล (Content Retrieval)- การคนคนขอมล (Searcher): ผใชทวไปเชน นกเรยน สามารถใชโปรแกรมในการคนหาขอมลได 2 วธ คอ การเลอกเนอหาจากสารบญ (Content Browsing) และการคนคนโดยใชคำาสำาคญ (Keyword Searching) ผลลพธจากการคนคนจะเรยงลำาดบโดยใชหลกเกณฑความถของคำาเปนหลก และมการเนนคำาทคนคนในผลลพธ (Highlighting) ในลกษณะเหมอนกบการใช Search Engine ทวไป และเนองจากขอมลทนำามาจากอนเตอรถกบนทกอยบนสอดจตอลแลว ผใชสามารถคลกบนลงคของผลลพธเพอดเนอหาไดในทนทโดยไมจำาเปนตองเชอมตอกบอนเตอรเนต

ไอ-คย

6

ไอ-คย เปนโปรแกรมสำาหรบทำานายคำาและวลใหกบผใชใน ระหวางทพมพขอความภาษาไทย โดยทผใชสามารถระบประเภท ของเอกสารทตองการใหโปรแกรมทำานายได และยงสามารถเพม และจดเกบขอความทพมพเปนประจำาเพอใหโปรแกรมเรยนรได

สถาปตยกรรมของระบบ (System Architecture):

 

คณลกษณะและสวนประกอบของระบบ (Features and System Components): การทำางานของไอ-คย ประกอบไปดวย 2 สวนหลกคอ(1) โปรแกรมสำาหรบเรยนรคลงขอความจากผใช (Personal Text-Corpus Learning Tool):หนาท: โปรแกรมนมหนาทในการเรยนรสถตการพมพคำาและวล จากคลงขอความของผใช ทำาให ชวยเพมขดความสามารถ ในการทำานายคำาและวลใหตรงกบลกษณะขอความทผใชกำาลงพมพมากขนสวนประกอบยอย:

7

- โปรแกรมวเคราะหการเรยงตวของอกขระ (Parser) - โปรแกรมวเคราะหและคำานวณสถตของคำาและวล (Statistical Analyzer) การทำางาน: ผใชเปดโปรแกรมและระบคลงขอความหรอเอกสาร(Personal Text Corpus) จากนนจงใหโปรแกรมวเคราะหการเรยงตวของอกขระและคำานวณสถตของคำาและวลทปรากฏในคลงขอความ ผลลพธทไดคอคลงคำาและวลสำาหรบใชทำานายเฉพาะบคคล (Personal Word Prediction Set)  (2) โปรแกรมทำานายคำาจากขอความทผใชกำาลงพมพ (Word-Prediction Hook-Up Module): หนาท: โปรแกรมนมหนาทในการดกขอความทผใชกำาลงพมพอยและทำาการทำานายคำาหรอวลใหผใชพจารณาสวนประกอบยอย:- อนเตอรเฟสเชอมตอระหวางโปรแกรมพมพเอกสารทผใชเปดใชงานอย (System Interface) กบโปรแกรมไอ-คย สวนนมหนาทดกตวอกษรทผใชพมพผานทางคยบอรด (Keyboard Hook-Up Module) เพอสงไปยงสวนทำานายคำาและวล จากนนจงรบ ผลลพธจากการทำานายกลบมาใหกบผใชพจารณา - สวนทำานายคำาและวล

- คนหาคำาหรอวลทเปนไปไดจากการตรวจสอบขอความทผใชกำาลงพมพอย (Searching)

- จดอนดบคำาและวลโดยเรยงจากสถตความนาจะเปน (Ranking) การทำางาน: ผใชเปดโปรแกรมไอ-คยและระบคลงคำาและวลสำาหรบใชทำานาย จากนนจงเปดโปรแกรมสำาหรบพมพเอกสารทวไป เมอผใชเรมพมพขอความ โปรแกรมไอ-คยจะเรมทำานายคำาหรอวลใหกบผใช หากคำา

8

หรอวลนนตรงกบทผใชกำาลงจะพมพ ผใชสามารถกด Enter เพอใหโปรแกรมแทนคำาหรอวลนนลงในขอความโดยอตโนมต ดงนนผใชสามารถประหยดเวลาในการพมพได  การประยกตใชงานในรปแบบตางๆ (Applications): - สามารถนำาไปประยกตใชในระบบและโปรแกรมตางๆ เชน

- ชวยเพมประสทธภาพใหกบการพมพเอกสารในโปรแกรมพมพเอกสารทวไป โดยผใชสามารถระบประเภทของเอกสารทกำาลงพมพไดเอง

- ประยกตใชกบระบบพมพขอความบนมอถอ โดยชวยใหการพมพขอความ SMS มความรวดเรวขน

Thai Query Correction โปรแกรมแกไขคำาคนคนภาษาไทย ทำาหนาทชวยผใชปรบแตงคำาสำาหรบนำาไปสบคนในเสรจเอนจน (Search Engine)ประกอบดวยเทคนคทสำาคญ 2 ประเภท คอ1. คำาพองเสยง (Soundex word)2. คำาเขยนใกลเคยง (Approxy word)

คำาพองเสยง คอ คำาทออกเสยงเหมอนกน แตมรปเขยนตางกน เชนจรล - จรญจนทร - จนทน - จนผดไทย - ผดไท จะเหนไดวาการใชรปพองเสยงอยางไมถกตอง อาจทำาใหเกดปญหาในการคนหาขอมล เชน ในการคนหาหมายเลขโทรศพท การสะกด

9

ชอเจาของเลขหมายผดอาจทำาใหไดขอมลไมตรงกบบคคลทตองการ โปรแกรมนไดชวยลดปญหาดงกลาว โดยนำาเสนอคำาพองเสยงทเขยนในรปทแตกตางออกไป ซงนนอาจเปนคำาทผใชตอง การแตไมสามารถสะกดไดอยางถกตอง

คำาเขยนใกลเคยง คอ คำาทมรปเขยนใกลเคยงกน อาจเปนคำาทเขยนผด สะกดผดหรอ ใชวรรณยกตผด เชนฟสกส - ฟสกส : คำาแรกพมพตกตวสระอวจน - วจย : คำาแรกพมพผดจาก ย เปน นอาจเปนเพราะปมกดตวอกษร ย และ น อยใกลกนออนซอม - ออนซอม : คำาแรกใชเครองหมายวรรณยกตผด พมพไมตร แทนทจะเปนไมโท โปรแกรมนจะชวยตรวจสอบคำาทเกดขนในกรณทกลาวมา โดยจะนำาเสนอคำาทใกลเคยงกบคำาทตองการ ซงจะชวยใหผใชทพมพผดพลาดจากการพมพเรวหรอผดพลาดเพราะไมสามารถพมพไดอยางถกตอง ไดรบคำาทเปนตวเลอกทอาจตรงกบคำาทตองการ

คณสมบต

www.sansran.com คอ โปรแกรม Search Engine ของไทย ทเขามาสบคนขอมลในหลากหลายรปแบบ สามารถคนหาเวบและขาวทงภาษาองกฤษและไทย มระบบตดคำาภาษาไทยทถกตองแมนยำา พฒนาโดย NECTEC.

10

ขอด : ใชในการสบคนขอมลไดหลากหลายและตรงกบความตองการขอเสย ; มวธการใชคอนขางจะยงยาก สบสน ซบซอน

รปแบบหนาเวบของ www.sansran.com

ขนท 1 ใสขอมลทเราจะคนหาในชองหนาเวบ

11

ขนท 2 คลกทปม คนหาขนท 3 เวบไซตจะแสดงผลทเราคนหามาให

12