รปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร

An Operation Model of Vulnerable Children and Youth Protection Working Group in Hua Fai Subdistrict, Sung Men District, Phrae Province

คมกรช เรอนเปง¹*, ดวงพร เพมสวรรณ²*, มชฌมา ศภวมลพนธ³*

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอ 1) ศกษารปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดก 2) ปจจยทสงผลใหเกดคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร โดยใชวธการศกษาเชงคณภาพ การเกบรวบรวมขอมลใชวธสมภาษณเชงลก การสนทนากลมและการมสวนรวมกบคณะทำงานในการปฏบตงาน และองคกรภาคเอกชนทสนบสนนใหเกดการทำงาน ผลจากการศกษา พบวา การดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝายประกอบดวย 2 คณะทำงาน ไดแก คณะกรรมการพฒนากลไกการคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล และคณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล โดยมบคลากรหลก (Key Personnel) เปนกลไกในการมองภาพรวมและประสานงาน มการตงวตถประสงคในการดำเนนงาน เพอเปนกรอบในการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน ดงน 1) เพอพฒนาฐานขอมลเดกกลมเปราะบางรายบคคลในพนทตำบลหวฝาย ทชมชนมสวนรวมในการพฒนาและสามารถใชงานไดจรง 2) เพอหนนเสรมใหเกดกลไกคมครองทางสงคมในระดบตำบลทมศกยภาพในการปกปองคมครองสทธและชวยเหลอเดกกลมเปราะบางไดอยางมประสทธภาพและยงยน 3) เพอเสรมพลงเดกและเยาวชนภาวะเปราะบางในตำบลหวฝายใหมศกยภาพมากขนในการสะทอนเสยงและความตองการของตนเอง ซงในแตละวตถประสงค มรปแบบการดำเนนงานทแตกตางกน สำหรบปจจยทสงผลใหเกดคณะทำงานปกปองคมครองเดกมดงนคอ การเรมตนหนนเสรมจากองคกรภาคเอกชนคอศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอม จงหวดแพร กอใหเกดการตนตวและการมสวนรวมในพนทชมชน มการกอตงกลมทำงานเพอคมครองเดกและเยาวชนในพนท ผลกดนสภาครฐจนกระทงมคำสงแตงตงคณะทำงานจากจงหวด เปนภาคเครอขายรวมมอเพอชวยเหลอเดกภาวะเปราะบางทอยในขนวกฤต คำสำคญ : เดกและเยาวชนเปราะบาง

¹ นกศกษา ชนปท๔ มหาวทยาลยแมโจ-แพร เฉลมพระเกยรต สาขาวชาการจดการชมชน

² อาจารย สาขาวชาการจดการชมชน มหาวทยาลยแมโจ-แพร เฉลมพระเกยรต

³ อาจารย สาขาวชาการจดการชมชน มหาวทยาลยแมโจ-แพร เฉลมพระเกยรต

Abstract This research aimed to 1) study the operation model of vulnerable children and youth protection working group and 2) investigate operational factors of the vulnerable children and youth protection working group in Hua Fai Subdistrict, Sung Men District, Phrae Province. The study was a qualitative research. Data were collected through in-depth interview, focus group, and working with group and private sectors. The results revealed that the operation of vulnerable children and youth protection working group consisted of two working groups in subdistrict area: a working mechanism group and a performance group. The key personnel were responsible in overall operation and coordination. There were three objectives of working framework as follows: 1) to develop database of individual vulnerable children in Hua Fai subdistrict area in terms of cooperation and practicality, 2) to encourage social protection mechanism in defending children’s rights effectively and sustainably, and 3) to increase children and youth power to reflect their voices and needs. The operational factors of the vulnerable child and youth protection working group included the promotion from private sectors such as the creative center of social and environmental development which encouraged people in community participation and the children and youth protection group in community as well as the appointment of provincial working group that helped the vulnerable children in crisis situation. Key word : vulnerable children and youth

บทนำ เดกและเยาวชน คอทรพยากรบคคลทมคณคายงเพราะตองเตบโตเปนกำลงสำคญในการพฒนาประเทศ ปจจบนมกลมเดกเยาวชนทถกดำเนนคด 33,121 คน ทรอยละ 68 มาจากครอบครวทพอแมแยกทาง และสวนใหญหลดจากระบบการศกษา ซงเกอบทงหมดลวนเปนผลมาจากครอบครวทขาดการดแลและเอาใจใส จนสงผลกระทบใหเดกมปญหาในภาวะปราะบาง (กลมงานขอมลและสารสนเทศ สำนกพฒนาระบบงานยตธรรมเดกและเยาวชน กรมพนจคมครองเดกและเยาวชน, 2552) จากขอมลจำนวนสถานการณเดกเยาวชนในปจจบน พบวากลมเดกและเยาวชนทอยในสภาวะเปราะบางมจำนวนไมตำกวา 3.17 ลานคน ประกอบดวย กลมเดกเยาวชนทมความตองการพเศษทางการเรยนร อาท เดกออทสตก สมาธสน ซงมอยประมาณ 1.7 ลานคน หรอรอยละ 10 ของจำนวนประชากรเดกไทย ยงขาดการสงเสรมพฒนาการเรยนรและอาชพรองรบ ตอมาคอ กลมเดกยากจนพเศษ จำนวน 476,000 คน ลกแรงงานตางดาว 250,000 คน (กรมพนจคมครองเดกและเยาวชน, 2560) ซงเมอรฐไดจดระบบแรงงานตางดาวดวยการขนทะเบยนอยางถกตองตามกฎหมาย กตองคดถงสทธสวสดการทางการศกษาแกคนกลมนไวรองรบ รวมถง กลมเดกไรสญชาต ราว 200,000 คน ทเผชญกบปญหารอยตอทางการศกษา แมวยรน ทมอย 104,289 คน โดยพบวาเดกแรกเกดของไทยรอยละ 15 มาจากแมวยรน ฉะนน ทำอยางไรจะทำใหเดกทเกดใหมเหลานเตบโตอยางมคณภาพ และจากการศกษาพบวา ปจจบนมเดกเยาวชนทตองเผชญภาวะเปราะบางไมตำกวา 3.17 ลานคน มทงเดกทอยในระบบการศกษาและนอกระบบการศกษา บางกลมขาดสทธการรกษาพยาบาล ไมไดรบการรบรองสทธการเปนพลเมอง ขาดโอกาสทางการศกษา ขาดคณภาพชวต (สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ, 2560)

จากขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวาในปจจบน ปญหาเดกและเยาวชนทอยในภาวะเปราะบางและเสยงทจะกระทำความผดมจำนวนมาก ดงนนการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางใหกลายเปนเดกและเยาวชนทมคณภาพ สามารถอยไดดวยตนเอง เปนทพงพาของสงคมและชมชนจงมความสำคญ เพราะทรพยากรบคคลเปนศนยกลางของการพฒนาในทก ๆดาน พฒนาคนใหมคณภาพ คณธรรม นำความร รอบรอยางเทาทน ไดรบการพฒนา ทงทางรางกาย จตใจ ความรความสามารถ ทกษะการประกอบอาชพและมความมนคงในการดำรงชวต

องคกรภาคเอกชนในจงหวดแพรไดมการดำเนนงานดานการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางจำนวน 3 ตำบล คอ ตำบลหวฝาย ตำบลรองกาศ และตำบลแมจวะ ซงตำบลหวฝายมประชากรเดกและเยาวชนมากกวาตำบลอนๆ พรอมทงยงเปนเขตตำบลทตดตอกบ อ.เดนชย ซงเปนพนททมปญหาเรองการระบาดของยาเสพตดจำนวนมากเพราะเปนทางผานไปยงจงหวดอตรดตถและ

จงหวดลำปาง การระบาดของยาเสพนนจะอยใกลชมชน ไมวาจะเปนในละแวกบาน พนทเสยงตาง ๆ เชน สถานบนเทง แหลงมวสม ฯลฯ เนองดวยชมชนทมความเปนเมองมากขน จงทำใหขาดพนทสำหรบทำกจกรรมทด ๆ และสรางสรรคเชน ทเลนกฬา กจกรรมแสดงออกตาง ๆ เปนตน และสถานการณเดกและเยาวชนเปราะบางในตำบลหวฝายมจำนวนมากขน และกลมเปราะบางนหากไมไดรบการชวยเหลอหรอแกไขปญหาจะสงผลใหเดกและเยาวชนทกำลงอยในสภาวะเปราะบางกลมนไมสามารถดแลตวเองได ไมสามารถกาวผานปญหาทเกดขนกบตนเองจนกอใหเกดปญหาภายในชมชนเอง ดงนนจงมการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกเปราะบางขน ซงกลมคณะทำงานน มบทบาทในการทำงานดานการปกปองคมครอง โดยการคนหากลมเดกและเยาวชนทมสถาวะเปราะบางในตำบลหวฝาย เพอหาทางในการชวยเหลอเยยวยา ซงในป พ.ศ. 2562 มเดกและเยาวชนในพนทตำบลหวฝายจำนวน 260 คน ซงเปนจำนวนของเดกและเยาวชนทอยในโครงการ (โครงการสนบสนนกลไกชมชนเพอเสรมพลงเดกและเยาวชนในภาวะเปราะบางพนทจงหวดแพร , 2562) ในการจดตงคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง ไดรบการสนบสนนจากศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพร เพอดำเนนงานดานการปกปองคมครองและชวยเหลอเดกและเยาวชนในตำบลหวฝาย โดยคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางถกจดตงขนมาแลวประมาณ 1 ป ซงผลจากการดำเนนงานทผานมา ไดพบเดกและเยาวชนกลมเสยงทตองไดรบการชวยเหลออยางเรงดวน จำนวน 11 คน โดยการชวยเหลอจะขนอยแลวแตความเสยงของแตละกรณไป หากกรณไหนทรายแรงหรอตองชวยเหลอเรงดวนกจะมการสงตอไปยงหนวยงานทรบผดชอบซง การปกปองคมครองเดกในตำบลหวฝายจงมบทบาทสำคญทชวยสรางเสรมศกยภาพใหกบเดกและเยาวชนใหมความเขมแขงขนดวย

ดงนนผศกษาจงไดสนใจทจะศกษารปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อ.สงเมน จ.แพร เพอใหไดทราบถงรปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองและปจจยทสงผลใหเกดคณะทำงานคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางใน ตำบลหวฝาย เพอเปนแนวทางใหกบชมชนอน ๆในจงหวดแพร ทสนใจดำเนนงานดานการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางตอไป

วตถประสงคของการวจย 1 เพอศกษารปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง

ในตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร 2 เพอศกษาปจจยทสงผลใหเกดคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางใน

ตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร

ขอบเขตการวจย 1 ดานเนอหา เปนการศกษาวจยเชงพนท ในการรวบรวมขอมลการจดตงคณะทำงานและการ

ดำเนนงานคนหากลมเดกและเยาวชนทอยในภาวะเปราะบาง รวมไปถงรปแบบการดำเนนงานและการมสวนรวมของภาครฐ ภาคเอกชนและประชาชนในพนท

2 ดานพนท หม 1-10 ตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร 3 ดานกลมเปาหมาย ผใหขอมลคอคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนในตำบลหวฝาย

จำนวน 10 คน และเจาหนาทองคกรภายนอกทสนบสนนคณะทำงาน จำนวน 1 คน วธดำเนนการวจย

1 เปนการวจยโดยใชวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research Approach) โดยไดกำหนดพนทประชากรไว คอ ตองเปนประชากรในพนททถกจดตงเปนคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน ประกอบดวย ตวแทนของแตละหมบาน จำนวน 10 หมบาน เพอใหไดขอมลทเปนจรงและเปนขอมลทไปในทศทางเดยวกน ผวจยจงเลอกศกษาทงหมด 10 หมบาน

เนองจากเปนการศกษาวจยเชงคณภาพ การเลอกกลมตวอยางจะเปนการเลอกแบบเจาะจง เพอใหไดขอมลทตอบโจทยหรอเปาหมายทวางไว โดยมขนตอนการเลอกกลมตวอยางดงน

1.1 เปนคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย

1.2 ตวแทนมสวนรวมในการปฏบตงานปกปองคมครอง

2. เครองมอทใชในการวจย 2.1 แบบสมภาษณเชงลก กบคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน โดยแนวคำถาม

เกยวกบการจดตงคณะทำงานและรปแบบการดำเนนงานปกปองคมครองเดก 2.2 การสนทนากลมเพอใหไดขอมลเกยวกบรปแบบการดำเนนงานรวมกน และวธการ

ดำเนนงานทผานมา โดยเกบขอมลกบกลมตวอยาง 1 กลม คอ คณะปฏบตงานปกปองคมครองเดก จำนวน 10 คน

3 วธการเกบรวบรวมขอมล 3.1 เกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณคณะทำงาน

3.2 วเคราะหขอมลเชงเนอหาจากการสมภาษณ การสนทนากลม แลวสรปเปนประเดนสำคญเพอจดทำเปนรปเลม เพอใหงายตอการเผยแพรและการนำไปใชเปนแนวทางในการดำเนนงาน

แนวคดและทฤษฎทเกยวของ

ศกษารปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร ครงนผศกษาไดทำการศกษาเกยวกบแนวคดและทฤษฎเพอเปนแนวทางในการศกษารปแบบการทำงานดงกลาว โดยไดศกษาและคนควาหาเอกสารขอมลตาง ๆ ดงนนการศกษาครงนผศกษาไดศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของเพอใชเปน แนวทางการศกษา

รปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน ใชการมสวนรวมของประชาชน การมสวนรวม (Participation) เปนกระบวนการสอสารในระบบเปดซงเปนการสอสาร สองทางระหวางบคคลกลมบคคลชมชนหรอองคการในการดำเนนกจกรรมใดกจกรรมหนงหรอ หลายกจกรรมทงเปนทางการและไมเปนทางการ ซงการมสวนรวมจะเกยวของกบกระบวนการให ประชาชนเขามามสวนเกยวของในการดำเนนงานพฒนารวมคด รวมตดสนใจ รวมการดำเนนการ และรวมรบผลประโยชนโดยมเปาหมายเพอใหบรรลจดมงหมายรวมกนของกลมและเปนการ เสรมสรางความสามคคความรสกรวมรบผดชอบกบกลมดวย (ยพาพรรปงาม, 2545 : 5)

สรปไดวาการมสวนรวม ของประชาชนในความหมายกวางหมายถงการทำงานรวมกนกบกลมเพอใหบรรลวตถประสงค โดยเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมกระทำการตดสนใจใชทรพยากรและมความรบผดชอบ ในกจกรรมทกระทำโดยกลมใหมสวนรวมในการคดรเรม การพจารณาการตดสนใจารรวม ปฏบตและรวมรบผดชอบในเรองตาง ๆ อนมผลกระทบถงตวประชาชนเองมสวนรวมจงเปน หวใจของการเสรมสรางพลงการทำงานรวมกนเปนกลมและเปนการเสรมสรางความสามคค ความรสกรวมรบผดชอบกบกลมดวย

อนสญญาวาดวยสทธเดกถอกำเนดขน ซงเปนขอตกลงระหวางประเทศทจดทำขนในป พ.ศ. 2532 และไดรบการรบรองมากทสดในโลกถง 196 ประเทศ ขอตกลงฉบบประวตศาสตรนคอ การทผนำทวโลกไดมารวมใหสญญากบเดก ๆทกคน ทกรน วาจะใหความคมครองดแลอยางเตมความสามารถและเทาเทยมกน แมกระนน กยงคงมเดก ๆ และเยาวชนหลายลานคนทวโลกทยงตกหลน ไมไดรบสทธขนพนฐานทนานาประเทศไดใหสญญาไวจากปจจยตาง ๆ มากมาย เชน ความยากจน ความรนแรงตอเดก รวมถงความไมเทาเทยม เดกและเยาวชนเปนจำนวนมากยงไมไดรบโอกาสทจะมบทบาทเขามามสวนรวม หรอไดรบการรบฟง แมจะเปนเรองทเกยวของกบพวกเขาโดยตรง

กรอบแนวคดการวจย จากการทบทวนแนวคดและทฤษฎและงานวจยทเกยวของเรองแนวคดการมสวนรวมของคนใน

ชมชน ซงอางองจาก ชาตชาย ณ เชยงใหม (2533 : 25) ไดกลาวถงลกษณะหรอมตของการม สวนรวมไว 4 รปแบบคอ 1.การมสวนรวมในการตดสนใจ 2.การมสวนรวมปฏบตการในกจกรรมโครงการ 3.การมสวนรวมไดรบผลประโยชน 4.การมสวนรวมในการประเมนผล และไดศกษาแนวคดเกยวกบกลมและองคกรและไดสรปแนวคดเพอใหสอดคลองกบงานวจยคอ ปจจยทสงผลใหเกดกลมและองคกร และกจกรรมททำรวมกนภายในกลม จงนำไปสกรอบแนวคดในการศกษา กระบวนการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางใน ตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร โดยจะศกษาปจจยดงตอไปน คอ 1.ปจจยทสงผลใหเกดกระบวนการทำงานปกปองคมครองเดก ไดแก ดานปจจยภายในชมชน ประกอบไปดวย 1)บรบทชมชน ซงมวถชวตทเปนปกต มความเคยชน 2) คนในชมชน ทมสถานะความเปนอยและลกษณะของครอบครวทอาศยอยในชมชนและมความแตกตางกน 3)ปญหาในชมชน เชนความรนแรง ยาเสพตดเปนตน 2.ปจจยภายนอกชมชนทสงผลใหเกดกระบวนการทำงานปกปองคมครองเดก ไดแก คำสงแตงตงจากจงหวด ,พรบ สทธเดก/กฎหมายคมครองเดกและการสนบสนนจากองคกรภาคเอกชน ซงปจจยขางตน ทำใหเกดกระบวนการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย ซงในกระบวนการตองใชการมสวนรวมของคนในชมชน มโครงสรางของคณะทำงานเพอสะดวกตอการดำเนนงานและมแผนการดำเนนงาน สงผลใหมการดำเนนงานอยางมประสทธภาพ โดยวดไดจากการแกไขและชวยเหลอปญหาทพบเจอในชมชน อนจะเปนแนวทางใหกบหนวยงานหรอชมชนอน ๆ ทสนใจงานดานการปกปองคมครองเดก (ดแผนภาพประกอบ)

รปแบบการดำเนนงานปกปองคมครองเดก

- การมสวนรวมของคนในชมชน

- โครงสรางของคณะทำงาน

- แผนการดำเนนงาน

การดำเนนงาน อยางมประสทธภาพ/ของ

คณะทำงานปกปองคมครองเดก

- ปญหาทไดรบการแกไขและไดให

การชวยเหลอชมชน

ปจจยทสงผลใหเกดรปแบบการดำเนนงาน

ปกปองคมครองเดก

ปจจยภายในชมชน

- บรบทชมชน

- คนในชมชน

• สถานะความเปนอย

• ลกษณะของครอบครว

- ปญหาทเกดขนในชมชน

ปจจยภายนอกนอกชมชน

- คำสงแตงตงจากจงหวด

- พรบ สทธเดก/กฎหมายคมครองเดก

- การสนบสนนจากองคกรภาคเอกชน

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย

ผลการวจย

จากการศกษาเรองรปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร เปนวจย เชงคณภาพโดยใชการสมภาษณ แบบเจาะลกและการสนทนากลมยอย ซงขอมลทศกษาและผลการศกษาแบบสมภาษณไดดงน

1 บรบท ขอมลพนฐานและสภาพปญหาของตำบลหวฝาย ตำบลหวฝาย เปนพนทสงคมชนบท อยตดถนนชนบท เดกและเยาวชนสวนใหญ อาศยอยกบ

ผสงอาย จงเปนชมชนปญหาสวนใหญคอปญหายาเสพตด เพราะหวฝายอยตดกบ อ.เดนชย ซง อ.เดนชยเปนทางผานทจะไปยงจงหวดลำปาง เชยงราย นาน และอตรดตถ ดงนนปญหายาเสพตดในอำเภอเดนชยจงมมาก ทำใหยาเสพตดสามารถเขามายงพนทหวฝายไดงาย อกทงตำบลหวฝายเรมเปนชมชนทกาวเขาสความเปนเมองมากขน จงทำใหการระบาดของยาเสพตด โดยเฉพาะในกลมของเดกและเยาวชนยงมแนวโนมเพมมากขน การระบาดของยาเสพตดนนจะอยใกลตวเดก ไมวาจะเปนในละแวกบาน พนทเสยงตาง ๆ เชน สถานบนเทง แหลงมวสม ฯลฯ เนองดวยชมชนทมความเปนเมองมากขน จงทำใหขาดพนทสำหรบทำกจกรรมรวมกน และสรางสรรคเชน ท เลนกฬา กจกรรมแสดงออกตาง ๆ เ ปนตน เมอครอบครวกไดรบผลกระทบ กสงผลใหเดกและเยาวชนในชมชนมปญหาและมภาวะเปราะบางตามมา และสถานการณเดกและเยาวชนเปราะบางในตำบลหวฝายมจำนวนมากจากการลงพนทเพอเกบขอมลพนฐานของชมชน และกลมเปราะบางนหากไมไดรบการชวยเหลอหรอแกไขปญหาจะสงผลใหเดกและเยาวชนทกำลงประสบกบสภาวะเปราะบางกลมนไมสามารถดแลตวเองได ไมสามารถกาวผานปญหาทเกดขนกบตนเองจนกอใหเกดปญหาภายในชมชนเอง ซงชมชนเลกเหนปญหาทเกดขน จงมการออกแบบการดำเนนงานรวมกน โดยมกลมองคกรภาคเอกชนเปนผหนนเสรมใหเกดกลไกการปกปองคมครองในตำบลหวฝาย

2 ปจจยทสงผลใหเกดกระบวนการปกปองคมครองเดกและเยาวชนของตำบลหวฝาย จากการสมภาษณปจจยทสงผลใหเกดคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง

มปจจยสงผล ดงน 1) เดกและเยาวชนเขาไปยงเกยวกบยาเสพตด เพราะพนทตำบลหวฝายตดกบอำเภอเดนชย

ซงมการระบาดของยาเสพตดในพนท และมการมวสมกนใชสารเสพตดในพนทตำบลหวฝาย

2) เดกและเยาวชนในตำบลหวฝายไมคอยมสวนรวมในกจกรรมของชมชน เชน ในวนทมการจดเทศกาลตางๆในตำบลหวฝาย เดกและเยาวชนสวนนอยทเขามารวมกจกรรมกบชมชน ทางคณะกรรมการกมความเปนหวงและกงวลกบสถานการณเดกและเยาวชนในตำบลหวฝาย

3) หนวยงานภาคเอกชน ไดแก ศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพร เขามาทำงานกบกลมเดกและเยาวชนในพนทหวฝายในประเดนการพฒนาศกยภาพ สรางความเชอมนในตนเอง องคกรปกครองสวนทองถนในตำบลหวฝายจงเลงเหนถงปญหาและสถานการณทเกดขน จงสนใจทำงานประเดนการปกปองคมครองทำใหทางศนยสรางสรรคฯไดมการทำงานกบชมชนเพอสรางกลไกทำงานดานการปกปองคมครองเดกในตำบลหวฝาย

จากการสมภาษณองคกรภาคเอกชนทเขามาหนนเสรมใหเกดคณะทำงานปกปองคมครองเดก และเยาวชนเปราะบาง มปจจยดงน

1) ศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพร (องคกรภาคเอกชน) มโครงการทเขามาหนนเสรมใหเกดกลไกปกปองคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล

2) ป พ.ศ.2561 ทางศนยสรางสรรคฯ จงหวดแพรไดเขารวมประชมกบหนวยงานราชการในจงหวดแพร และไดพดคยเกยวกบการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนของตำบลหวฝาย จนนำไปสนโยบายในการพฒนาจงหวด (มคำสงแตงตงคณะทำงานคมครองเดกระดบตำบลครอบคลมทงจงหวด) จงสงผลใหเกดคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพรขน เพอความสะดวกในการดำเนนงานดานการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง

3 คณะทำงานกลไกการคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบลของตำบลหวฝาย มโครงสรางของคณะกรรมทมการจดตงขนมา 2 คณะ ไดแก

1) คณะกรรมการพฒนากลไก-การคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล โดยจดตามบทบาทตำแหนงหนาทฝายตาง ๆ ซงเปนเจาหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนและเจาหนาทจากภาครฐ ทครอบคลมเกยวของกบงานพฒนาและคมครองเดกในชมชน มบทบาทหนาทในการพฒนาศกยภาพและใหคำปรกษาชวยเหลอคณะปฏบตงาน

2) คณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล เปนกลม อสม.และประชาชนทวไป ทอาศยอยในชมชน ทมบทบาทสามารถปฏบตงาน มการประชมเพอประเมนสภาพปญหาความเปราะบางและความตองการของเดกและเยาวชนในชมชนเพอการดแลชวยเหลอเดกรายบคคล มการเฝาระวงและสงเสรมพฤตกรรมเดกและเยาวชนในชมชนมการใหคำปรกษา ผดแลใหบรการกบเดกและเยาวชนในชมชนมการประสานงานกบฝายตาง ๆ ในชมชน เชน ฝายการศกษา ฝายสาธารณสข ฝายปกครอง ฝายคมครองเดก

4 รปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร

จากการศกษารปแบบการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร เมอป พ.ศ.2562 มวตถประสงคในการดำเนนงานจำนวน 3 ขอ เปนกรอบในการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน ในแตละวตถประสงค มรปแบบการดำเนนงานทแตกตางกน ซงกรอบในการดำเนนงาน มวตถประสงคดงน

1) การพฒนาฐานขอมลเดกกลมเปราะบางรายบคคลในพนทตำบลหวฝายทชมชนมสวนรวมในการพฒนาและสามารถใหชมชนใชงานไดจรง

2) เพอหนนเสรมใหเกดกลไกคมครองทางสงคมในระดบตำบลทมศกยภาพในการปกปองคมครองสทธและชวยเหลอเดกกลมเปราะบางไดอยางมประสทธภาพและยงยน

3) เพอเสรมพลงเดกและเยาวชนภาวะเปราะบางในพนทตำบลหวฝายใหมศกยภาพมากขนในการสะทอนเสยงและความตองการของตนเอง

จากการศกษารปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน ตำบลหวฝาย แบงไดทงหมด 2 รปแบบ ไดแก รปแบบทหนง คอ การดำเนนงานตามกรอบวตถประสงค ของการทำงาน ซงมอยทงหมด 3 ขอ และรปแบบทสอง คอ การดำเนนงานจากการศกษาวจย โดยทง 2 รปแบบ มรายละเอยด ดงน

รปแบบทหนง การดำเนนงานตามกรอบวตถประสงคของการทำงาน มอยทงหมด 3 ขอ ดงน วตถประสงคท 1 การพฒนาฐานขอมลเดกกลมเปราะบางรายบคคลในพนทตำบลหวฝายท

ชมชนมสวนรวมในการพฒนาและสามารถใหชมชนใชงานไดจรง

รปแบบการดำเนนงาน คณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล เปนกลมทลงพนทจดเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามรายบคคล โดยการดำเนนงานมดงน

1) งานฐานขอมลเดกรายบคคลในตำบลหวฝาย กระบวนการทำงานเตรยมการ 4 ขนตอน คอ การศกษาและเตรยมความพรอมในการจดเกบแบบสอบถามขอมล การวดสถานะความเปนอยของเดกตามมาตรฐานสากลครอบคลม 6 ดาน ประกอบดวย ดานอาหาร ดานทอยอาศย ดานการเขาถงการบรการสขภาพ ดานการไดรบการศกษา การไดรบการปกปองคมครอง และ ดานจตใจอารมณสงคม

2) การเตรยมทำความเขาใจกบแกนนำชมชนท เปนผ ใหญและ เยาวชน ทจะมารวมในกระบวนการเกบฐานขอมลเดกในตำบลโดยกระบวนการของการจดอบรมสรางทมเกบขอมลใหมฐานคด, มมมอง, หลกการและความเขาใจเปาหมายทศทางการทำงานโดยมความตระหนกตอเรองการรกษาความลบของเดก จรรยาบรรพดลยพนจและประโยชนสงสดของเดกเปนสำคญ

3) การลงพนทในการจดเกบขอมลเดกรายบคคลของคณะทำงานในพนทตำบลหวฝาย โดยการประสานงานรวมกบ รพ.สต. สต. ในพนทโรงเรยนเจาหนาทของ อบต. ทเกยวของ

4) การคนขอมล การสำรวจและเกบขอมลเดกรายบคคลแกพนท เพอใหคณะทำงานของตำบลหวฝายสามารถใชขอมลนในการชวยเหลอปกปองคมครอง เฝาระวงและพฒนาเดกเยาวชนในชมชนสามารถนำไปวางแผนงานการดำเนนงานคมครองปกปองตอไป การนำเสนอขอมลจำนวนตวเลขภาพรวมของขอมลทไดจดเกบสำรวจรายบคคลตามความตองการสถานะทง 6 ดาน ของเดกและเยาวชนในชมชน การนำเสนอขอเสนอความตองการสถานะทง 6 ดานของเดกและเยาวชน ผานตวแทนเยาวชน กลมเยาวชนนอกระบบ, การคนขอมลการสำรวจและขอมลสถานการณการดำเนนงานดานเดกและเยาวชนระดบตำบล แลกเปลยนและการหนนเสรมจากภาคเครอขายทงในจงหวด

5) จากการจดเกบขอมลเดกรายบคคลในตำบลทเหนขอมลของความตองการการชวยเหลอเปนสถานการณปญหาทเปนตวบงชสภาพความเปราะบางและสถานะความเปนอยของเดกมความครอบคลมอยางนอย 6 ดานซงคณะทำงานกลไกการคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล ไดนำขอมลไปใชในการใหการชวยเหลอ, เฝาระวงและปองกน เชน ตำบลหวฝายใชขอมลนในการชวยเหลอเปนหญงทอยไมปลอดภยเฝาระวงปองกนการขบขทไมปลอดภย ผนำชมชน ประธาน ผใหญบานหาขอมลเดกรายบคคลนชวยเหลอและเฝาระวงในชมชนผอำนวยการโรงเรยนมาขอมลนในการลงเยยมบาเดกนกเรยนและทางองคการบรหารสวนตำบล ใชเพอเปนแนวทางในการจดทำแผนพฒนาและปกปองคมครองเดกในการจดทำแผนปงบประมาณตอไป เปนตน

วธการในการเขาถงภาวะเปราะบางของเดกและเยาวชนในชมชน 1) จากการจดเกบขอมลเดกรายบคคลในตำบลหวฝาย ทเหนขอมลของความตองการการ

ชวยเหลอเหนสถานการณปญหาทเปนตวบงชสภาพความเปราะบางและสถานะความเปนอยของเดกมความครอบคลมอยางนอย 6 ดาน ซงคณะทำงานปกปองคมครองเดก

และเยาวชนตำบลหวฝาย ไดนำขอมลไปใชในการใหการชวยเหลอเฝาระวงและปองกน เชน ใชขอมลนในการชวยเหลอเดกหญงทอยไมปลอดภย , เฝาระวงปองกนการขบขรถทไมปลอดภย เปนตน

2) ขอมลเดกทมภาวะเปราะบางจากการประชมคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนภาวะเปราะบาง เพอหาแนวทางในการชวยเหลอ เชน กรณเขาชวยเหลอเดกหญงท ไดรบการลวงละเมดทางเพศจากคนในครอบครวเปนตน

3) จากกระบวนการททำใหเดกสามารถบอกถงภาวะเปราะบางทตนเองเผชญสะทอนเสยงถงความตองการการชวยเหลอ

วตถประสงคท 2 เพอหนนเสรมใหเกดกลไกคมครองทางสงคมในระดบตำบลทมศกยภาพในการปกปองคมครองสทธและชวยเหลอเดกกลมเปราะบางไดอยางมประสทธภาพและยงยน

รปแบบการดำเนนงาน 1) คณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบลและคณะกรรมการพฒนากลไก-การ

คมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล มดำเนนงานรวมกนในการหนนเสรมและปฏบตงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน คณะกรรมการพฒนากลไก-การคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล โดยจดตามบทบาทตำแหนงหนาทฝายตาง ๆ ทครอบคลมเกยวของกบงานพฒนาและคมครองเดกในชมชน มบทบาทหนาทในการพฒนาศกยภาพและใหคำปรกษาชวยเหลอคณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล มบทบาทสามารถปฏบตงาน มการประชมเพอประเมนสภาพปญหาความเปราะบางและความตองการของเดกและเยาวชนในชมชนเพอการดแลชวยเหลอเดกรายบคคล มการเฝาระวงและสงเสรมพฤตกรรมเดกและเยาวชนในชมชนมการใหคำปรกษา ผดแลใหบรการกบเดกและเยาวชนในชมชนมการประสานงานกบฝายตาง ๆ ในชมชน

2) องคประกอบของกลไกคมครองเดกทสำคญคอการจดโครงสราง / กลไกใหชดเจนโดยมการกำหนดใหมผประสานงานหลก (Key person) ในระดบตำบลมบทบาทประสานงานคณะทำงาน ตดตามความกาวหนาในการดแลและจดการเดกรายบคคล

3) มการรองรบสถานภาพของคณะทำงานดานเดกและเยาวชนในชมชน มกระบวนการทำงานเพอใหคณะทำงานดานการคมครองเดกและเยาวชนในชมชนรบการรบรองสถานภาพอยางเปนทางการจากคำสงแตงตงคณะกรรมการ เชน คำสงแตงตงโดยผวาราชการ คำสงแตงตงโดย

นายกองคการบรหารสวนตำบลเพอเอออำนวยความสะดวกและสนบสนนใหคณะทำงานคมครองเดกและเยาวชนสามารถทำงานไดอยางตอเนอง

4) ความเขมแขงและศกยภาพในการปกปองคมครองและชวยเหลอเดกของคณะทำงานปกปองคมครองเดกในตำบลหวฝายมความแตกตางกน

5) ในบทบาทหนาทการดำเนนงานดานการพฒนาเดกและการปกปองคมครองเดก ยงมการแยกสวนในความรบผดชอบของเจาหนาทในองคการบรหารสวนตำบล เชน นกวชาการศกษาจะเขาใจในเรองการพฒนาและสงเสรมเดกและเยาวชนเขาใจ พรบ. สงเสรมการพฒนาเยาวชน แตในสวนการปกปองคมครองเดกการสงเคราะหเดกจะอยในสวนของนกพฒนาชมชนเปนตน

6) เรองของ Mind set ของคณะทำงานกลไกคมครองเดกในระดบตำบลบางคนทมตอการดแลเดกและเยาวชนในชมชน คอ ลกคนอนเคาเราอยาไปยงเปนตน เพราะไมอยากยงยากในการพดคยความออนไหวในเชงทศนคตตามบรบทของชมชน

7) ขอจำกดของการดำเนนงานของคณะทำงานคอในมตกรอบแนวคดการคมครองเดกของผนำชมชน ผใหญบาน ทยงมสวนรวมกบคณะปฏบตงานคมครองเดกในชมชนยงมไมมากเพราะยงขาดการเชอมประสานและขอจากดดวยภารกจงานหลก , การสอสารทศนคตความเชอ , องคความรในเรองการคมครองเดกเปนตน

8) จำนวนการชวยเหลอเรงดวนและคมครองเดกในชมชนของคณะทำงานกลไกคมครองเดก ตำบลหวฝาย 4 ราย กรณสภาพแวดลอมไมเออตอการเลยงด 2 ราย กรณถกพอลวงละเมดทางเพศ 1 รายกรณยตการตงครรภในการตงครรภไมพรอม 1 ราย

ผลลพธและการเปลยนแปลงทเกดขนหลงจากการดำเนนงานปกปองคมครองเดก ผลลพธและการเปลยนแปลงทเกดขน คอ การผลกดนใหเกดกลไกการพฒนาและคมครองเดกใน

ตำบลหวฝาย มการขบเคลอนและการดำเนนงานทชดเจนมเปาหมายและมวสยทศนรวมกนการประสานงานและความรวมมอตาง ๆ การเอออำนวยสนบสนนของผบรหารรวมไปถงการผลกดนใหเกดรปแบบการดำเนนงานปกปองคมครองเดก สนโยบายในการพฒนาจงหวด (มคำสงแตงตงคณะทำงานคมครองเดกระดบตำบลครอบคลมทงจงหวด) ผลทมตอคณะทำงานคมครองเดกในตำบลหวฝาย ทำใหสามารถขบเคลอนในการปฏบตงานใหการชวยเหลอปกปองคมครองเดกในรายกรณเรงดวน

ขอมลการชวยเหลอเดกและเยาวชนเปราะบางทตองการความชวยเหลอในขนวกฤตดานความปลอดภยจากฐานขอมลเดกรายบคคลในตำบลหวฝาย

โดยการนำขอมลมาใชในการตดตามขอมลการใหความชวยเหลอเดกภาวะเปราะบางทอยในขนวกฤตในดานความปลอดภย (สภาพแวดลอมทไมเออตอความปลอดภย) เพอเปนการลงพนทจากการใชขอมลทไดจดเกบแลวนำมาชวยเหลอเดกทมความตองการอยางเรงดวนในดานความปลอดภยและการปกปองคมครอง

คณะทำงานพฒนาและคมครองเดกและเยาวชนตำบลหวฝายไดตดตามกรณขอมลการใหความชวยเหลอเดกภาวะเปราะบางทอยในขนวกฤตในดานความปลอดภย ดงน

กรณ ท 1 กรณ เขาชวยเหลอเดกหญ งอาย 12 ป ทขนภาวะวกฤต ในเรองความปลอดภย (สภาพแวดลอมทไมเออตอความปลอดภย) การปกปองคมครองเดกอาศยอยกบยา พอและลงทมสวนเกยวของของยาเสพตดรสกไมปลอดภย คณะทำงานประสานกบทางอบต. และบานพกเดก พมจ. จนท. ตำรวจใหเขาทำการจดการตามกฎหมายคอจบกมลงทเปนผขายและเสพ พอมสวนในการเสพเขาสการบำบดของทางโรงพยาบาลสงเมน สวนยานนสามารถดแลเดกไดและผนำชมชนจะชวยในการดแลตอไปโดยการใชขอมลจากการจดเกบขอมลเดกรายบคคลมขอมลทเดกไดรบผลกระทบเรองความปลอดภยและการปกปองคมครองเดก ประกอบกบขอมลของชมชนทเกดขนทำใหทางคณะทำงานประสานงานกบทางผนำชมชนและเจาหนาทอบต. เพอปรกษาหาทางในการชวยเหลอจงใหทางอบต. ประสานไปยงทมงานสหวชาชพเพอลงพนทในการสอบสวนตรวจสอบและชวยเหลอเดกหญง ดงนเดกหญงอยในความดแลของยาและผนำชมชน คณะทำงานมงจะชวยดแลอกทางหนง สวนพอทางตำรวจไดลงบนทกประจำวนและสงตวไปยงโรงพยาบาลสงเมนเพอทำการบาบดยาเสพตดตอไป สวนลงถกจบกมในขอหามยาเสพตดในครอบครองมากกวา 1 เมด มไวเพอการจำหนาย

กรณท 2 กรณเดกหญงอาย 14ปเรยนชนมธยมชนปท 3ตงครรภไมพรอมในตำบล(ตำบลหวฝาย) ฝายชาย อายเทากน ครอบครวและตวเดกหญงมความตองการยตการตงครรภจง ปรกษาแกนนำคณะทำงานปกปองคมครอง เดกและเยาวชนระดบตำบลจงมการสงตอบรการโดยทำการสงตรวจอายครรภทโรงพยาบาลสงเมนใหการปรกษาสงตอ บรการเพอยตการตงครรภไปยงโรงพยาบาลแพร

กรณท 3 กรณเดกหญงอาย 6 อาศยกบยาและพอทดมสราเปนประจำ โดยสภาพแวดลอมไมเออตอความ ปลอดภยของเดกเพอนบานจงประสานกบคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบลประสาน 1300 เพอ แจงเหตทางบานพกเดกและครอบครวประสานกบผใหญบาน ,เจาหนาทตำรวจเพอทำการแยกเดกออกมาใหปลอดภย โดยใหแมเดกหญงมารบตวไปอยดวยทตางจงหวด

วตถประสงคท 3 เพอเสรมพลงเดกและเยาวชนภาวะเปราะบางในพนทตำบลหวฝายใหมศกยภาพมากขนในการสะทอนเสยงและความตองการของตนเอง

รปแบบการดำเนนงาน คณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบลและคณะกรรมการพฒนากลไก-การคมครอง

เดกและเยาวชนระดบตำบล รวมออกแบบกจกรรมการพฒนาศกยภาพเดกและเยาวชนรวมกบองคกรภาคเอกชน มลกษณะการดำเนนงาน ดงน

1) มการพฒนาศกยภาพแกนนำเยาวชนเพอหาแนวทางในการจดเกบขอมลเดกและเยาวชนสภาวะเปราะบางเพอหาแนวทางในการจดเกบขอมลเดกและเยาวชนสภาวะเปราะบางในพนท

2) การหนนเสรมพลง (Empowerment) สำหรบเดกและเยาวชนเชงรกเพอลดภาวะเปราะบางในชมชนนนยงเปนการดำเนนงานของศนยสรางสรรคฯ ซงมการออกแบบกระบวนการในการเขาถงเยาวชนกลมเปราะบางเชงพฤตกรรมและตดตามดแลใหกำลงใจหนนเสรมกนทกระยะ

3) การพฒนาศกยภาพเดกและเยาวชนสภาวะเปราะบางเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมเชงบวกเสรมสรางการสรางคณคาในตวเอง (Self Esteem) พทกษสทธและโอกาสของตนเองการจดการออกแบบกจกรรมพนทสรางสรรคโดยเดกและเยาวชนกลมเปราะบาง

4) กจกรรมขอเสนอความตองการสถานะทง 6 ดานของตวแทนเดกและเยาวชนในชมชนสามารถกาวขามขด จำกด ตวเองรกขนแสดงออกบอกถงความตองการของเดกและเยาวชนได

5) การออกแบบกจกรรมสำหรบเดกและเยาวชนโดยการมสวนรวมของเดกและเยาวชนตำบลกจกรรมจตอาสาและกจกรรมประเพณชมชนกจกรรมเสรมสรางการกฬาฟตบอลกจกรรมพฒนาทกษะความฉลาดทางอารมณ EQ เปนตน

6) ขอจำกดของการทำงานรวมกบเดกและเยาวชนภาวะเปราะบางในเชงพฤตกรรมคอ ทศนคตในการใชชวตและการอยรวมกบชมชน ยงมมมมองกบชมชนในดานลบ ยงไมมความไววางในทจะเขารวมกจกรรมกบกลมสภาเดกและเยาวชนระดบตำบลและยงไมไววางในคณะทำงานกลไกคมครองเดกในตำบลหวฝาย รปแบบทสอง การดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนกลม

เปราะบางในตำบลหวฝาย มดงน รปแบบท 1 การดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนกลมเปราะบางใน

ตำบลหวฝาย ซงประกอบดวยสองคณะ ไดแก คณะกรรมการพฒนากลไกการคมครองเดก

และเยาวชนระดบตำบลและคณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล โดยม Key person ทเปนกลไกในการมองภาพรวมและประสานงาน

รปแบบท 2 การหนนเสรมพลงเดกและเยาวชนในชมชน มการหนนเสรมพลงกนในสองสวนใหญ ๆ ไดแก การหนนเสรมศกยภาพสภาเดกและเยาวชนระดบตำบล โดยประสานรวมกบ Key person และการหนนแสรมพลงกลมเดกและเยาวชนภาวะเปราะบางโดยศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพร

5 การมสวนรวมของคนในชมชนในการทำงานดานการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร การดำเนนงานปกปองคมครองเดกของพนทตำบลหวฝาย ตองใชการมสวนรวมของคนในชมชนทงผใหญและเดกในชมชน เพอใหการดำเนนงานนนมประสทธภาพและทวถงและทนตอสถานการณทอาจจะเกดขน ซงจากการศกษาการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย

ภาพท 2 วงการทำงานรวมกนของภาคสวนตางๆ

ในการทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง ในพนทตำบลหวฝาย มการทำงานรวมกนระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ดงน

ภาครฐ ไดแก องคการบรหารสวนตำบลหวฝาย,บานพกเดกและครอบครวจงหวดแพรและสำนกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดแพร ทไดเขามามสวนรวมในการตดสนใจ และมสวนรวมปฏบตการในกจกรรมโครงการ โดยการใหความชวยเหลอเรงดวนกบกลมเดกและเยาวชนทอยในภาวะเสยง ทอยอาศยไมเหมาะสมตอการเลยงดและการสงตอขอมลเพอชวยเหลอเยยวยาตอไป

ภาคเอกชน ไดแก ศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพร ไดเขามามสวนรวมในการตดสนใจ,มสวนรวมปฏบตการในกจกรรมโครงการและการมสวนรวมในการประเมนผล โดยการสนบสนนงบประมาณในการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง และรวมสรางกจกรรมและสงตอขอมลกลมเสยงรวมกบหนวยงานภาครฐและประชาชนในชมชนเพอใหความชวยเหลออยางเรงดวนและสรางกลไกในชมชนใหมความเขมแขง พรอมทงรวมประเมนผลจากการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเพอนำปญหาทเกดขนจากการปฏบตงานมาหาทางออกรวมกบชมชน

ภาคประชาชน ไดแก ผใหญในชมชน,เดกและเยาวชนในชมชนตำบลหวฝาย มสวนรวมในการตดสนใจ,มสวนรวมปฏบตการในกจกรรมโครงการ,มสวนรวมไดรบผลประโยชนและการมสวนรวมในการประเมนผล โดยทชมชนนนไดมการทำความเขาใจโครงการรวมกนเพอสอดสองดแลคนในชมชนพรอมทงมการสงตอขอมลเดกและเยาวชนทคาดวาอยในภาวะเสยงเพอใหหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนไดเขามาใหชวยเหลอดแลและเยยวยาเดกและเยาวชนทประสบปญหา พรอมทงยงมสวนรวมในการประเมนความเสยงของกลมเดกและเยาวชนในชมชน โดยภาครฐและภาคเอกชนเปนผหนนเสรมใหประชาชนในชมชนตำบลหวฝายมการดำเนนงานดานการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางและเฝาระวงกลมเสยงในชมชนตอไป

การมสวนรวมของหนวยงานและคนในชมชน ในการทำงานนนมการประชมคณะกรรมการพฒนากลไกการคมครองเดกและเยาวชนตำบลหว

ฝาย ณ องคการบรหารสวนตำบลหวฝาย โดยศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพรเปนผหนนเสรมใหเกดการประชมและมการชแจงโครงการและการจดตงโครงสราง โดยโครงสรางของคณะกรรมการของตำบลหวฝาย จะมคณะกรรมการอย 2 ฝายไดแกคณะทปรกษาและคณะกรรมการ บทบาทหนาท จะทำงานทเกยวของกบการคมครองและพฒนาเดกในพนท เดกและเยาวชนกลมเปราะบาง ทประสบปญหาทางสงคมและอยในภาวะยากลำบาก มการแลกเปลยนในเรองการสงตอเดกทไดรบผลกระทบจากภาวะยากลำบากของผปกครอง เพราะทผานมาทางตำบลไมมการ

พดคยเพอดำเนนการชวยเหลอเปนระบบกลไกในตำบลมเพยงเจาหนาททเกยวของเทานนทรบทราบทำใหการชวยเหลอเดกอาจมความลาชา องคกรภาคเอกชนจงเขามาหนนเสรมและสนบสนนดานงบประมาณและกจกรรมใหเกดการเคลอนไหวในการทำงานดานการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง และเปนสวนททำงานรวมกบภาคประชาชนและภาครฐ โดยมความรวมมอจากภาครฐทมการแตงตงคณะทำงานใหสามารถทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนไดอยางสะดวกภายใตกฎหมายและความคมครองจากภาครฐ ในภาคประชาชนมการใหความรวมมอโดยการสอดสองดแลและใหขอมลเดกและเยาวชนทอยในภาวะเสยงเพอทำการชวยเหลออยางเรงดวนและมการจดสนทนากลมยอยเพอพดคยแลกเปลยนถงพฤตกรรมและวถการดำเนนชวตของกลมเยาวชนกลมเดอะลาส คอกลมเยาวชนทมพฤตกรรมความเสยงในเรองขบขรถจกรยานยนตทไมปลอดภย ดมสรา หรออาจมการเกยวของกบสารเสพตด,ทศนคตในการใชชวต,ปญหาในเรองการออกจากระบบการศกษาและไมสนใจในการทำกจกรรมสรางสรรคในพนท และมการสำรวจชมชนและวเคราะหสถานการณเดกและเยาวชนในชมชนของตนเองระดมความคดเหนและความตองการของเดกและเยาวชนในชมชน พรอมทงใหขอมลเดกและเยาวชนทอยในภาวะเสยงเพอเปนขอมลในการเฝาระวงตอไป 6.อภปรายผลการวจย

จากการศกษาเรอง รปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร พบวามปจจยทสงผลใหเกดคณะทำงาน และรปแบบการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชน ดงน

ปจจยทสงผลใหเกดคณะทำงานปกปองคมครองเดก ดงทผศกษาไดศกษาพบวา ปจจยทสงผลใหคณะทำงานปกปองคมครองเดกเขามาทำงานดานนคอความสนใจในการทำงานชวยเหลอสงคมและไดพบเจอกบสภาพปญหาทเกดขนในตำบลหวฝาย และมการสนบสนนการดำเนนงานจากศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพร ทเปนผหนนเสรมใหเกดรปแบบการดำเนนงานปกปองคมครองเดกขนมา จากการนำโครงการไปพดคยถงการดำเนนงานสนโยบายในการพฒนาจงหวด (มคำสงแตงตงคณะทำงานคมครองเดกระดบตำบลครอบคลมทงจงหวด) ผลทมตอคณะทำงานคมครองเดกในตำบลหวฝาย ทำใหสามารถขบเคลอนในการปฏบตงานใหการชวยเหลอปกปองคมครองเดก

รปแบบในการดำเนนงาน รปแบบท 1 การดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนกลมเปราะบางใน

ตำบลหวฝาย ซงประกอบดวยสองคณะ ไดแก คณะกรรมการพฒนากลไกการคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบลและคณะปฏบตงานคมครองเดกและเยาวชนระดบตำบล โดยม Key person ทเปนกลไกในการมองภาพรวมและประสานงาน

รปแบบท 2 การหนนเสรมพลงเดกและเยาวชนในชมชน มการหนนเสรมพลงกนในสองสวนใหญ ๆ ไดแก การหนนเสรมศกยภาพสภาเดกและเยาวชนระดบตำบล โดยประสานรวมกบ Key person และการหนนแสรมพลงกลมเดกและเยาวชนภาวะเปราะบางโดยศนยสรางสรรคเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอมจงหวดแพร

การมสวนรวมของคนในชมชนในการทำงานดานการปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย อำเภอสงเมน จงหวดแพร

จากการศกษาการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบางในพนทตำบลหวฝาย มการสนบสนนการทำงานจากองคกรภาครฐ องคกรภาคเอกชนและภาคประชาชน ไดมสวนรวมในการทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนดงน

องคกรภาครฐเขามามสวนรวมในการตดสนใจ และมสวนรวมปฏบตการในกจกรรมโครงการ โดยการใหความชวยเหลอเรงดวนกบกลมเดกและเยาวชนทอยในภาวะเสยง ทอยอาศยไม เหมาะสมตอการเลยงดและการสงตอขอมล

ภาคเอกชน ไดเขามามสวนรวมในการตดสนใจ,มสวนรวมปฏบตการในกจกรรมโครงการและการมสวนรวมในการประเมนผล โดยการสนบสนนงบประมาณในการดำเนนงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง

ภาคประชาชน คอ ผใหญ,เดกและเยาวชนในชมชนตำบลหวฝาย มสวนรวมในการตดสนใจ , มสวนรวมปฏบตการในกจกรรมโครงการ ,มสวนรวมไดรบผลประโยชนและการมสวนรวมในการประเมนผล โดยทชมชนนนไดมการทำความเขาใจโครงการรวมกนเพอสอดสองดแลคนในชมชนพรอมทงมการสงตอขอมลกลมเสยงเพอใหการชวยเหลอตอไป

ขอเสนอแนะจากการศกษา 1) ขอเสนอแนะในงานวจยครงน

จากผลการศกษารปแบบการดำเนนงานของคณะทำงานปกปองคมครองเดกและเยาวชนเปราะบาง คณะทำงานมรปแบบการดำเนนงานคอ การลงพนทเกบขอมลเดกรายบคคลและชวยเหลอเดกและเยาวชนทตองการความชวยเหลออยางเรงดวน การหนนเสรมพลงกลมเดกและเยาวชนเปราะบางใหพนจากภาวะเปราะบาง โดยชมชนเปนผหนนเสรมเดกและเยาวชน จากผลการศกษา ผศกษามขอเสนอแนะในงานวจยครงน คอ

1.1 สถานศกษาควรสงเสรมใหครเขาใจบทบาทหนาทการเปนครทปรกษา และมความเขาใจเดกในเชงจตวทยามากขน สงเสรมใหจดระบบดแลชวยเหลอเดกอยางเปนระบบและตอเนอง มการคดกรองนกเรยน และสงเสรมใหมแนวทางดำเนนการตดตาม

และเฝาระวงเดกและเยาวชนทมพฤตกรรมเสยงอยางจรงจง

1.2 ชมชนควรมมาตรการในการสอดสองดแลเดก เยาวชน และบคคลภายในชมชนของตน วามพฤตกรรมเสยงหรอไม และหาแนวทางการปองกน แกไขปญหารวมกน

2) ขอเสนอแนะการวจยครงตอไป ควรศกษารปแบบการดำเน น งานปกป องค มครองเดกและเยาวชนของพนท อน ๆ

เพอเปรยบเทยบรปแบบและลกษณะการดำเนนงานคมครองเดกในลกษณะพนทและบรบททแตกตางกน

เอกสารอางอง กรมกจการเดกและเยาวชน กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2560). แนวจากทาง

การจดใหม ระบบคมครองเดกระดบทองถน . สบคนวนท 13 ธนวาคม 2563. จาก https://dcy.go.th/webnew/main/dowload_list.php?id=19

กต ช ย รตนะ. (2560). การสรางกล มและเครอข าย ในการพฒ นาส งคมและส งแวดลอม . สบคนวนท 20 มกราคม 2564. จาก https://www.ieat.go.th /uploads/cms/file.pdf.

ปทมา แสงสะอาด. (2547). ทศนะของชมชนตอการคมครองเดก : ศกษาเฉพาะกรณชมชนวดประชาระบอ ธรรม เขตดสต จงหวดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธสงคมสงเคราะห ศาสตรมหาบญฑต,

มหาวทยาลยธรรมศาสตร. รนทรลภส ขาวสทธวงษ. “การคมครองเดกภายใตหลกประโยชนสงสดของเดก : ศกษากรณการแยกเดก ออกจากครอบครว” วทยานพนธนตศาสตร มหาบณฑต สาขาวชากฎหมายอาญา คณะนตศาสตร มหาวทยาลย ธรรมศาสตร, 2558. แสงจนทร เมธาตระกล และคณะ. (2556). ปฏบตการพฒนาคณภาพชวตเดก แนวทางปฏบตการเพอให การดแลชวยเหลอเดกการระดมทรพยากรและความรวมมอในการทำงานชวยเหลอเดกในชมชน พมพครงท 1