ประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง

นายศตวรรษ วงษไทย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพยาบาลศาสตร สาขาวชาพยาบาลศาสตร

คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปการศกษา 2561

ลขสทธของจฬาลงกรณมหาวทยาลย

WORKING EXPERIENCES OF GENERATION Z NURSES AT A UNIVERSITY HOSPITAL

Mr. Satawat Wongthai

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Nursing Science in Nursing Science

Field of Study of Nursing Science Faculty of Nursing

Chulalongkorn University Academic Year 2018

Copyright of Chulalongkorn University

หวขอวทยานพนธ ประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอาย

แซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง โดย นายศตวรรษ วงษไทย สาขาวชา พยาบาลศาสตร อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก รองศาสตราจารย ดร.อารยวรรณ อวมตาน

คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย อนมตใหนบวทยานพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

คณบดคณะพยาบาลศาสตร (รองศาสตราจารย ดร.วราภรณ ชยวฒน)

คณะกรรมการสอบวทยานพนธ

ประธานกรรมการ (ศาสตราจารย ดร.วณา จระแพทย)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก (รองศาสตราจารย ดร.อารยวรรณ อวมตาน)

กรรมการภายนอกมหาวทยาลย (พนเอกหญง ดร.วาสนา นยพฒน)

ค

บทค ดยอ ภาษาไทย ศตวรรษ วงษไทย : ประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง. (

WORKING EXPERIENCES OF GENERATION Z NURSES AT A UNIVERSITY HOSPITAL) อ.ทปรกษาหลก : รศ. ดร.อารยวรรณ อวมตาน

การศกษาครงนมวตถประสงค เพอบรรยายประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง โดยใชระเบยบวธการวจย

เชงคณภาพแบบปรากฏการณวทยาการตความ ตามแนวคดของ Heidegger ผใหขอมล คอ พยาบาลวชาชพทมอายไมเกน 27 ป และมประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา อยางนอย 3 ป จ านวน 12 ราย เกบรวบรวมขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก การบนทกเทป การสงเกต และการบนทกภาคสนาม น าขอมลทงหมดมาวเคราะหเนอหาตามวธการของ van Manen (1990)

ผลการศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง สามารถแบงเปนประเดนหลก และประเดนยอย ดงตอไปน

1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน ประกอบดวย 3 ประเดนยอย ไดแก 1.1) เครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทมมากมาย 1.2) เครยดกบระบบการท างาน และ 1.3) เครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน

2. เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด ประกอบดวย 5 ประเดนยอย ไดแก 2.1) เรยนรจากพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพททนสมย และเปดใจกวางยอมรบ 2.2) ศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ 2.3) สอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง 2.4) หาเทคนคชวยจ า โดยน า ไอทมาใช และ 2.5) แลกเปลยนเรยนรประสบการณในไลนกลม

3. บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย ประกอบดวย 5 ประเดนยอย ไดแก3.1) ท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน 3.2) ท างานกบหวหนาตองปรบตวเขาหา เพอปรกษาปญหาการงาน 3.3) เรยนรและปรบตวเขาหาพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลายรน 3.4) ผชวยพยาบาลตางวย ตองจดการใหท างานตามทมอบหมาย และ 3.5) แมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการเจรจา

4. พฒนาตนเองอยางตอเนอง ประกอบดวย 4 ประเดนยอย ไดแก 4.1) เรยนรจากความผดพลาด 4.2) อานหนงสอต าราและวารสาร 4.3) เขารบการอบรมในการประชมวชาการ และ 4.4) มสวนรวมในการท านวตกรรม

5. ผลลพธทไดจากการท างาน ประกอบดวย 3 ประเดนยอย ไดแก 5.1) มเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ 5.2) เหนคณคาในตนเอง และ 5.3) มความสขในการท างาน

ผลการศกษานชใหเหนวา พยาบาลรนอายแซดจะมการพฒนาตนเองอยตลอดเวลา และปรบตวเขาไดดกบผรวมงานทมลกษณะเปดกวางทางความคดและ ยดหยนวธการท างาน ดงนน ผบรหารสามารถน าผลการวจยนไปประยกตใชในการบรหารพยาบาลรนอายแซดตอไป

สาขาวชา พยาบาลศาสตร ลายมอชอนสต ................................................ ปการศกษา 2561 ลายมอชอ อ.ทปรกษาหลก ..............................

ง

บทค ดยอ ภาษาองกฤษ # # 5977315736 : MAJOR NURSING SCIENCE KEYWORD: WORKING EXPERIENCES, GENERATION Z NURSES, GENERATIONS Satawat Wongthai : WORKING EXPERIENCES OF GENERATION Z NURSES AT A UNIVERSITY HOSPITAL. Advisor: Assoc. Prof. AREEWAN

OUMTANEE, Ph.D.

This qualitative study aimed to describe the working experiences of generation Z nurses at a university hospital. The hermeneutic phenomenology of Heidegger was applied to explore the lived experiences of twelve registered nurses who were younger than 27 years old and had been working as a full-time nurse at least 3 years in the university hospital. The data were collected by using in-depth interview, voice record, observation and field-note. The contents were analyzed by using content analysis of van Manen method (1990).

The findings of this study are consisted of 5 major themes as follows:

1. Beginning of their life-working, facing with many stresses, there are 3 sub-themes as follows; 1.1) Working place and varieties of medical equipment, 1.2) Working system and 1.3) Self-adaptation to colleagues.

2. Learning for working of generation Z nurses, there are 5 sub-themes as follows 2.1) Opening mind by learning from mentors and modern senior nurses, 2.2) Self studying with reliable resources, 2.3) Asking from the expertise, 2.4) Seeking technique for memories with IT devices and 2.5) Using Line group for knowledge sharing.

3. Worked managing by dealing with multi-generation colleagues, there are 5 sub-themes as follows; 3.1) Learning to approach different generations of doctors, 3.2) Searching appropriated way to approach with a head nurse, 3.3) Learning and adapting with multi-generation of staff nurses, 3.4) Assigning and controlling jobs of multi-generations of practical nurses and 3.5) Using negotiation with vociferous wards’ maids.

4. Continuing for self-development, there are 4 sub-themes as follows; 4.1) Learning from mistaking, 4.2) Reading texts and journals, 4.3) Attending academic conferences and 4.4) Participating for creating innovations.

5. Resulting of working as generation Z nurses 5.1) Earning salary for living expenses, 5.2) Valuating of self-esteem and 5.3) Having work happiness.

These study findings indicated that the generation Z nurses were having continuous self-learning and able to adapt themselves for working with their open-minded and flexible. Thus, nurse leaders and managers can apply this knowledge to manage generation Z nurses work.

Field of Study: Nursing Science Student's Signature ............................... Academic Year: 2018 Advisor's Signature ..............................

จ

กตตกรรมประกาศ

กตตกรรมประกาศ

การท าวทยานพนธเลมนสามารถส าเรจลลวงไปไดดวยด มปจจยทส าคญอยางยงจากความเมตตา ความกรณา และความชวยเหลอจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย. ดร. อารยวรรณ อวมตาน ทไดชน าแนวทางในการคดหวขอวทยานพนธทมความนาสนใจ แนะแนวทางการท าวจยทถกตองตามระเบยบวธวจย และจรยธรรมในการวจย พฒนากระบวนการคด ชแนะขอบกพรองตางๆ และแนะน าแนวทางแกไขทงขอบกพรองในเรองการศกษาและการท างาน ไดเสยสละทงก าลงกายและเวลาอนมคา คอยประคบประคองตงแตเรมท าวทยานพนธฉบบน จนส าเรจเปนรปเลมวทยานพนธทสมบรณ น าความภาคภมใจมาสผวจยและครอบครว ผวจยรสกประทบใจและซาบซงในความรก ความหวงดและความชวยเหลอเปนทสดของอาจารย จงขอกราบขอบพระคณอาจารยเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณ ศาสตราจารย ดร. วณา จระแพทย ประธานสอบวทยานพนธ และพนเอก หญง ดร.วาสนา นยพฒน กรรมการสอบวทยานพนธภายนอกมหาวทยาลย และผทรงคณวฒตรวจสอบความเชอถอไดของขอมลการวจย ทกรณาใหความร ค าแนะน าในการแกไขขอบกพรองตางๆ อนเปนประโยชนอยางยง จนท าใหวทยานพนธเลมนมความละเอยด ชดเจน สมบรณยงขน

ขอกราบขอบพระคณคณาจารยคณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยทกทานทไดประสทธประสาทความรดวยความรกและความเมตตา รวมถงบคลากรทกทานทคอยใหค าปรกษาและใหการชวยเหลอ ตลอดระยะเวลาทไดศกษา ณ สถาบนแหงน ขอขอบคณพและเพอนๆนสตปรญญาโททกทานทใหก าลงใจ สนบสนนและชวยเหลอตลอดมา โดยเฉพาะคณออมใจ บญยง และคณศภดารกษ วะชม ทชวยเหลอปรบแกค าผด เพอใหเนอหามความถกตองสมบรณยงขน

ขอบพระคณหวหนาและพยาบาลหอผปวยวกฤตศลยกรรมทกทานทใหการสนบสนนเปนอยางด ไมวาจะเปนการจดสรรเวลาใหโอกาสผวจยไดเรยนควบคกบการท างาน อกทงสงก าลงใจทดมาโดยตลอดและขอขอบคณนองๆพยาบาลทง 12 ราย ทเหนความส าคญในการวจย และกรณาสละเวลาอนมคาใหขอมลทเปนประโยชน ในการศกษาวจยครงน จนวทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงได

ขอกราบขอบพระคณบดามารดาดวยความเคารพเปนทสด ตลอดจนนองสาวทคอยเปนหวง และเปนก าลงใจแกผวจยมาโดยตลอดจนท าใหวทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงดวยด

ศตวรรษ วงษไทย

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................ ค

บทคดยอภาษาองกฤษ ........................................................................................................................ ง

กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. จ

สารบญ .............................................................................................................................................. ฉ

สารบญตาราง ................................................................................................................................... ฌ

สารบญภาพ ..................................................................................................................................... ญ

บทท 1 บทน า ................................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ....................................................................................... 1

วตถประสงคการวจย .................................................................................................................... 6

ค าถามการวจย ............................................................................................................................. 6

แนวคดเบองตนทใชในการวจย ..................................................................................................... 6

ขอบเขตการวจย ........................................................................................................................... 7

ค าจ ากดความทใชในการวจย ........................................................................................................ 7

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ............................................................................................................ 8

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ............................................................................................ 9

1. บรบททวไปของโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ................................................................. 10

2. พยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ............................................................... 15

3. แนวคดทเกยวของกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด ................................................ 28

4. การศกษาเชงปรากฏการณวทยา ............................................................................................ 40

5. วรรณกรรมทเกยวของ ............................................................................................................ 48

บทท 3 วธการด าเนนการวจย ......................................................................................................... 53

ช

1. พนททศกษา (Setting) ........................................................................................................... 53

2. ผใหขอมล (Informants) ........................................................................................................ 53

3. เครองมอทใชในการวจย ......................................................................................................... 54

4. การพทกษสทธผใหขอมล ....................................................................................................... 56

5. การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................................ 57

6. การวเคราะหขอมล ................................................................................................................. 60

7. การตรวจสอบความนาเชอถอของขอมล ................................................................................. 62

บทท 4 ผลการวจย .......................................................................................................................... 64

1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน ................................................ 67

2. เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด ............................................................................. 73

3. บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย .................................................. 88

4. พฒนาตนเองอยางตอเนอง ................................................................................................... 122

5. ผลลพธทไดจากการท างาน ................................................................................................... 132

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลการวจย และขอเสนอแนะ .................................................... 138

สรปผลการวจย ......................................................................................................................... 138

การอภปรายผลการวจย ............................................................................................................ 144

ขอเสนอแนะและการน าผลการวจยไปใช .................................................................................. 155

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป ......................................................................................... 155

บรรณานกรม ................................................................................................................................. 156

ภาคผนวก...................................................................................................................................... 164

ภาคผนวก ก เอกสารเกยวกบการพจารณาจรยธรรม ................................................................ 165

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในกาวจย ........................................................................................ 176

ภาคผนวก ค ตารางขอมลเพมเตม ............................................................................................ 181

ซ

ภาคผนวก ง รายนามผทรงคณวฒ การประเมนความนาเชอไดของผลการวจยจากผทรงคณวฒ และหนงสอขอเชญผทรงคณวฒ ......................................................................................... 203

ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 208

ฌ

สารบญตาราง หนา

ตารางท 1 แสดงรายละเอยดปจจยสวนบคคลของผใหขอมล ......................................................... 182

ตารางท 2 การรวบรวมขอมลจากการสมภาษณ ............................................................................ 183

ตารางท 3 การใหรหสประเดนเบองตนทไดจากการสมภาษณ ....................................................... 184

ตารางท 4 ประเดนหลก และประเดนยอยทไดจากการสมภาษณ .................................................. 199

ญ

สารบญภาพ หนา

ภาพท 1 ผลการวจย ........................................................................................................................ 66

ภาพท 2 ตารางการประเมนความนาเชอไดของผลการวจยจากผทรงคณวฒ ................................. 206

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง เปนองคการพยาบาลทมงสรางและพฒนาระบบบรการพยาบาลระดบตตยภมขนสง (Super tertiary care) ทมคณภาพดวยมาตรฐานระดบสากล สอดคลองกบยทธศาสตรของโรงพยาบาลในความเปนเลศดานนวตกรรมการบรการทางการแพทย (Innovation healthcare service excellence) ทไดรบการยอมรบในระดบภมภาคเอเชย ซงสามารถเปนตนแบบทางการพยาบาลทชน าสงคมใหมสขภาวะทด และใชเปนมาตรฐานในการอางองทงในระดบชาตและนานาชาต โดยมงเนนการจดระบบบรหารจดการและใหการพยาบาลผปวยเฉพาะกลมโรค (Specific diseases) ทมความซบซอน รนแรง จนถงวกฤต มการใชเทคโนโลยทางการแพทยททนสมยและใหเกดความปลอดภยสงสด อกทงเปนองคการพยาบาลแหงการเรยนรทสงเสรมบรรยากาศทางวชาการ และการพฒนางานวจย แนวปฏบต และนวตกรรมทางการพยาบาลทเปนเลศ (Best practice) เชน การพฒนางานประจ าสงานวจย (Routine to Research : R2R) แนวคดลน (Lean) แนวคด Cell concept และโครงการนวตกรรมตดดาว ดงนนการพฒนาบคลากรทางการพยาบาลใหมความรความเชยวชาญในการพยาบาลผปวยโรคซบซอน และสามารถน าองคการใหบรรลเปาหมายตามวตถประสงคจงเปนกระบวนการทส าคญ ซงบคลากรทางการพยาบาลทเขามาปฏบตงานในองคการพยาบาลแหงน จงตองไดรบการอบรม พฒนาความร ความสามารถทงภายในองคการและนอกองคการ มระบบพเลยง (Mentoring system) ทสงเสรมและสนบสนนบคลากรใหมใหปรบตวเขากบองคการ สามารถปฏบตการพยาบาลและใหการพยาบาลผปวยเฉพาะกลมโรคไดอยางมประสทธภาพ กาวทนวทยาการใหมๆทงดานวทยาศาสตรการแพทยและการพยาบาลทเจรญกาวหนาอยางรวดเรวได รวมทงมความสขในการท างานและการคงอยในองคการมากขน (ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง, 2561)

ปจจบนฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงประกอบดวยบคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอาย (Generations) ทท างานรวมกน ไดแก พยาบาลรนอายเบบบมเมอร (Baby Boomers) รนอายเอกซ (Generation X) รนอายวาย (Generation Y) และรนอายลาสดคอ รนอายแซด (Generation Z) ซงมความแตกตางกน ทงอปนสย วธคด แบบแผนการด าเนนชวต คานยม ความเชอ พฤตกรรม มมมอง และประสบการณการท างาน ทงนเนองจากคนแตละร นอายเตบโตภายใตบรบทของสภาพแวดลอมทไมเหมอนกนทงทางดานการอบรมเลยงด ภาวะเศรษฐกจ สงคม การเมอง วฒนธรรม และเทคโนโลยทมการเปลยนแปลงอยางตอเนอง (Zemke, Raines, and

2 Filipczak, 2000; Iorgulescu, 2016; Schub and Karakashian, 2017; รศรนทร เกรย และคณะ, 2559) และความแตกตางระหวางรนอายของบคลากรทางการพยาบาลในทองคการพยาบาลน ท าใหความคด มมมองการท างาน และพฤตกรรมการท างานทแตกตางกน ซงการรบรและมมมองของแตละรนอายทแตกตางกนอาจเปนอปสรรคในการท างานรวมกน หากไมไดรบการบรหารจดการทดของผบรหารทางการพยาบาลอาจสงผลตอสมพนธภาพ ความเขาใจในการท างานรวมกน กอใหเกดความขดแยง หรอไมลงรอยกน (Robert Half International Inc., 2015; Christensen, Wilson and Edelman, 2018) อนจะสงผลกระทบดานลบตอประสทธภาพการบรการพยาบาลหรอความกาวหนาในการท างานได (Zemke, Raines, and Filipczak, 2000)

พยาบาลรนอายแซด (Generation Z) เปนบคลากรทางการพยาบาลรนใหมทเพงเขามาปฏบตงานในฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงตงแตป พ.ศ. 2558 – 2560 จ านวน 784 คน จากจ านวนบคลากรทางการพยาบาลทงหมดจ านวน 3,141 คน คดเปนรอยละ 25 โดยมประสบการณการปฏบตงาน 1 - 3 ป ส าหรบพยาบาลกลมน ถอวาเปนพยาบาลระดบฝกหดทตองปฏบตงานในดานการบรการผปวยตามมาตรฐานการพยาบาล โดยใชกระบวนการพยาบาล พฒนาความรและทกษะทางการพยาบาลภายใตการดแลของพยาบาลผทมประสบการณมากกวา หรอพยาบาลพเลยง (Mentor) (ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง, 2560) เมอพยาบาลรนอายแซดตองท างานรวมกบพยาบาลรนพ หรอพยาบาลพเลยงทสวนใหญอยในรนอายวาย หรอหวหนาพยาบาลสวนใหญอยในรนอายเอกซ ซงอาจจะมการแสดงพฤตกรรมการท างาน การสอสาร และการแกปญหาในงานทแตกตางกน เนองจากคณลกษณะ บคลกภาพ ทศนคต คานยม รปแบบและพฤตกรรมการท างานทแตกตางกน เพอใหพยาบาลกลมนมความเชยวชาญในการดแลผปวยโรคซบซอนในระดบตตยภมขนสงไดอยางมประสทธภาพ และสามารถท างานรวมกนกบพยาบาลรนอายอนไดอยางราบรน รวมทงน าองคการพยาบาลใหเปนทยอมในระดบสากล ดงนนในการจดการทรพยากรมนษยและการบรหารบคลากร ผบรหารทางการพยาบาลจงจ าเปนตองมการศกษาคณลกษณะทเปนจดเดน และขอจ ากดของแตละรนอาย โดยเฉพาะอยางยงพยาบาลรนอายแซดทเพงเขาปฏบตงานใหม ซงถอวามประสบการณทางคลนกและทกษะการพยาบาลคอนขางนอย ท าใหการปฏบตงานทตองใหการพยาบาลผปวยโรคซบซอนในภาวะวกฤตหรอฉกเฉน ทตองการบคลากรทางการพยาบาลทมความเชยวชาญเฉพาะทาง สามารถตดสนใจแกไขปญหา หรอการสอสารกบผปวยและญาตในการใหความรหรอการปฏบตตวทถกตอง ยงตองมการพฒนาและก ากบการดแลภายใตพยาบาลทมประสบการณสงกวา เพอใหพยาบาลกลมนสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ (Singh and Dangmei, 2016; กฤดญาดา เกอวงศ และอารยวรรณ อวมตาน, 2560)

ส าหรบการปฎบตงาน พยาบาลกลมนจะถกมอบหมายใหปฏบตงานตามบทบาท/หนาทของพยาบาลวชาชพเตมตว โดยมลกษณะงานทปฏบตในดานตางๆ ไดแก 1) ดานบรหารจดการงาน เปน

3 สมาชกของทมการพยาบาล ปฏบตตามนโยบายและระเรยบปฏบตของหนวยงาน 2) ดานการบรการ ใชความรทกษะการดแลผปวยทไดรบมอบหมายตามมาตรฐานการดแลและการปฏบตงาน เพอใหผรบบรการปลอดภยและเกดคณภาพในการใหบรการตามมาตรฐานวชาชพ 3) ดานการพฒนาคณภาพ เขารวมโครงการพฒนาคณภาพงานของหนวยงาน และมสวนรวมประสานความรวมมอกนภายในหนวยงาน และทมสขภาพ และ4) ดานวชาการและวจย มสวนรวมในการสอน แนะน า ใหค าปรกษาสขภาพแกผรบบรการและครอบครว และรวมสบคนขอมลงานวจยและงานพฒนาคณภาพมาใชในการพยาบาล ซงในการปฏบตงานน พยาบาลรนอายแซดอาจไดรบมอบหมายใหปฏบตงานเปนสมาชกในทมการพยาบาลในการบรหารยา การใหการรกษาพยาบาลตางๆอยางถกตอง หรอหากมประสบการณการปฏบตงานมากกวา 2 ป อาจไดรบมอบหมายใหเปนพยาบาลหวหนาทม หรอหวหนาเวรบาย-ดกทอยภายใตการดแลของพยาบาลอาวโส (ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง, 2560)

จากการวจยทผานมาพบปญหาในการท างานของพยาบาลระดบฝกหดหลายประการ ไดแกปญหาในการน าความรมาประยกตใชในการท างาน ความเครยดในการปรบตวเขากบหนวยงาน ผรวมงาน และหวหนางาน (ธรภทร แสนบดดา, 2546) การตดสนใจใหการพยาบาลดวยขอจ ากดของความรและประสบการณการท างาน ความเครยดกบงานทไดรบมอบหมาย และความไมมนใจในการตดตอประสานงานกบทมสหสาขาวชาชพ เชน แพทย รวมถงการสอสารใหขอมลหรอค าแนะน ากบผปวยและญาต (กฤดญาดา เกอวงศ และอารยวรรณ อวมตาน , 2560) ซงกลมผใหขอมล คอ พยาบาลรนอายวาย สวนพยาบาลรนอายแซดยงไมมขอมลจากงานวจยวาพยาบาลกลมนตองเผชญกบปญหา และปรบตวเขากบผรวมงานจากการปฏบตงานในวชาชพพยาบาลอยางไร จากการทบทวนงานวจยในวงการธรกจพบวา คนรนอายแซดเปนคนทขาดทกษะการแกไขปญหา ขาดการตระหนกคด

และการตดสนใจทเหมาะสม เมอเกดปญหาในการท างาน (Bencsik et al., 2016; Jiří, 2016; Singh and Dangmei, 2016; Flippin, 2017; Gale, 2018) มความอดทนต า เบองายโดยเฉพาะงานทมความจ าเจ ไมมความทาทาย จงท าใหมความตงใจทจะลาออกจากงานสงกวาคนรนอายอน รวมทงไมชอบรอคอย ตองการเหนผลลพธทนท และเปนคนทขาดทกษะในการเปนผฟงทด (Singh and Dangmei, 2016; Flippin, 2017; Stillman and Stillman, 2017; จราวฒน คงแกว, 2559; รศรนทร เกรย และคณะ, 2559) ขณะทในวชาชพพยาบาลมเพยงนกวชาการในตางประเทศไดระบคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซดไววา เมอเขาไปปฏบตงานในทมการพยาบาล พยาบาลรนอายนจะขาดทกษะการสอสารแบบเผชญหนา และขาดทกษะการสรางสมพนธภาพทดกบเพอนรวมงาน มความมนใจในตนเองสง และถงแมเรยนรและท างานไดอยางรวดเรว แตยงขาดความรอบคอบ (Bell, 2013; Smith-Trudeau, 2016; Schub and Karakashian, 2017; Chicca and Shellenbarger, 2018; Shellenbarger and Chicca, 2019) จากปญหาในการท างานดงทกลาวมา เมอพยาบาลรน

4 อายแซดเขาปฏบตงานจะเกดปญหาในการท างานทแตกตางจากคนรนอายแซดในวงการธรกจ ทงนขนอยกบลกษณะการปฏบตงานทมความแตกตางกนในวชาชพ แตอยางไรกตามการศกษาคณลกษณะของรนอายแซดดงกลาวเปนการศกษาในตางประเทศ ถงแมวาจะมการศกษาในประเทศไทย แตยงเปนการศกษาวจยในวงการธรกจ ดงนน ผวจยจงสนใจศกษาถงคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซดในบรบทของพยาบาลไทย จะมการเรยนรและการปรบตวเขากบการท างานในทมการพยาบาล และเผชญปญหาในการท างานอยางไร นอกจากนดวยคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซดบางประการ จะมความแตกตางจากพยาบาลรนอายอนๆ อาจมลกษณะการเผชญปญหา และการปรบตวเขากบผรวมงานจากการปฏบตงานทมความแตกตางจากพยาบาลรนอายอนได

จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบพยาบาลรนอายแซด พบวายงไมมงานวจยทสนบสนนถงคณลกษณะ ทศนคต รปแบบและพฤตกรรมการท างานของพยาบาลรนอายแซดทสงผลตอการปฏบตการพยาบาลหรอองคการพยาบาล มเพยงบทความวชาการของตางประเทศทไดระบวา พยาบาลกลมนมคณลกษณะเดนทสงผลตอการปฏบตการพยาบาล และการบรหารองคการพยาบาล ไดแก เปนคนชางสงเกต กระตอรอรนในการเรยนรสงใหมๆ และสามารถเรยนรไดอยางรวดเรวพรอมทจะแลกเปลยนขอมลกบบคคลอน และมความสามารถในการปรบตวไดดในทกสถานการณหรอการเปลยนแปลง (Bell, 2013; Kruschke, 2016) หากองคการพยาบาลสนบสนนใหพยาบาลกลมนไดมการอบรม เสรมสรางความร และพฒนาทกษะในการปฏบตงาน จะชวยใหมความเชยวชาญและเกดความมนใจในการปฏบตการพยาบาลมากยงขน รวมทงมการสงเสรมการถายทอดความรจากประสบการณการท างานของพยาบาลรนพ จะชวยใหพยาบาลรนอายแซดมการแลกเปลยนขอมลจากผมประสบการณมากกวา เพอพฒนาความรและทกษะในการท างานทนอกเหนอจากประสบการณตรงทไดรบ (สรพงษ มาล, 2551; สรพมพ ชปาน, 2561) เปนคนกลาแสดงออก ชอบแสดงความคดเหน และมความคดสรางสรรค ซงการเปดโอกาสใหพยาบาลกลมนมสวนรวมในการพฒนาโครงการหรอนวตกรรมทางการพยาบาล จะชวยให เกดความร ส กท าทายในการท างานมากข น (Smith-Trudeau, 2016; Schub and Karakashian, 2017) นอกจากน พยาบาลรนอายแซดเปนผทมทกษะการใชงานดานเทคโนโลยสง ชอบการท างานทเกยวของกบการใชเทคโนโลย และนวตกรรมใหมๆ ในการปฏบตการพยาบาลรวมทงมการใชเทคโนโลยทางการแพทยททนสมย และระบบเทคโนโลยสารสนเทศตางๆในโรงพยาบาล (Kruschke, 2016; Smith-Trudeau, 2016; Chicca and Shellenbarger, 2018) ดงนน พยาบาลรนอายแซดจะสามารถเรยนรไดอยางรวดเรว หากองคการพยาบาลจดบรรยากาศในการท างานทชวยใหเกดการสรางสรรคนวตกรรมใหมๆ ซงถอวาเปนการดงศกยภาพของพยาบาลกลมนออกมาใชในการปฏบตงาน ส าหรบดานความรบผดชอบ พยาบาลกลมนจะทมเทในงานทตนเองสนใจ และชอบการท างานเปนทม (Bell, 2013; Smith-Trudeau, 2016;

5 Schub and Karakashian, 2017) ซงการเปดโอกาสใหพยาบาลกลมนไดเลอกหนวยงานทตนเองสนใจจะท าใหมความตงใจ และทมเทในงานมากขน

นอกจากน พยาบาลรนอายแซดยงมคณลกษณะบางประการทอาจเปนขอจ ากดในการบรหารงาน หรอสงผลกระทบดานลบตอการปฏบตการพยาบาล ไดแก การไมยดตดกบองคการพรอมทจะเปลยนแปลงงานไดทกเมอ หากมขอเสนองานทอนดกวา มความมนใจในตนเองสงท าใหยดความคดของตนเองเปนหลก ขาดความตระหนกถงผลกระทบทอาจตามมา หรอไมค านงถงความอาวโส (Bell, 2013; Kruschke, 2016) มความอดทนอดกลนในระดบต าและจ ากดตองการการตอบสนองเรองตางๆอยางรวดเรว รวมทงขาดทกษะการแกไขปญหา การตดสนใจทเหมาะสม การ

สรางสมพนธภาพ และการสอสารแบบเผชญหนากบเพอนรวมงาน (Bencsik et al., 2016; Jiří, 2016; Flippin, 2017; Christensen et. al, 2018; Goh and Lee, 2018) ซงขอจ ากดเหลานอาจสงผลกระทบตอการตดสนใจทางคลนกอย าง เร งด วนในขณะท ย งมขอมลสนบสนนการ ตดสนใจไมครบถวน ซงอาจสงผลทางลบตอผรบบรการได (Muir, 2004; Tulgan, 2016) การลาออกจากงานท าใหองคการพยาบาลตองหาพยาบาลอนมาทดแทนและสญเสยงบประมาณในการฝกอบรมพยาบาลจบใหมใหสามารถปฏบตงานทดแทน และการขาดการสอสารหรอการสรางสมพนธภาพทดในทมการพยาบาลจะสงผลดานลบตอคณภาพการพยาบาลได (บญใจ ศรสถตยนรากร , 2550; นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) ดงนน ผบรหารทางการพยาบาลจงจ าเปนตองมการปรบเปลยนกลยทธหรอแนวทางการบรหารงานทสามารถดงศกยภาพของพยาบาลรนอายแซดมาใชในการปฏบตงานตามบทบาท/หนาทอยางเตมความสามารถ และสามารถท างานรวมกนกบรนอายอนไดอยางราบรน ซงจะสงผลใหคณภาพการบรการพยาบาล คณภาพชวตผปฏบตงานดขน มความสขในการท างาน มความตงใจคงอยในงานเพมมากขน และสงผลตอประสทธภาพ และประสทธผลสงสดขององคการได (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2550; นงนช วงษสวรรณ, 2552; สรพมพ ชปาน, 2561)

จากทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาพยาบาลรนอายแซดไดเขามาท างานในวชาชพพยาบาลแลวระยะหนง แตดวยคณลกษณะบางประการของคนรนอายแซดซงไดจากการทบทวนวรรณกรรมนมความแตกตางจากคณลกษณะของคนรนอายอนๆ และสามารถสงผลตอการท างานในวชาชพพยาบาลได ดงนนการเขาใจการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซดอยางลกซง จะท าใหผบรหารทางการพยาบาลมแนวทางในการก าหนดนโยบายและบรหารจดการพยาบาลกลมน ซงถอวาเปนทรพยากรมนษยทมความส าคญส าหรบการด าเนนพนธกจขององคการ ภายใตบรบทและเงอนไขการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมดานตางๆ ทเปนสงททาทายความรความสามารถในการบรหารทรพยากรมนษยไดอยางเหมาะสม ส าหรบการศกษาครงน ผวจยใชวธการวจยเชงคณภาพ โดยเกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณเชงลกตามประสบการณทเกดขนจรงของผใหขอมลทมประสบการณตรง การวจยนเปนการหาขอคนพบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาล

6 มหาวทยาลยแหงหนง ซงเปนพยาบาลกลมใหมทเขามาสวชาชพพยาบาล และยงไมมใครศกษามากอนและไมมต าราใดระบไวอยางชดเจนถงการท างานของพยาบาลรนอายน การเรมตนศกษาวจยจงตองเรมจากการศกษาจากผทมประสบการณตรงเปนผบอกเลาเรองราวทเกดขนตามการรบรของผใหขอมล โดยไมจ าเปนตองเรมท าวจยเมอเกดปญหาขน (Holloway and Wheeler, 1996; Streubert and Carpenter, 2011; เพชรนอย สงหชางชย, 2551) สวนแบบแผนการวจย ผวจยใชระเบยบวธวจยแบบปรากฏการณวทยาการตความ (Hermeneutic phenomenology) ตามแนวคดของ Martin Heidegger (อารยวรรณ อวมตาน, 2559) เนองจากผวจยมประสบการณการปฏบตงานรวมกบพยาบาลรนอายแซด จงไดน าประสบการณทมอยมาเปนสวนรวมและท าความเขาใจรวมกบผใหขอมล แลกเปลยนประสบการณและแปลความหมายรวมกนกบปรากฏการณทเกดขน วตถประสงคการวจย

เพอบรรยายประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ค าถามการวจย

ประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงเปนอยางไร

แนวคดเบองตนทใชในการวจย การวจยครงนเปนการศกษาโดยใชระเบยบวจยเชงคณภาพแบบปรากฏการณวทยาการตความตามแนวคดของ Martin Heidegger (อารยวรรณ อวมตาน, 2559) ซงเปนการศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ผานการบอกเลาเรองราวทเกดขนตามการรบรและความจรงจากผใหขอมลทมประสบการณตรง และเนองจากผวจยมประสบการณการปฏบตงานรวมกบพยาบาลรนอายแซด จากประสบการณดงกลาว พบวา พยาบาลรนอายแซดมทกษะดานเทคโนโลยทสง และคนรนอายแซดมความอยากรอยากเหน ชอบเรยนรตอเนองและชอบเรยนรดวยตนเองผานการสบคนขอมลทางอนเทอรเนต มากกวาการอานจากหนงสอ หรอการสอบถามจากพยาบาลพเลยง พยาบาลรนอายแซดมการปรบตวคอนขางเรว พรอมทเรยนรสงใหม เชน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหมๆในโรงพยาบาล มการเรยนรทพฒนาตนเองโดยชอบทจะไดรบการสะทอนกลบถงการปฏบตงานทนท พยาบาลรนอายแซดเปนคนทเปดกวางทางความคด สามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงไดด จงท าใหสามารถปรบตวเขากบเพอนรวมงานไดด ใหความส าคญกบการท างานเปนทม การสรางสมพนธภาพทดกบเพอนรวมงาน เพอใหบรรยากาศการ

7 ท างานทด แตจะสอสารกบหวหนาโดยตรงในเรองทเกยวกบสทธประโยชนของตนเอง เชน สวสดการ คาตอบแทน หรอการประเมนผลการปฏบตงาน การในวจยนผวจยไดน าประสบการณทมอยรวมกบความรทไดจากการทบทวนวรรณกรรมตางๆมาท าความเขาใจรวมกบผใหขอมล แลกเปลยนประสบการณและแปลความหมายรวมกนกบปรากฏการณทเกดขนจะท าใหเขาใจประสบการณใหมทไดรบน ซงสอดคลองกบแนวคดปรากฏการณวทยาการตความของ Martin Heidegger ทเชอวาการทบคคลจะเกดความเขาใจในปรากฏการณตางๆ และสามารถอธบายสงทเกดขนไดนนตองมการเชอมโยงประสบการณในอดตทบคคลเคยไดรบ โดยใชประสบการณเดมตความหมายกบประสบการณครงใหม (Holloway and Wheeler, 1996; อารยวรรณ อวมตาน, 2559) ขอบเขตการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ โดยใชระเบยบวธการวจยปรากฏการณวทยาการตความ ของ Martin Heidegger (อารยวรรณ อวมตาน, 2559) เพอบรรยายประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง โดยการคดเลอกผใหขอมลแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling) มเกณฑคณสมบตทก าหนด คอ 1) เปนพยาบาลทมอายไมเกน 27 ป และมประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา อยางนอย 3 ปขนไป และ2) ผใหขอมลมความยนดเปนผใหขอมลในการวจยน หลงจากวเคราะหขอมลแลว พบวา ขอมลอมตว โดยไมมประเดนใดเพมเตมทผใหขอมลคนท 12 ดงนนผใหขอมลทเขารวมการวจยนทงหมดมจ านวน 12 คน ค าจ ากดความทใชในการวจย

ประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด หมายถง การถายทอดเรองราวหรอเหตการณตางๆ ผานความรสกนกคดทเกดขนจากการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซดทเกยวกบประสบการณทไดรบจากการท างานเปนพยาบาลใหมในวชาชพพยาบาล การพฒนาตนเอง การท างานรวมกบพยาบาลตางรนอาย และเจตคตทมตอวชาชพพยาบาล โดยพยาบาลรนอายแซดเปนผถายทอดประสบการณโดยตรง

พยาบาลรนอายแซด หมายถง พยาบาลทไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพพยาบาลและการผดงครรภชนหนงจากสภาการพยาบาล และเปนพยาบาลทมอายไมเกน 27 ป และมประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา อยางนอย 3 ปขนไป

8 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดเปนขอมลพนฐานส าหรบพยาบาลรนอายอนมความเขาใจการปฏบตงานของพยาบาล รนอายแซดมากขน เพอใหสามารถท างานรวมกนไดอยางราบรน

2. ผบรหารทางการพยาบาลน าขอมลไปใชเปนแนวทางในการสงเสรม/พฒนาการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซดทปฏบตงานอยใหสอดคลองกบเปาหมายการท างานของหนวยงานตอไป

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรองประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลย

แหงหนง ผวจยไดศกษาและทบทวนจากแนวคด ทฤษฎ เอกสาร หนงสอ ต ารา วารสาร และงานวจยทเกยวของ เพอน ามาใชเปนแนวทางในการวจย โดยมหวขอในการทบทวนวรรณกรรมและน าเสนอตามล าดบ ดงน

1. บรบททวไปของโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง 1.1 ลกษณะงานบรการของโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง 1.2 ลกษณะฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง 1.3 การบรหารจดการทรพยากรมนษยในฝายการพยาบาล

2. พยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง 2.1 บทบาท/หนาทความรบผดชอบของพยาบาลวชาชพ

2.2 ระดบต าแหนงของพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการ 2.3 บคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอาย 2.4 บคลากรรนอายแซด (Generation Z) ในวชาชพพยาบาล 3. แนวคดทเกยวของกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด 3.1 การเผชญความเครยดในการท างาน 3.2 การพฒนาตนเอง 3.3 การท างานเปนทม 4. การศกษาเชงปรากฏการณวทยา

4.1 ความหมายของปรากฏการณวทยา 4.2 ประวตความเปนมาของการศกษาเชงปรากฏการณวทยา 4.3 แนวคดปรากฏการณวทยาของ Martin Heidegger 4.4 ระเบยบวธการศกษาปรากฏการณวทยาการตความ ของ Martin Heidegger

5. วรรณกรรมทเกยวของ

10 1. บรบททวไปของโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง

โรงพยาบาลมหาวทยาลยหรอวทยาลยแพทยศาสตรต า ง ๆ ซ งส วนใหญส งกดกระทรวงศกษาธการ ทมการปรบเปลยนเปนโรงพยาบาลมหาวทยาลยในก ากบของร ฐ เพอใหการปฏบตงานของสถาบนอดมศกษามความเปนอสระ คลองตว สามารถบรหารงานไดอยางมประสทธภาพ มความเปนเลศทางวชาการเปนศนยบรการทางการแพทยระดบตตยภมขนสงทมขดความสามารถในการใหบรการและมความพรอมในการรกษาสงสด เนองจากเปนโรงพยาบาลทใชส าหรบการเรยนการสอน เพอผลตบคลากรทางดานการแพทยและเปนโรงพยาบาลส าหรบการคนควาวจยตางๆ (ทศนา บญทอง, 2543; กระทรวงศกษาธการ, ส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา, 2546) ซงโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงมลกษณะงานบรการ หนาทและความรบผดชอบ และลกษณะของการบรหารงานและพฒนาบคลากรของฝายการพยาบาลมรายละเอยดดงตอไปน

1.1 ลกษณะงานบรการของโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง เปนโรงพยาบาลโรงเรยนแพทยทอยภายใตสงกดของ

คณะแพทยศาสตรทมหาวทยาลยมการด าเนนการ ตามนโยบายของรฐในการพฒนาเปนมหาวทยาลยทไมเปนสวนของราชการทตองการบรหารงาน เพอใหไดผลด าเนนการทเปนเลศทงดานคณภาพ ในการรกษาและการบรการ น ามาซงรายไดทสามารถอยรอดไดอยางยงยน จงมยทธศาสตรทจะพฒนาผลกดน และยกระดบการเปนศนยบรณาการความเปนเลศดานบรการทางแพทย การวจยและการศกษา (Integrated center of excellence: iCOEs) ใหเปนทยอมรบในระดบมาตรฐานสากล เพอตอบสนองตอการเปนศนยกลางทางแพทยชนน าในระดบภมภาคเอเชย โดยการใหบรการทางการแพทยในดานการรกษาทมงเนนการแกไขปญหาความเจบปวย และผลกระทบทเกดจากความเจบปวยซบซอน รนแรง จนถงวกฤตในระดบตตยภมขนสง มระบบการจดการความเสยงและความปลอดภยในการบรการทางการแพทยในระดบมาตรฐานสากล จดระบบบรการสขภาพทสอดคลองกบความตองการของประเทศ รวมทงชน าสงคมไทยในดานสขภาพอนามยและคณภาพชวต เนนการพฒนานวตกรรม การวจยทางการแพทย อปกรณเครองมอ และเทคโนโลยททนสมยอยางตอเนอง สรางเครอขายของการรกษาพยาบาลผปวยโรคซบซอนอยางครบวงจร มการเชอมโยงความรวมมอทงในระดบชาต และนานาชาต ตลอดจนมการผลตและพฒนาบคลากรทางการแพทยใหมคณภาพอยางตอเนอง ใหความส าคญกบการเปนองคการทบคลากรมความผกพน และมประสทธภาพสง (High engagement and high performance organization) โดยการบรหารทรพยากรมนษยในการสนบสนนยทธศาสตรตางๆ มงสความเปนเลศในระดบสากล มวเคราะหและก าหนดอตราก าลง ขดความสามารถของบคลากรทเหมาะสม เสรมสรางบคลากรทมประสทธภาพสงในการท างาน เนนการท างานเพอสวนรวม ปลกฝงวฒนธรรมองคการ สรางบรรยากาศในการท างานทสมดลใหเกดความสขและสรางความผกพนตอองคการ มการพฒนาความสามารถของบคลากรและระบบการ

11 ประเมนผลระดบภาควชา และหนวยงาน จดท าแผนการสบทอดต าแหนงและผสบทอดต าแหนง พฒนาระบบบรหารบคลากร คาตอบแทน สวสดการและสทธประโยชนตามผลงานหรอความสามารถ และธ ารงรกษาบคลากรทมขดความสามารถสง รวมทงเสรมสรางให เปนองคการแหงการเรยนรเพอความเปนเลศ โดยมการพฒนาปรบปรงและสรางนวตกรรมในการท างาน และขบเคลอนองคการดวยระบบสารสนเทศอยางตอเนอง (โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง, 2561)

จากลกษณะการบรการของโรงพยาบาลมหาวทยาลยดงกลาวมงเนนถงความเลศดานการแพทยและการบรการเปนทยอมรบในระดบสากล จงเปนความทาทายอยางยงส าหรบฝายการพยาบาลในการพฒนาบคลากรทางการพยาบาลใหมศกยภาพในการบรการสขภาพผรบบรการในระดบตตยภมขนสงได โดยเฉพาะอยางยงพยาบาลทเพงเขาปฏบตงานใหม ซงถอวามประสบการณทางคลนกและทกษะการพยาบาลคอนขางนอย ท าใหการปฏบตการพยาบาลในภาวะวกฤตหรอฉกเฉน การตดสนใจแกไขปญหา หรอการสอสารกบผปวยในการใหความรหรอการปฏบตตวทถกตอง ยงตองมการพฒนา และก ากบการดแลภายใตพยาบาลทมประสบการณสงกวา เพอใหพยาบาลกลมนสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

1.2 ลกษณะฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลย เปนองคการพยาบาลในระดบเดยวกบ

องคการพยาบาลโรงพยาบาลระดบตตยภมขนสง มบทบาท/หนาทความรบผดชอบและลกษณะงานโดยมงพฒนาบคลากรใหมความร ความสามารถ และมคณธรรม เพอใหการบรการพยาบาลผปวยทงดานการดแลรกษาผปวยทมโรคซบซอน มความเชยวชาญในการดแลผปวยเฉพาะโรค สามารถใชเทคโนโลยทางการแพทยททนสมยได รวมทงการปองกน และการสงเสรมสขภาพตามมาตรฐานการพยาบาลและวชาชพไปพรอมกบภารกจอนๆในฐานะเปนองคการหนงในโรงพยาบาลมหาวทยาลย (นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ประกอบดวย ผบรหารฝายการพยาบาล พยาบาลระดบปฏบตการ และบคลากรสายสนบสนนอนๆทมาปฏบตงานรวมกน โดยมเปาหมายหลกในการเปนองคการพยาบาลทเปนผน าการเปลยนแปลง (Change Agent) มระบบบรหารจดการทเปนเลศ สรางและพฒนาระบบบรการพยาบาลระดบตตยภมขนสง (Super tertiary care) ใหการพยาบาลผปวยเฉพาะกลมโรค (Specific diseases) ทมโรคซบซอน และใชเทคโนโลยทางการแพทยททนสมยดวยมาตรฐานระดบสากล เปนศนยกลางองคความรใหมทางการพยาบาล และสามารถเปนตนแบบทางการพยาบาลทชน าสงคมใหมสขภาวะทด และใชเปนมาตรฐานในการอางองทงในระดบชาตและนานาชาต โดยการสงเสรมความรทางวชาการ การวจย และการพฒนานวตกรรม วทยาการใหมๆทงดานวทยาศาสตรการแพทยและการพยาบาล และใหความส าคญกบการพฒนาบคลากรทางการพยาบาลใหมความรความเชยวชาญในการพยาบาลผปวยโรคซบซอน และ

12 สามารถน าองคการใหบรรลเปาหมายตามวตถประสงค รวมทงมความสขในการท างานและการคงอยในองคการมากขน โดยมแนวทางการบรหารงาน คอ “NURSE” มดงตอไปน (ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง, 2559)

1) N: Nursing excellence เปนการบรหารงานบรการพยาบาลใหผปวยไดรบการพยาบาลทไดมาตรฐานดวยการบรการทเปนเลศ (Best practice) มมาตรฐานในระดบสากล ใหผลลพธทางการพยาบาลทเปนเลศเคยงคไปกบ iCOES ของแพทย มการสนบสนนใหพยาบาลไดพฒนาความรทางวชาชพโดยเนนความเปนเลศเฉพาะกลมโรค และใชแนวปฏบตการพยาบาลทางคลนกทมหลกฐานเชงประจกษ (Evidence base practice)

2) U: Unity การบรหารทเนนการสรางความสามคค ขจดปญหาความแยงภายในองคการใหมวฒนธรรมองคการเดยวกน โดยน าพลงไปสรางสรรคสงทมคณคา ดงาม และเปนแรงผลกดนใหองคการ และวชาชพพยาบาลกาวหนาตอไป

3) R: ประกอบดวย (1) Resource การบรหารจดการทรพยากรมนษย โดยมระบบและกลไกการสรรหาคดเลอกบคลากรทางการพยาบาลทสามารถน าองคการใหบรรลเปาหมายได มระบบพเลยง (Mentoring system) ทชวยเหลอ สงเสรม ใหค าปรกษา ใหค าแนะน า และใหก าลงใจ รวมทงถายทอดความร ประสบการณ แนวความคดในเรองตางๆใหบคลากรใหมมความสขในการท างานและการใชชวตในองคการมากขน มการจดระบบสวสดการ คาตอบแทน และสทธประโยชนตามผลงาน หรอความสามารถและธ ารงรกษาบคลกรทมขดความสามารถสง (2) Research สงเสรมการเปนองคการแหงการเรยนร สรางบรรยากาศทางวชาการ และการพฒนางานวจย แนวปฏบต และนวตกรรมทางการพยาบาลทเปนเลศ (Best practice) เชน การพฒนางานประจ าสงานวจย (Routine to Research : R2R) แนวคดลน (Lean) แนวคด Cell concept และโครงการนวตกรรมตดดาว และ(3) Relationship การสรางสมพนธภาพกบผปวยและญาต โดยจดระบบบรการพยาบาลทตอบสนองความตองการของผรบบรการอยางเปนปจเจกบคคล และองครวม สรางความรวมมอกบทมสขภาพและองคการวชาชพ รวมทงเขารวมเครอขายทางวชาชพในการแลกเปลยนเรยนร ความรวชาการ และนวตกรรมตางๆ ชวยผลกดนใหวชาชพกาวหนามากยงขน

4) S: ประกอบดวย (1) Standard การบรการพยาบาลทเนนมาตรฐานผานการรบรองคณภาพโรงพยาบาล Advance HA และมแนวปฏบตการพยาบาลทางคลนกทมหลกฐานเชงประจกษ (Evidence base practice) (2) Safety ระบบบรหารจดการความเสยงและความปลอดภยในการใหบรการทางการแพทยแกผปวย สรางวฒนธรรมความปลอดภย (Safety culture) การรายงานอบตการณและการวเคราะหหาสาเหตราก (Root cause analysis: RCA) (3) Satisfaction การพฒนาการบรการพยาบาลใหดขน โดยใชตวชวดความพงพอใจของผรบบรการ (4) Smart การบรหารพฒนาบคลกรใหมความร มสมรรถนะสง มความเชยวชาญในการดแลผปวยในระดบตตยภม

13 ขนสง ใหการพยาบาลทเปนเลศ (Best practices) อกทงมความสขในการท างาน และปรบตวไดกบการเปลยนแปลง (5) Smile พฒนาบคลากรใหการบรการดวยใจ ยมแยมแจมใส(Service smile) และ(6) Successor การเตรยมและวางแผนพฒนาบคคลไปสระดบผบรหารในอนาคต

5) E: (1) Evaluation มระบบการประเมนผลการท างาน สมรรถนะหลก (Core competency) และสมรรถนะตามสายอาชพ (Functional competency) เพอน าผลประเมนทไดใชในการบรหารงานบคคล ไดแก การเลอนเงนเดอน การใหรางวลประจ าป การใหคาตอบแทนอนๆ การเปลยนประเภทจาง การพจารณาเกยวกบความกาวหนาในสายอาชพ และการปรบปรงการปฏบตงานใหท างานอยางมประสทธภาพและประสทธผล (2) Equitable มความโปรงใสในการบรหารงาน และบรหารคนดวยความยตธรรม เปนองคการทสงเสรมธรรมาธบาล (3) Engagement ใหความส าคญกบบคลากรใหมความรกและผกพนตอองคการ โดยการก าหนดยทธศาสตรและพฒนา ระบบพเลยง สวสดการ และสทธประโยชน เพอลดอตราการลาออกของบคลากรทางการพยาบาลทมประสทธภาพสง

จากลกษณะการบรหารงานดงกลาวจะเหนวา ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ใหความส าคญกบการบรหารทรพยากรมนษย มการพฒนาบคลากรโดยมการเพมพน ความร ความสามารถและประสทธภาพในการปฏบตงานอยเสมอ รวมทงการธ ารงรกษาบคลากร ผบรหารทางการพยาบาลจงจ าเปนตองมความรความสามารถในการบรหารทรพยากรมนษย เพอใชในการบรหารบคลากรหลากหลายรนอายไดอยางเหมาะสมกบความตองการของแตละรนอาย 1.3 การบรหารจดการทรพยากรมนษยในฝายการพยาบาล ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง มจ านวนบคลากรทางการพยาบาล (Nursing workforce) ทปฏบตงานในหนวยงานจ านวน 3,141 คน ซงประกอบดวยพยาบาลหลากหลายรนอาย และปจจบนด ารงต าแหนงตางๆในองคการพยาบาล ไดแก รนอายเบบบมเมอรอยในระดบผบรหาร เชน ผตรวจการพยาบาล หรอหวหนาฝายการพยาบาล/หวหนาหนวยงาน รนอายเอกซอยในระดบหวหนาหอผปวย หรอบางสวนกาวสระดบผบรหาร รนอายวายเปนพยาบาลทก าลงพฒนาความเชยวชาญทอยในระดบหวหนาทมจนถงหวหนาหอผปวย และรนอายแซด เปนบคลากรทางการพยาบาลรนใหมท เพงเขามาในวชาชพพยาบาล โดยมประสบการณปฏบตงาน 1 -3 ป มจ านวนมากถงรอยละ 25 (784 คน) จากจ านวนบคลากรทางการพยาบาลทงหมด ซงเปนสมาชกในทมการพยาบาลและอยภายใตการดแลของพยาบาลผทมประสบการณมากกวา (ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง, 2560) จากการเปลยนแปลงของโครงสรางบคลากรดงกลาวนน ผบรหารทางการพยาบาลจงตองมการพฒนาแนวทางการบรหารทรพยากรมนษยใหพยาบาลรนอายแซดสามารถใหการบรการพยาบาลผปวยโรคซบซอนระดบตตยภมขนสง และท างานรวมกนกบพยาบาลรนอายอนไดอยางราบรน จนสามารถน าองคการพยาบาลมงสความเปนเลศระดบสากลได ซง

14 ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงมการเตรยมความพรอมในการพฒนาพยาบาลจบใหมทจะเขามาปฏบตงานในองคการ ซงประกอบดวยการด าเนนการตามขนตอนตาง ๆดงน(ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง, 2560)

1) การวางแผนและการสรรหาบคลากร มการวเคราะห วางแผนอตราก าลงและขดความสามารถของบคลากรทเหมาะสม โดยมระบบสรรหา คดเลอกเชงรก ไดแก การใหทนการศกษาแกนกศกษาพยาบาลตงแตชนปท 1 ในสถาบนอดมศกษาทไดรบการรบรองมาตรฐานจากสภาการพยาบาล และท าขอตกลงรวมกนในการเปนแหลงฝกปฏบตส าหรบนกศกษาพยาบาลในหนวยงานทมบคลากรไมเพยงพอ

2) การปฐมนเทศ เปนการเตรยมความพรอมกอนเรมปฏบตงาน เชน ทศทางและเปาหมายขององคการ การพฒนาบคลกภาพเพอการท างาน วฒนธรรมองคการ สวสดการ และสทธประโยชน ทกษะการปฏบตการพยาบาลพนฐาน ระบบบนทกทางการพยาล (Focus charting) และระบบสารสนเทศทางการพยาบาล เปนตน โดยจะใชระยะเวลาประมาณ 2 สปดาห ซงจะชวยใหพยาบาลจบใหมสามารถเรยนรงานทรบผดชอบและสามารถปรบตวเขากบผรวมงานได

3) การฝกอบรมและพฒนา พยาบาลจบใหมทเขาปฏบตงานจะไดรบการอบรมความรพนฐาน (Foundation course) และความรเฉพาะทางในหนวยงาน (Mandatory course) นน มระบบพเลยง (Mentoring system) คอยใหค าปรกษา ใหก าลงใจ ถายทอดความร และประสบการณการท างาน เพอใหพยาบาลจบใหมปรบตว และไดพฒนาใหมศกยภาพสงสด

4) การประเมนผลการปฏบตงาน โดยการพจารณาความสามารถในการปฏบตงานของบคลากร ซงจะมการประเมนหลงจากชวงเวลาทดลองปฏบตงาน และประเมนผลการปฏบตงานปละ 2 ครง จากทงพยาบาลพเลยง พยาบาลในทมการพยาบาล และหวหนาหอผปวย เพอการบรรจ และวางแนวทางในการพฒนาความร ความสามารถ สมรรถนะของพยาบาลจบใหม

5) การธ ารงรกษา องคการไดใหความส าคญกบบคลากรมความยดมนผกพนตอองคการ มระบบสนบสนน สวสดการ และสทธประโยชน เพอความคมคาใชจายในการด าเนนโครงการพฒนาบคลากร

จากทกลาวมานน จะเหนถงฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงไดใหความส าคญในการบรหารทรพยากรมนษย โดยเฉพาะอยางยงพยาบาลรนอายแซด ซงถอวาเปนพยาบาลจบใหมทเขาสองคการพยาบาล จงตองมการวางแผนรบมอกบคนรนอายแซดทก าลงกาวเขาสวชาชพพยาบาลมากขน โดยผบรหารทางการพยาบาลตองมความเขาใจถงคณลกษณะ ทศนคต และพฤตกรรมการปฏบตงานทแตกตางกนของบคลากรแตละรนอาย เพอใหบคลากรทางการพยาบาลสามารถดงศกยภาพของตนเองมาใชในการปฏบตงานตามบทบาท/หนาทอยางเตมความสามารถและท างานรวมกนอยางราบรน

15 2. พยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง วชาชพพยาบาลเปนวชาชพทใหบรการหรอปฏบตการพยาบาลโดยใชศาสตรเฉพาะทางการพยาบาลและศลปะในการดแลมนษย โดยการประยกตใชองคความรจากทฤษฎสการปฏบตรว มกบการผสมผสานความรและประสบการณในการปฏบตการพยาบาล โดยใหบรการดานสขภาพทงในระดบบคคล ครอบครวและชมชน ทงทมสขภาพดหรอเจบปวยเพอใหการดแลชวยเหลอ ฟนฟสภาพ ปองกนโรค และสงเสรมสขภาพ รวมทงการชวยเหลอแพทยท าการรกษาโรค โดยลกษณะงานการพยาบาลเปนการผสมผสานการปฏบตทเกยวกบการสงเกต การดแล การสอน การใหค าแนะน าและการปรกษาเพอตอบสนองความตองการของผปวย ครอบครวและชมชน (ฟารดา อบราฮม , 2541; สมจตร หนเจรญกล, 2544) ซงผวจยไดทบทวนวรรณกรรมเกยวกบบทบาท/หนาทความรบผดชอบของพยาบาลทสอดคลองกบการปฏบตงานของพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงไวดงน

2.1 บทบาท/หนาทความรบผดชอบของพยาบาลวชาชพ พยาบาลวชาชพระดบปฏบตการทท างานในโรงพยาบาลมหาวทยาลย ซงเปน

โรงพยาบาลระดบตตยภม มนกวชาการไดระบบทบาท/หนาทของพยาบาลกลมนไวดงน 2.1.1 บทบาท/หนาทของพยาบาลในการใหบรการสขภาพระดบตตยภม

สมจต หนเจรญกล (2543) ไดกลาวถงบทบาท/หนาทของพยาบาลในการใหบรการสขภาพระดบตตยภมไวดงตอไปน

1) ดานการประเมนสขภาวะของผรบบรการ และผลกระทบทมตอผรบบรการ โดยใชทกษะการปฏบตการพยาบาล ในการประเมนภาวะสขภาพของผรบบรการ เพอใหสามารถวนจฉยปญหาสขภาพทซบซอนไดถกตองและรวดเรว

2) ดานการตดสนใจ และจดการกบภาวะวกฤตและฉกเฉนของผรบบรการไดอยางมประสทธภาพ โดยสามารถประเมนและใหการชวยเหลอในภาวะวกฤตไดอยางรวดเรวและปลอดภยรวมถงการตดสนใจ และจดการกบภาวะฉกเฉน โดยใชทกษะการบรหารจดการ และการประสานงานตามศกยภาพ

3) ดานการประสานงานความรวมมอบคคล หรอหนวยงานทเกยวของ เพอใหผรบบรการไดรบการแกไขททนทวงท มประสทธภาพและไดรบการรกษาตอเนอง มสวนรวมตดตอประสานงานกบบคลากรทมสขภาพในระดบปฐมภม เพอสงตอการดแลผรบบรการอยางตอเนอง

4) ดานการพฒนาศกยภาพของผรบบรการในการสอน แนะน า และค าปรกษาแกผรบบรการใหสามารถดแลตนเอง และสรางพฤตกรรมในการสงเสรมสขภาพทด

5) ดานการพฒนามาตรฐานการพยาบาล และนวตกรรมพยาบาล เนองจากพยาบาลทปฏบตงานในระดบทตยภม และระดบตตยภมตองใชเทคโนโลยในการรกษาและใหการ

16 พยาบาลทมความหลากหลายและซบซอน จงตองมการพฒนาตนเองและมาตรฐานการพยาบาลอยางตอเนอง เพอเพมศกยภาพและมาตรฐานในการดแลผรบบรการใหมประสทธภาพ

6) ดานการพทกษสทธของผรบบรการทงผปวยและครอบครว เปนการมสวนรวมในการใหขอมล เปดโอกาสใหเลอกการรกษาตามสทธผรบบรการ ประสานประโยชนใหผรบบรการในเรองคาใชจาย และการบรการทควรไดรบอยางเทาเทยมและเปนธรรม

2.1.2 บทบาท/หนาทพยาบาลระดบปฏบตการ ส านกการพยาบาล (2549) ไดอธบายบทบาท/หนาทพยาบาลระดบปฏบตการไว

ดงน 1 ) ด า น ป ฏ บ ต ก า ร พ ย า บ า ล ห ร อ ง า น เ ช ย ว ช า ญ เ ฉ พ า ะ ด า น

(Operation/expertise) ประกอบดวย (1) การปฏบตการพยาบาลตามมาตรฐานวชาชพในการใหการพยาบาลแก

ผรบบรการ (2) การปฏบตการพยาบาลโดยค านงถงความเปนปจเจกบคคลของ

ผรบบรการ โดยใหการพยาบาลตอบสนองกบปญหาและความตองการของผรบบรการ ครอบคลมดานรางกาย จตสงคมและจตวญญาณ

(3) วเคราะหปญหาและความตองการดานสขภาพของผรบบรการไดอยางเหมาะสม

(4) สามารถประเมนอาการ อาการแสดง วนจฉยปญหา หรอความผดปกต และภาวะเสยงตอสขภาพของผรบบรการไดอยางถกตองเหมาะสมและทนเวลา

(5) เฝาสงเกต และประเมนอาการผรบบรการ ในภาวะวกฤตไดอย างปลอดภย

(6) ประเมนผลการปฏบตการพยาบาล เพอดการตอบสนองตอการดแล และการปรบแผนการดแลอยางตอเนอง

(7) สามารถจดเตรยมผรบบรการใหอยในสภาพทพรอมเขารบการรกษาได (8) สามารถควบคมอนามยและสงแวดลอมใหมความสขสบายและปลอดภย

ทงดานรางกายและจตใจแกผรบบรการ (9) ปฏบตการพยาบาลในดานการดแลรกษา การปองกนโรค สงเสรมสขภาพ

และฟนฟสภาพรางกายและจตใจทงผรบบรการและครอบครวไดตามศกยภาพ (10) บนทกขอมลผลการปฏบตการพยาบาล อาการและความเปลยนแปลง

ตาง ๆ ตลอดจนประเมนสภาพผรบบรการ เพอเปนขอมลในการรกษาพยาบาลของทมสขภาพส าหรบก าหนดวธการรกษาพยาบาลทถกตอง หรอปรบปรงการรกษาพยาบาลผรบบรการ

17

2) ดานการวางแผน (Planning) ประกอบดวย (1) สามารถวางแผนการจ าหนายผรบบรการและประสานงานสงตอการดแล

รกษาอยางตอเนองตามศกยภาพ (2) จดเตรยมสถานท เครองมอ อปกรณ และเวชภณฑ ใหมความพรอม

ตลอดเวลา (3) มสวนรวมในการวางแผนดแลรกษา ปองกนโรค สงเสรมและฟนฟสขภาพ

แกผรบบรการ รวมถงมสวนรวมในการพฒนาระบบบรการสขภาพภายในหนวยงาน (4) มสวนรวมในโครงการควบคมคณภาพการใหบรการพยาบาลภายใน

หนวยงาน 3) ดานการประสานงาน (Communication and cooperation) ประกอบดวย

(1) มสวนในรวมกบทมสขภาพในการบ าบดรกษาผรบบรการตามขอบเขตของวชาชพพยาบาล

(2) ประสานงานกบทมสขภาพ หรอหนวยงานท เก ยวของกบการรกษาพยาบาล เพอใหผลลพธของการรกษาพยาบาลเกดประสทธภาพสงสดแกผรบบรการ

4) ดานการบรการวชาการ (Service) ประกอบดวย (1) มสวนรวมในการสอนและใหค าแนะน า ดานสขภาพแกผรบบรการ (2) มสวนรวมในการใหค าปรกษาและแนะน าดานสขภาพแกหนวยงานท

เกยวของ เพอใหหนวยงานดงกลาวไดขอมลทเปนประโยชนตอการดแลผรบบรการอยางตอเนอง 2.1.3 บทบาทการปฏบตงานของพยาบาลวชาชพ

สปาณ เสนาดสย และวรรณภา ประไพพานช (2551) กลาวถงการปฏบตงานพยาบาลวชาชพ ครอบคลมบทบาท/หนาท ดงน

1) บทบาทการบรรเทาอาการ หรอการพยาบาลแบบประคบประคอง (Alleviative or palliative role) เปนการใชทกษะการปฏบตการพยาบาล เพอใหผปวยไดรบความสขสบาย ซงถอไดวาเปนบทบาทอสระทพยาบาลสามารถใหการพยาบาลได

2) บทบาทการสรางเสรมสขภาพ และการฟนฟสภาพรางกายและจตใจ (Promotive role and rehabilitation role) เปนการใชทกษะการปฏบตการพยาบาล เพอการสรางเสรมสขภาพใหกบผรบบรการมสขอนามยทด และการฟนฟสภาพรางกายและจตใจ โดยการใหความรและการปฏบตตวทถกตองเพอน าไปสพฤตกรรมสขภาพทดขน

3) บทบาทการปองกนโรค (Preventive role) เปนการใชทกษะการปฏบตการพยาบาล เพอใหผรบบรการมสขภาพทปลอดภยจากการเกดโรคหรอการบาดเจบตาง ๆ

18

4) บทบาทการรกษาพยาบาล (Curative role) เปนการปฏบตการพยาบาลตามแผนการรกษาของแพทย ซงเปนบทบาททไมอสระ พยาบาลตองรบผดชอบใหการพยาบาลแกผรบบรการใหไดรบการรกษาอยางถกตองตามแผนการรกษา

5) บทบาทการสอนและแนะน า (Teaching role) เปนการใชทกษะการปฏบตการพยาบาลเขามาใชในการสอน และแนะน าวธการดแลสขภาพของผรบบรการตามศกยภาพ

จากทกลาวมาทงหมดขางตนจะเหนไดวา บทบาท/หนาทของพยาบาลโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง พบวา มภาระงานทหลากหลาย มการประสานงานความรวมมอกบสหสาขาวชาชพ รวมทงตองพฒนาแนวทางปฏบตการพยาบาล และนวตกรรมใหมๆอกดวย ซ งในแตละบทบาท/หนาทนนพยาบาลแตละคนกไมสามารถปฏบตการพยาบาลไดอยางเทาเทยมกน อาทเชน พยาบาลรนอายแซด เปนพยาบาลทปฏบตงานไมเกน 3 ป ถอวาเปนพยาบาลระดบฝกหดจงมความร ความสามารถและทกษะการปฏบตการพยาบาลไดนอยกวาพยาบาลทมประสบการณ ซงในบางบทบาท/หนาทพยาบาลรนอายนกไมสามารถทจะปฏบตไดสอดคลองกบสถานการณของผปวย ความร และทกษะในการประเมนภาวะความเจบปวยของผปวย เปนตน บทบาท/หนาทเหลานตองอาศยความร ความสามารถ ทกษะและประสบการณการปฏบตการพยาบาล จงจะสามารถแสดงบทบาท/หนาทตางๆ เหลาน ไดอยางเตมความสามารถ นอกจากบทบาท/หนาทความรบผดชอบของพยาบาลวชาชพแลวยงมการแบงระดบต าแหนงของพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการไวซงจะกลาวในล าดบถดไป

2.2 ระดบต าแหนงของพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการ ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาลยแหงหนง ไดมการแบงระดบต าแหนงของพยาบาล

วชาชพระดบปฏบตการไวใหเปนแนวทางทเรยกวา บนไดวชาชพ ซงเปนกระบวนการพฒนาความเจรญกาวหนาของพยาบาลวชาชพอยางเปนระบบ โดยการระบความรบผดชอบตามต าแหนงหนาท และระยะเวลาในการปฏบตงาน ซงในแตละต าแหนงมบทบาทความรบผดชอบทแตกตางกน เปนการสรางแรงจงใจใหพยาบาลวชาชพปฏบตงานอยางเตมก าลงความสามารถ และวางแผนพฒนาตนเองเพอเตรยมพรอมสต าแหนงทสงขน (บญใจ ศรสถตยนรากร , 2550) ซงสอดคลองกบแนวคดการแบงระดบสมรรถนะของ Benner (1984) ทไดอธบายลกษณะของผปฏบตการพยาบาล โดยแบงพยาบาลวชาชพออกเปนล าดบขนตามความสามารถในการพฒนาความรทางการพยาบาลภายใตการปฏบตการพยาบาลของตนเอง โดยรายละเอยดดงน

2.2.1 พยาบาลผเรมตนปฏบตงาน (Novice nurse) ไดแก นกศกษาพยาบาล และพยาบาลทพงบรรจเขาปฏบตงานใหม มประสบการณการปฏบตงาน 1 - 2 ป ภายหลงจากส าเรจการศกษาระดบพยาบาลศาสตรบณฑต พยาบาลกลมนเคยผานการฝกปฏบตการพยาบาลทมผนเทศงานอยางใกลชด ซงถอวายงขาดประสบการณหรอมประสบการณทางคลนกนอย การปฏบตการ

19 พยาบาลสามารถปฏบตไดในกจกรรมการพยาบาลทไมตองอาศยประสบการณ พยาบาลกลมนขาดความยดหยนในการปฏบตงาน และไมสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาได จงตองการปฏบตงานภายใตการก ากบ แนะน า ตรวจสอบจากพยาบาลรนพ และหวหนาหอผปวย

2.2.2 พยาบาลผมประสบการณ (Advance nurse) พยาบาลกลมนมประสบการณการพยาบาล 3 - 4 ป และปฏบตงานในหนวยงานเดมตดตอกน 2 - 3 ป จงเรมทจะตดสนใจดวยตนเองได แตยงมความลงเลอย สามารถเรยนรเพมเตมจากระดบความรพนฐานทไดเรยนมา แตยงไมสามารถจะเรยนรทมาหรอองคความรทลกซงได อกทงยงไมสามารถแกปญหาเฉพาะหนา หรอจดการกบสถานการณทมความวกฤตได ยงตองอยภายใตการนเทศของพยาบาลทมประสบการณสง โดยพยาบาลกลมนสามารถปฏบตการพยาบาลตามแนวทางปฏบตกวางๆ ได

2.2.3 พยาบาลผมประสบการณระดบกลาง (Competent nurse) เปนพยาบาลผมประสบการณปฏบตการพยาบาล 5 - 7 ป และปฏบตงานในทเดมตดตอกน 3 - 4 ป จะมพฒนาการมากขน มความรความเขาใจบรบทของงานทรบผดชอบสามารถวางแผนใหการพยาบาลในระยะยาวไดอยางเหมาะสมและปฏบตงานตามแผน เรมแยกแยะออกวาปญหาใดควรใหความสนใจ ปญหาใดควรวางเฉยเพราะไมส าคญ แตยงขาดความยดหยนในการท างาน และตองการความชวยเหลอในดานการจดการ เพอใหงานออกมาไดผลด และตองการฝกฝนในเรองการตดสนใจ

2.2.4 พยาบาลผมประสบการณระดบสง (Proficient nurse) เปนพยาบาลทมเปนพยาบาลผมประสบการณการพยาบาลตดตอกน 8 - 10 ป เปนผมความรความเขาใจปญหาของระบบงานอยางงายเปนองครวม มทกษะการวเคราะหปญหาทซบซอน โดยอาศยประสบการณทผานมา ท าใหมความเขาใจในเหตการณทเกดขนอยางลกซง สงเกตเหนส งทผดปกต สงผลใหสามารถตดสนใจในการแกไขปญหาไดอยางมประสทธภาพ สามารถปฏบตการพยาบาลโดยมหลกเกณฑในการพจารณาเลอกปฏบตแตละกจกรรมรวมถงการปรบปรงแนวทางปฏบตงานใหสอดคลองกบสถานการณได

2.2.5 พยาบาลผมความช านาญ (Expert nurse) เปนพยาบาลทมประสบการณในการปฏบตงาน มากกวา 10 ปขนไป เปนผมความสามารถในการปฏบตการพยาบาลสงกวาระดบผช านาญ เนองจากมประสบการณมากมาย ท าใหสามารถคาดการณถงสงทจะเกดขนกบผปวยได แมไมมขอมลหรอสงแสดงใดๆ ปรากฏใหเหนชดเจน แตเปนสญชาตญาณซงเกดขนในคนทมประสบการณมาก และพบสถานการณทคลายคลงกนมากอน ท าใหเชอมโยงความคดและคาดการณตอไปไดวาอาจจะเกดปญหาอะไรตามมา สามารถตดสนใจและเลอกวธ การแกไขปญหาไดอยางถกตอง รวดเรว และเหมาะสม พยาบาลกลมนจะฝกตดสนใจทางคลนกไดดและรวดเรวจงปองกนและแกไขไมใหเกดปญหากบผปวยได พยาบาลผมความช านาญ จะเขาใจและมองเหนปญหาของผปวยและญาตแตกตางจากพยาบาลอนๆ สามารถบรหารจดการ สอน ชแนะ รวมทงเปนแบบอยางแกพยาบาล

20

จากทกลาวขางตนจะเหนถงความส าคญของการแบงระดบของพยาบาลวชาชพ เพอทจะไดทราบถงระดบความสามารถ ทกษะการปฏบตการพยาบาล และสมรรถนะของพยาบาล เพอใชเปนแนวทางในการวางแผนพฒนาความร ความสามารถ ทกษะ และสมรรถนะทจ าเปนส าหรบต าแหนงงานเมอสงขนไป ซงพยาบาลวชาชพทเพงเขามาปฏบตงานในวชาชพพยาบาล คอ พยาบาลรนอายแซดทมประสบการณการปฏบตงานนอยกวา 3 ป ซงหากแบงระดบบนไดวชาชพตามแนวคดของ Benner (1984) โดยใชเกณฑแบงตามระยะเวลาการปฏบตงาน พยาบาลรนอายแซดจะเปนพยาบาลทอยในระดบผเรมปฏบตงาน (Novice nurse) คอมประสบการณปฏบตงานในวชาชพ 1 - 2 ป จนถงพยาบาลผมความสามารถ (Advanced nurse) ทมประสบการณปฏบตการพยาบาลในชวง 3 - 4ป ถอวาเปนพยาบาลระดบฝกหดทตองปฏบตงานอยภายใตการก ากบ แนะน า ตรวจสอบจากพยาบาลรนพและหวหนาหอผปวย อยางไรกตาม พยาบาลกลมนจะถกมอบหมายใหปฏบตงานตามบทบาท/หนาทของพยาบาลวชาชพเตมตว โดยอาจไดรบมอบหมายใหปฏบตงานเปนสมาชกในทมการพยาบาล พยาบาลบรหารยา หรอหากมประสบการณการปฏบตงานมากกวา 2 ป อาจไดรบมอบหมายใหเปนพยาบาลหวหนาทม ทอยภายใตการดแลของพยาบาลทมประสบการณมากกวา โดยมลกษณะปฏบตงานของพยาบาลกลมนจะสามารถเรยนรแนวทางปฏบตการพยาบาลไดอยางกวางๆ ยงไมสามารถจะเรยนรทมาหรอองคความรทมความเฉพาะทางหรอการดแลผปวยทเจบปวยความเฉพาะโรคได และไมสามารถตดใจแกปญหาเฉพาะหนา หรอจดการกบสถานการณทมความวกฤต หรอฉกเฉนไดเองทงหมด เนองจากพยาบาลกลมนยงไมสามารถเขาใจสถานการณแบบองครวม และไมสามารถบอกถงล าดบความส าคญทสดในการปฏบตการพยาบาลไดทงหมด อกทงยงขาดความคลองตวและความยดหยนในการปฏบตงาน และมความลงเลในการตดสนใจหรอจดการกบสถานการณฉกเฉน จงตองปฏบตงานภายใตการก ากบ แนะน า ตรวจสอบจากพยาบาลทมประสบการณการปฏบตงานมากกวา อาทเชน พยาบาลรนพ พยาบาลพเลยง หรอหวหนาหอผปวย เปนตน (Benner, 1984) ดงนนผบรหารทางการพยาบาลจงตองมความเขาใจถงลกษณะการปฏบตงานของพยาบาลกลมน เพอใหสามารถปฏบตงานรวมกนกบบคลากรการทางการพยาบาลทมความแตกตางทงรนอาย ความร ความสามารถ และประสบการณการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

2.3 บคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอาย ในยคศตวรรษท 21 องคการตางๆตองมการพฒนาดานการบรหารจดการอยางตอเนอง

จากการเปลยนแปลงของสภาพเศรษฐกจ สงคม การเมอง เทคโนโลยการสอสารทเกดขนอยางกะทนหน (รจภาส โพธทองแสงอรณ, 2559) โดยเฉพาะการเปลยนแปลงโครงสรางบคลากรในแตละสงคมทมความหลากหลายทงเพศ การศกษา และอายท าใหในองคการมบคลากรรนอายตางๆ หรอมอายทอยในชวงเวลาแตกตางกน ทเรยกวา รนอาย (Generations) อยรวมกน ซงแตละรนอายจะม

21 ความแตกตาง ทงทศนคต อปนสย วธคด ความเชอ รปแบบการท างาน วธการสอสาร แบบแผนการด าเนนชวต มมมองตอการท างาน และประสบการณทแตกตางกนออกไป โดยความแตกตางดงกลาวเกดจากการหลอหลอมเลยงดของครอบครว ภายใตสภาวะทางเศรษฐกจ การเมอง สภาพแวดลอมทางสงคม เทคโนโลย วฒนธรรม และคานยมทหลอหลอมคนในแตละรนอาย (Zemke et al., 2000; Schub and Karakashian, 2017) หากผบรหารองคการสามารถจดการและออกแบบระบบทเออตอการปฏบตงาน และวางกลยทธเชอมความแตกตางและลดชองวางระหวางรนอายของบคลากรเหลานไดอยางมประสทธภาพจะสงผลดตอการไดเปรยบการทางแขงขน และสามารถบรหารคนรนอายใหมทก าลงกาวเขาสองคการ และธ ารงรกษาคนรนอายเดมไวอกดวย

ในปจจบนองคการพยาบาลจะประกอบดวยบคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอาย (Muti-generation nursing workforce) ปฏบตงานรวมกน ซงคนแตละรนอายมคณลกษณะทมความแตกตางกนอยางชดเจน ผบรหารทางการพยาบาลทมความเขาใจถงคณลกษณะตางๆของบคลากรทางการพยาบาลแตละรนอาย เชน คานยมการท างาน บคลกภาพ คณคาของงาน รปแบบการท างาน การปฏสมพนธในงาน และทกษะการใชเทคโนโลย เปนตน จะชวยใหการบรหารคนแตละรนอาย สามารถท างานรวมกนไดอยางมความสขและมประสทธภาพ Zemke, et. al. (2000) ไดใหความหมายของรนอาย หมายถง เปนกลมคนทเกดเวลาใกลเคยงกน มประวตศาสตร ภมหลง และประสบการณทไดรบในชวงเวลาเดยวกน ท าใหมความเหมอนในดานทศนคต ความคด บคลกภาพ รปแบบและพฤตกรรมการท างาน สวน Glass (2007) ไดใหความหมายของรนอาย หมายถง กลมคนรนราวคราวเดยวกน ซงมประสบการณจากเหตการณหรอสภาพแวดลอมคลายๆกนในสงคมนนๆ และประสบการณดงกลาวหลอหลอมใหมคณลกษณะทมความเฉพาะรวมกนในรนใกลเคยงกน ดงนน พอสรปไดวา รนอาย หมายถง กลมคนทเกดเวลาใกลเคยงกน มประสบการณทไดรบในชวงเวลาเดยวกนหลอหลอมใหมคณลกษณะทมทศนคต ความคด บคลกภาพ รปแบบและพฤตกรรมการท างานเหมอนกน จากการแบงรนอายไดนยามตามปเกดของประชากร ซงถกก าหนดไวคอนขางหลากหลายและแตกตางกนไปในแตละการศกษา จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบการแบงชวงอายบคลากรทางการพยาบาลทงในประเทศและตางประเทศ พบวามการแบงชวงอายของบคลากรทางการพยาบาลออกเปน 4 รนอาย ไวดงน (Bell, 2013; Kruschke, 2016; Smith-Trudeau, 2016; Schub and Karakashian, 2017)

2.3.1 รนอายเบบบมเมอร (Baby Boomers) เกดในชวงป ค.ศ. 1946 – 1964 มอายระหวาง 54 - 72 ป คนรนอายนเตบโตมาในยคหลงสงครามโลกครงท 2 และมประสบการณผานความแรนแคนหรอเหนความยากล าบากของครอบครว ลกษณะนสยของคนกลมน จงขยน มความละเอยดรอบคอบ ใสใจในรายละเอยดตางๆ สงานหนก มงมนกบความส าเรจจะอยเพองานพยายามท างานทกอยางใหส าเรจ เคารพกฎระเบยบ ท างานหนกเพอสรางความมนคง และมงหวงในต าแหนง

22 หนาทการงานทด ทมเทกบการท างานและองคการมาก มความจงรกภกดกบองคการอยางมากจงไมคอยเปลยนงานบอย มการใชเทคโนโลยเทาทจ าเปน ไมชอบการเปลยนแปลง คอนขางอนรกษนยม (Zemke, et. al, 2000) การตดตอสอสารสวนใหญใชวธการดงเดม เชน การเผชญหนา (Face to face) หนงสอพมพ วทย หรอโทรทศน แรงจงใจในการท างานคอ งานทมความมนคง มความนาเชอถอ และไดรบการยอมรบ (Schub and Karakashian, 2017) ซงปจจบนพยาบาลรนอายนท างานอยในระดบผบรหารองคการทงในสวนของหวหนาหอผปวย ผตรวจการ หวหนาหนวยงาน หวหนาฝายการพยาบาล และบางสวนอยในวยเกษยณอาย (สรพมพ ชปาน, 2561)

2.3.2 รนอายเอกซ (Generation X) เกดในชวงป ค.ศ. 1965 – 1976 มอายระหวาง 42 - 53 ป คนกลมนเตบโตมาในยคทมความเจรญรงเรองทางดานเศรษฐกจ มการเปลยนแปลงในดานการด าเนนชวต การเปลยนเปลยนเทคโนโลยอยางรวดเรว จงท าใหคนรนอายเอกซยอมรบการเปลยนแปลงและปรบตวเขากบการเปลยนแปลงไดงาย ชอบท างานทมอสระ ตองการเวลาท างานทมความยดหยนได กระตอรอรนทจะเปดรบขอมลใหมๆ ชอบการแขงขน มการท างานในลกษณะเรยนรและท าทกอยางไดเพยงล าพง มความคดเปดกวาง พรอมรบฟงขอเสนอแนะเพอการพฒนาตนเอง สามารถการใชเทคโนโลยเพอการท างานและเพออ านวยความสะดวกได แรงจงใจในการท างานคองานทมความอสระ หรอยดหยนได และมคาตอบแทนทคมคากบภาระงาน (รศรนทร เกรย และคณะ , 2559; สรพมพ ชปาน, 2561) พยาบาลรนอายเอกซมกมบทบาทส าคญในการท างานเนองจากมความเชยวชาญในการท างาน ซงไดกาวเขาสบทบาทการท างานอยในระดบหวหนาหอผปวย จนถงผบรหารสงสดขององคการพยาบาล

2.3.3 รนอายวาย (Generation Y) หรอ Millennials เกดในชวงป ค.ศ. 1977 - 1991 มอายระหวาง 27- 41 ป คนรนนเกดและเตบโตในชวงทมความเจรญรงเรองทงการเมอง และเศรษฐกจ มการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยอยางรวดเรว จงท าใหคนรนนมความเปนสากล เชอมนในตนเองสง มความทะเยอทะยานสงแตมความอดทนต า มกคดนอกกรอบ ชอบความทาทายและความชดเจนในการท างาน ตองการการยอมรบจากบคคลอน มทกษะการใชงานเทคโนโลยดานการสอสารหรอใชในชวตประจ าวน (Iorgulescu, 2016) ชอบความเปนอสระ ใหความส าคญกบสมดลชวตและการท างาน ชอบการท างานเปนทมเนนความสมพนธในกลม ตองการงานทใหโอกาสหนาในอาชพ และใหคาตอบแทนสง เบองายจงมแนวโนมเปลยนงานสง ซงพยาบาลรนอายนท างานอยในระดบพยาบาลระดบปฏบตการทมความเชยวชาญ จนถงหวหนาหอผปวย (สรพมพ ชปาน, 2561)

2.3.4 รนอายแซด (Generation Z) เกดในชวงป ค.ศ. 1992 – ปจจบน คนรนนเกดมาพรอมกบเทคโนโลยทเรยกวา คนยคดจตอล เปนยคทคนรนนทวโลกมอะไรหลายๆทคลายคลงกน เนองจากเทคโนโลยการสอสารท าใหเกดการเชอมโยงกนไดงายและรวดเรว มการสอสารผานอนเทอรเนตหลายชองทาง เชน Line mobile application, Facebook, Twitter, Blogs,

23 Personal websites เปนตน ใชเปนชองทางในการแชรขอมล รวมทงเปนชองทางในการเรยนรผานอนเทอรเนตทสามารถหาขอมลไดทกท (Flippin, 2017) คนรนอายแซดเกดในชวงทมภาวะเศรษฐกจตกต าจงรจกใชจายเงนจะมองหางานทมความมนคง มโอกาสเตบโตในวชาชพ ตามดวยคาตอบแทนทมาก โดยจะไมยดตดกบสถานทท างาน ชอบการท างานเปนทมใหความส าคญกบการท างานเปนทมและการสรางสมพนธภาพทดกบเพอนรวมงาน มความสามารถทหลากหลาย สามารถท าหลายๆอยางไดในเวลาเดยวกน (Multi-tasking) มากกวาคนรนอายอน คณลกษณะบางอยางของคนรนอายแซดจะไดรบอทธพลจากพอแมรนอายเอกซทมความสงสยและตองการคนหาค าตอบดวยตนเองผานการทางอนเทอรเนต มการวางแผนเปาหมายในชวตไวอยางชดเจน (Hampton and Keys, 2017) แตสามารถเปลยนแปลงไดภายในระยะเวลา 1 - 5 ป (Iorgulescu, 2016) คนรนอายแซดจะมจรยธรรมในการท างานสงคลายคลงกบคนรนอายเบบบมเมอร มความรบผดชอบ กระตอรอรนในการท างาน และทมเทในงานทชอบ ตองการการท างานทมความยดหยน ทงเวลา สวสดการ และความสมดลระหวางชวตกบการท างาน (Work-life balance) มความเชยวชาญในเทคโนโลย และมความคดสรางสรรคมากกวาคนรนอายเอกซและวาย (Singh and Dangmei, 2016; Smith-Trudeau, 2016) คนรนอายนเปนกลมคนทเพงเรมเขาในวชาชพพยาบาล โดยมประสบการณปฏบตงาน 1 - 3 ป ซงถอไดวาเปนพยาบาลระดบฝกหด ปจจบนเปนพยาบาลทอายระหวาง 22 - 26 ป

จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบการบรหารบคลากรรนอายทแตกตางกน พบวา สวนใหญมการศกษาถงแนวทางหรอกลยทธในการบรหารบคลากรรนอายวายคอนขางมาก เนองจากพยาบาลรนอายวายเขามาปฏบตงานในวชาชพไดระยะหนง ซงมประสบการณการปฏบตงานและสามารถปรบตวเขากบบคลากรรนอายอนในองคการได (Weingarten, 2009; Stanley, 2010; ปวรมนต ทศนอนนชย, 2557; สรพมพ ชปาน, 2561) แตในพยาบาลรนอายแซดพบวายงไมมการศกษาวจยเกยวกบการบรหารงานพยาบาลรนอายแซด ผวจยจงไดทบทวนวรรณกรรมทเกยวกบคณลกษณะ ทศนคต บคลกภาพ และพฤตกรรมการท างานทมลกษณะเดน และขอจ ากดทอาจสงผลตอการปฏบตงาน หรอองคการ เพอผบรหารทางการพยาบาลใชในการวางแผนการบรหารงานใหประสบความส าเรจดงจะกลาวในล าดบถดไป

2.4 บคลากรรนอายแซด (Generation Z) ในวชาชพพยาบาล บคลากรรนอายแซดเปนประชากรรนใหมทก าลงเตบโตเขาสวยแรงงาน ซงเรมมการ

สนใจศกษาถงคณลกษณะ ทศนคต คานยม และพฤตกรรมการท างานมากขน โดยเฉพาะการศกษาเชงธรกจทมการศกษาอยางแพรหลายเกยวกบการบรหารบคลากรส าหรบองคการและพฤตกรรมการบรโภคสนคาโดยแบงรนอายแซดเกดในชวงป ค.ศ. 1995 - 2010 (Bencsik et al., 2016; Flippin, 2017; Stillman and Stillman, 2017; จราวฒน คงแกว, 2559; ธญนนท วรภทรรงโรจน, 2559; รศรนทร เกรย และคณะ, 2559) และวงการการศกษาทศกษาในนกศกษาพยาบาลทงในประเทศ

24 แ ล ะ ต า ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ด ม ก า ร แ บ ง ร น อ า ย แ ซ ด เ ก ด ต ง แ ต ป ค . ศ . 1 9 9 5 เ ป น ต น ไ ป (Hampton and Keys, 2017; Roseberry-McKibbin, 2017; Chicca and Shellenbarger, 2018;ชชวาล วงคสาร, 2558) ในสวนของพยาบาลจากการศกษาพบวาในประเทศไทยยงไมมการแบงเกณฑอายของพยาบาลรนอายแซดไวอยางชดเจน ขณะทในตางประเทศยงมการศกษาพยาบาล รนอายแซดคอนขางนอย โดยนกวชาการในสหรฐอเมรกา แคนนาดา และออสเตรเลย ไดมการแบงชวงอายพยาบาลรนอายแซดไว เกดต งแตป ค.ศ. 1992 หรอเร วท สดเกดป ค .ศ . 1990 (Bell, 2013; Kruschke, 2016; Smith-Trudeau, 2016; Schub and Karakashian, 2017) จากการศกษาบคลากรทางการพยาบาลในสหรฐอเมรกาพบวา พยาบาลรนอายแซดมเพยงรอยละ 1 (Smith-Trudeau, 2016) ซงคาดการณวาอก 4 ปขางหนาจะเพมมากถงรอยละ 20 ของบคลากรทางการพยาบาลในอนาคต (Goh and Lee, 2018) ส าหรบประเทศไทยจากการศกษา พบวา พยาบาลรนอายแซดจบการศกษาตงแตปการศกษา 2557 - 2560 เขาปฏบตงานในวชาชพพยาบาลมาแลว 1 - 3 ป ซงมจ านวนมากกวา 7000 คน (ขาวไทยพบเอส, 2559)

จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา เมอพยาบาลรนอายแซดเขาปฏบตงานในหนวยงานหรอองคการพยาบาล มความตองการหรอความคาดหวงใหผบรหารทางการพยาบาลวางนโยบายในการบรหารงานใหพยาบาลกลมนสามารถใชศกยภาพของตนเองในการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและสามารถปฏบตงานรวมกบบคลากรรนอายอนไดอยางมราบรน ไดแก ตองการการยอมรบนบถอ หรอรบฟงขอเสนอแนะในฐานะผรวมงาน (Schub and Karakashian, 2017) ความกาวหนาในวชาชพ มความมนคงในงานทท า คาตอบแทนในการปฏบตงานในอตราทสมเหตผล เปนธรรมคมคากบคาแรงทท างาน รวมทงสวสดการทมความยดหยนทงสวนของตนเอง และครอบครว (Hampton and Keys, 2017; จราวฒน คงแกว, 2559) พยาบาลรนอายแซดคาดหวงทจะไดรบการสอนงาน ค าแนะน า หรอใหขอมลปอนกลบทรวดเรวจากพยาบาลพเลยงหรอหวหนา ในลกษณะเชงสรางสรรคตรงไปตรงมา และมประโยชนในการปรบปรงการท างานใหมประสทธภาพ การเปดโอกาสใหตนเองไดใชศกยภาพอยางเตมท รบฟงความคดเหนและเหตผลของการปฏบตงาน รวมทงรวมกนแกไขปญหาหรอการตดสนใจทางคลนกตางๆ มากกวาการสอนหรอมอบหมายงานเพยงอยางเดยว (Smith-Trudeau, 2016; สรพมพ ชปาน, 2561)

พยาบาลกลมนมความตองการใหมการเตรยมความพรอมกอนปฏบตงาน เชน การปฐมนเทศ การฝกอบอบรมทกษะทจ าเปนเกยวกบการปฏบตการพยาบาลในหนวยงาน แนวปฏบตในการท างานทชดเจน และเปนรปธรรม เพอใหตนสามารถปฏบตตามบทบาท/หนาทไดอยางถกตองและเหมาะสม (Bell, 2013; Iorgulescu, 2016; วฤตดา วรอาคม, 2557) มลกษณะการท างานทมความทาทาย ไมซ าซากหรอนาเบอ ใชความคดสรางสรรค มความยดหยนและมอสระในการบรหารจดการงานตางๆดวยตนเอง และพยาบาลกลมนเคยชนกบการใชเทคโนโลยในชวตประจ าวนในการ

25 ตดตอสอสาร แลกเปลยนขอมลขาวสารผานอนเทอรเนตจงตองการสภาพแวดลอมในการท างานทใชเทคโนโลยในการสอสาร วสดอปกรณ หรอเทคโนโลยมาใชอ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน (Chicca and Shellenbarger, 2018; รศรนทร เกรย และคณะ, 2559; สรพมพ ชปาน, 2561) จากทกลาวมาขางตน ผบรหารทางการพยาบาลควรมการปรบเปลยนมมมองในการบรหารงานใหตอบสนองตอความตองการและความคาดหวงของพยาบาลกลมน ตามความเหมาะสม นอกจากนผบรหารทางการพยาบาลควรทราบถงคณลกษณะ ทศนคต พฤตกรรมทเดนตอการปฏบตงาน และลกษณะทเปนขอจ ากดในการพฒนาหรอบรหาร ดงน

2.4.1 คณลกษณะทเดนทสงผลตอการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด ดงน พยาบาลรนอายแซด มคณลกษณะทเดนทสงผลตอการปฏบตงานในวชาชพ

พยาบาล ดงน 1) ความสามารถในการปรบตวไดดทกสถานการณหรอการเปลยนแปลง

เปดกวางทางความคดและวฒนธรรม พรอมทจะเรยนรสงใหมๆไดทกเมอ เปนคนชางสงเกต ยอมรบความคดเหนทแตกตางโดยสมเหตสมผล ตองการคนหาขอมลทรวดเรว และพรอมทจะแลกเปลยนขอมลกบบคคลอน (Bell, 2013; Kruschke, 2016) ซงองคการพยาบาลควรสนบสนนใหมการแลกเปลยนเรยนร โดยมการถายทอดความรและประสบการณจากบนลงลางในรปแบบตางๆ จะท าใหพยาบาล รนอายแซดมการแลกเปลยนขอมลจากผมประสบการณมากกวา เพอพฒนาความรและทกษะในการท างานทนอกเหนอจากประสบการณตรงทไดรบ มการจดระบบการแลกเปลยนความคดเหนทประยกตหรอการน าเทคโนโลยการตดตอสอสารมามสวนรวมหลากหลายชองทาง เชน Line mobile application, Facebook เพอใหพยาบาลรนอายแซดสามารถเขาถงขอมลไดอยางรวดเรว (สรพงษ มาล, 2551)

2) ทกษะการใชงานดานเทคโนโลยสง ทงในดานการตดตอสอสารหรอการใชชวตประจ าวน และชอบสภาพแวดลอมการท างานสภาพแวดลอมในการท างานทมการใชเทคโนโลยทงในดานการตดตอสอสาร วสดอปกรณหรอการใชเทคโนโลย เพออ านวยความสะดวกในการท างาน (Singh and Dangmei, 2016; Plonien, 2017; ธญนนท วรภทรรงโรจน, 2559) ในการปฏบตการพยาบาลนนมการใชเทคโนโลยทางการแพทยททนสมย และระบบเทคโนโลยสารสนเทศภายในโรงพยาบาล พยาบาลรนอายแซดจะสามารถเรยนรไดอยางรวดเรว ผบรหารควรมอบหมายงานใหรบผดชอบเกยวกบการจดการขอมลตางๆ ของหอผปวยโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ เปดโอกาสใหน าเทคโนโลยมาประยกตใชในงานประจ า จดใหมการสอสารหรอชองทางการสอสารทงาย ทนสมย และสามารถตอบกลบไดอยางรวดเรว มอปกรณทเกยวของกบการใชเทคโนโลย และระบบอนเทอรเนตทครอบคลมและทวถงทกหนวยงาน เพอเออในการตดตอสอสารและเขาถงขอมลทตองการไดอยางรวดเรว (สรพมพ ชปาน, 2561) ซงการจดสภาพแวดลอมและสงอ านวยความสะดวกอ านวยตอการ

26 ปฏบตงานจะชวยใหพยาบาลกลมนไมเกดความเครยดในการท างานได (Wheeler and Riding, 1994)

3) การกลาแสดงออก รวมทงเชอมนในตนเอง ชอบงานททาทาย และใชความคดสรางสรรค เนองจากมความสามารถทหลากหลาย สามารถท าหลายๆอยางไดในเวลาเดยวกน (Multi-tasking) มากกวาคนรนอายอน มความรบผดชอบ มจรยธรรมในการท างานสง และทมเทในงานทตนเองสนใจ ซงเปนผลดตอการท างานในการชวยเพมผลผลตงานไดมากขน (Ozkan and Solmaz, 2015; ธญนนท วรภทรรงโรจน, 2559) โดยเปดโอกาสใหพยาบาลรนอายแซดไดท างานในหอผปวยทตนเองเลอกตงแตแรกปฏบตงาน เนองจากพยาบาลทเขาปฏบตงานในหนวยงานทตนเองสนใจจะท าใหมความตงใจ และทมเทในงานมากขน (Beecroft, Dorey, and Wenten 2008) รวมทงมสวนรวมในการพฒนาโครงการหรอนวตกรรมทางการพยาบาล และจดบรรยากาศการท างานในการสรางสรรคสงใหมนวตกรรม หรอวธการท างานใหมๆประจ า มอบหมายงานทมความทาทายและเหมาะสมกบความสามารถ และมการพฒนาความรและทกษะเชงวชาชพอยางตอเนอง เพอใหพยาบาลรนอายแซดนเกดความมนใจในการปฏบตงานมากขน (Smith-Trudeau, 2016; Chicca and Shellenbarger, 2019)

4) ความตองการอสระในการบรหารจดการงานดวยตนเอง ตองการสวสดการทมความยดหยน มความสมดลระหวางชวตกบการท างาน (Work-life balance) มความมนคง มโอกาสเตบโตในวชาชพ ซงควรมการเปดโอกาสใหคนรนอายนสามารถแสดงความคดเหนเกยวกบวธการท างาน หรอการปรบตารางการปฏบตงานใหมความเหมาะสม ทราบตารางการปฏบตงานในระยะยาวลวงหนา ซงตารางปฏบตงานตองมความอสระในการบรหารจดการความยดหยนและสามารถปรบเปลยนได เมอเกดสถานการณฉกเฉน และมฐานขอมลตารางปฏบตงานแบบออนไลนทสามารถตดตอประสาน หรอปรบเปลยนตามความเหมาะสมผานระบบอนเทอรเนต มระบบแรงจงใจการพจารณาผลตอบแทนในระยะสนทสามารถรบรและสมผสไดชดเจนและรวดเรว เชน โบนส เงนรางวลตางๆ และสวสดการทสามารถเลอกไดและครอบคลมทงตนเองและครอบครว(Schub and Karakashian, 2017; จราวฒน คงแกว, 2559; สรพมพ ชปาน, 2561) ผบรหารทสามารถบรหารจดการคาตอบแทนและภาระงานทเหมาะสมกบความร ความสามารถ จะชวยใหพยาบาลรนอายแซดเกดความเครยดในการปฏบตงานลดลงได (Gray-Toft and Anderson, 1981)

5) ความชอบในการเรยนรงานจากสถานการณจรงหรอกรณศกษา ทสามารถเหนภาพชดเจน การใหค าแนะน า หรอขอมลปอนกลบทสรางสรรคและมเหตผล (Bell, 2013; Smith-Trudeau, 2016) ผบรหารทางการพยาบาลควรมการจดวางระบบพเลยง การนเทศ และการมอบหมายงานทเปนรปธรรม ซงจะชวยใหพยาบาลรนอายแซดทราบถงบทบาท/หนาทของตนเอง เรยนรระบบการท างาน มความมนใจมากขนและไมมความเครยดจากการปฏบตงาน (Gray-Toft

27 and Anderson, 1981) มการสงอบรมเพอเสรมสรางความร และพฒนาทกษะในการปฏบตงานใหเกดความเชยวชาญในงานทปฏบต พยาบาลรนอายแซดตองการการใหขอมลปอนกลบทรวดเรว ดงนน จงควรมชองทางในการแสดงความคดเหนหรอการใหขอมลปอนกลบทหลากหลาย เพอประเมนผลการปฏบตงาน ผลการเรยนรงานในหอผปวย หรอความพงพอใจเกยวกบระบบพเลยง (Flippin, 2017; วฤตดา วรอาคม, 2557; จราวฒน คงแกว, 2559; สรพมพ ชปาน, 2561)

6) ความชอบการท างานเปนทม พยาบาลกลมนใหความส าคญกบการท างานเปนทมและการสรางสมพนธภาพทดกบเพอนรวมงาน พยาบาลรนอายแซดสวนใหญสามารถท างานรวมกนไดดกบพยาบาลรนอายใกลเคยงกน คอ พยาบาลรนอายวาย (Schub and Karakashian, 2017) แตในบรบทการท างานในวชาชพพยาบาลจะเปนการท างานเปนทมทประกอบดวยบคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอาย ดงนนผบรหารทางการพยาบาลจงควรสนบสนนใหมระบบการบรหารทมการพยาบาล ใหเออตอการเสรมสรางบรรยากาศการท างานทด เปดใจยอมรบ ความแตกตางระหวางความเชอ คานยม แลทศนคตของพยาบาลทกรนอายใหมมมมองทางบวกตอพยาบาลรนอายแซดทยงมประสบการณทางคลนกคอนขางนอย และสงเสรมบรรยากาศในการท างานทมความเปนพนอง ชวยเหลอเกอกลกน เอออาทร อบอน มความเปนธรรม จะท าใหพยาบาลหลากหลายรนท างานรวมกนอยางราบรน และมความพงพอใจในการปฏบตงานมากขน (ปวรมนต ทศนอนนชย , 2557; สรนทพย วจตกลธนา, 2557; สรพมพ ชปาน, 2561)

2.4.2 คณลกษณะทเปนขอจ ากดตอการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด พยาบาลรนอายแซด ยงมลกษณะบางประการทอาจเปนขอจ ากดในการพฒนา

หรอบรหารงาน ทอาจสงผลตอการปฏบตการพยาบาล หรอองคการพยาบาลได ดงน 1) การไมยดตดกบองคการ พยาบาลกลมนพรอมทจะเปลยนแปลงงานไดทกเมอ

เมอมขอเสนอทดกวา และมเปาหมายในการท างานไมเกน 5 ป ( Iorgulescu, 2016; Smith-Trudeau, 2016) ในการบรหารทรพยากรมนษย มการลงทนทงทรพยากรบคคล และทรพยากรอนๆ เพอความคมคาใชจายในการด าเนนโครงการพฒนาบคลากร หากผบรหารทางการพยาบาลไมเขาใจถงคณลกษณะ พฤตกรรมในการท างาน หรอแรงจงใจในการธ ารงรกษาพยาบาลกลมนไว อาจท าใหเสยบคลากรทมความสามารถ และอาจเสยเวลาในการสรรหาบคลากรใหมอก (นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) ซงลกษณะการท างานทเหมาะกบพยาบาลกลมนไดแก งานททาทาย และสรางสรรค รวมทงมอสระในการบรหารจดการงานตางๆดวยตนเอง (Bell, 2013; สรพมพ ชปาน, 2561) จะชวยพยาบาลรนอายแซดคงอยในงานได

2) ความมนใจในตนเอง พยาบาลกลมนมความมนใจในตวเองสง กลาแสดงความคดเหน รวมทงตองการการยอมรบโดยมงนกถงตนเองเปนสวนใหญ อาจท าใหไมสนใจหรอค านงถงความอาวโส หรอผลกระทบทอาจตามมาได (Bell, 2013; Kruschke, 2016) ในการปฏบตการ

28 พยาบาลจะตองอาศยทงความร และประสบการณการปฏบตงานทสงสมมา ซงพยาบาลรนอายแซดเปนพยาบาลระดบฝกหด ทยงขาดประสบการณปฏบตงาน การแกไขปญหา และการตดสนใจทางคลนก อาจท าใหการตดสนใจหรอแกไขปญหาตางๆไมเหมาะสม และอาจเกดอนตรายตอผรบบรการได จงจ าเปนตองมพยาบาลพเลยง หรอพยาบาลทมประสบการณมากกวาคอยก ากบดแล (Benner, Tanner and Chesla, 1996; Muir, 2004; Tulgan, 2016; สรพมพ ชปาน, 2561)

3) ความตองการการตอบสนองทรวดเรว พยาบาลกลมนมความอดทนต า ไมรอคอย ตองการตอบสนองทรวดเรว ตองการเหนผลลพธทนท หรอการใหขอมลปอนกลบทรวดเรว ซงเปนผลมาจากการเตบโตมาพรอมกบความสะดวกสบาย ความรวดเรวในการใชเทคโนโลยการสอสารทสามารถเขาถงขอมลไดอยางรวดเรว และคนรนอายนใชเวลาสวนใหญไปกบโลกอนเทอรเนต (Singh, and Dangmei, 2016; รจภาส โพธทองแสงอรณ, 2559) ดงนน ในการตดตอสอสารกบพยาบาลกลมนจงตองใชสอหลายชองทาง เพอใหขอมลสงไปถงไดอยางรวดเรว

4) การสอสารและการสรางสมพนธภาพ พยาบาลกลมนขาดทกษะการสอสารแบบเผชญหนา (Face-to-face) ทกษะการสรางสมพนธภาพ และทกษะการสอสารกบเพอนรวมงาน หรอบคคลอน (Bencsik et al, 2016; จราวฒน คงแกว, 2559) เนองจากใชเวลาในการสอสารผานโลกอนเทอรเนตคอนขางมาก ซงการสอสารถอวาเปนเครองมอทส าคญอยางหนงในการตดสนใจความส า เรจหร อความลม เหลวท ง ในการบรหารการพยา บาลและปฏบต การพยาบาล (Fallowfield and Jenkins, 2004; อารยวรรณ อวมตาน, 2554) การสอสารระหวางทมการพยาบาลกบผรบบรการ ผบรหารทางการพยาบาลจงควรมการพฒนาทกษะการสอสารของพยาบาล รนอายแซดใหมประสทธภาพ เพอใหการปฏบตการพยาบาลมประสทธภาพและสรางผลลพธทดกบผรบบรการได 3. แนวคดทเกยวของกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด

จากคณลกษณะ บคลกภาพ และพฤตกรรมการท างานของพยาบาลรนอายขางตน เปนสงทผบรหารทางการพยาบาลควรตะหนก และใหความส าคญเปนอยางย ง เพอน ามาวางแผนการนเทศ การมอบหมายงาน การบรหารงาน ระบบการท างานทเออตอการท างานของพยาบาลกลมนมากขน อยางไรกตามพยาบาลรนอายแซดนถอวาเปนพยาบาลท เพงเขามาสวงการวชาชพพยาบาล เมอพยาบาลกลมนเขามาท างานจงเผชญกบการเปลยนผานจากนกศกษาพยาบาลมาเปนพยาบาลวชาชพเตมตว ท าใหเกดความเครยดในการปรบตว และตองมการพฒนาตนเองโดยเฉพาะองคความรทใชในการพยาบาลผปวย นอกจากนยงตองเผชญกบทมพยาบาลทมความหลากหลายรนอายปฏบตงานรวมกนเพอไปสเปาหมายของการพยาบาล ดงนนผวจยจงมการทบทวนวรรณกรรมเพมเตม

29 ทเกยวของกบ การเผชญความเครยดในการท างาน การพฒนาตนเอง และการท างานเปนทม ดงรายละเอยดตอไปน 3.1 การเผชญความเครยดในการท างาน

พยาบาลรนอายแซดเปนบคลากรทางการพยาบาลทเพงเขาปฏบตงาน ในองคการพยาบาลไดไมเกน 3 ป เมอเขาสสถานทในทท างานใหมในระยะแรกยอมมการปรบตวตอสภาพแวดลอมในการท างาน ทงผรวมงาน สถานทท างานและอปกรณเครองมอทางการแพทยตางๆ ระบบงาน รวมทงภาระงานและลกษณะงานทมความรบผดชอบสง แตกตางจากครงทเปนนกศกษาพยาบาล รวมทงยงขาดประสบการณในการปฏบตการพยาบาล อาจท าใหขาดความมนใจในการปฏบตงานได (Cartwright and Cooper, 1997) ซงการเปลยนแปลงดงกลาวสงผลใหพยาบาลรนอายแซดตองเผชญความเครยดทเกดขนในการท างานได ผวจยจงไดทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบความหมาย สาเหต ผลกระทบของความเครยดในการท างานของพยาบาล ดงรายละเอยดตอไปน

3.1.1 ความหมายของความเครยดในการท างาน วชาชพการพยาบาลเปนวชาชพหนงทมความกดดนและมแนวโนมทจะเกด

ความเครยดไดงาย เนองจากพยาบาลเปนบคลากรในทมสขภาพทใกลชดกบผปวยมาก จงตองประสบกบสถานการณกอใหเกดความเครยดไดบอย ซงมนกวชาการไดใหความหมายของความเครยดในการท างานไวดงน

Robbins (2002) กลาววา ความเครยดในการท างาน หมายถง สภาพทางอารมณทบคคลตองเผชญหนากบเหตการณทบงคบขเขญหรอการเปลยนแปลงตาง ๆ ความเครยดทเกดขนอาจจะสงผลกระทบทางบวกและทางลบตอการปฏบตงานได

The National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) (2008) กลาววา ความเครยดในการท างาน หมายถง การตอบสนองทเปนอนตรายตอรางกายและอารมณเกดขน เมอความตองการในงานไมเหมาะกบความพรอมของผปฏบตงาน ทรพยากรและความตองการของบคลากร

Yoder-Wise (2011) กลาววา ความเครยดในการท างาน หมายถง การตอบสนองของรางกายและอารมณทเกดขน เมองานทท าไมเหมาะสมกบความร ความสามารถ ทรพยากรทมอย หรอความตองการ ซงงานทมความเครยดสงผลท าใหสภาพรางกายและจตใจออนแอลงได

จากทไดกลาวมาขางตน ความเครยดในการท างาน หมายถง การตอบสนองของรางกายและอารมณทเกดขน เมอภาระงานทท าไมเหมาะสมกบความร ความสามารถของผปฏบตงาน รวมทงความไมพรอมทงทรพยากรทมอย ซงความเครยดทเกดขนอาจจะสงผลกระทบทางบวกและทางลบตอการปฏบตงานได

30

3.1.2 สาเหตของความเครยดในการท างาน จากการทบทวนวรรณกรรมพบวามผศกษาถงสาเหตปจจยทกอให เกด

ความเครยดในการท างานของพยาบาลไวดงน Gray-Toft and Anderson (1981) ไดพฒนาเครองมอประเมนความเครยดใน

การปฏบตงานของพยาบาล โดยประเมนปจจยทกอใหเกดความเครยดในในการปฏบตงานของพยาบาล ประกอบดวยปจจยดงน

1) ความตายและการสญเสย (Death and dying) พยาบาลตองเผชญกบความเจบปวดของผปวยจากโรครายทรกษาไมได เปนผใกลชดตองคอยรบฟงหรอพดคยเกยวกบความตายในผปวยระยะสดทาย รวมทงใกลชดกบความตายของผปวยและการสญเสยของญาต ซงเปนปจจยส าคญท าใหพยาบาลเกดความเครยดไดงาย

2) ความขดแยงกบแพทย (Conflict with physicians) เนองจากพยาบาลและแพทยเปนบคลากรทางสขภาพทท าความใกลชดกนมากทสด บางครงอาจเกดความคดเหนทขดแยงกนในเรองการรกษาผปวย การถกแพทยต าหน และการตองตดสนใจดวยตนเองเมอไมสามารถตามแพทยได สงเหลานเปนสาเหตใหพยาบาลเกดความเครยดจากการปฏบตงานได

3) การขาดความพรอมในการท างาน (Inadequate preparation) เปนสาเหตทางจตใจของพยาบาลเกดความรสกไมพรอมในการดแลผปวย ไมพรอมในการใหขอมลกบผปวยและครอบครว

4) การขาดการสนบสนน (Lack of support) พยาบาลไมมโอกาสพดคยอยางเปดเผยถงความปญหาในหนวยงานกบหนวยงานอน และขาดโอกาสการแสดงความคดเหนถงปญหาการใหบรการกบผปวยและครอบครวกบหนวยงานอน

5) ความขดแยงกบพยาบาลและหวหนางาน (Conflict with other nurse and a supervisor) พยาบาลเกดความขดแยงกบบคลากรทางการพยาบาลทงภายในหนวยงานหรอภายนอกหนวยงาน รวมทงการถกต าหนจากหวหนาหอผปวย

6) ภาระงานมากเกนไป (Work load) เปนอกปจจยทเปนสาเหตใหพยาบาลเกดความเครยด เนองจากภาระงานทมากไมเหมาะสมกบอตราก าลง ความไมพรอมของเครองมอทางการแพทยตางๆ ทไมสามารถเอออ านวยความสะดวกตอการปฏบตงานของพยาบาล รวมทงจ านวนแพทยทไมเพยงพอ ท าใหพยาบาลตองรบภาระงานในสวนการตดสนใจเกยวกบภาวะฉกเฉนของผปวย

7) ความไมแนนอนเกยวกบแผนการรกษา (Uncertainty concern treatment) ปจจยนประกอบดวย การไมสามารถตดตอแพทยในภาวะวกฤตของผปวย ความไมแนนอนของการท าหตถการฉกเฉนตางๆ เชน การชวยชวตผปวย หรอการท าผาตดในภาวะฉกเฉน สงเหลานคอความไมแนนอนทอาจจะเกดขนไดในการดแลผปวยท าใหพยาบาลเกดความเครยดได

31

Wheeler and Riding (1994) ไดกลาววาสาเหตความเครยดในการท างานของพยาบาลสามารถแบงออกเปน 4 ดาน ไดแก

1) ภาระงานทมากไมเหมาะสมกบเวลาปฏบตงาน (Workload against time) ไดแก ภาระงานทมมากเกนไปจนไมมเวลาเพยงพอทจะท างานใหสมบรณได เชน งานเอกสารทมมากเกนไปจนไมมเวลาเขาไปดแลผปวยอยางใกลชด การขาดแคลนบคลากรท าใหตองดแลผปวยจ านวนมากไมเหมาะสมกบความตองการของผปวย เครองมอและอปกรณทางการแพทยไมเพยงพอตอการเอออ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน รวมทงงบประมาณในสวนตางๆไมเอออ านวยใหพยาบาลปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

2) ปญหาดานการบรหารจดการในองคการ (Organizational and management problems) เชน โครงสรางขององคการไมเหมาะสม การขาดการมสวนรวมในการวางแผนและการตดสนใจในการวางแผนแกปญหาในองคการ ขาดความกาวหนาในวชาชพ และขาดการไดรบการสนบสนนและยอมรบจากผบรหารและผรวมงาน

3) ความสมพนธทไมดระหวางผรวมงาน (Poor interpersonal relationships) เชน บรรยากาศการปฏบตงานไมมความเปนมตรในระหวางบคลากรทางการพยาบาล และบคลากรทางการแพทยทเกยวของ ไมไดรบความชวยเหลอจากทมสหสาขาวชาชพเมอเกดปญหาในการปฏบตงาน

4) สภาพแวดลอมและสงอ านวยความสะดวกไมเอออ านวยตอการปฏบตงาน (Poor working condition/facilities) ไดแก สถานทปฏบตงานมความคบแคบ พนทในการปฏบตงานและจดวางอปกรณตางมจ ากด

กลาวโดยสรปไดวา ปจจยทกอใหเกดความเครยดในการท างาน ไดแก ลกษณะของงานทตองรบผดชอบสง และปรมาณงานทมากในการตอบสนองความตองการของผรบบรการและยงมาจากสภาพแวดลอมในการท างานทเกยวของกบสมพนธภาพกบผรวมงาน ผบงคบบญชา และครอบครวของผปวย รวมทงสภาพแวดลอมในการท างานทไมเอออ านวยตอการปฏบตงาน

3.1.3 ผลกระทบของความเครยดในการท างาน พยาบาลเปนวชาชพทปฏบตงานเปนผลดตลอด 24 ชวโมง ซงในบางครงตอง

ปฏบตงานตอเนองกนมากถง 16 ชวโมงภายใน 1 วน ดงนนการปฏบตงานทตอเนองกน ขาดการพกผอนทเพยงพอ จงอาจเปนสาเหตส าคญของความเครยดในพยาบาลได อกทงมปจจยอนๆทสงผลตอความเครยดในการปฏบตงาน ซงความเครยดดงกลาวอาจสงผลกระทบในทางบวกและทางลบตอทงพยาบาล การปฏบตการพยาบาล ผรบบรการ และองคการได โดยมรายละเอยดดงน (Cartwright and Cooper, 1997; NIOSH, 2008)

32

1) ผลกระทบทางบวก (Constructive Stress) ในการปฏบตงานเมอพยาบาลเผชญความเครยดในระดบต าถงปานกลาง จะท าใหผลการปฏบตงานสงขน เพราะความเครยดจะท าใหพยาบาลตนตว มการปรบตวใหสามารถท างานได โดยใชความพยายาม ความคดสรางสรรค และความขยนหมนเพยรในการท างาน เปนการกระตนเพอใหเกดความมงมนทจะท าใหงานส าเรจ

2) ผลกระทบทางลบ (Destructive stress) ความเครยดเชงท าลาย เปนผลกระทบเชงลบจากความเครยดทมตอทศนคตและการท างาน ซงอาจกอใหเกดผลกระทบตอพยาบาลหรอองคการ กรณทพยาบาลตองเผชญกบภาวะเครยดทสงมากจนเกนไป ความเครยดจะสงผลลบตอรางกายและจตใจ เชน ท าใหความดนโลหตสง ปวดศรษะ เบอหนาย และอาจจะมผลกระทบตอองคการ เชน การขาดงาน ลาออกจากงาน เกดอบตเหตในงาน น าไปสผลการปฏบตงานทไมมประสทธภาพ ตลอดจนอาจมการเปลยนแปลงพฤตกรรมได ซงผลกระทบทางลบจากความเครยดในการปฏบตงานนนสามารถแบงออกได ดงน

(1) ผลกระทบตอตวเอง ไดแก ดานรางกาย (Physiological symptoms) โดยเฉพาะระบบหวใจและหลอดเลอด เชน การเกดภาวะความดนโลหตสง ภาวะคอเลสเตอรอลในเลอดสงไดงาย และดานจตใจ (Psychological symptoms) ความเครยดท าใหเกดความไมพงพอใจในงานทท า นอกจากนความเครยดยงท าใหเกดผลกระทบดานจตใจอก ไดแก ความกงวล ความหดห ความเบอหนาย และอาจน าไปสการเปลยนแปลงทางพฤตกรรม เชน หงดหงดงาย และการนอนหลบไมปกต เปนตน

(2) ผลกระทบตอผลการปฏบตงาน ซงความเครยดในระยะเวลานานๆ หรอมความเครยดสะสมในระดบทมากเกนไปในระยะเวลาหนงๆ อาจมผลท าใหประสทธภาพและประสทธผลของการท างานลดลงอยางรวดเรว ความเครยดทเกดขนยอมสงผลใหพยาบาลผปฏบตตองอยในภาวะวตกกงวล ตงเครยดสงตลอดเวลา ท าใหสมาธในการท างานถกรบกวน อบตเหตอาจเกดขนกบผรบบรการดวยความพลงพลาด หรอท าใหการดแลผรบบรการไมทวถงรอบคอบเทาทควร

(3) ผลกระทบตอองคการ ความเครยดทอยในระดบต าและระดบปานกลางจะชวยใหบคคลกรกระตอรอรน เกดความคดรเรมสรางสรรค เกดแรงกระตนทจะพฒนาองคการ แตหากบคลากรมความเครยดในระดบสงกจะกอใหเกดผลเสยแกองคการได ทงในอตราการลาออกเพมมากขน เนองจากเบอหนายในงาน การเกดขอผดพลาดในการท างานท าใหสนเปลองวสด อปกรณ และอาจเกดการฟองรอง/รองเรยนเกยวกบการบรการได

จากทกลาวมาจะเหนไดวา ความเครยดในการท างานของพยาบาลเกดขนไดตลอดเวลา เนองจากพยาบาลมความใกลชดกบทงผรบบรการ และตองปฏบต งานรวมกบทมสหสาขาวชาชพ จงท าใหเกดความเครยดไดงาย โดยเฉพาะอยางยงในพยาบาลรนอายแซดทเพงเรมเขาปฏบตงานใหมอยางพยาบาลรนอายแซด ทตองมการปรบตวกบระบบการท างาน สงแวดลอมในหนวยงาน ผรวมงาน

33 รวมทงยงขาดประสบการณในการปฏบตงาน จงเปนสาเหตทท าใหตองเผชญความเครยดในการท างานได พยาบาลรนอายแซดจงตองมการปรบตว และพฒนาตนเองเพอใหไดการยอมรบวาเปนสวนหนงในสมาชกทมการพยาบาล ซงจะชวยลดสาเหตของความเครยดในการท างานได 3.2 การพฒนาตนเอง

ปจจบนมการเปลยนแปลงในดานวทยาการ และเทคโนโลยทางการแพทยอยางรวดเรว ท าใหพยาบาลตองมการพฒนาตนเอง เพอใหกาวทนการเปลยนแปลงดงกลาว นอกจากการสนบสนนขององคการในการพฒนาทรพยากรมนษย พยาบาลตองปรบปรงตนเองใหมพนฐานความร และทกษะทางวชาชพอยเสมอ ผทพฒนาตนเองอยตลอด จะเปนผทสามารถตามทนโลก สามารถแกไขปญหาไดดวยตนเอง และบคลกภาพเหมาะสมสามารถปรบตวใหเขากบผอนไดงาย (Megginson and Pedler ,1992) และเมอพยาบาลรนอายแซด ซงถอวาเปนพยาบาลจบใหม ทเขาปฏบตงานในองคการพยาบาลทมการดแลผปวยทมภาวะแทรกซอน รนแรง และอยในระยะวฤต จงตองมการพฒนาตนเองอยตลอดเวลา เพอใหกาวทนความรททนสมย และสามารถดแลผปวยในระดบตตยภมขนสงได ผวจยจงไดทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบ กระบวนการพฒนาตนเอง และวธการพฒนาตนเองดงจะกลาวในล าดบถดไป

3.2.1 กระบวนการพฒนาตนเอง Megginson and Pedler (1992) มแนวคดวาการพฒนาตนเองของบคคลนน

ตองมลกษณะเปนกระบวนการซงตองมล าดบหรอขนตอนตอเนองกนไป ซงแนวทางกระบวนการในการพฒนาตนเอง มดงน

1) ปรารถนาในการเรยนร (Desire to learn) การพฒนาตนเองเรมจากการทบคคลมความตองการทจะเรยนรเกยวกบหนวยงานและองคการ ดงนนความกาวหนาในการท างานจะเกดขน เมอบคคลมความตองการ หรอความตงใจทจะพฒนาตนเอง ซงบคคลทตองการการเรยนร และสนใจในสงทตนใครร สงส าคญทบคคลทตองการจะพฒนาตนเองจะตองส ารวจหรอวเคราะหถงความตองการของตนเอง บคคลทตองการจะพฒนาตนเองนนจะตองเกดจากความรสกไมพอใจหรอมความรสกไมสะดวกสบายกบสภาพการท างานของตนเองทเปนอยในปจจบน

2) การวนจฉยตนเอง (Self – diagnosis) บคคลทตองการพฒนาตนเอง ควรเขาใจถงในสภาพทตนเองเปนอย เหตผลทอยากมความกาวหนา หรอชอบในสงททาทาย ซงขนตอนนเรยกวา การส ารวจวเคราะหตนเอง เพอทราบถงจดเดนและจดบกพรองของตนเองและน าจดบกพรองนนมาปรบปรงแกไข รวมทงการส ารวจตนเองในปจจบน วาตองการทจะเปลยนแปลงตวเองใหดขนในดานใด ซงแนวทางในการส ารวจวเคราะหตนเองนนมหลากหลายแนวทาง เชน การอานหนงสอ การสนทนากบเพอนกบผรวมงานเกยวกบการท างานทแสดงความคดเหนเชงสรางสรรค หรอการไป

34 สนทนากบผร หรอผทมความเชยวชาญเพอขอค าแนะน า ซงชวยในการวเคราะหตนเองหรอการคนหาขอบกพรองดวยตนเอง น าไปสการปรบปรงหรอเปลยนแปลงตนเองตอไป

3) การก าหนดเปาหมาย (Set goals) หลงจากการวเคราะหขอบกพรองของตนเอง จะชวยใหทราบถงเปาหมายในการทจะพฒนาตนเอง หรอทศทางในเปลยนแปลงตวเอง ระบเปาหมายทวางไว ควรก าหนดระยะเวลาในการประเมนผลหรอวดความกาวหนาของตนเอง

4) การแสวงหาทรพยากรทเหมาะสม (Finding appropriate resources) เปนการก าหนดวธการทจะท าใหบรรลผลส าเรจนน ๆ และการคนหาแหลงขอมลทเปนประโยชนหรอทรพยากรทเหมาะสมส าหรบตนเอง และขนอยกบสงทตองการเรยนร เชน การสอบถาม การอานหนงสอ เพอใหคนพบในสงทตองการจะร การฝกซอม การฝกฝนในรปแบบตางๆ เปนตน

5) การสรรหาเพอน (Recruit of other people) การสรรหาความชวยเหลอและการสนบสนนจากบคคลอน เพอชวยใหความพยายามของการพฒนาตนเองประสบความส าเรจ เชน ผรวมงาน ผรทมทกษะความช านาญ หรอผเชยวชาญ ถงวธการในการสรางเครอขายกบบคคลอนเหลานในการชวยเหลอใหบรรลผลส าเรจในเปาหมาย รวมทงการไดรบขอมลปอนกลบ ซงเปนการเรยนรโดยการไดรบขอมลปอนกลบจากผรได

6) ความอดทน ตอส และความความพยายาม (Stickability and perseverance)ในระหวางการเรยนร ผทตองการพฒนาตนเองจะตองมความพากเพยรพยายามมานะอดทน ไมยอทอตออปสรรคทตองเผชญทมเทและ ใชเวลาทมอยใหคมคาไมให สญเปลาเพอท าใหบรรลความส าเรจในทสด

7) การประเมนผลตนเอง (Evaluation) การประเมนตนเองกบเปาหมายทตงไว ผลลพธทได สามารถบรรลเปาหมายตามทตองการหรอไม รวมทงมการเปลยนแปลงใดเกดขนกบตนเองบาง ซงอาจกระท าโดยการใหคะแนนตวเอง และตงเปาหมายใหมเพอพฒนาตนเองตอไป

จากทกลาวมา จะเหนไดวา กระบวนการพฒนาตนเอง เรมตนจากการทบคคลตองการพฒนาตนเองใหเกดการเรยนร มความปรารถนาใครรในเรองทตนเองสนใจ การวนจฉยตนเองใหทราบถงจดเดนและจดบกพรองของตน เพอแสวงหาแนวทางปรบปรงตนและตงเปาหมายในการพฒนาตนเอง พรอมแสวงหาทรพยากรทเขามาชวยสนบสนนในการเรยนร และใหขอมลปอนกลบเชงสรางสรรค เพอปรบปรงตนเองใหมประสบความส าเรจบรรลตามเปาหมายทวางไว

3.2.2 วธการพฒนาตนเอง การพฒนาตนเองเพอใหบรรลวตถประสงค ในการเปลยนแปลงตนเอง พยาบาล

จะตองสรรหาวธการทเหมาะสมกบการพฒนาตนเอง เพอใหการเรยนรนนมประสทธภาพ เกดประโยชนสงสด (Gross,1977) ซงวธการพฒนาปรบปรงตนเองของพยาบาลมดงน

35

1) หาทางเพมพนความรทางวชาการอยเสมอ มทงในรปแบบเปนทางการ (Formal Education) หรออยางไมเปนทางการ (Informal Education) เชน เขารบการอบรมระยะสนตามทสถาบนจดขน สนใจเขาฟงการประชมวชาการทางวชาชพหรอทวไปอยเสมอ อานหนงสอวารสารพยาบาลตาง ๆ หนงสอพมพ และหนงสออน ๆ ทจะเปนประโยชนตอตนเองและตอวชาชพ สนใจศกษาจากงานและผปวยทปฏบตอยประจ าวน

2) ศกษาความรทวไป เพอใหกาวทนกบการเปลยนแปลงของสงคม การเมอง เศรษฐกจ และสภาวะแวดลอม

3) วเคราะหและประเมนตนเอง (Self – analysis and self – evaluation) บคคลทสามารถวเคราะหและประเมนตนเองได จะชวยใหมองเหนขอบกพรองของตนเองและของผอนดวย ซงการวเคราะหตนเองเปนวธการทจะชวยใหศกษา และพจารณาตนเอง ซงตองมองตนเองดวยความเปนธรรม ปราศจากความรสกเขาขางตนเอง แตการวเคราะหตนเองดงกลาวสามารถท าไดยาก ดงนนวธการวเคราะหตนเองจงจ าเปนตองมวธการเรยนจากการรบฟงขอมลปอนกลบ จากผอน เปดกวางทางความคดสามารถรบฟงค าตชมของผอนไดเสมอ การรจกวเคราะหตนเองและประเมนตนเอง โดยใหพจารณาผลการกระท าของตนเองในแตละวน รวมกบขอมลการไดรบ ขอมลปอนกลบเชงสรางสรรค เพอใหทราบถงขอบกพรอง และควรแกไขอยางไร ซงการวเคราะหนท าไดโดยใชวธการแกปญหา (Problem – solving approach) และสามารถน าไปใชไดกบปญหา ทกเวลาทกสถานการณ ถาไดมการฝกฝนวธการตดตามกระบวนการแกปญหานจนเกดเปนความเคยชนหรอเปนนสย

จากทกลาวมานนสรปไดวา กระบวนการพฒนาตนเอง จะมลกษณะเปนล าดบขนตอนโดยเรมตนจากความสนใจในการเรยนร วนจฉยตนเองถงจดเดน จดดอย สามารถวเคราะหตนเอง แสวงหาทรพยากรและขอความชวยเหลอจากผเชยวชาญ มความพากเพยรพยายามในการเรยนร รวมทงประเมนผลตนเองไดวาบรรลตามเปาหมายทตงไว หรอควรปรบปรงแกไขอยางไร สวนวธการพฒนาตนเองของพยาบาลนนไดแก การเรยนรดวยตนเอง การศกษาหรอเขารวมอบรมในรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ การรบฟงขาวสารจากสอตางๆ การศกษาดงานทงในประเทศและตางประเทศ รวมทงการวเคราะหและประเมนตนเอง ถงปจจยสความส าเรจของการพฒนาตนเองของพยาบาล นนเปนสงส าคญทจะท าใหเกดการพฒนาตนเอง

3.3 การท างานเปนทม การท างานเปนทมเปนปจจยทมผลตอความส าเรจในงาน และสงผลตอการด าเนนงาน

ขององคการใหบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ จากผลการวจยพบวาองคการทสงเสรมวฒนธรรมองคการใหท างานเปนทม บคลากรในองคการจะมสมพนธภาพทดตอกน และท าใหการด าเนนพนธกจขององคการบรรลเปาหมายตามทวางไวอยางมประสทธภาพสงสด (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2550)

36 Tomas and Scott (2002) ไดใหความหมายการท างานเปนทม หมายถง กลมบคคลทมความช านาญมารวมกนท างานตามวตถประสงคทวางไว เพอใหงานทไดรบมอบหมายส าเรจตามเปาหมายดวยความมงมนและสมาชกมความไววางใจกน สวน Robbins (2000) ไดใหความหมายของการท างานเปนทม หมายถงการท างานรวมกนของกลมบคคล เพอใหงานบรรลผลส าเรจ และผลส าเรจทเกดขนเปนผลมาจากการท างานรวมกนของสมาชกทกคนมใชเปนของผใดผหนง และ บญใจ ศรสถตยนรากร (2550) ไดใหความหมายของ การท างานเปนทม หมายถง กลมบคคลทรวมกนท างานเพอเปาหมายเดยวกน สมาชกทมมการตดตอสอสาร มการประสานการท างาน มปฏสมพนธซงกนและกน ใหความชวยเหลอสนบสนน พงพาซงกนและกน เพอใหผลงานของทมบรรลเปาหมายและประสบผลส าเรจอยางมประสทธภาพ ดงนนพอสรปไดวา การท างานเปนทม หมายถง กลมคนทท างานรวมกน เพอใหบรรลเปาหมายเดยวกน สมาชกทกคนมสวนรวมในการชวยเหลอสนบสนน การแบงปนทกษะและประสบการณ เพอใหผลงานของทมบรรลเปาหมายและประสบผลส าเรจอยางมประสทธภาพ ซงในฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ประกอบดวยบคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอายในทมการพยาบาลทท างานรวมกน ซงพยาบาลรนอายแซดเปนพยาบาลจบใหมทไดเขามาท างานเปนหนงในสมาชกทมการพยาบาล ดงนนหากผบรหารทางการพยาบาลสามารถบรหารใหพยาบาลรนอายนท างานรวมกน และมปฏสมพนธทดรวมกนระหวางพยาบาลรนอายอน จะชวยใหบรรลเปาหมายขององคการทวางไวอยางมประสทธภาพ และบคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอายตางมความพอใจในการท างานนน (สนนทา เลาหนนท, 2544 ) ผวจยจงไดทบทวนวรรณกรรมเกยวกบองคประกอบของกระบวนการท างานเปนทมการพยาบาล ประโยชนของการท างานเปนทม และอปสรรคในการท างานเปนทม รายละเอยดดงตอไปน

3.3.1 องคประกอบของกระบวนการท างานเปนทม ในการท างานของทมการพยาบาล มองคประกอบของกระบวนการท างานเปนทม

การพยาบาลทมประสทธผล ซงเปนสวนส าคญทจะผลกดนใหทมการพยาบาลบรรลวตถประสงคทวางไว ประกอบดวยกระบวนการท างานเปนทม ดงตอไปน (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2550)

1) ก าหนดเปาหมายรวมกน (Common goal) หมายถง สมาชกทมปรารถนาใหบรรลผลส าเรจ ในการท างานเปนทมทมประสทธภาพ สมาชกทกคนทมตองรวมกนก าหนดเปาหมายในการท างาน และมวนยในการปฏบตงาน เปาหมายทดตองเปนเปาหมายทมความเปนไปไดทสมาชกทมสามารถกระท าใหบรรลผลส าเรจ (Attainable goal) มความชดเจน สมาชกทมยอมรบ มความเขาใจตรงกน ค านงถงผลประโยชนขององคการมากกวาผลประโยชนสวนตนหรอผลประโยชนของกลมบคคลเพยงบางกลม

2) ระบขอบเขตหนาทใหชดเจน (Clear responsibility) จะชวยใหการท างานเปนระบบ และขจดปญหาการท างานซ าซอน

37

3) แบงงานกนท า (Share workload) งานบรการพยาบาลเปนงานทหนก ดงนนจงตองแบงงานกนท าตามขอบเขตหนาทและความถนดของสมาชกทม

4) การชวยเหลอและพงพากน ( Independent) การชวยเหลอและพงพากนระหวางสมาชกทมยอมท าใหสมาชกทมมสมพนธภาพทดตอกน ซงชวยใหการท างานด าเนนไปอยางราบรน

5) การสนบสนนซงกนและกน (Mutually supportive) การสนบสนนซงกนและ กนระหวางสมาชกทมโดยแบงปนความคด ผลประโยชนและทรพยากรตาง ๆ จะชวยท าใหสมาชกทมท างานรวมกนอยางมความสข

6) มความพยายาม (Effort) การท างานยอมมปญหาหรออปสรรคบาง หากสมาชกทมมความมมานะ และพยายามรวมกนคดหาแนวทางทเหมาะสมในการแกปญหาและอปสรรคทเกดขน ยอมท าใหประสบความส าเรจในการท างาน

7) ท างานอยางมแบบแผน เสมอตนเสมอปลาย (Function smoothly) การท างานอยางเปนขนตอนและเปนระบบ รวมทงปฏบตตามแผนงาน ยอมท าใหงานแลวเสรจตามก าหนด

8) มระบบระเบยบ (Highly organized) หากมการท างานอยางมระบบและมวนยในการท างาน ยอมท าใหท างานรวมกนอยางมความสข

9) มความสามคคและรกสงบ (Union and peaceful) ความสามคคยอมเปนบอเกดแหงพลง หากบคลากรทางการพยาบาลมพลง ยอมท างานโดยไมรสกเหนดเหนอย และท าใหงานแลวเสรจตามก าหนด รวมทงผลงานมคณภาพ

นอกจากน Campion, Medsker and Higgs (1993) ไดเสนอองคประกอบของการท างานเปนทมทสามารถน าองคการใหบรรลเปาหมายส าเรจไว 4 ลกษณะดงนคอ

1) ความหลากหลายของสมาชก (Heterogeneity) สมาชกทมงานทมความ สามารถและประสบการณทดในการท างานทแตกตางกน ความแตกตางนนเพมประสทธผลไดเนองจากผปฏบตงานสามารถเรยนรงานจากคนอน ๆ และเมองานมลกษณะตรงขามกน สมาชกเกอบทงหมดตองการผลการด าเนนงานทด ท าใหเกดพลงผลกดนทมงานเพอใหบรรลความส าเรจ โดยรวมแลวประโยชนทไดรบจากความสรางสรรคของความแตกตางหลากหลายของสมาชกน าไปสผลลพธทด เมอมการพจารณาถงความพงพอใจ ความแตกตางหลากหลายของสมาชกมผลทางบวกตอประสทธผลของทมงาน

2) ความยดหยนของสมาชก (Flexibility) ลกษณะองคประกอบของการท างานเปนทมทมตอประสทธผลของทมงานคอการทสมาชกทมงานมความยดหยนในเรองงานทไดรบมอบ

38 หมาย ถาสมาชกมความสามารถด าเนนงานในแตละสวน ประสทธผลของทมคอการเพมคณคาของงาน เนองจากพวกเขาสามารถตอบสนองความตองการไดอยางเตมท

3) ขนาดความสมพนธของสมาชกทม(Relative size) เปนลกษณะองคประกอบทสมาชกมกลมทมขนาดใหญมาก อาจไมสามารถปฏบตหนาทใหถงระดบสงไดตามความตองการ ทมงานควรมขนาดเลก มสมาชกตามความจ าเปนของงานท าใหเกดความรวมมอกนในระดบสงไดงาย จะท าใหทมประสบความส าเรจจากการท างานรวมกนไดตามทรบมอบหมาย

4) ความชอบในการท างานเปนทม (Preference for group work) การทสมาชกมความชอบท างานเปนทม ท าใหเกดความพงพอใจในงานมากขนสงผลตอทมงานทมประสทธภาพ ความชอบท าใหเกดเปนทมงานทมความยดเหนยวผกพนกน (Cohesiveness) เปนสงดงดดใจใหสมาชกมความปรารถนาเขามาอยในทมงาน โดยทวไปแลวความชอบในการท างานเปนทม มความสมพนธกบงาน

จากทกลาวมาขางตน จะเหนไดวา ลกษณะองคประกอบของการท างานเปนทมทมประสทธผลสงสด จะประกอบดวยหลายดานทง ดานทกษะ ดานความรความสามารถทหลากหลายของสมาชกในทมทท าใหเกดการเรยนรงาน และสงเสรมทกษะทเชยวชาญใหตรงกบงาน มการแบงปนความรและทกษะทตนถนดใหกบสมาชกคนอนๆ จนเกดแรงจงใจใหมความชอบท างานเปนทม และผลลพธทไดนอกจากจะบรรลเปาหมายของทมแลว ยงเกดเปนความยดเหนยวผกพนกนภายในทมอกดวย

3.3.2 ประโยชนของการท างานเปนทม องคการทประสบผลส าเรจในการสรางวฒนธรรมในการท างานเปนทม บคลากร

ในองคการจะมพฤตกรรมการท างานทผปฏบตงานมทศทางเดยวกน มการตดสนใจรวมกนเพอไปสเปาหมายทศทางเดยวกน ซงจะกอใหเกดประโยชนตอทงบคลากรและองคการโดยภาพรวม ดงตอไปน (ยงยทธ เกษสาคร, 2549)

1) ผลงานออกมาดมคณภาพ การท างานเปนทมท าใหมองเหนเปาหมายของงานแตละงานอยางชดเจนและรวมไปถงเปาหมายขององคการนนดดวย เมอเขาใจเปาหมายของงานแตละงานท าใหสามารถปฏบตงานใหบรรลเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ

2) เพมผลผลตของงาน ชวยเพมผลผลตของงานและประสบความส าเรจตรงตามวตถประสงคทตงไว

3) ลดความขดแยงภายในองคการ ลดความขดแยงกบเพอนรวมงานทอยในทมเดยวกน

4) สมาชกรบทบาทหนาทของตนเอง ทราบบทบาทหนาทของตนเองพรอมทจะชวยเหลอผอนในทมงานได

39

5) ปลกฝงความรบผดชอบ เกดความรบผดชอบตองานในหนาทระดบทพอใจ 6) เกดสมพนธภาพทดตอกนระหวางสมาชก ซงการท างานกบคนทรใจ จะท าให

เราไดเพอนรวมงานทสามารถท างานดวยกนอยางมความสขได 7) พฒนาความคดสรางสรรค การท างานทมความสขจะเปนพลงทสรางความ

สนใจใหเกดความรกในงานและหนาทสงผลใหมสตปญญาในการสรางสรรคงานอยางเตมศกยภาพ 3.3.3 อปสรรคในการท างานเปนทม

ในการท างานเปนทม ยอมมอปสรรคเกดขนจากทงปจจยภายในและปจจยภายนอกทม ซงหากสามารถวเคราะหถงอปสรรคในการท างานเปนทมทเกดขนได จะชวยใหทมบรรลประสบความส าเรจตามวตถประสงค ซงอปสรรคในการท างานเปนทม ประกอบดวยปจจยตางๆ ดงน (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2550)

1) ผบงคบบญชา/ผน า ในการท างานเปนทมเมอผปฏบตงานหรอสมาชกในทมรสกวาตนเองไมไดรบการยอมรบในความสามารถ ไมไดรบการสนบสนน หรอไมไดรบการสงเสรมจากหวหนาหรอผบงคบบญชา จะท าใหเกดความรสกดอยคา ไมไดรบการยอมรบ จนเกดเปนความรสกในทางลบ ท าใหไมอยากปฏบตหนาท เพราะรสกวา ถงแมตนจะท างานไป แตกไมไดรบความสนใจ ไมเกดความกาวหนาในงาน รวมทงไมเกดการพฒนาขน

2) ผรวมงานหรอสมาชกทม เมอผปฏบตงานไมไดรบการยอมรบจากสมาชกในทม ยอมท าใหเกดความรสกวาตนเองไมไดเปนสวนหนงของทม ขาดการยอมรบในความสามารถ ไมมความส าคญ ไมมบทบาท จงไมใหความรวมมอในการท างาน เพราะมความรสกถงคณคาในตวเองลดลง เกดทศนคตกบทมในดานลบ ถอยหางจากทมในทสด

3) ลกษณะของสงแวดลอม ในการปฏบตงานนนหากสงแวดลอมไมเอออ านวยตอการปฏบตงาน เชน การจดตารางเวรตอเนองตดตอกนมากเกนไป ไมมเวลาพกผอน สถานทปฏบตงาน และสถานทพกอาศยเดนทางล าบากตองใชเวลานานในการเดนทาง ผรวมงานมลกษณะนสยทเขากนไมได มความเหนแกตว ท าใหผปฏบตงานรสกวาตนเองถกเอารดเอาเปรยบอยเสมอ ความหางของชองวางระหวางรนอายของสมาชกในทม ทศนคตทมตอนโยบายการท างานทไมสอดคลองกบทศนคตในการปฏบตงานของผปฏบตงาน สงแวดลอมตางๆเหลาน ยอมสงผลกระทบตอการท างานเปนทมของทมการพยาบาล ดงนนผบรหารทมหนาทในการบรหารทมการพยาบาลจะตองค านงปจจยทเกยวของตางๆเหลาน เพอลดอปสรรคในการปฏบต และสงเสรมการท างานเปนทมการพยาบาลใหมประสทธภาพตอไป

40

จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซดขางตน จะเหนวาเมอพยาบาลรนอายแซดเขาปฏบตงานเปนพยาบาลวชาชพเตมตวจะตองเผชญกบความเครยดในการท างาน จากทงสถานท อปกรณเครองมอทางการแพทยทมมากมาย รวมทงเรยนรระบบงานซงแตกตางจากตอนเปนนกศกษาพยาบาลทมอาจารยคอยดแล จงตองมการพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอใหสามารถปรบตวเขาไดกบทงความรเรองโรคทอาจจะไมเคยรมากอน การดแลผปวยทมความซบซอนของโรค รวมทงปรบตวเขากบผรวมงาน เรยนรคณลกษณะของคนแตละรนอาย เพอทจะสามารถท างานรวมกนในทมการพยาบาลได และบรรลวตถประสงคขององคการ ดงนนผวจยจงสนใจทจะศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง โดยมงไปทการท าความเขาใจวาประสบการณของพยาบาลกลมนตองเผชญกบสถานการณใดบางและมการจดการแกไขปญหาทเกดขนอยางไร โดยใชการวจยเชงคณภาพ แบบปรากฏการณวทยาการตความของ Martin Heidegger 4. การศกษาเชงปรากฏการณวทยา

ผวจยไดศกษาต ารา เอกสาร และบทความทเกยวกบการวจยเชงคณภาพ และการวจยเช งคณภาพแบบปรากฏการณวทยา เพอเปนแนวทางในการด าเนนการวจย โดยจะมรายละเอยดเกยวกบ ความหมายของปรากฏการณวทยา ประวตความเปนมาของการศกษาเชงปรากฏการณวทยา แนวคดปรากฏการณวทยาของ Martin Heidegger และระเบยบวธการศกษาปรากฏการณวทยาการตความ ของ Martin Heidegger โดยมรายละเอยดดงน

4.1 ความหมายของปรากฏการณวทยา จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบความหมายของปรากฏการณวทยา พบวาม

นกวชาการทงในและตางประเทศไดใหความหมายของปรากฏการณวทยาไว ดงน Omery (1983) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การคนหาและอธบาย

ปรากฏการณท เปนประสบการณชวตของมนษยท เกดขนจรง ตามการใหความหมายของผมประสบการณนนๆ

van Manen (1990) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การมงศกษาเพอคนหาแกนสาระ (Essences) ทมลกษณะรวมกน (Commonality) ในประสบการณของมนษยตอปรากฏการณหนงทเกดขน

Holloway and Wheeler (1996) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การศกษาสงทอยในธรรมชาต โดยการตงค าถามวา สงทปรากฏอยคออะไร (What is being?)

41

Husserl (2001) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การศกษาเพออธบายประสบการณชวตมนษย โดยปราศจากการคดไตรตรองไวกอน เกยวกบความจรงของสงรอบๆตว (Objective reality) ของผมประสบการณตรงนน

Streubert and Carpenter (2011) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การศกษาการรบร โดยมจดประสงคเพออธบายปรากฏการณธรรมชาต หรอการเกดขนของสงใดสงหนงทเปนประสบการณชวต (Lived experience) ของบคคลทเกยวกบสงทอยรอบๆตว

นศา ชโต (2551) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง วธการศกษาโดยใหบคคลนนอธบายเรองราว และประสบการณตางๆ ทตนเองประสบมาเปนอยางไร โดยการรบรและเขาใจความหมายในขณะทมสตสมปชญญะอย

ชาย โพธสตา (2554) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การศกษาประสบการณหรอโลกในชวตประจ าวน (Life-world) ของปจเจกบคคลทท าการศกษา โดยมงไปทการท าความเขาใจวาความหมายของประสบการณหรอการกระท าอยางใดอยางหนง ในมมมองของผประสบดวยตนเองวาสงเหลานนความหมายตอเขาอยางไร และบคคลนนมวธการจดการกบชวตของเขาอยางไร

ศรพร จรวฒนกล (2555) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การศกษาประสบการณของบคคล กลมคนในสถานการณตางๆทเผชญอยกบสภาพแวดลอมนน ๆ ทใหความสนใจในขอมลดานประวตชวต โลกทศน และความรสกนกคดของบคคลนนตความหมายเปนอยางไร

อารยวรรณ อวมตาน (2559) กลาววา ปรากฏการณวทยา หมายถง การศกษาทมรากฐานมาจากสาขาปรชญา (Philosophy) ในการท าความเขาใจความเชอมโยงของมนษยกบสงแวดลอมในโลก โดยศกษาปรากฏการณใดปรากฏการณหนงทสนใจ จากค าบอกเลาของผทมประสบการณตรง เพอคนหาแกนแทของปรากฏการณนน ใหมความชดเจน โดยมภาษาเปนสอขนตนในการถายทอดความหมายของประสบการณชวตของมนษย

กลาวโดยสรปไดวา ปรากฏการณวทยา หมายถง การศกษาทมงอธบายปรากฏการณทเกดขนจากประสบการณชวตของมนษย ทอย ในปรากฏการณใดปรากฏการณหนงทมความเฉพาะเจาะจงหรอทสนใจ โดยผานการบอกเลาของผมประสบการณตรง เพอท าความเขาใจความหมายและแกนแทของประสบการณชวตของมนษยทเกดขนจรง

4.2 ประวตความเปนมาของการศกษาเชงปรากฏการณวทยา ปรากฏการณวทยา (Phenomenology) มาจากภาษากรกวา Phenomenon หมายถง

การปรากฏขน (Appearance) และค าวา Logos ทหมายถงการพจารณาทมเหตผล กระบวนทศนทางปรากฏการณวทยา มงใหความสนใจเกยวกบประสบการณชวตของมนษย เนนการคดทเกยวกบประสบการณชวตของมนษยทเหมอนกน และใหความหมายของเรองทตนเองพบ (Omery, 1983; Benner, 1994) การศกษาเชงปรากฏการณวทยา (Phenomenology) เปนการศกษาวจยซงม

42 รากฐานมาจากศาสตรทางปรชญาและสงคมวทยา (Walter, 1995) เปนการวจยเชงคณภาพรปแบบหนงทสามารถตอบสนองความรทางวชาการทไมสามารถตอบค าถามไดจากการวจยเชงปรมาณ ซงผวจยตองแปลความหมายของประสบการณตามการรบรของผทมประสบการณตรงในสถานการณนนๆ โดยเปนอสระจากแนวคดทฤษฎใดๆ (อญญา ปลดเปลอง , 2556) ปรากฏการณวทยาเรมขนในตนศตวรรษท 20 ราวป ค.ศ. 1990 และมการพฒนาขนมาเรอยๆ การเปลยนแปลงในการศกษาของปรากฏการณวทยา แบงออกเปน 3 ระยะ ดงน (Cohen, 1987 อางถงใน อารยวรรณ อวมตาน, 2559; Holloway and Wheeler, 1996; Streubert and Carpenter, 2011)

ระยะท 1 ระยะเตรยมการ (Preparatory phase) นกปรชญาทมบทบาทส าคญในระยะนคอ Franz Brentano อยในชวง ค.ศ. 1838 - 1917 สงส าคญของยคนคอ มงใหความสนใจตอการกระท าและท าความเขาใจอยางลกซงถงคณคากบการรบรภายในตนเองของบคคล โดยเฉพาะแนวคดดานจตใจทมตอการรบรในเรองทผานมาของบคคล และใหความส าคญตอการรบรทงภายในและภายนอกของบคคล ในระยะนยงม Carl Stumpf ( ค.ศ. 1848–1936) ซงเปนศษยของ Franz Brentano ทไดศกษาถงปรากฏการณทางวทยาศาสตร โดยเนนเรองระเบยบวธทางวทยาศาสตร ในระยะนถอไดวาเปนรากฐานของการศกษาแบบปรากฏการณวทยากคอ การแยกสงท เรยกวา “จตวทยาก าเนด” (Genetic psychology) ออกจาก “จตวทยาพรรณนา” (Descriptive psychology) โดยจตวทยาก าเนด เนนการศกษาทมาของลกษณะทางจตตางๆ

ระยะท 2 ระยะของชาวเยอรมน (German phase) นกปรชญาทมบทบาทส าคญทใหก าเนดปรากฏการณวทยาคอ Edmund Husserl (ค.ศ. 1857-1938) และ Martin Heidegger (ค.ศ.1889-1976) โดย Husserl นนไดรบการยกยองวาเปนบดาแหงการศกษาปรากฏการณวทยาและเปนผใหเชอมโยงค าถามทน าไปสความรของการศกษาปรากฏการณวทยาโดยใหความส าคญกบแกนแทของความเปนจรง (Essence of truth) การคนหาความจรงทปรากฏอยโดยไมมการคาดการณไวลวงหนาผวจยเปนอสระจากกรอบแนวคดหรอทฤษฎ โดยใหบคคลอธบายเรองราวและประสบการณตางๆทตนเองประสบทางสมผสตางๆ โดยไมเอาความรสกนกคดทมกอนมาตดสนปรากฏการณนน นกปรชญาทมชอเสยงอกคนหนงในระยะของเยอรมน คอ Martin Heidegger โดย Heidegger ไดเขยนหนงสอชอเรอง“ภาวะการมอยกบเวลา” (Being and Time) เปนผลงานตามแนวคดอตถภาวะนยม (Existentialism) ซงเนนถงการด ารงอย (Existence) ของมนษยในฐานะปจเจกบคคล (Individual) อยางเปนอสระ (Free) ทมคณคาและความหมายแตกตางจากวตถสงของ มนษยเทานนทสามารถตงค าถามเกยวกบการมอย (being) ของเขาเอง และสนใจเกยวกบภาวะการมอย (Being) ในตวของเขาเองได โดย Heidegger ไดพฒนาปรากฏการณวทยาขนใหม ทเรยกวา ปรากฏการณวทยาการตความ (Hermeneutic phenomenology) ซงการศกษาประสบการณชวต

43 ดวยวธน ผวจยตองมความรพนฐานหรอมประสบการณมาแลวบาง เพอน ามาใชเปรยบสงทรบรแลวกบสงทเปนความรใหมทเกดขนท าใหเขาปรากฏการณนน

ระยะท 3 ระยะของชาวฝรงเศส (French phase) เปนระยะทการศกษาปรากฏการณวทยาไดเคลอนยายจากเยอรมนมาสประเทศฝรงเศส นกปรชญาทส าคญในระยะนคอ Gabriel Marcel (ค.ศ. 1889-1973) Jean-Paul Sartre (ค.ศ. 1905-1980) และ Maurice Merleau-Ponty (ค.ศ.1908-1961) ในยคนนกปรชญาไดรบอทธพลอยางมากจากผลงานของ Heidegger แนวคดหลกในระยะน คอ ปรากฏการณวทยาการรบร (The phenomenology of perception) ของ Merleau-Ponty ทเลอกอธบายจตส านกผานรางกายโดยการมรางกายท าใหมนษยรสกแนบแนนกบโลก หากไมมรางกาย ความหมายตางๆในโลกกจะไมเกดขน เนองจากทาทางของรางกายเปนสอความหมายใหผอนรบร ดงนน รางกายจงเปนเงอนไขทส าคญในการเขาใจประสบการณของมนษย สวน Sartre มองปรากฏการณวทยาในอกรปแบบหนง เกยวกบภาวะการมอย (Being) หมายถง สงตางๆในโลก ซงประกอบดวย วตถสงของตางๆและมนษย วตถคอสงทตายตว ไมมจตส านก แตมนษยมลกษณะทมจตส านก และมความวางเปลา (Nothingness) สามารถเปลยนแปลงตวเองไดเนองจากมเสรภาพทกระท าได

จากทกลาวมาขางตน จะเหนได การศกษาปรากฏการณวทยาเปนการศกษาทมการเปลยนแปลง (Dynamic) มการพฒนาตลอดเวลา โดยจดเรมตนเกดจากความพยายามในการมงอธบายโลกของมนษยในฐานะทเปนเจาของประสบการณ ซง“ประสบการณ” ในทนหมายถง อารมณ ความรสก จนตนาการ ความฝน ความหวง และความเชอซงไมจ าเปนตองเปนสงทมอยในโลกทางกายภาพเท าน น หากแตสามารถเปนส งท อย ในจนตนาการ และความทรงจ าด วย (อารยวรรณ อวมตาน, 2559) การจะอธบายปรากฏการณวทยาขนอยกบวธการศกษาทแตกตางกน จงตองท าความเขาใจอยางลกซงในแนวคดและวธการศกษา โดยในการวจยครงนผวจยไดใชแนวคดปรากฏการณวทยาการตความ (Hermeneutic phenomenology) ของ Martin Heidegger มาเปนแนวคดในการท าวจย ซงจะกลาวถงตอไป

4.3. แนวคดปรากฏการณวทยาของ Martin Heidegger Martin Heidegger (ค.ศ. 1889-1976) เปนนกปรชญาทเปนผน าในการพฒนาปรชญา

ปรากฏการณวทยาในยค ระยะของชาวเยอรมน (German phase) และเปนศษยเอกของ Edmund Husserl (ค.ศ. 1857-1938) ผสรางแนวคดเกยวกบ Phenomenology ปรชญาปรากฏการณวทยาของ Heidegger เชอวาการทบคคลจะเกดความเขาใจในปรากฏการณตาง ๆ และสามารถอธบายหรอสงเกตสงทเกดขนในชวตประจ าวนไดนน บคคลตองเขาไปเรยนร มประสบการณ ท าความเขาใจและตความโดยใชประสบการณหรอภมหลง (History) ของบคคล ดงนนการทบคคลจะแยกภมหลง

44 เหลานน หรอท Husserl เรยกวา การจดกรอบความคด (Bracketing) นนไมอาจเกดไดจรงทงหมดหรอเปนเรองทยากทจะท าใหเกดขนได (จอนผะจง เพงจาด, 2548)

Leonard (1989 อางถงใน อญญา ปลดเปลอง , 2556) ไดสรปการศกษาเชงปรากฏการณวทยาตามแนวคดของ Heidegger ไววาเปน การศกษาปรากฏการณวทยาแบบตความ (Hermeneutic phenomenology) เชอวา บคคลมความส าคญมากตอการศกษา โดยแตละคนจะมความรสกนกคดตอประสบการณตางๆ ดวยตนเอง ซงเปนประสบการณเฉพาะของบคคล และเปนการใหความหมายตามความคดของแตละคน ทอาจแตกตางจากคนอน โดยเชอวาบคคลมคณลกษณะทส าคญดงน

4.3.1 บคคลเปนผอยในสงแวดลอม (The person as having a world) หมายถง บคคลมความสมพนธกบสงแวดลอมรอบตวตงแตเกดไมสามารถแยกจากกนได สงแวดลอมในทน ไดแก ภาษา อาย การศกษา คานยมทางสงคม ขนบธรรมเนยม วฒนธรรม ความเปนอยในบรบทของบคคลนนๆ ซงผวจยควรมเขาใจในสงแวดลอมทศกษา

4.3.2 บคคลเปนผทรงคณคาและมความหมาย (The person as being for whom things significance and value) หมายถง บคคลเปนผใหความหมายในเรองสงตางๆตามสงแวดลอม ภาษาและวฒนธรรม คณลกษณะพนฐานของแตละคนจะแสดงออกมาจากการรบรและประสบการณ ซงผวจยควรใหความส าคญตอมมมอง ความคดและมความเขาใจตอบคคลในบรบทนนๆ

4.3.3 บคคลเปนผตความหมาย (The person as self-interpreting) หมายถง บคคลเปนผใหความหมายตามความคดและประสบการณของตนเองโดยปราศจากทฤษฎตางๆ เปนการรบรเฉพาะของบคคลตามการใหความส าคญทเปนพนภมหลงของบคคล

4.3.4 บคคลเปนการรวมเขาไวดวยกน (The person as embodied) หมายถง บคคลมลกษณะของการรวมเขาไวดวยกนของความรสกนกคด การใหความหมายแบบแผนการด ารงชวต ประกอบดวยกาย จตสงคม ภายใตสภาพแวดลอมทสมพนธกนไมสามารถแยกเปนสวนๆ ได

4.3.5 บคคลมมตของการเวลา (The person in time) หมายถง บคคลมความเปนอยตามมตของเวลา และตามประสบการณชวตทไดรบจากอดต ซงสงผลเกยวเนองถงอนาคตได ทงนขนอยกบแตละบคคล

จากทกลาวมาการศกษาปรากฏการณวทยาแบบตความมงเนนวา ปรากฏการณทงหลายทมอยในโลกจะไรความหมาย หากปราศจากการตความ ซงจะชวยใหเกดความเขาใจความหมายของประสบการณทไดประสบมาตามความรสกและการรบรของบคคลนน การวจยครงนผวจยไดเลอกใชแนวคดปรากฏการณวทยาการตความ ตามแนวคดของ Martin Heidegger มาเปนแนวคดเบองตนในการวจย เพอใหไดประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด

45

4.4 ระเบยบวธการศกษาปรากฏการณวทยาการตความของ Martin Heidegger ปรากฏการณวทยาของ Martin Heidegger เปนการศกษาเพอตองการอธบายการ

ด าเนนชวตของบคคลในภาวะการมอย (Being) และท าใหภาพของการด าเนนชวตนนปรากฏออกมาเป น ร ะ เ บ ย บ ก า ร ว จ ย น ถ ก เ ร ย ก ว า ป ร าก ฏ ก า ร ณ ว ท ย า ก า ร ต ค ว า ม ( Hermeneutic phenomenology) ระเบยบวธการวจยนเนนทการวเคราะหตวหนงสอทไดจากการถอดค าสมภาษณในระหวางการเกบขอมล การวเคราะหเ พอใหไดความหมายตองผานการอานทบทวนและกระบวนการตความภายใตสภาพการณหรอสงแวดลอมทเหตการณนนเกดขน ซงตองเชอมโยงระหวางประสบการณเดมกบตวหนงสอทถอดจากค าสมภาษณ จากนนผวจยน าเสนอผลการตความอยางเปนธรรมชาตมากทสด โดย van Manen (1990 อางถงใน อารยวรรณ อวมตาน, 2559) ไดกลาวถงระเบยบวธวจยปรากฏการณวทยาการตความในประเดนเกยวกบค าถามการวจย การเกบรวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมลดงน

4.4.1 ค าถามการวจย ค าถามของปรากฏการณวทยา คอ ความเปนไปไดทจะท าใหปรากฏการณนนมความชดเจนมากขนและเขาใจมากขน โดยการหาค าตอบวา ปรากฏการณนนมเหมอนกบอะไร (What is it like?) และลกษณะทเปนธรรมชาตของประสบการณนน คออะไร (What is a nature of experience?) ซงเมอเกดความสงสยแลวยงไมสามารถหาค าตอบไดจากปรากฏการณนน ท าใหเปนค าถามการวจยปรากฏการณวทยาทนาสนใจจะน ามาศกษาตอไป

4.4.2 การเกบรวบรวมขอมล วธการเกบรวบรวมขอมลทส าคญคอ การสมภาษณ ทมลกษณะเปนการพดคยแบบเผชญหนา (Face to face interview) เนองจากขอมลของปรากฏการณวทยาการตความทตองการเปนการแลกเปลยนระหวางความรเกาของนกวจยกบความรใหมทไดจากผใหขอมล ดงนน การสรางสมพนธภาพระหวางนกวจยกบผใหขอมล จงมความส าคญกบการสนทนาทลนไหล ซงการสมภาษณแบบการพดคยเผชญหนาน ตองด าเนนการควบคไปกบการสงเกต เพอท าใหเขาใจถงการใชภาษาทาทางและสญลกษณอนๆ การสมภาษณและการสงเกตผใหขอมลเพอใหไดขอมลเชงลกจรงๆ นกวจยตองมการสมภาษณและสงเกตซ า

4.4.3 การวเคราะหขอมล เปนการเนนการแปลผลการศกษาดวยวธการตความหมายซงขนอยกบฐานความรเดมของนกวจยอยางมาก ทงดานความรทางดานภาษาของนกวจย ความรในปรากฏการณทศกษา รวมถงประสบการณของตนเองท เกยวของกบปรากฏการณดงกลาว การเปรยบเทยบเหตการณของนกวจยและผใหขอมล รวมถงการเปรยบเทยบความแตกตางของแนวคดทหลากหลายทน ามาผสมผสาน เพอสรางความเขาใจในนยามของขอความทก าลงตความหมาย การเขาไปอยในวงเวยนแหงการตความจะท าใหนกวจยแยกแยะระหวางองคความรเดมกบองคความรใหมทเกดขน และท าความเขาใจกบองคความรใหมได ส าหรบการวเคราะหขอมลนจะด าเนนไปพรอมๆ กบการสมภาษณผใหขอมล นกวจยตองท าการถอดเทปแลววเคราะหขอมล

46 จดบนทกขอสงสย และขอคนพบทส าคญหรอประเดนตางๆ เพอกลบไปใหผใหขอมลคนเดมตรวจสอบขอความถอดเทปและขอคนพบเบองตน ผใหขอมลสามารถเพมเตมหรอใหขอเสนอแนะอนๆได เพอเปนการสะทอนความคดอกครงหนง เนองจากเปนการวเคราะหขอมลททงนกวจยและผใหขอมลรวมกนวเคราะห ซงเรยกวา วงเวยนการตความ (Hermeneutic circle) การเกบขอมลกบการวเคราะหขอมลจะถกด าเนนไปพรอมๆ กน จนกวาขอมลทไดอมตว (Data saturation) ซงการวเคราะหขอมลใหไดประเดนหลกหมายถง ประเดนทเกดขนบอยในขอความทศกษา และการวเคราะหประเดนตางๆ หมายถงกระบวนการเปดเผยประเดนตางๆซงหลอหลอมใหเกดความหมายและจนตนาการตามบรบทเรองทศกษา โดย Crist and Tanner (2003) ไดเสนอวธการวเคราะหขอมลปรากฏการณวทยาการตความ ประกอบ 5 ขนตอน ดงน

1) จดสนใจเรมแรกบอกทศทางการสบสวน (Early focus and lines of inquiry)หลงจากนกวจยสมภาษณผใหขอมลไปแลว 1-2 คน น าขอความทไดจากการถอดเทป ค าใหสมภาษณรวมทงการบนทกภาคสนามทไดจากการสงเกตมาอานเพอท าความเขาใจ เพอหาประเดนทนาสนใจขอมลทขาดหายไป หรอขอมลทยงไมชดเจน เพอน ากลบไปหาขอมลเพมเตมจากผใหขอมลคนเดมและเปนทศทางการสมภาษณผใหขอมลคนตอไป

2) คนหาใจความส าคญ และขอความตวอยาง (Central concerns, exemplars and paradigm cases) เปนการหาใจความส าคญ จากผใหขอมลฉากชวตตางๆ ทมผลกระทบตอผใหขอมลและเหตการณส าคญ และท าใหเปนรปรางประสบการณปจจบน เรมตนการเขยนสรป 3 -5 หนากระดาษ เกยวกบสงทเปนใจความส าคญ ตวอยางค าใหสมภาษณทโดดเดน จากเรองราวของผใหขอมลแตละคน ซงขอคนพบจะคอยๆปรากฏออกมาจากการเขยนแลวเขยนอกของนกวจย

3) ความหมายรวมกน (Shared meaning) เมอทใจความส าคญเรมชดเจนมความชดเจนมากขน นกวจยเรมพจารณาถงประเดนทใหความหมายรวมกนมาเชอมโยงกน จากเรองหนงไปสอกเรองหนงหรอจากแบบแผนหนงไปสอกแบบแผนหนง เปนการก าหนดชอทเหมาะสมใหกบประเดนตางๆ ทมความเชอมโยงกน

4) การแปลผลขนสดทาย (Final interpretation) ในขณะทนกวจยเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลไปพรอมๆ กน โดยการวเคราะหขอมลนน จนกระทงไมพบประเดนส าคญใหมๆ เกดขน นนแสดงวา การแปลผลมาถงขนตอนสดทายแลวทนกวจยจะสรปขอคนพบทได จากการศกษา

5) การเผยแพรขอคนพบ (Dissemination of the interpretation) เปนขนตอนทนกวจยน าขอคนพบมาเขยนเปนรายงานนพนธตนฉบบ โดยมการน าตวอยางค าใหสมภาษณมาสนบสนนประเดนขอคนพบ

47

4.4.4 การตรวจสอบความนาเชอถอไดของขอมล (Trustworthiness) ในการวจยเชงคณภาพนนมความแตกตางของการตรวจสอบความนาเชอถอไดของขอมลจากการตรวจสอบคณภาพของการวจยเชงปรมาณอยหลายประการ ซงผวจยไดศกษาหลกเกณฑในการตรวจสอบความนาเชอถอไดของขอมลของ Guba and Lincoln (1989 อางถงใน อารยวรรณ อวมตาน, 2559) ไว 4 ประการ ดงน

1) ความนาเชอถอของขอมล (Credibility) เปนเกณฑการสนบสนนการอธบาย ขอสรปและการแปลผลของขอมลจากประสบการณชวตของผใหขอมล โดยนกวจยจะแสดงใหเหนวาการไดมาซงขอมลและขอสรปทไดจากการวเคราะหขอมล มการระบและอธบายอยางถกตอง วธการตรวจสอบความนาเชอถอของขอมล ดงน

(1) ระยะเวลาอยในสนามทนานพอ (Prolonged involvement) หมายถงการใชเวลาในสนามศกษาทมากพอทนกวจยจะเรยนรวฒนธรรม ภาษาและสรางสมพนธภาพ ความไวใจเพยงพอทผใหขอมลพรอมจะแบงปนประสบการณชวตจรงแกนกวจย

(2) การสงเกตตดตอกน (Persistent observation) เปนการใชเวลาทมากพอในการสงเกตประสบการณทศกษา เพอใหสามารถระบประเดนส าคญทสดของประสบการณนน การสงเกตตดตอกนนจะเปนการสงเกตใหไดขอมลในเชงลก

(3) การตรวจสอบสามเสา (Triangulation) เปนการใชหลากหลายวธในการเกบรวบรวมขอมล แลวน าขอมลเหลานนมาตรวจสอบวาตรงกนหรอไม

(4) การตรวจสอบจากผทรงคณวฒ (Peer debriefing) เปนการน าผลการวเคราะหและขอสรปไปใหผทรงคณวฒทเชยวชาญในประเดนทนกวจยศกษา และมความรดานการวจยเชงคณภาพตรวจสอบให อยางนอย 3 ทาน

(5) การตรวจสอบโดยผใหขอมล (Member checks) เปนวธการยอนกลบขอมลและการวเคราะหตความขอมล เปนวธการทใหผใหขอมลเขามาชวยในการตรวจสอบเปนระยะๆ เพอใหแนใจวาขอสรปทไดเปนขอมลทไดมาจากประสบการณของผใหขอมลจรงๆ

2) ความสามารถในการถายโอน (Transferability) หมายถง การทผอานผลการวจยทไดจากการศกษาแลว สามารถเขาใจเรองราวและมองเหนภาพของประสบการณดงกลาวเหมอนเกดขนกบตนเอง ซงเรยกวา รองรอยการตรวจสอบไดหรอ “Audit trail”

3) ความสามารถในการพงพา (Dependability) โดยการใหผอานและนกวพากษไดใชเกณฑการตรวจสอบตอกระบวนการวจยเชงคณภาพ ถาผอานและนกวพากษสามารถตดตามเรองราวไดอยางเขาใจ แสดงวาการวจยดงกลาวผานเกณฑ

4) ความสามารถในการยนยน (Confirmability) การวจยนนจะสามารถผานเกณฑความสามารถในการยนยนไดกตอเมอผานทง 3 ดานแลว เกณฑดงกลาวคอ ความนาเชอถอ

48 (Credibility) ความสามารถในการถายโอน (Transferability) และความสามารถในการพงพา(Dependability)

4.4.5 การเขยนผลการวจย การน าเสนอผลการวจยจะเปนลกษณะภาพรวม 4.4.6 การอภปรายผล ตองสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยวาตองการไดองค

ความรทท าใหเกดความเขาใจในประสบการณนนๆ ซงการอภปรายผลนจะแสดงใหเหนถงคณคาของผลการวจย ในการสรางองคความรใหมทเปนประโยชนและชแนะการน าไปใชในการศกษาวจยครงน

ในการวจยครงน ผวจยเลอกใชแนวคดปรากฏการณวทยาการตความ ของ Martin Heidegger เปนแนวคดในการวจยเนองจากผวจยตองการศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงทบคคลประสบมาดวยตนเอง ซงจะชวยใหเกดความเขาใจความหมายของประสบการณทไดประสบมาตามความรสกและการรบรของผใหขอมล โดยผวจยมประสบการณการปฏบตงานรวมกบพยาบาลรนอายแซด จงไดน าประสบการณทมอยมาเปนสวนรวมและท าความเขาใจรวมกบผใหขอมล แลกเปลยนประสบการณและแปลความหมายรวมกนจะท าใหเขาใจประสบการณใหมทไดรบน ซงนบเปนเรองยากทผวจยจะท าใหเกดการขจดกรอบความคดหรอประสบการณเดม (Bracketing) ซงสอดคลองกบแนวคดปรากฏการณวทยาการตความของ Martin Heidegger ทเชอวาการทบคคลจะเกดความเขาใจในปรากฏการณตาง ๆ และสามารถอธบายสงทเกดขนไดนนตองมการเชอมโยงประสบการณในอดตทบคคลเคยไดรบ โดยใชประสบการณเดมตความหมายกบประสบการณครงใหม เพอทจะรบรและใหความหมายกบประสบการณใหมเปนลกโซ โดยบคคลตองเขาไปเรยนร มประสบการณ ท าความเขาใจและตความหมาย

5. วรรณกรรมทเกยวของ

จากการทบทวนวรรณกรรมยงไมพบงานวจยเกยวกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด หรอคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซด ซงปจจบนพยาบาลรนอายแซด ถอวาเปนพยาบาลทอยในระยะของพยาบาลจบใหม ผวจยจงทบทวนวรรณกรรมเกยวกบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลจบใหมทงในประเทศและตางประเทศไว ดงน

ธรภทร แสนบดดา (2546) ไดศกษาเกยวกบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลจบใหมในโรงพยาบาลทวไป ใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพตามแนวคดปรากฏการณวทยาของ Husserl โดยการสมภาษณเชงลก ผใหขอมลเปนพยาบาลจบใหมทปฏบตงานในโรงพยาบาลทวไป จ านวน 12 ราย พบวาพยาบาลวชาชพจบใหมใหความหมายของการปฏบตงานไว 4 ประเดน คอ 1) การดแลผปวย 4 มต คอการใหบรการทงดานการสงเสรม การปองกนการรกษาและการฟนฟสภาพ 2) การดแลผปวยแบบองครวม คอ การดแลผปวยดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และจตวญญาณ 3) การ

49 พทกษสทธของผปวยคอ การตระหนกถงสทธของผปวย และ 4) การประสานงาน ซงหมายถงการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของในการดแลผปวย สวนประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลวชาชพจบใหม ประกอบดวย 3 ประเดนหลก คอ 1) การเรยนรจากการปฏบตงาน เปนประสบการณการเพมทกษะ ความช านาญจากการปฏบตงานจรง 2) ความรสกเครยด เปนภาวะทตองเผชญกบอปสรรคในขณะปฏบตงาน ไมวาจะเปนความเครยดจากการประสานงาน จากการน าความรมาใชในการปฏบตงานจรง และจากเพอนรวมงาน 3) ความภมใจในการดแลผปวย จากการดแลผปวยทมอาการหนกจนกระทงมอาการดขน รวมทงญาตผปวยชนชมการดแลผปวยของพยาบาลจบใหมดวย

ปรญญา แรทอง และธรนช หานรตศย (2555) ศกษาประสบการณการเปลยนบทบาทจากนกศกษาพยาบาลสการเปนพยาบาลวชาชพ โดยวธวจยเชงคณภาพแบบปรากฏการณวทยาตามแนวคดของ Husserl ผใหขอมลคอ พยาบาลวชาชพทส าเรจการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต ปการศกษา 2550 จ านวน 13 ราย ผลการวจยพบวา 1) ความรสกทเกดขนในชวงการเปลยนแปลงบทบาท ประกอบดวย ความรสกไมมนใจ กงวลวาจะท าไมไดหรอเกดความผดพลาด ความรสกเหนอยหนาย ไมตองการท างานตอและตองการเปลยนยายหนวยงานหรอลาออก เนองจากภาระงานมากเกนไปและมเวลาวางไมตรงกบคนอน รวมถงความสบสนในบทบาท แตความสขทเกดขนในระยะนคอ ไดรบค าชมและค าขอบคณจากผใชบรการ รวมถงมรายไดตอบแทนบญคณพอแม2) ปญหาทตองเผชญในชวงการเปลยนบทบาท ไดแก ความไมเขาใจในระบบงาน การท างานทามกลางความขดแยงของบคลากรและมการแบงพรรคแบงพวกในสถานทท างาน ผรวมงานมความคาดหวงสงวาจะตองมความรความสามารถในการท างาน และการมอบหมายงานทใหพยาบาลจบใหมเปนหวหนาทม โดยไมสามารถบอกใหพยาบาลรนพและผชวยพยาบาลอาวโสท างานได

กฤดญาดา เกอวงศ และอารยวรรณ อวมตาน (2560) ศกษาความเครยดของพยาบาลจบใหมทปฏบตงานในหอผปวยวกฤต โดยใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพแบบปรากฏการณวทยาของ Heidegger ผใหขอมลเปนพยาบาลจบใหมทมประสบการณการดแลผปวยในหอผปวยวกฤตโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงอยางตอเนองนอยกวา 3 ป จ านวน 14 ราย เกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณเชงลกและบนทกเทป ผลการศกษาพบวา พยาบาลจบใหมมความเครยดเกยวกบเรองตอไปน 1) เครยดกบความรสกกดดนกบการท างานของตนเอง ทไมสามารถสงเกต วเคราะหปญหาและใหการพยาบาลไดอยางรวดเรว 2) เครยดจากงานทไดรบมอบหมาย เนองจากพยาบาลจบใหมถกคาดหวงจากพยาบาลรนพวาจะสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพแตในความเปนจรงแลวยงตองการค าแนะน าจากพยาบาลรนพ 3) ความเครยดจากการสอสาร พยาบาลจบใหมยงไมสามารถรายงานอาการของผปวยใหเพอนรวมงาน แพทยและญาตผปวยเขาใจได และ 4) ความเครยดจากการชวยเหลอชวตผปวยไมได เมอผปวยเสยชวตในขณะทอยในความดแลของตน พยาบาลจบใหมจะโทษตวเองทใหการพยาบาลไมดจงท าใหผปวยเสยชวต

50

Fink, Krugman, Casey and Goode (2008) ศกษาความเครยดและปญหาจากการเปลยนแปลงบทบาทของพยาบาลจบใหม โดยใชแบบสอบถามถงประสบการณของพยาบาลจบใหมของ Casey-Fink โดยเกบขอมลจากกลมตวอยาง พยาบาลจบใหมในโรงพยาบาลมหาวทยาลย จ านวน 1058 ราย พบวา มปญหาทตองเผชญในชวงการเปลยนบทบาทจากนกศกษาพยาบาลสพยาบาลวชาชพเตมตว มประเดนหลกดงตอไปน 1) การเปลยนบทบาทเปนพยาบาลวชาชพ ทตองมความรบผดชอบมากกวาการเปนนกศกษาพยาบาล และอยภายใตการก ากบการดแลของพยาบาลพเลยง 2)การขาดความมนใจในการปฏบตงาน ในทกษะการสอสารกบแพทย หรอผปวย และไมสามารถประเมนสถานการณแกไขปญหา หรอมความลงเลในการตดสนใจทางคลนก เนองจากขาดองคความร 3) ภาระงานทมาก พยาบาลจบใหมยงไมสามารถบรหารจดการเวลา และล าดบความส าคญของการปฏบตงานได 4) ความกลว จากการปฏบตงานทผดพลาด หรอบรหารยาผด อาจถกเพกถอนใบประกอบวชาชพ และ 5) ความไมเขาใจระบบงาน รวมทงเรยนรระบบงานใหม

Freeling and Parker (2015) ไดทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบเกยวกบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลจบใหม จากการวรรณกรรมทงหมด 10 เรอง พบวาพยาบาลจบใหมม ทศนคต มมมองตอการท างาน และความคาดหวง ถงอปสรรคทมผลตอการปฏบตงาน มประเดนหลก 3 ประเดน ตอไปดงน 1) ทกษะการปฏบตการพยาบาล ประกอบดวยประเดนยอย ดงน (1) การตดสนใจทางคลนก (2) ทกษะการบรหารเวลา (3) ทกษะการมอบหมายงานและการจดการ (4) การประเมนอาการและอาการแสดงผปวย (5) การตดตอสอสารกบผปวย (6) ทกษะการปฏบตการพยาบาลพนฐาน (7) ทกษะปฏบตการพยาบาลระยะวกฤต และ(8) ขาดประสบการณการปฏบตทางคลนกตงแตเปนนกศกษาพยาบาล 2) ทศนคตและวฒนธรรมของหอผปวย ประกอบดวยประเดนยอยดงน (1) ทศนคตและการวจารณเชงลบตอพยาบาลจบใหม และ (2) พยาบาลจบใหมมพฤตกรรมการปฏบตงานทไมมความเปนมออาชพ และ ประเดนสดทาย 3) รสกกงวล เนองจากขาดความมนใจในการปฏบตงาน

Missen, McKenna, and Beauchamp (2016) ไดทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบเกยวกบสมรรถนะทางคลนกของพยาบาลจบใหมตามการรบรของพยาบาลวชาชพ จากการทบทวนวรรณกรรมทงหมด 15 เรอง พบวา พยาบาลจบใหมควรมการสงเสรมใหมความสามารถหรอสมรรถนะทจ าเปนตอการปฏบตการทางคลนก มประเดนหลก 4 ประเดน ไดแก 1) ทกษะการปฏบตการพยาบาล เปนประเดนทมความส าคญทสดทพยาบาลวชาชพเหนวาพยาบาลจบใหมควรไดรบการสงเสรมและพฒนาใหมความมนใจตงแตเปนนกศกษาพยาบาล และมการเตรยมความพรอมกอนปฏบตงานจรง 2) การตดสนใจทางคลนก และไมสามารถใหการพยาบาลแบบองครวมได พยาบาลวชาชพมองวาพยาบาลจบใหมยงขาดทกษะในดานน ซงอาจกอใหเกดผลกระทบดานลบ กบผปวยได จงตองไดรบการก ากบ ดแลจากพยาบาลพเลยง และผบรหารทางการพยาบาลควรให

51 ความส าคญกบการพฒนาทกษะการแกไขปญหา และการตดสนใจทางคลนกของพยาบาลจบใหม 3) การตดตอสอสาร พยาบาลจบใหมยงมขอจ ากดในทกษะการตดตอสอสารอยางมประสทธภาพกบทงแพทย ทมสหสาขาวชาชพ และผรบบรการทงผปวยและครอบครว และ 4) ความพรอมโดยรวมส าหรบการปฏบตงาน (Overall readiness for practice) พยาบาลจบใหมยงขาดทกษะการท างานเปนทม และการปฏบตการพยาบาลยงตองอยภายใตการก ากบดแลของพยาบาลพเลยง หรอหวหนาหอผปวย เพอความปลอดภยของผรบบรการ

จากการทบทวนวรรณกรรมจะเหนไดวา ปจจบนพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในโรงพยาบาล ประกอบดวยพยาบาลหลากหลายรนอาย ซงในแตละรนอายจะมคณลกษณะเดนทแตกตางกน และคณลกษณะท เปนจดรวมกนของทกรนอายในวชาชพพยาบาล จากการทบทวนวรรณกรรม พบวา พยาบาลรนอายเบบบมเมอร มลกษณะนสยเปนคนขยน สงานหนก มงมนกบความส าเรจจะอยเพองาน พยายามท างานทกอยางใหส าเรจ ท างานหนกเพอสรางความมนคง ทมเทกบการท างานและองคการมาก แตคนรนนไมชอบการเปลยนแปลง ยดในกฏระเบยบและตองมขนตอนการท างานชดเจน จะใชเทคโนโลยเทาทจ าเปน และการตดตอสอสารสวนใหญใชวธดงเดม ไมชอบสอสารผานระบบออนไลน ขณะทพยาบาลรนอายเอกซ เปนคนทยอมรบการเปลยนแปลง และปรบตวกบการเปลยนเปลยนไดงาย มความเปนตวของตวเองสงและเชอมนในตนเองมากกวารนอายเบบบมเมอร นอกจากนพยาบาลรนอายเอกซพยายามทจะปรบปรงทกษะการท างาน พรอมรบฟงขอเสนอแนะ และเปดกวางความคด เพอการพฒนาตนเอง รวมถงยอมรบในใชการเทคโนโลยใหมๆในงานและในชวตประจ าวน สวนพยาบาลรนอายวาย เปนคนทมเอกลกษณเฉพาะตว มความกลาแสดงออก ชอบความเปนอสระ ชอบงานททาทาย มความมนใจในตนเองสง ตองการเวลาท างานทยดหยนและสามารถบรหารจดการตนเองได

พยาบาลรนอายแซด เปนรนอายลาสดทเขามาสวชาชพพยาบาล จากบทความวชาการในตางประเทศระบวาพยาบาลกลมนมคณลกษณะเดนทแตกตางจากพยาบาลรนอนๆ ไดแก มความสามารถทหลากหลาย สามารถท าหลายๆอยางไดในเวลาเดยวกน (Multi - tasking) เปนกลมคนท างานหนาใหมไฟแรง แตยงออนตอประสบการณ สนกกบการท างานเปนทม สามารถในการปรบตวไดดในทกสถานการณ เปดกวางทางความคดและวฒนธรรม พรอมทจะเรยนรสงใหมๆ มทกษะการใชงานดานเทคโนโลยสงทงในเรองการตดตอสอสารและการใชงานในชวตประจ าวน เสมอนเปนสวนหนงของชวต ชอบเรยนรผานระบบอนเทอรเนต และสอสงคมออนไลน สวนของขอจ ากดของพยาบาลกลมน ไดแก การไมยดตดกบองคการพรอมทจะเปลยนแปลงงานไดทกเมอ หากมขอเสนองานทอนดกวา มความมนใจในตนเองสงท าใหยดความคดของตนเองเปนหลก นอกจากนพยาบาลกลมนยงมความอดทนต า ตองการการตอบสนองเรองตางๆอยางรวดเรว และขาดทกษะการสอสารแบบเผชญหนา ซงขอจ ากดเหลานอาจสงผลกระทบตอการตดสนใจทางคลนกอยางเรงดวนใน

52 ขณะทยงมขอมลสนบสนนการตดสนใจไมครบถวนซงอาจสงผลทางลบตอผรบบรการ การลาออกจากงานท าใหองคการพยาบาลตองหาพยาบาลอนมาทดแทนและเสยงบประมาณในการฝกอบรมพยาบาลจบใหมใหสามารถท างานทดแทนได เปนตน จากทกลาวมาทงหมดท าใหผวจยมความสนใจทจะศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง โดยใชระเบยบวธ ว จ ยการวจย เช งคณภาพแบบปรากฏการณวทยาการตความ ( Hermeneutic phenomenology) เนองจากผวจยมประสบการณการปฏบตงานรวมกบพยาบาลรนอายแซด จงไดน าประสบการณทมอยมาเปนสวนรวมและท าความเขาใจรวมกบผใหขอมล แลกเปลยนประสบการณและแปลความหมายตามจรงกบปรากฏการณทเกดขน เพอเปนขอมลส าหรบพนฐานส าหรบพยาบาลรนอายอน มความเขาใจการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซดมากยงขน เพอใหสามารถท างานรวมกนไดอยางราบรน และผบรหารทางการพยาบาลสามารถสงเสรม/ พฒนาการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซดทปฏบตงานอยใหสอดคลองกบเปาหมายการท างานของหนวยงานตอไป

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ โดยใชระเบยบวธการวจยปรากฏการณวทยาการตความ ของ Martin Heidegger (อารยวรรณ อวมตาน, 2559) โดยมวตถประสงคเพอบรรยายประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ผานการบอกเลาเรองราวทเกดขนตามการรบรและความจรง จากผใหขอมลทมประสบการณตรง โดยการเกบรวบรวมขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก (In-depth interview) รวมกบการสงเกต (Observation) และการบนทกภาคสนาม (Field note) น าขอมลทไดทงหมดมาวเคราะหขอมลและตความหมายขอมลตามวธการของ van Manen (1990) โดยมวธการด าเนนการวจย ดงน 1. พนททศกษา (Setting) พนททศกษา คอ โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ในเขตกรงเทพมหานคร ซงมงเนนเปนสถาบนการแพทยทใหบรการเปนเลศและมมาตรฐานระดบสากล พฒนาการวจยและพฒนาความรและนวตกรรมดานสขภาพ ในการใหการบรการทางการแพทยระดบตตยภมขนสงทค รอบคลมทกสาขา ดวยเทคโนโลยทางการแพทยททนสมยและครบวงจร ผวจยก าหนดพนททศกษาดงกลาวเพอความสมบรณและความนาเชอถอของการวจย เนองจากผวจยเคยเปนพยาบาลทปฏบตงานอยในพนททศกษามากอน จงมความเขาใจบรบทของโรงพยาบาลเปนอยางด 2. ผใหขอมล (Informants)

ผใหขอมลในการศกษาครงน คอ พยาบาลทปฏบตงานในโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง เนองจากงานวจยเชงคณภาพใหความส าคญในเรองของการศกษาขอมลจากผมประสบการณตรง เพอใหเขาใจถงประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง จงใชวธการสมภาษณจากผทมประสบการณจรง เปนผถายทอดเรองราวหรอประสบการณไดอยางครบถวนตรงตามปรากฏการณ ดงนนผวจยจงไดคดเลอกผใหขอมลแบบเฉพาะ เจาะจง (Purposive sampling) มเกณฑคณสมบตทก าหนด คอ 1) เปนพยาบาลทมอายไมเกน 27 ป และมประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา อยางนอย 3 ปขนไป และ 2) ผใหขอมลมความยนดเปนผใหขอมลในการวจยน ทงนผวจยไดเลอกผใหขอมลทท างานในบรบททแตกตางกน

การวจยครงน ผวจยไดขอความรวมมอจากผอ านวยการโรงพยาบาล และฝายการพยาบาล โรงพยาบาลพนททศกษา เมอไดรบความอนเคราะหใหเกบรวบรวมขอมล จากนนผวจยไดชแจง

54 รายละเอยดเกยวกบการวจยในครงนใหกบหวหนางานวจยและสารสนเทศทางการพยาบาล และหวหนางานการพยาบาลทง 10 หนวยงาน เพอขอความอนเคราะหในการระบชอของพยาบาลรนอายแซดตามเกณฑทก าหนดไว โดยมหนวยงานการพยาบาลทยนดใหเกบรวบรวมขอมลจ านวน 7 หนวยงาน โดยแตละหนวยงานไดระบรายชอผใหขอมลดงน งานการพยาบาลศลยศาสตรฯ จ านวน 2 ราย งานการพยาบาลอายรศาสตรฯ จ านวน 4 ราย งานการพยาบาลกมารเวชศาสตร จ านวน 2 ราย งานการพยาบาลสตศาสตร-นารเวชวทยา จ านวน 1 ราย งานการพยาบาลรงสวทยา จ านวน 1 ราย งานการจกษ โสต นาสก ลารงซวทยา จ านวน 1 ราย และงานการพยาบาลผปวยพเศษ จ านวน 1 ราย ซงผใหขอมลแตละรายปฏบตงานในหอผปวยทแตกตางกน หลงจากไดรายชอผใหขอมลแลว ผวจยด าเนนการตดตอและชแจงรายละเอยดในการวจยครงนกบหวหนาหอผปวยของผใหขอมลแตละราย และมอบส าเนาหนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลวจย หนงสออนมตการรบรองจากคณะกรรมการจรยธรรม เอกสารแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจย เอกสารชแจงฯ และแนวค าถามส าหรบการสมภาษณ จากนนหวหนางานการพยาบาลแจงรายละเอยดเกยวกบการตดตอกบผใหขอมล วน เวลา และสถานทในการสมภาษณ โดยมหนวยงานการพยาบาลจ านวน 4 หนวยงานใหผวจยตดตอและนดหมายวน เวลา สถานททผใหขอมลสะดวก และมหนวยงานการพยาบาลจ านวน 3 หนวยงาน ทระบใหสมภาษณผใหขอมลชวงเวลาระหวางปฏบตงานในหองพกรบประทานอาหารเจาหนาทในหอผปวย ซงเมอผวจยไดรายชอผใหขอมลแลวจะด าเนนการตดตอผใหขอมลและชแจงรายละเอยดในการท าวจยในครงน รวมทงการพทกษสทธแกผใหขอมล

จากการเกบรวบรวมขอมล พบวา มผใหขอมลทงสนจ านวน 12 คน โดยมอาย ระหวาง 25 - 27 ป เปนเพศหญง 11 ราย และชาย 1 ราย สถานภาพโสดทงหมด มประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา 3 ป จ านวน 1 ราย, 3 ป 10 เดอน จ านวน 8 รายและ 4 ป 10 เดอน จ านวน 3 ราย ในการสมภาษณผใหขอมลและเกบรวบรวมขอมลใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก ( In-depth interview) เมอขอมลทไดอมตว (Data saturation) จงยตการเกบรวบรวมขอมล (รายละเอยดผวจยไดแสดงไวในภาคผนวก ค)

3. เครองมอทใชในการวจย

การวจยในครงนผวจยไดท าการเกบขอมลโดยการสมภาษณเชงลก (In-depth interview) รวมกบการสงเกต (Observation) โดยเครองมอทส าคญทสดในการวจยเชงคณภาพคอ ผวจย และเครองมอทใชส าหรบเกบรวบรวมขอมล โดยมรายละเอยด ดงน

3.1 ผวจย ในการวจยเชงคณภาพ ผวจยถอวาเปนเครองมอทส าคญทสด เพราะการวจยเชงคณภาพเปนการใชบ คคลไปสมผ สกบบคคล อนโดยตรงด วยการพดคย ส มภาษณและ การสงเกต เพอใหไดมาซงขอมลทครอบคลมและเชอถอได (Patton, 2002; ชาย โพธสตา, 2554;

55 อารยวรรณ อวมตาน, 2559) ในการวจยครงน ผวจยไดมการเตรยมความพรอมในการท าวจย โดยมรายละเอยดดงตอไปน

3.1.1 การเตรยมความรดานระเบยบวธวจย ผวจยไดลงทะเบยนเรยนในรายวชาการวจยเชงคณภาพ จ านวน 3 หนวยกต และกอนท าวทยานพนธไดท าโครงการน ารองเพอฝกการสมภาษณเชงลกและวเคราะหขอมลการวจยเชงคณภาพภายใตการแนะน าของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ นอกจากนผวจยเขาฟงการบรรยายการวจยเชงคณภาพในการประชม Research Expo 2018 และ 2019 จดโดยสภาวจยแหงชาต รวมถงการศกษาคนควาจากหนงสอ ต ารา เอกสารทางวชาการ และงานวจยทเกยวของกบการวจยเชงคณภาพ ทงในและตางประเทศ และขอค าปรกษาจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธซงมความช านาญในการท าวจยเชงคณภาพ

3.1.2 การเตรยมความรดานเนอหา ผวจยไดท าการศกษาคนควาแนวคด/ทฤษฎ และทบทวนวรรณกรรมตางๆ ทเกยวของกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด เพอท าความเขาใจและเปนแนวคดเบองตนในการสรางแนวค าถามในการสมภาษณ ทจะน าไปสค าตอบในเชงลกและครอบคลมเนอหาของการศกษาใหมากทสด

3.1.3 การเตรยมความพรอมดานทกษะการเกบรวบรวมขอมล ในระหวางศกษาผวจยไดฝกฝนประสบการณในการเกบรวบรวมขอมล ดวยการสรางแนวค าถาม การสมภาษณเชงลก การบนทกเสยงสมภาษณรวมกบการบนทกภาคสนามทกครง ถอดเทปแบบค าตอค า และการวเคราะหขอมลดวยตนเอง และขอค าปรกษาจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธซงมความช านาญในการท าวจยเชงคณภาพ

3.1.4 การเตรยมค าถามเพอการสมภาษณ ผวจยไดทบทวนวรรณกรรมเกยวกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด บทบาท/หนาทของพยาบาล รวมถงวธการวจยปรากฏการณวทยาการตความ เพอสรางแนวค าถามในสมภาษณรวมกบอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ส าหร บแนวทางในการสมภาษณจะมการปรบเปลยนขอค าถามทใชในการสมภาษณใหสอดคลองกบขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลกของผใหขอมลแตละราย

3.2. เครองมอทใชส าหรบเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย 3.2.1 ผวจยถอวาเปนเครองมอทส าคญทสด เนองจากการวจยเชงคณภาพเปนการใช

บคคลไปสมผสกบบคคลอนโดยตรงดวยการพดคย สมภาษณและการสงเกตผใหขอมล (รายละเอยดผวจยไดแสดงไวในภาคผนวก ข) ประกอบดวย

3.2.2 เครองบนทกเสยง เปนอปกรณหนงในการเกบรวบรวมขอมล ทใชบนทกค าสนทนาขณะสมภาษณ ซงสามารถเกบค าใหสมภาษณไดอยางครบถวนตลอดระยะเวลาในการสมภาษณ

56

3.2.3 แบบบนทกขอมลสวนบคคล ประกอบไปดวยอาย เพศ สถานภาพสมรส ระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพพยาบาล และสถานทปฏบตงาน

3.2.4 แบบบนทกภาคสนาม ในการบนทกรายละเอยดตางๆ ผวจยไดรบร จากการสมภาษณและการสงเกต ไดมการบนทกหมายเลขผใหขอมล รายละเอยดเบองตนของการสมภาษณ เชน ครงท วนทเวลาการสมภาษณ พฤตกรรมทเกดขน ปฏกรยาของผใหขอมล และบรรยากาศในการสมภาษณ และบนทกความคดความรสก และสหนาทาทางของผใหขอมลขณะสมภาษณ เหตการณหรอประเดนทนาสนใจ และการแกไขปญหาตอเหตการณนนของผใหขอมล เพอใชประกอบเปนขอมลในการถอดเทปจากบทสมภาษณ ท าใหขอมลทไดมความครบถวนสมบรณและชดเจนยงขน

3.2.5 แบบบนทกการถอดความ เพอบนทกขอมลทไดจากการสมภาษณ โดยการถอดความแบบค าตอค า และใชในการลงรหสเบองตน

4. การพทกษสทธผใหขอมล

ในการพทกษสทธของผใหขอมล ผวจยมการเตรยมความพรอมโดยเขารวมโครงการอบรมจรยธรรมการวจยในคน จากคณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และด าเนนการเกบขอมลภายหลงจากไดรบการอนมตจากคณะอนกรรมการพจารณาจรยธรรมการวจยในคนของมหาวทยาลยทเปนพนททศกษา ผวจยไดค านงถงสทธของผใหขอมล โดยขออนญาตผใหขอมลและขอความรวมมอในการเกบขอมล โดยใหอสระในการตดสนใจในการรวมมอในการสมภาษณ หรอไมใหความรวมมอในการสมภาษณ ซงกอนด าเนนการเกบขอมลผวจยไดท าการตดตอสอบถามความสมครใจในการเขารวมวจยของผใหขอมลแตละราย จากนนชแจงรายละเอยดเกยวกบวตถประสงคการศกษา การด าเนนการวจยอยางละเอยด พรอมทงสทธของผใหขอมล ชแจงผใหขอมลทกรายใหทราบถงเรองทจะสมภาษณ การขออนญาตบนทกเสยงการสมภาษณ จ านวนครงและระยะเวลาในการสมภาษณแตละครง การรกษาความลบ โดยผวจยไมเปดเผยขอมลใดๆ ทจะเชอมโยงถงผใหขอมลและท าลายเทปบนทกทนทเมอสนสดการวจยในครงน สถานทในการใหสมภาษณ ใชสถานททมความสวนตว ทงนใหผใหขอมลสามารถเลอกสถานทตามความสะดวก และเหมาะสมในการใหสมภาษณ ผวจยอธบายขอมลและเปดโอกาสใหซกถามขอสงสย รวมทงการบอกยตการใหขอมลไดทกระยะของการศกษาทรสกไมสะดวกทจะใหขอมลและขอขอมลยอนกลบไดโดยไมตองชแจงเหตผล โดยมการขอความยนยอมและใหผใหขอมลลงลายมอชอในใบใหความยนยอมใหขอมลทกครงกอนเรมด าเนนการสมภาษณและจดเกบใบใหความยนยอมไวในทปลอดภย การน าขอมลออกเผยแพรในรายงานการวจย จะน าเสนอในลกษณะเปนขอมลโดยรวม หากมการกลาวอางถงถอยค าหรอค าบอกเลาจากการใหสมภาษณ ผวจยใชนามสมมตทงสถานทและชอของผใหขอมลทใหสมภาษณเทานน โดยไมมการเปดเผยสถานทและชอจรงของผใหขอมล (Orb, Eisenhauer, and Wynaden, 2001)

57 5. การเกบรวบรวมขอมล การวจยในครงนตวผวจยเปนเครองมอทส าคญ ดงนนผวจยไดเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองโดยใชวธการสมภาษณเชงลก ( In-depth interview) โดยใชแนวค าถามทสรางขน ( Interview guideline) ซงการสมภาษณใชการบนทกเสยง การสงเกต และการจดบนทกเปนหลกฐานในการเกบขอมล หลงจากสมภาษณผวจยถอดขอความจากการบนทกเสยงสมภาษณเรมด าเนนการวเคราะหขอมลไปพรอมๆกบการเกบขอมลจนขอมลทไดอมตว (Data saturation) มความหมายตรงกบประเดนทศกษาและไมมขอมลใหมเกดขน โดยขนตอนในการเกบรวบรวมขอมล มขนตอนรายละเอยดดงตอไปน

5.1 ผวจยด าเนนการขออนมตการท าวจยจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคน คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยแหงหนง โดยมรหสโครงการวจยท 056/2562 COA No. SI 209/2019 และผานการรบรองวนท 20 มนาคม 2562 (รายละเอยดผวจยไดแสดงไวในภาคผนวก ก)

5.2 ผวจยด าเนนการท าหนงสอขออนญาตเขาไปเกบขอมลจากผอ านวยการโรงพยาบาลและฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยทเปนสนามศกษา เพอชแจงวตถประสงค วธการเกบรวบรวมขอมล และประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล จากนนผวจยไดชแจงรายละเอยดเกยวกบการวจยในครงนใหกบหวหนางานวจยและสารสนเทศทางการพยาบาล และหวหนางานการพยาบาลทง 10 หนวยงาน เพอขอความอนเคราะหในการระบชอของพยาบาลรนอายแซดตามเกณฑทก าหนดไว โดยมงานการพยาบาลทยนดใหเกบรวบรวมขอมลจ านวน 7 หนวยงาน โดยแตละหนวยงานไดระบรายชอผใหขอมลดงน งานการพยาบาลศลยศาสตรฯ จ านวน 2 ราย งานการพยาบาลอายรศาสตรฯ จ านวน 4 ราย งานการพยาบาลกมารเวชศาสตร จ านวน 2 ราย งานการพยาบาลสตศาสตร-นารเวชวทยา จ านวน 1 ราย งานการพยาบาลรงสวทยา จ านวน 1 ราย งานการจกษ โสต นาสก ลารงซวทยา จ านวน 1 ราย และงานการพยาบาลผปวยพเศษ จ านวน 1 ราย ซงผใหขอมลแตละรายปฏบตงานในหอผปวยทแตกตางกน หลงจากไดรายชอแลว ผวจยด าเนนการตดตอและชแจงรายละเอยดในการวจยครงนกบหวหนาหอผปวยของผใหขอมลแตละราย และมอบส าเนาหนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลวจย หนงสออนมตการรบรองจากคณะกรรมการจรยธรรม เอกสารแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจย เอกสารชแจงฯ และแนวค าถามส าหรบการสมภาษณ จากนนหวหนางานการพยาบาลแจงรายละเอยดเกยวกบการตดตอกบผใหขอมล วน เวลาและสถานทในการสมภาษณ โดยมงานการพยาบาลจ านวน 4 หนวยงานใหผวจยตดตอและนดหมายวน เวลา สถานททผใหขอมลสะดวก และมงานการพยาบาลจ านวน 3 หนวยงาน ทระบใหสมภาษณผใหขอมลชวงเวลาปฏบตงานในหองพกรบประทานอาหารเจาหนาทในหอผปวยของผใหขอมล

58

5.3 การตดตอผใหขอมล ผวจยด าเนนการขอความอนเคราะหจากฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยทเปนสนามศกษา ในการระบชอพยาบาลรนอายแซดตามเกณฑในการคดเลอกผใหขอมลทไดก าหนดไว หลงจากไดรายชอแลว ผวจยไดตดตอกบผใหขอมลโดยการเดนทางไปพบและใชการโทรศพทตดตอเพอแนะน าตวเอง และสอบถามรายละเอยดของผใหขอมลวาเปนไปตามทเกณฑในการคดเลอกหรอไม จากนนจงขอความรวมมอเขารวมการวจย โดยความสมครใจ ไมมการบงคบ หรอกดดน โดยอธบายถง รายละเอยดเกยวกบการวจยในครงน และอธบายใหทราบถงแนวค าถามและวธการสมภาษณ รวมถงระยะเวลาทคาดวาจะใชในการสมภาษณ การบนทกเทปการสมภาษณพรอมทงขออนญาตในการจดบนทกรายละเอยดตางๆ ขณะการเกบรวบรวมขอมล การพทกษสทธผใหขอมล การรกษาความลบ ขอมลทงหมดจะน าเสนอและสรปผลในภาพรวมเพอประโยชนทางการศกษาเทานน โดยผวจยเปดโอกาสใหผใหขอมลซกถามไดตลอดเวลาเมอเกดขอสงสย และเปดโอกาสใหผใหขอมลตดสนใจอยางเปนอสระในการเขารวมการวจย ซงผวจยยนดหากผใหขอมลตองการขอมลประกอบการตดสนใจ เชน โครงรางวจย หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจย เอกสารชแจงฯ หรอหนงสออนมตการรบรองจากคณะกรรมการจรยธรรมฯ เปนตน น ากลบไปอานทบานเพอปรกษา หารอกบญาตพนอง เพอนสนท เพอชวยในการตดสนใจเขารวมการวจย โดยสงผานชองทางทผใหขอมลสะดวก ซงภายหลงจากทไดอธบายรายละเอยดเกยวกบการท าวจยในครงน จงขอความรวมมอในการสมครใจเขารวมการวจยน โดยเนนย าผใหขอมลถงการเขารวมวจยนเปนไปดวยความสมครใจ ปราศจากการบงคบ และขอความรวมมอในการใหขอมลในการวจยนตามประสบการณจรงของผใหขอมล

5.4 เมอผใหขอมลยนดเขารวมในการวจย ผวจยไดเปดโอกาสใหผใหขอมลเลอกวน เวลา สถานทในการสมภาษณโดยค านงถงเปนสวนตว และเงยบสงบ เพอใหผใหขอมลมความสะดวกและสรางบรรยากาศในการสมภาษณใหผอนคลาย จนสามารถด าเนนสมภาษณไปดวยความราบรน (รายละเอยดผวจยไดแสดงไวในภาคผนวก ค)

5.5 กอนด าเนนการสมภาษณ ผวจยจะอธบายรายละเอยดถงวตถประสงคของการวจย วธการด าเนนการวจยถงแนวค าถาม วธการสมภาษณ ระยะเวลาทคาดวาจะใชในการสมภาษณ การบนทกเทปการสมภาษณ การวเคราะหขอมล การรายงานผลการศกษาในภาพรวม และการพทกษสทธผใหขอมล โดยไมมการเปดเผยถงชอ - สกล สถานทหรอลกษณะของผใหขอมล เปดโอกาสใหซกถามไดตลอดเวลาเมอเกดขอสงสย และเปดโอกาสใหตดสนใจอยางเปนอสระในการเขารวมการวจย จนกระทงผใหขอมลลงลายมอชอในหนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจย (Consent form) และจดเกบไวในทปลอดภยบคคลอนไมสามารถเขาถงได

5.6 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยใชการสมภาษณเชงลก รวมกบการบนทกเสยง การสงเกต และการจดบนทกภาคสนาม โดยมขนตอนดงตอไปน

59

5.6.1 การเตรยมค าถามในการสมภาษณเชงลกโดยเนนประเดนทส าคญๆ และเปนค าถามปลายเปดทมงเนนใหผใหขอมลอธบาย แสดงความคดเหน หรอบอกเลาประสบการณในประเดนนนๆ โดยเรมตนจากการถาม 2 - 3 ค าถาม และขอค าถามอนๆจะเกดขนในระหวางการสนทนากบผใหขอมล และปลอยใหบทสนทนาลนไหลไปอยางธรรมชาต ขณะทสมภาษณหากมประเดนทนาสนใจทส าคญและเกยวเนองกนทสามารถน ามาอธบายใหเขาใจถงปรากฏการณทศกษาได ผวจยจะสบคนขอมล และขอใหผใหขอมลอธบายเพมเตม

5.6.2 ผวจยด าเนนการสมภาษณ โดยเรมตนดวยการเกรนน าดวยค าถามกวางๆ ทเกยวกบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง เมอผใหขอมลเขาสบรรยากาศของการสนทนามากยงขน ผวจยไดใช ค าถามเจาะลกเกยวกบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด อาท “การท างานในหนวยงานน คณไดรบมอบหมายใหท างานในหนาทอะไรบาง” “หนาท ....นน คณตองท าอะไรบาง” ซงผใหขอมลจะกลาวถงบทบาทการท างานทตนไดรบ จงตอดวยค าถามทวา “รสกอยางไรกบงานทไดรบมอบหมาย” หรอ “รสกอยางไรกบงานพยาบาล เพราะอะไรจงรสกแบบนน” (หากรสกทางลบ จะถามตอวา มเหตการณอะไรทท าใหคณรสกแบบนน แลวแกไขสถานการณอยางไร หากรสกทางบวก จะถามตอถงความประทบใจทเกดขน พรอมทงใหยกตวอยางเหตการณทเกดขน) “รสกอยางไรทคนอน เรยกคณวา เปนพยาบาลรนอายแซด” ซงในขณะท าการสมภาษณนน ผวจยไดสงเกตทาทางและลกษณะของค าพดของผใหขอมล จดบนทกในแบบบนทกภาคสนาม เพอท าการเกบรวบรวมรายละเอยดเพอน ามาใชเปนแนวทางในการวเคราะหขอมล และในขณะทท าการสนทนา ผวจยไดตงใจฟงในสงทผใหขอมลไดถายทอดออกมาอยางตงใจ เมอมขอมลทมความคลมเครอ ผวจยไดใชค าถามทเจาะลก เพอใหเกดการไดมซงความกระจางของขอมล ไมท าการวพากษวจารณ ไมกระท าการเรงรดหรอขดจงหวะ รวมทงไมกระท าการพดสอดแทรก ชกชวนใหเปลยนเรองทสนทนา หรอรบดวนสรปแตอยางใด แตกลบเปดโอกาสแกผใหขอมลไดท าการถายทอดขอมลตางๆ ออกมาจนจบ และกระตนผใหขอมลใหมอสระในการแสดงออกถงความรสกนกคดและอารมณของตนออกมาขณะสนทนา รวมทงสรางบรรยากาศทเปนกนเองและเปนธรรมชาต เพอใหผใหขอมลไมรสกเกรง หรอหวาดระแวง ใชภาษาทเขาใจงาย เพอท าใหการสนทนาเปนไปอยางราบรน โดยผวจยใหความส าคญตอขอมลดานความคด ความเชอ คานยม และแบบแผนการด าเนนชวตเปนพเศษเพอเปนพนฐานส าคบการสมภาษณครงตอไป

5.6.3 ผวจยไดสมภาษณผใหขอมลจ านวน 12 ราย โดยใชเวลาในการสมภาษณผใหขอมลคนท 1- 3 จ านวน 2 ครง เนองจากการสมภาษณในครงแรก ขอมลทไดไมลมลกเพยงพอ ผวจยจงด าเนนการสมภาษณผใหขอมลอกครงผานทางโทรศพท หลงจากนนผวจยน าขอมลทไดจากการถอดเทปแบบค าตอค า มาวเคราะหรวมกนกบอาจารยทปรกษาวทยานพนธถงประเดนหลกและประ เดน

60 ยอย เพอสรางแนวค าถามเชงลก และครอบคลมในประเดนทศกษามากยงขน จากนนผวจยด าเนนการสมภาษณผใหขอมลคนท 4 - 12 โดยใชเวลารายละ 1 ครง ระยะเวลาในการสมภาษณแตละครงเฉลย 57 นาท ซงผวจยเปดโอกาสใหผใหขอมลเลอกวน เวลา สถานทในการสมภาษณ โดยมผใหขอมลจ านวน 9 รายทนดสมภาษณนอกเวลาปฏบตงาน โดยเลอกหองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาลเปนสถานทในการสมภาษณทงหมด ซงสถานทดงกลาวเปนหองกระจกเปดโลงและมความเปนสวนตว นอกจากนมผใหขอมลจ านวน 3 รายทสมภาษณในชวงเวลาระหวางปฏบตงานทหองพกรบประทานอาหารเจาหนาทในหอผปวยของผใหขอมล (รายละเอยดผวจยไดแสดงไวในภาคผนวก ค) เนองจากหวหนางานการพยาบาลระบใหสมภาษณผใหขอมลระหวางการปฏบตงาน ซงท าใหเกดอปสรรคและสงรบกวนในระหวางการเกบรวบรวมขอมล เนองจากมผใหขอมลจ านวน 2 ราย ถกตามไปปฏบตงานในขณะใหสมภาษณ ท าใหการลนไหลของขอมลไมตอเนอง และผใหขอมลไมมสมาธ ท าใหผวจยตองเรมตนสมภาษณใหม นอกจากนสถานทสมภาษณดงกลาว ไมมความเปนสวนตว เนองจากมเจาหนาทในหอผปวยคนอนเดนพลกพลาน ซงอาจสงผลตอความนาเชอถอของขอมลทได

5.6.4 เมอสนสดการสมภาษณแตละครง ผวจยหยดการสมภาษณ กอนยตการสมภาษณผวจยไดกลาวขอบคณผใหขอมลทสละเวลาและใหขอมลทเปนประโยชนตองานวจย พรอมทง ขออนญาตท าการนดหมายเพอการสมภาษณในครงตอไป เมอผใหขอมลมความสะดวก รวมทงมการนดหมาย เพอใหผวจยน าบทสนทนาทไดจากการถอดเทปสมภาษณแบบค าตอค ากลบไปใหผใหขอมลไดตรวจสอบความถกตองของเนอหาจากการสมภาษณ และภายหลงการสนสดการสมภาษณ หรอกลบจากสนามศกษาแตละครง ผวจยไดน าขอมลทไดถอดเทปแบบค าตอค าดวยตนเองโดยทนทเพอใหเกดความเขาใจถงสงทไดยน และเปนการเปดโอกาสใหผวจยไดคนหาถงประเดนตางๆ ทเกดขน รวมทงชวยท าใหไดมาซงขอมลทถกตองและเขาถงสาระของขอมลไดดยงขน ในกรณทค าสมภาษณมการกลาวถงชอของบคคลอน หรอมการอางองถงผวจยไดด าเนนการถอดเทปค าสมภาษณนนโดยใชนามสมมตแทนชอบคคลนน

6. การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลการวจยครงนผวจยด าเนนการตามวธการของ van Manen (1990) ส าหรบการวเคราะหขอมลจะด าเนนไปพรอมๆ กบการสมภาษณผใหขอมล ภายโดยหลงการสมภาษณผ ใหขอมลแตละครง ผ วจยจงท าการถอดเทปสมภาษณแบบค าตอค า ( Verbatim transcription) แลววเคราะหขอมล จดบนทกขอสงสย และขอคนพบส าคญ หรอประเดนตางๆ เพอกลบไปใหผใหขอมลคนเดม ตรวจสอบความถกตองของขอมลจากการถอดเทปและขอคนพบเบองตน ผใหขอมลมการเพมเตมหรอใหขอเสนอแนะอนๆ เพอเปนการสะทอนคดอกครงหนง ซงการวเคราะห

61 ขอมลโดยผวจยและผใหขอมลรวมกนวเคราะห เรยกวาวงเวยนการตความ (Hermeneutic circle) ซงการวเคราะหขอมลประกอบดวย 4 ขนตอน ดงน

6.1 การใหความส าคญแกธรรมชาตและประสบการณชวต ประกอบดวย 3 ขนตอนไดแก 6.1.1 ท าความรจกในปรากฏการณ เรมตนจากการท าความรจกกบปรากฏการณของ

การปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด วาพยาบาลกลมนมประสบการณการปฏบตงานเปนอยางไร มการปรบตวเขากบเพอนรวมงานหรอสงแวดลอมในการท างานอยางไร มการจดการกบปญหาทเกดขนจากการปฏบตงานอยางไร โดยผวจยไดศกษาคนควาจากต ารา เอกสาร และวรรณกรรมตางๆ ทเกยวของกบบทบาท/หนาทและการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด ตามค าบอกเลาเรองราวของผใหขอมลทมประสบการณโดยตรงวามความเหมอนหรอคลายคลงกนอยางไร

6.1.2 การก าหนดขอค าถามของปรากฏการณ โดยผวจยมการก าหนดขอค าถามเพอใชเปนแนวทางในการสมภาษณ โดยอาศยการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบกบบทบาท/หนาทและการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด เพอน ามาเปนแนวทางในการสรางขอค าถามปลายเปดรวมกบอาจารยทปรกษาวทยานพนธ และมการปรบปรงขอค าถามใหมความเจาะลกถงประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด

6.1.3 การอธบายถงขอตกลงเบองตนและสมมตฐานอยางละเอยด ผวจยมความตระหนกเสนอวาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด ผวจยไมเคยมประสบการณนนมากอน จงท าใหผวจยเปดรบความรสกหรอประสบการณจากผใหขอมล โดยปราศจากอคตในการเกบรวบรวมขอมล โดยขอมลประสบการณเดมของผวจย และขอมลประสบการณใหมของผใหขอมลมาตความรวมกน

6.2 การส ารวจประสบการณทเกดขนขณะทเรามชวตอยกบประสบการณนน โดยผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณเชงลก ซงผวจยไดมการเตรยมความพรอมทงดานความรทเกยวของกบการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด และความรเกยวกบการวจยเชงคณภาพปรากฏการณวทยาการตความ จากนนผวจยไดท าการสมภาษณผใหขอมลโดยใชค าถามปลายเปด เพอเปนการเปดประเดนทสนใจศกษาและเจาะลกถามตอในสงทผใหขอมลไดใหไว ซงวตถประสงคในการถามค าถาม เพอใหผใหขอมลไดยอนกลบไปในขณะทผใหขอมลอยในเหตการณเหลานน รวมถงอารมณและความรสกทเกดขนในขณะนน เพอใหผใหขอมลสามารถบอกเลาประสบการณและความรสกไดชดเจนและงายตอการอธบายมากยงขน

6.3 การสะทอนเพอน าไปสประเดนหลก มรายละเอยดของขนตอนยอย 3 ขนตอน ดงน 6.3.1 การมองภาพรวม ผวจยไดเนนการวเคราะหขอมลเบองตนทไดจากการสมภาษณ

เชงลกโดยการถอดเทปแบบค าตอค า แบบบนทกขอมลสวนบคคล แบบบนทกภาคสนาม รวมถงจากแหลงขอมลอนๆ โดยมการตรวจสอบขอมลรวมกบการฟงเทปสมภาษณซ าอยางนอย 2 ครง หลงจาก

62 นนไดท าการอานขอมลทงหมด เพอใหเกดความเขาใจขอมลทงหมด และตรวจสอบความถกตองของขอมล กอนจะน าขอมลทไดยอนกลบไปใหผใหขอมลทกรายไดอาน เพอตรวจสอบและกอใหเกดความนาเชอถอของขอมล

6.3.2 การคนหาและเนนสวนทส าคญ ผวจยไดอานทบทวนขอมลทไดจากการถอดเทปสมภาษณและสงทจดบนทกทงหมดอานหลายๆรอบจนเกดความเขาใจ ซงถอวาเปนการตรวจสอบการสมภาษณจากผใหขอมลรวมดวย เมอพบขอมลทนาสนใจอยในประเดนทศกษา จะเนนขอความโดยใชปากกาเนนขอความในประเดนหลกและประเดนยอยทสามารถอธบายปรากฏการณประเดนทศกษาได โดยใชความรจากการทบทวนวรรณกรรมและประสบการณของผวจยตความหมายจากขอมลทผใหขอมลไดแสดงออกมาทางค าพดทไดใหสมภาษณไว

6.3.3 การใหรหสขอมลแตละยอหนา เปนกระบวนการแยกยอยขอมลเปรยบเทยบและตรวจสอบขอมลทละยอหนา เพอคนหาความหมายทสะทอนถงประสบการณของผใหขอมล ดวยการใชบตรค า ประเดนยอยและประเดนหลก และใสหมายเลขอางองไวในตอนทายของบทสนทนา เพอความสะดวกในการตรวจสอบขอมลภายหลง จากการวเคราะหขอมลไดใหรหสขอมล (Coding) ทงหมด 342 ประเดนยอย น าประเดนยอยดงกลาวมาจดเปนหมวดหม โดยน าขอมลทคลายคลงกนมารวมกน เพอลดทอนจ านวนขอมลจากทกระจดกระจายใหเปนหมวดหม ไดทงหมด 5 ประเดนหลก และ 20 ประเดนยอย

6.4 การบรรยายปรากฏการณผานศลปะการเขยนและการทบทวนการเขยน ผวจยไดใชภาษาในการน าเสนอมมมองของประสบการณชวตนนๆ ตามทเปนจรง เพอถายทอดสาระทเปนแกนของประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซดใหไดมากทสด และสอดแทรกประสบการณสวนตวทไดพบเจอหรอการคนควาลงไปในขอคนพบ พรอมทงน าเสนอตวอยางจากการสมภาษณเชงลกมาใชในการอางองและอภปรายปรากฏการณรวมดวย

7. การตรวจสอบความนาเชอถอของขอมล ในการวจยครงน ผวจยไดใชหลกเกณฑในการตรวจสอบความนาเชอถอไดของขอมลของ Guba and Lincoln (1989 อางถงใน อารยวรรณ อวมตาน, 2559) โดยมรายละเอยด ดงน

7.1 ความนาเชอถอของขอมล (Credibility) ผวจยด าเนนการดงน 7.1.1 การตรวจสอบสามเสา (Triangulation) เปนยนยนค าสมภาษณของผใหขอมล โดย

น าบทสมภาษณทไดจากการถอดเทปแบบค าตอค า บนทกขอมลสวนบคคล และบนทกภาคสนามภายหลงการสมภาษณแตละครงมาตรวจสอบ เพอใหแนชดวาผใหขอมลมคณสมบตตรงตามทก าหนด

7.1.2 การตรวจสอบจากผทรงคณวฒ (Peer debriefing) โดยผวจยน าบทท 1 ผลการวเคราะหและขอสรปทได พรอมตารางประเมนความนาเชอถอไดของผลการว จย ใหตรวจสอบโดย

63 ผทรงคณวฒทเชยวชาญมความรดานการวจยเชงคณภาพและเรองทศกษา จ านวน 3 ราย ผลการตรวจสอบจากผทรงคณวฒทง 3 ราย พบวา เหนดวยกบประเดนหลก และประเดนยอยทไดจากการวเคราะหขอมลของผวจย แตมค าแนะน าในการปรบภาษาใหมความเหมาะสม และชดเจนมากยงขน (รายละเอยดผวจยไดแสดงไวในภาคผนวก ง)

7.1.3 การตรวจสอบโดยผใหขอมล (Member checks) เปนวธการยอนกลบขอมลและการวเคราะหตความขอมลใหผใหขอมลเขามาชวยในการตรวจสอบเพมเตมและแสดงความคดเหนเกยวกบขอสรปทไดเปนขอมลทไดมาจากประสบการณของผใหขอมลจรงๆ โดยจดสงผาน Line mobile application จ านวน 10 ราย และสงทางจดหมายอเลกทรอนกส (E-mail) จ านวน 2 ราย ผลพบวาผใหขอมลทง 12 ราย ไมมการแกไขขอมลใดๆ

7.2 ความสามารถในการถายโอน (Transferability) หมายถง การทผอานผลการวจยทไดจากการศกษาแลว สามารถเขาใจเรองราวและมองเหนภาพของประสบการณดงกลาวเหมอนเกดขนกบตนเอง ซงผวจยน าเสนอขอมลทมความลมลก ละเอยดครบถวนและครอบคลมมากทสด ซงจะท าใหผอานเขาใจเรองราว และมองเหนภาพของประสบการณดงกลาวได

7.3 ความสามารถในการพงพา (Dependability) โดยผวจยจะมการเชอมโยงขอมลจากการสมภาษณและการสงเกตเขาดวยกน รวมถงขอมลทไดจากแบบบนทกขอมลสวนบคคล เพอใหไดผใหขอมลทมเกณฑตามทผวจยก าหนด และมการจดบนทกขอมลภาคสนามระหวางการสมภาษณทเปนปฏกรยา ความรสกของผใหขอมล โดยการใหผตรวจสอบอาน หากสามารถตดตามเรองราวไดอยางเขาใจ แสดงวาการวจยดงกลาวผานเกณฑ

7.4 ความสามารถในการยนยน (Confirmability) โดยผวจยไดมการตรวจสอบจากขอมลดบ โดยการตรวจสอบจากบทสมภาษณ รวมกบการฟงเทปกลบไปกลบมาหลายๆ ครง รวมถงมการตรวจสอบกบการบนทกภาคสนาม วามขอมลตรงกนหรอสอดคลองกนหรอไม การตรวจสอบกระบวนการวจย และการตรวจสอบการวเคราะหขอมล โดยผวจยทบทวนวรรณกรรมทงในประเทศและตางประเทศทเกยวของ เพอน าขอมลมาสนบสนนขอคนพบทได ใหผลการศกษาทไดตรงตามวตถประสงคและความคาดหวงทจะไดรบในการท าวจยครงน

บทท 4 ผลการวจย

การศกษาครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) โดยใชระเบยบวธวจยแบบ

ปรากฏการณวทยาการตความ (Hermeneutic phenomenology) ตามแนวคดของ Martin Heidegger โดยมวตถประสงค เพอบรรยายประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ผ ใหขอมล คอ เปนพยาบาลทมอายไมเกน 27 ป และมประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา อยางนอย 3 ป และผ ใหขอมลมความ ยนดเปนผใหขอมลในการวจยน ทงนผวจยจะเลอกผใหขอมลทท างานในบรบททแตกตางกน โดยคดเลอกการผใหขอมลแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling) ตามเกณฑคณสมบตท ก าหนดไว ด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก ( In-depth interview) รวมกบการสงเกต (Observation) และการบนทกภาคสนาม (Field note) เมอขอมลทไดอมตว (Data saturation) ไมมขอมลใหมเกดขน จงยตการเกบรวบรวมขอมล จากนนน าขอมลทไดทงหมดมาวเคราะหขอมลและตความหมายขอมลตามวธการของ van Manen (1990) โดยมวธการด าเนนการวจย ดงน

การวจยครงนผวจยไดเกบรวบรวมขอมล โดยมผใหขอมลทงสนจ านวน 12 คน โดยมอาย ระหวาง 25 - 27 ป เปนเพศหญง 11 ราย และชาย 1 ราย สถานภาพโสดทงหมด มประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา 3 ป จ านวน 1 ราย, 3 ป 10 เดอน จ านวน 8 รายและ 4 ป 10 เดอน จ านวน 3 ราย ในการสมภาษณผใหขอมลและเกบรวบรวมขอมลใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth interview) จ านวน 1 - 2 ครง จากการสมภาษณทงสนจ านวน 15 ครง ใชเวลาในการสมภาษณเฉลย 57 นาทตอครง (รายละเอยดผวจยไดแสดงไวในภาคผนวก ค)

ผลการวจยประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง พบประเดนทไดจากการศกษาแบงเปน 5 ประเดนหลก และประเดนยอย ดงตอไปน

1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน 1.1 เครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทมมากมาย 1.2 เครยดกบระบบการท างาน 1.3 เครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน

2. เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด 2.1 เรยนรจากพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพททนสมย และเปดใจกวางยอมรบ 2.2 ศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ

65

2.3 สอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง 2.4 หาเทคนคชวยจ า โดยน าไอทมาใช 2.5 แลกเปลยนเรยนรประสบการณในไลนกลม

3. บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย 3.1 ท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน 3.2 ท างานกบหวหนาตองปรบตวเขาหา เพอปรกษาปญหาการงาน 3.3 เรยนรและปรบตวเขาหาพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลายรน

3.3.1 รนเบบบมเมอรยดตดความรเดม รเรมสงใหมจะไมยอมรบ 3.3.2 รนอายเอกซมหลากหลายสไตล ตองเรยนรเปนรายๆไป 3.3.3 รนอายวาย ท างานอยางสบายใจ ไมตองปรบตว 3.3.4 รนนองอายแซดประสบการณนอย ตองคอยตรวจสอบงาน

3.4 ผชวยพยาบาลตางวย ตองจดการใหท างานตามทมอบหมาย 3.5 แมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการเจรจา

4. พฒนาตนเองอยางตอเนอง 4.1 เรยนรจากความผดพลาด 4.2 อานหนงสอต าราและวารสาร 4.3 เขารบการอบรมในการประชมวชาการ 4.4 มสวนรวมในการท านวตกรรม

5. ผลลพธทไดจากการท างาน 5.1 มเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ 5.2 เหนคณคาในตนเอง 5.3 มความสขในการท างาน ส าหรบเนอหาผลการวจยทบรรยายไวภายในบทท 4 น เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ผวจยม

การใชสญลกษณในตวอยางค าสมภาษณของผใหขอมล ดงตอไปน [ขอความ] หมายถง ค าอธบายเพมเตมของผวจย ... หมายถง การน าขอความเนอหาประเดนเดยวกนจากหนาอนมาตอกน (ID1T1P1) หมายถง ค าสมภาษณของผใหขอมลคนท 1 (ID1) สมภาษณครงท 1 (T1)

ถอดเทปบนทกค าสมภาษณหนาท 1 (P1) นอกจากนเพอใหผอานมความเขาใจผลการศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาล

รนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนงไดงายขน ผวจยจงไดน ามาแสดงโดยใชภาพท 1

66

ภาพท 1 ผลการวจย

67 1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน

พยาบาลจบใหมรนอายแซดหลงจากส าเรจการศกษาเขาสการท างานเปนพยาบาลวชาชพเตมตว ซงในระยะแรกของการท างานพยาบาลจบใหม จะตองเผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน จากการวเคราะหขอมลพบวา การเรมตนชวตการท างานของพยาบาลจบใหมรนอายแซดมความเครยดในทท างาน 3 ประเดนคอ 1.1) เครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทมมากมาย 1.2) เครยดกบระบบการท างาน และ 1.3) เครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน ดงรายละเอยดตอไปน

1.1 เครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทมมากมาย วนแรกทพยาบาลจบใหมรนอายแซดเขามาท างานในหอผปวย หวหนาหอผปวยจะมการ

แนะน าสถานท สงแวดลอมในหอผปวย รวมถงวสดอปกรณการแพทยตางๆ พยาบาลจบใหมบางรายทเคยมาฝกปฏบตงานในหอผปวยทตนเลอกมากอน จะรสกคนเคยกบสถานทท างานและพนทเกบอปกรณตางๆ ในขณะทพยาบาลจบใหมอกสวนหนงไมเคยผานการท างานในหอผปวยดงกลาว มากอนจะมความรสกเครยดกบสถานทท างานใหม โดยเฉพาะหอผปวยสามญซงมแตความแนนแออดของสถานท ทงอปกรณเครองใชและเตยงผปวยจ านวนมากทวางเรยงราย ประกอบกบหอผปวยสามญไมมเครองปรบอากาศ ท าใหอากาศรอนและไมถายเท พยาบาลจบใหมเรมคดวาตนเองจะท างานทนไดหรอไม แตยงโชคดทเคานเตอรพยาบาลมเครองปรบอากาศ ความคดวาจะอยไดหรอไม จงเปลยนเปนลองปรบตวอยไปกอน ในขณะทหอผปวยวกฤตและหองผาตดมอปกรณเครองมอแพทยจ านวนมากมายท าใหพยาบาลจบใหมรสกเครยดทไมสามารถจะจดจ าไดหมด และทส าคญคอไมรวาเครองมอตางๆ ใชงานอยางไร ความเครยดทเกดขนน เมอไดรบการแนะน าสถานทและอปกรณทางการแพทยแลว พยาบาลกลมนจะหาวธทจดจ าอปกรณเครองมอเครองใชใหไดมากทสด เพอจะไดหยบจบใชไดอยางถกตองและอยางรวดเรว โดยวธการทชวยใหจ าเครองมอทางการแพทยได ไดแก การจดในสมดบนทก การถายภาพ การเดนส ารวจอปกรณตางๆ เมอมเวลาวางจากการท างาน และการตรวจเชกอปกรณเพอประเมนจ านวนวาเพยงพอตอการใชงานหรอไม รวมถงการตรวจสอบสภาพใหพรอมใช ซงหวหนาหอผปวยจะมอบหมายใหพยาบาลจบใหมเปนผส ารวจและตรวจสอบเพอใหพยาบาลจบใหมจดจ าอปกรณตางๆ ไดเรวขน ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“ความรสกแรกทเหน Ward มอารมณประมาณวา มนจะเหมอนแนนอดอด

นะคะ คอดขาวของเครองใชเยอะไปหมด เตยงคนไขกแนนตดกนไปหมด มนดสงแวดลอมอากาศไมถายเทเทาไร ใน Ward ไมมแอร[เครองปรบอากาศ]ดวย ตอนนนกรสกเครยด คดอยเหมอนกนคะวาจะอยไดไหม ถาตอนอาบนาคนไขกคงรอนมากแนนอนเลย แตยงดคะทเคานเตอรพยาบาลจะมแอร[เครองปรบอากาศ]อยก

68

พอไดพกบาง คออยๆไปกเหมอนเปนความชนมากกวาคะ ตอนนกพอปรบตวไดแลว มนคงไมดกวานแลว ...พหวหนา Ward จะพาเดน Round คนไขกอน เดน Round Ward ทกซอกทกมมวามอะไรอยตรงไหนบางกอน บางทอาจจะจาไมไดกถามพวาอนนอยตรงไหน สกพกกจะเรมคนเคยเอง แลวท Ward หน ถานองใหมมาจะทาหนาทเปนคนเชกของ ทเปนของพยาบาลใชทวไปคะ อยางเชน ยากจะเชกวายา เปน Stock Ward มอะไรบาง เพอทจะรวา เรามยาทเกบไวตรงไหนบาง แลวกเปนอปกรณทางการแพทย อยางเชนพวกเครองมอตรวจรางกายตางๆ Ambu bag [ถงลมชวยหายใจ] รถ Emer [Emergency] ประมาณนคะ กวาจะปรบตวหรอไดรวาอะไรตรงไหน ทางานคลองกบสถานท กประมาณ 1 เดอนคะ” (ID5T1P3-4)

“หนคดวาท ICU อปกรณของตางๆ มนเยอะมากนะ หนรสกเครยดกบเรอง

ทเวลาพเขาใหไปหยบของ อยางแรกเลยของสงนคออะไร แลวตอมา ของสงนมนจะอยทไหน แลวสงทจะเอามาคอมนตองใชยงไงอก มนหลายคาถาม อนดบแรกคอ ถาไมรวามนคออะไร ...มนอยทไหน บางทชวงทวางๆ กคอจะไปเดน Round เอง วาอปกรณ Set ทาหตถการตางๆมนอยตรงไหน อะไรแปลกๆ หนจะถายรปไว วามนอยองศานนะ ตรงขางๆ นนะ อะไรอยางน เพอเปนการใหมนชนเวลาเขาตองการตอนเรงรบ อยางนอยคอใหเรารวาเราไปถกท เพราะเวลารบๆ นคอทกคนเขากจะใชดวนเลย ถาไมรบกจะใชวธไปเดนดดวยตวเอง แตแรกๆกจะมพหวหนากบพทเปนพยาบาลพเลยงเขากเดน Round อปกรณอะไรอยตรงไหนคราวๆแลวละ แตวาของมนกเยอะ รายละเอยดวาอปกรณนคออะไร จะใชตอนไหน มนไมใชแคเหมอนเดอนเดยวแลวหนหยบใหเขาไดนะ กใชเวลาอย กอาจจะเรวกวา 1 ป แตในระหวาง 1 ปมนกยงมของอปกรณหนาตาใหมๆ แตมนกไมเยอะมาก อยางท Ward หนกจะมตอนชวงเวรดกทใหเบกของประเภทอปกรณ นาเกลอ ดงนนคนทเบกมนกจาเปนตองรวาอะไรเยอะอะไรนอย กคอเรากตองไปนบจานวนในททเกบของแตละอยางจรงๆ” (ID10T1P4-5)

“วนแรกทเขามาทางานกจะมพ Head นละคะ เปนคนชวย Round ของ

ตางๆให แตจาไดไมหมดวาอะไรอยตรงไหนบาง ตอนนนกเครยดเหมอนกนคะ วาเราจะจาไดหมดไหม หนกจะพยายามจาจากการถายรปบางคะ หนไมชอบจดลงสมดคะ หนชอบถายรปมากกวา เวลากลบไปทบทวน มนกจะไดเหนภาพแลวนก

69

ออกคะ กวาจะจาไดวาอะไรอยตรงกไมนานนะคะ ประมาณ 1 สปดาหกพอไดแลว” (ID6T1P2)

“ตงแตแรกทเขาไปใน Ward จะมพหวหนา Ward แนะนา Ward ทวๆไป

กอนคะวาอะไรอยตรงไหน แลวกจะมพทเขาดแลรบผดชอบแตละจดของ 5 ส. ททกคนใน Ward ตองดแลรบผดชอบอปกรณของตนเอง พเขาจะแนะนานองใหมกอนเลยวา ของใชอปกรณแตละอยางอยตรงนนะ พเขาจะแนะนาสงของทเราใชบอย ๆ กอน อยางเชนพวกเขม พวก Syringe ฉดยา นาเกลอ อนทนองตองใชตลอด สวนไดรเปาผม ปลกไฟ เสอผา อนนนไวทายๆ เลย ตอนแรกๆกรสกวามนเยอะมากไปหมดคะ ทงกงวลและเครยดวาเราจะจายงไงใหหมด แรกๆหนจะมสมดของหนเลยวาแบบ อนนอยตรงนนะ อปกรณอะไรอยตรงไหนบางแมกระทงการรบสายโทรศพท จะตองพดยงไง คาพดแบบนหามพดกบคนไข...” (ID4T1P15)

1.2 เครยดกบระบบการท างาน

พยาบาลจบใหมรนอายแซดรสกเครยดกบระบบการท างานของหอผปวย เนองจากลกษณะการท างานมความแตกตางจากทเคยมาฝกปฏบตขณะเปนนกศกษาพยาบาลทมอาจารยดแลอยตลอดเวลา แตเมอมาปฏบตงานเปนพยาบาลเตมตว ทกสงทกอยางพยาบาลจบใหมตองเรยนรเองและตองกาวผานชวงการทดลองงานเปนพยาบาลวชาชพตวจรงในการท างานใหไดในระยะเวลาทก าหนด ซงบางหอผปวยก าหนดใหมการสอบความรและประเมนสมรรถนะวาพยาบาลจบใหมสามารถจะเปนพยาบาลวชาชพท างานไดดวยตนเองโดยไมตองมพยาบาลพเลยงหรอพยาบาลรนพคอยควบคมก ากบดแลหรอไม หากตนเองผานการประเมน จะมอสระในการตดสนใจในการท างานไดดวยตนเอง ดงนน พยาบาลจบใหมรนอายแซดจงตองพยายามพฒนาตนเองใหมความพรอมทจะเปนตวจรงของหนวยงาน ซงพๆพยาบาลกจะมสวนกดดนใหพยาบาลจบใหมรนอายแซดเรงรดพฒนาตนเอง โดยน าตนเองไปเปรยบเทยบกบพยาบาลรนพทสามารถผานการประเมนชวงทดลองงานไดเรวกวา รวมถงการถกพๆดเวลาทท างานไมรอบคอบหรอผดพลาด ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“มาทางานจรงมนไมเหมอนตอนทเปนนกศกษา ตอนนนสวนมากเราจะอยใตการดแลของอาจารยเปนสวนใหญ เราจะไมได Contact กบพท Ward เยอะ อาจจะไมรระบบงานใน Ward มาก เพราะจะมอาจารยคอยดแล แตพอมาทาจรง ๆ มนจะตองดแลตวเอง แลวไดเขาถงระบบท Ward มากขน ตอนแรกกรสกเครยดคะ อยางทโรงพยาบาลน ปแรกนะ เขาจะไมไดใหเราเปนตวจรง ชวงแรกเขาจะให

70

เราเปนตวเสรมกอน จนกวาเขาจะคดวาเราผานโปร [ชวงทดลองปฏบตงาน] แลวเขาถงจะใหเราเปนตวจรง ...แลวกวาจะไดเปนตวจรงกแลวแตรนอกคะ อยางรนหนนะประมาณ 3 เดอน บางรนท Ward กเปนป มนแลวแตคะแนนสอบ Competency แลวก Head เปนคนประเมนดวย อยางชวงแรกทเปนตวเสรม อยางเปนนองจบใหม พเขากจะมองประมาณวา ไมมความไวใจเรา แลวเรากจะทาอะไรไมคอยถกเพราะบางทเรากไมร กโดนดาบอยหนอย” (ID9T1P2-3)

“...แลวพเขากจะเรง เหมอนตองสอบๆ นะ ใหผาน จะไดเปลยนชด จะได

ทางาน คอพเขาจะสอนคะ เปนชวงสอน 2 – 3 เดอนกอน แลวกประมาณ 6 – 7 เดอนพเขาจะเรมใหสอบเปลยนชดนะคะ คอหนอย NICU กจะใสชดพยาบาลกอน พอเปนตวจรงแลวกจะไดใสชดเขยว พเขากสอบจะมทงสอบขอเขยน แลวกทงสอบทาหตถการ สอบทกอยาง แลวรสกวามนเครยด แลวบางทมพเขากดดนวาเนย ปทแลวนะ เขากจะเปลยนชดเรวนะ ทาไมรนนไมเกงเลย กรสกวามนเครยด” (ID12T1P2)

“ชวงแรกทมาทางานทน มนจะไมคอยเครยด เพราะวาเปนนองใหม พเขาไมจจกบนองมาก เหมอนยงคอยสอน อยในชวงสอนงานนะคะ กเลยไมคอยเครยดมาก มนยงดไมมความคาดหวงอะไรเทาไร แตมนจะกดดนชวงประมาณเขาครงป เขา 1 ป คอมนเหมอนจะมหลายเสยงวา เออทางานมาตง 1 ปแลว ทาไมยงทาไดแคน มนจะกดดน แลวกเครยดมาก คอโดนวาตลอด บางทกสงเวรไมรเรอง บางทกแจกยาไมครบ แลวพเขามาเชกใหเรากบอกวา อาวอนนมน 2 เมดน ดไมด บางทมหลดบาง” (ID6T1P7)

“ตอนนนรสกเหนอยรสกทอ เพราะมนมขอเปรยบเทยบกบคนอนครบทเขา

ไมไดเรยนพยาบาล ทเขาทางานเชาเยนกกลบแคนนครบ เขามเวลาพกผอนเหมอนคนอนเขาใชชวต Cycle การนอนแบบคนทวๆไป แตเราตองมาทาตอนตหนงตสองตองมาพลกตะแคงตวคนไข บางทคนไขมไขกตองมาเชดตวตอนตสามตส อะไรแบบนครบ ตอนนนกคดครบวาเออเรามาทาอะไรตรงน ทาไมตองมาทาอะไรแบบนดวย กถามตวเองตลอดครบตอนนน จนมาวนหนงกมารสกครบวาถาไมมวชาชพนแลวใครจะมาทา เปนหมอกทาไมได ถาไมใชเรา เพราะฉะนนผมพยายามทจะมองวชาชพเราเปน Positive ตลอดครบ เพอใหเราไมรสกเสยกาลงใจเวลาทเราทางานครบ” (ID2T2P1)

71

1.3 เครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน การเขาไปท างานในสถานททไมคนเคย หรอแมจะเคยผานการฝกงานจากสถานทนมา

กอน แตกไมไดคนเคยกบผรวมงานประจ าหนวยงาน เนองจากครงทเปนนกศกษาพยาบาลจะใชเวลาอยกบอาจารยพยาบาลมากกวา เมอถงเวลาทจะตองมาท างานจรง ท าใหพยาบาลรนอายนกงวล กลวกบการตองเผชญกบผรวมงานทอาจจะไมยอมรบการเปนพยาบาลจบใหมทเขามารวมท างานดวย เนองจากตนเองไมเกง คดชา อาจจะแกปญหาไมไดอยางทถกคาดหวงไว สวนพยาบาลจบใหมทจบการศกษาจากสถาบนอน กรสกกลวเชนกน และรสกเครยดมากเนองจากไมรวาจะเผชญกบผรวมงานแบบใด พทท างานดวยจะดไหม ตนเองจะท างานไดหรอไม จะท างานทนเพอนทจบจากสถาบนแหงนหรอไม เมอคดไวลวงหนาแบบนจงท าใหพยาบาลจบใหมรสกเครยด บางคนถงกบรบประทานอาหารไมได และนอนไมหลบ เมอตองขนไปปฏบตงานท าใหเปนลมขณะรบเวร บางคนเครยดมากจนเกดอาการเครยดลงกระเพาะ ในขณะทพยาบาลจบใหมอกสวนหนงไมเครยดและคดวาตนเองปรบตวไดงาย เนองจากในหนวยงานมพทมอายรนราวคราวเดยวกนหลายคน สวนรนพทมอายหางจากตนเองมาก หรออยคนละรนอาย พยาบาลจบใหมจะพยายามเรยนรทจะท าใหพๆประทบใจตน เชน การเรยกชอไดถกตอง การตงใจฟงทพสอน และการอาสาชวยท างาน เปนตน

“ความรสกตอนทไป Ward ครงแรก ตอนนนกงวลแลวกเครยดมาก ...เรา

ไมไดเครยดกงวลเรองเกยวกบประเภทผปวย เราเครยดเกยวกบเรองเพอนรวมงานอยางเดยววา เขาจะสอนเราไหม กงวลมากวาเพอนรวมงานจะไมยอมรบหรอวาจะดถก เพราะวาไมไดเปนคนเกงอะไรมาก คนหวชาแลวกชอบถามซา ๆ เรารตว แตวาบางทเรากรตววาเราเปนคนแบบนแตเราแกไขไมได จาไดวาทางานวนแรกเปนลมเลยคะ คอเปนลมมาตงแตรบเวรตอนเชา คอไมไดเกยวกบงาน เกยวกบทเราเครยดมากกวา เครยดตงแตตอนกลางคนแลวกไมไดนอนแลวกกนขาวไมลงตอนเชา” (ID1T2P4)

“ตอนเปนพยาบาลใหมๆทเพงจบมาเลย ผมกมการเตรยมตวคอนขางมาก

ครบ ดวยความทผมไมไดจบจากคณะพยาบาลศาสตรทน มนกจะมความ Stress คอนขางเยอะมากๆครบ ดวยเรามองวาโรงพยาบาลแหงนเปนองคกรทมองคความร ม Knowledge แนนๆมากๆเลยครบ ผมมาตอนแรกรสกกลวมากเลยครบ รสกเครยดจนลงกระเพาะเลยครบ ซงตอนนนเครยดไปหมดเลยครบ ดวยความทเรามาเรมทางานใหมดวย พจะเปนยงไงบาง เราจะทาไดมย เราจะทางาน

72

ทนเพอนทจบจากทนหรอเปลา แลวพๆจะเอนดหรอสอนงานเราเหมอนนองทจบจากทนหรอเปลาครบ ตอนนนความรสกมนปนเปกนไปหมด” (ID2T2P1)

“กชวงแรกหนกเครยดจรงดวยความทหนจบจากทอนมาดวย ความทความร

อาจจะไมเทาเพอนทจบจากทน หนเครยดในเรองของการปรบตวเขากบพเขาอะไรอยางน หนจะทางานเขากบคนอนไดไหม พแตละคนจะเปนลกษณะยงไงอะไรแบบนคะ พเขาจะตอนรบเราหรอเปลา คอหนไมเคยมฝกทโรงพยาบาลนเลย กกดดนอยวาเราจะเปะไหม... มา Ward วนแรกกเปนพหวหนาแลวกมพทคอยดแลเปนพเลยงเพราะวาหนจบจากทอน พเขาจะเปนหวงวาหนจะปรบตวไมได แลวพอหนไดคยไดอะไรกบเขามนกทาใหความกงวลอะไรตางๆ มนลดลงมากเลย หนปรบตวอยประมาณ 2 อาทตยกไดแลวกบพวกพๆ เขานารกกบหนทกคน…” (ID11T1P4)

“ท Ward หนม RN Senior เยอะมาก ประมาณ 6-7 คนเลย เหมอนจะ

อายประมาณ 48 แลวกไลๆลงมา 43 42 ป แลวกตดลงมาทอายนอยกวา 30 เลยคะ แลวกรนพวกหนลงมากจะเปนอาย 27 26 25 24 23 ชวงแรกทหนเปนนองใหม หนรสกวาแทบไมตองปรบตวอะไรมากใหเขากบรนพคะ ดวยความทแบบพนฐานหนเปนคนทเขากบคนงายอยแลวคะ หนกเลยรสกวา หนไมคอยมปญหาเรองของการสรางสมพนธภาพกบคนอน หนรสกวาเราตองสงเกตนดหนง อะไรทสรางความประทบใจใหกบคนอน เชน จาชอพเขาได เขาบอกแคครงเดยวหรอเขาไมบอกชอ เรากไปหาชอเขามา อะไรอยางน คอความประทบใจแรกคอการจาชอคน แลวกเรยนรทจะรบฟงเขาแบบจรง ๆ เวลาทพเขาพดเขาอธบาย แลวหนกจะเสนอตวอาสาเลยคะ เวลาทางานอยางมอะไรใหชวยไหมคะ บอกพเขาไปกอนเลย ใหเหนวาเรากระตอรอรนทจะเรยนร อยากชวยงานพเขาจรงๆ หนคดวาทาแบบนคอชวยไดจรง ๆ นคอการสานสมพนธของหนกบเพอนรวมงานทอายเยอะกวา จะไมคอยมปญหากนเทาไหร เพราะวาพเขานารกทกคนเลย นสยดหมด” (ID4T1P7-8)

73 2. เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด

เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดไดรบการแนะน าและเดนส ารวจหอผปวยเบองตนแลว พยาบาลจบใหมรนอายแซดตองมการพฒนาตนเองเพอใหผานชวงทดลองงานเปนพยาบาลเตมตว ทสามารถท างานไดอยางอสระ โดยไมตองมหวหนาหอผปวย พยาบาลพเลยงหรอพยาบาลรนพมาคอยควบคมก ากบดแล พยาบาลกลมนยงไมมความมนใจในการท างาน เนองจากมองคความรจ ากด จงตองพฒนาความรของตนเอง ดงค ากลาวของพยาบาลจบใหมรายหนงทวา “พอเราจบมาท างานปบเรา..ไมม Knowledge เลย ผมมความรสกวาเราจะท างานโดยทไมมความมนใจ คนทจะท างานดวยความมนใจได จะตองมความรระดบหนงไปท างานครบ มนถงจะมความมนใจได เพราะฉะนนเราไปท างานปบ การมองคความรทดจงเปนสงทส าคญในการท างาน …เราตองรบผดชอบชวตคนคนหนง ซงบางทเขากฝากชวตไวกบเรา ทงทเรากไมเกงอะไร เพราะฉะนนมนกเลยเปนตวกระตนใหเรา … พยายามรวบรวมความรใหเยอะๆ เพอชวยเหลอเขาใหได ใหสมกบความคาดหวงของคนไขครบ (ID2T2P18-19)” จากการวเคราะหขอมลพบวา พยาบาลจบใหมรนอายแซดมการเรยนรงาน ประกอบดวย 5 ประเดนคอ 2.1) เรยนรจากพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพททนสมย และเปดใจกวางยอมรบ 2.2) ศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ 2.3) สอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง 2.4) หาเทคนคชวยจ า โดยน าไอทมาใช และ 2.5) แลกเปลยนเรยนรประสบการณในไลนกลม ดงรายละเอยดตอไปน 2.1 เรยนรจากพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพททนสมย และเปดใจกวางยอมรบ

เมอเขามาปฏบตในระยะ 3 เดอนแรก หวหนาหอผปวยจะมอบหมายพยาบาลพเลยงใหดแลพยาบาลจบใหม ซงการมอบหมายพยาบาลพเลยงน บางหนวยงานมอบหมายอยางเปนทางการ คอใหพยาบาลจบใหมอยกบพยาบาลรนพคนใดคนหนงตลอดระยะเวลาของการมอบหมายพยาบาลพเลยง แตบางหนวยงานไมมการมอบหมายแบบเฉพาะเจาะจง แตจะมอบหมายใหพยาบาลรนพทท าหนาทหวหนาเวรเปนผดแลพยาบาลจบใหม พยาบาลจบใหมทกคนใหความสนใจและเรยนรสงทพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพสอน เนองจากตระหนกดวาตนเองยงมความรไมเพยงพอในการท างาน จงท าตวเหมอน “น าไมเตมแกว” พรอมทจะเรยนรทกอยางทพยาบาลรนพสอน สาธต อธบาย และตอบค าถามทพยาบาลจบใหมทขอสงสย ในบางหนวยงานมสมดเกบประสบการณใหพยาบาลจบใหม ไดฝกท าหตถการตางๆ แมวาพยาบาลจบใหมจะมความตงใจในการท างาน แตดวยประสบการณการท างานทมจ ากด ท าใหการท างานยงเกดความผดพลาด ลาชา จดล าดบความส าคญของปญหาไมถกตอง จนถกพพยาบาลด หรอวากลาว แตพยาบาลกลมนกยอมรบการต าหนของพยาบาลรนพ นอกจากนพยาบาลจบใหมรนอายแซดไดสะทอนวา การเรยนรงานกบพยาบาลอาวโ สจะท าใหไดค าอธบายทมรายละเอยด ท าใหพยาบาลจบใหมเขาใจเนอหาทสอน ในขณะทพยาบาลรนพทมอายใกลเคยงกบพยาบาลจบใหม จะใหขอมลไดไมละเอยดเทาพยาบาลอาวโส แมวาพยาบาลจบใหมจะ

74 เขากนไดดกบพยาบาลรนพทมอายใกลเคยงกบตน แตพยาบาลจบใหมกอยากใหพยาบาลรนอาวโสเปนผสอนงานมากกวา และการสอนงานนนพยาบาลจบใหมอยากใหปฏบตใหดจะไดฝกปฏบตท าจรงไดและจะท าใหพยาบาลจบใหมจ าไดมากกวาการสอนทฤษฎอยางเดยว พยาบาลจบใหมบางรายกลาววา ในขณะทพยาบาลรนพสอน หากพยาบาลจบใหมไมเขาใจ กสามารถถามได พยาบาลรนพยนดตอบใหทกค าถาม แตเมอสอนไปแลวพยาบาลจบใหมยงท าไมได หรอตอบค าถามไมได พยาบาลรนพจะด ท าใหพยาบาลจบใหมตองหาความรเองและไมกลาถามพยาบาลรนพอก ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“ผมคอนขางทจะเปนคนนอบนอมถอมตน พเขากจะเอนดครบ คอยสอน

มดดาวาบาง แตกพยายามรบในสงทพเขาสอนครบ ไมทาตวเปนนาเตมแกวครบ ถงแมชวงแรกจะมโดนดโดนวาบาง สวนใหญจะเรองของการทางานทยงไมคลองครบ มนจะทาใหไปโหลดงานพเขา เชน อยางการฉดยา หรอวาดวยความทตอนแรกๆพเขาจะใหดแลคนไขแบบหนงตอหนงตามบรบทของ ICU ผมนะครบ ซงตอนนนเรากยงเปนนองใหมไมสามารถ Manage คนไขคนเดยวไดวาตองมยาตวไหนใหกอน ทาอะไรกอน ยงงงๆจบตนชนปลายไมถกครบ วาชวงนตองทาอะไรๆ แตพอเรา active ทจะทางาน มอะไรไมเขาใจกจะถามพเขาทนท พยายามเรยนรงานใหเรวครบ อนไหนทคดวาเรายงไมคลองกขออาสาชวยพเขาทาบอยๆอยางเชน เปดเสนใหนาเกลอ เจาะ Blood gas ชวยเตรยมอปกรณทาหตถการใหแพทยใน Case ของพเขาครบ หรอรบชวยเหลอพเขาเมอเรยกไปชวยยกตว” (ID2T2P3)

“ ...คออยางท Ward หน กจะมสมดเกบประสบการณ วานองจะตอง

ประสบการณทาอะไรบาง ทงผก tube [Endotracheal tube] ทาแผล Tracheostomy ชวยหมอใส C-line [Central line] A-line [Arterial line] หรอวาเจาะทอง เจาะปอด ตอขวด ICD [Intercostal drainage] ทกหตถการ มนดเยอะและดยากไปหมดคะ คอพอถาเราไดทากจะใหพทเปน In charge รบทราบ แลวคอมนไมไดแคเราจะตองทาเปน แครขนตอนเสรฟอปกรณใหหมอ 1 2 3 4แตเราตองเขาใจวา Management นหมอเขาทาไปเพออะไร เราตองเขาใจหลกการและเหตผล Setting ventilator กตองเขาใจวาทาไมถงปรบแบบน ปรบจาก Arterial blood gas แลวมนแปลผลวายงไง คอเราตองแปลผล Blood gas ใหเปนอก กเลยเครยด...” (ID3T1P3-4)

75

“ตอนทหนเปนนองใหมพเขาไมได Assign วามพ Preceptor ทสอนพวก

หนเปนหลกคะ สวนใหญจะเปนพ In charge ทมอายประมาณ 35-40 นดๆ หมนเวยนเปลยนกนมาสอนในแตละเรองคะ หนรสกวาพเขาเกงมากคะ ดวยความทพเขาทางานมานานแลวกมประสบการณเยอะ...หนรสกวาพเขาเกงนะ มความรเยอะอะไรอยางนคะ เวลาทพเขาสอนกจะมสไลด หรอไมก Sheet มาใหเราเรยน แตวาบางทกจะไปสอนกบเครองอยาง Ventilator กจะไปสอนทหนาเครอง หรอบางทกมการเรยนรจากหนางาน เชน Central line การใส Internal pacing อะไรอยางน อยางทพเขาสอนทาใหเราเขาใจมากขนจรงๆคะ คอหนชอบเรยนแบบเหนของจรงมากกวา มนจาภาพได ถาแบบวาไปอานมา แตวาเราไมเคยเจอ มนกสดทายมนกลมอยด หนคดวาถาจะใหพรนอายใกลๆกนกบหนมาสอนหรอมาเปน Preceptor อาจจะเขาใจกนงายกจรง แตหนมองวาพเขากยงขาดประสบการณอยคะ อาจจะถายทอดความรไมดเทาพๆทเปนระดบ Senior หรอมประสบการณเยอะๆ ถาเปนไปไดหนกอยากให Ward หนปรบนะคะ ใหมพ Preceptor ทงรน Gen Y Gen X อยางคนท Gen ใกลๆ กนกจะไดแบบ Share สงทเราคดไดงาย เขาอาจจะเขาใจความคดเราแลวกชวยกนอธบายแทนพได แตวาถาเปนพ Gen X เขากจะมประสบการณและใหคาแนะนาเราเกยวกบการทางานไดอะไรเยอะกวา แตพวกหนกจะเกรงๆไมกลาถาม” (ID3T2P10-11)

“ตอนทไปทางานท Ward น มระบบพเลยงทใจด ทาใหเราอยากเรยนร

อยากถามเวลาทมขอสงสย แตถาเจอพแบบดๆตงแตแรก ดไมคอยเปนมตร หนกรสกวาเรากไมกลาถาม ไมอยากทจะไปคยดวย เดยวไวรเองหาคาตอบเองดกวา แตวาถาพเขาใจด เปดโอกาสใหเราไดถาม แลวพเขาอยากสอนนองใหมจรง ๆ เรายงอยากถาม อยากศกษาในจด ๆ นใหละเอยด แลวหนคดวาการทเราใชคาวา ถาเราถามอะไรไดตอนทเราเปนนองใหม ทกอยางจะไมผดนะ เพราะเราไมรจรง ๆ อะไรทไมร กอนทจะไปทากบคนไข หนกจะถามกบพทมประสบการณมากกวา อยางพหนทาแบบนไดไหมคะ ทาแบบนมนถกไหม หนจะไมแบบปลอยผานหรอคดไปเองวาถก แลวเกดอนตรายกบคนไข หนคดวาดวย Ward หนมระบบพเลยงทใจด ทาใหหนกลาถามพเขา จนทาใหหนเปนงาน สามารถทางานใน Ward ไดเรวขนคะ” (ID4T1P4-5)

76

“ตอนทเขาเปนนองใหมท Ward หนจะมพพยาบาลทเปนพเลยงคะ พเขานาจะอายประมาณ 41- 42 ปคะ พเขาเปน Nurse educator ดวยคะ เขากเลยสอนเกง สอนเขาใจงาย มความรแนน เวลาทสอนพเขาจะยกตวอยางใหเหนภาพจากทฤษฎทวาเปนแบบน คนไขเปนแบบไหน พเขากจะสอนใหคดเปนคะ แบบมเหตผลในการดแลคนไขอะไรประมาณน รสกวาหนชอบวธการสอนของพเขามาก อกอยางพเขาเปนคนทไมด แบบเรากลาทจะถาม หลกๆพเขาจะสอนความรเกยวกบการพยาบาลผปวยออรโธปดกส การดแลคนไขหลงผาตดสะโพกตองดแลยงไง หลงผาตด Spine ตองจด Position ทาไหน แลวกจะสอน Basic nursing care คะ อยางการฉดยา การเปดเสนใหนาเกลออะไรแบบนคะ” (ID4T1P5)

“...ถาจะสอนเกยวกบการรบสายโทรศพท การตาม Round อาจารย การ

พดกบคนไขตองเรยกคนไขวายงไง แทนตวเองวายงไง กจะมพทจบไดประมาณ 1-2 ป คอยสอนเวลาทหนขนเวรกบพเขาคะ จะประกบกบพเขาเวลาเขาหองคนไข ดวยทอายหางกนไมเยอะจะรสกวาคยกนงายขน แตนหนไมคอยเหนดวยหรอกนะ หนรสกวาใหคนทมประสบการณมาสอน อยางพทเปน Senior นาจะดกวา ถาใหพทจบมา 1-2 ป ตอใหคยกนงายกจรง รนเดยวกนกจรง คยเปดใจกนได แตวามนรสกมนไมคอยปลอดภย เวลาเจอสถานการณทมนลาบากหนคดวาพเขากยงไมคอยมประสบการณกลววาจะแกไขปญหาไดไมดเทาพทเปนระดบ In charge อายสก 40 ปขนคะ” (ID4T1P5-6)

“พ Preceptor เขาสอนดมาก ตอนสอนนะ แตวนหนง ทพ Preceptor

จะตองเขามาทางานรวมกนกบเรา อนนจะเปลยนเปนคนละคนเลยคะ เวลาทพเขาสอนกพดอธบายด ละเอยด แลวในระหวางทพเขาสอนกถามได อาจจะเปนคาถามโงๆ กถามได คาถามทเหมอนเราไมไดเตรยมอะไรมากอน คอไมรอะไรเลย พเขากตอบ แตมนจะคนละแบบเวลาทางานอยในทมเดยวกน บางทกอนทเราจะถามกตองคดกอนวาจะถามเรองอะไร ถาเปนเรองทเขาเคยสอนแลว อาจจะโดนดได เพราะเขาเคยสอนเรามาแลวเราทาไมได เขากจะคาดหวงกบเราวาเราตองทาได คอหนรสกวาระยะเวลา 3 เดอนทพเขาสอนไมพอคะ คอหนมองวา ICU ทหนอยมนมอะไรใหรเยอะ เรองตางๆ นาๆ มนเยอะมาก แลวมนกไมไดตรงตามทฤษฎ คอตามทฤษฎบอกวาเปนแบบน แตพอมาเจอคนไขจรง

77

ทาไมทาแบบน เหมอนทสอนกบททางานจรงๆ กมสวนทมนไม Relate กนอย” (ID10T1P17)

“อยางตอนแรกทมา พ Preceptor อายกจะ 30 กวาขนไปคะ แตไมถง

40 จะสอนแบบนงเรยนในหอง ขน PowerPoint เลย จะเปนพวกเรองโรคของเดก แลวกหตถการตางๆ ตองเตรยมชดเตรยมของยงไง ตองชวยแพทยจดยงไงหรออะไรอยางน วธการทา สวนใหญแรกๆ จะเปนทฤษฎกอน วาโรคแตละโรคเปนยงไง กอนเรยนจะม Pre test แลวหลงเรยนภายใน 3 เดอนนนจะม Post test แลวพเขากมสอนการตรวจรางกายบางอยางทตองทาหตถการ พเขากจะมอปกรณมาให มหนจาลอง มสอนทา แลวพในทมถามทาหตถการ ใหเจาะหลง มใส Tube [Endotracheal tube] ทานนทาน พอเราเรมเตรยมคลองละ กใหเขา Case จรง ใหเตรยมของใหด ถาเปน Case ทไมหนกมาก ไม Severe มาก กจะใหเราทาเองเลย สวนใหญพเขากจะเรยกมาสวนหลงเลกงานบาง บางทกมาในเวรกเรยกมาสอนเลยถาวางคะ ...หนชอบทาจรงมากกวา รสกวาการทเราไดทา เราจะจาไดมากกวา อยางบางอยางตอนทพเขาสอน แลวจะมใบทาหตถการ ตองใหพเขา Sign วาในเวรเราไดทาอะไรบาง ใหพคนทดแลเปนคน Sign เปนประสบการณคะ บางอยางหนไมเคยทาเลย แตพอไดเปลยนชด เพงไดมาทา กจะแบบ พอไดทาครงแรกกจะจาได เพราะวาเราตองเตรยมเอง แลวกจะดวาเราลมอะไร คราวหนาเรากจะทาได” (ID12T1P2-3)

“รนไหนททาใหเรารสกแบบสบายใจสด คยงายเวลาไปทางานดวย กจะม

พหางจากหนประมาณ 5 ปคะ เขามการมาสอนงาน เขากจะมาบอกวาทาอยางนนะ กอยางเชน เรองการใหยาอะไรแบบน ยกตวอยางนะคะ หนเหนพทหางจากหนปสองปนแหละเขาจะ Round ใบ MAR [Medication administration record] ตอนเวรบาย แบบเขยนวา Note มยา 16.00 น หองนมใครบางอะไรแบบนคะ แตพอกคนหนงเขาจะทาลกษณะพบเปนใบ MAR [Medication administration record] คอเวลาไปเอายาไปจดยาเขากจะเอาไปทงใบ MAR [Medication administration record] แตของหนจะจาแบบวา Round ทละคนอนน เวลาเรามาดวาตอนนตอน 16.00 น. มยาอะไรบาง มเตยง 8 นะ คอเขยนเปน Note ไวแลวกพบใบ MAR [Medication administration record] อกรอบ แลวพอไปจดหนกเอาใบนทหนเขยนไปจด

78

ยาดวยคะ อนน คอท า ใหหนด ง ายกว าด ใบ MAR [Medication administration record] เพราะวาบางทมองใบ MAR [Medication administration record] แลวจดยาแบบนมนหลดมนเยอะมาก พบางคนเขากพบใบ MAR [Medication administration record] อยางละครงวาคนนมยาอะไรบางแลวเดยวคอยไปดอกท อนนคอ พเขาสอนหน แลวหนกดจากพเขาอกทหนง คอมนทาใหเรามทางเลอกวาทางไหนมนปลอดภยกบเรากเลยเลอกวาวธนนาจะโอเคสด” (ID11T1P4-5)

2.2 ศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ การเรยนรงานสวนใหญของพยาบาลจบใหมรนอายแซด จะเปนเรองเกยวกบโรคตางๆ

ของผปวย ในการทจะใหการพยาบาลไดตามปญหาของผปวย พยาบาลจบใหมรนอายแซดกตองรจรงเกยวกบอาการ การรกษา พยาธสภาพของโรค และการใชยาตางๆ รวมถงโรคใหมๆทไมเคยมความรมากอน พยาบาลจบใหมรนอายแซดจะใชเวลาวางจากการดแลผปวยสบคนขอมลผานเครอขายทางอนเทอรเนต โดยเลอกเวบไซตทมขอมลทนาเชอถอ เชน เวบไซตของคณะแพทยศาสตรของมหาวทยาลยตางๆ นอกจากนพยาบาลจบใหมรนอายแซดยงอานต าราเพมความรโรคตางๆ อานวารสารบทความวชาการ และบางรายอานบทความวจย เพอตองการใหรขอมลทมหลกฐานเชงประจกษทจะน ามาใชในการพยาบาล พยาบาลบางรายไดรบโอกาสใหไปรวมประชมวชาการเพอไปเพมพนความร ซงมนกวชาการชาวตางประเทศมาบรรยาย พยาบาลผเขารวมประชมจะไดรบทงเอกสาร หนงสอทเปนขอมลททนสมยมาศกษาตอ นอกจากนในการประชมประจ าเดอนของหอผปวยจะมการน าขอมลทางการแพทยททนสมยมาแจงในการประชม และหากมเวลาวาง พยาบาลกลมนจะเขาฟงการบรรยายของอาจารยแพทยกบแพทยประจ าบานในการประชม Content conference ซงจะไดความรถงแนวทางการรกษาและเหตผลในการใหการรกษาแกผปวย นอกจากนการทหนวยงานเปนแหลงศกษาดงานของบคลากรดานการแพทยตางๆและแหลงฝกปฏบตงานของหลกสตรเฉพาะทางทงของแพทยและพยาบาล ท าใหพยาบาลตองมการเพมพนความรใหทนสมย ดงค าใหสมภาษณตอไปน

“พอเจอโรคใหมๆหนกจะเปดในอนเทอรเนตหาความร เองเลยคะ

ซงสวนใหญเวบไซตทหาในอนเทอรเนตจะพยายามหาในเวบของโรงพยาบาลทเชอถอไดคะขอมลทเราไดมาบางอยางทเราไมคอยเขาใจ หนกจะศกษากบผปวยโดยตรงคะ ในชวงปทผานมาเพงมมาคะ ชอโรคแปลกๆทเราไมเคยเจอ พ

79

เขากบอกวาพกเพงเคยเจอเหมอนกน อาจจะไมมคอยมคนศกษาหรอทาวจยมากเทาไหรคะ” (ID1T1P2)

“ถาตอนทางานมเรองโรคหรอการรกษาทสงสย กจะหาขอมลในมอถอคะ

แตวาตองดลกษณะเวรวนนนเรามเวลาวางไดจบมอถอไหมคะ ถาวางกจะจบมอถอทนทหาขอมลในมอถอ สวนใหญจะเปนหาขอมลในอนเทอรเนตคะ พวกโรงพยาบาลมหาวทยาลยตางๆ คะ สวนใหญจะเปน CMU ของเชยงใหมคะ แลวกขอนแกน แคนน ตอนแรกคอเราไมไดรเรอง Evidence base อะไรมาก คอเราเคยเรยน แตพวก Pub Med คอรสกวาเราเขาไมถง สวนใหญคอเราเขา Google แลวเราจะพมพตอทายวาอยากไดของเวบไหน บางทกจะไดบาง บางทกไมไดบาง สวนใหญเรองยากจะเปน pharmacy.mahidol” (ID1T2P16)

“ถาเปนตารากจะมอานตาราโลหตวทยา แตเปนตาราภาษาไทย ซงไมคอย

Update เลย เราจะไดความรใหม อกอยางหนงกคอทไปประชมวชาการกบชาวตางประเทศ อาจจะเปนหมอจากตางประเทศ เขากจะม Sheet มสมด มเปนเลมคะ จากตางประเทศมามนจะ Update กวา แตคอกวาจะไดไปกมาทางานไดปกวาคะ ใน Ward กม Content conference ของพยาบาลทกๆเดอนในวนทประชม Ward และในทกวนศกรเราจะมของ Resident มา Content conference กบอาจารยท Ward กคอถาชวงเชาเราวาง เคลยรเสรจแลวจะรบเขาไปฟงเลย เพราะวาตอนนนเปนตอนทเราวางพอดคอไดความรเยอะมาก คอหมอเขาจะ Conference กน จะเลอก case ทนาสนใจมา Conference กนวา โรคนแนวทางการรกษาทาไมถงเปนแบบน แลวคนไขมอาการแบบนมา มภาวะแทรกซอนแบบนมา รสกวาไดความรมากๆ” (ID1T2P16)

“…อกอยางในการเตรยมตวของผมกจะอานหนงสอกอนขน Ward ไป

ดวยครบ หลกๆเลยหนงสอทผมอานกจะเปนหนงสอทมความเฉพาะทาง ในเรองระบบประสาทและสมอง ดวยความท Ward เปน ICU neuro ทม Complication เยอะหรอคนไขในระยะวกฤตครบ และเปน Ward ทมคนมาดงานบอยทงหลกสตรเฉพาะทางของพยาบาล หรอของแพทยครบ กจะมหนงสอเยอะมากครบทเกยวกบระบบประสาททอาจารยในภาควชาไดเขยนไวหรอนามาบรจาคครบ ผมกจะเอามาอานครบ” (ID2T2P17)

80

“…อยางการสบคนขอมลยาครบ ทโรงพยาบาลผมกจะมระบบทใชสบคน

ขอมลยาในโรงพยาบาลครบ เวลาทเราไมมนใจวายาตวนผสมยงไงหรอใช Solution ไหนผสมจะไมตกตะกอน ผมกจะเขาไปดในนครบ มนกชวยเราไดเยอะครบ แทนทเราจะโทรถามสบคนกนเอง กไมไดคาตอบทเคลยรเทาไหรครบ หรอจะไปถามเภสชกรกเสยเวลาครบ ผมบอกวาตรงนเขามาชวยเราไดเยอะครบ” (ID2T2P17)

“...แลวตองอานหนงสอมากๆ ชวงปแรก ซงสวนใหญจะมหนงสอเรองเวช

บาบดวกฤตคะ ทอาจารยหมอเขาจะเขยนตาราอายรศาสตรวกฤตทมใน Ward ถาไมกมไปซอมาอาน หนงสอเรยน EKG กตองซอมาหาอานเพมเตมเอา ถาไมงนกจะหาใน Google เปนสวนใหญ หนกเลอกจากเวบไซตท เปนของคณะแพทย เชน คณะแพทยศรราช รามา จฬา ทมนดนาเชอถอ สวนใหญจะไมไดหาอานงานวจย แตจะเปนอานบทความทเขาเขยน งานวชาการในเรองทเราสนใจมากกวาคะ (ID3T1P4-5)

“สวนใหญกอานในเนต [อนเทอรเนต] ดคะ หนกจะเลอกจะเปนลกษณะ

อานพวกงานทเขาวจยอะไรแบบน ทมการ Support สวนใหญกเวบของ มหดล เพราะมนจะมของอาจารยทเขาเขยนไว มทงบทความดวย วจยดวย กจะหาขอมลอยางเชนทาคนไขทา TACE [Transcatheter arterial chemoembolization] ทาไมถงแบบเหยยดขาตรงเพราะอะไร คอเรากรวาเพราะอะไร แตเรากไปหาความรเพมเตมวาโรคนมนเปนยงไง เพราะวาตอนแรกหนกกงวล เครยดเหมอนกนวา RFA [Radiofrequency ablation] กบTACE [Transcatheter arterial chemoembolization] มนจะตางกนยงไง คอตอนแรกจะสบสนสองโรคนอย แตเหมอนพอเจอคนไข เจอประจา เพราะคนไขจะมาตลอด” (ID11T1P14)

“ตอนปแรก ทเขามาทางานหนกตองเตรยมความรเยอะเหมอนกน แตละ

โรคกจะมอะไรทอาจจะตางกน …Search หาขอมลพยายามดจากท Link ภาษาองกฤษ เชน PubMed ทเปน journal ภาษาองกฤษ หรอไมกตามความรของโรงพยาบาล อาจจะเปนภาษาไทย อยางเชน ของ ศรราชกดวย เชน โรค

81

อาการและอะไรอยางน หรอเรองไหนทเราไมรแลวหนก Search ทนท แลวแตสถานการณวาเดยวนนทาไดไหม ถาเกดวาทาไดก Search เลย แบบบางทเหนเขากาลงคยกนเรองน เออวะ หนกไมเคยรเหตผลทแทจรงวาทาไปทาไม กแอบๆ มา Search มนกจะจาได มนเปนสงทเหมอนเราตงคาถามเองมนจะจาได มนเจอในจากการทางานจรง...” (ID10T1P12-13)

2.3 สอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง

ในการดแลผปวของพยาบาล นอกจากจะตองมความรทางการพยาบาลแลว พยาบาลยงตองมความรเกยวกบแผนการรกษา และความรเกยวกบยาทใชกบผปวยดวย ขอมลเหลานพยาบาลอาจศกษาไดจากการเขยนความกาวหนาในการรกษาของแพทย (Progress note) แตในทางปฏบตแพทยจะเขยนบนทกไวคราวๆ ไมไดระบเหตผลในการปรบเปลยนวธการรกษา เชน การปรบเครองชวยหายใจ การปรบเปลยนยา พยาบาลจบใหมรนอายแซดกจะสอบถามจากแพทยผรกษาถงเหตผลดงกลาว นอกจากนพยาบาลยงสอบถามหนงสอทแพทยอาน เพอทจะไดหามาอานบาง เนองจาก Procedure บางอยางจะมในต าราแพทย หากเปนปญหาดานการใชยา เชนการผสมยาทถกตอง ไมใหตวยาตกตะกอน พยาบาลจบใหมจะโทรศพทถามเภสชกรของโรงพยาบาลโดยตรง แตถาเปนการทบทวนความรทางการพยาบาลแลวยงมขอสงสย พยาบาลจะสอบถามจากพยาบาลรนพ โดยตองมการศกษาความรไปกอนลวงหนา เพอน าไปแลกเปลยนกบพยาบาลรนพ ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“...ไมงนหนกจะไปถามหมอคะ คอถามตลอดเลย เพราะวาเราไมเขาใจ

แลวบางทเราตองสงเวรเอง แลวมนตองสงเขาไดวาเหตผลทหมอทานะเพราะอะไร ไปถามจากหมอ Resident เลยวาทาไมหมอถงปรบ Setting ventilator แบบน หมอดจากอะไร ทาไมหมอถง Management แบบน ใหยาหรอยาตวน Treat เรองอะไร สวนใหญถาถามกบหมอ Resident กเชอถอได แลวบางครงกหาขอมลเพมดวย บางทหมอจะใชศพททเราไมคอยเขาใจวาเขาพดถงเรองอะไร เรากจบ Wording แลวเรากไปหาตอในอนเทอรเนตคะ จะเปดดในมอถอทนททวางคะ แตถาเปนเรองยาทตองให สวนใหญจะโทรถามหองยาเลย เพราะบางทหมอกไมแนใจแบบการผสม Dose ยาอยางน ตองโทรไปถามหองยา เพราะปรกษาพแลว พกบอกวาพไมแนใจเหมอนกน กจะโทรไปหองยาจะไดคาตอบทแนนอนกวาคะ”(ID3T1P4-5)

82

“สวนใหญจากหนางาน แลวกถามหมอบางเหมอนกนสวนใหญจะเปน Resident อายประมาณ 29 – 30 เปนวยทถามได วาเราอยากไปคนหาเรองนเพมเตม หมอเขาจะอานอะไรกน ไปคนจากทไหน บางทเขามหนงสอทมนละเอยดกวา เขากจะบอก หรอไมกจะถามอยางเชน ทา Procedure นมนคอยงไงนะ การผาตดแบบนคออะไร คอเขาจะบอกเราเชงอธบายใหเราเขาใจ กจะสามารถถามไดตลอด” (ID10T1P12-13)

“...บางเรองอะไรทเราไมร เรากจะไปถามพเขากอน กอนทเราจะเสยงตอ

การทาผด แตเรากเหมอนจะตองจดเรยงประโยคคาพดดๆ วาแบบวา คออนนหนมความคดแบบนนะ หนทาแบบนไดไหม แตไมใชไปแบบไมมอะไรเลยแลวไปถามเขา Blank ไปถาม ใหเขาดวาเราม Idea แตของเรามนถกไหม เทานนเอง” (ID10T1P6)

“ยกเวนถาเรองขอมลยา หนจะโทร 97007 เลย เพราะหนรสกวาหนได

คาตอบทดทกครงและรวดเรวด การผสมยาแตละตวตองผสมในไหนบาง อนนเภสชเขาจะชวยไดเยอะ” (ID4T1P18)

“ผมกจะเอามาอานครบ เสรจแลวปบผมกจะไป Discuss กบพเขาตอ

ครบ สมมตวา caseนมนนาสนใจ ผมกจะไปถามพเขาครบวา ทาไมหมอตองสงแบบน ม Order แบบน โรคนทาไมคนไขม Sign and symptom แบบน เราตองสงเกตยงไงบาง ถาคนไขมอาการแบบนมนเปนยงไง ตอนนนผมยงไมเคยเจออะครบ พทมความรเยอะๆเขากจะมาอธบายใหเราฟงครบ ผมกจะไดความรเพมเตมมากขนครบ เหมอนตอนนนทพเขาสอนใหทาเปน Concept mapping ในแตละโรความพยาธสภาพอะไรบาง การรกษา การพยาบาลโรคนคออะไรครบ จะวาดเปน Mind map เลย กจะทาใหเราเขาใจโรคนมากขน และสามารถดแลคนไขแบบองครวมมากขนครบ…” (ID2T2P17)

“เรองโรคคนไขกมถามหมอเหมอนกนคะ หมอคอนขางคยไดงาย ถามได

หมดเลยทเปน Resident นะคะ แตอาจารยนไมกลาไปถามเลย สวนใหญกเปนโรคทเราไมเคยเจอ อยางทหนเคยถามเรอง เดก Twin ทเปนแบบ TAPS sequence [Twin anemia polycythemia sequence] เราอยากรวา Flow

83

สายสะดอมนมายงไง ทาไมมนฟอรมตวผด หมอเขากจะอธบายไดละเอยดคะ คอถาเราอยากรอะไรกจะสามารถถามหมอเขาได หมอเขากยนดคะ ” (ID6T1P3-4)

2.4 หาเทคนคชวยจ า โดยน าไอทมาใช

พยาบาลจบใหมรนอายแซดมการเรยนรการท างานและเรยนรการดแลผปวย ซงจะตองเรมจากการมความรเกยวกบโรค แผนการรกษา การใชยา และการพยาบาลผปวยอยางมหลกฐาน ซงความรตางๆนไดมาจากหลายแหลง ทงจากการแนะน าสถานทและอปกรณทางการแพทยจากหวหนาหอผปวย การสอนของพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพ การศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ และการสอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง ดงนนขอมลทพยาบาลจบใหมรนอายแซดจะตองจดจ าจงมจ านวนมาก ไมสามารถจ าทกอยางไดหมด พยาบาลจบใหมจงหาวธการชวยจ า โดยน าไอทมาใช ไดแก การสาธตอปกรณตางๆ จะมการบนทกภาพไวเปนวดโอ เพอน าไปทบทวนภายหลง และหากเปนอปกรณทไมคนเคย จะมการถายภาพเกบไวทงรปภาพอปกรณและสถานทเกบอปกรณ เพอใหสามารถหยบใชไดถกตองและรวดเรว นอกจากนยงมการจดบนทกในรปแบบของบนทกชวยจ าในสมดบนทกเลมเลกทพกพาตดตวเมอขนปฏบตงาน การวาดภาพความเชอมโยง (Mind map) ของความรทไดจากหลายๆแหลง ท าใหจดจ าไดงาย ดงค าใหสมภาษณตอไปน

“ดวยทททางานจะมพ Preceptor ทคอยดแลพพยาบาลทเขามาเรยนการพยาบาลวกฤตอยแลว คอถาเรองไหนทไมเขาใจ ผมกจะถามพ Preceptor ใน Ward ทเชยวชาญ ในชวงแรกในการทางาน หลงลงเวรเชา พเลยงเขากจะนดสอนในเรองของทฤษฎ โรคตางๆทม Specific ทไมเหมอนกนในการดแล นอกจากนนกทาความเขาใจดวยตนเอง โดยการทา Mind map ในแตละ Case ดวยตนเอง กจะมาอธบายตามทเราเขาใจใหพเขาฟง แลวนามา Discuss กบพ” (ID2T1P4)

“แลวเวลาทพเขาสอน หนกจะมสมดบนทกเลมเลกๆ ทพกตดตวตลอด จะ

สรปลงสมด เลมเลกของหน เปนขนตอนเลย อยางเชนการทา CRRT [Continuous renal replacement therapy] ตองเตรยมอะไรบาง ตองทายงไงบาง หนกจะเขยนไวเลย 1 2 3 4 เพราะบางท ถาเกดมนยงแลวแบบพเขาไมสามารถจะมาตอบเราได เรากแบบวาอานสมดบนทกของเรา แลวกทาได

84

หรอถาเรองไหนทสงสย เราตองไปอานเพมเองแบบเฉพาะเจาะจงลงมา” (ID3T1P4-5)

“มา Ward วนแรกกเปนพหวหนาแลวกมพทคอยดแลเปนพเลยงเพราะวา

หนจบจากท อน พเขาจะเปนหวงวาหนจะปรบตวไมได อยางอปกรณ สงแวดลอมทวไป เอาจรงๆ กประมาณ 2 อาทตยกจาได คออาศยเราไปดบอยๆ เรากตามพเขาตลอด อกอยางหนเปนคนทชอบจดจะมสมดเลมเลกๆ ตดตวตลอดวาอะไรอยตรงไหนบางแลวเวลาวางกจะมการเดนไปดการทางานของเพอนรวมงาน คอวามนตองจาเยอะ การปรบตวของเรากคอการตองเกบรายละเอยดใหมากทสด หนวากวธทชวยใหจาไดของหน หนเปนคนทชอบจดกเลยทาใหเราจดจาไว บางทเพอนหนกมาถามหน บางทเราจาไมไดแตเรากจดไว จดใสสมดแตละวน แมกระทง Nurse note ทเปนเรยง Chart หนกจดถงตรงนนเลยนะ เพราะเวลาเราถามพเขาบอย ๆ เรากรสกวาพเขาจะราคาญไหม บางทพหวหนา Ward เขาจะชอบถามตวยอ PRC คออะไร นกจาไมคอยไดหรอก มนยาวไง กแอบเปดนดหนง แลวมนกจา” (ID11T1P3)

“วธจาไดวามอะไรอยตรงไหนบางของหนจะเปน จดใสสมดคะ จะมสมด

เลมเลก ๆ พกใสกระเปาได พเขาถามอะไรมากจะจดไวทกอยาง แลวกพยายามแยกใหเปนหมวดหมวาเรองอะไร จะไดเปดดงายๆ อยางเชน หนานจะเปนเรองเกยวกบการเตรยมอปกรณทาหตถการนะ หนานจะเปนเกยวกบหนาททตองทาในแตละเวรคะ หรอคาถาม ตวยอทพเขาชอบถามคะ” (ID5T1P4)

“หนกจะมสมดเลมเลกคะ เอาไวจดทกอยาง และท Ward จะมคมอ

สาหรบการดแลผปวยในแตละชวงวยกบในแตละโรค อยางท Ward หน Specific กจะเปนคนไขโรคทาง Spine, CSM [Cervical spondylotic myelopathy] เปนเรองคอนขางเขาใจยาก และซบซอน หนกจะเนนหนกพวกนหนอย พเขากจะสอนแนะนาการดแลคนไข แลวจะมการบานกลบไปใหทาทกวนเลย แลวจะมใหอานตรงนเพมเตม ใหสรปเปน Mind map มาสงพ จนถงอายงานตอนนยงตองทาอยเลยคะ ถาใครถกสงไปอบรมทไหนตองม Mind map มาสงพ เขาเรยกวารายงานวชาการ เปน 1-2 แผนนแหละคะ หนวามนกทาใหเราสรปความเขาใจตวเองมากขนนะ...” (ID4T1P18)

85

“พวกอปกรณตาง ๆ ใน ICU ตอนแรกเขาจะจดอบรมเดกใหมอยแลวคะ

การใช Syringe pump การใช Ventilator monitor ตาง ๆ แตวาถาเปนของทเฉพาะICU อยาง Monitor ABP [Arterial blood pressure] CVP [Central venous pressure] การตอ Set ventilator กจะมเปนรนพเขาสอนกอนอยแลวคะ จะเปนพ In charge กบพ PN ทเขารเรอง Ventilator คนทเปนเชกอปกรณนะคะ เขาจะมาสอน หนกจะเปนอดวดโอไวคะวาแตละอยางทายงไง แตวาพอสกพกหนงเขาจะมอบรมเรอย ๆ อยแลว แลวกจะมเจาหนาทเขาบอกอบรมใหเวลาทมเครองมอใหมๆมาคะ ...นานเหมอนกนคะ ประมาณเกอบครงป กวาจะตอ Set อะไรได จรง ๆตอนแรกกรสกวา ทาไมเราจะตองรขนาดน เพราะวาอปกรณมนเยอะแลวมนไมไดมแคเครองชวยหายใจหรอ Monitor มนมเครองอน ๆ อกเยอะ แลวเครองชวยหายใจกไมเหมอนกน หลายรน ตอนนกคอนขางจะคลอง เพราะวาหลกการทางานทจรงมนเหมอนกนแตแคมนคนละยหอ คนละรน ...ถาเจออะไรทใหมๆกมถายรปไว แลวเวลาทางานเรากคอยๆ จาไปเรอย ๆ เพราะวาบางอยาง มนเปนงาน Routine มากกวา ทเราทาเราเหนทกวน อยางจะไปฉดยาคนไข เรากตองไปทหองจดยา หองจดยามนกจะมของ Syringe เขมฉดยา Set IVตาง ๆ คอมนจะมเคานเตอรเดยวกนอยแลว เราจะมองเหนภาพรวมวาอะไรอยตรงไหน” (ID7T1P2-3)

2.5 แลกเปลยนเรยนรประสบการณในไลนกลม

ในการเรยนรของพยาบาลจบใหมรนอายแซด จะมการใชเทคโนโลยการสอสารใหเกดประโยชนตอการเรยนร โดยเฉพาะการใชไลนกลมใน Line mobile application ส าหรบสอสารในกลมพยาบาลจบใหมรนอายแซด นอกจากจะมการแบงปนความรทพยาบาลจบใหมรนอายแซดคนใดคนหนงไดรบความรมาจากพยาบาลรนพแลว ยงมการน าความรจากแหลงขอมลมาแบงปน และแลกเปลยนขอคดเหนซงกนและกน บางครงอาจเลนเกมสเพอทบทวนความร โดยมรางวลส าหรบคนทตอบถก ท าใหสมาชกมความกระตอรอรนในการมปฏสมพนธกบกลม นอกจากนเหตการณทถกต าหนจากพยาบาลรนพ พยาบาลกลมนกจะน ามาเลาในไลนกลม ซงเนอหาทถกต าหนจะเปนบทเรยนใหเพอนๆไมท าผดซ า แตจะไดความรในการน าสงทถกตองไปปฏบต ซงการแลกเปลยนประสบการณน มลกษณะคลายการระบายความรสกไมสบายใจ ความทกขใจ หรอความเครยดในการท างาน แตแฝงไวดวยการเตอนใหระวงไมใหเกดเหตการณดงทตนเองเผชญมา ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

86

“ในรนผมทมาพรอมกนจะมทงหมด 5 คน กจะมไลนกลมของนองใหม สมมตวามคนตดธระไมสามารถมาเรยนกบพ Senior กจะอดคลปวดโอ คลปเสยง เอาลงในไลนกลมเกบไวใน Google drive ใหเพอนในกลม เวลาทอยากดกเขาไปดในนนไดครบ กจะ Share ความรกน หลงจากนนกมา Discuss กน พพยาบาลใหทา Case study รวมกน คลายกบพทมาเรยนวกฤตวา ในคนไขคนหนงเราจะมการดแลยงไงบาง Focus ปญหาอะไรบาง คนไขแตละคนวาเรามการแกไขปญหายงไงบาง หมอเขามวธการแกไขปญหายงไง แลววธการ Nursing เราใหการพยาบาลยงไง นอกจากนนในไลนกลมกจะมการคยกนในทกเรอง ความไมสบายใจในการทางาน ระบายทกขจากทเจอตอนทางาน” (ID2T1P5)

“รนหนกจะมไลนกลมรนเดยวกน สวนใหญกจะเปนการระบายความรสก

วาวนนเจออะไรมาบาง อยางวนนโดนใครดามาบาง แลวกวาดวยเหตผลอะไร เหตการณมนเปนยงไง แลวจะมอกอยางหนงกคอ คอพอเพอนเขารวาเราโดนดาเรองอะไร บางทเขากจะไมทาความผดเดมกบเราซา เขากจะไดรตว หรออาจจะมไลนถามอาการคนไขลวงหนา อยางเชน วนนเราหยด พรงนจะไปทางาน ถามวาคนไขมอะไรเปลยนแปลงบาง มอะไร Update ไหม และอยางยาบางตวถาเราไมร อยางเพอนกจะบอก คนนนะ ตอนนให Amphotericin B ตองผสมยงไง เขากจะบอก หรอถาเปนขอมลอบรมหรอ Sheet เรยนเราถายรปแลวกสงตลอด” (ID1T2P17)

“...อยางตอนนนท Ward พเขาจะรณรงคเรองการปองกน Pressure

injury ในผปวยครบ พวกผมกจะมการถายรป Pressure injury คนไขท Ward ครบ โดยไม Expose คนไข กจะมการเลนเกมสทาย Stage pressure injury ในคนไขครบ แลวกมเสรมความรไปดวยครบ ใครตอบไดเยอะสดกจะมรางวลใหครบในแตละเดอนๆครบ ตอนแรกพวกผมกเลนเกมสทายกนในรนเดยวกนครบ แตพอหลงๆพเขาสนใจกจะเรมเขามารวมดวยครบ ตอนนรางวลกเปลยนเปนขนมแลวครบ ถาเปนเรองอนกมนะครบในไลนกลมรนเดยวกนกจะการเลาถงสาระทกขสขดบวา วนนขนเวรแลวไมโอเคนะ เจอพคนนๆกนหวอกแลว หรอเหวยงใสอกแลว ประมาณนครบ มเตอนๆกนวาไมใหทาแบบไหนหรอตองระวงอะไรบางเวลาทตองขนเวรกบพคนนครบ กจะคอยแนะนากนครบ ผม

87

วาเพอนๆกไมอยากใหเจอเหตการณเหมอนตวเองครบ สวนใหญตอนนจะเปนชวยกนหาครบวามทไหนทเปดหลกสตรเรยนเฉพาะทางครบ เพอเพอนสนใจครบคอเปนการ Share กนวาใครสนใจดานไหนบาง เรากจะแลกเปลยนกนครบ” (ID2T2P16-17)

“ในรนหนมาพรอมกน 5 คน คะกจะมไลนกลมของรนตวเอง ในกลมกจะม

การคยทกเรองเลยคะ ถามเรองเครยดบางทกคยกน สมมตวาวนนทางานไมทนเลย Case มนยงมาก ตองมาระบายใหเพอนฟง ความเครยดจะไดลดลง หรอเพอนบางทกจะบอก เคยเจอเหมอนกน เปนเหมอนกน เรากรสกวาเราไมไ ดเปนคนเดยว กมคนทรสกวาเขาเขาใจเรานะ หรอไมกจะมการเตอนเพอน ถาเปนเรองทตองระวง ไมอยากใหเพอนโดนแบบทเราโดน อกอยางในกลมกจะมการ Share ความรเจออะไรทพสอน ทเพอนไมเคยเจอ เจอเปนครงแรก กจะโพสตลงในไลนกลมบอกเพอน...” (ID3T1P7-8)

“ในกลมเพอนนะ กจะมไลนกลมคะ ชวงทจบแรกๆ จะมรนทจบพรอมเรา

แลวเราจะตองเผชญชะตากรรมเดยวกบเรา เวลาทพถามแลวตอบไมได รพถามอนนนะ ถาขนเวรกบพคนนตองเจอแนๆ พอเรารมา เรากจะเขยนจดไว แลวชวยกนหาคาตอบ แลวกสงใหกนไวในไลนกลมจะสงใหเพอนอกคนอน เวลาพคนนถามจะไดตอบได อยางตอนแรกเราไมรจกโรคนหรอไมรวายาตวนมนจะตองผสมยงไง บางทเราจะมขนบายดกครงแรกเรากจะจดวาเราจะตองทาหนาทอะไรบาง เรากสงไวใหเพอนเขาดคะ นอกนนในกลมกจะมคยเรองทวไปนะคะ ถามวาวนนทางานเปนยงไง เหมอนเพอนมนเครยด มนกไลนมาคยๆ กน มาระบาย หรอบางทกจะชวยเตอนกน อยางจะบอกวา พคนนหามทาอยางนนะ พคนนทาอยางนได คอตอนเดกๆ นะเราจะเจอกนคอนขางบอย เพราะวายงไมเปนตวจรง ยงไมคอยมบายดกอะไรอยางน เรากจะเจอกนทกวน หรอวนเวนวน หรอสองสามวนเจอท แตพอทางานจรงๆ นะ คอดวยความทคนนอยลงแลวเราจะไมคอยไดเจอเพอน สวนมากกจะมทกคยกนบาง แตวาไมไดแชรเรองอะไรกน แตกมคยเรองทวไป ไปเทยวอะไรอยางน” (ID9T1P11-12)

88 3. บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดผานการประเมนชวงทดลองการท างานแลว จากพยาบาลจบใหมจงกลายเปนพยาบาล “ตวจรง” ทตองรบผดชอบงานดวยตวเอง โดยไมมพยาบาลพเลยงหรอ พยาบาลรนพคอยก ากบดแล ในระยะเรมตนพยาบาลกลมนจะไดรบมอบหมายใหเปนรองห วหนาทม หรอหวหนาทม (Team leader) และเมอมประสบการณมากขนจะไดรบมอบหมายใหเปนหวหนาเวร (In charge ) เนองจากบางหอผปวยใชระบบการดแลผปวยแบบ Total care กลาวคอ พยาบาล 1 คน จะไดรบมอบหมายใหดแลผปวยจ านวนหนง โดยใหดแลทกอยาง ไดแก ดแลเรองทวไป การรบค าสงแพทย การบรหารยา การท าหตถการตางๆ และการเขยนบนทกทางการพยาบาล สวนบางหอผปวยใช ระบบการท างานเปนทม ทแยกหนาทกนท า เชน พยาบาลหวหนาเวร หวหนาทม สมาชกทม และพยาบาลบรหารยา อยางไรกตามพยาบาลรนอายแซดนตองท างานรวมกบพยาบาลรนพทมอายแตกตางกน หรอทเรยกวา พยาบาลทมรนอายตางกน ซงในหอผปวยหนงๆ จะประกอบดวยผรวมงานทงแพทย พยาบาล ผชวยพยาบาลและแมบาน รนอายเบบบมเมอร รนอายเอกซ รนอายวาย รวมถงพยาบาลรนอายแซด ซงผรวมงานแตละรนอายจะมคณลกษณะทแตกตางกน ดงนนการบรหารจดการงานกบผรวมงานแตละวยจงตองเรยนรพนฐานและวธการเขาถงทแตกตางกน จากการวเคราะหขอมลพบวา การบรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย ประกอบดวย 5 ประเดนดงตอไปน 3.1) ท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน 3 .2) ท างานกบหวหนาตองปรบตวเขาหา เพอปรกษาปญหาการงาน 3.3) เรยนรและปรบตวเขาหาพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลายรน 3.4) ผชวยพยาบาลตางวย ตองจดการใหท างานตามทมอบหมาย และ 3.5) แมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการเจรจา ดงรายละเอยดตอไปน 3.1 ท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน

การท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน ซงพยาบาลรนอายแซดสวนใหญจะกลาววา การท างานกบแพทยทวยใกลเคยงกน หรอรนอายวาย จะเขาถงไดงายกวา โดยสามารถถามขอสงสยและจะไดค าตอบทกครง และหากตองการใหแพทยยดหยนงานท าหตถการตางๆออกไปกอน เพอใหพยาบาลสามารถท างานอนทส าคญกวาใหเสรจกอน กสามารถทจะขอความรวมมอได ในขณะทแพทยรนอายเอกซเขาถงคอนขางจะยาก บางครงการท างานกบแพทยรนอายน พยาบาลรนอายแซดตองมการปรบตวคอนขางมาก โดยพยาบาลรายหนงเลาวา เมอตนตองท างานรวมกบแพทยรนอายเอกซ ในการชวยแพทยท าหตถการ บางครงไมสามารถตอบค าถามแพทยไดและท างานไมไดทแพทยตองการ เนองจากพยาบาลรนอายนยงมขอจ ากดในความรและประสบการณชวยแพทยท าหตถการคอนขางนอย จงท าใหบางครงอาจเกดปญหาความไมพงพอใจของแพทยเกดขน พยาบาลรนอายแซดจะมการปรบตวโดยพยายามทจะบอกในสงทตนเองไมร เพอขอค าอธบายโดยใชค าพดทสภาพ ไมโตตอบดวยอารมณเดยวกนกบแพทย เพอไมใหเกดเหตการณบานปลาย ซงจะเกด

89 ผลกระทบดานลบกบผปวย แตถาหากพยาบาลรนอายแซดสามารถหลกเลยงไดจะใหพยาบาลรนพทมประสบการณมากกวาท างานรวมกบแพทยรนอายเอกซแทน ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“อาจารยทจะอายประมาณ 40 ปได กมปญหากบการ Contact คอเรา

จะเปนนอง เรากไมไดมความรเยอะเกยวกบอปกรณ บางท ตวนมไหมๆ แลวมนมขนาดเทาไรหรออะไร แลวตวนใชกบอะไร หมอเขากจะถาม บางทเหมอนเขากไมรวาแกลงเราหรอเปลา ประมาณทดสอบเรา ทงๆ ทเขากร แลวพอหนตอบผดเขากไมคอยพอใจแลวกไปเลาใหคนอนฟง กทาใหเรารสกไมด แตสวนใหญจะเปนอาจารยคนนคนเดยว ทรสกไมด แตถาตองอยในหองกบอาจารยเขา ซงในหองมนจะม 2 คน หนจะใหพอกคนคยกบเขาแทน คอหนจะไมยงกบเขานะคะ กจะไปดเอกสารเลย แลวกใหอกคนหนงไปอยกบอาจารย คลายๆ แบบ เหมอน Scrub nurse นะคะ แตวาเราจะอยดานนอกแทน แตถาชวงพกก คอเหลอคนเดยว หนกบอาจารยเขา หนกพยายามอยใกลๆ นะคะ เวลาเขาสงหรอพดอะไรจะไดไดยน แลวกถาไมเขาใจกจะถามไปเลย จะเอาอะไร ประมาณถามไปวา อาจารย คอหนไมรจรงๆ อยางนนะคะ มนตองไปอปกรณตวไหน คะ เพราะบางทเปดไปผดอน คนไขก เสยเงนอกเลยตองถามยากอน ” (ID8T1P10-11)

“ใน Ward หนไมมคะประจา หมอเขากจะเวยนกนมา กไมคอยมปญหา

นะคะ แตวาสวนใหญถา Order ไมชดเจนกโทรถามเลย Confirm กบหมอเลยวายงไง เพราะวากลววาเราจะรบ Order ผด ตองปองกนตนเองไวกอน สวนใหญจะ Resident ทอายกประมาณ 26-28 คะ คยกนไดคะ กคยกนได แทนตวเองวาพเลย จรงๆหนอายนอยกวาเขาอก” (ID11T1P13)

“ถาเกดวนนนเวรมนยงจรง แลวหมอสง Order พรอมกนหลายเตยงก

เลอกทาอนทมนสาคญกวากอน ทยงพอรอไดกใหหมอรอไปกอน อยางเชนวา เหมอนคนไขคนนเหนอยนะ จะตองใช Tube [Endotracheal tube] บวกกบคนไขอกเตยงหนง ฉไมออก อยากใหใส Foley [Foley’ catheter] หนกจะบอก อนนเอาไวกอนนะหมอ ไมเรงใชไหม หรอวา หมอรบหรอเปลา ถาหมอรบกแบงคนไปทา แตถาหมอไมรบกอนนขอเอาไวกอนนะ หมอเขากโอเค คยได สวนมากทเปนหมอ Resident อายใกลๆกนกคยกนได เหมอนเขากจะเขาใจ วา

90

ออได แตถาอนไหนไมไดจรงๆ หมอเขากจะบอกตรงนน พขอดวนเลยนะ เขากจะบอกเลย อนนเดยวเอาไวกอนกได เดยวคอยทากไดเขากจะบอก หรอถาเขาจะสง Lab พรอมกนเลย เรากจะถามเขาวา หมอ อนนเอาไวกอนไดไหม จะคยกนไดไมคอยมปญหา” (ID5T1P13)

“ Ward หนจะไมมหมออยประจา หมอจะเปลยนทกเดอน แลวเวลาม

ปญหากโทรตาม สวนใหญหมอทเจอจะเปน Resident คะ กจะมอายนาจะไมเกน 35 ป สวนใหญตอนเราเปนนองใหมเราไมได Contact กบหมอมากเพราะวาเราไมใช In charge เรามอะไรเราจะถาม In charge หรอวามอะไรจะมาบอก In charge เขาจะเปนคนตดตอกบหมอเอง ตอนไมกเดอนทผานมาทเรมฝก In charge เราตอง Contact กบหมอโดยตรง บางอยางท Order ไมชดเจน เราตองการความชดเจน เรากยากบหมออก เขากจะหงดหงดนดๆ หรอบางทเราโทรรายงานบอยกมหงดหงดวางสายเสยงดงใสเราบาง หนมองวาชวตคนไขสาคญ เวลาเรามอะไรเราตองถาม ถงจะเปนเรองเลกนอยกตาม เพราะวากเคยมเรองเลกนอยมาแลว แลวคนไขเสยชวต โดยทวาเราตามหมอแลวหมอไมมา หนกพดคยกบเขาดๆนะคะ ดวยนาเสยงสภาพเลย ยงเขานาเสยงหงดหงดใสเรากยงตองสภาพใสคะ เพราะหนไมอยากใหเกดการทะเลาะคะ ไมงนเราจะทางานดวยกนไมราบรน ผลเสยกอาจจะตกไปทคนไขคะ” (ID1T2P12-13)

“ใน ICU หนสวนใหญหมอทอยประจาจะเปน Resident อายนาจะ

ประมาณ 28-30 นดๆ เวยนกนกลมละเดอน จะมหมอใหมๆมาอยเวรท Ward เรอยๆคะ ถาตอนเปนเดกใหมกจะมความเกรงใจหมอ กจะไมคอยกลาไปถามหรอวาถาม Order เขาเทาไร หรอวาบางทหนเขาชวยทาหตถการกจะแบบ ชาๆ นดนง กตองถามแบบวาหมอตองเอาอะไรใชอะไรบาง แตพอทางานมา สกพก เรากจะรขนตอนของการทา เรากจะรไดบางวาหมอตองใชอะไร หมอตองทาแบบไหนอะไรอยางนคะ แลวกนาจะตางตรงทเรากลาตอรองมากขน เพราะวาบางทมนมหตถการทเกดขนพรอมกนหลายเตยง แตวาเรา มพยาบาลอยจากดอยางน คอ บางทม Resident 6 คน แตพยาบาลมแค 4 คนอยางน มนกทาไมทน ถาทกคนจะทาพรอมกน เรากจะตองแบบวาไปคยกบเขาวา Case ไหนสาคญกวา อะไรทเรงดวนแบบจาเปนทสดอะไรทากอน

91

หลงประมาณนคะ บางทหมอเขาจบมาจากทอน เขากไมคอยเขาใจระบบของโรงพยาบาลเรา บางทเรากตองเปนคนไปบอกเขาวา Order มนตองแบบนนะ อะไรอยางนคะ คอกสามารถคยกนไดงาย กลาทจะตอรองมากขนกทางานไดสกประมาณปนดๆคะ แลวอกอยางหมอสวนใหญกวยใกลเคยงกนคะ เลยคยกนงายหนอย เขากเขาใจเราเหมอนกน วางานเรามนกยงจรงๆ ” (ID3T2P9)

3.2 ท างานกบหวหนาตองปรบตวเขาหา เพอปรกษาปญหาการงาน

เมอพยาบาลรนอายแซดเขาเปนสมาชกใหมของหนวยงาน การปรบตวเขากบหวหนาหอผปวยเปนอกเรองทมความส าคญ เนองจากหวหนาหอผปวยจะมลกษณะนสย ทศนคต ความคด รปแบบการท างาน และมอายทตางจากตนมาก ท าใหพยาบาลรนอายนยงกลวกบการเขาถงหวหนาหอผปวย ซงตองใชเวลาในการปรบตวและศกษาเรยนรลกษณะนสย วธการท างาน และวธการเขาถงหวหนาหอผปวย ซงพยาบาลรนอายแซดสวนใหญจะกลาววา สามารถปรบตวเขาไดดกบหวหนาหอผปวยรนอายเอกซ เนองจากหวหนาหอผปวยเขาใจถงคณลกษณะของตนมากกวาหวหนาพยาบาลรนอายเบบบมเมอร และหวหนาหอผปวยรนอายเอกซมลกษณะบคลกภาพ และอายรนราวคราวเดยวกนกบพอแมของตน จงท าใหเขาถงไดงายสามารถขอใหค าปรกษาไดทงเรองการท างานและการใชชวต และพรอมทจะเปดใจกวางรบฟงความคดเหนของตน บางรายยกยองใหหวหนาหอผปวยรนอายเอกซเปน “My idol” ในการท างาน เนองจากเปนคนทมภาวะผน า มความเชยวชาญในเรองการดแลผปวย สามารถลงมาชวยเหลอหนางานได และใหค าปรกษาเมอเจอเหตการณวกฤตทตนไมเคยเจอมากอนได บางรายเลาวา หวหนาหอผปวยมลกษณะการบรหารงานแบบเปนพเปนนอง เมอเกดขอผดพลาดจะไมต าหนขอผดพลาดทเกดขนตอหนาผอน แตจะใหก าลงใจและชวยกนแกไขปญหาทเกดขน เปดโอกาสใหพยาบาลทกคนในทมไดแสดงความคดเหนในการท างาน ทงในการประชมหอผปวยประจ าเดอนและไลนกลม ไมไดตดสนใจหรอเลอกแทนทงหมด หากหนวยงานทมการเปดรบพยาบาลจบใหมมากกวา 1 คนเขาปฏบตงานในหนวยเดยวกน หวหนาหอผปวยสามารถบรหารงานใหพยาบาลรนอายนเหนถงความยตธรรม เชน การอบรมหรอประชมวชาการ การประเมนผลการปฏบตงาน มการลงบนทกชดเจนและสามารถอธบายเหตผลของการมอบหมายงานนนได นอกจากน พยาบาลรนอายนยงสามารถตดตอหวหนาหอผปวยไดหลายชองทางทงการตดตอแบบเผชญหนา โทรศพท และผาน Line mobile application ซงพยาบาลรนอายนมองวาเปนสงทด ดงนนการมปฏสมพนธกบหวหนาหอผปวยจงเปนไปดวยความราบรน เนองจากพยาบาลรนอายนใหความเคารพและศรทธาใหตวหวหนาหอผปวยของตนเอง ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงตอไปน

92

“จรงถาคดวาหวหนา Ward คนนกสามารถเปนแบบอยางทดไดคนหนงเลยคะ เมอเทยบกบทหนเคยไปฝกงานท Ward อนแลวเจอหวหนา Ward หวหนา Ward หนเขากจะลงมาชวยงานคะ เวลาทเราทางานไมทน เขากจะมาชวยดคนไขคะ ชวย Bed bath ไมเหมอนหวหนาหอผปวยทหนเคยเจอเขาจะไมคอยทางานหนกเทาไหร แตกคงเปนเพราะคนเขาเยอะดวยละคะ กเลยไมตองลงชวยแบบน แตท Ward หน med nurse [พยาบาลบรหารยา] ตองดแลคนไข 2 คน แลวคนไข CA [Cancer=โรคมะเรง] กเปดเสนใหนาเกลอยาก ยากเยอะ ชวยเหลอตนเองกไมได เราตองชวยเหลอแทบทกอยาง ตงแตแปรงฟนเลยคะ บางทเรากทาไมทนพเขากจะบอกมาคะวา ใหพชวยทาอะไร แลวอกอยางหวหนาเปนทปรกษาทดคะ ปรกษาทกอยางไมวาเรองสวนตวกปรกษาไดคะ” (ID1T1P13)

“แลวหนกยงไมเคยไดรบการอบรม ACLS [Advanced cardiovascular

life support] เพราะท Ward สงไปปละคนเองคะ แตปนรนหนเขารบเขามาเยอะ ตองจบฉลากไปอบรม แตพอถงควหนา เขาปดอบรมคะ จรงๆ บางครงกมอจฉานะคะ แตจรง คอ มนเปนวธการคดเลอกทยตธรรมและยอมรบไดเพราะวาเขาจบฉลากเอา คอเขาใหเราจบฉลากเองวาเราไดลาดบเทาไร แลวคอเรายอมรบวธการนได แตบางทเรากรสกแอบคบของในใจวา เอะ โรงพยาบาลทาไมไมใหสงไปทเดยวหลายๆ คนกได สงรายชอไป” (ID1T2P20)

“พหวหนาทงคนเดมและคนปจจบนเหมอนเปน Idol ของผมเลย เพราะพ

คนปจจบนน มความ Smart ในการบรหาร เปนคนทมความเปนผนาสง เชน เวลาทคนไขมปญหา พเขาจะลงมาดเลย ถงแมขณะพเขายงอยมงานเอกสารทตองทา พเขาจะชวยในเวลาทพยาบาลไมพอ พเขาจะมาชวยดบรหารจดการคนไข อกอยางเปนพเขาคนทเกงเรองการดแลคนไขท On ventilator จะมาชวยปรบแนะนาเวลาทนองดแลคนไข Notify แพทยให พเขาเปน My idol ทด เพราะพเขาเปนคนทความรเรองคนไข Neuro ทมความเชยวชาญมากๆ เปนคนทคดนวตกรรมตางๆอยตลอดเวลาจากปญหาของคนไข เวลาทสงเวรกจะคอยบอกสอนนองตลอดเวลาทคนไขมปญหาแบบน Case แบบนเราตองดแลเรองอะไรบาง ทาไมตองใหการพยาบาลแบบน” (ID2T1P9)

93

“พหวหนาคนปจจบนอายประมาณ 45 ปคะ พเขาคอนขางดมากๆ เพราะวาเขาเปน Head ทคอนขางรบฟงความคดเหนของนอง จะไมไดแบบวาเปน Commander มาก แตเขาจะเปดโอกาสใหนองแสดงความคดเหนคอนขางเยอะ อยางถาเรองงาน เชน วธการผก tube [Endotracheal tube] พเขากจะมาให Share วานองทายงไง กอนหนานมนจะมปญหาแผลกดทบจากการผก tube [Endotracheal tube] พเขากจะมาใหนองแสดงความคดเหนวาเราควรจะทายงไงด คอเวลามงานอะไรใน Ward กคอ สวนใหญเขาจะถามความเหนกอน ไมไดตดสนใจเลอกแทนเราคะ อยางตอนประชม Ward หรอถาไมไดประชม คอประชม Ward แคเดอนละครง แตถาไมไดประชมกจะถามในไลน Ward กตงโพลกนคะ อยางหนถาเรองไหนทหนไมเขาใจ สวนใหญกถามพ Head ตอหนาเลยคะ เพราะพเขาคอนขางเปนคนทคยได เชนวน Vacation หนไมเขาใจวาถามนเหลอแบบนจะตองยกยงไง วนหยด Extra เงนเดอน OT กเหมอนถามไดหมด สวนในไลนจะไมไดถามพเขาคะ พเขาจะเปนออกแนวตามงานมากกวา ถาถามสวนใหญหนกจะมาถามตอหนาเลย” (ID3T1P10)

“สวนใหญหลงจากทพเขา[หวหนาหอผปวย]ประเมนคะแนนแลว เขาจะ

เรยกใหทกคนไปคยตวตอตว ชแจงคะแนนในแตละหวขอ พเขาจะอานใหฟงเลย แลวกบอกคะแนนทละขอ แลวพเขากจะถามวาเหนดวยกบทพประเมนไหม ถานองมอะไรสงสยตรงไหนกใหถามได ถาไมเหนดวยกสามารถถามได ถาคะแนนสวนไหนมนนอย พเขากจะอธบายใหฟง เชน คะแนนในการทานวตกรรม ถาในปนนเราไมไดมการทานวตกรรมหรออะไร คะแนนในสวนนนมนกจะนอย พเขากจะบอก หรอวาสมมต มนมคะแนนทใหจากการเขาประชม Ward ถาเราขาดไป ถาเราสงสยวาทาไมสวนนเราไมไดเตม พเขากจะมขอมลวาเราเคยลาประชมไหม หรอวาเคยขาดประชมหรอเปลา คอเขากจะมขอมลหลกฐานของเขาในการอธบาย สวนใหญหนกจะเหนดวย ไมคอยมขอโตแยงในการประเมน เพราะวาพเขาคอนขางทาแบบมลายลกษณอกษร” (ID3T2P4)

“ตอนนพหวหนาคนปจจบนนาอายประมาณ 45 มงคะ พเขาเปนคนท

คอนขางเขาหาไดงาย พเขาจะรนราวคราวเดยวกนกบรนแมหนคะ ตอนแรกทรจกพเขาตอนทเปนพ In charge กอน ตอนทมาทางานใหมๆหน กบพ

94

In charge กจะไมคอยสนทเทาไร แตวากเวลาทางานกคอถามได แตวาสวนใหญเรากจะเลอกถามเกยวกบการทางานมากกวาคะอยางเรองความร การใชเครองมอ ทกอยางคะ พเขากใหถามได แตพอมาพเขาเปน Head ไดประมาณสก 2 ป หนรสกวาพเขาดปรบมากขนนะคะ เขาคอพยายามเขาหานอง ไมไดแบบวาม Space วาเขาเปนหวหนาแลวเราเปนลกนอง เราจะทางานเหมอนเปนพนองกนมากกวา แตวามนกยงมความ Space ระหวางอาย กคอยงมความเกรงใจ และเคารพพเขานดนง แตมอะไรกจะกลาถามมากกวาตอนทพเขาเปน In charge เพราะวาโดยสวนตวหนคดวาพเขาเหมอนเปนหวหนาทมความคดสมยใหม พดจาแบบภาษาวยรนอะ แบบพเขาจะเปนคนทแบบพดคยกบนองๆไดอยางสมมต วนเสารอาทตยพเขาหยด วนจนทรมาพเขากจะทาขนมมาใหนองๆ ท Ward กนอะไรอยางน หรออยาง Ward หนมจดกลมไปเทยวพเขากจะไปดวยคะ กเลยทาใหสนทกบพเขามากขนคะ” (ID3T2P2-3)

“ทนพหวหนาไมมตาหนคะ ไมคอยมคน Blame กนเทาไร แตวาเราจะ

เกบอบตการณไว คอจะมการ Key occurrence ถามอบตการณเกดขน แตวาพเขาจะไมคอยมา Blame นอง หมายถงวาพดใหรสกแย เพราะวาสวนใหญเวลาทนองทาผดกจะรสกแยอยแลวททาพลาด แตวาพเขาจะมาใหกาลงใจแลวกจะสอน วางนเดยวคราวหนาจะตองระวงกวานนะ แลวเวลามอบตการณ เขากจะมา เวลาประชม Ward เขากจะมาทบทวน สมมตวาใหยาผดเขากจะมาทบทวนขนตอนการใหยา ใหในทประชมพดทวนกนวาตองทายงไงบาง แตวาจะไมไดเอยชอ จะไมไดบอกวาใครเปนคนทา หรอถาเกดขอผดพลาดตรงหนางาน พหวหนา สวนใหญพเขากจะคยสวนตวนดหนงแลว แตวาเวลาเราไปทบทวน Occurrence กจะเปนทบทวนแบบโดยรวม กไมไดทาลายนาใจของคนทเขาทาผดใหรสกแยคะ” (ID3T1P12-13)

“หลงๆหนรสกไดคะวาพเขากปรบตวเองใหดใจเยนมากขนนะคะ ตอนนน หนตองคมผชวยพยาบาลผชายใหเขา Retain foley’s catheter แลว กคอเหมอนม Rupture นะ แตวาไมไดรนแรงขนาดวา Bleed รนแรงขนาดนน เรองนนกคอหนนะอยกบผชวยพยาบาลสองคน ตอนนนหนเรมทางานไดประมาณ 3 เดอนแลวพเขากเรมปลอยใหทางานเอง พอหนออกมาจากหอง พหวหนากถามวาเกดอะไรขน หนกอธบายเหตการณทเกดขนใหเขาฟงคะ ถาเปนปกตนะเขาจะตองเสยงดง โวยวาย ดารนแรง นาเสยงเขาจะไมใชนงเรยบแบบน

95

แตเขาถามดวยนาเสยงเหมอนเปนผใหญคนหนง วาเกดอะไรขน ไมใชวาจะมาตอกยาหรอดาเรา หนกอธบายไปตามเหตการณคะ เขากบอกวาไมไดนะ คราวหนาเราตองคมผชวยพยาบาลเขาใหได เราอายนอยกวากจรง เรานะเปน RN เราตองรเยอะกวาเขา เขากใหเรา ถามวาครงหนาถาเกดเหตการณแบบนจะแกไขยงไง แลวกใหเขยนเปนบนทกขอความสง พอเราคดไมออกวาจะแกไขยงไง เรากกลบมาปรกษาเขาเหมอนเดม เขาบอกวา ทเขาเรยกมาคยและใหเขยนแบบน เขาบอกวาเขาเคยมประสบการณ แตคนไขอาการหนกกวาน ตอนนนเปน Occurrence เลย คอคนไขมอาการ Bleed รนแรงมากเพราะวาเกลดเลอดตา แลวเขากเลาๆ คอเลานาเสยงเขาคอเปนผใหญ ดเขาใจเรา เรากเลยรสกวาถาเปนเมอกอนคงไมไดพดกบเราแบบน แตตอนนคอพอเกดปบเรากไมไดกลวนะ ทาใหเรารสกวาเราพรอมจะอธบาย และอยากคดชวยหาทางแกไขเหตการณทเกดขนทผานมา” (ID1T2P7-9)

“หวหนาหนไมแนใจเหมอนจะอาย 41 ป เปนหวหนาทอายนอยอยเลย

พเขาเปนคนทปรกษาได จะถามความคดเหนเรากอน อยางเชน ส งอบรมทตางๆ พเขาจะถามกอนวา เราเคยไปอบรมอนนมาแลวหรอยง เขาใจเรองนไหมถาพสงใหไปฟง พเขาไมถามหรอก อยากไปไหม เพราะถาถามวาอยากไปไหม คนกตอบวาไมอยากไป พเขาจะใชการบงคบมากกวาวา พสงนองไปฟงเรองนนะ เพราะวาหนนยงไมเคยไปอบรมเรองนเลย ซงตรงนหนกโอเคนะ มนเปนการเรยนรใหม คอหนจะไมคอยมปญหาอะไรกบพวกนหรอก เพราะหนกพรอมทจะเรยนรอะไรใหมๆตลอด อยางถาไปอบรมสวนใหญพหวหนาเขาจะสงไปอบรมเรองทเกยวกบงานทตวเองดแลใน Ward อยางหนกจะดแลในเรองของยา Warfarin และกผปวย Palliative เวลามสงอบรมเรอง Palliative พเขากดหนกอนเลยสงหนไปอบรมกอน เขากอยากใหไดประโยชนสงสด ไปฟงแลวกลบมา Adapt กบการดแลคนไข กบอกอยางกรณคนนโดนสงไปอบรมบอยแลว เขาจะสงคนอนทไมเคยไดไปๆบาง กเฉลยกนไปคะ” (ID4T1P16)

“ถามเรองอะไรสงสยหนจะโทรศพทหาหวหนาโดยตรงเลย หนเปนคนท

แบบถาเลยงการสงขอความทางไลน ได จะเลยง เพราะหนรสกวาการทเราไลนไป บางทเขาอาจจะอานแลว แตวายงไมอยากใหความรวมมอ ไมตอบ ไม

96

อาน ไมอะไร มนจะกลายเปนไมไดคาตอบสกท หนจบดวยการโทรทเดยว รเรองจบ อยางหวหนาหนเขาคอนขางจะรบฟงพวกหนอยแลว มอะไรหนปรกษาพเขาไดทกอยางเลย อยางสมมตวาหนมธระดวนจรง ๆ กรณหนอาหารเปนพษ หนกเลอกทจะโทรเลย ตอให 5 ทม เทยงคน เพราะหนรอยแลววาเขาเปนคนนอนดก หนเลอกทจะโทรเลย ถาไลนไป ถาเขาเลอกทจะไมอานหรอปดเสยงการแจงเตอนไลนกลายเปนพเขาหาคนขนเวรแทนหนไมได มนจะลาบาก หนกเลยโทร ตอใหเขาจะราคาญ หนกจะเอาประโยชนสวนรวม เพราะวาพรงนเชาจะไมมคนขนเวร เรากประเมนตวเองจรง ๆ แลววาเราไมไหวจรง ๆนะ แลวเรากไมไดหยดบอยไง ฉะนน พเขาตองเขาใจ เราไปขนเวร จะใหเราไป อวกอยอยางนนมนกไมใช เลยเลอกทจะรายงานพเขา แตหนกหาคนขนเวรแทนกอนนะ หนกจะบอกไปวาเปนคนนนะพ แลวกทเหลอกเปนบทบาทของเขา เพราะวาเขาตองหาคนขนแทนเวรใหได คอหนกจะโทรไปเคลยรใหจบทเดยว เรองเวร เรองเวลาไปสมมนาไมเขาใจวาตองใหไปอบรมทไหนยงไง หรอตองเตรยมตวอะไรบาง หนกเลอกทจะโทรเลย ตอใหตอนนน 5 ทม เทยงคน หนไมไลนทงไว หนรสกวาการโทรมนเปนอะไรทแบบเรวสดแลว แลวกเขาตองใหคาตอบเราไดเดยวนน ไมตองแบบมเวลาคดนาน ถาในไลน เขาแบบมเวลาคดนนน ไมไดคาตอบทเราเขาใจ โทรใหมนจบทเดยวเลย” (ID4T1P16-17)

“หนรสกวาหวหนาเขาปรบตวเขากบรนหนนะคะ กอนหนานหนไดยน

เขาพดกนวา หวหนาหนเปนคนตรงๆ เขารสกคดอะไรกจะพดตรงๆ บางทแบบพดตรงเกนไปมนกไมโอเคใชไหมคะ หนกเคยเจอมากบตวเองเหมอนกน คอดวยความทพดตรงบางท เขาอาจจะพดเลนอะไรอยางน แตบางทกพดตรงเกน แตกจะเหนวาเขากพยายามจะปรบตวเขาหาเราเหมอนกน กจะมเรองแบบเรองการพดของเขา แลวกเรองของเขาจะไมคอยเอาใคร เอาแตงานจะไมเอาบคลากรดวยกน แบบเวลาเราพดอะไร ไปเวลาเขาถามความเหนเขากรบฟงนะคะ แตสดทายกจะเปนเอาความคดเขา บางเรองดวยเรองอยางนคนใน Ward อาจจะไมคอยชอบเขา แตหลงๆ มาหนวาพเขากปรบตวไดอยนะคะ เขากจะรบฟงมากขนแลวเขากจะแนะนาอะไรอยางนมากขน อยางบางทเราพดอนนนะ ชแจงวาอนนไมคอยโอเคเทาไร คอยกตวอยางเรอง รสกวามนเยอะไปหนอย เจอเยอะ คออยางเชน การพดลกษณะแบบวาเรองเวร อนน

97

นานแลว กอนทเขาจะปรบตวได แบบเวรเอาแบบนนะเขากฟงความเหนเรา แตสดทายกเอาแบบเขาวาจะเอาแบบนนะ แบบวาไปเสนอวา ถาเราไมแบบวา ขอเปน OT ไดไหม ขอไมเปนคางไดไหม แตเขากบอกวา เขางาน เขามาใหเปนแบบน เขาไมพยายาม Support เรา ไมชวย Fight ใหเรา ตอนนกดขนนดนงกพอไดอยกชวยเราไดอยบาง” (ID11T1P9-10)

3.3 เรยนรและปรบตวเขาหาพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลายรน

ในทมการพยาบาล พยาบาลรนอายแซดมการท างานรวมกบพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลายรนอายทมคณลกษณะทแตกตางกน ดงนน การเรยนรใหเขาใจถงคณลกษณะของผรวมงานแตละรนอาย เพอใหสามารถปรบตวเขากบพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลายรนอายไดจงตองมการเรยนรและปรบตวเขาหาทแตกตางกน ดงน

3.3.1 รนอายเบบบมเมอรยดตดความรเดม รเรมสงใหมจะไมยอมรบ ในบางหอผปวยจะมพยาบาลรนอายเบบบมเมอรท างานรวมดวย ซงพยาบาลรนอาย

แซดเรยกพยาบาลกลมนวา “พยาบาลรนใกลเกษยณท างาน” พยาบาลรนอายแซดสะทอนวา พยาบาลกลมนจะด อารมณรอน และไมยดหยนทางความคด (Fixed idea) โดยพยาบาลรนใกลเกษยณนจะดหากพยาบาลจบใหมรนอายแซดไมสามารถท างานไดทนเวลา หรอเชองชากวาทคด นอกจากนจะเปนคนทมความรเกาและยดมนในองคความรของตน ท าใหเวลาท างานกบพยาบาลจบใหมรนอายแซดซงมองคความรใหม พยาบาลจบใหมรนอายแซดตองปรบตวเขาหา โดยอธบายและใหเหตผลในการใหการพยาบาลตามรปแบบทตนไดรบการอบรม หรอเรยนรมา แตในทสดพยาบาลจบใหมรนอายแซดกตองท าตามสงทพยาบาลวยใกลเกษยณตองการ เนองจากไมสามารถเปลยนความคดของพยาบาลรนเกาได นอกจากนพยาบาลรนอายแซดบางรายเลาวา พยาบาลรนอายเบบบมเมอรบางรายจะโมโหงาย หากพยาบาลรนนองท างานไมไดตามตองการ จงตองเรยนรลกษณะนสย และหากเกดเหตการณแบบน พยาบาลรนอายแซดตองถอยหางออกไป รอจนกระทงพยาบาลรนพอารมณดกอนจงจะเขาไปคยหรอเขาหาได ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“ผมรสกวาใชเวลาปรบตวนานเหมอนกนครบ ประมาณ 3 ถง 4 เดอน

ได ตอนแรกๆดวยความทผมเจอพเขาจะเปนพยาบาลรนๆ Senior เยอะๆหนอยทกาลงจะเกษยณอะครบ พเขาเปนคนทคอนขางดมากครบ ดวยความทเขาเปนเจาแม ICU ครบ พเขาจะเปนคนทไว ตองแมน ตองเรวแบบนอะครบ รสกวาตอนแรกทผมเขาไปทางานผมรสกชามากครบ อยางเชนทา

98

หตถการ ฉดยา เจาะเลอด เปดเสนใหนาเกลอครบ ผมกจะชากวาเพอน แลวมอผมกสนกลวดวยครบ คอกลวพกกลว กลวคนไขจะวาเราทาไมไดกกลว แลวพเขากคอยมากระตนเสยงดงใสอกครบ แตวาเรากตองมนใจเขาไวกอนครบ วาเราทาถกตองถก Step ผมกคดใหกาลงใจตวเองครบแรกๆเราไมเคยทามนกอาจมชา มตนเตน มอสนบาง พเขาจะดจะวากเพราะพเขาอยากใหเราทาไดคลองครบ แตสดทายผมกทาใหพเขายอมรบในตวผมไดครบ พเขากจะเรมปลอยเราออกทางานเองได ซงระยะเวลากประมาณ 3 เดอนไดครบ” (ID2T2P4)

“ใน Ward กมพใกลเกษยณดวย พเขาจะ Strict บางคะ อยางถาพเขาถนดเรองอะไรพเขาจะ Strict เรองนน แตถาเปนเรองอนทเขาไมไดถนดมากเขากไมได Strict มาก ถาหนทางานกบพเขากไมเชงปรบตวนะคะ แตเหมอนเปนการเรยนรกบเขา อยางพเขาตอนนน Strict กบเรองการด Ventilator พเขาจะมความรเรอง Ventilator เยอะๆ เราจะถอเปนการแบบเนย ถาเราไปอยกบพเขา อยางชวงนนคออยกบพเขาบอยๆ กจะเปนการเรยนร Ventilator ไปในตว มอะไรทสงสยกถาม พเขากจะใหคาตอบทเคลยรและเขาใจ เหมอนไมเชงเปนการปรบตว แตเหมอนเปนการเอาความรเขามากกวา คนไหน Strict เรองนนมากๆ แปลวาเขามความรมากๆ กจะเหมอนถามเอาความรมากกวา ” (ID12T1P9-10)

“สาหรบหนมนกจะมบางคะ พทมประเภททคอยจบผดแตหนนะกจะ

แบบ อยางทบอกวาใหทา 1 2 3 หนกจะบอกวา หนกจะทาตามของหนอยด แลวกจะบอกเหตผลวาทาไม แตกบเพอนบางคนอาจจะเปลยนไปเลย ใหทาแบบนกทาไปเลย แตหนจะเปนประเภทแบบ ทาไมตองทาตามอยางนนละ มนสามารถทาอยางอนกได ทาไมถงตองทาตามเหรอ บางอยางเราไปอบรมมา เรามความรกลบมาเรากจะบอกพ วามนเปลยนเปนอยางนแลวนะ กจะมบางคะ...เวลาทางานกบพใกลเกษยณ ถาเปนชวงแรกกตองปรบตวเยอะอยนะคะ อยางบางทแรกๆ เราไมรวาพเขาเปนคนยงไง นสยยงไง ตองเขาหายงไง อยางถาพโตๆ บางทเรากจะไมกลาเขาหา แตพอทางานไปเรอยๆ ไดเขาไปรจกเขาจรงๆ เขาไปเรยนรนสย กรสกวา บางทเราปรบตวแลวตองเขากบเขาเวลาน อยางเวลาเขาโมโห ชวงนเราไมควรจะเขาหาแลว จะไมโอเค กจะรอารมณพเขามากขนวาตอนนคอเราไมควรเขาไปแลวนะ กจะรวธเขา

99

หามากขน ตอนนกคยไดหมดทกคนคะ บางคนกมคยเลนบาง เออเรองสพเพเหระ คยเรองขางนอกบางคะ” (ID12T1P16)

3.3.2 รนอายเอกซมหลากหลายสไตล ตองเรยนรเปนรายๆไป

พยาบาลรนอายแซดเลาถงการเรยนรและการปรบตวท างานกบพยาบาลรนอายเอกซวา พยาบาลรนนมทงคณลกษณะทางบวกและทางลบ โดยคณลกษณะทางบวกทพยาบาลรนอายแซดสมผสได คอ พยาบาลรนนมความยดหยน เปดกวาง ยอมรบความคดเหนของพยาบาลรนนอง ใหความเปนกนเอง สามารถถามในสงทสงสยได ใจเยน คอยชวยเหลอและใหก าลงใจพยาบาลรนอายแซดเวลาทท างานไมทน หรอไมมนใจ พยาบาลรนอายแซดจะชอบท างานกบพยาบาลรนอายเอกซทมคณลกษณะดงกลาว ท าใหพยาบาลรนอายแซดไมตองปรบตวเขากบการท างานกบพยาบาลรนพ ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“สวนพทระดบ Senior อาย 40 ปขนเลย กจะแลวแตปจเจก แลวแต

คน ถาเกดพทเขาหางายๆ อนนคอ ตอนทเราเขามา เรากจะดแลวแหละวา ลกษณะพเขาเปนแบบน เราถามไดไหม เชน ถาพทนองกลาเขาหาจะเปนลกษณะทหนชอบวธการสอนสาหรบหนคอไม Fix idea แลวกใจกวาง เปดรบ เชน ถาหนไมร เขาจะไมวาหรอตาหนอะไรกบคาวาไมรของเรามากแลวกสอนไดในเรองทเราไมเขาใจ ใหเขาใจได กมบางแหละทพเขาอาจจะบนๆหนอยถาเราถามบอยๆ แตไมใชหงดหงดนะ อาจจะแบบวา อายงานเทานคอจะตองทาอะไรไดมากกวานแลว จะพดเชงเหมอนประเมนเรา Feedback หรอสะทอนเรามากกวา แตกคอคาพดหรอการกระทาของพเขาอยในระดบทเรารบได ทเราไมรสกมนรนแรงหรอดตาหนเราจนทเราจะไมกลาถาม ถาอยางหนทางานในทมกบพคนน เราจะกลาถาม เพราะฉะนนนะ บางเรองอะไรทเราไมร เรากจะไปถามกอน กอนทเราจะเสยงตอการทาผด แตเรากเหมอนจะตองจดเรยงประโยคคาพดดๆ วาแบบวา คออนนหนมความคดแบบนนะ หนทาแบบนไดไหม แตไมใชไปแบบไมมอะไรเลยแลวไปถามเขา Blank ไปถาม ใหเขาดวาเราม Idea แตของเรามนถกไหม เทานนเอง”)ID10T1P6)

“พททางานดวยแลวสบายใจ ไมอดอดเลย พเขาอายสก 48 ได เปนคน

แบบใจเยน สขม มสต ตอใหเวลายง กจะแบบใจเยนไวกอน จะไมมานนน

100

ไมด ไมซเรยส ดนาเลอมใส ดนาเชอถอ ถาเวลาทางานแลวขนเวรกบพเขาทดใจเยน ดมสต อะไรมนกด Soft ไปหมด ตอใหมนยงแคไหนตาม หนกเลยรสกวาไมอดอด ไมถงขนเปนกนเองหรอพดคยสนทกบนองมากนะ แตไมถงขนถอยศวาตวเองแกแลว Senior แลวนะ สามารถพดไดทกเรอง เวลามอะไรกกลาทจะปรกษา อยาง Order อะไรยากๆ ไมเขาใจกกลาทจะถามพเขา รวาถามแลวพเขาสอน อธบายใหเราเขาใจได รวาถามแลวเขาไมด ไมใชเปนประเภท พอเราไมถามเพราะเราไมรแลวบอกวาไมตองทาหรอกเดยวพทาเอง กลายเปนวาเขาทาใหเราหนเลยทาไมเปนเลย เหมอนกบพเขาสอนหนตกปลา ถาเจอพทแบบไมตองๆ เดยวฉนตกเอง เธอรอกนนะอยางเดยว แตพคนนเขาจะสอนหนตก แลวทาไปดวยกน ทาใหหนทางานเปนไปดวย สอนแบบใจเยน กเลยรสกวาหนโอเคมาก ชอบมาก” (ID4T1P9)

“…สวนบคลกของรนพทรสกวาอยากทางานดวยกจะเปนพทเปนรอง

หวหนา Ward ครบ อายนาจะประมาณ 45 ไดครบ พเขาเปนคนทไมเคยดเลยครบ แตถามวาพเขาเคยมภาวะฉนเฉยวไหมวาทนองทางานชา ไปโหลดงานพเขาอะครบ พเขาจะเปนคนทนงๆใจเยน ใหโอกาสนองทา แบบถานองทาไมได ไมเปนไรนะเดยว คราวตอไปมาทาอกนะ เดยวพจะชวยดประมาณนละครบ ผมเจอพแบบนทาใหผมเกดความมนใจในการใหnursingคนไขมากขน คอเรากเตรยมความรมาสวนหนงอยแลวครบ พอมาไดทาแลวมพคอยแนะนาใหกาลง กจะทาใหเรามความมนใจมากขนครบ สดทายเรากทาไดครบ อยางเชนตอนนน ผมตองไปชวยพเขาเปลยนเชอกผก tube [Endotracheal tube] คนไขครบ ผมกรนะครบวาตอนผกเชอกถาไมอยากใหมนกดหรอรงคนไขมากเราตองสอดนวไวรองแลวคอยผกเชอกอะครบ จะไดไมเกดแผลกดทบคนไข แตพเขากแนะนาเพมเตมครบวาเราควรผกเชอกจากตาแหนงทมมปากใหยาวกวานมย จะไดไมไปกดบรเวณรมฝปากคนไข แลวใชพวกแผนโฟมมาชวยรองทหหรอหนาคนไขกจะไมทาใหเกดแผลกดทบคนไขได พอพเขาไมวาเรา แตเสรมเทคนคหรอบอกในสงทนาจะทาไดดมากขนกวาน พอทาไดเรากรสกวาม Empowerment ในตนเองคอนขางเยอะครบ มนกจะแตกตางจากพทเสยงดงใสครบ วาเราทาไมถกไมใหทา ไมใหโอกาสเราทาใหมครบ ”) ID2T2P6(

101

ส าหรบคณลกษณะของพยาบาลรนอายเอกซอกสวนหนง พยาบาลรนอายแซดสะทอนวา พยาบาลรนอายเอกซจะเปนคนทเลยงงาน กนแรงรนนอง ไมคอยชวยท างาน ท าใหพยาบาลรนอายแซดทขนปฏบตงานตองท างานล าพง บางรายจจจกจกและยดความคดของตนเองเปนหลก ท าใหพยาบาลรนนองรสกหงดหงดและตองท าตามในสงทพยาบาลรนพตองการ บางครงจะดวาเวลาทตอบค าถามไมได บางครงพจะรสกหงดหงด ท าใหพยาบาลรนนองรสกเครยดทตองปรบตวท างานกบพยาบาลรนพ แตในระยะหลงพยาบาลรนนองพยายามท าความเขาใจและเมอสนทกนมากขน กสามารถท างานรวมกนได นอกจากนพยาบาลรนอายเอกซบางสวนท างานไมรอบคอบ ผดพลาดเรองเอกสาร ท าใหพยาบาลรนอายแซดตองท าการตรวจสอบซ าเสมอ บางคนกเอาเปรยบพยาบาลรนนอง ไมชวยท างาน นงอยทเคานเตอรรบค าสงแพทยอยางเดยว ท าใหพยาบาลรนอายแซดรสกอดอดทพยาบาลรนพเอาเปรยบและไมชวยท างาน แมวาจะมงานยงมากเพยงไร พพยาบาลกจะไมลกมาชวย พยาบาลรนนองจงตองเดนไปบอกตรงๆเพอขอความชวยเหลอ แตบางครงพยาบาลรนนองกไดแตท าใจและพยายามท างานใหไวทสด ในขณะทพยาบาลรนอายแซดบางราย กลาววาตนเองมประสบการณทตองปรบตวท างานกบพยาบาลรนอายเอกซ ทนอกจากจะเขมงวดแลว ยงดพยาบาลรนนองเสยงดงใหทกคนไดยน และงานบางอยางมวธการท าไดหลายวธ แตพยาบาลรนนองตองท าตามวธของรนพ ในระยะแรกๆพยาบาลรนนองตองท าตาม แตในระยะหลงพยาบาลรนนองเรมหาขอมลเชงประจกษมายนยนกบรนพวาสงทพยาบาลรนนองท า คอสงทถกตอง พยาบาลรนพกจะยอมรบมากขน ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“พรนอาย 40 ขนไป อยางถาเรอง Strict เครงเครยดในการทางาน

หนโอเคนะคะ ถงพเขาจะ Strict คอพเขากเหมอนทาเพอเดกนะ อนนหนเขาใจ แตถาอยางบางคนทแบบ หนไมชอบใน Ward เหรอ กคอพเขาจะทาหนาทเปนหวหนาทม เปน TL [Team leader] ในทมคะ แตมบางวนทมพโตๆ แลว พคนนเขาตองมาเปนนองเลก กลายเปนมอสองมอสามในทม แลวพอทางานเหมอนเขาจะกลายเปนม TL [Team leader] 2 คน พเขากจะทางานสวน TL [Team leader] สวนคนททางานขางลางจรงๆ กจะม

ประชากรลดลง ซงถาเกดมนยงเรากทางานไมทน ประมาณคลายๆ ถาเรยกจรงๆ กคอเหมอนกนแรงนะ ถาอยางบางคนทเราคยได ถาเกดยงจรงๆ กเรยกใหเขาชวยหนอย แตถาอยางบางทโตมากๆ แลวเขากคออยอยางนนเลย ไมทาอยแลว หนกจะ Manage งานกบนอง เพราะวาบางทหนกจะเปนมอสามตอจากเขา หรออาจจะเปนมอสแลวกมพขางบน กจะคยกนกบพททางานดวยกน กจะ Manage วาเราจะทางานกนยงไงใหมนทน เคยบอกพ

102

หวหนาไปแลววาเขาทางานแบบน แตวาเหมอนพเขากรบรแลว กเปน Style น กเคยบอกแลวพเขากเปนเหมอนเดม ”(ID12T1P8)

“พทแบบจจจกจกกจะเปนพททางานประมาณ 20 ป ไดมงคะ

มนอาจจะเปนอปนสยของเขาอยแลว โดยปกตตอนไมทางานเขากเปนแบบน แลวพอตอนทางาน เขาจะไมชอบคนพดเยอะ คอถา Case ตอนยงๆ แลวมคนพดเยอะๆ เราจะรสกหงดหงดขนมาละ เขากจะจจละ แนวบงการใหตามนนตามน ทงทบางทเราจะตองทางานอยางอนไปดวย เรากจะพยายามทากอนใหเขา ทาเพอไมใหเขาถาม ถาสมมตวาจะอยทมดวยกน แลวเขาจะถามเรองน กทาใหมนเสรจกอน ทาใหเขาเสรจกอนแลวคอยไปทางานของตวเอง เรากพดอะไรไมไดเขากเปนพเนอะ อยางถาพบางคน ตอนรบเวรเขาจะตองถามเรองนประจา เรารละ เรากตอบเขาไปกอน เพอทเขาจะไดไมมาถามเราอก เขาอยากใหทาอะไรประมาณนกทาใหเขาไปกอน จะไดไมตองถามเยอะ หรอถาบางทรวาเขาหงดหงด เราจะพยายามหลกเลยงไมไป Contact กบเขามาก คนอนเขากรๆกน อยางพ In charge รนอาย 40 ขนไป ถาอยกบพเขา จะเปนตอนทเราเปนตวจรงแลว พเขาคอนขางจะดในชวงแรก เหมอนเราเปนเดก เขาจะวางมาดนง เราเหนกจะเครยดละ แลวอยางเวลาทางานกบพเขากจะรสกเครยด กดดนเหมอนกน เพราะเขาจะดเรา เวลาทตอบไมได เพราะวาพเขาจะถามคอนขางเยอะ แตพอผานชวงทเปนนอง Junior ไปได กจะเหมอนอยมาสกพกกจะสนทกนมากขน ตอนนคอเฉยๆ รสกวาพเขากไมไดอะไรมาก กอาจจะวางมาดดๆ เฉพาะชวงแรกใหเราเกรงๆเฉยๆ มารนสยเขาจรงๆกไมมอะไรคะ” (ID9T1P6-7)

“คอชวงแรกๆ จะมพคนหนงหนไมคอยโอเคดวย พเขาอายประมาณ

41, 42 คะ เพราะเขาจะคอนขางตกหลน พคนอนจะบอกวา ถาหนขนเวรกบพคนนใหหนดดๆนะ คอพเขาทางานไมเรยบรอย ตวหนงสอบางครงกไมชด การสอสารกพดไมคอยรเรอง แลวพอหมอมาถามอะไรแลวเราจะไปถามพเขาๆ กจะมอาการเหวยงๆ หนกเลยวาเขาไมคอยโอเคอะไรแบบน คอมตะคอกใสเวลาเราจะถามอะไรแบบน บางทหนลาบากใจมากนะเวลาจะถามอะไรแบบนวาจะถามดไหม คอเขาชอบตะคอก แลวแตอารมณพเขาดวย หนกพยายามทาหนาทของหนใหดทสด แลวพอมเรองการสอสารอะไรอยาง

103

น หนกจะกพยายามพดกบเขาดๆ เขาชอพพมเนอะหนกจะแบบพพมขอโทษนะคะหนไมเขาใจตรงนชวยอธบายใหหนอย พดลกษณะแบบออนๆ เขาหนอย” (ID11T1P5)

“…แตเวลาทางานหนสงเกตนะ พเขากจะเปนแบบ ไมทานะ คอพด

อยางเดยว คอเหมอนใชปากในการทางานมากกวาลงมอทา กถาพเขาทางานอยดวยกบเราๆกตองเชกเอกสารใหครบถวน ดใหละเอยดเลยคะ เพราะวาแกกจะพดอยางเดยว แลวเวลาหลดมาเรากจะโดน เรากตอง Double check เขาอกทหนง ไมไวใจเขานะคะ เวลาบอกวาสงเวรแลว คอสงแลวแตเอกสารเรากตองดอกทหนงวาเรยบรอยหรอเปลา หนกเคยบอกหวหนานะคะ แตเขาเปนคนทมอทธพล ประมาณวาเขากเปนระดบ รองๆ Head แลว เวลาทหวหนาอยกทาด ตอหนามนตองดนะ [หวเราะ] แตวาเรากรกนอยในใจทกคนวาเขาเปนคนยงไง” (ID8T1P4)

“แตพอทางานไปสกพกกจะมรนทพเราทางานดวยทรสกหนกใจจรง ๆ

กประมาณ 1-2 คน เพราะวาพเขาเปนประเภทททางานเกง Manage งานเกงมาก แตไมเดนเลย ไมลกเลย ดวยความทพเขา Senior ดวยละ เหมอนพเขาอาย 40 ตนๆ เวลาทางานพเขาแครบ Order แลวเขาไมทาจรง ๆ ไมลก ไมชวย ไมเอาอะไรเลย บางทหนกตองการความชวยเหลอ ถามนยงจรงๆ อยางคนไขใหยา Antibiotic drip อยแลวมนหมด แลวเลอดคนไขจะยอนขนสายนาเกลออยแลว หนไปเปดเสนเลอดคนไขอยอกหอง แทนทพเขาจะลกไปใหหนอย แตกลบนงอยแตในเคานเตอรพยาบาล หนรสกเลยวาเวลาทางานดวยอดอด ถาพดตรง ๆ คอพเขาขเกยจ ไมลก หนกเลยไมคอยโอเคกบเรองน หนกพยายามเขาใจเขานะคะ ไมเปนไร เรากทน ๆ เอา ถาเรามองอกแบบพเขาอาจจะแกแลว อาจจะใชความเปน Senior แลว เลยไมอยากทาอะไร เวลาทขนเวรกบพเขาหนกตองพยายาม Active ตวเองคะ แตถามนยงจรงๆไมไหว หนกไปคยกบพเขาตรงๆเลยคะ วาพคะชวยหนอยนะคะ คนไขวนนหนยงจรง หนรบ Order ยงไมทน ใหยายงไมเสรจ หนกจะพยามหาสงทใหพเขาชวยดวย โดยทพเขากไมลาบากมาก อยาง ชวยรบ Order ใหหนอย ชวยเบกยาหรอ Key Lab ใหหนอยประมาณนคะ แตเรองอนพเขานารกหมดเลยคะ เวลาอาจารยมาหรอวามหมอทดหนอย พเขาจะ

104

รบหนาแทน ออกตวแทนอยางนมากกวา พอคดภาพหกลบอะไรกนแลว ภาพดมนเยอะกวา” (ID4T1P9)

“…พทเปน In charge อายสกประมาณ 40 ขนกบพเขาหนกสามารถ

ทางานดวยกนได แตวามนกจะมความกดดนนดหนง เวลาเราทางานกบพเขาแลวความรกจะเปะ หลกการอะไรอยางนกจะตองตรง แลวพทเปน Senior บางคน ทหนรสกวาไมอยากขนเวรดวย พเขาจะเงยบๆ แลวเวลานองทาอะไรผด จะไมไดออกแนวสอน แตจะเหมอนโดนวามากกวา หนกเคยโดนพเขาวาเหมอนกน ตอนนนทางานได 2 ปกวาๆ ตอนนงรบเวร แลวแบบวา พเผลอหลบไป เราจะโดนปลกแบบรนแรงมากๆ กจะตะโกนมาเลย กลางวงสงเวรเลย อะไรประมาณน แตถาเปนพคนอนบางทเขากจะสะกดเราเบาๆเฉยๆ แลวบางทพเขากคอนขาง Strict แบบวาเหนอะไรกผดไปหมด ถามนเลกๆ นอยๆ เขาไมไดยดหยน มนกจะทาใหนองกลว กไมคอยกลาไปคยดวย รสกวาจรงๆ เรายดถอหลกการทมนถกหลกในการใหการพยาบาล แตวามนไมจาเปนตองทา 1 2 3 4 ตามทพเขากาหนดเปะๆ คออยางบางทเคยเจอ ตอนนนนองเขาทาแผล Tracheostomy tube แลวจรงมนตองใส Gauze ดานลาง แตนองใสขนขางบน อยางนพเขากวา เราทาไมถก กรสกวาบางทมน Adapt ได แตมนอยในหลกของ Aseptic technique อยมนกโอเค ไมไดแบบวาจาเปนทเราตองตกรอบใหทกอยาง แลวมนทาใหเดกไมอยากจะคดอะไรใหมๆ กจะ fix อยกบความคดนน เพราะกลววาถาทาออกนอกกรอบกจะโดนวา ตวหนกเคยเจอพเขาบนเหมอนกน ตอนปแรกหนกไมกลาเถยงหรออธบายหรอกคะ แตพอหลงๆหนกกลาบอกเหตผลพเขามากขนเพราะอะไรเราถงทาแบบนน พเขากจะมทาแยงกลบเรามาบางวาเอาหลกฐานอะไรมาอาง อานมาจากไหน บางทหนกเงยบคะไมไดเถยงตอ แตบางครงท พเขากทาผดเหมอนกน หนกบอกวาหนกเคยอานเจอมาเหมอนกนในหนงสอ พเขากคอยยอมฟงคะ” (ID3T1P6-7)

“สาหรบคนทหนไมโอเคมากๆ เลยนะ จะเปนแนวทถามแลวไมได

คาตอบ แตเขายอนถามเรากลบแทน พเขาจะทางานมาแลวเกอบๆ 20 ป แลว มคาถามยอนกลบ อารมณเหมอนแบบวา ใหเราคดส วาควรจะทายงไง โอเค ถาเกดไมรบ เรากยนดทจะคด แตวาอาจจะถกหรอไมถกกอกเรอง แต

105

ถารบ มนเปนการตดสนใจทหนเลอกแลววาถาหนถามพมนปลอดภยกบคนไขแนๆ เพราะหนรอยแลววาเรองนหนไมถนด ไมเคยทา ถาใหหนตดสนใจ มนกจะเสยงตอคนไข พเสยงเหรอ อะไรอยางน กถามพดกวา นนคอเราเลอกแลว กจะไมชอบทรสกวา เหมอนเขาไมคอยประเมนสถานการณวาอะไรรบ อะไรควรทจะบอกนอง คอใหคาตอบนองไปกอน แลวเดยวถาอยากใหนองเรยนรเรากมาสอนกนทหลง มนทาได ประมาณนน อยางถาพเขาเปนหวหนาทม แลวก หนเปน Med nurse [พยาบาลบรหารยา] หนกพยายามปรบตวเขากบพเขาใหไดคะ เชน บางทเราไมแนใจวาเวลานจะใหยาตวนไหม เชนสมมต Lasix ทหมอกม Order ใหตามเวลานอยแลว เราอาจจะเหนวา Urine คนไขออกดแลว แตวาพเขากยงเหนวา มนกยงสามารถใหได หรอวาจะ Hold ไวกอนแลวอก 2 ชวโมงคอยมาประมาณ Urine กนอกทหนง หนกจะถามความเหนพเขา เพราะวาเขาคอหวหนาทม เขามอานาจในการตดสนใจเพราะวาเขาตองรบผดชอบและคมนองๆ กตองใหเขารบร หนกจะถามกจะบอกพเขากอน คอถาเกดวาถามตรงๆ ประเดนอะไรอยางนเขากจะบอกกจะตอบเรานนแหละ แตถาเกดสมมตไมไดคาตอบจรงๆ หรอใหหนไปคดหาคาตอบเองตอนนน หนกถามหมอเลยคะ เพราะสดทายแลวยงไงหมอรบผดชอบใหหนได กคอถามใครกไดทคดวารบผดชอบใหหนได อนดบแรกกคอระบบเราเปนแบบนเรากถามพเรากอน เพราะวามนไมใชเราทเปนผรบผดชอบทงหมด หนกตองถามพเขากอน เพราะวาบางทหมอเขาไมไดมาดคนไขตงแตตนจนจบ พเขาอาจจะเหนคนไขเยอะกวา ตองถามพเขากอน แตถาเกดพเขาไมไดอยในจดนนหรอใหคาตอบไมได เรากไปถามหมอนนแหละ” (ID10T1P6-8)

3.3.3 รนอายวาย ท างานอยางสบายใจ ไมตองปรบตว

พยาบาลรนอายวาย เปนกลมพยาบาลทพยาบาลรนอายแซดรสกวาเปนกลมทท างานดวยแลวรสกสบายใจทสด เนองจากคยกนไดงาย เขาใจกนไดอยางรวดเรว กลาถามกลาแสดงความคดเหน กลาแลกเปลยนความร พยาบาลรนอายวายไมไดแสดงตววาเปนผสอน แตเปนผ รวมงานทมประสบการณมากกวา รบฟงความคดเหนของพยาบาลรนนอง มความยดหยนใหพยาบาลรนนองเลอกวธการใหการพยาบาลไดเองตามความเหมาะสม หรอจะน าวธการตางๆไปประยกตใชกได เวลาสอนกจะสอนใหปฏบตทหนางาน กลาวคอท าใหดและใหนองพยาบาลปฏบตตาม เมอท าไดแลว พพยาบาลจะปลอยใหพยาบาลรนนองลงมอท าเอง แมวาพยาบาลรนอายวายบางคนดวาพยาบาลรน

106 นองแตกไมสงเสยงตวาด และใหค าตอบทกครงทพยาบาลรนนองถาม ผดกบพยาบาลรนพอนๆทดวาแตไมใหค าตอบทพยาบาลรนนองถามหรอยอนค าถามถามกลบพยาบาลรนนองใหกลบไปหาค าตอบเอง พฤตกรรมดงกลาวของพยาบาลรนอายวายท าใหพยาบาลรนอายแซดชอบท างานกบพยาบาลรนนมากทสด โดยไมตองปรบตวใดๆกบการท างานกบพยาบาลรนน ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“ถารนพทรนกลางๆกจะเปนอายประมาณ 30 หางกบหนประมาณ

7-8 ป ซงตรงน หนวา Life style มนจะคลายๆกนอยนะ ไมหางกนเลยอยางนคะ คอคยกนงาย ไมตองพดเยอะคะเขาใจไดเรว อยแบบลยๆ เหมอนกน เวลาสอนหนจะไมเกรง กลาถามกลาแสดงความคดเหน มความเปนพนองเหมอนสนทกนเลย เปนพนองทอายหางกนไมเยอะ กเลยปรบตวไมยากเลย ไมถงอาทตยกสนทกนแลว ชวนกนไปกนขาวหลงเลกงานตลอดเวลา” ) ID4T1P9-10)

“รนทหนรสกวาทางานเขาขากนไดด จะเปนรนพทอายใกลเคยงกบหน

คะ คอเวลาทางานกคอนขางเขาใจดคะ แตวาถาเปนรนพกคอ ยงไงในการทางานเรากตองใหการเคารพเขา ถงแมวาอายจะใกลกน แตวาในความสบายใจ ในการทางาน มนกจะมอย แบบสามารถพดคยแลกเปลยนอะไรได แบบวาสมมตวาเราทางานอะไรทเปนงานของนอง Junior อยางดแลคนไข Bedside เชน ฉดยา เจาะเลอด หรอ Bed bath บางทถาทากบพตวโต ระดบ In charge เรากจะรสกเกรงใจพเขา เราเปนเดกเรากอยากจะทาใหมน Complete ผดพลาดนอยทสด เพราะกลวพเขาจะดาเราได แตวาถาทากบพทแบบวาโตกวานดหนอย พเขากจะชวย คอมนไมตองถงกบเกรงใจมากไป คอมอะไรพเขากจะชวยเหลอเราได หนวาพเขาคงเขาใจนองใหมคะ วายงไมไดทางานแบบ Complete อะไรมาก พเขากจะชวยเสรมเราอกท” )ID3T2P5-6)

“ใน Ward หนจะมพทก Gen หลายคะ อายมากทสด 50 ปกจะ เปน

พหวหนา รองๆมาจะเปนพ In charge นาจะอายไลกนคะ 41-46 ปได แลวจะลงมาอายประมาณ 38 ปไดมงคะ จนถงรนหนและรนนองหนคะ ถา

จะบอกวาทางานกบรนไหนแลวสบายใจกตองเปนชวงทใกลกน คออยระหวาง คอหนนะเกด 2535 กอายงานสกประมาณไม เกน 3 ป สาหรบหนท

107

รสกวาสบายใจ เชน หนสามารถบอกสงทหนไมรไดอยางสบายใจโดยทไมกลววาเขาจะวา เพราะวา หนงเลยคอ คนทอายใกลกนเขายงมเหลอความใหมทคลายๆเรา เขาจะยงเหลอความเขาใจเรา เขาจะยงไมรสกวาเขาเปนพหรอเปนผสอนเสยทเดยว เขาจะมความเปนผรวมงานกบเรามากทสด กจะกลาบอก เวลาบอกพทอายงานมากกวาเรา 1 ป เขากจะรสกวา เฮย เรองนฉนกเคยไมรมากอน แลวเขากสามารถบอกเทคนควาถาเจอสถานการณแบบน เรยงลาดบจด Priority อะไรแบบนเขาบอกได แตคอถาเกดคนทเขาอายงาน 10 กวาป แนนอนวาเขาไมมาแบบนหรอก เขาจะมองวา เราทางานไดหรอไมได อยางนมากกวา แลววธการสอนคอ ถาสวนใหญนะ เขาจะบอกเลาจากประสบการณเขาวาพเคยแบบน แลวพทาแบบน หรอวาทาแบบนกได บอกทางเลอกใหเราฟงคะ วามวธไหนทเหมาะกบเราหรอเรานาจะไปปรบใชได คนทอายใกลเคยงกนเขากไม Fix ความคดเหน จะทาใหรสกวาเราสามารถแชร Idea ของเราได เชน หนทาอยางนไดไหม พอกคนสอนมาแบบน หรอหนอานเจอมาแบบน อะไรประมาณนคะ” )ID10T1P5-6)

“ใน Ward หนกจะสนทกบพๆทอายใกลเคยงกนงายหนอย วนแรกไป

ถงกเพมเพอนไลนเลย ตอนเยนกไปทานขาวดวยกน กสนทมากขน… สวนรนอายททางานแลวรสกสบายใจสดเปน Gen Y คะ พเขาอายประมาณ 27-35 ปคะ คอเวลาทางานกบพเขาเวลาทมอะไรไมเขาใจ กจะถามกนไดงาย พเขาดาเขาขนเสยงกบเราเรารสกวาเรารวานสยเขาเปนยงไง อกอยางหนง คอเขาเปนคนทอาจจะดาเรานะ แตวาดาใหคาตอบเรานะ ไมไดดาหรอขนเสยงหรอตวาดโดยไมใหคาตอบเรา เหมอนรนพท Senior กวาคะ อกอยางเวลาเราไปทาอะไรผด อยางเชน สวนใหญททาอะไรผดกจะม ฉดยาผด กคออาจจะแคไปผสมยาผดคะ แตสวนใหญกคอเรา Double check กนแลวเขาจะดเราแบบใกลชดตอนทเรามาใหมๆ พอเราทาผด ตอนแรกเขากจะไมบอกเรานะ เขากจะยนๆ ดเรานแหละวาเราจะไป Dilute ยาผดหรอเปลา จนเราทาผดเขากจะใหทาใหม คอยาทสวนใหญผดกคอเปนยาทเราม Stock เหลอเยอะแยะใน Ward เขากจะไมได Serious แตถาตวยาไหนทสาคญจรงๆ เขากจะหามเรา แลวกอธบายตงแตแรก ไมกจะบอกใหเราวา ไปด Leaflet [เอกสารกากบยา] ไมก ไมรกโทรถามหองยา 7007 โทรถามเภสช เขาจะใหเราเปนคนโทรเอง แลวเราจะไดคาตอบเอง แตกตางจากพ Senior อกคน

108

ตอกยาคอเวลาทาผดนะ เขาตอกยา แลวกจะเอามาพดในตอนสงเวรวาเราทาอะไรผด ท งๆ ทบางครงเปนเรองเลกนอย เปนเรองทบอกไมถกเหมอนกน เลกนอยมากคะ คอไมถงกบขนฉดยาผด ผสมยาผด หรออะไรเลย แควางของผดท กพดรายแรงกบเราคะ” (ID1T2P6-7)

“เวลาทางานกบพรนทอายใกลๆหน จะไมคอยตองปรบเยอะคะ

เหมอนเปน Generation ใกลกนอยแลว เหมอนเราคยกนงาย อยางเวลาเราไปถามพเขาวาถาหนจะผสมยาแบบนไดไหมคะ หรอเขยน Nurse note แบบนไดไหมหรอแบบนดไหมคะ พ เขากโอเคงาย คอพเขาเขาใจเรา ประมาณวาไมตองพดเยอะคะ พเขาจะเหมอนรบฟงความคดเหนเราดวยคะวามนดหรอไมด ถาเราจะทาแบบนนะ แลวเวลาสอน พเขาจะสอนในลกษณะทาใหดคะ แลวใหเราลองทากอนทจะไปทากบคนไข พอถงหนางานจรงกจะทาใหหนดสกรอบหนงกอน แลวตอไปกใหหนลงมอทาเอง ครงตอไปพเขากจะไมถามแลวคะ เหมอนใหเราเรยนรจากการทาใหดแลวใหเราลงมอทาเองเลย หนรสกวาวธสอนนมนกดนะคะ เพราะวาการทเราไดเรยนร จากทพเขาแนะนา เราสามารถรวามนกทาไดหลายรปแบบ เชน จะใสทอชวยหายใจ พเขากจะสอนกอนวา ในรถ Emergency มอปกรณอะไรบาง อะไรตรงไหน แลวเราตองเตรยมอปกรณอะไรบาง จะสอนเปน Step ไปคะ ขนแรกเตรยมอะไร ใน Ward หนพเขากจะสอนให เรามาเตรยมรถ Emergency แลวซอมกนกอน ซอมแบบจรงจงเลยคะ จะมมพทเขาสอนอบรม CPR [Cardiopulmonary resuscitation=การชวยฟนคนชพ] เขากจะมาสอนนองใหม ทดสอบนองใหมเปนรายคนคะ มการจบเวลาดวยนะคะ คอทกคนจะไดคลอง แลวพอถงเหตจรงๆ มนอาจจะไมไดเปนอยางทเราคดเทาไร มนอาจจะลาดบขนตอนจะสลบกน เอาอนนมากอนอนนน แตถาเราไดฝกฝนบอยๆในเมอเรารขนตอนทงหมดวามนคออะไร คลองแลวประมาณวาอยในสญชาตญาณ ถงเราจะสลบสบเปลยนกน แตเรากสามารถรน ]ทาใหคลอง[ ทกอยางไดเหมอนเดม แลวถาเกดวาไมฝกซอมหรอลงมอทาจรงๆ ไมมทางทาไดอยแลว เพราะแคดพเขาทาอยางเดยว มนกไมเหมอนทาเอง ”(ID5T1P4-5)

109

“รนทใกลเคยงกนกบหนแบบอายไมเกน 30 นะทหนโอเค เวลาทางานดวย คอ เขากจะคดคลายๆ เรา แลวเวลาสอน มนจะเปนลกษณะคลายๆ พนองนะคะ จะสามารถถามงายกวา ไมเหมอนเวลาถามพคนโตๆ เรากอาจจะเกรง แลวเขากอาจจะบอกวาเราทาไมไมร แตวารนใกลเคยงกนกจะเปนแนวสอนเรามากกวา อยางนนอยางนนะ กอยางเชนเรองสงเวร เหมอนเรากพอจะรวาสงยงไง แตพอเราสงผด พเขากจะบอกวา เฮยแกเดยวตองสงแบบนนะ จะสอนใหเราเขาใจมากกวา วาแบบไหนคนอนเขาจะเขาใจมากกวากน ถาเปนพ Senior กจะเปนแบบทาไมแกสงแบบนละ มนไมเปนไปตาม Pattern เขานะ แลวรนใกลเคยงกนกคอถาเราไมเขาใจ ทเขาสอนหรอพด กจะบอกเขาตรงๆได แลวกเหมอนเขาจะพดตรงๆ กบเรานะ กคอ Clear กนใหจบตอนนน แลวถาเกดเราทาผดก สามารถบอกเขาตรงๆได วาพ เออหนทาผดนะ หนไมร เขากจะฟงเราคะ แลวบางทเราคยเลนกบเขาได” (ID8T1P2-3)

“ท ICU หนจะทางานเปนทมคะ แบงออกเปน 2 ทม ทมละ 2 คนคะ

กจะม In charge กบ TL [Team leader] เวลาทเปนลกนองทม รนพทมอายตากวา 30 ลงมา จะทางานดวยแลวสบายใจ เปนลกษณะมนคยกนสนทกนเหมอนเพอน เปนวยเดยวกน คอเขาใจกนงายกวา แทบจะไมคอยตองปรบตวเลยนะคะ พเขากเหมอนทาความสนทสนมกบเรากอนอยแลว กมความรสกวาทางานกบเขาโอเค แลววธการสอนของพเขา สวนใหญจะชวนกนไปทาตรงนนเลย สอนตรงหนางานเลย วาอนนเปนอยางนนะ ทาไมทาอยางนนะ สอนไปเลยมากกวา จะเปนสอนกอนแลวคอยใหทา พอเราแสดงความคดเหน เขากรวาเรามเหตผล พเขากรบฟงคะ คยกนดวยเหตผลมากกวา ”(ID7T1P8)

3.3.4 รนนองอายแซดประสบการณนอย ตองคอยตรวจสอบงาน

ในการท างานของพยาบาลรนอายเดยวกนแตแตกตางบทบาท/หนาท ท าใหพยาบาลรนอายแซดทเปนรนพตองมการปรบตวกบพยาบาลรนอายเดยวกนทท าหนาทเปนพยาบาลรนนองทตองไดรบการดแล ดวยความทเปนคนรนอายเดยวกนจงเขาใจพยาบาลรนนองวา เวลาจะสอนงาน จะตองอธบายเหตผลประกอบในการใหการพยาบาลวาแตละขนตอนท าเพออะไร เมอลงมอท าใหดแลว จะตองใหนองฝกปฏบตดวยตนเอง เพอใหนองพยาบาลจดจ าไดมากกวาการอธบายอยางเดยว

110 และในการสาธตการปฏบตการพยาบาลใหดนนตองเนนย าเรองของหลกการ แตวธการจะบงคบใหนองพยาบาลท าตามวธการของพ วาตองเรมขนตอนท 1-2-3-4-5 ไมได นองพยาบาลจะไมท าตาม เนองจากนองพยาบาลมความคดเปนของเขาเอง และหากนองใหการพยาบาลผด พยาบาลรนพตองไมดดาวากลาวแตเปนผใหโอกาสและสนบสนนใหท าในสงทถกตอง นอกจากนพยาบาลรนพตองเขาใจพยาบาลรนนองวา พยาบาลกลมนจะสนใจหลายๆอยางในเวลาเดยวกน เชน การท างาน การเรยน การเทยว ดงนนพยาบาลรนพอนๆอาจจะมองวา นองพยาบาลรนนท าไมไมสนใจเรองใดเรองหนงและท าใหออกมาดไปเลย แตกลบท าหลายๆเรองพรอมกน เมอนองพยาบาลท าหลายๆเรองในเวลาเดยวกน ความรอบคอบในการท างานอาจจะมนอยลง ดงนนการท างานกบนองพยาบาลจงตองเนนย าหลายครงและตองมการตรวจสอบหลงท าหตถการเสรจ เนองจากพยาบาลรนนองยงท างานไมรอบคอบ พยาบาลรนพจงตองตรวจสอบเพอปองกนความผดพลาดทอาจเกดขนกบผปวย ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงน

“เวลาทางานกบรนนอง หนวาตองคอนปรบตวเขาหาคอนขางเยอะ

พอสมควร เพราะวาตอนทหนเปนเดกจบใหมนะ กจะมพบางททมบนบางเปนธรรมดา เราอยเหมอนพนอง แตเราไมไดคดอะไร เพราะวาคดวาพเขาสอน ถาเราไมทาผดพเขากไมวา แตพอมาเจอกบรนนอง ยงรนนองทจบใหมเลย คอเหมอนคอนขางจะพดลาบากหนอยคะ เหมอนจะดไมคอยได ถาดนองเขาไป กเหมอนนองจะมความคดเปนของตวเองมากกวา เหมอนม Idea เปนของตวเองมากกวาเรา เวลาหนสอนกเลยตองเนนวธทวา ถาจะสอนนองรนนนกเนนทาตวเองใหมนถกตอง คอถาเราทาถกใหนองดเปนตวอยาง เรากใหนองทาตาม แตจะไมบอกใหนองวาตองทาแบบนๆ นะ ทาตามวธเราทกอยาง แตตอนสอนจะสอนวา เออหนตองทาอยางนๆ นะ วธนนะ แลวจะถามวธหรอความคดของนองเขาอกท แลวกจะใหนองดจากรนพอกท วาพเขากมวธทายงไง เพราะวาบางทนองเขาจะเรยนรวา พคนนทาแบบนกทาได เรากจะทาวธทมนถกเพอทใหนองนะเรยนรวาตองทาแบบนนะ เรากไปเชกนองอกทวานองทาถกตองตามหลกการไหมคะ คอจะไมพยายาม Fix idea นอง ” (ID5T1P7-8)

“ถาจะปรบตวเขาในแตละรน ถาเปนกบรนพนะ เหมอนเวลาคยอะไร

ตองไมมความเปนวชาการหนกๆ อยางเชนถากบนองเราอาจจะสอนไปดวยเลนไปดวยได เพอทจะใหนองคนเคยกบเรา จะไดไมเกรง เพราะถาเกรงปบ

111

มนกจะเครยด เครยดแลวมนกเหมอนจาอะไรไมคอยได เวลาคยกบนองหนกจะอกแบบหนง แตเวลาคยกบพ มนกจะเหมอนตองวชาการนะ จะไปเลนกบพเขากไมได” (ID5T1P16)

“...หนวาเดกรนใหมๆ เขากลาแสดงความคดเหน เวลาถาเขาไมเหน

ดวย เขากจะแบบแสดงความคดเหนของเขาออกมาวาเขาคดยงไง คอนขางเปนเดกทกลาพด หนคดวาคน Gen Z เปนคนทเขาไมได เหมอนจดมงหมายในชวตไมไดมแคเรองเดยว เหมอนพตวโตเขาอาจจะถกปลกฝงมาวา เราตองแบบตงใจทางาน แบบโฟกสเรองงานมากๆ อะไรอยางน แตวาเดกรนใหมเขากจะแบบวามเรองใหโฟกสในชวตหลายอยางกวา เหมอนเปนเดกทชอบทาอะไรหลายๆ อยางพรอมๆ กน บางทพตวโตเขาอาจจะไมเขาใจวาทาไมนองถงไมทาทละอยางใหมนออกมาดอะไรอยางน แตวาเดกรนใหมเขาคงคดวา คอชวตเขาไมไดมแตการทางานนะ เขากอยากจะเรยน อยากจะเทยว อยากเกบเงนอะไรอยางนคะ บางทอยางสมมตวาเรองทางานหาเงน พเขาบอกวา นองทางานไป อยาไปคดเรองเงนอะไรเยอะ แตหนวาเดก Gen ใหมเขาอาจจะคดวาการทางานมนกตองไดเงน ...เวลาทางานกบรนนองเราอาจจะตองเหมอนตองคอยเชกนองอกรอบหนงคะ เพราะวานองคอนขางใหมกบ ICU ทมนมความละเอยดคอนขางเยอะ บางทเราตอง Double check นองอะไรอยางนคะ คอยงไมไดปลอยทงหมด แตวากไมไดไปกดดนวานองจะตองทาใหมนแบบวาไดเปะๆ อะไรอยางน แตวาเรากตองคอยดวา เหมอนเปนคน Support ใหนองในสงทนองอาจจะทาไมได บางอยางนองเขาอาจจะยงไมเคยเจอ แลวเขากใชความเขาใจทเขาเคยรบรมาทาไปอะไรอยางน แตวาถาเราไปตรวจสอบหรอวาไปเจอวานองทาไมถก เรากสอนได…”(ID3T2P7)

“ คดวาเดกรนใหมๆ เขามความคดเปนของตวเองคอนขางเยอะ แลวก

คดวา คอมนมความเปนตวของตวเอง เชน แบบวาอยางทหนแชรไปวา บางทเราทาหตถการ หรอวาทาแผล เราไมไดแบบวา ตองการให Strict เราทกอยางวา เราตองทา 1 2 3 4 5 ตามทพสอนมา บางทแบบวาในหนางานมนไมไดทาแบบทพเขาบอกมาไดเปะอะไรอยางน แตวาเรายง Keep หลกการใหมนถกตอง หรอวาบางอยางทมนแบบวา อยางเรองการผก tube

112

[Endotracheal tube] ทพเขาใหแสดงความคดเหน มนกเหมอนกบ เขาคงอยากแสดงความคดเหน เขาคดวาทาแบบนมนนาจะดกวา มนกเหมอนเปนการพฒนางาน” (ID3T1P14-15)

“พอผมทางานไดประมาณ 2 ปครบ พเขาไวใจเราแลววาเราทางาน

คลองแลวทาถกตองแลวครบ พเขากจะ Assign ใหชวยดแลนองไปดวยครบ ซงกจะเปนนองใหมเลยครบ ดวยความทนองทจบใหมกจะเปนรนอายทใกลกน เหมอนเราจะเราเขาใจกนครบ เขาใจนองครบวาเราตองสอนแบบไหน นองถงเขาใจผมกจะมวธการสอนของผมครบคอ อยางแรกเปดโอกาสใหนองทาเลยครบ ให Manage ตวเองโดยทเรา คอยดแลอยหางๆครบ คอใหนองเลาใหฟงวามขนตอนอะไรบางทนองเรยนมา อยางเชนการ Suction ครบมขนตอนอะไรบาง ใชหลกการอะไร ถานองตอบไดผมถงใหทาครบ หรอวาอกกรณหนงทนองไมเคยเจอมากอน ผมกจะสาธตใหนองดกอนครบวาทาแบบนนะวธการแตละขนตอนจะเปนแบบนนะ อยางเชนการต งจดหยด Ventriculostomy drain ผมกจะอธบายเปน Stepๆไปเลยครบ ทาใหนองเหนไปดวย จะไดเหนภาพและจาไดครบ ถานองทาไมถกกจะใหนองทวนวธทนองเขาใจครบ คอไมถงกบดมากครบ ทายงไงกไดใหเรารสกวานองมความมนใจ นองทาไดครบ พอนองเกดความมนใจในตนเองวานองทาได นองกจะทาไดดครบ หรอบางทถานองทาไมดหรอมน Fail อยางเชน เปดเสนเลอดใหนาเกลอครบ แลวเปดไมได ผมกใหกาลงนองเขาแทนทจะไปดดาวาเขาครบ มนกจะทาใหนองกลาทเขามาถามหรอเขาหาผมเยอะเลยครบ ผมกบอกนองไปครบวาจรงๆพคนอนกสอนในแตละเทคนคของคน แตกยดหลกAseptic technique เหมอนกนนะ” (ID2T2P8-9)

“ถาวนไหนทมรนนองอยในทมเปน Med nurse [พยาบาลบรหารยา]

แลวหนเปนคนท 2 ของทม หนกจะดแลนองอยแลว อยางกอนไปใหยาผปวยตองมการ Double check ซงจะทาอยางนทกคนอยแลว แลวเวลาทาอะไร คอถามกอนวาเคยทาไหม อาจจะ Brief กนกอนวา ทาขนตอน 1 2 3 ทายงไง กถาเกดวาเปนอะไรทดไมไดอนตรายอะไรมาก แลวนองตอบถกกใหไปทาได บางทเขาอาจจะเคยทามาครงเดยว แตวาเวลาทเราถามแลวเขาตอบได แลวนองเขาเขาใจแลวกถก กใหเขาทา แตบางอยาง เชนรสกวา

113

Serious อยางยานไมเคยให แลวมนเสยงทจะเกดอนตรายตอคนไข กไปกบนองนนแหละ แลวกสอนใหมสอนยาอกรอบ หรอบางอยางทหนกาลงจะทา เรากจะถามนองไปวา ใครเคยทาอนนไหม ถาเคยแลวมาดอกกได หรอถาใครไมเคยกมาด กจะถามยาๆ เรากพยายามจะใชประโยคและคาพดทเรารสกวาเหมอนตาหนนองวาทาไมทาไมเปน หรอไมเคยทา แตเปนการพดคยกนมากกวา เพราะวาเรากตองการแบบนนสมยทเราเปนนอง ไมใชเหมอนเปนคาถามจบผดวานองคนไหนยงทาไมเปน กจะทาใหนองรสกวา ไมตองเครยดหรอกดดนอะไร ทาไมเปนหรอยงไมเคยทากไมเปนไร เดยวจะพดใหฟง หนมองวาหนไมไดอะไรกบคาวาไมร คอการทไมรของนองมนไมเปนไร ตราบใดทนองพอไมรแลวนองทายงไงกบสงทไมร อนนสาคญมากกวา บางคนเขากไมรแตเขากม How to ทจะแกไขวธน เขาอาจจะไปถามคนททาเปนหรอวาเขาไปเปดหนงสอหรออะไรด หนวามนสาคญกวาการทมานงวานองใหมวารไมรอะไร ทาไมถงทาไมเปน ไปอยไหนมา ทางานปานนแลว สมยนเดกรนใหมเขากมอะไรทไมเหมอนรนเกา หนเชอวาทกคนเรยนรไดเหมอนกนหมดถาพๆทกคนสอน” (ID10T1P10-12)

“กคงอยากเปนพทใหนองปรกษาได แตวาเรากคงตองแบบวาเปนพ

ยงไงทใหนองมาเขาหา บางทเรากตองเขาหานองบาง เชนแบบ ไปถามวาเปนยงไง เพราะวาบางครงเดกบางคนเขากไมกลาเขาหาพ เขาไมกลาถามกอน บางทเราอาจจะตองเปนคนทแบบยนเขาไปวา มอะไรใหพชวยไหม มอะไรสงสยไหม เขากจะกลาพดกบเรามากขน เรากอยากจะใหนองพดในมมของนองบาง อยางเชน ถานองจะตองเปลยนขวด ICD [Intercostal drainage] จะถามนองกอนวาเคยทามากอนไหม อนนทายงไง ตองเตรยมอปกรณอะไรบาง ระบบ ICD [Intercostal drainage] มกขวด เหตผลการตอ ICD [Intercostal drainage] แตละแบบ กจะถามนองวาเคยทาหรอยง ถาเคยทามากอนหรอแลวทนองเรยนมาทายงไง พดใหฟงหนอยอะไรอยางน หรอวาไมร พจะไดรวาจะตองสอนนองแคไหน เหมอนกบเปนการประเมนวาแบบ เราจะตองใหขอมลนองแตละคนแคไหน” (ID3T1P9)

“รนทอายนอยกวาเรา เขาโอเคเลยนะ เขาทางานโอเคหรออะไรโอเค

แตมนจะมรนทจบมาใหมบางสวนกยงไมโอเค คอบางทเราจะรสกวา เขาชา

114

หรอเขาจะทางานอะไรแปลกๆ หรอวามนอาจจะไมแปลกหรอวาเรารสกวามนแปลก อยางบางทกทาแบบ ไมเหมอนเราทา เราจะรสกวาแปลกๆ บางคนกจะถามเรากอนทา บางคนเรากบอกเขาไปแลว แตบางทเขาจะไมทากม เรารสกวารนหลงเราไปประมาณ 2 ป เรารสกวา เดกรนนเขาไมคอย Active เขาจะนงๆ เรอยๆ รสกวาเขาไมคอยตามงาน บางทอยางเขาใหยา Antibiotic ไวกลมไปไลสาย เลอดยอนกม เรากตองตามงานเขาให คอยดสวนใหญกจะรคะวาคนไหนทางานเปนยงไงปลอยใหทาเองคนเดยวไดไหม” (ID9T1P8-9)

“การทางานของนองเหรอคะ คอสวนใหญนองกจะไมคอยเขาหาพท

โตๆ เพราะวาพเขาจะด Look ดด แคหางกนปสองปทจะดสนท แลวอยางรนหนทจะดหางกนเรมเยอะแลว 4 – 5 ปกจะมเขาหาบาง แตวาพวกหนจะดไม Look ดมากกจะเขาหาอยแลว อยางถามนองอยในทมมนเปนแลวแตบคคลไปคะ อยางบางคนเขาจะยงดงงๆ ยงไมชน เรากจะดเปนพเศษ เชน ตองคอยไปประกบ คอยสอน แตถาอยางบางคนทเราคดวาเรมทางานได เรากจะมปลอยบางแตเรากจะคอยไปดตามงานทหลง นองรนใหมหนกสอนตามหนางาน เหมอนเราสอนเปนเพอนนะคะ อยางถานองทาผด เรากจะบอก เออน ตรงนมนผดนะ ตองทาอยางนเพราะวาเปนอยางนนะ ทาไมถงตองทาอยางนน กจะอธบายใหเขาฟง เขากจะไดรวา เอออนนเขาทาผด ทาไมถงตองทาอยางน สวนใหญนองเขากเชอคะ แตมบางคนทแบบ อาวแลวทาไมละ แตกจะแบบ พอเรามเหตผลมาประกอบ เขากจะ ออ เหรอ กมบางคนนะคะทนองเขาไปหาขอมลในอนเทอรเนตมาแยงเรา อยางเปดดวา เออนทจรง มนทาอยางนไดนะ แตวาสวนใหญกจะไมคอยคะ กจะมสวนนอย นอยมาก สวนใหญกจะเชอเลย” (ID12T1)

3.4 ผชวยพยาบาลตางวย ตองจดการใหท างานตามทมอบหมาย

เมอพยาบาลรนอายแซดไดเขาปฏบตงานในหนวยงาน ในฐานะสมาชกใหมทยงไมมประสบการณการท างาน เมอตองท างานรวมกบผชวยพยาบาล ซงถอวาเปนผใตบงคบบญชา ในหอผปวยสวนใหญจะมผชวยพยาบาลทอายมาก ซงพยาบาลรนอายแซด เรยกผชวยพยาบาลกลมนวาเปน “ผชวยพยาบาลอาวโส” หรอ “ PN senior ” ทพยาบาลรนอายแซดเลาวา ผชวยพยาบาลกลมนเปนคนทมองคความรเกาและยดมนในความรของตน แมวาพยาบาลจบใหมรนอายแซดจะแนะน าให

115 เหตผลตามความรทตนไดเรยนหรออบรมมา ผชวยพยาบาลกลมนจะไมยอมเปลยนความคด และคดวาไมสงผลกระทบดานลบตอผปวย ซงเปนความคดทผด ถงแมพยาบาลรนอายแซดจะแจงหวหนาหอผปวยใหรบทราบปญหาทเกดขน แตผชวยพยาบาลกลมน กยงปฏบตงานในลกษณะขาดความรอบคอบเหมอนเดม เมอพยาบาลรนอายแซดตองท างานรวมกบผชวยพยาบาลกลมน จงตองระมดระวงและดแลเอาใจใสผปวยมากขน หรอบางครงอาสาท าหนาทแทน เพอปองกนความผดพลาดทอาจเกดขนกบผปวย ในชวงแรกของการท างาน พยาบาลรนอายแซดเลาวาจะไมกลามอบหมายงานใหกบผชวยพยาบาลอาวโสกวา เนองจากมความเกรงใจ หรอบางครงตองการขอความชวยเหลอ เชน เชดตว ยกตว หรอวดสญญาณชพผปวย เปนตน ผชวยพยาบาลกลมน “ยงเราเรยก เขาจะเดนหน เดนเหมอนไมไดยน” พยาบาลรนอายแซดจงตองหาวธมอบหมายงานใหแตละคนปฏบตตามหนาททตนไดรบมอบหมาย โดยตองลงมอท าไปพรอมกบผชวยพยาบาลอาวโสดวย ผชวยพยาบาลจงจะปฏบต ในขณะทผชวยพยาบาลทมอายใกลเคยงกนพยาบาลรนอายแซดรสกวาเปนกลมทท างานดวยกนไดไมมปญหา เพราะผชวยพยาบาลกลมนไมละเลยหนาทของตนเองทไดรบมอบหมาย และสามารถขอความชวยเหลอไดเมอตองการ ดงตวอยางค าใหสมภาษณตอไปน

“ใน “Ward หนจะม PN 5 คน สวนใหญจะเปนอาย 30 ลงมา กจะมคนท

อายเยอะ 2 คน 50 กวาแลวกใกลเกษยณ เวลาทางานกบพ PN ทอายใกลๆกนกไมมปญหาเทาไร แตจะมกเปนพ PN senior 2 คนเลยคอ เหมอนเขา Self ในสงทเขาทา เขาเคยทาแบบนมากอน ทาไมเขาจะทาแบบนไมได เจอแบบนทกวนเลย อยางเรองการ Feed นม กแบบประมาณวา เออ Feedๆไปเถอะ บางทกแบบทตองใหแบ Drip 1 – 2 ชวโมง แลวนมมนแค 20 CC. บางทพเขากแบบ Bolus ทเดยวไปเลย เรากแยงพเขาไปแลวนะคะ วาเดกจะสาลกได เขาจะบอกวาแบบมนไมสาลกหรอก แคนเอง คอหนกเคยบอกพ In change แลววาพเขาทาไมถก แตกรกนทกคนแตวาไมมใครคยได แมแตหวหนากคยไมได บางทหนกกลวคนไขสาลก หนกบอกวาเดยวหนทาเอง ตดปญหาเราทาแทนไปเอง อยางตอน Bed bath อยางน tube [Endotracheal tube= ทอชวยหายใจ] หลดบอย ถากบพเขา เพราะพเขาจะทาอะไรคอนขางเรว พลกไปพลกมา กเลยมปญหา อยางทบอกคะแมแตหวหนากทาไรเขาไมได เรากตองพยายามปรบทตวเรามากกวา เราตองดแลเอาใสใจมากขน ระวงมากขนแทน แลว PN ทอายนอยลงมานไมมปญหาเลย เขาจะฟงเรามากกวา บางอยาง Suction ไหมหรออะไรไหม จะทาพลกตะแคงตว เขาจะฟงเรา” (ID7T1P10-11)

116

“Ward หนจะมพ PN senior ทมอายเกน 40 มคนเดยวคะ ทเหลอไมถง 30 จะเปน Gen Y อยางพๆ PN ทอายใกลๆกบเรา คดวาทางานไดไมมปญหาอะไรเขาจะฟงและชวยงานเราคะ แตถาเปนพ PN senior เขาจะไมคอยสนใจเรองเชดตว ยกคนไขอะไรพวกนอยแลว ยงเราเรยก เขาจะเดนหน เดนเหมอนไมไดยน ปกตกจะเรยก PN ทเปน Junior ทขนกบเขา เพราะวาพ Senior เขาจะขนแตเวรเชา จะมนองขนดวย นอง PN นะ เขาจะไปตามพเขามาชวยกนเอง จรงๆ เรองไมชวยงานกคอ ท Ward นปกต PN จะไมเหมอน PN Ward สามญอยแลว คอ Ward สามญ PN เขาจะรวาการดแลคนไขบางอยางรวาตองทายงไง อยางท Ward กคอหนาททกอยางจะเปนของ RN สวน PN เขาจะมคนหนงเสรฟอาหาร ดแลเรองอาหาร แลวอกคนหนงจะดแลเรอง Supply หรอดของอะไรหมด Stock หรอวาตามชางมาดเครองมอคะ สวนใหญเวลาจะใหเขาชวยอะไรเราตองบอกพเขาเองคะ แลวกถาเหนชวงไหนทเขานงเฉยๆ นงเลนโทรศพท ถาเรามงานอะไรทเขาชวยไดเรากจะขอเขา เชน วดความดนถๆ อยางคนไขเพงกลบมาจากหองผาตดหรอวาคนไขใหยาเคมบาบดพรอมๆ กน เราวดความดนคนเดยวไมไหว เรากตองบอกเขาวาแบงกน คอเรากจะตองแบงแบบแฟรๆ [ยตธรรม] วาวดคนละหองนะ หรอวา Case septic shock ความดนโลหตตก ตองวดความดนทก 1 ชวโมง เรากจะบอกเขาวา เดยวเราวดชวโมงเลขคนะ เขาวดเลขคนะ คอหนพยายามแบงงานเขาใหมนเทากบเรา ใหเขาเหนวาเรากทาเหมอนกน เขาจะไมไดบอกวา ใหเขาทาคนเดยวหมดเลย เพราะวาบางทแบงใหเขาทาคนเดยวหมดเลย รสกวาสหนาเขาดไมพอใจ มนดออกคะ ตอนแรกกรสกลาบากใจคะทตองไปใหเขามาชวย แตตอนหลงพอเรารสกวาพอเราคดวธนได แบงงานใหมนเทากบเราเลย รสกวาเขาเตมใจแลว แตกมพ PN บางคนถาบางครงเขาเหนวาเรายงกบอก Case หนงจรงๆ ไมมเวลาวางมาวด vital sign ใหตลอด เขากมาชวยเรานะคะ” (ID1T2P10-11)

“ท Ward หนกม PN 7 คน มตงแตอายประมาณ 30 กวาๆจนถงเดกๆ

19-20 ป ถาเปนพ PN อายเยอะๆตอนทเปนเดกๆ จบมาใหมๆ สวนใหญตอนเปนนองใหมกไมคอยกลาใชพ PN ทโตกวา สมมตงานงายๆ เรากจะทาเองไปเลย เชน Feed อาหาร Feed ยา บางทกไปทาเองอยางนคะ สมมตอาหารหมดกไปปดเอง ใสนาตามเอง หรอวาหาของใชเลกๆนอยๆอยาง ผาปเตยง ผายกตวคนไข เรากไปหาเองไมกลาไปใชพเขามาก แตตอนนพอทางานมาสกพก เรากจะรวาหนาทของ PN กบ RN มนแยกกนคอนขางชดเจน ตอนนกลาพดละ ถาสมมตวาเครอง Feed

117

อาหารดง หนกจะบอกวา พคะ หนฝากไปดใหหนอยคะ ฝาก Feed นาตามใหดวยนะคะ หรอถาเกดจะใชอะไรพเขา แลวมนตองเปนหนาททพเขาตองเตรยม เชน เตรยมเตยงรบคนไขใหม หรอ กระปอง Suction เตม หนกจะแคเดนไปแจงพเขาวา เดยวจะมรบคนไขใหมจาก ER ชวยเตรยมเตยงใหหนอยนะคะ พๆเขากรวาเปนหนาทขอตวเองคะ เขากจะไมอดออดอะไร” (ID3T2P8)

“กมบางบางททแบบทพเขาองาน ดวยความทเขาเนยร [Senior] แตบางท

เขากจะขอใหเราไปชวย ซงบางทเรากจะยงอย สวนมากมนจะเปนหนาทของเขา แตเขาจะชอบขอใหเราไปชวย อยางถาบางทเราพอไปชวยเขาไดเรากจะไปชวย แตวาแบบวา อยางชวงตะแคงตว ซงปกตเรารสกวา PN เวรเชาจะม 4 – 5 คน PN เยอะอย แตเขากจะแบบวา มาชวยหนอยสทาไมไมไปชวย แตคอบางทเรากจะยงอย หนมองวา หนาทสวนมากมนจะมแบงกนชด บางทนะ มนจะมไอทกากง ถาเปน PN Junior สวนมากเขาจะชวยหรอวาเขาจะทาให แตวาถา Senior หนอยบางทเขากจะไมเขา เขาจะใหเราทาเอง กจะมบางคน อยางบางท Job ของเขาแลวเขาใหเราไปชวยนะ บางทเรากจะบอกวา ทาเองไดไหม คอชวงนเรายงอย แตถาเราไมยงนะเรากชวยเขาได ตอรองได ” (ID9T1P16)

“ใน Ward หนกจะแบงหนาท PN กบหนาทพยาบาล มนกจะมสวนทมน

ชดเจนมนกจะมอยบางคะ แตสวนมาก เหมอนงานท Ward หน ในสานหนาทของ PN เราสามารถทาแทนไดหมดเลย กบการทเราท Ward จะคอนขางหนก เรากไมสามารถปลอยใหเขาดแลคนไขเองได เรากตองลงไปชวยงานเขาดวย อยางเชน การ Bed bath คนไข วดไข วดความดน [ความดนโลหต] แมกระทงชวยเหลอทวไป เรากตองลงไปชวย ถาเกดตอนนนพไมอย ไมมใครวาง เรากตองลงไปทางานของพ PN ดวยเลย ถาเกดวามนมงานขนมา แลวมนเปนหนาทของ PN หนจะบอก พคะ ฝากทาใหหนอยนะ พเขากโอเค แลวเขากจะเหมอนกบจดการใหเลย แตกจะมคนทอขเกยจบางคะ แตคอจะไมทาใหเราเหนตรงๆ กคอเหมอนวารบปาก แตอาจจะทาชาหนอย เราอาจจะบอก พคะฝากเกบ Set ทาแผลทใชแลวใหหนอย พเขากจะบอกวา ไมเปนไรเดยวพเกบให ไวกอนละกน พทานนนกอน กมบาง กถาหนเหนวาพเขาทาอะไรอยกไมเปนไร แตถาเปนพบางคนทเปนพ Senior เขาจะบอกตรงๆ วา เนย มนเปนหนาทของ PN นะ PN ตองทาอยางนนะ เราเปนนองนะ

118

คะ กไมกพดอะไรมาก ทเราทาไดเรากทาไปคะ ไมอยากไปพดมาก ” (ID5T1P11-12)

“อยางพ PN นไมมปญหาคะพ PN นจะมทงอาย 20 กวา 30 กวา 40 กวาก

ม 40 กวามประมาณ 3 คน มคนหนง 50 กวาคอ Senior เนอะ 58 แลวตอนน เกษยณปหนา อยาง พ PN คนทอาย 58 เนอะ เขากนาเบอเหมอนกน เพราะเปน Senior ทแบบ คอหนสงเกตพเขาวา พเขาไมโอเคเลย แบบวาพคนอนเขากจะทางาน แตคนนเขาเหมอนจะเนยนๆ คอพเขามหนาทเชก Infusion pump คอพเขาทาเหมอนยาคดยาทา เดยวกเขาไปหอง Supply ดเชกอะไร ในเมอคนอนกาลงเชดตวคนไขหวฟ รสกไดแบบชดเจนเลย ไมคอยชวยงานเลยอะไรอยางน หนกเคยมไปบอกพเขาใหมาชวยนะคะ แตพเขาเปนคนทเขาใจยากอะไรยาก เรากพยายามอธบายเขานะ บางทเขากไมเขาใจในสงทเราพยายามจะพด เขากถาม เขากมเหมอนนดหนงแลว เรมขนเสยง แตกไมไดอะไร กพยายามบอกเขา กสวนใหญกถามนเปนงานเรงดวน อยางเชน คนไขเปลยนปายเปนจบนา เรากตองบอกเลยวาพคะคนไขเตยงนจบนานะคะ กคอบอกเขาเดยวนนเลย เขากจะชาหนอย อาจจะยาๆบอยๆหนอยคะ” (ID11T1P11-12)

“ตอนนท Ward ม PN ประมาณ 10 กวาคน จะมอาย 40 ขนมเยอะ แลว

กรนเหมอนคลายๆกบ พยาบาลนะคะ รน 30 แลวกตากวา 30 ป พ PN ทแบบวาเขาไมคอยทาหนาทของตวเองเปนรนแมๆ คะ ประมาณ 40 ป เลย คอ หนาทของ PN ของท หนวยรงส Intervention ของหนจะแบงเปน 2 ฝงคะ ฝงหนงเปนเกยวกบเอกซเรย พวกทา GI Scope [สองกลองทางเดนอาหาร] Coiling อะไรอยางน ฝงนจะเปน PN คมไปหมดเลย คอเขา Case กบหมอ กบอกฝงหนงเปนฝง Angiogram กคอจะเปนฝงทาหตถการ พวกเกยวกบหลอดเลอดนะคะ อนนกเปนพยาบาลอยฝงน ซงชวงบายของฝงเอกซเรยมนกจะไมม Case PN กจะวางมาก กจะไปอยตามหองทมนวางๆ หองเอกซเรยทไมไดทางาน แลวเขาจะมกลมแมบานเขาเองนะคะ จบกลม เมาทกน อะไรอยางน แลวเขากทไมทางาน บางทฝงน มนยง กตองการ PN มาชวย แตเขากชอบเกยงกน ไมมา กจะใหนอง ๆ PN มาอยแทน เขากจะไดสบายแลวตอนบาย เขากจะไมอยากมาอย Contact กบพยาบาลมาก เขากอยากอยกบพวกเขา คอหวหนาจะเปนคนจดตารางวา PN จะอยฝงไหนแลว เหมอนสลบกนคะ แตพวกเขากจะไปสลบกนเอง แลวกบอกวาเขาเคลยรกนแลว

119

คอหวหนาแคตองการใหคนไปอยแตไมไดระบวาเปนใคร หนกเปนนองกทาอะไรไมไดหรอก แตคอแคมองภาพแลวรสกวามนไมเทาเทยม เขาจะชอบใหนอง PN ของเขาคะ กอายประมาณ 30 ตนๆ ทเปนนองจากพเขา พทเขามากไมนะนะ คนทมาเขาจะรหนาทเขาอยแลว แตถาพ PN senior เขาแลกใหนองมาอยฝงหนไมได เขากจะมาทาฝงนอย แตพอเขามาจะพดอะไรเยอะ ประมาณเขาจะบนเยอะ จรง ๆหนกไมอยากใหมาอยฝงนเพราะมนกลาบากเวลาเราทางานดวย แตแคไมยตธรรมเฉยๆ กบคนอน” (ID8T1P8-9)

3.5 แมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการเจรจา

ในแตละหอผปวยจะมแมบานทท าหนาดแลท าความสะอาดภายในหอผปวย เดนรบ -สงเอกสาร สงสงตรวจทางหองปฏบตการ และรบ-คนเลอดจากธนาคารเลอดในโรงพยาบาล ซงสวนใหญแมบานหอผปวยจะมอายแตกตางกบพยาบาลรนอายแซดคอนขางมาก ดงนนการท างานกบผใตบงคบบญชาทมความอาวโสกวา บางครงพยาบาลจบใหมรนอายแซดอาจจะไมไดรบการยอมรบและไมไดรบความรวมมอจากแมบานหอผปวย บางรายเลาวา แมบานหอผปวยมสหนาไมพอใจ หงดหงด บางครงอาจจะโวยวาย เมอตองใหสงสงตรวจทางหองปฏบตการ หรอรบเลอดจากธนาคารเลอดดวน ท าใหพยาบาลกลมนตองหาวธในการใหแมบานหอผปวยท าตามหนาททตนมอบหมาย โดยพยาบาลกลมนจะขอความรวมมอโดยการใชทกษะการเจรจา ดวยค าพดทสภาพ ใหเกยรตในความอาวโสกวา แสดงความเหนอกเหนใจ เชน “พแมบานเหนอยหนอยนะ พวกหนกเหนอยเหมอนกนนะ เหนอยดวยกนทกคนนนแหละ” รวมทงอธบายเหตผล และเรยงล าดบความส าคญของแตละงานทแมบานหอผปวยไดรบมอบหมาย นอกจากนพยาบาลรนอายแซดยงตองเรยนรลกษณะการท างานของแมบานหอผปวยแตละราย เนองจากตองคอยกระตนเตอนหากแมบานหอผปวยรายนนเปนคนขลม ดงตวอยางค าใหสมภาษณดงตอไปน

“ใน Ward หนกมแมบานนาจะอายประมาณ 40 ปลายๆ คะ เวลากถา

เกดวามสง Lab หรออะไรทแบบปกตแลวท Ward จะมเดน Lab กลางอยแลว ถาเกดวานอกเหนอจากนน เรากอาจจะบอกพเขา วาพคะ ถามนเปนเรองดวนจรง ๆ กจะขอใหเขาไปสง แตถาไมดวนกจะแบบ เออพคะ ถาพเสรจงานแลว ฝากสง Lab นใหหนอยนะคะ บางทท Ward มนยงมาก ๆ ทงขอเลอด ทงสง Lab พเขากจะประมาณวาตองไปทาอยางนนอยางนกอน บางทหนกเคยพดเหมอนกนวา พกตองไปทาอยางอนกอนนะ กบอกวา พคะ แตอนนมนสาคญกวานะ ตอนนคนไขมนอยางนนอยางนนะ หนกจะบอกเขาไปวามนสาคญมาก ยงไงพกตองทาอนนใหหน

120

กอน งานนนเอาไวกอนกได หนกจะลองเสนอพเขาดวาอนนนไวกอนไดไหม ไปทาใหหนกอน มนดวนมาก มนตองใชยา ตองเอายา พเขากอาจจะแบบ บนๆ หนอย แตสดทายพเขากไปใหอย” (ID5T1P12-13)

“ใน Ward มแมบานดวยคะ แมบานหนแกเลยกมอาย 40-50 แลว

ทเหลอกประมาณอาย 30 ตนๆ สวนใหญแมบานเขารหนาทของเขาคะวาตองทาอะไรแตละวน หนไมคอยตองตามงานเทาไหร เขาจะมาเปนรอบ ๆ อยแลวคะ ทก 15 นาท แลวจะมปมกดเรยก ถาสมมตวากรณ เขาวาง เขาจะนงอยในหองแมบาน กกดเรยกเขาไดตลอดเวลาเลย คอ Ward หนจะดอยอยางหนง คอแมบาน เวลาจะไปไหนมาไหน ทกคนจะบอกวา พไปนนนะ พไปนนะ พไปออกใบนดใหคนไขนะ พวกหนกจะรคะ แลวทกคนจะพกโทรศพทมอถอสวนตว ซงสามารถตดตอไดตลอดเวลา ถาสมมตวาเขาไปรอออกใบนด ไปรอออก OPD ชน 5 ซงมนตองรอนานมาก เรากโทรเรยกเขาวาใบนดวางไวกอน ใหบอกเขาวา ออกใบนดเสรจ ใหหนบไว เดยวมาเอา ขอมาท Ward กอน เพอมาทาอะไรทมนดวน แบบสง Lab ดวน ถามอะไรทรบๆ อยางนคะ สวนใหญแมบานหนไมคอยมปญหาเรองน แตวามนจะมบางครงทเขาหงดหงด ไมอยากเดนหลายรอบ ประมาณวาเขาจะรอรวบงานทตองไปสงใกล ๆ ทเดยวแลวคอยออกไปทา ซงหนวามนไมใช ถากรณไมรบหนวาใหเขาทาแบบนนได ไมรบคอหมายถงวาใบนดใหคนไขทรอจะกลบบานในวนพรงน หรอมะรนน กใหเขารวมกนไปทเดยวหรอรอไปพรอมกนถาเวลาใกลกนสก 1-2 ชวโมง กคอยไปยนตามจดตาง ๆ ทเดยว แตถาคนไหนเขาจะกลบบาน แลวเขาจะกลบเดยวนน หนไมใหรอนะ หนใหไปทาเลย ตอใหแบบเขาจะโวยวาย หงดหงดบาง แตหนกจะพยายามอธบายหรอคยกบพเขาคะ อยางเชน พแมบานเหนอยหนอยนะ พวกหนกเหนอยเหมอนกนนะ เหนอยดวยกนทกคนนนแหละ เขากไมบน เขากโอเคอย กคอเราใชทกษะการเจรจา ออนไวกอนเลย คอหนมนดตรงทเราอยกนแบบพนอง เวลากนอะไรอยางนกซอมาฝากพแมบานเขา เหมอนกบนองขอความชวยเหลอพประมาณนนมากกวาคะ” (ID4T1P12)

“อยางแมบานท Ward พเขากนารกทกคน อายประมาณ 30 กวา กจะม

บนบาง เวลา สง Lab สงเลอด เอาเลอด แตหนเปนคนทไมคดอะไรมากดวยมง กเลยไมคอยอะไรมากแบบวา คนอนเขาอาจจะเหนวาพคนนนะ บางทใชบางทกมหนาหงดหงด แตหนไมไดเปนคนทคดอยางนนมง บางทเราบอกพเขานะวา พคะม

121

จองเลอดดวนนะ เขากรบทราบแตเขากไปเชดหองนา ทาอยางอนกอน ซงกเหนวาดวน เรากตองใชวธพดยาๆ พคะ อนนเลอดนะหมอเขาตองการแลว แบบเขาตองการดวนนะคะพ แบบไมไดไปส งเขาอะไรแบบน พดดๆกบเขานะคะ” (ID11T1P12-13)

“ใน Ward หนกมแมบาน 3 คนคะ อายประมาณ 40 ปลายๆ ขนคะดวย

ความทเขาอายเยอะ แลวเวลาคยกใหเกยรตคะ เรยกเขาวาคณ แลวกพดเหมอนพดกบพยาบาลคะ หลกๆแมบานจะมเวรเชา 2 คนกจะมแบงหนาทกคอเดน 1 คน กคอจะตองเดนสงผา เดนเอาของ แลวกเดนสง Lab คะ แลวอกคนอยท Ward เขาจะมหนาทดแลทาความสะอาดหองนาคนไข เชดทาความสะอาด Ward ถ Ward แลวกมหนาทเกบกวาดภายใน Ward ถามเรองทตองใชแมบานบอย เขากจะบนเหมอนกนคะ อยางคนไขตองมใหเลอดดวนหรอสง Lab บอย เรากจะอธบายเขาตลอดวาอนนดวนจรงๆ เมอกหมอยงไมไดสง เพงมาสงตอนน หรอไมกพดประมาณวารบกวนนดหนงนะคะ วนนเดนบอยหนอยนะ กคยประมาณนคะ สวนใหญแมบานจะคอนขางสนทกน แลวเขากใหเกยรตเรา เรากใหเกยรตเขาคะ” (ID1T2P11-12)

“แมบานนาจะอาย 50 ปได กคอ เขาจะบนเรา เขาจะวาเรา เรากจะแบบ

แรกๆ เราเดกๆ เรากจะไมกลาทาอะไรตอ เรากจะไปบอกพ พเขากจะไปเตอนเขาอกท อยางเวลาปกตพคนงานเขาจะเรยกเราวาคณแลวพเขากบางทไมไดเรยกคณ แตหนกไมไดซเรยส อยางเวลาการทางานบางทมนตองสงดวน แลวพเขากจะแบบ บนวา อาว อกแลวเหรอ บางทกไมไป หนบอกวามนตองรบนะ อยางแรกๆ เรากจะใหพชวยบอก หลงๆ เรากจะกลามากขน ทางานเรากจะรจกกนมากขน กกลาบอก แลวเขากเหมอนโดนเตอนซาๆ เขากเรมปรบดวย หนกตองปรบไปแตละคน อยางบางท ปกตพคนอนเขากทาอยแลว ประมาณวาม Lab ใกลๆ กน อยางบางทเจาะ 16.00 น. บางทกมเจาะ 17.00 น. อก บางทกสงไปพรอมกนทเดยว พไมตองไปหลายรอบ หรอบางท เดยวมนจะมสง Lab น แลวสกพกกจะมไปเอาเลอดอกท ซงจะไปนาน เรากจะถามในทม วามนจะม Lab อกไหมหรอวายงไง เพอเปนการรวบรดวาชวงระหวางเวลาประมาณ 2 – 3 ชวโมงนมนจะไมมไปอกแลวนะ เปนการถามอกท แตบางทมนมเพมอตโนมต มนกจะเปนเรองชวยไมได” (ID12T1P12)

122 4. พฒนาตนเองอยางตอเนอง

เมอพยาบาลรนอายแซดปฏบตงานในหนวยงานผานพนระยะเวลาการปรบตวในชวง 1 - 2 ปแรก จะไดรบมอบหมายใหดแลผปวยโดยอสระ ซงจะไดรบมอบหมายใหดแลผปวยตามลกษณะการท างานของหนวยงานนนๆ ในบางหนวยงานพยาบาลกลมนจะเรมไดรบมอบหมายใหท าหนาทเปนพยาบาลหวหนาทม (Team leader) หรอ พยาบาลหวหนาเวร (In charge) หรอบางหนวยงานอาจไดรบมอบหมายใหเปนพเลยงสอนนองพยาบาลจบใหมรนอายเดยวกนทหนางาน ซงขณะทความรและประสบการณในการปฏบตงานยงมจ ากด ท าใหเกดความรสกเครยด กดดน และอาจเกดขอผดพลาดขนไดจากการปฏบตงาน ดงนนพยาบาลรนอายแซดจงหาวธพฒนาตนเองอยางตอเนอง จากการวเคราะหขอมลพบวา วธพฒนาตนเองของพยาบาลรนอายแซด ประกอบดวย 4 ประเดนยอย ดงน 4.1) เรยนรจากความผดพลาด 4.2) อานหนงสอต าราและวารสาร 4.3) เขารบการอบรมในการประชมวชาการ และ 4.4) มสวนรวมในการท านวตกรรม ดงรายละเอยดตอไปน

4.1 เรยนรจากการความผดพลาด พยาบาลรนอายแซดทเขามาปฏบตงานในแตละหนวยงานยงมขอจ ากดในเรองของ

ความรและประสบการณการประเมนอาการผปวยวาลกษณะอาการ และอาการแสดงแบบไหนทตองใหการชวยเหลอและรายงานแพทย เมอพยาบาลรนอายแซดไมสามารถประเมนอาการ อาการแสดงของผปวยได ท าใหอาการของผปวยแยลง ดงเชนพยาบาลรายหนงเลาวา ตนดแลผปวยทมารบการปลกถายไขกระดก วนแรกผปวยบนวามอาการชาบรเวณใบหนา ซงตอนนนพยาบาลคดวาเปนอาการทเกดขนได นาจะไมเปนอะไรมาก แตกรายงานแพทยไปเบองตนแลววาผปวยมอาการดงกลาว แพทยบอกวาไมนาจะมปญหาอะไรเชนกน พยาบาลจบใหมจงไมไดท าการประเมนและสงเกตอาการผปวยซ า จากนนวนรงขนผปวยมอาการชาขน และมอาการกลามเนอออนแรงลงเรอยๆ ในทสดผปวยหยดหายใจ จงตองท าการชวยฟนคนชพ แตไมส าเรจผปวยเสยชวตในเวลาตอมา เหตการณในครงนน เกดขนเปนการท างานในลกษณะรเทาไมถงการณ ท าใหผปวยไดรบอนตรายถงชวต ซงพยาบาลรนอายแซดรายนรสกเสยใจมากกบสงทเกดขน และเปนบทเรยนทท าใหตนตองเปนคนชางสงเกต เมอผปวยเกดอาการ อาการแสดงเปลยนแปลงไปจากเดม จะตองรบประเมน ตดตามอาการผปวย รวมทงกระตนแพทยใหรวมท าการประเมนอาการผปวยดวย นอกจากนเมอพยาบาลรนอายแซดปฏบตงานไดประมาณ 3 ป จะไดรบหนาทคอยดแลพยาบาลรนนองทหนางาน ดวยความทเปนพยาบาลรนนองยงท างานไมรอบคอบ ท าใหเกดการใหยาผดพลาดหรอท างานไมเรยบรอย หากพยาบาลรนพไมไดตรวจสอบใหรอบคอบ พยาบาลรนอายแซดรายหนงเลาวา เปนเหตการณทรายแรงทท าใหผปวย Cardiac arrest ตองท าการชวยฟนคนชพและใสทอชวยหายใจ เนองจากพยาบาลรนนองใหยาผด ซงตนไดรบมอบหมายใหคอยดแลพยาบาลรนนอง ในขณะทผปวยมอาการชกทงตว ตนก าลงชวยแพทยเตรยมใสทอชวยหายใจ และใหพยาบาลรนนองเตรยมยากนชก แตตนไมทนได

123 ตรวจสอบอกครง เนองจากเปนนาทฉกเฉน ท าใหผปวยไดรบยาผด จงเกดอนตรายถงชวตผปวย เหตการณครงนนท าใหพยาบาลรายน มความรอบคอบในการท างานมากขน และหากไดรบมอบหมายใหดแลพยาบาลรนนอง ตนจะตองตรวจสอบทกครง และทส าคญตองตรวจสอบจากใบ Medication record หรอ Doctor order ทกครง ดงตวอยางค าใหสมภาษณตอไปน

“ตอนทผมทางานไดประมาณ 3 ป ครบ มนมการใหยาผดครบ มนเปนเรองทใหญมากๆเหมอนกน ตอนนนเกอบทาใหคนไข Cardiac arrest เลยครบ คนไขเขาเพงกลบมาจากผาตดครบ คนไขเขามอาการชกแบบ General seizure ครบ หมอเขาสงยากนชกเปน Valium ครบ ซงตอนนนผมได Assign ใหดนองครบ กเลยสงใหนองไปเตรยมยาฉดครบ ตอนนนผมกยงอยกาลงชวยหมอเตรยมใสทอชวยหายใจอยไมทนไดดนองครบ ดวยความทมนเปนนาทฉกเฉนดวยครบ เลยไมได Recheck กบนองอกท มนกเลยทาใหนองฉดยาผดครบ ผมกจาไมไดเหมอนกนครบวานองใหยาอะไรคนไขไป ตอนนนทาใหคนไข Cardiac arrest ไปเลยครบ ตอง CPR [Cardiopulmonary resuscitation=การชวยฟนคนชพ] ไปครบประมาณเกอบครงชวโมงไดครบ แลวกคนไขยายไปอยท CCU ครบ ผมรสกผดมากครบ พๆท Ward เขากใหกาลงใจนะบอกวามนไมใชเราดวยสวนหนงนะ มนอาจจะเปนทโรคของคนไขทมโรคหวใจอะไรดวยครบ ผมรสก Fail มากๆเหมอนกนครบเปนเดอนๆเลยครบ แตมนทาใหผมรวาตอไปผมตองรอบคอบมากๆนะ ถานองใหมมาอยกบเรา ผมกจะ Recheck กบนองตลอดเลยครบ ใหนองเอามาใหผมดกอนทจะไปใหยากบคนไขเสมอครบ ทสาคญถอใบ Medication หรอใบ Doctor order มาดวยตลอดครบ คอยาบางตวมนมชอคลายๆกนบางททหมอเขารบเขยนมนกจะเกด Errorไดครบ แตวามนกโชคดครบทคนไขคนนผมกตามCase ครบ เขากดขนสามารถกลบไปใชชวตทบานไดครบ” ID2T2P11)

“...แตทเสยใจทสดเลยกจะเปนตอนทรนพพยาบาลทเพงเสยไปคะ เขามา

ปลกถายไขกระดกท Ward หนเลยคะ คอตอนนนเหมอนพเขานาจะมอาการชาทหนา คอตอนนนเรารชาไปทาใหชวยพเขาไดไมทน จรงๆไมไดเชงรชานะคะ ตอนนนหนกบอกหมอไปแลวเขาบอกไมมอะไรใหดตอไป จากนนพเขากชาเรอยไปคะ ตอนแรกชาแคปลายมอเฉยๆจากนนกออนแรงลงไปเรอยๆคะ แลวก Arrest ไปเลยใชเวลาประมาณ 2 วน ตอนนนคดวาเรามเวลาตง 2 วนเรานาจะทาอะไรไดเยอะกวาน ถาตอนนนเรากระตนหมอใหมาดคนไขมากขนกนาจะดกวานคะ หลงจากนน

124

พหวหนากพยายามปรบใหเรา Detect คนไขไดเรวขนคะ ถาคนไขผดสงเกตนดๆหนอยๆ เรากจะไมปลอยไวคะ วนนนแตคนไขวางแกวนาไมตรง ยกนาขนมาบวนปาก เรากตองรบตงขอสงเกตไวกอนคะ จรงๆคนไขท Ward สวนใหญกจะนอนตดเตยงกลามเนอไมคอยมแรงอยแลว อยางเชนตอนยนชงนาหนกคะ พอเหตคนไขยนเซกไมรสกอะไร พอมาตอนนเรากจะตองรบบอกหมอไวกอนคะ” (ID1T1P8)

“สาหรบหนจะไดเปน In charge เฉพาะเวรบายดกคะ ซงจะมหนาทด

Case ดวยคะ จะดแลคลาย Case management คะ สวนนองพยาบาลกจะดแลเฉพาะการบรหารยา ซงเราตองรบผดชอบงาน In charge ดวยงานเอกสารตาง ๆดวย ประเมนประเภทผปวย ลงบนทกสมดจานวนผปวย ตดตามหมอมาเยยม Case รบ Order treatmentตางๆคะ หนาทสวนใหญพเขากจะสอนตอนทหนฝกเปน In charge แตบางอยางทพเขาไมไดบอก หนไมไดทา พอมาถงตอนเชาพเขากจะมาบอกวา ทาไมอนนถงไมไดทา เรากจะไดรคะวาคราวหนาเราจะไดตองทา ซงสวนใหญจะเปนงานเลก ๆ นอยๆคะ อยางทตอนนนไปชวยขนเวรใหอกตกหนง แลวเขาไมมแมบาน เราจะมเอกสารทตองสงตอนเชา เขากจะถามวาเราตองตามแมบานจากตรงไหนไปสงเอกสาร หรอบางทเรากจะสงของใหไมครบเอกสารบางอยางเราอาจไมไดสงเพราะวาเราไมคดวาสงแตเชาอยางงคะ ทจรงมนกเปนงานของ med nurse [พยาบาลบรหารยา] กทาไดคะแตเรากตองทราบและสอนนองเขาอกท นองทขนเวรดวยจะเปนทเพงจบมาปทแลวคะ กจะไมคลองเทาไหร” (ID1T1P4-5)

4.2 อานหนงสอต าราและวารสาร

เมอพยาบาลรนอายแซดไดรบมอบหมายใหดแลผปวยทมภาวะแทรกซอนของโรคมากขน มการใชอปกรณเครองมอทางการแพทยทตนไมคนเคย รวมทงดแลผปวยโรคใหมทตนไมเคยมความรมากอน จงเปนสงกระตนใหพยาบาลกลมนเกดการพฒนาตนเอง พยาบาลรนอายแซดจะใชเวลาวางในการสบคนขอมลทนาเชอถอ และมความทนสมยเกยวกบการดแลผปวย จากหนงสอ ต ารา และวารสารทางวชาการทมอยในหอผปวย และหองสมดของโรงพยาบาล บางรายยงมการสบคนบทความวจย จากฐานขอมลทนาเชอถอจากเวบไซตของคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยตางๆ เพอน าขอมลทไดเปนหลกฐานเชงประจกษในการดแลผปวย และน าความรทไดมาแลกเปลยนกบพยาบาลรนพทมความเชยวชาญในเรองการท าวจย ซงมการตอยอดความรพฒนาสงานนวตกรรมทางการพยาบาล บางหนวยงานพยาบาลรนอายแซดมสวนรวมในการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบ

125 กรณศกษาของผปวย (Case study) ทนาสนใจ เพอเปนขอมลใหพยาบาลจบใหมไดศกษา แนวทางการดแลผปวยในหอผปวย ดงค าใหสมภาษณดงตอไปน

“หลกๆกคอจากความนาเชอครบ สวนใหญผมกจะไปอาน Journal ของ

หมอครบเพราะเขามความนาเชอถอคอนขางเยอะครบ อยางท Ward ผมกสนใจเรองของการดแลผปวยทใชเครองชวยหายใจครบ แลวท Ward กเปนหนวยงานทเปดอบรมเฉพาะทางเรองนดวยครบ ผมกจะไปดงานวจยหรอบทความทเกยวกบเรองนครบ แลวมา Discuss กบพคนหน งท เขาเชยวชาญเรองของการทา Research ครบวาเรองนมนโอเคมย หรอไมเขาใจตรงไหนพเขากจะใหคาแนะนาเราไดครบ คอทกอยางทผมทากจะปรกษาพตลอดครบ ไมวาจะเปนการพฒนานวตกรรม หรอเตรยมชวยสอนคนทมาอยงานท Ward ครบ ผมกจะมถามหมอบางครบ สวนใหญกจะเปนอาจารยหมอทมา Round ตอนเชาครบ วาอาจารยผมทาแบบนมนโอเคมยครบ หรอบางททเราไมกลาเขาหาอาจารยกใหพทเขาสนทกบอาจารยเขาไปคยใหครบ” (ID2T2P14)

ตอนนทางานไดเกอบ 4ป หนกยงตองมพฒนาตลอดคะ เพราะวาโรค

บางอยางเราไมไดเจอบอย มนกตองทบทวนความร ถาเจอความรอะไรทนาสนใจ มนเกยวกบคนไขทเราดแลบอยๆ อยางเชน การดแลคนไขโรค ARDS [Acute respiratory distress syndrome] การปองกนการเกดแผลกดทบ ผลตภณฑอะไรบางทใชปองกน หนกเขยนเปนโนตยอในสมดพกของตวเอง แลวกมไปด YouTube หรอวาอานหนงสอเพมบางในสงทเราไมเขาใจ สวนใหญกเปนหนงสอจากคณะแพทยกคดวาขอมลนาจะนาเชอถอ อยางของศรราช จฬา รามาคะ ถามเวลาวางกจะกลบไปทบทวนทหอง แตถาเวลาหนางานมอะไรสงสย สมมตว ามนรบดวนทเราตองทาความเขาใจกจะ Search google ทนทหรอวาถามเวลากอานหนงสอเพมของคณะแพทยทอาจารยเขาเขยนไวเปนตาราเกยวกบเวชบาบดวกฤตคะ” (ID3T2P10)

“โรคไหนทเรายงไมร ไมเคยเจอกจะหาขอมลเพมเตมคะ เพราะวามนจะ

เปนเหมอนการบงคบเราไปในตวดวย เวลาเราสงเวรแลวพเขาถามอะไรมา อาวโรคนมนอยางนไมใชเหรอ ทาไมเขาทาแบบนทเราอานเจอมาเปนอกแบบ ถาเราสงสยจะไดถามพเขาคะ เรากตองตนตวตลอดเวลา คอขอมลสวนใหญจะหาใน Ward

126

กจะมกลมทรนพเขาทาเปน Journal case study จะมสวนรวมในการเกบขอมลดวย ในนนมนจะมขอมลทเปน Case ทเกยวกบคนไขใน ICU เวลาประชม Ward ครงหนงกจะม Present case present journal ในแตละเดอนพเขากจะรวบรวมไวคะ หนกจะไปอาน Journal วาเปน Case อะไร เปนอะไรมา พเขาทาเปนเลม มนกจะ Update อยเรอย ๆ เพราะวาทาทก 3 เดอน” (ID7T1P3-4)

“ตอนนกพยายามหาอะไรมาอานในโรคทเราไมเขาใจ เพราะโรคในเดกมน

กเยอะ อยางหนอย NICU กจะมทงซอหนงสอ บางทกยมหนงสอท Ward ไปอาน เปนหนงสอเกยวกบทารกแรกเกดเปนพวกโรคตาง ๆของอาจารยเกรยงศกด ทเปนอาจารยหมอทเกงมาก ๆ แลวจะมบางทพเขาจะมหนงสอหตถการ แลวกพวกยา High alert ตาง ๆ บางทกจะมสมดพกจดไว เกบไวในแบบ คอทนจาเปนตองมเครองคดเลขไวคานวนยาเดกคะ หนกจะเปนกจะเขยนแปะไวหลงเครองคดเลข อยางสตรคดคานวณการผสมยาอะไรอยางนกจะแปะไวเปน Lecture เลก ๆ” (ID12T1P2-3)

4.3 เขารบการอบรมในการประชมวชาการ

ในแตละหนวยงานจะมการเปดโอกาสใหพยาบาลทกคนไดไปเขารวมประชมวชาการ เพอไปเพมพนความร และขอมลททนสมยน ามาประยกตใชเปนแนวทางในการดแลผปวยใหมประสทธภาพมากยงขน ซงการเขารวมอบรมหรอประชมวชาการสวนใหญ หวหนาหนวยงานจะพจารณาจากประสบการณการท างาน หรอเปนเรองทบคคลนนไมเคยเขารวมมากอน พยาบาลรนอายแซดบางรายมความสนใจทจะพฒนาตนเองดวยการเสนอชอตนเขารวมประชมในเรองทตนเองสนใจ และบางครงตดตอผร เพอตนจะไดมโอกาสเขารวมอบรมความรทเกยวกบการดแลผปวยในหอผปวย เชน การอบรมเช งปฏบตการผป วยท ใช เครองชวยหายใจ หล งจากเข าอบรมโครงการ พยาบาลกลมนกลาววา ตนมความมนใจในการดแลผปวยทใชเครองชวยหายใจมากยงขน สามารถประเมนอาการ และปองกนภาวะแทรกซอนทอาจจะเกดขนได รวมทงยงถายทอดความรทไดรบใหกบพยาบาลรนเดยวกน และพยาบาลรนนองเปนการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน บางรายไดมโอกาสศกษาตอในหลกสตรระยะสน เชน การดแล Colostomy ซงน าความรทไดรบรวมกบการพลกดนของหวหนาหอผปวย พฒนาตอยอดเปนแนวทางในการดแลผปวย และถายทอดความรทไดใหกบบคลากรทางการพยาบาลในหอผปวย ท าใหตนรสกภาคภมใจ ดงค าใหสมภาษณดงตอไปน

127

“ตอนนพฒนาความรก สวนมากจะเปนการไปอบรมขางนอกคะ ทงทตนเองสนใจไปเองและพหวหนาสงไปอบรม อยางเชน มนจะมไปอบรมเรองโรคหวใจ การดแลคนไขเรองใสเครองชวยหายใจ จะมประมาณนคะ พอดใน Ward หนจะม Detail ยาคะ จะมาบอยท Ward พเขากจะมาถามคนทสนใจเขาไปรวมอบรม แลวมนเปนเรองทเราสนใจหนกจะสมครไป แลวกขอเวรหยด แลวบอกไปวาไปอบรมเรองอะไรวนทเทาไร หวหนาเขากโอเคคะจดเวรให บางทมนกจะมคาใชจายบางกยอมจายคะ ถาเรองมนนาสนใจ พ Detail ยา เขากเหมอนเปนผแทนยา ทเวลาเขามโควตาใหผแทนยามาวาจะมงบสงคนไปรวมอบรมกคน หนกจะชอบไปถามพเขา ประมาณวา พคะอบรมอะไรหรอเปลา พเขาจะบอกพเขาใหโควตามาเรองอะไร ไปไหมสนใจไหม พอเราไปถามเขาบอยๆ เหมอนเวลาเขาแคมประกาศประชมตางๆ เขากจะนกถงเรา แตไมใชเปนของ Ward จดนะคะ หรอทหวหนากจะใหไป สวนใหญจะเปนอบรมขางนอกทเขาจด” (ID5T1P13-14)

“พเขาสงเราไปอบรมเรอยๆ เรองอยาง Ward เราจะมคนไข On

Ventilator อย เขากจะสงเราไปอบรมเฉพาะทางเรองทเกยวกบระบบหายใจหรอการดแลผปวยทใชเครองหายใจ พอไปอบรมกลบมากมาไดใชดแลคนไขใน Ward เยอะคะ อยางอบรมเรองการดแลคนไข On ventilator พอกลบมา เราจะไดใชคอนขางเยอะ เพราะวาเรากจะรลกมากยงขน อยางแตกอนนะเวลาเราพนยากบเครอง Ventilator เรากไมรวาตองหามตออนนนตออนน หรอวาเครองมน Alarm อะไรเรากจะไมร แตพอเราไปอบรมนะ เขากอธบาย กลบมากไดนาไปใชจรง กบไดถายทอดใหนองๆได” (ID9T1P12-13)

“[หวหนา] อยากใหหนไปเรยน [หลกสตรระยะสน การดแล Colostomy]

ตอนแรกในความคดหนกครงๆอย เหมอนวาเรยนกดนะ เราจะไดมประสบการณ ถาไมเรยนกไมมโอกาสกาวหนา คอทตดสนใจยากเพราะรมาบางคะวาพยาบาลออสโตมงานมนหนก กตดสนใจนานอยเหมอนกนคะ พเขากพยายามพดใหเรารสกดวาไปเรยนกดนะ สดทายไปกตกลงไปเรยนคะหนมองวาจดนเปนโอกาสทเราจะไดพฒนาตนเองคะ หลงจากไปเรยนกลบมาแลวหนไดอะไรเยอะมากคะ ทงความรและประสบการณ แลวใน Ward กมเราคนเดยวททาได ทาใหรสกภมใจ เรากเกงเหมอนกนนะ แตกยงไมเชยวชาญขนาดนน พอกลบมากจะมพหวหนาทเปนพลกดนใหคดโครงการ (ID11T1P16-17)

128

“ดวยความทรนหนมาพรอมกน 5 คน ... พหวหนาเขากพยายามเกลยใหได

ไปอบรมทกคน หรอถาคนไมไดไปพเขากจะใหคนทไปอบรมมาแชรความร อยางสมมตวาเพอนหนไดไปอบรม CRRT [Continuous renal replacement therapy] แลว แลวกครงตอไปมอบรม SLED [Sustained low-efficiency dialysis] พเขากจะใหหนไป แลวในวนประชม Ward พเขาจะใหทา Content conference ใหฟงวาเราไปอบรมเรองอะไรมา แลวถาอยางเปนพวกอบรมทเปนปฏบตการอยางเชน อบรม SLED [Sustained low-efficiency dialysis] มนเอามาใชไดจรงในหนางาน ถากลมเพอนยงไมไดไปอบรมเรากแชรกบเพอนไดวา ทไปเรยนมามนจะเปนแบบนนะ ตองทาแบบน เมอเครองมนมปญหาแบบน ” (ID3T1P12)

4.4 มสวนรวมในการท านวตกรรม

เมอพยาบาลรนอายแซดสามารถปรบตวเขากบหนวยงานไดแลว เรมใหความส าคญกบการพฒนางานคณภาพการพยาบาล โดยมองเหนปญหาทเกดขนจากการดแลผปวย จงเขาไปมสวนรวมในการพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงาน เพอใหตองการเพมประสทธภาพการดแลผปวยใหมคณภาพชวตทดมากขน รวมทงปองกนภาวะแทรกซอนตางๆทอาจเกดขนจากการรกษา พยาบาล รนอายแซดรายหนงเลาวา ในหนวยงานมการท านวตกรรมเกยวกบการดแลความสะอาดชองปากในผปวยทใชเครองชวยหายใจ เพอปองกนโรคปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจ ขณะทตนเองก าลงแปรงฟนผปวย เกดความยงยากทงขนตอน และตองใชบคลากรทางการพยาบาลในการชวยกนแปรงฟนผปวยมากถง 2 คน ท าใหเปนการเพมภาระงานมากขน จงคดตอยอดนวตกรรมทมอย ทชวยใหลดขนตอน ลดภาระงาน และเพมคณภาพการพยาบาลใหดขน ซงไดรบการสนบสนนจากหวหนาหนวยงานในการเปนทปรกษา และการสนบสนนจากเพอนรวมงานชวยกนแนะน าจนนวตกรรมประสบความส าเรจ บางรายอาจมสวนรวมในการคด ชวยจดท าเอกสาร ชวยเกบขอมลงาน และกระตนใหบคลากรทางการพยาบาลในหนวยงาน เกบขอมลตวชวดคณภาพทางการพยาบาล เนองจากพยาบาลกลมน มองวาตนยงมขอจ ากดในเรองประสบการณในการดแลผปวย และคดวาตนเองเมอเขาไปมสวนรวมในการท านวตกรรม จะชวยใหเรยนรแนวทางการพฒนานวตกรรม และสามารถน าความรทไดไปตอยอดการท านวตกรรมดวยตนเองตอไป ดงค าใหสมภาษณดงตอไปน

“ตอนนนทผมเขาไปทางานท Ward กมทานวตกรรม เรอง Hygiene

therapy ในคนท On ventilator ครบ ผมกเหนครบวาเวลาใชงานแปรงฟนผปวย

129

ขณะทใสทอชวยหายใจมนยงยากครบ และดขนตอนเยอะครบ ตองใชคนสองคนเขาชวยกน ผมเหนแลวอยากใหการทางานของเรามนกระชบขนและรวดเรวขน แลวผลทไดมนอาจจะดเทาเดมหรอดมากกวาเดมครบ ผมกเลยไปปรกษาหวหนาครบ คอพหวหนาคนปจจบนน พเขาเปนคนทคอนขางจะมความรความเชยวชาญดานผปวย On ventilator พอสมควรครบ กไปปรกษาครบ พเขากชแนะครบวางนเราลองไปดของตางประเทศมยวาเขามทานวตกรรมอะไรบาง แลวลองมาปรบใหเขากบวสดทเรามครบ ผมกไดไปคดแลวลองทาดครบจนไดเปนนวตกรรมชนนมาครบ ตอนนนวตกรรมอยในขนตอนทกาลงทดลองใชงานอยครบ ใหคนท Wardลองใชดใชไปสกสองเดอนกใหคนใน Ward ประเมนมาวาตองปรบปรงแกไขตรงไหนบางครบ ผมกจะนาสงทพๆเขา Comment ไปคยกบหวหนาครบ วาม Feedback มาแบบน ผมอยากทจะปรบปรงตรงน ซงพหวหนาเขากแนะนาถงแนวทางทมนจะชวยใหเกดขนจรงครบ ตอนนนวตกรรมแปรงฟนน กเรมไปใชในหนวยงานอนแลวครบ อยาง Ward อายรศาสตรเขามาศกษาดงานท Ward ผมครบ คอนวตกรรมนการชวยระดมความคดกนประมาณ3คนไดครบ ผมกมสวนรวมประมาณ 60 เปอรเซนต ไดครบ หลกๆเลยมกจะมสวนรวมในการ Design นวตกรรมออกมาครบ” (ID2T2P14-15)

“มสวนรวมในการพฒนาคณภาพในหอผปวยคะ ตอนนกชวยกนคดใน

เรองของการดแลผปวยทใสสาย Central line เนองจาก Ward ตอนนจะมผปวยทตดเชอทางสาย Central line บอยมากคะ กมการพฒนาแนวทางปฏบตไปเรอยๆคะ มการรณรงคเรองการลางมอ แลวกจะมเรองการดแลคนไขระยะสดทาย การดแลผปวยทไดรบยาเคมบาบดทกนไมไดมอาการเจบปากเจบคอ กจะมการชวยกนคดใน Ward คะ ทาเปนไอตมสอรกเปนไอตมททาเองคะผสมกบนม Ensure เพอใหคนไขไดรบสารอาหารมากขนคะ งานททาสวนใหญหนกมสวนรวมชวยคดบางคะ ชวยพมพเอกสาร ชวยเกบขอมลบางคะ งานทมสวนรวมหลกๆ จะเปนตอนทเพงจบคะ ไดคดเกยวกบปายเขาเยยมผปวย วาผปวยแตละประเภทมขอจากดไมเหมอนกน อยางคนไขปลกถายไขกระดกกจะเนนยาในการปองกนการตดเชอ กอนเขาเยยมคนไขทตองลางมอใสหมวกใสหนากากอนามย จงชวยคดตองทาปายหนาหองบอกคะวาตองทายงไงบาง ใหมการปฏบตใหถกวธในการปองกนการตดเชอในผปวยทปลกถายไขกระดกทมภมตานทานตาคะ สวนงานอนกจะม

130

เกบ KPI [Key performance indicator] ของ Ward มการกระตนใหคนอนทางานเกบตวชวดตาง ๆคะ” (ID1T1P15-16)

“ผมกอยในฝายวชาการครบ ผมกจะรบหนาทเปนคนชวยสอนแทนพใน

Ward ดวยครบ เวลาทพๆพยาบาลหลกสตรเฉพาะทมาดงานท ICU ผมอะครบ แลวกผมอยฝายเรองของการ Control infection ใน Ward ครบ เหมอนเปนพยาบาล IC [Infection control] แบบยอย ๆท Ward ครบกจะชวยเกบขอมลและกถามเดอนไหนทมการ Update ขอมล Infection ผมกจะมากระจายขาวให Ward รบทราบครบ หรอถาใน Ward มคนไขทตดเชอดอยาขนมา ผมกบพพยาบาลอกคนทเปนตวหลกในงาน IC กจะแนะนาวาจะตองใชวธปองกนโดยหลกอะไร ดแลยงไงอยางเปน Contact infection หรอแบบไหนท Ward กจะปฏบตตามตามทใหเราใหคาแนะนาครบ โครงการทผมเขารวมตาง ๆนตอนแรกผมกคดวามนเปนภาระงานทเพมขนมาครบ เพราะวาแคงานพยาบาลเรากเหนอยแลว ตองมาเจองานคณภาพทเยอะมาก แลวยง Ward ผมงานคณภาพนเยอะๆจรงๆครบ แตเรากตองทาครบ ถามวาเราทาไดไหม เรากทาไดนะครบ มนอาจจะดงเวลาวางวนหยดของเรามาทา แตวาสงทเราไดจากตรงนคอการบรหารจดการทงเวลาและองคความร เรากไดมองคความรเพมมากขนในการแชรกนใน Ward ครบ ซงเปนสงทดครบ” (ID2T2P15)

“ตอนนหนยงไมไดเปนคนเรมคนพวกนวตกรรมคะ แคชวยคดกบพเขา

มากกวา ตอนนมอย 2 โครงการทหนเขาไปมสวนรวมคะ อนแรกจะเปน VAP bundle [แนวทางปฏบตการปองกนปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจ] คออนนพเขาทาอยแลวคะ หนจะมสวนไปชวยปรบปรงมากกวาคะ อยางงานนพเขาจะทาเปนตวโครงทสามารถตดเครอง Ventilator เพอไมใหสาย Circuit ventilator มนหกพบงอ ไมดงรง แลวสายตองเอยงลงไมใหนาในสาย Circuit เขาไปใน Tube [Endotracheal tube= ทอชวยหายใจ] คนไข หนจะชวยพเขาวาจะเลอกอปกรณอะไรด จรง ๆแลวพวกตามเครอง Ventilator มนจะม Holder อยแลว แตวา สวนใหญมนจะมนาหนกเยอะ มนมโอกาสหลดหรอทาใหรง Tube [Endotracheal tube= ทอชวยหายใจ] คนไขได พเขากเลยดดแปลงเอาทอ PVC มาตอกนใหมนเปนโครงทสามารถยดตดกบเครอง Ventilator ได แตอปกรณมนไมแนนหนา มนหลดงาย หนกเลยชวยหาอปกรณ ชวยคดกนวาทายงไงใหมน

131

แขงแรงขน ใหมนสามารถใชไดคะ อกเรองหนงจะเปนการปองกนเขมทมตาคะ การหก Amp. [Ampule] ยา หนกจะชวยหางานวจยหรอนวตกรรมทโรงพยาบาลอนเขาทากนแลวไดผลคะ กนามาปรบใชท Ward กจะเสนอใหพเขาวาแบบนทาไดไหม หรอถาทาจะมคนปฏบตหรอเปลาคะ” (ID7T1P19)

“โครงการทาขอมลเกยวกบการตอ Ventilator ทจรงมพคนหนงเหมอน

เปนตงตนกอนคะ อายจรงพนาหางจากหนไมมากคะ ไมถง 10 ป ก 30 กวา แลวกเหมอนหานองทจะพอชวยได หนกบอก เออมนกดเพราะวาอยางเวลาตอนตอเครอง Ventilator เปนเครองทเราเพงรจก ถามรปใหดหรอมขนตอนใหดเรากจะทาไดเรวขน งายขน มนกเกดจากปญหาทเราเคยเจอ ถาทาไดกจะสงผลดตอการรบคนไขทรบไดเรวขนคะ หนกจะชวยกนหาขอมลกบพเขาอย างหนงสอบางท อยางบางเครอง เวลาพเขา มนจะมเจาหนาทของบรษทนะคะ กถามพเขาวา ตออยางนๆ ตอถกหรอเปลา บางทพเขากจะตอไวใหดกอน เรากจะถายรปเกบไว ถามรายละเอยดทเราสงสย เชน เครองเดยวกนแตวาตอคนละ Mode มนกตองเอาบางอยางออก บางอยางเขา กจะถามวา ทาไมเหรอ อะไรอยางน แลวจะรปภาพไวคะ แลวกเหมอนมเขยนวธการ แตวาสวนใหญเขาจะดเปนรปภาพมากกวา ตอนนโครงการกใชไดแลวคะ ” (ID12T1P6)

“ตอนนท Ward หน พหวหนาเขากาลงทา CQI [Continuous quality

improvement] เรองคนไขสมองเสอมนะคะ เปนการดแลคนไขสมองเสอม เปนการทากจกรรมกบคนไขสมองเสอมใน Ward นะคะ กจะมไปชวยพเขาทาบาง แตไมไดเปนคนทาหลก จะชวยในการเอากจกรรมนาไปใชคะ แลวกศกษากบพเขาวา พเขาทายงไงบาง ขนตอนการคดมนเปนยงไง ขนตอนการทามนยากไหม มเรองไหนทเรานาจะทาไดบาง แลวแตละเรองทพเขาทามามนชวยอะไร แตยงไมมททาเองคะ รอใหมประสบการณมากกวานกอน” (ID5T1P14)

132 5. ผลลพธทไดจากการท างาน

เมอพยาบาลรนอายแซดท างานมาไดในระยะหนง ไดปฏบตงานใหการดแลผปวยมากขน ระยะแรกอาจจะยงไมมความรเพยงพอในการดแลผปวย ท าใหเกดขอผดพลาดในการท างานได เมอเวลาผานไปไดมการพฒนาตนเองมากขน เรยนรขอผดพลาดทเกดขนน ามาเปนบทเรยนในการท างาน และไดคดทบทวนถงผลลพธทไดรบจากการท างาน ซงผลลพธไดรบจะเปนในรปแบบของเงนเดอน โบนส คาครองชพ หรอผลตผลทเกดขนภายในจตใจ เชน ความสขในการท างาน ไดเหนคณคาในตนเอง รสกภมใจในตนเองทเกดจากการท างานในวชาชพยาบาล ไดดแลผปวยให พนจากความทกขของความเจบปวย จากการวเคราะหขอมลพบวา พยาบาลวชาชพรนอายแซดไดผลลพธทไดจากการท างานม 3 ประเดนยอย ดงน 5.1) มเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ 5.2) เหนคณคาในตนเอง และ 5.3) มความสขในการท างาน ดงรายละเอยดตอไปน

5.1 มเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ

ผลตอบแทนในรปแบบของเงนเดอน โบนส คาครองชพ เปนปจจยหนงทมอทธพลท าใหพยาบาลมความพงพอใจในการท างาน ซงคาตอบแทนเลยงชพทไดจากการท างานในแตละหนวยงานมความแตกตางกน ขนอยภาระงานหรอลกษณะความรนแรงของผปวย นอกจากนองคการยงเปนผก าหนดคาตอบแทนอนๆทไดรบจากการท างานเชน คาท างานลวงเวลา คาผลดเวรบาย -ดก คาความเชยวชาญเฉพาะทาง คาประสบการณเงนเพมส าหรบต าแหนงทมเหตพเศษของผปฏบตงานดานสาธารณสข (พตส.) เปนตน หากคดเรองของเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพทไดรบ เมอเทยบกบโรงพยาบาลของรฐหรอเอกชนทวไป พยาบาลรนอายแซดเลาวาไมแตกตางกน รวมทงองคการแหงนมความมนคงในดานสทธและสวสดการการรกษา เทยบเทากบโรงพยาบาลรฐหรอเอกชนทวไป จงเปนอกเหตผลทพยาบาลรนอายนยงคงอยในองคการแหงน ดงตวอยางค าใหสมภาษณตอไปน

“ท Ward มการประเมนผลปละ 2 ครง ในการประเมนเพอปรบฐาน

เงนเดอนในแตละปครบ คอผมทางานอยทนไดจะ 4 ป ผมรสกวาทนเขาปรบฐานเงนเดอนของเราขนเรวนะครบ คอในแตปมนอาจจะไมเยอะมาก ประมาณ 1000-2000 บาท ขนอยกบคะแนนประเมนและผลงานของเราดวยครบ วาเรามการพฒนานวตกรรมไหมประมาณนครบ แตเมอเทยบกบเพอนผมทอยโรงพยาบาลเอกชน เขากฐานเงนเดอนพอๆกบผมนละครบ แตอาจจะตางตรงคา OT ทเขาจะเยอะกวา คอเขาได OT เยอะครบ สวนคาเวรบายดก คาใบประกอบวชาชพฯกพอๆกนครบ ผมกเลยเลอกทจะอยทนดกวา คอเราไดอะไรเยอะมากจรงๆจากการททางานอยทน” (ID2T1P15)

133

“...อยางพวกสทธการรกษากดกวา ปกตเรากใชประกนสงคมทนมนกดคะ

อนใจวาเราเปนอะไรเรากจะไดรกษาในโรงพยาบาลทมนพรอมทกอยางแลว พวกสวสดการอยางอนกมใหพรอมอยางหอพกทหนอย เขากใหเราเลอกอยใกลๆโรงพยาบาล เพราะวาถาเอาจรงๆ ถาอยทนเงนเดอนอาจจะนอยกวา เราไปอยเอกชน อยางหนอย Ward สามญทมนจะมคาตอบแทนใหเวลาทคนไข On Ventilator ครบ 50 ชวโมงตอเดอน กจะไดประมาณ 1000 บาท คะ มนอาจจะไมเยอะมากทเพอนทอย ICU เพราะคนไขเรามนไมไดวกฤตเทาเขา สวนพวกคาอนๆอยาง คา พตส. [คาประสบการณเงนเพมสาหรบตาแหนงทมเหตพเศษของผปฏบตงานดานสาธารณสข] คาเวร พวกนรวมๆแลว ซงถาเทยบกบพวกคาใชจายหกๆ กนแลวกนาจะพอๆกนกบอยเอกชนคะ” (ID9T1P1)

“ตงแตแรกทหนเลอกมาทางานทหนวยรงสรกษา หนกถามจากพพยาบาล

กอนเลอก Ward นเหมอนกน พเขาบอกวา แตละ Ward มคาใบประกอบ คา พตส. [คาประสบการณเงนเพมสาหรบตาแหนงทมเหตพเศษของผปฏบตงานดานสาธารณสข] ทเหมอนๆกน แตจะมคาตอบแทนอนทแตกตางจาก Ward ทวไป อยางเชน คาเวร On call คา Specialist อยางหนวยเนยกจะได 2000 บาท และถาไดไปเรยนเฉพาะทางรงส 4 เดอน กจะไดคา พตส. เพมขนอกจาก 1500 บาท เปน 2000 บาทตอเดอน แตอนนกตองรอหนวยงานสงกอน ตอนนหนเปนตวจรงแลวพเขากเรมใหอยเวร On call แลวคะ จานวนทไดกแลวทพเขาจดใหเลย แตบางททพคนอนเขามธระหรออยากหยดเสาร-อาทตยบาง พเขากจะยกเวรใหคะ ตอนนเวรอาจจะไมเยอะเทาไร เพราะคนใน Ward หนยงไมขาด กตองอาศยแบบไปขนเวรคลนกพเศษบางคะ สวนคาทไดจากเรยนเฉพาะทางตอนนยงไมถงควนคะ นาจะปหนาได หนกตองรอไปกอน” (ID8T1P12)

5.2 เหนคณคาในตนเอง

เมอผานพนชวงเวลาการปรบตวและการท างานควบคไปกบพยาบาลพเลยง พยาบาลรนอายแซดสามารถปฏบตงานใหการดแลผปวยโดยอสระ ไดใหการพยาบาลผปวยมากขน ไดลงมอปฏบตจรงๆ เกดเปนความรสกวา “เรามคณคานะ มประโยชนตอคนอน เพราะวาเราไดดแลคนไขเขาจรงๆ ไดลงมอปฏบตจรงๆ ไดเหนผลวาเขาหายปวยดขนจรงๆ” รบรวาตนเปนสวนหนงทท าใหผปวยหายเจบปวยและมคณภาพชวตทดขนได และรสกภมใจในสงทตนเองท าใหกบผปวย ทงใหก าลงใจ

134 ตงใจและใสใจดแลผปวยเปนอยางด ซงผปวยรบรไดและประทบใจในการบรการ จนเกดเปนความรสกในตนเองทวาไมมวชาชพใดดแลผปวยไดดเทากบวชาชพพยาบาล และไดกลบมาคดทบทวนในการดแลผปวยทผานมา บางรายมองวารสกมความมนใจมากขน อยากพฒนาและฝกฝนตนเองใหสามารถดแลผปวยใหดกวาเดม และรสกวาเปนโอกาสทดทเลอกเขามาในวชาชพพยาบาล ซงสามารถทดแทนบญคณพอแมได ดงตวอยางค าใหสมภาษณตอไปน

“มนทาใหเรารสกวา เรามคณคานะ มประโยชนตอคนอน เพราะวาเราไดดแลคนไขเขาจรงๆ ไดลงมอปฏบตจรงๆ ไดเหนผลวาเขาหายปวยดข นจรงๆ อยางเชนวา คนไขทนอนท Ward เรามนเปน Ward สามญ ไมมญาตเฝา อยางเรองของจตใจคนไข เรากไดใหกาลงใจเขา เขากเหมอนมแรงใจสตอนะ คอเขาไมมญาตมาเฝาหรอมาเยยมคะ คอการดแลรางกายทวไปทไมใชงานพยาบาล อาจจะเปนการชวยเหลอเลกๆ นอยๆ ชวยพวก Hygiene care อะไรทวไปหรอแคการไปนงพดคยดวยแคนกทาใหคนไขดขน” (ID5T1P2-3)

“ตอนทตองมาเรยนพยาบาลตอนนนกรสกเฉยๆนะครบมนไมไดอน

[Inner = มความรสกรวม] ครบ แตถงจดๆหนงมนทาใหเราอน[ Inner = มความรสกรวม] กบวชาชพพยาบาลได กคอปทแลวครบ แมไมสบายครบ ตองผาตดใหญเหมอนกนครบ ซงตอนนนผมกกลบไปหาแมทตางจงหวด แลวกไมไดบอกใครทโรงพยาบาลนนวาเราเปนพยาบาลนะ ทาตวเหมอนเปนญาตคนไขธรรมดาทวไปครบ แตเราไดมโอกาสดแลแม สระผมให ได Complete bed bath ใหกบแม คอแมทาเองไมไดเลยครบ ตอนนนผมรสกวาวนหนงถาเราไปเรยนสตวแพทยเราจะทาแบบนไดหรอเปลาครบ หรอถาเราไปเรยนอยางอนเราจะมาดแลแมแบบนไดไหมครบ จนดแลประมาณอาทตยหนงจนผมตองกลบมาทางานครบ แมกบอกผมวาแมรสกภมใจมากเลยนะทมลกผชาย แตสามารถดแลแมแบบนไดครบ ตอนนนผมมความรสกวาวชาชพนแตกอนเราไมเคยรสกอน[ Inner = มความรสกรวม] กบมนเลย รสกวาทาๆไปเรยนจบไปทางาน ถามตวเองวาทาไดไหม ตอนจบมาผมกคดวาเราทาไดหมดครบ แตมนตองเปน The best ไหมกไมครบ แตพอมาถงจดหนง มเหตการณแบบนเกดขนมาในชวต มนทาเรายอนกลบไปมองครบวามนเปนสงทดมากๆ มนเปนโอกาสทดทเราไดมาอยในวชาชพพยาบาลครบ มนทาใหผมคด Positive กบวชาชพยาบาลมากขนครบ แลวมนกยงมหลายๆเหตการณครบ อยางท Ward ผม ม Case หนง คอคนไขผาตดทางเหงอกครบกเลยตองใสทอชวย

135

หายใจทางจมกครบ วนนนผมขนเวรบายครบ คนไขคนนคอนขางทจะขอนนขอนเยอะครบ จนพหลายๆคนไมคอยอยากเขาไปใกลครบ ผมกเลยเขาไปคยกบเขาครบ เขาพดไมไดหรอกครบ แตเขากเขยนได เขากเขยนวาอยากไดนนอยากไดน ทาแบบนทกๆหนงชวโมงครบ ผมกทนกบเขาจนลงเวรครบ แลวผมกหยดไปสองวนครบ จนผมกลบมาทางานคนไขคนนน Off tube [Endotracheal tube] ไดครบ ยายไปอย Ward พเศษครบ เขากเลย Request อยากใหผมไปพบครบ เขาโทรศพทมาท Ward ครบ ผมกเลยไปครบ เขาบอกวานองรไหม พรสกประทบใจนองมากเลยนะ เขากเลยใหเงนมาครบ เปนเงนจานวนหนงแตวาผมกไมรบครบ ผมกบรจาคใหโรงพยาบาลไปครบ นนละครบมนทาใหรสกวาเรากไมไดทาอะไรเยอะเลยนะ แคไปคยกบเขานงเปนเพอน Touch เขาใหกาลงใจเขาแคนน มนเปนความรสกวามนเปนการใหกาลงใจคนไขคนนง แลวเขามองเหนคณคาในสงทเราทาขนาดนเลยครบ แลวกมอกหลายๆ Case เหมอนกนท Ward ทเปนญาตของคนไขทเขาออกไปแลว ถงแมคนไขจะดขนหรอไมดขนกตาม เขากเอาผลหมากรากไมทอยตามบานเขาเอามาใหเรา มนบงบอกวาเขากประทบใจในการบรการของเรานะ มนทาใหผมรสกวาวชาชพนมนใหคณคากบเรามาก ๆเลยนอกจากเงนทองครบ” (ID2T2P9-10)

“จากทหนเปนนกศกษา หนกยงไมไดเปนพยาบาลเตมตว หนยงไมร

หรอก วาอะไรเปนอะไร แตพอหนไดมาทางาน สมผสกบคนไขและระบบอะไรตางๆ หนกรสกวามนมสวนทเราสามารถทาใหคนๆ หนง หายปวยและมคณภาพชวตทดขนมาได แลวมนตองเปนวชาชพพยาบาลเราถงจะทาแบบนได จะใหหมอ เภสชกไมสามารถจะดแลคนไขไดดเทาเรา แลวมนกจะมบางเรองทเราคดวา ตอนทเราเปนผรบบรการนะ เราอยากใหพยาบาลทาแบบนกบเรา ทาไมอาชพนมนยงไมมใครทเหนความสาคญเรองนๆ มนกเหมอนพอเรามาเปน เรากรสกวาเรากจะใสใจเรองนมาก เชน เวลามใครมาถามเรองอาการหรอเรองอะไรตางๆ นาๆ ทบางทมนเปนคาถามทดแลวอาจจะนาราคาญ แตพอในมมของคนไขเรากเขาใจไง วาบางทเขาไมร หรอจรงๆ เขาไมไดตองการอะไร แคตองการคยกบเจาหนาทเทานนเอง เรากจะรสกไมราคาญ แลวกเรองภาษาทใชกบเขา เรารสกวาเราพยายามใชภาษาทเขาเขาใจจรงๆ ไมใช Technical term ทบางทเผลอพดกนแลวสรปแลวไมไดอะไรขนมา คอเขากไมเขาใจอยด พอหนมาเปนพยาบาลกพยายามทจะเขาใจตรงนคนไขมากๆคะ” (ID10T1P1)

136

5.3 มความสขในการท างาน เมอพยาบาลรนอายแซดสามารถปรบตวเขากบสถานท ระบบงานในหอผปวย

เพอนรวมงานและการดแลผปวยได และไดรบการยอมรบวาเปนสวนหนงของสมาชกทมการพยาบาล การมบรรยากาศในการท างานทด จนเปนความสขทเกดขนในการท างาน พยาบาลรายหนงเลาวา ตนตดสนใจถกตองทเลอกทท างานในหนวยงานน เพราะตอนนมความสขทกครงทไดขนปฏบตงาน มเพอนรวมงานทชวยเหลอกนเหมอนเปนพนอง และบางรายกลาววา ตนมความสขในการท างาน เนองจากเพอนรวมงานดแลกนเหมอนเปนคนในครอบครว คอยชวยเหลอและใหก าลงใจมาตลอด จนเกดเปนสายสมพนธทดเกดขนจากการท างาน นอกจากน บางรายเลาวาไดดแลผปวยเดกไดเหนรอยยมจากทงตวผปวย และญาต เปนอกหนงความสขทเกดขนจากการท างาน ดงตวอยางค าใหสมภาษณตอไปน

“...พอมาถงตอนนแลวรสกวา หนวาหนคดถกนะ ดวยงานททาทกวนนมน

ตองใชใจรก ตองมใจจรง ๆ ถงจะทางานอยไดมาถง 4 ปน รวมๆกนมนกเยอะนะ หนรสกวามความสขทไดขนทางาน คอรสกวาขนเวรทกวน ไมใชแบบฝนขนทางานไปวนๆ หนคดวาอาจจะเปนเพราะผรวมงานหนดดวย สภาพแวดลอมใน Ward ด เจอแตคนไขนารกอยางนดวยมง หนกเลยรสกวากยงอยากทจะทางานในวชาชพนตอไดเรอย ๆ และกรสกชอบทจะทางานพยาบาล อยากอยทนตอคะวา ถามโอกาสหรอทางานไดสก 10 ปกอยากจะแบบทาพยาบาลชานาญการ เหมอนพ ๆ เขา แตวารสกวาตอนนยงอยากเปนเดกทางานไปเรอย ๆ กอน มนตองม Power มากกวานกอาจจะทาพยาบาลชานาญการพเศษคะ” (ID4T1P1)

“ตอนนกบเพอนรวมงาน หนปรบตวได 100 % แลวคะ ตอนนไมมอะไรให

กงวลแลว พๆนารกทกคน หนรสกวามความสขทไดทางานทนคะ คดไมผดจรงๆทเลอกมาทางานทน รวาอยากไปทางานทกวนคะ มนไมใชแควาเราทางานแลวไดเงนนะคะ แตเพราะความชวยเหลอกนของพท Ward พๆเขาใสใจหนกลววาหนจะอยทนไมไดทกคนเอนดคะ จนวนนเกดเปนความผกพนคะ คดอยวาถาเราไปทางานทอนเราจะไดเพอนรวมงานทดอยางงไหม” (ID11T1P7-8)

“ตอนแรกรสกเสยใจนะคะทไมไดทางานใน Ward ทเลอกตงแตแรก คอ

หนสนใจดแลคนไขเดกโตตงแตสมยเรยนแลวคะ จบมาตงใจวาจะเลอก Ward นเลย แตพอมาได NICU ตอนนนคดเหมอนกนคะวาชวตเราจะเปนยงไง เพราะเราไม

137

เคยฝก หรอเคยผาน ICU เลย หนคดวา ICU คอมแตคนไขหนก คนไขใกลตายทเราตองชวยชวตเขา แลวหนรสกคนไขมแตเดกตวเลกๆ อยในตอบ กเลยรสกวากลวจะทาไมได แตมนดตรงทเรามาเจอเพอนรวมงานทด มนกทาใหทศนคตของหน มนคอนขางดในการทางานท Ward นคะ คอ หนคดวาตวเองไมเกงเลย ไมมความรเรองดแลคนไขเดกมากคะ แตพอมาอยทน พเขากคอยเตมเตมใหเรอยๆคะ พเขาใหกาลงใจเราตลอดเลยคะ จนตอนนหนรสกวาเราเปนเหมอนครอบครวกนคะ มความสขทไดขนมาทางาน บางวนอะไรยงๆ แตพอเหนเดกๆนารก เหนรอยยมจากเดก จากพอแมนองท รบร ว าลกตว เองดขน มน เปนความสขจรงๆนะคะ (ID12T1P13)”

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลการวจย และขอเสนอแนะ

การศกษาครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) โดยใชระเบยบวธวจยแบบ

ปรากฏการณวทยาการตความ (Hermeneutic phenomenology) ตามแนวคดของ Martin Heidegger โดยมวตถประสงคเพอบรรยายประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ผ ใหขอมล คอ เปนพยาบาลทมอายไมเกน 27 ป และมประสบการณการปฏบตงานพยาบาลเตมเวลา อยางนอย 3 ป และผใหขอมลมความยนดเปนผใหขอมลในการวจยน ทงนผวจยจะเลอกผใหขอมลทท างานในบรบททแตกตางกน โดยคดเลอกการผใหขอมลแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling) จ านวนทงสน 12 คน เกบรวบรวมขอมลใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth interview) ใชเวลาในการสมภาษณเฉลย 57 นาทตอครง รวมกบการสงเกต (Observation) และการบนทกภาคสนาม (Field note) เมอขอมลทไดอมตว (Data saturation) ไมมขอมลใหมเกดขน จงยตการเกบรวบรวมขอมลน าขอมลทไดทงหมดมาวเคราะหขอมลและตความหมายขอมลตามวธการของ van Manen (1990) สรปผลการวจย จากการศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง พบวาม 5 ประเดนหลก ดงน 1) เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน 2) เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด 3) บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย 4) พฒนาตนเองอยางตอเนอง และ 5) ผลลพธทไดจากการท างาน 1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน ซงประกอบดวย 3 ประเดนยอย

ดงน 1.1 เครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทมมากมาย

พยาบาลจบใหมรนอายแซดเมอเขามาท างานในหนวยงาน ทตนยงไมรสกคนเคยกบทงสถานทและพนทเกบอปกรณตางๆ จงท าใหเกดความรสกเครยดกบการปรบตวเขากบสถานททรสกมแตความแนนอดอด ทงจ านวนเตยงผปวย สภาพอากาศทรอนและไมถายเท รวมทงอปกรณเครองมอการแพทยจ านวนมากมาย ทไมสามารถจดจ าไดหมด และไมรวาเครองมอตางๆใชงานอยางไร เมอไดรบการแนะน าสถานทและอปกรณเครองมอทางการแพทยแลว พยาบาลกลมนหาวธทจะจ าอปกรณเครองมอเครองใชใหไดมากทสด เชน การจดในสมดบนทก การถายภาพ การเดนส ารวจ และการไดรบมอบหมายใหตรวจเชกอปกรณตางๆ ใหอยในสภาพพรอมใชงาน เปนตน

139

1.2 เครยดกบระบบการท างาน พยาบาลจบใหมรนอายแซดเมอมาปฏบตงานเปนพยาบาลเตมตว จงตองมการเรยนรทกสง

ทกอยางดวยตนเอง ทงระบบการท างานในหนวยงาน และตองพยายามพฒนาตนเองใหกาวผานชวงการทดลองงานเปนพยาบาลวชาชพตวจรงในการท างานใหไดภายในระยะเวลาทหนวยงานก าหนด จงเกดความรสกเครยดและกดดนจากทงตวเอง และพยาบาลรนพ เพอใหตนเองมอสระในการตดสนใจในการท างาน

1.3 เครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดเขาไปท างานในหนวยงาน จะมความรสกเหมอนเปนบคคล

แปลกหนาส าหรบสถานทนน รสกกงวล กลวกบการตองเผชญกบผรวมงานทอาจจะไมยอมรบการเปนพยาบาลจบใหมทเขามารวมท างานดวย และรสกเครยด เนองจากคดไวลวงหนาวาตนจะท างานไมทนเพอนทจบจากสถาบนแหงน พยาบาลจบใหมบางรายสามารถปรบตวเขากบผรวมงานทมอายรนราวคราวเดยวกนได เรว และบางรายมวธทจะท าใหพยาบาลรนพทมอายหางจากตนเองมาก รสกประทบใจและยอมรบตนเปนสวนหนงของหนวยงาน 2. เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด ซงประกอบดวย 5 ประเดนยอย ดงน

2.1 เรยนรจากพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพททนสมย และเปดใจกวางยอมรบ พยาบาลจบใหมรนอายแซดจะท างานคไปกบพยาบาลพเลยงหรอพยาบาลรนพทไดรบหมาย

ใหเปนผดแลพยาบาลจบใหมในระยะแรก เพอเรยนรการท างานในหนวยงานทงหมด พยาบาลจบใหมทกคนใหความสนใจ และเรยนรสงทพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพสอน จากทงวธลงมอปฏบตจรง สงเกต และถามถงเทคนคการท างาน เพอทใหมองเหนภาพมากขน นอกจากการเรยนทฤษฎอยางเดยว เมอพยาบาลจบใหมปฏบตงานจรงยงมค าถาม ขอสงสยเกยวกบการท างาน จงยงตองการใหพยาบาลรนพยนดตอบทกค าถามของตน และไดค าอธบายทมรายละเอยดจากพยาบาลอาวโส

2.2 ศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ พยาบาลจบใหมรนอายแซดเมอเขามาปฏบตงานในหนวยงานนนๆ จงตองเปนผรจรงเกยวกบ

อาการ การรกษา พยาธสภาพของโรค และการใชยาตางๆของผปวยแตละโรคทตนดแล เพอใหการพยาบาลไดตรงตามปญหาของผปวย จงตองมวธการพฒนาความรในการดแลผปวยดวยตนเอง จากหลากหลายวธทง การสบคนขอมลผานเครอขายทางอนเทอรเนตจากเวบไซตทมความนาเชอถอ การอานต าราเกยวกบโรคตางๆ วารสารบทความวชาการ และการเขารวมประชมวชาการหรอการเขาฟงการบรรยายจากแพทย และนกวชาการชาวตางประเทศ เพอเพมพนความรทางการแพทยททนสมย

140

2.3 สอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดไดรบมอบหมายใหดแลผปวย อาจเกดขอค าถาม หรอสงสย

เกยวกบแผนการรกษา และยาทผปวยไดรบ นอกจากทพยาบาลกลมนจะศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอแลว ซงในบางครงอาจไมไดอธบายทชดเจนหรอเหตผลในการปรบเปลยนวธการรกษา การบรหารยาทถกตอง จงไดสอบถามจากแพทยผรกษา เภสชกร และพยาบาลรนพ เมอเกดขอสงสยเกยวกบความรทางการพยาบาล

2.4 หาเทคนคชวยจ า โดยน าไอทมาใช พยาบาลจบใหมรนอายแซดเมอไดเรยนรเกยวกบระบบการท างาน การใชอปกรณเครองมอ

ทางการแพทยตางๆ และการดแลผปวยจากการแนะน าสถานทและอปกรณเครองมอทางการแพทยจากหวหนาหอผปวย การสอนของพยาบาลรนพ การศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ และการสอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรองแลว เพอใหจดจ าขอมลตางๆไดมากขน หรอสามารถนกภาพการใชงาน และสถานทเกบอปกรณเครองมอทางการแพทยได จงหาเทคนควธชวยจ าดวยตนเอง เชน ถายรปภาพและวดโอทสาธตการใชงานอปกรณตางๆ สมดบนทกเลมเลก รวมทงถาเปนขอมลความรจะมการวาดภาพความเชอมโยง (Mind map) เปนตน

2.5 แลกเปลยนเรยนรประสบการณในไลนกลม การใชไลนกลมเปนเทคโนโลยการสอสารหลกในกลมพยาบาลจบใหมรนอายแซดทใชในการ

แบงปนความร ประสบการณความรสกในการท างาน และแลกเปลยนขอคดเหนซงกนและกน เพอแลกเปลยนความรทพยาบาลจบใหมคนใดคนหนงไดรบความรมาจากพยาบาลรนพและแหลงขอมลทนาเชอถอ รวมทงระบายความรสกดานลบทเกดขนจากการท างาน แตแฝงไวดวยการเตอนใหระวงไมใหเกดเหตการณดงทตนเองเผชญมา 3. บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย ซงประกอบดวย 5 ประเดนยอย

ดงน 3.1 ท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน

การท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน ซงการท างานกบแพทยทรนอายใกลเคยงกนหรอรนอายวาย พยาบาลจะเจรจาไดงายกวา และสามารถทจะขอความรวมมอไดด ในขณะทแพทยรนอายเอกซ คอนขางจะเขาถงยาก เนองจากพยาบาลจบใหมรนอายแซดยงมขอจ ากดในความรและประสบการณชวยแพทยท าหตถการ อาจใหการท างานรวมกบอาจารยแพทย พยาบาลกลมนตองใชวธการเขาหามากกวา

3.2 ท างานกบหวหนาตองปรบตวเขาหา เพอปรกษาปญหาการงาน การท างานกบหวหนาหอผปวยทมอายตางจากพยาบาลรนอายแซดมาก ท าใหรสกกลวกบ

การเขาหา จงตองใชระยะเวลาในการเรยนรวธเขาหา และลกษณะการท างานรวมกบหวหนา

141 ซงหวหนาหอผปวยทเปนแบบอยางของการท างาน จะมลกษณะรบฟงความคดเหนและใหค าปรกษาทงเรองการท างานและเรองการใชชวต มการบรหารงานแบบเปนพเปนนอง และมความยตธรรม รวมทงมชองทางตดตอหลายทาง จะชวยใหพยาบาลรนอายแซดรสกสบายใจในการท างานรวมกบหวหนาหอผปวย

3.3 เรยนรและปรบตวเขาหาพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลายรน ในทมการพยาบาล พยาบาลรนอายแซดจะตองท างานรวมกบพยาบาลหลายรนอายทม

คณลกษณะทแตกตางกน จงตองมวธการเรยนรและปรบตวเขาหาทแตกตางกน ดงน 3.3.1 รนอายเบบบมเมอรยดตดความรเดม รเรมสงใหมจะไมยอมรบ

พยาบาลจบใหมรนอายแซดเมอตองปฏบตงานรวมกนกบพยาบาลรนอายเบบบมเมอร ซงเปนพยาบาลทมลกษณะการท างานทไมยดหยนทางความคด และเปนคนทมความรเกาและยดมนในองคความรของตน ในบางครงพยาบาลรนใกลเกษยณน จะแสดงความไมพอใจเมอตองท างานรวมกบพยาบาลจบใหมรนอายแซดทท างานเชองชา ดงนนพยาบาลจบใหมกลมนจงพยายามหลกเลยงทจะเขาหา หรอรอจนกระทงพยาบาลรนพอารมณด

3.3.2 รนอายเอกซมหลากหลายสไตล ตองเรยนรเปนรายๆไป การเรยนรและการปรบตวท างานกบพยาบาลรนอายเอกซ มทงคณลกษณะทางบวก

และทางลบ ซงคณลกษณะทท าใหพยาบาลรนอายแซดไมตองปรบตวเขากบการท างานกบพยาบาลรนพ คอ มความยดหยน เปดกวาง ยอมรบความคดเหน คอยชวยเหลอและใหก าลงใจเมอท างานเกดขอผดพลาด สวนพยาบาลรนอายเอกซทมคณลกษณะเขมงวด จจจกจก ยดความคดของตนเองเปนหลก และเปนคนทเลยงงาน การท างานกบพยาบาลรนพทมลกษณะแบบนจะตองกระตนตนเองใหท างานเรวขน และพยายามเรยนรวธการท างานของพยาบาลรนพ ซงเมอพยาบาลรนนองสามารถท างานไดคลองและมองคความรมากขน พยาบาลรนพกลมนจะยอมรบมากขน

3.3.3 รนอายวาย ท างานอยางสบายใจ ไมตองปรบตว การเรยนรและการปรบตวท างานกบพยาบาลรนวาย ซงเปนพยาบาลรนพทอย

ใกลเคยงกบพยาบาลจบใหมรนอายแซด จงท าใหการท างานกบพยาบาลรนนไมตองปรบตวใดๆ เนองจากคยกนไดงาย เขาใจกนไดอยางรวดเรว กลาแลกเปลยนความร รบฟงความคดเหนของพยาบาลรนนอง และมวธการทมความยดหยน และเปดกวางทางความคดเหนในการปฏบตทหนางาน

3.3.4 รนนองอายแซดประสบการณนอย ตองคอยตรวจสอบงาน การท างานของพยาบาลรนอายเดยวกนแตแตกตางบทบาท/หนาท จงท าใหเขาใจ

วธการสอนงานพยาบาลรนนองเมอตนไดรบมอบหมายใหคอยดแลนองพยาบาล เปดโอกาสใหรนนองแสดงความคด และสนบสนนใหท าในสงทถกตอง รวมทงยงเขาใจลกษณะการท างานของพยาบาล

142 นองใหมทยงขาดความรอบคอบ ดงนนพยาบาลรนพจงตองตรวจสอบใหรอบคอบ เพอปองกนความผดพลาดทอาจเกดขนกบผปวย

3.4 ผชวยพยาบาลตางวย ตองจดการใหท างานตามทมอบหมาย ผชวยพยาบาลทมความอาวโสมากกวา ซงมคณลกษณะทมองคความรเกา ยดมนในความร

ของตน และขาดความรอบคอบ เมอพยาบาลรนอายแซดตองท างานอยดวยกน จงตองระมดระวงและดแลเอาใจใสผปวยมากขน หรอบางครงอาสาท าหนาทแทน เพอปองกนขอผดพลาดทอาจจะสงผลกระทบดานลบตอผปวย ในขณะทผชวยพยาบาลทมอายใกลเคยงกนพยาบาลรนอายแซดรสกวาเปนกลมทท างานดวยกนไดไมมปญหา ไมตองปรบตวใดๆ

3.5 แมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการเจรจา พยาบาลรนอายแซด เมอท างานกบแมบานหอผปวยทมความอาวโสกวา บางครงพยาบาล

กลมนอาจจะไมไดรบความรวมมอ และแสดงความไมพอใจ เมอตองใหสงสงตรวจทางหองปฏบตการ หรอรบเลอดจากธนาคารเลอดดวน จงตองมวธแมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการเจรจา โดยการใชทกษะการเจรจา แสดงความเหนอกเหนใจ รวมทงอธบายเหตผล และเรยงล าดบความส าคญของแตละงานทแมบานหอผปวยไดรบมอบหมาย 4. พฒนาตนเองอยางตอเนอง ซงประกอบดวย 4 ประเดนยอย ดงน

4.1 เรยนรจากความผดพลาด พยาบาลจบใหมรนอายแซด ยงมขอจ ากดในเรองของความรและประสบการณการประเมน

อาการผปวยวาลกษณะอาการ และอาการแสดงแบบไหนทตองใหการชวยเหลอและรายงานแพทย เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดไมสามารถประเมนอาการ อาการแสดงของผปวยได ท าใหอาการของผปวยแยลง อกทงไมไดตรวจสอบใหรอบคอบเมอท างานรวมกนกบพยาบาลรนนอง ท าใหผปวยไดรบอนตรายถงชวต ซงเปนบทเรยนทท าใหตนตองเปนคนชางสงเกต และความรอบคอบในการท างานมากขน

4.2 อานหนงสอต าราและวารสาร พยาบาลรนอายแซดถกมอบหมายใหดแลผปวยทมภาวะแทรกซอนของโรคมากขน

มการใชอปกรณเครองมอทางการแพทยทตนไมคนเคย รวมทงดแลผปวยโรคใหมทตนไมเคยมความรมากอน เปนสงกระตนใหเกดการพฒนาตนเองในการอานหนงสอ ต าราและวารสารทางวชาการ และการสบคนบทความวจย จากฐานขอมลทนาเชอถอ และน าความรทไดมาแลกเปลยนกบผร เพอน าขอมลทไดเปนหลกฐานเชงประจกษในการดแลผปวย

4.3 เขารบการอบรมในการประชมวชาการ พยาบาลรนอายแซดทมโอกาสไดเขารวมอบรมหรอประชมวชาการ นอกจากไดเพมพน

ความร และขอมลททนสมยแลว ยงน าความรทตนไดรบมาประยกตใชเปนแนวทางในการดแลผปวย

143 ใหมประสทธภาพมากยงขน อกทงยงถายทอดความรทไดรบใหกบบคลากรทางการพยาบาลในหนวยงานของตนอกดวย

4.4 มสวนรวมในการท านวตกรรม เมอพยาบาลรนอายแซดปฏบตผานพนชวงระยะเวลาการปรบตว จะเรมใหความส าคญกบ

การพฒนางานคณภาพการพยาบาล โดยบางรายมองเหนปญหาทเกดขนจากการดแลผปวย และตองการปรบปรงพฒนาตอยอดจากโครงการเดม เพอใหตองการเพมประสทธภาพการดแลผปวยใหมคณภาพชวตทดมาก และเขาไปมสวนรวมในการชวยคด เกบขอมล และกระตนใหบคลากรทางการพยาบาลเหนความส าคญของการพฒนางานคณภาพ โดยไดรบแรงสนบสนนจากหวหนาหอผปวย 5. ผลลพธทไดจากการท างาน ซงประกอบดวย 3 ประเดนยอย ดงน

5.1 มเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ การท างานในองคการน ผลตอบแทนทไดรบในรปแบบของเงนเดอน โบนส คาครองชพ

มความแตกตางกน ขนอยภาระงานหรอลกษณะความรนแรงของผปวย จากการสอบถามเกยวกบเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ รวมทงสทธการรกษาทไดรบจากการท างาน ไมแตกตางกนกบโรงพยาบาลของรฐหรอเอกชนทวไป ซงเปนผลตอบแทนทไดจากการท างาน ทท าใหพยาบาลรนอายแซดยงคงอยในองคการแหงน

5.2 เหนคณคาในตนเอง เมอพยาบาลรนอายแซดสามารถปฏบตงานใหการดแลผปวยโดยอสระ ไดใหการพยาบาล

ผปวยมากขน ไดลงมอปฏบตจรง ๆ รบรถงคณคาในตนเองวา เปนสวนหนงทท าใหผปวยหายเจบปวยและมคณภาพชวตทดขนได จงเกดเปนความรสกในตนเองทวา ไมมวชาชพใดดแลผปวยไดดเทากบวชาชพพยาบาล และรสกวาเปนโอกาสทดทเลอกเขามาในวชาชพพยาบาล ซงสามารถทดแทนบญคณพอแมได

5.3 มความสขในการท างาน เมอพยาบาลรนอายแซดสามารถปรบตวเขากบหนวยงาน สามารถเรยนรระบบงาน

ผรวมงาน และไดรบการยอมรบวาเปนสวนหนงของสมาชกทมการพยาบาล การมบรรยากาศในการท างานทดจากเพอนรวมงานทชวยเหลอกนเหมอนเปนพนอง จนเกดเปนสายสมพนธทดเกดขนจากการท างาน และเกดเปนความสขทไดในการท างาน

144 การอภปรายผลการวจย จากการศกษาประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง ผวจยขออภปรายผลการวจยตามประเดนหลกดงตอไปน ดงน 1) เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน 2) เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด 3) บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย 4) พฒนาตนเองอยางตอเนอง และ 5) ผลลพธทไดจากการท างาน ซงอธบายไดดงน

1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน จากผลการวจยครงนพบวา เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดหลงจากส าเรจการศกษาเขาส

การท างานเปนพยาบาลวชาชพเตมตว จะตองเผชญกบความเครยดหลายอยางในทท างาน ซงการเผชญความเครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทมมากมายในหนวยงาน ในวนแรกทพยาบาลจบใหมรนอายแซดเขามาท างานในหอผปวย หวหนาหอผปวยจะมการแนะน าสถานท สงแวดลอมในหอผปวย รวมถงวสดอปกรณการแพทยตางๆ ซงพยาบาลจบใหมรนอายแซดทไมเคยฝกปฏบตทหอผปวยทตนเลอกมากอน จะเกดความรสกไมคนเคยทงสถานททมแตความแนนอดอด อากาศรอน ไมถายเท และพนทเกบอปกรณตางๆ ในบางหนวยงานมอปกรณ เครองมอเทคโนโลยทางแพทยจ านวนมากมาย ท าใหพยาบาลจบใหมรสกเครยดทไมสามารถจะจดจ าไดหมด และรสกเครยดทจะตองเรยนรวธใชงานเครองมอตางๆเหลาน ซง สพาน สฤษฎวานช (2552) กลาววาสาเหตของความเครยดในการท างาน เมอบคคลหนงเขาไปปฏบตงานในหนวยงาน สภาพแวดลอมในการท างานทไมด เชน แออด อากาศรอน สถานทคบแคบ เปนสาเหตหนงทท าใหเกดความเครยดในการท างานได และเมอตองเรยนรการท างานหรออปกรณเครองมอใหมๆทตนไมคนเคย ท าใหตองมการปรบตวเขากบเทคโนโลยใหมๆเหลานน จงเกดเปนความรสกเครยดเกดขนในการท างาน (Cartwright and Cooper, 1997) ซงพยาบาลจบใหมรนอายแซดนจงมวธการปรบตว เพอเรยนรและจดจ า อปกรณเครองมอเครองใชใหไดมากทสด เพอจะไดหยบจบใชไดอยางรวดเรวและถกตอง โดยใชวธ การจดในสมดบนทก การถายภาพ การเดนส ารวจอปกรณตางๆเมอมเวลาวางจากการท างาน จนท าใหสามารถจดจ าและปรบตวเขากบสถานทและอปกรณเครองมอทางการแพทยไดเรว ซงสอดคลองกบคณลกษณะเดนของพยาบาลรนอายแซดทมทกษะการใชงานดานเทคโนโลยสง สามารถเรยนรและปรบตวเขากบวสดอปกรณหรอการใชเทคโนโลยเพออ านวยความสะดวกในการท างาน (Singh and Dangmei, 2016) รวมทงชอบเรยนรจากการเหนภาพจรง และลงมอปฏบตจรง จากการตรวจสอบสภาพพรอมใชงานของอปกรณเอง จงสามารถจดจ าอปกรณตางๆไดเรวขน (Bell, 2013; Smith-Trudeau, 2016) รวมทงการจดสภาพแวดลอมและสงอ านวยความสะดวกอ านวยตอการปฏบตงานจะชวยใหพยาบาลกลมนไมเกดความเครยดในการท างานได (Wheeler and Riding, 1994)

145

จากผลการวจยยงพบวา อกประการหนงทท าใหพยาบาลจบใหมรนอายแซดรสกเครยดเมอเรมเขาปฏบตงานในหนวยงานทตนเองเลอก คอ ระบบการท างานของหอผปวย เนองจากลกษณะการท างานมความแตกตางจากทเคยมาฝกปฏบตขณะเปนนกศกษาพยาบาลทมอาจารยดแลอยตลอดเวลา พยาบาลจบใหมตองเรยนรเองและตองกาวผานชวงการทดลองงานเปนพยาบาลวชาชพตวจรงในการท างานใหไดในระยะเวลาทก าหนด จงเกดความรสกเครยดและกดดนในการเรงพฒนาตนเองใหเรยนรระบบงาน มความสามารถทกษะ และความวองไวในการท างานใหไดเรวทสด ซงสอดคลองกบการศกษาของ ธรภทร แสนบดดา (2546) ปรญญา แรทอง และธรนช หานรตศย (2555) และกฤดญาดา เกอวงศ และอารยวรรณ อวมตาน (2560) ทพบวา พยาบาลจบใหมมความรสกเครยด เมอตองเปลยนบทบาทจากนกศกษาพยาบาลสพยาบาลวชาชพทตองเผชญกบปญหาความไมเขาใจในระบบงาน และจากงานทไดรบมอบหมาย เนองจากพยาบาลจบใหมถกคาดหวงจากพยาบาลรนพวาจะสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ ปรบตวเขากบระบบงาน และเรยนรการท างานไดเรว

จากผลการวจยยงพบอกวา เมอบคคลเขาปฏบตงานในหนวยงาน จะรสกเหมอนเปนบคคลแปลกหนาส าหรบสถานทนน จงเกดความเครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน ซงตองใชเวลาในการปรบตวเขากบหนวยงานทงในดานสถานท ระบบการท างาน และผรวมงาน เมอถงเวลาทจะตองมาท างานจรง ท าใหพยาบาลรนอายนกงวล กลวกบการตองเผชญกบผรวมงานทอาจจะไมยอมรบการเปนพยาบาลจบใหมทเขามารวมท างานดวย นอกจากน เมอเปนพยาบาลจบใหมทจบการศกษาจากสถาบนอน ยงรสกเครยดและกดดนจะท างานไมทนเพอน เนองจากคดวารนพจะมการเปรยบเทยบการท างานกบการเพอนทจบจากสถาบนแหงน ซงสอดคลองกบ การศกษาของ ธรภทร แสนบดดา (2546) พบวา พยาบาลจบใหมมความเครยด เมอตองเผชญกบการปฏบตงานจรงและตองปฏบตงานกบผรวมงาน ซงไมรวาจะเผชญกบผรวมงานแบบใด และรสก กงวล กลวจะท างานเขากบพไมได เนองจากไมเคยพบหรอรจกรนพมากอน นอกจากนในหนวยงานมพยาบาลหลากหลายรนอาย ท าใหพยาบาลจบใหมพยายามเรยนรทจะปรบตวเขาหาพยาบาลรนพแตละรนอาย ซงพยาบาลรนอายแซดสามารถปรบตวเขาไดดกบพยาบาลรนอายใกลเคยงกน (Schub and Karakashian, 2017) สวนรนพทมอายหางจากตนเองมาก หรอมชองวางระหวางรนอายนน พยาบาลจบใหมรนอายแซดจะปรบตวดวยการเรยนรลกษณะนสยของแตละคน รวมถงรปแบบการปฏบตงานทแตกตางกนของพยาบาลรนพแตละคน ท าใหพยาบาลจบใหมตองใชเวลาในศกษาเรยนรการท างานของพยาบาลรนพในหนวยงาน (กฤดญาดา เกอวงศ และอารยวรรณ อวมตาน , 2560) ซงผลการศกษาครงน พบวา พยาบาลจบใหมรนอายแซดมวธทจะเขาหาพยาบาลรนพทอายหางจากตนมาก ดวยการสรางความประทบใจใหกบรนพ เชน การเรยกชอไดถกตอง การตงใจฟงพสอน และการอาสาชวยท างาน เปนตน

146

2. เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอายแซด จากผลการวจยพบวา เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดเขามาปฏบตในหนวยงาน ซงใน

ระยะ 3 เดอนแรก หวหนาหอผปวยจะมอบหมายพยาบาลพเลยงใหดแลพยาบาลจบใหม ซงการมอบหมายพยาบาลพเลยงน บางหนวยงานมอบหมายอยางเปนทางการ คอใหพยาบาลจบใหมอยกบพยาบาลรนพคนใดคนหนงตลอดระยะเวลาของการมอบหมายพยาบาลพเลยง แตบางหนวยงานไมมการมอบหมายแบบเฉพาะเจาะจง แตจะมอบหมายใหพยาบาลรนพทท าหนาทหวหนาเวรเปนผดแลพยาบาลจบใหม ซงสอดคลองกบการศกษาของ กฤดญาดา เกอวงศ และอารยวรรณ อวมตาน (2560) พบวา ในระยะแรกพยาบาลจบใหมจะตองท างานคกบพยาบาลพเลยง เพอทจะเรยนรการท างานในหอผปวยวกฤตระยะเวลาหนง เชน 3 เดอนหรอ 6 เดอนแลวแตนโยบายของหนวยงาน ซงพยาบาลจบใหมรนอายแซดตระหนกดวาตนเองยงมความรไมเพยงพอในการท างาน พรอมทจะเรยนรทกอยางทพยาบาลรนพสอน ทงเรยนรจากหนางานไปพรอมๆกบการปฏบตหนางาน การสงเกตการท างานของพยาบาลพเลยง และมสมดเกบประสบการณใหพยาบาลจบใหมไดฝกท าหตถการตางๆ เพอใหมทกษะในการดแลผปวยไดมประสทธภาพมากขน ซงสอดคลองกบท Benner (1984) ทวาพยาบาลรนอายแซดทมประสบการณการปฏบตงานนอยกวา 3 ป ถอวาเปนพยาบาลระดบฝกหดทตองปฏบตงานอยภายใตการก ากบ แนะน า ตรวจสอบจากพยาบาลรนพและหวหนาหอผปวย เนองจากพยาบาลกลมนยงไมสามารถเขาใจสถานการณแบบองครวม และไมสามารถบอกถงล าดบความส าคญท สดในการปฏบตการพยาบาลไดทงหมด อกทงยงขาดความคลองตวและความยดหยนในการปฏบตงาน และมความลงเลในการตดสนใจหรอจดการกบสถานการณฉกเฉน นอกจากนผลการวจยพบวา การเรยนรงานกบพยาบาลอาวโสจะท าไดค าอธบายทมรายละเอยด ท าใหพยาบาลจบใหมรนอายแซดเขาใจเนอหาทสอน สวนพยาบาลรนพทมอายใกลเคยงกบพยาบาลจบใหม ยงใหขอมลไดไมละเอยดเทาพยาบาลอาวโส แมวาพยาบาลจบใหมจะเขากบพยาบาลรนพทมอายใกลเคยงกบตน แตพยาบาลจบใหมรนอายแซดกอยากใหพยาบาลรนอาวโสเปนผสอนงานมากกวา และการสอนงานนนอยากใหปฏบตใหดจะไดฝกปฏบตท าจรง จะท าใหพยาบาลจบใหมจ าไดมากกวาการสอนทฤษฎอยางเดยว ซงสอดคลองกบ พวงรตน บญญานรกษ (2546) และ Missen, McKenna, and Beauchamp (2016) พบวา พยาบาลพเลยงทใชวธการสอนแบบการสาธตพรอมกบการปฏบตงานจรง จะสามารถถายทอดทกษะและประสบการณในการปฏบตการพยาบาลของพยาบาลพเลยงใหแกพยาบาลจบใหมใหดขน และสอดคลองกบคณลกษณะเดนของพยาบาลรนอายแซดทชอบเรยนรจากสถานการณจรงทสามารถมองเหนภาพชดเจน (Bell, 2013; Smith-Trudeau, 2016) และ ผลการศกษายงพบอกวา ขณะทพยาบาลพเลยงสอน หากพยาบาลจบใหมไมเขาใจ กสามารถถามได พยาบาลรนพยนดตอบใหทกค าถาม แตเมอสอนไปแลวแตพยาบาลจบใหมท าไมได หรอตอบค าถามไมได หากพยาบาลรนพไมใหแนะน า หรอวากลาว จะท าใหพยาบาลจบใหม ใชว ธการหาความรดวยตนเองและไมกลาถาม

147 พยาบาลรนพอก ซงการเรยนรของคนรนอายแซดจะชอบการไดรบใหค าแนะน า หรอขอมลปอนกลบอยางสรางสรรค ซงจะชวยใหพยาบาลรนนเรยนรประสบการณจากพยาบาลรนพไดเรวขน (Flippin, 2017)

จากผลการวจยครงนพบวา พยาบาลจบใหมจะใชเวลาวางจากการดแลผปวยสบคนขอมลผานเครอขายทางอนเทอรเนต โดยเลอกเวบไซตทมขอมลทนาเชอถอ รวมทงอานต าราเกยวกบความรโรคตางๆ และอานวารสารบทความวชาการ เพอตองการใหรขอมลทมหลกฐานเชงประจกษทจะน ามาใชในการพยาบาล พยาบาลบางรายเพมพนความร ขอมลททนสมยจากการไปรวมประชมวชาการ รวมทงสนใจเขาฟงการบรรยายของอาจารยแพทยกบแพทยประจ าบานในการประชม Content conference ซงจะชวยใหเขาใจถงแนวทางการรกษาและเหตผลในการใหการรกษาแกผปวย การศกษาคนควาความรจากการอานและการเขารบการอบรมในรปแบบตางๆ เปนหนงในแนวทางในการพฒนาตนเอง นอกจากทไดรบการอบรมและพฒนาจากองคการ จากการจดท าโครงการพฒนาสมรรถนะบคลากรทางการพยาบาล (จนตนา ยนพนธ และคณะ , 2530) ซงพยาบาลจบใหมรนอายแซดบางรายมการตระหนกในตนเองวา ตนยงไมรจรงเกยวกบอาการ การรกษา พยาธสภาพของโรค และการใชยาตางๆ รวมถงโรคใหมๆทไมเคยมความรมากอน จงตองการพฒนาตนเอง ซง Gross (1997) กลาววา การส ารวจตวเองเพอใหรวาตนเองสนใจอะไรมากทสด และตองการทจะพฒนาอะไรอก จะเปนแรงผลกดนใหตนเองเกดความอยากรและคนหาความรดวยตนเองไมสนสด

จากผลการวจยยงพบอกวา เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดไดรบมอบหมายใหดแลผปวย จะพบวา นอกจากพยาบาลจะตองมความรทางการพยาบาลแลว พยาบาลยงตองมความรเกยวกบแผนการรกษา และความรเกยวกบยาทใชกบผปวยดวย ขอมลเหลานพยาบาลอาจศกษาไดจากการเขยนความกาวหนาในการรกษาของแพทย (Progress note) แตในทางปฏบตแพทยจะเขยนบนทกไวคราวๆ ไมไดระบเหตผลในการปรบเปลยนวธการรกษา พยาบาลจบใหมรนอายแซดบางรายกจะสอบถามจากแพทยผรกษา และสอบถามหนงสอทแพทยอาน เพอทจะไดหามาอานบาง เนองจาก Procedure บางอยางจะมในต าราแพทย และหากมขอสงสยเรองการบรหารยา พยาบาลจบใหมจะโทรศพทถามเภสชกรของโรงพยาบาลโดยตรง และน าขอมลทไดมาแลกเปลยนกบพยาบาลรนพ ซงสอดคลองกบผลการศกษากระบวนการพฒนาตนเองของพยาบาลวชาชพของ รชนก วนทอง (2545) พบวา พยาบาลควรมการศกษาคนควาหาความรตลอดเวลา ซงการศกษาหาความรจากผเชยวชาญจะชวยใหไดขอมลการดแลผปวยทมความลกซงมากยงขน เนองจากลกษณะการปฏบตงานของพยาบาลจบใหมจะเรยนรกวางๆ ยงไมสามารถเรยนรทมาหรอองคความรทมความเฉพาะทางได (Benner, 1984) จากผลการวจยยงพบอกวา ขอมลความรตางๆนไดมาจากหลายแหลง ทงจากการแนะน าสถานทและอปกรณทางการแพทยจากหวหนาหอผปวย การสอนของพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพ การศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ และการสอบถามจากผรทเชยวชาญ

148 ในแตละเรอง ดงนนขอมลทพยาบาลจบใหมจะตองจดจ าจงมจ านวนมาก ไมสามารถจ าทกอยางไดหมด พยาบาลจบใหมรนอายแซดจะหาวธทชวยในการจ า โดยใชเทคโนโลยเขามาชวย ไดแก การบนทกภาพไวเปนวดโอในการสาธตวธการใชอปกรณตางๆ เวลาทรนพสอน เพอน าไปทบทวนภายหลง การจดบนทกในรปแบบของบนทกชวยจ า การวาดภาพความเชอมโยง (Mind map) ทท าใหจดจ าไดงาย ซง Megginson and Pedler (1992) กลาววาบคคลจะมการวนจฉยตนเอง (Self- Diagnosis) เพอใหทราบถงจดเดนและจดขอบกพรองของตนเอง น าขอบกพรองนนมาปรบปรง และหาเทคนคทชวยใหสามารถเรยนรไดเรว และมประสทธภาพ ซงบคคลนนจะหาวธการทชวยใหบรรลเปาหมายในการพฒนาตนเอง เชน การฝกฝน การหาเทคนคชวยจ า การสอบถามจากผเชยวชาญในแตละเรอง เปนตน

นอกจากวธการเรยนรของพยาบาลจบใหมรนอายแซดดงทกลาวมานน ผลการวจยยงพบอกวา พยาบาลจบใหมรนอายแซดมการน าเทคโนโลยการสอสารมาชวยในการแลกเปลยนความร โดยเฉพาะการใชไลนในไลนกลมส าหรบสอสารในกลมพยาบาลจบใหม นอกจากจะมการแบงปนความรทพยาบาลจบใหมรนอายแซดคนใดคนหนงไดรบความรมาจากพยาบาลรนพแลว ยงมการน าความรจากแหลงขอมลมาแบงปน และแลกเปลยนขอคดเหนซงกนและกน รวมทงแลกเปลยนประสบการณทมลกษณะคลายการระบายความรสกไมสบายใจ ความทกขใจ หรอความเครยดในการท างาน แตแฝงไวดวยการเตอนใหระวงไมใหเกดเหตการณดงทตนเองเผชญมา ซงสอดคลองกบคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซดทมทกษะการใชงานดานเทคโนโลยสง พรอมทจะแลกเปลยนขอมลกบบคคลอน โดยมการน าเทคโนโลยการตดตอสอสาร มาใชเปนชองทางในการแลกเปลยนความคดและแบงปนความขอมลความรทได ซงจะท าใหขนเกดการตดตอสอสารและเขาถงขอมลไดอยางรวดเรว (Bell, 2013; Kruschke, 2016)

3. บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐานของผรวมงานแตละวย เมอพยาบาลจบใหมรนอายแซดผานการประเมนชวงทดลองการท างานแลว จะถก

มอบหมายใหท างานจรง ซงพยาบาลรนอายแซดจะตองท างานรวมกบพยาบาลรนพทมรนอายตางกน รวมทงท างานรวมกบผรวมงานทงแพทย ผชวยพยาบาล และแมบานหอผปวย ซงผรวมงานแตละรนอายจะมคณลกษณะทแตกตางกน ดงนนการท างานกบผรวมงานแตละกลมจงตองเรยนรพนฐานของผรวมงานทแตกตางกน จากผลการวจยพบวา เมอพยาบาลรนอายแซดท างานรวมกบแพทยทมรนอายใกลเคยงกนหรอรนอายวาย จะสามารถเขาถงไดงายและถามขอสงสยเกยวกบการดแลผปวย รวมทงไมรสกล าบากใจเมอตองขอความรวมมอจากแพทยในการยดหยนการท าหตถการตางๆ ในขณะทอาจารยแพทย ทสวนใหญเปนคนรนอายเอกซ ซงจะเขาถงคอนขางยาก เนองจากพยาบาลจบใหมรนอายแซดยงมขอจ ากดในความรและประสบการณชวยแพทยท าหตถการ จงเกดความไมมนใจและพยายามหลกเลยงการท างานรวมกบแพทยรนอายเอกซ แตถาหากไมสามารถหลกเลยงไดจะถามในสง

149 ทตนเองไมรกอนลงมอปฏบต ซงสอดคลองกบศกษาเรองความเครยดและปญหาจากการเปลยนแปลงบทบาทของพยาบาลจบใหมของ Fink, Krugman, Casey and Goode (2008) พบวา พยาบาลจบใหมในโรงพยาบาลมหาวทยาลย ยงการขาดความมนใจในการปฏบตงานรวมกนกบแพทย เนองจากขาดองคความร และมความลงเลในการตดสนใจทางคลนก และสอดคลองกบผลการศกษาของ Missen, McKenna, and Beauchamp (2016) พบวาพยาบาลจบใหมยงขาดทกษะในดานการท างานเปนทมทงแพทย ทมสหสาขาวชาชพ เนองจากยงมขอจ ากดในดานทกษะการปฏบตงาน จงท าใหแพทยจะแสดงความไมพอใจ ถาท างานไมไดตามทแพทยตองการ

ผลการวจยยงพบอกวา การท างานกบหวหนาหอผปวย ตองปรบตวเขาหา เพอปรกษาปญหาการงาน ซงสวนใหญหวหนาหอผปวยเปนคนรนอายเอกซ ทมอายแตกตางจากพยาบาลรนอายแซดมาก ท าใหรสกกลวกบการเขาหา จงตองใชระยะเวลาในการเรยนรวธเขาหา และลกษณะการท างานรวมกบหวหนาหอผปวย ซงหวหนาหอผปวยทเปนแบบอยางของการท างาน จะมลกษณะรบฟงความคดเหนและใหค าปรกษาทงเรองการท างาน การปรบเปลยนตารางปฏบตงานและเรองการใชชวต มการบรหารงานแบบเปนพเปนนอง และมความยตธรรม นอกจากน หวหนาหอผปวยทสามารถตดตอไดหลายชองทางทงการตดตอแบบเผชญหนา โทรศพท และผานไลนกลม จะชวยใหพยาบาลจบใหมกลมนรสกเขาถงหวหนาหอผปวยไดงาย จากผลการวจยดงกลาวสอดคลองกบคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซด ทมความตองการอสระในการบรหารจดการงานดวยตนเอง ซงควรมการเปดโอกาสใหคนรนอายนสามารถแสดงความคดเหนเกยวกบวธการท างาน หรอการปรบตารางการปฏบตงานใหมความเหมาะสม มการมอบหมายงานทเปนรปธรรม รวมทงมชองทางในการตดตอ แสดงความคดเหนหรอการใหขอมลปอนกลบทหลากหลายจากหวหนาหอผปวย (Schub and Karakashian, 2017; จราวฒน คงแกว, 2559)

จากการผลการวจยยงพบอกวา เมอพยาบาลรนอายแซดจะตองท างานในทมการพยาบาล รวมกบพยาบาลระดบปฏบตการหลายรนอายทมคณลกษณะทแตกตางกน จงมวธการทแตกตางกน ดงน การเรยนรและการปรบตวท างานกบพยาบาลรนอายเบบบมเมอร ซงพยาบาลรนอายนจะเปนวยใกลเกษยณอาย เมอพยาบาลรนอายแซดท างานรวมกนกบพยาบาลกลมน จะตองสงเกตอารมณในการท างานแตละวน เนองจากพยาบาลรนอายนจะอารมณรอน และโมโหงาย ซงหากเกดเหตการณแบบน พยาบาลรนอายแซดตองถอยหางออกไป รอจนกระทงพยาบาลรนพอารมณดกอนจงจะเขาไปคยหรอเขาหาได นอกจากนพบวาพยาบาลรนอายเบบบมเมอรจะไมยดหยนทางความคด (Fixed idea) ยดมนในองคความรของตน ท าใหเวลาท างานรวมกบพยาบาลรนอายแซดทมลกษณะการท างานทตองการแลกเปลยนความคดเหนและเหตผลในการใหการพยาบาลตามรปแบบทตนไดเรยนรมา (Bell, 2013; Smith-Trudeau, 2016) ตองการแสดงความคดเหนหรอแนวทางใน

150 การปฏบตของตน แตในทสดพยาบาลรนอายแซดกตองท าตามสงทพยาบาลรนอายนแนะน า เนองจากไมสามารถเปลยนความคดของพยาบาลรนเกาได

ผลการวจยพบอกวา เมอพยาบาลรนอายแซดท างานรวมกนกบพยาบาลรนอายเอกซ ซงมทงคณลกษณะทางบวกและทางลบ โดยคณลกษณะพยาบาลรนอายเอกซทท าใหเขาถงไดงาย จะมลกษณะเปดกวาง ยอมรบความคดเหน สามารถถามในสงทสงสยได ใจเยน คอยชวยเหลอและใหก าลงใจพยาบาลรนอายแซดเวลาทท างานไมทน ซงคณลกษณะดงกลาวทท าใหพยาบาลรนอายแซดเขาถงไดงาย เนองจากพยาบาลรนอายแซดชอบทจะเรยนรจากรนพทใหค าแนะน า หรอใหขอมลปอนกลบเชงสรางสรรคและมเหตผล รวมทงมความยดหยนในการปฏบตงาน (Smith-Trudeau, 2016) ส าหรบคณลกษณะของพยาบาลรนอายเอกซทท าใหพยาบาลรนอายแซดตองปรบตวเขาหาในการท างาน พยาบาลบางรายเลาวา เมอตองปฏบตงานกบรนพรนอายเอกซทเปนคนเลยงงาน ไมคอยชวยท างาน ท าใหพยาบาลรนอายแซดตองท างานใหเรวขน นอกจากนพยาบาลรนอายเอกซบางสวนท างานไมรอบคอบ ผดพลาดเรองเอกสาร ท าใหพยาบาลรนอายแซดตองท าการตรวจสอบซ าเสมอ นอกจากนพยาบาลรนอายเอกซทมความเขมงวด และยดความคดตนเองเปนหลก แตเมอไดพยาบาลรนอายแซดสามารถอธบายดวยเหตผล พยาบาลรนอายเอกซสามารถยอมรบความคดของพยาบาลรนนองได จากลกษณะการท างานของพยาบาลรนอายเอกซจะเหนไดวา พยาบาลรนอายแซดจะชอบทจะเรยนรจากพทมประสบการณมากและสามารถใหค าแนะน าได และหากพยาบาลรนอายแซดไดอธบายถงเหตผลในการท างานใหกบพยาบาลรนอายยอมรบได จะท าใหการท างานราบรน (พวงรตน บญญานรกษ, 2546)

การเรยนรและการปรบตวท างานกบพยาบาลรนอายวาย เปนกลมพยาบาลทพยาบาลรนอายแซดรสกวาเปนกลมทท างานดวยแลวรสกสบายใจทสด เนองจากคยกนไดง าย เขาใจกนไดอยางรวดเรว กลาถามกลาแสดงความคดเหน กลาแลกเปลยนความร พยาบาลรนอายวายไมไดแสดงตววาเปนผสอน แตเปนผรวมงานทมประสบการณมากกวา รบฟงความคดเหนของพยาบาลรนนอง มความยดหยนใหพยาบาลรนนองเลอกวธการใหการพยาบาลไดเองตามความเหมาะสม หรอจะน าวธการตางๆไปประยกตใชกได เวลาสอนกจะสอนใหปฏบตทหนางาน ซงลกษณะการสอนงานดงกลาวท าใหพยาบาลรนอายแซดชอบท างานกบพยาบาลรนนมากทสด โดยไมตองปรบตวใดๆกบการท างานกบพยาบาลรนน ซงสอดคลองกบ Schub and Karakashian (2017) กลาววาพยาบาลรนอายแซดชอบท างานเปนทมและใหความส าคญกบการและการสรางสมพนธภาพทดกบเพอนรวมงาน แตพยาบาลรนอายแซดสวนใหญสามารถท างานรวมกนไดดกบพยาบาลรนอายใกลเคยงกน คอ พยาบาลรนอายวาย และสอดคลองผลการศกษาของ นสา ทมาภรต (2556) พยาบาลจบใหมชอบท างานรวมกนกบพยาบาลพเลยงดแลเอาใจใส ใหค าปรกษา ใหก าลงใจอยตลอดเวลา ซงจะท าใหพยาบาลจบใหมรนอายแซดรสกอนใจ ไมถกถอดทง เมอมพเลยงตอบขอสงสยไดตลอดเวลา

151

ผลการวจยยงพบอกวา พยาบาลรนอายแซดเมอตองท างานรวมกน แตแตกตางกนใน บทบาท/หนาท ท าใหพยาบาลรนอายแซดทเปนรนพตองมการปรบตวกบพยาบาลรนอายเดยวกนทท าหนาทเปนพยาบาลรนนองทตองไดรบการดแล ดวยความทเปนคนรนอายเดยวกนจงเขาใจพยาบาลรนนองวา เวลาจะสอนงาน จะตองอธบายเหตผลประกอบในการใหการพยาบาลวาแตละขนตอนท าเพออะไร เมอลงมอท าใหดแลว จะตองใหนองฝกปฏบตดวยตนเอง เพอใหนองพยาบาลจดจ าไดมากกวาการอธบายอยางเดยว และเนนย าเรองของหลกการ แตจะไมบงคบใหนองพยาบาลท าตามวธการของพ โดยเปดโอกาสใหยดหยนทางความคด และสนบสนนในสงทถกตอง นอกจากนพยาบาลรนพตองเขาใจพยาบาลรนนองวายงขาดความรอบคอบในการท างาน เมอตองดแลนองพยาบาลรนอายแซดในทมตองมการตรวจสอบทกครงหลงท าหตถการ และการท างานกบพยาบาลรนนองจงตองเนนย าในขนตอน เพอปองกนความผดพลาดทอาจเกดขนกบผปวย ซงสอดคลองกบคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซดทชอบอสระทางความคด มสวนรวมในการแสดงความคดเหนในรปแบบการท างานดวยตนเอง รวมทงการใหขอมลปอนกลบทมความสรางสรรค สามารถน าไปปรบปรงและพฒนาตนเองได (Bell, 2013; Smith-Trudeau, 2016) นอกจากน พยาบาลรนอายนมความมนใจในตวเองสง ท าใหยดความคดของตนเองเปนหลก แตพยาบาลรนนองยงขาดประสบการณปฏบตงาน จงอาจเกดขอผดพลาดได และอาจเกดอนตรายตอผปวยได จงจ าเปนตองมพยาบาลพเลยง หรอพยาบาลทมประสบการณมากกวาคอยก ากบดแล (Tulgan, 2016; สรพมพ ชปาน, 2561)

ผลการวจยยงพบอกวา เมอพยาบาลรนอายแซดท างานรวมกบผชวยพยาบาล ทมความอาวโสกวา ซงเปนคนรนอายเอกซ จนถงเบบบมเมอร จะไมสามารถปรบเปลยนแนวทางปฏบตของผชวยพยาบาลกลมนได เนองจากเปนคนทมองคความรเกาและยดมนในความรของตน จะไมยอมเปลยนความคด และคดวาไมสงผลกระทบดานลบตอผปวย ดงนนเมอพยาบาลรนอายแซดปฏบตงานรวมกนกบผชวยพยาบาลกลมน จงตองระมดระวงและดแลเอาใจใสผปวยมากขน หรอบางครงอาสาท าหนาทแทน เพอปองกนความผดพลาดทอาจเกดขนกบผปวย นอกจากนในชวงแรกของการท างาน พยาบาลรนอายแซดเลาวาจะไมกลามอบหมายงานใหกบผชวยพยาบาลอาวโสกวา เนองจากมความเกรงใจ หรอบางครงตองการขอความชวยเหลอ ผชวยพยาบาลกลมนจะเลยง ไมชวยงาน ท าใหการท างานรวมกบผชวยพยาบาลอาวโส จงตองมการปรบเปลยนวธการมอบหมายงานใหเหมาะสมกบคณลกษณะของแตละคน ซงสอดคลองกบ Zemke, et. al. (2000) and Glass (2007) กลาววา คนแตละรนอายจะมคณลกษณะ และรปแบบพฤตกรรมการท างานทแตกตางกน เมอพยาบาลรนอายแซดท างานรวมกนกบผชวยพยาบาลทมอายตางกน จงตองศกษาคณลกษณะ ทศนคต ความคด เพอทจะสามารถท างานรวมกนไดอยางราบรน นอกจากนในแตละหอผปวยจะมแมบานทมความอาวโสมากกวา เมอพยาบาลรนอายแซดท างานรวมกนกบแมบานหอผปวย บางครงพยาบาลจบใหมรนอายแซดอาจจะไมไดรบการยอมรบและไมไดรบความรวมมอจากแมบานหอผปวย ดงนนพยาบาล

152 กลมนตองหาวธในการใหแมบานหอผปวยท าตามหนาททตนมอบหมาย โดยพยาบาลกลมนจะขอความรวมมอโดยการใชทกษะการเจรจา ดวยค าพดทสภาพ ใหเกยรตในความอาวโสกวา แสดงความเหนอกเหนใจ และตองเรยนรลกษณะการท างานของแมบานหอผปวยแตละรายรวมดวย

4. พฒนาตนเองอยางตอเนอง เมอพยาบาลรนอายแซดปฏบตงานในหนวยงานผานพนระยะเวลาการปรบตวในชวง

1 - 2 ปแรก จะไดรบมอบหมายใหดแลผปวยโดยอสระ ซงจะไดรบมอบหมายใหดแลผปวยตามลกษณะการท างานของหนวยงานนน ๆ ขณะทความรและประสบการณในการปฏบตงานยงมจ ากด อาจไมสามารถประเมนอาการผปวยวาลกษณะอาการ และอาการแสดงแบบไหนทตองใหการชวยเหลอและรายงานแพทย อาจท าใหอาการของผปวยแยลง (Benner, 1984) และเมอพยาบาลรนอายแซดปฏบตงานไดประมาณ 3 ป จะไดรบหนาทคอยดแลพยาบาลรนนองทหนางาน ดวยความทเปนพยาบาลรนนองยงท างานไมรอบคอบ ท าใหเกดการใหยาผดพลาดหรอท างานไมเรยบรอย หากพยาบาลรนพไมไดตรวจสอบใหรอบคอบอกครง จะท าใหเกดอนตรายถงชวตแกผปวยได ซงเหตการณขอผดพลาดทเกดขนจากการท างาน พยาบาลรนอายแซดจะคดทบทวนถงความผดพลาดทผานมา เปนบทเรยนทท าใหตนตองเปนคนชางสงเกต เมอผปวยเกดอาการ อาการแสดงเปลยนแปลงไปจากเดม จะตองรบประเมน ตดตามอาการผปวย รวมทงกระตนแพทยใหรวมท าการประเมนอาการผปวยดวย และมความรอบคอบในการท างานมากขน และหากไดรบมอบหมายใหดแลพยาบาลรนนอง ตนจะตองตรวจสอบทกครง ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ กฤดญาดา เกอวงศ และ อารยวรรณ อวมตาน (2560) พบวา พยาบาลจบใหมมประสบการณในการประเมนอาการผปวยนอย ไมสามารถแกไขสถานการณทเกดขนได และล าดบความส าคญกอน-หลงได จงเกดขอผดพลาดเกดขน ท าใหเกดความรสกผดและต าหนตนเอง เพอไมใหเกดขอผดพลาดเกดขนอก พยาบาลจบใหมจะเฝาระวงอาการผปวยอยางใกลชด ประเมนอาการผปวยอยางครอบคลม แลวทงมความรอบคอบในการท างานมากยงขน และสอดคลองกบผลการศกษากระบวนการพฒนาตนเองของพยาบาล ของ รชนก วนทอง (2545) พบวา เมอเกดขอผดพลาดในการปฏบตงาน การยอมรบความผดพลาดตนเอง และส ารวจจดเดนจดดอยของตนเอง น ามาปรบปรงและแกไขความผดพลาดได ซงจะเปนตวกระตนในการเรยนรตลอดเวลา และพฒนาตนเองตอไป

ผลการวจยยงพบวา พยาบาลรนอายแซดมวธการพฒนาตนเองจากการสบคนขอมลทนาเชอถอ และมความทนสมยเกยวกบการดแลผปวย จากหนงสอ ต ารา และวารสารทางวชาการทมอยในหอผปวย และหองสมดของโรงพยาบาล บางรายยงมการสบคนบทความวจย จากฐานขอมลทนาเชอถอจากเวบไซตของคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยตางๆ เพอน าขอมลทไดเปนหลกฐานเชงประจกษในการดแลผปวย และน าความรทไดมาแลกเปลยนกบพยาบาลรนพทมความเชยวชาญในเรองการท าวจย บางรายมความสนใจทจะพฒนาตนเองดวยการเสนอชอตนเขารวมประชมวชาการใน

153 เรองทตนเองสนใจ เพอตนจะไดมโอกาสเขารวมอบรมความรทเกยวกบการดแลผปวยในหอผปวย และน าความรทไดมาเพมประสทธภาพในการดแลผปวย และถายทอดความรทไดรบใหกบผ อน ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ รชนก วนทอง (2545) พบวา พยาบาลวชาชพ มการศกษาเรยนรดวยตนเองจากการอานหนงสอ ต ารา วารสาร งานวจย และการสบคนขอมลทางอนเทอรเนต ซงการเรยนรมจดมงหมายทจะปรบปรงการท างานใหดขน รวมทงมการเขารบการประชมวชาการ/อบรมเฉพาะทางการพยาบาล และน าเอาความรทไดมาใชพฒนางานพยาบาลดานวชาการ และดานบรการผปวย และ Megginson and Pedler (1992) กลาววา การพฒนาตนเองเรมจากการทบคคลมความตองการทจะเรยนรเกยวกบการดแลผปวยทไดรบมอบหมาย ซงหากภายในหนวยงานมการสรางบรรยากาศในการปฏบตงานใหเปนแหลงวชาการเพอกระตนใหเกดการเรยนร และการสงเสรมการใชเทคโนโลยการสอสาร เพอสบคนขอมลจากฐานขอมลทนาเชอถอจะเปนการสงเสรมใหพยาบาลรนอายนมการพฒนาตนเองมากยงขน

เมอพยาบาลรนอายแซดสามารถปรบตวเขากบหนวยงานไดแลว เรมใหความส าคญกบการพฒนางานคณภาพการพยาบาล โดยมองเหนปญหาทเกดขนจากการดแลผปวย จงเขาไปมสวนรวมในการพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงาน เพอใหตองการเพมประสทธภาพการดแลผปวยใหมคณภาพชวตทดมากขน ซงบางรายมสวนรวมนการคดคนนวตกรรมทตอยอดจากโครงการเดมเพอตองการลดขนตอน ลดภาระงาน และเพมคณภาพการพยาบาลใหดขน และบางรายไดรบการสนบสนนจากหวหนาหอผปวยชวยพลกดนใหพฒนานวตกรรม บางรายอาจมสวนรวมในการคด และกระตนใหบคลากรทางการพยาบาลในหนวยงาน เกบขอมลตวชวดคณภาพทางการพยาบาล เนองจากพยาบาลกลมน มองวาตนยงมขอจ ากดในเรองประสบการณในการดแลผปวย และคดวาตนเองเมอเขาไปมสวนรวมในการท านวตกรรม จะชวยใหเรยนรแนวทางการพฒนานวตกรรม และสามารถน าความรทไดไปตอยอดการท านวตกรรมดวยตนเองตอไป ซงสอดคลองกบคณลกษณะของพยาบาลรนอายแซดเปนคนทมความคดสรางสรรค ชอบลกษณะงานทมความทาทาย เมอเปดโอกาสใหพยาบาลรนอายแซดเขาไปมสวนรวมในเรองทตนเองสนใจจะทมเทในงาน และมอบหมายงานทมความทาทายจะชวยใหพยาบาลรนอายแซดมความมนในการท างานมากขน รวมทงการจดบรรยากาศการท างานในหนอยงานทกระตนใหมการคดคนนวตกรรม หรอปรบเปลยนวธการท างานใหมๆ จะชวยใหดงศกยภาพการท างานของพยาบาลรนอายนมากขน (Singh and Dangmei, 2016; Plonien, 2017) นอกจากนการไดรบการชวยเหลอและสนบสนนจากบคคลอน รวมทงการไดรบขอมลปอนกลบ เชงสรางสรรคจะชวยพยาบาลรนอายนเรยนรและพฒนาตนเองในดานนวตกรรมมากยงขน (Megginson and Pedler, 1992)

154

5. ผลลพธทไดจากการท างาน เมอพยาบาลรนอายแซดท างานมาไดในระยะหนง ไดปฏบตงานใหการดแลผปวยมากขน

ระยะแรกตนยงไมมความรเพยงพอในการดแลผปวย อาจเกดขอผดพลาดเกดขนในการท างานได เมอเวลาผานไปไดมการพฒนาตนเองมากขน เรยนรขอผดพลาดทเกดขนน ามาเปนบทเรยนในการท างาน และไดคดทบทวนถงผลตผลสงตอบแทนทไดรบจากการท างาน ซงผลตอบแทนทไดรบจะเปนในรปแบบของเงนเดอน โบนส คาครองชพ หรอผลตผลทเกดขนภายในจตใจ เชน ความสขในการท างาน ไดเหนคณคาในตนเอง รสกภมใจในตนเองทเกด จากการท างานในวชาชพยาบาล ไดดแลผปวยใหพนจากความทกขของความเจบปวย จากผลการวจยพบวา ผลตอบแทนในรปแบบของเงนเดอน โบนส คาครองชพ ในแตละหนวยงานมความแตกตางกน ขนอยภาระงานหรอลกษณะความรนแรงของผปวย เมอเทยบกบโรงพยาบาลของรฐหรอเอกชนทวไป พยาบาลรนอายแซดกลมนมองวาไมแตกตางกนรวมทงองคการแหงนมความมนคงในดานสทธและสวสดการการรกษา เทยบเทากบโรงพยาบาลรฐหรอเอกชนทวไป จงเปนอกเหตผลทพยาบาลรนอายนยงคงอยในองคการแหงน ซงภทรดนย ฉลองบญ (2561) กลาววา ผลตอบแทน หรอระบบโครงสรางเงนเดอนทชดเจน เหมาะสม เพยงพอตอการด ารงชพ รวมทงมสวสดการ สทธประโยชนการเลอนขนเงนเดอน ทสอดรบกบสภาพเศรษฐกจ เปนปจจยทมผลตอประสทธภาพการท างานและความพงพอใจของบคลากรในองคการ

จากผลการวจยยงพบอกวา เมอพยาบาลรนอายแซดสามารถปฏบตงานใหการดแลผปวยโดยอสระ ไดใหการพยาบาลผปวยมากขน ไดลงมอปฏบตจรงๆ จะรบรถงคณคาในตนเอง ทเปนสวนหนงทท าใหผปวยหายเจบปวยและมคณภาพชวตทดขนได และรสกภมใจในสงทตนเองท า สอดคลองกบ นรมล พมน าเยน (2546) กลาววา การทบคคลมความรสกเหนคณคาในตนเองหรอมความภาคภมใจในตนเอง เกดจากการประเมนคณคาตนเองในดานความส าเรจ ความสามารถ ความส าคญ และการสามารถยอมรบการเหนคณคาผอนมตอตนได นอกจากน เมอพยาบาลรนอายแซดสามารถปรบตวเขากบสถานท ระบบงานในหอผปวย เพอนรวมงานและการดแลผปวยได และไดรบการยอมรบวาเปนสวนหนงของสมาชกทมการพยาบาล การมบรรยากาศในการท างานทด จนเปนความสขทเกดขนในการท างาน พยาบาลรายหนงเลาวา ตนตดสนใจถกตองทเลอกท ท างานในหนวยงานน เพราะตอนนมความสขทกครงทไดขนปฏบตงาน มเพอนรวมงานทชวยเหลอกนเหมอนเปนพนอง ซงสอดคลองกบ ภทรดนย ฉลองบญ (2561) กลาววา ความสขในการท างานเกดจาก ความเอออาทรหรอหวงใยตอคนรอบขาง การให ความชวยเหลอแกคนรอบขาง การใหความส าคญกบการท างานเปนทม ความสมพนธในทท างานเหมอนพ เหมอนนอง การสอสารพดคยกบเพอนรวมงาน การถายทอดแลกเปลยนแบบอยางการท างานระหวางกนได

155 ขอเสนอแนะและการน าผลการวจยไปใช

1. พยาบาลรนอายแซดเมอเขาปฏบตงานในระยะแรกจะยงมความรไมเพยงพอในการดแลผปวย เนองจากยงไมสามารถประเมนอาการ อาการแสดง และรายงานอาการผปวยแกแพทยผรกษา เมอผปวยมอาการเปลยนแปลงแยลงได จงเกดขอผดพลาดในการดแลผปวยเกดขน ซงพยาบาลรนอายนตระหนกดวาตนยงตองมการเรยนรและพฒนาตนเอง เพอใหเกดความมนใจในการดแลผปวยมากยงขน ดงนน การสงเสรมใหพยาบาลรนอายแซดไดเรยนรจากหลากหลายชองทาง เชน การใหความรผานเวบไซตของโรงพยาบาลทมความรทงเรอง โรค การพยาบาล การบรหารยา และการฝกอบรมการชวยเหลอชวตผปวยในระยะวกฤต มเอกสารต าราและวารสารวชาการทจ าเปนในหอผปวย มการจดท าคมอการปฏบตงานการพยาบาลไวในไลนกลมของหอผปวย เพอใหสามารถอานไดดวยโทรศพทมอถอ เปนตน

2. จากผลการวจยจะเหนไดวา พยาบาลรนอายแซดจะปรบตวเขาไดดกบพยาบาลรนพทมลกษณะเปดกวางทางความคด ยดหยนในวธการ และมวธการสอนทงจากทฤษฎและเรยนรจากการปฏบตจรง ดงนน ควรฝกอบรมพยาบาลพเลยงใหมคณลกษณะทพยาบาลรนนตองการ เชน ใจเยน มความเขาใจความแตกตางของคนแตละรนอาย มความเขาใจถงรปแบบการสอนทสงเสรมการเรยนรใหกบพยาบาลรนอายน

3. จากผลการวจยจะเหนไดวา พยาบาลรนอายแซดมการพฒนาตนเองอยางตอเนอง ทงจากการศกษาคนควาจากต ารา หนงสอ การเขารบการอบรมในการประชมวชาการ รวมทงการมสวนรวมในการพฒนานวตกรรม ดงนน ควรมการสงเสรมใหพยาบาลรนอายนมการเรยนรและการพฒนาตนเองอยางตอเนอง โดยการสงเขาอบรมหรอเขาประชมวชาการ รวมทงการผลกดนจากหนวยงานใหพยาบาลรนอายนไดตอยอดความรจากทไดรบมา น ามาพฒนานวตกรรมในการดแลผปวยใหมประสทธภาพมากยงขน

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ในการศกษาครงน พบวา พยาบาลรนอายแซดมการพฒนาตนเองอยางตอเนอง ดงนน ควรมการศกษาปจจยทมผลตอการเรยนรอยางตอเนองของพยาบาลรนอายแซด

2. ในการศกษาครงน พบวา พยาบาลรนอายแซดมการท างานรวมกบบคลากรทางการพยาบาลหลากหลายรนอาย ซงพยาบาลกลมนกยงตองมการเรยนรและปรบตวเขากบผรวมงานหลากหลายรนอายอย ดงนน ควรมการศกษาการพฒนาทมการพยาบาลทมความหลากหลายของรนอาย เพอใหท างานรวมกนอยางมประสทธภาพ

บรรณานกรม

บรรณานกรม

ภาษาไทย กระทรวงศกษาธการ, ส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา. (2546). พรบ. ระเบยบบรหารราชการ

กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546[ออนไลน]. แหลงทมา: http://www.mua.go.th/Oche/org.html [2 กรกฎาคม 2561]

กฤดญาดา เกอวงศ และอารยวรรณ อวมตาน. (2560). ความเครยดของพยาบาลจบใหมทปฏบตงานในหอผปวยวกฤต. วารสารพยาบาลทหารบก. 18 (ฉบบพเศษ): 158-165.

ขาวไทยพบเอส. (2559). แผนการผลตพยาบาล ป 2557-2560 ในรายงานพเศษ: นกศกษาพยาบาลกงวลอนาคตหลงเรยนจบ[ออนไลน]. แหลงทมา: https://news.thaipbs.or.th/content/251330 [2 กรกฎาคม 2561]

จอนผะจง เพงจาด. (2548). ระเบยบวธการวจย: การวจยปรากฏการณวทยาเชงตความ. วารสารพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. 17(2): 10-19.

จราวฒน คงแกว. (2559). Gen Z อาละวาด องคการแบบไหนถกโฉลก[ออนไลน]. แหลงทมา: http://www.bangkokbiznews.com/news/detail/733128 [20 พฤษภาคม 2561]

จนตนา ยนพนธ และคณะ. (2530). การพฒนาตนเองของพยาบาลไทย. สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทย.

ชชวาล วงคสาร. (2558). การสอนบนคลนกในรายวชาการปฏบตการพยาบาลผใหญส าหรบนสต Generation Z. วารสารวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน กรงเทพ. 31(2): 130-140.

ชาย โพธสตา. (2554). ศาสตรและศลปแหงการวจยเชงคณภาพ. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: บรษท อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง.

ทศนา บญทอง. (2543). ปฏรประบบบรการการพยาบาลทสอดคลองกบระบบบรการสขภาพไทยทพงประสงคในอนาคต. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ศรยอดการพมพ.

ธญนนท วรภทรรงโรจน. (2559). ลกษณะความแตกตางระหวาง Generation X, Y และ Z ในกรงเทพมหานครและพฤตกรรมในการสงซอสนคาออนไลน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเนชน.

ธรภทร แสนบดดา. (2546). ประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลจบใหมในโรงพยาบาลทวไป. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นงนช วงษสวรรณ. (2552). การบรหารทรพยากรมนษย. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: จามจรโปรดกท

157

นตยา ศรญาณลกษณ. (2554). การบรหารการพยาบาล. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: บรษท ธนาเพรส จ ากด.

นรมล พมน าเยน. (2546). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล การเหนคณคาในตนเอง สภาพแวดลอมในการท างาน กบผลตผลของความคดสรางสรรค ของหวหนาฝายการพยาบาล โรงพยาบาลชมชน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นศา ชโต. (2551). การวจยเชงคณภาพ. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: พรนตโพร. นสา ทมาภรต. (2556). ประสบการณการเปนพยาบาลจบใหมทปฏบตงานภายใตการดแลของ

พยาบาลพเลยง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญใจ ศรสถตยนรากร. (2550). ภาวะผน าและกลยทธการจดการองคการพยาบาลในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปรญญา แรทอง และ ธรนช หานรตศย. (2555). ประสบการณการเปลยนบทบาทจากนกศกษาพยาบาลสการเปนพยาบาลวชาชพ. วารสารสภาการพยาบาล. 27(2): 51-62.

ปวรมนต ทศนอนนชย. (2557). ลกษณะการบรหารพยาบาลวชาชพ Generation Y. วารสารเกอการณย. 21(2): 126-138.

ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง. (2559). การน าองคการพยาบาล [ออนไลน]. แหลงทมา: http://www.thainurse.org/new/phocadownload/25600503-05/17-doc.pdf [20 กรกฎาคม 2561]

ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง. (2560). เสนทางการเขาสต าแหนงของวชาชพพยาบาล[ออนไลน]. http://www3.thainurse.org/new/phocadownload/25600503-05/17-doc.pdf [30 ตลาคม2561]

ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง. (2561). วสยทศน / พนธกจ ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลแหงหนง[ออนไลน].http://www2.si.mahidol.ac.th/division/nursing/sins/ index.php/about-us/2-vision-mission [21 พฤศจกายน 2561]

พวงรตน บญญานรกษ. (2546). ขมปญญาทางพยาบาลศาสตร. กรงเทพฯ: พระราม 4 พรนตง. เพชรนอย สงหชางชย. (2551). หลกการและการใชวจยเชงคณภาพส าหรบทางการพยาบาลและ

สขภาพ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ชานเมองการพมพ. ฟารดา อบราฮม. (2541). นเทศวชาชพและจรยศาสตรส าหรบพยาบาล. กรงเทพฯ: สามเจรญ

พาณชย. ภทรดนย ฉลองบญ. (2561). ความสขในการปฏบตงานของบคลากรภาครฐ. วารสารสนตศกษา

158

ปรทรรศน มจร. 6(ฉบบพเศษ): 590-599 ยงยทธ เกษสาคร. (2549). ภาวะผน าและการท างานเปนทม. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: หาง

หนสวนจ ากด ว. เจ. พรนตง. รศรนทร เกรย และคณะ. (2559). คณภาพชวตตางวยของผมงานท า. นครปฐม: สถาบนวจย

ประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล. รชนก วนทอง. (2545). การพฒนาตนเองของพยาบาลวชาชพส าหรบองคการพยาบาลในอนาคต.

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

รจภาส โพธทองแสงอรณ. (2559). บทบาทของผน าในศตวรรษท 21: การจดการชองวางระหวางวยในองคการ [ออนไลน]. แหลงทมา: http://bua.rmutr.ac.th/wp-content/uploads/2017/08/bua.rmutr_.ac_.th_60_46.pdf [20 พฤษภาคม 2561]

โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง. (2561). แผนยทธศาสตรโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง พ.ศ.2558 – 2562 [ออนไลน]. แหลงทมา:http://www.si.mahidol.ac.th/annualreport /2016/files/050.pdf [20 พฤศจกายน 2561]

วฤตดา วรอาคม. (2557). 5อนไซตเจเนอเรชนซ[ออนไลน]. แหลงทมา: http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/591770 [20 พฤษภาคม 2561]

ศรพร จรวฒนกล. (2555). การวจยเชงคณภาพทางการพยาบาล: ระเบยบวธวจยและกรณศกษา. กรงเทพฯ: บรษท ส. เอเชยเพรส.

สมจต หนเจรญกล. (2543). การปฎรประบบการบรการพยาบาลในระดบทตยภมและตตยภม. รามาธบดพยาบาลสาร. 6(2): 90-93.

สมจต หนเจรญกล. (2544). การพยาบาล: ศาสตรของการปฏบต. กรงเทพฯ: ภาควชาพยาบาลศาสตร คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล.

ส านกการพยาบาล. (2549). หนาทรบผดชอบและสมรรถนะพยาบาลวชาชพ. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสด.

สรพมพ ชปาน. (2561). พยาบาลวชาชพ Generation Y: ความทาทายส าหรบผบรหารทางการพยาบาล. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสข. 28(1): 1-12.

สรนทพย วจตกลธนา. (2557). การศกษาภาวะผน าของผบรหารการพยาบาลในการบรหาร พยาบาลวชาชพทมความหลากหลายรนอาย โรงพยาบาลเอกชน. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. สนนทา เลาหนนท. (2544). การสรางทมงาน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ด.ด. บคสโตร.

159

สปาณ เสนาดสย และวรรณภา ประไพพานช. (2551). การพยาบาลพนฐาน แนวคดและการปฏบต. พมพครงท 12. กรงเทพฯ: โรงเรยนพยาบาลรามาธบด คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล.

สพาน สฤษฎวานช. (2552). พฤตกรรมองคการสมยใหม: แนวคดและทฤษฎ. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สรพงษ มาล. (2551). การจดการความแตกตางของชวงอาย. มตชนสดสปดาห 14 สงหาคม พ.ศ.2551. 25

อญญา ปลดเปลอง. (2556). การวเคราะหขอมลเชงปรากฏการณวทยา. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสข. 23(2): 1-10.

อารยวรรณ อวมตาน. (2554). การพฒนาภาวะผน าทางการพยาบาล. กรงเทพฯ: คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (อดส าเนา)

อารยวรรณ อวมตาน. (2559). การวจยเชงคณภาพทางการพยาบาล. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภาษาองกฤษ Beecroft, P. C., Dorey, F., and Wenten, M. (2008). Turnover intention in new graduate

nurses: A multivariate analysis. Journal of Advanced Nursing. 62(1): 41-52. Bell, J. A. (2013). Five generations in the nursing workforce: Implications for nursing

professional development. Journal of Nurses Professional Development. 29(4): 205-210.

Bencsik, A., Horváth-Csikós, G., and Juhász, T. (2016). Y and Z generations at workplaces. Journal of Competitiveness. 8(3): 90-106.

Benner, P. (1984). From novice to expert: Excellence and power in clinical nursing practice. California: Addison-Wesley.

Benner, P. (1994). Interpretive phenomenology. Thousand Oak, CA: SAGE. Benner, P., Tanner, C. A., and Chesla, C. A. (1996). Expertise in nursing practice:

Caring clinical judement and ethics. New York: Springer. Campion, M. A., Medsker, G. J., and Higgs, A. C. (1993). Relationship between work

group characteristics and effectiveness: Implication for designing effective work group. Personnel Psychology. 46(4): 823-850.

Cartwright, S. and Cooper, C.L. (1997). Managing workplace stress. California: Sage

160

Publication Inc. Chicca, J., and Shellenbarger, T. (2018). Connecting with generation Z: Approaches in

nursing education. Teaching and Learning in Nursing. 13(3): 180-184. Christensen, S. S., Wilson, B. L., and Edelman, L. S. (2018). Can I relate? A review and

guide for nurse managers in leading generations. Journal of Nursing Management: 1-7.

Cohen, M. Z. (1987). A historical overview of the phenomenologic movement. Image: Journal of Nursing Scholarship. 19(1): 31-34.

Crist, J. D., and Tanner, C. A. (2003). Interpretation/analysis methods in hermeneutic interpretive phenomenology. Nurse Research. 52(3): 202-205.

Fallowfield, L., and Jenkins, V. (2004). Communicating sad, bad, and difficult news in medicine. Lancet. 363(9405): 312-319.

Fink, R., Krugman, M., Casey, K., and Goode, C. (2008). The graduate nurse experience: Qualitative residency program outcomes. Journal of Nursing Administration. 38(7/8): 341-348.

Flippin, C. S. (2017). Generation Z in the workplace : Helping the newest generation in the workforce build successful working relationships and career paths. Middletown, DE: Paperback.

Freeling, M., and Parker, S. (2015). Exploring experienced nurses' attitudes, views and expectations of new graduate nurses: A critical review. Nurse Education Today. 35(2): e42-49.

Gale, S. F. (2018). What HR leaders need to know about generation Z. Workforce. 97(5): 10.

Glass, A. (2007). Understanding generational differences for competitive success. Industrial and Commercial Training. (39)2: 98-103.

Goh, E., and Lee, C. (2018). A workforce to be reckoned with: The emerging pivotal generation Z hospitality workforce. International Journal of Hospitality Management. 73: 20-28.

Gray-Toft, P., and Anderson, G. J. (1981). The nursing stress scale: Development of an instrument. Journal of Behavioral Assessment. 3(1): 11-23.

Gross, R. (1997). The lifelong learner. New York: Simon and Sehuster .

161

Guba, E. G., and Lincoln, Y. S. (1989). Fouth generation evaluation. Newbury Park, CA and London: Sage Publications.

Hampton, D. C., and Keys, Y. (2017). Generation Z students: Will they change our nursing classrooms? Journal of Nursing Education and Practice. 7(4): 111-115.

Holloway, I., and Wheeler, S. (1996). Qualitative research for nurses. Main Street, Malden: Blackwell Science Ltd.

Iorgulescu, M.-C. (2016). Generation Z and its perception of work. CrossCultural Management Journal. (1): 47-54.

Jiří, B. (2016). The employees of Baby Boomers generation, generation X, generation Y and generation Z in selected Czech Corporations as conceivers of development and competitiveness in their corporation. Journal of Competitiveness. 8(1): 105-123.

Kruschke, C. (2016). Generation Z is coming to the workforce: Are you prepared to attract, train, and retain this generation of nurses?[Online]. Available from:https://greatplainsqin.org/gpqcc/wpcontent/uploads/sites/5/2016/03/Handouts-Generation-Z-is-Coming-to-the-Work-Force.pdf [2018, May 16]

Leonard, V. W. (1989). A Heideggerian phenomenologic perspective on the concept of the person. Advances in Nursing Science. (9): 40-55.

Magginson, D. and Pedler. (1992). Self development: A facilator’ guide. London: McGraw Hill.

Missen, K., McKenna, L., and Beauchamp, A. (2016). Registered nurses' perceptions of new nursing graduates' clinical competence: A systematic integrative review. Nursing and Health Sciences. 18(2): 143-153.

Muir, N. (2004). Clinical decision-making: Theory and practice. Nursing Standard. 18(36): 47-52.

National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). (2008). Exposure to stress occupational hazards in hospitals[Online]. Available from: https://www.cdc.gov/niosh/docs/2008-136/pdfs/2008-136.pdf [2018, May 16]

Omery, A. (1983). Phenomenology: A method for nursing research. Advanced Nursing Science. (5): 49-63.

162

Orb, A., Eisenhauer, L., and Wynaden, D. (2001). Ethics in gualitative research. Journal of Nursing Scholarship. 33(1): 93-96

Ozkan, M., and Solmaz, B. (2015). Mobile addiction of generation Z and its effects on their social lifes. Procedia – Social and Behavioral Sciences. 205(October): 92-98.

Patton, M. Q. (2002). Designing qualitative studies. Qualitative research and evaluation methods. Newbury Park, CA: Sage. Publications, Inc.

Plonien, C. (2017). Leading learning in the internet age. AORN Journal. 105(4): 350-352.

Robbins, S.P. (2002). Essentials of organizational behavior. 6th ed. New Jersey: Prentice-Hall.

Robert Half International Inc. (2015). Get ready for generation Z [Online]. Available from:https://www.roberthalf.ca/sites/roberthalf.ca/files/rhimages/robert_half_-_get_ready_for_gen_Z_-_presentation.pdf [2018, May 12]

Roseberry-McKibbin, C. (2017). Generation Z rising. The ASHA Leader. 22(12): 36-38. Schub, T. B., and Karakashian, A. R. B. (2017). Nursing workforce: Generational

differences[Online]. Available from: https://ejournal.mahidol.ac.th/login?url [2018, May 16]

Shellenbarger, T., and Chicca, J. (2019). A new generation of nurses is here. American Nurse Today. 14(2): 48-50.

Singh, A. P., and Dangmei, J. (2016). Understaning the generation Z: The future workforce . South -Asian Journal of Multidisciplinary Studies. 3(3): 1-5.

Smith-Trudeau, P. (2016). Generation Z nurses have arrived. Are you ready? New Hampshire Nursing News. 40(2): 13-14.

Stillman, D., and Stillman, J. (2017). Gen Z @ work : How the next generation is transforming the workplace. New York : HarperCollins.

Stanley, D. (2010). Multigenerational workforce issues and their implications for leadership in nursing. Journal of Nursing Managment. 18(7): 846-852.

Streubert, H. J., and Carpenter, D. R. (2011). Qualitative research in nursing: Advancing the humanistic imperative. 5th ed. Philadelphia: Wolters Kluwer Health: Lippincott Williams and Wilkins.

163

Tomas, S. B., and Scott. A. S. (2002). Management: Competency in the new era. 5th ed. Boston: McGrew-Hill.

Tulgan, B. (2016). Why do so many gen z’ers seem to lack that old-fashioned ‘critical thinking?[Online]. Available from: https://www.huffingtonpost.com/bruce-tulgan/why-do-so-many-gen-zers-s_2_b_8070624.html [2018, May 16]

van Manen, M. (1990). Researching lived experience. Canada: The Arthouses press. Walter A.J. (1995). Phenomenology: Implications for nursing research. Journal of

Advanced Nursing. (22): 791-799. Weingarten, M. R. (2009). Four generations, one workplace: A gen X-Y staff nurse’s

view of team building in the emergency department. Journal of Emergency Nursing. 35(1): 27-30.

Wheeler, H., and Riding, R. (1994). Occupation stress in general nurses and midwives. British Journal of Nursing. 3(10): 527-535.

Yode –Wise, P.S. (2011). Leading and managing in nurse. St. Louis, Mo: Elsevier Mosby. Zemke, R., Raines, C., and Filipczak, B. (2000). Generation at work: Managing the

clash of Veterans, Boomers, Xers, and Nexters in your workplace. New York: Amacon.

ภาคผนวก

165

ภาคผนวก ก เอกสารเกยวกบการพจารณาจรยธรรม

166

เอกสารรบรองการอบรมจรยธรรมการวจยในคน

167

เอกสารรบรองโครงการวจย

168

169

เอกสารขอยกเวนคาธรรมเนยมของโครงการวจย

170

เอกสารชแจงผเขารวมการวจย/อาสาสมคร

171

172

173

174

หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจย

175

176

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในกาวจย

177

แนวค าถามส าหรบการสมภาษณ : ประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด

โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง

แนวค าถามในการเกบขอมลก าหนดจากวตถประสงค และแนวคดในการวจย ค าถามทใชเปน

ลกษณะกวางๆ ซงสามารถปรบเปลยนไดตามสถานการณ หรอขอมลในการสมภาษณของผใหขอมล

ประเดนค าถามในการสมภาษณก าหนดไวดงน

1. การเรมตนสนทนา

1.1 แนะน าตวผวจย แจงวตถประสงคการสมภาษณ ประโยชนทจะไดรบ และระยะเวลา

ทใชในการสมภาษณ

1.2 พดคยซกถามถงการท างานโดยทวไป สรางสมพนธภาพ เพอใหเกดความคนเคยกบ

ผใหขอมล

1.3 ขออนญาตบนทกเทปค าสมภาษณ และจดขอมลในระหวางสมภาษณการรกษา

ความลบโดยผวจยถอดเทปค าสมภาษณดวยตนเอง และจะท าลายเทปการสมภาษณเมอสนสด

การศกษา

2. ภมหลงของผใหขอมล

2.1 อาย การศกษา สถานภาพสมรส

2.2 ระยะเวลาทปฏบตงานในการปฏบตงานในโรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง

3. ขนสประเดนทตองศกษา

ผวจยเรมเขาสประเดนค าถามเกยวกบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอาย

แซด โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง

1.1 ตวอยางค าถามเกรนน า

(1) คณท างานทโรงพยาบาลแหงนมากปแลว

(2) ท างานทหนวยงานไหน

(3) เพราะอะไรถงเลอกท างานทหนวยงานน

1.2 ค าถามเจาะลก เกยวกบประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลรนอายแซด

โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง

178

ตวอยางค าถาม

(1) การท างานในหนวยงานน คณไดรบมอบหมายใหท างานในหนาทอะไรบาง

(2) หนาท ....นน คณตองท าอะไรบาง

(3) รสกอยางไรกบงานทไดรบมอบหมาย หรอ

(4) รสกอยางไรกบงานพยาบาล เพราะอะไรจงรสกแบบนน

(หากร ส กทางลบ จะถามตอว า ม เหตการณอะไรทท า ใหคณร ส กแบบนน

แลวแกไขสถานการณอยางไร หากรสกทางบวก จะถามตอถงความประทบใจทเกดขน พรอมทงให

ยกตวอยางเหตการณทเกดขน)

(5) รสกอยางไรทคนอน เรยกคณวา เปนพยาบาลรนอายแซด

4. ขนยตการสนทนา

ผวจยเปดโอกาสใหผใหขอมลซกถาม หรอกลาวในส งทตองการพดเพมเตม โดยมแนว

ค าถามดงน

ตวอยางค าถาม

(1) มเรองใดทคณอยากจะเลาเพมเตมบางไหม

(2) มเรองใดทคณตองการสอบถามผวจยเพมเตมหรอไม

จากนนผวจยกลาวสรปประเดนทสนทนาในครงน และนดหมายการสมภาษณครงตอไป

179

180

181

ภาคผนวก ค

ตารางขอมลเพมเตม

182

ตารางท 1 แสดงรายละเอยดปจจยสวนบคคลของผใหขอมล

ผใหขอมล

(ID) เพศ อาย (ป) อายการท างาน(ป) หนวยงานทปฏบตงาน

1 หญง 26 ป 3 ป 10 เดอน หอผปวยปลกถายไขกระดก

2 ชาย 27 ป 3 ป 10 เดอน ICU ศลยกรรมระบบประสาท

3 หญง 26 ป 3 ป 10 เดอน ICU อายรกรรม

4 หญง 26 ป 3 ป 10 เดอน หอผปวยพเศษ ศลยกรรม

5 หญง 26 ป 3 ป 10 เดอน หอผปวย อายรกรรมทวไป (หญง)

6 หญง 25 ป 3 ป 10 เดอน หองคลอดตดเชอ

7 หญง 25 ป 3 ป 10 เดอน PICU

8 หญง 25 ป 3 ป หนวยรงสรกษา

9 หญง 27 ป 4 ป 10 เดอน หอผปวยอายรกรรมทวไป (ชาย)

10 หญง 27 ป 4 ป 10 เดอน ICU ศลยกรรมหวใจและทรวงอก

11 หญง 26 ป 3 ป 10 เดอน หอผปวย หตาคอจมก

12 หญง 26 ป 4 ป 10 เดอน NICU

183

ตารางท 2 การรวบรวมขอมลจากการสมภาษณ จากการศกษาครงน ผวจยไดเกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณพยาบาลรนอายแซด

จ านวน 12 ราย รายละ 1-2 ครง โดยมรายละเอยดดงน

ผใหขอมล

(ID) ครงท วนทสมภาษณ

ระยะเวลา

สมภาษณ สถานท

1 1

2

19 เมษายน 62

11 พฤษภาคม 62

55 นาท

65 นาท

หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

โทรศพท

2 1

2

20 เมษายน 62

3 พฤษภาคม 62

62 นาท

60 นาท

หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

โทรศพท

3 1

2

1 พฤษภาคม 62

10 พฤษภาคม 62

65 นาท

45 นาท

หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

โทรศพท

4 1 13 พฤษภาคม 62 65 นาท หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

5 1 14 พฤษภาคม 62 60 นาท หองพกรบประทานอาหาร

เจาหนาทในหอผปวย

6 1 15 พฤษภาคม 62 46 นาท หองพกรบประทานอาหาร

เจาหนาทในหอผปวย

7 1 16 พฤษภาคม 62 52 นาท หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

8 1 16 พฤษภาคม 62 55 นาท หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

9 1 18 พฤษภาคม 62 56 นาท หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

10 1 18 พฤษภาคม 62 50 นาท หองพกรบประทานอาหาร

เจาหนาทในหอผปวย

11 1 21 พฤษภาคม 62 64 นาท หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

12 1 24 พฤษภาคม 62 52 นาท หองรบรองใตอาคารหอพกพยาบาล

184

ตารางท 3 การใหรหสประเดนเบองตนทไดจากการสมภาษณ

ล าดบ ประเดน

1. เลอกหนวยงานทท าเพอหาประสบการณใหมๆ

2. เปนนองใหมเรยนรเรองโรคตางๆในหอผปวย ท าสรปเปน mind map

3. คนหาความรในอนเทอรเนตจากเวบไซตทนาเชอถอ

4. งานบางอยางทไมไดถกสอน เรยนรจากความผดพลาด เพอไมใหเกดขนอก

5. เรมตนเปน In charge ยงมความกงวล ไมมความกลาตดสนใจ

6. เปน In charge ใหม อะไรทไมแนใจถามพทมประสบการณมากกวา

7. หนาท In charge ดแลนองใหมในทมการพยาบาล

8. เปน In charge ใหม เวลาเรงรบ ตองวางแผนลวงหนา

9. ตดสนใจใหการพยาบาล เรยนรจากขอผดพลาด

10. ไมชอบงานเอกสาร ชอบดแลผปวยมากกวา

11. หวหนา Ward เปนแบบอยางทด ลงมาชวยหนางาน เวลาท างานไมทน

12. เหนอยกบการขนเวรยาวๆ

13. เวลาท างานทเสยง ตองมสตมากขน

14. มสวนรวมในนวตกรรมทางการพยาบาลในหอผปวย

15. ปรบตวเขากบสถานทในหอผปวย

16. เปนนองใหมเรยนรตงแตหนาท RN จนถง PN เวลาท างานจรงจะไดท าไดหมด

17. ไป Ward ครงแรก เครยดเรองเพอนรวมงานจะไมยอมรบ

18. เตรยมความรเรองการดแลผปวยในหอผปวย

19. รนพรนอายวาย ท างานดวยรสกสบายใจ เวลาไมเขาใจอะไรถามแลวไดค าตอบ

20. พพยาบาลรนอายเอกซ ทอยากท างานดวย ถามซ าๆพเขายงใจเยน

21. พพยาบาลรนอายเอกซ ทชอบจบผด สงสยนดเดยวตองรบถาม

22. ท างานกลมกบพพยาบาลรนอายเอกซ สงอยางเดยว

23. หวหนาพยาบาล รบฟงเหตผล อยากคดชวยหาทางแกไขปญหา

24. ปรกษาหวหนา ตงแตเรองทท างาน จนถงเรองสวนตว

185

ล าดบ ประเดน

25. เพอนรวมงานใตบงคบบญชา มปญหากบ PN senior รนอายเอกซ

26. เพอนรวมงานใตบงคบบญชา แมบาน (รนอายเอกซ)

27. เพอนรวมงาน แพทย(รนอายวาย)

28. ท างานกบนองพยาบาลรนอายแซด ท างานดวยแลวสบายใจ แตตองตามใหทน

29. ผปวยรนอายวาย อธบายเขาใจงาย กลาทจะไปใหค าแนะน า

30. ผปวยสงอาย(รนอายเบบบมเมอร) ตองปรบการสอสาร และวธการดแล

31. หาความรในอนเทอรเนตทนททสงสย จากเวบไชตทนาเชอถอ

32. เพมพนความรจาก Content conference ของแพทย

33. สอสารผานไลนกลมสงตอความรในรนเดยวกน

34. ในไลนกลมหอผปวย ไมชอบแสดงความคดเหน

35. ยงคงท างานทน องคการสงเสรมความรใหมตลอด

36. เปนคนมเหตผล ยอมรบได

37. มความสนใจหอผป วยต งแต เปนนกศกษาพยาบาล ชอบลกษณะงานททาทาย

ความสามารถ

38. คนไขอาการหนก รสกทาทายความสามารถ ไดใชความรอยางเตมท

39. เรมแรกท างานไมทน เมอปรบตวไดท างานไดคลองขน

40. เรยนรดวยตนเองในสงทไมเขาใจ สรปเปน Mind map

41. ใชเทคโนโลย แลกเปลยนความรในรนอายเดยวกน

42. หวหนาเปนแบบอยางทดมความร และเชยวชาญในงานทท า

43. ใสใจดแลคนไข เอกสารไวทหลง

44. เลอกองคการทใหโอกาสในการพฒนาความร ความสามารถ

45. ชอบลกษณะงานทเปนอสระ สามารถตดสนใจไดดวยตนเอง

46. ท างานชวงแรก มเรองเครยดไปหมด รสกเหนอยรสกทอ

47. เรมท างานใหม ปความรพนฐานตงแตแรก

48. เตรยมความรกอนขน Ward หาความรเพมในเรองทสนใจ สรปความคดเปน Mind map

186

ล าดบ ประเดน

49. มสมพนธภาพกบเพอนรวมงานทด ความเครยดกลดลง

50. รบในสงทพสอน ไมท าตวเปนน าเตมแกว

51. ท างานชวงแรกท าตวไมถก เหมอนโดนเพงเลกตลอดเวลา

52. ท างานกบพพยายาลรนอายเบบบมเมอร ตองมนใจเขาไวตองถกstep

53. ท างานกบพยาบาลรนอายเอกซ รสกอดอด ท างานออกมาไดไมคอยด

54. พยาบาลรนอายเอกซ ทรสกอยากท างานดวย เปดโอกาสใหท าและคอยใหก าลงใจ

55. แรกๆใหการพยาบาลไมทราบเหตผล มประสบการณมากขนตดสนใจใหการพยาบาลโดย

ใชฐานขอมล

56. เมอพเขาไวใจใหท างาน เหนถงความสามารถ รสกท างานแลวมคณคา อยากท ามากขน

57. รสกท างานไมมความสข เมอเพอนรวมงานท างานไมเปนมออาชพ (พยาบาลรนอายเอกซ)

58. รนอายทใกลกน เหมอนเราเขาใจกน รวาตองสอนนองแบบไหน (พยาบาลรนอายแซด)

59. รสกวาวชาชพนมนใหคณคากบเรามากๆเลยนอกจากเงนทอง

60. รจกเรยนรจากความผดพลาด เกดเปนความรอบคอบมากขน

61. เลอกหนวยงานททาทายความรความสามารถ เทคโนโลยใหมๆ และตอยอดความรได

62. สงส าคญทคอคอคนไข เอกสารไวทหลง

63. รสกเสยใจทไมไดหนวยงานทเลอก แตรสกดขนเมอไดเพอนรวมงานทด

64. เลอกองคกรทใหโอกาสพฒนาความร ความสามารถ และเปนแบบอยางทด

65. เจอคนไขมcomplication มากๆ เจอโรคหรอเทคโนโลยใหมๆ เปนตวกระตนใหพฒนา

ตนเอง

66. ท านวตกรรม เรมตนจากความสนใจ อยากใหการพยาบาลผปวยดขน

67. รจกบรหารจดการเวลา มสวนรวมพฒนางานคณภาพการพยาบาล

68. มไลนกลมแบงเปนความรสก และแลกเปลยนความร

69. ใชการสบคนขอมลอนเทอรเนตชวยในการท างานไดเยอะ

70. พหวหนาใจเยน อารมณคงท พดคอยเลนดวยได ดนานบถอ (พยาบาลรนอายเอกซ)

71. เปนพยาบาลเตมตว ความรบผดชอบมาก ความรเปนสงส าคญ

187

ล าดบ ประเดน

72 รจกตนเอง มความกระตอรอรน ถกใจในสงทอยากท า จะท าออกมาไดด

73 ยงท างานมากขน ยงรวาตองมอะไรเรยนรและพฒนาอกมาก

74 ท างานกบรนเดยวกน รสกวาเขาใจ ใหก าลงใจกน และชวยเหลอกน

75 องคการทมความมนคง ไมคดอยากรบขาราชการ

76. มาท างานใน ICU ตองรจกคนไขของเราทกอยาง

77. เปนนองใหมตองเรยนรหลายอยาง

78. คนหาความรจากต ารา และเวบไซตทนาเชอถอ จดลงสมดบนทกเปนขนเปนตอน

79. ตอง active ตวเองมากขน เมอตองสอนนองพยาบาลจบใหม

80. ท างานกบพยาบาลรนอายวาย ไมรสกกดดน

81. ท างานกบพยาบาลรนอายเอกซ รสกกดดน ความรตองแนน หลกการตองเปะๆ ตกรอบให

ทกอยาง

82. มไลนกลมรนตวเอง ระบายเรองเครยด การแชรความรทเพอนไมเคยเจอ

83. สอนนองใหม(พยาบาลรนอายแซด) ใหเขาใจหลกการทถกตอง ไมไดไปบงคบใหนองท า

แบบเรา

84. หวหนาพยาบาลรนอายเอกซ รบฟงและเปดโอกาสใหแสดงความคดเหน

85. หวหนาพยาบาลรนอายเอกซ ท างานเหมอนเปนพนอง ไมไดม space เราเปนลกนอง

86. หวหนาสงอบรม มความยตธรรม

87. เวลาท าผดพลาด หวหนาไมblame

88. แสดงความคดเหน สวนใหญในเรองการปฏบตงานทเกยวของกบตนเอง ตองการใหรนพฟง

ในมมของนองบาง

89. เรยนรจากสถานการณฉกเฉน ยงพฒนาตนเองมากขน

90. ยงคงอยในองคการ รสกภมใจทไดท างานทน

91. รนอายแซด มความเปนตวเองสง ตองการความยดหยน

92. เปนนองใหมถก assignใหเชกอปกรณตางใน Ward ชวยใหจ าได

93. เวลาท างานกบพพยาบาลรนอายเอกซ จะรสกเกรงใหพพยาบาลรนอายวายเปนตวเชอม

188

ล าดบ ประเดน

94. เวลาท างานกบพพยาบาลรนอายเอกซ รสกเหมอนโดนจบผด

95. รนพทอายใกลกน เวลาท างานกคอนขางเขาใจกนด

96. ท างานกบนองจบใหมพยาบาลรนอายแซด ตองคอย double check ทกครง

97. นองจบใหม(พยาบาลรนอายแซด) กลาแสดงความคดเหน ชอบท าหลายๆอยางพรอมกน

98. ท างานกบเพอนรวมงาน PN แมบาน แพทยประจ าบาน

99. ยงตองมพฒนาตลอด เจอความรใหมๆทนาสนใจ

100. พpreceptorรนอายวายสอนแลวเขาใจงาย แตยงขาดประสบการณไมเทาพพยาบาลรน

อายเอกซ

101. หลงจากเรยนจบไมคดอยากรบราชการ

102. รสกวามความสขทไดขนท างานทกวน อยากท างานในวชาชพนตอ

103. ชอบลกษณะการท างานของหอผปวยแบงหนาทระหวาง RN กบ PN ชดเจนด

104. มระบบพเลยงทใจด ท าใหอยากเรยนร

105. พยาบาลพเลยงรนอายเอกซ ชอบวธการสอนใหคดอยางมเหตผล

106. พยาบาลพเลยงรนอายวาย ไมคอยมประสบการณ

107. พยายามบรหารจดการตวเอง วนไหนทยงตองท าใหเรว

108. ปรบตวเขากบเพอนรวมงานไดเรว แสดงใหเหนวากระตอรอรนทจะเรยนร

109. ท างานกบพพยาบาลรนอายเอกซ รสกหนกใจ ตองactive ตวเอง

110. ท างานกบพพยาบาลรนอายเอกซแลวสบายใจ ยงแคไหน ยงดใจเยน

111. รนพรนอายวาย คยกนไดงาย ไมตองพดเยอะ

112. นองจบใหมเอาความคดตวเองเปนหลก ไมคอยเปดรบ เชอในอนเทอรเนตเยอะกวา

113. สอนนองใหมใชการย า กบการทกอนจะไปท าอะไร

114. เพอนรวมงานใตบงคบบญชา PN, แมบาน

115. แนะน าคนไขเหมาะกบชวงวย

116. สงของเยอะไปหมด จดบนทกลงสมด

117. เวลาแนะน าคนไขไมใชทองจ าไปอยางเดยวตอง adapt กบคนไข

189

ล าดบ ประเดน

118. หวหนาพยาบาลรนอายเอกซ รบฟงความคดเหน สามารถปรกษาได

119. โทรศพทตดตอหวหนาโดยตรง

120. เตรยมความรเรองโรค สรปเปน Mind map

121. ชอบวธเรยนรจากการปฏบตจรง เขาใจงายเหนภาพมากขน

122. หาขอมลจากแหลงทนาเชอถอ

123. มสวนรวมคดนวตกรรม

124. แสดงความคดเหนเกยวกบเรองงาน ใหพๆไดฟงความคดเหน

125. เหนคณคาในวชาชพ ใสใจในงานทตนเองท า

126. ไมซเรยสกบระบบขาราชการ ใหความส าคญกบคณภาพชวตทด

127. เลอก Ward ICU เพราะใหประสบการณมากกวาท างาน Ward ทวไป

128 ท างานปแรกรสกวามนกยาก มแตคนไขหนกๆ อยากใหพสอนใหละเอยดมากขน

129. ICU อปกรณของตางๆ มนเยอะมาก จดจ าจากการถายรปและชวงทวางเดนส ารวจดวย

ตนเอง

130. พพยาบาลรนอายวาย ท างานดวยแลวรสกสบายใจ ยงมเหลอความใหมทคลายๆกน

131. ชอบท างานพ(พยาบาลรนอายเอกซ) ทไม fix idea

132. เมอมขอสงสยถามรนพ(พยาบาลรนอายเอกซ) แตไดค าถามยอนกลบ รสกไมโอเค

133. ท างานกบพ(พยาบาลรนอายวาย)ทจองจบผด ตองพยายามเรยนรใหเรว

134. ท างานเปนทมตองปรบตวทก รสกวาคนแตละคนแตละวนกหลายอารมณ

135. ท างานกบพยาบาลนองใหม(พยาบาลรนอายแซด) เปดโอกาสใหท า ไมกดดน

136. คนหาความรเรองโรคจากอนเทอรเนต ตงค าถามจากสงทอยากร ชวยใหจ าได

137. การตดสนใจใหการพยาบาล จากฐานขอมลทมอย

138. พฒนาแคเรอง routine อยากใหมการเสรมความรเฉพาะทางในการดแลผปวยใน Ward

139. หนาทใหมเปนรองจากหวหนาทม รสกเครยดมาก

140. หวหนา Ward รบฟงเหตผล ไมไดมาจองจบผด

141. ท างานเวลาท างานกบพยาบาลพเลยงรสกกดดน

190

ล าดบ ประเดน

142. เลอก Ward ประสบการณคอนขางจะเยอะ เพราะหนรสกวามนตองรทกอยาง

143. หนชอบอาชพพยาบาลมาตงแตเดก ไมไดตองการเปนขาราชการ

144. เหนคณคาในตนเองมประโยชนตอคนอน ไดดแลคนไขจรงๆ

145. ความรสกแรกทเหน Ward มอารมณเหมอนแนนอดอดขาวของเครองใชเยอะไปหมด

146. นองใหมจะท าหนาทเปนคนเชกอปกรณ เพอทจะรวาอะไรอยตรงไหน

147. เวลาท างานกบพรนทอายใกลๆ จะไมคอยตองปรบเยอะ ชอบวธการสอน

148. พพยาบาลรนอายเอกซจะมความคดท Strict ลกษณะการสอน

149. ท างานกบพพยาบาลรนอายเอกซทมลกษณะจจจกจกตดตามเราตลอด

150. ท างานกบรนนองตองปรบตวเยอะ เวลาสอน ไม Fix idea

151. หวหนา เขาสอนเรามนกเปนเรองปกตทผใหญจะเตอนเดก

152. เจอคนไขโรคไหน มปญหาอะไร เปนอะไรมา หนคอยจะกลบมาอาน

153. การดแลคนไขหรอเทคนคการดแลคนไขทพเขาสอนมา สวนมากกจะเชอพ

154. เวลาท างานกบ PN เราเปนนองนะคะ กไมกพดอะไรมาก

155. ท างานกบแมบาน Gen X อะไรส าคญตองอธบาย

156. ท างานกบ Resident อายใกลๆกนกคยกนได

157. มอบรมหรอประชมวชาการเรองทเราสนใจหนกจะสมครไปเอง

158. เวลาคยอะไรกบรนพตองมความเปนวชาการหนกๆ ถากบนองอาจจะสอนไปดวยเลนไป

ดวยได

159. แสดงความคดเหนผานไลนกลม ไมคอยกลาแสดงความคดเหน สวนใหญจะแสดงความ

คดเหนเรองเกยวกบตนเอง

160. เลอกหนวยงาน ไดประสบการณมากกวาหนวยงานอน

161. ไมชอบจด ชอบถายรปมากกวา เวลากลบไปทบทวน จะไดเหนภาพออก

162. ตองรของทกอยางใน Ward ชวยใหเราจ าอะไรวาอยตรงไหน

163. ทเรยนมามนแทบจะไมตรงกบการท างาน ตอง Update กวาต าราเรยน

164. สงสยความรตอนหนางานหาในอนเทอรเนต

191

ล าดบ ประเดน

165. เรยนรจากประสบการณท างานของรนพ

166. เรองโรคคนไข ถามหมอไดเลย

167. กวาจะปรบตวเรยนรเรองโรคใชเวลานาน

168. ท างานกบรนใกลกนงายกวา เหมอนคยภาษาเดยวกน แตพโตๆจะเขมงวดดวา

169. ท างานกบพยาบาลรนอายเอกซตองปรบตวเยอะ ตอง activeตวเอง

170. จะกดดนชวงประมาณเขาครงป เขา 1 ป คอมนเหมอนจะมหลายเสยงคาดหวง

171. ท างานกบพ PN senior ไมคอย Update ความร

172. หวหนา(รนอายวาย)รบฟงความคดเหน

173. เรยนรพฒนานวตกรรมจากพทมประสบการณมากกวา (รนอายเอกซ)

174. งานวจยจะตองถามหมอ

175. ระยะเวลา 6เดอน ท าเปนแคงาน Routine

176. สอนนองใหมบอกขนตอน แตไม Fix idea

177. หนรสกตลอด ตงแตท างานมาวางานมนเสยง ยงอยากรประสบการณท างานตอ

178. ประเมนผลปฏบตงานหกเรองความรอบคอบ

179. เลอกเรยนพยาบาลทนความหลากหลายของโรค

180. ท างานท ICU นรนพพยาบาลนารก ดบรรยากาศการท างานมความเปนพนอง

181. นองใหมพเขาก Assignใหเชกอปกรณใน Ward

182. อดวดโอไวชวยจ า วาอปกรณแตละอยางท ายงไง

183. ตอนเปนนองใหมเรยนรจากตอนสงเวร มปญหาอะไร จบใจความส าคญ

184. หาขอมลเพมเตมจาก Journal case study

185. หาความรในอนเทอรเนต สวนใหญกจะเปนเวบไซตทนาเชอถอ

186. ตอนเปนนองใหม บางเรองทสงสยวาทพเขาท าแบบนมนถกไหม หาอานEvidence base

สนบสนน

187. ไดดเขาทกวนเปนสปดาห หนวามนกเขาใจ Case มากขน

188. ถามหมอถงเหตผลการรกษา

192

ล าดบ ประเดน

189. ถามพพยาบาล สวนใหญจะถามเทคนคการพยาบาลมากกวา เขาท าแบบนแลวมนดกวา

เรากเอามา Discuss

190 เลอกไปอบรมเรองน เพราะคดวากลบมาไดใชประโยชน

191. ท างานกบพยาบาลรนอายเอกซ จะคอนขางคยล าบาก ตองมเหตผลมา Discuss กบพ

192. ตอนทเปนนองใหมตาม Routine เกดความผดพลาด

193. ท างานกบพอายใกลกนสบายใจ เ แทบจะไมคอยตองปรบตวเลย

194. เรมเปน Team leader พเขาคอยๆ ใหเรยนร

195. เปนTeam leader มรนนองจบใหมในทม ตองปรบตวเยอะเขามความเปนตวของตวเองสง

196. หวหนาพยาบาล(รนอายเอกซ) เปนคนทฟงเหตผล มอะไรกปรกษาไดทกเรอง

197. สนทกนกบหวหนา เพราะวาวยใกลเคยงกบคณแม

198. ท างานกบ พ PN senior (รนอายเอกซ) ตองระวงมากขน

199. แมบานมบนบางแตเขากเขาใจ

200. Order ไมเขาใจถามหมอไดตลอด

201. เรยนรจากประสบการณ บางอยางไมม Order เรากรวาตองท ายงไง

202. ไมไดเปนคนเรมคนพวกนวตกรรม แคชวยคดกบพเขามากกวา

203. กจะแสดงความคดเหนในไลนกลม ในคนไขทเคยเจอ

204. ยงอยทน มนเปน Comfort zone

205. หนวยงานทเลอกตอยอดความร

206. อปกรณในหนวยงานเยอะ จ าไดจากการไดเชกวาอะไรอยตรงไหน

207. รนใกลเคยงกนเวลาสอนจะสามารถถามงายกวา แตพ Senior ตองท าไปตาม Pattern

208. พยาบาลรนอายเอกซ เขากจองๆ เราอยนะวาจะพลาดเมอไร เวลาเขาท าอะไรจะไมเขาไป

ยง

209. รนพอายเอกซ สงเวรผด จบผดแลว ตองเตรยมตวกอนจะไปสงเวร

210. พรนอายเอกซพดอยางเดยว คอเหมอนใชปากในการท างานมากกวาลงมอท า เรากตอง

Double check

193

ล าดบ ประเดน

211. พ (รนอายเอกซ) สอนงานใหจ าไปทละขนตอน

212. ใชเวลานานกวาพจะยอมรบ

213. ตอนเปนนองใหมหวหนา ตามงานตลอด

214. หวหนาเขาใจ Gen เดกๆ

215. หวหนาเปดรบฟง พยายามทจะใหบอกทกเรอง

216. หวหนาพเขา เกง รรอบดาน

217. พหวหนาใหแบงไปอบรม ไมนอยใจทไมไดไป

218. PN senior (รนอายเอกซ)เขาไมคอยท าหนาทของตวเอง

219. พนกงานเอกซเรย (รนอายเอกซ) เถยงไมได

220. เจาหนาทเอกซเรย ตองแบงหนาทใหชดเจน

221. อาจารยกมปญหากบการเขา Case ดวย

222. กงวลจะตองใชอปกรณทมนยาก

223. ไมไดอบรมความรกอน พอเจอ Caseจรงถงเขาใจ

224. เปนตวจรงยงไมคอยมนใจ

225. เพงท าเปนหนวยงานใหม หนาทยงไมชดเจน รสกกงวล

226. มสวนรวมนวตกรรม

227. ยงท างานอยทน เพราะสงแวดลอมในหนวยงาน

228. ยงท างานอยทน เพราะองคการสงอบรมตลอด

229. ยงท างานอยทน สวสดการด ไมตางจากเอกชน

230. เลอกเพราะหนวยงานทใหประสบการณ และความรมากกวาทอน

231. ท างานชวงแรกรสกเครยด ตางจากตอนเปนนกศกษา

232. ตองสอบ Competency แลวHead เปนคนประเมน ถงไดเปนตวจรง

233. ตองรระบบ Ward กบปรบเขาหาเขาพทท างาน

234. เครองมอ อปกรณตางๆตองใชบอยๆถงจ าได

235. ท างานกบพอายใกลกน เราท างานแลวสบายใจ

194

ล าดบ ประเดน

236. ท างานกบ พsenior (รนอายเอกซ) แรกๆจะรสกเครยด กดดน

237. เลอกพ preceptor อายใกลๆกนชอบ Styleการสอน

238. ท างานกบพ In charge รนอายเอกซ จะปรบตวเยอะเพราะแตละคนเขาจะไมเหมอนกน

239. ท างานกบพอายใกลกน ถาเราท าไมทนแลว พเขาจะมาชวย แตถาอยกบพ Senior ตอง

Active

240. ท างานกบพจจจกจก(รนอายเอกซ) ตองรบท าตามทพเขาตองการ

241. เรมเปน Team leader ความรบผดชอบมนจะเยอะขน ยงตองใหพเขามาชวย

242. เปนหวหนาทม มนองทตองดแลบางทกเปนหวง กลวดแลเขาไมได

243. ท างานกบนองใหม เราตองตามงานแตละคน

244. ตอนนปรบตวเขากบเพอนรวมงานได เพราะเรารจกนสยเขาเยอะ

245. มโรคแปลกๆ ทไมเคยเจอตอนสมยเรยน เราไมรเรากจะจดไวแลวไปคนหา

246. สอบ Competencyเปนการกระตนใหเราอานอยเรอยๆ

247. เรองโรคคนไขบางทอยหนางาน เราสงสย เปดในอนเทอรเนต

248. ตอนแรกกท าๆไปตามทพเขาบอกเรากเชอเขาไป แตพอเราไดรละวาเหตผลคออะไร ออเรา

กจะจ าได

249. วธสอนของพ แบบการลองใหท าเองมนจะจ าได

250. ตอนเปนนองใหมมไลนกลมรนเดยวกน มแชรความร และระบายความรสก หรอบางทกจะ

ชวยเตอนกน

251. ถามหมอ Resident เรองโรคทสงสย

252. ไปอบรมกลบมา น าไปใชจรง กบไดถายทอดใหนองๆ

253. หวหนา (รนอายเบบบมเมอร) ไมได Friendly คยไดแตเรองงาน

254. นองจบใหมเขาจะคอนขางดแลเยอะกวารนทจบมานาน

255. Head สงอบรมไมแจงลวงหนา เขาไมคอยฟงเหตผลของเรา

256. อยากใหหวหนาลงหนางานเยอะขน

257. PN รนทจบมาพรอมกบเรา เราจะคอนขางสนทกบเขา ไมคอยมปญหา

195

ล าดบ ประเดน

258. PN รน Senior (รนอายเอกซ) ชวงแรกกจะรสกวาโดนเขาขม

259. PN รน Senior (รนอายเอกซ) เปนหนาทของเขา แตเขาจะชอบใหเราไปชวย

260. แมบาน(รนอายวาย) ไมคอยมปญหา ตองรวาคนไหนท างานยงไง

261. เลอกท างานทโรงพยาบาลน คอดกวาขาราชการ

262. ยงอยองคการน ความรและประสบการณเยอะ

263. ยงอยเพราะสงแวดลอมใน Ward ด

264. โรงพยาบาลน Support สวสดการ

265. หนเลอก Ward ตอยอดความรไดเยอะ

266. ชวงแรกเครยดในเรองของอปกรณ เพราะวามนไมเหมอนกนจากทเคยฝกมา

267. ชอบจดจะมสมดเลมเลกๆ ตดตวตลอดวาอะไรอยตรงไหนบางแลวเวลาวางกจะมการเดน

ไปดการท างาน

268. ชวงแรกมการเชกตางๆ ชวยใหจ าได

269. หนเครยดวาหนจะเขากบคนอนไดไหม พแตละคนจะเปนลกษณะยงไงอะไร

270. เรยนรจจากประสบการณพแตละคน คดเปนวธของตวเอง

271. รนใกลเคยงกน มนกคลายๆ กบเพอนมนกจะคยกนไดทกเรอง

272. เวลาท างานกบพรนอายเอกซ ชอบเหวยงเวลาท างาน หนล าบากใจมาก

273. ท างานกบพรนอายเอกซ ท าผดบอย เวลาขนเวรกตองมสตมาก

274. ลกษณะการสอนงานของพ Gen X คอนขางทจะเขมงวด แตหนกเขาใจ

275. ทรนอายเอกซทท าใหปรบตวเขาได พเขาเปนกนเองและคอยใหก าลงใจตลอด

276. ตอนนกบเพอนรวมงาน หนปรบตวได 100 %

277. หวหนา(รนอายเอกซ) ท างานกบเขาตองเปะ บางเรองกอาจจะมจจเราหนอย

278. หวหนาสงไปอบรม มการวางแผนไว

279. ปรกษาหวหนาเรองเวร แตไดค าตอบไมชด

280. หวหนาเขาปรบตวเขากบรนหน เขากจะรบฟงมากขน

281. พหวหนาเปนแบบอยางในการท างาน

196

ล าดบ ประเดน

282. พ PN คนทอาย 58 ป จะชา อาจจะย าๆบอย

283. พ PNทอายมากกวา เรากรบฟง

284. แมบาน เรากตองใชวธพดย าๆไมไดไปสงเขาอะไรแบบนพดดๆ

285. Order ไมชดเจนกโทรถามหมอเลย

286. มพเลยงจะมา Scope วาโรคแตละโรคตองดแลคนไข

287. สวนใหญหาขอมลในเนต วางานวจยมอะไรบาง

288. มอะไรทสงสยถามพเขาหนางาน ถาเรองยา เรอง Order เปดดความแนใจอกรอบ

289. เปนคนทชอบจด ท าใหเราจดจ าไว

290. ตดสนใจใหการพยาบาลเบองตนไปกอน

291. สอนนองสวนใหญตาม WI [Work instruction]

292. ท างานกบรนนอง สอนใหรอบคอบ

293. อบรมเฉพาะทาง มาพฒนานวตกรรม

294. รสกภมใจ เราสามารถน าความรกลบมาพฒนางานใน Ward

295. ยงท างานอยทน เพราะชอบลกษณะงาน

296. เลอกหนวยงาน เพราะพๆกนารก ดชวยเหลอกนด

297. ท างานตอนแรก รสกวาเปนการเรยนรใหมทกอยาง

298. เครยด แลวบางทมพเขากดดนวา ตองเปนตวจรงไดแลว

299. หนชอบท าจรงมากกวา รสกวาการทเราไดท า เราจะจ าไดมากกวา

300. ในโรคทเราไมเขาใจ ซอหนงสอ บางทกยมหนงสอมาอาน

301. บาง Case คอมนกไมตรงตามทฤษฎ เหมอนประสบการณมนกใหรเองวามนเปนยงไง

302. พอท างานจรงมบางทสงสยกถามพเขา บางอยางกตองถามหมอดวย

303. ในหาขอมลในอนเทอรเนต ในเวบทเปนมหาวทยาลยทนาเชอถอ

304. วธพฒนาตวเอง กจะเปนลกมอชวยพท างานวจยหรอท าโครงการตางๆ

305. พฒนาโครงการความร จากงานทสนใจ อยากใหการท างานเรวขน

306. พอายใกลเคยงกนท างานงายรบฟงความคด พ Senior (Gen X) คอนขาง Fix idea

197

ล าดบ ประเดน

307. ท างานกบพ Gen X ท างานเหมอนกนแรง ตอง Manage ตวเอง

308. พทท างานเปนทม Work รหนาทวาตวเองตองท าอะไร

309. ชอบวธการ พ Gen y สอนทหนางาน ใหลองท า

310. ท างานกบพใกลเกษยณ พเขาจะ strict เฉพาะบางเรอง ท างานดวยถอวาเปนการเรยนร

จากพเขา

311. มเหตผลในการท างานเปนของตวเอง

312. การท างานของรนนอง สอนตามหนางาน เหมอนเราสอนเปนเพอน ตองมเหตผลประกอบ

313. ในหนวยงานอปกรณมนเยอะมาก พยายามจดใหนกภาพออกวาอะไรอยตรงไหน

314. ท างานกบแมบาน (Gen X) ตองวางแผนใหด

315. พหวหนา (Gen x) ดเปนลคคนใจด กรสกสบายใจ

316. พหวหนา รสกวาพเขายงคมพทอายมากกวาไมได

317. หนปรบตวเขากบพเขางาย เปนคนทยอมรบฟงเหตผลตางๆ ของแตละคน ปรกษาได

318. ตดตอหวหนา ทางไลนมากกวา

319. อยางท างานกลมพฒนาคณภาพกบ Gen X นอยมากทจะแทบลงมาชวยงานเรา แตพ

Gen Y เขากจะลงมาชวยท า

320. ตอนนเปนหวหนาทม ตองManageเองใหได

321. ท างานกบพพยาบาลใกลเกษยณ(รนเบบบมเมอร) ตอนแรกจะไมกลาเขาหา ท างานไป

เรอยๆไดเรยนรนสย

322. เลอก Ward ประสบการณคอนขางจะเยอะ เพราะหนรสกวามนตองรทกอยาง

323. จดใสสมด แยกหมวดหม

324. ชอบทจะจดไว แลวกลงมอท าเลย

325. ถาคนไขอายนอยๆ แนะน าใหหาอานหนงสอ เกยวกบโรคของตวเอง

326. แนะน าผปวยสงอาย [รนเบบบมเมอร] ตองใจเยนๆ มภาพประกอบ

327. เรยนรงานพฒนาคณภาพ จากการมสวนรวมท า CQI

328. มรนพ feedback วามความคดเหนเปนของตวเองสง

198

ล าดบ ประเดน

329. รนนองกจะมความอดทนต า เจออะไรมา เจอพวา เจอบนนดหนอยกจะเหมอนไมพอใจ

330. คอนขางกลวการผด กจะพยายามท าใหงานมนเรยบรอยทสด

331. มองวาตวเอง ปรบตวกบคนกงาย

332. ชอบดแลคนไขอายใกลเคยงกบเรา และเขาคอนขางเขาใจเหตผล

333. เราเขาใจ Case กสามารถใหค าแนะน าญาตผปวยได

334. ถามหมอเกยวกบ ท าหตถการทสงสย

335. แสดงความคดเหนในไลนกลมรนใกลกน ไมไดน าเสนอหวหนา

336. ท างานกบหมอตอนเปนนองใหมถาม นศพ งายกวา ตอนนคยกบหมอไดหมด สามารถ

ตอรองได

337. สอนคนไขตองปรบไปตามชวงวย

338. รสกวามความเสยง ไมมหมออยประจ าท Ward

339. รสกล าบากใจ ทตอง Notify แพทยตอนดกๆ

340. เคยศกษาเรอง Gen [Generation] แตคดวา ยงไงกขนอยแตละบคคล

341. ท างานแบบ Happy มาก อยแบบชวยเหลอกน ท าผดไม Blame

342. เปนรองหวหนาทม ตองพยายาม Manage ใหทนกตองแบงวา อะไรทมนตองดวนทสด

199

ตารางท 4 ประเดนหลก และประเดนยอยทไดจากการสมภาษณ ครงท 1 วนท 13 พฤษภาคม 2562

ประเดนหลก ประเดนยอย

1. เหตผลในการเลอกหนวยงานท

ปฏบต

1.1 เลอกหนวยงานเพอหาประสบการณใหม

1.2 ชอบลกษณะงานททาทายความสามารถ

1.3 หนวยงานทเลอกใหประสบการณมากกวาท างานท

หนวยอน

2. เขามาท างานใหมๆปรบตวเขากบ

หนวยงาน

2.1 ปรบตวเขากบสถานทท างาน เรยนรและจดจ า

อปกรณตางๆ

2.2 เตรยมความรเรองการดแลผปวย

2.3 หาวธชวยจ า

3. ปรบตวกบเพอนรวมงาน

หลากหลายรนอาย

3.1 ปรบตวกบคนรนอายแซด

3.2 ปรบตวกบคนรนอายวาย

3.4 ปรบตวกบคนรนอายเอกซ

3.5 ปรบตวกบคนรนอายเบบบมเมอร

4. ปรบตวเขาหาหวหนาพยาบาล

4.1 วธเขาหาหวหนาพยาบาล

4.2 ตดตอสอสารหวหนาพยาบาล

4.3 เรยนรการท างานกบหวหนาพยาบาล

5. ใหความส าคญกบงานทปฏบต

5.1 เรยนรและพฒนาตนเอง มความรเปนฐานกอน

ตดสนใจ

5.2 ใหความส าคญกบการดแลผปวย

5.3 มสวนรวมในการพฒนานวตกรรมทางการพยาบาล

5.4 ใชเทคโนโลยในการสอสาร แลกเปลยนความร แสดง

ความคดเหน

5.5 เรมตนบทบาทใหมทไดรบ

200

ตารางท 4 ประเดนหลกและประเดนยอยทไดจากการสมภาษณ (ตอ)

ครงท 2 วนท 22 พฤษภาคม 2562

ประเดนหลก ประเดนยอย

1. เหตผลการตดสนใจเลอกหนวยงาน

ทปฏบต

1.1 เปนหนวยงานทใหประสบการณ และความร

มากกวาทอน

1.2 ชอบบรรยากาศการท างานและเพอนรวมงานทม

ความเปนพนอง

1.3 เปนหนวยงานทสามารถตอยอดความรในวชาชพ

2. เขามาท างานใหมๆ ม เร องให

ปรบตวหลายประการ

2.1 ปรบตวเขากบสถานทท างาน เรยนร และจดจ า

อปกรณตางๆ

2.2 ปรบตวกบการเรยนรในการดแลผปวย

3. เรยนรและปรบตวเขาหาเพอน

รวมงานหลากหลายรนอาย

3.1 ท างานกบพยาบาลรนอายวาย รสกสบายใจ

3.2 เรยนรลกษณะนสยพยาบาลรนอายเอกซแตละคน

ตองปรบตวเขาหา

3.3 ปรบตวเขากบหวหนาพยาบาล

3.4 ท างานรวมกบเพอนรวมงานทอยใตบงคบบญชา

4 . พอท า ง านมาระยะน ง เ ร ม ให

ความส าคญกบงานทปฏบต

4.1 เรยนรและพฒนาตนเอง ในการดแลผปวย

4.2 มสวนร วมในการพฒนานวตกรรมทางการ

พยาบาล

4.3 ใชเทคโนโลยในการสอสาร แลกเปลยนความร

และแสดงความคดเหน

4.4 ใหความส าคญในการดแลผปวย และเหนคณคา

ในงานทท า

4.5 เรมตนบทบาทใหม มความรบผดชอบมากยงขน

201

ตารางท 4 ประเดนหลกและประเดนยอยทไดจากการสมภาษณ (ตอ)

ครงท 3 วนท 12 มถนายน 2562

ประเดนหลก ประเดนยอย

1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบความเครยด

หลายอยางในทท างาน

1.1 เครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทม

มากมาย

1.2 เครยดกบระบบการท างาน

1.3 เครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน

2. เรยนรงานของพยาบาลจบใหมรนอาย

แซด

1.1 เรยนรจากพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพท

ทนสมย และเปดใจกวางยอมรบ

2.2 ศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ

2.3 สอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง

2.4 หาเทคนคชวยจ า โดยน าไอทมาใช

2.5 แลกเปลยนเรยนรประสบการณในไลนกลม

3. บรหารจดการงาน ตองเรยนรพนฐาน

ของผรวมงานแตละวย

3.1 ท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวย

เขาถงไดตางกน

3.2 ท างานกบหวหนาตองปรบตวเขาหา เพอปรกษา

ปญหาการงาน

3 .3 เ ร ยนร และปร บต ว เข าหาพยาบาลระดบ

ปฏบตการหลากหลายรน

3.4 ผชวยพยาบาลตางวย ตองจดการใหท างานตามท

มอบหมาย

3.5 แมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการ

เจรจา

4. ผลลพธทไดจากการท างาน 4.1 มเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ

4.2 เหนคณคาในตนเอง

202

ตารางท 4 ประเดนหลกและประเดนยอยทไดจากการสมภาษณ (ตอ)

ครงท 4 วนท 16 มถนายน 2562

ประเดนหลก ประเดนยอย

1. เรมท างานใหมๆ เผชญกบ

ความเครยดหลายอยางในท

ท างาน

1.1 เครยดกบสถานทและอปกรณการแพทยทมมากมาย

1.2 เครยดกบระบบการท างาน

1.3 เครยดกบการปรบตวเขากบผรวมงาน

2. เรยนรงานของพยาบาลจบ

ใหมรนอายแซด

1.1 เรยนรจากพยาบาลพเลยงและพยาบาลรนพททนสมย และ

เปดใจกวางยอมรบ

2.2 ศกษาคนควาดวยตนเองจากแหลงทนาเชอถอ

2.3 สอบถามจากผรทเชยวชาญในแตละเรอง

2.4 หาเทคนคชวยจ า โดยน าไอทมาใช

2.5 แลกเปลยนเรยนรประสบการณในไลนกลม

3. บรหารจดการงาน ตอง

เรยนรพนฐานของผรวมงาน

แตละวย

3.1 ท างานกบแพทยตองเขาใจวาแพทยแตละวยเขาถงไดตางกน

3.2 ท างานกบหวหนาตองปรบตวเขาหา เพอปรกษาปญหาการงาน

3.3 เรยนรและปรบตวเขาหาพยาบาลระดบปฏบตการหลากหลาย

รน

3.4 ผชวยพยาบาลตางวย ตองจดการใหท างานตามทมอบหมาย

3.5 แมบานหอผปวยชอบโวยวาย ตองใชเทคนคการเจรจา

4. พฒนาตนเองอยางตอเนอง

4.1 เรยนรจากความผดพลาด

4.2 อานหนงสอต าราและวารสาร

4.3 เขารบการอบรมในการประชมวชาการ

4.4 มสวนรวมในการท านวตกรรม

5. ผลลพธทไดจากการท างาน

5.1 มเงนเดอน/คาตอบแทนเลยงชพ

5.2 เหนคณคาในตนเอง

5.3 มความสขในการท างาน

203

ภาคผนวก ง รายนามผทรงคณวฒ

การประเมนความนาเชอไดของผลการวจยจากผทรงคณวฒ และหนงสอขอเชญผทรงคณวฒ

204

รายนามผทรงคณวฒ

ตรวจสอบความนาเชอถอไดของขอมล (Peer debriefing)

1. ผชวยศาสตราจารย. ดร. เพญนภา แดงดอมยทธ

ต าแหนง อาจารยสาขาวชาการพยาบาลจตเวชและสขภาพจต

คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

วฒการศกษาสงสด พยาบาลศาสตรดษฏบณฑต สาขาวชาพยาบาลศาสตร

คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

มประสบการณเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธการท าวจยเชงคณภาพ

รสรนทร เสถยรภทรนนท. (2557). ประสบการณการสญเสยของคสมรส

หลงจากการเสยชวตของผปวยระยะสดทาย ณ โรงพยาบาลจฬาลงกรณ .

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะ

พยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นภาวรรณ ศรโยหะ. (2560). ประสบการณการดแลของคชวตผปวย

โรคจตเภท. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตร

มหาบณฑต คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

2. อาจารยชวภณ สารขาวค า

ต าแหนง อาจารยประจ ากลมวชาพนฐาน และประสบการณวชาชพการพยาบาล

คณะพยาบาลศาสตร วทยาลยเซนตหลยส

วฒการศกษาสงสด พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาพยาบาลศาสตร แขนงวชาการบรหาร

การพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

วทยานพนธ ชวภณ สารขาวค า. (2559). ประสบการณการเปนนกการเมองของ

พยาบาลวชาชพ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการ

พยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

205

บทความวจยทตพมพเกยวกบการบรหารคนหลากหลายรนอาย และการท าวจยเชงคณภาพ

1)Sarnkhaowkhom, C., and Suwathanpornkul, I. (2018). The

Clinical Supervision Process of Nurse Preceptors in Thailand: A

Meta-Ethnography Research. Walailak Journal of Science and

Technology. 17 (August): 13-20.

2) ชวภณ สารขาวค า และอารยวรรณ อวมตาน. (2561). การมสวนรวม

ทางการเมองของพยาบาลวชาชพ. วารสารพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย 30 (มกราคม-เมษายน): 1-10.

3. นางจราภรณ รตตกาลสขะ

ต าแหนง ผตรวจการพยาบาล งานการพยาบาลผปวยพเศษ โรงพยาบาลศรราช

วฒการศกษาสงสด พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาพยาบาลศาสตร แขนงวชาการบรหาร

การพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

วทยานพนธ จราภรณ รตตกาลสขะ. (2556). ประสบการณการบรหารงานของหวหนา

หอผปวยทไดรบรางวลดเดน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา

การบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บทความวจยทตพมพเกยวกบการท าวจยเชงคณภาพ

จราภรณ รตตกาลสขะ และอารยวรรณ อวมตาน. (2557). การบรหารงาน

ของหวหนาหอผปวยทไดรบรางวลดเดน . วารสารพยาบาลทหารบก.

15(พฤษภาคม-สงหาคม): 179-86.

มประสบการณการบรหารคนหลากหลายรนอาย

ป 2555 – 2559 เปนหวหนาหอผปวยพเศษ

ป 2559 – ปจจบน เปนผตรวจการพยาบาล งานการพยาบาลผปวยพเศษ

206

ภาพท 2 ตารางการประเมนความนาเชอไดของผลการวจยจากผทรงคณวฒ

207

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นายศตวรรษ วงษไทย วน เดอน ป เกด 30 สงหาคม 2533 สถานทเกด จงหวดมหาสารคาม วฒการศกษา พยาบาลศาสตรบณฑต (เกยรตนยมอนดบหนง) คณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยมหดล เมอป พ.ศ. 2556 ทอยปจจบน 1074 หอพกบานตงสวรรณา ซอยพรานก 7 ถนนพรานนก แขวงบานชาง

หลอ เขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร 10700