Web 2.0 en de informatievoorziening Eric Sieverts Universiteitsbibliotheek Utrecht Instituut voor...
-
Upload
roel-christiaens -
Category
Documents
-
view
235 -
download
0
Transcript of Web 2.0 en de informatievoorziening Eric Sieverts Universiteitsbibliotheek Utrecht Instituut voor...
web 2.0 en de
informatievoorziening
Eric SievertsUniversiteitsbibliotheek Utrecht
Instituut voor Media- en Informatie Management (Hogeschool van Amsterdam)
web 2.0blogs
wikitagging
tagcloudssocial media
collaboration
knowledge sharing
flickr
del.icio.us
podcasts
communities
hyves
RSS
ajax
web 2.0folksonomy
Web-2.0 is een verzamelnaam geworden waaronder
nogal uiteenlopende diensten, technieken en
functionaliteiten op internet vallen.
De grootste gemene deler daarvan is echter dat ze
gebruikers veel meer autonomie geven. De gebruiker
kan zijn eigen journalist, fotograaf, bibliothecaris,
recensent of radiozender worden.
Een ander kenmerk van veel van die nieuwe diensten
is dat ze er sterk op gericht zijn, om allerlei gegevens
en (digitaal) materiaal met anderen te delen. Ze
kunnen dus bijdragen tot samenwerking en
communityvorming.
Hoewel veel web-2.0 diensten in eerste instantie op
de persoonlijke levenssfeer en amusement zijn
gericht, ontstaat juist voor dat laatste aspect steeds
meer belangstelling vanuit professioneel oogpunt.
Waar "kennisdeling“ in het verleden vaak vooral
met de mond werd beleden, wordt het met nieuwe
Web-2.0 technieken steeds makkelijker het ook in
de praktijk te brengen en - misschien nog
belangrijker - lijken mensen er een grotere
bereidheid toe te hebben, dankzij in de privé sfeer
opgedane ervaringen.
wat IS web-2.0 ?
Eric Sieverts | [email protected] | http://www.library.uu.nl/medew/it/eric | [email protected]
DIY
UGC
PTTP
do it yourself
user generated content
power to the people
belangrijkste karakteristieken:• “doe het zelf” (de gebruiker aan de macht)• samenwerking (social software,
sharing & collaboration)
voorbeelden van soorten web 2.0 toepassingen die je op internet tegenkomt
– zelf publiceren
– zelf het nieuws bepalen
– zelf bookmarken
– zelf taggen
– zelf zoekmachientje spelen
– sociale netwerken
– nieuwe technische oplossingen voor software-applicaties
wat is Web 2.0 ?
• via blogs• via wiki's• foto's via flickr.com• video's via youtube• podcasts & vodcasts (dagelijkse uitzending van rocketboom?)
er zijn speciale podcast-zoekmachines die naar woorden uit de gesproken tekst kunnen zoeken
• en ook bij veel andere Web 2.0 diensten speelt "zelf publiceren" op een of andere manier wel een rol
zelf publiceren
• weblogs voor snelle ietwat vergankelijke berichten en discussie
• wikivoor vormgeven en vastleggen van uitgangspunten, kennis, overwegingen, besluiten, …
zelf publiceren in de werkomgeving
weblog– door/namens projectleider– groepsblog
ten behoeve van– kennisuitwisseling– creëren van betrokkenheid & draagvlak– “publieke” reacties/discussie– voorkomen van verstopte mailbox
maar– hoe garandeer je dat het wordt gelezen?
(dat is nog minder vanzelfsprekend dan bij mail)
zelf publiceren in de werkomgeving
wiki– kruising tussen tekstverwerker en website– ten behoeve van samenwerken aan zelfde documenten
doel– samenwerking– kennis opbouwen– (bij Wikipedia) gebruik maken van
“wisdom of the crowds”, “million minds approach”
maar– wie bepaalt wat “de waarheid” is?– hoe gaat het met beheer?
• versies
• structuur en overzicht
zelf publiceren in de werkomgeving
RSS (rich site summary)– techniek om nieuwe berichten gestructureerd te verspreiden– techniek voor selectieve attendering op nieuwe berichten – je hebt desktop of online RSS-reader nodig waarin je
“abonnementen” (d.w.z. URL’s daarvan) registreert– in de “reader” kun je (samenvattingen van) berichten lezen en
kun je doorlinken naar de echte webpagina’s
toepassing in dit verband:– alle weblogs bieden mogelijkheid nieuwe berichten in RSS
binnen te krijgen– meeste wiki’s bieden mogelijkheid via RSS geattendeerd te
worden op nieuwe aanvullingen / wijzigingen
rss - notificatie
desktop RSS-reader
online RSS-reader
zelf het nieuws bepalen
• newsvine.com: de deelnemers bepalen welk nieuws belangrijk is (en dan hoog scoort) en kunnen ook zelf nieuws toevoegen
• digg.com: de deelnemers voegen nieuws toe en bepalen gezamenlijk wat belangrijk is
• postgenomic: “hot stories” uit de wetenschap
• newzingo.com: kijkt wat op Google-News belangrijk is (=veel voorkomt) en tagt en rankt dat (hier geen gebruikers-invloed)
• del.icio.us: bookmarks onder eigen naam bewaren, van "tags" voorzien, en met
anderen delen• myweb: dienst van Yahoo daarvoor• furl: eveneens• connotea: iets dergelijks voor vak- en wetenschap-
informatie
ook vaak:
• besloten groepjes voor uitwisselen van bookmarks• andere mensen ontdekken met zelfde voorkeuren
zelf bookmarken
bij al die diensten kunnen gebruikers spullen "taggen"
hun eigen spul van trefwoorden voorzien – weblogs (technorati, blogger, bloglines, ....)
– foto's (flickr)
– video's (youtube)
en ook andermans spul– bookmarks (delicious, connotea, myweb, rawsugar, ...)
– nieuws (digg, newsvine, ....)
> 30% van internetters doet dit regelmatig
zelf ontsluiten - taggen
voor- en nadelen
• geen standaardisatie van gebruikte vocabulaire– problematiek van homoniemen / synoniemen / woordvormen
• beter dan vooraf bedacht vocabulaire (?)– het is het jargon van de gebruiker zelf– communities delen gezamenlijk vocabulaire (social tagging)
zelf ontsluiten - taggen
veel sites bieden visualisatie welke tags veel worden gebruikt, toegekend of bekeken, al dan niet in relatie tot elkaar
maar hoe zit dat met?
<“most popular”> vs. <“long tail”>
de grote massa het niche-product
tag clouds
tag-cloud op flickr.com
professionele toepassingen van combinatie van bookmarken en taggen
rubriceringvan tags
tags gesorteerdop DDC-ranges
• rollyo.com: zoekresultaten beperkt tot door jou geselecteerde websites; zulke "search-rolls" ook met anderen delen
• google-coop:idem
• wink.com: "powered by people"; zoekt door anderen geselecteerde en getagde pagina's en aangelegde onderwerp-"collections"
• yoono.com: "people powered", "share with those who know"
• stumbleupon.com
zelf zoekmachine spelen
• orkut• hyves• myspace• facebook• ning• imeem• ....
deze systemen zijn primair op dat sociale aspect gericht,
maar voor de meeste eerdere diensten was die netwerk-functie ook al een belangrijke component:"collaboration & sharing”
sociale netwerken
geen software meer installeren op je PC; programma's draaien in je browser
– technieken als "ajax" (asynchroon javascript en xml)
– toepassingen zoals• tekstverwerker in je browser
• excell-spreadsheet in je browser
• video-viewer in je browser
• diensten (mash-ups) rond bijvoorbeeld google-earth
• ....
nieuwe technieken bij web 2.0
rol van bibliotheek/kenniscentrum bij gebruik van weblogs, wiki’s, taggen, bookmarken
– introduceren (nog nodig, als 30% van mensen privé al tagt?)– propageren– adviseren– faciliteren (nodig? laagdrempelig! domein van ICT?)– modereren (strijdig met idee van zelfstandigheid?)– valideren (maar moet de specialist dat niet doen?)– beheren (versies, eindversie)– archiveren– animeren
mogelijke rol van kenniscentrum
web 2.0
library 2.0
enterprise 2.0
everything 2.0bibliotheek 2.0
business 2.0
search 2.0
knowledge 2.0
use it, but mind the buzz
collaboration 2.0learning 2.0
amsterdam 2.0