ACCOUNTING BOOK

หนงสอเลมนเกดขนจากความเช�อทวา นกลงทนทวๆ ไปไมจำเปนตองมความรทางการเงนขนสง กสามารถเขาใจพนฐานวธการลงทนของ วอรเรน บฟเฟตต ได

เนอหาใน Warren Buffett Accounting Book หรอช�อไทยวา “เรยนบญชกบ วอรเรน บฟเฟตต” เปนการอธบายเร�องงบการเงนอยางละเอยดแบบเจาะลกทละ บรรทดไลเรยงกนไปจนครบทกงบ รวมทงอตราสวนทางการเงนตางๆ โดยผเขยน ไดอางองวธการของ วอรเรน บฟเฟตต นกลงทนทประสบความสำเรจทสดในโลก เพ�อใหเราประยกตเอาแนวทางและเกณฑการคดเลอกหนของ “ป” ไปใชได

ดวยประสบการณในการลงทน รวมทงเผยแพรความรแกนกลงทนชาวไทยมาเปน เวลาหลายตอหลายป สงหนงทผมยนยนกบคณไดกคอ “ไมมทางลดสความสำเรจ” ทกคนทอยากมงคงตองยางกาวไปบน “ถนนใหญ” ซงหมายถงการ “ทำงานหนก” ตองทำการบาน อานหนงสอ คนควาหาความรดวยความมมานะพยายาม

- ชชวนนท สนธเดชW

AR

REN

BUFFETT

บรหารธรกจ-การลงทนสวนบคคล

เรยนบญชกบ วอรเรน บฟ

เฟตต

วอรเรน บฟเฟตต

อานงบการเงนอยาง VI โดยใชแนวทางของสดยอดนกลงทนโลก

โดย Stig Brodersen, Preston Pysh

วอรเรน บฟเฟตตWARREN BUFFETT ACCOUNTING BOOK

เรยนบญชกบ

- Stig Brodersen, Preston Pysh

หนงสอเลมนคอเพ�อนทดของคณบน “ถนนใหญ” สจดหมายปลายทางนน

วอรเรน บฟเฟตตWARREN BUFFETT

ACCOUNTING

เรยนบญชกบ

โดย Stig Brodersen, Preston Pysh

เรยบเรยงโดย ชชวนนท สนธเดช

เรยบเรยงจาก

Warren Bu�ett Accounting Book

• ในกรณทตองการซอเปนจำานวนมาก เพอใช ในการสอน การฝกอบรม การสงเสรมการขาย หรอเปนของขวญพเศษ เปนตน

กรณาตดตอสอบถามราคาพเศษไดท ฝายขาย บรษท ซเอดยเคชน จำากด (มหาชน) เลขท 1858/87-90 ถนนบางนา-ตราด

แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260 โทรศพท 0-2739-8222 โทรสาร 0-2739-8356-9

• หากมคำาแนะนำาหรอตชม สามารถตดตอไดท comment@se–ed.com

เรยนบญชกบ วอรเรน บฟเฟตต

เรยบเรยงจาก Warren Buffett Acounting Book

โดย Stig Brodersen, Preston Pysh

เรยบเรยงโดย ชชวนนท สนธเดช

ราคา 295 บาท

สงวนลขสทธในประเทศไทยตาม พ.ร.บ. ลขสทธ © พ.ศ. 2560 โดย บรษท ซเอดยเคชน จำากด (มหาชน)หามคดลอก ลอกเลยน ดดแปลง ทำาซำา จดพมพ หรอกระทำาอนใด โดยวธการใดๆ ในรป แบบ ใดๆ ไมวาสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมน เพอเผย แพรในสอทก ประเภท หรอเพอ วตถประสงคใดๆ นอกจากจะไดรบอนญาตWARREN BUFFETT ACCOUTING BOOK. Copyright © 2014All rights reserved.“Thai language translation rights arranged with Stig Brodersen trough EYA (Eric Yang Agency)”

Thai translation © 2017 SE-EDUCATION PUBLIC COMPANY LIMITEDAll rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise without the prior permission in writing of the publisher or as expressly permitted by law, or under terms agreed with the appropriate copyright clearance organization. You must not circulate this book in any other binding or cover and you must impose this same condition on any acquirer.

4 1 0 - 4 7 6 - 3 2 8

0 0 6 6 7 8 9 5 4 3 2 1 0

ขอมล ทาง บรรณานกรม ของหอสมด แหง ชาต

โบรเดอรเซน, สตก.

เรยนบญชก วอรเรน บฟเฟตต = Warren Buffett Accounting Book. -- กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน, 2560. 328 หนา.

1. งบการเงน. 2. การวเคราะหการลงทน.

I. ไพซ, เพรสตน, ผแตงรวม. I I. ชชวนนท สนธเดช, ผเแปล. I I I. ชอเรอง. 332.632

ISBN : 978-616-08-2885-2

จดพมพ และ จดจำาหนาย โดย

เลขท 1858/87-90 ถนน บางนา-ตราด แขวง บางนา เขต บางนา กรงเทพฯ 10260 โทรศพท 0-2739-8000

พมพท บรษท ส. เอเซยเพรส (1989) จำากด

เลขท 143, 145 ถนนรามคำาแหง 42 แขวงหวหมาก เขตบางกะป กรงเทพมหานคร 10240 โทรศพท: 0-2732-3101-6 Fax. 0-2375-1654 นายสวฒน ปยะธนาพงษ ผพมพผ โฆษณา พ.ศ. 2560

3

ค�ำน�ำผเรยบเรยง

ในบรรดาหนงสอการลงทนทวางขายในทองตลาด ไมวาของไทยหรอ

ตางประเทศ สวนใหญแลวทขายดมกเปนหนงสอประเภท “อานงาย” ไม

ตองใชความพยายามมากนก สามารถตอบโจทยความตองการของผอานโดย

ทวไป

ปญหากคอ หนงสอบางเลมไดน�าเสนอวธลงทนท “งายเกนจรง” จน

นกลงทนมอใหมหลงคดไปวา มความรเทานนกเพยงพอแลวทจะประสบความ

ส�าเรจ

แตนนไมใช “หนงสอเลมน”

เนอหาใน Warren Buffett Accounting Book หรอชอภาษาไทยวา

“เรยนบญชกบ วอรเรน บฟเฟตต” เปนการอธบายเรองของงบการเงนโดย

ละเอยดแบบเจาะลกทละบรรทด ไลเรยงกนไปจนครบทกงบ รวมทงอตราสวน

ทางการเงนตางๆ โดยผเขยนไดอางองวธการของ วอรเรน บฟเฟตต นกลงทน

ทประสบความส�าเรจทสดในโลก เพอใหเราประยกตเอาแนวทางและเกณฑ

การคดเลอกหนของ “ป” ไปใชได

4

ผทมพนฐานดานบญชเพยงเลกนอย หากอดทนอานหนงสอเลมนไป

ชาๆ ทละสวน ตรงไหนไมเขาใจกยอนกลบมาอานซ�า จะชวยเสรมสรางความ

รความเขาใจไดเปนอยางด และส�าหรบคนทมพนฐานบญชในระดบหนงแลว

เนอหาในหนงสอเลมนจะชวยใหคณไดทบทวนและเพมความแมนย�า และ

นาจะชวยใหอานงบการเงนทมความซบซอนขนกวาเดมได

สภาษตจนวาไว “ยาดขมปากแตโรคหาย” ผมเลอกเรยบเรยงหนงสอ

เลมน เพราะมองวาเปน “ยาด” คอเนอหาอาจไมไดสนกตนเตน แตรบรอง

วาจะเปนประโยชนแกนกลงทนทตองการท�าความเขาใจในเรองบญชอยาง

ถองแท อนถอเปนงานท “ทาทาย” ส�าหรบผมโดยสวนตว

ดวยประสบการณในการลงทน รวมทงเผยแพรความรแกนกลงทนไทย

มาเปนเวลาหลายตอหลายป สงหนงทผมยนยนกบทานไดกคอ “ไมมทางลดส

ความส�าเรจ” ทกคนทอยากมงคง ตองยางกาวไปบน “ถนนใหญ” ซงหมายถง

การ “ท�างานหนก” ตองท�าการบาน อานหนงสอ คนควาหาความรดวยความ

มมานะพยายาม

หนงสอเลมนคอเพอนทดของทานบน “ถนนใหญ” สจดหมายปลายทาง

นน โปรดอยามองขามมนไปนะครบ

ชชวนนท สนธเดช

ผกอตงกลม ClubVIwww.facebook.com/ClubVI

www.ClubVI.com

5

สำรบญ

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร.......................................................................13 คณตลาดและฟองสบในตลาดหลกทรพย 13

ขาวด! ตลาดก�าลงลง 19

เพราะเหตใดหนจงท�าใหคณรวย 22

บทท 2 คอนเซปตทนกลงทนทกคนควรรจก.......................................................25 อตราดอกเบย 25

เงนเฟอ 31

พนธบตร 35

บทท 3 อธบายงบการเงนพอสงเขป..........................................................................39 งบก�าไรขาดทน 40

งบแสดงฐานะการเงน 44

งบกระแสเงนสด 49

บทท 4 หลกการและกฎแหงการลงทนเนนมลคา................................................57 หลกขอท 1 - มผน�าทรอบคอบ 59

หลกขอท 2 - บรษทมอนาคตทสดใสในระยะยาว 77

หลกขอท 3 - บรษทตองมนคงและเขาใจงาย 86

หลกขอท 4 - ซอ ณ ราคาทนาดงดด 98

โมเดลการประเมนมลคาโดยเนอแทของหน 115

วธคดลดกระแสเงนสด (DCF) 115

6

บทท 5 งบการเงนกบนกลงทนหน..........................................................................159 เพราะเหตใดงบการเงนจงส�าคญตอนกลงทนหน 159

มาดพนฐานทางการบญชกนสกนด 161

บทท 6 งบก�าไรขาดทนแบบเจาะลก......................................................................173 รจกงบก�าไรขาดทน 173

อานงบก�าไรขาดทนใหทะลปรโปรง 185

แตละบรรทดในงบก�าไรขาดทน 188

ทบทวนงบก�าไรขาดทนครงสดทาย 201

การวเคราะหอตราสวนทางการเงนส�าหรบงบก�าไรขาดทน 204

บทสรป 211

บทท 7 งบแสดงฐานะการเงนแบบเจาะลก.......................................................213 ท�าความรจกงบแสดงฐานะการเงน 214

การวเคราะหอตราสวนทางการเงนส�าหรบงบแสดงฐานะการเงน 244

บทท 8 งบกระแสเงนสดแบบเจาะลก..................................................................263 ท�าความรจกงบกระแสเงนสด 263

กระแสเงนสดจากกจกรรมด�าเนนงาน (บรรทดท 1-6) 266

เงนสดจากกจกรรมลงทน (บรรทดท 7-11) 274

เงนสดจากกจกรรมจดหาเงน (บรรทดท 12-17) 279

เงนสดเปลยนแปลงสทธ 288

อตราสวนทางการเงนหลกๆ ส�าหรบงบกระแสเงนสด 291

7

สงทายถงผอาน................................................................................................................297

ภาคผนวก..............................................................................................................................299

ภาค A : ตวค�านวณมลคาโดยเนอแทและขอจ�ากด 299

ภาค B : เราจะประเมนการออกหนเพมทนอยางไร 315

ภาค C : เราจะมองการซอหนคนอยางไร 320

ประวตผเขยน.....................................................................................................................323

ประวตผเรยบเรยง.........................................................................................................325

8

บทน�ำวธอานหนงสอเลมน

หนงสอเลมนเกดขนจากความเชอทวา นกลงทนทวๆ ไปไมจ�าเปนตอง

มความรทางการเงนขนสง กสามารถเขาใจพนฐานวธการลงทนของ วอรเรน

บฟเฟตต ได ในป 2012 เราไดเขยนหนงสอชอ Warren Buffett’s Three

Favorite Books เปนหนงสอทเขยนขนส�าหรบนกลงทนมอสมครเลน เพอให

พวกเขาเขาใจหลกคดพนฐานขนเบสกทสดของวธลงทนแบบ วอรเรน บฟเฟตต

อยางไรกตาม หนงสอเลมนจะพานกลงทนไปไกลกวานนอกขนหนง

คอจะสอนค�าศพททางบญชและเทคนคทส�าคญ ซงผทจะเอาจรงกบการ

ลงทนควรรไว สบทแรกของหนงสอจะสอนคณวา จะมองตลาดหนอยางไร

จะเลอกและประเมนมลคาหนอยางไร ซงใชความรและทกษะทางบญชใน

ระดบหนงเทานน แตหากคณตองการเจาะลกลงไปในงบการเงนของกจการ

สบทสดทายจะใหคณไดทดลองท�า โดยเราจะถกเรองบญชไปทละบรรทด และ

เนองจากหลกการในหนงสอเลมนมาจากความคดของบคคลทฉลาดปราดเปรอง

จ�านวนหนง เราจงขอแนะน�าใหคณรจกพวกเขาเหลานนเสยกอน

9

บทน�า

วอรเรน บฟเฟตต (1930- )

วอรเรน บฟเฟตต เรมตนจากไมมอะไรเลย ณ วนนเขากลายเปนนกลงทนใน

ตลาดหลกทรพยทยงใหญทสดของโลกตลอดกาล ความมงคงสทธของเขาใน

ปจจบนมมลคามากกวา 60,000 ลานเหรยญ เขาสรางขมทรพยมหาศาลขน

มาจากวธการลงทนทมความสม�าเสมอและมเหตผล ซงเราจะใชเปนกรอบของ

หนงสอเลมนไปจนจบ เขาคอซอโอของบรษททชอ เบรกไชรแฮทาเวย เปน

เครอบรษทโฮลดงยกษใหญของสหรฐอเมรกา โดยทตวเขาเองถอหนใหญสด

นอกจากน เขายงประกาศค�ามนสญญาวาจะบรจาคทรพยสนมากกวา 99%

ใหการกศลอกดวย

10

บทน�า

เบนจามน แกรแฮม (1894-1974)

ส�าหรบคนจ�านวนมาก แกรแฮมคอผคดคนการลงทนเนนมลคา (value investing)

เบนจามน แกรแฮม คอ อาจารยของ วอรเรน บฟเฟตต ทมหาวทยาลยโคลมเบย

ทงยงเปนนายจาง เปนคนตนแบบ และมตรตลอดชวตของบฟเฟตตดวย

เบนจามน แกรแฮม คอผเขยนหนงสอ The Intelligent Investor และ

Security Analysis ซงไมตองสงสยเลยวา ทงสองเลมคอวรรณกรรม

เกยวกบการลงทนเนนมลคาทส�าคญทสดเทาทเคยมมา วอรเรน บฟเฟตต

ยงเคยพดอยบอยครงวา หนงสอสองเลมนไดหลอหลอมปรชญาการลงทน

ของเขาขนมา

บทน�า

ชารลส มงเกอร (1924- )

รองประธานของเบรกไชรแฮทาเวย เปนทรจกมากทสดในฐานะคหทางธรกจ

ของ วอรเรน บฟเฟตต แมจะไมดงเทาบฟเฟตต แต ชารล มงเกอร ไดรบการ

ยอมรบนบถอจากบคลกอนแขงกราวและวธการลงทนทหนกแนน ทกษะในการ

ลงทนของมงเกอรไดท�าใหเขากลายเปนมหาเศรษฐขนมาได

13

บทท 1เราควรมองตลาดหนอยางไร

นกลงทนเนนมลคามองตลาดหลกทรพยแตกตางจากนกลงทนทวๆ

ไป พวกเขา “ไมเชอ” วาตลาดหนคอแหลงรวมของหน พวกเขา มอง วา

ตลาดหนคอแหลงรวมของบรษท ความแตกตางตรงนไดเปลยนแปลงทกสง

ทกอยาง มนจะชวยอธบายวาเพราะเหตใดนกลงทนเนนมลคาจงเอาชนะ

ตลาดไดอยางสม�าเสมอปแลวปเลา

ในบทน คณจะไดเรยนรวาจะคดใหแตกตางจากคนในตลาดหนไดอยางไร

ดวยการคดตาง คณจะมความไดเปรยบทโดดเดนและไมเหมอนใคร อนจะ

ชวยใหคณเตบโต โดยมความเสยงลดลง และเครยดนอยลงดวย คณจะได

เรยนรวาท�าไมหนตกถงเปนเรองด และจะไดรวานกลงทนหนทเกงๆ สราง

ความมงคงขนมาไดอยางไร

คณตลาดและฟองสบในตลาดหลกทรพย

คณเคยเจอคณตลาดมยครบ ถาคณเคยซอขายหน แปลวาคณเคยเจอ

เขามาแลวละ และถาคณเคยฟงขาวการเงน คณตองเคยไดยนเรองราวของ

เขามาบางแลว คณตลาดคอบคคลสมมตท ศาสตราจารยเบนจามน แกรแฮม

14

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

ไดสรางขน และเอาไปสอนลกศษยในชนเรยนของเขาเมอยคป 1950 คณ

อาจจะเคยไดยนเรองราวของแกรแฮมมาบางแลว แตถาไมเคย ผมแนใจวา

คณตองเคยไดยนชอลกศษยสมองเพชรของเขาทชอ วอรเรน บฟเฟตต ซง

เปนนกลงทนหนทประสบความส�าเรจทสดในประวตศาสตร

คณตลาดเปนบคคลทมความส�าคญอยางยงทคณตองท�าความรจกคนเคย

เอาไว หากคณคดจะเอาจรงกบการลงทนในหน ทกๆ วนเขาจะมาเยยมเยยน

คณ พอเขามาถง คณจะซอหรอขายบรษทคณภาพสงและ/หรอต�า ในราคา

ถกและ/หรอแพง อยางไรกได การทคณตลาดมาหาคณนนเปนเรองดเสมอ

เขาเปนคนไมคอยโกรธ คณจะเอาบรษทของเขาไปดแลวดอกนานแคไหนกได

จะขอดทกวนยงไดเลย และถาไมพอใจ จะไมซอไมขายอะไรเลยกยงได ขอด

ของคณตลาดคอ คณอาจจะมองขามเขาไปเปนปๆ แตสดทาย เขากยงกลบ

มาหาคณทกวน พรอมกบมขอเสนอใหมๆ มาใหเสมอ

บางครง คณตลาดอาจมาหาคณตอนทเขาก�าลงอารมณด ซงในเวลา

เชนนน เขาจะมลกคามากมาย และหนทเขาขายกจะแพงไปซะทกตว ไมวา

บรษทนนจะมคณภาพสงหรอต�ากตาม วนตอมาเมอคณตลาดกลบมาหาคณ

เขาอาจจะมลกคานอยลง ซงท�าใหเขาอารมณไมคอยจะด และในวนทเปน

เชนนน เขากจะเอาบรษทมาขายใหคณแบบลดราคา ซงท�าใหบรษทเหลานน

ราคาถกลง

ใชครบ คณนาจะพอเดาไดแลววาเราก�าลงพดถงอะไร เราก�าลงพด

ถงตลาดหนนนเอง ตลาดหนมขนมลงทกวน บางคนอาจเถยงวามเหตผลตง

มากมายทท�าใหราคาหนผนผวน คนพวกนนคดวาราคาหนจะสะทอนมลคาท

แทจรงของบรษทเสมอ แนวคดเชนนแพรหลายมากในวงการวชาการ

15

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

แตนกลงทนเนนมลคาอยาง วอรเรน บฟเฟตต และ เบนจามน

แกรแฮม เถยงเรองนหวชนฝา ทงสองเชอวาในระยะสนตลาดหนจะเคลอนไหว

ไปตามอารมณ ในระยะยาวตางหากราคาจงจะเปนไปตามมลคา คณตลาด

อาจเปนตวละครสมมตกจรง แตเขาเปนสญลกษณแหงจตวทยาทางอารมณ

ของตลาดหนในระยะสน และการท วอรเรน บฟเฟตต สงสมความมงคง

สวนตวขนมาไดกวา 60,000 ลานเหรยญ โดยใชการลงทนเนนมลคา จงม

เหตผลอนควรเชอไดวา เขาคดถก

ส�าหรบนกลงทนจ�านวนมาก ตลาดหนเปนสงทเขาใจยาก พวกเขา

เหนราคาหนขนๆ ลงๆ พวกเขาท�าทกอยางดวยความหวงวาจะซอถกและ

ขายแพง ผมเพงเรยกคนกลมนวา “นกลงทน (investor)” ใชไหมครบ เอาละ

ผมขอถอนค�าพด เพราะในความคดของผม คนพวกนคอ “นกเลนหน (trader)”

ในโลกนมนกเลนหนอยเปนจ�านวนมากในทกยคทกสมย เมอหารอยปกอน

ชาวยโรปลองเรอไปสโลกใหมเพอซอยาสบ และเอามาขายในราคาแพงกวาท

ประเทศของตน เวลาคณไปซอของช�า คณซอนมในราคาแพงกวาทรานคาปลก

ซอมา จะเปนยาสบ นม หรอหน กเปนเชนนทงนน

หากคณเปนนกลงทนเนนมลคา คณจะไมมองตวหน แตคณจะมอง

บรษท คนจ�านวนมากมแนวโนมทจะลมเรองน เวลาเปนเจาของหน คณก�าลง

เปนเจาของสวนหนงของธรกจทมอยจรงตามสดสวนของหนทคณถอ ซง

หมายความวา ไมวาคณจะเปนใคร การมหนอยหนงหน ยอมมศกดและสทธ

เทาเทยมกน สวนมลคาหนของบรษทนนๆ ในมอของคณจะเปนเทาไร กขน

อยกบจ�านวนหนทคณถอ โดยตลาดหลกทรพยได ให โอกาสนกลงทนทกคน

อยางเทาเทยมในการซอบรษททมอยในโลกแหงความเปนจรง โดยผทซอกจะ

กลายเปนเจาของบรษท และมสทธในผลก�าไรของบรษทนนๆ ตามสดสวนหน

16

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

ทตวเองมอย เอาละ ทน วอรเรน บฟเฟตต อาจจะมหนโคคา-โคลาในจ�านวน

มากกวาทคณสามารถจะมได แตหลกการนนเหมอนกนทกประการ

หากคณอยากเปนนกลงทนเนนมลคาเหมอน วอรเรน บฟเฟตต คณ

ตองสะสมหน อยาซอๆ ขายๆ เบนจามน แกรแฮม เคยกลาวไววา “ในระยะ

สน ตลาดเปนเครองลงคะแนนเสยง แตในระยะยาวมนคอเครองชงน�าหนก”

ถอยแถลงอนทรงภมนเปนสญลกษณแหงอดมการณของเขาในการสะสมหน

หรอหลกทรพย “ของธรกจ” ซงส�าคญยงกวากจกรรมในตลาดหนใดๆ ใน

แตละวน

สงส�าคญอกประการหนงซงตองเขาใจเกยวกบตลาดหลกทรพย คอ

เหตผลทท�าใหราคาหนมความเคลอนไหวขนๆ ลงๆ อยตลอด ความจรงกคอ

การเปลยนแปลงของราคาหนไมจ�าเปนตองเปนไปตาม พนฐาน หรอ ตรรกะ

ไมวาจะดวยเหตผลใดๆ คณอาจเหนหน XYZ ราคาขนไป 2% ในชวขามวน

จากนนกตกลง 1% ในวนตอมา ลกษณะเชนนคงไมคอยมใครแปลกใจ แต

ถาลองคดดดๆ คณจะเหนเองวาเรองพวกนมนเหลวไหลสนด สมมตวาบรษท

XYZ ทวานนคอโคคา-โคลา คณไดยนนกวเคราะหพดออกทววา ทหนขนเปน

เพราะอตราการวางงานลดลงกวาทคาด จากนนไมถง 24 ชวโมง คณกไดยน

นกวเคราะหอกคนบอกวา หนตกเพราะความเชอมนของผบรโภคลดลงมาก

กวาทธนาคารขนาดใหญคาดการณไว นนคอเหตผลทถกตองจรงหรอ ท

ท�าใหมลคาของบรษทโคคา-โคลา ณ วนหนงสงกวาอกวนหนง แนนอนวา

ค�าตอบคอ “ไมใช” หากเราประเมนมลคาธรกจเลกๆ สกธรกจหนงทอยบน

ทองถนนในเมองเลกๆ ในสหรฐอเมรกา โดยใชหลกคดเดยวกนน กคงจะ

นาหวเราะสนด

17

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

แลวอะไรเลาทมาก�าหนดราคาหน ค�าตอบกคอ ทกๆ คนทซอและ

ขายหนนนแหละทมอทธพลตอการเปลยนแปลงของราคาหน โดยปกตแลว

ในแตละวน หนของแตละบรษทจะถกซอขายกนในสดสวนไมถง 1% ของ

ปรมาณหนทงหมด นนเทากบวาคนเพยงไมกคนเปนผก�าหนดราคาปจจบน

ของทงบรษท ดวยอปสงคและอปทานทมตอหนจ�านวนหนงเทานน และบอย

ครงทคนกลมเดยวกนน ก�าลงซอๆ ขายๆ หน ซงท�าใหราคาของบรษทใน

แตละวนถกก�าหนดดวยคนจ�านวนไมกรอย อาจจะไมถงพนคนเสยดวยซ�า

นกเลนหนบางคนอาจมวจารณญาณทดในการซอขาย แตสวนใหญมกใช

อารมณหรอเหตผลสวนตว ดงนน เรามาพบกบคณตลาดกนอกครงดกวา!

โปรดสงเกตวา ผมก�าลงพดถง “ราคา” ไมไดพดถง “มลคา” ของหน

เลยแมแตนอย ราคาและมลคาเปนสงทแตกตางกนโดยสนเชง เวลาทคณ

ตลาดก�าลงใจเยยม ราคาจะสงลบลวจนบางครงกลายเปนฟองสบ ซงท�าให

ราคาและมลคาของบรษทแทบไมมความสมพนธกนเลย

เราไดเหนฟองสบตลาดหนแตกมาแลวหลายครง ตวอยางหนงคอ

ฟองสบดอตคอมเมอป 2000 ซงเกดขนจากการมองโลกในแงบวกเกนจรง

ตอบรษทเทคโนโลย โดยเชอกนวาบรษทพวกนนจะราคาแพงแคไหนกได ซง

เปนความเชอทผดและอนตรายอยางยง เชนเดยวกบความเชอทกอให

เกดวกฤตในครงกอนๆ เมอไมนานมาน โลกกเพงประสบวกฤตทางการเงน

จากฟองสบอสงหารมทรพยทแตกออกเพราะหนเสย นนกเปนภาวะฟองสบ

อกครงหนง ซงราคาและมลคาของสนทรพยไมมความสมพนธกน จนสดทาย

ความจรงจงปรากฏ และราคาสนทรพยกกลบเขาสจดทถกตอง

18

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

แลวท�าไมฟองสบพวกนนถงเกดขนซ�าๆ ซากๆ ไดละ เราไมเคยเรยนร

อะไรจากอดตเลยหรอ ถาใหตอบตรงๆ กคอ “ไมเลย” ในป 1637 โลกของเรา

เจอกบเศรษฐกจฟองสบเปนครงแรก โดยเกดขนทเนเธอรแลนด ทเรยกกนวา

“ทวลปเมเนย (tulipmania)” ณ จดพคของฟองสบครงนน ทวลปดอกเดยว

ซอขายกนทราคา 10 เทาของคาจางแรงงานทงป ซงสงกวา “มลคา” ของ

ดอกทวลปนนลบลบ ในวนนเราอาจหวเราะเยาะชาวดตชโบราณทเขาไปรวม

วงซอขายดอกทวลปเมอครงกระโนน แตจากสงทไดเหนในชวงสองทศวรรษ

หลงสด กชดเจนอยแลววามนษยเราเรยนรอะไรนอยมากจากฟองสบเศรษฐกจ

เมอครงอดต

เราไดเหนฟองสบทางเศรษฐกจตอเนองเรอยมาเปนเวลานานโขแลว

และกมเหตผลอนควรเชอไดวาจะยงคงมฟองสบอกหลายครงในอนาคต

ขอโตแยงมเพยงประการเดยว นนคอ ฟองสบเปนสงทมนษยท�าใหเกด

ขน แมเราจะท�านายไดวาขณะนคนจ�านวนมากในตลาดหนก�าลงท�าในสงทไม

ฉลาด แตเรากเดาไมถกหรอกวาความโงนนจะด�ารงอยไปอกนานแคไหน เราร

วาฟองสบก�าลงเกด แตเราไมรวามนจะแตกเมอไร อาจจะอกนานหลายปกได

มคนขาดทนไปมากมายจากการเดมพนตรงขามตลาดทก�าลงเปนฟองสบ

เพราะตอใหพวกเขาคดถก พวกเขากอาจเงนหมดกอนทตลาดจะกลบเขาส

จดทถกตอง

อนทจรง การเดมพน แบบตรงขามกบตลาดถอเปนการเกงก�าไรอยาง

หนง แตเรามาดกนเถอะวา เพราะเหตใดการลงทนเนนมลคาจงสอนใหเรา

หาประโยชนจากพฤตกรรมมนษยในรปแบบน กอนอน ขอยกค�าสอนของ

เบนจามน แกรแฮม ทเคยสอนลกศษยของเขามาไว ณ ทน

19

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

“คณตลาดเปนคนรบใช ไมใชนายของเรา”

- วอรเรน บฟเฟตต

ขาวด! ตลาดก�าลงลง

คณชอบของลดราคาใชไหม แนนอนส! ใครจะไมอยากซอสนคาคณภาพ

ดทลดราคาลงมาบางเลา ผมซอของไดมากขนเวลาทราคามนถกลง พอมน

แพงขน ผมจงซอนอยลง หรอเลกซอไปเลย

มนกแปลกดนะครบ เวลาคนเราซอของตามรานคา ทกคนจะเปน

เชนนเสมอ แตทนาสนใจกคอ พอถงเวลาซอหน พวกเขากลบท�าตรงกนขาม

เพราะอะไรละ

เวลาหนแพงไปทงตลาด คนมกจะคดเหมอนๆ กนวา เงนทองหา

งายจง ในทางตรงขาม เวลาตลาดตกลงมาหรอท�าผลงานไดไมคอยจะด

นกเลนหนกลบเผนหนราวกบกลวโรคระบาด สาเหตทเปนแบบนเพราะคนเรา

มกจะคดและท�าตามๆ กน แทนทจะท�าความเขาใจและหาความร ใหถองแท

ดงนน พอตลาดท�าผลงานไดไมด คนจ�านวนมากตางกหนหายไป เพราะ

พวกเขารสกวาก�าลงเผชญกบสถานการณทตวเองไมมความเขาใจ ไอเดยน

ส�าคญมาก รากทมาของการลงทนเนนมลคากมาจากไอเดยพนฐานตรงนเอง

กลาวคอ ตลาดไมไดเปนผก�าหนดมลคา มนก�าหนดแคราคาเทานน คณตอง

ประเมนมลคาเอง และตองจ�าไวเสมอวา หากซอของชนหนงในราคา 5 เหรยญ

โดยทจรงๆ แลวตวมนมคา 10 เหรยญ กเชอไดเลยวานนไมใชการตดสนใจ

ทแยอยางแนนอน

20

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

ในฐานะนกลงทนหน คณควรคาดหวงใหตลาดตกเสมอ มขอยกเวน

เพยงประการเดยวคอ หากตวคณถกบบดวยเวลา เชน หากคณจะเกษยณอาย

ภายในหนงหรอสองป และตองถอนเงนกอนใหญออกมาใช ตลาดหนกอาจเปน

ททเสยงเกนไปทจะเอาเงนไปฝากไว แตหากเวลาไมใชปญหา คณกควรจะหวง

ใหหนในตลาดถกทสดเทาทจะเปนไปได

ยงไมลมคณตลาดใชไหมครบ กอนหนานเราไดเหนไปแลววา เวลา

อารมณด เขามกขายของแพงมาก แตเวลาจตตก เขากลบขายของถกมาก

ในศลปะปองกนตวมศพทค�าหนงคอ “ไอคโดะ (aikido)” หมายถง การใช

โมเมนตมของคตอสเพอจดการกบเขา เวลาคณตลาดอารมณไมด จงเปน

เวลาทควรสะสมหน และ ใช พฤตกรรมของมนษยอนเปนสงทเกดขนตาม

ธรรมชาตใหเปนประโยชนกบตวเรา จงจ�าไววา ตลาดหนทก�าลงตกเปนประโยชน

กบคณ หากคณรจกสรรหาและใชโอกาสนนอยางชาญฉลาด

21

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

คณรแลววาราคาตลาดในระยะสนถกก�าหนดโดยจตวทยามนษย ณ

เวลาหนง ผคนอาจตนกลว และหนกอาจจะถกมาก ในทางตรงขาม หลายครง

หลายหน ผคนอาจจะโลภ และราคาหนกอาจจะแพงมาก เราท�านายอนาคต

ไมได แตเราคาดการณไดวาความกลวและความโลภจะสงผลตอความเคลอนไหว

ของตลาดตอเนองไปในอนาคต

ราคาหนขนๆ ลงๆ อยางบาคลง ในฐานะนกลงทนเนนมลคา คณไมควร

เสยขวญไปกบมน อนทจรง คณควรจะตนเตนดวยซ�าไป เพราะคณตลาดคอ

คนรบใชของคณ ยงอารมณเขาเหวยงแรงเทาไร คณกมโอกาสไดดลทดมาก

ขนเทานน การเหวยงไปมาของอารมณอยางรนแรง จะเปดโอกาสใหคณซอ

ไดถกและขายไดแพง

ทกษะทส�าคญประการหนง ซงจะแบงแยกนกลงทนผยงใหญออก

จากนกลงทนโดยเฉลยซงเปนคนหมมาก คอการทนกลงทนทยงใหญสามารถ

ควบคมอารมณตวเองได นกลงทนผยงใหญอยาง วอรเรน บฟเฟตต ไมเคย

เสยขวญเมอหนทเขาลงทนไวราคาตก หาก วอรเรน บฟเฟตต มนใจวาเขา

ซอหนมลคา 10 เหรยญ ดวยเงน 5 เหรยญ การทหนนนราคาลดลงมาเหลอ

4 เหรยญ กยอมเปนเรองทด เพราะ ณ ราคา 4 เหรยญ เขาจะซอหนได

มากกวาเดม

แตคนสวนใหญจะคดตรงขาม เมอพวกเขาซออะไรสกอยาง พวกเขา

กหวงวาราคาของมนจะสงขนไปอยางรวดเรวหลงจากซอแลว ปญหาส�าหรบ

นกลงทนจ�าพวกนกคอ ใจของพวกเขาเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา เพอให

การลงทนเนนมลคาไดผล คณตองลบเรองของเวลาทเขามาควบคมการ

ตดสนใจออกไปจากใจใหได ซงวธดทสดทจะขจดมนออกไปกคอ การเพม

ความร ใหกบตวเอง เมอความรของคณเพมขน ความมนใจของคณกจะเพมขน

22

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

และความเขาใจตอความจรงและขอเทจจรงกจะกระจางชดยงขน การศกษา

หาความรทางการเงนจะชวยขจดแรงขบเหลานออกจากจตใจของนกลงทน

มอใหมทงหลาย และเมอคณอานหนงสอเลมนไปเรอยๆ ผมกมนใจวาคณจะ

พฒนาจตใจจนรสกตนเตนเวลาตลาดหม ซงหมายถงตลาดทตกลงมามากๆ

มาถง

เพราะเหตใดหนจงท�าใหคณรวย

หนเปนวธทเรยบงาย แตไมงายในการสรางความมงคง ความเรยบ

งายของหน เกดจากการทคณตระหนกวา เมอคณเปนเจาของหน คณก�าลง

เปนเจาของสวนหนงของธรกจ ใหคณนกถงหนหนงหนวา เปนสวนเลกๆ

สวนหนงของทงธรกจ

ลองจนตนาการดกไดครบวา หนหนงหนคอชนสวนเลกๆ บนฝามอ

ของคณ คดแบบนอาจจะเหนภาพชดขน ทนเมอนกออกมาเปนภาพแลว ก

ใหนกตอไปวา ธรกจชนเลกๆ บนฝามอน ผลตสนคาชนเลกๆ ออกมา และม

พนกงานตวเลกๆ จ�านวนมาก เชนเดยวโรงงานโรงเลกๆ จะนกไปไกลแคไหน

กได แตประเดนกคอ หนหนงหนสรางผลก�าไรหรอขาดทนเชนเดยวกบธรกจ

ทงธรกจ การคดเปนภาพเชนนจะชวยคณได ในภายหลง เพราะตอไปคณอาจ

จะตองคดอกวา คณเปนเจาของชนสวนเลกๆ ของธรกจจ�านวน 100 ชน แต

ละชนสรางก�าไรได 1 เหรยญ โดยมราคาชนละ 10 เหรยญ

และนนกหมายความเชนกนวา ตราบใดทบรษทยงท�าก�าไรได ในระยะ

ยาว เจาของบรษทกจะสงสมความมงคงขนไปเรอยๆ แตนาแปลกไหม ถา

หนเปนเรองงายๆ ดงทผมเพงอธบายไป แลวท�าไมผคนจ�านวนมากจงสราง

ความมงคงจากตลาดหนไมไดเลา

23

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

ค�าตอบกคอ เพราะคนสวนใหญคดแตจะรวยวนนวนพรงน แทนทจะ

เลอกรวยแนๆ ในอกยสบหรอสามสบปขางหนา เรองนพสจนไดจากการทม

คนซอลอตเตอรมากกวาคนทลงทนในตลาดหน ทงๆ ทการลงทนในตลาดหน

ไมตองใชทกษะพเศษอะไรเลย

หากคณมองโลกแหงการลงทนดวยสายตาอนเปดกวาง คณอาจสงสย

วาหนคอเสนทางสความมงคงทดทสดจรงหรอไม ซงถาคณยงลงเลสงสย ก

ขอใหคณมนใจไดเลย เพราะในบรรดาทางเลอกในการลงทนทงหลายทมใน

โลกน มไมกอยางหรอกทสรางรายได ใหคณอยางสม�าเสมอ และโดยภาพรวม

แลว หนคอหนงในนน

ความแตกตางระหวางการลงทนทสรางรายไดและการลงทนทไมสราง

รายได เปนเรองส�าคญทเราตองพจารณา การลงทนทไมสรางรายไดกอยาง

เชน พวกโลหะมคาตางๆ อาท ทองค�า เงน หรอเพชร ในขณะทบรษทสราง

ความมงคงกลบคนสเจาของในรปของก�าไร ทองค�ากอนหนงกลบไมใหอะไร

แกเจาของเลย ทองค�าผลตกระแสเงนสดไมได วธเดยวทจะท�าเงนจากทองค�า

คอตองรอจนกวาจะมคนคดวาทองค�านนมคามากกวาตอนทคณซอมนมา

ประวตศาสตรเปนเครองพสจนวาสงทผมเขยนนไมนาจะผดจากความเปนจรง

เพราะระหวางป 1900-2000 ดาวโจนสเพมจาก 66 เปน 11,497 ขณะททองค�า

เพมจาก 20 เหรยญ เปน 400 เหรยญ

กอนทคณจะเรมตนลงทนอะไรใหมๆ ขอใหถามตวเองเสมอวา “การ

ลงทนนจะสรางกระแสเงนสดใหผมหรอไม” แลวคณจะรไดเองวา พวกโลหะ

มคา ไวน งานศลปะ คอทางเลอกในการลงทนทสหนไมได เพราะมนไมได

สรางกระแสเงนสดทสม�าเสมอใหกบคณ

24

บทท 1 เราควรมองตลาดหนอยางไร

เอาละ ผมพดถงภาพกวางๆ มาเยอะแลว ผมปพนไปหมดแลววา

เพราะเหตใดตลาดหนจงเหมาะทจะใชเพมพนความมงคง อยางไรกตาม ใน

ฐานะนกลงทนพนธแท คณอาจยงไมพอใจหากไดรเพยงแควา “ยงไงหนก

ตองขนไปเรอยๆ เพราะธรกจยอมจะเตบโตขนไป” เนองจากในฐานะนกลงทน

คณยอมอยากท�าผลตอบแทนใหไดมากทสดจากการลงทนประเภทน และ

เพอทจะบรรลเปาหมายดงกลาว คณจ�าเปนตองตดอาวธดวยคอนเซปตทาง

เศรษฐกจและการบญชขนตนเสยกอน หนงสอเลมนเขยนขนเพอจดหาอาวธ

เหลานนใหกบคณ

25

บทท 2คอนเซปตทนกลงทนทกคนควรรจก

หากคณอยากเอาชนะตลาดหน คณตองเรมเรยนรเรองหนใชไหมละครบ

คณตองเรยนรเกยวกบ P/E , ROE, อตราสวนก�าไร และอนๆ อกมากมาย จรง

ไหม เอาเปนวา ...อยาเพงเลย

ไมมนกลงทนคนไหนเอาชนะตลาดหนได ในระยะยาวโดยไมเขาใจเรอง

ของอตราดอกเบย เงนเฟอ และพนธบตร เรองพวกนอาจฟงดนาเบอ แต

ความส�าเรจในตลาดหนของคณ ผกตดอยกบความรความเขาใจในเนอหาท

ถายทอดไว ในบทนอยางแนบแนน มคนจ�านวนมากทพยายามแลวกลมเหลว

แตนนไมใชคณ เพราะคณตดสนใจแลวทจะกาวไปอกขน ดวยการเรยนร

คอนเซปตเหลาน และเชอไหมครบวา “ขนตอไป” ทวาน ไมคอยมใครกาวขน

มาหรอก

อตราดอกเบย (Interest Rates)

เรามกไดยนค�าวา “อตราดอกเบย” ในขาวเสมอ อตราดอกเบยดเหมอน

เปนสงทไมเคยอยนงเลย ไมขนกลงอยตลอด แตจรงๆ แลว อตราดอกเบย

คออะไร และในฐานะนกลงทนหน ท�าไมมนถงส�าคญกบเรานก

26

บทท 2 คอนเซปตทนกลงทนทกคนควรรจก

ขอใหนกซะวาอตราดอกเบยคอแรงโนมถวง แรงโนมถวงคอสงทม

ผลกระทบตอชวตเราตลอดเวลา ไมวาเราจะเขานอน หรอจะออกไปวง

มาราธอน เรากตองเผชญกบแรงโนมถวงทงสน และเชนเดยวกบการท

แรงโนมถวงมผลตอตวเรา อตราดอกเบยกมผลตอเงนและธรกจ และจะ

เปนเชนนนเสมอ

ทตางจากแรงโนมถวงกคอ อตราดอกเบยมความผนผวน มนไมหาย

ไปไหนหรอก ยงไงมนกยงอย แตมนจะขนๆ ลงๆ ไปเรอยๆ ไมหยดนง หาก

จะมองภาพใหชดเจนขน ขอใหลองจนตนาการตามผมนะครบ

“ระวงนะ มขอมลวาเฟด จะขนดอกเบย”

“ใหความสนใจอตราดอกเบยกนสกนด”

ACCOUNTING BOOK

หนงสอเลมนเกดขนจากความเช�อทวา นกลงทนทวๆ ไปไมจำเปนตองมความรทางการเงนขนสง กสามารถเขาใจพนฐานวธการลงทนของ วอรเรน บฟเฟตต ได

เนอหาใน Warren Buffett Accounting Book หรอช�อไทยวา “เรยนบญชกบ วอรเรน บฟเฟตต” เปนการอธบายเร�องงบการเงนอยางละเอยดแบบเจาะลกทละ บรรทดไลเรยงกนไปจนครบทกงบ รวมทงอตราสวนทางการเงนตางๆ โดยผเขยน ไดอางองวธการของ วอรเรน บฟเฟตต นกลงทนทประสบความสำเรจทสดในโลก เพ�อใหเราประยกตเอาแนวทางและเกณฑการคดเลอกหนของ “ป” ไปใชได

ดวยประสบการณในการลงทน รวมทงเผยแพรความรแกนกลงทนชาวไทยมาเปน เวลาหลายตอหลายป สงหนงทผมยนยนกบคณไดกคอ “ไมมทางลดสความสำเรจ” ทกคนทอยากมงคงตองยางกาวไปบน “ถนนใหญ” ซงหมายถงการ “ทำงานหนก” ตองทำการบาน อานหนงสอ คนควาหาความรดวยความมมานะพยายาม

- ชชวนนท สนธเดช

WA

RR

EN BU

FFETT

บรหารธรกจ-การลงทนสวนบคคล

เรยนบญชกบ วอรเรน บฟ

เฟตต

วอรเรน บฟเฟตต

อานงบการเงนอยาง VI โดยใชแนวทางของสดยอดนกลงทนโลก

โดย Stig Brodersen, Preston Pysh

วอรเรน บฟเฟตตWARREN BUFFETT ACCOUNTING BOOK

เรยนบญชกบ

- Stig Brodersen, Preston Pysh

หนงสอเลมนคอเพ�อนทดของคณบน “ถนนใหญ” สจดหมายปลายทางนน